574

Hét onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent

Jaargang 42 // #574 // 5 december 201�// tweewekelijks tijdens het academiejaar

SEMPER FIDELIS

COLOFON Oplage 5000 exemplaren op gerecycleerd papier, gratis verspreid in alle faculteiten, resto’s en homes van de UGent. Verschijnt tweewekelijks tijdens het academiejaar.

VU Laura Massa Hoveniersberg 24, 9000 Gent Druk

DOLLE MINA

Geers Offset Eekhoutdriestraat 67, 9041 Gent Hoofdredacteur

Chef Eindredactie

Laura Massa

Emilie Devreese

Coördinator

Chef Cultuur

Pieterjan Schepens

Shauni De Gussem

Chef Reclame & PR

Chef Wetenschap

Selin Bakistanli

Nicolas Van Laere

Chef Lay-out

Chef IT

Elisabeth Goethals

Maxim Lippeveld

Redacteurs Selin ‘Frituur Zorro’ Bakistanli, Joline ‘Frituur Sint-Jacobs’ Vermeulen, Loïs ‘Frituur De Kaai’ Savat, Lieselot ‘Frituur ’t Pleintje’ Le Comte, Maarten ‘De Gouden Saté’ Boussauw, Shauni ‘Frituur Marcel’ De Gussem, Wouter ‘Friet Lounge’ De Rycke, Aaricia ‘’t Blauw Kotje’ Lambrigts, Laura ‘Mister Friet’ Massa, Suzanne ‘Olifantje’ Grootveld, Nicolas ‘Frietcultuur’ Van Laere, Elise ‘Botermarkt’ Bovendeur, Sam ‘Frietshop Ozzy’ Ooghe, Kasper ‘Frituur Sint-Amand’ Van Parys, Timme ‘Frituur Nancy’ Craeye, Silke ‘Frituur Skyline’ De Praitere

“Eigenlijk zouden er geen vrouwen-

een realiteit waar niet-gemutileerde

rechten

meisjes flink wat last mee kunnen

moeten

Temmerman

zijn.”

glimlachte

Marleen wrang

krijgen.

toen ze deze woorden uitsprak. Ze

Maar het betoog ging ook verder dan

vervolgde met “Er zouden eigenlijk

haar vakgebied: de actualiteit rond

ook geen kinderrechten moeten zijn,

verkrachting liet de gynaecologe niet

alleen mensenrechten.

onberoerd.

Helaas is het zo dat de

"Laat het nieuwe

rechten van vrouwen

feminisme alstublieft

en kinderen nog steeds het meest geschonden worden.”

Geweld

op vrouwen is de

toleranter zijn"

westerse wereld nog niet uit, “en dat zal met de nieuwe president

Zelden

niet betoogde

de Blandijn in overdrive gezien. Zelden

vroeg wie in de zaal zich ‘feminist’

fietste een gastspreker ook zo eloquent

noemde, kon je een speld horen vallen.

en grappig om gruwelijke foto’s in

Ondergetekende

haar slides als Temmerman.

handen omhoog gaan en vond hun

Haar vakgebied, genitale verminking

aantal teleurstellend laag. Toen ze even

in Afrika, was de aanleiding van de

erna een definitie gaf die ‘feminist’

lezing. In haar ervaring in Kenia zag

omschrijft als ‘iemand die gelijkheid

ze interessante tendensen die deze

wil tussen man en vrouw’ ging ze

mensonwaardige praktijken in stand

ervan uit dat nu wel meer mensen

houden. Zo zijn de mannen vaak

hun hand omhoog zouden steken.

Sophie ‘Frituur Tolpoort’ Staquet, Paulien ‘Fritadel’ van

niet vragende partij omdat het een

Toch liet ze pragmatisch geen nieuwe

der Wel, Shauni De Gussem, Selin Bakistanli

‘vrouwenzaak’ is die hen verder niet

stemming doorgaan en vervolgde met

aanbelangt, en zijn het daarentegen

de woorden: "We hebben nood aan

de oudere gewaardeerde vrouwen die

een nieuw feminisme. Een zonder

Nicolas Van Laere, Shauni De Gussem, Arthur Joos,

uitvoerders zijn, met een hoog loon,

de connotaties van de Dolle Mina’s -

Laura Massa, Silke De Praitere

ondanks hun medische onkunde. De

want eigenlijk willen we aan de grond

redenen voor de verminkingsritus zijn

hetzelfde." Tussen de regels door lezen

vaag en niet-religieus, maar cultureel.

we daar een mea culpa. Het ‘oude’

Pieterjan ‘Xantyp’ Schepens, Laura Massa, Elisabeth

Zo zouden de moeders geloven dat

feminisme heeft gefaald door te lang

‘Frituur Het Puntzakje’ Goethals, Selin Bakistanli, Emilie

onbesneden vrouwen geen ‘echte’

met het vingertje te willen wijzen. Het

vrouwen zijn, en dat het onvrucht-

leed aan (vaak blanke) bekeringsdwang

baarheid veroorzaakt. Het tegendeel

die geleid heeft tot veralgemening en

Medewerkers Sofie ‘De Frietketel’ Schietecatte, Eline ‘Frituur De Papegaai’ Valk, Tom ‘Tenderly’ Antonissen, Roxanna ‘Danny’ Deleersnyder Illustraties

Foto’s

Eindredactie

Devreese, Lieselot ‘Frituur Sympa’ Le Comte, Arthur Joos, Timme Craeye, Shauni De Gussem, Wouter De Rycke, Sofie Schietecatte, Joline Vermeulen, Nicolas Van Laere, Tom Antonissen

ze.

beteren”,

zoveel hoofden in een auditorium van

Toen

zag

Temmerman

aarzelende

is natuurlijk waar. Verminking en

zelfs extremisme. In die kuil mag het

Cover

weefselvorming vormen later vaak

nieuwe feminisme niet trappen. Laat

Arthur Joos

serieuze problemen. Anderzijds vormt

het alstublieft toleranter zijn voor

uitstoting door de gemeenschap ook

iedereen.

ONDERWIJS 4 5 6 9 12 14

Kort en Tijdlijn On The Origin Of: de Frietoorlog ANSER: Halt aan seksueel geweld Café Bizar Spoed Jeugdzorg: Interview met Saskia Van Nieuwenhove

Staatssecretaris Elke Sleurs over seksueel geweld

06

17 18 20 22

Column Internationaal Vlaamse scriptieprijs Achterklap

WETENSCHAP Wetenschapskort 26 Ultieme gezonde tips 27 Interview met Peter Piot 28 Bloeddonatie voor homo’s 30 Talk java to me! 32 Rutger Bregman over het basisinkomen 34

32

Seksrobots

CULTUUR

38 Cultuuragenda 39 Gat in uw Cultuur 40 Spelen zonder brood: de kunstensector 43 Uw Schamperkijkgids 44 Lijstje 45 Recensies

Jonge artiesten

40

46 De Liegende Reporter 47

Strip

SATIRE

KORT

DOOR SUZANNE GROOTVELD

Hoe langer een online discussie blijft duren, hoe groter

staat met een wortel en wat hooi, of niet.

de kans dat er op een gegeven moment een vergelijking

Of wij begeven ons naar Kappen met kappen? Minister

wordt gemaakt met Hitler of de nazi’s. Zo luidt de wet

Joke Schauvliege over haar beleid (Blandijn, 14

van Godwin. Bij nader inzien kan deze wet, mits met een

december), om nogmaals te zaniken over de klimaatpro-

lichte aanpassing, toegepast worden op het huidige jaar.

blematiek. Is dat inmiddels niet bestempeld als silly? Wat

Nu dat bijna ten einde is, zou ik het graag stellen zoals het

zouden wetenschappers ook weten over deze zaken. Laten

is: wat een verdomd kutjaar was het. Mijn aangepaste wet

wij, beste medestudenten, nog een laatste maal genieten

van Godwin gaat dan ook als volgt: hoe langer 2016 bezig

van de frisse buitenlucht. Voordat de roet bij ons allen het

is, hoe radicaler de wereld wordt, Hitler en nazistische

gezicht kleurt, net als dat van Piet.

standpunten inbegrepen.

Dan trekken wij door naar de Massacantus (Flanders

Ik ben zo vrij geweest de bovengenoemde trend door te

Expo, 14 december). Een grote massamigratie. Laten we

trekken naar het Gentse studentenleven. Nu het einde

vooral op tijd vertrekken, door bar weer en met weinig

van het jaar in zicht komt, zal ik een poging wagen aan

rantsoen. Want voor we het weten zijn we te laat bij de

te tonen dat de evenementen in deze periode van het jaar

poort, en slaan de deuren toe.

extremistische proporties aannemen.

Aangezien wij niet te pessimistisch moeten zijn, het glas zit

Te beginnen bij - u voelt het wellicht al aankomen - onze

immers halfvol, nodig ik u uit voor het Europees jaarover-

Piet. Al menig woord is hierover gerept en nu de verjaardag

zicht (Minos, Capitool, 12 december). Laten we hopen

van de goedheiligman bijna voor de deur staat - hoor wie

dat we hier ons hart kunnen luchten. Elkaar troostende

klopt daar kinderen? - kan de Gentse student tijdens het

woordjes zullen influisteren. De boezem van onze alma

sinterklaasontbijt (Home Astrid, 6 december) nog

mater opzoeken. Zachtjes snikkend komen wij dan tot de

eens zijn ongepeperde noot geven aan het debat over

conclusie dat het allemaal best wel goed zal komen.

zijn geroette knecht. Het blijft namelijk voor velen moeilijk

Heil 2017. Hier een link naar het nazisme, de wet houdt

zich te verplaatsen in andermans schoeisel, of deze nu klaar

200 JAAR ONDERWIJSHERVORMING

JAAR 1896

gelukkig nog steek.

UNIVERSITEIT GENT VERNEDERLANDSING

1882 1826

DOOR JOLINE VERMEULEN

Ze is schoon, romantisch en al lang een deel van ons leven. En toch bezorgt

MEISJES!

ze ons, Gentse studenten, een hartaanval als ze onverwachts opduikt: la

langue française. Lang was zij echter de enige taal waarin gedoceerd werd.

Daar kwam pas in 1896 verandering in, toen studentenvereniging TSG ’t

Zal Wel Gaan naar de mening van geleerden over de Vlaamse universiteit polste. En wat bleek? Zij zouden hoger onderwijs in de moedertaal best oké vinden. Zo werd het taaldebat een agendapunt op het Nederlandsch Taal en Letterkundig Congres dat een onderzoek voorstelde. De uitslag bleek positief en er werd beslist om onze alma mater tot een Nederlandstalige instelling om te vormen. De vernederlandsing zou trapsgewijs gebeuren en idealiter na zo’n twintig jaar voltooid zijn. Wishful thinking indeed, want tot aan de

volledige vernederlandsing van de UGent in 1930 zou het nog een lange en zware weg worden.

4

www.schamper.be

- ON THE ORIGIN OF -

DOOR ROXANNA DELEERSNYDER FOTO DOOR LAURA MASSA

DE FRIETOORLOG Dat Gent in het verleden woelige tijden heeft gekend, was ons al bekend: stadsbranden, opstanden en economische vervallen bleven elkaar opvolgen. Maar ook de laatste jaren kende de stad verschillende conflicten: eerst de neuzenoorlog, daarna de frietoorlog. What’s next?

SURVIVAL OF THE FRIETEST Het klinkt als een grap, maar het is echt: eerder in 2016 brak

rechtscollege vond de klacht ongegrond.

CLOUDY WITH A CHANCE OF FRIES

in Gent een frietoorlog uit. Het ging om een conflict tussen de uitbaters van zestien frietkoten

In juni bereikte het conflict

en het stadsbestuur. Hierbij

een

ging het dus werkelijk om de

frituuruitbaters

‘frietkoten’ op de openbare weg en niet om frituren die gevestigd

MET DANK AAN DE FRIETCULTUUR

zijn in panden.

Deze

hoogtepunt.

Nadat

beide

de

rechts-

zaken verloren hadden, gingen de nieuwe vergunningen uiteindelijk toch naar de hoogste

standplaatsen

het

bieders. Sommigen verloren hun

openbaar domein worden om de

standplaats, anderen behielden

vijf jaar geveild, maar jarenlang

die, maar moesten minstens het

mochten

dubbele betalen. Een uitbaatster

de

eigenaars

het

op

voorgaande hoogste

bod

die vroeger 3750 euro per

overtreffen met 5%. Het recht

maand betaalde, verloor haar

op het laatste bod betekende dus

vergunning

ook de garantie om de standplaats

bereid was 14000 euro neer te

te behouden. Het resultaat was

tellen.

echter dat concessies doorver-

De woedende frituuruitbaters

kocht werden voor duizenden

dumpten twee ton rauwe frieten

euro’s, waardoor de stad Gent

aan

besloot om deze voorrangs-

strooiden ze uit op de trappen,

regel te schrappen. In april

de bloempotten, de venster-

2016 werden de standplaatsen

banken en gooiden ze zelfs

vervolgens simpelweg verkocht

tegen de deur en de ramen aan.

aan de hoogste bieder, wat

Uiteraard was de stad Gent er

leidde tot een golf van protest.

niet mee gediend en omschreef

De frituuruitbaters stelden twee

ze de situatie als ‘een pijnlijke

procedures in tegen de stad

het

aan

iemand

gemeentehuis.

die

Ze

vorm van voedselverspilling van

Gent en gingen naar de Raad van State om dit nieuwe toewij-

de kant van slechte verliezers’. Voorlopig zijn de gemoederen

zingsreglement aan te vechten, maar het hoogste, bestuurlijke

bedaard, maar we zullen zien hoe lang deze wapenstilstand zal aanhouden.

onderwijs

5

"Wij w

zijn vo

van sek

INTERVIEW MET STAATSSECRETA

HALT AAN SEKSUEEL GEWELD Op woensdag 30 november lanceerde de Universiteit Gent het initiatief ANSER, een nieuwe internationale samenwerking rond seksuele en reproductieve gezondheid. Hoe past dat binnen het beleid van staatssecretaris Elke Sleurs – zelf een gynaecologe?

DOOR AARICIA LAMBRIGTS, LAURA MASSA FOTO’S DOOR LAURA MASSA

6

www.schamper.be

Verkrachting en seksisme, het zijn maar

de knop de politie kunnen verwittigen.

enkele hete hangijzers waar Elke Sleurs dagelijks mee om de oren wordt geslagen.

“In het begin van mijn legislatuur waren

INTERDISCIPLINAIRE TERUGKOPPELING

die zaken geen prioriteit, maar nu leeft

willen 24/24 bereikbaar

oor élk slachtoffer

ksueel geweld"

het meer. Vrouwen komen meer en meer

Maar wat is ANSER nu eigenlijk?

op voor zichzelf. Ik denk dat ik daar door

"Het is de bedoeling interdisciplinair te

mijn geschiedenis als arts en gynaecologe

werken en zo politionele, paramedische

zeker gevoeliger voor ben. Ik heb in

en psychologische hulpverleners samen

mijn praktijk gezien welke lichamelijke

te laten werken en slachtoffers beter te

en psychische schade er kan ontstaan bij

helpen. Vandaar dat wij expertise vragen

slachtoffers.” De regering maakt zich sterk

aan de Universiteit Gent." Het eerste

dat het actieplan de maatschappij grondig

ANSER-centrum

zal hervormen. En dat moet volgens Sleurs

in Gent openen. Aangiftes moeten zo

ook van onderuit komen. “De publieke

gemakkelijker verlopen, zodat slacht-

opinie wordt steeds gevoeliger voor

offers sneller hulp krijgen. De gezond-

seksueel geweld, en dat is een goede zaak”,

heidsdienst van de instelling moet ook

vertelt Sleurs.

betrokken worden, maar dat stelt juridisch nog

SENSIBILISERING VANUIT JONGERE ZELF

problemen

zal

komende

rond

privacy.

lente

"De

magistraten moeten dat nog bekijken, want dat is natuurlijk een heel complexe problematiek. Hoe bepaal je immers

ARIS ELKE SLEURS

Sleurs benadrukt meermaals dat ze het

wie welke info mag doorgeven?" Sleurs

belangrijk vindt dat de studenten zelf met

overweegt om eventueel ook de studen-

initiatieven langskomen. In plaats van

tenpsychologen aan de universiteit in te

hen een campagne op te leggen, laat ze

schakelen. "Verder zal de politie ook tools

jonge mensen nadenken over zaken zoals

aangeboden krijgen over hoe ze seksueel

consent. Daarbij heeft ze een een heel

misbruik moeten plaatsen." Sleurs legt

specifieke doelgroep van jonge vrouwen

uit: "Daarvoor wordt met een draaiboek

én mannen voor ogen. Die laatste wil

zedenmisdrijven gewerkt. Bij aangiftes

Sleurs vooral niet vergeten. "Ook mannen

is er ook een risicotaxatie voor de slacht-

worden verkracht, natuurlijk. (pauzeert)

offers. Seksueel misbruik gaat immers

Vooral voor 18 à 19-jarigen verandert

vaak samen met partnergeweld en dan is

er veel. Ze komen in een grotere groep

er veel risico op herhaling door de dader.

terecht. Ze moeten voor zichzelf zorgen ...

In zo'n geval moeten wij voorbereid zijn.

We weten dat we aan hen meer specifieke

Wij willen 24/24 bereikbaar zijn voor élk

aandacht moeten geven omwille van de

slachtoffer van seksueel geweld.”

veranderende situatie van levensomstandigheden", besluit ze.

VICTIM BLAMING

Beweging tegen Geweld - vzw Zijn werkt niet alleen rond seksisme en seksueel

Sleurs wil ook nog enkele mythes over

geweld, maar ook rond partnergeweld.

seksueel geweld ontkracht zien. Zo klopt

Sleurs is duidelijk trots op de website die

het bijvoorbeeld niet dat een verkrachter

ze gelanceerd heeft. Met een paar klikken

per se iemand is die je vanuit de bosjes

vind je daar je weg naar de gewenste

bespringt. "De meeste verkrachtingen

informatie. Naast dit initiatief heeft Sleurs

gebeuren door mensen die je kent", weet

ook een app op poten gezet waarmee

ze. "Zo ontstaat vaak de reflex naar victim

slachtoffers van stalking met een druk op

onderwijs

blaming: denk maar aan het overlijden van

7

Steve Stevaert vorig jaar. Vier 'notabele' journalisten hebben daar het hele verhaal omgekeerd en met de vinger gewezen naar het slachtoffer. We moeten daar als maatschappij echt fel tegen optreden.

Seksueel geweld begint met het niet-erkennen van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.”

OMBUDSDIENST ALS VERDIENSTE? Om nog even terug te keren naar academische kringen, stellen we ons serieuze vragen bij de expertise inzake

"De meeste verkrachtingen

pejoratief over te doen. Studenten

kelijker orgaan buiten de universiteit?

zijn misschien ook sneller beschaamd

Sleurs twijfelt. “Op Vlaams niveau is er

om een ombudsman aan te spreken,

al een ombudsdienst die breder werkt,

omdat het ook kan dat die zelf aan

dus ook voor mensenrechten, maar de

de student lesgeeft. Voor sommige

problematiek van seksueel geweld is veel

seksueel geweld van een ombudsman aan

slachtoffers moet er een groter zorgkader

te complex. Het centrum zal dat gebrek

de faculteit. Ook Sleurs is sceptisch. Een

zijn. Een aanranding schendt immers je

moeten opvangen. We gaan aan acute

ombudsdienst moet er volgens Sleurs

persoonlijke integriteit. Misschien dat

zorgverlening doen, en als het nodig is,

zijn, maar biedt volgens haar geen zorg.

die drempel naar een ombudsman in de

doorsturen.”

"De ombudsdienst is alleen een luisterend

faculteit zelf dan inderdaad te groot is."

oor,

Of er geen nood is aan een onafhan-

gebeuren door mensen die je kent"

als

klachtenbank.

Zonder

daar

ANSER ANSER staat voluit voor Academic

Daarnaast is hij onder meer werkzaam in

Network for Sexual and Reproductive

Mozambique en Kenia.

Health and Rights Policy (voor de

Ook

niet

binnen ANSER samen te zitten. De

oplettende lezer, de afkorting klopt dus

vergeten. Laura De Rycke is voorzitter

vele verschillende invalshoeken zorgen

niet volledig).

van de Summer School 'Reproductive

voor een diverse input. Op die manier

Het doel van dit netwerk is onderzoek

Health and Rights', dat ook deel uitmaakt

kunnen we een uitdagend en gevarieerd

en maatschappelijke dienstverlening. Het

van BeMSA (Belgian Medical Student’

programma

netwerk wordt internationaal gedragen

Association). Zij vervult in ANSER een

Summer School willen we studenten

over 17 instellingen overal ter wereld

concreet engagement en daar heeft ze

de kans geven om kritisch na te denken

en zal ook het beleid van de overheden

haar goede redenen voor. "Aangezien

over de toekomst omtrent SRHR. We

proberen aan te scherpen. Coördinator van

het

beleidsaspect

kaarten onderwerpen aan zoals toegang

het project is prof. dr. Olivier Degomme.

van SRHR (Sexual and Reproductive

Hij is al directeur van ICRH (een iets

Health and Rights) te weinig aan bod

tot abortus, Female Genitale Mutilation

bekendere

Interna-

komt in onze geneeskundige opleiding,

tional Centre for Reproductive Health).

vonden wij het belangrijk om samen met

afkorting

8

voor

de

studenten van de vier andere faculteiten

studentenstem

mensenrechten-

en

wordt

samenstellen.

Via

onze

(FGM), genderidentiteit en –gelijkheid en seksualiteit bij adolescenten."

www.schamper.be

SPOED DOOR ELISE BOVENDEUR, SOFIE SCHIETECATTE

Je wordt wakker en er schieten pijnscheuten door je heen. Je

arm lijkt in omvang verdubbeld te zijn. Werpt dat powerliften eindelijk zijn vruchten af? Bij nadere inspectie lijkt dit toch niet het geval te zijn. Het ziet er immers blauw, gezwollen en voornamelijk gekneusd uit. Net zoals enkele van je ribben. Wat is er gebeurd? Je probeert de voorbije nacht te reconstrueren. De smaak in je mond lijkt een mengeling van bloed en bessenjenever te zijn. Juist, je bent met Max en Simon naar die jeneveravond in de Porter gegaan. Je weet nog hoe je die knappe blonde griet aan de Plateau achterna riep. Het woord “TETTEEEEN” bleef weergalmen terwijl je van de berg naar beneden tjeesde, je haar in de wind. En toen was het stil. Op het gekraak van je spaken

na. Of was dat je spaakbeen? Je herinnert je de kracht waarmee je kaak op het tramspoor smakte. Waar kan je terecht? In één van de vele ziekenhuizen met spoedafdeling die Gent kent. Een

EEN SPUIT

greep uit het aanbod is het AZ Maria Middelares, AZ Jan Palfijn en ons eigenste UZ Gent.

Met een grote zucht spoel je weer het toilet door, de derde keer al dit uur. Je friemelt met de wc-borstel de laatste brokjes overgeefsel weg en voelt alweer een nieuwe lading opkomen.

Was die spaghetti, die nu toch al een halve week in je koelkast stond, toch niet meer goed? Je reukorgaan had nochtans geen enkele indicatie waargenomen. Of had Katrien niet gezegd dat de buikgriep ronddwaalde? De oorzaak van al deze ellende lijkt je niet duidelijk, net zoals je niet weet waar je hiermee terecht kan. Gelukkig staan de studentenartsen voor je klaar. Deze zijn te vinden in de Sint-Pietersnieuwstraat nr. 25. Van 17u – 19u zijn er trouwens elke dag vrije consultaties, voor andere momenten maak je best een afspraak via het studentenportaal.

EN IETS

onderwijs

9

Ken je het gevoel? De blok komt eraan en de zenuwen slaan toe. En telkens wanneer je je probeert te concentreren, lijkt het alsof er een klein mannetje rond crosst

in je hoofd en het maakt je volledig tureluut. Weer een blokdag verloren, net alsof je er op overschot hebt … Of dat andere gevoel? Wanneer het een prachtige winterdag is en de zonnestralen moeiteloos door de wolken heen breken, maar die in jouw hoofd onvermurwbaar lijken. Donkerder dan ooit. Wie deze gevoelens zeker erkennen en je tips kunnen geven, zijn de studentenpsychologen. Dit zijn stuk voor stuk vriendelijke mensen die een praatje met jou willen slaan. Je kan je er ook inschrijvingen voor verschillende trainingen rond faalangst, onzekerheid, mindfulness, en zoveel meer.

Een dikke meevaller trouwens: ’t is gratis

MAKE ME BIG PILL

voor studenten. Een afspraak kan gemaakt worden aan de balie in ‘t Ufo, Sint-Pietersnieuwstraat 33.

“Hé lekker dier, komt es allier, da’k er hem in zwier.” Iets te veel gezwierd misschien?

Onveilig

vrijen,

ondertussen

zouden

we het al moeten weten, is een no go!

Maar is het je in een hete of dronken bui ontgaan en voel je het wat later jeuken aan je jongeheer of jongedame? Je laten testen op een soa is dan altijd een goed idee. Voor jezelf en voor de komende bedpartners uiteraard! ‘t is geen taboe, ’t is immers wat het is en je moet ervan af.

Voor dit probleempje kan je gerust langs bij de hiervoor besproken studentenartsen.

Indien je een ‘quicky’ prefereert, kan je ook steeds bellen naar de veilig vrijenlijn via 078 15 15 15. Voor meer info kan je terecht op www.sensoa.be.

10

LEKKER DIER

www.schamper.be

''Mensen moeten altijd wat wennen aan een nieuw concept" - Ria

BIERVRIJ BOOZEN LOL ZONDER ALCOHOL

Op café gaan zonder dat je de dag erna met een zware kater je les moet uitzitten. Klinkt goed he? Dat is het ook. Vanaf nu kan het in Café Bizar.

DOOR SILKE DE PRAITERE, ELINE VALK, LOÏS SAVAT FOTO’S DOOR SILKE DE PRAITERE

We fietsten er bijna voorbij. Het nieuwe

Die hebben toch alcohol nodig? Tijd voor

avondje drinken bij Café Bizar. Probeer

Café Bizar zit verstopt halfweg de

een urgent interview met eigenares Ria

het je in te beelden: een gezellige avond

Zwijnaardsesteenweg. Ge weet wel, daar

Magherman.

met spelletjes in overvloed, een hoop

aan ‘t UZ. Eenmaal aangekomen leken we een tweede thuis binnen te stappen, compleet met leuke inrichting en taartjes

onbekende

DE START VAN EEN NIEUWE TREND

die stonden te wachten om opgegeten te

maar

lekkere

frisdranken

op de kaart en een koelkast vol ander lekkers. Alcohol drinken moet volgens Ria niet de norm zijn op café. Niet suf,

worden. Maar het meest opvallende moest

Weet je het nog, die keer dat je ‘s ochtends

wel een idee waar veel mensen nog aan

nog komen: dit café serveert geen alcohol.

wakker werd met je allereerste kater en je

moeten wennen. Ria hoopt dat haar café

Niets, nada, noppes. Je dagelijkse pint zal

aan jezelf beloofde nooit meer alcohol te

het begin is van een bredere trend. “Toen

je hier niet kunnen binnen slaan. Maar

drinken? Dat vieze gevoel zal je alleszins

ik jong was, kwamen de rookvrije fuiven

hoe zullen de studenten hierop reageren?

niet meemaken als je thuiskomt van een

op en dat veel mensen dachten ‘allez,

onderwijs

11

we mogen niet meer roken’, maar voor mij was dat een (letterlijke) verademing.

Het was iets waar mensen aan moesten wennen, maar kijk nu. Ik hoop met dit alcoholvrije concept ook zo’n trend te starten.” Zou het echt zo zijn? Dat we binnen twintig jaar beginnen te lachen als iemand een pintje wil bestellen? En dat we allemaal gezellig staan te dansen met een worldshake in de hand? Ria wil iedereen bereiken met haar concept, studenten horen daar zeker ook bij. ‘’Ik wil ook heel graag de studenten betrekken. We gaan stopcontacten voorzien zodat je je hier als student kan komen amuseren, maar ook in een gezellige sfeer kan komen werken.’

Een perfecte plek dus om na de les even bij te babbelen. Of om aan de thesis de werken. Of om te doen alsof je een novel

schrijft op je MacBook met een latte macchiato naast je in de hoop dat anderen jou zien en denken ‘amai, die hippe

zorgen. Het is meteen ook de belang-

aan een leuke ontmoetingsplek voor

persoon is goed bezig’. Kan allemaal.

rijkste motivatie om zelfs geen alcoholvrij

mensen, niet aan acties die vervelende

bier te schenken: "Een alcoholvrije pint

gevolgen kunnen hebben. Een zeer nobel

ziet er echter nog steeds uit als een pint

streven, recht uit het hart.

EEN BIZAR ORIGINEEL IDEE

en dat blijft moeilijk voor die mensen.

Ria wil met haar café, dat ze trouwens

Maar ook bizarre concepten hoeven niet

Anderzijds: voor mij is een pint een pint

openhoudt met haar zoon Bram, niet

volledig uit de lucht te vallen. Zo was er

en zonder alcohol is dat geen pint meer.’’

enkel bekend staan als ‘dat café waar ze

vorig jaar in Leuven al een pop-upcafé

geen alcohol verkopen’. Ook al is dat

in de studentenbuurt dat ietwat aan Bizar Café doet denken. Al kon je daar ook

waarschijnlijk onvermijdelijk, zeker in zo’n

NO ALCOHOL, NO PROBLEM

wel alcoholvrije bieren krijgen, wat het

studentenstad als Gent met de Toverpoort om de hoek. Maar dat hoeft natuurlijk niet

ironisch genoeg niet helemaal alcoholvrij

Een andere motivatie voor haar alcohol-

iets negatiefs te zijn, een rustig avondje

maakt. Een andere inspiratiebron waren

vrije café? ''Ik ben niet tegen alcohol en de

gezelligheid is immers een noodzake-

cafés die tweedehandsspulletjes verkopen,

mensen die het drinken, maar wel tegen

lijke (psychische en fysieke) afwisseling

zoals in Amsterdam.

het gevolg van alcohol. Als je drinkt en je

op het met alcohol doordrenkte studen-

drinkt te veel, dan overtuigt die alcohol

tenleven. Ze wil dat mensen het zien als

alcohol drinken. Een deel omdat ze het

jou dat je bijvoorbeeld wel nog met de

een ontmoetingsplaats, waar ze op hun

niet willen, een deel omdat ze het niet

auto kan rijden. De drank maakt van jou

gemak kunnen zijn. Waar ze niet hoeven

meer mogen. Wegens een verslaving uit

iemand anders: je raakt het contact met

te vertrekken naar een andere plek omdat

het verleden is het voor hen heel moeilijk

jezelf kwijt. Daarom wil ik geen alcohol

ze honger hebben of enkel glutenvrije

om nog naar feestjes te gaan, omdat ze

schenken, want ik wil niet verantwoor-

zaken mogen eten. Daarom biedt ze het

voortdurend omringd worden door de

delijk zijn voor de gevolgen ervan.” Met

allemaal aan: drank, maar ook eten. Er is

alcohol die ze niet meer mogen drinken.

deze motivatie haalde Ria twee weken

dus geen tripje naar de frituur nodig: "Ik

Vaak zitten ze daardoor op hun eentje,

geleden al het nieuws. Zij heeft toen ze

wil dat de mensen zich goed voelen en

thuis, en dat is iets wat Ria wil veranderen.

jong was een vreselijk auto-ongeluk zien

als je dan de gedachte krijgt: ‘oei, ik heb

Die mensen moeten terug een ontmoe-

gebeuren in haar straat, veroorzaakt door

honger, ik moet hier weggaan’, dan is dat

tingsplaats hebben, en daar wil ze voor

een dronken chauffeur. Ria wil bijdragen

niet goed.’’ Croques, zoetigheden, soep

Ria heeft een hoop vrienden die geen

12

www.schamper.be

en spaghetti zijn daarom aanwezig, en het aanbod wordt ook nog uitgebreid. Ria

AAN ENTHOUSIASME GEEN GEBREK

wil namelijk het aanbod in het café deels

''Ik ben niet tegen alcohol en de mensen die het drinken, maar wel tegen het gevolg van alcohol.''

laten afhangen van wat mensen willen.

We mochten proeven van een gluten-

Mis je iets op de menukaart? Ria regelt

en lactosevrije frangipanetaart die even

voor je. Dat er gebakjes zijn wil niet

lekker smaakte als een ‘gewone’ taart,

zeggen dat het geen echt café kan worden.

terwijl Ria honderduit vertelde over het

Haar droom is om geen vast sluitingsuur

feit dat ze zich wil verkleden om kinderen

meer op de deur te plakken en ‘s avonds

te bedienen die een eigen plekje achteraan

laat gewoon door te doen. Er zullen dan

in het café hebben. Of over de menukaart

ook optredens gehouden worden. By the

die voorlopig nog niet definitief is en waar

way, mocht je fan zijn van het servies of de

we gerust zelf toevoegingen aan mogen

inrichting van het cafe: de meeste spullen

doen. Over de vele gezelschapsspelletjes

die gebruikt worden zijn te koop. Maar

die ze aanbiedt. En over het feit dat haar

maak je geen zorgen: ze heeft de meeste

café ook als tweedehandswinkel fungeert.

spullen uit voorzorg extra ingekocht,

Maar het is vooral haar visie die ervoor

zodat ze niet opeens zonder leuke koffie-

zorgt dat we met een blij gevoel weer naar

kopjes komt te zitten.

buiten gaan. Maar of we nu minder voor alcohol zullen kiezen? Dat is maar de vraag.

BELGIË & ALCOHOL DOOR SILKE DE PRAITERE, ELINE VALK, LOÏS SAVAT

WE HEBBEN EEN ALCOHOLPROBLEEM

wat de balans in de nieuwe richtlijn verklaart. Nu horen we sommigen denken: "huh, tien glazen,

"We drinken met z'n allen te veel", klonk het

da’s een gemiddeld avondje in de Overpoort?" En

de afgelopen weken meermaals in de nationale

laat nu net dat een pijnlijke bevestiging zijn van

media. Het VAD (Vlaams expertisecentrum

de aard van het probleem: alcohol zit zeer diep

voor Alcohol en Drugs) heeft eind november

ingeburgerd in onze cultuur. Dat geldt trouwens

de alcoholrichtlijn aangepast: de drempel-

niet enkel voor studenten. Zo’n tien procent van

waarde is nu tien glazen alcohol per week.

de Vlaamse bevolking heeft een problematisch

Deze richtlijn lag eerst op 21 glazen per week

alcoholgebruik, waarvan opvallend meer mannen

voor mannen en 14 voor vrouwen, maar

dan vrouwen.

die is nu dus voor beide geslachten drastisch

verlaagd. Het advies is ook om de alcoholconsumptie te spreiden over meerdere dagen en het

ALCOHOLRICHTLIJN

inlassen van alcoholvrije dagen. Het verschil tussen mannen en vrouwen was er voordien

Tenslotte dan toch nog een lichtpuntje na al deze

niet zonder reden. Vrouwen lopen namelijk

negatieve berichtgeving over alcohol: er werden

meer risico op lichamelijke gezondheidspro-

linken gelegd tussen een stof in tequila, genaamd

blemen op lange termijn, zoals borstkanker.

agave tequilana, en het voorkomen van osteoporose

Mannen hebben echter een verhoogde kans op verslaving, verkeersongevallen en kwetsuren,

onderwijs

(botontkalking). Er zijn dan toch nog mogelijkheden tot verantwoord drinken. Cheers!

13

“HET IS UTOPISCH TE DENKE INTERVIEW MET SASKIA VAN NIEUWENHOVE

Saskia Van Nieuwenhove werd na de tragische dood van Jordy zowat gekatapulteerd tot gezicht van de jeugdzorg in Vlaanderen. Als ex-instellingskind bevecht ze de klok rond alle onrecht tegenover kinderen.

Wij konden haar spreken in haar stamcafe, Achturenhuis in Ledeberg.

DOOR LAURA MASSA

FOTO’S DOOR SHAUNI DE GUSSEM CARTOON DOOR SOPHIE STAQUET

Van Nieuwenhoves gsm staat geen moment stil. Ook wanneer

FEELGOODSHOW

wij binnen komen, is ze druk in de weer met mensen die haar hulp of goeie raad willen. Zonet sprak ze nog met een moslima

In haar blog bekritiseerde ze laatst ook Rode Neuzen Dag

die verdacht wordt van betrokkenheid bij een terroristische

(sic, het is VTM), dat sinds vrijdag het Sint-Pietersplein siert. Op

aanslag, terwijl ze gewoon al jaren werkt in een rusthuis. Van

zich een mooi initiatief, maar toch stuit de spektakelshow Van

Nieuwenhove denkt dat het om naamsverwarring gaat, “maar

Nieuwenhove sterk tegen de borst. “Het feit dat de commer-

tegelijkertijd is dat kind van die dame wel geplaatst, sinds

ciële oproep iets doet rond bewustwording is perfect, maar die

september.” Op de tijd dat wij het gesprek voeren, hebben weer

commerciële toets met showgehalte is niet normaal.” Ook het

drie onbekende mensen haar gecontacteerd. Dat ze daarbij geen

platform dat de media hen biedt stelt ze danig in vraag. "Politici

blad voor de mond neemt, is snel duidelijk.

komen met gemak een check uitdelen die ze eerst ingetrokken

14

www.schamper.be

EN DAT IEDEREEN MEE KAN” en daarbij het discours regulariseren. Als

moeten er zijn. Een voorziening moet

ze vrouwenzaken en racisme overbodig

verantwoorden waar het geld naartoe

vinden, vinden mensen dat ze zich dat ook

is gegaan. En een kind heeft er recht op

allemaal maar kunnen permitteren."

om later zijn of haar dossier in te kijken.

Die

VERMARKTING VAN DE ZORG

twee

factoren

maken

adminis-

tratie noodzakelijk. Maar wat men nu methodisch doet, gaat mijn grenzen

In het hulpproces schuilt heel vaak

bureaucratie.

“De

balans

zit volledig scheef”, zucht Van Nieuwenhove. “Als je Jordy optelt in administratieve uren, dan zal de

"Vroeger waren opvoeders opvoeders, vandaag vullen ze papieren in."

instelling kunnen bewijzen dat ze veel tijd in hem hebben gestoken.

Maar waar is de menselijke tijd naartoe?

te boven. Ik heb geen methodieken

Ook al past iemand niet meer in een hokje:

nodig om Jordy’s verhaal te analyseren.

als je signalen krijgt, luister je toch? En

Vroeger waren opvoeders bijna heel

dat heeft Jordy gedaan. Hij heeft sms’en

de tijd opvoeders, vandaag vullen ze

gestuurd." (Verbeten) "Ik slik het niet meer.

papieren in.”

Ik ben zowat het boegbeeld geworden van die zin, maar ik voel mij eigenlijk maar

AFSTANDSNABIJHEID

een kleine pion. Ik kijk op naar de mensen die al jaren in de jeugdzorg werken. Je

Zorgt de vermarkting ook voor interne

kan je afvragen: 'waarom roepen zij niet?',

verharding in de zorg? Dat denkt Van

maar zij zijn natuurlijk afhankelijk van

Nieuwenhove wel. "‘Afstandsnabijheid’

hun werkgever. Als die mensen hun mond

wordt er bij die mensen in gestampt.

open doen in de media, zijn ze gegaran-

Je mag niet te betrokken geraken. Ik

deerd hun job kwijt. Maatschappelijk ben

ken zelfs een vrouw die na negen jaar

ik ook ontgoocheld dat Jordy's verhaal al

werk met vluchtelingen werd ontslagen,

gepasseerd is. Maar gisteren heb ik met

omdat ze hen na haar uren nog eten ging

een aantal van de hulpverleners gesproken

geven. Hoe kan je nu iemand ontslaan

en het doet mij deugd dat ze het niet

omdat die te betrokken is? Nee, alles moet

vergeten zijn. Het werk in de zorg is pure

marktefficiënt zijn, klinkt het dan." Een

hadden. In interviews wordt hen geen of

waanzin geworden”, besluit ze.

gevolg daarvan is dat mensen dan ook

nauwelijks weerwerk geboden. Het feit dat

Als voorbeeld haalt ze haar eigen jeugd aan.

geen waardering meer krijgen. "Thuis

zij gevraagd worden en dan nog komen,

“Toen ik werd geplaatst, was ik gewoon

zit een opvoedster die zich schuldig voelt

vind ik propaganda.” Daarnaast vindt ze dat

een kind in nood. Ik kreeg eten, drinken

over Jordy, terwijl zij de laatste is die in

het hele preventieve luik rond geestelijke

en mensen vroegen hoe het met mij ging.

mijn ogen zich schuldig moet voelen.

ziekten bij jongeren wordt genegeerd.

Vandaag vullen de medewerkers eerst 20

Tijdskrediet en mantelzorg worden veel

“We zitten in een maatschappij die geleid

uur contextbladeren in. Het is gewoon

te weinig ondersteund. De mensen die

wordt door een populistisch discours. We

ridicuul."

een burn-out krijgen, zijn vaak mensen

beseffen niet genoeg dat politici juridische

Toch pleit ze niet voor anarchie in het

die tegelijk werken en deze maatschap-

quatsch vertellen in quotes en slogans

systeem:

pelijke zorgen op zich nemen. Die

onderwijs

“Controle

en

transparantie

15

burn-outregelgeving is daarbij slechts

mag geen excuus zijn dat de overheid

pleisterwerk. Het is een gevolg van het

verzaakt aan bepaalde middelen. Ik vind

beleid dat gevoerd wordt.”

dat we allemaal bewuster naar ontmoe-

“De zorg is een kluwen van verant-

tingsplaatsen in de buurt moeten gaan.

woordelijkheid en controle die ook

Binnen de wijk moet je contacten leggen,

aansprakelijkheid becijfert”, vertelt Van

en oog hebben voor je buren. "Wij kijken

Nieuwenhove. “Het gaat er niet om een

er soms van op dat een oude man pas na

schuldige als mens aan te duiden, maar

acht weken wordt gevonden. Wat zijn

wel om de fouten van het systeem aan te

we met die verontwaardiging als we er

kaarten en aan te pakken. Ik heb op 11

niet in slagen onze eigen buren nog te

september niets anders gehoord dan dat er

kennen? Ik denk dat het een combinatie is

middelen tekort zijn. En dat is uiteraard

van ieders bewustwording, en anderzijds

zo. En dan worden er middelen beloofd,

een voorziening vanuit de overheid die

maar er is eigenlijk niets veranderd. Ik

projecten ondersteunt die de mensen

kan u meenemen naar de hoek van het

willen. Het feit dat we bijvoorbeeld in

plein hier. Daar kraakt een 19-jarige die

gevangenissen nog altijd met een oude

zijn hele leven in de kinderpsychiatrie

infrastructuur werken, zegt voor mij

heeft gezeten een pand. Hij mag geen

genoeg. Onze gebouwen moeten mee

huurcontract afsluiten, noch een bankre-

evolueren."

kening openen want hij staat onder bewindvoering. De instelling zegt dat hij

dan moet je ingrijpen. Die mama of papa

RETORIEK VAN RECHTS

zijn afspraken niet nakomt, maar dàt is net

Ideologisch mag men wel zeggen: we

één van zijn problematieken. Zo iemand

De retoriek van iedereen die werkt, vindt

geven ze dan de straat als sanctie."

Van Nieuwenhove duidelijk larie en apekool. “Het is utopisch te denken dat iedereen mee kan. Ik

SOCIALE COHESIE

word dan direct als links en anti Maar niet alleen structureel moeten

bestempeld, maar ik ben helemaal

er

niet links en anti. De politici

aanpassingen

komen.

Buurtini-

hebben wij maatschappelijk te dragen. halen de profiteurs eruit, maar zij zijn echt

"Ik voel mij eigenlijk maar een kleine pion."

tiatieven kunnen de sociale cohesie

hebben mij daar geplaatst. Sommige ouders

maar een fractie.” De administratie is voor

volgens Van Nieuwenhove ook danig

kunnen het gewoon niet. Wij denken

sommige mensen gewoon te zwaar. En de

versterken "Natuurlijk moet het vanuit

direct: 'hoe is het met het kindje?' Maar er

hoop wordt ook ontnomen. “We moeten

de maatschappij ook komen, maar dat

zijn ouders die die logica niet hebben, en

naar een maatschappij waar welzijn opnieuw iets betekent. Een instelling als gezinsvervangend tehuis. Ter Muren is nu een begeleidingstehuis, maar dat dekt de lading niet. We moeten die woorden weer correct op de kaart zetten. OCWM is een dienstbetoon aan de mensen. Voor kinderbijslag moet je een hele voorgeschiedenis van vragenlijsten invullen.

Iemand die aan het einde van zijn Latijn zit, kan dat niet. We moeten naar een hulpverlening op maat van de persoon, in plaats van hem door de molen van de analyse te halen. Zo zouden we veel meer mensen terug op de rails kunnen zetten.”

16

www.schamper.be

column Psychisch is

naar

van Rode

lijden

"Daarenboven lijkt het alsof

aanleiding

alles wat we doen dan ook nog

Neuzen

eens ‘super ' of ‘toppie’ moet

Dag een hot topic in

Vlaamse contreien om het thema bespreekbaar te maken. We kunnen ons

zijn voor we iets de moeite waard vinden om te vertellen"

enkele vragen stellen bij de manier

stilzwijgend gegeven waarbij je aanvoelt dat je

waarop de doorsnee mens de dag van vandaag in het

best je lippen op elkaar houdt, omdat je anders de

leven staat en hoeveel ruimte er is om te vertellen

‘social weirdo’ bent. We zijn er: de ongeschreven

hoe het met je gaat. Het moet gezegd, we zijn met

ALL THE SMALL THINGS

DOOR SOFIE SCHIETECATTE

regels in de maatschappij die ons eraan herinneren

veel die deze bol bewandelen. Begin 2016 waren we

dat we individualistische wezens (geworden) zijn.

met 7.39 miljard en elke dag komen er zo’n 209.000

Op de trein: "liefst niet naast mij komen zitten als

zielen bij. We voelen het allemaal, er is gewoon

er nog andere zitjes vrij zijn, merci." In de lift: een

steeds minder plaats. Op straat, in het verkeer, in

allegaartje vreemden die enkele verdiepingen naast

de winkel en je moet je als fietser in Gent door het

elkaar staan en staren naar de deur die elk moment

verkeer en de mensenmassa wurmen. Bovendien is

kan opengaan, wat wel een een eeuwigheid lijkt te

er ook steeds minder plaats in ons hoofd. Stilstaan

duren: "awkward". Op toilet: "niet in het kotje naast

bij de zaken van alledag en reflecteren over waar

mij komen zitten, ik wacht wel met pipi doen tot

je op dat moment mee bezig bent, is zo moeilijk

je weg bent" #schaamtelijkprotjeoptwc. We rijden

geworden. Alles moet vooruitgaan en men wil

nog liever naar de nachtwinkel dan een beetje koffie

slechts wachten als men er tijd voor heeft. Daaren-

bij de buren te gaan halen, "hulp vragen...wie doet

boven lijkt het alsof alles wat we doen dan ook nog

da nu? " Gentlemen's agreement, mijn gat! ’T is zo

eens ‘super ' of ‘toppie’ moet zijn voor we iets de

jammer, denk ik dan, want wat kan het fijn zijn

moeite waard vinden om te vertellen en we onszelf

een willekeurige persoon gewoon "goeiemorgen" te

vervolgens wijsmaken dat we goed bezig zijn. Maar

wensen op de fiets. Helaas wordt de altruïst steeds

is dat wel zo? We gedijen zoetjesaan op een roze

eenzamer en eenzamer. En wat met de kleine

wolk van verwachtingen en wanneer deze niet

geneugten des levens? Het Amélie Poulain-gewijs

stroken met de vaak o zo grijze realiteit worden

breken van de suikerlaag van de crème brûlée met

we overspoeld door emoties en gevoelens. "En

je petite cuillère, het opmerken van de straatmu-

dan? Wat nu gedaan?" Moest het alreeds vintage gegeven van 'betrokkenheid op elkaar' nog steeds allom aanwezig zijn, zouden we het veel minder

zikant en hem bewonderen om zijn durf en kunde

en belonen met wat nikkelen klutters. We leven zo

jammerlijk weinig in het hier en nu, dat wat we nog

lastig hebben om ons goed in ons vel te voelen. Het

moeten doen, neemt echter steeds de bovenhand en

idee dat je je buur kan aanspreken over het feit dat je

zorgt voor bérgen stress. Tip: probeer eens op te

net een rotdag achter de rug hebt of je misschien

staan en al gewoon blij te wezen dat het zonnetje

wel een lastige periode doormaakt, omdat je hond

schijnt. Het zou ons leven zoveel rijker maken: ‘All

net gestorven is. Uitzonderlijk.

the small things’, de mannen van Blink-182 wisten

Op openbare plekken voel je ’t zeker, een

onderwijs

het immers al in het jaar 2000.

17

INTERNATIONAAL

FIDELS FAVORIET

EEN INTERVIEW MET RAÚL CASTRO Fidel Castro's overlijden heeft heel wat teweeg gebracht. Bittere tranen werden geplengd. Vier woorden lange tweets de wereld ingestuurd. En ik zocht en vond Raúl Castro's telefoonnummer. Relaas van een aangrijpende elegie.

DOOR MAARTEN BOUSSAUW

Hallo, spreek ik met Raúl Castro?

"WAT? Weer zo'n kapitalistisch zwijn dat zijn medeleven komt aanbieden? Ik ben het beu godverdomme. Beu zeg ik u.

Na jarenlang voor paria's van de wereldpolitiek te zijn versleten zijn we opeens weer hip. Nu komen ze uit hun holen gekropen om te zeggen dat Fidel nog zo'n slechte niet was (steekt af in een onbegrijpelijk gewauwel). - rotte sigaren". (stilte) Raúl? Raúl?

"Sorry. Ja, ik mag mij eigenlijk niet meer opwinden op mijn leeftijd van mijn dokter.

Echt een aanwinst, die gast. Nochtans een Amerikaan, dat gaat normaal gezien in tegen m'n principes. Maar 't is zo'n goeie jongen. En de Cubanen kunnen het zich eenmaal niet veroorloven nóg een briljant leider kwijt te spelen. Dus spelen we op safe. Dit komt best wel niet in de openbaarheid. Met wie spreek ik eigenlijk?"Met Maarten van Schamper, het studentenblad van de UGent, in

België. Ik vroeg me af of ik u enkele vraagjes zou mogen stellen.

"Gent zegt u? Is dat die stad waar die dictator al jarenlang bestuurt? Die halve kaalkop?"U bedoelt Daniël Termont?

Ja, die is toch al een eindje bezig. Van 2007 heeft hij de leiding, als ik me niet vergis.

"Juist, Daniël. Die heb ik eens ontmoet op het Internationaal Congres voor Sossen in

18

www.schamper.be

2011. Een aangenaam man, dat wel. Maar

Dat was geen al te vrolijke

wat die bij momenten allemaal bazelde.

periode. (Stilte) Maar na

Ik herinner me vaag een hoop geneuzel

een paar jaar waant hij zich

over een of ander verkeersplan dat de

machtig genoeg om ons

automobilisten zou wegpesten uit het

zomaar vrij te laten (lacht).

stadscentrum. Hij leek me er nog trots op

Daar had hij toch beter

ook. Hij verzekerde me dat hij daarmee

wat langer over nagedacht.

zeker tot beste burgemeester ter wereld

Fidel en ik lieten er niet te

zou worden verkozen (bulderlacht). Wat

veel gras over groeien en

gaan ze nog allemaal verzinnen! Gelukkig

vluchtten

werd hij plots weggeroepen. Blijkbaar had

Daar

hij een dringend telefoontje gekregen van

stiltje een legertje op, met

een of andere Jeroen (Piqueur? red.), die

den Ché onder andere.

hem uitnodigde op een luxejacht of zoiets.

Ché Guevara, nog wel

Mij niet gelaten!Laat ons beginnen bij

van gehoord zeker? Een

het begin. In 1952 besloot u samen met

jaar later, in 1956, zetten

uw broer onder de wapens te komen

we met onze kameraden

tegen de dictator -

koers naar Cuba, en klaar

Tegen Batista! De schijnheiligaard! Doet

is kees. (Begint enthousiast

zich eerst voor als een links lieverdje, begint vervolgens zoete broodjes te

naar

bouwden

Mexico. we

in

en luidkeels te scanderen) Viva

la

revolución!Uw

bakken met de Amerikanen, maffia

revolutie liep nochtans

incluis. Plots moest hij niks meer weten

niet helemaal van een

van de communisten, ook al hadden die

leien dakje. Verre van

hem aan de macht geholpen. Stank voor

zelfs.

dank zeg ik je. Ik heb hem eigenlijk nooit

Kijk jongen, op bepaalde

vertrouwd. Zo'n gladde paling. Maar

ogenblikken hadden we

Fidel, met zijn groot hart, bleef herhalen

het inderdaad niet onder de markt tegen

Getuige

dat we hem een kans moesten geven. En

het regeringsleger. Maar achteraf gezien

Cubaanse bannelingen die na Fidels

wie verwacht nu ook zoiets. (Stilte) Maar

zijn wij wel met de pluimen gaan lopen.

dood aan het vieren waren in Miami.

daarna hadden we hem wel goed liggen!

Want waar zit ik nu?

Juanita

(Bulderlacht)Aanvankelijk moest u wel

Euh ... U bent ergens in Cuba, hoogst-

eveneens naar de VS.

het onderspit delven, bij uw mislukte

waarschijnlijk Havana, waar u de

Dat is allemaal uit zijn context gerukt.

aanval op de Moncadakazerne in

toegestroomde massa aan het troosten

Eigenlijk waren dat allemaal vaderlands-

Santiago.

bent?

lievende landsgenoten, die stonden te

(Windt zich op) Ik had het José nog zo

Bijna helemaal correct. Een echte Cubaan,

juichen toen ze hoorden dat Trump

gezegd, godverdomme! Hij had er op de

die kan zichzelf wel troosten. Ik bevind

verkozen was door die malloten. (lacht

vooravond zijn muil over moeten houden

me nu in m'n luxueuze ambtswoning,

tegen dat mokkel. Die idioot heeft heel wat

hartje Havana. En weet je waar Batista nu

beminnelijk) En ons Juanita, dat is altijd al

doden op zijn geweten. (Zucht) Hij was

uithangt?

Moest

tot over zijn oren verliefd op dat meisje.

Was die niet al een eindje overleden?

revolutie gaat voort, met of zonder haar.

Wil zich belangrijk voordoen, verklapt

(Grinnikt) Dat is het nu juist! Die rat

Nu enkel nog een jonge, dynamische

dan het hele aanvalsplan van de volgende

ligt al decennia lang onder de grond te

opvolger vinden. Zeg eens, zou jij het

dag. Nu, om een lang en pijnlijk verhaal

rotten. Verdiend.

nummer niet hebben van die Termont?

kort te maken: dankzij José werd de helft

Uw broer regeerde uiteindelijk meer

van onze groep afgeslacht, en Fidel en ik

dan 40 jaar over Cuba. Dat was ook

vlogen linea recta in Batista's gevangenis.

niet altijd rozengeur en maneschijn.

onderwijs

ZWART SCHAAP VAN DE FAMILIE

daarvan

Castro,

uw

de

zus,

drommen

vluchtte

het zwarte schaap van de familie geweest. altijd

dwarsliggen.

19

Maar

de

WIJS, DIE VLAAMSE SCRIPTIEPRIJ De Vlaamse Scriptieprijs wordt dit jaar voor de veertiende keer uitgereikt.

Elke laatstejaarsstudent kon zijn of haar thesis insturen. De pareltjes worden beloond met geld en eeuwige roem. Geld!

DOOR SELIN BAKISTANLI

"Het legt zichzelf wel een beetje uit. Allez,

proef die ingediend werd in academiejaar

een tendens die we al enkele jaren

de naam. Het is een prijs in Vlaanderen

2015-2016 mocht ingestuurd worden.

vaststellen. We zien maar liefst, of slechts,

voor de beste scriptie", legt een niet-er-

Maar liefst 625 afgestudeerden hebben

acht onderwijsinstellingen terug in de lijst

varingsdeskundige mij uit wanneer ik

dit gedaan. Dat zijn er zestien minder

met inzendingen. Voor een regio met

hem vraag of hij weet wat de Vlaamse

dan vorige editie, toen er 641 ingediend

veertien hogere onderwijsinstellingen lijkt

Scriptieprijs is. Eigenlijk is dit redelijk

werden, een absoluut record.

accuraat. De Vlaamse Scriptieprijs is het

Verloren generatie. De organi-

antwoord van de Vlaamse academische

satoren

wereld op de Oscars of de VMA's.

Scriptieprijs

van

de deelden

Vlaamse na

de

deadline enkele markante statistieken. 63% van de thesissen

ALTIJD (KANS OP) PRIJS

werden

ingediend

"Zijn de scripties die onze universiteit aflevert dan echt van zo'n ondermaatse kwaliteit?"

door

Brakkers moeten zich niet uitgesloten

bollebozen van het vrouwelijke geslacht,

dat een beetje karig. "Ik heb mijn thesis

voelen.

grootste

37% door mannen. Did Vlaamse Scriptie-

niet ingestuurd omdat ik niet dacht dat ik

onderscheiding is geen vereiste. Een

prijs just assume their gender?! Meer dan

voor de prijs in aanmerking kwam", legt

de helft van de scripties behandelen

een UGent-alumnus uit die 18 had behaald

sociaal-wetenschappelijke onderwerpen,

voor zijn thesis. "Ik denk dat studenten al

Afstuderen

met

minimumscore van 18 op 20 evenmin.

Elke thesis of professionele bachelor-

20

www.schamper.be

Tot de dag dat we de longlist te zien

dichter bij het grote publiek brengen en

kregen. Slechts twee UGent'ers konden

ook het werk van jonge wetenschappers,

het schoppen tot de top tien. Verder

zijnde de deelnemers, meer bekendheid te

spotten we in die top tien de Hogere

geven.

Zeevaartschool Antwerpen en de Universiteit Antwerpen, samen goed voor drie

PRIJSDUIVEN

inzendingen. Zelfs Antwerpen doet het beter dan ons! De overige vijf scripties

De Vlaamse Scriptieprijs, waar 2500

komen allemaal van de KU Leuven.

duiten mee te vangen valt, is misschien

Proficiat daarvoor, collega's. Het is dat we

het paradepaardje van de avond maar er

weten dat de onderwijsinstelling niet vermeld wordt aan de jury ...

"63% van de scripties werden

De twee UGent'ers die we in de

ingediend door vrouwen"

longlist zien zijn Kristof Jakiela en

Anne-Marie

Descamps.

Anne-Marie berekende in haar thesis de uitgaven voor gezondheidszorg

worden daarnaast nog vier andere prijzen

indien het Antigifcentrum niet zou

uitgedeeld. Iedereen die meedingt naar de

bestaan en kwam tot de conclusie dat elke

Vlaamse Scriptieprijs is ook officieel in the

euro die naar het Antigifcentrum gaat tot een besparing van 1,4 tot 4,6 euro in

JS!

running voor de EOS-prijs, de Agoriaprijs, de Klasseprijs en de Bachelorprijs. De

gezondheidszorg leidt. Kristof onderzocht

Eosprijs, en een iPhone, worden uitgereikt

de attitudes van Dove koppels die zich

aan de beste exact-wetenschappelijke

sterk identificeren met de dovencultuur

scriptie. De Agoriaprijs, vergezeld van 500

en zich bij preïmplantatie via genetische

euro en een jaaropleiding aan de Vlerick

diagnostiek

van

Hogeschool, gaat naar het creatiefste

een doof kind. Fun fact: Kristof is een

technologisch onderzoekswerk. Scripties

willen

verzekeren

oud-Schamperlid!

met een onderwijsgerelateerd onderwerp komen in aanmerking voor de Klasse-

LÜGENPRESSE

prijs en 500 euro. De beste professionele bachelorproef krijgt ten slotte de

snel het gevoel hebben dat hun thesis-

In 2002 kreeg men bij het Fonds Pascal

onderwerp te niche is en daarom geen

Decroos voor Bijzondere Journalistiek

Bachelorprijs. Bij de longlists en shortlists

moeite doen om deel te nemen." Naast de

het idee om de Vlaamse Scriptieprijs

zijn, is de UGent weer pijnlijk onderver-

relatieve scriptieschaarste vermelden we

voor het eerst uit te reiken. Zo'n drie jaar

tegenwoordigd. Zijn de scripties die onze

ook met veel tegenzin dat de KU Leuven

later was het idee gegroeid en werd het

universiteit aflevert dan echt van zo'n

vijf scripties meer heeft afgeleverd dan

concept georganiseerd door een onafhan-

ondermaatse kwaliteit?

onze Universiteit Gent. Shame!

kelijke instantie, de Scriptie vzw. Sinds

die voor deze prijzen al bekendgemaakt

2007 is Scriptie vzw een partner van de

THE ELECTION IS RIGGED

Vlaamse overheid. Deelnemers moeten

De Vlaamse Scriptieprijs wordt

hun thesis in een vlot, Nederlandstalig

20 december uitgereikt in het

Deelnemen is belangrijker dan winnen

journalistiek jasje gieten en een passende

Brusselse stadhuis. Danira

zeggen we altijd, maar is dat wel echt

titel kiezen. De inzendingen worden dan

Boukhriss zal de avond aan elkaar

waar? Met het feit dat de KU Leuven vijf

ook beoordeeld op nieuwswaarde, journa-

praten en Marble Sounds zal

thesissen meer zou hebben afgeleverd

listieke bruikbaarheid en wetenschappe-

zorgen voor de muzikale noot.

konden we nog leven. We suppor-

lijke kwaliteit. Dit alles past perfect bij de

Inschrijven kan op de site van

terden in gedachten extra hard voor de

doelstellingen die Scriptie vzw voorop-

de Vlaamse Scriptieprijs zelf.

163 inzendingen van onze universiteit.

stelt. Ze willen namelijk de wetenschap

onderwijs

21

AFSCHEID VAN EEN VRIEND Prof Kristiaan Versluys is op 30 november met emeritaat gegaan. Zijn afscheidsfeest is een halfuur te laat begonnen, maar dat maakte de organisatie goed met een dikke dosis ambiance. De dienst Onderwijsaangelegenheden had zelfs wat liedjes ingestudeerd. Beter dan het GUK, verdomme.

Hiermee laat hij de zetel van directeur Onderwijsaangelegenheden over aan prof Ilse De Bourdeaudhuij. Concreet betekent dit onder meer dat zij degene zal zijn die de gesprekken met de studenten zal voeren over de hervorming van het academiejaar. Het zal spannend worden.

DAAR GAAN ZE Wie op 23 november langs Stalhof passeerde kon een waslijn zien hangen tussen Home Vermeylen en Home Fabiola, het werk van vier enthousiaste schachten. De waslijn was opgespannen tussen het dak van Home Fabiola en de keuken van het achtste verdiep van Home Vermeylen, op zo'n 25 meter hoogte. "We hadden in totaal 120 meter touw ter beschikking", legt Maxim Vandycke uit. Hij heeft naar eigen zeggen het voortouw genomen (pun intended). "Vanuit

elk gebouw hebben we 60 meter touw laten vallen. In de tuin van de Vermeylen hebben we de uiteinden dan aan elkaar gebonden en er was aan gehangen. Daarna hebben we het geheel opgespannen door aan de andere uiteinden van het touw te trekken." Dat we hier zelf nog niet op zijn gekomen!

Zowel de schachtentemmer en de praeses waren enthousiast zegt Maxim. De permanentiedienst iets minder: nog geen halfuur later was het touw al weg. No way dat de was toen al droog was!

DOOR SELIN BAKISTANLI

22

www.schamper.be

ONZE PASSIE IS

FOTO

THE LIGHT BETWEEN OCEANS Derek Cianfrance

OMDAT

5 CINEMA’S + FILMCAFÉ Auteurs- en wereldfilms in de beste omstandigheden.

Digitale cinema in een uniek kader en een gezellig filmcafé met ‘coole’ drank en muziek.

Studio Skoop | Sint-Annaplein 63, 9000 Gent | Tel: 09 225 08 45 info@studioskoop.be | www.studioskoop.be | volg ons op onderwijs

en 23

24

www.schamper.be

onderwijs

25

WETENSCHAPSKORT

DOOR ROXANNA DELEERSNYDER

BOBBY, BEGRIJP JIJ MIJ? 'Mijn hond begrijpt mij echt': velen gebeurt). Bovendien zouden positieve, hebben het gezegd, maar weinigen lovende

woorden

hetzelfde

effect

hebben het geloofd. Misschien onterecht hebben op je viervoeter als belonings- zo blijkt uit een recente studie van snoepjes. Het onderzoek werd uitgevoerd de Eotvos Lorand Universiteit van op dertien honden die getraind waren Budapest.

De

onderzoekers

beweren om zeven minuten lang stil te liggen

dat honden meer dan duizend woorden in een MRI-scanner. De Hongaarse kunnen onderscheiden en ook begrijpen. wetenschappers hopen in de toekomst ook De honden zouden de linkerhemisfeer meer te weten te komen over de manier gebruiken om de woorden te verwerken waarop honden zinnen en verschillende en de rechter om de intonatie te stemmen interpreteren. Let dus maar op

“I KNOW WORDS, I KNOW THE BEST WORDS”

interpreten (net zoals het bij de mens ook met wat je zegt in het bijzijn van je hond!

VERVALDATUM 3016

“ONS HET ‘N LEK HIER”

The one and only Stephen Hawking

tegen 2020 zal dalen met 67%, dat het op

(aka Eddie Redmayne in ‘The Theory of

de Noordpool dit jaar 2,2°C warmer is dan

Everything’) heeft onlangs voorspeld dat

vorig jaar, dat het zeeijs zou verdwijnen

de mensheid niet langer dan 1000 jaar kan

in 2030 en dat er een groot tekort aan

blijven leven op Aarde. De wetenschapper

drinkbaar water zal zijn in 2050. Volgens

is vooral sceptisch over de technologische

Hawking is de enige oplossing een andere

ontwikkelingen, de grote klimaatsveran-

planeet vinden en daar van nul beginnen.

deringen en het risico op een nucleaire

Hij gaf het advies om ‘meer naar de sterren

oorlog. Velen vonden het overdreven,

te kijken in plaats van naar onze voeten’.

maar anderen denken dat het zelfs sneller

Pak dus alvast je valiezen voor Mars en

zal eindigen! Uit rapporten blijkt dat het

begin snel aan die bucket list, want je weet

aantal wilde dieren dat op Aarde leeft

maar nooit!

HACKING FOR DUMMIES Vroeger moest je misschien een briljante

opgenomen worden via een koptelefoon

computernerd zijn om te kunnen hacken,

of oortjes. De kwaliteit is niet fantastisch

maar dat is nu verleden tijd. De Israëlische

en hangt af van de soort koptelefoon

Ben-Gurion Universiteit heeft ontdekt

die je gebruikt, maar het werkt wel! In

dat het heel simpel is om een koptelefoon

het experiment konden ze gesprekken

te veranderen in een microfoon en zo

opnemen tot op zes meter van de computer

gesprekken op te nemen. De malware die

en vervolgens de bestanden comprimeren

ze bestudeerd hebben, geeft de audiochips

en versturen via het internet. Deze chips

in je computer de opdracht om de line-in

zitten zowel in software van Microsoft

(de microfooningang) om te wisselen

als van Apple en het kan daarom iedereen

met de line-out (de koptelefooningang).

overkomen. Als je dus dacht dat je safe

Op deze manier kunnen gesprekken

zat met je afgeplakte webcam, heb je het

“INGEWIKKELDE APPARATUUR”

mis!

26

www.schamper.be

ULTIEME TIPS OM DIT ACADEMIEJAAR TE OVERLEVEN Nog 200 dagen en het is opnieuw zomervakantie, hoezee! Tijd om een aftelkalender te starten. Of misschien is het eerder tijd om je levensstijl een beetje aan te passen, als je nog steeds van plan bent om de volgende zomervakantie te halen (al dan niet met een strak zomerlijf).

DOOR SILKE DE PRAITERE

1. Alles begint met het ontbijt! Of het nu die pita was die je om 2u ’s nachts verorberde, of een boterhammetje met choco: zorg dat je maag toch enigszins gevuld is om de dag te starten. Sta je op met een kater?

Gooi er dan een eitje tegenaan, dat schijnt te helpen.

2. Draag teenslippers in de gemeenschappelijke douche. Je spaart er een hoop wratten mee uit en die verdomd lange haren van je kotgenote zitten niet rond je tenen geplakt. Bovendien glibber je net iets minder hard rond, want met je staartbeen op de doucherand vallen is geen pretje) 3. Doe af en toe eens moeite om te kijken wat er achteraan in je koelkast geplakt zit: die vieze geur op je kot kan een oorzaak hebben!

4. Je lever moet anderhalf uur uitrusten per glas alcohol dat je in je maag giett. Stop maar met uitrekenen, ik heb het al voor je gedaan: met twee dagen slaap is je lever weer in orde. Want zoveel tijd heb je als student natuurlijk, ha ha.

5. Zorg ervoor dat je altijd extra fietslichtjes in je tas hebt zitten. Met die uitgespaarde boete kan je je een hele avond vrolijk gaan bezatten. En de automobilisten zien je ook beter fietsen als je met kapotte remmen op de Jozef Plateaustraat naar beneden sjeest.

6. Op je kot aangekomen na een leuke nacht? Als je nog in staat bent om een glas water te drinken: doen! Het helpt om je dehydratatie van al die alcohol tegen te gaan en je kater nét iets minder erg te maken.

7. Naar ’t schijnt moet je je blote voet op de koude vloer zetten als je straalbezopen op je kot komt.

Als je dan in slaap valt (of ligt te woelen), dan weten je hersenen dat die draaiingen in je hoofd niet echt zijn. En laat dat nu helpen tegen de misselijkheid. Die onderkoelde voet en onmogelijke slaappositie moet je er dan wel bijnemen.

8. In veel lijstjes komt ‘seks’ voor als remedie tegen alles. Je wordt er vrolijk van en vergeet die kater gewoon vanzelf. Voor eventjes toch.

wetenschap

27

"WE WILDEN DE WERELD VERANDEREN" INTERVIEW MET PETER PIOT

"Waarom zou een virus zich iets aantrekken van de seksuele oriëntatie van de mens?"

Professor Peter Piot was onlangs in Gent en werd als een rockster onthaald.

Hij mocht de Amnesty International Leerstoel 2016 in ontvangst nemen en gaf een geslaagd gastcollege. In zijn drukke agenda had hij een halfuur vrij voor een gesprek.

DOOR SELIN BAKISTANLI

FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

Piot liet tijdens het interview vallen dat hij geen ochtendmens is.

toen hij, samen met een team van dokters en wetenschappers, als

Geloof me, ik ook niet. Toch waren we stipt om 9u30 aanwezig

eerste onderzoek deed naar het ebola-virus. “Het was niet zozeer

in het fancy Hotel Reylof, een van de mooiste in Gent, waar hij

het ontdekken van het virus, maar het ontrafelen ervan”, zegt hij

logeerde tijdens zijn verblijf. Laten we eerlijk zijn: eender welk

bescheiden. “We deden gewoon onze job en toevallig was dat

ander hotel zou te min zijn voor deze indrukwekkende man.

het resultaat.” Ik was al blij toen ik op mijn twintigste de werking van onze wasmachine ontrafelde.

PIO(T)NIER

Prof Piot heeft ook enkele belangrijke bijdragen geleverd in het onderzoek naar aids. Hij besteedde aandacht aan de manier

Zijn naam klinkt je misschien niet bekend in de oren, maar zijn

waarop het overgedragen werd en stelde vast dat dit ook hetero-

palmares is er een om ‘u’ tegen te zeggen. Amper 27 was hij,

seksueel kon. “Het dogma was dat het een homoziekte was. Ik

28

www.schamper.be

begreep niet waarom een virus zich iets

en zijn ze beschermd. Er is dikwijls een

Gent fantastisch geklommen is. In de

zou aantrekken van de seksuele oriëntatie

spanningsveld tussen individuele rechten

internationale

van de menselijke gastheer. Voor een virus

en het beschermen van de maatschappij.

er vaak competitie. De wetenschap is

is het belangrijkste doel het eeuwig leven

Voor dit spanningsveld is geen absoluut

tegenwoordig zeer geglobaliseerd, en de

hebben. Wij hebben als eerste aangetoond

antwoord. Daarom heb je veel disciplines

UGent is regelmatig de beste Belgische

dat je er ook iets tegen kon doen, bijvoor-

nodig als je een gezondheidsprobleem wil

universiteit. Vroeger was dat altijd de KU

beeld door condooms te gebruiken.”

aanpakken: juristen, ethici, microbiologen,

Leuven.” Allemaal mooie woorden, maar

politieke wetenschappers enzovoort. Het

dit was niet de beweegreden voor Piot om

zijn niet alleen de doktoren die het gaan

in Gent te komen studeren: “Ik heb niet

oplossen.”

in Leuven gestudeerd omdat ik dan op

LEVENS REDDEN MET PRIORITEITEN

universitaire

wereld

is

kot zou moeten bij mijn grootmoeder en Er bestaat geen geneesmiddel voor aids, noch voor ebola. De redenen hiervoor

die zou mij heel hard controleren.” Prof

VOORUITGANG EN DISCRIMINATIE

Piot vertelt ook in geuren en kleuren over

verschillen echter fundamenteel. Er is een

zijn kot aan de Korenlei. Momenteel is

markt geneesmiddelen voor aids, maar de

Piot is vanuit de VS naar Gent afgereisd

dat een chique buurt, maar toen was het

wetenschap staat nog niet ver genoeg om

om de Amnesty International Leerstoel in

daar bouwvallig, inclusief steunbalken om

dit complexe virus te ontcijferen. Voor

ontvangst te nemen. Deze wordt jaarlijks

te voorkomen dat de huizen instortten en

ebola is er geen markt, noch financieel,

uitgereikt aan mensen die zich verdien-

over last hadden van een stinkende Leie.

noch in het aantal ebolapatiënten. Toch

stelijk hebben gemaakt op vlak van

Hij heeft mooie herinneringen aan zijn

is er een vaccin dat er is gekomen door

mensenrechten. Bij het horen van de lijst

studententijd. “Ik heb hier nog veel

onderzoek dat gefinancierd werd door

van zijn voorgangers die eveneens deze

vrienden. Ik ben gisterenavond nog

defensie en de strijd tegen bioterrorisme

leerstoel hebben gekregen, benadrukt

in de VS en Canada. “Dit is de realiteit: we

hij zijn bewondering voor mensen

moeten levens redden, maar we moeten

die strijden voor mensenrechten in

ook prioriteiten hebben. Voor dementie

moeilijke omstandigheden. “Ik geef

is er bijvoorbeeld nog steeds geen

hier een speech en zeg dat mensen-

behandeling. Mocht ik in een imaginaire

rechten belangrijk zijn, maar ik kan

wereld moeten kiezen voor een medicijn

eender wat zeggen. Ik kan de regering

tegen dementie of tegen ebola, dan kies

aanvallen enzovoort. In veel andere

ik die tegen dementie want veel meer

landen gaat dat niet. Door zijn werk

mensen gaan hiervan profiteren”, probeert

rond aids is prof Piot zich actief beginnen

een pintje gaan drinken. Mijn stamcafé

prof Piot de situatie te schetsen.

bezighouden met mensenrechten. “Ten

bestaat helaas wel niet meer: ’t Keetje in

“Voor ebola heb ik gewerkt aan een

eerste omdat ik hier veel discriminatie heb

de Sint-Pietersnieuwstraat tegenover het

mechanisme waarbij verschillende landen,

gezien, tegen mensen die besmet waren

rectoraat (waar nu de Backstay Bar zit,

industriën, ngo’s en stichtingen bij elkaar

met Hiv, maar daarnaast ook tegen alles

red.). Ik was geen feester, meer een plakker.

komen om ervoor te zorgen dat de

wat te maken heeft met homoseksualiteit

We discussieerden veel, we wilden de

afwezigheid van een markt geen bezwaar

en drugs. Ten tweede is er ook een grove

wereld veranderen. Daarom ken ik veel

of hinderpaal is om vaccins te ontwik-

schending van de mensenrechten bij

mensen van de Rechten en de Politieke

kelen.” Hij legt ook uit dat overheden soms

de toegang tot medicamenten. Toen er

Wetenschappen. De Geneeskunde deed

maatregelen nemen die nutteloos zijn bij

een behandeling was, was dat fantastisch

dat niet, zij fuifden gewoon.” Dat hij nu

het bestrijden van bepaalde ziektes. “Men

nieuws hier. Mensen in België kregen een

zo gelauwerd wordt om zijn inzet voor

denkt vaak dat quarantaine of afzondering

behandeling, maar wat met de miljoenen

mensenrechten lijkt dus niet echt een

zullen helpen, maar je moet daar goed

mensen in Afrika die dat niet kregen?”

verrassing,

"Ik heb niet in Leuven gestudeerd omdat ik niet bij mijn

over nadenken. Soms is de oplossing heel contra-intuïtief. Hiv komt bijvoorbeeld

grootmoeder op kot wilde"

opkomen

voor

dergelijke

zaken zit in zijn bloed. “Ik ben altijd een

JEUGDSENTIMENT UIT GENT

veel voor bij drugsverslaafden die samen

beetje rebels geweest. Ik heb geluk gehad dat ik dingen heb kunnen doen op grote

spuiten. Aan hen zouden we juist meer

De Universiteit Gent is heel fier op een

schaal, maar iedereen kan bijdragen, ook

spuiten en naalden moeten geven. Zo

alumnus als Peter Piot, en de liefde is

op kleinere schaal.”

gebruiken ze elkaars spuiten niet meer

wederzijds. “Ik zie dat de Universiteit

wetenschap

29

OP HOMOTOLOGISCH ONDERZOEK "Slechts 3% geeft bloed terwijl 70% ooit bloed nodig heeft", zo luidt de noodkreet van het Rode Kruis. Een op tien mannen wordt echter van bloeddonaties uitgesloten. Zij behoren tot de risicogroep van de homomannen. Een terechte voorzorg?

DOOR NICOLAS VAN LAERE, JOLINE VERMEULEN, TIMME CRAEYE FOTO’S DOOR NICOLAS VAN LAERE

De gezondheidssector heeft er een drukke

het Rode Kruis alle homo’s over één

zelfs driedubbel zo lang als de incubatie-

periode op zitten. Van 16 tot 19 november

kam. Door hun verhoogde kans op een

periode van hiv. Hierop is de regelgeving

vond naar jaarlijkse traditie Bloedserieus

hiv-besmetting komen zij onder geen

voor heteroseksuele bloeddonors dan

plaats in het Ufo. En omdat elke reden

enkele omstandigheid in aanmerking

ook gebaseerd: in de vier maanden

goed is voor een feestje, vierden we op

voor bloeddonaties. Onze redactie bewijst

voor de bloeddonatie mogen zij geen

1 december Wereldaidsdag, om de 37

echter dat ze niet stuk voor stuk onvoor-

nieuwe sekspartner hebben. Waarom

miljoen mensen die kampen met de soa in

zichtige sletjes zijn. Met de negatieve

homoseksuelen twaalf maanden moeten

de kijker te zetten. Aangezien het risico

resultaten van een soa-test in de hand

wachten, blijft voor de arts zelf ook een

op soa’s bij bloeddonaties erg gevoelig

trokken we richting het donorcentrum

raadsel. Hij vermoedt dat hier ook wel

ligt, was dit het ideale moment om deze

in de Sint-Pietersnieuwstraat waar we

verandering in kan komen. “Wait and

eens onder de loep te nemen.

bloedserieus de vraag stelden of homo’s

see”, geeft hij ons nog mee terwijl we zijn

zelfs geen donor mogen worden indien ze

praktijk verlaten.

"CAUSE BABY NOW WE GOT BAD BLOOD"

een dergelijk bewijs kunnen voorleggen.

De arts in kwestie bevestigde wat we al vermoedden: momenteel is het nog

"SO BABY LOOK WHAT WE'VE DONE"

Het is een alom bekend feit: wat soa’s

niet mogelijk. Wel is er een nieuw

betreft vormen homoseksuelen één van de

wetsvoorstel ingediend waarbij homo’s

Dr. Veerle

voornaamste risicogroepen. Ondanks het

bloed zouden mogen geven na twaalf

directeur van de Dienst voor het Bloed

feit dat België op vlak van homo-eman-

maanden zonder seksueel contact. Een

Rode Kruis licht het nieuwe standpunt

cipatie bijzonder hoog scoort, scheert

jaar seksuele onthouding. Een jaar is lang,

van de organisatie verder toe: “Begin dit

Compernolle,

medisch

jaar zijn de eerste studies gepubliceerd uit landen die overgeschakeld zijn naar één jaar uitsluiting voor homoseksuelen in plaats van levenslang. Uit die studies bleek dat na dat ene jaar een gelijkwaardig niveau van veiligheid te behalen is. Ik denk dat dat een belangrijke reden om de beweging te maken. En het is een geruststellende boodschap naar patiënten toe.”

"Op zich kunnen we de eerlijkheid van de

Die patiënten zijn het om wie het uiteindelijk allemaal draait. Bloed van mannen die seks hebben met mannen (MSM)

vragenlijst niet controleren"

heeft naast een hoog risico op hiv ook

- Veerle Compernolle

syfilis en hepatitis C. “Voor patiënten die

30

een grotere kans om besmet te zijn met regelmatig bloedtransfusies ondergaan, www.schamper.be

"Op chlamydia testen wij bijvoorbeeld niet" - Veerle Compernolle

"Uitgesloten vanaf één keer seks, dat was een beetje absurd" - Mark Sergeant

definitie overdraagbaar via transfusie. Op is dat telkens weer een grote angst.” Een

chlamydia testen wij bijvoorbeeld niet,”

Zo kampt 1/20 van de homomannen met

eerste methode om zeker te zijn dat het

verklaart Veerle Compernolle.

seropositiviteit. “Er zijn ieder jaar nog

bloed soa-vrij is, is de welbekende, maar

altijd zo’n Belgische 500 homomannen

niet volstrekt veilige vragenlijst. “Op zich

“Wat ik positief vind aan de nieuwe

die de diagnose aids krijgen.” Daarom kan

kunnen we de eerlijkheid van de vragen-

regelgeving is dat het uitstel voor elke

Sergeant zeker begrip opbrengen voor de

lijst niet controleren.

risicogroep gelijk zal zijn. Natuurlijk is de

maatregelen die het Rode Kruis oplegt.

regeling vooral symbolisch, omdat weinig

“Internationaal trouwens, dat geldt niet

Het enige wat we kunnen doen, is sensibi-

MSM een volledig jaar geen seks hebben,”

alleen voor België. Homomannen werden

liseren waarom deze selectie zo belangrijk

besluit Compernolle.

tot nu toe levenslang uitgesloten, vanaf

is,” vertelt Compernolle, “daarenboven is het belangrijk dat de veiligheidsgarantie van bloed opgebouwd is uit meerdere

slechts één keer seks. Dat was een beetje

"AND I DON'T THINK WE CAN SOLVE IT"

lagen.” Die tweede laag in de beveiliging

absurd.

Daarom zijn wij ook wel blij dat minister De Block aangedrongen heeft bij het

zijn labotesten. “Maar ook labotesten zijn

We spraken met Mark Sergeant, de

Rode Kruis om de normen aan te passen

niet perfect,” waarschuwt Compernolle,

beleidsmedewerker voor homomannen

naar een jaar geen seks hebben. Op die

“als je vorige week besmet bent geraakt,

bij Sensoa, om meer te weten te komen

manier wordt toch het gevoel van discri-

zal dit nog niet zichtbaar zijn in het

over hoe het gesteld is met de meest

minatie teruggedrongen.” Dat is namelijk

bloed. Dat bloed kan wel nog besmetten.

gevreesde der soa’s. “Op dit ogenblik is er

dezelfde maatregel die geldt voor hetero’s

Dit is bij ons in de laatste tien jaar niet

in België een daling van het aantal nieuwe

die wisselende sekspartners hebben. Toch

voorgekomen, maar het risico is niet nul.”

hiv-diagnoses”, vertelt hij. “Maar dat is

zal het voor homomannen die een vaste

MSM worden dus niet van bloeddonaties

het enige wat we weten. We weten niet

partner hebben nog steeds niet mogelijk

uitgesloten om financiële redenen, maar

hoeveel mensen een infectie hebben, enkel

zijn om bloed te doneren. “Je kan altijd

omdat zij gewoonweg een risicogroep

hoeveel mensen er een diagnose gekregen

wel een risico-inschatting maken van

vormen en de testen geen 100% sluitende

hebben. Soms zit er veel tijd tussen de

jezelf, maar nooit van je partner. Als

resultaten bieden. Een groep die daaren-

besmetting en de diagnose en dat is een

men dan toch met twee mannen in een

tegen geen risicovol gedrag vertoont, zijn

probleem.” De groepen met de hoogste

monogame relatie zit en één gaat vreemd,

de studenten, ook al liggen de chlamydia-

prevalenties van de ziekte zijn migranten

is de kans niet irreëel dat er toch nog een

cijfers daar heel hoog. “Niet elke soa is per

van Sub-Sahara Afrika en homomannen.

besmetting plaatsvindt.”

wetenschap

31

TALK JAVA TO ME INTERVIEW MET NILS VERBEECK

Lijkt je lief je niet aan te voelen? Zit hij tot een gat in de nacht op café?

Of weet cupido maar niet raak te schieten? Date eens een robot!

DOOR ELISE BOVENDEUR

Psychiater Nils Verbeeck was nog geen

menselijk lichaam te corporeren, dan zal

zodanig inleven in de virtuele wereld.

24 uur terug van zijn tripje naar ’t Vaticaan

men hier niet achter staan. Tegelijk is de

Ik ben gespecialiseerd in de behandeling

- hij moest er praten over seksueel

pacemaker hier eveneens een toepassing

van mensen die seksueel grensover-

misbruik binnen de kerk - en hij werd al

van - en niemand is daar tegen. We

schrijdend gedrag hebben gesteld. Op

verwacht op onze redactie. Ongetwijfeld

lopen ook met van die apparaatjes rond

zeker ogenblik werden virtuele kinder-

zal deze laatste stop een stuk verlichtender

(al wijzend naar zijn fitbit) die onze

pornografie en kinderseksrobots vanuit de

levensfuncties meten. Stel nu dat door

Vlaamse universitaire wereld voorgesteld

durend interview over robots, liefde en of

het meten van uw hartritme, uw zweets-

als mogelijke oplossing voor pedofilie. Dat

dit al dan niet een oplossing voor pedofilie

ecretie en uw pols, parameters worden

ze, indien je in een substituut voorziet,

kan bieden.

bekomen die worden doorgegeven aan

mogelijk geen kinderen meer zouden

een menselijke robot of androïde en

misbruiken. Op dat moment ben ik mij

zij die door hun artificiële intelligentie

gaan verdiepen in dit onderwerp en

kunnen interpreteren en hierdoor op je

stelde tot mijn verwondering vast dat

geweest zijn. Er volgde een anderhalf uur

Kan u uw rol eens toelichten in deze technologische evolutie rond (seks)robots? Bekijkt u het psychologische of eerder het functionele aspect?

gemoedstoestand kunnen inspelen.

Vanuit diezelfde registratie zouden ze ook kunnen merken of je

“In ons mag er dan iets chemisch gebeuren, maar het is niet die

"Als psychiater ben ik gewoon om alles te

opgewonden bent en je eventueel

benaderen vanuit diverse gezichtspunten,

trachten te verleiden en uitnodigen

namelijk biologisch, psychologisch, sociaal

tot seks. Maar als psychiater zie ik

en ethisch-filosofisch. In eerste instantie

ook de nadelen van deze verande-

staat de mens terughoudend tegenover

ringen. Sommige mensen vervreemden

Japan en Amerika hier reeds vergevorderd

nieuwe technologie. Als je zegt dat de

van de maatschappij omdat ze zich

in waren. Ik was in eerste instantie

mogelijkheid bestaat om elektronica in het

chemie die je verliefd maakt”

geschrokken en vond dat we in Europa best op voorhand eens nadenken over het onderwerp. Als we zeggen dat je in onze maatschappij geen seks mag hebben met kinderen, maar we laten wel

>NAAM: NILS VERBEECK >BEROEP: PSYCHIATER >SPECIALISATIE: ZEDENDELINQUENTEN

virtuele kinderpornografie en seksrobots toe, dan is dat een dubbele moraal.

Daarnaast weten we allemaal welk effect reclame kan hebben op ons gedrag. Er zijn studies die aantonen dat een groot deel van de mensen in eerste instantie niet opgewonden geraakt door te kijken naar kinderpornografie, maar na maanden kijken worden ze dat wel. Is er geen gevaar dat deze kinderseksrobots sommigen van kijken naar actie doen overstappen?"

32

www.schamper.be

Een vraagje over artificiële intelligentie: zal de robot kunnen beschikken over een eigen wil? Of wordt deze enkel geacht de bevelen van de eigenaar op te volgen?

word je verliefd op.

Ik bedoel, in ons mag er dan iets chemisch gebeuren, maar het is niet de chemie van de andere die ons verliefd maakt. Het is belang-

“Naar mijn gevoel is artificiële intelligentie

rijker dat je een goed

iets dat een eigen leven kan beginnen

gesprek

leiden. Nu zijn er al schaakcomputers die

dat je dezelfde interes-

kunnen winnen van de beste schakers

seses hebt. Kortom, dat

ter wereld. Dat berust niet enkel op een

de persoonlijkheid van

patroon, maar op een leerproces dat verder

de andere je aanspreekt

kan evolueren. Als er een leerproces

en dat hij of zij daaren-

bestaat op niveau van het denken, dan

boven

kan dit misschien in de toekomst ook

uitstraling heeft die je

op emotioneel niveau. We maken nu al

verkiest. Een androïde

bepaalde dingen, zoals eiwitten, zonder

kan

dat we weten wat de gevolgen kunnen

worden op basis van

zijn. Zo zou er iets kunnen ontstaan dat

alle

op zichzelf zodanig snel reproduceert dat

voor

we niet meer weten hoe we dat kunnen

zijn. Dat brengt met

stoppen. Bij die artificiële intelligentie

zich mee dat er een

weten we ook niet hoe ver dat kan gaan.

grotere

We weten bij de mens zelf nog niet wat

bestaat om een partner

dat precies is, die eigen wil.”

te vinden die aan jouw

De titel van uw bespreking is liefde en seks tussen mens en robot. Hoe kan een mens verliefd worden op een robot?

“Ik zal de vraag terugstellen. Als jij verliefd wordt op iemand anders, wat maakt dat jij daar verliefd op wordt? Je wordt verliefd op iemand omdat die je aanspreekt op een bepaalde manier. Maar als je kijkt naar de evolutie bestaat verliefdheid er sterk uit dat de andere moet tegemoet komen aan je verlangens. Iemand die jou aanvoelt, daar

"Is er geen gevaar dat deze kinderseksrobots sommigen van kijken naar actie doen overstappen?"

wetenschap

kan

de

voeren,

fysieke

geprogrammeerd kenmerken jou

die

belangrijk

mogelijkheid

wensen voldoet. Dus zie je een argument om

in het veroordelen van fantasie en het

het niet te proberen met een androïde?

veroordelen

Behalve dan dat je weet dat het een

kunnen niet verbieden dat mensen een

androïde is?"

fantasie hebben, maar we moeten het

Om terug te komen op de inzetting van kinderseksrobots bij mensen met pedofiele fantasieën: schuilt er geen gevaar in? Is het niet beter om van begin af aan te zeggen dat ze 'slechte mensen' zijn?

van

gedragingen.

We

wel verbieden om bepaalde fantasieën tot uiting te brengen. Er zijn momenteel mensen die wel pedofiele fantasieën hebben, maar toch geen feiten plegen op kinderen. Voor sommigen zouden deze kinderseksrobots een hulpmiddel kunnen zijn om hun fantasie iets meer leven in te roepen, al betreft dit slechts een kleine

“Slechte mensen? Ik zou niet zeggen

groep. Wat ik mij dan afvraag, is dat we

dat het per definitie slechte mensen

door deze kinderseksrobots toe te laten in

zijn. Slecht gedrag wil niet zeggen

de toekomst, we misschien iets opwekken

dat die mensen die het stellen slecht

dat we beter hadden vermeden. Is het wel

zijn en omgekeerd wil goed gedrag

verstandig om elke fantasie realistisch te

niet zeggen dat dat daarom goede

maken?”

mensen zijn. Daarnaast maken wij in onze maatschappij een onderscheid

33

“TE VEEL JOBS ZIJN BULLSHIT” RUTGER BREGMAN OVER GRATIS GELD “Waarom is het moedig om je zinloze job achter te laten om te doen wat je écht wil? Du-uh, natuurlijk doe je dat!” Ons werk werkt niet, vindt filosoof Rutger Bregman. “Geef mensen onvoorwaardelijk geld: dat betaalt zichzelf ruimschoots terug.”

DOOR SAM OOGHE

Help, meneer Bregman! We zijn bang voor de toekomst.

aan de vele decentrale initiatieven of het

mooiste LinkedIn-profielen en de hoogste

enthousiasme voor het basisinkomen. Het

salarissen die hun baan zinloos vinden,

“Dat is begrijpelijk. We zijn er de

zijn tekenen des tijds, het is de geboorte

afgelopen tweehonderd jaar enkel op

van een nieuwe ideologie.”

die ‘bullshitjobs’ hebben. Op basis van

vooruit gegaan, maar nu lijken we stil te staan. De brexit en Trump bewijzen dat vooruitgang geen gegeven is, dat

Over wat voor ideologie heeft u het dan?

het zo kan verkeren. Dit is een historisch

“De kern is een revolutionair

kantelpunt."

idee: de meeste mensen deugen.

dat één op drie zijn eigen werk overbodig vindt. Kijk naar marketeers: creatieve mensen, maar om te overleven moeten ze

"De EU kan binnen tien

Waar links en rechts het over

Hoe komt dat?

jaar uiteengevallen zijn"

eens zijn, is dat mensen niet te

“De klassieke politieke spelers zijn vastge-

vertrouwen zijn. Volgens rechts

roest

houd je ze in het gareel door ze

in

internationaal onderzoek weten we zelfs

verouderde

tegenstellingen:

de strijd tussen de staat en het kapitaal,

verantwoordelijkheden aan te leren en

bedrijven promoten waar ze niet achter

discussies

werkgele-

te straffen; volgens links moeten we die

genheid, enzovoort. Buiten dat bestel

zielige mensjes helpen en betuttelen. Maar

staan. (op dreef) Dat is toch volkomen

groeit een alternatieve beweging: denk

de meeste mensen deugen, ze weten wat

moeten herdefiniëren."

ze met hun leven willen doen. Geef ze de

“Door automatisering verdwijnen jobs in

mogelijkheden en je krijgt een explosie

de industrie– en landbouwsector, maar

van energie en innovatie.”

ons systeem slaagt er altijd in om banen

over

volledige

bizar! Het bewijst dat we werk radicaal

voor managers, bankiers of consultants uit

“Bullshit bestaat bij gratie van welvaart”

BANKIERS IN STAKING Daarin past uw stokpaardje: het onvoorwaardelijk basisinkomen. Waarom pleit u voor gratis geld voor iedereen?

welvaart: hoe efficiënter onze robots en industrie worden, hoe meer bullshitjobs we nodig hebben. Er is altijd wel een miljonair met jeuk op zijn rug. Het probleem is dus niet dat de werkloosheid

“Om dat te begrijpen, volstaat het om een

stijgt; het probleem is dat ons werk niet

willekeurige bar binnen te wandelen.”

meer zinvol is, dat we gewoon maar wat

Doen we dikwijls.

“Wel, als je daar de mensen wat wijntjes

34

te vinden. Bullshit bestaat bij gratie van

werken.”

Best deprimerend.

geeft en je vraagt ze of hun baan zin

“Het kan ook anders. We moeten

heeft, ga je dikwijls te horen krijgen dat

erkennen dat het de vuilnismannen

het eigenlijk niet veel voorstelt. Meer

en leraars zijn die welvaart creëren en de

nog: het zijn vaak de mensen met de

samenleving dragen. Stel dat de bankiers

www.schamper.be

ineens staken. Dat is één noemens-

recht op onderwijs en zorg mag niemand

waardige keer voorgevallen, in Ierland

tornen.”

in 1970. Weet je wat er toen gebeurde?

Helemaal niets. Als de vuilnismannen staken, is een stad binnen een aantal dagen

De berekeningen zijn toch niet bepaald rooskleurig.

ideeën. Je mag voor mij ook je bullshit-

“Die

altijd

carrière najagen, maar dit is hét moment

mensen onderhandelingsmarge en het

misleidend. Ten eerste gaat het niet

om je te engageren. Er zijn mogelijk-

nodige prestige verschaffen."

om brutokosten, maar om nettokosten.

heden voor geweldige vooruitgang, maar

Concreet zit het zo: het basisinkomen,

ook voor angst en neergang, zoals Trump

een vast bedrag, wordt gefinancierd met

bewees. Besef vooral: het kan ook hier

belastingen. Dat betekent ook dat mensen

gebeuren, de EU kan binnen tien jaar

die veel belastingen betalen, een volledig

uiteengevallen zijn. Trump en de brexit

basisinkomen zullen afstaan. Zij gaan er

leken ook lang onwaarschijnlijk.”

“Jonge mensen staan voor een dilemma:

zijn

“Verdiep je in het basisinkomen en andere

onleefbaar. Een basisinkomen zou deze

(kijkt nerveus rond) Er lezen wel studenten Handelsingenieur en Bedrijfsmanagement mee.

rekensommetjes

‘De kracht van verandering’, zeggen ze bij ons.

Heeft u nog goede raad?

er zijn twee idealen die aan je trekken.

Er is het ideaal van de kenniseconomie, van het mooi LinkedIn-profiel en de grote carrière. Die keuze is voor veel jongeren verleidelijk, gezien de materiële voordelen. Maar er is ook de mogelijkheid om te kiezen voor iets dat jij leuk vindt,

"Er is altijd wel een miljonair met jeuk

waarmee je de wereld misschien interes-

op zijn rug"

santer en beter maakt. Het probleem: een laag salaris en jobonzekerheid.”

“Die spanning zie je terug in de ‘heroïsche’ verhalen over managers die ontslag nemen en met hun spaargeld doen wat ze echt willen. Eigenlijk is het dieptreurig dat we zoiets heldhaftig vinden. Du-uh,

natuurlijk doe je wat je wil, wat zou je anders doen? In onze maatschappij is dat niet vanzelfsprekend. Het basisinkomen kan daarbij helpen.”

GEFRITUURDE PLANEET Show me the money. Als je iedereen maandelijks 1000 euro uitbetaalt, zal je toch moeten snoeien in de openbare dienstverlening en sociale zekerheid?

netto niet op vooruit, maar dat is ook niet

“Ik zeg niet dat je bang moet zijn, maar

nodig. De effecten zijn in de praktijk zo

word wakker! Wil je de generatie van de

beperkt als je zelf maar wil.”

apathie zijn, terwijl de planeet gefrituurd

“Ten tweede moet je naast de kosten

wordt en fascisme de kop opsteekt? Dit

ook de baten in rekening nemen. Neem

is hét moment om op te staan. Er zijn

armoede: in de VS kost kinderarmoede

voldoende hoopvolle aanknopingspunten;

500 miljard dollar per jaar door gezondheidszorg, criminaliteit, minder personen-

Rutger Bregman is

“Het basisinkomen is een denkrichting,

belasting, enzovoort. Til je al de armen

historicus, journalist en

niet één vaststaand idee of plan. Er bestaan

boven de armoedegrens, kost dat maar 175

schrijver. In zijn recentste

versies die de sociale zekerheid willen

miljard dollar aan basisinkomen. Armoede

boek, 'Gratis geld voor

uithollen en de samenleving vermarkten,

uitroeien kost overal maximaal 1% van het

iedereen' (uitg. De

maar ik zie het basisinkomen vooral

bbp, maar die investering verdient zichzelf

Correspondent), pleit hij

als aanvulling op de verworvenheden van

ruimschoots terug. Het probleem: je moet

voor een onvoorwaar-

de 20ste eeuw. Natuurlijk zullen toeslagen

uitgaan van een positief mensbeeld. Daar

delijk basisinkomen.

en regelingen verdwijnen, maar aan het

zijn de overheden nog niet klaar voor.”

wetenschap

35

ER ZIT MEER IN EEN LIEDJE D

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK NAAR MUZIEK, BEWEGING EN GEZONDHEID God is een dj en het IPEM laat de lammen weer lopen. Het onbekende, maar nobele onderzoekscentrum van de opleiding Musicologie doet veel meer dan Brahms en Beethoven bestuderen. Al decennialang gebeurt er onderzoek naar de relatie tussen muziek, beweging en het lichaam.

DOOR LIESELOT LE COMTE

FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

beweging en muziek. Voordien lag de focus vooral op de mentale beleving, terwijl de embodied music cognition ijvert voor meer aandacht voor de rol van het lichaam in de omgang met muziek.

Prof. Dr. Micheline Lesaffre: “Uit neurologisch onderzoek bleek dat wat je fysiek ervaart erg belangrijk is. Je lichaam is een een soort mediator tussen de signalen die binnenkomen en hoe je daar mentaal mee omgaat. We zijn gaan kijken naar hoe we dat inzicht kunnen toepassen in het domein van welzijn en revalidatie.

Er wordt in de sector al veel met muziek gewerkt, maar er is weinig fundamenteel onderzoek waar men de parameters van beweging bestudeert.”

SURFEN OP MUZIEK Het IPEM werkt nu op verschillende lijnen: enerzijds is er de tak sport en recreatie, anderzijds het domein van revalidatie. Zo ontwikkelde het IPEM op vraag van het UZ een reeks oefeningen voor mensen die kampen met de gevolgen van een herseninfarct. Dankzij een music Verscholen

tussen

balance board leren patiënten opnieuw hun

hydraulische

de artistieke praktijk, zodat publicaties

machines van het technicum ligt het

meer zouden zijn dan stoffige archief-

op het krachtenbord meten de gewichts-

Instituur voor Psychoakoestiek en

vulling. Met de spraakmakende publicatie

verdeling en geven er een sonorisatie

Elektronische muziek. Het IPEM werd

van het boek ‘Embodied Music Cognition

aan. Concreet houdt dit in dat er meer of

in 1963 opgericht als samenwerking

and Mediation Technology’ introdu-

minder ritmische ruis komt op de playlist

tussen de toenmalige BRT en de Gentse

ceerde professor Leman de theorie van de

van patiënten, afhankelijk van hoeveel ze

Rijksuniversiteit.

om

lijfelijke muziekcognitie, een model voor

uit balans staan. Een goede houding wordt

wetenschappelijk onderzoek te linken aan

onderzoek naar de relatie tussen lichaams-

juist beloond met de heldere melodie van

36

Het

de

doel

was

evenwicht terug te vinden. De sensoren

www.schamper.be

DAN JE DENKT

D

hun favoriete muziek. Welke liedjes het

experimenten te doen met dementerende

In een volgende stap gaan de onderzoekers

beste werken, is zeer individueel bepaald,

mensen. Lesaffre: “We hebben dezelfde

aan de slag met de parameters van de

maar zeker is dat de muziek niet te ritmisch

platen gebruikt, omdat ouderen met

muziek zelf. “Door hun favoriete muziek

mag zijn, want dan gaan de proefper-

alzheimer vaak angstig reageren wanneer

bijvoorbeeld sneller of trager af te spelen,

sonen meer door hun knieën buigen om

we sensoren op hen aanbrengen of een

bestuderen we of dat een invloed heeft op

mee te bewegen op de muziek in plaats

labocontext creëren met camera’s. Dankzij

het vermogen tot synchronisatie.”

van hun lichaamshouding te corrigeren.

de platen hebben we echt kunnen meten

Door naar fundamentele eigenschappen

Opgewekte muziek doet het ook beter

in welke mate ze kunnen meebewegen

van de muziek en van het lichaam te

dan melancholische melodieën. De eerste

met muziek en emotioneel betrokken

kijken, willen de onderzoekers nieuwe

reacties zijn zeer positief, maar er is nog

raken. In combinatie met video-op-

therapeutische

verder onderzoek

names kunnen we nagaan of ze effectief

kelen. Er is nog maar weinig interdisci-

nodig

voor

programma’s

ontwik-

ze

bewegen op de muziek of enkel reageren

plinair onderzoek gedaan, terwijl net dàt

definitief in een

op zaken die in de omgeving gebeuren.”

de sleutel is om toepasbare modellen te

therapiepro-

Uit de experimenten bleek dat live-per-

ontwikkelen. Door een team te vormen

gramma worden

formance een beter effect heeft dan een

met

opgenomen.

televisiescherm. Zappen naar Tien Om Te

kan evidenced based onderzoek gebeuren,

Zien helpt dus niet, alleen de echte Willy

DE BOMMA EN DE BEATS Het

is

sinecure

neurologen

en

fysiotherapeuten

aangezien musicologen geen toegang

Somers krijgt de bomma aan het dansen.

hebben tot patiënten. “We kunnen ze

Lesaffre: “De resultaten ondersteunen

niet genezen met muziek, maar wel de

onze paradigma’s van lijfelijke cognitie:

kwaliteit van leven verbeteren.”

geen

de fysieke aanwezigheid en de emotionele

om

impact daarvan speelt een hele grote rol.”

BEATHEALTH

Beathealth kadert in een breder Europees project

daarvan wordt een nummer

waarbij muziek wordt ingezet om de gezondheid en het

geselecteerd uit een database

welbevinden te bevorderen. Zowel gezonde lopers als

van zo’n 360 liedjes, zodat

mensen met Parkinson varen er wel bij. Sporters worden

de beat van het nummer

via rhythmic auditory stimulation gemotiveerd om vaker,

exact overeen komt met de

langer en beter te lopen. Door de muziek juist te kiezen

stappen.

en de beats licht te manipuleren, gaan lopers onbewust

nog

sneller lopen met kleinere passen, wat de kans op blessures

de

kan

vaak

versnellen ga je onbewust

problemen met wandelen en vertonen een assymetrie in

sneller lopen, zonder dat de

hun loopgedrag. Stappen met een metronoom heeft al een

muziek hoorbaar verandert.

positief effect op de staplengte en het armgebruik, maar

Onderzoekster

is weinig motiverend. De binnen Beathealth ontwikkelde

Buhmann: “Naast het effect

applicatie probeert de boel wat op te vrolijken. De loper

op snelheid en staplengte is

draagt rond de enkels en de torso sensoren, die via bluetooth

het motivationele aspect heel belangrijk voor ons. We

signalen doorsturen naar de smartphone. Zo weet de app

zijn nog volop bezig met de data-analyse, maar eerste

precies hoeveel stappen de jogger zet per minuut. Op basis

resultaten zien er goed uit.”

verminderen.

cultuur/wetenschap

Parkinsonpatiënten

hebben

Beathealth

heeft

extraatje:

door

een muziek

minimaal

te

Jeska

37

CULTUURAGENDA

TSAR B 18 december, Vooruit

DOOR TOM ANTONISSEN

DÉFORMATION PROFESSIONNELLE tot 19/02/2017, SMAK

CONCERT – ‘A bit like the colour of what I think a space odyssey

EXPO - Nairy Baghramian, de Iraanse beeldhouwster met

would look like.’ Zo omschrijft Justine Bourgeus, bekender

thuisbasis in Berlijn, is terug. In ‘Déformation Professionnelle’

onder haar alias Tsar B, haar single ‘Escalate’. Het is een

bouwt ze voort op haar modernistisch werk van de laatste vijftien

vergelijking die opgaat voor de rest van haar eerste EP. In geen

jaar: een periode waarin ze internationale faam verwierf met

tijd ontpopte de voormalige violiste van School is Cool zich tot

sculpturen die focussen op grenzen, leemtes en overgangen in

de revelatie van de Belgische indiescène. Na gelauwerde passages

zowel de publieke ruimte als musea. De relatie tussen lichaam

in de AB Club en op Pukkelpop staat de (nog maar 21-jarige)

en gebouw vormt steevast de rode draad in haar oeuvre. Getipt

zangeres binnenkort in Gent. Fans van Banks en FKA Twigs

als één van de 'most exciting artists in Europe' door mensen die er

kunnen op 18 december hun hart ophalen aan onheilspellende bassen, logge beats en Oosterse klanken in de Balzaal.

(in tegenstelling tot ondergetekende) effectief iets van kennen. U haast zich maar beter naar het SMAK.

JAPANESE WHISPERS

EN AVANT, MARCHE!

tot 14/01/2017, RIOT

6. 7 en 8 december 2016, Opera

TENTOONSTELLING – De Belgische fotografe Zaza Bertrand

PODIUM – In 'En avant, marche! ' (NTGent en Les Ballets C

heeft nieuw werk om u voor te stellen. Voor haar nieuwe reeks

de la B) werkten Alain Platel en Frank Van Laecke samen om

‘Japanese Whispers’ trok ze naar Japan om een speciaal soort

theater te maken rond een stukje Vlaams cultureel erfgoed: de

intimiteit en erotiek te belichten. Aangezien Japanners vaak tegen

fanfare. Centraal in het verhaal (dat trouwens in meer dan veertien

wil en dank met hun familie samenwonen in huizen waarin de

landen te zien was) staat een man die hartstochtelijk de trombone

isolatie wel eens te wensen overlaat, bestaan er zogenaamde love

bespeelde, maar zich door gezondheidsredenen tot het slagwerk

som geld enkele uren kunnen ontvluchten en écht alleen zijn.

stuk als ‘een soort instantzalf voor de ziel’. Als u wil weten hoe dát

hotels: rabuho’s . Plekken waar koppels de realiteit voor een kleine

moet richten. Wim Opbrouck, die zelf meespeelt, beschrijft het

Een expo over een concept dat in schril contrast staat met de

precies voelt: afspraak in de Opera, begin december.

traditionele en fatsoenlijke waarden van het land.

38

www.schamper.be

GAT

IN UW

De gustibus et coloribus non est disputandum. Maar een goede raad op tijd en stond kan nooit kwaad. Deze week helpen Stijn en Tine het gat in uw cultuur dicht te metselen.

DOOR SHAUNI DE GUSSEM

>STIJN DELAERE >35 JAAR >LUCHTVAARTSOFTWAREONTWIKKELAAR

TINE VAN DE VELDE< 18 JAAR< EERSTEJAARSSTUDENT< KASK

“Qua vullen van gaten in de cultuur van Wester-

"Ik vind het werk van Studio Ghibli onderge-

lingen, is het moeilijk om Juan Cole bij te houden.

waardeerd bij het grote publiek. Deze prachtig

Hij is professor in de geschiedenis aan Michigan

getekende Japanse animatiefilms zijn, en in

University en verwelkomt de rest van de wereld

specifiek die van de hand van Hayao Miyazaki,

op zijn blog ‘Informed Comment’. Ik heb soms

echte kunst. Hoewel het getekend is, zijn de

sterk het gevoel dat onze hersenen meer bezig zijn

personages echter dan wat ik ooit in de cinema al

met het wegfilteren en het in vraag stellen van de

heb gezien en ze slagen er in de Japanse cultuur

bullshit van het fata morganaland dat tegenwoordig

en fantasie perfect te laten samenvloeien. De

doorgaat voor mainstream. Dan komt daar de oase

meeste kinderfilms van tegenwoordig worden

van professor Coles blog als redding. Hij schuwt

aan de band gemaakt, dat in tegenstelling tot

volzinnen noch twitterlimieten, is gul met extra

Studio Ghibli waar het maken van film een kunst

leestips en rondt af met de oproep tot een open

is die veel tijd en creativiteit vraagt. Zij gaan er

discussie ... kortom, een format dat zelfs spreekt tot

niet van uit dat kinderen consumenten zijn die

de meest cynische geest. Met zijn schrijfsels kan

gewoon wat felle kleuren en grappige verhaaltjes

gelachen en gehuild worden tegelijk, bijvoorbeeld

willen. Studio Ghibli maakt films die kinderen

wanneer hij weer eens korte metten maakt met een

als volwaardige leden van de maatschappij

heel aantal van de sprookjes die gangbaar zijn over

beschouwd en wil opvoeden om creatieve,

"de islam", "het Westen", Putin, et al. Hij woonde

avontuurlijke mensen te worden. Daarnaast

bijna tien jaar in de Islamitische wereld, beheerst

is alles handgeschilderd en elke frame is een

een aantal van de lokale talen en blogt spontaan

kunstwerkje op zichzelf. Ik kijk deze films altijd

al eens een gedichtje van een Kahlil Gibran; een

wanneer ik zelf een beetje verdrietig of inspira-

korte bijdrage van Professor Cole maakt mijn

tieloos ben, ze geven mij altijd een geweldige

dag veel voedzamer dan luisteren naar een ronde

boost. Daarnaast vind ik ze als filmstudent ook

oeverloos gezwam over "de islam" tussen De Wever

interessant en hoop ik ooit zulke levendige

en Vermeersch, dat toch altijd ontaardt in een potje

personages en betoverende verhalen te kunnen

politieke dry humping omtrent ‘burgerschap’.”

verfilmen.

cultuur

39 www.schamper.be

SURVIVALGIDS VOOR KUNSTENAARS IN/AAN DE DOP

SPELEN ZONDER BRO Je kunt niet leven van de liefde, en van kunst nog minder. Het artistieke veld lijkt meer op een jungle waar werkloosheid en eindeloze administratie op de loer liggen. Gelukkig zijn er nog jonge waaghalzen die hun leven op het spel zetten voor eeuwige roem.

DOOR LIESELOT LE COMTE

Grafiekjes zijn leuk, of toch buiten de les Statistiek. Vorige week

enkel de manager en de boekhouder kunnen overleven in het

deed een opmerkelijk diagram de ronde op sociale media onder

artistieke milieu. De grafiek is gebaseerd op een onderzoek naar

de titel ‘Wie kan er leven van het werk in de artistieke sector?’ De

de socio-economische positie van professionele kunstenaars in

cijfers zijn koren op de molen van je papa die Kunstweten-

Vlaanderen, op initiatief van een hele rits culturele organisaties.

schappen toch niet zo’n goed idee vond. Blijkbaar is de Faculteit

De resultaten zijn niet echt een verrassing: kunstenaars moeten

Economie een betere optie voor wie een broodje zalm verkiest

verschillende jobs combineren, vallen van tijdelijk contract in

boven boterhammen met choco-van-den-Aldi, aangezien

nog tijdelijker contract en werken in onstabiele omstandig-

40

www.schamper.be

wil hij ook een ‘cultuurbank’ in leven het roepen, die microkredieten en risicokapitaal zal verstrekken aan de hele cultuursector. Waar het geld vandaan moet komen, wordt nergens vermeld.

Geld groeit tenslotte niet aan de bomen, nog zo’n wijsheid van je papa.

Wie toch nog de lokroep van de Muze hoort en ‘iets artistieks’ op poten wil zetten, volgt best deze korte handleiding.

En schaf een goede fiets aan, want de kans is groot dat je bij Deliveroo terecht komt.

1. ZOEK EEN HUIS DAT JE ONDER ZIJN VLEUGELS NEEMT Het is bijzonder moeilijk om vanuit je garage iets te verwezenlijken, tenzij je papa Coucke heet. Veel beter is om via een bestaande organisatie te werken.

Zij zullen je niet financieel kunnen ondersteunen (ze hebben zelf geen nagel om aan hun gat te krabben), maar wel materiële bijstand verlenen. Een repetitieruimte is al een godsgeschenk voor jonge kunstenaars. Zo startte Marthe

OOD

Thys, een jonge Gentse theatermaakster, bij MaTRaK, het studententheater van de Universiteit Gent. Zij krijgen een (zeer) kleine subsidie, waardoor de beginnende regisseur enige zekerheid heeft om zijn geld terug te zien. Want de kans zit er dik in dat je zelf startkapitaal moet voorzien.

Een andere optie is Minus One, dat zichzelf omschrijft als 'creatief laboratorium'. Wie de al te hippe site overleeft, kan er terecht met eender welke creatieve ingeving: muziek, film, theater, dans, foto, performance, expo, festival, feest … Het

heden. Uit liefde voor de kunst verrichten

vehikel waar beginnende artiesten amper

fijne is dat een toonmoment niet per se

ze een hoop onbetaald werk en durven ze

hun weg in vinden. Minister Sven Gatz

hoeft: je krijgt er ruimte om te experi-

te weinig op hun strepen te staan wanneer

beloofde alvast om werk te maken van

menteren en ideeën uit te werken.

de facturen binnenlopen. Het Kunstende-

een tax shelter voor podiumkunsten. Via

Wie vanaf nul begint, moet een stevig

creet dat enkele jaren geleden in het leven

zo'n tax shelter kunnen particulieren en

spaarboekje hebben. Een vzw oprichten

werd geroepen om kunstenaars beter te

bedrijven die investeren in cultuur een

kost je al gauw een paar dagen spaghetti’s

ondersteunen, blijkt een log juridisch

belastingsvoordeel opstrijken. Daarnaast

opscheppen in de brug. Zonder die

cultuur

41

exploten rechtspersoonlijkheid

kun

je

is

nog

verre

toekomst-

helaas

muziek. Bereid je alvast voor op stapels

geen facturen versturen, geen materiaal

papierwerk en hou een verklarend

ontlenen en is het fluiten naar enige vorm

woordenboek juridisch taalgebruik bij

van juridische bescherming.

de hand. En vraag aan je papa hoe je die

verdomde belastingsaangifte invult.

2. WORD VRIENDJES MET EEN RECHTENSTUDENT

3. ZEG DE UNIEF VAARWEL

Subsidies aanvragen. De meeste kunste-

In de les verschijnen na de wekelijkse

naars drukken het liefst nog maar eens op

vergadering/zuippartij van je studen-

snooze bij de gedachte aan dit hatelijke

tenvereniging is al een hele opgave, laat staan dat je een heel toneelstuk moet regisseren. Dankzij het kunstenaarsstatuut

"Sta achter wat je maakt. Zeg je

- Marthe Thys

je

dezelfde rechten verkrijgen als

m'en fous tegen al de rest. Een nee heb je, een ja kun je krijgen"

kun

werkstudenten, maar dan moet je wel een arbeidsovereenkomst kunnen voorleggen. Geen optie dus voor mensen die zelfstandig een project op touw zetten. Dj’s

4. STUDEER JE-M’EN-FOUTISME

maken trouwens geen enkele aanspraak op dat statuut. Of je

Doorzettingsvermogen en een megadoos

optreedt in het sportpaleis voor

kleenex zijn de wapens van de kunstenaar.

5000 man of zatte plaatjes draait

Een troost: die periode van zwarte sneeuw

karwei. Het is allesbehalve een sinecure

in de Overpoort, maakt daarbij geen

zal een inspiratiebron zijn voor je hele

om uit te vogelen waar je recht op hebt.

verschil. Net als bij de andere bijzondere

verdere carrière. De grootste kunst komt

De Vlaamse overheid is niet de enige

statuten aan de UGent blijft de afdwing-

tenslotte voort uit het diepste lijden, of

mogelijkheid,

biedt

baarheid een probleem: een eventuele

zoiets. Marthe: “Je moet echt heel veel

enige ondersteuning. Dankzij de Alles

uitzondering hangt af van de goodwill

passie hebben en niet bang zijn om hulp

van de prof. In het eerste jaar moet je

te vragen. Je moet mensen aanspreken en

14 en 30 jaar tot 3000 euro krijgen

sowieso 60 studiepunten opnemen. De

geen schrik hebben. Anderen zullen zelf

voor culturele, sportieve en educatieve

economische logica waar universiteiten

wel oordelen of ze met je in zee willen. Sta

projecten die ‘passen in de missie van de

onder gebukt gaan, eist immers dat de

Stad Gent’. Wie van plan is om samen te

studie vooruit gaat. Verwacht je ook bij

achter wat je maakt. Zeg je m’en fous tegen

werken met scholen kan beroep doen op

deze stap maar aan stapels documenten.

dynamo3-subsidies, al hebben de meeste

Marthe: “Het is echt heel moeilijk om

onderwijsinstellingen hier zelf nog nooit

een opleiding te combineren met mijn

van gehoord. De subsidies gaan volledig

theaterwerk, onder andere daarom ben

op aan materiaal. Leven van je artistieke

ik gestopt met studeren. Ik wil mijn

ook

Stad

Gent

Kan-subsidie kunnen jongeren tussen

al de rest. Een nee heb je, een ja kun je krijgen.”

projecten niet laten varen voor school, want het is nu aan het boomen en dit is wat mij gelukkig maakt.”

42

www.schamper.be

DOOR SHAUNI DE GUSSEM

cultuur

43

HET LIJSTJE MET SCHIJNBAAR WILLEKEURIGE ONDERWERPEN DIE TOCH EEN RODE DRAAD HEBBEN Hoewel we van sommige helden zouden willen dat ze onsterfelijk waren, komt er ook aan hun leven ooit een einde. Het zijn maar mensen, net zoals u en ik, en daarom kunnen ook zij soms echt op een dwaze manier aan hun einde komen.

DOOR LOÏS SAVAT

Iets van liefde en haat die dicht bij elkaar liggen. Het werd dan toch geen gezellige winteravond, toen John Lennon plots voor zijn woning werd vermoord. Allemaal zo gek niet,

1

behalve dat de dader een fan was. Enkele uren voordien liet die nog een album signeren.

De liefde bedrijven kan al eens zo ontspannend zijn dat je nadien meteen in slaap valt. Maar voor David Carradine spande het allemaal net iets te veel. De acteur van 'Kill Bill' werd nooit meer wakker na een partijtje wurgseks.

2

Snelheidsduiveltje Paul Walker wist zich in 'Fast and the Furious' altijd te redden, maar in de echte wereld ging het flink mis. Zelf was hij maar passagier, maar het heeft niet mogen

3

zijn toen de Porsche met overdreven snelheid tegen een boom knalde en uitbrandde.

Het uitstellen van een lamp herstellen was dikke zever voor Claude François. Zoiets kan bliksemsnel, net zoals de elektrocutie toen Clo-Clo het eens vanuit een met water gevuld bad probeerde. Ah–aah.

4

Christopher McCandless trok de wildernis van Alaska in en besloot om flink voor

5 44

zichzelf te zorgen. Fuck society. Heel sneu hoe de dappere Supertramp uiteindelijk verdwaald, ondervoed en vergiftigd raakte en een eenzame dood stierf.

www.schamper.be

PORNO

BAREBACKULA

"ONCE YOU GO BARE, NOTHING CAN COMPARE" - COUNT BAREBACKULA In een ver, ver land dat de naam ‘Truvadia’ (een

verwijzing

naar

Truvada,

HIV-preventiemiddel) draagt,

tongval, waardoor de kijker soms uit de

DOOR NICOLAS VAN LAERE

is inconsistent. Hij valt vaak uit zijn

een

personage in het heetst van de strijd.

woont

Zijn “Oh yeah, baby, that feels good”, klinkt

Count Barebackula (Damon Heart). Al

niets als de Count Barebackula uit zijn

eeuwen lang voedt Barebackula zich op

eerdere dialoog met Jonathan Harder.

het zaad van zijn slachtoffers. Hoe sterker

De acteerprestatie van Castle is daaren-

hij wordt, hoe harder Barebackula smeekt

tegen uitmuntend. Op het ene moment

om het mannelijk levenselixir. “Young,

wil Harder niets liever dan ‘vertrekken uit

hung and hungry to be fed fresh cum”, zit er

deze zondige plaats’, op het andere geniet

maar een ding op voor onze graaf: hij lokt

hij als nooit tevoren van de vleesstaf van

Jonathan Harder - de meest viriele man op

Count Barebackula, wat de dualiteit en de

aarde, gespeeld door James Castle - naar

innerlijke strijd met zijn homoseksualiteit

zijn kasteel, met als gevolg een opwindend

zeer schrijnend weergeeft. Je kan niet

avontuur dat de kijker nooit zal vergeten.

anders dan meeleven met Harder, want

"I want to be a cockhungry whore, like you

iedereen heeft wel een Barebackula in

and your servants"

zich. Hoe hard je er ook tegen vecht, soms

Met welk accent Barebackula spreekt,

moet je Barebackula naar buiten laten.

is niet volledig duidelijk. Het gaat om

Hopelijk wel met een iets beter accent –

een vreemde mengeling van Britse en

dat heeft me drie keer tegengehouden om

Duitse invloeden op een Amerikaanse

ervaring wordt gerukt. Heart’s prestatie

klaar te komen.

FILM

ONE MORE TIME WITH FEELING In ‘One More Time With Feeling’ vertelt

ook deze dragen dankzij Dominiks regie

tussen elke seconde in en lijkt elke blik, elk

regisseur Andrew Dominik in fascine-

bij tot het geheel. Tijdens het grote

voor het ongeval geschreven stukje lyrics

rende zwartwit cinematografie over het

begindeel wringt “het trauma” zich

symbolisch. Arthur is een onzichtbare

maken van Nick Caves nieuwste album,

aanwezigheid en kleurt alle subtekst. Cave

'The Skeleton Tree'. Vorig jaar stierf

vergelijkt zijn rouw met een rubberen

diens vijftienjarige zoon een plotse dood.

elastiek: hoe ver je ook probeert weg te

Geen vaarwelperiode. Geen emotionele

geraken, je wordt teruggetrokken. Dan

catharsis. “Het ene moment leefde Arthur,

zegt zijn vrouw Suzan eindelijk de naam

het andere was hij weg.” Het ene moment

van hun zoon luidop: Arthur. Heel de

was Cave zichzelf, het andere moment

cinemazaal houdt collectief de adem in

iemand anders. Hij komt nog steeds

wanneer Cave en Susie op camera net niet

beheerst en verfijnd over, maar het gewicht

in elkaar kruimelen. De film begint wel

van zijn verlies duwt op zijn schouders

door de kijker te wijzen op de fictiona-

en op de zakken onder zijn ogen. In een

liteit van het medium. Maar later verklaart

diepe voice-over geeft hij zijn innerlijke

Cave dit door te zeggen dat hij elke uitleg

reflectie weer. Donker en citeerbaar.

bullshit vindt. Dat zijn verlies zo groot is

Cave zegt zelf dat The Skeleton Tree niet

dat zijn taal de realiteit faalt. Woorden zijn

perfect is afgewerkt zoals zijn gewoonte

zijn leven maar nu zijn er te weinig. De

is. Hij vindt noodzaak in de imperfecties.

taal is op.

Die zitten ook in de film door de out of focus shots en wegvallende audio maar cultuur

DOOR SHAUNI DE GUSSEM

45

DE LIEGENDE REPORTER

GENERATIE GISTEREN

Elke maand werpt een oud-hoogleraar van de universiteit zijn of haar licht op de meest beloftevolle jonge Vlaamse leeuwen uit het culturele veld. Want jong geweld en de oude garde hebben vaak meer gemeen dan ze zouden toegeven.

Deze week: Joy Anna Thielemans.

DOOR WOUTER DE RYCKE

Er is intussen al een kleine maand verstreken

zeveren voor de Flair als ze wil, dat kind gaat

sinds buitengewoon hoogleraar Vroegmo-

met de beste wil van de wereld nooit meer

derne Engelse Letterkunde Herman Vincke

inhoud hebben dan de onderbroek van een

op emeritaat is gegaan. Ondanks zijn jaren

castraat. Vanuit die optiek bekeken is ze een

blijft de man met dezelfde passie en ijver het

zeer triestig geval waar we niet mee mogen

Gentse culturele leven verkennen als toen

lachen, dus ik stel voor om in de plaats van

hij nog een jonge kunstenaar was. Altijd was

er te blijven over leuteren straks gewoon

de schrijver in de weer in de door hem zo

een pint te heffen op ‘t arme mens. Hup, 't is

geliefde straten. Het is dan ook niet verwon-

kortst langs de parking hier.”

derlijk dat op weg naar onze afspraak een bekende stem ons tegemoet galmt: “Godver-

KOEBEEST IS EEN KOEBEEST

domme! Maat, mocht ik niet beter weten, ik zou beginnen denken dat ge verliefd zijt op

“Nu die zever van de baan is, kunnen we

mij. Enfin. ’t Doet er niet toe. We gingen

het weer over de essentie hebben. Namelijk

het over ons Joyke hebben deze keer, zeker?

levenswijsheden delen met uw lezertjes.

Kom, ik ken een goed cafeeke hier niet ver

(steekt sigaret op) Het is geen geheim dat ik

van. ’t Interieur is wat uit de mode, maar de

het niet aangenaam vond om op vervroegd

droge worst is er fenomenaal en ’t meiske

pensioen gestuurd te worden. Om – laten we

achter den bar heeft nog van die ouderwetse

een koebeest een koebeest noemen – buiten-

genereus

gedecolleteerde

mamzellen,

gesjot te zijn geweest. Wel, ik zeg u, elke

met afwijzing in het leven kan omgaan.

goede mens die iets van zijn leven probeert

Ofwel laat ge u daar volledig door verteren

alhoewel, Vincke, oppassen met wat dat

te maken is ooit al eens ergens uitgekieperd.

en schreeuwt ge machteloos uw woede uit

ge zegt – als wel een onuitgesproken soort

Zoiets is heilzaam, ziet ge. Diep vanbinnen

tegen een koude en oppervlakkige wereld

vertrouwen emaneren. Huiselijkheid, zou

voelen we ons allemaal ergens wel miskend.

door bijvoorbeeld de decaan een achterlijke aap te noemen in de vergadering.

als ge de rand van die fantastische Prince-

Voelen we ons niet helemaal begrepen en gewaardeerd naar wie we denken dat we

Ofwel – en dit onderscheidt de man van

werkelijk zijn. (kijkt rond in de parking) Hm,

de jongen – staat ge weer recht, stoft ge

waar is het hier ergens. Enfin. Als er dan

uzelf af, en wandelt ge met geheven hoofd

tappen. En het is dát, jongen, wat een deftig

een decaan afkomt die u zwart op wit zegt

verder. Want weten dat het leven u niks

bruin café onderscheidt van die inwisselbare

dat hij u niet moet hebben, dan is dat een

verschuldigd is – geef mij die schroeven-

koffiebars waar gij zo graag zit. Authenticiteit.

bevestiging van uw sluimerende vermoeden

draaier daar eens efkes, merci – is wat het

over te komen dat ze nog nooit meer van

levert een vreemd soort van psychologische

plastiek is geweest. Wat ons naadloos bij

validatie op die goed of slecht kan uitdraaien.

niet bitter worden. (begint portier met schroe-

Joy brengt. Die mag nog zoveel foto’s

(stopt plots) Ah! Daar is ‘m zie! (wandelt naar

die niet zozeer seksueel iets betekenen –

ik bijna zeggen. Ge voelt u direct welkom

koeken van tepels licht boven het truitje ziet uitpiepen als ze zich bukt om een trappist te

Uw generatie is zo bezorgd om authentiek

van haarzelf uploaden op haar Instagram, aanschurken

met

derderangsacteurs, 46

of

dat de wereld u niet naar waarde schat. Dat

een auto; bukt zich aan het portier) Er zijn

namelijk twee soorten manieren waarop je

betekent om volwassen te zijn. Ge moogt vendraaier te bewerken) Als er één iets is wat

ik wil dat ge onthoudt, jongen, dan is het wel dat. (pauze) Schrijft ge ‘janet’ eigenlijk met ‘ea’ of gewoon een ‘a’?" www.schamper.be

DOOR LORENZ KEMPENEERS

satire

47

Een idee of mening over de onderfinanciëring van het hoger onderwijs, de mogelijkse wijzigingen aan de academische kalender of alle internationale aspecten van het student zijn aan de UGent?

Kom naar een van onze werkgroepen!

• wg sociaal • wg onderwijs • wg internationalisering

30 november 6 december 15 december

Alle werkgroepen gaan door om 19u00 in ons lokaal in het studentenhuis de Therminal en gaan gepaard met een hapje en drankje.

STUVER

STUVER

STUVER

STUVER

STUVER

STU