3(' Jaargang. N°. 7. Juli 1895.
TIJDSCHRIFT
VAN DEN
NEPERLANDSCHEN SCHAAK BOND.
BESTUUR VAX DEN N. S.: .Tlir. D. VAN FOREKST, Voorzitter; .T. TEN TUSSCHEDE, Keizersgracht 100, Amsterdam, Penningmeester; L. H. DEELMAN, Commissaris van Materieel; N. W. VAN LENNEP, Secretaris.
REDACTIE: N. \Y. VAN LENNEP; J. D. TREST.ING.
Waarnemend Secretarls-IIoofd-Kedaeteur: II. J. DEN IIKICTOC. Iflarnixkade 43, Amsterdam.
Van dit blad, dat omstreeks den inden van iedere maand gratis aan de Bondsleden wordt toegezonden, zijn extra-nummers verkrijgbaar ii -20 cents en een geheele jaargang fi f 2.—, eveneens slechts voor Bondsleden.
INHOUDSOPGAAF: Het Internationaal Tornooi te Hastings; Problemen; Binnenland.

Het Internationaal Tornooi te Hastings.
internationale In het Augustus-nummer van The British Chess Magazine wordt een schaaktornooien overzicht gegeven van vroegere internationale meestertornooien, in Engein Engeland. 7 ö lancl gehouden. Het eerste, (ook in het algemeen de allereerste internationale schaakwedstrijd) greep te Londen plaats in 1851. Van de Si. George's Chess Club ging het plan uit, de beste Engelsche spelers met de beste buitenlandsche te doen samentreffen. Voor dit doel werd ongeveer acht en zeventig honderd gulden bijeengebracht. Zestien deelnemers traden toe, o.a. Bird, Staunton, Anderssen, Horwitz, Mavet, Kieseritzky. Bij het spelen werd hetzelfde stelsel gevolgd als bij onze kleine bondswedstrijden: de winners bleven aan; de verliezers vielen af. Men heeft toen echter ingezien, dat voor een belangrijken strijd dit stelsel alles tegen zich heeft en bij alle 1) volgende gelegenheden is dan ook de normale en logische regel in toepassing gebracht: ieder speelt met ieder een of meer partijen. De prijzen werden behaald door Anderssen, Wyvill, Williams, Staunton enz. Het tweede internationale tornooi in Engeland werd georganiseerd te Londen in 1862, een tentoonstellingsjaar evenals 1851. Er waren 14 deelnemers en Anderssen won opnieuw den eersten prijs, tweede was Paulsen, derde Rev. John Owen, vierde Rev. G. A. Mac Donnell, vijfde S. Dubois, zesde W. Steinitz.
1) Behalve nog in 1857 te New-York, toen Morphy zijn eerste lauweren behaalde. 16

Het concours in 1872 te Londen, waarin de drie prijzen achtereenvolgens door Steinitz, Blackburne en Zuckertort werden behaald, wordt niet door British Chess Magazine vermeld.
Het volgende Engelsche tornooi in 1883 te Londen, zal altijd in de annalen der schaakgeschiedenis met gulden letters opgeteekend blijven, zoowel wegens het aantal en de sterkte der spelers, de grootte der prijzen en het gehalte der partijen. Onder de 14 mededingers vinden wij Bird, Blackburne, Mason, Steinitz, Zuckertort, Mackenzie, Rosenthal, Englisch, Tchigorin en Winawer. Ieder moest met ieder twee partijen spelen. De overwinning werd op onovertroffen schitterende wijze door Zuckertort behaald. Hij won 22 partijen na elkaar en begon eerst te verliezen, toen hij zeker was van den eersten prijs, II was Steinitz, III J. H. Blackburne, IV M. Tchigorin, V—VI Mason, Mackenzie en Englisch. Drie jaar later, alzoo in 1886, schreef de British Chess Association een tornooi uit. Dertien spelers kwamen op. Blackburne won den eersten prijs, Burn den tweeden, Gunsberg en Taubenhaus deelden den derden en vierden.
Van meer belang was No. 6, in 1888 te Bradford gehouden. Onder de namen der zeventien mededingers merken wij op: Von Bardeleben, Taubenhaus, Weiss, Mackenzie, Burn, Blackburne, Bird, Gunsberg, Mason en Pollock. I was Gunsberg, II Mackenzie, III—IV Von Bardeleben en Mason, V A. Burn, VI Blackburne en Weiss. Ten slotte het concours in 1890 te Manchester gehouden onder leiding van de British Chess Association en de voornaamste schaakclubs aldaar. Niet minder dan 20 deelnemers traden toe o. a. Taubenhaus, Alapin, Mackenzie, Bird, Blackburne, Gunsberg, Mason, Schallopp, von Scheve en Dr. Tarrasch. Den eersten prijs behaalde Dr. Tarrasch, die geen enkele partij verloor, tweede was Blackburne, den derden en vierden prijs deelden Bird en Mackenzie, den vijfden en zesden Gunsberg en Mason, den zevenden Alapin,. Von Scheve en Tinsley. Wordingsproces. Onze lezers zullen zich misschien herinneren —• op bladz. 73 van dezen jaargang maakten wij er melding van — dat in Januari 1.1. te Hastings een Chess-Festival plaats greep,en ofschoon nu het plan tot een internationaal tornooi reeds een paar jaar in de hoofden der Hastingsche Schaakclub-Bestuursleden broeide, kwam het eerst bij gelegenheid van genoemd schaakfeest, toen Blackburne, Bird en Gunsberg tegenwoordig waren, in openlijke bespreking. Lang gediscussieerd werd er niet, bezwaren scheen niemand te hebben, want er werd dadelijk krachtig aangepakt. Een Comité werd gevormd, de Club te Hastings begon met 150 pond (/ 1815) voor het groote doel te schenken en eenige reclame in de Engelsche couranten deed het overige. Clubs en particulieren hadden spoedig zooveel bijeengebracht, dat het succes van deze zaak verzekerd was en een programma kon worden ontworpen en rondgewond en. Beschermheer enz Het Koninklijk beschermheerschap werd opgedragen aan den Hertog
247
van Vork, die het aanvaardde. Nog vier en veertig andere aanzienlijke Engelschen werden tot Patrons benoemd. President van het Comité is John Watney, Secretaris H. E. Dobell. Prijzen. De volgende prijzen zijn uitgeloofd :
Eerste prijs ruim ƒ 1800.—
Tweede » „ ƒ 1380.—
Derde „ ,, f 1020.—
Vierde "

„ „ 720.—
ViJfde » „ „ 480.—
Zesde » „ „ 360.-
Zevende » „ „ 240.—
Niet-prijswinners ontvangen ƒ 12.— voor iedere partij, die /.ij jwinnen; voor iedere partij, die zij eventueel van den eersten, tweeden of derden prijswinner mochten winnen, het dubbele. Daarenboven ontvangt de nietprijswinner, die het beste resultaat tegen de zeven prijswinners behaalt ƒ 60.—. Verder is uitgeloofd: voor hem, die de meeste aangenomen Evans-gambieten wint, een fraaie ring en een kostbaar boekwerk; voor hem, die het eerst zeven partijen wint, een groote fotografie ter waarde van f 50; voor de briljantste partij ƒ 60.—.
Hoe deze hooge prijzen oorzaak waren van een groot aantal aanmeldingen, berichtten wij reeds in het Mei-nummer. Hastings. De omstandigheid, dat het onderhavige tornooi te Hastings gehouden wordt, is zeker zeer aangenaam voor de deelnemers. Hastings is een mooie badplaats, doch met eene als Scheveningen of Zandvoort. Hier is de stad grooter, dè huizen bijna alle boarding-houses en de winkels ruimer en prachtiger, daar biedt het strand meerdere bekoorlijkheid. Ook onze duinen ontbreken hier geheel en al: de kust wordt gevormd door een breeden straatweg, met huizen en winkels aan de Noordzij. Een pier loopt ver in zee, letterlijk omheind met aangename zitplaatsen. Aan het einde der pier staat een vrij groot gebouw, waar 's middags en 's avonds muziekuitvoeringen en tooneelvoorstellingen worden gegeven. Straatweg en pier vormen de geliefkoosde wandelplaats. Op het strand weinig badkoetsjes en in het geheel geen schulpen. De meeste menschen geven de voorkeur eraan, zich te baden in de bassins onder den straatweg. Langs buizen wordt hierin het zeewater, ontdaan van zijn kracht en zijn frischheid, vergaderd. Er zijn drie bassins, één voor dames, één voor heeren en één voor kinderen. Zij zijn bereikbaar langs trappen midden in den straatweg, doch zelve zijn zij onzichtbaar voor de wandelende schare. De Engelschen schijnen bang te zijn voor de hevig aanrollende golven en het meedoogenloos ten dans uitnoodigende water, want slechts bij prachtig warm weer en uiterst kalme zee steken enkele koetsjes van wal. Dan, als n.1. ook zeer laag water een strookje strand heeft te voorschijn doen komen, levert Hastings een eenig gezicht op. Onder een blauwen hemel een zilver-tintelende zee met honderden zeil- en roeibootjes. Op het

248 strand en op den straatweg schijnt de heele bevolking te zijn samengeloopen. Kinderen met bloote beenen stoeien en spelen in de ondiepe zee. Duizenden menschen koesteren zich in de glooiingen van het strand en kijken naar de vertooningen van reizende komedianten. Verkoopers en verkoopsters venten garnalen, peren, frambozen, suikergoed ; fotografen bieden hun diensten aan tot het verluchten van aardige groepjes en muzikanten van allerlei slag trachten elkaar in luidruchtigheid van spel de loef af te steken. Voeg hierbij een reizende dominee, die een toespraak houdt, het Leger des Heils, dat liederen zingt en een groote baliekluivende menigte langs den langen straatweg en ge kunt u eenig denkbeeld vormen van de heerschende bedrijvigheid.
Vooral Zondags brengen de treinen hier massa's Londenaren, die een dagje van de frissche lucht en de schoone natuur willen profiteeren.
Het wedstrijd- Het Brassey-Imtitutc was eertijds het eigendom van Mr. Brassey, over lokaal. wjen jk n0g gelegenheid zal hebben nader te spreken. Als parlementslid voor Hastings had hij er een zoogenaamd pied a terre en hield hij er meetings in het belang zijner herkiezing. Toen hij tot Lord werd verheven en in het Hoogerhuis zitting nam, schonk hij het gebouw aan de stad uit dankbaarheid voor hetgeen de inwoners hadden medegewerkt tot zijne tegenwoordige hooge positie.
Nu dient het als historisch stedelijk museum, als stadsbibliotheek, als vergaderlokaal enz. De zaal, aan het Comité voor den wedstrijd afgestaan, is zeker groot genoeg; van voren, van achteren, en van boven heeft het daglicht gelegenheid door te dringen en wat nog wel het mooiste is, de wanden worden versierd met verscheidene oude schilderijen van beroemde meesters.
Opening. In deze zaal greep op Maandag 5 Augustus half één uur in tegenwoordigheid van een groot aantal bezoekers de opening van het tornooi plaats. De President richtte eenige woorden van welkom tot de aanwezigen, deed daarna uitkomen, dat de kleine schaakclub van Hasting wonderen had verricht en dat er in de wereldgeschiedenis nog nooit zulk een schaakwedstrijd had plaats gegrepen. Het Comité mocht zich gelukwenschen met de deelneming van alle groote tegenwoordige meesters, in het geheel twee en twintig, en hij wenschte slechts, dat zij alle konden winnen.
Daarna sprak de Lord-Mayor van Hastings eenige woorden: Wel wist hij niets van het schaakspel af, maar hij had begrepen, dat hier een samenkomst van meesters plaats greep uit alle deelen der wereld en daarmee feliciteerde hij de Hastingsche schaakclub. Hij hoopte verder, dat er niet voortdurend geschaakt zou worden en dat er eenige tijd zou overblijven, om de schoonheden der stad en der omstreken in oogenschouw te nemen.
Nadat nog het tegenwoordige Parlementslid voor Hastings, Mr. W. Lucas Shadwell, zijn stem had doen hooren en zijn beste wenschen voor het succes van den wedstrijd had uitgesproken, daarbij natuurlijk in

249 herhalingen van de vorige sprekers vervallende, greep de loting plaats. Een voor een werden de namen der deelnemers opgelezen. Bij zeer bekende namen zooals van Steinitz, Lasker en Tarrasch werd luide door het publiek geapplaudisseerd, doch toen Blackburne uit de bus kwam, scheen er aan de toejuichingen en het handengeklap geen einde te zullen komen. Ongeveer te kwart over één waren alle partijen in vollen gang. Bepalingen enz. De schikkingen, door het Comité getroffen en de gemaakte bepalingen hebben de algemeene tevredenheid verworven, op eenige weinige uitzonderingen na. De tafeltjes, waaraan de spelers zitten, zijn uiterst geschikt en op gelijken afstand van elkaar over de geheele zaal verspreid, zoodat een groot aantal toeschouwers om ieder tafeltje plaats kan nemen. Onaangenaam voor het publiek is het, dat er niet volgens een vast rooster gespeeld wordt, d. w. z. de kleurverdeeling is wel van te voren bepaald, maar eiken dag maakt het lot uit, welke ronde gespeeld zal worden, zoodat de paring der deelnemers tot op het oogenblik zelf een geheim blijft. Het doel van dezen maatregel heeft nog niemand kunnen raden, maar het gevolg natuurlijk ervan is, dat men niet weet, of op een bepaalden dag bijzonder interessante partijen gespeeld zullen worden. Vreemdelingen, die een dag vrijaf willen nemen, om een uitstapje te maken, moeten het doen op goed geluk en op gevaar dat zij juist een bijzonder interessanten strijd zullen missen. Eén uur voor den aanvang worden dagelijks de schaaktafeltjes gedekt. Bord en stukken worden opgesteld, groote rose kaarten, waarop de naam van den speler met duidelijke zwarte letters is gedrukt, worden links van het schaakbord, block-notes met geperforeerd notatie-papier rechts gelegd; klokjes, aschbakjes en lucifers op de tafel, en koperen spuw-bakjes er onder completeeren een aantrekkelijk geheel.
Er wordt gespeeld 's middags van x tot 5 uur, 's avonds van 7 tot 10 uur. Dagelijks één partij. Donderdag en Zondag zijn vacantie-dagen.
Nog een zeer onaangename bepaling speciaal voor hen, die evenals ondergeteekende schaaktijdschriften of schaakrubrieken te verzorgen hebben, verbiedt aan toeschouwers het noteeren van partijen. Het Comité heeft n. 1. met eeti Londenschen uitgever een contract gesloten voor een na afloop te publiceeren congres boek en nu is het niet mogelijk, eenige partijen te krijgen anders dan tegen betaling van 60 gulden. Engelsche bladen als The Daily News en The Standard zien natuurlijk tegen een dergelijke uitgave niet op, maar ons Tijdschrift en zijn speciale verslaggever hebben niet veel zakgeld te missen! Gelukkig vond echter een zeer ingenieuze persman uit, dat het wel verboden is, partijen op te schrijven, maar niet, partijen te onthouden!
Deelnemers. De deelnemers, zooals zij in het April- en Juni-nummer worden vermeld, kwamen allen op, zoodat de diensten van den reserve niet werden gerequireerd. Wel vroeg Gunsberg den eersten dag aan Van Lennep, of laatstgenoemde zijn plaats wilde innemen, maar Van Lennep weigerde,
25°
daar hij opzag tegen de inspanning, om ruim vier weken achtereen ernstig schaak te spelen. Gunsberg besloot toen, toch maar mee te doen. Volledigheidshalve laten wij hier nogmaals het lijstje volgen.
A. ALBIN (Amerika).
H. E. BIRD (Engeland).
A. BURN (Amerika).
D. JANOWSKI (Frankrijk).
J. MIESES (Duitschland).
G. MARCO (Oostenrijk).

C. VON BARDELEBEN (Duitschland).
J. H. BLACKBURNE (Engeland).
I. GUNSBERG (Engeland).
E. LASKER (Engeland).
J. MASON (Engeland).
H. N. PILLSBURY (Amerika).
W. H. K. PALLOCK (Canada). F,. SCHTFFERS (Rusland).
C. SCHLECHTER (Oostenrijk).
Dr. S. TARRASCH (Duitschland).
S. TINSLEY (Engeland).
B. VERGANI (Italië).
W. STEINITZ (Amerika).
M. TCHIGORIN (Rusland).
R. TEICHMANN (Engeland).
A. WALBRODT (Duitschland).
Toeschouwers. De wedstrijd wekt veel belangstelling en wordt dagelijks door 180 a 200 toeschouwers, waaronder zeer veel dames bijgewoond. Vóór den aanvang worden hier aan de huizen gedrukte briefjes rond gebracht, waarop de paring van denzelfden middag te lezen staat en naarmate nu meer of min interessante partijen verwacht kunnen worden is de opkomst grooter of kleiner. Ook van andere plaatsen in Engeland en uit het buitenland zijn verscheidene liefhebbers aanwezig. Wij merkten o.a. op Dr. Lewitt en W. Cohn uit Berlijn, Goetz uit Parijs, meester Bier uit Hamburg, E. Pecher, de Belgische schaakkampioen uit Brussel enz. Van de dames, die met belangstelling den strijd volgen, noemen wij Miss Baird, de beroemde probleem-dichteres. De Engelsche schaakpers wordt vertegenwoordigd door Gunsberg, Hoffer, Van Vliet en Tinslev. De meesten dezer worden door hun echtgenooten met hun arbeid geholpen en Gunsberg, die dan ook dagelijks voor zeven couranten uitvoerige verslagen moet leveren, houdt er zelfs, behalve zijne vrouw, nóg een partikuliere Secretaris van het vrouwelijk geslacht op na. Ook Blackburne wordt gewoonlijk door zijn vrouw vergezeld, die dan met angstige blikken het spel volgt: men begrijpt het, ieder winstpunt geldt een pondje Blackburne en Gunsberg hebben ieder een zoontje, ongeveer 9 è. 10 jaren oud, en het is vermakelijk, de beide dreumesjes te hooren filosofeeren. Toen Gunsberg tegen Tarrasch remis had gemaakt, riep zijn spruit uit: „Wat een schande, papa, hebt u niet meer dan remis gemaakt!" Hij begon daarop de partij na te spelen, om te kijken, waar zijn vader beter had kunnen doen, bij welke analyse Blackburne II de partij van Tarrasch opnam. Daarna gingen de beide jonge heeren met elkaar aan den slag. Blackburne [I liet spoedig zijn dame instaan, die Gunsberg II met de opmerking: ,, You must have a nice look to play chess" inrekende.
Bij een interessante partij zijn spoedig alle zit- en staanplaatsen bezet. Dan klimmen de menschen op stoelen en er wordt letterlijk gevechten,

251 om een blik op het bord te kunnen slaan. Zoodra een der spelers opgeeft of mat wordt gezet, volgt dan een daverend applaus ter eere van den overwinnaar, door de vrienden van den verslagene met eenig gesis beantwoord. Aardig is het, als verschillende tafels op zoodanige wijze belegerd worden. Applaus heeft dan dezelfde uitwerking als indertijd in „de Doofpot , wanneer Sjalie met den moppentrommel rammelde. Iedereen komt aanvliegen om te zien, wie gewonnen heeft en het handgeklap wordt steeds heviger.
Spelers en partijen. Het gaat niet aan van alle partijen een uitvoerig verslag te geven.
Aan het einde van dit bericht geven wij een opgaaf van de ronden, de gespeelde openingen en de score der deelnemers over de eerste helft van het tornooi. Daarenboven vinden onze lezers de belangrijkste partijen in het volgend nummer, zoodat ons niets overblijft dan eenige interessante momenten, die zich bij het spel voordeden, te releveeren. Losse opmerkingen over spelers kunnen gevoegelijk daartusschen gevlochten worden.
Het spreekt vanzelf, dat gedurende de eerste ronden de aandacht hoofdzakelijk op de verrichtingen der vier favorites Steinitz, Lasker, Tarrasch en Tchigorin gericht was. Maar al spoedig bleek het, dat de overige deelnemers niet van plan waren, zich weerloos te laten slachten. Inderdaad, wij kunnen niet genoeg wijzen op het enorm belangrijke van dezen strijd, in betrekking tot het aantal en de sterkte der spelers.
Hadden bij vorige gelegenheden Lasker en Tarrasch gemakkelijk spel, thans concurreeren alle schaakgrooten der wereld en met name spelers als Steinitz, Tchigorin, Pillsbury en von Bardeleben laten zich niet door een beroemden naam imponeeren. Nu reeds laat het zich aanzien, dat de aanmatiging van Dr. Tarrasch, om zich na zijn overwinningen te Manchester en in Duitschland, waar geen meester van den eerstén rang buiten hem mededong, den titel van eersten tornooispeler der wereld toe te kennen, in Hastings zwaar en gevoelig gestraft zal worden. Ook Lasker schijnt er niet heelhuids te zullen afkomen. Doch ter zake. eerste ronde. [n de eerste ronde kregen wij een prachtigen strijd te aanschouwen tusschen Tchigorin en Pillsbury. Men was algemeen nieuwsgierig te zien, hoe de Amerikaan zich tegen den gevreesden Rus zou houden, want hoewel de roem van eerstgenoemde in zijn vaderland gevestigd is en de tijdschriften schitterende staaltjes van zijn talent mededeelden, tegen Tchigorin achtte men hem nog niet opgewassen. Reeds op bladz. n van den 'iiisbury. vorigen jaargang hadden wij gelegenheid, eenige regelen over Pillsbury te schrijven, toen hij n.1. in December '93 in het New-Yorker meestertornooi, uitgeschreven door de Manhattan Chess Club, den eersten prijs had gewonnen. De toen door ons uitgesproken meening, dat hij zijn hoogtepunt nog lang niet had bereikt en dat men goede verwachtingen van hem mocht koesteren voor de toekomst, blijkt thans alleszins juist te zijn geweest. Pillsbury is pas 22 jaar oud, hij is van solieden, goed ge-

252 proportioneerden lichaamsbouw en ziet er ouder uit dan hij is. Zoodra men echter zijn fijnbesneden, hoogst intelligent gezicht beschouwt, krijgt men terstond den indruk van iets bijzonder geniaals. Zijn donkere oogen, zijn stem en zijn manieren hebben iets zacht-vrouwelijks en aan zijn .wijze van loopen zou men een coquetteerende jonge dame herkennen. Zijn mannelijkheid zit behalve in zijn krachtig spel, hoofdzakelijk in zijn sigarenkoker. Hij dampt den ganschen dag zonder ophouden — soms zes Havanna's gedurende één partij —• en is er dan ook reeds in geslaagd, al zijn tegenstanders in rook te doen opgaan. Zijn spel is, in één woord, prachtig doch tevens beslist en correct. Als men hem gadeslaat, kalm en met overleg zijn zetten doende, steeds bereid den aanval over te nemen, de meest briljante en onverwachte combinaties makend zonder echter een oogenblik zijn eigen veiligheid uit het oog te verliezen, dan denkt men: Zóó ongeveer moet Morphy gespeeld hebben. Dat hij dan ook in de onderhavige partij tegen Tchigorin het onderspit moest delven, is niet te wijten aan zwak spel. Na de zetten i. e4 es 2. f4 LC5 3. Pf3 d6 4. LC4 PC6 5. Pc,3 Pf6 6. d3 Lg4 7. 113 LF3: 8. IX3: Pd4 speelde Tchigorin I)g3- Pillsbury ging nu blijkbaar af op het oordeel van sommige Duitsche commentators, dat Zwart na 9...Pc2f 10. Kdi Pai : 11. Dg7: met Kd7! aan alle gevaar ontsnapt en ten slotte door zijn materieel overwicht wint. Tchigorin scheen van deze analyse niets af te weten, hij veroverde eerst pion f7; daarna paard ai en pion [17 en besliste ten slotte met zijn g-pion de partij.
Vergani. Steinitz had onderwijl gemakkelijk spel tegen Vergani (volgens Berger: B. Graaf Vergani) Vergani was, zooals de Engelschen zeggen the dark horse. Niemand wist hoe sterk hij speelde, niemand had ooit een partij van hem gezien, niemand begreep, waaraan hij het recht ontleende, mee te doen, zoodat iedereen benieuwd was, welk talent zich hier zou ontpoppen. Er ontpopte zich echter in het geheel geen talent, zelfs geen talentje. In Italië staat Vergani bekend als een sterk speler, in '92 won hij te Turvn den tweeden prijs in een nationaal tornooi en meer dan eens gaf hij in zijn vaderland blindvoorstellingen van vijf partijen. Maar wat beteekent dit alles? In het land der blinden is éénoog koning en met name in Italië is het met de beoefening van het schaakspel nog zeer treurig gesteld.
Van de 10 partijen, die Vergani in de eerste helft van den wedstrijd speelde verloor hij er acht en maakte hij er twee remise. Overigens is het onmogelijk, geen medelijden met den man te krijgen. Niet alleen, dat hij niets anders verstaat dan Italiaansch en dus met niemand een woord kan spreken, maar van lichaam is hij geheel verlamd en misvormd, zoodat twee krukken hem bij het gaan moeten ondersteunen. Deze intellectueele en moreele eenzaamheid, waarin zich Vergani bevindt, kunnen wel invloed hebben op zijn spel en zeker is het, dat zijn gezicht iederen dag een bedroefder uitdrukking aanneemt.

253
Tarrasch over- Tarrasch begon den eersten dag al bijzonder ongelukkig. Mason opende schrijdt den tijd. tegen hem met net Giuoco Piano. Op zijn gewone wijze wist Tarrasch spoedig de leiding der partij te bemachtigen en toen hij zijn 3osten zet had gedaan, was zijn stelling aanmerkelijk in het voordeel. Op dit moment reclameerde Mason echter de partij voor zich gewonnen, daar Tarrasch den tijd had overschreden. Het bleek nu, dat Tarrasch zich vergist had met de notatie. Op de plaats van den eersten zet had hij de namen der spelers geschreven, en op de plaats van den tweeden zet had hij den eersten zet aangeteekend enz. zoodat pas 29 zetten waren geschied, op het oogenblik, dat hij meende zijn 3isten te moeten maken. Het Comité verklaarde de partij voor Tarrasch verloren.
Bird. De parlij Albin-Bird bewees, dat de Engelsche veteraan, de eenige nog levende meester, die meedeed aan het internationaal tornooi te Londen in 1851, ondanks zijn 65 jaren het schaken nog niet verleerd is. Drie en dertig jaar geleden speelde Bird zijn eerste partij met Blackburne en het schijnt, dat de tijd geen merkbaren invloed op zijn spel uitoefent. Bij het tornooi te Manchester in '89 slaagde hij er in, den derden prijs te winnen en op dit moment (18 Augustus) is hij met 6 winstpunten No. 6 in de rij der deelnemers. Wel heeft Bird het in matches steeds tegen spelers als Steinitz, Blackburne, Lasker en Gunsberg moeten afleggen, maar in wedstrijden, waar volgens Von Bardeleben het schaakspel eigenlijk een dummes Gliickspiel is, speelt de eigenaardige origineele speelwijze van den grand old man of chess menigen zelfs sterkeren tegenstander parten. Bird is nu juist niet een schitterende verschijning; met moeite beweegt hij zich, voortgeholpen door een kruk, en als hij zich eindelijk voor het bord heeft neergezet, neemt zijn gezicht zulk een komisch-lamentabele uitdrukking aan, dat men zijn lachen niet kan houden. Het is als stierf hij duizend dooden gedurende één partij. Daarbij kauwt hij afwisselend op zijn pijp en op zijn gebit, dat hem telkens uit den mond dreigt te vallen en draagt kleederen en een hoogen hoed, die zijn grootvader ook gekend moet hebben. Misschien imponeert dit laatste zijn tegenstanders, die zich waarschijnlijk ook door den eerbiedwekkenden omvang van den ouden heer en de enorme snelheid en beslistheid, waarmee hij zijn zetten maakt, van streek laten brengen. Zelfs Tchigorin, wien het gedurende de eerste negen ronden gelukte acht partijen te winnen bij slechts één verliespunt, liep in zijn tweede partij heel gemoedelijk in een valletje, dat Bird vernuftig voor hem had uitgedacht en moest zich, schoon een half dozijn pionnen in het voordeel, een eeuwig schaak laten welgevallen. Een oude vos verliest wel zijn haren, maar zijn streken niet!
Tweede ronde. De tweede ronde bracht een nieuwe nederlaag voor Tarrasch. Ditmaal verloor hij niet door tijdsoverschrijding maar werd in een Dame-Gambiet —• door Pillsbury aangeboden, maar door Tarrasch geweigerd—op de meest schitterende wijze mat gezet. De jonge Amerikaan ontvouwde in deze partij zijn volle meesterschap. Terwijl Tarrasch op den damevleugel

254
voordeel zocht te behalen, ondernam hij een vernietigenden aanval op de zwarte koningsstelling en bekroonde dien met een briljante offercombinatie, die de omstanders in verrukking bracht. Nog belangrijker misschien was de partij tusschen Lasker en Tchigorin. Dat deze twee concurrenten voor den eersten prijs alle krachten zouden inspannen om elkaar de loef af te steken was te voorzien en lang vóór het begin der partij had dan ook reeds een heele kring toeschouwers om het tafeltje plaats genomen, vol spanning.
Lasker opende met het Dame-gambiet en Tchigorin verdedigde dit op zijn gewone wijze met Lg4, gevolgd door Pc6, Lb4 en afruil der beide witte paarden tegen de zwarte loopers. Het middenspel werd door beiden met de meeste zorg gespeeld maar Lasker wist langzamerhand door voortreffelijke voering zijner loopers een sterk centrum en een duidelijk positievoordeel te verkrijgen. Op het beslissende moment echter intrigeerde de matcombinatie van Pillsbury, die aan het volgende tafeltje gezeten was, den armen Lasker zoodanig, dat hij plotseling zijn kalmte verloor, een snellen zet deed, die hem de kwaliteit kostte, en spoedig daarop werd matgezet.
Derde ronde. De derde ronde bracht Blackburne en Steinitz tezamen. De heeren kenden elkander! Toen Steinitz in 1862 te Londen den eersten prijs won, behoorde ook de twintigjarige Blackburne tot de deelnemers en hoeveel malen hebben zij elkander sinds niet in tornooien en matches ontmoet! Blackburne scheen de zeer vele malen, dat hij door zijn tegenstander verslagen was, nog niet te zijn vergeten, want zijn spel gaf blijk van bevangenheid. Hij opende met het Loopergambiet, dat Steinitz aannam en met 3 Pf6 verdedigde. De aanval van Wit was spoedig uitgeraasd en Steinitz, die een paard had tegen een looper, wist door meesterlijke behandeling van het eindspel de partij spoedig in zijn voordeel te beslissen.
In dezelfde ronde wist Lasker door meesterlijk en krachtig spel een Schiechter. partij tegen Schlechter te winnen. Karl Schlechter is de beruchte drawingmaster van Weenen. Toen hij verleden jaar te Leipzig voor het eerst in een meestertornooi meedeed, gelukte het hem slechts twee partijen te winnen, daarentegen maakte hij er niet minder dan tien remise. Denzelfden weg schijnt Schlechter ook bij dit tornooi te willen bewandelen. Van tien partijen verloor hij er één, terwijl de negen overige remis werden. Dit is minder het gevolg van gebrek aan talent *) dan van klaarblijkelijke onverschilligheid. Schlechter spant zich niet bijzonder bij de partij in; terwijl zijn tegenpartij denkt, loopt hij rond om naar andere borden te kijken en vergenoegt zich meestal dergelijke zetten te maken, die den
*) Dat Schlechter ook uiterst briljant kan spelen bewijst het volgende eenig mooie partijtje, eenige maanden geleden te Weenen gespeeld. Wit: B. Fleissig, i. b4 e6 2. Lb2 Pf6 3.a3 C5 4.bs ds 5. d4 Dasfó. PC3 Pe4 7. Dd3 cd4:8. IM4: Les 9. Lf2:f 10. Kdi d4 11. Dh8:f Ke7 12. Dc8 dc3: 13. Lei Pd7 14. T)a8: Dbs:15. Lf4 Ddsf 16. Kei Le3f!! 17. Le3: Pf2!!! en mat in enkele zetten.

255 ander elke kans om de partij te winnen, ontnemen. Dit te kunnen is natuurlijk ook een groote kunst. Zooals reeds gezegd, de eenige partij, die Schlechter verloor was tegen Lasker. In het afmaken van iets zwakkere tegenstanders staat Lasker ongetwijfeld verre boven Tarrasch. Spelers als Walbrodt, Marco, Bird, Janowski en Pollock hebben niet de minste kans tegen hem. Als Lasker met zoo'n „knoeier" te doen heeft, is hij altijd het eerst van allen klaar, terwijl het voor Tarrasch volmaakt onverschillig is, zoowel betreffende tijd als inspanning, of hij met Tinsley of met Tchigorin speelt. Ik vergat nog te zeggen, dat Schlechter nog zeer jong is en van klein postuur. Hij heeft een innemend gezicht, dat altijd tot lachen geplooid is en spreekt zijn Duitsch met een plat VVeener accent de g tot k en de a tot o£ promoveerende.
Uitstapje. Donderdag 8 Augustus werd er niet gespeeld. Het comité had voor dien dag een uitstapje georganiseerd. De meesters, de vertegenwoordigers der pers en ook ondergeteekende hadden een invitatie gekregen, maar anderen, die mee wilden gaan, konden dit doen, tegen betaling, 's Morgens half elf werd de tocht aanvaard in vier groote Jan Pleiziers, elk bespannen met vier paarden. Het weder was overheerlijk en de wegen, die wij bereden, bijzonder rijk aan natuurschoon. In anderhalf uur hadden wij Battle bereikt, de plaats waar eigenlijk in 1066 de slag bij Hastings plaats greep. Uit dankbaarheid voor zijn overwinning over de Saksen stichtte Willem de Veroveraar op de plaats, waar de strijd het hevigst gewoed had, een groote Abbey. Hiervan zijn nog heerlijke ruines over, die wij onder geleide van een gids bezichtigden. Nadat nog voor de gaaf en in zijn geheel overgebleven hoofdpoort een fotograaf eenige kieken van ons genomen had, bood het Comité ons een rijken luncheon aan in het dorpslogement. Toen iedereen verzadigd was, werden de rijtuigen weder bestegen en ging de tocht verder naar Normanhttrst Court, het kasteel van den reeds genoemden Lord Brassey. Het was een goed idee geweest van het Comité, voor de schakers vergunning te vragen om dit eigendom te bezichtigen. Vreemdelingen, die nog nooit een Engelsch adellijk verblijf hebben gezien, kunnen zich geen flauw begrip vormen van de daar heerschende weelde. Het kasteel van Lord Brassey gelijkt meer op een museum van de zeldzaamste en prachtigste kostbaarheden en antiquiteiten dan op een woonhuis. Op elke verdieping lagen dan ook gedrukte catalogi, waarin beschrijvingen en historische aanteekeningen aangaande alle tentoongespreide voorwerpen te vinden waren. Het meest frappeerden mij schitterend mooie gobelins, eigenhandig door Marie Antoinette gewerkt. Lord Brassey, op dit moment Governor in Australië, is de zoon van den bekenden ingenieur, die als gewoon werkman begonnen, zich wist op te werken tot aanlegger van spoorwegen en zich in dien tijd, toen de spoorwegen allerwege in zwang kwamen, een onmetelijk fortuin vergaarde.

Nadat wij onzen oogen ruimschoots den kost hadden gegeven, ook in het fraaie park om het kasteel, werd de terugtocht aanvaard. Ruim zes uur waren we weder thuis. Des avonds te half acht werd de genoegelijke dag met een muziekuitvoering in het piergebouw — ook ter eere der schaakmeesters — besloten.
vierde ronde. Vrijdag 7 Augustus werden de vijandelijkheden met nieuwen moed voortgezet. Tarrasch had weer met den reeds zoo vaak door hem geklopten Walbrodt te doen. Ditmaal scheen het, dat Walbrodt eens geduchte wraak wilde nemen over al zijn vorige nederlagen, want hij behandelde den door Tarrasch geopenden Spanjaard zoo voortreffelijk, dat Wit langzamerhand met al zijn stukken werd teruggedrongen en zich uitsluitend tot de verdediging moest bepalen. Zwart richtte nu een hevigen aanval tegen den witten koning en zou zeker gewonnen hebben, indien hij niet op het beslissend oogenblik een uiterst fijne ressource van Tarrasch over het hoofd had gezien. Het scheen vrij wel onverschillig of zwart zijn paard van g7 naar 115 of naar eó speelde, maar in werkelijkheid was laatstgenoemde zet de eenig juiste geweest. Tarrasch kreeg nu gelegenheid, eerst een toren en daarna zijn dame te offeren en Walbrodt kon het mat niet meer pareeren. Deze overwinning was van des te grooter belang voor Tarrasch, daar terzelfder tijd zoowel Lasker als Tchigorin hun partijen verloren. Eerstgenoemde had een Damegambiet tegen Von Bardeleben te verdedigen, maakte echter in zijn begeerte, den aanval machtig te worden, een paar strategische fouten, waarvan Von Bardeleben op meesterlijke wijze partij trok. Schiffers beantwoordde het Tweepaardspel in de nahand van Tchigorin met 4. d4 en nu ontstond de bekende variant 4.... ed4: 5. o—o Pe4 6. Tei d5 7. Ld5: Dd5: 8. PC3 Dd8 9. Te4:f. Hier miste Tchigorin de goede voortzetting, die in 9. ... Le7 bestaat en speelde 9.. . . Le6, hetgeen hem een uiterst moeilijk spel verschafte. Ten slotte verloor hij door een groven blunder een stuk en weinige zetten daarna de partij vijfde ronde. De vijfde ronde was noodlottig voor Tarrasch. Ditmaal was Tchigorin zijn tegenstander. Was hij erin geslaagd, dezen te kloppen, dan had hij nog een goede kans gehad op den eersten prijs; maar de goden hadden anders besloten. Tarrasch scheen van den aanvang af gedemoraliseerd; hij maakte onbeteekenende of slechte zetten en, schoon hij met het soliede damegambiet geopend had, kostte het Tchigorin weinig moeite, reeds in den aanvang der partij de leiding bij de betere stelling te bemachtigen. Bij den 29en zet offerde Tchigorin de kwaliteit voor drie verbonden vrijpionnen, die dan ook spoedig een zoodanige kracht ontwikkelden, dat Tarrasch het geraden vond, op te geven. Steinitz leading Na de eerste week was de score aldus: Steinitz 4V2, Bardeleben en Tchigorin 4, Pillsbury en Schiffers 31/0, Lasker, Mieses en Tinsley 3, Bird, Burn, Teichmann en Walbrodt 21/2, Albin, Blackburne, Gunsberg, Janowski, Pollock en Schlechter 2, Marco, Mason en Tarrasch iVs, Vergani o.

257
Men kan zich voorstellen, hoe uitermate verheugd de bewonderaars van Steinitz waren over den uitslag dezer eerste week. Steinitz leading! heette het overal. Men stelde zich Steinitz reeds voor als winner van den eersten prijs. Deze laatste en grootste triuraf zou de kroon zetten op zijn prachtige loopbaan als schaakgenie en de wereld zou te klein worden om hem te bevatten. Ik sprak daar van bewonderaars, en dit is in zooverre onjuist, dat ik het schoone geslacht hier wel in 't bijzonder vermelden mag. Steinitz is een bijzondere lieveling van alle jonge en oude dames, die den wedstrijd bijwonen. Zij volgen zijn spel bij voorkeur en met de meest sympathiseerende belangstelling en zoodra hij opstaat, vormen zij groepjes om hem heen, om hem over het een of ander te interpelleeren.
Zesde ronde. Met de zesde ronde op Maandag 12 Augustus begon het geluk, Steinitz den rug toe te keeren. Van de vijf partijen, die hij gedurende de tweede week speelde, verloor hij er vier en won de laatste. Hierdoor kregen Tchigorin, Pillsbury, Von Bardeleben, Lasker, Schiffers en Bird gelegenheid, hem voorbij te komen en moest Steinitz zich vergenoegen aan het einde der tweede week, de zevende plaats met Teichmann en Walbrodt te deelen. Het ongelukkigste is, dat twee dezer vier verliezen hem door bepaald zwakkere spelers berokkend werden, n. 1. door Pollock en Bird. In de partij Marco-Bird deed zich een eigenaardig incident voor Marco had een gewonnen spel; hij behoefde, een paar pionnen in het voordeel zijnde, slechts de dame af te ruilen, teneinde het tot een eindspel te doen komen. Om tijd te winnen gaf hij echter eerst eenige malen schaak en wel als volgt (zet de witte dame op C4 en witten pion op g6, zwarten koning op h8, zwarte dame oph8.) 1. IM4 j-Kg8 2. Dc4f Kg7 3- Dc3t Kg8 4. Dc4f Kg7 5. DC3 f Kg8 6. I)b3f ICg7 7. DC3 t Kg8. Marco nam nu de zwarte dame doch Bird eischte, dat de partij remise verklaard zou worden. Marco protesteerde hiertegen op grond, dat niet driemaal dezelfde zetten of reeks van zetten van weerskanten herhaald waren. Het Comité stelde echter Bird in het gelijk. Bij dezen wedstrijd en trouwens in geheel Engeland en Amerika geldt in dergelijke gevallen een andere regel als in Duitschland en Nederland. Deze regel luidt: „Indien dezelfde positie zich driemaal gedurende een partij voordoet, en het telkens de beurt is van denzelfden speler om te zetten, zoo is de partij remis. In de onderhavige partij kwam de stelling, waarin de witte dame op C3 schaak geeft, driemaal voor. Zevende ronde. Verdere opmerkingen over de spelers moet ik uit plaatsgebrek voor hee volgend nummer bewaren; ik zal mij dus bepalen tot korte aanteekeningen over het spel in de laatste vier ronden der tweede week. De zevende ronde was vooral belangijk, omdat het hierin Tarrasch weer eens gelukte een partijtje te winnen n.1. van Schiffers. Schiffers had een goede partij, doch hij raakte in tijdverlegenheid en overzag bij den 30sten zet, dat hij beter kon spelen en minstens remise kon maken.

Terzelfdertijd werd de partij Pillsbury—Steinitz gespeeld. Zelfs in dit tornooi kan Steinitz het doen van bizarre en klaarblijkelijk ongunstige openingszetten maar niet laten. Hij liet zich in een geweigerd Damegambiet al vroeg een dubbelpion geven of de f-lijn en Pillsbury wist van de daardoor ontstane zwakte meesterlijk gebruik te maken. In het eindspel waren de zwarte pionnen op den koningsvleugel niet meer te houden. Pillsbury, die een diepe vereering voor Steinitz koestert en hem overigens bijzonder bevriend is, zeide mij na afloop der partij: „Het was mijn plicht zoo goed mogelijk te spelen, maar ik had liever van ieder ander dan van Steinitz gewonnen."
De achtste ronde op Woensdag 14 Augustus voegde een nieuwe overwinning bij de zes, reeds door Tchigorin behaald. Ditmaal was Blackburne de verliezende partij. Tchigorin was nu de eerste, die feven partijen had gewonnen en behaalde dus den daarvoor uitgeloofden extraprijs (zie vroeger onder: Prijzen).
Receptie. Donderdag was weer een holiday. Des avonds gaf de President van het Comité een reception, waarop een paar honderd schaakliefhebbers met dames waren uitgenoodigd. Eerst was — zooals altijd in Engeland — groot avond-tenu verplichtend gesteld, maar toen de buitenlandsche meesters verklaard hadden, dan niet ]te kunnen verschijnen, werd voor eens van den anders zoo strengen regel afgeweken. Men kreeg nu het grappige gezicht te aanschouwen, dat sommige heeren in rok en witte das, anderen in een rijwiel-pakje kwamen en dat vele oude dames zeer laag en vele jonge dames niet gedecolleteerd waren.
De avond werd zeer gezellig met muziek en zang — grootendeels door dilettanten uitgevoerd — doorgebracht, terwijl een groot buffet, beladen met keur van spijzen en dranken, bereid was alle hongerigen en dorstigen te laven.
Negende ronde. De negende ronde bracht den ex-charnpion en den champion tegenover elkaar. Lasker plays Steinitz to-day! heette het in advertenties en strooibiljetten en het aantal toeschouwers, die in den loop van den middag een plaats om het tafeltje kwamen veroveren, was buitengewoon groot. Steinitz scheen goed gedisponeerd, hij speelde met buitengewone accuratesse en, schoon zijn stukken oogenschijnlijk op ongunstige plaatsen werden teruggedrongen, was Lasker nergens in staat, een bres te schieten. Steinitz daarentegen maakte zich tot den beslissenden doorbraak gereed. Op het critieke moment raakte hij in tijdverlegenheid en onderschatte een paard-offer, dat Lasker kon doen en ook deed. Had Steinitz een eenvoudig verdedigend zetje gemaakt, dan is het niet duidelijk, hoe Lasker de partij gered had. Het paard-offer keerde plotseling de blaadjes, Wit (Lasker) won na eenige zetten zijn stuk terug en ofschoon Zwart nog eenmaal een zeer ingenieuze poging deed, om zich van den aanval meester te maken, Lasker verdedigde zich correct en won.
Tiende ronde. De tiende ronde bracht nieuwe en belangrijke wijzigingen in den stand

259
der deelnemers. Tchigorin, gedurende de gansche tweede week No. i, overzag in een Evansgambiet, hem aangeboden door Bird, en waarin laatstgenoemde na de openingszetten zoowel den aanval als drie pionnen verloren had, een eeuwig schaak en moest zich met remise tevreden stellen.
Dit stelde zijn score gelijk met die van Pillsbury, die inmiddels van Mason had gewonnen. Het tweede evenement was de eerste nederlaag van Von Bardeleben, de eenige speler, die tot dien dag nog geen partij had verloren. Steinitz, ongetwijfeld moede van zijn vier achtereenvolgende verliezen, was in uitstekende conditie en versloeg hem op de meest briljante wijze door een combinatie, die 19 zetten ver reikte. Deze partij is zeker de mooiste der tot dusver gespeelde en Steinitz volkomen waardig. Het derde evenement was de vierde nederlaag van Tarrasch, ditmaal tegen Teichmann. Tarrasch verloor door een blunder de kwaliteit, hij gaf er toen de voorkeur aan, de partij in een voor hem hopelooze stelling „door tijdsoverschrijding" te verliezen. Na het einde der tweede week was de score aldus: Tchigorin en Pillsbury 8Vs, Von Bardeleben en Lasker 7"2, Schiffers 6%, Bird 6, Steinitz, Teichmann en Walbrodt 5 V2, Tarrasch 5, Janowski, Pollock en Schlechter 4./2, Gunsberg, Marco, Mason en Tinsle) 4, Burn en Mieses 3V2, Albin en Blackburne 3, Vergani 1. Amateur-tornooi. Op Maandag 19 Augustus begon het Amateurs-Tournament. Veertig spelers hadden zich hiervoor aangemeld, waar de vier-en-twintig sterksten werden uitgekozen. Onder de toegelatenen merken wij op: Rud. Loman, Dr. Lewitt, W. Colin, Rev. Owen, Thorold, Rev. Ranken. Een Hongaar, Maroczy, die de reis expres voor dezen wedstrijd had gemaakt werd eerst afgewezen, omdat hij naar het oordeel der heeren niet sterk genoeg was. Toen echter een Engelschman zich terugtrok, mocht Maroczy diens plaats innemen.
De 24 deelnemers werden in 4 groepen verdeeld, elk van 6. Slechts de 4 winners kwamen in de Siegergruppe. Deze vier winners waren Maroczy, Attkins, Colin en Loman. De uitslag was dat Maroczy (!!) den eersten prijs won, Loman en Attkins tweeden en derden deelden en Cohn den vierden bekwam.
Echt Engelsch hierbij is weer, dat Maroczy wel den eersten prijs won, maar met de Championship-cup krijgt. Dit zou n.1. in strijd zijn met het reglement van den Engelschen schaakbond, dat voorschrijft, dat slechts een Engelschman Amateur-Champion van Engeland kan zijn!!! Als dit juist T , is> waarom dan den wedstrijd internationaal te maken? Ladies-tourna- s~\ 1 ment. Uver het Amateur- en Ladies tournament (dit laatste begint Maandag 26 Augustus) in ons volgend nummer uitvoeriger.
Paring der deelnemers en uilslag der partijen.
Barn—Bardeleben
Janowski—Blackburne
Schlechter—Pollock
Teichmann—Walbrodt
Mason—Tarrasch
Tchigorin—Pillsbury
Albin—Bird
Lasker—Marco
Tinsley—Mieses
Schiffers—Gunsberg
Steinitz—Vergani
Tinsley—Mason Lasker—Tchigorin
Albin —Bardeleben
Pillsbury—Tarrasch
Bird—Walbrodt
Marco—Pollock
Mieses—Blackburne
Gunsberg—Burn
Vergani—Janowski
Steinitz—Schlechter
Schiffers—Teichmann
Pollock—Vergani
Blackburne—Steinitz
Burn—Schiffers
Janowski—Ti nsley
Schlechter—Lasker
Teichmann—Albin
Mason—Tchigorin
Pillsbury—Marco
Tarrasch—Mieses
Walbrodt—Gunsberg
Bardeleben—Bird
Eerste ronde, Maandag 5 Augustus.
Geweigerd Dame-gambiet
Fransche partij
Spaansche partij
Weener partij
Giuoco Piano
Geweigerd Koningsgambiet
Zukertort's Opening
d4-Opening
d4-Opening
Drie Paardspel
Fransche partij
Tweede ronde, Dinsdag 6 Augustus.
d4-Opening
d4-Opening
Twee Paardspel inde nahand
Geweigerd Dame-Gambiet
f4-Opening
Spaansche partij
Schotsche partij
d4 Opening
d4 Opening
Giuoco Piano
Vier Paardspel
Derde ronde, Woensdag 7 Augustus.
Siciliaansche partij
Looper gambiet
Geweigerd Dame-gambiet
Staunton's Opening
Siciliaansche partij
Spaansche partij
Twee Paardspel in de nahand
d4 Opening
d4 Opening
Schotsche partij
Fransche partij
Vierde ronde, Vrijdag 9 Augustus.
Bardeleben won. Blackburne won. remise
Walbrodt won. Mason won. Tchigorin won.
Bird won. Lasker won.
Mieses won. Schiffers won. Steinitz won.
Tinsley won.
Tchigorin won. remise.
Pillsbury won. remise.
Marco won. Mieses won.
Gunsberg won. Janowski won. remise, remise.

Tarrasch—Walbrodt
Pillsbury—Pollock
Spaansche partij
Spaansche partij
Pollock won.
Steinitz won. remise.
Tinsley won. Lasker won. remise.
Tchigorin won. remise remise, remise, remise.
Tarrasch won. Pillsbury won.

>6 1
Bird—Blackburne From's gambiet remise.
Marco—Burn Fransche partij Burn won.
Mieses- -Janowski Schotsche partij Tanowski won. Vergani Teichmann d4 Opening Teichmann won.
Steinitz—Mason Philidor's verdediging Steinitz won. Bardeleben—Lasker Geweigerd Dame-Gambiet Bardeleben won. Tinsley—-Albin d4 Opening Albin won. Schiffers—Tchigorin Twee Paardspel in de nahand Schiffers won. Gunsberg—-Schlechter Zukertort's Opening remise.
Vijfde ronde, Zaterdag 10 Augustus.
Marco—Tinsley Russische partij Tinsley won.
Bird—Lasker From's Gambiet Lasker won. Pillsbury—Albin Spaansche partij Pillsbury won.
Tarrasch—Tchigorin d4 Opening Tchigorin won.
Burn—Janowski Geweigerd Dame-Gambiet Burn won. Blackburne—-Schlechter Onregelmatige Opening remise.
Pollock—Teichmann Engelsche partij remise.
Walbrodt—Mason Fransche partij remise. Mieses—Schiffers Weener partij remise. Gunsberg— -Steinitz Evans-Gambiet Steinitz won.
Bardeleben—Vergani Geweigerd Dame-Gambiet Bardeleben won.
Zesde ronde, Maandag 12 Augustus. Steinitz Pollock Giuoco Piano Pollock won. Schilfers—Blackburne Fransche partij Schiffers won. Gunsberg—Tarrasch d4 Opening remise.
Lasker—Janowski Geweigerd Dame-Gambiet Lasker won. Tchigorin—Teichmann Fransche partij Tchigorin won. Albin—Schlechter Russische partij remise.
Mason—-Bardeleben Twee Paardspel inde nahand Bardeleben won. Marco—Bird Spaansche partij remise. Mieses—Pillsbury Weener partij Pillsbury won. Tinsley Burn d4 Opening Burn won. Vergani—Walbrodt d4 Opening Walbrodt won.
Zevende ronde, Dinsdag 13 Augustus.
Janowski—Mason Russische partij remise. Schlechter—Teichmann Spaansche partij remise. Bardeleben Mieses d4 Opening Von Bardeleben won. Marco—Gunsberg Spaansche partij remise. Tinsley—Walbrodt Russische partij Walbrodt won. Tarrasch Schiffers Weener partij Tarrasch won.
Pillsbury—Steinitz Geweigerd Dame Gambiet Pillsbury won. Bird—Vergani f4 Opening Bird won. 17

Burn—Tchigorin Geweigerd Dame-Gambiet Tchigorin wört. Blackburne—Albin Giuoco Piano nog niet uitgespeeld.
Pollock—Lasker Geweigerd Evans Gambiet Lasker won.
Achtste ronde, Woensdag 14 Augustus.
Tchigorin—Blackburne Fransche partij Tchigorin won. Mason—Burn Engelsche partij Mason won. Teichmann—Janowski Geweigerd Dame-Gambiet remise.
Schlechter—Bardeleben Spaansche partij remise.
Mieses—Gunsberg Geweigerd Konings-Gambiet Gunsberg won.
Vergani—Marco Giuoco Piano remise.
Steinitz-—Bird Geweigerd Dame-Gambiet Bird won.
Schiffers—Pillsbury Evans Gambiet Pillsbury won. Albin—Pollock Giuoco Piano Pollock won.
Tinsley—Tarrasch d4 Opening Tarrasch won. Lasker—Walbrodt Spaansche partij Lasker won.
Negende ronde, Vrijdag 16 Augustus.
Lasker—Steinitz Spaansche partij Lasker won. Bardeleben—Pollock d4 Opening Bardeleben won. Teichmann—Marco Geweigerd Dame-Gambiet Teichmann won. Mason—Mieses Spaansche partij Mason won. Albin—Vergani Spaansche partij remise. Tinsley—Schiffers d4 Opening Schiffers won. Burn—Tarrasch Geweigerd Dame-Gambiet Tarrasch won. Janowski—Pillsbury Geweigerd Dame-Gambiet Pillsbury won. Schlechter—Bird Fransche partij remise. Blackburne—Walbrodt Onregelmatig Giuoco Piano Walbrodt won. Tchigorin-—Gunsberg Evans-Gambiet Tchigorin won.
Tiende ronde, Zaterdag 17 Augustus.
Vergani—Schiffers Fransche partij Schiffers won. Blackburne—Burn Fransche partij Blackburne won. Pollock—Janowski Engelsche partij remise. Bird—Tchigorin Evans-Gambiet remise. Pillsbury—Mason Geweigerd Dame-Gambiet Pillsbury won. Tarrasch—Teichmann Spaansche partij Teichmann won. Walbrodt—Schlechter Vier Paardspel remise. Steinitz—Bardeleben Giuoco Piano Steinitz won. Marco—Albin Fransche partij Marco won. Mieses—Lasker Schotsche partij remise. Gunsberg—Tinsley Staunton Opening Tinsley won.
* No 221. L. N. de Jong. Oude-Weterins.
Problemen

Mat in 4 zetten.
No. 223. H. Keidanski.
No. 222. E. Palkoska. („Miinchner N. N.")
* No. 225. L. N. de Jong. Oude-Weterinc.
Mat in 4 zetten.
No. 224. (Boheemsch problecratornooi.)
Mat in 4 zetten.
No. 226. J. Möller. („Miinchner N. N.")
Mat in 3 zetten.
Mat in 3 zetten.
No. 227. (Boheemsch probleemtornooi.)

No. 229 E. Pradignat. („La Strategie.")
No. 228. K. Traxler. („Svetozor".)
Mat in 2 zetten.
* No. 231. A. Okkinga. Dronriin.
Mat in 3 zetten.
* No. 230. L N de Jong. Oude-Wetering.
Mat in 2 zetten.
Mat in 2 zetten.
* No. 232. A. Okkinga Droririjp.
Mat in 2 zetten.

265
Oplossingen der Maart-problemen.
195. 1. De8, Kf5:; 2. Lh4, Pf6 ; 3. Pf6: enz. 1.—• , —; 2. — P. anders; 3. DhS:(f) enz. 1. —, Kd5:; 2. La3, Pd6; 3. Pd6: enz. 1.— , — ; 2.— , P. anders; 3. Dbs (f), enz. 1. —, • 2 — KC4; 3. Da4| enz. 1. — , Ke6; 2. Te4:|, Kf5:; 3. Lb4 enz. 1. —, • 2 —, Kd5 :; 3. La3 enz. 1. —, eiD of h4; 2. Pd 4 , Kd 4 :; 3. Da 4 f enz. 1. —, ; 2 —, Kd5 :; 3. Dc6+ enz. 1. —, ; 2. , anders; 3. Lf6f enz. 1. —, C2; 2. Pf4, Kf4:; 3. Da4 enz. 1. —• , —52.—, Kf5 •; 3- Og6t enz. 1. —, ; 2. — , anders; 3. Ld6f enz. 1 —, c6; 2. Ld8f, Kd5:; 3. I e4: enz. 1. , g6; 2. Lf8f, Kf5:; 3. Te4: enz. of eerder mat. 196. 1. d6, Kc6:: 2. Pd3, Kd7; 3. Pe5t enz. 1. —, Kc4; 2. d7) Kc3; 3. Th2 enz.
T' ' > 2• > ^05; 3. d8D enz. 197. x. Pd6, Kd6:; 2. De6:f enz. 1. —• , K. anders; 2 Dd2:f enz. 1. —, diD; 2. Dg5+ enz. 198. 1. Df6, C3; 2. Pc4 enz. 1. , Le4; 2. f4 enz. 1. Lfs; 2. Dc6f enz. 1. — , anders; 2. Pd7 enz. 199. r. Dg6, Ke5; 2. f4f enz. 1. — , Tf5; 2. Dcóf enz. 1. —, Le4; 2. Df7t enz. 1. — , anders; 2. c4f enz. of eerder mat. 200. 1. Pf5, Kf5; 2. Dh7fenz.
T' ' ^^5' 2 - Da8f enz. 1. —, Tf6; 2. Df6: enz. 1. —, anders: 2. De5:f enz. of eerder mat. 201. 1. pe4, de4:; 2. Daif enz. t. —, d4; 2. Pf6 enz. 1. , Kd4; 2. C3f enz. 1. —, Lf6 of h6; 2. f4f enz. 1. — ,anders; 2. Lg7 f enz. 202. 1. pg4; Kh4: 2. De3 enz. 1. —, h4; 2. Dgi enz. 1. —, anders; 2. Df2 enz. 203. 1. pe8, enz. 204. 1. KI15, enz. 205. 1. Dh6 enz. 206. 1. üb8, enz. 207. t. Pe7, Ka7; 2. Kb4 enz. 1. —, anders; 2. Pc8 enz. 208. 1. La5, Kd3;2. I)b3f enz. 1. —, Kd4; 2. Dd6f enz. 1. —, Ke2; 2. Df4 enz. 1. —, Kf 2 ; 2. Dh2f enz.
Goede oplossingen ontvingen wij van de H. H.: A. Korst (alle); A. H. M.Dieperink (alle, behalve 207); W. Fermie Wz. (alle, behalve 206, 207 en 208); A. W. Luijendijk (alle); H. G. van Royen (alle, behalve 195, 196, 205 en 206); 'jos. Reyalt (alle, behalve 195); C. T. van Ham (alle).
Oplossingen der eindspelen.
No. 12. Wit wint door 1. g8Df; Kg8:; 2. Ke6, Kh8; 3. Kf7, onv.; 4. Lg7 ±. No. 13. 1. Tf7 (dreigt Ta7:f, Tb7f en Pa7 of 07 +) 1. —, T2d7; 2. Td3, Pf8; 3- Tdd7:, Pd7 :; 4-Ta7:f Kb8; 5.Tg7 f,onv.:; 6. P.geeft+.Op 1. — ,Tf":f volgt 2. Kg3, Tdf8; 3. Ta7: j- Kb8; 4. Tb7f, Kc8; 5. Pd6f, Kd8; 6. a7 en wint; of 1. —, Tf8; 2. Ta7:f, Kb8; 3. Tb7t, Kc8; 4. Pd6f, Kd8; 5. Tb8f, Kd7; 6. Tf8: en 7. a.-] en wint.
Hiervan ontvingen wij goede oplossingen van de H. H.: C. T. van Ham en A. II. M. Dieperink. Van den heer T^uijendijk alleen No. 12.
Ook ontvingen wij nog oplossingen der Februari-problemen van de H. H.: W. Permie Wz. (alle, behalve 183 en 192); |os. Reyalt (alle, behalve 183).
Oplossingen der April-problemen.
209. i. Td6, Pe6:; 2. Td4=t, ed4: ; 3. Ld3| enz. 1. — ; 2. — , Kd4:, 3. Dc3t enz. 1. -, TaS; 2. Dg3, onv.:; 3. Td4:f of d3f enz. 1. — , Lfaf; 2. Kf2:, {4; 3. Dh3: enz. 1. — ,—: 2. —, d3; 3. Ld3:t enz. 1.—,—; 2. —, anders; 3. d3f enz. of eerder +. 1. —, f4; 2. DI13:, Lf2f; 3- Kf2: enz. 1. , _. 2._) Pe6:; 3. d3f enz. 1. — ,—; 2. —, anders; 3. Ld3(:)f enz. of eerder +.' 210. 1. C5, a2 of c6; 2. Pe6, c6 of a2; 3. Kf6 enz. anders eerder ±. De bedoeling van den auteur 1 —, Kg7 of h8; 2. Ke8 kan niet doorgevoerd worden, daar Wit reeds in 3 zetten mat kan geven door 2. Pfs f en 3. Ph6 ±. 211. 1. DcB, dó; 2. Dfs:f enz. 1. — , KdS; 2. Db7t enz. 1. —, anders; 2. I)c5(:) enz. 212. 1. Les, f5; 2. Le7f enz. 1. —, f6; 2. IJ2 enz. 1. , Kf6; 2. Dg4 enz. 1—, Kh5 : 2. Df5 f enz. 213. 1. Td6, Kd4 of f3; 2. Pe3: f enz. 1. —,a2 ;2. Db2 enz. '1. —, anders 2. Dbi enz. 214. 1. Pes, d4; 2. Kgi enz. 1.—, Kes: 2 Tf7t enz. 1—, Pe3 speelt; 2. Tb7f enz. of eerder ±. 215. Onoplosbaar. De bedoeling van den auteur faalt op 1. Da3, dcó:; 2. Lg2ti Kfs en n'et + °P ('en volgenden zet. 216 Nevenoplosbaar. 1. De2 en t. Pds—b6. 217. 1. Pe3 enz. 218. x. Bh2 enz. 219. 1. Da7 enz. 220. 1. Pf6 enz. Th. Frolander. 1. üfi, Kd4; 2. Pec6 :f enz. 1. — , Kes; 2 - Pbc6:| enz2• ^c4 t enz1 > ƒ5 > 2Kd6 enz. 1. — , P. speelt; 2. De2 f enz. 1.—, anders; 2. Pbcó :enz. J.Hlineny. 1. Lh8, Le3 of e4-e3; 2. Pe7 enz. 1. —, L. anders; 2. Dg5 enz. of eerder ±. 1. —, Pc2 ; 2. Dd5 f enz. 1.—, anders; 2. Dc7 enz. V. Marin. 1. Dc7 enz. B. G.Laws. 1. Da4 enz. V. Marin. 1. Df3, ef3 :;2. Te2 enz. 1—, Kc6; 2. Te6 enz. 1. —, Ph5 speelt; 2. Pf4 t enz. 1 — , Pg7 speelt; 2. Te6 (:) enz. 1.— ,anders; 2. Dd3 f enz. ofeerder +.
Probleem-oplossingswedstrijd.

De heer Dieperink heeft dus den prijs. Van zekere zijde is ons tegemoet gevoerd, dat de bekwame oplossers zich niei behoeven in te spannen, want: „zij krijgen toch een prijs, is het niet de eerste (Jan wel een volgende maand."

267
De bepalingen in dezen wedstrijd zijn echter gemaakt, om ook minder bekwamen oplossers kans op een prijs te geven. De meer geoefenden moeten zich niet tevreden stellen met „een prijs te winnen", neen, zij moeten trachten, wanneer zij éénmaal het hoogste aantal punten verkregen hebben en dus weder met niets beginnen, hunne mededingers in te halen. Dat moet hun doel zijn. Voor de minder geoefenden blijve dan de kans op één prijs, als belooning voor hun goeden wil. 5
De heer Dieperink heeft bewezen, ook dit gevoelen te zijn toegedaan. Wij brengen hem hiervoor hulde en voorspellen hem, dat, zoo iemand, hij het eerst in staat zal zijn, tweemaal prijswinner te worden.
A. v. E., te U. — U hebt indertijd driezetten ter mededinging in den wedstrijd ingezonden, waarvan een paar echter door U zelf reeds werden veroordeeld. Gelieve ons nogmaals nauwkeurig de positie op te geven van het probleem, dat U geplaatst wenscht.
H. M. D. C., te A. — Inzendingen, betrekking hebbende op den oJ>lossin?s-wedstrijd, moeten worden gericht aan den Heer W. B. H. Meiners, Nassaukade 76 Amsterdam.
F. H. H. S. en W. U., te s-G. - Van N°. 212 hebt U den juisten sleutelzet aangegeven; van de 4 door U aangegeven varianten zijn er echter 2 foutief. In gevallen als dit beschouwen wij het probleem als niet door den inzender opgelost.
Aan velen. iVw^oplossingen worden ook als correcte oplossingen beschouwd. _ De Jury.
Binnenland.
ROT L KRDAM. De heer M. Geverding Jr. schrijft ons o. a.: „Hierbij zend ik u een overzicht van den wedstrijd in het Rotterdamsch Schaakgenootschap. Zie tabel volgende bladzijde.
Eenige partijen moeten nog gespeeld worden; daar deze echter geen invloed meer kunnen hebben op den uitslag, zijn de prijzen reeds uitgereikt. De ie klasse gaf aan de 2e pion en zet en aan de 3e kl. pion en 2 zetten vóór; de 2e kl. gaf aan de 3e pion en zet
Van den heer B. van Dantzig ontvingen we de volgende mededeeling: „De onderlinge wedstrijd der Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereeniging begon 21 Jan. en eindigde 30 Juni 1895. Er werd gespeeld in 2 afdeelingen. In de ie afdeelmg speelden de heeren Van Boxtel, van Haeften (+), Kramer, Wagner en de Wit. De heer De Wit behaalde SV2 punt, Kramer en Van Haeften ieder 5, Van Boxtel 3 en Wagner 1Vs, zoodat de ie prijs werd behaald door den Heer De Wit, de tweede bij loting door den Heer van Haeften.
In de 2e afdeeling speelden de Heeren Blauw, Boomsma, Fransen, De Heer Weeber en Maus.
De Heer J. de Heer behaalde 8 punten, Fransen 6, Boomsma 5, Maus 4, Blauw en Weeber ieder 3, zoodat de ie prijs ten deel viel aan den Heer J. de Heer en de tweede aan den Heer Fransen."
Klasse. v. Woelderen. I Malta. I Deutz Hartong. I Dijkman. I v. Roosendael. I Bauer. II Hoes. II Vellinga. II Frangois. II Geverding. II v. d. Voo. 111 Cohen. III Huinck. III TOTAAL.
I | E. H.E. v. Woelderen. |
I | J. F7~Malta |
I B. Deutz Hartong . . |
I | T. B. Dijkman . .
I | J. v. Roosendael .
II | A. Bauer |
II | J. E. M. Hoes .... |
II |
II 1 H. N. Frangois

]
| 19 i e prijs.
nogéén partijte spelen,
nog 2 partijen te spelen.
| 5V2 nog 4 part, tespelen.

LAATSTE BERICHTEN.
De internationale wedstrijd te Hastings eindigde op Dinsdag 3 September. Den eersten prijs behaalde de jonge Amerikaan H. N. Pillsbury, den tweeden M. Tschigorin, den derden E. Lasker, den vierden Dr. Tarrasch, den vijfden W. Steinitz, den zesden E. Schiffers, terwijl de zevende door C. von Bardeleben en Richard Teichmann gedeeld werd. Den speciaalpiijs voor het beste resultaat tegen de prijswinners bekwam C. Schlechter. Tschigorin won de speciaal-prijzen voor den winner van de meeste Evansgambieten en voor hem. die het eerst zeven partijen zou winnen. Volge nog het aantal behaalde punten: H. N. Pillsbury 16%, M. Tschigorin 16, E. Lasker 151 „ Dr. Tarrasch 14, W. Steinitz 13, E. Schiffers 12, C. von Bardeleben 11%, R. Teichmann ll1/,, C. Schlechter 11, J. H. Blackburne 10%, A. Walbrodt 10, A. Burn 9%, D. Janowsky 9%, J. Mason 9%, H. E. Bird 9, J. Gunsberg 9, A. Albin 81 3, G. Marco 81 2, W. H. K. Pollock 8, J. Mieses 71 „ S. Tinsley 71 3f B. Vergani 3.
