Combineren

Karel van der Weide

8. .. Ld6 9. Tb1 De7 10. c5 Lc7 11. b4 0-0 12. Lb2 Wit is zijn offensief op de damevleugel gestart. Maar zwart heeft meer dan voldoende tegenkansen in het centrum en op de koningsvleugel.

12. .. e5713. dxe5

13. .. g5214. Pfd4

14. .. Pxe5115. f3

15. .. Pxd33 (5)16. Dxd3

16. .. Pf6117. Pxf5

17. .. Lxf5 118. Dxf5

18. .. Pe4619. Dg4

19. .. Pd2220. Dd4

20. .. Pxf1421. Txf1

21. .. Kf7622. f4

22. .. Ke8323. Pg3

23. .. Kd7 624. Ph5

24. .. Tae81025. Pf6+

25. .. Txf6326. Dxf6

26. .. Dxe3+227. Kh1

27. .. gxf4528. Df5+

28. .. De6229. Dxh7+

29. .. Kc8230. Db1

30. .. De2531. Ld4

U gaat als volgt te werk: bedek de zetten en kies steeds uw zet als zwartspeler. Op bladzijde 28 vindt u het commentaar en treft u andere zetten aan die ook punten opleveren.

De Nederlandse jeugdkampioenschappen vonden dit jaar plaats in Venlo. De overmacht van Wouter Spoelman in de categorie tot 20 jaar zal ongetwijfeld elders in dit blad belicht worden.

31. .. Tg8432. Tf2

32. .. Dg4433. h3

33. .. Dg3434. Df5+

34. .. Kb8135. Te2

35. .. f3936. gxf3

36. .. a67

Totaal 100/2

Uiteraard leverden ook de andere kampioenen een prestatie van formaat. Uit de verschillende groepen enkele combinaties. De oplossingen staan op bladzijde 30.

Ondanks een arrestatie bij een betoging in Moskou en een ondervraging door de opvolger van de KGB, de FSB, vond de Russische oppositieleider Garry Kasparov een tijd geleden toch nog de tijd om naar Amsterdam te komen om zijn jongste boek Waarom het leven op schaken lijkt te promoten. Dat is een ander soort boek geworden dan de schaakboeken die we van de Grootste Schaker Ooit gewend zijn.

Schaken en beslissen met Gary

In Kasparovs eigen woorden: "Ik wil met dit boek aan een algemeen publiek uitleggen hoe het schaakspel kan helpen bij het nemen van beslissingen in vele maatschappelijke domeinen." Toch ambieert het boek blijkbaar niet om een magisch keukenrecept voor succes aan te bieden in het militaire, politieke of zakenleven.

In Amsterdam beschrijft hij zijn boek als een dialoog met de lezer. "Ik vertel mijn verhaal. Ik vertel hoe Garry Kasparov gaandeweg in zijn leven beter werd in het nemen van beslissingen, de dingen die voor me werkten en niet werkten. Ik wil de lezer helpen begrijpen hoe hij mijn ervaringen kan gebruiken als een instrument om zichzelf te ontdekken."

"Ik pas daarbij methoden toe die effectief kunnen zijn voor mij, maar die ongeschikt kunnen zijn voor u, omdat u er zich ongemakkelijk bij voelt. Sommige mensen nemen graag intuïtief beslissingen, andere analyseren liever in detail de regels die van toepassing zijn. Want het nemen van beslissingen, kan je vergelijken met de vingerafdruk of het DNA van mensen. Die zijn voor iedereen uniek, zoals ook iedereen zijn unieke manier van beslissen heeft."

Fraai verwoord, dat zeker. Maar ik heb het boek intussen gelezen. Natuurlijk zijn er veel parallellen te trekken tussen schaak en het ‘echte’ leven. Maar zal een opperbevelhebber van het Amerikaanse leger Kasparov lezen om te leren wanneer en met wat voor soort troepen hij Irak moet binnenvallen; presidentskandidate Hillary Clinton om te beslissen wie eventueel haar running mate wordt; had Netscape Navigator toch de strijd om de webmarkt van Microsoft Explorer kunnen winnen na het lezen van Kasparov?

Ik denk het niet.

Kasparov werd haast boos toen ik het hem zei, maar ik zie zakenlui en politici dit boek niet lezen. Zijn huis- tuin- en keukenweetjes over management zijn weinig origineel: de aanvaller is in het voordeel, innovatie loont, overmoed komt voor de val... Tja. Toegegeven, ik simplificeer op het belachelijke af, maar meer dan dit wat mooier inkleden, doet hij niet.

Voor de schakende lezer valt er dan wel weer wat te rapen in dit boek, als hij zich tenminste door de vaak vervelende militaire en economische passages weet heen te worstelen. Zelf genoot ik - en ik vermoed van de Schaakmagazinelezer hetzelfde - haast uitsluitend van de persoonlijke getuigenissen van Kasparov over een aantal cruciale momenten uit zijn schaakcarrière: zijn legendarische, vijf maanden durende eerste tweekamp in 1984-’85 met zijn antipode Anatoli Karpov; zijn WK-match met Vishy Anand in 1985; zijn haast visionaire gewaarwording bij de Parel van Wijk aan Zee, zijn beroemde partij met Veselin Topalov in 1999; de inlevering van zijn wereldtitel aan Vladimir Kramnik in 2000.

Waarom boeien die getuigenissen zo? Omdat Kasparov er als ex-schaker van op afstand op terugkijkt en zo tot een eerlijke, heldere analyse komt. Als hij het over zijn match met Karpov heeft bijvoorbeeld, sluit hij zich aan bij Karpovs visie, die klaagde dat Kasparov indertijd vooral tot 3-5 is kon terugkeren omdat Karpov maandenlang als zijn gratis leermeester fungeerde. Ook blijkt dat Kasparov de Parel heel anders heeft beleefd dan Topalov, die in dit blad (SM 2006-1) beweerde dat hij tijdens die partij niets in de gaten had.

En verfrissend, de auteur is ook niet te beroerd om zijn vele fouten toe te geven. Zo geeft Kasparov een heleboel plausibele redenen voor de verrassende WK-nederlaag tegen Kramnik.

Persoonlijk beleefde ik toch veel meer plezier aan Kasparovs nu al legendarische My Great Predecessors, waarin hij de partijen van grote schakers uit het verleden analyseert Daarvan moet iedere rechtgeaarde schaakliefhebber toch minstens één deel in zijn boekenkast hebben staan. Deel IV, met Kasparovs kijk op Bobby Fischer, alleen al!

Gert Devreese

Garry Kasparov, Waarom het leven op schaken lijkt, Uitg. A.W. Bruna, 320 blz., 818,95.

ISBN 978 90 229 9157 2.