Nutriënt & Supplement - editie 3 - 2024

VAK- EN PRODUCTINFORMATIE VOOR GEZONDHEIDSPROFESSIONALS OVER HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN EN ORTHOMOLECULAIRE PREPARATEN In samenwerking met:

De impact van insuline

DONDERDAG

COLOFON

Hoofdredactie

Sacha van den Ende sacha@inspiredcommunications.nl

Bladmanagement en redactionele bewerking

Maartje Albert maartje@inspiredcommunications.nl

Eindredactie

Marianne Smits

Redactieadres

Zutphensestraatweg 49 6955 AE Ellecom

Uitgever

Inspired Publishing

Contactpersoon: Sacha van den Ende

Zutphensestraatweg 49 6955 AE Ellecom info@inspiredcommunications.nl

Advertentieverkoop

Vertregt Media bianca@vertregt.nl

Vormgeving

Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp www.eefjekleijweg.nl

Druk

Damen Drukkers

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk indienen bij de redactie per e-mail: redactie@inspiredcommunications.nl

Disclaimer

De informatie in dit blad is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden artikelen, productinformatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.

©Copyright

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Inspired Publishing. Alle rechten voorbehouden.

Onderzoek

Er is veel wetenschappelijk onderzoek gaande naar de werking van voedingssupplementen. Zo startten onderzoekers van de Radboud Universiteit (onderzoekscentrum Donders Instituut) in Nijmegen en van de Universiteit van Wageningen onlangs een onderzoek naar de invloed van voedingssupplementen op de darmgezondheid. In dit onderzoek werd onderzocht hoe veranderingen in de darmgezondheid zorgen voor veranderingen in de hersenen en het geheugen.

Meer onderzoek is belangrijk. Hierdoor kunnen voedingssupplementen vaker en doelmatiger ingezet worden en wanneer meer betrouwbare informatie beschikbaar is, kunnen consumenten beter voorgelicht worden. Gelukkig verschijnen er in de media steeds meer berichten over voedingssupplementen ter verbetering van de gezondheid.

Af en toe verschijnen er ook minder positieve berichten. Het is belangrijk deze berichten goed te lezen. Allereerst om te weten wat er precies speelt en ten tweede om te weten wat er precies gezegd wordt. Om te weten wat er precies gezegd wordt en hoe tot een bepaalde conclusie gekomen is, is voorlichting en kennis de sleutel. En dat is waar wij ons voor inzetten. Betrouwbare en gedegen informatie.

Gedegen informatie vind je in het uitgebreide artikel geschreven door Jan Blaauw over de maximale gehaltes per dagdosering voor vitamines en mineralen. De Europese Commissie (EC) werkt nog steeds aan een voorstel voor maximale hoeveelheden van vitamines en mineralen in voedingssupplementen, die dan in de hele EU gaan gelden. Dat kan alleen op basis van de wetenschappelijke adviezen van EFSA (European Food and Safety Authority), die gebaseerd zijn op aangeleverd onderzoek van betrokken aangewezen partijen voor de veilige bovengrens (Upper Limit (UL)) per vitamine en mineraal. De EC heeft aangegeven om een voorstel voor maximale hoeveelheden in 2024 te publiceren, maar dit kan ook kan uitlopen tot 2025. Lees het gehele artikel op pagina 27 en volgende.

Natuurlijk staan er nog veel meer interessante artikelen over de werking en het belang van voedingssupplementen in deze derde editie van Nutriënt & Supplement. We wensen je dan ook veel leesplezier!

Sacha van den Ende

Hoofdredacteur

LACTOFERRINE PUUR + ESTER C

Minimaal 95% zuivere lactoferrine

Ester-C® ter ondersteuning van het immuunsysteem

Natuurlijke maagzuurresistente capsules

Doseringen van 150 mg en 300 mg per capsule

Artikelnummer:

• P626 Lactoferrine Puur 150 mg + Ester-C® - 60 DR-caps

• P627 Lactoferrine Puur 150 mg + Ester-C® - 180 DR-caps

• P628 Lactoferrine Puur 300 mg + Ester-C® - 30 DR-caps

• P629 Lactoferrine Puur 300 mg + Ester-C® - 60 DR-caps

• P631 Lactoferrine Puur 300 mg + Ester-C® - 120 DR-caps

INHOUD

Ontdek de kracht van quercetine. De verborgen wereld van bioflavonoïden

Wetenschappers bevelen dit type co-enzym Q10 aan bij hartfalen

Is het uitzicht op vaststelling maximale gehaltes per dagdosering voor vitamines en mineralen vloek of zegen? - Jan Blaauw

Het belang van elektrolyten

Bestrijdingsmiddelen op notenJuglen Zwaan

Interview met NPN-bestuurslid Bolke Koster

Schüsslerzouten en orthomoleculaire

een verstoord darmmicrobioom

Toepassingsmogelijkheden van silicium gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek

Varuvo is de totaalleverancier voor gezondheidsprofessionals

Zoek je één plek waar jij alles kan bestellen? Bij ons kun je terecht voor ruim 55.000 artikelen op het gebied van supplementen, verzorging, zelfzorg en voeding. Op onze website vind je makkelijk en snel alles wat je nodig hebt voor jouw praktijk, behandeling of consult. Van de bekende A-merken tot unieke en specialistische producten.

Kijk op varuvo.nl en ervaar het gemak van b bestellen op één plek.

Jouw voordelen

Voordelig en eenvoudig via onze website inkopen tegen inkoopprijs, Keuze uit ruim 55.000 producten,

Artikelen zijn per stuk te bestellen,

Voor 18.00 uur besteld, volgende dag geleverd in Nederland en België,

Bestelling wordt gratis verstuurd vanaf € 75,-.

+31 (0) 88 990 86 76 | info@varuvo.nl | www.varuvo.nl

SILICIUM

belangrijk en veelzijdig spoorelement

Silicium is het op één na meest voorkomende element in de aardkorst. De naam ‘silicium’ is afgeleid van het Latijnse ‘silex’, dat vuursteen of kiezelsteen betekent. Omdat silicium een grote affiniteit heeft voor zuurstof, komt het in de natuur niet in zuivere vorm voor maar uitsluitend gebonden aan zuurstofatomen, zoals siliciumdioxide (ook wel silica genoemd).

Siliciumdioxide uit gesteente kan oplossen in water waarbij orthosiliciumzuur (Engels: orthosilicic acid, afgekort OSA) ontstaat. OSA wordt ook wel orthokiezelzuur genoemd. Planten nemen OSA op uit grondwater en leggen dit vast in zogenoemde fytolieten. Dit zijn afzettingen van siliciumdioxide die verspreid door de plant voorkomen en onder andere voor stevigheid zorgen. Silicium is ook aanwezig in het menselijk lichaam en behoort zelfs tot de meest voorkomende spoorelementen, na ijzer en zink. Nog niet alles is bekend over het belang van silicium voor de mens. Wel verschijnen er steeds meer wetenschappelijke publicaties over silicium en krijgen we meer en meer kennis hierover.

Voedingsbronnen van silicium: vooral plantaardig

Silicium komt vooral voor in plantaardige voedingsmiddelen, zoals volkoren granen, peulvruchten en dadels. Andere rijke siliciumbronnen zijn heermoes, brandnetel en bamboe. Deze worden meestal niet als zodanig geconsumeerd, maar worden vaak gebruikt als basis voor voedingssupplementen. (Alcoholvrij) bier en water zijn eveneens bronnen van silicium, waarbij het gehalte sterk kan variëren.

Plantaardig silicium vaak niet goed opneembaar

Orthosiliciumzuur (OSA) staat bekend als de natuurlijk voorkomende, opgeloste vorm van silicium waar zowel planten als

mensen het beste mee overweg kunnen. Silicium in plantaardige bronnen (vastgelegd in fytolieten) is echter niet langer in de vorm van goed opneembaar OSA, maar bestaat onder meer uit slecht oplosbaar (en dus slecht opneembaar) siliciumdioxide. De opname van silicium uit plantaardige bronnen zoals volkoren granen en bananen, maar ook voedingssupplementen met brandnetel en bamboe, kan om deze reden laag zijn.

De beste voedingsbronnen van goed opneembaar silicium zijn vooral vloeistoffen met opgelost silicium in de vorm van OSA, zoals (alcoholvrij) bier en water. Bij voedingssupplementen is de opneembaarheid afhankelijk van de vorm van silicium en de manier waarop deze bewerkt is.

Mesoporosil: nieuwe, goed opneembare silicium in capsulevorm

MESOPOROSIL® van producent Eytelia is een nieuwe vorm van silicium die én optimaal opneembaar is én geschikt is om te verwerken in capsules en tabletten. De speciale gepatenteerde technologie zorgt ervoor dat het silicium zeer goed oplost in spijsverteringssappen en daarbij optimaal opneembaar OSA vormt. Bovendien zorgt deze technologie ervoor dat opgelost OSA vervolgens niet aan elkaar gaat kleven in het maag-darmkanaal en dus uitstekend opneembaar blijft. Optimaal opneembaar silicium in capsule- of tabletvorm is vooralsnog een unicum in de wereld van siliciumsupplementen!

Silicium-MP van Vitals bevat MESOPOROSIL®. Door de optimale opneembaarheid kan volstaan worden met een lage dagdosering van 6-12 mg silicium (één tot twee capsules).

Door Juglen Zwaan. Bekend van radio en TV.

Een overzichtel�ke gids met gedetailleerde weergave van de voedingswaarden van meer dan 800 voedingsmiddelen

Dit boek geeft inzicht in:

samenstelling van voedsel voedingswaarde per portie

percentage ADH per portie functies van de nutriënten richtl�nen per bevolkingsgroep handige topl�sten per voedingsstof

Door Juglen Zwaan. Bekend van radio en TV.

ISBN 9789083317908, € 35,Verkr�gbaar b� aHealthylife.nl en bol.com

130+ broodloze recepten van de volgers van aHealthylife

Dit boek helpt je:

om broodloos te ontb�ten en lunchen; variatie in je voedingspatroon aan te brengen;

meer plantaardige voeding aan je dieet toe te voegen; inzicht te kr�gen in de nutritionele achtergrond van brood; gezonde en smakel�ke alternatieven te vinden voor brood.

ISBN 9789083317915, € 24,95 Verkr�gbaar b� aHealthylife.nl en bol.com

ROZENBOTTELTHEE

De rozenbottel is de vlezige vrucht van de roos. De vorm varieert van rond tot wat meer langwerpig en ook de kleur varieert per soort. De rozenbottels van de hondsroos zijn oranje of rood en die van de duinroos paars-zwart. Beide zijn eetbaar en kun je in het wild vinden.

INGREDIËNTEN:

• Handvol rozenbottels

BEREIDINGSWIJZE:

1. Pluk een handvol rozenbottels en was deze.

De meest gebruikte soorten zijn de hondsroos en de egelantier, maar ook de rozenbottels van de Japanse rimpelroos, de duin- en bosroos worden vaak gebruikt om jam of siroop van te maken of er thee van te zetten. Afhankelijk van de soort kunnen de rozenbottels vanaf september tot december geplukt worden.

2. Laat de rozenbottel drogen op een droge, warme en donkere plek. Na ongeveer 2 weken zijn ze droog.

3. Snij de rozenbottels doormidden en verwijder de pitjes.

4. Hak de rozenbottels fijn in een keukenmachine of gebruik een vork. Laat het geheel hierna nogmaals drogen.

5. Vul een thee-ei met gedroogde stukje rozenbottel en giet heet water in de pot. Laat de thee vervolgens trekken naar smaak.

Tip: De pluisjes die aan een rozenbottel kunnen zitten, kun je beter verwijderen. Hier wordt ook wel jeukpoeder van gemaakt.

NIEUW van Vitakruid: BEAUTÉ® COLLAGEEN COMPLEX

'Verzorging van binnenuit' is allang geen loze kreet meer. Natuurlijk speelt je eetpatroon een grote rol in het behoud van een gezonde huid, maar inmiddels hebben ook beautysupplementen bewezen dat ze een zichtbare bijdrage kunnen leveren aan een mooiere huid, voller haar en sterkere nagels.

Wellicht ben je inmiddels al bekend met de beautysupplementen van Vitakruid. Recent werd daar nog een uniek product aan toegevoegd: Beauté® Collageen Complex, een innovatieve formule aangevuld met drie unieke ingrediënten.

Waarom Beauté® Collageen Complex?

Beauté® Collageen Complex is een unieke mix van hoogwaardige ingrediënten, zoals Collageen Solugel®, Moldavische drakenkop (DracoBelle®), Keratine (Cynatine® HNS) en Hyaluronzuur (HyaMax®). Bovendien bevat het ondersteunende nutriënten zoals biotine, vitamine C, koper en zink. Deze zorgvuldig samengestelde mix van essentiële voedingsstoffen versterkt de effectiviteit van collageen, wat resulteert in een zichtbaar zachte, soepele en stralende huid.

Daarnaast is Beauté® gemakkelijk aan je bestaande beauty routine toe te voegen – meng de aanbevolen dosering simpelweg in een glas water. Consistent gebruik zorgt ervoor dat je lichaam continu wordt voorzien van de essentiële bouwstenen voor een gezonde huid.

Het krachtigste collageen: Solugel®

Het hoofdbestanddeel van Beauté® Collageen Complex is Solugel®, een toonaangevend collageen dat gehydrolyseerde collageenpeptiden bevat. Deze peptiden zijn uiterst zuiver (99% puur collageen) en speciaal ontworpen voor optimale opname door je lichaam. Solugel® is tevens rijk aan drie belangrijke aminozuren die essentieel zijn voor de stevigheid en structuur van de huid.

Ook op de oorsprong van het collageen is gelet: duurzaam geproduceerd van grasgevoerde runderen uit Argentinië en vrij van hormonen en antibiotica. Immers, wat je in je lichaam stopt voor schoonheid van buiten moet nooit afbreuk doen aan je gezondheid vanbinnen.

DracoBelle®: innovatief plantextract voor huidverzorging Beauté® Collageen Complex bevat ook een plantextract van de Moldavische drakenkop. Dit ingrediënt van biologische bron biedt een moderne aanpak voor huidverzorging van binnenuit. DracoBelle® activeert namelijk enzymen en eiwitten

die cruciaal zijn voor anti-aging, wat resulteert in die gehydrateerde, elastische en stevige huid die we allemaal willen.

Met keratine & hyaluronzuur voor huid, haar en nagels

Keratine is een lichaamseigen eiwit dat voorkomt in onze huid, haar en nagels. Cynatine®, afkomstig uit schapenwol, is een biologisch beschikbare vorm van keratine en bovendien de best opneembare, wateroplosbare vorm. Hyaluronzuur is de belangrijkste glycosaminoglycaan in onze huid.

Biotine, vitamine C, koper & zink ter ondersteuning Beauté® Collageen Complex is tot slot verrijkt met biotine, vitamine C, koper en zink. Niet voor niets, want deze stofjes zijn belangrijke hulpjes voor de andere ingrediënten.

Ga ook voor een stralende huid én een gezond verouderingsproces – ontdek Beauté® Collageen Complex op zakelijk.vitakruid.nl

Vitakruid innoveert

Ontdek onze nieuwste supplementen

Vegan Protein fermented by Shiitake

Chocolade-Hazelnoot

921 GRAM

Smaak, opname en oplosbaarheid opnieuw uitgevonden.

Collageen Solugel® tabletten

Ons collageen poeder nu in tablet vorm

150 TABLETTEN

Magnesium Complex

Capsules voor slikgemak

NIEUW

90 VEGAN CAPSULES

Met tauraat, malaat, bisglycinaat en citraat.

Beauté® Collageen Complex

Onze collageen favoriet voor de huid

138 GRAM

NIEUW

Maakt de huid zachter, gladder en soepeler.

Meer weten over onze nieuwe supplementen? Ga naar:

NIEUW

Met o.a. Keratine, Hyaluronzuur en Moldavische Drakenkop.

NIEUW

RUST EN ONTSPANNING

Saffraan 30 mg

Active extract

100% echte saffraan

Extracten uit het meest actieve deel van saffraanstempels

Gecertificeerde Sargol kwaliteit

Crocinegehalte 4.2% en minimaal 2% safranel

Originele Safr’Inside™ extracten

Safr’Inside® is finalist Nutra ingredients 2021

Saffraan & L-Theanine extract

100% echte saffraan

Krachtige combinatie met theanine en magnesium

Hoge biologische beschikbaarheid magnesium bisglycinaat

Extracten uit het meest actieve deel van saffraanstempels

Gecertificeerde Sargol kwaliteit

L-Theanine Forte

200 mg

Krachtig, natuurlijk theanine extract

200 mg extract uit 500 mg theanine per capsule

Theanine uit 100% groene thee bladeren 100% natuurlijke hulpstoffen

Geschikt voor veganisten

Extra beschermende, natuurlijke pullulan capsule

100% natuurlijke hulpstoffen

Geschikt voor veganisten

Halal–Kosher

Extra beschermende, natuurlijke pullulan capsule

Crocinegehalte 4.20% en minimaal 2% safranel

Originele Safr’Inside®extracten

Safr’Inside® is finalist Nutra ingredients 2021

100% natuurlijke hulpstoffen

Geschikt voor veganisten

Extra beschermende, natuurlijke pullulan capsule

• Artikelnummer: P288 - 30 vegicaps

• Artikelnummer: P289 - 90 vegicaps

• Artikelnummer: P862 - 60 vegicaps

Prikkelbare darmen

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende functionele darmstoornis in de Westerse wereld.1 Wereldwijd heeft 1 op de 10 mensen last van prikkelbare darmen.2 PDS wordt gekenmerkt door een verstoorde beweeglijkheid van het maag-darmkanaal (diarree, obstipatie, krampen), overgevoeligheid (pijn), inflammatie, veranderingen in het microbioom en intestinale hyperpermeabiliteit.1 Ongeveer 20% van de PDS-patiënten heeft ook last van psychische klachten.3

Oorzaken van het prikkelbaredarmsyndroom PDS kent multifactoriële oorzaken, waaronder genetische aanleg, stress/trauma, voeding, een microbiële dysbiose, een vroegere infectie, inflammatie en/of het gebruik van antibiotica.1 In veel gevallen is er een aanwijsbaar moment waarop de darmen zijn gesensibiliseerd.4 Triggers vanuit de omgeving, zoals stress, bepaalde voedingsmiddelen of een infectie kunnen klachten verergeren.

Orthomoleculaire ondersteuning bij het prikkelbaredarmsyndroom

Stress, bepaalde voedingsmiddelen en infecties zijn bekende triggers die verantwoordelijk zijn voor dysbiose en intestinale hyperpermeabiliteit. Deze triggers dienen zoveel mogelijk vermeden te worden. Leefstijl- en voedingsadviezen, oplosbare vezels, acupunctuur en psycho- en hypnotherapie kunnen zinvol zijn. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor medicijnen en/of voedingssupplementen.4

Probiotica

Uit onderzoek blijkt dat 20 tot 35% van de PDS-patiënten die probiotica gebruikt, minder last heeft van een opgeblazen gevoel, diarree, obstipatie en buikpijn. De productie van korteketenvetzuren is waarschijnlijk één van de effecten van probiotica.4 Probiotica hebben ook een ontstekingsremmend effect5 en kunnen helpen de tight junctions te versterken en daarmee de barrièrefunctie van de darm te verbeteren.6,7

Langzaam fermenteerbare vezels

Uit onderzoek blijkt dat 20 tot 35% van de PDS-patiënten die probiotica gebruikt, minder last heeft van een opgeblazen gevoel, diarree, obstipatie en buikpijn.

Intestinale hyperpermeabiliteit 15 tot 50% van de PDS-patiënten heeft een verhoogde darmpermeabiliteit door het verlies van tight junctions. Tight junctions zijn verbindingseiwitten tussen darmcellen die ervoor zorgen dat er geen ongewenste stoffen door de darmwand heen kunnen. Door het verlies van tight junctions en de verhoogde permeabiliteit ontstaan immuunactivatie en inflammatie. Een mucosale inflammatie kan vervolgens leiden tot overgevoeligheid voor voedingsmiddelen en verstoring van epitheliale en neuromusculaire functies. Hierdoor wordt ook de beweeglijkheid van de darm – de peristaltiek – verstoord. Immuunactivatie als gevolg van een hyperpermeabele darm speelt via dit mechanisme een belangrijke rol bij PDS.1

Alhoewel veel PDS-patiënten fermenteerbare vezels niet goed verdragen, kunnen bepaalde vormen van langzaam fermenteerbare vezels juist een positief effect hebben.8,9 Deze vezels worden langzaam gefermenteerd waardoor er geen overmatige gasproductie plaatsvindt.

Glutamine

Glutamine is het meest bekende nutriënt ter verbetering van de darmwand. Omdat glutamine essentieel is voor de energieproductie van darmcellen en immuuncellen, kan een tekort leiden tot een verhoogde darmpermeabiliteit10 en een verminderde werking van immuuncellen.11

Meer lezen? Scan de code voor de wetenschappelijke brochure Intestinale Hyperpermeabiliteit bij Prikkelbare Darmsyndroom. Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie

Quercetine is één van de bekendste en best onderzochte bioflavonoïden, vooral te vinden in groente en fruit waar het vaak de kleur aan geeft. Het is een in vet oplosbaar citroengeel pigment dat behoort tot de subgroep van flavonolen, samen met onder andere kaempferol en myricetine.

QUERCETINE een veelzijdige bioflavonoïde

Uit talloze onderzoeken blijkt dat quercetine een breed scala aan biologische activiteiten ontplooit. Bij mensen met hooikoortsklachten wordt het vaak ingezet als een natuurlijk antihistaminicum dat de membranen van de mestcellen, die verantwoordelijk zijn voor de afgifte van histamine, kan stabiliseren en daardoor de immuunreacties kan temperen.

Maar quercetine doet nog zoveel meer. Het is een krachtige antioxidant die beschikt over ontstekingsremmende, antimicrobiële, antivirale en antibacteriële eigenschappen. Daarom kan quercetine van pas komen bij de behandeling van aandoeningen waarbij oxidatieve stress een belangrijke rol speelt, zoals kanker, de ziekte van Alzheimer, atherosclerose en inflammatoire darmaandoeningen.

In een onderzoek bij mensen met reuma leidde suppletie met quercetine tot verbetering van de ochtendstijfheid en pijn, afname van het aantal gevoelige gewrichten en verbetering van het lichamelijk functioneren. Dit effect kan worden toegeschreven aan de door quercetine geïnduceerde afname van ontstekingsbevorderende stoffen. In de natuur komt quercetine vaak voor met vitamine C, waardoor ze elkaar ook versterken.

Voeding, supplement en opneembaarheid

Quercetine komt van nature voor in allerlei soorten groente en fruit, zoals appels, druiven, uien, bessen, kruisbloemige groenten, kappertjes en tomaten, maar ook in noten, rode wijn, thee en kruiden, waaronder sint-janskruid, Ginkgo biloba en Amerikaanse vlier (Sambucus canadensis). De

biobeschikbaarheid van quercetine uit de voeding is goed, omdat het in voeding is gebonden aan een suikermolecuul (glycoside), zoals glucose, rhamnose of rutinose.

Ook kun je kiezen voor een quercetinesupplement. Net als veel andere plantenextracten wordt quercetine uit voedingssupplementen over het algemeen slecht opgenomen. Volgens sommige bronnen komt slechts zo’n 20% van een regulier quercetinesupplement in het bloed terecht, en de mate van opname kan sterk per individu sterk verschillen.

Door gebruik te maken van de zgn. Phytosome®-technologie kan de biobeschikbaarheid tot wel 20 keer groter worden. Het transportmechanisme van fytosomen vertoont structurele overeenkomsten met dat van liposomen. In fytosomen zijn de plantenbestanddelen gekoppeld aan fosfatidylcholine uit (zonnebloem)lecithine. Deze combinatie

zorgt voor een hogere oplosbaarheid en daarmee voor een betere opname en betere farmacokinetische en farmacodynamische eigenschappen in vergelijking met conventionele plantenextracten. Vaak wordt vitamine C toegevoegd aan een quercetinesupplement vanwege hun synergie.

Belangrijke werkingsmechanismen

Antioxidant

De krachtige antioxidantactiviteit van quercetine helpt de oxidatieve balans in het lichaam te handhaven en vermindert of voorkomt zodoende oxidatieve stress. Zo bevordert quercetine de vorming van glutathion en beschermt het lichaam ook tegen lipide-oxidatie door zuurstofradicalen (ROS). Dit doet het door het remmen van de initiatiestap van een oxidatieketen, het voorkomen van ketenpropagatie en door ketenterminatie waarbij twee radicalen met elkaar reageren.

Uit onderzoek blijkt dat toedienen van quercetine zorgt voor een verhoogde expressie van endogene antioxidantenzymen, zoals catalase, glutathion peroxidase, koper/zink SOD en mangaan SOD, in piramidale neuronen in de hippocampus bij dieren met ischemische schade. Ander dieronderzoek laat zien dat quercetine hartschade kan voorkomen door het onschadelijk maken van ROS, gevormd als gevolg van endotoxemie.

Quercetine kan ook invloed uitoefenen op diverse signaaltransductieroutes en daardoor de antioxidantactiviteit vergroten en het ontstaan van aandoeningen helpen voorkomen.

Door het verminderen van oxidatieve stress en het verhogen van de spiegels van antioxidantenzymen kan quercetine ook een belangrijke rol spelen bij de preventie en behandeling van kanker.

Immuniteit en ontstekingen

Meerdere in-vitro onderzoeken laten zien dat quercetine over ontstekingsremmende en immuunversterkende eigenschappen beschikt. Quercetine remt de door lipopolysacchariden (LPS) aangezwengelde productie van de ontstekingsbevorderaars tumornecrosefactor alfa (TNF-α) en interleukine-8 (IL-8) alsmede de pro-inflammatoire enzymen lipoxygenase (LOX) en cyclo-oxygenase (COX).

Daarnaast heeft ander in-vitro onderzoek aangetoond dat quercetine ook krachtige antivirale eigenschappen heeft tegen zowel DNA- als RNA-virussen, zoals rhino-, adeno- en coronavirussen die betrokken zijn bij het ontstaan van bovenste luchtweginfecties. Quercetine blijkt in een vroeg stadium infectie met diverse Influenza A-stammen te remmen door de aanhechting van het virus aan de gastheercel en het binnendringen en het versmelten met de gastheercel te voorkomen.

Quercetine en andere flavonoïden, zoals resveratrol, EGCG (epigallocatechinegallaat) en genisteïne, kunnen gunstige effecten hebben op cellulaire en humorale immuunfuncties die betrokken zijn bij allergische reacties. Interactie van deze plantenstoffen met eiwitten kan de allergische sensibilisatie temperen. Tevens kan het rechtstreekse effect op immuuncellen die de allergische reactie vormgeven, de ernst van de symptomen

verminderen. Verder beperkt de antioxidantwerking van quercetine de omvang van de door vrije radicalen veroorzaakte allergische schade aan cellen.

Inspanning en herstel

In een Italiaanse studie is onderzocht in hoeverre quercetine de oxidatieve druk op erytrocyten bij zware lichamelijke inspanning kan verlichten. 14 personen kregen dagelijks 1 gram quercetine of een placebo. Vooraf, na 2 weken suppletie en na een inspannende excentrische training werden bloedmonsters genomen. Quercetinesuppletie verminderde significant de lipideperoxidatie in erytrocyten en de vatbaarheid voor hemolyse door vrije radicalen. Na lichamelijke inspanning zorgde quercetine voor een betere redoxstatus, zoals bleek uit de verhouding tussen gereduceerd en geoxideerd glutathion, en voor minder oxidatieve schade.

Overige Astma

Een speciale formulering van quercetine uit de bloemknoppen van de honingboom (Sophora japonica) en gebonden aan fosfatidylcholine uit lecithine blijkt de biobeschikbaarheid aanzienlijk te vergroten. Italiaanse wetenschappers hebben bekeken in hoeverre deze speciale quercetineformule zinvol zou kunnen zijn voor astmapatiënten. Quercetinesuppletie (250 mg of 500 mg per dag) naast de standaardbehandeling (corticosteroïden of bronchodilatoren (luchtwegverwijders)) resulteerde na 30 dagen in veel minder ongemakken overdag en ’s nachts en minder gebruik van inhalers, neusdruppels en rescue medicatie (kortwerkende luchtwegverwijders).

Bloeddruk

Quercetine blijkt ook over een bloeddrukverlagend effect te beschikken. Deze werking berust onder meer op de regulering van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS). Bij uitsplitsing naar dosering was het effect alleen bij doseringen van 500 mg of meer quercetine per dag significant.

Quercetine blijkt

ook over een bloeddrukverlagend effect te beschikken.

Een andere studie bij mensen lette, naast het effect van quercetine op oxidatieve stress bij sportieve inspanning, ook op prestatievermogen, klachten en herstel. Van een groep van 48 amateur triathlonatleten (gemiddelde leeftijd 33 jaar) kregen er 23 tweemaal daags 250 mg van een speciale formule van quercetine gebonden aan lecithine. Quercetinesuppletie resulteerde in betere prestaties en zorgde voor minder spierpijn, lokale pijn en spierspanning, kramp en oxidatieve stress. Bovendien was de hersteltijd korter bij de quercetinegroep: gemiddeld 18,1 uur tegenover 20,4 uur bij de controlegroep.

Ten slotte zijn er aanwijzingen uit dieronderzoek dat quercetine een synergistisch effect met sommige medicijnen zou kunnen hebben. Bij muizen kan quercetine morfineverslaving en -tolerantie terugdringen en bij ratten zou het de werking van L-dopa en carbidopa kunnen versterken. In een kleinschalig onderzoek met vier mannen bleek 150 mg quercetine de ‘flush’ van een hoge dosering niacine (1 gram) te verminderen.

Al met al blijkt quercetine écht een veelzijdige bioflavonoïde te zijn met een gunstige invloed op talloze essentiële processen in ons lichaam.

Meer weten over quercetine? Lees het hele artikel via viteducatief.nl/quercetine/ of gebruik de QR-code.

Stofje in granaatappels

biedt mogelijk hoop voor alzheimerpatiënten

In granaatappels zit een stofje dat geheugenproblemen bij alzheimerpatiënten mogelijk kan verlichten.

Tot die conclusie komen Deense onderzoekers in het blad Alzheimer’s and Dementia. Ze baseren zich op experimenten met muizen, die het ziektebeeld van alzheimer vertoonden. Een aantal van deze muizen kreeg urolithine A toegediend, een stofje dat van nature voorkomt in granaatappels, aardbeien en walnoten. Daarop verbeterden onder meer hun geheugen en leervermogen. “Onze studie met muismodellen laat zien dat urolithine A verlichting kan brengen als het gaat om de geheugenproblemen en andere consequenties van dementie”, zo concludeert onderzoeker Vilhelm Bohr.

“Nu moeten we gaan kijken naar de ziekte van Alzheimer”, vindt Bohr. Hij hoopt daarbij dat toekomstig onderzoek uit zal wijzen dat de substantie de symptomen van alzheimer niet alleen kan verlichten, maar ook kan voorkomen.

www.scientas.nl

Omega 3-vetzuren EPA en DHA kunnen helpen bij migraine

Recent onderzoek heeft aangetoond dat een hoge dosis omega 3-vetzuren een effectieve behandeling kan zijn om migraineaanvallen te voorkomen.

Ondanks verschillende behandelingen die beschikbaar zijn om migraineaanvallen te voorkomen, blijft de effectiviteit ervan beperkt. Eerdere studies suggereerden al dat EPA en DHA mogelijk een rol spelen in de preventieve therapie voor migraine. Onderzoekers hebben nu door middel van een netwerk meta-analyse gekeken naar de effecten van de omega 3-vetzuren EPA en DHA op migraine.

Naast het effect op migraineaanvallen keken onderzoekers ook naar de acceptatie en bijwerkingen van omega 3-vetzuren. De resultaten lieten zien dat de acceptatie van omega 3-vetzuren als behandeling vergelijkbaar was met die van medicatie. Het aantal mensen dat stopte met het nemen van de supplementen of medicijnen, was over het algemeen erg laag. Bovendien vertoonden omega 3-vetzuren veel minder bijwerkingen dan medicijnen tegen migraine.

www.npninfo.nl

Padma Galeten –Tibetaanse wijsheid

voor een normale vetstofwisseling

In onze cultuur is het vet- en suikergehalte vaak hoger dan eigenlijk zou moeten. Als ondersteuning voor een normale vetstofwisseling* is er nu Padma Galeten, een slimme combinatie van zink en bittere kruiden volgens de inzichten van Tibetaanse geneeskunde.

De Tibetaanse geneeskunde werkt volgens een zogenaamde multi-target aanpak: verschillende subtiele prikkels met hetzelfde doel. Daarom is Padma Galeten zacht en effectief voor een normale vetstofwisseling*. Padma Galeten wordt 100% geproduceerd in Zwitserland en voldoet aan de hoogste kwaliteit en is vrij van hulpstoffen, herbiciden en andere onwenselijke stoffen.

Neem 1-2 vegan capsules in met heet water bij de maaltijd in. Een verpakking bevat 60 capsules en is goed voor minimaal een maand.

*Zink ondersteunt de normale vetstofwisseling. www.sanopharm.com/padma-galeten/

Kan vitamine K helpen tegen artrose?

Kan het slikken van hoge doses vitamine K helpen om artrose in de gewrichten te stoppen of te verminderen? Dat gaat wetenschapper dr. Cindy Boer onderzoeken.

Cindy Boer doet onderzoek naar het gen dat de code bevat voor het zogeheten MGP-eiwit. ‘MGP heeft een belangrijke taak in onze gewrichten. Het eiwit MGP vangt als het ware calcium weg. Hierdoor kan calcium niet neerslaan en voor verkalking zorgen. Maar MGP kan dit alleen goed doen als het wordt geactiveerd door vitamine K.’

Uit eerdere studies blijkt dat lage bloedwaarden van vitamine K gelinkt zijn aan een hoger risico om artrose te krijgen. ‘Wat we óók weten uit eerdere onderzoeken: 20 tot 25 procent van de mensen is drager van een genetische variant van het MGP-gen waardoor deze minder goed zijn werk kan doen en waardoor er minder van het eiwit actief is in de kraakbeencellen. Als deze bewuste groep dan ook nog onvoldoende vitamine K-levels heeft, lopen ze nóg meer risico.’

www.amazingerasmusmc.nl

QUERCETINE

Eén van de bekendste bioflavonoïden

Ontdek alles over Quercetine 100 mg

Quercefi t ®: quercetine uit de bloemknoppen van de honingboom ( Sophora japonica) met een transportfactor uit zonnebloemlecithine (Phytosome® -technologie) voor optimale opneembaarheid

ONTDEK DE KRACHT VAN QUERCETINE

De verborgen wereld van bioflavonoïden

Wist u dat er meer dan 4000 soorten bioflavonoïden bestaan? Flavonoïden komen vooral voor in groente en fruit en zijn vaak verantwoordelijk voor de gele, roze, oranje, rode, paarse en blauwe kleuren van veel planten en vruchten.

De Hongaarse wetenschapper Albert Szent-Gyorgi ontdekte in 1936 bij toeval het bestaan van (bio)flavonoïden. Hij isoleerde uit een citroen een stofje, genaamd citrien, dat het vermogen had om de weerstand van de haarvaten te verhogen door de doorlaatbaarheid te verminderen. Hij noemde het daarom vitamine P (voor permeabiliteit). Later kwam men tot de conclusie dat de term ’vitamine’ niet correct was omdat een tekort eraan niet leidde tot bijzondere klachten. Vitamine P werd (bio) flavonoïden.

Bioflavonoïden zijn polyfenolen die in veel planten voorkomen en worden onderverdeeld in flavonolen, catechines (flavanolen), flavonen, flavanonen, anthocyanen en isoflavonen. Je treft ze vooral aan in groentes, kruiden, fruit en zaden. Maar ook in dranken die van planten of plantdelen worden gemaakt, zoals thee of wijn. Ze beschermen de plant tegen ziekteverwekkers, insecten en uv-straling van de zon. Bosbessen spannen de kroon met hun hoge gehalte aan flavonoïden. Ook voor de mens kunnen flavonoïden gunstig zijn. Zo beschikt resveratrol over antioxidant eigenschappen.

De flavonol quercetine is één van de bekendste en best onderzochte bioflavonoïden. De biobeschikbaarheid van quercetine uit de voeding is goed, dankzij de binding aan suikermoleculen,

zoals glucose, rhamnose of rutinose. Ook kun je kiezen voor een quercetinesupplement, maar net als veel andere plantenextracten wordt quercetine uit voedingssupplementen over het algemeen slecht opgenomen. Gelukkig biedt de Phytosome®-technologie hiervoor een oplossing. In fytosomen zijn de plantenbestanddelen gekoppeld aan fosfatidylcholine uit (zonnebloem)lecithine. Deze combinatie zorgt voor een hogere oplosbaarheid, wat de opname ten goede komt.

Quercetine beschikt over een scala aan eigenschappen die het tot een zeer veelzijdige plantenstof maken.

www.vitortho.nl

In gesprek met

KARIN PIJPER

Toen Karin Pijper een jaar of 5 als huisarts aan het werk was, begon ze zich af te vragen wat ze nu werkelijk voor mensen kon betekenen. ‘Hielp ik mensen daadwerkelijk beter worden? Of was ik alleen maar brandjes aan het blussen? '

'Dat voorjaar stond er in het NRC een artikel over Iceman Wim Hof. Hij beweerde dat hij zijn eigen autonome zenuwstelsel kon beïnvloeden en dat hij dat iedereen in 10 dagen kon leren. Ik dacht: laat mij dat maar eens zien, en ik schreef me in voor zijn jaartraining. Na twee weekenden training in ademhaling, yoga, meditatie en koudetraining, een week in de Pyreneeën en veel oefenen, wist ik dat het werkte. Ik wist alleen nog niet hoe. In de zoektocht die volgde, heb ik me verdiept in yoga, orthomoleculaire geneeskunde, kPNI en energetische geneeskunde. Maar mijn aandacht ging vooral uit naar darmgezondheid. Ik merkte namelijk dat door aanpassingen in voeding, soms ondersteund met probiotica en andere supplementen, niet alleen darmklachten konden verbeteren maar ook andere lichamelijke klachten.’

Microbiome Center

‘Hoewel er destijds al steeds meer aandacht kwam voor de functie van de darmen en hun invloed op de gezondheid, ook regulier, werd een goede darmgezondheid in het algemeen nog altijd onderschat. Daar wilde ik verandering in brengen. Ook wilde ik kennis over het microbioom omzetten naar behandelingen in de praktijk. Daarom richtte ik samen met een paar collega’s het Microbiome Center Nederland op.

We wilden een laagdrempelige manier bieden aan artsen om microbioomanalyses aan te vragen. Met behulp van een goede anamnese, waarbij je de voorgeschiedenis van een patiënt duidelijk in beeld krijgt en een analyse van het microbioom, is het mogelijk een microbioombehandeling op maat te bieden. Die kan bestaan uit specifieke probiotica en verdere suppletie die de apotheker op recept bereidt.

Tijdens het traject van een microbioomanalyse verzamelen we zoveel mogelijk gegevens van de voortgang, zodat we achteraf weten hoeveel effect de interventie heeft gehad. Dat moet meteen ook meer inzicht geven in hoeverre het zinvol is om deze toe te passen op bepaalde groepen patiënten.’

Leefstijl

‘In de eerste jaren na de oprichting van het Microbiome Center Nederland ging het meeste van mijn tijd zitten in onderwijs en begeleiden van behandelaars. Inmiddels pak ik het stukje behandelen weer op bij het Leefstijl Microbioom Centrum. Het behandelen doe ik nu met de hele mens in beeld, niet alleen het fysiek, maar ook emotioneel, mentaal en spiritueel.

In de 15 jaar die ik als huisarts werkzaam ben geweest, kwam ik regelmatig mensen tegen met veel lichamelijke klachten. Soms lukt het een diagnose te stellen, maar heel vaak ook niet. Denk daarbij aan vermoeidheid, darmproblemen en bijvoorbeeld gewrichtsklachten. Ook in het ziekenhuis komen deze mensen niet verder.

In mijn zoektocht naar de oorzaken van ziekte en mogelijke manieren om de vaak chronische klachten te verminderen, kwam ik erachter dat slechts 5% van alle aandoeningen genetisch bepaald is. Alle overige aandoeningen hebben met leefstijl te maken. Dan heb ik het over onder andere voeding, beweging, stress, sociale contacten, omgevingsfactoren. In de praktijk heb ik al heel wat mensen op zien knappen door simpelweg anders te gaan eten.’

Darmgezondheid op de kaart ‘Darmgezondheid speelt een grote rol. Hippocrates beweerde het 400 jaar voor Christus al: “De dood huist in de darmen.” En binnen de huidige wetenschap wordt de waarheid hiervan steeds meer duidelijk. We leren meer en meer over het belang van goede darmbacteriën voor de gezondheid en waar deze door beïnvloed worden. De darmen worden ook wel eens ons tweede brein genoemd.

Als medeoprichter van het Microbiome Center en het Leefstijl Microbioom Centrum ga ik de komende jaren het belang van een goede darmgezondheid en een divers microbioom verder op de kaart zetten en de nieuwste wetenschappelijke inzichten vertalen naar behandelingen in de praktijk. Dat komt vaak neer op een combinatie van leefstijladviezen en een microbioombehandeling op maat naar aanleiding van een microbioomanalyse. Naast dat medische stuk is er ook ruimte voor de emotionele, mentale en spirituele gezondheid.

Sinds april 2023 werk ik niet meer als huisarts. Naast mijn werk binnen het Microbiome Center zie ik als integraal leefstijlarts mensen in mijn eigen praktijk (Leefstijl Microbioom Centrum). Ik weet nog niet zeker of ik helemaal niet meer als huisarts aan de slag ga, maar zoals het er nu voorstaat denk ik van niet.

De koudetraining die ik via Wim Hof heb ik leren kennen, leeft nog steeds in zowel mijn werk als mijn privéleven. Ik zwem nog steeds iedere winter één keer per week in open water.’

Het Microbiome Center is geen traditionele kliniek maar een netwerkorganisatie Microbioombehandelingen worden altijd uitgevoerd door artsen en therapeuten die hun eigen behandellocatie hebben. Het “onderdak” voor de dienstverlening van het Microbiome Center is geen klassiek gebouw, maar een blockchain netwerk. Aan dat netwerk is een groot aantal partijen verbonden: een groeiend aantal artsen en therapeuten in binnen- en buitenland, het analyselaboratorium, de apotheker, analisten, leveranciers en betaalplatforms.

www.microbiome-center.nl

Kun je met COLLAGEEN je darmen herstellen?

Collageen staat vooral bekend om zijn gunstige werking op de huid maar is ook verantwoordelijk voor vele andere functies in ons lichaam. Zo lijkt het ook een belangrijke rol te spelen in onze darmgezondheid. Veel mensen kampen met darmproblemen en sommige worden zelfs erg ziek. Verschillende middelen en adviezen worden hierbij ingezet. Of je met collageen de darmen weer kunt herstellen bespreken we in dit artikel.

Wat is collageen?

Collageen is het meest voorkomende eiwit in ons lichaam dat voornamelijk bestaat uit de aminozuren glycine, proline en hydroxyproline. Het geeft structurele ondersteuning aan weefsels in onder andere de huid, botten, gewrichten en organen. Zo zorgt het voor de elasticiteit en een normale structuur van de huid. Collageen is als het ware de lijm die alles bij elkaar houdt.

Daarnaast is collageen nauw betrokken bij cellulaire processen zoals celmigratie, communicatie tussen cellen, celhechting en immuunrespons. Dit zorgt voor weefselonderhoud en -herstel.

Na je 25e jaar begint de productie van collageen af te nemen waardoor er steeds minder van dit nutriënt in je lichaam aanwezig is. Dit kun je bijvoorbeeld gaan merken aan de huid die slapper wordt, en aan de rimpels. Verschillende typen collageen In ons lichaam vind je verschillende typen collageen terug. De meest belangrijke zin:

• Type I komt het meest voor in het lichaam, 90% van het collageen is type I. Je vindt het terug in huid, botten, pezen, organen en het vaatstelsel.

• Type II komt voor in het elastisch kraakbeen.

• Type III geeft structuur aan onze spieren, organen en aderen. Lees meer over collageen peptiden type I in onze monografie over dit nutriënt.

Het belang van een gezonde darm

Een goede werking van onze darmen is van groot belang voor onze fysieke en geestelijke gezondheid. Hierbij speelt de darmwand een essentiële rol in het opnemen van voedingsstoffen en het beschermen tegen schadelijke stoffen. Deze doorlaatbaarheid wordt gereguleerd door de tight junctions. Dit zijn eiwitcomplexen die de cellen van de darmwand bij elkaar houden. Een stevige darmwand vormt zo een barrière, waardoor onze darmen de controle houden over welke stoffen ons lichaam binnenkomen en welke niet. Wanneer de darmwand beschadigd raakt, wordt de opname van nutriënten belemmerd en kunnen schadelijke stoffen in onze bloedbaan terechtkomen.

Daarnaast huist er in onze darmen

een heel scala aan goede en slechte bacteriën die samen het microbioom vormen. Dit microbioom ondersteunt niet alleen een gezonde darmwand maar reguleert ook ons immuunsysteem. Voor een goede gezondheid dient de verhouding tussen deze bacteriën in evenwicht te blijven. Door bepaalde omstandigheden zoals ongezonde voeding, weinig beweging, stress, medicijnen en ziekte kunnen de slechte bacteriën de overhand krijgen. Hierdoor wordt de kans op auto-immuunziekten, chronische ontstekingen en allergieën vergroot.

Verschillende darmziekten

Een darmwand die niet goed functioneert of een darmmicrobioom dat uit balans is, kan zich uiten in allerlei klachten en ongemakken. Dit kan zelfs leiden tot bepaalde darmziekten zoals:

• Prikkelbaredarmsyndroom (PDS). Dit is een chronische aandoening waarbij klachten optreden zoals buikpijn, een opgezette buik, winderigheid, verstopping of juist diarree. De precieze oorzaak van PDS is nog niet bekend maar mogelijke oorzaken zijn te vinden in een verstoring van de samenstelling van het darmmicrobioom en een beschadiging van de darmwand. Erfelijkheid lijkt hierbij een rol te spelen.

• Inflammatoire darmziekten (inflammatory bowel disease IBD). Dit zijn ontstekingsziektes zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Waar bij de ziekte van Crohn onstekingen zich voordoen in het gehele spijsverteringskanaal, is bij colitis ulcerosa alleen de dikke darm aangedaan en is er sprake van zweervorming in de darmwand. Veel voorkomende klachten zijn buikpijn, diarree (met bloed en slijm) en vermoeidheid, maar ook koorts en gewichtsverlies komen voor. Opvlammingen, ook wel het opspelen van klachten, en rustige periodes van deze aandoeningen kunnen zich afwisselen.

• Leaky gut of lekkende darm. Bij een lekkende darm is er sprake

van schade aan de bekleding van de darmwand waardoor deze te doorlatend is geworden en schadelijke stoffen zich via de bloedbaan door het lichaam kunnen verspreiden. Dit kan naast darmklachten ook vele andere gezondheidsproblemen geven van onder andere de huid, de gemoedstoestand en het immuunsysteem (allergieën en astma).

Darmen herstellen met collageen: mogelijke mechanismen Collageen is ook in ons spijsverteringskanaal te vinden en daarom belangrijk voor een goede gezondheid van de darmen. Uit onderzoek blijkt dat bij mensen met een prikkelbare darm en inflammatoire darmziekten de afbraak van collageen verhoogd is. Ook is de hoeveelheid glutamine verlaagd, maar het is nog onduidelijk wat de klinische relevantie hiervan is. We bespreken een aantal mogelijke mechanismen van collageen die het herstel van de darmen kunnen ondersteunen.

Darmwand herstellen en versterken

Onderzoek bij dieren toont dat collageenpeptiden het functioneren van de tight junctions verbeteren wat een gunstige invloed heeft op de barrière van de darmwand. Aminozuren in collageen zoals glutamine, glycine en proline zijn belangrijke bouwstenen voor de cellen van de darmwand en spelen een grote rol in de opbouw, het versterken en het herstel ervan. Om te kijken of collageen een lekkende darm bij mensen kan herstellen is meer onderzoek nodig.

Ontstekingen remmen

Een sterke en gezonde darmwand is essentieel in het voorkomen van een overactieve immuunreactie die uitgelokt wordt door bepaalde stoffen. Een overactief immuunsysteem leidt tot ontstekingen en maakt gevoeliger voor het ontstaan van inflammatoire darmziekten. Collageen kan mogelijk helpen ontstekingen in de darmen te verminderen.

In onderzoek bij muizen werd een verband gevonden tussen collageen

en een vermindering van onstekingsbevorderende cytokines en een toename van ontstekingsremmende cytokines in het darmweefsel. Bovendien kan collageen bij muizen met colitis ulcerosa de schade aan het darmslijmvlies die veroorzaakt wordt door zweervorming, verminderen en herstel hiervan versnellen. Dit zorgde voor een afname van de symptomen van colitis ulcerosa.

Een goede werking van onze darmen is van groot belang voor onze fysieke en geestelijke gezondheid.

Ondersteunt het darmmicrobioom

Onderzoek bij muizen met colitis ulcerosa toont aan dat een collageenproduct (type I en type III) een gunstig effect heeft op het darmmicrobioom door de ontwikkeling van goede bacteriesoorten te bevorderen en de ontwikkeling van slechte micro-organismen in te dammen. Dit lijkt echter geen direct effect van collageen te zijn. Bij in-vitro onderzoek waar bacteriën blootgesteld werden aan het collageenproduct, werd namelijk geen effect gezien. Er wordt daarom gedacht dat dit mogelijk een indirect effect is, via de impact die het heeft op het immuunsysteem.

Verbetert absorptie van vocht Collageen heeft het vermogen om vocht te absorberen en vast te houden. Collageen zou daarom

EENVOUDIG VERZORGD. NATUURLIJK MOOI.

LAVERA. NATUUR, DIE JE VOELT.

EENVOUDIG VERZORGD. NATUURLIJK MOOI.

EENVOUDIG VERZORGD. NATUURLIJK MOOI.

Basis Sensitiv: gezichtsverzorging van lavera

LAVERA. NATUUR, DIE JE VOELT.

Voedende producten voor verschillende huidverzorgingsbehoeften

Basis Sensitiv: gezichtsverzorging van lavera

LAVERA. NATUUR, DIE JE VOELT.

Zachte formules met biologische aloë vera

Zachte formules met biologische aloë vera

Voedende producten voor verschillende huidverzorgingsbehoeften

LAVERA. NATUUR, DIE JE VOELT.

Ook verkrijgbaar met natuurlijk Q10 voor een anti-aging effect

Basis Sensitiv: gezichtsverzorging van lavera

Vrij van minerale oliën

lavera.de

Basis Sensitiv: gezichtsverzorging van lavera

Voedende producten voor verschillende huidverzorgingsbehoeften

LAVERA. NATUUR, DIE JE VOELT.

lavera.de

Ook verkrijgbaar met natuurlijk Q10 voor een anti-aging effect

Vrij van minerale oliën

Zachte formules met biologische aloë vera

Ook verkrijgbaar met natuurlijk Q10 voor een anti-aging effect

Voor een gladde teint – de hele dag lang

Voedende producten voor verschillende huidverzorgingsbehoeften

Zachte formules met biologische aloë vera

Voor een gladde teint – de hele dag lang

Voor een gladde teint – de hele dag lang

Voor een gladde teint – de hele dag lang

Vrij van minerale oliën

Ook verkrijgbaar met natuurlijk Q10 voor een anti-aging effect

Vrij van minerale oliën 15% KORTING

lavera.de

100% gecertificeerde natuurlijke cosmetica

Basis Sensitiv: gezichtsverzorging van lavera

100% gecertificeerde natuurlijke cosmetica

Voedende producten voor verschillende huidverzorgingsbehoeften

100% gecertificeerde natuurlijke cosmetica

Zachte formules met biologische aloë vera

Ook verkrijgbaar met natuurlijk Q10 voor een anti-aging effect

100% gecertificeerde natuurlijke cosmetica

lavera. Natuur, die je voelt.

*De actie wordt verrekend als 25% korting bij aankoop van twee stuks. Geldig t/m 31 juli 2024.

EENVOUDIG VERZORGD. NATUURLIJK MOOI.

lavera. Natuur, die je voelt.

Voor een gladde teint – de hele dag lang

lavera. Natuur, die je voelt.

Vrij van minerale oliën

100% gecertificeerde natuurlijke cosmetica

BERTHELSEN NATURAL PRODUCTS®

Minerale voedingssupplementen

Berthelsen Natural Products is gegarandeerd van hoge kwaliteit, met enkelvoudige mineralen en een hoge biologische beschikbaarheid.

ook in het darmkanaal de vochtabsorptie kunnen verbeteren, wat kan zorgen voor een soepelere voedselpassage in de darmen en minder spijsverteringsongemakken.

Gunstige invloed spijsvertering

Het innemen van een collageensupplement kan een gunstige invloed hebben op de spijsvertering. In onderzoek waarin een klein groepje gezonde vrouwen 20 gram collageenpeptiden per dag kregen, voor 8 weken lang, werden verbeteringen in verschillende klachten gevonden. Zo ging het om een verbeterde stoelgang, een minder opgeblazen gevoel en verbetering van milde spijsverteringsklachten zoals maagzuur. Meer onderzoek met een grotere groep deelnemers is echter nodig om dit soort uitkomsten te bevestigen.

Tot slot: collageen is een veelzijdig  eiwit

Hoewel collageen vooral bekend staat om zijn werking op de huid, is het een veelzijdig eiwit dat op vele plekken in ons lichaam een rol speelt voor onze gezondheid. Zo kan het mogelijk ook een gunstig effect hebben op het functioneren van onze darmen. Het zou het herstel van de darmwand ondersteunen, ontstekingen verminderen en zorgen voor meer balans in het darmmicrobioom. Harde conclusies kunnen we hier nog niet aan verbinden omdat er meer onderzoek bij mensen nodig is, maar de eerste positieve signalen zijn er!

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie. www.sohf.nl

Het innemen van een collageensupplement kan een gunstige invloed hebben op de spijsvertering.

Waarom Minami?

Minami perfectioneert zich voortdurend in het samenstellen van de zuiverste omega 3-vetzuren. Want hoe hoger de kwaliteit, hoe beter voor jouw gezondheid*. Duurzaamheid krijgt hierbij ook prioriteit.

gewrichten soepel houden

cholesterolgehalte binnen het normale bereik houden

hoge concentratie omega-3

superieure kwaliteit & zuiverheid

omega-3 voor elke levensfase

voor ieder de beste oplossing

We werken dag in dag uit aan de duurzaamheid van onze producten en processen, voor jouw welzijn en dat van onze planeet.

milieu- bewust

minami

voor mama en kind

je omega-3 op pijl houden

Is het uitzicht op vaststelling maximale gehaltes per dagdosering voor vitamines en mineralen vloek of zegen?

De Europese Voedingssupplementenrichtlijn 2002/46/EG vormt de basis voor alle wettelijke eisen en normen voor in de handel verkrijgbare voedingssupplementen. Er mogen alleen die vitamine- en mineraalverbindingen in voedingssupplementen aanwezig zijn die op de vernieuwde annex 2 (2009/1170) en de daaropvolgende uitbreidingen staan vermeld. Dit op zich heeft al geleid tot het verbod van een kleine 200 supplementen die niet meer mochten. Een onderdeel van deze regeling betreft de vaststelling van de maximale gehaltes per dagdosering ofwel maximum dagelijkse dosis vitamines en mineralen. Nu gelden daarvoor nog de nationale regels met alleen restricties voor A, B6, D en jodium in Nederland, met soms ook verplichte waarschuwingsteksten.

De Europese Commissie (EC) werkt nog steeds aan een voorstel voor maximale hoeveelheden van vitamines en mineralen in voedingssupplementen, die dan in de hele EU gaan gelden. Dat kan alleen op basis van de wetenschappelijke adviezen van EFSA (European Food and Safety Authority), die gebaseerd zijn op aangeleverd onderzoek van betrokken aangewezen partijen voor de veilige bovengrens (Upper Limit (UL)) per vitamine en mineraal. De EC heeft aangegeven om een voorstel voor maximale hoeveelheden in 2024 te publiceren, maar dit kan ook kan uitlopen tot 2025. Het Europees parlement en de lidstaten moeten het daarna met dit voorstel eens worden en dan kan het voorstel als wetgeving worden aangenomen. Deze ambtelijke molens werken traag en de verwachting is dan ook dat dit veel langer zal gaan duren voordat dit zijn besluit krijgt.

Modellen

In 2009 heb ik op een vergadering van de MBOG al een lezing gehouden met als titel: De toekomst voor orthomoleculaire optimale (hoge) doseringen – Moeten we ons zorgen maken als MBOG-leden?

Er zijn diverse modellen voorgesteld om tot de maximale EU-gehaltes voor vitamines en mineralen te komen. Vanuit Duitsland wordt aangedrongen op zeer conservatieve lage gehaltes door de BfR (Bundesinstitut für Risikobewertung), vanuit de UK (IOM en EVM) en de ERNA/EHPM komen meer realistische benaderingen om tot deze maxima te komen.

Het blijft vreemd dat Duitsland een dergelijk laag, ondoordacht en onrealistisch voorstel heeft gedaan (zie tabel).

Om de verzochte BdR-waarden in perspectief te zetten:

• 200 g sirloin steak levert ca 7.2 mg zink, 3 keer zoveel als de BfR-maximum level van zink in voedingssupplementen.

• Een enkele grote rauwe wortel (70 g) bevat 7.2 mg bètacaroteen (601 mcg Retinol Equivalenten), ongeveer 3.6 keer de BfR-maximum level voor bètacaroteen in voedingssupplementen.

• Eén enkele paranoot (5 g) bevat 96

Niacin (B3)

Pantothenic Acid (B5)

Vitamin B6

Folic Acid

Vitamin B12

Biotin

Vitamin C

Vitamin D

Vitamin E

Vitamin K

Calcium

Chloride

Chromium

Copper

Fluoride

Iodine

Iron

Magnesium

Manganese

Molybdenum

Potassium

Phosphorus

Selenium

Sodium

Zinc

17 mg

18 mg

5,4 mg

400 mcg

3-9 mcg

180 mg

225 mg

5 mcg 15 mg

80 mcg

500 mg 0 mg 60 mcg 0 mg 0 mg

100 mg 0 mg 250 mg 0 mg

80 mcg

500 mg

250 mg

25-30 mcg

0 mg

2.25 mg

(but nicotinic acid not permitted)

(not permitted)

(not permitted)

(not permitted)

(not permitted)

Were appropriate broken down in 2 single doses (not permitted)

Published in January 2005, the BfR recommendations for the maximum levels in vitamins and minerals

mcg selenium, meer dan 3 keer de BfR-maximum level voor selenium in voedingssupplementen.

• Een kop met rauwe french beans (180 g) levert ongeveer 346 mg magnesium, 3.5 mg zink en 734 mcg foliumzuur—dit komt boven de voorgestelde BfR-maximum levels voor al deze drie nutriënten!

De bovenstaande bepalingen zijn gedaan met behulp van de USDA National Nutriënt Database 2009]

De EFSA heeft zelf op 24-01-2022 een paper gepubliceerd: Guidance for establishing and applying tolerable upper intake levels for vitamins and essential minerals. [1]

Dit betrof een leidraad vaststelling en toepassing bovengrenzen van vitamines en mineralen en behandelt aspecten van de risicobeoordeling zoals

probleemformulering, methoden, bewijs en onzekerheidsanalyse en ook de algemene principes voor de risicobeoordeling van gevaren in voedsel (gevarenidentificatie, gevarenkarakterisering, innamebeoordeling, risicokarakterisering).

De Alliance for Natural Health (ANH) uit de UK heeft Nederlandse TNO (onderzoeksbureau) in 2013 opdracht gegeven om op basis van benefit-risk principes een nieuw wetenschappelijk rapport te maken om zodoende nieuwe maximale dagdoses per nutriënt voor te stellen en waar nodig voor bepaalde bevolkings- of patiëntengroepen een waarschuwingstekst. ANH-Int loopt voorop bij het bekritiseren van de bestaande benaderingen en publiceerde in 2010 twee wetenschappelijke artikelen in het peer-reviewed tijdschrift Toxicology [2,3] waarin de zwakke punten ervan werden

blootgelegd. Dr. Verkerk legde de aard van de taak van TNO (die in 2013 aangetrokken werd) verder uit en zei: “De benaderingen die alleen op risico zijn gericht, hebben de neiging om de maximumniveaus extreem laag te houden, in een poging een vrijwel ‘nulrisico’ te garanderen op welke vorm van nadelig effect dan ook, hoe mild en van voorbijgaande aard ook, in de toekomst en ook voor de meest gevoelige individuen. Dit is zelfs het geval als dit betekent dat aanzienlijke voordelen voor de overgrote meerderheid worden uitgesloten. Door risico’s en voordelen te karakteriseren en te categoriseren, en dit te doen voor individuele vormen van voedingsstoffen, kunnen de risico’s veel proportioneler worden beheerst. Dit zal waarschijnlijk aanzienlijk hogere maximumniveaus betekenen dan die worden voorgesteld door de bestaande benaderingen, die de voordelen en verschillen tussen de voedingsvormen negeren.”

Hierbij moeten de cruciale omissies van de sleutelmodellen juist ingevuld worden:

• Nutriëntvorm (behalve vitamine B3)

• Aard, ernst en reversibiliteit van de bijwerkingen

• Voordelen

• Beschikbare data

• Modelvalidatie

• ‘Slope’ van de dosis/respons curve (deze is aanzienlijk minder diep bij calcium, magnesium en carotenoïden dan bij selenium, zink en chroom.

Het uiteindelijke onderzoek is gepubliceerd in Food Science and Nutrition in 2017 [4].

Safety en harmonisatie

Een van de drogredeneringen van deze wettelijke maximering zou de veiligheid voor consumenten zijn en dat die dan ook overal moet worden overgenomen. Als maxima ooit in de EU vastgelegd gaan worden, is er redelijk risico aanwezig dat de toegestane maxima, zoals deze nu in Nederland aanwezig zijn, van een aantal vitamines en mineralen (veel) lager worden vastgesteld met alle gevolgen van dien. De Brexit is niet gunstig geweest, omdat de UK altijd voor hogere maxima is en een wettelijke situatie heeft die veel meer lijkt op de Nederlandse situatie. Zeg maar een standaard liberaal beleid dat voor de totstandkoming van de Europese

De

Europese Commissie werkt nog steeds aan een voorstel voor maximale hoeveelheden van vitamines en mineralen in voedingssupplementen, die dan in

de hele EU gaan

gelden.

Voedingssupplementenrichtlijn 2002/46/EG al bestond als het ging om de stand van voedingssupplementen.

Gevaarlijk, vergelijking voedingssupplementen vs. medicijnen, dood door medicijnen vaak op plaats 1-3 te vinden en tekorten door gebruik van medicijnen

Als de huidige situatie al zo gevaarlijk is, waarom is er dan het hele jaar door, van kust tot kust in de hele VS (als voorbeeld), geen enkel sterfgeval als gevolg van welke vitamine dan ook te bekennen? Als vitaminesupplementen zo ‘gevaarlijk’ zouden zijn, zoals de FDA en ook de EFSA nu menen, en de nieuwsmedia en zelfs sommige artsen nog steeds beweren, waar zijn dan de lichamen?

Een ander verhaal vormt het potentiële gevaar van medicijnen. Keer op keer blijkt dat medicijnen die worden ingezet om de gevolgen van een verkeerde levensstijl te onderdrukken, leiden tot grote problemen. Van een dergelijk geneesmiddel wordt altijd wel iemand beter. Het is maar de vraag of u dat bent. De informatievoorziening in het boek Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad van Peter Gøtzsche

De voeding van een deel van de bevolking bevatte minder vitamine A, B1, C en E en magnesium, kalium en zink dan wordt aanbevolen.

Nog een belangrijk aspect is de interactie met medicijnen en de verhoogde behoefte aan voedingsstoffen (gebruik van de pil, statines, plaspillen, diabetica, maagzuurremmers, etc.).

We komen regelmatig tekorten tegen door en in de voeding Voedselconsumptiepeiling (vcp)

Samenvatting vitamines en mineralen

• De inname van koper, magnesium, zink, vitamine B1, B3, B12 en K1 is bij volwassenen voldoende. Voor kinderen is dit voor koper, vitamine B3 en vitamine B12. Voor mannen is ook de inname van kalium en vitamine B6 voldoende.

• Senioren volgen niet allemaal het suppletieadvies voor vitamine D. Meer opvolgen hiervan, samen met voldoende calcium, kan de kans op botbreuken verminderen.

prevalentie van klinische verschijnselen is wenselijk.

• Voor veel vitamines en mineralen kan bij verschillende leeftijds-/ geslachtsgroepen niet met zekerheid worden vastgesteld of er sprake is van lage innames, omdat er onvoldoende kennis is over de behoefte van deze voedingsstoffen. Dit is vaker het geval bij kinderen.

• De natriuminname is bevolkingsbreed hoog. Een hoge natriuminname hangt samen met een hoge bloeddruk [5].

Voedselconsumptiepeiling (vcp) 20122016 voor 1-79-jaar

Samenvatting vitamines en mineralen

(Deense internist en hoogleraar), spant daarbij wel de kroon. Het vuurt in hoog tempo goed gedocumenteerde beschuldigingen af op de geneesmiddelenindustrie, overheden en artsen. De beschuldigingen betreffen corruptie en omkoping, maar ook het veroorzaken van grote hoeveelheden onnodige doden onder de gebruikers van volstrekt onnodige en vaak niet-werkende medicijnen.

• Voor een aantal vitamines en mineralen worden bij een deel van de bevolking lage innames gezien (calcium, ijzer, vitamine A, B2, B6, C en folaat).  Er zijn geen concrete aanwijzingen dat deze lage innames vanuit volksgezondheidsoogpunt zorgelijk zijn. Vervolgonderzoek naar voedingsstatus (bijvoorbeeld bepaalde bloedwaarden) of de

De voeding van een deel van de bevolking bevatte minder vitamine A, B1, C en E en magnesium, kalium en zink dan wordt aanbevolen. Onderzoek is nodig naar de effecten hiervan op de gezondheid.

Aan specifieke leeftijdsgroepen worden hogere innames geadviseerd: voor foliumzuur (voor vrouwen die zwanger willen worden), vitamine D (voor senioren), ijzer (voor vrouwen in de vruchtbare leeftijd) en voor calcium (voor adolescenten). Deze hogere innames werden lang niet altijd gehaald.

Dit onderschrijft de adviezen van de

Gezondheidsraad aan genoemde groepen om foliumzuur- en vitamine D-supplementen te slikken. Voor de lage inname van ijzer en calcium zijn de gezondheidsconsequenties onduidelijk en is meer onderzoek nodig [6]. (JB) Het blijft vreemd dat ze zeggen dat voor de lage inname van ijzer en calcium de gezondheidsconsequenties onduidelijk zijn en dat er meer onderzoek nodig is! Dit is veelzeggend voor de Gezondheidsraad en RIVM. Voedselconsumptiepeiling (vcp) 20072010 voor 1-79-jaar

Reeds bestaande Nederlands maxima voor vitaminen

Enkele voorbeelden van vitaminen waarvoor maximale doseringen gelden, zijn:

1. Vitamine A (retinol): De maximale dagelijkse dosering voor vitamine A is vastgesteld op 800 microgram voor volwassenen en 400 microgram voor kinderen jonger dan 11 jaar. In een capsule of tablet mag een maximum zitten van 4000 IE; dit is 1200 mcg.

2. Vitamine D: De maximale dagelijkse dosering voor vitamine D is vastgesteld op 100 microgram voor volwassenen en kinderen vanaf 11 jaar.

3. Vitamine E (alfa-tocoferol): De maximale dagelijkse dosering voor vitamine E is vastgesteld op 300 milligram voor volwassenen en kinderen vanaf 11 jaar. Vitamine E (complex) wordt uitgedrukt in mg-TE (mg d-alfatocoferol equivalenten en is voor 1 mg -tocoferol (natuurlijke) = 1 mg TE = 1,49 IE en voor 1 mg -tocoferol (synthetisch) = 0,735 mg-TE = 1 IE. Voor de andere tocoferolen en triënolen gelden weer andere omrekeningsfactoren.

4. Vitamine K: De maximale dagelijkse dosering voor vitamine K is vastgesteld op 90 microgram voor volwassenen en kinderen vanaf 11 jaar.

5. Vitamine B6: De maximale dagelijkse dosering voor vitamine B6 is vastgesteld op 21 mg per eenheid (capsule of tablet) voor alle vormen van vitamine B6.

De vraag is: blijft dit gehandhaafd en stelt Nederland nationale wetgeving boven Europese wetgeving?

Wat als?

Wat nu als je er daadwerkelijk lagere waarden worden vastgesteld. Dan zal het volgende kunnen gebeuren:

• Parallelle import

• Grijze markt

• Meer gebruik van poedervormen en vloeistoffen (omzeilen maximale hoeveelheid per tablet en capsule)

• Bij aanblijven tablet/capsule meerdere keren slikken met therapietrouw probleem

• Bij aanblijven tablet/capsule meerdere keren slikken, binnenkrijgen van vul-, hulpstoffen en bindmindelen

• Verstoorde verhoudingen voedingsstoffen

• Naast multi of complexmiddelen vele losse extra innamen

• Hogere kosten consument

• Wildgroei-merken met moeilijk te

analyseren juiste samenstelling producten, bewust laag vermelden van hoeveelheden

• Ontstaan van inadequate multi’s

• Inadequate therapieresultaten

• Onmogelijkheid wegwerken daadwerkelijk aanwezige tekorten

• ‘Davitamon en Dagravit doseringen’

• Langzame overname van supplement door farmaceut (hogere doseringen, dus medicijn).

Bronnen zijn op te vragen bij de redactie.

Jan Blaauw is orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut bij Praktijk Blaauw. Hij is tevens oprichter en hoofd-docent van het opleidingsinstituut Ortho Linea.

DIT ZIJN GEEN VEZELS

Dit zijn gefermenteerde microvezels uit maar liefst 36 groenten en fruitsoorten, die door het gepatenteerde 4-staps fermentatieproces makkelijker verteerbaar zijn.

Normaal vindt fermentatie van fermenteerbare vezels volledig in de dikke darm plaats. Bonusan heeft al wat voorwerk gedaan door de vezels in FibroPur Fermented voor te fermenteren. Het voordeel hiervan is dat er bij aankomst in de dikke darm direct metabolieten, zoals korteketenvetzuren, beschikbaar zijn!

Makkelijker verteerbaar: minder of geen last van winderigheid of een opgeblazen gevoel;

Gemaakt met een gepatenteerd 4-staps fermentatieproces, FibrioticsTM

Grote diversiteit aan polyfenolen en flavonoïden uit maar liefst 36 groenten en fruitsoorten.

Hoogwaardige supplementen, aanbevolen door therapeuten

Bezoek de productpagina

FibroPur Fermented

Net als bij onze gewone voeding is variatie van voedingsvezels ook belangrijk. Bonusan FibroPur Fermented bevat voorgefermenteerde vezels uit 36 verschillende soorten groente en fruit.

Soms worden gewone vezels niet goed gefermenteerd, omdat de samenstelling van het microbioom niet optimaal is. Om dan toch de voordelen van vezels te ervaren kan FibroPur Fermented uitkomst bieden.

Normaal vindt fermentatie van fermenteerbare vezels volledig in de dikke darm plaats. Bonusan heeft al wat voorwerk gedaan door de vezels in de FibroPur Fermented voor te fermenteren. Het voordeel hiervan is dat er bij aankomst in de dikke darm direct metabolieten zoals korteketenvetzuren beschikbaar zijn. Deze vetzuren worden opgenomen door de darmcellen.

FibroPur Fermented wordt gemaakt met een gepatenteerd 4-staps fermentatieproces, Fibriotics™.Bij dit unieke proces zijn geen additieven zoals suiker nodig om fermentatie mogelijk te maken. Het eindproduct is hierdoor van zeer hoge kwaliteit.

Bij het opstarten met FibroPur Fermented ervaren gebruikers veelal minder of geen last van winderigheid of een opgeblazen gevoel. Dat maakt FibroPur Fermented een perfect vezelproduct voor mensen die daar extra gevoelig voor zijn, of als instapproduct. Het product is ook geschikt voor vegetariërs, veganisten, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven.

De voordelen van FibroPur Fermented:

• Unieke gefermenteerde groenteen fruitmix van Fibriotics™

• Levert in groente en fruit aanwezige polyfenolen en flavonoïden

• Mix met maar liefst 36 groentenen fruitsoorten.

Waarom kies je voor Bonusan? Mensen helpen met hun gezondheid is onze grootste drijfveer. Gezondheid is natuurlijk een groot goed, dus staat topkwaliteit bij ons centraal. En we bieden een breed assortiment van supplementen aan, zodat jij jouw cliënten met zoveel mogelijk gezondheidsvragen kunt helpen. Al onze producten hebben hetzelfde doel: het natuurlijke herstelvermogen van het lichaam in optimale conditie houden of krijgen.

Als gezondheidsprofessional zet jij je in voor een gezonder leven voor iedereen. Daarom helpen we je graag succesvol te zijn! Als jij onze producten adviseert, mag daar best iets tegenover staan. Daarom profiteer jij met je zakelijke account van:

• royale inkoopkortingen via ons partner voordeelprogramma,

• onze handige bestelservice,

• kundig advies over casussen en producten van onze adviseurs,

• vermelding van je praktijk in onze Vind een behandelaartool.

HET ESTROBOLOOM bij vrouwen met oestrogeendominantie

Het estroboloom beschrijft het microbioom dat betrokken is bij de modulatie en het metabolisme van oestrogeen. Een verstoord estroboloom kan leiden tot oestrogeendominantie doordat er te veel oestrogeen wordt heropgenomen vanuit de darm in de circulatie. Het oestrogeenmetabolisme en de kans op oestrogeendominantie wordt via deze weg voor een belangrijk deel bepaald door de darm, en in het bijzonder het estroboloom.

Oestrogeendominantie

Oestrogeendominantie is een veel voorkomende hormonale disbalans. Exacte cijfers zijn niet bekend maar er zijn berichten dat 20-50% van de vrouwen in meer of mindere mate te maken heeft met oestrogeendominantie. Klachten die kunnen optreden, zijn onder andere endometriose, migraine, menstruatiepijn, overgangsklachten en PCOS. Bij oestrogeendominantie is er een relatief teveel aan oestrogeen ten opzichte van progesteron, óf is er een te hoge

concentratie van (zeer) sterkwerkende oestrogeenmetabolieten. Voor een goede balans in hormonen is het belangrijk dat de afbraak van oestrogenen in de lever én de uitscheiding via de ontlasting goed verlopen. Bij de uitscheiding en heropname van oestrogeen speelt het estroboloom een belangrijke rol.

Het estroboloom

Het estroboloom is in 2011 wetenschappelijk gedefinieerd. Het beschrijft de regulatie van de oestrogeenstofwisseling

vanuit het microbioom. Het is de brug tussen de darm en de hormonale balans, ofwel de darm-hormoon-as. Oestrogeen wordt vanuit het bloed in de lever afgebroken en gebonden (geconjugeerd) aan glucuronzuur of zwavel en vervolgens via de darm (gal) uitgescheiden (zie figuur 1).

Bij een gezond microbioom verlaat dit gebonden oestrogeen het lichaam via de ontlasting. Bij een dysbiose kan het voorkomen dat er vanuit het microbioom te veel van het enzym bèta-glucuronidase

Figuur 1. Metabolisme en uitscheiding van oestrogeen via de ontlasting, met een belangrijke rol voor het estroboloom. Verschillende nutriënten zijn weergegeven die deze processen optimaliseren. 1) Oestrogenen vanuit de bloedsomloop komen in de lever terecht. 2) Oestrogenen worden via detoxificatie processen afgebroken (fase 1) en gebonden (glucuronzuur- en sulfaatconjugatie, fase 2). 3) Via de gal komt geconjugeerd oestrogenen in de darm terecht. 4a) Geconjugeerd oestrogeen wordt uitgescheiden via de ontlasting. 4b) Bij een ongunstig estroboloom wordt geconjugeerd oestrogeen losgekoppeld en wordt het vrije oestrogeen heropgenomen in de bloedsomloop. Dit is een belangrijke oorzaak van oestrogeendominantie.

aangemaakt wordt. Dit enzym zorgt ervoor dat geglucuronideerd oestrogeen (oestrogeen gebonden aan glucuronzuur) niet wordt uitgescheiden via de ontlasting, maar wordt losgekoppeld (gedeconjugeerd) en heropgenomen in de bloedsomloop. Op deze manier speelt het microbioom een belangrijke rol in het oestrogeenmetabolisme en het risico op oestrogeendominantie.

Ondersteuning van het estroboloom

De gezondheid van de darm en het microbioom zijn cruciaal in het functioneren van het estroboloom en daarmee het oestrogeenmetabolisme. De voeding, stress, medicatie, ontsteking, darminfecties en hyperpermeabiliteit zijn factoren die de darmgezondheid en het estroboloom kunnen verstoren en kunnen bijdragen aan een te hoge productie van bèta-glucuronidase door het microbioom. Dit draagt bij aan het ontstaan van oestrogeendominantie. Verbetering van de darmgezondheid en het estroboloom, en het remmen van ontstekingen in de darm, helpen de bèta-glucuronidasebalans in de darm te verbeteren en het risico op oestrogeendominantie te verkleinen.

Leefstijl

Leefstijladviezen zijn essentieel bij de begeleiding van vrouwen met oestrogeendominantie. Oestrogeendominantie kan leiden tot overgewicht en obesitas. Een teveel aan vetweefsel kan, via de aanmaak van ontstekingsstoffen, oestrogeen en aromatase, de hormonale balans verder verstoren. Aromatase is een enzym dat testosteron omzet in oestrogeen en op die manier bijdraagt aan oestrogeendominantie. Voeding en leefstijladviezen helpen gewichtstoename te voorkomen, het microbioom te verbeteren en inflammatie te verminderen, wat gunstige effecten heeft bij oestrogeendominantie.

Ook het vermijden van hormoonverstorende stoffen vanuit de voeding en cosmetica, zoals plastics, parabenen, pesticiden en insecticiden is zinvol bij oestrogeendominantie.

Voeding

Een vetarme en vezelrijke voeding helpt de hoeveelheid oestrogeen in de bloedcirculatie te verminderen en het

estroboloom te verbeteren. Een biologische voeding voorkomt daarnaast extra inname van hormoonverstorende stoffen vanuit pesticiden en insecticiden. Ook voedingsmiddelen die zwavel of gluconzuur bevatten, zoals asperges, broccoli, bloemkool, spruitjes, ui en knoflook, kunnen bijdragen aan de binding en uitscheiding van overtollig oestrogeen.

Ontspanning

Bij chronische stress is er een verhoogde productie van cortisol. Dit verstoort de productie van geslachtshormonen (oestrogeen en progesteron), wat kan leiden tot een hormonale disbalans. Stressvermindering en het verbeteren van copingstrategieën zijn hierbij belangrijk. Ook adaptogenen zoals rhodiola, citroenmelisse en ashwagandha kunnen helpen bij geestelijke ontspanning en het reguleren van de stress-respons.

Orthomoleculaire ondersteuning van het estroboloom

Er zijn diverse orthomoleculaire mogelijkheden die kunnen helpen bij oestrogeendominantie. Onder andere door directe beïnvloeding (verbetering) van het estroboloom.

Probiotica

Lactobacillen verlagen de productie van bèta-glucuronidase en kunnen hiermee de deconjugatie van geglucuronideerd oestrogeen helpen te voorkomen. Daarnaast helpen probiotica de darmwand te verbeteren en ontstekingen te remmen, wat gunstig is voor de gezondheid van de darm en het microbioom.

Prebiotica

Prebiotica, in de vorm van fermenteerbare vezels, zorgen voor de groei van een gezond microbioom en helpen intestinale inflammatie te verminderen. Ook is aangetoond dat prebiotische vezels bèta-glucuronidase vormende bacteriën kan helpen te remmen. Bij mensen die gevoelig reageren op prebiotica, kunnen langzaam fermenteerbare vezels zoals psyllium, larix, acacia en guargom, een opgeblazen gevoel en gasvorming helpen te voorkomen.

Glutamine

Het aminozuur glutamine draagt bij

Figuur 2. Deconjugatie van oestrogenen onder invloed van sulfatase.

aan de groei van een gezond microbioom. Het balanceert het intestinale immuunsysteem, remt intestinale inflammatie en helpt hyperpermeabiliteit te verminderen.

Verder helpt glutamine de productie van secretoir immunoglobuline A (sIgA) te moduleren. sIgA zorgt voor de barrièrefunctie van de darm, ondersteunt de homeostase van het immuunsysteem en beschermt tegen pathogene infecties. De cofactoren magnesium, mangaan, vitamine B6 en taurine ondersteunen de lichaamseigen aanmaak van glutamine uit glutamaat.

Quercetine

Een interessant werkingsmechanisme van de bioflavonoïde quercetine op het gebied van de oestrogeenstofwisseling is de remmende invloed van quercetine op het enzym sulfatase. Sulfatase koppelt aan zwavel geconjugeerd oestrogeen los, waardoor het vrije oestrogeen heropgenomen kan worden (zie figuur 2). Verder versterkt quercetine de tight junctions en draagt hiermee bij aan het verminderen van hyperpermeabiliteit.

Omega 3-vetzuren

Een tekort aan omega 3-vetzuren is gerelateerd aan een dysbiose en inflammatie. Suppletie met omega 3-vetzuren kan helpen het microbioom te verbeteren en ontsteking te remmen.

Curcumine

Curcumine beschermt tegen intestinale hyperpermeabiliteit en remt inflammatie. Daarnaast werkt curcumine remmend op het enzym

aromatase. Aromatase zet testosteron om in oestrogeen, wat kan leiden tot oestrogeendominantie.

Bromelaïne

Bromelaïne is op verschillende manieren gunstig voor de darmgezondheid. Het heeft anti-inflammatoire, immuun-modulerende, prebiotische en probiotische effecten.

Aanvullende ondersteuning bij oestrogeendominantie

Naast ondersteuning van het estroboloom kan ondersteuning van de detoxificatie en de hormoonproductie helpen bij het verminderen van klachten die gerelateerd zijn aan oestrogeendominantie.

Detoxificatie

Oestrogeen en oestrogeenmetabolieten worden via 2 fasen in de lever afgebroken en gebonden (geconjugeerd), waarna ze uitgescheiden worden via de gal en ontlasting (zie figuur 3). Het ondersteunen van fase 1 en fase 2 van de leverontgifting kan helpen bij het afbreken en uitscheiden van overtollig oestrogeen.

Fase 1

In de 1e fase van de leverontgifting worden, onder invloed van Cytochroom P450-enzymen (CYP enzymen), oestrogenen afgebroken tot

oestrogeenmetabolieten. Voor deze enzymatische reacties zijn vitamines uit het B-complex belangrijk.

Fase 2

Oestrogeenmetabolieten uit fase 1 worden in de 2e fase gebonden (geconjugeerd) aan glucuronzuur of zwavel en vervolgens uitgescheiden via de gal. Aminozuren en alfa-liponzuur helpen deze 2e fase optimaal te laten verlopen. Alfa-liponzuur activeert de 2e fase in de leverontgifting. De zwavelhoudende aminozuren cysteïne, taurine en methionine zijn belangrijk in de sulfaatconjugatie van oestrogenen.

Antioxidatieve bescherming

De detoxificatie wordt ondersteund door antioxidanten en antioxidantenzymen, waaronder glutathion, superoxide dismutase en catalase. Deze antioxidanten en antioxidantenzymen beschermen de lever tegen grote hoeveelheden oxidatieve stoffen die vrijkomen tijdens de detoxificatie. Verschillende nutriënten hebben antioxidatieve activiteit:

• De aminozuren glycine, cysteïne en glutaminezuur zijn de precursors van glutathion. Glutathion heeft een belangrijke antioxidantfunctie in de lever. Ook magnesium en selenium ondersteunen de productie van glutathion.

• Verder zijn vitamine A, C, E, alfa-liponzuur en co-enzym Q10 belangrijke antioxidanten die de lever beschermen tegen oxidatieve schade.

• Ten slotte helpt mariadistel de lever te beschermen bij detoxificatieprocessen. Mariadistel verhoogt bovendien de activiteit van fase 2-enzymen in de lever.

Ondersteuning hormoonaanmaak

Een tekort aan vitaminen en mineralen die betrokken zijn bij de aanmaak van hormonen, kan eveneens leiden tot een hormonale disbalans. Belangrijke nutrienten voor de aanmaak van hormonen zijn magnesium, zink, calcium, vitamine B2, B6, B12, foliumzuur en vitamine D. Het gebruik van de anticonceptiepil kan leiden tot een tekort aan B-vitamines, vitamine C, E, magnesium, selenium en zink. Deze vitamines en mineralen spelen een belangrijke rol in de aanmaak van hormonen, in de antioxidantwerking en in de werking van het immuunsysteem.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Stichting Orthomoleculaire Educatie, www.soe.nl

Figuur 3. Afbraak van oestrogeen en ondersteunende nutriënten in de leverdetoxificatie.

VERPAKKINGS MATERIAAL

Wanneer je een product koopt, voor welk verpakkingsmateriaal kies je dan? Dat is een goede vraag. Volgens Milieu Centraal vormen verpakkingen een groot deel van ons afval: zo’n 20 procent. Elke dag maakt een Nederlander er gemiddeld 7 open.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat consumenten nogal eens verkeerd inschatten welke verpakking het milieuvriendelijkst is. Daarom heeft Milieu Centraal een aantal vuistregels opgesteld.

Papier

Papier lijkt een milieuvriendelijker verpakkingsmateriaal dan plastic. Een kilo papier veroorzaakt minder broeikasgassen dan een kilo plastic en de grondstof (hout) is bovendien hernieuwbaar. Maar voor papier heb je wel productiebossen nodig en die nemen veel ruimte in.

Daarnaast verschillen de eigenschappen van papier en plastic. Papier is minder sterk dan plastic. Allebei de materialen kunnen goed gerecycled worden. Plastic heeft wel één groot nadeel: als het als zwerfafval in zee belandt, draagt het bij aan de ‘plastic soep’.

Eenmalig glas

Eenmalig glas wil je voorkomen; er is veel energie nodig om hier nieuw glas van te maken. Hierna wordt de keuze moeilijker. Een plastic verpakking verdient de voorkeur, gooi hem dan wel in de goede afvalbak weg zodat deze gerecycled kan worden.

Biobased plastic

Biobased plastic is gemaakt van planten zoals aardappels, maïs of rietsuiker. Dat zijn hernieuwbare grondstoffen: je kunt ze steeds opnieuw aanplanten. Dat is het voordeel ten opzichte van gewoon plastic, dat gemaakt is van aardolie, een grondstof die opraakt. Veel biobased plastics hebben een lagere CO2-uitstoot dan gewoon plastic omdat de grondstoffen tijdens de groei CO2 opnemen uit de lucht.

Een nadeel van biobased plastic is dat er (kunst)mest, bestrijdingsmiddelen en landbouwgrond nodig zijn voor de productie. Het maken van kunstmest

en bestrijdingsmiddelen kost energie en ze vervuilen de bodem en het water.

Composteerbaar plastic

Zowel uit olie als uit hernieuwbare grondstoffen kan composteerbaar plastic worden gemaakt. Sommige biologisch afbreekbare plastics vergaan snel onder de gecontroleerde omstandigheden (hoge temperatuur en micro-organismen) van een professionele installatie, maar thuis op de composthoop en als zwerfafval langs de kant van de weg, vergaan ze vaak niet goed.

Ook willen de professionele composteerders het composteerbare plastic niet hebben, omdat het niet bijdraagt aan de compost en omdat het, afhankelijk van het product en de installatie, niet op tijd vergaat. Ook is de kans op vergissingen aanzienlijk als mensen denken dat plastic in de biobak mag. Een vergissing is zo gemaakt en het is soms niet duidelijk of een plastic nou wel of niet composteerbaar is. Tot slot, composteerbaar plastic vergaat na één keer gebruikt te hebben. Het is beter om plastic te gebruiken dat gerecycled kan worden tot nieuw plastic.

Navullingen en bulk inkopen

Een andere duurzame keuze is kiezen voor navulverpakkingen en groot inkopen. Navullen is een simpele manier van besparen op uitgaven en afval.

Ook wanneer je groot inkoopt, bespaar je verpakkingsmateriaal. Dit geldt alleen wanneer je de gehele inhoud opmaakt.

Europa circulair in 2050

In de afgelopen decennia is de productie van plastic wereldwijd explosief gegroeid, van zo’n 1,5 miljoen ton in 1950 naar ruim 360 miljoen ton in 2019. Daar valt bijna niet tegenop te recyclen. Toch zullen we wel moeten, want Europa streeft naar een 100% circulaire economie in 2050. Dat betekent dat alle grondstoffen een nieuw leven krijgen en er niets meer wordt afgedankt.

Bron: www.consumentenbond.nl en www.milieucentraal.nl

De Farmaceutische Laboratoria Trenker plaatsen de professionals uit de gezondheidssector en de patiënten op de eerste plaats door zich dagelijks in te zetten voor een betere levenskwaliteit en gezondheid.

Dit familiebedrijf ontwikkelt, produceert en verkoopt geneesmiddelen en voedingssupplementen die geschikt zijn voor het hele gezin. Er zijn producten beschikbaar voor elke leeftijd en in elk domein: van haarverzorging tot flexibele gewrichten.

1 tot 2 capsule(s) per dag

tot 2 tablet(ten) per dag

Zink is betrokken bij de normale eiwitsynthese (bijvoorbeeld keratine) en onderhoud van normaal haar. 2. Venushaar draagt bij tot vertraging van de haaruitval.

1.

Wat is de rol van KERATINE?

Keratine is een eiwit dat overal in het lichaam voorkomt. Het is het belangrijkste bestanddeel van onze huid, ons haar en onze nagels. Kampt je lichaam met een keratinetekort? Misschien is je huid dan valer, is je haar brozer en splijten je nagels.

Keratine speelt namelijk een belangrijke, structurele rol in je huid, haar en nagels.

Waar vind je keratine?

In je voeding

De aanmaak en synthese van keratine in ons lichaam is afhankelijk van bepaalde belangrijke voedingsmiddelen op basis van B-vitamines (zoals uien, bloemkool of broccoli), ijzer (zoals spinazie, cashewnoten of kidneybonen) en zink (zoals volkorenbrood, eieren of zeevruchten).

Toch kan het gebeuren dat een evenwichtige en gevarieerde voeding niet volstaat om de nodige keratine, vitamines en mineralen aan te leveren.

In een voedingssupplement

Droom je van een stralende teint, van voller, glanzend haar en sterke nagels?

In zo’n geval kan een voedingssupplement op basis van CynaPlus® keratine je helpen, zoals Alline procap, Alline prohair (om je nagels en haar te versterken) en Alline Proderm (om je huid te verbeteren).

Waarom kiezen voor CynaPlus® keratine?

1) Het is 100% natuurlijk, vegetarisch, koosjer en halal

Het wordt gemaakt van keratine die volgens een uniek en gepatenteerd procedé uit Nieuw-Zeelandse schapenwol wordt gewonnen. De schapen die in de hooglanden van Nieuw-Zeeland worden gehouden, zijn bedekt met een dikke vacht wol om hen te beschermen tegen de barre winter. Deze wol wordt in het voorjaar geoogst door scheren. Schapen scheren is als haar knippen

bij mensen. Eenmaal geschoren, keren de dieren terug naar de weiden om verder te grazen en hun jongen groot te brengen, bevrijd van hun dikke vacht tijdens de lange, hete zomer. De vacht groeit terug in de herfst, klaar voor de komende winter. Tijdens de woloogst raken de dieren op geen enkel moment gewond.

2) CynaPlus® keratine garandeert een bijna volledige opname (95%) door je lichaam.

Dankzij een uniek en gepatenteerd procedé leveren de voedingssupplementen Alline procap en Alline proderm CynaPlus® keratine in de vorm van oligopeptiden (dat zijn kleine peptiden) in plaats van afzonderlijke aminozuren. Deze omzettingsinnovatie vereenvoudigt de opname, want de dunne darm kan de kleine peptiden opnemen. Deze opname is efficiënter dan de opname van afzonderlijke aminozuren.

3) Keratine CynaPlus® is hoog gedoseerd  Het combineert alle 18 aminozuren waaruit de keratinemolecule bestaat. Naast methionine en cysteïne bevat deze keratine ook de andere 16 aminozuren,

in vergelijking met de standaardkeratine die meestal wordt aangeboden. De 18 aminozuren zijn voedingsstoffen die noodzakelijk zijn om het haar mooi te houden.

4) Twee studies werden uitgevoerd om de doeltreffendheid aan te tonen van de CynaPlus® keratine

Het Europese adviesbureau Farcoderm deed een klinische studie om het effect van de 500 mg keratine in Alline procap aan te tonen.

De studie werd uitgevoerd bij 50 vrouwen met een disbalans in het haar en vergeleken met een placebo gedurende 90 dagen. Beide groepen kregen 2 capsules per dag.

De resultaten toonden een aanzienlijke verbetering van de haarkwaliteit in de groep die het actieve bestanddeel nam, wat niet het geval was voor de groep die de placebo kreeg.

• 100 % van de vrouwen stelt vast dat ze minder haar verliezen.

• 95 % vindt dat hun haar er glanzender uitziet.

• 88 % vindt dat hun haar sterker is.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie

GEZONDE DARMEN

Goed werkende darmen zijn cruciaal om benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen en daarmee het lichaam optimaal te laten functioneren. Een verstoorde spijsvertering zorgt niet alleen voor klachten als een opgeblazen gevoel, krampen en diarree, maar kan ook van invloed zijn op het energiepeil en de weerstand. De juiste voeding helpt om de darmen gezond te houden.

De darmflora

De darmflora of het microbioom is de verzamelnaam voor alle micro-organismen die zich bevinden in ons maag-darmstelsel.

Deze enorme variatie aan bacteriën houdt zich dag en nacht bezig met het verteren van voedsel en het bewaken van de gezondheid.

Het microbioom bestaat uit miljarden ‘goede’ bacteriën die zich hechten aan de darmwand en de darmflora beschermen tegen ziekteverwekkers van buitenaf. Naast goede, zullen er ook altijd ‘slechte’ bacteriën aanwezig zijn in de darmen. Wanneer het aandeel slechte bacteriën toeneemt, raakt de darmflora verstoord, wat tot diverse klachten kan leiden.

Een verstoorde darmflora

Een verstoorde balans in het microbioom, ook wel disbalans of dysbiose genoemd, kan optreden als gevolg van een verkeerd eetpatroon (veel suikers of een vezelarm dieet), geboorte via een keizersnede, geen of kortdurende borstvoeding, antibioticagebruik, chronische stress of infectieziekten. Als je darmen gezond zijn, heb je gemiddeld één tot drie ontlastingen per dag, weinig last van winderigheid, geen last van een opgezette buik na het eten, geen drijvende ontlasting en heeft de ontlasting een worstachtige vorm die gemakkelijk uitgescheiden wordt en niet erg stinkt of plakt.

Hoe zorg je voor gezonde darmen?

Iedere groep bacteriestammen voedt zich met andere voedingsstoffen en daarom is een gezond en gevarieerd eetpatroon cruciaal voor een gezonde darmflora. Voedingsstoffen die bevorderlijk zijn voor de darmen, vind je in mager vlees,

gevogelte, vis, eieren, groenten, fruit, kruiden, specerijen, noten, zaden en paddenstoelen. Voldoende beweging en vochtinname gedurende de dag zijn daarnaast van groot belang voor de werking van de darmen. Naast een gezond eet- en leefpatroon zijn er ook mogelijkheden om je voeding aan te vullen met pre- en/of probiotica. Het beste resultaat wordt vaak bereikt met een combinatie van beide.

Wat zijn probiotica?

Probiotica zijn bacteriën die leven in de darmen en essentieel zijn voor de spijsvertering en het immuunsysteem. Deze bacteriën komen via de maag in de darmen terecht. Probiotica komen van nature voor in producten als yoghurt, kefir, kombucha, gefermenteerde groenten, miso en cottage cheese.  Probiotica-supplementen bevatten een grote hoeveelheid aan ‘goede’ bacteriën. Deze producten verschillen onderling in de hoeveelheid bacteriën en de hoeveelheid stammen die erin zitten. Iedere bacteriestam heeft specifieke eigenschappen.

Wat zijn prebiotica?

Prebiotica zijn fermenteerbare vezels die je normaalgesproken binnenkrijgt via groente, fruit en granen. Deze onverteerbare koolhydraten (voedingsvezels) dienen als voeding voor de goede bacteriën (probiotica) in onze darmen, zodat deze optimaal hun werk kunnen doen.

Een gezond en gevarieerd voedingspatroon bevat voldoende vezels, waaronder vezels met prebiotische eigenschappen. Eet daarom voldoende vezelrijke voedingsmiddelen, zoals volkorenbrood, groente, fruit, peulvruchten en noten.

Als je niet genoeg prebiotica binnenkrijgt uit normale voeding, kun je kiezen voor een prebiotica supplement, bijvoorbeeld in de vorm van agave-inuline, cichoreivezels of acaciavezels.

Acacia en agave-inuline hebben een zoetige smaak en kunnen eenvoudig in water worden opgelost. Cichorei heeft een knapperige structuur en is een lekkere toevoeging aan salades.  www.mattisson.nl

HET MICROBIOOM ALS

FERTILITEITSFACTOR

De niet met het blote oog waarneembare aanwezigheid van micro-organismen in het menselijk lichaam vormt de genetische weergave van de ecologische gemeenschap van commensale, symbiotische en pathobiotische micro-organismen die ons lichaam met ons deelt. Zij vormen het microbioom en hiertoe behoren bacteriën, gisten, parasieten, virussen en hun bacteriofagen. De populatiegrootte en de biodiversiteit van het microbioom verschilt per lichaamslocatie. De regio’s en zones in het lichaam waar zich significante concentraties microculturen bevinden, hebben direct of indirect contact met de buitenwereld. Mede vanwege zijn oppervlakte kent het maag-darmkanaal de grootste aantallen. Uit studies is gebleken dat de orgaan-specifieke samenstelling van het microbioom een rol speelt bij de vruchtbaarheid van zowel mannen als vrouwen.

De genetische expressie en hiermee de functionele aanwezigheid van specifieke microculturen staat onder invloed van leeftijdsfase, voeding, geografische locatie, seizoen en medicijngebruik. Wetenschappers benadrukken de complexiteit van de interacties tussen pathogenen, gunstige culturen en orgaan-specifieke functionaliteit. Recentelijk hebben wetenschappers vastgesteld dat de aanwezigheid van lokale bacteriën ook een rol kan spelen bij de vruchtbaarheid. Een rol van betekenis wordt onder meer toegekend aan het lokale microbioom in de follikels, het endometrium en in de vagina. In het vochthoudende compartiment van de follikels zijn Lactobacillus crispatus, L. gasseri en soorten van Actinomyces en Propionibacterium aangetroffen. Uit een studie blijkt dat de aanwezigheid van Lactobacilli in het milieu van de follikel een gunstig effect heeft op de embryonale ontwikkeling tijdens in-vitrofertilisatie. Daarbij heeft men geconstateerd

dat het milieu van de linkerfollikel meer bacterieculturen telt dan de rechterfollikel. Mogelijk dat dit verschil verklaard wordt door de asymmetrische doorbloeding van de gonaden, wat hierdoor kan wijzen op een bacteriële transitie via de bloedbaan. Het lokale milieu in de baarmoeder bestaat hoofdzakelijk uit bacteriën afkomstig van drie stammen, namelijk Proteobacteria, Firmicutes en Bacteroidetes. De baarmoeder wordt hoogstwaarschijnlijk gekoloniseerd vanuit de flora van de darm en van de vagina, die gedomineerd behoort te worden door Lactobacilli. Uit enkele studies is gebleken dat vrouwen met een ongunstige vaginale flora een significantere lagere kans hebben op een succesvolle zwangerschap dan vrouwen met een gezond microbioom aldaar.

Als tegenhanger blijken mannen te beschikken over een zogenoemd seminal fluid microbiome Deze lokale gemeenschap betreft de microben die zich bevinden in en om de urogenitale zone van de man, inclusief de prostaat. Het summum van dit lokale microbioom manifesteert zich in het sperma, dat normaliter alleen anaerobe bacteriën bevat en wordt gedomineerd door Lactobacillus, Pseudomonas of Prevotella. De dominante aanwezigheid van Prevotella en Pseudomonas wordt geassocieerd met zaad van lage kwaliteit, terwijl zaad dat veel Lactobacillus bevat, geassocieerd wordt met hoge kwaliteit. Mogelijk dat de melkzuurvorming door Lactobacilli een gunstig effect heeft op het metabolisme van de zaadcellen en een antibacterieel effect heeft tegen pathogene microben tijdens de spermatogenese. Het microbioom van het sperma heeft een lagere biomassa en een hogere diversiteit dan het vaginale microbioom. Het seminal fluid kan het lokale microbioom in de vagina en endometrium behoorlijk veranderen na seksuele gemeenschap. Sommige bacteriestammen worden

zowel in het sperma als in de vaginale flora aangetroffen, wat mogelijk kan wijzen op het delen van bacteriën en het wederzijds beïnvloeden van elkanders microbioom in de reproductiezone. Waarschijnlijk dat deze interactie tevens de uitwisseling tussen baarmoeder en embryo kan beïnvloeden tijdens de innesteling en placentavorming, waarbij Proteobacteria, Actinobacteria, Bacteroidetes, Tenericutes, Fusobacteria en Firmicutes als dominante stammen worden aangetroffen.

Recentelijk

hebben

wetenschappers vastgesteld dat de aanwezigheid van lokale bacteriën ook een rol kan spelen bij de vruchtbaarheid.

Geboorte

Niet alleen de samenstelling van de lokale flora in het geboortekanaal kan impact hebben op het geboorteproces, maar ook de omstandigheden rondom en vlak na de geboorte. Zo laat het intestinale microbioom van baby’s die worden geboren via het geboortekanaal, een stempel zien van bacterieculturen die voorkomen in de vaginale flora van de moeder. Bij de geboorte door het geboortekanaal worden de huid en de slijmvliezen van de baby namelijk blootgesteld aan de vaginale flora, die normaliter door Lactobacilli wordt gedomineerd. Bij kinderen die met een

keizersnede worden geboren, manifesteert het intestinale microbioom de opvallende aanwezigheid van soorten die op de huid te vinden zijn, zoals Staphylococcus.

Middels een kleine studie uit 2018 met 35 pasgeborenen hebben wetenschappers vastgesteld dat de compositie en ontstekingsgevoeligheid ook kan veranderen onder invloed van de geboortelocatie. Ofschoon alle baby’s een geboorte hadden zonder keizersnede en allemaal borstvoeding kregen, vertoonde de 21 pasgeborenen die in het ziekenhuis waren geboren, in hun ontlasting een verhoogde aanwezigheid van specifieke culturen die veel in ziekenhuizen voorkomen. Zij bleken te beschikken over lagere hoeveelheden Bacteroides, Bifidobacteria, Streptococcus en Lactobacilli en een verhoogde aanwezigheid van Clostridia en Enterobacteriaceae. Dit zorgde voor de toegenomen productie van metabolieten die ontstekingen uitlokten in het darmepitheel. Bij de 14 kinderen die thuis werden geboren, bleken de betreffende culturen meer in balans en was geen ontstekingsexpressie waarneembaar. Mogelijk dat deze bevindingen verklaarbaar zijn met behulp van de enkele wetenschappelijke hypothesen.

Hygiëne en Old friends

De hygiënehypothese kwam tot stand als wetenschappelijke verklaring voor de significante toename van allergieën, astma en auto-immuunziekten in geciviliseerde samenlevingen. Mede beïnvloed door resultaten uit epidemiologisch onderzoek kwam men tot de aanname dat (te) uitgebreide hygiëne, in combinatie met onbeperkt gebruik van antibiotica en vaccinaties, zorgde voor verminderd contact met latente pathogenen die normaliter immunologische activiteit zouden ontlokken. Toen enkele jaren later een nieuwe populatie regulerende T-cellen werd ontdekt, de zogenoemde Treg, veranderde de zienswijze. De activering van Treg is antigeen-afhankelijk. Uit onderzoek is gebleken dat Treg primair gestimuleerd worden bij contact met allergenen en micro-organismen.

Die antigeen-afhankelijke reactiviteit van Treg ligt aan de basis van de Old friends hypothesis. Deze hypothese

veronderstelt dat relatief onschuldige microben (‘old friends’), die gedurende de menselijke evolutie altijd aanwezig zijn geweest, door het afweersysteem inmiddels als ongevaarlijk worden beschouwd. Hun aanwezigheid zal daarom kunnen leiden tot afweermodulatie in plaats van immunologische hyperreactiviteit. De modulatie kan het immuunsysteem trainen en balanceren. En gebrek aan hun aanwezigheid ten gevolge van overmatige hygiëne en ontsmetting kan ten koste gaan van de immunologische veerkracht. Daarentegen kan de regelmatige blootstelling aan niet-commensale culturen een bijdrage leveren aan betere

afweercompetentie en leiden tot minder immunologische ontsporingen. Zo heeft men aan de hand van studies waargenomen dat het fysieke contact tussen mensen en hun huisdieren bijdraagt aan een microbiotische uitwisseling en dat bijvoorbeeld hondenbezitters meer microben hebben afkomstig van hun eigen hond dan van andere honden. Voorts is geconstateerd dat het op jonge leeftijd hebben van een huisdier kan leiden tot de significante afname van de mogelijke ontwikkeling van allergieën.

Resilience

In het verlengde van de genoemde hypotheses heeft zich recent de Disappearing

microbiome hypothese ontwikkeld, die stelt dat, door toegenomen verschraling van zowel het voedingspatroon als de leefomgeving door monocultuur, pesticiden- en antibioticagebruik ons microbioom verzwakt is geraakt in zijn diversiteit en weerbaarheid. Dit zou vervolgens kunnen leiden tot de toename van chronische ziektebeelden in welvaartslanden. Het microbioom van de mens vertegenwoordigt een complex ecosysteem met een sterk heterogeen karakter. Dankzij haar grote biodiversiteit kan deze microbiotische gemeenschap incidentele verstoringen weerstaan. Aanzienlijke verstoringen beproeven de weerbaarheid van de gemeenschap en haar weerstand tegen invasieve, pathogene microben. Veerkracht of resilience is daarom het anker in de ecologie van ons microbioom. Het verlies van commensale culturen kan dientengevolge leiden tot een cascade met mogelijke, verregaande gevolgen voor de biotische homeostase, afweermodulatie en fertiliteit.

Moedermelk

Gebrek aan gevarieerde voeding en voedingsbodem ligt mede aan de basis van verschraling. Daar mensen zoogdieren zijn, is moedermelk de eerste voedingsbron waar we mee in aanraking komen. Moedermelk is voor de pasgeborene de primaire bron van voedsel en bevat micro- en macronutriënten, oligosacchariden, essentiële suikers, RNA-moleculen antistoffen en commensale bacterieculturen, waaronder Streptococcus, Clostridia, Bacteroides, Bifidobacteria en Lactobacilli, zoals L. gasseri, L. salivarius en L. fermentum. Met de dagelijkse consumptie van moedermelk ontstaat een setpoint voor de microbiotische en immunologische programmering voor de rest van het leven. Gedurende het eerste levensjaar doen zich vervolgens meerdere bedreigingen voor die het microbioom kunnen verstoren, zoals het gebruik van antibiotica en de introductie van andere soorten melk dan moedermelk. De kwaliteit en kwantiteit van moedermelk is sterk afhankelijk van de leefstijl van de moeder. Ook de wijze van geboorte, overgewicht bij de moeder, gebruik van medicatie en

lactatieperiode kunnen van invloed zijn op de bacteriële samenstelling van moedermelk. Vrouwen die na vaginale geboorte moedermelk produceren, laten bijvoorbeeld meer Lactobacillus en Bifidobacterium in de moedermelk zien dan vrouwen met een keizersnede; vrouwen met overgewicht vertonen minder diversiteit en Bifidobacterium en meer Staphylococcus dan vrouwen met een normaal gewicht en naarmate vrouwen langer borstvoeding geven neemt het aantal Bifidobacterium en Enterococcus in de moedermelk toe. Aldus kan de kans op een divers of verarmd microbioom transgenerationeel bepaald worden. De introductie van vast voedsel bij het kind kan eveneens een ijkpunt zijn, waardoor het microbioom van samenstelling verandert. Vetten, koolhydraten en eiwitten hebben namelijk elk hun uitwerking op de compositie van de intestinale flora. En verschraling van de kwaliteit van het voedselaanbod heeft uiteraard impact op het intestinale microbioom.

Veerkracht of resilience is het anker in de ecologie van ons microbioom.

Orale invloed

De betrokkenheid van specifieke bacteriën bij de etiologie van gebitsaandoeningen, zoals parodontitis, is ook een aangrijpingspunt voor pathofysiologie die mede impact kan hebben op de zwangerschap. Onder normale omstandigheden worden de in potentie pathogene bacteriën enkel en alleen aangetroffen in de mond. Zij worden beschouwd als een pathobiont van de orale flora. Dit wil zeggen dat zij onderdeel uitmaken van de commensale flora en een bijdrage leveren aan de lokale

symbiose. Echter, bij zieke personen is het aantal aantoonbaar groter dan bij gezonde personen. Tijdens pathogene omstandigheden worden de bacteriën ook aangetroffen op andere locaties buiten de orale ruimte. De aanwezigheid en verspreiding neemt toe met verslechtering van de orale condities. De pathogene toename kan versterkt worden door ongunstige, secundaire factoren, zoals roken en suikerziekte. Uit studies blijkt dat het aantal pathogenen dat bij patiënten met gingivitis en parodontitis in speeksel wordt aangetroffen, groter is in vergelijking met gezonde individuen. De pathogene verplaatsing van ongunstige bacteriën is een potente stimulator voor de productie van ontstekingseiwitten en zelfs van oncogenen. Voorts blijkt uit studies bij proefdieren en mensen dat zij in verhoogde concentraties kunnen worden aangetroffen bij infecties elders in het lichaam. Zo worden zij geassocieerd met infecties van sinussen, tonsillen, lymfeklieren, luchtwegen en longen, buikholte, vaatwanden, gewrichten en hersenen. Opvallend is bovendien dat pathogene microben tevens kunnen worden gedetecteerd in navelstrengbloed, in de placenta en in weefsels van foetus en pasgeborenen en hiermee een mogelijke risicofactor kunnen vormen voor complicaties tijdens de zwangerschap. Middels een case study uit 2009 heeft men bijvoorbeeld de waarschijnlijke relatie vastgesteld tussen doodgeboorte van een kind en orale infectie van de moeder met de pathogeen Fusobacterium nucleatum. Volgens de moeder, die reeds enkele dagen last had van een bovenste luchtweginfectie met lichte koorts, was het kind de ochtend voor gedwongen levering nog in leven. Met toestemming van de moeder werden zowel placenta als dode baby onderzocht en werden significante concentraties F. nucleatum vastgesteld in de placenta, longen en maag van de doodgeborene. Bij de moeder, die gedurende haar zwangerschap last had gehad van bloedend tandvlees ten gevolge van gingivitis, werden slijmmonsters geanalyseerd van vagina, baarmoedermond, rectum en gebit. Daarbij werd alleen DNA van F. nucleatum aangetroffen in de plaquemonsters van het gebit en niet in de andere monsters.  Volgens

Met de dagelijkse consumptie van moedermelk ontstaat

een setpoint voor de microbiotische en immunologische programmering voor de rest van het leven.

plotselinge dood van de foetus. Mogelijk dat de combinatie van genoemde factoren van doorslaggevender belang is geweest dan de orale verstoring alleen. Zo blijkt volgens een meta-analyse en systemische beoordeling van studies met bijna 7000 zwangere vrouwen met gingivitis of parodontitis dat verbetering van de gebitsconditie gedurende de zwangerschap geen effect heeft op het voorkomen van complicaties, zoals vroeggeboorte. Wel blijkt uit enkele studies dat ontstekingsreacties, uitgelokt door pathogene bacteriën, de zwangerschap kunnen verstoren en vroeggeboorte kunnen veroorzaken.

Conclusies

de wetenschappers kan de combinatie van zwangerschap geassocieerde gingivitis met de tijdelijke verzwakking van het immuunsysteem (vanwege de luchtweginfectie) hebben geleid tot acute translocatie van F. nucleatum richting de onbeschermde placenta. De intra-uteriene kolonisatie en proliferatie kan vervolgens hebben geleid tot de

Bij diverse organen zijn, naast het darmkanaal, microbiële gemeenschappen waargenomen die impact uitoefenen op de orgaanfunctionaliteit. De microben in de voortplantingsorganen vormen heterogene, relatief stabiele en lokaal geadapteerde kolonies. De microben die worden aangetroffen in vloeistoffen, zoals sperma, hebben een predispositie voor verspreiding en kolonisatie via seksuele overdracht. Zodoende

beïnvloeden zij de seksuele uitwisseling en bepalen mede de bevruchtingskwaliteit tijdens intieme interactie. De wijdverspreide aanwezigheid van microben in voortplantingsorganen van mannen en vrouwen kan aldus impact hebben op diverse aspecten van de vruchtbaarheid en zwangerschap.

Robert van Esch MSc. is psycho-neuro-immunoloog. Robert werkt reeds meer dan 15 jaar als zorgverlener samen met de bedrijfsgeneeskunde, fysiotherapie, osteopathie en psychologie. Hij heeft mesologie gestudeerd en zich verder ontwikkeld in de psycho-neuro-immunologie en CAM (complementary alternative medicine) met specialisatie fytotherapie. Zijn niet aflatende interesse voor de natuur, fysiologie en samenhang met omgevingsfactoren zoals leefstijl, heeft hem gevormd tot een veelzijdig denker en bevlogen docent van de stichting ReThink. www.rethinkfoundation.nl

6 S E P T E M B E R -

1 9 O K T O B E R

D E B A S I S I N

JAAR 1 BEROEPS-

OPLEIDING ORTHOMOLECULAIR THERAPEUT

S K I L L S

- Toelichting op wat orthomoleculaire geneeskunde inhoudt

6 D A G E N Weet

- De betekenis van orthomoleculaire voeding

Introductie vitaminen & mineralen (geen merken)

Introductie biochemie

Gezondheid en preventie

Overwegingen

supplementgebruik

Professionele instanties (belangrijke informatie en beslisorganen)

Wetenschappers bevelen dit type co-enzym Q10 aan bij hartfalen

Gepubliceerd onderzoek heeft aangetoond dat co-enzym Q10 een nuttig effect heeft bij de preventie en behandeling van cardiovasculaire aandoeningen en hartfalen. In een nieuwe publicatie specificeren wetenschappers dat slechts één vorm van Q10 een gedocumenteerd effect heeft.

Cardiovasculaire aandoeningen zijn wereldwijd de eerste doodsoorzaak, volgens de WHO. Alleen al hartfalen is aangemerkt als een wereldwijde pandemie die tot miljoenen sterfgevallen leidt. Recente studies wijzen op de vitamineachtige stof co-enzym Q10 als een nuttig middel om hart- en vaatziekten te voorkomen en te behandelen bij patiënten met hartzwakte. In de studies werd echter geen onderscheid gemaakt tussen ubiquinon, de geoxideerde vorm van co-enzym Q10 en ubiquinol, de gereduceerde vorm van de stof. Klaarblijkelijk wordt alleen ubiquinon gesteund door degelijk wetenschappelijk bewijs en is het daarom de vorm van Q10 die door onderzoekers in een nieuwe meta-analyse wordt aanbevolen.

Ubiquinon is de beste keuze Onderzoekers van de universiteit van Graz in Oostenrijk schrijven in het wetenschappelijk tijdschrift Current

Cardiology Reports dat ze met de zoektermen ‘ubiquinon’ en ‘ubiquinol’ een search deden op PubMed om gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde parallel- of cross-overstudies met co-enzym Q10 te vinden. Uit de 238 hits bleven 28 in aanmerking komende studies over, die zorgvuldig geanalyseerd werden.

De belangrijkste uitkomsten van hun analyse waren:

• Suppletie met ubiquinon reduceert de sterfte aan hart- en vaatziekten bij patiënten met hartfalen. Het effect is niet aangetoond voor ubiquinol.

• De testconcentraties die een gunstig effect opleveren, zijn in de ubiquinon-studies veel lager dan in die met ubiquinol.

• Positieve langetermijneffecten op de sterfte aan hart- en vaatziekten zijn alleen waargenomen in studies met ubiquinon.

Twee baanbrekende studies bewijzen het

De onderzoekers wijzen in hun meta-analyse op twee specifieke trials die ze als toonaangevende studies naar reductie van cardiovasculaire mortaliteit aanmerken. Dat zijn de Q-Symbio-studie

die in 2014 in het Journal of the American College of Cardiology, Heart Failure werd gepubliceerd, en de KiSel10-studie die in 2013 in het International Journal of Cardiology verscheen. Beide studies werden verricht met als referentiepreparaat Bio-Quinon Q10 van Pharma Nord. Dit product is in meer dan 75 gepubliceerde dubbelblinde, placebogecontroleerde studies gebruikt, waarvan 26 gouden standaardonderzoeken zijn.

Einde van de discussie?

De afgelopen jaren is er wetenschappelijke discussie geweest over de vraag welke vorm van Q10 beter wordt opgenomen en een beter effect heeft, ubiquinol of ubiquinon. Beide vormen worden in het lichaam voor verschillende doeleinden gebruikt en het lichaam kan ze zelf converteren, naargelang de behoefte aan de ene of de andere vorm.

De waarheid is dat de meeste onderzoeken, niet alleen met betrekking tot hart- en vaatziekten maar ook talrijke andere gezondheidskwesties, werden uitgevoerd met Q10 in de vorm van ubiquinon. Dat is de uiteindelijke boodschap van de meta-analyse en een detail dat mensen in gedachten moeten houden.

Bronnen zijn op te vragen bij de redactie.

• Al meer dan 35 jaar een betrouwbare autoriteit op het gebied van gezondheid, voeding en suppletie

• Waarborg voor onafhankelijke educatie en kennisoverdracht

Wij delen kennis over de relatie tussen voeding, nutriënten en gezondheid. Dit doen we volgens de orthomoleculaire voedingsleer en vanuit de overtuiging dat een uitgebalanceerde voeding en een gezonde leefstijl essentieel zijn voor het behoud van een goede gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek, vernieuwende inzichten en ervaringen uit de praktijk vormen al meer dan 35 jaar de basis van ons aanbod.

Ons educatie aanbod

Educatie moet niet alleen kennisoverdracht bieden, maar ook mensen verbinden en inspireren. Daarom bieden wij een unieke combinatie van een 1-jarige post-HBO opleiding, een wetenschappelijk congres, verdiepingsmodules en webinars. Verder bevat onze website een uitgebreide kennisbank met interessante artikelen over voeding en gezondheid en suppletierichtlijnen om u te ondersteunen in uw suppletieadvies.

1-jarige post-HBO Opleiding

Orthomoleculaire Voedingsleer & Therapie

• Interactieve en praktisch toepasbare lessen

• Uitgebreid en hooggeschoold docententeam

• Breed geaccrediteerd lesprogramma

• Start oktober 2024

Tijdens de 1-jarige Opleiding Orthomoleculaire Voedingsleer & Therapie leert u hoe voeding en suppletie het menselijk metabolisme kan bijsturen. Na het afronden van deze post-HBO opleiding kunt u als Orthomoleculair Therapeut verbanden leggen tussen klachten en niet optimaal verlopende biochemische processen in het lichaam. Hiermee kunt u zelfstandig voedings-, suppletie- en leefstijladviezen geven aan uw cliënten om zijn/haar gezondheid te helpen verbeteren.

Wilt u meer informatie? Ga naar onze website soe.nl of neem contact op via educatie@soe.nl

Verdiepingsmodule 2024: Schildklier

Op 21 en 22 november is de 2-daagse verdiepingsmodule over de Schildklier. In deze module leert u alle ins en outs over dit onderwerp van verschillende specialisten. Na deze module kunt u uw cliënten met schildklierproblematiek beter begeleiden. De verdiepingsmodules zijn voor startende en bestaande therapeuten. Houd onze website in de gaten en schrijf u in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Webinars

Wilt u op een snelle en eenvoudige manier bijgepraat worden over een specifiek onderwerp? Volg dan onze webinars. Meerdere keren per jaar organiseert SOE een webinar over een actueel onderwerp.

Kijk op soe.nl/educatie-kalender voor het educatieaanbod.

Suppletierichtlijnen

De suppletierichtlijnen helpen u als Orthomoleculair Therapeut bij het geven van suppletieadvies. Alle vermelde suppletiesuggesties zijn gebaseerd op wetenschappelijke literatuur en/of ervaringen vanuit traditioneel gebruik. Voor een praktisch gebruik staat bij elke suppletiesuggestie de bewijskracht en aanbevolen dosering vermeld.

Kijk voor onze agenda, informatieve artikelen en orthomoleculaire inspiratie op onze website www.soe.nl

SLAAP IN DE KIJKER

Slapen is niets doen

Waarom het bij slapeloosheid geen zin heeft steeds harder je best te doen

Aline Kruit

Geactualiseerde en herziene editie Slapen is lekker, gezond en belangrijk. Niet voor niets brengen we een flink deel van ons leven in bed door. Maar wat als je niet kúnt slapen, terwijl je zo verlangt naar een weldadige nachtrust? Misschien heb je al van alles geprobeerd om van je slaapprobleem af te komen zoals pillen slikken, lang in bed blijven liggen en ‘s avonds geen leuke dingen meer doen. Heel begrijpelijk dat je dat allemaal doet, maar helaas, het werkt niet. Erger nog, je komt van de regen in de drup. In Slapen is niets doen lees je dat je niet méér moet doen om goed te slapen, maar juist mínder. Met als resultaat herstel van je natuurlijke slaappatroon en overdag voldoende energie om je leven voluit te leven. Aline Kruit is arts en act-therapeut. Zij is gespecialiseerd in de behandeling van slaapproblemen met acceptance and commitment therapy (act) en is verbonden aan Sleepwise. Met haar behandeling heeft zij al talloze mensen geholpen om weer lekker te kunnen slapen. De belangrijkste boodschap van het boek: als je acties onderneemt omdat je móet slapen, geef je je hersenen het sein ‘onveilig’ en dat veroorzaakt stress.

Slaap

Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen

Matthew Walker

Waarom slapen we? En waarom is gebrek aan slaap zo schadelijk? Tot voor kort had de wetenschap daar geen antwoord op, maar de laatste twintig jaar heeft een explosie aan nieuw onderzoek veel kunnen verhelderen omtrent een van onze meest fundamentele levensbehoeften. In Slaap legt hersenwetenschapper en slaapexpert Matthew Walker uit waarom slapen en dromen van levensbelang zijn.

Matthew P. Walker is hoogleraar neurowetenschappen en psychologie aan de Universiteit van Californië, Berkeley. Zijn onderzoek richt zich op de impact van slaap op de menselijke gezondheid en ziekte. Voorheen was hij hoogleraar psychiatrie aan de Harvard Medical School. Hij is oprichter en directeur van het Center for Human Sleep Science.

Superslapen

Praktische lifestyle-principes voor je beste nachtrust ooit

Floris Wouterson

Slaap is een absolute voorwaarde voor excellente prestaties. Slaap is zelfs belangrijker dan eten en bewegen samen. Heb jij een veeleisende baan, ben je ondernemer, draai je nachtdiensten of ben je een (top)sporter? Dan moet je goed slapen. Want zonder goede nachtrust neem je slechte beslissingen, maak je fouten op het werk, ben je een risico op de weg en is de kans op (sport)blessures 40 procent groter. Slaapproblemen vroegtijdig signaleren voorkomt bijvoorbeeld (langdurig) verzuim. Sterker nog: het is de sleutel tot sneller herstel, veerkrachtige medewerkers en meer werkgeluk. Een keertje slecht slapen is niet zo erg, maar wel als het regelmatig voorkomt. Op lange termijn vergroot het de kans op burn-out of pre-diabetes. Sta je stijf van de stress? Val je moeilijk in slaap? Of word je gebroken wakker? Dan is dit boek voor jou!

Superslapen biedt je een methode zonder radicale veranderingen, maar met kleine stapjes die grote effecten hebben.

voor bewuste gezondheid

Marine plasma bevat bio-identieke elektrolyten en mineralen in een optimale verhouding, vergelijkbaar met die in het bloedplasma. Dit draagt bij aan de compatibiliteit tussen Quinton water en de lichaamscellen, waardoor het gemakkelijker wordt opgenomen en benut door het lichaam.

Meer dan 100 parameters garanderen de kwaliteit van Quinton marine plasma.

Onze productlijn Eau de Quinton bevat drinkbare ampullen, sprays voor neushygiëne, oogdouches en hydratatie van de huid.

Het belang van ELEKTROLYTEN

bekend als de extracellulaire matrix. Deze helpen bij het reguleren van het transport van voedingsstoffen en afvalproducten van en naar ieder weefsel en ieder lichaamsorgaan, en voor de juiste biochemische reacties en celstofwisseling. Het moderne leven is op veel manieren ontwrichtend voor deze innerlijke vloeistof. Marine plasma voedt het lichaam met een identieke samenstelling als onze extracellulaire matrix.

Bio-identiek aan het bloedplasma

Marine plasma bevat bio-identieke elektrolyten en mineralen in een optimale verhouding, vergelijkbaar met die in het bloedplasma. Dit draagt bij aan de compatibiliteit tussen Quintonwater en de lichaamscellen, waardoor het gemakkelijker wordt opgenomen en benut door het lichaam. Het idee achter Quinton-water als "bloed van de oceaan" is gebaseerd op de hypothese dat de samenstelling van Quinton-water vergelijkbaar is met het milieu waarin de eerste levensvormen op aarde zijn

Marine plasma versus elektrolyten- en

Marine plasma overtreft ieder voedingssupplement met elektrolyt- of mineraalsupplement op de markt. Niet alleen qua gebruikshistorie, maar ook omdat het meer natuurlijke bioactieve stoffen

(diepzeecofactoren) bevat. Daarnaast bevat het ALLE mineralen en sporenelementen die er op aarde te vinden zijn. Marine plasma levert als het ware een biologische afdruk van de oer oceaan in jouw lichaam. Dit kan nooit geëvenaard worden door mens-vervaardigde voedingssupplementen.

Hoe wordt marine plasma gemaakt? Er wordt rauw, voedselrijk marine plasma gewonnen uit een planktonrijke bloeilocatie voor de kust van Frankrijk. In de GMP-productiefaciliteit wordt het oceaanwater zonder bestraling koud gemicrofilterd tot de hoogst haalbare zuiverheid.

Snelle en eenvoudige toepassingen Naast ampullen zijn sprays beschikbaar voor dagelijkse nasale hygiëne. Deze bevochtigen de slijmvliezen en vergemakkelijken de eliminatie van neusafscheiding. Aanbevolen voor de preventie en behandeling van verstopte neus, verkoudheid, allergische rhinitis, sinusitis, rhinopharyngitis en droge neus. Daarnaast wordt het ingezet voor de behandeling en symptomatische behandeling van het droge-ogensyndroom. Het helpt de symptomen (wazig zien, brandend gevoel, jeuk, roodheid, korrelig gevoel, vuil in het oog, gevoeligheid voor licht, tranen of vermoeide ogen) te verminderen.

Meer te weten komen over marine plasma producten? www.novaro-pharma

Bestrijdingsmiddelen op NOTEN

De laatste weken heb ik een paar keer een e-mail ontvangen met daarin de vraag of ik weet hoeveel bestrijdingsmiddelen er op noten zitten. In het verleden ben ik hier wel studies over tegengekomen, maar dat is alweer een tijdje geleden. Daarom gaan we in de nieuwsbrief van deze week uitzoeken hoe het zit met bestrijdingsmiddelen op noten.

Noten zitten bomvol goede stoffen zoals mineralen, vitamines, gunstige vetzuren, vezels en krachtige antioxidanten. Het eten van noten wordt in verband gebracht met een lagere kans op cardiovasculaire aandoeningen. Het eten van een dagelijks handje noten wordt dan ook over de hele wereld door voorlichtingsinstanties en voedingsdeskundigen aangeraden. Is dit wel zo gezond als we denken? Want als noten vol zitten met bestrijdingsmiddelen, kan dit wel eens helemaal niet gezond zijn. Laten we kijken naar wat de medische literatuur hierover te zeggen heeft.

Onderzoek naar bestrijdingsmiddelen op noten en zaden

Het is erg opmerkelijk dat er heel veel studies en onderzoeken zijn te vinden over de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen op groente en fruit, maar dat het onderzoek naar noten en zaden zeer schaars lijkt te zijn. Volgens onderzoekers komt dit onder meer doordat noten een laag watergehalte en een hoog vetgehalte hebben, wat het voor hen bijzonder moeilijk maakt om bestrijdingsmiddelen te extraheren en te meten zonder de apparatuur te beschadigen. Na grondig uitpluizen zijn dit de noemenswaardige studies over dit vraagstuk:

• Volgens een onderzoek van Wageningen Universiteit uit 2019 bevatten pompoenpitten en pistachenoten de meeste bestrijdingsmiddelen. Amandelen, walnoten, hazelnoten, pinda’s en zonnebloempitten hadden geen detecteerbare pesticidenresiduen.

• Volgens een Chinese studie uit

2016 bevatten kastanjes, walnoten en pijnboompitten sporen van verschillende bestrijdingsmiddelen. Pijnboompitten hadden de meeste bestrijdingsmiddelen, terwijl walnoten en kastanjes lagere niveaus hadden. De resultaten toonden aan dat in 34,1% van de notenmonsters residuen werden gevonden, waarvan in 25% meerdere (tot 5 verschillende). In 15,9% van de monsters werden de maximum residulimieten die

in China gelden, overschreden. Ondanks de aanwezigheid van deze stoffen vormen deze noten volgens de onderzoekers geen groot gezondheidsrisico.

• Onderzoekers hebben in China de bodems onderzocht van gebieden waar notenbomen staan. Ze vonden aanzienlijk veel resten van pesticiden in deze bodems. Deze pesticiden kwamen overeen met resten die ook in de noten zelf werden gevonden. Dit wijst erop dat de

pesticiden via de bodem in de noten terecht zijn gekomen. Verder zagen de onderzoekers dat hoe meer pesticidenresten er in de bodem zaten, hoe meer er ook in de noten zelf werden teruggevonden.

• In Iran zijn pistachenoten onderzocht op resten van bestrijdingsmiddelen. In sommige pistachenoten zaten meer residuen dan is toegestaan volgens de Europese normen. Ondanks dat sommige monsters meer residuen bevatten dan is toegestaan, wees een risicobeoordeling uit dat het eten van deze pistachenoten waarschijnlijk geen grote gezondheidsrisico’s oplevert.

• Volgens een studie uit 2014 wordt bij de teelt van amandelen in Californië veel gebruikgemaakt van bestrijdingsmiddelen. De studie vermeldt niet of deze pesticiden in de amandelen zelf terechtkomen.

• Ook pinda’s, die technisch geen noten zijn maar peulvruchten, kunnen bestrijdingsmiddelen bevatten. Volgens een studie uit 2022 bevat pindaolie dusdanig veel resten van bestrijdingsmiddelen, dat ze op daarin gebakken chips overgedragen kunnen worden. Opvallend is dat er op Amerikaanse pinda’s geen bestrijdingsmiddelen zijn vastgesteld. Zorgwekkend is dat de teelt van pinda’s

op landbouwgrond vaak wordt afgewisseld met katoen. Dit brengt ook weer grote risico’s voor vervuiling met bestrijdingsmiddelen met zich mee.

• Volgens een onderzoek in 2021 naar cashewnoten in Ivoorkust varieert het gebruik van pesticiden tijdens de oogst sterk per regio. In Mankono gebruikt 98% van de boeren pesticiden, in Dabakala 84%, en in Bondoukou slechts 14%. Een andere studie onderzocht het gebruik van pesticiden in cashewboomgaarden in het noorden van Ivoorkust, waarbij bleek dat 18,2% van de boeren chemische behandelingen uitvoerde. De meeste boeren gebruikten geen bestrijdingsmiddelen.

• Volgens een Zuid-Koreaanse studie uit 2023 werden in slechts 8 van de 131 onderzochte monsters pesticidenresiduen gevonden. Chinese pompoenpitten en Indiaas en Koreaans sesamzaad bevatten de meeste bestrijdingsmiddelen.  De hoeveelheid van de residuen ligt volgens de onderzoekers ver onder de toegestane dagelijkse inname, daarom zou het gezondheidsrisico laag zijn.

Hoe komen bestrijdingsmiddelen in de noten terecht?

onder meer pinda’s en katoen wordt afgewisseld. Dit is zeer ongunstig, aangezien de katoenteelt verantwoordelijk is voor 4,7% van de wereldwijde verkoop van pesticiden en 10% van de verkoop van insecticiden.

Conclusie

De meeste noten zitten goed verpakt in een bolster, dop, schil of schaal. Je zou toch zeggen dat bestrijdingsmiddelen op noten daardoor niet of nauwelijks zouden moeten voorkomen.

De meeste noten zitten goed verpakt in een bolster, dop, schil of schaal. Je zou toch zeggen dat bestrijdingsmiddelen op noten daardoor niet of nauwelijks zouden moeten voorkomen. Toch komt dit zo nu en dan wel degelijk voor. Onderzoekers hebben hier meerdere verklaringen voor. Zo zijn veel bestrijdingsmiddelen hydrofoob, wat betekent dat ze niet in water kunnen oplossen, maar vaak wel in vet. Omdat noten heel rijk zijn aan vet, nemen ze gemakkelijk bestrijdingsmiddelen op. Allereerst kan dit via de wortels, als de grond vervuild is door veelvuldig spuiten. Sommige boeren gaan zo ver dat er tijdens en na de oogst van de noten wordt gespoten. In sommige gevallen worden noten tijdens de opslag voorzien van bestrijdingsmiddelen in een poging om de noten te beschermen tegen insecten en schimmels. Als laatste hebben we nog gewasrotatie, waarbij de teelt van

De beschikbare literatuur over het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij noten is vrij summier, zeker in vergelijking met de omvangrijke hoeveelheid studies die beschikbaar is over het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij groenten en fruit. De onderzoeken die er wel zijn, wijzen uit dat de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen doorgaans laag is en dat de voordelen ruim opwegen tegen de mogelijke nadelen. We kunnen wel enkele lessen trekken uit de bovenstaande studies. Pistachenoten, pijnboompitten en cashewnoten hebben de meeste kans op bestrijdingsmiddelen, terwijl amandelen, walnoten, hazelnoten, pinda’s en zonnebloempitten de minste bestrijdingsmiddelen bevatten. Vooral in noten uit China (en andere Aziatische landen) lijkt het risico op pesticiden groter te zijn. Doorgaans is de kans op blootstelling laag, maar je kunt pech hebben als je noten bij een boer vandaan komen die het allemaal niet zo nauw neemt. Als je helemaal safe wilt zitten, is biologisch de beste optie. Als je een kleine portemonnee hebt, kun je ook prima reguliere noten uit het veilige rijtje noten eten.

Juglen Zwaan is spreker en schrijver over voeding en gezondheid. Hij is een gepassioneerde voedingskundige met een onbedwingbare honger naar nieuwe inzichten.  Hij studeerde voeding & gezondheid aan de Open Universiteit en Nutrition Science aan Stanford. Hij onderzoekt kritisch en combineert moderne wetenschap met eeuwenoude kennis. Juglen is een voorstander van puur natuur. Hij hangt geen enkel voedingsgeloof aan, maar combineert vele visies.

Bronnen kunnen opgevraagd worden bij de redactie

In gesprek met

BOLKE KOSTER

van Vitals Voedingssupplementen, bestuurslid NPN

NPN (Natuur- en gezondheidsProducten Nederland) is de branchevereniging voor producenten, grondstofleveranciers, groothandelaren, importeurs en distributeurs van voedingssupplementen. Sinds de oprichting in 1983 behartigt NPN de gezamenlijke belangen van voedingssupplementbedrijven.

NPN zet zich ervoor in dat de consument kan beschikken over een verantwoord aanbod van veilige, werkzame voedingssupplementen, voorzien van adequate informatie, voor een optimale inzet voor de gezondheid. Daarnaast hecht de NPN belang aan een gezond ondernemersklimaat en pleit voor verminderde regeldruk en het nemen van verantwoordelijkheid door bedrijven. NPN ondersteunt bedrijven hierin onder andere met kwaliteitsprogramma’s en zelfregulering. Tot slot zet NPN zich in voor een goed imago van de branche.

Tijdens de afgelopen 12 jaar was Bolke Koster, directeur en eigenaar van Vitals Voedingssupplementen bv, bestuurslid en voorzitter bij NPN. Dit jaar neemt hij, zoals de regelementen voorschrijven, afscheid als bestuurslid en voorzitter bij NPN en daarom blikt hij terug.

Hoe lang ben je al bestuurslid bij NPN en waarom ben je destijds in het bestuur gegaan?

‘Ik ben nu twaalf jaar bestuurslid bij NPN, waarvan 6 jaar voorzitter. De regelementen schrijven voor dat een

bestuurslid 12 jaar mag aanblijven. Daarom moet ik dit jaar afscheid nemen van het NPN-bestuur. Voordat ik in het bestuur ging, had ik al een rol in de communicatiewerkgroep. Ik ben destijds bij het bestuur gegaan, omdat ik de doelen van NPN erg belangrijk vindt. Voor mij is het belangrijkste doel om een positiever beeld van voedingssupplementen te schetsen. Ik wilde graag kijken of we de houding van de overheid en NGO’s ten opzichte van voedingssupplementen konden veranderen. De houding is vaak negatief, terwijl voedingssupplementen heel nuttig kunnen zijn. Daarnaast wilde ik me ervoor inzetten dat er geen regelgeving zou ontstaan die de vrije keuze van de consument beperkt.’

Hoe kijk je terug op jouw periode als bestuurslid en voorzitter van NPN? ‘Ik vond het een heel leuke rol. Ik vond het leuk om samen te werken met mensen die iets goeds willen bereiken en dat belangeloos doen. We hebben ook samen dingen kunnen bereiken tijdens mijn periode als bestuurslid en voorzitter. Bijvoorbeeld de alternatieve

bewoordingen voor de gezondheidsclaims. Daarnaast hebben we veel aan damage control kunnen doen. We hebben er vaak voor kunnen zorgen dat een beperking vanuit de regelgeving minder ernstige gevolgen had voor de branche.

Tijdens mijn voorzitterschap ben ik ook betrokken geweest bij EHPM (Europese branchevereniging). Die rol heeft mij ook meer kennis en inzichten gebracht. Dat was een leuke bijkomstigheid. Soms waren er wel dossiers die heel technisch waren, maar gelukkig zitten er ook veel kundige mensen in het EHPM-bestuur. Ik mag na mijn afscheid van het bestuur namens NPN deel uit blijven maken van het EHPM-bestuur in de rol van penningmeester.’

Waar ben je het meest trots op dat je als bestuurslid en voorzitter van NPN hebt bereikt?

Voor mij is het belangrijkste doel om een positiever beeld van voedingssupplementen te schetsen.

‘Veel dingen die zijn bereikt, komen niet direct uit eigen koker. Denk bijvoorbeeld aan de verkiezing van Supplement van het jaar. Daarin hebben veel andere mensen het werk verricht. Vanuit mijn eigen rol ben ik er trots op dat ik eraan bij heb gedragen, dat het bestuur een goede samenstelling en energie heeft. Zo wordt er veel positieve input geleverd op projecten. Daarnaast ben ik trots op de manier waarop het bestuur samenwerkt met het bureau. Ik heb er altijd voor gepleit om het bureau veel verantwoordelijkheid en autonomie te geven. Dat draagt bij aan het werkplezier voor iedereen. Kort samengevat vond ik het een eer om te mogen doen.’

Wat is het belangrijkste dat NPN volgens jou uitdraagt?

‘Naar mijn idee draagt NPN het meest uit, dat er expertise is op de raakvlakken van de technische kant van voedingssupplementen en de regelgeving. Daar hebben we bij NPN echt veel verstand

van. NPN-leden zijn zich vooral bewust van de gezondheidsvoordelen, terwijl andere stakeholders zich vooral bewust zijn van de mogelijke risico’s. NPN is goed in het bewaken van de balans tussen nut en veiligheid. Er worden geen dingen gezegd die een heel dunne onderbouwing hebben, maar we slaan ook niet op tilt bij milde bijwerkingen. We geven inzicht in het standpunt van beide kanten.

Naar

mijn idee draagt NPN het meest uit, dat er expertise is op de raakvlakken van de technische kant van voedingssupplementen en de regelgeving.

Daarnaast laat NPN zien dat het een volwassen industrie is die haar verantwoordelijkheid pakt. Denk bijvoorbeeld aan het maken van waarschuwingsteksten, zich bezighouden met riskmanagement en input geven op wetsvoorstellen. Daar ligt vooral een grote rol bij het NPN-bureau en de Technische Commissie. Dat is echt een poel van kennis, die helpt om aan tafel te komen bij overheden. NPN blinkt daar echt in uit.’

Wat is volgens jou het meest waardevolle aan een NPN-lidmaatschap? ‘NPN zit aan tafel bij topambtenaren en ministeries. Als dingen echt impactvol worden voor de industrie, kan NPN belangrijke dingen binnenhalen, zoals een bepaalde uitzondering, concessie of uitverkoopregeling. Daarnaast kan NPN bij specifieke casussen de branche ondersteunen; denk aan contaminanten of duale status. Ook als er al impactvolle wetgeving is, kan NPN compromissen sluiten met de overheid en zo

economische schade beperken. Voor mij is dat echt het meest waardevolle wat NPN te bieden heeft. ‘

Wat is je favoriete ingrediënt voor een voedingssupplement en waarom?

‘Ik denk dat dat voor mij vitamine D is. Met name vanwege de combinatie dat deze vitamine heel erg betaalbaar is en een sterke, wetenschappelijke

onderbouwing heeft. Vitamine D is nuttig van de wieg tot het graf. In elke levensfase is het cruciaal voor een ander deel van de lichaamsprocessen.’

Dit interview verscheen eerder op de website van NPN. De rol van Bolke Koster is overgenomen door Nicole Tollenaar. Meer informatie: www.npninfo.nl

Epigenar Vegan Omega-3 Algenolie is een 100% plantaardige olie die wordt gewonnen uit algen (Schizochytrium sp.). Van nature is deze olie rijk aan de Omega-3 vetzuren DHA (docosahexaeenzuur) en EPA (eicosapentaeenzuur) en de plantaardige vorm maakt het product uitermate geschikt voor vegetariërs en veganisten. Het bevat geen visolie en heeft dus geen vissige nasmaak en geeft geen oprispingen.

• DHA is goed voor de hersenfunctie1

• DHA is goed voor het gezichtsvermogen1

• EPA en DHA hebben een gunstige werking op het hart2

Dit voedingssupplement bevat 250mg DHA en 125 mg EPA per twee capsules.

1 Bij een dagelijkse inname van 250 mg DHA. 2 Bij een dagelijkse inname van 250 mg EPA en DHA.

Neem voor een gratis testbuisje, productinformatie en wetenschappelijke informatie contact met ons op.

TS Health Products, Harderwijk, NL Info: 0341 - 46 21 46 info@tshealthproducts.nl

Lysbeth Mulder

Instituut voor Celzouttherapie

Jeukende huid!

Heb je zo’n last van jeuk? Zijn het de processierupsharen waar je uitslag van krijgt? Of de muggenbulten waar jij zo op reageert? Een zonneallergie die weer opvlamt? Dit zijn allemaal verschillende oorzaken die een overeenkomstige reactie in het lichaam teweegbrengen. Namelijk het niet helemaal goed kunnen verwerken wat zich aandient of vrij is gekomen en zich vertaalt in o.a. jeuk.

Jeuk, behoefte om te krabben? Natrium sulfuricum Nr.10! Er is een (tijdelijk) probleem in het verwerken van stofjes die binnen zijn gekomen via de huid of vrij zijn gekomen in de huid. Wat je niet voldoende kunt verwerken kan enorm in de weg gaan zitten en leiden tot hevige jeuk en/of vocht vasthouden. Uitwendig toepassen kan de jeuk en irritatie direct helpen verlichten! Je kunt het ook preventief inwendig gebruiken om minder last te hebben van de jeuk.

De stofjes die we binnekrijgen of die vrijkomen en ons irriteren hebben ook een eiwit component dat lastig te verwerken is een allergische reactie kan geven. Dit kan soms de grote boosdoener zijn die de reactie opgang brengt. Last van allergieën, grote stijfheid en/of moeite met doorslapen? Zet dan Nr.2 Calcium phosphoricum een langere periode inwendig in. (eventueel ook Nr.8 Natrium chloratum)

Nr.9 Natrium phosphoricum kan dan vaak ook verlichting brengen. Het helpt je met het beter verwerken van de eiwitten door de juiste pH. Een disbalans in dit werkingsgebied is herkenbaar aan een snoepbehoefte, maagzuur klachten of bijv. een vette huid.

Aanhoudende allergische reacties? Manganum sulfuricum Nr.17 kan ondersteunen in het verwerken van het vrijgekomen histamine en zo de jeuk helpen verminderen.

Nr.2 Calcium phosphoricum Eiwitten op en afbouwen Vergrote geïrriteerde bulten

Nr.9 Natrium phosphoricum Zuren en basen Bijtende irritatie

Nr.10 Natrium sulfuricum Verwerken belastende stoffen - Jeuk, krab behoefte - Vocht vasthouden

Nr.17 Manganum sulfuricum Omzetten histamine Aanhoudende allergische reacties

Celzout

Balans in...

Ondersteunt bij...

Gezond zijn en blijven. Dit ondersteunen met voedingsadviezen en leefstijlinterventies is een belangrijk deel van de natuurgeneeskunde van nu. ‘Laat voeding uw medicijn zijn’, we ontdekken het steeds weer. Als orthomoleculair adviseur heb je vanuit jouw specifieke vakkennis veel mogelijkheden om deze producten of voedingsinterventies in te zetten in je praktijk.

SCHÜSSLERZOUTEN EN ORTHO MOLECULAIRE PRODUCTEN

Waarom zou je je dan ook nog verdiepen in de Celzouten volgens Dr. Schüβler? Wat kunnen die voor jou en je cliënten bijdragen aan het succes van de voorgestelde interventies?

Hoe gevarieerd en afgestemd een voedingspatroon ook is, de inhoudsstoffen hebben nog een lange weg te gaan voor ze echt voor de cel en de directe celomgeving beschikbaar zijn.

Lichaamsweefsels en organen moeten dus wel in staat zijn de voeding op te nemen en te verwerken. Hoe hoogwaardig en zuiver een supplement ook is, voor het lichaam zijn het een geconcentreerde hoeveelheid stoffen die door de weefsels opgenomen, opgelost, omgezet en ingevoegd moeten kunnen worden.

Hier komen de celzouten in beeld: Celzouten in het lichaam zijn belangrijke werkstoffen in en rond de cel. Deze weefselwerkstoffen stelt het lichaam dan ook doorlopend zelf samen. Werkstoffen als functiemiddel met een passende lading en grootte zodat cellen en hun omgeving er direct mee aan de slag kunnen en zo bijdragen aan het weer herstellen van de innerlijke ordening op celniveau.

De basisgrondstoffen voor het samen kunnen stellen van lichaamseigen celzouten haalt het lichaam uit o.a. de voeding die iemand eet en drinkt. Tegelijkertijd is het ook zo dat bij de optimale opname en verdere verwerking van die benodigde voedingstoffen de lichaamseigen celzouten een grote rol spelen.

Als de fysieke, emotionele en/of mentale belasting voor een mens langdurig hoog is, zal de vraag naar werkstoffen voor cel en celomgeving dus ook heel groot zijn. Het kan dan zijn dat het huishoudboekje

van deze werkstoffenvoorziening een disbalans gaat laten zien. Dat is ook het moment waarop kleine klachten ontstaan, soms groter gaan worden of ineens overal opduiken. In het werken met de celzouten zien we deze klachten als signalen, als de taal waarmee het lichaam aangeeft welke weefselfunctie (tijdelijk) ondersteuning kan gebruiken. Als je deze taal gaat begrijpen, kun je tijdig gaan herkennen en ondersteunen, zoals bijvoorbeeld met de vochthuishouding, zuur-basebalans en eiwitverwerking, die een rol spelen bij de uiteindelijke biologische beschikbaarheid voor het lichaam.

Schüsslerzouten zijn lichaams-identieke celzouten. Werkstoffen met de juiste grootte en de passende lading die via slijmvlies in de mond (of via de huid) opgenomen kunnen worden.

Voeding en orthomoleculaire middelen kunnen helpen tekorten aan te vullen als het lichaam ermee aan de slag kan. Celzouten zijn specifieke werkstoffen voor de opname van voedingsmiddelen én vervullen een rol in de verdeling, beschikbaarheid en inzetbaarheid van die (aangevulde) voorraad.

De TS Health Academy organiseert een Themadag op vrijdag 7 februari 2025 waarin je leert hoe je een begin kunt maken met de toepassing van Celzouten volgens Dr. Schü ler om de resultaten van je orthomoleculaire adviezen te optimaliseren. Theorie en praktische voorbeelden worden afgewisseld.

SIBO: een verstoord darmmicrobioom

Het menselijk maag-darmkanaal speelt een belangrijke rol in onze algehele gezondheid. Het is de plek waar voeding wordt verteerd en opgenomen in het lichaam. Het is ook de plek waar een groot aantal microben leven. Het darmmicrobioom is een zeer complex ecosysteem van organismen die met elkaar en met de mens als gastheer samenleven.

Uit onderzoek blijkt dat de verdeling van de microben in onze darmen verschilt afhankelijk van de plek in het darmkanaal. Dat heeft onder andere te maken met de omgevingsfactoren in de verschillende delen van de darm, zoals de hoeveelheid zuurstof, de zuurgraad, de darmpassagetijd ter plaatse en de beschikbaarheid van voedingsstoffen.

In de dunne darm is de pH-waarde laag, is er veel zuurstof en een overvloed aan beschikbare en eenvoudig te metaboliseren voedingsstoffen. Maar zijn er in verhouding weinig bacteriën aanwezig.

De bacteriën die aanwezig zijn, behoren vooral tot de phyla (families)

Proteobacteriën, Streptococcus spp. en Bacteroidetes

Verreweg de meeste microben leven in de dikke darm, waar de zuurgraad hoger is, terwijl de hoeveelheid zuurstof en snel verteerbare voedingsstoffen laag is. Je treft hier vooral bacteriën aan uit de families Firmicutes en Bacteroidetes, maar ook melkzuur producerende bacteriën zoals Lactobacillen en Bifidobacteriën.

De samenstelling van het darmmicrobioom (in de dunne en in de dikke darm) kan verstoord raken. Een SIBO is namelijk een voorbeeld van een verstoord darmmicrobioom.

Maar wat is een SIBO?

De afkorting ‘SIBO’ staat voor small intestinal bacterial overgrowth. Deze definitie is tot stand gekomen in de jaren ‘60 en ‘70 van de vorige eeuw toen de focus van het wetenschappelijk onderzoek rondom de klachten die met een

SIBO worden geassocieerd, vooral lag op de hoeveelheid bacteriën ter plaatse in de darm. Recent onderzoek doet de vraag rijzen of een SIBO ook niet mede een verstoring omvat van (uitsluitend) de samenstelling van de microben in de dunne darm.

Een SIBO kan gepaard gaan met een groot scala aan klachten. De meest in het oog springende klachten zijn buikklachten zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid, buikpijn en –ongemak of chronische diarree. Daarnaast kan sprake zijn van malabsorptie van de vetoplosbare vitaminen A, D en E en een gebrek aan nutriënten zoals vitamine B12 en ijzer.

Mogelijke oorzaken van de bacteriële overgroei in de dunne darm

Het lichaam heeft een groot aantal fysiologische werkingsmechanismen, die moeten voorkomen dat het darmmicrobioom verstoord raakt en een SIBO mogelijk wordt. Een verstoring in één of meerdere van de werkingsmechanismen staat namelijk aan de basis van het ontwikkelen van een SIBO.

1. Een tekort aan maagzuur

Een gezonde maag heeft als gevolg van de hoeveelheid maagzuur die het produceert, een zuurgraad van ongeveer 1,8. Deze zure omgeving is een van de eerste lichaamsbarrières tegen pathogenen. Een gebrek aan maagzuur vermindert dit afweermechanisme en maakt het mogelijk dat het microbioom in de darmen verstoord raakt doordat pathogenen het maagmilieu overleven en verder kunnen

reizen naar de dunne darm.

Een gebrek aan maagzuur, bijvoorbeeld door het gebruik van een maagzuurremmer, kan ervoor zorgen dat de zuurtegraad van de maag stijgt tot wel 7. In een meta-analyse uit 2016 is gekeken naar de relatie tussen het gebruik van een maagzuurremmer en het ontwikkelen van een SIBO. De onderzoekers concludeerden dat het gebruik van een maagzuurremmer een risicofactor kan zijn voor het ontwikkelen van een SIBO.

2. Een verstoord mondmicrobioom De mond bevat een eigen microbioom, het mondmicrobioom. Elke slikbeweging zorgt voor translocatie van mondmicroben naar het maag-darmkanaal.

De afkorting ‘SIBO’ staat voor small intestinal bacterial overgrowth.

Als deze microben dan in de maag niet tegengehouden worden door de zuurtegraad aldaar, komen deze microben de dunne en dikke darm in.

Pathogene bacteriën uit de mond zoals Enterobacteriaceae (met name Klepsiella), Escherichia-Shigella en Clostridium perfringens zijn in staat zo het darmmicrobioom negatief te beïnvloeden en een SIBO te veroorzaken.

3. Dysfunctionele darmreiniging en vertraagde darmtransit

De darm stuwt de voedselbrij door het darmkanaal richting de anus. Om ervoor te zorgen dat er geen voedselresten achterblijven in het darmkanaal is de darm uitgerust met het migrerend motorcomplex (MMC). Dit MMC is een speciaal motiliteitspatroon van de maag en dunne darm dat de dunne darm schoonhoudt en voorkomt dat daar een ongewenste wildgroei aan bacteriën kan ontstaan. Factoren die de werking van het MMC verstoren, zijn stress, kwaliteit van voeding, snelheid van eten, pathogenen en medicijnen zoals narcotica. Rustig, mindfull eten en bepaalde voedingsmiddelen, zoals gember kunnen het MMC stimuleren. In aanvulling hierop lijkt de darmperistaltiek en dus de

darmtransittijd een rol te spelen bij het voorkomen van een SIBO.

4. Dysfunctionele iliocecale klep

De dikke en dunne darm worden van elkaar gescheiden door middel van de iliocecale klep, ook wel de klep van Bauhin genoemd. Deze moet voorkomen dat bacteriën uit de dikke darm migreren naar de dunne darm. Hoe hoger de druk van deze klep, hoe beter hij sluit en dus hoe beter voorkomen wordt dat deze migratie van dikke darmbacteriën kan plaatsvinden.

5. Tekort aan gal of pancreasenzymen

Bacteriën hebben, net als de mens, voeding nodig. Voeding is rijkelijk aanwezig in het darmkanaal. In de gezonde situatie wordt deze voeding in de dunne darm zo volledig mogelijk verteerd en opgenomen in de bloedbaan met uitzondering van onverteerbare vezels. Zo blijft er niet veel voeding in de dunne darm achter waar de aldaar aanwezige bacteriën zich op kunnen voeden. Dit wordt anders als de spijsvertering niet goed functioneert door bijvoorbeeld een gebrek aan gal en/of pancreasenzymen. Het niet goed kunnen verteren van

Bacteriën hebben, net als de mens, voeding nodig. Voeding is rijkelijk aanwezig in het darmkanaal.

voeding kan een risicofactor zijn voor het ontwikkelen van een SIBO.

6. Anatomische obstructies in de dunne darm

Ook anatomische obstructies in de dunne darm kunnen een risicofactor zijn voor het ontwikkelen van een SIBO. Een obstructie hindert immers de normale doorstroming in de darm en

U zoekt orthomoleculaire voedingssupplementen ...

Wij leveren orthomoleculaire voedingssupplementen direct aan uw cliënten op uw verzoek als gezondheidsprofessional. Op onze website kunt u kiezen uit ons brede assortiment van alle gerenommeerde merken.

• onafhankelijk

• geen advies

• vraaggestuurd

• korting voor uw cliënten

• kwaliteit

• betrouwbaar

• klantgericht

ook het migrerend motorcomplex en de darmmotiliteit worden hierdoor wellicht negatief beïnvloed.

Werkingsmechanismen aanpakken

Het allerbelangrijkste bij de aanpak van een SIBO is het aanpakken van de hiervoor genoemde werkingsmechanismen, daar waar deze verstoord zijn. Uiteraard is het belangrijk dat een voedzaam voedingspatroon wordt gevolgd om het klachtenpatroon bij voorkeur positief te beïnvloeden. De interventies kunnen worden aangevuld door het inzetten van o.a.:

Gember

Voor wat betreft de interventies gericht op de verstoorde werkingsmechanismen, kan gedacht worden aan gember. Er zijn uit de praktijk veelbelovende ervaringen met gember als stimulans van zowel de maag als de motiliteit van de darmen. En gember is toepasbaar door verse gemberthee te drinken of gember als specerij toe te voegen aan gerechten. Vooral bij Aziatische gerechten, zoals in curry’s past gember

perfect! Ook vis en vlees kunnen uitzonderlijk lekker worden, wanneer ze worden gemarineerd met gember.

Spijsverteringsenzymen

Voor een goede spijsvertering zijn er uiteraard voldoende spijsverteringsenzymen nodig. Als er sprake is van een tekort aan spijsverteringsenzymen, is de inzet van deze enzymen ook een mooie interventie bij SIBO. Let er wel op dat, als je spijsverteringsenzymen inzet, deze dan lang actief blijven en resistent zijn tegen het maagzuur. Alleen op die manier kunnen de enzymen optimaal hun werk doen.

Ook is er een aantal voedingsmiddelen die van nature spijsverteringsenzymen bevatten. Zo zit er bijvoorbeeld in avocado lipase voor de afbraak van vetten. En papaja bevat papaïne dat helpt bij de afbraak van eiwitten.

Orale probiotica

Bij een verstoord mondmicrobioom kan gedacht worden aan orale probiotica. Producten waar probiotica in zit, zijn bijvoorbeeld zuurkool, kimchi

Bij een verstoord mondmicrobioom kan gedacht worden aan orale probiotica.

en kombucha. Kimchi is een Koreaans bijgerecht dat gemaakt is van gefermenteerde groenten. Het bevat verschillende soorten probiotica die goed zijn voor het mondmicrobioom. Verder wordt kombucha, gefermenteerde thee, ook steeds populairder. Het is verkrijgbaar in winkels, maar je kan deze thee ook het zelf te maken. Toch zal orale probiotica niet de eerste interventie zijn voor een SIBO.

Samenvattend kan er een groot aantal werkingsmechanismen verstoord raken en zo de kans op een SIBO doen toenemen. Het goede nieuws is dat veel van deze werkingsmechanismen positief te beïnvloeden zijn met voeding, fytotherapie en integrale orthomoleculaire interventies.

Wil je weten hoe de diagnose van SIBO wordt gesteld? En welke onderbouwde interventies er nog verder mogelijk zijn? Scan de QR-code en lees verder op onze website: www.naturafoundation.nl

Systemische Enzym Suppletie

De krachtigste generatie

enzymen

Per tablet

150.000 F.I.P.

En zy me n An ti -o xida nten 1

Beschermt de c el 1

Innovazym is een uniek preparaat voor Systemische Enzym Suppletie om de cel te beschermen1 en het immuunsysteem te ondersteunen2

De maagresistente coating zorgt ervoor dat de enzymen systemisch worden opgenomen en niet worden gebruikt als spijsverteringsenzymen. Bromelaïne, Papaïne en Lysozym zijn aangevuld met een combinatie van vitaminen, mineralen (als co-activatie factoren voor de enzymen) en CoQ10.

Innovazym is een veilig en zeer effectief preparaat voor Systemische Enzym Suppletie.

1 Selenium, Zink, Vitamine B2, Vitamine C, Vitamine E

2 Selenium, Zink, Vitamine A Vitamine B6 en Vitamine B12

Bron: Medizinische Enzym-Forschungsgesellschaft - Germany

Kijk voor meer informatie op onze website

SanoPharm.com/Innovazym

SYSTEMISCHE ENZYMSUPPLETIE (SES)

Enzymen worden vaak in verband gebracht met spijsverteringsenzymen. Dat is een van de vele rollen die enzymen spelen in natuurlijke biochemische processen. Wanneer enzymen niet als spijsverteringsenzymen worden gebruikt, maar als algehele aanvulling aan het lichaam worden aangeboden, spreken we van systemische enzymsuppletie (SES). Maar om welke enzymen gaat het? Wat is de functie van deze enzymen? En wat is de therapeutische toepassing hiervan?

Hoe komen we aan enzymen?

Bepaalde lichaamscellen bouwen enzymen op uit de aminozuren, vitaminen, hormonen en andere stoffen die we via ons voedsel binnen krijgen. Door het eten van verse groenten en fruit krijgen we ook kant-en-klare enzymen binnen.

In een normaal, gezond menselijk lichaam is de enzymaanmaak en -activiteit in de regel voldoende. Maar allerlei oorzaken kunnen deze enzymatische mechanismen verstoren. Dit kan leiden tot een falend of minder goed functionerend immuunsysteem.

Innovatieve systemische enzymsuppletie

Het samenstellen van producten die voor systemische enzymsuppletie gebruikt kunnen worden, vergt bijzonder veel kennis en ervaring. Het Medizinische Enzymforschungsgesellschaft (MEF) heeft in het verleden enorm bijgedragen aan productontwikkeling en de wetenschappelijke onderbouwing van de systemische enzymsuppletie. Het Duitse Innova Vital heeft in nauwe samenwerking met het MEF de huidige generatie SES-producten ontwikkeld.

Een combinatie van de plantaardige enzymen bromelaïne (gewonnen uit ananas) en papaïne (uit onrijpe papajavruchten), aangevuld met lysozym (een enzym uit kippeneiwit) is een wetenschappelijk onderbouwde samenstelling en bewezen effectief. Het MEF adviseert de enzymen te combineren met vitaminen en mineralen.

De combinatie met vitaminen A, B en C, het ‘vitamine-achtige’ co-enzym Q10, OPC’s en de mineralen zink en selenium neutraliseren vrije radicalen die door chemische reacties in het lichaam spontaan worden gevormd. De vitaminen van het B-complex zijn bovendien onontbeerlijk voor de opbouw van kraakbeen en gewrichten. Deze combinatie brengt de systemische enzymsuppletie op een hoger niveau.

Lysozym en het immuunsysteem

Lysozym is een enzym met een vooral antibacteriële functie.

Het is onder meer te vinden in moedermelk, bloed, traanvocht en speeksel. Lysozym wordt vaak geassocieerd met het aangeboren immuunsysteem: de eerstelijnsafweer van het lichaam.

Bromelaïne: ananas als medicijn

In 1957 is bromelaïne voor het eerst geïsoleerd uit de harde kern van de ananas. Het is een krachtig spijsverteringsenzym. Maar wanneer ‘systemisch’ gebruikt, is het vooral een onmisbare ondersteuning voor het immuunsysteem. De werkzaamheid van bromelaïne berust vooral op de eiwitsplitsende en ontstekingsremmende activiteit.

De therapeutische effecten van papaïne

Papaïne is een krachtig enzym dat wordt geëxtraheerd uit de vrucht van de papajaplant. Als proteolytisch enzym ondersteunt het de spijsvertering. Maar net als bromelaïne is papaïne als systemische enzymsuppletie ook essentieel voor het immuunsysteem.

Synergetische werking

Het MEF bestudeert al meer dan 50 jaar intensief enzymatische reacties in het menselijk lichaam. Met deze kennis en ervaring hebben ze de huidige generatie SES-producten zó samen kunnen stellen dat de verschillende werkzame bestanddelen elkaar synergetisch aanvullen.

Klinische toepassingen

De unieke enzymformule heeft een breed toepassingsgebied. In tientallen gerandomiseerde proeven, dubbelblindproeven en placebostudies is aangetoond dat de enzymformule geschikt is als ontstekingsremmer en dat het anti-oedemateuze, analgetische, fibrinolytische, trombolytische, antitumorale en antioxidantieve eigenschappen heeft.

Ontstekingsreacties

Interleucinen 4

Interleucinen 5

Interleucinen 10

Interleucinen 1

Interleucinen 2

Interleucinen 12

TNF-alfa

Dagen

BIOFLORA

Fijne ongestoorde vakantie gewenst!

DRIE SOORTEN MAAGSAPRESISTENTE VEGICAPS:

- 100 miljard (14 vegicaps)

- 25 miljard (60 vegicaps)

- 3,5 miljard (60 vergicaps)

Al deze producten zijn:

Met 11 bacteriestammen en zink

Over OrthoVitaal

100+ onderscheidende therapeutische producten Orthomoleculaire doseringen

Beste prijs-kwaliteit verhouding

Zo min mogelijk hulp- en vulstoffen

Silicium speelt een belangrijke rol in de bothomeostase en -regeneratie.

Toepassingsmogelijkheden van silicium gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek

Hoewel silicium niet als essentiële voedingsstof is aangemerkt, kan dit wel zo worden beschouwd. Het is namelijk een belangrijk spoorelement met diverse gezondheidsvoordelen. Er is nog te weinig data beschikbaar om een aanbevolen hoeveelheid voor silicium vast te stellen. Er zijn echter volop aanwijzingen dat silicium een belangrijke rol speelt in het lichaam. Een review uit 2021, gebaseerd op acht studies met maar liefst 100.012 deelnemers, suggereert dat minimaal 25 mg silicium per dag nodig is voor positieve effecten op de botten. Dit betekent dat het innemen van deze hoeveelheid per dag kan helpen om gunstige resultaten te behalen wat betreft de botgezondheid.

Verbetering van de botgezondheid en sterke tanden

Meerdere studies bevestigen het belang van silicium voor de botgezondheid. Silicium speelt een belangrijke rol in de bothomeostase en -regeneratie. Ook zijn er aanwijzingen dat silicium een effect kan hebben op de preventie van osteoporose. Een review uit 2014 met 38 studies laat een positieve relatie zien tussen inname van silicium en botregeneratie. Zowel dierstudies en humane studies als in-vitrostudies werden geanalyseerd. In dierstudies met kippen resulteerde siliciumdeficiëntie in botdefecten, vervormingen van de schedel, vermindering van het aantal osteoblasten en een vermindering van de aanmaak van de botmatrix. Bij ratten werden er minder mineralen aangetroffen in de botten. Siliciumsuppletie zorgde voor groei van osteoblasten en een verbetering van de vorming van de botmatrix. Ook werd er een positief effect gevonden op de botturnover met vermindering van femoraal botverlies (dijbeenbot) als gevolg.

Peri-implantitis, een ontsteking van het bot rondom een tandheelkundig implantaat, kan botverlies veroorzaken. In een gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek uit 2021 met 21 deelnemers die peri-implantitis hadden, is gekeken naar het effect van 10 mg silicium per dag op deze aandoening. Er werd choline gestabiliseerd orthosiliciumzuur (ch-OSA) gebruikt. Na 6 en 12 maanden werden diverse parameters geanalyseerd. De terugtrekking van het tandvlees was significant hoger in de placebogroep ten opzichte van de siliciumgroep. Dit laat zien dat silicium een positief effect kan hebben op het herstel van zacht weefsel. Om de stabiliteit van de implantaten en de gezondheid van het omliggende botweefsel te beoordelen, werden twee parameters bepaald: de IS-BIC (afstand van de Implant Shoulder tot aan Bone Implant Contact) en de IS-AC (de afstand van de Implant Shoulder tot aan de Alveolar Crest). Een grotere afstand betekent meer botverlies rondom het implantaat. De IS-BIC en IS-AC bleven stabiel in de siliciumgroep, terwijl deze significant toenamen in de placebogroep. Silicium kan bij peri-implantitis het botverlies stabiliseren, verdere afbraak voorkomen en het weefselherstel ondersteunen.

Ook uit een in-vitro-onderzoek met humane cellen uit de tandholte (tandpulpacellen, hDPC) blijkt dat silicium een positief effect kan hebben op de tanden. Bij siliciumconcentraties van 50 ppm werd een verhoogde celdifferentiatie en mineralisatie van de humane cellen waargenomen. In een andere in-vitrostudie bleek dat een concentratie van 25 mcg/ml silicium de proliferatie van humane tandfollikelcellen kan stimuleren.

Lees het volledige artikel op www.orthokennis.nl/artikelen/silicium. Hier wordt verder ingegaan op de toepassingen van silicium.

Kleurrijk ontbijt:

SINAASAPPEL CHIAPUDDING

Chiazaad is afkomstig van de plant Salvia hispanica en behoort tot de muntfamilie. Het zijn kleine ovale zaadjes die oorspronkelijk werden verbouwd in Midden- en Zuid-Amerika. Chiazaad heeft een hoog gehalte aan vezels, eiwitten, antioxidanten en omega 3-vetzuren. Chiazaadjes worden daarom beschouwd als een echte superfood. De zaadjes hebben een neutrale smaak en worden veel gebruikt in de keuken. Zo worden ze vaak gebruikt in smoothies, pudding, ontbijtgranen en yoghurt.

Wat is chiapudding?

Chiazaad krijgt een gelachtige substantie als het in contact komt met water of andere vloeistoffen. Zo kan je bijvoorbeeld heel makkelijk pudding maken met chiazaad. Je laat de zaadjes weken in (plantaardige) melk of vruchtensap. De zaadjes absorberen dan het vocht en krijgen een gelachtige structuur, een soort pudding.

INGREDIËNTEN:

• 350 ml sinaasappelsap

• 2 el (plantaardige) yoghurt

• 1 tl siroop

• 4 el chiazaad

• Halve tl vanille-extract

• Yoghurt als topping

• Rasp van 1 sinaasappel

BEREIDINGSWIJZE:

1. Doe alle ingrediënten behalve de yoghurt en sinaasappel in een kom en roer goed door elkaar. Dek de kom af en zet in de koelkast voor een paar uur (of de hele nacht).

2. Schep de chiapudding in een glas of bakje en garneer met yoghurt en rasp van de sinaasappel

Ga voor meer recepten naar www.mattisson.nl

Kies voor puur, kies AOV

AOV ondersteunt al ruim 30 jaar zorgprofessionals met kennis, educatie en pure supplementen

Pure supplementen, zo min mogelijk hulpstoffen

Plantaardige capsules

Groene pot van 100% gerecycled plastic

Orthomoleculair geschoolde productspecialisten

Al sinds 1987

Scan de QR code en lees meer over AOV!

SILICIUM-MP

Met Mesoporosil®, optimaal opneembaar silicium

. eerste goed opneembare, niet vloeibare silicium

. lage dosering is voldoende door optimale opneembaarheid

. lang houdbaar en makkelijk in het gebruik

. met natuurlijke hulpstoffen uit rijst en cassave

Voedingssupplementen met silicium zijn geliefd. Ook wetenschappers hebben steeds meer belangstelling voor dit boeiende spoorelement met zijn diverse toepassingen. Bij supplementen met silicium in vaste vorm (capsules of tabletten) liet de opneembaarheid vaak te wensen over. Helaas was men om deze reden voor goed opneembaar silicium tot nu toe aangewezen op vloeibare (en niet altijd prettig smakende) siliciumpreparaten.

Hier is nu verandering in gekomen door het goede onderzoekswerk van producent Eytelia. SiliciumMP van Vitals bevat hun MESOPOROSIL®, een nieuwe unieke vorm van silicium die in vaste vorm goed opneembaar is. Door de optimale opneembaarheid kan volstaan worden met een lage dagdosering van 6­12 mg silicium (één tot twee capsules). Lees meer over Silicium­MP op Vitals.nl of bel +31 (0)75­6476050.