Sa!
kijkt anders
Woensdag 5 augustus 2015
Jaargang 2 Nummer 31
STUDENTENIJS PAGINA 5
ZWEMBAD DE DELTE
DODO-FESTIVAL
KONINGSPAD (3)
VANDALISME
GEKKIGHEID
OVERPEINZINGEN
Het zwembad in Gorredijk is de afgelopen weken zeker vier keer ’s nachts door illegale zwemmers bezocht. De vandalen hebben voor een onbekend bedrag aan schade toegebracht. Het bestuur investeert nu noodgedwongen en ongepland duizenden euro’s in beveiliging.
Het Dodo Festival in Bakkeveen kenmerkt zich door een hoge mate van creativiteit. Niets is het achtkoppige bestuur te gek. “Eigenlijk gaat het om de ultieme gelukzaligheid”, vertelt hoofd decorbouwer Jacobus Okkema. Het festival duurt dit jaar voor het eerst twee dagen.
Sa! verkent deze zomer het Koningspad, door het beekdal van het Koningsdiep. Deze week loopt Wim Bras twee etappes tussen Siegerswoude en Olterterp. De stilte onderweg zet hem aan het denken. Nieuwsgierigheid leidt hem van de route. Een kletspoot is het gevolg.
PAGINA 3
PAGINA 13
PAGINA 16
www.sa24.nl
Familieberichten
Familieberichten in Sa! Sa! wil graag dicht bij haar lezers staan. Daarom bieden wij ook de mogelijkheid tot het plaatsen van familieberichten. Neem voor de mogelijkheden contact op met Rik Dijkstra: rik@sa24.nl of 06- 2189 4828.
VOORGERECHTEN
• Een heerlijke pittige iets wat zoete tomatensoep met stukjes vlees • Licht gebonden mosterdsoep met Friese droge worst • Kippensoep met vermicelli en peterselie • Mandje stokbrood met huisgemaakte kruidenboter • Rundercarpaccio met huisgemaakte pesto, zonnebloempitten en kaas ( meerprijs € 2,50 ) • Salade met brie, komkommer en appel gegratineerd met honing • Frisse galia meloen met rauwe ham • Salade met dun gesneden gebraden kipfilet, sinaasappel, pijnboompitten en kerriesaus • Tonijnsalade met komkommer, tomaat, augurk en ui • Duo van Noorse garnalen met cocktailsaus en gefrituurde garnalen in filodeeg ( meerprijs € 2,00 ) • Gerookte forel met bieslookmayonaise op een bedje van sla Al onze gerechten zijn ook los te bestellen. Diverse kindergerechten.
HOOFDGERECHTEN
• Huisgemaakte kipsaté met satésaus en kroepoek • Varkenshaasje met champignonroomsaus ( meerprijs € 2,50 ) • Varkensschnitzel met champignonroomsaus • Gebakken reepjes gyros met tzatziki • Wrap gevuld met gekruid gehakt, maïs, ui en paprika met kaas uit de oven en tacosaus • Roergebakken ossenhaaspuntjes (diamant haas) in teriyakisaus ( meerprijs € 3,50 ) • Gegrilde kipspiesjes met pestoroomsaus • Combinatie van spareribs en chickenwings met chilli- en knoflooksaus (meerprijs € 3,50) • Gebakken pangafilet met remouladesaus • Gebakken kabeljauw met kruidenkorst • Zalmstokjes geserveerd met een dip van mayonaise, yoghurt, wasabi en bieslook ( meerprijs € 3,50 ) • Vegetarische ravioli met roerbakgroenten en een topping van oude kaas en rucola
Wij heten u van harte welkom!
NAGERECHTEN
• Boerenroomijs met slagroom • Dame blanche met slagroom • Boerenroomijs met advocaat en slagroom • Vers fruit met mangosorbetijs en slagroom ( meerprijs van € 1,50 ) • Vanille / aardbeien ijstaart met aardbeien saus en slagroom • Sinaasappelbavarois met slagroom • Slagroomsoesjes met chocoladesaus en boerenroomijs • Griekse yoghurt met verse aardbeien en aardbeiensaus • Huisgemaakte cheesecake met siroop en slagroom ( meerprijs € 1,50 ) • Koffie / thee of cappuccino met lekkernij • Alcoholische koffie : Irish/Spanish/Italian/ Friese Coffee ( meerprijs € 3,00 )
Sa!
5 augustus 2015
3
www.sa24.nl
Drie jongeren op heterdaad betrapt
Zwembad getroffen door vandalen Het zwembad in Gorredijk is de afgelopen weken zeker vier keer ’s nachts door illegale zwemmers bezocht. De vandalen brachten voor een onbekend bedrag aan schade toe. Het bestuur investeert nu noodgedwongen en ongepland duizenden euro’s in beveiliging. GORREDIJK De tienduizendste bezoeker passeerde onlangs de kassa van zwembad De Delte in Gorredijk. “We zijn nu al een flink stuk op weg naar de 12.500. Dat is ons doel dit jaar, hiermee kunnen we de begroting rond krijgen”, stelt secretaris Ruud Wubbolts tevreden vast. Maar het zwembad is dit jaar niet alleen overdag geliefd. Ook ’s nachts zijn er bezoekers, met name voor skinny dippen. “Het schijnt tegenwoordig erg populair te zijn om zonder badpak te zwemmen.”
Betrapt
Anderhalve week geleden zijn drie jongeren in het bad op heterdaad betrapt. De politie werd getipt door een man die in alle vroegte zijn hond uit liet. In datzelfde weekend ging
ook het fietsenhok van obs De Flambou in vlammen op. Of dit iets met elkaar te maken heeft, is bij Wubbolts niet bekend. De drie waren flink tekeer gegaan. Metalen voetbaldoeltjes waren in het water gegooid waarbij ze afgleden langs het afdekzeil. Scherven van kapotte bloembakken belandden op de dekzeilen. “Ze moesten van de politie eerst alles opruimen en daarna kregen ze een flinke boete.” Tijdens dat opruimen werd ook nog een hoek uit de betonnen rand van het zwembad geslagen en raakte de coatinglaag beschadigd. Het betrappen van de drie daders betekent nog niet dat De Delte van alle ellende is verlost. “De politie denkt dat het om een groep van twaalf
Een ravage in het bad na ongewenst nachtelijk bezoek. FOTO: DE DELTE
tot vijftien jongeren gaat uit Gorredijk en omgeving. Afgelopen weekend was het rustig.” De nachtelijke bezoekers knipten het hek bij de voetbalvelden kapot. “Ze zijn ook op het dak van onze technische ruimte geweest. Daar staat een proefopstelling om het zwemwater straks op een andere manier te verwarmen. Ze zijn er met hun grote voeten door gebanjerd.” Niet alle nachtzwemmers laten sporen achter vertelt Wubbolts. “We weten niet hoeveel het er zijn en hoe vaak ze komen. Bij de politie zijn drie incidenten ge-
meld. We weten van een vierde bezoek omdat een dader om kwart over zes ’s ochtends een foto op Facebook plaatste. Hij had keurig het dekzeil van het bad teruggeslagen maar verder was er niks kapot. Onze openingstijden zijn ruim maar zo vroeg gaan we echt niet open.”
Noodgedwongen
Ruim tachtig vrijwilligers houden het zwembad draaiende. “We kunnen niet terug vallen op een leuk subsidiepotje.” Noodgedwongen investeert het zwembadbestuur nu eerst
in dure beveiliging. “Dat gaat al gauw duizenden euro’s kosten. Dat geld hadden we liever besteed aan het aantrekkelijker maken van het zwembad door bijvoorbeeld een glijbaan.” De totale schade is nog niet berekend. “De dekkleden zijn van het water gehaald. Dan verdampt het chloor. Normaal gebruiken we zo’n duizend liter chloor per week. Het is duur spul dus het extra verbruik gaat in de papieren lopen. En zonder dekkleden kost het natuurlijk ook extra energie om het water op temperatuur te houden.”
Uitbreiding met hotelkamers voor De Stripe groot succes WIJNJEWOUDE Ooit was het een kantine voor kampeerders op het langgerekte achterliggende veld, de stripe in de volksmond. Vele jaren, verbouwingen en uitbreidingen later is hotel-restaurant De Stripe een successtory in een geheel ander segment. Vorig jaar was het hotel voor maar liefst 84 procent volgeboekt. En dat is een bezettingsgraad waar veel hotels jaloers op zijn.
troch en sy ferwize harren gasten nei ús foar it diner.”
Bezorging maaltijden
Tien kamers
Het is 2 april 2012 wanneer Alie de Vries-Postma, de beppe van huidige uitbaters Siep en Laura de Vries, de nieuwe bovenverdieping met tien hotelkamers opent. De kamers zijn meteen vanaf het begin vrijwel het gehele jaar volgeboekt. “Wy tochten dat der benammen gasten foar rekreaasje komme soenen, mar it grutste part fan de gasten komt út de sakewrâld.” Laura weet dat die gasten vooral de rust zoeken van het idyllisch gelegen hotel. “De grutte hotels fan bygelyks Drachten fine se te massaal. Mar ek bin der guon dy’t it tige noflik fine om nei it wurk noch even troch de bosken te rinnen of te draven.”
Verdieping
Acht jaar geleden kocht Pieter de Vries, vader van Siep, het restaurant aan de weg van Wijnjewoude naar Bakkeveen. “Hy hat der 12 jier wurke foar
Laura en Siep de Vries van De Stripe. FOTO: SIETSE DE BOER
ien fan de foarige eigners, dat hy wist wat er kocht”, vertelt Siep. Samen met zijn echtgenote nam hij januari dit jaar het roer over. “Us heit en mem springe noch wol by as wy frij binne of as it drok is.” Tot een kleine vijf jaar geleden was De Stripe uitsluitend restaurant. “Minsken fregen wol gauris oft se hjir ek oernachtsje koenen. Der bin hjir yn ‘e omkriten net sa hiel folle hotelkeamers. Wy ha doe besletten om dan mar in ferdjipping op it restaurant te bouwen.” Onder het rietgedekte dak van het
etablissement biedt het ondernemerspaar eerlijke Friese gastvrijheid, zoals ze het zelf noemen. Soms hebben ze gasten maandenlang over de vloer. Siep: “Se wenje hjir dan hast. Faak bin it wurklju dy’t yn ‘e omkriten oan ’t wurk binne. Dan komme se hjir mei harren weinen mei djoere apparatuur. Dy kinne se hjir relatyf maklik en feilich parkeare. We hâlde dan de sydkant fan it parkearterrein foar harren frij.” De laatste jaren ziet hij het aantal overnachtingsmogelijk-
heden in de regio toenemen. “Dat bin foaral B&B’s. Dêr ha we in goed kontakt mei. As wy fol sitte, ferwize we nei harren
De Stripe is verder vooral een geliefde locatie voor het vieren van een klein of groot feest. Het grote, in verschillende ruimtes op te delen, restaurant telt maar liefst tweehonderd zitplaatsen. De twee terrassen verdubbelen dat aantal. “En ast de skodoar tichtdochst, hat it achterste diel fan it restaurant in eigen terras. Dat is noflik ast dêr bygelyks in besletten barbecue hâlde wolst.” Al langer worden vanuit het restaurant maaltijden uit eigen keuken aan huis bezorgd. Daar is dit jaar de afhaalservice bijgekomen. Op de menukaart staan huisgemaakte streekgerechten afgewisseld met de internationale keuken. “Kinst it iten gewoan ophelje, lykas by de Chinees. Handich foar bedriuwen, mar ek foar minsken op ‘e kempings.” www.destripe.nl
TIP van On Tour Tweewielers ... Bij dit warme weer mag uw bandenspanning niet te hoog zijn! Controleer uw banden regelmatig, ook op slijtage! 2
0m 1.40 SEN FIET
2
m 400 /ATB E RAC
De Kromten 12 Gorredijk Tel. 0513 46 05 36 www.ontourtweewielers.nl
Sa!
5 augustus 2015
5
www.sa24.nl
SERIE:
IJsMaKer MaX LaMberts
SIMMERWURK
Het liefst zo vers mogelijk In het hart van De Jong’s ijsfabriek draait Max Lamberts geroutineerd sierlijke krullen op een bak vers koffieijs. “Der mei neat ferkeard gean mei de reseptuur. De technyk is net sa muoilik, en as ik it net mear wit, is der in resepteboek.” GORREDIJK Op een gemiddelde dag in het hoogseizoen maakt Max zo’n vijfhonderd liter ijs. Vaak samen met chef-ijskeuken Jelle Dickhof, soms alleen. Meestal begint hij ’s ochtends om acht uur. “Mar soms, as der eveneminten binne, gean we hiel betiid oan de slach. Doe’t we op ‘e Keukenhof stienen, moast it iis moarns om acht oere de doar út wêze. Dat betsjut dat we om fiif oere begjinne mei iismeitsjen.” Want het is belangrijk dat het ijs zo vers mogelijk is, legt Max uit. Kleine kristallen, daar draait het om. En die ijskristallen zijn in vers ijs superklein; dat komt de smaak en structuur ten goede.
Max Lamberts uit Gorredijk werkt sinds vorige zomer als
oproepkracht bij De Jong’s IJs. In maart van dat jaar solliciteerde hij als ijsverkoper. “Dêr hienen se doe genôch minsken foar, mar yn ‘e iiskeuken wie wol ien nedich.” Datzelfde jaar rondde hij zijn propedeuse Sociale Geografie en Planologie aan de RUG in Groningen af. “Dat wie dochs net myn ding, ik fyn de ierdekant eins ynteressanter.” Hij besloot van studie te switchen, vanaf september gaat hij in Utrecht Aardwetenschappen studeren. “Mar dêr moast ik sertifikaten natoer- en skiekunde foar helje. Dat ha ik ôfrûne winter dien.” Geen druk studieprogramma dus, waardoor hij extra uren kon draaien in de ijsfabriek. Een gouden kracht die alles kan, vindt zijn baas Romke de Jong.
Het leukste van het werken in de ijskeuken is het proeven, verklapt Max. “Sels even lekker smikkelje. Yoghurt-bosfruchten fyn ik it lekkerste. Mar mango-sorbet is dochs ek wol hiel lekker.” De drukste dagen zijn die waarop er veel verschillende smaken gemaakt moeten worden. Voor de ijssalon op Terschelling bijvoorbeeld. Dit betekent vaak de ijsmachines vullen. “Moatst faak mei de hân ferskillende yngrediïnten tafoege. Dan is it wol handich datst mei syn twaen bist.” Na tien minuten is de machine klaar, Max zet de handel om en laat het ijs golvend in de metalen bakken lopen. Die bakken gaan vervolgens in de shockvriezer, die het ijs naar min twintig graden brengt. Hoe sneller het ijs op die lage temperatuur gebracht wordt, hoe lekkerder het is, vertelt Max.
Evenementen
Het ambachtelijk ijs uit Gorredijk is in alle uithoeken van het land te vinden. Niet alleen
Max Lamberts op zijn plek in de ijskeuken. FOTO: SIETSE DE BOER
in de eigen ijssalons maar ook langs de weg met de vertrouwde ijs-bakfietsen en natuurlijk op evenementen. Eind augustus zijn 35 zomerwerkers van De Jong’s IJs present op Lowlands in Biddinghuizen.
“Dan gean ik ek mei om iis te meitsjen. Vanuit een bijzondere mobiele ijskeuken maakt hij er een complete show van. “We nimme achttjin smaken mei. Dy meitsje ik dan farsk foar de festivalgangers.”
verkopen, maar wel vanuit de school hier.” De trits duo-exposities gedurende het jaar duren elk tien dagen tot twee weken. Langer is ook niet nodig, redeneert het kunstenaarsechtpaar. Wie interesse heeft komt toch wel. Zo blijft er tijd over voor het maken van eigen werk. Want vooral Marcel zal moeten aanpoten met zijn Jeroen Bosch-achtige sculpturen wil hij zelf in 2016 kunnen exposeren, het sterfgedenkjaar van de middeleeuwse meester. Maar eerst gaat de aandacht nu uit naar de zomertentoonstelling. Kunstlokaal №8 haakt daarmee aan op de laatste week van kunstroute Open Stal en de Wike
fan de Frije Wiken, legt Birgit uit. In de expositieruimte hebben ze 73 kunstwerken bijeengebracht die ze zelf wel zouden willen bezitten. Birgit wijst onder andere op de ‘draadschetsen’ van Maarten Brinkman. “Een paar draadjes met spelden, het is bijna niks zo ijl. Maar wat een zeggingskracht.” Marcel noemt onder andere de geheimzinnige houten doos-in-doosconstructies van Faan Olgers, die de nieuwsgierigheid prikkelen. Met een wijds armgebaar: “Welbeschouwd hebben we hier 73 verhaaltjes aan de wand en op sokkel.”
Zomers extraatje in Kunstlokaal №8 JUBBEGA-SCHUREGA Kunstlokaal №8 houdt tot en met 9 augustus een ‘zomerse overzichtstentoonstelling’ van de aan de galerie verbonden kunstenaars.
Kunstlokaalhouders Birgit Speulman en Marcel Prins gingen voor de expositie ‘Speling’ op hun eigen voorkeuren af. “Modern werk, maar toegankelijk en niet te duur.” Kunstlokaal №8 in het rijks-
monument van de voormalige J.B. Kanschool is atelier, galerie en woonhuis ineen. En ook in die volgorde. Beeldhouwer Marcel gebruikt het oude gymlokaal van de school als atelier. Birgit maakt haar computergrafiek in het leslokaal aan het einde van de gang, waar de twee ook hun slaapkamer
hebben. Daartussen ligt Kunstlokaal №8, de eigenlijke galerieruimte die ze deze week openstellen om nieuw werk te laten zien van 27 vakbroeders en -zusters uit het hele land. De meesten exposeerden al eerder in Kunstlokaal №8. Een zomers extraatje, aldus Marcel. “In de regel houden we gedurende het jaar vijf tentoonstellingen met het werk van twee uiteenlopende kun-
stenaars waar we allebei gek op zijn. De combinatie wie met wie bepalen wij zelf, daar hebben de makers geen stem in. Grote namen, kleine namen; dat telt niet. Het geheel moet verrassen en elkaar aanvullen. Dat maakt het niet alleen spannend voor de kunstenaars en het publiek, maar ook voor
ons.” Met deze onorthodoxe werkwijze hebben Marcel en Birgit aardig naam gemaakt in de kunstwereld. Putten zij vier jaar terug voor de eerste exposities nog uit de kring van bevriende kunstenaars, inmiddels strekt hun netwerk zich uit over Nederland en ook al daarbuiten. En dat bleef niet onopgemerkt bij de echte verzamelaars, aldus Birgit. “Vooral in het afgelopen jaar hebben die ons weten te vinden.
Dat is even wennen want van huis uit zijn we geen handelaars, eerder liefhebbers.” Om die reden afficheren ze zich dan ook niet als galerie maar nadrukkelijk als ‘kunstlokaal’. “We gaan niet naar beurzen en bellen ook geen mensen af. We willen best
www.alles-kan.info
Gemeentehuis Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag T (0512) 386 222 - E gemeente@opsterland.nl Twitter @opsterland
Wo. 5 augustus 2015
Mededelingen van de gemeente
Storing openbare verlichting T (088) 945 02 50 Openingstijden Publiekscentrum ma. t/m vrij. 09.00 – 12.30 uur do. 17.00 – 20.00 uur ’s middags kunt u alleen op afspraak terecht Gebiedsteam Opsterland Beetsterzwaag, Hoofdstraat 82 (gemeentehuis) ma. t/m vr. 09.00 - 12.30 uur
Bekendmakingen Bakkeveen Verleende omgevingsvergunning - kap 4 eikenbomen, Sjoerdlân Verleende evenementenvergunning - Dodo festival 2015 op 7 augustus van 14.00-02.00 uur en op 8 augustus van 16.00-02.00 uur, parkeerterrein sportvelden Meldingen - activiteitenbesluit verkleinen dierstapel, Leidyk 3
Beetsterzwaag Verleende omgevingsvergunning - kappen van 2 beuken en 1 eik, kerkhof Gealeane
Gorredijk Ingediende aanvraag omgevingsvergunning - bouw woning, Sinneblom 2
Wijnjewoude
Gorredijk, Schansburg 1 (bibliotheek) ma. 13.30 - 16.30 uur
Verleende omgevingsvergunning - vergroten aanbouw woning en plaatsen kap aanbouw, Gentiaan 20 Meldingen - activiteitenbesluit oprichting metaalbewerkingsbedrijf, Compagnonsfeart 81
Ureterp, Lijteplein 9 (bibliotheek) wo. 15.00 - 17.00 uur T (0512) 386 222 - E gebiedsteam@opsterland.nl
Tijnje Ingediende aanvraag omgevingsvergunning - bouwen paardenstal, Tynjewei 3 Verleende evenementenvergunning - voorstelling door circus Cliniclowns van 18 augustus-2 september 2015, Heawei 42
Kijk voor meer informatie op www.opsterland.nl
KWF Kankerbestrijding gelooft in de dag dat niemand meer hoeft te sterven aan kanker. Die dag die komt. We weten alleen nog niet wanneer. Wat we wel weten is dat we samen deze dag dichterbij kunnen brengen. Daarom vragen we iedereen om ons mee te helpen. Ook jou. Want alles wat we doen is weer een stap dichterbij. Dichter bij nog meer kennis, nieuwe successen, betere behandelingen. Dichter bij die ene dag, de dag dat we kanker verslaan. Kijk wat jij kunt doen op kwf.nl.
Samen komen we steeds dichterbij
Kristal Keukens Kristal ! e u q e h c e d r a a W Wij maken graag uw keukendroom ...
Tolbaas 20 8401 GD Gorredijk Tel.: (06)18444409 www.kristalkeukens.nl
Tegen inlevering van deze bon ontvangt u
GRATIS MONTAGE *geldig tot September 2015
Sa!
5 augustus 2015
9
www.sa24.nl
SlÛsWei 15, FriesChepalen
Wel en geen handelsgenen
Zoveel mensen, zoveel verhalen. Een verslaggever van Sa! belt in een willekeurig gekozen dorp in een willekeurige straat aan op nummer 15.
“Ate is er niet, die is momenteel aan het balen persen. Maar ga zitten.” Boukje Postma wijst naar de grote tafel voor het raam waarop de bijbel ligt. De Sa!-verslaggever stoort haar niet bij het lezen. Bij het middageten leest de familie altijd een stukje, vandaar dat het boek nog op tafel ligt. FRIESCHEPALEN Voorheen zaten ze met zijn negenen om tafel; de zeven kinderen, Ate, en zijzelf. De oudsten zijn inmiddels getrouwd en de deur uit, alleen Wilbert en Bart wonen nog thuis. Boukje mist de reuring van weleer zo nu en dan, maar de relatieve rust van de huidige gezinssituatie bevalt haar eerlijk gezegd ook wel. “Het is fijn om nog wat tijd met de jongsten door te brengen voordat die er straks ook op uit trekken.”
Handel
De Postma’s runnen even buiten het dorp een ‘boerderijwinkel’. “Vroeger heette dat een foeragehandel, maar wij doen meer dan dat”, vertelt Wilbert, die de winkel onder zijn hoede heeft. “Behalve hooi, stro, diervoeders en bemesting verkopen we ook aardappelen, groenten, zuivel en fruit. Eigenlijk alles waar klanten om vragen en waar mijn vader handel in ziet.“ Volgens Wilbert staat de Postma-winkel wijd en zijd bekend om de kwaliteit van de aardap-
pelen. Hij krijgt met enige regelmaat een ‘Fries om útens’ over de vloer die helemaal uit Duitsland bij hem Borgers komt halen. Zijn vader heeft ook een hanteerbaar baaltje hooi in de markt gezet, dat onder particulieren gretig aftrek vindt. Handelen en Ate, is ook een verhaal apart, lacht Boukje. Haar echtgenoot heeft het ondernemen van nature in de vingers, op zijn twintigste zat hij al zelfstandig in de koeienhandel. “Ate is een prater, die kan als geen ander met mensen omgaan. Niet een van onze kinderen heeft zijn handelsgenen echter meegekregen.”
Lelijke val
Wilbert ook niet echt, zo zegt hijzelf. In de tijd dat de familie thuis nog melkvee had, moest hij niets van de winkel hebben. “Ik was altijd achter in de stal bij de koeien te vinden.” Toen zijn vader de bedrijfsmatige overstap maakte naar vleesvee heeft hij daar moeite mee gehad, vleeskoeien zijn nu eenmaal niet zulke handen-
Boukje en Wilbert Bouma in de boerderijwinkel. FOTO: SIETSE DE BOER
binders. Geleidelijk aan kreeg de omgang met de klanten Wilbert echter in de greep. De winkel is nu zijn ding en als de drukte al teveel oploopt, springt moeder Boukje bij. “Zo kan Ate doen waar hij goed in is, handel opzoeken en zorgen voor aanvoer. Die heeft de rust niet om in de winkel te staan.” Vorige week toen de jongens er een paar dagen tussenuit knepen om te kamperen, stond Boukje sinds lange tijd weer eens in haar eentje achter de toonbank. Ze heeft afgelopen zomer een lelijke val gemaakt toen ze achter huis een struikje wilde planten. Ze struikelde en kwam ongeluk-
Landschapsinventarisatie Koningdiep BEETSTERZWAAG De Stichting Beekdal Koningsdiep | de Nije Boarn heeft een belangrijk wapenfeit geboekt in zijn streven om ‘het best bewaarde geheim van het Noorden’ bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. De provincie Fryslân geeft de stichting een subsidie van 40.000 euro om samen met de bevolking en de Rijksuniversiteit Groningen een zogenaamde ‘landschapsinventarisatie’ uit te voeren in het beekdal.
De provinciale bijdrage komt uit het Iepen Mienskipsfûns dat regionale projecten ondersteunt die ‘hoogwaardige ruimtelijke kwaliteit verbinden met economische ontwikkeling’. De provincie stelt daarbij breed draagvlak bij de streekbevolking als voorwaarde. “Dat is ook precies ons doel”, bevestigt Lenneke Büller uit Ulesprong, die het project van de stichting coördineert.
Lokale kennis
“We beginnen met het in kaart brengen van de huidige kwaliteiten van het gebied. Dit doen we samen met vrijwilli-
gers van de lokale historische en natuurverenigingen. Verder organiseren we avonden om de gebiedskennis onder de bewoners, bijvoorbeeld over oude veldnamen of de loop van verdwenen watertjes, boven tafel te krijgen. De kennis van de landschapshistorici wordt zo aangevuld met de kennis van de bevolking. In oktober staan de eerste bijeenkomsten op stapel.
Inspiratiebron
Zo’n landschapsinventarisatie vergroot de kennis over het gebied enorm en dient als uitgangspunt en inspiratiebron voor toekomstige ontwikkelingen. De uitkomsten worden verwerkt in een landschapsbiografie over het beekdal van het Koningsdiep. Dit fraai geïllustreerde boek moet eind 2017, begin 2018 verschijnen. De biografie beperkt zich niet louter tot Opsterland maar neemt de aloude loop van de Boorne in zijn geheel onder de loep: vanaf het grensgebied achter Bakkeveen tot en met de vroegere monding in de Middelzee tussen Akkrum en Irnsum. “De Boorne is de
ontstaansbron van dit gebied”, legt Büller uit. “De biografie vertelt de geschiedenis van het beekdal en haar bewoners en gaat de eigenheid van het gebied benadrukken. Op die manier krijgt het beekdal hopelijk de waardering die het verdient.” Inmiddels heeft de gemeente Heerenveen een bijdrage toegezegd aan het project en volgens Büller staat ook de gemeente Opsterland positief tegenover het initiatief. Verder is er subsidie aangevraagd bij een aantal kleinere fondsen. In oktober wordt bekend of het benodigde bedrag voor de inventarisatie compleet is.
Vrijwilligers
Tot nu toe bestaat de Stichting Beekdal Koningsdiep | de Nije Boarn geheel en al uit vrijwilligers. De inspanningen van de club, een breed gezelschap deskundigen, hebben onder andere geleid tot de publicatie van de wandelgids Koningspad. De website www.beekdallandschapkoningsdiep.nl gaat in oktober in de lucht.
kig terecht: arm en knie kapot, enkels gescheurd. Het heeft haar acht weken revalideren in Marrewyke gekost. Gelukkig raakt ze steeds meer in
haar oude doen; het gaat intussen zo goed dat Ate en zij er binnenkort met de caravan opuit trekken. De jongens redden zich wel.
Terug naar de roots In 1888 opende Oene Sake Rinsma een winkel met herenmode in Gorredijk. Over twee weken herhaalt de geschiedenis zich. Heren kunnen voortaan weer bij de familie Rinsma terecht voor hun kleding. Bijna zestig jaar nadat de familie afscheid nam van de herenmode en zich specialiseerde in het kleden van dames. En weer is er een Oene Sake Rinsma bij betrokken. Ik dus. Dezelfde naam en dezelfde passie voor mode. Het zit blijkbaar in ons DNA. De vijfde generatie Rinsma gaat, samen met Wytze Peenstra, terug naar de roots. Naar waar het ooit 127 jaar geleden mee begon. Na twee jaar voorbereiding is de cirkel rond, hoor je dan misschien te zeggen. Het geeft in ieder geval een bijzonder en trots gevoel. Een jongensdroom gaat in vervulling. Maar nu de datum van de opening nadert, neemt ook de spanning toe. Kunnen we aan alle verwachtingen voldoen? En is ons gevoel juist? Wij zijn er van overtuigd dat veel mannen echt wel interesse hebben in kleding. Dat ze er goed uit willen zien. Zeker wanneer je van het winkelen een feestje maakt. En dat is precies wat De Heeren van Rinsma willen gaan doen. Ik ben als het ware achter de toonbank geboren. Tijdens stages en studiereizen in de modewereld heb ik bovendien veel inzicht gekregen in hoe je mode presenteert en klanten bedient en vermaakt. Gastvrijheid en sfeer spelen daarin een grote rol. In 1950 hanteerde mijn pake Oene Sake de reclameslogan: ‘Wie Rinsma kent, koopt elders niet. Wie elders koopt, kent Rinsma niet.’ Een beetje arrogant? Misschien. Maar wel lekker uitdagend en inspirerend.
Sa!
5 augustus 2015
11
www.sa24.nl
Nachtwandeling
AGENDA
Wandelen in het donker is mogelijk in de nacht van vrijdag 7 augustus (23.00 uur) vanuit De Kompenije. De wandeling gaat via kleine bospaadjes langs en achter de wijken en roept herinneringen op aan het leven op de heide uit de tijd van de turfwinning. Afstanden: 9 en 16 km. De organisatie adviseert het dragen van een veiligheidshesje of reflecterende kleding, een zaklantaarn kan ook handig zijn. www.plattelandleeft.nl
JUBBEGA
WO 5 AUG 14:00 UUR | WIJNJEWOUDE Rommelmarkt Wijnjewoude Evenemententerrein 19:00 UUR | JUBBEGA Zomeravondwandeling Minicamping Singel
DO 6 AUG 19:00 UUR | OLDEBERKOOP Ringrijderij Centrum
Workshop Museum
GORREDIJK Op dinsdag 11 augustus en op donderdag 13 augustus (14.00-16.00 uur) organiseert Museum Opsterlân een workshop schilderen voor kinderen van 6 tot 12 jaar. Het thema: ‘In en om de Sloot!’. De workshop is inclusief een inspirerende rondleiding langs de kunstwerken van 30 kunstenaars die deelnemen aan de expositie “De Sloot”. Deze expositie is tot 30 augustus te bezichtigen. Deelname: 3,50 euro. www.museumopsterlan.nl
Excursie Lendebos
Op woensdag 12 augustus (19.00-21.00 uur) verzorgt Suzanne Tapper, gids van It Fryske Gea, een excursie door het Lendebos, dat normaal voor publiek is afgesloten. Dit 40 hectare grote bos ontwikkelde zich jarenlang zonder gestoord te worden. Dat leidde tot een ontzettend diverse natuur met vele broedvogels en zoogdieren. Opgeven kan tot 11 augustus (12.30 uur) via www.itfryskegea.nl of tel. (0512) 381448. Deelname: 4 euro, t/m 12 jaar 2 euro. Leden van It Fryske Gea gratis. OLDEBERKOOP
VR 7 AUG 23:00 UUR | JUBBEGA Nachtwandeling MFC De Kompenije
ZA 8 AUG
Het Platteland Leeft In het kader van De Wike fan De Frije Wiken is het op zaterdag 8 augustus voor de vierde keer ‘Platteland Leeft’. Deze Plattelandsdag staat volledig in het teken van de bedrijvigheid op het platteland. Tientallen streekbedrijven, musea en galerieën in de veertien dorpen van De Frije Wiken houden zaterdag Open Huis. Er zijn op meerdere plekken diverse activiteiten
JUBBEGA
voor jong en oud. Zo kan men een kijkje achter de schermen nemen van de oude melkfabriek van Hemrik en in een bijzondere miniaturengalerie in Oudehorne. Ook een bezoek aan een wormenkwekerij, een melkveehouderij of een varkenshouderij is mogelijk. De Alde Singel (Gorredijk-Oudehorne) telt maar liefst vier deelnemers. Op nummer 2 is een melkveebedrijf met melkrobot,
Keuken van kunstenaar
Arend Waninge 06 – 52 47 10 13 redactie@sa24.nl Kopij aanleveren voor maandag 12.00 uur. Sa! kijkt graag anders. Het vroeg melden van evenementen, jubilea, bedrijvennieuws etc. geeft de grootste kans op extra aandacht.
Authentieke ringrijderij
OLDEBERKOOP Donderdag 6 augustus (19.30 uur) organiseert de Stichting Ringrijderij Oldeberkoop in samenwerking met de Friese Aanspanning voor de 31e keer een authentieke ringrijderij in het centrum van het dorp. Er hebben zich 18 aanspanningen aangemeld om te strijden voor de prijzen en een beoordeling van de
juryleden van de Friese Aanspanning. De jury let op tempo, de wijze van rijden, maar ook op de originaliteit van zowel kleding, paard als rijtuig. Het publiek kan een voorkeurstem uitbrengen voor ‘het schoonste geheel’. De combinatie met de meeste stemmen ontvangt aan het eind van de avond de publieksprijs.
ADVERTENTIEVERKOOP Rik Dijkstra 06 – 21 89 48 28 advertenties@sa24.nl Henk Hilbrands 06 – 31 04 59 56 henk@sa24.nl Advertenties aanleveren voor vrijdag 17.00 uur
OPMAAK Evert Wilstra Kreaasje Ureterp
Pauline Kick biedt op zaterdag 8 augustus (10.0017.00 uur) een kijkje achter de schermen bij een kunstenaar. In haar atelier aan de Tjalling Harkeswei 68 ontstaat het werk van Kick vanuit verzamelingen, foto’s, krantenartikelen en teksten. Zelf verbind zij de foto met herinnering en het letterlijk stilstaan van dat moment, het stilstaan van de tijd, en het verliezen van die tijd. Persoonlijke herinneringen en universele herinneringen, men vergeet, verliest en er komt een nieuwe vorm voor terug. Voor Pauline Kick is het een zoeken naar het moment van het ‘er zijn’ en het ‘verdwijnen’. www.paulinekick.nl
HEMRIK
COLOFON REDACTIE
een minicamping en pypskoft te bezoeken. Op nummer 6 is een boekbindster en een demonstratie werken met bladgoud. Op nummer 8 is de beeldentuin en atelier van kunstenaar Xandrien Thiel. En tegenover nummer 8 bevindt zich een bezoektuin en tuinontwerpbureau. Kijk voor een totaal overzicht van het programma en de deelnemers op www.plattelandleeft.nl.
Waalkens en Groenewold
BAKKEVEEN Leonie Waalkens uit Haulerwijk heeft twee passies: Schilderen en Honden. Toen ze in 1999 met schilderen begon, waren de honden een logisch onderwerp. Inmiddels schildert ze ook graag bloemen, planten en stillevens. Iris Groenewold uit Veenhuizen kocht in 1986 een hond bij Leonie en zo ontstond een langdurige vriendschap. In haar
werk is de liefde voor dieren terug te vinden. Ook al trekken Leonie en zij veel samen op: hun werk is zeer verschillend. Leonie gebruikt natuurlijke, niet te uitgesproken kleuren, terwijl Iris heel kleurrijk te werk gaat. Hun werk is tot en met november 2015 te zien in het Natuurvriendenhuis Allardsoog.
10:00 UUR | DIVERS Platteland Leeft Diverse locaties 13:30 UUR | JUBBEGA Expositie Gerda den Os De Beage 14:00 UUR | GORREDIJK Workshop schilderen Museum Opsterlân
ZO 9 AUG 10:00 UUR | BAKKEVEEN Duindienst Duinen, via Dúndelle 13:00 UUR | GORREDIJK Vaartocht snik Swaentsje Museum Opsterlân 14:15 UUR | NIJ BEETS Varen met turfbok it Damshûs
DI 11 AUG 19:00 UUR | BAKKEVEEN Avondexcursie Mandefjild
WO 12 AUG 19:00 UUR | OLDEBERKOOP Excursie Fryske Gea Lendebos
Meest verantwoorde
2015
super
markt
BRON: GFK CONSUMENTENONDERZOEK
Geldig in week 32 (zondag 2 t/m zaterdag 8 augustus 2015)
Ariel Wasmiddel
Alle flacons à 592 of 1170 ml, alle pakken à 1170 gram, alle pakken à 30 poeder tabs of 13-16 vloeibare tabs Per stuk** Bijv. Ariel Color, flacon 1170 ml
5.89
Bonduelle Groente
Alle blikken à 425 ml Per blik** Bijv. Bonduelle Crispy maïskorrels, blik 425 ml
1.23
0.61
PLUS Culinaire varkenshaas Mediterraans of naturel Per 500 gram**
7.99
50% KORTING
3.99
PLUS Korenlanders Vloerbrood
Alle varianten Heel brood** Bijv. PLUS Korenlanders Extra donker, heel brood
2.29
50% KORTING
50% KORTING
1.14
PLUS Nasi of bami goreng met foe yong hai, babi pangang of saté ajam Alle schalen à 500 gram, uit de koeling Per schaal
4.00
50% KORTING
2.94
50% KORTING
2.00
Andrélon Shampoo of conditioner
Alle varianten Per stuk** Bijv. Andrélon Shampoo deluxe colour & shine flacon 250 ml
4.89
2.44
Coca-Cola
PLUS Galia of cantaloupe meloen
Alle varianten à 1,5 liter, combineren mogelijk 2 flessen
2 VOOR
Hele meloen
1.99-2.49
3.66
1.
2.
29
49
Brand Pils
Krat 24 flesjes à 30 cl
Weekendpakker do vr za Alléén geldig op 6, 7 en 8 augustus
250 GRAM 4.99
14.79
9.
50% KORTING
3.
49
99 PLUS Biefstuk Per 250 gram
32/15
Openingstijden: ma - wo 8.00 - 20.00 | do - vr 8.00 - 21.00 | za 8.00 - 20.00 | zo 13.00 - 18.00
www.plus.nl
Aanbiedingen zijn niet bestemd voor wederverkopers en/of grootverbruikers. Prijswijzigingen en/of zetfouten voorbehouden. Voor alle producten in deze advertentie geldt, tenzij anders vermeldt, maximaal 5 dezelfde aanbiedingen per klant. *De ‘NERGENS GOEDKOPER’ garantie geldt ten opzichte van alle supermarkten in dezelfde vestigingsplaats als uw PLUS; kijk voor overige voorwaarden op plus.nl/nergensgoedkoper. **De prijs kan per product verschillen, uw korting wordt aan de kassa verrekend.
Wilt u per mail op de hoogte blijven van de laatste aanbiedingen bij PLUS? Meld u dan nu aan via plus.nl
Berkenbosch | Molenlaan 8 | 9244EA Beetsterzwaag | T: 0512-381232
Sa!
5 augustus 2015
13
www.sa24.nl
dubbele dosis plezier op dodofestival
2 dagen gekkigheid
Het Dodo Festival kenmerkt zich door een hoge mate van creativiteit. Niets is het achtkoppige bestuur eigenlijk te gek. “Eigenlijk gaat het om de ultieme gelukzaligheid”, vertelt hoofd decorbouwer Jacobus Okkema. TEKST: RENSKE WOUDSTRA FOTO: MARTIJN VAN DER VAART
Megagrote witte letters van hout liggen te drogen op een schraag. “Dat is de hoofdact Dirtcaps van zaterdagavond”, legt Marjan de Boer uit. De organisatoren van het zevende Dodo Festival nemen geen genoegen met een simpel papieren postertje. De gehele line-up wordt op houten panelen geschilderd. “Die komen straks op de grote informatiezuil op het terrein.” Die creativiteit is losjes gebaseerd op Dodo van Haske, een kluizenaar die rond de Middeleeuwen in Bakkeveen woonde. “We stellen ons een personage bij die man voor. Hij was een wonderbaarlijke genezer die op een minder mooie manier aan zijn eind kwam; tijdens het bidden stortte zijn huisje in.” Door zijn goede daden was Dodo van Haske enorm populair in het dorp. “Wij hebben dan ook besloten dat we die boodschap gebruiken voor het festival: dat je er moet zijn voor een ander.” BAKKEVEEN
Link Middeleeuwen
De uitstraling van het festivalterrein is vooral vrolijk met veel bloemen, knipogen en grappen. En omdat er met Dodo een link naar de Middeleeuwen is, bestaat het podium sinds vier jaar uit een prachtig gebouwd kasteel van maar liefst veertien meter breed. Jaarlijks wordt het geheel opnieuw aangekleed, waarbij de jonge organisatoren mikken op het ‘wauw-effect’. Niet alle grappen en boodschappen springen meteen in het oog. Jacobus: “In het
kopstuk van de kasteeltoren zit een sleutel verwerkt. De meeste mensen zal het niet opvallen en dat het de sleutel tot gelukzaligheid is, weet eigenlijk niemand.”
af te leggen. “Je kunt vier levels plassen. Daar hebben we vorig jaar mooi mee geouwehoerd, iedereen vond er wat van. Dit jaar maken we ze nog langer.” De loods aan de Mandewyk staat propvol decorstukken. Op zolder ligt het grootste gedeelte van het podium. Aan een grote tafel wordt geschilderd, in het midden hangt een gordijn van plastic hedera voor aan de informatiezuil. In een hoekje een aantal wegwijzerborden. Een is opvallend: het bordje met ‘berenklauw’ erop geschilderd. “Dat verwijst naar ons magazine.
‘WE HADDEN BESLOTEN DIT JAAR IETS MINDER GEKKIGHEDEN TE MAKEN. DAT IS NIET GELUKT.’ Bezoekers van het Dodo Festival moeten vooral plezier hebben en genieten. Een partijtje dammen met bierglazen bijvoorbeeld. Voor dit jaar zijn er een aantal enorme statafels gemaakt. Niet alleen om lekker stevig te kunnen hangen en veel bierglazen op te zetten, maar ook om een komisch spelletje te spelen. Het blad met de Twister-cirkel springt eruit. Even aan het zwaard draaien om de kleur te bepalen en vervolgens in het gras moeilijke capriolen uithalen op de met verf gespoten kleurvlakken. “Op het Twisterbord zie je vier handen van onze supervrijwilliger Arie van de Wolfshaar. Hij mist van zijn linkerhand de pink dus dat zie je op het bord ook. Niemand die het snapt, tenzij je het verhaal kent, natuurlijk.”
Plasparcours
Zelfs plassen is een vorm van vermaak op het festivalterrein. Meterslange eigengebouwde pisgoten zijn een uitdaging op zich: mannen kunnen hier proberen met hun straal een parcours
Daarin staat het bijzondere verhaal van de eerste Dodobaby die tussen de berenklauwen werd verwekt.” Het Dodo Festival is oorspronkelijk een initiatief van een aantal plaatselijke ondernemers. Jacobus: “Zij wilden in de vakantieperiode graag een festival voor toeristen en eigen inwoners. Mij is toen gevraagd de kar te trekken.” Hij was net klaar met zijn studie Media en Entertainment en zag de klus wel zitten. Met een ploegje van zes jonge honden ging het brainstormen los. “We zijn blanco begonnen en hebben bedacht wat we eigenlijk wilden. Je moet een thema hebben, een goed verhaal.” Dat werd dus Dodo van Haske. “Veel mensen denken dat het over een vogel gaat. Maar inwoners van Bakkeveen weten wel beter. Hier op school krijgt iedereen het verhaal van de Middeleeuwse Dodo te horen.” Na drie jaar werd het Dodo Festival een zelfstandige stichting. Het bestuur krijgt hulp van een vaste groep vrijwilligers. “Een ontzettend gezellige ploeg van tien tot
vijftien man die helpen met knutselen en opbouwen”, vindt voorzitter Marjan de Boer. “We hadden besloten dit jaar iets minder gekkigheden te maken. Dat is dus niet gelukt. Dus moeten we nog heel veel doen in erg korte tijd.”
Twee dagen
Voor het eerst gaat het Dodo Festival dit jaar naar twee dagen: vrijdag 7 en zaterdag 8 augustus. Arjan Zijlstra: “We konden het niet langer uitstaan dat alle festiviteiten na één dag alweer afgelopen waren. Naast het feit dat we met twee dagen de bezoeker een dubbele dosis plezier voorschotelen, beleven we op deze manier zelf ook iets meer plezier op de laatste zaterdag van de bouwvak, die doorgaans in het teken staat van afbreken, opmaken, schoonmaken en melancholie.”
Dodo Live
Het festival wordt dit jaar op het gras van het oude sportterrein aan de Mjûmster Wei gehouden. Vrijdag 7 augustus staat in het teken van Dodo Live. Arjan: “Wat is er nou fijner dan de vakantie af te sluiten onder het genot van een karrenvracht aan vermaak en entertainment? Er zijn veel nieuwe activiteiten voor kinderen, sportactiviteiten, livemuziek en goed eten en drinken. Op het podium staan onder andere Vangrail, Knight Susan, Lytse Hille en Diss Nie Okay. Zaterdag 8 augustus zal de eerste editie van Dodo Dance zijn intrede doen. “En hoe! Fantastische dj’s maken het onmogelijk om stil te blijven staan.” De festivalgangers worden vermaakt door onder andere Fajah Lourens, Dirtcaps, Praia del Sol en MC Divine. www.dodofestival.nl
0 0 2 e d n a v e e w t Win ! n e t r a a k s g n a g e o t GRATIS Zo maakt u kanhts: erzijde van uw kassabon.
ummer op de ac 1. Schrijf uw naam en telefoonn ze inleverton. 2. Deponeer uw kassabon in de e trekking is op 30 augustus. 2 . us st gu e au 23 op is g in kk tre 1 opgenomen. Met de winnaars wordt contact
Molenlaan 8, Beetsterz waag
Sa!
5 augustus 2015
15
www.sa24.nl
Miggen BAKKEFEAN It wie in man fan om-ende-by de fiifensechstich. Kin in pear jier skele, om’t de leeftyd fan de man dreech yn te skatten wie. Ek om’t, sa’t it like, de man wat in krupsje hie. As hy wat fierder rinne moast as fan ’e karavan nei de fyts, dan makke hy gebrûk fan in stok. Hja hienen harren karavan skean tsjinoer dy fan ús delsetten op in lytse kamping by in bargemester yn Bakkefean. By it losmeitsjen en delsetten fan ’e karavan krije jo faak al in yndruk hoe’t de minsken wêze kinne.
Alle eagen
Jo sjogge it op in kamping wol faker, dat de minsken dy’t al teplak sitte elke beweging fan de nije gast yn ’t each hâlde. Dat as jo dwaande binne om it spul op te setten binne alle eagen op jo rjochte. Somtiden sjogge jo minsken skodholjen as jo by it opsetten fan ’e foartinte in stok falle litte. Jo sjogge se soms ek flústerjen – jo heare it krekt net - oer wêr’t dat folk weikomme soe. Dizze kear wienen wy de minsken, dy’t foar de karavan oan in kopke kofje sieten en seagen hoe’t de minsken skean tsjinoer ús, harren spul teplak setten. De ferrassing wie dizze kear dat der net in gewoane foartinte as luifel foar kaam te stean, mar in los sinneskerm. In los sinneskerm besteande út twa lange stokken, letter binne der ek noch twa koarte bykommen. En in fjouwerkant wyt kleed, dat mei touwen oan grûnankers fêst kaam te sitten. En om it noch treffender te meitsjen waarden
der in fjouwerkanten houten taffeltsje en twa houten stuoltsjes ûnder set. It stiennen teepotsje en de twa reaukes makken in tafereel as wienen jo op safary yn Afrika. Ik neam it dan ek mar in safary- sinneskerm.
Livingstone
Wat my fierders opfoel oan de man, wie, dat hy in kaki-kleurige broek en ek in kaki-kleurige oerstrûper oan hie. It hie ek wol wat, want doe de man yn fol ornaat – hy hie ûndertusken ek noch in tropehelm op syn holle plante – út ’e karavan weikaam en op ien fan ’e houten stuoltsjes ûnder syn ôfdakje sitten gie, wie it krekt as siet Livingstone dêr. Om efkes ta himsels te komme nei’t hy de ferneamde wetterfallen ûntdutsen hie. En om’t der op dat stuit tropyske temperatueren yn Bakkefean wienen, waard sels ûnder dit sinneskerm it swit mei in wite bûsdoek fan ’e holle fage. Orizjineler koe it net. Op ’e middei makke de man oanstalten om fuort te gean, dat wol sizze ik seach dat de man in netsje om flinters te fangen en syn kuierstok efter op syn elektryske fyts knope. Tsjin de jûn is de man yn syn folle trope-útrissing en mei in folle rêchsek oer de skouders op syn elektryske fyts ôfset, as gie hy op safary. It like wol dat hy foar langere tiid fuortgie, om’t syn frou him útswaaide oant hy út it sicht wie. Letter op ’e jûn trof ik syn frou by de waskhokken en myn nijsgjirrigens wûn it dit kear wer fan it net mei bemuoien. Ik sei tsjin de
frou dat wy sjoen hienen dat har man – derfan útgeand dat it har man wie – yn fol ornaat en swier bepakt ôfset wie. Hja stimde hjir yn mei, en sei dat har man as hobby stúdzje makke fan miggen en spinnen. Dat net allinne, hy wie nijsgjirrich nei alles wat yn ’e ynsektewrâld foarkaam. Mei in djoer wurd wie de man ‘entomoloog’. Hja sieten no it hiele wykein efter de miggen en de langpoaten oan. Doe’t ik frege wêr’t har man dan wol hielendal hinne moast, andere se dat it hûndert meter fierder wie, by de skieppeskuorre. Hja strune mei in man as wat oerdeis, jûns en ek wol moarns betiid oer it Mandefjild fan Bakkefean. Har man soe ek in hiele nacht op ’e heide omstrune om elke fjouwerkante meter út te plúzjen om mar safolle mooglik bisten te observearjen. Want sommige miggen binne deis warber en der binne ek soarten die komme pas op ’e lappen as it tsjuster wurdt. Dat binne deselde miggen dy’t sa gau as jo de lampe op ’e sliepkeamer útdogge ferskriklik ferfelend wêze kinne en jo yn ’e nacht op bêd fierhinne lek stekke kinne. It flinternetsje waard – sa’t de frou fertelde - brûkt om de bisten te fangen en dan waard der in stúdzje fan makke. It soe foar harren fan grutte betsjutting wêze, as sy in soart mich te pakken krije koenen dêr’t sy noch net fan wisten oft dy wol bestean soe. Dan koe sa’n wykein al hielendal net mear stikken.
Spjelde
Ik frege har, oft sa’n mich dan – sa’t ik wolris op ’e televyzje sjoen ha – in spjelde, krekt efter de kop, troch de bealch stutsen waard en dêrnei op in stik pypskom bewarre waard. Hja fertelde dat soks noch mar inkeldris foarkaam. De miggen dy’t soks oerkomme, wurde wol earst fergast foar’t sy oan ’e spjelde komme. Hja sei der fierders ek net safolle oer, want as jo soks oan ’e grutte klok hingje, kin it samar wêze dat jo de partij fan ’e bisten op ’e nekke krije. Hjoed-de-dei wurde – nei’t se fongen binne - ferskate foto’s fan de bistjes makke en dêrnei wurde se wer loslitten. As no deselde langpoat – dy’t se dan loslitten ha - noch deselde nacht in besite bringe soe oan ús karavan, dan is der nei alle gedachten de oare moarns net folle mear fan oer as in bloedstreep tsjin de souder. Sokke miggen weevje wy fuortendaliks mei ôf. Hja komme, sa gau as se de kop opstekke, binnen de koartst mooglike tiid telâne ûnder in miggeklapper, skûldoek, as krante. Gjin partij fan ’e bisten dy’t dat foarkomme kin.
Henkie fan de Polderdyk Henkie fan de Polderdyk is de skriuwnamme fan Hendrik Liemburg, berne yn Langsweagen, opgroeid yn Terwispel. Hy hat twa bundels útbrocht mei koarte ferhalen en rymkes. www.henkiefandepolderdyk.nl
Sa!
5 augustus 2015
16
www.sa24.nl
Sa! verkent deze zomer het Koningspad, de route die de wandelaar door het beekdal van het Koningsdiep voert, de dna-streng van Opsterland. Als houvast gebruiken we de routes die schrijver Fokko Bosker uit Lippenhuizen uitstippelde. Deze week de tweede etappe: Siegerswoude-Olterterp, opgeknipt in twee delen.
KONINGSPAD Langs de bovenloop Mijn wandelkaart van het Koningspad laat de route vandaag beginnen bij It Foarwurk en daar valt het nodige voor te zeggen. Hier streken in de dertiende eeuw de monniken van de klei neer om een uithof te bouwen ter meerdere glorie van het expansieve moederklooster Mariëngaarde in Hallum. TEKST: WIM BRAS FOTO’S: WIM BRAS EN SIETSE DE BOER SIEGERSWOUDE De nijvere Norbertijnen cultiveerden het beekdal van Siegerswoude en Ureterp in vruchtbare weidegronden en maakten een begin met de turfwinning in het hoogveen van Bakkeveen. Toch negeer ik deze historische aanwijzing, uit praktisch oogpunt. Het is handiger om de auto bij de Slotplaats te parkeren. Als ik straks na mijn omzwervingen in Wijnjewoude beland, pak ik eenvoudigweg de buurtbus terug.
Ik kan niet in een dennenbos wandelen zonder te denken aan Alex van Warmerdam. In zijn film ‘De Noorderlingen’ speelt hijzelf de onvergetelijke postbode Plagge, die in de beslotenheid van het bos de te bezorgen brieven eerst boven de stoom van een fluitketeltje houdt om ze te openen en lezen. Zo neemt Plagge kennis van de problemen en geheimen van zijn dorpsgenoten en probeert hij vervolgens hun levens een zetje de goede kant op te geven. Uiteraard is de boswachter zijn grootste vijand. Ik zie nergens rook kringelen of een rood embleem van de post tussen de dennen flitsen. Jammer.
Het Blauwe Huis
De aanblik van de Slotplaats verrast telkens weer, nog het meest vanaf de zijkant. De getrapte pannendaken en de elegante vlakverdeling van de gevel doen in niets vermoeden dat de ‘pleats’ ooit dienst deed als boerderij. Die behoorde tot het eigenlijke slot ‘It Blauhûs’, dat veel dichter aan de weg langs de vaart stond. Thuisbasis van de Van Aylva’s, een familie van grietmannen en grootgrondbezitters die Bakkeveen in de zeventiende eeuw herstichtte nadat De Spanjaarden het oorspronkelijk dorp in de Tachtigjarige Oorlog hadden platgebrand. Het slot met de blauwe dakpannen werd in 1838 afgebroken, de slotboerderij bleef behouden om verder te worden verfraaid.
Middeleeuwse boeren op de zandrug van Siegerswoude en Ureterp moest vrijwaren van wateroverlast uit het beekdal. Met de Leppedyk in het lage westen van Opsterland maakte deze Beakendyk onderdeel uit van de droge voetenroute die via de Holle Weg door It Mandefjild naar Drenthe voerde. Ik kom geen marskramers tegen, wel in trainingspak gestoken gasten van camping De Wâldsang. Zij benutten de regenstop om hun honden uit te laten. Zou het nog meer gaan regenen? Het zou ze niet verbazen, op de radio hield Piet een slag om de arm.
Freulevijver Ik loop langs het terras van de Slotplaats en wip bij het toeristisch informatiepunt binnen voor een praatje met Heika Jongstra. Zij is een van de vrijwilligers die bezoekers en wandelaars wegwijs maken. Nee, zelf is ze niet zo’n wandelaar met haar twee nieuwe heupen. “Ik hou het maar bij het geven van advies.” Het Koningspad kent ze, het stapeltje met de wandelkaarten ligt onder handbereik. De verkoop gaat echter mondjesmaat, alleen echte lopers schaffen er eentje aan. “De etappes zijn ook behoorlijk pittig.” Ik knik instemmend. Goed idee om de wandelingen op te delen, meent Heika, want het Koningspad verdient het zeker om gelopen te worden. Gesterkt stap ik het bos in en sta al fluks voor de Burmaniazuil. Naast de stenen zuil liggen de brokstukken van nog eens twee pilaarfundamenten. Ooit stond er op de zuil een loden haan. De mare gaat dat als de haan kraaide de zuil begon te kantelen en vanonder deze ‘Poppestien’ een pasgeboren kind tevoorschijn kwam. En waarom ook niet? De Bakkeveense verklaring lijkt me niet minder steekhoudend dan het verhaal van de ooievaar.
Postbode Plagge
Een stukje verder het bos in stuit ik op de Beakendyk, de oude dijk die
En dan sta ik plots aan het Koningsdiep, eindelijk. Vanaf de bosrand glooit het grasland naar de beek en loopt aan de overzijde weer omhoog naar de bossage rond Siegerswoude. Prompt verschijnt ook de zon vanachter de wolken om de schoonheid van het panorama te onderstrepen. Het begin van de bovenloop stelt in al zijn rechtlijnigheid niet veel voor, maar vanaf dit punt herneemt het oude diep zijn oorspronkelijke kronkelloop. Ik volg het evenwijdig lopende pad onder de bomen en zie af en toe door het gebladerte het water schitteren. Het bos van de Slotplaats loopt over in ’t Oude Bosch, eind negentiende eeuw aangeplant door de adellijke Lyklama à Nijeholts uit Beetsterzwaag. Als productiebos, maar ook om te verpozen. Op de plek waar het Koningsdiep bij een overstroming een zogeheten wiel had achtergelaten, liet de toenmalige jonkvrouw van de familie een prieel met theekoepel neerzetten. Hier kon de adel zichzelf zijn, zonder pottenkijkers. Staatsbosbeheer heeft later de ‘Freulevijver’ omlijst met rododendronstruiken, de finishing touch. Voor romantiek moet je echter aanleg hebben. Ik kan het niet laten om het zijpad in te steken en een paar honderd meter verderop het Koningsdiep zelf op te zoeken. Het uitzicht is magnifiek; geef mij maar ‘the real thing’.
Geraniums
Het oude bos uitlopend kom ik langs melkveehouderij Droogh. Het erf oogt smetteloos, aan de stalraampjes hangen bakken geraniums. Even verderop ontmoet ik boer Jos, hij staat net op het punt om zijn koeien op te halen; melkerstijd. De twaalf hectare grasland die aan het Koningsdiep grenst heeft hij nog in de EHS-tijd aan de Dienst Landelijk Gebied overgedragen, hij kreeg er hetzelfde aantal hectares voor terug aan de andere kant van zijn bedrijf. “Beter land. En als extraatje heeft DLG de veeroosters en het betonpad aangelegd.” Jos huurt nu zijn voormalige percelen erbij, er zit nog geen beheersbeperking op. “Maar dat kan zomaar veranderen. De gedachte om boeren het landschap te laten onderhouden is niet verkeerd, maar dan moet je het hen wel aantrekkelijk maken.” In de verte zie ik de kerkspits van Wijnjewoude al. Ik volg het Finnepaed, door de met boomsingels omzoomde weilanden en maïsvelden. Maïsland is saai land. Het wordt pas interessant als de combine eroverheen is gegaan en in de diepe sporen tussen de stoppels water blijft staan waar een winterzonnetje zich in kan spiegelen. Mijn pad leidt tot achter de huizenrij aan De Merkebuorren, onlangs opnieuw bestraat. Mooi gedaan: asfalt eruit, klinkers erin. Daar zou het aangezicht van meer dorpen van opknappen; Lippenhuizen bijvoorbeeld. De tijdtabel bij de bushalte naast de kerk vermeldt dat de buurtbus pas over een uur arriveert. Tja. Ik steek mijn duim op en krijg vrijwel onmiddellijk een lift van Anne de Haan. Hij moet toch de kant van Bakkeveen op, een koppeltje schapen bekijken in de buurt van De Wilp. “Koningspad? Dan kom je nog langs Van Oordt’s Mersken, daar heb ik ook schapen lopen.”
Sa!
5 augustus 2015
www.sa24.nl
17
Volop overpeinzingen Goed dat ik de route in tweeën heb opgedeeld, door alle wegwerkzaamheden is de N381 voor de modale wandelaar deze dagen een onneembare horde. Aan de andere kant van de opgeworpen wal, die Wijnjewoude inmiddels scheidt van natuurgebied Wijnjeterper Schar, parkeer ik de auto voor mijn tocht verder westwaarts.
WIJNJEWOUDE Vandaag wandel ik door het Wijnjeterper Schar, om bij de Poasen het Koningsdiep over te steken en de bossen van Beetsterzwaag in te duiken, langs Heidehuizen naar Olterterp. Bij café-restaurant Het Witte Huis heb ik mijn fiets achtergelaten om naar de auto terug te fietsen.
Vanaf het landweggetje Nije Heawei loop ik direct de natuur in, tegen het decor van zandhopen, shovels en kraanmaterieel bloeien lisdodden en rietsigaren. Een rij eiken, vrijgemaakt van ondergroei en kreupelhout, voert het bos in. Rust. Volgens mijn kaart bevindt zich ergens aan de linkerkant een pingoruїne. Vanuit die richting klinken opgetogen kindergeluiden, aangevuld met stemmen van ouders die zich weer kind voelen. Ik besluit het uitgelaten gezin niet te storen en loop door. De bosbegroeiing kent vele variaties: elzen, beuken, berken, eiken. Ik passeer
een aantal lariksen waar skûtsjeschippers een moord voor willen plegen; een woud rondhout om de hele SKSvloot mee uit te rusten.
Tsjerkeried
De schepping manifesteert zich hier niet alleen in de natuur, maar ook in het woord. Door het Wijnjeterper Schar voert een poëzieroute met natuuroverpeinzingen van niet de minste Friese dichters. Ik kom Theun de Vries tegen en even verderop Tiny Mulder. Ze bezingt in haar vers de drukke dag van de zwaluw: ‘En jûns dan skeukt er op in tried / Yn rije; krekt in tsjerkeried’. Waar het bos ophoudt strekt blauwgrasland tot aan het Koningsdiep. Ik stroffel naar de oever, groene kikkers springen voor mijn voeten weg. Het beekdal glooit hier minder, de waterkantbegroeiing is ruiger. De breedte van het oude diep verrast me, net als de verscheidenheid aan waterplanten. In de verte schuiven
geluidloze stipjes over de nieuwe baan van de N 381, een buizerd heerst over het luchtruim. Absolute stilte. Volgens de kaart moet ik nu een boog maken opnieuw het Schar door, maar ik twijfel. De weidsheid van het beekdal lokt. Ik ga in tegen de orde der dingen en de aanwijzingen op de kaart en volg de stroom, door een veld met schapengras en pijpenstro. Te laat bemerk ik mijn vergissing en loop een kletspoot op. De ondergrond bestaat uit half land, half water. Terug dan maar. Achter de bosschage ligt de uitgestrekte heide, eerst nog nat maar allengs droger. Een heideschaap denkt in mij een lotgenoot te herkennen en komt me op een holletje tegemoet. Zijn blijdschap slaat om in schrik als hij nog een paar meter te gaan heeft. Wat een domper, mekkerend slalomt hij om me heen.
Nageslacht
Midden op de hei pauzeer ik bij het gedicht ‘Oantinken’ van Aukje Wijma, over de vergankelijkheid van het leven. Ernaast een zitbankje met inscriptie, ter nagedachtenis aan Peter Postma. Van Aukje en Bern staat erop. Ik prevel de dichtregel die ik even daarvoor ben tegengekomen en die zich in mijn hoofd heeft vastgezet: ‘Het is tijd voor nageslacht en resistente verzen’. In deze beschouwelijke gemoedstoe-
stand verlaat ik het Wijnjeterper Schar. De zomerse rust van de Nije Heawei brengt me echter niet op andere gedachten. Integendeel. In de bocht van de weg zie ik het portret van Jan Jelle hangen, aan de ontvelde stam van een eikenboom. Zonnebril half op de neus, uitdagende blik in de camera. Tussen de kaarsenlantaarns op de grond liggen nog glassplinters verspreid. Jan Jelle is 23 jaar geworden, nog niet echt de leeftijd om je bezig te houden met nageslacht. Een zakje met zijn favoriete drop zit aan de boom vastgeprikt. De uitgelatenheid van een paar boerenkinderen beurt me op. Ze plonzen in het prefab zwembad achter op het erf en hollen vervolgens gillend en druipend het land in dat heit net heeft gemaaid. Ik loop verder de Poasen af naar het bruggetje. In de oksel van het Koningsdiep heeft Staatsbosbeheer het natte boerenland van weleer onlangs omgetoverd in een geaccidenteerd plasdras-gebied. In zijn oude toestand heb ik deze hoek al eens verkend, de nieuwe hoedanigheid bewaar ik voor een apart bezoekje. De bossen van Beetsterzwaag werken verkwikkend, voor mijn gevoel leg ik in een mum van tijd het laatste stuk naar Olterterp af. Mijn fiets laat ik nog even voor wat hij is, het terras van Het Witte Huis lonkt.
Alida de Vries De ene Alida de Vries is de andere niet, zo blijkt uit lezersreacties op de Sa!-zomerserie over Het Koningspad. De 88-jarige Hendrik Hut van de Mjumsterwei in Bakkeveen wijst de krant er terecht op dat schrijfster Alida de Vries nooit de echtgenoot is geweest van Anne de Vries, de auteur van Bartje. Alida uit Zevenhuizen bleef haar leven lang ongetrouwd. Hut kent haar nog als zijn juf op de zondagsschool. Ook Ymie de Vries uit Wijnjewoude belde over het foutje in de krant. “Tante Alida hat oant it ein ta foar har heit soarge. Pake is 95 wurden.” Volgens haar ‘tantesizzer’ is Alida in Duitsland geboren, waar haar vader jarenlang melkboer was. Na de eerste Wereldoorlog kwam het gezin terug in het noorden van het land. De vrouw van de beroemde Drentse schrijver heette ook Alida, maar kwam oorspronkelijk uit Zeist. Haar meisjesnaam was Alida Gerdina van Wermeskerken.
Cartograaf John van der Haak
Jumbo in Gorredijk is iedere zondag open van 12.00 tot 18.00 uur
P
Gratis parkeren! facebook.com/jumbosupermarkten
Henk Split Gorredijk, Badweg 34
Culinaire Markt in het centrum van Gorredijk van 14:00 – 21:00 uur Live muziek op podium boven de vaart Kroegentocht vanaf 21:00 uur Workshops door het hele centrum, gegeven door allemaal verschillende sportverenigingen uit Gorredijk e.o van 12:00 uur – 17:00 uur. Free Running en dansworkshops van Eijer Producties Restanten Markt in het centrum van Gorredijk van 13:00 – 17:00 uur Koopzondag
www.grootgelijknaargorredijk.nl
BONUS
BONUS
13.79
Amstel krat
9.49
24 flesjes a 0.30 liter. Max. 6 kratten per klant.
BONUS
Per stuk.
2.99
AH Kipfiletblokjes naturel
Alle varianten. Bijv. schaal 300 gram. Actieprijs per kilo 7.50
Los. 2 stuks.
0.49
AH Gerookte kip
Stuk, plakjes of reepjes. Bijv. stuk. Per 100 gram. Actieprijs per kilo 10.49
BONUS
2.25
BONUS 1 EURO
5.49
2.99 AH groene salades
Alle varianten. Bijv. italiaanse mix. Schaal 250 gram.
2.24
Alle varianten. Bijv. prosciutto. Per stuk.
BONUS
2.50 AH Hollandse nieuwe Schaal 2 stuks.
BONUS
Alle varianten, combineren mogelijk.
2.77
1.99
1.46 AH Boerenkaas van de versafdeling
Alle varianten. Bijv. belegen 48+ in plakken.
1.09
BONUS 2 STUKS
3.70 Calve pindakaas 350 gram
4.49
AH Luxe verse pizza’s
25% VOORDEEL
1.40
1.05
1.09
500 gram. Alle varianten. Bijv. biologisch. Per beker.
BONUS
2e HALVE PRIJS
3.00 Vers uit onze oven. Bruin en wit. 2 broden naar keuze.
0.99
AH Yoghurt Griekse stijl
25% VOORDEEL
2e HALVE PRIJS
AH Rond brood
1.45
1.99
BONUS
1+1 GRATIS
AH Prei
2.25
25% VOORDEEL
25% VOORDEEL
3.00
BONUS
0.98
tagliatelle all’uovo. Schaal 250 gram.
25% VOORDEEL
3.99 AH Watermeloen
AH Verse pasta en pastasauzen Alle varianten.. Bijv.
BONUS
25% VOORDEEL
BONUS
50% VOORDEEL
2.78 Dubbelffrisss en Taksi 1.5 liter
Alle varianten, combineren mogelijk.
1.50
9.29 Edet toiletpapier Los. Per 500 gram. Actieprijs per kilo 1.98
6.49
AANBIEDINGEN GELDIG T/M 9 AUGUSTUS 2015