Michiel Stroink
Leven in een TBS-kliniek Door: Feije Wieringa
Enige tijd geleden verscheen Of Ik Gek Ben. Een debuut waarvan ik niks meer in huis kreeg dan de drukproef zonder flaptekst. Dus las ik het zonder voorkennis en met een open mind. Eerst leek het een inside verhaal uit een TBS-kliniek, want er wordt loepzuiver beschreven hoe het daar reilt en zeilt. Verveling, gepsychologiseer, opportunisme en sleur, het is allemaal heel invoelbaar genoteerd.
Dit moet wel true crime zijn, was mijn conclusie. Tot er een kentering kwam in de vorm van een thriller-element. De directie
druk verschenen. Niet gek voor een boek dat pas onlangs in de boekhandels kwam te liggen. Highlife ging dus in gesprek met
graag beter worden en op een normale manier kunnen meedraaien in de maatschappij. Zodra je dus in staat bent om te kiezen, betekent dat dat je geen last hebt van dit dilemma. Als ik zou moeten en mogen kiezen, zou het een gevangenisstraf worden. Je wordt psychisch volledig doorgezaagd in een kliniek. Ik ben ervan overtuigd dat er aan ieder mens wel een klein schroefje los zit. Sommigen kunnen goed omgaan met dit mankement en gedijen prima op die manier. Ik kan me voorstellen dat er hier en daar een aantal directeuren rondlopen in ons land, die ondanks hun narcisme in hun dagelijkse praktijk prima uit de voeten kunnen. Hoe kundig zijn de gemiddelde TBS-specialisten, zoals psychiaters, psychologen en dergelijke? Er loopt een groot aantal deskundigen rond in een kliniek. Allemaal hebben ze een mening en allemaal brengen ze een bepaald soort bagage mee om die mening te onderbouwen. Ik kan die bagage en hun kundigheid moeilijk beoordelen. Ik kreeg de kans om vierenhalf jaar als een toeschouwer rond te lopen in deze omgeving. Het is lastig om te zeggen of de absurditeit nu ontstaat vanuit de patiëntenpopulatie of vanuit de altijd oordelende bege-
Ik heb me wel eens laten vertellen dat slechts een klein deel van de patiënten volledig geneest in een kliniek. doet in gestolen kunst en de 'cliënt' oftewel gevangene is de dupe. De gevangene moet opboksen tegen een systeem dat op het eerste gezicht uiterst vijandig lijkt, maar later weet de schrijver er zo'n draai aan te geven dat je gaat geloven dat het systeem wel degelijk werkt. Dan is er nog een plot, waar ik niks over zeg, maar die wel leidt tot een daverende apotheose. Het boek is excellent geschreven, en de schrijver blijkt geen TBS-er. Inmiddels is de derde
74
Michiel Stroink. We gaven hem vijf sterren en inmiddels staat hij bekend als 'Snelst groeiende literaire diamant!’ Stel dat je een delinquent was. Koos je dan voor de gevangenis of wordt het een TBS-kliniek? De meeste TBS-patiënten zitten daar omdat ze echt geen keus hebben. Ze zijn ziek naar de maatstaven van onze maatschappij, maar ook voor hun eigen gevoel. Ze willen
leiding. Het spanningsveld daartussen heeft in elk geval veel voeding geboden voor mijn roman. Maar het blijft psychologie en psychologen hebben niet altijd de wijsheid in pacht. Oordelen is niet altijd objectief. Macht speelt ook een grote rol in je boek Macht fascineert me. En vooral in een TBSkliniek word je geconfronteerd met de meest pure vormen van macht en manipulatie. Ei-
