Sercesme 11-2.qxd
15.07.2005
15:01
Page 10
¸ E SERÇESM
DERVÝÞ KEMÂL ÖZCAN
Kýzýlbaþ Alevi Hareketi Devlet Kaynaklý Bilgiden Arýnmalýdýr
Hacý Bektaþ-ý Veli Size sesleniyorum ey Hacý Bektaþ Veli, Sülb-ü Ahmed-i Muhtar, veçhi Cenabý Ali. Yüreðim huzur buldu, seni sevdim seveli, Lütfet bir kez göreyim doðal mühürlü eli… Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Dinine, imanýna Hak dediðim merhaba
Haþim Kutlu
Muhammet’le Ali’den aldýn gerçek dersini, Bir gezip dolaþtýn dört kapýnýn hepsini. Horasan’dan Urum’a duyurmuþtun sesini, Derdime iksir yaptým ben senin nefesini... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Kitab-ý Kur’anýna Hak dediðim merhaba Gerçekleþtirmek için en büyük emelini, Gelip Urum’a attýn Türk’lüðün temelini. Türk halkýna uzattýn kerametli elini, O tarihte gündeme getirdin Türk dilini... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Dostuna, yarânýna Hak dediðim merhaba Doðuþtan lekesizdi tertemiz özün senin, Talib-i âþýkana kýbleydi yüzün senin. Yediyüz yýl sonrayý görürdü gözün senin, Dinleyenler anlardý, Türkçeydi sözün senin... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Diline, lisanýna Hak dediðim merhaba Gelmiþ geçmiþ âlimler senden ilham aldýlar, Senin bilgeliðine hepsi hayran kaldýlar. Zamanla bu âlimler birer mucit oldular, Sayende bu dünyaya ünlerini saldýlar... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Ýlimle, irfânýna Hak dediðim merhaba (...) Faziletler cem olup vücut bulmuþlar sende, Erdemli kiþiliðin ilgi yarattý bende. Arý gibi bal yapmak istedim peteðinde, Bir elim ellerinde, bir elim eteðinde... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Destine, demanýna Hak dediðim merhaba Yoluna girmek için arzeyledim halimi, Bir rehber-i kâmile verdim iki elimi. Kutsal kemerbest ile baðladýlar belimi, Bühtan yapmasýn diye lâl ettiler dilimi... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Cem’ine, meydanýna Hak dediðim merhaba Dahil-i derðah olup, aþk ile ikrar verdim, Kurbanýmý týðlayýp, meydana sofra serdim. Ölmeden evel ölüp Hakk’ýn sýrrýna erdim, Sana þükürler olsun, cemâli didar gördüm... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Yoluna, erkânýna Hak dediðim merhaba Soylusun, erdemlisin, Pirisin Erenlerin, Derdi, gamý kalýr mý cem’ine girenlerin. Muradý hasýl olur gönlünü verenlerin, Tümüne selam olsun, yolunu sürenlerin... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Canýna, canânýna Hak dediðim merhaba Derviþ Kemal yazmýþsa, bu senin sayendedir, Biz gibi acizlere ilhamý verendedir, Affetme gücü sende, kusur yükü bendedir, Derdim çoksa gam yemem, çünkü derman sendedir... Merhaba ey yüce pir, çok sevdiðim merhaba Derdine, dermanýna Hak dediðim merhaba Uzunköprü, 2 Aðustos 1983
10
Bir halk için en büyük felaket, tarihlerinin düþmanlarýnca yazýlmýþ olmasýndadýr. Tombe
B
ilim adamý Tombe’nin, tarihsel belleði yok edilmiþ halklar için son derece öðretici bir uyarýsý vardýr. O, bu uyarýsýnda, “bir halk için en büyük felaket der, tarihlerinin düþmanlarýnca yazýlmýþ olmasýndadýr.” Tombe’nin bu uyarýsý, ülkemiz tarihinin en kadim toplum kategorisi olan biz Kýzýlbaþlar açýsýndan elli kez daha önemli olarak önümüze çýkmaktadýr. Çünkü, hem kapitalizm öncesi ümmet devletlerin (dinlerin), hem de kapitalizm dönemi ulus devletlerin (dinlerin), düzen içine çekmek istedikleri, bunun mümkün olmadýðý yer ve durumlarda da yok saydýklarý temel toplum kategorisi olmuþlardýr. Özellikle Anadolu-Mezopotamya coðrafyasý açýsýndan ele alýndýðýnda, söz konusu olgu, tarih boyunca, bu yönden sayýsýz katliam ve kýrýmýn yaþandýðý görülmüþtür. Kadim Kýzýlbaþ hareketindeki sürek, egemen dinlerdeki, ayný baðlamda devletlerdeki sürek ölçeðinde kýrýmý ve katliamý getirmiþtir. Otantik yapýsý tümüyle daðýtýlmýþ olmasýna karþýn, varlýðýný bir biçimde devam ettiren Kýzýlbaþ Alevi topluluðunun sistem içine çekilmesi, sistemlerin basit bir bileþeni konumuna getirilmesi isteði son bulmamýþ, günümüzde de devam etmektedir. Bu noktada, karþýlýklý duruþ, Ýslamiyet için ne ise Hýristiyanlýk için de ayný olmuþtur Yahudilik için de. Hepsinin Kýzýlbaþ Aleviler örneði bölgenin tekmil doðal toplum süreklerine karþý tavýrlarý hep ayný olmuþtur. Çünkü onlar egemendirler ve devlettirler. Doðal toplum ise Devlet dýþýdýr, sistem dýþýdýr. Bu gün, kendini bilmek, bilince çýkartarak, siyasal ve hukuksal alanda kendisi için hak talebinde bulunmak üzere hareket eden, Kýzýlbaþlar yönünden, karþý karþýya kalýnan politika ve uygulamalar, yine ayný mahiyettedir. Fakat görülen odur ki katliam ve kýrýmlarýn en katmerlisi toplumsal zihinlerde, belleklerde gerçekleþtirilen katliam ve kýrýmlardýr. Bunun en temel göstergesini yaþamakta olduðumuz tarihsizlikte görmekteyiz. Tarih belleði, egemen devletlerin sultasý altýndadýr. Son on beþ yýllýk mücadelenin esasýný, toplumumuzun yitirilmiþ tarihsel belleðini yeniden canlandýrma çabasý oluþturmaktadýr. Kolay olmamýþtýr ama yine de küçümsenmeyecek ölçekte yol alýnmýþtýr. Verilen uðraþ sonucundaki kazanýmlarýmýza ayaklarýmýzý saðlam basarak, üzerimize örtülen inkâr küllerini ayýklama gayretinden geri durmamak zorundayýz. Bir toplum eðer
yeniden kendisini bulmak istiyorsa yapacaðý en temel görevlerin baþýnda gelmektedir bu. Her tarihsel uðrakta da görüldüðü üzere, kadim doðal toplum süreði, ne zaman kendine gelse ve kendini bilme özgürleþme isteði duysa, egemenlerin katliam ve kýrýmlarýnýn yaný baþýnda, asimilasyon politika ve uygulamalarý hazýr beklemektedir. Her dönemde, hizmetlerine koþturduklarý düþün ve kalem erbabý hazýr ve nazýrdýr yaný baþlarýnda. Bunlarýn içinde en tehlikeli olanlar da Kýzýlbaþ Alevi toplumundan transfer ettikleridir. Biz bu gibilere öteden beri asimilasyonun köprübaþlarý demekteyiz. Bu toplumun deðerlerini istismar ederek peþlerinden sürüklerler. Egemen düzenin alimleriyle ulemalarýyla kol kola sefer halindedirler. Bu toplumu içten fethetmek üzere yýðýnla misyoner kollarý sývamýþtýrlar. Ünlü 28 Þubat harekatý sýrasýnda Ýran Cumhurbaþkaný Hatemi’nin, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaþkaný Demirel’e yazdýðý mektup son derece öðreticidir bu yönden: “Bu Kýzýlbaþ Aleviler” diyor Hatemi, “tarih boyunca bölge ülkelerinin baþýna beladýr. Ya bunlarý asimile edip düzen içine çekiniz ya da izin veriniz biz yapalým bunu. Biz bir hayli deneyimliyiz bu konuda.” Misyonerlik ve bu baðlamda asimilasyon konusunu, gündemimize aldýðýmýz bu süreçte, Kýzýlbaþ Alevi hareketini olduðu kadar bir parçasý olduðumuz genel Alevi-Bektaþi hareketini de bu noktada uyarmak durumundayýz. Tombe’nin uyarýsýna büyük anlam vererek, son bir kez daha bitirmek üzere harekete geçen ve tarih bilincinin karartýlmasýný saðlamak üzere meydanlarýmýza boca edilen, inkârcý tarih anlayýþlarýný, meydanlarýmýzdan süpürmek durumundayýz. Geçmiþle doðru tarzda buluþulacaksa, en temel görevlerden birinin bu olduðu bilinmek durumundadýr. Ýkincisi ve en önemlisi, bir tek tarih yazýmýnýn mümkün olmayacaðýný bilerek, tarih yazýmlarýnýn resmiyetlerin, bir baþka deyimle, siyasi alan sultasýnýn dýþýna çýkarma uðraþýsý vermeliyiz. Tarih çalýþmalarýnda hiçbir tarihçi, kendini herhangi bir baský altýnda hissetmemesi gerektiði gibi, yaptýðý çalýþmalarýn sonuçlarýndan da hiçbir þekilde zarar görmemelidir ve bu nedenle tarih konusu týpký din, dil, etniside vb konular gibi “kiþiye özel alan” konusu olmalýdýr. Devlet bu alanlardan elini çekmelidir. Bu bizim öznel kaygýlarýmýzdan kaynaklanan bir istek deðil, burjuva devlet yapýsýnýn baþlangýç-
Sayý 11