Democratie 2017-2

Page 1

SAMSAM – MIDDEN IN DE WERELD

GROEP 7 + 8

2/2017

Actie in Venezuela en Kameroen!

Wat vind jij?

Reporter Hajar vanuit het Binnenhof in Den Haag


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . Inhoud ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Democratie .......................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .NIEUWSBEGRIP ................................ . . . . . . . . . .DEMOCRATIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . INGEWIKKELD? .................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .Dat . . . . . . . . .best . . . . . . . . . . . Democratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .manier . . . . . . . . . . . . een . . . . . . . . . . . . . . . . .HAJAR . . . . . . . . . .verslag ...................... . . . . . . . . . . . . . . valt . . . . . . . . . . mee. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is. .een . . . . . . . . . . . . .om . . . . . . . . .land . . . . . . . . . . . . . . . . . .doet . . . . . . . . . vanuit ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .het . . .Binnenhof . . . . . . . .in. .Den . . . Haag. ................ . . . . . . . . . .te . . .regeren. . . . . . . . . . In . . . een . . . . .democratie . . . . . . . . . . . . .telt . . . . jouw . . . . . . mening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Op . . pagina . . . . . .4. lees . . . .je. .hoe ................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . .Democratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zeggen . . . . . . . . . . . . . .je. . vindt . . . . . . . . .denkt, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .belangrijk . . . . . . . .persvrijheid . . . . . . . . .is. .voor ............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is. .ook: . . . . . . . . . . . . . .wat . . . . . . . . . . . . . of . . . . . . . . . . zonder ................................................. . . . . . . . . . .bang . . . . . .te . . .hoeven . . . . . . . . .zijn . . . .dat . . . . je . . .gestraft . . . . . . . . .wordt. . . . . . . . Democratie . . . . . . . . . . . . . .is. . . . . . . . . . .de. .democratie. .............................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bekijk . . . . .ook . . .haar . . . .filmpje . . . . . .op. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam.net ................................ . . . . . . . . . .niet . . . . .alleen . . . . . . .voor . . . . . .politici, . . . . . . . .maar . . . . . . ook . . . . .voor . . . . . .burgers . . . . . . . . .zoals . . . . . .jij. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . .en . . . . . . . .Divina . . . . . . . . . . Kameroen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .dat . . . . . . .met ......................................................... . . . . . . . . . . . . . wij. . . . . . . . . . . . .uit . . . . . . . . . . . . . . . hoopt . . . . . . . . . . . .zij . . . . . . . .haar .................................................... . . . . . . . . . .vredesliedje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . en . . . . . . . . . .uit .................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . . . . . . . . . .helpt . . . . . . . . . .Hajar .......................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .Amsterdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .wel . . . . . . . . . .een . . . . . . . . . . . . . . interviewen. .......................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wilde . . . . . . . . . . . eens . . . . . . . . . . .politicus ................................................................... . . . . . . . . . .Toni . . . . . . . . .Papua-Nieuw............................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . uit ................................................................................................. . . . . . . . . . .Guinea . . . . . . . . vertelt . . . . . . . .wat ...................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .hij ................................................................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . .allemaal . . . . . . . . . . . . . . kan ........................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .zelf ............................................................................................ . . . . . . . . . .beslissen . . . . . . . . . . en . . . .Jeremy ........................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .uit ............................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .Amsterdam . . . . . . . . . . . . . maakt . . . . . . . .de ................................................................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . .wereld . . . . . . . .wat . . . . .mooier . . . . . . . . met ................................................................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . .zijn . . . . vrijwilligerswerk. .................................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .Wat . . . . .doe . . . . .jij. .voor .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NIET .................................................. . . . . . . . . . .de . . . democratie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IEDEREEN .................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . van . . . . . .re............................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de ............................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dactie . . . . . wilde . . . . . . . . . . . . . . .SAMSAM .............................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . op .................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .de. .foto. . . . . . . . . . . . . . . .OP .............................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pech! . . . . .Mees. . . . . . . . . . . . . . . . . . . YOUTUBE .......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . te. .stemmen ................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .MET . . . MEER . . . . . DAN . . . . 300 .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gelden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .KINDEREN ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .FILMPJES . . . . . . . . . . . . . . . . .IN ............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .DE .............................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . HOOFDROL! ............................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .DIVINA ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . .uit ................................................................................................. . . . . . . . . .Kameroen . . . . . . . . vertelt ............................................................................................... . . . . . . . . .op . . pagina . . . . . .18. .dat ............................................................................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . .democratie . . . . . . . . .het .............................................................................................. . . . . . . . . .beste . . . . . . . . . .is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wapen ................................................................................................... . . . . . . . . .tegen . . . . .terrorisme. .................................................................................................. .......................................................N ......................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .E.D.E.R. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . L. A. N. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .G.R.I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .E.K.E.N. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . L. A. N. .D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S. R. A. .Ë. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .V.E. . . . . . . . . . . . .K.A.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .N. E. Z. . . . . . . . . . . . . .E.R.O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U. E. L. A. . . . . . . . . . . . . E. N. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I.R. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. K. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. P. O ......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .E.A.-.N.I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .E.U.W. -. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . G. .U.IN ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .E.A. . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . .2. . samsam ..................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie .............................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................

LANDEN IN DIT NUMMER


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LOGEREN . . . . . . . .in. .het ....................................... . . . . . . . . .pagina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tuba ......................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .dorpshuis? ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .vertelt . . . . .erover . . . . . op ....................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pagina ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .In. .mijn . . . klas . . . . . . . . . . . . . . . . 20. ............................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .hangt ................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .de. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Koerdische ................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vlag. ............................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . Samsam . . . . . .gaat ................................................................................................ . . . . . . . . . . over . . . kinderrechten. . . . . . .altijd ............................................................................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . Ieder . . . .kind . . .heeft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina ...................................................... . . . . . . . . . . . . . recht ................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . .op: ............................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . eten . . . . . drinken ................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . en .................................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ZHEKAR ....................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is. .Koerdisch. ..................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hij . . woont . . . . . .in. .Irak. ............................................................. . . . . . . . . . . .gezondheidszorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Lees . . . .zijn ................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .verhaal ................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op . . . . . . . .16. . . . . . . . . . .pagina ..................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina ..................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . onderwijs ................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .schoon .................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . .milieu . . . . . . . . . . . . . . . . .Samsam .............................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .gaat . . . .over .............................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .kinderen .......................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wereldwijd. . . . . . . . . . .Samsam ......................................................................... . . . . . . . . . . . . . . .spel . . . . . . . . . . . . . .laat . . .zien . . . .hoe . . .kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pagina ..................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samen . . . . . .leven, . . . . .spelen, ........................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .delen, . . . . . . . . . en .......................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .leren . . . . . . .samen ....................................................................... . . . . . . . . . . . .eigen . . . .mening . . . . . . . . . . . . .verantwoordelijk . . . . . . . . . . . . . .zijn ..................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . voor . . . . de . . .wereld. .......................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Wereldburgerschap .................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .heet .............................................................................. . . . . . . . . . . . . eigen . . . .geloof, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .dat. .......................................................................... . . . . . . . . . . . . cultuur, . . . . . taal, ............................................................................................... . . . . . . . . . . . . . identiteit ................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . JEREMY ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . maakt ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . een ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .SAMSAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . burger . . . . . .van ................ . . . . . . . . . . bescherming . . . . . . . . .tegen . . . . . . . . . . =. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bieten! ...................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . .oorlog . . . . . . geweld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 . . . . . .&. .Charlie . . . . . . . . . . . . . . Puzzel . . . . . . . . Zin . . . in? . . .Ga . . naar .............. . . . . . . . . . . . . . . . en . . . . . . . . . . . .SAMEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Tjin . . . . . . . . . . . . . . . 25 . . . . . . . . . . . . pagina ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 . . . .Poster . . . . . . . . . . . . . . . 27 . . . . Quiz . . . . . . . . . . . . . .26. ................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 . . . . . . . het .............................................. . . . . . . . . . . bescherming . . . . . . . . .tegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Doe . . . . . . zelf ........................................... . . . . . . . . . . . . kinder . . . . arbeid ................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . EEFJE ...................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . .WENTELTEEFJE .............................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam . . . . . . . . . . . . . . . .3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie ................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................

10 16 24

ABC VAN DE DEMOCRATIE 5 X RONDJE WERELD WIN EEN UITJE MET JE KLAS

EN VERDER

Strip Studio de Leijer

4

ALLEBEI VRIJ OM TE KIEZEN


Allebei

Overal ter wereld maken kinderen hetzelfde mee. Of niet? Shay (12) en Merlijn (12) zitten allebei op een democratische school.

Merlijn in

Soest (Nederland) “Op mijn school gaan ze ervan uit dat elk kind het leuk vindt om nieuwe dingen te ontdekken en te leren. Er zijn wel regels. Je moet minstens 27 uur per week op school zijn, maar wat je dan doet mag je zelf weten.”

Shay in

Modi’in (Israël) “Op mijn school beslissen leerlingen over bijna alles mee. Je mag zelf bepalen welke vakken je volgt. Alleen rekenen en Engels zijn verplicht. Onze stem telt ook als er een nieuwe leraar wordt aangenomen.”

Het is hier niet: meeste stemmen gelden, maar samen besluiten nemen.

We kiezen zelf waar onze schoolreis naartoe gaat.

Democratische scholen vind je overal. Van Finland tot Peru en Zuid-Korea.

Je mag zelf bepalen wat, waar en wanneer je leert.

4

samsam democratie

Ga mee naar de scholen van Merlijn en Shay. Bekijk het filmpje op

Foto’s en tekst Karin Wesselink, Anna Krijger

Vrij om te kiezen


Meer Tjin & Charlie op samsam.net Strip Eric Heuvel Inkleuring Dick Heins

Tjin & Charlie vervolg van de achterpagina

Wordt vervolgd! samsam democratie

5


Hajar (11) wil later journalist worden

Binnenhof In een democratie kiest de bevolking een regering. Politiek verslaggevers houden in de gaten of politici ook echt doen wat ze beloven. Zonder deze persvrijheid werkt een democratie niet goed. Hajar is vandaag als politiek verslaggever in Den Haag.

6

samsam democratie

Wil je weten wie Hajar voor de camera interviewt? Bekijk het filmpje op

Foto’s Rob Keeris, Phil Nijhuis (p. 8 onder) Tekst Karin Wesselink

Vanuit het


V

oor de draaideuren houden twee mannen van de marechaussee iedereen in de gaten. Binnen wachten scanapparaten, metaaldetectoren en beveiligers. Elke bezoeker van het kloppende hart van de Nederlandse democratie, de Tweede Kamer, wordt uitgebreid gescreend. Een beetje geïntimideerd legt Hajar (11) haar microfoon en telefoon in een bakje. PERSKAART Even later krijgt ze een pas met het woord ‘pers’ erop. Niet iedereen mag hier zomaar naar binnen om politici te interviewen. Je moet van tevoren toestemming vragen bij de afdeling communicatie, uitleggen waarom je wilt komen en zeggen wie je wilt spreken. En dan nog laten ze niet elke journalist toe. Eigenlijk zijn alleen verslaggevers die gespecialiseerd zijn in politiek welkom. Deze regels beschermen de Kamerleden tegen te veel camera’s en microfoons.

VRAGENUURTJE Hajar en Nynke staan deze dinsdagmiddag tussen tientallen collega’s. Ze wachten op het moment waarop ze een politicus een vraag kunnen stellen. Dit ‘vragenuurtje’ is elke week van twee tot drie uur. Volksvertegenwoordigers komen dan bij elkaar in de vergaderzaal met de blauwe stoelen in de vorm van een tulp. Ze praten over wat er in de media is verschenen. Bijvoorbeeld een reportage over asielzoekers of nieuws over verpleeghuizen. Ze willen van elkaar weten hoe iets precies zit en wat de verantwoordelijke collega gaat doen om problemen op te lossen.

OPLETTEN “Soms moeten politici wel tien keer hetzelfde verhaal vertellen,” vertelt Nynke de Zoeten. Zij werkt voor het televisieprogramma NOS Nieuwsuur. “De ene keer voor het journaal, dan weer voor de radio of de krant.” Hajar lacht. “Ze moeten dan wel goed opletten dat ze zichzelf niet tegenspreken!” Nynke wijst naar Jesse Klaver. Hij hoopt bij de volgende verkiezingen de nieuwe minister-president te worden. “Misschien kunnen we hem vragen wat hij van journalisten vindt,” zegt Hajar glunderend.

samsam democratie

7


Nieuwsbegrip

RENNEN Het vragenuurtje is live bij de NOS op tv en internet te volgen, maar ook in het gebouw zelf hangen schermen. Met een schuin oog volgen de verslaggevers wat er gezegd wordt. Ondertussen wisselen ze nieuwtjes uit. Of ze proberen informatie los te peuteren bij de voorlichters die precies weten waarmee de politici bezig zijn. Elk moment kan een Kamerlid de wandelgangen in komen lopen. “Als iedereen plotseling in dezelfde richting rent, dan weet je dat Wilders of Rutte eraan komt. Iedereen probeert dan als eerste een vraag te stellen,” vertelt Nynke. WAAKHOND Journalisten worden ook wel ‘de waakhonden van de democratie’ genoemd. Ze moeten burgers informatie geven over de besluiten en afspraken van de machthebbers. In landen zonder democratie kan dat

8

samsam democratie

niet, omdat er geen persvrijheid is. Daar bepaalt een dictator wat er in de krant of op tv komt. In deze landen lopen journalisten gevaar. Ze worden soms ontvoerd, gearresteerd of zelfs gedood. In 2015 stierven wereldwijd 115 journalisten terwijl ze aan het werk waren. Meer dan 199 journalisten zaten gevangen. GEEN ANGST In Nederland kunnen journalisten hun werk veilig doen. “Maar dat betekent niet dat we bij alle vergaderingen mogen zijn of alles mogen weten,” vertelt Nynke. Ze hoeft alleen nooit bang te zijn om in de gevangenis te belanden. Het enige risico is dat politici haar vragen niet willen beantwoorden of dat haar toegangspasjes worden ingenomen, als ze zich niet aan de regels houdt. Nynke: “Maar dat is gelukkig nog nooit gebeurd!” Hajar wil weten of ze wel alles mag vragen. “Dat mag zeker, maar je moet natuurlijk wel beleefd zijn. Je mag niets opschrijven of vertellen wat niet waar is.”


SPEL Dan stapt Nynke samen met Hajar op Jesse Klaver af. Nynke legt ze uit wie Hajar is en vraagt of hij later tijd heeft voor drie vragen. Ze hebben geluk! Het gaat niet altijd zo gemakkelijk. “Politici hebben een volle agenda. Maar voor belangrijke vragen moeten ze natuurlijk wel tijd maken,” lacht Nynke. Ze vertelt dat het ook een beetje een spel is. “Soms wil een journalist iets weten over een bepaald onderwerp, maar dan wil de voorlichter of politicus er eigenlijk nog niets over zeggen. Op andere momenten willen ze dat juist wel. Dan bellen ze je met nieuws. De ene keer doe je daar iets mee, de andere keer niet.”

SPANNEND Beneden, voor de borstbeelden in de centrale hal van de Tweede Kamer, is het zo ver. Hajar mag Jesse Klaver precies drie vragen stellen en dan moet de partijleider alweer verder. Hajar veegt haar handen af aan haar spijkerbroek. “Dat was best spannend!” Nynke knikt. Dat vindt zij ook nog steeds. “Soms ben ik zo druk bezig met regelen en bellen dat het ineens tijd is voor de vraag. Dan denk ik: wat wilde ik ook alweer vragen?” Hajar knikt: “Dat had ik net ook. Maar gelukkig wist ik het weer!”

samsam democratie

9


ABC Zo zit het Democratie

van de democratie

Waarom is de A altijd eerst?

Alles wat je altijd al wilde weten over democratie op een rijtje.

A B C

D

ALS je niet in een democratisch land woont, wie is dan de baas?

BURGERS zijn de

COMPROMIS

DEMOCRATIE

is een oplossing waarbij niemand 100% z’n zin krijgt.

E

inwoners van een land. Zij kiezen de volksvertegenwoordigers (Kamerleden). Zij benoemen de ministers.

EERLIJKE en vrije verkiezingen horen bij een democratie. Je hoeft niemand te vertellen op wie je stemt.

F

bestaat uit de Griekse woorden demos (volk) en kratos (heerschappij). Heerschappij van het volk dus. Makkelijker gezegd: het volk mag het zeggen.

FRISSE WIND

GRIEKENLAND

HERRIE en debat zijn nodig en belangrijk om een democratie goed te laten werken.

I

J

is het land waar de democratie 2500 jaar geleden is uitgevonden. Alleen rijke mannen mochten meebeslissen. Vrouwen, slaven, armen en vreemdelingen niet.

KIEZERS stemmen

LEIDERS

op één persoon van een politieke partij.

in een democratie regeren samen.

IEDEREEN ouder dan 18 jaar mag in Nederland stemmen. In Brazilië mag dat met 16 en in Maleisië pas met 21 jaar.

10

samsam democratie

Fijn! Elke vier jaar nieuwe verkiezingen.

JOUW stem telt (als je boven de 18 bent tenminste).

G H K L


t beteken Amandla sa: o h x Amandla! in het macht. kracht/

Als jij de kattenbak verschoont, doe ik de afwas.

M N O MEERDERHEID

NELSON Mandela

ONDERHANDELEN

De meeste stemmen gelden, maar ook de rechten van minderheden worden gerespecteerd.

streed voor de democratische rechten van zwarte Zuid-Afrikanen.

is nodig om tot een compromis te komen (zie C).

Q R S QUOTE is een ander

woord voor citaat. Het is iets wat iemand heeft gezegd. Politici willen graag met hun quote in de krant.

RECHTEN en plichten zijn in een democratie voor iedereen hetzelfde.

STEMBUS is een verzamelbak voor ingevulde stembiljetten.

P

PARLEMENT is een ander woord voor volksvertegenwoordiging. In Nederland is het de Eerste en Tweede Kamer samen.

T

TWEEDE KAMERLEDEN maken wetten en controleren de regering (regering = ministers + koning).

U V W X

UITSLAG van de verkiezingen bepaalt wie er in de regering komt.

VERKIEZINGEN

Y

Z

zijn in Nederland sinds 1919 voor mannen ĂŠn vrouwen. Daarvoor mochten alleen mannen stemmen.

WETTEN en regels zijn in een democratie belangrijk. De regering en burgers moeten zich aan de wet houden.

X-FACTOR hebben politici nodig om stemmen te krijgen.

De keizer draagt geen kleren!

YOUTUBE

ZEGGEN wat je

is handig voor politici. Ze gebruiken het om stemmen te winnen.

vindt of gelooft, zonder bang te hoeven zijn dat je daar straf voor krijgt.

samsam democratie

11


Raymi ontmoet Sophie

“Ik wil niet de politiek in” Met een theepot en twee glazen reist Raymi Sambo door het land. Hij is op zoek naar kinderen op bijzondere plekken. Vandaag ontmoet hij kinderburgemeester Sophie (11) in Aalsmeer.

Sophie weet wat ze wil. En nu!

Voor één keer is Raymi ook lid van haar campagneteam.

Zou hij deze ambtsketen ook thuis in een kast bewaren?

Sophie regelde dansles voor vluchtelingen­ kinderen.

12

samsam democratie


Foto’s Rob Keeris Tekst Karin Wesselink

Het is nog voor schooltijd, maar Sophie zit al druk te bellen. Raymi wacht nog maar even met de thee.

KINDERBURGEMEESTER “Ik wil écht dat het geregeld wordt!” Sophie blijft rustig, maar weet wel duidelijk wat ze wil. Raymi is onder de indruk. Hij snapt nu al wat Sophie tot een echte kinderburgemeester maakt.

AGENDA

Een goede strategie is het halve werk voor politici. Raymi en Sophie ontmoeten de loco­ burgemeester van Aalsmeer.

Sophie grinnikt. “Ik ben niet altijd zo streng, hoor! Als kinderburgemeester wil ik me inzetten voor vluchtelingen, ouderen en cultuur. Ik heb veel ideeën en wil dan ook graag dat er iets mee gebeurt.” Raymi knikt. Zo zit hij ook een beetje in elkaar. “Wat staat er vandaag op de agenda?” wil hij weten.

DANSEN “We gaan eerst naar het gemeentehuis voor overleg met de loco-burgemeester. Daarna gaat hij mee naar de dansles voor vluchtelingenkinderen. Ik wilde graag wat voor ze organiseren. Iets dat hen helpt hun nare ervaringen te vergeten.” Raymi trekt een pijnlijk gezicht. “Leuk plan! Maar ik heb enorme spierpijn van de repetities. Moet ik meedoen?” Sophie knikt. “Zeker!” Later legt ze uit hoe ze kinderburgemeester is geworden. “Meer dan tweehonderd kinderen brachten hun stem uit op het Molenplein. Ik kreeg de meeste stemmen.”

POSTER

Wij interviewden Sophie al een keer eerder. Kijk het filmpje op

Raymi: “Hoe heb je dat aangepakt?” Sophie vertelt dat ze een heel goed campagneteam had. “Iedereen hielp. Er hingen posters van mij op het raam thuis, in de klas, in winkels. We gingen de straat op en vroegen voorbijgangers op mij te stemmen.” Raymi vraagt of ze later een échte burgemeester wil worden. Sophie schudt haar hoofd. “Volgens mij vergaderen politici heel veel. Daarom wil ik niet de politiek in.”

samsam democratie

13


Op wie ga ik stemmen?

DE GROOTSTE DEMOCRATIE

van de wereld is India. Er wonen meer dan een miljard mensen. Als er verkiezingen zijn, staan IndiĂŤrs urenlang in de rij om te kunnen stemmen. Bekijk onze filmpjes over India op samsam.net/filmpjes-india


Foto Aftab Alam Siddiqui / HH

Dat gaat nog lang duren...


5 x Rondje wereld

Wel een vlag, geen paspoort

De Koerden willen graag een eigen land, waar ze zelf over alles de baas zijn. Zo ver is het nog niet. Maar wat is er al wél? Wij vroegen het aan Koerdische kinderen in Irak.

LEUKSTE OM TE DOEN: PICKNICKEN MET FAMILIE!

WEL: EEN LAND Abdullah (10): “Ik heb geen Koerdisch paspoort, omdat zo’n paspoort niet bestaat. Wij, de Koerden, vinden dat we hier in ons eigen land zijn. Maar Irak zegt dat ons land niet bestaat en dat wij bij hun horen. Daarom staat op mijn paspoort ‘Irak’.”

16

samsam democratie

Foto’s en tekst Eva Huson

Abdullah vertelt nog meer op


LEUKSTE OM TE DOEN: KNIKKEREN MET VRIENDEN!

LEUKSTE OM TE DOEN: WISKUNDE!

WEL: EEN VOETBALTEAM

WEL: EEN VLAG

Martin (10): “Ik houd van voetbal, maar ik kijk nooit naar de WK voetbal. De Koerden mogen niet meedoen omdat we geen echt eigen land hebben. Gelukkig hebben we wel een eigen voetbalteam. Daarmee doen we mee aan het voetbaltoernooi voor andere volkeren zonder officieel erkend land.”

Zhekar (11): “Op school hangt onze eigen vlag. De rode kleur is voor de gesneuvelde Koerdische strijders, de Peshmerga. Wit staat voor vrede en groen voor de vele bergen hier. In het midden zie je een zon met eenentwintig stralen, omdat we op 21 maart vieren dat het nieuwe jaar begint.”

LEUKSTE OM TE DOEN: UITSLAPEN!

LEUKSTE OM TE DOEN: NAAR EEN PRETPARK!

WEL: EEN PRESIDENT

WEL: EIGEN STRIJDERS

Sarah (10): “De baas van ons land is president Barzani. Hij woont in een groot huis in Erbil, onze hoofdstad. Toen er verkiezingen waren, is hij gekozen. Ik weet niet wanneer er nieuwe verkiezingen zijn.”

Abdullah (11): “Wij hebben onze eigen strijders: de Peshmerga. Zij dragen een ander uniform dan de Iraakse soldaten. Ze bewaken onze grond. Vroeger vochten ze tegen het Iraakse leger. Veel mensen gingen dood. Nu beschermen ze ons tegen vijanden.” samsam democratie

17


“Soms moet ik gewoon luisteren” Met een gitaar en een zelfgeschreven vredesliedje reist Divina (12) door haar land Kameroen. Wat vindt zij van democratie? “Onze president moet er meer voor ons zijn.” Stel je zelf eens voor? “Ik woon in Yaoundé, de hoofdstad van Kameroen. Samen met mijn vader ga ik in de weekenden of vakanties vaak naar het noorden. Daar plegen terroristen aanslagen. Ik praat erover met de kinderen daar. Sommigen zijn wees, omdat hun ouders door terroristen zijn vermoord. Anderen kennen kinderen die kindsoldaat zijn.” Wat vertel je de kinderen? “Eerst zijn ze vaak bang, omdat ze me niet kennen. Dan pak ik mijn gitaar en zing een zelfgeschreven vredesliedje. Daarna praten we over hun ervaringen met terroristen. Ik geef ze ook tips over hoe je kunt zorgen dat je niet ontvoerd wordt. Ze moeten niet in hun eentje naar school lopen, maar in groepjes.” Luisteren ze naar je? “Omdat ik zelf ook een kind ben, denk ik dat ze wel naar me luisteren. Ik vertel ze dat ze niet hetzelfde moeten gaan denken als de terroristen. Die proberen macht te krijgen over mensen die arm zijn of zich achtergesteld en gediscrimineerd voelen. Ik denk dat vrede en democratie in een land kunnen voorkomen dat mensen terrorist

18

samsam democratie

worden. Iedereen wil het gevoel hebben dat de regering naar je luistert.” Is er in Kameroen democratie? “In ons land is wel vrede. Christenen en moslims leven goed samen. Toch willen de terroristen met geweld de macht overnemen en iedereen moslim maken. Onze president is zo’n dertig jaar geleden gekozen. Ik vind hem geen slechte president, maar hij is veel in het buitenland. We hebben een president nodig die er altijd voor ons is. Nu komt hij alleen als er problemen zijn, maar hij moet juist zorgen dat die problemen niet ontstaan. Misschien moet Malala met hem trouwen. Ik denk dat zij een goede invloed op hem zou hebben.” Heb jij thuis iets te zeggen? “Soms moet ik gewoon luisteren, bijvoorbeeld als mijn vader de afstandsbediening wil. En soms geeft hij me op m’n kop, omdat ik treuzelde op weg van school naar huis. Maar mijn ouders zijn er voor me als ik problemen heb en ze vragen vaak mijn mening. Jammer genoeg is het op mijn school heel anders. Er is een man op school die de straffen geeft. Laatst sloeg hij een meisje zo hard, dat ze niet meer

goed kon lopen. Alleen maar omdat ze kletste in de klas. Iedereen is bang voor hem. Ik ook.” Ben je nog ergens anders bang voor? “Soms voor aanslagen in de hoofdstad. Of dat de terroristen me herkennen van foto’s bij interviews en dat ik zelf slachtoffer word. Maar ik denk ook: vroeg of laat ga ik toch dood. En ik geloof dat God het belangrijk vindt dat ik me inzet voor anderen.” Bewaar jij ook altijd de vrede? “Ik ben meestal vriendelijk, maar ik word ook wel eens boos. Vooral op mijn broertjes en zusje. Ze beledigen me soms, of bijten in mijn hand. Dan schreeuw ik en soms geef ik een klap. Als kinderen op school wat van me stelen, word ik ook boos.” Wat is jouw wens? “Ik zou meer willen reizen, bijvoorbeeld naar Amerika. Daar wil ik president Trump ontmoeten. Ik zou hem zeggen dat hij echt zijn best moet doen. Op tv zie ik dat veel mensen een hekel aan hem hebben. Dat is geen democratie. Hij moet er zijn voor alle mensen in zijn land.”

Foto KidsRights Tekst Karin Wesselink

Interview met Divina


Ik word de nieuwe secretaris van de VN.

IDOOL : CHRIS BROWN

Divina was vorig jaar één van de drie genomineerden voor de Kindervredesprijs.

LEU K OM TE DOE N : HINKELEN

LIE VE LINGSVAK: BIOLOG IE EN SCHEIKUNDE

M IJ N VOORB E E LD : M AL AL A

samsam democratie

19


Reportage Papoea-Nieuw-Guinea

Op jacht

zonder ouders

In het dorp van Toni bepalen de bewoners samen de regels. Hij is te jong om over officiële dingen mee te beslissen, maar over zijn eigen leven heeft hij wel veel te zeggen.

“B

ij de waterval is mijn jachthut,” vertelt Toni (12) terwijl hij in de groene verte wijst. “Daar verstop ik me tot er een prooi voorbij komt.” Zijn dorp ligt ver van de bewoonde wereld. Winkels of auto’s zijn er niet. Iedere familie verbouwt zelf groente en zoete aardappelen. In het bos groeien papaja’s en kokosnoten. “En als je zin hebt in vlees, ga je gewoon op jacht”

WILD ZWIJN Als Toni wil jagen, hoeft hij niemand toestemming te vragen.

“Als ik ‘s nachts over een dier droom, moet ik de volgende dag het bos in. Vorige week droomde ik over een wild zwijn en de dag daarna kwam ik er eentje tegen.” Maar hij schoot er niet op. “Te gevaarlijk.” Als Toni gewond zou zijn geraakt, was er niemand in de buurt geweest om te helpen. Zijn vader maakt zich wel eens zorgen als Toni in zijn eentje op stap gaat, maar hij is ook trots dat zijn zoon al zo goed kan jagen. Toni heeft veel vrijheid en bepaalt meestal zelf wat hij wanneer doet.

STRENG Tuba (10) heeft een strengere vader. “Ik houd van vissen,” vertelt ze. “In de rivier, met een draad en een worm aan een haakje. Maar mijn vader vindt het niet goed dat ik alleen ga. Hij wil altijd weten waar ik ben. Als ik niet voor het donker thuis ben, zwaait er wat.” Tuba staat elke dag om zes uur op om haar moeder te helpen. Ze wast kleren in de rivier of plukt bananen. “Die roosteren we op het vuur.” Tuba past ook vaak op haar vier jongere zusjes. “Het liefste speel ik met mijn vriendinnen. Ik ga ook wel eens bij ze logeren. Hun vaders zijn niet zo streng.”

DORPSHUIS

TUBA EN EEN ZUSJE

Xxx xxx xxxx

20

samsam democratie


Foto’s Arita Baaijens, Blake Everson (foto l. onder) Tekst Arita Baaijens

Elke stem in het dorp telt

TONI EN TUBA RUZIE Het dorp van Toni en Tuba ligt in de bergen van Papoea-NieuwGuinea. Dat is een deel van een groot eiland tussen Indonesië en Australië. Omdat er geen school is, hebben de kinderen veel tijd om te spelen. “Maar kinderen die vechten, sturen we naar huis,” zegt Tuba. “De volgende dag mogen ze weer meedoen.” Toen Tuba’s opa jong was, brak er soms oorlog uit tussen verschillende dorpen. Dat is nu voorbij. Bij een ruzie praten dorpshoofden net zo lang met de ruziemakers tot er een oplossing is. Wie iets ergs gedaan heeft, moet een boete betalen. Dat kan een

varken zijn of geld. Als het echt heel erg is, moet je het dorp verlaten.

DORPSRAAD Elke familie heeft een eigen huis dat op hoge palen is gebouwd. Middenin het dorp staat het dorpshuis. Als de dorpsraad hier vergadert, mogen alle bewoners meeluisteren en hun stem laten horen. Het uiteindelijke besluit neemt het dorpshoofd, samen met een paar wijze mannen en vrouwen. Het dorpshuis is ook een plek om te kletsen, te koken of feest te vieren. “Na een feest mag je in het dorpshuis blijven slapen,” vertelt Tuba blij.

CAMOUFLAGE "Deze varens maken me onzichtbaar in het bos."

“We mogen altijd zelf beslissen wanneer we gaan slapen. Meestal tegelijk met de volwassenen!”

IEDEREEN GELIJK De stem van kinderen telt in het dorp nog niet mee. “Als we tien jaar zijn moeten we wel allerlei taken doen, maar meepraten mag ik pas vanaf mijn zestiende,” zegt Tuba. Dat geldt ook voor Toni, ook al is zijn opa het dorpshoofd. “Mijn opa behandelt iedereen gelijk. Anders komt er ruzie. In een klein dorp kun je maar beter aardig zijn voor elkaar,” zegt Toni lachend. “We hebben elkaar hard nodig.”

OP JACHT Kinderen leren alles van hun ouders, ooms en tantes.

samsam democratie

21


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Van . . . . . . . . . . . . . . . .en . . . . . . . . . . . .wat ........................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . .alles . . . . . . . . . . . . . nog ................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .DOE . . . . . HET . . . . . ZELF ...................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . .DEMOCRATIE ................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . .ALLEEN ................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VOOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ALTIJD .......................................................... . . . . . . . . . . . . .POLITICI? . . . . . . . . . . . .Echt . . . .niet! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . HANDIG ........................................................... . . . . . . . . . . . . .Overal . . . . . . . . wereld ........................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . ter . . . . . . . . . laten ..................................................................................... . . . . . . . . . . . . .burgers . . . . . . van . . . .zich ......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horen. ...................................................................................... . . . . . . . . . . . . .Omdat . . . . . . . . . . .niet . . . . . . . .zijn ................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ze. .het . . . . . . .eens .................................................................................... . . . . . . . . . . . . .met . . . de . . .machthebbers . . . . . . . . . . . .of. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .omdat . . . . . . . .zelf . . . . . . . . .ideeën .................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ze . . . . . .goede ........................................................................................ . . . . . . . . . . . . .hebben . . . . . . voor . . . . hun . . . .buurt . . . . .of. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . .de ................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . .wereld. ................................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . MEEDOEN ....................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .IS. .LEUK, ...................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WANT ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .DAN . . . . GEBEURT .................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LAAT . . . . . . .STEM .................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ER . . TENMINSTE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . JE ..................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IETS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .HOREN! ......................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Stuur . . . . .een .................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .brief . . . .naar . . . .de ................................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .krant. ......................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . Waarover . . . . . . . . . . .jij. .een . . . . . . . . . zien? ................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . wil . . . . . . . . fi. lmpje ..................................................................................... . . . . . . . . . . -. Kapsels . . . . . . .in. .Ghana. ............................................................................................ . . . . . . . . . . -. Een . . . . . . . . . . .feest. .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . .religieus ................................................................................................. . . . . . . . . . . -. School . . . . . . in . . Marokko. ............................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . Vul . . . de . . .poll . . . . .op . . .samsam.net ........................................................................................ . . . . . . . . . . Het . . . fi. .lmpje . . . . in . . . .de . . .meeste ...................................................................................... met ................................................................................................................ . . . . . . . . . . stemmen . . . . . . . .gaan . . . . we . . . maken. ....................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . Hou . . . . . . . . website . . . . . . . . . . . gaten! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .KUN . . . . . ..... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .onze . . . . . . . . . . .in. .de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .DAN . . . . . . . JE ......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1.. EEN . . . .ACTIE . . . . . IN . . JE . . .BUURT ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BEGINNEN. ............................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. JE OPGEVEN ALS KINDER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2.. .BURGEMEESTER. .............................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3.. LID . . . .WORDEN . . . . . . . . . . .DE ................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. LEERLINGENRAAD. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. VAN .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4.. .EEN . . . . . . . . . . . . MAILEN. .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .POLITICUS ........................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5.. EEN . . . .STUK . . . . .IN. .DE . . SCHOOL.................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. KRANT .. .. .. .. .. .. SCHRIJVEN. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . 22 . . . . . . . . . . . democratie ............................................................................................. . . . . . . . . . . . . .samsam ................................................................................................... ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Jij telt mee

STEM ZELF

HEB JIJ EEN IDEE?


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . M/V ............................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .D ............................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .O . . . . . .E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .EP.N.S.E.N. . . . D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .DOEN . . . . .MEE .............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. T. .IN. .E.E.N. L.A. NE. I.D.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .MEISJES . . . . . . . . . . . .gaan ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . Alleen . . . . . .in. .Rwanda . . . . . . .(Afrika) . . . . . . . . . . . .LE. E. . . . R. S. V. R. I.J.H. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .In. .Afghanistan ......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M.E.T. P. E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .veel . . . . . . . . . . niet ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . en . . . . . . . . .(Zuid-Amerika) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .meisjes ....................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bolivia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .naar . . . .school. . . . . . . Ze ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . zitten . . . . . . . . . .vrouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .mogen . . . . . . . . . .niet ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meer . . . . . . . . . . . . .dan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ook ..................... mannen in het parlement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .buitenspelen ........................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .of. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .sporten. . . . . . . . In .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .hoofdstad . . . . . . . . . de . . . . .is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Kabul .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .het . . . . . . . . . Daar .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .anders. . . . . . . . . . . .is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .een . . . skate-school ........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .SOMS . . . . . . . . . .een . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .waar .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .GOED . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .wil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .opgericht, . . . . . . . . . . . . . ook .............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .NIEUWS! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gekozen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leren ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .meisjes . . . . . . . . . . .skaten. ................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Er. .zitten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .leider . . . . .méér . . . . macht. . . . . . . Hij ............................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .of. .zij. .kan . . . . . . .mensen ................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .wereldwijd . . . . . . . . . twee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dan ....................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .laten . . . . . . . . . . . . .die ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .keer . . . .zoveel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . arresteren .......................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .vrouwen . . . . . . . in . . . . . . . . . . . . . . .het . . .niet . . . eens . . . . .zijn ................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .met . . . . . .regering. ........................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .regeringen . . . . . . . . . als . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . . . Een ................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie . . . . . . . . . . . . . .dan ................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .twintig . . . . . .jaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krijgt ..................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .dictatoriale . . . . . . . . . trekjes. ..................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .geleden. .................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ik. . . . . . . . . . VENEZUELA ...................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .heb ................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .altijd ................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .gelijk! .................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Buurthelden ...................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Antony . . . . . .(12) . . . woont . . . . . .in. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Valencia, . . . . . . . . . . .grote . . . . . . . . in .................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . een . . . . . . . . stad ...................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Venezuela. . . . . . . . . . . . . buurt ......................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Zijn . . . . . . . . .heet ................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‘Democratie’. . . . . . . . . . . . Een . . . .naam ...................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ANTONY .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .die . . .toevallig . . . . . . .heel . . . .goed ....................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . GEINTJE! ....................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .past . . . . . .Antony’s ............................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grapjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bij . . . . . . . . . . project. ........................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . over . . . . een . . . . . . . . . . . . . .Samen . . . . . .met . . . . . . . . . kinderen ...................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . andere ............................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dictator . . . . . . . . . . . . . . . . . .in. .de. .buurt ................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is. .hij. .een ........................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . verboden. . . . . . . . . . . . . . . . . . .schoonmaakactie . . . . . . . . . . . . . . gestart. ....................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bekijk . . . . . zijn . . . .fi.lmpje . . . . .op ...................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam.net ..................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . .DICTATUUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. .PLAATS ........................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NOORD............................... . . . . . . . . . . . . .Een . . . dictatuur . . . . . . . . is. . . . . . . . . . . .Van . . . de . . .195 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KOREA ............................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . landen ................................................................... . . . . . . . . . . . . .een . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op . . . . .wereld . . . . . . . . . . . . . . . . . .landen . . . . . . . . de . . . . . .zijn . . . . . . . . . . . . . . democratie. ......................... . . . . . . . . . . . . . . . . regeringsvorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . .is. in . . . . . . . . . . . . . . . . .op . . . . .lijst . . . . . . . . . . . is. .geen ............................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..waarin .. .. .. .. .. ..één .. .. ..persoon .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..167 .. .. .. landen .. .. .. .. .. .. gemeten .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..niet .. .. .. democratisch. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. Kim .. .. .. ..Jong-un .. .. .. .. .. .. .. is.. ..er .. .. de .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . .(een . . . .dictator) . . . . . . . of . . een . . . . . . . . . .hoe . . . democratisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Er. .is. weinig . . . . . . vrijheid . . . . . . . . . . . . . baas. . . . . .Op . . .school . . . . . .leren ................. ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . .kleine . . . . . . . . . . mensen . . . . . . . . . . . . . . . zijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .voor . . . . . . inwoners. . . . . . . . . . . . . . . . . kinderen . . . . . . . .elke . . . .dag ................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..groep .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..ze .. .. .. .. .. ..Noorwegen .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..de .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. hoe .. .. .. ..fantastisch .. .. .. .. .. .. .. .. .. en .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. Ze mogen niet . . . . . . . . . . . . .alle . . .macht . . . . . .heeft. . . . . .De . . . . . . . . .staat . . . . bovenaan . . . . . . . . .de. . . . . . . . . .of. .nauwelijks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bijzonder . . . . . . . . .hij. .is.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .bevolking . . . . . . . . heeft . . . . .niets . . . . . . . . . .lijst. . . . .Nederland . . . . . . . . staat ................................................................ . . . . . . . . . . . . .te. .zeggen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .meebeslissen. ..................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..op .. .. .. .. ..11.. ..e ..plaats. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam . . . . . . . . . . . . . . . .23 ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie ..................... ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. Foto Sytske Susie Jellema

1

7

50


Samsam wedstrijd

De baas voor 1 dag

DU RF T J E J U F OF M E E E STE R de uitdaging aan?

STA J IJ H IE R straks met je klas?

Win agje een d of en nh Binne rodam Madu e hele voor d s! kla + BUS RE IS

Hoe werkt het? • Vraag je leerkracht of jullie in de klas één dag de baas mogen zijn. • Bedenk samen wat jullie gaan doen. • Wie bedenkt de regels? • Is er ook een rol voor de juf of meester? • Hoe nemen jullie besluiten? • Wat doen jullie als iemand het ergens niet mee eens is?

• Maak een filmpje of fotoverslag van jullie experiment van maximaal 1 minuut of minimaal 5 verschillende foto’s. • Mail het naar info@samsam.net • We posten het op Instagram en Facebook en maken de winnaar daar bekend.

os . va n P r o D e m t m o k s ij r p De ku n n e n bij Bass isch ole n g r atis ed uc an P r o D e mos e e e r politie k bo e ke n . v o g am, tieve da a n M a d u r o d e ed e d t k e o z e b Je of en de Tw h et B in n e n h .pr o d e mos.n l Kamer: www

24

samsam democratie

Doe mee vóór 1 mei 2017!


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Kruiswoordpuzzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .– ............................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Engels . . . . . . . . . . . . . .Nederlands ......................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .moet ................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . .1. . . . 2. . . . . . . . .3. . . . . . . . 4. . . . . . . . .5. . . . . . . . .6 . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . . . . . 1. . . . . . het . . . . . . . . . .in. ................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vul . . . . . . diagram .......................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . Zet . . . letters . . . . . .met . . .dezelfde .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nummers . . . . . . . . . . .het ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uit . . . . . .diagram .................. . . . . . . . . . 8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . in . . . . .balk. . . . . . . . .lees ................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . .Daar . . . . . . . je. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . een . . . . . . . . . . . . . . .die ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .leeftijdgenoot ............................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . voor . . . . jouw . . . . .belang ....................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . opkomt. ................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. . . Let . . . . . . soms . . . . . . . . . het ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . op: . . . . . . . .lijken ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Engelse . . . . . . .en . . het . . . Neder.................... . . . . . . . . . 11 ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . landse . . . . . .woord . . . . . op . . .elkaar. .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soms . . . . . . . . ze . . . . . . precies .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12. . . . . . . . .13. . . . . . . . 14 . . . . . . . . .15. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zijn . . . . . zelfs ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hetzelfde! ................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . 16 ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . .17. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 ................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 .......................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .OPLOSSING ....................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .13. . . .5. . . . 7. . . . .10. . . . 27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. . . . .21. . . .26. . . . .17. . . . 4. . . . .18. . . . 12 .............................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. . . . .8 . . . . 19. . . . .15. . . . 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .HORIZONTAAL ....................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . to . . . . . . part . . . . . . . . . . . . . to . . . . . . deciding . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . .open . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . take . . . . . . . .in. .deciding, . . . . . . . . . help . . . . . . . . . . . ./ . .Courtyard . . . . . . . . . . . . . . . ./ . . .democracy ................................................ . . . . . . . . . . . to . . give . . . ./. . . .chamber, . . . . . . . .house . . . . ./. . . to . . reign . . . . ./. . . too . . . .(as . . in. .too . . . much) . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ./. . . result ............................................. . . . . . . . . . . . hard, . . . . . . . .cult . . . . . . . . . . . . /. . . .roof . . . . . . . . . . /. . . .respect ............................................................... . . . . . . . . . . . . . . . .diffi . . . . . ./. . . .region . . . . . . . . . . . . /. . . .and . . . . . . . . . . . . ./. . . .behaviour ..................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .De .................. . . . . . . . . .VERTICAAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oplossing ................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .staat . . . .op .............. . . . . . . . . . . agreed, . . . . . . .in. .agreement . . . . . . . . ./ . .books . . . . . /. . .school . . . . . ./ . . information . . . . . . . . . ./. . sport, . . . . . sports . . . . . ./ . .to . . call, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam.net .................. ................................................................................................................ . . . . . . . . .to. .name . . . . . . . . . . . . ./. . . .to. .share . . . . . . . . . . ./. . . with . . . . . . . . . . . . . . ./. . . Europe . . . . . . . . . . . . ./. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ./. . citizen . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . .fair . . . . . . . . . . /. . . .religions . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . .big ........................................ . . . . . . . . . . . idea . . . ./. . . .country . . . . . . /. . . .peace, . . . . . calm . . . . ./ . . .very ...................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam . . . . . . . . . . . . . . .25 ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie .................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ Puzzel Anzicht

Sla je slag: vertalen mag


Lekker Bietenburger Bieten saai? Maak er een burger van! Doe mee met Jeremy (12) uit Amsterdam.

Gordon Ramsey is mijn idool!

TIP TREK RUBBEREN HANDSCHOENTJES A AN TEG EN RODE VING ERS .

NODIG biet biologische rode 1 voorgekookte ui de k en ½ ro ½ teentje knofloo out rm ve 1 el ha idenmix) ru (k an 1 tl vadouv kwark 1 eetlepel volle er ed po ika papr r de oe kp oo knofl ie ol em lo eb zonn broodje mkommer sla, tomaat en ko peper en zout

TIP KOOK OOK EENS VOOR ‘ N ANDER!

MAKEN ukjes. PLET en de ui in kleine st en SNIJD de biet en deze ingrediënt k heel fijn. MIX m ko n snijd de knofloo ee in k) sap van je snijplan (plus wat bieten denmix bij. ui kr en t ou verm en doe er de ha ek erover en met een theedo ZET de kom weg saus. MENG en. MAAK nu de wacht 20 minut EF en doe kpoeder. PRO oo ofl kn en ika kwark, papr er vindt. SNIJD r bij als je dat lekk er zout en pepe n kant wat sla, door en leg op éé het broodje vast MAAK een platte mer en tomaat. stukjes komkom ARM een beetje etenmix. VERW burger van de bi n twee kanten bak de burger aa olie in de pan en SAUS erop op je broodje. krokant. LEG ‘m ! en meteen eten

Tekst en foto’s Karin Wesselink

LET OP: 20 MINU TEN WACHT TIJD.

TIP NEEM VOORG EKOOK TE BIE TJES .

KOKEN MET JE HART

Drie keer in de week kookt Jeremy voor Resto van Harte. Hier eten eenzame buurtbewoners samen een 3-gangen maaltijd. Voor zijn vrijwilligerswerk in de keuken werd Jeremy ‘Amsterdammertje van het Jaar’. Die titel krijg je als je iets bijzonders doet voor de stad.

26

samsam democratie


................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Let . . . . . .soms . . . . . . . .meer . . . . . . . . . . . . . . goed! ............................................ . . . . . . . . .Doe . . . . . . . . . . . . quiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op: . . . . . . . zijn . . . . . . . . antwoorden ...................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . de ................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 ................................. . . . . . . . . . . .1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ik. stem . . . . .altijd . . . . op ............................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Op . . . . . .democratische . . . . . . . . . . . . . . . . . . .…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . een . . . . . . . . . . . . . . . . .school ............... . . . . . . . . . Welk . . . . .land . . . .is. .grootste . . . . . . . democratie . . . . . . . . . . ter . . . wereld? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .winnaar! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoef . . . . je . . . . . . .te. .komen. ................... . . . . . . . . . . . .India . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nooit .......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mag . . . . . . . . . . . .wat . . . . . . . . leren. ............ . . . . . . . . . . . .Griekenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . je. .kiezen . . . . . . . . .je. .wilt ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krijg . . . . . . . . . . . .les. .................... . . . . . . . . . . . .Amerika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .je. .buiten .......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . is. .iedereen . . . . . . . blij. ....................... . . . . . . . . . . . .Brazilië .................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . .2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . In . . een . . . .democratisch . . . . . . . . . . . .land . . . .heb . . . je . . het . . . .recht ....… .......... . . . . . . . . . Wat . . . . . . . .Toni . . . . . . .Papoea-Nieuw-Guinea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .om . . . . . zeggen . . . . . . . . . .je. .vindt. ......................... . . . . . . . . . . . . .mag . . . . . . . .uit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . te . . . . . . . . .wat .............................. . . . . . . . . . . . .Jagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .bescherming . . . . . . . . . . . . . . . .discriminatie. ....................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op . . . . . . . . . . . . . tegen ............................. . . . . . . . . . . . .Vissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op . . .gratis . . . . wifi . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .Vuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .om . . . . . . . . wild .................................. . . . . . . . . . . . . . . . .maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . in. .het . . . . . . .te. .kamperen. ............................ . . . . . . . . . . . .Stemmen .................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . .3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Democratische . . . . . . . . . . . . . . . . . . .worden ............... . . . . . . . . . Hoe . . . . . . . . . . . ze . . . . . . . . . . . . .die . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .landen ..................... . . . . . . . . . . . . .noemen . . . . . . . . . .journalisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .vaak . . . .geleid . . . . . door . . . . .een . . .… ................. . . . . . . . . . over . . . . politiek . . . . . . . schrijven? . . . . . . . . . De . . .…. .van .............................................................................. . . . . . . . . . de . . .democratie . . . . . . . . . .(vul . . . in). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dictator. ................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .schapen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . president. ................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . priester. ................................ . . . . . . . . . . . .waakhonden .................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kiezer. ................................ . . . . . . . . . . . .aasgieren .................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .duiven .................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .4 ...................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . Uit . . . . . . . . taal . . . . . . . . .het ...................................................................................... . . . . . . . . . . . .welke . . . . . . . . .komt . . . . . . . .woord ................................................................................... . . . . . . . . . democratie? ....................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .Engels .................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . .Frans .................................................................................................... . . . . . . . . . . . .Grieks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Surf . . . .voor . . . .de ............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . antwoorden ..................... . . . . . . . . . . . .Duits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naar ..................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samsam.net ..................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . .DE . . . . . . . . . . .TE .......................................................................................... . . . . . . . . . . . . . .SMAAK . . . . . . . . . . .PAKKEN? ....................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . .Deze . . . .vragen . . . . . .waren . . . . .vast ...................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . een ................................................................................... . . . . . . . . . . .eitje. . . . .Op . . .samsam.net . . . . . . . . . staat . . . . nog ................................................................................. . . . . . . . . . . .een . . . . . . .Laat .............................................................................................. . . . . . . . . . . . . . .quiz. . . . . . . . .je. .uitdagen! ........................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. COLOFON Layla . . . . . . . . . . Madeleine . . . . . . . . . . . .(Samsam . Redactie . . . . . .Annemarie . . . . . . Vermeulen . . . . . . .(uitgever), . . . . Arita . .Marinde . . . . .Hurenkamp, . . . . .Everson, . .Hans . . .Serrarens, . . Grünfeld, . . . .Karin . . . Wesselink, . . . . . .Dick . . . te. .Rehorst . . . . .(communicatie . . . . . . .Susie . &. .sales), .............. . . . . . . . . . . . . . . . . .Vreeburg . . . . . . . . . . .Academie) . . . . . .Verder . . . . werkten . . . . . mee . . . . . .Baaijens, . . . . . Blake . . . . . . . . .Max . . . . . . . .Eric . . Heuvel, . . . . . . . .Heins, . . . .Eva. .Huson, . . . . Sytske . . . . . . . Jellema, .............. . . . . . . . . . . Rob . . .Keeris, . . . .Anna . . . Krijger, . . . . Anne . . . .Nederkoorn, . . . . . . .Phil . . Nijhuis, . . . . .Raymi . . . .Sambo, . . . . Aftab . . . .Alam . . .Siddiqui/HH, . . . . . . .Studio . . . .de. .Leijer . . .Met . . .dank . . .aan . . KidsRights, . . . . . . .ProDemos . . . . . . Illustraties .................. . . . . . . . . . . Max . . .Grünfeld . . . . . Ontwerp . . . . . .en. .vormgeving . . . . . . . Barbara . . . . .Pilipp . . . Lithografi . . . . . . e. en . . druk . . . Grafi . . .media . . . .Amsterdam . . . . . . .&.Roto . . .Smeets . . . . Adressenbeheer . . . . . . . . . . Pondres . . . . . Abonnement . . . . . . . . in. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de . . klas . . . . . . . .kijk. .op. .samsam.net/leerkrachten . . . . . . . . . . . . . . Nieuwsbegrip . . . . . . . . . . . . . .met . . een . . . . . . . . . . op . . . . . . . krijgen . . . . bij . . . .nummer . . . . . . . .lesbrief . . . . . . .Nieuwsbegrip .................. . . . . . . . . . . van . . . . .of. thuis . . . . . . . . . . . . .zie . . . . . . of. .kijk . . . . . . . . . .scholen . . . . .Samsam, . . . . .abonnement . . .Heinkade . . . . . . Samsam . . . . . . HC . . . . .elk . . . . . . . een . . . . . . .met ..................... . . . . . . . . . . . . .CED-Groep . . . . . . .Lesopdrachten . . . . . . . . . . .lesbrief . . . . . . . .op. .samsam.net . . . . . . .Adres . . . . . . . . . Piet . . . . . . . . 181-H, . . . . 1019 . . . . . Amsterdam . . . . . . . Telefoon . . . . . .088-7120340 ......................... . . . . . . . . . . Mail . . . info@samsam.net . . . . . . . . . . .Web . . .samsam.net ..................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samsam . . . . . . . . . . . . . . . .27 ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .democratie .................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................

ik ijs meer eis


Tjin & Charlie

Charlie doet een ontdekking.

Lees verder op pagina 5.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.