Şerif Mardin - Türk Modernleşmesi (makaleler)

Page 311

mış bulunduğu ve bedbin bir karaktere sahip olduğu tasav­ vur edilse, bu vatandaşın şöyle bir tahminde bulunmuş ola­ cağı beklenebilir; şehir büyüyecek, binaenaleyh Ankara bele­ diyesi gittikçe çapraşık mahiyet arzeden problemlerle karşı­ laşacak ve şehrin idaresi son derece zorlaşacak... Bu şekilde sorguya çekilen münevverlerden ancak yüzbinde birinin ge­ cekondu meselesini muhtemel bir gelişme olarak zikretmesi beklenebilirdi. Buna karşılık 1942 senesinde aynı mahiyette bir sual sormuş olduğumuzu tasavvur edersek durumun bir hayli değişmiş olacağı muhakkaktır, şöyle ki, 1942 senesinde akıllı ve bilgili vatandaşların içinde hakikaten ilerisini göre­ ni uzak görüşlü olmayandan ayıran husus, bunlardan birin­ cisinin, ufukta, her ne kadar silik hatlarla belirmeye başla­ mış olsa dahi, Ankara’nın ilerde bir gecekondu problemi ile karşılaşacağını idrak etmiş olacağıdır. İlerisini gördüğünü zanneden fakat aslında bugünün şartlarının bir gelişmesin­ den başka bir durumu tasavvur edemeyen şahıs ise, 1942 se­ nesinde bile, yalnız bildiği mûtad problemlerin biraz daha şiddetlilerini önlemeye hazırlanacaktır. Her memlekette, tarif ettiğimiz mânâdaki "uzak görüş­ lü lerin sayısı mahduttur. Ancak Türkiye’nin dışında gerek Amerika’da, gerek Avrupa ve demirperde memleketlerinde bu durum lâyıkiyle takdir edildiğinden, yann ortaya çıkacak olan şartların bugünden tespiti işi tesadüfe bırakılmamış, bir sisteme bağlanmıştır. İş müesseselerinde olduğu gibi, muhtelif devlet dairelerinde, câri usullerin veya politikaların tatbikine devam edildiği takdirde, bir hafta sonra, üç ay için­ de, veya beş senelik bir devre sonunda ortaya çıkacak netice­ leri hesaplamakla görevlendirilmiş memurlar bulunur. Bu­ nun yanında da sosyologlar, memleketin ilerde karşılaşması muhtemel olan sosyal problemleri bir ân evvel araştırma ko­ nusu yapmaya çalışırlar. Bizde bunun muadili kurum ve

309


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.