ШЯКИ ШЯКИ
ÌßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÌ, ÑßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÍ, ÍÅÚß ×ÛÕÀÐ ÃÀÐÀÍËÛÃËÀÐ ÀÉÄÛÍËÛÜÀ?!
БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper
№ 11 (181), Нойабр 2019 ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН
декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.07.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993
оф
SHEKI
MUNICIPALITY
www.issuu.com/shekibelediyyesi
Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир
23 ДЕКАБР Бялядиййя сечкиляри эцнцдцр
УНУТМАЙАГ! ГАРАКЯНД ФАЪИЯСИНДЯН 28 Ил ЮТЦР
Бялядиййя сечкиляри цчцн бцллетенлярин чапына башланыб
Ядлиййя Назирлийинин Бялядиййялярля Иш Мяркязиня ряис тяйин олунду
Декабрын 23-дя кечириляъяк бялядиййя сечкиляри цчцн 5.020.287 бцллетенин чап едилмяси нязярдя тутулуб.
Яdliyyя naziri, Ы dяrяcяli dюvlяt яdliyyя mцшaviri Fikrяt Mяmmяdovun 21 noyabr tarixindя Яdliyyя iшчilяrinin peшя bayramы яrяfяsindя imzaladыьы яmrlя Rяhman Mяmmяdov Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinя rяis tяyin edilib.
Mяrkяzi Seчki Komissiyasыnыn sяdri Mяzahir Pяnahov vя Komissiya цzvlяri сечки бцллетенляринин чапы иля ялагядар noyabrыn 30-da Azяrbaycan Respublikasы Milli Mяclisinin Mяtbяяsindя keчirilяn tяdbirdя iшtirak ediblяr. Mяtbяяdя yaradыlan шяrait vя proseslя yaxыndan tanыш olan sяdr Mяzahir Pяnahov, seчki bцlletenlяrinin чapы vя aшaьы seчki komissiyalarыna verilmяsi ilя baьlы qanunvericiliyin tяlяblяrinя dяqiqliklя яmяl edilmяsi цчцn юz tюvsiyяlяrini verib.
Bцtцn seчki subyektlяri цчцn tamamilя aчыq vя шяffaf hяyata keчirilяn чap prosesi barяdя media nцmayяndяlяrinя aчыqlamasыnda MSK sяdri bildirib ki, seчki bцlletenlяrinin mяtni, formasы, sayы vя hazыrlanma qaydasыna dair tяlяblяr MSK-nыn qяrarыna яsasяn mцяyyяnlяшdirilib. Seчki keчirilяcяk 1606 bяlяdiyyяnin hяr biri цчцn ayrыca ol-maqla, цmumilikdя 5 020 287 (beш milyon iyirmi min iki yцz sяksяn yeddi) яdяd seчki bцlleteninin чap olunmasы nя-
zяrdя tutulub. Artыq namizяdliyin qeydя alыnmasы mяrhяlяsi tamamilя baшa чatmыш bяlяdiyyяlяr цzrя bцlletenlяrin чapыna baшlanыlыb. Seчki bцlletenlяri чap olunduqdan sonra qanunvericiliklя mцяyyяn olunmuш qaydada vя mцddяtdя Mяrkяzi Seчki Komissiyasыndan dairя seчki komissiyalarыna, dairя seчki komissiyalarыndan isя mяntяqя seчki komissiyalarыna verilir. MSK sяdri kцtlяvi informasiya vasitяlяri цчцn tяшkil olunan brifinqdя bяlяdiyyя seчkilяrinin yцksяk sяviyyяdя tяшkil olunub azad, яdalяtli vя шяffaf keчirilmяsi цчцn hяyata keчirilяn layihяlяr vя son hazыrlыq iшlяri barяdя dя яtraflы mяlumat verib vя jurnalistlяrin suallarыnы cavablandыrыb. Qeyd edяk ki, seчki bцlletenlяrinin чap olunmasы prosesinin mцhafizяsi Azяrbaycan Respublikasыnыn Xцsusi Dюvlяt Mцhafizя Xidmяti tяrяfindяn hяyata keчirilir. MSK Katibliyinin Media vя ictimai яlaqяlяr шюbяsi
Rяhman Elmaz oьlu Mяmmяdov uzunmцddяt Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin Hцquq шюbяsinя rяhbяrlik etmiш, 2008-ci ildяn 2019-cu ilin mart ayыnadяk Яdliyyя Nazirliyinin Шяki Regional Яdliyyя Иdarяsinin rяisi vяzifяsindя iшlяmiшdir. 2019-cu ilin mart ayыndan isя Яdliyyя Nazirliyinin Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzindя rяhbяrliyi tяmin etmiшdir. Azяrbaycan Respublikasы Яdliyyя nazirinin 21 noyabr 2019-cu il tarixli яmri ilя Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin rяisi vяzifяsinя tяyin olunmuшdur.
***
Шяки Бялядиййясинин коллективи Рящман Мяммядова йени тяйин олундуьу чятин вя мясулиййятли ишиндя мцвяффягиййятляр арзулайыр. П.С. Гязетимизин бу сайынын 4-6-ъы сящифяляриндя Рящман Мяммядовун бялядиййялярля баьлы “Республика” гязетиня вердийи мцсащибяни охуйа билярсиниз.
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 2
№ 11 (181), Нойабр 2019
Декабрын 23-дя кечириляъяк сечкилярдя Шяки Бялядиййяси цзвлцйцня намизядляр Sыra №-си
Namizяdin soyadы, adы, atasыnыn adы, tяxяllцsц (яlifba sыrasы ilя)
Doьum tarixi
Яsas iш vя xidmяt yeri, вязифяси
Kim tяrяПartiya findяn mяnsubiyyяti irяli sцrцlцб
113 сайлы Шяки шящяр Даиря сечки Комиссийасы цзря 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
Abdulяlimov Sяrdar Adяm oьlu Abdullayev Camal Fikrяt oьlu Abdullayev Elnur Rasif oьlu Allahverdiyev Mayis Ziyad oьlu Baqыyeva Sevinc Иlham qыzы Bilalzadя Faiq Eldar oьlu Яfяndizadя Hafiz Amil oьlu Яhmяdяliyev Rahim Яlяddin oьlu Яhmяdova Sevinc Rasim qыzы Яliyev Mehman Яlihцseyn oьlu Яliyeva Yaqut Mehman qыzы Яшirov Иntiqam Raqif oьlu Яшirov Ramil Nazim oьlu Hacыyeva Elmira Яlяkbяr qыzы Hцseynbяyli Nяbi Mяmmяd oьlu Hцseynli Шahin Qurban oьlu Иlyaszadя Mцшfiq Sяrdar oьlu Иmamov Иsmayыl Mustafa oьlu Иsayev Rasim Qurban oьlu Иsmayыllы Cavad Mяmmяd oьlu Иsmayыllы Яfsanя Rцstяm qыzы Иsmayыlov Etibar Cabbar oьlu Иsmayыlov Иlham Mяmmяd oьlu Иsmayыlov Rцstяm Tacяddin oьlu Иsmayыlov Sahib Шukurяt oьlu Иsmayыlov Шahid Nяzir oьlu Иsrafilova Чinarя Rahim qыzы Kяrimova Gцlnar Faiq qыzы Mahmudova Gцnel Mяmmяdsaleh qыzы Mяmmяdov Aydыn Salis oьlu Mяmmяdov Nail Hяmzяt oьlu Mяmmяdov Nizami Иsgяndяr oьlu Mяmmяdov Samir Cabir oьlu Mяmmяdova Шяhla Niyazы qыzы Mцrшцdzadя Nuran Иsmayыl qыzы Musayeva Aytяn Mцzяffяr qыzы Musayeva Sяyyarя Akif qыzы Mustafayev Eldar Rяшid oьlu Mustafayev Qoшqar Asim oьlu Mцzяffяrli Orxan Rasim oьlu Naьыyev Kamran Rюvшяn oьlu Nяsibov Elшяn Mяhяmmяd oьlu Qasыmov Чingiz Nurmяmmяd oьlu Qasыmova Gцnay Abdulhяmid qыzы Qяdirzadя Sяbinя Bяшarяt qыzы Rяшidova Nazilя Hцseyn qыzы Salamova Gцlnaz Mustafa qыzы Sяmяdov Sadiq Vaqif oьlu Sultanova Afaq Yusif qыzы Xasmяmmяdov Aьaяli Baba oьlu
15.08.1970 27.01.1975 20.10.1986 22.06.1968 11.09.1986 04.05.1993 07.09.1990 20.02.1977 30.06.1992 19.10.1972 23.08.1996 26.08.1980 12.04.1982 18.01.1952 23.11.1957 05.11.1992 11.05.1994 16.01.1959 19.08.1979 07.01.1956 20.06.1995 11.11.1976 25.06.1964 18.04.1989 15.05.1970 08.01.1959 13.09.1988 13.08.1985 18.09.1994 28.02.1967 26.08.1983 27.10.1952 29.11.1980 17.10.1957 16.03.1993 20.06.1988 10.09.1995 20.11.1958 25.06.1987 09.08.1996 31.12.1982 10.06.1984 12.12.1957 03.02.1997 05.02.1995 18.06.1987 25.06.1954 31.12.1973 06.07.1960 18.06.1952
Шяki шяhяrи, фяrdi яmяk Шяki Broyler MMC, дirektor Шяki шяhяr H.Яliyev Mяrkяzi, мцhяndis Шяki Kommunal Tяsяrrцfat ИB, бaш мцhasib Шяki шяhяr 1 saylы tam orta mяktяb, мцяllimя Шяki шяhяr Sяyyar MMC, мenecer Шяki bяlяdiyyяsi, бaш torpaq mцtяxяssisi Ишlяmir ADPU-нун Шяki filialы, оperator Шяki Bяlяdiyyяsi, вergi мцfяttiшi Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasы. лoqoped Шяki bяlяdiyyяsi, сяdr mцavini Шяki Kommunal Tяsяrrцfat ИБ-nin Ишыqlandыrma шюbяsi, мцdir Шяki Tibb Kolleci, дirektor Ишlяmir Шяki Subartezian Quyularыnыn Иstismarы Иdarяsi, мцhяndis-elektrik ADPU-нун Шяki filialы, мцtяxяssis Ишlяmir Шяki Elektrik Stansiyasы MMC, нюvbя rяisi Azяrbaycan Цmцd Partiyasы Шяki rayon шюbяsi, сяdr ADPU-нун Шяki filialы, тyutor Шяki Kommunal Tяsяrrцfat ИB, иqtisadчы mцhasib Шяki шяhяri, фяrdi яmяk Шяki rayon Чяlяbixan qяsяbяsi tam orta mяktяbin Kosalы kяnd filialы, мцяllim Шяki шяhяri, сahibkar Шяki Dюvlяt Regional Kolleci, тяcrцbя rяhbяri ADPU-нун Шяki filialы, мцtяxяssis ADPU-нун Шяki filialы, Фilologiya fakцltяsiнин дekan mцavini Шяki шяhяr 3 saylы uшaq baьчasы, тяrbiyячi Ишsiz Шяki bяlяdiyyяsi, вergi mцfяttiшi Tяqaцdчц Шяki шяhяr 10 saylы tam orta mяktяb, мцяllim Шяki шяhяr Uшaq Иncяsяnяt Мяktяbi, мцяllimя ADPU-нун Шяki filialы, тяdris mцtяxяssisi Шяki шяhяr 29 saylы uшaq baьчasы, тяrbiyячi Шяki bяlяdiyyяsi, пroqramчы mцhasib Tяqaцdчц ADPU-нун Шяki filialы, кompцter mцtяxяssisi Ишlяmir Zaqatala Regional Qaz Иstismar Иdarяsinin Шяki xidmяt sahяsi, хidmяt rяisi Шяki bяlяdiyyяsi, вergi шюbяsinin mцdiri Tяqaцdчц Шяki Чeшmяli kяnd uшaq baьчasы, мцdir ADPU-нун Шяki filialы, мцtяxяssis Шяki шяhяr 7 saylы tam orta mяktяb, мцяllimя Шяki bяlяdiyyяsi, сяdr mцavini Ишlяmir Шяki шяhяr Tibb Kolleci, щяkim-мцяllimя Tяqaцdчц
Юzц Юzц Юzц ЙАП Юzц Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц ЙАП ЙАП ЙАП ЙАП Юzц Юzц ЙАП Юzц Юzц АЦП Юzц Юzц АЦП Юzц Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц Юzц Юzц Юzц Юzц Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц Юzц ЙАП Юzц ЙАП Юzц АВП ЙАП Юzц
Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf YAP Sosial Rifah Partiyasы Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP YAP YAP YAP Bitяrяf Bitяrяf YAP YAP Bitяrяf Цmцd Partiyasы Bitяrяf Sosial Rifah Partiyasы Цmцd Partiyasы Bitяrяf Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf Bitяrяf YAP Bitяrяf YAP Bitяrяf Vяhdяt Partiyasы YAP Bitяrяf
115 сайлы Шяки кянд икинъи Даиря Сечки Комиссийасы цзря 1 2 3 4 5 6 7 8
Abdurяhimov Sahib Rahim oьlu Baharяddinli Fяridя Sahib qыzы Яhmяdli Elbrus Иlham oьlu Mяmmяdzadя Aьabala Zahir oьlu Qяhrяmanzadя Elvin Murad oьlu Saatov Allahverdi Иlqar oьlu Шяmiyev Nicat Namiq oьlu Sцleymanov Uьur Sяbuhi oьlu
17.08.1987 24.06.1994 16.02.1992 02.08.1993 04.04.1996 10.10.1993 11.04.1996 08.04.1994
Fяrdi tяsяrrцfatчы Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialыnda operator Fяrdi tяsяrrцfatчы Fяrdi tяsяrrцfatчы Шяki Qaz Иstismar Иdarяsindя чilingяr Fяrdi tяsяrrцfatчы Dюvlяt Sosial Mцdafiя Fondunun Шяki filialыnda sosial agent AMEA-nыn Шяki Regional Elmi Mяrkяzi-baш mцhasib
юzц юzц юzц юzц юzц юzц юzц юzц
Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf Bitяrяf ASDP Bitяrяf Bitяrяf
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 3
Йе ни А з ярба йъ а н П а рт и йа с ы ны н Ш яки Бял яди ййяс и цз ря на м и з ядл яр ярии
Allahverdiyev Mayis Ziyad oьlu
Яфяндизадя Щафиз Амил оьлу
Ящмядова Севинъ Расим гызы
Ялийева Йагут Мещман гызы
Яширов Интигам Рагиф оьлу
Яширов Рамил Назим оьлу
Щаъыйева Елмира Ялякбяр гызы
Илйасзадя Мцшфиг Сярдар оьлу
Исмайылов Шащид Нязир оьлу
Кяримова Эцлнар Фаиг гызы
Гасымова Эцнай Абдулщямид гызы
Мусайева Сяййаря Акиф гызы
Мустафайев Гошгар Асим оьлу
Мцршцдзадя Нуран Исмайыл гызы
Наьыйев Камран Рювшян оьлу
Ряшидова Назиля Щцсейн гызы
Султанова Афаг Йусиф гызы
Бялядиййя сечкиляриндя иштирак едяъяк намизядлярин гязетин 2-ъи сящифясиндя дяръ олумуш сийащысы 113 вя 115 сайлы Даиря Сечки Комиссийаларындан алынмышдыр.
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 4 Azяrbaycan Respublikasы Яdliyyя Nazirliyi Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinин ряиси Rяhman Mяmmяdovун “Республика” гязетиня мцсащибяси.
№ 11 (181), Нойабр 2019
Yerli юzцnцidarяetmя vя
Yerli юzцnцidarя institutunun yaradыlmasы цmummilli lider Heydяr Яliyevin adы ilя baьlыdыr. Ulu юndяr sяlahiyyяtli, mцstяqil yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnы demok ratiyanыn inkiшaf шяrti vя eyni zamanda dюvlяtin idarя edilmяsindя vяtяndaшlarыn iшtirak hцququnun tяmin edilmяsinin яsas gюstяricisi kimi yцksяk qiymяtlяndirib. Mяhz dahi юndяrin mцяllifi olduьu Azяrbaycan Respublikasыnыn Konstitusiyasыnda ilk dяfя olaraq bяlяdiyyяlяrin hцquqi statusu qanun чяrчivяsindя mцяyyяnlяшdirilяrяk onlarыn iшinin tяшkili, sяlahiyyяtlяri, qяrarlarыn qяbul edilmя qaydasы, o cцmlяdяn bяlяdiyyяlяrin mцstяqilliyinin tяminatы mяsяlяlяri юz яksini tapыb. Azяrbaycan Respublikasы Яdliyyя Nazirliyi Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzindя rяhbяrliyi tяmin edяn Rяhman Mяmmяdovun “Республика” гязетинин мцхбириня mцsahibяsi.
kilяrindя 20454 bяlяdiyyя цzvц seчilяrяk 2667 bяlяdiyyя fяaliyyяtя baшlayыb. Bяlяdiyyя institutunun юnяmini yцksяk qiymяtlяndirяn ulu юndяr seчkilяrin шяffaf, mцtяшяkkil keчirilmяsinin tяmin olunmasыnы шяxsi nяzarяtindя saxlayaraq seчki юncяsi xalqa mцraciяtindя vяtяndaшlarы seчkilяrdя fяal iшtirak etmяyя чaьыrыb. Yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn fяaliyyяtinin mцasir tяlяblяr sяviyyяsindя qurulmasы, onlarыn iqtisadi resurslardan istifadя sяmяrяsinin yцksяldilmяsi vя yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя rolunun artыrыlmasы mяqsяdilя юtяn dюvr яrzindя iki dяfя bяlяdiyyяlяrin birlяшmяsi hяyata keчirilib. 2009 vя 2014-cц illяrdя hяyata keчi-
rяetmя sahяsindя bu aktivlik яhяmiyyяtli dяrяcяdя hiss olunur. Юtяn illяr яrzindя keчirilяn hяr bяlяdiyyя seчkisindя seчilяn bяlяdiyyя цzvlяri sыrasыnda qadыnlarыn, gяnclяrin sayыnda artыm mцшahidя edilib. Sonuncu dяfя 2014cц ildя keчirilяn seчkilяrdя 1599 bяlяdiyyя цzrя 14.963 bяlяdiyyя цzvц (9727 kiшi, 5236 qadыn) seчilmiшdir. 30 partiya nцmayяndяsinin iшtirak etdiyi seчkidя seчilmiш bяlяdiyyя цzvlяri sыrasыnda qadыnlarыn vя gяnclяrin sayы xeyli artaraq qadыnlarыn sayы 5.236 nяfяr (34.9 faiz), gяnclяrin sayы isя 5.450 nяfяr (36.42 faiz) olub. Юlkяdяki inkiшaf, dцnyada baш verяn hadisяlяr, demokratik dяyiшikliklяr, ictimai hяyatыn tяlяbatlarы bяlяdiy-
Р я щ м а н M Я М М Я Д О В : “Bяlяdiyyяlяr mцstяqil qurumdur. Юz sяlahiyyяtlяrinя aid mяsяlяlяri mцstяqil, sяrbяst hяll edirlяr, onlarыn fяaliyyяtinя mцdaxilя qanunla qadaьandыr.”
***
- Bu il Azяrbaycan Respublikasыnda bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasыnыn 20 ili tamam olur. Юlkяdя bяlяdiyyя institutunun formalaшmasы vя inkiшafы barяdя qыsa mяlumat vermяyinizi xahiш edirяm. - Юtяn illяr яrzindя Azяr-baycanda yerli юzцnцidarяetmя orqanlarы юzцnяmяxsus inkiшaf yolu keчяrяk юlkяmizdя aparыlan hяrtяrяfli quruculuq iшlяrindя, o cцmlяdяn sosial, iqtisadi, ekoloji vя digяr layihяlяrin, чoxsaylы regional proqramlarыn reallaшmasыnda mцhцm rol oynayыblar. Mцsahibяmiz "Konstitusiya Gцnц" яrяfяsinя tяsadцf etdiyindяn haшiyя чыxaraq qeyd etmяk istяrdim ki, Konstitusiyanыn qяbulu mцstяqillik tariximizin яn mцhцm hadisяlяrindяn biri olmaqla yanaшы, ulu юndяr Heydяr Яliyevin Azяrbaycan dюvlяtчiliyi qarшыsыndakы bюyцk xidmяtlяrindяn biridir. Bu Konstitusiya mцstяqil dюvlяt quruculuьu prosesini tяnzimlяyяn, demokratik inkiшafa tяminat yaradan, cяmiyyяtin siyasi, sosial, mяdяni, iqtisadi sferalarыnda kюklц dяyiшikliklяri юzцndя ehtiva edяn, qanunvericiliyin tяkmillяшdirilmяsindя hцquqi baza rolunu oynayan mцkяmmяl vя mцtяrяqqi sяnяddir. Azяrbaycanыn qanunvericilik sisteminin яsasыnы tяшkil edяn Konstitusiya dюvlяt quruluшunun яsaslarыnы, шяxsiyyяt, cяmiyyяt vя dюvlяt arasыndakы mцnasibяtlяrin hцquqi чяrчivяlяrini, siyasi sistemin tяшkili prinsiplяrini, hakimiyyяtlяrin bюlцnmяsini, hakimiyyяt orqanlarыnыn tяшkilini, sяlahiyyяtlяrini vя fяaliyyяt qaydalarыnы mцяyyяnlяшdirir, insan hцquqlarы vя azadlыqlarыnыn tяminatы, elяcя dя yerli юzцnцidarяetmя ilя baьlы mцhцm mяsяlяlяri tяnzimlяyir. Konstitusiyanыn qяbulundan sonra ilk bяlяdiyyя seчkilяri keчirilяnяdяk yerli юzцnцidarяetmя ilя baьlы zяruri hцquqi baza formalaшdыrыlыb, bяlяdiyyя seчkilяrinin qaydalarыnы, bяlяdiyyяlяrin, bяlяdiyyя цzvlяrinin vя qulluqчularыnыn statusunu vя fяaliyyяt prinsiplяrini, yerli юzцnцidarяnin maliyyяsinin яsaslarыnы, bяlяdiyyя яmlakыnыn hцquqi rejimini vя bir sыra baшqa mцhцm mяsяlяlяri tяnzimlяyяn qanunvericilik aktlarы qяbul edilib. Bunlarыn sыrasыnda 1997-ci il 2 iyul tarixli "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda", 1999-cu il 15 oktyabr tarixli "Bяlяdiyyяnin nцmunяvi nizamnamяsinin tяsdiq edilmяsi haqqыnda", 1999-cu il 30 noyabr tarixli "Bяlяdiyyя qulluьu haqqыnda", 1999-cu il 07 dekabr tarixli "Bяlяdiyyяlяrin maliyyяsinin яsaslarы haqqыnda" vя "Bяlяdiyyя mцlkiyyяtinя яmlakыn verilmяsi haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasы qanunlarыnы vя bu qanunlarыn tяtbiq edilmяsi barяdя qяbul edilяn Prezident fяrmanlarыnы gюstяrmяk olar. Юlkяmizdя ilk dяfя 1999-cu il dekabrыnda keчirilяn bяlяdiyyя seч-
Rяhman Mяmmяdov rilяn birlяшmя nяticяsindя bяlяdiyyяlяrin sayы azalaraq 1607-yя enib. Яminliklя deyя bilяrik ki, юtяn 20 ilя yaxыn mцddяt яrzindя yerli юzцnцidarяetmяnin inkiшafы, tяkmillяшmяsi mяsяlяlяri daim dюvlяt rяhbяrliyinin diqqяt mяrkяzindя olub. Tяmяli ulu юndяr tяrяfindяn qoyulmuш hяrtяrяfli inkiшaf strategiyasыnы uьurla davam etdirяn dюvlяt baшчыsы cяnab Иlham Яliyevin bilavasitя tяшяbbцsц vя rяhbяrliyi ilя юlkя hяyatыnыn bцtцn sahяlяrindя, o cцmlяdяn dюvlяt idarячiliyindя чox geniш, ardыcыl islahatlar hяyata keчirilir, vяtяndaш mяmnunluьunun tяmin olunmasы mяqsяdilя яn mцtяrяqqi ideyalar, informasiya-kommunikasiya texnologiyalarыnыn яn son nailiyyяtlяri tяtbiq olunur, gюstяrilяn elektron xidmяtlяrin dairяsi gцnbяgцn geniшlяnir. Юlkяdя qeyri-neft sektorunun sцrяtli inkiшafы, iqtisadiyyatda onun xцsusi чяkisinin яsaslы шяkildя artыrыlmasы, infrastrukturun mцasirlяшdirilmяsi sahяsindя bюyцk layihяlяr reallaшdыrыlыr. Eyni zamanda istяr milli-mяnяvi dяyяrlяrin qorunmasы vя dцnya miqyasыnda tяbliьi, istяr elm vя tяhsilin sяviyyяsinin yцksяlmяsi, istяrsя dя sяhiyyяnin inkiшafы, insanlarыn fiziki vя mяnяvi saьlamlыьыnыn tяminatы sahяsindя Azяrbaycanыn Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanыm Яliyevanыn rяhbяrliyi altыnda Heydяr Яliyev Fondunun tяшяbbцsц ilя hяyata keчirilяn layihяlяr яhalinin rifahыnыn artыrыlmasыnda, sosial mяsяlяlяrin hяllindя xцsusi rol oynayыr. UNESCO-nun vя ИSESCO-nun xoшmяramlы sяfiri Mehriban xanыm Яliyevanыn sяmяrяli fяaliyyяtinin nяticяsi olaraq cяmiyyяtimizdя qadыnlarыn fяallыьы kifayяt qяdяr artыb, onlar bцtцn sahяlяrdя yцksяk aktivlik nцmayiш etdirяrяk ciddi nailiyyяtlяr яldя ediblяr. Yerli юzцnцida-
yяlяri yeni mяqsяdlяrя, sяmяrяli fяaliyyяtя istiqamяtlяndirir. Hяyata keчirilяn mцhцm Dюvlяt proqramlarыnda icra orqanlarы ilя bяrabяr, bяlяdiyyяlяrin vяzifяlяrinin dя mцяyyяn edilmяsi onlarыn fяallыьыnыn yцksяlmяsinя yeni bir stimul yaradыr. Son illяr bir чox qanunlara edilmiш dяyiшikliklяr bяlяdiyyя torpaqlarыndan sяmяrяli istifadя olunmasыna, bяlяdiyyяlяrя яlavя sяlahiyyяtlяrin verilmяsinя, onlarыn mцlkiyyяtinin, яrazilяrinin mцяyyяnlяшdirilmяsinя xidmяt edir. Цmumilikdя bяlяdiyyя institutunun cяmiyyяtin idarя olunmasыnda rolunun artыrыlmasыna hяrtяrяfli шяrait yaradыr. Yerli юzцnцidarяetmяnin чox geniш, яsaslы qanunvericilik bazasы yaradыlыb, toplanan tяcrцbя, mцasir tяlяblяr nяzяrя alыnaraq bu sahяni tяnzimlяyяn qanunvericilik aktlarы vaxtaшыrы tяhlil edilяrяk daha da tяkmillяшdirilib. Hazыrda Ermяnistan tяrяfindяn iшьal edilmiш yaшayыш яrazilяrimiz istisna olmaqla, юlkяmizdя bцtцn yaшayыш mяntяqяlяrindя яhalinin yerli юzцnцidarя hцquqlarыnыn hяyata keчirilmяsi tяmin edilir. - Bяlяdiyyяlяrin sяlahiyyяtlяri яsas etibarilя hansы mяsяlяlяri яhatя edir? - Bu sualы cavablandыrmaq цчцn ilk nюvbяdя biz yerli юzцnцidarяetmя anИayышыnыn mahiyyяtinя toxunmalыyыq. "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununa яsasяn yerli юzцnцidarя vяtяndaшlarыn fяaliyyяtinin tяшkilinin elя bir sistemidir ki, bu sistem onlara qanun чяrчivяsindя yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяri mцstяqil vя sяrbяst шяkildя hяll etmяk hцququnu hяyata keчirmяk vя yerli яhalinin mяnafeyi naminя Azяrbaycan Respublikasы Konstitusiyasыnыn 144-cц maddяsinin ЫЫ hissяsinя uyьun
olaraq dюvlяt iшlяrinin bir hissяsini yerinя yetirmяk imkanы verir. Sadя dildя desяk, yerli юzцnцidarяetmя yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin yerli sakinlяrin юzlяri tяrяfindяn idarя edilmяsi hцququ demяkdir. Яhali bu hцququ birbaшa (yerli rяy sorьusu, referendum, цmumi yыьыncaqlar keчirmяklя) vя юz nцmayяndяlяri vasitяsi ilя - yяni seчki yolu ilя nцmayяndяlяrini mцяyyяnlяшdirib bu nцmayяndяlяrdяn ibarяt idarяetmя orqanlarы vasitяsilя hяyata keчirirlяr. Azяrbaycan Respublikasы Konstitusiyasыnыn 144-cц maddяsinя яsasяn bяlяdiyyяlяrin яsas sяlahiyyяtlяri sыrasыnda qanunvericiliklя mцяyyяnlяшdirilmiш hяdlяrdя yerli яhяmiyyяtli iqtisadi, sosial, mяdяni, ekoloji vя s. mяsяlяlяrin hяlli, bu istiqamяtdя proqramlarыn hazыrlanыb icra edilmяsi kimi mяsяlяlяr mцяyyяn edilmiшdir. Qeyd etmяk lazыmdыr ki, bяlяdiyyяlяrя qanunvericilik vя icra hakimiyyяtlяri tяrяfindяn яlavя sяlahiyyяtlяr dя verilя bilяr. - Bяlяdiyyяlяrin qanunvericiliklя mцяyyяn edilmiш sяlahiyyяtlяrinin hяyata keчirilmяsindя, onlarыn fяaliyyяtinin tяkmillяшdirilmяsindя Яdliyyя Nazirliyi Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin nя kimi rolu vardыr? - Bяlяdiyyяlяr mцstяqil qurumdur. Юz sяlahiyyяtlяrinя aid mяsяlяlяri mцstяqil, sяrbяst hяll edirlяr, onlarыn fяaliyyяtinя mцdaxilя qanunla qadaьandыr. Lakin bu, bяlяdiyyяlяri yerli юzцnцidarяetmяni qanunчuluq яsasыnda hяyata keчirilmяk юhdяliyindяn azad etmir. Bu baxыmdan "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununa яsasяn bяlяdiyyяlяrin iшinin qanunauyьunluьunun tяmin edilmяsi mяqsяdilя bяlяdiyyя, bяlяdiyyя orqanlarы vя onlarыn vяzifяli шяxslяri tяrяfindяn Azяrbaycan Respublikasыnыn Konstitusiyasыna vя qanunlarыna riayяt edilmяsinя inzibati nяzarяt hяyata keчirilir vя bu vяzifя Яdliyyя Na-zirliyinя hяvalя edilib. Eyni zamanda, "Yerli юzцnцidarяetmя haqqыnda Avropa Xartiyasы"nda mцяyyяn edilmiш prinsiplяrя uyьun olaraq onlarыn fяaliyyяtinя inzibati nяzarяtin tяшkili ilя baьlы 2003-cц il 13 may tarixdя "Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя inzibati nяzarяt haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanunu qяbul edilib. Яdliyyя Nazirliyi dя bu qanuna uyьun olaraq bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя inzibati nяzarяtlя baьlы hяr il Milli Mяclisя mяruzя tяqdim edir. Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя inzibati nяzarяtin yaxшыlaшdыrыlmasы vя sяmяrяliliyinin artыrыlmasы, onlara metodiki kюmяyin gцclяndirilmяsi, o cцmlяdяn hцquqi maariflяndirmяnin geniшlяndirilmяsi mяsяlяlяri Яdliyyя Nazirliyi цчцn prioritet olmaqla daim diqqяt mяrkяzindя saxlanыlыr. Seчkilяr nяticяsindя mцxtяlif dцnyagюrцшlц, hazыrlыq sяviyyяsi vя tяcrцbяsi fяrqli insanlar bяlяdiyyя цzvц seчilirlяr. Onlarыn qanunvericiliyin tяlяblяrinя яmяl etmяlяri цчцn ilk nюvbяdя qцvvяdя olan qanunvericilik aktlarы, onlara edilяn dяyiшikliklяr barяdя mяlumatlandыrыlmasы, elяcя dя qanunvericilik aktlarыnыn tяtbiqindя, iшin tяшkilinin digяr mяsяlяlяrindя kюmяklik gюstяrilmяsi zяrurяti vardыr. Mяhz bu sяbяbdяn Яdliyyя Nazirliyinin Яsasnamяsindя inzibati nяzarяtlя yanaшы, bяlяdiyyяlяrin iшinin tяшkilinя kюmяk vя onlara metodoloji yardыm gюstяrmяk vяzifяsi dя nяzяrdя tutulub. Bu fяaliyyяtin hцquqi яsaslarыnы daha da gцclяndirmяk mяqsяdilя "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununa bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin tяшkilinя kюmяk edilmяsi vя onlara yerli юzцnцidarяetmя fяaliyyяtinin qanunauyьun hяyata keчirilmяsi sahяsindя metodoloji yardыm gюstяrilmяsi ilя baьlы 2019cu ilin 9 iyul tarixdя yeni maddя яlavя edilmiшdir. (Арды 5-ъи сящифядя)
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 5
demokratik dюvlяt quruculuьu (Яввяли 4-ъц сящифядя) Цmumiyyяtlя, Яdliyyя Nazirliyinin bяlяdiyyяlяrlя iш sahяsindя fяaliyyяti iki яsas istiqamяti яhatя edir: - Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin tяшkilinя kюmяk vя onlara metodoloji yardыm gюstяrilmяsi; - Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя inzibati nяzarяtin hяyata keчirilmяsi. Hяr iki istiqamяt цzrя paralel olaraq ardыcыl iш aparыlыr. - Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin tяшkilinя kюmяk vя onlara metodoloji yardыm gюstяrilmяsi sahяsindя Яdliyyя Nazirliyi tяrяfindяn gюrцlяn iшlяr barяdя bir qяdяr яtraflы mяlumat verяrdiniz. - Иlk юncя qeyd etmяliyяm ki, bяlяdiyyя цzvlяrinin, qulluqчularыnыn hцquqi maariflяndirilmяsi mяqsяdilя Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzi tяrяfindяn re-gional яdliyyя idarяlяri, Яdliyyя Akademiyasы ilя birlikdя hяr tяqvim ili яrzindя davamlы seminar, kurs vя tяlimlяr ke-чirilir. Xцsusяn aidiyyяti qanunvericilik aktlarыna edilяn son dяyiшikliklяr, qяbul edilяn yeni hцquqi aktlar, onlarыn tяlяblяri, hяmчinin toplanmыш tяcrцbя vя aparыlan tяhlillяr nяticяsindя iшin tяшkilindя nюqsanlara yol verilяn sahяlяrя dair mюvzulara цstцnlцk verilir. Xцsusilя vurьulamaq istяrdim ki, dюvlяt baшчыsыnыn 2018-ci il 18 dekabr tarixli Sяrяncamы ilя tяsdiq edilmiш "Azяrbaycan яdliyyяsinin inkiшafыna dair 2019-2023-cц illяr цчцn Dюvlяt Proqramыnыn hяyata keчirilmяsi цzrя Tяdbirlяr Planы"nыn 6.8.1-ci bяndindя yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn kadr potensialыnыn gцclяndirilmяsi, bяlяdiyyя idarячiliyi sahяsindя mцtяxяssislяrin hazыrlanmasы mяqsяdilя yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn aparatlarыnda чalышan iшчilяrin Яdliyyя Akademiyasыnda kurslara, treninqlяrя vя tяlimlяrя cяlb edilmяsi ilя baьlы tapшыrыq mцяyyяn olunub. Hяmin tapшыrыьa, elяcя dя Яdliyyя Nazirliyinin Яsasnamяsi ilя mцяyyяn edilmiш fяaliyyяt istiqamяtinя uyьun olaraq tяdbirlяr davam etdirilir. Cari ilin 9 ayы яrzindя bяlяdiyyяlяrя hцquqi vя metodoloji yardыm gюstяrilmяsi istiqamяtindя bir чox aktual mюvzularda 180 maarifчilik tяdbiri (tяdris kursu, tяlim, seminar) keчirilmiшdir ki, bu tяdbirlяrя 7355 bяlяdiyyя цzvц vя qulluqчusu cяlb olunmuшdur. Almaniya Beynяlxalq Яmяkdaшlыq Cяmiyyяti (GИZ) ilя яmяkdaшlыq чяrчivяsindя bяlяdiyyя цzvlяri vя qulluqчularы цчцn Gяncя-Qazax iqtisadi rayonunda Шяmkir vя Gяncя Regional Яdliyyя idarяlяri ilя birgя "Bяlяdiyyяlяrdя шяffaflыq vя hesabatlыlыq", "Layihяlяrin hazыrlanmasы vя idarя olunmasы", "Bяlяdiyyяlяrdя ictimai vя юzяl яmяkdaшlыq imkanlarы", "Bяlяdiyyяlяrdя mцhasibat uчotunun tяшkili" mюvzularыnda tяlimlяr keчirilib. Eyni zamanda, bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtindя qanunчuluьun gцclяndirilmяsi mяqsяdilя 25 metodik vяsait vя tюvsiyя hazыrlanыb. Hяmin vяsaitlяrdяn "Bяlяdiyyяlяrdя arxiv iшinin tяшkilinя dair hцquqi aktlar toplusu", elяcя dя "Yerli bцdcяnin tяrtibi" vяsaiti vя "Metodik sяnяdlяr toplusu" Almaniya Beynяlxalq Яmяkdaшlыq Cяmiyyяtinin maliyyя yardыmы ilя kitabчa formasыnda чap edilib. Bяlяdiyyя цzvlяri vя qulluqчularыnыn hцquqi maariflяndirilmяsi, onlara metodoloji kюmяk gюstяrilmяsindя mцhцm vasitяlяrdяn biri dя onlarыn ayrыayrы qanunvericilik aktlarыnыn tяlяblяri, konkret normalarыn tяtbiqi ilя baьlы sorьularыnыn tяrяfimizdяn cavablandыrыlmasыdыr. Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin tяш-kilinin ayrы-ayrы sahяlяri цzrя vяziyyяtin юyrяnilib цmumilяшdirilmяsi, nяticяlяrinя uyьun mцvafiq kюmяkliyin gюstяrilmяsi istiqamяtindя Mяrkяz tяrяfindяn regional яdliyyя idarяlяri ilя birlikdя ardыcыl iш aparыlыr.
Cari ildя Bakы bяlяdiyyяlяri цzrя Mяrkяzin, regionda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяr цzrя isя regional яdliyyя idarяlяrinin яmяkdaшlarы 190-a yaxыn bяlяdiyyяdя olaraq kargцzarlыq iшinin, sяnяdlяrin arxivlяшdirilmяsi vя arxivя tяhvil verilmяsi, vяtяndaшlarыn qяbulunun tяшkili vяziyyяtini yaxыndan юyrяnmiш, mюvcud nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasыna bilavasitя yerindя яmяli vя metodik kюmяkliklяr gюstяriblяr. Bu zaman hяm dя bяlяdiyyяnin icra aparatыnыn bяlяdiyyяnin maliyyя imkanlarыna, onun iш hяcminя uyьun sяmяrяli formalaшdыrыlmasы mяsяlяlяrinя dя diqqяt gюstяrilяrяk mцvafiq tюvsiyяlяr verilib. Bu istiqamяtdя iшlяr davam etdirilir. Qanunvericilik pul tяlяblяrinin icrasы ilя baьlы bяlяdiyyяlяrя geniш sяlahiyyяt verib. Belя ki, bяlяdiyyяlяr pul tяlяblяri ilя baьlы mяhkяmяdя iddia qaldыrmadan inzibati akt qяbul edя bilяrlяr. "Иnzibati icraat haqqыnda" Qanunun 82.1-ci vя 87-ci maddяlяrinin tяlяbinя gюrя pul tяlяblяrinin юdяnilmяsi ilя baьlы inzibati aktlarыn mяcburi qayda-
Bяlяdiyyяlяrin tяsis etdiklяri hцquqi шяxslяri ilя mцnasibяtlяrini qanunvericiliyin tяlяblяrinя uyьun dцzgцn qurmalarы da vacib mяsяlяdir. Mяhz bu mяsяlяlяr dя tяrяfimizdяn юyrяnilir, bяlяdiyyяlяrя mцvafiq kюmяk edilir, tюvsiyяlяr verilir. Bildiyiniz kimi, "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununda dяyiшiklik edilяrяk qяbiristanlыqlarыn saxlanыlmasы, idarя olunmasы, abadlaшdыrыlmasы, kючцrцlmяsi mяsяlяlяri bяlяdiyyяlяrin sяlahiyyяtlяrinя aid edilmiшdir. Bununla яlaqяdar Azяrbaycan Respublikasы Nazirlяr Kabinetinin 2018-ci il 4 dekabr tarixli qяrarы ilя "Qяbiristanlыqlarыn salыnmasы vя idarя olunmasы Qaydalarы" tяsdiq edilmiшdir. Bu iшlяrin qanunauyьun vя vaxtыnda yerinя yetirilmяsinя metodik kюmяk mяqsяdilя bяlяdiyyяlяrя mцvafiq tюvsiyяlяr verilmiш vя "Yaddaш kitabчasы" hazыrlanaraq bцtцn bяlяdiyyяlяrя чatdыrыlmышdыr. Bяlяdiyyяlяrя verilяn yeni sяlahiyyяtlяrdяn dцzgцn, qanunauyьun istifadя olunmasы sahяsindя onlara mцvafiq kюmяk gюstяrilmяsi
23 ДЕКАБР БЯЛЯДИЙЙЯ СЕЧКИЛЯРИ ЭЦНЦДЦР
da icrasы icra mяmurlarы tяrяfindяn tяmin edilir. Hяmin Qanunun 82.2-ci maddяsinя яsasяn inzibati aktы qяbul etmiш inzibati orqan tяlяbin icraya yюnяldilmяsi haqqыnda qяrar qяbul edir vя bu halda tяlяbin icraya yюnяldilmяsi цчцn mяhkяmя qяrarыnыn qяbul edilmяsi tяlяb olunmur. Bu sahяdя bяlяdiyyяlяrin maariflяndirilmяsi istiqamяtindя Mяrkяz tяrяfindяn "Pul tяlяblяrinin юdяnilmяsi ilя baьlы inzibati aktlarыn mяcburi icrasы barяdя" tюvsiyя, elяcя dя icra sяnяdinin tяrtib olunmasы, borcluya gюndяrilmяli olan bildiriшin vя mцvafiq icra шюbяsinя edilяcяk mцraciяt mяktubunun nцmunяlяri hazыrlanaraq bяlяdiyyяlяrя gюndяrilib. Mцsbяt haldыr ki, bяlяdiyyяlяrdя bu istiqamяtdя aparыlan iшlяrdя fяallыq yaranaraq real nяticяlяr яldя olunmaqdadыr. Vergi vя юdяniшlяrin yerli bцdcяlяrя yыьыlmasы sahяsindя bяlяdiyyяlяrin tяsir imkanlarыnыn artыrыlmasы, цmumiyyяtlя, bu sahяdя mexanizmin daha da tяkmillяшdirilmяsi zяrurяti ilя яlaqяdar bяlяdiyyяlяrя bяyannamя, hesabat tяqdim etmяyяn subyektlяrin dюvriyyяsinin mцяyyяnlяшdirilmяsi ilя baьlы mяsяlяlяri tяnzimlяyяn qanunvericilik aktlarы tяrяfimizdяn tяhlil edilmiш vя qanunvericilikdя zяruri dяyiшikliklяrlя baьlы tяkliflяr paketi hazыrlanaraq mцvafiq rяy bildirilmяsi цчцn Vergilяr Nazirliyinя gюndяrilib. Hazыrda tяrяfimizdяn bяlяdiyyя mцяssisяlяrinin yaradыlmasы istiqamяtindя bяlяdiyyяlяrlя maariflяndirici vя tяшviqedici iшlяr aparыlыr. Gюrцlяn iшlяrin nяticяsindя bu sahяdя bяlяdiyyяlяrin fяallыьы mцяyyяn dяrяcяdя artmыш, cari ildя 20-dяn чox yeni bяlяdiyyя mцяssisяsi tяsis edilmiшdir. Onlarыn bir hissяsi artыq fяaliyyяt gюstяrir, digяr qismi isя fяaliyyяtя baшlamasы цчцn zяruri hazыrlыq iшlяrini davam etdirir.
mяsяlяlяri diqqяt mяrkяzindя saxlanыlыr. - Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin fяaliyyяt istiqamяtlяrindяn biri olan bяlяdiyyяlяrя inzibati nяzarяt sahяsindя hansы tяdbirlяr hяyata keчirilir? - Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin vя qяbul etdiklяri aktlarыn юlkя Konstitusiyasыna vя digяr qanunvericilik aktlarыna uyьunluьunun yoxlanыlmasы mяqsяdilя inzibati nяzarяtin hяyata keчirilmяsi цчцn qanunvericiliklя mцяyyяnlяшdirilmiш bяlяdiyyя aktlarыnыn bir surяti qяbul edildikdяn 15 gцn яrzindя inzibati nяzarяt orqanыna gюndяrilir. 2019cu ilin 9 ayы яrzindя Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzi vя regional яdliyyя idarяlяri tяrяfindяn 56985 bяlяdiyyя aktыna baxыlыb, onlardan 1749 akt qanunsuz hesab edildiyindяn dяyiшdirilmяsi vя ya lяьv edilmяsi цчцn onlarы qяbul etmiш bяlяdiyyяlяrя tяkliflяr verilib. Hяmin tяkliflяrdяn 1461-i tяmin edilib, digяrlяri isя baxыlmaqdadыr. Bяlяdiyyяlяr tяrяfindяn 204,88 hektar torpaq sahяsinin qanunsuz olaraq mцlkiyyяtя, 3971,82 hektar torpaq sahяsinin icarяyя, 50 hektar torpaq sahяsinin istifadяyя verilmяsi haqqыnda qяrarlar inzibati nяzarяti hяyata keчirяn orqanыn tяkliflяri яsasыnda bяlяdiyyяlяr vя iddia яrizяlяri яsasыnda mяhkяmяlяr tяrяfindяn lяьv edilib. Bцtюvlцkdя, 4226,7 hektar torpaq sahяsinin qanunsuz verilmяsinin qarшыsы alыnыb. Иnzibati nяzarяt icraatы qaydasыnda aparыlan araшdыrmalar zamanы bir sыra bяlяdiyyяlяrdя daha ciddi hцquq pozuntularы aшkar edildiyindяn toplanmыш materiallar hцquqi qiymяt verilmяsi цчцn prokurorluq orqanlarыna gюndяrilib. - Bu gцn yerli юzцnцidarяetmя sahяsindя mюvcud aktual problemlяrin hяlli vя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin sяmяrяliliyinin daha da
artыrыlmasы цчцn hansы tяdbirlяr hяyata keчirilir? - Sual чox geniш cavab tяlяb edir. Bir mцsahibяdя яhatя etmяk чяtindir. Яvvяla qeyd edim ki, hazыrda Azяrbaycanda sяmяrяli yerli юzцnцidarяetmяnin hяyata keчirilmяsi цчцn bяlяdiyyяlяrin kifayяt qяdяr geniш sяlahiyyяtlяri vardыr. Юtяn dюvr яrzindя юlkя Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя respublikamыzda yerli юzцnцidarяetmя sahяsindя aparыlan qanunvericilik vя institusional islahatlar nяticяsindя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяti xeyli tяkmillяшib. Aчыq hюkumяtin tяшviqi, insan hцquqlarыnыn mцdafiяsi, korrupsiya ilя mцbarizя цzrя milli fяaliyyяt planlarыnda, xцsusilя Azяrbaycanыn gяlяcяk inkiшafыnыn strateji hяdяflяrini tяsbit edяn "Azяrbaycan 2020: gяlяcяyя baxыш" Иnkiшaf Konsepsiyasыnda bяlяdiyyяlяrin potensialыnыn gцclяndirilmяsi vя bяlяdiyyя idarячiliyi sahяsindя ixtisaslaшmыш kadrlarыn hazыrlanmasы mяsяlяlяri prioritet kimi mцяyyяn olunub. Bir чox Dюvlяt proqramlarыnda bяlяdiyyяlяrin inkiшafыnы tяmin edяn, onlarыn yerli яhali qarшыsыnda mяsuliyyяtini artыran mцhцm tяdbirlяr mцяyyяn edilib. Bяlяdiyyяlяr dя юz nюvbяsindя fяallыqlarыnы artыrmalы, tяшяbbцskar, yaradыcы olmalы, vяzifяlяrinin icrasыna daha ciddi yanaшmalы vя yerli юzцnцidarяetmяni qanunчuluq prinsipi яsasыnda hяyata keчirmяlidirlяr. Bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin sяmяrяliliyinin vacib шяrtlяrindяn biri yerli яhalinin, seчicilяrin etimadыnы qazanmasыdыr ki, bu mяqsяdlя onlar fяaliyyяtlяrindя tam шяffaflыьы vя aшkarlыьы tяmin etmяli, seчicilяrя vaxtaшыrы hesabat vermяli, vяtяndaшlarыn mцraciяtlяrinя hяssas vя diqqяtli yanaшmalы, eyni zamanda yerli bцdcя vяsaitlяrinin ilk nюvbяdя hяlli daha vacib olan mяsяlяlяrin icrasыna yюnяldilmяsinя xцsusi diqqяt gюstяrmяlidirlяr. Яhalinin yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыna etimadыnыn artыrыlmasы yerli vergi vя rцsumlarыn yыьыlmasы zamanы qarшыya чыxan problemlяrin vя digяr vacib mяsяlяlяrin hяlli istiqamяtindя dя mцhцm шяrtdir. Mяlumdur ki, yerli юzцnцidarяetmя prinsiplяrinin reallaшdыrыlmasы, bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin sяmяrяli vя qanunauyьun qurulmasы yerli bцdcя ilя birbaшa baьlыdыr. Hяr bir bяlяdiyyя qarшыsыnda dayanan vяzifяlяri yalnыz юz bцdcяsinin imkanlarы hяddindя hяyata keчirя bilяr. Ona gюrя dя yerli bцdcя layihяsi яtraflы tяhlil, dяqiq mяlumat vя hesablamalar яsasыnda hazыrlanmalыdыr. Bu mяsяlяyя чox mяsuliyyяtlя yanaшыlmalы, qanunvericiliklя mцяyyяnlяшdirilmiш bцtцn gяlir mяnbяlяri real sяviyyяdя nяzяrя alыnmalыdыr. Tяcrцbя gюstяrir ki, bяzяn yerli bцdcя layihяsinin hazыrlanmasыna lazыmi sяviyyяdя peшяkar vя mяsuliyyяtli yanaшma olmur, bяlяdiyyяnin debitor vя kreditor borclarы, elяcя dя gяlir mяnbяlяri цzrя (mяsяlяn, яrazisindя olan mяdяn vergisi obyekti, sanatoriya, kurort, mehmanxana юdяniшi obyektlяri цzrя) bцdcяyя юdяnilmяli vяsaitlяr nяzяrя alыnmыr vя ya real hяcmdя nяzяrя alыnmыr. Yerli bцdcя vяsaitinin xяrclяnmяsi zamanы "Bцdcя sistemi haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununa ciddi яmяl edilmяli, bцdcяnin mяdaxil hissяsinin icra vяziyyяtindяn asыlы olmayaraq яmяkhaqqы, яmяk haqqыna цstяlik, pensiya, baшqa sosial mцavinяtlяr vя юdяniшlяr kimi xяrclяrя sekvestr tяtbiq olunmasыna yol verilmяdiyi nяzяrя alыnmalыdыr. Lakin tяcrцbяdя bяlяdiyyяnin яmяkhaqqы, sosial mцdafiя ayыrmalarы цzrя borcu olduьu halda digяr istiqamяtlяrя vяsait ayrыlmasы hallarыna rast gяlinir. Bяlяdiyyяlяrin xeyli hissяsinin sosial mцdafiя ayыrmalarы цzrя borclarыnыn yaranmasыnыn яsas sяbяblяrindяn biri dя budur. (Арды 6-ъы сящифядя)
сящ. 6
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
№ 11 (181), Нойабр 2019
Yerli юzцnцidarяetmя vя demokratik dюvlяt quruculuьu (Яввяли 5-ъи сящифядя) Bяzi bяlяdiyyяlяrdя isя onlarыn bцdcя vяsaitinin 60-70 faizi idarяetmя xяrclяrinя sяrf olunur ki, qalan maliyyя vяsaiti isя yerli юzцnцidarяetmяnin qarшыsыnda duran яsas vяzifяlяrinin icrasыna kifayяt etmir. Fяaliyyяtin sяmяrяliliyini artыrmaq mяqsяdilя yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn qarшыsыnda duran digяr vacib mяsяlя bяlяdiyyя яmlakыndan daha sяmяrяli istifadя olunmasыdыr. Bu sahяdя яn чox xarakterik pozuntulardan biri bяlяdiyyя torpaqlarыnыn zяbti ilя baьlыdыr. Yeri gяlmiшkяn qeyd edim ki, torpaq zяbti qanunla qadaьan edildiyi vя bu яmяlя gюrя mяsuliyyяt nяzяrdя tutulmasыna baxmayaraq, bir чox hallarda insanlar zяbtlяrindя olan torpaq sahяlяrinя mцnasibяtdя юzlяrini imtiyazlы hesab edirlяr. Yяni torpaq sahяlяrinin uzun mцddяt onlarыn sяnяdsiz faktiki istifadяlяrindя olmasыnы hяmin torpaq sahяlяrinя mцnasibяtdя onlara цstцnlцk hцququ verdiyini dцшцnцrlяr. Bяlяdiyyя tяrяfindяn zяbt hallarыna qarшы tяsirli tяdbirlяr gюrцlmяsi, яn baшlыcasы isя izahat iшi aparыlmasы zяruridir. Яhali arasыnda yaranmыш digяr yanlыш fikir ondan ibarяtdir ki, bяlяdiyyя юz ehtiyat fondunun torpaьыnы mцtlяq onlara icarяyя vermяlidir. Яvvяla mяlumdur ki, bяlяdiyyя torpaqlarы yalnыz hяrrac vя ya mцsabiqя vasitяsilя icarяyя verilя bilяr. Digяr tяrяfdяn, bяlяdiyyяlяr юz torpaqlarыndan юzlяri bяlяdiyyя mцяssisяlяri yaratmaqla istifadя edя bilяrlяr. Hяmчinin, bяlяdiyyяlяr юz torpaqlarыnы kiчik hissяlяrlя icarяyя vermяkdяnsя, iri, nцmunяvi tяsяrrцfatlar yaradыlmasы mяqsяdilя icarяyя vermяyя цstцnlцk vermяli, tяyinatыna uyьun, sяmяrяli istifadяyя ciddi nяzarяt etmяlidirlяr. Иcarя haqlarыnыn vaxtыnda yerli bцdcяyя юdяnilmяsi ciddi nяzarяtdя saxlanыlmalы, яks halda qanunamцvafiq tяdbirlяr gюrцlmяlidir. Bяlяdiyyяlяrin яhalinin mяшьulluьunun tяmin olunmasы, sahibkarlыьыn dяstяklяnmяsi istiqamяtindя юz fяallыqlarыnы vя tяшяbbцskarlыqlarыnы artыrmalarы zяruridir. Qanunvericilikdя bяlяdiyyяlяrя tяsяrrцfat fяaliyyяti ilя vя qanunvericiliklя qadaьan edilmяmiш baшqa fяaliyyяtlя mяшьul olmaq цчцn mцstяqil hцquqi шяxslяr yaratmaq hцququ verilmiш, onlarыn fяaliyyяtinin daha sяmяrяli hяyata keчirilmяsi цчцn mцяyyяn gцzяшtlяr nяzяrdя tutulmuшdur. Belя ki, qanunvericilikdя bяlяdiyyя torpaqlarыnыn heч bir haqq юdяnilmяdяn yalnыz bяlяdiyyяlяr tяrяfindяn yaradыlan hцquqi шяxslяrin istifadяsinя ayrыlmasыna yol verilir. Bяlяdiyyяlяr mяhz bu sяlahiyyяtlяrdяn istifadя edяrяk mцxtяlif sahibkarlыq subyektlяri yaratmaqla yeni iш yerlяrinin aчыlmasыna, yerli яhalinin sosial rifahыnыn daha da yцksяldilmяsinя nail ola, elяcя dя yerli bцdcя цчцn яlavя dayanыqlы gяlir mяnbяlяrinin yaranmasыna шяrait yarada bilяrlяr. Gюstяrilяnlяrlя yanaшы, bяlяdiyyяlяr yerlяrdя yerli adяt-яnяnяlяrin tяbliьi vя tяшviqi, onlarыn qorunub saxlanыlmasы, яrazinin tяbii mцalicяvi ehtiyatlarыndan vя s. imkanlardan turizmin inkiшafы mяqsяdilя istifadя olunmasы sahяlяrindя fяallыьы artыrmalы, tяшяbbцskarlыq gюstяrmяlidirlяr. Bir sюzlя, bяlяdiyyяlяrin qarшыsыnda duran vяzifяlяr hяddяn artыq чoxdur. - Mяlumdur ki, hazыrda bяlяdiyyяlяrin qarшыlaшdыьы яn ciddi problemlяrdяn biri dюvlяt sosial sыьorta юdяmяlяri цzrя borclarla baьlыdыr. Bu problemin hяlli istiqa-
mяtindя hansы iшlяr gюrцlцr? - Tяяssцf ki, bu borclar bяlяdiyyяlяrin iшlяrini dцzgцn qurmamasы, bцdcя vяsaitlяrindяn sяmяrяli istifadя etmяmяsi, icra aparatыnы юz imkanlarыna uyьun tяшkil etmяmяlяrinin nяticяsindя yaranыb. Юlkяmizdя aparыlan sosialyюnцmlц islahatlar чяrчivяsindя dюvlяt baшчыsыnыn sahibkarlыьыn inkiшafыna, bu sahяdя dюvlяt dяstяyinin daha da artыrыlmasыna yюnяlяn nюvbяti addыmы vя tяшяbbцsц kimi 2018-ci il 6 mart tarixli "Mяcburi dюvlяt sosial sыьorta haqlarы цzrя borclarыn tяnzimlяnmяsi haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanunu qяbul edilib. Sahibkarlыьыn inkiшafы, biznes vя investisiya mцhitinin davamlы olaraq yaxшыlaшdыrыlmasы tяdbirlяrinя dяstяk mяqsяdi daшыyan qanunun tяtbiqi nяticяsindя borclarыn vя maliyyя sanksiyalarыnыn bir hissяsinin silinmяsi bu sahяdя mюvcud problemin hяllindя mцsbяt addыm olmaqla, hцquqi vя sahibkarlыq fяaliyyяt ilя mяшьul olan fiziki шяxslяr, elяcя dя bяlяdiyyяlяr цчцn яlveriшli sыьorta mцhitinin stimullaшdыrыl-
yяlяr vя bяlяdiyyяlяrin assosiasiyalarы Xarici Ишlяr Nazirliyi ilя razыlaшdыrыlmaqla xarici dюvlяtlяrin yerli юzцnцidarяetmя orqanlarы ilя яmяkdaшlыq haqqыnda mцqavilяlяr baьlaya vя yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn ixtisaslaшdыrыlmыш tяшkilatlarыna цzv ola bilяrlяr. 2019-cu il 9 iyul tarixdя hяmin maddяyя Яdliyyя Nazirliyi tяrяfindяn bяlяdiyyя цzvlяri vя qulluqчularыnыn peшяkarlыq sяviyyяsinin artыrыlmasы mяqsяdilя xarici dюvlяtlяrin yerli юzцnцidarяetmя orqanlarы, onlarыn assosiasiyalarы vя ixtisaslaшdыrыlmыш tяшkilatlar ilя tяcrцbя mцbadilяsinin tяшkil edilmяsi ilя baьlы dяyiшiklik olunub. Tяqdirяlayiq haldыr ki, beynяlxalq яmяkdaшlыq чяrчivяsindя Avropa Шurasыnыn Yerli vя Regional Hakimiyyяtlяr Konqresi, Avropa Иttifaqыnыn Шяrq Tяrяfdaшlыьы Юlkяlяrinin Regional vя Yerli Hakimiyyяtlяr Nцmayяndяlяrinin Konfransы vя digяr nцfuzlu beynяlxalq tяшkilatlarla iшgцzar mцnasibяtlяr qurulub. Naxчыvan Muxtar Respublikasыnыn Ali Mяclisinin цzvlяri, milli assosiasiyalarыn sяdrlяri, bяlяdiyyя sяdr vя цzvlяrindяn ibarяt nцmayяndя heyяt-
ЙЕРЛИ ЮЗЦНЦИДАРЯНИН ФОРМАЛАШМАСЫНДА ИШТИРАК ЕДЯК!
masыna xidmяt edir. Bu istiqamяtdя яlavя tяdbirlяrin gюrцlmяsi цчцn Mяrkяz tяrяfindяn Vergilяr Nazirliyinя sorьu edilяrяk respublika цzrя bяlяdiyyяlяrin vergi, sosial sыьorta vя iшsizlik sыьortasы цzrя borclarы barяdя mяlumatlar яldя olunub. Hяmin mяlumatlar regional яdliyyя idarяlяrinя gюndяrilяrяk dюvlяt bцdcяsindяn yerli bцdcя цчцn ayrыlmыш dotasiyanыn ilk nюvbяdя bu borclarыn юdяnilmяsinя yюnlяndirilmяsi ilя baьlы bяlяdiyyяlяrlя iш aparыlmasы tюvsiyя edilib. Habelя qeyd edilяn mяsяlя ilя baьlы Bakы шяhяri цzrя vergi, sosial sыьorta vя iшsizlik sыьortasы цzrя borclarы olan aidiyyяti bяlяdiyyяlяrin sяdrlяri ilя Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin inzibati binasыnda mцшavirя keчirilib vя problemin hяlli istiqamяtindя geniш fikir mцbadilяsi aparыlaraq bir sыra tюvsiyяlяr verilib. Aparыlan iшlяrin nяticяsindя son aylarda 800 min manata yaxыn borcun юdяnilmяsi tяmin edilib. Bu istiqamяtdя iшlяr davam etdirilir. - Yerli юzцnцidarяetmя sahяsindя beynяlxalq яmяkdaшlыq mяsяlяlяri, bяlяdiyyяlяrin xarici vя yerli qeyri-hюkumяt tяшkilatlarы ilя яlaqяlяri barяdя mяlumat vermяyinizi xahiш edirяm. - Yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя bяlяdiyyяlяr xarici hяmkarlarыnыn tяcrцbяsindяn sяmяrяli istifadя edirlяr. Qeyd edim ki, юlkя qanunvericiliyi bяlяdiyyяlяrя beynяlxalq яmяkdaшlыq sahяsindя geniш imkanlar verir. "Bяlяdiyyяlяrin statusu haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununun 10-1-ci maddяsinя яsasяn bяlяdiy-
lяri hяmin tяшkilatlarыn mцxtяlif xarakterli tяdbirlяrindя, o cцmlяdяn plenar sessiyalarda vя mцvafiq komitяlяrin iclaslarыnda iшtirak edir, xarici dюvlяtlяrin yerli юzцnцidarяetmя orqanlarы ilя tяmaslar yaradaraq tяcrцbя mцbadilяsi aparыr, юlkяmizi layiqincя tяmsil edirlяr. Bяlяdiyyяlяrimizin, hяmчinin Tцrk Dцnyasы Bяlяdiyyяlяr Birliyi ilя sыx яmяkdaшlыq чяrчivяsindя mцxtяlif dюvrlяrdя tяcrцbя sяfяrlяri tяшkil edilib, qarшыlыqlы яmяkdaшlыq saziшlяri imzalanыb. Gюstяrilяnlяrlя yanaшы, Azяrbaycan bяlяdiyyяlяrinin Rusiya, Gцrcцstan, Almaniya, Avstriya, Latviya, Litva, Estoniya kimi юlkяlяrin yerli юzцnцidarяetmя orqanlarы vя onlarыn yaratdыqlarы milli ittifaq vя birliklяri ilя dя sыx яmяkdaшlыq яlaqяlяri qurulub, qarшыlыqlы sяfяrlяr tяшkil edilir, tяcrцbя mцbadilяsi hяyata keчirilir. Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzi bяlяdiyyяlяrin xarici яlaqяlяrinin geniшlяnmяsinя, xarici vя yerli qeyrihюkumяt tяшkilatlarы ilя sыx яlaqяlяr qurmalarыna, saьlam niyyяtli tяшkilatlarыn layihяlяrindя fяal iшtirak etmяlяrinя чalышыr. Mяrkяz uzun mцddяtdir ki, Almaniya, Beynяlxalq Яmяkdaшlыq Tяшkilatы ilя sяmяrяli яmяkdaшlыьы hяyata keчirir. Bu яmяkdaшlыq чяrчivяsindя bяlяdiyyя assosiasiyalarыnыn sяdrlяrinin, bяlяdiyyя sяdrlяrinin Almaniyaya sяfяrlяri tяшkil olunmuш bяlяdiyyя idarячiliyi, bяlяdiyyяlяrin iш tяcrцbяsi ilя yaxыndan tanышlыq tяmin edilib. Avropa Иttifaqыnыn "Шяrq tяrяfdaшlыьы" юlkяlяri ilя яmяkdaшlыq чяrчivяsindя hяyata keчirilяn "Merlяr iqtisadi inkiшaf naminя" layihяsinя qoшul-
maq istiqamяtindя bяlяdiyyяlяrimizin passivliyinin aradan qaldыrыlmasы mяqsяdilя onlara mцvafiq tюvsiyяlяr verilir. Son dюvrdя aparыlan tяbliьat vя maariflяndirici tяdbirlяr nяticяsindя bu layihяyя qoшulan bяlяdiyyяlяrimizin sayы 5-я чatыb. Bu istiqamяtdя iшlяr davam etdirilir. Bяlяdiyyяlяrimizin юlkяmizin vяtяndaш cяmiyyяti qurumlarы ilя яlaqяlяrinin geniшlяndirilmяsi istiqamяtindя dя iш aparыlыr. Mяrkяzdя bir qrup qeyri-hюkumяt tяшkilatlarыnыn nцmayяndяlяri ilя yerli юzцnцidarяetmяnin aktual mяsяlяlяri ilя baьlы gюrцш keчirilib, hяm bilavasitя Mяrkяzlя, hяm dя bяlяdiyyяlяrlя, bяlяdiyyя assosiasiyalarы ilя fяal яmяkdaшlыьa dяvяt ediliblяr. Bizim шяhяr, qяsяbя vя kяnd bяlяdiyyяlяrin milli assosiasiyalarы ilя dя sыx яlaqяlяrimiz var. Bu assosiasiyalarыn bяlяdiyyяlяri tяmsil etmяk, xarakterik nюqsanlarыn, problemlяrin цmumilяшdirilmяsi vя yerli юzцnцidarяetmя ilя baьlы digяr mяsяlяlяrdя rolu vacibdir. Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzi assosiasiyalarla daha fяal qarшыlыqlы яmяkdaшlыьыn, assosiasiyalarыn юz fяaliyyяtlяrini daha da geniшlяndirmяsinin tяrяfdarыdыr vя assosiasiya sяdrlяri ilя keчirilяn gюrцшlяrdя bu mюvqe onlarыn diqqяtinя чatdыrыlыb. - Qarшыdan nюvbяti bяlяdiyyя seчkilяri gяlir. Bu seчkilяrdяn gюzlяntilяriniz? - Bяli, tяxminяn iki aydan sonra юlkяmizdя nюvbяti - beшinci bяlяdiyyя seчkilяri keчirilяcяk. Hяr seчkidяn sonra yeni tяrkib bяlяdiyyя цzvlяri sыrasыnda ali tяhsilli, tяcrцbяli шяxslяrin, qadыnlarыn, gяnclяrin sayы artыb. Bu seчkinin nяticяlяrindя dя bu яnяnяnin davam edяcяyinя, bяlяdiyyя idarячiliyindя daha savadlы vя tяcrцbяli, yerli sakinlяr arasыnda daha чox hюrmяtя vя etimada malik, tяшяbbцskar vя iшgцzar шяxslяrin sayыnыn artacaьыna яminяm. Яminяm ki, seчkilяr mцtяшяkkil keчяcяk, vяtяndaшlarыmыz sяsvermяdя aktiv iшtirak edяcяklяr. 20 il яrzindя bяlяdiyyяlяrimiz bюyцk formalaшma vя inkiшaf yolu keчiblяr. Юlkяmizin hяrtяrяfli, sцrяtli inkiшafы шяraitindя onlarыn fяaliyyяti da-ha da tяkmillяшmяli, yerli юzцnцidarяetmяnin inkiшafы цчцn yaradыlmыш imkanlardan bяhrяlяnяrяk юz fяallыqlarыnы, tяшяbbцskarlыqlarыnы artыrmalыdыrlar. Fяaliyyяti ilя seчilяn, abadlыq iшlяrindя, xeyriyyячilik vя s. sahяlяrdя fяal olan bяlяdiyyяlяrimiz var. Onlarыn fяaliyyяtinin iшыqlandыrыlmasыna, mцsbяt tяcrцbяlяrinin digяr bяlяdiyyяlяr arasыnda yayыlmasыna diqqяt daha da artыrыlmalыdыr. Bяlяdiyyя seчkisi юncяsi xцsusilя vacibdir ki, vяtяndaшlarыmыz ayrыayrы bяlяdiyyяlяrin mцsbяt mяnada fяrqlяnяn fяaliyyяtlяri barяdя яtraflы mяlumat alsыnlar. Bu istiqamяtdя tяrяfimizdяn bяlяdiyyяlяrin assosiasiyalarыnы da cяlb etmяklя mцvafiq tяdbirlяr gюrцlmяkdяdir. Bir sюzlя, Mяrkяzin qarшыsыnda xeyli vяzifяlяr var vя hяmin vяzifяlяrin icrasы istiqamяtindя ardыcыl iшlяr aparыlыr. Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzi mцvafiq qanunvericilik aktlarыnы, Яsasnamяsini, Яdliyyя Nazirliyinin Kollegiya qяrarlarыnы rяhbяr tutaraq Nazirliyin digяr qurumlarы, o cцmlяdяn regional яdliyyя idarяlяri, Яdliyyя Akademiyasы vя digяr aidiyyяti dюvlяt orqanlarы ilя яlaqяli шяkildя юz fяaliyyяtini davam etdirir.
Mцsahibяni apardы: Иlham PЯNAHOV, "Respublika", 01 нойабр 2019.
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 7
MИLLИ MЯTBUATЫMЫZЫN VЯ JURNALИSTИKAMЫZЫN ШИRMЯMMЯD HЦSEYNOV MЯKTЯBИ
Рамиз ОРСЯР (Яввяли ютян сайларымызда) Bяzяn adama elя gяlir ki, sanki millяtin baшqa dяrdi yoxdur, baшqa peшяyя, mяшьuliyyяtя hяvяsi, hюvsяlяsi vя vaxtы da qalmayыb: hamыlыqla gцnцn bцtцn saatlarыnda hakimiyyяt, rяyasяt, vяzifя-problemlяrinin hяlli vя чюzцlmяsi ilя mяшьul olur. Yenя Шirmяmmяd Hцseynov sinяsini qabaьa verir. Юmrцnцn onuncu onilliyindя Mяhяmmяd Яminя, Цzeyir bяyя, Hяsяn bяy Zяrdabiyя, Cяlil Mяmmяdquluzadяyя, Юmяr Faiqя, Яli bяy Hцseynzadяyя, Яhmяd Aьaoьluna vя baшqalarыnыn юzцnя vя sюzцnя nя qяdяr ehtiyacыmыzыn olduьu qяnaяtinя gяlir, цчcildliyi oxucularыn ixtiyarыna verir. Bu юlmяzlяrin fikir vя dцшцncяlяrini bu gцnkц vя gяlяcяk nяsillяrя чatdыrыr. Yenя Шirmяmmяd Hцsynov irяli чыxыr, haqq sюzя yiyя durur. Sюzцn юz adamы kimi onun harayыna чatыr, sюzц юz ampлuasыnda юz dяqiq mяnasыnda, ilahidяn, qцdrяtdяn aldыьы чalarda canы, qanы vя qяlяmi ilя xalqыnыn yaddaшыna yюnяldir, dцz sюzц meydana чяkir vя dцz sюzя qulluq gюstяrir. Чцnki Шirmяmmяd mцяllim sюzцn юz adamыdыr. Akademik, Milli Mяclisin Mяdяniyyяt komitяsinin sяdri Rafael Hцseynov yazыr: "Hяr bir istedadlы insan, hяr bir gцclц yaradыcы юmцr mюhlяti boyu hansыsa шah яsяrini yaradыr. Bu onun gяnclik illяrindя dя baш verя bilяr, ahыllыьыnda da, ixtiyar sinnindя dя. Zяka, ilham sahibinin yaradыcыlыq yolu uzun da чяkя, onun шah яsяrinin ortaya чыxmasы hяyatыnыn erkяn чaьыna da, yolun ortasыna da tяsadцf edя bilяr, yaxud arzulanan шah яsяrin юmrцn sonlarыna doьru tяcrцbяlяrin yekunu kimi meydana gяlmяsi mцmkцndцr. Шirmяmmяd mцяllim шяrяfli юmцr yaшayыb, чox layiqli bir alim, xoшbяxt bir mцяllim hяyatы sцrцb vя onun yetirmяlяri, tяlяbяlяri Azяrbaycan boyuncadыr. Шirmяmmяd mцяllim юrnяk sayыlasы ailя baшчыsы юmrц yaшayыb, Azяrbaycana чox dяyяrli balalar baьышlayыb. Vя ilk gяncliyindяn яli qяlяmli olub, usanmadan iшlяyib, bolluca mяqalяlяr, dissertasiyalar, kitablar yazыb. Amma Шirmяmmяd mцяllimin юmrцnцn dцшцnцrяm ki, шah яsяri bu цч kitabdыr. Hяrчяnd, Шirmяmmяd mцяllimin doьruluьu vя sanbalыna, чяkisinя, dяyяrinя gюrя elя bu цчcildliyя bяrabяr tutulasы Mяhяmmяd Яmin Rяsulzadяnin яsяrlяrindяn
ibarяt cildlяr dя var. Amma bu цчcildliyin sanbalы, mяna yцkц, mahiyyяti tamam baшqadыr." ("525-ci qяzet", 4 noyabr 2017-ci il.) Иndi gяlяk яsl mяtlяb цstцnя. Yuxarыda da qeyd etmiшdik ki, bцtцn keчяn tarixi dюvr яrzindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin mяnbяшцnaslыьы sahяsindя yeganя tarixi mяnbя 2 cildlik "AXC Parlament" kitablarыdыr. Bu tarixi hadisяdяn iki on illiyя yaxыn vaxt axarыnda yorulmaz tяdqiqatчы alim, profессор Шirmяmmяd Hцseynovun Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Parlamentinin tarixinя dair son dяrяcя qiymяtli mяnbя sayыlan цчcildliyi iшыq цzц gюrdц. Иnsan psixologiyasыna dayanыq ilk sual dilя gяlir. Eyni mяqsяdя yюnяlik, eyni mяnbяdяn qaynaqlanan bu iki nяшr bir-birini tяkarlamыr ki? Birbaшa vя var sяsimlя deyirяm, яsla yox! Tarix elmlяri doktoru, profesсor Solmaz Rцstяmova-Tohidi yazыr:
Rafael Hцseynov "... yeni kitab (Шirmяmmяd Hцseynovun цчcildliyi - R.O.) bir sыra cяhяtlяrinя gюrя 1998-ci ildя buraxыlmыш 2 cildlik AXC Parlament hesabatlarы nяшrlяrindяn fяrqlяnir. Иlk nюvbяdя, latыn qrafikasыnda dяrc olunmaqla hяmin sяnяdlяrin яn geniш miqyasda mцasir vя gяlяcяk azяrbaycanlы oxucular tяrяfindяn asan oxunmasыnы vя anlaшыlmasыnы mцmkцn edir. Daha sonra, Azяrbaycan parlamentinin чoxшaxяli, canlы vя eyni zamanda gяrgin fяaliyyяti mцxtяlif siyasi qцvvяlяri vя maraqlarы tяmsil edяn Parlament fraksiyalarыnыn, parlament komissiyalarыnыn vя ayrы-ayrы millяt vяkillяrinin iшi, hюkumяt baшчыlarы vя nazirlяrlя Parlament arasыnda mцnasibяtlяr vя s. mяsяlяlяrя dair tarixi bir mяnbя olmaqla yanaшы, bu kitab digяr bir funksiya da daшыyыr. Belя ki, Qanunvericilik orqanы kimi Parlamentin mahiyyяti vя яhяmiyyяti, Azяrbaycanda parlamentarizm яnяnяlяrinin tarixi artыq юz iшinя baшlamыш Mяclisi-Mяbusanыn fяaliyyяtinin mцtяmadi olaraq Azяrbaycan cяmiyyяtinя чatdыrыlmasы, bu fяaliyyяtin geniш ictimaiyyяtdя oyatdыьы tяяssцrat vя b. bu kimi mяsяlяlяrin юyrяnilmяsi baxыmыndan "Azяrbaycan"
qяzetindя dяrc edilmiш yazыlar, fonetik qцsurlar, fars, яrяb rяsmi sяnяdlяr, elanlar vя mяnшяli sюzlяrin mцasir nяhayяt , mцяllif mяqalяlяri sюzlяrlя яvяz olunmasы, eyni heч dя Parlament iclaslarыnыn zamanda mяnbяшцnaslыq stenoqramlarыndan az baxыmыndan yolverilmяz olan яhяmiyyяt kяsb etmir." bir sыra redaktяlяr vя s. kitabыn ("Azяrbaycan" qяzeti, 4 sanbalыna xяlяl gяtirmяklя mart 2016-cы il.) onlarыn цstцnя kюlgя salыrdы. Bu yerdя bir sыra Tarix elmlяri doktoru mяqamlara (юzц dя kяskin professor Solmaz fяrqli mяqamlara) diqqяt чяkRцstяmova-Tohidi mяyi mцnasib bildim. "Azяrbaycan" qяzetinin 4 1998-ci ildя mart 2016-cы il tarixli Mяclisi-Mяbusanыn sayыnda dяrc edilmiш stenoqramlarы чap olunub. "Millяtimiz юzцnц Bюyцk zяhmяt vя dюvlяt gюstяrяcяkdir! Azяrbaycan vяsaiti sяrf olunub. parlamentinin tarixinя dair Biz bunu alqышlayыrыq. qiymяtli kitab" adlы dяyяrli "Gюrцlяn iшdяn gцl mяqalяsindя yazыr: "... bir iyi gяlяr" - deyiblяr. Иrяliyя peшяkar arxivist-tarixчi kimi doьru atыlan hяr bir addыm yeni Шirmяmmяd Hцseynovun eyni mцjdяlяrin xяbяrчisi olduьu zamanda iki iш gюrdцyцnц цzя fikrini dя qяbul edirik. чыxarыr. Belя ki, юz kitabы 1998-ci ildя цzяrindя iшlяyяrkяn Mяclisi-Mяbusanыn Шirmяmmяd mцяllim stenoqramlarы hяm "Parlament" kitabыnda Azяrbaycan, hяm dя rus rastlaшdыьы qцsurlarыn dilindя чap olunub. Hяr iki цstцndяn keчmяyяrяk, hяmin kitab yarыmчыq sяciyyя daшыyыr. mяtnlяrin цzяrindя kюhnя Eyni zamanda cildlяrin яlifbanы vя o dюvrцn dil-цslub hazыrlanmasыnda tяrtib xцsusiyyяtlяrini dяrindяn bilяn xяtalarыna yol verilmiшdir ki, tяcrцbяli bir redaktor iшi gюrцb. hяmin nяшrdя azяrbaycanca cilddя yalnыz azяrbaycan dilindя olan чыxышlar verilib, rusca nяшrdя isя rus dilindя edilяn чыxышlar yer alыb. Demяli, hяr iki kitab azяrbaycanca cildi dя, rusca cildi dя natamamdыr, yarыmчыqdыr. 2 cildlik stenoqramlardakы kobud qцsurlarы oxuyanda belя tяsяvvцr yaranыr ki, hяmin materiallarыn чoxunu heч redaktor kimi Seyidaьa Onullahi dя oxumayыb. Nяшrdя elя sяhvlяrя tяsadцf edilir ki, o sяhvlяrin orta яsrlяr tarixi цzrя sayыlыb-seчilяn mцtяxяssis olan professor Seyidaьa mцяllimin nяzяr-diqqяtindяn qaчmaьыna adamыn inanmaьы gяlmir. 1998-ci ildя nяшr Solmaz Rцstяmova-Tohidi edilmiш 2 cildlik parlament hesabatlarы kiril яlifbasыnda Шirmяmmяd чap edilmiшdir. Materiallarы Hцseynovun kitabыnda nяшrя Bakы Dюvlяt цчcildliyindя istяr Universitetinin mцяllimi "Azяrbaycan" qяzetinin mцяllif Sяfяr Иbrahimov hazыrlamыш, yazыlarыnыn, istяrsя dя yяni mяtnlяri яrяb Parlament iclaslarыnda чыxыш яlifbasыndan kirirlя kючцrmяklя etmiш millяt vяkillяrinin iшini sonlamышdыr. nitqlяrinin dil-цslub Protokollarla tanышlыq xцsusiyyяtlяri olduьu kimi da gюstяrir ki, Mяclisiqorunub saxlanыlmышdыr. Mяbusanda danышanlarыn Hяr yazыnыn sonunda buraxdыьы mцяyyяn цslubi mцяlliflяrin mяtndя iшlяtdiklяri sяhvlяri яlцstц islah edяn яrяb-fars mяnшяli sюzlяrin stenoqrafistin - tezyazarыn da lцьяtini vermiшdir. yazыlarыnda yanlышlыqlar az 1998-ci ildя buraxыlmыш deyil. Hяm dя nяzяrя alsaq ki, 2 cildlik AXC Parlament Parlamentdя 10 nяfяr hesabatlarы nяшrlяrindяn fяrqli stenoqrafчы - 6-sы Azяrbaycan, olaraq, Azяrbaycan tarixinin 4-ц isя rus dilindя iшlяmiш (heч яvяzsiz bilicisi, neчя-neчя шцbhяsiz ki, bu 10 nяfяr jurnalist vя alimlяr nяslinin stenoqrafistin ustalыьы, gцvяn yeri, mяtnшцnas peшяkarlыьы vя цmumi hazыrlыьы Шirmяmmяd Hцseynovun eyni olmamышdыr), daha sonra цчcildliyi latыn qrafikasыnda parlament katiblяri stenoqrafik dяrc olunmuш, hяmin yazыlar цzяrindя dцzяliшlяr sяnяdlяrin яn geniш юlчцdя aparmыш (mцяyyяn tяhriflяrя чaьdaш vя gяlяcяk yol vermiш) vя nяhayяt, azяrbaycanlы oxucular hesabatlarыn цzц kючцrцlmцш tяrяfindяn asan oxunmasы vя variantlarы hazыrlanmышdыr. baшa dцшцlmяsi-anlaшыlmasы 1998-ci il nяшrindя tяmin olunmuшdur. bяzяn mяtnlяrdяki Цчcildlik Azяrbaycan uyьunsuzluqlar - ayrы-ayrы parlamentinin чoxшaxяli vя sюzlяrin sяhv oxunuшu da yer чoxsahяli, canlы, hяm dя almышdыr. "Parlament" kitabыnыn gяrgin fяaliyyяti haqqыnda яn mяtnlяrindя saysыz naqisliklяr: doьru-dцrцst mяlumatlarыn bцtюv cцmlяlяrin, yaxud юtцrцcцsцnя чevrilir. sяtirlяrin nяzяrdяn qaчыrыlmasы, Parlamentdя tяmsil ayrы-ayrы sюz vя ifadяlяrin olunan mцxtяlif siyasi dцzgцn oxunmamasы qцvvяlяri vя maraqlarы tяmsil sяbяbindяn tamamilя яks edяn Parlament fraksiyalarыmяnalar alыnmasы, leksik, nыn, parlament komis-
siyalarыnыn, eyni zamanda ayrы-ayrы millяt vяkillяrinin iшi, fяaliyyяti, onlarыn parlament iclaslarыndakы чыxышlarы vя mюvqelяrini юyrяnmяk baxыmыndan яvяzsiz mяnbя olduьunu isbatlayыr. Hюkumяt baшчыlarы vя nazirlяrlя Parlament arasыndakы mцnasibяtlяri юyrяnmяk baxыmыndan da яn qiymяtli mяnbя rolunu оynayыr." Akademik Nizami Cяfяrov 29 noyabr 2016-cы il tarixli "525-ci qяzet"dя dяrc etdirdiyi "Professor Шirmяmmяd Hцseynova aчыq mяktub"unda yazыr: "Sizin kitabыnыzda hesabatlar vя шяrhlяr elя mяharяtlя dцzцlmцшdцr ki, sanki milli istiqlal mюvzusunda sяnяdli roman-epopeya oxuyursan... Hadisяlяr, mцbahisяlяr, mцnaqiшяlяr bir sцjet яtrafыnda cяrяyan edяrяk dюvrцn canlы mяnzяrяsini yaradыr. Mцxtяlif firqяlяr, millяt vяkillяri, hюkumяt цzvlяri barяdя yaranan tяsяvvцrlяr yalnыz tarixi yox, hяm dя bяdiidir. Vя ona gюrя dя bu яsяr "Stenoqrafik hesabat", yaxud tяrtib janrыnыn hцdudlarыna qяtiyyяn sыьmыr desяm, gюrцnцr elя dя ciddi sяhv etmяrяm". Qanunvericilik orqanы kimi Parlamentin mahiyyяti vя яhяmiyyяti, Azяrbaycanda parlamentarizm яnяnяlяrinin tarixi, Mяclisi Mяbusanыn fяaliyyяtinin ardыcыl vя sistemli шяkildя чatdыrыlmasы baxыmыndan "Azяrbaycan" qяzetindя dяrc edilmiш yazыlar, rяsmi sяnяdlяr, elanlar vя nяhayяt mцяllif mяqalяlяri dя Parlament iclaslarыnыn stenoq-ramlarы ilя цzv vяhdяtdя цчcildliyя daxil edilmяsi bu triadanыn яhяmiyyяt vя dяyяrini, onun tarixi vя mяnяvi sanbalыnы iki qat artыrыr. Цчcildlik Azяrbaycan Parlamentinin aчыlmasы hadisяsini цmumxalq bayramы sяviyyяsindя qяbul edildiyini, "Azяrbaycan" qяzetinin istяr xalqыn bu hadisяyя mцnasibяtini, istяrsя dя parlamentin aчыlышыnыn tяntяnяsini юz sяhifяlяrindя geniш шяkildя яks etdirir ki, bunlar 1998-ci ildя buraxыlmыш 2 cildlik AXC Parlament hesabatlarы nяшrlяrindя yoxdur. "Шяrhlяr" ifadяsi altыnda nяzяrdя tutulan mцxtяlif mяzmunlu vя цnvanlы mцяllif yazыlarы xцlasяlяr, hяtta felyetonlar ilk dяfя olaraq цч cildlikdя Azяrbaycan oxucularыna чatdыrыlыr. Hяr kяsя bяllidir ki, tekstoloqlar da stenoqraflar kimi mяtnя soyuqqanlы vя ehtirassыz yanaшыrlar. Ancaq Шirmяmmяd mцяllimin triadasыnы - "Azяrbaycan" qяzetindя parlament hesabatlarы vя шяrhlяr"i oxuyanda heyrяtя gяlirsяn. Ona gюrя ki, bu kitablarda tяdqiq olunan mюvzuya dяrindяn vя miqyaslы bяlяdliklя yanaшы qяdirшцnaslыqla yцksяk цmumilяшdirmяyя gяtirib чыxaran vяtяndaш sevgisi, milli bir ehtiras vя milli kюkя baьlыlыq vardыr ki, dяrhal oxucunu dцшцnmяyя, dцzgцn nяticя чыxarmaьa, haqqa tapnmaьa sяfяrbяr edir. Oxucunun qavrayышыna mцsbяt impulslar юtцrцr. (Арды вар)
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 8
№ 11 (181), Нойабр 2019
Дювлят Байраьы Эцнц Шякидя тянтяняли гейд олунду Noyabrыn 8-dя Шяki шяhяrindяki Heydяr Яliyev Mяrkяzindя Azяrbaycan Respublikasыnыn Dюvlяt Bayraьы Gцnц mцnasibяtilя tяdbir keчirilib. Шяhяr rяhbяrliyinin, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяrinin, gяnclяrin iшtirak etdiyi tяdbirin iшtirakчыlarы яvvяlcя Ulu Юndяrin Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar.
metr olan Azяrbaycan bayraьы ucaldыlыb. Oktyabrыn 29-da Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin Шяkiyя sяfяri чяrчivяsindя Bayraq Muzeyinin aчыlышы olub. Sonra Шяkinin ictimai-siyasi hяyatыnda yaxыndan iшtiraklarыna gюrя vя yubileylяri mцnasibяtilя tяltif olunmuш Mцharibя, Яmяk vя Silahlы Qцvvяlяr Veteranlarы Tяшkilatыnыn Шяki шюbяsinin sяdri Mustafa Яhmяdova, "Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasы" Publik Hцquqi Шяxsin baш direktoru Elчin Яmirova vя Шяkidя aparыlan abadlыq-quruculuq iшlяrindя fяal iшtirakыna gюrя tяltif olunmuш sahibkar Nazim Mяmmяdhцseyinzadяyя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin Fяxri Fяrmanlarы, Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin Sяrяncamы ilя 2 fevral - Azяrbaycan Gяnclяri Gцnц mцnasibяtilя vя dюvlяt gяnclяr siyasяtinin hяyata keчirilmяsindя, gяnclяr hяrяkatыnыn formalaшmasыnda sяmяrяli fяaliyyяtinя gюrя tяltif olunmuш Шяki Шяhяr Gяnclяr vя Иdman idarяsinin rяisi Vцqar Иskяndяrova "Dюvlяt qulluьunda fяrqlяnmяyя gюrя" medalы tяqdim edilib.
Tяdbirin rяsmi hissяsindя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov tяdbir iшtirakчыlarыnы bayram mцnasibяtilя tяbrik edib. Bildirilib ki, millяtin azadlыq rяmzi, vяtяnin simvolu, hяr zaman qцrur vя inam yeri olan цчrяngli bayraьыmыz ilk dяfя 1990-cы il noyabr ayыnыn 17-dя цmummilli lider Heydяr Яliyevin tяшяbbцsц ilя Naxчыvan Ali Mяclisindя Muxtar Respublikanыn rяsmi bayraьы kimi tяsdiq olunub. Bir qяdяr sonra, 1991-ci il fevralыn 5-dя isя Azяrbaycan Respublikasыnыn rяsmi Dюvlяt bayraьы elan edilib. Qeyd olunub ki, юlkя baшчыsы cяnab Иlham Яliyevin 2009-cu il noyabrыn 17-dя "Dюvlяt Bayraьы Gцnц"nцn tяsis edilmяsi haqqыnda imzaladыьы sяrяncama яsasяn hяr il noyabr ayыnыn 9-u юlkяmizdя Dюvlяt Bayraьы Gцnц kimi bayram edilir. Bildirilib ki, Шяki шяhяrindя dя dюvlяt bayraьыna yцksяk ehtiram nцmunяsi olaraq - Bayraq Meydanы vя Bayraq Muzeyi inшa olunub. Bayraq Meydanыnda dirяyinin hцndцrlцyц 72,4
Шяkidя MSK-nыn regional seminarы кечирилиб Семинарда seчkilяrlя baьlы mцraciяtlяrя baxыlmasы mяsяlяlяri mцzakirя olunub.
2019-cu il dekabrыn 23-nя tяyin edilmiш bяlяdiyyя seчkilяri ilя яlaqяdar Mяrkяzi Seчki Komissiyasыnыn (MSK) tяшkilatчыlыьы ilя seчkilяrlя baьlы mцraciяtlяrя baxыlmasыna hяsr olunan nюvbяti regional seminar oktyabrыn 31-dя Шяki шяhяrindя keчirilib. "Шяki-Palas" otelindя keчirilяn seminarda MSK-nыn
цzvlяri Validя Kazыmova, Иlkin Шahbazov, respublikanыn шimal-qяrb bюlgяsindя vя яtraf шяhяr vя rayonlarda fяaliyyяt gюstяrяn 17 seчki dairяsi dairя seчki komissiyalarыnыn hяr birindяn 3 ekspert olmaqla, цmumilikdя aшaьы seчki komissiyalarыnыn 51 tяmsilчisi iшtirak edib. Seminarы MSK цzvц Validя Kazыmova aчaraq, bяlяdiyyя seчkilяrinя hazыrlыqla
яlaqяdar MSK tяrяfindяn hяyata keчirilяn tяdbirlяr barяdя geniш mяlumat verib. Bildirilib ki, regional seminarlarыn keчirilmяsindя яsas mяqsяd dairя seчki komissiyalarыnыn ekspert qrupu цzvlяrinin seчki prosedurlarы ilя baьlы mяlumatlarыnыn artыrыlmasы vя praktiki vяrdiшlяrinin gцclяndirilmяsindяn ibarяtdir. Sonra MSK-nыn digяr цzvц Иlkin Шahbazov "Seчki hцququnun pozulmasы ilя яlaqяdar mцraciяt vя шikayяtlяrя baxыlmasы цzrя qanunvericiliyin tяlяblяri vя шikayяtlяrin araшdыrыlmasы prinsiplяri" mюvzusunda tяqdimatla чыxыш edib. Seminar iшtirakчыlarыna seчki hцquqlarыnыn pozulmasы ilя baьlы шikayяtlяrin verilmяsi,
vяtяndaшlar tяrяfindяn tяqdim edilяn шikayяtlяrin formasы vя mяzmunu, seчki hцquqlarыnыn pozulmasыna dair шikayяtin verilmя mцddяti, шikayяtя dair qяrar qяbul olunmasы mцddяti, шikayяtin qяbul edilmяsindяn sonra nюvbяti prosedurlar vя digяr mяsяlяlяr barяdя яtraflы izahat verilib. Seminarda MSK цzvц Validя Kazыmova "Seчkilяrlя baьlы mцraciяtlяrя dairя seчki komissiyalarы tяrяfindяn baxыlmasы. Ekspert qruplarыnыn fяaliyyяtinin яsaslarы" mюvzusunda tяqdimatla чыxыш edib. Qeyd olunub ki, seчkilяrlя яlaqяdar mцraciяtlяrя dairя seчki komissiyalarы tяrяfindяn baxыlmasы чox vacib mяsяlяdir vя vяtяndaшlarыn
seчki hцququnun daha sяmяrяli tяmin olunmasыnda mцhцm яhяmiyyяt daшыyыr. Buna gюrя dя dairя seчki komissiyalarыnыn ekspert qrupunun цzvlяri mюvzu ilя baьlы qanunvericiliyin tяlяblяrini dяrindяn mяnimsяmяli vя юz vяzifяlяrinin юhdяsindяn layiqincя gяlmяlidirlяr. Tяdbirin praktiki hissяsindя kazuslar цzrя mцxtяlif шikayяt nцmunяlяri nяzяrdяn keчirilib, seчki komissiyalarы tяrяfindяn hяmin шikayяtlяrя dair mцvafiq qяrarlarыn qяbul edilmяsi mяsяlяlяrinя baxыlыb. Sonda seminar iшtirakчыlarыnы maraqlandыran suallar cavablandыrыlыb.
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 9
X Rusiya-Azяrbaycan regionlararasы forumu Нoyabrын 22-23-дя Moskvada кечирилян форумда Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Елхан Усубов да иштирак едиб. Azяrbaycan Respublikasыnыn Иqtisadiyyat Nazirliyinin vя Rusiya Federasiyasыnыn Иqtisadi Иnkiшaf Nazirliyinin tяшkil etdiklяri forumun plenar iclasы Moskvadakы Xalq Tяsяrrцfatы Nailiyyяtlяri Sяrgisinin "Kosmos vя aviasiya" pavilyonunda keчirilib. Иclasыn iшinя iki юlkяnin rяsmi шяxslяri, biznes dairяlяrinin nцmayяndяlяri qatыlыblar. Azяrbaycanыn Иqtisadiyyat naziri Mikayыl Cabbarovun vя Rusiyanыn Иqtisadi Иnkiшaf naziri Maksim Oreшkinin hяmsяdrliyi ilя keчяn iclasda Hяшtяrxan vilayяtinin qubernatoru И.Babuшkin, Rostov vilayяtinin qubernatoru V.Qolubev, Azяrbaycanыn Gяncя Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы N.Bayramov vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Eлхан Usubov чыxыш ediblяr. Иqtisadiyyat naziri Mikayыl Cabbarov jurnalistlяrя bildirib ki, Azяrbaycanыn Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanыm Яliyevanыn vя Rusiya Federasiya Шurasыnыn sяdri Valentina Matviyenkonun iшtirakы forumun яhяmiyyяtindяn xяbяr verir. Forum чяrчivяsindя bir sыra mцhцm saziшlяr, niyyяt memorandumlarы imzalanыb, dяyirmi masalarda mцzakirяlяr aparыlыb, yeni яmяkdaшlыq istiqamяtlяri mцяyyяn edilib. Azяrbaycan ilя Rusiya
arasыnda яmtяя dюvriyyяsinin artыm sцrяti yцksяkdir. Cari ildя dя belя davam edir. Biz zяmin yaradыrыq ki, 2020-ci ildя bu vektoru qoruyub saxlayaq. Bu mяnada forumun nяticяlяrini uьurlu hesab etmяk olar. Nazir qeyd edib ki, Azяrbaycanыn Birinci vitse-prezidenti Mehriban Яliyevanыn Rusiyaya sяfяri чяrчivяsindя яmяkdaшlыьa dair daha bir yol xяritяsi - innovasiyalar vя elmi texnologiyalar sahяsindя яmяkdaшlыьыn яsasы qoyulub. Rusiyanыn Иqtisadi Иnkiшaf naziri Maksim Oreшkin forum чяrчivяsindя aparыlan mцzakirяlяrin nяticяlяrinin dekabrda Bakыda keчirilяcяk Azяrbaycan vя Rusiya hюkumяtlяrarasы komissiyasыnыn iclasыnda diqqяt mяrkяzindя olacaьыnы qeyd edib. O, hяmчinin iki юlkя arasыnda elmitexniki sahяdя яmяkdaшlыьыn geniшlяndirilяcяyini diqqяtя чatdыrыb. Nazir vurьulayыb ki, Rusiyada "Skolkovo" Иnnovasiya mяrkяzi fяaliyyяt
gюs-tяrir, M.V.Lomonosov adыna Moskva Dюvlяt Universiteti Moskva hюkumяti ilя birlikdя "Elmi-texniki vadi" layihяsini hяyata keчirirlяr. Иki юlkяnin elm adamlarы arasыnda
Mikayыl Cabbarov, Azяrbaycanыn Иqtisadiyyat naziri
яmяkdaшlыьы geniшlяndirmяk цчцn Rusiyada artыq mюvcud olan layihяlяrin tяcrцbяsindяn Azяrbaycanda istifadя olunmasы istiqamяtindя dя mцzakirяlяr aparыlыr.
Forumun yekununda Azяrbaycan ilя Rusiya arasыnda iqtisadi sahяdя яmяkdaшlыьa dair yeddi sяnяd imzalanыb.
АBИHИ RK-нын ЫV Mяclisinin iclasы keчirilib Azяrbaycan Bяlяdiyyя Ишчilяrinin Hяmkarlar Иttifaqы Respublika Komitяsinin (АБИЩИ РК) ЫV Mяclisinin iclasы keчirilib. Mяclisin iшindя hяmkarlar tяшkilatыnnыn mяclis цzvlяri, Azяrbaycan Hяmkarlar Иttifaqlarы Konfederasiyasыnыn rяsmilяri vя KИV tяmsilчilяri iшtirak ediblяr. Ичlasda ABИHИ-nin Respublika Komitяsinin sяdri M.Xяlilov geniш hesabat mяruzяsiylя чыxыш edib. Чыxышыnda sяdr bяzi ciddi mяqalara toxunub. Sяdrin чыxышыnda bildirib ki, bяlяdiyyя sahяsindя яhali
arasыnda mariflяndirmя problemi ucbatыndan bir чox яrazilяrdя insanlar юz vergi vя rцsumlarыnы юdяmirlяr. Bunun sayяsindя bяlяdiyyяlяrimiz ma-liyyя proqnozlarыnы tam hяyata keчirя bilmirlяr. Bir чox
bяlяdiyyяlяr demяk olar ki, aylarla юz iшчilяrinя яmяk haqqы verя bilmirlяr. Сядр дейиб: “Yцzlяrlя bяlяdiyyя var ki, iшчilяri bяlяdiyyя sяdri vя mцhasibdяn ibarяtdir. Misal цчцn qeyd edim ki, Gяdяbяy, Daшkяsяn, Gюygюl, Lerik, Yardыmlы bяlяdiyyяlяri. Bяrdя rayonu цzrя 66 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrir. 66 bяlяdiyyяdя bяlяdiyyя sяdrlяri ilя birlikdя 100 nяfяr яmяk haqqы alыr. Bir mцhasib 3-4 bяlяdiyyяnin hesabatыnы aparыr. Belя hallar demяk olar ki, яksяr rayon bяlяdiyyяlяrindя mюvcuddur. Qeyd etmяk yerinя dцшяrdi ki, bu gцn bяlяdiyyя qulluqчularыnыn aylыq яmяk haqqы юlkя цzrя olan orta яmяk haqqыndan iki dяfя aшaьыdыr.” Daha sonra M.Xяlilov bildirib ki, ilk hяmkarlar ittifaqы tяшkilatы цzvlяrinin яmяk haqqlarыndan tutulmuш цzvlцk haqlarыnыn tяyinatы цzrя vaxtыnda
tam hяcmdя kючцrцlmяsindя problemlяr var. Bu sяbяbdяn dя maliyyя чatышmazьы ilя яlaqяdar юhdяliklяrimizi layiqыncя yerinя yetirя bilmirik. Mяruzяlяr яtrafыnda Bilяsuvar RK sяdri Яhmяdxan Qardaшxanov, ABИHИ-nin Xяzяr RK sяdri Sevil Mansurova vя ABИHИ-nin Шяki RK sяdri Sяййаря Ялийева чыxыш edib.
Mяclisin sonunda sяmяrяli fяaliyyяtlяrinя gюrя, ABИHИ-nin Mяclis цzvц Jalя Sadыqova vя Zirя bяlяdiyyяsinin qulluqчuшu sяmяrяli fяaliyyяtlяrinя gюrя Azяrbaycan Bяlяdiyyя Ишчilяrinin Hяmkarlar Иttifaqы Respublika Komitяsinin "Fяxri Fяrman"larы ilя tяltif ediliblяr.
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 10
№ 11 (181), Нойабр 2019
Novqorodла Шяki Шякидя aшaьы seчki komissiyalarыnыn arasыnda яmяkdaшlыq цzvlяri maariflяndirilirlяr memorandumu imzalanыb Rusiyanыn Novqorod vilayяti vя Azяrbaycanыn Шяki rayonu arasыnda яmяkdaшlыq memorandumu imzalanыb.
Bu il dekabrыn 23-nя tяyin edilmiш bяlяdiyyя seчkilяrinя hazыrlыq чяrчivяsindя Шяki rayonunda fяaliyyяt gюstяrяn 113, 114 vя 115 saylы seчki dairяlяrindя aшaьы seчki komissiyalarыnыn цzvlяri цчцn maariflяndirici treninqlяr davam edir.
Noyabrыn 25-dя baшlanan treninqlяrя hяr цч seчki dairяsi цzrя, цmumilikdя 690 nяfяr komissiya цzvц cяlb edilib. 113 saylы Шяki шяhяr seчki dairяsinin tяrkibindя olan seчki mяntяqяlяrinin sяdr vя цzvlяri цчцn treninqlяr Шяki
AZЯRTAC Novqorod vilayяti hюkumяtinin mяtbuat xidmяtinя istinadla xяbяr verir ki, Azяrbaycan vя Rusiyanыn regionlarы sahibkarlara, mцяssisяlяrя vя tяшkilatlara iшgцzar яlaqяlяrin geniшlяndirilmяsindя vя qarшыlыqlы faydalы яmяkdaшlыьыn inkiшafыnda kюmяk edяcяklяr. Sяnяdi Novqorod vilayяtinin qubernatoru Andrey Nikitin vя Шяki rayon Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov imzalayыblar. Qubernatorla keчirilяn gюrцшdя isя Шяki rayonunun vя Шяki шяhяrinin tяqdimatы olub, яmяkdaшlыьыn perspektivlяri mцzakirя edilib. Qeyd edяk ki, Шяki rayon Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun baшчыlыq etdiyi nцmayяndя heyяtinin Novqorod vilayяtinя sяfяri чяrчivяsindя keчirilяn sahibkarlarыn gюrцшцndя vя dяyirmi masada юlkяlяrimizin iki regionu arasыnda яmяkdaшlыьыn mцmkцn sahяlяri mцzakirя olunub. Tяrяflяr Novqorod
maьazalarыna Azяrbaycandan quru meyvя tяdarцkц mяsяlяsini nяzяrdяn keчiriblяr. Ticarяt шяbяkяlяrinin nцmayяndяlяri qeyd ediblяr ki, bu mяhsullarыn yцksяk keyfiyyяtli vя ucuz tяdarцkчцsцnц tapmaq чяtindir. Azяrbaycanda quru meyvяlяrin geniш чeшidlяri, o cцmlяdяn яla nюv яrik qurusu, qurudulmuш xurma vя qoz var. Mяtbuat xidmяtindя яlavя ediblяr ki, Novqorodun "Elegiya" mebel istehsalчыsы 2018-ci ildя Azяrbaycana biznes missiyasыndan sonra EMBAWOOD шirkяti ilя mebel tяdarцkцnя dair mцqavilя imzalayыb. Иndi Azяrbaycana bu mяhsulun tяdarцkц qaydasыna qoyulub. Daha цч kontrakt isя hazыrlanma mяrhяlяsindяdir. "Elegiya" ASC-nin baш mцhяndisi Yuri Qluшnev hяmkarlarыna bildirib ki, шirkяt istяr hяr hansы mebel dяstlяri, istяrsя dя yцksяk texnoloji lяvazimatыn tяdarцkцnц hяyata keчirя bilяr.
Milli Oftalmologiya Mяrkяzi Шякидя humanitar aksiya кечириб Аксийада 208 няфяр мцайиня олунуб. Akademik Zяrifя Яliyeva adыna Milli Oftalmologiya Mяrkяzinin Шяki filialыnыn hяkimlяrinin noyabrыn 29-da Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialыnda keчirdiyi humanitar aksiya zamanы 208 nяfяr tяlяbя vя mцяllim mцayinя olunub. Bakыdan gяlmiш yцksяk ixtisaslы hяkim-oftalmoloq Lalя Mяmmяdova vя Mяrkяzin Шяki filialыnыn hяkimi Aynur Hяmidova tяrяfindяn aparыlan mцayinяlяr zamanы pasiyentlяrdя яn чox refraksiya patologiyalarы - miopiya (uzaьы zяif gюrmя), allergik konyunktivit, presbiopiya, quru gюz sindromu vя digяr gюz xяstяliklяri aшkarlanыb. Hяkim-oftalmoloq Lalя Mяmmяdova AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя bildirib ki, humanitar aksiyanыn яsas mяqsяdi institutun filialыnda
tяhsil alan tяlяbяlяrin, hяmчinin burada чalышan mцяllimlяrin, texniki iшчilяrin gюzlяrini erkяn mцayinя etmяk, gюz xяstяliklяrini юncяdяn mцяyyяnlяшdirmяk, onlarыn sяhhяtlяri ilя baьlы problemlяrin hяllinя kюmяk gюstяrmяkdir. Aksiya zamanы gюrmя zяifliyi olan pasiyentlяrя vaxtыnda mцayinя vя mцalicя olunmalarы tюvsiyя edilib, mяslяhяtlяr verilib. Aksiyanыn яhяmiyyяtini yцksяk qiymяtlяndirяn Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialыnыn 1ci kurs tяlяbяsi Aytac Lяtifli deyib: "Gюzцmdя problem vardы. Hяkimя getmяyя, mцayinя olunmaьa vaxt tapa bilmirdim. Yaxшы oldu ki, hяkimlяr юzlяri filialыmыza gяldilяr, bizi diqqяtlя mцayinя etdilяr. Hяkimlяrin mяslяhяtlяrinя qulaq asaraq, bundan sonra sяhhяtimя daha чox diqqяt ayыracaьam".
"ASAN xidmяt" mяrkяzindя tяшkil olunub. Treninqlяrя dairяnin 29 seчki mяntяqяsinin 174 nяfяr komissiya цzvц cяlb edilib. Mяшьяlяlяri Mяrkяzi Seчki Komissiyasыnыn (MSK) tяшkil etdiyi tяlim kursunda iшtirak etmiш Tehran Яzizov vя Elnur Mustafayev aparыrlar. Tяlim prosesindя iшtirakчыlara MSK tяrяfindяn tяrtib edilmiш xцsusi proqram vя slaydlarыn
kюmяyi ilя mяntяqя seчki komissiyasы цzvlяrinin rol vя vяzifяlяri, seчki gцnц sяsvermяnin tяшkili, sяslяrin hesablanmasы, sяsvermяnin nяticяlяrinin mцяyyяnlяшdirilmяsi, yekun protokollarыn doldurulmasы vя digяr mяsяlяlяr barяdя metodiki mяlumatlar verilib.
Dairя seчki komissiyasыnыn katibi Mяmmяdnuru Яzizov AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя bildirib ki, bu dairя цzrя Шяki шяhяr, Qoxmuq vя Baltalы bяlяdiyyяlяrinя, цmumilikdя 37 bяlяdiyyя цzvц seчilяcяk. Mцbarizя aparacaq namizяdlяrin sayы isя 117 nяfяrdir. 114 saylы Шяki kяnd birinci seчki dairяsi цzrя treninqlяrя dairяnin tяrkibindя olan 43 seчki mяntяqяsindяn
258 nяfяr komissiya цzvц cяlb edilib. Dairя seчki komissiyasыnыn цzvlяri Azяr Яhmяdov vя Adil Balacayevin tяd-ris etdiyi mяшьяlяlяr zamanы vurьulanыb ki, seчkilяrin de-mokratik vя шяffaf keчirilmяsi mяntяqя seчki komissiyalarы цzvlяrinin fяaliyyяtindяn чox asыlыdыr. Ona gюrя dя, komissiya цzvlяri юz peшяkarlыq sя-viyyяsini, bilik vя bacarыqlarыnы daha da artыrmalы, seчki gцnц цzяrlяrinя dцшяn vяzifяlяri dяqiq bilmяli vя layiqincя yerinя yetirmяlidirlяr. Dairя цzrя 18 bяlяdiyyяyя 170 bяlяdiyyя цzvц seчilяcяk. Qeydя alыnan namizяdlяrin sayы isя 571 nяfяrdir. Aшaьы seчki komissiyalarы цzvlяri цчцn maariflяndirici treninqlяr 115 saylы Шяki kяnd ikinci seчki dairяsindя dя mцtяшяkkil qaydada davam edir. Dairя seчki komissiyasыnыn sяdri Rasim Яzizovun bildirdiyinя gюrя, 4 gцn davam edяcяk treninqlяrя dairяnin tяrkibinя daxil olan 43 seчki mяntяqяsinin 258 nяfяr цzvц cяlb olunub. Mяшьяlяlяri seчki dairяsinin baш mяslяhяtчisi Leyla Иbrahimova vя aparыcы mяslяhяtчi Gцlnarя Cяlilova aparыrlar. Bu dairяdя 19 bяlяdiyyяyя 173 nяfяr bяlяdiyyя цzvц yeri uьrunda 603 namizяd mцbarizя aparacaq. Maariflяndirici treninqlяr bюlgяdя fяaliyyяt gюstяrяn digяr seчki dairяlяrindя dя davam edir.
“Зяманямизя сыьмайан Нясими” Шяkidя "Zяmanяsinя sыьmayan Nяsimi" яdяbi-bяdii kompozisiyasы tamaшaчыlara duyьulu anlar yaшadыb. “Kainat, zaman, чaь mяnяm deyяn, zяrrяdя gцnяш axtararaq varlыьыn bir vцcuddan yarandыьыnы deyяn, kюnцl tяrbiyяsi vя gюzяlliyini insan юmrцnцn qayяsi sayan dahi mцtяfяkkir Иmadяddin Nяsimi Azяrbaycan яdяbiyyatы tarixindя ana dilindя yaranan fяlsяfi qяzяlin яsasыnы qoyan bюyцk ideallar шairi olub.” Бu fikir Kimya-Biologiya Tяmayцllц Respublika Liseyinin Шяki filialыnыn tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn "Zяmanяsinя sыьmayan Nяsimi" adlы яdяbi-bяdii tяdbirdя sяslяndirilib. Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda keчirilяn tяdbirdя шяhяr rяhbяrliyi, ziyalыlar, liseyin mцяllim vя шagirdlяri, valideynlяr, hяmчinin Nяsimiyя hяsr olunan beynяlxalq konfransda iшtirak etmяk цчцn Шяkiyя gяlяn AMEA Tarix Иnstitutunun alimlяri, tцrkiyяli elm xadimlяri iшtirak ediblяr. Tяdbirin rяsmi hissяsindя чыxыш edяn filialыn direktoru Ariz Abdullayev Prezident Иlham Яliyevin Sяrяncamы ilя 2019-cu ilin юlkяmizdя "Иmadяddin Nяsimi ili" elan edilmяsinin шairin zяngin irsinin tяbliьi vя dцnyada tanыdыlmasы baxыmыndan чox bюyцk яhяmiyyяt daшыdыьыnы vurьulayыb.
O deyib: "Bu gцn buraya dahi шair vя mцtяfяkkir Иmadяddin Nяsiminin bizlяrя miras qoyduьu яvяzsiz irsi dяyяrlяndirmяk, шairin 650-ci ildюnцmцnя vя onun 47 baharlыq юmцr yoluna iшыq salmaq цчцn toplaшmышыq. Buraya шairin mяhяbbяt, gюzяllik, aьыl, idrak nцmunяsi olan poeziyasыnы dinlяmяyя, istisinя qыzыnmaьa, Nяsimi zirvяsindяn od gюtцrmяyя gяlmiшik. Mяslяki uьrunda dara чяkilib dяrisi soyulan, son nяfяsindя belя юz sюzцndяn dюnmяyяn bu mяrd insanыn faciяli юlцmц neчя яsrlяrdir ki, шairlяrin шeirlяrindя, aшыqlarыn sazыnda, alimlяrin mяqalяlяrindя,
dahi insanlarыn fikirlяrindя tяrяnnцm olunur". Liseyin шagirdlяrinin Nяsiminin yaradыcыlыьы ilя baьlы tяqdim etdiklяri яdяbi-bяdii kompozisiyalar, sюylяdiklяri шeirlяr, qяzяllяr gecяyя toplaшanlar tяrяfindяn bюyцk maraqla qarшыlanыb. Gecяnin sonunda AMEA Tarix Иnstitutunun direktoru, Milli Mяclisin deputatы, akademik Yaqub Mahmudov чыxыш edяrяk Nяsiminin Azяrbaycan яdяbiyyatы tarixindяki rolundan sюz aчыb, yцksяk sяviyyяdя hazыrlanan vя tяqdim olunan bяdii proqrama gюrя liseyin kollektivinя minnяtdarlыьыnы bildirib.
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
ЩЦГУГ МЯСЛЯЩЯТИ Nяrminя ЯЗИЗОВА, Шяki regional яdliyyя idarяsinin mяslяhяtчisi (Яввяли гязетимизин 9-ъу сайында)
Tяrяflяr uшaьыn bюyцmяsinя, inkiшafыna vя digяr maraqlarыna toxunan barышыq saziшini mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnыn mцяyyяn etdiyi orqana (qruma) tяqdim etmяyя borcludurlar. Ailя mцnasibяtlяrindяn irяli gяlяn mцbahisяlяr цzrя mediatorun hazыrlыьы vя ixtisaslarыnыn artыrыlmasы ilя baьlы tяlim qaydasыnы mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnыn mцяyyяn etdiyi orqan (qurum) tяsdiq edir. Яmяk mцnasibяtlяrindяn irяli gяlяn mцbahisяlяr bu Qanuna uyьun olaraq mediasiya vasitяsilя hяll oluna bilяыr. 1. Фяrdi яmяk mцbahisяlяri; 2. Kollektiv яmяk mцbahisяlяri. Яmяk mцbahisяlяrindяn irяli gяlяn mцbahisяlяr цzrя medi-
iшtirak etmяkdяn yazыlы шяkildя imtina etdikdя, mediator sesiyada iшtirak edяn vя etmяyяn tяrяflяri qeyd etmяklя ilkin mediasiya sesiyasыnda iшtirak edilmяmяsi ilя baьlы arayышы hяmin шяxslяrя tяqdim edir. Tяrяflяr arasыnda baшqa qayda mцяyyяn edilmяdiyi halda, bu maddяnin birinci cцmlяsindя qeyd edilяn bildiriш tяrяflяrя ilkin mediasiya sesiyasыnыn keчirilmяsi tarixindяn azы 5 gцn яvvяl tяqdim edilmяlidir. Tяrяfin ilkin mediasiya sesiyasыnda цzцrsцz sяbяbdяn iшtirak etmяmяsi qanunla nяzяrdя tutulmuш mяsuliyyяtя sяbяb olur. Tяrяflяr mediasiya prossesini davam etdirmяyя qяrar verdikdя isя tяrяflяr arasыnda mediasiya prossesinin tяtbiqi barяdя mцqavilя baьlanыlыr, bu Qanunun 24-cц maddяsinя uyьun olaraq mediasiya prossesi hяyata keчirilir. Tяrяflяr mediasiya prossesinin yekununda barышыq saziшi baьladыqda mediator mediasiya prossesini hяyata keчirilmяsindяn imtina etdikdя, mediator mediasiya
4. Tяrяflяr mediasiya prossesinin mцddяtinin uzadыlmasыna dair mцracяti olmamышsa, mediasiya prossesinin mцddяti bitdikdя; 5. Tяrяf olan fiziki шяxs юldцkdя, lяьv edildikdя, fяaliyyяt qabiliyyяti dayandыrыldыqda; 6. Tяrяflяrdяn biri mяhkяmя qaydasыnda юlmцш elan edildikdя vя ya itkin dцшmцш hesab edildikdя; 7. Tяrяflяrdяn birinin fяaliyyяt qabiliyyяtinin olmamasы, mяhdud fяaliyyяt qabiliyyяtli olmasы mяhkяmя tяrяfindяn mцяyyяn edildikdя. Protokolun nцsxяlяri tяrяflяrin vя tяqdim edilяcяyi orqanlarыn sayыna uyьun olaraq tяrtib edilir. Protokolun mцvafiq orqana tяqdim edilmяli nцsxяsini tяrяflяrdяn biri hяmin nцsxяnin ona tяqdim edildiyi tarixdяn 1 iш gцnц mцddяtindя mцvafiq orqana tяqdim edir. Mediasiya prossesinя barышыq saziшi imzalandыьы gцndяn vя protokolun tяrяflяrя tяqdim edildiyi gцndяn. Barышыq saziшi
Мящкямя медиасийасы
atorlarыn hazыrlыьы vя ixtisaslarыnыn artыrыlmasы ilя baьlы tяlim qaydasыnы mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnыn mцяyyяn etdiyi orqan tяsdiq edir. Иqtisadi mцbahisяlяr, hяmчinin ailя vя яmяk mцnasibяtlяrindяn irяli gяlяn mцbahisяlяr цzrя mяhkяmяyя mцraciяt etmяmiшdяn яvvяl tяrяflяr ilkin mediasiya sesiyasыnda iшtirak etmяlidirlяr. Tяrяf nяzяrdя tutulmuш mediasiya prossesinin tяtbiqi barяdя tяrяfя tяqdim edildikdяn sonra 10 iш gцnц яrzindя qяbul edilmяdikdя vя ya tяrяflяr bu Qanuna яsasяn mediator vя ya mediasiya tяшkilatы barяdя razыlыьa gяlmяdikdя, ilkin mediasiya sesiyasы tяrяflяrdяn hяr hansы birinin ilkin mцracяt etdiyi, mцbahisяnin aidiyyяti цzrя aid olduьu mяhkяmя ilя eyni шяhяr vя ya rayonda yerlяшяn mediasiya tяшkilatы, hяmin шяhяr vя ya rayonda mediasiya tяшkilatы olmadыqda hяmin mяhkяmяnin yerlяшdiyi inzibati яrazi vahidinя яn yaxыn шяhяr vя rayonlardan birindя yerlяшяn mediasiya tяшkilatы tяrяfindяn aparыlыr. Mediator barяdя razыlыьa gяlmяdikdя, mediatoru mediasiya tяшkilatы tяyin edir. Иlkin mediasiya sesiyasыnыn keчirilmя tarixi, vaxtы vя yerini яks etdirяn ilkin mediasiya sesiyasы barяdя bildiriшi tяqdim etmяsindяn sonra tяrяflяr vя ya onlardan biri ilkin mediasiya sesiyasыnda iшtirak etmяdikdя vя ya
prosesinя xitam verir vя bu barяdя mцvafiq protokolu tяrяflяrя tяqdim edir. Tяrяflяr gюstяrilяn arayышы vя ya protokolu яldя etdikdяn sonra tяrяf mяhkяmяyя vя ya arbitraja (mцnsiflяr mяhkяmяsinя) mцraciяt edя bilяr. Mцraciяtя arayыш vя protokol яlavя edilmяlidir. Mяhkяmя prosesinin istяnilяn mяrhяlяsindя mяhkяmя iшin hallarыnы nяzяrя alaraq юz tяшяbbцsц vя tяrяflяrin razыlыьы ilя yaxud tяrяflяrin birinin mцraciяti vя digяr tяrяfin razыlыьы ilя onlara mцbahisяnin mediasiya vasitяsilя hяllini tяklif edя bilяr. Belя halda mяhkяmя icraatы barышыq saziшi vя mediasiya prossesinin nяticяlяri barяdя protokol tяqdim edilяnяdяk dayandыrыlыr. Mediasiya prossesindя iшtirak edяn, lakin mцsbяt nяticя яldя etmяyяn tяrяflяr mediasiya prossesinin nяticяsinя dair protokolu tяqdim etmяklя nюvbяti dяfя mяhkяmяyя mцraciяt etdikdя dayandыrыlmыш icraat tяzяlяnir vя iшя mяhkяmя tяrяfindяn baxыlыr. Mediasiya prossesinя aшaьыdakы hallarda xitam verilir: 1. Tяrяflяr arasыnda barышыq saziшi baьlandыqda; 2. Mцbahisяnin tяrяflяrin qarшыlыqlы razыlыьы ilя hяllinin mцmkцnsцzlцyц mediator tяrяfindяn mцяyyяn edildikdя; 3. Tяrяflяrdяn vя ya onlardan biri mediasiya prosesindяn imtina etdikdя;
yazыlы formada tяrtib edilir. Barышыq saziшindя aшaьыdakыlar gюstяrilir: 1. mцqavilяnin tarixi vя tяrtib olunduьu yer; 2. tяrяflяr haqqlnda mяlumat; 3. mцbahisяnin predmeti; 4. mediatorlar vя mediasiya prossesi mediasiya tяшkilatы vasitяsilя hяyata keчirildikdя mediasiya tяшkilatы haqqыnda mяlumatlar; 5. mцbahisяnin hяlli istiqamяtindя tяrяflяrin qяbul etdiyi шяrtlяr, hяmin шяrtlяr yerinя yetirilmяsinin цsul vя mцddяtlяri; 6. barышыq saziшinin шяrtlяrinin icra edilmяsinin vя ya dцzgцn icra edilmяmяsinin vя ya dцzgцn icra edilmяmяsinin nяticяlяri. Barышыq saziшi qцvvяdя olan qanunvericiliyя vя bu Qanunun 3.2-cц maddяsini birinci cцmlяsinя zidd olmamalыdыr. Barышыq saziшi imzalandыьы gцndяn tяrяflяrя tяqdim edilmяlidir. Barышыq saziшinin mцvafiq orqana tяqdim edilmяliш olan nцsxяsini tяrяflяrdяn biri hяmin nцsxяnin ona tяqdim edildiyi tarixdяn 1 iш gцnц mцddяtindя mцvafiq orqana tяqdim edir. Barышыq saziшi imzalandыьы gцndяn 10 gцn mцddяtindя icra edilmяlidir. Barышыq saziшinin kюnцllц icarasыndan boyun qaчыran Azяrbaycan Respublikasыnыn Mцlki Mяcяllяsinя uyьun olaraq barышыq saziшindя uyьun olan mяsuliyyяtя sяbяb olur. Barышыq saziшinin kюnцllц icrasыndan imtina olunarsa, tяrяf baxышыnda olan iшlяr цzrя barышыq saziшinin mяcburi icrasы цчцn mяhkяmяyя vя ya notariusa mцraciяt edя bilяr. Barышыq saziшi mяcburi icra edilmяsi цчцn mяhkяmя vя ya notarius tяrяfindяn mцvafiq qaydada tяшkil olunur. Mediasiya prossesinin tяtbiqi barяdя tяrяflяr arasыnda mцbahisя цzrя qanunla nяzяrdя tutulan iddia mцddяtinin axыmыnыn dayandыrыlmasыna sяbяb olur. Mediasiya prossesi nяticяsindя tяrяflяr arasыnda barышыq saziшi imzalanmazsa, mцbahisя цzrя iddia mцddяtinin axыmы bяrpa olunmuш sayыlыr.
сящ. 11
Яфсаняви гящряман ПОЕМА
Илк дяфя дяръ олунур. Fransa Mцqavimяt Hяrяkatыnыn iшtirakчыsы, Fransanыn Milli Qяhrяmanы (lяqяbi: Armed Miшel, Xarqo) Ящмяdiyyя Cяbrayыlovun яziz xatirяsinя. ЫЫ щисся
Заур ИЛЩАМОЬЛУ
(Яввяли ютян сайларымызда) Bu gюrцш haqqыndadыr Dцnya kanallarыnda Diktorlarыn ilk sюzц. Dцnya mяtbuatы da Dяrc edib qalaq-qalaq Bu gюrцшdяn yazacaq. Шarl gюrцшmяk цчцn Sola addыm atanda, Qяfil dostunu gюrцr... Dayanmadan o anda Yцrцyцr ona tяrяf Sevinci aшыb-daшыr, "Ah, qardaшыm" deyяrяk Юpцшцb qucaqlaшыr. Sarыlыr bir-birinя Иki dost, iki sirdaш. Hяr kяs tяяccцb iчindя, Hяr kяs qalыbdыr чaш-baш. Axы belя gюrцшmяk Яvvяlcяdяn yox idi Qaydalarda, planda. Demяk, qayda pozulmuш.
Москва, Гызыл мейдан. Иndi hяr kяs limanda Sяbirsizliklя gюzlяr Bir belя gюrцшmяyin Gюrяk sonluьu nяdir. Digяr mяmurlar ilя Шarl gюrцшmяyinя Davam edir birbяbir. Limanda qarшыlanma Sona yetir nяhayяt. Birazdan baшlanacaq, Gяlяn яziz qonaqчцn Kremldя ziyafяt.
Moskva. Qыzыl мeydan. - Hяlя vaxtыmыz var, Armed, sяn canы, Gяl bir az dolaшaq Qыzыl meydanы. Юtяn zamanlarы gяtirяk yada, Eh, nяlяr чяkmiшik biz bu dцnyada... - Gedяk, яziz dostum, gedяk razыyam, Qanlы-qadalыydы яvvяlki яyyam. Hяr an юlяcяyin qaчыlmaz idi, Saь qalmaq шansыmыz tamam az idi. Amma dюyцшцrdцk vяtяn цчцn biz, Чцnki vяtяn idi tяk mяslяkimiz. Vяtяn yad tapdaьыn ayaьы altda qalarsa, юzцn de, sяn bu hяyatda Axы nяyя lazыm, nяyя gяrяksяn, Vяtяnin yoxdursa, tяnhasan, tяksяn. Yцz qohum-qardaшыn olsa da sяnin, Яn bюyцk dayaьыn sяnin vяtяnin, Sяnin torpaьыndыr, sяnin elindir. - Doьrudur... - Yaxшы, bяs de gюrяk indi, Nя iшlя mяшьulsan, nя iш gюrцrsяn? Ucqar kяnd yerindя юmцr sцrцrsяn. Barы yaxшыdыrmы gцn-gцzяranыn? Yetirmi чox шeyя sяnin imkanыn? (Арды вар)
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 12
№ 11 (181), Нойабр 2019
АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН
ДИЛ МИЛЛИ ВАРЛЫЬЫН ЯСАСЫДЫР “Милли виъданымызы дирчялдян бюйцк идеолог” китабындан - ВЫ ФЯСИЛ Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайларымызда) Tяrяqqi prosesinin bir mяrhяlяsindяn digяr mяrhяlяsinя can atmaq hяr bir xalqa xas olan tяbii xцsusiyyяtdir. Lakin XX yцzиллийin яvvяlindя sanki bu qanunauyьun tяmayцlцn mцsяlman alяminя dяxli yox idi. M.Я.Rяsulzadя bu paradoksal vяziyyяtdяn bяhs edяrяk yazыrdы ki, mцsяlmanlar Mяrakeшdяn Tцrkцstana qяdяr uzanыb gedяn bir яrazidя, mцxtяlif tяbii coьrafi vя iqlim xцsusiyyяtlяri ilя fяrqlяnяn юlkяlяrdя yaшamalarыna, чeшidli irq vя etnoslara mяnsub olmalarыna, tarixi tale baxыmыndan bir-birindяn fяrqlяnmяlяrinя rяьmяn, zamanыn tяlяblяrindяn geri qalmalarы ilя xarakterizя olunan цmumi bir cяhяtя malik idilяr. Юndяrin fikrincя geriliyin, tяnяzzцlцn sяbяbi "mяdяniyyяti-islamiyyяnin шяkli-hazыrы" idi. Bяs, islam o zaman, yяni XX yцzilin baшlanьыcыnda hansы vяziyyяtdя idi ki, onun bu halыnы M.Я.Rяsulzadя geriliyi шяrtlяndirяn amillяrdяn biri kimi qяlяmя vermiшdir. Юndяrin шяrhindяn mяlum olur ki, яlbяttя, islam gerilik dini deyil. Vaxtы ilя islam intibahы bцtцn bяшяr sivilizasiyasыnы irяli aparan amilя чevrilmiшdi. Lakin bu xeyli яvvяl, artыq tarixя dюnяn uzaq keчmiшdя dя baш vermiшdir. Юndяrin mцsяlman alяmini geri qoyan baшlыca sяbяblя baьlы izahatыna Mяrakeшdяn tutub - Buxaraya qяdяr, hяr yerdя, hяr bir islam mяmlяkяtindя "kцtleyi-nas "dцnyanы beш gцn" bilir, "beшi dя qara". Bu beш qara gцnя isя nя чalышmaьa dяyяr, nя dя zяhmяtя, mяzkur tяrbiyя o qяdяr nifrяt bir surяt almышdыr ki, insan heyrяt etmяyя bilmяz. Necя olmuш ki, tяk-tяk шяxslяrя rяhbaniyyяti vя tяrki dцnyalыьы rяva gюrmяyяn bir dinin saliklяri bu qяdяr dцnya dцшmяni oluyorlar vя hяyatы bu qяdяr tяqbih ediyorlar. Biz mцsяlmanlar, bizя юyrяdilяn "mцsяlman tяrbiyяsinя" sadiq qaldыqca dцnya iшlяrindя mцvяffяq ola bilmяmiz mцmkцn deyil. Чцnki dцnyanы vя onun hяyatыnы sevmiyoruz, onda bir gюzяllik gюrmц-
Топ вя тцфянэли мцщарибяляр топсуз вя тцфянэсиз мцщарибялярдян сонра эялирляр yoruz.
Dцnya, bizcя bir cifяdir, iчяrisi pisliklя dolu zяrun bir sandыqdыr. Biz bюylя dцшцnяcяk, bitяb, sevmяdiyimiz bir шeyi bяnimsяmяrik dя, bяnimsяdikcя onun abadlыьыna, tяrяqqisinя dя xidmяt etmяrik". M.Я.Rяsulzadя belя fikirlяrin insan tяbiяtinя zidd olduьunu, onun xarakterinя xas olan yaшamaq-yaratmaq istяyi ilя яkslik tяшkil etdiyini, islamыn яsas mцddяalarы ilя uzlaшmadыьыnы bildirmiш vя fikrini sцbuta yetirmяk цчцn bir hяdisi diqqяt юnцnя чыxarmышdыr: "Sizdяn xeyirlisi dцnyasыnы axirяtinя vя ya axirяtini dцnyasыna fяda edяn deyildir, bяlkя hяr ikisi цчцn чalышandыr". XX yцzilin яvvяlindя dini шцur яzяli mahiyyяtindяn o qяdяr uzaqlaшmышdы ki, "mцsяlman" anlayышы bir чox neqativ hallarыn юlчцsц kimi qяbul edilirdi. Hяtta mцsяlman adыna mцsbяt iшarяli hяr hansы bir яmяl skeptik, yяni шяkk-шцbhя, inamsыzlыq ifadя edяn mцnasibяtя tuш gяlirdi. M.Я.Rяsulzadя bu mяtlяblя яlaqяdar yazыrdы ki, hamы mцnяvvяr, dindar tacir, яsnaf hяyatыn "qeyri-mцvafiq" olduьunu bildirir, "gerilikdяn", "iшlяrin pяriшan" olmasыndan bяhs edir vя hяr kяs dя bцtцn bu uyьunsuzluqlarы юzцnяmяxsus bir nюqteyi-nяzяrdяn tяhlil edir, lakin son dяrяcя яcaib nяticяyя gяlirdilяr. Юndяr yaranan mяnяvi durumu belя iшыqlandыrыb: "Fяqяt geridя qalan irililяmяli, pяriшan olan dцzяlmяli, bunun чarяsi nя? Bu sualыn cavabыna gяlincя яksяriyyяtlяr hяr kяs diyor ki: "Canыm, mцsяlmanчыlыq bюylя olar. Mцsяlman dцzяlmяz... Qafalarыmыza soxmalыyыz ki, mцsяlman adamdыr. Mцsяlman adam da olar vя hяr vaxt da adam olmaq istedadыndadыr". Allah bilir ki, hяlя mцnяvvяrlяrimiz (intellegentlяrimiz) aьzыndan чыxan "Canыm mцsяlmanчыlыqdыr" cцmlяsini eшitdikdя цrяyim nя qяdяr aьrыyыr". Яdяbiyyatыn funksiyasы haqqыnda deyilяn, yazыlan fikirlяrin mahiyyяtini цmumilяшdirilmiш шяkildя, vяhdяt halыnda ifadя etmяk istяsяk sюylяyя bilяrik ki, mяnяvi hяyatыn bu юnяmli sahяsi insanda hissi idrakыn formalaшmasыnda son dяrяcя mцhцm rol oynayыr. Hisslяrdяn baшlayan idrak prosesi sonralar keyfiyyяt dяyiшikliyi sayяsindя mяntiqi idraka чevrilir. Bяdii яdяbiyyat insanlarыn hisslяrinя, fikirlяrinя, iradяsinя son dяrяcя gцclц tяsir gюstяrmяklя onlarы
mяnяn zяnginlяшdirir, inkiшaf yoluna isriqamяtlяndirir, millimяnяvi dяyяrlяr haqqыnda daha yetkin, daha dolьun tяsяvvцrlяr formalaшdыrыr. Яdяbiyyat yaddaшlarda solьunlaшan tarixi hadisяlяri, mяdяniyyяtя, dini яqidяyя dair faktlarы bяdii obrazlarыn vasitяsilя canlandыrmaqla xalqыn юzцnц dяrk etmяsi цчцn bяnzяrsiz rol oynayыr. Elя buna gюrя dя M.Я.Rяsulzadя bяdii яdяbiyyat vя incяsяnяt яsяrlяrinя dair яdяbi tяnqidin standartlarыna yцksяk sяviyyяdя cavab verяn чoxlu sayda mяqalя yazmыш, юzц dя bяdii yaradыcыlыqla mяшьul olmuш-
dыran nя varsa bunlarыn hamыsыnыn motivlяrini tяcяssцm etdirmяklя yanaшы, tяsir gцcцnя gюrя milli tяrяqqi yolunda sipяrя чevrilяn amillяrin ictimai simmetriyasыnы da izlяyir vя aradan qaldыrmaьыn yollarыnы gюstяrir. Azяrbaycan sevdalы bцtцn insanlar цчцn vяtяnlя, xalqla baьlы цlvi dяyяrlяrin rяmzinя чevrilmiш bu fюvqяl шяxsiyyяt юmrцnц baшa vurduqdan sonra da qoyub getdiyi fikir irsi vasitяsilя canыndan artыq sevdiyi mяmlяkяti, xalqы naminя mцcadilяni davam etdirmiшdir. Onun ruhu yaratdыьы milli tяlimdя, bюyцk ide-
М.Я.Рясулзадянин гябри, Анкара, “Ясри” мязарлыьы. dur. Юndяr N.Nяrimanovun "Bahadыr vя Sona" romanыnы, "Nadir шah" faciяsini, Ц.Hacыbяyovun "Arшыn mal alan" operettasыnы, "Leyli vя Mяcnun", "Яsli vя Kяrяm" operalarыnы, S.Mяnsurun "Яhdя vяfa",A.Яfяndizadяnin "Rцstяmin yuxusu", N.Gяncяvinin qяlяmindяn чыxan poetik шedevrlяri, M.Шяhriyarыn "Heydяrbabaya salam" poemasыnы milli maraqlar vя tarixi hяqiqяtlяr baxыmыndan шяrh etmiшdir. M.Я.Rяsulzadяnin hяyatыn mяnяvi tяrяfinin яn mцxtяlif sahяlяrini яhatя edяn elmi-nяzяri, яdяbi-bяdii fяaliyyяtinin baшlыca mяqsяdi mяnsub olduьu doьma xalqыn milli diriliyя qovuшmasыnы tяmin etmяk цчцn real imkanlar yaratmaqdan ibarяt olmuшdur. Юndяrin yaratdыьы konseptual xarakterli milli tяlim Azяrbaycan ictimai fikir tarixinin яn yцksяk inkiшaf mяrhяlяsini tяшkil edir. Bu tяlim milli idrakы gцvя kimi daьыdan, milli-mяnяvi dяyяrlяri ayaqlar altыnda toz edяn, xalqы юz-юzцndяn uzaqlaш-
oloji irsdя qяrar tutmuшdu. Bu ruh-irs istiqlalыmыzыn bяrpasы ilя yenidяn юmrцmцzя-gцnцmцzя qayыtdы. Чaьdaш dюnяmdяki ictimai dяrdlяrimizя чarя olmaq цчцn яlac kimi, mяlhяm kimi qayыtdы.
***
ИСТИФАДЯ ОЛУНМУШ ЯДЯБИЙЙАТ: 1. Иstiqlal, 1918-28 mayis - 1919. Bakы: "Qanun", 2014. Nяшrin tяшяbbцskarы, яrяb яlifbasыndan latыn qrafikasыna чevirяni: Шirmяmmяd Hцseynov. 2. Rяsulzadя M.Я. Яsяrlяri, ЫЫ cild (1909-1914). Иkinci nяшri, Bakы:, "Tяhsil", 2014. 3. M.Я.Rяsulzadя Яsяrlяri, Ы cild (1903-1909). Иkinci nяшri, Bakы:, "Tяhsil", 2014. 4. Marzadя. Hяr yandan. "Tяkamцl", 11 fevral, 1907, №8. 5. M.Я.Rяsulzadя. Mцdhiш rяqяmlяr, acы hяqiqяtlяr! "Иqbal", 20 aprel, 1915, №917. 6. Rяsulzadя. Cavanlarыmыza. "Tяkamцl", 23 dekabr,
1906, №2. 7. Rяsulzadя. Milliyyяt mяsяlяsi. "Tяkamцl", 16 dekabr 1906, №1. 8. M.Я.Rяsulzadя. Yerli mяktяblяr. "Tяrяqqi", 7 oktyabr, 1908, №70 9. M.Яmin. Иbtidai yerli mяktяblяr. "Tяrяqqi", 17 noyabr 1908, № 104. 10. M.Я.Rяsulzadя. Cцmя mяktяbi. "Иrшad", 27 mart 1908, №40. 11. M.Я.Rяsulzadя. Bu gцn. "Иrшad", 4 sentyabr 1906, №208. 12. M.Я. vя M.Я. (Mяhяmmяd Яmin vя Mяhяmmяd Яli). Hцmmяt vя qeyrяt vaxtыdыr. "Шяrqi-Rus", 14 may 1903, №19. 13. Cavad Heyяt. Dilimiz, яdяbiyyatыmыz vя kimliyimiz uьrunda. Mяqalяlяr toplusu, ЫЫ cild, Bakы:, "Elm vя Tяhsil", 2013. 14. M.Я.Rяsulzadя. Realni mяktяbindя mцsяlman яlifba sinfi. "Tяrяqqi", 23 sentyabr 1908, №59. 15. M.F.Axundov. Яsяrlяri. ЫЫЫ cild. Bakы:, Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasы Nяшriyyatы, 1962. 16. M.Яmin. Tяdrismi, Ticarяtmi?. "Tяrяqqi", 21 noyabr 1908, №108. 17. Яliyarlы S. "Tariximiz aчыqlanmamыш mюvzularы ilя". Bakы:, "Mцtяrcim", 2012. 18. Xяlilli X. Azяrbaycan tцrklяrinin etnogenezi vя milli inkiшaf tarixi. Bakы, "MBM", 2007. 19. Manaflы H. Tariximiz poetik etцdlяrdя: Tяhrifdяn gerчяyя doьru. Bakы: "Mцtяrcim", 2015. 20. Balayev A. Azerbaydjanskoye nasionalnoye dvijeniye: ot "Musavata" do narodnoqo fronta. Bakы:, "Elm", 1992. 21. Manaflы H. Шяki цsyanы. Bakы:, "Uni Print", 2010. 22. Azяrbaycan iсtiqlalыnыn bayraqdarы. Bakы: "Adiloьlu", 2011. Toplayanы, яrяb яlifbasыnda olanlarы latыn qrafikasыna чevirяni, lцьяtin vя юn sюzцn mцяllifi Шirmяmmяd Hцseynov. 23. Hяsяnli C. Sovet dюvrцndя Azяrbaycanыn xarici siyasяti (1920-1939). Bakы: "Adiloьlu", 2012. 24. Sюzцn Aydыnы. Bakы:, "Azяrbaycan "Tяrcцmя Mяrkяzi", 2015. Tяrtib edяn vя nяшrя hazыrlayan Nяriman Яbdцlrяhmanlы. 25. Yaqublu N. Mцsavat Partiyasыnыn tarixi. Bakы:, "Adiloьlu", 2012. 26. Demokratiya: Gedilяsi uzun bir yol. Demokratiya vя anti-demokratiya Antalogiyasы. Tяrtibatчыsы, redaktя edяni vя шяrhlяrin mцяllifi Hikmяt Hacыzadя. Bakы:, "Azяrbaycan", 2001. 27. Mцяllimlяr gяrяk. "Tяrяqqi", 23 niyabr 1908, №109. вя с...
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
№ 11 (181), Нойабр 2019
T Tц цr rk k x xa al lq ql la ar rы ы я яd dя яb bi iy yy ya at tы ы
Вагиф АСЛАН,
Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайларымызда) "Яski шeirin sцni vя kliшe sevgili tipindяn qurtularaq. ...hяyatdakы normal insanыn gюzяlliyinя yюnяlяrяk, yeni bir sevgili tipi yaradыr. ...Romantizmin tяsirilя шeirя girяn vя gerчяk tяbiяtя dayanan bu tema яski шeirin mцcяrrяd tяbiяt anlayышыndan tamamilя qurtulmuшdur" deyя Шinasini xarakterizя edяnlяr onun яsas xidmяtini yeni шeirя sadяlik gяtirmяsindя vя danышыq dili ilя шeir dili arasыnda bir baь qurmasыnda (Dos.Dr.Mяhmяt Юnal. Modern tцrk яdяbiyyatыnыn baшlanьыcы vя "Tяnzimat"ыn elanыndan sonrakы tцrk шeiri. Bax. Tцrk яdяbiyyatы tarixi. Ы c. Sяh.247, 249.) gюrцrlяr. Mяsяlяn:
Ettin аzаd bizi olmuш iken zцlme esir. Cehlimiz sanki idi kendimize bir zincir. ..................... Olmuш insana tassub bir onulmaz illet. Hцsn-i tedbirin ile kurtulur ondan millet. ("Reшid Paшa'ya kasиde"den. Tцrk яdя-biyyatы tarixi. Ы c. Sяh. 260.; Ahmet Ka-baklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.36-37)
Eшi yok bir gцzeli sevdi, beьendi gюnlцm. Kыskanыr kendi gюzцmdцn yine kendi gюnlцm. Yаseminden bile nиziktiro boy - pos anda. Sarmaшыk-vаri sarыlsam, eьilir o anda. ..................... Mest olur zevk-i muhabbetle o gюzler bayыlыr. Serpilince yцzцne gюzyaшыm, amma ayыlыr. (Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.37.)
2.Яhmяd Cюvdяt Paшa (1822-1895). O hяm dя tцrk tarixi nяsrinin yeni цslubda davamчыsы kimi mяшhurdur. O yaшadыьы dюvrdя baш verяn hadisяlяri чыlpaqlыьы ilя qяlяmя almышdыr. Hцquqa, dilчiliyя aid bir чox elmi яsяrlяrin mцяllifi kimi dя bюyцk nцfuz sahibi olmuшdur. Яhmяd Cюvdяt Paшa "Mяclisi-Maarif" цzvц, Darцlmцяllim mцdiri olmuш, Яdliyyя vя Daxiliyyя nazirliklяrinin yaradыcыlarыndan biri kimi tarixi xidmяtlяr gюstяrmiш, bu sahяlяrя aid яsяrlяr yazmышdыr. 18 iyul 1851- ci ildя Fransыz Akademiyasы цslubunda Tцrk Akademiyasi yaratmaqda юz цzяrinя dцшяn vяzifяlяri layiqincя yerinя yetirmiш, bu sahяyя hяsr etdiyi 12 cildlik "TarИh-i Cevdet" яsяrini yazmышdыr. Avropa цslubu ilя qяlяmя alыnan ilk tцrk tarixi яsяrlяr dя ona mяxsusdur. "BelАьat-i Osmaniye" Osmanlы tцrkcяsinin hяrtяrяfli incяlяnmяsinя hяsr edilmiшdir. Яhmяd Cюvdяt Paшanыn "Kыsas-i Enbiyа" ("Peyьяmbяrlяr tarixi"-12 cilddяn ibarяtdir), "Mяcяllя" (1851 maddяdяn ibarяt olub, 1926-ci ilя qяdяr qцvvяdя olmuшdur), "Tяzakir"
сящ. 13
M ц h a z i r я l я r (XЫX щисся)
("Tezаkir. Burada Osmanlыnыn 1846-cы ildяn sorakы hяyatыna aid bir чox mяlumat vardыr) vя bir чox яsяrlяri dя vardыr. Onun qadыnы Fatma Aliyя Xanыm (1864-1924) dюvrцnцn Qяrb meyilli yazarlarыndan biri olmuшdur. Safи verir bize yеr bir itab* hitab Ki, telh olunca eder tab'i neш'e-yаb шarаb. ..................... Leb-i nigаr da bene nice neшиr verir Ki, nokta-nakш ile Cevdet olur serаb шarаb. (Tцrk яdяbiyyatы tarixi. Ы c. Sяh.260.)
*иtab - danlama, цz-gюzцnц yandыrma.
mяz" шяklindя (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh. 106.)
izah edir. Шяxsяn mяnя gюrя, avrodцшцncяlilяrя uymasы Яli Suavini Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidя qarшы чыxmaьa vadar edirmiш. 1877-1878-ci illяrin rus-tцrk mцharibяsindяki mяьlubiyyяti bцtцnlцklя Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidя baьlayanlarыn tяrяfindя duran Яli Suavi "Sarыqlы ihti-lalчы" (Sarыqlы цsyanчы") idi. Vaxtы ilя cяmi цч ay taxtda oturan Sultan V Muradы (30.V. 1876-31. VЫЫЫ.1876) yenidяn hakimiyyяt baшыna gяtirmяk istяyяn 250 mцhacirin baшыna keчяrяk hяrяmя qяdяr girяn Яli Suavi
1282. O, Batы Xanыn nяvяsidir, 1266-1282-ci illяrdя Qыzыl Orda xanы olmuшdur. - V.As.) Fransa kralы Saint-Louis'ye Uygur hattiyla mektub gюndermiш olduьu 13 karn-i milаdide Tцrkцstana gitmiш olan Robriquius nаm seyyаhыn ...eserlerinde yazыlыdыr." (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.108.)
4. Яhmяd Яfяndi (1844-1912).
Midhяt
O, Иstanbulda, ortahallы bir ailяdя doьulmuшdur. Иlk tяhsilini Иstanbulda vя Niшdя tamamlayaraq Rusчukda vя Baьdatda yцksяk memarlыq
"Цчцncц Sяlimin шяhid edilmяsi" яsяrindя 1808-ci ildя Яlяmdar Mustafa Paшanыn Rumelidяn gяtirdiyi ordu ilя Topqapы sarayыna hцcum etmяsi, ЫV Mustafanы (Dяli Mustafanы-29.V.180728.VЫЫ.1808) taxtdan endirib, yerinя ЫЫЫ Sяlimi (07.ЫV. 178929.V. 1807) keчirmяk istяmяsi tяsvir edilir. Bunu bilяn kimi saraydakы xainlяr ЫЫЫ Sultan Sяlimi юldцrцrlяr. Saray qaragцruhu 23 yaшlы ЫЫ Mahmudu (Tяv.20.VЫЫ.1785.Hak. 28.VЫЫ.1808-01.VЫЫ.1839) qovalayыb yaralayыr. Onlarыn mяqsяdi sultan nяslindяn olan oьlan uшaqlarыnы qыrыb qurtarmaq, Яlяmdar Paшanы ЫV Mustafanы hakimiyyяtdя saxlatmaqdыr. "Tаrih-i Cevdet", cilt 8. (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.27)
1878).
Suavi dedikleri o kцчцk adam Paristя oturmuш, yanыnda madam. (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.106.)
Яli Suavi 1876-cы ildя Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidin icazяsi ilя Иstanbula dюndц. Orada "Galatasaray Sultanisi mцdirliyi"nя qяdяr yцksяldi. Ancaq o, Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidя qarшы kinli idi. Яdяbiyyatшцnas A.Kabaklы bunu "nяdяni bilin-
чap maшыnы qraшdыrыb, hamыsы qadыn olan ev ailяsi ilя birlikdя "Lяtaif-i Rivayat" baшlыьы altыnda yazыb topladыьы hekayяlяri чap etmяyя baшlayыr. 1873-cц ildя "Yeni Osmanlыlar"la heч bir яlaqяsi olmadыьы halda Rodos adasыna sцrgцn olunur. Midhяt Яfяndi 38 ay Rodosda sцrgцndя qalыr. O, bir чox romanlarыnы burada yazыr. O burada mяhbuslarыn yardыmы ilя "Mяdrяsя-i Sцleymaniyyя" adlы bir mяktяb tikdirir, uшaqlara vя mяhkumlara Batы цsulu ilя dяrs deyir. Midhяt Яfяndi 1876-cы il Konstitusiyasыna яsasяn baьышlanыr vя Иstanbula qayыdыr. Mцxalыf vя цsyanчы qruplara qoшulmayыb, "Tяrcцman-ihяqiqяt" qяzetini nяшr etmяyя baшlayыr. 1888-ci ildя цч aylыq Avropa sяfяrinя чыxыr. 1908-ci il Konstitusiyasы zamanы tяqaцdя чыxыr. Цstцndя Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidlя xoш keчinmяnin tюhmяti olduьundan yazmaьa de-yil, mцяllimliyя meyl etdi. Da-rцlfцnunda vя Qыz Юyrяtmяn Okulunda tarix, fяlsяfя vя pedaqogikadan dяrs dedi. Maaш almadan чalышdыьы Da-rцшшяfяqdя 28 dekabr 1912-ci ildя цrяk infarktыndan vяfat etmiш vя Fateh tцrbяsi yaxыnlыьыnda dяfn olunmuшdur. 1872-1873-cц illяrdя yazыlan "Tяяшшцqi-Tяlяt vя Fatimяt" Osmanlы яdяbiyyatыnda "uzun hekayяdяn romana doьru gedяn ilk юnяmli яsяr"
(Dos.Dr. Yunus Balчы. Tяnzimat dюvrц roman vя hekayяsi. Bax.Tцrk яdяbiyyatы tarixi. Ы c.sяh.286. Tцrkcяdяn uyьunlaшdыran vя son sюzцn mцяllifi: prof.dr. Ramiz Яskяr. Bakы, MBMBяngц, 2010.) hesab edilsя dя,
3. Яli Suavi (1839-
O, Иstanbulda sяnяtkar ailяsindя doьulmuшdur. Davud Paшa rцшtiyyяsini bitirяn Яli Suavi bir mцddяt ibtidai mяktяb mцяllimi kimi fяaliyyяt gюstяrmiшdir. Gяnc yaшlarыndan Hяccя getmiш, Шahzadя camesindя vaizlik etmiш vя qяzetчi kimi bюyцk шюhrяt qazanmышdыr. Hюkumяtя vя Яli Paшaya qarшы yazdыьы tяnqidi mяqalяlяrinя gюrя Kastamonuya sцrgцn edilяn Ali Suavi Misirli "Prяns" Mustafa Fazil Paшaynыn kюmяyi sayяsindя Namiq Kamal vя Ziya Paшa ilя birlikdя Parisя qaчmышdыr. Orada "yeni Osmanlыlar"la яlaqя yaratsa da, tezliklя onlardan uzaqlaшmышdыr. Bir ingilis xanыmla evlяnmiш, Parisdя vя Londonda tцrk чevrяsindяn kяnarda yaшamышdыr. Onun bu hяrяkяti Namiq Kamalы hяcv yazmaьa mяcbur etmiшdir:
sюzцn mцяllifi: prof.dr.Ramiz Яskяr. Bakы, MBM-Bяngц, 2010.) kiчik bir
Яhmяd Midhяt Яfяndi Beшikdaш Karakol Komandanы Hasan Paшa tяrяfindяn (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.106.) юldцrцlmцшdцr.
Ziddiyyяtli davranыш vя dцшцncя sahibi olan Яli Suavi "uyьur яlifbasыnыn ilk tцrk yazыsы olmasыndan" bяhs etmiш vя buna aid nцmunяlяr vermiшdir. O, яrяb яlifbasыndan latыn яlifbasыna keчmяk tяшяbbцsцndя olanlardan biri olmuшdur. O, tцrkcяnin sadяlяшdirilяrяk qяzet dili halыna gяtirilmяsinя чalышmышdыr. "Tцrk irqinin dя tцrk dili kimi dцnyanыn яn яski vя mяdяni soylarыndan olduьunu, tarixinin 4.000 il яskilяrя qяdяr uzandыьыnы" yazan (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.107.) ilk qяlяm sahiblяrindяn biri dя odur. O yazыrdы: "Tцrk hatti ...Selcuklularыn son zamanыna kadar ve belki biraz daha sonraca mevcиd olan uygur kalemidir. ...Чin kalemine benzer yeri yoktur. ...Sutiyиni kalem-i Nastеrе'den Hicret asrыnda alыnmыш olduьunu iddia ederler. ...Lаkin Zend kalemine daha ziyade benzerliьi vardыr. ...Bюyle bir az benzemekle ne ondan, ne de bundan alыnmыш olmasы lаzыm gelmez. ...Mengц Hanыn (?-
tяhsili almышdыr. 1864-cц ildяn Mяrkяzi Rusчuk olan Tuna valыsi Midhяt Paшanыn (18221884) diqqяtini чяkmiшdir. Midhяt Paшa onu yetiшdirmiш, qorumuш, hяtta, юz adыnы ona vermiш, onu Яhmяd Midhяt deyя чaьыrmышdыr. Яhmяd Midhяt Яfяndi orada Draqon Яfяndi adlы bir mяmurdan fransыz dilini dя юyrяnmiшdir. Onun ilk yazыlarы "Tuna qяzeti"ndя чыxmышdы. Midhяt Яfяndi onu baш yazarlыьa keчirmiшdi. 1868-ci ildя Midhяt Paшa vali kimi Baьdada gюndяrilmiш, onu da юzц ilя gюtцrmцш, Baьdad vilayяt qяzeti olan "Zevra"nыn nяшrini ona hяvalя etmiшdi. Burada o, iki insanla tanыш olmuшdu: bunlardan biri Tцrkiyя muzeylяrinin banisi Hяmdi bяy (18241910), digяri isя bцtцn dinlяrя bяlяd olan Can Muattar adlы bir filosof olmuшdur. Юgey qardaшы Hafiz bяyin юlцmц onu tezliklя Baьdaddan Иstanbula kючmяyя vadar edir. Иstanbulun Taxtaqala mяhяllяsindяki evindя 1871-ci ildя (Dos.Dr. Yunus Balчы. Tяnzimat dюvrц roman vя hekayяsi. Bax.Tцrk яdяbiyyatы tarixi. Ы c. Sяh. 290. Tцrkcяdяn uyьunlaшdыran vя son
Яhmяd Midhяt Яfяndi "Tяnzimat dюvrц" romanыnыn banisi kimi dяyяrlяndirilir. "Roman Osmanlы kцltцrцnя 19. Yцzyыlыn son otuz yыlыnda - 1870-1890 yыllarы arasыnda girdi" deyяnlяr dя (Bax. Jale Parla. Babalar vя oьul-
lar. Tяnzimat romanыnыn epistemolojik temelleri. Sяh.3. Иletiшim Yayыnчыlыk A.Ш., Иstanbul, 2016.) hamыdan
daha чox Midhяt Яfяndinin яsяrlяrinя isnad edirlяr.
***
Яhmяd Midhяt Яfяndinin "Cяllad" adlы romanыnda Napoleon dюvrц Fransasыnda Simon Gras kimlikli bir cяlladыn qяddarlыьы vя qяddarlыьы ilя uyuшmayan qяribя duyьularы tяsvir edilir. Bu cяlladыn oьlu Andre gюzяl Stefanini sevir. Lakin atasыnыn cяllad olmasы sevdiyi qыza eшqini elan etmяkdя ona maneчilik tюrяdir. Qыzыn atasы isя юlяrkяn mяktub yazыb "юvladlarыn atalarыnыn gцnahыndan sorumlu olmadыqlarыnы" bildirir. Bu mяktubla tanыш olandan sonra gяnclяr evlяnirlяr. Aшaьыda cяllad Simon Qras юz dili ilя bir mяhkumu яziyyяtsiz юldцrdцyцnц belя tяsvir edir: "Baron dю kim isя bir adam bir gяnc чilingяrin arvadыna zorla tяcavцz edirmiш. Baron dю gяnc qadыnы mцqavimяt gюstяrяcяyi halda, яrini edam etdirяcяyi ilя qorxudurmuш. (Арды вар)
сящ. 14
Шякидя... ...Yaponiya hюkumяtinin dяstяyi ilя indiyяdяk 19 layihя reallaшыb Yaponiya hюkumяtinin "Ot kюklяri vя insan tяhlцkяsizliyi qrant yardыmы proqramы" чяrчivяsindя Шяki rayonunda sayca 19-cu layihяnin icrasы uьurla baшa чatыb.
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Tamaшanыn premyerasыnda шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri, teatrsevяrlяr iшtirak edib. Gюrkяmli dramaturqun anadan olmasыnыn 120 illiyi mцnasibяtilя hazыrlanan tamaшanыn quruluшчu rejissoru Orxan Hяmidli, geyim цzrя rяssamы Sahib Яhmяdov, bяstяkarы Firudin Allahverdi, rяqslяrin quruluшчusu isя Чingiz Novruzяliyevdir. Tamaшada rollarы Яmяkdar artistlяr Xanlar Hяшimzadя, Akif Yusifov, Rяhim Qocayev, aktyorlar Pяrviz Иsmayыlov, Fяrahim Fяtяliyev, aktrisalar Lalя Mяmmяd, Arzu Mustafayeva, Nazilя Иmamhцseynova vя Aysun Mustafazadя ifa ediblяr Яsяrin яsas qяhrяmanы Sevil obrazыnы gяnc aktrisa Zцmrцd Яliyeva canlandыrыb.
...mюhtяшяm "Bayraq yцrцшц" keчirilиб Noyabrыn 9-da Шяki шяhяrindя mюhtяшяm "Bayraq yцrцшц" keчirilиб. Dюvlяt Bayraьы Gцnц mцnasibяtilя Шяki Шяhяr Иcra hakimiyyяtinin tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn yцrцшdя Шяki шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri, idarя mцяssisя vя tяшkilatlarыn kollektivlяri, gяnclяri iшtirak etmiшdir.
Noyabrыn 4-dя Шяki шяhяrindя 23 saylы uшaq baьчasы binasыnыn tikintisi layihяsinin icrasыnыn baшa чatmasы mцnasibяtilя mяrasim keчirilib. Mяrasimdя Yaponiyanыn юlkяmizdяki sяfiri Teruyuki Katori, шяhяr rяhbяrliyi, layihяni icra edяn "Шяki Ekologiya vя Tяhsil Mяrkяzi" Gяnclяrin Иctimai Birliyinin цzvlяri, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri, valideynlяr iшtirak ediblяr. Tяdbirin яvvяlindя Иctimai Birliyin sяdri Яlirza Mяhяrrяmov layihя barяdя mяlumat verib. Mяrasimdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn birinci mцavini Hяsяn Hяsяnov чыxыш edяrяk, Yaponiyanыn юlkяmizdяki sяfirliyi ilя шяhяr icra hakimiyyяti arasыnda яmяkdaшlыьыn 2000-ci ildяn uьurla davam etdiyini diqqяtя чatdыrыb. Bildirilib ki, qrant yardыmы proqramы чяrчivяsindя indiyяdяk Шяkidя uшaq baьчasы binasыnыn tikintisi dя daxil olmaqla, цmumilikdя, 19 layihя reallaшыb. Bu layihяlяr mяktяb vя uшaq baьчalarыnыn tikintisi vя tяmiri, tibb, ekologiya, su tяchizatы vя digяr sahяlяri яhatя edir. Шяkiyя dюrdцncц dяfяdir sяfяr etdiyini diqqяtя чatdыran sяfir Teruyuki Katori Yaponiya hюkumяtinin dяstяyi ilя hяyata keчirilяn bu layihяlяrin insanlarыn yaшayыш sяviyyяsini daha da yaxшыlaшdыrmaq mяqsяdi daшыdыьыnы vurьulayыb. Sяfir baьчada tяlim-tяrbiyя alacaq uшaqlarыn gяlяcяkdя Azяrbaycanыn inkiшafыna юz tюhfяlяrini verяcяklяrinя цmid etdiyini bildirib. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, Yaponiya hюkumяtinin "Ot kюklяri vя insan tяhlцkяsizliyi qrant yardыmы proqramы" чяrчivяsindя indiyяdяk Azяrbaycanda bu layihя dя daxil olmaqla, цmumi dяyяri 20 milyon ABШ dollarы olan 248 layihя цzrя qrant mцqavilяsi imzalanыb. Иcrasы yeni baшa чatan bu layihяnin dяyяri isя 89 min 147 ABШ dollarы tяшkil edib. Uшaq baьчasыnыn mцdiri Vцsalя Qяniyeva чыxыш edяrяk, baьчa binasыnыn tikintisinя gюstяrdiyi dяstяyя gюrя kollektiv vя valideynlяr adыndan Yaponiya sяfirinя vя шяhяr icra hakimiyyяtinin rяhbяrliyinя minnяtdarlыьыnы bildirib. Uшaq baьчasыnыn aчыlышыnы bildirяn rяmzi lent kяsildikdяn sonra tяdbir iшtirakчыlarы layihя чяrчivяsindя gюrцlяn iшlяrlя tanыш olublar.
..."Sevil" tamaшasыnыn premyerasы olub Noyabrыn 14-dя Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda XX яsr Azяrbaycan яdяbiyyatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi, шair vя dramaturq Cяfяr Cabbarlыnыn "Sevil" pyesi яsasыnda hazыrlanmыш tamaшanыn premyerasы olub.
№ 11 (181), Нойабр 2019
... "Yuxarы Baш" Dюvlяt Tarix-Memarlыq Qoruьu гонагларда bюyцk maraq doьurub Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin tюvsiyяsi ilя "Юlkяmizi tanыyaq" devizi altыnda keчirilяn maariflяndirici tur-aksiyanыn nюvbяti mяrhяlяsi чяrчivяsindя mяktяblilяrin respublikamыzыn mцxtяlif bюlgяlяrinя, tarixi mяkanlara ekskursiyalarы baшlanыb. Tur-aksiya чяrчivяsindя Qяbяlя-ШяkiZaqatala marшrutu ilя hяrяkяt edяn Lerik, Astara, Lяnkяran, Yardыmlы, Masallы, Cяlilabad, Bilяsuvar, Xыzы vя Abшeron rayonlarыnыn mяktяblilяrindяn ibarяt qruplar ekskursiyanыn ikinci gцnцndя, noyabrыn 14-dя qяdim Шяkinin tarixi mяkanlarы ilя tanыш olublar. Tur-aksiya iшtirakчыlarы Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda шяhяr rяhbяrliyi tяrяfindяn mehribanlыqla qarшыlanыblar. Шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova mяktяblilяrя qяdim Шяkinin tarixi, mяdяniyyяti, юzцnяmяxsus adяt-яnяnяlяri, iqtisadiyyatы vя turizm potensialы barяdя mяlumat verib. Mяktяblilяrin diqqяtinя чatdыrыlыb ki, 2700 ildяn чox yaшы olan bu qяdim diyar dцnya яhяmiyyяtli tariximemarlыq abidяlяri ilя mяшhurdur. Шяkidя dюvlяt qeydiyyatыna gюtцrцlяn 84 tarix vя mяdяniyyяt abidяsi var. Fцsunkar tяbiяti, nadir tarixi-memarlыq abidяlяri, inkiшaf etmiш sяnяtkarlыьы, hяmчinin zяngin irsinin qorunmasы nяticяsindя Шяki bu gцn Azяrbaycanda turizmin yцksяk sяviyyяdя inkiшaf etdiyi bюlgяlяrdяn birinя чevrilib. Hяr il bu шяhяrdя beynяlxalq sяviyyяli bir neчя festival keчirilir. Яnяnяvi olaraq keчirilяn "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalыnda dцnyanыn bir sыra юlkяlяrinin tanыnmыш musiqi vя folklor kollektivlяri iшtirak edirlяr.
Yцrцш iшtirakчыlarы яllяrindя цчrяngli bayraqlarla шяhяrin Heydяr Яliyev prospektindяn Bayraq Meydanыna doьru hяrяkяt etmiшlяr. Dюvlяt himni sяslяndirildikdяn sonra Dюvlяt Bayraьы Gцnцnцn tarixindяn danышыlmышdыr. Yцrцш bяddi kompozisiya ilя sona чatmышdыr.
...щяrbчilяr Qarышыq Tipli Uшaq Evinin qonaьы olub Mцdafiя Nazirliyinin Beylяqan Qarnizo-nunun hяrbчilяri noyabrыn 18-dя Шяki Qarышыq Tipli Uшaq Evinin balaca sakinlяrinin qonaьы olub, gяtirdiklяri hяdiyyяlяrlя uшaqlarы sevindiriblяr.
Gюrцшdя tarixi Aprel dюyцшlяrinin iшtirakчыlarы olan яsgяr vя zabitlяr, hяmчinin musiqili proqramla Fцzuli Dюvlяt Dram Teatrыnыn kollektivi vя Шяki Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr. Hяrbчilяr komandanlыq adыndan uшaqlarы 17 noyabr - Milli Dirчяliш Gцnц mцnasibяtilя tяbrik edяrяk, onlara bayram hяdiyyяlяri paylayыblar. Bundan яlavя, Uшaq Evinin noyabrda doьum gцnцnц qeyd edяn 6 sakini hяrbчilяr tяrяfindяn xцsusi olaraq mцkafatlandыrыlыblar. Sonra sюz musiqiyя verilib. Tяqdim olunan rяqslяr, шяn mahnыlar, klounlarыn чыxышlarы uшaqlara xoш ovqat bяxш edib. Tяdbirin sonunda Шяki Qarышыq Tipli Uшaq Evinin direktoru Иlhamя Mяmmяdova gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя hяrbчilяrя tяшяkkцrцnц bildirib, artыq яnяnя halыnы almыш belя gюrцшlяrin uшaqlarыn mяnяvi dцnyasыnыn zяnginlяшmяsinя яhяmiyyяtli dяrяcяdя tяsir gюstяrdiyini vurьulayыb.
Sonra mяktяblilяr Heydяr Яliyev Mяrkяzi ilя tanыш olublar. Bildirilib ki, юtяn il oktyabrыn 29-da istifadяyя verilяn Mяrkяzin цmumi sahяsi 3700 kvadratmetrdir. Mяrkяzdя rяsm vя fotostudiyalar, elektron kitabxana, mцxtяlif dяrnяklяr fяaliyyяt gюstяrir. Mяrkяzin yanыnda yeni istifadяyя verilяn Bayraq Muzeyi dюvlяt atributlarыna olan sonsuz sevgini nцmayiш etdirir. Tur-aksiya iшtirakчыlarыnыn qяdim Шяkinin tarixi mяkanlarы ilя ilk tanышlыьы "Yuxarы Baш" Dюvlяt TarixMemarlыq Qoruьunun яrazisindяn baшlanыb. Mяlumat verilib ki, qoruьun яrazisindя dюvlяt qeydiyyatыna gюtцrцlяn 25 tarixi abidя var. XVЫЫЫ яsrя aid nadir tarixi-memarlыq abidяsi Шяki xanlarыnыn sarayы ilя tanышlыq tur-aksiya iшtirakчыlarыnda bюyцk maraq oyadыb. Bildirilib ki, Azяrbaycanda ilk mцstяqil xanlыьыn яsasыnы qoyan Hacы Чяlяbi xanыn nяvяsi, "Mцшtaq" tяxяllцsц ilя шeirlяr yazan Hцseyn xanыn dюvrцndя - 1761-1762-ci illяrdя inшa edilяn bu sarayыn dцnyada bяnzяri yoxdur. Sarayыn tikintisindя mismar vя yapышqandan istifadя olunmayыb. Mяktяblilяr sarayыn hяyяtindя xatirя шяkillяri чяkdiriblяr. Qoruьun яrazisindя юtяn il istifadяyя verilяn "ABAD" Keramika vя Tяtbiqi Sяnяt Mяrkяzi ilя tanышlыq zamanы diqqяtя чatdыrыlыb ki, mяrkяzin yerlяшdiyi bina 1867-ci ildя tikilmiш tarix-memarlыq abidяsidir. Mяrkяzdя keramika vя tяtbiqi sяnяtlя mяшьul olanlar цчцn hяr cцr шяrait yaradыlыb. Keramika vя Tяtbiqi Sяnяt Mяrkяzinin yaradыlmasыnda яsas mяqsяd юlkяmizin, яsasяn dя Шяki rayonunun tarixi keramika яnяnяlяrinin qorunub saxlanыlmasы vя gяlяcяk nяsillяrя юtцrцlmяsindяn ibarяtdir. Tur-aksiya iшtirakчыlarы sonra qoruьun яrazisindя yerlяшяn V-VЫ яsrlяrя aid memarlыq abidяsi Dairяvi Mяbяdlя tanыш olub, sяnяtkarlыq emalatxanalarыna baш чяkiblяr. Шяkinin tarixi mяkanlarы ilя tanышlыqdan sonra tur-aksiya iшtirakчыlarы Zaqatala rayonuna yola dцшцblяr.
№ 11 (181), Нойабр 2019
ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ
сящ. 15
Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и
М МААААРРИИ ФФЛЛЯЯННДДИИРРИИ ЪИ Ъ И Т ЯД ЯДББИИ РРЛЛЯЯРР Районумузун тящсил мцяссисяляриндя Шяki Dюvlяt Yol Polisi тяряфиндян yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyinin tяbliьinя dair 2019-23-cц illяr цчцn Dюvlяt Proqramыnыn mяqsяdlяrinя uyьun, elяcя dя "Piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasыna dair" Daxili Ишlяr Nazirliyinin mцvafiq gюstяriшinin icrasы ilя яlaqяdar, ейни заманда Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin tяшяbbцsц vя Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin tяшkilatчыlыьы ilя "Gяnclяr narkomaniyaya yox deyir", "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur", "Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda maariflяndirici tяdbirlяr davam etdiriliр.
Шяки Ре эи онал Кол л е ъи ндя 30 oktyabr 2019-cu il tarixdя Шяki Dюvlяt Regional Kollecindя keчirilяn tяdbir zamanы, Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, tяlяbяlяrя piyadanыn vяzifяlяri barяdя яtraflы mяlumat verib, onlarы maraqlandыran suallarы cavablandыrыb. Tяlяbяlяrя, kцчя vя yollarda hяrяkяt edяn zaman, mobil telefon-
dan xцsusilяdя qulaqlыqdan istifadя etmяmяlяri tюvsiyyя olunub. Иzah olunub ki,kцчя vя yollarda hяrяkяt edяn zaman piyada qulaqlыqdan istifadя etmяklя mobil telefonla danышarsa vя ya musiqiyя qulaq asarsa bu vaxt, yaxыnlaшan nяqliyyat vasitяsinin sяsini eшitmяyяcяk hяm юz hяyatыnы hяmdя sцrцcцlяri tяhlцkяdя qoyacaq. Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn gюrцlяn bu vя ya digяr tяdbirlяrin insanlarыn hяyat
vя saьlamlыьыnыn qorunmasыna xidmяt etdiyini bildirib. О, щям дя гейд едиб ки, tяlяbяlяrin maariflяndirilmяsindя яsas mяqsяd, yeniyetmяlяrin iшtirakы ilя baш verя bilяcяk yol nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя profilaktiki tяdbirlяrin gцclяndirilmяsidir.
И ки нъи Бил яъ ик кянди ндя Nюvbяti tяdbirlяrdяn biri dя, 2019-cu il нойабрын 12-дя
Иkinci Bilяcik kяnd tam orta mяktяbindя rayonuн Иkinci Bilяcik kяnd tam orta mяktяbindя keчirilib. Tяdbirdя, Шяki ШяhяrRayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, Polis Шюbяsinin azyaшlыlar цzrя baш inspektoru, polis kapitanы Anar Xalыqov, mцяllimlяr, elяcя dя yuxarы sinif шagirdlяri iшtirak edib.
Qeyd olunan mюvzularla baьlы, hцquq mцhafizя orqanlarыnыn яmяkdaшlarы чыxыш edib яtraflы mяlumatlar verяrяk, mяktяblilяri maraqlandыran suallarы cavablandыrыblar. Bu cцr maariflяndirmя tяdbirlяrinin rayonun bцtцn tяhsil mцяssisяlяrindя mцtяmadi olaraq davam etdirilяcяyi qeyd olunub.
Шяki Dюvlяt Regional Kollecindя
Шяки ДЙП-нин гыш мювсцмц иля ялагядар сцрцъцляря М о т о с и к л е т , м о п е д в я велосипед сцрцъцляринин МЦРАЪИЯТИ Qыш mюvsцmцndя tяkяrlяri zяncirlяmяk mцtlяq deyil. Mяhz qыш mюvsцmц цчцn nяzяrdя tutulmuш tяkяrlяrdяn istifadя olunarsa, heч bir narahatlыьa яsas yoxdur. Sцrцcц hяrяkяtin intensivliyini, nяqliyyat vasitяsinin, yцkцn xцsusiyyяtlяrini vя vяziyyяtini, yol vя meteoroloji шяraiti, xцsusяn hяrяkяt istiqamяtindя gюrmя шяraitini nяzяrя almaqla, nяqliyyat vasitяsini mцяyyяn olunmuш sцrяt mяhdudiyyяtindяn чox olmayan sцrяtlя sцrmяlidir. Sцrцcц hяrяkяt цчцn tяhlцkя yarandыьыnы gюrdцkdя, nяqliyyat vasitяsinin sцrяtini tam dayanma hяddinя qяdяr azaltmaq цчцn mцmkцn olan tяdbirlяri gюrmяlidir. Hava шяraiti (yollarыn buzlu, sцrцшkяn olmasы) ilя baьlы, sц-
rцcцlяr avtomobillяrinin texniki cяhяtdяn sazlыьыna daha чox fikir vermяlidirlяr. Nяqliyyat vasitяlяrinin texniki cяhяtdяn saz vяziyyяtdя saxlanыlmasы цчцn onlara vaxtlыvaxtыnda texniki xidmяt gюstяrmяlidirlяr. Xarici iшыq cihazlarы vя ya qabaq шцшяnin шцшя silgяclяri vя шцшяyuyanlarы vя ya tяkяrlяri vя шinlяri vя ya mцhяrriki, yaxud konstruksiyasыnыn digяr цnsцrlяri nasaz olan vя belя nasazlыьыn aradan qaldыrыlmasы mцmkцn olmayan nяqliyyat vasitяsinin istismarыna gюrя sцrцcцlяrя Azяrbaycan Respublikasы Иnzibati Xяtalar Mяcяllяsinin 342.5-ci maddяsi ilя 50 (яlli) manat mяblяьindя cяrimя nяzяrdя tutulur.
НЯЗЯРИНЯ
Son vaxtlar paytaxt Bakы, elяcя dя Respublikanыn digяr шяhяr vя rayon яrazilяrindяki avtomobil yollarыnda motosiklet, moped vя velosipedlяri idarя edяn шяxslяr tяrяfindяn yol hяrяkяti qaydalarыnыn kobud шяkildя pozulmasы sяbяbindяn aьыr nяticяli yol-nяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяsi hallarыna tez-tez rast gяlinir. Bu nюv nяqliyyat vasitяlяrinin yцksяk risk kateqoriyasыna aid olmasыnы vя qяza zamanы daha чox mяhz hяmin шяxslяrin юzlяrinin zяrяr чяkmяsini nяzяrя alaraq, qeyd olunan hallarыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdi ilя Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn tяhlцkяsizlik tяdbirlяri gцclяndirilmiшdir. Motosiklet, moped vя velоsиpedlяrin "Yol hяrяkяti haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasы Qanununun tяlяblяrinя uyьun шяkildя idarя edilmяsinя nяzarяt artыrыlmыш, onlarыn motoшlemsiz, dяbilqяsiz, habelя mцhяrrikinin iшчi hяcmi 50 kub/sm vя daha чox olan motosiklet vя mopedlяrin dюvlяt qeydiyyatыndan keчirilmяdяn idarя olunmasы hallarыnыn qarшыsы alnacaqdыr.
Материаллары тягдим етди: T u r a l N И Ф Т А Л Ы Й Е В , Шяki ШRPШ-nin DYP Bюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы.
ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР Шяки району, Ашаьы Лайысгы кянд сакини Мяммядов Хялил Алыш оьлунун адына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН° - 0078, КОД 40404030) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, 20 Йанвар кцчяси, ев 54/32 цнванда йашайан Мустафайев Шащин Ряфаил оьлунун адына верилмиш Щярби билет (Нз - 5953168) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Орта Зяйзид кянд сакини Ибращимхялилов Расим Мяммяд оьлунун, Ибращимхялилова Нязакят Иса гызынын, Ибращимхялилов Вцсал Расим оьлунун вя Ибращимхялилова Эцлнар Расим гызынын адларына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН° - 322, КОД 40414018) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, 90 сайлы цнванда йашайан Ящмядов Рцфят Йунус оьлунун адына верилмиш Щцгугларын Дювлят гейдиййаты щаггында дашынмаз ямлакын Дювлят рейестриндян Чыхарыш (Серийа РХ, № 0317511) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.
Шяки району, Киш кянд сакини Мяммядова Сябиййят Пирверди гызынын, Мяммядова Айтян Алы гызынын, Мяммядова Эцлнар Аслан гызынын, Мяммядов Елчин Аслан оьлунун, Мяммядова Севинъ Аслан гызынын вя Мяммядова Шящла Аслан гызынын адларына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН° - 1090, КОД 40401018) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Кичик Дящня кянд сакини, 20.07.1994-ъц ил тявяллцдлц Мяммядов Руслан Худаил оьлунун адына верилмиш Хидмяти вясигя (ТХ 0750, верилмя тарихи 08.09.2017, етибарлыг мцддяти: 08.09.2022) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, Ф.Абдуращманов кцчяси, 11/6 цнванда йашайан Сцлейманов Елнур Айдямир оьлунун адына верилмиш Б308788 №-ли Аттестат итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Шяки кянд сакинляри Азалов Ейваз Кюшяли оьлунун, Азалова Мящяббятхан Мухлип гызынын, Азалова Мящиэцл Ейваз гызынын, Азалова Махидил Ейваз оьлунун, Азалова Щиъран Ейваз гызынын, Азалова Эюзял Ейваз гызынын вя Азалова Севинъ Ейваз гызынын адларына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН° - 468, КОД 40400068) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.
ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 11 (181), Нойабр 2019 Намиг ГАФАРОВ, Шяki Dюvlяt Dram Teatrыlяt Dram Teatrынын директору
http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.site http://shekibelediyyesi.tqtt.info http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi
Шяki Dюvlяt Dram Teatrы XX яsr Azяrbaycan яdяbiyyatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi, шair vя dramaturqu Cяfяr Cabbarlыnыn anadan olmasыnыn 120 illiyi mцnasibяti ilя milli dramaturgiyamыzыn mюhtяшяm яsяrlяrindяn sayыlan "Sevil" pyesini sяhnяlяшdirib. Нойабрын 14дя Шяkiдя ictimai baxышы keчirilяn tamaшa нойабрын 28-dя Azяrbaycan Dюvlяt Akademik Rus Dram Teatrыnda nцmayiш olunub. Firudin Allahverdi, rяqslяrin quruluшчusu isя Чingiz Novruzяliyevdir. Rollarda яmяkdar artistlяr Xanlar Hяшimzadя, Akif Yusifov, Rяhim Qocayev, aktyorlar Pяrviz Иsmayыlov, Fяrahim Fяtяliyev, aktrisalar Lalя Mяmmяd, Arzu Mustafayeva, Nazilя Иmamhц-
noyabr tarixlяrini яhatя edяn "Cяfяr Cabbarlы Hяftяsi" чяrчivяsindя reallaшыb. Dюvlяt sifariшi яsasыnda hazыrlanan tamaшa hяm Шяkidя, hяm dя Bakыda bюyцk maraqla qarшыlanыb. Иki hissяli dram яsяriniн quruluшчu rejissoru Orxan Hяmidli, quruluшчu vя geyim цzrя rяssamы Sahib Яhmяdov, bяstяkarы
seynova vя Aysun Mustafazadя чыxыш edib. Яsяrin яsas qяhrяmanы olan Sevili canlandыran gяnc aktrisa Zцmrцd Яliyeva isя bu rolla debцt edib. Чadra яleyhinя kampaniya fonunda yazыlan яsяrdя yazычы baш qяhrяman Sevil obrazы ilя Azяrbaycan qadыnыnыn yцksяliш yolunu tяsvir edib. Bununla bяrabяr
Шяki Olimpiya Иdman Kompleksindя keчirilяn tяdbirin rяsmi hissяsindя шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi Vцqar Иskяndяrov чыxыш edяrяk, юlkяmizdя idmanыn inkiшafыna gюstяrilяn dюvlяt qayьыsыndan danышыb, layihяnin Шяkidя keчirilmяsinя gюrя tяшkilatчыlara minnяtdarlыьыnы bildirib. BMT-nin Яhali Fondunun Azяrbaycan nцmayяndяliyinin rяhbяri Fяrid Babayev vя Azяrbaycan Xцsusi Olimpiya Komitяsinin prezidenti, Milli Olimpiya Komitяsinin цzvц Шahin Яliyev чыxышlarыnda layihяnin mяqsяdi vя qarшыya qoyulan hяdяflяr barяdя mяlumat veriblяr.
ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ:
“Севил” Бакыда
Paytaxtdakы nцmayiш prezident Иlham Яliyevin imzaladыьы "Cяfяr Cabbarlыnыn anadan olmasыnыn 120 illiyinin qeyd edilmяsi haqqыnda" sяrяncamыndan sonra Azяrbaycan Mяdяniyyяt Nazirliyinin tяшkil etdiyi 23-30
Noyabrыn 26-da Шяki шяhяrindя inklцzivlik istiqamяtindя tam orta vя xцsusi yardыmчы mяktяblяrin шagirdlяri arasыnda keчirilяn "Gender bяrabяrliyi vя UNЫFЫED Sport (Birlяшmiш idman) цzrя yeniyetmя qыz futbolunun inkiшafы" layihяsinin icrasы ilя baьlы tяdbir keчirilib.
ДИГГЯТ!
"Sevil" pyesi bu gцnя qяdяr Azяrbaycan яdяbiyyatыnda яn чox mцzakirя olunan vя birmяnalы qarшыlanmayan яsяrdir. Nяzяrя alaq ki, Azяrbaycan яdяbiyyatыnda iki Cяfяr Cabbarlы var, biri Sovetin bizя tяqdim etdiyi sosializm quruculuьunu яsяrlяrindя tяrяnnцm edяn, digяri isя "Bakы mцharibяsi" яsяrini yazan Cяfяr Cabbarlы, яsяrdяki bяzi kяskin ifadяlяrin dя oxucular tяrяfindяn hяzm edilя bilmяmяsi baшa dцшцlяndir. Yazычы yaradыcыlыьыnыn ilk illяrindя шairlяri hюkumяt tяrяfindяn mцяyyяn mюvzularda yazmaьa mяcbur edilmяnin яleyhinя чыxышlar etsя dя, sonralar bundan qaчa bilmяmiшdir. Bu baxыmdan Шяki Dюvlяt Dram Teatrы sяhnяsindя hazыrlanan tamaшa bяlkя dя tamaшaчыya yazычыnыn яslindя gюrmяk istяdiyi Sevili tяqdim edilib. O Sevil hяm azad, azad olduьu qяdяr mental dяyяrlяrя sadiq яsl Azяrbaycan qadыnыdыr. Tamaшada da яsяrdяki kimi baшlanьыcda Sevil saf, evdar qadыn obrazыnda tяsvir olunur. Яri Balaш ilя qцrцr duyan Sevil hяyatыnы юzц цчцn yox, sыrf Balaш цчцn yaшadыьыnы bildirir. Balaшыn bacыsы Gцlцш isя bцtцn reallыqlarы gюrяn, elmli bir qadыndыr. Baшыndan чarшabы atan Gцlцшц яtrafыndakыlar dяli adlandыrыr. Balaш obrazы isя 1920-ci ildя, bolшevik чevriliшindяn sonrakы dюvrdя iш baшыna gяtirilяn bir kiшidir. Artыq
mцasir hяyatla tanыш olan Balaш Sevilя gюrя utanыr, iш yoldaшы olan Dilbяr xanыmla yaxыn mцnasibяti baшlayыr. Balaш get-gedя kasыblaшanda isя Dilbяr Balaшdan uzaqlaшыr vя digяr kiшilяr ilя yaxыnlaшmaьa baшlayыr. Balaш getdikcя utanыr, юz-юzцndяn zяhlяsi gedir.
onu baьышlamasы цчцn yalvarыr. Vя burda yenя dя rejissor юz sюzцnц deyir. Gцnцmцzdя яhяmiyyяtsiz mяsяlяlяrя gюrя boшananlara tamaшa vasitяsi ilя mesaj verir. Valideynlяrin ilk юncяliyinin юvladlarы olmasыnыn vacibliyinя diqqяt чяkir vя bir insana verilя bilяcяk яn
Balaш Sevilя mяrhяmяt gюstяrmяk istяsя dя bunu belя bacarmыr. Sonda Gцndцzцn ad gцnцndя Sevil gяlir! Sevil artыq yazыq , saf bir qadыn deyil. O, Moskvada tяhsil almыш, "Azяrbaycan qadыnыnыn azadlыq yolu" kitabыnыn mцяllifi olmuш bir qadыndыr. Uzun mцddяtdяn sonra Sevili gюrяn Gцlцш belя onu tanыmыr. Sonda Balaш Sevilя
bюyцk cяzanыn baьышlamaq olduьu bildirilir. Иllяr яvvяl bu яsяr sяhnяdя nцmayiш olunduqda teatra чadralы gяlяnlяrin чoxu evя чadrasыz qayыdыbsa, bu gцn dя tamaшanы izlяyяnlяr ailя dяyяrlяrinя, sяdaqяtя, kiчik problemlяri necя bюyцtdцklяrinя bir daha nяzяr salacaqlar.
Гыз футболуна диггят артыр Xцsusi Olimpiya Komitяsi Шяkidя qыz futbolunun inkiшafы ilя baьlы layihя reallaшdыrыr.
Bildirilib ki, layihяdя 14-17 yaш arasы яqli vя saьlamlыq imkanlarы mяhdud olan vя olmayan tam
Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.
orta vя xцsusi yardыmчы mяktяblяrin 40 nяfяr qыz шagirdi iшtirak edib.
Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.
Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов
Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com
Layihяnin mяqsяdi qadыn zorakыlыьы vя шiddяtя qarшы mцbarizя vя gender bяrabяrliyinin tяb-
liьi, яqli vя saьlamlыq imkanlarы mяhdud olan vя olmayan gяnc qыzlarыn oьlanlar kimi idmanda iшtirakыnыn verdiyi цstцnlцklяrdяn faydalanmasы, fiziki saьlamlыq, юzцnя inam, yeni dostlarla цnsiyyяtin qurulmasы, nailiyyяt, qяlяbя hislяrini aшыlamaq, idman vasitяsi ilя saьlamlыqlarыnыn bяrpasы vя cяmiyyяtя inteqrasiyasыndan ibarяtdir. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, apreldя startы verilяn layihяyя dekabrda yekun vurulacaq. Bяdii hissяdяn sonra qыzlardan ibarяt 4 komandanыn iшtirakы ilя futbol yarышы keчirilib. Шяki шяhяrindяki Иnteqrasiya tяlimli internat tipli gimnaziyanыn "Uьur" komandasы ya-rышыn qalibi adыnы qazanыb. Шяhяr 20 saylы tam orta mяktяbin "Zirvя" vя шяhяr qarышыq tipli uшaq evinin "Ulduz" komandalarы mцvafiq olaraq ikinci vя цчцncц yerlяri tutublar. Шяhяr 2 saylы tam orta mяktяbin "Mяlяklяr" komandasы dюrдцнъц олуб. Komandalar kubok vя medallarla mцkafatlandыrыlыblar.
Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531
www.belediyye.ñheki.sitå
Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 5 декабр 2019-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.