Teresa Halik, Wietnamskoœæ — naturalna kolej rzeczy czy œwiadomy wybór
Edukacja Nauka, wykszta³cenie dawa³y cz³owiekowi status cz³owieka szlachetnego. W tradycyjnym spo³eczeñstwie wietnamskim warstwa ludzi wykszta³conych cieszy³a siê wyj¹tkowym presti¿em. Ten, kto potrafi³ czytaæ i pisaæ, potrafi³ badaæ i rozumieæ ksiêgi konfucjañskie — ich sens, zas³ugiwa³ na g³êboki szacunek i czeœæ. Na jeszcze wy¿szy piedesta³ spo³eczny wynoszono tych, którzy przystêpowali do egzaminów i otrzymywali stopieñ urzêdniczy w administracji pañstwowej. Ci, którzy uzyskali stopieñ najwy¿szy, stopieñ tien su, mieli prawo uczestniczyæ w ceremoniach dworskich i przyjêciach cesarskich; dla nich przeznaczone by³y najwy¿sze stanowiska w administracji pañstwowej, najwiêkszy szacunek i presti¿ (ostatni egzamin oparty na znajomoœci kanonu konfucjañskiego zorganizowano w 1914 r.). Wartoœæ wykszta³cenia, wysoki presti¿ uczonych i respekt dla nauczycieli ma w Wietnamie wielowiekow¹ tradycjê. Wykszta³cenie stanowi³o zawsze wartoœæ sam¹ w sobie — obecnie coraz wyraŸniej przek³ada siê na status maj¹tkowy i pozycjê spo³eczn¹.
Pañstwo wobec religii i wierzeñ Sta³y Komitet Zgromadzenia Narodowego Socjalistycznej Republiki Wietnamu przyj¹³ 18 czerwca 2004 r. Prawo [odnoœnie] Wierzeñ i Religii, które wesz³o w ¿ycie 15 listopada 2004 r. — dokument, który definiuje odpowiedzialnoœæ pañstwa w zakresie zabezpieczenia osobom i organizacjom religijnym ich praw i mo¿liwoœci realizowania obowi¹zków, a tak¿e organizacji i ochrony miejsc odprawiania kultów. W dokumencie zwrócono uwagê na koniecznoœæ podporz¹dkowania siê zasadzie nieingerowania w przekonania religijne wiernych oraz nieagitowania na rzecz jakiejkolwiek religii. Odnosi siê on tak¿e do tych wierzeñ i kultów, które nie maj¹ w³asnych organizacji i dope³niane s¹ lokalnie, jak np. kult przodków, kult bohaterów. Podlegaj¹ one takiej samej ochronie jak wszystkie inne — pañstwo wietnamskie uwa¿a, ¿e s¹ to bardzo wa¿ne elementy rodzimej tradycji. Obecnie w Wietnamie uznaje siê 6 religii. S¹ to: • Wietnamski Koœció³ Katolicki, • Wietnamscy Buddyœci Sangha, • Powszechny Koœció³ Protestancki, • Buddyjski Koœció³ sekty Hoa Hao,
90