35 - 2021

Sa!

GLASSCHADE? BEL 0513 - 46 20 16

WWW.BETHLEHEMSCHILDERS.NL

kijkt anders

Woensdag 1 september 2021

Jaargang 8 Nummer 35

www.sa24.nl

YN 'E KUNDE KOMME PAGINA 3

LANGS BOERENBEDRIJVEN

DICHTBUNDEL SIEN KIERS

THEMA

DIVERSE ROUTE

70 GEDICHTEN

LANDBOUW

De educatieve boerderijenroute rondom Bakkeveen trok zaterdag volop belangstelling. Zo’n 250 mensen trokken langs de acht deelnemende boerenbedrijven die hun deuren openstelden voor het publiek. “Minsken ha faak gjin idee wat der op de buorkerij spilet.”

‘Ik zou graag een vlinder willen zijn. Een vlinder zonder pijn’.

Het is haar mooiste gedicht, het stond in de krant en was op de radio. Gedichten van Sien Kiers (63) kwamen ook voorbij in het radioprogramma Candlelight van Jan van Veen. Nu is er een bundel.

De Sa!-regio is een plattelandsregio. Met veel natuur, maar ook een sterke agrarische sector. De agrarische ondernemers staan voor fikse uitdagingen. In samenwerking met LTO-afdeling Opsterland en de Agrarische Natuurvereniging De Alde Delte besteedt Sa! deze week aandacht aan actuele onderwerpen.

PAGINA 3

PAGINA 11

PAGINA 14-21

Uw garage in Gorredijk Service & onderhoud. APK € 29,00 Alle merken welkom!

Service bij u in de buurt

Wetterkant 1 • Gorredijk 0513-463755 • www.sutherland.nl

Familieberichten overleden Hij was het zonnetje in huis Altijd optimistisch en positief Zijn humor blijft ons voor altijd bij Dag lieve levensgenieter!

Toch nog onverwacht moeten wij in liefde afscheid nemen van mijn zorgzame vrouw en onze geweldige mem en beppe uit duizenden

Grietje Jonker-Stoelwinder *Oudehorne 17 juni 1953

† Heerenveen 29 augustus 2021

Coen Sebastiaan Holtslag *14 november 1994 Heerenveen

50 jaar

† 21 augustus 2021 Mallorca

Richard en Lia

Wij hebben veel van je geleerd, je leerde ons alleen niet wat het is om je te moeten missen

Daan en Jet Charlotte en Thijs Tayla

Jeep

Willem en Riek Slotboom Willem Holtslag, in liefdevolle herinnering

Pieter

Liesbeth Ham, in liefdevolle herinnering

Taetske en Maairinus Jetze Geert

Doris & Levi Reina & Prince

Verdrietig, maar dankbaar voor de goede herinneringen, nemen we afscheid van mijn lieve partner, onze heit en pake

Tjalling van der Meulen *Tijnje 28 september 1931

†Heerenveen 24 augustus 2021

Jadzia Ton en Marie-José Hessel en Ineke Maike en Sybo Sietse Reni en Wim Tjerk Lynke en Rob

Correspondentieadres: Bremsingel 5, 8411 VX Jubbega

Trijehoek 21, 8408 HB Lippenhuizen

Correspondentieadres: Lukster Heawei 11, 8405 BX Luxwoude

Naar wens van Grietje zal het afscheid in kleine kring plaatsvinden.

De begrafenis zal in besloten kring plaatsvinden.

De begrafenis heeft in besloten kring plaatsgevonden.

Na een tijd van afnemende gezondheid is overleden mijn lieve schoonzus en onze lieve tante

Verslagen en intens verdrietig zijn wij door het plotselinge overlijden van de zoon van onze lieve vrienden

Griet Jonker-Stoelwinder Wij wensen Jeep, kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe met dit grote verlies.

Hendrik en Lies Pieter Stefan Mathijs Julia

†

Gerard en Annie Lars Stijn Alex en Willy Elize

Verslagen en verdrietig zijn wij door het overlijden van

Coen Holtslag Wij wensen Richard, Lia, Daan, Charlotte, Thijs, Tayla en familie heel veel sterkte en kracht toe om dit grote verlies te verwerken.

Jeanet Loek en Barbara Sandra, Niels en Fenne Mo en Mo, Tess, Thijn en Yinthe Onlangs hebben wij het droevige bericht ontvangen dat de heer

Auke van der Meer lieve heit van onze leerling uit groep 8, Leon en oud-leerling Chris.

Wij wensen Tineke en haar kinderen heel veel kracht en sterkte toe.

Leerlingen, team, bestuur, mr, oudercommissie en ouders van CBS Betrouwen, Bakkeveen Wij zijn ontzettend verdrietig dat onze klasgenoot Leon zijn heit nu al moet missen.

Heel veel sterkte.

Thieme Elise Hidde Silas Jestin Lisa Idris

Jan Meine Dijkstra op 66-jarige leeftijd onverwachts is overleden.

De heer Dijkstra heeft jarenlang als vrijwilliger de dieren van het hertenkamp in Jubbega verzorgd, zijn inzet en betrokkenheid zullen we zeer missen.

Wij wensen de familie en nabestaanden veel sterkte toe.

Follow, Follow the sun And which way the wind blows When this day is done

Ankie Kooiman - Diepstraten In de vroege ochtend van 26 augustus 2021 overleed zij, na een gecompliceerd ziekbed, thuis in haar geliefde Friesland. In Beetsterzwaag.

Onze lieve, dappere Ankie, geboren in Dordrecht, werd 84 jaar.

Ankie is op 1 september begraven naast Jaap, haar 17 jaar geleden overleden echtgenoot.

Correspondentieadres: Klein Vijverdal 48, 6822 MA Arnhem

Oandien binne wy troch it ferstjerren fan ús buorfrou

Froukje Folkertsma Wy winskje de famylje in protte sterkte ta.

Buertferiening ‘t Helter De Manege, De Himrik

Vrijwilligers hertenkamp Jochum en Tjalke Bestuur Plaatselijk Belang Jubbega-Hoornsterzwaag

Thijs Tjard Dagmar Jasper Brennan Nahom

Groep 7&8 van CBS Betrouwen, Bakkeveen Stil binne wy fanwegen it ferstjerren fan ús biljartfreon en âld-foarsitter

Bjintze Brandinga Wy winskje de famylje in protte sterkte ta.

Biljartferiening De Hoek/De Brêge Vraag naar de mogelijkheden: familieberichten@sa24.nl of bel naar 06 - 5224 9855 of 06 - 5247 1013.

Tel. 06 30 38 95 94 erna@jansenuitvaartzorg.nl www.jansenuitvaartzorg.nl

Dag en nacht bereikbaar Elke verzekeringsvorm wordt geaccepteerd

Sa!

1 september 2021

3

www.sa24.nl

VOLLE BAK OP EDUCATIEVE BOERDERIJENROUTE

Burger kijkt graag even in ‘keuken’ boer

De educatieve boerderijenroute rondom Bakkeveen trok zaterdag volop belangstelling.

Zo’n 250 mensen trokken langs de acht deelnemende boerenbedrijven die hun deuren openstelden voor het publiek. “Minsken ha faak gjin idee wat der op de buorkerij spilet.”

BAKKEVEEN De boerderijenroute was een initiatief van de landelijke organisatie ‘Boeren pakken uit’, een samenwerkingsverband tussen LTONoord, Boert Bewust, ZLTO en Team Agro NL. De organisatie van de dag rondom Bakkeveen was in handen van de afdeling Opsterland van LTONoord. De deelnemers konden de ongeveer 25 kilometer lange route fietsend of met de auto afleggen. Startpunt was de melkveehouderij van Jan en Anneke Atsma aan de Binnenwei in Siegerswoude.

Het echtpaar houdt zo’n 120 koeien en opende afgelopen voorjaar een melktap, waar niet alleen verse melk te koop is. Ook andere zuivelproducten zoals vla, yoghurt en karnemelk en het vlees van de koeien van de Atsma’s zijn beschikbaar. “It rint aardich.

Der komme ek minsken fan de campings út de omkriten en at sy ien kear west ha, komme se faaks wer”, vertelt Anneke.

Het is zaterdagochtend een drukte van belang bij de Atsma's. Jong en oud maakt

gretig gebruik van de gelegenheid om eens bij ‘de boer’ rond te neuzen. De koeien en kalveren zijn natuurlijk trekpleisters, maar de mensen laten zich ook graag breder informeren over het boerenbestaan. Anneke: “Minsken ha faak gjin idee wat der op de buorkerij bart. Dat kinne wy hjoed moai sjen litte.”

Voorlichting is niet overbodig, er is veel onwetendheid en onbegrip over de boerensector. Dat kan over grote onderwerpen als CO2-uitstoot gaan, maar ook over minder prangende kwesties. Zo kregen de Atsma’s bezoek van een zesjarig jongetje dat niet wilde geloven dat roodbonte koeien geen chocolademelk geven. “Ik koe him net oertsjûgje. Hy tocht dat wy him te fiter namen."

Esther en Feitse van Dijk uit Gorredijk zijn met hun kinderen Jesse (5) en Femke (8) op pad. De familie komt niet alleen kijken omdat de route in coronatijd een welkom uitje is, maar de ouders willen de kinderen ook graag laten

Jong en oud kwam kennismaken met het leven op de boerderij. FOTO: SIETSE DE BOER

zien waar de zuivelproducten die zij nuttigen, vandaan komen. De melktap vinden ze een mooi initiatief. “Lekker en it komt út de regio. Ik tink dat wy hjir miskien wolris weromkomme om fleis te keapjen”, zegt Feitse.

De route voert de deelnemers naast melkveehouderijen ook langs loonbedrijven en een pluimveebedrijf. “De diversiteit van de route spreekt ons aan”, vertelt Caroline Roozendaal uit Noordhorn die samen met haar vriendin Els van den

Boogaard uit Haren de route fietst. Beiden hebben geen boerenachtergrond, maar zijn wel geïnteresseerd in het boerenbestaan. Els: “Boeren hebben het niet makkelijk. Ze krijgen steeds nieuwe regels opgelegd. De kritiek op boeren komt meestal voort uit onwetendheid. Het valt ook niet mee. We weten dat er wat moet veranderen, maar bedenk maar eens een plan waar iedereen zich in kan vinden.”

Voorzitter Sytze Zwaagstra (Opsterland LTO-Noord) is te-

vreden over de eerste editie van de boerderijenroute. “Ik ha sels mei minsken út Amsterdam en Valkenswaard praat. Dizze dei tsjinne seker in doel, it kin faker.”

Themapagina’s

Deze week besteedt Sa! in samenwerking met de LTO-afdeling Opsterland en Agrarische Natuurvereniging De Alde Delte uitgebreid aandacht aan enkele ontwikkelingen en uitdagingen binnen de landbouw.

Kijk op pagina's 14 tot 22.

Opsterland bij hoogste bouwleges in de provincie BEETSTERZWAAG Inwoners van de gemeente Opsterland betalen relatief hoge leges voor het krijgen van bouwvergunningen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Vereniging Eigen Huis. Bij een bouwsom tot 10.000 euro is een aanvrager voor een vergunning in Opsterland 407 euro kwijt, 29 euro meer dan een jaar eerder. In Smallingerland is het tarief 217 euro, in Heerenveen 307 euro. Binnen

I

Friesland is de burger alleen in Súdwest-Fryslân (422), op Schiermonnikoog (576), in Weststellingwerf (576) en op Terschelling (943) meer kwijt.

Het aanvragen van een vergunning voor een grotere verbouwing (bouwsom 170.000 euro) is in heel Zuidoost-Friesland kostbaar. Opsterland verhoogde de leges voor een dergelijke vergunning met 544 euro tot 5.675 euro. In Smallingerland kost dezelfde vergun-

ning 3.672 euro, in Heerenveen 5.057 euro. In de beide Stellingwerven zijn de kosten net iets meer dan 6.000 euro.

Kostendekkend

Voor wethouder Rob Jonkman zijn de uitkomsten van het onderzoek niet verrassend. “De gemeenteraad koos hier eind vorig jaar bewust voor. Ons streven is om de leges zoveel mogelijk kostendekkend te maken. Vorig jaar bleek dat de

leges minder dan de helft van de kosten dekten. Daarom zijn de tarieven meer verhoogd dan met alleen de inflatie.” Dat sommige grotere gemeenten goedkoper kunnen werken, heeft volgens Jonkman ook te maken met de projectmatige bouw in steden. “Bij de beoordeling van vijftig identieke woningen werk je effectiever dan bij een individuele woning.”

Opsterland werkt in de vergunningverlening organisato-

Oplette blinder

COLUMN

k siet moandei einlings wer ris yn de riedseal op De Sweach. It wie lang lyn dat de gemeenteried dêr fergadere. Troch corona moast it mear as in jier digitaal. Dat wie neat mei neat. Echte diskusjes kamen amper op gong. En it wie foar riedsleden hiel dreech om elkoar ris echt yn de bek te hingjen. Mar ja, it koe net oars.

No wol, de riedseal is ferboud.

Elk sit no wol op in oar plak.

Op foldwaande ôfstân of mei

risch nauw samen met Oosten Weststellingwerf. Maar de individuele gemeenten bepalen zelf de hoogte van de leges.” Jonkman denkt niet dat de verschillen voor mensen bepalend zijn om wel of niet in Opsterland te bouwen. “Het tarief is ook goed uit te leggen.

Aan alles wat niet kostendekkend is, betalen de andere inwoners mee.”

in plestik skotsje oer de tafel.

De riedsleden wiene der lykwols bIiid mei. Ik ek. Want foar en nei de fergadering hearre je meastentiids it meast. Ik bin sljocht op de wandelgangen.

As sjoernalist ha ik myn eigen plakje yn de seal. Dat hie ik earder ek al, mar der is in grut ferskil. Doe siet ik net yn byld.

No al! Ik moat oppasse, foaral as de VVD it wurd kriget. Dêr sit ik rjocht achter. Dy VVD’ers

ha oeral wat op te sizzen, dat ik moat skerp bliuwe. Net te folle meneuvels meitsje of blike litte at ik fyn dat der ûnsin útkreamme wurdt.

Postma oan it wurd wie, behaffele De Vries syn banaantsje.

Fol yn byld. Mar hy die it netsjes. Slikke de fingers suver beskaafd efkes ôf.

Wethâlder Libbe de Vries hie noch net krekt troch hoe’t de nije sitewaasje wurke. De fergadering sette moandei al om fiif oere útein, dat wy krigen nei in oere wat fruit taskikt.

Om net te roppich yn de mage te wurden. Doe’t syn kollega

Mar ik sil tenei derom tinke dat it hier wat kreas is, ik skeard bin en wat rjochtop sit. Want jim moatte dochs wol it idee ha dat ik myn wurk serieus doch.

Arend Waninge

Back to

l o o sch

Het kan nogHet beter!

e i g r e n vol ehool

Iedereen kan en mag meedoen!

Iedereen

sc en na rek t heb ik

kan en mag meedoen!

Eerlijk en sociaal Eerlijk en sociaal

kwarkbol 3.95

3.

45

kan nog beter!

Jij Jij

Voor gezelligheid en sporten moeten we ingezelligheid ons eigen Voor dorp terecht en sporten moeten kunnen we in ons eigen dorp terecht kunnen

Voor een goede toekomst moeten we een zuiniger Voor goede omgaan ons toekomstmet moeten wemilieu zuiniger omgaan met ons milieu

Lokale politiek is iets voor jou!

In maart 2022 zijn weer verkiezingen voor een nieuwe gemeenteraad.

Lokale politiek isOnze ietsfractie voorenjou! wethouder hebben zich de afgelopen jaren met In maart 2022 zijn weer verkiezingen voor een hart en ziel ingezet voor de sociaalnieuwe gemeenteraad. Onze fractie en democratische waarden in Opsterland. wethouder hebben zich de afgelopen jaren met Wij zoeken kandidaten die PvdA Opsterland hart en ziel ingezet voor de sociaalwillen vertegenwoordigen in de gemeenteraad. democratische waarden in Opsterland.

Wij zoeken kandidaten die PvdA Opsterland willen vertegenwoordigen in de gemeenteraad. aan bij Meld je voor 13 september

Pieter de Kroon

OPRUIMING BIJ EP:VAN DER MOLEN maandag 7 t/m zaterdag 12 juni

Meld je voor 13 september aan bij Pieter de Kroon 06-12996778 pieter@dekroonplus.nl 06-12996778

week 23-2021

pieter@dekroonplus.nl

www.bakkerijverloop.nl

t/m zat. 4 september

We zijn verhuisd naar Profiteer nu van extra Hoofdstraat 52 in Gorredijk

veelKom opruimvoordeel! langs in onze nieuwe winkel Onze openingstijden Binnenkort openen wij de deuren van ons nieuwe pand. 13:30 Om- ruimte te maken voor het Maandag 18:00 Telefoon mooiste op.

Dinsdag assortiment, 09:00 - 18:00 ruimen wij nu vast 0513-463088

Woensdag 09:00 - 18:00 Whatsapp Donderdag 09:00 - 18:00 Kom snel bij ons langs voor mooie producten 06-30787715 ( ook videobellen) Vrijdag 09:00 - 18:00 tegen extra scherpe opruimprijzen.

Je vindt ons Email: epvandermolen@home.nl Zaterdag 09:00 - 17:00 nu Zondag nog aan deGesloten Hoofdstraat 88 inwww.epvandermolen.nl Gorredijk.

Tot sdnaenl!

EP:Van Van der Molen

Sa!

1 september 2021

5

www.sa24.nl

WIETSKE RYPKEMA TOONT HAAR WERK

Na het onderwijs volgt de kunst Pas in de kerstvakantie zou haar afstudeerwerk tentoongesteld worden. Maar nu Kerkje Schurega haar vroeg om een tentoonstelling in te richten, besloot Wietske Rypkema (64) haar opstelling ‘The circle of life’ eerder in de kijker te zetten.

RENSKE WOUDSTRA GORREDIJK Het werk

✏

bestaat uit eenentwintig bollen. “De middelste bol is iepen mei yn it midden in boltsje fan liem, dêromhinne lizze acht bollen fan liem en de bûtenste binne keramykbollen.” Het werk oogt eenvoudig en dat was ook de opdracht die ze zichzelf gaf: simpel maar met zeggingskracht. De middelste bol verbeeldt de geboorte, de acht bollen eromheen geven de identiteit van haar jeugd weer en de bollen in de buitenste cirkel staan voor de identiteit na haar jeugd. Voor de openstaande bol in het midden en de acht daaromheen haalde ze leem uit haar geboortegrond bij Jubbega; het werk krijgt zo een autobiografisch en materiaal-iconisch tintje. De bollen die de buitenrand vormen zijn gemaakt van gespikkeld keramiek. “Dat spetterjen doch ik ek mei myn skilderijen.”

Voordat ze naar de kunstacademie ging, had Wietske al tien jaar schilderles. “Ik woe

wolris wat mear ferdjipping.

Doe’t ik mei 57 jier stoppe yn it ûnderwiis, ha ik my oanmeld by Minerva yn Grins. Ik hie altyd al yn ‘e holle om de keunstakademy te dwaan.” In Groningen deed ze een vooropleiding van een half jaar. “Ik waard oannaam, mar hie gjin nocht om op myn 57e fjouwer dagen yn ‘e wike nei skoalle te gean. Yn dy tiid wie hjir ek de Keunstrûte en sa kaam ik by Corina Blom. Dy sei: wêrom komst net by ús?” Corina is docente aan de Kunstacademie Friesland, Wietske besloot zich in te schrijven en werd uit vele aanmeldingen geselecteerd. In mei dit jaar studeerde ze af.

Beeldend werk

’s Nachts ontstaan de ideeën, het uitwerken gebeurt vaak aan de keukentafel, maar ook in de kleine werkplaats op zolder. Vijf jaar kunstacademie leverde een schat aan beeldend werk op. “Sjoch, dit bin pinda’s”, wijst Wietske op een creatie gemaakt van amusebakjes. “We moasten

Wietske Rypkema exposeert in Kerkje Schurega.

Wietske Rypkema. FOTO'S: SIETSE DE BOER

sjen litte wat ús oan froeger herinnere. Foar my bin dat de doppinda’s.” De drie vesten, geshowd op foto’s, maakte ze in haar vierde jaar. “Dit is myn kwetsbere fest, makke fan aaidoppen. Dêrneist it fest fan plakjes keramyk; myn sterke fest foar beskerming.“ Het derde vest is van gehaakte fietsbanden, de soepele variant.

Haar onderzoeksvraag voor het afstudeerwerk was: hoe kan ik als kunstenaar mijn identiteit vastleggen in een bepaalde vorm. “Ik kaam ta de ûntdekking dat identiteit gjin oardiel jout, mar dat in oardiel foarme wurdt troch je selsbyld.

Dat wie in eyeopener. Dy sirkel past by my: gjin skerpe rântsjes, alles pais en vree.” Tijdens haar opleiding ontdekte ze ook dat ze met haar handen bezig moest zijn. “As ik it mei hannen en holle foar elkoar ha, dan is it wurk goed.”

en keramiek. Wietske is zelf aanwezig op zaterdag 4 september (14.00-17.00 uur). De

PvdA vergadert in Jubbega Op donderdag 2 september (19.30-21.00 uur) vergadert de PvdA-fractie van de gemeente Heerenveen op locatie in Jubbega. Wethouder Jelle Zoetendal is als wijkwethouder ook bij deze vergade-

JUBBEGA

OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN O.a. in: Gorredijk, Jubbega, Oosterwolde, Drachten en Heerenveen Start cursussen: Tussen 20-09 en 30-09

De expositie in Kerkje Schurega is een overzicht van haar werk met vooral schilderijen

S

tralende, grote gitzwarte ogen kijken me aan vanaf het bed voor het raam in de knusse woonkamer.

Vazen met zonnebloemen, er branden kaarsjes en gitaren staan binnen handbereik naast de bank. “Welkom, ga zitten.

Koffie?”, vraagt Ruben op zachte toon.

Zijn ouders en broers schuiven aan, samen zitten we aan zijn bed. Ruben vertelt over zichzelf en over zijn leven. Soms valt hij even stil en vullen zijn familieleden aan.

Rubens lichaam is al geruime tijd ziek. Hij studeerde en was tot voor kort overtuigd dat hij de kanker zou overwinnen, ook al

ring in mfg De Kompenije aanwezig. Aanwezigen kunnen meepraten over onderwerpen die Jubbega aangaan, maar ook tips of opmerkingen over de buurt of andere belangrijke zaken zijn welkom.

FOTOGRAFIE

tel. 06-15492275

www.FRBfotografie.nl

Het afscheid

COLUMN HARTSLAG VAN DE MOLUKSE ZIEL

expositie is verder nog op 11 september te zien. Entree: gratis.

hadden zware behandelingen hun tol geeist en hem enorm beperkt. Zijn positieve energie en kracht waren weergaloos en ontembaar. Ineens was het tij gekeerd en werd Ruben gedwongen om zich bezig te houden met zijn afscheid en alles wat hij nog wilde doen. Hij nam de leiding, bleek een baken van troost en houvast voor zijn ouders en broers. En zij waren dat op hun beurt voor hem. Toen ik na het gesprek naar de auto liep en omkeek, zag ik de stralende ogen en de brede glimlach van Ruben, die nog even zijn hand opstak…

vol. De band, bestaande uit familieleden, speelde en de dienst ademde Ruben.

In al zijn facetten. Een nichtje zong een prachtig slotlied en tijdens de uitgeleide gingen de klanken van het orgelspel over in het opzwepende ritme van de Tifa, een traditioneel Moluks trommelinstrument.

De groep Tifa-spelers, allen vrienden van Ruben, begeleidden hem, samen met ons, wandelend door het dorp, nog eenmaal langs zijn huis, naar zijn rustplaats.

Erna Jansen

Het afscheid kwam sneller dan verwacht.

Het was een zonnige dag, de kerk zat

MORRA 105 • 9204 KV DRACHTEN • +31 (0)6 30 38 95 94 • ERNA@JANSENUITVAARTZORG.NL • WWW.JANSENUITVAARTZORG.NL

PLUS AGF

We gaan weer inslaan!

Geldig in week 35 zondag 29 augustus t/m zaterdag 4 september 2021

1+1

PLUS Pitloze witte druiven Schaal 500 gram 2 schalen

3.98

GRATIS

1.99

Mona Pudding of yoghurt

1+1

Alle bekers à 450 ml, combineren mogelijk 2 bekers** Bijv. Mona Vanillepudding met aardbeiensaus, 2 bekers à 450 ml

2.98

GRATIS

1.49

De actieprijzen variëren van 1.49 - 1.99

1+1

Pringles

Alle bussen à 160-165 gram, combineren mogelijk 2 bussen

4.38

GRATIS

2.19

Hak Appelmoes of groente

1+1

Alle potten à 330-370 gram, combineren mogelijk 2 potten** Bijv. Hak Appelmoes extra kwaliteit, 2 potten à 360 gram

1.29

2.58

GRATIS

De actieprijzen variëren van 1.08 - 2.19

Dubbelfrisss of Taksi

1+1

Alle pakken à 1,5 liter, combineren mogelijk 2 pakken** Bijv. Dubbelfrisss Appel & perzik 1 kcal, 2 pakken à 1,5 liter

1.65

3.30

GRATIS

De actieprijzen variëren van 1.29 - 1.65

Alle Valess Vleesvervangers

1+1

Combineren mogelijk 2 pakken** Bijv. Valess Vegetarische schnitzel, 2 pakken à 180 gram

5.18

2.59

GRATIS

De actieprijzen variëren van 2.59 - 3.49

GRATIS BEZORGING BIJ DIVERSE PRODUCTEN

Birra Moretti of Grolsch Krat 24 flesjes à 30 cl of Jupiler Krat 24 flesjes à 25 cl

Per krat Bijv. Grolsch Pils, krat 24 flesjes à 30 cl

17.29

12.96

De actieprijzen variëren van 12.21 - 14.99

25% KORTING

Bestel op plus.nl of met de PLUS app.

Bekijk de producten en voorwaarden op

plus.nl/gratis-bezorging

*Uitgezonderd PLUS Express

35/21

Aanbiedingen zijn niet bestemd voor wederverkopers en/of grootverbruikers. Prijswijzigingen en/of zetfouten voorbehouden.

Om al onze klanten te laten profiteren van onze scherpe aanbiedingen, geldt er een maximum van 5 aanbiedingen per klant (tenzij anders vermeld).

*De ‘NERGENS GOEDKOPER’ garantie geldt ten opzichte van alle supermarkten in dezelfde vestigingsplaats als jouw PLUS; kijk voor overige voorwaarden op plus.nl/nergensgoedkoper. **Voor 1+1 gratis geldt: per combinatie kan de prijs verschillen. Je krijgt 50% korting op de totaalprijs.

Wil je per mail op de hoogte blijven van de laatste aanbiedingen bij PLUS? Meld je dan nu aan via plus.nl

Openingstijden:ma ma.-do.

8.00 - 20.00 | vrij.

8.00 21.00 | za. 8.00 - 20.00 | zo. 8.00 - 20.00 Openingstijden: - di - wo 7.00 - 20.00 | do - vr -7.00 - 21.00 | za 7.00 - 20.00 | zo 10.00 - 18.00

Berkenbosch | Molenlaan 8 | 9244XX EA|Beetsterzwaag T: 0512 65 - 381232 1 | XXXX Plusstad | T:| 0523 63 93 | (Naam) | Plusweg

plus.nl

Gemeentehuis Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag T (0512) 386 222 - E gemeente@opsterland.nl Twitter @opsterland Facebook facebook.nl/opsterland WhatsApp 06 51 59 36 97

Wo. 1 september 2021

Mededelingen van de gemeente

Openingstijden Publiekscentrum ma. t/m vrij. 09.00 – 17.00 uur do. 17.00 – 20.00 uur I.v.m. de coronamaatregelen is het gemeentehuis alleen op afspraak geopend. Voor het maken van een afspraak, bel het Publiekscentrum op (0512) 386 222 of maak een afspraak via www.opsterland.nl.

Bekendmakingen Evenementenvergunning Aangevraagd: Luxwoude, Dorpsfeest op 11 september 2021

Oproep: doorgeven groep WhatsApp Buurtpreventie Beste inwoner van Opsterland, Sinds 2015 stimuleren wij vanuit de gemeente WhatsApp Buurtpreventiegroepen. In zo’n WhatsAppgroep zijn uw buurtbewoners leden van de groep. Zo kunt u elkaar snel informeren over verdachte situaties in uw buurt. De afgelopen jaren zijn wij het overzicht van deze groepen kwijtgeraakt.

Vandaar de volgende oproep: Is er een WhatsApp Buurtpreventiegroep in uw buurt? Meld deze dan aan bij de gemeente Opsterland. Wij willen graag weten in welke buurt de WhatsAppgroep zich bevindt, wie de beheerder is (met telefoonnummer) en het aantal deelnemers.

Stuurt u de gegevens aan ons door?

Dit kan door een mail te sturen naar veiligheid@opsterland.nl Alvast bedankt!

Wegwerkzaamheden

Aannemersbedrijf A. Faber bv is bezig met werkzaamhedenin woonwijk De Vlecke in Gorredijk. In de wijk komt een nieuwe riolering en daarna worden de wegen herstraat. Als gevolg van deze werkzaamheden wordt er vanaf 31 augustus een gedeelte van de straat De Vlecke tussen de Iikmoune en Sjoelstrjitte in Gorredijk en de Sjoelstrjitte tussen Nylân en De Tjerk Hides voor het doorgaande verkeer afgesloten. Dit gedeelte van de werkzaamheden duurt t/m ca. 1 oktober 2021. Tijdens deze stremming is het Prieel te bereiken vanaf De Rival.

Danst u ook mee? #HeelOpsterlandDanst Door de coronamaatregelen konden evenementen zoals Oerrock en het Dodofestival niet doorgaan. Daarom hebben wij een alternatief bedacht: Heel Opsterland Danst. Danst u ook mee?

Verleend: Langezwaag, kleintje Acht van Langezwaag op 2 oktober 2021

APV Melding: Ureterp, veld voor Golle 25A, Borrel & Bites op 4 september 2021 Gorredijk, Wetterwille 7, Open Huis op 24 september 2021 Tijnje, wandelvierdaagse van 30 augustus t/m 3 september 2021 Beetsterzwaag, kunstroute van 11 t/m 19 september 2021

Telefonische bereikbaarheid ma. t/m do. 09.00 – 17.00 uur vrij. 09.00 – 13.30 uur Afspraak maken met B&W T (0512) 386 202 of T (0512) 386 208 E bestuurssecretariaat@opsterland.nl Gebiedsteam Opsterland Beetsterzwaag, Hoofdstraat 82 (gemeentehuis) ma. t/m vr. 09.00 – 12.30 uur Gorredijk, Schansburg 1 (bibliotheek) I.v.m. corona gesloten Ureterp, Lijteplein 9 (bibliotheek) I.v.m. corona gesloten T (0512) 386 222 – E gebiedsteam@opsterland.nl

Omgevingsvergunning Aangevraagd: Terwispel, Bûtewei 25, verbreding toegangsdam Verleend: Nij Beets, Geawei 22, wijzigen gevel Voor meer informatie gaat u naar www.opsterland.nl/bekendmakingen

Regiofonds

Heb jij een goed idee om de regio Zuidoost-Friesland nóg sterker en aantrekkelijker te maken? Vanaf 6 september kun je hiervoor subsidie aanvragen uit het Regiofonds! Dit nieuwe fonds is onderdeel van de Regiodeal Zuidoost-Friesland. Aanvragen kan t/m 30 september via www.fryslan.frl/regiofonds. Kijk hier voor meer informatie: Regiofonds: stimuleren en ondersteunen initiatieven | Regiodeal Zuidoost Friesland

Bekijk de promovideo en dansinstructie op ons Youtubekanaal www.opsterland.nl/heelopsterlanddanst

De beat en choreografie Er is inmiddels een beat én een dans. De beat komt van Two Below Zero en de choreografie van Eijer Producties. Het dansen kan nu echt beginnen!

Meedoen Bekijk de promovideo en de instructie op ons youtubekanaal via www.opsterland.nl/heelopsterlanddanst. Wij hopen dat zoveel mogelijk mensen mee dansen. Dansen kan natuurlijk overal en met iedereen. Ook zouden wij het leuk vinden als u de filmpjes deelt via social media.

Winactie Stuur uw video vóór 21 september naar gemeente@opsterland.nl en maak kans op 100 euro aan VVV-bonnen!

Heel Opsterland Danst op 21 september Wij willen met heel Opsterland dansen op 21 september. Zet deze datum daarom alvast in uw agenda! Meer informatie volgt.

Kijk voor meer informatie op www.opsterland.nl

STEUNZOLEN “Pijn is niet Fijn” Maak een afspraak POORTH ORTHOPEDIE Hoofdstraat 3, 8401 BT Gorredijk Afspraak maken: 0513 - 85 33 02 of via www.poorth-orthopedie.nl info@poorth-orthopedie.nl













Meer weten over de drijvende zonneparken van GroenLeven?

DRIJVEND ZONNEPARK OP DE LIPPE GABRIËLSPLAS Er is een drijvend zonnepark op komst in uw omgeving. Dit initiatief draagt bij

GOED VOOR U OM TE WETEN

aan het behalen van de klimaat- en energiedoelstellingen van Nederland én

Tijdens de realisatie van het drijvende zonnepark zullen er meer

duurzaamheidsambities van Gemeente Opsterland. Wat komt hierbij kijken?

transportbewegingen zijn op de Lipomwyk dan u gewend bent. Het is daarom belangrijk om goed op verkeersveiligheid te letten wanneer u gebruik maakt

Het drijvende zonnepark wordt door GroenLeven gerealiseerd op de Lippe

van deze weg en de kruising van de Lipomwyk en de Feart. Wij vragen vissers,

Gabriëlsplas vlak boven Ureterp. Dit is een voorbeeld van een dubbelfunctie, waarbij

wanderlaars en andere recreanten om geduld; tijdens de bouw is het niet veilig om u

wordt ingezet op slim en verantwoord ruimtegebruik voor de opwek van schone

nabij de westoever te begeven. Daarom wordt deze locatie tijdelijk afgesloten.

energie.

TIJDLIJN

MET OOG EN HART VOOR NATUUR Naast de komst van het drijvende zonnepark is er veel aandacht voor het verrijken van de natuurbeleving rond de oude zandwinplas: •

Nieuw wandelpad langs de plas

•

Een vogelkijkhut

•

Meerdere uitkijkpunten met picknickmogelijkheden

•

Een kleine fruitboomgaard

•

Vleermuiskasten en vogelnestkastjes

•

Wiepen aan de oever voor vissen en amfibieën

•

Fraaiere vislocaties

Feiten over het drijvende

Begin september – inrichting

zonnepark

bouwterrein

•

5 hectare

Half september – start bouw

•

Opbrengst: 14 megawattpiek

drijvend zonnepark

•

Ruim 25.000 zonnepanelen

•

Kabel op slechts 1 punt naar de wal

•

Verankering in de bodem

Begin november - afronding bouw December - Afronding landschappelijke inpassing

Vragen?

Wij staan u graag te woord: info@groenleven.nl | 058 - 799 0000 | www.groenleven.nl

Sa!

1 september 2021

9

www.sa24.nl

MARTEN VAN DER WOUDE GAAT HET AVONTUUR AAN

Van setje velgen naar een hele garage Er wapperen weer vlaggen. Het aantal auto’s in de grote openluchtshowroom groeit. Het bord aan de Stationsweg laat een nieuwe naam zien: Auto vd Woude. Sinds 1 juli dit jaar heeft Marten van der Woude (38) de activiteiten van Autobedrijf Holtslag overgenomen.

AREND WANINGE GORREDIJK Marten

✏

van der Woude groeide langzaam toe naar de stap die hij deze zomer maakte. Na een streep onder een loopbaan in de bouw, begon hij een jaar of vijf geleden in de loods achter zijn woning aan de Tolhûsleane, een paar honderd meter verderop, met de verkoop en reparatie van lichtmetalen velgen en wielen. “Dat is in hiele spesjale merk foar echte liefhebbers dy’t mei harren auto’s nei shows geane. Dan moat it der moai opstean en dêr kinne in pear felgen goed by helpe.”

Onder de naam Dutchwheelz groeide de handel.

En zo kocht Marten af en toe ook eens een auto voor de handel. Voor de APK-keuringen klopte hij aan bij Richard Holtslag. De mannen konden het goed met elkaar vinden en kochten samen ook weleens

een paar auto’s in. “Mar op in gegeven moment hie ik mear as tweintich auto’s op foarried.

Dy koe ik thús net mear kwyt.”

Holtslag had de oplossing, Marten kon wel een deel van zijn grote terrein huren. Zo gezegd, zo gedaan. En van het een kwam het ander. “Doe frege Richard oft ik syn bedriuw net oernimme woe. Hy woe it wol wat rêstiger oan dwaan. Ik ha der in jier oer neitocht en doe ha ik it dien.”

Plus- en minpunten

De datum van de overname werd gesteld op 1 juli 2021, inmiddels alweer twee maanden geleden. En dus is Marten nu dagelijks aan de Stationsweg te vinden, bij zijn eigen garagebedrijf. Werkte hij de laatste jaren lekker alleen, nu houdt hij in de werkplaats twee monteurs aan het werk. Het bedrijf verzorgt naast onderhoud en reparaties ook APK-keuringen.

Marten van der Woude. FOTO: SIETSE DE BOER

De voorraad auto’s op het buitenterrein is divers. Een kleine rondgang voert langs auto’s van 1.500 euro en langs exemplaren van enkele tienduizenden euro’s. Veel merken zijn vertegenwoordigd, maar Marten heeft zelf een voorkeur voor VW en Audi. “Alles wat ik ynruilje ferkeapje ik ek sels wer.” Daarnaast koopt Marten gebruikte leaseauto’s in.

“Foardiel fan dy auto’s is dat se goed ûnderhâld hân ha, der sit

Van Wijnen ontwikkelt Loevestein 4 Oost GORREDIJK Van Wijnen Projectontwikkeling uit Gorredijk neemt de verdere ontwikkeling van het uitbreidingsplan Loevestein 4 Oost over van de gemeente Opsterland.

Het plan voorziet in de bouw van 49 woningen in de hoek Skûtsje en It Goarrefean. Van Wijnen verzorgt het bouw- en woonrijp maken en de verkoop. Na realisatie van het project komt de openbare

ruimte voor een symbolisch bedrag weer in handen van de gemeente.

Opsterland kiest voor deze constructie omdat ze op deze manier waarschijnlijk vijf jaar eerder kan beschikken over de opbrengsten van de grond.

Bovendien hoeft Opsterland nu niet extra te investeren in de locatie. Van Wijnen moet wel bouwen volgens het vast-

gestelde bestemmingsplan, dat voorziet in een mix van rijwoningen, tweekappers en vrijstaande woningen. De kavels variëren in grootte van 162 tot 1.050 vierkante meter. Bij de lancering van Loevestein 4 kondigde Opsterland al aan voor de ontwikkeling voornamelijk lokale en regionale bouwers bij het plan te willen betrekken. Dat is uiteindelijk bij één partij gebleven.

in dúdlike historie by.” Het aanbod van dit soort auto’s is momenteel krap, de vraag groot.

“En dat docht wat mei de priis.” Alle auto’s die binnenkomen, ondergaan in de garage een intake. Alles wat nodig is voor een APK wordt hersteld, daarnaast krijgt iedere auto

Raadslid Koopmans stopt BEETSTERZWAAG D66-raadslid René Koopmans heeft per 1 september zijn lidmaatschap van de Opsterlandse gemeenteraad neergelegd. Eerder werd al bekend dat hij aan het einde van deze raadsperiode zou stoppen, maar hij verhuist op korte termijn van Lippenhuizen naar Groningen en kan daarom geen raadslid in Opsterland meer zijn. Burgemeester Ellen van Selm refereerde maandagmiddag nog aan de entree van Koopmans na de laatste raadsverkiezingen. “Je zei toen nadrukkelijk geen politicus te zijn, maar het

O

bleek al snel dat je een brede belangstelling had en gaandeweg werd de politicus in jou wakker.” Koopmans was ruim drie jaar raadslid en wordt opgevolgd door Marco Veenstra uit Beetsterzwaag. In juni koos D66 de 31-jarige Shajan Aize de Wagt uit Bakkeveen als lijsttrekker bij de raadsverkiezingen van volgend jaar. De Wagt kan de plaats van Koopmans nu echter niet innemen omdat hij bij de laatste raadsverkiezingen niet op de lijst stond. D66 heeft in Opsterland één zetel.

Laatste fase

COLUMN p 16 september wordt Arwen twaalf jaar, onze Riesenschnauzer.

Ze begint oud te worden, sommige dingen gaan steeds wat moeizamer.

Staat ze in een sloot te drinken, dan komt ze er soms bijna niet meer uit. Ook haar zicht en gehoor gaan achteruit. Loslopen is daardoor niet meer vertrouwd. Hoewel ze jarenlang een slechte eter was, is etenstijd langzamerhand het hoogtepunt van haar dag geworden. Tien jaar lang mankeerde ze weinig tot niets, nu breidt de pillenkast zich langzaam uit. Tabletten voor incontinentie en later ook pijnstillers voor haar artrose. Sinds kort ook medicatie voor haar schildklier. Na haar trimbeurt zat op sommige plekken geen vacht meer, ook haar neus werd kaal. Daarom vorig jaar al twee keer bloedonderzoek

een rapport met plus- en minpunten. “Dat is foar de keaper belangrike ynformaasje, dêr moatte je iepen oer wêze. Dat is belangryk.” Klanten kunnen gebruikmaken van drie leenauto’s en Marten beschikt over een eigen auto-ambulance om gestrande auto’s op te halen.

gedaan op zoek naar een hormoonprobleem, maar geen afwijkingen. In februari bleek toch het schildklierhormoon in haar bloed erg laag te zijn. Na zes maanden op thyroxinemedicatie zit ze nu eindelijk weer goed in het haar en lijkt ze fitter.

Maar ouderdom komt ook bij onze dieren met gebreken: onlangs brak een grote scheurkies af. Narcose op deze leeftijd is natuurlijk risicovol, maar er moest iets gebeuren. Dus op een zaterdagochtend, samen met assistente Matsje, de kies getrokken en haar nagels even geknipt.

Daar is ze goed van opgeknapt. Ze draaft weer kwispelend een stukje naast de fiets, zonder kiespijn. Maar het contrast met haar energieke opvolgster Senga, die bijna twee is, is groot. Sinds kort laat

Arwen het waken aan haar over. Bij serieuze zaken komt ze soms nog even kijken, maar meestal blijft ze lekker liggen, soms samen met de kat. Dan is opstaan ook lastig toch? Inmiddels beseffen we dat ze echt in de laatste fase is aanbeland. Ik hoop dat we nog wat tijd met haar hebben...

Helga Jorritsma Dierenarts Gorredijk

DE KLOK 22 • 8401 CM GORREDIJK • INFO@DIERENARTSGORREDIJK.NL • 0513 - 46 33 13 • WWW.DIERENARTSGORREDIJK.NL

Sa!

1 september 2021

10

www.sa24.nl

Commissaris Brok bezoekt Onder de Linde

Bloemenstroken in beeld BEETSTERZWAAG In de maand september organiseren Stichting Bloeiend Boerenland, ELAN Zuidoost-Friesland, Bijenbrigade Beetsterzwaag en Museum Opsterlân een schilder- en foto-opdracht. Doel is om door middel van kunst aandacht te vragen voor biodiversiteit in de gemeente Opsterland. Het project bloeiende akkerranden is geïnitieerd om insecten, bijen, vlinders en vogels weer terug te laten keren op akkers en weilanden.

Deelnemers Henk Danes in

Tijnje (De Wispel 14) en Warner van der Leeuw in Nij Beets (Janssen-Stichting 11) stellen hun bloemenstrook beschikbaar om foto’s van te maken dan wel te schilderen.

De jury maakt een selectie van circa 25 werken die in 2022 worden geëxposeerd in Museum Opsterlân. Deelname met maximaal drie werken is gratis. Belangstellenden kunnen zich aanmelden via j_weij@ hotmail.com, waarna de voorwaarden worden toegestuurd.

Oordeel over Slotplaats FOTO: SIETSE DE BOER

BEETSTERZWAAG Commissaris van de Koning Arno Brok nam vrijdag een kijkje bij Manege Onder de Linde in Beetsterzwaag. Naast gesprekken met bestuurders en vrijwilligers sprak Brok onder andere met Marlijn. Zij is gebonden aan een rolstoel, rijdt al 18 jaar bij Onder de Linde, maar werkt ook mee op de manege. “Ik veeg de stallen schoon, ruim op en help met het schoonmaken van de kantine.” Om de stallen schoon te vegen, wordt

er een bezem onder het voetenplankje van haar rolstoel bevestigd.

Integratie is een van de uitgangspunten bij Onder de Linde. Ruiters zijn ruiters, met of zonder beperking, ze rijden dan ook samen. Bedrijfsleider Trea Arkema toonde onder andere de opstapplaats met tillift waarmee ruiters op de rug van het paard worden getild. Ze vertelde Brok dat ruiters baat hebben bij paardrijden, omdat

het de oog-handcoördinatie verbetert en spieren traint die bijvoorbeeld in een rolstoel niet worden gebruikt.

De Stichting Manege Onder de Linde bestaat sinds 1988.

Bij de manege rijden zo’n 240 ruiters, waarvan 170 een enkelvoudige of meervoudige beperking hebben. Naast enkele vaste medewerkers zijn er ruim zestig vrijwilligers actief. manegeonderdelinde.nl

Vooraankondiging Schreuderreis BEETSTERZWAAG Nadat het een jaar is overgeslagen, probeert de organisatie van de Schreuderreis/Seniorenreis dit jaar voor zestigplussers uit Beetsterzwaag/Olterterp weer een dagtrip te organiseren. Dit jaar gaat de reis op

woensdag 22 september door het noordoosten van Friesland, door Noord-Groningen en Noord-Drenthe. Met onder andere bezoeken aan Hegebeintum, Eenrum en Midwolda. De reis wordt afgesloten met een diner. Dankzij een

bijdrage van de Van Teyens Fundatie is de eigen bijdrage per deelnemer beperkt tot 50 euro. Kaartverkoop voor deze reis vindt plaats op vrijdag 10 september (10.00-11.00 uur) in De Buorskip.

BAKKEVEEN Natuurmonumenten werkt aan een nieuwe gebiedsvisie voor landgoed De Slotplaats. Dit document moet laten zien waar de natuurorganisatie voor dit gebied de komende achttien jaar de schouders onder wil zetten. Wat zijn

de doelen en welke maatregelen zijn nodig om de natuur op De Slotplaats te versterken?

Input van bezoekers is ook welkom. Dat kan door een enquête in te vullen: nl.surveymonkey.com/r/V83MW7W

INGEZONDEN

Petje af voor Bakkeveen Droog weer, een vroeg zonnetje en een aangename temperatuur, wat wil je nog meer.

Voor velen, de verkopers, kopers en bezoekers van de rommelmarkt in Bakkeveen was zaterdag 21 augustus weer een topdag. Ongelofelijk, wat een toeloop van belangstellenden deze keer. Als fervent bezoeker van dit evenement was ik uiteraard ook weer op tijd aanwezig. Wat mij altijd weer opvalt wanneer ik de markt bezoek is de uitmuntende organisatie, hoe

alles tot in de puntjes is geregeld. De begeleiding naar en op de parkeerplaatsen, overzichtelijke routes langs de verkooppunten, minder goed begaanbare plaatsen duidelijk afgezet, etc. Grote waardering en complimenten voor alle begeleiders die, elke marktdag weer, de enorme toeloop van auto’s en bezoekers in goede banen weten te leiden.

Gerard Rooker Gorredijk

Skoft aan de Bij de Leijwei HOORNSTERZWAAG In de verre omtrek is hij te zien, zo was dat vroeger ook. Aan de twaalfde wijk in Hoornsterzwaag staat sinds donderdag een lawei.

Vroeger gebruikt om de rusttijden van veenarbeiders aan te geven, vandaag de dag toont het monument de rijke historie van de armoede in het veengebied.

Het monument is een geschenk van het Dokumintaasjesintrum Jobbegea-Skuorregea-Hoarnstersweach aan het dorp; donderdagavond werd het onthuld. “Mei dizze lawei wolle we de rike histoarje fan de earmoed sjen litte. Oan de eigen ynwenners, mar ek oan passanten”, verduidelijkt voorzitter Willem van der Vlugt. “It plan wie earst om in kypkarre del te setten, mar dat paste net op dit plak omdat der ek rails en sa by moasten.”

Oorspronkelijk stond de lawei aan de vijftiende wijk, dat was in de achttiende en negentien-

riding. We ha it idee fan in lawei by de gemeente oppere, omdat we de fernijde dyk wat oanklaaie woenen, sy wienen entûsjast. Troch corona hat it wat langer duorre.”

Rob Broers (Plaatselijk Belang) bij het net onthulde informatiebord bij de lawei. FOTO: SIETSE DE BOER

de eeuw tijdens de veenafgravingen. Daar was nu onvoldoende ruimte om de nieuwe lawei te plaatsen, daarom is gekozen voor een loos stukje grond aan de Dominee ten Catewei. “By lawei tinkt elk oan it teater yn Drachten en dat kloppet ek. In lawei betsjut ûntspanning; yn dy tiid wie

it de ienige manier foar arbeiders om te sjen wannear’t se skoftsje of nei hûs mochten”, vertelt Van der Vlugt voorafgaand aan de drukbezochte onthulling. De werkzaamheden in de veenderijen stonden onder toezicht van een ‘levaymeester’, laweimeester, die door het omhooghijsen of

neerlaten van de korf de arbeidstijden aangaf.

De plaatsing van het monument op de hoek van de vernieuwde Bij de Leijwei en Dominee Ten Catewei, de twaalfde wijk, heeft wel wat voeten in de aarde gehad. “Yn 2019 bin we begûn mei de ta-

Dat de aanhouder wint, heeft wel iets van de tijden van vroeger, meent Rob Broers die als vertegenwoordiger van Plaatselijk Belang samen met Anita van Os, regisseur cultuur van gemeente Heerenveen, het informatiebord bij de lawei onthult. “De jonges fan it Dokumintaasjesintrum pakke wat fêst en litte it dan net wer los.

Dat kenmerkt in bytsje it folk fan Hoarnstersweach en Jobbegea.”

Het monument kostte circa 3.500 euro en is mogelijk gemaakt met steun van de gemeente. De realisatie was in handen van constructiebedrijf Van der Wal, in samenwerking met bouwkundig tekenaar Joldert de Vries.

Sa!

1 september 2021

11

www.sa24.nl

SIEN KIERS PUBLICEERT GEDICHTENBUNDEL

Zeventig keer recht uit het hart ‘Ik zou graag een vlinder willen zijn. Een vlinder zonder pijn’. Het is haar mooiste gedicht, het stond in de krant en was op de radio. Gedichten van Sien Kiers (63) kwamen ook voorbij in het radioprogramma Candlelight van Jan van Veen. Nu is er een bundel.

RENSKE WOUDSTRA HEMRIK Sien beschrijft

✏

in zeventig gedichten een groot deel van haar leven. Ze zijn geschreven in haar moeilijkste periodes. “Ik heb het gebruikt als uitlaatklep. Het was ook een hulpmiddel: als ik ergens niet over kon praten, schreef ik het in een gedicht. Dan liet ik het mensen lezen en kwamen er wel opmerkingen. Pas dan durfde ik erover te praten.”

Sien woont sinds 2000 begeleid. Ze had een moeilijk leven. “Ik ben van ver gekomen, daar laten we het maar bij.”

Haar eerste gedicht schreef ze 1981, na een val van 35 treden van een marmeren trap.

Sien studeerde toen klarinet aan het conservatorium. “In een paar tellen was mijn hele toekomst weg. Het was de bedoeling dat ik na het conservatorium mijn met pensioen gaande leraar zou opvolgen.

Door de val lag ik lang in het

ziekenhuis en moest ik lang revalideren. Op het conservatorium zeiden ze toen: jij kunt niet meer vijf tot zes uur per dag oefenen. Voor jou vele anderen.” Ze moest dus met haar opleiding stoppen.

Lichtpuntje

“Het duurde lang voordat ik dat verwerkt had. Maar toen leerde ik mijn eerste man kennen. We kregen een dochter, dan krijg je een heel ander leven. Ik ben wel klarinet blijven spelen in orkesten. Nu gaat dat niet meer en ben ik bezig met blokfluit.” Sien trouwde tweemaal en kreeg twee kinderen en vijf kleinkinderen, de zesde is op komst. Over haar moeilijke leven en de daaruit voortkomende trauma’s wil ze verder niet uitweiden. “Ik zeg het met mijn gedichten. Je kunt nog zo diep zitten, maar als je met doorzettingsvermogen een lichtpuntje blijft zien, is er altijd een uitweg.” Haar

Sien Kiers toont het vilten hart dat op de omslag van haar boek is afgebeeld.

klachten komen met name door een posttraumatische stressstoornis (PTSS). “Traumatherapie heeft me veel geholpen, maar vergeten doe je het niet. Voorheen beheersten die trauma’s mijn leven, ik was zo bang dat ik niet alleen durfde te zijn.”

De roep van het hart

De gedichtenbundel die in september verschijnt, kreeg

de titel ‘De roep van het hart’.

Als omslagillustratie koos Sien voor het roze hart van vilt, gemaakt door Aafje Bouwer van De Weefplaats in Hemrik, waar Sien naar de dagbesteding gaat. Er worden 150 exemplaren gedrukt. “De directie van Eleos (de overkoepelende organisatie voor begeleid wonen, red.) heeft al aangegeven dat ze boekjes willen afnemen. Ze vinden dat er in elke

FOTO: SIETSE DE BOER

woonlocatie een boekje van mij moet liggen. En ook bij de GGZ willen ze een aantal. En ik ga boekhandel Planteyn in Gorredijk vragen of daar ook wat boekjes mogen liggen.”

Bestellen kan ook via sienkiers@gmail.com of 06-4966 9268.

Complimenten centrumplan Jubbega

Wetsovertreding Opsterland?

In de commissievergadering van de gemeenteraad van Heerenveen klonken donderdagavond alleen maar lovende woorden voor het plan om het centrum van Jubbega op te knappen. René Jelsma, voorzitter van Plaatselijk Belang, gaf vooraf al aan zeer tevreden te zijn met het plan. “Wat it doarp belangryk fynt, kin realisearre wurde.”

Als het betrokken dorp enthousiast is, blijven de raadsleden meestal niet achter. “Een verdomd mooi plan”, stelde Jan van der Veen (SP). Ook de FNP deelde complimenten uit en dat gebeurt volgens Ate Eijer niet zo vaak. “Mar der hie foar Jobbegea mear yn sitten as it jild fan it fûns Vitale

BEETSTERZWAAG De rekenkamercommissie is duidelijk.

De gemeente Opsterland overtreedt de wet omdat er geen doelgroepenbeleid rond schuldhulpverlening is voor gezinnen met minderjarige kinderen. Frans Haven van de rekenkamercommissie vroeg zich af waarom Opsterland voor deze oplossing kiest, terwijl het opstellen van beleid misschien op één A4’tje kan. Wethouder Libbe de Vries kaatste maandag in de oriënterende raadsvergadering de bal terug: heeft de rekenkamer het wel bij het juiste eind? “Der is op folle plakken yn it sosjaal belied omtinken foar dizze kwetsbere groep.

Dus der is wol belied, al stiet

it net by elkoar.” Wanda Geertsma (VVD) vroeg zich af waarom er dan geen satéprikker door dat losse beleid kan, dan is het opgelost. De wethouder toonde zich bereid dat te doen als de raad daarom vraagt. “Al freegje ik my ôf wat de doelgroep dêroan hat. Sa’t wy it no dogge, binne de probleemgesinnen ek yn byld.” De gemeenteraad besluit op 13 september over wat te doen met het rekenkamerrapport. De algemene conclusie van het onderzoek is dat inwoners van Opsterland prima georganiseerde hulp van de gemeente ontvangen wanneer zij in probleemschulden terechtkomen.

De hele raad was blij met die uitkomst van het onderzoek.

onderweg maken de Verwonder-wandeling compleet.

Nieuw voor Friesland is de 'Telefoon van de Wind', gebaseerd op het initiatief van Itaru Sasaki uit Japan. In een tipi is het mogelijk om in alle rust 'te bellen' met een naaste die gemist wordt. “Het helpt om je gedachten te ordenen en onder woorden te brengen," vertelt Nicole ter Doest van Natuurbegraafplaats Fryslân.

Bij terugkomst op de natuurbegraafplaats staat voor iedereen koffie, thee, limonade en soep met een versnapering klaar. Aanmelden vooraf is nodig via info@natuurbegraafplaatsfriesland.nl. Deelname: gratis. Er is ook een kortere route voor mensen die minder goed ter been zijn.

HEERENVEEN

Kernen oars ferdield wie.” De PvdA betitelde het als een realistisch plan, al heeft de partij nog wel zorgen over De Kompenije. De VVD vond dat dorp en gemeente het proces op een uiterst knappe manier hebben gedaan. Wethouder Jelle Zoetendal was blij met de complimenten. De Kompenije is ook voor hem een zorgpunt. “Maar door gerichte maatregelen is er eerst lucht gecreëerd.”

Het centrumplan Jubbega omvat vier projecten die door inwoners en ondernemers van het dorp zijn geselecteerd.

Deze projecten passen binnen het beschikbare budget van drie miljoen euro. Het gaat

onder andere om de herinrichting van de overkluizing over de vaart als ontmoetingsplek.

Om de waterbeleving te vergroten, wordt de waterkade langs de vaart aangepakt en krijgt de brug over de P.W. Janssenweg een ander uiterlijk. De wegen in het centrum van het dorp worden heringericht, waarbij onder andere eenrichtingsverkeer langs de vaart wordt ingevoerd. Met de uitvoering van de plannen verwacht Jubbega een (economisch) toekomstbestendig en vitaal centrum te realiseren.

Na de formele instemming van de raad op 9 september beginnen de voorbereidingen.

Realisatie staat voor 2022 en 2023 gepland.

Verwonder-wandeling Nieuwehorne Liefhebbers kunnen op zondag 5 september (11.00- 15.00 uur) een inspirerende, bewegwijzerde wandeling van circa zes kilometer maken in het natuurschoon van Nieuwehorne. Startpunt is de Natuurbegraafplaats Fryslân aan de 8e Wijk. De wandeling staat in het teken van leven, mijmeren over leven of gemis en je laten verrassen door woorden, muziek

NIEUWEHORNE

en verhalen. De zomer is bijna voorbij, de herfst nadert met rasse schreden, zo meandert het leven ook. Tijd om er rustig wandelend even bij stil te staan.

Deelnemers kunnen zich onder andere verwonderen met Piet Koek, verhalenverteller en muziektherapeut. Hij geeft in de kapschuur klank en kleur mee aan het leven.

Yvonne Koldenhof helpt kinderen, groot en klein, een 'verwonderwerk' te maken met natuurlijke materialen. Op de route volgt ook een ontmoeting met Esther Mostert die deelnemers de waarde van stilte laat ervaren. En halverwege is er in het kerkje van Nieuwehorne een plek om even op adem te komen bij zang van Nienke de Jong-de With. Gedichten en vragen

SKANS GORREDIJK

De Skâns | Loaijerstrjitte 2 | Gorredijk | 8401 DV | Telefoon: 0513 -468600 | E-mail: info@skans.nl | website: www.skans.nl Loaijersstrjitte 2 | Gorredijk | 0513 - 468600 | info@skans.nl | www.skans.nl

We mogen weer, het lijkt wel als of we dat niet vaak genoeg kunnen zeggen. Het is nog vreemd, onwennig en ongelooflijk mooi. Mooier dan ooit! Dé slogan om alle theaters in het land weer op te starten. En weet je, het klopt ook gewoon écht!

Na 10 try out voorstellingen van Arjen Lubach kunnen we alleen maar heel erg blij zijn. Blij met de 500 bezoekers die geweest zijn, blij met onze vrijwilligers die er weer staan en enthousiast hun steentje bijdragen.

Blij met onze sponsoren die ons steunen. Blij met de collega’s die alles op alles zetten om te zorgen dat de kaartverkoop goed gaat. Na het annuleren van zoveel voorstellingen in het afgelopen jaar, is het inderdaad mooier dan ooit om weer mensen te mogen verwelkomen.

2021: 60 jaar Skâns. Het voelt nog niet als een jubileumjaar, maar hoe dichterbij onze jubileumvoorstelling komt, hoe werkelijker het wordt. Binnenkort valt ons programmaboekje bij u op de stoep, waarin extra aandacht is besteed aan 60 jaar Skâns, met leuke interviews, anekdotes en foto’s.

10 en 11 september kunnen we dan eindelijk jullie verwelkomen om onze 60e verjaardag met ons te vieren.

We hebben veel tijd en energie gestoken in deze voorstelling. Mensen uit Gorredijk werken er aan en zelfs Anko Postma en Libbe de Vries, twee van onze Opsterlandse wethouders, dragen hun steentje bij.

Juist nu we weer open mogen hebben we jullie dan ook hard nodig. Steun ons en kom naar de Skâns om deze voorstelling bij te wonen. Speciaal gemaakt voor de inwoners van Opsterland en omstreken, dus zorg dat je er bij bent.

We hopen jullie het weekend van 10 september natuurlijk te zien, maar ook aankomend seizoen ontvangen we jullie weer graag in theater de Skâns, waar we met z’n allen weer heerlijk kunnen genieten van vele avonden prachtig theater. Theater, mooier dan ooit!!!

Tot snel in de Skâns

Vrijdag 10 en Zaterdag 11 september 2021

Er komt Koninklijk bezoek naar De Skâns in verband met het 60 jarig jubileum. Majesteit, Regina Adrenalina, komt met haar zoon, Cor-Oane, naar Gorredijk om dit heugelijk feit te vieren. Haar enige zoon en troonopvolger is om onduidelijke redenen chronisch verkouden. De moeder maakt zich dan ook ernstig zorgen om het voortbestaan van de monarchie, omdat de prins nog steeds niet aan de vrouw is. Maar het bezoek aan De Skâns geeft de mogelijkheid kennis te maken met het volk, met name het vrouwvolk. Wie weet wat er tussen zit. De twee worden getrakteerd op optredens door diverse verenigingen uit Gorredijk. Dit blijkt een dekmantel.

Al gauw blijkt dat moeder Majesteit dwangmatig bezig is met de toekomst van de zoon enminder met het moment.En dat botst. Cor-Oane komt in opstand tegen zijn moeder en wil het huis uit. Maar moeders vindt het erg lastig haar enige zoon los te laten. En daarnaast is ze erg bang dat een blamage uit het verleden aan het licht komt en haar reputatie om zeep helpt. Als dat door toeval toch gebeurt, komt de monarchie in gevaar. Deze feestelijke en lachwekkende voorstelling wordt op Muppet-wijze becommentarieerd door de wethouders Libbe de Vries en Anko Postma die hoog en droog in een loge zitten. En dat maakt het voor de Majesteit niet makkelijker.

10 & 11 September 2021 Aanvang: 20.15 uur | Entree:  12,50 Jeugd tot 18 jaar  7,50 Entree incl. consumptie

iek Muz

FRISICANA III

Eindejaarsvoorstelling De Skâns

Gurbe Douwstra, Piter Wilkens, Marcel Smit

Alde Wiven op e Gordyk

Zondag 19 september | 15.00 uur |  17,50

iek Muz

The Story of… Elvis Presley

iek Muz

28 & 29 december | 15.00 uur |  12,50 30 december | 20.15 uur | 12,50 Jeugd tot 18 jaar  7,25

Alexander Broussard ft Johnny E Zondag 26 september | 15.00 uur |  24,75

Mini Theater Friesland

el Tone

iek Muz

Silverflash Vrijdag 1 oktober | 20.15 uur |  13,50

ret Caba

Astrid Catell Zaterdag 9 oktober | 20.15 uur |  17,50

ter Theaege coll iek Muz

Anker & Anker Zondag 10 oktober | 15.00 uur |  20,25

Celtic Horizon Band Vrijdag 15 oktober | 20.15 uur |  17,25

ret Caba

Stefano Keizers Vrijdag 22 oktober | 20.15 uur |  17,25

Tot Straks !

iek Muz

 22,2 22,25 22 2

ek (incl. consumptie) consump Klassi

r eate Glasboer ThWij wensen u een fijne voorstelling Show

el Tone

Folkmuziek met Rachel Croft

iek Muz

Literaire avond

Freark Smink | Klaasje Postma

pig Voorlo cht!!! o k r uitve

Theaterdiner Anna & Us Heit

Puella kwartet

Echt Wier !

Leven met Brel Michael Abspoel

Van Ravesteijn Theater & Culivents

Kees van Amstel

iek Muz

Springtime Blues Festival Met o.a. John Primer e.a.

Vrijdag 18 maart | 20.15 uur |  35,00

iek Muz

U2 Tribute ‘Must see’ U2be - The Belgium U2 Tribute band Zaterdag 19 maart | 20.15 uur |  25,00

siek Klas

Klein bang jongetje…

Doazen Vrijdag 11 maart | 20.15 uur |  10,00

25 november 17.30 uur |  55,00

Klassiek Concert Majestic 5 Zondag 20 maart | 15.00 uur |  12,50

Zaterdag 11 december | 20.15 uur | 17,50

Inez Timmer

Klassiek Concert

el Tone

Brassband De Wâldsang

Stroatklinkers

siek Klas

Kerst in De Skâns

iek Muz

Freark Smink | Klaasje Postma

Klassiek Concert Gitaar duo: Jorrit Douwe & Pim Weierink Zondag 17 april | 15.00 uur |  12,50

Zondag 19 december | 15.00 uur | 15,25

Pier 21 | Wat soesto!

Holocaust: De kinderen van Ilse Weber Vrijdag 1 april | 20.15 uur |  17,25

Zondag 12 december | 15.00 uur | 14,75

el Tone l e Tone

Klassiek Concert

Dreamtheater

27 & 28 november 20.15 uur |  21,75

iek Muz

Vrijdag 4 februari | 20.15 uur |  15,00

Zaterdag 5 maart | 20.15 uur |  20,75

el Tone

Joop en Mads Wittermans

Pier 21 | Wat soesto!

siek Klas

Skunk

Zaterdag 26 februari | 20.15 uur |  20,75

Zaterdag 20 november | 20.15 uur |  21,75

ret Caba

Doe Maar Tribute

Jan & Marijke

Tryater: Vader & Zoon

el Tone

Alexander Broussard ft Ambragiada Perret

Rachel Croft

Vrijdag 12 november | 20.15 uur |  15,00

el Tone

The story of Janis Joplin

Zondag 20 februari | 15.00 uur |  12,25

Frank van Zwol

el Tone

Saks

Vrijdag 29 oktober | 20.15 uur |  17,50

Zaterdag 6 november | 20.15 uur |  17,50

ng Lezi

Klassiek Concert

Zondag 30 januari | 15.00 uur |  24,75

iek Muz

Hans Teeuwen (try-out)

LIve in concert

Zondag 23 januari | 15.00 uur |  12,25

iek Muz

Live in Concert

Elske en Femke Vrijdag 21 januari | 20.15 uur |  17,25

siek Klas

Theatercollege

De Duivelsbrug Zaterdag 15 januari | 20.15 uur |  19,50

iek Muz

Echt

Mannen van Naam

The Story of David Bowie Alexander Broussard ft Rias Baarda Zaterdag 23 april | 20.15 uur |  24,75

Donderdag 23 december 20.15 uur |  21,75

siek Klas

Francis van Broekhuizen Bij twijfel hard zingen Zondag 15 mei | 15.00 uur |  22,25

Voor méér info en kaartverkoop: www.skans.nl

SKANS GORREDIJK

De Skâns | Loaijerstrjitte 2 | Gorredijk | 8401 DV | Telefoon: 0513 -468600 | E-mail: info@skans.nl | website: www.skans.nl Loaijersstrjitte 2 | Gorredijk | 0513 - 468600 | info@skans.nl | www.skans.nl

Slim Boeren Event - 17 september Mts. Abma, Mulder en Broekens 10.00-16.00 uur in Lippenhuizen www.lely.com/heerenveen

Tractoren - Landbouwmachines - Grondverzet - Heftrucks - Keuringsstation - Stalinrichting Gas - Water - Elektra - CV - Warmtepompen - Sanitair - Dakbedekking - Zinkwerk - Rioolontstopping

Tractoren - Landbouwmachines - Grondverzet - Heftrucks - Keuringsstation - Stalinrichting as - Water - Elektra - CV - Warmtepompen - Sanitair - Dakbedekking - Zinkwerk - Rioolontstopping

Wij helpen u graag!

������ �u �r�a�!

WijW��helpen graag!

Tractoren - Landbouwmachines - Grondverzet - Heftrucks - Keuringsstation - Stalinrichting Gas - Water - Elektra - CV - Warmtepompen - Sanitair - Dakbedekking - Zinkwerk - Rioolontstopping

Wij helpen u graag!

Schoterlandseweg 40 • 8413 NB Oudehorne • Tel.: 0513-541214 • info@kuperus.frl • www.kuperus.frl

Grasmaaiers - Kettingzagen - Heggenscharen - Bladblazers - Bosmaaiers - Hogedrukreinigers Al 60 -jaar bijzonder gewoon!

Diervoeders - Gereedschap Doe-het-zelf materialen - Afrastering - Werkschoenen - Kleding

Schoterlandseweg 40 • 8413 NB Oudehorne • Tel.: 0513-541214 • info@kuperus.frl • www.kuperus.frl

Grasmaaiers - Kettingzagen - Heggenscharen - Bladblazers - Bosmaaiers - Hogedrukreinigers Schoterlandseweg • Tel.:zo 0513-541214 www.kuperus.frl Al 406• 8413 0 -jNBDoe-het-zelf aOudehorne a r b ij n d e-• info@kuperus.frl r g ewoon!

Diervoeders - Gereedschap materialen Afrastering -• Werkschoenen - Kleding Grasmaaiers - Kettingzagen - Heggenscharen - Bladblazers - Bosmaaiers - Hogedrukreinigers Al 60 -jaar bijzonder gewoon!

Diervoeders - Gereedschap Doe-het-zelf materialen - Afrastering - Werkschoenen - Kleding

INFO@BROEKENS.NL WWW.BROEKENS.NL

Jonkerslân l 06 53 67 27 80

Voor al uw loonwerk VCA*

Elahuizen Gorredijk Stiens Surhuisterveen

Waldwei 16 Badweg 50 Truerderdyk 4a Dalweg 7

0514 22 22 00 0513 46 38 25 058 257 17 12 0512 74 80 10

UW PARTNER IN LANDBOUWMECHANISATIE

Veenstra Drachten Veenstra Bakkeveen

Swynswei 32, 9245 HG Nij Beets Tel: 0512-461287 info@loonbedrijflageveen.nl www.loonbedrijflageveen.nl

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

15

THEMA

Landbouw en agrarisch natuurbeheer De Sa!-regio is een echte plattelandsregio. Dat betekent niet alleen veel natuur, het betekent ook een sterke agrarische sector. De agrarische ondernemers staan voor fikse uitdagingen. De maatschappij vraagt veel, regelgeving is niet altijd duidelijk en er is grote druk op de schaarse ruimte. In samenwerking met LTO-afdeling Opsterland en de Agrarische Natuurvereniging De Alde Delte besteedt Sa! deze week ruim aandacht aan een aantal voor de landbouw actuele onderwerpen: agrarisch natuurbeheer, het moderne menu van de koe, landbouwverkeer, klimaatbestendige landbouw, een weidevogelproject in Nij Beets en de relatie van de landbouw met de ontwikkeling van de Natura 2000-gebieden.

DROGE ZOMERS VRAGEN ANDERE WATERHUISHOUDING

Afvoeren én vasthouden

De waterhuishouding op het platteland was jarenlang vooral gericht op het afvoeren van water. Een strategie die door toename van het aantal extreem droge zomers begint te knellen.

Water kunnen vasthouden wordt daarom steeds belangrijker. De eerste praktijkervaringen met gerichte maatregelen zijn positief.

AREND WANINGE ✏ OLTERTERP Droge zomers? Op sommige

percelen staan de maisplanten nu in het water. Even verderop verraden dikke sporen hoe lastig boeren het deze zomer kunnen hebben om gras binnen te halen. Een schril contrast met de afgelopen drie zomers, toen het veel te droog was. De extremen in het weer nemen duidelijk toe. Maar ook de verdere bodemdaling in het veenweidegebied heeft effect op de waterhuishouding in Zuidoost-Friesland. Water stroomt nog gemakkelijker weg naar de lager gelegen delen in het midden van Friesland. Spraken bestuurders eerst over het Friese soepbord (It Lege Midden), in de toekomst gaat het veel vaker over de Friese badkuip.

85 procent

Johan Medenblik van de provincie Fryslân en melkveehouder Albert Mellema. FOTO: SIETSE DE BOER

Johan Medenblik, beleidsmedewerker van de provincie Fryslân, legt een maquette op tafel die de hoogteverschillen in het Friese landschap duidelijk laat zien. Tussen de veenweidegebieden in het westen van de gemeente Opsterland en de hoger gelegen zandgronden in het oosten zit zo’n zes meter hoogteverschil. “Naar schatting 85 procent van het regenwater in Zuidoost-Friesland stroomt via het oppervlaktewater het gebied uit”, vertelt hij.

“Dat is mede te danken aan de succesvolle ruilverkavelingen in de tweede helft van de vorige eeuw. Maatregelen waren toen erg gericht op afvoer van water. Maar 15 procent van de neerslag komt ten goede aan de grondwatervoorraad.” Met de toenemende kans op droge zomers brengt dat systeem de boeren nu in de problemen. “We moeten meer water zien vast te houden."

Vasthouden

Binnen het project ‘Water vasthouden op hogere zandgronden’ zijn de laatste jaren praktijkervaringen opgedaan om het tij te keren. Met als doel in de herfst en de winter meer water in het gebied vast te houden als appeltje voor de dorst voor het voorjaar en de zomer die volgen. Het project is een samenwerking van de provincie Fryslân met Wetterskip Fryslân, gebiedscollectieven ELAN en Noardlike Fryske Wâlden en individuele agrariërs.

Succesvolle maatregelen zijn het minder diep maken van sloten, het aanleggen van kleine stuwtjes, het humusgehalte in de grond verhogen waardoor de grond beter water vasthoudt en het aanpassen van drainage. Medenblik is bijvoorbeeld positief over het zogenaamde omgekeerd draineren. Hierbij liggen de drainagepijpen minder diep in de grond. Daardoor houdt de grond meer water vast. “Combineer je dat met een aangepast waterpeil in de sloten, dan lukt het om de drainage in de winter te gebruiken voor afvoer van het water en in de zomer voor aanvoer van het water. Resultaat is meer grondwater in de bodem, minder noodzaak tot beregenen en daardoor uiteindelijk ook een hoger grondwaterpeil.”

Op perceelniveau

De provincie Fryslân werkt nu aan een Regionaal Waterprogramma waarin de resultaten van tien praktijkproeven verder worden uitgerold naar een meer structurele aanpak. Medenblik verwacht dat het in de toekomst meer en meer naar watermanagement op perceelniveau gaat.

Dat ziet melkveehouder Albert Mellema helemaal zitten. “Earder rêde it Wetterskip der wol mei. Mar no’t it waar ekstremer wurdt, moatte wy as boeren der sels boppe-op sitte en it stjoere kinne.” Het bedrijf van Mellema in Olterterp telt circa vijftig hectare,

zeer afwisselend, land. Nabij restaurant Het Witte Huis liggen de percelen redelijk hoog. Maar achter de boerderij aan het Aldhôf liggen ook percelen met op sommige plekken nog tot tachtig centimeter veen, terwijl verderop in hetzelfde perceel een zandkop ligt.

“Ferline jier seachst yn it lân echt it ferskil. Fan hiel grien oant sa giel as wat.”

Op de lagere delen is het op dit moment eigenlijk al weer te nat. Dat komt mede door een dikke harde leemlaag van tientallen meters op grotere diepte. “Dêr komt gjin wetter troch.”

Mellema bekijkt ondertussen met deskundigen welke maatregelen hij kan nemen op zijn bedrijf. Aan de hand van kaarten is inmiddels een bodem- en waterscan gemaakt van zijn percelen.

Om zo de knelpunten in kaart te brengen en te komen tot een bedrijfsplan op maat. Voor de percelen naast Het Witte Huis hoopt Mellema in overleg met de eigenaar van het nabijgelegen bos tot een betere afstemming in het waterbeheer tussen landbouw en natuur te komen. Medenblik juicht deze samenwerking toe. “We zijn gestart als boerenproject, maar het is goed als de natuur aansluit. Misschien komen we uiteindelijk tot een ruilverkaveling 2.0.”

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

16

LOONWERKER DIENT HET MENU OP

Het precisiemenu van de koe Zuivelwanden in supermarkten beslaan gauw tientallen meters, koemelk vormt de basis van een schier oneindige hoeveelheid aan consumentenproducten. Maar wat vreet de koe zelf eigenlijk? Het melkvee van René Nies uit Lippenhuizen krijgt dagelijks een uitgekiend dieet voorgeschoteld. Loonwerker Jos Roskammer uit Terwispel dient het menu op.

TEKST: WIM BRAS FOTO: SIETSE DE BOER LIPPENHUIZEN Vanuit de verte komt gestaag de dreun van een grote landbouwmachine naderbij. “Daar zal je hem hebben”, zegt melkveehouder René Nies. Met een boog draait de Verti-Mix-voermengwagen het erf aan de Tjalling Harkeswei op; Jos Roskammer is wat later dan gewoonlijk. “Ik hie in probleemke mei de koeling fan de wein”, schreeuwt hij door het open raampje. “Fuortendaliks mar fuorje?”

René knikt, zijn koeien staan erop te wachten. Als gevolg van de aanhoudende nattigheid is hij al finaal door zijn voorraad kuilgras van vorig jaar heen. “We hebben inmiddels alweer een enorme bult kuil binnengehaald, maar daar hikken de koeien nog wat tegenaan: het is de dames te vers en te lauw. Maar gemengd met de andere voerbestanddelen vreten ze het zo weg.”

Gezondheid en productie

René laat zijn tachtig melkkoeien voeren door het loonbedrijf. Hij zou het ook zelf kunnen doen, maar niet met de nauwkeurigheid en efficiëntie die de mengvoederwagen van Jos aan de dag legt. En bij het voerdieet komt het op precisie aan. De bevestiging daarvan vormt de melkgift per koe per dag, het gemiddelde steeg de afgelopen jaren van 27 liter naar boven de 30 liter.

Nies: “Voornaamste doelstellingen van het voerdieet zijn diergezondheid en melkproductie, daarin wil je het meest optimale bereiken. En dat gaat aan de hand van meetbare gehaltes, onder

Melkveehouder René Nies en loonwerker Jos Roskammer.

andere de opname van eiwitten, mineralen, zetmeel en vezels. Die gehaltes moeten weer met elkaar in balans zijn.

Voer je bijvoorbeeld te veel eiwit, dan schijt de koe dat uit. Dat is niet alleen verspilling van duur eiwit, maar verhoogt ook onnodig de stikstofuitstoot.”

Het dieet voor zijn koeien stelt René samen in overleg met zijn leverancier.

“De meetgegevens voeren we in op de computer en daar rollen dan de optimale verhoudingen van de voerbestanddelen uit.” Die uitkomst is niet in beton gegoten, al naar gelang omstandigheden gaat René af op zijn boerenverstand om zo nodig aanpassingen te doen. “Als de koeien buiten lopen, heb je bijvoorbeeld de grasopname niet volledig in de hand. En nu de eerste snee zo laat van het land kwam, is de kuil vezeliger, dat zie je terug in de mest.” Beetje minder van het een, beetje meer van het ander: René houdt zelf de regie. Elke dag mailt hij zo de kilo’s voeringrediënten door naar Jos.

Eiwitrijke restproducten

Op zijn tablet in de cabine laat Jos de gewenste hoeveelheden oplichten.

“Sjoch, 1.350 kilo kuil, dêr begjinne we mei.” Hij toetst het gewicht in op de boordcomputer en met gierend geraas graaft de mengvoederwagen zich de kuilbult in, de snel roterende trommel voorop schraapt verticaal de massieve kuilbult laag voor laag af. Het weegplateau onder in de machine geeft aan wanneer het gewicht is bereikt en transporteert de uitgeplozen kuil daarna door naar het menggedeelte. Het gaat snel en netjes, ook de restplukken worden keurig opgeveegd. Op naar de volgende bult achter de stal: bierbostel, een eiwitrijk restproduct dat overblijft bij het bierbrouwen. De mengvoedermachine werkt in no time vierhonderd kilo naar binnen.

Voor de bult met snijmais heeft René in het vooruit twee kruiwagens uitgestort met mineralen, een mix van raap- en sojaschroot, en nog wat andere toevoegingen. “Zo bespaar ik weer op krachtvoer.” De machine van Jos slokt de twee hoopjes op voordat de 1250 kilo snijmais naar binnen gaat. “Alle yngrediïnten sitte der no yn”, maakt Jos duidelijk boven het geraas van de menger uit. “Ik gean de stâl yn om it

mingsel út te riden.” Via de korte transportband aan de zijkant doseert de machine al husselend in twee keer het dieetmengsel over de lengte van de voergang voor de neuzen van de gulzige koeien. De hele voederoperatie heeft al met al nog geen kwartier geduurd.

Eerlijk delen

Daar kan hij als boer niet tegenop werken, aldus René, maar tijdbesparing is een bijkomend voordeel. “Ik krijg het voer nooit zo gemengd als Jos dat met zijn machine kan. Omdat alle bestanddelen zo evenwichtig zijn verdeeld, komen de jonge koeien beter tot hun recht. Voorheen met het voeren in blokken wilden de ouderen hun ‘ellebogen’ nogal eens gebruiken om de mais weg te vreten.”

Voor Jos zit de dag erop, René is zijn laatste boer in het dagelijkse ritje langs zevenentwintig adressen. Nee, hij bedient niet alle melkveehouders van Terwispel tot hier. “It leit oan de aard fan it bedriuw. René is in typyske koweboer, mar je ha fansels ek trekkerboeren dy’t leaver sels fuorje.”

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

17

SCHERPERE EISEN VOOR LANDBOUWVERKEER

Graag meer respect voor elkaar De ergernissen over het landbouwverkeer zijn hardnekkig.

De trekkers en machines lijken steeds breder en zwaarder te worden én harder te rijden. Bovendien lijden de smalle wegen in het buitengebied onder het verkeer. Maar gevaarlijke situaties zijn volgens betrokkenen ook het gevolg van het gedrag van medeweggebruikers. Nieuwe regelgeving moet de veiligheid en de controlemogelijkheden verbeteren. De ervaringen en dilemma’s van een mechanisatiebedrijf, een loonwerker en een wethouder.

TEKST: AREND WANINGE FOTO'S: SIETSE DE BOER

Patrick Kok, Loonbedrijf Gebroeders Kok

‘Voor de ander denken’

“Wij vragen onze medewerkers veel oog te hebben voor het verkeer. Dus in de dorpskom rustig rijden, de tijd nemen, vooruitdenken, vriendelijk blijven en de hand opsteken of een duimpje geven wanneer andere verkeersdeelnemers rekening met ons houden. Daarmee kom je het verst. Voor fietsers en ook automobilisten is het best wel lastig in te schatten hoe snel wij bijvoorbeeld kunnen remmen of op een andere manier kunnen anticiperen op het verkeer. Daar moeten wij rekening mee houden. Wij zitten hoog op de machines en hebben het beste overzicht. Het komt er eigenlijk op neer dat wij ook voor de anderen moeten denken.

Als wij bijvoorbeeld geen ruimte laten voor verkeer dat soms in een sliert achter ons rijdt, dan duidt dat niet altijd op onwil van de chauffeur. Het kan ook goed zijn dat hij verderop aankomend verkeer ziet, zodat het dus voor achterliggend verkeer niet veilig is om in te halen. Gaan wij wel opzij, dan denkt het achterliggende verkeer juist dat ze kunnen inhalen.”

“In bijvoorbeeld de maiscampagne hebben wij wel druk om te presteren. Alle boeren willen tegelijk oogsten. Dan is het dus ook zoeken naar een evenwicht.

Wij hebben altijd waarschuwingsbordjes aan boord voor bijvoorbeeld modder op de weg. Ligt er modder op de weg, dan vragen we de boeren ook om de weg te vegen. Het is specifiek een periode waarin we ook begrip van andere weggebruikers vragen.”

Libbe de Vries, wethouder gemeente Opsterland

‘Voortdurend dilemma’s’

“Trekkers en werktuigen krijgen nu ook een kenteken en APK-keuringen, dat komt de verkeersveiligheid ten goede. Doordat handhaving nu ook eenvoudiger wordt.

De maximale breedte van landbouwverkeer is drie meter, met ontheffing 3,5 meter. Opsterland heeft het verlenen van deze ontheffingen bij de RDW neergelegd, de handhaving ligt bij de politie.”

Landbouwverkeer maakt veel gebruik van de smalle wegen in het buitengebied, samen met andere verkeersdeelnemers. Bij de inrichting van deze wegen zit je voortdurend in een dilemma. De 60km-wegen zijn meestal maximaal vijf meter breed. Dan blijft er naast landbouwverkeer van drie meter niet zoveel ruimte over.

Dat gaat ten koste van de bermen. Op veel plekken zijn deze wegen verbreed met graskeien. Dat helpt, maar is voor fietsers niet ideaal. Langs de Bremerwei bij Siegerswoude komt nu een proef met betonstroken. Dat geeft fietsers betere uitwijkmogelijkheden, maar kan weer uitnodigen tot sneller rijden. Een andere oplossing zijn passeerstroken. Het effect van proeven hiermee in het Mandefjild bij Bakkeveen en de Leidyk in Ureterp was lastig te meten. Op veel plekken biedt de berm toch een alternatief om naar uit te wijken. We zoeken naar een duurzame oplossing, maar die is lastig te vinden. Meest ideaal is om verkeer te scheiden.

Fietsers op een vrij liggend fietspad, trekkers op een eigen baan. Langs de Koaibosk, tussen de A7 en Gorredijk, is dat gedaan. Dat werkt goed, maar het is een dure oplossing, die ook veel ruimte vraagt.”

“Het invoeren van venstertijden kan voor sommige knelpunten ook een oplossing zijn. Bijvoorbeeld door in de buurt van een school tussen bijvoorbeeld 8.00 en 9.00 uur en 14.00 en 15.00 uur landbouwverkeer te verbieden. Juridisch is dat mogelijk, maar dit instrument wil je ook niet te veel inzetten. Bij dergelijke maatregelen is het sowieso belangrijk om met alle partijen te overleggen. Begrip voor elkaar is essentieel.”

Gerrit Broekens, Broekens Mechanisatie Gorredijk

‘Vraag nu kentekens aan’

“Er gaat aan het einde van dit jaar voor landbouwverkeer veel veranderen. Alle trekkers, zelfrijdende landbouwmachines en getrokken machines moeten vanaf 1 januari 2022 beschikken over een kenteken. De wetgever kan dan ook meer eisen stellen. Iedere nieuwe trekker en machine heeft een Europese typegoedkeuring waarop ook een maximumsnelheid is aangegeven. Is dat 40 km/uur, dan geldt nog geen APK-plicht. Bij andere voertuigen is 50 km/uur toegestaan, in combinatie met een APK-plicht. Deze aanscherpingen moeten tot betere veiligheid leiden. Alles wat rolt is dit jaar nog eenvoudig van een kenteken te voorzien.

Een melding met een foto volstaat, na 1 januari is een keuring nodig. Daar zou ik niet op wachten. Machines zonder kenteken zijn volgend jaar niets meer waard.”

“Ik verwacht dat de overheid ook meer naar aslasten gaat kijken. In Duitsland geldt een maximum van tien ton per as, die kant kunnen wij ook weleens op gaan. Dat is voor de wegen in ieder geval beter. De breedte van werktuigen is in de praktijk best lastig. Werktuigen voldoen standaard aan de maximale breedtes. Maar in de praktijk gebruiken boeren en loonwerkers weleens een dubbele montering, bredere banden om in natte perioden de druk op de bodem te verminderen. Dat past niet binnen de maximale breedtes. Volgens de regels kun je dus niet met die dubbele montering de weg op. Het monteren en demonteren kost veel tijd. De regels zijn wel duidelijk, hoe het in de praktijk straks uitpakt, moet nog blijken.”

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

18

STIKSTOFDRUK ROND NATURA 2000-GEBIEDEN BLIJFT PROBLEEM

Zijn boeren oorzaak en oplossing tegelijk?

Het gaat niet goed met de Natura 2000-gebieden, de stikstofbelasting is op veel plekken te hoog. De vingers wijzen volop richting landbouw als veroorzaker. Een groep boeren werkt inmiddels aan concrete oplossingen om de methaan- en ammoniakemissie op hun bedrijven te verlagen.

Gebiedsbeheerders vragen zich af of dit allemaal wel snel genoeg gaat en of er niet rigoureuzere maatregelen nodig zijn. Een gesprek over dilemma’s, tijdsdruk, frustraties en over hoe natuur en landbouw elkaar kunnen helpen.

TEKST: AREND WANINGE FOTO’S: SIETSE DE BOER

BEETSTERZWAAG In Opsterland is een Natura 2000-gebied nooit ver weg.

Binnen de gemeentegrenzen liggen er drie: Van Oordt’s Mersken, Wijnjeterper Schar en de Bakkeveense Duinen. Bovendien liggen De Deelen en De Alde Feanen relatief dichtbij. Mooie natuurgebieden, maar het halen van de doelstellingen voor natuurbehoud in deze gebieden lukt maar niet. De stikstofbelasting in de gebieden is nog steeds fors te hoog, concludeerde de provincie Fryslân eerder dit jaar (zie kader).

Het voortbestaan van leefgebieden (habitats) en soorten planten en dieren staat daarom serieus onder druk.

‘Weg is weg’

De provincies zijn verantwoordelijk voor het halen van de natuurdoelstellingen in de Natura 2000-gebieden.

Het daadwerkelijke beheer ligt vaak bij natuurorganisaties. Emiel Beijk is namens Staatsbosbeheer hierbij betrokken in Zuidoost-Friesland. “Het reguliere beheer is inmiddels professioneel georganiseerd en er zijn ook veel maatregelen genomen, bijvoorbeeld in het waterbeheer. Maar het lukt zo niet, hier komen we er niet mee. De natuur gaat achteruit. Je ziet het niet altijd, maar onderzoeken laten het wel zien.

Er zijn bijvoorbeeld al insectensoorten die, doordat ze te veel stikstof binnenkrijgen, als het ware dood groeien. En soorten die weg zijn, komen niet meer terug. De problemen spelen niet alleen in de Natura 2000-gebieden, maar ook daarbuiten. De verdroging versterkt het probleem. Sommige politici zeggen al dat de biodiversiteitscrisis misschien nog wel groter is dan de klimaatcrisis.”

De provincie Fryslân benoemt in haar analyses per gebied ook de veroorzakers van de overschrijdingen van kritische depositiewaarden (KDW).

Diverse bronnen vanuit een groot verspreidingsgebied zorgen voor een stikstofdeken. Landelijke en internationale maatregelen moeten die deken dunner maken. Lokaal wordt vooral gewezen naar de landbouw die, afhankelijk van het gebied, voor 40 tot 60 procent van de stikstofneerslag in de Natura 2000-gebieden verantwoordelijk wordt gehouden.

Het zijn zorgelijke cijfers en constateringen. Zeker voor boeren met een

bedrijf dicht bij een Natura 2000-gebied. Zoals melkveehouder Sytze Zwaagstra uit Nij Beets. Hij vindt die vinger richting zijn sector ongemakkelijk. “Wy binne fuort wer it probleem.

Mar de provinsje seit tagelyk dat wy ek de oplossing biede moatte. Extensiver buorkje of hielendal fuort. Dat makket de gemiddelde boeren argwanend.” Volgens Zwaagstra is geen enkele boer tegen het beperken van emissies. Maar hij pleit er wel voor om iets minder naar de kille cijfers van de kritische depositiewaarden te kijken en wat meer naar de doelstellingen van het Natura 2000-beheer. “Dan komme je fansels fierder.” Daar is zijn collega Jan Willem Haisma uit Bakkeveen het volledig mee eens. “Ik bin grutsk op de boeregesinnen. Sy meitsje moaie produkten. Elke boer wol de natoer wol foarúthelpe. Mar yn dizze diskusje sjocht elk foaral fanút eigen belang. It soe folle better wêze dat natoer en lânbou mear samenwurkje.”

Emissie beperken

Zwaagstra en Haisma zijn beiden aangesloten bij een landelijk netwerk van praktijkbedrijven die samenwerken om de methaan- en ammoniakemissies van hun bedrijven met 15 tot 30 procent te verlagen (zie kader). Dat zou uiteindelijk voldoende moeten zijn om in 2030 de doelstellingen te halen. Daarbij kijken de onderzoekers ook naar de in de stikstofdiscussie gehanteerde berekeningswijzen. “Wy sizze net dat se net doge, mar wolle dat wol ûndersykje”, aldus bedrijfsbegeleider Durk Durksz.

De komende jaren binnen het netwerk staan in het teken van onderzoek, het opdoen van praktijkervaringen en het rijp maken van de geesten van collega-veehouders. Haisma: “Boeren wolle graach in punt ha wêr’t se nei ta wurkje kinne. Dat se witte wêr’t se oan ta binne. Dan komme se wol yn aksje.”

Die stip op de horizon is er volgens Beijk (Staatsbosbeheer) allang. “De doelstellingen voor de Natura 2000-gebieden zijn duidelijk, ook al is dat misschien niet de stip die jullie willen.” Beijk heeft zijn twijfels bij het project waar Haisma en Zwaagstra aan meewerken. “Ik ben bang dat we het probleem vooruit blijven schuiven en te lang aarzelen met het nemen van maatregelen. Het is te

veel symptoombestrijding. Ik heb respect voor elke boer, maar heb mijn twijfels bij het systeem van de huidige landbouw.” Beijk ziet dan ook veel meer heil in systeemverandering, zoals extensivering en biologische landbouw. Of in verplaatsing van bedrijven.

Het zijn de oplossingen die de provincie ook in haar analyses noemt. Het zijn stappen die veel verder gaan dan de boeren nu willen zetten. Zwaagstra: “Wy kinne net allegear biologysk buorkje, dy merk is der gewoan net. En wa jout de garânsje dat de natoerdoelstellingen dan wol helle wurde. Wy ha de ôfrûne jierren al hiel wat berikt. Boeren wolle wol hiel folle, mar wannear is it genôch?”

Verdienmodel

Is het fair dat de oplossing vooral van de boeren moet komen? Wethouder Anko Postma (Opsterlands Belang) wil ervoor waken om hierbij maar naar één partij te kijken. “Het stikstofprobleem is niet het probleem van de agrarische ondernemers, maar van ons allemaal.

We zijn, zeker in deze regio, misschien wel al honderd jaar bezig met de integratie van de maatschappij en het landschap. Dat is niet nieuw. Een aantrekkelijk landschap en een gezonde bodem bereiken we alleen maar met een goed verdienmodel voor de boer als beheerder van dat landschap. Dat lukt niet zonder boeren. We moeten toe naar een landschapsinclusieve landbouw en daar ook waarde aan toekennen. De vergoedingen die boeren nu krijgen voor natuurmaatregelen zijn een begin, maar zeker geen verdienmodel. Als boeren extra kosten moeten maken voor investeringen in emissie-

beperkende maatregelen, dan moeten ze dat terug kunnen verdienen. Dat kunnen we alleen landelijk oplossen.

Maar tegelijkertijd kan de provinciale politiek veel meer doen met de kracht van de lokale netwerken.”

Die oproep is Durk Durksz uit het hart gegrepen, maar hij ziet niets in subsidies. “Dat is altyd tydlik. It moat út de opbringstpriis fan de produkten komme. En dat sit foaral fêst yn de keten. At de boer in pear sinten mear kriget foar in liter molke, betellet de konsumint in pear dûbeltsjes mear. Dêr giet it mis.”

Samenwerking

Boeren en Natura 2000-gebieden bestaan naast elkaar. Iedereen aan tafel pleit voor een betere samenwerking tussen partijen. Maar wat kan de natuur voor de boer doen? Volgens Jan Willem Haisma is samen optrekken belangrijk. “Mar at wy dan beiden goed ús bêst dogge en wy einigje op tachtich prosint fan de doelstellingen, dan kinne wy ek tefreden wêze. Die hûndert prosint moat net heilich wêze.”

Het is een idee waar Beijk van schrikt.

“Er zijn Europese afspraken. Blijven we doen wat we deden, dan blijft het zoals het was. De urgentie is groot, het gaat om de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen.” Op de vraag wat de landbouw voor de natuur kan doen is hij ook helder: “Een systeemverandering, een andere oplossing zie ik niet.

Wij werken ook veel samen met boeren, bijvoorbeeld bij het verpachten van grond. Daar zien we dat er veel mogelijk is.”

Boeren willen emissies reduceren

Het Netwerk Praktijkbedrijven bestaat uit 116 melkveehouders die samenwerken aan het reduceren van hun methaan- en ammoniakemissies. Doelstelling is om in vier jaar tijd de beide emissies met 15 tot 30 procent te reduceren. Verschillende maatregelen kunnen daaraan bijdragen. Bijvoorbeeld minder eiwit in het rantsoen. Of mest aanwenden door meer water te gebruiken, waardoor de benutting van de mest beter is. Ook het toevoeging van plantaardige olie of additieven aan het voer kan bijdragen. De deelnemers kijken ook naar de effecten van het aanhouden van minder jongvee. Onderdeel van het praktijknetwerk is kijken wat er daadwerkelijk gebeurt en hoe daar ingegrepen kan worden. In de stal bij Sytze Zwaagstra wordt bijvoorbeeld de daadwerkelijke emissie van ammoniak, CO2 en methaan gemeten. Belangrijk uitgangspunt bij de maatregelen is wel dat de boer boer moet blijven. De maatregelen moeten worden gefinancierd door extra inkomsten of lagere kosten.

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

19

Aan tafel

Voor dit gesprek in het Lycklamahûs in Beetsterzwaag zaten aan tafel:

Anko Postma: namens Opsterlands Belang wethouder in de gemeente Opsterland.

Emiel Beijk: boswachter ecoloog bij Staatsbosbeheer, standplaats Jubbega. Staatsbosbeheer is betrokken bij het beheer van de Natura 2000-gebieden Van Oordt’s Mersken, de Bakkeveense Duinen en Wijnjeterper Schar.

Durk Durksz: Bedrijfsbegeleider Netwerk Praktijkbedrijven die bezig zijn met reduceren van methaan- en ammoniakemissies.

De Natura 2000-gebieden

Nederland kent 162 Natura 2000-gebieden. Het netwerk van deze gebieden is aangewezen om de Europese biodiversiteit te waarborgen. Alle gebieden zijn geselecteerd op grond van het voorkomen van soorten en habitattypen die vanuit Europees oogpunt bescherming nodig hebben. Ieder Natura 2000-gebied heeft een eigen plan waarin de natuurwaarden zijn beschreven, het is gekoppeld aan een beheerplan. De provincie is verantwoordelijk voor de Natura 2000-gebieden.

In maart van dit jaar publiceerde de provincie Fryslân gebiedsanalyses van de Friese Natura 2000-gebieden.

De conclusies voor de drie Natura 2000-gebieden in Opsterland - Van Oordt’s Mersken, het Wijnjeterper Schar en de Bakkeveense Duinen - zijn voor een groot deel gelijk: • Voor veel tot alle habitattypen waarvoor doelstellingen gelden, is sprake van een hoge mate van overschrijding van kritische depositiewaarden.

• Het voortbestaan van habitattypen staat onder druk.

• De landbouw is de belangrijkste bron voor 40 tot 60 procent van de stikstof die in het gebied neerkomt.

• De landbouw is de enige sector waar lokale maatregelen (extensiveren of uitkopen) kunnen helpen om het probleem op te lossen.

Sytze Zwaagstra: melkveehouder aan de Janssen-Stichting in Nij Beets. Het bedrijf grenst aan Natura 2000-gebied Van Oordt’s Mersken. Zwaagstra is ook voorzitter van de LTO, afdeling Opsterland.

Jan Willem Haisma: melkveehouder in het Mandefjild in Bakkeveen. Het bedrijf ligt dicht bij Natura 2000-gebied de Bakkeveense Duinen. Haisma is ook bestuurslid van de LTO, afdeling Opsterland.

Wijnjeterper Schar

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

20

Agrarisch natuurbeheer

Veel agrarische ondernemers in Zuidoost-Friesland nemen gerichte maatregelen om de leefomgeving van kwetsbare dieren en planten te verbeteren. Zo werken ze aan het behoud of terugkeer van vogels, insecten en amfibieën in de regio. Binnen Agrarisch Natuurbeheer Zuidoost-Friesland (ELAN) is er keuze uit vijf pakketten agrarisch natuurbeheer, specifiek gericht op bijzondere leefgebieden: droge dooradering, natte dooradering, open grasland, categorie water en open akkerland. Twee ondernemers vertellen over hun motivatie en ervaringen.

WILMAR ROHAAN UIT SIEGERSWOUDE

Goede buren van natuur Natuurgebied de Merskenheide ligt midden in hun areaal grasland en het Koningsdiep stroomt hemelsbreed op nog geen zevenhonderd meter van de boerderij. Oog voor de natuur is voor maatschap Rohaan dan ook vanzelfsprekend. “Wij zien dagelijks dat natuur en landbouw goed samengaan.”

SIEGERSWOUDE De familie Rohaan deed al aan agrarisch natuurbeheer voordat ELAN de pakketten introduceerde. “Wij zagen de toenemende vraag vanuit de maatschappij, daar willen we ons niet voor afsluiten. Maar het is ook een gevoelskwestie”, legt Wilmar Rohaan uit.

“We willen met de maatschappelijke stroom meegaan, dat is ook een van de redenen dat wij onze koeien weiden.”

Het programma natte dooradering richt zich op het waternetwerk zoals sloten, poelen en plasdrasgebieden.

Deelnemers maken jaarlijks maar 50 tot 80 procent van de sloten schoon, ze houden langs sloten een mestvrije zone van vijf meter aan en de laatste twee meter langs de sloot maaien ze niet voor 15 juni. De boeren krijgen een vergoeding van duizend euro per hectare als compensatie voor de vermin-

derde grasopbrengst in deze stroken.

“Dat is een schadeloosstelling waarmee de kosten gedekt zijn. Maar het is geen beloning, er zit geen verdienvermogen in. We moeten het met melken verdienen.”

De zuivelindustrie springt ook in op de maatschappelijke vraag naar duurzame zuivel. De maatschap Rohaan levert onder het keurmerk PlanetProof de melk aan zuivelcoöperatie Campina, die daar twee cent per liter extra voor betaalt. “Een mooi bedrag, maar daar moeten we ook veel extra’s voor doen. Agrarisch natuurbeheer is daar maar een klein onderdeel van.”

Goed inpasbaar

Wilmar vindt het agrarisch natuurbeheer goed inpasbaar in de bedrijfsvoering. “De negentig hectare bij ons

Wilmar Rohaan. FOTO: SIETSE DE BOER

bedrijf bestaat voor het grootste deel uit een huiskavel waar we de koeien ook weiden. Daarnaast zijn er veldkavels, losse percelen in de omgeving, waarvan we zes hectare inzetten voor de natte en droge dooradering.” Weiden en natte dooradering kan volgens Wilmar wel samengaan, maar dan is het wel goed oppassen. “Je ziet na een paar jaar duidelijk meer plantensoorten in de slootranden. Maar daar-

mee stijgt ook de kans op voor het vee schadelijke soorten, zoals het giftige jakobskruiskruid. Gelukkig mogen we dat pleksgewijs bestrijden.”

Wilmar ziet dagelijks dat landbouw en natuur goed kunnen samengaan. “We zijn goede buren van de natuur. Er moet heel wat gebeuren wil ik stoppen met agrarisch natuurbeheer.”

TON VAN DEN BOSCH UIT LIPPENHUIZEN

Kap elzensingels is nodig Het coulisselandschap terugbrengen. Dat was midden jaren tachtig een van de doelstellingen van de ruilverkaveling in de omgeving van Lippenhuizen. De familie Van den Bosch onderhoudt op hun melkveebedrijf aan de Tjalling Harkeswei circa vijf kilometer aan houtwallen.

sen Lippenhuizen en Jubbega, konden ze kiezen tussen verschillende vormen van natuurbeheer. “Der waard ús doe wol in woarst foarholden oer fergoedingen, mar dy kamen pas in jier as seis lyn doe’t ELAN mei de pakketten kaam. Wy ha doe fuort yntekene.”

Om de bij de ruilverkaveling gewenste grotere percelen te kunnen realiseren, sneuvelden er bestaande boomwallen. “Mar der binne mear oanplante as dat der kapt binne”,

Onderhoudsplan

LIPPENHUIZEN

Ton van den Bosch. FOTO: SIETSE DE BOER

vertelt melkveehouder Ton van den Bosch. “It is dus sawol foar de natoer as de lânbou better wurden.” Nadat de familie Van den Bosch in 1985 verhuisde naar een bestaande boerderij tus-

Op het bedrijf met 270 koeien en 130 hectare onderhoudt Van den Bosch in het kader van de droge dooradering nu circa vijf kilometer houtwal. In het verleden is ook een poel van circa tweeduizend vierkante meter gegraven. In ruil voor een vergoeding werkt Van den Bosch nu volgens een vastgesteld onderhoudsplan. “It leit fêst. Dat is goed foar it sprieden fan it wurk. Boppedat is der mear wissichheid dat it ûnderhâld ek echt plakfynt.” In de praktijk betekent het dat de boomsingels eens in de zes à zeven jaar worden gesnoeid en uitgedund. Iedere vijftien tot twintig jaar volgt volledige kap van de elzensingels. Ton begrijpt dat dit bij het publiek soms vragen oplevert. “It liket hiel rigoureus, mar it is wol nedich. Sa hâlde je de beamwâlen fitaal.” In minder vitale boomwallen krijgen ongewenste soorten zoals de Amerikaanse vogelkers veel meer kans, legt hij uit. De vergoeding die de boeren voor het onderhoud krijgen, is volgens Ton kosten-

dekkend. Hij versnippert het snoeihout zelf, voor eigen gebruik en voor afzet bij particulieren in de buurt. “De beamwâlen hearre by it lânskip, dat is myn motivaasje om deroan mei te dwaan.”

Meer vogelsoorten

Het onderhoud van de landschapselementen is succesvol. Vogelliefhebber Ton ziet veel meer vogels en vogelsoorten dan in het verleden. Was hij eerder al blij met één buizerdnest, nu telt hij er vier en op het bedrijf nestelt ook een uil. “Der sit yn de beamwâlen genôch fretten foar de rôffûgels.” Zoals altijd heeft de medaille meerdere kanten. De boomwallen bieden ook bescherming aan andere predatoren, het aantal weidevogels is dan ook drastisch verminderd. Een complex probleem, oordeelt Ton, die erkent dat er ook een relatie is met de moderne landbouw. Hij wijst ook op de vele dassen in de regio. Een perceel van de familie Van den Bosch biedt onderdak aan een van de grootste dassenburchten in de provincie. De beschermde diersoort zonder natuurlijke vijanden stroopt alle eendennesten af, ziet Ton. Bovendien moeten de veehouders jaarlijks honderden door dassen veroorzaakte gaten stoppen en opnieuw inzaaien.

Sa!

1 september 2021

www.sa24.nl

LANDBOUW EN AGRARISCH NATUURBEHEER

21

AGRARISCHE NATUURVERENIGING, VOGELWACHT EN PROVINCIE SLAAN HANDEN INEEN

Proefgebied voor wederopstanding De steenmarter is niet de enige plunderaar van weidevogelnesten, maar wel de grootste veelvraat in het boerenland tussen de Dulfpolder en de Leppedyk bij Nij Beets. In een stukje plasdrasgebied dat aan de zandput grenst proberen vogelaar Martin Slager en jager Koop Kooi in het broedseizoen aan eieren te redden wat er te redden valt. Twee Don Quichotten tegen beter weten in? “Wy kinne ús net dellizze by de delgong fan de greidefûgels.”

TEKST: WIM BRAS FOTO: SIETSE DE BOER

Koop Kooi en Martin Slager.

NIJ BEETS Koop, die al zijn hele leven in de polder woont, weet nog hoe het was. “Tureluurs, ljippen, skriezen: it tilde hjir op fan de fûgels. En yn ien kear wie it oer, de ôfrûne jierren sjochst neat mear.” Martin wijt de drastische afname vooral aan de verdroging. Die leidt tot voedselschaarste voor de vogels: wormen trekken zich dieper terug in de bodem, voor kuikens zijn er te weinig insecten. Door de verdroging schuiven de jachtgronden van marterachtigen en vos ook steeds verder op naar de nattere lager gelegen gebieden. Zo heeft ook de das zich al laten zien. Allemaal roofdieren die hier voorheen niet voorkwamen. En dan zijn ook de ooievaren nog steeds aan een opmars bezig. “Tefolle predatoaren fiskje yn deselde fiver. Dêr kinne de weidefûgels net tsjinop.”

Kentering

Het stukje plasdras van vier hectare waarin Martin en Koop opereren is aangewezen als een van de tien pilotgebieden die de kentering teweeg

moeten brengen in de neergang van de weidevogelstand. Het initiatief komt van agrarische natuurvereniging ELAN, de vogelwachters van de Bond Friese VogelWachten en de provincie. Een diversiteit aan partijen, maar de opgaaf vraagt dan ook om op elkaar afgestemde ingrepen en maatregelen. Het plasdraslandje is er één van vier in een aaneengesloten gebied dat in totaal 300 hectare beslaat. De landeigenaren hebben het waterpeil in de sloten verhoogd, in het vroege voorjaar ruige mest uitgereden, en stellen maaitijden uit. De boeren ontvangen compensatie voor de verminderde opbrengsten.

Daarnaast verleent de provincie speciale ontheffing om de predatiedruk terug te dringen.

Aanwas

In 2019 telde fûgelwachter Martin vorig jaar zestig paartjes kieviten, tien paartjes tureluurs en nog eens tien paartjes scholeksters in het plasdrasgebied. “Net folle, mar al better as it west hat.” Vorig jaar leverde de aanwas

honderd nesten op. Met door de provincie beschikbaar gestelde cameravallen brachten Martin en Koop de ontwikkelingen rond de nesten in beeld.

De beelden waren duidelijk: zeventig procent van de eieren viel ten prooi aan de vraatzucht van de steenmarter.

Nesten die wel uitkwamen, konden rekenen op bezoek van de vos. “Mei it bewiis op byld ha wy foar dit jier in jachtûntheffing tawiisd krigen”, aldus Koop.

Vanwege de beschermde status van de marter stelt de provincie strenge voorwaarden. De vangst loopt van 1 januari tot 1 juli, een jachtakte is vereist, en zogende vrouwtjes moeten met rust worden gelaten. Provinciale ecologen houden het verloop nauwlettend in de gaten en stellen telkens het vangstquotum bij. Loopt een marter in de val, dan moet het dier binnen acht uur worden bezocht en geëuthanaseerd. Ecologen van de provincie zien op de uitvoering toe. De dode marters worden ingeleverd en gaan voor onderzoek naar de Universiteit Utrecht.

Witte kippeneieren

Witte kippeneieren als lokaas voor en in de marterval.

Koop heeft voor de pilot zijn jachtakte thuis vanonder de paperassen moeten opdiepen. “Ik wie eins wol klear mei de jacht, mei it ferrin fan de jierren sjochst der dochs wat oars tsjinoan.

Mar no koe ik de akte wer brûke foar de goede saak.” In het zompige veld zetten de mannen zeventien vallen uit met witte kippeneieren als lokaas.

“Dy binne it meast effektyf, witte wy út ûnderfining”, vertelt Martin als hij wat begroeiing opzijduwt om een val te tonen. De val is een kastje met daarin het lokei, door een nauwelijks zichtbare draad verbonden met het valdeurtje.

Beroert de marter het ei, dan klapt niet alleen het deurtje dicht, maar treedt ook een waarschuwings-app in werking. De BFVW heeft deze app ontwik-

keld om binnen de tijdslimiet van acht uur te blijven, aldus Martin. “Dan gean we deropút.” Doorgaans komen meldingen ‘s nachts binnen; marters zijn tenslotte nachtdieren. “Dan moatst fan bêd ôf en it fjild yn”, vertelt Koop. En dan kan het voorkomen dat hij in plaats van de marter een das, rat of egel in de val aantreft en voor niets het warme bed heeft verlaten. “Mar dat heart derby, ik ha der ek wolris in kat út helle.” Voor kleine soorten als de wezel of hermelijn biedt de val weer een vluchtweg via een sluisje aan de achterkant.

Proefeilandje

De coronabeperkingen van dit voorjaar hebben de uitvoering dwarsgezeten.

Zo bemoeilijkte de avondklok de jacht met lichtbak op de vos. In hoeverre hun onbezoldigde inspanningen vrucht afwerpen zal later in het jaar blijken bij de vogeltellingen. Dat ook bij positief resultaat het Beetster proefeilandje slechts een druppel op de gloeiende plaat betekent, hoef je de mannen niet te vertellen. “Wy ha gjin keus, kinst de greidefûgels net gewurde litte. En wa wit wêr’t it ta liedt.”

Resultaten tot nu toe

De behaalde resultaten tot nu toe noemen Martin en Koop bemoedigend. Na jaren van afwezigheid telden ze zelfs vijf broedpaartjes grutto’s en twee broedpaartjes wulp. En alle gemonitorde kievitsnesten kwamen uit. De steenmarter liet zich dit seizoen dan ook niet in het gebied zien. Toch bleef de winst over de hele linie beperkt, dankzij een vos met jongen. “De foks wie dit jier de grutte boosdoener. Der sit ien dy’t wy mar net te pakken krije kinne.”

Zondag 25 september september2018 2021

Uitnodiging voor bijeenkomst SP Opsterland voor leden en sympathisanten.

Op donderdag 9 September a.s. om 19.30 uur in de Skans in Gorredijk.

Hier kun je onder het genot van een kop koffie/thee kennis maken met het bestuur en laten horen wat jij voor de komende gemeenteraadsverkiezingen belangrijk vindt.

Heb je ideeën voor verbeteringen in Opsterland en je eigen dorp? Kom dan vooral naar de bijeenkomst.

I.v.m. Corona is het wel handig als je van te voren even belt dat je komt.

Ons telefoonnr. is 06 27074165 (ook what`s app) of via het contactformulier op onze site https://opsterland.sp.nl

OPVALLEND GOEDKOPER €€€€€€€€ KLIK PVC 39,95

19.

NU!!!

m2

99

Tijnjedijk 81 Leeuwarden 058-2896800

N E T N I L P GRATIS VLOER EN ONDER MINAAT A L E L L A BIJ

LAMINA A T 16,95

6.

WWW.LAMINAATOUTLETFRIESLAND.NL WWW.LAMINAATOUTLETFRIESLAND.NL

m2 m2

9 9 99

Turfschip 7 Heerenveen 0513-785347

ADVIES--SERVICE SERVICE--GARANTIE GARANTIE -- LEGSERVICE LEGSERVICE & BEZORGEN IN HEEL ADVIES HEEL NEDERLAND NEDERLANDMOGELIJK MOGELIJK

Sa!

1 september 2021

Varen vanuit It Damshûs

Met de oude turfbok van It Damshûs varen de schippers op zaterdag 4 september (13.00-17.30 uur) naar natuurgebied de Kraanlannen bij De Veenhoop. De tocht gaat door het Polderhoofdkanaal, in de Kraanlannen volgt onder leiding van een gids een rondwandeling. Hierna is in It Polderhûs een koffiestop.

Het programma begint met een rondleiding door openluchtmuseum It Damshûs.

Reserveren is noodzakelijk en kan tot op de dag tevoren bij A. Dijkstra, 06-3062 8818. damshus.nl

NIJ BEETS

Parkenrondleiding Tropische Kas

BEETSTERZWAAG De vereniging Vrienden van de Tropische Kas organiseert op zondag 5 september (14.00-15.30 uur) een parkenrondleiding onder andere door de Lycklamatuinen waar freules en jonkheren hun sporen nalieten. Deelnemers maken kennis met een groot aantal boeiende en bijzondere plekken. Veel van de bijzondere bomen dragen al vruchten, strengen zaaddozen aan de Chinese vleugelnootboom hangen er feestelijk bij en de eerste herfsttinten laten zich al zien. Start: Tropische Kas, tegenover Hoofdstraat 80. Deelname 6 euro (inclusief koffie/thee met koek). tropischekas.nl

Helder en krachtig

Van 4 tot en met 26 september organiseert Kunstlokaal №8 de duotentoonstelling ‘Helder en krachtig’ met werk van Tineke Porck en Ada van Wonderen. Twee sterke vrouwen tonen hun krachtige en toch poëtische werk. Tineke Porck (helder) maakt constructies van olieverf op doek of paneel; smalle lijnen, iets korter dan de zijden van de vierkanten, verbinden de vlakken tot een levendige structuur. Haar composities zijn zowel schilderijen als wandsculpturen. Ada van Wonderen (krachtig) maakt beelden van steen; eenvoudige vormen, hoekig maar zachtaardig. Beelden met persoonlijkheid die in houding en huid openheid en kwetsbaarheid uitstralen. Openingstijden: vrijdag, zaterdag en zondag (13.0017.00 uur). kunstlokaalno8.nl

JUBBEGA

Agenda 23

www.sa24.nl

Regionale openluchtdienst Gorredijk

GORREDIJK De Raad van Kerken Gorredijk e.o. organiseert op zondag 5 september (9.30 uur) een regionale openluchtdienst. Thema van deze oecumenische viering is: ‘Gooi de deuren open …!’ De dienst wordt gehouden op het schoolplein van basisschool De Librije (Wabbe Wissesstrjitte in Gorredijk). Er zijn beperkt stoelen aanwezig, advies is om zelf een stoel mee te nemen. Op het plein zoveel mogelijk de anderhalvemeterregel aanhouden. Voorgangers zijn dominee Lafeber en pastoor Tolboom in samenwerking met Rinse Spits en Daan van Dijk. Muzikale medewerking van Frederik de Vries en Jiddisch muziekgezelschap Samoosara.

Bij slecht weer is de dienst in de Ontmoetingskerk in Gorredijk. Opgave vooraf is niet nodig.

Struuntochten

Doelgericht Wandelen organiseert in de maanden september, oktober en november weer verschillende Struuntochten. De afstanden variëren: 4x10km, 4x15km en 4x20km. Er zijn verschillende startlocaties tussen Wolvega en Beetsterzwaag. De routes zijn een goede en leuke mix van verharde en onverharde paden en brengen de deelnemers op verrassende plekken in het prachtige Zuidoost -Fryslân. Deelnemers kunnen starten wanneer het hun uitkomt. Ze maken daarbij gratis gebruik van de wandelapp AsUgo. Aanmelden kan vanaf 1 september op doelgerichtwandelen.nl.

OUDEHORNE

Frysk Sjongkoar weer los

GORREDIJK It Frysk Sjongkoar begint op 1 september weer met repetities onder leiding van de nieuwe dirigent Hélène Vijver. Het koor stopte in maart 2020 abrupt en kon destijds niet eens afscheid nemen van dirigent Wouter de Vries en zijn vrouw. Dat is vorige week alsnog gebeurd. Het koor staat na anderhalf jaar te trappelen om weer te beginnen. Door de coronastop zijn geen leden afgehaakt, maar het koor kan nog wel een aantal zangers gebruiken, zowel dames als heren.

Belangstellenden zijn elke woensdagavond (19.30 uur) welkom in De Skâns. Meer informatie: Harm Nieuwland (06-4998 2254 of nieuwland.harm@gmail.com.)

Workshop Gebarentaal

GORREDIJK In het kader van de Week van Lezen en Schrijven organiseert de bibliotheek in Gorredijk op woensdag 8 september (16.00 uur) een voorlichting over gebarentaal. Rennie Torensma, docent Gebarentaal bij de Stichting Omgaan met Gebaren en haar tolk Anneke Kooistra vertellen uit eigen ervaring over de taalverwerving van dove mensen. Torensma geeft al vele jaren gebarencursussen aan horenden. Entree: gratis. Reserveren is gewenst via bzof.nl of 0513-461548. Het aantal plaatsen is beperkt.

Start schaakclub jeugd

BEETSTERZWAAG Kinderen die graag willen schaken kunnen vanaf woensdag 8 september (18.45 uur) weer terecht bij de schaakclub in basisschool De Finne (Fockema Andreaelaan 94) in Beetsterzwaag. Er wordt op meerdere niveaus lesgegeven en de kinderen spelen mee in de interne competitie. Belangstellenden kunnen zich aanmelden op 0512-383 213; ze kunnen de eerste drie lessen op proef meedoen.

De Goarre fietstocht

How to play the Cactus

BEETSTERZWAAG Professioneel slagwerker Tatiana Koleva verzorgt samen met de Youth Percussion Pool (YPP) op zaterdag 4 september (15.30 uur) een optreden in de Ontmoetingskerk. Koleva haalt uit alles geluid, dus waarom niet een cactus omtoveren tot muziekinstrument? De musici combineren beroemde slagwerkcomposities met improvisaties en soundtracks, waarbij ze het publiek vragen om mee te doen. De cactus is een van de weinige gewassen die overleeft in extreme omstandigheden en daarmee reflecteert de plant op de wereld van corona, vindt Koleva. Haar hoofdinstrument, de marimba, zal niet ontbreken. Maximaal zeventig kaarten beschikbaar. Entree: 15 euro; t/m 18 jaar gratis. cultbee.nl

GORREDIJK De Stichting Gorredijk Vooruit organiseert op zondag 5 september in samenwerking met de Commissie Fiets Turfroute Gorredijk haar jaarlijkse fietstocht. Een traditie op de eerste zondag in september die al sinds 1947 bestaat. De gevarieerde fietstocht van ongeveer 50 kilometer is geschikt voor elke fietser. De aantrekkelijke route gaat dit jaar in zuidwestelijke richting en voert grotendeels over fietspaden en secundaire wegen dwars door de natuur. Onderweg zijn er voldoende plekjes voor een rustpauze. Deelnemers krijgen bij de start een duidelijke routekaart met plattegrond en duidelijke beschrijving van de route. De route is ook geheel gepijld. Starten kan tussen 10.00 en 14.00 uur bij Sportcentrum Kortezwaag. Hier is ruime parkeergelegenheid. Deelname: 4 euro.

Vlooienmarkt

BAKKEVEEN Op zaterdag 4 september is er in het centrum van Bakkeveen weer een grote vlooienmarkt op de terreinen rond het sportpark. Zo’n 500 standhouders bieden hun goederen aan. De vele particuliere verkopers zorgen voor een verrassend en divers aanbod, zoals curiosa, tweedehands gebruiksvoorwerpen, kleding, gereedschap, huishoudelijke artikelen, speelgoed en antiek. De markt begint ’s ochtends bij zonsopkomst en duurt tot 13.00 uur. Parkeren kost één euro per auto. Entree: gratis. bakkeveen.nl/markt

COLOFON REDACTIE

redactie@sa24.nl 06 - 52 47 10 13 Arend Waninge Wim Bras Renske Woudstra Geertje Luchtenveld

FOTOGRAFIE

Sietse de Boer 06 - 22 27 35 72

Seizoenstart Karin’s Fit en fun

Sportbedrijf Karin’s Fit en fun start binnenkort met de lessen in de sporthal van Revalidatie Friesland. Op het programma staan onder andere kleutergym, ouder- en peutergym, turnen, gymnastiek, freerun en conditiegym. Kijk voor het schema op karinsfitenfun.nl.

BEETSTERZWAAG

OPMAAK

Evert Wilstra Kreaasje.nl

FAMILIEBERICHTEN

familieberichten@sa24.nl 06 - 52 24 98 55

ADVERTENTIEVERKOOP Ate Eijer ate@sa24.nl 06 - 52 24 98 55

ONLINE UITGEVER

Siebe Kuipers siebe@sa24.nl 06 - 50 24 67 06 advertenties@sa24.nl Advertenties aanleveren voor vrijdag 17.00 uur

VOOR EEEN PROEFRIT AAN HUIS - BEL VOOR EEN AFSPRAAK

OPELAANBOD.NL

Opel Crossland X

1.2 TURBO 110PK INNOVATION

Kilometerstand: Bouwjaar Brandstof: Transmissie:

36.204 km 2018 Benzine Handgeschakeld

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

1.4 TURBO 140PK 41.836 km 2018 Benzine Handgeschakeld

Prijs: € 17.950,-

Opel Astra

SPORTS TOURER 1.2T 130PK ELEGANCE

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

25.818 km 2020 Benzine Handgeschakeld

Opel Crossland

Opel Mokka

1.2 130PK AUT GS-LINE

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

4.249 km 2021 Benzine Automaat

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

8.578 km 2020 Benzine Handgeschakeld

TD4 4WD 2.2TD 150PK DYNAMIC

90.205 km 2007 Benzine Handgeschakeld

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

93.562 km 2012 Diesel Handgeschakeld

Prijs: € 8.950,-

Tel: (0513) 46 21 03

1.4-16V ECOFLEX 74KW Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

93.532 2015 Benzine Handgeschakeld

Prijs: € 10.950,-

Opel GT

2.0T ROADSTER 264PK PREMIUM

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

35.593 km 2008 Benzine Handgeschakeld

Prijs: € 19.950,-

Land Rover Range Rover Evoque

CABRIO 1.6 115PK

Jaap de Vries

Opel ADAM

Prijs: € 19.950,-

Prijs: € 29.450,-

MINI Cooper

9 km 2021 Benzine Handgeschakeld

Prijs: € 33.750,-

1.2T 110PK 5DRS ELEGANCE SP.

1.019 km 2021 Benzine Automaat

1.2T 131PK GS LINE

Prijs: € 25.950,-

Opel Astra

1.2 130PK ELEGANCE AUT

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

Prijs: € 19.950,-

Prijs: € 20.950,-

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

Opel Crossland

Opel Mokka X

Mob: 06 - 124 322 34

Opel Zafira

1.8 140PK INNOVATION 7PERS.

Kilometerstand: Bouwjaar: Brandstof: Transmissie:

Prijs: € 23.950,-

Stationsweg 85

99.471 km 2009 Benzine Handgeschakeld

Prijs: € 8.950,-

Gorredijk - Friesland

Sa!

1 september 2021

25

www.sa24.nl

HERVATTING BIJEENKOMSTEN CLUB VAN SA!

De ene behoefte is de andere niet “Moai dat it wer kin.” Leden van de Club van Sa! kwamen vorige week zaterdag opgewekt binnen bij De Skâns. Bij de hervatting van de maandelijkse bijeenkomsten van lezers die Sa! een warm hart toedragen, stond er een bijzondere toneelvoorstelling op het programma. Een avond waarop het duidelijk werd hoe moeilijk het is om tegemoet te komen aan ieders behoeften.

TEKST: AREND WANINGE FOTO'S: SIEBE KUIPERS

GORREDIJK Een blik in de wereld van de landbouwmachines bij Broekens Mechanisatie, in februari vorig jaar, was de laatste reguliere activiteit die de Club van Sa! organiseerde. Er stond nog een bezoek bij Stal de Mersken in Siegerswoude in de agenda. De uitnodigingen waren verstuurd, de aanmeldingen kwamen binnen, maar corona zette een streep door deze activiteit.

Groepsactiviteiten waren daarna nog lang onmogelijk. Alleen tegen het einde van 2020 was er voor een kleine groep leden nog een kerstconcert in De Skâns.

Inmiddels is er weer veel meer mogelijk. En daarom zijn de activiteiten van de Club van Sa! opgepakt. Het is zoeken naar wat wel en wat niet kan, maar ideeën zijn er genoeg. De medewerkers van De Skâns staan ook te popelen om er een leuk theaterseizoen van te maken. Zij kwamen net voor de zomervakantie dan ook met het idee om de leden van de Club van Sa! uit te nodigen voor een speciale voorstelling van de Friestalige theatergroep SIEL.

Het ledenaantal van de Club van Sa! is het afgelopen jaar fors gegroeid.

Samen met Vrienden en sponsors van De Skâns was het dan ook niet moeilijk om, binnen de grenzen van wat mag, de zaal in De Skâns goed gevuld te krijgen. Iedereen vanzelfsprekend op anderhalve meter afstand van elkaar.

Zo links en rechts een paar mensen tussen verder lege stoelen, het is een beeld waar je maar niet aan kunt wennen. Het is bovendien lastig om hiermee de zo bijzondere theatersfeer te realiseren.

SIEL bestaat uit de amateurtoneelspelers Sietse Bouma uit Bakkeveen en Elske Klooster uit Siegerswoude.

Bouma vertaalde een Vlaamse komedie van John Vermeulen in het Fries.

‘In frou mei behoeften’ neemt het publiek mee in de uiterst curieuze relatie van Luuk en Janneke. Een vastgelopen huwelijk waarin Luuk niet kan voldoen aan de behoeften van notarisdochter Janneke. Er ontspon zich op het toneel tussen beide echtelieden regelmatig een bijzondere scheldkanonnade

Word ook lid van de Club van Sa!

De Club van Sa! is opgericht voor lezers en organisaties die Sa! willen ondersteunen in haar activiteiten. Als waardering voor de wekelijkse gratis krant en de nieuwe activiteiten die Sa! Media online organiseert.

Het lidmaatschap van de Club van Sa! kost 25 euro per jaar.

In ruil organiseert Sa! maandelijks, met uitzondering van de zomermaanden, een activiteit die meestal exclusief toegankelijk is voor leden van de Club van Sa!.

Het kan van alles zijn. In het verleden gingen leden al eens op bezoek bij de burgemeester, kregen ze een kijkje achter de schermen van Albert Heijn en de Burgemeester Harmsma School en waren er bezoeken aan bijvoorbeeld de Ecokathedraal in Mildam, de Ronald McDonald Hoeve in Beetsterzwaag en de krantendrukkerij in Emmeloord.

Bovendien geeft een lidmaatschap van de Club van Sa! dat heerlijke gevoel van betrokken te zijn bij de wekelijkse brenger van nieuws en achtergronden uit uw eigen omgeving.

Meld u aan!

Was u het ook al een tijdje van plan? Meld u dan nu aan. Stuur een mailtje naar redactie@sa24.nl of bel met 06–5247 1013.

Luuk (Sietse Bouma) en Janneke (Elske Klooster) in 'In frou mei behoeften'.

waarin ze elkaar op de meest inventieve manieren zwartmaakten. Van gêne door het expliciete taalgebruik wist het publiek zo nu en dan niet welke kant het op moest kijken. Janneke gooide Luuk bijvoorbeeld voor de voeten: ‘At ik in auto west wie, hiesto my al fiif kear ynruile, wylst ik amper ynriden bin.’ Het was voor Janneke maar niet te begrijpen dat Luuk haar met geen vinger meer aanraakte. Terwijl Luuk zijn vrouw omschreef als ‘in frou sûnder remmen op de fyts.’ Zijn excuses van lichamelijk ongemak, waar oudere mannen last van kunnen krijgen, maakten geen indruk. Voor Luuk was Janneke ooit een mooi boek, maar hij had het al te vaak gelezen.

Janneke stelde Luuk voor een duidelijke keuze: of hij ging naar de huisarts of hij ging voor nieuwe inspiratie mee naar een seksclub. Waarom hij voor de laatste optie koos was niet helemaal duidelijk, maar het bezoek had een

averechts effect. Luuk keek zijn ogen uit en naar Janneke werd amper omgekeken. Ook al raakte ze wel onder de indruk van de drumstok van een van de aanwezigen. En zo ging het gehakketak tussen beiden nog een tijdje door.

'AT IK IN AUTO WEST WIE, HIESTO MY AL FIIF KEAR YNRUILE' Het werd theater zoals theater vaak kan zijn: je weet niet wat je kunt verwachten en het is altijd weer verrassend wat je ziet. Voor Elske en Sietse betekende het dat ze twee keer drie kwartier bijna onafgebroken op het podium stonden.

En dat vroeg van de spelers net zoveel uithoudingsvermogen als nodig was in het huwelijk van hun alter ego’s.

Sa!

kijkt anders

Met Sa! naar Stal de Mersken

Leden van de Club van Sa! gaan op zaterdag 25 september (10.30 uur) op bezoek bij Stal de Mersken in Siegerswoude, sinds 2006 het domein van Age en Marieke Okkema. De fokkerij van Friese paarden en de bijbehorende tuigsport staan centraal in hun leven. Ze haalden diverse provinciale en zelfs landelijke titels. Ze houden van de Friese traditie en trouwden zelf tijdens de bekende Boerebrulloft in Joure. Met Tsjalle 454, Jehannes 484, Ulbrân 502, Yme 507 en Wibout 511 staan er vijf bekende Friese dekhengsten op stal. Naast het fokken traint de familie Okkema ook veel paarden. Tijdens ons bezoek vertellen ze graag over hun leven met en de passie voor paarden. Leden van de Club van Sa! krijgen per mail een uitnodiging voor dit bezoek. Bent u lid en heeft u geen mail ontvangen, dan is uw mailadres niet bij ons bekend. Opgeven voor dit bezoek kan door een mailtje te sturen naar redactie@sa24.nl. Vermeld ook of u alleen of met z’n tweeën komt.

17 2 “ Onze winkel is open! open Onze open!

Onzewinkels winkel zijn is

17 1voor VITAMINE C BOOST! Nederland kiest Dé specialist beschermingsOnze winkels “Dé Lucovitaal specialist voor beschermingsmassaal voor !

1+1

1+1

ACTIEBON NUMMER

zijn open! en immuniteitsproducten!” en immuniteitsproducten!”

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

®

ACTIEBON NUMMER

*

Orthopedisch 39 C BOOST! 17 1 VITAMINE Nederland kiest NU VOOR GRATIS 50%voor massaal Lucovitaal !

GRATIS 99 Bamboe Gezond & Wel Unipharma Medische e 2 lk 20% 25% e op Echinacea Zitkussen uw! Super e i S N Infrarood I P Mondkapjes OP=O T A R Het meest aanbevolen productaVoorhoofd bijrtianale ongemakken! opneembare magnesiumcitraatverbinding nu KORTING Forte+ GKORTING kel 1+1 KORTING Thermometer Dit type mondkapje heeft 3 lagen Ondersteunt het GRATIS 1+1verkrijgbaar!

9

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

% 25% 2030%

ACTIEBON NUMMER

1 + 1 50% ®

KortingsParade!

9.

3.

Prijsvoorbeeld: B 2 x 60 Vitamine B12 kauwtabletjes

*

99

Geadviseerd door erkende therapeuten

Prijsvoorbeeld: Super Vitamine C 1000 mg 2 x 20 bruistabletten

Corrigeert de bekken

Verlicht spanning in rug, schouders & nek

100%

en is gecertificeerd. Dit zorgt voor immuunsysteem!123 Bamboe hoes Snel, accuraat en contactloos temperaGRATIS Goed opneembare, We praten er liever niet over: anale Magnesium staat de basis van 99 99 aan 98 extra en beperkt de 7.98 bescherming ongemakken.

Toch hebben honderden biochemische processen in  Verzachtende organische 123 invloed op de tuur opmeten van hetveel voorhoofd. 19. mensen van tijd tot tijd te maken met luchtwegen verspreiding vanhelpt bacteriën tijdens het lichaam. Het bij vermoeidheid mineraalverbinding Gezond & Wel Temperaturen was nog gevoeligheid ‘down under’ doornooit een zo gemakkelijk.

Gezond &Met Wel deze Bio-Oil enpraten, ondersteunt hetPrijsvoorbeeld: energieniveau.

Prijsvoorbeeld:  Bevat 120 mg Vit. C per capsule lachen, hoesten of niezen. minder sterke vaatwand. Logisch dat je BBovendien Vitamine B12 2 x 60 Vitamine C 1000 mg Magnesium Gel thermometer is het goedSuper voor de spieren, contactloze infrarood meet je snel en Optimaal Rooibosthee Droge Huid Gel 1 kauwtabletjes 2 x 20 bruistabletten dan op zoek gaat naar Echinacea , Cat’s Claw2 De zenuwstelsel mondkapjes zijn van KORTING KORTING KORTING SPELREGELS: het én voorzien het geheugen. met Epsom-zout zitcomfort 3 enige verlichting! accuraat de lichaamstemperatuur op het in Uitgerust envoorhoofd volzeer energie en Plantago stuit-uitsparing & stabiliteit ‘1-2-3 parade’ is niet geldig Daarnaast is magnesium 99 Orthopedisch 99 DeMet 98 gelformule 98 van zachte, elastische oorlusjes die3belang niet ✓ Zuiver en bovendien ✓ Baanbrekende ✓ Ondersteunt direct bij stijve, 19.

7. voor plaatselijke 9 . . in combinatie met andere voor het behoud van sterke botten en slechts één seconde.

Het toestel is uitgerust met een drukverlichting aangenaam van smaak voor de behandeling van de Helpt, wakker worden stramme en gevoelige irriteren en zijn dus zeer geschikt aanbiedingen en/of kortingen. Deze tanden. (extreem) droge huid spierengroot, in o.a.goed benen,leesbaarherstelt, actie geldt niet op geneesmiddelen display dat ook van ✓ Cafeïne vrij en verzacht voor zelf-bescherming en toegestaan Hoofdkussen met bamboevezel hoes, ontspant nek, Golden Naturals Magnesium Citraat en/of medische hulpmiddelen. kuiten,kleur nek enverandert afhankelijk looizuurarm ✓ Ook verkrijgbaar in 100 ml Per stuk schouders en rug en is perfect voor alle slaaphoudingen.

400 mg bevatin 400 mg elementaire Geadviseerd door therapeuten en verzorgt van de voor gebruik de zorg.

99 100% naadloze 60 v caps.

2x 100 ml Orthopedisch 3927.99 schouders Uitgerust en volmlenergie en 200 Orthopedisch magnesium per dagdosering. temperatuur. Een absolute must-have NU VOOR 14.95 19.90 Belastende drukpunten weg van Bamboe Sokken nu wakker worden  -BFE (bacterie rug schouders - heupenfilter efficiency) 99 Nu 80 st.

Nu ®® 199 250 ml voor ieder gezin! bijv. 50 ml slechts 1 5.99 Hypoallergeen en microbieel Frisse en droge voeten • helpt bij vermoeidheid en is goed Geschikt bij spieren Hoofdkussen met bamboevezel van minimaal 95% 12.95 6.95 hoes, ontspant nek, slechts slechts NU VOOR nu gewrichtsklachten Geurbestendig voor het geheugen1,2 Bij diabetes perfecte ondersteuning nu het behoud van een sterke schouders en rug en is perfectnuvoor alle slaaphoudingen.

59 • voor  Officieel getest slechts Gevoelige, allergische huid 21Minder kans op blaren 92 slechts •Hypoallergene voor het behoud van sterke botten slechts vaatwand OP=OP 1 100% bamboe 49 Belastende drukpunten weg van en tandenhoes  Geschikt voor gebruik in 47 GRATIS 17 Geadviseerd door erkende therapeuten • met hoogwaardige kruidenextracten rug - schouders - heupen 19999 • speelt een rol bij het behouden van zorginstellingen Corrigeert • snel merkbaar resultaat Geschikt bij spieren 1 NU VOOR Verlicht spanning in soepele en sterke spieren OptiPlus Anti-Fog 100% Gezond & Wel de bekken OP=OP gewrichtsklachten 50 mlGezond &rug, Pukka verzacht Disposable Wel schouders & nek Maskie • helpt, herstelt, en verzorgt Bamboe hoes  Medisch type I1 mondkapje • met magnesium citraat en TOT

50%

25%

40%

*Vitamine C draagt bij aan extra energie bij vermoeidheid en zorgt mede voor een goede weerstand.

17 3

17 4

ACTIEBON NUMMER

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Max. 2 acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

*Vitamine C draagt bij aan extra energie bij vermoeidheid en zorgt mede voor een goede weerstand.

ACTIEBON NUMMER

20% KORTING Topmatras Zitkussen 99 Max. 2 acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Max. geldig i.c.m. andere acties Max. 22 acties actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

51+1- 10 919.

ACTIEBON NUMMER

Bamboe Topmatras 3 17 1 Nederland kiest 11 Nederland kiest Bamboe Zij-Lig Kussen Bamboe Bamboe 99 zelfs massaal voor - of massaal voor Lucovitaal Lucovitaal !!

6911. op 1, 2 4.of 3 producten van hetzelfde merk!* 14.

4.

1+1 1+1 Brillenspray 23% 99 20%25% Mondkapjes max. 20%50% 20% 40%of max. 20% 69Vit. C 1000 NUTR KORTING Brillendoekjes korting op KORTING KORTING korting op 3 VOOR 99 A.VOGEL WELEDA 79. 39 .

99 19 6 6.

Hypoallergene € 9,952-1 Shampoo TOT 5 cm 60 tabletten € 12,95 | 180 tabletten Gecertificeerd 3-Laagse GRATIS 5999€ 29,95 vitamine B6 100% bamboe hoes Formaat: 66 x 50 x 18 cm GRATIS GRATIS KORTING Biologische KORTING of Douchegel KORTING Mondkapjes MAKKELIJK MEE TE NEMEN! 2 grote kussens NU VOOR Thee ✓ Douchegel, keuze uit Aloë Vera, ✓ Voor éénmalig gebruik ✓ Award winning thee OP=OP 1 99 98 Langdurig effectieve anti-condens Ondersteunt de weerstand!

Een optimale bescherming Prijsvoorbeeld: Cederhout of Sea Breeze PER TOPMATRAS 90 X 200 5 cm ✓ Hoog draagcomfort, pluisvrij, ✓ Duurzaam verbouwd Juiste slaaphouding Prijsvoorbeeld: Formaat: 66 xbescherming 50 x 18 cm voor alle brillenglazen.

B 2 x 60 Vitamine B12 Deze speciale Timed 1 PAARRelease-formule Weleda heeft een A.Vogel biedt u een met 5-laags koolstoffilter B 2 x 60 Vitamine B12 MAKKELIJK MEE TEdrukpunten NEMEN! weg 2 grote kussens rafelt niet Optimaal en huidvriendelijk kauwtabletjes Neemt hinderlijke kauwtabletjes zitcomfort ruim assortimentBijv. reeks aan huidverBij het dragen van een mondmasker 99 P zorgt optimale afgifte voor een van OP=O  Veilig: Nu met 2 GRATIS en filters Met & stabiliteit Ook te gebruiken tijdens zwangerschap 99stuit-uitsparing zorgende producten, homeopathie 98 Douchegel Rose of Bijv. Green 1 P 79.98 39 voor plaatselijke OP=O PER 90 X 200 99 98 en TOPMATRAS als voedingskussen kan de anti-frog zeer handig zijn om 19. .

99x99 ..22 cm vitamine C gedurende Formaat een 19.langere XXL 110 drukverlichting fytotherapie. AloëkVera voor u en uw baby!

Zwart Collection Anti-bacterieel Blauw ids

+

KORTING 8.4919900om voedingssuppleKORTING Producten 9.95 OP ELK 2 PRODUCT +

nu ✓ CBD olie Nu van menten gaat.

NU VOOR 00 199 zeer hoge slechts slechts Spierpijn verdwijnt terwijl wacht! ✓ Dejehaarkleurspecialist kwaliteit NU VOOR 37 96de natuur geïnspireerd door max. 20% E

79

6.

4.

Lichtgewicht rollator met draagvermogen en microbieel zijn in Frisse en droge voeten vanHypoallergeen 135 kilo. De handgrepen hoogte verstelbaar. (Maximale hoogteGeurbestendig Bij diabetes 80 cm) 93 Gevoelige, cm / minimale hoogtehuid allergische Minder kans op blaren

00

7.

00

1+1

3 5 korting17 op 97

4

COMPACT VERPAKT IN DRAAGBARE TAS

17 6

Bij rug-, heup-, beenperiode in het lichaam. tabl. 25.95 en 300 voetklachten!

MENSTRUATIE CUP 13 8. wakker worden DR.HAUSCHKA ZERO alviana Bij rug-, heup-, beenTherapeutische Koper geweven Uitgerust en vol Microvezel voor 19.95 Uitgerust envoetbed vol energie energie Orthopedisch warme Compressie voeten en voetklachten!

Sokken 12 uur lekvrije bescherming wakker worden absorbeert het

Bruikbaar tijdens dag, nacht & sport Microvezel voor tijdens schokeffect Bloed circulerend Hoofdkussen met bamboevezel hoes, nek, Hoofdkussen met bamboevezel hoes, ontspant ontspant nek, Orthopedisch voetbed warme voeten Herbruikbaar cupje Vermindert Herstelt het lopen pijn schouders en rug en is perfect voor alle slaaphoudingen.

Hauschka, het hoogstaande WASTE het schouders en rug en is perfect voor alleabsorbeert slaaphoudingen.

Geurloos Bij spataderen en koude voeten cosmeticamerk voor natuurlijke enschokeffect verzorgt tijdens Voorkomt kramp het lopen huidverzorgingsproducten.Veilig in gebruik zeer droge voeten Geen zweetvoeten ✓ De juiste handverzorging Geschikt voor diabetici voor elk huidtype

30 stuks 10 st.

Bio Handcrème GRATIS 6.95 4.49 nu slechts

5.

nu slechts Met mooie

3.

voeten de

100 tabl.

11. 95 Nu slechts zomer in!

1+19.1+124

99

✓ Keuze uit Spa Hand95 NU VOOR 56 Hands Eelt&59 hielklovencrème max.

20% NU GRATIS 1999 2499 Ageless Q10 Handcrème, kruidenextracten zoals duivelsklauwcrème, en boswellia GRATIS stimuleren de doorbloeding van de spieren.

NU VOOR NU VOOR Repair &3Care Hands en Softop korting VOOR hielkloven Hands HandcrèmeEelt, Stevige hiel en zeer droge voeten komen Diepe warmtewerking

79 35%

43%9 6

99 99Shield99 Face

Een sterk en soepel lichaam bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van leven. Ouder worden, zware arbeidsomstandigheden en een verkeerde lichaamshouding kunnen ervoor zorgen datBijv. vaak waardoor voor. Eelt- & hielklovencrème van M A ATA hiel D V I E S : Bij pijnlijke/ 2 cups maat A spieren en gewrichten minder sterk en soepelColourGolden Naturals Souplesse Spier- & GewrichtsVoor Stevige extra Formaat: 66 Formaat: 66 xpassend x 50 50 xx 18 18 cm cm 1 PAAR GoldendeNaturals is een zacht en balsem heeft een hoge dosering glucosamine en worden. Gelukkig is er ondersteuning in de vorm Maat A: Geschikt voor vrouwen voet kussens branderige comfort,waardoor schok 22 grote grote kussens Mousse Bij99 pijnlijke/ Voor extra assortiment Ons topmerk it’s Purekwaaltjes. die niet vaginaal bevallen zijn. die 98 middel deze Een crème van een heerlijke balsem vanHet Golden Naturals. van is goed voor de gewrichtsfunctie: het ondersteunt niettegen kantelt de voet op voetenschok dempend branderige comfort, 2 x 75 ml 5% 30Kijk ml voor meer informatie 75 ml Maat B: Geschikt voorverzorgen vrouwen de aanmaak en opbouw van kraakbeen in de speciaal ontwikkeld is voor het heeft o.a. een ruim ‘Orthica’ beslaat alle 99 98 kantelt 98 Kijk voor informatieAlle op pezen en aanhechtingen die niet wel vaginaal bevallen zijn. dempend voeten www.lucovitaal.nl/rollator.html stabiliteit 15.90in het 8.49meer Ook verkrijgbaar in maat B gewrichten.

Hét59.99 ultieme smeermiddel van dikke huid envan eelt en een actieve aanpak bekende voedingssupaanbod op gebied stabiliteit nu het lichaam worden direct verzorgd door Souplesse Spier- & Gewrichtsbalsem iswww.lucovitaal.nl/rollator.html het nu 2e artikel biedt van ruwe, droge hielen en hielkloven. tsupplementen plementen. warmteultieme ‘smeermiddel’ voor het totale bewegingsslechts slechtsaanbrengen van Souplesse. De diepe slechts De nieuwe samenstelling met hoogwaardige werking stimuleert de doorbloeding van de apparaat dat ontspanning en verlichting geeft. ingrediënten ondersteunt het natuurlijke spieren, waardoor deze weer soepel en goed Het bevat PEA en MSM die doelgericht de  Geen irritatie rondom de  Afvalstoffen Zorgt voor meer ademruimte  Voorkomt speeksel  Op basis van honing aanvoelen. worden afgevoerd en de voornaamste oorzaken dat van spier- tijdens en herstelproces vanCastanea de huid.

Het bevat weldadige werking is al tijdens het inmasseren gewrichtskwalen aanpakken. Hoogwaardige glycerine, ureum en Butyrospermum Parkii mond en ogen achter je gezichtsmasker het koken in levensmiddelen  Bevat maar liefst 278 mg propolis Naproz Dubbellaagse Design Footmed merkbaar.

Zware deken 5,5 KILO, groot formaat 150 x

20%

korting op

ACTIEBON NUMMER

SOLGAR Jacob Hooy Hennaplus een vooraan60%PerCBDstukolie Solgar, 50% 30 ml Haarkleuring staand merk als het 93 cm / minimale hoogte 80 cm)

max. 20%

ACTIEBON NUMMER

3.

99

50 st.

14.95 nu slechts

Max. acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties Max. niet geldig i.c.m. andere acties Max.22 actiesper perklant, klant, niet geldig i.c.m. andere acties en en geneesmiddelen. geneesmiddelen.

Max. 22acties acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties

Rollator PRO-4 1.

korting op  Wasbaar 97 Sokken Bamboe 51 hoogte verstelbaar. (Maximale hoogte

6.95 nu slechts

ACTIEBON NUMMER

max. 20%

17 5

de glazen te vermijden.

50 st.

476/02

COMPACT VERPAKT IN DRAAGBARE TAS

Nieuw!

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Rollator PRO-4

damp op 200 ml 20 st.

3.95 4.39  Herbruikbaar nu nuLichtgewicht rollator met draagvermogen  Comfortabel 100% slechtsnaadloze slechts van 135 kilo. De handgrepen zijn in

2

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

006/01

OP=OP 3D Maskie MondOrthica P OP=O KORTING Bracket KORTING schermpjes 499

6

99it’s23% PureGezond & Wel

9

Honing Propolis 19. 9 . Gezichtsscherm OPP KORTING OP=OP OP=O Siroop 79. 39 . KORTINGOP= OP=OP

Hygiënische aanpak van Beschermt tegen spattingen Vergroot het draagcomfort van Voor een goede verzorging bijv. voedselbereiding van keel en luchtwegen! van buitenaf! een gezichtsmasker!

95 99 24 Rozen Wonder 7.

23.Fantastische 4.

Fantastische Heerlijk tot rust komen deze bizarre tijd?

TherapeutischeRozen KoperWonder geweven Heerlijk tot in rust komen in deze bizarre tijd?

Goed voor de werking max. 20% max.

20% Rollator PRO-4 Zware deken 5,5 KILO, groot formaat 150 x 200 cm Compressie Sokken van de spieren!

200 cm (Shea) butter, wat van nature verzachtende korting op korting opzijn.

NU Lichtgewicht rollator met  Natuurlijk blijven ademen  Geen benauwd gevoel Lichtgewicht rollator met draagvermogen Thermosokken Katoenen Kalknagel of dagdosering per Souplesseterechtkomt Spier- & Gewrichtsbalsem ingrediënten De crème ishandgrepen niet vet Magnesium speelt een rol kilo.

De zijn in van 135 circulerend van 135 kilo. De handgrepen waardoor de huid deze snel kan opnemen.

KORTING KORTING Wrattentinctuur Het verzwaringsdeken  hoogte Ideaal voor brildragers 2 bijVOOR het behouden van Het verzwaringsdeken • stimuleert doeltreffende wijze KORTING Mondmaskers  Bloed Geen beslagen bril  Met eucalyptus en althea wortel hoogte verstelbaar.

(Maximale  Metopergonomische hoogte verstelbaar.

(Maximale Vermindert pijn Beschermt, voedt en en zorgt voor geborgenheid 2E MASKER Hielkloven verdwijnen en de huid van zorgt voor geborgenheid GRATIS 80je cm) 93 // minimale hoogte de doorbloeding van spierenBeschermt, en OP ELKvoedt 93 cm cm minimale hoogte Ontspant ✓ Gemaakt van hoogwaardige ✓ Kalknagel: RemtDermatologische de spataderen en  Herbruikbaar soepele spieren en draagt versterkt de koude droge voeten en  Bij Minder zweten Krachtige voedings afbraak 100% en helpt het lichaam kinsteun zodat

00 79 99 1+1 99 99 49 ! w 1+1 6 OP=OP NieuNord Pharma Losse G&W kruiden 49 P OP=O 95 95 9 .

4.95 9.95 nieuwe energie! nu 2e masker nu slechts slechts slechts met de Golden Naturals €2,- kortingsdop!

Korting

7.

6.79

2 x 100 ml

2.

nu 2 x 100 ml slechts

GRATIS 19.98

4.

6.95 025/01 nu GRATIS slechts

5.

99 OP=OP21

nu slechts

9.OP=OP

1999

NU VOOR

9

99

nu slechts

3.96

Het assortiment Uitgebreid assortiment aan 47 zit een €2,- kortingsdop. Het is slim om deze goed Kijk voorweer meerinlevert informatie meer informatie Ben96 je tevreden met je aankoop?

Op onzevan potjes te bewaren want alsKijk je voor ‘m bijopeen erkend losse kruiden doppen (thee) met www.lucovitaal.nl/rollator.html www.lucovitaal.nl/rollator.html 99 van een nieuw Golden Naturals-product. De geretourneerde 98debeslaat verkooppunt, krijg je €2,-‘Pharmanord’ korting op aankoop worden gerecycled en de opbrengst unieke eigenschappen. bekende voe-Toch mooi meegenomen! Meer weten? Kijk op: https://www.goldennaturals.nl/kortingsdop hiervan gaat naar KNGFalle Geleidehonden.

19.

9.

14

ACTIEBON NUMMER

ACTIEBON NUMMER

versterkt droge en voeten soepel en zijdezacht. en helptwordt het lichaam ✓de Met ingenaaide neusbeugel gewrichten gevoelige Voorkomt kramphuid van de nagel enverzorging neemt de vezels voor heerlijk warme volledig tot rust te supplementen voor voor en verlicht gevoelige huid volledig tot rust te Per st.

1.50 natuurlijk het schermpje • met hoogwaardige kruidenextracten zweetvoetenhet herstellend ✓ Met verstelbareGeen lussen komen! oorzaak weg dekomen!

Ondersteunt iedereenOndersteunt die bewust gevoelige huid. voeten • met hoogwaardige ingrediënten het herstellend direct Geschikt voor diabetici • snel merkbaar resultaat vermogen en de vochten comfortabel zit ✓ Verkrijgbaar in zwart en met zijn vermogen lichaam bezig ✓ Wratten: Dringt •door tot diep het herstellend 19900 ondersteunt en deis. vocht- en ✓• Verkrijgbaar in blauw, vetbalans van de huid pakt doelgericht de oorzaak aan in de wrat en pakt hem aan van de huid 169 vermogen 14 hippe NU 99 VOOR vetbalans van de huidprints en zwart Ook bij roodheid en 99 • grijs ontspant en verlicht direct 99 binnenuit van 19 • merkbaar verzorgend 169 verwijde adertjes Ook bij roodheid en 150 ml NU VOOR ✓• Maten t/m 49 200 ml bevat 35 glucosamine, MSM en 20% NU VOOR • geschikt voor vegetariërs en max. max.

20% 250 mlVOOR Per 4 stuks verwijde adertjes 5 Geeft de huid NU € 9,95stuk palmitamide MEA € 12,95 nieuwe energie! veganisten 20 ml 12.95 Per stuk per 3 paar 8.49 6.95 stuks Geeftop de huid korting korting op

17 8

99

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

ULTRA ZACHT ONDERGOED! 1+1 Louis Widmer 17 5 7

Max. acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties Max. klant, niet geldig i.c.m. andere acties Max.2222acties actiesper per klant, niet geldig i.c.m. andere actiesen engeneesmiddelen. geneesmiddelen.

Max. acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties

Max. 22 acties geldig i.c.m. andere acties Max. actiesper perklant, klant,niet niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

ACTIEBON NUMMER

20% 25% 50% HANDCRÈME! HANDCRÈME! New Care Max. 2 acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

Max. 2 acties per klant, niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

17 7

15

bij aan geestelijke veerkracht.

OP=OP

2 x 20 sachets

16.

8 29 .

Hypoallergeen en58 anti microbieel Geurbestendig en ademend 538/01 2 x 60 tabletten Ultiem draagcomfort 78

26.

Slim fit

13 39 .

Vanaf 6.99 voor 30 tabletten

Ga naar jouw GezondheidsWinkel 7 17 HEERLIJKE 100% 17 of bestel online in onze webshop! van de spieren!

NIEUW! HANDCRÈME! SUIKERVRIJE Exclusief bij uw GezondheidsWinkel: ‘t Winckeltje DeClement Pepermolen ‘t Winckeltje De Pepermolen Sneek Bolsward GRATIS ! GUMMIES! risch32, 9, Heerenveen Doelensteeg 1-3, Leeuwarden Molenplein 9, Heerenveen Oude Doelensteeg 1-3, Leeuwarden Galigastraat 1, Sneek Molenplein Snekerpoort 19, Bolsward Oude Gorredijk geta VeHoofdstraat dingssupplementen.

Fantastische Rozen Wonder Exclusief verkrijgbaar bij: Goed de werking *U ontvangt 5% op 1, 10% op 2 of zelfs 20% korting op 3voor producten naar keuze van hetzelfde merk. Uitsluitend geldig op de genoemde merken.

Magnesium speelt een rol bij het behouden van soepele spieren en draagt bij aan geestelijke veerkracht.

, niet geldig i.c.m. andere acties en geneesmiddelen.

‘t Winckeltje

1+1 De Pepermolen Sneek Bolsward Clement

Beschermt, voedt en versterkt de droge en gevoelige0513 huid 058– 461455 – 2150336 Ondersteunt het herstellend vermogen en en de de vochtvocht- en en vermogen vetbalans van van de de huid huid vetbalans

0513 0513 – 624182 058 – 2150336 0515 – 230266 0515– –624182 573307 Clement Franeker Kleine Breedstraat 3 9101 LB Dokkum Ma. 10.00 1 8.00 uur Di. 09.00 1 8.00 uur Molenplein 9, Heerenveen OudeHoofdstraat Doelensteeg 1-3, Leeuwarden 32 Galigastraat 1, Sneek CaSnekerpoort 19, Bolsward Hoofdstraat 32, Gorredijk Voorstraat 15, Franeker | 8401 Gorredijk - Tel. 0519-292497 09.00 - 18.00 uur Do: 09.00 - 18.00 uur 0513 –info@werkmandokkum.nl 624182 058 – 2150336 0515 – 230266 Wo. 0515 – 573307 0517 – 396300 0513 – 461455 2 x 20 sachets Ook bij bij-roodheid roodheid en uur !WUEuur I1N NIEUW! www.werkmandokkum.nl Vr. 09.00 - 20.00 Za: 09.00 17.00 Ook en De vitamine en CBD speciaalzaak van Friesland!

213613.indd 480220.indd 1 verwijde adertjes adertjes verwijde Geeft de huid

1+1

GRATIS

Sa! puzzel

Doe mee & WIN kijkt anders

Puzzelprijs

En de winnaar is ....

Cadeaubon ter waarde van 25 euro van Daan’s Drogisterij in Gorredijk

bordpapier

Spaanse groet

klimtoestel

mannetjesbij

pasklaar

3

gebouw in A'dam moeizaam

indianentent

weefsel

loofboom

9

afwasbak

De puzzel in week 33 was een woordzoeker met de oplossing: Vergeving is een geschenk aan jezelf. Rianne Meetsma uit Boornbergum wint met haar inzending een tas vol lekkers, beschikbaar gesteld door Slagerij Bigmans uit Gorredijk.

grootmoeder

senior

troep honden

14

kraan

ik

gegevensbank

geestdrift

hengelsnoer

pausennaam

stevig en groot

bloembeginsel

signaal

wennen

vloeibaar voedsel

eetgerei

muisarm

decibel

felle boosheid uit gevaar halen

bedrijver

7

vaste lezer

1

voordat

pl. in Italië

morsdoekje

zoenen

universal serial bus

muziekgenre

paddenstoel

akker

soort kruid

5

kleien

bezoek

het oosten

pro

kloosterzuster

Ierland

pl. in Frankrijk

scheepsborrel

11

gauw hectoliter

Frans lidwoord

zangnoot

zuiver gewicht

ontkenning

muggenlarve

8

hevig oordeel

honingdrank verdikte huid

zacht weefsel

bloeimaand

afwezig

2

kloosteroverste

ex cathedra

telefoonbericht

mountainbike papieren zakdoek

bundel verhalen

verbouw

schuingedrukt

vochtig

een zeker iemand

betaaleenheid

wondvocht

strafmaatregel tasto solo

sportvrouw

verdienste inspringtoets

legaal

grote dure auto

haardracht

Frans kustgebied

wandversiering

6

verbod

grondgebied

en dergelijke

molentrechter

bede

met name

geluid v.e. ezel

raamscherm

13

telwoord

ongeluksgodin

12

hardnekkig

waskuip

rijwiel

vertrekken

erg leuk

hok met gaas

soort loterij

uitgave

hemdsboord

sieraad

riv. in Duitsland

eruitzien

zitplaats

opening

stelkunde

dunne plank

telwoord

4

naar mens

geldstraf

insect

ongebruikt

broer van Kaïn

zeemansgroet

10

achterwerk

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Door het insturen van de juiste oplossing van het Zweeds raadsel maakt u kans op een cadeaubon ter waarde van 25 euro van Daan's Drogisterij in Gorredijk.

Dit kan per mail naar puzzel@sa24.nl of met de post naar Sa! Media, Wetterwille 2, 8401 GB Gorredijk. Uiterlijk 8 september.

Vermeld ook W35, uw adres en telefoonnummer (voor het bellen van prijswinnaar).

Bestel 1.5 m online!

Bestel online!

Hou Voorkom Spaar nu voldoende afstand verspreiding voor handige 1.5 m coronavirus. vershoudbakjes.

Keuze Keuze uit uit Pick Pick Up Up of of laten laten bezorgen bezorgen

kijk kijk op: op: ahgorredijk.nl

Doe je boodschappen veilig en sociaal.

AH Aardappelen 3500 of 5gram, kilo AH Pitloze rode druiven schaal Alle Grand’Italia AH Nederlandse aardbeien schaal 250 gram, AH Blauwe bessen schaal 150 gram

AH pastasauzen Kip-cordon bleu 2 stuks, AH Verse pasta, en Italiaanse AH Italiaanse roerbakgroente kipgehakt 300 400 gram en roerbakgroenten gram AH Chinese wokgroente verse kipburger 2 stuks AH Thaise wokgroente

AHKipschnitzels Grote verse en pizza’s Ø 30 cm AH kipcordonbleu AH Kipschnitzels 2 stuks of pizzabodems

stuks 25% 22eKORTING gratis

2+1 STUKS 2e2gratis gratis

1+1 gratis 1,2eKORTING

De actieprijzen variëren van 3.98-8.20

Alle varianten (muv biologisch), Alle varianten*, combineren mogelijk combineren mogelijk Alle Bijv. kipschnitzel Bijv.varianten kipschnitzel2 schalen à 2 stuks Bijv. pizzabodem tomaat van 5.18 voor 2 schalen à 2 stuks per stukBiologisch van 2.89 voor *M.u.v. van 5.78 voor De actieprijzen variëren van 1.89-4.99

Alle varianten* mogelijk Combineren Bijv. kruimig zak 3 kilo Bijv.iets saladepasta penne van 3.99 voor 2 pakken à 500 gram *M.u.v.

Biologisch 2Van schalen naar keuze voor 3.98 voor

2.

3.

1.

99 99

De actieprijzen variëren van 2.99-4.49 De actieprijzen variëren van 0.69-3.89

AH Kipdrumsticks Alle Robijn en Omo Milner van deAlle zelfbedieningsafdeling

4

Appelsientje enUnox DubbelFriss Perla Huisblends endrinkpakjes biologische Soep in zak 570 ml,

22eKORTING gratis 1,gratis

1+1 gratis 22ee gratis gratis

e

9.

2.

991.

De actieprijzen De actieprijzen variërenvan van2.18-3.49 2.29-3.69

AH Perla Excellent feeststol Alle Appelsientje enPads DubbelDrank 36 stuks

22eKORTING gratis 25% gratis

Alle varianten (muv smeerkaas) combineren mogelijk Combineren mogelijk Bijv. jong 30+ in plakken Bijv.

Robijn àklein krachtig color 2 pakken 175 & gram Bijv. gemarineerd, 2 flessen à 21 wasbeurten schaal 600voor gram van 2.49 voor van van18.78 4.98 voor

1.

2.

4.

3.

1.

89 59 89

50 98 89

Alle varianten*, combineren mogelijk Bijv. tagliatelle all’uovo Alle varianten*, combineren mogelijk 3 Combineren pakken van 5.97 voor mogelijk 2*M.u.v. vanà5.38-6.38 voordeelverpakkingen 2stuks zakken 400 gramvoor *M.u.v.

Biologisch envan pasta 3.78fresca voor

Cup-a-Soup ensnelfiltermaling Good snacks

e

De actieprijzen actieprijzenvariëren variërenvan van2.89-19.99 1.84-7.87 De De actieprijzen variëren van 2.19-6.39

2.

1.

3.

Alle varianten

99 69 79

Alle Etos lotion 39 87 49 billendoekjes

Alle varianten, Combineren combineren mogelijk mogelijk Bijv. sinaasappelsap Bijv.Appelsientje classics 22pakken zakken 6x63 en 6x80 stuks à 1 liter Per van 3.38 voor m.u.v. 3-pak vanstuk 7.58van voor3.99 voor

Alle varianten,mogelijk combineren mogelijk Combineren Alle varianten, combineren mogelijk Bijv.

Bijv.Huisblends Cup-a-Souparoma champignon-crème Bijv.

DubbelFrisss2 appel & perzik snelfiltermaling pakken 2 doosjes 2àvan sets à 6voor pakjes van voor 4.38 voor 5002.78 gram van 9.78

1.99-2.59 De Deactieprijzen actieprijzenvariëren variërenvan van2.69-8.79 0.65-3.55

De Deactieprijzen actieprijzenvariëren variërenvan van1.35-2.49 3.79-3.99

per doos

Hertog JanLipton krat 11,34-12,54 AH Les Pains broden heel Alle

2.

4.

1.

19 89 39

(muv Cup-a-soup voordeelverpakkingen)

Heineken, Heineken of Brand krat Alle0.0% Undurraga enpils Aliwen Alle Robijn

Senseo koffiepads Hardys CrestAmstel en Winemaker’s Lot Grolsch, of Jupiler krat

deze folder is 1 week geldig! maandag 11 t/m zondag 17 mei 2020

25% 2+1KORTING gratis 2=1

22e stuks gratis

3.

10.

2.

e

8.

11.

00 99 39

Combineren mogelijk (muv blik) Alle combineren mogelijk Bijv.varianten*, green ice tea Krat 24 flesjes à 0.3 liter 22broden van 4.30 voor pakken à 1.5 liter van 17.29 voor *M.u.v.

Biologisch van 4.78 voor

2 KORTING gratis per krat 30%

98 38 14

Australië/Chili Alle Allevarianten, varianten Alle combineren mogelijk combineren Bijv.varianten, Amstel mogelijk Bijv.

3Crest zakken stuks Bijv.

Hardys roodàliter 236flessen Kratclassic 24 flesjes à 0,3 van 12.57 àVan 0.75 litervoor van 14.99 voor17.96 voor

Combineren mogelijk Bijv. klein & krachtig color Krat 24 flesjes 0.3 liter Bijv.

Undurraga Chardonnay 2 flessen à 19 àwasbeurten van 15.49-17.19 fles liter vanvoor 4.99 voor van0.75 16.70 voor

Deactieprijzen actieprijzenvariëren variërenvan van0.36-18.17 6.98-53.88 4.78-9.18 De actieprijzen variëren van 11.24-12.97 De

actieprijzen variëren 1.09-12.99 De De actieprijzen variëren vanvan 8.38-10.18

10.

3.

8.

99 49 35

Bestel direct op

Deactieprijzen actieprijzen variëren variëren van vanBestel 2.99-25.99 De 1.89-19.99

gall.nl direct op

gall.nl

1+1 50 1+1 gratis t/m

zondag

12

september

2021

5 stuks

1+1 gratis

prijsvoorbeeld Baby Dry

r a t i s korting 87 luiers 4 25 stuks

18

3 stuks 2697

V

Alle L’Oréal Paris, Nivea, Olay, Dr. van der Hoog en Neutral dames gezichtsverzorging en -reiniging

combineren mogelijk m.u.v. Olay Beauty Fluid en Double Action en maskers prijsvoorbeeld Nivea 3-in-1 Verzachtende Reinigingsdoekjes 25 stuks

4 2 stuks

838 /

19

WIJN OP Z’N PAASBEST actieknallers Van de brunch tot aan het diner

BOKMA

ERISTOFF VODKA PINOT BLANC OF Wodka, 1 liter PIERRE DE PRUNET ROSÉ

Jonge Jenever, 1 liter KIEFER

Alle Parodontax, Gum, CB12, Listerine, Zendium en Tepe

3 stuks

WILLIAM CAPTAIN LAWSON’S MORGAN Blend, LA 1 literPALMA CHARDONNAY SPICED GOLD OF MERLOTBruine Rum, 1 liter

OP=OP klantREVIEWs: 4.5 Argentinië, Mendoza

Chili, Cachapoal Valley klantREVIEWs: 4.5

“Heerlijke champagne, niet te droog, lekker fris en een lekkere geur.”

EN 1800 WIJN

40 korting

De Grote Hamersma

Wine Advocate

James Suckling

punten 2018

punten 2018

91

8

V

30 korting

JOHNNIE WALKER BACARDI BLACK 12 YEARS CARTA BLANCA ALAMOS CHARDONNAY Blend, 1 liter Witte Rum, 1.5 liter Mild & zacht OF MALBEC

“Net zoals de andere wijnen van Arrogant Frog, is deze rosé erg goed.”

4 stuks

je voordeel 8,10

gratis ophalen in de winkel

Acties geldig van 30 augustus t/m 5 september 2021

deze folder is 2 weken geldig! maandag 30 augustus t/m zondag 12 september 2021 Alle Pampers Baby Dry luiers, pants megapakken combineren mogelijk

Thuisbezorgd of ophalen in de winkel Thuisbezorgd of

Acties geldig van 30 maart t/m 13 april 2020

2018

90

combineren mogelijk m.u.v. voordeelpakken

prijsvoorbeeld CB12 mondwater mild 250 ml

9 2 stuks

1890

45

1+ 1 gratis

je voordeel 9,45

2 stuks

20 korting

V

NU 17.49

3.9913.

3.

12.49

2 FLES 7.49HALVE PRIJS

2E FLES HALVE PRIJS

1 E FLES

19.99

2E FLES

7.

29

64 99

Alle awards per oogstjaar vind je op gall.nl

E

4.

7.

29

9.

2E FLES 99 HALVE PRIJS

5.

5.

99

2E FLES HALVE PRIJS

34.49

99 99 99 99 99 2.

24.17.24 14.993.6414.99 29.

21.99

1 E FLES

2E FLES

21.99

1 E FLES

41.992 FLES E

35.99

1 E FLES

2E FLES

bestel gemakkelijk Boodschappen Gewoon bij Albert Heijn Gorredijk HOFLAND 1uurtje voor ouderen Alle Oral-B Alle Nivea en snel op gall.nl Op maandag tot en met zaterdag zijn wij geopend van Alle L’ Nieuwe Openingstijden Maandag t/m zaterdag 7.00 –7.00 21.00 uur Zondag 8.00 – 20.00 uur - 8.00 uur ‘s ochtends voor ouderen (70-plussers) Alle Ambre Solaire Ni vea, 1+1 zonbescherming 1+1 9 / Dr. van gratis Alle L en aftersun

Actie-uitleg: bij de actie 1+1 gratis krijg je 50% korting op de totaalprijs. Bij de 2+1 gratis krijg je 33,33% korting op de totaalprijs. Bij de actie 2e halve prijs krijg je 25% korting op de totaalprijs. Bij de actie 2e artikel 70% korting krijg je 35% korting op de totaalprijs. Bij de actie 2e artikel 80% korting krijg je 40% korting op de totaalprijs. Bij de actie 5+1 gratis krijg je 17% korting op de totaalprijs. Bij de actievorm 2e artikel voor 1,- (of 5,- of 3,- etc), kost het goedkoopste artikel 1,- (of 5,- of 3,- etc). Bij elke actie geldt: alle combinaties zijn mogelijk en per combinatie kan de prijs verschillen; mini’s en cadeausets lopen niet mee. Bij acties van Etos eigen merkproducten lopen mini’s en voordeelselectie niet mee. De acties uit deze folder zijn niet geldig in combinatie met andere kortingen, zoals reeds afgeprijsde combineren mogelijk combineren mogelijk artikelen.

Niet2alle in deze folder afgebeelde producten zijn bij iedere Etos-winkel of etos.nl verkrijgbaar. Prijswijzigingen en afwijkingen in afbeelding voorbehouden. m.u.v. stuks m.u.v. damesgezichtsverzorging opzetborstels en worden gesteld voor eventuele druk- of zetfouten. Heb je klachten over de bezorging, en deodorant 50 ml6594245 en 150 ml Etos kan niet aansprakelijk bel dan (088) (normaal gesprekstarief). voordeelpakken KOAG/KAG nr 4214-0220-0821. Kijk op www.etos.nl voor de dichtstbijzijnde winkel. Uitgave: Etos B.V., Provincialeweg 11, 1506 MA Zaandam, www.etos.nl. prijsvoorbeeld Natural Oil doucheolie 200 ml

prijsvoorbeeld Pro-Expert Professional Protection tandpasta 75 ml

38

2 stuks

V

98

Ook op: