THEMA SMART
expertmeeting SMART Sibo Arbeek – ICSadviseurs, hoofdredacteur Schooldomein
Martin Heerlien – sales manager onderwijs BIS René Hoek – architect HET Architectenbureau Theo Fledderus – Fledderus Advies Marcel Kesselring – organisatieadviesbureau Hutspot
Wim Mollema – verkoopmanager Schoots Schoolborden
Monique Spaansen – beroepsonderwijs BMC advies management
Peter Stamps – business development manager Atos
Erik van Wel – architect BRT Architecten Edward van der Zwaag – onderwijskundige, trainer bij Colourful People (gespreksleider)
Stelling 2: ICT is voor de leerling, het krijtje en het (digitale) schoolbord zijn voor de leerkracht. Doceren is voor de docent, vergaren is voor de student. Van der Zwaag schetst een beeld van de docent met een krijtje of hooguit een elektronisch schoolbord. En de leerling die hem aan alle kanten voorbij streeft met iPads en smartphones. “Het kan toch niet zo zijn dat we allemaal alleen nog digitaal communiceren?” Volgens Arbeek zal hij daar toch aan
Namen onder de foto: v.l.n.r. René Hoek, Theo Fledderus, Erik van Wel
moeten wennen. “Voor de docent zijn het middelen, voor leerlingen is het een way to be, het zit in hun dna.” Die generatiekloof tussen docent en leerling klopt niet helemaal, brengt Monique Spaansen er tegenin. “Jonge docenten pakken de nieuwe technologie wél op, maar je ziet ook docenten voor wie het te snel gaat.” Leerlingen vergaren hun kennis anders. Het is een ontwikkeling waar Erik van Wel zich inmiddels bij heeft neergelegd. “Ik was er in eerste instantie heel verontwaardigd over dat jonge pabo-docenten niet meer kunnen hoofdrekenen. Nu denk ik: waar is het voor nodig? Iedereen heeft een rekenmachine. Als je de hoogte van een bedrag kunt aanvoelen en met moderne apparaten en ICT kunt omgaan, ben je heel waardevol.” We moeten ook weer niet doorslaan door altijd alles met ICT te doen. “Dat willen veel leerlingen ook weer niet,” heeft Spaansen ervaren. “Continu online zijn betekent stilzitten, terwijl leerlingen beweging nodig
hebben. Fysieke beweging, maar ook afwisseling in hun hoofd. Studenten moeten ook praktische vaardigheden leren als offertes maken of onderhandelen.”
Landschappen Martien Heerlien vindt de stelling te generaliserend. Hij wil onderscheid maken in onderwijsniveaus. “In het basisonderwijs worden moderne middelen, zoals interactieve borden, gecombineerd met traditioneel lesgeven. In het middelbaar onderwijs is dit nog helemaal niet zo doorgevoerd. Overigens leren ze op de pabo´s nog steeds niet met interactieve borden om te gaan.” Basisschool, voortgezet onderwijs, de universiteit: René Hoek noemt het verschillende landschappen. “De digitale wereld past niet in ieder landschap. Het grootste gevaar van volledige digitalisering vind ik het verlies van het zintuiglijke. Als je alleen wordt opgeleid in een mechanische wereld, verlies je gevoel voor wat je doet. Ik heb dat gezien op de TU Delft. Studenten konden
schooldomein
november 2011
25