Sa!
Woensdag 10 september 2014 Jaargang 1 Nummer 23 www.sa24.nl
kijkt anders
PRIJSVISSER PAGINA 13
ERE-ESCORTE
GORREDIJK
BAUKJE KOOLHAAS
PRINSJESDAG
KALVERLIEFDE
VERTELKUNST
Richtsje en Wendy fan Duerswâld beleven volgende week in Den Haag hun tiende Prinsjesdag. De twee Friese merries uit Wijnjewoude lopen mee in het Cavalerie Ere-Escorte dat de Gouden Koets begeleidt van Paleis Noordeinde naar de Ridderzaal en terug.
Vee in Gorredijk. Dat is al weer een paar jaar geleden. Oude tijden herleven zaterdag wanneer 130 kalveren zich in het centrum verzamelen. Niet voor de markt, maar voor een sfeervolle kalverkeuring. Een hele belevenis voor de kinderen die met de kalveren meelopen.
Kunst in Opsterland organiseert zondagmiddag in het bos van Sparjebird in Hemrik de vijfde Kunstmarkt Opsterland. Een presentatie van veel verschillende kunstvormen. Verhalenvertelster Baukje Koolhaas uit Wijnjewoude is ook van de partij. “Verhalen inspireren en verbinden.”
PAGINA 3
PAGINA 11
PAGINA 17
Woning van de week
SkutSje 82 Gorredijk Vraagprijs 175.000,-- K.K. www.sierdmoll.nl
Sa!
3
Enquête over toekomst zwembad levert 114 reacties op
Tientallen potentiële vrijwilligers De toekomst van het zwembad in Gorredijk als vrijwilligersbad lijkt goed. Een enquête over het draagvlak van het financieel geplaagde bad leverde tientallen reacties op van potentiële vrijwilligers. Ondanks de valse seizoenstart trok het zwembad dit jaar 12.500 bezoekers. GORREDIJK Het was een mooie zomer, maar augustus was voor de zwembaden een rotmaand. Vandaar dat het zwembad in Gorredijk het seizoen verlengde met de eerste week van september. “En dat was een mooie week. Zo hebben we het seizoen vrijdag mooi kunnen afsluiten”, vertelt exploitant Edward de Leeuw. Het aantal zwemmers
was dit seizoen ondanks de valse start vergelijkbaar met 2013. De eerste maand van het seizoen bleef het bad dicht, omdat De Leeuw eerst extra financiële steun van de gemeente Opsterland wilde. Hij kreeg 20.000 euro, onder voorwaarde dat het zwembad dit seizoen minimaal 400 uur geopend zou zijn. Dat is ruimschoots gelukt. Het zwembad
experimenteerde met flexibele, van het weer afhankelijke, openingstijden. Door bezuiniging verdween de ochtendopening en daarmee een vaste groep ochtendzwemmers. “Dat zie je ook terug in het aantal bezoekers en het aantal verkochte abonnementen.” Het zwembad heeft volgens de gemeente Opsterland, De Leeuw, Plaatselijk Belang en Zwem- en Poloclub Isis alleen toekomst als vrijwilligersbad. Om hiervoor draagvlak te peilen, organiseerde de ‘Werkgroep behoud zwembad in Gorredijk’ in juni een enquête. Twan van Duijven van de werkgroep is positief over het
‘Korpsen moeten zelf met visie komen’ BEETSTERZWAAG De Opsterlandse muziekverenigingen, verenigd in de FOM, moeten volgens wethouder Rob Jonkman (CU) zelf een visie op de Opsterlandse blaascultuur opstellen. “Daar gaat de gemeente niet over. Wij faciliteren alleen. Met Ateliers Majeur en Ars Musica zijn er prominente cultuurpartners om samen tot een goed plan te komen.” Jonkman wil vervolgens op basis van een plan kijken hoe de gemeente dat beleid kan ondersteunen.
Bestuursleden van de FOM spraken maandagavond in een raadsbijeenkomst over het stopzetten van de vaste cultuursubsidies. De muziekverenigingen hebben behoefte aan een langetermijnbeleid zodat ze kunnen investeren in opleidingen en instrumenten. “Zonder instrumenten geen evenementen”, aldus voorzitter Siepy Hoekstra. Ondanks de kritiek wil Jonkman zijn plannen om vaste cultuursubsidies te vervangen door incidentele evenementensub-
sidies niet aanpassen. Hooguit is er te spreken over hoe het nieuwe beleid ingevoerd wordt. Over twee weken praat de gemeenteraad op verzoek van de PvdA-fractie verder over dit onderwerp. De FOM heeft de raadsfracties per brief gevraagd naar hun visie op de amateurblaasmuziek. Jonkman verbaasde zich over de opmerking van de FOM dat ze al bijna een jaar op een afspraak met de wethouder wacht. “Iedereen die met mij wil spreken is welkom.”
aantal van 114 binnengekomen reacties. Driekwart van de mensen die reageerden wil wel als vrijwilliger actief worden, een kwart is zelfs bereid daar een opleiding voor te volgen. “Dit is echt een steun in de rug op het pad dat wij zijn ingeslagen. Maar laat ik ook duidelijk zijn dat we nog maar aan het begin van het pad staan.” Ook voor wethouder Piet van Dijk is de respons op de enquête nog geen garantie voor een voortbestaan van het zwembad, zo liet hij de gemeenteraad maandag weten. “Er moet nog veel gebeuren om het huidige exploitatietekort van zeventig- tot honderdduizend euro per jaar
te dichten.” Er liggen volgens Van Duijven de komende maanden nog volop uitdagingen. “Er moet een plan komen voor meer inkomsten en minder uitgaven. Bovendien is er nog veel nodig om het zwembad ook voor de toekomst aantrekkelijk te maken.” Ook lijkt het Van Duijven best lastig om de activiteiten in het zwembad en in de rest van het Sport- en Ontspanningscentrum Kortezwaag goed van elkaar te scheiden zonder een spreekwoordelijke muur rond het zwembad op te trekken. “Maar ik ga er nog steeds van uit dat we het zwembad levensvatbaar kunnen maken.”
Gelovigen vieren de zondag in de openlucht
Prinsjesdag met Richtsje en Wendy WIJNJEWOUDE Volgende week dinsdag is het de derde dinsdag in september, traditiegetrouw Prinsjesdag in Den Haag. De twee Friese merries Richtsje en Wendy fan Duerswâld zijn erbij, al voor de tiende keer. Een jubileum waar eigenaresse Griet van Veen uit Wijnjewoude trots op is. De paarden lopen mee in het Cavalerie Ere-Escorte dat de Gouden Koets begeleidt van
Paleis Noordeinde naar de Ridderzaal en terug. Het idee om acht Friese paarden mee te laten lopen in het Ere-Escorte ontstond tien jaar geleden bij het 125-jarig bestaan van de Koninklijke Vereniging ‘Het Friesch Paarden-Stamboek’. Niet alle paarden zijn hiervoor geschikt, dus ging de Cavalerie op zoek naar makke Friezen. Een van de zoekers
Richtsje en Wendy bereiden zicht thuis voor.
woonde in Oldeberkoop en kwam via-via in Wijnjewoude terecht, bij de familie Van Veen. “Us hynders diene oan tal fan eveneminten mei en wiene wol wend oan publyk”, vertelt Griet van Veen. De eerste testen in de paardenbak bij de familie thuis leverden dan ook geen enkel probleem op. Wendy en Richtsje waren niet van hun stuk te krijgen en deden ook niet moeilijk over een andere berijder. Ze kwamen door de selectie en mochten meedoen. De paarden gaan sindsdien op de woensdag voor Prinsjesdag al naar Den Haag, ze nemen hun eigen zadel mee. Op de Waalsdorpervlakte is een tijdelijk tentenkamp opgeslagen waar volgens Van Veen wel zo’n tachtig paarden verblijven. Op zondag is er een generale optocht door Den Haag en op maandag de traditionele strandtest met rookbommen en al. Griet en haar man zijn op zondag en maandag altijd in de buurt. Ze hebben dan ook toegang tot de paarden. “It smyt ús neat op. We krije der neat foar, mar wy fine it wol in hiele ear.”
FOTO: SIETSE DE BOER
GORREDIJK De Raad van Kerken in Gorredijk had geen mooier moment kunnen kiezen voor een openluchtviering dan afgelopen zondag. Op een prachtige nazomerochtend kwamen tientallen belangstellenden naar het schoolplein van cbs De Librije in Gorredijk.
Voorgangers Koos Dijkshoorn en Piet Hulshof spraken op het plein inspirerend vanuit het
thema ‘I have a dream’. Kinderkoor The Young Ones zorgde voor de muzikale omlijsting. Het schoolplein kwam vorige week nog minder positief in het nieuws in verband met de overlast die de buurt ondervindt van op het plein rondhangende jeugd. De openluchtviering was al eerder gepland en er was dus geen verband met de jeugdoverlast.
TIP van On Tour Tweewielers ... 2
0m 1.40 SEN FIET 2
m 400 /ATB E RAC De Kromten 12 Gorredijk Tel. 0513 46 05 36 www.ontourtweewielers.nl
Sa!
5
Thema Open Monumentendag: Op reis
Eigenaar sleutelt zelf aan Rolls-Royce BEETSTERZWAAG “Je zweeft als het ware over de weg, het voelt als een vliegend tapijt.” De ogen van Sietze Haarsma uit Beetsterzwaag beginnen te glimmen wanneer hij het gevoel van het rijden in een Rolls-Royce omschrijft. “Die speciale vering komt doordat de chauffeur altijd precies tussen de voor- en achteras zit.” Wat ook bijdraagt aan het gevoel is de mythische geschiedenis van het merk. “Het is een monument. Iedere Rolls is in opdracht gebouwd.” Haarsma bezit zelf een Rolls-Royce Cloud uit 1959, één van de circa 2.500 auto’s die van dit model zijn gebouwd. Hij haalde de auto in 2000 vanuit de VS naar Nederland. Ondanks de respectabele leeftijd van 55 jaar, beschikte deze auto al vanaf de eerste levering over regelbare vering, airco, automatische ramen en stuurbekrachtiging. Veel mensen koppelen een Rolls-Royce direct aan veel geld; volgens Haarsma is dat een gedateerd beeld. “Sommige Rolls-modellen heb je al vanaf 12.000 euro.” De prijs hangt vooral af van het aantal auto’s dat van het model is gebouwd, de carrosseriebouwer, de uitvoering en de historie van de wagen. “Een auto die
De Open Monumentendag in Beetsterzwaag op zaterdag 13 september gaat terug in de tijd, gelinkt aan het landelijke thema: ‘Op reis’. Vanaf 12.30 uur komen de ‘roaring twenties’ tot leven met dixielandmuziek, gleufhoeden en de charleston. Symbool van de dag is de koffer. Wie zich met koffer, hoed of een passende outfit bij het ‘Bureau voor bizarre reizen’ meldt, dingt mee naar een speciale prijs. Een oude snuitbus pendelt continu heen en weer tussen vier haltes, van Huize Lyndenstein tot Het Witte Huis. Bij iedere halte is er van alles te beleven. Kijk voor het programma op www. beetsterzwaagnatuurlijk.nl
YNSTJOERD
Hâld Fryske taal oerein
De Rolls-Royce Cloud uit 1959 van Sietze Haarsma.
ooit bezit was van een popster of een royal is al snel meer waard.” Zelf kent Haarsma de vorige eigenaren van zijn Cloud niet. “De auto komt uit Californië, dus is er wel kans dat er een Hollywoodster in heeft gereden.” Hij wil het ooit zelf nog eens uitzoeken in het Rolls-archief in Engeland. De moderne Rolls-eigenaar
doet meer dan alleen met de auto pronken. “Veel eigenaren sleutelen zelf aan de wagen. Dat is een heel verschil met vroeger. Ik onderhoud mijn Rolls ook zelf. Ik ben wel lid van een club voor eigenaren van Rolls-Royce en Bentley en daar kan ik als dat nodig is technisch advies vragen.” Volgens Haarsma is het ledenbe-
stand van deze landelijke club heel divers en komt het uit alle lagen van de bevolking. Komende zaterdag rijden leden van de vereniging met 33 kinderen uit het speciaal onderwijs een tocht van circa 45 kilometer door de omgeving en ’s middags zijn de circa 20 Rolls-Royces te bewonderen bij Lauswolt.
Taxi’s Kort en Van der Wal werken intensief samen
De prijswinnaars bij Het Swarte Paert. FOTO: SIETSE DE BOER
Willedei zorgt voor prijzen en vingerhaakrecord WIJNJEWOUDE Ponyclub De Lytse Fjildruters en paardensportvereniging De Skarruters waren afgelopen zaterdag aanwezig op de Willedei in Wijnjewoude. Het publiek kon het gewicht raden van pony Sneeuwwitje (168,5 kilo). De eerste prijs, een rit met een tweespan voor vier personen bij Stoeterij ‘Het Swarte Paert’ in Hemrik, ging naar Klazina Hiemstra. De familie Slofstra kan gaan ‘bikkelen en smikkelen’ bij Theetuin de Hanenburcht in Wijnjewoude en Erik Posthumus won een fotoshoot bij Marije Geertsma Fotografie uit Terwispel.
Open Monumentendag
De leerlingen van groep 7 en 8 van basisschool Votum Nostrum vingerhaakten een jaar lang voor een recordpoging. Op Willedei was het tijd om te meten. Urenlang werd het koord uitgerold. De lengte 20 kilometer en 250 meter bleek uiteindelijk genoeg voor een vermelding in het Guinness Book of Records. Kijk op Sa24.nl voor een videoreportage over Willedei en het vingerhaakrecord.
VIDEO SA24.NL
WIJNJEWOUDE De taxibedrijven Van der Wal uit Wijnjewoude en Kort uit Oosterwolde werken sinds de start van het nieuwe schoolseizoen intensief samen bij het leerlingenen Wmo-vervoer in het oostelijke gedeelte van Opsterland. “Op deze manier willen we de dienstverlening naar onze klanten verder verbeteren”, vertelt Germa van der Wal. “Er gaat in onze branche veel veranderen en dan staan we samen sterker. Daar plukken onze klanten straks de vruchten van.” De beide taxibedrijven zijn geen vreemden voor elkaar. Ook de afgelopen jaren werkten ze al samen, bij-
voorbeeld bij werkzaamheden in het weekend. Van der Wal: “Die samenwerking is goed bevallen. Onze ervaring is dat bij Kort de persoonlijke benadering van de klanten net zo hoog in het vaandel staat als bij ons. Daarom gaan we nu ook doordeweeks gezamenlijk ritten verzorgen. Voor de klanten verandert er in de praktijk bijna niets.” De samenwerking is ook op de auto’s zichtbaar. De belettering op de taxi’s is veranderd van Taxi van der Wal in Taxi van der Wal-Kort. Samen hebben de bedrijven circa 50 taxi’s op de weg.
Foaral hjir yn’e súdeasthoeke fan Fryslân buorket de taal hurd efterút en wurdt der ek troch Friezen hieltiten mear yn de Hollânske taal sprutsen. It Hollânsk leit in soad Friezen yn de mûle bestoarn. De konklúzje is dat sokke Friezen in fijân binne fan harren eigen memmetaal. Ferskate Friezen ferbrekke harren daalks as der ien Hollânks tsjin harren praat, mar as jo de Fryske taal yn stân hâlde wolle is dat net de manier. Op dizze wize ûntnimme jo de oarstaligen de kâns om it Frysk te begripen en te ferstean. De oarstaligen dy’t in kursus by it Afûk folge ha, hawwe dit faaks om ‘e nocht dien, want in hiel soad Friezen ferbrekke harren daalks as hja witte dat it gjin Friezen binne. It slimste binne wol dy Friezen dy’t wol Frysktalich binne, mar tinke dat se dan wat mear oansjen krije troch Hollânsk te praten. Meastal kinne jo wol oan harren útspraak hearre dat it Friezen binne. Mar as jo sels gewoan Frysk troch prate (wat ik altiten doch) falle se wol út harren rol. Soksoarte fan folk neam ik Alvestêdenfriezen. As troch lju fan bûten loovjend praat wurdt oer de Friezen, dan wolle sy wol efkes Fries wêze. Mar ek de media yn dizze omkriten hat net folle mei it Frysk op. DeWoudklank set bytiden sels yn’t Frysk oanbeane kopy oer yn it Hollânsk, Heerenveense Courant, De Oosthoek, wêrfan de redakteur fraksjefoarsitter is fan it FNP! en dan de nijkommer “Sa” dy’t oan gevelsje Frysk docht. Al mei al wurkje hja mei oan de úteinlike teloargong fan de Fryske taal. Spitich. J.G. Mulder Nijhoarne
Alle Kort en Germa van der Wal.
Sa!
7
Age Hartsuiker timmert weer aan de weg
Ex-wethouder opent nieuw kunsthuis In november vorig jaar werd hij van het wethouderspluche gewipt. Zondag opende Age Hartsuiker een nieuwe galerie. “Fansels krige ik doe in dreun, mar it libben giet troch. Yn jannewaris ha ik it mei myn eigen hannen wer beetpakt. Ja, it keunstnersbloed streamt wer.”
JUBBEGA
Zondag opende Hartsuiker de deuren van Kunsthuis LOOF voor het eerst. In september is het er ieder weekend open huis. Met ‘Luchtlandschappen’ laat Age zien, dat hij zijn stiel nog niet verleerd is. “As wethâlder hie ik der gjin tiid foar. Dat hat no west en dan begjint it wer te kribeljen.”
Stikelje en striele
Kunsthuis LOOF wil geen doorsnee galerie zijn. “Dêr binne der al safolle fan. Yn LOOF stiet de keunstner sintraal. En by ús is mear te belibjen dan keunst allinnich. Om ús hinne is safolle kwaliteit dêr’t in soad minsken gjin weet fan ha. Der stiet hjir no in prachtige iken designtafel fan in meubelman út de buert. Sa
komme der ek hiel bysûndere túnstuollen. Wy wolle lytsskalich wêze en tichtby.” Dat laatste geldt bewust niet voor de kunstenaars die er exposeren, die komen soms van ver. “Wy wolle út de fêste klyk wei, nije prikkeljende dingen sjen litte. Keunst dy’t soms rekket en stikelt, dan wer aait en strielt. En somtiden meitsje wy fan LOOF in lyts teaterke. Der moat wat te belibjen wêze.” Opvallend zijn de grote schijven van een oude eik in de expositieruimte. “Dy binne fan ús âlde iik dy‘t de stoarm net oerlibbe hat.”
Hartsuikerbedrijf
Kunsthuis LOOF is een initiatief van Age, zijn vrouw Yolanda en dochter Annemee. Een echt Hartsuikerbedrijf dus. “Ja, en rekkenje der mar op dat it nea saai wurdt. Wy binne lyts, mar brûzje fan enerzjy.” De ruimte van Kunsthuis LOOF aan de Gorredijksterweg 73 was vroeger een garage van de zuivelfabriek. Na een grondige verbouwing straalt de huidige kunstruimte een serene rust uit. Bezoekers lopen ook zo de prachtige tuin van de oude
VanVelzen op Flaeijelfeest
Annemee, Yolanda en Age Hartsuiker. FOTO: SIETSE DE BOER
directeurswoning in. Kunsthuis LOOF is telkens maar korte perioden open. Tijdens de eerste open dagen staat het werk van Age Hartsuiker zelf centraal. Halverwege de maand hangt er werk van Zhongnai Hashuury uit China.
De bekende artiest Roel van Velzen is op de vrijdagavond (26 september) de grote act op het Flaeijelfeest. Hij start al om 22.00 uur. De vrijdagavond wordt afgesloten met ‘The Best of Britain’, een voorstelling met de allergrootste hits van Engelse bodem met onder andere Syb van der Ploeg en Kayak-zanger Edward Reekers. Met hits van The Beatles, Coldplay, Elton John, Pink Floyd en The Police. Het programma in de feesttent begint op donderdagavond 25 september om 19.00 uur met een Friese avond met als
eerste artiesten Teake van der Meer, Griet Wiersma en Minze Dijksma. Daarna is de beurt aan Piter Wilkens met zijn band Freex en Agnes Sambrink. Piter en Agnes componeerden samen het ‘Flaeijelliet’. Aansluitend komen Die Twa en Jelle B. sluit af met zijn ‘Doe-en-Zing-Mee’-festijn. Op zaterdagmiddag 27 september treden onder andere Griet Wiersma, Butterfly en Rintje Kas op. Op zaterdagavond komen 30 Euro Live, Nielson als ‘Beauty & the Brains’ en DJ Praia del Sol. Kijk voor het volledige programma en kaartverkoop op www.flaeijel.nl.
getje een kleine mier onder de grote dieren. Het stadium van mier is hij ontgroeid, getuige de eigen wijze waarop hij dieren in zijn schilderijen etaleert. Kijk voor meer informatie op www.kunsthuisloof.nl.
Uniek eenmalig optreden Woody Guthrieband op Skimerjûnfestival NIJ BEETS Bij veel mensen is het Skimerjûnfestival nauwelijks bekend. Je ziet nergens affiches en weinig advertenties. Toch is It Damshûs in Nij Beets op vrijdagavond 12 september al voor de achtste keer het decor voor deze sfeervolle muziekavond. “We kunnen 700 bezoekers herbergen”, vertelt Sikke Marinus. “En die zijn er ook altijd. Veel mensen komen ieder jaar terug. Het slaat dus zeker aan.”
OUDE- EN NIEUWEHORNE
Zhongnai schildert stillevens en figuren op een stevige wijze, terwijl het geheel toch een zekere zachtheid uitstraalt. In de twee laatste weekenden van september is er werk van Engelsman Joris Collier te zien. Joris voelde zich als jon-
Artiesten zijn te zien op maar liefst twaalf podia. Soms zijn de gebouwtjes waarin ze optreden piepklein. Dan zit het publiek bijna bij de muzikanten op schoot. Overal in de museumgebouwen is vrijdagavond muziek te horen en te beleven. Ook is er ieder jaar een kampvuur, waarbij groepen en solisten optreden. Nieuw dit jaar zijn twee oude lijnbussen die als podiumlocatie dienen.
Beleving en sfeer
“Mensen komen voor de muziek, maar zeker ook voor de sfeer”, weet Marinus uit de reacties. Het museumterrein wordt tijdens het Skimerjûnfestival verlicht door volle maan, brandende fakkels en retro schemerlampen. “Samen met de bijzondere locatie maakt dit het festival anders dan alle andere.” Het festival dankt de populariteit ook aan opmerkelijke optredens
Skimerjûn betekent optreden op de meest knusse locaties.
waar de organisatie ieder jaar voor zorgt. Dit jaar is dat onder meer een groep jonge Palestijnen met een verstandelijke beperking. Ze spelen korte toneelstukjes, daarbij ondersteund door troubadour Adri de Boer, zangeres Rixt Zandberg en Syncoop, de slagwerkgroep van Talant. Een gezamenlijk optreden van mensen met een verstandelijke beperking uit Palestina en Nederland is nog nooit eerder vertoond. Uniek is zeker ook het optreden van de Woody Guthrieband. Deze gelegenheidsband van gerenommeerde muzikanten maakte onlangs opnames voor een CD met nummers van Woody Guthrie. Op het Skimerjûnfestival geven ze een eenmalig live-optreden.
Heerlijke festivalbands
Tijdens het komende festival staan er 25 groepen en
singer/songwriters op het programma. Met Hoppah, Amariszi, Damp en Piepschuim zijn er vier heerlijke festivalbands. Het internationale Trio Vernice staat borg voor een eigenzinnige uitstap naar de klassieke muziek. Wie liever de bekende Friese deuntjes hoort, zal ongetwijfeld genieten van Piter Wilkens, Adri de Boer, Gaatze, Gerbrich van Dekken en het Tsjerk Bootsma Trio. Folkliefhebbers komen aan hun trekken met Itchy Fingers, Dixi Doodle, Geald’r, Irish Stew en Feetwarmers. Verder staan op het programma: Howling and the moon, Finetune Wereldmuziek, Annefloor Hoitinga, Sido Martens, Folkert Wesseling en Mr Tambouryman & Co. Kaarten reserveren kan via sikke.marinus@planet.nl. Kijk ook op www.damshus.nl.
Sa!
9
Samoosara
Tabletcafé
Anje de Jong (viool en zang), Wietze de Jong (accordeon en zang) en Johan Cnossen (fluit en zang) treden dit jaar diverse malen op onder de naam Samoosara. Zij namen onlangs ook een CD op. Op 15 september (19.45 uur) is er in het kleine Boekweittheater (12 plaatsen) aan de Tjalling Harkeswei 7 in Lippenhuizen een try-out van hun programma Mazzel & Brôge. Reserveren via cnossen123@hetnet.nl.
Het tabletcafé begint op zaterdag 13 september (13.30 tot 15.30 uur) aan een nieuw seizoen in de bibliotheek van Gorredijk. In het tabletcafé kunt u terecht met vragen over e-lezen en tabletgebruik. Bezoekers en medewerkers van de bibliotheek helpen elkaar met het vinden van de antwoorden. Het tabletcafé is er op elke laatste vrijdagochtend van de maand. www.bzof.nl.
LIPPENHUIZEN
De eerste Survivalrun vorig jaar FOTO: MARTIJN VAN DER VAART
Uitdagende Survivalrun BAKKEVEEN De tweede editie van de Strukton Survivalrun gaat zaterdag 13 september van start met 700 sporters. Dat zijn er 250 meer dan bij de eerste run. De survivalsport is erg populair. Ruim 150 vrijwilligers maken dit grote sportevenement mogelijk. De 700 deelnemers zijn verdeeld in
Het parcours start en eindigt bij Recreatiecentrum Dúndelle. Wethouder Piet van Dijk lost om 10.00 uur het startschot. www.survivalrunbakkeveen.nl
COLOFON REDACTIE Arend Waninge 06 – 52 47 10 13 redactie@sa24.nl Kopij aanleveren voor maandag 12.00 uur. Sa! kijkt graag anders. Het vroeg melden van evenementen, jubilea, bedrijvennieuws etc. geeft de grootste kans op extra aandacht. ADVERTENTIEVERKOOP Rik Dijkstra 06 – 21 89 48 28 advertenties@sa24.nl Advertenties aanleveren voor vrijdag 17.00 uur OPMAAK Evert Wilstra Kreaasje Ureterp
Gedichtenbundel BEETSTERZWAAG Dichteres Edy Hoekema presenteert op zaterdag 13 september (14.30 uur) haar gedichtenbundel ‘Tijdelijk stilleven’ in zalencentrum It Buorskip in Beetsterzwaag. De dichteres wordt geïnterviewd door Letitia de Vries en er is muziek van altviolist Dien Valk.
14:00 uur | Gorredijk Knip en Bouw een Koe. Museum Opsterlân 20:00 uur | Siegerswoude Avond-lezing: “Droom je leven” Theeschenkerij Bellefleur
VRIJ 12 SEP
ZA 13 SEP
Pompoenenweekend
ana Koleva (marimba en slagwerk) en Rutger van Otterloo (saxofoon) spelen moderne muziek en jazz-achtige improvisaties. Met composities van onder andere Frans Vermeerssen, David Dramm en David Hamburger. Improvisatie is de rode draad in dit project, benaderd vanuit de orgeltraditie, de jazztraditie maar ook vanuit de kenmerkende non-conformistische aanpak van de hedendaagse muziek. De drie musici werken al jaren samen in verschillende duo’s, maar nu voor het eerst als trio. De organisatie is in handen van Cultbee in samenwerking met Stichting Marimba Percussion Projects. Entree: € 8 (t/m 18 jaar gratis). www.cultbee.nl
WO 10 SEP
19:30 uur | Jubbega Lezing Jelle van Dam MFG De Kompenije
OLDEBERKOOP Het prachtige groeiseizoen zorgt dit jaar voor een geweldige oogst aan pompoenen en kalebassen op het jaarlijkse Pompoenenweekend bij Kaasboerderij De Stelp. Er zijn ruim 70 creatieve standhouders aanwezig. Daarnaast is er veel aandacht voor de sportvisserij en jacht- en natuurbeheer. Met leuke activiteiten: een schietsimulator, boogschieten en laserkleiduivenschieten. Het echte proeven uit de natuur ontbreekt niet. Fruit, verschillende soorten vis en wild zijn volop ver-
Trio ALLOY verzorgt zaterdag 13 september (16.00 uur) in de historische dorpskerk het Monumenten-concert. De professionele musici Jan Hage (orgel), Tati-
AGENDA
19:00 uur | Nij Beets Skimerjûnfestival Openluchtmuseum It Damshûs
vier groepen die verschillende afstanden afleggen. De survivalrun is zowel recreatief als competitief.
Trio ALLOY
BEETSTERZWAAG
GORREDIJK
krijgbaar. Op zaterdagmiddag is er een roofvogelshow en op zondag een Jack Russellrace voor meegebrachte honden. Muzikale omlijsting is er van Jagerskoor Prins Hendrik en de Jachthoornblazers, BROBand uit Oldeberkoop, Mister Sunlight’s Puzzleband uit Wolvega en het popkoor The Blue Happy Bacon uit Blijham. Toegang van 10.00 tot 17.00 uur aan de Wolvegasterweg 49 in Oldeberkoop. Entree € 3,50 p.p. vanaf 12 jaar. www.pompoenenweekend.nl.
Historische Motordag
09:30 uur | Gorredijk Dei fan ‘t Kealtsje Museum Opsterlân 10:00 uur | Bakkeveen Strukton Survivalrun Recreatiecentrum Dúndelle 10:00 uur | Oldeberkoop Pompoenenweekend Kaasboerderij De Stelp 11:00 uur | Beetsterzwaag Boekenmarkt Tropische Kas 11:00 uur | Nij Beets Open tuindag Kwekerij De Blauwe Kamp 13:30 uur | Gorredijk Start Tabletcafé Bibliotheek 14:30 uur | Beetsterzwaag Presentatie gedichtenbundel It Buorskip 16:00 uur | Beetsterzwaag Concert Trio ALLOY Dorpskerk, Hoofdstraat 15,
ZO 14 SEP 10:00 uur | Oldeberkoop Pompoenenweekend Kaasboerderij De Stelp GORREDIJK Voor de vierde keer is industrieterrein De Overtoom zondag het decor van een internationale demo-race met oude racers uit de jaren zestig en zeventig. Ook dit jaar staan er weer tientallen coureurs uit Noord- en Oost-Nederland aan de start met Kreidlers, Yamaha’s, MV Agusta’s , Eysinks, BMW’s en DKW’s. Zij roepen herinneringen op aan de oude TT-tijden. Initiatiefnemers Wietze Tolman uit Wijnjewoude en Theun de Leeuw uit Tijnje hebben een parcours uitgezet waarop alle klassen, die in het verleden op het wedstrijdprogramma stonden, aan bod komen. Er is een compleet programma voor 50 cc, 125 cc, 250 cc, 350 cc, 500 cc en zijspanklasse met originele klassieke wegracers. Aan deze stan-
daardklassen is in Gorredijk een sportklasse toegevoegd, met motoren die tot 1975 in wedstrijden actief waren. Zoals de bekende Kreidlers uit de begin jaren 70 en de MV Agusta’s. De Historische Motordag is geen race maar een demonstratie. Het gaat niet om de snelste rondetijden maar om het zo gelijkmatig mogelijk rijden van de ronden. Voor het publiek telt het weerzien met deze klassieke wegracers met hun kenmerkende geluid. Zowel Tolman als De Leeuw zijn verknocht aan de motorsport. Beiden deden in het verleden mee aan allerlei motorwedstrijden. De eerste manche begint om 13.00 uur, trainingen zijn er vanaf 11.00 uur. Vanaf dat moment zijn het circuit en het rennerskwartier gratis toegankelijk.
11:00 uur | Gorredijk Historische Motordag Industrieterrein De Overtoom 11:00 uur | Hemrik Kunstmarkt Opsterland Speelbos Sparjebird
MA 15 SEP 19:45 uur | Lippenhuizen Try-out Mazzel & Brôge Tjalling Harkeswei 7
U kunt u evenement aanmelden voor deze agenda via onze site www.sa24.nl
Sa!
11
Kalverkeuring in het centrum van Gorredijk
Dei fan ’t Kealtsje Vee in Gorredijk. Dat is al weer een paar jaar geleden. Oude tijden herleven wanneer komende zaterdag 130 kalveren zich in het centrum verzamelen. Voor een kalverkeuring. Leuk voor het publiek, maar spannend voor de kinderen die met de kalveren meelopen. TEKST: AREND WANINGE FOTO’S: SIETSE DE BOER OLDEBERKOOP Ze hebben het wel getroffen, dat zwartbonte en dat roodbonte kalf bij melkveehouder Jan de Jong in Oldeberkoop. Ze liggen al weken ruim in het stro, kunnen lekker buiten rondspringen en krijgen wasen scheerbeurten. Het enige wat ze terug moeten doen, is zaterdag netjes meelopen op de unieke kalverkeuring in het centrum van Gorredijk.
Voor zoon Tigo (10) en dochter Djurra (7) is dan een speciale rol weggelegd. Zij mogen de kalveren voorbrengen bij de jury. Tigo kan dat goed, vier jaar geleden won hij al eens een prijs als beste voorbrenger op de centrale Friese kalverkeuring. “Ik kreeg toen een mooie beker en veel spullen voor het toiletteren van de kalveren.” Hij ziet er zelf op de keuring ook heel netjes uit in smetteloos witte kleren en op witte schoenen. Tigo loopt zaterdag met het roodbonte kalf, de grootste van de twee. Het dier heeft geen naam, wel een nummer: 9206. Ze is geboren op 19 maart 2014. Vandaag neemt Tigo het kalf voor de tweede keer mee naar buiten. De kalveren zijn de laatste weken al gewend geraakt aan het dragen van een halster. “Mooi met de kop omhoog laten lopen”, coacht Jan zijn zoon. “Het komt erop aan dat de kalveren een mooie stap maken en niet scheef gaan staan. Zeker niet wanneer de jury kijkt.” Kalf
9206 leert snel, ze is al een stuk rustiger dan een dag eerder.
De familie De Jong komt dit jaar met drie kalveren naar de keuring. Naast Tigo en Djurra neemt ook de zaterVroeg dag daghulp een kalf voor zijn rekening. Tot het moment van keuren zijn er nog Er hebben zich 130 kalveren van 31 heel wat voorbereidingen te gaan. bedrijven aangemeld voor de keuring. Afgelopen weekend zijn de dieren Jan: “Door een enthousiast bestuur en geschoren. Op de vrijdagavond voor enthousiaste deelnemers neemt de de keuring volgt een uitvoerige was- belangstelling toe.” De kalveren worbeurt. “Dan komen de dieren in vers den verdeeld in drie categorieën: jong, stro te liggen, in middel en oud. de hoop dat ze Alle kalveren zijn schoon blijven.” voor 1 mei 2014 Op de dag van geboren. Het zijn de keuring is het De kalverkeuring van de Ring Súd op alleen koekalvevroeg opstaan. zaterdag 13 september start om 9.30 ren, de toekom“Wij proberen om uur en duurt tot circa 13.30 uur. Plaats stige melklevehalf acht op het van handeling: het plein voor Museum ranciers. “Ik loop terrein te zijn”, Opsterlân en het Quadrivium in het er iedere dag tuszo heeft Jan in centrum van Gorredijk. De kalverkeu- sen, dus je ziet al de planning. “Dat ring is een onderdeel van het randpro- vroeg welke diebetekent ook dat gramma van de tentoonstelling Koeien ren geschikt zijn ik eerder begin te op het Doek in Museum Opsterlân. om mee te laten melken dan nordoen. De jury kijkt maal.” Tigo heeft naar de bouw van nog een probleempje, hij moet op za- de dieren. De bovenlijn in de rug, het terdagochtend eigenlijk ook voetbal- kruis boven het achtereind, de stand len. Maar er zijn twee teamgenoten die van de ribben, de benen. Je maakt alook meegaan naar de keuring, dus pro- tijd zelf een inschatting, maar het is een beren ze de wedstrijd nog te verzetten. jurysport, dus is het ook erg afwachten Als de familie eenmaal met de kalveren waar de voorkeur van de jury ligt.” in Gorredijk is, wacht daar een stoomcleaner voor de laatste wasbeurt. De kalveren komen met z’n tienen in de ring. De beste drie kalveren per groep gaan door naar de kampioenskeuring. Voor de begeleidende kinderen is er ook nog een prijs voor degene die de
Kalverkeuring
Tigo de Jong en zijn vader oefenen met het voorbrengen van de kalveren.
kalveren het mooiste aan de jury presenteert en een prijs voor het mooist getoiletteerde kalf.
Gezondheid
Jan de Jong is al 35 jaar onafgebroken present op kalverkeuringen. “Dat zijn gezellige dagen. Het gaat in eerste instantie om de kinderen. Zij leren op een leuke manier met de dieren om te gaan.” Ooit waren er in Zuidoost-Friesland acht kalverkeuringen. De MKZ-uitbraak van 2001 betekende het einde van veel van deze evenementen. De gezondheidsrisico’s waren te groot. Nu is er in Zuidoost-Friesland jaarlijks nog één keuring over. Gezondheid is nog steeds belangrijk. De kalveren zijn tegen de koeiengriep (IBR) geënt en hun bloed is onderzocht op BVD, een andere ziekte. In de week voor de keuring komt de veearts ook nog eens op het bedrijf om goed te kijken naar de gezondheid van de dieren. “We vullen vier formulieren in en hebben ook een vervoersbewijs nodig.” Toch heeft Jan al dat werk er graag voor over. “Het is pure promotie voor de melkveehouderij. Zeker nu we in het centrum van Gorredijk zitten. De laatste jaren waren we in een manege in Gersloot. Maar dat was toch wat weggestopt. Ik reken zaterdag op veel publiek.”
Bent u een nieuw lid voor het Cumo? Of misschien zelfs wel de nieuwe voorzitter? Het Clientenplatform uitkeringsgerechtigden en minima Opsterland (Cumo) is een adviesgroep die gevraagd en ongevraagd adviezen geeft aan de gemeente over alle beleids- en uitvoeringszaken die te maken hebben met minimabeleid. In het Cumo zitten leden uit de doelgroep: uitkeringsgerechtigden, minima, wajongers, werkzoekenden, kortom mensen in Opsterland die voor [een deel van] hun inkomen afhankelijk zijn van de sociale dienst. Daarnaast bestaat het platform uit personen die een relevante maatschappelijke organisatie vertegenwoordigen zoals kerken en vakbonden. Belangrijke taken van het Cumo zijn: • Meedenken over de gemeentelijke vertaling van landelijke regels • Meedenken over wat de gemeente daarnaast kan doen • Volgen van Friese en landelijke ontwikkelingen en deze indien nodig vertalen naar de situatie in Opsterland • Controleren van de uitvoering van het beleid Het Cumo is de belangenbehartiger van uitkeringsgerechtigden en minima in Opsterland richting gemeente en uitkerende instanties en volgt daarom kritisch het gemeentelijk beleid rond
sociale zaken. Het Cumo doet niet aan individuele belangenbehartiging. Het Cumo wil graag doorgroeien naar meer leden zodat we een breder draagvlak en een grotere deskundigheid kunnen ontwikkelen.
Leden Behoort u tot de doelgroep of vertegenwoordigt u een maatschappelijke organisatie? En wilt u mee denken over de zaken waar het Cumo zich mee bezig houdt? Dan bent u van harte welkom om een keer een vergadering bij te wonen. Mocht het u en ons goed bevallen dan wordt u na drie maanden voorgedragen als lid. Er is één keer in de maand en CUMO-vergadering en daarnaast minimaal één keer per kwartaal overleg met de wethouder en betrokken ambtenaar. U dient rekening te houden met een tijdsinvestering van 4 à 5 uur per week. U kunt uw motivatiebrief richten aan Cumo1@live.nl
Voorzitter Taken, o.a. • Maakt samen met de secretaris de agenda voor de raadsvergadering • Leidt de vergaderingen van de Wwb-raad • Bewaakt de gemaakte afspraken • Bewaakt de kwaliteit van de besluitvorming • Is aanspreekpunt en contactpersoon voor externe partijen. Wij zijn op zoek naar een enthousiast persoon die: • Betrokken is bij de doelgroep • Goede contactuele en communicatieve vaardigheden heeft • Ervaring heeft in het werken met groepen • Ervaring heeft in het leiden van vergaderingen • Standpunten en meningen kan samenvatten tot een advies, zodat daaraan gekoppeld duidelijke besluitvorming tot stand kan worden gebracht • Kennis van de sociale zekerheidswetgeving is een pré Ook hier geldt dat u eerst drie maanden kunt proefdraaien. De tijdsinvestering bedraagt 8 à 10 uur per week. Uw motivatiebrief kunt u richten aan Cumo1@live.nl Graag reageren voor 1 oktober
Sa!
13
Kampioensvisser uit Tijnje vist zaterdag op het NK Feedervissen
De liefde voor de hengel Vissen is voor veel liefhebbers een leuke bezigheid. Even ontspannen aan de waterkant. De kop leeg maken. Ook Jan van der Weide geniet van die rust. Maar toch is vissen voor hem veel meer. “De hengel gaat altijd mee.” TEKST: NIELS VAN MARLE FOTO’S: SIETSE DE BOER
TIJNJE Jan van der Weide begon zoals velen met vissen aan de hand van zijn pakes. Hij vond het spelletje machtig mooi en werd gaandeweg bloedfanatiek. “Wij gingen vaak snoekbaarzen bij Tacozijl. Toen de vangst terugliep werd dat minder leuk en ben ik in Oldeberkoop eens bij een viswedstrijd gaan kijken. Daar is het sportvissen echt begonnen.”
der Weide daarbij steun van zijn achtergrond als korfballer. Jan heeft thuis bakken vol materiaal en als hij gaat vissen neemt hij van alles wat mee. “Je weet nooit hoe de omstandigheden zijn. Je moet je kansen zo groot mogelijk maken. Soms heb je een kleine voerkorf nodig, soms een iets grotere en dan weer eentje die niet weg kan rollen met de stroming.”
Jan verslond boeken en tijdschriften vol informatie over de sport. Welk aas was het beste? Wat voor haak? Welke lengte qua hengel? Alles slurpte hij op. “Maar vanaf mijn twintigste ben ik ook zelf gaan experimenteren met materiaal. Zette ik elastiek op de lijn, veranderde ik de topjes van de hengels. Dat soort dingen. Ik was constant bezig.”
Maar misschien wel het allerbelangrijkste is volgens de Tynster het lokvoer. “Daar ben ik altijd mee aan het prutsen, om een nog betere samenstelling te bedenken.” Inmiddels heeft Van der Weide een voor hem zeer succesvol recept bedacht. Lachend: “Maar dat hou ik uiteraard voor me.” Komt hij ergens een mestbult tegen, dan kan hij het bijna niet laten om er even in rond te scheppen. “Want met mestpiertjes vang je het meeste.” En casters (verpopte maden) zijn ook populair. “Die kweek ik zelf. Ik heb wel eens, terwijl ik aan het werk was, mijn vrouw gebeld om te vragen of ze even in de schuur wilde gaan kijken bij de maden en de casters eruit wilde halen. Had ze gek genoeg weinig zin in.”
Meer vis
De opkomst van het feedervissen, overgewaaid uit Engeland, was Jan op het lijf geschreven. “Feedervissen is één grote uitdaging. Je kunt van alles doen met je materiaal. En je vangt gewoon meer vis dan met andere vistechnieken.” Bij feedervissen wordt aan de vislijn een voerkorf gemonteerd met daaronder een onderlijn met haakje. Aanslaan is niet nodig, de hengel (meestal 3.90 of 4.20 meter lang) simpelweg oppakken is normaal gesproken genoeg om de vis binnen te kunnen halen. De kunst is om op grote afstand (50 tot 60 meter van de kant) een voerplek op te bouwen. De visser werpt de lijn dus steeds op dezelfde plek in. Een clip op de molen van de hengel helpt daarbij, maar het werpen vergt oefening. Ongetwijfeld heeft Van
Van der Weide bereidt zich goed voor op wedstrijden. Hij bekijkt de uitslagen uit het verleden op de desbetreffende locatie. “Dat kan tegenwoordig en dat is mooi. Dan weet je wat je qua vangst kunt verwachten. Heeft de winnaar maar vier kilo gevangen, dan weet je dat het een lastige plek is. En dus moet het voer nog wat lekkerder en het materiaal top zijn.” Er bestaan in Nederland professionele feedervissers die
de hele wereld over reizen. Jan steekt dat geld liever in nieuw materiaal. “Alleen in Ierland, het visland bij uitstek, zou ik nog wel eens een lijntje willen uitgooien.” Friesland en Nederland kennen volgens Jan voldoende fantastische visstekjes.” Bijvoorbeeld langs het Prinses Margrietkanaal, bij de meren rond Grou of gewoon aan de Helomavaart of het Heerenveense Kanaal. “Breed, diep en scheepvaart. Dat is ideaal water. Eerlijk en heerlijk, zeg ik altijd. Ik sla overigens gerust een keer over, want mijn gezin is het allerbelangrijkst. Al begrijpen ze mijn liefde voor het vissen.”
NK in Kootstertille
Jan geniet van sportviswedstrijden. “Vooraf en achteraf is het gezellig met elkaar. Maar tijdens de wedstrijd is het
Praten met Jan? Dat kan! Jan van der Weide geeft natuurlijk zijn prijswinnende geheimen niet weg. “Je moet de concurrentie niet te wijs maken. Maar als mensen tips willen of gewoon een keer willen praten over vissen, dan zijn ze op donderdagavond van harte welkom bij Hengelsportcentrum Arnold in Heerenveen. Dan hebben mijn teamgenoten van hengelsportvereniging Heerenveen en ik alle tijd om over het feedervissen of andere varianten te praten.”
stil langs de kant. Anders maak je fouten.” Van der Weide werd in juni Fries kampioen feedervissen. Het was zijn derde Friese titel, maar de eerste in het feedervissen. Daarmee plaatste hij zich voor het NK feedervissen dat op zaterdag 13 september in het Prinses Margrietkanaal bij Kootstertille wordt gehouden; dezelfde plek waar Jan ook zijn Friese titel haalde. Ook Grietus de Vries en René Seefat van hengelsportvereniging It Stikelbearske uit Wijnjewoude nemen deel aan het NK feedervissen. Zij plaatsten zich met een respectievelijk derde en vierde plek op het FK. Illusies over een nationale titel heeft Jan niet. “Daar ben ik niet mee bezig. Ik hoop alleen dat ik de mannen links en rechts van me eraf vis. Verder zie ik het wel.”
NIEUWS! Vanaf 7 september is C1000 Berkenbosch elke zondag geopend van 13.00 - 18.00 uur
Sa!
15
Gorredijk heeft eigen filmhuis
Genieten zonder reclame en popcorn
Met in een paar jaar tijd 140 donateurs, zit het filmhuis in Gorredijk bijna altijd vol. Veel knusser dan een grote bioscoop en met verrassende, niet-alledaagse films. “Films wêr’st nochris oer neitinke kinst.” TEKST: AREND WANINGE FOTO’S: SIETSE DE BOER GORREDIJK Het zou de start van een spannende film kunnen zijn. Met een muziekje eronder heeft het vast iets geheimzinnigs. Een rustig industrieterrein, met een op het eerste oog saai pand. Er gebeurt niets. Dan duiken er ineens mensen op. Enkele auto’s, een paar fietsen. Wat moet dat op een woensdagavond? Het pand is op slot, je komt er zo niet binnen. Ze bellen aan, kijken eerst nog wat oplettend en argwanend om zich heen. Dan gaat de deur wel open en schieten de bezoekers snel naar binnen.
Hier verzamelt zich binnen een half uur een groep van circa dertig mensen. Het blijken filmliefhebbers. Vooral vrouwen, mannen zijn ver in de minderheid. In de besloten club kijken ze naar een film over het leven van Nelson Mandela. De beslotenheid van Filmhûs De Gordyk is niet zonder reden. Wanneer ze met hun activiteiten te
veel naar buiten treden, moeten ze de filmdistributeurs fors meer betalen om films te kunnen vertonen. Op hun website is dan ook geen openbaar lijstje te vinden van de films die er de komende tijd te zien zijn. Leden krijgen de aankondigingen per mail. Sa! is welkom, uitgenodigd zelfs. Maar krijgt ook op het hart gedrukt geen enkele filmtitel te vermelden. “Want dat giet ús tûzenen euro’s kostjen”, vreest bestuurslid Saapke Osinga.
Geen reclame
De sfeer binnen is ontspannen. Het is de eerste avond van het nieuwe seizoen. De openingsfilm is populair. De lijst met bezoekers, die altijd moeten reserveren, ligt op een tafeltje. De koffie vooraf zit bij de prijs in. Wanneer iedereen zit, neemt Saapke het woord. Ze leidt de film in; in welke bioscoop maak je dat nog mee. Nog een voordeel: de film begint direct. Niet eerst
Petra Kuiper, Saapke Osinga en Pietsje Bijlsma.
Filmhûs De Gordyk De films in Filmhûs De Gordyk zijn na reservering voor iedereen toegankelijk. Donateurs steunen de activiteiten en krijgen korting op de entree. Kijk op www.filmhuis-gorredijk.nl voor meer informatie. Via de site is het ook mogelijk een nieuwsbrief aan te vragen. lange reclameboodschappen of trailers van andere films. Ook geen grote bakken popcorn of slurpende geluiden bij grote bekers cola in de zaal. In het Filmhûs De Gordyk klinkt tijdens de film enkel het tikken van lepeltjes in glazen mokken. Hoe gemoedelijk. Voor de pauze en na afloop is er zelfs een kleine foyer met drinken. Het Filmhûs startte in 2011, toen een aantal dames een bijzonder idee kreeg. Saapke was er vanaf het begin bij. “Ik woe wol faker nei de film, mar hie gjin nocht om dan altyd nei Drachten of it Hearrenfean te moatten.” Ze vond medestanders in Elsbeth Rispens en Marieke van Wieren. Een paar proefavonden bewezen dat er genoeg animo was. De organisatie had toen al een leuke plek gevonden. Filmmaker Anton Stoelwinder bleek in zijn studio aan de Tolhûsleane een kleine, niet zo vaak gebruikte, bioscoop te bezitten. “Dat wie it, krekt wat foar ús. Wy tochten earst oan De Skâns, mar dy romte wie fierstente grut.” Het Filmhûs draait per seizoen 22 films, iedere twee weken op woensdagavond. De belangstelling is groot. De stichting kent inmiddels 140 donateurs. “It is leechdrompelich en yn eigen doarp”, denkt medebestuurslid Pietsje Bijlsma. “Dat lûkt mear minsken. Minsken wolle hjoeddedei beleving, dat fine se hjir.” De donateurs betalen 17 euro per jaar plus vijf euro per bezochte film. Sommige donateurs zijn er altijd, anderen komen een paar keer per seizoen.
Arthouse-films
De groep donateurs bestaat voor circa driekwart uit vrouwen, waaronder een aantal vriendinnenclubjes. Petra Kuiper, ook bestuurslid: “De gemiddelde leeftyd leit boppe de 50. De jeugd hat dochs wer in oare filmbeleving. It binne ek foaral minsken dy’t thús gjin oppas mear nedich hawwe.” Volgens Pietsje heeft het ook met de woensdagavond te maken. “In soad manlju sitte dan foar it fuotbaljen.” Maar misschien nog wel de meeste invloed heeft de keuze van de films. Saapke en Petra zoeken de films uit. Veelal arthouse-films, soms een Hollywoodfilm en het liefst met een beetje diepgang. “Dat je der nochris oer neitinke kinne. Dy djipgong sprekt froulju wol oan. Manlju sjogge meastentiids leaver dat der ek wat sjitterij yn sit. Boppedat kinst hjir net zappe en dat meie sy ek graach dwaan.” Bovenal moeten de dames zelf een goed gevoel hebben bij wat ze uitzoeken. Ze volgen nauwkeurig wat er aan films uitkomt en verzamelen recensies. Donateurs mogen ook zelf filmtitels aandragen. Het bestuur, met naast de drie dames ook Frans Ooms en Candida Kalf, let sterk op een brede programmering. Het publiek is kritisch. Saapke: “Wij krije wolris te hearren dat it allegearre wol earnstich is. En de reaksjes binne wikseljend en mei útersten. Guon fine in film hielendal neat, wylst oaren deselde film prachtich fine.”
Wij geloven niet in deze advertentie We hebben namelijk veel liever dat u onze website bezoekt en de referenties van onze klanten leest. Vontis is een nuchter internetbedrijf, gevestigd in Gorredijk. We maken unieke websites en staan altijd voor onze klanten klaar. Volg ons op twitter.com/_vontis Like ons op facebook.com/vontis.nl 0513 76 40 38
kijk ook op vontis.nl
Sa!
17
Verhalenvertelster Baukje Koolhaas componeert met woorden
‘Een verhaal zet je aan het werk’ “Vertellen is een oeroude vorm om waardevolle boodschappen uit te wisselen. Een verhaal doet een beroep op je verbeeldingskracht. Verhalen inspireren en verbinden.” Baukje Koolhaas vertelt veel en graag. TEKST: SIKKE MARINUS FOTO: SIETSE DE BOER WIJNJEWOUDE In één van de mooiste uithoeken van Wijnjewoude woont verhalenvrouw Baukje Koolhaas. Genietend van het uitzicht op de Compagnonsvaart componeert ze woorden tot verhalen. “Verhalen brengen verbeelding, waardoor je mensen meeneemt naar nieuwe werkelijkheden.”
Als Baukje eenmaal over het vertellen begint, is ze nauwelijks te stuiten. Haar verhalen vertelt ze overal. Op scholen, maar ook op verjaardagsfeesten, begrafenissen en crematieplechtigheden. Ze komt uit een familie van vertellers. “Mijn moeder is een rasvertelster.” Baukje heeft het druk. Ze zit midden in het ‘Vertelfeest’, een project voor de Opsterlandse basisscholen waarin ze samenwerkt met medeverteller Frank Belt en Ateliers Majeur. “Alle kinderen kiezen een verhaal of een fragment uit een boek dat hen aanspreekt. In workshops leren we ze om dat verhaal te vertellen. Wat vertel je en hoe vertel je? Daarna gaan we oefenen. Het is een prachtig project voor de groepen 6. Ik geniet nu al.” Ondertussen kijkt Baukje af en toe verwachtingsvol door het raam. Ze verwacht ieder moment de koeriersdienst met de eerste zending van ‘Roodspook Twinkel’, haar eerste kinderboek. Met poëtische teksten van haarzelf en inspirerende prenten van Jacqueline Verhoef uit Nij Beets.
De magie
Kunstmarkt Opsterland in Hemrik Kunst in Opsterland organiseert komende zondag (11.00-17.00 uur) in Speelbos Sparjebird bij Hemrik de vijfde editie van de Kunstmarkt Opsterland. Een breed artistiek aanbod voor het publiek, verdeeld over zo’n veertig kramen. Met keramiek in verschillende technieken, unieke sieraden, schilderkunst, beeldhouwkunst in de vorm van metalen en stenen beelden, houtsculpturen, textielkunst, grafisch werk en fotografie. In het openluchttheater
op het terrein zijn optredens van muzikanten van Ateliers Majeur en van de Vertelkring Friesland met onder andere Baukje Koolhaas. Bezoekers kunnen ook zelf aan de slag, met beeldend kunstenaar Alie Popkema. Stoeien met materialen uit de natuur; rangschikken, stapelen, verbinden. Resultaat is een gezamenlijk tijdelijk kunstwerk ter ere van het eerste lustrum van de kunstmarkt. Toegang is gratis. www.kunstinopsterland.nl
Baukje komt uit het onderwijs. Daar ontdekte ze dat ze kan vertellen. “Ooit stond ik voor een drukke klas. Toen ik een verhaal begon, werd het helemaal stil. Iedereen luisterde. Prachtig, een soort van ‘magie’ die ik steeds weer ervaar.” Op een buurtfeest een verhaal vertellen was de volgende stap. “Ja, en dan praten mensen erover, word je weer gevraagd en zo komt van het één het ander”. De eerste stappen op het vertelpad zijn inmiddels uitgegroeid tot een eigen bedrijf dat luistert naar de naam Soelaes. Zuigt ze al die verhalen uit haar duim? “Soms wel, maar meestal bereid ik mij uitgebreid voor. Ik vertel graag verhalen die aansluiten bij de omgeving en bij de historie van de streek. Dan vertel ik geen geschiedenisverhaal, maar een verhaal dat in die context had kunnen gebeuren. Ver-
halen waarin de mensen met me mee kunnen gaan, mee kunnen beleven.”
Verbeeldingskracht
Hoe verklaart ze dat vertellen in het digitale tijdperk zo’n succes kan zijn? “Vertellen is een oeroude vorm om waardevolle boodschappen uit te wisselen. Het spreekt de verbeeldingskracht aan. Kijk je televisie, dan zie je beelden. Maar dat is nooit meer dan een stukje van het totale plaatje. Een verhaal is helemaal anders, het nodigt uit tot meedenken. Dat merk je ook altijd, iedereen luistert er op een persoonlijke manier naar, heeft er eigen beelden bij, maakt een eigen werkelijkheid. Dat is compleet wat anders dan een voorgekookt beeld op tv. Een verhaal zet je aan het werk. Verhalen inspireren en verbinden.” Baukje leert mensen ook graag om zelf te vertellen. “Kinderen hebben daar veel plezier in en het draagt bij aan de taalontwikkeling.” Zelf zit ze vol verhalen. “En er is altijd inspiratie. Er zit een kraantje in mij en als ik dat openzet, dan stroomt het vanzelf.”
In stille zomernachten
Vertellen in de buitenlucht geeft verhalen volgens Baukje een extra dimensie. “Ik vertel hier wel eens in de tuin, tussen de appelbomen. Ruisende wind en de fluisterende bladeren geven verhalen een eigen context. Krassende kraaien en tsjilpende vinken passen als vanzelfsprekend in de verhalen die je dan vertelt.” Naast haar huis staat een statige beuk. “Zo’n boom alleen al brengt een sfeer met zich mee.” Baukje woont in een omgeving met verhalen. Vlakbij stond vroeger ‘It Houten Himeltsje.’ Dat was een kroeg waarover nu nog steeds vele verhalen de ronde doen. Op een steenworp afstand ligt de Kapellepôle, waar ooit een aan Bonifatius gewijde reizigerskapel stond. Het verhaal wil dat een verdwaalde soldaat de gouden klepel uit de kapel probeerde te stelen. Hij werd getroffen door een bliksemflits. Sindsdien had de kapel geen klok meer, maar in stille zomernachten zou het klokje ’s nachts om twaalf uur nog te horen zijn. “Dat zijn nou verhalen waar ik me graag door laat inspireren.” Zondag neemt ze al die verhalen mee naar de kunstmarkt in Hemrik.
2e
2e
GRATIS
2.56
1.28
50%
KORTING
2.19
1.09
Hero jam, sappen en frisdrank Alle varianten, combineren mogelijk Bijv. cassis. 2 flessen a 1.25 liter
AH Achterham van de versafdeling
Alle varianten. Bijv. boerenachterham. Per 100 gram. Actieprijs per kilo 10.95
3.54
1.77
6.00
3.00
GRATIS
AH Hamburger 2 en 4 stuks Combineren mogelijk Bijv. 4 stuks. 2 schalen.
3.38
1.69
AH Ambachtelijke salades 150 gram. Alle varianten, combineren mogelijk. Bijv. kip-kerrie. 2 bakjes
Alle varianten, combineren mogelijk. Bijv. mild sinaasappel. 2 pakken
ALLE Edet
17.66
8.83
2.09
AH Les Pains broden Van de bakkerij. Alle varianten, combineren mogelijk. 2 hele broden.
5.76
2.88
Combineren mogelijk. Bijv. soft toiletpapier 4 laags. 2 pakken a 16 rollen.
GRATIS
11.30
5.65
KORTING
1.26
0.63
AH Zaanlander Alle varianten. Bijv. jong belegen in plakken. Per 100 gram. Actieprijs per kilo 6.32
2e
GRATIS
GRATIS
Dr. Oetker Tradizionale pizza DIEPVRIES. Alle varianten, combineren mogelijk. Bijv. speciale. 2 dozen.
2e
GRATIS
Appelsientje 1.5 literpakken
4.18
50%
2e
2e
GRATIS
2e
2e
GRATIS
2e
GRATIS
3.14
1.57
ALLE Lipton. Combineren mogelijk
Bijv. ice tea sparkling. 2 flessen a 1.5 liter.
2e
Dash, Omo en Fleuril.
Diverse varianten, combineren mogelijk. Bijv. Omo klein & krachtig color. 2 flessen a 700 ml.
GRATIS
1.22
0.61
Unox Cup a Soup en Goodnoodles
Bijv. Goodnoodles kip. 2 zakjes a 70 gram.
2e
GRATIS
ALLE Bonduelle
Combineren mogelijk. Bijv. crispy mais. 2 blikken a 150 gram.
1.84
â‚Ź 4,-
KORTING
Heineken pils
Krat 24 flesjes a 0,3 liter. Max 6 kratten per klant
13.99
0.92
9.99
13.99
9.99
2=1
Spanje. Red, pink of white 2 flessen a 0.75 liter
Voor 2+1 geldt: per combinatie kan de prijs verschillen. U krijgt 50% korting op de totaalprijs
11.38
5.69
2e
Berberana Dragon
GRATIS
9.98
4.99
Mentos kauwgom en Smint
Bijv. mentos gum mighty mint. 2 potten a 150 gram.