576

Hét onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent

Jaargang 42 // #5756// 27 februari 2017// tweewekelijks tijdens het academiejaar

‘k zal eens in ùw

bestuurscollege zetelen

COLOFON Oplage 5000 exemplaren op gerecycleerd papier, gratis verspreid in alle faculteiten, resto’s en homes van de UGent. Verschijnt tweewekelijks tijdens het academiejaar.

VU Laura Massa Hoveniersberg 24, 9000 Gent Druk Geers Offset

HOOFDREDACTEUR GEKROOND TOT RODDELPRINSES

Eekhoutdriestraat 67, 9041 Gent Hoofdredacteur

Chef Eindredactie

Laura Massa

Emilie Devreese

Coördinator

Chef Cultuur

Pieterjan Schepens

Shauni De Gussem

Chef Reclame & PR

Chef Wetenschap

Selin Bakistanli

Nicolas Van Laere

Chef Lay-out

Chef IT

Elisabeth Goethals

Maxim Lippeveld

Redacteurs Shauni ‘Happy Cherries’ De Gussem, Suzanne ‘Toverbal’ Grootveld, Aaricia ‘Zoethout’ Lambrigts, Laura ‘Wine Gums’ Massa, Pieterjan ‘Napoleon’ Schepens, Tom ‘Gumdrop’ Antonissen, Selin ‘Dragibus’ Bakistanli, Laetitia ‘Zure Matten’ Mouton, Arthur ‘Vampierentanden’ Joos, Kasper ‘Balla Balla Red’ Van Parys, Nicolas ‘Miami Pik’ Van Laere, Elena ‘Pasta Basta Fruity Mix’ De Bacquer, Roxanna ‘Smurfen’ Deleersnyder, Loïs ‘Maoam Mao Mix’ Savat, Wouter ‘Zure Tuutjes’ De Rycke, Emilie ‘Chupa Chups’ Devreese, Maxim ‘Cuberdon’ Lippeveld, Sarah ‘Marshmallow’ Van Meel, Timme ‘Snickers’ Craeye, Elisabeth ‘Perzikjes’ Goethals, Lieselot ‘Speculoos’ Le Comte Medewerkers Michelle ‘Kinder Surprise’ De Baene, Chloë ‘Marsepein’ Van Gelder, Sarah ‘Nougat’ Devreese Illustraties Sarah Devreese, Ine T’Sjoen Foto’s Arthur Joos, Marthe ‘Smoeletrekker’ Thys, Shauni De Gussem Eindredactie Laura Massa, Shauni De Gussem, Timme Craeye, Selin

DE STRIJD OM HET RECTORSCHAP Voor wie het compleet gemist heeft:

van Rik Torfs op zal gaan", vulde

- en dat zou begrijpelijk zijn, pal in

iemand anders aan. Wie is de man die

de examenperiode - de strijd om het

zich voor zijn plezier afpeigert met

rectorschap

aan

de

Universiteit Gent is losgebarsten.

Zoals

onlangs goedgekeurd werd, moeten de duo's voortaan bestaan uit een man en een vrouw.

Zo

wil

minister

Hilde Crevits meer

marathons? En wie is

"Na de Optima- en Publipartaffaire is iedereen op zijn hoede voor

foto's als een moeder haar studenten in de ogen kijkt? Wat zijn hun

plannen

met

onze universiteit? En

belangenver-

waarom wordt er nog

menging."

ceerd over de precieze

genderevenwicht aan de top. Mooie, moedige

de vrouw die op alle

niet

gecommuni-

timing van de rector-

maatregel,

verkiezing?

Hoe

maar het blijkt voor sommige duo's

verwachten ze campagne te maken

moeilijk om een maatje van het juiste

midden in de paasvakantie?

geslacht te vinden. Des te merkwaar-

Ondertussen wordt er in de wandel-

diger was het (te vroege?) startschot

gangen

van Rik Van de Walle, decaan van

mogelijke duo's. Over de mysterieuze

de

Ingenieurswetenschappen,

gefluisterd

over

andere

en

invloed van de loge bij de verkiezing.

Mieke Van Herreweghe (Vakgroep

Na de Optima- en Publipartaffaire is

Taalkunde), op het eerste gezicht

iedereen immers op zijn hoede voor

complete tegenpolen, maar wel van

elke mogelijke vorm van belangenver-

het 'juiste' geslacht.

menging. Ook daarover is de tandem

In een eerste interview in De Standaard

Van de Walle-Van Herreweghe slim

gaf Rik Van de Walle aan dat hij meer

aan het communiceren. Zo beweren

wou bijdragen aan het maatschap-

ze geen enkele politieke connectie te

pelijke

wij

hebben, iets wat Anne de Paepe wel

uiteraard ook meer over weten. Onze

af en toe verweten werd. Ook zij werd

Lippeveld, Marthe Thys, Olivier ‘Mars’ Vander Bauwede,

interviewers waren enthousiast na

al gevraagd of ze zichzelf wil opvolgen,

Lieselot Le Comte

thuiskomst: "die man is een waterval",

maar daarop kwam voorlopig nog

Cover

zei er eentje. "Ik moet zeggen dat ik

geen eenduidig antwoord. Wordt

Arthur Joos

wel een beetje vrees dat hij de kant

vervolgd!

Bakistanli, Wouter De Rycke, Joline ‘Colaatjes’ Vermeulen, Pieterjan Schepens, Emilie Devreese, Maxim

debat.

Daar

wilden

“Ik ben van de universiteit en een beetje van mijn vrouw”

06

4 5 6 10 12 14 16 18 21 22 24

Kort en tijdlijn

ONDERWIJS

On the Origin of: de Geus van Gent Dubbelinterview rectorkandidaten Internationaal: Le Pen président?

Nieuw bijlesbureau: FluoTopics Grensoverschrijdend gedrag UGent Update hervorming academiejaar Alain Van Hiel over extremen Achterklap Lezersbrief InQuizitie

WETENSCHAP Wetenschapskort 26 Klimaatbos van de unief 27 Moeder waarom protesteren wij? 30 Wetenschapsbattle 32 Maakt literatuur ons empathischer? 34

34

“Past mijn snor in het kader?” Kader

Iedereen Blandino?

CULTUUR

36 Cultuuragenda 37 Kader Abdolah in het MSK 40 Volksfiguur Els Pieters 40 Gat in uw cultuur 43 Lijstje 45 Recensies

37

46 De Liegende Reporter 47 Horoscoop

SATIRE

KORT

DOOR SUZANNE GROOTVELD

Ik begin te fantaseren over de onbekende harten die bij

Opnieuw draai ik verder in mijn stoel, ook mijn nek

deze onbekende gezichten horen en fantaseer waar deze

begint mij nu te pijnigen. Mijn nieuwsgierige blik wordt

onbekende harten sneller van gaan kloppen. Wellicht wil

ontweken, de blikken blijven even strak. Ik fantaseer over

een onbekend hart hier eigenlijk liever helemaal niet zitten

de onbekende gedachten die bij deze onbekende gezichten

en de boeken opgeven. Mogelijkerwijs zoekt een ander

horen. Zijn deze onbekende gedachten aan het opletten

onbekend hart passie en affectie, is het aan het overwegen

wat er in de les aan het gebeuren is, of zijn ze - net zoals ik -

om te gaan speeddaten in de Agora op 1 maart (VTK,

aan het dromen? Ik zou ze geen ongelijk geven. Misschien

VLK, VLAK) of naar de Crazy dating goliarde (6 maart,

denken ze na over het nachtspel in het oude Gent (8

Delta, VTK) te gaan. Tegenover elkaar, klamme handen,

maart, VPPK)?

zullen de onbekende ogen elkaar even ernstig aanstaren.

Ik draai mij terug om, kijk weer recht voor me uit.

Hopelijk zitten de stoelen daar beter. Is het al bijna pauze?

Krampen beginnen doorheen mijn benen te trekken. Ik

Mijn rug begint op te spelen.

heb nog vijf minuten, dan kan ik hier weg. Dus denk ik

Nieuwsgierig kijk ik verder om mij heen. Een rij naast

nog even na over alle onbekende gezichten die met mij

mij zie ik een onbekend been heftig op en neer wippen, ik

in het auditorium zitten. Ik maak een simpele rekensom

hoor een onbekende nies. Ik fantaseer over de onbekende

en tel de onbekende gezichten op bij hun onbekende

lichamen die bij de onbekende gezichten horen. Eén

harten samen met hun onbekende lichamen en onbekende

met te lange armen, wellicht. Een winterbuikje, een

gedachten. De uitkomst is een geheel onbekend mens. De

bierbuikje anders. Eentje die net iets te veel zweet. Eentje

les is voorbij, ik stel mij eindelijk recht. Terwijl het bloed

met stinkvoeten. Harige tenen. Zouden deze lichamen

weer actief door mijn lichaam kan stromen loop ik naar

zwemmen in het GUSB (2 maart, Home Bertha). Of

buiten toe. Ik denk nog vluchtig na over alle onbekenden,

anders Muurklimmen (2 maart, Bleau, VGK)? Een potje

tot ik jouw bekende gezicht in de verte zie.

badminton (4 maart, GUSB, InSAG) misschien?

200 JAAR STUDENTENHUIZEN

JAAR 1896

UNIVERSITEIT GENT TECHNICUM

1896 1882 VERNEDERLANDSING

DOOR SELIN BAKISTANLI

In de jaren 30 heerste er een ware bouwkoorts aan de UGent. We skippen voor het gemak de Boekentoren even, dat kreng krijgt al genoeg aandacht als vierde toren van Gent. In 1934 startte men met het ontwerp van het Technicum, beter bekend als ‘die mottige gebouwen aan de Muinkschelde’.

Deze moesten dienen als technische laboratoria. Voordat de UGent de gronden innam, stond er een textielfabriek, Feyerick genaamd. Daarvoor behoorde het terrein toe aan de wijngaarden van de Sint-Pietersabdij. Het Technicum is een gans gebouwencomplex bestaande uit verschillende blokken, die zich sinds de gedeeltelijke uittrede van de ingenieurs tot veel andere invullingen hebben geleend. Van 1949 tot 1960 bevond resto De Brug zich er bijvoorbeeld. In de thermische centrale vinden we vandaag de Therminal (ebdem?) terug. In de andere blokken zitten er nu diverse faculteiten en vakgroepen. In de toekomst zal ook de Faculteit Sociale en Politieke Wetenschappen verhuizen naar het Technicum.

4

www.schamper.be

- ON THE ORIGIN OF -

DE GEUS VAN GENT U kent het soort wel. Ze willen op kot bij de Blandijn maar snijden liever hun polsen door met een roestig broodmes dan dat ze tegen de proleten in de Overpoortstraat moeten aanschuren. Na de verdrijving van de oude bohemiens, is de Geus van Gent – in de volksmond ook wel bekend als het Geuzenhuis - de habitat van de instagram-hoer geworden.

DOOR CHLOË VAN GELDER

Het is hetzelfde gepeupel dat achteloos voorbij de omlijste

keren dat alles koek en ei was, trakteerde de schrijver zijn

foto in de biljartkamer loopt. Op de foto staat de meester der

broers op een weekje Texas. De foto die ze daar lieten maken,

Vlaamse literaturen, Hugo Claus naast zijn twee broers, Guido

hing in de Hotsy Totsy tot Motte Claus het meenam naar de

en Johan. De broers hadden de neiging om elkaar goed bij de

Geus van Gent. De Hotsy Totsy moet het nu stellen met een

kloten te nemen.

Enkel

reproductie.

figuurlijk

dan, al heb ik daar het raden naar.

GRAND DAME ACHTER DE TAP

BRICOLAGE De Hotsy Totsy De

gebroeders

werd overgelaten;

Claus meesterden

Guido en gezellin

zich

in

oplich-

Motte

terij

en

obscure

verkasten

Claus naar

praktijken, vooral

het

in het verkopen en

Terwijl je je in

opwaarderen van

de

panden.

even kan wanen

Zo

verzamelde Johan renovatiespullen voor Hugo’s huis door in leegstaande huizen te roven. Bricoleren zat hen in de genen, een talent overgeërfd van vader Claus.

Zoals alleen moeders dat kunnen, fungeerde Germaine Claus als de gravitas in de familie. Eén van de panden die Guido van Johan Claus aangesmeerd kreeg, was dat van de Hotsy Totsy.

Geuzenhuis.

Hotsy

als

Totsy

figurant

een

van

Edward

Hopper-schilderij, heeft de Geus van Gent meer een je ne sais quoi-interieur. Het is gedecoreerd met het starterspakket

van elk Gents café: kruisbeelden, eighties-kookboeken en Boudewijnmemorabilia. Motte Claus, de grande dame achter de tap, kreeg een legendarische status toegemeten waar misschien

Guido maakte het café aan de Oude Houtlei tot dé literaire

enkel aan getipt kan worden door Rococo’s Betty. In 2009

tempel van Vlaanderen, met als culminatie de voorstelling van

verliet ze als laatste van de Claus-clan het Gentse nachtleven.

‘Het verdriet van België’ in 1983. Tijdens één van de zeldzame

onderwijs

5

"IK ZAL NIET DE RECTOR ZIJN DIE INTERVIEW KANDIDAATRECTOR EN -VICERECTOR

"Met dromen alleen kom je er niet" Van de Walle

In het voorjaar vinden er nieuwe rectorverkiezingen plaats. Deze zijn voor de gelegenheid in een nieuw jasje gestoken: kandidaturen komen in de vorm van genderneutrale koppels en de studenten kunnen zelf stemmen voor hun favoriet.

DOOR SUZANNE GROOTVELD, AARICIA LAMBRIGTS FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

De eerste kandidaten zijn bekend. Rik Van de Walle (professor en decaan aan

gesteld als rector en vicerector?

universiteit, maar ook dankzij de rector,

de Faculteit Ingenieurswetenschappen en

Rik Van de Walle: “In eerste instantie om

Rik Torfs, erg nadrukkelijk aanwezig is

Architectuur) komt op voor het mandaat

vorm te geven aan de universiteit van de

in het maatschappelijke debat. Individuele

van rector en Mieke Van Herreweghe

toekomst. Ook willen we heel graag dat

professoren en onderzoekers nemen zeker

(professor en onderzoeksdirecteur aan

de universiteit zeer nadrukkelijk aanwezig

deel aan het maatschappelijke debat. Maar

de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte)

is in het maatschappelijk debat. Als univer-

onze universiteit blijft als geheel soms

voor het mandaat van vicerector. Na de

siteit voed je niet enkel het debat, maar

wat onzichtbaar en neemt niet zo vaak

problematiek van de vorige verkiezingen

hoor je het ook aan te sturen. Op dat vlak

standpunten in.”

rond de aanduiding van een gender-

kunnen we méér doen dan op dit moment

neutraal rector-en-vicerector-duo, is er

het geval is.”

besloten dat de kandidaten nu op eigen voet koppels vormen. Ook kunnen alle studenten en personeelsleden aan de universiteit zelf een stem uitbrengen,

Daarmee maakt u een vergelijking met andere universiteiten in Vlaanderen?

Volgens u is het vertrouwen binnen de universiteit te laag. Kunt u deze uitspraak toelichten?

Van de Walle: “Als zaken fout lopen dan moeten die aangepakt en niet ontkend

goed voor zestien procent van de uitein-

Van de Walle: “En hierna zal u mij

worden. We moeten meer energie steken

delijke uitslag.

vragen onze universiteit te vergelijken

in het oplossen van problemen en minder

met de KU Leuven (lacht). Ik denk dat

in het uitvinden van nieuwe reglementen

het duidelijk is dat de KU Leuven als

die de zaken enkel complexer maken.

Waarom heeft u zich kandidaat 6

www.schamper.be

E ANDEREN DE LES SPELT" Dromen is prima en je moet ambitie Laten we uitgaan van vertrouwen in zijn

een wisselwerking zijn tussen degenen

hebben, maar met dromen alleen kom

algemeenheid.”

die beleid voeren en degenen die beleid

je er niet. Je moet dromen omzetten in

moeten goedkeuren.”

daden. Dat kan je een punt van kritiek

Van Herreweghe: “Samenwerking is

noemen. Dit impliceert ook dat je niet

hierin belangrijk. Je moet ervan uitgaan

35 verschillende dromen kan najagen, je

dat mensen aan de universiteit er niet enkel

moet durven keuzes maken. Beleid voeren

Van de Walle: “Het heeft te maken met

zitten om hun eigen zaak te verdedigen.

betekent ook durven te zeggen wat je niet

de manier waarop je tot een beleid komt.

Als de voorstellen op een RvB gedragen

gaat doen.”

In essentie kan dit op twee manieren. De

worden door de verschillende geledingen

Van Herreweghe: “Uiteindelijk moet je

eerste is het rector- en vicerectorschap als

dan geef je de verantwoordelijkheid aan

tot beslissingen komen. Van een overleg-

leidersteam. Zij komen tot voorstellen

de mensen die in een bestuur zitten om

cultuur wordt vaak gezegd dat dit tot

en gaan dan bijvoorbeeld naar de Raad

mee te denken en te discussiëren over

oeverloos babbelen leidt. We moeten

van Bestuur (RvB) om deze te fiatteren.

mogelijkheden van een voorstel. Door

destilleren uit de zaken die gezegd worden

Zo zal in de praktijk een strijd ontstaan

mensen bij de start te betrekken komt er

en uiteindelijk tot beslissingen komen die

tussen de rector met zijn of haar achterban

een sterker debat.”

voor de universiteit van belang zijn. Als

Hoe bent u concreet van plan het vertrouwen aan de universiteit te verbeteren?

en de RvB. Hier willen wij vanaf. Ik wil uitgaan van een overlegmodel en niet van een conflictmodel. Ik ben niet het soort

Is dat ook een belangrijk punt van kritiek van u op de universiteit nu?

dat voor sommigen niet goed is, dan is dat nu eenmaal zo. Je kan nooit iedereen tevreden stellen.”

decaan en ik zal niet het soort rector zijn

Van de Walle: “Mocht ik vinden dat alles

die zich opsluit op het bureau en anderen

perfect loopt, dan zou ik geen kandidaat

de les spelt. Voorstellen komen niet alleen

zijn. Ik vind dat er nu te weinig overleg

bij de rector en vicerector te liggen, maar

is.”

ook bij de verschillende geledingen,

Van Herreweghe: “Momenteel is het

Van de Walle: “Kleine richtingen moeten

die de gezamenlijke voorstellen zullen

vertrouwen wat zoek. Je moet niet alleen

bekeken en geëvalueerd worden. Je moet

verdedigen en toelichten in de RvB. Ik

spreken over vertrouwen, je moet het ook

durven nadenken over de vorm waarin

denk dat dit een heel belangrijk element

uitstralen en concretiseren. Op die manier

je een opleiding aanbiedt. Een belangrijk

is van vertrouwen. Soms ontstaat er

zorg je voor een positievere dynamiek in

punt dat daaraan gekoppeld is, is dat

hierbij discussie, dan moet je bereid zijn

je universiteit.”

we ons ook moeten afvragen wat onze

om de elementen die aan bod komen

Van de Walle: “Het woord 'dromen'

maatschappelijke rol is. Ik begrijp niet

mee te nemen en te analyseren. Er moet

wordt vaak gebruikt aan de universiteit.

dat op het moment van migratieproblemen

Wat kunt u zeggen over het afschaffen en snijden in kleine richtingen?

"Alle studenten kunnen hun stem uitbrengen" - Van Herreweghe

onderwijs

7

melden van problemen moet extreem laag zijn. Als problemen zich stellen en schuld is bewezen dan vind ik dat er geen commissies moeten worden opgericht of grote denkoefeningen moeten worden gedaan om nieuwe regels uit te vaardigen voor iedereen. Het is onze overtuiging dat regels toevoegen en complexer maken soms het averechtse effect zal geven. Laat ons problemen die er zijn case by case

oplossen en de hulp inroepen van externe instanties als die nodig zijn.”

Van Herreweghe: “Ook op dat vlak willen we vertrekken vanuit het idee van vertrouwen. We gaan ervan uit dat personeel en studenten weten waar de grenzen liggen. Maar als zich een probleem voordoet dan moet er ook het vertrouwen zijn dat het aangepakt zal worden en niet

"Onze universiteit blijft als geheel soms wat onzichtbaar"

in een doofpot zal belanden.”

Van de Walle: “Het kan niet dat we collectief gaan culpabiliseren, zoals nu soms gebeurt. Ik vind dit zeer onrechtvaardig, er is een teneur ontstaan waarbij we onze leidinggevenden in de gaten moeten houden.”

Van

in de EU de opleiding Slavistiek geschrapt wordt. Wanneer er duidelijke maatschappelijke problemen zijn moeten wij als universiteit juist dat soort opleidingen aanbieden. Dat wil niet zeggen dat geen

huis hebben.”

Zijn er nog standpunten die jullie zeker mee willen geven aan de studenten?

Herreweghe:

“Je

wordt

erop

aangesproken ook. Mij werd de afgelopen jaren meermaals gevraagd of ik als vrouw wordt onderdrukt in de faculteit, iets wat compleet niet aan de orde is.”

Deze verkiezingen kunnen de studenten een stem uitbrengen op een kandidaatrector en -vicerector.

Hoe zijn jullie van plan hierop in te spelen?

enkele opleiding kan worden afgeschaft.

Van de Walle: “Ik denk dat wij als univer-

De context waarin een universiteit leeft

siteit eens heel goed moeten nadenken

en ageert wijzigt. Een universiteit moet

over de vraag hoe wij omgaan met onze

nadenken over de vraag hoe de context

gebouwen. De staat van onze gebouwen,

er over tien of twintig jaar uitziet. We

homes en auditoria moet verbeteren.

moeten jongeren opleiden met het zicht

We moeten naar de overheid stappen,

Van de Walle: “Ik denk dat we drie

op de toekomst. Het onderwijsdebat gaat

hen overtuigen van de slechte staat van

studentengroepen moeten onderscheiden.

te vaak over details en te weinig over de

sommige gebouwen en extra geld vragen.

Je hebt de studenten die heel actief zijn

grote problemen.”

Ik vind dat wij ons als universiteit moeten

in raden en commissies. Zo hebben wij

Van Herreweghe: “Je moet ook kijken

durven inzetten, durven erkennen dat

gesprekken gehad met het bestuur van

naar wat er in de Vlaamse gemeenschap

het een probleem is. Daarop inzetten zal

de Gentse Studentenraad en we hebben

aanwezig is, door in dialoog te gaan met

betekenen dat je andere dingen niet doet,

hen gevraagd om ons te voeden met

de verschillende universiteiten. Verder

so be it."

enkele standpunten die leven binnen de

heeft het opleidingsaanbod van een universiteit natuurlijk ook veel te maken met de expertise binnen het professorenkorps. Je moet geen dingen aanbieden waarvan je denkt dat we geen experten in 8

U spreekt over het bespreekbaar maken van problemen. Hoe wil u dat verbeteren aan de universiteit?

Van de Walle: “De drempel voor het

Studentenraad. Hetzelfde doen we met de tweede groep aan studenten, die van de studentenkringen. Dan heb je natuurlijk ook de 40.000 extra studenten. Die hopen wij te bereiken door aanwezig te zijn op www.schamper.be

sociale media. Er gaat ook een website

zijde, hoe kijkt u daar naar?

Van Herreweghe: “Bovendien als je

komen, waarop verschillende aandachts-

Van de Walle: “Daar kijk ik zeer

rector en vicerector bent, ben je dit van de

punten uitgelicht worden. Maar ik denk

positief naar, maar wat ik heel belangrijk

gehele universiteit, met alle gezinden en

dat het heel belangrijk zal zijn dat de

vind, is dat die steun uit verschillende

alle opinies. Je moet als universiteit zaken

boodschap mondeling verspreid wordt

politieke hoeken komt. Ik ben een

proberen te bewerkstelligen, maar dat doe

onder studenten.”

politiek ongebonden kandidaat. Politiek

je niet door enkel met één partij samen te

Van Herreweghe: “Daar is nog wat werk

is belangrijk, een universiteit opereert

werken.”

aan de winkel. Vroeger hadden studenten

immers in een politieke context. Dus ik

ook een stem via lidmaatschap van de

vind dat je een verstandhouding moet

faculteitsraden. Alleen is het zo dat deze

hebben

keer álle studenten hun stem kunnen

actoren. Ik vond het heel erg fijn om te

uitbrengen.”

zien dat ik uit verschillende hoeken werd

Van de Walle: “Door standpunten in te

aangemoedigd om kandidaatrector te zijn.

nemen en door daar duidelijk in te zijn.

Die verschillende actoren weten dat ik

Bijvoorbeeld na de aanslagen in Parijs

met verschillende partijen spreek. Na een

heeft de universiteit niet onmiddellijk

gesprek mag die partij niet denken ‘dat is

een statement gemaakt. Dat heeft mij

Van de Walle: “Er zijn mensen die uitgaan

er een van ons’. Ik ben van niemand. Ik

ongelooflijk ontgoocheld en gestoord.

van een ander bestuursmodel, namelijk de

ben van de universiteit en een beetje van

Via Minerva heb ik toen voorgesteld dat

rector zit aan de top, bereidt voorstellen

mijn vrouw.”

we de komende les zouden beginnen

Zijn er volgens u mensen die minder enthousiast zijn met het stemrecht voor de student?

voor en laat die dan goedkeuren door bestuursorganen. Dan wordt het belang van de stem van de studenten eigenlijk

met

verschillende

politieke

U pleit tegen het hokjesdenken, hoe zou u dit aanpakken?

Verder gaat u hard in tegen extremisme, hoe zou u dit als universiteit uitdragen?

met vijf minuten stilte. Ik heb nog nooit zoveel stress gehad voor een les. Maar het moment waarop de les zou starten, was

minder groot, omdat je meer belang hecht

Van de Walle: “Door daarboven te staan.

magisch. Het was alsof een volumeknop

aan je eigen stem. Je hoort mij niet zeggen

Ik laat mezelf niet in een hokje steken. Er

werd dichtgedraaid. Het geroezemoes

dat de ene visie legitiem is en de andere

is veel meer dat ons verbindt, over hokjes-

van de studenten nam af en het werd

niet, maar je hoort mij wel zeggen dat ik

grenzen heen. Pluralisme is trouwens iets

muisstil. Zonder dat ik ook maar één

heel erg geloof in die visie die gebaseerd is

dat vervat moet zitten in het duo rector

woord had moeten zeggen. Ik vond dat

op gedragen zijn vanuit een brede univer-

en vicerector. Ik zou het moeilijk hebben

een ongelooflijk krachtig statement van

sitaire gemeenschap.”

met een vice die mij wordt aangeleverd

de studenten. Ik vind dat we als univer-

of zelfs opgedragen vanuit een specifieke

siteit dergelijke statements vaker moeten

hoek.”

maken.”

U heeft veel steun, ook uit politieke

"Ik ben van de universiteit en een beetje van mijn vrouw" Van de Walle

onderwijs

9

INTERNATIONAAL

LE TOUT NOUVEAU PRÉSIDENT In 2016 was de politieke wereld in de ban van de Verenigde Staten, maar komende lente wordt het ook dichter bij huis heel spannend. Frankrijk kiest een nieuwe president, en voorlopig weten we enkel dat zijn of haar naam niet Sarkozy of Hollande luidt.

DOOR ELENA DE BACQUER, LOÏS SAVAT

onthouding. Het toont dat er interesse is,

Gabriel: “Ik volg het wel een beetje,

maar dat je gewoon geen goede kandidaat

ondanks het feit dat ik zelf niet echt

gevonden hebt.”

geïnteresseerd ben. Ik vind het moeilijk

Stéphan (25): “Ik ga ook stemmen,

om mijn mening er dan ook over te

waarschijnlijk op Hamon (Parti socialiste),

geven, aangezien ik niet echt een duidelijk

omdat ik mezelf wel kan herkennen in

standpunt heb. Maar met sociale media,

zijn programma en ik vind dat het goed

vooral Facebook, is het inderdaad veel

steek houdt. Hij toont een andere kant

makkelijker om er iets over te leren.

van de socialistisch partij dan het vorige

Aan de Amerikaanse verkiezingen kan

bewind, dat vind ik goed.”

je inderdaad niet onderuit, die waren

Gabriel (19): “Ik wil ook graag stemmen,

overal.”

maar ik heb echt geen idee op wie. Al zeker niet Le Pen. Ik weet niet wie er nog in de running zal blijven, dus ik zie wel wie overblijft.”

In de voorverkiezingen wist François

Zouden jullie zeggen dat jullie geïnteresseerd zijn in Franse en internationale politiek, of eerder niet?

OPKOMST CENTRUMPARTIJEN Wat zijn de meningen over de huidige kandidaten? Hebben jullie een bepaalde voorkeur, of een voorspelling wie zal winnen?

Inès: “Ik heb nog niet alle programma’s

Fillon rechts de meeste hartjes voor zich

Inès: “Internationale politiek niet echt,

kunnen lezen, maar ik denk niet dat er het

te winnen en Benoît Hamon werd de

nee. Aan de Amerikaanse politiek kan je

typische ‘rechts versus links’ komt. Ik denk

grootste linkse rakker. Onafhankelijken

niet echt onderuit omdat je er bijna mee

echt dat het deze keer helemaal anders zal

Macron en Mélenchon strijden ook nog

gebombardeerd wordt, maar ik neem er

liggen. Naar mijn mening zal het Macron

mee, maar velen zien Marine Le Pen als

zelf geen initiatief voor. Met de politiek

de belangrijkste uitdager van klassieke

in mijn eigen land was ik tot voor kort

(onafhankelijk ‘En Marche!’) tegen Le Pen

orde. U vraagt zich vast af wat de Franse

zelf ook niet bezig, omdat ik nog nooit

jeunesse en Google Translate daarvan

gestemd had. Nu ik kan gaan stemmen

te vermeerderen tijdens de verkiezingen

volg ik het wel.”

en Macron deed er goed aan zich los te

Stéphan: “Ik volg het zeker op de voet.

scheuren van de socialistische partij. Dat

Ik denk dat in heel Europa deze generatie

leverde hem veel stemmen. Dat is wel een

vinden.

In Frankrijk is er geen opkomstplicht. Gaan jullie stemmen?

(Front National) worden. Le Pen heeft heel veel aanhang die alleen maar lijkt

de actualiteit en dus ook de politiek meer

heel nieuwe situatie in Frankrijk.”

Inès (20): “Ik ga zeker stemmen. Ik weet

begint te volgen, ook door sociale media.

Stéphan: “Ik denk ook dat het een

nog niet of er een kandidaat zal zijn

Het is nu veel gemakkelijker om zowel in

uitzonderlijke situatie wordt. We hebben

die mij echt ligt, in het slechtste geval

binnen- als buitenland de laatste ontwik-

nog nooit een centrumpartij gehad die

stem ik blanco. Dat is niet hetzelfde als

kelingen te volgen.”

overheerste zoals nu met Macron. Op dit

10

www.schamper.be

"De situatie is behoorlijk uitzonderlijk nu, en dat brengt nieuwe ideeën en mogelijkheden naar boven"

immigranten zijn, wordt er ook veel meer op extreemrechts gestemd dan in het noorden.”

Vrezen jullie een beetje voor de toekomst van Frankrijk bij deze verkiezingen of hebben jullie eerder hoop?

Inès: “Er gaat sowieso veel veranderen deze keer en dat geeft wel wat hoop, maar in het geval van Le Pen ook wel wat angst. Ik ben echt benieuwd welke kant het uitgaat.”

Stéphan: “Het is inderdaad behoorlijk uitzonderlijk nu, en dat brengt nieuwe ideeën en mogelijkheden naar boven. Dat geeft natuurlijk wel hoop. Het idee van landen op zichzelf zonder de Europese Unie, een volledig nieuwe weg inslaan - dat toont voor mij dat de burger iets te zeggen heeft in de democratie en alternatieven zoekt, wat wel hoop geeft.”

FREXIT?

Gabriel: “Ik ben eerder optimistisch

moment hebben we ook een heel sterk

en nog niet helemaal overtuigd of deze

extreemrechts, wat volgens mij ook veel te

verkiezingen echt wel zo veel zullen

Wat denk je is de reden is dat maken heeft met protest, een stem tegen extreemrechts zo sterk is geworden het establishment. Vroeger werd extreem in Frankrijk? rechts eerder gedemoniseerd. Wie ervoor

veranderen. Ik hoop van wel. Bij ons is het namelijk al een lange tijd dat gekozen moet worden uit dezelfde politieke ‘salade’

stemde durfde het amper toe te geven. Nu

Inès: “Ik denk dat het te maken heeft

om het zo te zeggen, en in deze generatie

is dat niet meer zo, ze hebben zich echt

met de omstandigheden van deze verkie-

begint er een deur open te gaan voor

geïnstalleerd in het politieke leven.”

zingen en misschien ook de campagne die

nieuwe actoren. Dat geeft wel hoop.”

Inès: “Dat vind ik niet, volgens mij heeft

Le Pen gevoerd heeft. Zoals Stéphan al zei

extreemrechts nog altijd zo’n slechte

zullen er ook best wel wat proteststemmen

naam. Ik heb dat nog nooit iemand horen

bij zitten.”

toegeven.”

Stéphan: “Wat nu ook anders is, is dat

Denken jullie dat Le Pen de verkiezingen kan winnen en dat er sprake zou zijn van een Frexit?

Gabriel: “Ik heb nog niet echt een keuze,

ze minder geïsoleerd zijn. Ze hebben een

Inès: “Dat Le Pen zou winnen denk ik

sowieso al niet extreemrechts en ik ben

veel groter netwerk en worden minder

niet. En zonder haar is de Frexit ook niet

ook niet echt een socialist. Ik vind een

langs de kant gezet en gestigmatiseerd

echt mogelijk.”

voorspelling maken op dit moment ook

zoals vroeger. Een grote groep militanten

Stéphan: “Ik denk het ook niet. Het zou

heel moeilijk, vooral omdat het een heel

die achter hen stond zoals bij het klassieke

heel sterk zijn, ik zie het niet gebeuren.”

andere situatie is dan normaal.”

rechts en links hadden ze nooit, tot nu.”

Gabriel: “Er is volgens mij ook weinig

Gabriel: “Ik denk dat ze ook wel focussen

kans dat ze de tweede ronde haalt.”

op hun populariteit in bepaalde regio’s.

In het zuiden bijvoorbeeld, waar meer

onderwijs

11

BLIJF BIJ DE (BIJ)LES! Bijles nodig? Dan moet je als student meestal diep in de buidel tasten.

Uurtarieven van 55 euro per uur (excl. BTW, uiteraard) zijn immers gangbaar. Leerkrachten bij bijlesbureaus krijgen bovendien vaak de instructie om aan een opdracht zoveel mogelijk uren te besteden.

DOOR LAETITIA MOUTON CARTOON DOOR SARAH DEVREESE

12

www.schamper.be

Als studentenvertegenwoordiger beslis je in de Raad van Bestuur mee over het budget dat UGent uittrekt voor studiebegeleiding en de inhoud van de aangeboden studiebegeleiding. Is er geen gevaar voor belangenconflicten?

Om hier een tegengewicht aan te bieden,

is dat dan bijna een besparing van 100 euro

richtte Michiel Haegeman, studen-

voor de studenten. Het is de bedoeling om

tenvertegenwoordiger bij de Raad van

de prijs naar de toekomst toe nog lager

Bestuur van de Universiteit Gent, het

te maken, bijvoorbeeld door samen te

bijlesbureau Fluotopics op. De uurtarieven

werken met bedrijven. Daarnaast gaat er

zijn lager, de leerkrachten meer gemoti-

ook zo’n 25 à 30 euro per lessenreeks naar

veerd en als klap op de vuurpijl gaat een

het Kinderkankerfonds. In de toekomst

deel van de opbrengst naar goede doelen

hopen we een nog grotere marge van

zoals het Kinderkankerfonds. Toch uitten

onze winst aan goede doelen te kunnen

“Voor bepaalde dossiers kan er inderdaad

enkele studenten tijdens de Algemene

doneren. In de beginfase zijn er nog heel

een belangenconflict optreden. Ik sta er

Vergadering van de Gentse Studen-

wat onzekerheden bovenop de opstart-

dan ook op om hierover open te communi-

tenraad hun bezorgdheid over mogelijke

kosten, zoals provincie- en gemeentebe-

ceren met medebestuursleden. Indien

belangenvermenging.

lastingen."

Wat was je drijfveer om Fluotopics op te richten?

Bijgevolg zullen leerkrachten bij Fluotopics minder verdienen dan bij een ander bijlesbureau. Is het moeilijk om leerkrachten te vinden?

“Voorheen gaf ik gedurende een tweetal jaar bijles bij verschillende bijlesbureaus.

Met sommige bijlesbureaus had ik als leerkracht een zeer goede ervaring, zoals

"In de toekomst hopen we een nog grotere marge van onze winst aan goede doelen te kunnen doneren." er zaken behandeld worden waarbij een

bij Tutorial Gent, bij anderen had ik echt

“Momenteel werken er al een twintigtal

belangenconflict kan optreden, zal ik de

een slecht gevoel. Stel je voor dat je tien uur

enthousiaste leerkrachten bij Fluotopics.

vergadering verlaten. Sas Van Rouveroij,

nodig hebt om over een bepaalde materie

Het zijn stuk voor stuk mensen die zich

de voorzitter van de Raad van Bestuur,

bijles te geven. Bepaalde bureaus dragen

ook niet goed voelden bij de werking en

heb ik op de hoogte gebracht van mijn

je dan als leerkracht op om er veertien uur

de vereisten van concurrerende bijlesbu-

initiatief. Van Rouveroij heeft me dan

aan te spenderen. Daar kon ik me echt niet

reaus. Natuurlijk is het als leerkracht niet

ook laten weten dat er zich geen enkel

in vinden. Tijdens de Student Kick-Off

evident om te kiezen voor een bijlesbureau

probleem stelt zolang er maar open over

liep ik een studente tegen het lijf die ik

met minder hoge verloning. Wij trekken

wordt gecommuniceerd. Hij juicht mijn

van een 7/20 naar een 17/20 had geholpen

leerkrachten aan die onze filosofie steunen

ondernemerschap zelfs toe.”

en die overliep van dankbaarheid. Dat is

en deze actief willen uitdragen. Studenten

waar je het als leerkracht voor doet.”

weten dan ook zeker dat de leerkracht die

"Met sommige bijlesbureaus had ik als leerkracht een zeer goede ervaring, bij anderen had ik echt een slecht gevoel."

MAN MET EEN PLAN Hoeveel kan een student besparen door bij Fluotopics bijles te volgen?

“Momenteel kost het 26 euro per uur om

ze voor zich zullen krijgen extra gemotiveerd is.”

“De

Voor welke vakken kunnen studenten bij Fluotopics terecht?

"Wiskunde,

monitoraten

leveren

werk. In tijden van besparing is het evenwel niet aangewezen om nog extra personeel in te zetten bij de monitoraten. Studenten die begeleiding op maat

wetenschappen,

nodig hebben, kunnen dan aankloppen bij een bijlesbureau. Het is echter zeker

geneeskunde. Wat betreft wetenschappen

niet de bedoeling om met de UGent te

gaat het dan vooral om scheikunde

gaan concurreren. Bijlesbureaus zijn een

en natuurkunde. Uiteraard is dat een

tijdelijke oplossing om tekorten op te

nog redelijk beperkt pakket, maar we

vangen. Ik zou blij zijn mochten monito-

staan garant dat onze leerkrachten over

raten in de toekomst over de capaciteit

voldoende kennis van zaken beschikken."

beschikken om iedereen een geïndividualiseerde

BELANGENCONFLICT?

begeleiding

aanbieden."

euro per uur. Voor een pakket van tien uur

onderwijs

fantastisch

statistiek en het ingangsexamen

bij ons bijles te volgen. De meerderheid van de bijlesbureaus vraagt minstens 35

Vind je dat de UGent voldoende inzet op studiebegeleiding?

13

te

kunnen

GEEN AQUARIA, WEL PREVENTIE BESTUURSCOLLEGE UGENT BUIGT ZICH OVER ADVIES EXTERNE COMMISSIE De Universiteit Gent riep vorige zomer van dit academiejaar een externe commissie in het leven als reactie op de problematiek van grensoverschrijdend gedrag. Deze commissie kwam in december naar buiten met een rapport waarin een aantal adviezen voor de UGent zijn geformuleerd. Slechts een vodje papier in het licht van een mediastunt of is er echt verandering op komst?

DOOR SELIN BAKISTANLI, ARTHUR JOOS FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

dossierkennis, onvoldoende betrokken bij De Raad van Bestuur (RvB) van de UGent

het vormen van het advies. Als zoethoud-

nam op 13 januari 2017 kennis van het

ertje wordt dan vaak aangehaald dat we

rapport van de externe commissie. Op

ook in het Bestuurscollege een vertegen-

In het Bestuurscollege zouden een aantal

vraag van de rector bevestigde de RvB

woordiger hebben, maar dat volstaat

leden zich scherp hebben uitgelaten

(die de strategische lijnen van de univer-

niet.”

over het document. De problematiek

siteit uitzet) de ernst van de problematiek

Rector Anne De Paepe benadrukt echter

en de vaststellingen zouden bovendien

en besliste om het Bestuurscollege (dat

dat, juist omdat de problematiek ook

geminimaliseerd worden door enkelen:

bevoegd is voor operationele kwesties)

studenten kan betreffen, studentenver-

dergelijke zaken komen toch ook niet

te belasten met de verdere bespreking

tegenwoordigers zeker betrokken zullen

zo veel voor aan onze alma mater? De

van de voorstellen in het rapport en de

worden bij de verdere uitwerking van

Paepe geeft toe dat enkelen op de eerste

uitwerking van maatregelen.

de adviezen. “We gaan een commissie of

formele

werkgroep oprichten voor de aanpak naar

zo’n wijze gereageerd hebben. “Deze

studenten toe. Een specifiek aandachtspunt

uitspraken zijn achteraf herroepen. Bij

is het doorverwijzen van studenten naar

een recent informeel Bestuurscollege was

Vanuit de studentengeleding binnen de

de vertrouwenspersonen zoals artsen en

de teneur helemaal anders. Ik wil absoluut

RvB werden enkele bedenkingen geuit

psychologen.” Volgens de rector maken

niet dat het probleem geminimaliseerd

over de uitwerking van het dossier. Sarah

immers vooral personeelsleden gebruik

wordt en hecht hier ook veel belang aan.

Van

studentenvertegenwoor-

van deze aanspreekpunten. Daarnaast

Anderzijds moet er ook geen hype van

digster in de RvB, klaagt het gebrek aan

wil ze ook een sensibiliseringscampagne

gemaakt worden. We moeten er met zin

transparantie naar de studentenverte-

lanceren, specifiek gericht op studenten.

voor realiteit en openheid over kunnen

STUDENTENGELEDING ONTSTELD

Acker,

“ZO ERG IS HET TOCH NIET?”

bijeenkomst

inderdaad

op

genwoordigers toe aan: “Studentenver-

spreken.”

tegenwoordigers werden, ondanks hun

Dat dat niet evident is, ontkent de rector niet. Ze wil er echter wel op wijzen dat het bestuur er verveeld mee zit dat in de communicatie over het rapport de indruk is gewekt dat de universiteit nu pas zal beginnen met de feitelijke aanpak van grensoverschrijdend

gedrag.

Volgens

De Paepe kan in het merendeel van de gevallen wel tegemoet gekomen worden aan problemen. “We hebben aan de UGent heel wat procedures lopen en we zijn wettelijk volledig in orde hierin. We staan zelfs verder dan andere universiteiten. Dat maakt het extra betreurens-

“We gaan hier geen weken 14

over laten gaan” - De Paepe

www.schamper.be

waardig dat bepaalde dingen zo gelopen zijn”, legt ze uit. “We zien natuurlijk in een aantal gevallen, zeker specifiek bij seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat er een heel grote drempel is om het te melden. Slachtoffers gaan door een heel moeilijke periode, waar het hen vaak ontbreekt aan kracht. Wat ze zoeken is erkenning en ondersteuning. Dat heb ik meermaals zelf kunnen ondervinden. In zo’n gevallen zijn de bestaande kanalen en procedures, hoe correct ze ook zijn, natuurlijk onvoldoende en is het niet makkelijk om een probleem op te lossen

DE AFVALLERS Op het informele Bestuurscollege werden de verschillende adviezen besproken, en werd gekeken welke punten concreet uitgewerkt zullen worden binnen de

voegt hier wel aan toe dat de UGent kan

leden van het subcomité Preventie en

UGent. De Paepe wenst twee zaken die

samenwerken met deze centra en mensen

Bescherming op het Werk (PBW). Deze

in de media als toekomstige maatregel

ernaartoe kan verwijzen wanneer ze

werkgroep zal verdere acties uitwerken

geponeerd werden te ontkrachten. “We

verdere ondersteuning nodig hebben.

waarover het Bestuurscollege verder over

gaan absoluut niet beginnen met het

Daarnaast zijn er op Vlaams niveau nog

zal beslissen. Dit zal op zeer korte termijn

verbieden

één-op-ééngesprekken.

andere ontwikkelingen. “De minister van

gebeuren, verzekert de rector ons. “We

We hebben er vertrouwen in dat onze

van

Onderwijs is, samen met een werkgroep

gaan hier geen weken over laten gaan.

mensen op een correcte manier met

waar vertegenwoordigers van de univer-

De vergaderingen liggen al vast en de

elkaar omgaan. Dat is wat wij hopen en

siteiten lid van zijn, bezig met de ontwik-

werkgroep komt eerstdaags samen.”

we denken dat dat in het in de meeste

keling van

maatregelen

Het is de bedoeling om ten eerste

omstandigheden zo is. Daarnaast is het

die in Vlaanderen genomen kunnen

preventieve maatregelen te nemen, met

zeker niet zo dat wij iedereen gaan

worden”, zegt de rector. Ze ziet dit als iets

name de bundeling van informatie en

verplichten om in glazen ruimtes te zitten.

positiefs. “We kunnen nu met de nodige

sensibilisering, om de bewustwording

Dat is volledig uit de context gerokken.

aandacht en nuancering kijken naar de

te vergroten zodat mensen zich meer

De externe commissie heeft vooral willen

problematiek. We moeten niet iedereen

beschermd zullen voelen. Het Bestuurs-

wijzen op het stimuleren van een open en

culpabiliseren of verdacht maken, en aan

college staat volledig achter het advies

transparante vergadercultuur. Dat doen

de andere kant ook voldoende kordaat en

om alle informatie te centraliseren. “De

wij echter al langer, en we gaan daar ook

ondersteunend optreden als er zich iets

informatie is er momenteel al, maar staat

rekening mee houden in het ontwerp van

voordoet.”

op het intranet verdeeld op verschil-

preventieve

onze nieuwe gebouwen. Niet specifiek om die reden overigens, transparantie heeft voordelen op heel wat vlakken.

lende plaatsen. De commissie heeft erop

PREVENTIE EN INTERNE VERFIJNING

De externe commissie heeft in haar advies

gewezen dat dit overzichtelijker kan.

Daarnaast zullen we ook extern een webpagina maken.” Het Bestuurscollege

ook de oprichting van een bijzonder

Het Bestuurscollege heeft nog niets finaal

erkent ook dat er wat interne verfijning

centrum waar mensen terecht kunnen

besloten, maar er is zeker draagvlak voor

nodig is over de bestaande tuchtproce-

opgenomen. Dat zal de UGent niet

bepaalde punten uit het rapport. Er is in

dures. Alle procedures zijn er al, maar alles

zelf doen: de centra zullen geïnstalleerd

ieder geval beslist om een werkgroep

moet nog op elkaar afgestemd worden.

worden door de overheid, maar De Paepe

op te richten bestaande uit onder andere

onderwijs

15

“ER ZULLEN ZAKEN VERANDEREN” STAND VAN ZAKEN ACADEMISCHE KALENDER In december sloegen de voorstellen voor de hervorming van de academische kalender in als een bom in het studentenlandschap aan de Universiteit Gent. Dylan Couck, bestuurslid Onderwijs van de Gentse Studentenraad, legt uit hoe het momenteel zit met de plannen.

DOOR SELIN BAKISTANLI FOTO DOOR ARTHUR JOOS

Veel studenten reageerden boos op de

ieder geval beter.”

DEADLINES

berichten in de media. Vier weken les en een week examens: het leek te gek voor

De agenda ziet er in ieder geval goed

GROEPSTHERAPIE

woorden. Onderwijsdirecteur Ilse De

gevuld uit. Een eerste deadline ligt in

Bourdeaudhuij probeerde in Schamper

In

een

mei: dan kunnen de voorstellen van de

575 de gemoederen te bedaren: het

werkgroep en een projectgroep opgericht

twee groepen geëvalueerd worden in

gaat slechts om een denkoefening die

die zullen werken rond de hervormingen.

de Onderwijsraad. Dit is relatief snel,

de universiteit aan het maken is, er is

De projectgroep zal zich voornamelijk

waarmee meteen duidelijk wordt gemaakt

nog steeds niets beslist. Inmiddels is de

focussen op activerende werkvormen.

dat het geen discussie is die even gevoerd

Onderwijsraad al eens samengekomen.

Hoe kunnen we lesgevers en opleidingen

wordt om daarna terug weggestoken

Wat zijn de ontwikkelingen?

ertoe aanzetten om deze werkvormen toe

te worden. Een hervorming lijkt bijna

te passen en wat zijn de goede methoden?

onvermijdbaar. “Niemand is vragende

Dylan

van

partij voor algemeen verplichte modules,

KEIZER AUGUSTUS

de

Onderwijsraad

benadrukt

de

werden

noodzaak

verandering op dit vlak: “De onderwijs-

maar of het nu aan de kalender is of de

“De standpunten van de verschillende

cultuur in Vlaanderen loopt hier achter.

werkvormen, er zullen zaken veranderen.”

geledingen zijn op die vergadering

We zijn helemaal niet vertrouwd met

Zeg niet dat Dylan het niet gezegd heeft!

bijeengelegd. Over het algemeen zit

activerende werkvormen, maar hier zit

iedereen op dezelfde lijn”, vertelt Dylan.

meer toekomst in dan in ex cathedra-on-

“Het afschaffen van de tweede zit is van

derwijs (hoorcolleges, red.)."

tafel en zo goed als iedereen is het ermee

“De

groepen

zelf

beslissen

niks,

eens dat een blokperiode voor de examen-

maar bereiden nota’s voor voor de

periode voorzien moet worden. Daarnaast

Onderwijsraad, op basis waarvan de

is er vraag naar flexibiliteit om modules in

Onderwijsraad een advies uitwerkt”, legt

te kunnen lassen in opleidingen waar dit

Dylan de rol van de groepen uit. Hij voegt

nodig lijkt te zijn.”

hier meteen aan toe dat studenten veel te

Er werd ook gekeken naar het splitsen

zeggen zullen hebben in deze groepen:

van de tweede zit. De tweede zit zoals

drie à vier van de tien leden per groep

die nu bestaat is een overblijfsel van

zullen

het jaarsysteem, toen er enkel examens

zijn. “Er zal enorm geluisterd worden

georganiseerd werden in juni, en is

naar de studenten. De kans is groot dat

nooit mee geëvolueerd. “Pedagogisch

zaken heroverwogen zullen worden als

zou het splitsen voor de meerderheid van

studenten allemaal tegen zijn.” Dit maakte

de studenten een voordeel zijn, omdat

rector Anne De Paepe ook duidelijk

de leerstof niet een gans semester blijft

tijdens haar rede op de Gala-avond der

liggen en studenten effectief snel de

Studentenverenigingen:

leerstof kunnen bijspijkeren waar nodig.

beslissing genomen worden die niet

Dit moet echter nagekeken worden en

gedragen wordt door de studenten.

studentenvertegenwoordigers

er

zal

geen

onderbouwd zijn. Intuïtief voelt het in

16

www.schamper.be

column

DOOR SARAH VAN MEEL

"Hoera voor groene energie.

“Too hot to handle” schreeuwde blauwe ceshirt

Greenpeamet

brandende

TOO HOT TO HANDLE

hangend

Tot we in een recessie zitten."

het een aardbol,

aan

mijn

13-jarige lijf. Een statement

over de klimaatopwarming werk, voel ik een

om U tegen te zeggen gecombi-

ijskoude wind die zich langs mijn kleren een weg

neerd met een prikkelend gevoel voor humor;

naar boven baant. Een kille wind afkomstig van een

de ultieme combinatie in mijn piepjonge brein.

heel ander soort klimaat: het maatschappelijke. Het

Rondrijdend in mijn kneuterige plattelandsdorpje,

zweet droogt op en al snel staan alle haren van m’n

hoopte ik dat mijn brandend actuele boodschap een

arm rechtovereind bij het lezen van talloze artikels

ware klimaatrevolutie zou ontketenen bij menig

in de krant. Over vluchtelingen die men liever niet

onwetend parochiaan. We zijn nu tien jaar later, het

wil ontvangen, over het beleid van een persoon

shirt werd ingeruild voor een modieuzer geval en

die in termen van “great again” denkt, partijen die

het dorpsschooltje werd een universiteit. Maar voor

angst voor andersgelovigen misbruiken. In onze

de rest blijft de situatie zoals ze was: heet.

maatschappij komt er een stroming voor die een

We warmen met z’n allen op, er is niemand die

temperatuur heeft die gelijk staat aan het oorspron-

ontsnapt aan dit gepeperde eenpansgerecht. Dat

kelijke warmteniveau van de ijskappen. Nederland,

de een het harder zal voelen dan de ander, dat staat

Frankrijk, de VS, … Het lijkt wel alsof er onder al

al vast. Maar dat iemand het niet zal voelen, dat is

deze landen een rioolnetwerk zit dat tegelijk begint

werkelijk utopisch. Ook ik zal dit wellicht aan den

over te lopen.

lijve ondervinden. De klok tikt steeds luider en

Hoe tegenstrijdig bedacht ik me, we warmen met

terwijl ik dit typ spelen diverse scenario's zich af :

z’n allen tezamen in de klimaatoven op, maar tegelij-

overstromingen, de verwoestijning, het uitsterven

kertijd zit onze maatschappij op een ander niveau in

van diersoorten en Tuvalu dat verdwijnt in de

een ijskast. Tien jaar geleden zou de 13-jarige puber

oceaan. Het zweet breekt me uit en mijn okselvijvers

geopperd hebben voor een wissel, een bestrijding

worden werkelijke zwembaden bij de gedachte aan

van de klimaatopwarming en een opwarming van

het ultieme horrorscenario: het bereiken van het

de maatschappij. Dat de maatschappelijke tendens

tipping point van twee graden Celsius, het moment

wel zal keren na verloop van tijd en dat de wereld

waarop alle gevolgen onomkeerbaar worden.

vol loopt met warme mensen. Dat de race tegen de

Hoewel we het met z'n allen op een gillen zouden

tijd en tegen de thermometer er eentje is die kan

moeten zetten zoals het in een goede horrorfilm

gewonnen worden, mits voldoende inspanning.

betaamt, blijft het stil. Te stil naar mijn goesting.

Wel, ik geef ze gelijk.

Milieu moet het onderspit delven tegenover economie, hetwelk zichzelf in stand houdt door het "groei of sterf" idee. Hoera voor de groene economie, totdat we in een recessie zitten.

Terwijl ik me al puffend en zwetend door rapporten

onderwijs

17

"Wij zijn geen forum voor concrete politieke stemmen"

INTERVIEW MET ALAIN VAN HIEL

"UNIVERSITEIT IS VAN NATURE EEN 18

www.schamper.be

“De universiteit zelf moet meer aanwezig zijn in de belangrijke maatschappelijke debatten en ze ook aanwakkeren”, vindt kandidaatrector Rik Van de Walle. Gewapend met deze stelling legden wij ons oor te luisteren bij professor Sociale Psychologie Alain Van Hiel.

DOOR SELIN BAKISTANLI FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

Alain Van Hiel laat meteen weten dat hij het eens is met de stelling. Toch

concreet voorbeeld van hoe je jezelf als

nuanceert hij al snel door hieraan toe

universitair naar de wereld kan richten: “Ik

te voegen dat dit zo is omdat hij als

heb het geluk dat ik aan veel studenten les

academicus zelf probeert bij te dragen

mag geven, maar we moeten proberen om

aan het maatschappelijk debat. “Er zijn

bij zaken die zodanig belangrijk zijn in

tal van redenen die verklaren waarom

de maatschappij een groter publiek te

sommige van mijn collega’s wellicht níet

bereiken. Dat kan door er een boek over

akkoord gaan met de stelling. Bijdragen

te schrijven, maar eigenlijk is dat een

aan het maatschappelijk debat staat gelijk

druppel op een hete plaat: het draait om

met in de media komen. Academici zijn

alle media-aandacht ernaast, die bepaalt of

vaak niet zo bijster geïnteresseerd om in

je boodschap de mensen bereikt of niet, of

de pers te komen. Sommige academici

die mensen aan het denken gezet worden

hebben daar de kwaliteiten voor, anderen

en even uit de waan van de dag treden.”

niet. Academici worden niet geselec-

Toch blijft het voor Van Hiel belangrijk dat

teerd op die vaardigheid”, stelt prof Van

onderzoekers naar buiten treden, anders

Hiel. “Daarnaast gaat de media vaak voor

bestaat de kans erin dat anderen er iets

sensationele verhalen die lezers aantrekken,

over zeggen op een minder gefundeerde

terwijl een wetenschapper juist meer

wijze. “De academicus probeert het

genuanceerd is en zich daardoor vaak in

feitelijke naar voor te brengen. Een

het centrum van het debat bevindt.”

feitelijke stem bevindt zich automatisch in het midden. Typisch aan extreme

OP MEDIATRAINING BIJ TORFS

denkkaders is dat ze de werkelijkheid vernauwen en alles vanuit enkele principes

In een artikel dat verschenen is in De

proberen vormgeven. Vaak zijn er echter

Morgen, wordt beweerd dat het bij veel

verschillende perspectieven en botsende

UGent’ers steekt dat de KU Leuven zowel

realiteiten en kan je zaken op zes of zestig

het maatschappelijke als het politieke

verschillende manieren bekijken.”

debat domineert. Van Hiel reageert verwonderd. “Mij is nooit opgevallen dat onze Leuvense collega's daar meer

MAATSCHAPPELIJKE IRRELEVANTIE?

bedreven in zijn. De rector (Rik Torfs) is zelf een communicatiekanon en als de

De

maatschappelijke

baas van de unief veel in de media komt,

een

onderzoek

valt dit natuurlijk op."

Hiel niets af aan de waarde van een

Zelf schreef Van Hiel vorig jaar het boek

onderzoek. Integendeel. In de criteria

'Iedereen Racist'. Van Hiel ziet dit als een

bij het toekennen van projecten heeft

doet

relevantie

van

volgens

Van

N DAM TEGEN EXTREMEN" onderwijs

19

de maatschappelijke impact niet zoveel gewicht, stelt hij. Toch is het een criterium dat aan belang wint bij beslissingen over het al dan niet subsidiëren van een onderzoeksaanvraag. “Zelf sta ik hier ook bij stil. Ik word betaald door belastinggeld.

De natuurlijke reflex is dan toch om na te denken wat de return on investment is voor degene die mij betaalt?”

Volgens

Van

Hiel

is

wetenschap-

pelijk onderzoek dus best iets waar onze maatschappij wat aan heeft. Bij fundamenteel onderzoek is dit maatschappelijk belang niet altijd even duidelijk.

Bij dit soort onderzoeken, te weten 'zuivere' wetenschap, is een concrete toepassing niet nodig. "Dat er rond een ster vijf planeten draaien die leven kunnen herbergen, honderd lichtjaren ver, zal niet direct ons leven veranderen, maar toch is het interessant. Ook dat soort onderzoek is natuurlijk meer dan zijn belastinggeld waard.

DURF DENKEN In

Nederland

beschuldigden

politici

onlangs enkele sociale wetenschappers ervan dat ze te veel onderzoek in de progressieve richting deden. Professor Van Hiel erkent dat mensen die academisch geschoold

zijn

over

het

algemeen

progressiever zijn dan diegenen die niet academisch geschoold zijn. Aan de unief zitten, zorgt ervoor dat we meer links worden. Toch benadrukt hij dat hij het geen goed idee is om de academische pet te gebruiken voor politieke boodschappen.

“Aan een universiteit zie ik liever neutra-

"Een feitelijke stem bevindt zich

liteit dan dat er een bepaalde richting

automatisch in het midden"

een positieve maatschappelijke rol. We

wordt uitgegaan. Een universiteit heeft kunnen niet zomaar wat uit onze ivoren toren roepen, of slechts één richting uitgaan en telkens dezelfde politieke ideologische

opinies

ondersteunen.

Maar goed, ik denk niet dat er bij ons zo’n exemplaren rondlopen. Ik heb zelf

20

www.schamper.be

ooit eens enkele studenten, Jongsocialisten

waarschijnlijk,

berispt nadat

die in het auditorium begonnen te juichen nadat Daniël Termont de eerste keer verkozen werd. Mocht het om een Open Vld'er of iemand van Groen gaan, zou ik juist hetzelfde gedaan hebben: wij zijn geen forum voor concrete politieke stemmen.”

Hoewel hij graag neutraliteit ziet aan

ETTER ETWIEN ETWOAR ETWOASCHEN ETWA GEZIEN?

universiteiten, geeft Van Hiel ook toe dat er niet zoiets bestaat als waardenvrij en

Toen de statuten van het Werkgroepen en Verenigingen

ideologievrij onderzoek. "Als instelling

Konvent (WVK) vorig academiejaar herschreven moesten

hebben we kernwaarden en die moeten

worden, zagen de voorzitter en vicevoorzitter hun kans

wij uitdragen. Dit zorgt ervoor dat we

schoon om de alertheid van hun Algemene Vergadering (AV)

niet ideologieneutraal zijn, maar dat is iets

te testen. In de statuten hadden ze het zinnetje "De AV van het

anders dan partijpolitiek. Ik probeer mij

WVK bestaat uit: nerds" opgenomen. Dat zinnetje is echter

zo neutraal en zo feitelijk mogelijk op te

onopgemerkt gebleven, waarna de statuten goedgekeurd

stellen, maar wel met die kernwaarden,

werden door de AV, na controle van de juridische dienst van

zoals verbondenheid en bedachtzaamheid.

de UGent, en bekrachtigd werden door het Bestuurscollege,

Ik ben niet gebonden aan een politieke

het hoogste operationele orgaan van de UGent. Pas enkele

partij of drukkingsgroep en ik zit niet in

weken geleden kwam de voorzitter erachter dat het beruchte

de Loge (lacht). Mijn onderzoeksterrein

zinnetje nooit werd aangepast.

is onder andere politieke psychologie en ik zou het heel onprofessioneel vinden

'T IS EEN OERE

mochten mijn eigen opvattingen terug te vinden zijn in mijn onderzoek dat gaat

De werkgroep Onderwijs- en Examenreglement is druk bezig

over de bronnen van ideologieën. En zelfs

met het herschrijven van het OER. Een punt van discussie

mocht ik politiek geprofileerd zijn, zou ik

was het toiletbezoek tijdens examens. De werkgroep heeft

proberen om het neutraliteitsprincipe aan

besloten dat dit niet belangrijk genoeg is om op te nemen

te houden. Ik denk dat de meeste collega's

in het reglement zelf, maar heeft er wel een onderwijstip van

dit ook wel op die manier doen."

gemaakt. De richtlijn luidt dat een toiletbezoek niet geweigerd

Volgens Van Hiel moeten universi-

kan worden en er genoeg surveillanten aanwezig moeten zijn

teiten niet hun best doen om extremen

om studenten te begeleiden naar het toilet. Overigens wordt

te bekampen. “Als instelling vormen wij

aangeraden om één surveillant per 50 studenten te voorzien.

hier van nature al een dam tegen. Als

Schoeiselvoorschriften (geen hakken!) vonden we helaas niet

de meerderheidsopinie morgen echter

terug.

extreem wordt, zullen we misschien wel uit ons kot moeten komen. In die

PAKT JE ZAK EN GA WEG

fase zitten we gelukkig niet.” Van Hiel verwijst hiervoor naar de UGent-leuze

Studentenvertegenwoordiger Lennert Noppe, die zetelt in

‘Durf Denken’. “Als universiteit moet

het hierboven vermelde Bestuurscollege, mocht in het kader

je dát uitstralen in plaats van mensen te

van zijn mandaat een bezoekje brengen aan onze campus in

verbieden ergens op te stemmen.”

Zuid-Korea. Dat Lennert dit zeteltje niet vanwege orde en netheid heeft gekregen is op een pijnlijke manier duidelijk geworden. Bij het naar eigen zeggen haastig invullen van papieren bij het customs office verloor hij zijn paspoort.

Een dag later kreeg hij echter het verlossende nieuws dat

de reispas terecht was. En wij maar hopen dat hij daar zou blijven. onderwijs

DOOR SELIN BAKISTANLI

21

PRESIDENT TRUMP MADE POSSIBLE BY CLINTON & CO.

OVER DE NERDCLAUSULE

De nachtmerrie is uitgekomen. De nieuwe president

van de Verenigde Staten is de racistische en nationa-

de ‘Derde Weg’, de op neoliberale leest geschoeide

listische miljardair Donald Trump. Hoe is dat kunnen

hervorming van de sociaaldemocratie. “Breaking up the

gebeuren?

In heel het land gingen minder Democraten stemmen

banks won’t end racism or sexism” zei Bill Clinton. En

hij dereguleerde de banken en leidde met NAFTA het

dan normaal.

OPEN Het BRIEF enthousiasme VAN DE voorDECAAN Hillary Clinton DER

Een tijdperk eerstevan vraag de vrijhandel stelt zich. Isinnerdschap (en racisme eenenvoorafseksisme

ontbrak.

FACULTEIT Opmerkelijk: Trump RECHTSGELEERDHEID (“grab ‘em by the pussy”)

gaande bleven voorwaarde bestaan). De omgrieven zelfs maar vanverkiesbaar gewone, werkende te zijn,

won TER méér stemmen ONDERSTEUNING bij blanke vrouwen VAN dan Clinton.

DE

of Amerikanen betekent verkiezing werden tot nietdemeer Algemene gehoord, Vergadering terwijl de

Trump NERDCLAUSULE (“they’re rapists”) won méér stemmen bij latino’s

ipso industrie facto dat vertrok de verkozene naar Mexico een nerd of China. is? Mijns Metinziens de crisis

terwijl Clinton daar minder goed scoorde dan Obama.

de inkomen statutenverloren van hetsoelaas Konvent in het bevatten verzoenende ook verkiebetoog

In Michigan gingen zes keer meer Democraten wel

zingsprocedure. van Barack Obama.

In onsMaar Vrijealweer Westen veranderde is het onwaarer niets.

stemmen Geachte voor collega’s, de lokale studenten, of regionale verkiezingen

schijnlijk En dus koos dat de een partijen groot eerst deel een van persoon hen voor zouden de ‘fuck

zonder Ik tehoorde stemmen onlangs voor de dat presidentsverkiezing, de Afdeling Juridische dan

laten you’-kandidaat, verkiezen, hoewel om hembijna vervolgens de helftonverkiesbaar van zijn kiezers

dan Gent, de vorige 22 februari Republikeinse 2017 presidentskandidaat,

het aantal Zaken kiezers van dat onze Trump universiteit er uiteindelijk konventsstatuten meer haalde

verdient van 2008dezochten tweede miljoenen benaderinggezinnen de voorkeur. die hun Immers, huis en

te aangeeft verklaren. reservaties Bovendien (sic.) te moet hebben worden over gelet de persoon op

dan Clinton. heeft goedgekeurd Dat eigenaardige met volgende fenomeenbepaling: kwam ook “De in

de Trump formulering zelf. van de bepaling: zo subtiel als het

andere Algemene traditionele Vergadering blue states voor. van het Michigan, KonventWisconsin bestaat uit

verschil Hillary wezen Clintonmag, was erdestaat enige nietkandidaat “De Algemene die kón

en Pennsylvania nerds.” Niets kozen ongewoons zelfs voor daar, het eerst leek het in decennia mij, tot in ik

Vergadering verliezen vanvan Trump. het Konvent Symbool dient vanslechts het establishment, uit nerds

meerderheid besefte dat voor mijn de gesprekspartner Republikeinen, dat waardoor met misprijzen Trump

te lidbestaan”, van een machtige of zelfs “Geen politieke persoon dynastie, dan de gesteund nerd zal door

tegenvermeldde. alle verwachtingen De Afdeling in de verkiezingen Juridische Zaken won. had

tot Wall de Street Algemene en goedgekeurd Vergaderingdoor worden de traditionele verkozen”.media.

Dit zijn dergelijke geen staten clausule waarmoeten vrouwen tegenhouden! compleet ontbreken Wat een

De Zelfs bepaling wie voor heefthaar dus stemde, slechts louter deed een dat beschrijvend vaker uit vrees

of minder onbegrip minderheden van de fundamenten wonen dan van elders onze (in juridische Michigan

karakter. voor Trump Wat dan bedoelden uit sympathie de auteurs voor ervan haar.dan, Natuurlijk toen

wonen ordebijvoorbeeld - de contractvrijheid, meer Afro-Amerikanen de wilsautonomie,dan de

zij kunnen in hun we wijsheid niet en goedkeuren wilsautonomie dat samenzaten mensen om omeen

gemiddeld vrijheidinvan de vereniging!

VS). Wel liggen Wat hadden deze staten de auteurs in de

de statement leden van te maken hun Konvent gaan stemmen tot nerds voor uitextreemrechts, te roepen?

zogenaamde van dezeRust statuten Belt,moeten de regio doen in- het wachten noordoosten op een

Geloofden maar we moeten zij dat het hethele wel Konvent kunnenuitbegrijpen nerds bestaat, en een

die ooit ministeriële befaamd omzendbrief was voor haar diemaakindustrie definieert wat-denk een

en gepast dat daarom antwoord sowieso vinden. slechts Uitnerds alle peilingen tot de Algemene in de VS

aan de nerd automobielindustrie is? Nee, zij zagen een in probleem, Detroit- waar en zijsinds grepen de

Vergadering bleek bijvoorbeeld zoudendat worden het linkse verkozen? anti-establishment Dat moet

jarendankbaar ’80 en ’90despectaculair oplossing veel aan jobs die zijn Vrouwe verdwenen.

Justitia

worden kandidaatuitgesloten, Bernie Sanders gezienmet dergelijke gemiddeld interpre10,2% (!)

Hele hen dorpen bood. en De stadswijken Afdeling liggen Juridische er alZaken jaren heeft verlaten de

tatie voorsprong de clausule had zonder kunnen betekenis winnen van zou Trump maken: -dezou

en verroest nerdclausule bij. Sommige terecht goedgekeurd. ex-arbeiders hebben het geluk

Algemene hij niet gesaboteerd Vergadering zijn zou geweest dan door altijddeuittopnerds van de

om voor Immers, eenbij derde interpretatie van hunvan voormalige deze clausule loondient achter de

bestaan, Democratische of de clausule partij. Zijn nu geschreven programmastond keerde of niet. de afkeer

de balie jurist van deeen bedoeling hotel tevan werken, de partijen de meesten te respecteren. leven in

Mijns van het inziens status heeft quo niet de bepaling tegen migranten, een veel subtieler maar tegen

werkloosheid Hij mag niet omdat zomaar de verdwenen zijn toevallige jobs maatschappesimpelweg

doel: de topzij1% laatdie hetsinds Bestuur de crisis van haar het Konvent fortuin spectaculair toe de

nooitlijke zijn voorkeuren teruggekomen. aan hen opdringen. Wat bedoelde

Algemene zag toenemen.

Vergadering Laat het een efficiënter les zijn voor te leiden. wie inMen Europa

Al dertig het jaar Konvent tellen met de eisen de van bepaling deze working “De Algemene class niet

geconfronteerd wordt met de opgang van extreem-

meerVergadering in het Amerikaanse van hetpolitieke Konventtoneel. bestaatInuit denerds”? jaren ‘90 herschikten de Clintons de Democratische partij volgens

22

rechtse demagogie.

DOOR OLIVIER GOESSENS

www.schamper.be

DE GLEUF beelde zich de situatie in, waarin de clausule niet

kan het Bestuur antwoorden: “Je kan daar niet

bestaat. Moge het Bestuur dan een teambuilding

tegen zijn, want je bent een nerd.”

willen organiseren. Het vrage aan de leden van

Dit is toch een bijzonder knappe juridische

de Algemene Vergadering welke activiteit hen

constructie, nietwaar? De Afdeling Juridische

het meeste zou bevallen: een bowlingavond, een

Zaken heeft haar niet zomaar laten passeren. Zij

paintballnamiddag, een speeddate? Veel commotie

kon niet anders, verbluft als ze zal geweest zijn

zou dan ontstaan, want de paintballpartizanen

ten aanzien van dergelijke ingeniositeit van een

zullen niet willen wijken voor de bowlinglief-

superieur juridisch brein.

hebbers. Een teambuilding zal dan niet zozeer de

groepsgeest bevorderen, maar haar vernietigen!

Hoogachtend,

Men beelde zich nu de situatie in waarin de

nerdclausule wel bestaat. Het Bestuur kan dan

Mike Tijson

beslissen dat de teambuilding zal bestaan uit

Decaan der Faculteit Rechtsgeleerdheid

een computerspelletjesavond. Is een lid van de

DOOR PIETERJAN SCHEPENS

Algemene Vergadering daarover ontevreden, dan

RECLAME

Taalreizen overal ter wereld Reis, studeer, ontdek

EARLY

BIRD

SPECIA LE A AN B IEDING EN

Zelf een lezersbrief schrijven? Stuur dan een mail met als onderwerp “lezersbrief” naar schamper@ schamper.ugent.be of een brief naar Schamper.

Antwerpenonderwijs Wolstraat 29

t 03 206 22 65

www.esl-taalreizen.com 23

24

www.schamper.be

onderwijs

25

WETENSCHAPSKORT

DOOR EMILIE DEVREESE

DOUCHEBAG GRANDPA Vraag jij je soms ook af wie je vroegste millimeter lang met een mond die hoogstvoorouders geweest zouden zijn? Hoe waarschijnlijk ook dienst deed als anus. Dit zagen ze eruit? Waren het grote leiders wezentje, dat in fossielen nabij de kust van of simpele slave? We komen het wellicht China ontdekt werd en de naam Sacchornooit te weten, maar wetenschappers van hytus draagt, leefde zo'n 540 miljoen jaar Cambridge University vermoeden wel dat geleden tussen het zand op de bodem van onze tot nu toe oudste bekende voorva- de zee en zou een gemeenschappelijke deren echte zakken waren. Microsco- "voorouder" zijn van heel wat gewervelde pisch kleine zakken van ongeveer één diersoorten.

KWALHALLA We blijven nog even in het thema van

naar de poliepfase, waardoor een nieuwe

de zakvormige zeedieren, want ook

kolonie aan poliepen gevormd wordt die

over ieders favoriete steekbeest, de kwal,

later opnieuw tot "nieuwe" individuele

valt iets interessants te melden. Er is

kwallen zullen uitgroeien. Dit kan dankzij

namelijk een kwallensoort, de turritopsis

een soort proces van celtransdifferentiatie

dohrnii, die biologisch onsterfelijk is. Een

waarbij de oorspronkelijke functie van

seksueel volwassen T. Dohrnii kan bij

cellen verandert.

blootstelling aan ziekte, koude, agressie of andere vormen van stress regresseren

FANTOOMBERICHTEN Ooit

al

Syndrome’

van

‘Phantom

gehoord?

Vibration

Misschien

door de realisatie dat je helemaal niet

niet,

zo belangrijk bent, dus. De precieze

maar de kans dat je er al mee te maken

oorzaak van PVS is nog onbekend, maar

hebt gehad, is groot. Phantom Vibration

een mogelijkheid is dat mensen, zeker

Syndrome, ook wel ‘fauxcellallarm’ of ‘,

wanneer ze telefoon verwachten, andere

‘ringxiety’ genoemd verwijst namelijk

geluiden die ongeveer dezelfde frequentie

naar de overtuiging dat je je gsm hoort

van ongeveer 1000 tot 6000 Hz moeilijker

trillen terwijl dit niet het geval is. Het

kunnen identificeren.

“omg-ik-heb-vrienden”-gevoel gevolgd

26

www.schamper.be

PLANTEN PLANTEN DOOR NICOLAS VAN LAERE

De afgelopen weken profileerde de UGent zich als ware groene jongens, onder andere met het reflectiedebat een jaar na de klimaattop in Parijs en de aanleg van een klimaatbos. Ook voor groentjes.

FOTO’S DOOR MAITÉ (DENKEN WE)

‘t Schijnt dat het niet goed gaat met de

een portie kritiek op Joke Schauvliege inwoners van Melle kunnen compen-

aarde. Dat weten we al langer, maar nu

later, waren we nog niet veel wijzer. seren. Anke van Hengel, Event Manager

moeten we er ook daadwerkelijk iets aan

Vandaar dat de UGent oproepte tot actie. bij Green Office Gent sluit nog af met

beginnen doen. Anders leven je kleinkin-

Met hun - naar onze mening een beetje de volgende bemoedigende woorden:

deren in een manifestatie van de hel op

random en ongepaste - slogan “The next “Ondanks dat er elke dag nog altijd

aarde. Serieus. Met vuur en zo. En - indien

big thing will be a lot of small things” stukken bos verdwijnen in Vlaanderen,

Donald zich op de een of andere manier

deelden ze de boodschap dat iedereen een is er duidelijk een andere beweging in

onsterfelijk weet te maken - ook met de

verschil kan maken. Vandaar dat meer dan opmars. Daarom is bij dezen iedereen

duivel. Concreet zal tegen het jaar 2050

200 gemotiveerden naar Melle trokken van harte uitgenodigd voor de aanleg van

het gebruik van fossiele brandstoffen sterk

om het klimaatbos aan te planten. Dit UGent Klimaatbos 2.0.” Bomen planten is

moeten dalen. De CO2-uitstoot moet

klimaatbos zal de CO2-uitstoot van acht zowaar hip en trendy. Mijn mama zal blij

jaarlijks met 6% dalen, én daarbovenop

moet er 550 gigaton CO2 uit de atmosfeer

zijn.

gehaald worden. Dat kan bijvoorbeeld door het aanplanten van bossen. En die redenering maakte de Universiteit Gent ook, waardoor ze het initiatief namen om een klimaatbos van 2,5 hectare in Melle aan te planten, met meer dan 4000 bomen van vier verschillende soorten. Dit klimaatbos wordt ook een openluchtlaboratiorium om te onderzoeken of meer soortenrijke bossen meer CO2 kunnen opslaan.

De aanleiding tot de aanleg van dit klimaatbos kwam er als reflectie over de Klimaattop in Parijs, die een jaar geleden plaatsvond. Men vroeg zich af hoeveel effect deze actie gehad heeft, en wat er nog te doen staat. Onder andere kwamen Wouter Deprez en Serge De Gheldere samen om kritisch te evalueren wat er allemaal gebeurd was. Een reeks cijfers en

wetenschap

27

SCHAMPER

5eaking Bomb SCHAMPER RADICALISEERT MEE Hoe moeilijk is het om met alledaagse producten een bom te maken in deze tijden van huis-tuin-en keukenterrorisme, paranoia en no-fly zones?

DOOR KASPER VAN PARYS, ELENA DE BACQUER, MARTHE THYS FOTO’S DOOR MARTHE THYS

First things first, wat stelt dat nu voor, schokgolven supersonisch zijn spreken we

ontploffingsmethode

die

we

uitpro-

een ‘bom’? Een explosie of ontploffing dan weer over detonaties. Bij de bekendste

beerden. Neem een luciferdoosje en

wordt gekenmerkt door een plotselinge chemische explosieven vindt veelal een

knip het strijkvlak uit de zijkant. Snij dit

volumetoename van een hoeveelheid snelle en heftige oxidatiereactie plaats.

strijkvlak in stukken zodat het bovenaan

materie en het abrupt vrijkomen van Hierbij geeft een stof elektronen af aan

in het doosje past. Om ervoor te zorgen

energie. Dat gaat gewoonlijk gepaard een andere stof. Bij deze reactie zal een

dat het stripje op dezelfde plaats blijft,

met de vorming van gassen op hoge van deze stoffen een grote hoeveelheid

gebruik je best wat plakband. Zorg er

temperaturen. Deze explosie veroorzaakt gas produceren die zich naar buiten

nu voor dat alle lucifers met het kopje

schokgolven in het medium waarin hij wurmt. En voilà, iemand is een oog

op het strijkvlak liggen. Hierna kom je al

optreedt en kan potentieel grote schade kwijt! Daarom probeerden wij het voor

aan de laatste stap: het doosje intapen met

veroorzaken. Explosies worden als deflag- u uit in enkele volledig verantwoorde

plakband. Het is belangrijk dat het doosje

raties, explosieve verbrandingen van een experimentjes met al dan niet ontvlambaar

volledig en goed dichtgeplakt is langs alle

stof, gecategoriseerd als de schokgolven materiaal, the soft edition.

zijden, bij voorkeur quasi luchtdicht. Laat

subsonisch zijn of lager dan de snelheid Experiment 1: luciferdoosjes

het nu ontploffen door het hard tegen

waarmee geluid zich voortplant. Als deze Dit is veruit de snelste en minst ambitieuze

de muur te gooien of erop te slaan met een stuk hout of een hamer, liefst met behoud van alle ledematen. Door deze

"Opvliegende vogens en verschrikte wandelaars gegarandeerd"

beweging zullen alle lucifers tegelijk ontsteken en de gassen van de vlam, die niet kunnen ontsnappen, zullen een kleine ontploffing veroorzaken. Duct tape geeft de luidste ontploffing, door zijn betere afdichtingseigenschappen en

schilder-

stape geeft meer spectaculaire vlammen door zijn meer papierachtige structuur.

Onze testobjecten ten slotte, enigszins beroerd door de kleine schokgolf, leken echter weinig geschaad door de beperkte warmteontwikkeling. Dat is dan weer een troost voor uw kroost, dat hun Playmo-

28

www.schamper.be

bil-figuurtjes

mening

bomexperiment

te lopen. In deze ontstopper zit namelijk

gegarandeerd. Enige voorzichtigheid is

zullen overleven.

natriumhydroxide. Wanneer dit oplost in

echter geboden, aangezien natriumhy-

Experiment 2: azijn en bakpoeder

water komt er veel warmte vrij en vormt

droxide een vrij corrosieve stof is. Dit

Een kleine bom maken uit huishoud-

het een sterke base. Dit alles corrodeert

goedje kan dan ook tot erg branderige en

materialen is a piece of cake. Cake met

het aluminium (als onedel metaal) onder

onaangename gevoelens leiden. En dan

azijn. Men neme een plastic flesje, dat

ontwikkeling van warmte en waterstofgas.

men voor ongeveer de helft vult met

Als de fles hermetisch afgesloten wordt

spreken we niet over temptation-jeuk in

azijn. Vervolgens strooi je enkele zakjes

zal deze uiteindelijk exploderen als de

aangewezen om een hippe duik-veilig-

bakpoeder in het flesje en schud je het

druk hoog genoeg wordt. De ontploffing

heidsbril en dito rubberen handschoenen

flesje gedurende twee minuten. Nu zou

vreet zich een weg door de zijkanten van

aan te trekken. We hebben empirisch

het helemaal hard en opgeblazen moeten

de bovenste helft van het flesje. Dit alles

ondervonden dat dat niet echt nodig

zijn. Als je je bom nu een tiental meter

gaat vergezeld van een vrij impressionante

was. En ook dat Schamperleden niet echt

de lucht in gooit op een hard oppervlak,

en enigszins bevredigende knal. Opvlie-

dapper zijn.

zal er een teleurstellende ontploffing

gende vogels en verschrikte wandelaars

de schaamstreek. Het leek ons dan ook

ontstaan. Of zo was het toch bij ons. Het basische bakpoeder reageert met het zure keukenazijn en daarbij ontstaat een gas, koolstofdioxide. De koolstofdioxide heeft meer ruimte nodig dan het bakpoeder en het azijn, waardoor de druk in het flesje toeneemt. Als het flesje dan uit elkaar springt, krijgen we een kleine ontploffing.

Deze teleurstellende explosie bestond dan

"Bommen gemaakt uit keukenbenodigdheden zijn lame"

ook vooral uit een afgeschoten dopje.

We hebben empirisch ondervonden dat bommen gemaakt uit keukenbenodigdheden redelijk lame zijn. Waarmee we niet

willen gezegd hebben dat het experiment een ontgoocheling was. Maar het was wel degelijk een ontgoocheling. De bom lijkt trouwens ook wel een kinderklassieker, aangezien het internet gevuld is met twaalfjarigen die graag hun chemische skills tentoonspreiden. Leuk voor op familiefeestjes!

Experiment 3: Croftybom Nog eentje waar een zichzelf respecterende terrorist zich nooit mee bezig zou houden.

Deze bom is dan ook vernoemd naar een merk van ontstopper. En iedereen weet dat terroristen zich meer bezighouden met verstoppen dan met ontstopper. In een flesje giet je voor de helft water, waar je vervolgens kleine bolletjes aluminiumfolie bij doet. Vervolgens giet je er ontstoppingsmiddel bij, draai je de dop op het flesje en zoek je veiliger oorden op zonder enige van de testobjecten omver

wetenschap

29

LEREN PROTESTEREN

HOE PROTESTEREN BETER KAN

"Als de vakbonden vandaag één grote fout maken, dan is dat dat zij falen in massacommunicatie"

Occupy Wall Street, de Women’s March, #jesuistheo … Protesten vullen bijna dagelijks vele krantenpagina’s. Toch verandert er schijnbaar weinig.

De vraag rijst: is protest wel functioneel? En als dat niet het geval is, waar loopt het dan fout?

DOOR ELISABETH GOETHALS, MAXIM LIPPEVELD FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

“Kom me maar even interviewen”, mailde professor Jan

in al zijn varianten, is één van de meest effectieve manieren om

Dumolyn en met die gevleugelde woorden bevonden we ons

tot resultaten te komen. Het tegendeel lijkt echter waar te zijn.

een aantal uur later bij de vakgroep Geschiedenis. Omgeven

Met z’n allen verzamelen we op straat, met z’n allen leggen we

door lijvige kronieken en stoffige geschiedschrijvingen gingen

het verkeer op belangrijke kruispunten stil, met z’n allen nemen

we met Dumolyn op zoek naar een verklaring op de vraag ‘Is

we trommels te hand om de uitspraak ‘de maat is vol’ nog wat

protest wel zo nuttig?’

meer kracht bij te zetten. Maar veel resultaat zien we niet. Hoe komt dat toch? Teren we collectief op een illusie van impact?

HET PROTESTILLUSIE SYNDICALISME IN DE VRIEZER “Er is doorheen de geschiedenis eigenlijk geen enkele sociaal-economische verandering die door de mens zomaar ten goede werd

Dumolyn zoekt zijn verklaring in de huidige trend van het

gedaan. Alles is afgedwongen door strijd”, vertelt Dumolyn.

antisyndicalisme, een trend die volgens hem deels ontstond

“Neem nu bijvoorbeeld het algemeen stemrecht. Men vergeet dat

door de geschiedkundige nalatigheid waar de jongere generaties

er drie grote stakingen hebben plaatsgevonden om dat algemeen

gezamenlijk last van hebben. Wat vakbonden ons ten goede

stemrecht af te dwingen, dat er mensen in die strijd het leven

hebben gebracht in het verleden, zijn we vergeten. We zien het

hebben gelaten.” Geen enkele historicus zal het ontkennen: strijd,

nut er niet van in. Vakbonden duiken wel vaker op in de media,

30

www.schamper.be

maar meer om pek en veren over hun

heden ook onlosmakelijk verbonden met

protestacties heen te gieten dan om hun

de kracht en reikwijdte van het internet.

verwezenlijkingen in de verf te zetten.

Het is nooit makkelijker geweest om

Deels ligt de schuld ook bij henzelf, laat

je meningen te uiten en je gal te spuien

Dumolyn ons weten. Vakbonden worden

richting de rest van de wereld. Met een

succesvolle en gesteunde acties brachten

door de Y-generatie beschouwd als een

paar rake slagen op het toetsenbord of

een protest op gang en maakten zo het

oud, in carreaux gekleed comité dat

het oprichten van een Facebookgroep

verschil.

zijn dagen slijt rond tonvuurtjes en zijn

kun je een protest starten. Deze vorm van

stembanden door de zoveelste slogan aan

protest wordt vaak bestempeld als slackti-

flarden heeft geschreeuwd. De vakbonden

visme: een vorm van activisme die weinig

zijn zodanig opgegaan in het protest

engagement vraagt van de ‘activist’. Een

… maar vooral uit je comfortzone, dat is de

dat ze vergaten te moderniseren en daar

simpele klik op het internet gehuld in de

conclusie. Wat levert er echt resultaten op?

lijdt hun imago onder. “Je mag namelijk

anonimiteit die ermee gepaard gaat, meer

De boel afzetten. Pickets zetten, niemand

niet vergeten dat er ook nog iets is als

is er schijnbaar niet nodig om actie te

doorlaten, een kruispunt blokkeren …

de publieke opinie. Daar moet je ook

ondernemen.

kortom de confrontatie aangaan.“Dat

op voorbereid zijn. Als de vakbonden

Het fenomeen slacktivisme kan door

betekent niet dat je met de politie moet

vandaag één grote fout maken dan is het

iedereen gebruikt worden om snel een

gaan vechten, dat is dom. Hou je gewoon

dat zij, in tegenstelling tot de nieuwere,

beweging op poten te zetten voor eender

bij de simpele dingen: ambetant zijn,

hippere

welk initiatief: één van rond de kerktoren

lastig zijn. Dat is iets dat doorheen de

of met wereldwijd bereik. Dat toonde

geschiedenis voor de meerderheid van

Anders

de

de bevolking iets heeft opgebracht.” De

Universiteit van Copenhagen aan met

softies ten spijt, een protest moet gevoeld

zijn Stork Fountain experiment. In dit

worden. Het is een kwestie van duidelijke

Maar vakbonden stellen precies datgene

(qua methodologische waarde betwij-

organisatie, een duidelijke ideologie en

voor wat de jongere generatie in z’n

felbare) experiment slaagde hij erin om in

het uitsluiten van gratuit geweld.

protesten

protestbewegingen,

falen

in

massacommunicatie”, aldus Dumolyn.

VAKBONDEN UIT DE KAST

mist:

structuur.

Naast

Colding-Jørgensen

van

de

twee weken 27.000 mensen te verzamelen

duidelijke problemen van een gebrek aan

in een Facebookgroep die opgericht was

ideologie, leiderschap en een eenduidig

om de afbraak van de Storkfontein te

doel tijdens het protest, situeert het grootste

voorkomen. Er was echter helemaal geen

probleem zich in wat er na het protest

plan om die fontein ooit af te breken, wat

gebeurt. Soms eindigt een protest in een

meteen het probleem van slacktivisme

gewelddadige confrontatie met de politie

blootlegt. De gemiddelde slacktivist geeft

en vaker wel dan niet dooft de protestbe-

minder om het probleem zelf en meer om

weging gewoon uit. Achter de schermen

het sussen van zijn of haar geweten.

van grote demonstraties schuilt er zelden

En toch hoeft activisme op het internet

een goed draaiende en meer permanente

niet steeds gedegradeerd te worden tot

organisatie die zich met de opvolging

slacktivisme. Websites als avaaz.org of

bezighoudt. Een organisatie die ervoor zorgt dat de eisen van de demonstranten

men moet aanwezig zijn. IRL, zoals dat dan heet.” Dat is tevens iets wat een blik

op de victories-pagina van Avaaz bevestigt.

Zeven van de tien volgens hen meest

BREEK UIT JEZELF

"De softies ten spijt, een protest moest gevoeld worden"

change.org tonen het tegendeel aan. Ze

bieden een platform om een beweging op

zich een weg weten te banen doorheen de

poten te zetten en stellen iedereen die het

ingewikkelde en langdradige processen

wil daarmee in staat om aan te tonen dat ze

van de politieke wereld om vervolgens

een grote groep medestanders achter zich

effectief een structurele verandering te

hebben. Al moet die goednieuwsshow

bewerkstelligen.

vaak ook met een korrel zout genomen worden. Slacktivisme loert ook hier steeds

#SLACKTIVISM

om de hoek. “Het mag niet te vrijblijvend, te gemakkelijk worden”, meent Dumolyn.

Naast het fysieke aspect is protest in het

wetenschap

“Er moet fysiek gemobiliseerd worden,

31

WETENSCHAPSBATTLE OP ZOEK NAAR DE EINSTEINS VAN MORGEN Einstein zei ooit: ‘Als je het niet uitgelegd krijgt aan een zesjarige, begrijp je het zelf niet’. Toen Hans Van De Water drie jaar geleden samen met zijn dochter op de Kinderuniversiteit van de UAntwerpen was, dacht hij net hetzelfde.

DOOR ROXANNA DELEERSNYDER

Hij stelde vast dat wetenschappers er

Anderzijds kunnen ook alle onderzoekers

veel beter in slagen om hun onderzoek

zich

helder en overtuigend uit te leggen als er

doctorandi aan de verschillende univer-

kinderen op de eerste rij zitten. Vandaar

siteiten in Vlaanderen, maar ook bijvoor-

het idee van de ‘Wetenschapsbattle’: een

beeld kandidaten die werken aan een

wedstrijd voor wetenschappers, die hun

onderzoek in een bepaald bedrijf. Tijdens

onderzoeksthema moeten uitleggen aan

de voorrondes krijgen zij elk 15 minuten

kinderen uit de lagere school.

om hun onderzoek uit te leggen aan het

inschrijven.

Dit

zijn

meestal

jonge publiek.

Van De Water is zelf politicoloog

HOE ZIT HET PRECIES IN ELKAAR?

van opleiding, maar heeft een sterke interesse in wetenschappen en vooral in

THE HALL OF FAME

Enerzijds kan elke lagere school van

wetenschapscommunicatie. Zijn groot

Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel

voorbeeld was Hans Rosling, de Zweedse

Martijn Peters doctoreert aan de vakgroep

zich inschrijven om een wetenschaps-

statisticus die allerlei data probeerde uit te

Organische en Bio-polymere Chemie aan

battle te hosten. De expertenjury selecteert

leggen aan de hand van simpele grafieken

de Universiteit Hasselt en was de winnaar

en klare, heldere taal. Het project

van de Wetenschapsbattle 2016. Hij

"Het nuttige met het aangename

van Hans Van De Water en

legde nanotechnologie voor hersenon-

combineren, het creative met

zijn

derzoek uit aan de hand van lichtgevende

ligt in dezelfde lijn: complex

Minions.

wetenschappelijk

het intellectuele, dat is wat mij fascineert en energie geeft"

collega

Toon

Verlinden onderzoek

“Ik heb wetenschapscommunicatie al

uitleggen aan leerlingen uit de

altijd iets superplezant gevonden, een

lagere school. Ze benadrukken de

passie die ik vroeg in mijn doctoraat heb

belangrijke rol van de kinderen

ontdekt. Mensen op een entertainende

in dit project: “Wij zijn alleen

manier informeren over wetenschap is iets

vervolgens één school per provincie

verantwoordelijk voor het selecteren van

uniek. Het nuttige met het aangename

op basis van criteria zoals originaliteit,

de scholen zelf. Nadat die keuze gemaakt

combineren,

samenhorigheid en diversiteit. Volgens

is, ligt alles in de handen van het publiek,

intellectuele, dat is wat mij fascineert en

organisator

Hans

De

creatieve

met

het

Water

namelijk de kinderen. Zij kiezen welke

energie geeft."

selecteert de jury een mix van scholen

wetenschappers ze willen uitnodigen op

Martijn had voorheen geen ervaring met

met ervaring en scholen met kansarmere

hun school, wie de voorrondes wint en

lesgeven aan kinderen, maar hijhad wel

kinderen, waarvan ze weten dat het

ook wie er uiteindelijk de grote finale

een duidelijke aanpak. Hij vroeg vooral

project een grote impact op de leerlingen

wint." Met de Wetenschapsbattle willen

veel rond over wat de kinderen interes-

zal hebben. Er vindt één voorronde per

de organisatoren dan ook bewijzen dat

seert. Waar zijn ze mee bezig? Waar

provincie plaats en om af te sluiten is er de

kinderen ideale coaches kunnen zijn voor

praten ze over met hun vrienden en

grote finale in Technopolis, Mechelen.

volwassenen.

vriendinnetjes? Eenmaal hij een antwoord

32

Van

het

www.schamper.be

"Je moet jezelf open en kwetsbaar opstellen om op hun niveau te kunnen denken er werken"

had op deze vragen, was hij twee weken

was de winnares van de eerste editie in

voelen ze zich verkleuterd en daar hebben

bezig met de presentatie voor te bereiden.

2015. Zij doctoreerde toen aan de faculteit

ze een hekel aan!”

Volgens Martijn is het heel moeilijk om je

“Geneeskunde

gezondheidsweten-

De winnares van de UGent had wel een

onderzoek simpel uit te leggen. Je moet

schappen” en legde haar onderzoek over

toneel- en een lerarenopleiding gevolgd,

het echt tot in de kern begrijpen en heel

leukemie uit aan de hand van marshmallows

waardoor ze wat meer voeling had met

goed kennen om het op zo’n manier te

(witte bloedcellen) en rode m&m’s (rode

haar publiek. Toch vond ze het ook

vereenvoudigen.

bloedcellen). “Rekening houden met het

een grote uitdaging aangezien ze niet

De winnaar van de Wetenschapsbattle

leeftijdsverschil van de kinderen vond ik

opgeleid was om les te geven aan zo’n jong

2016 kijkt heel positief terug op deze

de grootste uitdaging: de kinderen van

publiek. “Ik maak af en toe wetenschappe-

ervaring en raadt iedereen aan om mee

het eerste leerjaar kunnen nauwelijks

lijke analyses voor Canvas en ik vind het

te doen: “Je wordt er behandeld als een

lezen, terwijl die van het zesde leerjaar

heel interessant om wetenschappelijke

rockster: ze willen je handtekening en

zich al voorbereiden op het middelbaar.

thema’s uit te leggen aan zowel kinderen

samen op de foto gaan ... de energie die

Daardoor kan je bijvoorbeeld niet veel

als volwassenen. Na het winnen van de

de kinderen je geven is echt geweldig!”

woorden plaatsen op je slides, maar moet je

Wetenschapsbattle heb ik meerdere keren

Zijn

deelnemende

vooral met afbeeldingen werken.” Hetty

mijn presentatie gedaan en vaak zaten er

wetenschappers is om de eigen leefwereld

gaf tijdens haar presentatie vaak ook extra

ook ouders bij. Die spraken me achteraf

los te laten en zich te verdiepen in die

uitleg aan de oudere kinderen en stelde de

vaak aan om hun interesse te tonen in het

van de kinderen. “Je moet jezelf open en

jonge generatie gerust indien ze het niet

onderwerp en dat deed me echt plezier.

kwetsbaar opstellen om op hun niveau

begrepen. Volgens Hetty zit het geheim

Zo zie je maar dat veel mensen geïnteres-

te kunnen denken en werken”, Aldus

in afstand nemen van je onderzoek, kijken

seerd zijn in wetenschap, maar dat ze er

Martijn.

naar het groter geheel en er structuur in

gewoon weinig over weten. Door goede

Ook de Universiteit Gent werd in het

brengen. Haar ultieme tip voor de nieuwe

wetenschapscommunicatie kunnen we

verleden succesvol vertegenwoordigd op

kandidaten is om de dingen simpel, maar

wetenschap dichter brengen bij het groot

de Wetenschapsbattle: Hetty Helsmoortel

ook niet te eenvoudig voor te stellen

publiek."

advies

voor

de

&

en uit te leggen aan de kinderen. “Dan wetenschap

33

BINNENKORT IEDEREEN EEN BEETJE BLANDINO?

TOLSTOJ EN AUSTEN BINNENKORT VERPLICHT IN DE BOEKENKAST VAN ELKE STUDENT. OF NIET HEUS? Onderzoek toont aan dat mensen die literatuur lezen vaker een hoog empathisch vermogen hebben. Tijd om dan maar de leeslijsten bij alle studierichtingen van het hoger onderwijs in te voeren als ingepakte lesjes menselijkheid?

DOOR SHAUNI DE GUSSEM, LIESELOT LE COMTE

Als het over empathie in literatuur gaat, vatte Dostojevski in zijn ‘Aantekeningen

scher zou maken, maar er is zeker geen

uit het dodenhuis’ het in vijf woorden

eenduidig

perfect samen: “Ook hij had een moeder.”

duidelijk dat literatuur waardevol is en

Maar gaat de stelling verder dan enkel

ons in staat stelt om bepaalde vormen van

wat geleuter van de vijftigjarige blanke

kennis te ontwikkelen die we niet echt

leidster van de lokale leesclub?

op andere manieren kunnen verwerven.

bewijs.

Het

is

FOTO DOOR SHAUNI DE GUSSEM

weliswaar

We kunnen in de journalistiek terecht voor de feitenkennis - tot voor kort

LEUGENS, VERDOMDE LEUGENS EN STATISTIEK

toch -, maar wat je in literatuur vindt, is de kennis die gebaseerd is op mogelijk-

Raymond Mar en Keath Oatley, twee

heden. Literatuur wordt een laboratorium

onderzoekers uit Canada, zijn in studies

waarin je gedachten kunt uitproberen.

uit 2006 en 2009 afzonderlijk tot de

Een van de kwalen van vandaag is dat

conclusie gekomen dat individuen die

alles heel eenduidig wordt voorgesteld.

vaak fictie lezen andere mensen beter

De boodschap die literatuur kan brengen,

lijken te begrijpen en een beter vermogen

is dat de wereld complex is. Laten we

hebben om de wereld door hun ogen

recht doen aan die complexiteit door die

te zien. “Maar die correlatie kan ook

verschillende perspectieven een plaats

verklaard worden doordat empathische

te geven. Literatuur is een waardevolle

mensen net andere realiteiten in literatuur

bron naast filosofische, historische en

sneller opzoeken dan minder empathische

wetenschappelijke kennis die we kunnen

mensen”, legde professor in de Letter-

aanbieden in verschillende disciplines

kunde Bart Keunen vorig jaar uit met

zoals

een 'kip en het ei'-discussie. Maar Mar

wetenschappen.”

politicologie

en

de

‘hardere’

en Oatley hadden zulke opmerkingen voorzien en zelfs na het incalculeren

UTOPISCH IDEE?

van die mogelijke verklaring, bleef hun stelling staan.

Laten we ervan uitgaan dat literatuur een effectieve meerwaarde kan bieden, hoe haalbaar is het idee om literatuur

GEDACHTENEXPERIMENTEN

te introduceren in de niet-humanitiesLars

de

richtingen? Bernaerts is daar iets scepti-

Nederlandse Letterkunde, nuanceert: “Er

Bernaerts,

professor

in

scher over: “Het misschien utopisch om

zijn aanwijzingen dat literatuur empathi-

te denken dat we dat kunnen realiseren.

Mensen

34

zijn

moeilijk

te

motiveren www.schamper.be

als je hen iets oplegt. Daarbij kan je

ontwikkeling’ op het programma kwam,

voor literatuur. Vroeger had iedereen al

niet gewoon een leeslijst opleggen en

waarin belangrijke concepten in verband

heel wat gelezen voor ze aan de universiteit

studenten aan hun lot overlaten. Er is toch

met sociale verhouding en wereldpo-

kwamen studeren. Tegenwoordig komt er

wat begeleiding nodig. Het werk moet

litiek worden gedoceerd. Laat staan dat ze

zodanig veel op ons af dat het onmogelijk

gekaderd worden door bijvoorbeeld een

een boek zouden moeten lezen. Maar als

is om nog mee te zijn of om zelfs maar

introductiesessie, feedbackgesprekken of

keuzevak zou het wel kunnen aanslaan,

de klassiekers te lezen. Toch zou het mooi

discussies over de thematiek.”

toch als er voldoende duiding is waarom

zijn mocht er weer aandacht komen voor

De studenten geneeskunde staan alvast

literatuur nuttig kan zijn voor onze

literatuur in alle richtingen. En dan liefst

niet te popelen om een boek open te

richting.”

toegespitst op de opleiding zelf, omdat je

slaan. Los van hun desinteresse voor

het niet allemaal gelezen kunt hebben. Hij

de perikelen van Anna of Dorian is de

Professor Georges Martyn, die onder

geeft een concreet voorstel mee: “Vraag

werkdruk hun voornaamste bezorgdheid.

meer ‘Law and Literature’ doceert, vreest

aan elke prof om bij zijn vak een citaat

Ook Lore, studente Agro- en Biotechno-

eveneens dat het idee om literatuur

uit een roman te plaatsen die thematisch

logie, twijfelt aan het enthousiasme van

algemeen in te voeren nooit werkelijkheid

verband houdt met de leerstof om zo

haar medestudenten: “Er was al enorm

zal worden: “We moeten zo veel materie

studenten te triggeren om aan het lezen te

veel weerstand toen het vak ‘duurzame

over ons eigen vakgebied zien dat het

slaan. Of plaats op Minerva een ‘citaat van

moeilijk wordt om ruimte vrij te maken

de dag’ of een stukje poëzie.”

"De boodschap die literatuur kan brengen, is dat de wereld complex is."

>LARS BERNAERTS

cultuur/wetenschap

35

CULTUURAGENDA

AMBER HAZE, FRANCESCA PALAMIDESSI 04/03, Huis van Alijn

DOOR ROXANNA DELEERSNYDER

LA NUIT AMERICAINE 28/02. KASK cinema

CONCERT - Blut, maar toch een concertje meepikken op

FILM - Voor de oude filmliefhebbers speelt KASK Cinema op

zaterdagavond? Dan is het Huis van Alijn the place to be. De

dinsdag 28 februari de klassieker ‘La Nuit Américaine’. De film

Italiaanse Francesca Palamidessi is momenteel op tournee door

gaat over een filmploeg die een langspeelfilm draait, maar die heel

Europa om haar nieuwe cd 'Amber Haze' voor te stellen. Op

wat tegenslagen kent, waardoor de ploeg in de problemen komt

zaterdagavond 4 maart stopt ze ook even in Gent voor een intiem

en moet roeien met de riemen die ze hebben. François Truffaut,

concert op de zolder van het Huis van Alijn. Ze omschrijft haar

die de film schreef en regisseerde, speelt ook de regisseur in de

muziek zelf als een combinatie van radicale improvisatie, elektro-

hoofdrol. Het metaniveau gaat nog verder, want Truffaut stak ‘La

nische muziek en zang. Voor dit concert wordt ze bovendien

Nuit Américaine’ vol met referenties naar zijn eigen films, zijn

vergezeld door SCHNTZL: Hendrik Lasure op piano

lievelingscineasten en naar Hollywood. Een ode aan film maken

en effecten en Casper Van De Velde op drums en objects. De

en cinema volgens velen - vol doordenkers, dus stay alert!

toegang is gratis, dus allen daarheen!

L’HOMMMM, FÜNF LEICHTE TANZSPIELE 01/03-02/03, De Vooruit

BLIND CHOICES 22/05-05/03, Blanco

THEATER/DANS - Kan je niet kiezen tussen een theater- of een

TENTOONSTELLING - Ooit al een blind date gehad met een

dansvoorstelling? Geen probleem, want ‘Fünf Leichte Tanzspiele’

kunstwerk? Dit is je kans! Conrad Willems en Joan Hus, twee

is het beide! De voorstelling gaat over taal. Niet de taal waarin

kunstenaars, tonen een selectie tekeningen en beeldend werk.

wij spreken maar een oertaal, een spel, een verbeelding die vóór

De tekeningen staan genummerd opgesteld met de rug naar de

het begrijpen komt. Het illustreert hoe snel taal ontstaat, hoe

toeschouwers en de bezoekers trekken een nummer uit twee

makkelijk we iets onvatbaars begrijpen en hoe vanzelfsprekend

stapels. Deze nummers stemmen overeen met een tekening van

een wereldbeeld zich uittekent. De voorstelling neemt je terug

elk van beide kunstenaars, die vervolgens worden omgedraaid

naar het sérieux van het kind-zijn, waarbij elke vorm ontdekt

en opgehangen. Het resultaat van de trekking is een persoon-

moet worden, waarbij inhoud nog abstractie is en abstractie heel

lijke tentoonstelling met slechts twee werken. Door ze te isoleren

normaal.

krijgen deze tekeningen bijzondere aandacht. Klinkt als een unieke ervaring, dus why not give it a try?

36

www.schamper.be

"IRANIËRS ZIJN NET ZO LIEF EN CORRUPT ALS BELGEN" KADER ABDOLAH IN GENT "Weggaan, weggaan, weggaan." Kader Abdolah herhaalt het thema van zijn lezing tot het bij elke aanwezige in het Museum voor Schone Kunsten is binnengedrongen. De Iraans-Nederlandse schrijver spreekt uit ondervinding.

Al doet hij zijn levensverhaal vaak een stuk luchtiger uitschijnen dan de werkelijkheid.

DOOR LAURA MASSA, PIETERJAN SCHEPENS, TOM ANTONISSEN FOTO’S DOOR SHAUNI DE GUSSEM

cultuur

37

Iran. Een godvergeten stad hoog in de

IRAANSE REVOLUTIE

bergen. Het huis achter de moskee. Dat

het natuurlijk ook heel wat makkelijker dan Hossein Sadjadi Ghaemmaghami

is de setting waar Abdolah opgroeide.

Vrouwelijk schoon bracht hem ook

Als kind had hij twee dromen: president

dichter bij zijn tweede ambitie - hij trok

Farahani, zijn echte naam.

van het vaderland worden of een groot

naar de universiteit van Teheran om daar

dichter zijn. Beiden geen evidentie: er

Natuurkunde te studeren, in de hoop zo

was weinig ruimte voor presidenten in het

later een vrouwenmagneet te worden.

In 1985 vlucht Kader uit Iran. Eerst naar

Iran van de sjah, en de grote huisbiblio-

Aan de universiteit raakte hij verzeild in

Istanbul, om uiteindelijk in Nederland

theek, stampvol met de meesterwerken

een linkse verzetsgroep tegen het regime

te belanden. Het was de goedkoopste

van eeuwen Perzische literatuur, deden

van de sjah. De Iraanse Revolutie van 1979

bestemming, beweert hij, die de mensens-

hem wanhopen dat alles al geschreven

bracht echter geen heil. Kader verloor

mokkelaars - ‘een normaal beroep’ - hem

was. Toen streken Amerikaanse pockets -

vrienden aan de repressie zowel door de

konden aanbieden, want het was er koud

detectives en meer - neer in zijn geboor-

sjah als door de Islamitische Republiek

en de taal was veel te ingewikkeld. Een

testad. Schandaal! Op de kaften stonden

van de ayatollahs. Aan twee van hen

mening die Kader ook was toegedaan.

vrouwen in korte rokken - en de kortste

ontleent hij zijn pseudoniem: Kader en

Tot driemaal toe probeerde hij met een

rok werd meteen het eerste boek dat

Abdolah. De schrijver spreekt tijdens de

vals paspoort naar de Verenigde Staten te

Kader naar huis smokkelde. “Als schrijven

lezing overigens vaak over Kader Abdolah

vliegen, maar elke keer werd hij staande

over korte rokken kan gaan, kan ik het

wanneer hij het over zichzelf heeft. Het

gehouden. In plaats van in het glamoureuze

ook”, aldus Abdolah.

is één van de vele kleine technieken die

New York eindigde zijn migratietocht na

hij gebruikt om zich te profileren - al bekt

tweeënhalf jaar in landelijk Overijssel. In

JIP EN JANNEKE

"Ik ben niet supergetalenteerd."

38

www.schamper.be

het eerste huis dat hij toegewezen kreeg, achter de kerk van een door en door gereformeerd dorp met zo'n zwaar dialect dat hij er met zijn gebrekkige ‘Ik heet Kader’ als enige Algemeen Nederlands sprak, besloot hij zich bij zijn Hollandse toekomst neer te leggen en dan maar een beroemd Perzisch-Nederlands schrijver te worden. Hij trok naar de bibliotheek in het nabije Zwolle, en op zijn ‘urgente vraag’ aan de bibliothecaresse om hem iets te geven waarmee hij Nederlands kon leren, stak ze hem 'Jip en Janneke' in handen.

SCHRIJVEN ALS ROEPING De hulp van Annie M.G. Schmidt wierp haar vruchten af. Kader maakte zich het Nederlands snel eigen, sloeg aan het schrijven en de rest is geschiedenis.

Verhalenbundels, romans en columns verschenen in zijn geheel eigen schrijfwijze: zonder dure of poëtische woorden,

een masker van een bijna manische

maar in een stijl die een combinatie is

vertelstijl, met een gevoel voor timing

'Ooggetuigen’

van de Perzische verteltradities en de

dat het publiek keer op keer in lachen

grootste deel ingenomen door

Nederlandse helderheid. Tijdens de lezing

doet uitbarsten. Zijn moeder de week

schetsen en schilderijen van de

drukt hij het ons nog eens op het hart:

ervoor voor het eerst in jaren terugzien

Spaanse

"Ik ben niet supergetalenteerd." In die

- in Dubai, want hij mag Iran niet in en

Goya. De 18e-eeuwse ‘meester

valse bescheidenheid is hij niet helemaal

zij is te oud om naar Nederland te vliegen

van de marteling’ oogt bijzonder

oneerlijk. Schrijver worden was veeleer

- vertelt hij als een reeks grappig quotes,

modern,

een doel dan een roeping. Terwijl zijn

en werkt hij af met het nemen van foto's

door bewerking van de Iraanse

familie en vrienden geen optie hadden om

van het publiek om naar haar te sturen.

kunstenares Farideh Lashai. In

Iran te verlaten of zelf slachtoffer werden

Een publiek waarin hij zich overigens

installaties

van het regime, geraakte hij wél in het

thuis voelt, want “Belgen zijn net zo lief

personages uit de landschappen,

Westen. Dat schuldgevoel drijft hem

en corrupt als Iraniërs." Hij schetst zijn

om de aandacht van de kijker

ertoe steeds betere boeken te schrijven. En

levensverhaal als een tragikomedie, die

even op de technische waarde

Nederland lijkt het te waarderen: in 2007

niet verstoord zal worden door harde

van de achtergrond te richten. Ook

verkozen lezers ‘Het huis van de moskee’

politiek analyses of oprechte vragen uit

de indrukwekkende organische

tot het op één na beste Nederlandstalige

het publiek. Kader Abdolah is een fascine-

installatie van planten, beenderen

boek aller tijden.

rende mythe over een vluchteling die

en oude nokia's doet het MSK

zich succesvol heruitvond in zijn nieuwe

eer aan. Voor wie even tijd

thuisland, maar zoals zovele mythen biedt

heeft: om het hoekje wordt nog

hij meer vraagtekens dan antwoorden.

steeds het Lam Gods gerestau-

IMPOSANTE POSEUR Betekent dit dat de vluchteling een

wordt

voor

grootheid

zowel

Francisco

origineel

schrapt

zij

als

Goya’s

reerd. Tot 2019 te bezichtigen!

canonieke status bereikt heeft? Misschien.

Kader verbergt zich de hele avond achter

cultuur

het

39

"AL DIE AANDACHT STOORT MI

EEN INTERVIEW MET DE VROUW ACHTER DE FIGUUR VAN "DE GENTSE DAME M Els Pieters, of eerder bekend onder de naam ‘dame met bloem’, geniet grote bekendheid op het internet, op partijcongressen van sp.a en ook in de Gentse straten. Zij leeft volgens haar eigen YOLO-levensvisie en die deelt ze nu graag met ons. Een interview.

DOOR SHAUNI DE GUSSEM FOTO’S DOOR SHAUNI DE GUSSEM

De meeste mensen kennen jou van het internet als de dame met bloem die regelmatig gespot wordt op sp.a-congressen en lessen Belgisch Publiekrecht. Hoe ver gaat jouw interesse voor politiek?

"Ik volg graag die lessen omdat ze zo

was. Jonge mensen hebben ook meer het

leerrijk zijn. Dat is mijn manier om

lef om eraan te beginnen, en dat vind ik

politieke kennis op te doen en bij te leren

wel tof."

over de structuren, want het is allemaal zeer complex in België. Ik volg allerlei

Heb je zelf gestudeerd na je middelbaar?

Pieters: "Ik schaar me helemaal achter

vakken, maar specifiek het vak Staats-

de visie van de sp.a. Ik vind dat ze een

recht (tegenwoordig Belgisch Publiek-

"Ik heb nog aan buitenlandse universi-

uitstekend programma hebben. Ze voelen

recht, red.) vind ik heel belangrijk. Om de

teiten in de Verenigde Staten, Engeland,

situaties te kunnen volgen in de kranten

Frankrijk en Duitsland gestudeerd om de

meeste politiekers heden ten dage niet

en het nieuws moet je toch wel goed op

talen te bestuderen. Ik had Boekhouden

meer doen. Integendeel, die kennen een

de hoogte zijn van hoe het werkt."

gestudeerd en daarna ben ik me heel

met de gewone mens mee, iets wat de

complete apathie ten opzichte van wat de modale Vlamingen denken en voelen.

Sp.a heeft een minder hautaine houding en daar kan ik me achter scharen."

Heb je zelf politieke ambities?

Je komt in de lessen natuurlijk in aanraking met de studenten. Wat vind je van de studenten aan de UGent?

"Ik vind ze fantastisch, echt gewoon

"Ik zou graag politiek adviseur zijn van

fantastisch. Er is altijd een zeer goede

een van de sp.a-politiekers. Dat is mijn

sfeer."

droom."

Waarom als adviseur? Waarom word je zelf geen politicus?

Voel je jezelf ook een echte Gentse student?

specifiek gaan specialiseren in het spreken van talen."

Wat doe je nu van werk?

"Het liefste zou ik advies geven aan een minister of politicus."

Mensen spotten jou over heel Vlaanderen. Is het rondreizen in Vlaanderen jouw hobby?

"België is zo tof om in rond te lopen en

"Ik heb me al mijn volledige leven student

ik verken dat graag. Ik ben graag toerist

"In de politiek is het uiteindelijk belangrijk

gevoeld. Ik vind het belangrijk om te

in eigen land. In de steden als Gent,

om bekend en intelligent te zijn. Je moet

blijven leren en om mee te zijn met alles,

Brugge, Antwerpen en Brussel is ook

ook een pak ervaring hebben om de

want alles evolueert zo snel."

zoveel te doen en te zien. Je moet leven

sociale en economische problemen te kunnen aanpakken. Hoe je de economie recht trekt tijdens een crisis, ... Sommige

Vind je dat de studenten doorheen de tijd veranderd zijn?

uiteindelijk. Je moet meepakken wat er te beleven valt."

Je zit vaak alleen, waarom?

politici hebben daar veel meer ervaring

"Tegenwoordig gaat alles met de PC,

mee. Daarom zou ik hen willen bijstaan

vroeger was alles met papier en krijt. De

"Ik shop graag en ik doe graag terrasjes.

en adviseren in plaats van zelf kopfiguur

studenten moeten naar mijn indruk meer

Ik zit dan in de zon met een biertje erbij

te worden."

leerstof verwerken en hebben veel meer

en dan spot ik mensen. Ik blijf zo lang

druk om te slagen in hun opleiding en

zitten als ik wil en ik ben volledig op

het leven. Ze krijgen meer kansen om te

mijn gemak. Ik leef intens in het nu en ik

gaan studeren, wat vroeger niet het geval

geniet daarvan."

Je bent vaak in de lessen rechten van de Universiteit Gent, ben je daar student?

40

www.schamper.be

IJ IN FEITE NIET"

MET BLOEM"

maar ik ga nooit mezelf gaan zoeken op Google. Sommige mensen houden bij

Hoe ga je om met je bekendheid?

Vind je dat tof?

en Spanjaarden. Ik kom die in de verschil-

waar er iets over hen verschijnt, maar dat

lende Vlaamse steden tegen. Die kunnen

doe ik totaal niet."

"Ik heb daar geen last van. Ik vind het

mij niet voorbij of die moeten een foto

wel tof als mensen bij mij komen en

hebben. Dan is het kunnen spreken van

vragen om een foto. Overlangs sprak een

talen ook wel handig."

madame in Gent mij aan op een terras en

zei: “Ik heb een foto van jou gezien in de Verenigde Staten terwijl jij op dit eigenste terras ook iets zat te drinken." Dat was wel grappig. Ik heb grote fans bij de Japanners

Foto’s verschijnen dan meestal online. Ben je zelf vaak online en check je jezelf op het internet?

"Nee, totaal niet. Ik ben online aanwezig

Ga je je soms naar je bekendheid gedragen?

"Op terras kom je veel mensen tegen.

Schoolkinderen bijvoorbeeld. Dan wuif je daarnaar en die wuiven terug, dat is tof. Op den duur is dat een gewoonte, iedereen wuift terug. Mijn modekeuze is niet speciaal gekozen om in de spotlight te lopen. Ik ga vaak voor zwart en modieuze stukken. De bloemen in mijn haar en mijn juwelen vind ik gewoon mooi om te dragen."

Wat is de zotste toer die je al meegemaakt hebt met fans?

"Niet veel speciaals. Vaak willen ze gewoon foto’s en daar blijft het bij.

Dat zijn meestal Japanners, Chinezen, Spanjaarden of andere toeristen. Ze blijven allemaal wel beleefd. Ik heb nog nooit iets onbeleefds meegemaakt."

“Geniet van het leven, leef in het nu.”

Studio Brussel heeft op Facebook ooit een foto van jou online gezet waarbij een grapje werd gemaakt ten koste van jou. Daar zijn veel reacties op gekomen. Stoort dat jou?

"Mij stoort het niet dat er grapjes gemaakt worden. Ik zit ook al eens met andere mensen te lachen. Iedereen lacht al eens met iets. Ik vind iets belachelijk wat andere mensen niet belachelijk vinden.

Opinies verschillen, keuzes verschillen.

Mij stoort het absoluut niet."

Heb je nog raad aan studenten bij het begin van het tweede semester?

"Geniet van het leven, leef in het nu. Dat pas ik ook toe. En ja, studeer hard. Haal je diploma. Maar bovenal, geniet." cultuur

41

GAT

IN UW

De gustibus et coloribus non disputandum est. Maar een goede raad op tijd en stond kan nooit kwaad.

DOOR LOÏS SAVAT

>AMBER FABRÉ >21 JAAR >STUDENT RECHTEN

HUBERT< 79 JAAR< LEVENSGENIETER<

“Ik hou ervan om naar podcasts te luisteren. Dat

“In mijn ogen is er wel een groot cultureel

kunnen serieuze zijn, over politiek of economie,

aanbod, alleen weten veel mensen er niet van.

maar ook gewoon podcasts om te lachen. Bij de

Neem nu bijvoorbeeld boeken. Ik lees al eens

Amerikaanse verkiezingen was het wel handig,

graag

dan krijg je een duidelijk overzicht van wat er

gewoon Vlaamse zoals die van Pieter Aspe, maar

zoal gebeurd is. Ik volg bijvoorbeeld ook Radiolab,

eigenlijk worden er nog maar weinig boeken

die brengen bijzondere verhalen die je anders niet

gelezen. Er wordt te weinig over gesproken denk

hoort. Die kunnen echt over vanalles gaan. Bij veel

ik, al is dat wel afhankelijk van je omgeving.

podcasts komt er wekelijks een nieuwe, dan is het

Hier op den buiten is dat toch echt anders dan

een beetje zoals een televisieserie die je volgt. Ze

hedendaagse

detectiveverhalen,

ook

in de stad. Boeken en andere dingen worden

zijn niet zo populair en dat komt wellicht doordat

je minder aangereikt. Mensen gaan bijvoor-

het moeilijker is om je te concentreren als er visueel

beeld ook minder toneel of opera opzoeken als

niks is en dat is wel jammer. Het is misschien niet

ze daarvoor buiten hun gemeente moeten gaan.

ideaal voor iedereen, vooral in het begin is het

Het is jammer dat velen geen goesting hebben

wat moeilijk. Ik doe ook wel dingen tussendoor,

om te lezen, al moet je mensen ook niet gaan

maar je moet je aandacht erbij kunnen houden

dwingen om te lezen. Het hangt denk ik ook af

natuurlijk. De meerwaarde die het biedt is dat er

van je opleiding, dat wakkert lezen wat aan. Nu

thema’s aan bod komen die je anders zelf echt actief

krijgt iedereen wel meer kansen dan vroeger,

moet gaan opzoeken. Voor mij is het interessanter

iedereen gaat langer naar school en komt zo wat

dan radio. Uiteindelijk wil je vaak nog veel meer

meer in contact met boeken. Televisie kijken

over die onderwerpen te weten komen."

is misschien makkelijker, maar een goed boek lezen heeft zeker een meerwaarde. Je moet gewoon een grotere inspanning willen doen om je te ontspannen.”

42

www.schamper.be www.schamper.be

HET LIJSTJE MET SCHIJNBAAR WILLEKEURIGE ONDERWERPEN DIE TOCH EEN RODE DRAAD HEBBEN Hoe meer zielen, hoe meer vreugd! Maar met z’n drieën is het vroeg of laat altijd ambras. Hieronder enkele noemenswaardige driehoeksverhoudingen in de cinema uitgelicht.

DOOR MICHELLE DE BAENE

Te beginnen bij dé klassieker ‘Casablanca’ van Michael Curtiz. Rick (Humphrey

1

Bogart) en Ilsa (Ingrid Bergman) beleefden ooit een liefdesvol avontuur in Parijs waarna de wegen van de twee oude geliefdes opnieuw kruisen, hetzij nu met Ilsa's man ... Hoewel haar hartje nog altijd sneller slaat voor Rick wint rationaliteit het van de liefde. Kiezen is verliezen maar we’ll always have Paris. Einde love triangle, snif.

2

De titel van de Mexicaanse roadmovie ‘Y tú mama también’ vrij vertaald in 'en ook je moeder' spreekt al voor zich. Een vrouw tegen de dertig en twee bronstige jongemannen, tevens beste kameraden, ondernemen samen een roadtrip door Mexico met alle amoureuze

perikelen van dien. Mucho sol, amor maar bovenal mucho sexo. Olé!

3

Een depressieve Joaquin Phoenix is van twee walletjes aan het eten in ‘Two Lovers’. De film van James Gray is een grote middelvinger naar de geïdealiseerde liefdesrelaties in de romantische Hollywood cinema.

Maar ook al hunkeren velen naar een Helena, op ’t einde kiest men altijd voor Penelope, de veilige thuishaven (ik verklap niets).

4

Je pense comme toi qu'en amour, le couple n'est pas l’idéal. ‘Jules et Jim’ is een Nouvelle Vague-klassieker van François Truffaut bestaande uit een mix van l’amour, Parijs, een femme fatale en twee hartsvrienden Jules en Jim. Moraal van het verhaal: vertrouw nooit een vriend.

5 cultuur

Dit lijstje afsluiten doen we in stijl met Bertolucci’s ‘The Dreamers’ waarin een tweeling met een incestueuze relatie opduikt. Broer en zus strikken een naïeve buitenlandse student om bij hen in te trekken en vervolgens knusse slaappartijtjes te houden. Want geef toe, met drie is het toch altijd gezelliger, nietwaar?

43

ONZE PASSIE IS

FOTO

THE LIGHT BETWEEN OCEANS Derek Cianfrance

OMDAT

5 CINEMA’S + FILMCAFÉ Auteurs- en wereldfilms in de beste omstandigheden.

Digitale cinema in een uniek kader en een gezellig filmcafé met ‘coole’ drank en muziek.

Studio Skoop | Sint-Annaplein 63, 9000 Gent | Tel: 09 225 08 45 info@studioskoop.be | www.studioskoop.be | volg ons op 44

en www.schamper.be

MUZIEK

BEBE REXHA - ALL YOUR FAULT: PT.1 Up and coming superster Bebe Rexha bracht onlangs de eerste

DOOR TIMME CRAEYE

een samenhangend geheel te vormen zonder in te boeten op

helft uit van haar tweedelige

avontuurlijke zijsprongen die elke

debuutalbum 'All Your Fault'. Met

song een eigen karakter geven,

zes liedjes houdt Rexha het kort,

van

naar eigen zeggen omdat ze wil

'Gateway Drug' tot de ontspannen

dat élk nummer met zorg gesmaakt

vibe van 'Atmosphere'. De thema’s

en

van zelfvertrouwen en de your-lo-

beoordeeld

wordt.

Zo’n

ambitieuze opzet brengt risico’s met zich mee als het materiaal blijkt

de

nostalgische

violen

in

ve-is-my-drugromantiek zijn dan

misschien wel weer wat afgezaagd

tegen te vallen, maar Bebe Rexha

in 2017. Zo zijn titels als 'Fuck Fake

lijkt een juiste beslissing te hebben

Friends' en lyrics à la ‘I can only

genomen met haar strategie. De EP staat volgeschreven met oorgas-

take you in small doses’ wat minder

indrukwekkend, maar Bebe weet

mische hooks die tot leven gebracht

ze tenminste met overtuiging te

worden door Bebe’s unieke (lees:

brengen. Over het algemeen is deel

nasale, maar toch uitstaanbare)

één van Rexha’s debuut veelbe-

stem. Haar talent als singer-song-

lovend en we verlangen al naar het

writer staat daarom terecht niet ter discussie op 'All Your Fault'. De productie op de tracks slaagt er bovendien in om

vervolg dat in april uitkomt. Watch out girls, want met 'All Your Fault' bewijst Bebe Rexha dat ze klaar is voor haar rol als pops nieuwste Bad Bitch (feat. Ty Dolla $ign).

SIMON BOCCANEGRA

OPERA DOOR SARAH VAN MEEL

Op een druilerige dinsdagavond waag ik mij aan een pareltje van

verschillende hoogtepunten maar de scène waarin Het Laatste

Verdi: 'Simon Boccanegra'. Weliswaar in het operagebouw van

Avondmaal van Da Vinci werd afgebeeld sprong erbovenuit.

Antwerpen, aangezien daar minder palen

De hele opera was één grote

in de weg staan dan in Gent. Het kost je

vloeiende voorstelling, maar

een ticket op de trein, maar het genot

je moest wel bij de pinken

van een ‘paalloos’ uitzicht is dat waard.

zijn. Tip: lees op voorhand

Soit, de opera was zoals een goede opera

het verhaal. Zoals het een

moest zijn. Een opera waar de kostuums

opera betaamt, was een het

eindelijk aangepast zijn aan het verhaal,

een hoorspel vol drama,

zonder al te veel moderne frullen. Verder

rollende ogen, wapperende

had ik het uitzicht op een draaitoneel

handen en onrustwekkende

dat bleef fascineren met sfeerbelichting

uitspraken

waarover duidelijk is nagedacht. De

klaringen,

kwaliteit van de muziek en zang waren

vergiffenisklaagzang

uitmuntend, zeker de stukken waarbij het

als

liefdesver-

haatuitingen, en

bedreiging. De dood is nooit

koor de registers opentrok. De sfeer was duister, net als het verhaal

veraf en het noodlot kwam er hoe dan ook wel aan, maar dit

zelf. Een politieke thriller zich afspelend tijdens de eenmaking

werd met zoveel overdaad verkondigd dat het uiteindelijk iets

van Italië in de 19e eeuw, hoewel er heel wat tijdssprongen

tragikomisch kreeg. Al bij al ietwat te gepolijst, en misschien

en anachronismen werden gebruikt. De voorstelling kende

mocht er een tikje meer rauwheid in zitten.

cultuur

45

DE LIEGENDE REPORTER

GENERATIE GISTEREN

Elke maand werpt een oud-hoogleraar van de universiteit zijn of haar licht op de meest beloftevolle jonge Vlaamse leeuwen uit het culturele veld. Want jong geweld en de oude garde hebben vaak meer gemeen dan ze zouden toegeven.

Deze week: Maarten Boudry.

DOOR WOUTER DE RYCKE

De warmte die de eerste heldere dag van

opnieuw van zo dichtbij ging moeten zien,

een zin voor die mij is bijgebleven. ‘Hoeveel

februari achterliet op de Gentse kasseien

omdat ik, kortom, niet slaafs elk dogma van

is alweer verdwenen wanneer in een

de academische orthodoxie volg, dat meneer

ironische distantie kan de literatuur nog aan?' Je

café

buitengewoon

direct aanneemt dat ik een zwaardbroeder

hoogleraar Vroegmoderne Engelse Letter-

in zijn kruistocht ben? Als hij toch zo graag

kunde Herman Vincke vertelt over zijn

mijn maat wil worden, waarom gaat hij niet

hernieuwde levenslust: “Eigenlijk is het

eens mee naar mijn maat dikke Marcel in

denis van Cyrano de Bergerac. Onze maat

te belachelijk voor woorden. Ik zit hier

de Matonge? Hoe, meneer is gehaast? Hoe,

Cyrano was dichter en erg verliefd op

op mijn gemak aan de toog als een brave

meneer wil zijn date niet teleurstellen? En

Roxane. Dat was technisch gezien zijn

intellectuel-dégénéré een sigaretje te roken

godver, ’t was precies nog waar ook. (werpt

nichtje, maar in die tijd zeurde men nog

goedkeurende blik op de jongedame die een klap

niet om de minste banaliteit. Helaas was zijn

het niets word aangesproken. (hardop naar

in het gezicht geeft van de jongeman, die daarop

verslagen de zaal verlaat, strak nagekeken door

zag in zijn knappe kompaan, die op zijn

in

de

binnenstad

en een pintje te drinken, wanneer ik uit een verschrikt opkijkend koppel achter in het café) Ja, ’t is over u dat ik het heb, ventje.

kan daar gemakkelijk van maken: hoeveel ironische distantie kan de liefde nog aan?

(nipt van pint) Ik zie dat ge niet mee zijt. Laat

ik het illustreren met de tragische geschie-

neus veel te groot, waardoor Roxane meer beurt dan weer even goed kon flirten als

Ge moet niet zo kijken! (steekt sigaret op;

een aseksuele wasbeer met afasie. Cyrano

daar een ganse parlee af. Over hoe hij ‘mijn

verschool zich in de struiken onder het

blik strak op de jongeman gericht) Steekt die

toonde zich evenwel een groot man, en

moed als academicus’ bewondert en hoe ik

balkon van ons Roxane, en fluisterde zijn

‘de hypocrisie van links aan de kaak stel’.

maat de juiste woorden in. Puur opdat zijn

Had zijn tong nog wat verder in mijn gat

geliefde gelukkig zou zijn. En dát, mijn

gezeten, we hadden gemuild. Ja ja, ’t zal wel

jongen, is ware erotiek. Dát is eros. Dát

gaan, dacht ik, maar wanneer ie begint over

is thanatos. Dát is liefde zoals je die enkel

hoe hij het ‘spijtig vond dat ik over de islam

in het ancien régime kon inbeelden, maar

altijd zo stil ben gebleven’, besluit ik mij

in feite tijdloos is. Praktisch toegepast: ik

toch eventjes te amuseren. (aan het tafeltje

wil dat ge op die hete trees daar afstapt die net van die pummel aan het bekomen

van het koppel ontstaat er intussen een heftige

discussie) Wat meneer zich wel niet permit-

teert, antwoord ik striemend met ijzeren blik en stalen stem, na eerst genadeloos een stilte te hebben ingelast die net lang genoeg duurde om pijnlijk te zijn. Dat puur omdat

is, en dat ge haar zelfzeker de volgende Vincke, met enorme waardigheid van zijn pint

zoete waarheden influistert: “Odi et amo.

Misschien dat er toch nog iets uit deze avond

fieri sentio et excrucior. Als ge dan op het

nippend) Hah! Ze is blijven zitten. Ideaal. te halen valt, kameraad.”

ik het verschil tussen politiek en letterkunde ken, omdat ik weet hoe ik mijn mes en

OUDE ROMANTICUS

aan de bar met hun Westmalle staat te schimmelen, garandeer ik u dat je nooit

onapologetische elitist ben, omdat iedereen

"Er zijn kwatongen die beweren dat

weet dat kereltjes met dreadlocks altijd in

literatuur geen enkel praktisch nut heeft. Dat

eerste zit slaagden voor mijn mondeling

zijn zeveraars. In het ‘West-Vlaams versier-

46

eind van de avond samen nog een portootje bestelt, terwijl de concurrentie intussen

mijn vork moet vasthouden, omdat ik een

examen zodat ik hun kop zeker niet

Quare id faciam fortasse requiris? Nescio, sed

nog een eenzame nacht hebt. (steekt sigaret op) En dan zeggen ze dat Vincke geen romanticus is."

handboek’ van Thomas Blondeau komt er www.schamper.be

HOR

SCOOP DOOR EMILIE DEVREESE CARTOON DOOR INE T’SJOEN

RAM Een vriend is kwaad op u nadat u vorige week de deur van zijn kot geramd hebt in een beschonken bui. Maak het goed door hem te trakteren op een broodje kebab.

STIER U gaat een wonderlijke week tegemoet! U bent

WEEGSCHAAL Neem tijdens dat nachtje Overpoort geen onevenwichtige beslissingen.

U zal er later spijt van krijgen.

SCHORPIOEN U komt deze week wat giftig uit de hoek.

dan ook te intelligent om onverstandige beslissingen te nemen, ongelooflijk knap en daarnaast ook nog eens bescheiden, en dat stiert u!

TWEELING U krijgt een harde klap te verwerken wanneer uw “BFF” beslist om zich uit te schrijven voor dat

BOOGSCHUTTER Deze week is uw week! Shoot for the stars!

buisvak waar jullie samen voor zouden gaan.

KREEFT Iemand probeert u uit uw vertrouwde aquarium te rukken om u vervolgens in een

STEENBOK U belandt deze week in bed met dat ene domme geitje van het werkcollege Statistiek.

pot kokend water te gooien. Jammer.

LEEUW Wist u, dat u weerhaakjes op uw penis hebt? Kinky.

WATERMAN U hebt hoge verwachtingen van deze week maar pas op dat u aan het einde van de rit niet van een koude douche terugkomt.

MAAGD Ook deze week blijft u een ongeplukte bloem.

VISSEN U hebt het gevoel dat uw geheugen niet meer is wat het geweest is. Ook krijgt u last van déjà vu's. U hebt het gevoel dat uw geheugen niet meer is wat het geweest is.

satire

47

WIE wordt onze nieuwe

RECTOR

VOLG VOLG DE DE VERKIEZINGEN VERKIEZINGEN VIA VIA GENTSE GENTSE STUDENTENRAAD STUDENTENRAAD EN EN STEM STEM MEE MEE #UGENTKIEST #UGENTKIEST #GENTSESTUDENTENRAAD #GENTSESTUDENTENRAAD

VOLG VOLG DE DE GENTSE GENTSE STUDENTENRAAD! STUDENTENRAAD! Gentste Gentste Studentenraad Studentenraad

Gentse Gentse Stud Stud

Gstudentenraad Gstudentenraad