TUINseizoen september 2017

De prairie van Noordwijkerhout Amper vier jaar geleden zwichtte Herman Tulen voor prairiebeplanting en nu geniet hij dagelijks van zijn bloemrijke grassentuin in Noordwijkerhout.

Te midden van een woonwijk wuiven de grassen rijkelijk en scheren de zwaluwen aan hem voorbij.

TEKST: KRISTEL ENGELEN FOTO’S: MODESTE HERWIG ONTWERP: LIANNE’S SIERGRASSEN (WWW.SIERGRAS.NL)

62

Tuinseizoen 09|2017

Tuinreportage

Herman

‘De afwisseling tussen de plantvakken maakt het extra leuk.’

09|2017 Tuinseizoen

63

Vanaf de veranda achter in de tuin hebben de bewoners een waanzinnig uitzicht over de prairieborders.

E

en heuvel met daarop het manshoge vedergras Stipa gigantea vormt het letterlijke hoogtepunt van de tuin. Zonnehoed (Rudbeckia maxima) piept er met zijn geeloranje bloemen vrolijk tussendoor. Een andere bijzondere verschijning is Echinacea purpurea ’Virgin’, een rode zonnehoed die alles behalve rood is: hij bloeit wel drie maanden lang met helderwitte bloemen. Rondom staan het koninginnenkruid Eupatorium maculatum ’Riesenschirm’ en Amorpha canescens paars te bloeien. Hoewel er geen kleur geschuwd wordt in de grassentuin, vormen lila, blauwpaars, violet en roze toch wel de rode draad.Aan de buitenkant staat het hogere struisriet Calamagrostis x acutiflora ’Karl Foerster’, met stijf opgaande, smalle bladeren en slanke pluimen.Voorin vormen lage grassen de basis, zoals Sporobolus airoides, met daar bovenuit een bloemenzee van Echinacea purpurea ’Magnus’ en Echinacea pallida. Liatris spicata en L.aspera wuiven er met hun lange, paarse bloeiaren tussendoor. Een stukje NoordAmerikaanse prairie te midden van een woonwijk in Noordwijkerhout.

Uitbundige grassen Voor wie ooit bij Lianne’s Siergrassen in het Groningse De Wilp is geweest, kunnen sommige combinaties bekend voorkomen.Tuineigenaar Herman Tulen vroeg dan ook aan tuinontwerpster Lianne Pot, tevens het gezicht achter deze in siergrassen en prairieplanten gespecialiseerde kwekerij, om het beplantingsplan te maken. Sommige combinaties komen zelfs letterlijk uit haar voorbeeldtuinen in De Wilp. Herman vertelt: „In oktober 2013 gingen we op verkenningstocht bij Lianne om te zien of de prairietuin wat voor ons was.We waren blij verrast: in the middle of nowhere troffen we 2 à 3 hectare aan modeltuinen aan met een stukje kwekerij. De prairieborders zagen er schitterend uit.We kenden Echinacea bijvoorbeeld al wel, maar keken onze ogen uit bij de ’Virgin’, die helder wit is. Ook grassen als Stipa gigantea hadden we nog nooit zo gezien. Er waren verschillende borders op kleur, de één met meer vaste planten en de ander met meer grassen. Het was al ver in de nazomer, de bloemen waren over hun top, maar de grassen waren uitbundig en geweldig om te zien. Niets van de aangeharkte tuin zoals wij die kenden, maar heel speels en natuurlijk.Toen wisten we: die kant willen we zeker op.’’

Herman schreef wat maten en plantnamen op en verwerkte dit thuis in een lijstje met ideeën. Het was aan Lianne om het concept verder uit te werken. „We vroegen haar om een beplantingsplan met een natuurlijke uitstraling, en er moest aansluiting komen met het bestaande deel van de tuin.We wilden zoveel mogelijk planten en grassen en zo min mogelijk stenen en constructies.Wel wilden we tussen de planten door kunnen lopen. Over een slingerpaadje van zand kun je nu tussen de hoge Stipa’s door.’’

Overdaad aan bloemen Vanaf de veranda gaat er een waanzinnig uitzicht over de prairieborders. De achterliggende woonhuizen verraden echter dat het om een woonwijk gaat. Dat was dertig jaar geleden wel anders. „We kochten het huis met oude bloemenkwekerij in het landelijke gebied van Noordwijkerhout, maar inmiddels zijn er veel huizen bij gebouwd.’’Aanvankelijk was het achterste deel als speelveld ingericht, maar de kinderen werden groot en het idee ontstond om dit gedeelte aan te pakken. „Een trend is om je huis en tuin met elkaar te verbinden. Onze tuin ligt op het noorden, dus achterin hebben we het langst de zon. Dat is de reden dat we ervoor hebben gekozen om hier de veranda te plaatsen. De zon valt in de veranda dus je kunt hier heerlijk lang zitten.’’ Na het plaatsen van de veranda, begon de zoektocht naar een invulling voor de nieuwe tuin. Herman had altijd al plezier in het tuinieren en deed dat ook al met regelmaat in het bestaande deel, een tuin die op traditionele wijze is aangelegd. Het nieuwe deel mocht minimaal net zo groen worden. Na wat Google-werk kwam hij uit bij siergrassen en als vanzelf kwam het concept prairietuin aan het licht. „De overdaad aan bloemen, de kleuren, de vlinders en bijen; mijn interesse was gewekt.’’

Link tussen oude en nieuwe deel In totaal zijn er vier vakken opnieuw beplant. Per vak koos Lianne voor een ander soort beplanting. Zo is het gedeelte bij de notenboom weer anders dan de tuin op de heuvel. „Het is maar net hoe de vakken liggen

64

Tuinseizoen 09|2017

Tuinreportage

09|2017 Tuinseizoen

65

‘ De tuin is een gevarieerde oase voor vele vogels.’

ten opzichte van de zon’’, legt Herman uit. „Sommige stukken komen ook sneller in bloei of gaan juist langer door. Die afwisseling maakt het extra leuk.’’ De voorjaarsbloei is wat bedeesder, maar het is dan alles behalve saai.Veel planten groeien namelijk gigantisch snel. Het eerste wat in bloei komt, is wildemanskruid (Pulsatilla vulgaris) en veldbies (Luzula nivea). „En de explosie van groei in april en mei is ook leuk om naar te kijken. De Stipa’s springen al rond half mei open en staan vanaf dan op de heuvel te wuiven. De rest komt daar langzaam achteraan.Vanaf eind mei begint er ook meer kleur in te komen. Zodra de Echinacea tegen eind juni in bloei komt, is het één grote bloemenzee.’’ Het verschil met de traditionele tuin, die vele jaren eerder is aangelegd, is opgelost door her en der wat grassen in de bestaande borders aan te planten. „Hoewel deze tuin traditioneler van opzet is, stonden er wel al veel vaste planten in. Samen met de siergrassen is er nu een duidelijke link met het nieuwe deel.”

Niet sproeien, weinig wieden Op advies van Lianne laat Herman de verdorde grassen en vaste planten in de winter staan. De zaaddozen trekken veel vogels aan en zorgen voor een mooi winterbeeld. Dauw valt op de uitgebloeide grassen en bloemhoofden, er komen spinnenwebben in de planten en na een sneeuwbui is het uitzicht sprookjesachtig. Pas rond eind maart worden de borders teruggeknipt.

Daarna is er niet veel werk meer. Mest hebben de prairieplanten niet nodig en het sproeisysteem kan uitblijven, want de lava waar de planten in staan, houdt de kluiten vochtig. Ook zorgt de lava ervoor dat er weinig onkruid doorkomt. „De overige tuin die nog in traditionele vorm is aangelegd, zorgt voor meer werk. Maar om eerlijk te zijn vind ik dat niet zo’n punt. De meeste mensen die onze tuin inlopen, roepen meteen: tjonge, wat een werk! Maar ik vraag dan altijd: wat is werk? Naar de sportschool gaan is ook veel werk.

Voor mijn werk als financieel adviseur zit ik vaak achter mijn bureau. Na al dat zitten, is het fysiek bezig zijn in de tuin een fijne afwisseling voor mij.Als je iets leuk vindt om te doen, is het dan werk?’’

‘De overdaad aan bloemen, de kleuren, de vlinders en bijen; mijn interesse was gewekt’, zegt Herman over de prairietuin.

Bloemen worden geplukt om vazen binnen en op de veranda mee te vullen.

Oase voor vogels Het nieuwe prairiegedeelte wordt door familie en vrienden erg gewaardeerd: „De veranda is echt ons zomerverblijf geworden’’, vertelt de tuineigenaar enthousiast. „Zodra het wat kouder is, gaan de warmtelampen aan en trekken we wat meer naar binnen, terwijl we bij mooi weer fijn buiten in de zon kunnen zitten.’’

In het verlengde van de veranda, met uitzicht op de tuin, heeft Herman een thuiswerplek.Vanaf het moment dat de klok naar de zomertijd verzet wordt, werkt hij bijna altijd daar. „Heel inspirerend en ontspannend en het uitzicht is waanzinnig. De tuin is een gevarieerde oase voor vele vogels die wormen en insecten zoeken en komen broeden. Als we soms tot de schemering onder de veranda zitten, scheren er zelfs zwaluwen voorbij, op insectenjacht door de tuin.’’

Of de tuin nu af is? Herman: ,,Dit gedeelte wel, maar er is, ondanks de aanpassingen die we al gedaan hebben, nog best een groot verschil tussen de traditionele tuin en het nieuwe deel. De uitdaging is om in de bestaande tuin dezelfde bloemenzee te creëren als in de prairietuin.’’

09|2017 Tuinseizoen

67