SERRESPOLIS (ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΤΕΥΧΟΣ) by SERRESPOLIS

sserres

Στιγμές

της πόλης εντός & εκτός

29η Ιουνίου

ημέρα «χαρμόλυπης» η απελευθέρωση των Σερρών

Ξεκίνησε το «Πολιτιστικό Καλοκαίρι» του Δήμου Σερρών Γιώργος Μαλλιαράς Ο Σερραίος που «αποκρυπτογράφησε» τον ανθρώπινο εγκέφαλο Το ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα από τις Σέρρες στο Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης

Κόσμημα-Ρολόι

«ΚΤΙΣΤΗΣ» ΣΕΡΡΕΣ

Στιγμές της πόλης

29η Ιουνίου

| εντός & εκτός

ημέρα «χαρμόλυπης» η απελευθέρωση των Σερρών Το ημερολόγιο γράφει 29η Ιουνίου ο Ελληνικός Στράτος εισέρχεται θριαμβευτής στην πόλη των Σερρών από την Ανατολική πλευρά της πόλης, πλήθος πολιτών είχε συγκεντρωθεί στην είσοδο της πόλης προκειμένου να υποδεχθεί την 7η Μεραρχία Πεζικού υπό τον Συνταγματάρχη (ΜΧ) Ναπολέοντα Σωτήλη. Οι επιθυμίες του κόσμου και οι καμπανοκρουσίες κάλυπταν το ρυθμικό βήμα των στρατιωτών. Ωστόσο δεν ήταν εκεί όλοι για να γιορτάσουν τη λαμπρή μέρα της απελευθέρωσης, η πόλη των Σερρών πλήρωσε με βαρύ φόρο αίματος την ελευθερία της. Μία μέρα πριν, χιλιάδες πολίτες βρήκαν φριχτό θάνατο ενώ το μεγαλύτερο μέρος της πόλης είχε βομβαρδιστεί και πυρποληθεί από τον οπισθοχορούντα Βουλγαρικό στρατό. Καμία πόλη της Μακεδονίας δεν βίωσε σε τέτοιο βαθμό τις βαρβαρότητες του Β΄Βαλκανικού Πολέμου.

Η απελευθέρωση της Νιγρίτας Το Βουλγαρικό μέτωπο θα καταρρεύσει μετά τη νέα ήττα στη Δοϊράνη αναγκάζοντας τις τελευταίες μονάδες να διαφύγουν προς το Σιδηρόκαστρο και πιο συγκεκριμένα το Πετρίτσι για την τελική αντίσταση. Στις 19 Ιουνίου, πεζές και ιππήλατες ομάδες Βουλγάρων, θέλοντας να καθυστερήσουν την προέλαση των Ελληνικών δυνάμεων θα επιτεθούν στη Νιγρίτα και αφού εξοντώσουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού θα την κάψουν. Η 7η Μεραρχία Πεζικού θα εισέλθει στην πόλη μόνο και μόνο για να βρει ερείπια και 49 επιζώντες. Η κυκλοφορία των πολιτών απαγορεύτηκε. Οι Σέρρες παρουσίαζαν όψη νεκρής πόλης. «Εβδομάς Παθών των Σερραίων Ελλήνων»

serres

έγραψε στα απομνημονεύματά του ο μητροπολίτης Απόστολος.

Οι Σέρρες φλέγονται… Μετά την αποχώρηση των Βουλγάρων οι Αρχές των Σερρών θα προβούν στον σχηματισμό σώματος 1000 πολιτοφυλάκων, αποτελούμενο από Έλληνες και Τούρκους, ώστε να απομακρυνθούν από την πόλη οι εχθρικές δυνάμεις που έχουν απομείνει. Αποστολή που στέφθηκε προσωρινά από επιτυχία, μετά από μικρής έκτασης αψιμαχίες. Όλα θα αλλάξουν το βράδυ της 27ης Ιουνίου, όταν μικτή δύναμη Βουλγαρικού πεζικού και ιππικού 170 ανδρών και Κομιτατζίδων με τέσσερα πολυβόλα κατέλαβε τον λόφο Νταουτλή. Ο Μητροπολίτης Απόστολος διαβλέποντας την δυσχερή θέση στην οποία περιήλθε η πολιτοφυλακή γεμάτος αγωνία έστειλε τηλεγράφημα στον Βασιλέα Κωνσταντίνο για την επίσπευση της προέλασης του στρατού και την κατάληψη της πόλης. Αμέσως διατάχθηκε η προέλαση της 7ης Μεραρχίας υπό τον Συνταχματάρχη Σωτήλη που όμως δεν μπόρεσε να φθάσει αυθημερόν, λόγω της κατεστραμμένης γέφυρας του Όρλιακου. Το πρωί της 28ης Ιουνίου με διαταγή του Διοικητή της Βουλγάρικης Αστυνομίας στρατεύματα θα εισέλθουν στην πόλη και θα την πυρπολήσουν. Στρατιώτες απήγαγαν 150 άτομα που ήταν οχυρωμένα στο προξενείο της Αυστροουγγαρίας, μαζί με τον υποπρόξενο. Τους οδήγησαν στο βουνό και τους απελευθέρωσαν μόνο όταν πήραν λύτρα. Λύτρα εισέπραξαν και από τον πρόξενο της Ιταλίας για να μην ανατινάξουν το κτίριο του προξενείου, στο οποίο είχαν καταφύγει περίπου 600 άτομα, ανάμεσά τους και πολλά γυναικόπαιδα.

Η απελευθέρωση της καμένης πόλης

Χιλιάδες νεκροί, 4000 καμένες οικίες και η ισοπεδωμένη αγορά ο εφιαλτικός αντίκτυπος της πυρκαγιάς του 1913

Η 7η Μεραρχία θα φτάσει στο Διοικητήριο της πόλης, μέσω της κεντρικής οδού, που στη συνέχεια θα μετονοματισθεί, χάρις σε αυτό το γεγονός, σε οδό Μεραρχίας. Το θέαμα φριχτό και συνάμα αποκαρδιωτικό παντού νεκροί, άστεγοι και ανυπολόγιστες ζημιές. Η καταστροφή των Σερρών ήταν σχεδόν ολοκληρωτική. Η εικόνα της πόλης, εφιαλτική. Από τα 6.000 σπίτια των Σερρών τα 4.000 κάηκαν, καθώς και 1000 καταστήματα.

Η συμβολή του Βενιζέλου Όλα τα παραπάνω ίσως να μην γινόταν ποτέ αν στα ηνία της χώρας δεν βρισκόταν τότε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο διορατικός Πρωθυπουργός κατανόησε τα συμφέροντα και τις ανάγκες του Ελληνικού κράτους και δεν δίστασε να έρθει ακόμα και σε ρίξη με το παλάτι για να τα προασπιστεί. Χαρακτηριστική είναι η διαμάχη του με τον Αρχηστράτηγο και διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνου για το θέμα κατάληψης της Θεσσαλονίκης η οποία παραλίγο να βρεθεί στα χέρια της Βουλγαρίας. Αν η μελλοντική συμπρωτεύουσα δεν καταλαμβανόταν άμεσα από τον Ελληνικό Στρατό η απελευθέρωση τόσο των Σερρών αλλά και της υπόλοιπης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης θα ήταν απίθανη.

Π.Κ.

Στιγμές της πόλης

| εντός & εκτός

Ξεκινά το 18ο Φεστιβάλ Αμφίπολης

«Στο σφυρί»

στεφάνι βασίλισσας της Μακεδονίας από την Ελληνιστική εποχή

Σε Βασίλισσα της Μακεδονίας

φαίνεται να ανήκει το αρχαίο, περίτεχνο χρυσό στεφάνι, που βρέθηκε κρυμμένο στο σπίτι “συλλέκτη” από την Αγγλία και βγήκε σε δημοπρασία στις 9 Ιουνίου από τον οίκο Duke’s.

Με την μουσική παράσταση των Μελίνα Μποτέλλη και Γιάννα Λύκοβα «Πάμε μια βόλτα στην ...Αμφίπολη» ξεκινά φέτος Παρασκευή 8 Ιουλίου το πρό-

Συναυλίες,

θεατρικές παραστάσεις και άλλα πολιτισμικά δρώμενα για όλα τα γούστα και ηλικίες συνθέτουν το σύνολο των δρώμενων τα οποία θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι βρεθούν στην περιοχή μέχρι τα τέλη Αυγούστου.

γραμμα εκδηλώσεων του φεστιβάλ Αμφίπολης. Συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και άλλα πολιτισμικά δρώμενα για όλα τα γούστα και ηλικίες συνθέτουν το σύνολο των δρώμενων τα οποία θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι βρεθούν στην περιοχή μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Ήδη την προσοχή του κόσμου έχει κεντρίσει η συναυλία «Παραγγελιές» των Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και Γιάννη Κότσιρα το Σάββατο 23 Ιουλίου οι οποίοι θα ερμηνεύσουν αγαπημένες επιτυχίες από το παρελθόν. Το παρόν στο φετινό φεστιβάλ στις 30 Ιουλίου θα δώσουν και οι Βασίλης Παπακωνσταντίνου – Γιάννης Ζουγανέλης. Οι δύο κορυφαίοι καλλιτέχνες δεν χρειάζονται συστάσεις. Έχουν συστηθεί μόνοι τους μέσα από το σαραντάχρονο έργο τους και θα μοιραστούν για πολλοστή φορά αυτό το καλοκαίρι την ίδια σκηνή. Το Σάββατο 6 Αυγούστου οι Πασχάλης Τόνιος – Γρηγόρης Βαλτινός θα παρουσιάσουν την Μουσική Παράσταση «Ένα μουσικό ταξίδι στην πλούσια ιστορία του ελληνικού τραγουδιού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα» από δύο ανθρώπους που από την συνεργασία τους το ελληνικό τραγούδι βγαίνει κερδισμένο. Την επίκαιρη όσο ποτέ θεατρική παράσταση του Αριστοφάνη «Πλούτος» θα παρουσιάσουν την Πέμπτη 11 Αυγούστου οι Γιώργος Κιμούλη, Γιάννης Μπέζος και Πέτρος Φιλιππίδης.

Το σπάνιο κειμήλιο βρέθηκε κατά λάθος σε ένα κουτί στο σπίτι από τον εγγονό του συλλέκτη στο Σόμερσετ, όταν ο ιδιοκτήτης του σπιτιού κάλεσε ομάδα ειδικών, ώστε να καταγράψουν και να εκτιμήσουν αντικείμενα τα οποία είχε κληρονομήσει από τον παππού του. Το «άφικτο» χρυσό αυτό στεφάνι παριστάνει φύλλα και άνθη μυρτιάς, που ήταν το ιερό φυτό της Αφροδίτης, σύμβολο ομορφιάς και νεότητας και επομένως πρόκειται για γυναικείο χρυσό κόσμημα, που στο πίσω μέρος του μπορεί να δένει για να εφαρμόζει τέλεια, χωρίς τον κίνδυνο να πέσει. Η δε κεντρική θέση του μεγάλου σαν “ρόδακα” άνθους, φανερώνει ξεχωριστή και σπουδαία, βασιλική προφανώς ιδιότητα! Η συνολική αξία του αντικειμένου σύμφωνα με τους εκτιμητές ξεπερνάει τα 100.000 ευρώ. Η ηλικία του αντικειμένου εκτιμάται μεταξύ λίγα χρόνια μετά τον Μέγα Αλέξανδρο, δηλαδή την πρώιμη Ελληνιστική εποχή.

«Λάφυρο πολέμου» Όπως παραδέχτηκε σε δηλώσεις του σε τοπικό ΜΜΕ ο εγγονός του συλλέκτη, ο παππούς του είχε βρεθεί αρκετές φορές στη Βόρεια Ελλάδα τη δεκαετία 1940-1950. Εκατοντάδες Βρετανοί στρατιώτες είχαν βρεθεί στην περιοχή μας στο πλαίσιο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι οποίοι πραγματοποίησαν πλιάτσικο σε αρχαιολογικούς θησαυρούς, τους οποίους εντόπισαν, ενώ ανοίχτηκαν μέχρι και τάφοι. Στα «λάφυρα» παραλίγο να προστεθούν και κομμάτια του Λέοντα της Αμφίπολης, με το σχέδιο τους όμως, ευτυχώς τελικά να μην στέφεται από επιτυχία.

serres

Στιγμές της πόλης

| εντός & εκτός

Μάχη Λαχανά 103

χρόνια συμπληρώθηκαν από την ιστορική μάχη του Λαχανά η έκβαση της οποίας έκρινε την εξάπλωση του Ελληνικού κράτους στην Μακεδονία ενώ διασφάλισε τα κεκτημένα του Α΄ Βαλκανικού πολέμου. Η θετική έκβαση της άνοιξε τον δρόμο για την προώθηση των Ελληνικών εκστρατευτικών δυνάμεων για την Ανατολική Μακεδονία και την πεδιάδα του Στρυμόνα γεγονός που σήμανε και το τέλος της Βουλγαρικής παρουσίας στην Μακεδονία.

Η ελληνική επίθεση εκδηλώθηκε το πρωί της 19ης Ιουνίου 1913, σύμφωνα με το επιτελικό σχέδιο. Η 1η Μεραρχία με διοικητή τον αντιστράτηγο Μανουσογιαννάκη και η 6η Μεραρχία με διοικητή τον συνταγμα-

λυσε γενική εφόρμηση δια της λόγχης. Στις 16.00 ο ελληνικός στρατός εισήλθε στον Λαχανά καταδιώκοντας τα υποχωρούντα βουλγαρικά τμήματα μέχρι τα τελευταία υψώματα προς την πλευρά της κοιλά-

τάρχη Δελαγραμάτικα ενήργησαν επίθεση στον ορεινό τομέα του Λαχανά. Την αμυντική γραμμή των Βουλγάρων υπερασπιζόταν η 2η Στρατιά υπό τον στρατηγό Ιβανώφ, με δύναμη άνω των 40.000 ανδρών. Τα ελληνικά τμήματα απώθησαν τις βουλγαρικές προφυλακές από το πρωί της 19ης Ιουνίου. Το βράδυ της ίδιας μέρας οι ελληνικές μεραρχίες είχαν καταλάβει το ύψωμα Γερμανικό, το χωριό Όσσα και την περιοχή Σκεπαστού. Το πρωί της επομένης εξαπολύθηκε η κύρια ελληνική επίθεση. Καθόλη τη διάρκεια της μάχης οι 11η και 6η Μεραρχίες προσπάθησαν με σκληρότατους αγώνες να πλησιάσουν σε απόσταση εφόδου την κύρια βουλγαρική τοποθεσία. Τα πυρά όμως της βουλγαρικής πλευράς υπήρξαν φονικότατα . Παρόλα αυτά η 7η Μεραρχία συνέχισε επιτυχώς την προέλαση και εισήλθε στη Νιγρίτα. Στις 21 Ιουνίου το μεσημέρι το ελληνικό πεζικό έφτασε σε απόσταση εφόδου και εξαπέ-

δας του Στρυμώνα.Η συντριβή των βουλγαρικών τμημάτων θα ήταν ολοκληρωτική αν η 7η Μεραρχία καταλάμβανε εγκαίρως την γέφυρα του Στρυμώνα και απέκοπτε έτσι την βουλγαρική υποχώρηση προς τις Σέρρες. Μετά την επικράτηση των ελληνικών όπλων, ο Έλληνας επιτελάρχης αντιστράτηγος Βίκτωρ Δούσμανης τηλεγράφησε στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο: «Μετά χαράς αναγγέλλω την κατάληψιν του Κιλκίς, μετά τριήμερον σφοδρόν αγώνα. Ο εχθρός καταδιώκεται κατά πόδας. Ηθικόν στρατού μας έκτακτον».Η ελληνική νίκη ήταν σπουδαία, από κάθε άποψη, αλλά το κόστος σε αίμα βαρύ. Οι νεκροί και οι τραυματίες ανήλθαν σε 8.828 άνδρες. Ιδιαίτερα υψηλές ήταν και οι απώλειες σε αξιωματικούς, καθώς ηγούνταν των μονάδων τους για να εμψυχώσουν τους άνδρες τους, πολλοί από τους οποίους ήταν νεοσύλλεκτοι.

Το παρασκήνιο της μάχης Τα Βαλκάνια μετά την λήξη του Ά Βαλκανικού Πολέμου και παρά τη νίκη των Συμμαχικών Δυνάμεων (Σερβία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Μαυροβούνιο) επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συνέχιζαν να μοιάζουν με ένα καζάνι που ήταν έτοιμο να εκραγεί για ακόμη μία φορά. Ωστόσο αυτή τη φορά η διαμάχη θα γινόταν στο στρατόπεδο του πρώην Βαλκανικού Συνασπισμού, «τρόπαιο» ο έλεγχος των κτήσεων της Μακεδονίας. Ήδη από την λήξη του Ά Βαλκανικού πολέμου οι μεθοδεύσεις της Κυβέρνησης Ντάνεφ που σαφώς ονειρευόταν την επανασύσταση της Μεγάλης Βουλγαρίας της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου είχαν προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια της Ελλάδας-Σερβίας οι οποίες για να αντιμετωπίσουν το σενάριο Βουλγαρικής επίθεσης υπέγραψαν σύμφωνο συνεργασίας στις 19 Μαΐου 1913. Τα τύμπανα του πολέμου θα ηχήσουν στις 16 Ιουνίου του 1913, όταν η Βουλγαρία θα πραγματοποιήσει αιφνιδιαστική επίθεση στη Γευγελή την οποία κατείχαν Σερβικές δυνάμεις ενώ παράλληλα Βουλγαρικές δυνάμεις απέκλεισαν την κοιλάδα του Αξίου για να απομονώσουν Σέρβους και ¨Έλληνες.

Η Προέλαση στη Νιγρίτα Το ελληνικό επιτελείο, μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό της 16ης Ιουνίου, αποφάσισε να επικεντρώσει την κύρια επιθετική του ενέργεια στη γραμμή Καλινόβου - Κιλκίς - Λαχανά.

serres

Το σημείο καμπής που άνοιξε το δρόμο για τις νίκες των Ελλήνων

Στιγμές της πόλης Πλούσιο είναι το πρόγραμμα του «Πολιτισμικού Καλοκαιριού» που διοργανώνει ο Δήμος Σερρών: θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες και πολιτισμικά event για όλες τις ηλικίες και για όλα τα ενδιαφέροντα αναμένονται να υλοποιηθούν από τον τρέχοντα μήνα μέχρι τον προσεχή Σεπτέμβριο. Από την πόλη μας αναμένεται να περάσουν μία σειρά από επιτυχημένες παραστάσεις που οι διοργανωτές ελπίζουν να κεντρίσουν το ενδιαφέροντου Πέμπτη 30/6: Carmen-BoleroChopiniana, από τα Αυτοκρατορικά Ρωσικά Μπαλέτα της Μόσχας Τρία αριστουργηματικά του κλασσικού μπαλέτου σε μία παράσταση και ένα εισιτήριο. Στο ανοικτό αμφιθέατρο του ΤΕΙ Σερρών, έναρξη παράστασης 21:00. Παρασκευή 1/7: Τα Ψηλά Βουνά Η παράσταση είναι βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου με το οποίο μεγάλωσαν τόσες γενιές νέων Ελλήνων έρχεται στις Σέρρες για να μαγέψει μικρούς και μεγάλους. Ανοικτό Αμφιθέατρο ΤΕΙ Σερρών 21:00. Πρωταγωνιστεί ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης, σκηνοθεσία Βασίλης Μαυρογεωργίου. Τρίτη 5/7: Μπες και εσύ στον κύκλο της αγάπης Μια ξεχωριστή παράσταση από την παιδική σκηνή Θεσσαλονίκης. Θερινό θεατράκι Δήμου Σερρών 21:00. Τετάρτη 6/7: Θέατρο Σκιών Ο Αγαπημένος ήρωας των παιδικών μας χρόνων Καραγκιόζης και η παρέα του ζωντανεύουν πίσω από την σκηνή του Θεοδόση Βογιατζή έρχονται στο Θερινό Θεατράκι του Δήμου Σερρών Τετάρτη 6/7: Γαμπροί για Πούλημα Καυστική κωμωδία των Θ. Παπαθανασίου, Μ. Ρέππας , με θέμα αδήριτα πολιτικό, που σχολιάζει τη ροπή του Έλληνα για ρεμούλα και απάτη. Παίζουν: Αλ. Αντωνόπουλος, Ν. Βλαβιανού, Σ. Βογιατζάκη, Μ. Ιωάννου, Κ. Κόκλας. Σκηνοθεσία: Μ. Τσαγκαρη. Ανοικτό Αμφιθέατρο Δήμου Σερρών. Τρίτη 12/7: Τα Τρία Παραμύθια Τρία αγαπημένα παραμύθια για παιδιά γίνονται θεατρική παράσταση στη σκηνή Δελφινάκι στις 19:00. Τρίτη 12/7: Κόκο Μπλόκο Ένα απίστευτο Κόκο Μπλόκο παθαίνουν ο Νίκος Μουτσινάς, η Βασιλική Ανδρίτσου και η Πηνελόπη Αναστοσοπούλου. Η θεότρελη, ανατρεπτική, ξεκαρδιστική κωμωδία της χρονιάς “Κόκο... Μπλόκο” έρχεται να ταράξει τα ήσυχα βράδια του καλοκαιριού σας! υπεύθυνος γι΄αυτήν ο Νίκος Μουτσινάς

serres

Ξεκίνησε το «Πολιτιστικό Καλοκαίρι» του Δήμου Σερρών που μετέφρασε και σκηνοθέτησε την Γαλλική κωμωδία του Μαρκ Καμολετί “Pyjama pour six”. Πρωταγωνιστούν: ΝΙΚΟΣ ΜΟΥΤΣΙΝΑΣ, ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΝΔΡIΤΣΟΥ, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΡΟΜΠΑΣ, ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ, ΜΑΤΊΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟ. Δευτέρα 18/7: Η Λίμνη των Κύκνων Το Russian Moscow Ballet έρχεται στις Σέρρες ανεβάζει στη σκηνή την δημοφιλείς παράσταση η Λίμνη των Κύκνων στο ανοικτό αμφιθέατρο του ΤΕΙ Σερρών. Τρίτη 19/7: Ερωφίλη Το αριστούργημα του Κρητικού συγγραφέα Γιώργου Χορτάτση Μια τραγω-

δία Έρωτα και Θανάτου και στάση Ζωής απέναντι στη σκληρή και αυταρχική Εξουσία. Ένας άνδρας και μια γυναίκα, δύο άνθρωποι γεμάτοι πάθος για τη ζωή, ορθώνουν ανάστημα και λένε όχι, φτάνουν και ξεπερνούν τα όρια και τους φραγμούς της σκληρής εξουσίας. Παίρνουν το δρόμο του έρωτα που απελπισμένα τους οδηγεί στο θάνατο. Πρωταγωνιστούν: Φωτεινή Φιλοσόφου, Γιάννης Νικολαϊδης, Τζένη Οικονόμου, Γιάννης Τσιώμου, Βασίλης Ασημακόπουλος. Σκηνοθεσία: Γιάννης Νικολαίδης. Στο Θερινό Θεατράκι του Δήμου Σερρών ώρα 21:00. Τετάρτη 20/7: Τα 40 κλειδιά Πρόκειται για μια παράστα-

ση που απευθύνεται σε παιδιά όλων των ηλικιών, όπως τόνισε η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Ελένη Δημοπούλου, ανακοινώνοντας πως το έργο θα περιοδεύσει όσο περισσότερο γίνεται προκειμένου να το αγκαλιάσουν οι μικροί φίλοι και όχι μόνο. Η παράσταση βασίζεται σε ένα λαϊκό παραμύθι και τους κεντρικούς ρόλους ερμηνεύουν έξι ηθοποιοί, ενώ στο έργο πρωταγωνιστεί η μουσική, ενώ υπάρχει έντονο το στοιχείο της αφήγησης. Παίζουν: Σοφία Αντωνίου, Στέφανος Αχιλλέως, Σοφία Βούλγαρη, Κυριάκος Δανιηλίδης, Γιώργος Δημητριάδης, Δημήτρης Φουρλής. Σκηνοθεσία: Ελένη Δημοπούλου. Στο θερι-

| εντός & εκτός

νό θεατράκι του Δήμου Σερρών. Σάββατο 22/7: Πιάνω Παπούτσι… πάνω στο πιάνο Μια παράσταση για όλη την οικογένεια με μουσική του Sergei Prokofiev, βασισμένη σε μια ιδέα του Θωμά Μοσχόπουλου. Μια φρέσκια ματιά στο μύθο της Σταχτοπούτας, μιας ιστορίας που αντιστέκεται στο χρόνο... Παίζουν: Γιάννης Γιαννούλης, Θεοδόσης Κώνστας, Θάνος Λέκκας, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Αποστόλης Ψυχράμης. Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου. Θερινό Θεατράκι Δήμου Σερρών Πέμπτη 28/7: Το Βιβλίο των Θρύλων Πόσο η τεχνολογία επηρεάζει την ψυχολογία των παιδιών; Πόσο τo διαδίκτυο, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και η τηλεόραση είναι υπεύθυνα για την αποξένωση τους; Έτος 2077. Η φύση και τα ζώα έχουν εξαφανιστεί λόγω της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας. Οι άνθρωποι έχασαν την φαντασία τους, την επικοινωνία, τα όνειρα και το γέλιο. Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιάννης Αθανασόπουλος, Ίντρα Κέιν, Τόνια Παπαδάκη, Δημήτρης Πιέτρης. Σκηνοθεσία Δημήτρης Πιετρής. Στο θερινό θεατράκι του Δείμου Σερρών ώρα 21:00.

Στιγμές της πόλης

| εντός & εκτός

Για τις κρινάτες μου...

Γράφει η: ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΖΙΩΝΗ

Σήμερα λοιπόν είστε οι Κρινάτες μου (σμυρνέικο).Όλες οι γυναίκες κρύβουν ένα ολάνθιστο κρίνο μέσα τους αρκεί να είσαι ικανός να τους τον βγάλεις. Έτσι πιστεύω εγώ τουλάχιστον. Καλά δε σημαίνει ότι ο κρίνος δεν γίνεται γαϊδουράγκαθο κάποιες στιγμές.. Εσείς κι εγώ θ' ασχοληθούμε όμως με τον κρίνο. Πως πρέπει να τον φροντίζουμε και πως θα τον αναδείξουμε για να ξεχωρίσει απ΄ τα υπόλοιπα λουλούδια. Παρ' όλα που ο Μάιος ήταν σαν Νοέμβρης, καλοκαίριασε πια, η διάθεση αλλάζει και χαίρομαι περισσότερο απ΄τα πιτσιρίκια μου, που έκλεισαν τα σχολεία. Ας μιλήσουμε λίγο για τις αντηλιακές κρέμες. Απ' την προσωπική μου εμπειρία γνωρίζω πως οι περισσότερες ή δεν χρησιμοποιούμε καθόλου ή κάνουμε μικρά λαθάκια με το δείκτη προστασίας. Ο SPF (SUN PROTECTION FACTOR) εκφράζει την αποτελεσματικότητα των αντιηλιακών προϊόντων στην προστασία του δέρματος απ' τον ήλιο. Ο δείκτης που αναγράφεται πάνω στα αντιηλιακά προϊόντα δείχνει ότι το άτομο που χρησιμοποιεί το προϊόν μπορεί να εκτίθεται στον ήλιο τόσο περισσότερο χρονικό διάστημα όσο είναι ο δείκτης SPF και να έχει το ίδιο αποτέλεσμα όπως χωρίς το προϊόν. Δηλαδή αν ένα άτομο αναπτύσσει ερύθημα μετά από 15΄ από την έκθεση στον ήλιο, το άτομο αυτό χρησιμοποιώντας ένα αντιηλιακό με δείκτη προστασίας 4 θα μπορέσει να πα-

ραμείνει στον ήλιο 4*15=60΄ αναπτύσσοντας ερύθημα ίδιας έντασης όπως θα ανέπτυσσε χωρίς το προϊόν. ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ ΚΡΙΝΑΤΕΣ ΜΟΥ : Σήμερα τα αντιηλιακά προϊόντα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να παρατείνουν τον χρόνο έκθεσης μας στον ήλιο, αφού ακόμα και με τη χρήση τους δεν είναι δυνατόν ν’ αποτραπεί όλη η βλάβη απ΄την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία.

• Ας μιλήσουμε και για χρώμα Αυτό το καλοκαίρι νομίζω υπάρχει πανδαισία χρωμάτων. Όλα είναι στη μόδα. Πολύχρωμα, floral, γεωμετρικά, μονόχρωμα, ιδιαίτερα μωβ. Υπάρχει μωβ για ξανθές, μωβ για μελαχρινές μωβ για καστανές και για κοκκινομάλλες. Ξεχωριστή θέση καταλαμβάνει φυσικά το ασπρόμαυρο. Αν ντυθείς λοιπόν στα λευκάμαύρα ή ασπρόμαυρα δεν έχεις καμία δέσμευση στο μακιγιάζ. Αν όμως κρινάτη μου ομορφιά βάλεις χρώμα και δεν θέλεις να ψάχνεις τί πάει και τι όχι ποιο κραγιόν και πιο ρουζ σου προτείνω το μακιγιάζ σου να είναι στις αποχρώσεις που θα φορέσεις. Δείχνει τόσο όμορφο και αρμονικό! Δοκιμασέ το! Εξ΄άλλου μπορείς να κάνεις την τσαχπινιά με κόντρα χρώμα αλλά σε πολύ μικρή επιφάνεια. Ας πούμε στην εσωτερική γωνία, αν στο επιτρέπει το σχήμα ματιών σου, ή στις ρίζες των κάτω βλεφαρίδων. Επίσης πολύ καλά αποτελέσματα έχουν για το καλοκαιρινό μακιγιάζ σου οι αντιηλιακές κρέμες με χρώμα. Οι CC παρέχουν τέλεια κάλυψη και ενυ-

δατώνουν επαρκώς. Για τις λιπαρές επιδερμίδες είναι προτιμότερη σε μορφή compact. Aς δούμε τώρα τί εννοώ. Γιατί μία εικόνα χίλιες λέξεις.

• Το μωβ που σας έλεγα. Οι τσαχπινιές μας. Και για το τέλος το υπέροχο φυσικό, nude, που θέλει όμως τόσο πολλή δουλειά για να είναι άρτιο και αλαβάστρινο.

serres

Στιγμές της πόλης Λύσεις σε σοβαρές νευρολογικές παθήσεις αναμένεται να δώσει ένα καινοτόμο εγκεφαλικό εμφύτευμα το οποίο θα αντιμετωπίζει ασθένειες, όπως η επιληπτική κρίση, ενώ θα δίνει την δυνατότητα σε χρήστες τεχνητών μελών να κινούν τα τεχνητά μέρη τους μόνο με τη δύναμη της σκέψης τους.

Γιώργος Μαλλιαράς Ο Σερραίος που

«αποκρυπτογράφησε»

τον ανθρώπινο εγκέφαλο

Πίσω από αυτή την εφεύρεση βρίσκεται ο Γιώργος Μαλλιαράς, Καθηγητής και διευθυντής του τμήματος Βιοηλεκτρονικής στην École Νationale Supérieur des Mines, στο Σεντ Ετιέν της Γαλλίας και η ομάδα του. Πρόκειται για χειρουργικές ζελατίνες από λεπτό, εύκαμπτο πλαστικό, οι οποίες θα εφάπτονται στα ανάγλυφα των νευρώνων του εγκεφάλου. Οι μεμβράνες που σχεδιάζονται στο γαλλικό εργαστήριο από τον Έλληνα επιστήμονα είναι εργαλεία που θα αντικαταστήσουν τα μικροσκοπικά ηλεκτρόδια, τα οποία εμφυτεύουν σήμερα οι νευροχειρούργοι στον εγκέφαλο των ασθενών για τη διάγνωση παθήσεων.

Ο Γ. Μαλλιαράς αποφοίτησε από το Φυσικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1991 και πήρε το διδακτορικό του στα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες από το ολλανδικό Πανεπιστήμιο του Γκρόνιγκεν το 1995**.

Από το Αριστοτέλειο στις ΗΠΑ

Έπειτα από διετή μεταδιδακτορική έρευνα στην αμερικανική εταιρεία ΙΒΜ στην Καλιφόρνια (Almaden Research Center), δίδαξε στο Τμήμα Επιστήμης των Υλικών και Μηχανικής του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης. Εκεί από το 2006 έως το 2009 διηύθυνε το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας. Στη συνέχεια, μετακινήθηκε στη γαλλική École Nationale Supérieure des Mines de Saint-Étienne, ως υπεύθυνος του Τμήματος Βιοηλεκτρονικής το φθινόπωρο του 2009. Το έργο του είναι διεθνώς αναγνωρισμένο με βραβεία από την Ακαδημία Επιστημών της Νέας Υόρκης, το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, και το DuPont. Είναι συγγραφέας σε πάνω από 200 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, που έχουν πάρει πάνω από 10.000 αναφορές από συναδέλφους. Είναι μέλος της Βασιλικής Εταιρείας Χημείας της Μ. Βρετανίας.

πομπώδη, ετερόκλιτα στοιχεία, στριμωγμένα και ξεχειλίζοντα σε πρόσωπα, κορμιά, αντικείμενα, κτίρια, ήχους. Βλαχομπαρόκ και καρακιτσαριό. Δεν λέω… έχει κι αυτό τη γοητεία του. Και δεν το λέω ειρωνικά. Το κιτς είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Προκαλεί και πολλές φορές εντυπωσιάζει. Προκαλεί βλέμματα, κραυγές ενθουσιασμού, χειροκροτήματα… Εξάπτει και γιατί όχι, εκτονώνει! Είναι όμως εφήμερο, φθαρτό, αυτοκαταστροφικό.

Ιούνιος, απόγευμα Δευτέρας. Οι ρυθμοί της πόλης αρχίζουν να πέφτουν όσο πλησιάζουμε στην καρδιά του καλοκαιριού. Κάθομαι στο εργαστήριο μου, σε μια γειτονιά αυτής της πόλης και κοιτώ γύρω μου. Έργα δικά μου, μαθητών μου χρώματα που περιμένουν να ενωθούν σε καμβάδες, ξύλινα κουτιά, μπουκάλια… Χαλαρό απόγευμα σήμερα… Είναι όμορφα…! Όμορφα; Τι είναι στ’ αλήθεια λοιπόν

η ομορφιά; Όλοι μιλούν γι’ αυτήν, προσπαθούν να την αποκτήσουν, να την κατακτήσουν και παρόλα αυτά το κιτς έχει κατακλίσει τη ζωή μας. Πάντα αναρωτιόμουν πως ορίζεται η ομορφιά. Υπάρχει άραγε ορισμός; Η ομορφιά είναι υποκειμενική λένε… Είναι αλήθεια. Υπάρχουν όμως άνθρωποι, τόποι, αντικείμενα, ιδέες που

Αννέτα Σαχπάζη Διπλωματούχος Αρχιτέκτων Μηχανικός

Καλλιτεχνικό εργαστήρι

Deco Art

Τουτκοφάγου 1, Σέρρες 2321067579

serres

| εντός & εκτός

είναι ευρέως αποδεκτά ως όμορφα.

Τι κοινό να έχουν όλα αυτά; Ίσως δεν μπορείς να το περιγράψεις με λόγια, είναι όμως εκεί και σου τραβάει την προσοχή, σου προξενεί θετικά συναισθήματα ευεξίας και απόλαυσης, νο-

ήματος και ικανοποίησης. Την ομορφιά δεν την αντιλαμβάνεσαι με το νου, αλλά με τις αισθήσεις.

Την όραση, την όσφρηση, την ακοή… Είναι αυτή η μαγική γαλήνη στην οποία εθίζεσαι, χωρίς να έχει τίποτα το κραυγαλέο ή πομπώδες, τίποτα το εξεζητημένο ή εφήμερο, δεν είναι «της μόδας». Είναι διαχρονική, είναι η ισορροπία και η αρμονία, βρίσκεται στην απλότητα… Η ομορφιά είναι δύναμη… Όπως όμως συμβαίνει με τις δυνάμεις, σε κάθε δράση υπάρχει η αντίδραση! Η ασχήμια ή ακόμη χειρότερα το κιτς! Κραυγαλέα,

Δεν χρειάζεται να το αφορίζεις. Μην ξεχνάς χωρίς αυτό η ομορφιά δεν θα είχε αξία… Παιδεύσου όμως στο να το αναγνωρίζεις, να το ξεχωρίζεις, να του δίνεις την ανάλογη προσοχή και αξία. Είναι θέμα παιδείας. «Διάβασε» τη διαφορά μέσα σου, όταν χειροκροτείς ενθουσιασμένος τα πυροτεχνήματα που ανεβαίνουν στον ουρανό με βία και κρότο και όταν απολαμβάνεις την αθόρυβη ανατολή του ήλιου. Κάπου εκεί συναντάς και την τέχνη. Τεράστιο κεφάλαιο. Η τέχνη δεν πρέπει πάντα να είναι όμορφη. Η δημιουργία όμως ομορφιάς, είναι σίγουρα τέχνη. Στο εργαστήριο σου, Deco Art, θα γνωρίσεις την τέχνη της Αρχιτεκτονικής, του Decoupage, του σχεδίου και πολλών ακόμα καλών και εφαρμοσμένων τεχνών. Δεν χρειάζεσαι πολλά όταν έρθεις… Μόνο αγάπη για την ομορφιά!

ΚΟΥΝΤΑΞΗΣ ∆ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Πρώτες ύλες

Ζαχαροπλαστικής 3ου Συντάγµατος Ιππικού 75, 621 24 Σέρρες

Εσκί τζαμί

ο «γηραιός ένοικος»

της πλατείας Ελευθερίας

Η ερήμωση και κατεδάφιση του ιστορικού τεμένους

που κατεδαφίστηκε

Το τέμενος θα καεί το 1719 και θα ανακαινισθεί το 1837 με εντολή του Σουλτάνου Μαχμούτ του Β΄. Ο ερχομός του 20ου αιώνα και η αποσύνθεση της Αυτοκρατορίας θα σημάνουν το τέλος του Τεμένους, η αδυναμία εκτέλεσης εργασιών συντήρησης θα το οδηγήσουν σε σταδιακή ερήμωση. Μάλιστα το 1912 όταν η πόλη μετά την λήξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου θα περιέλθει στα χέρια των Βουλγάρων θα μετατραπεί σε Εξαρχιακό Ναό των Αγίων Κύριλλου και Μεθόδιου και θα γκρεμιστεί ο μιναρές.

Γράφει ο: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΓΙΟΓΛΙΔΗΣ

πόλη των Σερρών έχει το προνόμιο να διαθέτει μία μεγάλη ποικιλία πολιτιστικών μνημείων κληρονομιά των εθνοτήτων που άφησαν τα ίχνη τους στον τόπο μας αρκετά εκ των οποίων προστατεύονται από την ΟΥΝΕΣΚΟ και Διεθνείς Συμβάσεις. Ωστόσο αρκετά βρίσκονται σε πλήρη εγκατάλειψη όντας «θύματα» της αδιαφορίας της Πολιτείας. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται και τα Οθωμανικά μνημεία της πόλης η οποία ως σημαντικό εμπορικό κέντρο της Αυτοκρατορίας αναγέρθηκαν από Οθωμανούς ηγεμόνες μία σειρά από λαμπρά δημόσια κτίσματα όμως σήμερα έχουν διασωθεί ελάχιστα. Θύμα αυτών των συνθηκών έπεσε το ιστορικό Εσκί τζαμί το πρώτο τέμενος των Σερρών που βρισκόταν στο κέντρο της πόλης και μέχρι το 1937 αποτελούσε τον «γηραιότερο ένοικο» της πλατείας Ελευθερίας μαζί με το Μπεζεστένι.

H κατάληψη της πόλης από τους Τούρκους και η ανέγερση του Εσκί τζαμί Οι Σέρρες θα περάσουν στην επικράτεια του κράτους των Οθωμανίδων το 1383 μετά από συνθηκολόγηση. Είχε προηγηθεί πολιορκία της πόλης ωστόσο η έλλειψη τροφίμων και η ανεπαρκής επάνδρωση ώθησαν τους άρχοντες της πόλης να παραδώσουν την πόλη στον Βεζίρη Καρά Χαλίλ Τσανταρλί που ηγούταν της Τούρκικης Στρατιάς. Την ίδια

χρονιά ο Διοικητής της Θεσσαλονίκης Μανουήλ Παλαιολόγος θα προσπαθήσει ανεπιτυχώς να καταλάβει την πόλη καθώς η επίθεση του θα αποκρουστεί. Δύο χρόνια αργότερα ο Σουλτάνος Μουράτ ο Α΄ θα περάσει από τις Σέρρες με τον στρατό του στο πλαίσιο της εκστρατείας του εναντίον του Σέρβου ηγεμόνα Λάζαρου. Προς ένδειξη μνήμης του γεγονότος η νέα διοίκηση της πόλης ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Χαλίλ την δημιουργία ενός τεμένους. Η κατασκευή θα ολοκληρωθεί το 1385 (έτος Εγίρας 787). Μάλιστα ο ίδιος ο Σουλτάνος μερίμνησε για την απρόσκοπτη λειτουργία του και με φιρμάνι παραχώρησε το δικαίωμα είσπραξης 7200 άσπρων προερχόμενα από την φορολογία της πόλης. Στη συνέχεια οικοδομήθηκε και το Εσκί Χαμάμ το πρώτο της πόλης που βρισκόταν ανατολικά του τεμένους στη σημερινή συμβολή των οδών Διονυσίου Σολωμού, Λεωνίδα Παπαύλου και Ορεινού. Τα έσοδα αυτού αλλά και των γύρω καταστημάτων κάλυπταν τις δαπάνες του τζαμιού.

Το Εσκί θα ξαναγίνει τόπος προσευχής των Μουσουλμάνων το 1913 με την κατάληψη της πόλης από τον Ελληνικό Στρατό, η Πολιτεία θα παραχωρήσει στην Οθωμανική κοινότητα το τζαμί ενώ θα ανεγερθεί νέος μιναρές. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 το Εσκί θα περάσει στην διαχείριση της Εθνικής Τράπεζας που το 1930 θα το παραχωρήσει στους Χρήστο Καφετζή και Σαμουήλ Καμπελή που το μετέτρεψαν σε σινεμά και στη συνέχεια στεγάστηκε επιχείρηση καφεκοπτείου. Οι τίτλοι τέλους έπεσαν το 1937 όταν θα κατεδαφιστεί ώστε στη θέση του να αναγερθεί κτίριο με συγκρότημα γραφείων. Το έντονο αντι-ισλαμιστικό στοιχείο το οποίο έχει κατακλύσει την Ευρώπη επιφυλάσσει ένα δύσκολο μέλλον στα Οθωμανικά μνημεία. Η διάσωση και η αξιοποίηση τους επιβεβλημένη καθώς αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της ιστορίας μας. ΠΗΓΕΣ: • «ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΤΕΜΕΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΤΕΜΕΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ», του Καµπουρίδη Κωνσταντίνου, επιμέλεια Σεραφειµίδου Μαρία Σέρρες 2012. • «Οι Σέρρες και η περιοχή τους», Πρακτικά Β΄Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, της Αιμιλίας Στεφανίδου, Σέρρες 2013

Στιγμές της πόλης

| εντός & εκτός

Οικογενειακή επανασύνδεση για τον Σερραίο παρουσιαστή του World Party Σάκη Τανιμανίδη ο οποίος στο τελευταίο σταθμό του ταξιδιού του στη Κένυα είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με τον αδερφό του Παναγιώτη ο οποίος εκείνο το διάστημα βρισκόταν στην Αφρικανική χώρα ως γυναικολόγος- βρισκόταν για να δει από κοντά το έργο των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα». «Θα περάσω επιτέλους λίγο χρόνο με τον αδερφό μου! Λόγω των ταξιδιών και των γυρισμάτων τον βλέπω μόνο στην τηλεόραση!», είπε ο Παναγιώτης στην κάμερα του «World Party». Τα δύο αδέρφια, βρέθηκαν στη συνοικία της Κιμπέρα, μιας από τις πιο φτωχές περιοχές του Ναϊρόμπι, όπου λειτουργεί το μοναδικό δημόσιο νοσοκομείο της περιοχής. Εκεί είδαν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες περιθάλπτονται οι ντόπιοι, ενώ ταυτόχρονα είχαν τη δυνατότητα να συνομιλήσουν με φορείς του ιού HIV.

Σάκης Τανιμανίδης

Με μητέρα από το Δαφνούδι… Αν και δηλώνει κάτοικος Θεσσαλονίκης ο 32χρονος παρουσιαστής έχει άμεση καταγωγή από τις Σέρρες καθώς η μητέρα του είναι από το Δαφνούδι. Μάλιστα ο ίδιος ανέφερε και on camera σε ένα ταξίδι στην Κόστα Ρίκα. Έχει σπουδάσει Μηχανικός στο ΑΠΘ και έχει μεταπτυχιακό του (MBA) στο Babson College των Η.Π.Α.Είναι μανιακός με τη γυμναστική, την υγιεινή διατροφή και τη υγιεινή ζωή. Το μότο του είναι το «You Only Live Once»... «Μην κάθεσαι απλά στον καναπέ και αφήνεις τη ζωή να σε προσπερνάει».

Έτσι γεννήθηκε το World Party Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Σάκης Τανιμανίδης ερωτηθείς για το μέλλον της εκπομπής δήλωσε πως κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συνεχιστεί. Αναφορικά με το πώς γεννήθηκε η εκπομπή η

ο πιο "YOLO" Σερραίος συνάντησε τον αδερφό του στην Κένυα

ιδέα ανήκε στον ίδιο καθώς στο παρελθόν παρουσίαζε εκπομπή στο TV-100 στα πλαίσια της οποία γνωρίστηκαν με τον «μελλοντικό συνταξιδιώτη» Γιώργο Μαυρίδη ο οποίος ήρθε ως καλεσμένος και από τότε έγιναν αχώριστη μάλιστα ο ίδιος ο Τανιμανίδης χαρακτήρισε την σχέση τους «καρμική». Το 2007 οι δύο φίλοι γύρισαν ένα πιλότο της εκπομπής στο Μπαλί και ένα χρόνο αργότερα το προώθησαν σε όλα τα κανάλια με την ιδέα να απορρίπτεται εξαιτίας της αβεβαιότητας της κρίσης. Όλα θα αλλάξουν το 2013 όταν η ΕΡΤ3 θα αποδεχτεί το project και τα πρώτα επεισόδια θα βγουν στον αέρα, με το κλείσιμο της ΕΡΤ το ίδιο καλοκαίρι η εκπομπή μετακόμισε στον Alpha όπου παίζεται μέχρι και σήμερα.

serres

Στιγμές της πόλης Γκράφιτι είναι η αναγραφή κειμένου όπως συνθημάτων ή η ζωγραφική σε επιφάνειες που συνήθως βρίσκονται σε δημόσιους χώρους (για παράδειγμα σε τοίχους). Πρωτοεμφανίστηκε την ίδια περίοδο και στα ίδια μέρη που αναπτύχθηκε το κίνημα του Χιπ χοπ, από τον ίδιο καταπιεσμένο κόσμο. Γι' αυτό πολλοί θεωρούν ότι αποτελεί μέρος της κουλτούρας Χιπ χοπ.

πεποιθήσεις, κουτσομπολιά, αφιερώσεις αγάπης και κατάρες ήταν τα περιεχόμενα των μηνυμάτων που αναγράφονταν στους τοίχους. Από τους αρχαίους γκράφιτερ δεν γλύτωσε ούτε ο Παρθενώνας όπου δεκάδες προσκυνητές χάραξαν στους τοίχους του Ναού τις δικές τους προσευχές.

Καλλιτέχνες γκράφιτι στον Μεσαίωνα Πολλά είναι τα χαράγματα που γράφτηκαν στα μεσαιωνικά χρόνια στο Θησείο, που είχε μετατραπεί σε ναό του Αγίου Γεωργίου, ενώ τα πολυάριθμα ελληνικά και τα λιγοστά λατινικά χαράγματα στους κίονες του Παρθενώνα, ναού της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, αποτελούν συνειδητές μαρτυρίες για την εκκλησιαστική ιστορία της Αθήνας στη Βυζαντινή εποχή και στην περίοδο της λατινικής κυριαρχίας. Από τα 232 κα- ταγραμμένα χαράγματα

| εντός & εκτός

δων αποτέλεσε εύχρηστη μέθοδο ιδεολογικής φόρτισης ευρέων στρωμάτων. Πρακτική που συνεχίστηκε έπειτα και στην περίοδο της ειρήνης, τόσο για τη διάδοση πολιτικών συνθημάτων, όσο και ως μέσο διαφήμισης προϊόντων.

Ο Έλληνας πατέρας του σύγχρονου γκράφιτι και του τάνγκινγκ Η διεθνής αμφισβήτηση, που κορυφώθηκε στη Γαλλία τον Μάιο του 1968 έδωσε μεγάλη ώθηση στην αναγραφή αυτοσχέδιων ή κωδικοποιημένων συνθημάτων με κοινωνικό-πολιτικό περιεχόμενο. Η τέχνη του γκράφιτι θα γνωρίσει την «Χρυσή» της εποχή την δεκαετία του και σε αυτή θα συμβάλει ένας Έλληνας. Το 1971 οι Times της Ν. Υόρκης θα πραγματοποιήσουν αφιέρωμα σε έναν νεαρό καλλιτέχνη που υπέγραφε τα έργα του ως «TAKI 183» και είχε κεντρίσει το ενδι-

Γκρά φιτι:

Από τον Παρθενώνα και τις Πυραμίδες, στο τείχος του Βερολίνου και στο Γήπεδο Σερρών

Στις Σέρρες, θα τα συναντήσει κανείς σε ανοιχτούς κοινόχρηστους χώρους, σε παιδικές χαρές ή και σε τοίχους σχολείων. Τα κάνουν "ανώνυμοι νεαροί καλλιτέχνες" που ξοδεύουν από την τσέπη τους για την αγορά των υλικών ή ομάδες νεαρών που συναγωνίζονται στην έμπνευση και την τεχνοτροπία.. Aμφιλεγόμενο είδος τέχνης, μέσω έκφρασης των εκάστοτε νεολαίων και συχνά «κόκκινο πανί» για όλους όσους δεν κατανοούν την εν λόγο κουλτούρα. Το Γκραφίτι αποτελεί μέρος της καθημερινότητας μία σύντομη βόλτα στο κέντρο ακόμα και τις πιο μικρής πόλης είναι αρκετή ώστε να συνειδητοποιήσουμε πως το «πολύχρωμο ρεύμα» βρίσκεται παντού στους τοίχους, τις πινακίδες ακόμα και στα πεζοδρόμια. Άλλοτε εντυπωσιακά και περίτεχνα και άλλα… απλές μουτζούρες όλα όμως έχουν να μας πουν μία ξεχωριστή ιστορία. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι έκφρασης των εκάστοτε νεολαιών που με αυτό τον τρό-

serres

πο προσπαθούν να προβάλουν τις ανησυχίες και τα πιστεύω τους διαμορφώνοντας με τον ιδιότροπο αυτό τρόπο την δική τους «δημόσια σφαίρα».

του Παρθενώνα, τα περισσότερα είναι επικλήσεις για θεία βοήθεια, αλλά υπάρχουν επίσης πολλές αναγραφές θανάτων κληρικών, αναγραφές ονομάτων κληρικών και λαϊκών, φράσεις από ιερά κείμενα και διάφορα άλλα. Στην περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου, η πρακτική της αναγραφής συνθημάτων στους τοίχους των σπιτιών και στους μαντρότοιχους των οικοπέ-

αφέρον αρκετών. Ο νεαρός από το Μανχάταν που το όνομά του είναι υποκοριστικό του Dimitraki, γέμισε την πόλη με την υπογραφή του. Το Taki 183 εμφανίζεται σε υπόγειες διαβάσεις, σε τοίχους του Broadway, στο JFK, στο Κονέκτικατ και άλλα μέρη. Σήμερα ο ΤΑΚΙ 183 θεωρείται από πολλούς ο πατέρας του σύγχρονου γκράφιτι αλλά και του τάγκ.

Από τις Πυραμίδες στον Παρθενώνα Αν και για πολλούς το γκραφίτι αποτελεί μία καινοτομία που γεννήθηκε κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 60΄ωστόσο η ιστορία του είναι πολύ αρχαιότερη. Τα πρώτα είδη γκραφίτι τα συναντάμε στα σοκάκια των Αρχαίων Αιγυπτιακών πόλεων όπου οι άνθρωποι άφηναν χαραγμένα μηνύματα στους τοίχους ακόμα και των Ιερών όπως οι πυραμίδες και οι Ναοί. Δείγματα γκράφιτι εντοπίζουμε και στην Αρχαία Αθήνα αλλά και την Ρώμη, πολιτικές

Στιγμές της πόλης

| εντός & εκτός

Γράφει η: ΔΙΑΜΑΝΤΩ ΦΡΑΓΓΕΔΑΚΗ*

Είναι περίεργο πως τα φέρνει η ζωή και οι ημέρες εορτασμού της απελευθέρωσης των Σερρών συμπίπτουν με τα λαμπρά εγκαίνια της έκθεσης Βυζαντινών έργων στο Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, όπου φιλοξενείται το ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα, προερχόμενο από την καμένη Μητρόπολη των Σερρών. Πρόκειται για ένα σπάνιο έργο που διασώθηκε από την ολοκληρωτική καταστροφή την οποία προκάλεσε η μεγάλη πυρκαγιά του 1913 από τους Βουλγάρους κατακτητές, που έφυγαν πυρπολώντας με μίσος την πόλη των Σερρών. Αποτελούσε μέρος της μεγαλύτερης σύνθεσης, της "Κοινωνίας των Αποστολών"

ανάλογο του πολιτιστικού και αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής μας.

Το ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα από τις Σέρρες στο Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης και διακοσμούσε την κόγχη του Ιερού Βήματος του Ναού των Αγίων Θεοδώρων, προστατών της πόλης. Τότε καταστράφηκε η Εκκλησία η οποία αναστηλώθηκε αργότερα από το θρυλικό αρχαιολόγο Αναστάσιο Ορλάνδο, με έξοδα της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Το ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα είναι ουσιαστικά το μοναδικό απομεινάρι που διασώθηκε από τις φλόγες και από την αδιαφορία αλλά και την άγνοια της δύσκολης μεταπολεμικής περιόδου για την τοπική κοινωνία των Σερρών. Το έργο του Αγίου Ανδρέα φιλοξενήθηκε, όπως είναι γνωστό στο Μπεζεστένι, το οποίο ατυχώς αποτελεί το Αρχαιολογικό Μουσείο των Σερρών, καθώς η πόλη μας δεν αξιώθηκε να δημιουργήσει μουσείο

Το μακρινό ταξίδι στις ΗΠΑ Τις τελευταίες ημέρες το σπάνιο ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα, αφού «επέστρεψε» από το μεγάλο ταξίδι στην Αμερική και αφού «ξαπόστασε» για λίγο στην πόλη των Σερρών, ξεκίνησε και πάλι μία μεγάλη διαδρομή με προορισμό την Αγία Πετρούπολη. Υπενθυμίζεται ότι προηγουμένως η εικόνα των Σερρών φιλοξενήθηκε στην πλέον περίοπτη θέση της περιοδικής έκθεσης με σπάνια βυζαντινά εκθέματα στην Ουάσιγκτον.

Προχθές το Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ της Ρωσίας άνοιξε τις πύλες του στο κοινό που έσπευσε να παρακολουθήσει την έκθεση το «Βυζάντιο μέσα στους Αιώνες». Τα έργα προέρχονται από 22 δημόσια μουσεία και εκκλησιαστικές συλλογές της Ελλάδος, ενώ η παρουσίαση εμπλουτίστηκε με σπάνια εκθέματα από το Ερμιτάζ που «συνομιλούν» με αντίστοιχα των ελληνικών συλλογών. Η έκθεση κλείνει με τον «Άγιο Πέτρο» του Ελ Γκρέκο από την Εθνική Πινακοθήκη, έναν πίνακα ιδιαίτερης συμβολικής σημασίας για την Αγία Πετρούπολη. * Η Διαμάντω Φραγγεδάκη είναι κάτοχος Μυταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στον Τομέα Λαρείας Αρχαιολογίας και Τέχνης του ΑΠΘ.

serres