VNG Magazine nr. 15-2024

‘Buiten begrijpen ze ons helemaal niet’

ZEGER VAN DER WAL

SCHOOLTUINEN

Woningbouwopgave vraagt om

Brabant is booming, vooral de Brainportregio rondom Eindhoven. José van der Plas, Gebiedsontwikkelaar bij BPD, en Erik Leijten, Regiodirecteur Zuid bij BPD, bespreken de woningbouwopgave in het zuiden.

Erik Leijten wil iets rechtzetten: ‘Brabant trekt meer landelijke aandacht. Brainport groeit economisch en qua woningen. Ook de regio Tilburg-Breda groeit. Limburg is geen krimpregio meer, mede door woonen regiodeals die verdichting in stationsgebieden stimuleren. Ook in Limburg zijn er kansen voor woningbouw.’ José van der Plas voegt toe: ‘De woningbouwopgave is zo groot dat niet alle groeiambities binnenstedelijk te realiseren zijn. Huishoudens willen vaak een tuin of groot balkon, wat binnenstedelijke locaties niet altijd bieden.’

Doordacht extra woningen bouwen

De vraag is waar al die woningen moeten komen.

Van der Plas: ‘Binnenstedelijk bouwen is logisch vanwege bereikbaarheid en voorzieningen. Maar het zijn complexe projecten met veel belanghebbenden. Er zijn makkelijkere plekken voor woningbouw nodig, zoals nieuwe uitleglocaties aan de rand van de stad. Deze moeten bereikbaar zijn en toegang hebben tot voorzieningen. De consument wil op een bepaalde manier wonen, wat vaak over het hoofd wordt gezien. Dus: woningen erbij, maar wel goed doordacht.’

Leijten: ‘Bouwen buiten de stad roept vaak het beeld op van bouwen in een weiland. Maar plekken zoals Maarheeze, met een station, moeten ook benut worden.’

Uitdagingen die concurreren om aandacht

Buiten stedelijke knooppunten spelen andere uitdagingen, zoals stikstof, mobiliteit en infrastructuur, zegt Leijten. ‘Deze uitdagingen vragen om overstijgende keuzes, lef en leiderschap. Door processen anders in te richten en samen te werken, kan het efficiënter. Vaak hoor ik dat er weinig capaciteit is, maar veel zaken worden dubbel gedaan.’ Van der Plas: ‘Gemeenten hebben veel ambities, wat leidt tot concurrentiestrijd tussen beleidsvelden. Ze vinden het lastig om te prioriteren en zijn terughoudend om veel aan de markt over te laten. Ik begrijp dat, maar het kan en moet anders. De benodigde menskracht is er niet om met de huidige manier van werken sneller en meer woningen te bouwen. Dat vraagt om slimmer en anders organiseren.’ Leijten erkent: ‘Ook wij vinden dat spannend. Daarom moeten we de samenwerking goed inrichten. Twintig jaar geleden waren er veel publiek-private samenwerkingsverbanden tussen gemeenten en ontwikkelaars. Die bleken niet altijd bestand tegen de crisis rond 2010, maar nu zie je ze weer opkomen in een eigentijdse vorm. Laten we leren van de successen die er waren en er nu opnieuw zijn.’

Voor meer informatie over BPD | Bouwfonds Gebiedsontwikkeling, neem contact op met Erik Leijten via e.leijten@bpd.nl of met José van der Plas via j.plas@bpd.nl.

Bouwen aan het hart van de buurt

IN DIT NUMMER

Asielopvang asielopvanglocatie. Met succes. ‘We burgemeester Sander Schelberg.

Schooltuinen

Op Schouwen-Duiveland krijgen alle kinderen van groep 6 en 7 les in de schooltuin.

Uitvoering

miljoen euro is er volgend jaar begroot in het Fonds GGU. Veel geld, maar het is de moeite waard,

Tjarda Struik ‘We hebben alles wel heel ingewikkeld gemaakt’, stelt de burgemeester van Leiderdorp.

Ien Dales Award Het begrip ‘integriteit’ is

Zeger van der Wal.

Overheidscommunicatie Het Meldpunt Onbegrijpelijke

130 voorbeelden van moeilijke

een vervolg aan te geven.

EN VERDER 6 Lopende Zaken 7 Commentaar Leonard Geluk 13 Drie vragen aan 21 Thorbeckehoogleraar 31 Column André Krouwel 32 Betoog 34 Personalia 37 Raad & Werk

Advies: maak duidelijke keuzes bewapening boa’s

Als gemeenten hun buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) goed willen uitrusten zonder onduidelijkheid over het gebruik van geweld, dan zal er een duidelijk onderscheid gemaakt moeten worden tussen geweldsmiddelen en beschermingsmiddelen.

Dat staat in het advies Geweldsmonopolie onder vuur van de Wetenschappelijke Adviesraad Politie (WARP). De aanleiding van het rapport is de actuele discussie over boa’s en geweldsmiddelen. Er moet volgens de WARP een eind komen aan de onduidelijkheid over de uitrusting van gemeentelijke handhavers. Deze professionals voelen zich soms onveilig en zien geweldsmiddelen als een logische oplossing. Die geweldsmiddelen zijn, zo stelt de WARP, niet bedoeld voor verdediging. Die mogen alleen worden ingezet als dat echt nodig is voor de taakuitvoering. Als geweldsmiddelen worden gebruikt voor een veilige taakuitvoering, ligt het gewelds-

monopolie van de politie onder vuur, zo luidt de conclusie.

STRIKTE SCHEIDING

De WARP adviseert daarom strikt vast te houden aan het noodzaakcriterium voor geweldsmiddelen en het toezicht daarop eenduidig te organiseren. Waar het gaat om beschermingsmiddelen voor handhavers zijn de gemeenten en BZK aan zet. De WARP stelt voor dat de politie geen rol speelt bij het toezicht op beschermingsmiddelen voor boa’s. De

raad adviseert de korpschef wel duidelijk te maken hoe de politie zich tot de gemeentelijke handhaving gaat verhouden.

GEREEDSCHAPSKIST

Ten aanzien van de uitrusting van de handhavers zouden gemeenten tot een gezamenlijke ‘gereedschapskist’ moeten komen waaruit geput kan worden, adviseert de WARP. In eerste aanleg zal naar verwachting de meeste discussie ontstaan over de wapenstok. Daarbij kan ook nog de vraag gesteld worden of de huidige korte wapenstok wel geschikt is als de primaire inzet bescherming is. Denk aan de mogelijkheid om mensen op afstand te houden.

De vraag of sommige middelen zowel een gewelds- als beschermingsmiddel zijn, is nauw verbonden met de vraag hoe te voorkomen dat er onduidelijkheid ontstaat wanneer er sprake is van oneigenlijke gebruik van beschermingsmiddelen. Naast heldere regelgeving zal training hierbij een belangrijke rol spelen, aldus de WARP. (MM) ←

Friese gemeenten: pak blauwtong steviger aan

Wie erachter zit, weet ik niet. Maar het gebeurt politici en bestuurders in mijn optiek net iets te vaak, dit soort acties. Echt niet oké, vind ik het.

Burgemeester Sjoerd Potters van De Bilt trof zijn auto bekrast aan, vlak voor zijn afscheid van de gemeente, AD.nl 2 oktober.

De gemeente Noardeast-Fryslân roept minister Femke Wiersma van Landbouw op meer te doen om het blauwtongvirus in te dammen. Vijftien andere Friese gemeenten onderschrijven de brief.

Steeds meer veehouderijen worden getroffen door de gevolgen van het virus, dat steeds verder om zich heen grijpt, schrijven de gemeenten. Niet alleen schapen, maar ook steeds meer koeien worden ziek.

Het kabinet ziet de virusuitbraak in principe als bedrijfsrisico voor veehouders. Maar de Friese gemeenten vragen Wiersma nu toch of er niet ‘enige tegemoetkoming voor de sector mogelijk is’. (RvdD) ←

Amersfoort verbiedt houtstook

Met het stookverbod wil de gemeente inwoners met longaandoeningen zoals COPD en astma beschermen tegen het inademen van de schadelijke stoffen

lijke stoffen. Die stoffen zijn ook slecht voor het milieu. In 2021 veroorzaakte

zoveel als het werkverkeer.

waardoor er sneller overlast ontstaat. Er wordt vooralsnog alleen gehandhaafd bij een melding van ongeoorloofd stoken. De eerste keer krijgt de stoker uitleg waarom de maatregel bestaat. Bij meer meldingen kan een boete worden uitgeschreven van tussen de 100 en 400 euro. ←

Plan spuks ‘zeker niet kostenbesparend’

provinciefonds leidt niet tot een

Het kabinet is voornemens verreweg de meeste specifieke uitkeringen (spuks) over te hevelen naar de algemene uitkering van het gemeentefonds en van het provinciefonds, maar boekt daarbij wel een besparing van 10 procent in.

Het kabinet stelt dat het overhevelen van de spuks gepaard gaat met minder administratieve lasten. Gemeenten stellen nu dat ze veel tijd en geld kwijt zijn met de verantwoording van de besteding van de uitkering. Daarnaast krijgen gemeenten door de operatie meer te zeggen over de bestedingen van het geld, aldus het kabinet.

BEZUINIGING

Maar volgens de ROB kan de korting niet anders worden gezien dan als een

bezuiniging. Die vraagt een zelfstandige onderbouwing, maar die ontbreekt. Ook zou een besparing van 10 procent gepaard moeten gaan met een evenredige

reductie van regeldruk en taken, aldus de ROB. Dat is nu niet het geval. Dat leidt er mogelijk toe dat gemeenten onvoldoende geld krijgen voor het uitvoeren van hun taken, waarschuwt de ROB. Ander pijnpunt is dat de regelgeving over de vrije besteding van het geld nog niet is aangepast. Dat leidt tot een verrommeling van de financiële verhoudingen, aldus de adviesraad.

REGIO’S

Ook zijn niet alle spuks zomaar over te hevelen, stelt de ROB. Zo zijn sommige uitkeringen juist bedoeld voor bijvoorbeeld specifieke regio’s. Het stopzetten van die specifieke uitkeringen kan ertoe leiden dat deze gemeenten minder geld krijgen.

Andere specifieke uitkeringen zijn dan weer bedoeld voor de bekostiging van experimenten, voor cofinanciering of voor de uitvoering van Europese subsidieregels. Ook deze spuks kunnen niet zomaar overgeheveld worden, alus de ROB. ←

LOPENDE ZAKEN

Meer over de commissies en het vergaderschema: vng.nl/vereniging

TEKST: VNG

Rijksbegroting 2025 en de gevolgen voor gemeenten

Wat staat er in de Rijksbegroting 2025 en wat betekent dit voor gemeenten? In de ledenbrief van 25 september geeft de VNG daarvan een samenvatting. De komende periode werken we mee aan de uitvoering van de voor gemeenten relevante onderdelen van het

VERENIGINGSDIALOOG

REGIONALE SAMENWER

KING VAN START GEGAAN

Gemeenten participeren steeds vaker in uiteenlopende regionale samenwerkingsverbanden. Die samenwerking biedt allerlei voordelen, maar roept ook vragen op. Daarom houdt de VNG een dialoog met en tussen de leden om te komen tot een gezamenlijke visie op dit onderwerp.

DENK EN DOE OOK MEE!

De verenigingsdialoog Regionale samenwerking is inmiddels gestart. De eerste tientallen deelnemers hebben deelgenomen aan de eerste

regeerprogramma en tijdens het tweede overhedenoverleg medio november gaan we verder in gesprek met het kabinet over de noodzaak van voldoende middelen voor gemeenten, om als gemeenten ons werk te kunnen doen.

stap van de digitale dialoog. De verenigingsdialoog is onderdeel van de Verenigingsstrategie 2030 en neemt de vorm aan van een open en transparant gesprek over de beelden, thema’s, obstakels en oplossingen op het gebied van regionale samenwerking en de rol van de VNG hierin. Heeft u vragen of opmerkingen over de dialoog, stuur dan een mail naar dialoogregionalesamenwerking@vng.nl.

OPBRENGST DIALOOG WORDT

De opbrengst van de dialoog wordt begin 2025 vastgelegd in een advies van de VNG aan gemeenten. Dat

advies zal ook onderdeel vormen van het visietraject Goed Lokaal Bestuur en wordt ook geagendeerd in de relevante VNG-commissies.

De VNG wordt bij het voeren van deze dialoog ondersteund door de Facilitating Company. Op de website vng-regsam.participeernu.nl vindt u meer informatie.

De VNG is een nieuw forum gestart

Hiermee willen we een platform bieden om onderling kennis (zoals tips, vragen en voorbeelden) te delen. Daarnaast dient het forum om input op te halen bij onze leden, in het bijzonder de doelgroep raadsleden en

BESLOTEN FORUM

Het forum is onderdeel (‘groep’) van het platform VNG Fora en uitsluitend toegankelijk voor raadsleden en gebruiken om informatie van de VNG zelf te delen: berichten, bijeenkomsten et cetera.

Meld u aan in twee stappen. Als eerste meldt u zich aan via het registratieformulier van de VNG Fora. Stuur als tweede een mail naar forum.helpdesk@vng.nl om toegang te vragen tot de besloten groep raads-

Leonard Geluk Algemeen directeur VNG leonard.geluk@vng.nl, linkedin.com/in/leonardgeluk

EEN BEETJE PARTIJDIG

De bode van het Rotterdamse stadhuis herkent me na vijftien jaar onmiddellijk. Hartelijk schudt hij mijn hand en gaat me voor naar de wethouderskamer, naast de kamer waar ik vroeger zat. Het is als thuiskomen. Met de jury van de verkiezing Meest Toegankelijke Gemeente praten we met wethouder Faouzi Achbar. Rotterdam staat in de top drie, samen met Oude IJsselstreek en Sittard-Geleen.

In mijn werkagenda vreten de dossiers van langlopende problematische zaken tijd. Alsof het leven louter bestaat uit gemeentefinanciën, asiel en gedoe met het kabinet. Wat een bonus om me nu eens een paar dagdelen te verdiepen in het normale werk van gemeenten, in het bijzonder het belangrijke onderwerp van toegankelijkheid.

Faouzi is gedreven voor het onderwerp. Op z’n Rotterdams beantwoordt hij al onze vragen met concrete voorbeelden. Hoe mensen met een licht verstandelijke beperking de toegankelijkheid van websites controleerden, over een project om mensen met een beperking aan passend werk te helpen, en hoe jongeren met en zonder beperking gezamenlijk meededen aan een prijsvraag om een stadspark toegankelijk te maken. Samen gingen ze op stap, leerden elkaar kennen en droegen mooie ideeën aan. Beleidsambtenaar Willem Philipsen geeft me het boek

Met de stroom mee, zijn persoonlijk verhaal over hoe hij als topmuzikant een herseninfarct overleefde en een betere versie van zichzelf werd.

De verdenking dat ik als juryvoorzitter en Rotterdammer mijn eigen stad zal

voortrekken, ligt voor de hand. Maar de jury is breed samengesteld, ze houden me in de gaten. We gaan ook nog op bezoek bij Oude IJsselstreek en SittardGeleen. Wanneer we beslissen wie er wint, is dit magazine al naar de drukker. De uitslag is bekend als u dit leest. Het wordt nog een kluif; ze zijn alle drie heel erg goed.

De verkiezing is ervoor bedoeld dat gemeenten elkaar stimuleren met toegankelijkheid aan de slag te gaan. Dit betreft de gebouwde omgeving, de toegankelijkheid van informatie en de sociale sfeer; iedereen hoort erbij. Hoe organiseer je dit zo dat de hele gemeentelijke organisatie zich bij elk onderwerp bewust is van toegankelijkheid?

In veel gemeenten gebeurt al veel goeds, maar er zijn er nog te veel zonder lokale inclusieagenda. Guusje ter Horst, voormalig bestuurlijk aanjager van het VN-verdrag Handicap, is daar kritisch over en ik ben het met haar eens. Een inclusieagenda met uitvoeringsmaatregelen om de toegankelijkheid te verbeteren is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een morele plicht. Ik maak me er graag hard voor. Uit de verhalen van ervaringsdeskundigen blijkt hoeveel verschil toegankelijkheid maakt. Een plezier om te lezen. Laten we elkaar aansteken; kijk voor inspiratie op vng.nl/iedereen-doet-mee. ←

TJARDA STRUIK

De aanhouder wint

BIJNA EEN JAAR IS TJARDA STRUIK BURGEMEESTER VAN LEIDER

DORP. HAAR OBSERVATIE NA EEN JAAR IN FUNCTIE: HET LOKAAL BESTUUR DOET VEEL TE INGEWIKKELD. ‘KIJK ALLEEN AL NAAR DE WOORDEN DIE WE GEBRUIKEN.’

Moedig, noemt burgemeester Tjarda Struik de gemeenteraad van ‘haar’ Leiderdorp. Vorig jaar kozen de raadsleden haar als burgemeester, met haar ‘omgekeerde zeven vinkjes’: jong, vrouw, een achtergrond als ondernemer, als influencer zeer actief op sociale media en o ja, ook nog bijna blind.

Binnenkort is Struik een jaar burgemeester van Leiderdorp. Dat bevalt haar zeer. ‘Ik vind het echt heel leuk, en soms ook heel moeilijk’, zegt ze. ‘Afgelopen weekeinde fietste ik op de tandem door het dorp. Dan komen er veel inwoners naar me toe. Voor hen betekent het al iets dat ik me nu toevallig burgemeester mag noemen en naar hen luister. Er zit nog echt een soort magie om het burgemeesterschap. Dat vind ik wel mooi. Soms is het ingewikkeld, dan zitten hier boze mensen aan tafel die me wel eerst moeten begeleiden naar mijn stoel. Dat is best even raar, maar het helpt als je vervolgens een goed gesprek hebt, ook al kun je niet iedereen helpen.’

Haar benoeming zorgde een jaar geleden voor veel media-aandacht. Struik genoot op sociale media met haar filmpjes als ‘blindfluencer’ al enige bekendheid. In de filmpjes laat ze op soms komische wijze zien waar ze met haar visuele beperking zoal mee te maken krijgt in het da-

gelijks leven. In interviews had ze al eens aangegeven burgemeester te willen worden. ‘Dat er zoveel aandacht voor mijn benoeming was, had ik niet verwacht,’ zegt ze nu. ‘Het explodeerde echt.’

Ziet u uzelf als een rolmodel voor andere mensen met een beperking?

‘Ja. Ik vind het belangrijk, en wil ook een rolmodel zijn. Ik was zelf altijd erg ambitieus, maar ik had geen goede voorbeelden van mensen met een beperking. Ik vind dat ik erover moet blijven praten. Al heb ik soms de neiging om het nu vooral te willen hebben over mijn capaciteiten en vaardigheden, en niet over de beperking. Maar ja, dan ben je weer minder

‘Buiten het gemeentehuisbegrijpen ze ons helemaal niet’

Wie is...

Tjarda Struik is sinds november 2023 burgemeester van Leiderdorp. Ze is psycholoog, werkte als programmamanager bij het Bartiméus Fonds en werd bekend als en spreker op het gebied van inclusie. Ook was ze gemeenteraadslid in Zeist. Ze is lid van de VVD.

zichtbaar voor anderen. Ik spreek op straat heel veel ouders van wie de kinderen burgemeester willen worden, omdat ze zien dat het binnen handbereik is als je je best ervoor doet.’

In februari, na haar eerste honderd dagen als burgemeester, schreef Struik, die eerder al gemeenteraadslid was in Zeist, een brief aan de Leiderdorpers. Naast complimenten voor haar dorp bevat de brief ook een standje aan die inwoners, die nog iets te vaak het ‘ik’ verkiezen boven het ‘wij’, en een opdracht aan het gemeentebestuur: houd het eenvoudig. ‘We hebben alles in de bestuurlijke wereld wel heel ingewikkeld gemaakt’, schreef Struik in haar honderddagenbrief. ‘Of we doen over van alles heel ingewikkeld.’

Wat maakt dat het lokaal bestuur zo ingewikkeld is?

‘Kijk alleen al naar de woorden die we gebruiken. Soms denk ik echt “waar gaat het over?” En als ik het als bestuurder al heb, hoe moet het dan zijn voor de mensen op straat? We hadden laatst een informatiebijeenkomst voor mensen die misschien de gemeenteraad in willen. Toen betrapten we ons erop dat we heel veel termen gebruiken die niemand snapt. Dat begint al met woorden als motie en quorum, maar er is veel wolliger taalgebruik. Kijk, overal waar gewerkt wordt heb je jargon. Dat hoort erbij. Alleen buiten dit gemeentehuis begrijpen ze ons helemaal niet. Ik merk het ook in de filmpjes die ik maak voor sociale media. De aandachtsspanne van mensen is tegenwoordig heel kort, toch moet ik de hoofdboodschap kwijt kunnen. Dan moet het eenvoudig, anders komt het niet over.’

‘Mensen hebben een groot bullshitfilter’

‘Altijd weer dat opgeheven vingertje is ook niet goed’

Gaat het dan alleen om de communicatie, of ook om hoe de procedures zijn ingericht?

‘Ja, ook. Door schade en schande zijn we erachter gekomen dat sommige mensen misbruik maken van de regelingen die we hebben. Vanuit dat beeld zijn we alles gaan bekijken. Omdat 1 procent van de mensen misschien ergens misbruik van maakt, kunnen we beter alles goed vastleggen in formulieren. Ja, dan snap ik dat mensen moe worden van alle procedures.’

Wat kunt u hieraan doen als burgemeester?

‘Als we een overleg hebben, binnen de gemeente of in de regio, dan zeg ik er vaak wel wat van. Kan iemand goed uitleggen wat de mensen die hier niet aan tafel zitten hieraan hebben? Wat staat hier nou eigenlijk? Dat blijf ik elke keer benoemen. Ik kan het niet in mijn eentje veranderen, maar de aanhouder wint.’

U twijfelde in uw honderddagenbrief nog: dóén gemeenten heel ingewikkeld, of ís het ook heel ingewikkeld? Weet u al wat het is?

‘Het klopt allebei. Ik zal een voorbeeld geven. In onze APV staat dat je je camper maar drie dagen voor de deur op straat mag laten staan. Dan kan handhaving na drie dagen een boete uitschrijven. Maar je kunt ook even vragen wat er speelt. Is er een probleem waardoor die camper niet weg kan? Als je even meedenkt, kan het probleem soms zo opgelost zijn.

‘Vanwege mijn beperking ben ik gewend dat dingen vaak niet kunnen zoals je zou willen. Maar ik kijk dan altijd hoe het wél zou kunnen. Kun je eromheen, kun je de situatie anders interpreteren? Als burgemeester moet je soms tegen het sentiment in durven te gaan, om keuzes te maken die niet altijd even geliefd zijn. Dat geldt ook voor de ambtenaren. Er zijn mensen die net even anders geholpen moeten worden. Altijd weer dat opgeheven vingertje is ook niet goed. Het gaat om goed luisteren en om goed uit te leggen waarom iets niet kan. Dat is voor ons soms ook mega-irritant.’

U was panellid bij het afscheid van burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam. Daar zei u: voor een burgemeester is het menselijk contact heel belangrijk. Kunt u dat toelichten?

‘Dat vindt elke burgemeester, dus daar ben ik niet uniek in. Maar wat ik mis, is dat je jezelf moet zijn als burgemeester. In het begin dacht ik soms dat ik een rol moest spelen: dat je het als burgemeester zo en zo moest doen. Dat is niet zo. Ik geloof erin dat je jezelf moet zijn. Dan loopt het contact veel beter. Als ik op straat loop, merk ik dat mensen een groot bullshitfilter hebben. Die merken echt wel of je een rol speelt of niet. Zeker de jongere generaties trappen daar niet in. Dat merk ik ook op sociale media.’

Welke impact hebben de filmpjes die u post op TikTok en Instagram?

Mensen die ik tegenkom zeggen heel vaak dat ze het idee hebben dat ze me al kennen, omdat ik op Instagram zit. In die filmpjes breng ik de binnenwereld van een gemeentehuis naar buiten. Maar er zijn ook mensen die vinden dat het echt niet kan wat ik doe. Die twijfelen of ik door de filmpjes nog wel gezag heb en of mensen nog wel respect voor me hebben, omdat ik in de filmpjes een pak van een boa aantrek bijvoorbeeld en daar grapjes over maak. Ik vind dat het past, en dat ik doordat ik mezelf kan zijn daarmee ook gezag kan hebben.’

Het klinkt alsof u af en toe wat ongeduldig bent.

Gaat het u niet allemaal te langzaam?

‘Ja, ik kan een mooi antwoord geven, maar ik denk dat dat wel zo is. Dat had ik ook al als raadslid. Het gaat gewoon niet zo snel als je zou willen. Wat ik kan doen, is mezelf blijven. Kijk, de procedures zijn niet zo snel veranderd, de communicatie ook niet. Wel kan ik op straat gewoon met onze inwoners praten, onze wethouders ook. Op die manier kan ik er ook voor de inwoners zijn. Dat zit ook al in de kleine dingen die ik snel kan oplossen. Die dingen heb ik ook wel nodig. Ik kan niet ineens de hele wereld veranderen, maar ik kan er wel aan bijdragen dat er verandering is.’ ←

Eerste boete voor straatintimidatie

De eerste geldboete voor seksuele straatintimidatie onder de nieuwe Wet seksuele misdrijven is een feit.

De rechtbank in Rotterdam legde een 33-jarige man een geldboete van 280 euro op, waarvan 180 voorwaardelijk. Volgens de rechter is bewezen is dat de man op straat een vrouw lastigviel en intimideerde.

Boa’s in burger zagen op straat wat er gebeurde. De man sprak een vrouw aan en pakte haar heupen vast. ‘Door op straat iemand op deze manier seksueel te intimideren ervaren mensen overlast, voelen zich onveilig en worden gehinderd om zichzelf te zijn in het openbaar,’ aldus de rechter. (LW) ←

AGENDA

14 OKTOBER

Nationaal Deelmobiliteitscongres 2024

Amersfoort, 13.00-19.00 uur | nationaaldeelmobiliteitscongres.nl

15 OKTOBER

Inwonersperspectief ontketend

Amersfoort, 9.00-15.30 uur | inwonersperspectiefontketend.nl

15 OKTOBER

NIX18 Inspiratiesessie Friese tentfeesten Online, 12.00-13.00 uur | trimbos.nl

16 OKTOBER

Mondiaal op lokale schaal

Den Haag, 14.00-15.30 uur | vng.nl/agenda

17 OKTOBER

Aan de slag met schuldpreventie

Online, 10.00-11.00 uur | vng.nl/agenda

17 OKTOBER

Najaarsfestival THUIS

Apeldoorn, 10.00-17.00 uur | najaarsfestivalthuis.nl

22 OKTOBER Verlichting en toegankelijkheid openbare ruimte Online, 11.00-12.00 uur | kennisnetwerktoegankelijkheid.nl

24 OKTOBER

Toekomst kerktorens in Nederland

Den Haag, 13.30-16.30 uur | kerkenco.nl/extra/ symposium

3 EN 4 NOVEMBER

Nacht van de Stad en Dag van de Stad Apeldoorn | dedagvandestad.nl

20% van de jongeren die geen onderwijs volgen, heeft geen startkwalificatie. Dat aantal neemt toe. Drie jaar eerder was het nog 17 procent. Bron: CBS

A&O: Aantal gemeentebanen blijft groeien

Het aantal vacatures bij gemeenten is in het eerste halfjaar van 2024 opnieuw stevig gegroeid. In de eerste zes maanden kwamen er 15 procent meer vacatures bij. Dat blijkt uit de Vacaturemonitor van het A&O fonds Gemeenten.

Vooral in het zorgdomein nam het aantal vacatures toe. Ook was er meer vraag naar stagiaires en trainees, ziet het A&O fonds.

Hoewel de meeste vacatures minimaal een hbo-niveau vereisen, is er opvallend veel vraag naar mbo-stagiaires en trainees. Ook hadden gemeenten voor de realisatie van de woningbouwopgave in het eerste halfjaar van en experts op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu.

LANG OPEN

Het A&O fonds Gemeenten constateert in verdiepend onderzoek ook dat bijna 10 procent van de vacatures langer dan drie maanden openstaat. Het fonds keek daarbij naar de vacatures uit het derde en vierde kwartaal van vorig jaar. In de hele publieke sector staat maar 6 procent van de vacatures langer open. Het gaat dan onder meer over functies voor beleidsadviseur, juristen en technische vakkrachten. Ook zijn vacatures in Groningen en Zuid-Holland moeilijker te vervullen dan in Limburg. (RvdD) ← Lees meer op aeno.nl.

MAGAZINE

3 VRAGEN AAN...

Eric van Oosterhout

Een fokverbod, een landelijk meldpunt, honden sneller later inslapen. Er was van alles beloofd maar de maatregelen om de samenleving te beschermen tegen bijthonden blijven tot op heden uit. Tot grote ergernis van burgemeesters. Eric van Oosterhout, burgemeester van Emmen, licht toe.

Waar zitten uw grootste zorgen?

‘Jaarlijks vinden er naar schatting 150.000 bijtincidenten plaats. Dan gaat het van lichte beten tot zeer ernstige verwondingen. De Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie kan heftige verhalen vertellen over kinderen die daar hun leven lang door getekend zijn. Natuurlijk zijn ze tegenwoordig steeds beter in het herstellen, maar zoiets blijf je altijd zien. En de trauma en de angst, dat is niet in te denken. Ook bij ons in Emmen zitten we op één à twee beten per week. Elk incident is er natuurlijk één te veel. Hoog tijd dus dat er nu echt eens wat aan wordt gedaan. Want met “dat doet ie anders nooit” komen we nergens.’

Wat kun u als burgemeester al wél doen?

‘Als burgemeester ben ik natuurlijk verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde. In elke APV staat een aanlijngebod en een muilkorfgebod als een hond bijt. Na een ernstig bijtincident kunnen we die in beslag nemen en laten onderzoeken. Een gedragsdeskundige kan dan zeggen dat het geen goed idee is dat een hond terug naar de eigenaar gaat. Het lijkt mij dat je dat als eigenaar ook niet wil. Dat risico wil je juridisch toch niet lopen? Als de eigenaar akkoord is, mogen we de hond euthanaseren. Verder hebben we helaas niet veel instrumenten.’

Wat verwacht u van het rijk?

‘Van het rijk verwacht ik aanvullende wet- en regelgeving om die gevaarlijke rassen eruit te halen, net als Engeland, waar ze 25 rassen hebben verboden. Dat is wat we nodig hebben. Een fokverbod dus. Hier is dat blijkbaar heel ingewikkeld. Waarom toch?

De lobby tegen een verbod is sterk. Dat mag geen reden zijn om er niks aan te doen. Ik merk het zelf ook. Als ik er in de media iets over zeg, krijg ik direct een heleboel reacties van verontwaardigde eigenaren. “Ik heb ook een dobermann en die doet echt nooit wat.”

Dat zou allemaal goed kunnen, maar toch blijft het zo dat er nu eenmaal rassen zijn die aangetoond vaker bijten dan andere. We weten dat 20 procent van de rassen 90 procent van alle bijtincidenten veroorzaakt. Ik hoef maar te wijzen naar al die plastisch chirurgen en oogartsen en hun enge verhalen. Dus politiek: trek aan de bel en maak er nu eens echt werk van. Tijgers en bijtapen houden we toch ook niet thuis? Waarom dan wel gevaarlijke bijthonden?’ ←

ASIELOPVANG

De Hengelosevariant

DE SPREIDINGSWET BIEDT GEMEENTEN DE MOGELIJKHEID OM ZELF OPVANGLOCATIES TE EXPLOITEREN. GEMEENTEN MET INTERESSE KUNNEN IN HENGELO TE RADE GAAN. DIE RUNT AL ENIGE JAREN ZELF EEN OPVANGLOCATIE WAAR OEKRAÏNERS EN ASIELZOEKERS DWARS DOOR ELKAAR HEEN WONEN.

Sander Schelberg burgemeester Hengelo

Al in 2015 maakte Schelberg een onorthodoxe deal met het COA, waarbij een lokale ondernemer de exploitatie van een azc in beheer nam. Dat gaat goed, de korte lijnen bewijzen hun nut. Op een andere locatie voert Hengelo al enkele jaren zelf de exploitatie. Ook daar strekken de korte lijnen tussen ontheemden en ambtenaren tot aanbeveling.

Hengelo wil de huidige drie locaties onderbrengen in één pand dat al in eigendom is: het grootste kantoorpand van Twente waar uiteindelijk zo’n achthonderd tot duizend opvangplekken komen voor letterlijk alle nieuwkomers die de gemeente moet opvangen. Hengelo neemt daarbij de exploitatie geheel of gedeeltelijk in handen. Zowel intern als in de onderhandelingen met het COA is nog niet helder welke van de twee opties het wordt. Voor Schelberg is wel duidelijk dat hij zelf de regie wil voeren over de kwantitatieve opvang en humanitaire omvang van de opvang van nieuwkomers. ‘Wij willen er dicht bovenop zitten. Als mijn verantwoordelijkheid groter is voor ontheemden kan ik mensen ook sneller een plek geven in onze samenleving. Dat vergroot het draagvlak in de stad.’ Schelberg wil vanuit die rol het COA kunnen aanspreken op de kwaliteit van leven in een azc. Hij wil niet hoeven verzoeken. ‘De gemeenteraad constateert dat die kwaliteit humanitair gezien in onze optiek rockbottom is. Ik zou vanuit die overweging niet weten hoe dat nog soberder moet

zoals het kabinet wil. En misschien wil ik het wel helemaal niet soberder doen.’

SAMENWERKING

Het COA blijft altijd verantwoordelijk voor bepaalde zaken als de toelatingsprocedures, zegt Schelberg. Dat kan de gemeente niet overnemen. ‘Wel kunnen we een goede samenwerking inrichten. In zo’n relatie mag je iets verwachten van elkaar en kun je elkaar ergens op aanspreken. Het COA heeft een gebrek aan medewerkers. Die capaciteit heeft Hengelo wel. Iets wat ik in dat onderhandelingsproces kan meenemen, maar dan wel onder mijn voorwaarden.’

De Hengelose burgemeester is ervan overtuigd dat zijn stad in

Burgemeester Sander Schelberg waakt voor ‘cijferfetisjisme’: ‘Het gaat om mensen, niet om Excel-sheets.’

ieder geval in staat is een deel van de regie over te nemen. Dat bewijzen de afgelopen jaren. Het team van medewerkers dat nu de gemeentelijke opvanglocatie runt, biedt mensenwerk. Het gemeentelijke netwerk dichtbij levert beter maatwerk op dan een organisatie op afstand. ‘Met inachtneming van de COA-regels kunnen wij wel verbeteringen aandragen. Het is onze corebusiness om te zien waar de noden, kansen en bedreigingen liggen. Wij kunnen met allerlei lokale partners sneller acteren en oplossingen zoeken. Het is echt van meerwaarde dat die lijntjes heel kort zijn.’

HELDERHEID

Het ministerie van Asiel en Migratie komt met twee mogelijkheden voor gemeenten die een rol willen spelen in de exploitatie. Onder de Tijdelijke Gemeentelijke Opvang blijft het COA eindverantwoordelijk, maar neemt de gemeente bepaalde taken op zich zoals beheer of begeleiding. In de andere variant is de gemeente eindverantwoordelijk voor de volledige exploitatie waaronder ook zorg en de terugkeerbegeleiding.

De precieze juridische, praktische en financiële kaders zijn nog niet duidelijk. De VNG vraagt om helderheid en werkt intussen aan een overeenkomst met het COA, over de verdeling van verantwoordelijkheden.

Dat is zeer belangrijk, benadrukt Schelberg. Hengelo pakt de hele opgave van nieuwkomers aan. Die neemt het rijk een belangrijk deel van de exploitatie en het beheer van de locatie uit handen. ‘Daar hoort dan wel het vertrouwen bij dat het rijk daar voldoende geld tegenover zet. Ik bied een oplossing voor een probleem van het rijk.’

Die Hengelose oplossing is net even iets anders dan gebruikelijk, door Oekraïners en asielzoekers bij elkaar

te zetten. Veel gemeenten willen dat volgens Schelberg niet, omdat daar ‘gedonder van zou komen’. ‘Ik nodig alle gemeenten uit hier te komen kijken want dat is beslist niet zo. Alle nieuwkomers leven hier onder hetzelfde dagelijkse regime dwars door elkaar heen.’

Dat bevordert volgens Schelberg niet alleen de sociale cohesie, maar is ook nog eens heel efficiënt. Wanneer iedere groep op een aparte locatie zit en de instroom loopt terug, dan blijven de bedden leeg. ‘Doordat in Hengelo iedereen bij elkaar is geplaatst, kan ik bij een lagere instroom Ter Apel bellen met de mededeling dat wij wat ruimte hebben.’

Schelberg wil dan ook niet te veel op de cijfers afgerekend worden. ‘We moeten af van dat cijferfetisjisme. Het gaat om mensen, niet om het vangen van asielzoekers in een Excel-sheet.’

Schelberg wijst erop dat veel gemeenten een schat aan ervaringen hebben opgedaan met het opvangen van vluchtelingen. Het zou zonde zijn als het kabinet die ervaringen niet benut. Schelberg voorspelt dat het een enorme uitdaging wordt om nieuw beleid vanuit

Den Haag over de gemeenten uit te storten. ‘Laat ons niet door een hoepel springen, maar geef gemeenten mogelijkheden voor lokale oplossingen.’ ←

‘Misschien wil ik het wel helemaal niet soberder doen’

IN BEELD

IN GESPREK OVER DE GLOBAL GOALS

Wethouder Jelle

Boerema (VVD) van Achtkarspelen spreekt met basisschoolkinderen over de Global Goals. De gemeente reikte de scholieren een speciale leskist uit om hen kennis te laten maken met de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. ‘Met de leskist willen we kinderen leren hoe ook zij kunnen bijdragen aan een duurzame wereld, hoe we samen de wereld een beetje mooier kunnen maken, te beginnen op hun eigen school en in hun eigen omgeving’, aldus Boerema.

INTEGRITEIT

Balanceren

op een

dun koord

AAN DE VOORAVOND VAN DE UITREIKING VAN DE NAAR IEN DALES VERNOEMDE INTEGRITEITSAWARD IS HET TIJD VOOR EEN NUANCERING VAN HAAR BEROEMDE UITSPRAAK: ‘EEN BEETJE INTEGER BESTAAT NIET’. HET BEGRIP INTEGRITEIT WORDT SOMS TE GEMAKKELIJK VAN STAL GEHAALD, ZEGT ZEGER VAN DER WAL.

Zeger van der Wal is bijzonder hoogleraar

Ien Dales

Leerstoel

Sinds 2016 bekleedt Zeger van der Wal de Ien Dales Leerstoel aan de Universiteit Leiden. Hij doet daar onderzoek naar ambtelijk vakmanschap en integriteit. Van Dales, toen minister van Binnenlandse Zaken, was de uitspraak op een congres van de VNG in 1991: ‘Een beetje integer bestaat niet’. Klopt dat nog wel? Ambtelijke – en bestuurlijke – integriteit komt vaak in het nieuws, meestal niet in positieve zin. Als het zo zwart-wit zou zijn als Dales beweerde, waarom is er dan meer dan dertig jaar later nog zoveel discussie over?

Van der Wal wil best wat nuanceringen aanbrengen in de stelligheid van Dales. ‘Soms kunnen dingen echt niet door de beugel, maar er zijn best veel grijze gebieden. Je moet altijd uitkijken voor doorslaan door alles integriteit te noemen, waardoor je als ambtenaar helemaal niks meer mag, ook niet in je vrije tijd.’

Gedragscodes gaan soms behoorlijk ver, constateert hij, ook bij gemeenten. Zou je die volgen, dan zou je als ambtenaar haast niks leuks meer mogen doen in het weekend, omdat dat zou kunnen afstralen op de gemeente. ‘Daar moet je echt goed over nadenken’, zegt

Van der Wal. ‘De overheid moet de komende decennia veel nieuwe mensen aantrekken. Die moeten er wel willen werken; als ze het gevoel hebben dat ze niks meer mogen, dan schiet je jezelf als organisatie in de voet.’

ALLES KON

Ien Dales, die onder meer ook burgemeester van Nijmegen was, functioneerde in een heel andere tijd. ‘Tot 1992 was er nog geen integriteitsbeleid’, zegt Van der Wal. ‘Het was gewoon geen gespreksonderwerp. Ambtenaren hadden eigen bedrijfjes en lieten zich inhuren door de gemeente. Alles kon toen. Het is goed dat we strenger zijn geworden. Tegelijkertijd moeten we nu uitkijken dat het niet doorslaat door alles integriteit te noemen, ook situaties waarin dat woord niet van toepassing is. Integritisme noemen we dat.’

De begrippen integriteit en sociale veiligheid zijn behoorlijk aan inflatie onderhevig geweest sinds hij bijzonder hoogleraar is, zegt Van

der Wal. Soms is een integriteitsschending evident, bijvoorbeeld als een bestuurder of ambtenaar duidelijk persoonlijk voordeel heeft van bepaalde acties of besluiten die hij uit hoofde van zijn functie heeft genomen. Tegelijkertijd vind Van der Wal ook dat je het i-woord, zoals hij het zelf noemt, selectiever moet inzetten.

Integriteit dreigt van een richtbegrip naar een grensbegrip te gaan’, ziet de bijzonder hoogleraar. ‘Integriteit was iets moois, het stond voor de normen en waarden waar je met trots in je werk invulling aan gaf. Maar zoals het woord nu wordt gebruikt, heeft het een behoorlijke negatieve lading gekregen. Mensen gaan zich beschuldigd voelen, gaan met buikpijn naar het werk. Als ik een masterclass geef over integriteit, dan zitten de mensen met hun armen over elkaar, zo van: worden we ergens van beschuldigd? Gaat het over integriteit, dan gaat het nu per definitie ook over wat niet integer is. Dat is echt wel een verschuiving ten opzichte van acht jaar geleden.’

BASAAL

Van der Wal heeft de afgelopen jaren in diverse commissies en adviesraden veel integriteitszaken zien langskomen. ‘Soms is de thematiek die we behandelen heel basaal. Mensen zitten ziek thuis, zijn volledig vastgelopen en zijn niet meer in gesprek met hun leidinggevende. Omdat er ooit, lang geleden, iets heeft plaatsgevonden, een misverstand soms gewoon. Wij zeggen dan: waarom is dit niet veel eerder uitgepraat, gewoon in een gesprek waarin sorry wordt gezegd? Dat gebrek aan verbinding lijkt erger geworden sinds corona. De lontjes werden korter, en door thuiswerken zagen collega’s elkaar niet meer. Het

collectief van de organisatie is daarmee een beetje verloren gegaan.’

Heel snel wordt dan het woord integriteit van stal gehaald. Van der Wal: ‘Ik zeg heel vaak: even rustig, een stapje terug, gaat het niet over iets anders? Laten we dat zware begrip bewaren voor situaties waar het ook echt voor bedoeld is. Het bewust lekken van informatie bijvoorbeeld, of fraude, of ondermijning bij de douane – dát zijn serieuze integriteitsproblemen. Maar dat jij je leidinggevende stom en niet integer vindt omdat jou ooit een schaal meer was beloofd en je hebt die niet gekregen; is dat nu een kwestie waar het i-woord op van toepassing is?’

SNOEIHARD

Als er echt sprake is van integriteitskwesties, dan snapt Van der Wal dat een organisatie soms snoeihard reageert. Scherpe messen maken nu eenmaal schone wonden. Hij noemt het voorbeeld van de WhatsApp-groepen bij de politie waarin agenten ‘de

‘Laten we dat zware begrip bewaren voor situaties waar het echt over zou moeten gaan’

meest schunnige dingen’ met elkaar deelden. ‘Dat is best een worsteling. Politieagenten maken heftige dingen mee, ze willen soms stoom afblazen en doen dat met een bepaald soort humor. Ik ken leidinggevenden die mensen er zonder pardon uitgooiden als dat te ver gaat. Daar maakten ze zich niet populair mee, maar grenzen stellen, normeren en aanspreken op gedrag is belangrijk. Als dat gebeurt in een organisatie, dan is ook duidelijk waar de grens ligt. Zo’n zerotolerancebenadering is te verkiezen boven soms jarenlang ingewikkelde instructies die ook nog eens veel geld kosten, en lastige mensen veel ruimte geven omdat niemand zijn handen eraan durft te branden.’

BALANCEREN

Integer werken is balanceren op een dun koord. Van der Wal: ‘Wat mij enorm intrigeert is wat burgers uiteindelijk belangrijk vinden. Dat een bestuurder vooral integer is, voorbeeldgedrag vertoont, of juist effectief is en dingen voor elkaar krijgt, zoals Jos van Rey in Roermond? Of heel responsief, zoals Richard de Mos in Den Haag? Waar rekent de kiezer politici op af, op integriteit of omdat hij dingen voor elkaar krijgt? Als ik dat aan studenten vraag, is de reactie fiftyfifty. We verlangen van bestuurders en politici dat ze alles rechtmatig en fatsoenlijk doen, maar dat ook ze dingen voor elkaar boksen. Het is niet zo eenvoudig als je op het eerste gezicht zou denken.’

PERSOONLIJKE INTEGRITEIT

Dan bestaat er ook nog zoiets als persoonlijke integriteit: ambtenaren die moeten meewerken aan beleid waar ze niet achter staan. Dat is een kwestie van ambtelijk vakmanschap, zegt Van der Wal. ‘Als bestuurskundige ben ik van de klassieke lijn: je hebt politiek-ambtelijke verhoudingen en die moeten werkbaar en effectief blijven. Dat betekent dat je als ambtenaar af en toe ook eens moet meewerken aan iets waar je beleidsinhoudelijk niet helemaal achter staat. Dat moet je kunnen.’

‘Het is niet zo eenvoudig als je op het eerste gezicht zou denken’

Maar ja, voegt hij eraan toe, dat wordt lastiger als je op de inhoud drie keer hebt geadviseerd dat je staatssecretaris of wethouder afslag A moet nemen, en toch de bestuurlijke keuze voor afslag B wordt gemaakt. ‘Dan moet je weerbaar zijn om te kunnen zeggen: oké, dan gaan we daar de komende vier jaar aan werken en misschien wel heel veel geld aan uitgeven, terwijl ik toch steeds heb gezegd dat dit niet de beste optie is.’

TUIMELAAR

Maar wat als een ambtenaar het gevoel heeft, of weet, dat een voorstel niet rechtmatig is? Denk aan het maken van een noodwet voor een crisis die niet bestaat. ‘Het staat de politiek vrij om, ondanks een ambtelijk advies, te zeggen: we gaan het tóch proberen’, zegt Van der Wal. ‘En als een ambtenaar echt ’s avond niet meer in de spiegel naar zichzelf kan kijken zonder in gewetensnood te komen, dan is hij elders wellicht beter op z’n plek. Je ziet wel dat mensen dan zelf politiek actief worden of voor een ngo gaan werken, omdat het ambtelijke ethos van tegenspreken en vervolgens toch loyaal gaan uitvoeren niet past bij hun persoonlijkheid. Het ambtelijk metier is iets bijzonders, daar met je tegenkunnen. Je moet een soort tuimelaar zijn: dan heb je net een jaar aan een perfect plan gewerkt, gaat het na een verhit debat in de raad ineens niet meer door.’ ←

Wie is ... Zeger van der Wal

Zeger van der Wal bekleedt sinds mei 2016 de bijzonder Ien Dales Leerstoel aan de Universiteit Leiden. Hij houdt zich bezig met de rollen, waarden en competenties van de publieke manager in een veranderende arbeidsomgeving. Hij zit in de jury van de Ien Dales Integriteitsaward die op 14 oktober wordt uitgereikt tijdens de CAOP-bijeenkomst ‘Goede ambtenaren? Over vakmanschap en integriteit’.

Je moet eens weten hoe vaak ik in het begin hoorde: ‘O, zo jong’. Als ik voor elke keer een euro daarvoor had gekregen, dan had Renkum nu geen financiële problemen gehad.

Vertrekkend wethouder Marinka Mulder

moest erg haar best doen toen ze als jongste (28) bestuurder ooit in 2018 in Renkum begon, De Gelderlander 24 september.

VNG: gebruik nieuw stembiljet in 2026

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 zou het nieuwe stembiljet gebruikt moeten worden. Dat adviseert de VNG aan minister Judith Uitermark van Binnenlandse Zaken.

Tijdens de afgelopen verkiezingen voor het Europees Parlement is met succes geëxperimenteerd met het nieuwe en kleinere stembiljet, stelt de VNG. Het biljet is een stuk kleiner dan de formulieren die nu gebruikt worden. Daardoor is het beter leesbaar, toegankelijker voor mensen met een beperking en sneller uit en weer op te vouwen. Ook het tellen van de formulieren gaat sneller en is overzichtelijker. Bij de proef, in Alphen aan den Rijn, Boekel, Borne, Midden-Delfland en Tynaarlo, bleek dat er minder telfouten werden gemaakt, en dat telfouten makkelijker opgespoord werden.

De VNG pleit er bij Uitermark ook voor om het elektronisch tellen van de stemmen in te voeren. Het nieuwe stembiljet kan daarvoor gebruikt worden. Onlangs is al een start gemaakt met een maatschappelijke kosten-batenanalyse naar het elektronisch stemmen. (RvdD) ←

Beste Thorbeckeprofessor,

DRECHT, NET ALS ANDERE GEMEENTEN, GECON FRONTEERD MET EEN WERVINGSCAMPAGNE

VAN MINISTER HERMANS VAN KLIMAAT VOOR

EEN LOKALE ‘KLIMAATBURGEMEESTER’. DAT LEIDDE TOT ENIGE VERWARRING EN VRAGEN

AAN HET GEMEENTESTUUR. WAT VINDT U DAARVAN?

LENNART VAN DER LINDEN, WETHOUDER BARENDRECHT

Geachte heer Van der Linden,

Vroeger werden burgemeesters oneerbiedig rijkskruiers genoemd en Thorbecke zelf stuurde ze met vele circulaires aan. Na de Tweede Wereldoorlog is het burgemeestersambt helemaal bij het lokaal bestuur gaan horen en zijn burgemeesters geen zetbazen van rijksbeleid meer. Zo ziet de samenleving ze ook; alles wat een burgemeester doet, wordt aan het lokaal bestuur toegeschreven. Logischerwijze gaan dan ook de gemeentebesturen zelf over het aanwijzen van extra ‘burgemeesters’, zoals een kinderburgemeester of een nachtburgemeester. Vakdepartementen op zoek naar kruiers om bepaald beleid uit te venten, mogen zich dus niet tegen de zin van het gemeentebestuur van de aanduiding ‘burgemeester’ bedienen. Minister Hermans moet maar aan haar collega van Buitenlandse Zaken vragen of ze klimaatambassadeurs mag aanstellen. ←

Geerten Boogaard, Thorbeckehoogleraar

Ook een vraag voor Geerten Boogaard?

Stuur een mail naar: thorbeckehoogleraar@ vngmagazine.nl.

SCHOOLTUINEN

mindsetgroene

HOE FANTASTISCH ZOU HET ZIJN ALS IEDER KIND KAN OPGROEIEN

AAN HET OPZETTEN VAN SCHOOLTUINEN EN NATUURONDERWIJS VOOR ALLE 21 BASISSCHOLEN.

Bosuitjes, boontjes, courgette, pompoen, rode biet, mais, radijsjes, andijvie, knolvenkel, prei en sla. Het afgelopen seizoen hebben leerlingen uit groep 6 en 7 van Brede School Noorderpolder Theo Thijssen in Zierikzee een heleboel groenten voorbij zien komen. Maar ook allerlei soorten kruiden en bloemen. Ze hebben pizza’s gemaakt met tomaten en basilicum uit eigen tuin, mocktails met zelfgekweekte venkel en ze maakten verzachtende zalf van goudsbloemen.

‘Dat leren ze allemaal in onze lessen’, vertelt Janneke Donkers, projectleider bij Natuur- en Milieueducatie Schouwen-Duiveland. ‘Schooltuinen zijn een goede manier om kinderen in aanraking te brengen met de natuur en biodiversiteit en om ze te leren over de herkomst van voedsel en gezonde voeding.’

Schoolkinderen uit Zierikzee hebben allerlei soorten groenten, kruiden en bloemen voorbij zien komen. Nu is het tijd om te oogsten.

In 2023 is Natuur- en Milieueducatie Schouwen-Duiveland samen met het onderwijs en verschillende partners, waaronder de Imkersvereniging en IVN Natuureducatie, gestart met de uitvoering hun gezamenlijke droom: het vergroenen van alle schoolpleinen op Schouwen-Duiveland en het aanleggen van schooltuinen voor alle leerlingen, inclusief professioneel schooltuinonderwijs. ‘Dit jaar was ons pilotjaar’, vertelt Donkers, ‘waarin we met vier scholen zijn begonnen. De komende twee jaar gaan we ons

‘We vinden het belangrijk dat kinderen weten waar hun voedsel vandaan komt’

Alliantie

Schooltuinen

Ook aan de slag met schooltuinen of uitbreidingsplannen?

Op de website van de Alliantie

Schooltuinen is een speciale pagina voor gemeenten. Met onder meer een brochure voor gemeenten en een overzicht van ondersteuners, zoals lokale

NME-organisaties, die kunnen helpen. Meer weten: alliantieschooltuinen.nl

vergroeningstraject ook op de resterende scholen uitvoeren.’

BESLISSERS

Het aanleggen van een schooltuin komt tegemoet aan een heleboel gemeentelijke opgaven. ‘Als gemeente Schouwen-Duivenland vinden wij het belangrijk dat kinderen weten waar hun voedsel vandaan komt, hoe het groeit en wat er mis kan gaan’, zegt wethouder duurzaamheid Ankie Smit (GroenLinks).

‘Het schooltuinenproject leidt tot bewustwording. Als je de tegels uit het schoolplein haalt en er groen voor in de plaats zet, geeft dat verkoeling. Als je niet goed voor de bodem zorgt, kun je ook geen voedsel verbouwen. Maar ook: wat is het gevaar van verzilting voor de bodem? Dat speelt hier in onze omgeving. Dat soort kennis is belangrijk. Want de kinderen van nu zijn de beslissers, de ondernemers en de medewerkers van de toekomst. Het schooltuinenproject draagt bij aan een groene mindset en geeft een generatie kinderen de kans om groen te ervaren en te beleven.’

Bijzonder is dat alle basisscholen op SchouwenDuiveland meedoen. Niet alleen de koepelorganisaties, maar ook de eenpitters. Smit: ‘Zo kunnen wij als

gemeente een totaalplan cofinancieren en trekken we geen enkele school voor. Dat maakt het voor ons een interessant project.’

BETAALDE KRACHT

De in totaal 800.000 euro die de gemeente in het schooltuinenproject steekt, komt uit verschillende potjes, waaronder het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), de Tijdelijke impulsregeling klimaatmaatregelen, een bedrag dat al stond voor het vergroenen van de schoolplein en een deel uit de algemene middelen. Naast financiering vanuit de gemeente dragen ook de scholen zelf bij aan de realisatie van de schooltuinen en schoolpleinen. ‘Professionele krachten doen de coördinatie, het beheer en onderhoud’, aldus Donkers. ‘Ook daar is budget voor.’

Als het vakantie is en de schooltuinlessen tijdelijk stilliggen, is er gelukkig iemand aanwezig die zorgt dat de tuin er goed bij blijft liggen. ‘Dat is écht de borging van het project’, vindt ook Smit. ‘In het verleden zijn er heel wat schooltuinen geweest, maar ook weer gestopt. Als je werkt met leerkrachten, vrijwilligers en ouders, dan is het lastig om zoiets gaande te houden. De vrijwilliger stopt, de leerkracht gaat met pensioen of heeft een andere baan en de ouders hebben geen

Het schooltuinenproject

leidt tot bewustwording, zegt wethouder Ankie Smit.

tijd meer of hun kind gaat naar het voortgezet onderwijs. Dan valt de schooltuin als een kaartenhuis in elkaar. Juist die borging binnen een professionele organisatie houdt de boel staande.’

OPFLEUREN

De opbrengst tot nu toe? Drie schoolpleinen in Bruinisse en een in Zierikzee zijn al vergroend en er zijn gezamenlijke schooltuinen aangelegd. ‘Die zijn bedoeld om alle leerlingen van groep 6 en aansluitend groep 7 een schooltuinjaar aan te bieden’, gaat Donkers verder. ‘Mét ondersteuning door een professionele kracht vanuit Natuur- en Milieueducatie Schouwen-Duiveland.’

Eens in de twee weken hebben de leerlingen anderhalf uur schooltuinles, gewoon onder schooltijd. ‘Iets buiten het klaslokaal doen, is natuurlijk altijd leuk’, zegt Donkers. ‘Maar we zien dat kinderen buiten ook echt anders leren. Leerlingen die in de klas bijvoorbeeld druk en wiebelig zijn, zie je in de schooltuin helemaal opfleuren. Naast natuurlijk de inhoudelijke kant van het tuinieren, leren ze ook andere belangrijke zaken als samenwerken, geduld hebben en delen. Dat laatste is ook heel belangrijk. Soms zit het bij de een mee en bij de ander tegen. Dan heeft een slak bijvoorbeeld alles opgegeten. Dat is ook de natuur. De oogst delen we altijd met elkaar.’

POMPOENSOEP

Niet alleen aan de groene gezondheid en het klimaat is gedacht, maar ook aan de inbedding in de wijk. ‘Door de schooltuinen aan te leggen in de buurt van seniorencomplexen, slaan we twee vliegen in een klap’, aldus Smit. ‘Zo hebben de schooltuinen ook een sociale functie in de buurt. Veel ouderen in de omgeving hebben vroeger ook getuinierd of hebben een agrarische achtergrond en weten er heel wat van af. Hoe leuk is het dan om samen te praten over de moestuin en over wat zij nog weten van vroeger. Zo ontstaan mooie gesprekken. De kinderen gaan langs de deur met een kopje zelfgemaakte soep van de pompoenen uit eigen tuin. En tijdens feestelijkheden en op bijzondere momenten worden de senioren ook uitgenodigd. Dat helpt bij het vergroten van de leefbaarheid en het sociale gebeuren in de wijk. Hetzelfde geldt voor de groene schoolpleinen. Die zijn gedeeltelijk ook buiten schooltijd open, dus iedereen kan er heen en de hele buurt kan ervan genieten.’ ←

‘Professionele krachten doen de coördinatie, het beheer en onderhoud’

Eens in de twee weken hebben kinderen schooltuinles.

Gezonde en duurzame voeding in lokaal beleid

Voor een gezonde toekomst voor mens en milieu is het belangrijk dat jij als gemeente inwoners in staat stelt om gezonder en duurzamer te kiezen. Dat klinkt misschien groots en ver weg. Maar juist gemeenten en GGD’en kunnen echt het verschil maken. Bijvoorbeeld in scholen, buurthuizen, sportlocaties, dagattracties en het bedrijfsrestaurant van de gemeente.

Wat vinden jullie belangrijk voor jullie inwoners? En hoe pakken jullie dat aan? Natuurlijk hoeft alles niet in één keer. We raden aan om eerst een focus te bepalen. Start bijvoorbeeld met één leefomgeving voor een sneller resultaat. We geven ook inspiratie voor gemeentelijk instrumentarium, het verminderen van voedselverspilling, aanpak overgewicht en valpreventie.

Bouwstenen om in jouw gemeente impact te maken

Benieuwd naar wat er mogelijk is om jouw gemeente gezonder en duurzamer te maken? Het Voedingscentrum biedt bouwstenen die je kan gebruiken ter inspiratie, als stappenplan of als input voor een nieuwe strategie.

Zoals:

• Focusgebieden waar je resultaat kan boeken

• Praktijkvoorbeelden van gemeentelijk instrumentarium

• Mogelijkheden voor ondersteuning

• Kant-en-klare ambities

• Middelen voor het creëren van draagvlak

• Ideeën voor borging in lokaal beleid

• Tips voor evaluatie

Je kunt bij iedere bouwsteen starten. Kijk wat een makkelijke eerste stap is binnen jouw gemeente.

Waar gaan jullie mee aan de slag?

Op www.voedingscentrum.nl/gemeenten vind je meer informatie en voorbeelden.

Tip: op donderdag 30 januari 2025 organiseert het Voedingscentrum een gratis webinar. We nemen je in vogelvlucht mee langs de bouwstenen. Meld je aan op bovengenoemde website of scan de QR-code.

Venlo.fit

Venlo wil in 2030 de gezondste en actiefste gemeente van Nederland zijn. Dat blijft zeker niet bij mooie woorden. In hun aanpak zijn ze ambitieus. Marc Denessen, JOGG Regisseur, Projectleider Keigezond Venlo en Regisseur Rookvrij, deelt een aantal succesfactoren.

Bepaal de focus

‘Het project Gezonde Basisschool van de Toekomst (GBT) kwam jaren terug bij ons op de radar. Een project dat Universiteit Maastricht intensief monitorde én als bewezen effectief werd beoordeeld. Met dit project voelden we: hiermee kunnen we het verschil maken als het gaat om het terugdringen van gezondheidsverschillen bij de Venlose jeugd. Zo besloten we (beleid én uitvoering) dat het één van onze speerpuntprojecten zou worden, met speciale focus op de wijken die dit het hardste nodig hadden.’

Creëer draagvlak

‘In 2020 en 2021 organiseerden wij inspiratiesessies voor alle mogelijke stakeholders. Daarbij waren alle beslissers aanwezig, zoals de wethouder onderwijs en publieke gezondheid, de wethouder sport, bestuurders van onderwijskoepels, beleidsmedewerkers en natuurlijk leerkrachten en directeuren van basisscholen. We wisten iedereen te overtuigen van deze trendbrekende aanpak. Vervolgens zijn we laagdrempelig voor geïnteresseerde scholen Gezonde Basisschool van de Toekomst-proefweken gaan houden. Zo konden ze ‘proeven’ aan het concept en wij als gemeente kregen waardevolle feedback. Ook benoemden we destijds een projectleider die zich fulltime kon bezighouden met dit project.’

Maak de ambitie zichtbaar

‘Communicatie en het laten zien van onze successen zijn een essentieel onderdeel van onze strategie. Alles wat we doen zetten we weg onder de merknaam Venlo.fit. Dat is simpel en eenduidig voor de burger en onze partners. Daar waar we bijvoorbeeld bij de opening van een Gezonde Basisschool van de Toekomst de wethouder kunnen invliegen, zullen we dit zeker niet nalaten. Recent zijn we ook prominent zichtbaar op het speelshirt van onze lokale profvoetbalclub VVV Venlo.’

Eenvolwassen instrument

MAAR LIEFST 84 MILJOEN EURO IS ER VOLGEND JAAR BEGROOT IN HET FONDS GGU. EEN HOOP GELD, MAAR DE BESTEDING IS DE MOEITE WAARD, ZEGT DIRECTEUR NATHAN DUCASTEL VAN VNG

REALISATIE. DOOR SAMEN TE WERKEN WORDEN GEMEENTEN COLLECTIEF STERKER

Nathan Ducastel

directeur

VNG Realisatie

Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering luidt de volledige naam van het instrument dat in 2017 in het leven is geroepen omdat er, zegt VNG-directeur Nathan Ducastel, ‘bij gemeenten behoefte was aan de gezamenlijke uitvoering van taken ter ondersteuning van gemeenten’. De gedachte is eenvoudig: door gezamenlijke uitvoering van taken kunnen gemeenten veel tijd besparen. Ze hoeven immers niet zelf het wiel uit te vinden of dure geautomatiseerde systemen zelf te onderhouden. Intussen zijn er de afgelopen zeven jaar ruim honderd producten en diensten op poten gezet. Denk aan het contractstandaarden voor de jeugdzorg, gezamenlijke inkoop voor telecommunicatie, printers en Microsoftproducten, het 14+-netnummer waarop je als inwoner je gemeente kunt bellen en GIBIT, de Gemeentelijke Inkoop bij IT. Ook de Informatiebeveiligingsdienst die gemeenten helpt bij het voorkomen van datalekken is vanuit GGU gefinancierd. ‘Het gaat nadrukkelijk om zaken die de autonomie van gemeenten niet raken,’ zegt Ducastel, ‘maar die gemeenten wel kunnen helpen bij de uitvoering.’

De afgelopen jaren is het fonds volwassen geworden, zegt Ducastel. Waar GGU-projecten in het begin door gemeenten vaak alleen als dienstverlening werden gezien, worden ze nu breder opgepakt, ook in

bijvoorbeeld het fysieke of sociale domein. Daardoor is er in de hele organisatie meer aandacht voor de producten en diensten. ‘Daar zijn we echt naartoe gegroeid. Inmiddels begrijpt iedereen dat het een belangrijk instrument is. Maar elke groeistap die we zetten, vraagt aandacht voor hoe je het inricht. We zien dat die betrokkenheid bij gemeenten ook veel breder leeft.’

VERBREDING

Die verbreding is te zien in de proposities die de VNG de afgelopen jaren op de Algemene Ledenvergadering (ALV) aan gemeenten voorlegde. Afgelopen juni ging het bijvoorbeeld om het Platform Sociaal Domein, dat gemeenten

en partijen in het sociaal domein moet ondersteunen bij de organisatie van hulp en ondersteuning van inwoners. Dat kan wanneer ‘we als één lokale overheid de dienstverlening doelgerichter en efficiënter inrichten’, schreef de VNG in een toelichting op de propositie. Andere voorstellen afgelopen juni gingen over bestaanszekerheid, asiel en migratie en Common Ground.

RAVIJN

Het bijbehorende Fonds GGU is bedoeld om de activiteiten te financieren. De VNG legt hierover verantwoording af aan de ALV. Gemeenten dragen bij aan het fonds naast de reguliere afdracht aan de VNG. Toch wringt dat weleens bij gemeenten. Ze moeten zelf fors de broekriem aanhalen, zeker nu het ravijnjaar 2026 nabij is. Tegelijkertijd gaan ze jaarlijks bijdragen aan het Fonds GGU dat stevig groeit. Ruim 84 miljoen euro zit er in 2025 in de pot, opgebracht door alle deelnemende gemeenten. En misschien, zei algemeen directeur Leonard Geluk van de VNG al eens, verdubbelt het bedrag op termijn zelfs. Het is geld dat gemeenten zelf niet meer lokaal kunnen besteden aan het sociaal domein, onderhoud van wegen of het openhouden van het zwembad. Op de afgelopen ALV, afgelopen juni in Hazerswoude, werd de GGU-begroting voor 2025 met ‘slechts’ 87,14 procent van de stemmen aangenomen. In eerdere jaren lag dat percentage veel dichter bij de honderd. Ducastel begrijpt de zorgen die lokaal leven. De uitslag van de ALV ziet hij als een belangrijk signaal. ‘Gemeenten wilden bij de stemming aangeven dat

het niet tot in de hemel mag groeien. Daar moeten we heel serieus mee omgaan.’ Wel plaatst Ducastel de GGU-kosten in perspectief. Neem het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Gemeenten investeren voor zo’n 160 miljoen euro in de uitwerking van beide akkoorden. ‘Als je dan 2 of 3 miljoen euro collectief investeert zodat je aan kennisontwikkeling kunt doen en de implementatie slimmer kunt uitvoeren, dan is dat niet veel geld.’

Een complexiteit, zegt Ducastel, is dat gemeenten de besparing die GGU oplevert, slechts één keer in de boeken kunnen invoeren. ‘Mensen vergeten daarna dat er structureel kosten bespaard worden. Dat is voor ons wel een uitdaging.’

COLLECTIEF STERKER

Maar, zegt hij, juist door de samenwerking te zoeken, besparen gemeenten op de uitvoering. ‘Het is de vraag waar je in gelooft. Wil je het allemaal zelf individueel regelen waardoor je misschien op de uitgaven moet knijpen, of wil je samenwerken waardoor je collectief

‘Het gaat om zaken die de autonomie van gemeenten niet raken’

‘De uitslag bij de ALV is een belangrijk signaal’

sterker aan de lat staat?’ Naast financiële voordelen, levert meedoen aan GGU-projecten ook een kwalitatieve impuls. Zeker nu veel gemeenten moeite hebben om vacatures te vervullen waardoor ze niet alle kennis en kunde zelf in huis hebben. Ook kunnen gemeenten samen optrekken bij de implementatie van nieuwe wet- en regelgeving, maar ook gezamenlijk, dus met meer impact, feedback geven aan het rijk. De VNG-directeur wijst op de Verenigingsstrategie van de VNG richting 2030, waarin gemeenten een stap naar voren willen zetten om een centrale rol te spelen bij het oppakken van grote maatschappelijke vraagstukken. Denk aan het klimaat, het woningtekort en bestaanszekerheid. ‘Vanuit GGU willen we

HONDERD PRODUCTEN EN DIENSTEN VNG Magazine .

Gemeentelijke Communicatie (GT)

Telecom- en ICT-diensten van de beste kwaliteit voor de laagste prijs, dat is het doel van het GGUproject GT. Het project voorziet in de gezamenlijke inkoop van onder meer mobiele telecommunicatie, vaste telefonie, Microsoft-

zaken oppakken die gemeenten morgen al werk uit handen nemen, en het werk zo gemakkelijk mogelijk maken.’

Wensen zijn er nog wel. Verreweg de meeste producten die vanuit GGU gerealiseerd zijn, zijn beleidsarm. Maar met de bezuinigingen die op gemeenten afkomen en de taken die ze moeten uitvoeren, is het zaak om goed uit te zoeken waar de grens ligt, zegt Ducastel. ‘Naarmate middelen en mensen schaarser worden, zullen we tot andere manieren van werken moeten komen. De vraag is dan in hoeverre gemeenten nog de ruimte voelen om dingen zelf te doen.

Waar dat kan, zullen we daar ook een beweging moeten maken.’ ←

producten en print. Hoe meer gemeenten meedoen, hoe groter de kans op gunstige contractuele voorwaarden. De besparing de afgelopen jaren: zo’n 20 tot 90 procent van de gemeentelijke telecomkosten.

Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)

Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ondersteunt gemeenten bij de uitvoering van de Omgevingswet. Via het DSO kunnen inwoners terecht bij één loket, het Omgevingsloket, voor het aanvragen van vergunningen, het raadplegen van de geldende regels en op termijn voor informatie

over de kwaliteit van de leefomgeving. Via GGU ondersteunt de VNG de doorontwikkeling van het DSO, met bijvoorbeeld ketentesten en netwerkgroepen.

Ketenbureau i-Sociaal Domein

In het Ketenbureau i-Sociaal Domein werken gemeenten en zorgaanbieders samen aan de uitvoering van de Wmo en de Jeugdwet. Het ketenbureau faciliteert en ondersteunt gemeenten bij het vereenvoudigen van het inkoop- en aanbestedingsproces en bij het verminderen van de administratieve lasten. Dan gaat het bijvoorbeeld om gegevensuitwisseling en het berichtenverkeer.

André Krouwel Oprichter Kieskompas politicoloog Vrije Universiteit andre.krouwel@vu.nl @AndréKrouwel

COLUMN

BOTSING

Het ultrarechtse kabinet heeft de spreidingswet in de prullenbak gegooid. In plaats daarvan wil asielminister Faber dat provincies en gemeenten ‘bij toerbeurt’ extra asielzoekers opvangen wanneer het aanmeldcentrum in Ter Apel vol is. Wat het verschil en voordeel is van ‘rouleren’ boven ‘spreiden’, begrijp ik niet, maar ik ben natuurlijk minder slim dan Faber. Wellicht krijgt ook uw gemeente binnenkort een toerbeurt om vluchtelingen tijdelijk op te vangen. Dat heeft het kabinet democratisch besloten. Dat heeft immers een duidelijk mandaat van de kiezers om immigratie te beperken. Hier stuiten we echter op het probleem van het populisme: de botsing tussen legitimiteit (doen wat het volk wil) en legaliteit (het respecteren van wetten en internationale verdragen). Vooral op het gebied van asiel en immigratie willen veel mensen dingen die niet mogelijk zijn binnen de bestaande wettelijke afspraken, zoals internationale verdragen. Dit veroorzaakt staatsrechtelijke en politieke spanningen doordat de publieke opinie (legitimiteit) in conflict komt met de juridische verplichtingen van de staat (legaliteit).

Ultrarechts wil weer grenscontroles invoeren, maar door het EU-lidmaatschap is die mogelijkheid beperkt tot enkele maanden. We hebben binnen de EU immers afspraken over vrij verkeer van personen en goederen. Burgers eisen naast striktere grenscontroles ook dat sommige groepen vluchtelingen (lees moslims) worden geweigerd. Dat is hun goed recht in termen van politieke

vrijheden (legitimiteit), maar de staat is gebonden aan internationale verdragen, de Grondwet en antidiscriminatiewetten. Als land zijn wij verplicht om vluchtelingen op te vangen en te beschermen (legaliteit).

POPULISTEN

Populisten weten deze botsing tussen legitimiteit en legaliteit vilein uit te buiten door te beweren dat de ‘wil van het volk’ altijd boven bestaande wetten en verdragen moet gaan. Ze eisen dat de democratische wil direct in beleid wordt omgezet, ook als dit indruist tegen wetgeving of fundamentele rechten. Die juridische kaders, internationale vluchtelingenverdragen en antidiscriminatiewetgeving zijn ons immers opgelegd door een ‘woke politieke elite’, ongekozen bureaucraten en diplomaten. Sommige populisten stellen zelfs dat de elite met opzet wetten maakt die strijdig zijn met wat het oorspronkelijke volk daadwerkelijk wil, omdat ze het volk wil vervangen met meer ‘gehoorzame’ immigrantengroepen.

Populisten hebben altijd dezelfde oplossing om te ontkomen aan deze botsing: een noodtoestand of crisis uitroepen en buitenwettelijke maatregelen nemen. Nood breekt wet! NSC-Kamerleden durven deze ondermijning van onze rechtsstaat, die juist bedoeld is om minderheden en grondrechten te beschermen, geen halt toe te roepen. Ik hoop dat u dat in uw gemeenteraad wel durft. ←

BETOOG ABDULLAH UYSAL

Slechte samenwerking gaat ten koste van burger

Een gebrekkige samenwerking tussen rijk en provincies staat de effectieve uitvoering van onder meer inkomensregelingen in de weg, ziet raadslid Abdullah Uysal, die onlangs een scriptie schreef over het onderwerp. De burger is de dupe.

De laatste tijd komt het steeds vaker voor dat overheden eerder diametraal tegenover elkaar komen te staan dan zij aan zij. Dat de interbestuurlijke verhoudingen onder druk staan, is niet nieuw. Kijk daarvoor alleen al naar het asielvraagstuk of het gedwongen vertrek van de minister-president uit het Torentje vanwege de verbouwing van het Binnenhof. Zelfs voor zoiets kleins en banaals moest de ene overheid (gemeente Den Haag) de andere overheid (het ministerie van Algemene Zaken) een dwangsom opleggen om iets gedaan te krijgen.

Van gemeenten wordt verwacht dat ze slagvaardig opereren

Maar het kan erger: in een totale escalatie dagen ze elkaar voor de rechter en krijgt de bestuursrechter het laatste woord toebedeeld.

INKOMENSPOLITIEK

De Utrechtse gemeenteraad wilde inwoners met een laag inkomen tegemoetkomen door het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid te verruimen. Dit besluit werd door de Kroon, in de gedaante van toenmalig minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken, vernietigd omdat het voeren van inkomensbeleid geen gemeentelijke aangelegenheid is. De Raad van State heeft op grond van de bestaande wet- en regelgeving geoordeeld dat het besluit van Utrecht niet mag, maar erkent tegelijkertijd ook dat het toch echt aan de politiek is om hier verandering in te brengen. Dat is precies wat gemeente Utrecht getracht heeft te doen. Als eerste overheid staan gemeenten het dichtst bij de burger en weten zij als geen ander wat er speelt in de samenleving. Van gemeenten wordt verwacht dat ze slagvaardig en flexibel opereren en maatwerk leveren; generieke regels vertalen naar en toepassen

Schrijf ook een betoog voor VNG Magazine: redactie@vngmagazine.nl

op lokale omstandigheden, zodat inwoners niet buiten de boot vallen. Zo heeft iedere gemeente haar eigen minimaregelingen, waarbij de een net iets verder gaat dan de ander. Al deze regelingen zijn uiteindelijk bedoeld om de bestaanszekerheid van inwoners te garanderen. Dat is namelijk de kerntaak van de overheid.

CENTRALE ROL

Maar wat als het rijk structureel nalaat om de centrale rol te pakken bij bestaanszekerheid en landelijke regels ontoereikend zijn om te kunnen voorzien in de algemeen noodzakelijke bestaanskosten? Moet de gemeente die dat adresseert – en zich als eerste overheid logischerwijs geroepen voelt om bestaande noden te lenigen en daartoe allerlei maatregelen neemt – daarvoor gestraft worden?

Een gebrekkige samenwerking tussen gemeenten, provincies en de rijksoverheid staat een effectieve uitvoering van beleid en de levering van publieke diensten in de weg. Dat gaat daarmee uiteindelijk altijd ten koste van de burger, juist als het over inkomenspolitiek of bestaanszekerheid gaat. De overheid

De overheid raakt verzeild in formaliteiten

is er voor de burger en het belang van de burger dient als uitgangspunt genomen te worden. De casus van Utrecht is hét voorbeeld van regelgerichtheid. De overheid raakt verzeild in formaliteiten en verliest de burger uit het oog. Alsof we niets geleerd hebben van het toeslagenschandaal. De focus zou moeten liggen op rechtvaardigheid in plaats van rechtmatigheid. Die wil is er wel bij gemeenten. Nu nog bij het rijk. ←

Abdullah Uysal is raadslid (GroenLinks) in Dordrecht. Hij rondde onlangs zijn masterstudie staats- en bestuursrecht af aan de Universiteit Leiden met een scriptie over de verdeling van bevoegdheden tussen overheidslagen.

‘Als eerste overheid staan gemeenten het dichtst bij de burger en weten zij als geen ander wat er speelt’, ziet Abdullah Uysal.

OVERSTAP

PERSONALIA Michel Rog

Michel Rog, eerder Tweede Kamerlid en wethouder van Haarlem, is gestart als burgemeester van Bloemendaal. Hij is de eerste burgemeester die lid is van NSC. In Bloemendaal wil hij onafhankelijk zijn.

Vanwaar deze overstap?

‘Ik heb het lokaal bestuur altijd heel mooi gevonden. Ik ben er zelf ook al kort actief in geweest. Wij wonen op een steenworp afstand van Bloemendaal, het is de mooiste gemeente van Nederland. De natuur, de sportfaciliteiten, het culinaire en culturele leven; van dat alles genieten we heel veel. Bloemendaal is daarnaast een bestuurlijk interessante gemeente. De inwoners hebben hoge verwachtingen van de kwaliteit van het bestuur, en de gemeenteraad is buitengewoon toegewijd en actief. Het is mooi om daar een rol in te spelen. Ik heb mijn lidmaatschap van Nieuw Sociaal Contract (NSC) niet in de procedure betrokken, omdat ik echt onafhankelijk wil zijn en boven de partijen wil staan.’

Wat heeft u geleerd? ‘Mijn wethouderschap van Haarlem duurde helaas korter dan ik wilde. Ik wilde een politieke dialoog starten (over de coronapas, red.), waar geen ruimte voor was. Ik heb daarop de consequentie getrokken om te stoppen. De rol als burgemeester is heel anders. Als burgemeester sta je boven de partijen en ben je faciliterend en dienend. Als Kamerlid was ik eerder voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken. In die rol was ik geen onderdeel van het politiek debat, dat lijkt op de rol die je als burgemeester speelt. Het is minder vanzelfsprekend dat ik mezelf in het debat meng. Dat past ook erg bij mij.’

Waar kijkt u naar uit?

‘Ik kijk zeer uit naar de ontmoetingen. Bloemendaal is één gemeente, maar telt vijf dorpen met een eigen cultuur. Die verscheidenheid is mooi, en daar wil ik me in onderdompelen. Als burgemeester moet je goed luisteren en aanvoelen wat er speelt. Dat betekent dat je de verbinding moet aangaan met de samenleving en aanwezig hoort te zijn. Ook wil ik graag kennismaken met de ambtenaren, het college en de raad.’ (RvdD) ←

OVERLEDEN

Raadslid Lyda VerweijHeijstek van Papendrecht is op 29 september overleden. Ze is 74 jaar geworden. Verweij kwam in 2022 in de gemeenteraad. Ze was lid van Papendrechts Algemeen Belang (PAB).

GEMEENTEN

Mirjam van ’t Veld is per 28 oktober benoemd tot waarnemend burgemeester van Groningen vanwege het vertrek van burgemeester Koen Schuiling (VVD). Van ’t Veld was tot juni van dit jaar waarnemend burgemeester van Almelo.

Gemeentesecretaris Rob Toet van Haaksbergen is op 1 oktober met onmiddellijke ingang gestopt. Toet werd in juni 2020 gemeentesecretaris. Eerder was hij directeur bij GBTwente, het gemeentelijk belastingkantoor van een groot aantal Twentse gemeenten.

Marc Marin begon op

gemeenteraad van Hulst. Hij is de opvolger van Dirk Van Bunder, die in mei naar Woensdrecht ging. Sindsdien was Sjors Heerdink

Mara Zweers startte op Dalfsen. Ze werkt ook als voor de raad van Zwolle en wordt deels gedetacheerd in Dalfsen. Daar volgde ze Joost Leegwater op, die een andere baan heeft bij de gemeente Olst-Wijhe.

ORGANISATIES

VACATURES gemeente Woerden

Ingezonden mededeling

Ons aanbod

redactie@vngmagazine.nl

Laat u inspireren door onze opleidingen en congressen

Om welk vakgebied het ook gaat: als geen ander weten we hoe complex de inhoud van beleid en wet- en regelgeving kan zijn. Kom daarom naar een van onze inspirerende en verdiepende congressen.Voor heldere en praktische handvatten én om vakgenoten uit het hele land te ontmoeten.

Ons hele aanbod vindt u op vngconnect.nl

Najaarsfestival Thuis 17 oktober

Orpheus Apeldoorn

Dag van de Stad 4 november

Orpheus Apeldoorn

VNG Uitvoeringscongres

7 november

NBC Congrescentrum Nieuwegein

25 november

Amersfoort

Miguel Israel wordt de

Merel van Hall ANDERE

Eva Boswinkel

Sjoerd Potters, die nu

Dalfsen Zutphen

Blaam

Er zijn maar weinig literaire romans

Voormalig topambtenaar Lisa haar debuut Blaam, gebaseerd op de waargebeurde kwestie rond

Ait-Taleb, een goede poging.

Ait-Taleb kreeg van burgemeester Eberhard van der Laan de uiterst geheime opdracht een campagne op te zetten om radicaliserende jongeren te beïnvloeden. Het geld voor de campagne moest buiten beeld blijven. Toen het uitlekte, werd Ait-Taleb beschuldigd van fraude. Van der Laan liet haar vallen. Pas na drie jaar werd ze gerehabiliteerd.

Ien Dales

Negenhonderd dagen was Ien Dales burgemeester van Nijmegen, ingeklemd tussen haar perioden als PvdA-Kamerlid en als minister van Binnenlandse Zaken. De korte periode, eind jaren ’80, speelt een kleine rol

De verwachtingen bij Dales’ aantreden in Nijmegen waren hoog. Ze ontpopte zich in de Waalstad als een populaire, betrokken, daadkrachtige en bij vlagen onconventionele burgemeester. Dat er ‘een zekere legendevorming’ over haar burgemeesterschap is ontstaan, schrijft auteur Sylvester Hoogmoed, doet daar enige afbreuk aan. Maar dat Dales in de stad van betekenis is geweest, staat buiten kijf.

Scheerder was lang de leidinggevende van Ait-Taleb, al was ze vertrokken voordat de bom barstte. Blaam is een vlot geschreven roman vol herkenbare situaties en personages: de snelle communicatiejongen, de ijdele burgemeester, de roddels op de gang. In die ambtelijke wereld ontsluimert langzaam de kwestie rond ambtenaar Samira, die een geheime missie heeft en na een eerste anonieme melding bij het grofvuil wordt gezet. Scheerder laat zien dat het gemeentehuis een prima biotoop is voor een roman. Maar belangrijker nog, is het eerherstel voor Ait-Taleb, aan wie Blaam is opgedragen.

Lisa Scheerder, , De Geus, € 21,99.

Aanbevelingen aan Schoof

Mag het wat eenvoudiger, alsje-

Denktank Nederland 2040 in een advies aan het nieuwe kabinet-

Sylvester Hoogmoed,

Ien Dales 1931-1994. Prometheus, € 32,50.

In het document doet de Denktank, een initiatief van de VNG en De Argumentenfabriek, 37 concrete voorstellen voor ‘de grote vereenvoudiging’. Daarvoor hebben drie vereenvoudigingen prioriteit: die van de sociale zekerheid, die van de relatie tussen burgers en overheid en die van de lerende overheid.

Denktank 2040, , te lezen via toekomstnederland2040.nl.

RAAD & WERK

Heidi Koorn

RAAD PVDA STADSKANAAL WERK SCHOONHEIDSSPECIALISTE

‘In mijn salon aan huis ontvang ik vier dagen in de week klanten, van dinsdag tot en met vrijdag. Ik doe onder meer huidverbeteringen, wenkbrauwen en make-up. Mijn klantenkring is heel breed, van een veertienjarige tot een dame van 89. Voorheen was de salon ook op dinsdagavond open, maar vanwege de raadsactiviteiten kan dat niet meer. Op maandag is de schoonheidssalon gesloten.

Die dag gebruik ik onder meer als een inleesdag voor de raad.

In de salon hebben we het niet veel over politiek. Dat probeer ik toch gescheiden te houden; mensen komen hier ook voor de ontspanning. Maar als klanten me toch dingen vertellen, dan probeer ik daar in de raad wel wat mee te doen, ook al lukt dat niet altijd.’

BEGRIJPELIJKE COMMUNICATIE

Huh? Wat bedoelt u?

MET EEN MELDPUNT ONBEGRIJPELIJKE TAAL HAALDE DALFSEN AFGELOPEN VOORJAAR 130 VOORBEELDEN OP VAN MOEILIJKE OVERHEIDSBRIEVEN EN ANDERE ONDUIDELIJKE COMMUNICATIE. WETHOUDER JAN UITSLAG WIL ER NU EEN VERVOLG AAN GEVEN.

MAAR DAT IS GEEN GEMAKKELIJKE OPGAVE.

Huh? Wat bedoelt u? Een dergelijk gevoel van verwarring zal menigeen weleens overvallen bij het openen van een brief van de gemeente of de Belastingdienst. Of als je online iets probeert aan te vragen bij een officiële instantie. Maar wat doe je ermee als burger en waar kun je terecht met vragen over onduidelijke brieven of informatie? Een klantenservice brengt je als inwoner van de gemeente of bijvoorbeeld als klant van het UWV op dit gebied vaak niet veel verder.

Reden genoeg voor Sjef Kuijsters om vijf jaar geleden samen met enkele anderen de gelijknamige actiegroep Huh? Wat bedoelt u? op te richten om ‘Nederland eenvoudiger te maken’. De beweging is vooral gestart met het oog op de groep mensen die moeite heeft met lezen en schrijven, en diegenen die hun weg niet kunnen vinden in de gedigitaliseerde maatschappij. ‘Maar eigenlijk voor iedereen die moeite heeft met de vaak ingewikkelde en weinig doorzichtige manier van communiceren van instanties en de overheid.’

MELDPUNT IN DALFSEN

Om deze problematiek breed onder de aandacht te brengen van de lokale overheid en inwoners van gemeenten bedacht de actiegroep het Meldpunt Onbegrijpelijke Zaken. Gemeenten kunnen zo’n meldpunt tijdelijk

instellen om vragen op te halen en onvrede te peilen bij hun inwoners als het gaat over al dan niet onduidelijke communicatie.

Wethouder Jan Uitslag (CDA) van Dalfsen, met de portefeuille Leven – waaronder inclusie – was direct enthousiast toen hij het idee van het meldpunt onder ogen kreeg. ‘Eerder was er in de raad van Dalfsen al een motie over begrijpelijke taal en communicatie aangenomen. Toen ik hoorde over het Meldpunt Onbegrijpelijke Zaken dacht ik direct: dat is mooi om te doen. Het past als een handschoen bij de opdracht van de raad en wat wij zelf willen bereiken als college.’

HARRY POTTER

Het meldpunt stelde de gemeente

Ambtenaren, medewerkers van maatschappelijke instanties en van het UWV in gele hesjes hielpen mensen om hun vraag te formuleren

Dalfsen in staat dit belangrijke onderwerp afgelopen april breed onder de aandacht van de inwoners te brengen, op een andere manier dan gewoonlijk. ‘Een Meldpunt Onbegrijpelijke Zaken bedenk je niet per se zelf, maar ik vind het een briljante vondst. Ik kreeg er veel leuke opmerkingen over, ook privé in de voetbalkantine. Zoals “komt er ook een ministerie voor Onbegrijpelijke Zaken met jou als minister?”’

De naam van het meldpunt zou inderdaad zo uit een Harry Potterboek kunnen komen, maar de wethouder benadrukt meteen dat het een serieus onderwerp betreft. Net als elke Nederlandse gemeente heeft Dalfsen inwoners die niet kunnen lezen of schrijven, het Nederlands niet beheersen of die digitaal niet vaardig zijn.

Maar het gaat verder dan deze mensen, zegt ook Uitslag. ‘Er is een steeds grotere groep die moeite heeft met een lange tijdspanne, mensen die het niet lukt om zich te concentreren op een brief van de gemeente van twee kantjes. Die haken na twee alinea’s af en trekken dan soms de verkeerde conclusie, ook omdat ze de inhoud niet goed begrijpen. Met alle gevolgen van dien.’ De wethouder vraagt zich hardop af ‘waarom we met zijn allen nu zulke moeilijke woorden moeten gebruiken’. ‘Waarom geen inclusievere aanpak, waarin je zo communiceert dat iedereen het begrijpt?’

GELE KLIKO’S

Dalfsen plaatste vier gele kliko’s op verschillende plekken in de gemeente om het Meldpunt Onbegrijpelijke Zaken vorm te geven. Bij de kliko’s stonden ambtenaren, medewerkers van maatschappelijke instanties en van het UWV klaar in gele hesjes om

mensen te woord te staan en te helpen hun vraag te formuleren. ‘Ook het hele college heeft zich beurtelings bij een van de kliko’s gemeld om een tijdje mee te draaien met de actie. Een heel leuke manier om in contact te komen met de inwoners’, vertelt Uitslag.

‘De mensen die erop afkwamen, konden vertellen of op een blaadje wat opschrijven over hun eigen huh?-moment. Daarbij al dan niet geholpen door een van de mensen in een geel hesje. Hun werd dan ook gevraagd hoe die brief er in hun ogen dan wel uit had moeten zien.’

RAADSVOORSTELLEN

Een huh?-moment ging bijvoorbeeld over raadsvoorstellen, die als veel te ingewikkeld worden ervaren. Een inwoner: ‘Ik wil gewoon weten: wat gaan we doen? Waarom gaan we dat doen? Met wie en hoeveel kost het?’ Een ander verzoek ging over het aanvragen van een pgb voor een demente moeder, die acuut hulp nodig had. Die hulp kwam er pas na vijf maanden

‘Ik kreeg er veel leuke opmerkingen over, ook privé in de voetbalkantine’

gemeente SUNin Veenendaal ondersteuning

Een van de SUN-noodhulpbureaus is gevestigd in de Utrechtse gemeente Veenendaal. Sinds juni 2024 kunnen hulpen dienstverleners daar terecht voor ondersteuning voor cliënten met urgente noden. Wethouder Engbert Stroobosscher vertelt over de wens en de uitwerking.

“Toen er bezuinigingen nodig waren in de gemeente Veenendaal, wisten we meteen dat we maatwerk moesten gaan leveren. Een SUN-noodhulpbureau kan daar heel gericht bij ondersteunen. SUN Nederland heeft ons goed begeleid bij de oprichting van het noodhulpbureau. Als gemeente dragen wij de kosten voor de coördinator en de donateurs brengen het giftenbudget bijeen.”

“We zien nu al dat SUN Veenendaal veel kan betekenen voor inwoners met urgente noden.

Met een relatief kleine gift, worden grotere uitgaven voorkomen. Daarbij signaleert SUN individuele problemen en trends, die zij weer aan ons terugkoppelt. Dat is waardevolle input voor beleidsontwikkeling. Ook fungeert SUN als vraagbaak voor informatie over bestaande voorzieningen en regelingen, die daardoor beter gebruikt worden. We zien ook dat lokale ondernemers willen bijdragen en maatschappelijk betrokken raken. Een SUN-noodhulpbureau is wat ons betreft een mooie aanvulling op de gemeentelijke budgetten voor armoedebestrijding en maatschappelijke ondersteuning. Ik kan het elke gemeente aanraden!”

“Ik kan elke gemeente een SUN-noodhulpbureau aanraden!”

problemen ondersteunt? En wat het voor uw gemeente kan betekenen? Ga naar SUNNederland.nl/gemeenten voor meer informatie. Kom in contact

‘Het is niet gemakkelijk om ervoor uit te komen dat je iets niet snapt’

als gevolg van ‘veel kastje-naar-de-muur en heel ingewikkelde formulieren’. De oplossing van deze inwoner: ‘meteen een juiste doorverwijzing, eenvoudige brieven en formulieren en in het ideale geval: persoonlijke hulp, zeker als het spoed heeft’.

SUCCES

Na het succes van de actie, met 130 reacties in vier dagen tijd, is het volgens de wethouder zaak om dit onderwerp hoog op de agenda te houden. Tegelijkertijd realiseert hij zich dat het moeilijk is om uit het ambtelijk jargon te breken en helder eenvoudig taalgebruik te gebruiken. ‘Je wilt de mensen ook weer niet in jip-en-janneketaal aanspreken, of op een belerende manier. Daarbij moet het juridisch nog steeds kloppen wat je opschrijft.’

Uitslag: ‘Het is zeker geen makkelijke opgave, maar je kunt bijvoorbeeld al wel starten met een andere opbouw van je brieven. Korter en bondiger en meteen aan het begin een duidelijke boodschap brengen.’ Nu wordt er in officiële overheidscommunicatie vaak naar de conclusie toegewerkt, terwijl de brief daar eigenlijk mee zou moeten starten, vindt hij. ‘Ook een zinnetje als “Vindt u het ingewikkeld, dan kunt u daar en daar terecht” zou direct aan het begin moeten staan.’

DIGITAAL MEEDOEN

Actiegroep Huh? Wat bedoelt u? heeft intussen veel signalen opgepikt van mensen die de maatschappij te ingewikkeld vinden. ‘Er is een groep die niet mee kan doen, zonder verandering gaat dat ook gewoon niet lukken’, zegt medeoprichter Sjef Kuijsters. ‘Zij hebben moeite om een aanspreekpunt te vinden dat hen op weg kan helpen. Iedereen zou “Huh? Wat bedoelt u?” vaker moeten uitspreken, waarmee ze zeggen “ik begrijp het niet, het lukt mij niet, ik zou het graag eenvoudiger willen”. Maar in de praktijk is het niet gemakkelijk om ervoor uit te komen dat je iets niet snapt.’

Daarom moeten gemeenten ook zelf aan de slag. ‘Elke gemeente worstelt hiermee, omdat de dimensie van

digitalisering erbij is gekomen. De vraag is hoe je je dienstverlening overeind en inclusief houdt en verder kunt verbeteren.’ Als tip geeft hij aan om een brief bijvoorbeeld eerst uit te testen bij een klein aantal mensen. ‘Wat is duidelijk, wat beter niet opnemen, wat wordt prettig gevonden? Die feedback verwerken en dan heb je je brief.’

Kuijsters werkt ook samen met de VNG en Alliantie Digitaal Samenleven aan digitale inclusie. ‘Zodat iedereen mee kan doen in de digitale samenleving. En uiteraard hoort daar begrijpelijke communicatie bij.’ Tegen die achtergrond heeft de VNG intussen al een aantal modelbrieven voor gemeenten omgezet in begrijpelijke taal en gaat nu aan de slag met een aantal modelverordeningen.

ANDERS COMMUNICEREN

‘Het vraagt kortom om een andere manier van communiceren dan we als lokale overheid gewend zijn’, vat wethouder Uitslag samen. ‘En zoals bekend verander je de cultuur en manier van denken binnen een organisatie niet zomaar. Maar we moeten wel, want de maatschappij verandert snel.’

De gemeente wil hierin graag samen optrekken met maatschappelijke instanties, scholen, ziekenhuizen, het UWV en de Belastingdienst, om moeilijke formuleringen aan te kunnen pakken. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan een online aanvraag of procedure. Wethouder Uitslag noemt als positief voorbeeld de RegioBank. ‘Die doen het in de dorpen hier al heel goed. Zij zijn prima in staat met de mensen in gesprek te gaan en duidelijk te communiceren en hebben daar zelfs een prijs voor gewonnen.’

Intussen is het college van Dalfsen vastbesloten het belang van begrijpelijk communiceren te blijven uitdragen. Zo denkt Uitslag erover om bij het bestaande informatiepunt in buurtcentrum het Kulturhus misschien de ondertitel Meldpunt Onbegrijpelijke Zaken te gaan gebruiken. ‘Dit laten we niet meer lopen,’ zegt de wethouder, ‘want als overheid wil ik dolgraag van en voor de burger zijn.’ ←

Beeld: Edwin Wiekens

VACATURES

Hét overzicht van vacatures binnen gemeenten voor hoger opgeleiden.

ICT

Beheerder geo-informatie

Huizen

Adviseur privacy

Veenendaal

Functioneel beheerder

Vlaardingen

BESTUURLIJK

Juridisch adviseur

Lelystad

Medewerker bestuurssecretariaat

Schouwen-Duiveland

FACILITAIR

Senior medewerker burgerzaken

Haarlemmermeer

Medewerker burgerzaken

Leiderdorp

Specialist burgerzaken

Woerden

ECONOMISCH

BEL Combinatie (Eemnes)

Colofon

Allround adviseur concerncontrol

De Bedrijfsvoeringspartner (Ridderkerk)

Senior inkoopadviseur

Lansingerland

Financieel adviseur werk en inkomen

Lekstroom (Nieuwegein)

Teammanager contracten

Tilburg

Businesscontroller

Veenendaal

Inkoopcoördinator

Vlaardingen

Controller/procesbegeleider planning & control Zuidplas

CULTUUR

Beleidsadviseur onderwijshuisvesting en (maatschappelijk) vastgoed

Albrandswaard

Zweminstructeur

Tilburg

Beleidsmedewerker onderwijshuisvesting

Vlaardingen

OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID

Adviseur crisisbeheersing

De BUCH (Castricum)

Voor een overzicht van alle vacatures en meer informatie zie www.gemeentebanen.nl.

Senior vergunningverlener VTH

Wijdemeren

ORGANISATIE

Teamleider HRM & Communicatie

BEL Combinatie (Eemnes)

RUIMTELIJKE ORDENING

Juridisch adviseur omgevingsrecht

Amstelveen

Beleidsadviseur ruimtelijke ordening

Barendrecht

Medewerker natuur, landschap en ecologie

De Bilt

Jurist gebiedsontwikkeling

Deventer

Jurist privaatrecht, grondzaken en vastgoed

Geldrop-Mierlo

Projectleider ruimtelijke ontwikkeling

Katwijk

Technisch beheerder verkeerssystemen

Leiden

Medewerker grondzaken

Maasdriel

Vragen aan de VNG? Bel het team Informatievoorziening, tel. 070-373 83 93, info@vng.nl

Strategisch adviseur ruimte

Maashorst

Taxateur onroerende zaken

Maassluis

Senior beleidsmedewerker verkeer

Schouwen-Duiveland

Beleidsmedewerker planeconomie/ grondzaken

Son en Breugel

WERKGELEGENHEID

Casusregisseur sociaal team

Amstelveen

Consulent participatie

Gooise Meren

Beleidsmedewerker sociaal domein

Hattem

Consulent werk en inkomen

Wijdemeren

WELZIJN

Beleidsadviseur zorg en welzijn

Amstelveen

Consulent Wmo

ISD Bollenstreek (Lisse)

Medewerker sociaal wijkteam, specialisatie jeugd Wijdemeren

Uitgever Dineke Sonderen, Sdu BV, tel. 070-378 99 24 Hoofdredactie Esther Bunnik Chef redactie Rutger van den Dikkenberg Redactie Leo Mudde, Marten Muskee, Monique Westenbroek Medewerkers Marije van den Berg, Geerten Boogaard, Sandra Braakmann, Dimitry de Bruin, Jiri Büller, Annemieke Diekman, André Krouwel, Sanne van der Most, Martijn van der Steen, Laura Wennekes Contact redactie tel. 070-378 96 43, redactie@vngmagazine.nl Ontwerp Fier.media Vormgeving Monique Westenbroek Druk Senefelder Misset, Doetinchem Advertentie-exploitatie Abonnementen parlementariërs en ambtenaren bij gemeenten en stads- en streekgewesten. Aanvragen en wijzigingen: www.vng.nl, vngleden@vng.nl of 070-3738393 Betaalde abonnementen Prijs jaarabonnement: 198 euro (excl. 9% btw). Sdu Klantenservice, www.sdu.nl/service, tel. 070-378 98 80. Schriftelijk opzeggen uiterlijk twee maanden vóór het einde van de abonnementsperiode bij Sdu Klantenservice, Postbus 20025, 2500 EA Den Haag © 2024, ISSN 1566-1636

Mis niets! Neem nu een jaarabonnement op VNG Magazine via sdu.nl/service of bel naar 070-378 98 80

PARKEERSERVICE GAAT EXPERTISE DELEN VRAAG ONS ALLES OVER PARKEREN.

Coöperatie ParkeerService is afgelopen jaren flink gegroeid. Verschillende nieuwe gemeentes hebben zich aangesloten bij onze coöperatie. Daarmee hebben zij de uitvoering van hun parkeerbeleid uit handen gegeven en delen we met elkaar kennis en ontwikkelingen op het gebied van duurzaam parkeren. Wij willen onze kennis graag met u delen en gaan daarom op Expertise Tour langs Nederlandse gemeenten, geheel vrijblijvend en gratis.

Heeft u een vraagstuk rondom handhaving, vergunningenafgifte, technische ondersteuning of inzet van onze centrale meldkamer? Uw gemeente kan onze experts kosteloos voor 1 dagdeel inzetten ter ondersteuning op een actuele case. Vraag advies over dagelijkse beleidszaken of gebruik ons als klankbord.

Meld uw gemeente aan op: www.cooperatieparkeerservice.nl/expertisetour of stuur een mail naar r.van.de.beek@parkeerservice.nl www.cooperatieparkeerservice.nl

Kom naar de events van Boom Management Academy

Korting voor groepen vanaf drie deelnemers!