SkateNL Januari 2020 (voorheen SchaatsNL)

Het GRATIS magazine voor elke schaatsliefhebber

januari 2020

Femke Kok

steelt alle harten

Jorrit Bergsma de échte Jorrit

Sven Roes

nieuwe generatie

Michel Mulder

HET GROOTSTE SCHAATSMAGAZINE VAN NEDERLAND

Sponsor en fan van schaatsend Nederland Als we in Nederland ergens een warm gevoel van krijgen, dan is het van schaatsen. Liefst op natuurijs, de koude wind trotserend. KPN is al 10 seizoenen sponsor en fan van schaatsend Nederland. Van de grote rijders tot de kleine krabbelaars. Van de KNSB tot de IJSTIJD! Kidsclub.

Kijk op schaatsen.nl/ijstijd

INHOUDSOPGAVE

SkateNL

Douwe

1 2 3 4 5 6 7 8 Stoppen is ook een opluchting voor Michel Mulder

9 10 11 12

Sven Roes, exponent van een nieuwe generatie shorttrackers

13 14 15 16 17 18 Sven Kramer en Patrick Roest inspireren elkaar

19 20 21 22

Jutta Leerdam wil tijden rijden die nooit gereden zijn

23 24 25 26 27 28 Het grote publiek kent de échte Jorrit Bergsma niet

29 30 31 32

Colofon Bladmanager Ingmar Kuper Hoofdredactie Eric Korver Fotografie TimsImaging Vormgeving Rodi Media, Kirsti Konijn Druk Rodi Rotatiedruk BV Oplage/ verschijning 25.000, maandelijks Verspreiding Gratis via de ijsbanen en grotere schaats-speciaalzaken Redactie / mail 06-55866441, redactie@schaatsnl.nl

Tiener Femke Kok steelt tijdens het EK alle harten in Thialf

Uitgevers Korver & Kuper Media A. Hofmanweg 5A 2031BH Haarlem 06-2388 4422 info@schaatsnl.nl www.skatenl.nl Rodi Media Broekerwerf 8 1721PC Broek op Langedijk 0226-333311 info@rodi.nl www.rodimedia.nl Druk Rodi Rotatie Druk Visseringweg 40 1121AT Diemen Telefoon 020-398 0808

NB Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Douwe de Vries is altijd een man van aanpakken geweest. Niet alleen op het ijs, maar zeker ook daarnaast.

De Fries was een man van cijfertjes, van onderzoeken.

Dat kwam voort uit zijn opleiding tot analist, de functie waarin De Vries in zijn leven vóór het profschaatsen nog een tijdje werkzaam was.

Als marathonschaatser kwam hij bijna tien jaar geleden ook op de proppen met een eigen onderzoek. Het peloton was net neergestreken in het Finse Kuopio en beleefde de koudste winter die ze daar in dertig jaar hadden meegemaakt, met temperaturen tot -35 graden.

Te koud om te schaatsen? Douwe de Vries becijferde het antwoord. Hij vatte dat samen in een keurig rapport vol aanbevelingen waarin hij alle factoren had laten meewegen: temperatuur, windkracht, windchill en rijwind. Conclusie: als het kouder is dan -21 (zonder wind) is het niet meer verantwoord marathonschaatsers het ijs op te sturen.

Er is nooit iets met zijn rapport gedaan.

De Vries was ook ruim vier jaar lang voorzitter van de rijdersraad in het marathonschaatsen. Hij kwam er al snel achter wat dat betekende. Veel vergaderen, veel bespreken en uiteindelijk zien dat er weinig gebeurde met de aanbevelingen die er werden gedaan.

Sinds februari vorig jaar is Douwe de Vries voorzitter van de Atletencommissie van de ISU, emn ook daar toont hij daadkracht. De rijder van Jumbo-Visma is een enquête gestart naar de ideeën van de topschaatsers over de inrichting van de wedstrijdkalender door de ISU. Dat is een uitstekende actie van De Vries, die net als veel andere schaatsers met lede ogen toeziet hoe de kalender steeds meer afdrijft van wat de schaatsers zelf als wenselijk beschouwen.

Jillert Anema gaf daar op geheel eigen wijze ook al zijn visie op. Dat schoot waarschijnlijk door allerlei kleurige details in het verkeerde keelgat bij zowel ISU als KNSB, maar Anema maakte wel zijn punt duidelijk: die kalender deugt van geen kant meer.

Douwe de Vries pakt het nu aan op de manier hij kent: eerst gedegen onderzoek, de resultaten bundelen en analyseren en dan met een conclusie komen. De Vries een beetje kennend volgen dan ook meteen de aanbevelingen hoe het wél zou moeten.

Het is een ontwikkeling die je met veel belangstelling kunt volgen. Als de schaatsers zich daadwerkelijk massaal uitspreken in hun onvrede over de kalender, dan is dat een signaal dat de ISU niet mag negeren, tenzij de bond de eigen Atletencommissie totaal niet serieus neemt.

Dat laatste zou een bijzonder gevaarlijke ontwikkeling zijn. De schaatssport zou niet de eerste sport zijn waar ontevreden sporters zelf een andere koers gaan varen.

Veel leesplezier!

Ingmar Kuper & Eric Korver

SkateNL is een uitgave van Rodi Media en Korver & Kuper Media. SkateNL werkt milieuvriendelijk en verantwoord.

Waterless Printing, ISO 14001 Grafimedia en KVGO.

SkateNL is geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO 14001 Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGMMZ:2011.01.02

Specialist in schaatsen en skeelers.

Speciaalzaak voor racefietsen en mountainbikes.

www.Haicobouma.nl JANUARI 2020

3

Michel Mulder in een innige omhelzing met broer Ronald bij het afscheid. ,,Ik hoop dat het vanaf nu over hem gaat, en niet meer over die twee.’’ (Foto’s timsimaging)

‘Dat het minder ging was meer confronterend dan nu zeggen dat het klaar is’

Stoppen lucht Michel Mulder ook op

door Eric Korver e speech was niet voorbereid, de woorden kwamen uit zijn hart. Michel Mulder nam met mooie woorden in een bomvol Thialf afscheid van de schaatssport. Een paar dagen eerder had hij het einde van zijn indrukwekkende loopbaan aangekondigd.

Mulder was het moe, het zoeken naar de vorm die hem onder andere naar olympisch goud en twee wereldtitels sprint had gebracht. En een rol in de marge, dat past niet bij een man als Michel Mulder.

D

Heb je lang nagedacht voor je die beslissing nam? ,,Het is in de afgelopen jaren vaker door mijn hoofd geschoten. In dat opzicht is het misschien lang, maar het is niet zo dat dit

4

een dagelijkse zorg was. Het is wel zo dat ik bij de laatste belangrijke wedstrijden mezelf vaak afvroeg ik het nog zo leuk vond en dit wilde doen. Of mijn niveau niet een beetje te ver weg was van wat ik had. Het was nog steeds wel goed hoor, maar niet meer wat ik heb gedaan als olympisch kampioen.’’

Steeds is het antwoord op die vragen toch ‘ja’ geweest, nu was het opeens ‘nee’. ,,Klopt, maar dat kan ik wel uitleggen. In de afgelopen jaren zat er altijd wel een race tussen dat het echt heel hard ging.

Dan dacht ik ‘zie je wel, ik kan het nog’. Dit jaar heb ik zo’n goede zomer gedraaid dat ik de winter in ging met het idee dat als het nu niet lukte, ik niet meer zou weten dat ik dan nog wél moet doen. Ik was blessurevrij, fitter dan ooit. En dan lukt het toch niet op het ijs. Waar dat dan pre-

JANUARI 2020

cies in zit, kan ik niet echt uitleggen. Had ik ook heel graag geweten en veranderd, want dan had ik nu op het WK gestaan.

Maar dat is niet de realiteit. Na het missen van het tweede plaatsingsmoment vroeg ik me af of ik dan nog zin had er wéér een hele zomer vol voor te gaan. Het antwoord was vrij snel ‘nee;’, en dus was het klaar. En dan gooien we het er maar meteen uit ook.’’

Is dat een confronterend moment? ,,Zeker. Maar op zich was het ook wel gek, want het is heel confronterend geweest in de laatste paar jaren waarin het minder ging. Af en toe was het ook wel goed, maar dat herinner je je minder in dit geval. Vooral die momenten dat het minder ging vind ik meer confronterend dan nu eindelijk een keer zeggen dat het klaar is. Want dan is het ineens weer terugden-

ken aan alle mooie moment, en dan is het ook wel een soort van opluchting.’’

Voel je dat ook zo? Opluchting? ,,Mensen om me heen zeggen dat ik relaxter ben de laatste twee weken. Dat heeft er misschien wel iets mee te maken. Voor mij is het ook wel spannend wat er allemaal gaat gebeuren, maar ik heb wel het idee dat het goed is zo. Ik heb ook wel eens gesproken met mensen die ook gestopt waren en dan blijkt dat ik één ding niet heb. Dat ik moet terugkijken met het idee ‘als ik dat had gedaan had ik misschien meer gewonnen’, of ‘als ik dat had gedaan, dan…’ maar ik heb het hoogst haalbare gehaald dus voor mij is die vraag helemaal niet relevant. Natuurlijk, ik had echt wel vier keer die wereldtitel willen winnen maar ik ben er niet zo rouwig om dat dat niet is gelukt. Feit is dat ik

MICHEL Mulder het maximale eruit heb gehaald en het dus veel minder moeilijk vind om te stoppen.

Het mooiste is er al. Ik heb geen ongehaalde doelen. Ja, ik had hooguit nog een keer wereldkampioen op de 500 meter willen worden, maar die heb ik dan op een honderdste gemist. En dan is er voor mijn gevoel niets dat ontbreekt in mijn loopbaan.’’

Als je terugkijkt op het hele proces sinds Sochi, is er dan ergens een moment waarop je voelt dat het wegglipt? Of is dat sluimerend? ,,Ik kan niet echt een moment verzinnen.

Het jaar de Spelen werd ik nog tweede op het WK, maar dat was eigenlijk al een verrassing. Ik reed dat hele jaar al niet supergoed meer. Dus een moment, nee. Maar er was wel een aantal dingen anders geworden. De druk die ik mezelf opleg, de druk die anderen opleggen omdat ik sinds dat olympisch goud toch bekender was geworden, de verwachtingen van mensen. Maar ook de contracten die ik kreeg waren ineens anders dan voorheen, net als dat ik op andere schaatsen moest rijden met andere buizen en andere schoenen omdat het allemaal te oud was. Ik kan echt niet zeggen in welke van die redenen het zit. Wist ik het maar, want dan was dat het enige dat ik had veranderd en dan had ik er vast wel weer ergens gestaan. Wat ik wel merkte is dat ik de laatste tijd ook niet echt meer het vuur had om er vol voor te gaan. Ik denk dat dat voor mij echt het moment was waarop ik wist dat het klaar was. Dan ga ik liever anderen

helpen in plaats van zelf nog het maximale proberen te halen.’’

En dat vuur is altijd het sterke punt geweest van de Mulders. Ook van Ronald. ,,Dat is het nog steeds. Zeker bij Ronald, en dat heeft er ook mee te maken. Hij wil nog graag een individuele medaille halen op het WK, wil nog graag een keer naar de Spelen. Dan moet ik eerlijk zijn. Ronald houdt me daarmee ook een perfecte spiegel voor. Zo kwam ik erachter dat ik minder vuur heb dan hij nog heeft. Dat was ook wel confronterend.’’

Hebben jullie er ook wel samen over gesproken? ,,Het is toch iets dat ik zelf moest doen. Ik wilde Ronald er ook niet maandenlang mee lastigvallen. Natuurlijk heb ik het wel eens met hem besproken en hij was ook de eerste die het wist toen ik zelf de knoop had doorgehakt. Maar we hebben het er niet vaak over gehad. Als we niet op de ijsbaan zijn, vinden Ronald en ik het heel fijn niet over schaatsen te praten.’’

Mulder & Mulder bestaat zo ineens niet meer. ,,Nee, maar dat heeft niet meegespeeld.

Dit was puur persoonlijk. Daarnaast vond ik het in de afgelopen jaren weleens lastig dat het bij mij minder ging en de media meteen het stempel opdrukte dat de Mulders niet zo lekker gingen. Terwijl Ronald de afgelopen jaren ongeveer zijn beste seizoenen had. Vorig jaar nog supergoed op het WK in Inzell, Nederlands kampioen op de 500 meter, snelle tijden. Je wint

Amsterdam, 2014. Huldiging van de olympisch kampioen op de Coolste Baan. ,,Olympisch goud is het absolute hoogtepunt.’’ álles. Overal waar ik reed, won ik. Maar de afgelopen jaren was het vooral allemaal net niet. En ik kon er niets aan doen. Ik ging er op een gegeven moment bijna aan wennen. Dan wordt het gevaarlijk, haha.’’

Ga je dan twijfelen aan alles en iedereen?

samen en je verliest samen, zeggen wij wel.

Maar in mijn geval was er na de Spelen soms wel een negatieve insteek. Op zich logisch, want ik reed ook niet zo hard, maar dat paste voor hem niet. Ik hoop daarom dat het nu een keer over hem gaat en niet altijd over de twee.’’

Hoe heb je die hele periode van Sochi tot nu beleefd? ,,Vreselijk. Dat was echt niet wat je wilt voelen als sporter.

Natuurlijk waren er momentjes waarop je denkt dat het er nog wel zit, maar de resultaten liegen niet. Het was een paar jaar

San Benedetto del Tronto, 2012. Michel Mulder viert met een explosie van vreugde zijn wereldtitel. ,,Mijn eerste hoofdprijs.’’

,,Ja, echt. Ik heb nooit zoveel gesleuteld aan materiaal als na Sochi. Je gaat proberen alles uit te sluiten. Technische dingen, maar ook bij mezelf qua training. Voor Sochi was ik daar ook wel erg mee bezig, maar de Spelen toch anders. Toen was ik op zoek naar gevoel, voor de Spelen was ik op zoek naar het ultieme gevoel. Ik wist op dat moment nog niet wat dat was namelijk.’’

En als je dat ultieme gevoel hebt ervaren wil je meer. ,,Ik heb het ook vaker gedaan. Volgens mij voor het eerst toen ik in maart 2012 tweede van de wereld werd. In de jaren daarna was het alleen maar winnen, winnen, winnen. Dat gevoel heb ik ervaren en een paar jaar kunnen vasthouden. Een echt antwoord op de vraag waarom het wegebde, heb ik niet. Misschien is het toch wel zo dat na dat goud op de Spelen echt het allergrootste vuur een beetje gedoofd is. Dat gevoel heb ik niet gehad, maar wie weet.’’

Jullie hebben allebei best lang moeten wachten op succes, waren laatbloeiers. ,,Eigenlijk wel, ja. We zijn natuurlijk vroeger niet zo gewaardeerde ploeggenoten

geweest door de combinatie van schaatsen en inlineskaten. Waren ook niet welkom in de regionale selectie en moesten een eigen weg vinden via een andere ploeg. Pas op het moment dat Gerard van Velde stopte en aangaf dat hij wel talent in ons zag, is het wat geworden. Dat was de eerste samenwerking op een wat professionele manier, maar toen waren wij al klaar met het hbo en stond ik al drie jaar voor de klas.’’

Als de weg zo lang is, geniet je dan ook extra als het wél lukt? ,,Zeker, en dat heb ik ook gedaan. Misschien is dat ook wel iets geweest. Ik weet nog dat in 2010 het EK inlineskaten in Almere was. Mijn hoofddoel was Europees kampioen worden en dat was ik al op dag twee. Op dag drie en vier zat ik een beetje te flierefluiten in plaats van dat ik dóór wilde. Pas op de laatste dag was ik weer een beetje gemotiveerd en prompt wonnen we de aflossing. Dan zit er bij mij toch iets in van ‘doel bereikt, klaar’.’’

Over behaalde doelen gesproken, begon het allemaal in 2012 met de wereldtitel op de 500 meter inline in San Benedetto del Tronto? ,,Voor mijn gevoel was dat het tweede grote moment. San Benedetto was wel mijn eerste hoofdprijs, maar het moment waar voor mij de knop omging was een jaar eerder, in augustus 2011. Ik had nooit het WK inline gereden, maar heb toen gezegd dat ik twee weken later met de ijstraining begon omdat ik naar het WK in Korea ging. Ik was drie keer tweede geworden op het EK en wilde weten waar ik stond op wereldniveau.

Warmere vloer, meer comfort en gezondere woning TONZON VLOERISOLATIE, ANDERE TECHNIEK, BETER ISOLEREND EFFECT Vloeren verliezen vrijwel alle warmte door uitstraling aan de onderkant.

Andere soorten isolatie (zoals het in de nieuwbouw gebruikte EPS) beperken wel het warmteverlies door geleiding maar stralen de doorgelaten warmte aan de onderkant gewoon uit. Zo lekt 24 uur per dag warmte aan de onderkant weg, waardoor zelfs nieuwbouwwoningen met vloerverwarming nog niet echt energiezuinig zijn. Het unieke TONZON Thermoskussen reduceert deze warmtestraling trapsgewijs tot vrijwel nul.

De vloer wordt sneller warm en de vloertemperatuur is hoger bij een lagere luchttemperatuur. Zo heeft u meer comfort met minder energieverbruik.

Subsidie verhoogd De subsidie voor vloerisolatie is fors verhoogd, van € 5,- naar € 7,- per m2. Hiermee geeft de regering aan dat vloerisolatie belangrijker is dan in het verleden werd aangenomen.

Permanente afkoeling via de vloer is niet comfortabel, een oorzaak van vocht- en schimmelproblemen en verantwoordelijk voor een te hoog gasverbruik. Al bijna 40 jaar biedt

TONZON Vloerisolatie zorgt ook bij nieuwere woningen nog voor een stijging van het wooncomfort, een lagere gasrekening en minder vocht in huis.

TONZON hiervoor de beste oplossing voor een faire prijs. Vraag nu een vrijblijvende offerte aan zodat u precies weet waar u aan toe bent.

SCHONE DROGERE KRUIPRUIMTE Het wonen boven een vochtig gat in de grond is niet prettig en soms ronduit ongezond. Door onderdruk wordt constant vochtige lucht uit de kruipruimte de woning ingezogen en dat vocht moet door ventilatie weer worden afgevoerd. Dit kost energie en daar willen we juist zo weinig mogelijk van gebruiken. TONZON Bodemfolie stopt de verdamping van vocht uit de bodem, remt het vrijkomen van schadelijk radongas en zorgt zo voor een schone, drogere kruipruimte. Dit is misschien wel de meest duurzame maatregel voor veel nederlandse woningen. In de gebruiksfase biedt het talloze voordelen waaronder energiebesparing.

De TONZON Bodemfolie is volledig recyclebaar.

Kijk of u in aanmerking komt voor SEEH op tonzon.nl/subsidie

Thermoskussens

Bodemfolie

Inventieve oplossingen Naast de meest klimaatefficiënte vloerisolatie ter wereld heeft TONZON nog andere inventieve oplossingen waarmee u uw voordeel kunt doen. Speciale folies waarmee u warmtestraling kunt beperken zoals bijvoorbeeld de trefzekere radiatorfolie die onzichtbaar zijn werk doet op de achterkant van de radiator (dus niet op de muur).

Voordelige warmtepanelen die gericht en efficiënt warmte naar één kant stralen. Kijk eens op TONZON. nl en ontdek hoe wij voor u het wonen comfortabeler, gezonder en energiezuiniger kunnen maken.

Informatie over onze producten: tonzon.nl of bel 053 - 433 23 91

MICHEL

Mulder Alles volgde elkaar snel op. ,,Bij mij zeker. Ik heb alles in vier jaar gehaald. Daarvoor was het niet zo heel veel en daarna is het ook niet zo veel meer geweest. Ik heb ook maar zes WK’s meegedaan op het ijs. Maar wel twee keer eerste, twee keer tweede en twee keer vierde.’’

Los van al die prijzen, wat heeft het schaatsen je gebracht?

Ach, ik denk niet dat er veel mensen dachten dat ik als 18-jarige best een heel verlegen jongen was in de klas. Altijd vooraan, niet te grote mond. Niet dat ik die nu heb, maar het schaatsen heeft me wat dat betreft wel veel opgeleverd. Ik ben echt gegroeid als mens. Ik weet nog dat ik voor de klas stond en in het begin dacht ‘Wat moet ik nu, kan ik dit wel?’ Nu vraag ik me af waar ik me druk om maakte. Dat was toch een makkie?’’

Was je afscheid dan nog een dingetje? ,,Vond ik wel. Je staat daar toch voor tienduizend man in een vol Thialf. Dat is niet zomaar wat. Maar ik vond het heel erg mooi, was zoals ik gehoopt had.’’

En nu? ,,Ik heb altijd gezegd dat ik het, ook gezien de opleiding die ik heb gedaan, leuk zou vinden trainer te worden. Ik ben al bezig met de cursus ST4 en als ik die heb gehaald mag ik mee op het ijs tijdens NK’s en World Cups. Dan heb ik de papieren om als trainer terug op het ijs te komen. Ik moet nog even kijken wanneer. Volgend jaar, later? Of misschien wel nooit. Dat ga ik de komende twee maanden eens rustig onderzoeken.’’

Afscheid in bloemen. ,,Het was mooi, zoals ik had gehoopt.’’ (Foto Huub Snoep) Ik won in Korea brons, dat was mijn allereerste WK-medaille. Vanaf dat moment leefde bij mij het besef dat ik misschien goed genoeg was om een keer de allerbeste te zijn.’’

En dat was je. ,,Een jaar later al, ja. San Benedetto was ook een perfect parkoers voor mij. Als daar dit jaar nog een WK zou zijn, had ik de skeelers weer aangetrokken.”

Gaat niet meer gebeuren? ,,Niet meer. Klaar is klaar, keihard. Wel jammer hoor, want het WK is in Colombia dit jaar, haha.’’

Afscheid nemen is altijd terugkijken.

Je hebt veel mooie prijzen gewonnen, welke koester je het meest? ,,Olympisch goud is het eerste dat in me opkomt, maar wat ik het meest koester is toch dat we tegenover alle mensen die zeiden dat het niet kon het bewijs hebben geleverd dat schaatsen en skeeleren wel samengaan door in één jaar beide wereldtitels te pakken en daarna ook nog eens olympisch goud. Dat laatste is het absolute hoogtepunt, maar in een jaar tijd in twee sporten de allerbeste zijn, daar ben ik het meest trots op.’’

Kijk je die olympische race nog wel eens terug? ,,Heel eerlijk? Niet zo vaak. Die race heeft wel de meeste impact gehad op mijn carrière, maar als ik een race terugkijk is dat mijn beste race ooit. Dat baanrecord in Thialf, dat na zes jaar nog steeds staat. Ik was zo blij dat het zaterdag tijdens mijn afscheid overeind bleef.’’

Anders zie je tijdens je afscheid ook nog dat bord verdwijnen. ,,Dat was wel een heel mooi moment geweest, want dan was het ook écht klaar.

Maar ik vond het stiekem heel fijn dat dat niet gebeurde. Het gaat er wel aan hoor, da’s een kwestie van tijd. Maar het geeft wel aan hoe goed die rit was, in het oude Thialf met een laag stof op het ijs.’’

De ultieme race? ,,Ik denk dat ik één keer echt alles heb geraakt, en dat was die keer. Zelfs van mijn olympische race kan ik dingen opnoemen die beter konden, maar van die race kan ik niks noemen.’’

En dan nog je wereldtitels sprint. ,,De eerste was heel gaaf. Ik won in 2012 die wereldtitel skeeleren, waar ik

het jaar daarvoor zowel op de schaats als op skeelers al het podium haalde.

Derde in Korea, tweede in Heerenveen. Vervolgens dan die titel in San Benedetto, en als je dan het mannetje wilt zijn door te bewijzen dat je twee sporten kan combineren, dan moet je ook wereldkampioen worden in de winter. Dat lukte in Sochi en was voor mij het bewijs dat het samen kon. Maar de knop moest snel om, want binnen een jaar waren al de Spelen in Sochi.’’

Gespecialiseerd in prefab-wapening en verwerking op de bouw Vestigingen in Drachten, Kootstertille en Schuilenburg

IJZERSTERK IN MAATWERK! Postbus 107 9200 AC Drachten WADRO BV tel. (0512) 33 23 11 Wadro Drachten BV tel. (0512) 58 28 22 Wapeningscentrale Kootstertille tel. (0512) 33 18 04 WADRO Schuilenburg BV tel. (0512) 33 23 11

8

JANUARI 2020

SHORTTrack

Sven Roes schudt gevestigde orde wakker in NK Shorttrack

Exponent van nieuwe generatie E

en nieuwe generatie shorttrackers heeft de neus tegen het venster gedrukt.

Meest opvallende man tijdens het Nederlands kampioenschap was zonder twijfel Sven Roes, de piepjonge opvolger van Daan Breeuwsma.

Natuurlijk bood de afwezigheid van Sjinkie Knegt opnieuw kansen voor anderen. Maar daarbij werd toch vooral gekeken naar de huidige generatie, naar de bekende namen, met Daan Breeuwsma als torenhoge favoriet. Maar een stel jonge honden uit het RTC Noord/WADRO nam de hoofdrol met plezier over, en zo stond Sven Roes (20) na twee dagen racen met de krans om zijn nek.

Een onwerkelijk gevoel, vond de student uit Leeuwarden. ,,Ik had dit echt totaal niet verwacht. Natuurlijk hoop je er stiekem op, maar meer ook niet. Er reden toch wel wat wereldtoppers rond hier.’’

Roes liet vorig jaar al zien wel wat in zijn mars te hebben, maar dat was van een andere orde dan wat hij deze keer op het ijs in Leeuwarden liet zien. Tot plezier van het vele publiek in de Elfstedenhal, dat hartstochtelijk meeleefde met het talent dat op zijn thuisbaan zo knap presteerde.

Zijn winst op de 1500 meter werd luidkeels bejubeld, niet in het minst door Roes zelf. ,,Daar was ik echt heel blij mee, omdat ik die afstand heel graag wilde winnen.’’

Zelfvertrouwen Aan de titel dacht Roes op dat moment nog niet, maar dat hij in de race was, daar kon hij niet omheen. In de afsluitende 3000 meter moest hij voor Daan Breeuwsma eindigen om de titel te pakken, en precies dat deed de jonge Roes, met bondscoach Jeroen Otter als aandachtig toeschouwer langs de kant. ,,Onvoorstelbaar. Ik kwam best met zelfvertrouwen naar dit NK omdat het in de trainingen lekker liep. Ik ging er wel een beetje losjes in, had niet zoveel verwachtingen, maar het ging zó lekker.’’

Lachend: ,,Jammer dat ik op de 500 meter geen finaleplek kon halen, maar dat is misschien het enige smetje. Al had ik misschien ook op de 1000 meter wel goud gewild.’’

Op het ijs in Leeuwarden bleek hoe goed werk er wordt geleverd in het RTC Noord/WADRO, waar trainer Dave Versteeg de scepter zwaait. Want niet alleen Roes liet zich zien, maar ook Jens van ’t Woud en Hugo Bosma. Jongens nog, maar inmiddels op de schaats krachten om rekening mee te houden. ,,We hebben bij RTC Noord/ WADRO gewoon een heel sterk team met veel jong Sven Roes al talent, pushen elkaar hard s de verrasse nde nieuwe sh va n Nederland. orttrackkam bij de trainingen en wil,,Ik had dit to pioen taal niet verw (F ot o’ s Ti msImaging) len elke keer sneller’’, veracht.’’ telt Roes. ,,Dat willen we ook aan anderen laten zien. Zo’n NK is de perfecte gelegenheid. Daar hebben we het onderling ook Ook Daan Breeuwsma over. Rijders als Daan Breeuwsma willen moest erkennen dat het een NK van de we natuurlijk altijd een poepie laten ruijeugd was geworden. ,,Die mannen hebken. Er is op zich geen echte rivaliteit met ben het perfect gedaan. Het NK is een lasde rijders van de nationale selectie, maar tige wedstrijd, je moet constant zijn en ik het is natuurlijk geweldig ze op een NK te denk dat Sven Roes dat heeft gedaan. Hij kunnen verslaan.’’ heeft geen steken laten vallen, zat overal bovenop en reed gewoon goed. Dan verVizier dien je gewoon te winnen.’’

Roes werkt eigenlijk alleen maar bij dat RTC Noord/WADRO, met Dave VerGenieten steeg. De nationale selectie van bondsDe jongens van Dave Versteeg reden sowieso goed, vond Breeuwsma. ,,Dan is coach Jeroen Otter was voor hem niet aan de orde, al stond hij uiteraard wel in het wel aan ons om het naar jezelf toe te het vizier van Otter. ,,In overleg met de trekken, maar ik laat het kampioenschap liggen door op de 500 meter tegen een bondscoach en Dave Versteeg hebben we besloten nog een jaartje in het RTC penalty aan te lopen. Dat trek ik nog een te rijden om in mijn techniek te investebeetje recht met winst op de 1000 meter, ren.’’ Maar dingen kunnen snel verandemaar dan moet je uiteindelijk op de 3000 ren als je goed genoeg bent, want Roes is meter net het goede doen. Ik koos in de inmiddels door Otter meteen bij de selec- laatste ronde de verkeerde kant, Sven Roes tie voor de World Cups gehaald. ,,Als ik de goede. Dan verdien je het.’’

Dordrecht zou mogen rijden, voor eigen Ondanks het verlies van zijn titel kon publiek, dat zou echt vet zijn.’’

Breeuwsma ook genieten van de opkoEn Roes voorspelt dat hij niet de enige is mende jeugd. ,,Het was sowieso qua die de stap kan maken naar de nationale entourage één van de mooiste NK’s tot nu selectie. ,,Er rijden nog wel meer jongens toe. Dat hebben ze perfect gedaan, maar rond die kunnen doorstromen.’’ Daarals ik zie hoe druk het was, dan denk ik dat mee blijkt hoe waardevol de opzet is met dit volgend jaar al niet eens meer genoeg de drie RTC’s waar talent wordt klaargeis. Dan zie je hoe de sport zich ontwikkelt, stoomd voor het grote werk. en in die ontwikkeling heb je de jeugd juist nodig. Daarom is het alleen maar positief Daan Breeuwsma balt de vuist na winst dat Sven Roes zich er een keertje tussen op de 1000 meter. ,,Roes heeft het goed rijdt en de gevestigde orde verslaat. Dat gedaan. Dan verdien je te winnen.’’ zet ons ook weer op scherp.’’

JANUARI 2020

9

7-22 februari Falun-Borlänge Zweden

s j i r u u t a N % 0 0 1

JAN Schaatssport VAN DER HOORN Westkanaalweg 10e, Ter Aar, 0172 602677 Maandag t/m vrijdag 9:00 tot 17:30 uur Vrijdagavond 18:30 tot 20:30 uur Zaterdag 9:00 tot 16:30 uur

Dé schaats- en skeelerspecialist

Alles wat je nodig hebt vind je op:

JANVANDERHOORN.NL

service@sportbrillenshop.nl

10

JANUARI 2020

/sportbrillenshop

/sportbrillenshop

Het podium bij de vrouwen. Rianne de Vries (l) en Lara van Ruijven flankeren de kampioene.

Kampioene komt in NK wel met schrik vrij na valpartij

S

Suzanne Schulting onverslaanbaar

uzanne Schulting is nog steeds onbetwist de beste shorttrackster van Nederland. Dart wist natuurlijk iedereen al, maar de Friezin bevestigde dat nog eens tijdens het NK in Leeuwarden. Schulting zag zelfs ruimte om wat show toe te voegen aan de wedstrijd, maar kwam daarbij wel met de schrik vrij.

Hoe goed Suzanne Schulting is, mag duidelijk zijn. Op mondiaal niveau is de wereldkampioene al nagenoeg onverslaanbaar en die wetenschap degradeerde het NK zo ongeveer tot een bijnummer als het ging om de verdeling van de titel.

Nederland kent in Lara van Ruijven, Rianne de Vries en Yara van Kerkhof nog enkele rijdsters van wereldklasse, maar het verschil met Schulting is zó groot dat niemand ook maar enig moment een bedreiging kon vormen. Schulting kwam het goud ophalen, de rest streed voor plek twee.

Maar dat shorttrack onvoorspelbaar is

en blijft, moest ook Schulting ervaren.

In de afsluitende 3000 meter besloot ze een beetje kleur aan de strijd te geven. ,,Ik wilde er een showtje van maken, het publiek nog wat laten zien'', vertelde Schulting later. Spelenderwijs nam ze een ronde voorsprong, en vervolgens bijna nog eentje. Het publiek smulde inderdaad van het machtsvertoon, tot het mis ging.

overeind, maar had duidelijk last van de val. Om te winnen hoefde Schulting de race alleen maar te finishen en geen diskwalificatie oplopen, en dat was precies wat ze uiteindelijk deed. Als laatste kwam ze enigszins balend over de streep. Dit was niet de manier waarop ze haar titel glans had willen geven. ,,Ik had hier graag alle afstanden gewonnen'', stelde Schulting, die besefte dat misschien vooral in zo'n NK een ongeluk in een klein hoekje zit. ,,Er rijden hier ook onervaren meiden

Blokje Uitgerekend Anne Floor Otter – inderdaad, de dochter van de bondscoach – stapte op een blokje en ging onderuit. In haar val nam ze Schulting mee. Die klapte hard tegen de boarding, krabbelde wel weer

Suzanne Schulting raast over het ijs tijdens het NK. (Foto’s TimsImaging)

JANUARI 2020

11

rond en dan is dit misschien het risico. Aan de andere kant wil ik ook shorttrack een beetje promoten.''

Achter Schulting toonde Rianne de Vries zich de beste van de rest, terwijl Lara van Ruijven het brons voor zich opeiste. Daarmee bleek weer eens dat de verhoudingen in het shorttrack bij de vrouwen momenteel in beton gegoten zijn. Met natuurlijk ook nog Yara van Kerkhof zijn dit onbetwist de vier sterkste dames van het land, en er is nog geen teken dat daar verandering in zal komen, zoals bij de mannen nu duidelijk wel het geval is.

Topprestaties vragen om focus

Focus op verwarming met een warmtepomp.

Ben jij Ready?

hetnieuweverwarmen.nl

Hoofdsponsor KNSB

Een felicitatie vol respect en vriendschap. Sven Kramer (l) moet nu zijn meerdere erkennen in Patrick Roest. (Foto’s TimsImaging)

Ploeggenoten moeten in concurrentiestrijd naar hoger niveau

Patrick Roes t kan lachen na weer ee concurrenti n titel. ,,De e maakt on onderlinge s allebei bet er.’’

Kramer en Roest inspireren elkaar H et is wennen voor Sven Kramer. Dik tien jaar oppermachtig op de vijf kilometer, en dan ineens van de troon gestoten worden. Door een ploeggenoot nog wel. De kaarten zijn opnieuw geschud, de verhoudingen liggen anders, en Kramer is niet langer de alleenheerser.

Hij vindt het leuk, maar het motiveert Kramer ook. Net als Kramer motivatie is voor Roest. De concurrentiestrijd maakt ze beiden beter, daar zijn ze het over eens.

Sven Kramer windt er nooit doekjes om. De Fries, zo lang zonder enige bedreiging de beste

schaatser van de wereld, is steevast kritisch op zichzelf en deelt dat ook met de buitenwereld. Terwijl heel Thialf na zijn vijf kilometer ontplofte, was Kramer zijn nuchtere en professionele zelf. ,,Ik zag de tijd en wist meteen dat het niet genoeg zou zijn. Niet met Roest nog achter me’’, vertelde Kramer.

En Kramer zou Kramer niet zijn als hij dan niet de pest in zou hebben. Winnen zit in zijn systeem, in zijn dna. Winnen is het enige dat telt, ook al zijn er nog zoveel verzachtende omstandigheden. En niet winnen is verliezen, iets waar Kramer een bloedhekel aan heeft. Maar de strijd met zijn lijf – en dan vooral zijn rug – lijkt Kramer soms iets milder te hebben gemaakt. ,,Als je me twee maanden geleden had gezegd dat ik een race en een tijd als deze zou kunnen rijden, had je gelijk een krabbel gekregen.’’

Geen enkel foutje Kramer zag, zoals hij zelf al voorspelde, later op de middag Patrick Roest zijn tijd verbeteren. Dat strookte met zijn analyse van de eigen race. Zijn eigen niveau moet omhoog, weet Kramer. Vanwege Roest. ,,Vroeger won je de vijf kilometer fluitend met een tijd van 6.10. Reed ik ritten met een kruisinkje hier, een bochtje daar en dan was het binnen. Nu niet meer. Dat is voorbij. Met

Sven Kramer: ,,Voorheen kon ik me nog weleens een foutje permitteren. Nu niet meer.''

Patrick op het ijs kan ik me geen enkel foutje meer permitteren. Alles moet perfect zijn om hem te kunnen kloppen.’’ Dat is een nieuwe situatie voor Kramer. ,,Het is uitdagend’’, klonk het veelzeggend. ,,En ook wel leuk.’’

Roest kijkt er hetzelfde naar. De uitdaging voor hem is nu zich Kramer van het lijf te houden. En ook dat is niet makkelijk, al lijkt het bij Roest soms allemaal vanzelf te gaan. ,,Maar ik kan me ook niets permitteren als Sven zo scherp is. Dan moet bij mij ook alles kloppen. Nu hield ik een seconde over op hem, maar deze rit had echt geen ronde langer moeten zijn.’’

Dat heeft alles te maken met doseren, legde Kramer uit. Zowel hij als Roest heeft natuurlijk het vermogen de rondjes veel sneller te draaien dan laag in de 29 of hoog in de 28. Maar daar schuilt meteen het gevaar in. ,,Ga je harder, dan weet je dat je daarna de tol betaalt, dat je jezelf opblaast. Op een vijf kilometer is dat fataal. Dus zoek je de rondjes op die je kunt volhouden en eventueel nog iets naar beneden kunt buigen. Patrick doet dat momenteel beter. Ik jojo nog een beetje en de tiendes die je dan verliest, breken aan het einde op.’’ Het is een situatie die Kramer niet kent. Eerder kon hij dat zich permitteren en won alsnog. ,,Maar het betekent wel dat er ruimte zit om dichter bij Patrick te komen’’, stelde hij vast.

Bovendien kampt Kramer momenteel nog steeds met de zorgen om zijn lijf. De rug is broos, net als het vertrouwen in het lichaam. ,,Ik wil wel meer, maar ik zit op

een dun draadje en dat is soms erg frustrerend. En ik kan ook niet veel harder trainen dan ik nu doe. Dat durf ik niet met mijn rug. Fit blijven is op dit moment belangrijker. Om Patrick straks te kunnen verslaan, moet ik het hebben van mijn ervaring en hopen dat hij juist uit onervarenheid misschien wat foutjes maakt.’’

Opletten Een lach krult de lippen van Patrick Roest als hij de woorden van Kramer hoort. ,,Ik piush Sven, dat is mooi. Maar hij pusht mij ook. Ik moet echt opletten, maar daarmee stuwt hij mij wel naar een hoger niveau. Elke race moet ik vol gas geven, en dat weet ik. Maar dat maakt het juist mooi. Daardoor rijden we ook deze tijden, daardoor kan ik mijn baanrecord in Thialf weer terugpakken. We worden er allebei beter van. Maar dat doen we in de training natuurlijk ook al. Met elkaar die snelle rondjes rijden, dat helpt ook om in wedstrijden dit niveau neer te zetten.’’

Blijft natuurlijk bijzonder dat de twee grootste concurrenten ook dezelfde ploeg dienen. Kent Roest het schema van Kramer en vice versa? Roest lacht. ,,Nu in ieder geval niet. Svcen zat beduidend eerder in het programma en dat betekende dat we allebei onze eigen voorbereiding draaiden.

Normaal doen we dat wel samen, rijden we ook samen in. Nu hebben we allebei ons eigen ding gedaan. Over schema’s hebben we het dus ook niet gehad.’’

JANUARI 2020

13

THE NUMBER ONE GIFT te besteden bij meer dan 10.000 winkels

Het leukste cadeau om te geven ĂŠn te krijgen

Wilt u meer informatie over fashioncheque?

Neem contact met ons op via: info@fashioncheque.com of 023 - 551 81 30.

Winnaar Giftcard van het jaar in de categorie fashion

JUTTA Leerdam

Jutta Leerdam jubelt in een afgeladen Thialf. ,,Mijn eerste grote internationale titel in een vol Thialf. Geweldig.’’ (Foto’s TimsImaging)

Jutta Leerdam breekt door als nieuwe koningin van de sprint

Tijden die nooit gereden zijn

door Eric Korver

W

aar de mannen Nederland als sprintland weer helemaal op de kaart hebben gezet, bleven de vrouwen achter. Maar daar kan verandering in komen. Met Jutta Leerdam heeft ons land een nieuwe koningin van de sprint. En Leerdam heeft alles in zich om uit te groeien tot een idool. Ze is jong, mooi, populair, en het allerbelangrijkste: ze is razendsnel.

Dat laatste bleek ook weer eens tijdens het Europees kampioenschap, waar Jutta Leerdam (21) zich verzekerde van haar eerste grote internationale titel. Op de 1000 meter liet ze alle concurrenten achter zich, terwijl ze eigenlijk ook nog niet eens helemaal fit was. Het is een indicatie van wat Leerdam in haar mars heeft. Ze etaleerde dat ook al tijdens het NK Afstanden, waar ze zich kort voor haar twintigste verjaardag nationaal tot de beste op de 500 en 1000 meter kroonde en zo twee tickets voor het WK in Salt Lake City veiligstelde. ,,Die dubbele titel was al het hoogtepunt van mijn seizoen, maar nu deze Europese titel erbij komt, is het helemaal compleet.’’

Zelfverzekerd: ,,Maar ik wil graag nog veel meer dit seizoen.’’

Social media Leerdam is nog jong, maar al jaren wordt haar een grote toekomst voorspeld. Als junior liet ze heel goede dingen zien en kroonde ze zichzelf drie jaar geleden in Helsinki tot wereldkampioene allround.

Maar niet alleen op de schaats trok Leerdam de aandacht. De blonde Zuid-Hollandse is een opvallende verschijning die zelf ook niet wars is van de spotlights. Op social media is ze een hit, met dik tweehonderdduizend volgens alleen al op Instagram, ze maakt vlogs, is een gezicht van modemerk Nikki en is natuurlijk de vriendin van Koen Verweij. Of misschien is de Alkmaarder inmiddels de vriend van Jutta Leerdam. Maar dat is natuurlijk allemaal geen garantie dat een jonge topsporter ook de belofte inlost. Dat doet Leerdam op dit moment echter met verve.

De schaatsster uit ’s Gravenzande maakt dit seizoen flinke stappen. In Thialf klokte ze 1.13,67 op de kilometer, en dat was de tweede tijd die daar ooit door een vrouw werd gereden. Niet gek als je bezig bent aan je tweede seizoen als senior. Maar Leerdam wil meer. ,,Ik wil tijden rijden die nog nooit gereden zijn.’’ Daarom sloot ze zich aan bij team Reggeborgh – ook het team van Verweij – waar ze louter traint met snelle mannen als Kai Verbij en Dai Dai Ntab. ,,Je hebt het niveau van vrouwen en het niveau van mannen. Ik wil toegroeien naar iets dat daar tussenin zit, en dat doe je door met goede mannen te trainen.’’

Doorbraak Dat ze dit jaar daadwerkelijk doorbreekt, voelt ze ook zelf wel. ,,Vorig jaar werd ik natuurlijk in mijn eerste seizoen bij de senioren meteen Nederlands kampioen sprint.

Dat was geweldig. Maar nu pak ik ook internationaal een grote titel. Dat is me nog nooit gebeurd, en inderdaad is dat dan misschien mijn doorbraak.’’

Een verklaring dat nu alles op zijn plek lijkt te vallen, heeft ze niet echt, een vermoeden wel. ,,Ik weet het niet, ik maak gewoon stappen. Ik ben erg bezig met mijn techniek, was altijd al sterk maar ben nu sterker en ouder, en ook mijn coördinatie is beter geworden. Maar ik denk dat het vooral in de techniek zit. Daar doe ik nog steeds de dingen waar vorig jaar de focus ook al op lag, maar dat had gewoon wat tijd nodig om erin te slijpen. Dat gaat nu beter en ik denk dat het volgend jaar nóg beter gaat.’’

Generatie

,,We doen het goed. Dat is natuurlijk hartstikke leuk. Jonge Nederlandse schaatsmeiden die hard rijden, dat vind ik geweldig. Met elkaar willen we ook heel graag mooie dingen laten zien.’’

Leerdam is daar heel bewust mee bezig.

De vlogs, de video’s op Youtube en de posts op Insta; het is allemaal leuk, maar gen hoofdzaak, stelt ze. ,,Ik vind dat leuk, maar doe dat echt alleen als het kan. Ik wil geen energie kwijtraken aan randzaken, en als dat te veel energie kost, dan blijf ik liever drie maanden weg van social media.

Ik ben Jutta Leerdam de schaatsster. En schaatsen gaat bij mij altijd voor.’’

Niettemin beschouwt ze zichzelf niet als het boegbeeld van een nieuwe generatie sprinters. ,,Zo zou ik mezelf niet noemen, maar ik vind het wel een eer als mensen dat zo zien. Ik zie mezelf gewoon als Jutta, die alleen maar harder gaat schaatsen, heel graag wil winnen en dat in de toekomst alleen maar meer wil gaan doen. Ik heb dat gewoon, die drive om te winnen, om te laten zien wat ik kan.’’

Maar ook Jutta Leerdam ziet hoe om haar heen steeds meer jonge meiden zich nadrukkelijk manifesteren.

JANUARI

2020

15

Jorrit Bergsma, thuis in Aldeboarn. ,,Ik woon hier graag. Mooi, rustig dorpje.’’ (Foto’s Timsimaging)

Aimabele Fries zoekt onverstoorbaar zijn weg in wereld van de langebaan

De échte Jorrit Bergsma kent grote publiek niet door Eric Korver

J

orrit Bergsma draait inmiddels al jaren mee in de top van het schaatsen. Werd olympisch kampioen, veroverde wereldtitels en nationale titels. Een held. Zou je zeggen. Maar de Fries lijkt nooit te kunnen tippen aan de populariteit van andere toppers. Misschien omdat hij gewoon ook echt ánders is. Geen branie, geen ego. Gewoon Jorrit. Maar de échte Jorrit Bergsma kent het grote publiek niet, beseft hij zelf ook.

Aldeboarn, een stipje op de kaart, midden in Friesland. Nog geen tweeduizend inwoners, maar onder hen wel een olympisch kampioen. Jorrit Bergsma (33) is een kind van het dorp. Groeide er op, en woont er nog steeds. Nu wel met zijn vrouw, de voormalige Amerikaanse topsschaatster Heather Richardson, en hun zoontje Brent.

De familie is er nooit ver weg. ,,Als je de deur uit stapt en je kijkt naar rechts, dan is de eerste woonark van mijn ouders’’, zegt Bergsma met een lach. ,,En mijn oudere broer Ate woont hier ook nog

16

steeds.’’ Hij voelde nooit de behoefte het dorp te verlaten. ,,Nee, waarom? Ik woon hier graag. Mooi, rustig dorpje. Ik ken de mensen en het is fijn dat mijn ouders dichtbij zijn. Dit huis hebben Heather en ik gekocht na de Spelen van Sochi en we wonen hier met veel plezier.’’

Vorig jaar werd de woning flink verbouwd. Er kwam een stuk bij de achterkant om ook meer ruimte te geven aan de gezinsuitbreiding. Bergsma vindt het mooi, maar kon er zelf niet al te veel aan doen. Op de vraag of hij handig is, komt de reactie uit onverwachte hoek. ,,Nee’’,

JANUARI 2020

stelt Heather beslist, maar met een lach. ,,Gelukkig is mijn vader dat wel’’, vult Bergsma aan. ,,Ik had eerlijk gezegd ook niet echt de energie om me ermee bezig te houden.’’

Bewogen jaar Want het vorige seizoen was niet ideaal, legt hij uit. ,,Een heel bewogen jaar.

Sowieso het jaar na de Spelen, Brent op komst was, de hele zomer verbouwing en ook nog gedoe met de oude sponsor. Dat heeft veel energie gekost. Dit jaar is er gelukkig veel meer rust. Ook met Brent erbij. Alles heeft z’n plekkie gevonden.’’

Dat is deze winter ook terug te zien op het ijs. Bergsma is weer de ouderwetse flyer die hij kan zijn, en dat leverde al de Nederlandse titel op de tien kilometer op en moeiteloze plaatsing voor het WK in Salt Lake City. ,,Het is een lekker seizoen,

ik ben tevreden’’, erkent Bergsma. ,,Ook op de marathon en de mass-start heb ik al een paar mooie zeges. Het kon zeker minder. Vooral die twee marathons die ik won in Heerenveen, dat zijn voor mij dubbeltellers.’’

Die marathon, dat blijft ook de wereld van Jorrit Bergsma. Daar is hij altijd zichzelf en volledig op z’n gemak. ,,Dat klopt wel’’, geeft hij toe. ,,Ik doe dat heel graag.

Het is een prachtig spelletje, zeker tactisch. Wanneer moet je gaan, wanneer niet. En de omgang met de andere jongens is ook prima. Ik heb goed contact met de meeste rijders. Het voelt echt een beetje als thuiskomen.’’

Ieder voor zich Dat is toch heel anders dan de wereld van de langebaan. ,,Meer ieder voor zich’’, vertelt Bergsma. ,,Helemaal in een olympisch seizoen. Het sociale aspect is ook

JORRIT Bergsma minder dan op de marathon. Ik heb veel minder contact met andere jongens.

Maar eerlijk gezegd ben ik op de langebaan zelf ook iemand die graag op zichzelf is, bij mijn eigen ploeg.’’

Tussen al die mannetjes, ego’s en het testosteron van de langebaan lijkt Bergsma soms te aardig en te bescheiden. ,,Misschien, weet ik niet. Maar het liefst spreek ik met mijn benen en doe ik de dingen waar ik goed in ben.’’ Hij aarzelt even. ,,Op de langebaan worden ook wel spelletjes gespeeld, heeft de een meer macht dan de ander. Dat is iets waar ik zelf geen invloed op heb. Ik ben niet iemand die zich ergens in gaat praten of ook spelletjes speelt. Daar heb ik geen zin in. Het liefst rijd ik zo hard mogelijk op mijn afstanden en verdien ik alles eerlijk. Daar zijn de vijf en tien kilometer perfect voor.

Zit je bij de eerste drie, dan plaats je je.

Op teamonderdelen is dat nog wel eens anders.’’

Speelbal Bergsma was in het verleden soms een speelbal in het spel rond de ploegenachtervolging. Tijdens de Spelen in Sochi knalde dat. De bescheiden Jorrit Bergsma kwam als reserve voor zichzelf op en bedankte voor de eer. Sindsdien start hij niet meer op dat onderdeel. Bergsma heeft het achter zich gelaten. ,,Individuele afstanden zijn nu het belangrijkste voor mij, en ik ben blij dat ik de mass-start mag rijden. Maar in het verleden heb ik het wel vervelend gevonden dat ik me wel inzette voor die achtervolging, maar op belangrijke momenten buiten beeld bleef.

Dat was jam-

mer, met het is goed zo.’’

Die affaire heeft wel bijgedragen aan het imago van Jorrit Bergsma, en niet op de manier die hem recht doet. Het grote publiek kent de echte Jorrit Bergsma niet. ,,Dat denk ik ook niet. Door de gebeurtenissen uit het verleden hebben mensen blijkbaar een verkeerd beeld van me gekregen. Maar de mensen die me kennen, weten wel beter.’’

Medaille Hoe de Fries wél in elkaar steekt, bleek vorig jaar maar weer eens. In Thialf kwam de ernstig zieke Meike Kluivingh in contact met Jorrit Bergsma, die werd geraakt door het verhaal van het 9-jarige meisje.

Hij hield contact met Meike en haar ouders, en aarzelde geen moment toen hij in Inzell de wereldtitel pakte op de tien kilometer. Daags daarna stond hij in Drenthe op de stoep om zijn medaille aan Meike te geven. Het meisje overleed kort daarna, en bij de uitvaart lag op haar kistje de medaille van Bergsma. ,,In zulke situaties kom je erachter wat echt belangrijk is. Dat meisje, haar ouders; verschrikkelijk wat hen is overkomen. Die medaille heeft haar en haar ouders nog heel goed gedaan, dan kan zo’n plak toch geen mooiere bestemming krijgen?’’ Dat hij nu zelf vader is, had daar niet direct mee te maken, vervolgt hij. ,,Voor die tijd had ik hetzelfde gedaan.

Maar nu voel je nog meer de pijn van zo’n familie, van wat die ouders moeten doormaken. Dat is een schrikbeeld voor iedereen met kinderen.’’

Zijn eigen kleine giert het ondertussen uit van pret. Het vrolijke ventje mist zijn uitwerking op Bergsma niet. ,,Hij brengt veel plezier en geluk in huis. Als ik met de pest in mijn lijf thuiskom na een mindere race, dan neemt Brent wel de scherpe randjes weg.

Het gezinnetje Bergsma, met Heather, Brent en Jorrit. ,,Als ik met de pest in mijn lijf thuiskom na een mindere race, dan neemt Brent wel de scherpe randjes weg.’’

Dat zit dan nog wel in mijn achterhoofd, maar ik kan het een beetje loslaten.’’ Bergsma werkt inmiddels al tien jaar samen met Jillert Anema. De eigenzinnige Fries pikte Bergsma op in het seizoen van de Spelen in Vancouver.

En wat je ook van Anema mag vinden, één ding is altijd duidelijk: kom niet aan zijn rijders. ,,Nee, daar staat hij echt voor, en dat is weleens anders in het schaatswereldje. Jillert beschermt zijn rijders ook vaak ten koste van zichzelf. Liever dat hij de storm opvangt dan zijn schaatsers. Ik heb geen andere trainer meegemaakt die zó voor zijn rijders staat. Maar het is natuurlijk ook echt een goede trainer.

Langebaan, natuurijs; we weten altijd dat we goed zijn als het erop aankomt.’’

Mass-start

Bergsma grinnikt. ,,Hebben we eerst nog dat verhaal met Kazachstan gehad. Daarna zijn we toch maar gewoon voor Nederland gaan rijden.’’ De erelijst van Bergsma vermeldde op dat moment twee zeges op de marathon, en op de langebaan hadden ze hem jaren niet gezien. ,,Dat heb ik met Jillert weer opgepakt. De eerste vijf kilometer die ik reed, was meteen 6.28. Toen had ik wel het gevoel dat het wat kon worden.’’

Anema gaf de carrière van Bergsma een nieuwe impuls, die uiteindelijk tot prachtige successen heeft geleid. ,,De band is prima. We vertrouwen elkaar volledig.

Tegenpolen? Tja, Jillert is in de ploeg ook anders. Hij heeft altijd zijn uitspattingen, maar het is wel een echte team-man. We hebben jaren de marathon gedomineerd en veel grote prijzen gepakt, niet omdat we de beste schaatsers waren in het peloton, maar wel omdat Jillert er altijd een team van wist te smeden. Vooral richting belangrijke wedstrijden stonden de neuzen altijd dezelfde kant op en was er altijd een goed plan. Dat is echt de verdienste van Jillert.’’

Karakteristieke pose op de marathon: juichend na een zege. ,,Ik doe dat heel graag. De marathon voelt als thuiskomen.’’

Dat ziet hij ook weer terug op de massstart, waar Bergsma vaak de vaste waarde is in de tandem, waarin Arjan Stroetinga nog vaak zijn teamgenoot is. ,,Ik denk niet dat er een beter duo is’’, stelt Bergsma onomwonden. ,,Misschien hebben we niet de beste kwaliteiten en zijn er jongens die snelle rondetijden rijden.

Maar het is niet alleen dat. Het is timing, het tactisch spel. Er is geen ander duo dat zoveel kennis heeft over dit onderdeel. En ook hier speelt Jillert in de tactiek vaak een cruciale rol.’’

Bergsma ziet ook dat hij zich met Anema nog. Jaarlijks verbetert. Dat, zegt hij, is ook het doel. ,,Elk jaar wat harder schaatsen, liefst persoonlijke records verbreken.

Ik ben geen planner, weet niet of ik de volgende Spelen nog haal, of dat ik nog langer doorga. Ik volg meer mijn gevoel, wil vooral plezier hebben. Ik hoop nog jarenlang mooie prijzen te pakken, en als die prestaties er zijn, komt het plezier ook.’’

Hij streed jarenlang met Sven Kramer, maar ziet nu hoe er met Patrick Roest een nieuwe speler het veld heeft betreden. ,,En dan heb ik al genoeg moeite met Kramer. Soms kan ik hem hebben, maar Sven laat zien nog steeds een groot vakman te zijn, vooral op de vijf kilometer. En met Patrick Roest is daar inderdaad een geduchte nieuwe tegenstander bij gekomen. Dat prikkelt me, natuurlijk., Maar het is ook goed voor de sport, zo’n jonge jongen. Dit jaar pakte ik toch weer de Nederlandse titel op de tien kilometer, en die krijgt alleen maar meer glans als je ook een jongen als Roest kunt verslaan.’’

N Tien jaarorKhetPtiende en

winter vo KPN is deze n schaatn sponsor va jaar laatste seizoe nd. In die tien send Nederla sport als KPN tal el de beleefde zow afleverinnten. In zes pu te og van ho mooiste de L e in SkateN w n le ha n ge g eens terug. momenten no

Mark Tuitert is in zijn speciale pak van de KPN-marathonploeg klaar voor Hollands Venetië, net als Erben Wennemars.

'Bij KPN liggen draaiboeken voor Elfstedentocht al tijdje klaar'

K

Natuurijs verbindt Nederland

PN heeft zich in de bijna tien jaar die achter ons liggen altijd geprofileerd als een sponsor voorde héle schaatswereld, niet alleen voor de toppers. Het bedrijf wilde mensen verbinden door de sport en ontdekte al snel dat er geen betere manier was om Nederland te verbinden dan door simpel natuurijs. Alleen hebben we daar zo weinig van.

,,Schaatsen is het mooiste als het vriest.''

Mark Versteegen, directeur sponsoring van KPN, zegt het heel stellig, en zijn collega Tomas Hartjes knikt instemmend. ,,Vanaf de eerste dag zijn wij heel enthousiast geweest over het marathonschaatsen, maar het allerleukste is dat natuurlijk op het moment dat die gasten het natuurijs op gaan.''

En laat KPN nou op dat punt met de neus in de boter vallen. Net voordat de overeenkomst met de KNSB wordt gesloten, heeft

Nederland al twee natuurijswinters achter de rug, maar er volgen er nóg twee, inclusief misschien wel de mooiste van deze eeuw: de winter van 2011 op 2012. Daarin worden niet alleen veel mooie wedstrijden gereden op natuurijs – met de klassieker Hollands Venetië als onbetwist hoogtepunt – maar wordt ook serieus geflirt met het doorgaan van de Elfstedentocht. ,,Prachtig dat mensen daar echt helemaal nerveus van werden'', herinnert Versteegen zich moeiteloos. ,,Ja, ook wel bij KPN. In de tijd dat je nog geen smartphones had en nauwelijks ict waren wij verantwoordelijk voor het leggen van de verbindingen vanuit het zenuwcentrum in Leeuwarden naar alle steden. Best een klus om dat te fiksen. De laatste Elfstedentocht was in 1997 geweest, vijftien jaar eerder. De telecomwereld was totaal veranderd. Wij vroegen ons af hoe we ervoor konden zorgen dat het allemaal op een goede manier verbonden blijft.''

Van Benthem Prachtig beeld van de klassieker Hollands Venetië in februari 2012. Dat moest de voorbode zijn van de Elfstedentocht, maar werd uiteindelijk het hoogtepunt. (Foto’s TimsImaging)

Zelf hadden Versteegen en zijn team heel andere zorgen. Die draaiden er vooral om hoe KPN op een leuke manier in beeld kon komen. Ron Mulder, directeur van het toenmalige sportmarketingbureau Refe-

ree, had een lumineus idee. ,,Hij stelde voor Evert van Benthem met zijn zoons uit Canada te halen. Evert wilde graag rijden, zijn drie zoons ook. Wij regelden dat ze in een KPN-pak mochten meerijden met de toerrijders, waarbij ze in elk van de elf steden zouden worden onthaald voor de camera's. Daarnaast hadden we op aanraden van Arie Koops, de technisch directeur van de KNSB, een marathonlicentie gekocht, zodat we met een eigen ploeg in het peloton konden rijden. Daar zaten onder andere Mark Tuitert, Erben Wennemars en de toenmalige marathontopper Arjan Smit in.''

Helicopter Dan volgt er nog een bijzonder verhaal. ,,We kunnen het nu allemaal wel vertellen'', zegt Versteegen met een lach. ,,Natuurlijk gaat er op die dag veel de lucht in aan helicopters. Maar wij hadden ook een vergunning om met gasten boven het parkoers te vliegen. Speciaal daarvoor hadden we op een bepaalde plek in Friesland bij een boerderij een landingsplek.''

Mooie plannen, maar tot uitvoer zijn ze nooit gebracht. En of het er ooit nog van gaat komen, durven Versteegen en Hartjes niet te zeggen. Maar we gaan ervanuit

dat de tocht elke dag waarop hij niet wordt gereden een dag dichterbij komt.''

Maar zoals gezegd gaat het KPN ook vooral om de breedte. In dat opzicht gaat er niets boven natuurijs. KPN speelde mooi in op de gekte die er steevast in Nederland heerst als het vriest. Samen met Unox stelde KPN een uniek winterpakket samen. ,,Voorzien van de branding van Unox en KPN met allerlei handige en ludieke dingen die ijsclubs konden gebruiken bij het organiseren van wedstrijden. Dat varieerde van pylonen en afzetlinten tot bordjes met 'Nog 5 kilometer' en 'Nog 1 kilometer' tot 'Pas op: wak'. Die actie was sympathiek en relevant met spullen die de mensen echt nodig hadden. Verder sponsorden we de marathonklassiekers, maar dat doen we nog steeds.''

Een tijd van pionieren, blikt Versteegen terug. ,,Echt heel leuk om te doen.'' Ze leerden dingen, deden ervaring op, maar konden die alleen nooit meer in praktijk brengen omdat het natuurijs uitbleef. Versteegen: ,,Er liggen bij KPN al een tijdje twee scripts op de plank voor een mogelijke Elfstedentocht, maar die zijn al langs twee reclamebureaus geweest. Ik denk dat we die toch maar opnieuw moeten bedenken.''

FEMKE Kok Friese tiener zet Thialf in vuur en vlam én haar leven op z’n kop

Femke Kok steelt alle harten

door Eric Korver

N

ederlandse schaatsers grossierden tijdens de Europese kampioenschappen in titels, maar er bleek niet eens goud nodig te zijn om indruk te maken. Femke Kok stal alle harten in Thialf met een vierde plaats. En die hoefde ze zelf ook niet zo nodig in te ruilen voor een medaille. ,,Ik vind het al geweldig dat ik dit heb mogen meemaken.’’ Precies daarom werd ze door de fans meteen in het hart gesloten.

Tevreden

De kolkende arena van Thialf stond op z’n kop op die eerste dag van het EK, precies zoals de piepjonge Femke Kok de wereld van de sprinters op dat moment op z’n kop zette. De Friezin knalde over het ijs en met elke meter zwol het gebrul van de fans meer aan, omdat ook zij dondersgoed voelden dat er iets bijzonders gebeurde.

Op het moment dat Femke Kok de finish passeerde en de klok stilstond op 37,66 seconden explodeerde de Friese schaatstempel. ,,Zóveel lawaai’’, blikt Femke Kok (19) terug. ,,Je hoort dat echt wel op het ijs en zeker toen ik over de finish kwam. Ik had nog nooit in een vol Thialf gereden en het was echt fantastisch om dat mee te maken.’’

Bij Kok zelf was er ook vreugde en vooral ongeloof over haar nieuwe wereldrecord voor junioren. ,,Ik had niet gedacht dat ik nu al zo’n tijd zou kunnen rijden. En zeker niet in Thialf. Dat verwacht je op een hooglandbaan.’’

Uiteindelijk bleek dat record niet voldoende voor een medaille. Femke Kok moest het doen met plaats vier, de plek die normaal altijd veel aanleiding geeft tot ongenoegen bij sporters. Niet bij de jonge Friezin. ,,Ik ben tevreden met die vierde plaats. Dat is al veel meer dan ik ooit had durven dromen in mijn eerste wedstrijd op een groot toernooi bij de senioren.’’

Ze heeft haar race inmiddels teruggekeken. Een paar keer zelfs. Om te genieten, maar ook om zichzelf nog eens goed te analyseren. ,,Het ziet er niet snel uit vond ik’’, stelt ze. ,,Maar als ik over de finish kom is de tijd toch wel heel snel.’’ Ze vond het ook mooi te horen hoe de NOScommentatoren uit hun dak gingen. ,,Dat was wel grappig. Eerst hoor je ze zeggen of het weer een 38’er wordt of toch iets anders, en als het dan een 37’er is, zijn ze stomverbaasd. Leuk om te luisteren.’’

Maar het gaat, zegt ze, om het kijken. ,,Ik kijk altijd kritisch naar wat beter kan. Doe ik altijd omdat de meeste wedstrijden wel gefilmd worden. Zo kan ik mijn verbeterpunten eruit halen.’’

Het is inmiddels een paar dagen na dat EK. De storm in huize Kok in het Friese Nij Beets is een beetje gaan liggen als Femke Kok terugkijkt op dat memorabele toernooi en haar race. ,,Inmiddels kan ik geloven wat er allemaal is gebeurd. Het was voor mij echt een hele ervaring daar überhaupt te mogen starten. Dat was heel iets anders dan ik bij de junioren gewend was. Ik heb heel veel nieuwe indrukken opgedaan, heel veel geleerd. Opeens stond ik tussen al die grote namen die ik eigenlijk alleen maar van de televisie kende.’’

Femke Kok raast over het ijs van Thialf. ,,Ik had nog nooit in een vol Thialf gereden en het was echt fantastisch om dat mee te maken.’’

Ongeloof bij Femke Kok na haar race in Thialf. ,,Ik had niet verwacht zo’n tijd nu al te kunnen rijden.’’

(Foto’s timsimaging)

20

JANUARI 2020

FEMKE Kok ,,Ik weet het niet. Aan de andere kant, ze hebben een topsportregeling en er zijn meer schaatsers die studeren. Ik denk dat het lukt, maar ik ga het in ieder geval proberen.’’

Als juniore is Femke Kok absolute top. Niet alleen vanwege dat wereldrecord, maar zeker ook vanwege haar optreden vorig jaar in het WK in Baselga. Ze verliet het Italiaanse schaatsdorp als wereldkampioene met drie keer goud en drie keer zilver op zak. Toen ze heel jong was, leek het niet die kant op te gaan. ,,Ik was wel goed, maar werd nooit eerste, had altijd heel veel last van zenuwen. Dat brak me best vaak op omdat ik daardoor echt slechter reed.’’

Maar naderhand viel de puzzel op z’n plek.

Met dank aan een sportpsycholoog. ,,Daar ben ik geweest en dat heeft me heel veel geholpen. Ik denk dat het in de Junioren B2 was. Dat seizoen won ik alles wat er te winnen viel en dat is daarna wel een beetje zo gebleven. Vorig jaar won ik ook het NK Sprint bij de junioren en dan die wereldtitel.’’

Dat laatste verraste haar, want Kok kreeg kort voor het toernooi nierbekkenontsteking en lag twee weken op de bank. ,,Daar verwachtte ik dus niet veel van. Eigenlijk net als nu, haha.’’

Femke Kok luistert naar bondscoach Jan Coopmans.

Geen idee Ze kwam zonder verwachtingen naar dat EK, waarvan ze nooit had gedacht dat te rijden. ,,We hadden in dezelfde periode een trainingskamp gepland, dat heb ik dus gemist. Ik vond het al leuk dat ik mee mocht doen, heb nooit eerder een internationale wedstrijd bij de senioren gereden.

Had ook geen idee waar ik stond omdat je niet zo goed weet wat je kunt vetwachten. Natuurlijk kun je vooraf uitzoeken wat die reed en wat die reed, maar ik zou het wel zien. En het was ook nog in Thialf, een thuiswedstrijd. Rijd je ineens voor al dat publiek.

Daar heb ik ook echt van genoten. Het was echt een supermooi weekend.’’ De nasleep heeft haar ook nog wel even bezig-

gehouden, want ze werd overvallen door een stortvloed aan reacties. ,,Nog steeds zelfs. Maar ik kan er inmiddels een beetje mee omgaan. Het heeft me wel verbaasd wat zo’n rit allemaal losmaakt. Als je schaatst denk je daar helemaal niet over na. Het was ook echt even wennen, zoveel media-aandacht, zoveel mensen die wat van je willen. Er kwam echt veel op me af. Het leukste? Dat zoveel mensen meeleven, je lieve berichtjes sturen. Alles wat je wel eens van anderen hoort overkwam me nu zelf.’’

Ontwapenend De echte schaatsfans kenden haar al, zeker als wereldkampioene bij de junioren, de titel die ze vorig seizoen behaalde.

Het grote publiek ontdekte haar nu. En ze zagen een vrolijke, bescheiden tiener die vooral ook ontwapenend en enthousiast

was en daarmee zeker een snaar raakte.

Kok komt uit een schaatsgezin, waarin ze opgroeit als enig kind. ,,Mijn vader schaatste ook, reed marathons als A-rijder. Hij is in 2000 gestopt, toen ik geboren werd. Mijn moeder reed ook, maar dan voor de lol. Ze heeft wel

Op z’n kop de Elfstedentocht gereden, bij de toerrijders.’’

Thuis in Nij Beets heeft Femke Kok een relatief rustig jaar. Ze rondde vorig jaar het vwo af, maar gaf daar niet direct een vervolg aan. ,,Ik heb een tussenjaar genomen. Vorig jaar was zó druk. Ik was vaak weg, maar volgde nog de reguliere lessen.

Alles wat ik miste moest ik inhalen en dat was heel veel werk. Heel pittig, en daar had ik ook best veel stress van.

Er was ook geen tijd om na te denken over de studie die ik wilde doen, en daarom heb ik maar gekozen voor een tussenjaar. Maar volgend jaar wil ik die studie wel weer oppakken. Ja, ik weet ook wat. Bedrijfskunde, op de universiteit in Groningen.’’

Dat tussenjaar blijkt op het ijs echter niet slecht uit te pakken. ,,Dat heeft wel een positieve invloed denk ik. Ik ben mijn zorgen kwijt, kan puur met schaatsen bezig zijn, waar ik vorig jaar veel stress van school had en vaak tot laat aan het leren was. Dat was echt altijd een gevlieg. Training, school, training, leren. Ik heb nu veel meer rust.’’

Opleiding Ze heeft geen angst dat ze dat ritme straks niet weer kan oppakken. ,,De universiteit is toch wat vrijer dan de middelbare school waar je alle lessen moet volgen. De colleges daar kun je ook online terugluisteren.’’ Maar het kan zo zijn dat die ene race in Thialf zóveel verandert dat ze straks niet eens meer tijd heeft voor een opleiding.

In twee weken tijd zette ze eigenlijk haar hele seizoen op z’n kop. Eerst tijdens het NK Afstanden al, waar ze heel verrassend op de 500 meter een startplek veroverde voor het WK Afstanden in Salt Lake City, en daar achteraan dus het EK. ,,Stond allemaal niet in de planning’’, erkent ze lachend.

Over dat WK in Salt Lake moest ook echt nog serieus gesproken worden. Dat gebeurde na het EK. ,,Salt Lake zit kort op het WK voor junioren, dat eigenlijk mijn belangrijkste doel is voor dit seizoen.

Daar wil ik mijn titel verdedigen. Voor het WK in Salt Lake zit ook nog een World Cup in Calgary, terwijl het WK voor junioren in Polen wordt gehouden. Da’s niet optimaal allemaal. Betekent waarschijnlijk wel dat ik in Polen met een jetlag aan de start sta, maar we kiezen er toch voor in Salt Lake te rijden. Ik wil dat heel graag. Die beslissing heb ik genomen in overleg met mijn ouders en mijn trainers Wouter van der Ploeg en Andreas Wierda.’’

Femke Kok is ook nieuwsgierig. Nooit eerder reed ze op het snelste ijs op aarde, en als je al 37,66 kunt rijden in Thialf, wat is er dan mogelijk in Salt Lake? ,,Daar denk ik wel eens aan, ja. Ik zou het niet weten, heb geen idee hoeveel harder je daar gaat. Je moet ook kunnen omgaan met de druk op je benen in de bochten, want je gaat natuurlijk een stuk harder. Ik weet ook niet hoe ik daarop reageer. Eigenlijk is het één groot avontuur.’’

Wat die ene race verder allemaal heeft veranderd, dat moet nog blijken. De commerciële teams hebben Femke Kok in ieder geval gevonden. Haar zesde jaar in het gewest Fryslan lijkt ook het laatste te worden. ,,Er zijn al meerdere teams bij me geweest’’, bekent ze. ,,Maar een beslissing daarover hebben we over het WK getild.

Dan zie ik wel wat er op me afkomt en maken we de keuze die goed lijkt.’’

JANUARI 2020

21

Altijd en overal volledige controle over uw tuin? Het GARDENA smart system zorgt ervoor!

De GARDENA smart App geeft u - waar ter wereld u zich ook bevindt - actuele informatie over de conditie van uw tuin en stuurt de apparaten van het GARDENA smart system aan.

7:30 19°C 7:30

42%

Kalender

Connected

Bodemvochtigheid

89

Lux

smart Water Control

Kalender

smart Gateway smart Sensor

37% 19°C

Bodemvochtigheid

82

Lux

smart SILENO+ Robotmaaier

smart Sensor

Wilt u ook water besparen?

Scan de code

Hoofdsponsor Automatisch van tuinieren

De Livestream Marathon Altijd en overal volledige controle over uw tuin? Nooit meer raden naar de actuele condities in uw tuin? Het nieuwe GARDENA smart system zorgt er voor! De smart Sensor, smart Water Control en de smart SILENO+ robotmaaier zijn overal te wereld benaderbaar via de smart App op uw telefoon of tablet en zorgen ervoor dat uw tuin altijd in topconditie is.

Untitled-1 1

13-12-2019 10:02:19

DIRK JAN Bakker

Het schaatshart van Dirk Jan Bakker

Z

ijn naam zal niet bij veel schaatsliefhebbers een belletje doen rinkelen, maar veel schaatsers weten des te beter wie Dirk Jan Bakker is. Niet zomaar, want de man die het startschot loste bij de marathon in Amsterdam heeft een echt schaatshart.

Dirk Jan Bakker (van 1961) raakte al snel verweven met de schaatssport, Geboren in Amsterdam Oost groeide hij op in de Middelveldsche Akerpolder onder de rook van Amsterdam. Zijn vader werkte nog mee bij de aanleg van de Jaap Edenbaan. ,,Die was grondwerker en werd ingehuurd om de graafwerkzaamheden te doen voor de ijs-

baan’’, vertelt Bakker. ,,Inmiddels is de man 89 jaar en hebben we laatst nog samen geschaatst op de baan die hij mede heeft aangelegd. Heel bijzonder.’’

In de winter schaatste Bakker op de sloten rond Amsterdam, reed de kortebaanwedstrijden op de Ringvaart en meer van dat soort dingen. ,,We zaten midden tussen de tuinders. Iedereen schaatste. Zelf hadden we een aannemersbedrijf in sloopwerken dat we later hebben overgedaan aan het personeel. Nu hebben zowel mijn vader als ik beide een eigen onroerend goedbedrijf.’’

Elfstedentocht Bakker schaatst nog steeds. Eerst als lid van de schaatsclub Jaap Eden, nu is hij aange-

Dirk Jan Bakker leidt op de Weissensee, Marianne Timmer volgt. ,,Ik draag de schaatssport een warm hart toe.’’ (Foto Timsimaging) sloten bij Amstelbocht. En hij voltooide drie keer een Elfsstedentocht; in 1985, 1986 en 1997 de echte, in 2012 de Alternatieve. ,,Ik doe nog best veel, ben ook heel actief in allerlei andere sporten. Ik rijd soms open langebaanwedstrijden, heb een marathonlicentie bij de Masters, pak de buffelavonden mee op diverse ijsbanen en ga soms ook naar de Weissensee, maar dit jaar even niet.’’

Hij draagt, vervolgt Bakker, de schaatssport een warm hart toe. ,,Zowel de langebaan als de marathon. Van dat laatste weet ik hoe zwaar die sport is. Daar wordt vaak te licht over gedacht.’’

En hij heeft connecties met veel schaatsers. Koen Verweij werd door hem met zijn

bedrijf Andantino ondersteund, Marianne Timmer ook. En vorig jaar hielp hij marathonschaatser Bart Mol. ,,Prima jongen, die Mol. Ben ik vorig jaar zelfs nog even mee gaan skiën. Marianne Timmer is al jaren een heel goede vriendin van me. We schaatsen nog steeds samen. En Koen Verweij leerde toen hij een keer mee was met mensen van Parkhotel, waarvan ik destijds de wielerploeg sponsorde. We hebben hem gesteund en toen ook nog zelf met hem getraind.’’ Bakker lacht. ,,Toen hij de Kerstdagen bij mij doorbracht, heb ik hem op eerste Kerstdag om half acht uit zijn bed getrokken en hebben we samen op de mountainbike tachtig kilometer door de mist gereden. Onvergetelijk.’’

Gary Hekman verovert uiteindelijk Nederlandse titel

Afrekening met het verleden

I

n Enschede slaagde Gary Hekman daar waar hij zes jaar geleden in Dronten zijn missie zag mislukken. De krachtpatser van AB Vakwerk veroverde de Nederlandse marathontitel. Het was buiten het inlossen van een vurige wens ook een afrekening met het verleden.

Die Nederlandse titel had zes jaar eerder al op de erelijst van Gary Hekman moeten staan. Daar was hem destijds alles aan gelegen. Niet omdat hij zelf zo nodig het roodwitblauw wilde, maar wel omdat hij die titel wilde opdragen aan zijn toen net overleden vriend Sjoerd Huisman. Het ultieme eerbetoon strandde op centimeters van de streep, Hekman bleef ontredderd achter met zilver.

,,Als ik eerlijk ben, had ik ‘m toen liever gewonnen, maar daar werd ik nipt geklopt door Stroetinga’’, vertelde Hekman (31) na de machtige sprint die hem nu wel het roodwitblauw opleverde. ,,Het moest uit mijn kleine teen komen, maar er zat nog wat frustratie van een paar jaar. Maar goed, de aanhouder wint. Ik ben blijven strijden, ben erin blijven geloven, en daardoor word ik nu beloond. Mooi, want het zou toch wat zijn als ik zou afsluiten en er staat geen Nederlandse titel op kunstijs achter mijn naam. Nu alleen nog de 200 winnen, zou ik zeggen.’’

Truitje Die titel stond lang bovenaan het verlanglijstje van Hekman. ,,Je wilt gewoon een jaar in dat truitje rijden.

Elk jaar richtte ik me daar weer op, elkaar moest het gebeuren. Was ik aan het fietsen met Roy Boeve, en dan zeiden we ’nu dan’. Nou, nu is ie er. Komt ook omdat we nu wat meer ijzers in het vuur hebben met ook Bart Hoolwerf. Maar die gaf in de finale aan dat ik mijn eigen sprint moest rijden. Dat hadden we ook gezegd vooraf, gewoon rijden, geen afspraken en dan zien we

Gary Hekman schreeuwt het uit van vreugde nadat hij ‘eindelijk’ de Nederlandse titel heeft veroverd. (Foto Timsimaging)

wel wie er sneller is: Bart, Stroetinga of ik.’’

In de finale was Hekman enkel bezig met winnen. ,,Ik kwam het laatste rechte stuk op en hoorde één grote galm in het stadion. Meteen kippenvel. Als je dan nog niks in je ooghoeken ziet, weet je vrijwel zeker dat ja ‘m wint. Maar ik heb geen risico genomen, ben tot de finish blijven doorstampen.’’ Sjoerd den Hertog – weer tweede – en titelverdediger Arjan Stroetinga hadden het nakijken. Hekman: ,,Ik pakte eerder al de Trachitol Trophy, en dat was mijn eerste zege in een meerdaagse. Maar deze is nog een heel stuk mooier.’’

De zege past ook in het beeld van het seizoen van AB Vakwerk, waarin alles op zijn plek lijkt te vallen. ,,Ik denk het wel.

We mogen niet klagen.’’

En de winst paste ook in het beeld van Gary Hekman. Lachend: ,,Op skeelers werd Arjan Smit zeven keer Nederlands kampioen en toen kwam Gary Hekman. En nu op schaatsen werd Stroetinga zeven keer Nederlands kampioen en toen kwam Gary Hekman. Alleen met skeeleren lukte het al op mijn zeventiende, op de schaats moest ik er even op wachten.’’

JANUARI 2020

23

Jan Kooiman en Erik Jan Kooiman delen hun winst in de Alternatieve

Voor het eerst samen op Weissensee

door Eric Korver

M

et gebalde vuist begroette Erik Jan Kooiman twee jaar geleden de grootste overwinning in zijn loopbaan. Op de Weissensee schreef hij de Alternatieve Elfstedentocht op zijn naam, precies zoals zijn vader 25 jaar eerder had gedaan. Jan Kooiman keert nu voor het eerst sinds zijn zege terug naar het Oostenrijkse bergmeer. Tijd om eens te gaan zitten met vader en zoon.

Vader en zoon die een kwart eeuw na elkaar dezelfde grote wedstrijd winnen, da’s bijzonder.

Erik Jan (33): ,,Ja, absoluut. Maar van zijn overwinning heb ik heel weinig meegekregen. Ik was zeven denk ik, zes zelfs nog.

Dan gaan dat soort dingen aan je voorbij.

Ik weet alleen nog dat er zaterdagochtend wel eens een bloemetje op de keukenta-

fel stond als mijn vader vrijdagavond bij de veteranen had gereden. Meer kreeg ik er niet van mee.’’

Jan (66): ,,Heel lang heb ik zelf ook niets gezien van die wedstrijd. Pas toen Erik Jan won kwam de NOS met wat flitsen. Verbaasde me, want ik wist zelf helemaal niets van die beelden, net als ik nooit iets heb teruggezien van mijn Nederlands kampioenschap in 1986. Nu hebben we dus even kunnen kijken. Was voor ons allebei leuk om te zien.’’

Dan viel er meer te genieten van de overwinning twee jaar terug.

Jan: ,,Nou, wij (Jan en vrouw Ineke, ook voormalig Nederlands kampioene, red.) waren er niet. We werkten allebei nog en waren aan school gebonden. En die week hadden we geen vakantie. Ik ben het wel op school gaan volgen toen ik hoorde dat Erik Jan was weggereden. Ik ban stiekem in een lokaaltje achteraf gaan zitten, keek de livestream op de iPad. Op het moment

Erik Jan Kooiman en vader Jan Kooiman bij het nieuwe ouderlijk huis in Warns. ,,Die beelden uit 1993 had ik nooit teruggezien, pas toen Erik Jan won voor het eerst. Heel bijzonder.’’

(Foto’s TimsImaging)

dat ik ging kijken moest hij nog veertig kilometer. Ik dacht nog ‘Dwaas, dit wordt niks’. Maar hij hield vol. Veertig kilometer werd dertig, twintig, tien. Op dat moment besefte ik dat hij echt een kans had, en ik realiseerde me dan we dan samen op dat bord zouden staan. Dat was uniek.’’

Erik Jan: ,,Dat spookte in de wedstrijd ook door mijn hoofd. Ik had tijd om na te denken, en dan komt dat besef. Ik reed vooruit voor een prijs die mijn vader ook had gewonnen. Zijn naam stond al op dat bord, straks die van mij misschien ook. Heel bijzonder.’’

En dat terwijl Erik Jan eerst een andere loopbaan koos, als wielrenner.

Jan: ,,Ik vind het best bijzonder dat hij ook in het schaatsen is beland. Maar ik zag hem wel eens fietsen als jochie toen hij een jaar of dertien, veertien was, en dacht dan dat we hem misschien iets meer hadden moeten pushen richting het schaat-

sen. Maar je ziet weleens ouders die hun kind enorm pushen, en dat wilden wij juist niet. Wij wisten allebei maar al te goed wat je ervoor moet doen om topsport te bedrijven en dat wilde ik hem eigenlijk niet aandoen, wilde hem daarvoor behoeden.

Maar het gebeurt toch. En Erik Jan heeft later nog wel eens gezegd dat het juist goed was zo.’’

Kruipt het bloed dan toch waar het niet gaan kan?

Jan: ,,Ik denk het wel, maar dat moet je eigenlijk aan hem vragen.’’

Erik Jan: ,,Een 500 meter rijden op zondagochtend om zeven uur, daar werd ik als jongen van veertien niet blij van. Maar ging ik de zomer een keer fietsen bij de nieuwelingen, werd ik meteen zesde, pakte wat prijzengeld. Dat was in de zomer, kilometer of veertig, vijftig en een uurtje inspanning. Dat paste veel beter bij me. De klik met fietsen was er meteen.’’

Jan: ,,Als ik keek naar de uitslagen die hij

treed, zei ik wel eens: ‘Als je er zo weinig voor doet en zo hard rijdt…’ Want hij combineerde dat met zijn studie. Die heeft hij ook afgemaakt. Universitaire studie, sociale geografie. Dat vind ik wel een voordeel, dat hij dat papiertje op zak heeft.’’

Is het op dat moment lekker dat je ouders snappen wat topsport inhoudt?

Erik Jan: ,,Zeker. We praten er veel over, maar ook over technische dingen, rondingen, techniek. Ik heb een goed klankbord aan ze. Dat heeft dingen ook versneld.’’

Uiteindelijk werd het toch schaatsen.

Erik Jan: ,,Kwam een beetje door de natuurijswinter van 2011. Daarin werd ik wel fanatieker op het ijs. Ik denk dat de Molentocht die we samen reden cruciaal is geweest.’’

Jan: ,,Dat was mooi, 75 kilometer door de Alblasserwaard. We waren net begonnen met schaatsen in Breda, voor Erik Jan training voor het wielrennen. En we hadden allebei op dinsdagmiddag vrij. Dat kwam mooi samen in die Molentocht.’’

Erik Jan: ,,Die 75 kilometer kachelden we binnen twee uurtjes weg en op dat moment had ik wel in de gaten dat ik dit heel gaaf vond. Ik voelde ook dat ik het kón. Daarna ging het ineens heel hard. Ik begon bij de C’s, had de inhoud van het wielrennen, was al een beetje op leeftijd en wist tactisch wel een beetje wat ik moest doen om een finale te kunnen winnen. Binnen drie jaar ging ik van de C naar de A-rijders en was ik ook noig Nederlands kampioen bij de B’s. Toen nam het echt een vlucht.’’

Maar dan moet je nog de stap zetten om je baan als aardrijkskundedocent op te zeggen.

Jan: ,,Dat is een mooi verhaal. Erik Jan begon goed te rijden bij de A’s en reed vooral op de Coolste Baan een prima wedstrijd. Hij werd vierde, maar was veruit de sterkste. Daar is Jillert Anema zeer gecharmeerd van hem geraakt. Wat later was ik het gras aan het maaien en belde Erik Jan me. Jillert had hem gebeld en wilde hem graag hebben, maar het moest fulltime. Ik denk dat ik drie keer ben gestopt met grasmaaien omdat Erik Jan elke keer belde. Ik heb hem gezegd dat hij 27 was en dat dit de enige kans in zijn leven zou zijn om die stap te maken. Over vijf jaar zou er niemand meer bellen. Maar hij moest het wel eens zijn met zijn vrouw Trudie. Als de ploeg ook nog betaalde, was nu zijn kans.

Ik denk dat het op die zaterdag beslist is.’’

Erik Jan: ,,Jillert belde me de eerste keer al op de Weissensee. Daar was ik net vierde geworden, Ingmar Berga won, maar ik was waarschijnlijk wel de sterkste in de kopgroep. Ik had daar hetzelfde gevoel als in die Molentocht; dat dit bij me paste, dat ik dit wilde.

Die avond belde Jillert en ik dacht dat ik in de maling werd genomen, dat het niet waar was. Hij zei dat hij nog naar Sochi ging en dat ik nog van hem zou horen. Die nacht lag ik wakker en wist al dat hij me niet ging bellen om twee keer in de week te trainen. Het waren de jongens van BAM. Daar keken we vet tegenop, dat was alles of niks. Ik realiseerde me dat ik een gouden kans kreeg, maar dat het dan wel álles zou worden.’’

Praten doen jullie nu nog, ook op de fiets.

Jan: ,,Dat doen we niet veel meer, maar we fietsen wel. Maar Erik Jan is momenteel gewoon best vaak thuis. Ineke en ik zijn na ons pensioen verhuisd naar Warns in Friesland, hadden geen idee dat dit zou gebeuren, maar het is een heel bijzondere samenloop van omstandigheden dat Erik Jan nu bijna dagelijks in Heerenveen traint en vaak bij ons is. Ineke was niet zo happig op dat verhuizen. Te ver van de kinderen, vond ze. Wij konden wel daarheen, maar zij zouden niet meer hier komen. Nou, hij is er elke week.’’

Erik Jan: ,,Als we met de ploeg in Thialf trainen, is Warns voor mij een stuk makkelijker.’’

Jan: ,,Hij heeft een eigen kamer, een mooie werkbank om zijn schaatsen te slijpen.

Eigenlijk woont hij gewoon weer thuis.’’

Waar gaan de gesprekken aan tafel dan over?

Erik Jan: ,,Wat wel vaak voorbijkomt, is wat natuurlijk ook de Alternatieve groot maakt, namelijk de echte Elfstedentocht. Meestal die van 1985, het hoogtepunt in de loopbaan van mijn vader.’’

Jan: ,,Nou, dat vind ik zelf niet, want ik werd vierde. Maar het is voor mij wel de belangrijkste wedstrijd geweest.’’

Erik Jan: ,,Zeker nu hij in Friesland woont, spreekt dat wel tot de verbeelding. Dan besef je ook dat het enige dat echt dicht in de buurt komt de Alternatieve op de Weissensee is.’’

Jan: ,,Ik gun hem van harte dat hij dat ook mag beleven. Ik heb er drie gereden, hij geen enkele. Je hoopt dat dat anders wordt. We doen in ieder geval al veel aan parkoersverkenning, samen op de fiets.’’

Het ijs houdt nog niet, merken Jan en Erik Jan. ,,De Molentocht die we samen reden is cruciaal geweest.’’

Maar in ieder geval delen jullie die ervaring van de Weissensee.

Dan moet er dus ook een keer samen worden gereden op het meer.

Jan: ,,Ja, hoewel we daar nooit samen zijn geweest. Na mijn zege in 1993 was ik er nooit meer. Ik stopte na dat jaar en kon er door het werk nooit meer heen. Dit jaar doen we dat voor het eerst weer. Het is mooi terug te gaan, zeker nu Erik Jan nog volop wedstrijdrijder is. Lijkt me geweldig hem aan het werk te zien.’’

Erik Jan: ,,En voor mij is het dus wel bijzonder dat mijn ouders er voor het eerst bij zijn.’’

Erik Jan: ,,Dat hebben we hier dus nooit gedaan, alleen een keer die Molentocht.’’

Jan: ,,Ik heb mijn schaatsen mee, ga de toertocht rijden.’’

Erik Jan: ,,Dan komen we elkaar vast wel een keer tegen.’’

Erik Jan Kooiman is dolgelukkig na zijn overwinning in de Alternatieve van 2018.

Ontwerper Marc van de Woning en Arjan Mombarg produceerden samen de Wiperboard 2.0. (Foto TimsImaging) maar hebben we het scharnierpunt teruggebracht tussen de Salomon en Viking in.

Daardoor schaats je veel meer zoals op een normale Viking of Maple klapschaats.’’

Buitenkant

Arjan Mombarg en M&M nemen verbeterde versie mee

Wiperboard 2.0 is op Weissensee

M

&M Ice-skate tekende enkele jaren geleden voor een kleine revolutie in het land van de schaatsen voor natuurijs. De Wiperboard werd een razend populair model dat door veel schaatsers werd gebruikt. Maar zeven jaar na dato is er de opvolger; de Wiperboard 2.0, die te zien en te testen is op de Weissensee.

Oud-marathonschaatser Arjan Mombarg en zijn ontwerper Marc van de Woning hebben de eerste Wiperboard nog eens grondig

bekeken. Vanuit de praktijk werd Mombarg door de jaren heen geconfronteerd met wat probleempjes en ook zelf signaleerde hij punten die voor verbetering vatbaar waren. ,,Dat heb ik aangegeven bij Marc, die echt een supergoede ontwerper is. Al die punten hebben we samen opgelost, en dat heeft geresulteerd in deze Wiperboard 2.0.’’

In een paar woorden laat het verschil met het eerste model zich makkelijk uitleggen. ,,De nieuwe schaats is sterker, het lagersysteem is beter en hij is wat spitser geworden’’, vertelt Mombarg.

Maar dat er meer verhaal achter de nieuwe

Wiperboard zit, is duidelijk. De oud-schaatser uit Vorden legt uit wat er precies is veranderd, en ook waarom. Bij de eerste versie, vertelt hij, zat de binding op dezelfde plek als bij het langlaufen: helemaal voorop de schoen. ,,De schoen stond bovendien wat verder achterop, waardoor het hoogste punt van de ronding verder naar de voorvoet zat. Dat geeft in het begin een wat apart gevoel zeg maar. Een normale klapschaats scharniert wat meer naar de bal van de voet. Nu heb je bij de Wiperboard 2.0 nog steeds het voordeel van de warme en comfortabele schoenen van Salomon,

Technisch wordt op de schaats ook meer mogelijk. ,,Op de buitenkant inzetten op het snijvlak lukt heel goed met de Wiperboard 2.0. Met normale T-profielen van aluminium lukt dat niet. Dan glij je gewoon weg. Dat heeft deels met het scharnierpunt te maken, maar komt ook doordat het T-profiel enorm stijf is. Deze is iets flexibeler, waardoor het dichter bij een stalen buis komt.’’

Het hele bindingssysteem is bovendien veranderd, vervolgt Mombarg. De naaldlagers zijn vervangen door kogellagers, die minder kwetsbaar zijn. Door andere technische ingrepen is de schaats bovendien tachtig procent stijver geworden. ,,Want het is een natuurijsschaats. Ze gaan niet vaak krom, maar dat wil je natuurlijk liefst helemaal niet.’’

Tot slot is de vormgeving iets veranderd. ,,Hij is wat ranker geworden. De vorige was voorin best nog breed, nu heeft hij iets meer de vorm van een normale schaats.’’

Op de Weissensee kan de Wiperboard 2.0 getest worden. Arjan Mombarg heeft een aantal schaatsen in de verhuur.

DE ULTIEME UITDAGING 200 KM WEISSENSSEE WARME VOETEN - COMFORT - STERK - STABIEL - LAAG BIJ HET IJS

SALOMON - MM ICE-SKATE Met maar liefst vier verschillende modellen in vier verschillende lengtes biedt MM ice-skate schaatsen voor elk type recreatieve schaatser, van beginner tot doorgewinterde 11-stedenschaatser. Samen met de Salomon skating schoenen vormt MenM-iceskate een ijzersterke, comfortabele en betaalbare combinatie.

RESERVEER NU JOUW SCHAATSEN VOOR DE WEISSENSEE 2020 MENMICESKATE.NL

ICE-SKATE.NL 26

JANUARI 2020

NETWERKWEG 7 • VORDEN • 0575 554228 • MENM-ICESKATE.NL

IRENE Schouten Blonde Noord-Hollandse kan het nu ook op de langebaan

Irene Schouten is in bloedvorm V

oor Irene Schouten lijkt deze winter het seizoen van haar definitieve doorbraak te worden. Natuurlijk, met al die wereldtitels op de mass-start op zak had ze al naam gemaakt, en op de marathon is ze al jaren de beste van allemaal. Maar ook de blonde Noord-Hollandse wil het maken op de langebaan. En daarin valt nu alles op zijn plek. Schouten is deze winter in bloedvorm.

Het lijstje dat Irene Schouten deze maanden bij elkaar schaatst, is indrukwekkend, zeker op de mass-start. Wereldkampioen werd ze eind vorig seizoen, net voor de jaarwisseling Nederlands kampioen, en nu ook nog Europees kampioen. Voeg daarbij de uitstekende optredens tussen kerst en nieuwjaar in het NK Afstanden met zilver op de 3000 meter en 5000 meter achter de ongenaakbare Esmee Visser met als gevolg twee startbewijzen voor het WK in Salt Lake City plus de vijfde nationale marathontitel op rij, en het is duidelijk dat Schouten het beste seizoen van haar loopbaan kent.

Dat is weleens anders geweest. Op de marathon is de Noord-Hollandse altijd een vaste waarde. Daar voelde ze zich op haar gemak, en daar tankte ze vertrouwen als het op de langebaan weer een niet liep.

‘Waarom lukt het hier wel en krijg ik het op de langebaan niet voor elkaar’, verzuchtte Schouten meer dan eens.

Juichen is een gewoonte geworden voor Irene Schouten.

Hier na haar vijfde nationale marathontitel op rij.

Ontspannen Maar die twijfelaar is niet meer. Irene Schouten heeft de laatste twee jaar enorme stappen gemaakt, en niet alleen op het ijs, maar vooral ook mentaal. De manier waarop ze bijvoorbeeld na haar marathontitel de pers te woord stond. Ontspannen, eerlijk, met humor. Ontwapenend. Het zelfvertrouwen spat er vanaf en dat die je meteen terug op het ijs.

Opvallend is hoe graag Irene Schouten haar succes wil delen. Op de mass-start vond ze het al vervelend dat zij wereldkampioen werd dankzij het werk van Melissa Wijfje, die zelf met lege handen stond. Dat gevoel had ze na het NK Marathon ten opzichte van Carien Kleibeuker, die in Enschede beulswerk verrichte ten faveure van Schouten. ,,Ik heb vijf keer gewonnen dankzij Carien. Die is zó sterk, kan zó hard schaatsen. Maar ze heeft geen sprint.’’

In het volgepakte Thialf was dat tijdens het Europees kampioenschap net even anders. Schouten won, dat wel. Maar ze zag hoe Melissa Wijfje haar vluchtpoging wel bekroonde met brons achter Francesca Lollobrigida. ,,Ik kwam over de streep en keek meteen naar het bord. Niet om te zien wat mijn tijd was of zo, maar om te kijken of Melissa het podium had gehaald.

Ik was zó blij dat ze brons had gepakt. Dat verdiende ze echt’’, vertelde Schouten.

Atje Terug naar Enschede, naar dat NK Marathon waar Schouten geschiedenis schreef met haar vijfde nationale titel op rij. Ze reed daarmee Atje Keulen-Deelstra uit de boeken. Die won tussen 1975 en 1980 vijf titels, waarvan vier op rij.

,,Zij reed echt ver voor mijn tijd, maar ik zag haar naam natuurlijk wel steeds op de lijstjes staan. Daar wilde ik altijd bij staan, maar nu sta ik er zelfs boven. Dat vind ik wel mooi. Aan de andere kant denk ik dat dit record toch wel weer verbroken wordt. Door mezelf? Haha, misschien. Maar records zijn doorgaans tijdelijk, titels zijn voor altijd. Daarom ben ik blijer met die vijfde titel dan met dat record.’’

Opvallend: meer dan haar naam in die lijstjes kent Irene Schouten eigenlijk niet van Atje Keulen-Deelstra. ,,Ik heb haar nooit zien schaatsen, weet niet of ze donker of blond was; eigenlijk weet ik helemaal niks van haar. Ja, dat ze volgens mij moeder was. Ik heb iemand verslagen van wie ik geen idee heb wie ze was, alleen dat ze heel goed was. Dat is wel apart, ja.’’

Secondante Wat wél zeker is: Keulen-Deelstra moest het allemaal alleen doen in een tijd dat er nog geen teams waren en marathonschaatsen nog vooral een gevecht was van man tegen man, of in dit geval vrouw tegen vrouw. Dat is nu zeker anders. De secondante van Schouten bleek andermaal haar gewicht in goud waard. Carien Kleibeuker controleerde de koers en pareerde alle aanvallen van de concurrentie. De combi met Schouten was wederom niet te kloppen. ,,Carien is nog zó goed’’, complimenteerde Schouten haar teamgenote

bij Royal A-ware. ,,En ze doet zó belangrijk werk voor me, maar uiteindelijk ben ik de winnaar en krijg ik de aandacht. Terwijl ik vind dat zij dat net zo verdient als ik. Dat vind ik het moeilijke aan de marathon en de mass-start. Niet dat ik me nu schuldig voel, maar ik heb wel het idee dat ik iets terug moet doen voor Carien. Alleen ik heb geen idee hoe.’’

Het is, erkent ze, de rolverdeling waarvan iedereen weet dat die zo is. Sprinters en knechten, net als in het wielrennen. ,,Carien is het van hetzelfde kaliber als Jorrit Bergsma. Die is ook zo sterk, kan heel veel winnen, maar offert zich vaak op. Ik heb daar echt veel respect voor, zou dat zelf niet kunnen. Als ik niet meer win, dan stop ik.’’ En dat is precies wat Kleibeuker doet. Tijdens het EK nam ze afscheid, zoals ze overigens ook vorig seizoen al eens afscheid nam. Toen kon Schouten haar nog ompraten, maar die kans acht ze nu heel klein. ,,Jammer hoor. Op de training rijdt ze nog steeds al die jonge meiden de vernieling in, maar ik snap haar besluit wel. Betekent dat ik het volgend jaar in m’n eentje moet doen.’’

Vreugde zoals Irene Schouten (rechts) die het liefst ziet: delen met Melissa Wijfje na goud en brons op de mass-start tijdens het EK. (Foto’s TimsImaging)

SAFARI IN AFRIKA?

40 Jaar passie voor Afrika

Tanzania Kenia Madagaskar Oeganda Rwanda Zimbabwe Namibië Botswana Zambia Mozambique Seychellen Mauritius Zuid-Afrika Al sinds 1979 dé Afrika specialist Op jambo.nl en in onze brochure vindt u ruim 100 uitgekiende reizen of bel met onze Afrika specialisten op 020-2012740 voor een reis op maat.

De mogelijkheden zijn eindeloos, privé reizen geheel conform uw wensen!

SCHAATS

Fysiek

Herstellen; hoe doen we dat fysiek en mentaal het best?

E lke belastende prikkel of ervaring vraagt om herstel van je lichaam en je geest.

Immers je wilt trainen en opbouwen en niet overbelasten en afbreken.

Zonder herstel geen opbouwend effect van wélke trainings- of wedstrijdprikkels en ervaringen dan ook. Zullen wij dat een ONI noemen?

Ontspanning Na Inspanning is als rust na arbeid of herstel versus training.

Doelen stellen, doelen halen, doe het verantwoord en efficiënt.

De Alternatieve Elfstedentocht uitschaatsen doe je niet zomaar. Die 200 kilometer op het ijs zijn een fysieke en mentale uitdaging van jewelste. Om een dergelijke inspanning verantwoord te kunnen doen,

maak je een plan. Een plan waarin je weet waar je staat, wanneer het om je gezondheid, training, herstel, voeding, materiaal, techniek en tactiek gaat. Een goede voorbereiding - we weten het - is het halve werk.

Efficiënt herstellen Door de juiste herstelmaatregelen (rusten/ eten/drinken) te plannen tijdens alle fases van het sporten herstel je efficiënt. Je verliest geen tijd, beschadigt niet onnodig weefsel en ervaart geen onnodige stresssituaties. Zo kies je in de voorbereidingsfase bijvoorbeeld de juiste trainingsvorm (verhouding duurtraining en intensief op 85/15), neem je tijdens de inspanning op tijd je koolhydraten (lichaamsopname is gemaximaliseerd op 60-80 gram per uur) en vul je na de inspanning, binnen het uur, je eiwitten aan. Efficiënt herstellen is een

Wij zijn gemaakt om te schaatsen…

In de serie ‘Wij zijn gemaakt om te schaatsen…’ behandelt Bob Stoker iedere keer een ander onderwerp als het gaat om schaatsen en je lichaam. Hij heeft tips en adviezen die van nut zijn voor elke schaatser, van recreant tot topper.

Bob Stoker is als sportmanueel ­therapeut verbonden aan de AFP TopsportQliniek. In de schaats­ wereld is hij werkzaam voor het marathonteam Okay Fashion & Jeans.

vorm van preventie. Je voorkomt dat je lichaam, naast het normale herstel, onnodige extra herstelenergie moet verbruiken.

Een goed trainingsschema is pas compleet met aandacht voor een goed herstel in dat schema. Wanneer ik als sporter (onnodig) te weinig drink gaat dat ten koste van mijn presteren (twee procent lichaamsgewichtsverlies door vochtverlies geeft twintig procent minder prestatievermogen) en kost extra hersteltijd (duurt 48 uur langer).

Hersteltips Trainen. Herstellen is ook een lichaamsproces dat beter verloopt naarmate het vaker wordt toegepast, wordt geoefend.

Begin op tijd met je duurtrainingen. Train in je juiste inspanning zones. Twijfel je over je ’startgezondheid’? Vraag je huisarts of je sportarts. Met een goede basisconditie kun je ook makkelijker lánger presteren.

Mentaal herstel Op het gebied van mentaal herstel heeft Kim Muusse, oud-marathonschaatsster en nu mentale trainer bij MaxiMental, prima tips.

Ook op mentaal vlak kun je dingen doen om je herstel te bevorderen. Neem bijvoorbeeld het trainen van jouw aandacht ter valpreventie en denk aan het moment dat je fietst en een paaltje tegenkomt: ’Als ik maar niet het paaltje raak’. Dankzij deze gedachte lijkt het obstakel juist een magneet te worden. Niets magisch aan, maar er gebeurt wel een hoop in onze hersenen.

Vraag een doorgewinterde natuurijsrijder naar het geheim en hij antwoordt droogjes: ,,De kunst is niet om naar de scheuren te kijken, maar naar de ruimte waar je wél kunt schaatsen.’’ Zo simpel kan het zijn!

Wil jij ook minder blauw en geërgerd over de finishlijn komen? Oefen dan met je aandacht, zodat je meer ontspannen schaatst en energie bespaart.

TESTEN TRAINEN THERAPIE...

Dat is ónze SPORTzorg!

(Foto: Glenn Wassenbergh)

Je kunt dan langer je energie halen uit het verbranden van vet.

Voeding. Twee factoren kunnen wij tijdens het sporten op peil houden: de koolhydraten (suikers) en het vocht. Begin 3-5 dagen voor lange trainingen en tochten (langer dan 3 uur) met inname van koolhydraten., Stapelen noemen we dat. Je laatste inname van eten is minimaal 2,5 uur vóór de lange inspanning. Overdrijf niet qua hoeveelheid eten maar een beetje vet mag er inzitten. Je hoeft niet elke dag pasta te eten, in rijst zitten tot 1,2 keer meer koolhydraten! Voor het drinken geldt: ook bij vorst zweet je nog! Je verliest 0.85 tot 1.0 liter per uur. Een half uur voor de wedstrijd drinken (0,25 lit) is meestal geen probleem.

Eet groente en fruit (Vit-C) om de spierschade te helpen herstellen.

Warming-up. Goed opgewarmd produceer je minder afvalstoffen.

Cooling-down. Uitwandelen, lopen, fietsen stimuleert de afvoer van afvalstoffen én je hartspier zal ook nog afvalstoffen (lactaat) verbranden.

Slapen. De basis van herstel! Ook een extra slaapje als ’het middagdutje van 15-30 minuten’ werkt goed.

Douche / (wissel)bad / ijstherapie / sauna.

Onze huid met zijn grote oppervlak kunnen wij na het sporten inzetten om tot herstel te komen. Aangenaam warm, vormen van wisselende temperatuur, gecombineerd met rusten.

Massage. De sportmasseur doet wonderen door afvalstoffen af te voeren en spierverkrampingen los te werken.

Wanneer weer sporten?

Stel jezelf de volgende vragen: Heb je de volgende dag(en) nog pijn in de benen bij het wandelen of traplopen? Is je ochtendpols nog met meer dan tien slagen verhoogd? Wacht dan nog met sporten. De beste preventie om geen klachten te krijgen heet: herstellen.

www.afp-sport.nl/topsport/topsportqliniek Industrieweg 10 9403 AA Assen (0592) 316920

Voor fysieke en mentale multidisciplinaire begeleiding

JANUARI 2020 29

- Verkoop - Slijpen - Ronden - Boot-fitting - Reparaties - Kleding - Accessoires - Deskundig advies

stehmann-sport.nl tel. 0418-512878 Gamerschestraat 12 Zaltbommel Stringer Chiroprac�e : door zachte benadering een pijnvrij leven

Rugpijn?

Hoofdpijn ?

Nekpijn?

Kom 8 december langs voor Gratis Nek en Rug Check

Veel mensen hebben inmiddels de weg gevonden naar een pijnvrij leven en optimaal functioneren.

Gezond oud worden, kun je niet jong genoeg mee beginnen !

Sportcomplex “de Meent”, Terborchlaan 301, Alkmaar 085 877 01 65

www.stringerchiropractie.nl

Meld u nu aan ! via de website of bel 085 877 01 65

SCHAATSEN & SKEELERS DE SCHAATSSPECIALIST VAN MIDDEN NEDERLAND

WWW.DAVEVANDAMSPORT.NL 30 JANUARI 2020

KALENDER

Kalender Langebaan Vrijdag 17 januari

Zaterdag 18 januari

Zondag 19 januari

Maandag 20 januari Dinsdag 21 januari Woensdag 22 januari Zaterdag 25 januari Zondag 26 januari Vrijdag 31 januari Zaterdag 1 februari Zondag 2 februari Vrijdag 7 februari Zaterdag 8 februari Zondag 9 februari Donderdag 13 februari Vrijdag 14 februari Zaterdag 15 februari

Zondag 16 februari

Vrijdag 21 februari Zaterdag 22 februari Zondag 23 februari Vrijdag 28 februari Zaterdag 29 februari

Zondag 1 maart

Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter World Masters Games Innsbruck (OOS) Landelijke selectie NK Allround Jun C Deventer Landelijke selectie NK Allround Jun B Tilburg Landelijke selectie NK Allround Jun A Tilburg Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter World Masters Games Innsbruck (OOS) Landelijke selectie NK Allround Jun C Deventer Landelijke selectie NK Allround Jun B Tilburg Landelijke selectie NK Allround Jun A Tilburg Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter World Masters Games Innsbruck (OOS) Landelijke selectie NK Allround Jun C Deventer Landelijke selectie NK Allround Jun B Tilburg Landelijke selectie NK Allround Jun A Tilburg Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) KPN NK Allround & Sprint Heerenveen KPN NK Allround & Sprint Heerenveen NK Jun A/B/C Allround, Afstanden & Mass start Enschede NK Jun A/B/C Allround, Afstanden & Mass start Enschede NK Jun A/B/C Allround, Afstanden & Mass start Enschede ISU World Cup 5 Calgary (CAN) ISU World Cup 5 Calgary (CAN) Rabo Holland Cup 5 Alkmaar Rabo Holland Cup 5 Alkmaar Mass start competitie 6 - Finale Alkmaar ISU WK Afstanden Salt Lake City (USA) ISU WK Afstanden Salt Lake City (USA) NK Kortebaan - Sprint League 2 Biddinghuizen ISU WK Afstanden Salt Lake City (USA) NK Kortebaan - Sprint League 2 Biddinghuizen NK Masters Allround & Afstanden Utrecht ISU Junior World Cup Final Minsk (BLR) ISU WK Afstanden Salt Lake City (USA) NK Kortebaan - Sprint League 2 Biddinghuizen NK Masters Allround & Afstanden Utrecht ISU Junior World Cup Final Minsk (BLR) ISU WK Junioren Tomaszow Mazowiecki (POL) ISU WK Junioren Tomaszow Mazowiecki (POL) NK Pure sprint/Supersprint Amsterdam ISU WK Junioren Tomaszow Mazowiecki (POL) ISU WK Allround & Sprint Hamar (NOO) Vikingrace Heerenveen ISU WK Allround & Sprint Hamar (NOO) Vikingrace Heerenveen Rabo Holland Cup Finale / NK Afst Neo-sen Enschede ISU WK Allround & Sprint Hamar (NOO) Rabo Holland Cup Finale / NK Afst Neo-sen Enschede

Kalender Marathon Zaterdag 18 januari Donderdag 23 januari Zaterdag 25 januari

Maandag 27 januari Woensdag 29 januari Vrijdag 7 februari Zaterdag 8 februari Zaterdag 15 februari Donderdag 20 februari Zaterdag 22 februari Zondag 23 februari Zaterdag 29 februari

Kalender Shorttrack Vrijdag 17 januari Zaterdag 18 januari Zondag 19 januari

Maandag 20 januari Dinsdag 21 januari Woensdag 22 januari Vrijdag 24 januari Zaterdag 25 januari Zondag 26 januari Vrijdag 31 januari Zaterdag 1 februari Zondag 2 februari Vrijdag 7 februari Zaterdag 8 februari

Zondag 9 februari Vrijdag 14 februari Zaterdag 15 februari Zondag 16 februari Vrijdag 21 februari Zaterdag 22 februari Zondag 23 februari

KPN Marathon Cup 11 Amsterdam KPN Grand Prix 1 Aart Koopmans Memorial Weissensee KPN ONK Marathon Weissensee

KPN Grand Prix 2 Weissensee KPN Grand Prix 3 Alt Elfstedentocht Weissensee ONK Masters Biddinghuizen KPN NK Jeugdmarathon Hoorn KPN Marathon Cup 12 Hoorn KPN Marathon Cup 13 Tilburg KPN Grand Prix 4 Lulea (ZWE) KPN Grand Prix 5 Lulea (ZWE) KPN Grand Prix Finale Lulea (ZWE) KPN Marathon Cup Finale Leeuwarden

Zaterdag 29 februari Zondag 1 maart

Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Selectiewedstrijd WKJ Heerenveen/Leeuwarden (OVB) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Selectiewedstrijd WKJ Heerenveen/Leeuwarden (OVB) KNSB Cup 4 Leeuwarden Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) Winter Youth Olympic Games Lausanne - St. Moritz (ZWI) EK Shorttrack Debrecen (HON) EK Shorttrack Debrecen (HON) EK Shorttrack Debrecen (HON) Regiowedstrijd Tilburg WK Junioren Shorttrack Bormio (ITA) WK Junioren Shorttrack Bormio (ITA) 59th Alberto Nicolodi Trophy Baselga (ITA) WK Junioren Shorttrack Bormio (ITA) 59th Alberto Nicolodi Trophy Baselga (ITA) ISU World Cup 5 Dresden (DUI) Cup of U. Pavlowski St. Petersburg (RUS) ISU World Cup 5 Dresden (DUI) Cup of U. Pavlowski St. Petersburg (RUS) KNSB Cup 5 Nijmegen ISU World Cup 5 Dresden (DUI) Cup of U. Pavlowski St. Petersburg (RUS) Jasz Cup Jaszbereny (HON) ISU World Cup 6 Dordrecht Jasz Cup Jaszbereny (HON) ISU World Cup 6 Dordrecht Jasz Cup Jaszbereny (HON) ISU World Cup 6 Dordrecht StarClass 6 Groningen Danubia Cup 6 (CD-3) Sisak (KRO) StarClass 6 Groningen Danubia Cup 6 (CD-3) Sisak (KRO) StarClass 6 Groningen Danubia Cup 6 (CD-3) Sisak (KRO) Speculaas Cup Hasselt (BEL) Speculaas Cup Hasselt (BEL)

schaatsen & skeelers schaatsen & skeelers schaatsen & skeelers schaatsen & skeelers www.SCHAATSPLUS.nl

schaatsen & www.SCHAATSPLUS.nl Waddinxveen schaatsen & skeelers skeelers

www.SCHAATSPLUS.nl Waddinxveen

0180-638183 Waddinxveen 0180-638183 www.SCHAATSPLUS.nl www.SCHAATSPLUS.nl 0180-638183 Waddinxveen www.SCHAATSPLUS.nl

0180-638183 Waddinxveen

Waddinxveen 0180-638183

0180-638183

JANUARI 2020

31

sc