Hockey International Magazine April 2019

HOCKEY INTERNATIONAL Het GRATIS magazine voor elke hockeyliefhebber

April 2019

Dennis Warmerdam Eva de Goede teamspeler

Siegfried Aikman leeft zijn droom

Willemijn Bos

vrede met afscheid

1

Een

2 3

Hockey is een grote sport. Internationaal, maar zeker ook nationaal. En in die wereld is Nederland één van de grootste spelers. Een prachtige erelijst, internationaal aansprekende topspelers en een hoofdklasse die tot de verbeelding spreekt.

Maar ook tienduizenden liefhebbers die dan misschien niet op het hoogste niveau acteren, maar voor wie hockey wel een belangrijk deel van hun leven vormt.

4 5 6 Eva de Goede stelt het collectief altijd boven zichzelf

7 8 9

Meningen over de Pro League

11 12

Hockey International wordt een mooi journalistiek product.

Een blad vol verhalen, met de achtergronden van de gebeurtenissen in de hockeywereld. Met interviews, niet alleen met de topspelers uit de Nederlandse competitie, maar ook met bepalende buitenlandse spelers en met jonge, doorbrekende talenten. Maar ook met analyses en duiding over ontwikkelingen in de sport. We willen de hockeywereld in al z’n facetten voor het voetlicht brengen. Waar een aanleiding is, is Hockey International. Actueel, kundig en onafhankelijk.

13 14 15 16 17 18

We vinden het belangrijk zo’n blad voor iedereen bereikbaar te maken en daarom is het magazine dus gratis. Vanaf nu zal Hockey International verkrijgbaar zijn bij rond de zeventig clubs in Nederland. Niet alleen de grootste clubs, maar ook nog eens de verenigingen die voor een goede geografische spreiding over het hele land zorgen.

19 20 21 22 23

Philip Meulenbroek weer goud waard

24

Dennis Warmerdam droomt na strijd tegen kanker van rentree in hoofdklasse

25 26 27

29 30 31 32

Willemijn Bos heeft vrede met naderend afscheid

HOCKEY INTERNATIONAL Colofon Bladmanager: Ingmar Kuper Hoofdredactie: Eric Korver Fotografie: Frank Uijlenbroek, World Sport Pics Redactie: Eric Korver, Rijcko Treep Vormgeving: Rodi Media/ Kirsti Konijn Druk: Rodi Rotatiedruk BV Oplage: 25.000 Verspreiding: Gratis via de grootste hockeyclubs Verschijning: Maandelijks Redactie: 06 55 86 64 41 Mail: eric@korvermedia.nl Commercie: 06 23 88 44 22 Mail: ingmar@hockeyinternationalmagazine.nl

IN dit allereerste nummer een mooie indicatie van waar we met Hockey International naartoe willen. Het gaat ons niet zozeer om de actualiteit. Daarvoor zijn al diverse uitstekende websites, die de hockeyliefhebber op de hoogte houden. Wij zoeken het meer in de achtergronden, in de verdieping, in de mens achter de sporter. Al komt natuurlijk ook het sportieve aspect aan bod.

Lees het relaas van Dennis Warmerdam, het talent van Pinoké.

Dat hij kanker had, was in de hockeywereld wel bekend. Maar hoe gaat het nu met hem? Hoe heeft hij zijn ziekte doorsteen en vooral: hoe kijkt hij naar zijn toekomst.

28

Siegfried Aikman leeft zijn droom in Japan

Zo’n sport verdient een mooi magazine.

Half april hebben we daarom Hockey International gelanceerd. Een gratis golfmagazine dat elke vier weken verschijnt, met drie edities tot het einde van dit seizoen.

10

Max Caldas benut de mogelijkheden

nieuw magazine

En Eva de Goede dan. Gekozen tot de beste hockeyster van de wereld, maar ook dan kan je nog zorgen en problemen hebben. De Goede vertelt vrijuit over haar twijfels en het onafwendbaar naderende einde van haar loopbaan.

Lees verder over Siegfried Aikman, die wéér bondscoach is van Japan, over Willemijn Bos, over Max Caldas, over de Pro League en de EHL en over de Foundation van ABN AMRO, die een nieuwe koers vaart in de hockeysport.

Uitgevers Korver & Kuper Media AB Hofmanweg 5A 2031BH Haarlem Telefoon 06 23 88 44 22 www.hockeyinternational magazine.nl Druk Rodi Rotatie Druk Visseringweg 40 1121AT Diemen Telefoon 020-398 0808 Volg ons via onze social-media:

@HockeyInternationalMagazine

NB Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

We hopen dat Hockey International bevalt en werken ondertussen alweer hard aan het tweede nummer.

Veel leesplezier!

Eric Korver & Ingmar Kuper

Hockey International is een uitgave van Rodi Media en Korver & Kuper Media. Hockey International werkt milieuvriendelijk en verantwoord.

Waterless Printing, ISO 14001 Grafimedia en KVGO.

Hockey International is geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO 14001 Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGM-MZ:2011.01.02

April 2019 - Hockey International - 3

Eva de Goede stelt het collectief altijd boven zichzelf

Teamspeler tot het door Eric Korver

Z

e werd eerder dit jaar verkozen tot beste hockeyspeelster van de wereld. Een prachtige titel, vindt Eva de Goede. ,,Nooit gedacht dat ik die ooit zou winnen.’’ Maar diep in haar hart hecht ze meer waarde aan de titels die ze won met de ploegen waar ze in speelde. Dat tekent Eva de Goede. ,,Die verkiezing haalt niet eens mijn top vijf van mooiste prijzen. Ik vind het team altijd veel belangrijker.’’

Het kan snel gaan in het leven van Eva de Goede (30). Bij het maken van de afspraak schippert ze nog een beetje met werktijden, maar een paar dagen later bestaat dat dilemma al niet meer. ,,Ik ben alweer gestopt’’, zegt ze met een klein lachje. Ze werkte twee dagen in de week bij Simpel. nl, aanbieder van telecomdiensten. ,,Deed ik vanaf september, maar na twee maandjes moest ik alweer vier maanden weg omdat we onder andere druk waren met de Pro League. In maart begon ik weer, maar na een gesprek hebben we samen besloten ermee te stoppen. Zij hebben zich vergist in hoe het is een topsporter in

einde

het bedrijf te hebben, en ik vond het zelf niet prettig een beetje binnen te komen wanneer ik kan. Er verandert dagelijks iets bij zo’n bedrijf en je mist te veel. Twee dagen is te weinig qua werk, maar te veel voor de sport. Klinkt misschien stom, maar zo is het wel.’’

Bovendien zitten de dagen van Eva de Goede al behoorlijk vol. Fulltime hockey spelen is immers niet alleen die dagelijkse training, maar ook zaken als de gym, en, niet te vergeten, rust. Maar ze ging ook bij Simpel.nl aan de slag om zich een beetje te oriënteren. Er is straks ook een leven ná hockey. ,,Nu kan ik bestaan van de sport,

al kun je niet echt iets opbouwen voor later.’’

Dat ‘later’ is voor De Goede nog een complexe puzzel. ,,Ik heb niet gestudeerd, zoals veel andere meiden. Ik kwam al op mijn zeventiende bij Oranje, denk dat daar her verschil in zit. Gebeurt dat met 21 jaar of ouder, dan hebben ze er vaak al jaren studie opzitten. Dat heb ik nooit gehad. Maar ik heb ook nooit iets gevonden dat leuk was dat ik wilde doorzetten.

Ik studeerde commerciële economie, maar vond dat echt niet leuk. Dan ga ik het niet afmaken om het afmaken, maar stop ik liever en kijk dan voor iets anders. Maar het

Eva de Goede als gangmaakster in Oranje. ,,In Tokio, inclusief de weg daar naartoe, wil ik alles winnen.

Omdat ik vind dat wij als Nederlands team zo goed zijn.’’

(Foto Frank Uijlenbroek)

4 - Hockey International - April 2019

Eva de Goede in actie voor Oranje. ,,Dat ik de jonge meiden in Rio geen olympisch goud kon geven, vond ik zó erg.’’ (Foto: Worldsportpics Rodrigo Jaramillo)

blijkt allemaal moeilijk te combineren met topsport.’’

Zorgen Dan geeft dat ook best wel eens hoofdbrekens in het leven van De Goede. Want een loopbaan in topsport is eindig. ,,Daar maak ik me zeker wel zorgen over, al komt dat een beetje met periodes. Ik heb wel eens gedacht ‘o mijn god, straks ben ik klaar of raak ik geblesseerd, en wat dan?’.

Komt bij dat ik ook nog niet zo heel goed weet wat ik leuk vind of waar mijn ambitie ligt. Daar zit ik wel een beetje mee. Vind ik wel andere dingen leuk, los van hockey? Maar ik wil mezelf daar ook niet gek mee maken. Met de connecties uit de hockeywereld vertrouw ik erop dat het goed komt. En aan de andere kant heb ik nu de keuze gemaakt voor hockey, en daar ga ik vol voor.’’

Die hockeywereld zegde ze wel voor een klein jaar vaarwel. Eva de Goede nam twee jaar geleden een sabbatical, vertrok naar Zuid-Afrika om daar bij haar vriend te zijn, de hockeyer Tim Drummond. Dat was, legt ze uit, keihard nodig. Geestelijk en fysiek was ze óp na dik tien jaar topsport. ,,Vanaf 2014 had ik veel last van een blessure. Speelde ik even niet, ging het weer beter, begon ik weer te spelen en had ik snel weer veel last. Twee jaar lang heb ik gesukkeld.’’ In de aanloop naar de Spelen in Rio overlegde ze met Conny van Bentum, de oud-teamarts van Oranje. ,,Ik stond op het punt te stoppen, maar Conny vertelde me uit ervaring dat ik dan zo kort voor de Spelen spijt zou krijgen. Ik kon beter doorduwen en daarna weggaan dan

nu stoppen en Rio missen, zei ze. Dat heb ik gedaan, met wel de keuze dan na de Spelen ook echt weg te gaan.’’

Twijfels Een ingrijpende beslissing met een hoofd vol twijfels. Want Eva de Goede voelde in alles dat ze een risico nam. ,,Hoe kom je terug? En kom je überhaupt nog terug, of is het daarna gewoon klaar? Dat ging allemaal door mijn hoofd heen. Aan de ene kant was ik bang zo weg te stappen, dat het straks over was en ik afscheid had genomen op zo’n manier dat ik hockey bijna haatte, dat ik het verschrikkelijk vond. Aan de andere kant kon het zo niet langer. Als ik het losliet zou ik het daarna misschien wel weer leuker vinden en wél terugkomen. Maar het kon natuurlijk ook zo zijn dat ik zelf wel weer wilde, maar gewoon niet goed genoeg meer was. Ik wist het echt niet. We hebben het wel over Oranje, het hoogst haalbare in Nederland.

Daar kun je niet zomaar zeggen ‘Ik ben er weer, mag ik weer meedoen’. Zo werkt het niet.’’

De pijn zat zowel fysiek als mentaal, legt ze uit. ,,Echt beide. Door de fysieke pijn zat ik er ook mentaal helemaal doorheen, tot op het punt dat ik het allemaal echt niet leuk meer vond. Het was heel moeilijk dat onder ogen te zien. Daarom was ik ook zo bang toen ik wegging. ‘Dit is het dan’,

dacht ik bij mezelf. Maar zo’n afscheid van iets waarvan ik zóveel gehouden heb, het klinkt misschien gek, maar dat gunde ik mezelf niet.’’

Keuze Daar kwam het gelukkig ook niet van.

Maar daar waren wel zeven hockeyloze maanden voor nodig. Dat was voldoende voor De Goede om de sport weer te missen. ,,Daarom ben ik in Zuid-Afrika gaan hockeyen. Heel laag niveau, niet te vergelijken, maar wel superleuk. Daar heb ik ook de keuze gemaakt er echt weer vol voor te gaan. Vervolgens ben ik heel hard gaan trainen om weer op niveau te komen.’’

In de zeven voorgaande maanden was het vooral ‘lang leve de lol’ geweest. Eva de Goede lacht. ,,Het was écht vakantie. Veel plezier gemaakt. Als je me nu vraagt wat ik allemaal heb gedaan, kan ik het niet eens meer vertellen.’’ Maar het was, vervolgt ze, vooral fijn bij haar vriend te zijn. ,,Tim en ik zagen elkaar niet veel. Een beetje op en af. Wanneer hij kon kwam hij naar Nederland, en andersom.

Nu waren we echt lang bij elkaar, en dat was fijn. We hebben veel in Kaapstad gezeten, maar reisden samen ook nog een maand lang door Amerika.’’

Het was voldoende om de batterij weer op te laden, om fris te worden in het

ik kan onwijs genieten als iemand anders een fantastische actie maakt

hoofd. Thuiskomen, zegt ze, was wel gek. ,,Het Nederlands team zat vol in het EK en ik ging gewoon de voorbereiding in met Amsterdam. Had ik nooit gedaan, omdat ik altijd weg was met Oranje. Maar ik vond het leuk, het was lekker inkomen.

Een warm bad. ‘Alsof je niet weg bent geweest’, zeiden ze. En zo voelde het ook.

Vertrouwd, leuk, en echt genieten.’’

Bizar

Nooit kon ze vermoeden dat ze een jaartje later tot FIH Player of the Year zou worden gekozen. ,,Bizar’’, zegt ze ronduit. ,,Ik kan bijna niet geloven dat dát gebeurd is.

In 2017 was ik weg, in 2018 word je speelster van het jaar.’’ Ze ziet, bekent ze, zulke dingen nooit aankomen. ,,Ik ben sowieso daarin best bescheiden, verwacht niet dat zoiets mij overkomt. Ik vind mezelf qua spel ook niet iemand die heel erg opvalt.

Ik vond het al supermooi genomineerd te zijn tussen speelsters die wél opvallen moet mooie doelpunten gave acties. Dat ik een goed jaar had gedraaid, dat vond ik zelf ook wel. Helemaal als je ziet waar ik vandaan kwam. Vooral daar was ik zelf trots op.’’

De waardering is mooi, maar niet zaligmakend voor De Goede. ,,Natuurlijk hecht ik er veel waarde aan omdat het echt bijzonder is. Maar ik ben echt een teamsporter, win liever een gouden medaille met het team dan dat ik deze titel win.’’ Sociale waardering, zegt ze, weegt eigenlijk zwaarder. ,,Dat vind ik echt. Ik kan genieten van dit spelletje, maar ik kan ook zo onwijs genieten als iemand anders een

Lees verder op pagina 7

April 2019 - Hockey International - 5

Livera, trotse naamgevend sponsor van de Livera Hoofdklasse Hockey Dames Probeer nu de Livera Hoofdklasse Hockey sportBH. Kijk op livera.nl voor de dichtstbijzijnde winkel.

Adv tophockeykrant A3.indd 1

26-3-2019 11:14:08

FIH Player of the Year is een fantastische prijs, maar staat niet in mijn top vijf. Die is voor teamprestaties

Overleg bij Amsterdam, met coach Rick Mathijsen. (foto Koen Suyk) fantastische actie maakt. Of als we scoren na een aanval over acht schijven, zonder dat ik zelf een bal raak. Daar geniet ik meer van. Natuurlijk, ik ga die prijs niet afwaarderen. Het is een fantastische prijs.

Maar vraag me naar mijn mooiste prijs, en deze zou niet eens in de top vijf staan. Wat wel? Ja, de gouden medailles van de Spelen, van de WK’s. Teamprestaties. Zelfs het zilver van Rio staat er nog boven. Dat zegt al genoeg.’’

Laatste fase Inmiddels is ze begonnen aan de laatste fase van haar loopbaan. Daar maakt Eva de Goede geen geheim van. Ze werd eind maart dertig jaar, de veertig gaat ze als hockeyster niet halen. ,,Haha, zéker niet.

Ik kijk naar Tokio 2020, al ga ik niet met honderd procent zeggen dat ik daarna stop. Maar ik werk wel naar het einde.

Komt ook door Zuid-Afrika, waar ik voorzichtig al een beetje rekening hield met een afscheid. Dan ontstaat er toch wat bewustwording. Ik merk aan mezelf dat hockey nog steeds álles is voor me, maar ben er wel achter dat er ook andere dingen zijn. Dat merk je zeker als je ouder wordt. Je komt in een andere fase van je leven, er komen andere dingen op je pad.’’

Ze merkt dat haar rol bij Oranje ook is veranderd. ,,Dat denk ik wel. Ineens ben ik daar ook oud, ook al zien ze me vaak nog als 26 en voel ik mezelf ook zo. Maar dat is heel gek als je altijd de jongste bent geweest. Is gebeurd zonder dat ik het heb doorgehad. Bij Amsterdam was dat altijd wel zo, daar hebben we nu eenmaal een jonge groep. Maar ik merkte het toen ik terugkwam bij Oranje, dat net een EK had gespeeld en wat toernooien waarvan ik geen onderdeel was. In de eerste training wordt een partij gespeeld en ik vroeg wat we gingen doen. Keek iedereen mij aan. Ik had echt zoiets van ‘ik ben net terug, waarom verwachten jullie dat ik nu iets ga zeggen?’. Maar waar ik dacht weer rustig een plekje te vinden, was het voor de rest duidelijk dat ik terug was op mijn oude positie in de groep. Dat was voor mij ook een eye-opener.’’ Maar is ze ook echt

een leider? ,,Van nature wel. Maar ik ben iemand die bescheiden is, op de achtergrond. Daar heb ik me wel eens in vergist.

Ik ben wel een leider, maar meer met mijn spel en stick in plaats van met praten.’’

Droppie Ze is nog niet vergeten hoe ze zelf als tiener ook bij de hand werd genomen. ,,Absoluut, al was ik echt nog een klein droppie toen ik bij Oranje kwam. Maar wat ik toen echt wel heb meegekregen, was dat ik gewoon mijn ding moest doen. Ik was er immers niet zonder reden.

Maar ik heb ook op de harde manier dingen geleerd, en dat is in mijn ogen wel de manier.’’ Lachend: ,,Wil niet zeggen dat ik nu alleen maar bitch ga doen, maar ik denk wel dat er bij teamafspraken en andere zaken best even de zweep overheen mag omdat dat uiteindelijk ten goede komt aan het team. Dáár ligt het belang, in plaats van bij individueel de beste willen zijn. Daar gaat hem mij dus niet om, maar wel om ik individueel goed kan zijn om het team beter te maken.’’

Precies dat doet ze ook bij Amsterdam, al is die rol daar veel vanzelfsprekender omdat de samenstelling van de ploeg anders is, en het team in een ander proces zit. ,,Van dat proces, daar geniet ik nog het meeste van. Een superjong team dat het vorig seizoen lastig had, maar nu de stijgende lijn te pakken heeft. Daar heb ik echt een rol aangenomen waarin ik die jonge meiden echt beter wil maken, ze dingen wil meegeven waarvan ze hopelijk betere hockeysters worden. Da’s anders dan Oranje, maar wel leuk.’’

Meemaken Ook al werkt ze naar het einde, de ambities hebben er niet onder geleden. Typerend genoeg liggen ook die weer in de teamsfeer. ,,Heersen met Oranje’’, zegt ze instinctief. ,,Al is dat misschien niet het juiste woord. Maar in Tokio, inclusief de weg daar naartoe, wil ik alles winnen.

Omdat ik vind dat wij als Nederlands team zo goed zijn. Nog steeds, ondanks de meiden die door de jaren heen gestopt zijn.

Heeft ook te maken met Rio, met die zilveren plak. Ik vond dat verschrikkelijk omdat

we echt beter waren dan Engeland, maar ik vond het vooral ook zó graag voor de jonge meiden die er net bij kwamen. Ik heb al twee keer goud. Mooier kan niet. Dat ik hen dat niet kon geven, vond ik heel erg. Daarom wil ik dat nog een beetje goedmaken.’’ Niet voor haarzelf. ,,Ik wil dat zij dat ook meemaken, dat gevoel dat je dan met z’n allen hebt.’’

Geblesseerd, zoals vaker. ,,Door de slepende blessures die ik had, zat ik er ook mentaal doorheen.’’ (Foto Koen Suyk)

’Pro League mag niet worden’ elitair

D

e Pro League is een nieuw fenomeen in de hockeywereld. Een nieuw mondiaal toernooi dat nogal wat gevolgen heeft voor de deelnemende landen en zeker voor de spelers. De teams reizen immers de hele wereld rond in een circus dat veel tijd en vooral ook geld kost. Hoe kijken de spelers en coaches zelf tegen de Pro League aan? Hockey Internationaal deed een rondje langs de velden.

MINK VAN DER WEERDEN

Aanvoerder Nederland

,,Ik vind het als speler echt een mooi toernooi. De combinatie met de competitie en daardoor iedere keer moeten schakelen is alleen niet makkelijk. En je moet écht even schalen. Maar dat is volgens mij ook een kwestie van wennen. Het is in ieder geval anders dan het spelen van een groot toernooi waar je een week van tevoren bent, een hele aanloop hebt en één of twee oefenpotten speelt, een hoop traint, het

veld kent en in het hotel de andere teams ziet. Dat heb je nu allemaal niet. Je komt aan, traint met elkaar en de volgende dag is het boem, door die. En dan ben je inderdaad weer weg. Dat maakt het ook wel weer mooi, en hoe beter je daarmee leert omgaan, hoe mooier het misschien ook wordt.’’ ,,Je zou denken dat de Pro League fysiek een zwaardere wissel trekt op spelers, maar ik denk het het te doen moet zijn als je de programma’s goed op elkaar afstemt. Zeker omdat je in de Pro League een selectie hebt van 32 spelers. Je gaat niet álles spelen. Kan ook niet. Speel je wel alles in de Pro League, plus alles wat je kan bij je club en daarna het EK, dan zit je over de vijftig wedstrijden. En dan zit het jaar er nog niet eens op. Dat wordt veel en dat ook niemand doen.’’ ,,De Pro League was onder andere bedoeld om veel wedstrijden te spelen in mooie entourages en ik denk dat die opzet geslaagd is. De uitwedstrijden die we hebben gespeeld waren behoorlijk druk. Geen idee of het allemaal uitver-

kocht was, maar vol zat het wel. N Australië hadden we echt een schitterende hockeydag. Ramvolle tribunes, prachtig weer, een hoop kinderen rond het gras.

Dat is wat je graag wilt.’’ ,,Of de climax vergelijkbaar is met een groot toernooi. Als je het schema bekijkt in die periode wel, ja, hoewel het maar twee wedstrijden zijn met een halve finale en een finale. Eigenlijk is dat ook twee potten en klaar, en dat blijft dan toch een ander verhaal dan een groot toernooi.

Maar tot nu toe vind ik het heel leuk om te spelen. Een waardevolle toevoeging? Voor die conclusie is het nog iets te vroeg. Dan moet je eerst zien hoe dit over jaren wordt ingevuld.’’

MIGUEL DELAS

Aanvoerder Spanje ,,Ik hink nog een beetje op twee gedachten. Aan de ene kant is de Pro League een heel goed evenement omdat je de kans krijgt over de hele wereld topwedstrijden te spelen voor veel publiek, zoals we laat-

ste nog tegen Nederland in Rotterdam hebben gedaan. Maar ik vind het ook heel zwaar voor de spelers, met daarnaast ook nog de nationale competities en de internationale wedstrijden met de clubs. In Spanje hebben we ook een competitie met tien teams, spelen we kwartfinales en playoffs en hebben we dus ook een zwaar programma met ook nog onze Copa del Rey. Dat zijn veel wedstrijden. We moeten zien welke kant het op gaat. Inspirerend, maar soms ook te veel.’’ ,,De mooie aspecten van de Pro League zijn voor mij wel duidelijk. Mooie wedstrijden tegen teams die echt offensief willen spelen, omdat het resultaat niet het belangrijkste is. We willen ook plezier hebben. Daarnaast is de opzet goed om je als team te otnwikkelen, dat is zeker ook een aspect.

Voor mij is het net een beetje als de Champions Trophy, waarin je de kans krijgt met nieuwe spelers uit te komen, zonder dat er al te veel druk op staat. Dat is echt een positieve kant. Verder ben ik benieuwd hoe dit zich ontwikkelt, zeker volgend seizoen met Olympische Spelen in aantocht.’’

Sfeervolle ambiance tijdens de Pro League wedstrijd tussen Australië en Engeland. (Foto WSP/Gordon Pettigrew)

4 - Hockey International - April 2019

Nederland bejubelt voor volle tribunes de treffer van Arjen Lodewijks tegen Spanje. (Foto WSP/Koen Suyk)

MAX CALDAS

Bondscoach Nederland ,,Ik ben echt voor de Pro League, vind het hartstikke leuk. Het is in mijn optiek ook een format dat in de komende jaren gaat evolueren. Zoals bij alles wat nieuw is, is de eerste reactie bijna altijd om tegen te spreken en te klagen. Maar ik denk dat we het even moeten laten bezinken, kijken wat de lessen zijn en wat de winst is van de Pro League.’’ ,,Het is wel zo dat ik niet goed kan zien wat de Pro League betekent voor de rest van de landen. Nu zijn we met acht sterke landen, volgend jaar met negen, maar hoe zit het met die andere landen? Geven wij aan de rest van de wereld dezelfde kansen om te groeien en te verbeteren, zodat onze sport echt groter gaat worden.

Anders zou het heel elitair zijn voor die negen landen, waar de rest achterblijft.

Dat zou ik heel zonde vinden.’’ ,,In dat geval bestaat inderdaad de kans dat de verschillen groter worden en dat moeten we te allen tijden zien te voorkomen. Je moet iedereen dezelfde kansen bieden om punten te verdienen voor de ranking, om te groeien en te verbeteren.

Als het blijft zoals het nu is, vrij gesloten voor de rest van de landen, dan bieden we weinig aan. Daar moeten we met z’n allen naar kijken. Als Nederland moeten we ook staan voor het Schotland, Ierland, Frankrijk, India en Maleisië van deze wereld. Het

is heel belangrijk dat we opletten dat die landen zich blijven ontwikkelen, met ons mee, naar ons niveau. Een groter verschil mag nooit het gevolg zijn van de Pro League.’’

EVA DE GOEDE

Aanvoerster Nederland ,,Aan de ene kant vind ik de Pro League wel een aanvulling, aan de andere kant niet. Ik vind dat nog een beetje lastig. Het is echt iets heel anders dan we altijd hebben gedaan. Je moet zóveel reizen, zóveel doen. Het vraagt heel erg veel van alles en iedereen. Je reist echt de hele wereld over, speelt in alle uithoeken. Ik ben benieuwd hoe we dat volgend jaar gaan aanpakken, met ook nog de Olympische Spelen.’’ ,,Ik vind het echter wel heel leuk die Pro League spelen, zeer als ik kijk naar de wedstrijden hier in Nederland. Je weet gewoon dat het helemaal vol zit. Dat is zó gaaf. In andere landen is dat wel iets minder, maar het blijft leuk. Er zitten er in ieder geval meer mensen dan tijdens de poulewedstrijden van de Champions Trophy, en daarmee is een doel van de Pro League gehaald, namelijk meer mensen op de tribunes krijgen bij de wedstrijden.

En

in Nederland is het elke keer nog echt feest geweest. Uiteindelijk moet je straks gewoon kijken wat wel werkt en wat niet.

En dat laatste kan je dan altijd nog aanpassen.’’ ,,Echt sceptisch over de Pro League ben ik nooit geweest.

Op zich was ik meteen wel enthousiast.

Weet je, het maakt eigenlijk niet uit wat voor toernooi het is, voor je land uitkomen blijft gewoon het mooiste dat er is. Het zijn veel wedstrijden, daar zal ik niet over liegen. Moet je overal heen? Nu in ieder geval niet, maar dat maakt het ook weer lastig omdat je steeds met verschillende samenstellingen de wedstrijden speelt.

Ik kan die knop wel omzetten, maar als je jong bent is dat een stuk moeilijker. Ach, het is het eerste jaar. Dan moet je altijd maar even kijken hoe het gaat.’’

Max Caldas: ,, Je moet iedereen dezelfde kansen bieden om te groeien en te verbeteren.’’

(Foto WSP/Koen Suyk)

EVA

DE GOEDE

© 2018 adidas AG

10 - Hockey International - April 2019

‘De Pro League biedt de kans in Oranje veel spelers aan het werk te zien’

Max Caldas benut de D

mogelijkheden

e komst van de Pro League zorgde voor een kleine aardverschuiving bij de landen uit de wereldtop. Maar nu het nieuwe fenomeen eenmaal een beetje gewend is, overheerst bij bondscoach Max Caldas de tevredenheid.

lingen, met elke keer weer andere mensen. En het is geen setting die typisch is voor een toernooi, waarin je groeit naar de eerste en tweede wedstrijd. Dit is meer een voetbalidee. Je komt ergens, traint een keer, krijgt je shirt en gaat spelen. Dat gevoel moeten we beter leren beheersen.’’

De Pro League brengt veel ongemak met zich mee, daarover is iedereen het wel eens. Maar de nieuwe mondiale competitie voor landenteams biedt ook veel mogelijkheden. Max Caldas grijpt die met beide handen aan, en dan gaat het vooral om de kans veel spelers aan het werk te zien.

Als het puur gaat om de prestaties, is Caldas zeker niet ontevreden, vertelt hij kort na de kleine oorwassing die Oranje in Rotterdam uitdeelde aan Spanje. ,,Als je kijkt naar alle wedstrijden, dan hadden we vaak een goede start met spel dat best oké was en soms zelfs dominant. Maar het fluctueert ook enorm in de uitvoering. Dan gingen we van domineren ineens naar wedstrijden uit handen geven en zelfs verliezen. De onderkant is misschien te ver weg van de bovenkant. Komt natuurlijk ook door de verschillende samenstel-

Aanpassen De Pro League vergt aanpassing van spelers, die vaak moeten switchen tussen twee en soms zelfs drie competities.

Maar ook de bondscoach moet zich aanpassen. ,,Zeker’’, beaamt Caldas. ,,In ons land spelen we clubhockey. Dat vinden we als bond én als Nederlands elftal heel belangrijk. Dan brengt de Pro League een extra puzzel naar de coach. Wie nemen we mee? Dat is bij de komende wedstrijd tegen Duitsland ook weer het geval.

Die komt aan de achterkant van de EHL, waar je als bond hoopt dat alle Nederlandse ploegen op de laatste dag nog in actie komen. Maar dat betekent wel vier wedstrijden in zes dagen, en de zondag daarop gewoon weer de hoofdklasse.

Maar wij wonen en werken wel in een land waar we vinden dat spelers op twee fronten goed moeten zijn, waar ze moeten presteren bij de club en in Oranje. Dat afstemmen is de puzzel, nog meer dan normaal. Maar ik vind het ook elke keer weer een enorme uitdaging om dan een

team samen te stellen.’’

Caldas en zijn mannen zitten in het voortraject richting de Spelen van volgend jaar in Tokio. Daar is alles op afgestemd, óók de verrichtingen in de Pro League. ,,Sterker, dat is één van de redenen om zo om te gaan met de Pro League. De regels geven ons de kans veel spelers te proberen. We mogen een selectie van 32 spelers gebruiken. Dan heeft het in onze ogen weinig nut steeds alle bekende namen mee te nemen, terwijl ik juist kan experimenteren. We geven nu spelers de kans op een hoger niveau te acteren en te kijken wat we daaruit kunnen halen, zowel zij als wij. Nu kunnen we mensen die normaal net niet het Nederlands elftal halen wel een tijdje volgen.’’

Evenwicht Caldas gaat heel bewust om met de ruimte die de Pro League biedt. Hij ziet, stelt hij, die grote selectie ook als een kans, niet als een belemmering. ,,Onze visie is dat we die wedstrijden willen gebruiken om het evenwicht op bepaalde gebieden in het veld te verbeteren. We hebben een waanzinnig goed middenveld, met Valentin Verga, Billy Bakker, Seve van Ass, Jorrit Croon en Jonas de Geus.

Maar dat is ook meteen de linie met de minste concurrentie. We hebben heel veel spitsen in de selectie, heel veel verdedigers, maar een beperkt aantal middenvel-

ders. Dan kun je de Pro League gebruiken om Sander Baart wat meer te laten spelen, om Arjen Lodewijks op te roepen, en Diede van Puffelen. Als we daarin het middel kunnen vinden om onze concurrentie te vergroten, dan ben ik heel tevreden.’’

Oranje is nu zes wedstrijden onderweg in het nieuwe mondiale toernooi, maar nu al kan Caldas positieve conclusies trekken. Ook uit bijvoorbeeld een ogenschijnlijk moeizaam duel als de bizarre 5-5 bij Australië. ,,Speelden we op een gegeven moment met een achterhoede met Joep de Mol, Jip Janssen en Teun Beins. De oudste was 22. Vind ik mooi, want daar zie je dat iedereen begint te groeien in zijn rol.’’

Maar echte conclusies wil Max Caldas nog niet trekken als het aankomt op de staat van Oranje op de route naar Tokio. ,,Da’s nu nog lastig te zeggen. Wat mij betreft is het EK een betere graadmeter om te bepalen waar we staan. Dat toernooi gaan we in als back to back winnaars, iets wat niet veel gebeurd is, maar nu wel. Zo’n EK is ook meer reëel, omdat het een toernooi is zoals straks ook de Spelen zijn.’’

Max Caldas doceert, de internationals luisteren. ,,We hebben een waanzinnig goed middenveld, maar dat is ook meteen de linie met de minste concurrentie.’’ (Foto Willem Vernes)

April 2019 - Hockey International - 11

De perfecte mix van hockey en het echte kampgevoel

Tophockey.

Beach.

Friends.

Fun. CLASSIC HOCKEY & GOALIE CAMP

ULTIMATE BEACH & HOCKEY CAMP

14 jul - 20 jul 2019 28 jul - 3 aug 2019 11 aug - 17 aug 2019

21 jul - 27 jul 2019 28 jul - 3 aug 2019 4 aug - 10 aug 2019

Voor alle enthousiaste hockeyers van 11 t/m 16 jaar!

Meer info & aanmelden op www.bovelander.nl

HOCKEY systems made to win

1904-039 EGS

Now le t ’s Play!

12 - Hockey International - April 2019

edelgrass.com

Angus Kirkland (F oto WSP/Frank Ui jle

nbroek)

Treurnis bij Joep de Mol na de vroege uitschakeling van Oranje-Rood in de EHL.

De EHL, toptoernooi én

kraamkamer D e European Hockey League 2019 is weer losgebarsten, al is die voor gastheer Oranje-Rood helaas al afgelopen voor het toernooi goed en wel begon. Maar hoe dan ook is het voor de liefhebbers weer genieten van tophockey. Daar is Angus Kirkland wel zeker van. ,,Dit toernooi is het beste wat Europa op het gebied van clubhockey heeft te bieden.’’

Angus Kirkland doet weinig moeite zijn enthousiasme over de EHL te verbloemen, en daar heeft de Algemeen Directeur van de European Hockey Federation ook weinig reden toe. Sinds de eerste editie heeft de EHL wezenlijk bijgedragen aan de ontwikkeling van de hockeysport. Niet voor niets wordt de Europese clubcompetitie ook wel de kraamkamer voor innovaties genoemd. Noviteiten worden getest in de EHL en welbevinden geïmplementeerd in de sport. ,,Sinds de start hebben we inderdaad een geschiedenis met het uitproberen van innovaties in de EHL, waarbij een aantal zaken daadwerkelijk onderdeel van het spel zijn geworden’’, erkent Kirkland. Dat is geen constant proces, legt hij uit. ,,We kijken wel altijd wat we kunnen doen. Vorig jaar hebben uitgeprobeerd wat de effecten waren als je twee punten toekende voor een velddoelpunt en één voor een treffer uit een strafcorner. Dat werkte niet zoals we hoopten. Het was geen slecht idee, maar het werd een beetje verwarrend als je binnen dezelfde sport verschillende scores hanteert. Dat was dus geen verbetering, maar ook dat kan gebeuren.’’

Niet weerhouden Soms moet je wat proberen, vindt Kirkland. ,,En soms kom je er dan achter dat iets eigenlijk al goed was. Maar dat moet ons er niet van weerhouden dingen uit te

proberen. Wij blijven streven naar innovatie van de hockeysport, maar willen dat niet doen alleen om het wíllen doen, maar op een manier die de sport verbetert. Dat zit altijd in ons achterhoofd, al betekent dat niet dat we elk jaar iets moeten doen.

Dat gebeurt alleen als het de sport ten goede komt.’’

Zo komt er volgend jaar de langverwachte EHL voor vrouwen. Die hadden tot nu toe de EHCC, wat ook bij de mannen de voorloper was van de EHL. Die EHCC werd eveneens half april afgewerkt op Amsterdam, ongeveer gelijktijdig met de EHL op Oranje-Rood. ,,Het ontwikkelen van die competitie voor vrouwen op hetzelfde platform als de mannen was een wens die nu gaat uitkomen’’, aldus Kirkland. ,,We hebben gekeken naar alle problemen in de kalender, naar de uitdagingen en de opties en zijn tot een format gekomen waarin volgend jaar de mannen en de vrouwen hun competitie op dezelfde manier kunnen eindigen, met een Final 8.

Ik denk dat de komst daarvan een nieuwe dimensie geeft aan de EHL.’’

Hoogst haalbare Kirkland lacht als de vraag komt of de hockeysport zonder de EHL zou hebben gestaan waar die nu staat. ,,Moeilijk te zeggen’’, vindt hij. ,,Ik wil niet uit naam van de EHF aan borstklopperij doen, maar volgens mij is het wel duidelijk dat clubhockey erg belangrijk is in Europa. En de EHL is daarin het hoogst haalbare. Mag je als club uitkomen in de EHL< dan is dat behoorlijk speciaal. Je moet, afhankelijk van het land van herkomst, immers al je eigen league winnen, of tweede of derde worden. Dat is op zich al een uitdaging.

En dan kun je nog eens jezelf meten in een toptoernooi, dat volgens veel spelers komt na de Spelen, het wereldkampioenschap en het Europees kampioenschap.

Dat karakter van toptoernooi proberen we ook uit te dragen met onder andere de

televisiecoverage en de entourage.’’

Dit jaar dus Eindhoven, waarmee de EHL opnieuw neerstrijkt in Nederland, waar al zoveel edities werden gehouden. ,,Heeft alles te maken met de hoofdsponsor ABN AMRO, die uit Nederland komt.

Betekent overigens niet dat we per se elk jaar in Holland spelen. We zijn ook al in Spanje geweest en in België. Maar hier is hockey diepgeworteld in de maatschappij en is er veel interesse bij het publiek.’’

Schoonheid Angus Kirkland verwacht opnieuw een geweldig toernooi met hockey van de bovenste plank. ,,We hebben bij de EHF natuurlijk werk op allerlei organisatorische gebieden, maar persoonlijk houd ik echt van de toernooien en zeker van dit toernooi. Het is zó onvoorspelbaar. Vorig jaar hadden we drie Nederlandse teams bij de laatste vier, het jaar daarvoor teams uit vier verschillende landen. Dat is de schoonheid. Kijk naar dit jaar, met in de eerste ronde al Kampong tegen Rot Weiss Köln, beide teams die al eens hebben gewonnen en ook nu kunnen winnen.

Maar er gaat er wel eentje naar huis. Dat is waarom dit zo’n geweldig toernooi is om te winnen. Dat doe je namelijk niet elkaar jaar, maar niet uit wie je bent.’’

Mink van der Weerden juicht na zijn gelijkmaker voor Oranje-Rood tegen Uhlenhorst Mullheim. (Foto’s WSP/ Frank Uijlenbroek)

TROTSE DRUKKER VAN HOCKEY INTERNATIONAL HOCKEY HOCKEY INTERNATIONAL INTERNATIONAL Het GRATIS magazine voor elke hockeyliefhebber Het GRATIS magazine voor elke hockeyliefhebber

April 2019 April 2019

Dennis Dennis

Warmerdam Carla Ketellapper-Zielman Kroniek van een comeback

EvaGrand de Goede KPN Prix

Heroïekteamspeler in Zweden

Siegfried Aikman

Motard Dirk leeft de zijn Velde droom over Nederlands natuurijs

Willemijn Bos

vrede met afscheid

HOCKEYMAGAZINE VAN VAN NEDERLAND HETHÉT GROOTSTE HOCKEYMAGAZINE NEDERLAND

3

Milieubewust en haarscherp drukwerk

Rodi Rotatiedruk Visseringweg 40 1112 AT Diemen Postbus 150 1723 ZK Noord-Scharwoude +31 20 3980808

ro t a t i e d r u k

WWW.PRINCESSSPORTSGEAR.COM

14 - Hockey International - April 2019

/SPORTSGEAR.PRINCESS

Media

Rotatiedruk

Verspreiding

/PRINCESS.SPORTSGEAR

rotatiedruk@rodi.nl www.rodirotatiedruk.nl

Heren Bloemendaal en Kampong gaan nek aan nek

Voloptopspanning in hoofdklasse

Strijd tussen Amsterdam en Den Bosch, met Maria Verschoor en Pleun van der Plas. (Foto WSP/Willem Vernes)

H

et einde van het hockeyseizoen nadert, en daarmee komt ook de ontknoping in de hoofdklasse steeds dichterbij.

Dat belooft vooral bij de mannen een zinderende apotheose te worden, nu zeker nog zes clubs in de race zijn voor de vier plekken in de play-offs.

Bij de dames is dat aspect al niet meer van toepassing en gaat het louter nog om de verdeling van de plekken.

Eerst maar eens de heren. Aan de vooravond van de finales in de EHL gaan daar Bloemendaal en Kampong aan de leiding. Beide ploegen haalden 42 punten uit achttien wedstrijden en staan daarmee flink los van de rest, die je eigenlijk nauwelijks meer achtervolgers kunt noemen.

Acht punten is immers het gat met nummer drie HGC. Van dat leidende duo jaagt Bloemendaal natuurlijk op de eerste landstitel in negen jaar tijd. Het was in 2019 voor het laatst dat op Het Kopje het kampioenschap kon worden gevierd, en dat is te lang geleden voor een club met de statuur van Bloemendaal. De ploeg van trainer Michel van den Heuvel is er alles aan gelegen daar verandering in te brengen. Een titel zou bovendien een mooie opmaat zijn naar het 125-jarig jubileum dat Bloemendaal volgend jaar viert. De festiviteiten kunnen dan al wat eerder in gang gezet worden.

De machine haperde echter de laatste weken. Door puntenverlies bij Pinoké, en zelfs een nederlaag bij Tilburg was een riant ogende voorsprong binnen de kortste keren verdwenen. De gedwongen onderbreking van de competitie voor de beslissende fase aanbreekt, komt de ploeg van Van den Heuvel dan ook wel goed uit.

Misstappen Bij Kampong ligt dat precies anders. De Utrechters profiteerden volop van de misstappen van de concurrent. Met de volle buit tegen Tilburg én in de lastige uitwed-

strijd bij Rotterdam nestelde Kampong zich weer naast Bloemendaal. En de club is natuurlijk op jacht naar de derde landstitel op rij. Daarbij zijn de onverwachte impulsen van Philip Meulenbroek meer dan welkom. De teruggehaalde routinier schiet met scherp en trok zijn club al door menig lastige wedstrijd heen. De vraag is dan natuurlijk wel hoe hij er na de pauze voor staat, als eind april de competitie wordt hervat.

Achter die twee kemphanen komen vier teams nog in aanmerking voor de resterende twee plekken in de play-offs.

HGC, Oranje Rood, Den Bosch en Amsterdam geven elkaar nauwelijks iets toe.

HGC verzamelde 34 punten, Oranje-Rood en de Bosschenaren ééntje minder, terwijl Amsterdam op 31 staat. Dat kan nog alle kanten op, hoewel het voor Amsterdam meteen gedaan kan zijn als de club meteen bij Bloemendaal niet wint.

Overigens heeft Bloemendaal nog wel een loodzwaar programma. De club treft nog Amsterdam, Rotterdam, Den Bosch en HGC. Dan lijkt het programma van Kampong – met Den Bosch, HGC, Almere en Klein Zwitserland – iets eenvoudiger.

Onderin in de strijd overigens ook spannend.

Daar staan drie ploegen heel kort op elkaar, en het heeft er alle schijn van dat Klein Zwitserland, SCHC en Almere moeten uitmaken wie degradeert.

Dames Bij de dames hoeft niemand zich af te vragen welke vier ploegen straks gaan uitkomen in de play-offs. Dat zijn Den Bosch, Amsterdam, SCHC en Oranje-Rood.

De vraag is alleen in welke volgorde die clubs elkaar gaan treffen. Daar kan echt nog wel wat aan veranderen, want de verschillen zijn niet groot. Den Bosch voert de ranglijst aan, met 47 punten uit negentien duels. Amsterdam volgt op een punt achterstand. Stichtse staat op 44 punten, en Oranje-Rood sluit de rij van het leidende viertal met 41 punten. Best schrijnend voor de krachtsverhoudingen in de Livera Hoofdklasse: nummer vijf Laren staat op maar liefst elf punten achter Oranje-Rood.

De grote vraag is natuurlijk of er in de komende weken nog een club opstaat die Den Bosch van de zesde achtereenvolgende

landstitel kan afhouden. Dat zou dan ook de twintigste (!) worden in de laatste 22 jaar. Een ongekende reeks. Amsterdam lijkt natuurlijk de meest voor de hand liggende ploeg om daar een stokje voor te steken. Aanvoerster Eva de Goede wil ook niets liever. ,,We hebben een jong team, maar het zou mooi zijn als we een einde kunnen maken aan de serie van Den Bosch.’’

Ook hier is het onderin spannend, met Huizen, Bloemendaal en Groningen als de ploegen in last.

Glenn Schuurman van Bloemendaal en Robbert Kemperman van Kampong maken het elkaar moeilijk.

(Foto WSP/ Koen Suyk)

Wachten op dat moment

wonderlijke

door Eric Korver

V

oor het verhaal van Dennis Warmerdam moet je eigenlijk even goed gaan zitten om dat helemaal te laten doordringen. Het relaas van de jonge tophockeyer is bijzonder, bizar en een achtbaan van emoties. Met een happy end.

Gelukkig. Want Dennis Warmerdam, de hockeyer die door kanker zijn arm zou verliezen en al afscheid nam van de sport, wil volgend jaar weer terugkeren in de hoofdklasse.

Dennis Warmerdam droomt na strijd tegen kanker van rentree in hoofdklasse

Op de schouders tijdens dat emotionele afscheid. ,,Ik had al geaccepteerd dat ik nooit meer zou hockeyen.’’ (Foto Koen Suyk) Wie de hockeysport een beetje volgt, kent ongetwijfeld de feiten. Dennis Warmerdam, de voormalig captain van Jong Oranje, bij wie een slepende polsblessure uiteindelijk een agressieve kanker bleek te zijn. Slechts te redden met een amputatie van zijn rechterarm, waardoor zijn hockeyloopbaan in de knop werd gebroken.

Warmerdam nam al afscheid van de sport, afscheid van Pinoké, voordat er nog één poging werd gedaan zijn arm te redden.

En laat dát nou een succesvolle ingreep zijn.

Het is praktisch een jaar verder als Dennis Warmerdam (23) aanschuift in de Amsterdamse café-brasserie Vascobelo aan het Stadionplein. De hand is energiek, de blik eveneens. Een vrolijke lach op het gezicht van een jongen waarvoor in dit geval de vrouwen nog wel het hoofd kunnen omdraaien. Als je ‘m zo ziet, is een ernstige ziekte het laatste waar je aan denkt.

Dat heeft hij zelf ook altijd zo gevoeld. ,,Ik heb kanker, maar ik ben geen kankerpatiënt. Zo heb ik er al die tijd in gestaan’’, stelt hij.

De operatie werd vorig jaar mei uitgevoerd en inmiddels is wat Dennis Warmerdam betreft die nare periode zo’n beetje afgesloten. ,,Het gaat echt heel goed. Alles draait weer. Mijn master loopt, ik hockey weer terwijl was gezegd dat ik dat nooit meer zou kunnen, ik train mee met het eerste van Pinoké, speel in het tweede en maak m’n doelpuntjes daar, en ik rijd weer lekker door de stad op m’n scootertje.’’

Scan Het is alsof hij zijn oude leven weer volledig heeft opgepakt. Warmerdam lacht. ,,Zo voelt het eigenlijk ook. Voor mezelf heb ik er wel een streep onder gezet.

Begin mei is er nog wel een scan, da’s nog

eventjes spannend.’’

Die scan, dat is toch nog een dingetje.

Warmerdam heeft er geen angst voor, ziet dat meer als een moment waarna hij weer écht vooruit kan kijken. Maar de bijzondere aard van zijn operatie geeft nog wat onzekerheid. ,,Normaal snijden ze ruim om de tumor heen, maar bij mij is dat op het randje gebeurd. Daar is na een meting op microscopisch niveau nog wat weefsel gevonden, superklein dus. In november werd er weer gemeten. Bleek dat er niks gegroeid was. Het kan zijn dat ‘het’ er nog zit maar nog niet groot genoeg is om te zien op de scan, maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat het wel weg is. Die resultaten worden straks in mei weer vergeleken en dan zien we hopelijk weer geen groei. Zo blijf ik de komende jaren onder controle. Maar in november heb ik wel gezegd dat ik vooruit wil, dat ik dat jaar achter me wil laten en weer wil léven.’’ ,,Als de scan goed is’’, vervolgt hij, ,,dan is de kans groot dat ik volgend seizoen weer in de hoofdklasse sta. Dat moment komt steeds dichterbij. Als ik zie wat voor kracht ik terug heb, welk balgevoel, dan kan ik me niet voorstellen dat het niet gaat lukken.’’

Hij heeft altijd een zonnige kijk op het leven gehad, dat hielp ook. ,,Als er één positief draadje is, houd ik me daar aan vast. Dat zit nu eenmaal in me. Zo ben ik als hockeyer ook gekomen waar ik was: hard werken en nooit opgeven.’’

Squashen Met die instelling ging hij ook zijn behandeling in. Vanaf het moment dat Warmerdam hoorde dat hij geopereerd moest worden en daarna zware chemo zou krijgen, was hij al bezig met zijn herstel. ,,Hoe fitter ik erin ging, hoe fitter ik eruit zou komen. En dus deed ik mee met de looptraining van Pinoké. Ik wilde sporten, maar kon niets met rechts. Dan maar squashen met links. De eerste keren was dat heel raar, maar daarna won ik de wedstrijden met links. Het werd een soort obsessie voor me, zoeken naar wat ik zélf kon doen, al was dat weinig. Ik zette onzekerheid om in handelingen, zocht alle hulp die ik kon krijgen.

Squashen, voeding, pillen; ik pakte alles aan. Waagde me als nuchtere jongen ook aan Pranic Healing, helen op afstand.

Een beetje grijs gebied, maar dat heeft me uiteindelijk veel gebracht.’’

Hij leverde zijn gevecht niet alleen. Het was ook de strijd van zijn ouders, van zijn zus en zijn vriendin. ,,We waren altijd al een heel hecht gezin, maar het afgelopen jaar zijn we met z’n vijven naar elkaar toegegroeid. Het heeft ons echt bij elkaar gebracht. Het is ook altijd æons probleem geweest, nooit míjn probleem. Samen hebben we gezocht naar het maximale, gekeken hoe we het beste eruit konden halen.’’ Hij zwijgt heel even. ,,Ik had ook wel bedacht’’, zegt hij dan, ,,dat áls ik echt zou overlijden, dat veel erger was voor hen dan voor mij.’’ Dat bleef gelukkig bij

De eerste training was bizar, op hetzelfde trainingsveld waar we een jaar eerder met z’n allen stonden te janken omdat ik nooit meer zou hockeyen

gedachten. ,,Ik ben als een captain voorop gegaan in de strijd, maar bij tegenslag stonden zij altijd achter me. Dat deelden we, maar nu delen we ook het geluksgevoel. We zijn er met heel veel mensen ingedoken en komen er ook met heel veel mensen uit.’’

Nul taboe Van het eerste moment tot nu is hij heel toegankelijk geweest, vertelt Warmerdam. ,,Misschien ben ik achteraf daar nog het meest trots op. Het is bij mij nul taboe geweest. Het hokje waar ik natuurlijk even in heb gezeten, dat van kankerpatiënt, daar wilde ik zo snel mogelijk uit. Ik wilde als mezelf gezien worden. Mensen konden aan mij vragen hoe het ging, maar ze gaan vaak ook voor jou denken en nemen dan aan dat je ‘er geen zin in’ zal hebben.

Maar het is toch nog gekker als een vriend me ziet, weet dat ik ziek ben en niks zegt?

Dan gaat het tussen ons in hangen. Je kan het er even over hebben, daarna parkeren en vervolgens over wat anders kletsen. Ik vond het fijn als mensen durfden te praten. Daardoor bleef ik mezelf.’’

Maar natúúrlijk was het allemaal niet heel gewoon. Zoals het moment waarop hij voor het eerst weer aansloot bij de training van Pinoké. ,,Dat was bizar’’, zegt hij met een grijns. ,,Hetzelfde trainingsveld als waarop ik ook mijn afscheidswedstrijd had. Waar heel Pinoké stond, en we met z’n allen stonden te janken omdat ik nooit meer zou hockeyen. Nog geen jaar later liep ik dat veld weer op. Dat was echt voor iedereen bizar. Voor mij, voor de jongens.

Dat merkte je ook wel.’’

Ontdekkingstocht Die eerste training was een grote ontdek-

Lees verder op pagina 19

April 2019 - Hockey International - 17

BP COLLEGE: TRAIN MET DE BESTE HOCKEYERS VAN DE WERELD!

ONVERGETELIJKE HOCKEY KAMPEN Elk jaar organiseren wij verschillende soorten kwalitatieve hockeykampen! Zo hebben wij hebben onze 2-daagse BP Top Hockey Kampen die gericht zijn op het verbeteren van specifieke technieken binnen korte tijd. Daarnaast organiseren wij ook de BP Week Academy. Dit is een 5 daags-kamp (inclusief overnachting) waarin wij onze deelnemers onderdompelen in de wereld van een hockeyinternational. Topsport staat hier centraal! Hoe ziet een trainingskamp van een speler uit het Nederlands Elftal er eigenlijk uit? Onze BP Trainers nemen jou mee in de wereld van presteren. Bij BP College benaderen wij ieder individu persoonlijk en dragen wij bij aan de ontwikkeling van elke hockeyer apart.

18 - Hockey international - April 2019

kingstocht. Voor Dennis Warmerdam, voor iedereen. In het hele proces was hij bezig geweest met het verleggen van grenzen en in die training was dat niet anders.

Waar zijn teamgenoten twijfelden of ze hem fysiek wel konden aanpakken, aarzelde Warmerdam zelf geen moment. ,,Ik ga er altijd 110 procent in, en ook nu. Ik schuwde het duel niet. En als je zelf een beuk uitdeelt, heeft de rest na twee minuten wel door dat zij dat óók kunnen doen.

Al vrij snel had ik een stijgende lijn te pakken, en dan voel je ‘oké, we kunnen serieus gaan hockeyen’. Dat was zo’n heerlijk gevoel.’’

Alles wat hij deed, voor en na zijn operatie, was erop gericht weer te kunnen hockeyen. Dat idee heeft Warmerdam nooit losgelaten. ,,Na mijn operatie zat ik op de bank al de polsbewegingen van een hockeyer te maken. ‘Dit moet kunnen, het mag niet stijf worden’, dacht ik. Zo ben ik al vrij snel veel gaan doen. Hoe eerder ik de spieren die ik

nog wel heb aangeef welke functies ze moeten overnemen, hoe sneller en soepeler dat gaat. Ik zocht steeds de grenzen op. En soms voelde ik een dag later wel dat ik die had bereikt. Maar door steeds tegen die grens aan te duwen, kom je uiteindelijk steeds verder.’’

Golfen Dat geldt niet alleen voor hockey, maar is ook de benadering die Warmerdam toepast op andere dingen. Steeds probeert hij zich te verbeteren in dingen. ,,Laatst ben ik voor het eerst weer gaan golfen. Deed ik vroeger ook, maar daar

was ik vier jaar geleden mee gekapt, juist omdát ik steeds last had van mijn pols.

Daar had ik dus eigenlijk al afscheid van genomen, maar dan probeer je dat en het lukte ook nog. ‘Holy fuck, dit kan ik ook’, dacht ik. Zo boek ik steeds kleine overwinningen. Nu kan ik me eigenlijk niets meer bedenken dat níet kan.’’

Hij zocht in het ziekenhuis ook nog een keer de artsen op die hem opereerden. ,,Om ze te laten weten dat het onbeschrijflijk is wat ze voor mij hebben gedaan. Een kunstwerk noemde ik het. Maar zij draaiden het om. Vertelden dat zij hun werk hebben gedaan en dat ik er zelf een bijzondere operatie van heb gemaakt.

Omdat ik weer alles deed. Dat ik kwam vertellen dat ik weer meetrainde met het eerste vonden ze geweldig.’’

Warmerdam speelt al een tijdje zijn wedstrijdjes met het tweede van PInoké. ,,Het

Pushen Even was er daarna nog twijfel of zijn naam op de lijst voor het eerste moest. ,,Hebben we niet gedaan. Dat geeft te veel druk. Dan wil je pushen en dat is niet goed. Nu train ik mee, speel in het tweede, en als ik straks weer bij het eerste aansluit, doe ik op dat op honderd procent in plaats van zestig procent en midden in het seizoen.’’

Hij was in de voorbije jaren natuurlijk gewoon basisspeler, kon altijd rekenen op een plekje in het team. Maar Dennis Warmerdam beseft dat die situatie wel veranderd is. ,,Als ik terugkom, moet ik echt mijn plekje veroveren. Dat is geen automatisme natuurlijk. Pinoké draait een goede tweede seizoenshelft en daar geniet ik volop van. Ik moet er echt voor knokken, mezelf bewijzen, en dat vind ik eigenlijk alleen maar lekker. Heb ik het ook

De bizarre conclusie is dat ik nu misschien een betere hockeyer ben dan als ik gewoon een jaar had kunnen doorspelen is een leuke klasse, ik scoor regelmatig en geniet van elke minuut.’’

Maar die eerste keer, de eerste wedstrijd, dat blijft hem altijd bij. ,,Ik had echt iets van ‘wat is dit?’, hier had ik al afscheid van genomen. Want het nieuws rond die afscheidswedstrijd was toch dat mijn arm eraf ging.

Natuurlijk hoopte ik zelf nog wel op een operatie, maar ook daarbij was de boodschap dat ik zoveel functies zou verliezen dat hockey er zeker niet meer in zat.

Ik droomde wel, gaf zelf niet op.

Maar ondertussen had ik wel geaccepteerd dat het niet meer zou gebeuren.

En weet je, ik had op zo’n mooie manier afscheid genomen, dat ik het zo ook oké vond.’’

wel eens over met teamgenoten, maar zij zijn vooral bezig met mijn terugkeer. Zij wachten op dat wonderlijke moment dat ik mijn eerste wedstrijd weer speel in de hoofdklasse. Ze zijn ook allemaal superpositief. Voor sommige jongens is het ook bijna een droom dat we weer samenspelen.’’

Als dat moment daar is, die rentree in het eerste, dan staat er niet meer dezelfde Dennis Warmerdam in het veld, stelt hij.

Zijn ziekte heeft hem veranderd. Niet zozeer fysiek, al zijn de sporen nog wel zichtbaar. Maar vooral mentaal is hij anders. ,,Ik heb altijd gezegd dat het probleem in mijn arm zat, maar de kanker in mijn hoofd. Het is echt een mentale ziekte, wil ik daarmee maar zeggen. Ineens kamp je met zóveel onzekerheid, met slechte perspectieven. Je weet niks, moet alles uit handen geven. Daar moet je mentaal mee omgaan en dat is een proces waar je doorheen moet. Iedereen die ooit kanker heeft gehad of dat bij een dierbare heeft meegemaakt, zal dat proces herkennen. Het heeft me mentaal echt sterker gemaakt.’’

Ander mens Sterker, de hele ervaring heeft hem misschien wel een ander mens gemaakt, stelt hij vast. ,,Ik ben in ieder geval rustiger, veel bewuster van wat er gebeurt en wat hockey voor me betekent. Het klinkt raar, maar uiteindelijk heeft dit alles me ook veel gebracht. Sterker, dit heeft me misschien wel een betere hockeyer gemaakt dan ik zou zijn geweest als ik gewoon een jaar had kunnen doorspelen. Ja, dat is een bizarre conclusie, maar ik denk wel dat het echt waar is. Ik zit heel anders in de wedstrijd. Het voelt letterlijk elke keer als een overwinning dat ik er weer sta. Dan denk ik ook: ‘Wat is het mooi dat ik hier nog kan zijn’.’’

April 2019 - Hockey International - 19

Foto: KNHB, Koen Suyk

FLORIS EVERS

BEN JE ER KLAAR VOOR? Dit jaar gaan we die vraag nog vaak stellen. Ik ga hem stellen, aan jullie.

Ik ga hem stellen aan onze hockey-internationals. En misschien gaan je trainers of medespelers hem ook wel stellen. Ben je er klaar voor? Voor de volgende training?

Voor de wedstrijd? Voor die ene uitdaging; op het veld, thuis, op school of werk?

En natuurlijk, voor ONVZ Hockeyfest? Want wat komende jaar zeker op mijn kalender staat is dit spiksplinternieuwe Hockeyfest. Geloof me, daar wil je bij zijn dit voorjaar!

Wil je meer weten? Ga dan naar

onvz.nl/hockey of instagram.com/onvzhockey

?

Philip Meulenbroek terug in het shirt van Kampong. ,,Ik wist dat ik zomaar eens gebeld kon worden.’’ (Foto Koen Suyk)

Teruggekeerde routinier neemt Kampong bij de hand

Meulenbroek weer goud waard

door Rijcko Treep

H

et boek van Philip Meulenbroek leek met de tweede landstitel van Kampong op rij een fraai slotstuk te krijgen, maar aan het sprookje van de spits komt voorlopig geen eind.

Hij stopte afgelopen zomer, maar sinds maart maakt de routinier toch weer deel uit van de hoofdmacht en bewijst hij het scoren nog altijd niet verleerd te zijn. Mede dankzij zijn 'bizarre moyenne' staat Kampong nu gedeeld eerste in de hoofdklasse. ,,Het is leuk je pensioen op deze manier een jaartje uit te stellen.’’

Voor Philip Meulenbroek (31) was het na drie prijzen in twee seizoenen - twee keer de landstitel en één keer de Euro Hockey League - mooi geweest met het topsportbestaan. Hij wilde zich richten op zijn werk, op zijn sociale leven en op zijn aanstaande huwelijk. In het tweede van Kampong kon hij zonder allerlei verplichtingen het spelletje met zijn vrienden blijven spelen. Bovendien hoefde hij daar maar twee keer per week te trainen. Dat hij na afloop van vorig seizoen toestemming had gegeven om zijn naam op de spelerslijst van het eerste te laten zetten, was meer een formaliteit. ,,Ik had er geen rekening mee gehouden dat ik nog minuten in het eerste zou maken’’, vertelt hij eerlijk.

Met een brede selectie verwachtte hij niet dat er middenin het seizoen vijf spelers tegelijkertijd geblesseerd zouden raken. ,,Dat is wel extreem. Toen de ziekenboeg steeds voller werd, wist ik dat ik zomaar eens gebeld kon worden.’’ Dat belletje kwam er. Een week voor de hervatting van de competitie vroeg coach Alexander Cox of Meulenbroek wilde aansluiten bij het eerste. Daar hoefde de aanvaller niet lang over na te denken. ,,Ik heb het altijd leuk gevonden met die jongens op het veld te staan en daarnaast was het qua werk een rustige periode.’’ Voor zijn werk verkoopt hij internationaal verf voor airconditioning systemen.

Bijdrage Bij zijn rentree half maart liet Meulenbroek zich meteen gelden. Met twee doelpunten leverde hij een belangrijke bijdrage aan de 4-3 overwinning op SCHC. Ook in de wedstrijden die volgden was Meulenbroek goud waard voor de ploeg van Cox. Met zeven doelpunten uit zes wedstrijden is hij aan een opmerkelijke reeks bezig. ,,Dit is heel bijzonder, dat besef ik zelf ook’’, stelt Meulenbroek, die zichzelf in de blessuretijd van zijn carrière behoorlijk verbaast. ,,Ik zou liegen als ik zeg dat het allemaal vanzelfsprekend is. Zo'n moyenne haalde ik zelfs in mijn actieve loopbaan niet, dus dan is het helemaal bijzonder als je het

als pensionado wel haalt. Vanaf de vierde wedstrijd dacht ik bij mezelf: hoe kan het nou dat ik hem steeds maak en niet iemand anders? Mijn vriendin begrijpt er ook niets van. Ik krijg ook veel appjes van mensen die het bijzonder vinden wat ik doe en hun waardering uitspreken. Leuk dat er een gunfactor is, maar ik zal niet ineens naast mijn schoenen gaan lopen.’’

Met een lach: ,,Het zijn geen wondergoals hè?’’

Stormram Volgens Meulenbroek, die zijn ploeg al meermaals in de blessuretijd aan een driepunter hielp, is het een mix van geluk en kwaliteit. Dat hij vooral in het slot van de wedstrijd beslissend is, is inherent aan het feit dat hij in de laatste vijf minuten van een kwart als stormram wordt ingebracht. ,,Dan wordt de bal vaker in de cirkel gepompt en gaan we opportunistischer spelen. M'n teamgenoten werken en sleuren de hele wedstrijd keihard, slingeren dan de bal voor de goal en uiteindelijk mag ik het laatste tikje geven’’, zegt hij bescheiden.

Toch kan hij niet ontkennen dat het een kwaliteit is om precies op de goede plek te staan en te weten waar de bal gaat komen. ,,Dat denk ik nu te weten’’, klinkt het tevreden. ,,Je ziet vaak dat ballen bij de tweede paal vallen en dan moet je niet bang zijn om daar te staan. Het is een

kwestie van timing dat je net voor de verdediger glipt. Ik ben tijdens de wedstrijd continu bezig het de verdediger zo moeilijk mogelijk te maken.’’

Hoe het kan dat hij na een half jaar afwezigheid ogenschijnlijk makkelijk aanpikt, vindt hij geen lastige vraag om te beantwoorden. De voornaamste reden is dat hij het nooit van zijn loopwerk, lange soloacties en snelheid moest hebben. Zijn enige taak in het veld is om dicht bij de doelmond gevaar te stichten. ,,Tactisch inzicht zal je nooit verleren. Dat is mijn geluk geweest.’’

Trots In principe maakt Meulenbroek de rest van het seizoen bij het eerste af en droomt hij stiekem van een derde landstitel op rij. Hij is trots op zijn jonge ploeggenoten, al durft hij niet te zeggen of Kampong de titelfavoriet is. Zorgen over zijn speelminuten als de ziekenboeg langzaamaan leegloopt, maakt hij zich niet. ,,De rol die ik heb, kan ik ook vervullen als iedereen fit is.’’ En hoe zit het met de spelers van het tweede? Smeken ze al om zijn terugkeer? ,,Natuurlijk vinden ze het jammer dat ik niet met ze meedoe, maar ze gunnen het me ook en vinden het bijzonder wat ik doe. Ze weten dat het zo kan gaan.’’ Dan, lachend: ,,Maar zó had ik het ook niet bedacht.’’

April 2019 - Hockey international - 21

The

AgeFrédérique of Hockey: Matla

Door Muriël Kuyps

7

Ik kom uit een sportieve familie. Mijn vader en broer speelde voetbal en mijn moeder en ander broertje, hockey.

Mijn oma zat ooit bij het Nederlands nationaal hockey elftal. Ze speelden destijds nog op gras met een houten stick, maar het is best grappig en bewijst dat het hebben van hockeygenen wel echt bestaat.

‘Ik heb hockeygenen’

10

De potentie was er al heel vroeg.

Mijn eigen moeder was een tijdje mijn coach en die vond dat ik netjes de ball moest passen. Terwijl andere coaches me lekker lieten rennen en scoren.

Zo belandde ik steevast altijd in een team met veel oudere meisjes. Mijn ganse jeugd was ik het ‘jonkie’ van elk team.

‘Ik was altijd het jonkie, het buitenbeentje’

13

Rond mijn dertiende werd ik al gevraagd voor dames één op mijn club in Valkenswaard. We woonden vlak bij de club en letterlijk elk vrij moment bracht ik door op het veld met mijn stick.

Na amper een jaar op dat niveau, werd ik door Den Bosch gevraagd om bij hen te hockeyen. Mijn oppas, Liedewij Welten, was dusdanig onder de indruk van mijn hockeyspel dat ze bij haar club een goed woordje had gedaan voor me.

‘Elk vrij moment speelde ik hockey’

22 - Hockey International - April 2019

14

Toen ik op mijn veertiende resoluut koos om naar de topsportschool te gaan om de combinatie met hockey mogelijk te blijven maken, sloot ik vrijwel onmiddellijk aan bij dames 1 Den Bosch. Tegelijk mocht ik starten voor het nationaal team en speelde ik de Youth Olympics in China.

De combinatie school, club- en nationaal hockey maakten mijn schema wel onmogelijk hectisch. Gelukkig stonden mijn ouders erachter en hebben ze me uren van hot naar her gereden. Zelf was ik niet echt bezig met het prestige van spelen voor het Nederlands elftal. Ik vond het vooral heel erg leuk en ik was er bovendien gewoon goed in.

Hockey was voor mij nooit prestige, het is iets waar ik gewoon goed in ben’

15

Mijn laatste drie jaar secundair, heb ik individueel onderwijs gevolgd met een aantal andere topsporters. Via school maak je dan geen vrienden en mijn sociaal leven was onbestaande.

Gelukkig heb ik nooit veel behoefte gevoeld aan een groep vrienden om me heen.

Ik heb nooit gedronken, ik ben niet naar party’s geweest en heb een hele hoop tienerzonden niet gemaakt. Ik was er simpelweg niet mee bezig. Ik had niet het doorsnee profiel van een puber. Topsport kwam bij mij op de eerste plaats en mijn sociale leven was daaraan ondergeschikt.

Je mist het niet, dat feesten, omdat je het gewoon niet kent. Nu kan ik wel intens genieten van een fijn feestje, maar dan wel na een overwinning. Op elk vlak ben ik zeker een laatbloeier. Ik vier alleen als er wat te vieren valt.

‘Ik vier alleen als er wat te vieren valt’

17

Mijn rijbewijs halen op zeventien stond ook in het teken van sport. Zelf rijden van club naar training naar wedstrijd. Alles staat in het teken van sport, altijd, overal en steeds. Uiteraard heb ik ook af en toe een off day, dan is het leuk dat je een teamsport speelt en even op de anderen kunt rekenen.

‘Mijn leven staat in het teken van mijn sport’

21

We werken er allemaal kei hard voor. De winnaarsmentaliteit, die zit wel ingebakken ja. Het moet er natuurlijk toe doen. Op dat vlak kies ik zeker wel mijn battles. Sommigen zie je bezwijken onder de druk. Ik heb druk nodig. Ik heb de druk altijd nodig.

‘Ik heb druk nodig’

Ik heb twee doelen: kampioen worden en winnen.

Moet ik alles laten? Eten is mijn leven. Ik heb nooit honger, wel altijd trek. AL-TIJD. Als ik een keer een maaltijd skip dan lukt dat wel, maar ik leef niet van een blaadje sla. Ik ben vanaf het ontbijt bezig met de lunch en na de lunch met het diner. Ik leef van maaltijd naar maaltijd.

De vet gewicht test. Het is wel belangrijk natuurlijk, maar als je presteert, dan krijg je daar niet zo snel problemen mee.

Als je niet presteert, wordt dat natuurlijk wel een ding. Ben and Jerry’s en blauwe m&m’s zijn mijn guilty pleasures. Dat zou ik altijd het liefst eten maar dan denk ik: Nah, doe toch maar weer lekkere koolhydraten. Je weet echt wel zelf wat kan en niet kan, en hoe je lichaam in elkaar zit.

‘Ik heb altijd trek, eten is mijn leven’

Mijn skills? Ik ben snel en explosief. In aanvallende acties kan ik een heleboel mensen passeren. Ik heb een goed backhand shot. Ik sleep nu de strafcorners en ben vooral heel onvoorspelbaar. Ik bewaar altijd overzicht tussen mijn pass en actie.

Ik ben geen teamplayer. Ik geef niet makkelijk dingen uit handen. Ik vind het wel zo handig dat wanneer je lekker in het veld staat, om het dan zelf af te maken.

Dat was vroeger al zo met groepswerk.

Groepswerk? Help! Dan moet ik iets uit handen geven. Ik doe het liever zelf.

‘Ik ben geen teamplayer’

Mensen zullen me zeker wel eens verwijten dat ik niet vriendelijk ben. Ik kan alleen maar zeggen dat het klopt. Ik ben op mijn best als ik mijn eigen ding kan doen. Dat definieert me. Die onafhankelijkheid. Aan mezelf heb ik genoeg.

’Ik ben niet vriendelijk’ (Beeld Ed O’Mahoney)

ABN AMRO Foundation en BP College pakken stick op met kinderen in achterstandssituatie

Blik op A

BN AMRO is al jaren een grote naam in de sponsoring van de hockeysport. Nu is het echter tijd voor een andere insteek van die sponsoring. Andere doelgroep, andere inhoud, andere gedachte. Met de ABN AMRO Foundation is de blik nu gericht op kinderen in achterstandssituaties.

Zij verdienen kansen die ze anders wellicht nooit zouden krijgen. De boodschap van het programma ‘Ontdek je kansen’ is helder: groots begint klein.

‘Elk kind heeft recht op een toekomst vol kansen’. Dat zinnetje zegt alles over het werk van de ABN AMRO Foundation, en maakt ook precies duidelijk waar die Foundation in samenwerking met BP College van internationals Mirco Pruyser en Billy Bakker zich nu ook in de hockeysport voor inzet middels de Hockey Experience. ,,Wij hebben de middelen om kinderen te bereiken’’, stelt Mandy Beck, projectmanager van de ABN AMRO Foundation. ,,Mirco Pruyser en Billy Bakker bezitten de expertise en daarnaast hebben we de vrijwilligers die hun steentje bijdragen om dit mogelijk te maken.’’

Het doel lijkt misschien eenvoudig, maar is in praktijk best complex. ABN AMRO ontwikkelde voor het eerst echt een programma voor de hockeysport, waarin de bank al heel lang sponsor is, maar de Foundation nooit echt een activiteit had. Dat is nu veranderd, vertelt Marco Moers, bij ABN AMRO verantwoorde-

andere doelgroep

lijk voor de sponsoring binnen de hockeysport. ,,Wij zijn heel zichtbaar op de hockeyclubs, maar al onze activiteiten waren voor dezelfde doelgroep, namelijk kinderen die al lid zijn van een club. Interessant is nu dat we ons richten op een doelgroep die op geen enkele manier gelinkt is aan de hockeysport, maar die we wél alle voordelen willen laten ervaren van hockey. Dat is een sport waarin samenwerken voorop staat, waar de normen en waarden belangrijk zijn, en waar discipline en innovatie in naar voren komen. Dat zijn waardes waarmee je juist de doelgroep waar de Foundation zich op richt heel erg verder kunt helpen.’’

Waardes De kinderen uit die groep lopen sociaal en financieel achter op andere kinderen. ,,Dan staat hockey daar helemaal ver vanaf’’, beseft Beck. ,,Maar als je ziet hoeveel elementen en waardes hockey heeft, dat proberen we ook te laten zien. We gebruiken hockey om de waardes die de kinderen elke dag tegenkomen samen te brengen, zodat ze zien dat je die ook in een teamsport nodig hebt. Hoe werk je samen? Kun je de discipline opbrengen om bijvoorbeeld elke dag je kamer op te ruimen?

Oftewel: hoe kom je samen tot een doelpunt? Want dat doe je nooit alleen.’’

De

Hockey Experience is vormend. ,,Dat wilden we ook graag’’, erkent Moers. ,,De hockeysport is geen doel, maar een middel’’, vult Beck aan. ,,Zoals ook de sponsoring niet het doel is, maar een middel. We gebruiken de mogelijkheden die we hebben om kinderen op een positieve manier te kunnen vormen en ze hopelijk ook op een andere manier in de maatschappij te zetten.’’

Basisscholen De Experience wordt gehouden op basisscholen voor de groepen vijf tot en met acht. ,,Op dit moment werken we samen met 45 scholen door het hele land, waarvan een groot deel komt via het Jeugd Educatie Fonds, dat dezelfde doelstellingen heeft als wij. De pilot is achter de rug, nu gaan we het programma groot uitrollen’’, aldus Beck.

Voor de uitvoering zorgen dus Pruyser en Bakker, die een programma samenstelden dat begint met een trainingssessie voor de vrijwilligers van ABN AMRO die uiteindelijk met de kinderen aan de slag gaan.

Beck: ,,Meer dan tienduizend collega’s helpen ons ieder jaar. Zonder hen geen activiteit.’’

Dat programma is opgedeeld in drie stappen, legt Pruyser uit. ,,We beginnen met Train de Trainer, waarbij de vrijwilligers en de docenten van de scholen worden getraind en opgeleid om te werken met het lesprogramma. Er volgt dan een les op de school en tot slot is er de einddag, die deze keer samenviel met de EHL. Tweehonderd kinderen kwamen daar daadwerkelijk hockeyen, op drie velden,

direct naast de topspelers. Ze konden daar zelf op een echt hockeyveld aan de slag, Daarna was er nog een persconferentie voor de kinderen.’’

Dromen & doelen Het is geen doel, maar de hoop is wel dat kinderen daarna op school nog kunnen blijven hockeyen. Moers: ,,Zijn er kinderen die echt graag lid willen worden van een hockeyclub maar dat niet kunnen betalen, dan gaan wij ervoor zorgen dat ze wél lid kunnen worden en ook echt kunnen hockeyen. En we hopen dat ze iets leren van de thema’s in de lessen: discipline en dromen & doelen. Daarmee willen we ze iets geven wat ze de rest van hun carrière kunnen gebruiken.’’ Daar steken Pruyser en Bakker ook op in. ,,Dat zijn de vier waardes die wij benoemd hebben in ons programma: discipline, plezier, samenwerken, maar ook dromen & doelen. Die brengen je uiteindelijk steeds naar het volgende level.’’

Het gaat ABN AMRO er om dat het sponsorgeld echt bijdraagt aan een steuntje in de rug voor kansongelijke kinderen, waarmee die sponsoring een meerwaarde krijgt. Ook andere doelgroepen dan de huidige moeten zo merken dat ABN AMRO sponsor is van de hockeysport. Moers: ,,We willen de kinderen laten inzien dat sporten ook voor hen iets kan zijn om dromen waar te maken. Dat het helemaal niet uitmaakt op welk niveau je begint of waar je woont, maar dat sporten je veel meer kan brengen. Dat is vertaald in het programma dat BP College en de Foundation hebben ontwikkeld.’’

(Foto’s Hannie Verhoeven)

April 2019 - Hockey International - 23

Siegfried Aikman leeft zijn

droom in Japan

door Rijcko Treep

A

ls je ergens van droomt, geef je die droom niet op’.

Met die woorden in zijn achterhoofd lijkt Siegfried Aikman zijn grote droom eindelijk te gaan waarmaken. In zijn tweede termijn als bondscoach van Japan zijn de Olympische Spelen in Tokio dichterbij dan ooit. Een gesprek over opofferingen, zijn conflict met de Japanse voorzitter, revanchegevoelens en persoonlijke doelen. ,,Ik wil een legacy achterlaten.’’

Aikman vertelt zijn verhaal in de auto onderweg naar Tokio, een week voordat hij met zijn ploeg naar Nederland reist voor een trainingskamp van ruim een week. Ter voorbereiding op de Olympische Spelen van 2020 speelt Japan, dat als gastland al zeker is van deelname aan het toernooi, tegen Frankrijk, Ierland, Polen en HGC. Het is de enige keer dat Aikman dit jaar even in Nederland is. Tijd voor een familiebezoekje zit er echter niet in. ,,Zeker op een trainingskamp ben je 24 uur per dag aan het werk. Soms probeer ik 's avonds langs huis te gaan om daar te slapen.’’

Zijn familie ziet hij bijna niet sinds hij (opnieuw) bondscoach is van Japan. In een jaar beschikt hij over twintig verlofdagen en daarnaast is er in mei jaarlijks de Golden Week, een periode waarin iedereen in Japan vrij is. Die periode gebruikt hij om met zijn vrouw naar New York te gaan. ,,Ik heb een heel mooie baan, zie heel veel mooie dingen van de wereld,

24 - Hockey International - April 2019

maar het moeilijkste deel van het werk is het missen van je gezin’’, zegt Aikman eerlijk. ,,Als je meer dan dertig jaar lief en leed deelt met iemand, is dat op afstand lastig voort te zetten. Ik mis de aandacht van mijn vrouw en hoewel we geregeld videobellen, kan een knuffel digitaal nooit opgevangen worden.’’

Beschadigd Ondanks het gemis weet Aikman waar hij mee bezig is en dat zijn droom nabij is.

Japan zonder salaris.’’ Aikman, die niet veel later zag dat Japan in rep en roer stond vanwege de aardbeving in Fukushima, dreigde nog wel een rechtszaak aan te gaan, maar wist dat hij geen schijn van kans maakte tegen de Japanners. ,,Als je niet oppast, zijn alle mooie herinneringen weg. Dat wilde ik niet.’’

Eenmaal terug in Nederland had hij de bodem van de schatkist ruim bereikt. Hij voelde zich verantwoordelijk voor zijn gezin en wilde niet weglopen voor het

Ik wil ervoor zorgen dat Japanners het Japanse team in de toekomst gaan coachen Die droom leek in 2011 in duigen te vallen toen hij door de Japanse bond (lees: voorzitter) op straat werd gezet wegens tegenvallende resultaten op de Aziatische Spelen. Hoewel Japan op haar ranking speelde – het team werd zesde en was in die tijd het zesde land van Azië – was de voorzitter allesbehalve tevreden met de klassering. Aikman begreep niets van diens besluit aangezien hem verteld werd dat hij niet afgerekend zou worden op de Aziatische Spelen. ,,De voorzitter sloeg door, hij wilde het toernooi winnen.’’

Het contract van Aikman werd in februari 2011 ontbonden en in Japan betekent het opzeggen van een contract dat ze het niet meer als geldig verklaren. ,,Daar zat ik dan, plotseling helemaal alleen in het grote

gevaar. In een periode van crisis moest hij op zoek naar een nieuwe baan. Achteraf kostte dit alles hem een burn-out. ,,Ik was beschadigd, was nog nooit ergens ontslagen. Ik heb weleens gedacht: moet ik gaan bidden? Niet dat het wat zou uitmaken, maar het was meer uit solidariteit.’’ Uiteindelijk vond Aikman werk bij zijn oude werkgever: weliswaar een minder betaalde baan, maar qua salaris hoefde hij niet te klagen. ,,Daar was ik heel gelukkig mee.’’

Boos Toch bleef Aikman de periode erna met een zure nasmaak zitten. Voor zijn gevoel had hij zijn klus in Japan niet afgemaakt en bleef zijn droom slechts een droom.

De Nederlander van Surinaamse komaf gaf de hoop om als coach naar de Spelen te gaan echter niet op en hield al die tijd na zijn ontslag contact met de mensen van de Japanse bond die hem wél hadden gesteund. Toen de voormalig coach van onder meer Kampong, Hurley, Tilburg en Den Bosch begin 2017 gebeld werd door het Japanse bondsbestuur kon hij zijn geluk niet op. ,,De eerste vraag die ze aan me stelden, was: ’Ben je nog boos?’ Nee, zei ik. De tweede vraag was: ’Ben je bereid om eventueel terug te komen als bondscoach van Japan?’ Ja, waarom niet, was mijn antwoord. Die voorzitter was inmiddels weg en ik heb nooit wrok gekoesterd tegen Japan. Ik vind het een fantastisch land.’’

Hoewel hij zelf niet lang hoefde na te denken op de vraag of hij een tweede termijn aan wilde gaan, kreeg zijn vrouw de finalestem. ,,Ze zei meteen: ’Ik weet hoe graag je dit wilt. Ik wil dat je gelukkig bent en als je dit doet, ben je gelukkig. Leef je droom!’ Dat was voor mij heel belangrijk. Ze zou het ook nooit kunnen verkroppen als ze me deze kans zou ontnemen. Wat mijn vier kinderen ervan vinden? Dat weet ik niet, daar praten we niet over, anders roept het misschien schuldgevoelens op.’’

Revanche Aikman tekende in april 2017 zijn contract en op 1 juni van dat jaar begon hij aan zijn tweede termijn als bondscoach van Japan, die in principe duurt tot en met 31 december 2020. Hij heeft zijn eigen huis in Kakamigahara, een stad centraal gele-

gen in Japan, maar zelden brengt hij daar zijn tijd door. ,,Ik trek het hele jaar van hotel naar hotel, bens tussen augustus en januari misschien tien dagen in mijn huis geweest. Thuis is voor mij de plek waar zijn computer is.’’

De oefenmeester beschikt in een maand tien dagen over de spelers van het nationale team. Hij besteedt die tijd nuttig aan onder meer data-analyses, teambesprekingen, individuele gesprekken en het sociale aspect. Dat laatste is volgens hem het minst erkende deel van de sport. ,,In een team moet je altijd sociaal gedrag vertonen: elkaar corrigeren, stimuleren, prikkelen, ondersteunen en rekening houden met elkaars tekortkomingen.’’ Zijn aanpak blijkt vooralsnog aan te slaan bij de Japanners, want in september vorig jaar werd het eerste grote succes geboekt.

De Japanse mannen grepen toch wel verrassend de gouden medaille tijdens de Aziatische Spelen. In de finale trof het team van Aikman niet de gedoodverfde favoriet India, maar dark horse Maleisië. In een bloedstollende shoot-out bleven de Japanners het koelbloedigst. Voor Aikman voelde deze gigantische prestatie toch wel een beetje als revanche. ,,Ik zou

jokken als ik zeg dat het niet zo is, alleen sta ik er niet zo in. Het speelt op de achtergrond mee, maar het ging mij erom dat we dit toernooi zouden winnen. Dat we het toernooi voor het eerst in de geschiedenis hebben gewonnen, is mooi meegenomen.’’

Handdruk De toernooiwinst heeft niet alleen het Japanse hockey, maar ook de spelers een enorme boost gegeven, zegt Aikman. ,,Hun houding is veranderd en ze zijn gaan inzien dat hun dromen wel degelijk uit kunnen komen. Daarnaast is de aandacht voor de spelers gegroeid. Er worden reportages gemaakt en ze komen vaker op televisie. Bovendien zijn we door een grote toonaangevende krant verkozen tot best presterende sportteam van Japan’’, aldus de bondscoach, die zelf op de achtergrond blijft. ,,Alles draait om de spelers en dat is terecht. Zij zijn degenen die het doen. Ik ben aangenomen om te

presteren, dus als ik presteer, voldoe ik. De enige waardering die ik na het toernooi kreeg, was een handdruk.’’

Het past bij de cultuur van het land, dat volgens de Surinaamse Nederlander heel mooi en veilig is. Zo had hij zijn paspoort, portemonnee en rijbewijs eens in de trein laten liggen en kon hij het de volgende ochtend op het vliegveld ophalen. Zijn enige belemmering in het land van de rijzende zon is de taal. Hoewel hij bij zijn ploeg een tolk heeft, is het altijd maar de vraag of de vertaler de boodschap goed over weet te brengen.

Aikman lacht. ,,Meestal niet. Ik vertel iets vol passie terwijl mijn tolk het zonder enige passie zegt. Dat is best wel frustrerend. Wat dat betreft is het een eenzaam vak.’’

Kampioen

Engelse zin die hij daarvoor gebruikt. ,,Als je je niet als kampioen gedraagt, ga je het ook nooit worden. Wie gaat er nou naar de Spelen toe met als doel alles te verliezen?

Iedereen roept van: ’We zien wel waar we komen’, maar waar train je dan voor?’’

Naast presteren heeft Aikman nog een persoonlijk doel. Hij wil dolgraag een nalatenschap achterlaten. ,,Ik wil ervoor zorgen dat Japanners het Japanse team in de toekomst gaan coachen. Ik ben mijn assistenten aan het opleiden om de volgende bondscoach te zijn. Ik vind het belangrijk dat kinderen en volwassenen geënthousiasmeerd worden voor het hockey’’, aldus de coach, die afsluit met de woorden waarmee hij begon. ,,Stop nooit met dromen en realiseer je dat elke droom waargemaakt kan worden. Ik denk dat de jongens dat inmiddels wel begrijpen.’’

Eén van de belangrijkste dingen die hij op zijn spelers wil overbrengen, is dat dromen zomaar eens kunnen uitkomen.

Daarom houdt hij zijn groep ook voor dat goud op de Olympische Spelen het doel moet zijn. ’To become a champion, means like you act like a champion’, is de

Siegfried Aikman houdt de zaken goed in de gaten als bondscoach van Japan. ,,Hun houding is veranderd en ze zijn gaan inzien dat hun dromen wel degelijk uit kunnen komen.’’ (Foto Stanislas Brochier)

ZOMERCOMPETITIE

EY VODW Zomercompetitie Hockey

Dé hockeycompetitie dat zakelijk Nederland in de zomer met elkaar verbindt

D

e Zomercompetitie is hét sportevenement voor bedrijven in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven en Den Haag. Het verbindt zakelijk Nederland op een informele wijze door middel van sport, professioneel netwerken en entertainment. Niet voor niets hanteren wij met trots het motto “Meer dan alleen sport!”. Ons doel is om sport

op een laagdrempelige manier te koppelen aan informeel netwerken en gezelligheid voor collega’s.

Sporten is gezond en sporten met collega’s beïnvloedt op een positieve manier de gezondheid van werknemers; zowel fysiek als mentaal. Teams uit een professionele doelgroep zorgen voor een andere sfeer zowel op als naast het veld dan een

reguliere competitie. Daarom gebruiken we sport als de ‘kapstok’ in onze core business en hangen we daaromheen een tal van activiteiten. De algemene sfeer en setting (mede door de activiteiten zoals de pubquiz, proeverijen, BBQ en groot eindfeest) biedt een ideaal platform voor het informele netwerken en de interactieve website ondersteunt onze professionele structuur.

SCHRIJF JE IN VIA WWW.ZOMERCOMPETITIE.COM Lekker door hockeyen in de zomer en teambuilden met collega’s? Schrijf je team nú in voor de EY VODW Zomercompetitie: www.zomercompetitie.com!

Bij de EY VODW Zomercompetitie Hockey speel je 6 tegen 6 met gemixte teams, en staan er altijd tenminste 2 mannen en 2 vrouwen in het veld. Je speelt in de zomer 8-10 wedstrijden van 2x 25 minuten, zijn er verschillende niveaus in de competitie afhankelijk van je eigen voorkeur en niveau én steun je daarbij het goede doel: Hockey Dreams Foundation. Doe je deze zomer ook mee?!

Testimonials: “Met Tommy Hilfiger doen wij elk jaar weer enthousiast mee aan de hockey Zomercompetitie op Pinoké. Op een nawerkse zomeravond spelen we met een mixed team van 6+ op klein veld tegen andere bedrijven. Op de achtergrond staat er een DJ te spelen, we moedigen elkaar aan en doen daarna een paar biertjes met elkaar. Goede sfeer en leuk voor de bonding!”

Naam: Marie-Fleur Hoeks. Bedrijf: PVH Europe (Tommy Hilfiger & Calvin Klein). Functie: Senior Marketing Rollout Manager MYTOMMY ‘De Zomercompetitie is de ideale manier om samen met collega’s op het hockeyveld te staan in een gezellige en ontspannen sfeer! Het maakt niet uit of je jaren in de hoofdklasse hebt gespeeld of voor het eerst een stick vast hebt, de nadruk ligt meer op de gezelligheid om het veld heen, dan op de prestaties op het veld!’

Naam: Matthijs Bernelot Moens. Bedrijf: Deloitte Amsterdam. Functie: Senior Consultant

Willemijn Bos heeft met naderend afscheid

Vrede

Willemijn Bos in actie tegen Huizen. ,,We zullen er alles aan doen in de hoofdklasse te blijven.’’ (Foto Koen Suyk)

H

et einde van haar carrière is in zicht, maar voor Willemijn Bos is er nog geen reden om af te tellen. De dertigjarige speelster van GHHC Groningen hoopt in de resterende drie competitiewedstrijden haar ploeg te behoeden voor degradatie uit de Livera Hoofdklasse en zo voor zichzelf een roemloos afscheid te voorkomen. ,,We gaan onze uiterste best doen om erin te blijven.’’

Hoewel GHHC met zeven punten onderaan staat, heeft Willemijn Bos goede hoop dat de ploeg van coach Babette de Wilde erin blijft. Toch zal Bos, die sinds tweeënhalf jaar fulltime werkt als advocate bij Trip Advocaten en Notarissen, afscheid nemen met degradatie geen dieptepunt in haar succesvolle carrière noemen. ,,Het is natuurlijk niet het ideale scenario, maar aan de andere kant speelt het voor mij ook niet zo’’, zegt de 106-voudig international eerlijk. ,,Zolang we er maar alles aan gedaan hebben om in de hoofdklasse te blijven.’’

Vorig seizoen wist GHHC nog op de laatste speeldag rechtstreekse degradatie af te wenden en werd vervolgens Rotterdam in de play-offs verslagen. Zo’n dergelijke situatie behoort opnieuw tot de mogelijkheden – het gat met de nummer voorlaatst Bloemendaal is slechts één punt – al wachten er met Oranje Rood, Hurley en Amsterdam nog drie pittige tegenstanders. ,,We staan er niet rooskleurig voor’’, erkent Bos. ,,Net als vorig seizoen hebben we het moeilijk. We zijn een aantal ervaren speelsters kwijtgeraakt en hebben er talentvolle speelsters voor teruggekregen. Ik vind het ontzettend leuk met ze samen te spelen, maar we missen net een beetje ervaring.

Daarnaast krijgen we niet zo makkelijk mensen uit het westen en moeten we het echt met onze eigen opleiding doen.’’

Nieuwe situatie Mocht GHHC er niet in slagen zich te handhaven, dan wacht volgend seizoen de promotieklasse. Volgens Bos kleven er niet alleen maar nadelen aan degrada-

tie. Sterker nog, volgens de hockeyster uit Paterswolde kan het zelfs een mooie, nieuwe situatie opleveren. ,,We hebben drie jaar lang op onze tenen gelopen, dus het kan helemaal geen kwaad een stapje terug te doen. In de promotieklasse lukt er waarschijnlijk meer en kun je tevens met de eigen jeugd verder bouwen. Maar nogmaals: we gaan er alles aan doen niet te degraderen.’’

Nee, Bos is nog lang niet met 12 mei bezig, de datum van de laatste competitiewedstrijd v an het seizoen en (waarschijnlijk) van haar carrière. Ze kijkt nooit ver vooruit, daar is ze naar eigen zeggen niet zo goed in. Toen ze in december 2016 een punt achter haar interlandloopbaan zette, wist ze nog niet hoelang ze door zou gaan als clubspeelster. Gaandeweg dit seizoen realiseerde ze zich dat het moment daar was. ,,Er is niet echt een moment dat ik kan aanwijzen.

Ik merk dat ik ouder word en dat ik het fysiek steeds zwaarder krijg. Na dit seizoen stoppen voelt voor mij als een goed moment.’’

Bijzaak Sinds haar aanstelling als advocate bij Trip Notarissen en Advocaten is het topsport bedrijven bijzaak geworden voor Bos. In tegenstelling tot voorgaande jaren zet ze niet meer alles voor de sport aan de kant en zegt ze een training vaker af. Haar teamgenoten accepteren dat ze er soms niet is of op het laatste moment moet afzeggen. ,,Ik ben daar heel open over geweest. Ik heb gezegd: als jullie het niet willen, dan kan ik het niet doen en kijk ik daar niemand op aan. Maar tot op heden heb ik nooit vervelende reacties gehad.’’

De combinatie tussen werk en hockey heeft ze nooit als probleem ervaren, vooral omdat ze beide met veel plezier en passie uitoefent. Logischerwijs moest ze aanvankelijk even wennen aan het urenlang op een bureaustoel zitten, maar ze acclimatiseerde snel. ,,Ik had vooral heel veel zin in het leven buiten topsport.

Willemijn Bos jubelt tijdens Nederland-Duitsland in Rio. (Foto Frank Uijlenbroek) Ik specificeer me momenteel op arbeidsrecht en geef vooral veel advieswerk aan werkgevers. Ik zit hier goed op mijn plek en zie geen reden om te denken dat ik dit werk niet jarenlang kan doen.’’

Fraaie prijzen Bos kan terugkijken op een mooie carrière en verzamelde vooral bij het Nederlandse team fraaie prijzen. Zo won ze onder meer de wereldtitel, de Europese titel en de Champions Trophy.

Olympisch goud won ze niet; in 2012 miste ze de Spelen door vlak voor het toernooi haar voorste kruisband te scheuren en in 2016 pakte ze met de oranjevrouwen in Rio de Janeiro het zilver.

Het hockeyen zal ze ‘zeker gaan missen’, maar ze verwacht nog wel op een lager niveau actief te blijven. Waar ze vooral naar uitkijkt als het avontuur erop zit? ,,Dat ik op vrijdagmiddag kan bedenken: kom, laten we een weekendje naar Texel of Terschelling gaan zonder eerder naar huis te moeten. Het gevoel dat je vrijheid hebt en geen verplichtingen lijkt me heerlijk.’’

SAFARI IN AFRIKA? Tanzania Kenia Madagaskar Oeganda Rwanda Zimbabwe Namibië Botswana Zambia Mozambique Seychellen Mauritius Zuid-Afrika Al sinds 1979 dé Afrika specialist Op jambo.nl en in onze brochure vindt u ruim 100 uitgekiende reizen of bel met onze Afrika specialisten op 020-2012740 voor een reis op maat.

De mogelijkheden zijn eindeloos, privé reizen geheel conform uw wensen!

Hockey

Kalender

Pro League 26 april Pro League Heren Pro League Dames 1 juni Pro League Dames 2 juni Pro League Heren 4 juni Pro League Heren Pro League Dames 8 juni Pro League Heren Pro League Dames 9 juni Pro League Heren Pro League Dames 12 juni Pro League Dames 14 juni Pro League Heren 15 juni Pro League Dames 19 juni Pro League Heren 20 juni Pro League Dames 22 juni Pro League Heren 23 juni Pro League Dames

Duitsland – Nederland (20.30) Duitsland – Nederland (18.30) Nederland – Groot-Brittannië (18.00) Nederland – Groot-Brittannië (16.00) Nederland – Nieuw-Zeeland (20.00) Nederland – Duitsland (17.30) België – Nederland (13.30) België – Nederland (15.30) Nederland – België (13.30) Nederland – België (13.30) Nederland – Nieuw-Zeeland (19.30) Groot-Brittannië – Nederland (20.30) Groot-Brittannië – Nederland (17.00) Nederland – Argentinië (19.30) Nederland – Argentinië (19.30) Nederland – Australië (15.00) Nederland – Australië (15.00)

Hoofdklasse 15 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren 16 mei Livera Hoofdklasse Dames Livera Hoofdklasse Dames 18 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren Livera Hoofdklasse Dames Livera Hoofdklasse Dames 19 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren Livera Hoofdklasse Dames Livera Hoofdklasse Dames 22 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren 23 mei Livera Hoofdklasse Dames

Nummer 4 – Nummer 1 (1ste ronde wedstrijd 1) Nummer 3 – Nummer 2 (1ste ronde wedstrijd 1) Nummer 4 – Nummer 1 (1ste ronde wedstrijd 1) Nummer 3 – Nummer 2 (1ste ronde wedstrijd 1) Nummer 1 – Nummer 4 (1ste ronde wedstrijd 2) Nummer 2 – Nummer 3 (1ste ronde wedstrijd 2) Nummer 1 – Nummer 4 (1ste ronde wedstrijd 2) Nummer 2 – Nummer 3 (1ste ronde wedstrijd 2) Nummer 1 – Nummer 4 (1ste ronde wedstrijd 3 *) Nummer 2 – Nummer 3 (1ste ronde wedstrijd 3 *) Nummer 1 – Nummer 4 (1ste ronde wedstrijd 3 *) Nummer 2 – Nummer 3 (1ste ronde wedstrijd 3 *) Finale (wedstrijd 1) Plaats 3/4 (wedstrijd 1 **) Finale (wedstrijd 1)

25 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren Livera Hoofdklasse Dames 26 mei Hoofdklasse Heren Hoofdklasse Heren Livera Hoofdklasse Dames

Finale (wedstrijd 2) Plaats 3/4 (wedstrijd 2 **) Finale (wedstrijd 2) Finale (wedstrijd 3 *) Plaats 3/4 (wedstrijd 3 * / **) Finale (wedstrijd 3 *)

* Indien noodzakelijk ** Wedstrijd wordt alleen gespeeld indien kampioen van reguliere competitie Hoofdklasse ook nummer 1 of 2 van play-off serie wordt.

Overige klassen 30 mei Promotie/degradatie Hoofdklasse/Promotieklasse Dames/Heren Plaatsing Promotieklasse Dames/Heren Play-offs Landelijk JA / MA / JB / MB 1 juni Promotie/degradatie Hoofdklasse/Promotieklasse Dames/Heren Plaatsing Promotieklasse Dames/Heren Play-offs Landelijk JA / MA / JB / MB Finaledag Super A / Super B 2 juni Promotie/degradatie Hoofdklasse/Promotieklasse Dames/Heren Plaatsing Promotieklasse Dames/Heren Play-offs Landelijk JA / MA / JB / MB 5 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Promotieklasse Heren Plaatsing Overgangsklasse Heren 6 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Promotieklasse Dames Plaatsing Overgangsklasse Dames 8 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Promotieklasse Dames/Heren Plaatsing Overgangsklasse Dames/Heren 9 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Promotieklasse Dames/Heren Plaatsing Overgangsklasse Dames/Heren 12 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Eerste klasse Heren 13 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Eerste klasse Dames 15 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Eerste klasse Dames/Heren Nederlands Kampioenschap C-jeugd Nederlands Kampioenschap A- en B-jeugd 16 juni Promotie/degradatie Overgangsklasse/Eerste klasse Dames/Heren Play-offs Derde Klasse 22 juni Nederlands Kampioenschap C-jeugd 23 juni Nederlands Kampioenschap Veteranen Nederlands Kampioenschap Reserveteams Nederlands Kampioenschap Jong Senioren

eeCรปc 1 T'S

A L L

I N

T H E

C L I C K

_,

,, 1 -fl

,,

" ::.:--

.

·. ...

.

,,·:�-

MIJN HUID VERDIENT IEDER SEIZOEN DE BESTE COACH

Vind een huidcoach via de salon locator op hannah.nl Volg hannah en onze sportheldinnen op

@hannahhuidcoach - @lidewijwelten - @_antoinettedejong