Nutriënt & Supplement - editie 2 - 2024

Page 1

In samenwerking met:

VAK- EN PRODUCTINFORMATIE VOOR GEZONDHEIDSPROFESSIONALS OVER HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN EN ORTHOMOLECULAIRE PREPARATEN

Jaargang
Editie
TEVEEL GLUCOSE
HET IMMUUNSYSTEEM
EIWIT
DAG DE VOEDSELVEILIGHEID VAN VOEDINGSSUPPLEMENTEN
5 |
2 | 2024
EN
HOEVEEL
PER

Zekerheid in je advies met

Orthica magnesium

NIEUW

orthomoleculaire suppletie voor iedereen

COLOFON

Hoofdredactie

Sacha van den Ende sacha@inspiredcommunications.nl

Bladmanagement en redactionele bewerking

Maartje Albert maartje@inspiredcommunications.nl

Eindredactie

Marianne Smits en Charlotte Simons

Redactieadres

Zutphensestraatweg 49 6955 AE Ellecom

Uitgever

Inspired Publishing

Contactpersoon: Sacha van den Ende

Zutphensestraatweg 49 6955 AE Ellecom info@inspiredcommunications.nl

Advertentieverkoop

Vertregt Media bianca@vertregt.nl

Vormgeving

Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp www.eefjekleijweg.nl

Druk

Damen Drukkers

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk indienen bij de redactie per e-mail: redactie@inspiredcommunications.nl

Disclaimer

De informatie in dit blad is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden artikelen, productinformatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.

©Copyright

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Inspired Publishing. Alle rechten voorbehouden.

Weloverwogen keuzes

Afhankelijk van het jaargetij neemt de vraag naar een bepaald supplement soms toe of af. Neem bijvoorbeeld vitamine D. Vitamine D ondersteunt onder andere het immuunsysteem en de botten. Zelfs het RIVM ziet het belang van vitamine D en adviseert bepaalde groepen om extra vitamine D in te nemen, bijvoorbeeld kleine kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen die weinig buiten komen of een getinte huidskleur hebben.

Sommige mensen gebruiken extra vitamine D alleen in de winter, want ook het RIVM geeft aan dat in de maanden oktober tot maart de zon te laag staat in Nederland voor het zelf aanmaken van vitamine D in de huid. Uit onderzoek blijkt dat de adviezen niet altijd goed worden opgevolgd. Uit de laatste Voedselconsumptiepeiling blijkt dat veel ouderen het suppletieadvies niet goed opvolgen. Als mogelijke reden wordt genoemd, dat het voor de meeste doelgroepen lastig is conclusies te trekken over correct supplementgebruik.

Daar blijkt maar weer uit hoe belangrijk goede voorlichting is. En dat is precies wat wij met elkaar werkelijkheid willen maken. Er is veel betrouwbare, wetenschappelijk informatie over voedingssupplementen beschikbaar, die we met elkaar kunnen delen om zo de gebruiker te ondersteunen bij het maken van weloverwogen keuzes. Waarschijnlijk spelen meer redenen een rol in de keuze een suppletieadvies wel of niet op te volgen. Ook daar kunnen we over meedenken.

In deze editie hebben we weer een aantal interessante artikelen verzameld die onze kennis over het belang van voedingssupplementen vergroot. We wensen je veel leesplezier en een fijne zomer toe!

Veel leesplezier en gezondheid toegewenst,

Sacha van den Ende

Hoofdredacteur

3 VOORWOORD

Vitamine K2 & D3

VitalDelta® Vitamine K2

Bio-actief vitamine K2 in stabiele en zuivere vorm

Hoge doseringen vitamine K2 en D3

Natuurlijke vormen van vitamine K2 en D3

100% natuurlijke hulpstoffen en glutenvrij

Proviform gebruikt voor vitamine K2 de biologisch actieve vorm menaquinon-7 (MK7) van K2 VitalDelta® met hoge opneembaarheid en stabiliteit. Het belang van vitamine D voor de botten is bekend. Onderzoeken hebben aangetoond dat de combinatie van vitamine K2 en vitamine D3 effectiever is dan elk van deze voedingsstoffen alleen. Vitamine K2 en D3 hebben een sterk synergetische werking.

EEN NATUURLIJKE KEUZE VOOR PURE KWALITEIT Voor meer informatie kijk op www.proviform.nl PROVIFORM HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN
• P270 Vitamine K2-180 mcg & D3-25 mcg: 60 vegicaps • P272 Vitamine K2-100 mcg & D3-75 mcg: 60 vegicaps • P273
Vitamine K2-100 mcg & D3-75 mcg: 120 vegicaps
K2Vital Delta® is het geregistreerde handelsmerk van Kappa Bioscience AS

INHOUD

Het belang van hormonale balans

veel glucose is schadelijk voor het immuunsysteem Ilse van Bladel

Boswellia serrata Natuurlijke ontstekingsremmer

boulardii, een bijzonder lid van de probioticafamilie

nutriënten die het brein plastisch

voedselveiligheid

Het belang van methylering

eiwit per dag? Juglen Zwaan

hoe zorg je voor een optimale balans?

in 6 dagen SiVAS-Polsdiagnostiek en het SanoConcept

toepassingen van creatine, een semi-essentiële voedingsstof

3 Voorwoord en colofon 5 Inhoudsopgave 7 Nieuw
Vitals: Creatine-CV,
zuivere creatine met optimale oplosbaarheid 9 Recept 10 Nieuwste innovatie van Vitakruid: Vegan Protein fermented by Shiitake 13 Zonnebrand bij de maaltijd 16 Kort nieuws 19 'Ik
bijna op vakantie
neem mee...' 20 In gesprek met Edwin Wiersma 22
25
27
28 De
van
Jan Blaauw 33 Menopauze Balans 34 Glutamine 37 Rubriek Duurzaamheid: Vegetarisch en vegan 39 Natuurlijke
tegen arthrose Diosmine, de
voor
benen 41
42
44
49 Boekenkast 51
52 Hoeveel
57 Hygiëne 58 Hormonen:
63
65
66 Recept
van
zeer
ga
en
Bacteriën als bondgenoten: ontdek de gezondheidsvoordelen van het microbioom
Saccharomyces
Focus:
houden
voedingssupplementen in Nederland (deel 2)
oplossingen
oplossing
zware
Te
Gomhars
Leer
Nieuwe
5

• Ruim 75.000 producten op het gebied van supplementen, lichaamsverzorging, zelfzorgproducten en voeding

• Artikelen zijn per stuk te bestellen

• Voor 18.00 uur besteld, volgende dag geleverd in Nederland en België

Totaalleverancier in natuur- en gezondheidsproducten

• Bestelling wordt gratis verstuurd vanaf € 150,-

• 7 dagen per week bestellen

• Levering van maandag t/m zaterdag

JOUW PARTNER IN GEZONDHEID!

Totaalleverancier voor gezondheidsprofessionals

Meer informatie of klant worden? Kijk op onze website of neem contact op met onze klantenservice.

Ben je op zoek naar een totaalleverancier? Dan ben je bij Varuvo aan het juiste adres.

T 088 990 86 76 | E

info@varuvo.nl |

Bij Varuvo vind je vrijwel alle producten voor jouw praktijk, behandeling of consult.

Je kunt bij ons terecht voor ruim 65.000 artikelen op het gebied van supplementen, verzorging, zelfzorg en voeding. Met ons one-stop-shopping concept vind je alles onder één dak. Van de bekende A-merken tot unieke en specialistische producten.

Kijk op varuvo.nl voor ons complete assortiment

Jouw voordelen

Geef je longen

LUCH

• Voordelig en eenvoudig via onze website inkopen tegen inkoopprijs

• Keuze uit ruim 65.000 producten

• Artikelen zijn per stuk te bestellen

• Voor 18.00 uur besteld, volgende dag geleverd in Nederland en België

• Bestelling wordt gratis verstuurd vanaf € 75,-

Meer informatie of klant worden?

Kijk op onze website of neem contact op met onze klantenservice.

Bij acute bronchitis en indien je hierdoor luchtwegen kunt vrijmaken door middel

T +31 (0)88 990 86 76 | E info@varuvo.nl | W www.varuvo.nl

gezondheidsproducten

klantenservice.

Nieuw van Vitals: CREATINE-CV, ZEER ZUIVERE CREATINE MET OPTIMALE OPLOSBAARHEID

| W www.varuvo.nl

Creatine is een van de meest populaire, best onderzochte en meest effectieve nutriënten voor sporters. Veel minder bekend is echter dat creatine eveneens kan zorgen voor meer spierkracht bij mensen boven de 55 jaar, in combinatie met spierversterkende oefeningen. Het behoud van een goede spierkracht is een van de belangrijkste aandachtspunten bij het gezond ouder worden. En het is mooi dat creatine hier extra aan kan bijdragen, bovenop het regelmatig doen van je oefeningen wat vanzelfsprekend het belangrijkste is. Het gunstige effect wordt verkregen bij een dagelijkse inname van minimaal 3 gram creatine.

Creatine van hoge kwaliteit

Omdat creatine zoveel gebruikt wordt, zijn er diverse aanbieders van creatinesupplementen. Helaas is de kwaliteit van de aangeboden creatine niet altijd even hoog. Vitals heeft daarom gekozen voor Creavitalis®, zeer zuivere creatine monohydraat van de Duitse producent Alzchem. Creavitalis® is de gemicroniseerde (verfijnde) versie van hun alom bekende en geroemde Creapure®. De creatines van Alzchem worden dan ook het meest toegepast in wetenschappelijk onderzoek, omdat de kwaliteit en zuiverheid hiervan ongeëvenaard zijn.

De effecten van creatine

- Creatine stimuleert spiergroei bij explosieve krachtsinspanningen.*

- Creatine verhoogt de fysieke prestaties in opeenvolgende reeksen korte, hoogintensieve oefeningen.*

- Creatine kan gebruikt worden bij een verhoogde behoefte bij sporters.*

- Dagelijks gebruik van creatine kan het effect van training voor spierkracht vergroten bij mensen boven 55 jaar.**

* Het gunstige effect wordt verkregen bij een dagelijkse inname van 3 gram (= 3000 mg) creatine in combinatie met hoogintensieve training.

** Het gunstige effect wordt verkregen bij een dagelijkse inname van 3 gram (= 3000 mg) creatine in combinatie met ten minste drie keer per week een weerstandstraining met een intensiteit van ten minste 65%-75% van de maximale kracht die een individu in één enkele beweging kan uitoefenen.

hoesten.

longen LUCHT.
7 INFORMATIE EN VOORLICHTING Lees meer over Creatine-CV op www.vitals.nl.
door moeilijk de middel van

Door Juglen Zwaan. Bekend van radio en TV.

Een overzichtel�ke gids met gedetailleerde weergave van de voedingswaarden van meer dan 800 voedingsmiddelen

Dit boek geeft inzicht in:

samenstelling van voedsel voedingswaarde per portie

percentage ADH per portie functies van de nutriënten richtl�nen per bevolkingsgroep handige topl�sten per voedingsstof

Door Juglen Zwaan. Bekend van radio en TV.

ISBN 9789083317908, € 35,Verkr�gbaar b� aHealthylife.nl en bol.com

130+ broodloze recepten van de volgers van aHealthylife

Dit boek helpt je:

om broodloos te ontb�ten en lunchen; variatie in je voedingspatroon aan te brengen;

meer plantaardige voeding aan je dieet toe te voegen; inzicht te kr�gen in de nutritionele achtergrond van brood; gezonde en smakel�ke alternatieven te vinden voor brood.

ISBN 9789083317915, € 24,95 Verkr�gbaar b� aHealthylife.nl en bol.com

OOST-INDISCHE KERS

Voor een bloemige kruidenboter

De Oost-Indische kers (Tropaeolum majus) is een kruipende, soms klimmende, eenjarige plant, die oorspronkelijk uit het Andesgebied van Peru en Bolivia komt. De Inca’s gebruikten de Oost-Indische kers vanwege de antibacteriële eigenschappen.

De blaadjes, bloemen en bloemknopjes zijn eetbaar en hebben een scherpe smaak die een beetje aan mierikswortel of waterkers doet denken.

INGREDIËNTEN:

• Handvol bloemen van de Oost-Indische kers

• 500 gr (vegan) roomboter op kamertemperatuur

• 1 teentje knoflook

• Zout en peper naar smaak

• Citroensap

• Bakpapier

BEREIDINGSWIJZE:

De plant is eenvoudig te kweken en groeit in de zon en halfschaduw, zolang de grond maar niet te nat is. Vanaf juni verschijnen oranje, gele of rode bloemen die veel insecten aantrekken, maar ook lekker zijn. De bloemen kun je gebruiken voor een eetbare bloemensalade of om je maaltijd te versieren. De jonge bloemknopjes kun je in de azijn zetten om kappertjes van te maken en de blaadjes geven een unieke smaak aan de pesto.

1. Leg de bloemen even in een kom met zout water en laat ze daarna drogen op een handdoek. Houd een paar mooie bloemetjes apart.

2. Snij de rest van de bloemen en knoflook fijn en meng deze samen met zout, peper en citroensap door de boter.

3. Kneed van de boter een rolletje en leg dit op een vel bakpapier. Leg de apart gelegde bloemen op de boter en gebruik het bakpapier om de boter al rollend in een mooie vorm te krijgen.

4. Leg de boterrol 2 tot 3 uur in de koelkast en snij er daarna plakjes van.

5. Serveer de plakjes boter met een gezond brood als bijgerecht of lekker hapje tussendoor.

Tip: Probeer deze boter ook eens te maken met de bloemetjes van de komkommerkruid of een mix van beide voor extra kleur!

RECEPT
9

Nieuwste innovatie van Vitakruid: VEGAN PROTEIN FERMENTED BY SHIITAKE

Nieuwsgierig naar een vegan proteïneproduct dat niet alleen de dagelijkse prestaties ondersteunt, maar ook heerlijk smaakt? Maak kennis met de nieuwste innovatie van Vitakruid: Vegan Protein fermented by Shiitake.

- 100% natuurlijk

- Met gefermenteerde erwt- en rijsteiwitten (FermentIQ™)

- Volle romige smaak en textuur door fermentatieproces van plantaardige eiwitbronnen

- Tot wel 35% sneller opneembaar dan ongefermenteerde vegan eiwitten

- Tot 2,5x beter oplosbaar dan standaard erwt- en rijstproteïnepoeder

- In 2023 won FermentIQ™ de Health Innovation Award op Food Ingredients Europe

- Met compleet aminozuurprofiel, inclusief ideale BCAA-verhouding

Prijswinnend FermentIQ™ voor ultieme romigheid Vitakruid, bekend van hoogwaardige voedingssupplementen, maakt gebruik van het innovatieve FermentIQ™ in haar nieuwe vegan proteïnepoeder. FermentIQ™ zijn erwt- en rijsteiwitten gefermenteerd aan de hand van de Shiitake Mycelia paddenstoel. Dit resulteert onder andere in een romige smaak en textuur die aantoonbaar beter is dan van ongefermenteerde erwt- en rijstproteïnen (zie grafiek).

De drijvende kracht achter FermentIQ™ is MycoTechnology™, een ontwikkelaar die zich onderscheidt op het gebied van innovatieve en biologische voedselverwerking. In 2023 won FermentIQ™ zelfs de Health Innovation Award op Food Ingredients Europe.

Verbeterde opname & oplosbaarheid dan bij ongefermenteerde vegan eiwitten Vitakruid focust niet alleen op smaak en textuur bij haar Vegan Protein Shiitake, maar juist ook op verbeterde opname en oplosbaarheid. Het fermentatieproces van FermentIQ™ zorgt voor een betere opname van voedingsstoffen dan bij ongefermenteerde eiwitten. Dit komt door de vermindering van het natuurlijk fytinezuur. Daarnaast zorgt het fermentatieproces ook voor kleinere eiwitmoleculen, wat resulteert in een tot 35% snellere opname.

Bestel nu Vegan Protein fermented by Shiitake.

Bovendien is dit nieuwe proteïnepoeder 2x beter oplosbaar dan standaard erwtproteïne, 2,5x beter oplosbaar dan erwt- & rijstproteïnemix, en zelfs tot 8,5x beter oplosbaar dan rijstproteïne.

Speciaal voor de spieren, met optimale BCAA-verhouding De eiwitten in Vegan Protein zijn er voor zowel het herstel van spieren na een intensieve work-out, maar ook simpelweg om de eiwitinname een boost te geven. Het helpt bij de groei en behoud van spiermassa en bevordert meer spieropbouw en sterkere spieren. Met een optimale BCAA-verhouding van 2:1:1 (leucine, isoleucine en valine). Een compleet pakket voor het ondersteunen van een gezonde en actieve levensstijl.

10 INFORMATIE EN VOORLICHTING

Ontdek het gemak van voorschrijven.

Bekijk alle voordelen van de voorschrijfmodule

Ga naar zakelijk.vitakruid.nl/voorschrijven

Verdien commissie over jouw voorschriften aan cliënten via onze module

Ontvang extra commissie voor nabestellingen van jouw cliënten via vitakruid.nl

Vitakruid neemt de logistiek voor haar rekening

Geen risico met voorraad

Geen tijd kwijt aan administratie

NIEUW

PROVIFORM ROYAL JELLY EXTRA STERK 1800 MG

de meest krachtige multi die Moeder Natuur ons kan bieden

Multi van Moeder Natuur

Zeer sterk concentraat natuurlijke Royal Jelly

1800 mg per capsule

100% natuurlijke hulpstoffen

Geschikt voor vegetariërs

Proviform Royal Jelly Extra Sterk is een hoogwaardig voedingssupplement met sterk geconcentreerde koninginnegelei. Per plantaardige capsule wordt een hoge dosis van 600 mg Royal Jelly (4:1) extract bereikt, overeenkomstig 1800 mg koninginnegelei.

Royal Jelly, ook wel het witte goud genoemd, is een unieke en zeldzame, door jonge werkbijen geproduceerde stof, die van nature rijk is aan eiwitten, vitamines, mineralen, enzymen, aminozuren en andere micro-voedingstoffen.

Dat Royal Jelly een hoogwaardig product is, blijkt wel uit het feit dat in de 3 dagen dat werkbijen koninginnegelei toegediend krijgen ze een intensieve groeiperiode doormaken.

De koningin in het bijenvolk krijgt haar hele leven koninginnengelei toegediend. Ze kan daardoor 5 jaar oud worden, in tegenstelling tot de werkbijen die 2 tot 6 maanden leven. De jaarlijkse oogst van koninginnegelei is ongeveer 250-500 gram per bijenkast. Hierdoor is het een kostbaar product.

Superfood Royal Jelly is krachtvoeding, heeft een revitaliserend effect op het lichaam, verbetert het metabolisme en ondersteunt een natuurlijke weerstand. Proviform Royal Jelly Extra Sterk is ook heel geschikt voor actieve sporters.

Royal Jelly bevat de meeste B vitamines, vitamine C, natrium, ijzer, chroom, mangaan, calcium, koper, fosfor, silicium, enzymen en 30 aminozuren in natuurlijke vorm.

PROVIFORM HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN
EEN NATUURLIJKE KEUZE VOOR PURE KWALITEIT Voor meer informatie kijk op www.proviform.nl

Met het mooie weer brengen we meer tijd buitenshuis door en zitten we vaker in de zon. Nederlanders zijn hoe dan ook fervente zonaanbidders. Zodra er ook maar een zonnestraal op het terras te vinden is, zitten we buiten. Zelfs in het buitenland staan we bekend om onze liefde voor de zon. Onze fervente zonaanbidding loont, want de vitamine D-status van de gemiddelde Nederlander is beter dan die van de inwoners van onze buurlanden. Vitamine D wordt namelijk onder invloed van uv-straling in zonlicht gemaakt in de huid en is een van de redenen waarom regelmatige blootstelling aan zonlicht belangrijk is voor de gezondheid.

ZONNEBRAND bij de maaltijd

Regelmatig in de zon zitten is gezond

Onder invloed van zonlicht wordt in de huid vitamine D aangemaakt. Vitamine D is belangrijk voor het lichaam. Zo is hij van belang voor de samenstelling van de botten en voor de opbouw van sterke tanden. Daarnaast zorgt vitamine D mede voor een goede weerstand en draagt hij bij aan de aanmaak van cellen en weefsels. Door de huid te beschermen tegen zonlicht door middel van bijvoorbeeld zonnebrand of beschermende kleding, wordt de lichaamseigen aanmaak van vitamine D flink verminderd. Ook lijkt zonlicht een directere invloed te hebben op ons lichaam, onafhankelijk van vitamine D. Gematigde blootstelling aan de zon werkt ontstekingsremmend en lijkt een positieve invloed te hebben op verschillende ziektes.

Waarom moeten we dan zonnebrand smeren?

Helaas heeft de zon ook negatieve gevolgen voor onze gezondheid. Uv-straling zorgt voor vitamine D-productie en het bruinen van de huid, maar ook voor beschadiging van de elastische vezels in de huid, wat zorgt voor rimpels. Daarnaast kan zonlicht structurele schade aanrichten en ontstaan er vrije radicalen in de huid. Structurele schade aan het DNA en DNA-schade door vrije radicalen kunnen mutaties in het DNA veroorzaken.

Meestal kan het lichaam deze mutaties zelf ongedaan maken en de aangetaste cellen opruimen. Maar de schade kan ook leiden tot het ontstaan van kanker. Een te grote blootstelling aan de zon (ernstige verbranding of veelvuldige blootstelling) is dan ook de belangrijkste oorzaak van huidkanker. Dit is in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker.

Zo beschermt u uw huid van binnenuit!  Naast het gebruik van uitwendige bescherming is het mogelijk om de huid van binnenuit te beschermen tegen de zon. Voedingsstoffen spelen een rol in de bescherming tegen de negatieve effecten van de zon. Zo kunnen polyfenolen, vitamines en mineralen

een rol spelen in het voorkomen van inflammatie, neutraliseren van vrije radicalen en werken ze als antioxidant. Ook carotenoïden worden gelinkt aan een beschermend effect tegen uv-straling. Hoe dat zit leggen we hieronder uit.

Vitamine B3 vermindert energieverlies in de huid  Blootstelling aan uv-licht kost de huid energie. Dit terwijl veel energie nodig is om de schade die wordt veroorzaakt door blootstelling aan uv-licht, te repareren. Vitamine B3 speelt een belangrijke rol in de energieproductie. Tijdens blootstelling aan uv-licht is vitamine B3 dus een essentiële cofactor om de energieproductie te ondersteunen. Uit celonderzoek is gebleken dat vitamine

13 INFORMATIE KENNISPARTNER
14

B3-suppletie het energieverlies in de huid zou kunnen voorkomen. Hierdoor heeft de cel voldoende energie om zichzelf te repareren. Zo beschermt vitamine B3 de cellen tegen uv-schade. Daarnaast lijkt vitamine B3 een versterkend effect te hebben op de DNA-reparatie na uv-schade.

In een klinische studie kregen deelnemers tweemaal daags 500 mg vitamine B3. De deelnemers hadden tenminste twee keer eerder tumoren van de meest voorkomende vorm van huidkanker gehad. Na twaalf maanden suppletie werden er minder nieuwe tumoren gevonden als men vitamine B3 gesuppleerd kreeg, vergeleken met de placebogroep. Ook bij gezonde deelnemers zorgde vitamine B3-suppletie (500 mg & 1500 mg per dag) voor positieve immuunmodulatie onder invloed van uv-licht.

Gebruik vitamine C en vitamine E tegen verbranden  Onderzoek toont aan dat bij een dagelijkse inname van 2 gram vitamine C samen met 1000 IE (670 mg) D-alfatocoferol (vitamine E), de verbrandingsreactie vermindert, waardoor het risico op huidbeschadiging door blootstelling aan de zon wordt verlaagd. Een vergelijkbaar onderzoek onderzocht de effecten van vitamine C-suppletie, vitamine E-suppletie en een combinatie van de twee. Vrijwilligers kregen een week lang dagelijks ofwel 2 gram vitamine C, ofwel 1000 IE D-alfa-tocoferol ofwel beide. De onderzoekers vonden dat de combinatie van vitamine C en E het beste beschermende effect had tegen schade door uv-licht. Vitamine E

afzonderlijk had een licht beschermend effect. Suppletie met enkel vitamine C had geen beschermend effect.

Gebruik polyfenolen uit groene thee tegen inflammatie  Het drinken van groene thee kan ook helpen tegen de schadelijke effecten van de zon. Een combinatie van 540 mg polyfenolen uit groene thee met 50 mg vitamine C gedurende 12 weken zorgde voor minder inflammatie bij verbranding door uv-straling. Ook een supplement rijk aan polyfenolen uit groene thee kan effectief zijn tegen inflammatie door uv-straling. Dit werd onderzocht in een onderzoek met muizen waarbij deze stoffen aan het drinkwater werden toegevoegd. Het resultaat liet zien dat deze polyfenolen een positieve regulerende werking hadden op de inflammatie in de huid na blootstelling aan uv-licht en ervoor zorgde dat de huid zich sneller herstelde.

Carotenoïden

Carotenoïden zijn de rode, oranje en gele stoffen in planten, algen en in de huid van verschillende dieren. Carotenoïden werken als antioxidant en hebben een functie in het beschermen van de planten, algen en dieren tegen uv-straling. Onderzoek toonde aan dat dit uv-beschermende effect ook werkt bij mensen. Vrijwilligers aten 55 gram tomatenpasta (16 mg lycopeen) per dag gedurende 12 weken. Tomaten bevatten lycopeen, een carotenoïde. De resultaten lieten zien dat lycopeen beschermend werkt tegen acute huidbeschadiging door de zon. Een andere effectieve bron van

Gematigde blootstelling aan de zon werkt ontstekingsremmend en lijkt een positieve invloed te hebben op verschillende ziektes.

carotenoïden voor de bescherming van de huid tegen uv-straling is wortelsap. Dit geeft ons een goede reden om van een lekker zomerse gazpacho te genieten, een Spaanse rauwe soep van groente en kruiden, die rijk is aan carotenoïden.

Krijg je voldoende mineralen binnen?  Een goede mineraalstatus lijkt ook belangrijk om de huid van binnenuit te blijven beschermen bij blootstelling aan de zon. Spoorelementen (mineralen die in kleine hoeveelheden onderdeel uitmaken van onze voeding) lijken namelijk een positief effect te hebben op de effecten van uv-straling. Het spoorelement selenium beschermt cellen tegen DNA-schade door uv-straling, zo bleek uit cellijnstudies. Ook zink heeft een beschermend effect door de invloed op de immuunrespons en door te werken als antioxidant. Mangaan en koper vervullen daarnaast een rol in het neutraliseren van radicalen.

Zo beschermen we de huid dus van binnenuit!

Bescherming tegen de schadelijke invloeden van de zon is noodzakelijk. Naast zonnebrandcrème, het dragen van beschermende kleding en het opzoeken van de schaduw, kunt u gezonde voeding en suppletie inzetten om schadelijke effecten van uv-licht van binnenuit te beperken. Voedingsstoffen kunnen helpen de cellen van binnenuit te beschermen tegen oxidatieve schade door uv-straling, verbeteren de energiehuishouding in de huid, optimaliseren DNA-herstel en verbeteren de immuunrespons. Onderzoek laat zien dat vitamine B3, vitamine C, vitamine E, polyfenolen, carotenoïden en verschillende spoorelementen effectief kunnen zijn bij het beschermen van de huid van binnenuit. Een gezond voedingspatroon, rijk aan onder meer groenten en fruit, bevat al veel van deze voedingsstoffen. Waar nodig kan de voeding aangevuld worden met voedingssupplementen ter bescherming van gezonde cellen en weefsels.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

www.naturafoundation.nl

15 INFORMATIE KENNISPARTNER

Gebruik supplement vóór conceptie goed voor vitaminestatus tijdens zwangerschap

Het gebruik van een multivitaminesupplement voor zwangere vrouwen vóór de conceptie heeft een positief effect op de vitaminestatus tijdens de zwangerschap. Ook kan het gebruik ervan tijdens de zwangerschap bijdragen aan het behoud van goede vitamine B12-waarden tijdens de lactatieperiode. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een dubbelblinde studie onder 1729 vrouwen met een kinderwens. Met deze studie wilden de onderzoekers meer inzicht krijgen in de vitaminestatus van vrouwen vóór en tijdens de zwangerschap en de invloed van suppletie hierop. De vitaminestatus kan een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de foetus en een gezonde zwangerschap.

Naast het behoud van de vitaminestatus tijdens de zwangerschap had het gebruik van het supplement met extra vitamines ook invloed op de vitaminestatus ná de bevalling.

Uit deze studie blijkt verder dat een suboptimale vitaminestatus vaak voorkomt bij vrouwen met een kinderwens én tijdens de zwangerschap.

www.npninfo.nl

Goed nieuws: de levensverwachting is wereldwijd flink gestegen

We worden met zijn allen steeds ouder. Vooral in Azië en Afrika is de levensverwachting flink toegenomen, maar ook gemiddeld over de hele wereld ziet het er goed uit: we worden gemiddeld 6,2 jaar ouder dan in 1990.

Volgens een nieuwe studie in The Lancet komt de gestegen levensverwachting in de afgelopen decennia vooral doordat er minder mensen overlijden aan diarree, luchtweginfecties en hartziekten. In Zuidoost-Azië, Oost-Azië en Oceanië werden mensen maar liefst 8,3 jaar ouder, vooral als gevolg van een afname van het aantal chronische luchtwegaandoeningen, beroertes, luchtweginfecties en kanker.

Ook in grote delen van de westerse wereld is de levensverwachting hard gestegen. Zo worden mensen in West-Europa gemiddeld 5,5 jaar ouder dan in 1990. Ook in Centraal-Europa steeg de levensverwachting nog met 4 jaar. Dat is anders in Oost-Europa, waar mensen slechts 0,6 jaar ouder worden dan 25 jaar geleden. Ook in NoordAmerika vlakt de stijging af. Daar is de levensverwachting met 1,8 jaar toegenomen.

In Nederland was de levensverwachting in 2022 voor vrouwen 83,1 jaar en voor mannen 80,1 jaar. In 1990 werden vrouwen 80,1 jaar en mannen 73,8 jaar. Gezamenlijk steeg de levensverwachting van 77 naar 81,6 jaar. www.scientas.nl

16

Aromedica® Keltisch zeezout een natuurlijke

alleskunner

Aromedica® Keltisch zeezout is ongeraffineerd en ongewassen vochtig zeezout uit de Franse Guérande-streek in Bretagne en wordt volgens oude, Keltische tradities met de hand gewonnen. Door de absorptie van mineralen uit de klei langs de zoutvelden heeft het een lichtgrijze kleur, een laag natriumgehalte en een erg gevarieerde minerale samenstelling: magnesium, kalium, calcium en sporenelementen.

Als badzout, in een voetenbad, toevoeging aan je tandpasta of in gerechten: Aromedica® Keltisch zeezout is een natuurlijke alleskunner.

Sole: pure mineralenshot

Maak je eigen Sole. Dit drankje bestaat voor 1/3 deel uit Keltisch zeezout en 2/3 deel uit gewoon kraanwater. Meng een theelepel hiervan in een glas water. Doe dit 1x per dag, bijvoorbeeld ‘s ochtends, op nuchtere maag. Hierdoor krijg je talloze mineralen binnen.

www.novaro-pharma.nl

Is het ketogeen dieet gunstig bij migraine?

Het ketogeen dieet is tot nu toe het enige dieet waarvan aanwijzingen zijn dat het mogelijk gunstig kan werken bij migraine. Meer onderzoek hiernaar is echter nodig, omdat de wetenschappelijke kwaliteit van de onderzoeken vrij laag is. Het ontbreekt nog aan grotere, klinische studies waarbij ook gekeken wordt naar het effect van het dieet in verschillende leeftijdsgroepen.

Toch lijkt het ketogeen dieet veelbelovend. Naast migraine kent het ketogeen dieet meer positieve gezondheidseffecten zoals de beheersing van het gewicht en de glucosebalans. Het ketogeen dieet kent weinig nadelige effecten, een goede therapietrouw en wordt over het algemeen goed verdragen.

Bij een sterk beperkte inname van koolhydraten is er een verminderde insulinesecretie en een verhoogde aanmaak van ketonlichamen. Ketonlichamen vervangen bij het ketogeen dieet glucose als de belangrijkste energiebron. Ketonlichamen kunnen de bloed-hersenbarrière passeren, wat gunstig is bij migraine. Migraine wordt gekenmerkt door een tekort aan energie in de hersenen.

Bovendien kan een ketogene dieetinterventie de vasculaire gezondheid verbeteren, wat een rol kan spelen in het gunstige effect van een ketogeen dieet bij migraine.

www.soe.nl

NIEUWS
17

bevat 5 miljard kolonievormende eenheden en is handig voor op reis

www.vitortho.nl
LIVE HEALTHY. LIVE NOW.
Ontdek alles over Saccharomyces boulardii 500 mg
LIVE HAPPY.
Erkend distributeur van NOW in Nederland

'IK GA BIJNA OP VAKANTIE EN NEEM MEE...'

Het is zomer, een tijd van zonneschijn, avonturen en het verkennen van nieuwe horizonnen. Terwijl we genieten van de warmte en de schoonheid van dit seizoen, is het belangrijk om goed voor onszelf te zorgen, zowel van binnen als van buiten. Als de zon hoog aan de hemel staat, is het essentieel om onze huid te beschermen tegen de felle stralen. Naast zonnebrand kunnen antioxidanten ons helpen beschermen tegen de grillen van de zon. Zorg ervoor dat u voldoende antioxidanten binnenkrijgt via uw voeding. Supplementen met antioxidanten, zoals vitamine C, vitamine E en selenium, kunnen helpen bij het beschermen van uw huid tegen invloeden van de zon. Desalniettemin biedt de zomerzon ook een uitstekende gelegenheid om onze vitamine D-status aan te vullen.

En laten we de essentie van hydratatie niet vergeten. Warm weer en activiteiten kunnen leiden tot verhoogde transpiratie en verlies van elektrolyten, waaronder magnesium. Een magnesiumsupplement kan helpen bij het handhaven van een goede elektrolytenbalans en het behoud van een normale spierwerking. Reizen en veranderingen in het voedingspatroon kunnen van invloed zijn op de goede bacteriën in de darmen. Vul deze aan met probiotica zoals Saccharomyces boulardii, een niet-pathogene giststam en verkrijgbaar als voedingssupplement.

Terwijl we de zomerhitte trotseren, kunnen we baat hebben bij kruiden zoals gember en pepermunt. Gember draagt bij tot een normale spijsvertering, terwijl pepermunt helpt om lichaam en geest te ontspannen.

En als u op zoek bent naar extra ondersteuning voor het behoud van een gezonde nachtrust tijdens de zomer, kan saffraan een waardevolle toevoeging zijn aan uw voedingssupplementenroutine.

Dus ga eropuit, geniet van de zomerzon en omarm de voordelen van voedingssupplementen. Laat de warmte u inspireren om goed voor uzelf te zorgen, zowel binnen als van buiten. Een stralende, gezonde zomer wacht op ons!

www.vitortho.nl

19 INFORMATIE EN VOORLICHTING

In gesprek met

EDWIN WIERSMA

Edwin Wiersma is van oorsprong verpleegkundige en verloskundige. Al tijdens zijn studie verpleegkunde ging zijn interesse uit naar een geïntegreerde benadering van zorg, waarbij verpleegkundige en verloskundige zorg gecombineerd werd met aandacht voor complementaire geneeskunde. In zijn praktijk worden reguliere en complementaire behandelmethoden gecombineerd om een holistische zorgervaring te bieden. Naast zijn werkzaamheden in de praktijk geeft Edwin regelmatig colleges en spreekt hij op congressen en seminars.

20

Verschillende brillen

‘Mijn interesse voor de complementaire geneeskunde werd gewekt door mijn tante. Inmiddels is zij alweer 25 jaar geleden overleden. Ze was al jaren opgegeven door haar reguliere arts, maar heeft een aantal extra jaren kunnen krijgen door complementaire zorg toe te passen. Na de opleiding verpleeg- en verloskunde volgde ik de opleiding Psycho Neuro Immunologie (PNI) en diverse opleidingen en cursussen waaronder acupunctuur, bioresonantie, elektro-acupunctuur en levend bloedanalyse.

Ik kijk met verschillende brillen naar cliënten. Bijvoorbeeld met een biochemische bril, een energetische, een hematologische bril en met de bril vanuit de levend bloedanalyse. Afhankelijk van het verhaal en de voorgeschiedenis van een client ligt de nadruk meer op het ene vlak of op het andere. Ik denk dat het belangrijk is om als behandelaar open te staan voor verschillende tools om een natuurgeneeskundige diagnose te stellen, omdat het soms een echte puzzel is.’

Capillair bloed

‘Lesgeven is iets wat ik met heel veel plezier doe. Hiervan uit is EMB ontstaan, de energetische morfologische bloedtest. EMB is een intercollegiale dienst, waarbij we ingezonden bloed onderzoeken. Tijdens de scholingen die ik gaf, werd mij vaak advies gevraagd over casussen van de therapeuten die deelnamen. In mijn eigen praktijk was ik toen bezig met een hematologiesysteem en dat gaf mij de mogelijkheid om met capillair bloed te werken. Zelf vind ik het fijn om advies te kunnen geven vanuit het bloed. Ik merkte dat anderen dat ook zo zagen, maar daar niet de mogelijkheid toe hadden omdat ze niet over de juiste apparatuur, kennis en ervaring beschikten. Elke behandelaar zou willen werken met een diagnostisch tool waarbij je 100% zeker weet wat er met de cliënt aan de hand is. Helaas bestaat zo’n tool niet. Iemand kan een goed regulier bloedbeeld hebben, maar zich toch slecht voelen. Dan kan het zijn dat, wanneer je het bloed onder de microscoop gaat bekijken, je toch bepaalde afwijkingen ziet die zouden kunnen verklaren waarom deze persoon zich zo voelt.’

EMB

‘De EMB kijkt naar alle facetten. Een behandelaar, bijvoorbeeld een diëtist, voedingsgeneeskundige, huidtherapeut of natuurgeneeskundige, stuurt capillair bloed op en dat wordt eerste hematologisch beoordeeld. Daarna wordt het onder de microscoop bekeken en energetisch bekeken. Dit alles tezamen plus het klinische verhaal, dus de anamnese, wordt samengevat tot een analyse en een advies, een intercollegiaal advies. De behandelaar kan dit gebruiken ter ondersteuning van zijn behandeltraject. Uit de analyse en het advies haalt de behandelaar datgene waar hij in zijn vakgebied mee aan de slag kan. We hebben daarnaast een telefonisch spreekuur voor behandelaren die de resultaten nog eens willen bespreken. We zijn dan een soort sparringpartner.

EMB is geen wondermiddel, maar een tool die therapeuten, die zelf geen apparatuur kunnen aanschaffen, kunnen gebruiken om net wat meer te weten te komen.’

Geaccrediteerde bijscholingen

‘Vanuit EMB bieden we ook bijscholingen aan, omdat we het belangrijk vinden dat therapeuten zich blijven bijscholen. Iedereen mag zich therapeut noemen, dus we moeten er met elkaar voor zorgen dat de norm hoog blijft liggen. Gelukkig worden er vanuit de verzekeringen en de overheid ook regels gesteld, maar de verantwoordelijkheid ligt in de praktijk toch bij de behandelaar zelf.

Onze orthomoleculaire en natuurgeneeskundige scholingen zijn geaccrediteerd en sinds kort hebben we ook accreditatie voor de medische basiskennis. We vinden het belangrijk dat scholing interessant is en betaalbaar en dat het leuk is om bij te scholen.

Vanuit EMB proberen we zoveel mogelijk tools te geven om ervoor te zorgen dat je veilig en effectief cliënten kunt ondersteunen.’

Vitamine B12

‘Wat we in de praktijk zien, is dat nog steeds heel veel mensen een vitamine B12-tekort en ook een magnesiumtekort hebben. Ook methyleringsproblemen zien we vaak terug.

De mensen die naar de praktijk komen, hebben over het algemeen chronische klachten, dus je ziet een aantal overeenkomsten. We zien veel pathogene belasting (postviraal/bacterie), veel mensen met toxische belasting en veel hormonale problemen.

Vitamine B12 is al jaren belangrijk in de behandeltrajecten van de cliënten die naar mijn praktijk komen en waarbij we ook goede resultaten zien. Soms denk ik wel eens: is het niet te simpel die B12? Maar als je de pathways bekijkt en ziet hoe belangrijk B12 en methylering is in het lichaam, denk ik weer: o ja, het klopt wel. Daarbij sluit ook aan dat veel mensen een darmflora hebben die niet optimaal is, en voor de omzetting van B12 heb je wel de juiste bacteriën nodig.

Ook nu nog, nu er steeds meer aandacht is voor gezonde voeding, kan het aanpassen van het voedingspatroon al een grote verbetering geven bij het aanpakken van de klachten.’

25 jaar

‘Ik zit nu actief 25 jaar in de complementaire wereld. Ik ben het werk vanuit passie gaan doen, omdat ik mensen wilde helpen bij het verbeteren van hun gezondheid. In die 25 jaar is er steeds meer bijgekomen, waaronder het lesgeven en het oprichten van EMB. Door de jaren heen schafte ik steeds nieuwe apparatuur aan voor de praktijk. Apparatuur, die door EMB ook beschikbaar is voor andere therapeuten.

Elk onderzoek heeft z’n voor- en nadelen, dus je zult altijd naar de nuances moeten kijken. Ook moet je goed weten wat je beperkingen zijn en wanneer je bijvoorbeeld moet doorverwijzen.

Ik ben misschien wat ouder geworden, maar volgens mij ben ik nog steeds dezelfde Edwin. Na 25 jaar ben ik nog even enthousiast, heb ik nog even veel passie en baal ik er nog evenveel van wanneer een behandeling niet aanslaat.’

www.praktijkwiersma.com

21 N&S REDACTIONEEL

BACTERIËN ALS BONDGENOTEN:

ontdek de gezondheidsvoordelen van het microbioom

Het microbioom, ofwel alle bacteriën en micro-organismen die in ons lichaam terug te vinden zijn. In de afgelopen jaren is in de wetenschap steeds meer duidelijk geworden hoe belangrijk ons microbioom is. Ook buiten de wetenschap is er steeds meer aandacht voor deze organismen, vooral voor die in onze darmen. Gezonde darmbacteriën zouden allerlei wonderbaarlijke effecten kunnen hebben. Soms lijkt het wel alsof ze elk gezondheidsprobleem kunnen oplossen. Maar wat doet ons microbioom eigenlijk? En hoe houd je het gezond?

Ons microbioom vervult een aantal algemene functies. Het helpt ons bijvoorbeeld bij de vertering van voedsel. Vezels, die ons lichaam zelf niet kan verteren, worden door bacteriën in onze darmen afgebroken. Hierbij ontstaan allerlei stoffen die weer energie leveren aan ons lichaam. Dit fenomeen was al lange tijd bekend, maar in de afgelopen 20 jaar is er een explosie aan onderzoek geweest naar allerlei andere effecten, ook ver buiten de darm.

Wat doet ons microbioom nog meer?

Darmgezondheid

Het meest directe effect van het microbioom is te zien bij darmgezondheid. Zo is een verstoorde balans in het darmmicrobioom geassocieerd met een hoger risico op darmproblemen, zoals prikkelbaredarmsyndroom en inflammatoire darmziekten als colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn.

Darmbacteriën maken ook korteketenvetzuren, die positieve invloed kunnen hebben bij deze aandoeningen. Butyraat is zo’n vetzuur en kan bijvoorbeeld het immuunsysteem reguleren en de integriteit van de darmwand bevorderen.

Bescherming tegen indringers

Ons microbioom maakt het daarnaast op verschillende manieren lastiger voor slechte bacteriën om te groeien. Zo gebruiken ze voedingsstoffen op en produceren ze stoffen die de groei van bacteriën remmen. Ook verbeteren ze de integriteit van onze darmwand, een essentieel onderdeel van onze verdediging tegen infectieziekten.

Metabolisme

Het microbioom speelt ook een belangrijke rol in obesitas en gerelateerde metabole ziekten. Onze darmbacteriën hebben namelijk invloed op verschillende verzadigingshormonen. De Lactobacillus- en Bifidobacterium-stammen produceren bijvoorbeeld lactaat dat de verzadiging kan verlengen. Op deze manier beïnvloeden ze ons hongergevoel en ons metabolisme.

Maar, de voordelen van goede darmbacteriën gaan verder dan alleen gewichtsregulatie. Een disbalans in het microbioom lijkt bijvoorbeeld een rol te spelen in het ontstaan van diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Mogelijk speelt butyraat ook hierbij een rol, door het remmen van (laaggradige) ontstekingen.

Auto-immuunziekten

In verschillende studies is een verband gevonden tussen het microbioom en auto-immuunziekten. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat een disbalans

22

in bacteriën of een verminderde integriteit van de darmwand het immuunsysteem kan activeren. Hierdoor zouden klachten van auto-immuunziekten kunnen verergeren.

Aan de andere kant produceren goede bacteriën juist ontstekingsremmende stoffen, wat klachten kan verminderen. Voor auto-immuunziekten is het helaas nog onduidelijk of het verbeteren van het microbioom ook leidt tot verbeteringen in klachten, of dat hier alleen sprake is van een correlatie.

Mentale gezondheid

De link tussen onze darmen en ons brein wordt steeds duidelijker, met de nervus vagus als belangrijkste speler. Deze zenuwbaan loopt van onze hersenen naar verschillende organen – waaronder de darmen – en speelt een rol in gezondheid, welzijn, ontspanning en zelfs bij empathie. In onze darmen kunnen beweging, chemische stoffen en hormonen deze zenuw stimuleren. De signalen uit de darm gaan vervolgens via de zenuw naar de hersenen, waar ze stemming, emoties en gedrag kunnen beïnvloeden. Ook het microbioom kan deze zenuw beïnvloeden en op die manier een rol spelen in mentale gezondheid. Daarnaast hebben bacteriën invloed op de hormonen die onze darm produceert en op de voorloperstoffen van neurotransmitters. Zo hebben darmbacteriën bijvoorbeeld invloed op de aanmaak van serotonine, dat een rol speelt in stemming, geheugen en het slaap-waakritme. Toch is ook nog veel onduidelijk, bijvoorbeeld over welke bacteriesoorten positieve effecten hebben en welke negatieve.

Hoe behoud je een gezond microbioom?

Hoewel het concept van een gezond microbioom nog niet volledig duidelijk is, lijkt een grote diversiteit aan organismen een belangrijk kenmerk te zijn. Ook wordt steeds meer duidelijk welke factoren zorgen voor een gezond microbioom. Genen, geografische locatie, leeftijd, antibioticagebruik, psychologische factoren en lichaamsbeweging spelen allemaal een rol. Gelukkig kunnen we ook met voeding een grote invloed uitoefenen.

Probiotische voeding

Probiotica zijn levende bacteriën die de gezondheid van ons microbioom ondersteunen. Ze komen voor in gefermenteerde producten zoals yoghurt, kimchi en zuurkool. Ook bestaan er voedingsproducten waaraan probiotica is toegevoegd.

Veel vezels

Vezels dienen in onze dikke darm als voeding voor onze darmbacteriën. De afbraak van vezels stimuleert de groei van deze bacteriën. Ook ontstaan bij deze afbraak korteketenvetzuren en andere stoffen met een positieve invloed op onze gezondheid. Een variatie aan vezels is belangrijk; dit zorgt namelijk voor een diverser microbioom. Toch kunnen vezels ook nadelen hebben. In de eerste weken van een verhoogde vezelinname kunnen sommige klachten juist verergeren, aangezien de darmen tijd nodig hebben om zich aan deze verandering aan te passen. Het kan dus helpen om dit rustig op te bouwen. Ook zijn sommige mensen gevoelig voor niet-oplosbare vezels, of voor FODMAPs. Voorzichtigheid blijft dus geboden.

Niet te veel vet

Een dieet hoog in (verzadigd) vet kan een negatieve invloed hebben op ons microbioom. Zo’n dieet is geassocieerd met minder diversiteit in darmbacteriën, verminderde integriteit van de darmwand en verhoogde laaggradige ontstekingen. Een dieet extreem laag in vet kan echter ook nadelen hebben, bijvoorbeeld door verzadiging te verminderen.

Niet te veel eiwit

De meeste eiwitten worden in onze maag en dunne darm verteerd en opgenomen. Als dit echter niet gebeurt, komen ze in de dikke darm terecht waar ze als voedingsbron gelden voor slechte bacteriën. Het kan dus helpen om niet te veel en vooral goed verteerbare eiwitten te eten.

Individuele verschillen

Er is veel interesse in het persoonlijke microbioom. Dit verschilt namelijk sterk van persoon tot persoon. Je kunt dit zien als verschillende ecosystemen. In een

De link tussen onze darmen en ons brein wordt steeds duidelijker, met de nervus vagus als belangrijkste speler.

bos leven bijvoorbeeld andere dieren en planten dan op de hei. Je kunt je voorstellen dat het niet zoveel zin heeft om schaduwplanten te zaaien op de open hei, terwijl ze in het bos goed tot hun recht komen.

Op dezelfde manier zal een behandeling met een bepaalde bacteriestam bij sommige mensen geen enkel effect hebben, terwijl deze bacteriestam bij anderen goed in het microbioom past en positieve effecten heeft. Er is dan ook hoop dat we in de toekomst op basis van iemands microbioom kunnen voorspellen welke bacteriestammen of voedingsadviezen goed zullen werken.

www.sohf.nl

23 INFORMATIE KENNISPARTNER

SACCHAROMYCES BOULARDII,

een bijzonder lid van de probioticafamilie

Saccharomyces boulardii is een giststam met een intrigerende achtergrond.

Gisten zijn eencellige, eukaryote micro-organismen die behoren tot het rijk van de schimmels. De ontdekking van de S. boulardii gaat terug tot 1920, toen de Franse onderzoeker Henri Boulard deze gist isoleerde uit de schillen van lychee en mangosteen.

Tijdens zijn reis door Zuidoost-Azië was hem namelijk opgevallen dat de inheemse bevolking op de schillen van deze vruchten kauwde om de symptomen van cholera te onderdrukken. En met succes.

Waarom rekenen we deze gistvorm tot de probiotica?

Een probioticum moet de volgende eigenschappen bezitten:

• een nuttig effect hebben op de gastheer;

• niet toxisch of pathogeen zijn;

• een groot aantal levensvatbare micro-organismen bevatten;

• stabiel blijven tijdens opslag en gebruik.

S. boulardii voldoet aan al deze criteria en is ook in staat het maagzuur te overleven, zoals is gebleken uit wetenschappelijk onderzoek.

Evenwichtig darmmicrobioom

S. boulardii heeft een gunstig effect op de gezondheid van ons darmkanaal en helpt een gezond darmmicrobioom in balans te houden. Een verstoring van de balans kan het gevolg zijn van ziekte, maar er kan ook sprake zijn van kolonisatie door pathogene organismen, zoals bij reizigersdiarree. Dan kan S. boulardii uitkomst bieden.

Speciale eigenschap

Het celoppervlak van de S. boulardii is rijkelijk bedekt met mannose en dat biedt een extra voordeel. Pathogene bacteriën produceren namelijk

verschillende adhesiefactoren, genaamd adhesinen, om effectief aan een oppervlak van een gastheer te kunnen binden. Via de mannose-specifieke adhesinen kunnen EHEC (Enterohemorragische E. coli) en EPEC (Enteropathogene E. coli) binden met de mannosereceptor, aanwezig op de S. bouardii. Hiermee wordt voorkomen dat ze binden aan gastheercellen in het darmkanaal en worden ze geëlimineerd door de stroming van darmsappen.

Diarree

Diverse studies laten zien dat het gebruik van S. boulardii preventief en therapeutisch werkt bij verschillende vormen van diarree. Volgens klinisch onderzoek verminderde S. boulardii bij kinderen die de probiotische gist oraal gesuppleerd kregen, de duur van acute diarree met gemiddeld 1 dag. Diarree veroorzaakt door rotavirussen of niet-specifieke oorzaken werd verminderd met respectievelijk ongeveer 18 en 22 uur.

Diarree ten gevolge van antibioticagebruik

Oraal toegediende S. boulardii lijkt ook gunstig te zijn voor de preventie van antibiotica-geassocieerde diarree (AAD). Uit klinische onderzoeken blijkt dat bij orale inname van S. boulardii het risico op AAD bij volwassenen en kinderen met 52-63% kan verminderen.

Clostridium difficile-infectie

Clostridium difficile is een bacterie die in een evenwichtig darmmicrobioom geen kans krijgt om zich te vermenigvuldigen en dan ook geen klachten veroorzaakt. Echter, wanneer het darmmicrobioom verstoord raakt, kunnen deze schadelijke bacteriën de overhand krijgen, wat wel leidt tot ziekte. Verscheidene in-vitro studies hebben aangetoond dat S. boulardii de

hechting van C. difficile blokkeert, wat helpt om infectie te voorkomen. Bovendien helpt S. boulardii mogelijk ook bij een C. difficile-infectie door proteasen te produceren, die de toxiciteit van C. difficile-toxines A en B kunnen verminderen. Oraal ingenomen S. boulardii, in combinatie met medicijnen, zoals vancomycine of metronidazol, lijkt eveneens gunstig te zijn bij het voorkomen van een herhaling van C. difficile-infectie.

Veiligheid

Volgens een groot review, uitgevoerd door de American Academy of Pediatrics, is S. boulardii veilig bevonden en heeft het duidelijk voordelige effecten bij kinderen in de leeftijd van enkele maanden tot 15 jaar die aan acute diarree lijden door verschillende oorzaken.

Wilt u meer weten? Lees dan het uitgebreide artikel op www.viteducatief.nl of bestel het Informatieblad Saccharomyces boulardii via een e-mail naar info@viteducatief.nl

25 INFORMATIE KENNISPARTNER

Waarom Minami?

Minami perfectioneert zich voortdurend in het samenstellen van de zuiverste omega 3-vetzuren. Want hoe hoger de kwaliteit, hoe beter voor jouw gezondheid*. Duurzaamheid krijgt hierbij ook prioriteit.

gewrichten soepel houden

cholesterolgehalte binnen het normale bereik houden

hoge concentratie omega-3

superieure kwaliteit & zuiverheid

omega-3 voor elke levensfase

voor ieder de beste oplossing

We werken dag in dag uit aan de duurzaamheid van onze producten en processen, voor jouw welzijn en dat van onze planeet.

milieu- bewust

omega3.minami
minami
omega3
voor mama en kind je omega-3 op pijl houden

Focus: nutriënten die het brein plastisch houden

De hersenen zijn opgebouwd uit maar liefst 86 miljard zenuwcellen en consumeren zo’n 30% van onze energie in rust, terwijl ze slechts ongeveer 2% van ons lichaamsgewicht uitmaken. Daarom is het van belang het brein te blijven voeden met nutriënten die de hersengezondheid kunnen ondersteunen. We lichten een paar focusnutriënten uit.

Citicoline is een stof die identiek is aan endogeen CDP-choline dat van nature voorkomt in lichaamscellen, waaronder in de hersenen. De werkingsmechanismen van citicoline berusten op verschillende metabole routes, waaronder fosfolipide homeostase, mitochondriale functie en cholinerge en dopaminerge transmissie. Het omvat de modulatie van de actie van glutamaat, verhoging van neurotropinelevels, verbetering van het vrijkomen van neurotransmitters zoals dopamine en serotonine, ondersteuning van axon regeneratie en aanmaak van sfingomyeline, activatie van mitochondriën en moduleren van insulinesignalen. Citicoline is een voorloper van fosfatidylcholine, waardoor het de synaptische plasticiteit en zenuwoverdracht kan ondersteunen. Het heeft ook een positief effect op de sirtuïnen, die veroudering reguleren, waarbij met name SIRT1 bij neurodegeneratieve ziekten zou kunnen beschermen. Door gebruik te maken van al deze verschillende pathways kan citicoline beschermend werken tegen neurodegeneratie door het genereren van neuronale energie en stimulatie van neurogenese en tegen neuro-inflammatie door de anti-inflammatoïre en antioxidatieve werking.

De magnesiumstatus heeft een positieve associatie met slaap en hersenfuncties.

De mineralen magnesium en zink moeten zeker niet worden vergeten. Magnesium speelt een rol bij onder andere myelinatie, synapsvorming en onderhoud en de regulatie van neurotransmitters. Magnesium is essentieel voor de coördinatie tussen zenuwen en spieren en goede zenuwoverdracht. De verschillende magnesiumverbindingen kunnen bij gewenste indicaties worden ingezet, zoals magnesiumbisglycinaat of -glycerofosfaat ter ondersteuning bij geestelijke inspanning en veerkracht. Of kies voor -tauraat als ondersteuner van de hersenen. Er zijn aanwijzingen dat magnesium werkt als NMDA-antagonist en GABA-agonist en de melatoninelevels kan verhogen, terwijl de cortisol levels verlagen. Zo heeft magnesiumstatus een positieve associatie met slaap en hersenfuncties. Lage magnesiumlevels kunnen leiden tot verhoogde glutaminerge zenuwoverdracht, met oxidatieve stress en zenuwceldood tot gevolg. Een lage magnesiuminname is gelinkt aan verminderde cognitieve functie en geheugen, onder andere door de rol van magnesium bij de synthese en het metabolisme van vitamine D, een ander belangrijk nutriënt voor hersengezondheid. Zink wordt gevonden in neuronen in verscheidene regio’s in het brein, waar het een rol speelt bij enzymatische activiteit, cellulaire communicatie en modulatie van neurotransmitteractiviteit. Neurogenese is afhankelijk van de aanwezigheid van zink, met effect op hippocampusfunctie waaronder leervermogen en geheugen, maar ook emotie en gemoedstoestand.

Meer weten over welke nutriënten wanneer in te zetten zijn voor cognitieve gezondheid en de rol van de darm-hersen-as? Scan de QR-code om het SOE webinar Activeer het brein terug te kijken.

27 INFORMATIE KENNISPARTNER

DE VOEDSELVEILIGHEID

van voedingssupplementen en kruidenpreparaten in Nederland

De veiligheid van voedingssupplementen kunnen in het geding raken of er kunnen vragen ontstaan hierover. In het eerste deel is aandacht besteed aan wetten en instanties die betrokken zijn bij de regulering van voedingssupplementen. Er is gesproken over de rol van de EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit), een aantal gezondheidsclaims die mogen worden gebruikt, de rol van KOAG en KAG en de rol van het LAREB. In dit artikel gaan we in op het gebruik van de verschillende hulpstoffen bij het vervaardigen van voedingssupplementen en op basis van welke oorzaken de veiligheid van kruidenpreparaten in het geding kunnen brengen.

Waar moeten fabrikanten en distributeurs rekening mee houden?

Naast de specifieke voorschriften en aantal maximale gehaltes van vitaminen (zoals in deel 1 aan bod is gekomen) en mineralen die zijn vastgesteld in het Voedings- en Warenwetbesluit, zijn er nog andere belangrijke aspecten waarmee je rekening moet houden met betrekking tot de voedselveiligheid van voedingssupplementen in Nederland. Een aantal belangrijke aspecten waar leveranciers en verdelers rekening mee moeten houden:

1. Kwaliteit en veiligheid van grondstoffen: Het is essentieel om ervoor te

zorgen dat de grondstoffen die worden gebruikt bij de productie van voedingssupplementen van hoge kwaliteit zijn en voldoen aan de wettelijke normen en eisen voor veiligheid en zuiverheid. Dit omvat het selecteren van betrouwbare leveranciers en het uitvoeren van grondige kwaliteitscontroles op alle ingrediënten.

2. Productieprocessen en hygiëne: Fabrikanten van voedingssupplementen moeten voldoen aan strikte richtlijnen en procedures voor productieprocessen en hygiëne om de veiligheid van producten te waarborgen. Dit omvat het naleven

van GMP-normen en het implementeren van goede hygiënepraktijken in de productieomgeving.

3. Etikettering en verpakking: Het is belangrijk dat de etikettering van voedingssupplementen nauwkeurig en duidelijk is en voldoet aan de wettelijke vereisten voor het verstrekken van informatie aan consumenten. Dit omvat het vermelden van alle ingrediënten, voedingswaarde-informatie, aanbevolen doseringen, waarschuwingen en contactgegevens van de fabrikant of distributeur.

DOOR: JAN BLAAUW
28

4. Traceerbaarheid en recall-procedures: Fabrikanten moeten systemen implementeren voor traceerbaarheid van producten, zodat ze snel en effectief kunnen reageren in geval van een product-terugroep-actie of andere noodsituaties. Dit omvat het vastleggen van productiegegevens, partijnummers en distributiekanalen om de traceerbaarheid van producten te waarborgen.

5. Onderzoek en monitoring van bijwerkingen: Fabrikanten en autoriteiten moeten bijwerkingen van voedingssupplementen nauwlettend volgen en onderzoeken om eventuele veiligheidsproblemen te identificeren en aan te pakken. Dit omvat het verzamelen en analyseren van meldingen van bijwerkingen en het nemen van corrigerende maatregelen indien nodig.

Door rekening te houden met deze aspecten en ervoor te zorgen dat voedingssupplementen voldoen aan alle relevante wettelijke vereisten en kwaliteitsnormen, kunnen fabrikanten en distributeurs de veiligheid en kwaliteit van hun producten waarborgen en het vertrouwen van consumenten behouden.

Een terugroepactie voor voedingssupplementen kan worden ingezet op basis van de Warenwet, specifiek via de ‘Warenwetregeling terugroepacties’ voor consumentenproducten. Deze regeling voorziet in procedures en richtlijnen voor het uitvoeren van terugroepacties van consumentenproducten, waaronder voedingssupplementen, om de veiligheid van consumenten te waarborgen.

Hoe werkt een terugroepactie doorgaans:

1. Risico-evaluatie: Het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de voedingssupplementen, of de relevante autoriteiten, identificeert een potentieel risico met betrekking tot een bepaald product. Dit kan bijvoorbeeld een contaminatie, etiketteringsfout of andere veiligheidskwestie zijn.

2. Terugroepingsplan opstellen: Op basis van de risico-evaluatie wordt een terugroepingsplan opgesteld. Dit plan omvat onder andere informatie over

het betreffende product, de reden voor de terugroepactie, de omvang van de terugroeping en de te nemen acties.

3. Communicatie met autoriteiten: Het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de voedingssupplementen informeert de relevante autoriteiten, zoals de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), over de voorgenomen terugroepactie en verstrekt alle benodigde informatie.

4. Communicatie met consumenten: Het bedrijf communiceert de terugroepactie naar consumenten via verschillende kanalen, waaronder persberichten, websites, sociale media en in sommige gevallen rechtstreekse communicatie naar degenen die het product hebben gekocht. De communicatie omvat instructies voor consumenten over wat ze moeten doen met het product, zoals terugsturen naar de winkel of weggooien.

5. Uitvoering van de terugroepactie: Het bedrijf voert de terugroepactie uit volgens het opgestelde plan, waarbij alle relevante stappen worden genomen om ervoor te zorgen dat het product niet langer beschikbaar is voor consumptie.

6. Evaluatie en opvolging: Na de terugroepactie wordt de effectiviteit ervan geëvalueerd en worden verdere maatregelen genomen indien nodig, zoals aanpassingen in productieprocessen of verbeteringen in kwaliteitscontroles.

Hulpstoffen

Er zijn veel verschillende hulpstoffen die worden gebruikt bij het vervaardigen van voedingssupplementen. Dit is een overzicht van 20 veelvoorkomende hulpstoffen, samen met mogelijke bijwerkingen (al naar gelang de gevoeligheid per individu):

1. Vulstoffen (bijv. cellulose, maltodextrine) - Mogelijke bijwerkingen zijn spijsverteringsproblemen zoals winderigheid en een opgeblazen gevoel.

2. Bindmiddelen (bijv. magnesiumstearaat, stearinezuur) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen.

3. Antiklontermiddelen (bijv. siliciumdioxide, magnesiumsilicaat) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

Fabrikanten en autoriteiten moeten bijwerkingen van voedingssupplementen nauwlettend volgen en onderzoeken om eventuele veiligheidsproblemen te identificeren en

aan te pakken.

4. Coatingmiddelen (bijv. schellak, hydroxypropylmethylcellulose) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen.

5. Smeermiddelen (bijv. glycerine, plantaardige oliën) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

6. Kleurstoffen (bijv. titaniumdioxide, karmijn) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

7. Smaakstoffen (bijv. vanilline-extract, citroenzuur) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

8. Conserveermiddelen (bijv. sorbinezuur, kaliumsorbaat) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

9. Antioxidanten (bijv. vitamine E, ascorbinezuur) - Kan maagklachten veroorzaken bij sommige mensen.

10. Emulgatoren (bijv. lecithine, glycerolmonostearaat) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

11. Verdikkingsmiddelen (bijv. xanthaangom, guargom) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

12. Glijmiddelen (bijv. talk, zetmeel) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

29 N&S REDACTIONEEL

13. Zoetstoffen (bijv. sucralose, stevia) - Kan gastro-intestinale klachten veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

14. Emulgatoren (bijv. polysorbaat 80, propyleenglycol) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

15. Geleermiddelen (bijv. gelatine, agaragar) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

16. Oplosmiddelen (bijv. ethanol, propyleenglycol) - Kan allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

17. Geleringsmiddelen (bijv. pectine, carrageen) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

18. Stabilisatoren (bijv. guargom, Arabische gom) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

19. Desintegratiemiddelen (bijv. natriumcroscarmellose, natriumzetmeelglycolaat) - Kan spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommige mensen.

20. Antischuimmiddelen (bijv. dimethylpolysiloxaan, glycerylmono-oleaat) - Kan

allergische reacties veroorzaken bij sommige mensen, vooral bij gevoelige personen.

Het verschil tussen geleermiddelen en geleringsmiddelen is subtiel maar belangrijk, en het heeft te maken met hun specifieke functies in voedselbereiding:

1. Geleermiddelen:

Geleermiddelen zijn stoffen die worden gebruikt om vloeistoffen om te zetten in een gelachtige consistentie. Ze worden voornamelijk gebruikt om de textuur van voedingsmiddelen te verbeteren of om ze te verdikken.

Voorbeelden van geleermiddelen zijn gelatine (afgeleid van dieren), agaragar (een extract van zeewier), pectine (een polysaccharide afgeleid van fruit) en carrageen (een extract van rode zeewier).

Geleermiddelen worden vaak gebruikt in producten zoals jam, gelei, pudding, desserttaarten, en geleisuiker.

2. Geleringsmiddelen: Geleringsmiddelen zijn stoffen die worden gebruikt om een vloeistof om te zetten in een gel. Ze hebben de

specifieke functie om de structuur en stabiliteit van het gevormde gelnetwerk te bevorderen.

Voorbeelden van geleringsmiddelen zijn gelatine, agar-agar, carrageen, en xanthaangom. Geleringsmiddelen worden vaak gebruikt in producten zoals gelei, geleiachtige snoepjes, puddingen, en sommige soorten yoghurt en desserts.

In het algemeen kunnen de termen “geleermiddelen” en “geleringsmiddelen” soms door elkaar worden gebruikt omdat ze vergelijkbare functies vervullen. Echter, strikt genomen, verwijst “geleermiddel” naar een bredere categorie van stoffen die de textuur van voedingsmiddelen verdikken of verbeteren, terwijl “geleringsmiddel” meer specifiek verwijst naar stoffen die helpen bij het vormen van een gelachtige structuur.

De conclusie voor het gebruik van hulpstoffen is in zijn algemeenheid: hoe minder, hoe beter!

Kruidenpreparaten

Het Kruidenbesluit (Warenwetbesluit Kruidenpreparaten) regelt de verkoop van kruidenpreparaten in Nederland en legt beperkingen op aan de kruiden die mogen worden verkocht als supplementen.

Kruidenpreparaten zijn eet- en drinkwaren die plantensubstanties of extracten daarvan bevatten. Van kruidenpreparaten wordt vaak geclaimd dat ze een gezondheidsbevorderende werking hebben.

Kruidenpreparaten vallen onder de Warenwetbesluit Kruidenpreparaten. Voorbeelden hiervan zijn een kruid, voedingssupplementen met kruiden, kruidenthee of frisdranken met kruidenextracten. Kruidenpreparaten die ook voedingssupplementen zijn, moeten ook aan de wetgeving over voedingssupplementen voldoen.

De veiligheid van kruidenpreparaten

Er zijn verschillende manieren waarom de veiligheid van kruidenpreparaten in het geding kan komen:

1. Onjuiste identificatie van kruiden: Verwarring of fouten bij de identificatie van kruiden kunnen leiden tot de

30
Kruidenpreparaten zijn eet- en drinkwaren die plantensubstanties of extracten daarvan bevatten.

8. Gebruik van niet-geschikte delen van de plant: Sommige delen van planten kunnen giftig zijn of ongewenste neveneffecten veroorzaken wanneer ze worden ingenomen, vooral als ze niet correct worden bereid.

9. Gebruik van kruiden van lage kwaliteit: Inferieure kwaliteit kruiden kunnen verontreinigingen bevatten of minder werkzame bestanddelen bevatten, wat de veiligheid en effectiviteit van kruidenpreparaten kan beïnvloeden.

10. Gebrek aan regelgeving: Onvoldoende regelgeving en toezicht op de productie en verkoop van kruidenpreparaten kunnen resulteren in inconsistentie en gebrek aan veiligheidscontroles.

18. Sensibilisatie: Langdurig of overmatig gebruik van bepaalde kruidenpreparaten kan leiden tot sensibilisatie, waarbij het lichaam overgevoelig wordt voor bepaalde stoffen en allergische reacties veroorzaakt.

19. Verkeerde verwachtingen: Onrealistische verwachtingen van de effecten van kruidenpreparaten kunnen leiden tot teleurstellingen of het negeren van mogelijke risico’s en bijwerkingen.

20. Gebrek aan bewustzijn en kennis: Gebrek aan bewustzijn en kennis bij consumenten en zorgverleners over mogelijke risico’s en bijwerkingen van kruidenpreparaten kan leiden tot onbedoeld misbruik of onjuist gebruik.

verkeerde planten die worden gebruikt, met mogelijke veiligheidsrisico’s tot gevolg.

2. Contaminatie met pesticiden: Onjuist gebruik van pesticiden tijdens de teelt van kruiden kan leiden tot residuen in het eindproduct, wat schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Analyserapporten van contaminaties moeten aangetoond kunnen worden.

3. Verontreiniging met zware metalen: Kruiden kunnen verontreinigd zijn met zware metalen zoals lood, kwik en cadmium als gevolg van bodemverontreiniging, wat schadelijk kan zijn bij langdurige blootstelling.

4. Besmetting met microbiële pathogenen: Onjuiste opslag- of verwerkingsmethoden kunnen leiden tot microbiële besmetting van kruidenpreparaten met bacteriën, schimmels of andere pathogenen die ziekten kunnen veroorzaken.

5. Allergische reacties: Sommige mensen kunnen allergisch zijn voor bepaalde kruiden of plantaardige ingrediënten in kruidenpreparaten, wat kan leiden tot allergische reacties zoals huiduitslag, jeuk of ademhalingsproblemen.

6. Interacties met medicijnen: Kruidenpreparaten kunnen interageren met geneesmiddelen die de patiënt mogelijk gebruikt, wat kan leiden tot ongewenste bijwerkingen of verminderde werkzaamheid van geneesmiddelen.

7. Onjuiste dosering: Het niet naleven van aanbevolen doseringsrichtlijnen kan leiden tot overdosering of onvoldoende effectiviteit van kruidenpreparaten, met mogelijke gezondheidsrisico’s tot gevolg.

11. Gebrek aan standaardisatie: Variabiliteit in de samenstelling en concentratie van actieve bestanddelen in kruidenpreparaten kan leiden tot onvoorspelbare effecten en mogelijke veiligheidsproblemen.

12. Onjuiste etikettering: Onnauwkeurige of misleidende etikettering van kruidenpreparaten kan consumenten en voorschrijver misleiden over de inhoud, dosering, of mogelijke bijwerkingen, wat de veiligheid in gevaar kan brengen.

13. Gebruik tijdens zwangerschap: Sommige kruidenpreparaten kunnen schadelijk zijn voor zwangere vrouwen of de ontwikkeling van de foetus beïnvloeden, waardoor het gebruik ervan tijdens de zwangerschap riskant kan zijn.

14. Langetermijngebruik: Het langdurig gebruik van bepaalde kruidenpreparaten kan cumulatieve effecten hebben op de gezondheid, zoals nier- of leverproblemen, vooral als de dosering niet goed wordt gecontroleerd.

15. Gebrek aan veiligheidsonderzoek: Veel kruidenpreparaten hebben mogelijk niet voldoende veiligheidsonderzoek ondergaan om potentiële risico’s en bijwerkingen volledig te begrijpen.

16. Verontreiniging tijdens productie: Onjuiste hygiënische praktijken tijdens de productie van kruidenpreparaten kunnen leiden tot verontreiniging met schadelijke stoffen, zoals bacteriën of schimmels of restanten van schoonmaakmiddelen.

17. Misbruik of misbruik: Onjuist gebruik of misbruik van kruidenpreparaten, zoals overdosering, kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen of zelfs toxiciteit.

Een belangrijke aanvulling in het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten is in 2020 aan artikel 4 van deze wet toegevoegd: Kruidenpreparaten bevatten geen: a. aconitine of derivaten hiervan, b. aristolochiazuren of derivaten hiervan, c. atropine of derivaten hiervan, d. colchicine of derivaten hiervan, e. hyoscyamine of derivaten hiervan, f. m- en o-synefrine of derivaten hiervan g. olie uit Artemisia absinthium (absintalsem), onverminderd de bij artikel 6, tweede lid, en bijlage III, deel B, van verordening (EG) 1334/2008 gestelde voorschriften inzake de toegelaten aanwezigheid van thujon in bepaalde samengestelde levensmiddelen, h. pilocarpine of derivaten hiervan, i. scopolamine of derivaten hiervan, j. strychnine of derivaten hiervan, k. yohimbe-alkaloïden of derivaten hiervan.

Specifiek wordt een 48-tal planten en schimmels genoemd die niet mogen worden verhandeld volgens de genoemde wet.

Je zou kunnen stellen dat uitsluitend een goed opgeleid hbo-orthomoleculair therapeut/arts, alsmede een goed opgeleid hbo-fytotherapeut kennis van al deze zaken zal hebben.

Jan Blaauw is orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut bij Praktijk Blaauw. Hij is tevens oprichter en hoofd-docent van het opleidingsinstituut Ortho Linea.

31 N&S REDACTIONEEL

MENOPAUZE FIX

Menopauze Balans is qeen quick fix, maar juist een milde samenstelling die het vrouwenlichaam op een natuurlijke manier helpt te ondersteunen bij het overgangsproces door echte salie en rode klaver. Bewust vrij van synthetische hormonen en sterke fyto-oestrogenen die een disbalans kunnen veroorzaken.

Trifolium pratense (rode klaver) ondersteunt bij overgangsverschijnselen en helpt bij nachtelijk transpireren*

Salvia officinalis (echte salie) helpt bij opvliegers en bij overgangsverschijnselen*

Lepidium meyenii (maca) radix draagt bij tot een normale psychologische functie*

Angelica sinensis (dong quai) ook wel het het vrouwenkruid genoemd

Humulus lupulus (hop) strobili een veelzijdige plant uit de hennepfamilie

*Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toelating

Hoogwaardige supplementen, aanbevolen door therapeuten.

Bezoek de productpagina

Menopauze Balans

Tijdens de overgang veranderen de hormoonspiegels in het lichaam, vooral die van oestrogeen en progesteron. Oestrogeen en progesteron zijn belangrijke vrouwelijke geslachtshormonen die een rol spelen bij verschillende lichaamsfuncties. In de overgang neemt de productie van deze hormonen geleidelijk af. De afname van deze hormonen en de onbalans tussen deze hormonen kan leiden tot verschijnselen als opvliegers of wisselende stemmingen.

Bonusan Menopauze Balans is een natuurlijk supplement dat speciaal is samengesteld voor het vrouwenlichaam, omdat het helpt bij overgangsverschijnselen* dankzij rode klaver en echte salie. Deze twee hoofdingrediënten helpen bij overgangsverschijnselen* zoals opvliegers*. Het voordeel van deze kruiden is het brede werkingsmechanisme, waardoor ze veiliger zijn dan producten met hoge concentraties fyto-oestrogenen. Dit product is namelijk bewust vrij van synthetische hormonen en sterke fyto-oestrogenen, die een disbalans kunnen veroorzaken.

Naast het krachtige kruidenduo, bevat de formule ook hop, maca en dong quai, waardoor het zowel breed als volledig is. Bovendien draagt maca bij tot een normaal energieleverend metabolisme* en een normale psychologische functie*.

De formule is effectief, mild en heeft een brede werking. De formule is zorgvuldig samengesteld op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten en traditionele kruidenkennis. Menopauze Balans heeft een voordeel ten opzichte van andere supplementen, bijvoorbeeld met soja of zilverkaars. Zo werkt soja met name door de oestrogeenreceptor te stimuleren. Door de brede benadering is dit product een geschikte keuze voor veel vrouwen.

De voordelen van Bonusan Menopauze Balans:

- Natuurlijke hulpstoffen: Menopauze Balans bevat als enige toevoeging

ascorbylpalmitaat, een natuurlijke vorm van vitamine C.

- Gestandaardiseerde kruiden: door standaardisatie bevat het kruid altijd een betrouwbare dosering.

- Natuurlijke ondersteuning: zuivere kruidenformule zonder synthetische hormonen.

- Brede formule: vijf verschillende kruiden die elkaar goed aanvullen.

- In plantaardige capsules: Menopauze Balans zit in makkelijk slikbare, plantaardige capsules. Ook geschikt voor vegetariërs en veganisten.

- Zonder vitaminen of mineralen: deze kruidenformule is gericht op overgangsverschijnselen* zoals opvliegers* door rode klaver en echte salie. Goed te combineren met bijvoorbeeld de Bonusan Bot Formule.

- Geproduceerd in Nederland: Bonusan Menopauze Balans wordt geproduceerd in onze eigen fabriek in Nederland.

- Gecertificeerd voor voedselveiligheid: Bonusan is FSSC 22000-gecertificeerd, wat betekent dat het supplement voldoet aan internationale normen voor voedselveiligheid.

*Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toelating.

Waarom kies je voor Bonusan?

Mensen helpen met hun gezondheid is onze grootste drijfveer. Gezondheid is natuurlijk een groot goed, dus staat topkwaliteit bij ons centraal. We bieden een breed assortiment aan van supplementen, zodat jij jouw cliënten met zoveel mogelijk gezondheidsvragen

kunt helpen. Al onze producten hebben hetzelfde doel: het natuurlijke herstelvermogen van het lichaam in optimale conditie houden of krijgen.

Als gezondheidsprofessional zet jij je in voor een gezonder leven voor iedereen. Daarom helpen we je graag succesvol te zijn! Als jij onze producten adviseert, mag daar best iets tegenover staan. Daarom profiteer jij met je zakelijke account van: - royale inkoopkortingen via ons partner voordeelprogramma - onze handige bestelservice - kundig advies over casussen en producten van onze adviseurs - vermelding van je praktijk in onze Vind een behandelaar tool.

www.bonusan.nl
33 INFORMATIE EN VOORLICHTING www.bonusan.nl

GLUTAMINE

Glutamine is het meest voorkomende aminozuur in het lichaam en is bij meer lichaamsprocessen betrokken dan elk ander aminozuur. Het is ook het meest bekende nutriënt ter verbetering van de intestinale permeabiliteit. Eiwitrijke producten zoals vlees, gevogelte, vis, melkproducten, eieren en peulvruchten, maar ook groenten zoals maïs, groene bladgroenten zoals spinazie en koolsoorten, spruiten, peterselie en rode bieten bevatten relatief veel glutamine. Het lichaam kan, tot op zekere hoogte, zelf glutamine aanmaken uit glutamaat en ammonium.

Een tekort als gevolg van metabole stress

Glutamine is een semi-essentieel aminozuur. Dit houdt in dat glutamine onder gunstige omstandigheden in het lichaam aangemaakt kan worden maar dat er in bepaalde situaties een tekort kan ontstaan waardoor inname vanuit de voeding of suppletie essentieel wordt om aan de verhoogde behoefte te voldoen.1 Katabole situaties met metabole stress (bijvoorbeeld na een operatie of bij ernstige verwondingen en brandwonden), maar ook bij ontstekingen, infecties, zware lichamelijke activiteit, chronische stress en intestinale hyperpermeabiliteit, zijn situaties waarin glutamine essentieel wordt.1-3

Omdat glutamine een rol speelt bij onder andere de detoxificatie, de aanmaak van spierweefsel, en de energieproductie door darmcellen en immuuncellen, kan een tekort leiden tot een verhoogde darmpermeabiliteit4 en een verminderde werking van immuuncellen.5

Verschillende ziektebeelden en situaties die gerelateerd zijn aan de darm en/of het immuunsysteem kunnen gunstig beïnvloed worden bij suppletie met glutamine. Hieronder vallen het prikkelbaredarmsyndroom22, inflammatoire darmziekten5, intestinale hyperpermeabiliteit22, postoperatief herstel, brandwonden23 en bij intensieve sportbeoefening.24

Glutamine voor darmepitheelcellen

Darmepitheelcellen gebruiken veel glutamine: ongeveer 75% van de in de darm beschikbare hoeveelheid glutamine wordt door darmepitheelcellen gebruikt voor de energieproductie.2,6

Vooral voor de aanmaak van nieuwe darmcellen is glutamine nodig,7 maar ook voor een goede darmpermeabiliteit4,6 en een goed werkend intestinaal immuunsysteem5 is glutamine belangrijk. Glutamine helpt onder andere de tight junctions te versterken.8 Tight junctions zijn eiwitstructuren die ervoor zorgen dat darmcellen dicht tegen elkaar aan liggen en bijdragen aan een goede darmbarrière.19

Glutamine voor immuuncellen

Een goede barrièrefunctie van de darm is onder andere afhankelijk van de werking van het intestinale immuunsysteem en de eventuele aanwezigheid van inflammatie. Inflammatie kan de intestinale permeabiliteit vergroten.8 Glutamine helpt inflammatie te verminderen en hiermee de intestinale permeabiliteit te verbeteren.6,9,10

Glutamine is een belangrijke energiebron voor immuuncellen, waaronder (intestinale) lymfocyten, macrofagen en fibroblasen.4 Dit maakt glutamine essentieel voor een goede werking van het immuunsysteem. Glutamine werkt voornamelijk ontstekingsremmend, wat gunstig is voor een gezonde darmwand. De remmende werking van glutamine op inflammatie verloopt onder andere door het remmen van ontstekingsstof NF-kB en het verminderen van de productie van de pro-inflammatoire cytokinen IL-6 en IL-8. Daarnaast stimuleert glutamine de aanmaak van het anti-inflammatoire cytokine IL-10.13 Verder draagt glutamine bij aan een verbeterde fagocytose, een goede antigen-presentatie, een uitgebalanceerde productie van cytokines, de T-cel-proliferatie en de differentiatie

van B-cellen.8 T-cellen en B-cellen zijn witte bloedcellen (lymfocyten) die een belangrijke rol spelen in de verworven immuniteit. T-cellen (rijpend in de thymus) richten zich op intracellulair bevindende pathogenen (voornamelijk virussen). B-cellen (rijpend in het beenmerg) richten zich op de afweer van extracellulair bevindende pathogenen.20 Plasmacellen zijn langlevende type B-cellen die zich in de laatste fase van B-cel-differentiatie bevinden en veel antilichamen uitscheiden.21 Daarnaast zorgt glutamine voor een goede productie van secretoir immunoglobuline A (sIgA).6,9,10 Voldoende productie van sIgA door antigeen-presenterende cellen (onder andere dendritische cellen, T-cellen en B-cellen) beschermt de darm tegen pathogene infecties, ondersteunt de homeostase van het immuunsysteem en zorgt voor een goede barrièrefunctie.11,12

Glutamine werkt voornamelijk ontstekingsremmend, wat gunstig is voor een gezonde darmwand.

34

Biosynthese van glutamine

Het lichaam kan glutamine aanmaken via oxidatiemechanismen in de citroenzuurcyclus. De skeletspieren, de longen, de hersenen en het vetweefsel zijn belangrijke producenten van glutamine en produceren dagelijks zo’n 40-80 gram glutamine. De opslag van glutamine vindt voornamelijk plaats in de spieren en in mindere mate in de lever. De grondstoffen die nodig zijn voor de aanmaak van glutamine, zijn glutamaat en ammonium. De biosynthese van glutamine verloopt onder invloed van het enzym glutamine synthetase met mangaan en magnesium als cofactoren (zie figuur 1).14,15 Bij de omzetting van glutamine naar glutamaat is het enzym glutaminase betrokken waarbij ammonium vrijkomt.

Er bestaat een cyclisch proces in de productie van glutamine, glutamaat (ook bekend als activerende neurotransmitter) en GABA (een rustgevende neurotransmitter) (zie figuur 1). De productie van GABA uit glutamaat verloopt onder invloed van het limiterende enzym glutamaat decarboxylase waarbij ook magnesium en vitamine B6 betrokken zijn. Taurine verhoogt de beschikbaarheid van glutamaat decarboxylase en draagt hiermee bij aan de omzetting van glutamaat naar GABA.16

Bij voldoende aanwezigheid van

mangaan en magnesium kan glutamaat weer terug omgezet worden naar glutamine. Bij dit proces wordt ook ammonium gebruikt.

Bij een tekort aan de betrokken vitamines en mineralen kan de lichaamseigen productie van glutamine tekortschieten en kan er een stapeling van glutamaat optreden. Het tekort aan glutamine kan vervolgens leiden tot onder andere een verminderde werking van het immuunsysteem en een hyperpermeabele darm. Stapeling van glutamaat kan klachten geven zoals hartkloppingen, duizeligheid, hoofdpijn en misselijkheid. Taurine helpt zenuwcellen te beschermen tegen een overmaat aan glutamaat.17

Stapeling ammonium

Bij de omzetting van glutamine naar glutamaat komt ammonium (NH4+) vrij. Te veel ammonium kan schade geven aan het lichaam: het beïnvloedt de pH (verzuring), het beperkt de werking van de citroenzuurcyclus, het verhoogt vrije radicalen en het verhoogt de productie van stikstofoxide (NO). Ammonium is ook toxisch voor de hersenen en kan leiden tot neurologische stoornissen (hepatische encefalopathie).

Taurine kan niet alleen bescherming bieden bij een stapeling van glutamaat, maar ook bij de stapeling van ammonium. Zo ondersteunt taurine

bijvoorbeeld de mitochondriale werking bij een hoge concentratie van ammonium.18 Doordat ammonium gebruikt wordt voor de biosynthese van glutamine, is een goede endogene aanmaak van glutamine dus niet alleen belangrijk voor de balans in de neurotransmitters glutamaat en GABA, maar ook om stapeling van ammoniak te voorkomen.

Dosering van glutamine

Bij mensen met een verhoogde behoefte aan glutamine is het belangrijk om glutamine aan te vullen en de lichaamseigen aanmaak van glutamine te stimuleren. Een hoge dosering van glutamine (meerdere grammen per dag) is niet altijd nodig en kan, bij een tekort aan essentiële nutriënten, leiden tot een ongewenste stapeling van glutamaat en ammonium. Een lagere dosering glutamine (500-1.500 mg per dag) en een voldoende inname van de nutriënten die betrokken zijn bij de lichaamseigen aanmaak van glutamine, stimuleert daarentegen de lichaamseigen aanmaak van glutamine, verbetert de balans tussen glutamaat en GABA en ontgift ammonium.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Stichting Orthomoleculaire Educatie, www.soe.nl

35 INFORMATIE KENNISPARTNER
Figuur 1. Biosynthese van glutamine en de balans tussen glutamaat en GABA.

5 KENMERKEN van een effectief Q10-preparaat

Wetenschappelijk gedocumenteerd effect

Een goedkoop Q10-preparaat kan toch duur blijken te zijn als het geen effect heeft. Dan hebt u uw geld verspild. Als de effectiviteit ervan echter gedocumenteerd is met onderzoek dat in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift werd gepubliceerd, dan weet u zeker dat u een veilig en effectief product hebt.

Metingen van de opname

na innemen van het product

De actieve stof van een Q10-product moet na inname door het lichaam worden opgenomen om werkzaam te zijn. Er moet daarom documentatie aanwezig zijn die de concentratie Q10 in het bloed voor en na inname van het product laat zien.

Vrij van onwerkzame

Q10-kristallen

Dezelfde kwaliteit als medicijnen

Voedingssupplementen worden gefabriceerd volgens de richtlijnen voor voedsel. Anders dan medicijnen, hoeven supplementen hun effectiviteit niet aan te tonen. Maar als een Q10-preparaat wordt vervaardigd naar farmaceutische maatstaven, dan worden de grondstoffen en het productieproces streng gecontroleerd. Alles moet gedocumenteerd worden, net als bij medicijnen.

Q10 is een natuurlijke energiebron die door iedereen kan worden gebruikt. Studies laten echter zien dat ouderen, intensieve sporters en hartpatiënten baat kunnen hebben bij een hogere dosis van de voedingsstof dan gemiddeld.

Veel Q10-preparaten bevatten onoplosbare en niet opneembare Q10-kristallen in olie. Zulke kristallen kunnen alleen oplossen wanneer ze blootgesteld worden aan temperaturen ver boven onze lichaamstemperatuur. Pharma Nord heeft een patent op een methode die de kristallen in “sneeuwvlokken” verandert die snel bij lichaamstemperatuur in de maag oplossen. Dat garandeert een effectieve opname in het lichaam.

Q10 grondstof van medische kwaliteit

Om Q10-preparaten naar de eisen van medicijnproductie te kunnen maken, is een Q10-grondstof van medische kwaliteit vereist. Dat garandeert dat de verwerkte stof van hoge en gelijkblijvende kwaliteit is en geen onzuiverheden bevat.

Bio-Quinon Q10 Gold van Pharma Nord is een verantwoorde keuze. Het preparaat is in meer dan 100 wetenschappelijke studies gebruikt, waarvan 25 dubbelblind en placebo-gecontroleerd werden uitgevoerd. Het bevat gepatenteerde Q10 “sneeuwvlokken”, die het lichaam snel opneemt. De hele productie vindt plaats in Pharma Nords farmaceutische fabriek en wordt gecontroleerd door de Deense voedsel- en geneesmiddel-autoriteiten.

Abonneer u op onze nieuwsbrief en bekijk al onze producten op www.pharmanord.nl. Meer weten? Bel ons op 035-5430991 of email naar info@pharmanord.nl

1 100% 2 66% 3 60% 4 58%
na
(%) vergeleken met die van Bio-Quinon Q10 (mg/liter) × uren (%)
Q10 3 andere Q10 producten
Het lichaam kan zelf Q10 aanmaken, maar onderzoek laat zien dat de lichaamseigen productie al afneemt
het 20e levensjaar Opneembaarheid
Bio-Quinon
www.pharmanord.nl
NL_Q10_Ad_Voedingsgeneeskunde_210x297_1219

VEGETARISCH EN VEGAN

Steeds meer mensen kiezen ervoor minder of geen vlees of helemaal geen dierlijke producten meer te eten om bij te dragen aan een gezondere leefomgeving of vanwege gezondheidsvoordelen. Speciaal voor vegetariërs en veganisten is het V-Label Keurmerk ontwikkeld. Zo is het lezen van etiketten en ingrediëntenlijsten niet meer per se nodig om te weten of een product dierlijke ingrediënten bevat. Het V-Label heeft een keurmerk ‘Vegetarisch’ en een keurmerk ‘Vegan’.

V-Label Keurmerk

Het V-Label is een internationaal erkend keurmerk voor producten die vegetarisch of veganistisch zijn en een grondige controle hebben doorstaan. Het is een hulpmiddel om weloverwogen aankopen te doen. Het V-Label is opgericht in 1996 in Zwitserland. De Vegetariërsbond beheert en controleert het V-Label Keurmerk in Nederland en certificeert dus ook vegetarische en vegan voedingsproducten.

Verwante organisaties doen dit voor andere landen. Het V-Label Keurmerk wordt wereldwijd gebruikt.

Vegetarische en vegan supplementen

Wanneer je als vegetariër of veganist supplementen gebruikt ter ondersteuning van je eetpatroon en gezondheid, is het belangrijk te letten op de ingrediënten waarvan het supplement is gemaakt. Daarbij kun je letten op de actieve en werkzame ingrediënten, maar ook op het omhulsel van het supplement. Het omhulsel (een capsule of een softgel) kan gemaakt zijn van gelatine, die afkomstig is van runderen of varkens. Voor vegetariërs en veganisten is er een plantaardig alternatief, namelijk cellulose.

Actieve ingrediënten

Ook de actieve ingrediënten van een voedingssupplement kunnen afkomstig zijn van dierlijke bronnen. Voor een aantal van deze supplementen zijn gelukkig alternatieve opties:

Omega 3-vetzuren uit algenolie in plaats van vis- of krillolie

Omega 3-vetzuren zijn meervoudig onverzadigde vetzuren. Hieronder vallen alfalinoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), die alle drie als essentiële vetzuren worden gezien. Dat wil zeggen dat het lichaam ze niet zelf kan aanmaken, maar wel nodig heeft om te kunnen functioneren.

Veel omega 3-supplementen worden gemaakt van visolie of krillolie, omdat vis, schaal- en schelpdieren veel EPA en DHA bevatten. Een vegan alternatief is een omega 3-supplement gemaakt van algenolie. Dit bevat dezelfde werkzame stoffen.

Vitamine D3 uit korstmos in plaats van uit schapenwolvet

Van oudsher worden vitamine Dsupplementen gemaakt van wolvet afkomstig van schapen. Het wolvet wordt uit de vacht gewassen en daarna via een proces, waarbij ultraviolet licht wordt gebruikt, omgezet in vitamine D3.

Een vegan alternatief wordt gevormd door vitamine D gemaakt van korstmos. Eigenlijk is het niet echt een mos, maar een samenwerking tussen een schimmel en een alg. Vitamine D uit korstmos wordt net goed in het lichaam opgenomen, als die uit wolvet.

Proteïnepoeders uit plantaardige bronnen in plaats van dierlijke proteïnen

Proteïnepoeders kunnen gebruikt worden als aanvulling op de dagelijkse voeding. Proteïnen (eiwitten) krijgen we binnen via onze voeding en zitten in bijna alles wat we eten, zowel dierlijke als plantaardige voedingsmiddelen. Plantaardige eiwitten bevatten niet altijd alle essentiële aminozuren en ze worden soms minder makkelijk verteerd. Vegetariërs en veganisten zullen daarom meer proteïnen moeten eten van verschillende plantaardige bronnen. Plantaardige proteïnepoeders (van verschillende plantaardige bronnen) vormen voor veganisten en vegetariërs een uitstekende optie om de dagelijkse hoeveelheid proteïne aan te vullen.

Meer weten

Wil je meer weten over de herkomst van een supplement? Vraag de producent om achtergrondinformatie.

DUURZAAMHEID 37

De Farmaceutische Laboratoria Trenker plaatsen de gezondheid van patiënten en gezondheidsprofessionals op de eerste plaats. Dagelijks zet de firma Trenker zich in om een betere levenskwaliteit en gezondheid van de patiënt te bekomen.

Dit familiebedrijf ontwikkelt, produceert en verkoopt geneesmiddelen en voedingssupplementen die geschikt zijn voor het hele gezin. Trenker heeft producten voor alle indicaties en voor alle leeftijden, van haarverzorging tot flexibele gewrichten.

Mobilityl Ma x

Samenstelling per tablet

• Extract van Curcuma longa1: 588,75 mg

• Extract van Kæmpferia galanga: 61,25 mg

• Extract van Boswellia serrata: 50 mg

• Olie van Piper nigrum (zwarte peper): 50 mg

• Vitamine C2: 13,2 mg

Gebruik

1 tablet per dag.

30, 90 en 180

NC2

Samenstelling per capsule

• Gestandaardiseerd kraakbeen: 40 mg met 10 mg totaal collageen (waarvan natief collageen type II, niet gedenatureerd)

• Vitamine C2: 12 mg

Gebruik

1 capsule per dag.

30, 90

Biocondil

Samenstelling per 2 tabletten of 1 zakje

• 1500 mg D-glucosamine HCl (1250 mg glucosamine)

• 1200 mg chondroïtinesulfaat

• 40 mg vitamine C2

Ook verkrijgbaar in de vorm van DUOPACKS

Gebruik

• Zakjes: 1 zakje per dag.

• Tabletten: 2 tabletten per dag.

90, 180

60, 180, 360

per dag tablet NIEUWE TABLET DEZELFDE DOELTREFFENDHEID

De voordeligste!3 Je benen zullen je zeggen deze zomer! Bloedcirculatie - Meidoorn 4

tot het behoud van gewrichtsflexibiliteit. • 2 Vitamine C draagt bij aan de normale vorming van collageen om de normale werking van het kraakbeen te garanderen. • 3 Op de voedingssupplementenmarkt

Voedingssupplementen : Biocondil zakjes NUT/AS 21/14 - Biocondil tabletten NUT/AS 21/22 - NC2 NUT/AS 21/27 - Mobilityl Max NUT/PL 21/84 - Biocondil + Mobilityl Max Pack NUT/PL/AS 21/89 - Venosa PL/AS 21/66 • 1 Kurkuma-extract draagt bij
• 4 Meidoornextract draagt bij tot een goede bloedcirculatie.
Alles voor uw gewrichten1 en kraakbeen 2
Bedankt
voor een afspraak of meer informatie
©Trenker_2024.04
philip.luyten@trenker.be

Natuurlijke oplossingen tegen artrose

Osteoarticulaire aandoeningen zoals osteoartritis en reumatoïde artritis zijn uiterst prevalent en veroorzaken heel wat hinder. Inderdaad hebben wereldwijd meer dan 250 miljoen mensen last van osteoartritis van de knie. Gelukkig zijn er nu natuurlijke oplossingen die kunnen de patiënten helpen.

Glucosamine

Glucosamine is een stof die van nature in het lichaam aanwezig is. Deze stof wordt in glucosamine-6-fosfaat omgezet door de chondrocyten om de productie van glycosaminoglycanen (GAGs) voor te bereiden. Glucosamine maakt net als chondroïtinesulfaat deel uit van de moleculen waarvan bekend is dat ze de kraakbeencellen beschermen.

Glucosamine bestaat in 2 vormen: chloorhydraat (HCl) of sulfaat (SO4). Glucosaminezouten zoals chloorhydraat hebben een duidelijk omschreven chemische structuur, waardoor zeer zuivere producten kunnen worden verkregen.

Chondroïtine

Chondroïtinesulfaat (CS) vertegenwoordigt meer dan 80 % van de GAGs in gewrichtskraakbeen. Chondroïtine speelt in een latere fase dan glucosamine een rol in de vorming van het kraakbeen.

Chondroïtine dat oraal wordt ingenomen, wordt gemakkelijk geabsorbeerd en verhoogt de productie van proteoglycanen, een van de belangrijkste componenten van kraakbeen.

Kurkuma

Curcumine is een van de plantenextracten die regelmatig worden gebruikt bij de behandeling van osteoarticulaire aandoeningen. Curcumine is samen met demethoxycurcumine en bisdemethoxycurcumine een van de curcuminoïden die uit rizoom en de wortel van Curcuma longa wordt gewonnen. Curcumine heeft een ontstekingsremmende werking, aangezien ze de expressie van de ontstekingsversnellende cytokinen (TNFα, Il1, 6)

en van PGE2 via een inhibitie van de cyclo-oxygenase (COX) vermindert. Bij osteoartritis in de knie en reumatoïde polyartritis heeft ze dan ook een weldadig effect op de pijn (VAS), de werking (WOMAC-score) en de levenskwaliteit (Lequesne-score).

Boswellia serrata

Boswellia serrata-hars wordt in India, China en Noord-Afrika traditioneel gebruikt tegen reumapijn en de ontsteking van het spijsverteringskanaal en de luchtwegen. Het actieve bestanddeel van Boswellia serrata, 3-acetyl-11keto-β-boswellic acid (AKBA), heeft ontstekingsremmende eigenschappen doordat het lipooxygenase tegengaat, de activiteit van NFκB verlaagt en de expressie van IL1 vermindert. Intussen werd ook aangetoond dat het innemen van boswellzuur leidt tot een verlaging van het aantal leukocyten in de articulaire vloeistof van patiënten met osteo-artritis.

Diosmine, de oplossing voor zware benen

Benen die zwaar aanvoelen, dat vervelende gevoel kent toch iedereen?

Soms is dit ongemak gewoon te wijten aan vermoeidheid. Maar vaak spelen ook andere factoren een rol: erfelijkheid, ouderdom, hormonale veranderingen, warmte, langdurig staan of zitten … Het probleem komt vaker voor bij vrouwen, maar mannen blijven er niet van gespaard.

Prevalentiestudies hebben aangetoond dat 75% van de bevolking er vroeg of laat mee te maken krijgt2

Diosmine, een van de niet-chirurgische oplossingen langs orale weg, is als alternatief erg in trek bij mensen die last hebben van zware benen3

De derde generatie

Diosmine van de derde generatie, afgeleid van de hesperidine die aanwezig is in bittere sinaasappelen. Bij het unieke

productieproces komt een extra granulatiestap van de al gezuiverde en gemicroniseerde diosmine kijken.

Grotere biologische beschikbaarheid

Deze granulatiestap verbetert de absorptie van diosmine door het organisme met 940 % in vergelijking met diosmine van de tweede generatie4

Dankzij deze grotere biologische beschikbaarheid volstaat al één tablet per dag. En dat heeft drie grote voordelen:

Betere therapietrouw: Bij één inname per dag gaat de therapietrouw er met 10% op vooruit in vergelijking met twee innames per dag5

Geen bijwerkingen: Er wordt goed geabsorbeerd met een beperkte dosering van diosmine, zodat er geen bijwerkingen zijn voor de spijsvertering6.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie
39 INFORMATIE EN VOORLICHTING

Support lijn

Mattisson introduceert een nieuwe lijn met 9 ‘support’ producten ter ondersteuning van jouw gezondheid. De lijn bestaat uit een hormoon-, darm-, energie-, mushroom immuun-, spijsvertering-, gemoed-, lever, prostaat- en oogsupport.

Samenstellingen

� Hormoon support: Vitex Agnus Castus, Saffraan, 5 HTP en Zink Methionine. Zink draagt bij aan een normale hormoonhuishouding.

� Darm support: Acai, L Glutamine, Probiotica, Chaga en Guarboonvezels. Vitamine A kan gebruikt worden voor de slijmvliezen in de darm en het immuunsysteem.

� Energy support: Zwarte Maca, Guarana, Cordyceps en Magnesium Malaat. Magnesium ondersteunt het energieniveau.

� Mushroom immuun support: Lion’s Mane, Shiitake, Maitake, Reishi, Chaga, Cordyceps en Zink Methionine. Zink ondersteunt het immuunsysteem.

� Spijsvertering support: Digezyme spijsverteringscomplex, Gember, Probiotica en Zink Methionine. Gember helpt de spijsvertering te ondersteunen.*

� Mood support: Saffraan, 5 HTP, L-Theanine en Magnesium Tauraat. Saffraan helpt een positieve gemoedstoestand te behouden.*

� Lever support: o.a. Paardenbloem, Mariadistel en Curcumine. Paardenbloem is gunstig voor de lever en galfunctie.*

� Prostaat support: o.a. Pompoenzaad extract, Groene Thee en Brandnetel extract. Pompoenzaad extract ondersteunt de functie van blaas en prostaat.*

� Oog support: o.a. Luteine, Zeaxanthine, Vitamine A, C en E. Vitamine A draagt bij aan het behoud van een normale vochtbalans in de ogen.

* Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.

mattisson.eu
� Scan me

Het belang van hormonale balans

Wat zijn hormonen?

Hormonen zijn chemische boodschappers in het lichaam die verschillende fysiologische functies reguleren en coördineren. Hormonen worden geproduceerd door endocriene klieren en spelen een cruciale rol in veel verschillende processen in het lichaam. Enkele belangrijke hormonen zijn insuline, oestrogeen, testosteron, melatonine, groeihormoon en adrenaline. Er bestaat ook kunstmatige hormonen zoals de anticonceptiva. Dit zit bijvoorbeeld in de pil.

Wat is de hormoonbalans?

De hormoonbalans is van cruciaal belang om allerlei lichaamsfuncties te laten werken. Het verwijst naar de optimale verhoudingen en niveaus van de hormonen in het lichaam. Een evenwichtige hormoonbalans zorgt ervoor dat de verschillende hormonen in het lichaam met de juiste hoeveelheden worden geproduceerd en op het juiste moment worden vrijgelaten. Een goede hormoonhuishouding is essentieel voor het reguleren van je metabolisme, groei, ontwikkeling, slaap, stemming, enzovoorts. Het is ook mogelijk om een hormonale disbalans te hebben.

Hormonale disbalans

Het kan zijn dat je hormonen soms niet helemaal in balans zijn. Enkele symptomen van een slechte hormoonhuishouding zijn: menstruatieproblemen, vermoeidheid, slaapproblemen, humeurschommelingen en huidproblemen.

Hormonale balans herstellen

Om een gezonde hormoonbalans te behouden zijn er verschillende strategieën. Levensstijl is een belangrijke factor in de hormoonhuishouding. Een gevarieerd dieet is bijvoorbeeld altijd goed, maar ook cruciaal voor een goede hormoonbalans. Denk hierbij aan voldoende verse groenten en fruit, vezels, eiwitten en gezonde vetten. Ook genoeg lichaamsbeweging is belangrijk voor een goede hormoonbalans. Daarnaast zijn het drinken van voldoende water, het vermijden van stress en het beperken van de inname van cafeïne en alcohol ook zeer belangrijk.

Naast het handhaven van een gezonde levensstijl kunnen verschillende ondersteunende supplementen helpen bij het handhaven van een evenwichtige hormoonbalans. Mattisson heeft een uitgebreid assortiment aan dergelijke supplementen beschikbaar:

Saffraan, afkomstig van de bloem Crocus sativus, is een specerij met unieke eigenschappen. Saffraan ondersteunt ontspanning*, draagt bij aan een gezonde emotionele balans* en helpt een positieve gemoedstoestand te behouden.* Borage-olie, gewonnen uit zaden van de Borage officinalis-plant, bevat omega 6- vetzuren, een essentieel voedingsmiddel.

Soja isoflavonen en teunisbloem zijn afgeleid van specifieke planten en hebben beide gunstige effecten op lichaamsprocessen. Teunisbloemolie ondersteunt een normale huid en haargroei*, de gezondheid van hart en bloedvaten*, het immuunsysteem* en een normale menstruele balans. * MenstruCare (Vitex Agnus Castus) kan worden gebruikt als natuurlijk middel om hormonen te reguleren en symptomen te verlichten. Agnus Castus draagt bij aan een normale hormoonhuishouding*, ondersteunt een normale menstruatie*, draagt bij aan de normale weestand tegen stress* en ondersteunt het overgangsproces. *

Ook omegavetzuren spelen een essentiële rol in de hormoonhuishouding.

Hormoonsupport is een product van Mattisson dat speciaal ontwikkeld is voor vrouwen die vanaf de eerste menstruatie tot en met de menopauze ongemakken ervaren rondom hun hormonale balans. Het supplement bestaat uit Agnus Castus, 5-HTP, saffraan en zink. 5HTP is een aminozuur en een voorloperstof van de neurotransmitters serotonine en melatonine. 5-HTP ondersteunt het concentratievermogen en kan helpen bij onrust. Zink ondersteunt het immuunsysteem, een normale huid, het haar en de nagels en draagt bij aan een normale hormoonhuishouding.

*Claim in afwachting van goedkeuring.

www.mattisson.nl
41 INFORMATIE EN VOORLICHTING

TE VEEL GLUCOSE IS SCHADELIJK VOOR

Hoewel een geschikte hoeveelheid glucose onmisbaar is voor de goede werking van de immuuncellen en hun proliferatie, leidt een te grote hoeveelheid glucose tot een overmatige productie van pro-inflammatoire cytokines. Te veel glucose draagt dus bij aan een verminderde functie van het immuunsysteem en ziekte. Hoe werkt de regulerende rol van glucose in het immuunsysteem? Dat lees je in dit blogartikel.

Voeding en energie

Wat we eten, wordt in ons lichaam omgezet in energie door middel van een reeks biochemische reacties die bekend staan als het metabolisme. Volgens de eerste wet van de thermodynamica kan energie niet worden gecreëerd of vernietigd, maar moet deze worden gebruikt of opgeslagen in biologische systemen. Metabolische processen in biologische systemen verlopen dan ook niet toevallig; ze worden gereguleerd om op de meest efficiënte manier energie uit voeding te halen. Het centrale zenuwstelsel speelt een belangrijke rol bij het reguleren van de vrijgave en opslag van energie. De activiteit van enzymen speelt een rol bij de regulatie van het metabolisme, en glucose, als essentiële energiebron, heeft invloed op het energiemetabolisme.

De invloed van een overmaat aan glucose

De efficiënte omzetting van voeding in glucose is dus voorwaarde voor de werking van tal van lichaamsprocessen waaronder de goede werking van het immuunsysteem. Echter, ook al speelt glucose een belangrijke regulerende rol, het niveau van glucose bepaalt of dit een gunstige of ongunstige rol is. Hoge glucosewaarden in ons bloed

kunnen de werking van ons immuunsysteem verstoren, wat kan leiden tot ontstekingen en andere gezondheidsproblemen. Er is dus een complexe interactie tussen glucose, metabolische processen en het immuunsysteem. De studie van Shomali belicht verschillende regulerende mechanismen en biochemische paden.

G6P: cruciaal molecuul in het glucosemetabolisme

G6P (glucose 6-fosfaat) is een cruciaal molecuul dat een belangrijke rol speelt in het glucosemetabolisme en dat twee metabole routes volgt, namelijk de pentosefosfaatroute en de glycolyse. G6P kan ook worden omgezet in glycogeen, onze reservebrandstof, met behulp van het enzym hexokinase en één molecuul ATP. Glycogeen kan vervolgens worden afgebroken tot glucose-1-fosfaat via glycogenolyse. Een hoge productie van NADPH (Nicotinamide adenine dinucleotidefosfaat) kan leiden tot de vorming van G6P door G6PD, wat de eerste fase is van de pentosefosfaatroute. Als het lichaam nucleotidevoorlopers van DNA nodig heeft voor synthese en groei, zal G6P de pentosefosfaatroute betreden. G6PD produceert NADPH als een essentieel enzym in rode bloedcellen, die zuurstof van de longen naar de weefsels transporteren. Dit enzym beschermt rode bloedcellen tegen vroegtijdige afbraak en schade. Wanneer G6PD minder actief is vanwege de remmende effecten van te veel glucose, kan dit leiden tot een verminderde productie van NADPH. Hierdoor worden cellen gevoeliger voor oxidatieve schade omdat NADPH hiertegen beschermt.

G6PD en macrofagen

Macrofagen zijn de belangrijkste

Hoge glucosewaarden in

het bloed kunnen

leiden

tot de productie van schadelijke stoffen zoals ROS, ontstekingsstoffen en veranderingen in de activiteit van bepaalde eiwitten in ons immuunsysteem.

uitvoerende cellen in het aangeboren of niet-specifieke immuunsysteem en hebben verschillende functies bij het bestrijden van infecties. Ze scheiden cytokines uit, presenteren antigenen aan andere immuuncellen en zorgen voor fagocytose van schadelijke stoffen. Ze verhogen hun opruimactiviteit door productie van reactieve zuurstofsoorten (ROS) en reactieve stikstofsoorten (RNS). G6PD in macrofagen stimuleert indirect de aanmaak van deze stoffen. Macrofaag G6PD kan ontstekingsreeksen en cellulaire redox beïnvloeden als reactie op metabole acties. Macrofaag G6PD is tevens betrokken bij pro-inflammatoire reacties, samen met oxidatieve stress. Macrofagen zijn dus belangrijke cellen in ons immuunsysteem die ontstekingsreacties kunnen veroorzaken en reguleren, vooral in reactie op hoge suikerniveaus in het

DOOR: ILSE VAN BLADEL
HET IMMUUNSYSTEEM
42

lichaam. Infiltratie van macrofagen is tevens afhankelijk van de glucoseniveaus in het lichaam.

Migration Inhibitory Factor (MIF)

Hoge glucosewaarden in het bloed kunnen dus leiden tot de productie van schadelijke stoffen zoals ROS, ontstekingsstoffen en veranderingen in de activiteit van bepaalde eiwitten in ons immuunsysteem. Ook het eiwit MIF wordt geactiveerd door macrofagen. MIF wordt geproduceerd door cellen als reactie op ontstekingen. MIF kan de niveaus van een stof genaamd fructose 2,6-bisfosfaat reguleren, wat op zijn beurt invloed heeft op ontstekingsprocessen in ons lichaam. Hoge niveaus van glucose, zoals bij diabetes, kunnen leiden tot ontstekingen, wat resulteert in de productie van ontstekingsstoffen en een verhoogd risico op ziekten

Toll-like receptoren

Hoge glucosewaarden versterken de activatie van Toll-like receptoren (TLRs). Deze TLRs vormen een essentieel onderdeel van de aangeboren immuniteit en kunnen verschillende processen activeren die leiden tot de aanmaak van ontstekingsstoffen zoals cytokines. TLRs spelen een rol in ons aangeboren en verworven afweersysteem en helpen ons lichaam beschermen tegen ziekteverwekkers. Sommige cellen in ons lichaam, zoals preadipocyten, endotheelcellen, keratinocyten, gladde spiercellen van bloedvaten, macrofagen en dendritische cellen, hebben TLRs op hun oppervlak. Wanneer de glucosewaarden in ons lichaam stijgen, kan dit leiden tot een toename in de activiteit van specifieke TLRs, zoals TLR2 en TLR4. Dit leidt tot een ontstekingsreactie in ons lichaam door de activering van bepaalde signaalroutes, zoals NF-κB en MyD88. Het remmen van deze TLRs kan de ontstekingsreactie verminderen. Bij hoge glucosewaarden kunnen sommige TLRs echter minder gevoelig worden voor activatie, wat betekent dat ze niet zo goed reageren op ontstekingsprikkels.

Veranderingen in het metabolisme van T-cellen

Hoge glucosewaarden kunnen tot slot ook leiden tot veranderingen in het metabolisme van T-cellen, een type

immuuncel. Dit kan de functie van deze cellen beïnvloeden, waardoor ze minder effectief worden in het bestrijden van infecties. Bovendien kan hoge glucose invloed hebben op andere delen van het immuunsysteem, zoals complementeiwitten en cytokines, wat de balans in ons lichaam verstoort.

Meer weten?

Wil je je verder in dit thema verdiepen? Kijk dan het opgenomen seminar over Ons immuunsysteem en chronische inflammatie. In het eerste deel van de opname spreekt dr. Jacques Deneef over de veroudering van het immuunsysteem en biedt hij interventies met natuurlijke

stoffen die hierop gunstig kunnen ingrijpen. In het tweede deel gaat Robert van Esch Msc. in op auto-immuniteit.

Ga voor meer informatie naar: www.rethinkfoundation.nl

Bron

Shomali, N., et al. (2021). Metabolic system of immunity. Harmful effects of high amounts of glucose on the immune system: an updated review

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door ReThink Foundation.

43 N&S REDACTIONEEL

GOMHARS BOSWELLIA SERRATA Natuurlijke

ontstekingsremmer

Boswellia is de gedroogde (gom)hars van de tropische wierookboom Boswellia serrata, die in India en delen van Afrika en het Midden-Oosten groeit. Bij natuurlijke beschadiging of het inkerven van de stam komt de stroperige hars vrij. Boswellia wordt gomhars genoemd omdat Boswellia zowel wateroplosbare (gom) als alcoholoplosbare (hars) componenten bevat. In de Indiase ayurvedische gezondheidsleer wordt Boswellia (olibanum, salai guggul, Indiase frankincence) al duizenden jaren gebruikt als heilzaam kruid. Boswellia heeft ontstekingsremmende, immunomodulerende en pijnstillende eigenschappen en wordt mede daardoor beschouwd als een veelbelovend en veilig alternatief voor paracetamol, NSAID’s en corticosteroïden. Suppletie met Boswelliaextract kan zeer zinvol zijn bij mensen die lijden aan chronische ontstekingsziekten van de gewrichten, darmen en luchtwegen, zoals osteoartritis, reumatoïde artritis, ziekte van Crohn en astma.

44

De werkzame stoffen van Boswellia Boswellia-extract bevat diverse stoffen met medicinale werking. De Boswelliazuren, waarvan er ten minste 12 zijn geïdentificeerd, worden beschouwd als de belangrijkste werkzame bestanddelen. De biologische moleculen en processen die door Boswellia-zuren worden beïnvloed, zijn goed uitgezocht in preklinisch* onderzoek en geven aanwijzingen voor hun werkzaamheid bij diverse chronische aandoeningen. De Boswellia-zuren AKBA (3-O-acetyl11-keto-β-Boswellia-zuur) en de gedeacetyleerde* vorm daarvan, KBA (11-keto-β-Boswellia-zuur), hebben de sterkste ontstekingsremmende, immunomodulerende en pijnstillende effecten. Met AKBA zijn ook de meeste klinische studies gedaan. Van nature bevat Boswellia slechts 2-3% AKBA. Boswellia-extracten worden meestal gestandaardiseerd op een hoog gehalte AKBA om de werkzaamheid te verhogen. Omdat Boswellia-zuren relatief slecht opneembaar zijn, is Boswellia-extract ontwikkeld met een sterk verbeterde biologische beschikbaarheid. Daarnaast verbetert inname van Boswellia bij een vetrijke maaltijd de opname nog eens ruim tweemaal.

* Zie verklarende woordenlijst.

Gezondheidseffecten

Diverse, elkaar overlappende mechanismen spelen een rol bij de ontstekingsremmende, immunomodulerende en pijnstillende werking van Boswellia. Een van de belangrijkste is remming van de activiteit van enzymen die betrokken zijn bij de synthese van ontstekingsbevorderende eicosanoïden. Eicosanoïden zijn lokaal werkende weefselhormonen die in het lichaam in kleine hoeveelheden worden gesynthetiseerd uit meervoudig onverzadigde vetzuren. Eicosanoïden functioneren in diverse fysiologische systemen en pathologische processen en kunnen worden onderverdeeld in verschillende typen waaronder prostaglandines en leukotriënen. Vanuit het omega 6-vetzuur arachidonzuur worden eicosanoïden gevormd met een ontstekingsbevorderende werking, terwijl vanuit de omega 3-vetzuren eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) eicosanoïden met ontstekingsremmende

eigenschappen worden geproduceerd. Ontstekingsbevorderende eicosanoïden hebben daarnaast andere functies zoals het opwekken van pijnsensaties, stimuleren van histamine-afgifte, bevorderen van allergische reacties en uitlokken van lokale, immunologische reacties. Deze eicosanoïden worden veelvuldig in verband gebracht met aandoeningen die gepaard gaan met ontsteking en pijn, zoals osteoartritis, reumatoïde artritis, ziekte van Crohn en allergieën waaronder astma en hooikoorts.

Arachidonzuur is een membraangebonden vetzuur dat eerst moet worden vrijgemaakt door fosfolipase A2-enzymactiviteit voordat het verder kan worden omgezet. In de aanmaak van ontstekingsbevorderende eicosanoïden uit arachidonzuur spelen twee enzymen een sleutelrol, namelijk 5-lipoxygenase (5-LOX) en cyclo-oxygenase-1 (COX-1). Boswellia remt de activiteit van beide enzymen en zorgt er op die manier voor dat er minder ontstekingsbevorderende eicosanoïden worden aangemaakt. Daarnaast kan Boswellia ook de expressie remmen van andere ontstekingsmediatoren en aanverwante stoffen die een rol spelen bij acute en chronische ontsteking.

Pijn is een veelvoorkomend verschijnsel bij ontsteking en wordt door verschillende factoren veroorzaakt. Lokale zwelling oefent druk uit op het omliggende weefsel waardoor pijnreceptoren worden geprikkeld. Daarnaast prikkelen ook lokaal geproduceerde prostaglandines de pijnreceptoren, waarna een signaal naar de hersenen wordt gestuurd voor de pijngewaarwording. Mede door remming van de vorming van prostaglandines heeft Boswellia een

pijndrempelverhogend effect.

Gewrichtsklachten

Bij osteoartritis (artrose) gaat meer gewrichtskraakbeen verloren dan er wordt aangemaakt (kraakbeendegeneratie), wat tot pijn, stijfheid, bewegingsbeperking en zwelling leidt. Chronische ontsteking, mede veroorzaakt door 5-LOX-gemedieerde productie van ontstekingsbevorderende eicosanoiden, speelt hierbij een grote rol. De werkzaamheid van Boswellia is goed onderzocht bij osteoartritis en hieruit blijkt dat Boswellia gewrichtsontsteking en pijn aanzienlijk en relatief snel kan verminderen. Suppletie met Boswellia leidt tot vermindering van pijn, zwelling en stijfheid van gewrichten en verbetering van de gewrichtsfunctie. Bovendien is aangetoond dat Boswellia de afbraak van kraakbeen remt en de aanmaak van kraakbeen verbetert, waardoor het niet alleen een klachtenverlichtende werking heeft maar ook het ziekteproces vertraagt.

Klachten van reumatoïde artritis zoals pijn, zwelling en ochtendstijfheid kunnen ook aanzienlijk worden verlicht met Boswellia. Een deel van de mensen kan het gebruik van reguliere pijnmedicatie zoals NSAID’s (niet-steroidale ontstekingsremmers) verminderen door suppletie met Boswellia. NSAID’s remmen net als Boswellia de productie van prostaglandines uit arachidonzuur via remming van de COX-enzymactiviteit, maar hebben in tegenstelling tot Boswellia vervelende bijwerkingen. Bij gewrichtsklachten door verstuiking kan Boswellia ook worden ingezet om pijn en zwelling te verminderen en genezing te bevorderen. Hetzelfde geldt voor sportgerelateerde

Pijn is een veelvoorkomend verschijnsel bij ontsteking en wordt door verschillende factoren veroorzaakt.
45 N&S REDACTIONEEL

27 mei, 10 en 17 juni en 1 juli

Start is 13 en 14 september

23 september, 7 oktober, 4 en 18 november en 2 december

. n l Ism Ism

rol voor Boswellia in de behandeling van symptomen van COVID-19. Deze aanname is gebaseerd op de ontstekingsremmende, immunomodulerende, cardioprotectieve, bloedplaatjesaggregatieremmende en antivirale werking die voornamelijk in preklinisch en dieronderzoek is aangetoond. De therapeutische werking van Boswellia bij COVID moet uiteraard klinisch worden onderzocht bij voldoende grote patiëntengroepen.

Clusterhoofdpijn

De pijnstillende werking van Boswellia is onderzocht bij mensen met clusterhoofdpijn. Voor deze zeldzame maar zeer ernstige vorm van hoofdpijn zijn nauwelijks effectieve behandelingen beschikbaar. Uit een klein onderzoek bij vier patiënten bleek dat Boswellia de intensiteit en frequentie van aanvallen van clusterhoofdpijn kan verminderen. Ook had Boswellia bij de deelnemers aan deze studie een positief effect op de nachtrust. Hoewel het een zeer klein onderzoek betreft, zijn de resultaten veelbelovend. Grotere, placebogecontroleerde studies zijn nodig om de werkzaamheid van Boswellia bij clusterhoofdpijn beter vast te kunnen stellen.

Diabetes type 2

Ontstekingsbevorderende eiwitten spelen ook bij insulineresistentie en metabool syndroom een rol, waardoor men zich afvroeg of de ontstekingsremmende werking van Boswellia ook invloed heeft op de pathogenese van diabetes type 2 of het zelfs kan helpen voorkomen. Onderzoek is tot op heden nog beperkt. De beschikbare humane studies hebben enigszins inconsistentie resultaten, maar suggereren dat Boswellia in combinatie met het antidiabeticum metformine de nuchtere bloedglucosespiegel en insulinespiegel verlaagt. Interessant is dat ook een daling van de LDL-cholesterolspiegel werd gezien.

Veiligheid en interacties

Boswellia-extract heeft vrijwel geen bijwerkingen en wordt als zeer veilig beschouwd. Boswellia kan de bloedspiegels van diverse reguliere medicijnen verhogen of verlagen via beïnvloeding van de activiteit van leverenzymen die

De pijnstillende werking van Boswellia is onderzocht bij mensen met clusterhoofdpijn.

deze medicijnen metaboliseren. Het is raadzaam een deskundige te raadplegen alvorens Boswellia te combineren met reguliere medicatie. Boswellia kan de bloedglucosespiegel verlagen, de stollingstijd verlengen en het immuunsysteem stimuleren. Hier dient rekening mee te worden gehouden bij gebruik van respectievelijk antidiabetica, antistollingsmedicatie en immunosuppressiva. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, wordt afgeraden Boswellia te gebruiken.

Verklarende woordenlijst

Deacetylering: reactie waarbij een acetylgroep van een molecuul wordt verwijderd.

Preklinisch: de fase van onderzoek vóórdat er onderzoek bij mensen mag plaatsvinden. Hiermee wordt in-vitro-onderzoek en dieronderzoek bedoeld.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Orthokennis, www.orthokennis.nl

47 N&S REDACTIONEEL

• Al meer dan 35 jaar een betrouwbare autoriteit op het gebied van gezondheid, voeding en suppletie

• Waarborg voor onafhankelijke educatie en kennisoverdracht

Wij delen kennis over de relatie tussen voeding, nutriënten en gezondheid. Dit doen we volgens de orthomoleculaire voedingsleer en vanuit de overtuiging dat een uitgebalanceerde voeding en een gezonde leefstijl essentieel zijn voor het behoud van een goede gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek, vernieuwende inzichten en ervaringen uit de praktijk vormen al meer dan 35 jaar de basis van ons aanbod.

Ons educatie aanbod

Educatie moet niet alleen kennisoverdracht bieden, maar ook mensen verbinden en inspireren. Daarom bieden wij een unieke combinatie van een 1-jarige post-HBO opleiding, een wetenschappelijk congres, verdiepingsmodules en webinars. Verder bevat onze website een uitgebreide kennisbank met interessante artikelen over voeding en gezondheid en suppletierichtlijnen om u te ondersteunen in uw suppletieadvies.

1-jarige post-HBO Opleiding

Orthomoleculaire Voedingsleer & Therapie

• Interactieve en praktisch toepasbare lessen

• Uitgebreid en hooggeschoold docententeam

• Breed geaccrediteerd lesprogramma

• Start oktober 2024

Tijdens de 1-jarige Opleiding Orthomoleculaire

Voedingsleer & Therapie leert u hoe voeding en suppletie het menselijk metabolisme kan bijsturen. Na het afronden van deze post-HBO opleiding kunt u als Orthomoleculair Therapeut verbanden leggen tussen klachten en niet optimaal verlopende biochemische processen in het lichaam. Hiermee kunt u zelfstandig voedings-, suppletie- en leefstijladviezen geven aan uw cliënten om zijn/haar gezondheid te helpen verbeteren.

Wilt u meer informatie? Ga naar onze website soe.nl of neem contact op via educatie@soe.nl

Verdiepingsmodules

In het najaar van 2023 was de eerste 2-daagse verdiepingsmodule over voedselovergevoeligheden en -allergieën. In 2024 zal een nieuw onderwerp worden belicht waarmee u zich verder kunt specialiseren. De verdiepingsmodules zijn voor startende en bestaande therapeuten. Houd onze website in de gaten en schrijf u in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Webinars

Wilt u op een snelle en eenvoudige manier bijgepraat worden over een specifiek onderwerp? Volg dan onze webinars. Meerdere keren per jaar organiseert SOE een webinar over een actueel onderwerp.

Kijk op soe.nl/educatie-kalender voor het educatieaanbod.

Suppletierichtlijnen

De suppletierichtlijnen helpen u als Orthomoleculair Therapeut bij het geven van suppletieadvies. Alle vermelde suppletiesuggesties zijn gebaseerd op wetenschappelijke literatuur en/of ervaringen vanuit traditioneel gebruik. Voor een praktisch gebruik staat bij elke suppletiesuggestie de bewijskracht en aanbevolen dosering vermeld.

Kijk voor onze agenda, informatieve artikelen en orthomoleculaire inspiratie op onze website www.soe.nl

MEDICINALE PADDENSTOELEN IN DE KIJKER

Groot handboek medicinale paddenstoelen

Peter van Ineveld

Medicinale paddenstoelen en schimmels krijgen wereldwijd steeds meer aandacht vanwege hun wetenschappelijk bewezen krachtige en heilzame eigenschappen. Peter van Ineveld legt in dit boekwerk de focus op die helende en geneeskrachtige eigenschappen en beschrijft hoe paddenstoelen ingezet kunnen worden bij verschillende gezondheidsproblemen.

In het Groot handboek medicinale paddenstoelen worden de inhoudsstoffen, werking, indicaties en verwerkingsvormen van de 28 meest gebruikte medicinale paddenstoelen beschreven. Ook komen de contra-indicaties en interacties met medicijnen en voedingssupplementen aan de orde en de nomenclatuur en het historisch gebruik.

De tijd is rijp om deze bijzondere paddenstoelen de plek te geven die zij verdienen.

Van Ineveld omschrijft de meest gebruikte paddo’s, het gebruik, de verschillende protocollen en de helende eigenschappen. De hoofdstukken worden aangevuld met verhalen uit de praktijk.

Eetbare paddenstoelen

Vindplaatsen, herkenning, verzamelen en bereiden

Jens H. Petersen

Een handige basisgids voor iedereen die meer over eetbare paddenstoelen en (giftige) dubbelgangers wil weten: de beste vindplaatsen, herkenning, het verzamelen, bewaren en bereiden. Je leert de belangrijkste soortgroepen en algemeen voorkomende eetbare soorten herkennen aan de hand van duidelijke beschrijvingen en foto’s.

- Eetbare paddenstoelen: vindplaatsen, herkenning, verzamelen, bewaren en bereiden

- De belangrijkste soortgroepen

- De belangrijkste eetbare soorten met informatie over uiterlijk, vindplaats, smaak en bereiding

- Dubbelgangers met extra uitleg als deze giftig zijn.

Do's en dont's van paddenstoelen verzamelen

- Vraag om toestemming. Veel natuurbeheerders vinden het niet erg als je wat voor eigen gebruik plukt, maar er zijn ook gemeenten waar wildplukken verboden is.

- Neem altijd twee gidsen mee, dan weet je zeker dat je de juiste soort hebt. Bij twijfel: laten staan.

- Pluk met respect voor de natuur. Verniel niets, breek geen takken af.

- Pluk nooit zeldzame soorten of een heel veld leeg.

Geneeskrachtige paddenstoelen

De gezondheidsbevorderende effecten van paddenstoelen

Th.H.L. Michiels

Dr. Theo Michiels informeert u over de werking van medicinale paddenstoelen en neemt u mee in de mogelijke toepassingen ervan bij verschillende ziektes. Geneeskrachtige Paddenstoelen is in de eerste plaats te beschouwen als een gids die de lezers begeleidt op een rondleiding door de wereld van de geneeskrachtige paddenstoelen en hun vervolgens ook in het kort enkele belanghebbende details verschaft over de zogenaamde hallucinogene paddo's. Het laat u kennismaken met een eeuwenoude volkswetenschap en zal u verbazen over het indrukwekkende aantal medische indicaties waarbij deze medicinale paddenstoelen met succes kunnen worden toegepast. Dit toepassen van specifieke paddenstoelen in de geneeskundige praktijk noemt men ook wel mycotherapie en in dit boek leest u alles over de twaalf belangrijkste in deze mycotherapie gebruikte paddenstoelen, alsmede over hun traditionele en onlangs herontdekte medische indicaties.

Dr. Theo Michiels heeft al vele jaren in zijn eigen natuurgeneeskundige praktijk uitstekende, positieve resultaten met de hier besproken geneeskrachtige paddenstoelen.

OP DE BOEKENPLANK 49

Female health

Optimaliseer je hormoonbalans

Het behoud van een natuurlijke hormoonbalans is nog nooit zo uitdagend geweest vanwege de moderne omgeving waarin we leven. Hoe kunnen we dus gezonde hormonen ondersteunen voor een optimale vruchtbaarheid, een evenwichtige menstruatiecyclus en algemene gezondheid?

Hoe kunnen vitamines, plantenextracten en andere voedingsstoffen in supplementen helpen?

BioCare heeft voor jou een reeks verschillende supplementen ontwikkeld en enkele belangrijke levensstijltips geïdentificeerd om al deze gebieden te ondersteunen en je te helpen je hormoonbalans te optimaliseren.

AnteNatal BioFlora (Zwangerschap BioFlora)

LAB4B bacteriën met FOS, zoals

Bifidobacterium bifidum & lactis, 10 miljard potentie, voor gezonde darmfunctie

Methyl Zwangerschap Multinutriënt

Folaat in methylfolaatvorm, ijzer, zink, luteïne, choline, jodium en foliumzuur. Veganistisch, met vitamine D3 uit korstmos

Female Balance

Botanisch complex met rode klaver (levert isoflavonen), salie (levert fyto-oestrogenen en polyfenolen), broccoli voor sulforafaan

Menopauze Multinutriënt

Magnesium, zink, calcium, vitamine D en K2, methylfolaat en methyl B12, lycopeen en groene thee ondersteunen de hormoonbalans, energie, huid-, haar-, nagel-, boten hartgezondheid

Intrafresh / Cervagyn crème

Tablet van oplosbare was (Intrafresh) of crème (Cervagyn) met Lactobacillus stammen, knoflookpoeder en rozenolie. Verzorgt, hydrateert, geeft frisheid en comfort.

Female Biotic

10 miljard klinisch onderzochte bacteriën, gecombineerd met cranberry en vitamine B6 voor de intieme gezondheid van vrouwen en ondersteuning van de urinewegen en hormoonbalans.

Female Multinutriënt

Magnesium, zink, groene thee, methylfolaat en methyl B12 ondersteunen de hormoonbalans, energie, huid, haar, nagels, geestelijke gezondheid en welzijn, botstructuur en vruchtbaarheid. Rozemarijn bevat antioxidanten.

Voor meer informatie: Novaro Pharma B.V. www.novaro-pharma.nl

Verkrijgbaar bij

Het belang van methylering

Wat is methylering?

Methylering is een belangrijk chemisch proces dat in elke lichaamscel plaatsvindt, elke seconde van de dag. Het betreft de overdracht van ‘methylgroepen’ van het ene molecuul naar het andere, en dat is van belang voor het correct functioneren van alle lichaamssystemen. Methylering is afhankelijk van veel voedingsstoffen, waaronder foliumzuur (zoals de actieve vormmethylfolaat), B12, B6 en magnesium. Dit basisproces ondersteunt de gezondheid van elk lichaamssysteem, niet in de laatste plaats door DNA-reparatie en -expressie te ondersteunen, zowel als immuniteit, zenuwfunctie, stressmanagement, ontgifting, circulatie en energieproductie.

Methylering bemiddelt in ons genetisch potentieel en de ecologische uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd. Het kan echter wel gemakkelijk ontwricht raken als gevolg van genetische varianten, tekorten aan voedingsstoffen en uitdagingen van de moderne wereld (bijvoorbeeld hoge stress, blootstelling aan toxines). Ontregelde methylatie ligt bijvoorbeeld ten grondslag aan een aantal veel voorkomende pathologiëen, oestrogeengerelateerde aandoeningen, geboorteafwijkingen en auto-immuunziekten. Het is een proces dat we dagelijks moeten ondersteunen.

Overweeg gemethyleerde vitamines Verhoog de inname van B-vitamines, vooral foliumzuur, B12, B6 en B2; deze zijn direct essentieel voor methylering door hun werking in de foliumzuur- en/of methioninecyclus. B-vitamines kunnen indirect ook stressmanagement ondersteunen, wat vervolgens de totale belasting van de methylering laat afnemen en voorwaarden creëert om de methylering van nature beter te laten functioneren. Onze vitamine B-status kan echter worden aangetast door een reeks

factoren. We kunnen genetisch vatbaar zijn voor lagere niveaus van methylfolaat en B12, en een reeks lichaamssystemen (bijv. emotionele stress, lage schildklierfunctie) en omgevingsfactoren factoren (bijvoorbeeld alcohol, cafeïne, medicijnen) kunnen uitputting beïnvloeden.

Ondersteunen kan met daarvoor specifiek ontwikkelde methylproducten zoals Methyl Multinutriënt, Methyl Zwangerschap Multinutriënt, Nutrisorb® Vloeibaar Methylfolaat of Nutrisorb® Vloeibaar Methyl B12 of Nutrisorb® Vloeibaar Methyl FolGuard of Nutrisorb® Vloeibaar Methyl B-Complex. Deze producten bevatten bestanddelen die het ondersteunend vermogen van cellen bevordert om methylfolaat te gebruiken.

Vitamine B12 is er in verschillende vormen: hydroxycobalamine, methylcobalamine, adenosylcobalamine en cyanocobalamine. Adenosylcobalamine is de meest voorkomende vorm in cellen, naast hydroxycobalamine, en ondersteunt de energieproductie. Methylcobalamine komt het meest voor in het bloed en is meestal lager in gevallen van een B12-tekort. B12 ondersteunt methylatie, energie en zenuwachtigheid.

Zet methylering in beweging Zoals genoemd beïnvloeden meerdere leefstijl- en omgevingsfactoren het proces van methylering. Lichaamsbeweging is een effectief onderdeel van stressmanagement, ontspanning en slaap. Daarom heeft beweging een positieve invloed op de methylering. Een omgevingsfactor die bekend staat als DNA-modificator en daarmee verandering in de DNA-methylering aanbrengt, is sigarettenrook. Deze omgevingsfactor opgeven, helpt het methyleringsproces.

Meer te weten komen over methylering en andere kwaliteitsproducten van BioCare? Neem contact op met info@novaro-pharma.nl www.novaro-pharma

51 INFORMATIE EN VOORLICHTING

Hoeveel

EIWIT PER DAG

Onlangs kreeg ik vele vragen over een recent Amerikaans onderzoek waaruit zou blijken dat het eten van te veel eiwit, met name het aminozuur leucine, het risico op aderverkalking en hart- en vaatziekten kan verhogen. Volgens de onderzoekers gebeurt dit doordat een te hoge eiwitinname leidt tot een verhoogde activering van immuuncellen die bijdragen aan de vorming van ‘plaques’ in de vaatwand.

Zij raden nu een eiwitrijk dieet sterk af en waarschuwen zelfs voor onherstelbare schade aan de bloedvaten. Hoeveel eiwitten hebben we nu echt per dag nodig?

Wat zeggen voorstanders van meer eiwit?

Eind februari werd een Amerikaans onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat het eten van te veel eiwit het risico op aderverkalking verhoogt en daarmee op hart- en vaatziekten.

Hieruit blijkt dat, als je meer dan 22 procent van de calorieën uit eiwitten binnenkrijgt, dit leidt tot een verhoogde activering van immuuncellen die een rol spelen bij de vorming van ‘plaques’ door bloedvetten in de vaatwand. Door deze verdikte vaatwand ontstaat er slagaderverkalking, wat een belangrijke risicofactor is voor het krijgen van hart- en vaatziekten. (Bron: gezondheidsnet.nl)

Volgens het Voedingscentrum hebben gezonde mensen gemiddeld 0,83 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag nodig, wat neerkomt op ongeveer 58 gram eiwit voor iemand van 70 kilo. In Nederland zouden de meeste mensen, inclusief vegetariërs en sporters, voldoende eiwit binnenkrijgen via hun voeding. Alleen specifieke groepen zoals ouderen lopen het risico op ondervoeding als ze te weinig eiwit binnenkrijgen. De precieze eiwitbehoefte varieert per persoon en hangt af van factoren zoals lichaamsgewicht, geslacht en leeftijd.

Vooral sporters raden aan om het standaard advies in de wind te slaan en te gaan voor 1,2-2,0 g eiwit per kilogram lichaamsgewicht. Ook mensen die willen afvallen, wordt vaak een hogere inname van eiwitten geadviseerd omdat dit zou kunnen bijdragen aan gewichtsverlies.

Wat zeggen studies?

Uit onderzoek blijkt dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid eiwit van 0,8 g per kg lichaamsgewicht per dag voor een gezonde volwassene met minimale lichamelijke activiteit voldoende is. Een eiwitrijk dieet met ongeveer 30% van de calorieën uit eiwitten kan bijdragen aan gewichtsverlies door het versnellen van de stofwisseling en het onderdrukken van de eetlust. Eiwitten stimuleren de aanmaak van verzadigingshormonen, waardoor je minder eet. Eiwitten zorgen ook voor behoud van spiermassa, waardoor je rustmetabolisme hoog blijft en je meer calorieën verbrandt. Daarnaast kost de afbraak van eiwitten veel energie, wat het energieverbruik verhoogt. Voor het aankomen van spiermassa adviseren de meeste studies een eiwitinname van 1,6 gram per kg vetvrije massa, in combinatie met krachttraining. Deze verhoogde eiwitinname stimuleert de spieropbouw en krachtontwikkeling. Voldoende eiwitinname is dus belangrijk voor zowel het afvallen als voor het opbouwen van een gespierd lichaam.

Volgens het Voedingscentrum hebben gezonde mensen gemiddeld 0,83 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag nodig.

Advies voor zwangeren, zieken en ouderen

Voor een adequate eiwitinname tijdens de zwangerschap adviseren onderzoekers 1,2 g eiwit per kg lichaamsgewicht per dag in de vroege zwangerschap en 1,52 g/kg in de late zwangerschap. Voor patiënten met acute of chronische ziekten wordt 1,2-1,5 g/kg aanbevolen en voor ernstig zieke of ondervoede ouderen 2,0 g/kg. Ouderen hebben een 50% hogere eiwitbehoefte van 1-1,3 g per kg lichaamsgewicht om spierafbraak en botontkalking tegen te gaan. Dit komt in de praktijk neer op maximaal 30 tot

DOOR: JUGLEN ZWAAN
52
53 N&S REDACTIONEEL

Omdat alle essentiële aminozuren nodig zijn voor eiwitaanmaak, beperkt een tekort aan één aminozuur de totale hoeveelheid eiwit die het lichaam kan aanmaken.

35 procent van de hoeveelheid calorieën die per dag worden gegeten. Actieve of zieke ouderen hebben vaak zelfs nog ietsje meer nodig. Hoewel deze aanbevelingen zijn opgesteld voor 65-plussers, begint spiermassaverlies al rond het 50e jaar. Volgens sommige onderzoekers begint de leeftijd waarop men iets meer eiwitten nodig heeft al rond het 40e levensjaar.

Hoeveel eiwit bij een plantaardig dieet?

Het Voedingscentrum raadt aan om als veganist 30% meer eiwit binnen te krijgen dan mensen die vlees eten. Dit heeft volgens hen te maken met het verschil in aminozuursamenstelling tussen plantaardige en dierlijke eiwitten. Voor veganisten komt dit neer op een aanbevolen hoeveelheid van ongeveer 1,08 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag. Iemand die 70 kg weegt, zou dan 76 gram eiwit per dag

nodig om aan de behoefte te voldoen. Deze stelling heb ik niet in de medische literatuur terug kunnen vinden, dus het is onduidelijk waar deze 30% vandaan komt. Ik heb wel in de meeste studies kunnen terugvinden dat volwassen aanhangers van een plantaardig dieet over het algemeen voldoende eiwit binnenkrijgen als dit met beleid gebeurt.

Combineer plantaardige bronnen Het is bekend dat het aminozurenprofiel van plantaardige eiwitten minder gunstig is in vergelijking met dierlijke eiwitten. Toch kun je hiervoor grotendeels compenseren door het maken van de juiste combinaties. Er bestaan ongeveer 20 verschillende aminozuren die in ons lichaam en de natuur voorkomen, waarvan er 8 essentieel zijn, wat wil zeggen dat we ze via voeding moeten binnenkrijgen. Uit deze 8 essentiële aminozuren kan ons lichaam de overige 12 zelf aanmaken. De aanwezigheid van

54
Door de nadruk op plantaardige eiwitten te leggen lijken ziektes en veroudering langer op afstand te blijven.

onderzoek hoef je hier niet te krampachtig mee om te gaan, want je kunt deze plantaardige voedingsmiddelen over enkele dagen verspreid afzonderlijk consumeren om aan je aminozurenbehoefte voldoen.

Plantaardig eiwit gezondheid

Uit onderzoek is gebleken dat plantaardige eiwitten gunstige effecten hebben voor de gezondheid van hart en bloedvaten, het risico op diabetes verlagen, de kans op kanker verlagen en zelfs de sterfte verminderen. Ook zijn dierlijke eiwitten rijker aan meta kinine, wat bij overmaat voor vroegtijdige veroudering kan zorgen. Door de nadruk op plantaardige eiwitten te leggen lijken ziektes en veroudering langer op afstand te blijven. Toch blijken voor spiergroei dierlijke eiwitten iets krachtiger te werken vanwege de anabole werking.

van schimmel bevat alle essentiële aminozuren. Daarnaast zijn er natuurlijk ook vele uitstekende dierlijke bronnen van eiwitten zoals eieren, zuivel, vis en vlees.

Slotwoord

Uit het bovenstaande blijkt dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid eiwitten voor gezonde volwassenen ongeveer 0,8 gram per kilogram lichaamsgewicht is. Voor sporters, zieken, ouderen en zwangeren wordt wat meer geadviseerd. Een teveel aan eiwit, vooral uit dierlijke bron, kan gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Plantaardige eiwitbronnen in de juiste combinaties kunnen in de eiwitbehoefte voorzien. Kies dus vooral voor plantaardige bronnen, varieer en combineer deze. Let hierbij ook je portiegrootte en vermijd overdaad.

deze essentiële aminozuren bepaalt de kwaliteit van een eiwitbron. Het aminozuur dat er het minste in zit, bepaalt hoeveel eiwit het lichaam kan gebruiken. Dit wordt het beperkende aminozuur genoemd. Omdat alle essentiële aminozuren nodig zijn voor eiwitaanmaak, beperkt een tekort aan één aminozuur de totale hoeveelheid eiwit die het lichaam kan aanmaken. Als er niet aan de behoefte van één essentieel aminozuur wordt voldaan, zal het lichaam de rest van de aminozuren die overblijven, uitscheiden. Het is mogelijk om via plantaardig voedsel alle essentiële aminozuren binnen te krijgen, als je weet wat je doet. Granen bevatten weinig lysine en peulvruchten weinig methionine. Deze aminozuren zijn de beperkende factor in deze voedingsbronnen. Door granen en peulvruchten samen te eten, vullen ze elkaars tekort aan essentiële aminozuren aan. De granen voorzien in het methioninetekort van de peulvruchten, en de peulvruchten in het lysinetekort van de granen. Ze compenseren op deze manier elkaars aminozurentekorten. Granen en peulvruchten zijn dus complementair wat betreft eiwitten en vullen elkaars aminozurentekorten aan. Combineer dus granen en peulvruchten. Voorbeelden hiervan zijn rijst en bonen, volkoren pita en humus, zuurdesembrood en pindakaas, linzen en rijst of mais en bonen. Volgens

Hoeveel is te veel?

Hoewel eiwitrijke voeding voordelen kan bieden, brengt langdurige hoge eiwitinname ook gezondheidsrisico’s met zich mee. Onderzoek suggereert dat dit kan zorgen voor botverlies, nierfunctiestoornissen, gewichtstoename en een hoger risico op chronische ziekten zoals diabetes type 2 en nierproblemen. Te veel eiwit kan slecht zijn voor de botten omdat het de calciumuitscheiding verhoogt. Dit komt doordat bij de verbranding van eiwitten zuren worden gevormd die calcium uit het bot halen om de zuurgraad te neutraliseren.

De risico’s lijken groter bij dierlijke eiwitten dan bij plantaardige bronnen. Onderzoekers spreken van een hoge eiwitinname wanneer deze meer dan 25% van de energie-inname of meer dan 2 gram per kilogram lichaamsgewicht per dag bedraagt.

Goede bronnen van eiwit

Goede plantaardige bronnen van eiwitten die relatief rijk zijn aan essentiële aminozuren, zijn peulvruchten zoals soja, kikkererwten en pinda’s, granen als quinoa, amarant en boekweit, pseudogranen zoals quinoa en amarant, zaden zoals chiazaad en hennepzaad, de alg spirulina, edelgist en de genoemde combinaties zoals rijst met bonen, pita met humus en brood met pindakaas. Ook de vleesvervanger Quorn op basis

Juglen Zwaan is spreker en schrijver over voeding en gezondheid. Hij is een gepassioneerde voedingskundige met een onbedwingbare honger naar nieuwe inzichten.

Hij studeerde voeding & gezondheid aan de Open Universiteit en Nutrition Science aan Stanford. Hij onderzoekt kritisch en combineert moderne wetenschap met eeuwenoude kennis. Juglen is een voorstander van puur natuur. Hij hangt geen enkel voedingsgeloof aan, maar combineert vele visies.

Bronnen kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

55 N&S REDACTIONEEL

Epigenar Griffonia extract 5-HTP

Epigenar Griffonia extract, gestandaardiseerd op 20% 5-HTP, is een vegan kruidextract. Volgens onderzoeken is Griffonia simplicifolia vooral bekend om de rol bij het goed functioneren van de zenuwen en hersenen¹. Zoals voor de slaap, bij depressieve gevoelens en wisselende stemming. Dit komt doordat het lichaam de 5-HTP omzet in de neurotransmitter serotonine. Griffonia extract is dan ook inzetbaar voor meerdere therapeutische indicaties waarbij een laag serotonine gehalte een rol speelt.

• Diverse indicaties voor zenuwstelsel en hersenen

• Fibromyalgie2

• Minder emotie eten gewichtsondersteuning3

1 1 gezondheidsclaim EFSA

2 J Res Med Sci. 2018; 23: NCBI PMC6116663 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6116663/

3 J Int Med Res. 1990 May-Jun;18(3):201-9. doi: Pubmed 2193835 10.1177/030006059001800304. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2193835/ Neem voor een gratis testbuisje, productinformatie en wetenschappelijke informatie contact met ons op.

TS Health Products, Harderwijk, NL Info: 0341-462146 | info@tshealthproducts.nl

De krachtkuur met Schüsslerzout

Plannen aan het smeden voor het najaar of al voor het nieuwe jaar? Een goed moment om je energiehuishouding eens onder de loep te nemen!

Lukt het maar niet om in actie te komen, dan kan Schüsslerzout Nr. 3 Ferrum phosphoricum je helpen bij het herstellen van je actie-reactiekracht balans. Een verminderde weerstand, een kort lontje en een grote behoefte aan koffie en zwarte thee zijn signalen die aan kunnen geven dat Schüsslerzout Nr. 3 een passend celzout is.

Ben je al moe als je aan het uitvoeren van je plannen denkt? Zie je tegen dingen op? Dan kan Schüsslerzout Nr. 5 Kalium phosphoricum je helpen om je energie

Nr. 3, 5 en 8

opnieuw te verdelen voor krachtige spieren en om nog even door te kunnen gaan. Bloedend tandvlees of grauw zien van vermoeidheid zijn signalen die aan kunnen geven dat Schüsslerzout Nr. 5 een passend celzout is.

Lichaamsweefsels zijn voor hun soepelheid en optimalisering afhankelijk van een goede vochtverzorging. Het laatste celzout in de Krachtkuur is dan ook Schüsslerzout Nr. 8 Natrium chloratum, het aangewezen celzout voor energiebesparing door de optimale verzorging van alle weefsels via de balans in de aan- en afvoer van de verzorgende vochtstroom. Een droge huid en de druppel aan de neus zijn signalen die ook aan kunnen geven dat Schüsslerzout Nr. 8 een passend celzout is.

Schüsslerzout Nr. 3, Nr. 5 en Nr. 8 versterken in de Krachtkuur elkaars werking.

Nr. 3 Ferrum phosphoricum - Reactiekracht - Zuurstof - In actie kunnen komen - Verminderde weerstand - Langzaam op gang komt - Veel koffie of zwarte thee nodig hebt

Nr. 5 Kalium phosphoricum - Vernieuwing - en spierkracht - Energie zo kunnen verdelen dat je door kunt gaan - Ergens tegen opziet - Bij tandvleesproblemen

Nr. 8 Natrium chloratum - Verzorging weefsels door aan- en afvoer via de vochtstromen - Om ‘in de flow’ te zijn - Doffe hoofdpijn - Knakkende gewrichten

NIEUW!
Interesse in de Celzouttherapie? Kijk op www.celzouten.nl voor meer informatie.
Lysbeth Mulder Instituut voor Celzouttherapie Celzout Balans in Helpt bij Ondersteunt als je...

Bij het woord hygiëne denken we niet meer direct aan water en zeep, maar aan de honderd-en-een varianten daarop. Lekkere geuren, mooie verpakkingen, veelbelovende teksten en vaak ook een fijn resultaat. Maar denk ook aan de ondersteuning van het zelfreinigende vermogen van lichaam en huid zelf!

HYGIËNE

Zowel water en zeep als allerlei afgeleiden daarvan vragen ook altijd iets van het lichaam. Bijvoorbeeld herstel van de beschermende vetfilm op de huid. En ook drager- en geurstoffen die via de huid in het lichaam worden opgenomen, vragen om verdere verwerking. Celzouten volgens Dr. Schüssler kunnen hier een prachtige ondersteuning zijn van het zelfherstellend en zelfreinigende vermogen van de huid zelf, van het onderliggend bindweefsel en de slijmvliezen.

De aanwezigheid van een goede aan- en afvoerstroom in weefsels is een kwaliteit van het werkgebied van Natrium chloratum Nr.8. Een droge huid, droge ogen en de behoefte om veel (water) te drinken kunnen aangeven dat dit celzout jou goed zou kunnen ondersteunen! Zijn huid en haren snel weer vet, denk dan aan Natrium phosphoricum Nr.9 Zowel de balans in de vethuishouding als die van de zuur-base zijn kwaliteiten van het werkgebied van dit celzout. Een onzuivere huid en veel trek in zoetigheid kunnen aangeven dat dit celzout voor jou van belang is!

De huid als grens kan baat hebben bij ondersteuning met Calcium fluoratum Nr.1. De elasticiteit van huid en bindweefsel zijn kwaliteiten van dit werkgebied. Dan kan dit celzout jou wellicht helpen met iets meer flexibiliteit in lijf en leven.

Heb je juist meer behoefte aan structuur? Silicea Nr.11 kan je helpen structuur te brengen in je hygiëneplan en je tegelijkertijd ondersteunen in het herstelproces van de structuur van je huid en bindweefsel. Combineer Silicea Nr.11 altijd met Natrium phosphoricum Nr.9 zodat eventueel vrijkomende zuren uit het bindweefsel geneutraliseerd kunnen worden. De verhouding is: 1 tablet Nr. 11 = minimaal 2 tabletten Nr. 9

De buitenkant ervaar je nu misschien als fris en schoon, in de diepere weefsels en organen verwerkt het lichaam de door de huid opgenomen overgebleven stoffen en vrijgekomen afvalstoffen. Voor de lever als verwerkingsorgaan van rest- en afvalstoffen kan Natrium sulfuricum Nr.10 van belang zijn. Signalen waarmee je lichaam aangeeft daar behoefte aan te hebben zijn jeuk, langduriger vocht vasthouden en de wallen (gevulde traanzakken) waar je mee soms wakker kunt worden.

Het vermogen chemische (gif)stoffen te binden zodat ze zo onschadelijk mogelijk afgevoerd kunnen worden, is een kwaliteit van het werkgebied van Kalium chloratum Nr.4. Dit celzout is dus ook belangrijk voor de lever en voor de vorming van slijmvlies. Gezond slijmvlies en een gezond microbioom zijn ook heel belangrijk voor het zelfreinigend vermogen van jouw lichaam!

Als bijvoorbeeld de huid rond je ogen wat lichter is dan de rest van je gezicht - alsof je heel vaak je zonnebril op hebt gehad - laat je lichaam zien dat ondersteuning met Kalium chloratum Nr. 4 voor jou van belang kan zijn. Celzouten worden opgenomen via het mondslijmvlies, maar ook via de huid. Je kunt celzouten dus innemen en ook uitwendig toepassen. Celzouten zijn naast tabletten ook verkrijgbaar in de vorm van een crème. Denk ook aan een bad, voetbad, een kompres of pakking met celzouten om jezelf te verzorgen. Je huid wordt er blij van!... En jij als mens ook!

Voor meer informatie: lees het boekje In balans met Schlüsslerzouten van Margit Muller Frahling of kijk op www.celzouten.nl
57 INFORMATIE EN VOORLICHTING

HORMONEN hoe zorg je voor een optimale balans?

Zowel tijdens de vruchtbare jaren als tijdens en na de overgang kunnen hormonale disbalansen of disfuncties voor verschillende klachten zorgen. Hoe komt het dat de werking van deze hormonen zo vaak verstoord raakt? Zou het een gevolg kunnen

zijn van onze omgevingsfactoren? In dit artikel vertellen we meer over de mogelijke oorzaken van hormonale klachten en welke voeding en leefstijltips helpen om deze problemen aan te pakken.

Alles wat je moet weten over steroïdhormonen

Wist je dat veel klachten die onder de term ‘hormonale klachten’ vallen eigenlijk helemaal geen hormonale oorsprong hebben? Hormonen zijn in principe boodschapperstoffen die door verschillende organen en klieren kunnen worden geproduceerd. Ze verplaatsen zich door de bloedbaan en brengen een boodschap over door zich te binden aan een receptor op het doelorgaan. Op deze manier wordt het doelorgaan geïnformeerd en aangezet tot een bepaalde actie.

Alle organen en weefsels zijn in staat hormonen te produceren om op die manier te communiceren met andere organen of weefsels. Er bestaan dus ontelbaar veel soorten hormonen. Maar als we het hebben over ‘hormonale’ klachten, hebben we het doorgaans over problemen met de geslachtshormonen.

Deze geslachtshormonen zijn een soort steroïdhormonen.

Steroïdhormonen worden geproduceerd in verschillende klieren in het lichaam, zoals de bijnieren, de geslachtsklieren en de placenta, tijdens de zwangerschap. Deze hormonen omvatten glucocorticoiden (zoals cortisol), mineralocorticoïden (zoals aldosteron), geslachtshormonen (zoals testosteron en oestrogeen) en steroïde hormonen die door de placenta worden geproduceerd tijdens de zwangerschap.

Cholesterol is de voorloper van alle steroïdhormonen. Het wordt, gebruik makend van allerhande enzymen, omgezet in de verschillende

steroïdhormonen. Delen van het lichaam die sterk zijn in het produceren van steroïdhormonen uit cholesterol, zijn de ovaria (eierstokken), testes (teelballen), bijnieren en placenta indien een vrouw zwanger is.

Don’t shoot te messenger Hoe komt het nu dat deze hormonen voor klachten kunnen zorgen? Net zoals alle fysiologische werkingsmechanismen in het lichaam is de werking van hormonen sterk afhankelijk van omgevingsfactoren en het goed functioneren van andere organen of systemen. Hieronder lees je de factoren die de werking van de hormonen beïnvloeden en onze leefstijltips, zodat je deze aspecten in balans weet te houden:

1. Blijf lekker in beweging Uiteraard bepaalt de hormonale status van een vrouw grotendeels de hormoonspiegel. Zo heeft een vrouw in haar vruchtbare jaren een heel andere hormoonspiegel dan een post-menopauzale vrouw. Tijdens de overgang of de perimenopauze kunnen hormonenspiegels sterk fluctueren en onvoorspelbaar zijn.

Tip: zorg gedurende elke levensfase voor voldoende spiermassa en gezonde vetmassa. Gezonde spieren en vet helpen namelijk in grote mate met de instandhouding van hormonale balansen. Dit doe je door voldoende fysieke activiteiten en spieractivatie, zoals door krachttraining.

2. Eet voldoende onverzadigde vetzuren

Een optimale cholesterolproductie door de lever is noodzakelijk voor de aanmaak van steroïdhormonen. Zonder voldoende cholesterol in het lichaam zouden we niet in staat zijn om deze vitale hormonen te produceren. Er zijn gelukkig geen aanwijzingen dat een lage cholesterolwaarde de productie van steroïdhormonen kan ondermijnen.

Tip: zorg voor een gezonde cholesterolhuishouding door het eten van voedsel dat voldoende gezonde onverzadigde vetzuren bevat, zoals omega 3-vetzuren uit vis, algen of olijfolie.

Zorg voor een gezonde cholesterolhuishouding door het eten van voedsel dat voldoende gezonde onverzadigde vetzuren bevat.

58

3. Zorg voor voldoende inname van zink

Hoe sterk elk van de specifieke enzymen werkt, nodig voor de omzetting van steroïdhormonen, is erg individueel verschillend en wordt bepaald door jouw genetisch profiel. Desondanks kunnen deze enzymen ook door omgevingsfactoren beïnvloed worden. Zo kunnen voedingsmiddelen, fyto-oestrogenen, medicijnen of omgevingstoxines de werking beïnvloeden.

Zo leidt een zinktekort bijvoorbeeld tot een verstoorde oestrogeenwerking. Een tekort zorgt namelijk tot het blokkeren van de binding van het hormoonreceptorcomplex aan het juiste stuk DNA. Hierdoor kan het doelorgaan niet gepast op het oestrogeen reageren. Overmatig alcoholgebruik kan het aromatase-enzym sterk stimuleren waardoor er te veel van testosteron naar estradiol wordt omgezet. Zuivel bevat ook veel oestrogenen die afkomstig zijn van het rund.

Vervolgens kunnen ook fyto-oestrogenen, plantaardige verbindingen met oestrogene activiteit, de werking van de lichaamseigen oestrogenen beïnvloeden. Bekende voedingsmiddelen of plantenextracten, die rijk zijn aan fyto-oestrogenen zijn o.a. soja en hoppe. Welke effecten fyto-oestrogenen hebben op de verschillende organen hangt sterk af van het soort orgaan of weefsel van het type fyto-oestrogeen. Zo kunnen fyto-oestrogenen een effect hebben op de schildklier, lever, eierstokken, botten, HPG-as, pancreas, het vetweefsel en de prostaat. Soms hebben fyto-oestrogenen een remmende, maar soms ook een stimulerende werking. Omdat fyto-oestrogenen verschillend reageren op verschillende lichaamssystemen, dienen we er voorzichtig mee om te gaan.

Medicijnen die de productie of werking van steroïdhormonen beïnvloeden, zijn voornamelijk medicijnen die behoren tot de 5α-reductaseremmers, aromataseremmers of selectieve oestrogeenreceptormodulatoren (SERM).

Tip: vermijd zo veel mogelijk de inname van zuivel en alcohol. Zorg voor voldoende inname van zink door schaalen schelpdieren, (orgaan)vlees, noten, gevogelte en vooral oesters te eten!

4. Zoek dagelijks de zon op Sex Hormone Binding Globuline (SHBG) is het transporteiwit dat oestrogenen en testosteron door de bloedbaan heen vervoert. Dit eiwit wordt door de lever geproduceerd en bepaalt de hoeveelheid vrij, en dus biologisch actief, oestrogeen en testosteron in de bloedbaan. De productie van SHBG is onder meer afhankelijk van de hoeveelheid beschikbare vitamine D en van de hoeveelheid actief schildklierhormoon. Voldoende vitamine D en een goed functionerende schildklier zijn noodzakelijk om een goede hormonale huishouding te krijgen!

Tip: ga met ontblote huid dagelijks 30 minuten de zon in. Zo produceer je voldoende vitamine D voor je huid. Vermijd de middaguren: smeer je extra in en draag een pet of hoed, want het is niet de bedoeling dat je huid verbrandt!

5. Bouw bewust momenten van ontspanning in je dag Een aantal leefstijlfactoren kunnen de expressie van verschillende receptoren van steroïdhormonen beïnvloeden. Om een uitgebalanceerde werking te hebben moeten oestrogenen bijvoorbeeld zowel op α-receptoren als op β-receptoren kunnen binden en moet de

verdeling van deze receptoren in balans zijn. Een verstoorde expressie van deze receptoren zal ook de werking van de oestrogenen sterk beïnvloeden wat tot problemen kan leiden. Hetzelfde geldt voor de werking van testosteron. Naast voeding is hier nog een andere factor van belang die de expressie van receptoren sterk kan beïnvloeden. Chronische stress is namelijk in verband gebracht met veranderingen in de expressie van oestrogeenreceptoren in de bijnieren, waarbij vrouwen een afname van de testosteronreceptor vertonen en mannen een toename van de oestrogeenreceptor. Ook de expressie van verschillende receptoren in de hersenen is afhankelijk van de hoeveelheid chronische stress.

Tip: verminder op actieve wijze chronische stress in je dag. Ga bijvoorbeeld wandelen in een groene omgeving, let op een rustige ademhaling, luister rustgevende muziek, mediteer, doe aan yoga, of ga sporten.

6. Beperk de zoetigheid

Nadat hormonen hun biologische functie hebben uitgeoefend, moeten deze door de lever gedeactiveerd en geëlimineerd worden. Dat doet de lever in 2 fases: de eerste fases is een hydroxylatieproces,

59 INFORMATIE KENNISPARTNER

U zoekt orthomoleculaire voedingssupplementen ...

Wij leveren orthomoleculaire voedingssupplementen direct aan uw cliënten op uw verzoek als gezondheidsprofessional. Op onze website kunt u kiezen uit ons brede assortiment van alle gerenommeerde merken.

• onafhankelijk

• geen advies

• vraaggestuurd

• korting voor uw cliënten

• kwaliteit

• betrouwbaar

• klantgericht

Wij verwerken al 25 jaar uw voorschrift!
www.derooderoos.nl | 070-3010701

de tweede fase een conjugatieproces. De conjugatieprocessen, die nodig zijn om steroïdhormonen succesvol te inactiveren en elimineren, zijn methylatie, sulfatie en beta-glucoronidatie. Hormonen, die door de lever niet tijdig en correct worden gemetaboliseerd, kunnen een blijvende of erg sterke hormonale werking hebben, wat tot aanhoudende klachten kan leiden. De lever heeft naast het metaboliseren van hormonen nog een heel aantal taken, waarvan het stabiel houden van de bloedsuikerspiegel de belangrijkste functie is. Verstoringen in de bloedsuikerspiegel kunnen de lever ernstig belasten, waardoor de metabolisering van de steroïdhormonen in het gedrang komt. Zo heeft onderzoek uitgewezen dat insulineresistentie leidt tot een toename in de androgeenproductie en een afname van de oestrogeenproductie. Omgekeerd hebben steroïdhormonen zoals oestrogenen ook een effect op de bloedsuikerregulatie. Beide systemen horen dus in balans te zijn.

Tip: probeer minder (toegevoegde) suikers en producten met (toegevoegde) fructose te eten. Beperk het aantal eetmomenten tot 3 keer per dag, zodat je lever actief aan de slag kan met het inactiveren van hormonen.

7. Kies voor een kleurrijke groente- en fruitmand

Zodra de hormonen door de lever zijn gedeactiveerd, kunnen ze via de gal en de ontlasting worden uitgescheiden.

Er bestaat weliswaar nog een route waarlangs hormonen toch nog opnieuw geactiveerd kunnen worden. Of geresorbeerd kunnen worden in de enterohepatische cyclus, zodat ze nog opnieuw door het lichaam kunnen worden gebruikt. Deze recyclage van hormonen zoals oestrogeen en progesteron vindt plaats in de darm onder invloed van darmbacteriën, die het enzym beta-glucoronidase produceren. Deze verzameling van bacteriën en hun bijhorende genen wordt het estroboloom genoemd. Dysbiose in de darm, en dus een verstoring van de normale werking van het estroboloom, kan hormonale klachten als gevolg hebben.

receptoren binden als de steroïdhormonen. Hierdoor kunnen ze ofwel sterk activeren ofwel bezet houden, waardoor onze eigen hormonen hun boodschap niet kunnen overbrengen. Overmatige of langdurige blootstelling aan hormoonverstorende ingrediënten kunnen ernstige gevolgen hebben voor de hormonale gezondheid. Enkele voorbeelden van deze stoffen zijn Bisphenol A, phtalaten, zware metalen, pesticiden en PCB’s.

Zorg voor een gezond microbioom door voldoende vezelrijke, kleurrijke groenten en fruit te eten.

Tip: zorg voor een gezond microbioom door voldoende vezelrijke, kleurrijke groenten en fruit te eten. Naast gezonde voeding is fysieke activiteit ook belangrijk: alle soorten beweging zijn mogelijk!

8. Pas op met cosmetica en plastics Hormoonverstorende ingrediënten, die onder meer in plastic of cosmetica voorkomen, kunnen ook op dezelfde

Tip: ga zorgvuldig om met producten waar hormoonverstorende ingrediënten in kunnen zitten. Denk daarom o.a. aan een goede waterfilter en biologisch voedsel. Beperk het gebruik van cosmetica, make-up en plastics.

Referenties kunnen worden opgevraagd bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Natura Foundation, www.naturafoundation.nl

61 INFORMATIE KENNISPARTNER

Diagnostiek | Therapie | Testen

Inzichten volgens de drie geneeswijzen.

Ontdek SiVAS – objectief diagnosticeren middels het autonoom zenuwstelsel in een geïntegreerd systeem van westerse, Chinese en Indiaas-Tibetaanse geneeskunde.

Verplichte vooropleiding

SiVAS-Basis

6-daagse cursus

€495

Start 13 september 2024

Specialisatie

SiVAS-Acupunctuur

8-daagse cursus

€795

Start 7 februari 2025

Waarom de SiVAS-opleiding?

• Objectieve diagnose via het autonoom zenuwstelsel

• Holistische methode van westerse en oosterse geneeskunde

• Direct toepasbaar

• Opleidingscentrum in Barneveld

Specialisatie

SiVAS-Auriculo

10-daagse cursus

€995

Start 8 november 2024

Specialisatie

SiVAS-Advanced

8-daagse cursus

€795

Start 18 april 2025

• Materiaal inbegrepen

• Perfect te combineren met andere therapievormen

• Geen apparatuur nodig

• Persoonlijke therapie opstellen

• Werken met het SanoConcept

SiVAS
Voor meer informatie ga naar: sanopharm.com/SiVAS 1 00% natuur. 100% p uur Prins Hendrikweg 2, 3771 AK in Barneveld | info@sanopharm.com | 0342 42 07 14 NIEUW CURSUSJAAR START IN SEPTEMBER 2024

Leer in 6 dagen SiVAS-Polsdiagnostiek en het SanoConcept

Ontdek SiVAS: objectief diagnosticeren in een geïntegreerd systeem van westerse, Chinese en IndiaasTibetaanse geneeskunde met het VAS.

Het VAS: de subtiele kunst van het afstemmen op het lichaam

Het autonome zenuwstelsel speelt in alle geneeswijze een centrale rol. Acupunctuurpunten hebben een rechtstreeks effect via het autonoom zenuwstelsel en ook de chakra’s zijn er direct mee verbonden. Het is de interne verbinding maar ook de verbinding met buiten, onze omgeving.

Het Vasculaire Autonoom Signaal (VAS), ook wel de Pols van Nogier genoemd, is een signaal dat via het autonoom zenuwstelsel wordt doorgegeven en waar te nemen is in de hartslag: een subtiele drukverandering van de polsslag. Kleine prikkels zoals aanraking, licht, acupunctuur en magnetisme zijn al voldoende om een reactie van het autonoom zenuwstelsel op te roepen. Hieruit is een geheel nieuw onderzoeksen therapieveld ontstaan: Auriculo (ooracupunctuur).

Dr. Ton van Gelder, grondlegger van de SiVAS-methode , ontwikkelde een systeem waarbij hij het VAS integreerde in de samenkomst van de drie geneeswijzen. SiVAS is het uitgekristalliseerde resultaat van ruim een halve eeuw onderzoek naar het VAS en de inzichten van dr. Ton van Gelder.

Inzichten volgens de drie geneeswijzen Als je naar de mens kijkt door de lens

van de drie grote geneeswijzen, zie je drie keer wat anders.

In het Westen wordt het leven beschreven als een wonderlijke combinatie van atomen en moleculen. Het leven wordt beschreven als een onderscheid tussen het zelf en niet-zelf. Ziekte heeft een moleculaire verstoring als basis en wordt ook op dat niveau opgelost door het inzetten van medicijnen of operaties.

In de Chinese geneeskunde wordt het leven beschreven als een stromende rivier van energie. Wanneer de Qi-stroom wordt onderbroken ontstaat er ziekte. Waar en hoe de energie wordt onderbroken is sterk gekoppeld aan een emotie. Het doel is om zo te leven dat de Qi vrijelijk kan blijven stromen.

In Ayurveda en de Tibetaanse geneeskunde is alles Bewustzijn. Het beschrijft het meest fundamentele aspect van wat is: Zijn. In energiecentra (chakras) wordt het Bewustzijn omgezet naar Qi en Bewustzijn. Wanneer Bewustzijn beperkt wordt door (rationele) overtuigingen uit zich dat ook in ons leven: hoe we de wereld zien maar ook in onze gezondheid.

Elke geneeswijze belicht een uniek aspect van hetzelfde geheel. Door niet te focussen op welke van de drie geneeswijzen het meest effectief is, maar door ze te integreren, ontstaat een holistisch beeld van het leven.

Het SanoConcept brengt deze geneeswijzen samen in een harmonieus en holistisch systeem. Dit concept ligt ten grondslag aan SiVAS.

SiVAS – Verbinding van westerse en oosterse geneeskunde

Het VAS is een uitermate geschikte methode om het fysieke aspect evenals de meest subtiele energieën uit de oosterse geneeskunde te onderzoeken. In een holistisch uitgewerkt systeem leer je de mens te onderzoeken en te behandelen op drie niveaus (fysiek, Qi en Bewustzijn) volgens de SiVAS-methode.

In SiVAS-Basis (6 dagen) leer je stagnaties en deficiënties te onderzoeken, middelen te testen op therapeutisch effect, onderzoek je het fysieke lichaam, de meridiaansystemen en zeven Bewustzijnscentra (chakra). Daarnaast leer je oscillatie op te sporen en te corrigeren. Een oscillatie is een reflexinstabiliteit waardoor het systeem onvoorspelbaar reageert. Herstel hiervan is het fundament voor balans. Met SiVAS-Basis heb je een stevig fundament en een direct toepasbare methode.

SiVAS Specialisatiemogelijkheden Na SiVAS-Basis zijn er drie specialisaties mogelijk: SiVAS-Advanced, SiVASAuriculo en SiVAS-Acupunctuur. SanoPharm organiseert regelmatig nascholingen voor SiVAS en je wordt opgenomen in een groeiende community van SiVAS-Therapeuten. SiVAS-Basis is de verplichte vooropleiding voor de SiVAS-Specialisaties. Inschrijven kan t/m 31 augustus 2024. Meer weten? www.sanopharm.com/SiVAS

63
INFORMATIE EN VOORLICHTING

BERTHELSEN NATURAL PRODUCTS®

Minerale voedingssupplementen

Berthelsen Natural Products is gegarandeerd van hoge kwaliteit, met enkelvoudige mineralen en een hoge biologische beschikbaarheid.

Al

meer

dan 20 jaar expert in crackers

Energy Complex

IJzer en vitamine C dragen bij aan een normale energie-

*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende

Unieke, luchtige en knapperige crackers

Eenvoudige receptuur, zonder allergenen

Glutenvrij, vegan en biologisch

Verkrijgbaar bij

KOAG-nr. 2840-0321-6848
Verkrijgbaar bij Varuvo – www.varuvo.nl
ekibio beurs.indd 1 12-05-2022 09:33

Nieuwe toepassingen van creatine, een semi-essentiële voedingsstof

Creatine krijgt in toenemende mate aandacht in wetenschappelijk onderzoek, waarbij steeds meer bewijs naar voren komt voor de gunstige effecten ervan op de gezondheid. Hoewel creatine als supplement alom bekend is in de sportwereld vanwege zijn vermogen om de vetvrije massa te vergroten, de spierkracht te verbeteren en de effectiviteit van training te verhogen, blijft het buiten deze context relatief onderbelicht. Wat bijvoorbeeld minder bekend is, zijn de positieve effecten van creatine op andere aspecten van gezondheid zoals cognitieve functies, bloedlipiden, homocysteïnespiegels en oxidatieve stress. Er zijn aanwijzingen, voornamelijk afkomstig uit dierstudies, dat creatine antioxidatieve en ontstekingsremmende eigenschappen bezit. Onderzoek suggereert dat gezondheidsvoordelen kunnen worden behaald door een relatief lage, dagelijkse inname van creatine, bijvoorbeeld drie gram per dag, gedurende het leven. Deze bevindingen benadrukken het potentieel van creatine als een nuttig supplement, niet alleen voor atleten, maar ook voor algemene gezondheidsdoeleinden.

Bewegingsapparaat

Naarmate men ouder wordt, neemt de kwantiteit en kwaliteit van de spiermassa af. Sarcopenie verwijst naar het verlies van spiermassa en -kracht dat vaak optreedt bij veroudering. Weerstandstraining is de meest effectieve manier om sarcopenie tegen te gaan. Uit verschillende humane studies blijkt dat suppletie met creatine, in aanvulling op weerstandstraining, tot een grotere toename van de spiermassa en spierkracht bij 55-plussers leidt dan training alleen.

Het behouden van de spiermassa en spierkracht is belangrijk aangezien dit een substantiële bijdrage levert aan een reductie van het valrisico en het behouden van functionele onafhankelijkheid en algehele kwaliteit van leven. In de wetenschappelijke studies varieerden de gebruikte doseringen creatine van 3

tot 20 gram per dag en de suppletieduur van 2 tot 12 maanden. Hoewel de meeste studies een combinatie van creatine en weerstandstraining onderzochten, zijn er ook enkele studies gedaan met alleen creatine. De uitkomsten hiervan waren minder indrukwekkend. Meestal bleef de spierkracht gelijk en was er geen toename van de vetvrije massa. De duur van het merendeel van de studies was slechts een week. Eén studie duurde echter een jaar. Het behouden van spiermassa en -kracht gedurende een jaar zonder achteruitgang is bij 55-plussers zeker gunstig te noemen.

Cognitieve functies

Het brein is een metabool zeer actief orgaan dat maar liefst 20% van de totale lichaamsenergie gebruikt. Er is groeiend onderzoek dat suggereert dat creatine mogelijk voordelen biedt voor de hersenfunctie en cognitieve prestaties. De ernstige gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen met het creatinedeficiëntiesyndroom maken duidelijk hoe belangrijk creatine is voor de hersenen. Creatine wordt in de hersenen aangemaakt en kan (in beperkte mate) vanuit het bloed de hersenen binnendringen via de creatinetransporters in de endotheelcellen die de bloed-hersenbarrière vormen.

Depressie

Er zijn aanwijzingen gevonden die suggereren dat er een verandering kan zijn in de concentratie van creatine in de hersenen en/of verstoringen in het creatinemetabolisme bij mensen met een depressie. Bovendien heeft een Amerikaanse bevolkingsstudie een verband aangetoond tussen een lage inname van creatine via voeding en een verhoogd risico op depressie. Enkele klinische onderzoeken naar het gebruik van creatine als behandeling van depressie, hoewel met een beperkt aantal deelnemers, vertoonden overwegend positieve resultaten. In de meeste gevallen werd het effect van creatine als aanvulling op reguliere antidepressiva onderzocht. De klinisch revelante verbeteringen die tot nu toe zijn waargenomen bij het toevoegen van creatine in deze beperkte studies, dienen verder onderzocht te worden in grotere gerandomiseerde studies.

Lees het volledige artikel op www.orthokennis.nl. Hier wordt verder ingegaan op de toepassingen van creatine (onder andere bij chronische vermoeidheid, voor de cardiovasculaire gezondheid en voor glucoseregulatie).

65 N&S REDACTIONEEL

Verfrissende ijsthee met

GRANAATAPPEL

Met dit recept maak je een heerlijk verfrissende, groene ijsthee met granaatappel, honing en citroen. De ideale verfrissing voor een warme zomerse dag.

INGREDIËNTEN:

(voor 4 glazen ijsthee)

• 8 ijsklontjes

• 1 liter groene thee

• 2 eetlepels honing

• 1 granaatappel

• 1 citroen

• Eventueel wat takjes munt

BEREIDINGSWIJZE:

1. Bereid de ijsklontjes voor.

2. Zet 1 liter groene thee met water van ongeveer 90 graden Celsius. Dit is beter voor het behoud van de smaak en de antioxidanten in de groene thee. Voeg naar smaak honing toe. Laat de thee afkoelen en zet hem in de koelkast.

3. Pers een halve citroen uit en schenk dit in de afgekoelde thee.

4. Schep in elk glas twee theelepels granaatappelpitjes (of meer naar smaak) en 2 ijsklontjes.

5. Schenk de thee in de glazen.

6. Snij de rest van de citroen in partjes als decoratie op het glas en voeg eventueel wat blaadjes munt toe.

Tip: Voeg voor het invriezen van de ijsklontjes wat granaatappelpitjes en partjes citroen toe voor een bijzonder effect.

Dit recept werd gemaakt door productspecialist Iris Brunsmann van Bonusan. Kijk voor meer recepten op www.bonusan.nl

RECEPT 66

Kies voor puur, kies AOV

Wij ondersteunen al ruim 30 jaar zorgprofessionals met kennis, educatie en pure supplementen

836 TOP Complex

Unieke combinatie van 9 kruiden: tijm, oregano, pau d’arco, zwarte komijn, laurier, olijfblad, kruidnagel, gember en zwarte knoflook

1031 L-Glutamine Complex

Met cofactoren magnesium, mangaan, L-taurine en vitamine

B6 die de omzetting van L-glutamine ondersteunen

1030 Paddenstoelencomplex

Een unieke combinatie van Agaricus Blazei, Cordyceps Sinensis en de Inotus Obliquus (Chaga) met gestandaardiseerde extracten uit de verschillende groeifases

Scan de QR code voor meer nieuwe supplementen

t 036 5460920 • i www.aov.nl
NIEUW!

KIRA, NIKI EN DIONE! SUCCES

Jullie onvermoeibare inzet en toewijding hebben jullie al naar ongekende hoogten gebracht. Als trotse sponsor wensen we jullie heel veel succes toe en zijn we vereerd deel uit te maken van jullie reis. Bij Vitals begrijpen we dat topprestaties vragen om optimale ondersteuning. Daarom ondersteunen we jullie met onze hoogwaardige voedingssupplementen en dragen we graag bij aan het verwezenlijken van jullie ambities. Wij staan achter jullie, elke stap van de weg. Op naar mooie overwinningen en glansrijke momenten!

ELKE DAG BETER WWW.VITALS. NL/SPORT
KIRA TOUSSAINT ZWEMMEN NIKI VAN SPRANG ROEIEN DIONE HOUSHEER HANDBAL

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.