onrvangw, wie zou dan nog t.v. kijken? De taa l di e ERN ontwikkeld hecft, Hypertext Modeling Language, maakt het voor iederec n makkelijk ce n visued aantrekkelijke pn:scntati c tc schrijven . Internetgebruikers hebben dit n1:lssaal ontdekr en al surfend ko m je de mooisre homepages tege n. Dir is dus - nogmaals - her World Wide W eb. Sinds HTML in 1990 is ge maakt, zijn hiervan w ei uirbreidingen geko men. Virtual Reality Modding Language (VRN!L) is een dcr-
gclijkc vcrnicuwing. Het is ee n graflschc uirbn:iding op het tweedimensionale H T ML. Bcsrand en die gemaakr zijn in VRML kun nen namelijk een dri edimensionale wee rgave ve rzorgen op her beddscherm . U itcraard moer de ontvange r hiertoe wei wee r over de juisre browser beschikken . Kun je oo k surfen op interner wnder al die moo ie fururi srische programma 's en bijbehorende PC's? Ja, op her ncr is de browser Lyn x grati s beschikbaar. H er is cen programma dat draait op aile PC's, dus ook op de 'oude' XT's bij voorbeeld. Mer Lynx kun je wei HTML-fIles Icze n, maar de plaatjes wo rden niet weergegeve n.
Implemen ta tie T ot zover de interneto mgeving; de WI)ze waarop ondernelllingcn zich in deze werdd llloe ten manisfes rere n is ee n ni euw terrein voor de bedrijfseco nomisc he wetensch ap. T egenwoordig komt men mee r en meer tot de conclusie dat de info rmati cs troom een aparte bcnaderin g, los van de echte , fysicke we rdd , verdi ent. Er zijn enkele wctenschappe rs die zich op de o nde rn eming en internet hebben gericht. Een van hen, dr Martijn Hoogevee n heeft zes stappen o nde rschciden waarmee her implementatieproces va n de onderneming op internet vo rm ka n worden gegeve n: l.attendecr web-surfers op je pagina en zorg dat je gevondcn wo rdt 2.creeer ee n hoogwaardigc website om de aandacht vast te ho uden 3.1evcr toegevoegde waarde 4. fIltcr se ricuze van niet-serieuze reacties 5.houd cen directlllarketing-database bij 6 .intcgreer de website met bestaande bedrijfssystemen Dr Ed Pee/en. hoofddocent aan onze faculteit bij de vakgroep SMM , heeft met C ommandeur, Hultink en Van Pelt recentelijk cen boek gepubliceerd over multimedia. Hi erin wijst hij op het be/ang van het levere n van toegcvoegde waarde. Gekoppdd hieraan is de vraag die je je moet stellen: welk customerser-
Op dit moment kunnen twee dimensies met betrekking t ot internet worden onderscheiden: L Fysieke dimensie Transport Er worden verschillende transportmedia gebruikt om communicatie tussen twee platforms (providers. werkstations) tot stond te brengen: twisted pilil"5, cooxiole kabel, draadloos en fiber optiCS. Communicatle kan eenzlJdig of tweezlJdig zijn: sommlge transportmedio ols de telefoonkabel ziJn tweezijdig. De kabel t.v. IS nog steeds eenzlldige communicatie.
servIce en de aHevcring en de prijs va n de dienstvcrlening. Z ij of hij kan een eerlijke keuze maken: wo rdt er wei of nice prijsgesteld o p dezc service.' D e sire zelf zal ook toegcvoegde waarde moe ten Icvcren voor de bezoeker. Volge ns Peelen komt dat nee r op het bieden van amusemel1t en informati e, di e beide zowel actLIcel als interactief di enen te zijn.
Toekomstvoorspelling
Stotionlplotform Er zijn twee stations betrokken bij Internet路 de provIders die direkt zlJn oongesloten op en deel unmaken van Internet en de werkstatlOns die meestal vIa de telefoonlijn - communiceren met de providel"5.
O m internet tot ee n aantrekkelijke omgevin g
2. Vlrtuele d,mensle Protocol Er bestaan protocollen die zorgen dat dota volledig worden getransporteerd en op de juiste plaats terecht komen. het X.2S protocol, Hypertext Transfer Protocol (HTIP). File Transfer Protocol (FTP) en Transmission Protocolllnternet Protocol (TCPIIP) zijn de bekendste.
voo r zakclijke rransacties te maken, moeten
Taal De software dIe IS gernstalleerd op het werkstotion, zools Netscape, lynx of Mosaic, moet de gegevens die ziin ontvangen, kunnen lezen h,ervoor zijn talen afgesproken. bijVooroeeld Hypertext Modeling Longuage (HTMll. 01 File Transfer Protocol (FTP. Gopher).
ding tot ontvangst niet tc bc'invlm:den ("ie Ros tra 2 10). Een heikd punt waa rm ee iederc internetsurfer vele nachtmer ries kan vulkn is
User Interlace De software waarmee middels een pc of een Apple word! gecommum ceerd op he! net heet een browser Op Internet ziin veel browsers freewharelsharewore, dat wil zeggen dat ze naar believen kunnen worden gekopieerd.
vice ni ve3 u wil ik bicden op inrernet? Belangrijke factnren zijn (in her geval van ee n fys iek produkr): hoe vers is het produ kt , hoe snel moc ten mense n het produkt thuis hcbben , in wel k geograflsch gebied wil ik welk CllStomerse rvi ce niveau , wat zijn mijn ga rantiebepalin ge n, wat is het bes telgcmak (en hoe moet dat worden bepaald) , wel ke info rmatie ga ik aanbieden, welk nivca u van leve rbetrouwbaarheid streef ik na. Een vraag di e jc je kul1t stellen is bijvoorbeeld ofj e aHeverkosrcn in rekening moet brcngen, Peclen e.:1., 1996: ' H et t<:rugverdi enen van de aHeverkosten door een bezorgtarief of aH everkosten in rekening re brcngen, hecft de voo rkeur. Dc afnemer ziet cen duidclijk vcrband tussen de
hindernissen worden gc nomen. De problemen o penbaren 'lich over een wij d re rrein . Zo is de route di e cen bericht aHegt va n ver,-e n-
dat venragingen kunnen worden o pgdopcn zonder dat icmand weet waa rd oor. I n T he Eco no mist va n 3 februari 1996 werd dit goed vcrwoo rd (The Intermin ablenet'): 'Millions of Intern et users, gazing wea rily at the waiting for response message at the bottom of their screens, must wo nder where in th e Internet's amorphous cloud of interco nnec ted nerworks th eir data are being del ayed. T he answe r is th at nobod y knows.' [ en bcbngrijke oorzaak kan zijn dat de co nnceties tC klcine capac itcit hcbbcn o m op hetzclfde moment duize nden Internetsurfers aa n te kunnen: er o ntstaan dan wachtrijen. Populairc sires hcbben hier meer last van. Er is echter weinig animo om capaciteitsvergrotingc n rc finan cieren, omdat gebmikers "ieh nog steeds gratis over het net begeven. Een andere factor die venraging doet ontstaa n is de router: dit is cen tussenstatio n dat bcrichtcn de juiste richting Opstuurt. De tusscnstations kunn en de grote aa ntallen bcrichten niet in korre tijd
De electronische snelweg Volgens Moroney (zie OVUM-rapport Applications for the superhighway) is pas sprake van de electronische snelweg als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan. Het moet: 1. tweezijdige communicatie ondersteunen 2. meer bieden dan aileen spraaktelefonie 3. interactief [real time) werken 4. beeldschermtoepassingen ondersteunen De electronische snelweg heeft 'breedbandverbindingen' als infrastructuur. Onder een breed bandverbinding moet overdracht van bewegende videobeelden mogelijk zijn: hiervoor is een 'capaciteit' nodig van ongeveer 1,5 Megabits per se-
conde. l er vergelijking: de klassieke koperen telefoonverbinding is goed voor maximaal 28,8 Kilobits per seconde (52 keer trager dus). De kabel die bij iedere Nederlander in de huiskamer binnenkomt heeft weI de benodigde bandbreedte. Bovendien kent het gebruik van de kabel geen minuuttarief. Dan is de keuze dus snel gemaakt? De adder onder het gras is dat het nochtans onmogelijk is tweezijdige communicatie te voeren per kabel, het is nog eenrichtingsverkeer. Welke infrastructuur wordt gebruikt in de nabije toekomst is afhankelijk van de consument: wat is deze bereid te gaan betalen voor informatie?
17