TMMOB ŞPO İstanbul Şubesi Ağustos & Eylül / 2018 Bülteni

sayı 36

.

bülten

.

.

TMMOB Sehir Plancıları Odası Istanbul Subesi

İTÜ TAŞKIŞLA KAMPÜSÜ NEZİH ELDEM KONFERANS SALONU 28-29 EYLÜL 2018

AĞUSTOS & EYLÜL / 2018

Kapak: İstanbul Buluşmaları 2018 TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Adres: Cihannüma Mah. Akdoğan Sk. Başar Apt. No: 30 D:6-7 Beşiktaş/İstanbul Telefon: 0212 275 43 67 - 0212 288 99 60 Faks: 0212 272 91 19 e-posta: spoist@spoist.org.tr - spoistanbul@spo.org.tr Web adresi: www.spoist.org.tr - www.spo.org.tr

kent gündemi beşiktaş dolmabahçe - tüneller projesine ilişkin imar planları yargıda........5

zeytinburnu tank fabrikası arazisine ilişkin imar planları yeniden yargıda........6 kağıthane, gürsel mahallesi’ndeki imar planı değişikliklerine itiraz edildi........7 arnavutköy, akpınar sanayi bölgesi’ne ilişkin imar planlarına itiraz edildi........8

sarıyer, derbent ve darüşşafaka mahallelerinde imar planlarına itiraz edildi.

......9 kazlıçeşme yat limanı projesine ilişkin imar planları ikinci kez yargıda. ......9

duyurular netcad kampüs eğitim programı | 13-14 ekim......10

bilirkişilik temel eğitimi için kayıtlar devam ediyor......12 istanbul buluşmaları 2018......14

sizden gelenler kapitalizmin küresel yereli, yeni istanbul havalimanı......17

4 SPO . bülteni . istanbul sube Şubemiz bültenimizin 36. sayısıyla siz değerli meslektaşlarımızı selamlıyoruz. *** 2007 yılından itibaren her yıl belirli temalar çerçevesinde İstanbul gündemini takip eden ve artık geleneksel hale gelen İstanbul Buluşmaları için geri sayım başladı. On ikinci İstanbul Buluşmaları 28-29 Eylül 2018 tarihlerinde “Ekolojik Kriz Ortamında İstanbul`da Gündem, Söylem, Eylem” başlığıyla İTÜ Taşkışla Kampüsü Nezih Eldem Konferans Salonu`nda gerçekleşiyor. Etkinlik bu yıl çözüm bekleyen en acil sorunlarımızdan biri olan ancak küresel ve ulusal gündem içinde kendisine ön sıralarda yer bulamayan ekolojik kriz ve küresel iklim değişikliği meselesine odaklanıyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da farklı sektörlerden ve uzmanlıklardan değerli katılımcıların katkısıyla iki gün sürecek etkinliğimize tüm üyelerimizin katılımlarını bekliyoruz. *** Şubemizin XV. Dönem Temsilcilik Seçim Takvimi belli oldu. Buna göre, 5 Ekim 2018 Cuma günü saat 17.00’da Tekirdağ Temsilciliğimizde, 6 Ekim Cumartesi günü saat 11.00’da Kocaeli Temsilciliğimizde, saat 16.00’da ise Sakarya Temsilciliğimizde seçimler gerçekleşecek. Gelecek çalışma döneminde görev alacak meslektaşlarımıza şimdiden başarılar diler, geçmiş dönemde görev alan arkadaşlarımıza meslek odamıza katkıları ve emeklerinden dolayı teşekkür ederiz. *** Her ayın ilk Cumartesi günü gerçekleştirmeyi planladığımız Cumartesi Söyleşileri’ne Ekim ayında gerçekleşecek Temsilcilik Seçimleri nedeniyle bir ay ara veriyoruz. Kasım ayı söyleşi programını önümüzdeki günlerde sizlerle paylaşacağız. *** Bültenimizin Sizden Gelenler bölümünde, değerli üyemiz Pınar Yurdadön Aslan’ı “Kapitalizmin Küresel Yereli, Yeni İstanbul Havalimanı” başlıklı yazısıyla ağırlıyoruz. Şube bültenimizin sizlerden gelen her türlü katkıya açık olduğunu bir kez daha vurgulamak isteriz. *** Ekim ayında gerçekleştirmeyi planladığımız Netcad Kampüs Eğitim Programı ve Temel Bilirkişilik eğitimlerine ilişkin detaylı bilgiye bülten içeriğinden ulaşabilir, kayıt için Şubemizle iletişime geçebilirsiniz. Önümüzdeki sayıda görüşmek üzere, esenlikler dileriz.

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi XV. Dönem Yönetim Kurulu

SPO . bülteni . istanbul sube

BEŞİKTAŞ İLÇESİ, DOLMABAHÇE - LEVAZIM - BALTALİMANI – AYAZAĞA TÜNELLERİ PROJESİ’NE İLİŞKİN KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI İKİNCİ KEZ YARGIYA TAŞINDI İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 31.05.2018 - 29.06.2017 tarihleri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından iki ayrı plan olarak askıda ilan edilen Beşiktaş İlçesi, Dolmabahçe - Levazım - Baltalimanı - Ayazağa Tünelleri Projesi’ne ilişkin 1/5000 ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planı Şubemiz ve TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından dava konusu edildi.

06.01.2017 - 06.02.2017 tarihleri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından askıda ilan edilen Beşiktaş İlçesi, Dolmabahçe - Levazım - Baltalimanı - Ayazağa Tünelleri Projesi’ne ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli 13.05.2016 tasdik tarihli Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planı Şubemizce yargıya taşınmıştı. 12. İdare Mahkemesinde görülen dava, söz konusu planlar sebebi ile konusuz kalmıştır.

Plan ile yapılacak tüneller, kavşak kolları, gerek kapladıkları alan ve geometrik özellikleri, gerekse hizmet vermeleri beklenen trafik değerleri itibariyle, kent için stratejik olarak değerlendirilebilecek büyük ulaştırma altyapısı niteliğinde olup, sit alanları altında yapılabilecek yapı olarak değerlendirilmeleri mümkün değildir. Dolayısıyla dava konusu planlar hava ve yaşam kalitesini düşürerek insan sağlığını tehdit edecek niteliktedir.

Proje konusu karayolu tünel projeleri gerek arazi kullanımı, gerekse de araç trafiği açılarından kentin en yoğun olan, Dolmabahçe - Levazım - Baltalimanı - Ayazağa gibi merkezi bölgeleri arasında planlanmıştır. Merkezi konumda bulunan ve günümüzde bile ulaşım ve erişim sorunlarının yoğun olarak yaşandığı bu bölgelere daha da fazla motorlu araç trafiği çekmesi beklenen karayolu odaklı çözüm arayışları, üst ölçekli planlar olan 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı ve İstanbul Ulaşım Ana Planı’nın hedef ve amaçları ile birlikte, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ve Avrupa Kentsel Şartı gibi uluslararası sözleşmelere aykırılık içermektedir.

Bahsedilen hususlar çerçevesinde, bir önceki davamızla aynı içerikte hazırlanan Beşiktaş İlçesi, Dolmabahçe - Levazım - Baltalimanı - Ayazağa Tünelleri Projesi’ne ilişkin 1/5000 ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planları, plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü göz ardı etmesi nedeni ile yasa ve yönetmeliklere uygun olmadığı, ölçek ve nitelik bakımından planlama esaslarının gerektirdiği koşulları sağlamadığı, planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçeleriyle Şubemiz ve TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından, yürütmesinin durdurulması ve takiben iptali istemiyle yeniden yargıya taşındı.

5

6 SPO . bülteni . istanbul sube

ZEYTİNBURNU ESKİ TANK FABRİKASI ARAZİSİNE İLİŞKİN YARGI KARARIYLA İPTAL EDİLEN İMAR PLANLARI YENİDEN YARGIDA Zeytinburnu İlçesi, Kazlıçeşme Mahallesi, 774 ada 6 ve 31 sayılı parseller üzerinde bulunan ve kültür varlığı olarak tescilli askeri yapıları da üzerinde bulunduran arazinin ayrıcalıklı imar haklarıyla konut, ticaret ve turizm alanına çeviren :“İstanbul İli Zeytinburnu İlçesi, Kazlıçeşme Mahallesi, 774 Ada 69-70-71-72-73-74-75 Parsellere (Eski 774 Ada 6 ve 31 Sayılı Parseller) İlişkin 1/5000 Ölçekli Nazım ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Şubemizce yargıya taşınmış ve İstanbul 5. İdare Mahkemesi’nin kararıyla iptal edildiği 17.04.2017 tarihinde tarafımıza tebliğ edilmişti. Aynı alana ilişkin, tarihinde İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nce onaylanarak 31.05.2018 tarihinde bir ay süreyle askıda ilan imar planları Şubemizce dava konusu edildi.

Söz konusu imar planları, bölgenin sosyal ve teknik donatı dengesini bozması, kamuya açık bir donatı alanını ortadan kaldırması, plan bütünlüğü ve plan kademelenmesi ilkelerini göz ardı etmesi sebebiyle TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ve TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından iptali istemiyle yargıya taşınmıştı.

5. İdare Mahkemesi tarafından kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilen planlarla aynı içerikte hazırlanan imar planları; Şubemizce yargıya taşındı.

yapi.com.tr

SPO . bülteni . istanbul sube

KAĞITHANE,

GÜRSEL MAHALLESİ’NE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLERİNE İTİRAZ EDİLDİ

PLAN

İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, Gürsel Mahallesi 8483 ve 8446 Adalara Ait 1/5000 ölçekli Kentsel Dönüşüm Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı, İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından onaylanarak 01.08.2018 – 30.08.2018 tarihleri arasında askıya çıkarıldı. Plan değişiklikleri, Şubemizce itiraz konusu edildi.

Meri imar planlarına göre, alanda mevcut durumda T1 Ticaret Alanı, T2 Ticaret Alanı, “Dini Tesis Alanı, Resmi Kurum-Belediye Alanı, Açık ve Yeşil Alanlar, Yol Alanı, Yeraltı Otopark Alanı + Zeminüstü Meydan Alanı fonksiyonları bulunmakta olup söz konusu plan değişikliği ile mevcut fonksiyonlar korunmuş, yapılaşma koşulları arttırılmıştır.

Plan raporunda yer alan ifadeye göre plan değişikliğinin yapım gerekçesi, 8546 – 8545 Adalarda geçerli olan yapılanma koşulları ile 8483 Adanın yapılanma koşulu arasındaki farklılığın giderilmesidir. Oysa plan değişikliği ile önerilen yapılaşma koşulları, bahsedilen adalardaki koşulların oldukça üzerindedir.

1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Plan Notları Özel Hükümlerinde “T1-T2 ticaret alanlarında; iş merkezleri, ofis-büro, çarşı, çok katlı mağaza, alışveriş merkezi, otel, konaklama tesisleri, lokanta, restaurant ile sinema, tiyatro, müze, kütüphane, sergi salonu gibi kültür tesisleri yer alabilir. Zemin üstü katlarda istenirse rezidans yapılabilir.” plan notu ile, plan kararlarında ve fonksiyonlarında yer almadığı halde konut/ yerleşme alanı önerildiği görülmektedir. Önerilen konut alanı ile birlikte yapılaşma koşullarındaki yüksek artış, nüfus yoğunluğunu beraberinde getirecek olup plan raporunda nüfus yoğunluğuna ve nüfus yoğunluğuna yetecek donatı alanlarına ilişkin herhangi bir açıklama ya da hesaplama bulunmamaktadır.

Ayrıca plan askısında plan paftalarının tamamının yer almadığı ve 1/5000 ölçekli ve 1/1000 ölçekli olmak üzere her iki paftanın da eksik olduğu görülmektedir. Planlar, teknik açıdan mevzuata aykırı şekilde askıya çıkarılmıştır.

Bahsedilen gerekçelerle, kamu yararı, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına aykırı şekilde hazırlandığı görülen İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, Gürsel Mahallesi 8483 ve 8446 Adalara Ait 1/5000 ölçekli Kentsel Dönüşüm Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı’na 29.08.2018 tarihinde Şubemizce itiraz edildi.

7

8 SPO . bülteni . istanbul sube

ARNAVUTKÖY, YASSIÖREN MAHALLESİ AKPINAR SANAYİ BÖLGESİ’NE İLİŞKİN İMAR PLANLARINA İTİRAZ EDİLDİ İstanbul İli Arnavutköy İlçesi, Yassıören Mahallesi, Akpınar Sanayi Bölgesi 1/5000 Ölçekli Nazım ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nce 16.07.2018 tarihinden itibaren bir ay süre ile askıda ilan edildi.

Söz konusu plana ilişkin plan raporunda belirtildiği üzere, meri planın plan notlarının Genel Hükümler başlıklı bölümündeki “Planlama alanının tamamında eğimden dolayı açığa çıkan bodrum katlar emsal değerine dahil olmak üzere iskan edilebilir” hükmü kaldırılarak 6 yeni plan notu ilave edilmektedir. Ancak plan değişikliklerinin, plan açıklama raporları dışında dokümanı bulunmamaktadır. Bahse konu plan değişikliği kapsamında eklenen plan notları ile kaldırılan plan notlarının pafta üzerinde gösteriminin yapılması, yeni yapılaşma koşullarının plan paftaları üzerinde yer alması gerekmekte olup söz konusu planlar İmar Kanunu ve Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nde belirtilen usullere aykırı olarak askıya çıkarılmıştır.

Bahsedilen gerekçeyle, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatında belirtilen usullere aykırı olan İstanbul İli Arnavutköy İlçesi, Yassıören Mahallesi, Akpınar Sanayi Bölgesi 1/5000 Ölçekli Nazım ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği, 09.08.2018 tarihinde Şubemizce itiraz konusu edildi.

SARIYER, DERBENT VE DARÜŞŞAFAKA MAHALLELERİ’NDEKİ 27,97 HA’LIK RİSKLİ ALANA İLİŞKİN HAZIRLANAN İMAR PLANLARINA İTİRAZ EDİLDİ Sarıyer İlçesi, Çamlıtepe (Derbent) ve Darüşşafaka Mahallesi’nde bulunan 27,97 ha.lık Riskli Alana ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından onaylanarak 01.08.2018 – 30.08.2018 tarihleri arasında askıya çıkarıldı. Planlar, Şubemizce itiraza konu edildi.

Söz konusu imar planı değişiklikleri 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca hazırlanmıştır. Plan kararları ile nüfus yoğunluğu arttırılmakta, buna karşılık yeterli donatı alanı önerilmemektedir. Ayrıca, plandaki yapılaşma koşulları belirsiz olup konut alanlarında yoğunluğa ilişkin hesaplama ve açıklamaya yer verilmemiştir.

Sarıyer İlçesi, Çamlıtepe (Derbent) ve Darüşşafaka Mah.de bulunan 27,97 ha.lık Riskli Alana ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı, plan raporda belirtildiği üzere alanda yer alan ruhsatsız ve afet riski taşıyan gecekondu alanlarının kaldırılmasına yönelik hazırlanmıştır. Ancak plan kararlarında bu alanlara yönelik politikaların ne şekilde, hangi uygulama araçları ile gerçekleştirileceği belirtilmemektedir.

Bahsedilen gerekçeler çerçevesinde, Sarıyer İlçesi, Çamlıtepe (Derbent) ve Darüşşafaka Mahallesi’nde bulunan 27,97 ha.lık Riskli Alana ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’na, kanun ve ilgili yönetmeliklerine, planlama ilkeleri ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçeleriyle 29.08.2018 tarihinde Şubemizce itiraz edildi.

SPO . bülteni . istanbul sube

ATAKÖY TURİZM MERKEZİ KAZLIÇEŞME YAT LİMANI PROJESİNE İLİŞKİN İMAR PLANLARI İKİNCİ KEZ YARGIDA İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Kazlıçeşme Mahallesinde, mevcut dolgu ve ilave dolgu alanında yer alan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli İstanbul Ataköy Turizm Merkezi Kazlıçeşme Yat Limanı Nazım ve Uygulama İmar Planı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde 21.05.2018 19.06.2018 tarihleri arasında askıya çıkarıldı. Söz konusu planlar Şubemizce yargıya taşındı.

Alana ilişkin daha önce T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından aynı içerikte plan çalışmaları yapılmış olup tarafımızca dava konusu edilmiştir. Daha önce yapılan ve tarafımızca dava konusu edilen 1/5000 ölçekli İstanbul Ataköy Turizm Merkezi Kazlıçeşme Deniz Turizmi Tesisleri Nazım İmar Planına ilişkin Danıştay 6. Dairesi tarafından alınan bilirkişi raporunda; alana getirilen Kruvaziyer Liman fonksiyonunun bölgeyi ve bölgenin barındırdığı değerleri olumsuz olarak etkileyeceği, imar mevzuatına aykırı kullanımları gündeme getireceği, kıyı boyunca uzanan yeşil alan bütünlüğünü bozacağı ve kıyı gerisinde yer alması gereken fonksiyonları kıyı alanında tanımlayarak bölgeyi olumsuz şekilde etkileyeceği belirtilmiştir.

Bahsedilen dava sonuçlanmadan; aynı alana ilişkin ve aynı planlama kararlarına sahip yeni bir plan askıya çıkarılmış, dava planlarının aynı olması yenilik ya da değişiklik getirmediği belirtilerek planların iptaline karar verilmiştir.

Söz konusu alana ilişkin Danıştay 6. Dairesi tarafından 2011/7263 E. Sayılı dosya üzerinden görülen ve 2015/7419 sayılı kararında da dava konusu planların “…şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygunluk görülmemiştir.” denilerek planların iptaline karar verilmiştir. İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi Kazlıçeşme Mahallesi sınırları içerisindeki 774-754-755756 ve 757 adaların önüne isabet eden yaklaşık 144.000 m2 büyüklüğündeki mevcut dolgu alanı üzerinde rekreasyon alanları bulunmakta ve söz konusu plan ile birlikte ek dolgu alanı önerilmektedir. Buna göre mevcut dolgu alanı ile dolgu alanından oluşan alanda, plan kararları ile getirilen inşaat alanı oluşmakta olup bahsedilen inşaat alanı büyüklüğü kruvaziyer liman gereksinimlerinin çok üzerinde bir alanı ifade etmektedir.

Yoğun fonksiyonların oluşması ile bölgedeki nüfus, araç ve yapı yoğunluğunun, bölgenin kaldıramayacağı değerlere ulaşacağı; Tarihi Yarımada Kentsel Sit Alanının var olan ulaşım ve altyapı sorunlarını arttıracağı öngörülmektedir. Bahsedilen hususlar dava konusu imar planı araştırma ve açıklama raporlarında yeterince etüt edilmemiştir.

Yukarıda bahsedilen hususlar çerçevesinde, Kıyı Kanunu’na, İmar Kanunu ve yönetmeliklerine, planlama esasları ve şehircilik esaslarına aykırı olarak hazırlanan İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Kazlıçeşme Mahallesinde, mevcut dolgu ve ilave dolgu alanında yer alan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli İstanbul Ataköy Turizm Merkezi Kazlıçeşme Yat Limanı Nazım ve Uygulama İmar Planı, yürütmesinin durdurulması ve takiben iptali istemiyle Şubemizce dava konusu edildi.

9

10 SPO . bülteni . istanbul sube

NETCAD KAMPÜS EĞİTİM PROGRAMI | 13-14 EKİM 2018 Netcad GIS Tabanlı Kent Planlama Uygulamaları ve Kent Bilgi Sistemleri Projelendirme Eğitimi 13-14 Ekim 2018 tarihlerinde Şubemizde gerçekleştirilecektir. Eğitimin detaylı içeriğine buradan ulaşabilir, kayıt işlemleri için Şubemizle iletişime geçebilirsiniz.

Eğitim Ana Başlıkları: “Kent Planlama” ve “Kent Bilgi Sistemleri” projelerinin gerektirdiği temel harita ve projeksiyon bilgi ve Coğrafi Bilgi Sistemi- GIS yapısında proje üretim süreçleri, Planlama alanına ilişkin ver üretimi, vektör ve raster verilerin bütünleşik olarak kullanılması, Planlama sahasındaki sayısal arazi modelinin 2 ve 3 boyutlu oluşturulması, “Analiz” ve “Sentez” haritalarının GIS yapısında oluşturulması, Analizleri puan verip değerlendirerek, kent fonksiyonları için en uygun alanları mevzuatların gerektirdiği standartlarda oluşturulması, Tüm analizlere, sentezlere ve planlara ilişkin tematik haritalama, sorgulama, raporlama, web ve pafta bazında çıktıların oluşturulması, Kent karakter tabloların, alan dağılımları, nüfus hesaplamaları, donatı kontrolü, DOP/KOP hesabı ve mevcut yapılaşma hesaplarının gerçekleştirilmesi ve sonuçlarının raporlanması, Nazım ve Uygulama İmar Planlarının oluşturulması ve mevzuata uygun paftalandırılması, Akıllı objeler kullanılarak (lejand, ölçek barı, plan bilgi kartı, antet, kuzey oku vb.) tüm ölçeklerdeki planların gerektirdiği, mevzuatlara ve kurum standartlarına uygun plan çıktılarının hazır şablonlar ile oluşturulması, Analiz, sentez ve planların 3 boyutlu olarak modellenmesi ve sunum simülasyonu oluşturulması, Tüm proje çıktılarının Google Earth’e aktarımı Başvuru ve Ücretlendirme: TMMOB Şehir Plancıları Odası üyesi (Çalışan) katılımcılar için: 500 TL TMMOB Şehir Plancıları Odası üyesi (İşsiz veya öğrenci) katılımcılar için: 300 TL TMMOB Şehir Plancıları Odası üyesi olmayan katılımcılar için: 750 TL Ödeme Bilgileri; Garanti Bankası Ümitköy Şubesi IBAN: TR31 0006 2000 4830 0006 2962 49 Eğitim Kodu: nk 758 Alıcı: Netcad Yazılım A.Ş.

Son Ödeme Tarihi: 1 Ekim 2018

SPO . bülteni . istanbul sube

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi

Standart Eğitim Fiyatı 1250 TL + KDV (1 kişi) Oda Üyesi (Çalışan) İndirimli Fiyatı 500 TL KDV dahil (1 kişi) Oda Üyesi (Öğrenci ve İşsiz) İndirimli Fiyatı 300 TL KDV dahil (1 kişi) Oda Üyesi Olmayan Katılımcı İndirimli Fiyatı 750 TL KDV dahil (1 kişi)

SON ÖDEME TARİHİ: 01 EKİM 2018 Kayıt ve Bilgi İçin; Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Tel: 0 212 275 43 67

Garanti Bankası Ümitköy Şubesi IBAN numarası: TR31 0006 2000 4830 0006 2962 49 Eğitim Kodu:Açıklama kısmına nk 758 olarak belirtilmelidir. (Ödemelerin EFT ile yapılması durumunda alıcı ‘Netcad Yazılım A.Ş.’ olarak belirtilmelidir.) aaaa

11

12 SPO . bülteni . istanbul sube

BİLİRKİŞİLİK TEMEL EĞİTİMİ İÇİN KAYITLAR DEVAM EDİYOR 20-21 ve 27-28 Ekim tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilecek “Bilirkişilik Temel Eğitimi” için kayıtlar devam etmektedir. Eğitim toplam 24 saat olup; bunun 18 saati teorik eğitim, 6 saati ise uygulama eğitimidir. Eğitim sonunda; eğitimi başarı ile tamamlayan katılımcılara Adalet Bakanlığı Bilirkişilik Daire Başkanlığı Yetkili Eğitim Kurumu olarak TMMOB Şehir Plancıları Odası onaylı “Bilirkişilik Temel Eğitim Sertifikası” verilecektir. ÖN KAYIT İŞLEMLERİ Eğitime katılmayı düşünenlerin, aşağıda yer alan iletişim bilgileri üzerinden Oda birimleri ile iletişime geçmeleri gerekmektedir. Eğitim için gerekli evrakların Odamız birimlerine iletilmesiyle, katılımcıların kayıt işlemi kesinleşmiş olacaktır.

Bilirkişilik Yönetmeliği gereği eğitim 24 kişi ile sınırlı olduğu için kayıtlar başvuru sırasına göre alınacaktır.

BİLİRKİŞİLİK TEMEL EĞİTİMİNE KATILIM KOŞULLARI 03/08/2017 tarih ve 30143 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan “Bilirkişilik Yönetmeliği`nde belirtilen bilirkişilik yapabilme şartlarını yerine getirenler ve Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olanlar katılabilir.

Bakanlıkça tanımlanan; Bilirkişilik Temel ve Alt Uzmanlık Alanlarına Göre Aranan Nitelikler ve Bilirkişilik Temel ve Alt Uzmanlık Alanları için tıklayınız.

DEVAM ZORUNLULUĞU Temel eğitime katılmak zorunludur. Derslerin 1/12`sine (maksimum 2 saat) devam etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir. Sağlıkla ilgili rapor veya diğer engeller devam zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.

EĞİTİM SÜRESİ, TAKVİMİ VE YERİ Eğitim süresi toplam 4 gün ve 24 saattir. Bu sürenin 18 saati teorik eğitim, 6 saati ise uygulama eğitimidir.

1.Gün; 20 Ekim 2018 Cumartesi – 10.00-17.00 arası Teorik Eğitim 2.Gün; 21 Ekim 2018 Pazar – 10.00-17.00 arası Teorik Eğitim 3.Gün; 27 Ekim 2018 Cumartesi – 10.00-17.00 arası Teorik Eğitim 4.Gün; 28 Ekim 2018 Pazar – 10.00–17.00 arası Uygulama Eğitimi Eğitim Şubemizde (Cihannüma Mahallesi Akdoğan Sokak Başar Apartmanı No:30 Daire:6-7 Beşiktaş/İstanbul adresinde) gerçekleştirilecektir.

SPO . bülteni . istanbul sube

KAYIT İÇİN GEREKEN EVRAKLAR Bilirkişilik Temel Eğitimi Kayıt Formu (Fotoğraflı) Oda Üye Belgesi (Şehir Plancıları Odası üyeleri için Oda üye belgesi alma şartı aranmamaktadır. Odamız üyelerinin eğitim tarihine kadar aidat borçlarını ödemeleri gerekmektedir) Mesleğinde 5 (beş) yıllık deneyimini gösterir belge Diploma Fotokopisi Nüfus Cüzdanı Fotokopisi Eğitim Ücreti Ödeme Dekontu EĞİTİM ÜCRETİ TMMOB`a bağlı Oda üyeleri için 600 TL Dış Katılım için 750 TL ***Şehir Plancıları Odası Genel Merkezi zorunlu durumlarda, eğitimi iptal etme ve tarihleri değiştirme hakkını saklı tutar.

Eğitime kesin kayıt yaptırmış olanların, eğitimin başlama tarihine 1 hafta (7 gün) kalması durumunda; bir dilekçeyle başvuru yapması halinde eğitim tarihi değiştirme, eğitime katılmayıp para iadesi isteme hakkını kullanabilir. Bu durumda olanların eğitim tarihi değiştirilebilecektir, para iadesi yapılabilecektir. Bu sürecin dışındaki taleplerde, eğitim tarihi değiştirilmeyecek, eğitime katılmamış olsa da para iadesi yapılmayacaktır. ÖDEME İŞLEMLERİ Eğitim ücreti ödemeleri, TMMOB Şehir Plancıları Odası’nın aşağıda yer alan banka hesabına yapılabilir.

TMMOB Şehir Plancıları Odası İktisadi İşletmesi Garanti Bankası Meşrutiyet Şubesi IBAN : TR47 0006 2000 5280 0006 2961 24

13

14 SPO . bülteni . istanbul sube

İSTANBUL BULUŞMALARI 2018 EKOLOJİK KRİZ ORTAMINDA İSANBUL’DA GÜNDEM, SÖYLEM, EYLEM 28 - 29 EYLÜL 2018 2007 yılından itibaren her yıl belirli temalar çerçevesinde İstanbul gündemini takip etmeyi hedefleyen İstanbul Buluşmaları etkinliğinin on ikincisi 28-29 Eylül 2018 tarihlerinde “Ekolojik Kriz Ortamında İstanbul`da Gündem, Söylem, Eylem” başlığıyla İTÜ Taşkışla Kampüsü Nezih Eldem Konferans Salonu`nda gerçekleştirilecektir.

Bu seneki İstanbul Buluşmaları, çözüm bekleyen en acil sorunlarımızdan biri olan ancak küresel ve ulusal gündem içinde kendisine ön sıralarda yer bulamayan ekolojik kriz ve küresel iklim değişikliği meselesine odaklanıyor. İstanbul perspektifi ile bakılınca, odağa alınan konu yerel gündem ile ilişkileniyor; göç ve mültecilikten büyük projelere, yerel demokrasi ve politikadan medyaya, sokak, park ve bostanlara kadar bütün yerel konu başlıkları küresele eklemleniyor. Bu seneki buluşmada, küresel iklim değişikliğine İstanbul`dan verilen cevapları gündeme getiriyoruz. Ayrıntılarını etkinlik programında göreceğiniz üzere; üç ana başlık altında yerel ve küresel gündemin birbirleri ile nasıl ilişkilendiğini tartışacağız.

Bu tartışmayı yaparken alışılagelmiş konuşmacı-dinleyici ikileminden uzaklaşarak her konuda yapılacak çerçeve sunuşların ardından siz dinleyenlerin de konuşmacı olacağı, ilgili konuda okuyan, araştıran, söylem ve eylem üreten katılımcılarımızın da deneyimlerini ve görüşlerini aktarmasını talep edeceğiz. İstanbul Buluşmaları 2018 etkinliğine ilişkin program sayfa 16’da yer almakta olup, katılımınızdan ve etkinliğimizi sizlerle birlikte gerçekleştirmekten memnuniyet duyacağımızı içtenlikle belirtiriz.

Saygılarımızla, Düzenleme Kurulu adına, TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi

SPO . bülteni . istanbul sube

İTÜ TAŞKIŞLA KAMPÜSÜ NEZİH ELDEM KONFERANS SALONU 28-29 EYLÜL 2018 MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMASI BÖLÜMÜ

TMMOB ŞEHİR PLANCILARI ODASI İSTANBUL ŞUBESİ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ

15

16 SPO . bülteni . istanbul sube

İSTANBUL BULUŞMALARI 2018: EKOLOJİK KRİZ ORTAMINDA İSTANBUL’DA GÜNDEM, SÖYLEM, EYLEM ETKİNLİK PROGRAMI

28

eylül cuma

29

eylül cumartesİ

11:00-13:00 OTURUM 1: EKOLOJİK KRİZ VE KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

11:00-13:00 OTURUM 3: POLİTİK EKOLOJİ VE EKONOMİ

MODERATÖR MEHMET ALİ ÇALIŞKAN

MODERATÖR NURİ ZAFER YENAL

YAŞAMA DAİR VAKIF

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ

EFE BAYSAL

KEREM ARSLANLI

OZAN MERT GÖKTÜRK

ABDULLAH AYSU

ÜMİT ŞAHİN

MENEKŞE KIZILDERE

350TURKIYE.ORG

İTÜ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK UYGULAMA ARAŞTIRMA MERKEZİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ METEOROLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ÇİFTÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU

SABANCI ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL POLİTİKALAR MERKEZİ

HEINRICH BÖLL STIFTUNG DERNEĞİ TÜRKİYE TEMSİLCİLİĞİ

HATİCE KURŞUNCU

13:00-14:00 ÖĞLE MOLASI

KADIKÖY KOOPERATİFİ

UYGAR ÖZESMİ

14:00-14:30 ÖĞRENCİ ATÖLYESİ SUNUMLARI

GOOD4TRUST

NUSRET TÜRKKAN

14:30-16:30 OTURUM 2: YEREL POLİTİKA VE POLİTİK EKOLOJİ MODERATÖR HATİCE KURTULUŞ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ

DENİZ ÖZGÜR

İSTANBUL KENT SAVUNMASI

İKBAL POLAT

KADIKÖY KENT KONSEYİ

ZAFER SÖĞÜTÇÜ

SULTANBEYLİ BELEDİYESİ

FİKRET TOKSÖZ

TÜRKİYE EKONOMİK VE SOSYAL ETÜDLER VAKFI

SEVİL TURAN

YEŞİL DÜŞÜNCE DERNEĞİ

AYŞE TÜKÜRÜKÇÜ

HAYATA SARIL DERNEĞİ

DOĞAL YAŞAMI KORUMA VAKFI

13:00-14:00 ÖĞLE MOLASI 14:00-14:30 ÖĞRENCİ ATÖLYESİ SUNUMLARI 14:30

FORUM

MODERATÖR EMİN ÇAPA GAZETECİ

BUĞDAY DERNEĞİ DÜRTÜK KOLEKTİF HERKES İÇİN MİMARLIK KOKOPELLİ ŞEHİRDE KUZGUNCUKLULAR DERNEĞİ ONARANLAR KULÜBÜ TATAVLA DAYANIŞMASI VALİDEBAĞ GÖNÜLLÜLERİ

SPO . bülteni . istanbul sube

KAPİTALİZMİN KÜRESEL YERELİ, YENİ İSTANBUL HAVALİMANI* Pınar Yurdadön Aslan Türk-İslam sentezli milli ve yerli havalimanı, kültürel ve tarihi aidiyet alanını kendine göre kimlik ve diyalektik ikizi ötekilik üzerinden yeniden kurarken seçmeci bir anlayış serimlemekte; fakat aynı zamanda yapay bir tarihi kurmaca ile gönderme yaptığı özgün formu da bozup metalaştırarak bir çeşit kötü benzeşim, nostaljik kitsch örneğinden öteye de gidememekte.

Geçtiğimiz günlerde Üçüncü Havalimanı olarak bilinen Yeni İstanbul Havalimanı ilk yurtiçi uçuşun Ankara’ya, yurt dışı uçuşun ise KKTC ve Azerbaycan’a olacağına dair bir haberle yeniden gündemimize girdi. Doların yükselişi, soğanın enflasyona yenilişi, Demirtaş’ın ketılı ve İnce’nin seçim gecesi başına gelenler eksenli 24 Haziran öncesi ve sonrası gündeminde üzerinde durulacak bir haber gibi görünmeyebilir havalimanı haberi.

Evet çılgındı, evet Kuzey İstanbul’da devam ediyordu ve nihayetinde bir çeşit talan projesiydi… Aynı merkezi ve yerel devletin aynı ekonomi politikle mekân üreteceği ve bunda giderek daha çok zora başvuracağı düşünüldüğünde iktidarın mekân siyasasını da özetler bir üretim olan söz konusu yeni havalimanının üzerinde daha çok durmakta, yeniden gündeme almakta fayda var. Bu yazının esasını teşkil eden nokta ise son derece bilindik küresel bir bağlamın yerel ve yere özgü gibi niteliklerle bilinmedik bir tarzda pazarlanmaya çalışılması. Bu pratik sermayenin güncel birikim stratejisiyle de örtüşen bir mekân kavramsallaştırmasıyla ele ele yürüyor. İşte kapitalizmin coğrafi kavrayışının yeni ve sürprizli hikayesi tam da buradan başlıyor.

Mekânsal bir metafor olarak “Yer”, 1970’ler sonrası hümanist tartışmalar ile boyut kazanan bir kavram. İnsan varoluşuyla ilişkili ve bu ilişkiye koşut oluşu, kimlik ve aidiyet alanı olarak küçük, samimi, yakının alanında kalmasıyla öne çıkmakta ve bu anlamda mekânla da çatışmakta. Mekânın soyut, objektif ve bir bakıma meta teorilerin ve meta planların resmi ve angaje edilen aracı olarak görülüp, tüm felsefe ve coğrafya tarihinden yorgun çıktığı ve siyasal pozisyonlarla kirlendiği bir ortamda (özellikle 1950’lerin pozitivist kalkınmacı coğrafya pratiği) insan öznesiyle sınıfsal ya da politik bir bağlam gerektirmeden doğrudan kültürel ve psikolojik bir içerimle ilişkilendiği iddia edilen özel bir mekân türü. Yer, rahatsız edici olan ideolojik ve çatışmalı dünyayı bir kenara bırakarak en küçük ölçekte insan etkinliği ve bu etkinliğin inşa ettiği kişisel bir alanı kapsar, bu anlamda sahip olduğu kişisel mesafe ve aidiyet alanı ile romantik ve nostaljik bir içeriğe de haizdir. Acaba gerçekten böyle mi?

Konumuz; bir çeşit alışveriş merkezi gibi tasarlanan ve ulaşımın dolaylı bir amaca dönüştüğü İstanbul’un Avrupa yakasında Karadeniz kıyısında Arnavutköy İlçesi sınırları içerisinde inşa edilen Dünya’nın en büyük yap-işlet-devret projesi olarak İstanbul’un yüzölçümünün yüzde 1.4’üne (76,5 milyon m2) karşılık geldiği, etrafını çok şeritli yolların sardığı ve * Üyemiz Pınar Yurdadön Aslan tarafından Şube e-bültenimiz için gönderilen yazı, 12.08.2018 tarihli Birgün Gazetesi’nde yayımlanmıştır.

17

18 SPO . bülteni . istanbul sube dünyanın en büyük havalimanlarından biri olduğu belirtilen Yeni İstanbul Havalimanı.

Yeni İstanbul Havalimanı ulus aşırı özellikleri ve buna uygun gelişen devasa yapısıyla tanıtılıp, reklamı yapılırken üzerinde durulan bir diğer nokta da havalimanının biricik ve benzersiz bir şehir olan İstanbul’da (“köprü” niteliği de var elbet) bulunuyor oluşu ve İstanbul’un kültürel ve sosyal mirasını öne çıkaran tasarımı. Küresellik kadar yerellik, yere özgülük de pazarlama faaliyetinden payını alıyor. Uzak Doğu ya da Kuzey Avrupa kentlerinde daha sık gelişen bir olgu olarak tipik havalimanına eklenen bir havalimanı şehri, çok şükür ki bizimkinde de mevcut (!). Havalimanı terminallerinde ve diğer yapılarda da yine “bize” özgü bir tasarım söz konusu. Örneğin terminal binasında “İstanbul camilerinin, hamamlarının, kubbelerinin ve daha birçok tarihi yapının zenginliği, proje mimarisine ince ince işleneceği”, “Türk-İslam sanat ve mimarisinde kullanılan motifler[in], güzellik, doku ve derinlik sağlayacağı” belirtiliyor. Tıpkı hava kontrol kulesinin lale figüründen esinlenerek tasarlanması gibi1.

Yeni İstanbul Havalimanı örneği ile ulaşım yapıları ve ulaşım araçlarının ulaşım ihtiyacının dışına çıkarak tasarlandığı, ‘modern sonrası’ mantığın tüketim yaklaşımını örnekleyerek ve yeniden üreterek farklı işlevlerle donandığını görüyoruz. Dahası, bu sürece bir çeşit mekânsal yapı bozum ile gidilmekte, mekân tüketilebilir hale gelirken farklı bir kavramsallaştırma inşa edilmektedir.

Havalimanı şehri (İstanbul Airport City) ise projenin diğer öne çıkan yanı. Bu kapsamda oteller, ofisler, alışveriş merkezi ve sosyal yaşam alanları, hastaneler, camiler, okullar ve fuar alanlarının yer alacağı belirtiliyor. Öncelikli yerleşim hakkının havalimanı personeline tanınacağı da ekleniyor. Böylece yeni kurulan şehre bir de şehir ahalisi ithal edilmiş olunuyor. Tıpkı toplumdan ve toplumun tarihsel-coğrafi belleğinden bağımsız “kendinde şey” gibi üretilen Zeytinburnu Kazlıçeşme Meydanı gibi…

Havalimanının tasarım işini alan uluslararası firmanın tasarım yaklaşımını ortaya koyduğu tematik bölüm ise konumuz açısından oldukça önemli2. Bu bölüm ulaşım işle-

SPO . bülteni . istanbul sube

vinin esnek-tecimsel yeni çehresini örneklerken, aynı zamanda yer kavramının nasıl bir işlevle donandığını ve bu işlevin bir çeşit pazarlama stratejisine dönüştüğünü de serimliyor. Buna göre tipik/geleneksel havalimanlarının özellikleri; İnşa edilmiş, küresel, yönetilen/düzenli, genel/her yerde görülebilir, çevrelenmiş, sınırlandırılmış, aktif/ gürültülü iken havalimanı şehri ile tasarlanmış olanın özellikleri ise; doğal, yerel, karmaşık/ vahşi, özel/biricik, kamusal/kapsayıcı, sessiz/huzurludur. Görüldüğü gibi geleneksel havalimanı tasarımı kısmen modernist saiklerle artık görece arkaik kalmakta. Yeni kurguda kullanıcı/tüketiciye daha özgür ve daha serbest bir hareket alanı sağlandığı, kişiye özel hizmetler sunulduğu savlanırken yer-yerellik, özgünlük, kimlik gibi aidiyet öğeleri de otantiklik üzerinden gelişen piyasa işleyişinin bir parçası olmakta. Yere özgülük yakınlık- sıcaklık-samimiyet yüklü mekânsal bir içerimi, karmaşıklık-rastgelelik ise kişiye özgü denetim-kontrol dışı alanı, mekânsal kullanımı vadetmekte. Devamla, yeni havalimanı bir şehir planı gibi tasarlanmakta, şehrin simülasyonu ve işlevlerini devralırken ulaştırma belki de en son sırada bulunmakta. Türk-İslam sentezli milli ve yerli havalimanı, kültürel ve tarihi aidiyet alanını kendine göre kimlik ve diyalektik ikizi ötekilik üzerinden yeniden kurarken seçmeci bir anlayış serimlemekte; fakat aynı zamanda yapay bir tarihi kurmaca ile gönderme yaptığı özgün formu da bozup metalaştırarak bir çeşit kötü benzeşim, nostaljik kitsch örneğinden öteye de gidememekte. Diğer yandan yapıların ve havalimanı kullanımlarının hacim ve kütleye yapılan vurgu, uçuşların çok sayıda ve çeşitli oluşu gibi özelliklerle de küresel bağlantılar ve küresel bağlam desteklenmekte.

Toparlanırsa yer mutlak ve tekil midir, özgün ve biricik midir, bu haliyle küresel ekonominin karşısında konum alıp, iktidar/güç ilişkilerinden azade midir?

Yerin insan aidiyeti ve kimliğinin açığa çıktığı ve birlikte örüldüğü, bedensel ve varoluşsal bir “ölçek” olduğu fikri kısmen kabul edilir olmakla birlikte bugünün modern sonrası mantığında esneklik çağının (ürün çeşitliliği, bireye ve bireyin taleplerine vurgu) bir gereği ve talebi olarak özgül ve yerinden olanın küresel olanla uyumlu işbirliği gözden kaçmamalıdır.

David Harvey’in hatırlattığı gibi Kalküta’da üretilen halı ile Silikon Vadisi’nde üretilen mikroçip aynı işlevi görmektedir. Anı ve deneyim yüklü, kişiye ve topluma özgü gömülü mekân biçimi olarak yer, tam da bu niteliklerle güncel tüketim perspektifine yönelik taşıdığı potansiyel ile yeni ve farklı olanın kolonyalize edilebilmesine fırsatlar sunmaktadır.

Yerin özgünlüğü kte aksine yerel olan

küresel küresel

ekonomi ile olana bu minvalde

çelişmemebağlanmaktadır.

Özetle, Yeni İstanbul Havalimanı örneği ile ulaşım yapıları ve ulaşım araçlarının ulaşım ihtiyacının dışına çıkarak tasarlandığı, modern sonrası mantığın tüketim yaklaşımını örnekleyerek ve yeniden üreterek farklı işlevlerle donandığını görüyoruz. Dahası, bu sürece bir çeşit mekânsal yapı bozum ile gidilmekte, mekân tüketilebilir hale gelirken farklı bir kavramsallaştırma inşa edilmektedir. “Masum, piyasa dışı, özgün” bir kavram olarak yer’in sistem açısından bir çeşit üretim aracına dönüştüğü, havalimanı örneğinde sanki varoluşsal olarak ulus ve ulus üstü ölçeklerle ilişkilenilmiyormuşçasına ev/sokak/mahalle ruhu yaratılarak manipülasyon eşliğinde ciddi bir bozunumun yaratıldığı söylenebilir.

1 http://www.igairport.com/tr/istanbul-yeni-havalimani/havalimani-hakkinda/mimari-tasarim 2 https://perkinswill.com/work/airport-city-istanbul

19

AĞUSTOS & EYLÜL / 2018