Datacenter & Cloud Dossier 2017 by ChannelConnect

Oktober 2017 | Het Datacenter Dossier 2017 is een uitgave van Sellair

DATACENTER & CLOUD

DOSSIER

2017

VoIP en UC&C

DOSSIER UITGEBREIDE INFORMATIE OVER (COLOCATIE) DATACENTERS EN INFRASTRUCTUUR TOELEVERANCIERS

◼ BEDRIJFSPROFIELEN ◼ ADRESSEN

SECURITY

◼ CONTACTEN DOSSIER ◼ SPECIALISTEN DOSSIER ◼ DIENSTEN DISTRIBUTEURS

DATACENTER & CLOUD

DOSSIER Andere dossiers

Aangeboden door: SECURITY

VoIP en UC&C

DOSSIER DOSSIER DISTRIBUTEURS

Kaspersky for Business

Hit the wall with your vendor? Donâ&#x20AC;&#x2122;t flip. Switch. Kaspersky Lab wil het partners zo gemakkelijk mogelijk maken om hun bedrijven te laten groeien en hun omzet te verhogen. Geen verrassingen, geen verborgen verplichtingen. Wilt u weten hoe het voelt om samen te werken met een volledig klantgerichte leverancier? Ga dan vandaag nog met ons in gesprek. Ga voor meer informatie naar www.kaspersky.nl/switch

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Voorwoord | Eric Luteijn

Colofon

Datastorm in de cloud

Het Datacenter & Cloud Dossier is een crossmediaal platform van Sellair BV met naast de website www.datacenterdossier.nl tevens een jaarlijkse special over Datacenters, Cloud en aanverwante relevante onderwerpen die in een oplage van 10.000 exemplaren wordt verspreid. Opmerkingen en suggesties over deze uitgave kunt u richten aan redactie@channelconnect.nl ADRES

Sellair BV Arendstraat 41 1223 RE Hilversum Telefoon: 035 642 3000 www.sellair.nl - info@sellair.nl UITGEVER: Eric Luteijn

Het Datacenter & Cloud Dossier laat ook dit jaar weer zien dat de datacentermarkt volop in beweging is. De datastorm neemt alleen maar in kracht toe en daarmee ook de vraag naar connectiviteit, security, kunstmatige intelligentie en machine learning. En alsof daarmee alleen al geen gouden tijden zijn aangebroken, zorgt de opkomst van het Internet of Things alleen nog maar voor een verder stuwmeer aan databehoefte. Nederland loopt op dat gebied mee met de besten. Denk aan het LoRa-netwerk van KPN, het eerste landelijk dekkende IoT-netwerk ter wereld. Of het feit dat Amsterdam en Rotterdam op respectievelijk plekken 11 en 19 staan in de Sustainable Cities Index van Arcadis, mede door de ontwikkelingen van de ‘slimme stad’. Gartner verwacht dat aan het eind van dit jaar wereldwijd 8,4 miljard IoT-devices actief zullen zijn, een stijging van 30 procent ten opzichte van vorig jaar. IDC heeft het zelfs over 28 miljard devices in 2020. Tegen 2025 zal de hoeveelheid gegenereerde data volgens hetzelfde bureau 180 zettabytes bedragen. Aan IoT wordt dit jaar een duizelingwekkende 2 biljoen dollar uitgegeven. Geen wonder dat IoT een prominente plek innam op ieder event waar ChannelConnect langs is geweest – van het Mobile World Congress in Barcelona, de Cebit in Hannover tot en met de IFA in Berlijn.

Dat alles, van auto’s tot hele steden, ‘slim’ wordt is natuurlijk mooi. Maar het trekt ook een enorme wissel op de ICT-infrastructuur. Waar IoT is, is cloud. Daarom blijven er nieuwe datacenters bijkomen, of dat nou The Green Bay bij Vlissingen of DC Valley bij Ede is. De vraag is er en dan moet het aanbod er ook zijn. Natuurlijk zijn er ook onzekere factoren die zowel kansen als uitdagingen kunnen bieden. Brexit bijvoorbeeld, of GDPR. Maar laten we niet vergeten dat de concurrentie niet stil zit. Duitsland en Frankrijk blijven natuurlijk markten om naar te kijken. Maar vlak ook Scandinavië, Luxemburg of Oost-Europa nog niet uit. Daarom blijft het opvallend dat de branche op communicatiegebied nog niet helemaal bij is. Veel verder dan een-tweetje, een LinkedIn-postje of misschien een WC-eendonderzoekje opgezet door een borrelclubje komt het niet. Weinigen pakken het professioneel aan. Dat is mede waarom we dit dossier uitgeven. Dat staat natuurlijk ook online. Komend jaar zullen we met de redactie, onder leiding van Michiel van Blommestein en Rashid Niamat, hier verder op inzetten. Zij - en met hen de 10.000 lezers van ChannelConnect en ISP Today - horen graag wat er allemaal speelt. Ons mailadres redactie@ channelconnnect.nl staat altijd open. En natuurlijk verwelkomen we u graag op ons event ChannelConnect LIVE op 29 november in DeFabrique in Utrecht.

Eric Luteijn Uitgever & bladmanager eric@channelconnect.nl

REDACTIE & MEDEWERKERS

Michiel van Blommestein (redactiechef) Rene Frederick (eindredactie) Floris Hulshoff Pol (eindredactie) Eric Luteijn Pim Hilferink Edwin Feldmann Rashid Niamat Dirkjan van Ittersum Bram Dons WEBREDACTIE

Michiel van Blommestein / Brian de Groot CONTACT REDACTIE: redactie@channelconnect.nl VORMGEVING & DTP: Ruben Klip PROJECTMANAGER: Laurens Koetsier ADVERTENTIES EN EXPLOITATIE SELLAIR BV

Eric Luteijn Jan Erber Laurens Koetsier Brian de Groot

eric@channelconnect.nl jan@channelconnect.nl laurens@channelconnect.nl brian@channelconnect.nl

DRUK: Twigt GrafiMedia, Moordrecht PRIJS: kosteloos voor abonnees ChannelConnect

Losse verkoopprijs: € 49,50

OPLAGE: 10.000 exemplaren HET DATACENTER & CLOUD DOSSIER 2017 IS EEN UITGAVE VAN

Het Datacenter & Cloud Dossier 2017 mag niet worden gereproduceerd, Eric geheel Luteijnnoch gedeeltelijk, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Het ceo Datacenter & Cloud Dossier 2017 is niet aansprakelijk voor onjuistheden in deze uitgave. Het Datacenter & Cloud Dossier 2017 is niet verantwoordelijk voor Arendstraat 41, 1223 RE Hilversum, The Netherlands voorthandelingen van derden, welke mogelijkerwijs Postbus 145, 1400 AC Bussum, The Netherlands vloeien uit het lezen van deze uitgave. Het Datacenter Tel. +31 (0)35 642 30 00 | Direct +31 (035) 763 06 70 | Mobiel +31 (0)6 535 106 90 & Cloud Dossier 2017 behoudt zich|het recht voor om eric.luteijn@sellair.nl | www.sellair.nl twitter: eluteijn ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Lezersservice Voor onze wekelijkse email nieuwsbrief kunt u zich (gratis) aanmelden via de website www.channelconnect.nl Hier kunt u ook terecht kunt voor nieuws, achtergronden, marktcijfers, opinie en video-interviews. Voor wijzigingen van adresgegevens en/of overige vragen kunt u contact opnemen met onze abonnementenadministratie via redactie@channelconnect.nl of 035 642 3000. ChannelConnect ISSN 2542-7407 3

Connecting the world with the power of technologyâ&#x201E;˘.

Samen zijn wij de toekomst de baas. Wij zijn er om klanten te helpen technologie in het 21e eeuwse leven te integreren en oplossingen te leveren die de wereld nodig heeft om te verbinden, te groeien en zich verder te ontwikkelen. Met alles van de nieuwste endpoint en advanced solutions tot en met gespecialiseerde producten en services, helpen wij oplossingen te ontwikkelen die inspelen op de behoeften van uw klanten. Gecombineerd met onze expertise, inzichten en uitvoering van wereldklasse en met als doel dat u uw bedrijfsresultaten kunt maximaliseren.

Call to action Ame est prepero eos doluptatem.

www.techdata.nl Tolnasingel 2 - 2411 PV BODEGRAVEN - 088 133 40 00

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Inhoudsopgave

Inhoud Voorwoord en colofon 3 Inhoudsopgave 5 Analyse | Trends en ontwikkelingen Nederlandse datacentermarkt in vogelvlucht 6 ChannelConnect LIVE 10 Column | Michiel van Blommestein 11 Datacenter Summit 2017 | Over de kracht van Nederland in het datacenterlandschap 12 Analyse | Innovatie en nieuwe focus bij IXâ&#x20AC;&#x2122;en 16 Brancheverenigingen | Nederland ICT 19 Brancheverenigingen | Fiber Carrier Association 21 Lijst | Fysieke infrastructuur 22 Rosenberger OSI 24 Honeywell FAAST 27 AFIBER 28 Analyse | Keurmerken, certificeringen en audits voor datacenters 30 Lijst | Distributeurs 32 Tech Data Nederland 36 Ingram Micro 38 Intronics 40 Copaco 43 Analyse | GDPR vereist duidelijke afspraken 44 Rittal BV 46 Schneider Electric 48 Stulz 50 Vertiv 52 Analyse | Langzame maar gestage opmars van lithium-ion in UPS-systemen 54 Brocade 56 Arcadiz 59 CloudVPS 60 Arista Networks 63 Fortinet 64 NETGEAR 67 Analyse | De grenzen van de cloud 68 Fujitsu 71 Analyse | Containers onderschat in datacenters en cloudomgevingen 72 Lijst | Datacenters 74 NLDC 78 Service | Security Dossier 2017 80 maincubes 82 Profiel | Interconnect 84 Profiel | Interconnect 85 Profiel | Bytesnet 86 Bytesnet 87 The GreenBay 88 Analyse | Groen in datacentermarkt 90 Profiel | Ecoracks 92 Ecoracks-Asperitas 93 DC Noord-Holland 94 Profiel | Datacenter Groningen 97 Profiel | Datacenter Friesland 98 Datacenter Friesland 99 Analyse | Traditionele backup in licht van nieuwe strategieĂŤn 100 Profiel | SmartDC 103 Profiel | Alticom 105 Profiel | Serverius 107 Service | IoT Dossier 2017 110 Profiel | Digital Realty 111 Profiel | DCValley 113 Evenementen 114

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Rashid Niamat

Trends en ontwikkelingen Nederlandse datacentermarkt in vogelvlucht

Brexit, GDPR en nieuwbouw domineren 2017

Sinds het Datacenter en Clouddossier 2016 is er in de sector weer heel veel veranderd. Een volledig overzicht met relevante ontwikkelingen voor de Nederlandse markt zou zo omvangrijk zijn dat weinigen het tot het einde zouden lezen. Daarom is gekozen voor onderstaande selectie bekende en minder bekende gebeurtenissen en ontwikkelingen. Elke sector is gebaat bij exposure. Conferenties en vakbeurzen zijn daarvoor twee beproefde instrumenten. 2017 is het jaar dat HostingCon ophield te bestaan. De Amerikaanse organisatie van de grootste beurs in de VS voor hostingbedrijven en datacenters heeft die activiteiten stopgezet. Daarmee is ook de Nederlandse editie van HostingCon na slechts drie edities verleden tijd. Het is een verlies voor de sector omdat er toch al zo weinig events in Nederland zijn waar de hosting- en ISP-sector zich aan binnenlands en buitenlands publiek kan presenteren. Sellair, uitgever van onder andere ChannelConnect en ISP Today is twee jaar agent geweest van Hostingcon en gaat nu met de kennis en netwerkcontacten onder de naam ChannelConnect LIVE 2x per jaar netwerk en kennis events organiseren waar ook dit deel van de ICT naar voren zal komen.

Datacenter Summit

Maar ook dichter bij huis werden de media minder. ISPam besloot na vele jaren het toetsenbord in de wilgen te hangen. Daarmee is het aantal online publicaties dat dagelijks bericht over ontwikkelingen in de datacenter- en hostingsector gereduceerd tot ĂŠĂŠn, namelijk ISP Today.

2017 was het laatste jaar dat de grote IT vakbeurs Cebit in de bekende vorm plaatsvond. De markt is dusdanig ver882 anderd dat 1045 het concept grondig op de schop wordt genomen. Indeling en tijdstip zijn de twee opvallende veranderingen. In de nieuwe opzet moet er ook weer meer ruimte komen voor datacen-

Inspelend op de nadrukkelijke behoefte in de markt heeft uitgeverij Sellair van het Datacenter en Clouddossier eerder dit jaar een Datacenter Summit georganiseerd in toplocatie Landgoed Oudegein. Een informele ronde tafel met een dozijn directie en management van datacenters. De aanwezigen spraken vrijuit over positieve en negatieve ontwikkelingen in de markt. In 2018 wordt wederom een Datacenter Summit gehouden.

Einde HostingCon en ISPam gemis voor de sector 29

ter gerelateerde zaken. Het aantal leveranciers uit die hoek was dit jaar gering. Ook Datacenter Dynamics dat in 2016 nog een stevige bijdrage aan het programma leverde was dit jaar afwezig.

Onderzoeken In 2017 is wederom een groot aantal onderzoeken gepubliceerd. De onderwerpen liepen, zoals gebruikelijk, sterk uiteen. Onderzoeken over omvang van de markt en vendor voorkeuren zijn de meeste lezers vast wel bekend. Er zijn ook onderzoeken die wat minder bekendheid genieten of juist voor de nodige ophef en persaandacht hebben gezorgd. Tot die laatste categorie behoort het in januari uitgebrachte rapport ClickClean van de Amerikaanse tak van Greenpeace. Daarin is de stand van zaken rond het gebruik van duurzame energie door uiteenlopende internet bedrijven in kaart gebracht. Het geeft een goed overzicht van wat is gecommuniceerd door onder andere datacenters, social media giganten en cloudproviders en de realiteit. Wat het onderzoek in ieder geval aantoont, is dat aandacht voor verduurzaming al lang geen lokaal Nederlands issue is.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Het onderzoek ‘Duurzaam in de e-infrastructuur’ is veel minder opgevallen. Opdrachtgever hiervan was SURF en centraal stond het in kaart brengen van alle duurzaamheidseffecten bij het overstappen van on-premise ICT naar een gedeelde ICT-omgeving. Hoewel SURF zich richt op het onderwijs is de publicatie ook zonder meer relevant en leerzaam voor iedereen in de private sector die zich met ICT en cloud vraagstukken bezighoudt. Het Uptime Institute deed afgelopen jaar ook van zich spreken. Een in mei uitgebrachte ‘Datacenter Industry Survey’ bevatte enkele bevindingen die bijna haaks lijken te staan op wat elders wordt beweerd. Vooral de conclusie, op basis van ruim 1.000 enquêtes, dat de migratie naar cloudomgevingen bij enterprises stagneert, zal velen hebben verbaasd. De impact van daarvan voor datacenters is belangrijk genoeg dit onderzoek te kennen.

Incidenten Op 17 januari werden delen van de regio Amsterdam getroffen door een grote stroomstoring. Hoewel het incident rond vier uur ‘s nachts plaatsvond en binnen

twee uur grotendeels verholpen was, was er sprake van aanzienlijke schade. Meerdere datacenters in de regio (om maar te zwijgen van de serverruimtes in bedrijfsgebouwen) bleken problemen te ondervinden met het opstarten van alle

De stroomstoring in Amsterdam moest ooit plaatsvinden servers. Zo mogelijk nog belangrijker is echter dat uit onderzoek is gebleken dat er sprake was van een ontwerpfout in het stroomnet. Echte redundantie was 2 er nooit. Met andere woorden, dit was 2 een incident dat ooit moest plaatsvinden. Het betekent ook dat een deel van de noodstroomarchitectuur en -procedures bij bedrijven 26 - door het ontbreken van de juiste kennis - onjuist moet zijn geweest. Dat zou een verklaring kunnen zijn voor de ontstane problemen.

Die overlast in Amsterdam was overigens onvergelijkbaar met wat de orkanen in september van dit jaar in het Caribisch gebied en delen van de VS hebben aangericht. Het is vooral door de wateroverlast dat uit meerdere landen berichten kwamen van offline datacenters. Het is onbekend hoe lang het duurt eer dat deel van de infrastructuur weer is opgebouwd en wat er als verloren moet worden beschouwd.

Nieuwbouw De lijst met nieuwbouwprojecten en opleveringen van 2017 is wederom omvangrijk. Het aantal vierkante meters in en om Amsterdam, maar ook verder daarbuiten, blijft toenemen. Daarnaast lijkt er ook steeds meer werk te worden gemaakt van renovatie en uitbouw van bestaande locaties. Voorbeeld van dat laatste is het project van maincubes in Schiphol. Het trekt minder de aandacht van de datacentertoren van Equinix in Amsterdam, maar is minstens zo interessant. Eveneens interessant zijn de regionale ontwikkelingen. Dat Bytesnet in Groningen aan de slag gaat met een nieuw en groen datacenter was zonder meer een

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Rashid Niamat

opvallende mededeling. DC Valley gaat hetzelfde doen in de Ede. De aankondiging van een datacenter in Zeeland, met ook veel focus op groen en de inzet van renewables, sluit daar op aan. Waar Greenbay voor het project in Zeeland wezenlijk afwijkt van wat elders over nieuwbouw wordt gecommuniceerd, is de invulling van noodstroom. Tot zover bekend zou deze locatie bij oplevering de eerste worden waar dat op basis van energypacks in plaats van dieselgeneratoren wordt verzorgd. Met recht een zeer innovatieve oplossing.

Nieuwe spelers Een deel van de nieuwbouw is bestemd voor partijen die of recent zijn gestart of voor het eerst voet zetten op Nederlandse bodem. Greenbay is een voorbeeld van de eerste groep, Maincubes voor de tweede groep. Het overzicht vanzelfsprekend langer. Het Amerikaanse Edgeconnex zit sinds kort met een eigen datacenter op Schiphol Rijk. De plannen van Datacenter.com voor de bouw van twee locaties in Amsterdam zijn bekend, de ontwerpen van de locaties zijn ook al in de pers verschenen. Dat laatste

Nederlandse datacenters zien Brexit off the record als business opportunity Naast deze realisaties zijn er ook nog exotische oplossingen waarover is geschreven. Sommige, zoals datacenters in oude mijnen en diep in de bergen van Noorwegen en Zwitserland zijn al up and running. Andere voorstellen, waaronder datacenters op de zeebodem of als satellieten rond de aarde, lijken vooralsnog meer denkrichtingen dan realistische opties.

geldt nog niet voor NTT-dochter E-shelter, dat 4 hectare grond bij Schiphol Rijk heeft verworven voor datacenters.

Afwezige spelers De groei van het aantal vierkante meters voor datacenters lijkt van alle kanten te komen. Er zijn twee groepen gebruikers en exploitanten die opvallend genoeg nog niet voorkomen in de overzichten.

De eerste groep bestaat uit de bekende Amerikaanse cloudaanbieders. De nieuwe cloudregioâ&#x20AC;&#x2122;s bestemd voor de EU en Europese markt van Google en Amazon zijn gevestigd in Duitsland. Dat lijkt ook het geval te zijn voor de grote Chinese cloudplatformen. Die nemen bestaande datacenterruimte af of laten speciaal daarvoor bouwen in de regio Frankfurt. Nederland lijkt voor hen geen uitvalsbasis te zijn. Wie tenslotte ook wordt gemist is OVH. Dat bedrijf lijkt bij de uitrol van datacenters de plannen voor Nederland naar achteren te hebben geschoven. Zowel de VS als het VK hebben een hogere prioriteit gekregen dan eerder was aangekondigd.

Consolidatie De datacentermarkt kent niet alleen groei in de vorm van nieuwbouw, er is ook ontegenzeggelijk sprake van consolidatie. In 2017 werd genoteerd dat KPN de internet provider Solcon overneemt. Solcon blijft onder eigen naam actief en heeft twee eigen datacenters. Die datacenters zullen dus geen onderdeel worden van de groep NLDC, de carveout van KPN datacenteractiviteiten die sinds januari 2017 als zelfstandige partij opereert. Interxion nam Vancis over en

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Datacenter Arnhem is onderdeel geworden van Dataplace.

Technische innovaties 2017 heeft nog geen bijzondere technische innovaties voor datacenters laten zien. Waar de sector wel mee te maken gaat krijgen zijn de aangepaste richtlijnen van ASHRAE. De verhoogde maximumtemperatuur voor servers en de verlaging van de luchtvochtigheid zijn twee van de wijzigingen die grote consequenties gaan krijgen voor datacenters. Enerzijds is de mogelijkheid van kostenverlaging omdat er minder gekoeld hoeft te worden. Dat is vanzelfsprekend een positieve ontwikkeling. Anderzijds wordt het steeds belangrijker permanent op de hoogte te zijn van alle processen. Slechts zo kan op een verantwoorde wijze het maximale uit een datacenter worden gehaald. Dat betekent concreet dat de vraag naar managementtools en de onderliggende meetmogelijkheden de komende periode verder zullen toenemen. Die managementinformatie is overigens ook onmisbaar om aan de verder toenemende milieueisen te kunnen voldoen.

Overige ontwikkelingen In een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen voor de sector, hoe summier ook, mogen de volgende drie punten niet ontbreken. De eerste is de aan-

kondiging dat Job Witteman de AMS-IX na ruim 17 jaar zal verlaten. Het boegbeeld van de gehele internetsector en belangrijke motor voor de opkomst van Nederland als toplocatie voor datacenters met hoogwaardige connectiviteit wordt voorlopig vervangen door het MT. AMS-IX moest overigens met de overstap van CCO Mark Coopers naar Megaport eind vorig jaar ook al een belangrijke ader laten.

Datacenters vervullen een centrale rol bij GDPR Tweede punt is Brexit. Tijdens alle gesprekken die de redactie van het Datacenter en Clouddossier de afgelopen periode heeft gevoerd, is duidelijk geworden dat deze stap impact zal hebben op de sector. De onduidelijkheid die zichtbaar is in bepaalde sectoren speelt hier ook een rol. Wat datacenters in Nederland ook, veelal off the record, laten doorschemeren is dat ze het overwegend als een grote business opportunity zien. Nederland – en dan vooral de eigen datacenters – is immers een perfecte locatie om de data en applicaties

die waarschijnlijk uit het VK zullen moeten worden gehaald onder te brengen. De GDPR (de officiële Nederlandse afkorting AVG wordt amper gebruikt) is het derde punt dat in geen enkel overzicht mag ontbreken. Hiervoor geldt net als hierboven dat er sprake is van onduidelijkheid. Het verschil is echter dat hier een harde datum bekend is en het op dit moment vooral de klanten lijkt te betreffen. De GDPR stelt immers dat bedrijven volledig op de hoogte moeten zijn van de plaats van de data, veiligheidsmaatregelen en dergelijke. Datacenters die zich bezighouden met colocatiediensten zijn voor de GDPR wel een belangrijke schakel in de datawaardeketen, maar niet het eerste aanspreekpunt. Dat zijn de klanten van het datacenter zelf al is dat bij datacenters voor eigen SaaS-diensten een ander verhaal. Dat datacenters merken dat de GDPR eraan zit te komen, blijkt vooral uit de vragen die de klanten of auditors van de klanten stellen. Vooral de aard en omvang van de veiligheidsvoorzieningen roepen veel vragen op. Klanten willen immers de zekerheid dat ze zaken doen met de juiste partij. De vraag naar certificeringen – in welke vorm dan ook – zal door GDPR alleen maar verder toenemen. De verwachting is ook dat er meer en vooral beter tussen partijen zal worden samengewerkt om een hele keten GDPR-proof te maken. Al was het maar om klanten te laten voldoen aan de voorwaarden die gelden voor het melden van datalekken. Die samenwerking is wellicht de meest interessante ontwikkeling. Net zoals cloud ertoe leidt dat partijen elkaar opzoeken en zo ecosystemen ontstaan, kan dat ook het resultaat zijn van de GDPR. In dat proces kunnen datacenters een centrale rol vervullen.

Natuurlijk zijn we in dit overzicht niet compleet. Ontbreken er relevante ontwikkelingen dan vernemen we het graag voor de online publicatie op de Datacenter & Cloud Dossier website via redactie@channelconnnect.nl

Het netwerkevent voor telecom- en ICT-professionals

Get ready for 2018! Een ICT-breed evenement

woensdag 29 november 2017 9.30 - 18.30 uur DeFabrique - Utrecht Bezoek ChannelConnect LIVE

Het enige event in Nederland voor de hele ICT-sector. Dit keer met een luchtig en leerzaam programma waarin de trends en kansen voor 2018 centraal staan. De dag wordt uiteraard afgesloten met een netwerkborrel.

Congres - Resellers only

Expo - Get ready for 2018!

 De reseller markt verandert. Is jouw organisatie klaar voor 2018?  Laat je inspireren en motiveren door onze sprekers: trendwatchers, marktleiders en innovators  Aan het einde van de dag ga je met inspiratie voor 2018 naar huis  De inschrijving staat open voor: • Telecom- en ICT-resellers • Managed Service Providers • System Integrators • Value added resellers • Internet Service Providers

 Alle toonaangevende ICT-leveranciers één dag onder één dak  Ontmoet oude en nieuwe zakenrelaties  Distributeurs, security- en telecomleveranciers, datacenters, hard- en softwareleveranciers informeren je over de laatste ontwikkelingen en hun actuele aanbod  Inschrijving staat open voor iedereen die werkzaam is in het ICT-kanaal  Toegang, parkeerplaatsen en lekkere happen en drank zijn de hele dag gratis en in ruime mate aanwezig  Ga naar huis met een succesgids, een mooi overzicht van trends en innovaties in ICT én een succespakket met producten die je helpen overleven in 2018

9.30 tot 13.00 - Loods8 (incl. lunch)

13.00 tot 18.30 - Copraloods (incl. borrel)

Zorg dat je erbij bent! Blijf op de hoogte via www.channelconnect.nl

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Column | Michiel van Blommestein

Michiel van Blommestein is redactiechef van het Datacenter & Cloud Dossier 2017.

Uw datacenter binnenkort wellicht bij mij in de buurt In mijn vak maakt het weinig uit waar ik werk. Zolang ik maar een laptop, smartphone en betrouwbare internetverbinding heb, kan ik redelijk uit de voeten. Dankzij het vrij verkeer van diensten kan ik ook zonder problemen mijn diensten aanbieden aan klanten in de EU. Daarom tik ik deze column achter mijn bureau in een regenachtig Warschau, in plaats van achter een bureau in een regenachtige Randstad of daar net buiten. Anderen maken het nog bonter en gaan op wereldreis, terwijl ze gewoon aan het werk blijven. Die bofkonten liggen aan een strand of leuten aan een veel te dure koffie in een Starbucks. Voor clouddiensten werkte dat tot voor kort anders. Doordat verschillende landen verschillende weten regelgeving erop na houden, is het enkele jaren standaardbeleid geweest om data op zijn minst in eigen land te houden. Het is hoe dan ook een stap die ze hebben gezet, want niet zo heel lang geleden mocht dergelijke data niet eens buiten de eigen bedrijfsmuren komen. Maar nu kunnen ze de volgende stap gaan zetten. Immers juridisch worden

de drempels langzamerhand weggehaald. Met GDPR worden de regels rond databescherming binnen de Europese Unie min of meer gelijkgeschakeld. Opeens kunnen organisaties vrijer omgaan met locaties voor gegevensopslag. Dat is op het eerste gezicht goed voor datacenters in Nederland. De infrastructuur is uitstekend, de opleidingen zijn goed en de oriëntatie is altijd al vrij internationaal geweest. Laat die clouddata van bedrijven uit Duitsland, België, Frankrijk, Spanje, Polen, Italië enzovoorts maar komen! Alleen die Britten doen wellicht een beetje raar, maar dat deden ze altijd al. En toch is het opletten dat de Nederlandse datacentermarkt zich niet door te veel euforie laat meevoeren. Clouddiensten kunnen natuurlijk vrijer shoppen voor waar ze de gegevens plaatsen. Maar zoals veel consumenten in de supermarkt liever voor huismerk pindakaas gaat dan voor Calvé, zo zullen veel dienstverleners ook expliciet naar de prijs kijken. De infrastructuur is in heel Europa redelijk

tot goed en voor lang niet alle diensten moet je binnen drie blokken van een internet exchange te zitten voor een goede beleving. Opeens promootte Microsoft tijdens een sessie dit jaar haar samenwerking met partners in Litouwen. In Midden- en Oost-Europa stikte het al van technisch goed onderlegde werknemers en ook hier beginnen datacenters deel uit te maken van het landschap. In Scandinavië worden specifiek voor datacenters belastingen op stroomgebruik verlaagd. Het moge duidelijk zijn, wie geen knooppunt heeft, kan het op prijs proberen. Het is iets waar de datacenterleveranciers in Nederland volgens mij best op mogen gaan letten. Want meestal is de goede oude onderbuik het enige dat klanten nu nog weerhoudt van het verplaatsen van data naar het buitenland.

Reageren? michiel@channelconnect.nl

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenter Summit 2017 | Michiel van Blommestein

Datacenter Summit 2017 over de kracht van Nederland in het datacenterlandschap

‘Nog steeds een echte Europese gateway’ De Nederlandse datacentermarkt is een beetje als onszelf; optimistisch, niet te formeel in het contact, maar wel erg technisch ingestoken en gefocust op de toekomst. Iets waar de deelnemende bedrijven zelf maar wat graag de nadruk op leggen tijdens het Datacenter Summit op 24 mei 2017. Duidelijk werd hoe Nederlandse managers van enkele van de belangrijkste datacenterpartijen denken over zichzelf, de markt en de rest van Europa. Van GDPR tot Brexit en van Scandinavische prijsvechters tot aartsrivalen Duitsland en Frankrijk, allemaal kwam het op die zonnige middag langs op landgoed Oudegein. Het Datacenter Summit is na de Distributeurs Summit en de VoIP & Telecom Summit eerder in het jaar de derde branchetop die uitgever Sellair op Landgoed Oudegein organiseerde met deelnemers uit de volledige breedte van het marktsegment. Van een Enschedese lokale speler tot de high-end datacentercomplexen die voorheen de KPN-vlag voerden. Met DCValley is zelfs een datacenter vertegenwoordigd dat nog moet worden gebouwd. Na het welkomstwoord van directeur en uitgever Eric Luteijn van Sellair en een introductieronde gingen de deelnemers zelf los in een brede discussie met heel veel verschillende invalshoeken. Niet vreemd, want het gesprekkenpallet was even kleurrijk als het deelnemersveld. Het is duidelijk dat het gesprekkenpallet kleurrijk zal zijn. Al bij de vraag of ze het Nederlandse datacenterlandschap één woord willen vangen, lijken de meningen verdeeld te zijn. Alleen het woord ‘knooppunt’ valt twee keer. Toch blijkt bij beschouwing er overlap te zijn. Amsterdam, connectiviteit en internet gaan immers hand in hand met de term knooppunt, al verschillende de meningen over de details. “Nederland heeft een uitstekende infrastructuur als het gaat om verbindingen en Nederlandse datacen-

ters kennen daarnaast een hoge kwaliteit aan andere basisvoorzieningen en personeel. Juist door die combinatie zijn Nederlandse datacenters zo aantrekkelijk en hebben we veel hoogwaardige klanten”, zegt marketing & sales director Robin Verlangen van Alticom. Bij het woord hoogwaardig geeft hij een knipoog naar de speelse verwijzing naar de bekende ‘datatorens’ die Alticom uitbaat. “Daardoor hebben we ook veel hoogwaardige klanten. Je kunt vanuit Amsterdam makkelijk de hele wereld bereiken.”

Concurrentiepositie

Toch wordt er even geslikt bij de opmerking van een moderator dat Zweedse datacenters sinds dit jaar omgerekend nog maar 0,0006 dollar aan stroombelasting betalen. De kosten vallen daardoor fors lager uit, waarbij ook nog moet worden aangetekend dat 65 procent van de Zweedse elektriciteitsproductie uit duurzame bronnen komt. Maar, zo lijkt ook de consensus tijdens de Summit, Nederland is nooit een prijsvechter geweest en moet het hebben van moderne faciliteiten en lage PUE-waardes.

Daarover zijn er echter ook kritische noten. Sales director Jeff Scipio van het internationaal opererende Claranet vindt bijvoorbeeld dat de nadruk op locaties in Europese context er weinig toe doet. “Nederland heeft geen unique selling point”, zo zegt Scipio scherp.

‘ De keten moet helemaal mee in groen’

Met GDPR maakt het juridisch hoe dan ook veel minder uit, omdat de regelgeving daardoor is geharmoniseerd. Het is mede ook daardoor dat een gebied als Scandinavië in de toekomst kan gaan concurreren. De deelnemers maken zich er geen zorgen over, omdat de infrastructuur in Nederland zo ver voorloopt en knooppunten koning blijven.

De centrale rol van de hoofdstad betekent ook niet dat andere gebieden in Nederland er niet meer toe doen. Het zegt genoeg dat vertegenwoordigers uit Alblasserdam (Dataplace), Enschede (InterDC) en Groningen (Datacenter Groningen) zijn aangeschoven. De verbindingen zijn immers van hoge kwaliteit en Nederland is eigenlijk net

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Alle datacenters in Nederland zijn zowat gecommoditised’

certificeringswereld ongelooflijk ondoorzichtig is. “Maar je kunt Tier IV nog wel degelijk noemen in je verkoopverhaal.” Tier IV is in Nederland voorbehouden aan de grootste datacenters, waaronder van NLDC die voormalige faciliteiten van KPN onder zijn hoede heeft. Het is dus wel degelijk een punt van onderscheid en certificeringen zijn dus absoluut geen commodity. zo groot als Londen. “Alle datacenters in Nederland zijn zowat gecomoditised”, merkt managing director Vincent Wammes van DCValley op. “Je kan bijna geen slecht datacenter meer bouwen. In 2005 bestond een presentatie van de baas uit veertig slides, waarvan 35 over de techniek en UPS-systemen. Dat doen we allang niet meer.” Toch blijft Amsterdam een belangrijk selling point, vooral voor buitenlandse klanten. Maar juist die klanten raken volgens de deelnemers steeds beter geïnformeerd. Natuurlijk, de eis dat een datacenter boven NAP moet staan, doen enkelen van de deelnemers af als overdreven. Maar accountmanager Paul Faas van Dataplace begrijpt het wel. “Je hebt er altijd één iemand bij die risico-inventarisatie doet. Dan komen nou eenmaal dingen voorbij waarbij je je afvraagt of ze zich daar echt nog druk om maken.” Wammes vult dat aan: “Die discussies kun je winnen. De meesten hebben geen problemen met Amsterdam. Maar ik heb klanten gehad die nog steeds denken dat de zee hier naar binnen kan rollen.”

Daarbij komt dat Nederland geen last heeft van zware aardbevingen, tsunami’s of ander natuurgeweld waar heel veel landen van buiten Europa wel last van hebben. De klacht over de lage ligging van Nederlandse datacenters doet zich echter steeds minder vaak voor, zo lijken de deelnemers te kunnen concluderen. Een ander voorbeeld van de groeiende kennis bij klanten, is dat certificeringen veel minder als richtlijn worden gehanteerd. De reden is volgens country operations manager DCS Ben Timmer van Colt Technology Services dat duidelijk is dat certificeringen vooral een momentopname zijn. “Niemand vraagt er meer om! Een eigen infrastructuur, eigen fiber, redundant, in eigen gebouw, eigen carrierroom, enzovoorts. Daar applaudisseren klanten voor.” Director Frank de Fremery van maincubes wil niet zo ver gaan en noemt de certificeringen een ‘tick in the box’. Mooi meegenomen, maar niet doorslaggevend. Bijkomend probleem is, volgens VP Sales van Gert-Jan Huizer van NLDC, dat de

Mondige klanten Een ander onderwerp waar datacenters zeker de laatste jaren sterk mee te maken hebben, is de sterke consolidatie in de hardware-markt. Kleine technologieleveranciers worden erg snel opgekocht door grote leveranciers als HPE en Dell. Een van de gevolgen die eigenaar en directeur Roland Kamphuis van het Enschedese InterDC ziet, is dat vooral kleinere klanten moeite hebben bepaalde functies in hun ICT-omgeving in te passen terwijl ze heel goed weten wat mogelijk is. “Bij een aantal klanten zie je dat ze erg geconcentreerd zijn op één merk. Ze kopen alles van HP in, of alles van Dell”, zegt hij. “Maar je hebt ook klanten die dat wel willen, maar al snel een los component zien dat ze niet kant-en-klaar van ze kunnen inkopen. Ze weten dat ze meer kunnen.” Faas van Dataplace merkt op dat de kennis over dit soort integraties prima tussen klanten te delen is. “Maar als het gaat om de stroomvraag, dan verwachten ze toch echt dat jij de expert bent.

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenter Summit 2017 | Michiel Blommenstein

Andrew van der Haar

Ze willen daar advies over, en schattingen krijgen over hoeveel hun opstelling gaat kosten.” Het stijgende kennisniveau betekent echter ook dat een arrogante houding, ‘Ik weet wel hoe het moet’, niet langer kan en de doodsteek kan betekenen voor het klantcontact.

Jeff Scipio

een gespreksonderwerp aan tafel met wethouders en ondernemers.” Vincent Wammes ziet ook duidelijk een politiek concept. “Het is ook een deel zelfregulering. Als wij het niet doen, dan kan het door de politiek worden opgelegd.” Als laatste speelt echter wel degelijk een

‘ VOC-mentaliteit gecombineerd met presence is sterke USP’ Met het stroomverbruik zit het volgens de deelnemers hoe dan ook wel goed. De opmerking wordt gemaakt dat de nieuwere Nederlandse datacenters in de regel een PUE-waarde van 1.2 nastreven, terwijl waarden van 1.7 of 1.8 in sommige andere landen nog heel gewoon zijn. Ook andere ‘groene’ ingrepen zijn ondertussen populair. Maar gewaarschuwd wordt wel dat ‘groen’ niet per se de kosten drukt. “Wij zijn bezig met een project in Aalsmeer”, vertelt Huizer van NLDC. “Daarbij bieden we restwarmte voor een woonwijk. Als je alleen zou kijken naar het financiële plaatje, dan hoef je het niet te doen. Maar je krijgt er wél meer klanten mee omdat het enorme PR in de regio genereert. Het is

stukje idealisme een rol. “Er zijn wel degelijk bedrijven die wel degelijk maatschappelijk belang hebben bij groen”, zegt directeur Andrew van der Haar van Datacenter Groningen en de Fibre Carrier Association. “En daar staat het ook hoog op de lijst. Daar moet je in de keten helemaal in mee.”

En de USP is… Een grote onzekere factor die voor nieuwe marktkansen kan zorgen, is natuurlijk de Brexit. Bedrijven willen immers hun gegevens zoveel mogelijk binnen de Europese Unie houden. Knooppunt Londen kan daaronder lijden. “We zijn heel druk bezig om ervoor te zorgen dat klanten hun data daar opgeslagen

Frank de Fremery

krijgen waar ze die opgeslagen willen hebben”, zegt Scipio van Claranet. Ze willen het mede steeds minder in een Londens datacenter hebben. Frank de Fremery merkt hierbij op dat het twee kanten opwerkt. Klanten die veel in het Verenigd Koninkrijk actief zijn, kunnen door Brexit juist ervoor kiezen om náár Londen te gaan. Uiteindelijk is de centrale vraag of Nederland een datacenterland is met een Unique Selling Point. Daar verschillen de meningen, net als in het begin, over. De deelnemers noemen er meerdere. Scipio had al opgemerkt dat het Nederland aan een USP ontbreekt, durft zelfs de opmerking aan dat Nederland lijdt onder wildgroei van datacenters. Anderen noemen vooral de internationale oriëntatie. De ‘VOC-mentaliteit’, zoals Van der Haar het noemt, gecombineerd met een sterke regionale presence bijvoorbeeld. Het vaak onderschatte feit dat Nederlanders over het algemeen goed Engels spreken wordt ook genoemd, evenals dat het ‘de kleine neutrale optie’ is tussen het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland, terwijl het makkelijk zaken doen is. Met andere woorden, Nederland is, nog steeds, een echte Europese gateway.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Gert-Jan Huizer

Ben Timmer

Paul Faas

Deelnemers aan het Datacenter Summit 2017 (in alfabetische volgorde van bedrijfsnaam)

â&#x20AC;&#x2DC; Certificeringen zijn een tick in the boxâ&#x20AC;&#x2122;

Vincent Wammes

COLT Telecom Nederland Alticom Claranet Benelux Datacenter Groningen Dataplace DC Valley InterDC, Enschede maincubes NLDC

Roland Kamphuis

Ben Timmer Robin Verlangen Jeff Scipio Andrew van der Haar Paul Faas Vincent Wammes Roland Kamphuis Frank de Fremery Gert-Jan Huizer

Country Operations Manager DCS Marketing & sales director Sales director Directeur Accountmanager Managing director Eigenaar directeur Director at AC Niellsen Data Centers VP Sales

Robin Verlangen

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Rashid Niamat

Groeicurve netwerkverkeer in onmiskenbaar stijgende lijn

Innovatie en nieuwe focus bij IX’en

Zonder connectiviteit hebben datacenters is het internet zoals we het nu kennen onmogelijk. Die fysieke connectiviteit wordt geleverd door tal van leveranciers. Een andere belangrijke schakel zijn internet exchanges. Wat zij doen en dat er bij dit type bedrijven veel verandert ontgaat veel buitenstaanders. Met enige regelmaat wordt door de Nederlandse pers melding gemaakt dat de regio Amsterdam één van de belangrijkste internetknooppunten ter wereld is. De indruk die daardoor kan ontstaan is dat het internet is opgebouwd rond fysieke knooppunten, een plek waar alle kabels samenkomen. Gelukkig is de architectuur niet zo simpel, anders zouden er letterlijk aanwijsbare single points of failure zijn. Wel is bij ruim een dozijn datacenters in de regio Amsterdam hard- en software van AMS-IX geplaatst. Dat zorgt ervoor dat dataverkeer tussen netwerkoperators, providers en data-

Of dat de activiteiten tot Nederland beperkt blijven. Dat AMS-IX inmiddels ook knooppuntfaciliteiten aanbiedt in andere landen wordt eveneens amper vermeldt. AMS-IX is overigens niet de enige partij die de grens oversteekt. De grote knooppunten lijken sinds een paar jaar allemaal de grenzen te verleggen en daarmee met elkaar een nieuw soort concurrentie aan te gaan.

Andere ontwikkelingen Min of meer in de schaduw van deze titanenstrijd zijn er drie andere ontwikkelingen. Ze hebben niet alleen consequenties voor de twee grote Nederlandse knooppunten maar zijn tevens relevant voor de exploitanten en gebruikers van datacenters. De eerste is dat we in Nederland naast het noncommerciële AMS-IX en de 100 procent KPN-dochter NL-IX nog 10 andere IX’en hebben. Het is te makkelijk deze IX’en slechts te beoordelen op het verkeersvolume dat ze afwikkelen. Met de IX’en in bijvoorbeeld Spijkenisse en Friesland wordt het voor de daar gevestigde bedrijven een stuk makke-

‘ Directe verbindingen bieden zekerheid en veiligheid’ centers snel en efficiënt wordt afgewikkeld. Het gaat om veel verkeer en de groeicurve vertoont een onmiskenbaar stijgende lijn.

Meer aanbod Minder frequent meldt de pers dat AMS-IX niet het enige internetknooppunt op Nederlandse bodem is.

lijker op een goede wijze ontsloten te worden en op gunstige wijze data te kunnen versturen en ontvangen. Natuurlijk is dat een van de belangrijkste redenen van oprichting, maar nadrukkelijk niet de enige reden.

Regionale focus Een andere reden waarom er regionale IX’en zijn, heeft alles met de regio te maken. Alle exploitanten en gebruikers van deze omgevingen zien het ook als platform om de regionale economie te versterken door partijen eenvoudiger met elkaar in contact te kunnen brengen. Het is wat dat betreft te beschouwen als een variant op de trend dat cloud providers marktplaatsen inrichten om zo en meer klanten te werven en de klanten onderling meer van elkaar te laten profiteren.

Directe verbindingen De tweede ontwikkeling is het toenemend aanbod van directe verbindingen. Datacenters bieden steeds vaker eigen glasvezelconnectiviteit om met andere locaties in binnen- en buitenland te connecten en zo verkeer buiten de peering van IX’en te houden. Er zijn diverse redenen waarom deze ontwikkeling onvermijdelijk is. Voor de hand

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

ligt dat de aanbieders op die manier naar de klanten toe meer zekerheid en veiligheid kunnen bieden. Er is vanzelfsprekend ook een puur commercieel motief. Directe verbindingen bieden een onderscheidend vermogen en dus meerwaarde. Als de groei blijft doorzetten kan het niet anders of IX’en zullen een deel van de business zien verdwijnen.

Directe verbindingen en NaaS hebben gemeen dat ze tot minder afhankelijkheid van IX’en leiden. Tegelijkertijd zien we dat regionale IX’en (niet alleen in Nederland) een goede invul-

Deze ontwikkelingen zijn interessant omdat er sprake is van zowel technische innovatie als het verleggen dan de focus. Wat hiervan de impact op het huidige aantal IX’en in Nederland

‘ Regionale IX’en vullen verantwoord ondernemerschap aan’

Flexibele veilige connectiviteit De derde ontwikkeling tenslotte is iets dat alle IX’en echt in de gaten moeten houden. Terwijl de behoefte aan computing power en storage door de komst van cloud steeds meer opschuift naar een pay-for-use zijn de meeste dataen peeringcontracten daar niet op afgestemd. Er komen nu partijen op de markt, waaronder Megaport, die hierop inspelen. Dit bedrijf levert flexibele private en dus veilige netwerkcapaciteit op basis van SDN. Network as a Service (NaaS) kan rechtstreeks door bedrijven en datacenters worden geregeld. De bestaande IX’en kunnen deze ontwikkeling niet tegenhouden. Een aanzienlijk deel van de grote IX-deelnemers maakt er reeds gebruik van of zal dat op termijn gaan doen. Of dat is voor eigen gebruik of om aan klantvragen te kunnen voldoen, is een detail.

ling geven aan verantwoord ondernemerschap. Zij springen in een gat dat lange tijd door de grote IX’en maar ook de grote datacenter aanbieders is verwaarloosd.

is, valt nu nog niet te zeggen. Het antwoord op deze en andere vragen komt in de volgende editie van het Datacenter en Cloud Dossier ongetwijfeld aan de orde komt.

Overzicht van IX’en in NL

Naam AMS-IX AS-IX DF-IX FR-IX GE-CIX GN-IX NDIX NetherLight NetIX NL-ix R-ix

Plaats Amsterdam Dronten Spijkenisse Leeuwarden Zürich Groningen Enschede Amsterdam Sofia Den Haag Rotterdam

Website www.ams-ix.net www.as-ix.net www.df-Ix.net www.fr-ix.nl www.ge-cix.net www.gn-ix.net www.ndix.net www.surf.nl www.netix.net www.nl-ix.net www.r-ix.net

Oprichting Deelnemers 1997 > 800 2017 > 20 2017 > 25 2006 > 70 2015 > 180 2002 > 60 2001 > 50 2001 > 25 2013 > 90 2002 > 600 zie NL-ix > 30

> Zettastructure | London

OF DRIVERLESS CARS AND SERVERLESS Z DATA CENTERS

Europe Summi t: Novem ber 8

Free passes for qualified end users

November 7-8 2017 // Old Billingsgate Market, London Headline Sponsor

Principal Sponsors

Lead Sponsors

For more information visit www.DCD.events @DCDConverged #DCDZettastructure

Datacenter Dynamics

DCD Global Discussions

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Brancheorganisaties | Jeroen van der Tang

Nederland ICT pleit voor aansluiting datacenters op lage temperatuur netten

Restwarmte datacenters in dienst van klimaat Sinds ‘Parijs’ is de energietransitie onomkeerbaar. Veel restwarmte van datacenters kan worden ingezet om klimaatverandering tegen te gaan, zo betoogt branchevereniging Nederland ICT. Om de mondiale temperatuurstijging beperkt te houden tot maximaal 2 graden in 2050, is een CO2-reductie nodig van 80 tot 95 procent. Voor Nederland is dit vertaald in de Energieagenda die momenteel in verschillende transitiepaden wordt uitgewerkt. Eén van deze paden is Lage Temperatuur Warmte. En laten de datacenters daar nu net veel van in de aanbieding hebben.

Onbekendheid Datacenters spelen nog nauwelijks een rol bij warmtenetten, omdat nog aan (te) hoge temperaturen wordt gedacht. De huidige distributienetten worden vaak gevoed door restwarmte van energiecentrales en hebben temperaturen van tussen 70 en 100 graden. Ten opzichte van de warmte uit datacenters, moeten warmtepompen dan nog veel overbruggen. Het is gunstiger om lagere temperaturen te transporteren en pas bij de eindgebruikers op te

waarderen. Daarom wordt er steeds meer gesproken over lokale warmte/kouderingen en regionale netten voor (Zeer) Laag Temperatuur Warmte, waarmee kan worden verwarmd en gekoeld.

Voorbeelden Er zijn al diverse mooie praktijkvoorbeelden in Nederland. Het meest directe hergebruik van restwarmte van datacenters is in de eigen kantoren. Vaak gaat het om een aantal werkplekken en ruimten in en bij het datacenter. In het Previder-datacenter in Hengelo wordt de restwarmte gebruikt om het ODIN-pand met twaalf verdiepingen te verwarmen en kunnen meer panden worden aangesloten. Bij het NLDC-datacenter in Aalsmeer wordt mede vanuit het MJA3-energieconvenant, de directe laagtemperatuuruitwisseling met nabij gelegen gebouwen als een zwembad, school, sporthal en een tuinder uitgewerkt.

Ook datacenters moeten een eerlijke kans krijgen

Jeroen van der Tang

www.nederlandict.nl

Een andere interessante optie is de aansluiting van datacenters op een bestaande infrastructuur, zoals het NLDC-datacenter op de High Tech Campus in Eindhoven dat bovenop de bestaande warmte-koude ring is gebouwd. Deze ring heeft een overschot info@nederlandict.nl

0348 493 636

aan warmtevraag van gebouwen, waardoor het datacenter een mooie aanvulling vormt om warmte te leveren en tegelijk de koude voor koeling te benutten. Ook op het Mediapark in Hilversum, in het Mijnwaternet in Limburg, op het Science Park Amsterdam en straks op een bedrijventerrein in Ede, zijn voorbeelden van datacenters te vinden die op een lokale warmte-koude infrastructuur zijn aangesloten.

Kansen pakken Dit zijn allemaal voorbeelden van slimme ‘gelegenheids’-combinaties, waarbij de datacenters achteraf zijn aangesloten op een bestaand systeem. Nu alle gemeenten komende jaren moeten aangeven naar welke vorm van duurzame verwarming ze gaan overstappen, ontstaat er een nieuw momentum voor de datacenters. In de regionale warmteplannen zullen laag temperatuur netwerken een eerlijke kans moeten krijgen ten opzichte van all-electric en groen gas. Nederland ICT pleit er daarom vanuit het SER Energieakkoord en het MJA3-convenant bij het Rijk voor dat datacenters tijdig in beeld komen als afnemers van koude en stabiele leveranciers van warmte en dat het aantrekkelijk wordt voor datacenters om hierop aan te sluiten. Het is aan de datacenters, lokale overheden, netbeheerders en energiebedrijven deze kansen komende jaren te gaan benutten.

@Nederland_ICT 19

071-800 1532 info@it4kids.com /IT4Kids

Doneer afgeschreven ICT apparatuur aan IT4Kids

Gaat u binnenkort uw IT-park vervangen? Of heeft u een klant die zijn huidige apparatuur vervangt voor nieuwe? Denk dan eens aan Stichting IT4Kids! Deze stichting zet afgeschreven hardware om in een restwaardebedrag dat vervolgens gedoneerd wordt aan goede doelen. Hiermee worden kinderen in Nederland geholpen die om financiĂŤle redenen niet kunnen sporten. Zo kunt u dus ook helpen! Kijk voor meer informatie op www.it4kids.com

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Brancheverenigingen | redactie

Andrew van der Haar, directeur Fiber Carrier Association

‘Rijksoverheid moet regie nemen’ De Nederlandse economische groei is steeds afhankelijker van goede verbindingen om digitale bedrijvigheid en digitaal consumeren te faciliteren. De Fiber Carrier Association spant zich in deze connectiviteit op basis van glasvezel verder te verbeteren. “Connectiviteit is net zo belangrijks als gas, water en licht”, aldus Andrew van der Haar. “Goede connectiviteit is een noodzakelijke voorwaarde om de huidige snelle groei van de digitale economie ook in de toekomst voort te kunnen zetten”, zegt directeur Andrew van der Haar van de Fiber Carrier Association (FCA). “De FCA ziet dat er op dat punt nog veel verbeteringen zijn te behalen. Want hoewel we in Nederland uitstekende core netwerken hebben en ook goed geconnecteerd zijn met zowel het Europese vasteland, zoals de Verenigde Staten, Azië en het Midden-Oosten, zijn er binnen de landsgrenzen nog gebieden die het moeten doen met verbindingen die amper 10 Mbps halen. Het gaat dan niet alleen om de zogenaamde ‘buitengebieden’ maar soms ook om meer verstedelijkte kernen.”

Van der Haar spreekt liever over kernen niet-kerngebieden om onderscheid te maken tussen dicht- en dunbevolkte gebieden. Volgens Van der Haar is connectiviteit inmiddels net zo belangrijk als gas, water en licht en moet het ook als zodanig worden benaderd. “We zien met alle andere belangrijke infrastructuren dat de overheid een sturende rol op zich heeft genomen om er voor te zorgen dat nagenoeg ieder huishouden

‘ Ambitieuze overheid is hoog tijd’ in Nederland er gebruik van kan maken. Wie nu een huis koopt in een gebied buiten de kern verwacht dat daar aansluitingen zijn op het gas-, water- en elektriciteitsnet. Voor glasvezel zou dit niet anders moeten zijn.”

Regierol overheid

breedbandinternet en glasvezel is de kennis ruimschoots aanwezig, zoals bij, maar niet uitsluitend, de Fiber Carrier Association. Wat wij graag willen is dat de rijksoverheid een regierol neemt en zowel vraag als expertise bij elkaar brengt en tegelijkertijd stimuleert dat de aanleg van breedbandig internet zo min mogelijk hinder ondervindt van weten regelgeving. De FCA biedt daar graag ondersteuning in. Ons recent gepubliceerde rapport Nederland op Glasvezel kan daarbij als kennisdocument en leidraad fungeren.” Het rapport waar Van der Haar naar refereert, is de eerste uit een jaarlijks terugkerende reeks publicaties. Het rapport is bedoeld om vinger aan de pols te houden bij ontwikkeling van de uitrol van glasvezel en stakeholders te voorzien van actuele informatie hierover. “Het is goed dat de Nederlandse overheid ambitieus is, dat zijn wij ook. Het is nu dan ook hoog tijd om echt werk te gaan maken van volledig landelijke dekking van glasvezel. Alle lichten staan op groen”, besluit de directeur van de FCA.

Pleit hij dan voor meer overheidsinmenging in de markt? Niet per definitie. “Nederland loopt voorop in digitale connectiviteit. Dat hebben we voor een groot deel te danken aan kennisontwikkeling en -deling de afgelopen decennia, mede op initiatief van de overheid. In het kader van de brede uitrol van

www.fibercarries.nl

info@fibercarriers.nl

038 750 1920

@FiberCarriers 21

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Fysieke Interconnect infrastructuur Services

www.interconnect.nl

KABEL EN GLASVEZEL LEVERANCIERS

A2B Internet www.a2b-internet.com Nederland AFIBER www.afiber.net Nederland Arcadiz Networks www.arcadiz.nl Nederland Breedband Arnhem www.breedbandarnhem.nl Nederland Breedband Delft www.breedbanddelft.nl Nederland Breedband Deurne www.breedbandhelmond.nl Nederland Breedband Gemert www.breedbandhelmond.nl Nederland Breedband Helmond www.breedbandhelmond.nl Nederland Breedband In Bedrijf www.breedbandinbedrijf.nl Nederland Breedband In Bedrijf www.breedbandinbedrijf.nl Nederland Interconnect is een internet serviceprovider voor de zakelijke Bedrijfsgegevens Breedband Laarbeek www.breedbandhelmond.nl Nederland Interconnect Services B.V. markt. Sinds 1995 werkt Interconnect nauw samen met Breedband Nederland www.breedbandnederland.nl Nederland De Steenbok 1 ict-afdelingen en -dienstverleners bij het implementeren en Breedband Regio Eindhoven www.breedbandeindhoven.nl Nederland 5215 MG ‘s-Hertogenbosch beheren van betrouwbare oplossingen. Dankzij twee eigen, Breedband Tilburg www.breedbandtilburg.nl Nederland onafhankelijke high-end datacenters en een uitgebreid eigen Brightfiber www.brightfiber.nl Nederland Interconnect Services B.V. glasvezelnetwerk is men in staat toekomstvaste ict-oplossingen Nederland Nederland Park Forum te BT faciliteren. Met zeer redundante koelings-, stroom- www.bt.nl en 1041, bedrijfsnummer 6020 netwerkvoorzieningen via Cai Harderwijk en een uitstekende connectiviteit www.caiharderwijk.nl Nederland 5657 HJ Eindhoven verschilende carriers, kan Interconnect een uptime-garantie CAIW Diensten www.caiway.nl/site/ Nederland van 99,96% bieden. Voor klanten en partners van Interconnect Chellomedia www.chellomedia.com Nederland Postadres biedt Interconnect altijd 24/7 toegang, support en facilitaire CIF www.cif-glasvezel.nl/ Nederland Postbus 271 bewaking. Het netwerk en de dienstverlening van Interconnect Cogas Energie www.cogas.nl Nederland 5201 AG ‘s-Hertogenbosch zijn door diverse instanties op het hoogste niveau gecertificeerd. Cogent Communications www.cogentco.com Nederland Nederland Milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid zijn bij Interconnect COLT Telecom www.colt.net Nederland van groot belang. Dit uit zich door onder andere zuinig en Community Network Noord (CNG) www.communitynetwork.nl Nederland Contactgegevens milieubesparend om te gaan met Nederland energie, afvalstromen en Telefoonnummer 073 – Nederland 88 000 00 emissies. Coöperatie Glasvezelcompagnie Nuenen www.glasvezelcooperatie.nl Faxnummer 073 – Nederland 88 000 99 Coöperatie HSLnet www.hslnet.nl e-mailadres info@interconnect.nl Afnemers van Interconnect waarderen de dienstverlening en Custom Connect www.custom-connect.com Nederland Website www.interconnect.nl service met een 7,7. Men is uitermate tevreden over de vrienDelta www.delta.nl Nederland delijkheid, behulpzaamheid en expertise van de medewerkers Edutel www.edutel.nl Nederland Bedrijfsinformatie en de kwaliteit en beschikbaarheid van de diensten. Het is Eindhoven Fiber eXchange www.efx.nl Jaar van oprichting 1995 Nederland daarom een logische keuze dat telecomaanbieder Vodafone Ericsson Network Services www.ericsson.com/nl Aantal medewerkers 85 Nederland voor het huisvesten van het welbekende SuperSwitch-project Essent www.essent.nl Nederland Aantal locaties Nederland 2 voor Interconnect kiest. Aantal locaties buitenland 0 EuNetworks www.eunetworks.com Nederland Bouwjaar locatie(‘s) 2006 Nederland (Den Bosch) Omdat Interconnect onafhankelijk van derden opereert www.eurofiber.com en Eurofiber Nederland 2011 (Eindhoven) financieel zeer gezond is, kan Interconnect altijd strategische Eurofiber/UNET www.unet.nl Nederland Oppervlakte m² datavloer per locatie 800 m² (Den Bosch) keuzes maken die bijdragen aan de kwaliteit en continuïteit Fiber Noord www.fibernoord.com Nederland 6.000 m² (Eindhoven) van de diensten. Door expertise op het gebied van cloud, FiberRing www.fiberring.com Nederland fase 1: 3.000 m²) connectivity en datacenters kunnen klanten zich zorgeloos ForeFreedom www.forefreedom.nl Nederland Totaal oppervlakte m² datavloer 6,800 m² richten op hun kernactiviteiten en genieten van het belangGemeente Alkmaar www.alkmaar.nl Nederland Certificeringen: ISO 9001, ISO 27001 en ISO 14001 rijkste doel in het leven, rust. Gemeente Den Bosch www.s-hertogenbosch.nl Nederland Glaslokaal www.glaslokaal.nl Nederland Glasnet Buren www.glasnetburen.nl Nederland Glasnet Heusden www.glasnetheusden.nl Nederland Glasnet Oostplaat www.glasnetoostplaat.nl Nederland Glasnet Tiel www.glasnettiel.nl Nederland Glasnet Veghel www.glasnetveghel.nl Nederland

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Interconnect Fysieke infrastructuur Services

www.interconnect.nl

Glasnet Zoetermeer www.glasnetzoetermeer.nl Nederland Glassoperator www.glasoperator.nl Nederland Glasvezel Dombosch www.glasvezeldombosch.nl Nederland Glasvezel Eindhoven www.glasvezeleindhoven.nl Nederland Glazen-Maas / OBR www.glazen-maas.nl Nederland GVH Connect www.gvh-connect.nl Nederland Hibernia Networks www.hibernianetworks.com Nederland Impact Data Solutions www.impactds.com Nederland Interoute Managed Services www.interoute.nl Nederland Kabel Noord www.kabelnoord.nl Nederland Kabelnet Veendam www.kabelnetveendam.nl Nederland Interconnect is een internet serviceprovider voor de zakelijke Bedrijfsgegevens Kabelraden.nl www.kabelraden.nl Nederland Interconnect Services B.V. markt. Sinds 1995 werkt Interconnect nauw samen met Kabeltelevisie Pijnacker www.kabeltvpijnacker.nl Nederland De Steenbok 1 ict-afdelingen en -dienstverleners bij het implementeren en KPN www.kpn.com Nederland 5215 MG ‘s-Hertogenbosch beheren van betrouwbare oplossingen. Dankzij twee eigen, Level3 communications www.level3.com Nederland onafhankelijke high-end datacenters en een uitgebreid eigen Liberty Globalis Europe www.lgi.com Nederland Interconnect Services B.V. glasvezelnetwerk men in staat toekomstvaste ict-oplossingen Park Forum teLiberty faciliteren. Met zeer redundante koelings-, stroom-www.libertyglobal.com en Global, Schiphol-Rijk Nederland 1041, bedrijfsnummer 6020 netwerkvoorzieningen via Lijbrandt Telecom en een uitstekende connectiviteitwww.lijbrandt-telecom.nl Nederland 5657 HJ Eindhoven verschilende carriers, kan Interconnect een uptime-garantie Nederland BreedbandLand (NBL) www.nederlandbreedbandland.nl Nederland van 99,96% bieden. Voor klanten en partners van Interconnect Net Products www.net-products.nl Nederland Postadres biedt Interconnect altijd 24/7 toegang, support en facilitaire Orange Business Services www.orange-ftgroup.com Nederland Postbus 271 bewaking. Het netwerk en de dienstverlening van Interconnect ParkNed www.parkned.nl Nederland 5201 AG ‘s-Hertogenbosch zijn door diverse instanties op het hoogste niveau gecertificeerd. R&M, Western Europe www.rdm.com Nederland Nederland Milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid zijn bij Interconnect Reggefiber ttH Dit uit zich door onder andere zuinigwww.reggefiber.nl Nederland van groot belang. en Contactgegevens milieubesparend om te gaan met energie, afvalstromenwww.rekamverbindt.nl en Regionale Kabeltelevisie Midden-Holland Nederland Telefoonnummer 073 –Nederland 88 000 00 emissies. Relined Fiber Network www.relined.nl Faxnummer 073 – 88 000 99 Romal.com www.romal.com Nederland e-mailadres info@interconnect.nl Afnemers van Interconnect waarderen de dienstverlening en Schiphol Telematics www.st.nl Nederland Website www.interconnect.nl service met een 7,7. Men is uitermate tevreden over de vrienSerAle Projects www.serale.com Nederland delijkheid, behulpzaamheid en expertise van de medewerkers Signet www.signet.nl Nederland Bedrijfsinformatie en de kwaliteit en beschikbaarheid van de diensten. Het is Tallgrass www.tallgrass.nl Nederland Jaar van oprichting 1995 daarom een logische keuze dat telecomaanbieder Vodafone Tele2 www.tele2.nl Nederland Aantal medewerkers 85 voor het huisvesten van het welbekende SuperSwitch-project Aantal locaties Nederland 2 voor Interconnect kiest. TeleMANN www.telemann.nl Nederland Aantal locaties buitenland 0 Teleplaza www.teleplaza.nl Nederland Bouwjaar locatie(‘s) 2006 (Den Bosch) Omdat Interconnect onafhankelijk van derden opereertwww.teletronika.nl Nederland en Teletronika 2011 (Eindhoven) financieel zeer gezond is, kan Interconnect altijd strategische T-Mobile www.t-mobile.nl Nederland Oppervlakte m² datavloer per locatie 800 m² (Den Bosch) keuzes maken die bijdragen aan de kwaliteit en continuïteit TReNT Glasvezel www.trentglasvezel.nl Nederland 6.000 m² (Eindhoven) van de diensten. Door expertise op het gebied van cloud, Verizon Business www.verizonenterprise.com Nederland fase 1: 3.000 m²) connectivity en datacenters kunnen klanten zich zorgeloos ViaGlas www.viaglas.nl Nederland Totaal oppervlakte m² datavloer 6,800 m² richten op hun kernactiviteiten en genieten van het belangViatel Nederland www.viatel-telefoonservice.nl Nederland Certificeringen: ISO 9001, ISO 27001 en ISO 14001 rijkste doel in het leven, rust. Vitrumnet Stichting Breedband Drechtsteden www.vitrumnet.nl Nederland Vodafone www.vodafone.nl Nederland Your Channels TV www.yourchannels.tv Nederland Your Fiber www.yourfiber.nl/ Nederland Zayo www.zayo.com Nederland ZeelandNet Zakelijk www.zeelandnet.nl/zakelijk/ Nederland Ziggo www.ziggo.nl Nederland

Staat je bedrijf niet in het overzicht, stuur dan een mail naar info@channelconnect.nl

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Fysieke infrastructuur | de redactie

Ab Vingerling, salesmanager DC Europe bij Rosenberger OSI

‘ Efficiënter dark fiber helpt AMS-IX groeien’

Consumenten en bedrijven verbruiken steeds meer data en stellen steeds hogere eisen aan signaalsterkte en -kwaliteit. Dat merkt ook AMS-IX, ’s wereldse grootste internetexchange. De innovatieve bekabelingstechnologie van Rosenberger OSI bood uitkomst. “Klantgericht denken en klantgericht leveren, dat is hoe wij willen acteren”, zegt Ab Vingerling van Rosenberger.

De achtergrond van de AMS-IX is bij de meesten wel bekend. De AMS-IX is inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijde speler en beheert naast de internet exchange in Amsterdam ook exchanges in China, India, de Verenigde Staten en het Caraïbisch gebied. Meer dan achthonderd netwerken gebruiken de diensten van het internetknooppunt, waaronder als Yahoo!, eBay en Vodafone. De organisatie vormt de spil in de Nederlandse digitale infrastructuur en weet daarnaast steeds meer cliënten van buiten Europa aan te trekken. Dit leidt er onder andere toe dat er via het knooppunt steeds grotere hoeveelheden data worden uitgewisseld, waarbij vorig jaar een piek werd bereikt van 5 Tbps.

Nieuwe uitdaging Tot voor kort gebruikte AMS-IX de MLX32 switching-systemen van Brocade Networks om het dataverkeer in goede banen te leiden. Eind vorig jaar bereikten enkele core switches, verantwoordelijk voor de connectie tussen AMS-IX en de edge switches in verschillende colocatiecentra in Amsterdam, de limiet van hun 64x100GbE interfaces en dreigde het netwerk zijn volledige capaciteit te bereiken. Dat betekende een rem op de verdere toename van dataverkeer

en een rem op nieuwe cliënten. Met het oog op toekomstige groei besloot AMSIX een oplossing te zoeken.

Efficiënter gebruik dark fiber De keuze voor Rosenberger OSI door AMS-IX was snel gemaakt. “We hebben eerder glasvezel patchkabels en andere delen van de infrastructuur van AMS-IX verzorgd. Deze nieuwe opdracht stelde ons voor een uitdaging”, zegt salesmanager DC Europe Ab Vingerling van Rosenberger OSI. “AMS-IX verlangde bovenal een reductie in de netwerkcomplexiteit tussen AMS-IX en de colocatie-centra elders in de stad om op die

‘ Zorg ervoor dat alle leveringen op rolletjes lopen’ manier het netwerk te ontlasten. Daarnaast werd gezocht naar mogelijkheden om de schaalbaarheid van het netwerk significant te verhogen. Tot slot moesten de onderhoudskosten van de infrastructuur omlaag om de kosteneffectiviteit te vergroten.”

Een dusdanige opdracht vereiste niet alleen de inzet van nieuwe techniek van de bekabelingsspecialist, maar ook een efficiënter gebruik van de bestaande dark fiber-infrastructuur tussen de core- en access-switches. Voor AMS-IX viel de keuze uiteindelijk op de SLX 9850-switch van Brocade. Deze switch heeft een belangrijk voordeel, een veel hogere interface-capaciteit. Vergeleken met de oude MLX-32 switching-systemen van de netwerken storagespecialist kan de SLX 9850 vier keer zoveel connecties aan, terwijl het veel minder fysieke ruimte in beslag neemt. Een ideale keuze dus voor een internet exchange met beperkte ruimte. Om de efficiëntie van de bestaande kabelinfrastructuur te vergroten, raadde Vingerling verder de PreCONNECT OCTO-kabels aan, die voldoen aan de 100 GB OM4-industriestandaard. “Rosenberger OSI ontwikkelde OCTO speciaal voor het 40/100 GbE-SR4 parallel optic protocol en GFC 4x16/4x32- transmissies. De bekabeling gebruikt daarnaast slechts acht van de twaalf glasvezels van de MTP-connector. Door de brede inzet van MTP-connectoren was het voor AMS-IX niet langer nodig om dure en omslachtige MTP-cassettemodules te

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Opdracht van AMS-IX was echt uitdagend’

betreft de geijkte manier waarop customer support and customer satisfaction moeten verlopen. Je moet elkaars taal spreken en klanten kunnen bedienen met de juiste informatie voor hun vraagstuk, de juiste samples in de test fase leveren en daarna ervoor zorgen dat alle leveringen op rolletjes verlopen. Klantgericht denken en klantgericht leveren, dat is hoe wij willen acteren.”

Ab Vingerling

installeren”, aldus Vingerling. Het nieuwe systeem van Rosenberger OSI functioneert op basis van MTP-trunks (mannelijk), patchkabels (vrouwelijk), type B-adapters voor Multimode en type Aadapters voor Singlemode in SMAP-G2panelen.

Succesverhaal De bekabelingsspecialist kreeg groen licht van de AMS-IX en het transitieproces werd na drie maanden werk begin dit jaar voltooid. De nieuwe opzet bleek meteen een succes. Door de plug-andplay-techniek van Rosenberger OSI verliep de transitie naar de Brocade SLX

www.rosenberger-osi.com

AMS-IX en de verschillende colocatiecentra konden snel hun voordeel doen met de nieuwe, up-to-date kabelinfrastructuur. Het aantal 100GbE-interfaces werd verviervoudigd, en binnen de eerste drie weken na de transitie naar SLX 9850 verwerkte de nieuwe apparatuur al zo’n 1,6 terabytes per seconde aan dataverkeer. De aanpassingen van Rosenberger OSI maakten daarnaast ook efficiënter gebruik van de ruimte, energieconsumptie en dark fiber-infrastructuur. Dat betekent niet alleen een efficiënt systeem, maar ook een flinke besparing op de onderhoudskosten van het netwerk.

9850 niet alleen vlekkeloos, maar kon de nieuw aangesloten apparatuur meteen in gebruik worden genomen. Op die manier ondervonden de klanten en leden van AMS-IX zo weinig mogelijk overlast van de transitie. Dankzij het kleinere aantal glasvezels, hogere snelheden van 25 GB/fiber en het niet plaatsen van de MTP-cassettes door directe verbindingen op MTP-connectoren, realiseerde de specialist ook een verminderd signaalverlies op de parallel opticstransmissiekanalen. Vingerling kijkt tevreden terug op de samenwerking met AMS-IX. “De prettige samenwerking met AMS-IX is wat ons

ab.vingerling@rosenberger.com

06 543 71005 25

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Fysieke beveiliging en gebouwbeheer | Pim Hilferink

Frank Dam, sales representative Honeywell Security and Fire

‘ Branddetectie voorkomt rampen’

Datacenters moeten vanwege hun belangrijke bedrijfskritische positie altijd beschikken over een goede bescherming tegen calamiteiten. “Branddetectiesystemen zijn een absolute must”, zegt Frank Dam van Honeywell. Datacenters vormen de ruggengraat van onze hedendaagse economie en maatschappij. Calamiteiten zoals brand leiden al snel tot forse directe en indirecte schadeposten. Geavanceerde rookmelders als ‘early warning’-systeem zijn een bedrijfskritisch element voor moderne datacenters. “De installatie van een branddetectiesysteem dat maximale accuratesse en stabiliteit biedt, is gewoon een must,” zegt sales representative voor de Nederlandse markt Frank Dam van Honeywell Security and Fire. “De kosten van een downtime, gemiste transacties en beschadigde of verwoeste apparatuur lopen al snel in de papieren, terwijl dat met de installatie van een rookmeldingssysteem als FAAST had kunnen worden voorkomen.” Fire Alarm Aspiration Sensing Technology is een reeks nieuwe generatie rookmelders van Honeywell die zorgen voor zo vroeg mogelijke én betrouwbare meldingen.

Speciale technologie “Het belangrijkste verschil met andere systemen is de ‘dual vision sensing’technologie die in de detectoren wordt toegepast. Een blauwe LED detecteert een breed scala aan brandhaarden, ook die met extreem geringe rookconcentraties, terwijl een infrarood laser stofdeeltjes detecteert die de oorzaak van ongewenste/onechte alarmen kunnen zijn. Geavanceerde algoritmes interpreteren de signalen van de beide detectoren en zorgen in een zo vroeg mogelijk

www.faast-detection.com

stadium voor een betrouwbare alarmering, nog voordat zich echte problemen met de computersystemen voordoen. FAAST biedt vijf alarmniveaus en kan direct met het aanwezige brandmeldsysteem worden gekoppeld. Met TCP/IPconnectiviteit kunnen beheerders hun systeem via een smartphone overal en altijd monitoren”, aldus Dam. “Als aspiratiesysteem zuigt FAAST via een stelsel van geperforeerde pijpen luchtmonsters naar de meetkamer van de detector. Een triple stage filtertechnologie zorgt ervoor dat stofdeeltjes geen invloed hebben op de accuraatheid van de detectie van rook. Een gepatenteerde cycloonfilter staat in voor de mechanische afvoer van grove stofdeeltjes, daar waar een vervangbaar filter deeltjes tot 30 micron opvangt en de geavanceerde algoritmes softwarematig kleinere stofdeeltjes zullen verwerpen. Door ultrasone meting van de luchtstroming wordt de goede werking van het systeem continu verzekerd.

verder. “Dat zijn voornamelijk erkende branddetectiebedrijven. Onze rol is naast het verkrijgen van de benodigde (inter)nationale keurmerken, het ondersteunen van onze partners op het gebied van training en opleiding, marketing, pre- en after salessupport en de helpdesk. Met PipeIQ bieden we de projectdeskundigen bij onze partners een uitgebreide tool voor het ontwerpen van de layout van de pijpen en de systeemconfiguratie.” Na installatie kan PipeIQ, dankzij de ingebouwde Ethernetconnector, ook worden gebruikt voor het via internet monitoren van het systeem.” “Honeywell FAAST heeft dus voor zowel klanten als installateurs de meest geavanceerde en gebruiksvriendelijke aspiratie-detectiesystemen in huis waarmee kostbare calamiteiten kunnen worden voorkomen. Zo is onze FAAST XM niet voor niets de winnaar van de GIT Security award 2017 geworden”, zo besluit Dam.

Een ‘acclimate mode’ zorgt voor automatische drift-compensatie in het aspiratiesysteem zelf. FAAST bestaat uit drie modellenseries, de XS, XM en XT, met een dekkingsbereik dat in omvang oploopt van klein tot zeer groot.”

Marktbenadering “Onze producten en oplossingen worden door een partnernetwerk in de Nederlandse markt gezet”, gaat Frank Dam

info-faast@honeywell.com

FAAST-aspiratiemelders van Honeywell.

073 627 3273 27

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Fysieke infrastructuur | Michiel van Blommestein

Thomas Visscher, commercieel directeur bij AFIBER

‘Tijd besparen voor klanten is heilig’

Het selecteren, bestellen en opgeleverd krijgen van dark fiber en optische netwerkdiensten vraagt veel inspanning, zeker als de vereiste specificaties voor bijvoorbeeld routering en latency stringent zijn. AFIBER brengt hier verandering in en maakt zijn dark fiber en DWDM- diensten bereikbaar voor een breed scala aan klanten, waaronder netwerkdienstverleners, carriers, datacenters en veeleisende bedrijven. “AFIBER biedt dark fiber diensten onder de FIBER productfamilie en onder de naam WAVE bieden we DWDM-diensten. AFIBER levert deze diensten op het eigen glasvezelnetwerk in Amsterdam en op partnernetwerken daarbuiten, naar zowel datacenters als kantoren”, aldus Thomas Visscher van AFIBER. AFIBER heeft een nieuw optisch netwerk ontworpen dat de capaciteit van verbindingen flexibel, softwarematig en

en beheersprocessen kunnen integreren. Ondanks de nieuwe ontwikkelingen in de optische netwerktechnologie, zit innovatie in de dienstverlening volgens commercieel directeur Thomas Visscher van AFIBER niet alleen in de technologie. “Het start met de ambitie en de instelling van mensen. Maar wie snel en flexibel wil zijn, moet dat niet alleen uitdragen en de benodigde netwerktechnologie hebben maar ook met die ambi-

‘ Al onze innovatiekracht en kennis gaat naar de optische laag’ schaalbaar kan aanpassen zonder fysieke inspanning. “Centrale, softwarematige aansturing van optische netwerken in combinatie met uitgekiende automatisering versnelt het proces van aanvraag tot oplevering en maakt carrier grade kwaliteit bereikbaar en betaalbaar”, licht Visscher toe. Deze aanpak leidt ook tot nieuwe mogelijkheden zoals een portal waarmee klanten hun afgenomen DWDM-diensten zelf kunnen open afschalen. En het bedrijf biedt API’s aan carriers zodat zij AFIBER oplossing in hun eigen bestel-, oplever-

tie de systemen en processen bouwen”, aldus Visscher. “Om die te versnellen en te verbeteren, moeten ze worden geïnventariseerd en geautomatiseerd. Dat vraagt een grote inspanning en investering, maar klanten waarderen het dat ze snel en goed geïnformeerd worden begeleid van configuratie naar order naar oplevering.” Op de website van AFIBER krijg je hiervan al een indruk. Gebruikers kunnen daar niet alleen aanvragen doen, maar krijgen ze ook meteen de belangrijkste informatie die nodig is om de dienst te

evalueren. “Die informatie geven we ongevraagd. Neem nou onze fiber-diensten. Klanten zien direct de prijs, de gegevens van het starten eindpunt, op enkele tientallen meters nauwkeurig de lengte van de lijn en de geschatte dempingswaarden. Zo weten klanten precies welke apparatuur ze moeten kopen om de fiber te belichten en hoeveel vermogen in de vezels gestuurd moet worden.”

Tijd is heilig Tijd is heilig klinkt simpel en bijna vanzelfsprekend, maar klanten investeren veel tijd in het bestellen van dark fiber en DWDM-verbindingen. “Er zijn geen websites waar zij de A- en B-end kunnen invoeren en een order kunnen plaatsen”, aldus Visscher. “Er is telefonisch of email contact nodig en vervolgens ontvangt de klant eerst wat summiere informatie over capaciteit en kosten. Als de klant de precieze route wil weten, omdat er bijvoorbeeld al een vezel bij een andere leverancier wordt afgenomen en deze een compleet gescheiden route moet volgen, moet de account manager dat bij het netwerkteam navragen en handmatig opzoeken. Dat vraagt tijd. Vervolgens kan de klant weer aan de slag als er een aanpassing nodig is, bijvoorbeeld omdat de route deels overlapt. Een aanvraag naar je zin krijgen kost je op die manier een hoop inspanning

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Alle Amsterdamse datacenters Als voorbeeld van hoe dat in de praktijk werkt, noemt Visscher hoe een bedrijf in het Midden-Oosten via zijn carrier een verbinding kan krijgen met meerdere datacenters in Nederland. “De kans is groot dat hun carrier verbonden is met één of twee Amsterdamse datacenters, maar doorgaans niet veel meer. Wil de klant een verbinding naar zijn private cloud omgeving in een ander datacenter, dan moet die carrier fors investeren om dat datacenter te ontsluiten. Die business case is op een traditioneel model niet winstgevend te krijgen op één verbinding. Dat kunnen wij efficiënter, met veel minder investeringen. Als met SDN vervolgens het AFIBER netwerk zó is ingebed in de bedrijfsvoering van de carrier dat het aanvoelt als het eigen netwerk, dan biedt dat een aantrekkelijk alternatief”.

Thomas Visscher

en heeft een looptijd van een paar weken.” Bij AFIBER liggen bij dit soort problemen direct alternatieven klaar die kunnen worden uitgevoerd. “De tijd van de klant is voor ons heilig. Zo geven we handen en voeten aan het concept van de agile carrier.” AFIBER heeft sinds 2016 een dark fiberpropositie en is onlangs gestart met het aanbieden van zijn WAVE diensten. “WAVE is het fundament van moderne netwerken met hoge capaciteit en lage latency. WAVE bevindt zich onder de ethernet-laag, die weer onder de IP en de uiteindelijke applicatielagen zit. De meeste DWDM-netwerken zijn gebouwd op zeer statische, inflexibele technologie. Er wordt een pad van A naar B gebouwd van 10 Gbps en is er meer nodig, dan moet er een nieuw pad worden gebouwd. Is er een aanpassing, uitbreiding in capaciteit of redundantie nodig, dan leidt dat onherroepelijk tot het uitrukken van field engineers, en dus tot kosten en tijdsverlies.” “WAVE kan capaciteit softwarematig bij- en afschakelen. Ook is het mogelijk softwarematig routeringen aan te passen, bijvoorbeeld als de klant verhuist van het ene naar het andere datacen-

www.afiber.net

ter. Herrouteringen kunnen zelfs automatisch aangepast worden”, aldus Visscher. “Als er problemen zijn op een route, dan detecteert het netwerk dat en kiest het zelf een nieuw pad. Dat is voor DWDM-verbindingen nieuw. Voorheen moest er om redundantie te bereiken twee paden worden aangelegd en dat is relatief duur. Het is nu wat dit betreft net een ethernetlaag geworden, maar dan op de optische laag. En dat zonder de nadelen van ethernet wat betreft latency en betrouwbaarheid”

Doordat AFIBER zich richt op Nederland en de optische netwerklaag, kan het netwerk fijnmaziger zijn dan voor carriers en netwerkdienstverleners met hun origine in een andere regio. “Draag het laatste stuk van de verbinding naar Amsterdam aan AFIBER over en wij brengen hem naar elk datacenter. Er is voor zo’n carrier of netwerkdienstverlener geen noodzaak meer om zelf te bouwen of noodgedwongen de verbindingen op ethernet- en IP-niveau in te kopen.”

Ethernet-functies op optische laag Dit is nog maar het begin van de mogelijkheden die optische netwerken van de 5e generatie allemaal kunnen bieden. “Hoe mooi zou het zijn die optische laag te integreren met de Software Defined Network (SDN) bij carriers en op termijn zelfs eindgebruikers? Deze netwerken hebben interfaces die aan een SDN kunnen worden gekoppeld. Zo wordt SDN naar de optische netwerklaag gebracht. Aanbieders van netwerkdiensten die op dit moment de eerste stappen hebben gezet om hun ethernet en IP lagen zelf aan te sturen door middel van SDN, kunnen daar binnen afzienbare tijd AFIBER bij betrekken voor de optische laag”, aldus de commercieel directeur.

info@afiber.net

Is AFIBER zo geen concurrent voor de bestaande carriers en netwerkdienstverleners die hun klanten lokaal bedienen? De partijen waarmee ze dus samen moeten werken? Volgens Visscher niet. “Al onze innovatiekracht en kennis gaat naar de optische laag”, zegt hij. “Daar maken wij verschil. Wij hebben geen plannen om daarbovenop ethernet of IP diensten leveren en we concurreren zodoende niet met onze klanten. Ons doel is hun propositie te versterken, niet te verstoren.”

020 225 0025 29

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Rashid Niamat

Keurmerken, certificeringen en audits voor datacenters

‘ Datacentermanagers van duizendpoot naar miljoenpoot’

Wie de websites van datacenters bekijkt, ziet dat kwaliteit en veiligheid prominente plekken hebben. Dit wordt onderstreept door nadrukkelijke vermeldingen van certificeringen en keurmerken. Doel is buitenstaanders geruststellen en misverstanden voorkomen. Datacenters krijgen het er druk mee.

Datacenters bedienen uiteenlopende klanten. Deze zijn globaal in te delen naar gebruik. Er zijn klanten die datacenterdiensten voor eigen gebruik afnemen en er zijn er die de diensten afnemen voor wederverkoop. Bijvoorbeeld een ziekenhuis huurt vierkante meters, stroom en koelingscapaciteit voor de eigen servers waarop uitsluitend eigen toepassingen draaien. Hosters daarentegen huren ruimte voor servers die zij in kleinere eenheden aan eigen klanten doorverhuren in de vorm van virtuele servers en webhosting-pakketten. Het verschil tussen deze twee groepen is groot. Er zijn echter ook overeenkomsten. Een daarvan is dat ze allebei willen weten wat ze precies afnemen. Fysieke servers kunnen bekeken en gedetailleerd worden beschreven. Bij beschikbaarheid of veiligheid is dat eerste lastig, zo niet onmogelijk. Daar moeten procesbeschrijvingen voor worden gebruikt.

Keurmerken versus certificeringen Het beschrijven van de processen is naast complex vooral belangrijk. Aan de hand van deze beschrijvingen moet namelijk worden vastgesteld wat er wordt beloofd en hoe dat wordt waargemaakt. Om die reden zijn keurmerken en certificeringen in het leven geroepen. De begrippen worden regelmatig door elkaar gehaald, maar staan echt voor iets an-

ders. Nixu beschrijft het verschil als volgt: “Bij een keurmerk vertelt de dienstenleverancier zelf dat wordt voldaan aan de eisen en bij een certificaat wordt dat door een derde partij verteld. Een certificaat is daarmee een sterkere aanduiding van kwaliteit.” Voor certificeringen geldt verder dat niet iedereen ze kan uitgeven of controleren. Ze zijn vaak internationaal geldig of hebben directe equivalenten in andere landen.

De belangrijkste certificeringen voor de datacentersector beschrijven informatiebeveiliging en het managementsysteem voor kwaliteit, respectievelijk ISO 27001 en ISO 9001. Daarnaast zijn er mogelijkheden om bijvoorbeeld de duurzaamheid te laten auditen. Verder zijn er verplichte controles voor zaken als het afwikkelen van financiële transacties. Deze worden ook vaak certificeringstrajecten genoemd.

Kanttekeningen

‘ Frequentere audits worden de norm’

Wie op zoek is naar een gedegen datacenter, ziet dat de meeste locaties in Nederland claimen hieraan te voldoen. Ze zijn immers naar ISO gecertificeerd. Wie datacenters voor medische processen wil gebruiken, kijkt naar volgens NEN7510 gecertificeerde locaties.

Het doorlopen van een certificeringstraject is een echte eye opener voor bijna iedere onderneming die dat voor de eerste keer meemaakt. De audittors weten vaak zaken boven tafel te krijgen die door de bedrijfsblindheid niet meer opvielen. Het resultaat van een succesvolle audit is dat een ondernemer gedurende een vaste periode mag communiceren dat zijn organisatie aan precies omschreven eisen voldoet. Daarbij wordt periodiek gecontroleerd of dat nog wel het geval is.

De eerste kanttekening betreft de vraag waar prospects of klanten nu precies maar kijken. Is dat de aanwezigheid van de certificering of controleren zij ook de inhoud? Wat er precies is ge-audit, ‘de scope’, maakt daarbij het verschil. De dienstverlening van twee datacenters die allebei ISO27001 zijn gecertificeerd, kan daardoor uiteenlopen. Natuurlijk is er een aantal gelijke basisvoorwaarden, maar het draait zoals vaker om de verschillen. Dat datacenters die onderlinge verschillen onbenoemd laten, kan hen

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

niet kwalijk worden genomen. Het zijn de afnemers van de diensten die zich vooraf moet verdiepen of de door hen gevraagde kwaliteit tot op detail niveau ook echt wordt geleverd. Het afvinken van checklists is onvoldoende. Toch lijkt dat veel voor te komen en slechts weinigen maken zich daar druk over. De tweede kanttekening heeft alles te maken met het feit dat certificering niets anders is dan een recente momentopname. Het heeft altijd betrekking op een situatie uit het verleden. ISO27001 is in de optiek van vele deskundigen dan ook niet meer dan een need-to-have ondergrens. Om die reden nemen veeleisende klanten, zoals financials, steeds minder genoegen met dit type bewijzen. Zij kiezen voor ‘continuous auditing’ (CA). Deze term staat, zoals de naam al aangeeft, voor permanente controle en analyse. Dat heeft impact op datacenters, ook als deze zelf geen banken als klant hebben. De eigen klanten kunnen namelijk wel in het ecosysteem van banken zitten. Die krijgen dan te maken met deze vorm van kwaliteitsmetingen en zo sijpelt

het alsnog door naar de datacenters. Helemaal nu door het toenemende gebruik van cloudomgevingen een steeds grotere onderlinge afhankelijkheid tussen datacenters en providers ontstaat. De ketens worden steeds complexer en breder. Publicaties van brancheorganisaties en marktpartijen, zoals CSA en CloudQuadrants, wijzen daar al langer op. Ook de Europese Commissie volgt deze beweging nauwlettend. Alles wijst erop dat een ketengerichte kijk op kwaliteit op basis van frequentere audits de ontwikkeling is die Brussel, onderzoekers en delen van de industrie voor ogen hebben.

Drukte voor datacenters Het kunnen aantonen dat de operatie continu veilig en goed verloopt, lijkt in het voordeel van datacenters te zijn. Dat zou dus voor hen een reden zijn om CA te omarmen. Maar er is echter ook een reden daar minder enthousiast over te zijn. “Ik zie organisaties die twee keer per jaar ge-audit worden nu al auditmoe worden. Dan zijn er ook veel organisaties die naast ISO27001 bijvoorbeeld

ook PCI-DSS, TIA-942, SOC, ISAE3402 of HIPPAA hebben. Audittors komen allemaal minstens een keer per jaar langs, wat al disruptive genoeg is. Dus op CA zitten zeker niet alle bedrijven te wachten”, verwoordt CEO maincubes Bedrijf van AC Nielsen Data Centers het vanuit de business. Country Operations Manager DCS Netherlands and Belgium Ben Timmer van Colt Data Center Services ziet ook een toename van het aantal audits. Volgens hem wordt het een uitdaging het gewone werkt te kunnen blijven doen. “Er komen steeds meer taken te liggen bij de datacentermanagers”, stelt Timmer. “De duizendpoot wordt een miljoenpoot.” Terwijl een groep klanten zich niet voldoende verdiept in de bestaande certificeringsspecificaties, kiest een andere groep voor een wezenlijk andere kijk op het principe certificering. Of iedereen, ook aan klantzijde, doorheeft wat hiervan de impact is, moet een punt van aandacht zijn.

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Distributeurs datacenter- & cloudproducten

DISTRIBUTEUR

WEBSITE

SOORT

Abraxax Alcadis IP Solutions Aliter Networks ALSO Alturna Networks America Direct Amitron Anixter API Arrow ECS Big Technology BlackIP Comstor Comtek Communications Contec Copaco Crayon CS Hardware Datop Dekkers Intermediar Digital Data Communications DSD Europe Easy Hardware Trading EET Europarts Electronics & Telematics EtherConnect European Hardware Solutions Exclusive Networks Exertis Forehand Netwerken Global Hardware Solutions Gold IP Hammer Holland Hardware Host Access Solutions Infotune InfraTEL Ingram Micro Dupaco Distribution Ingram Micro Ingram Micro, Advanced Solutions Ingram Micro, Cloud Ingram Micro, Connectivity

www.abraxax.com www.alcadis.nl www.aliternetworks.nl www.also.nl www.alturnanetworks.com www.america-direct.nl www.amitron.nl www.anixter.nl www.apibv.nl www.arrowecs.nl www.bigtec.com www.blackip.nl nl.comstor.com www.comtek.nl www.contec.nl www.copaco.com www.crayon.com www.cshardware.nl www.datop.com www.d-i.nl www.digital-data.nl www.dsdeurope.com www.easyhardwaretrading.com www.eeteuroparts.nl www.etconnect.com www.etherconnect.com www.ehsbv.com www.exclusive-networks.nl www.exertis.nl www.forehand.nl www.globalhardwaresolutions.com www.gold-ip.nl www.hammerplc.com www.hollandhardware.com www.hostaccess.nl www.infotune.nl www.infratel.nl www.dupaco.nl www.ingrammicro.nl www.ingrammicro.nl www.ingrammicrocloud.nl www.ingrammicro.nl

VAD Specialist Broker Broadliner Broker VAD Specialist VAD Broadliner VAD VAD VAD VAD Specialist VAD Broadliner Specialist Broadliner Specialist VAD Specialist Specialist Trader Broadliner Specialist VAD Trader VAD VAD Specialist Broker Specialist VAD Broker VAD Broadliner Specialist VAD Broadliner VAD VAD VAD

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

MERKEN

AKCP, Neverfail, Open-E, Solarwinds, Vision Solutions Alcatel-Lucent Enterprise, EnGenius Technologies, Ruckus Wireless by Arris, Xclaim Wireless Cisco Acer, Amsio, Microsoft, Netgear, Nomadesk Brocade (Foundry Networks), Cisco, Extreme Networks, Juniper Networks APC by Schneider Electric, Cisco, HPE, Microsoft, Veritas Technologies Commvault, EMC, ExaGrid Systems, Veeam, Zscaler Allied Telesis, Avaya, Corning, HPE Networking, Nokia Networks (Alcatel-Lucent) Fujitsu Technology Solutions, Infortrend, Microsoft, Supermicro, Tandberg Data by Sphere 3D IBM Softlayer, Oracle, Pivot3, Riverbed, Simplivity Arista Networks, AVI Networks, Nutanix, Rubrik, VMTurbo Barracuda Networks, Clavister, Eagle Eyes Networks, OneLogin, Stormshield Cisco, NetApp (FlexPod), Panduit, Purple, VMware Cisco, Extreme Networks, HPE, Juniper Networks Hillstone Networks, Mi-Token, Mojo Networks, Webroot Dell Technologies, EMC, HPE, Lenovo, Microsoft Citrix, Microsoft, Oracle, Veeam, VMware APC by Schneider Electric, Cisco, HPE, Lenovo, Microsoft EcoLAN, Effekta, LogiLink, PatchSee BMC, Labtech Software, Matrix42, Softinventive Lab Equip, LevelOne, LogiLink, Triton Microsoft, MMSoft (Pulseway) Cisco, EMC, HPE Networking, IBM, Juniper Networks Dell Technologies, Fujitsu Technology Solutions, HPE, Lenovo, Quest Software Hirose, Leviton, Nexans-NCS, Raritan, Senko Advanced Components Alvarion, Fortinet (Meru Networks), Microwave Networks, Motorola Mobility Cisco, HPE, HP Inc., IBM Aerohive Networks, Imperva, Nuage Networks, Tuffin, Xirrus Huawei, Infovista (Ipanema Technologies), Sonus, ZyXEL Cisco, Dell Technologies, R&M, Rittal, Siemon Avaya, Cisco, HPE Networking, Huawei, Juniper Networks Leviton, Netgear, Panduit, Raytec, Socomec DataCore, Intel, Mellanox Technologies, Quanta, Quantum Arista Networks, Brocade, Cisco, Juniper Networks, Oracle Ericom Software Altaro, Cisco, HPE, RoutIT Belden, DÃ¤twyler Cables, Fibrefab, Optronics, Tyco (ADC Krone) MicroFocus, Quest Software, Red Hat, RES Software, Scale Computing Cisco, Fujitsu Technology Solutions, HPE, Lenovo, Microsoft APC by Schneider Electric, Cisco, HPE Networking, Veritas Technologies Microsoft, Dropbox, Adobe, BitTitan, Acronis, SkyKick, Symantec, Kaspersky T-Mobile, Telfort, Vodafone, CallHosted, Jabra, Polycom

Staat je bedrijf niet in het overzicht, stuur dan een mail naar info@channelconnect.nl

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Distributeurs datacenter- & cloudproducten

DISTRIBUTEUR

WEBSITE

SOORT

Interparts Computer Products Intronics IOdis IT Hardware and Software IT Orbit Kannegieter Electronica Kappa Data Lifeboat Distribution NCS International Netways Europe Network Republic Nextel Nuvias Portland Europe Prianto Benelux Pronovus PTP IT Distribution Raxco Software Real Solutions Haarlem SaaSForce Technologies SCOS Software Secomp ServerDirect Service Parts International Siewert & Kau Smith & Associates Europe SMT Simple Management Technologies Solar Nederland Tech Data Azlan Tech Data Nederland Technische Unie Temco Computers Travion IT Distribution UBM Valadis Vesper Technologies Westcon Group Wortmann-Terra Computer XCES Xeptor IT Distribution Zero Down Time

www.interparts.nl www.intronics.nl www.iodis.nl www.ithsltd.com www.itorbit.com www.kannegieter.nl www.kappadata.eu www.lifeboatdistribution.eu www.ncs.nl www.netwayseurope.com www.networkrepublic.com www.nextel.nl www.nuvias.com www.portland.nl www.prianto.nl www.pronovus.nl www.ptpit.nl www.raxco.nl www.rshaarlem.com www.saasforce.nl www.scos.nl www.secomp.nl www.serverdirect.eu www.serviceparts.nl www.siewert-kau.nl www.smithweb.com www.smtware.com www.solarnederland.nl www.azlan.nl www.techdata.nl www.technischeunie.com www.temco.nl www.travion.com www.ubm-global.eu www.valadis.nl www.vespertec.com nl.westcon.com www.wortmann.de www.xces.nl www.xeptor.com www.zerodowntime.ws

VAD Specialist VAD Trader Specialist Specialist VAD VAD Specialist VAD Trader VAD VAD VAD VAD VAD Specialist VAD Specialist VAD VAD Specialist Specialist Specialist Broadliner Specialist Specialist Specialist VAD Broadliner Specialist Broadliner VAD Specialist VAD Broker VAD Specialist Specialist VAD VAD

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

MERKEN

Attachmate, Draytek, HPE, IBM, Ultrabac ACT, Adder Technology, Eminent, Minkels, Opticis 10zig, Fusion-io a Sandisk company, Pivot3 (NexGen Storage), Teradici, VDI-Appliance APC by Schneider Electric, Avaya, Cisco, HPE, Juniper Networks Avaya, Cisco, HPE, IBM, Juniper Networks AT Telecom, Brand-Rex, Corning, Eaton, Minkels Brocade, Delta Electronics, Exinda Networks, Juniper Networks, KEMP Technologies Altima Technologies, Arxscan, Nakivo, Netfort, SolarWinds Avago Storage by LSI, boXXed, Mellanox, Open-E, Supermicro MRV, Opticonnect, PacketLight Cisco, Dell Technologies, HPE, Juniper Networks, Supermicro Awingu, Lancom Systems, Nokia Networks (Alcatel-Lucent), Optiflows Juniper, Arbor Networks, Brocade, Exagrid, Riverbed, Talari Networks Acronis, Altaro, AuthLogics, IPSwitch, IT Glue Atlantis Computing, Flexera, FSLogix, Quest Software, SmartBear Appriver, Atlantis Computing, Simplivity, ValueBlue APC by Schneider Electric, Cisco, HPE Networking, Juniper Networks, Microsoft Cortex IT, OpenVMS, Raxco Software, SolarWinds (Dameware Development) APC by Schneider Electric, Infortrend, QSAN CloudPlaza, Nomadesk, Veeam Convirture, Riverbed, SevOne, Verax Allied Telesis, APC by Schneider Electric, D-Link, Roline Cisco, HPE Networking, Open-E, Supermicro, Uniserver Cisco, Dell Technologies, HPE, IBM, Lenovo Acer, Dell Technologies, HPE Networking, Synology, Thecus Cisco, HPE, Juniper Networks AppDynamics, Cisco, Splunk Avaya, Bintec Elmeg, Cisco, Draytek, Siemens Cisco, HPE, IBM, Oracle, VMware, Netapp, Veaam, RSA, HDS Dell/EMC, Lenovo, Microsoft, Netgear, Veritas Technologies ABB, AMP, Draka, Eaton, Nexans-NCS Engenius, Microsoft, PowerWalker, Raidon, Supermicro APC by Schneider Electric, Edge-Core, HPE, IBM, Juniper Networks AdRem Software 4IPnet, Engenius, Eaton, Thecus, ZyXEL Cisco, Dell EMC, HPE Networking, Oracle, QCT APC by Schneider Electric, Avaya, Extreme Networks, Oracle (Acme Packet), Sonus CA Technologies, Microsoft, Stratus, Tandberg Data by Sphere 3D, Terra Cisco, DataON, HPE, HPE Networking, NetApp APC by Schneider Electric, Cisco, Dell Technologies, HPE, Microsoft Scriptlogic, Stratus

Staat je bedrijf niet in het overzicht, stuur dan een mail naar info@channelconnect.nl

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Distributeurs | Dirk-jan van Ittersum

Albert Ulfman, sales- & BU-manager HPE van Tech Data Azlan

‘Op weg naar hybride cloud’

Veel bedrijven worstelen met hun IT-strategie nu de transformatie naar de cloud onontkoombaar is. Hoe zij dit moeten aanpakken, is niet voor iedereen helder. “Met het Mentori-programma helpen we resellers hun dienstverlening aan te passen”, zegt Albert Ulfman. Oplossingen voor de zakelijk IT-markt veranderen snel. We zitten midden in een transformatie naar cloudoplossingen, waarbij Hewlet Packard Enterprise (HPE) een belangrijke rol speelt. “Denk aan compute, storage, networking, hybride cloud en IoT”, legt sales & BU-manager HPE Albert Ulfman van Tech Data Azlan uit. “We werken veelal samen met mkb-resellers. Omdat resellers jarenlang met succes de traditionele IT-oplossingen hebben verkocht, is er minder over de toekomst nagedacht, waarin cloudoplossingen een belangrijke rol gaan spelen.”

Workloads Bij de nieuwe cloudoplossingen kan data op verschillende plekken worden opgeslagen. “De strategie van HPE is erop gericht om partners en klanten hybride IT-oplossingen te bieden. Ze krijgen de beschikking over goed beveiligde on-premise en cloudgebaseerde infrastructuur. Zo kunnen data of workloads snel worden verplaatst. Ook het snel uitrollen van nieuwe applicaties en services wordt zo een stuk makkelijker. We werken daarbij samen met andere technologie-innovators zoals Microsoft Azure.”

Om bij de tijd te blijven, moeten value added resellers (VAR’s) hun dienstverlening aanpassen. “Hun rol wordt die van Cloud Service Provider. Daarbij horen allerlei vragen als: hoe kunnen resellers ‘de cloud’ het beste inrichten, welk verdienmodel past erbij en welke ondersteuning is er”, zegt Ulfman. Bij de mkb-partners komt sales- & BUmanager veel verschillen in kennisniveau tegen. “Dat is ook niet zo gek. Het gaat soms om kleine bedrijven met een paar werknemers, maar ook om bedrijven waar honderd tot tweehonderd mensen werken. Het is dus logisch dat het ene bedrijf meer behoefte heeft aan ondersteuning dan de andere. Er kunnen allerlei onderwerpen spelen, niet alleen marketing en sales of het verbeteren van de uitvoer, maar ook het onderwerp cloud billing of het gebruik van de juiste SLA’s.”

Mentori-programma Om VAR’s te ondersteunen, heeft Tech Data, samen met HPE, het Mentoriprogramma ontwikkeld. “Het Tech Data Azlan Mentori Program geeft advies bij de transformatie van VAR naar service provider. Daardoor kunnen bedrijven

eindklanten optimaal bedienen die met vragen zitten als: ‘Blijven we investeren in eigen server- en storagecapaciteiten?’, ‘Zetten we data bij een Cloud Service Provider?’, ‘Gaan we naar een public cloud of kiezen we een hybride oplossing?’ en, misschien wel de belangrijkste, ‘Wie helpt ons bij deze transformatie’.” Ons Mentori-programma biedt handvatten om deze vragen goed te kunnen beantwoorden. “Er wordt gekeken hoe resellers zich kunnen positioneren als cloudleverancier en hoe het nieuwe verdienmodel eruitziet. Het is belangrijk dat resellers zich realiseren dat de hele organisatie mee moet in de transformatie, zowel op het gebied van visie, strategie, marketing, sales, organisatie, technologie als financiën.”

Kredietlimieten Vooral dat laatste punt is een lastige, want veel VAR’s zijn bang voor de financiële gevolgen. “Een transformatie richting de cloud verandert de manier waarop er wordt afgerekend”, legt Ulfman uit. “In plaats van een eenmalige factuur voor het leveren van een server betekent dat vaak een maandelijks bedrag.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Resellers transformeren van VAR naar service provider’ MSP-programma Naast het Mentori-programma kent Tech Data Azlan ook het Managed Service Provider (MSP) -programma dat in samenwerking met HPE is ontwikkeld. “Dat is voor partners bedoeld die hardware kopen voor hun eigen datacenters. Met dit programma

Albert Ulfman

helpen we bij de aanschaf van hardware

Veel resellers hebben te maken met beperkte middelen omdat banken nog steeds niet erg ruimhartig zijn met kredietlimieten. Wij bieden daar oplossingen voor in de vorm van leasing en financiering.” Ook bij eindklanten is er soms twijfel over cloudoplossingen. “Ik sprak een reseller uit de Achterhoek die vertelde dat het onder zijn klanten toch een lastig verhaal is. ‘Mijn klanten willen boter bij de vis, ze willen iets aanschaffen dat van hun is’, zei hij. Er is veel werk aan de winkel waar Tech Data Azlan graag bij helpt. Kleine resellers hebben jarenlang op die wijze gewerkt. Hun organisatie is erop ingericht. Dit is een nieuwe manier van denken, daar gaat tijd overheen.”

Online assessment “Voor het Mentori-programma hebben we proactief resellers benaderd. Door big data te gebruiken, hebben we gekeken welke resellers hier interesse in zouden kunnen hebben. Bijvoorbeeld aan de hand van producten, software en diensten die ze al afnemen. Resellers konden vervolgens een online

www.techdata.nl

assessment doen waarbij is gekeken hoe de desbetreffende reseller ervoor staat. Daar komt een cijfer uit rollen. Stel dat zij een onvoldoende halen op het vlak van marketing, dan gaan we ook daarmee aan de slag. Zo hebben we recent een workshop georganiseerd over hoe zij hun website kunnen optimaliseren, maar ook hoe ze LinkedIn kunt gebruiken om meer bezoekers te krijgen en klanten te binden. Er worden via TD Education ook webinars en trainingen aangeboden.” Het doel van het Mentori-programma is de kennis van deelnemende resellers zodanig bij te spijkeren dat ze zelfstandig de belangrijkste vragen van eindgebruikers kunnen beantwoorden. “Ze moeten kunnen fungeren als sparringpartner, trusted advisor en leverancier van de toekomstige infrastructuur van klanten,” aldus Ulfman.

info@techdata.nl

tegen scherpe prijzen. HPE heeft een groot aantal oplossingen, waaronder de nieuwe hybride, composable, infrastructure. HPE biedt klanten een complete roadmap van traditionele IT naar converged, hyperconverged en composable infrastructure”, aldus Albert Ulfman. Met OneView biedt HPE de beheerlaag die integreert met andere toepassingen zoals Microsoft Azure Stack en Arista Networks-switches. “Eindgebruikers zijn vaak goedkoper en beter af met één ‘composable infrastructure’ die de schakel vormt tussen de cloud- en de on-premise-omgeving. Hiermee kan er snel een hypermoderne netwerkinfrastructuur uitgerold worden in on-premise datacenters die gekoppeld zijn met cloudomgevingen zoals van Micrsoft Azure”, gaat de sales&BU-manager verder. “Ook kunnen resellers bij ons terecht voor de juiste software om eigen clouddiensten te ontwikkelen voor eindklanten.”

088 133 4220

@TechDataNL 37

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Distributeurs | Pim Hilferink

Kees van Kempen, Tim Haanraadts en Wijnand Serdijn van Ingram Micro

‘ We richten ons vooral op hybride datacenteroplossingen’

In het Datacenter & Cloud Dossier 2017 mag Ingram Micro natuurlijk niet ontbreken. Hoe gaat de distributeur om met de ingrijpende veranderingen in de datacentermarkt en hoe ondersteunt zij haar channelpartners? “Wij hebben een aparte business unit voor het adviseren van datacenteroplossingen aan resellers”, zegt Kees van Kempen van Ingram Micro.

Binnen de divisie Advanced Solutions van Ingram Micro wordt de datacenterpropositie door een aparte business unit uitgevoerd. Die unit bestaat in zowel Nederland als België uit een flinke groep ervaren specialisten en richt zich volledig op advisering van resellers over de datacenter-oplossingen van ’s werelds grootste distributeur. Volgens Kees van Kempen, director Advanced Solutions Benelux van Ingram Micro zijn datacenters, net als alle andere onderdelen van IT, onderhevig aan enorme veranderingen. “Eindgebruikers willen niet langer zelf tientallen vierkante meters datacenterruimte in beheer hebben”, aldus Van Kempen. “Bedrijven kiezen steeds vaker voor datacentercapaciteit in de cloud. Maar zeker niet alles gaat naar de cloud. Op basis van diverse overwegingen blijft een gedeelte van het datacenter on-premise. Standaard applicaties gaan naar de cloud, maar de meer gevoelige zaken blijven in eigen beheer. Die hybride datacenterbenadering is het speelveld waarop wij vooral onze activiteiten ontplooien en dat is ook in lijn met de proposities van de vendors die wij vertegenwoordigen, zoals HPE, Dell en Cisco. Met hen hebben we in de loop der jaren een grote expertise opgebouwd.”

Complete oplossingen “In relatie tot datacenters praten we natuurlijk ook over servers, storage en networking van de eerdergenoemde fabrikanten, maar we nemen daar ook noodstroomvoorzieningen, koeling en stroomdistributieoplossingen van Schneider Electric of Vertiv in mee”, vervolgt senior business development manager Datacenter Solutions Wijnand

‘ Onze rol is meer dan puur theoretisch advies’ Serdijn. “De kracht van het aanbod van Ingram Micro zit, naast het brede en diepe portfolio aan hard- en softwareproducten en services, vooral in het beschikbaar stellen van de grote expertise die we in de loop der jaren hebben opgebouwd. De leden van ons zeer stabiele team beschikken over elke denkbare certificering en vormen echte toegevoegde waarde voor onze resellers.”

De hyperscalers als een Azure, Amazon en Google zijn min of meer zelfvoorzienend als het gaat om de aanschaf van hun datacenterinrichting. “Maar daaronder zit een hele grote markt van middelgrote en kleinere partijen”, aldus Serdijn. “En die hebben, gezien de complexiteit van de materie, behoefte aan hulp bij het maken van de juiste vertaalslag naar hun eindklanten en dat is precies waarvoor onze diensten met toegevoegde waarde zijn bedoeld. Daarnaast zijn we ook een klankbord voor resellers met de nodige eigen kennis en ervaring die op bepaalde aspecten toch graag een second-opinion of aanvullend advies willen hebben.” “Het is heel belangrijk dat resellers ons in het allereerste stadium van een project erbij betrekken en sturing geven aan het proces bij de klanten”, vindt senior solution specialist Server & Storage Tim Haanraadts. “Door gezamenlijk, distributeur, reseller en eindklant, het migratietraject vanaf het begin complementair in te gaan, is de kans op een succesvol resultaat, en dus ook het binnenhalen van de order, optimaal. Met een passieve houding is er geen grip op het proces en de uitkomst ervan.”

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

v.l.n.r. Tim Haanraadts, Kees van Kempen, Wijnand Serdijn

Deskundige betrokkenheid “Onze rol gaat verder dan puur theoretisch advies”, vervolgt hij. “We doen ook metingen om vast te stellen hoe netwerken presteren en waar de latency zit, maar we helpen resellers ook bij het vertalen van de uitkomsten naar de business. Welke veranderende eisen komen er naar voren, die van invloed zijn op de keuze voor een bepaalde oplossing? Gaan zij voor een off-premise cloud, of biedt een hybride cloud meer en betere mogelijkheden? Contact met de markt, met de klanten, is voor al onze resellers cruciaal, dus moeten zij ervoor zorgen hun edge op een veilige manier voor hun stakeholders toegankelijk te maken. Bij Ingram Micro hebben we een dusdanig breed portfolio, dat we vrijwel elke denkbare oplossing kunnen bouwen. Dus hoe beter we in staat zijn om uit de gesprekken met klanten en resellers de specificaties voor een systeem te distilleren, hoe beter we hen kunnen adviseren.” “De hybride cloud, en dan vooral Azure van Microsoft, wordt momenteel flink gepromoot in de partnerprogramma’s van diverse grote vendors”, aldus Van Kempen. “Als grote Microsoft-partner

www.ingrammicro.nl

kunnen we onze resellers hierover volledig adviseren, zowel op het gebied van on-premise datacenters als op het virtualisatie- en hybride stuk.” “Maar we werken ook samen met Red Hat en Suse als het gaat om de OpenStack en daar kunnen we via Dupaco een sterke rol bij spelen”, vult Serdijn aan. “Juist de kracht van het combineren van de juiste hard- en softwarecomponenten maakt dat onze datacenter business nu al een aantal jaren op rij met dubbele cijfers groeit.” “In aanmerking nemend dat de groei de prijzen behoorlijk onder druk zet, moeten we wel iets goed doen om toch zo fors te groeien”, zegt Van Kempen glunderend.

On-premise naar cloud “De belangstelling voor cloudoplossingen via onze marketplace groeit enorm”, gaat de director Advanced Solutions verder. “Maar een volledige overstap naar een clouddatacenter verloopt nog heel geleidelijk. Veel resellers willen hun klanten nog graag vanuit hun eigen datacenters bedienen.” “Maar het verandert wel”, vindt Serdijn. “Bij een eigen datacenter moet op

sales@ingrammicro.nl

030 246 42 00

een moment weer in nieuw ijzer en een renewal van licenties worden geïnvesteerd. Dat is in principe allemaal outof-pocket money dat ergens vandaan moet komen. Op dat moment kan ook een overstap naar de cloud of hybride cloud worden overwogen. Dan kunnen de investeringskosten worden gereduceerd en aan de kernactiviteiten worden besteed en een ander bedrijfsmodel worden ontwikkeld. Dat is waar we met eindklanten over praten. Wat is nu werkelijk zijn behoefte, wat zien zij als hun business van de toekomst en hoe zou een transformatie daarbij dienstbaar kunnen zijn. Daarbij dienen zich dan weer diverse architecturele uitdagingen aan, omdat verschillende contentbronnen met elkaar worden vermengd, maar die uiteindelijk medewerkers en klanten dezelfde informatie moet geven. Met het oog op de GDPR van volgend jaar nog best een pittige uitdaging om ervoor te zorgen dat alle data op een goede manier is afgedekt.” “Vanwege de GDPR zijn we druk bezig met de opzet van een zes- tot tiental partnerservices voor MKB-resellers vanuit Ingram Micro Security Services”, vertelt Van Kempen. “Deze merkonafhankelijke diensten bieden onder meer de mogelijkheid om uit naam van de reseller een kwetsbaarheidsscan uit te voeren, op basis waarvan GDPRcompliance kan worden gerealiseerd. Over enkele maanden maken we daar nadere details van bekend.” @ingammicronl 39

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Distributeurs | Rashid Niamat

Marc Swolfs, CEO van Intronics

‘ Datacenters vragen om hoogwaardige bekabeling’

Datacenters worden vaak geschetst als functionele gebouwen vol racks met hardware en apparatuur voor stroomvoorziening en koeling. De grote hoeveelheid benodigde bekabeling wordt vaak onderschat. “Glasvezel is tegenwoordig onmisbaar in datacenters”, zegt Marc Swolfs van Intronics.

Intronics uit Barneveld bestaat 35 jaar en is sinds 1999 onderdeel van TKH Group. Het bedrijf heeft een aantal USP’s. Belangrijk is dat de leverancier beschikt over eigen productiefaciliteiten. Het bedrijf heeft een strakke focus op bekabeling en het schakelen van signalen. In veel sectoren, waaronder de datacentersector, is het bedrijf een van de bekendste leveranciers van elk soort bekabeling. Het is zelfs mogelijk dat elke kabel die medewerkers van datacenters tegenkomen, van de monitorkabel bij de ingang via de bekabeling bij de werkplekken tot en met de glasvezel in de hallen, van Intronics afkomstig is. Het bedrijf levert dat standaard via een netwerk van ruim 3.000 partners. De bekende system integrators die verantwoordelijk zijn voor het inrichten van datacenters horen daar ook bij. Omdat de leverancier primair via partners levert, krijgt het van hen ook feedback en informatie. Daarmee blijft het op de hoogte van marktontwikkelingen, wat nodig is om de producten optimaal te laten blijven aansluiten op de marktbehoefte. Kennis wordt niet alleen op die manier vergaard. CEO

Marc Swolfs van Intronics geeft aan dat er via het team van accountmanagers ook rechtstreeks contact is met de datacenters. Die korte lijn maakt het uitwisselen van informatie makkelijk en stelt de bekabelingsspecialist nog beter in staat de trends te volgen. Het stelt het bedrijf uiteraard ook in staat de markt te informeren over het portfolio.

Trends Op de vraag wat tegenwoordig in de datacentersector de belangrijkste ontwikkelingen zijn, heeft Swolfs een uitgebreid antwoord paraat bestaande uit vier punten. “Absoluut het belangrijkste op dit moment is de verdere verglazing in de datacenters en ook in serverruimtes. De reden daarvoor is simpel, er wordt steeds meer data gecreëerd, bewerkt, opgeslagen en opgevraagd. Streaming heeft trouwens ook de nodige impact. Om dit allemaal te kunnen blijven doen, is een bekabeling vereist die hogere snelheid en meer capaciteit biedt. Dit kan in de datacenter- en serverruimtes niet langer met bijvoorbeeld Cat6- of Cat6a-bekabeling worden gerealiseerd. Glasvezel is daar gewoon onmisbaar. Daarbij is

het ook meer toekomstgericht dan koper, omdat er amper capaciteitsbeperkingen zijn bij het gebruik van glasvezel.” Wat verder steeds meer naar voren komt, is dat de afnemers het belang in zien van hoogwaardige bekabeling. Ook hiervoor heeft de CEO een logische verklaring. “Een slechte verbinding kan tot verstoringen van de dienstverlening en downtime leiden. Dat valt niet te rijmen met een samenleving die in steeds meer facetten echt afhankelijk is van de beschikbaarheid van digitale diensten. Downtime of falende verbindingen zijn evenmin goed, omdat daarmee de SLA’s in het gedrang komen. Dat kost datacenters hun reputatie en vooral geld. We zien dan ook steeds vaker dat klanten bij het vinden van de juiste balans tussen kwaliteit en prijs bij bekabelingsvraagstukken, het eerste toch meer aandacht geven.” De toenemende aandacht voor kwaliteit door de eindgebruikers ziet Intronics als een logische ontwikkeling waar het nadrukkelijk verder op inspeelt. Het bedrijf beschikt over meerdere productiefaciliteiten in Nederland, Europa en het Verre Oosten.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Bekabeling is de achilleshiel van elk datacenter’

Marc Swolfs

Daar voert het vanzelfsprekend zelf constant controles uit op de processen en worden periodiek ook factory audits uitgevoerd. De glasvezel bekabelingsproducten van het in eigen huis ontwikkelde merk ACT worden zelfs 100 procent driedimensionaal geïnspecteerd en zijn voorzien van individuele testrapporten. Dit alles leidt er toe dat Intronics constante en hoge kwaliteit levert. De derde trend die de bekabelingsspecialist signaleert, heeft alles te maken met de wijze waarop datacenters worden geëxploiteerd. Bij nieuwbouw, maar ook voor bestaande gebouwen, zijn schaalbaarheid en flexibiliteit belangrijke begrippen. Er wordt steeds vaker ingericht en uitgebreid op basis van reële vraag. Het gevolg daarvan is dat de doorlooptijden van projecten

www.intronics.nl

anders zijn dan jaren geleden. Omdat er steeds meer glasvezelbekabeling wordt gebruikt, is dat wel een punt van aandacht. Vroeger konden de system integrators de koperen bekabeling zelf op locatie op maat maken. Bij glasvezelbekabeling is dat veel minder het geval, daar wordt vooral gewerkt met prefab. Dan is het dus noodzakelijk de juiste lengtes bestellen en dat ook op tijd te doen. De meeste bedrijven weten dat ook, maar het is welhaast onvermijdelijk dat er een last minute wijzigingen worden doorgevoerd. Dan kan Intronics de helpende hand bieden, want het bedrijf beschikt in Nederland over voorraden van standaard lengtes en eigen fabrieken waar maatwerk opdrachten snel kunnen worden uitgevoerd. Wat nauw verbonden is met de manier waarop datacenters tegenwoordig uit-

sales@intronics.nl

breiden, is de wijze waarop partijen met elkaar samenwerken. Swolfs ziet duidelijk de ontwikkeling dat datacenters slechts een centraal aanspreekpunt willen hebben, dat kunnen adviesbureaus of system integrators zijn. De partijen die daaraan leveren en elk specialist op hun vakgebied zijn, moeten ook onderling meer nog dan voorheen met elkaar afstemmen. Dat vergt een andere instelling van de partijen, maar het leidt wel tot hogere kwaliteit. Deze vierde trend is belangrijk, omdat het de nodige impact heeft op zowel de datacenters als de partijen die bijdrage aan ontwerp, bouw en onderhoud.

Zorg voor de partners De vier trends die Swolfs benoemde, geven aan dat de ontwikkelingen in de datacentersector niet stil staan. Ook niet als we focussen op bekabeling dat maar een klein onderdeel is van een bouwproject. Het beslaat in de regel minder dan 10 procent van het gehele budget. Toch is het zonder overdrijven te beschouwen als de achilleshiel van elk datacenter. De bekabelingsspecialist weet dat als geen ander. Het levert naast uitstekende producten ook de nodige ondersteuning. Of het nu gaat om een POC, meedenken, documentatie of trainingen, Intronics zorgt er voor dat de partners in staat zijn elk type datacenter in Nederland te voorzien van hoogwaardige en toekomstgerichte bekabeling.

0342 407 040 41

Choose your perfect private cloud

Met een breder aanbod aan opties voor customized of out-of-the box private cloud Intel Inside®. New Possibilities Outside. Veel private cloud-projecten lopen achter op schema of overschrijden het budget door gebrek aan expertise. Fouten komen vaak voor omdat IT-teams niet bekend zijn met de gehele technologie stack die nodig is. Maar dat is nu niet meer nodig. Met FUJITSU Integrated System PRIMEFLEX kunt u degene zijn die: ■ Alle benodigde hardware en software levert met onze voorgeïntegreerde stack ■ Zorgt voor de prestaties en schaalbaarheid die aan de eisen van de onderneming voldoet ■ Voorkomt dat het project overschrijdt met een eenvoudige aanpak van private cloud setup

Meer informatie: bcis.global.fujitsu.com/private-cloud SELECT Partner Program

Sluit u als partner vandaag nog aan bij het SELECT Partner Program en laat uw onderneming groeien met Fujitsu. becomeourpartner.ts.fujitsu.com/nl

Ultrabook, Celeron, Celeron Inside, Core Inside, Intel, Intel Logo, Intel Atom, Intel Atom Inside, Intel Core, Intel Inside, Intel Inside Logo, Intel vPro, Itanium, Itanium Inside, Pentium, Pentium Inside, vPro Inside, Xeon, Xeon Phi, and Xeon Inside are trademarks of Intel Corporation in the U.S. and/or other countries.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Distributeurs | Redactie

Copaco kennis- en partnerevenement op 14 november 2017

2tCloud prominent aanwezig tijdens het Copaco event ‘The Next Era’. Copaco organiseert op 14 november 2017 een groot kennis- en partnerevent voor commerciële, technische en operationele beleidsmakers en beslissers in het ICT-channel. Het thema is ‘The Next Era’ en gaat over de mogelijkheden en toepasbaarheid van nieuwe technologieën en de kansen die deze bieden voor partners. Daarin speelt onder andere de cloud een belangrijke rol. De manier waarop we leven en werken verandert omdat alles en iedereen met elkaar zijn verbonden. Nieuwe inzichten, ideeën, initiatieven en samenwerkingsmogelijkheden liggen zo binnen handbereik. Het event van Copaco met het thema ‘The Next Era’ gaat in op de trends van vandaag en ontwikkelingen van morgen. Slimme oplossingen helpen bedrijven naar hun volgende tijdperk.

Sfeerimpressie Copaco Event 2015

Cloudplein & informatieve sessies The Next Era vindt plaats in de Midden Nederland Hallen in Barneveld en is de vierde editie van een reeks zeer succesvolle events. In 2015 bezochten ruim 600 bezoekers het vorige congres en de vele inspirerende sessies. Er is een dit jaar een heus ‘Cloudplein’ voor partners die de cloud al hebben opgenomen in hun strategie en dienstverlening, maar ook voor partners die hun eerste stappen in de cloud nog moeten maken. Op dit Cloudplein kunnen bezoekers zich in een relatief korte tijd breed laten informeren over de laatste ontwikkelingen op het 2tCloud-platform en de aanvullende diensten van Copaco. Partners kunnen op een laagdrempelige manier kennis maken met de mogelijkheden van de cloudoplossingen van Copaco. Daarnaast krijgen zij tijdens het event alle ruimte om vragen te stellen en zorgt Copaco voor passende antwoorden. Daarbij kan direct de juiste expertise

www.copaco.com

worden ingeschakeld op zowel technisch als commercieel gebied. Business development manager Harold Bax licht toe dat ontwikkelingen zo snel gaan dat het steeds moeilijker wordt voor partners om de kennis op peil te houden. Daarom wil Copaco een full services en support partner zijn voor resellers. “We denken continu na over manieren om onze partners optimaal te kunnen bedienen. Niet alleen met nieuwe cloud diensten en producten maar ook met online tools, support en andere vormen van dienstverlening. aldus Bax. “Op het Copaco-event zullen we diverse nieuwe producten en diensten introduceren”.

Programma Het 2tCloud team van Copaco heeft een uniek programma samengesteld voor partners, dat wordt uitgesplitst in twee trajecten: één voor technische specialisten en één voor commerciële vertegenwoordigers. In het Tech Dome krijgen partners van Copaco een update van de technische roadmap. In het Sales Dome ligt de nadruk op de commerciële cloud proposities die partners met Copaco in de markt kunnen zetten. Vanaf 12.00 uur zijn er diverse breakout-sessies over het 2tCloud-platform, elevator pitches over de cloudcatalogus en de aanvullende diensten die Copaco aan partners biedt. Daarnaast gaat Copaco enkele nieuwe diensten aankondigen.

Inschrijven Copaco Event: ‘The Next Era’ Copaco wil met ICT-resellers in contact komen om de cloud business samen tot een succes te maken. Dat kan op het Cloudplein tijdens het Copaco Event: ‘The Next Era’ voor commerciële, technische en operationele beleidsmakers en beslissers. Inschrijven: www.copaco-event.com

2tCloud@copaco.com

040 230 6425

@copaconederland 43

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Edwin Feldmann

Datacenters en cloudaanbieders moeten overeenkomsten afsluiten

GDPR vereist duidelijke afspraken

Het hele IT-landschap werkt druk aan de voorbereidingen op de Europese General Data Protection Regulation (GDPR), ook wel de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Wat betekent de dataen privacywet voor cloudbedrijven en datacenters? Binnen Europa is GDPR is bedoeld om één uniform beleid in te voeren voor de beveiliging en het beheer van persoonlijke data. Die persoonsgegevens worden in de tekst van de richtlijn gedefinieerd als alle gegevens die direct of indirect herleidbaar zijn tot een specifiek natuurlijk persoon. Dat kunnen dus cookies zijn, maar ook klantenbestanden, patiëntendossiers, adressenlijsten voor nieuwsbrieven en bijvoorbeeld het ledenbestand van een sportvereniging. Daarom heeft de wet ook zo’n impact op heel veel grote en kleine organisaties. En de angst zit er al goed in bij veel bedrijven. Wie GDPR niet naleeft of een groot datalek verzuimt te melden, kan rekenen op een forse boete. In het kort stelt GDPR dat bedrijven alleen die informatie over personen mogen opslaan die noodzakelijk zijn. De informatie moet volgens bepaalde voorwaarden wordt opgeslagen en de klant of consument moet de gegevens altijd kunnen opvragen, wijzigen of verwijderen. Vanaf 25 mei 2018 moeten bedrijven kunnen aantonen dat de data die ze lokaal, in datacenters of in een cloudomgeving, binnen of buiten de EU, opslaan, voldoet aan de eisen van de nieuwe wetgeving. “Zowel enterprises als cloudproviders moeten kunnen aantonen dat

zij volledige controle hebben over hun security. Op alle lagen is de beste bescherming essentieel, inclusief op de infrastructuurlaag en op het gebied van de fysieke beveiliging in datacenters”, stelt managing director Michel van den Assem van datacenterbedrijf Interxion Nederland.

Data en risico’s GDPR maakt onderscheid tussen databezitters, controllers, en dataverwerkers, processors. In de eerste categorie vallen de grote ondernemingen die iets willen doen met de persoonlijke data die ze verzamelen. Daarnaast heb je de dataverwerkers, zoals cloudproviders, die data verwerken namens een klant. Uiteindelijk is het de verantwoordelijkheid van de databezitter om voor de best mogelijke beveiliging te zorgen. In geval van een datalek en een daaropvolgend onderzoek, kan het zo zijn dat de dataverwerker aansprakelijk wordt gesteld, mocht het lek in zijn systeem zitten. Een groot risico voor bedrijven ligt in de shadow-IT, waarschuwt de Cloud Security Alliance. Volgens het Netskope Cloud Report heeft een gemiddelde grote Europese onderneming 608 apps in de cloud draaien. Veel IT-afdelingen zijn zich hier niet bewust van. Daarom moet bin-

nen elke organisatie bekend zijn welke apps in de cloud data verwerken en waar die data wordt opgeslagen. Verder zijn er nog enkele vragen die organisaties zichzelf zouden moeten stellen. Beschermen de apps genoeg tegen verlies of diefstal van data? Als er apps zonder het medeweten van de IT-afdeling worden gebruikt, kan er data uitlekken en loopt het bedrijf risico om niet meer ‘compliant’ te zijn en dus niet meer aan GDPR-regelgeving te voldoen.

Verwerkersovereenkomst Voor de cloudindustrie geldt de plicht om een verwerkersovereenkomst op te stellen. Dit geldt ook voor bestaande contracten, want GDPR werkt als het ware met terugwerkende kracht. Elke cloudprovider en elk datacenter krijgt te maken met verwerkersovereenkomsten, of data processing agreements zoals ze in het Engels heten. In die overeenkomst wordt vastgelegd met welk doel er persoonsgegevens worden opgeslagen, maar ook welke veiligheidsmaatregelen worden genomen om de data te beveiligen en waar het wordt opgeslagen. Verder wordt erin opgenomen hoe er wordt gehandeld indien er toch een datalek ontstaat, wie er dan verantwoordelijk is en aan wie het incident gemeld moet worden.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

DDA-Interxion

Met de komst van GDPR, zal er meer met verwerkersovereenkomsten worden gewerkt, bevestigt ook de Dutch Datacenter Association. Al blijft het toch hoofdzakelijk een probleem van degene die de colocatie afneemt. “Datacenters hebben geen toegang hebben tot de data zelf en daardoor kunnen ze ook niets met die data doen. Datacenters staan daarmee nogal ver van GDPR af, behalve dat er een verwerkingsovereenkomst is die zij in afstemming met de controller moeten tekenen.” Datacenters zijn, bijna altijd, (sub)verwerkers als het gaat om persoonsgegevens omdat die in het datacenter zijn opgeslagen of via het datacenter worden verzonden. Zelfs als het datacenter niet betrokken is bij de opslag of de datatransmissie een (sub)verwerker en dus krijgen datacenters ook te maken met verwerkersovereenkomsten.

Locatie en Brexit Als alle bedrijven binnen de Europese Unie de GDPR-regelgeving naleven, maakt het in theorie niet meer uit waar de data zich bevindt. Toch ligt dat volgens de Dutch Datacenter Association (DDA) nog niet zo eenvoudig. “Behalve op enterprise-niveau of als bedrijven in meerdere landen zijn gevestigd, willen

zij waarschijnlijk gewoon hun data dicht bij huis hebben. Vanuit Italië gaan zij bijvoorbeeld niet data of servers in Nederland zetten als zij daar verder geen zakendoen”, legt woordvoerder Michiel Cazemier uit namens de DDA, de belangenorganisatie voor datacenters in Nederland. “Je ziet overigens wel dat veel hosters adverteren met ‘je data staat gegarandeerd in Nederland’, terwijl dat eigenlijk niks meer uitmaakt zolang het in de EU staat natuurlijk.”

‘ Datacenters staan nogal ver van GDPR af’

bedrijven waar hun data goed wordt beveiligd. Het voldoen aan GDPR kan in die zin dus ook een interessante stap zijn om de concurrentie voor te blijven. Het is echter nog niet helemaal zeker of privacygevoelige data ook goed opgeslagen staat in Groot-Brittannië, in verband met de voorgenomen uittrede uit de EU. Premier Theresa May heeft aangekondigd dat het Verenigd Koninkrijk de GDPR volledig zal implementeren. Datacenters aldaar zullen dus gewoon onderhevig zijn aan de regels en bepalingen van GDPR. De handhaving zal waarschijnlijk losgekoppeld worden van de EU, maar dat is op dit moment nog onduidelijk zolang de Brexit niet is uitonderhandeld.

Als een internationaal bedrijf buiten de EU is gevestigd, kan het overigens wel interessant zijn om klanten de mogelijkheid te geven om hun data binnen de EU, en dus volgens de regels van GDPR, op te slaan. Uit onderzoek van Deloitte is namelijk gebleken dat vier op de vijf ondervraagde consumenten waarschijnlijk tot zeker kiezen voor producten van

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Koeling, luchtbehandeling en stroomoplossingen | Rashid Niamat

Elbert Raben, product manager IT-Infrastructuur bij Rittal BV

‘ Energie-efficiency heeft flexibiliteit en schaalbaarheid nodig’ Datacenters en serverruimtes hebben belang bij het constant verbeteren van de efficiency. “Vooral op het gebied van hard- en software valt er nog veel te halen”, zegt Elbert Raben van Rittal BV. “In Nederlandse datacenters en serverruimtes zijn de laatste jaren forse stappen gemaakt”, schetst product manager IT-Infrastructuur Elbert Raben van Rittal de Nederlandse markt. “Inmiddels is voor de meeste ruimtes de PUE-waarde op een niveau dat het moeilijk is om daarvoor nog grote verbeteringen te realiseren. Inmiddels halen onze eigen modulaire UPS-voorzieningen een rendement van meer dan 95 procent, terwijl een jaar of vijftien geleden in de sector meer dan 80 procent nog normaal was. Dit verklaart dan hoe hard die vooruitgang is gegaan.”

Hogere temperaturen, minder koeling

Focus blijft belangrijk

“Overigens verandert er bij koeling van serverruimtes en datacenters het nodige door de belangenorganisatie van de energie-efficiency industrie ASHRAE”, vervolgt Raben zijn uitleg.” De organisatie zorgt voor de facto richtlijnen voor onder andere koeling, temperaturen en luchtvochtigheid in datacenters en serverruimtes. Zij heeft de bandbreedte de laatste jaren stapsgewijs aangepast. Inmiddels zien we een bandbreedte van 25 tot 27 graden Celsius, maar dat schuift op naar de 30 graden. Als hardware bij die temperaturen veilig kan worden ingezet, hebben we in Nederland nog minder koeling nodig.”

De vraag of daardoor de focus van datacenterexploitanten op een steeds hogere energie-efficiency zal afnemen, kent een interessant antwoord. Om te beginnen is de beschikbare energie voor datacenters of serverruimtes bestemd voor verschillende toepassingen. Een deel is bestemd voor koeling, een groot deel voor de aanwezige hardware en er is altijd een percentage dat verloren gaat. Raben wijst daarbij op de link tussen beschikbare energie en koeling. Elke megawatt (MW) voor koeling, kan niet voor servers worden gebruikt. Datacenters die erin slagen een kleiner deel van de beschikbare energie voor koeling te reserveren kunnen in principe meer hardware plaatsen. Om die reden loont het dus ook om te blijven investeren in de meest energie-efficiënte vormen van koeling.

Nog minder, dat impliceert dat op dit moment serverruimtes en datacenters in Nederland al weinig koeling nodig hebben en op dat punt al zuinig met energie omgaan. “Bij de buitenwacht is nauwelijks bekend dat de meeste moderne locaties in dit land met nagenoeg alleen adiabatische koeling kunnen volstaan. Slechts een paar dagen per jaar is extra compressie koeling nodig. Indien er dan ook nog gekozen wordt voor warmte koude opslag (WKO) dan worden de compressie koelmachines alleen nog maar gebruikt ten behoeve van de gewenste redundantie. Op het punt van energie-efficiency bij koeling hebben we in Nederland de zaken grosso modo goed voor elkaar omdat er, zeker tot 1 MW-installaties, steeds meer (in)direct free-air cooling kan worden gebruikt.

We gaan nu zelfs de omgekeerde situatie krijgen, namelijk dat datacenters geen compressie koeling meer nodig hebben maar de warmte die ze produceren gaan exporteren. De restwarmte wordt geleverd aan bedrijven en woningen in de omgeving via stadsverwarming. De techniek daarvoor bestaat en in Amsterdam wordt zo al een deel van het Sciencepark verwarmd”, aldus de product manager van Rittal Nederland.

Ruimte bij hard- en software Dat de efficiency aan de koelzijde zo hoog is, betekent niet dat het energieverbruik van een serverruimtes of datacenters geheel onder controle is. Bij hard- en software valt nog het nodige te verbeteren. Als voorbeeld noemt Elbert Raben virtualisering als methode om meer uit servers te halen en daarmee het energieverbruik te verlagen. Toch roept dit de vraag op of dit niet de kern van de dienstverlening van datacenters raakt, vooral colocaties die geen bemoeienis hebben met de hardware van klanten.

Twee soorten datacenters Als antwoord op deze vraag legt de product manager uit dat datacenters in twee groepen kunnen worden verdeeld. De eerste groep betreft datacenters die klanten hebben of een zeer beperkt aantal diensten aanbiedt. “In dergelijke omgevingen, denk aan de hyperscalers, zijn de mogelijkheden energie-efficiency te monitoren en verhogen betrekkelijk makkelijk”, aldus Raben. “Zij kennen

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Colo-exploitanten herzien hun business case’

efficiënte regionale datacenters, de zogenaamde edge (micro) datacenters.

Elbert Raben

immers alle componenten en processen. Je ziet dan ook dat open compute (OCP), als essentiële bouwsteen om zoveel mogelijk te kunnen doen tegen zo laag mogelijke kosten, zonder dat daarbij beschikbaarheid en veiligheid in het gedrang komen, daar als eerste serieus voet aan de grond krijgt. Bij hyperscalers is daarom niet alleen het energieverbruik opvallend laag voor de hoeveelheid compute power of storage, ook het personeelsbestand is minimaal.” De tweede groep datacenters bestaat uit co-locaties of ruimtes waar bedrijven rackruimte, koelvermogen, energie en connectiviteit afnemen. “Als we naar de core business van colo’s kijken, zien we toenemende druk. Steeds meer ondernemers willen geen eigen hardware meer, maar een dienst afnemen,

www.rittal.nl

cloud dus. Colo’s kunnen, omdat er uiteenlopende hardware van derden in de racks aanwezig is, veel minder ver gaan in het terugdringen van het energieverbruik van zowel koeling als de hardware. Hierdoor neemt het prijsverschil tussen clouddiensten en een vergelijkbare hosted diensten in colo’s toe.“

Veranderingen bij colo’s Wat Raben schetst, lijkt een somber beeld voor alle colo-aanbieders. Daarbij horen twee belangrijke nuances. De eerste is dat hij een goede toekomst ziet voor een deel van de colo-markt. Er wordt namelijk steeds meer data gecreëerd en voor processen ingezet. Data die om voor de hand liggende redenen niet in een cloud omgeving of on premise kan worden opgeslagen en verwerkt. Er ontstaat een markt voor kleinere

sales@rittal.nl

0316 591 660

De tweede nuancering van Raben is dat de meeste colo-exploitanten al bezig zijn met een herziening van de businesscase. “Wij merken dat aan de vragen die we krijgen. Onder meer of we OCP of open 19” racks verkopen. Dat heeft te maken met de wens de business efficiënter uit te voeren en zo met de cloudaanbieders te kunnen concurreren. We zien ook meer belangstelling voor oplossingen zoals cold- of hotcubes, waarmee in colocaties verschillende zones worden gecreëerd. Dat biedt colo’s de mogelijkheid klanten met uiteenlopende wensen op het gebied van temperatuur en luchtvochtigheid te bedienen.” Tenslotte nog de vraag aan Raben wat zijn advies is voor datacenter- en serverruimtebeheerders. “De technische ontwikkelingen gaan snel en de eisen van en mogelijkheden voor koeling blijven veranderen. Daar moet je alert op zijn en je moet flexibel zijn daarop te kunnen inspelen. 20 MW-vermogen doen als 1 x 20 MW noem ik starheid en het vormt een risico. 2 x 10 MW of 4 x 5 MW staat voor flexibiliteit en het vermogen tussentijds te kunnen schalen.” @RittalNederland 47

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Koeling, luchtbehandeling en stroomoplossingen | Pim Hilferink

Sonja Boots, channel manager bij Schneider Electric

‘ Lokale apparatuur wordt in hoekje weggemoffeld’ Schneider Electric is een van de grootste fabrikanten van energiemanagementen koelsystemen en heeft een breed en diep portfolio op diverse niveaus in de datacentermarkt. “We helpen resellers met het verbreden en verdiepen van hun dienstverlening”, zegt Sonja Boots van Schneider Electric.

De fabrikant van energiemanagementen koelsystemen Schneider Electric bedient klanten als grote cloud- en serviceproviders rechtstreeks. Voor een groot deel van de partijen beneden deze omvang werkt het samen met een uitgebreid netwerk van IT-channel partners met het merk APC by Schneider Electric. “In de afgelopen jaren is dit ‘traditionele’ IT-landschap echter aan sterke veranderingen onderhevig”, zegt channel manager Sonja Boots van Schneider Electric. “Niet alleen is het porfolio veranderd op basis van de marktvraag, ook de rol van de resellers is een andere geworden. Ondanks de opkomst van de cloud, zien we dat veel data toch ook nog op verschillende locaties wordt opgeslagen. Bedrijven en IT-managers zijn geneigd om te denken dat ze ‘alles in de cloud’ hebben en dreigen daardoor het belang van een goed onderhouden fysieke infrastructuur op locatie uit het oog te verliezen.” “Data wordt nog steeds lokaal gegenereerd en (tijdelijk) opgeslagen en daarvoor is fysieke infrastructuur nodig”, vervolgt Boots. “Dat geldt niet alleen voor IT-ruimtes, maar ook voor bijvoorbeeld bijkantoren of productie-omgevingen waar sensoren data genereren. Er is altijd een lokaal data-knooppunt waar de verbinding met de cloud wordt gemaakt en dat onderdeel krijgt vaak nog onvoldoende aandacht. Maar juist die verbinding is cruciaal. We willen altijd en overal kunnen beschikken over de data die op kantoren of via het IoT

wordt gegenereerd. En dan is het vreemd dat die lokale servers, netwerkkasten of Wifi-routers ergens in een hoekje worden weggemoffeld, niet worden beheerd, beveiligd of redundant beschermd. Dat soort zorgeloosheid leidt ertoe dat de lokale IT een zwakke schakel in het geheel vormt. Er kunnen nog zoveel afspraken met serviceproviders worden gemaakt over databeschikbaarheid, maar als de fysieke kant op locaties niet goed wordt beschermd en beheerd, worden er fouten gemaakt en gaten in de beveiliging gecreëerd.”

MSP-programma “Voor die belangrijke zwakke plekken in de infrastructuur vragen we samen met onze IT-resellers nadrukkelijk aandacht bij de eindgebruikers. Dat komt ook tot uitdrukking in ons nieuwe Managed Service Provider (MSP)-programma dat begin oktober werd gelanceerd”, aldus de channel manager van Schneider Electric. “Resellers en IT-dienstverleners staan dichtbij hun klanten en zijn heel actief betrokken bij het leveren van diensten voor beschikbaarheid van de IT-netwerkapparatuur, maar we dagen ze graag uit om ook de fysieke laag daarin mee te nemen. Want hoe kunnen ze contracten afsluiten zonder dat zij precies weten hoe de fysieke infrastructuur in elkaar steekt en dus de SLA’s op die manier nodeloos worden gecompromitteerd?” “Vandaar dat we met ons MSP-programma bij deze problematiek aansluiten, zo-

dat resellers en IT-dienstverleners ook de UPS, koeling en intelligente PDU’s in hun SLA’s kunnen meenemen. Zo hebben zij in hun NOC een volledig inzicht en overzicht van hun virtuele én fysieke systemen en kunnen zij hun klanten helpen om de beschikbaarheid van het geheel beter te waarborgen.” Het programma werd al eerder in een aantal andere landen uitgerold, waaronder Duitsland, en is daar goed ontvangen. “Ik heb intussen al met diverse Nederlandse partners erover gesproken. De eerste reacties zijn heel positief, maar we zullen nog wel wat ‘missiewerk’ moeten verrichten om de aarzelingen waar we nu nog mee te maken hebben, weg te nemen. Dat zal zeker gaan lukken. Eindgebruikers verwachten volledige ontzorging van hun servicepartners en resellers kunnen hun contractwaarde verhogen door ook die fysieke laag mee te nemen en daarmee uiteindelijk de klanttevredenheid te verbeteren, omdat zij grip hebben op de gehele situatie bij hun klanten”, aldus Boots.

‘Ingebouwde ontzorging’ “Ons portfolio en het nieuwe MSP-programma vergemakkelijken het werk voor onze IT-dienstverleners, want na inschrijving en certificering krijgen zij een aantal connectoren waarmee zij de data uit onze producten via de IP-koppeling eenvoudig in omgevingen als Kaseya, Solar Winds of AVG kunnen integreren. Het programma is vooral interessant voor de (wat grotere)

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Aandacht voor goed functionerende en veilige fysieke laag blijft nodig’

IT-resellers die hun dienstverlening willen verbreden en verdiepen. Dat kunnen zowel traditionele IT-resellers zijn die kantoorautomatisering verzorgen, maar ook de leveranciers van networking- en storage-oplossingen. Networking is immers vaak het zwaartepunt van de IT-infra die op locatie blijft.” “We zien verder dat aan de edge-kant van het netwerk steeds meer data wordt gegenereerd. Er komen steeds meer connected devices die in het netwerk worden opgenomen, niet alleen afkomstig van kantoren, maar ook vanuit fabriekshallen, winkels of logistieke centra”, vervolgt channel manager Boots. “En om uiteenlopende redenen zal (een deel van) die data lokaal blijven vanwege bijvoorbeeld regelgeving of latency. Gezien de te verwachten datagroei, is het noodzakelijk dat er naar de aanwezige apparatuur wordt gekeken, die vaak uit niet op elkaar afgestemde onderdelen bestaat. Er zullen gestandaardiseerde kasten moeten komen met daarin stroom, koeling en stroomdistributie in één unit die betrouwbaar en voorspelbaar is en eenvoudig naar de MSP kan worden gekoppeld. Het is belangrijk dat wij, samen met onze resellers, aandacht blijven vragen voor een goed functionerende en veilige fysieke laag. Door de koppeling naar je NOC kun je als dienstverlener met proactieve en preventieve service storingen voorkomen en je daarmee van de loyaliteit van je klant verzekeren.” www.schneider-electric.com

Sonja Boots

Programma ElectricManaged Service Provider van APC by Schneider De voordelen van het MSP-programma steunen op vier pijlers: • Winstgevendheid: extra omzet door toevoeging stroombeheer aan het pakket en extra kortingen die exclusief zijn voor MSP-deelnemers • Support: snelle, geavanceerde pre- en postsales support specifiek voor MSP’s, proactieve monitoring en meldingen • Enablement: integratie met Remote Monitoring & Management (RMM) en Professional Services Automation (PSA)-oplossingen zorgt voor naadloze aansluiting op de business. Speciale trainingen en verkoopacties helpen bij omzetvergroting • Partnerervaring: laagdrempelige toegang, geen minimumvereisten voor deelname. De Managed Services Certificering vormt de basis voor het ontwikkelen en promoten van de integratie van fysieke infrastructuurmanagement in het dienstenportfolio en zorgt voor groeiende terugkerende abonnementsomzet. Beheer en herstel op afstand verminderen het aantal bezoeken op locatie en verlagen de operationele kosten. Tevens zorgt beheer op afstand voor snellere probleemoplossing. Professioneel beheer schept een vertrouwensband en biedt toekomstige business kansen. Resellers hebben de keuze uit twee certificeringstracks: • Managed Service Provider Sales Associate. Deze basiscertificering kan volledig online worden behaald. De track is specifiek bedoeld voor partners die een grotere expertise willen ontwikkelen op het gebied van stroom en koeling. Klanten zijn op zoek naar basisadvies en bewezen producten en oplossingen op dit terrein. • Managed Service Provider Sales Professional. Deze geavanceerde training vergt extra studieuren. Na afronding zijn de cursisten competente en zelfstandige partners die in staat zijn om complete beheerde stroom- en koelingsoplossingen te ontwerpen. Ook kunnen zij pre-sales services met toegevoegde waarde bieden. Klanten zien hen als vertrouwde experts op het gebied van beheerde stroom- en koelingsoplossingen. Het Managed Service Provider-programma staat open voor zowel bestaande als nieuwe partners van Schneider Electric.

info@schneider-electric.com

023 512 4124

@schneiderelec.nl 49

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Koeling, luchtbehandeling en stroomoplossingen | Redactie

CyberHub ECO.DC van Stulz biedt optimale inrichting van datacenters

DCIM-systemen geven snelle, duidelijke en complete datacenterinformatie

Het aantal datacenters groeit en ook de belasting van datacenters zelf neemt toe. Om datacenters veilig en feilloos te laten opereren, hebben beheerders steeds meer informatie nodig. Datacenter Infrastructure Management (DCIM)-software zoals van Stulz Digotronic Software helpt daarbij. Datacenter Infrastructure Management (DCIM)-software wordt binnen de datacentersector steeds vaker ingezet om informatie te verschaffen over de stand van de infrastructuur binnen datacenters. Voor deze toenemende belangstelling zijn twee redenen. De eerste reden is dat de processen binnen datacenters steeds omvangrijker en complexer worden. De hardware wordt steeds intensiever belast. Overzicht houden over wat er zich afspeelt, wordt daarom steeds belangrijker. De tweede reden is dat aan de exploitatie van datacenters steeds hogere eisen worden gesteld. Vooral het management van de energievraag, temperaturen en airflow vergt permanent aandacht. Afnemers zullen immers geen genoegen nemen met een te hoge temperatuur of een ontoereikende beschikbaarheid van elektriciteit. Daarnaast spelen de toenemende eisen rond de uitstoot van warmte en reductie van het energieverbruik een rol. Datacenterexploitanten moeten dus met veel factoren rekening houden. Zij kunnen zich daarbij geen fouten permitteren. Storingen die door slecht management worden veroorzaakt, kosten omzet en klanten. Ze zijn ook nog eens slecht voor de langere termijn omdat het imagoschade oploopt.

Focus op datacenters De softwareoplossing CyberHub ECO. DC van Stulz Digitronic Software is een DCIM-systeem dat bij uitstek geschikt is om datacenterexploitanten of beheerders van serverruimtes permanent op de hoogte te houden van alle essentiĂŤle informatie. Stulz Digitronic Software is een joint venture van Stulz en Digitronic Automationanlagen. Stulz is in de sector een bekende naam. Het in 1947 opgerichte bedrijf is specialist op het terrein van airconditioning- en luchtbevochtingstechnologie. Sinds 1971 heeft het focus aangebracht op het produceren ten behoeve van de datacenter- en telecomsector. Deze sectoren wordt vanuit vestigingen in 19 landen door ruim 2.300 medewerkers bediend. Door die focus en permanente aandacht zag Stulz ook de vraag in de markt voor meer management tooling toenemen. Dat heeft geleid tot de joint venture met Digitronic Software en een recent verder uitgebreid DCIMpakket dat drie functies omvat.

3D maakt inzichtelijk Het DCIM-systeem CyberHub ECO.DC is om te beginnen geschikt voor ieder type datacenter- en serverruimte. Daarmee onderscheidt het zich van andere DCIM-

softwareoplossingen die specifiek voor bijvoorbeeld grote datacenters of kleine on premise serverruimtes zijn ontwikkeld. Het biedt eindgebruikers de mogelijkheid de ruimte in 3D te visualiseren. Dat is erg belangrijk om echt te kunnen doorgronden wat de componenten en processen in een datacenter of serverruimte zijn. Verder kunnen belangrijke factoren als temperatuurprofielen en air-flow worden toegevoegd. Daardoor kunnen met enkele klikken 3D-warmtebeelden worden gemaakt, die waarmee snel hotspots kunnen worden gesignaleerd en vervolgens worden verholpen. Dergelijke features maken het optimaal inrichten van bestaande ruimtes een stuk eenvoudiger. Met de software kan ook de impact van uitbreidingen van de bestaande ruimtes of het plaatsen van nieuwe, andersoortige, hardware op zowel de temperatuur en airflow als vloerbelasting vooraf worden vastgesteld. Risicoâ&#x20AC;&#x2122;s worden zo op voorhand duidelijk en te elimineren voordat er schade ontstaat. Het is zelfs mogelijk de impact van een uitbreiding op het meerverbruik van stroom en koeling nog voor er fysiek een wijziging is doorgevoerd zeer nauwkeurig te bepalen.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

De CyberHub ECO.DC DC-oplossing van Stultz

De andere belangrijke eigenschap van CyberHub ECO.DC is dat het permanent de hardware en de omgeving monitort. Deze monitoring is essentieel om een 24/7 storingsvrije operatie mogelijk

vatten alle relevante data, diagrammen en de alarmhistorie. Ze worden op servers bewaard en automatisch of handmatig verzonden. De lay-out van de rapportages kan aan de huisstijl worden aangepast.

DCM-software verduidelijkt informatie over datacenterprocessen

Met het DCIM-softwaresysteem van Stulz is verder ook het vereenvoudigen van een groot aantal dagelijkse taken voor zowel de beheerders van datacenters, facility managers als airconditioning specialisten mogelijk. De software laat zich door iedereen makkelijk installeren en beschikt daarvoor over een gebruiksvriendelijk en simpele interface. Het systeem is compatibel met een groot aantal protocollen en building managementsystemen die in de datacentersector worden toegepast, zoals Modbus, Mbus en SNMP. Bestaande systemen kunnen ook via interfaces met CyberHub ECO.DC communiceren.

te maken. Dat is immers de voorwaarde die aan elk datacenter en serverruimte wordt gesteld. De monitoring omvat de airconditioning, temperatuur, luchtdruk, UPS- en PDU-systemen en wordt via een overzichtelijk operator interface aan de gebruikers beschikbaar gesteld. Vanzelfsprekend is er de mogelijkheid alerts in te stellen en op verschillende manieren te vesturen. Statusberichten worden automatisch aangemaakt en be-

www.stulz-benelux.com

Versies De CyberHub ECO.DC-software is in twee versies leverbaar. Beide versies zijn browser based. Er is een lokale VM compatible serverinstallatie mogelijk voor wie de data in de eigen omgeving

info@stultz.nl

wil of moet houden. De andere optie is een SaaS-model. Voor deze optie wordt gebruik gemaakt van een in Duitsland gehoste cloudomgeving. Al het verkeer tussen de eindgebruikers en de cloud is vanzelfsprekend encrypted. De oplossing is gecertificeerd naar DIN 50001. Het doel van CyberHub ECO.DC is eindgebruikers een compleet en helder overzicht te geven van de prestaties van het complete datacenter of de gehele serverruimte. Die kennis stelt hen in staat de juiste beslissingen te nemen over optimaal gebruik van vloeroppervlak, hardware en infra. Door daar de benodigde energie en koelingscapaciteit op af te stemmen, wordt het mogelijk datacenters of serverruimtes te beheren op basis van kosteneffectiviteit en tegelijkertijd maximale betrouwbaarheid. Zoals al genoemd, is CyberHub ECO.DC geschikt voor datacenters en serverruimtes, ongeacht de grootte. Omdat het zo veel kan meten en monitoren, wordt het ook in bijzondere locaties ingezet, zoals clean rooms en laboratoria.

020 545 1111 51

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Koeling, luchtbehandeling en stroomoplossingen | Michiel van Blommestein

Guido Neijmeijer, Country Manager Benelux, Vertiv

‘Edge computing staat op doorbreken’

Edge computing helpt de afstand van datacenters tot eindgebruikers te verkleinen. Niet alleen aanbieders van clouddiensten zien hiervan de noodzaak, ook leveranciers spelen er steeds meer op in. “Klanten eisen hetzelfde van hun ‘edge-datacenter’ als van hun gewone datacenter”, zegt Guido Neijmeijer van Vertiv. Netwerken worden weliswaar steeds sneller, maar nog steeds kunnen ze niet altijd mee met de eisen die cloudapplicaties aan de infrastructuur stellen. Het moet allemaal realtime en vertragingen zijn een regelrechte dealbreaker. Daarom proberen steeds meer cloudaanbieders de fysieke afstand tussen diensten en de klanten zoveel mogelijk te verkleinen en de grote spelers lopen daarin voorop. Dat is waar edge computing in het spel komt. Oorspronkelijk gaat het hierbij om een compute-model waarbij zoveel mogelijk processorkracht van clients wordt aangewend. Via peer-to-peer wordt ondervangen dat deze apparaten niet altijd aan staan. In de context van datacenters is edge computing het concept van de bouw van compacte, gespecialiseerde faciliteiten die de centrale, groot opgezette traditionele datacenters ondersteunen. Organisaties willen dit soort datacenters steeds vaker ook zelf opzetten om specifieke applicaties te kunnen draaien. Videoconferencingsystemen die haperen, raken bijvoorbeeld meteen hun toegevoegde waarde kwijt en dan zijn dergelijke extra centra voor rekenkracht meer dan nodig.

Edge computing bestaat als term dus al een tijdje, maar pas nu dringt de trend echt door tot de datacentermarkt. “Het is makkelijk om verdwaald te raken in die constant nieuwe ontwikkelingen en terminologie”, geeft country manager Benelux Guido Neijmeijer van Vertiv toe. “Soms mis je daardoor de technologieën die echt impact hebben op de business.” Edge valt volgens Neijmeijer in deze categorie, terwijl bedrijven als Vertiv daar al langer op anticiperen.

maken van een centraal datacenter die soms vele kilometers verderop ligt”, aldus de country manager.

Drie strategieën De complexiteit zit ‘m vooral in het ondersteunen van gedistribueerde modellen. Daarvoor moet je ICT kunnen ondersteunen in ruimtes die daar op het eerste gezicht niet altijd even geschikt voor zijn. Ook is de kennis niet altijd aanwezig. De complexiteit kan fu-

‘ Edge computing is nieuwe categorie in datacentermarkt’ Ze moeten ook wel, want edge is van grote invloed op de manier waarop datacenters moeten worden ingericht. “Eigenlijk is het allemaal heel logisch. We creëren meer data aan de randen van het netwerk, dus hebben we daar meer infrastructuur nodig.” Meer nog dan voor traditionele datacenters geldt voor edge-faciliteiten dat ruimte van groot belang is. “Het is gewoon niet meer logisch om jezelf helemaal afhankelijk te

nest zijn. Dat maakt het ook voor leveranciers een uitdaging, omdat zij niet zomaar met een generiek portfolio van producten aan kunnen komen zetten. “Het is geen nieuwe technologie. Het is een hele nieuwe categorie in de datacentermarkt”, aldus Neijmeijer. De oplossingen zijn daardoor erg divers en moeten faciliteiten kunnen ondersteunen van 1 MW, maar ook enkele racks die in achterkamertjes zijn weggestopt

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ We hebben meer infrastructuur nodig aan de rand van het netwerk’

Guido Neijmeijer

en misschien een kiloWatt verbruiken. Een edge-opstelling in de bezemkast van een winkel verschilt enorm van een opstelling in een fabriek. “We hebben daarom drie strategieën om edge computing voor klanten te vereenvoudigen. We ondersteunen onze partners om te beginnen in de volledige lifecycle. Eindklanten hoeven zich dus niet zelf met complexiteit bezig te houden.” Zo biedt Vertiv een Power Assurance Packagedienst aan die niet alleen de installatie van een UPS bestrijkt, maar ook on-site ondersteuning en een garantie van vijf jaar voor onderdelen en arbeid. Daar bovenop zitten de optionele Vertiv LIFE Services, waarbij het bedrijf 24/7 remote monitoring en data-analyse biedt om de beschikbaarheid van de apparatuur te maximaliseren. De tweede strategie is het bieden van vooraf geïntegreerde, compacte systemen. Zo biedt Vertiv sinds het voorjaar de Vertiv SmartCabinet op de Europese markt. “Het snel uitrollen en inrichten van installaties om te voldoen aan de groeiende vraag, is momenteel een steeds groter wordend probleem. Met

www.vertiv.nl

de SmartCabinet biedt Vertiv daarom ‘een simpel, slim systeem met koeling, stroomdistributie, monitoring, infrastructuurbeheer en een efficiënte Liebert UPS’. De derde component die de leverancier voor edge-systemen levert, zijn oplossingen voor remote visibility en toegangscontrole van buiten. Daarmee kunnen de systemen op afstand worden beheerd en blijft het overzicht behouden, aldus Neijmeijer. In die laatste categorie past de introductie van de Avocent ACS800, een seriële console voor bewaking op afstand en beheer van Internet of Things-connectiviteit. “De console biedt de mogelijkheid om locaties aan de rand van het netwerk op afstand te verbinden met bewakingssensoren, USB-apparaten en andere gebouwbeheersystemen zoals geautomatiseerde transfer-switches en HVAC-systemen”, zegt de country manager Benelux van Vertiv.

Partners Zoals eerder genoemd spelen partners bij Vertiv een belangrijke rol. Zij kun-

bnl.sales@vertivco.com

076 578 1600

nen immers een goed deel van de complexiteit bij klanten uit handen nemen. Maar ook de verkoop van de vooraf geïntegreerde apparatuur is een onderdeel waar de partners een belangrijke rol gaan spelen. Klanten, zo herhaalt Neijmeijer, eisen namelijk in toenemende mate hetzelfde van hun ‘edge-datacenter’ als van hun gewone datacenter. Zaken als beschikbaarheid en betrouwbaarheid zijn van groot belang. De verantwoordelijk manager die dat allemaal vorm geeft in Nederland is Peter Branbergen. De strategic channel manager IT Solution Benelux is actief sinds februari van dit jaar. Hij heeft de strategie volgens Neijmeijer gestroomlijnd, waarbij de nadruk ligt op de mogelijkheid om apparatuur centraal te bestellen. Met een compleet nieuw partner-portaal en -programma wordt de nadruk gelegd op selectieve uitbreiding van het verkoopkanaal. Daarbij staat het partnership en de exclusiviteit centraal waarbij aandacht en focus op projecten het uitgangspunt is. “Het fundament lag er al, maar de details zijn nu ook allemaal ingekleurd”, zegt Neijmeijer. @VertivCo_BNL 53

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Michiel van Blommestein

Langzame maar gestage opmars van lithium-ion in UPS-systemen

Li-ion accu’s binnenkort in datacenters?

Op het eerste gezicht is er weinig beweging in de markt van elektrotechnische componenten voor datacenters. Leveranciers zijn actief met het verbeteren van DCIM-software en integratie zodat apparaten naadloos samenwerken. Maar noodstroomvoorzieningen verschillen ‘onder de motorkap’ niet zo veel van elkaar. De komende jaren kan daar echter verandering in komen. Wie één UPS heeft gezien, heeft ze allemaal gezien. Op technisch vlak is de rol van de UPS door de jaren ook nauwelijks veranderd. Wanneer het mis gaat, moet de UPS de infrastructuur in de lucht houden tot de aggregaten aanslaan. Dat laat niet veel ruimte voor innovatie. Nog steeds maken UPS’en gebruik van loodzuuraccu’s. Een beetje UPS gaat nog steeds 15 jaar mee, waarbij de accu na zeven of acht jaar één keer moet worden vervangen. Loodzuuraccu’s zijn bovendien zwaar, zoals iedereen die zijn auto-accu een keer heeft vervangen zal beamen, en ze nemen veel ruimte in.

Duur Wie erover nadenkt, zal dat opvallend vinden. De technologie om UPS’en te verbeteren bestaat immers al een goede twintig jaar en wordt voortdurend verbeterd.Lithium-ion-accu’s, bekend van de mobiele telefoon, laptops en, recenter, elektrische auto’s, kunnen veel meer ontladingen aan voor ze moeten worden vervangen en bieden andere voordelen. Eigenlijk heeft Li-ion maar één groot nadeel ten opzichte van loodzuur: de aanschafprijs. Een Liion-accu is nog steeds twee tot drie keer duurder dan een conventionele loodzuuraccu”, zegt Bart Nieuwenhuis, AC Power salesmanager Benelux bij Vertiv. “Daar komen extra transportkosten bovenop, want de regels voor het vervoer van lithium-ion-accu’s zijn door ontbrandingsgevaar strenger dan voor loodzuuraccu’s.”

Het begint bij de Edge Toch is Li-ion bezig aan een opmars. In de komende acht jaar zal Li-ion 40 procent van het marktaandeel veroveren, zo heeft de energie-afdeling van marktverkenner Bloomberg recent becijferd. Grote leveranciers als Schneider Electric en Vertiv hebben de laatste paar jaar UPS’en op basis van Li-ion op de markt gebracht. Vooral in de VS begint het populair te worden.

De ene dag werken loodzuuraccu’s, de volgende dag geven ze de geest De hamvraag is: waarom nu? Zoals eerder beschreven, is de functie van een UPS niet wezenlijk veranderd. Maar dat geldt niet voor de datacenters. Die beginnen steeds diverser te worden. De rekenkracht wordt minder gecentraliseerd in grote faciliteiten, ook al worden deze ook nog steeds gewoon gebouwd. Omdat applicaties steeds meer eisen en latency daarbij een uitdaging is, wordt er vaker voor gekozen om de serverkracht dichter bij de eindgebruiker te zetten. Edge computing, zoals dit wordt genoemd, wordt ook elders in dit dossier beschreven en

gaat uit van compactere, meer gespecialiseerde datacenters. Meer nog dan bij ‘gewone’ datacenters is vloerruimte bij deze datacenters van groot belang. Racks moeten volledige omgevingen kunnen huisvesten, met alle onderdelen van dien: servers, storage, maar ook het elektrotechnische gedeelte. “Daar telt iedere centimeter in het rack”, legt Nieuwenhuis uit. “Je hebt ook te maken met kleinere batterijvermogens, waardoor de relatieve kostbaarheid van een lithium-ion-accu gedeeltelijk wegvalt.” Een kleinere accu laat uiteindelijk meer ruimte voor onderdelen die daadwerkelijk wat toevoegen aan de functie van de ruimte.

Andere voordelen Daar komt bij dat Li-ion robuuster zijn en meer temperatuurfluctuaties aankunnen. Dat maakt dat je de apparatuur nog dichter bij elkaar kunt zetten omdat je minder rekening hoeft te houden met warmte. Een Li-ion-accu houdt zijn vermogen langer vast dan een loodzuuraccu en hoeft dus veel minder vaak te worden vervangen. De kosten liggen op de zeer lange termijn dus lager dan bij loodzuuraccu’s. Daar zit echter een maar aan: de UPS zelf zal tijdens zijn levensduur misschien één keer van accu moeten wisselen, dus het aantal vervangingen is hoe dan ook beperkt. Alle Li-ion-accu’s zijn uitgerust met Battery Monitoring Systems (BMS) die

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Li-ion verovert komende jaren 40 procent van de markt

de gezondheid van de accu precies bijhouden. Beheerders hebben daardoor meer zicht en controle over de apparatuur, en weten zeker dat een UPS bij een storing zijn werk gaat doen. Deze systemen zijn voor Li-ion noodzakelijk om te voorkomen dat ze vlam vatten. Een voordeel uit een nadeel dus. Hoe dan ook zijn loodzuuraccu’s vrij onvoorspelbaar. De ene dag lijkt alles het te doen, de volgende dag geven ze de geest.

Nanotechnologie Het laatste element dat vooral op de langere termijn in het voordeel van Li-ion gaat spreken, is dat de technologische ontwikkeling in een stroomversnelling is geraakt. Waar eerst de smartphone de ontwikkeling van betere en vooral compactere Li-ion-accu’s dreef, draait de R&D nu vooral op de interesse voor elektrische auto’s. Gevolg is dat het vermogen omhoog gaat, maar ook dat de prijs zakt. Een Li-ion-accu is dus nog steeds minstens twee keer zo duur als een loodzuuraccu, maar een paar jaar geleden

hadden we het nog over een factor vier of vijf. En het heeft de potentie bestaande nadelen van Li-ion in de toekomst weg te nemen. De Tsjechische startup HE3DA maakt bijvoorbeeld sinds een jaar of twee furore met een werkend concept van Li-ion-accu’s gebaseerd op nanotechnologie. “De accu heeft een responstijd van enkele milliseconden op het netwerk, dus het is zeer geschikt voor noodstroom”, zo zegt HE3DA’s oprichter Jan Prochazka. “Het staat altijd klaar om energie te leveren.” Bovendien zorgt de nanotechnologie voor verminderde ontvlambaarheid in de Liion-accu, wat een belangrijk nadeel wegwerkt.

Adders onder het gras Toch blijven voor Li-ion enkele uitdagingen bestaan, en dan gaat het niet alleen over de aanschafkosten. Om te beginnen spelen Li-ion-accu’s nu primair een andere rol dan dat ze in een UPS zouden doen. In kleinere elektronica en in elek-

trische auto’s moeten de accu’s vooral zoveel mogelijk capaciteit hebben, maar ook behouden na meerdere ontladingen. Accu’s in smartphones ontladen soms meerdere malen per dag, en met elektrische auto’s is dat niet anders. Anders dan loodzuuraccu’s verliezen li-ion-accu’s na meerdere ontladingen geen capaciteit. Maar sommige UPS’en zullen tijdens hun hele levenscyclus niet één keer ontladen. Dat belangrijke voordeel van Li-ion boven loodzuur is voor toepassing in datacenters dus niet relevant. Voorlopig zullen Li-ion en loodzuur dus gewoon naast elkaar blijven bestaan. Maar resellers moeten niet vreemd opkijken als hun leveranciers modellen gebaseerd op Li-ion gaan leveren. Afhankelijk van de klant en vooral het soort datacenter zullen ze dan voor een keuze moeten staan. Daarbij is het belangrijk om aan te tekenen dat de ontwikkelingen van Li-ion zo snel gaan, dat het moeilijk te zeggen is waar de technologie over een paar jaar staat.

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Netwerken en connectiviteit | Pim Hilferink

Sander Bakker, channel manager van Brocade

‘ Intelligente automatisering essentieel in datacenters’

De bouwstenen van een digitale organisatie zijn netwerk-centrisch. Een traag netwerk of tijdrovend beheer, vertragen de digitale transformatie. “Intelligente automation van infrastructuur voorkomt deze problematiek in datacenters”, denkt Sander Bakker van Brocade.

Digitale Transformatie maakt IT-infrastructuur noodzakelijk waarmee bedrijven snel kunnen inspelen op veranderende omstandigheden. Datacenters zijn daar een exponent van. “In het datacenternetwerk zijn drie eigenschappen van belang”, opent sales manager Sander Bakker van Brocade zijn betoog. “Infrastructuur moet kunnen schalen door de toename van virtualisatie en het aantal virtuele servers. Het moet open zijn, want openheid accelereert innovatie, reduceert vendor lock-in en redu-

Vier netwerklagen Bakker legt uit dat een datacenternetwerk bestaat uit vier technologielagen. De eerste laag is de high performance switching en routing met daarboven een laag 2 fabric (Brocade: een VCS ethernet fabric) die schaalt naar 10.000 servers of een laag 3 fabric op basis van BGP (IP fabric) die schaalt naar meer dan 500.000 servers. De derde laag bestaat uit automation en visibility waarbij de automation afhankelijk is van de juiste input: de visibility. Die visibility maakt het mogelijk dat netwerkver-

‘ Datacenternetwerken automatiseren kan alleen met juiste infrastructuur en tools’ ceert kosten. En het datacenternetwerk moet geautomatiseerd zijn. Handmatig beheer van devices is in het digitale tijdperk volstrekt achterhaald.” We moeten volgens Bakker dus toe naar een situatie waarbij dagelijkse routinetaken worden geautomatiseerd en direct in lijn zijn met de doelstellingen van de organisatie. Dit heet ‘Intent-based networking’ door middel van network lifecycle management. Dit beheer bestaat uit provisioning, validation, troubleshooting en remediation.

keer kan worden geoptimaliseerd en hiervoor heeft Brocade de Flow Optimizer. Er kan ook actie worden genomen op basis van de Brocade SLX Insight architecture, waarbij een Guest VM het mogelijk maakt om monitoring- en analyse applicaties in de switch zelf te draaien. De bovenste laag in het netwerk is een netwerkvirtualisatielaag ofwel network overlay.

Ethernet- of IP-fabric? De belangrijkste keuze is het soort fabric dat men wil implementeren, stelt

Bakker. “Brocade biedt de keuze tussen een VCS Ethernet fabric en een IP fabric. Een Ethernet Fabric, onze VDX switching lijn, kenmerkt zich door ware democratie”, vervolgt Bakker. “Elke switch is gelijk aan de andere switch. De architectuur is plat, er is geen hiërarchie en er is geen single point of failure. Het is self forming en self healing. Alle paden zijn gelijk en beschikbaar. Verder kenmerkt het zich door gedistribueerde intelligentie. Elke poort is op de hoogte van elke andere poort in het fabric. Dit betekent dat workloads automatisch kunnen worden verplaatst zonder tijdrovende, handmatige werkzaamheden.” Automatisering zit dan ook ingebakken in het fabric. Wanneer een poort uitvalt, kan de workload automatisch worden verplaatst naar een andere poort. Wanneer een bedrijf de bandbreedte wil verdubbelen, hoeft het niets te configureren anders dan een extra kabel tussen twee switches te pluggen via self forming trunks. Daarnaast integreert het met VMware vCenter. Dit zorgt voor zero -touch VM discovery, configuratie en mobility. Zero touch provisioning en zero touch scale out maken de automatisering compleet. Door het gebruik maken van een Ethernet Fabric wordt dus een groot aantal taken standaard ‘ontzorgd’ en daarom noemt Brocade dit ook wel ’on-box automation’.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

perkte resources beschikken. Elke suite is specifiek ontwikkeld om een veelvoorkomende set taken in een door Brocade geteste ‘set’ bij elkaar te brengen en zo een DevOps manier van werken te introduceren zonder zelf een ontwikkelaar te hoeven zijn.” De beschikbare automation suites zijn momenteel de Network Essentials suite die zorgt voor basale netwerkautomatisering. De suite Datacenter Fabrics biedt netwerk lifecycle automation voor laag 2 en laag 3 fabrics, en dan is er nog de suite Internet Exchange Points die automatisering voor Internet Exchanges biedt. “Elke suite bevat workflows, services, sensors, actions, rules en documentatie. De BWC Automation Suites bieden out-of-the-box network lifecycle automation”, zegt Bakker.

Sander Bakker

500.000 servers Een IP fabric uit de VDX en SLX switching lijn van Brocade kenmerkt zich door de schaalbaarheid tot wel 500.000 servers. Tegelijkertijd worden failure domains verkleind, de redundancy verhoogd en biedt het multivendor support. “Met een IP fabric brengen we, op basis van BGP, routing naar de Top of Rack in het datacenternetwerk. Dit zorgt voor de Equal Cost Multi-Pathing (ECMP) in het datacenter”, stelt Bakker. “Veel applicaties in het datacenter hebben ook laag 2 connectiviteit nodig tussen de racks. We gebruiken VxLAN dan als een schaalbare Laag 2 overlay over Laag 3. Dit kunnen we verder automatiseren met behulp van BGP EVPN dat fungeert dan als control plane voor de VxLAN-tunnels. Het biedt dan controllerless VxLAN-tunnels die schalen, redundant zijn en snel convergeren.”

Brocade Workflow Composer Bakker: “Om een IP fabric verder te automatiseren kunnen we gebruik maken van de Brocade Workflow Composer. Deze zorgt in combinatie met de Brocade Automation Suites voor het network lifecycle management. De Workflow Composer is een cross-domain automation platform die taken reduceert

www.brocade.com

van weken of dagen tot minuten of seconden via open workflows. Deze vertalen handmatige werkzaamheden in IT-services en doen dat cross-domain. Dus niet alleen voor het netwerk maar ook voor computing, storage en security. De Workflow Composer ontvangt informatie uit de verschillende domains via sensoren. Op basis van geïmplementeerd ‘rules’ kunnen volgens het ‘if this, then that’ principe bepaalde acties worden uitgevoerd. Workflow Composer integreert gemakkelijk met elk datacenterproces en beschikt over meer dan 2.000 pre-built cross domain integraties van onder meer Amazon Web Services en Ansible tot VictorOps en Zendesk ticketing. Zo hoeft het wiel niet telkens opnieuw te worden uitgevonden.”

Automation Suites Om snel gebruik te kunnen maken van de kracht van Brocade Workflow Composer zijn er ook Automation Suites die turnkey automation bieden voor de meest uitgevoerde netwerk lifecycle management taken. Ze bieden alles voor het automatiseren van netwerk provisioning, validation, troubleshooting en remediation. Bakker: “Automation suites zijn ideaal voor IT-organisaties die beginnen met automation maar over be-

emea-info@brocade.com

020 890 8700

Goede visibility Om automation direct in lijn te brengen met de doelstellingen van organisaties moet deze beschikken over realtime informatie. “De Brocade SLX Insight architecture kan hier binnen de switch voor zorgen maar we kunnen ook gebruikmaken van onze packetbroker, dan wel virtuele packetbroker”, legt Bakker uit. “Informatie wordt hierbij verzameld vanuit diverse TAP’s, vTAP’s en spanpoorten in het netwerk en die vervolgens kopiëren naar analyse tools, zoals network performance monitoring tools, application performance monitoring tools, intrusion detection/prevention tool mirror en forensics. Informatie kan hierbij worden gefilterd zodat alleen relevante informatie wordt doorgegeven aan een analysetool. De analysetools kunnen vervolgens weer worden geïntegreerd met de Brocade Flow Optimizer om dynamisch netwerkverkeer en flows aan te passen op basis van de gedane analyse. Kort en goed: intelligent automatiseren van datacenternetwerken is alleen mogelijk met de juiste netwerkinfrastructuur en tools. ”Brocade en haar partners bieden organisaties daarbij graag een professionele helpende hand”, zo besluit Bakker. @brocade 57

DE PERFECTE OMGEVING VOOR UW DATA COLOCATIE MET EXTRA BEVEILIGING

maincubes B.V.

+31 20 7880 380

info-nl@maincubes.com

Met een netwerk van state-of-the-art datacenters in Europa, biedt maincubes veilige en flexibele datacenter oplossingen aan voor bedrijven uit verschillende industrieĂŤn. Via het SecureExchange platform verbindt maincubes haar klanten en partners wereldwijd, waarbij er gebruikt wordt gemaakt van directe connectiviteit en cloud services. maincubes services zijn zeer veilig, efficiĂŤnt en gebruiksvriendelijk.

maincubes.com

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Interview | Rashid Niamat

Gaby Lips, managing director van Arcadiz

‘ We kijken naar meer dan alleen glasvezels’ Als datacenterspecialist presenteert Arcadiz zich steevast als een ‘kennishuis’. “We analyseren ook de processen en datastromen die binnen datacenters plaatsvinden”, vertelt managing director Gaby Lips. De optische netwerkintegrator heeft veel kennis van connectiviteit. Het bedrijf zorgt er al meer dan 18 jaar voor dat serverruimtes en datacenters in de Benelux op de juiste wijze met elkaar worden verbonden en naar het internet worden ontsloten. “Onze specialiteit betreft alles dat te maken heeft met het ontsluiten van dergelijke gebouwen en ruimtes”, zegt managing director Gaby Lips van Arcadiz. “Om advies te kunnen geven en plannen te kunnen opstellen, kijken we naar meer dan de glasvezels. We analyseren ook de processen en datastromen die in die ruimtes plaatsvinden.” Daarmee onderscheidt de specialist zich van partijen die zich ofwel focussen op de binnenkant van gebouwen ofwel op de connectiviteit tot aan de buitenmuur. De specialist kijkt naar de externe communicatie tot en met de koppelvlakken in de gebouwen zelf en ook naar de datastromen die van binnenuit naar de koppelvlakken worden geleid.

Veel vraag Er is veel vraag naar dat specialisme. “Omdat we verder kijken dan de glasvezels, kunnen we beter invulling geven aan onder andere de kwaliteits- en security-eisen. Die eisen staan steeds vaker bovenaan de agenda”, legt de managing director uit. Op de vraag of dat een trend is, antwoordt Lips bevestigend. Hij merkt er wel bij op dat het zeker niet de enige ontwikkeling is die de

www.arcadiz.com

optische netwerkintegrator waarneemt. “We zien ook dat bandbreedte op zichzelf minder een issue is. De beschikbaarheid en verdere uitrol van glasvezel maakt dat die discussie naar de achtergrond verschuift. Daarvoor in de plaats komen hogere eisen aan de verbinding. Lagere latency, hogere beschikbaarheid en veel veiligheid zijn zaken waar Arcadiz permanent mee te maken heeft.”

Werkwijze Elk project, nieuwbouw, uitbreiding of migratie, begint voor Arcadiz met onderzoek. Het bedrijf beschikt over een uitgebreide en unieke database met de

stuk voor stuk aspecten die veel kennis vergen en hier komt ook weer het ‘kennishuis’ naar voren. De ongeveer 30 medewerkers van Arcadiz weten van de hoed en de rand als het gaat om alles dat met glasvezel kan worden verbonden en wat erover kan worden verstuurd. Arcadiz richt zich nadrukkelijk niet op een handvol multinationals maar bedient volgens Lips grote en kleine klanten. Datacenters voor hosting behoren al tot de klantenkring. De expertise van de optische netwerkintegrator en het meedenken over alle aspecten van de connectiviteit op basis van uitgebreide kennis, is ook voor dit type bedrijven zeer goed bruikbaar.

‘ Bandbreedte is minder een issue’ glasvezelinfrastructuur van de Benelux waarmee de mogelijkheden op elke locatie worden bepaald. De volgende stap is vanaf de applicatielaag kijken hoeveel capaciteit er nodig is en naar welke richtingen, wat de groeiscenario’s van de onderneming zijn en wat daar de gevolgen van zijn voor het volume van data. In dat proces wordt vanzelfsprekend continu gekeken naar security, encryptie, integriteit, redundantie. Het zijn

info@arcadiz.nl

030 889 2094

Gaby Lips

@ArcadizNetworks 59

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Netwerken en connectiviteit | Edwin Feldmann

Chris de Jongh, CEO van IT-Ernity Group

‘ Met OpenStack kun je alles bouwen’

Als Nederlandse hostingprovider moet je het nét even anders doen om op te vallen tussen de grote Amerikaanse partijen in de public cloud-markt. CloudVPS draait haar clouddiensten volledig op OpenStack. “Het platform is onlangs vernieuwd en gebruikt de allernieuwste technologie”, aldus CEO Chris de Jongh.

CloudVPS bestaat sinds 2006 en is in 2014 overgenomen door de IT-Ernity Group. Sinds de overname kan het bedrijf naast private, public en hybrid cloud ook aanvullende diensten als managed hosting en managed connectivity bieden. VPS- en clouddiensten op basis van OpenStack zijn echter de hoofdactiviteit van het bedrijf. “Drie jaar geleden zijn we als eerste in Nederland begonnen met OpenStack als technologie voor onze public cloud. Dat was echt pionieren”, vertelt Chris de Jongh van de IT-Ernity Group. “Er is veel ontwikkeld om het OpenStack-platform als public cloud, inclusief een eigen ontwikkeld webbased dashboard, te kunnen aanbieden. Maar in 2016 hebben we besloten een nieuw OpenStack-platform te bouwen”, vertelt De Jongh. “Daar zijn we driekwart jaar mee bezig geweest en hebben er flink in geïnvesteerd. We hebben ook onze kennis en ons OpenStack-team verder uitgebreid.” Het resultaat daarvan is het nieuwe OpenStack-platform van CloudVPS dat in juli dit jaar is geïntroduceerd. “Met dit nieuwe OpenStack-aanbod nemen we een enorme voorsprong op het gebied van technologie en nieuwe features die we bieden. Verder heb-

ben we een enorme netwerkcapaciteit toegevoegd zodat de klant zich over beschikbaarheid en performance geen zorgen hoeft te maken. Ik ben heel benieuwd hoe de markt ons daarin gaat volgen.”

OpenStack en Lego OpenStack is voor ontwikkelaars als een Legodoos, legt De Jongh uit. “Zonder veel gedoe kun je er heel veel diensten mee bouwen. OpenStack heeft allerlei bouwblokken waar softwareontwikkelaars van alles mee kunnen maken.” Het nieuwe CloudVPS OpenStack-platform is gebaseerd op Mitaka, dat is de codenaam van de allernieuwste versie van OpenStack. “Deze versie hebben we ‘gesourced’ bij Mirantis. Voorheen gebruikten we altijd de Open Source-release, maar nu werken we met het Mirantis Cloud Platform omdat zij een aantal toevoegingen hebben gedaan die het voor ons gemakkelijker maakt om het platform te beheren en continu te innoveren. Bovendien krijgen we ondersteuning bij Mirantis. Het platform gebruikt verder de allernieuwste server-, storage- en networking-apparatuur van Dell EMC. Hiermee hebben we met Openstack een volledig software-defined data center (SDDC) gerealiseerd.

Waarom OpenStack? De keuze voor OpenStack is destijds heel bewust gemaakt, zegt De Jongh. “OpenStack is een omgeving waar je als ontwikkelaar of bedrijf heel veel diensten op kunt aanbieden. Een VPS is een kant-enklare omgeving en wordt bovendien voor je geconfigureerd. Wij hebben als provider op de achtergrond al gezorgd dat het werkt. Het biedt klanten dus meer gebruiksgemak. Met OpenStack daarentegen kun je alles schaalbaar opbouwen, volledig software-defined.” Omdat het werken met dit nieuwe OpenStack-platform wellicht wat educatie vergt, geeft CloudVPS ook workshops voor technische mensen. “Kiezen voor OpenStack van CloudVPS geeft een technologie die alles heeft wat je als ontwikkelaar of bedrijf kan wensen als je applicaties in de cloud wilt zetten.”

CloudVPS en GDPR De keuze voor een public cloud aanbieder van Nederlandse bodem biedt zijn voordelen, denkt De Jongh. Zeker met het oog op de komende Europese privacy- en dataregels verenigd in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), beter bekend als GDPR. “Daarnaast zijn er klanten die bewust voor CloudVPS kiezen omdat de data in

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Complexiteit is voor veel bedrijven een behoorlijke drempel.’

Chris de Jongh (l) en medewerkers van CloudVPS

Nederland staat. Dat is doorgaans een belangrijk argument”, stelt De Jongh. “We zien ook dat er steeds meer vanuit de ketenaansprakelijkheid wordt gedacht. Klanten willen graag zien hoe de aansprakelijkheid volgens de nieuwe richtlijnen is geregeld. Daarom hebben wij een Security & Compliance team en een security officer die zich hiermee bezighouden. Zij overleggen met klanten en die aansprakelijkheid wordt in een contract vastgelegd. Dat zijn heel belangrijke gesprekken en die voeren we bijna dagelijks.”

Datacenterkeuze De servers van CloudVPS staan in de datacenters van Equinix. Ook dat is een bewuste keuze. “We zaten altijd al bij Equinix, maar we zijn ook onderdeel geworden van hun wereldwijde Cloud Exchange. Dat betekent dat je overal ter wereld via een low-latency verbinding toegang kunt krijgen tot onze OpenStack cloud. Dat opent deuren om zaken te doen met meer Europees georiënteerde bedrijven.” CloudVPS heeft nu ongeveer 20.000 servers actief voor Nederlandse klanten. Een aanzienlijk deel van de klanten

cloudvps.nl

komt overigens ook uit België en Frankrijk omdat de provider een van de eerste was met clouddiensten, zegt De Jongh. “We hebben klanten verspreid over de hele markt en richten ons op zowel kleine als ook grote bedrijven en organisaties. Een groot deel van onze klanten zijn SaaS-bedrijven en dat aantal groeit nog sterk. Verder bedienen we veel ICT-resellers en mediabedrijven.”

Verschillen Het is druk op de cloudmarkt, maar CloudVPS zegt niet bewust te willen concurreren met Amazon of Microsoft Azure. “Dan zouden we een veel te grote broek aantrekken. Dat zijn heel grote organisaties met enorme budgetten om te vernieuwen en dat soort budgetten hebben wij uiteraard niet.” Punten waar CloudVPS, aldus De Jongh, duidelijk hoger scoort dan Amazon, Azure en

Google zijn een volledig open omgeving zonder vendor lock-in, unlimited traffic en ondersteuning. “Als klanten ons voor support bellen, krijgen ze een cloud engineer aan de telefoon. Die kan hen dus onmiddellijk helpen. Bovendien hebben we een expertteam dat kan ondersteunen in het overkomen van complexiteit van de omgeving ”, aldus De Jongh. “En complexiteit blijkt in de praktijk vooral voor kleine bedrijven een behoorlijke drempel”. Om deze verder te verlagen, hebben wij een team van solution architecten die klanten helpt de transitie naar de cloud te maken. Tot slot is onze stelregel dat we dataverbruik niet doorberekenen zolang het binnen de perken blijft. Dat voorkomt onverwachte kosten en maakt dat veel klanten daarom voor ons kiezen.”

Wat is OpenStack? OpenStack is een Open Source softwareplatform voor het bouwen en beheren van cloudinfrastructuur. Het is tot stand gekomen dankzij een wereldwijde samenwerking van ontwikkelaars en technici waaronder Rackspace en ruimtevaartorganisatie NASA. Met OpenStack kunnen publieke, private en hybride clouds worden gebouwd.

sales@cloudvps.nl

085 760 0233

@cloudvps 61

www.cloudvps.nl

CLOUDVPS OPENSTACK DE NIEUWE GENERATIE CLOUD NU BESCHIKBAAR

Test OpenStack nu twee weken gratis: www.cloudvps.nl/openstack

Volledig programmeerbare infrastructuur

Ingebouwde high-availability en databescherming

Uw data wordt opgeslagen in Nederland

Onbeperkt dataverkeer en geen onverwachte kosten of lock-in

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Netwerken en connectiviteit | Rashid Niamat | Schrijver

John Peach, technical director EMEA van Arista

‘ Datacenters kloppend hart van applicaties en data’

Arista Networks levert netwerk switches en software voor de mediawereld, maar ook aan de datacentersector. Datacenters worden steeds belangrijker. “Het datacenter wordt de core”, aldus John Peach in een openhartig gesprek. Het bedrijf Arista Networks uit Californië is een vooraanstaande leverancier van netwerkswitches en software. Voor die producten is in de mediawereld steeds meer belangstelling, weet ook technical director EMEA John Peach. “Dit marktsegment groeit snel vanwege de enorme hoeveelheid realtime content die deze bedrijven op steeds hogere resoluties maken en bewerken. Traditionele technologie kan dit niet volgen.” Toch is de mediawereld nadrukkelijk niet de enige markt waarin het bedrijf actief is. Ook in de datacentersector is Arista erg bekend en de groei van het aantal uitgerolde producten in dit marktsegment vertoont een sterk stijgende lijn. Om te begrijpen wat het bedrijf zo’n sterke speler in de datacentersector maakt, is het nodig te begrijpen wat daar de veranderingen zijn. “Het datacenter wordt steeds belangrijker. Ik zeg dat het de core wordt”, denkt Peach. “De meeste waarde zoals data en applicaties staat daar.” Als voorbeeld noemt hij smartphones. Deze devices met thin applications benaderen veel grotere toepassingen en data ergens in de cloud, het datacenter dus. Hiertoe is naast connectiviteit van device naar het datacenter ook de connectiviteit binnen het datacenter belangrijk. En die connectiviteit is onmogelijk zonder switches en routers.

www.arista.com/en

Custom versus merchant silicon Arista heeft vanaf de start in 2004 een eigenzinnige kijk op switching. Het beredeneert vanuit open software en merchant silicon. Die combinatie levert switches op die op twee punten afwijken van switches met eigen hardware (custom silicon) en gesloten proprietary software. “Het eerste verschil is dat de levenscyclus van custom silicon meer dan vijf jaar is”, zegt Peach. “Dit heeft alles te maken met de geringe aantallen en de lange terugverdientijd. Daarom kunnen vendors die hardware aanbieden op basis van eigen silicon minder snel nieuwe producten lanceren. Merchant silicon ontwikkelt zich ongeveer net zo snel als x86-CPU’s, biedt schaalvoordelen en betere economics. Dit maakt het mogelijk om vooraan in de technologiecurve te blijven en producten te bouwen die passen bij verschillende applicaties in plaats van ‘one size fits all’. Denk aan zware datatoepassingen, zoals video waarvoor buffering belangrijk is. Of geoptimaliseerde switches voor lage latency bij transacties”, legt Peach uit

klant 250.000 servers heeft verbonden via switches van Arista. “Een zeer geautomatiseerde omgeving kan worden beheerd met 90 procent minder inspanning zodat tijd en mensen kunnen worden vrijgemaakt om zich te richten op toekomstige ontwikkeling in plaats van onderhoud.” EOS zorgt ervoor dat datacenters meer kunnen doen met minder middelen. Zij kunnen ook sneller reageren op de eisen van klanten en betere serviceniveaus bieden. “Het zijn slimme producten met grote impact op kosten, operaties en meer flexibiliteit”, zegt Peach. “Dat verklaart onze snelle groei. Het gaat niet om het aanpakken van een relatief klein netwerkgebied maar om het complete pakket in het grotere geheel.”

Rol van software Het tweede verschil is de rol van de software. Arista’s netwerkbesturingssysteem EOS draait, net als een typische server, op een puur open Linux distributie. EOS maakt daardoor automation op allerlei niveaus mogelijk. Dit is de reden dat Arista’s grootste datacenter-

sales@arista.com

06 211 05684

John Peach

@AristaNetworks 63

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Netwerken en connectiviteit | Dirk-Jan van Ittersum

Marc Jepkes, salesmanager van Fortinet

‘ Onze technologie wordt nu beter benut’

Recente grootschalige hacks tonen aan dat beveiliging belangrijker is dan ooit. Klanten van Fortinet spelen daarop in door de mogelijkheden van hun apparatuur steeds beter te gebruiken. “Bedrijven zijn zich steeds meer bewust van de gevaren”, zegt Marc Jepkes.

In datacenters staan vaak bedrijfskritische gegevens opgeslagen. Beveiliging ervan is dan ook essentieel. Fortinet levert oplossingen waarmee datacenters hun systemen kunnen beveiligen. “Traditioneel ging dat om het segmenteren van verkeer waardoor bedrijfskritische applicaties van elkaar gescheiden zijn”, legt salesmanager Marc Jepkes van Fortinet uit. “De laatste tijd ligt de nadruk vooral op deep packet inspection. Die technologie is gericht op het ontdekken van afwijkende patronen en het inzicht krijgen in wat er precies gebeurt op het netwerk.” Om datacenters optimaal te kunnen beveiligen, houdt Fortinet actuele ontwikkelingen nauwgezet in de gaten. “We zitten in een fase waarin veel bedrijven nog een eigen datacenter hebben. Maar zijn zich wel aan het oriënteren op nieuwe ontwikkelingen. Denk aan cloudproposities, zoals de public cloud van AWS of Azure. Ook in de datacenters zelf zijn er ontwikkelingen. Zij gaan steeds meer naar Software Defined Networking (SDN)”, aldus de salesmanager.

Rotterdamse haven Dat een goede beveiliging van datacenters belangrijk is, blijkt wel uit de recente wereldwijde cyberaanval met ransomware. Daardoor ging de IT van complete bedrijven onderuit. In ons land sprongen de problemen bij een containeroverslagbedrijf

in de Rotterdamse haven het meest in het oog. De aanval met ransomware zorgde dagenlang voor problemen. De schade liep in de tientallen miljoenen euro’s. “Dat zo’n aanval complete omgevingen kan stilleggen, betekent dat er iets mis is met de security-segmentatie. Het mag nooit gebeuren dat een aanval het hele netwerk kan raken waarbij bedrijfskritische applicaties besmet raken”, zegt Jepkes. Dit soort aanvallen zijn vervelend voor de betrokken bedrijven, maar het zorgt wel voor bewustwording van gevaren. “Waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Omdat software door mensen wordt gemaakt, bevat het dus fouten. De hackerscommunity maakt daar gebruik van. We praten daarom veel met klanten over security om ze ervan bewust te maken. Voorheen werden we als security vendors weleens beticht van bangmakerij, maar dit soort incidenten maken duidelijk dat bedrijven daadwerkelijk moeten overgaan tot maatregelen.”

Kat- en muisspel Tijdens de laatste aanval waren bedrijven kwetsbaar omdat er geen patches waren doorgevoerd. Kan in zo’n geval de security van Fortinet wel een oplossing bieden? “Het is een kat en muisspel. We kunnen er optimaal op inspelen als we de vulnerability hebben erkend en er een oplossing voor hebben, meestal in de vorm van een signature die afwijken-

de patronen herkent. Maar we kunnen gedrag ook onderzoeken in een sandbox waar het verkeer eerst binnenkomt. Door uit te vinden wat voor consequenties een stuk code heeft, kun je besluiten het niet toe te laten. Dat zijn proactieve middelen om zero day attacks te blokkeren”, aldus Marc Jepkes. Een tweede actueel punt is de komst de nieuwe Europese privacy-verordening, de General Data Protection Regulation (GDPR). “Bedrijven zijn goed doordrongen van het belang van die nieuwe verordening. Als ze niet voldoen aan GDPR volgt er een boete. Dat is nooit eerder vertoond. Het zorgt ervoor dat alle bedrijven ermee bezig zijn. Het onderwerp leeft enorm. Er wordt veel over gepraat, er zijn kennissessies, webinars en events. Ook wij praten erover met klanten, want de gevolgen zijn groot.”

Beter benut Er is dus veel aan de hand, maar zorgt dat ook voor een verandering in de producten van Fortinet? “Eigenlijk niet”, zegt de salesmanager. “Als een bedrijf in het verleden een Fortinet firewall bestelde, was dat altijd al een multi-threat security system of een next generation firewall. In feite had die klant al uitgebreide middelen in handen, ook al werd dat niet altijd gebruikt. Doordat de noodzaak groter wordt, gaan bedrijven die ingebouwde functies wel activeren. Onze technologie wordt nu beter benut.”

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

“Daarnaast zorgt de overstap naar de cloud voor de noodzaak van end-to-end security- en end-to-end policy-oplossingen. Het maakt niet uit met welke omgeving bedrijven te maken hebben, ze kunnen het altijd inschakelen. Via een centrale beheeromgeving kunnen zij zo overal gelijke policies hanteren en inzicht krijgen in wat er gebeurt. Alleen zo kunnen ze controleren of ze voldoet aan de regelgeving, bijvoorbeeld de GDPR-policy.”

Veel capaciteit Fortinet-oplossingen zijn te vinden in veel datacenters. “Zeker in grote data-

centers die veel capaciteit nodig hebben. Dat heeft te maken met de hoge throughputs die we kunnen leveren. Ons platform kan hele hoge snelheden aan. Security mag geen bottleneck worden in een omgeving. Ons statement is altijd ‘slow is broken’. Als beveiliging het systeem vetraagt, is de kans groot dat het niet wordt gebruikt, met alle gevolgen van dien.” Hoewel er veel bedrijven beveiliging leveren voor de datacentermarkt heeft Fortinet weinig moeite afnemers te vinden. “De hoge performance met een lage TCO speelt daarbij een belangrijke rol. Bovendien zijn onze systemen

zeer rijk aan security-ingrediënten en flexibel inzetbaar.” Daar komt bij dat er onder bedrijven een rationalisatieslag gaande is. “Bedrijven vragen zich af welke kant ze op moeten: willen ze hun data intern houden of willen ze het gaan outsourcen. Denk aan de public cloud of SDN-oplossingen. Daarbij komen altijd vragen over security om de hoek kijken”, zegt Jepkes.

Partners nodig Fortinet kan in al die gevallen een oplossing leveren. “Dat komt ook doordat we steeds meer werken met API’s waardoor het mogelijk wordt onze systemen

‘ GDPR leeft enorm, de gevolgen zijn groot’ te koppelen met andere leveranciers. We leven niet meer in een wereld waarin je alles zelf kunt doen. Je hebt echt partners nodig. Bij cloudoplossingen werken we samen met lokale serviceproviders en globale partners zoals Microsoft (Azure) of Amazon (AWS). Dezelfde policies die on premise gelden, kunnen we ook in de private en public cloud invullen. Doordat we sterk gericht zijn op research and development, kunnen we snel op nieuwe ontwikkelingen inspelen. Denk onder meer aan het Internet of Things (IoT), private cloud of public cloud. We moeten daar snel mee zijn, want de digitale transformatie is in volle gang en vraagt om een nieuwe IT security-infrastructuur”, besluit Marc Jepkes.

Marc Jepkes

www.fortinet.com

fortinet_nl@fortinet.com

030 799 1008

@Fortinet 65

Specialist in connectivity voor datacenters Glasvezelkabel, koper CATx kabel en powerbekabeling Monitoringsystemen, netwerksystemen, MIIM

Server- en netwerkkasten

Server- en netwerkkasten SFP, SFP+, XFP, X2, Xenpak, QSFP+ en CFP transceivers en kabels

Intronics levert onder andere voor datacenters: UTP netwerkbekabeling, fiber netwerkbekabeling, KVM switches, extenders, repeaters, PDUâ&#x20AC;&#x2122;s, kasten, switches, management systemen.

Intronics BV, +31 342 407040, sales@intronics.nl, www.intronics.nl Intronics Belgium, +32 14 220 334, sales@intronics.be, www.intronics.be

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Netwerken en connectiviteit | Michiel van Blommestein

Eric Lindeman, senior sales engineer van NETGEAR

‘ Grote infrastructuren voor kleine bedrijven’

Mkb-bedrijven hebben steeds vaker behoefte aan dezelfde mogelijkheden die grote bedrijven al sinds jaar en dag hebben. “Naast switches brengen we ook steeds meer andere datacentertechnieken naar dit marktsegment”, zegt Eric Lindeman van NETGEAR. Het is geen uitzondering meer dat eindgebruikers twee of zelfs drie clients met zich meedragen die met een draadloos netwerk moeten worden verbonden. Naast laptops, zijn dat vaak smartphones en andere mobiele apparaten. Omdat clients nauwelijks meer met bekabeling aan netwerken worden verbonden, heeft dit voor deze netwerken grote gevolgen, stelt senior sales engineer Eric Lindeman van NETGEAR. “Het verschil in gebruikersbeleving tussen een wired en een Wifi-omgeving is het meest voelbaar bij eindgebruikers. Wifi is immers een shared resource. Veel clients op het netwerk zorgt voor traagheid en stroperigheid en dat komt niet door de clients. 80 procent van de clients zijn fatsoenlijke high-end telefoons. De bottleneck zit in de switch, in de uplink.”

‘ De switch is vaak de bottleneck’ Dat de switch zich vaak als de bottleneck manifesteert, heeft ook te maken met de ontwikkeling van draadloze standaarden. Door AC Wave II is de doorvoersnelheid flink verbeterd. Maar de

www.netgear.nl

switches moeten volgens Lindeman wel meekomen. “Dan moet je dus al naar multi-gig, bijvoorbeeld 2,5 gigabit, om de data naar de kern van het netwerk te krijgen. En juist dat soort switches waren ook voor de grotere mkb-bedrijven niet haalbaar.”

Leaf-Spine Om deze switches ook voor mkbbedrijven beschikbaar te maken, zet NETGEAR niet alleen betaalbare multigig-switches op de markt, maar gebruikt de leverancier ook andere, van het datacenter afgekeken, technieken. “De implementatie kan moeilijk zijn omdat je hele nieuwe switches moet gaan configureren. Je kunt 10Gb-switches gebruiken, maar de beschikbaarheid wordt slechter naarmate de omgeving gecompliceerder wordt”, aldus Lindeman. Daarom maakt NETGEAR Leaf-Spine Stacking mogelijk. Dit is een methode om meerdere switches aan elkaar te koppelen. De M4300-serie van de leverancier is sinds een jaar beschikbaar en maakt het mogelijk om gigabit-switches te stacken over een 10Gb-omgeving.

Mooi voorbeeld is dat het definiëren van een VLAN slechts eenmaal hoeft te gebeuren. Het is bovendien bijzonder schaalbaar en redundant”, volgens de senior sales engineer. De switches vormen immers een ring waardoor het netwerk blijft doorwerken als er een switch uitvalt. Tijdens bedrijf kunnen binnen stacking-grenzen ook switches worden toegevoegd (schaalbaarheid). “Het grote voordeel van deze NETGEAR-technologie is dat je zowel een stack master als secondary master hebt. Valt de master uit, dan neemt de secondary master het over. Hierbij verlies je hooguit een ethernet-pakket, maar dat is voor het gemiddelde protocol geen probleem”, aldus Lindeman. Zo druppelt leaf-spine, samen met andere datacentertechieken als non-blocking-infrastructuren en koper-glashybride bekabeling, dus door in de interne infrastructuren van kleinere bedrijven.

Eén stack bestaat uit een aantal switches welke zich gedragen als één logische switch. Hierdoor is dit geheel te beheren met slechts één IP-nummer.

nl.sales@netgear.com

0182 587 000

NETGEAR-Benelux 67

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Michiel van Blommestein

Acceptatie verschuift naar pro-cloud door aandacht voor security

(Geen) grenzen van de cloud?

Met cloud computing worden alle processen uitgevoerd op de plek waar ze het best tot hun recht komen. Het is een efficiënte manier om ICT aan te wenden en bespaart organisaties hoge eigen investeringen. Althans, dat is de theorie. In de praktijk worden processen lang niet altijd in de cloud uitgevoerd terwijl de meeste hordes wel zijn weggenomen. Waar liggen de grenzen van de cloud?

Iedere partner die cloudoplossingen verkoopt, weet onderhand wel dat de cloud niet voor alles en niet aan iedereen te slijten is. Eindklanten kunnen veel tegenargumenten aanvoeren. Soms technische of praktische, soms juridische maar vaak zijn het onderbuikgevoelens.

‘ De sleutelvraag blijft: wat wordt geaccepteerd, en wat niet?’ Wat betreft de technische grenzen van de cloud, is er één harde natuurkundige limiet waar cloud computing mee te maken heeft. Zo stelt Gregor Petri die als research vice president bij Gartner gespecialiseerd in cloud computing en cloudstrategie. “De snelheid van het licht is voor iedereen hetzelfde”, zegt hij. “Dat redelijk democratisch gegeven bepaalt waar je het beste kunt processen.” Op zich lijkt dat iets om je schouders over op te halen. De omtrek van de aar-

de is iets meer dan 40.000 kilometer, terwijl licht in een seconde ruim 300.000 kilometer aflegt. Toch maken de millisecondes waar je dan over spreekt steeds vaker uit. “Een applicatie met augmented reality moet in realtime en werkt ontzettend storend als dat niet goed kan”, zegt Petri. Dat geldt zelfs voor de kleine schaal van de Nederlandse markt. “Bij high speed banking en trading gaat het echt om kilometers. Daar worden datacenters voor miljoenen euro’s twee kilometer verplaatst om de latency te verlagen. Maar voor overgrote deel van de applicaties geldt dat de schaal van Nederland te overzien is.” Natuurlijk, met snellere hardware en innovaties als edge computing is dat tot op zeker hoogte te ondervangen, maar uiteindelijk is er dus wel een grens voor de locaties vanuit waar je de cloudapplicaties kunt draaien. Het is een van de redenen dat de Amerikaanse aanbieders die vroeger applicaties alleen vanuit datacenters in eigen land aanboden, dat nu over de hele wereld doen.

Juridisch steeds meer mogelijk Het is dus op technisch gebied al wenselijk dat data binnen redelijke afstand van gebruikers blijft. Dat geldt

natuurlijk dubbel op juridisch gebied. Er zijn op dat punt natuurlijk veel positieve ontwikkelingen en vooral in Europa. “Ik denk dat Europa door GDPR echt een voorloper is in de wereld”, zegt Patrick Conte, Global Head of Field Operations en Chief Revenue Officer bij cloudbeveiligingsbedrijf HyTrust. Tot nu toe zijn regulering en standaarden volgens Conte heel prescriptief. Ze schrijven voor wát je doelen moeten zijn, maar niet hoe je die behaalt. “Dat gaat veranderen. Met GDPR moeten bedrijven al best practices invoeren en verantwoordelijkheid nemen. Dat is anders dan bijvoorbeeld de PCI-standaard. Die is wel heel duidelijk is over wat je moet doen, maar is niets waard als het alsnog mis gaat.” Volgens Conte gaat de aandacht bij het voorkomen van problemen nu vooral uit van de beveiliging van het netwerk. Logisch, want netwerkbeveiliging is als markt erg volwassen. “Bedrijven worden er door GDPR van bewust dat het niet om de perimeter gaat, maar om de workload. Daardoor wordt encryptie steeds belangrijker.” Op dat punt ziet Conte nog wel wat uitdagingen. “Vaak zijn encryptieagenten niet persistent tussen verschillende clouds”, zegt hij. “Als een virtuele machine wordt ver-

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

plaatst van de ene cloud naar de andere, moet de hele encryptie opnieuw worden gedaan. Dan kunnen fouten ontstaan. Daarom richten wij ons bijvoorbeeld op portabele encryptie.” Ook Petri ziet het belang van encryptie toenemen in de verbreding van de grenzen. “De regulators begrijpen dat klanten cloud willen gebruiken en zelfs zelf gebruiken. Ze worden minder star en zijn al tevreden met een inspectie-

providers zeer professioneel aandacht besteden aan security. “Maar incidenten kunnen die positieve houding tijdelijk verstoren. Ik verwacht echter niet dat het compleet zal omslaan, ook doordat er inmiddels zo’n breed pallet aan aanbieders is. De hele grote aanbieders doen aan risicospreiding, hebben meerdere datacenters en werken met geïsoleerde toegang. Maar iedereen weet… vertrouwen komt te voet en gaat te paard.”

‘ De lichtsnelheid bepaalt waar je data het beste kunt processen’ mogelijkheid”, schetst hij. “Juridisch zijn een hoop hordes weggenomen. Maar we moeten wel zeggen dat we geen enorme ramp hebben gehad waarbij een grote cloudleverancier alle data van alle klanten kwijt is geraakt. We denken dat grote cloudleveranciers beter grip hebben op security dan kleinere individuele bedrijven en klanten, maar dat wil niet zeggen dat het nooit helemaal mis kan gaan.”

Meer pro-cloud De emotiele houding wordt volgens Petri steeds meer pro-cloud omdat leidende

Mede daarom pleit Conte ook voor security-policies die ervoor zorgen dat bepaalde gegevens ook alleen op bepaalde locaties kunnen worden geopend. Dat is technisch mogelijk. Wat volgens hem echter nog niet echt kan, is dat de eigenaren van data met policies hard kunnen afdwingen waar cloudproviders hun data plaatsen. “Zo zou het moeten werken, maar in de praktijk zie ik dat niet gebeuren”, zegt Conte. “Het concept van multi-tenancy vereist dat de workload daar gaat waar capaciteit is. Grote jongens bouwen overal datacenters en geven een

garantie dat het lokaal blijft. Je kunt het alleen een beetje sturen met rooted trust van onderliggende hardware, iets dat alleen IBM op dit moment doet. Gebruikers moeten dus vertrouwen op de blauwe ogen van de cloudproviders. Het is een gecalculeerd risico.”

De sleutel Mede doordat cloud providers steeds meer bereid zijn om harde toezeggingen te doen over locatie en beveiliging zal de acceptatie van cloud computing verder toenemen, waardoor de grenzen steeds verder komen te liggen. “Je moet al het redelijke doen om ervoor te zorgen dat het niet mis gaat”, zegt Petri. Nog maar zo’n 10 jaar geleden waren veel bedrijven ook heel terughoudend met het gebruik van internet voor klanten en medewerkers, terwijl dat nu algemeen geaccepteerd is. Zo;n verschuiving is vergelijkbaar met hoe consumenten omgaan met de financiële sector.

The fast track to hyper-converged

PRIMEFLEX for Storage Spaces Direct Hyperconverged infrastructuren (HCI) transformeren de bedrijfseconomische kant van IT processen aanzienlijk. In tegenstelling tot traditionele IT infrastructuren is HCI Software Defined en creëert een volgende generatie Data Centers die kostenefficiënter, veerkrachtiger en flexibel aanpasbaar zijn voor continue veranderende bedrijfsscenario‘s. Sluit HCI aan bij de behoefte van uw klanten ? Fujitsu Integrated System PRIMEFLEX for Storage Spaces Direct maakt het tot een succes.

Fast setup

Resource efﬁciency

From running OS deploy cluster in under 15 minutes

Erasure coding delivers up to 2.4x greater storage efﬁciency

Unrivaled performance

Advanced manageability

150,000+ mixed 4K random IOPS per server

Storage QoS Controls and Health Service

Fault tolerance

Easy scalability

Built-in resiliency for drive, server, or component failures

Start small with 2 servers and go up to 16 servers and 384 drives

Bezoek www.fujitsu.com/primeﬂex/ms-s2d.html voor meer informatie over de nieuwe PRIMEFLEX for Storage Spaces Direct of neem contact op met onze Salesdesk: Salesdesk.nl@ts.fujitsu.com. Sluit u als partner vandaag nog aan bij het SELECT Partner Program en laat uw onderneming groeien met Fujitsu. becomeourpartner.ts.fujitsu.com/nl

Power your business.

© Copyright 2017 Fujitsu Technology Solutions GmbH. Fujitsu, the Fujitsu logo and Fujitsu brand names are trademarks or registered trademarks of Fujitsu Limited in Japan and other countries. Other company, product and service names may be trademarks or registered trademarks of their respective owners, the use of which by third parties for their own purposes may infringe the rights of such owners. Technical data are subject to modiﬁcation and delivery subject to availability. Any liability that the data and illustrations are complete, actual or correct is excluded. Microsoft, the Microsoft logo, Windows and Windows Server are trademarks or registered trademarks of Microsoft in the U.S. and/or other countries.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Fysieke infrastructuur | Redactie

Fujitsu Enterprise Service Catalog Manager beheert hyperconverged omgevingen

Hyperconverged infrastructuur wendbaar maken Veel traditionele dienstverleners zitten met de vraag: zetten we in op clouddiensten of kiezen we voor de trend van hyperconverged infrastructuur? Niemand wil te veel risico nemen. Dat hoeft ook niet, zolang je de voordelen van de cloud in het achterhoofd houdt, stelt Fujitsu. Dat de mogelijkheden met ICT vrijwel onbeperkt zijn, is ondertussen bekend én opwindend. Nieuwe architecturen maken alles eenvoudiger, sneller en meer flexibel. Ze komen ook nog eens beschikbaar voor een steeds breder klantenpubliek. De hyperconverged infrastructuur is daar een goed voorbeeld van. Hyperconvergence draait om servers die met elkaar verbonden zijn en waartussen alle opgeslagen data volledig zichtbaar zijn. Dit bespaart ruimte en daarmee kosten, omdat bedrijven geen externe storage meer hoeven te installeren. Het is beter beheersbaar en schaalbaar. Hyperconverged infrastructuren reduceren de complexiteit, zorgen voor een verkorting van de projectduur en verlagen het risico tijdens de installatie.

‘ Resellers zijn bang klanten te verliezen aan de public cloud’

Dienstverlening Een hyperconverged infrastructuur kan uiteraard op meerdere manieren naar een volledige cloudstack worden vertaald. Maar niet alle cloudmanagementplatformen sluiten goed aan op de hyperconverged infrastructuur waarvoor bedrijven hebben gekozen. Daar komen de licentiekosten nog eens bij. En ondersteunt de cloudmanagement-oplossing hybride clouds wel goed? Soms willen eindgebruikers hun diensten overal vandaan kunnen halen, of dat nou on-premise of off-premise is. Dit zijn dingen waar veel organisaties tegenaan lopen als ze hun hyperconverged infrastructuur willen omvormen tot een volledige cloudoplossing.

Maar heeft de traditionele infrastructuur-reseller hier iets aan? Bedenk dat steeds meer resellers bang zijn om klanten te verliezen aan de public cloud. Maar door de geleverde hyperconverged infrastructuur uit te breiden met de Fujitsu Enterprise Service Catalog Manager, kunnen ze functioneel hetzelfde bieden als een cloudoplossing. Daarnaast krijgen ze toegang tot een nieuw verdienmodel omdat de beheersoftware over zijn eigen marktplaats beschikt. Fujitsu gaat dus verder dan het leveren van een geïntegreerd systeem onder het PRIMEFLEX-merk, waarbij het niet uitmaakt welke virtualisatietechnologie de voorkeur geniet. Deze systemen zijn namelijk ook uit te breiden tot een volledige cloudstack. Met andere woorden: Met Fujitsu Enterprise Cloud Service Manager wordt uw hyperconverged oplossing een cloudomgeving.

Oplossing Fujitsu

Pure hyperconverged infrastructuren worden helaas niet standaard geleverd met een on-demand beheerportal waarmee alle benodigde informatie ook meteen beschikbaar komt. Bovendien wordt

www.fujitsu.com/nl

vergeten om een pay-per-use-model te implementeren. Met andere woorden, het ontbreekt aan cloud management. Iets dat de klanten van vandaag wel willen.

Fujitsu heeft hiervoor een oplossing bedacht, de Fujitsu Enterprise Service Catalog Manager. Het is een zelf-service portaal voor meerdere organisaties waarbij de uitstraling helemaal aan de eigen huisstijl kan worden aangepast. De provisioning van ICT-services, SaaS of IaaS, is volledig geautomatiseerd. Dat maakt het eenvoudiger in het gebruik, terwijl het overzicht en de controle intact blijft.

info@ts.fujitsu.com

0346 598 777

@fujitsu_nederland 71

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Bram Dons

Containers onderschat in datacenters en cloudomgevingen

Containers breken door dankzij Docker

IT-professionals die in datacenters of cloudomgevingen werken, komen gegarandeerd in aanraking met het begrip containers. Toch worden containers worden nog weinig toegepast in datacenters en cloudomgevingen. Het open source-project Docker kan hierin verandering brengen. Volgens marktonderzoeker Forrester, gebruikt slechts 10 procent van de ondernemingen containers. Volgens tellingen van collega-onderzoeker 451 Research genereerden containers in 2016 slechts een jaarlijkse omzet van 1 miljard dollar. Toch signaleren zij voor de toekomst een groei van 40 procent tot 2,7 miljard dollar in 2020. Maar wat zijn deze containers nu precies? Een container is een licht, standalone uitvoerbaar softwarebestand dat alle informatie bevat om haar taak te kunnen uitvoeren: code, runtime, systeemhulpmiddelen, systeembibliotheken en instellingen. De containersoftware draait altijd op dezelfde manier, ongeacht de omgeving. Containers gaan al terug tot voor de eeuwwisseling. De eerste container-technologieën op x86-servers waren FreeBSD, met FreeBSD Jail, en Virtuozzo. Naderhand zijn er allerlei op de Linux-kernel gebaseerde containerproducten bijgekomen. Denk aan OpenVZ, Solaris Zones, HP-UX Containers, Linux Containers (LXC) en Docker. In 2008 adopteerde LXC, op basis waarvan Docker later is gebouwd, de term ‘container’-technolgie. Parallells, Google en Docker hebben daarna gewerkt aan open-source projecten als OpenVZ en LXC om containers door te ontwikkelen en veiliger te maken. Tegelijkertijd ontwikkelde Google zijn eigen open-source container-technologie, Let Me Contain That For You (LMCTFY). Het grappige 72

is dat de meeste eindgebruikers al jaren ongemerkt de Google-containers gebruiken. Iedere keer dat zij Googlefuncties als Search, Gmail, Google Docs gebruiken maken zij nieuwe containers aan.

de hardware te virtualiseren, draaien containers meestal bovenop een enkele Linux-instantie. Maar steeds vaker worden containers ook door niet-Linuxsystemen ondersteund, waaronder Windows Server 2016 en macOS.

Voorkeur voor containers

Naast de applicatie bevat elke container-imagefile zijn eigen file system, storage, CPU, RAM-geheugen en alle componenten die nodig zijn om de applicatie te kunnen laten draaien. De containerimage kan lokaal, publiek of in een private container repository worden opgeslagen. Bij het opstarten van een containerimage op een host met een compatibel containerplatform, zoals Docker, zal de applicatie draaien zonder dat er een update nodig is van een component op de host. De compactheid en ‘selfsupporting’ maakt dat containers goed overdraagbaar zijn.

Een veel gebruikte term bij containers is ‘containerisatie’. Dit betekent eigenlijk wat in virtualisatie is op het niveau van het besturingssysteem (OS). Dit in tegenstelling tot virtuele machines (VM’s) die op een hypervisor draaien en elk afzonderlijk een volledig besturingssysteem hebben. VM-hypervisors als Hyper-V, KVM en Xen zijn allemaal op de emulatie van hardware gebaseerd. Ze zijn, in termen van gebruikte systeembronnen, ‘fat’. Containers gebruiken echter een gedeeld besturingssysteem waardoor ze veel efficiënter werken dan hypervisors. In plaats van

VM’s versus containers VM’s slepen, naast de applicatie, een compleet besturingssysteem met zich mee. Dit in tegenstelling tot de container die deze overhead niet heeft. Bij een perfect afgesteld containersysteem kunnen daardoor vier tot zesmaal meer serverapplicatie-instances op dezelfde hardware worden gedraaid. Voor datacenters kan dit een enorme kostenbesparing betekenen op zowel de hardware als de stroomkosten. Een voordeel van VM’s is de abstractie van de afzonderlijke kernels op het niveau van de fysieke hardware. In theorie kunnen onregelmatigheden in bepaalde OS-versies geen gevolgen hebben voor andere VM’s. Dat is dus ander bij containers. Die draaien allemaal onder dezelfde kernel die ervoor moet zorgen dat containers elkaar niet kunnen beïnvloeden of verstoren.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Docker verbetert containertechnologie Docker op Windows 2016 Server (bron: Microsoft)

Docker Het open source-project Docker heeft een aantal zaken verbeterd ten opzichte van eerdere container-technologieën. Ten eerste kunnen containers met Docker sneller en veiliger worden toegepast. Docker ondersteunt default alle isolation features die in de Linux kernel beschikbaar zijn. De open source-technologie automatiseert ook de telkens terugkerende setup en configuratie van ontwikkelomgevingen. Ontwikkelaars hoeven geen complexe databases te installeren of configureren. Daarnaast kunnen hetzelfde OS, language run-time omgeving en system libraries, onafhankelijk van de host OS, worden gebruikt. Daarnaast werkt Docker samen met andere partijen voor een open-source component libcontainer. Deze samenwerking leverde een ’standaard’ voor containers op. Met Docker kunnen,

in vergelijking met andere containertechnologieën, ook meer applicaties op dezelfde hardware worden gedraaid. Tot slot zijn Docker-containers eenvoudig in cloudomgevingen toe te passen. De technologie wordt in toenemende mate ondersteund door onder meer IBM Cloud, Microsoft Azure, Rackspace Cloud en vele andere. Microsoft is een partnership aangegaan met Docker om zeker te stellen dat Docker containers ook in de Windows Server 2016 omgeving gaan draaien.

Toekomst VM’s vormen nog steeds de ruggengraat van de cloudomgevingen en dat zal de komen jaren niet snel veranderen. VM’s en containers hebben beide zo hun voor- en nadelen. In tegenstelling tot containers, starten VM’s langzamer, hebben ze een grotere disk footprint en ze hebben geen directe toegang

tot systeemservices. VM’s hebben wel weer belangrijke voordelen. Ze bieden betere beveiliging, ondersteunen de bekende besturingssystemen en applicaties, hebben een uitgebreid arsenaal aan tools en ze bieden een veilige executie-omgeving voor hostcontainers. De container-technologie is nog volop in ontwikkeling en er nog moet nog het nodige gebeuren, zeker op het gebied van beveiliging. Dat wil niet zeggen dat deze technologie geen grote toekomst tegemoet gaat De implementatie daarvan is echter afhankelijk van het type IT-omgeving en de applicaties.

Containers en veiligheid Ondernemingen die bedrijfskritische diensten op containers willen draaien, vragen zich af of dit veilig is. Onder technici vindt al lange tijd een discussie plaats over de veiligheid van containers vergeleken met die van virtual machines. Wanneer bedrijven op zeker willen spelen, is het volgens deze technici verstandig om containers binnen VM’s te draaien. De meeste cloudaanbieders kiezen dan ook voor deze oplossing. Toch vinden steeds meer IT-professionals dat de veiligheid van containers en de isolatie daarvan op Linux zodanig is verbeterd, dat beheerders niet langer afhankelijk zijn van VM’s. Een tussentijdse veilige oplossing is om alleen containers die gevoelige informatie verwerken, op aparte VM’s te installeren.

Virtuele machines versus containers 73

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Overzicht Datacenters op provincie

DRENTHE

GRONINGEN

I-Datacenter www.i-datacenter.nl

Bytesnet Groningen

www.bytesnet.nl

Alticom Hoogersmilde

Datacenter Groningen

www.datacentergroningen.nl

Serverius www.serverius.nl

NLDC Groningen

www.nl-dc.com

TCN Data Hotels

www.tcndatahotels.com

www.alticom.nl

FLEVOLAND Alticom Lelystad

www.alticom.nl

LIMBURG

Interxion www.interxion.com/nl

Alticom Eys

www.alticom.nl

Keppel T&T

Alticom Ittervoort (Hunsel)

www.alticom.nl

NLDC www.nl-dc.com

Alticom Maastricht

www.alticom.nl

Serverius www.serverius.nl

Alticom Roermond

www.alticom.nl

Solcon www.solcon.nl

ENGIE Datacenter Solutions

www.engie-services.nl

Intersquare www.intersquare.net

FRIESLAND

SmartDC Heerlen

www.keppeltt.com.sg

www.smartdc.net

Alticom Tjerkgaast

www.alticom.nl

Systemec www.systemec.nl

DataCenter FryslÃ¢n

www.ddfr.nl

Unilogic Networks

GELDERLAND

NOORD-BRABANT

Alticom Ugchelen

www.alticom.nl

www.unilogic.nl

@Xit www.axit.nl

BIT www.bit.nl

Alticom Gemert

www.alticom.nl

Compudac www.compudac.nl

Alticom Loon op Zand

www.alticom.nl

Computel Datacenter Gelderland www.computel.nl

Alticom Megen

www.alticom.nl

Dataplace Arnhem

Alticom Mierlo

www.alticom.nl

DCValley www.dcvalley.com

Alticom Roosendaal

www.alticom.nl

Digital Residence

www.digitalresidence.nl

Claranet www.claranet.nl

ISP Services

www.isp-services.nl

Colt Data Centre Roosendaal

ITB2 Datacenters

www.itb-kwadraat.nl

Databalance www.databalance.nl

KPN Datacenters

www.kpn.com

Datacenter Brabant

www.dataplace.eu

Datacenter Nedzone Solcon www.solcon.nl

www.coltdatacentres.net

www.datacenterbrabant.nl www.nedzone.nl

EcoRacks www.ecoracks.nl

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Overzicht Datacenters op provincie

E-Quest Datacenter

www.e-quest.nl

Ericsson NL Media Gateway

www.technicolor.com

Global-E Datacenter, Rijen

www.global-e.nl

Eurofiber/Unet www.unet.nl

Interconnect www.interconnect.nl

EvoSwitch, Next Generation Datacenters www.evoswitch.com

NBrIX www.nbrix.nl

Final Frontier

www.final-frontier.net

Nedzone Internet

www.nedzone.nl

Global Switch

www.globalswitch.com

NLDC Eindhoven

www.nl-dc.com

GYRO Center DC-2

www.reasonnet.com

Pelu Business Solutions

www.pelu.nl

Interoute www.interoute.nl

Signet www.signet.nl

Interxion www.interxion.com/nl

Superior www.superior.nl

Keppel T&T

www.keppeltt.com.sg

KPN Datacenters

www.kpn.com

NOORD-HOLLAND

Leaseweb www.leaseweb.nl

3W Infra

ccc.3winfra.com

Level3 communications

www.level3.com

Alticom Amsterdam

Alticom, Amsterdam

Linx Telecom

www.linxtelecom.com

Alticom Haarlem

Alticom, Haarlem

maincubes www.maincubes.com/nl

Alticom Hilversum

Alticom, Hilversum

Mihosnet Internet

www.mihosnet.nl

Alticom Wormer

Alticom, Wormer

NEP The Netherlands

www.nepworldwide.nl

atom86 www.atom86.net

Nikhef www.nikhef.nl

Cogent Communications

www.cogentco.com

NLDC Ams1, Oude Meer

www.nl-dc.com

Colt Data Centres

www.coltdatacentres.net

NLDC Ams2, Aalsmeer

www.nl-dc.com

Databarn 1

www.databarn.nl/nl

Quatro Logic

www.quatrologic.com

Datacenter Noord-Holland

www.datacenternoordholland.nl

RDC Datacentrum

www.rdc.nl

Datacenter.Com www.datacenter.com

ReasonNet www.reasonnet.com

Dataone Datacenter Wormer

Schuberg Philis

www.dataone.nl

www.schubergphilis.com

Digital Realty, Amsterdam Data Tower www.digitalrealty.com

Switch Datacenters Amsterdam www.switchdatacenters.com

Digital Realty, President Business Park www.digitalrealty.com

The Datacenter Group Amsterdam www.thedatacentergroup.nl

Digital Realty,

Verizon www.verizonenterprise.com

H.J.E. Wenckebachweg

www.digitalrealty.com

Digital Realty, Paul van Vlissingenstraat www.digitalrealty.com

Verizon Terremark

www.verizonenterprise.com

XS4ALL Internet

www.xs4all.nl

EdgeConneX www.edgeconnex.com Equinix www.equinix.nl

UITERST VEILIG BESTANDEN DELEN EN SYNCHRONISEREN ONBEP E RK T E S TO R AGE

HYBRID/ SER VER CL IEN T

F LEX IBE L E L I C E N S I N G

REBR A N DIN G OP TIES

BEST VALU E FO R M O N E Y

1 0 0 % CHA N N EL

R EGISTREER JE VAN DAAG AL S NI EU WE PAR TNE R, EN K RIJG 5 G R AT IS N F R L ICE NTI ES* * Gedurende 6 maanden, telkens verlengbaar met 6 extra maanden, mits wederverkoop van 15 licenties

N M D - S A LE S @ U N I F I E D P O S T. CO M +32 233 68 86

WWW.NOMADESK.COM

GRATIS

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Overzicht Datacenters op provincie

OVERIJSSEL

ZUID-HOLLAND

1TransVir www.1TransVir.com

Alldatacenter www.alldatacenter.nl

Alticom Markelo

www.alticom.nl

Alticom Alphen aan den Rijn

www.alticom.nl

Alticom Zwolle

www.alticom.nl

Alticom Den Haag

www.alticom.nl

Ecostora www.ecostora.com

Alticom Rotterdam

www.alticom.nl

Equinix EN1

www.equinix.nl

Amazon Nederland

www.amazon.com

Equinix ZW1

www.equinix.nl

BeneluxSoft www.beneluxsoft.nl

InterDC www.interdc.nl

Bytesnet Rotterdam

www.bytesnet.nl

ITB2 Datacenters

www.itb-kwadraat.nl

ColoCenter www.colocenter.nl

Odin Groep

www.odin-groep.nl

Data Facilities Spijkenisse

www.datafacilities.net

Previder www.previder.com

Databarn, Capelle aan den IJssel www.databarn.nl

Twents Datacentrum

Datapark Nederland

www.dataparknederland.nl

Dataplace Rotterdam

www.dataplace.eu

UTRECHT

GrafiX NOC - Capelle aan den IJssel www.grafix.nl

www.twentsdc.nl

Alticom IJsselstein

www.alticom.nl

Greenhouse Datacenters

www.greenhousedatacenters.nl

Datad / Iton Automatisering

www.datad.nl

I3D.Net www.i3d.nl

Dataplace Utrecht

www.dataplace.eu

InfoPact Netwerk & Communicatie www.infopact.nl

IBM Nederland, Datacenter Woerden www.ibm.com

Intermax - DC Schiecentrale

www.intermax.nl

RAM Infotechnology

www.ram.nl

Interoute DC Rotterdam

www.interoute.nl

Switch Datacenters Woerden

www.switchdatacenters.com

NLDC Rotterdam

www.nl-dc.com

Xcellent ICT Groep

www.xcellent.nl

SmartDC Rotterdam

www.smartdc.net

The Datacenter Group Delft (TDCG) www.thedatacentergroup.nl ZEELAND Alticom Goes

Verizon 3 www.alticom.nl

www.verizonenterprise.com

We-Dare www.we-dare.net

Cyberbunker www.cyberbunker.com The Green Bay

www.thegreenbay.nl

ZeelandNet Zakelijk

www.zeelandnet.nl

Staat je bedrijf niet in het overzicht, stuur dan een mail naar info@channelconnect.nl

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenters | Rashid Niamat, foto’s: Arnaud Roelofsz

Gert-Jan Huizer, VP Sales, en Paul Driessen, commercial product manager van NLDC

‘ Wij zijn steeds meer een partner en facilitator’

NLDC is de grootste Nederlandse aanbieder van datacenterdiensten, maar dit is nog niet overal bekend. “Klanten vragen om hoogwaardige datacenterdienstverlening in de regio”, aldus VP Sales Gert-Jan Huizer. Over de achtergrond van de datacenterdienstverlener en het team is veel te vertellen. VP Sales Gert-Jan Huizer van NLDC beperkt zich daarom tot de hoofdpunten. “We zijn sinds 1 januari 2017 als NLDC actief. Een zelfstandig bedrijf met een volledige focus op de coloca-

datacenters in Amsterdam, drie belangrijke regionale hotspots en ongeveer 50 medewerkers. NLDC werkt uiteraard ook nog steeds samen met KPN. Voor deze samenwerking geeft Huizer twee logische redenen. “Ten eerste willen we voor de bestaande klanten geen

‘ Datacenters kunnen veel duurzamer en groener zijn’ tie dienstverlening waar mensen met passie en ambitie en met hart voor de klant en omgeving werken. Naast goede dienstverlening en service zoekt NLDC de samenwerking op met (regionale) partners door met de nieuwste technieken een duurzaam signatuur na te streven. Carrier en cloud neutraal met KPN als sterke moeder op afstand.” NLDC heeft een overzichtelijk portfolio. Het biedt colocatie en connectiviteit. Daarvoor beschikt het over drie

beslommeringen over lopende contracten, tenzij ze zelf aangeven dat ze over willen stappen naar een NLDC-contract. In beide gevallen krijgen bestaande klanten de dienstverlening en service van NLDC. Ten tweede is KPN voor NLDC een belangrijk verkoopkanaal voor het enterprise segment in Nederland. NLDC heeft geen hostingdiensten maar richt zich echt op colocatie-diensten met bijbehorende connectiviteitsbehoefte vanuit zes verschillende locaties met een landelijke spreiding.”

Klantgroepen NLDC focust zich echter niet uitsluitend op de bovenkant van de markt, hoewel het bedrijf daarin wel sterk aanwezig is. “Natuurlijk zijn we een goede gesprekspartner en leverancier voor Nederlandse enterprise- en overheidsklanten”, aldus Huizer. “We zien daar vaak dat er behoefte en noodzaak bestaat om een deel van het eigen fysieke serverpark te blijven inzetten. Wat deze bedrijven en organisaties zoeken, zijn hybride oplossingen en voor dergelijke complexe vraagstukken bieden we met onze ervaring en spreiding van veelvoudig gecertificeerde datacenters goede oplossingen. Maar het zijn nadrukkelijk niet de enige soort klanten die we bedienen.” “We zien veel mogelijkheden om klanten die vanuit Amerika of Azië naar Europa komen te faciliteren. Met onze aanwezigheid in de metropool regio Amsterdam, met drie datacenters in Aalsmeer, Almere en Oude Meer, bieden we internationale partijen een prachtige Europese hub rond Amsterdam. Dat is tegelijkertijd een springplank om vanuit Amerika richting Azië door te groeien en

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ We zijn niet in de markt voor gewone hosting-diensten’

Paul Driessen

vice versa, want Nederland is met name vanuit deze regio goed geconnecteerd met Europa en de rest van de wereld. Een andere groep waar we nog meer voor willen doen, zijn partijen die bijvoorbeeld XaaS of de cloud omarmen of vanuit Nederland hosting- en clouddiensten willen afnemen en vanuit dat uitgangspunt een platform- en connectiviteitsbehoefte hebben.” Voor de grote internationale partijen is NLDC al een behoorlijk bekende naam. Dat komt vooral doordat die vaak brokers ofwel tussen personen gebruikendie vragen in de markt uitzetten en contacten met potentiële leveranciers onderhouden. Met bijna alle vooraanstaande brokers heeft NLDC vanuit het KPN verleden al goede contacten. Het voordeel van die positie is dat het eigen verkoopteam niet enorm hoeft te groeien om de propositie van NLDC in de wereld bekend te maken. De derde doelgroep vraagt een geheel andere benadering. “Als NLDC zien wij mogelijkheden in het bieden van onze diensten aan bedrijven die voor de eigen

dienstverlening zwaar leunen op colo, cloud en connectiviteit en daarvoor bij voorkeur met nationale of zelfs regionale aanbieders zakendoen. We denken daarbij onder andere aan bedrijven die hosted solutions aanbieden en leveranciers van alle mogelijke cloudgebaseerde diensten”, aldus commercial product manager Paul Driessen van NLDC. Voor die bedrijven wil NLDC de logische aanbieder zijn van carrier, cloud en partner neutrale datacenter diensten en dat ook nog eens vanuit datacenters in de regio zelf. NLDC heeft zich daarmee gepositioneerd als hoogwaardige en scherp geprijsde nationale aanbieder met kennis van de lokale markt.

Regionale samenwerking In het betoog van Driessen en Huizer komen twee begrippen meerdere keren voor: regionaal en samenwerking. Dat NLDC hier echt aan gecommitteerd is, blijkt bijvoorbeeld uit het antwoord dat Huizer gaf op een vraag over de IT-behoefte van de groep klanten die hostedof cloudgebaseerde diensten aanbiedt: “We constateren dat er veel belangstelling is in het land bij bedrijven met een

stevige IT-behoefte en een hybride component om de colocatie-diensten buiten de metro regio Amsterdam af te nemen. Voor een groot deel van de markt is het namelijk helemaal niet nodig pal bovenop de AMS-IX te zitten en met honderden internationale partijen te peeren. Regionaal aanbod of aanbod dat minder data-intensief is dan bijvoorbeeld streaming video, kan uitstekend vanuit hoogwaardige datacenters in de regio beschikbaar worden gesteld en dat is waar klanten om vragen.” “Wat we ook zien, is dat er écht heel veel gebeurt in de regio op het terrein van software en dienstontwikkeling. De gesprekken die we in de regio voeren met nieuwe en bestaande IT-ondernemers zijn zeer positief. We groeien met deze groep ook naar een andere manier van zakendoen en dat is dat we dingen samen kunnen en willen doen. Die ontwikkeling is elders in het land sterker dan in het gebied dat we de metro regio Amsterdam noemen”, vult Driessen aan. Met die kennis gaat NLDC gericht op zoek naar partijen. Omdat de datacenter-

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenters | Rashid Niamat

‘ NLDC zoekt gericht naar partijen in de regio’

Gert-Jan Huizer

dienstverlener zich steeds zichtbaarder verdiept in de regio, de lokale aanwezigheid meer bekendheid geeft en openstaat voor samenwerking, zoeken regionale partijen uit zichzelf vaker contact met de medewerkers van NLDC. Driessen verwacht dat deze opstelling zal leiden tot meerdere IT gebaseerde regionale ecosystemen waar partijen elkaar opzoeken, promoten en versterken. In dat model ziet NLDC zichzelf niet als een traditionele leverancier, maar als partner en facilitator voor de klanten. Daarachter gaat meer schuil dan een slimme marktbenadering. NLDC heeft een duidelijke voorbeeldfunctie en vult die ook actief in. De innige samenwerking met de klanten, partners en leveranciers moet ertoe bijdragen dat de regio’s elkaar verder versterken en beter op de kaart komen te staan.

Verduurzaming Waar NLDC verder werk van maakt, is duurzaamheid. “We hebben met de datacenters in Almere en Eindhoven technische hoogstandjes neergezet en niet alleen om te laten zien wat mogelijk is.

www.nl-dc.com 80

We willen zo ook duidelijk maken hoe wij onze rol zien, nu en in de toekomst. Dat betekent concreet dat we aantonen dat datacenters duurzamer en groener kunnen zijn dan veelal wordt aangenomen”, stelt Driessen. “Bestaande en beoogde klanten en partners laten we zo zien dat CO2-neutraal opereren en het toepassen van het cradle-to-cradle-principe in datacenters geen abstract theoretisch verhaal is, maar al gewoon in Nederland, juist in de eigen regio, in de praktijk wordt gebracht. Die kennis en inzichten helpen klanten en partners de eigen processen te verduurzamen in de keten waar ze deel van uitmaken. Dat is iets waar iedereen van profiteert.”

“Het vergt het nodige van alle collega’s hier, maar we vinden het allemaal belangrijk om daar extra stappen te zetten”, aldus Driessen. “Tegelijkertijd helpt het ons de naamsbekendheid van de organisatie te vergroten. We worden mede hierdoor steeds meer gezien als een bedrijf waar mensen van vlees en bloed met goede inzet, kennis en verantwoorde toekomstvisie werken. Dat is wat we willen uitstralen omdat we dat ook gewoon zijn.”

Oproep Dat laatste is meer dan een goede indicatie van waar NLDC voor staat. Het is ook een oproep aan ondernemers met internationale ambities en bedrijven die er bewust voor kiezen de regionale betrokkenheid te houden en uit te bouwen. Zij die bij voorkeur samenwerken met een Nederlandse leverancier van carrier, cloud en partner neutrale datacenterdiensten en samen willen werken om de regio’s te versterken, worden van harte uitgenodigd om met NLDC contact op te nemen en gezamenlijk die klus te klaren.

Driessen en Huizer zijn zich ervan bewust dat verduurzaming binnen NLDC voortdurend aandacht vergt en de nodige tijd kost. Deze benadering kan dan ook alleen effectief zijn dankzij de inzet en overtuiging van de gehele organisatie. De medewerkers van NLDC worden door zowel Huizer als Driessen op dit punt als een van de grootste assets bestempeld.

info@nl-dc.com

020 605 8888

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

SERVICE

Vijfde editie Service | de redactievan omvangrijke gids verschijnt dit najaar

Security Dossier 2017 Security Dossier 2017

SERVICE

Vijfde editie van omvangrijke gids verschijnt dit najaar

Dit najaar verschijnt weer het jaarlijkse Security Dossier van uitgeverij Sellair. In het dossier vind je alle trends en ontwikkelingen, profielen van Nederlandse bedrijven en de uitdagingen waarvoor ICT-resellers op security-gebied steeds vaker komen te staan. Dit verschijnt weer het jaarlijkse Security Dossier van uitgeverij Sellair. In het dossier vind door: najaar de redactie je alle trends en ontwikkelingen, profielen van Nederlandse bedrijven en de uitdagingen waarvoor ICT-resellers op security-gebied steeds vaker komen te staan.

H H ‘Alles over IoT, GDPR en door: de redactie et Security

Dossier 2017 is een jaarlijkse special van ChannelConnect en biedt veel redactionele artikelen rond et Security Dossier 2017 is een jaarlijkse special van ChannelConnect en biedt veel redactionele artikelen rond

security-experts, trends en ontwikkelingen, weten regelgeving en nationale en internationale events. Belangrijke thema’s van dit jaar zijn security-experts, trends en ontwikkelingen, weten regelgeving en nationale en internationale events. Belangrijke thema’s van dit jaar zijn

andere cyberbedreigingen’ ‘Alles over IoT, GDPR en actuele security-thema’s. Daarnaast Internet of Things (IoT), de GDPR en andere cyberbedreigingen’ is het dossier gevuld met achtercyberbedreigingen als ransomware. grondverhalen, opinies, columns van Oktober 2017 | Het Security Dossier 2017 is een uitgave Oktobervan 2017Sellair | Het Security Dossier 2017 is een uitgave van Sellair

actuele security-thema’s. Daarnaast is het dossier gevuld met achtergrondverhalen, opinies, columns van

2017

◼ MOBILITY & SECURITY SECURITY UITGEBREID OVERZICHT ◼ CLOUD SECURITY DOSSIER SECURITYPRODUCTEN EN -DIENSTEN DISTRIBUTEURS ◼ SECURITY APPLIANCES SECURITY VOOR DE ICT-PROFESSIONAL DOSSIER DOSSIER ◼ SECURITY SOFTWARE Aangeboden door:

DISTRIBUTEURS

DATACENTER & CLOUD

VoIP en UC&C

DOSSIER DOSSIER Andere dossiers

DOSSIER DOSSIER ◼ MOBILITY & SECURITY

VoIP en UC&C

SECURITY UITGEBREID OVERZICHT DOSSIER ◼ CLOUD SECURITY DOSSIER SECURITYPRODUCTEN EN -DIENSTEN DISTRIBUTEURS ◼ SECURITY APPLIANCES SECURITY VOOR DE ICT-PROFESSIONAL DOSSIER DOSSIER ◼ SECURITY SOFTWARE

Channel_Dossiers_2017_Covers.indd 1

Aangeboden door:

12-09-17 16:07

DISTRIBUTEURS

DATACENTER & CLOUD

VoIP en UC&C

DOSSIER DOSSIER Andere dossiers

DOSSIER DOSSIER Channel_Dossiers_2017_Covers.indd 1

VoIP en UC&C

DOSSIER

12-09-17 16:07

Ook zijn er overzichten van distributeurs en resellers op de Nederlandse Internet of Things (IoT), de GDPR en security-markt. cyberbedreigingen als ransomware. Ook er overzichten van distribuGidszijn in security teurs en resellers op 2017 de Nederlandse Het Security Dossier is de vijfde security-markt. editie van het dossier en heeft grote

als naslagwerk en informatiebron. De special biedt volop mogelijkheden voor profilering voor Nederlandse bedrijven en is daarnaast een belangrijke springals naslagwerk en informatiebron. De plank voor buitenlandse organisaties die specialwillen biedtworden volop mogelijkheden voor actief op de Nederlandse profilering voor Nederlandse bedrijven markt. en is daarnaast een belangrijke springplank voor buitenlandse organisaties die Meedoen? actief willen worden op de Nederlandse Alle artikelen en overzichten uit de markt. gedrukte uitgave met een oplage van ruim 10.000 exemplaren worden Meedoen? doorgeplaatst op de website Alle artikelen en overzichten uit de www.security-dossier.nl gedrukte uitgave met een oplage vanspecial ruim 10.000 exemplaren worden De verschijnt eind oktober, kort doorgeplaatst op de die website voor de beurs InfoSecurity op 1 en

www.security-dossier.nl 2 november plaatsvindt in Jaarbeurs

Utrecht. Voor adverteren, een (uitgeDe special verschijnt oktober, kort breide) vermelding eneind andere commervoor beurs InfoSecurity die op 1ons en ciële de mogelijkheden belt u met 2 november salesteam. « plaatsvindt in Jaarbeurs Utrecht. Voor adverteren, een (uitgebreide) vermelding en andere commerciële mogelijkheden belt u met ons salesteam. «

bekendheid verworven in de markt. Gids in security Het dossier verschijnt eind oktober Het Security Dossier 2017 is voor de vijfde en dient als oriëntatiegids een editie van hetde dossier en heeftBeurs. grote bezoek aan Infosecurity bekendheid verworven in de markt. Het kan daarnaast ook geraadpleegd Het dossier verschijnt eind oktober en dient als oriëntatiegids voor een bezoek aan de Infosecurity Uw bedrijf in het Security Beurs. Dossier? Het kan daarnaast ook geraadpleegd Leveranciers, dienstverleners, distributeurs en andere aanbieders van security-oplos-

singen en -diensten die willen bijdragen aanm het security Dossier kunnen nieuws, visies, onderzoek of andere content aanbieden bij redactie@channelconnect.nl. Uw in het Security Dossier? Zoekbedrijf voor commerciële mogelijkheden contact met eric@sellair.nl. Deadline is Leveranciers, dienstverleners, distributeurs en andere aanbieders van security-oplos13 oktober 2017 en de verschijning staat gepland voor eind oktober. singen en -diensten die willen bijdragen aanm het security Dossier kunnen nieuws, visies, onderzoek of andere content aanbieden bij redactie@channelconnect.nl. ChannelConnect | september 2017 | is 59 Zoek voor commerciële mogelijkheden contact met eric@sellair.nl. Deadline 81 13 oktober 2017 en de verschijning staat gepland voor eind oktober.

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenters | Michiel van Blommestein

Oliver Menzel, CEO van maincubes

‘Data kent geen landsgrenzen meer’

Het Duitse maincubes is sinds de overname van een datacenter van Interoute in 2016 duidelijk aanwezig in Nederland. Het bedrijf wil echter meer zijn dan alleen een datacenter bij de AMS-IX. Een speciale verbinding met het datacenter in Frankfurt moet klanten ook de voordelen bieden van beide locaties. “Zo kunnen klanten hun business uitbreiden”, zegt Oliver Menzel.

Met de vervagende grenzen voor datacenters in het achterhoofd, was het een kwestie van tijd dat ‘de concurrent’ ook bij Amsterdam zou rondkijken voor een geschikte locatie. Dat is precies wat het in 2012 in Frankfurt opgerichte maincubes in 2016 heeft gedaan. De aanbieder van hypermoderne en vooral zeer robuuste datacenters heeft met de koop van Capronilaan 2 Amsterdam van In-

grotere plannen die al goeddeels in gang zijn gezet. In oktober van 2017 komt het nieuwe datacenter bij Frankfurt online. De modernisering van AMS01 moet tegen het einde van Q1 2018 voltooid zijn. “Dataverwerking kent in de tijden van internet en cloud geen landsgrenzen”, zegt Menzel. “Amsterdam is een van de belangrijkste economische centra van Europa en dat was een reden waarom

‘ Datacenterbeheerders zijn meer dan verhuurders ICT-ruimte’ teroute een faciliteit in handen met een vloeroppervlak van iets minder dan 1.000 vierkante meter. Het centrum is uit te breiden tot meer dan 4.500 vierkante meter. “De planning en bouw van een nieuwe generatie datacenters vormt deel van onze strategie. Maincubes heeft een internationale strategie”, zegt CEO Oliver Menzel van de datacenteraanbieder. “Om onze doelen te bewerkstelligen, bouwen we niet alleen nieuwe faciliteiten maar nemen we ook bestaande datacenters over.” Dat wil niet zeggen dat het bedrijf de overgenomen datacenters laat zoals ze zijn. De datacenteraanbieder heeft

we in 2016 de stap met dit datacenter hebben gezet.” Daarbij heeft maincubes zich aangesloten bij meerdere brancheverenigingen en laat het bedrijf van zich horen in de Nederlandse markt.

AMS-IX De verbinding met AMS-IX was een van de redenen voor maincubes om in te stappen. “We kunnen daarmee een veilige en directe verbinding met belangrijke diensten als Microsoft Azure of Amazon Web Services (AWS) leggen. Daarnaast spraken het uitstekende technische potentieel van het datacenter en vooral het zeer goed opgeleide en ervaren personeel voor zich.” Toch

zag maincubes dat het datacenter aan verbetering toe was. Daarom is eigenlijk direct begonnen met de modernisering van de faciliteit. De capaciteit van AMS01 wordt daarmee verhoogd naar ongeveer 4,7 MW voor kritische IT-infrastructuur. De verbouwing van AMS01 kost rond de 10 miljoen euro en wordt uitgevoerd door SPIE. “Als eerste moeten we de energieefficiency significant verbeteren, zodat de 4.500 vierkante meter efficiënter kan worden aangewend. Een groot deel van de modernisering is reeds afgerond of in gang gezet. Een groot deel is ingegeven door de operationele praktijk”, aldus de CEO. Een andere belangrijk aspect is de vloerbelasting, waarbij het ook gaat om hoeveel Watt per vierkante meter beschikbaar is voor ICT-componenten. “We hebben het vermogen met 800 Watt verhoogd naar 1,5 Kilowatt per vierkante meter”, zegt Menzel. “Dat betekent dat klanten voor dezelfde ICT minder vloerruimte hoeven te huren of meer ICT op gehuurde vloerruimte kwijt kunnen. De schalingspotentie ligt op 1.900 racks in alle richtingen. Bovendien zijn ook de toegangs- en securitysystemen opgewaardeerd naar de meest geavanceerde beschikbare systemen.”

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Bedrijven moeten zich concentreren op hun prestaties’

Oliver Menzel

Security

Verbinding Frankfurt

Voor de hele onderneming en voor alle Europese datacenters, zet maincubes sterk in op het thema security als kwaliteitscriterium. “We hebben een ‘Secure Exchange’-platform uitgebouwd om securitydiensten voor eindklanten en cloudproviders ter beschikking te stellen. Dit platform beheren we samen met partners, zoals voor telecomsecurity. We hebben daar lokale en regionale partners voor die het systeem met speciale diensten verrijken. Die hebben we ook in Amsterdam.” Naast veiligheid moet AMS01 ook stabiliteit gaan bieden. Hiervoor wil het bedrijf 100 procent uptime kunnen garanderen en dat zelfs vastleggen in de SLA’s. Dit door de best practices van de nieuwe ‘ZeroOutage’-standaard te gebruiken.

Maar de kers op de taart is, volgens CEO Menzel, de directe verbinding die AMS01 gaat krijgen met FRA01, het splinternieuwe datacenter van maincubes bij Frankfurt. Via een beveiligde verbinding krijgen klanten toegang tot alle diensten in dat datacenter, waaronder een directe verbinding met DE-CIX. Omgekeerd kunnen klanten uit Frankfurt de diensten in Amsterdam gebruiken. Verbindingen met belangrijke cloudleveranciers als Azure of AWS zijn ook mogelijk, net als de clouddiensten van DataLogistIX. “Zowel middelgrote ondernemingen als startups krijgen binnen dit ecosysteem nieuwe mogelijkheden om hun business uit te breiden en hun klanten veilige en efficiënte diensten aan te bieden”, zegt Menzel.

www.maincubes.com

info-nl@maincubes.com

020 788 0380

Bovendien is het efficiënt, omdat maincubes niet twee keer het wiel hoeft uit te vinden. “Al deze diensten hoeven niet per se binnen alle ecosystemen en alle locaties te worden uitgebouwd. Deze dienstverlening is vooral relevant voor organisaties actief in nieuwe markten als Industrie 4.0, Internet of Things, finance, health en media. Beheerders van datacenters moeten meer zijn dan verhuurders van ICT-ruimten. Zij moeten de economische ontwikkelingen bij zijn klanten begrijpen en in staat zijn hun horizon te verbreden.” Maincubes creëert op deze manier een netwerk van datacenters die vlakbij de kloppende harten van het Europese internet staan. Het gaat echter verder, want door deze harten met elkaar te verbinden, is de keuzevrijheid voor klanten niet langer gebonden aan hun eigen locatie. ”Datacenters moeten deze ontwikkeling met technologie en vooral diensten ondersteunen en spelen daarbij een bepalende rol. Bedrijven moeten zich daarom concentreren op de prestaties van diensten die hun constant veranderende doelen actief onderschrijven”, zo besluit CEO Menzel van maincubes. @maincubes 83

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Factsheet Interconnect A2.indd 1

www.interconnect.nl 74 | juli 2017 | ChannelConnect

29-6-2017 11:01:06

info@interconnect.nl

073 880 0000

@Interconnect

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Interconnect Services

Interconnect is een internet serviceprovider voor de zakelijke markt. Sinds 1995 werkt Interconnect nauw samen met ict-afdelingen en -dienstverleners bij het implementeren en beheren van betrouwbare oplossingen. Dankzij twee eigen, onafhankelijke high-end datacenters en een uitgebreid eigen glasvezelnetwerk is men in staat toekomstvaste ict-oplossingen te faciliteren. Met redundante koelings-, stroom- en netwerkvoorzieningen en een uitstekende connectiviteit via verschilende carriers, kan Interconnect een uptime-garantie van 99,98 procent bieden. Voor klanten en partners van Interconnect biedt Interconnect altijd 24/7 toegang, support en facilitaire bewaking. Het netwerk en de dienstverlening van Interconnect zijn door diverse instanties op het hoogste niveau gecertificeerd. Milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid zijn bij Interconnect van groot belang. Dit uit zich door onder andere zuinig en milieubesparend om te gaan met energie, afvalstromen en emissies. Afnemers van Interconnect waarderen de dienstverlening en service met een 7,7. Men is uitermate tevreden over de vriendelijkheid, behulpzaamheid en expertise van de medewerkers en de kwaliteit en beschikbaarheid van de diensten. Het is daarom een logische keuze dat telecomaanbieder Vodafone voor het huisvesten van het welbekende SuperSwitch-project voor Interconnect kiest. Omdat Interconnect onafhankelijk van derden opereert en financieel zeer gezond is, kan Interconnect altijd strategische keuzes maken die bijdragen aan de kwaliteit en continuïteit van de diensten. Door expertise op het gebied van cloud, connectivity en datacenters kunnen klanten zich zorgeloos richten op hun kernactiviteiten en genieten van het belangrijkste doel in het leven, rust.

www.interconnect.nl

Bedrijfsgegevens Interconnect Services B.V. De Steenbok 1 5215 MG ‘s-Hertogenbosch Interconnect Services B.V. Park Forum 1041, bedrijfsnummer 6020 5657 HJ Eindhoven Postadres Postbus 271 5201 AG ‘s-Hertogenbosch Nederland Contactgegevens Telefoonnummer 073 – 88 000 00 Faxnummer 073 – 88 000 99 e-mailadres info@interconnect.nl Website www.interconnect.nl Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting 1995 Aantal medewerkers 85 Aantal locaties Nederland 2 Aantal locaties buitenland 0 Bouwjaar locatie(‘s) 2006 (Den Bosch) 2011 (Eindhoven) Oppervlakte m² datavloer per locatie 800 m² (Den Bosch) 6.000 m² (Eindhoven) fase 1: 3.000 m²) Totaal oppervlakte m² datavloer 6,800 m² Certificeringen: ISO 9001, ISO 27001 en ISO 14001

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Bytesnet

Bytesnet is in 2008 gestart met regionale datacenterdiensten in Groningen. Sinds 2009 is Bytesnet ook in de regio Rotterdam actief vanuit een eigen datacenter. Op dit moment wordt er in Groningen druk gebouwd aan een eigen datacenter van 5.000 vierkante meter op de Zernike Campus, naast de Rijksuniversiteit Groningen. Het nieuwe datacenter opent in het derde kwartaal van 2018 zijn deuren. Vakkundig Bytesnet is regionaal datacenter dat veel waarde hecht aan een persoonlijke aanpak. Klanten hoeven niet naar een afdeling te bellen om de deuren open te maken, ze kennen de medewerkers en weten wie ze aan de lijn krijgen. Bytesnet werkt met gecertificeerde medewerkers die klanten bijstaan en adviseren. Ze zijn daarmee een verlengstuk van de ICT-afdeling van de klant. Beschikbaarheid In de afgelopen jaren heeft Bytesnet dankzij de n+1 uitgevoerde stroom- en data-voorzieningen nog nooit last gehad van downtime. Connectiviteit, continuĂŻteit en veiligheid zijn het allerbelangrijkst voor Bytesnet en voor de data-intensieve bedrijven die het bedrijf bedient. Klanten stellen hoge eisen aan een datacenter als het gaat om veiligheid en beschikbaarheid omdat er wordt gewerkt met bijvoorbeeld elektronische patiĂŤntendossiers of klantgegevens. Bytesnet beschikt over het ISO27001-certificaat voor informatiebeveiliging en het certificaat NEN7510 dat specifiek is bedoeld voor de beveiliging van data in de zorgsector. Daarnaast beschikt Bytesnet over het ISO14001 (milieu) en vanzelfsprekend over het ISO 9001 (kwaliteit) certificaat. Begin 2018 komt daar de ISAE3402 verklaring nog bij.

www.bytesnet.nl

Bedrijfsgegevens Bytesnet Groningen BV Bytesnet Rotterdam BV Friesestraatweg 219 Schuttevaerweg 48 9743 AD Groningen 3044 BB Rotterdam Nederland Nederland Contactgegevens 050 210 2440 010 307 0440 info@bytesnet.nl info@bytesnet.nl https://bytesnet.nl https://bytesnet.nl Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting 2008 2013 Aantal medewerkers 6 7 Certificeringen; ISO 27001:2013I, NEN7510, ISO 9001, ISO14001 Contactpersonen Algemeen directeur Commercieel directeur Communicatie manager Marketing manager Technisch directeur

Peter de Jong Michael Arbman Michael Arbman Michael Arbman Hans den Aantrekker

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

interview | Edwin Feldmann

Peter de Jong, CEO van Bytesnet

‘ Er gaat niets boven een regionaal datacenter’ Veel organisaties hebben drempelvrees bij het uitbesteden van datacenterdiensten. Zeker in een ander deel van het land. “Een regionaal datacenter is dan een goede oplossing”, stelt CEO Peter de Jong van Bytesnet. Bytesnet is begonnen als regionaal datacenter in Groningen en heeft sinds 2009 een eigen locatie in Rotterdam. In Groningen verrijst binnenkort een state-of-the-art datacenter met 5.000 vierkante meter op de Zernike Campus in de stad Groningen. CEO Peter de Jong heeft daar bewust voor gekozen. “Groningen lag in 1999 voor op andere regio’s.” Zijn collega Michael Arbman beaamt dit. Hij is business development manager bij Bytesnet en noemt de innovaties in de provincie ‘echt fenomenaal’. “In Groningen worden proeven gedaan met 5G, de RDW test zelfrijdende auto’s en er wordt onderzoek gedaan met drones en op het gebied van energietransitie.”

‘ Klanten bellen mensen die ze kennen, niet naar afdelingen’

De regionale en persoonlijke strategie is bij Bytesnet heel belangrijk, ook bij het uitbesteden van IT. “Bedrijven plaatsen steeds meer buiten de deur omdat ze zelf steeds moeilijker aan allerlei weten regelgeving kunnen voldoen. Dan is de keuze voor een regionaal datacenter makkelijker dan een datacenter elders in het land”, vertelt De Jong. “Klanten willen toch gevoel houden met de plaats waar hun data, applicaties en apparatuur staat. Ze willen erbij kunnen. Dat is niet alleen iets emotioneels of gevoelsmatigs, er is altijd wel onderhoud of iets anders te doen als een organisatie veel racks heeft. Dan komt die nabijheid goed van pas.” “Een belangrijk onderdeel van ons regionale concept is dat klanten die ons bellen altijd regionale personen aan de lijn krijgen”, zegt Arbman. “Mensen bellen naar mensen en niet naar nummers en afdelingen.”

“Overigens gaat het niet alleen om redundantie van stroom en datalijnen, maar ook om economische redundantie. Daarin zijn we onderscheidend.” “We bewijzen dat we betrouwbaarheid, beschikbaarheid en continuïteit kunnen garanderen en daarmee winnen we het vertrouwen van klanten en besteden ze steeds meer diensten aan ons uit. Want uiteindelijk verkopen wij vertrouwen en continuïteit”, besluit Arbman. En dat bewijzen we niet alleen met de certificeringen maar vooral door het dagelijks te laten zien.”

Twin-locatie

Het nieuwe datacenter wordt in het derde kwartaal van 2018 geopend. Opvallend is het zogenoemde Datalab dat wordt ingericht voor bedrijven, studenten en wetenschappers, legt Arbman uit. “We zitten dichtbij de universiteit en de Hanze Hogeschool, hierdoor kunnen bedrijven en studenten er werken aan innovaties op het gebied van big data, elektrotechniek, energietransitie en koeling.”

www.bytesnet.nl

Buiten de deur

De grote organisaties en data-intensieve mkb-bedrijven waar Bytesnet zich op richt, vragen ook steeds vaker om een twin-locatie of een tweede redundante locatie als reserve bij problemen met de primaire locatie. “Wij brengen die verzoeken onder bij een extern datacenter. We huren dan ruimte bij een ander datacenter en regelen alle verbindingen. Ook dark fibers, inclusief apparatuur en belichting en monitoring”, vertelt de Jong.

info@bytesnet.nl

010 307 0440

Peter de Jong

@bytesnet 87

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenters | Michiel van Blommestein

Gerben Ouwens, CCO van The Green Bay

Megagroen datacenter project in Zeeland

The Green Bay maakt een vliegende start: er zijn al meerdere klanten aan boord. Momenteel wordt hard gewerkt aan het unieke ontwerp van het datacenter en de bouw start n het eerste kwartaal van 2018.

The Green Bay in Zeeland is een project met een gedurfde strategie. Groen is het unique selling point. Natuurlijk, de term ‘groen!’ doet het als marketingkreet altijd goed. Ieder bedrijf wil zo verantwoord mogelijk bezig zijn en dat uitdragen naar de buitenwereld. Maar ondanks dat datacenters hier al langer op inspelen, geniet groen vaak nog niet de absolute prioriteit. Voorop staan begrijpelijk zaken als continuïteit en betaalbaarheid. Toch denkt CCO

dat The Green Bay heeft gekozen voor hun groene datacenter bij Vlissingen. Een belangrijk aspect is volgens Ouwens dat geen dieselgeneratoren worden ingezet voor noodstroom. In plaats daarvan zet The Green Bay samen met de netbeheerder in de regio een grote batterij-backup in voor net balancing. “We zitten op een plek met de hoogste beschikbaarheid van het elektriciteitsnet”, zegt Ouwens. “Maar het is best een uitdaging, want in theorie

De helft van de capaciteit is verkocht, en de investering komt dit najaar nog rond. Gerben Ouwens bij The Green Bay dat het zwaartepunt binnen redelijk afzienbare tijd gaat veranderen. “Wij denken dat de overheid verder gaat doorpakken en dan zal duurzaamheid steeds meer een onderscheidende factor zijn”, zegt hij. “Je ziet dat mensen in hun privéleven steeds bewuster zijn van duurzaamheid. Ze zetten zonnepanelen op hun dak en kopen elektrische auto’s. Het zou gek zijn als ze dat niet doortrekken naar hun professionele leven.” Dat is precies ook het uitgangspunt

kun je met dieselgeneratoren oneindig blijven draaien, zolang je maar vrachtwagens met brandstof laat aanrukken. De capaciteit van batterijen is eindig, maar gezien de hoge beschikbaarheid van het net is dit ruim voldoende. We moeten onze klanten ervan overtuigen dat het meer dan genoeg is.”

Vergroening van ‘zwart’ gebied De gekozen locatie zorgt echter voor extra zekerheid. “We doen absoluut geen concessie aan de beschikbaar-

heid” De faciliteit wordt gebouwd in industriegebied Het Sloe waar fabrieken en energiecentrales staan. “We bouwen naast een groot energieschakelveld”, zegt Ouwens “groene stroom is hier oneindig beschikbaar. De wind- en zonneparken worden hierop aangesloten”. Als het om de kosten gaat, hoeft The Green Bay hoe dan ook geen moeite te doen om het uit te leggen. De efficiëntie houdt de operationele kosten hoe dan ook laag. Juist door zich te vestigen in een dergelijk ‘zwart’ gebied draagt het datacenter bij aan het ecologischer maken van het gebied. De faciliteit van 22MW haalt echter meer uit de kast om de bijna ongelooflijke PUE-waarde onder de 1.1 te bereiken. Primair wordt gekoeld met zeewater dat naar een warmtewisselaar wordt gepompt waarmee de faciliteit wordt gekoeld en onder het datacenter komt een bassin waar reservecapaciteit aan koelwater is opgeslagen.. “We hebben berekend dat we op erg warme dagen en op momenten dat de zeewaterpompen in onderhoud zijn nog enkele condensors als backup nodig hebben.”, vertelt Ouwens. “Maar feitelijk kan alles met zeewater.” In totaal gaat The Green Bay plaats bieden aan ruim 4.000 racks.

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ We doen geen concessies aan beschikbaarheid of kosten’

Gerben Ouwens

Met dit plan is het team achter The Green Bay een jaar geleden serieus van start gegaan. Behalve Ouwens bestaat het team uit CEO en CTO Gerrit Godwaldt, CFO Edwin de Groote en CPO Jorrit Willems. Godwaldt heeft een telecomachtergrond en heeft als zelfstandige datacenters helpen opzetten voor de overheid. Ouwens en De Groote hebben een verleden bij IBM. Willems is een inkoopspecialist die over de contracten gaat en de contacten met partners en de overheid verzorgt. Verschillende teamleden hebben samen ervaring met grote datacenter projecten voor overheden en financiële instellingen.

Investering “De helft is verkocht en de investering krijgen we dit najaar rond”, zegt Ouwens. “Tot het einde van het jaar

www.thegreenbay.com

maken we het gedetailleerde design. De bouw gaat in het eerste kwartaal van 2018 van start.” Tijdens het gehele traject werkt The Green Bay samen met gerenommeerde partners. “Enkele grote bouwbedrijven staan achter het project en kunnen dit bouwen”, vertelt Ouwens. “We hebben het in de markt getoetst. Het is een steekhoudend plan.” Dat geldt uiteindelijk ook voor de uitbreidbaarheid van het datacenter. Er is genoeg grond en energie beschikbaar om een tweede faciliteit te bouwen. “We kunnen de stroomaansluitingen ook delen”, zegt Ouwens. Daar bovenop zijn er nog twee kleinere locaties waar eventueel kan worden uitgebreid. Dan blijft nog één kwestie over: de connectiviteit. De tijden dat je per se in de Randstad moet zitten om goed verbonden

info@thegreenbay.com

te zijn, liggen achter ons, zo bevestigt The Green Bay maar weer. “We leggen een dubbele DWDM-ring aan, één van Delta en één van KPN. Die wordt afgemaakt met vijf connecties in Amsterdam zodat we connecties maken met alle carriers in de wereld, fysiek zitten we in Zeeland, maar logisch in Amsterdam”, legt Ouwens uit. Genoeg optimisme dus bij The Green Bay. Nu is het alleen nog zaak dat de bewustwording in het bedrijfsleven doorzet. “Het verbaast me dat wij als nieuwe speler in de markt zo ver voor lopen op dit punt”, zegt Ouwens. “De kostenbesparing zou voor bedrijven genoeg reden moeten zijn om er zo naar te kijken. Maar veel bedrijven hebben nog heel veel ICT in-house staan. Dat biedt de slechtst mogelijke PUE die je maar kunt bedenken.”

020 408 5330

@thegreenbaynl 89

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Analyse | Rashid Niamat

Datacenters lopen voor op doelstellingen MJA 2020

Van groen naar groener; de stand van zaken Een analyse van de focus op groen in de datacentermarkt mag in dit Datacenter & Cloud Dossier 2017 niet ontbreken. Uit gesprekken met tientallen ondernemers blijkt het een ware trend. Dus zijn er twee logische vragen. Waar staat de markt nu? En hoe nu verder? In bijna alle gesprekken met partijen in de datacentermarkt worden de termen ‘groen’ en ‘duurzaamheid’ spontaan genoemd. Als we die input leggen naast de eerste editie van het Datacenter & Cloud Dossier en als we rapportages van vijf jaar geleden doornemen, is er een groot verschil. De voorzichtige conclusie is dat de markt de eerste fase van vergroening annex verduurzaming achter zich heeft gelaten. Daarbij horen twee logische vragen: waar staat de markt nu? En hoe nu verder?

Achtergrond van groen Voordat we de huidige fase beschrijven, blikken we eerst terug in de tijd. Dat geeft antwoord op de vraag waar de aandacht voor groen vandaan komt. Kijkend naar de Nederlandse markt zijn er drie belangrijke drivers voor deze ontwikkeling. Ten eerste zijn er meerjarenafspraken die de overheid met diverse sectoren heeft gemaakt om de CO2-uitstoot te verminderen. De IT-sector is daar sinds 2008 via Nederland ICT één van. De tweede driver is een commerciële. Naarmate steeds meer datacenters duurzaamheid als verkoopargument inzetten, wordt het voor de achterblijvers lastiger dat onvermeld te laten. De derde en laatste driver zijn innovaties die bijdragen aan hogere efficiency en minder verbruik. Innovatie is zeer omvangrijk en geeft de complexiteit van vergroening goed weer. Voor bij-

na elk aspect van datacenteroperaties is sprake van verbeteringen die positief uitwerken op de eco-balans. We laten de belangrijkste aspecten de revue passeren en bewegen daarbij van buiten naar binnen.

Complexiteit van groen Aan de buitenzijde hebben we stroom. Hier is de vergroening onmogelijk te missen. Datacenters die geen enkele vorm van groene stroom afnemen, zijn in Nederland inmiddels een zeldzaamheid. Maar voor de noodstroomvoorziening is dat een ander verhaal. Datacenters vertrouwen nu nog

‘ De eerste fase van verduurzaming is achter ons’ op dieselaggregaten. Die zijn weliswaar steeds efficiënter, maar kunnen onmogelijk groen worden genoemd. Gerben Ouwens van The Green Bay wijst erop dat het ook nog eens gaat om een regelrechte verspilling van fossiele brandstoffen omdat diesel beperkt houdbaar is. In zijn optiek zullen grootschalige batterypacks, inpandig of bij de energieleverancier geplaatst, in de

toekomst de dieselaggregaten vervangen. Dat zou voor de échte vergroening een grote stap voorwaarts zijn.

Het gebouw zelf Dan het gebouw zelf. Daar zijn de laatste jaren aanzienlijke verbeteringen gerealiseerd. Denk bijvoorbeeld aan de NLDC-locaties in Eindhoven en Almere. De nieuwbouwplannen van Bytesnet in Groningen, DC Valley in Ede-Wageningen en The Green Bay in Zeeland lijken daar nog een schepje boven op te doen. Koeling bevindt zich op de grens van de buiten- en binnenkant van een datacenter. Ook daar is sprake van groene ontwikkelingen. Hier twee op niveaus. Niveau één is dat de benodigde installaties steeds beter worden waardoor ze meer bereiken met een lager eigen stroomverbruik. Het andere niveau is dat de temperatuur in een datacenter tegenwoordig zo hoog mag liggen dat free air cooling de norm is geworden. Het aantal uren dat externe koeling echt nodig is, is over de jaren fors afgenomen. Dat leidt in principe tot een lagere stroomverbruik en CO2-uitstoot. In een datacenter is sprake van ruimtes met servers waarop software draait. De overige hardware in een datacenter (switches, routers en dergelijke) neemt ruimte in en vergt naast stroom ook koeling. Dit type hard-

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

‘ Vergroening van servers is een verhaal op zich’ Amsterdam weten. Vlasveld geeft ook aan dat de ontwikkeling van betere software en slimmere inzet van software onverminderd doorgaat. Greenserve, een project van HvA en de VU dat zich richt op het verbeteren van powermanagement, is daarvan een actueel voorbeeld. Het mag duidelijk zijn dat er veel mogelijk is om een lager verbruik te realiseren en op die manier de sector te vergroenen. Er is echter een maar in het verhaal. Om processen te optimaliseren is het nodig dat alle schakels naadloos op elkaar aansluiten. Pas dan kan een datacenter stellen dat het serieus werk maakt van verduurzaming en vergroening. De benodigde kennis is grotendeels via sensoren en software te verkrijgen en te gebruiken. Maar of in de dagelijkse praktijk altijd en overal wordt gestuurd op het verlagen van het verbruik en het verhogen van de vergroening is een vraag waarop het antwoord niet altijd positief is. ware wordt zuiniger en tegelijk ook steeds meer verdrongen door software defined oplossingen. Resultaat: footprint en verbruik van de niet-servers nemen verder af. De vergroening van servers is een verhaal op zich. De vendors concurreren sterk met elkaar, met het effect dat servers steeds zwaarder kunnen worden belast bij een lagere stroom- en koelingsfootprint. In moderne servers zitten processoren en flash-storage. Beide kunnen onder hogere temperaturen werken en verbruiken nog maar een fractie die oude generatie CPU’s respectievelijk spinning disk nodig hebben. Die ontwikkelingen zie we ook terug bij de andere componenten, met als toppunt de geheel gewijzigde architectuur door OCP-stan-

daarden. Dit alles zorgt voor een betere opbrengst per server en rack bij een lagere koelbehoefte, met lager stroomverbruik tot gevolg. Tegelijkertijd komt hier ook een grens in zicht: datacenters worden door de hogere temperaturen een plek waar mensen moeilijk kunnen werken.

Software Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is de software. Virtualisering en cloud hebben een enorme impact op de inzet van hardware. Mits goed geconfigureerd en beheerd kan een datacenter daardoor tientallen procenten op stroomverbruik en koeling besparen. Dit is onder andere aangetoond in het recent afgeronde project Greening the Cloud, zo laat directeur Jaak Vlasveld van Green IT

Toekomst We zien dat de sector op tal van punten in betrekkelijk korte tijd fors groener en duurzamer is geworden. In een aantal opzichten loopt men zelfs flink voor op schema. Nederland ICT laat namelijk weten dat de doelstellingen van de MJA 2020 vorig jaar al zijn behaald. Men is met de overheid in overleg over aanvullingen zodat de footprint nog beter kan worden. Het illustreert overigens ook waarom het beter is te spreken van groen of groenere datacenters. De overtreffende trap – het groenste datacenter – lijkt met alle innovaties die nog op stapel staan vooralsnog een wisseltrofee. Dat is overigens voor de sector, de afnemers en de gehele samenleving een goede ontwikkeling.

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

EcoRacks Interconnect Services

www.interconnect.nl www.ecoracks.nl

uw datacenter dichtbij

Zoals de naam al aangeeft zet EcoRacks sterk in op duurzaam ondernemen. Het bedrijf levert EcoRacks levert door ENGIE gecertificeerde Nederlandse groene windenergie. Maar de leverancier gaat verder, en is zich bewust van zijn verantwoordelijkheid voor de maatschappij. Zo zet EcoRacks adiabatische koeling in en zet het een uiterst geavanceerd elektrische voorziening in die onder meer bestaat uit moderne UPS’en. Uw apparatuur staat bij EcoRacks in een beveiligd, professioneel datacenter onder het beheer van deskundige mensen die gespecialiseerd advies kunnen leveren op maat. Bij EcoRacks betalen klanten voor de stroom die ze daadwerkelijk gebruiken. Iedere maand staat op de factuur een precieze specificatie, zodat er altijd inzicht bestaat in hoe efficiënt de ICT functioneert. EcoRacks denkt ook met de klant mee wanneer deze door wil groeien en sluit groeicontracten af op maat, waardoor de verwachtingen altijd duidelijk zijn en er geen onaangename verrassingen ontstaan. De contracten zijn bovendien maandelijks opzegbaar, wat het open afschalen alleen maar eenvoudiger maakt. De klant staat bij EcoRacks altijd centraal. Het datacenter is groot genoeg om alle voorzieningen te kunnen leveren, maar ook weer niet zo groot dat dit ten koste gaat van de persoonlijke benadering. Ecoracks is 24 uur per dag, 7 dagen in de week toegankelijk voor zijn klanten, zodat zij op ieder gewenst moment bij hun ICT kunnen. De specialisten van het datacenter denken graag constructief mee met de klant. EcoRacks heeft vele partners, waardoor ieder hostingvraagstuk bij de juiste persoon terechtkomt. Het beheren van de services levels kan aan EcoRacks worden overgelaten, zodat er altijd één aanspreekpunt blijft bestaan. EcoRacks blijft zich doorontwikkelen. Op dit moment zit EcoRacks op schema om eind 2018 de ISO 9001 (kwaliteitsmanagement) en 27001 (informatiebeveiliging) certificaten te halen.

Bedrijfsgegevens EcoRacks Ambachtsweg 25 5627 BZ Eindhoven Postadres Ambachtweg 25 5627 BZ Eindhoven Nederland Contactgegevens Telefoonnummer 040 7470 181 e-mailadres info@ecoracks.nl Website www.ecoracks.nl Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting Aantal medewerkers Aantal locaties Nederland Aantal locaties buitenland Bouwjaar locatie(‘s) Oppervlakte m² datavloer per locatie Totaal oppervlakte m² datavloer

2013 6 1 0 2000 1000m² 1000m²

Contactpersonen Directeur Technisch Directeur

L. van Broekhoven W.J. Withagen

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Datacenters | redactie

Lizette van Broekhoven, directeur van Ecoracks

Immersed Computing innovatie in datacenters

Nederlandse datacenters staan wereldwijd bekend om de inzet van innovatieve technologie. Immersed Computing van cleantech startup Asperitas uit Haarlem is zo’n innovatie en is door datacenter Ecoracks als een van de eerste in Nederland geïmplementeerd. Immersed Computing is als een concept ontwikkeld door de Haarlemse cleantech startup Asperitas en is ideaal voor extreem efficiënte en duurzame datacenters. De basis van Immersed Computing is een methode van koelen die bekend staat als total liquid cooling waarbij IT-hardware wordt ondergedompeld in vloeistof. De technologie is specifiek zeer geschikt voor datacenters, cloud providers en klanten met high densityeisen en daar is Ecoracks uit Eindho-

ven er eentje van. Het levert klanten van Ecoracks met name duurzaamheid, efficiëntie en flexibiliteit op. Bijzonder aan de technologie is het gebruik van natuurlijk convectie waardoor de benodigde facilitaire infrastructuur en koelinstallaties worden geminimaliseerd, legt directeur Lizette van Broekhoven van Ecoracks uit.

‘ Immersed Computing ideaal voor datacenters’ “De eerste Immersed Computing oplossing van Asperitas heet AIC24 en is een gesloten en plug & play module waar de ondersteunende infrastructuur zoveel mogelijk in is geïntegreerd. Wij zijn het eerste datacenter in Nederland dat haar klanten de kans geeft hun data op deze manier op te slaan. Om dit verder uit te rollen bouwen we momenteel aan een nieuwe hal.”

www.ecoracks.nl

info@ecoracks.nl

040 747 0181

Klantperspectief Asperitas heeft Immersed Computing gedurende twee jaar ontwikkeld met een breed ecosysteem aan partners. Voor de baanbrekende technologie heeft het bedrijf vanuit de internationale datacenterindustrie veel erkenning ontvangen. Zo zijn er nominaties voor diverse awards waaronder ‘Best Energy Solution 2017’ van Datacloud en ‘Datacentre Facilities Innovation of the Year’ van Datacentre Solutions. “Ecoracks is helemaal voorbereid op de inzet van Immersed Computing in onze datacenters en daarin werken we nauw samen met Asperitas”, aldus Lizette. “Dit doen we vanuit het perspectief van onze klanten. Daarom werken we continu aan innovatie en willen nieuwe technologie waar nodig toepassen als dat voor klanten van toegevoegde waarde is.” @ecoracksnl 93

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Datacenters | Pim Hilferink

Piet Sleurink, commercieel directeur Datacenter Noord-Holland

‘ Aantrekkelijk alternatief voor Amsterdam’

Datacenter Noord-Holland is ‘van ondernemers door ondernemers’ en laat netwerkspecialisten, hosters en cloudleveranciers in de regio Alkmaar samenwerken aan betrouwbare huisvesting van dataen ICT-omgevingen van klanten. “Ons datacenter is gebouwd op de groei”, zegt Piet Sleurink. Het datacenter in Alkmaar beschikt over de modernste middelen en technieken en is volledig redundant ingericht, carrier-neutraal, schaalbaar en beschikt over de hoogste beveiligingsstatus. De hoge stroom- en koelcapaciteit en de hoge vloerbelasting maakt het datacenter uitermate geschikt voor high density hosting-oplossingen. “Onze kracht ligt in de fysieke nabijheid bij klanten”, zegt commercieel directeur Piet Sleurink van Datacenter Noord-Holland. “We hebben een uitstekende naam opgebouwd voor colocatie en aanvullende diensten bij onder meer gemeentelijke overheden, zorginstellingen en (internationale) bedrijven. Het Datacenter is hét internetknooppunt van Noord-Holland Noord en is een prima alternatief voor Amsterdam, omdat we gelijkwaardige faciliteiten kunnen bieden maar dan tegen flexibelere voorwaarden en een aantrekkelijkere prijs. Ons datacenter is gebouwd op groei, het leveren van de hoogste kwaliteit (ISO 9001 en 27001 wordt Q2 2018 afgerond) en we hebben voldoende ruimte voor partijen die op dit moment elders grotere kasten afnemen. Ook kunnen we het migratietraject van a tot z begeleiden.”

Eigen IP-adressen Een belangrijk verschil met grote (internationale) datacenters is volgens Sleurink dat klanten een volledige oplossing

krijgen in plaats van de ‘bouwstenen’ die andere aanbieders hen voorschotelen. “Bij klanten met migratieplannen komen we bijvoorbeeld aarzelingen tegen op het vlak van IP-adressen”, zegt hij. “Deze zijn meestal door de ISP op het datacenter uitgegeven die beschikt over de IP-ranges en dus niet eigendom zijn van klanten. Bij een overstap naar ons datacenter gaan die adressen verloren en moet alles worden omgenummerd. Veel tunnels of domeinnamen verwijzen naar deze IP adressen. Dat probleem lossen we voor hen op door van te voren al om te nummeren naar nieuwe IP-adressen die wel hun eigendom worden en dus nooit meer hoeven te worden gewijzigd. Daarmee halen we een belangrijke drempel voor een overstap weg.”

Meer Flexibiliteit “We bieden hier dezelfde mogelijkheden en kwaliteit als de bekende datacenters rond Amsterdam, maar met meer flexibiliteit. Een ICT-bedrijf dat een paar servers wil ophangen, hoeft bij ons niet meteen een hele kast af te nemen. Wij bieden ruimte ‘op de groei’, zodat klanten alleen betalen voor wat zij gebruiken. Daarbij krijgen ze hoge beschikbaarheid van stroom, tot 32 Ampère per kast, en snel internet. We zitten hier bovenop een glasvezelknooppunt, waarbij we gescheiden routes naar de diverse knooppunten in Amsterdam gebruiken.

Op die manier kunnen we onze klanten ook uitwijkcapaciteit en redundantie bieden met advies en begeleiding van zo’n traject. Vooral voor kleinere partijen met een beperkte IT-staf is dat een uitkomst.”

24/7 beschikbaarheid De 24/7 beschikbaarheid van het datacenter is volgens Sleurink vandaag de dag essentieel. Storingen, hoe kort ook, kunnen enorme (financiële) gevolgen hebben en daarom moeten stroom, temperatuur en luchtvochtigheid optimaal geregeld zijn om de apparatuur ononderbroken beschikbaar te houden.

‘ Kracht ligt in fysieke nabijheid bij klanten’ Datacenter Noord-Holland volgt daarvoor de bekende TIER3-norm. “Servers van klanten staan hier veiliger dan op klantlocaties en in het beste klimaat voor de apparatuur”, zegt de commercieel directeur. “We garanderen continue stroomvoorziening en hebben daarvoor alle essentiële componenten dubbel

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Een serverruimte binnen Datacenter Noord-Holland

uitgevoerd. Het klimaat in het datacenter wordt constant gehouden door een geavanceerde installatie die schommelingen in temperatuur en luchtvochtigheid minimaliseert. Onze koeloplossingen zorgen voor een drastische verlaging van het energieverbruik en dus de colocatiekosten. Een datacenter managementsysteem zorgt ervoor dat de systemen voor stroomvoorziening en koeling goed samenwerken. Daarnaast werken we met partners samen en bieden we ook aanvullende diensten zoals (veilige) privé-netwerken, BGP-oplossingen, werken in de cloud en online backup. Verder zijn klanten altijd snel online, waar zij zich ook bevinden, op kantoor of onderweg. We bewaken de bedrijfskritieke applicaties van klanten met geavanceerde tools voor netwerkbewaking en –rapportage. En naast de teams voor dagelijkse ondersteuning, kunnen wij bij calamiteiten op ieder moment van de dag taken op de locaties van klanten verrichten.”

Milieu zeer belangrijk Bij de inrichting van het datacenter heeft Datacenter Noord-Holland gekozen voor energiezuinige technieken, legt Sleurink uit. “We volgen de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid nauwlettend en spelen daar snel op in. We streven er voortdurend naar onze

www.datacenternoordholland.nl

CO2-voetafdruk gelijk te houden of verder te verkleinen. We krijgen energie onder meer van afvalverwerker HVC in Alkmaar. Deze groene elektriciteit komt uit afval, sloophout, wind en zon.”

contact met Spyke Security voor een volledige bescherming van het datacenter.”

Optimale keuzevrijheid Of het nu gaat om enkele kasten en racks, een eigen afgeschermde ruimte, migratieadvies of –dienstverlening, Datacenter Noord-Holland heeft het in huis. De racks zijn carrier-neutraal en geschikt voor hardware van toonaangevende leveranciers. Alle kabels en aansluitingen tussen de rackspace van de klanten en die van de connectivity provider zijn beheerd dus kan Sleurink veilige verbindingen garanderen. “Racks worden afgestemd op de behoeften van klanten en zijn voorzien van dubbele stroomvoorziening. Ook zorgen we voor alle interne dataverbindingen, inclusief registratie en beheer. Daarnaast beschikt ons datacenter over een ‘MeetMe-Room’, waar telecombedrijven hun diensten aanbieden. In deze ruimte kunnen klanten diverse aansluitingen voor hun IT-infrastructuur gebruiken, zoals directe glasvezel, UTP, IP Transit, Waves en Dark Fibers. Partijen die op zoek zijn naar een kwalitatief én betaalbaar alternatief voor ‘Amsterdam’ zijn bij ons helemaal aan het goede adres”, zo besluit Sleurink.

Veiligheid voor alles In het datacenter wordt 24 uur per dag gewaakt voor de veiligheid van de systemen. “Beveiliging van de data van onze klanten staat bij ons op de eerste plaats. Het datacenter en de kantoren zijn zwaar beveiligd tegen alle mogelijke risico’s met de strengste voorzorgs- en tegenmaatregelen. Het gebouw en het terrein eromheen staan dag en nacht onder cameratoezicht. Ook is er een strenge toegangscontrole, die voorkomt dat ongenode bezoekers het gebouw binnenkomen. “Toegang tot het datacenter is alleen mogelijk op basis van een persoonlijke pas in combinatie met een vingerscan (biometrie). Zonder deze autorisatie krijgt niemand toegang tot de servers van klanten.” Uiteraard beschikt het pand over een branddetectie- en automatisch brandblussysteem. Het resultaat is een minimaal risico en maximale uptime voor (bedrijfskritische) applicaties. Al onze beveiligingssystemen worden periodiek gecontroleerd en zijn volledig gecertificeerd. Daarnaast staat ons 24-uurs beveiligingsteam steeds in direct info@datacenternoordholland.nl

072 799 9190 95

Positioneer u als dé Cloud specialist bij uw klant!

ACCESS de Cloud

POWER de Cloud

MASTER de Cloud

Of uw klant naar de Cloud overstapt is

Maak kennis met onze StreamOne

Tech Data helpt u uw doelstellingen

eigenlijk geen vraag meer. Wanneer en

Solutions Store. Een Schaalbaar platform

in uw Cloud Journey te realiseren

hoe hij dit moet doen en met welke

met toegang tot een uitgebreid aanbod

middels een breed assortiment aan

diensten

Access

Clouddiensten van ’s werelds beste

Cloud enablement activiteiten. Maak

de Cloud met Tech Data. Wij helpen u

vendors, automatische provisioning en

bijvoorbeeld gebruik van ons Cloud

met een toonaangevend ecosysteem

facturering van diensten. Hiermee heeft

Mastery Assessment of één van onze

waar de solutions van al onze vendors

u een state-of-the-art e-commerce

Cloud Mastery workshops om tot het

zijn samengebracht. Hiermee kunt u

platform tot uw beschikking dat u

juiste actie- of opleidingsplan voor uw

uw klanten altijd de juiste oplossingen

bovendien kunt integreren in uw eigen

organisatie te komen.

aanbieden.

e-commerce omgeving

waarschijnlijk

wel.

TECH DATA HELPT U VERDER! Neem contact op met één van onze Cloud specialisten via info@tdcloud.nl.

www.techdata.nl | +31 (0)88 133 40 00 Tolnasingel 2 - 2411 PV BODEGRAVEN

De verborgnen parel va Groningen

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

DataCenter Fryslân

DataCenter Fryslân opende in 2008 de deuren van zijn eerste vestiging (DCF1) van 225 vierkante meter. In 2014 is een tweede locatie (DCF2) in het datacentrum van de voormalige Fryslân Bank in gebruik genomen waar 175 vierkante meter beschikbaar is. Beide locaties kunnen tot 400 vierkante meter vloeroppervlak worden uitgebreid. De locaties liggen op zo’n twee kilometer van elkaar verwijderd en er ligt een redundante glasvezelverbinding met op dit moment 48 vezels tussen beide datacenters. Deze glasvezelverbinding kan met nog eens 96 vezels verder worden uitgebreid. De tweede locatie kan als zelfstandige datacenterlocatie worden gebruikt en is zeer geschikt voor gebruik als backup. Dit wordt ook wel het twin datacenterconcept genoemd. Regionale markt DataCenter Fryslân richt zich voornamelijk op de regionale markt. Bedrijven en overheden uit de regio plaatsen er hun data, maar ook lokale ICT-bedrijven gebruiken de datacenters voor hun klanten. Afhankelijk van hun wensen kiezen klanten voor ‘standard availability’ tot ‘ultra high availability’. Voorzieningen In beide datacenters geldt een beschikbaarheidsgarantie van 99,982 procent. DCF1 gebruikt 2N koeling en 2N spanningsvoorziening in het rack. Verder is er een N+1 elektrische installatie. DCF2 gebruikt N+1 koeling, 2N spanningsvoorziening in het rack en een N+1 elektrische installatie. De datacenters beschikken over een aansluiting op het lokale energienet van 10.000 Volt die is opgenomen in een gescheiden middenspanningsring. Beide datacenters zitten op een andere middenspanningsring en zijn voorzien van een eigen noodstroomvoorziening. Ook is er branddetectie met niet-corrosieve automatische blussing. De gebouwen zijn 24x7 toegankelijk en worden continu bewaakt. Bij alle toegangsdeuren en -hekken worden bezoekers geïdentificeerd en geregistreerd. Hierbij wordt biometrische toegangscontrole gebruikt. Afscherming van het terrein gebeurt met intrusion detection. Om ongenode gasten af te schrikken is er een stroomhek.

www.dcf.nl

Bedrijfsgegevens DataCenter Fryslan BV F. Haverschmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden Nederland Contactgegevens Telefoonnummer 058 844 4999 e-mailadres info@dcf.nl Website www.dcf.nl Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting 2008 Aantal medewerkers 14 Certificeringen ISO27001 Contactpersonen Algemeen directeur Commercieel manager Technisch manager Office manager Overig

Else Maria van der Meulen Arnoud Annema René Koopman Eppie Geertsma Servicedesk

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Datacenters | Dirk-Jan van Ittersum

Arnoud Annema, marketing- en salesmanager DataCenter Fryslân

‘ We zijn een regionaal knooppunt’

Datacenters staan niet alleen in Amsterdam. Ook in de regio zijn ze er volop, zoals DataCenter Fryslân. “We hebben niet alleen regionale, maar ook nationale en internationale klanten”, zegt Arnoud Annema. Het is al bijna tien jaar geleden dat Leeuwarden zijn eerste datacenter kreeg. In 2008 opende DataCenter Fryslân de deuren van DCF1. Een ruimte waarvan in de loop der jaren de eerste 225 vierkante meter behoorlijk vol is geraakt. “We zijn een familiebedrijf en een regionaal digitaal knooppunt”, vertelt marketing en salesmanager Arnoud Annema van DataCenter Fryslân. “We doen dat met de beide voeten in de lokale grond. Klanten zijn vooral regionaal, maar we hebben ook enkele nationale en internationale klanten.”

Twin datacenter Door de groei van het aantal klanten, was er enkele jaren geleden behoefte aan uitbreiding. “De kans deed zich voor om het datacenter van de voormalige Friesland Bank over te nemen. Het gebouw, met ook een oppervlak van 400 vierkante meter, staat op zo’n twee kilometer van onze eerste locatie. Het bood een goede mogelijkheid voor klanten, die hun data op twee datacenterlocaties willen opslaan.” DataCenter Fryslân timmert sinds de opening van het tweede datacenter (DCF2) aan de weg met het twin datacenter-concept. “Klanten willen graag een backup van hun gegevens op een andere locatie. Soms komen er wel vragen over de veiligheid, omdat de locaties relatief dicht bij elkaar liggen. Regionale en provinciale overheidsinstellingen hebben voorafgaand aan hun keuze voor

www.dcf.frl

ons twin datacenter-concept een risicoanalyse gedaan. Daarin zijn alle mogelijke risico’s zorgvuldig gewogen. Met als resultaat dat zij hebben besloten alle data in onze beide datacenters neer te zetten. De datacenters zitten op een van elkaar gescheiden middenspanningsring en zijn verbonden met een redundante glasvezelring.”

Zonnepanelen Het goed neerzetten van het twin datacenter-concept doet DataCenter Fryslân niet alleen. “Wij leveren de grondlaag, maar voor een goede redundantie moet de infrastructuur, die de system integrators leveren, ook op orde zijn. We hechten dus aan een goede samenwerking.”

DCF2 wordt volgend jaar verbouwd. De gevelbeplating aan de buitenkant vraagt namelijk enige aandacht. “In alle eerlijkheid, dat ziet er nu even niet uit,” bekent Annema. “Wij willen twee vliegen in een klap slaan. Ons plan is om het hele pand, zowel het dak als de wanden met zonnepanelen te bekleden. Het is een mooie oplossing. Desondanks zullen we met het oppervlak slechts in twee á drie procent van onze energiebehoefte kunnen voorzien. De rest van onze energiebehoefte blijven we uiteraard groen inkopen.”

‘ We willen graag onze restwarmte inzetten in de regio’ Samenwerking is er ook met bedrijven op het industrieterrein waar DataCenter Fryslân is gevestigd. “Ons afvalproduct is warmte. We willen die restwarmte graag inzetten. De lokale initiatieven gaan we toetsen op haalbaarheid. Het blijft echter net zolang op ons netvlies staan tot dat we ons afvalproduct goed hebben ingezet.”

info@dcf.nl

058 844 4999

Arnoud Annema

@DataDienstenFryslân 99

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Interconnect Analyse | BramServices Dons

www.interconnect.nl

Traditionele backup in licht van nieuwe strategieën

Backup blijft kern van dataprotectie

Backup is de universele term voor tools voor dataprotectie. De mate van bescherming loopt uiteen van RAID en backup tot replicatie en snapshots. De diverse tools helpen IT-professionals bij de recovery van verschillende types data. Maar bij de meeste ondernemingen ontbreekt een plan waarin staat welke tool onder welke omstandigheden moet worden gebruikt In de praktijk hebben de meeste datacenter- en clouddiensten vaak de intentie om backup-technieken als RAID, replicatie of snapshots in hun backupplan toe te passen. Het probleem is vaak om deze processen goed te beheren omdat data vaak uit verschillende bronnen afkomstig is. Sommige leveranciers van backup software integreren snapshot- en replicatiebeheer, waarmee een multi-tier protectiestrategie is gebouwd. Storageleveranciers leveren storageproducten inclusief hun proprietary replicatie- en snapshotapplicaties.

Types backup Backup bestaat hoofdzakelijk uit drie types: full, differential en incremental. Een full backup is de meest fundamentele. Deze vorm maakt een kopie van alle data. Het is ook de meest tijdrovende en, qua benodigde storage, duurste backup-methode. Voordeel is dat data eenvoudiger valt te herstellen, in vergelijking met sommige andere types waarbij eerst sets van veranderde data moeten worden gecreëerd. Backup kan een vereiste zijn in enkele scenario’s, bijvoorbeeld logische datacorruptie als gevolg van software bugs of een server crash, bij gebruikersfouten zoals onbedoeld verwijderde bestanden of directories en hardware failure als uitval van harddisks, flash drive of een complete hardware-omgeving.

100

Backup versus replicatie Sommige leveranciers willen ons doen geloven dat traditionele backup met de komst van virtualisatie kan worden vervangen door nieuwe dataprotectiemethoden zoals replicatie, snapshots en live migraties. Dat is bepaald niet het geval. Deze zijn aanvullingen op de traditionele backup. Bij replicatie wordt een tweede datakopie identiek aan de primaire gemaakt. Replicatie kan synchroon of asynchroon gebeuren, waarbij synchroon in realtime plaatsvindt. Dat betekent dat elke datacorruptie of door eindgebruikers verwijderde bestanden onmiddellijk, of zeer snel, naar de secundaire kopie wordt gerepliceerd. Het is daarom

882 1045

Figuur 1: Backup-architectuur (bron: Oracle)

ongeschikt als een effectieve backupmethode. Een ander belangrijk punt om bij stil te staan, is dat slechts één datakopie op de secundaire locatie wordt bewaard. Daardoor ontbreken de vorige dataversies van de afgelopen dagen, weken en maanden.

Snapshots Een snapshots is point-in-time datakopie. De kopie bestaat uit een aantal pointers die naar de veranderde data wijzen sinds de laatst genomen snapshot. Er bestaan verschillende snapshotvarianten die een aanvulling kunnen zijn op een backup-oplossing. De belangrijkste snapshotvarianten zijn copy-on-write; clone/

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Interconnect Services split-mirror en continuous data protection (cdp). De meeste snapshotimplementaties maken gebruik van copy-on-write. Daarbij wordt initieel een snapshot gemaakt en daarna updates van veranderde data. Herstel tot een specifiek tijdstip is mogelijk, zolang alle iteraties van de data beschikbaar zijn. Snapshots beschermen tegen datacorruptie in tegenstelling tot replicatie. Een ander veel toegepaste variant is clone/split mirror waar tijdens een snapshot de pointers van de complete inhoud van een set gespiegelde drives, file system of lun worden gemaakt. Dit proces duurt langer dan een copyon-write, omdat alle data fysiek moet worden gekopieerd bij het creëren van de kloon. Het kopieerproces kan van invloed zijn op de prestaties van het primaire storagesysteem. Ten slotte is cdp een snapshot-methode die alle data-updates opslaat. Cdp-oplossingen kunnen daardoor op elk moment een roll back uitvoeren. Nadeel is de benodigde hoeveelheid storage omdat van elke veranderde data block een kopie moet worden bijgehouden. Net zoals clone/split mirror-variant kan het invloed hebben op de storage-prestaties. Sommige leveranciers implementeren daarom een near-cdp die slechts snapshots op bepaalde tijden nemen en veranderingen over een langere tijd consolideren. In het algemeen is het voordeel van snapshots dat ze snel toegang bieden tot vorige opgeslagen data, de zogenaamde roll back. Een nadeel is dat voor snapshots altijd de primaire data aanwezig moet zijn. Zonder de primaire data is er geen roll back mogelijk.

882 1045

Figuur 2: Backup versus snapshot (bron: Tintri)

www.interconnect.nl Backup in de cloud Door de dalende storage-prijzen wordt backup in de cloud steeds populairder. Een voordeel hiervan is flexibiliteit, want er hoeft geen extra hardware te worden aangeschaft. Een belangrijk nadeel is de hersteltijd. Deze is afhankelijk van de beschikbare internetbandbreedte. Daarnaast spelen ook netwerkkosten een belangrijke rol. Dit geldt minder voor kleine omgevingen, maar voor enterprises kan dit een probleem opleveren. Enterprises vallen daarom soms terug op de ouderwetse manier om hun storage devices fysiek op te sturen. Daarmee kan de hersteltijd van soms weken worden teruggebracht tot enkele dagen. Met een juiste retention policy kunnen cloud backups de behoefte aan een off-site tape storage reduceren of zelfs vervangen. Ondernemingen stappen steeds vaker over van disk-todisk-to-tape -strategieën naar diskto-disk-to-cloud. De cloudgebaseerde backup worden steeds meer volwassen en wordt uiteindelijk een geschikte kandidaat voor het maken van premise backups. Voorlopig blijft een van de beste backup-strategieën de creatie van een lokale backup, voor veiligheid aangevuld met replicatie naar de cloud.

Best Practices Een goede dataprotectiestrategie combineert een aantal aspecten op basis van een of meerdere van de beschreven methoden. Zo zijn snapshots meer geschikt om gebruikersfouten te corrigeren en voor sommige datacorruptiescenario’s. Ze werken snel, zijn meestal erg ruimtebesparend en in veel gevallen kunnen eindgebruikers

Figuur 3. Cloudgebaseerde backup via storage device (Bron: Veeam)

zelf een restore uitvoeren. Cdp gaat een stap verder. Het kent meer flexibele scenario’s. Het is een afweging tussen backup-capaciteit en prestaties tegen fijnmazige restores. Tenslotte biedt de traditionele backup een solide bescherming, mocht er een grote storing optreden. Het biedt een betere oplossing op de lange termijn voor data retention, vooral in situaties die multiple backup policies in geografische verspreide locaties vereisen. Backup vormt de sleutel tot een goede dataprotectiestrategie. Op de vraag of de komst van virtualisatie heeft betekend dat nu de traditionele backup door de nieuwe protectiemethoden als replicatie, snapshot en live migration kan worden vervangen, is het antwoord nee. Backup vormt nog steeds de kern van elke dataprotectiestrategie waarbij replicatie en snapshots een aanvulling kunnen zijn. Het is aan de IT-professionals zelf om, afhankelijk van de applicaties en gewenste graad van dataprotectie, de juiste keuze te maken uit de verschillende backupoplossingen.

101

SPIE MISSION CRITICAL - DATACENTERS

WERKEN IN EEN KRITISCHE OMGEVING IS ONZE EXPERTISE. Wie klaar wil zijn voor de toekomst bouwt vandaag al aan de wereld van morgen. In die overtuiging ontwerpt, realiseert, implementeert en beheert SPIE datacenters, ICT-ruimten & communicatie infrastructuren.

SPIE, een gezamenlijke ambitie De Brauwweg 74 - 82 NL-3125 AE Schiedam Tel 010 - 409 04 00 www.spie-nl.com

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

SmartDC Rotterdam

SmartDC is met 3.500 vierkante meter vloeroppervlak het grootste datacenter van Rotterdam. Met meer dan 12 carriers in-house en is SmartDC ook het best geconnecteerde datacenter in de regio. Het datacenter is aangesloten op de NL-iX en er zijn diverse cloudplatforms, zoals Amazon, Microsoft en Google. Het datacenter maakt gebruik van 100 procent groene stroom en is aangesloten op het 12KV Rotterdamse haven-stroomnetwerk. In 2017 wordt het datacenter uitgebreid met een tweede powerhouse en een extra meet-me-room waardoor SmartDC Rotterdam zal voldoen aan alle voorwaarden voor een TIER-IV certificering. Extra werkplekken Ook de ingang van het datacenter krijgt een upgrade met koffiecorners en extra werkplekken voor engineers. De beveiliging van SmartDC is van het hoogste niveau wat wordt onderstreept door de ISO27001-certificering die het afgelopen jaar is behaald. Er wordt onder meer gebruik gemaakt van vingerafdrukscanners, 360 graden-camera’s en er is 24/7 beveiligingspersoneel aanwezig.

www.smartdc.net

Bedrijfsgegevens SmartDC Van Nelleweg 1 3044 BC Rotterdam Nederland Contactgegevens Telefoonnummer 010 890 0048 e-mailadres info@smartdc.net Website www.smartdc.net Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting Aantal medewerkers Certificeringen; ISO 27001, NEN7510 Contactpersonen Algemeen directeur

2009 25

Richard Boogaard

SmartDC Rotterdam is modulair is opgebouwd en bestaat uit zo’n 20 verschillende suites. Elke suite is een mini-datacenter, met zijn eigen redundante stroom- en internetvoorziening, een eigen koelinstallatie en beveiliging. SmartDC Heerlen SmartDC heeft in 2016 een tweede locatie geopend in Heerlen, zo’n 100 met boven NAP. Dit datacenter voldoet aan dezelfde hoge normen als het Rotterdamse datacenter en wordt door veel klanten gebruikt als backup- of twinning locatie. SmartDC Heerlen is rechtstreeks verbonden met de DEC-IX in Frankfurt en is daardoor uitermate geschikt voor bedrijven die een snelle verbinding naar Duitsland zoeken.

103

Ultieme beveiliging voor uw datacenter.

System Integrator voor: - Toegangscontrole - Camerabewaking - Inbraaksignalering - Geïntegreerde systemen - Onderhoud en service

Nederland is een primair vestigingsland voor grote datacenters. Shield Beveiligingstechniek biedt al meer dan een decennium beveiligingsoplossingen die meegroeien met de snelle groei van uw datacenter. Wij kenmerken ons door: ✓ 15 jaar ervaring met grote high-risk systeemintegraties ✓ Systeemontwerp, implementatie en onderhoud van meerdere zeer grote internationale datacenters ✓ Gebruik te maken van de meest innovatieve en wereldwijd erkende beveiligingstechnologieën van Honeywell Bent u benieuwd naar de mogelijkheden voor uw locatie? Wij adviseren u graag tijdens een kennismakingsgesprek.

Shield Beveiligingstechniek Dorpsstraat 756, 1566 ES, Assendelft  075 – 792 00 10  www.shield.nu

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Alticom

Alticom brengt uw data op veilige hoogte. De datacenters van Alticom zijn per verdieping compact en modulair opgezet. Daardoor kunnen we deze steeds inrichten volgens de laatste stand van techniek en afstemmen op de specifieke wensen van eindgebruikers. Bovendien anticipeert Alticom op de groter wordende energiedichtheid, zodat de servers van klanten ook in de toekomst verzekerd zijn van voldoende energie. Zo kunnen zij zelfs tot 20 kW per rack geleverd krijgen. En vanaf 6 racks kunnen klanten beschikken over een Private Suite in de vorm van een eigen verdieping. Alticom Datacenters behoort tot de top 3 van groenste datacenters in Nederland, zoals onderzoeksorganisatie HIVOS de afgelopen jaren concludeert in haar rapporten. Op alle 24 locaties gebruiken we 100 procent groene stroom. Daarnaast gebruikt Alticom free air cooling waarbij de aangezogen lucht van buiten op drie manieren wordt gefilterd voordat het langs de servers wordt geleid. Alticom is al ruim 60 jaar een expert in het leveren van continuĂŻteit in haar 24 hoge mediatorens. We bieden ongehinderde levering van energie, noodstroomvoorzieningen met een enorme capaciteit, een hoog beveiligingsniveau ĂŠn uitgebreide mogelijkheden op het gebied van connectiviteit door glasvezels en straalverbindingen. Het zijn de perfecte bouwstenen voor datacenters. Van oorsprong maken de mediatorens van Alticom het uitzenden van signalen voor televisie, radio en mobiele providers mogelijk. De torens zijn dan ook essentieel voor de draadloze netwerken van Nederlandse mobiele telecomoperators. De overheid heeft de mediatorens van Alticom aangewezen als onderdeel van de noodinfrastructuur.

www.alticom.nl

Bedrijfsgegevens Alticom B.V. Branderweg 7 8042 PD Zwolle Contactgegevens Telefoonnummer 038 4228997 e-mailadres datacenters@alticom.nl Website www.alticom.nl Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting Aantal medewerkers

2007 17

Contactpersonen CEO Directeur Marketing & Sales Salesmanager Datacenters Salesmanager Datacenters

Ed Boerema Robin Verlangen Buddy Tan Maarten Kippers

Certificeringen: conformiteitsverklaring Tier III, ISO9001, ISO27001

105

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Serverius

Serverius is een colocatie- en connectiviteitsleverancier met een breed scala aan diensten op het gebied van connectiviteit, IP protection en colocatie. Sinds de oprichting in 2010 richt het bedrijf zich primair op het leveren en ontwikkelen van geavanceerde diensten. Nog in 2016 besteedde Serverius 37 procent van zijn omzet aan zijn eigen R&D. De dienstverlener opereert commercieel, maar heeft geen winstoogmerk en is een volstrekt neutrale leverancier die geen diensten biedt die concurreren met die van zijn klanten. Serverius is een volledige private onderneming die geheel eigenaar is van het onroerend goed, de technologie, het netwerk en de fibers. De besparingen berekent het bedrijf door aan zijn klanten. Dienstverlening Stabiliteit en veiligheid zijn de fundamenten waar Serverius zijn dienstverlening op baseert. De engineers zijn 7 dagen in de week beschikbaar, zijn uitgebreid gescreend en beschikken allemaal over een Verklaring Omtrent Gedrag welke is op te vragen bij het betreffende datacenter. Het datacenter van Serverius bij Meppel bevindt zich boven NAP en beide datacenters zijn aangesloten op verschillende stroomnetten in Nederland. Voor alle apparatuur zijn onderhoudscontracten afgesloten met de oorspronkelijke leveranciers. Met de Serverius IP Protection Cloud biedt het bedrijf zowel binnen als buiten het datacenter bescherming tegen DDoS, bad bot en WAF.

https://serverius.net/

Bedrijfsgegevens Serverius Serverius SDC1 De Linge 26 8253 PJ Dronten Serverius SDC2 Ketelskamp 10 7942 KG Meppel Contactgegevens Telefoonnummer 088 737 7374 e-mailadres support@serverius.net Website https://serverius.net/ Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting 2010 Aantal medewerkers 16 Aantal locaties Nederland 2 Oppervlakte m2 datavloer per locatie SDC1 â&#x20AC;&#x201C; Dronten 700m2 SDC2 â&#x20AC;&#x201C; Meppel 1.200 m2 Certificeringen; ISO-9001, ISO-27001, NEN-7510 Contactgegevens Directeur Marketingmanager Officemanager

Gijs van Gemert Sem Hindriksen Irina Brinkman

Connectiviteitsdiensten Met eigen redundante fiberverbindingen biedt Serverius aan 1.200 klanten wereldwijd connectiviteitsdiensten met de laagste latency door heel Europa. De ligging van de datacenters en een point of presence in Frankfurt geven uitstekende connectiviteit tussen Amsterdam en Frankfurt, twee van de belangrijkste internetknooppunten van Europa. Serverius heeft recent de Autonomous Systems Internet Exchange gelanceerd, een niet-commercieel peering initiatief tussen eigenaren van Autonomous Systems (AS). De AS-IX biedt hen gratis verbindingen op verschillende PoPâ&#x20AC;&#x2122;s in Nederland en waarmee de aangesloten partijen hun diensten kunnen aanbieden, zoals IP-transit, AWS Direct Connect, DDoS bescherming, Web Application Firewall en verbindingen naar andere Internet Exchanges.

107

Accelerate your Digital Transformation with Intelligent Automation The technology building blocks of a digital organization—such as Internet of Things, cloud computing, Big Data and mobility are all network centric. To achieve competitive advantage in this era of digital business, IT organizations need a network infrastructure that enables agile and eﬃcient business operations. Building a better network that combines automation, insight and adaptive networking platforms gives your business a competitive advantage through faster deployment of new services and more eﬃcient operations.

Learn more at www.brocade.com/automation

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

SERVICE

Service | de redactieverschijnt eind 2017 SERVICE Eerste editie

Internet of Things Internet of Things Dossier 2017 Dossier 2017 Eerste editie verschijnt eind 2017

Wie op beurzen komt of congressen bezoekt zal het niet zijn ontgaan: Internet of Things (IoT) staat volop in de belangstelling. Wat is de stand van zaken? Wie houden zich ermee bezig en welke succesvolle cases zijn er? Het Internet of Things Dossier 2017 geeft daar antwoord op. Wie op beurzen komt of congressen bezoekt zal het niet zijn ontgaan: Internet of Things (IoT) door: Dirk-Jan vanin Ittersum staat volop de belangstelling. Wat is de stand van zaken? Wie houden zich ermee bezig en

welke succesvolle cases zijn er? Het Internet of Things Dossier 2017 geeft daar antwoord op.

D D

door: Dirk-Jan van Ittersum

December 2017 | Het Distributeurs Dossier December 20172017 is een| Het uitgave Distributeurs van Sellair Dossier 2017 is een uitgave van Sellair

e opkomst van het Internet of Things (IoT) zorgt voor grote veranderingen. Door het aan e opkomst het Internet of elkaar koppelen van van apparaten ontstaan Things (IoT) zorgt voor grote er nieuwe mogelijkheden. Het maakt veranderingen. Door aan businessmodellen mogelijk diehet eerder elkaar koppelen van apparaten ontstaan ondenkbaar waren. Denk onder meer er nieuwe mogelijkheden. Hetinmaakt aan het afrekenen naar gebruik plaats businessmodellen dieOok eerder van aanschaf van mogelijk producten. bij ondenkbaar waren. Denk meer het efficiënter inrichten vanonder bestaande aan het afrekenen naar gebruik in plaats processen biedt het IoT kansen. van aanschaf van producten. Ook bij Het Internet of Things Dossier 2017 het efficiënter inrichten van bestaande van uitgeverij Sellair en onderdeel processen biedt het IoT kansen. van ChannelConnect bevat tientallen Het Internet of Things Dossier 2017 praktijkvoorbeelden waarbij de nieuwe van uitgeverij Sellair en onderdeel technologie wordt toegepast. Er zijn van ChannelConnect bevat lijsten van leveranciers en tientallen is er een praktijkvoorbeelden waarbij de nieuwe overzicht van beschikbare technologie, technologie wordt toegepast. Er zijn lijsten van leveranciers en is er een overzicht van beschikbare technologie,

2017

UITGEBREIDE INFORMATIE OVER DE ICT & TELECOM DISTRIBUTEURS IN NEDERLAND EN BELGIË

◼ BEDRIJFSPROFIELEN ◼ ADRESSENSECURITY

◼ CONTACTEN DOSSIER ◼ SPECIALISTEN DOSSIER DOSSIER ◼ DIENSTEN DOSSIER DOSSIER ◼ BEDRIJFSPROFIELEN Andere dossiers SECURITY

DISTRIBUTEURS

Aangeboden door:

UITGEBREIDE INFORMATIE SECURITY OVER DE ICT &DOSSIER TELECOM DISTRIBUTEURS DISTRIBUTEURS IN DOSSIER NEDERLAND EN BELGIË

en UC&C ◼ ADRESSENVoIP SECURITY

DATACENTER & CLOUD

DOSSIER DOSSIER ◼ CONTACTEN DOSSIER VoIP en UC&C SECURITY

DISTRIBUTEURS

DATACENTER & CLOUD

VoIP en UC&C

◼ SPECIALISTEN DOSSIER DOSSIER DOSSIER ◼ DIENSTEN DOSSIER DOSSIER DOSSIER Aangeboden door: Andere dossiers | september 2017 | ChannelConnect DOSSIER DOSSIER DOSSIER DOSSIER

Channel_Dossiers_2017_Covers.indd 2

DATACENTER & CLOUD

DISTRIBUTEURS

DATACENTER & CLOUD

VoIP en UC&C SECURITY

DISTRIBUTEURS

Channel_Dossiers_2017_Covers.indd 2

DOSSIER DOSSIER DATACENTER & CLOUD

VoIP en UC&C

12-09-17 15:41

denk aan sensoren, maar ook connectiviteit. Er is veel mogelijk, maar welke techniek kunt u het best inzetten? denk aan sensoren, maar ook connectiviteit. Er is veel mogelijk, maar welke Vraagstukken techniek kunt unieuwe het best inzetten? Het IoT brengt vragen met zich mee. Via sensoren wordt er veel data Vraagstukken verzameld. Hoe ga je daarmee om, Het IoT brengt nieuwe vragen met uiteraard rekening houdend metzich de mee. Via sensorenprivacyregels? wordt er veel data nieuwe Europese verzameld. Hoe ga je daarmee om, uiteraard rekening houdend met2017 de In het Internet of Things Dossier nieuwe Europese privacyregels? komen onder andere de volgende vraagstukken aan de orde: In het Internet of Things Dossier 2017 de volgende vraag•komen Wat onder is het andere IoT en waarvoor wordt stukken aan de orde: het gebruikt?

o Energie o Steden o Industrie Energie o Dienstverlening o Mobiliteit Steden Industrie o Thuis o Dienstverlening • Een uitgebreid overzicht van alle o Mobiliteit IoT-aanbieders met hun ondero Thuis scheidende kenmerken. • Een verklarende uitgebreid overzicht van alle woordenlijst, IoT-aanbieders met hun onderbelangrijke evenementen en top scheidende kenmerken. 10-lijstjes. • Een verklarende woordenlijst, belangrijke evenementen en top 10-lijstjes.

‘IoT creëert businessmodellen ‘IoT creëert die eerder businessmodellen ondenkbaar die eerder waren’ ondenkbaar waren’ Gekoppeld aan het Internet of Things

• Welke trends en ontwikkelingen • Wat is het IoT en waarvoor zijn op dit moment actueel?wordt het gebruikt? • Waarom zijn er zoveel • Welke trends en ontwikkelingen IoT-standaarden en wat zijn de zijn op dit moment actueel? verschillen? Waarom zijn er zoveel • Wie zijn aanbieders van IoT-standaardenen en-infrastructuur? wat zijn de IoT-apparatuur verschillen? • Welke diensten zijn en voor welke • doelgroepen? Wie zijn aanbieders van IoT-apparatuur en -infrastructuur? Dossier 2017 komt er een specifieke • Wat zijn de belangrijkste toepas• singen Welke diensten ende voor welke website over IoT met overzichten van in onder zijn meer sectoren: doelgroepen? Gekoppeld het Internet Things aanbieders, aan nieuws, trends enofgerubrio Gezondheidszorg Dossier 2017 voor komthet er ICT-channel. een specifieke • o Wat zijn de belangrijkste toepasceerde cases « Retail website over IoT met overzichten van singen in onder meer de sectoren: aanbieders, nieuws, trends en gerubrio Gezondheidszorg Uw bedrijf in het Internet of Things Dossier 2017? ceerde cases voor het ICT-channel. « o Retail Uw bedrijf kan aan het Internet of Things Dossier 2017 meedoen. Leveranciers van IoT-producten en -oplossingen kunnen bijdragen door hun nieuws, visies, Uw bedrijf inofhet Internet Things Dossier achtergronden andere contentof aan te leveren bij ons 2017? team op redactie@channelUw bedrijf Zoek kan aan het of Things Dossier 2017 meedoen. Leveranciers connect.nl. voor deInternet commerciële mogelijkheden contact met eric@sellair.nl. van IoT-producten en -oplossingen kunnen bijdragen hun nieuws, visies, Deadline is 17 november 2017 en de verschijning is begindoor december. achtergronden of andere content aan te leveren bij ons team op redactie@channelconnect.nl. Zoek voor de commerciële mogelijkheden contact met eric@sellair.nl. 109 Deadline is 17 november 2017 en de verschijning is begin december.

UW BUSINESS IS ESSENTIEEL. DAT IS ONZE ENIGE MISSIE. Het succes van uw bedrijfskritische systemen wordt bepaald door de voortdurende beschikbaarheid van data en computervermogen. Vertiv™ - voorheen Emerson Network Power - biedt onmisbare, innovatieve en intelligente toepassingen voor hightechomgevingen, zoals grote en micro datacenters. Wij zetten uw business op nummer één. Zo creëren we waarde voor onze klanten.

IT Management Power Management Racks & Integrated Solutions Services

ASCO® Chloride® Liebert® NetSure™ Trellis™ Software & Controls

Vind lokale experts en oplossingen op VertivCo.com/datacenters-nl

YOUR VISION, OUR PASSION © 2017 Vertiv Co. Alle rechten voorbehouden. Vertiv en het Vertiv-logo zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van Vertiv Co. Alle andere namen en logo’s waarnaar wordt verwezen, zijn handelsnamen, handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van hun respectievelijke eigenaren.

Thermal Management

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Digital Realty

http://digitalrealty.nl

Digital Realty biedt klanten de fundamenten die zij nodig hebben om te presteren, innoveren, groeien en zich te verbinden met de digitale economie. We bieden veiligheid en connectiviteit, van één rack tot hyperscale datacenterruimte, waar en wanneer klanten die nodig hebben.

Bedrijfsgegevens Digital Realty Nederland Wenckenbachweg 127 1096 AM Amsterdam Nederland

We innoveren voortdurend. Hierdoor bieden we klanten vandaag al de datacenteroplossingen van morgen. Ons wereldwijde netwerk en onze Connected Campus zijn in Nederland beschikbaar via drie datacenters: De President, de Amsterdam Data Tower en Amstel Business Park.

Contactgegevens Telefoonnummer 088 678 9090 e-mailadres salesdirect@digitalrealty.com Website http://digitalrealty.nl/

Met onze diensten kunnen onze klanten verbinding maken met meer dan 150 netwerken, waardoor ze deel uitmaken van een robuust ecosysteem van ISP’s, telecomleveranciers, cloud- en contentproviders en internetknooppunten zoals AMS-IX en NL-IX. Digital Realty biedt elke klant een op maat gemaakte en schaalbare oplossing die zijn digitale eigendommen beschermt en groei versnelt.

Bedrijfsgegevens Jaar van oprichting Aantal medewerkers

2004 1.422

Contactpersonen Sales salesdirect@digitalrealty.com

Daarbij is duurzaamheid een kernbegrip. Wij zijn volledig toegewijd aan het duurzaam beheren van onze sites met een minimale impact op het milieu, door het gebruik van energie en natuurlijke hulpbronnen te optimaliseren. Zo is de Amsterdam Data Tower geheel gebouwd volgens de BREEAM-richtlijnen.

111

NG Networks is een infrastructuuronafhankelijke aanbieder van datacommunicatie-, (IP)telefonie-, internet-, (regionale) colocatie- en virtuele serverdiensten voor professionele ICT dienstverleners. Onze missie is onze partners te ondersteunen. Niet uitsluitend bij het verkoopproces, maar ook daarna door middel van technische ondersteuning. Wij treden daarbij op als een verlengstuk van de partner. Niet alleen onze manier van werken is onderscheidend, ook onze diensten zijn dat. Onze onafhankelijkheid biedt technische en commerciĂŤle flexibiliteit, zodat klanten altijd de best passende oplossing geboden kan worden. Wij leveren geen producten maar oplossingen. Wilt u weten wat de mogelijkheden zijn voor een partnership? Neem dan nu contact met ons op.

088 - 638 0000 info@ngnetworks.nl www.ngnetworks.nl

datacente r & clou d d ossi e r 2 017 | channe lco nnec t

Interconnect DCValley Services

In het hart van de Vallei-regio bouwt DCValley aan het datacenter van de toekomst. Deze regio kenmerkt zich door de aanwezigheid van veel kennisgedreven bedrijven en instellingen. Daarin past het state-of-the-art TIER3-datacenter dat vooruitloopt door hergebruik van warmte en de inzet van machine-learning om de algehele uptime te verbeteren. Het datacenter wordt in 2018 opgeleverd en krijgt alle relevante certificeringen. DCValley heeft bewust gekozen voor de centrale ligging in een regio die zich verder kenmerkt door een zeer goede infrastructuur, een ruim aanbod aan kwalitatieve verbindingen en een laag risicoprofiel door de ligging ruim boven NAP. Warmte hergebruik Door onder meer restwarmte te transporteren over een warmtenet helpt DCValley de energie-footprint van het datacenter en de omliggende bedrijven te verlagen. Voor de eigen koelbehoefte wordt gebruik gemaakt van een warmtekoudeopslag (WKO). Hernieuwbare energiebronnen leveren aanvullende stroom aan het datacenter. De combinatie van beide technieken is uniek en op deze manier vervult het datacenter van DCValley een belangrijke bijdrage aan de energietransitie van de regio. Voor de (eind)gebruikers betekenen deze technieken in alle opzichten een verlaging van de operationele kosten van hun datacentergebruik. Open marktplaats Als een van de weinige regionale datacenters is DCValley carrier en serviceprovider neutraal en richt zich uitsluitend op het bieden van maximale uptime en kwaliteit van datacenterdiensten. Daarom besteedt DCValley ook veel tijd en energie aan een open marktplaats, waar, vanaf de oprichting medio 2017, vraag en aanbod bij elkaar komen. DCValley werkt hiervoor samen met lokale, nationale en internationale dienstverleners, zodat tot een divers aanbod van producten en diensten waarmee ze een toekomstbestendige IT-infrastructuur kunnen bouwen en onderhouden

www.interconnect.nl www.dcvalley.com

Datacenteradres DCValley Darwinstraat / Franklinstraat 6718 XR Ede Bezoek/Postadres Vonk360 Traverse 3 3905NL Veenendaal Nederland Contactgegevens Telefoonnummer 085 065 6126 e-mailadres info@dcvalley.com Website www.dcvalley.com Bedrijfsinformatie Jaar van oprichting 2017 Aantal medewerkers 3 Aantal locaties in Nederland 1 Bouwjaar locatie 2018 Oppervlakte m2 datavloer 2000 m2 (fase 1) Certificeringen; ISO27001:2013, ISO9001, NEN7510 Contactpersonen Managing Director Commercial Manager

Vincent Wammes Deniz Arslan

113

datacenter & cloud dossie r 201 7 | chan n e lco n n ec t

Agenda | 2017

Datacenter evenementen oktober 2-10 3-10 3-10 3-10 5-10 5-10 9-10 13-10 10-10 10-10 11-10 11-10 11-10 12-10 12-10 13-10 16-10 18-10 16-10 18-10 21-10 21-10 23-10 26-10 23-10 26-10 24-10 24-10 24-10 26-10 27-10 27-10

iCU Holland Strikes Back Beyond Smart Cities SDN NFV World Congress 2017 Datacentre Transformation Event Security-Congres 2017 Data Centre World Asia TechDays 2017 Self-organizing Networks World 2017 LTE Voice Summit Datacentre Executive Summit Open Source Summit Capacity Europe Data Center Day 2017 Broadband World Forum Get (C)Loud!, editie IX 2017

Amsterdam Den Haag Rotterdam Den Haag Maarssen Oegstgeest Singapore Amsterdam Londen Amsterdam Londen Praag Londen Frankfurt Berlijn Bunnik

Nederland Nederland Nederland Nederland Nederland Nederland Singapore Nederland Verenigd Koninkrijk Nederland Verenigd Koninkrijk Tsjechië Verenigd Koninkrijk Duitsland Duitsland Nederland

Data & Cloud Expo Infosecurity The next step in infrastructure IT Room Infra Event Copaco Event 2017: ‘The Next Era’ Luxembourg Internet Days NetApp Insight Europe Telecom Insights 2017 ECP Jaarcongres 2017 Cloud Expo Europe Cyber Security Congres 2017 Data Centers Ireland Gartner Datacenter Summit 2017 AWS re:Invent 2017 ChannelConnect Live SIDN Connect

Utrecht Utrecht Rotterdam Den Bosch Barneveld Luxemburg Berlijn Den Haag Den Haag Frankfurt Rotterdam Dublin Londen Las Vegas Utrecht Zeist

Nederland Nederland Nederland Nederland Nederland Luxemburg Duitsland Nederland Nederland Duitsland Nederland Ierland Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Nederland Nederland

november 1-11 2-11 1-11 2-11 7-11 7-11 14-11 14-11 14-11 14-11 14-11 15-11 14-11 16-11 15-11 15-11 16-11 16-11 16-11 16-11 22-11 22-11 22-11 23-11 27-11 28-11 27-11 01-12 29-11 29-11 30-11 30-11

114

Staat je evenement niet in het overzicht, stuur een mail naar info@channelconnect.nl

CLOUD CENTRAL DATA CENTRES GLOBAL SWITCH PROVIDES SCALABLE AND RESILIENT DATA CENTRE SOLUTIONS FOR THE CLOUD IN KEY LOCATIONS ACROSS EUROPE AND ASIA-PACIFIC

– Network dense cloud and carrier neutral ecosystems – Low latency locations, ideal for edge deployments – Offering bespoke solutions with scalable space and power – Resilient and secure environments provide Always On solutions – Best in class operating procedures

GLOBAL SWITCH AMSTERDAM salesamsterdam@globalswitch.com +31 20 6666 300 ALWAYS ON GLOBALSWITCH.COM

NL 50 TEAMLEDEN www.interconnect.nl 300+ (INTER-)NATIONALE KLANTEN 24 INNOVATIEVE REGIONALE SAMENWERKINGEN 6 CO2 NEUTRALE DIGITALE HUBS 100% CARRIER NEUTRAAL 200% INZET DC

Interconnect Services

Interconnect is een internet serviceprovider voor de zakelijke markt. Sinds 1995 werkt Interconnect nauw samen met ict-afdelingen en -dienstverleners bij het implementeren en beheren van betrouwbare oplossingen. Dankzij twee eigen, onafhankelijke high-end datacenters en een uitgebreid eigen glasvezelnetwerk is men in staat toekomstvaste ict-oplossingen te faciliteren. Met zeer redundante koelings-, stroom- en netwerkvoorzieningen en een uitstekende connectiviteit via verschilende carriers, kan Interconnect een uptime-garantie van 99,96% bieden. Voor klanten en partners van Interconnect biedt Interconnect altijd 24/7 toegang, support en facilitaire bewaking. Het netwerk en de dienstverlening van Interconnect zijn door diverse instanties op het hoogste niveau gecertificeerd. Milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid zijn bij Interconnect van groot belang. Dit uit zich door onder andere zuinig en milieubesparend om te gaan met energie, afvalstromen en emissies. Afnemers van Interconnect waarderen de dienstverlening en service met een 7,7. Men is uitermate tevreden over de vriendelijkheid, behulpzaamheid en expertise van de medewerkers en de kwaliteit en beschikbaarheid van de diensten. Het is daarom een logische keuze dat telecomaanbieder Vodafone voor het huisvesten van het welbekende SuperSwitch-project voor Interconnect kiest. Omdat Interconnect onafhankelijk van derden opereert en financieel zeer gezond is, kan Interconnect altijd strategische keuzes maken die bijdragen aan de kwaliteit en continuïteit van de diensten. Door expertise op het gebied van cloud, connectivity en datacenters kunnen klanten zich zorgeloos richten op hun kernactiviteiten en genieten van het belangrijkste doel in het leven, rust.

NLDC: de menselijke maat in een digitale wereld NLDC is de grootste Nederlandse aanbieder van colocatie datacenterdiensten met diepe wortels in de Nederlandse samenleving en economie. Wij zijn een vaste waarde in een wereld die snel verandert. Gedreven door de digitale transformatie creëren we gezamenlijk kansen voor je organisatie én medewerkers. Continuïteit, zorgzaamheid, connectiviteit en verduurzaming zijn daarbij leidend. Wil je meer weten over wie we zijn en wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen? Bel ons op 020 605 8888 voor een afspraak op een van onze datacenters.