Sarvodaya Newspaper May-June 2017

Page 1

ñ, re'40$-

i¾fjdaoh

mqj;am;

iEu ukqIHfhl=u ;u Ôú;fha w.h f;areï .; hq;=hs - wdpd¾h ta' à' wdßhr;ak -

isria;, Y%S iïnqÿ ysñ foiq oyñka ì`ola03 msgqj

ksÜgdjg iqj fkdjQ T!IO mk; 04 msgqj

i¾fjdaofha yhjeks oYl ieureu wNshi

06 msgqj

f.da,Sh foaYmd,kfha kj ÈYdk;sh07 msgqj foafYdaofha kjuq fmr,sh 08 msgqj

m%dfoaYSh mqj;a ;Srh 10 msgqj f;dr;=re ±k.ekSfï mk; whym;a ld,.=Kfhka mSvdjg ms<sn`oj foafYdaoh ck;dj m;a jQjkag iyk i,ikakg ±kqj;a lrhs' - ksYdka; m%S;srdÊ - i¾fjdaoh fmrg ths' - ufkdaÊ is,ajd wdKavql%u jHjia:djg wkqj ck;djg f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ienE f,i ,nd foñka 2016 wxl 12 orK f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sjdislu ms<sno mk; n,d;aul lrk ,È' fuu.ska f;dr;=re j,g m%fõY ùug we;s whs;sjdislu iïnkaOfhka úêúOdk ie,iSu i`oyd o" f;dr;=re fj; m%fõY ùu m%;slafYam l< yels fya;= ksYaÑ;j ±laùu i`oyd o" f;dr;=re ±k .ekSfï whs;sjdislï ms<sn`o''' - 02 msgqjg

j¾Idj wdrïN ùu;a iu`. .ïmy" fld<U" l`M;r" r;akmqr" .d,a," ud;r" yïnkaf;dg hk Èia;%slal .xj;=r ;¾ckhg jeä jYfhka ,la úh' bka mSvdjg m;a tu Èia;%slalj, fjfik ck;djg iyk ie,iSu i`oyd i¾fjdaoh m%Odk ld¾hd,fha wdmod l<uKdlrK uOHia:dkh fufyhùfuka Èia;%sla iïnkaëlrK ld¾hd, u.ska fuu iyk lghq;= isÿ lrk ,È' wdmodjg m;a jQ ck;djf.a f;dr;=re tla/ia lsÍu yd''' - 02 msgqjg

fiajl ks¾udK 10 msgqj

flá l;dj zzksjqkq fmuZZ 11 msgqj lDIs ridhk ÿr,uq 13 msgqj wjqreÿ isß f.k wd isß

16 msgqj


02

whym;a ld,.=Kfhka mSvdjg'''

2017 cQks l,dmh 1 msgqfjka

Tjqkag läkñka wjYHh ù ;snQ msiQ wdydr" T!IO" mdkSh c, fnda;,a" ksñ we`ÿï jeks tÈfkod wjYHh øjH ,nd §u uQ,slju isÿ lrk ,È' i¾fjdaoh m%Odk f,alï ffjµ úkHd wdßhr;ak uy;df.a Wmfoia wkqj wdmodjg ,la jQ Èia;%slal i`oyd wjYH lghq;= fidhd ne,Su msKsi m%Odk ld¾hd,fha fÊHIaG ks<OdÍka tu Èia;%slal fj; msg;a lr hjk ,È' tfia Tjqkaf.ka tla/ia lr.;a f;dr;=re u; bÈß iyk lghq;= ie,iqï lsÍug wfmalaId lrk nj i¾fjdaoh wdmod l<uKdlrK uOHia:dkh mjihs'

i¾fjdaoh i¾fjdaoh mqj;am; WmfoaYl;ajh wdpd¾h ta' à' wdßhr;ak i¾fjdaoh ks¾ud;D iy .re iNdm;s

ffjµ úkahd wdßhr;ak m%Odk f,alï i¾fjdaoh

kS;s{ pdñkao rdclreKd úOdhl wOHlaI i¾fjdaoh

m%Odk ixialdrl i¾fjdaoh wdmod iyk fiajd lghq;= ms<sn`o uQ,sl ie,iqï ilia lrñka

i¾fjdaoh Èia;%sla uOHia:dk u.ska úh<s iy msiQ wdydr fnod yeÍu

pß;a refíre

l¾;D uKav,h ;ß`ÿ .=K;s,l iqo¾YkS ouqKqfmd< trkao ksYdka

m%ldYkh i¾fjdaoh wdmod iyk lghq;= iy ck;dj uqod .ekSfï fufyhqï i`oyd i¾fjdaoh fndaÜgq fiajdj wrUñka

wdmod iyk fiajd i`oyd iyNd.S jQ iafjÉPd iyk fiajd lKavdhï

f;dr;=re ±k.ekSfï mk; ms<sn`oj'''

1 msgqfjka

,xld cd;sl i¾fjdaoh Y%uodk ^ixia:dms;& ix.uh

uqøKh i¾fjdaoh úYaj f,aLd 0776000600

ms<sno fldñIka iNdj msysgqùu ioyd o" f;dr;=re ks<Orhka m;a lsÍu ioyd o f;dr;=re ,nd .ekSu ioyd jk l%shdmámdáh ksYaÑ;j oelaùu iy Bg iïnkaO fyda wkqIx.sl ldrKd ioyd úêúOdk ie,iSu msKsi o jQ mk;ls' wdKavql%u jHjia:dfõ 14 w jHjia:dj u.ska rfÜ mqrjeishdg f;dr;=re ioyd m%fõYùfï whs;sh ;yjqre lr we;s neúka iy f;dr;=re oek.ekSfï whs;sjdislu n,d;aul lsÍu u.ska fmdÿ wêldÍka j, úksúo Ndjh iy j.lSï ms<snoj wjfndaOfhka hq;a mqrjeis iudchla f.dvke.Sfï wjYH;djhla mek ke.S we;' tu.ska rfÜ uyckdjg hymd,kh ioyd jeäjYfhka iyNd.S úh yels iy idudkH ck Ôú;fha § il%Sh f,i iyNd.S úh yels iudchla m%j¾Okh lsÍu rcfha wNs,dIhhs' fuys§ f;dr;=re oek.ekSfï whs;sh ,enqko uyck;djg f;dr;=re ,nd .ekSug fkdyels wjia:d lsysmhla o olajd we;' ^bÈßfha§ fuu mk; ms<sno úYaf,aIkd;aulj ,sms fm,la i¾fjdaoh mqj;amf;ys m, flrkq we;'& flfiajqj;a" fuu mk; n,d;aul ùu uyck;dj ,enQ úfYaI chla f,i oelaúh yel' fuu mk; n,d;aul jQjo mqrjeishd bka ksis m%fhdack .kafka oehs .eg¨ iy.;h' tksidu foafYdaoh cd;sl ixioh u.ska fuu f;dr;=re mk; ms<snoj uyck;dj oekqj;a lsÍfï iïuka;%K ud,djla fld<U" wkqrdOmqrh" ud;r" r;akmqr" ;%sl=Kdu,h hk Èia;%slalhka ys mq¨,a uyck iyNd.S;ajhlska hqla;j mj;ajk ,§' fï ioyd úYaj úoHd, l;sldpd¾hjreka" úoaj;=jka" foaYmd,k úpdrlhka f.a foaYk we;=,;a ùu ksid fuu mk; ms<sno jeä wjfndaOhla uyckdjg ,nd §ug foafYdaohg yels úh'

ohdnr mdGlhsks" Tnf.a újD; woyia yd fhdackd ✴ lú ✴ i±ia ✴ ksi±ia ✴ flál;d ✴ ,sms ✴ ;Sre ,sms ✴ fjk;a ks¾udK Tfí m%foaYfha úúO m%dfoaYSh mqj;a m, lsÍu i`oyd o i¾fjdaoh mqj;a m; iQodkïj isà' Tfí ks¾udK wm fj; fhduq lrkak'

E-mail: sarvodayamediaunit@gmail.com www.facebook.com/sarvodaya.mediaunit


2017 cQks l,dmh

03

fj

Y%Siïnqÿ

ila mq k a fmfyda Èkh fn!oaOhdf.a W;=ï jQ Èkhhs' isÿy;a fndai;dKka f.a Wmam;a;sh" f,dõ;=rd nqoaO;ajhg m;aùu" iy msßksùu" isÿjQfha fï W;=ï mqr mif,diajl fmdfydh Èkfha§h' nqoaO j¾I 2568 .;jQ ;ek wm fï iurkqfha W;=ï iïnqoaO f;u.=,hs'

wmf.a j;auka Ôú;h iqÅ; uqÈ; lr .ekSug;a" ixidr pl%hg wiqù iir jik f;lau wmg Wreu jk ÿla fodïkia j,ska .e,ùug;a Wka jykafia wmg O¾uhla foaYkd l< fial' ld,hdf.a wejEfuka nqÿ oyu jgd msßisÿ wdOHd;añl m%;s{djka muKla fkdj úúO weoys,s" úúO isß;a-úß;a" kegqï $.ehqï$jehqï wd§ jQ ixialD;sl wx. rdYs? la tlaj ;sfí' fï ksid fï ish,a, iuia;hla jYfhka f.k nqÿka jykafiaf.a b.ekaùu o wd.ula jYfhka idudkH jHjydrfha§ yÿkajhs' 1999 j¾Ifha § ysgmq úfoaY wdud;H Èjx.; .re ,laIauka lÈr.du¾ ue;s;=udf.a fhdackdjla wkqj fjila Èkh tlai;a cd;Skaf.a iyNd.S;ajfhka W;aijdldrfhka meje;aùu o f,dj mqrd wdrïNù ;sfí' fujr 2017 tlai;a cd;Skaf.a fjila W;aijh Y%S ,xld rcfha uQ,sl;ajfhka bkaÈhdj" fkamd,h" N+;dkh" ishu" ldïfndach" cmdkh wd§ fjk;a rdcH j,o úúO rgj, kdhlhkaf.a iyNd.S;ajfhka wmf.a uõìfï mj;ajkakg ,eîu ft;sydisl jYfhka ,dxlsl fn!oaO wm ,enQ ch.%Khls' 2017 cd;Hka;r fjila W;aijfha wNs u dkh;a iu. 2010 j¾Ifha ;dhs,ka;fha mej;s nqoaO j¾I 2553 jeks cd;Hka ; r fjila Wf<, flfrys ud u;lh Èj hhs' tys§ f,dal cd;Ska wu;d úfYaI foaYkhla lsÍug ;rï ud mqKHjka; ùñ' tu foaYkh Tnf.a uki yd ixjdod;aulj lsheùu msKsi fufia bÈßm;a lrñ' f.da , S h mq k ¾Ôjkh m¾hdf,dalh

-

fn!oa O

;dhs,ka;fha wfhdaOHd yd nexfldla k.rfha§ 2010 uehs ui 24 jeks Èk tlai;a cd;Skaf.a i;ajk fjila W;aijh wu;d uúiska lrk ,o foaYkh' m<uq fldgu uu ;dhs,ka;fha W;a;Í;r ix> iNdjg udf.a f.!rj mQ¾jl kuialdrh mqo lr isáñ' tfiau óg fmr mia j;djla iy y;ajeks jrg;a tlai;a cd;Skaf.a fjila W;aijh meje;aùu ms<snoj udf.a f.!rjh msßkeóug leue;af;ñ' tmuKla o fkdj ;dhs,ka;fha uydpQ,df,dx.flda¾kdrdc úoHd,h$ úYaj úoHd,hg o cmdkfha bk¾ á%ma frhqldhs cd;Hhka;rhg o fuu W;=ï wjia:dfõ § zzf.da,Sh mqk¾Ôjkh fn!oaO m¾hdf,dalhZZ hk uefhka f;aud foaYkhla meje;aùug ud fj; lrkakg fhÿk wdrdOkh ms<Snojo fnfyúkau ia;+;sjka; fjñ' f,dalfhys meje;au iïnkaOfhka wka lsisÿ f,dal wd.ul wkq.dñlhskag jvd jeä j.lSula fn!oaOhska jYfhka wmg ;s f í' zzls i s f jl= f .a ls i s ÿ kshuhla fyda wdêm;Hhla i;H hehs

ysñ foiq oyñka ì`ola -wdpd¾h ta' à' wdßhr;akwm ms<s.; hq;= ke;ZZ hk ld,du iQ;%fhys ioyka jk nqÿrcdKka jykafiaf.a b.ekaùu WodyrKhla f,i oela ú h yels h ' fn!oa O o¾Ykfhys uQ,sl m%dfhda.sl mqreoao jkqfha ;udf.a ys;skau m%Yak fldg úYaf,aIKh lr n,d" m%;HlaI fldg" .eg¨ úi§u msKsi fhda.H l%shdud¾. j,g t<eöuhs' hï lsisjla ms<s.ekSfï fyda m%;slafIam lsÍfï wêldÍ n,h ;sfnkafka wm i;=juh' tneúka ñksiqka jk wmg f,dalfhys jerÿkq ;eka fld;ek oehs fidhd f.k tajd ksjerÈ lsÍu Wfoid wjYH ndysr n,hl msysg m;d hd{d lrkjd fjkqjg ksis l%shdud¾. .ekSug n,h wm i;=j mj;S' tuksid f.da,Sh mqk¾Ôjkh ms<sno iïmQ¾K j.lSu we;af;a wm wf;auh' nqÿrcdKka jykafia f,dalh ms<sno ixl,am folla wm bÈßfha ;enQ fial' thska m<uq jekak ndysr jdia;úl jQ f,dalhhs' fojekak wfma wNHka;r fm!oa.,sl f,dalhhs' ndysr f,dalfha wmg f;areï .ekSug ;sfnkafka wkka;hla ke;s pl%jdghka f.ka msÍ úYajh hkqfjka yeÈkafjk uyd f,dal Od;=jhs' nqÿka jykafia úiska wmf.a f,!lsl Ôú;hg t;rï jeo.;alula fkdue;s ksid úYajh ms<sn`o úúO u;su;dka;r ms<snoj jeo.;a lula olajd ke;' tfy;a wm wm úiskau ks ¾ udKh lr .;a wNHka ; ßl fm!oa.,sl f,dalh ms<Snoj f;areï .ekSfï jeo.;a lu Wkajykafia fmkajd ÿkay' nqÿka jykafiaf.a jpkj,skau lsjfyd;a zz nUhla muK ÈlajQ fuu YÍrfhys tys ;sfnk ix{dfjka iy ú[a[dKfhka fuu f,dalh yg .efkk nj;a" fuu f,dalh úkdY jk nj;a" f,dalfha ksfrdaOh we;sjk nj;a" m%ldY lrñZZ hkqfjks' ndysr f,dalh .ek l,amkd lrk úg hïlsis m%udKhl úia;rhla tys ;sfnk wkka; f,dal ixLHdj ms<Snoj;a nqÿka jykafia ioyka l< fial' wNHka;r jYfhka fukau ndysr jYfhka o fuu f,dal Od;= ish,a,u úmßKduhg nÿkafõ' nqÿka jykafia foa Y kd l< fkdfhla iQ ; % j ,§ úfYaIfhka w.a.[a[ iQ;%fha§ fï f,dal Od;= we;sjk yeá;a" ke;sjk yeá;a" kejl we;sù f,dalh f.da,fha Ôjh yg .kakd yeá;a olajd ;sfí' Wkajykafia,d fïjd ms<sno §¾> m¾fhaIKhkag fkdhk f,i wjjdo lf<a wkka; jQ fï f,dal Od;= .=y

nqÿrcdKka jykafia f,dalh ms<sno ixl,am folla wm bÈßfha ;enQ fial' thska m<uq jekak ndysr jdia;úl jQ f,dalhhs' fojekak wfma wNHka;r fm!oa.,sl f,dalhhs' ndysr f,dalfha wmg f;areï .ekSug ;sfnkafka wkka;hla ke;s pl%jdghka f.ka msÍ úYajh hkqfjka yeÈkafjk uyd f,dal Od;=jhs' nqÿka jykafia úiska wmf.a f,!lsl Ôú;hg t;rï jeo.;alula fkdue;s ksid úYajh ms<sn`o úúO u;su;dka;r ms<snoj jeo.;a lula olajd ke;' uKav, wd§h ms<snoj f;areï .ekSu f,!lsl ñksia is;a j,g Tfrd;a;= fkdfok neúks'

mj;ajdf.k hEug;a m%fhdackj;a jk ñksidf.a p¾hd O¾uhka wmg fmkajd § ;sfí'

tfy;a wfma tÈfkod Ôú;h ioyd jqj;a ndysr f,dalh ms<sno hï wjfnda O hla wjYH jka f ka wm Ôj;ajk mßirh ioyd thska n,mEula we;súh yels neúks' uyd ux., iQ;%fha zzm;s?m foai jdfidapZZ mqífíp l;mq[a[;d - w;a; iïud mKsëp hk ldrKd ;=k wfma fm!/Ihg n,mdk wdldrh úia;r lr ;sfí' tkï" wm Ôj;a jk mßirh - Wreu lr .;a l¾uh iy wfma uki wmg md,kh lr .; yels m%udKh" hk ldrKd ;=khs' fuh nqÿrcdkka jykafia foaYkd l< ux., ldrKd 38 g wh;a fõ'

wm bÈßfha ;sfnk m%YaKh kï ndsyr f,dalfha jerÿkq ;eka fudkjdo@ ta ksid wmf.a ÿlaù§u fmrg jvd jeä jQfha flfia o@ fuu È.ska È.gu isÿjk msßySu keje;a ùug wmf.a fm!oa.,sl f,dalfhka wmg l< yelafla l=ulao@ hkakh' fndÿ oelau kï f.da,Sh mqkreoh wdrïN l< hq;af;a fm!oa.,lsj wm tlsfkld úiskau njh' iduQysl jYfhka l,amkd lrk úg fm!oa.,slj wm tlsfkld úiskau njh' iduQysl jYfhka l,amkd lrk úg fm!oa.,slj mgka f.k wfma mjq,a" lKvdhï" .eñ m%cdj" kd.ßl m%cdj iy uq¨ uy;a ñksia j¾.hd olajdu fuu mqkreoh mq¨,a úh hq;=h'

wm wiqù isák bm§u" ñh hEuhk pl%fha ÿla wvq lsÍug ndysr f,dalh ms<sno §¾> jYfhka wOHhkhla lsÍu wjYH fkdfõ' tu ksid Wm; yd urKh ms<sno ixidr pl%h f;areï .ekSu jvd jeo.;ah' ;drld úoHdj" ;drld nyq;sl úoHdj fyda Ôj ridhk úoHdj iy fjk;a fN!;sl úoHd ms<sno b.ekaùug fkdf.dia wfmau ys; we;=f,a l%shd;aul jk úoHdj ms<no b.ekaùug nqÿrcdKka jykafia úiska jeä wjOdkh fhduq lf,a fï fya;=j ksidh' Wkajykafia p;=rd¾h i;H wjfnda O lrf.k wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h wkqj Ôj;a jk f,i;a" thg .e,fmk iodpdr O¾u wkq . ukh lrk f,i;a " wmg b.ekajQy' nqÿka jykafiaf.a b.ekaùï j, wfma mD:sú f.da,h wdrlaId lr .ekSug;a ta u.ska f,dalh

wfma f,dalfha j;auka mßydksh foi n,k úg wm u;l ,nd .; hq;= lreKla kï" wm yeu fokdu tlsfkldg iïnkaO nj;a ukqIH fm!reIhl isg ñksia mjq, olajd wm ish¨ fokdu tlsfkldf.ka hefmk nj;ah' máÉpiuqmamdo O¾ufhka Wkajykafia wmg b.ekajQfha fï mdvuhs' fï ksid f.da,Sh mqkreohla we;slsÍug wm .kakd jHdhdufha§ fuu fya;= idOl foi fjka fjkaj n,k .uka" tajd foi iuia;hla jYfhka ne,Su o w;sYhskau je.;afõ'

b;sßh ,nk l,dmhg'''


04

2017 cQks l,dmh

ksÜgdjg iqj fkdjQ

T!IO mk; ñ

ksid Wmam;a;sh ,enQ od mgka ñfhk;=rdjgu Ndú;d lrk iy ke;sju neß fohla f,i fnfy;a fyj;a T!IO yeÈkaúh yel' T!IO j, msysfgka Ôj;ajk fndfyda msßila isá;s' j¾;udkfha fndafkdjk frda. je<§fï m%;sY;h iS.%fhka jeä ù we;s ksidu T!IO Ndú;h o by, f.dia we;' fuu T!IO j¾. yd ta wdY%s; WmlrK fkdue;s jqjfyd;a Tjqka ñhhkafka ;u frda.S ;;a;ajhg m%;sldr fkdue;s ùu fya;=fjks' tkï T!IO u;u muKla Tjqkaf.a Ôú; /§ ;sfnk neúks' fuu frda.Ska f.a Ôú; meje;au ioyd iDcqju n,mdk ;j;a iqúfYaI jQ msßila we;' ta T!IO fj<odfuys kshef,k jHdmdßl m%cdjhs' Tjqka f.a ;Skaÿ ;SrK iDcqju n,mdkqfha wjik mdßfNda.shd jk wirK jq frda.Ska ygh' ta ksidu fudjqkaf.a yeisÍu ms<sno iQlaIu f,i fidhd ne,Su hym;a fi!LH fiajdjla lrd .uka lrkak úg w;HdjYH fõ' kuq;a fuu T!IO jHdmdr fyda iud.ï kshdukh ioyd ksis md,k l%uhla" kS;shla" fkdue;slu ksidu fndfyduhla T!IO fj<odï jHdmdrhla fkdj ud*shdjla njg m;a j we;s nj fmfka' T!IO fj<odu frda.ska iqjm;a lrk" ñksiqka Ôj;a lrjk uyd mqKH lghq;a;la f,i tla fldaKhlska n,kafkl=g fmfka' tfukau fï uyd T!IO jHmdrh ms<sno wjfndaOhla we;s ta ;=< yeisfrk wfhl=g fu;rï ,dN bmhSug yels ;j;a jHmdrhla ñysmsg we;a oehs is;sh yelsh' kuq;a úu¾Ykd;aulj" úYaf,aIkd;aulj n,kafkl=g fuh T!IO ud*shdjla f,io fmfkkakg mq¨jk' ta ukao fï jHmdrh ta ;rugu wêl ,dNh Wmhk úks ú o fkdfmfkk l%fõohkaf.ka hq;a" úfoaY iud.ï yd tlaj fvd,¾ ñ,shk .Kka w;hg iy t,smsg .kqfokq jk" iuyr T!IO u.ska 600 %" 800% lg wël ,dN bmhSug yels wirK frda.Ska f.a f,v weoka Wäka Èfjk jHdmrhla jk ksidfjks' th wog muKla iqúfYaI jQ ;;a;ajhla fyda foaYmd,k fya;+ ksid fyda we;s jQjla fkdfõ' th fï rfÜ wE; w;S;fha isgu .,d wd i¾jld,Sk jQ uyd mßudk T!IO jHmdßlhka úiska woDYHudkj isÿlrk jHikhl j¾;udk ksrEmkh f,i yeÈkaúh yel' fï ms<snoj úfYaI wjOdkh fhduq lrñka zzck;djg hym;a fi!LH fiajdjlaZZ uefhka ,xld i¾fjdaoh ix.ufha uQ,sl;ajfhka zzck;d fi!LH ixiohZZ u.ska ixúOdkh lrk ,o úfYaI l;sldjla miq.shod fnd/,a, k.frdaoh /iaùï Yd,dfõ§ meje;ajqks' fuys uq,iqk fynjQfha i¾fjdaoh ix.ufha m%Odk f,alï iy ck;d fi!LH ixiofha cd;sl iïnkaëldrl ffjoH úkahd wdßhr;ak uy;dh' fuys m%Odk wrdê; foaYkh meje;ajQfha cd;sl T!IO kshduk fldñifï iNdm;s ffjoH md,s; wfífldaka uy;d úisks' uydpd¾h ldf,da f*dka f ia l d" md¾,s f uka ; = uka ; % S jdiq f oa j kdkdhlaldr" hk ck;d fi!LH ixiofha fcHIaG idudðlhka fuka u mQ c l;= u ka " ffjoHjre" udOHfõ§ka" jHmdßlhka m%uqL úúO flaI;% j, úoaj;=ka iy ck;d fi!LH ixiofha Èia;%sla idudðl uy;au uy;aóka iyNd.S jQy' ffjoH md,s; wfífldaka uy;df.a m%Odk foaYkfhka fukau tys§ idlÉPd jQ lreKq iy fjk;a úIhdkqnoaO lreKq tlafldg fuu ,smsh ilia ù we;'

by;ska oelajQ T!IO jHdmdrh yd iïnkaOjQ jHdl+,;djhka 1960-70 oYlfha mgka mej; tkakls' tod mej;s T!IO .eg¨j iïnkaO ;;a;ajh i,ld ne,Sfï§ tu jljdkqfõ mjd fuu .eg¨j ck iudchg oefkk .eg¨jla j ;snQ nj iy tjlg mej;s rchka .;a mshjrhka ms<sno f;dr;=re mÍlaId lsÍfï§ ;yjre fõ' 1965-70 j¾Ij, T!IO wdkhkh ioyd rch úiska remsh,a ñ,shk 24 lg wêl uqo,la jeh lr ;snqks' th jd¾Islj jeä w.hla .ekSu tjlg mej;s rchg md,kh lsÍug fkdyels úh' tksidu tu jljdkqfõ cd;sl T!IO m%;am;a;shl wjYH;djh we;s ù ;snqks' fuu uqo,ska jeä uqo,la ,dN f,i fm!oa.,sl jHmdßlhka w;rg m;a jk nj uydpd¾h fiakl ììf,a we;=t ffjoH lKavdhula fmkajd fok ,§' fuu ;;ajh i,ld neÆ tjlg w.%dud;Hjßh jQ isßudfjda nKavdr kdhl uy;añh úiska T!IO kshdukh ioyd 1970'08'17 Èk úfYaI lñgqjla o m;a lrk ,§' ta yd iu.dój uydpd¾h fiakl ììf,a iy fodia;r tia' ta' úl%uisxy úiska tjlg rchg bÈßm;a lrk ,o ììf,a - úl%uisxy jd¾;dj idlÉPdjg Ndckh úh' tu ììf,a jd¾;djg wkqj T!IOj, .=Kd;aul Ndjh we;slsÍu" m%ñ;sh wdrlaId lsÍu" Wiia ksjerÈ T!IO muKla frda.Ska fj; ,nd §u" ,xld rch iy jHdmdßlhka úfoaY T!IO iud.ï ys l%shdoduh yÿkd .ekSu iy Tjqkaf.a .%ykfhka foaYSh jHdmdßlhka fírd .ekSu' foaYSh T!IO ksIamdokh jeä lsÍu" ñ, md,khg ueÈy;a ùu" w;HdjYH wjia:djkays wefrkakg fj<o kduh Ndú;d fkdfldg T!IO kdufhka frda.Skag fnfy;a kshu lsÍu jeks jeo.;a fhdackd rdYshla bÈßm;a jQ w;r fj<o kdu Ndú;h w;yer T!IO kdu muKla kï lsÍug wod, by, uÜgfï me;sr .sh l;sldjla iudch ;=< f.dvke.=ks' tu fhdckdj,shgu wod,j ,xldjg wjYH T!IO yd fjk;a ffjoH WmlrK kdudj,shla m%ldYhg m;a lrk ,o w;r tu T!IO w;HdjYH yd jeä jYfhka wjYH jk iy ks;r wjYH fkdjk jYfhka o j¾.SlrKh lrk ,§ T!IO j, m%ñ;sh iy;sl fkdl< iy m%ñ;sh ;yjre l< fkdyels lsisÿ T!IOhla ,shd mÈxÑ fkdl< hq;= njgo tys we;=,;aj ;snqks'

tu ììf,a jd¾;djg wkqj T!IOj, .=Kd;aul Ndjh we;slsÍu" m%ñ;sh wdrlaId lsÍu" Wiia ksjerÈ T!IO muKla frda.Ska fj; ,nd §u" ,xld rch iy jHdmdßlhka úfoaY T!IO iud.ï ys l%shdoduh yÿkd .ekSu iy Tjqkaf.a .%ykfhka foaYSh jHdmdßlhka fírd .ekSu' foaYSh T!IO ksIamdokh jeä lsÍu" ñ, md,khg ueÈy;a ùu jeks jeo.;a fhdackd rdYshla bÈßm;a úh'

pß;a refíre

tu jd¾;dfõ ;snQ idOkSh iy b;d jeo.;a lreKq ksidu th cd;sl T!IO m%;sm;a;shla f,i ms<s.ekSug ,la úh' kuq;a th 1980 j¾Ifha wdrïNh jk;=reu mk;la f,i iïu; fkdjQ w;r miqj 1980 j¾Ifhau th mk;la f,i iïu; jQjo th l%shd;aul jQfha 1985 j¾Ifhah' tu mkf;ka ñ, md,kh we;=¨ m%uqL wjYH;djhka bgq fkdjQ ksidu ish¨ me;s wdjrKh jk f,i kj mk;la f.k tafï wjYH;djh úáka úg mek ke.=ks' j¾;udkfha md¾,sfïka;=fjka iïu; jQ T!IO kshduk mk; bka Tíng .sh úIh m:hka mjd wdjrKh lr ;snqko w;HdjYH lreKq w;miqlr we;ehs o we;euqka fpdaokd t,a, lr we;' hï f,ilska fuu merKs mkf;a wvx.= lreKq yß yeá l%shd;aul lsÍug yels jQfha kï wo jk úg kj wkmk;a wjYH fkdjkakg ;snqks' kuq;a cd;Hka;r T!IO cdjrïlrejka iy Tjqkaf.a fvd,¾ u; hemqkq iuyr rdcH ks < OdÍka " foa Y md,{hka yd jHdmdßlhka ks i d fuh l% s h d;a u l ls Í u Wjukdfjkau wyqrd oud ;snqks' kuq;a fuys we;s wjYH;djh f;areï .;a j¾;udk ckdêm;s ffu;%Smd, isßfiak uy;d fi!LH wud;Hj isá ld,fha § fuu mk; md¾,sfïk;=jg f.k taug úYd, W;aiyhla oerejo fmr ioyka l< T!IO ud*shd l,a,s yd tjlg ;snQ md,k ;ka;%h neÿkq lKavdhï tu mk; wia:dk .; lf,a wog;a isÿjQ foa fidhd .ekSug mjd fkdyels f,iska h' flfia jQj;a j¾;udk ckdêm;sjrhdf.a iy fi!LH wud;Hjrhdf.a ueÈy;a ùu u; cd;sl T!IO mk;" cd;sl T!IO kshduk wêldßhla u.ska l%shd;aul lsÍfï wruqKska ta ioyd jk mk;a flgqïm; 2015'03'03 Èk md¾,sfïka;=jg bÈßm;a lr 2015'03'06 Èk iïu; lr.kakd ,§' th bÈßm;a lsÍu ms<snoj iy tys mdroDYHNdjh ms<snoj hï hï woyia u;s u;dka;r iudch ;=< we;;a tfia fyda tjekakla iïu; lsÍu w.h l< hq;=h' lreKq tfia jqj;a w;HjYH T!IO 48 l ñ, wvq lsÍug T!IO kshduk fldñiu lghq;= lr we;af;a frda.ska ld,hla mqrd n,dfmdfrd;a;=fjka isá wfmalaIdjla u,a:, .kajñks' tu 2016'08'21 Èk rch ksl=;a l< .eiÜ ksfõokhg wkqj tu fnfy;a j¾. 48 ys ñ, wvq lsÍug lghq;= lr we;' tfia ñ, wvq lrk ,o T!IO w;r Èhdjeähd frda.Ska ioyd jk ñá*óka" fldf,iagfrd,a frda.h ioyd jk wefgdajeiauáka" yDofrda. ioyd jk weiam%Ska" wê reêr mS v kh ioyd f,didgka " tk,m% s , a " wekfgdkf,d,a" laf,damsfvdaf.a%,a" fõokd kdYlhla jk merisgfuda,a" úúO wdidokhka ioyd ,nd fok wefudlaiis,ska hk T!IO m%Odk f,i oelaúh yel' fï ksidu T!IO ud*shdjg k;=j ;snQ ñ, md,khg hï n,mEula lrkakg rchg yels ùu hym;a werUqula f,i yeÈkaúh yel' ta ksidu ,laI .Kka fnfy;a u; hefmk frda.Ska ldhslj muKla fkdj udkisljo iqjm;a jkjd fkdwkq udkh' ñ, md,kh lsÍu w;HdjYH jkafka T!IO ñ, ;SrKh lsÍfï l%ufõoh ksis wëlaIKhg ,la lsÍu wiSre ksidfjks' ñ, md,kh fukau w;sYh jeo.;a ;j;a lreKla jkafka m%ñ;shhs' wdkhkh lrkq ,nk T!IOhka ys m%ñ;sh mÍlaId lsÍu w;sYh .eg¨ iy.; ù we;' thg uQ,sl fya;=j f,i wm rg i;=j 05 msgqjg'''''''


2017 cQks l,dmh

05

i¾fjdaoh

mqj;am;

,xld cd;sl i¾fjdaoh Y%uodk ^ixia:dms;& ix.uh wxl 98" rdj;dj;a; mdr" fudrgqj ÿr: 01126445375$0112655123 *elaia: 0112656512$0112645375 E-mail: sarvodayamediaunit@gmail.com www.facebook.com/sarvodaya.mediaunit

lshùu lshùu ñksid iïmQ¾K lrhs lshd lshukla wm wid we;af;uq' ta ksidufoda nia ßfha" ÿïßfha" ld¾hd, j," fjkla ck;dj tal rdYS jk ia:dk j, f;drf;dkaÑhla ke;sj lshjkq ,nhs' wr fg,s kdgH" fï fg,s kdgH j, isÿjQ foaj,a" wrhdg fuhdg" ldg fyda fjÑp fohla" fudkjd fyda ´md ¥m f;d.h;a lshjñka" lshùu wvqjla ke;sj isÿ lrkq ,nhs' kuq;a fmr ioyk l< jákd Tjokska woyia flrefka ´md ¥m lshùu fkdj" yrj;a mqj;a m;a" fmd;a" i.rd wd§ uqo%s; m%ldYhka mßYs,kh lsÍuhs' tu.ska ;u nqoaêh" oekqu j¾Okh lr .ekSuhs' kuq;a wo jk úg th isÿjk jd foda hkak wm ldg;a .eg¨ iy.;h'

ksÜgdjg iqj fkdjQ '''''''''''''''' ^4 msgqfjka& uyd mßudKfha T!IO ;;a;aj mÍlaIKd.dr fkdue;s ùu uQ,sl fldg oelaúh yel' j¾Ihlg f.kajk fnfy;a m%udKh yd ikaikaokh lsÍfï§ tajdfha ;;a;ajh tlska tl mÍlaId lsÍu wmyiq lghq;a;la ù we;' tksidu rch u.ska wdkhksl T!IO ridhkd.dr mÍlaIdjg ,la lsÍu flfrys we;af;a b;d wvq wjOdkhls' T!IO mk; yd iïnkaO .eg¨ flfia ksrdjrKh jqjo ck;dj uqyqK fok T!IO yd iïnkaO fjk;a .eg¨j, kï wvqjla fkdue;' tksidu T!IO yd ta iïnkaO mk;a l%shdjg kexùu Wfoid n,mEï lsÍug uyck fiajd fjkqfjka l%shd;aul iafõÉPd ixúOdk mjd uy;a fjfyila ork nj fmfka' ta w;=ßka i¾fjdaoh ix.uh úiska kdhl;ajh fok ck;d fi!LH ixioh u.ska ck;dj oekqj;a lrñka lrkakd jQ fiajdj m%YxikShh' i¾fjdaoh m%Odk f,alï ffjoH úkahd wdßhr;ak uy;d m%uqL úoaj;a uKav,h iy Èjhsk mqrd me;srekq idudðl cd,hlska iukaú; fuys wruqK jkafkao ck;dj fj; jvd;a :,odhs fi!LH fiajdjla ,nd Èuhs' ta fjkqfjka jevuq¨" oekqj;a lsÍfï /iaùï" Woaf>daIK" uyck fm;aiï w;aika lsÍu jeks jevigka u.ska hym;a fi!LH fiajdjla i¾j iïmQ¾Kj ck;dj w;rg f.k tau ioyd ck;d fi!LH ixioh uy;a mßY%uhla ord we;'

cd;sl T!IO mk; f.k tau w;HdjYH lreKla njg j;auka hymd,k rcfha m%uqL wruqKla jQ ksidu kj rch n,hg m;a ù uq,a ld,fha isgu T!IO mk; läkñka f.k wd hq;= njg iy ta ms<snoj rcfha wjOdkh fhduq lsÍug ck;d fi!LH ixioh lghq;= lrk ,§' flfiajqj;a cd;sl fi!LH kshduk fldñiu m;a jQ muKska fi!LH flaI;%hg wod, ish¨ .eg¨ úifoahehs wê ;lafiarejlg meñKsh fkdyel' T!IO j¾. 48 ñ, wvqlrñka rch uyck;djg ,nd ÿka iykh h:d¾;hla jkakg kï T!IO mk; iïmQ¾Kfhka l%shdjg kexúh hq;=h' tys hï hï wvqmdvq we;akï mk; l%shd;aul jk úg we;sjk ;;a;ajhka wkqj tajd ixfYdaOkh lr .ekSug yelshdj we;' mk; l%shd;aul lsÍu u.ska T!IO j, m%ñ;sh mÍlaId lsÍug ksis l%ufõohla ilia lsÍu" ksis ñ,la kshu lsÍu iy ñ, md,kh u.ska idOdrK ñ,lg m%ñ;sfhka Wiia T!IO frda.Skag ,nd §fuka Tjqkaf.a Ôú; jvd;a iqrlaIs; jkq we;' tjeks hym;a mßirhla T!IO jHdmdrh ;=< we;s lsÍug ck;d fi!LH ixioh jeks ia f õÉPd ixúOdk ksiairKdOHifhka lrkakdjQ fufyh w.h l, hq;=uh' ish¨ ck fldgia iy ish¨ ixúOdk tlaj ksfrda.S ,dxlSh cd;shla" iqjm;a iudchla f.dvke.Su ioyd fukau T!IO flIa;%fha hym;a mßirhla f.dv ke.Su ioyd ish¨ md¾Yjhkaf.a wjxl odhl;ajh w;HjYH jk nj wjOdrKh l< hq;=h'

oïila ueÿfrka me;sreKq fjila wdf,dalh

j¾;udk ;reK mrmqr" iy bÈßhg tk ;reK mrmqr fï jk úg lshjkafka cx.u ÿrl:khkah' bvla ,efnkafka nia ßfhao" ld¾hd,fha o" ksjfiao" mdif,ao ke;skï mkaif,a jqjo Tjqkg lïke;' ta ;rugu ;ek fkd;ek f;dard fírd .ekSug ;rug j;a Tjqkag l,amkdjla ke;' ta cx.u ÿrl:k lshùuhs' taho ;j;a tala;rd Tmd¥m lshùuls' fïjd u.ska rglg krlla ñila lsisÈk fydola jkafka ke;' ienE lshùula kï tu.ska ;udg fyda ;udf.a Ôú;hg jeo.;a hula tl;=jk lshùula úh hq;=h' tu jeo.;a nj wjfndaO lr.;a i¾fjdaoh úOdhl iNdj i¾fjdaoh mqj;a m; kej; uqøKh lsÍug fhdackd lsÍu w;sYh meiish hq;a;ls' i¾fjdaoh hkq oYl 06 lg wdikak ld,hla fï rgg w;sYh fiajdjla lrkakd jQ ixúOdkhls'

jHjia:d m%;sixialrK ms<sno ck;d ixjdoh werfò''

wdpd¾h ta' à' wdßhr;akhka f.a w;s uy;a lemùfuka i¾fjdaoh wd .uk ms<snoj;a rfÜ ck;djg iy úfYaIfhka j¾;udk mrmqrg i¾fjdaofhka lrkakd jQ fufyjr ms<sno oekqj;aùug f;dr;=re ,nd §u fuys wruqK fõ' fuu ioald¾h wNskjfhka weröu ioyd ,ndÿka uQ,H wkq.%yh m%uqLj kka whqßka iyh oelajQ wdorKsh f,dl= i¾ m%Odk úOdhl iNdfõ idudðl uy;au uy;aóka ish¨u fokdgu iuia ; i¾fjda o h mjq , fjkqfjka f.!rjKsh ia;=;sh msßkuuq' kej; Ôjh ,enQ i¾fjdaoh mqj;a m; ieuod iÔù j mj;ajdf.k hdug ieu iyh wfmalaId lruq'

wdKavql%u jHjia:d m%;sixialrK l%shdj,sh ms<sno ck;dj oekqj;a lsÍfï zzjHjia:d m%;sixilrK ms<sno ck;d ixjdohZZ jevigyk foafYdaoh cd;sl ixioh u.ska rgmqrd l%shdjg kxjd we;' Èjhsfka ish¨ Èia;%slal wdjrKh jk mßÈ l%shdjg kxjd we;s fuu jHdmD;sfha m<uq jevigyk fld<U Èia;%sla ck;dj oekqj;a lrñka wdrïN lrk ,§' fuys§ wdKavql%u jHjia:djla hkq l=ulao@ wdKavql%u jHjia:djla uyck;djg jeo.;a jkafka wehs@ oekg mj;sk jHjia:dfõ we;s ÿ¾j,;d fudkjdo@ mj;sk wdKavql% jHjia:dj fjkiaa úh hq;=o keoao hkak ck;djgu ;Skaÿ l, yelsjk f,i úoaj;a uKav,hla u.ska ck;dj oekqj;a lrkq ,nhs' fuys we;s jeo.;a lu kï jHjia:dj jeks uyck;djg iDcqju n,mdk" ;ukaj md,kh lrkakdjQ l%ufõoh ilia lrk jHjia:d iïmdok l%shdj,sh ;=< isÿjk oE ms<sno uyck;djg iDcqj ta ms<sno m%YaK lr ;u oekqj;a Ndjh jeä lr .ekSug wjia:djla ie,iSuhs' tu.ska tÈßfha§ kj jHjia:djla ms<sno we;sjkakdjQ úúO ;;ajhka ;=,§ jvd;au ksjer§ foa f;dard ;Skaÿ ;SrK .ekSug uyckhdg wjia:dj ie,fikq we;' fuu jHmD;sh u.ska isÿ lrkqfha jHjia:d l%shdj,sh ms<sno uyck;dj oekqj;a lsÍu muKla nj;a bka Tíng fuys lsisÿ ie.jqKq foaYmd,k wruqKla fkdue;s nj;a fuu jHmD;sfha l<uKdlre ixch kdkdhlaldr uy;d mjid isáfhah'

fk`Mï u,a y;la iys; isÿy;a l=uref.a W;am;a;sh ks¾udKh - rks,a bkaÈl

iïnqÿ rcdKka jykafiaf.a iïnqÿ f;u`.=,a W;aijh iurkqq ,nk fjila mqka fmdfyda Èk i¾fjdaoh m%Odk ld¾hd,h u`.ska úfYaI ieris,s fhdod wjg m%foaY fjila isß kxjk ,È' fï i`oyd i¾fjdaoh uQ,ia:dk ld¾h uKav,fha Y%u odhl;ajfhka m%Odk f,alï;=ud" úOdhl wOHlaI;=ud we;=`M fÊHIaG ks<OdÍkaf.a u. fmkaùu hgf;a fuu lghq;= isÿ lrk ,È' uQ,sl jYfhka myka l+vq 250 lg wdikak m%udKhlska úÿ<s nqnq`M iys;j oïila ukaÈrfha isg .d¨mdr olajd u. fomi wdf,dalu;a lrk ,È' fuu lghq;a; iïnkaëlrKh uQ,ia:dk mßmd,k l<uKdlre ufkdaÊ is,ajd uy;d úiska isÿ lrk ,È'

tia' uOqNdISKS


06

2017 cQks l,dmh

rg mqrd .ïudk 5600 mqrd i¾fjdaoh Y%uodk iñ;s Yla;su;a jqkd' ta u.ska ñksiqkaf.a wd¾Ól Yla;sh j¾Okh jQkd' l=gqïN wd¾Ólh j¾Okh ùu u.ska rfÜ wd¾Òlfha Okd;aul Ndjhg iDcq odhl;ajhla ,enqkd'

i¾fjdaoh uq,a mqrjeis yuqj

i¾fjdaofha yhjeks oYl ieureu wNshi isg i¾fjdaoh .ek f,dl= i¾f.a lsõfjd;a @

jpkfhka

i¾fjdaoh lshkafka úYajfha iuia;hla f,i .;a úg tys iEu wxYhlu Wodjla we;s lsÍu i¾fjdaohhs' talg foaj" n%yau" ñksia" ;sßika ish¨ Ôù fldÜGdi fukau wÔù jia;+ka o wh;a fjkjd' fï ish¨ fofhys iudk f,i Wmßu Wodjla we;s lsÍu i¾fjdaofha wruqKhs' wfma fï mrud¾:" wruqKq ch.kakg uu lreKq lsysmhla ioyka lrkjd' iEu ukqIHfhl=u ;u Ôú;fha w.h f;areï .; hq;=h' wkqka iy ;uka f;a/ï .ekSfï yelshdj ;sfhkafka ñksidg ú;rhs' ;ukaf.a wNHka;rh oelsfï yelshdj we;af;a ñksidg muKhs' ta ksid wms ñksid l%uj;a lsÍug fukau udkj iïm; iEu w;skau ixj¾Okh lsÍu ioyd Wmf;a isg jeäysá wjêh olajdu l%shd;aul jevigyka ud,djla ilia l,d' uq,skau .eìKs ujqjreka ioyd uõ moúhg oyï m%fõYhla jevigyk;a" uq,a wjqreÿ fol orejd ksis f,i ilia lsÍu" fmr mdi,a moaO;shla we;slsÍu i¾fjdaoh wdrïN l, foaj,a'

i¾fjdaoh fmr mdi,a jevms<sfj, uq¨ rglu w.h l, fufyjrla jqkd' ta ms<snoj iy tys wdrïNh ms<sno Tnf.a woyi @ ta ld,fha wjqreÿ 05 my, orejkag fmr mdi,a wOHdmkhla ,nd Èh hq;= hehs ye.Sula ;snqfka kE' taksid i¾fjdoh wms ta Ndr Oqr ld¾hhg w; ;sínd'ta wkqj .ñka .ug tlska tl wdrïN lr,d uf.a u;lfha yeáhg i¾fjdaoh fmr mdi,a 8000 jeäfhka uu úiskau újD; lr,d ;sfhkjd' ta ld,fha fmr mdi,a ioyd úIh ks¾foaYhla ;snqfka kE' ,S,d chfialr uy;añh iu. tlaj tu úIh ks¾foaYhkag wkqj f;dard .;a iqÿiq wh ta ta .ïudk j,skau f;dard f.k .=re mqyqKqj ,nd ÿkakd' tu mqyqKQj b;d m%dfhda.sl iy udkQIsh tlla jqkd' ta mqyqKqj ksidu fmr mdi,a moaO;sh;a w;s id¾:lj

l%shd;aul jqkd' kuq;a miq ld,fha i¾fjdaofhka u fuu úIh ks¾foaYhka fldms lr.;a wOHdmkhg iïnkaO rcfha úúO wdh;k fuu mdGud,d úlD;s lrñka .=re mqyqKq jevigyka isÿ l,d' tfia mqyqKq úï l<;a ta mqyqKq ,dNSka oehdj" lreKdj w;ska wiu;a wh jqkd' orejka f.a le; l=Kq álla j;a fidaod msßiqÿ lsÍug Tjqkag mqyqKqjla § ;snqfka kE' ta jqkdg fndre iy;sl § ;sfnkjd'

fmr mdi,a wOHdmkfhka Tíng hñka mdi,a wOHdmkhg;a i¾fjdaoh hï fiajdjka bgq l,do@ Tõ' wms ;rï ta ldf,a wdKavq j;a jev lf,a kE' wms rg jfÜ hñka mdi,a ke;s m%foaYj, orejkag mdi,a yeÿjd' .=rejre ke;s mdi,a ioyd iafõcdfjka iqÿiq .=rejre f;dard f.k wjYH mqyqKqùï §,d tu wvq mdvq ilia l,d' úYaj úoHd,h wysñ orejkag iqÿiq jD;a;Sh mqyqKq mdGud,d ioyd wjia:dj ,nd ÿkakd' Bg miafia wms wOHdmkh jf.au fi!LH fiajdj fjkqfjka lemù by, fiajdjla ,nd ÿkakd' uu fï b;d fláfhka lshkafka' i¾fjdaoh lrmq fiajdjka lsõfjd;a m;a;f¾;a uÈfjhs tajd ,shkak' ta ksid wms l, fiajdj tal uy mqÿu fiajhla' wog;a fndfyda .ïudk j, jeishka ta fiajdjka u;la lrñka i¾fjdaoh l< fiajdj by,ska w.h lrkjd'

.eñ wd¾:slh Yla;su;a lrkak i¾fjdaoh .eñhkag Yla;shla jqkd lsh,d uu wy,d ;sfhkjd' i¾fjdaoh tu wdrïNh .;af;a fldfyduo iNdm;s;=uks @ wms uq¨ rg jfÜu weúÈkjd fka' ug hqoaO mqYaK ;snqfka kE' ug fldfyaj;a ;ykï m%foaY ;snqfka kE' ta ksid uu rg jfÜu .shd .ñka .u ixpdrh lrñka ñksiqka iu. iqyoj l;d ny lrñka Tjqkaf.a fndfydauhla m%YaK wjfndaO lr .;a;d' ta wkqj .%dóh ud¾." c, jHdmD;s" ksjdi jHdmD;s" fmr

idlÉPd lf<a - ;ßÿ .=K;s,l igyk - pß;a refíre mdi,a" mdi,a" m%cd Yd,d" l%Svd msá" mqia;ld, we;=¨ fndfydauhla há;, myiqlï ÈhqKQ lrkak yels jqkd' rg mqrd .ïudk 5600 mqrd i¾fjdaoh Y%uodk iñ;s Yla;su;a jqkd' ta u.ska ñksiqkaf.a wd¾Ól Yla;sh j¾Okh jQkd' l=gqïN wd¾Ólh j¾Okh ùu u.ska rfÜ wd¾Òlfha Okd;aul Ndjhg iDcq odhl;ajhla ,enqkd' tajdf.au wms i¾fjdaoh yeáhg iEu wxYhlu Wmßu Wodjla wfmalaIdfjka hk .ukla fïl' ta ksid ñksid iEu w;skau ÈhqKq lsÍug wm l%shdl,d' wOHd;añl jYfhka" iodpdr iïmkak núka ÈhqKQjla we;s lrñka iudÔh wd¾:sl foaYmd,ksl jYfhka hym;a iudchla f.dv ke.Su wruqKq fldg mqoa.,hd f.dvke.Sfuka fm!refIdaofhka o" mjq,a tallh Yla;su;a lsÍu l=gqïfndaofhka o" .u Yla;su;a lsÍu ioyd .%dfudaoh o" k.rh fjkqfjka k.frdaoh o" rg fjkqfjka rfÜ Wodj we;s lsÍu wruqKq fldg foafYdaoh o bka fkdkej;S f,dalh ÈkSu ioyd úYfjdaoh ixl,amho we;s l,d' fïjd kslka jpk fkfuhs' fïjd tlska tl iúia;rd;aul f,i ú.%y lr,d uu fmd;a m< lr,d ;sfnkjd' rfÜ ysgmq iy ±kg bkak ish¨ kdhlhka j oekqj;a lr ;sfnkjd' j¾;udk rch ilia lrkjd lshk kj jHjia:dj i`oyd ud bÈßm;a lr ;sfnk ixl,amhla jk .%du iaj rdcH ixl,amh we;=,;a lr ;sfnk njg ug wdrxÑ ,eì,d ;sfnkjd' uu fïjd lsh,d ;sfhkafka rfÜ fyd`og ta ksid rfÜ hymd,kh we;s lsÍug kï hym;a ixl,am uq,a úh hq;=hs' md,lhka fïjd f;areï .kak ;=re hymd,khla we;s lsÍu isÿfjkafka keye' thd,d fïjd lr;a fkdlr;a flfia fyd i¾fjdaoh úÈhg wms ñksiqka Yla;sula lrñka iEu w;skau n,d;aul lrñka iEu fohlu Wodj wruqKq fldg hk .uk i¾fjdaoh hk nj wjOdrkfhka lshkak leu;shs'


2017 cQks l,dmh

07

f.da,Sh foaYmd,kfha kj

ÈYdk;sh ;ß÷ .=K;s,l

f.ù hñka mj;s k a f ka f.da , S h foaYmd,kfha jvd ;SrKd;aul isÿùï .Kkdjla m%n, ldka;d pß; lsysmhla jgd isÿfjñka mj;sk wjêhls' fâúâ leurka f.ka miqj ì%;dkHh wkd.;h ffofjdam.; f,i f;f¾id fï w.%dud;Hjßh fj; ndrùu fuys,d lemS fmfkk isÿùula f,i i|yka l< yel' th tla milska ì%;dkHh ckhdf.a wkd.; wNs,dIhka fukau wfkla miska m%udKd;aulj we;slrk n,mEug jvd" hqfrdamSh foaYmd,k ixia:dms;hkays (European Political Institutions) lvdjeàu ms<sn| m%n, ixfla;d;aulj ms<sìUqjla njgo m;aj we;' mej;s cku; úpdrkhg fmr weh" ì%;dkHh hqfrdamd ix.ufh ys ;j ÿrg;a /§ isáh hq;=h hk u;h fjkqfjka foaYmd,kslj fmkS isáhdh' tfy;a w.%dud;Hhjßh f,i oeka wehg ysñj ;sfnkafka weh oerE u;fhys wfkla mi ksfhdackh lrñka nyq;r cd;sl wNs,dIh fjkqjka hqfrdamd ix.ufhka bj;aùu i|yd kdhl;ajh §ugh' fuys§ wehg wNHka;rjo ndysßka rdcH;dka;%sljo fmrfkdjQ wNsfhda. lsysmhlg uqyqKmEug isÿj we;' tkï jir foll ld,hla we;=<; zzfn%laisÜZZ l%shd;aul lr.ekSu fyj;a hqfrdamd ix.ufhka bj;aùu i|yd" ì%;dkHh cd;sl wNs,dIhg jvd jdisodhS jk fyda wju ydkslr flaj,a lr.ekSula hqfrdamd ix.uh iu. isÿlr .ekSu bka m<uqjekakhs' fojekak fn%laisÜ úfrdaë ;u fldkaifj¾ájq mlaIh h<s tal ixOdk.; lr .ekSu iy cku; úpdrKfhka u;jd§j fn§ fjkajQ ì%;dkHh cd;sh h<s talrdYS fldg bÈßhg /f.khdu fõ' fï ish,a, tl ñgg .;aúg f,fyis myiq wNsfhda. iuQyhla fkdjqko fï fudfydf;ys weh úiska ta i|yd m%lg lrkq ,nk wd;au úYajdih iy foaYmd,ksl Y+r;ajh lsisf,ilska fyda wj;lafiare l< fkdyel' weh fkdfnda Èklg by;§ m%ldY l< mßÈu fï ish¨ wNsfhda.d;auh cd;sl wNs,dIhka imqrd .eksu Wfoid weh ;SrKd;aul iQÿjlg w;.id tho wNsfhda. ueo ch .kakg iu;a úh' fn%laisÜ mlaImd;S uyck u;h ;u mlaIh jgd kej; f.dkqlr .ksñka rdcHfhys ia:dj;ajh /l.ekSuo foaYmd,ksl n,h ;yjqre lr .ekSuo ta Tiafia wehg yels jkq we;'

fojekak kï hqfrdamd foaYmdkfhys jvd;a wjOdkhg ,lajQ wdikak;u ue;sjrKh jQ m%xY ckdêm;sjrKhhs' wjidk m%;sM, wkqj mrdchg m;ajqjo udßka ,S fmka tys lemSfmfkk bÈßfm< wfmalaIsldj jQjdh' tfukau m%xYh" hqfrdamd ix.ufhys /§ isàu iïnkaOj ;SrKh lsÍug weh úiska meje;aùug fmdfrdkaÿ jQ cku; úpdrkh iy hqfrdamd ix.ufhys m%;sixialrK ms<sn|j oelajQ woyia ksidfjka weh ;Sj% f,i f,dal wjOdkh Èkd .kakg iu;a úh' ,S fmka fuu ckdêm;sjrKh ch.%yKh lf,a kï m%xY fukau hqfrdamd ix.ufhys wkd.; brKuo fjkia jkakg fndfyda fia bv lv

mej;sks' tu brKï fjkfiys uQ,sl fmrksñ;a; jQfha weh úiska ;u ue;sjrK jHdmdrhg tlal< zzm%xYh m<uqfjkaZZ (France First) kï jQ m%;sm;a;shhs' hqfrdamd ix.ufhys úYd,;u idudðl rdcH fukau fn%laisÜ l%shd;aul ùfuka miqj b;sßjkZZ tlai;a cd;Skaf.a wdrlaIl uKav,fhys ks;H idudðl;ajh orK tlu hqfrdamd ix.ï rdcH m%xYh ùuo ,S fmka f.a flaj,a lsÍï Yla;su;a lsÍug fndfyda fihska bv ;sìKs' wfkla miska ì%;dkHfha kj fn%laisÜ l%shdj,shg f,a fmka f.a ch.%yKh iqNjd§ f,i n,mEug bv ;snQ nj ksielh' ukaoh;a weh fmr isgu lshd isáfha m%xYfha m%uqL;u wmkhklrefjl= jk ì%;dkHh iu. ksoyia fj<o .súiqug (Free Trade Agreement) t<öug ;ud iQodkñka isák njhs' fn%laisÜ iq<x m%xYh yrydo yudù hehs wfmlaId l< ,S fmkaf.a ch.%yKh isÿjqKs kï fï jk úg;a f.da,Sh n, ieleiafuys (The Global Order) ie<lsh hq;= fjkialï isÿ ùug ;snQ nj lsisúgl;a wu;l fkdl< hq;=h'

hqfrdamd foaYmd,kfhys jvd;a wjOdkhg ,lajQ wdikak;u ue;sjrKh jQ m%xY ckdêm;sjrKhhs' wjidk m%;sM, wkqj mrdchg m;ajqjo udßka ,S fmka tys lemSfmfkk bÈßfm< wfmalaIsldj jQjdh' tfukau m%xYh" hqfrdamd ix.ufhys /§ isàu iïnkaOj ;SrKh lsÍug weh úiska meje;aùug fmdfrdkaÿ jQ cku; úpdrkh iy hqfrdamd ix.ufhys m%;sixialrK ms<sn|j oelajQ woyia ksidfjka weh ;Sj% f,i f,dal wjOdkh Èkd .kakg iu;a úh' f;jekak jkafka c¾uksfha pdkai,¾jßh jk wekafc,d u¾l,a" t<fUk iema;eïn¾ udifha§ isjqjk jdrh i|yd n,h ,nd.ekSug iQodkï ùuhs' iqm%lg ghsï iÕrdj úiska 2015 § zzjif¾ ;eke;a;shZZ f,i kï lrk ,o u¾l,a hqfrdamSh fukau f,dal foaYmd,kfhao iqúYd, jeo.;a lula ysñlr.;a N+ñldjla f,i ie,lsh yelsh' tfukau jir .Kkdjla mqrd f*daíia fY%aKs.; lsÍï wkqj f,dalfha n,j;au mqoa.hska miafokd w;rg wLKavj tlaùu weh flfrys jQ f.da,sh m%;srEmh ukdj ;yjqrelr ,nhs' 2005 jif¾ isg n,fha /§ isáñka" ld,Sk wNsfhda. rdYshlg uqyqK ÿka weh hqfrdamfha Yla;su;au wd¾Ólh ;u rgg ysñlr§ug iu;aj isáhs' tksidfjkau hqfrdamd ix.uh ;=< u¾l,a f.a N+ïldj b;d ;SrKd;aul iy n,iïmkak tlla njg ksrdhdifhkau m;aj we;' 2015 jifr§ ;u

mlaIfha m%;sjd§ u; ;sìh§u ueo fmrÈ. irKd.;hska i|yd jeä jeäfhka ;u rg ;=<g we;=¨ ùug bv ,nd §u i|yd weh úiska b;d u;afNaoldÍ ;Skaÿjla .kq ,enqjo" bÈß ue;sjrK b,lal lr.ksñka Tjqka kej; msgqjy,a lsÍu i|dyd bl=;a fmnrjdß ui isg weh l%shdlrñka ;sîu b;d iqúfYaIS ;;ajhls' hqfrdamh yereKq fldg wfkla u;fNaoldÍu ;;ajh u;=jkafka w.aksÈ. wdishdfjka ìysjQ f,dal m%lg kdhsldjlf.a l%shd l<dmh Tiafiah' ta wka ljfrl=f.kaj;a fkdj ñhkaudrfha iqm%lg foaYmd,k pß;hla jk wjqka idka iqls f.kah' frdayskahd uqia,sïjrekag tfrysj ñhkaudrfha isÿjk m%pKvldÍ isÿùï iïnka|j f;dr;=re fiùfï úfYaI fufyhqula tlai;a cd;Ska úiska bl=;a i;sfha§ fhdackd l< w;r iqlS úiska th m%isoaêfha m%;slafIam lrk ,§' weh tu m%isoaO m%;slafIam lsÍu isÿ lrkq ,enqfõ n%i,aia kqjr§ hqfrdamd ix.ufha rdc;dka;%sl m%OdkS f*ä%ld fud.fyßks iu. taldnoaO udOH yuqjlg fmkS isák w;r ;=r§ ùu" iqlSf.a iDcq foaYmd,ksl ia:djrh iy rdc;dka;%sl úYajdikS;ajh uek ne,Sula yd iudkh' udkj ysñlï iq/lSu ms<sn| w.aksÈ. wdishdkq i<l=K jk fkdfn,a ;Hd.,dNS weh úiska" tlai;a cd;Skaf.a fuu ueÈy;aùu iïnkaOfhka olajk ,o m%;spdrh wehf.a uQ,sl foaYmd,k jákdula j, isÿjQ wxYl 360 l yerjqula f,i ie<lsh yel' flfiafj;;a óg fmr ñhkaudrfha udkj ysñlï ms<sn| fld*S wkkaf.a jd¾;dfjys ks¾foaY l%shd;aul lsßu i|yd ;uka ;ju;a lemù isák njo weh oeä f,i fuys§ wjOdrKh lrk ,o njo lsisfia;a wu;l fkdl, hq;=h' tu wjOdrK Tiafia .ïHh udk lrk mKsjqvh jkafka iSudj blaujQ ueÈy;aùï fyda fldkafoais l%shdjg kexùu i|yd flfrk n<mEï yuqfõ" ;u m%;srEmh fkdi<ld yßñka ke.Sisàug weh iQodkñka miqjk njh' ñhkaudrh hqfrdamd ix.uh iu. ie,lsh hq;= fj<| in|;d f.dvk.df.k ;sfnk jgmsgl mjd iqlSf.a fuu l%shdl<dmh b;d iómj ksÍlaIK lsÍu jeo.;afõ' md,k n,h iys; iy rys; f;f¾id" ,S fmka" wekafc,d iy iqlS f.a wkd.; foaYmd,ksl yeisÍï rgdjka f.da,Sh n, ;=<s;;djh flfrys úúO iaNdjhkaf.ka n,mEï lrkq we;' fï Tiafia úfYaIfhkau hqfrdamd flakaøSh n, jHqyhkays mej;au iy th uQ,sl lr.;a fj<|" idudÔh iy foaYmd,ksl wka;¾ rdcH in|;d j, WÉpdjphka we;sùu wfmalaId l< yelsh' tfukau udkj ysñlï lvùï iïnkaO u;fNaoldÍ ;;ajh ms<sn| wjqka idka iqls tlai;a cd;Ska iu. .Kqfokq lrk wdldrh foi Y%S ,xldj úiskao b;d wjOdkfhka n,disàu jeo.;ajkq we;'


08

2017 cQks l,dmh

foafYdaofha kjuq

fmr,sh ck;d jHdmdrhla f,i i¾fjdaoh 1950 oYlfha furg wdrïN ù iuld,Sk iudc wd¾Ól foaYmd,k ixialD;sl yev ;,hka ukdj y`ÿkd .ksñka fjkia jk ck;djf.a wNs,di yd wjYH;d iu`. iu.%dys ùfï b;sydih oYl myla blaujhs' th jq l,s ck;d jHdmdrhla f,i mj;sk iudc úmrsj¾;k iu`. cd,.;fjñka úYaj jHdma; meyeÈ,s o¾Ykhla iys; n,meje;a f jk wdh;khla f,i i¾fjda o h ls%hd;aul fõ' úfYaIfhkau kHdhd;aul ck;d jHdmdr mlaI foaYmd,kfhka fkdtfia kï wdKavq n,h ;uka fj; mjrd .ekSfï mgq wdYdjka fj;ska f;dr fjkia u.la .kS kuq ; a rfÜ iuia ; ck;djf.a meje;a u mqk¾ksIamdok l%shdj,sh ;=< n, foaYmd,kh u`.ska we;s lrk jHQyd;aul yd ;SrKd;aul .eg¿ iïnkaO ;u iSudfõ isg úi`ÿï fiùu Wfoid ueosy;a ùu f,dj ish,qu .Kfha ck;d jHdmdr fj; mejfrk j.lSuls' Bg fya;=j jkafka ck;d jHdmdrfha uQ,h ks¾Kh jkafka udkjhd fj;ska jk w;r foaYmd,k úoHdfõ mshd wersiafgdag,a mjik wdldrhg foaYmd,kfhka f;drúh yelafla ;sßikqkag yd foúhkag muKla jk neúKs' tlS m%ia;=;h u`.ska o meyeÈ,s jk wdldrhg ck;d jHdmdrhka iudcShsh ixialD;sl wd¾Ól wdoS ;,hka wduka;%Kh lrñka ìys jqjo fï ish,q ;,hka yiqre jkq ud,sudj mj;skafka foaYmd,k lafIa;%h ;=, ùuhs' ta neúka fjkia jk udkj wNs,di yd wjYH;d Wfoid ish¨ fokdf.a wjosùu;a n,dfmdfrd;a;= jk i¾fjdaoh jeks ck;d jHdmdr ;u .uka uf`.ys uq,hka foaYmd,k wxYh u`.ska m%lD;su;a flf¾' ta wkq j n,ldó mgq foa Y md,kfhka f;drj iïuq;sldó cd;sl iycSjkh mj;ajdf.k hd yels foaYmd,k ixialD;shka f.dvke.Su iïnkaOj i¾fjdaofha foaYmd,k oelau n,d;Aul lr,Sfï ld¾hh foafYdAoh u`.ska isÿ lrhs' furg m%;sikaOdk ls%hdoduh ;=< i¾fjdaofha N=ñldj yd tu.ska ks¾Kh jq foafYdaaofha .uka u. nyqúO cd;Ska fjfik rgla jYfhka §¾> ld,Sk hqO .egqï fukau m%dfoaYSh úIu;djhka os<sÿlu wdoS nyqúO .eg¿ u`.ska Y%S ,dxlsl jHQyh fj<df.k mej;s wjêhl i¾fjdaoh iajlSh ixys`oshdfõ fow;a os.= lsÍu wrUkafka 1950 oYlfha isghs' tu.ska furg §¾> ld,Sk .egqï flfrys iDcqj ueosy;aj §¾> ld,Sk b;sydihla iys; ck;d jHdmdrhla ùfñ jeo.;alu o i¾fjdaoh ysñ lr .ks' úfYaIfhkau 1990 oYlfhaka miq furg j¾.jdoS hqoaOh ixysoshdfõ uQ, Wmdhka fj; noaO lr,Su iïnkaO fndfyda ck;d jHdmdr ìysjkq oelsh yel' flfia fj;;a i¾fjdaoh uQ,sl o¾Ykh u.ska lsis`ÿ úfNaokhlska f;drj ish,q mqoa.,hka ''udkjhd'' hk úYaj jHdma; fmdoq uÜgfï msysgjñka Y%uodk WmlrK fldg tls ld¾Hh wdrïN jkq ±lsh yel' ta wkqj 1959 uvl,mqj mksÉpkal¾ks .ïudkfha oS isxy, jeú,slrefõl= fjä ;nd urd oeóu u.ska we;s jq fkdikaiqka;djh tosßjdohka wjika lsrsu

fjkqjg lsis`ÿ úfNaokhlska f;drj isxy, yd øúv YsIHhka tl;= fldg Y%uodk lojqrla meje;aùh' t u.ska lsisÿ jd¾.sl úfNaokhlska f;drj Tjqkf.a wNs,dI yd wjYH;d ye.Sï oekSï wdfõ. y`ÿkd .ekSug ta u.ska wjldYh ie,iqKs' bka wk;=rej §m jHdma;j 1962 isg isxy, øõv uqia,sï furg nyq cd;Ska tldnoaO fldg wLKav Y%uodk lojqre mj;ajkq ,eîh' ta iEu Y%uodk lojqrla ;=,u ish¨ cd;Ska wfkdakHh jYfhka Tjqkf.a wNs,di yd wjYH;d y`ÿkd .ekSu ;=,ska cd;sl iu.sh we;s lsÍu iïnkaO iïuka;%K meje;aùu isÿ lf<ah' t u.ska fyg f,dalh Ndr .eksug iqodkï jk ;reK msrsiays cd;sl iu.shg wjeis wNs,dI yd wjYH;d m%lD;su;a lsÍu fuu.ska n,dfmdfrd;a;= úh' ta wkqj W;=re kef.kysr ck;djf.a ld,Sk wNs,dI iajNdúl wdmodjka isÿ jk wjia:dj,oS mjd Tjqkf.a meje;au ;yjqre lr.ekSug wod, ixysoshdfõ fow;a os.= lsrSug o i¾fjdaoh wu;l fkdlf<ah' ta wkqj 1967 foieïn¾ ui ukakdru m%foaYfha we;s jq úYd, iq<s iq<`. fya;=fjka ñksiqkaf.a Ôú; úYd, jYfhka mrsydkshg m;a jq w;r tf,i wirK jq ifydaor ckhdg Tjqkf.a Ôú;h kej; f.dv k`.d .ekSu i`oyd ,xldfõ fkdfhla m%foaY j, nyqúO ck lKavdhï ksre;aksYajru j,g tal rdYslrñka udi 03la mqrd Y%uodk lojqre meje;aùh'

nyqúO cd;Ska fjfik rgla jYfhka §¾> ld,Sk hqO .egqï fukau m%dfoaYSh úIu;djhka os<sÿlu wdoS nyqúO .eg¿ u`.ska Y%S ,dxlsl jHQyh fj<df.k mej;s wjêhl i¾fjdaoh iajlSh ixys`oshdfõ fow;a os.= lsÍu wrUkafka 1950 oYlfha isghs' tfukau tu j¾Ifha§u .dkaê .=K j¾I ieuÍug iu.dój W;=re kef.kysr we;=¨ ,xldj mqrd úisrs mj;sk nyq úO ck;djf.a nyqúO wjYH;djhka ie,ls,a,g .ksñka iajYla;sfhka ke`.s isàug wod, miq;,h fkdtfia kï miqìu idOl ck;d W;aiyfhka ks¾Kh lr.ekSug i¾fjdaoh úiska ud¾.WmfoaYl;ajh imhkq ,eîh' fuhdldrhg furg jd¾.sl .egqfï uq,hka m%;sjHdma; ùug we;s wjldYh" .egqï iudchfha u;=ùug ksrdjrKh jk wjia:dfõ §u wl¾ukHh lsrsu flfrys i¾fjdaofha ixysoshdj Wfoid f.k .sh m%;sm;a;s W;aiql jkq ±lsh yel' 1980 oYlh furg jd¾.sl .egqï iïnkaO

ldrKfha oS b;d jeo.;a ld, mßÉfþohla f,i wmg y`ÿkd .; yelsh' thg fya;=j jqfha jd¾.sl .egqïys Woafõlr m%pKav;ajh wdrïN jqfha fuu hq.fha§h' fuysÈ ld,hla ;siafia isxy, fou< ckj¾. w;r ,sh,ñka mej;s wfkdakHh wúYajdih toßjd§;ajh m%pKavldrs hqO .egqï olajd m%;s jHdma; ùu wdrïN jkq oelsh yel' fjk;a f,ilg kï hqoaOh W;=re kef.kysr m%foaY j,g muKla fkdj ,xldj mqrd ish¨ mqrjeishka fj; n,meje;aùug mgka .ks' tfukau jd¾.sl .egqï oreKq f,a je.srSuka njg m;a ùug we;s jHqyd;aul yd iudc wjldYh je<elaùu Wfoid W;=re kef.kysr muKla fkdj ol=fKa isxy, fou< ;reKhka talrdYs lrñka 1981-1982 Ydka;s fiakdj wdrïN lrkq ,eîh' Ydka;s fiakdj ks¾udKh lsrSu ;=<ska uq¨ukskau mdfya wfmalaId lrkq ,enqfõ tajk úg ;reK iudcfha ye`.Sï yd wdfõ. ;=< yels;d;a Wmßu wdldrhg m%pKav;ajfha .dul n,fõ.h j¾Okh lsrsfï ldrlhka ;reK udkisl m%lD;sh ;=,ska iyuq,ska Wmqgd ±óugh' Bg Wmfhda.S lr.kq ,enqfõ ;reK is;a ;=< ie`. ù we;s fu;a;d lreKd jeks yrhka u.ska flka;sh bj;a lsrSug;a Ydka;sh <.d lr.eksug;a ;reK is;A fm<Tùu;ah' tfukau fuu hq.fha ld,Sk wjYH;djhla jq cd;sl iu.sh iyfhda.S;djh ms<sn`o lsisÿ úfNaokhlska f;drj fmdÿfõ ish,a,gu ms<s.; yels m%cd m%ldYkhla t<s olajkq ,eîh' t u.ska ish¨ ckj¾. w;r wfkdakH úYajdih iqrlaIs; lrñka m%pKavldrs .egqï u.ska jd¾.sl m%Yak j,g úiÿï ,nd .ekSu wk;ldÍ l%shdjla nj wjfndaO lr,Sug W;aidy .kq ,eîh' 1980 oYlh jk úg fndfyda foaYmd,k úpdrlhka fukau wdKavqfõ md,k n,h iys; mqoa.,hkaf.a woyi jqfha isxy, fou< m%cdj kej; tldnoaO lsrSug wmyiq wkaoug fíoNskak ù we;s njhs' kuq;a Tjqkaf.a wNsm%dhka uqidjla lrñka i¾fjdaoh úiska jõkshdj k.r uOHfha ixúOdkh l< uyd idu md .ukg yd Ndjkdjg lsis`ÿ ck j¾. úfNaokhlska f;drj 5000 lg wêl msßilf.a ck n,fha taldnoaO;djh n,d .ekSug yels úh' th jQ l,s ta jk úg furg nyqúO cd;Ska úYd, msßilf.a iyNd.s;ajfhka iduh wfmalaIdfjka oreKq .egqï wNsuqL meje;a jq úYd, wúysxijdoS uq,hka Ndú;d lsrSula úh' tmuKla fkdj 1980 oYlfha uOH Nd.h jk úg oreKq hqO .egqï u.ska úsYd, msrsila cSú;laIhg m;a jq w;r tf;la isÿ j ;snq fYdal ck isoaëka kej; we;s fkdùug j.n,d .ksñka furg fjfik ish,qu m%cdjka w;r iqyo;djh iycSjkh we;s lrñka nyqúO ck;djf.a iqrlaIs;;djh ;yjqre lsrSu fuu idu md .ufka m%uqL mrud¾: úh' fuu md .uk l;r.u isg hdmkh olajd ish,q wd.ñl kdhlhkaf.a ish,q ckj¾. j, wdYs¾jdoh yd iyNd.S;ajh we;sj osk 100 lska ksud flrsK' fuhdldrhg 1990 oYlh olajd ck;d jHdmdrhla jYfhka furg nyqúO ck;dj uqyqK oqka oreKq yd ;SrKd;aul .eg,q flfrys wúysxidjdoS Wml%u u.ska tu .egqï j,g úi`ÿï fiùug i¾fjdaoh ;u


2017 cQks l,dmh

09

fufyjr bgq lrkq ,eîh' ck;d jHdmdrhl uqLH wNsu;d¾:h úh hq;af;a ck;dj ixfõ§ jk ck;djg mSvdjg m;a jk .eg,q ukdj wduka;%Kh lsrSug yels ùuh' ta wkqj W;=re ol=Kq yoj;a hd lrñka ;joqrg;a fío Nskak ùug bv fkdoS fomsrsiu w;r ixysoshdfõ uQ,sl m%lD;s Ndjhka we;s lsßu flfrys ck;d jHdmdrhla jYfhka i¾fjdaoh Wmrsu fjfyila .kq ,eîh' tu fjfyi W;=reg fyda ol=Kg muKla iSud fkdlrñka l`oqrg ck;djf.a o iyNd.s;ajh we;sj l`ÿrg md .uk l%shd;aul jkq oelsh yel' tu md .uk o<od ud<s.dfú isg wkqrdOmqrfha olajd l%shd;aul úh'jd¾.sl .egqï idufhka úiod .ekSug rdcH wxYh úiska 2001 oS ork ,o m%hka; ;=< os;a ixysoshdfõ iene uq,hka fj; <`.d ùug i¾fjdaoh W;aiy lrkq ,eîh' ta wkqj j¾.jdos ck;dj tlsfkl w;r mj;sk wúksYaÑ;Ndjh wmyeos,s;djhka bj;a lsrSu i`oyd wka;¾ wd.ñl yd wka;¾ yqjudre jevigyka ixúOdkh lrkq ,eîh'

ck;d jHdmdrhla jYfhka i¾fjdaoh foafYdaoh mquqL;u wjYH;djh jkafka ck;d m%Yak ioyd ueosy;aúuhs' ta wkqj m%dfoaYsh yd osia;s%la foafYdaoh uKav, ;u n, m%foaYhkays nyqúO ck;d .eg¨ flfrys ;u yels Wmßu wdldrfhka ueÈy;ajkq oelsh yel' tfukau fou< ck j¾.h isxy, ck j¾.h flfrys;a isxy, ck j¾.h fou< ckj¾.h flfrys;a Tjqkf.a wfkdakHh ye`.Sï flfrys;a tu ye`.Sï oekSï wdfú.hkaf.a lD;H iajNdjhka ukdj y`oqkd .ekSug wod, oaú NdId ksmqK;djh j¾Okh lrk jev igyka ixúOdkh lsrsu ldf,dAÑ; úh'tfukau 2008 Y%S ,xldfõ jd¾.sl w¾nqo m%;sjHdma; ùfï l%shdj,sh ;=, b;d oreKq wkaoñka m%pKavldrs .egqï hqoaOfhka wjika lsrSug wod,j m%n, l;sldj;la mej;=Ks' úfYaIfhkau furg jd¾.sl .egqug wj;S¾K jq t,a'à'à'B yd rdcHh wxYh m%uqL msßiays wNs,dIh jqfha fuu .egqï ixysoshdfjka úiosh fkdyels nj;a ta .egqfuka u wyjr l, hq;= njhs' tjka jljdkqjl i¾fjdaoh ;u 50 fjks ixj;airfha § mj;sk ;;a;ajh Wfoid foafYdaofha uQ, Wmdhka il%sh lrkq ,eîh' kj ishjil nyqúO wNs,dI foafYdaofha uq,Wmdhka

mqrKh

Wfoid

ta wkqj wvishjila wjika fldg kj ishjil nyqúO wNs,dI ika;¾mKh l%shdj,sh ;=< udkjhdf.A ish¨ wxY flfrys n,meje;afjk f,i;a rfÜ cd;sl ;,fha ish¨ m%foaY taldnoaO lsrSug iu;a fuj,ï f,i foafYdaofha ldraHNdrh mqk¾ ksIamdokh lrkq ,eîh' ta wkqj fuhdldrhg furg foaYmd,k wxYh foi iqúfYaIs wkaoñka n,d;aul jk w;r Bg iu.dñ iudc wd¾Ól ldrKd .ek o iú{dksl fjñka foafYdaofha jHqyd;aul .uka u`. ks¾Kh lrkq ,eîh' th jvd;a fyd`Èka meyeÈ,s lr.ekSu i`oyd 2010 ud¾;= udifha cd;sl foafYdaoh iNdj iïnkaO m%ldYkfhka meyeÈ,s lr .; yelsh' z.%du iajrdcH .ïudk flakaø lrf.k fiiq .ïudk fmdl=re jYfhka iïnkaO jk f,i .ïudk w;r

;sria cd,hla ks¾udK lrñka tlS .ïudk cd,h cd;sl n,fõ.hla f,i f.dv ke`.Su i¾fjdaoh ixiofha tla m%uqL wNsm%dhls .u k.rh fyda rgla f,i wm uqK fok ±fjk m%Yak yd .eg¨ j,g iDcqj wduka;%Kh lsÍu i`oyd;a m%cdjla f,i tajd fmdÿfõ úiod .ekS u i`oyd;a .ïudk w;r ukd iïnkaëlrKhlska f.dvkef.k tjeks cd;sl n,fõ.hl wjYH;djh uekúka wjfndaO lrf.k we;af;uq foafYdaoh jevigyk u`.ska Ôjh ,nd fokafkA tla cd;sl n,fõ.hghsZ

isÿ jk iïuq;shla u`.ska ck;djg ;uka fjkqfjka n,d;aul ùug wjeis cd;sl n,fõ.h foafYdaoh u`.ska ckkh lrkq ,nhs' fuh jq l,S i;H f,iu ck;djf.a Yla;sh ck;djf.a md,khg tl;= lsÍug .kakd W;aidyhlsth jq l,S uyck mrudêm;H n,h ;yjqre lrkakd jq i¾j ck ckao n,h keu;s W;a;ß;r whs;sh ms<sn`o fmdÿ iïuq;ska ì`o ck iudch fíoìkak lrk mlaI foaYmd,k ls%hdldß;ajh iuia; iudcfha meje;au iqrlaIs; lsÍug uy;a wNd.Hiïmkak f,i n,meje;a fõ'

ñka meyeÈ,s jkafka ´kEu mqoa.,fhl=g m%cdjkayg uqyqK mEug isÿjk iudcfha nyqúO m%Yak rdYshls tajd flfrys ukd ixfõÈ;djhlska hq;=j ta ish,a, flfrys lsisÿ úfNaokhlska f;drj iDcqj wduka;%Kh lsÍu;a iajlSh nyqúO .eg¨ j,g ish¨ fokd tl;= ù fmdÿju .eg¨ úiod .ekSu Wfoid ish¨ fokd iu`. ukd iïnkaêlrKhla hq;=j lghq;= lsÍug foafYdaoh n,d;aul jk njhs ta wkqj ck;d .eg¿ wNs,dI yd wjYH;d ms<sn`o iú{dksl jk foafYdaoh ;u .uka u`. ks¾udKh lrkq ,nkafka §¾> ld,Skj ck;d jHdmdrhla jYfhka foaYSh miqìu idOl ukdj tld.%lrKh lrñks fuu l%shdj,sh ;=, úúO nqoaêuh we.hqï fuka fndfyda úg tÈßjdÈlï .egqï iys; ;;a;ajhka j,g uqyqK §ug isÿùu iajNdúlh tfy;a udkj iudc úmßj¾;khka iu`. tldnoaOj ;uka .uka u`. ks¾Kh lr .kakd foafYdaoh Wfoid ;u woyia ;d¾;slj ms<s.ekSu yd ;d¾lsj neyer lsßu hk ;;a;ajhg folu wvq jeä jYfhka isÿ úh hq;= nj ms<s.kS

tlS wNd.Hiïmkak Ndjfhka rg .,jd .ekSfï cd;sl j.lSu foafYdaoh wjfndaO lrf.k ta fjkqfjka úúO Wml%u wkq.ukh lrñka n,d;aul fjñka mj;S ta wkqj nyqúO iudc ixialD;Ska fj; .uka lsÍug wod, ;sridr Ôjk l%uhg wjeis mßirh mQ¾K wúysxidjdÈ iudc l%uhla f.dv ke`.Su nyq jd¾.sl wkkH;djhla we;s lsÍug WÑ; mßirh f.dv ke`.Su Y%S ,xlsl iudch ;=, hymd,k iys; iïuq;s foaYmd,k m%fõYhg wjYH ck ú{dkh f.dv ke`.Su foafYdaofha fuyjr u.skau m%ldYhg m;a fõ'

ta u.ska ish¨ fokd w;r nyqúO úfNaokhkaf.ka f;drj ;d¾lsl yd nqoaêuh h:d¾:jdÈ woyia fj; ysñúh hq;= ks;H wjldYh ,nd §u myiq fõ' tlS myiq yd ys;lrNdjh foafYdaoh u.ska ms<s .kS' ta ksidu ck ú{dkh ;=, ;=, fukau rfÜ iuia; foaYmd,k jHqyh ;=, me;sß mj;sk wfkldf.a u;h fkdbjiSfï m%d:ñl .=Kdx.hkaf.a meje;au foafYdaoh úiska m%;slafIam lrk w;r ta fjkqfjka ish¨ fokd wfkdakHh ckú{dkh iu`. iudc" wd¾Ól" ixialD;sl" foaYmd,k ldrKd iu. ixfõ§ fjñka ck ú{dkh mq¿,a udkhla lrd f.k hñka ish¨ mqrjeishkaf.a meje;au iqrlaIs; lsÍfï l,dj fj; foafYdaoh tld;añl fõ' fulS tld;añlNdjh foafYdaoh ;u wd¾Ól ±lau u`.ska o meyeÈ,s lr.; yel' ta wkqj nyqúO m%cdjf.a uQ,sl wjYH;d iïmQ¾K lsÍu Wfoid .%dóh uÜgñka Tjqkag mj;sk iïm;a yd yelshdjka Wmfhda.s lr .ksñka kj ;dlaIKh yd wka;¾ iudc w;a±lSï ukdj tlaldiq lsÍu Wfoid wjYHh ud¾. ks¾Kh lr we;' tfukau j¾;udk n, foaYmd,k jHqyh uq,ukskau ks¾Kh ù we;s by, isg my<g n,h ksIamdokh" m%;sjHdma; ùfï msróvdldr n, wêldßh foafYdaoh foaYmd,k ±lau u.ska m%;slafIam lrkq ,nhs' ta fjkqjg lsis`ÿ úfNaokhlska f;drj ish¨ mqrjeishka iïnkaO lr .ksñka n,h ;sria j l%shd;aul ùfï ck uQ, iyd.s;ajh ks¾Kh lrkq ,nhs' kQ;k foaYmd,k n, wêldßh ;u meje;au iqrlaIs; lsßfï fuj,ï ldrlh jkafka by, ;,fha n, wêldßka fj;ska fokq ,nk ;Skaÿ ;SrK j,g my, ;,fha ck;dj th wkqlïmd úrys; l%shdfõ fhoùuhs' fndfyda úg tu ;Skaÿ ;SrK u.ska fmdÿ ck;djf.a meje;au ;yjqre lsÍu fjkqjg fmdÿ ck;djf.a meje;au wia:djr lrk ;;a;ajhla Woa.;jkq ±lsh yelsh' ta wkqj mj;sk n, wêldßh u.ska ks¾Kh jkafka Bkshd m%cd;ka;%jdohla jk w;r mgq idOl u; ks¾Kh jk mlaI foaYmd,kh tu.ska il%sh jkq ±lsh yelsh' ta u.ska ienejg ck;djf.a wNs,di yd wjYH;d Wfoid ck;dj fjkqfjka ck;d ksfhdacs;hka l%shd;aul fkdjk wjia:dj, fmdÿfõ ck;dj iu`.

ta wkqj iuia; ,xldju wdjrKh jk mßÈ Èia;%sla foafYdaoh uKav, 26 la m%dfoaYSh foafYdaoh uKav, 296 la hgf;a fulS ld¾Hh n,d;aul lsÍu Wfoid ixúOdk .; ù we; úfYaIfhkau fuu uKav, yryd i¾fjdaoh Y%uodk iñ;s uq,a fldg l%shd;aul jq iqn idOl yd ixj¾Ok m%fõYhkaf.ka Tíng hñka mq¿,a foaYmd,k ixfõÈ;djhla iys; m%cd iyNd.s;ajl m%fõY n,.kajñka m%cdj uqyqK fok ±fjk m%Yak .eg¿ i`oyd iDcqj wduka;%Kh lrñka tajdg úi`ÿï fidhk cd;sl n,fõ.hla f.dv ke`.Sfï m%uqL ld¾Hh fj; foafYdaoh tld;añl fõ' iuld,Sk wNs,dI ls%hdldÍ;ajh

mqrKh

ioyd

foafYdaofha

ta wkqj ld,Skj ck;dj ±kqj;a úh hq;= ldrKd iïnkaOj ck;dj ±kqj;a fldg ta i`oyd ck;djf.a wjfndaOh jeä lr .ekSu wfmalaIs;h ta wkqj 19 jl jHjia:d ixfYdaOkh u`.ska y`ÿkajd fokq ,enq fldñika iNd iïnkaOj ck;dj ±kqj;a lr,Su Wfoid Èia;%sla 12 la wdjrKh jk mßÈ jev igyka ixúOdkh flßKs' ta u`.ska uQ,slju jHjia:d ixfYdaOkh ms<sn`o wjfndaO ±k W.;a msßig muKla iSud ùfï l,dj fj;ska neyer fjñka iuia; fmdÿ ck;djg ta ms<sn`o wjfndaOh ,nd §u fuys§ isÿ flßK' Bg wu;rj ck;d jHdmdrhla jYfhka rfg ;SrKd;aul foaYmd,k ;Skaÿ ;SrK .ekSug fmr ta ms<sno ksjros wjfndaOh furg ck;djg ,ndfoñka Tjqka ils%h mqrjeishka f,i furg foaYmd,k iudchg ohdo lsrSu flfrys W;aiql fõ' ta wkqj j;auka foaYmd,k wNsfhda. yd ck;d mrudêm;Hh" 2015 wf.da i a ; = mej;s ue;s j rKfha cd;s l ,ehsia;=fjka ck;d wfmalaId ìo jeàu" mlaI foaYmd,kh fjkqjg iïuq;sldñ foaYmd,kh" uyck ksfhdacs;fhl= ;=, ;sìh hq;= .=Kdx." wdosh iïnkaO oekqj;a lsrsfï jevigyka ls%hd;aul úh' ck;d jHdmdrhla jYfhka i¾fjdaoh foafYdaoh mquqL;u wjYH;djh jkafka ck;d m%Yak ioyd ueosy;aúuhs' ta wkqj m%dfoaYsh yd osia;s%la foafYdaoh uKav, ;u n, m%foaYhkays nyqúO ck;d .eg¨ flfrys ;u yels Wmßu wdldrfhka ueosy;ajkq oelsh yel' fuhdldrhg furg ck;djf.a ld,Sk wNs,dI yd wjYH;d ukdj y`ÿkdf.k tu wjYH;d mqrKh lr.ekSug wod< ls%hdj,shla fj; noaO ùu ldf,daÑ;h'

- iqo¾Yks l=udß -


10

2017 cQks l,dmh

wdmodjkag uqyqK§fï fmr iQodku

wika; pkaÈu

i¾fjdaoh wdmod l<uKdlrk tallh u`.ska wdmod wjodku wju lr .ekSfï jHdmD;shla l%shdjg kxjd we;' USAID wdh;kfha wkq.%yfhka l%shd;aul fuu jHdmD;sh u`.ska .ïmy" fld<U hk Èia;%slalhkays wdmodjkag ks;r uqyqK fok m%foaYhkays fjfik ;reK lKavdhï f;dard f.k Tjqkayg fuu mqyqKqj ,nd fokq ,nhs' i¾fjdaoh iafõÉPd ;reK lKavdhï o tlafldg mj;ajkq ,nk fuu mqyqKq jevuq`M uQ,sl jYfhka wdmod l<uKdlrKh ms<sn`o y`ÿkajd §u;a" c,dY%s; wdmod" .sks .ekSï wdY%s; wdmodjka" m%:udOdr ,nd§ï iy l`ojqre l<uKdlrKh hk úIhka wdjrKh flf¾' Y%S ,xld r;= l=rei iudch" Ydka; fcdaka .s,ka r: fiajh fuu jevuq`M i`oyd iïm;a odhl;ajh fokq ,nhs' i¾fjdaoh m%Odk f,alï ffjµ úkahd wdßhr;ak uy;d f.a iy úOdhl wOHlaI kS;s{ pdñkao rdclreKd uy;df.a wëlaIKh hgf;a l%shd;aul fuu jHdmD;sh i¾fjdaoh uQ,ia:dkfha mßmd,k l<uKdlre ufkdaÊ is,ajd iy yjq,aldr iïnkaëlrK tallfha l<uKdlre ;ß`ÿ .=K;s,l hk uy;ajreka úiska fufyhjkq ,nhs'

rend

foafYdaoh kef.kysr m<d;a iuq`Mj foafYdaoh cd;sl ixioh u`.ska ixúOdkh lrk ,o kef.kysr m<d;a iuq`Mj id¾:lj mj;ajkakg fhÿKs' kef.kysr m<d;a wdKavqldr Tiaáka m%kdkaÿ uy;df.a m%Odk;ajfhka mej;s fuu iïfï,kh i`oyd ue;s weu;sjre we;=`M ish`M foaYmd,k mlaI ksfhdackh lrñka foaYmd,k ksfhdað;hka iyNd.S ù isàu úfYaI;ajhla úh' fuys§ iNdj weu;+ wdKavqldr Tiaáka m%kdkaÿ uy;d i¾fjdaoh iNdm;s wdpd¾h tA' à' wdßhr;ak uy;d ;uka iu`. mdi,a úfha mgka ;snQ iqyo;ajh" ñ;%;ajh ms<sn`o iy wdßhr;akhkaf.a foaYudul wdl,am ms<sn`o lrk ,o woyia ±laùu ldf.;a is;a .;a wjia:djla úh' i¾fjdaofha iNdm;s;=uka woyia olajñka lshd isáfha ;ud m%d¾:kd l< rg" mßirh" cd;s wd.ï w;r iduQysl;ajh ;ju;a f.dvke.S ke;s nj;a th f.dvke.Sug miq.sh rchka fuka j¾;udk rchg o wjxl Wjukdjla we;s njla fmfkkakg ke;s nj mejiSh' ;%sl=Kdu,fha mej;s 1200 lg wêl mq`M,a ck iyNd.S;ajhla ;snQ fuu iïfï,kfha § ixysÈhdj cd;Ska w;r iu.sh we;s lsÍu ms<sn`o úúO foaYmd,k mlaIj, ksfhdað;hka woyia ±lajQy'

iqo¾YkS l=udß

f.a lú is;a;u

USAID

wdh;kfha ks<OdÍka yuqj

USAID wdh;kfha Y%S ,xldfõ wOHlaI wekafv%d isikaia uy;d iy wOHlaIsld veksfh,a Í*a uy;añh we;=`M USAID wdh;kfha ks < OdÍka i¾fjda o h uQ,ia:dkhg meñKs wjia:dfõ i¾fjdaoh .re iNdm;s;=uka yuq jQ fudfyd;

,iaik iu;=,s; wmf.a ys;=uf;a ke;s lf,a ;k,diem uy,a f,dl= isáhs Wvg ù wfyda

mßirh ñksiduh lïmdh l<mdh


2017 cQks l,dmh

ld

¾hd,fhka fõ,dikska msgù tkak ,efnk ojig kd,l ;rï i;=gq jk ;j;a fiajlfhl= kï fkdùh' ta wka lsisjla ksid fkdj wdikka;u Èk lsysmfha w¨;ska f.kd fmd;a lsysmh lshùug Tyq ;=< ;snQ fkdbjis,sjka; lu ksiduh' ;ju;a 28 jeks úfha miqjk Tyq õYaj úoHd, wOHdmkfhka miq ál l,la /lshd úrys;j isg miqj rcfha /lshdjla ioyd fhduqjkafka mqj;am;a oekaùula wkqj fhduq l< whÿïm;g wjia:dj ,eîfuks' kqjr" È.k Wmka .u jQ kd,l ;u /lshdjg hdfï myiqj ;ld le<Ksh m%foaYfha ;u mqxÑ wïudf.a ksjfia kej;S isàug woyia lf,a mqxÑ wïudf.a ksjfia weh iy udud muKla jdih l< ksidfjks' mqxÑ wïudf.a tlu mq;d jQ È,Sm" úfoia .;j isá fyhska mqxÑ wïudg o kd,lf.a meñKsu uy;a wijeis,a,la úh' kd,l o tu ksji ;=, is;a fia l,a .; l< w;r Tyqf.a kqjr msysá ksjfia fukau fuu ksjfia o by, ud,fha újD; ne,alkshla ;sîu fya;=fjkau Tyq n,dfmdfrd;a;= jQ fmd; m; lshùfï ksoyig fyd`o mßirhla ks¾udKh ù ;snqKs' mqxÑ wïudf.a ksjig meñK udi ;=kla muK .; jqjla kd,lg ;u Wmka .u jQ kqjrg hEug yels jQfha tla jrla muKs' tfia kqjr hk ld,ho fmd;a lsysmhla lshùug fhdod .; yels nj Tyqf.a woyi úh' we. m; fidaod .;a kd,l fmr ie,iqï lr f,iska fmd;a lsysmhla w;ska f.k ;u uj mshd miq.sh Èk j, l:dny l< újdy fhdackd ms<sno is;ñka by; ud,fha ne,alksfha ;snQ mqgqfjys wiqka .;ay' lido nÈkak'' yaï' ug talg ;j l,a ;sfhkjd" neomq hd¨fjda lshk foaj,a weyqjdu lidfoa lshkafka" fkdl< jrolg ysf¾ jefgkjd jf.a jevla hehs ;u ñ;=rl= lS l:djla u;la lrñka ;ksju isyska isky j uqj k.df.k jgmsg neÆ kd,lf.a ys; .eiaiS .sfha ;u ksjig hdno ksjfia by, ud,fha isg ;ud isák foi n,d isák ?u;a ;reKshl oelSfuks' kd,l fmr is;+ foa ms<sno iskymdñka weh foi tljru ne¨ ksid foda weh o isyska iskyjla md ;ud foi n,d isáu kd,l uy;a wmyiq;djh m;a lrkakla úh' ysi ìug fhdud .;a kd,l w¨;ska f.kd fmd;la È.yer lshjkakg úh' kuq;a fjkod fuka ys; tla;ekaj fmd; lshùug Tyqg wmyiq jQfha hdno ksjfia óg fmr fkdÿgq ;reKsh ;ud foi ,nd isá wdldrh;a weh ljqo hkak;a kd,lf.a is; Tyqf.kau fmr, fmr,d m%YaK lsÍu ksidh' Tyq kej;;a ysi Tijd wjg fjk;a fohla n,kakdla fuka weh isá Èidj fj; fk;a fldkska ne¨fõ weh ;du;a isáo hkak ksYaÑ; lr .ekSu jqj;a kd,l tiekska ;u fk;a fmd; foig fhduq lf,a weh fkdfi,aù ;ju;a ;ud isákd foiu n,d isákq oelSfuks' fïl kï uy mqÿu jevla fka' fï fl,a, ux Èydu n,d f.k bkakjd' yeuodu yjig fu;kg tk uu óg l,ska fuhdj oel,;a kE' ta;a wehs fï uu bkak me;a;u n,x bkakfka'' zzwd'' mq;d wo f;a fndkafk;a ke;=ju fmd;a lshjkak wrka jf.a' mqxÑ wïudf.a yäka È.= l,amkdjlska ñÿkq kd,l Tõ' Tõ'' mq'. mqxÑ wïfï uu fï''' lshd l,ska ÿgq .eyeKq <uhd isá foi ne¨jo weh fmfkkakg fkdùh' kd,lf.a hï fjkila we;s nj mqxÑ wïudgo ye.S .sfhka" we;s mqf;a'' fmd;a u lshj,d lshj,d oeka Thd ta f,dalj, uhs bkafka hehs" mejiQ weh" álla my,g weú;a à ù tl tfyu n,,d T¨jg úfõlhla fokak mqf;a" hs lshñka hkakg .shdh' ueoehs mqxÑ wïud wdjd ú;rhs fï fl,a, w;=reoyka jqkd' fïl wj;drhla j;ao kd,lf.a is; fo.sähdfjka fm¨ks' tÈk rd;%sfha Tyq kskaog .sfhao fï .ek is;ñks' ld¾hd,h ;=< jqj;a jeä ñ;=re weiqrla ke;s kd,l miqod ld¾hd,hg .sh fudfydf;a isgu wo ijia jrej ,.d jk;=re l,a uekafka ;u rdcldßh o fojeks fldg ta ms<sno is;ñks' uu Bfha .sh

11 fj,djgu f.or hkak Tks' ? Wfkd;a thd t<shg fkdtkak mq¨jka hehs is;= Tyq flá ksjdvqjla oud jyd kjd;ek fj; .sfha fjkod hk wruqKska fkdjqko ksjig f.dvjqkq kd,l weu;+ mqxÑ wïud mq;d wo;a fõ,dik fï ojia áfla jev wvqhs jf.a'' lSjdh' Tõ'' álla wvqhs' mqÿu riakhla fï ojia j, ;sfhkafka' jev lrkak;a tmd fjkjd f,dl= wïfï'' blauka iajrfhka mejiQ kd,l fjkodg jvd läirj weÿï udre lr ne,alksh fj; wähg folg Èj .sfhah' l<n,fhka Èjhk wdldrh .ek úuis,su;a jQ mqxÑ wïud" mq;d'' mq;d'' Th uf.a nK fmd;a folla fka wrka hkafka@ mqxÑ wïud úuiQfha lsisod ;ukaf.a nKfmd;a fkdlshjk kd,l wo tajd /f.k hkafka ukaoehs .eg¨jla jQ ksidfjks' wfka fidß f,dl= wïfï'' uu fï Bfha lshjQ fmd;l wjidkh .ek ys; ys; wdfõ" ta ksid fmd;a udre fj,d hehs lshñka mäfm,ska nei wd Tyq fjk;a fmd;a lsysmhla f.k m<uq uy< fj; fiñka mshuekafka'' mqxÑ wïud fudkjd ys;kjdo okafka kE hs is;ñks' fjkod isf;a ;snqKq ikaiqka nj wo Tyq flfrka .s,syS f.dia ;snqks' biaf;damamqjg wd Tyq mqgqfjys yso .ekSug;a fmr b;d úuis,af,ka wjg ne¨fõ hula fydrlï lsÍug wd wfhl= fukah'

zzfk;a fikiqkZZ flá l;dj

kd,l fmr is;+ foa ms<sno is k ymdñka weh foi tljru ne¨ ksid foda weh o isyska iskyjla md ;ud foi n,d isáu kd,l uy;a wmyiq;djh m;a lrkakla úh' ysi ìug fhdud .;a kd,l w¨;ska f.kd fmd;la È.yer lshjkakg úh' kd,l weh fkdoel bkakg neß ;ekg Tyqf.a isf;a wdorhla f.dv ke.S ;snqks' tla Èkla iqmqreÿ f,i ;u fmd;a lsysmhla /f.k wd kd,l fjkod fuka tÈko weh ,nd fmdfrd;a;= jqkd o tod weh meñKsfhau ke;' fl,a,g fudlo jqfka@ wjg mßirhu ieoE l¨jr .s, .ksoa§ kd,l n,dfmdrd;a;=j isáfha fmr ÿgq iqkaoßh ;j tla jrla fyda olskakgh' kuq;a weh meñKsfh ke;' kd,lf.a uqyqK o mßirh mrod wÿre úh' fjkod kï à'ù pek,a fol ;=kl m%jD;a;s n,k kd,l wo lsis l:djla ke;=ju Tyqf.a ldurh fj; mshuekakdh'

ksjqkq fmu kd,lf.a ish¨ wfmalaId ìo jegqks' Bfha Tyq fk; mskjQ weh wo t;ek ke;' lula kE thd ths' is;+ Tyq ;uka f.kd fmd;a lshjkjd fjkqjg fmd;aj, msgq fmr,kakg úh' fmd;a mfil oeuQ Tyq mqgqfjka ke.sg Tn fudn weúÈkag úh' tljru Tyqg Pdhdjla fuka ljqreka fyda hdno ksji;=,ska t<shg tk nj fmkqks' Tyq W;=rd .sh i;=áka yeÍ ne¨fha ;u is; fidhk rej meñK we;ao hkakhs' iqmqreÿ fi!uH iskyjlska Tyqg ix.%y l< weh iqmqreÿ f,i kej;;a kd,l isák foi ,nd isákakg úh' weh wi,u mqgq lsysmhla ;snqk o weh wiqka .;af;a o ke;' tÈk o kd,l weh foi n,k jdrhla wef;d;a weh tl t,af,au kd,l foigu fk;a fhdud isáfhah' fïl kï fudlla yß ;sfhkjd' fuhd .ek ug;a yß leue;a;la ysf;kjd' kd,l is; ;=,g weh ms<sno wdorhla" f,ka.;= lula .,d tkakg úh' fufia Èk lsysmhla f.ù .sfhah' iEu Èku kd,l by, ud,hg hhs' weho meñfKhs' fofokdu iskd fihs' fï w;r weh iuyr Èk j, wd iekska kd,l isák foi n,d fudfyd;la j;a fkdisg yeÍ .shdh' fndfyda Èkj, mehl muK ld,hla kd,l isákd foi fk;a fhdud isg hkakg hhs' fufia udihla muK .sh ;ek

lsisod fkd;snqkq f,ka.;= lula jpkhla j;a l:d fkdlrmq wehfj; we;s jQfha ukaoehs Tyq is;kakg úh' wehf.a pdï weÿï wdhs;a;ï" ir, yeisÍu" ksryxldr iskyj" ;ud isákd foiu oEia fkdfi,ajd n,d isáu Tyqg ueù fmfkakg úh' mq;d mq;d wo ?g lkafka keoao@ wiñka mqxÑ wïud ldurhg meñKSu;a iu. ;u cx.u ÿrl:kh w;g f.k fõ,dj neÆúg rd;%s 9 miqù we;s nj oek.;af;a túgh' mq;d fldfydu lsõj;a fï ojia áfla kï fudlla fyda m%YaKhlg ueÈ fj,d jf.a bkafka'' uu Thdf.a wïud lsh,d ys;,d ´k fohla lshkak ufha mqf;a'' mqxÑ wïud lshQ iekska kd,lg laIKslj is;=fka wr .eyeKq <uhd .ek mqxÑ wïudf.ka hula oek .kakg yels njhs' kE mqxÑ wïfï tfyu úfYaI uql=;a kE'' t jqkdg uu fmdä fohla oek.kak Tks' mqxÑ wïud Wv ;Ügqjg yjig .sh fjf,al oel,d ;sfha o wfm f.j,a me;;u n,ka bkak ,iai, .eKq ,ufhlaj' Tõ'' Tõ'' mq;d' ta mdf¾ fofjks f.or ñisia ùrfialrf.a ÿj fka' wehs ta'' thd Thdg óÜ jqkdo@ kE''kE'' kd,l uquqKq fõh' uu Wv fmd;a lshjkfldg ks;r ks;r thdg olskjd thd weú;a fï f.a me;a;u n,df.k bkakjd'' tal ugla yß m%YaKhla ta ksihs weyqfõ'' kE mq;d ta .eKq <uhd yß mqÿu <ufhla thdg m%fmdai,aia f.akjd f.akjd tallg j;a leu;s kE' leïmia wjqÜ fj<d ál ld,hla fcdí tlla l<d miafia tflka mjd kej;=kd' Bg miafia ÿjf.a yeisÍu wuq;=hs lsh,d rg bkak ñisia ùrfialrf.a kx.S ,.g hejQjd' t;a udi 06 la ú;r bo,d tfy bkak neyelsh,d oeka .sh udfia wdj¨' mqxÑ wïud f,dl= úia;rhla lshdf.k .shdh' yd'' yd'' we;a;o@ '' kd,l ;+IaksïN+; ù f,dl= wïud foi n,d l:dj Wkkaÿ lrhs' Tõ mqf;a' thd Th Wvg tkafka wfma f.a n,kak j;a fjk fohla n,kak j;a fkfjhs' Thd okakjdfka wfma f.a


12

2017 cQks l,dmh

myqlr,d mdfrka wks;a me;af;a ;sfhk lk;a;' Tkak ´lg yji 4 boka jf.a ñkS f.akjd' ta fj,djg Wvg weú;a wr ñksiaiq wvk yeá ú,dm fok yeá n,ka bkakjd' wfma Wv ;Ügqfõ boka n,k flfkl=g fmakafka ta <uhd wfma f.a Èyd n,ka bkakjd jf.a ;uhs' lk;af;a ñksiaiq Tlafldu hklka thd ta Èydu n,df.k bkakjd' ÿj tlal l:d lr;a Ôú;fha wks;H nj kSri nj .ekuhs lshkafka' ljod yß is,a ud;djla fjkak ;uhs ta ÿj isysk ueõfõ' ta;a ñisia ùrfialr ,d uq,ska talg jeä leue;a;la ;snqfka kE' mqÿu <ufhla' lido nekao kï fydo ìßola fjkak ;snqkd' fydo m%fmdai,a lShla kï Th foudmshka f.kdjo@ wks;a tl mq;d Th <uhd w.yrejdod" isl=rdod Wvg tkafka kE' wdj;a lk;a; Èyd n,<d wdmyq hkjd' fudlo ta ojia fofla lk;a;g ñkS f.akafka kE lsh,d thd okakjd'' yaï'' yß mqÿu <ufhla'' l:dj wyjr l< mqxÑ wïud" my<g hkak ierfiñka lSjdh' fï kï uu ljodj;a wymq ke;s fohla'' yß mqÿu ysf;k l:djla' mqxÑ wïfï" wo wms huqo thd,f.a f.or' ug we;a;gu wdihs ta <uh;a tlal álla l:d lrkak' kd,l lSfõ flfia fyda weh oel .ekSfï woyisks' mq;d'' ta;a'' mqxÑ wïud hula lshkak W;aiy lrhs' wehs'' wehs'' mqxÑ wïfï'' wdhs;a ta <uhd ljod j;a fï me;a; n,ka bkak Wvg tk tlla kE'' weh lSfõ ye.Sï nrjQ iajrfhks' fudlla" wehs ta@ kd,l yso isá mqgqfjka ke.Sisáfha Tyq;a fkdoekh' ta <uhd wo Wfoa l=reKE., fufyKs wdrduhlg .shd'' ;j;a udi 03 lska ta ÿj ufyKska jykafia kula fjkjd'' wms ta msxlug huq mq;d lshñka mqxÑ wïud msgj .sfha weho kd,l f.a uqyqfKa ÿgq ÿlauiq nj ksid úh hq;=h'' lsisjla is;d .; fkdyels jQ kd,l l¨jf¾u by, ud,fha ne,alksh fj; fiñka fiïka msh ke.=jdh'' ksuhs'

pß;a refíre

fndai;a fufyjr Y%S ,xldj fjkqfjka bmso

uúìu fjkqfjka Wmka od isg l< fufyh wmuKh'' Tnf.a <ud úfha" ;reK úfha" ueÈ úfha" wirK ñksiqka fjkqfjka" ÿIalr .ïudk k.ïka fl;a" wgq" fldgq" uäiai,a mqrjñka Tn wd fndai;a .ufka wo yeg úh wNshig ù'' fmr fuka fkdjqko Tng ;ju;a jhig jeä fndfyda iú n, we;af;a Tnhs wfma ish¨ foa Wod lf,a'' wm Tng iod Kh .e;shs'' i¾fjdaoh jecfíjd ;j;a fnda l,a'' trkaao ksYdka

fiajl ks¾udK .x j;=r

wkqnqÿ ñys÷ ysñhkag'''' wdrdOkd '''

uy jeis jeiaid wd¾' bkaÈl ? x.d W;=rd msgdr .,d .shd ÿla uykaisfhka f.dvke.+ ksjdi j.dìï" j;=msá" ish¨ foam, is,a, Wÿrd jkid oeuqjd'' lsisod fkdtk f,i kslau .sh wysxil Ôú; o ish .Kkla jqkd'' jeiai o .xj;=r o th lf<a fkd okafka ish,a, ke;s jQ nj muKS' udOH jHdmdr yd tajdfha .srjqka ish,a,u" foaYmd,k wjia:djd§ka ^lsysmfokl= yer& wmQrejg ujd.;a lÿ,ska wf,ú lr wm lÿ¨ jeälr .;a wmQrej thd,df.a f¾ákaia Wka fmkakmq ;rñ ? ? ? ,enqfkao ke;'' lEfudr ÿka ;rï fnÿfõo ke;'' kskafoa miqjk rchla hgf;a ck .eg¨ fkd±fkk md,lhka yuqfõ ieuod Wkaf.a iqr iem ñi ljod kï ysñfõo ish,a, ke;s jQ wmg iykhla'' wjidkfha" rduir lkao" id,dj' óf;dguq,a, fuka wmg ysñjkafka o wj;eka lojqre muKla nj kï oksñ ? ? uekúka'

uf.a wkqnqÿ ysñ hfka wfma wkqnqÿ ysñ hfka ñyska;,hg jeä ufÕa jäkq uek h,s ysñ uf.a ?k ? s;enQ wfm W;=re flï ìu ?k ? s;enQ wfm ol=Kq mska ìu ksjQ .skafkys ieÕj w¿ hg Wvg u;=fjhs .sks mq,sÕ= leg Wvhs my;hs oejQ .sks l| ysre kefÕk foigo ieKska jeo ojd w¿ lr,kak fmr fio jäkq uek wkqnqÿ uysñ i| oyï Èh foda;la ord y;r jg flïìu ird ys;a ksjkakg fu;a mqrd jäkq uek mskaìu lrd

fla' t,a' .=Kj¾Ok

wE .shd''

ysre nei .sh;a wjg msÍ we; ysre t<sfhka io ke;s jqj;a wyi t<sh ù we; io t<sfhka' iq,x ke;s jqj;a ;=re ,;djka tfy fufy jefkñka tlsfkld fjf,ñka isá;s fl<sf,d,ska jeys j,djka ke;s uq;a fmfkk udfkl jeys,syskshka ÿisï .Kka mshd i,kafka jeiai wu;l jQjdla fuks' weh ud w;yer .sh uq;a ud ;=áka'' ud iqfjka'' isákafka wE ud ,. fkdisáhd fuks'

wika;


2017 cQks l,dmh

13

lDIs ridhk ÿr,uq

is;a iqj msKsihs

mßirh iy Ôú; /l.uq

ßh meoùu

wd

ydr ñksid Ôj;a lrhs' Ôj;a ùug ñksid wdydr ilia lrhs' ish¨ i;ajhka wdydr u; hefm;s' wdydr ñksidf.a uQ,sl wjYH;djhls' fujeks joka j,ska wdydr j, we;s jeo.;a lu f,djg lshd mdhs' ñksidg muKla fkdj ish¨ ? ;ajhkag Ôj;aùu ioyd wdydr wjYH' f,dalfha wdydr ilia lsÍu ioyd jQ úúO l%u fõohka w;f¾ m% u q L ia : dkh ys ñ jka f ka lDIsl¾udka;hgh' th iajNdj O¾uhdf.ka ñksidg Ôj;aùu ioyd ,eî we;s odhdohla nÿh' w;S; ñksid i;=ka ovhu lsÍfuka" ir, ëjr l%u Ndú;fhka iy iajNdúl j.d l%u u.ska ;u wdydr ilia lr .kq ,eîh'

kùk ;dlaIKh" lDñ kdYl" ridhsksl fmdfydr j¾. Ndú;h wêl f,i j¾Okh úh' ta ksid ñksidg ;u mßfNdackh ioyd lDIs wdydr iu. ji úi wdydrhg .ekSu isÿúh' iïmq¾K fj<o fmdf,ka 98] lau ji úi uqiq jQ t<j¨" m<;=re jeks lDIs wdydr úh' f,dalfha fï ;;ajh jHikhla jkakg jeäld,hla .;jQfha ke;' lDIs ridhk Ndú;h ksid msßirfha Ôù fldgia fukau wm yqiau .kakd jd;h iy c, iïm; mjd wêl f,i ¥IKhg ,la úh' tfukau f,dalfhau yÿkd.; fkdyels kj frda.S ;;a;ajhka" fndafkdjk frda. fukau úúO j¾.fha ms<sld frda.Ska tkak tkaku jeä ù we;'

w;S; ñksid iïmQ¾Kfhkau iajNdj O¾uhg wkql+, fjñka" iajNdj O¾uh foaj;ajfhys ,d i,lñka ys/ foúhka" jeis foúhka f,iska ;ukag wdydr iïmdkohg Wojq lrkakdjQ iajNdúl mßirhg foaj;ajhla wdrEv lrñka ;u orejka fuka mßirho /l.;a;dh' ;u wdydr ioyd j.d ìï ilia lsÍu" lDñ md,kh" j,a me, md,kh hk lghq;= isÿ lsÍfï § mjd w;S; ñksid mßirh ydkS fkdjk f,i iajNdúl l%u Ndú;fhka ;u Wjukdjka bgq lr .ekSug mqreÿ ù isáhy' ld,h;a iu. f,dalfha isÿjQ ;dlaIKsl úma,jh ksidu ish¨ foa Wvq hál=re lrkakg iu;aúh' iEu l¾udka; wxYhlgu kùk ;dlaIKh fhdod .kakg ñksid fm<Uqks'

;u wdydr ioyd j.d ìï ilia lsÍu" lDñ md,kh" j,a me, md,kh hk lghq;= isÿ lsÍfï § mjd w;S; ñksid mßirh ydkS fkdjk f,i iajNdúl l%u Ndú;fhka ;u Wjukdjka bgq lr .ekSug mqreÿ ù isáhy' ld,h;a iu. f,dalfha isÿjQ ;dlaIKsl úma,jh ksidu ish¨ foa Wvq hál=re lrkakg iu;aúh'

lDIs l¾udka;fha ksr; wfhdaclhka o ta ta lDIs wxYj, j, ld¾hhlaIu;djh jeä lr ksIamdok Odß;djh jeälr .ekSfï wruqKska fuu kùk ;dlaIK l%u ioyd wêfõ.fhka fhduq úh' ta ksidu Tjqkaf.a ksIamdok Odß;djh jeä úh' ld¾hhlaI u;djh jeäúh' ,dNh jeäúh' fï ksidu lDIs l¾udka;fha§ ñksidg l%u l%ufhka iajNdúl l%u wu;l ù .shy' wvq Y%u odhl;ajh;a" jeä ld¾hhlaIu;djh;a" by, ,dNh;a fidhd mßirhg ydks lr oE mjd Wmfhda.S lr.ksñka j.d lghq;= j, kshef,kakg jQy' tksidu úisjk Y;lh wdrïNfha isg fkdis;+ úrE f,i lDIsl¾udka;fha§

ñksid mßirfha ixhq;sh fjkia lsÍu iy ;=,s;hg ydks lsÍu ksid mßirhg isÿ jQ ydksh lsis Èkl h,s mQrKh lsÍug fkdyels jkq we;' fï W.% ji úi mßirhg uqod yeÍu ksid ñksidg i;=kago isÿù we;s ydksh iq¨ mgq fkdfõ' wmf.a mßirfhka Èfkka Èk úhelS hk ul=¨jka" iuk<hka" f.ïnka" Wr.hska" l=re,a,ka" c,c Ydl" ,xldjg wfõksl jQ úúO u;aiH j¾. fukau mdxYq Ôù fldgia o ,dxlSh N+ñfhka iïmq¾Kfhkau joù hk oji jeä wE;l fkdjkq we;' we," fod<" .x.djka ys c,h wmú;% ùu fukau N+.; c, iïm;g fuu ji úi u.ska isÿj we;s n,mEu ksidu tu c,fha mú;%;djh o ySk ù we;' fï wkqj lDIs ridhk f.dú;ekg fhdod .ekSu ksid i;a;ajhkag fukau mßir moaO;shg isÿj we;s

tÈfkod ud¾.fha ld¾" jEka" nia" f,dß jeks r: jdyk meoùfï § j¾;udkfha mj;sk wêl jdyk ;o noh ksid ßh meoùu wmyiq ld¾hhla ù we;' ta ksidu ßh meoùfï § ;u jdykfha È." m<, m%udK ms<snoj iy ;u jdykhg bÈßfhka" miqmiska iy wjáka Odjkh jk ish¨ jdyk ms<sno iy úúO ud¾. ix{d ms<Sno ukd isyshlska" l,amkdjlska hq;=j ßh meoùu l< hq;=h' olskakd jQ ud.S ix{d foi n,d ta wkqj iqÿiq mßÈ ßh mojkafka kï wk;=re u.yßñka fjk;a r: jdykhkag wjysr fkdù wfma .uk wmg hd yelsh' tÈfkod Ôú;fha wfma is; iu. .uka lsÍu;a ksis ßh meoùu fukau isÿ l, hq;=fõ' tla jevl ksr;j isák úg f;drf;daxÑhla ke;sj y;rjáka meufKk is;=ú,s j,ska is; fírd f.k tu is;=ú,s msgqmi yUd fkdhd wod, lghq;af;ysu is; rojd .ekSug wm l,amkdldÍ úh hq;=h' túg wêl r: jdyk ;o nohla ;=< ;ïka mojk jdykh fjk;a jdyk j, fkd.eà y;r w; n,ñka fydo l,amkdfjka ßh meoùu l,dla fuka wei" lK" kdih" Èj" YÍrh hk mxfÉkaøhkafhka is;g tk wruqKQ ksis mßÈ oel wjfndaO lrf.k tajd yd fkd.eà j¾;udk fudfydf;a is; ;nd .ksñka ;u isf;ys md,kh ;ud i;= lr.ekSfuka ksjerÈ u. hdug Tng yels jkjd fkdwkq udkh' is;=ú,s olskak' is; oukh lrkak' iekiqu ,nkak' kdu,a


14

2017 cQks l,dmh

fï wkqj n,k úg ñksid wdydr u; hefmhs kï" ñks i df.a Ôú;h" urKh ;SrKh lrkakdjQ fuu úi lDIs ridhk Ndú;fhka bj;a lsÍug wmf.a f.dú uy;=ka j.n,d .; hq;=h' ta ioyd ji úfika f;dr wmf.a foaYsh lDIs {dKfhka fmdaIKh jQ ldnksl lDIs j.dj flfrys Wkkaÿj jeäl< hq;=h'

ydksh w;sYh nr m;, nj fmks hhs' Y%S ,dxldfõ Èia;%slal lsysmhl Woa.;j we;s jl=.vq frda.S ;;a;ajhkag uQ,sl fya;=j lDIs ridhk u.ska mig iy c,hg tlaj we;s wys;lr ridhsksl fldgia nj ;yjre ù we;' f,dal fi!LH ixúOdkfha o;a;hkag wkqj 19 jeks Y;j¾Ifha w.Nd.fha isg fï olajd úI ridhk fya;=fjka jirlg ñ,shk 25lg wêl ixLHdjla úúO frda. fya;=fjka ñhf.dia we;s nj;a" jir 2000 isg fï olajd ñh f.dia we;s ixLHdj ì,shk .Kkkla nj;atu jd¾;d fmkajd § we;' fuu jHikldÍ ;;a;ajh ksidu Y%s ,xld rcho wê úI iys; .a,hsfmdfiaÜ wefudakshï jeks úI

lsysmhla furgg f.kaùu ;ykï lr we;' kuq;a wod, ;yku rch mekjQjo .a,hsfmdfiaÜ úI ridhkh flfia fyda furgg meñKSu mqÿu iy.; lreKls' miq.sh ld,fha fuu úI ridhkh niagd" ,hs*a ,hska hk fj<o kdu j,ska fj<o mf<ys olakg ;snqkg j¾;udkfha th mq¾K jYfhka fj<o fmdf,ka bj;a lr we;s nj fmkS hhs' fï wkqj n,k úg ñksid wdydr u; hefmhs kï" ñksidf.a Ôú;h" urKh ;SrKh lrkakdjQ fuu úi lDIs ridhk Ndú;fhka bj;a lsÍug wmf.a f.dú uy;=ka j.n,d .; hq;=h' ta ioyd ji úfika f;dr wmf.a foaYsh lDIs {dKfhka fmdaIKh jQ ldnksl lDIs j.dj flfrys Wkkaÿj jeäl< hq;=h'

tu ldnksl j.djkag wjYH iyh" Ys,amSh oekqu" wdo¾Y f.dúm, jeks oekqï iïNdrhkaf.ka f.dú uy;=ka ikakoaO l, hq;=h' ta fjkqfjka ji úiska f;dr ldnksl f.dú;ek ioyd wd¾Yhla ,nd foñka i¾fjdaoh u.ska ldnksl f.dúm, jHmD;shla wrUd we;' tu.ska ji úfika f;dr t<j¨" m<;=re" fj<o fmd<g heùug i¾fjdaofha tu jHdmD;shg yelsù we;' tfia l%shd;aul fuu ldnksl j.djka ms<sno jHmD;shg wdod, iúia;rd;aul ,sms fm,la bÈß l,dmhka ysÈ m, flfrkq we;'

i¾fjdaoh mqj;a m; kej; wdrïN lsÍug Èß foñka" uQ,H wkq.%yh olajñka .re iNdm;s;=ud m%uqL i¾fjdaoh úOdhl iNdfõ idudðl uy;au uy;aókag

wmf.a f.!rj mQ¾jl ia;+;sh msßkuuq'

trkao ksYdka


2017 cQks l,dmh

15

iqyo

ls%lÜ

;r`.dj,sh i¾fjdaoh ix.uh m%uqLj tys ish¨u iajdêk wxY yd i¾fjdaoh uQ,H iud.u o tlaj ish fiajl fiaúldjkaf.a iqyo;ajh j¾Okh lsÍu wruqKq fldg jd¾Islj mj;ajkq ,nk iqyo l%slÜ ;r.dj,sh miq.shod fudrgq uOH uyd úoaHd,Sh l%Svd msáfha§ mj;ajk ,§' fï ioyd msßñ lKavdhï 08la iy ldka;d lKavdhï 02 la iyNd.S úh' Èkh mqrd b;d iqyo YS,Sj mej;s fuu ;r. ud,djg i¾fjdaoh .re iNdm;s wdpd¾h ta' à' wdßhr;ak uy;do tlaj isàu úfYaI;ajhla úh' fuu ;r.ud,dj wjidkfha ldka;d Y+r;djh ã' iS' f,dl=kdrxf.dv uy;añh kdhl;ajh ÿka lKavdhu ysñlr.;a w;r msßñ Y+r;djh uyf.or uy;d kdhl;ajh ÿka lKa v dhu ys ñ lr.ka k d ,§' Y+r;djh ÈkQ lKavdhug i¾fjdaoh m%Odk f,alï úkahd wdßhr;ak uy;d we;=,;a jQ w;r wkqY+r;djh Èkq lKavdhug i¾fjdaoh uQ,H iud.fï m%Odk úOdhl ks<OdÍ O¾u;s,l uy;d o we;=,;a úh'

2017 Y+rhka


16

2017 cQks l,dmh

wjqreÿ isß f.k wd isß 2017 kj wjqreÿ Wodj fjkqfjka i¾fjdaoh ix.uh" ish¨ iajdëk wxY iy i¾fjdaoh uq,H iud.u tlaj ish¨ fiajl uy;au uy;aóka iy Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.ao iyNd.S;ajfhka nKavdr.u i¾fjdaoh Wiia wOHhk wdh;k mßY%fha § fuu w¨;a wjqreÿ W;aijh W;al¾Ij;a f,i mj;ajk ,§'


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.