Amy Graham, de Australische in de ban van Normandië en de SBS-paarden

Amy Graham,

een Australische in de ban van Normandië en van …. de SBS-paarden

De doelstelling van Amy Graham: de O.S. in Tokyo 2021, met COLERAINE DES BERGERIES.

Sinds ze 12 jaar geleden voet zette op Europese bodem springt de getalenteerde amazone Amy Graham zich regelmatig in de kijker in het buitenland, o.a. met Coleraine des Bergeries. Na hun 3e plaats in de Nations Cup in Wellington de voorbije lente, liggen hun targets vast.

U rijdt momenteel enkele paarden van Philippe Jadot. Hoe kwam uw samenwerking tot stand?

“Ik leerde Philippe enkele jaren geleden kennen, toen ik Cali des Bergeries kocht. Ik zag tal van video’s en gaandeweg leerde ik hem beter kennen. We besloten dan beiden mede-eigenaars te worden van Cali. Ik bracht hem daarna naar Normandië en we werkten samen tot hij 2*en 3* liep en verkocht werd naar Zwitserland. Onze echte samenwerking begon daarna”.

Waarom verliet een amazone van uw kaliber Australië voor Normandië?

“Sinds mijn aankomst in Europa, heb ik er een tiental stallen opzitten. Daarna ging ik naar Normandië, waar ik bezweek voor het prachtige Haras du Ry. Alles ademt daar niet alleen sport, maar ook welzijn van de paarden. Zo professioneel: de talrijke weiden en mogelijkheid tot activiteiten in open lucht. Kortom … een prachtige plek. Dit alles trok me over de schreef, maar dit is ook geldig voor het systeem dat er toegepast wordt voor het werk met jonge paarden”.

Na Cali kwam ‘Coco’, Coleraine des Bergeries. Welke zijn haar goede en minder goede trekken?

“Twee jaar na Cali kwam Coco eraan. Wel wat moeilijk in het begin, maar spoedig kwamen haar ongelooflijke kwaliteiten bovendrijven. Haar koppigheid is haar grootste nadeel, maar tevens haar grootste kwaliteit. Ze heeft een sterk karakter en heeft dan ook wat tijd nodig alvorens ze iets begrijpt en dit toespitst op de praktijk. Maar eens ze ermee weg is, is het voor altijd. Dit is ontegensprekelijk een immense kwaliteit. Ze beschikt bovendien over een enorm vermogen, ze is moedig en attent. Je laat haar best haar werk doen en ze weet wat dit is. Ik heb wel moeten werken aan de galop. Ze beweegt goed en makkelijk, maar sprong van nature vrij traag. Kortom, ze neemt haar tijd op het hout en daar was werk aan de winkel, omdat de tijd in de proeven wel superbelangrijk is”.

Wat zijn uw doelstellingen op korte en lange termijn met Coleraine?

“Het is natuurlijk moeilijk in de huidige context om plannen te maken. Maar ik ga met haar starten in de Sunshine Tour, met het oog op vormbehoud. De Longines World Cup in Lyon deze herfst is ook verleidelijk natuurlijk en ik kijk dan ook uit naar beide wedstrijden voor ons beiden met het oog op wat er later aankomt. Op langere termijn zie ik de Olympische Spelen in Tokyo, die uitgesteld werden tot 2021 wel zitten. Coco is een uitzonderlijke, betrouwbare en gewoonweg prachtige merrie. Ze stelt zich geen duizend vragen of kijkt niet om naar andere paarden. Ze doet haar ding en kent haar werk. Het is gewoonweg een prachtpaard”.

We hoorden van Philippe Jadot dat u regelmatig nieuws overbrengt van Coleraine. Doet u dat ook met de andere eigenaars van de paarden die u traint?

“Ik probeer natuurlijk zoveel mogelijk in contact te blijven met de eigenaars van de paarden die ik werk. Ik vraag ook aan mijn grooms om hen zoveel mogelijk foto’s en video’s toe te sturen en nieuws over te brengen. Ik tracht dan ook altijd ‘geen oproep te missen en altijd te antwoorden’. Gewoon omdat ik begrijp dat de eigenaars hun paarden missen als ze zo ver weg zijn. Het moeilijkste daarbij is om diergeneeskundige problemen aan te pakken en de gevraagde uitleg aan de eigenaars over te maken per telefoon. Communicatie met de eigenaar is echt het allerbelangrijkste De fokkers zijn trouwens altijd welkom op Haras du Ry, waar een gastenverblijf trouwens ter beschikking staat voor hen”.

Zou u uw samenwerking met Philippe Jadot vernieuwen, mocht een andere opportuniteit zich voordoen?

“Coco is eigenlijk maar ‘een’ van de talrijke getalenteerde paarden van Philippe. Ze is waarschijnlijk wel uitzonderlijk, maar hij vervolgt zijn weg in de fokkerij van uitstekende paarden. Ik werk nu en zal blijven verder werken met Philippe, zelfs als Coleraine verkocht zou worden of stoppen met haar carrière in de springsport. We werken samen aan de kampioenen van morgen, o.a. met de jonge paarden met potentieel uit zijn eigen fokkerij. Mijn doel is hen het vak te leren, zodat ze presteren op een niveau dat bij hen past en het beste uit zichzelf halen. Of ze nu Grand Prix, 1* of 5* rijden, als ze maar goed terecht komen. Wie weet komen we nogmaals een getalenteerd paard tegen zoals Coleraine. Of wie weet …. een paard dat nog beter is!”.  Morgane Libotte

UIT VLAANDEREN Paardenpassie is erfelijk De Vlaamse Ardennen mogen terecht vergeleken worden met het Italiaanse Toscane. Alhoewel … de weiden – herstellende van een hittegolf – zijn er groener. En natuurlijk zijn de paarden er beter! Het … gelukkig maar !

SBS bezocht in Sint-Blasius-Boekel een onderdeel van de fokkerij van Willy Matton, een man voor wie de zorg voor het bewegingsstelsel en de kwaliteit van de motoriek belangrijk is. Bij mensen natuurlijk, maar ook bij paarden !

©Ph.P

Twee zonen van Cornet Obolensky uit de merrie Fiorucci van For Pleasure

Willy Matton is een telg uit een van de oudste, zo niet de oudste, families hengstenhouders in België. Het actieve leven van zijn vader vanaf de jaren ’60, stond helemaal in het teken van de hengstenhouderij, waar het SBS de boventoon voerde. De toon in ons gesprek vond zowat onmiddellijk zijn goede draai. In deze tijden, waar het coronavirus de boventoon voert, is er een ander blijvend actief en veel aangenamer virus dat blijft floreren. Dit paardenvirus is welbekend bij Willy Matton: “Het paardenvirus verdwijnt niet bij de meeste mensen en resulteert in een volgende generatie paardenliefhebbers en fokkers. Mede hierdoor zullen we als Belgische fokkers aan de top blijven”. Het is maar dat u het weet … indien u dit nog niet wist! producten in de markt zet. “Ik ben gestart met mijn bedrijf in 1987. We zijn gespecialiseerd in individueel maatwerk van orthesen (lichaamsondersteunend hulpmiddel, pb) en prothesen (lichaamsvervangend hulpmiddel, pb) voor patiënten. Daarnaast beschikken we over een afdeling van prefab artikelen en een groot gamma mobiliteitshulpmiddelen. In de humane geneeskunde staat men al zeer ver met de ontwikkeling van dergelijke hulpmiddelen”. Natuurlijk vragen wij ons af of dit niet toepasbaar is op paarden? “Bij paarden is het door de fysionomie, gewicht en kracht niet evident om een adequate orthese te maken. Een rol is hier weggelegd voor een goede hoefsmid. Een correcte stand van de voeten zorgt voor minder belasting. Er wordt in België gewoon veel te weinig aan blessurepreventie gedaan bij paarden. Dit zou bijvoorbeeld best kunnen door het actief onze wenken bediend. “De springsport geniet mijn voorkeur sinds jaar en dag. In mijn jeugd wist ik van aanpakken en was ik actief in jumping en eventing”. Willy Matton weet dus van kindsbeen af hoe een paard moet springen. Op een gegeven moment wilde hij deze paarden natuurlijk zelf gaan fokken: “Eigenlijk werd er bij ons thuis altijd wel wat gefokt met de paarden, maar in de jaren ’90 ben ik er zelf echt voor gegaan en koos ik voor professionele ruiters om mijn paarden aan te rijden en uit te brengen”. “Daartoe kocht ik de merrie Cartana (Carthago x Grannus) aan als 3- jarige. Het was een mooie, moderne schimmelmerrie die bovendien puik presteerde. Als 9- jarige sprong Cartana 1m50. Toen ze een jaar bij mij was spoelde ik mijn eerste embryo met de hengst Lux Z”. Dit vroeg om meer … dat eraan kwam!

©PE

UNE TELLE D’ESQUELMES maakt deel uit van de galerij der groten in de fokkerij van Willy Matton (hier in 2009)

Droomlocatie in het teken van het sportpaard

De monumentale vierkanthoeve waar een deel van de fokkerij van Willy Matton zomert, is onze locatie van de dag. Op de glooiende weiden grazen een kudde merries en twee veulens. De beeldschone trekpaardmerrie Chanel fungeert er als indrukwekkende huisbewaarder. Marc – broer van Willy - en echtgenote Ann Matton verwelkomen ons in hun paradijs voor paarden, in afwachting dat Willy Matton arriveert voor een gesprek onder bevlogen paardenmensen. Willy zelf is gevestigd in Oosterzele, waar een tweede onderdeel van zijn fokkerij evolueert op 7ha weiden, een buitenpiste en stapband. stretchen, waarbij de wervelkolom plooibaarder (flexibeler) wordt van het paardenhoofd tot de staart. Aldus zouden er minder blokkades ter hoogte van de wervels zijn en minder belasting van de gewrichten en de hoeven, met een betere doorbloeding in het ganse lichaam”. Los van dit interessante gegeven dat Willy Matton ons bij brengt, is het al eeuwen een feit dat volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) de doorbloeding het belangrijkste item is dat dient te functioneren bij een levend wezen. Wij vernamen ooit van een ervaren therapeut dat een Chinees een doodgewone blauwe plek, kneuzing of hematoom, als een reden ziet voor ‘alle hens aan dek’. Dus we kunnen ons perfect vinden in wat Willy Matton ons hier bijbrengt.

Prestatie en vererving met de vlucht vooruit

“Ik fok enkel uit rechtstreekse prestatiestammen” klinkt het overtuigend. “De merries moeten zelf minimum 1m45 gesprongen hebben. Wat de vaderlijnen betreft beperk ik mij tot de klassieke verervers. Als mijn keuze valt op een jonge hengst, kies ik voor een hengst uit mijn eigen fokkerij. Zo bezit ik fokproducten van mijn hengsten Deister (v.Quidam de Revel uit Cartana van Carthago), E-Pleasure (v.For Pleasure uit Cartana van Carthago), Full Monty (v.For Pleasure uit Born To Be Wild van Chapman Rouge) en Gangster d’Amour (v Kannan uit Born To Be Wild van Chapman Rouge). We wensen wat verder te borduren op vaderdieren. Meer bepaald hengsten die de voorbije 10/15 jaar een boost gaven aan de fokkerij, die ontegensprekelijk een vlucht vooruit nam. Willy Matton: “De laatste 10 jaar vind ik Clinton een echte stempelhengst, al heb ik hem zelf nooit gebruikt in mijn fokkerij. Maar ik hou de eer aan zijn zonen Eldorado van de Zeshoek en Cornet Obolensky, die zorgen voor een ruim voldoende aandeel aan ‘Clinton’ bij de merries. Kannan en Diamant (de Semilly) zijn ook sterke verervers die ondertussen hun stempel drukten op de fokkerij”.

Het curriculum vitae van heng- sten en merries die springen

Zoals eerder vermeld ligt de merrie Cartana aan de basis van de fokkerij van Willy Matton. Cartana sprong 1m45/1m50 onder Lieven Devos. Ook de SBS-merrie Une Telle d’Esquelmes behoort tot de galerij vrouwelijke grootheden ten huize Matton. Deze aansprekende dochter van Darco uit Ceres d’Esquelmes Z van Carthago was actief in de topsport met Perry Geryl en tekende voor het moederschap van drie SBS’ers: Dublin (met de hengst Quantum), Faithless (met Cardento) en High Voltage (met Kannan). Willy Matton kocht Une Telle van Daniël Maillard. De hengst Full Monty (v. For Pleasure), welbekend onder het zadel van Jérôme Guéry werd aangepaard met de merrie Corlanda van de Ketse (1m60 met Abdel Saïd). Voor het SBS resulteerde dit o.a in de hengst Gotcha, ondertussen actief over 1m40 met de getalenteerde Britse amazone Skye Higgin, die opgeleid werd door Pénélope Leprévost. De merrie Gypsy is een volle zus van Gotcha en wordt ten huize Matton gereden door de 12- jarige zoon. Samen starten ze dit jaar nog in de Gouden Laars. Deze beide fokproducten van Full Monty staan aan de vooravond van een schitterende sportieve carrière. Dit zijn slechts enkele paarden die bewijzen dat een fokkerijformule gebaseerd op prestatie tot haar recht komt op een actieve tijdlijn. Willy Matton: “Als ik paarden verkoop, vertrekken die meestal naar de Verenigde Staten via tussenpersonen. Ik heb geen contacten met de huidige eigenaars”. Het gaat dus om paarden die reeds in het werk staan? “Inderdaad, ik verkoop geen veulens of jonge paarden. Het duurt zeer lang om een stam op te bouwen en ik fok eigenlijk maar een viertal veulens per jaar. De jonge paarden worden hier thuis gereden tot ze 6 jaar zijn. Vanaf 7 jaar hebben de paarden een professionele begeleiding nodig en vertrekken ze naar een ruiter. De beste scholing voor mij zijn de internationale wedstrijden voor jonge paarden. Ze kunnen dan 3 dagen na elkaar springen en het niveau wordt progressief opgedreven”.

Kennismaking met ICSI veulens op de weide

Bij valavond bezoeken wij met Willy, Marc en Ann Maton een aanhankelijke kudde merries op de weide (zie foto’s). Twee hengstenveulens die Cornet Obolensky als vader hebben en geboren zijn in januari verblijven met hun draagmoeders in een bucolisch kader om van te smullen. “De veulens werden verwekt via ICSI (Intracytoplasmatische sperma injectie). Dit gebeurde in Utrecht op de veterinaire faculteit. Daar staan ze het verst met deze techniek”, legt Willy Matton uit. De moeder is Fiorucci van E. Pleasure”. De veulens zijn mooi gebouwde hengstenveulens die in een ruim kader staan. Vooral de iets grotere met donker haarkleed beschikt reeds over hengstenuitstraling. “Bij mij thuis heb ik momenteel ook veulens van Kannan, Catoki en Eldorado van de Zeshoek lopen” vernemen we.

Het traject richting sport

Zoals elke ervaren fokker heeft Willy Matton een uitgesproken mening over het traject van een jong paard richting sport. “Persoonlijk ben ik tegen de wedstrijden vrij springen. Ik wil de natuurlijke kwaliteiten van een jong paard zien en geen jonge paarden die over de hindernis vliegen. Natuurlijk heb ik begrip voor de fokkers die moeten uitpakken met hun jonge paarden. Maar toch moet men eens stilstaan bij de overbelasting van bot en gewrichten, want overmatig en hoog vrij springen verkort de sportcarrière van een toekomstig wedstrijdpaard. Een studie zou hier trouwens verheldering brengen. Mijn jonge paarden springen nooit in vrijheid. Behalve een hengst die naar de keuring moet. Mijn mening is dezelfde wat de Cyclus en Hengstencompetitie betreft. Competitie zou maar mogen starten op 7- jarige leeftijd. Ik ben voorstander om de jonge paarden proeven te laten lopen in twee fazen met dubbel en driesprong op een voldoende lang parcours, op grote pistes waar ze moeten galopperen en op een natuurlijke manier moeten leren de hindernis te nemen.Ik zou graag zien dat de wedstrijden vrij springen geregeld worden door de Federatie. En wel om een controle uit te oefenen over het aantal wedstrijden waaraan ze deelnemen en een limiet voorop te stellen”.  Patricia Borgenon