RUSKE SLOVO 22

■ ДИКИЦА: ШМИХ ВШЕ ЗДРАВИ

Фото: Мария Афич

ЕНА 40 ДИНАРИ

9 770350 460007

КЕЛЬО КОШТА ВАЛУТА Пише: Єлена ПЕРКОВИЧ, новинарка и активисткиня Кед сом почала писац текст, нє була сом свидома же сом Чловечество жада жиц у мире, буц безпечне. Мац здраву у остатніх дньох того мая, на надпомнуце моєй фамелиї, воду и воздух, функционалну систему здравства, мац аде­ наполнєла пол вика припаданя новинарскей професиї. кватне образованє, социялни статус, цо у сущносци устав­ Точнєйшє 38 роки професийного статусу у новинарнстве на катеґория каждей сувереней жеми. Конвенциї, деклараи 12 роки у рижних медийних проєктох. Спомнути факт циї медзинародни контракти уж давно виписани и подпио рочнїци, интимни, алє вон отвера ширши попатрунок на сани и у тим смислу, планета, як ше то уж нє раз констатопрешли пол вика. З велїма котри читаю тот текст прежи- вало, єден вельки валал. Алє у тим валалє жию и кабадала сом штири розлични держави, з младшима два, три, а хиї котри кус по кус направя „циркуз”, тельо да ше зна хто тим цо преруцели осем децениї, то пията держава. Жили ту ґазда/ове и при кому стої бутєлар. Гроженє гоч котрей зме у социялизму з його даскелїма фазами. Преживюєме сувереней жеми то виволованє страху єй гражданом, а у капитализем котри вше чежше мож дефиновац як идеоло- одсустве дипломатскей мудросци ескалира до аґресиї ко­ ґию, а вецей як корпоративни рух котри ше зоз шицкима тру провадзи забиванє нєвиноватих цивилох и воякох ко­ силами намага отримац як „найлєпши швет од шицких трим ше нїхто нє питал чи сцу пушку до рук. Причини и можлївих шветох”. Добра часц пошлїдки того цо ше случує у Ми у Сербиї знаме же кельо нас санкциї читачох ище памета траґични України нє мож розмервиц, а розпад Ю гославиї, санкциї, нєт анї кому вериц цо ше там коштали нє лєм у материялним смислу, паперик од 500 милиони дина­ случує и чийо яки намири. алє и у девастациї духовних вредносцох, Єден зоз нєшка найвекших жи­ ри, празни дутяни... Далєй бим траґичних судьбох, колективного нєщесца нє елаборирала тему, бо нєт вих интелектуалцох, Ноам и заоставаню у одношеню на швет, котри простору, а можебуц бим була Чомски, ище пред двацец рока­ ше, нажаль, указал же нєдороснул свойому ми (можебуц и вецей) написал и барз особна и надрилєла чицивилизацийному часу, окреме гевта часц тачом мойо чувство же ше исже зоз шветом нє управяю вла­ у чиїх рукох моц, репресия тория повторює. ди суверених жемох, алє мули технолоґийни досяги тинационални компаниї чий И цо будземе тераз? Найкратпримарни циль звекшац свой ше виреченє котре планета зоз симпатиями прилапела, вироятно, здогадуюци цо ю зна- капитал, без огляду на цену. Нє знам чи дахто поставел питанє - нє кельо на берзи вредзи єден евро, долар, рубля, шло остатнї децениї. юан, риял, алє кельо насправди вони коштаю чловечество Ж е ше дзеведзешати роки годни у даякей вариянти озноже би ше нашли на дачиїм банковним рахунку. ва повториц за гражданох Сербиї, ма високи ступень вироятносци котра ше з дня на дзень, доступни вистки ука­ Нє лоґичне у тей ситуациї осудзиц лєм Русию, а нє и зую, благо колїмба. З оглядом на тото же зме уж раз уста- остаток „естаблишмента” котри нєпреривно през свою новели „нерв преживйованя” нє будзе то таке „траґичне”. рошту препущує цо за планету ГЕЙ а цо НЄ, бабре и нєУ шицким тим, заш лєм, нє треба забуц тедишню помоц преривно редефинує порядок на планети тримаюци у страху милиярди припаднїкох чловечества. Страх, десушедних и других жемох. финтивно ше складаю шицки котри нє анестезирали Ситуация тераз вельо чежша, бо „фермани” о санкцийох, свой розум, алат зоз котрим ше вше владало и влада. Закотри часто нє додумани и нє ясни, лєца з конца на конєц бува ше же тот страх масовна психоза котра на концу випланети. Мам чувство же дожиєме комичну ситуацию же волує нагоршаносц и грожаце мурчанє остатку швета, подзелєнє планети, хто кого санкционовал, будзе така закотре лєгко ескалира до бунту. мервена кривулька же политични актере, односно корпорацийни естаблишмент од комбинацийох и знаходзеньох Текст сом зоз прервами писала три днї. Кажде слово и вимуша „дзвигнуц руки” и здихнуц, а ми оддихнуц. Або як реченє обрацала сом и одмерйовала вецей раз, нєпрериввиявюю шлєбоднодумаюци особи, цивилизация будзе мац но думаюци же чи то треба читачом „Руского слова”. драматични конєц и войдзе до ери варварства и самознїч- Одогнац страх и заменїц го зоз розложну нагоршаносцу тоженя. Случовало ше то, лєм треба читац историю и чуц леґитимна, аж и потребна. Судзаци по каждодньових висткох страх залапел и планетарну „елиту” и вон векши археолоґох о нєстатих и затрепаних цивилизацийох. як цо го ма остаток швета, бо улог „елити” у цалей тей сиН ажаль, час котри преходзи у войнох, медзисобним витуациї нєпоровнуюцо векши, гоч є цалком абсурдни. Трачерпйованю и цивилизациней реґресиї, за жительох пла­ ценє крочая у здобуваню профита. нети занавше страцени пре чловеческу нєдодуманосц. Ми у Сербиї знаме же кельо нас санкциї коштали нє лєм О милиони нєвиних животох, колективней траґедиї украу материялним смислу, алє и у девастациї духовних їнского, сирийского, авґанистанского народу, народох давредносцох, траґичних судьбох, колективного нєщесца и кедишнєй Югославиї, Ираку, народох Африки, такволазаоставаню у одношеню на швет, котри ше, нажаль, ука- ного блїзкого и далєкого востоку, односно шицких нас, як зал же нєдороснул свойому цивилизацийному часу, и вше кед ше бию моцаки, лєм колатерална чкода.^ окреме гевта часц у чиїх рукох моц, репресия и техноло- Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово” ґийни досяги.

2 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИИ 2022.

УВОДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ СЛОВО

Пише: Иван САБАДОШ, заменїк главней и одвичательней редакторки

■ Т и ж н ьовн їк 4. Виберанки можебуц буду одложени пре попис жительства

■ Н аш о м ест а 7. Интернационални фестивал у Вербаше

■ Е к он ом и я 12-13. У Новим Садзе закончени 89. Медзинародни польопривредни саям

■ М озаїк 14. Вше и вшадзи на двох колєсох

■ Култура и просвита 16-17. Отримане 21. Републичне змаганє зоз руского язика и язичней култури

■ Дикица 23. Озда Симо зна

■ Л ю дзе, роки, живот 24-25. Стретнуце: Желько и Наташа Данґубич зоз Дюрдьова

■ Д у х о в н и ж и вот 28. Министер Недимович нащивел парохию у Сримскей Митровици

■ И н ф ор м атор 30-32. Мали оглашки и Іп тетогіат

■ С п орт 36. Перши Мини рукометни турнир у Руским Керестуре

■ И н т ер м ец о 38-39. Горуци тепши

Насловни бок: Дзень школи у Руским Керестуре Авторка фотоґрафиї: Мария Афич

ШКОЛСКИ ПРИКЛАД Тидзень за нами, а и тото число „Руского слова” найбаржей означели даскельо, школски події. Основна и штредня школа зоз домом школярох „Петро Кузмяк” У Руским Керестуре преславела свой Дзень и зоз тей красней нагоди отримала Саям науки, а у дюрдьовскей ОШ „Йован Йованович Змай” отримане 21. Републичне змаганє зоз руского язика и язичней култури. Ґу тому, керестурска школа недавно була домашня квизу з руского язика хтори у рамику власного проєкта орґанизовало Здружене гражданох „руСТЕМ”, интересантна инициятива хтору насампредз водза и отримую заняти зоз тей школи. Як дакедишнї школяр керестурскей школи, щиро привитуєм Саям на­ уки место узвичаєней и обчекованей академиї з нагоди Дня школи, як нову традицию за хтору ше наздавам же будзе далєй роснуц и розвивац ше. Кед гинто будовани нови будинок терашнєй школи „Петро Кузмяк”, тедишнї нашо руководителє очиглядно роздумовали сто роки напредок. Простор, инфраструктура и опрема керестурскей школи можу ше ровнац з образовнима установами и у вельо векших штредкох, а у велїх катеґорийох их и надрастаю. Досц спомнуц кабинети за природни науки и физкултурну салу, лєбо информатични центер. А кед єст условия, и ґу тому квалитетни и мотивовани наставнїцки кадер, вец приходза и позарядово резултати. Нє лєм кед слово о успихох на змаганьох, алє и у общей школярскей популациї. Промововац и приблїжиц науку ґу каждому подєднак важне, кед нє и значнєйше, од самих дипломох и медальох. Бо нє лєм будучносц, алє уж и терашньосц припада знаню и индустриї иновацийох. Ґу тому, можеме буц горди же шицко тото мож посцигнуц и витвориц по руски. У тим контексту вшелїяк треба спатрац и Републичне змаганє зоз ру­ ского язика и язичней култури. Понеже по резултатох видно же нєт велькей розлики у уровню знаня медзи школярами хтори по руски уча у порядней настави и тима хтори ходза на виборни годзини, то ситуация у хторей квантитет дава квалитет. Лоґика єдноставна - вецей дзеци у руских оддзелєньох, вецей учашнїкох на змаганьох, вецей тих хтори може­ буц здобуду пласман на закончуюцим, републичним уровню. А нє треба забуц же вон осмоклашнїком приноши значни боди на упису до штреднєй школи и предносц у велїх стварох з обласци школярского стандарду. Нє треба на тоту можлївосц патриц як на лєгчейшу драгу ґу успиху. На першим месце, то наша драга.

РУСКЕ СЛОВО

* „РУСКЕ СЛОВО” - гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ „Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло др БОРИС ВАРҐА 15. юния 194-5. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ *** „Руске слово”, Футожска 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки - Иван Сабадош, Ясмина Главна и одвичательна редакторка Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки ОЛЕНА ПЛАНЧАК-САКАЧ рубрикох - Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Ф ейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки - Мария Афич, Влада Дїтко, Андреа Медєши, Оля Русковски, Марина Джуджар * лекторка - Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка - Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки - М ария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * Предплата за цали рок: у жеми 2 000 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизнирахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня „ М а х іта дгаГ’ Петроварадин * Е-таі1: гегїаксуа@ги§ке§1оуо.сот * ^ еЬ «Не: ^^^.ги§ке§1оуо.сот * І88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Д иректор

3. ЮНИИ 2022.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖНЬОВНЇК СХАДЗКИ КООРДИНАЦИЇ НС И РЕПУБЛИЧНОГО СОВИТУ ЗА НАЦИОНАЛНИ МЕНШИНИ

ВИБЕРАНКИ МОЖЕБУЦ БУДУ ОДЛОЖЕНИ ПРЕ ПОПИС ЖИТЕЛЬСТВА У Палати Сербиї прешлого пиятку була отримана схадзка Координациї НС з котру руководзел Борче Величковски, предсидатель македонского НС, а була присутна векшина предсидательох и представительох националних меншинох. На схадзки бешедоване о трох важних точкох - попис жительства, финансованє националних совитох и финансованє у обласци култури зоз Буджетского фонду а схадзки були представителє Републичного заводу за статистику, же би присутних упознали зоз тим цо За­ вод поробел коло прекладаня формуларох котри ше буду пополньовац под час попису у октобру. Як дознаваме, цалосна документация пририхтана, догварени шицки подробносци и деталї. Попис ше будзе робиц на терену зоз пописовачами котри буду пополньовац питальнїки на онлайн платформи. Дефинитивно же нє будзе понукнута вариянта двойнїстого вияшньованя о националносци. Завод вєдно зоз Министерством за людски и меншински права и дружтвени диялоґ формовал роботну ґрупу дзе бу­ ло представительох националних совитох котри участвовали на схадзкох у РЗС и радзели ше же як будзе випатрац по­ пис, тота часц цо ше одноши на национални меншини. У местох дзе єст припаднїкох националних меншинох контролоре и пописоваче буду зоз тей заєднїци.

Н

Финансованє роботи националних совитох була друга точка, о котрей уж були дискусиї по тераз и вимога за звекшанє од 25 проценти послата до Министерства за людски и меншински права и дружтвени диялоґ, пред шейсцома мешацами. Вимога ище вше нє сцигла до Министерства за финансиї и нє вошла до процедури за пририхтованє буджету Републики Сербиї. ПОТРЕБНА ВИМЕНКА ЗАКОНУ Треца точка дньового шора бул Буджетски фонд, а того На Републичним совиту за национални меншини було року вибрана обласц култури за окремне финансованє, алє бешеди о одкладаню виберанкох за национални совити. нє у класичним смислу, конкретно тема глаши „УнапредзеЕвростат, европска асоцияция, зауважела Сербиї же нє нє и моцнєнє културного язичного идентитету национал­ можу буц попис и виберанки у истим периодзе, конкрет­ них меншинох”. но попис плановани за мешац октобер, а виберанки за Истого дня, зашедал и Републични совит за национални национални совити би мали буц найпознєйше по 13. номеншини, а схадзка отримана у Влади РС, предшедовала вембер того року, та же нє мож дошлєбодзиц два нацио­ предсидателька Влади Ана Брнабич и вєдно зоз министернални кампанї, односно преклопйованє кампаньох. То ку за людски и меншински права и дружтвени диялоґ Ґорзауважели и Завод и Републична виберанкова комисия, дану Чомич водзели схадзку. На тей схадзки були присутни та Координация НС направела вимогу премиєрки же би шицки 22 национални совити и Союз єврейских општинох. виберанки були одложени, нє орочене на яки час, бо то Премиєрка Брнабич указала на даскельо активносци котри муши буц провадзене зоз вименками Закона. О тим, чи важни у наиходзацим периодзе за национални совити. Навиберанки за национални совити буду одложени, будзе явела же у юнию о три тижнї будзе закончени виробок Акше знац после 10. юния. цийного плану за витворйованє правох националних мен­ шинох. То документ котри потримала ЕУ и Совит Европи, Тоти представителє зоз РЗС упознали присутних як чечу а вон позиционує Сербию як жем котра у подполносци пририхтованя за попис. Гоч велї предкладали е-попис, де- припознава права националних меншинох. фи нитив но же тей фор ми по пи су нє будзе, а при чи на за тоИ на тей схадзки потвердзена тема Буджетского фонду то була же би ше пописало нашо жительство у дияспори. Предсидатель Координациї Величковски гварел же Коор­ Дияспора будзе пописана, так же присутни на попису год- динация зауважує же вельо средства зоз Буджетского фон­ ни дац податки о своїх одсутних домашнїх, родзини або су- ду одходза здруженьом котри ше нє афирмовали при наци­ шедох, а тоти особи буду катеґоризовани як хвильково од- оналних меншинох, та же би було добре кед би и о тим кон­ сутни, або одсутни на длугши час. курсу думанє давали и национални совити.

- Цо ше дотика попису жительства, маєтку и обисцох, те­ На обидвох схадзкох присуствовала и державни секретар раз першираз будземе мац представительох у пописних ко- при Министерстве за людски и меншински права Олена мисийох у општинох. Початком мая Завод отворел пописни Папуга, котра медзи иншим поволала шицки руски инстисайт на котрим мож видзиц формулар и пописну методоло- туциї, здруженя и установи же би ше одважели конкуровац ґию, а пририхтую и общу кампаню попису котра будзе пре- за средства зоз Буджетского фонду и же би добре обробели ложена и на меншински язики. Окреме будзе анґажована тему конкурса. Аґенция за медийну кампаню котра почнє у септембру. Премиєрка задлужела Министерство за людски и мен­ Министерство будзе робиц на общей кампанї попису за на­ шински права и дружтвени диялоґ же би ше розпитало при ционални меншини на їх язикох, а предвидзени и споти на Одбору за законодавсто Народней скупштини Сербиї же би Явним медийним сервису - гварел Борислав Сакач, пред­ ше утвердзело яки постоя можлївосци за вименки закона о сидатель НСР. виберанкох за национални совити.■ М. Джуджар

4 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИЙ 2022.

ІІ2піоупіік@ги5кезІоуо.сот

_________________ СТАНОВИСКА

ЗДРУЖЕНЄ „РУСКА СКАРБНЇЦА”

ДАРОВАЛИ УЧЕБНЇКИ ДЗЕЦОМ Здруженє гражданох „Руска скарбнїца” прешлого року на конкурс Буджетского фонду за национали меншини, хтори розписало Министер­ ство за людски и меншински права и дружтвени диялоґ конкуровало зоз проєктом „Настава, учебнїки и виволаня онлайн настави по руски”. У тим проєкту було предвидзене же би ше покуповало учебнїки за ученє руского язика, тим котри уча

руски язик з елементами националней култури, и дзецом котри у предшколских установох. Як часц того проєкту було орґанизоване и стретнуце на котрим представени потерашнї крочаї коло онлайн настави и знїманя годзинох на руским язику, концом априла. О дальших крочайох нам потолковала членїца Рускей скарбнїци Таня Арва Планчак.

- Як другу часц проєкту зме обдумали одкупиц тиражи учебнїкох на руским язику же бизме их подзелєли, медзитим, у Заводзе за видаванє учеб­ нїкох було ище лєм даскельо прикладнїки роботних лїсткох и то зме покуповали шицки, то було вкупно 46 учебнїки за руски язик, математику и швет коло нас, так же у Заводзе вецей нєт учебнїки и питанє чи ше их вообще ище будзе и друковац. Подзелєли зме их до керестурскей и коцурскей предшколскей установи, нєт ту досц учебнїки за шицки дзеци, алє их учительки годни хасновац у настави - визначує Арва Планчакова. Подобна ситуация и зоз учебнїками, Руска скарбнїца плановала одкупиц цали тираж, алє средства котри глєдали досц менши як цо доста­ ли, та покупели по 50 прикладнїки зоз тих учеб­ нїкох, то ,Черешньов квиток” за першу, другу и трецу класу, потим „Ходзим, видзим, чуєм, чувствуєм” за штварту, пияту и шесту класу и „Ход и час” за седму и осму класу, тоти учебнїки по­ купели, понеже нє було достаточне число за шицких школярох, вони подзелєни наставнїцом котри три маю год зи ни ру ско го язи ка у Но вим Садзе, Дюрдьове, Коцуре, Бачкей Тополї, Новим Орахове, Кули, Вербаше и у сримских школох, котри их годни хасновац длугши час у настави. М. Дж.

3. ЮНИЙ 2022.

й Л і

ф

Пише: Александра ДЕЯНОВИЧ, новинарка

ВЕЦЕЙ ЯК ПОЛ ВИКА ФЕСТИВАЛУ ПОЕЗИЇ МАЛАДИХ У Вербаше всоботу закончени пейдзешат и штварти Фестивал поезиї младих, найзначнєйши литературни фестивал у нашей жеми за поетох младших од 27 рокох, литературна манифестация хтора була перши крочай до швета поезиї за вецей як два тисячи младих поетох, а свойо перши литературни крочаї на тим фестивалу направели и велї, нєшка визначни, писателє зоз рускей заєднїци. Концом седемдзешатих и початком осемдзешатих рокох на Фестивалу поезиї младих участвовало вельке число писательох хтори творели и конкуровали зоз поезию по руски: Юлиян Тамаш, Михал Рамач, Агнета Бучко, Ирина Гарди Ковачевич, а познєйше и Владимир Ґарянски и Микола Ш анта хтори 1982. року освоєл друге место зоз поезию по руски. Остатнї децениї присутни руски писателє хтори конкуровали зоз поезию по сербски медзи хторима Валентина Чизмар и Тамара Хрин хто­ ра 2014. року и победзела на фестивалу. Перо Зубац, єдини живи снователь Фестивалу, на тогорочним отвераню гварел же у Вербаше тоти 54. роки, док тирвал Фестивал пребували Ґустав Крклец, Оскар Давичо, Десанка Максимович, Мирослав Антич, Бранко Чопич, Момо Капор... На Фестивал приходзели поетове, як ше то теди гуторело, зоз шицких крайох бувшей держави и вони гуторели на шицких язикох и шицки ше розумели. Фестивал поезиї младих и после пол вика отримал медзинародни характер, та ше на тогорочни конкурс приявели осемдзешат седем поетове зоз цалого реґиону, а жири на чолє зоз писательом Пером Зубцом вибрал спомедзи 10 найлєпших, Викторию Чосич зоз Беоґраду. Тогорочни фестивал наисце бул цошка окремне. Програма през тоти пейц фестивалски днї була винїмкова, а любителє литератури и красного слова яґод кед би ше помали здогадовали же єст дацо и за нїх у тим городзе. Нє начишлїм шицких хтори були на Фестивалу, алє рушаюци од вечара на хторим Перо Зубац приповедал свойо анеґдоти зоз найпознатшима писателями нашей и бувшей держави, праве зоз Фестивалу у Вербаше, алє и индзей, та надалєй, од вечара М ирослава Алексича, Андєлка Анушича и до митинґа поезиї на хторим свойо писнї гуторели Веролюб Вукашинович, Братислав Миланович, Предраґ Бєлошевич, Милош Янкович. Остатнього дня о литератури Дьордя Матича бешедовали Мухарем Баздуль, Милош Зубац и Ґоран Лабудович Шарло. Можебуц вам нє познати шицки мена, то анї нє важне, нє були анї мнє, алє мудросц, ясносц, точносц и красота словох хтора була виповедзена - то було велїчезне. И то бизовно шицки препознали. Тоти дробни правди писательох, особни, интимни, алє и таки єдинствени, знаю дакеди буц насушни. Читайце, або ище лєпше, слухайце добрих писательох. Може очи сциц, ин спи ро вац, по ру шац, ро зру шац. Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражуюушорйовацку политику новинох„Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 5

НАШО МЕСТА У ПЕТРОВЦОХ

ПРОМОЦИЯ ТРОХ КНЇЖКОХ У Петровцох 12. мая у друсти и обидва шпивацки ґружтвеним доме „Соколана”, а у пи Дружтва. орґанизациї Дружтва „РуПромоцию провадзели снак”, представени три нови петровски парох о. Влади­ кнїжки на руским язику, а то мир Седлак, Звонко Костелник, член Совиту за нацио„Правопис руского язика з правописним словнїком” Ми­ нални меншини Републики хайла Фейси и Гелени МедєГорватскей, Яким Ерделї, ши, „Мала история Русинох” предсидатель Ради рускей Ивана Попа и „Словнїк комнацоналней меншини Вукопютерскей терминолоґиї” Ми­ варско-сримскей жупаниї, хайла Фейси. Агнетка Балатинац, предПроф. др Михайло Фейса, Наталия Гнатко, Госцох и присутних привиставителька рускей нацоналМийо Шайтош и Дюра Папуґа тал предсидатель Дружтва „Руней меншини Осєцко-бараснак” Мийо Шайтош, а кнїжки представели госци з Войво- ньскей жупаниї, Томислав Кетелеш, предсидатель Ради ру­ дини - предсидатель Рускей матки проф. др Михайло Фейса скей националней меншини општини Боґдановци, як и учи­ и подпредсидатель Шветовей ради Русинох/Руснацох/Лем- тельки руского язика и култури - Наталия Гнатко, Илона кох Дюра Папуґа. Грецешин и Лїляна Киш. Предвидзене число шицких трох У културней часци наступели петровски школяре котри кнїжкох швидко подзелєне. ходза на наставу руского язика и култури, наймладши солиН. Г.

У ПОЛЬСКЕЙ, У МЕСЦЕ КРИНЇЦА-ЗДРОЙ

МЕДЗИНАРОДНИ БИЄНАЛЕ ЛЕМКОВСКЕЙ/РУСИНСКЕЙ КУЛТУРИ У Польскей, у месце Кринїца-Здрой, 20. и 21. мая, у орґани­ зациї Стоваришеня Лемкох, отримани XI Медзинародни биєнале лемковскей/русинскей култури, на котрим ше после штирох рокох ознова стретли Русини з осем жемох. У рамикох културней програми Биєнала отримани и три концерти - пияток два, а всоботу єден. Под час отримованя концертох представели ше фолклорни ансамбли и солисти зоз Польскей, Словацкей, Румуниї, Горватскей и України. Спред орґанизатора шицких привитали предсидатель Андрей Копча и проф. др Олена Дуц-Файфер, а Биєнале отворел Штефан Лявинец, предсидатель Шветовей ради Русинох/Руснацох/Лемкох. Як то уж постала традиция, на початку Биєнала додзелєни два визначни награди. „Златни криж” заслуги од предсидателя Польскей за длугорочну културну дїялносц у русинским руху додзелєни Петрови Трохановскому з Польскей. За лауреата награди Василя Турока-Гетеша за 2022. рок преглашени Дюра Папуґа зоз Рускей матки (Сербия), а за лауреата националней награди з меном Ивана Манати Про-арте Рутхенорум преглашени Штефан Телеп зоз Польскей. Пияток на вечаршим концерту наступело Дружтво „Руснак”, здруженє Руснацох зоз Републики Горватскей. З рускима народнима писнями, а у провадзеню свойого оркестра, представели ше солисти Матей Бурчак, Антонийо Недич, шестри Вероника и Луция Маркович и старша шпивацка ґрупа. Матея Шовш, Далия Лойдл-Джуджар и Ґабриел Гарди виведли драмску етно-сличку „Вишивани ручнїки”. Оркестер увежбал Иван Лїкар, а шпивачох и рецитаторох Наталия Гнатко. Понеже ше того року означує 90-рочнїца од народзеня рускей поетеси, сновательки и першей предсидательки Дружтва „Руснак” Любици Сеґеди-Фалц, котра го праве у Кринїци уведла до членства Шветового конґресу РРЛ и котра у Кринїци 2006. року преглашена за лауреата награди Александра

6 РУСКЕ СЛОВО

Дружтво „Руснак” зоз Горватскей на Х! Медзинародним биєналу лемковскей/русинскей култури у Кринїци-Здрой

Духновича, Лїляна Киш и Наталия Гнатко пречитали єй писнї „Мойо коренї” и „У старим краю”. Под час цалого Биєнала нащивителє мали нагоду опатриц виставу русинских малярох з Карпатского ареалу и з долнїх жемох, на котрей на други завод виложени и малюнки Ружици Киш з Републики Горватскей. У рамикох Биєнала одбула ше и роботна часц програми. Пияток отримане зашеданє Шветовей ради Русинох/Руснацох/Лемкох, на котрей були присутни шицки члени, з тим же член Шветовей ради зоз Сиверней Америки зашеданє провадзел прейґ Зуму, а всоботу отримана схадзка Конґресней комисиї за културу. Зоз шпивацку ґрупу и оркестром Дружтва „Руснак” на Биєналу були предсидатель Дружтва Руснак Мийо Шайтош, тайомнїца Наталия Гнатко и членїца Лїляна Киш. Одход на Медзинародни Биєнале реализовани з финансийну потримовку Совиту за национални меншини Републики Горватскей. Н. Г.

3. ЮНИЙ 2022.

те5Іа@ги5ке5Іоуо.сот

ИНТЕРНАЦИОНАЛНИ ФЕСТИВАЛ У ВЕРБАШЕ

ЧУВАНЄ ТРАДИЦИЇ И КУЛТУРНОГО НАШЛЇДСТВА У дньох викенду, 21. и 22. мая, Вербас бул домашні' Интернационалному фестивалу граня на традицийних инструментох, котри з потримовку Туристичней орґанизациї општини Вербас, орґанизовало Здруженє „Но­ ва драга”. Звуки ґайдох, ґуслох, диплох, пищалкох и других, скоро забутих инструментох, врацели велїх старших нащивительох фестивалу до далєкей прешлосци кед ище нє исновала нательо розширена и лєгко доступна можлївосц чуц музику и виводзенє традицийних народних писньох. Младши мали нагоду упознац ше зоз старима инструментами и писнями, зоз чим сполнєни єден з главних цильох фестивалу - очуванє традицийней музики и граня на старих инструментох, очуванє нєматериялного културного нашлїдства, з идею же наймладши тот звук пренєшу и на ґенерациї котри приходза. По утвердзеней програми, першого дня манифестациї наступели виводзаче на традицийних народних инстру­ ментох, на Ш лайсу при ресторану „8есгеІ дагдеп” . Ютредзень бул Базар у Центру за физкултуру „Драґо Йовович”, а потим и вельки концерт на котрим як госц наступел и Етно академски оркестер Беоґрад. На площи опрез Центра за физкултуру публики ше тиж представели и числени виводзаче зоз Сербиї, Горватскей и Чарней Гори, а орґанизаторе уж за шлїдуюци сход наяве ли го сцо ва ня тра ди ци й них гуда цох зоз ве лїх дру гих державох. Витайце у Вербаше, городу традициї и заєднїцтва. Традицийни инструменти нє лєм средства за творенє му­ зики, алє су и преношителє информацийох, автентични шведкове людскей историї, хронїчаре нєвольох и глашнїки радосци. Општина Вербас заєднїца у котрей зложно жию вецей як 22 нациї, кажда з нїх ма свою традицию, културу, свойо нашлїдство. Присутни уметнїки помогню

же би традицийни инструменти и нашо културне на­ шлїдство були зачувани од забуца и дзекуюци новим технолоґийом дожили афирмацию на нови, сучасни способ - гварела з нагоди отвераня манифестациї заменїца предсидателя општини Вербас Тияна Алексич. Мастер етно музиколоґ и уметнїцки директор Етно академского оркестра з Беоґраду Стефан Манчич, чийо члени були специялни госци на фестивалу, визначел же публика мала нагоду чуц найкрасши мелодиї з цалей Сербиї, насампредз традицийного характеру.

- То перши фестивал тей файти нє лєм у Сербиї, алє и у часци Балкану, цо нам окреме значи. Таки манифестациї барз важни, а наздавам ше же тот фестивал у Вербаше постанє традицийни - гварел Манчич. Фестивал у Вербаше з контрактом о сотруднїцтве повязани зоз представительством шветовей орґанизациї СІОРР у Сербиї, котра дїйствує под покровительством ЦКЕ8СО орґанизациї. Покровителє фестивалу були Покраїнски секретар за културу, явне информованє и одношеня зоз вирскима заєднїцами, Фонд за посцекани, розселєни особи и за сотруднїцтво зоз Сербами з реґиону и Општина Вербас. Приятелє фестивалу були Културни центер Вербас, Центер за физкултуру „Драґо Йовович”, а медийски покровитель Радио „Рапіазу”. О. Р.

У ШИДЗЕ РОЗПОДЗЕЛЄНИ БУДЖЕТСКИ СРЕДСТВА ЗА ФИНАНСОВАНЄ МЕДИЙНИХ ПРОЄКТОХ

НАЙВЕЦЕЙ ПЕНЄЖИ ДОСТАНЄ СРИМСКА ТВ И того, як и прешлого року, у буджету Општини Шид опредзелєни 10 милиони динари за софинансованє проєктох з медийней обласци, односно за информованє о збуваньох у општини Шид од явного значеня. На конкурс сцигли 25 прияви, а окремна општинска комисия дала „желєне шветло”, односно препорученє же би 11 медийни проєкти достали финансийну потримовку. Найвецей пенєжи, штири милиони динари, достанє Сримска ТВ зоз Шиду за проєкт „Шид и 18 населєня на дланї”, Новосадска ТВ достанє 1,4 милиони динари за проєкт - По шидских улїчкох, а Сримски радио зоз Шиду тиж достанє 1,4 милиони динари за проєкт - Шицки актуалносци з општини Шид на єдним месце. Медзи проєктами хтори буду софинансовани и то зоз 500 000 динари и Паблик едукейшн (РиЬІіс Едисаііоп) зоз Срим3. ЮНИИ 2022.

скей Митровици за проєкт - Валали як жвератко розвою Шиду. СЦТВ продукция (8СТУ ргоСисІіоп) з Панчева тиж достанє 500 000 динари за проєкт „Шид нєшка”, а Коперникус РТВ зоз Шиду достанє 500 000 динари за проєкт - Актуалносци општини Шид. РУМ Прес зоз Сримскей Митровици достанє 350 000 дина­ ри за проєкт - Шид, вчера, нєшка, ютре”. ДВП Диґитал з Но­ вого Саду достанє 600 000 динари за проєкт - Шид, вчера, нєшка, ютре, Сримскомитровицки портал будзе софинансовани зоз 250 000 динарами за проєкт - Шидска хронїка, а Срим инфо зоз Сримскей Митровици достанє 300 000 динари за проєкт - Културни живот националних меншинох у општини Шид, док Компания „Новости” з Беоґраду достанє 300 000 динари за проєкт - Желєни туризем Шиду. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО

7

НАШО МЕСТА І

ПОРУШАНА ПЕТИЦИЯ ПРОЦИВ ЗАВЕРАНЯ МАНАСТИРА МАЛИХ ШЕСТРОХ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ЧЕЖКО ПРИЛАПИЦ ТАКУ ОДЛУКУ Остатні' днї досц ше бешедує о судьби манастира Исусових малих шестрох у Руским Керестуре. Понеже Управа малих шестрох у Риме принєсла одлуку же би ше шестринство у Керестуре заварло, нєдавно прейґ дружтвених мрежох порушана и петиция процив одлуки о завераню манастира. Єй инициятор о. Михаил Холошняй, управитель нашей парохиї у Дюрдьове. Най здогаднєме, манастир отворени 1969. року, кед за тото свой дом даровала перша мала шестра Рускиня Мария Мелания Рацова. Пребували у нїм велї мали шестри, углавним странкинї, а донєдавна ту жили ш. Мартина и ш. Кристина. Влонї у авґусту ш. Кристина у 100. року живота умарла и похована є у Керестуре, та у манастире тераз остала лєм ш. Мартина. По статуту їх монашеского чину, заєднїца нє може мац лєм єдну особу, алє муша буц голєм два. Людзом котри ходза до манастира малих шестрох чежко прето, бо ше зожили зоз ш. Мартину. Од пароха о. Владислава Варґу дознаваме же одлуку о судьби манастира можу принєсц лєм одвичательни з тей заєднїци, а нє парох лєбо владика. Же манастир вельо значи за валал, та и цалу нашу Епархию, потвердзую и нашо священїки, поготов пре духовносц малих шестрох хтора инспирована зоз животом Карла де Фукоа (хтори нєдавно преглашени за святого). Шестри зоз своїм скромним животом патра буц блїзки ґу каждому, поготов ґу людзом цо жию на марґинох дружтва, вони нїкого нє обрацаю на виру, лєм шведоча зоз своїм цихим животом.

Так думаю и шицки парохиянє Керестура, алє и други його жителє хтори полюбели мали шестри котри каждому постали блїзки, бо каждого прилапюю такого яки є. Ш. Мартина тиж би любела ту остац, бо полюбела наш народ и обряд и валал, алє ше муши повиновац волї Божей над тим манастиром. А тото шицко як толкованє пише и у порушаней петициї, о котрей нєдавно писали и медиї у Горватскей, т. є. їх католїцка аґенция ИКА. За ню о. Холошняй о шицким цо зме начишлєли дал вияву, а толкованє дала и реґионална одвичательна малих шестрох ш. Касия. Медзи иншим, вона виявела же одлука о завераню барз чежко принєшена, алє нє було вибору. Чи петиция хтору подписую велї Керестурци будзе уплївовац на одлуку Управи малих шестрох, увидзи ше нєодлуга. М. А.

Ш МЕМОШДМ

РОМКО ПАПУҐА ( 1957- 2022 ) У Общим шпиталю у Сримскей Митрови­ ци стреду, 25. мая, у 65. року после длугшей и чежкей хороти умар Ромко Папуґа, дипломовани правнїк зоз Шиду. Папуґа народзени 11. юлия 1957. року, оцец Еуґен и мац Мария тиж були дипломовани правнїки и судийове, а вон дипломовал на Правним факултету 1981. року. Свойо знанє преношел у обласци орґанизованя общих правних службох у привреди и Општини Шид. Бул руководитель Общого правного секто­ ру у Индустриї меса „Срим” у Шидзе од 1985. по 2001. рок, потим Польопривредного подприємства „Ердевик” од 2001. по 2003. рок и ознова у ИМ „Срим” 2004. и 2005. року. Робел и як инспектор за роботу и роботни одношеня, бул секре­ тар у Секретарияту за скупштински и фахово роботи у Општинскей управи, тиж бул длугорочни началнїк Оп­ штини Шид и секретар Скупштини општини Шид. Папуґа вельо помагал нашим руским Културно-просвитним дружтвом у општини Шид. Тиж давал значну потримовку коло орґанизованя настави руского язика з

8 РУСКЕ СЛОВО

елементами националней култури як ви­ борного предмета у школох на подручю општи ни, приходзел на школ ски програми хтори орґанизовало Дружтво за руски язик, литературу и културу, чий бул почесни член, участвовал на Стретнуцох руских школох и закладал ше же би Општина финансийно помагала дзепоєдни виданя Дружтва. Папуґа бул длугорочни добродзечни даватель креви, хтору дал 110 раз, а тиж бул и вирнїк и член Парохиї Преображеня Го­ споднього. За собу зохабел супругу Славицу и сина Романа. Поховани є на грекокатолїцким теметове у Шидзе штварток, 26. мая, а обряд хованя окончели декан сримски и парох у Шидзе о. Михайло Режак и парох з Беркасова о. Владимир Еделински Миколка у присустве фамелиї, родзини, приятельох, представнїкох и занятих з Општини Шид, наших културно-просвитних дружтвох зоз Шиду, Бикичу, Бачинцох и других местох. Вл. Дї.

3. ЮНИЙ 2022.

І

те 5Іа@ ги зке5Іо уо .со т

ВИСТИ З ОПШТИНИ КУЛА

НОВЕ ОШВИЦЕНЄ У СПОРТСКЕЙ ГАЛИ За нове економичне ошвиценє Спортскей гали у Руским Керестуре обезпечени средства з покраїнского уровню и з локалного буджету Општини Кула. Цалосна вредносц инвестициї, зоз котру плановане замєнїц потерашнє ошвиценє з новим, шпоровним лед ошвиценьом, будзе виношиц вецей як 3,2 милиони динари. Проєкт будзе финансовац Покраїна зоз 2 милиони и Општина Кула зоз 1,2 милиони динари. Контракт о додзельованю средствох спред Опшштини Кула подписал Владан Рачич, директор Спортского центру, а проєкт виробел Адамович Ґлобал ДОО з Нового Саду. М. Дж.

ЗАБРАНА ПАЛЄНЯ ЖАТВОВИХ ОСТАТКОХ Предсидатель Општини Кула Дамян Милянич видал наредзенє зоз котрим шє забранює палєнє жатвових остакох у хотаре, насампредз сцернї и слами, а шицко як часц превентивних мирох вочи наиходзацей жатви. Попри тим, видате и упутство зоз котрим детально потолковане як потребне дїйствовац у случаю огня. Тиж так шицки польопривредни машини и механїзация котра участвує у

жатви и у транспорту муша буц технїчно исправни и обовязни су мац одвитуюци процивогньови апарат. Тиж особи котри участвую у жатви муша буц оспособени гашиц огень и обовязни су мац опрему за першу помоц. И керестурске Добродзечне огньогасне дружтво будзе анґажоване у наиходзацей жатви, нєодлуга буду обявени термини за препатрунок тракторох, а буду орґанизовани и дежурства. Коло упутствох и детальнєйше о тей теми мож ше информовац при компетентних Општински огньогасни союз 025/722-801, Огньогасна єдинка у Кули 025/720-093 и Општински штаб за жатву 025/722­ 302. М. Дж.

БАЗЕН НА ВАШАРИЩУ У ФАЗИ ТЕХНІЧНОГО ПРИЄМУ

Базен у рамикох Спортско-рекреативного центру „Вашарище” у Кули би требал буц отворени нєодлуга, наявене же уж того лєта будзе можлїве купанє, а попри тим вибудов и отверанє того спортского центру тиж и тирваце ришенє и за дзепоєдни спортски клуби. Технїчни приєм базену уж при самим краю, цалосни випатрунк СРЦ Вашарище достава свой финални випатрунок, як и други обєкти котри часц провадзацей инфраструктури и проєкту. Початок сезони за купанє наявени уж у юлию. Зоз вибудовом СРЦ Вашарище источашнє будзе ришени и проблем просторийох и простору за трениранє Атлетского клуба „Гайдук маратон тим” и Плївацкого клубу „Гайдук”. Попри базену, у рамикох спортского комплексу нєодлуга би требали почац функционовац и трим-дражка за атлетичарох, як и терховня. М. Дж.

СУБВЕНЦИОНОВАНЄ СОЛАРНИХ ПАНЕЛОХ Општина Кула розписала Явни кон­ курс за участвованє привредних субєктох у запровадзованю мирох енерґетичней санациї квартельних будинкох. З тим конкурсом предвидзене же ше перше поприявюю виводзаче роботох, а потим будзе розписани други круг зоз котрим буду поволани гражданє же би конкуровали, цо би требало резултовац зоз тройнима кон­ трактами, подобнє як цо ше кончело зоз конкурсом за енергетичну ефикасносц прейґ котрого куповани нови 3. ЮНИИ 2022.

облаки и дзвери, або котли на Газ. Спомнути конкурс за соларни панели лєм єден спомедзи крочайох же би цо вецей гражданох мало приступ желєней и туньшей енерґиї, а по словох фаховцох таки ше инвестициї одплацую за коло шейсц роки. Конкурс розписани зоз цильом же би ше зменшало трошенє електричней енерГиї на националним уровню, а попри тим и же би ше очувал животни штредок. По рахункох ресорного министерства єден соларни панел од 5 килова-

ти рочнє може випродуковац 430 киловати електричней енерґиї. По нових, актуалних законох значно поєдноставена и процедура поставяня, вецей нє треба вимагац числени дош лєбодзеня будовательних службох, достаточно мац лєм формалне дошлєбодзенє локланей самоуправи. За гражданох котри жию у квартельох будзе потребна и согласносц квартельней заєднїци, лєбо єй векшинскей часци. М. Дж.

РУСКЕ СЛОВО

9

ЕКОНОМИЯ ПРОДУКЦИЯ И ПРЕДАВАНЄ ЯГОДОХ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

СМ АЧНИ С У И СЛАДКИ И Д О Б Р Е П Р Е ХО Д ЗА

Пише: Андреа МЕДЄШИ

Сезона предаваня ягодох, тей длугочеканей ярнєй овоци, у Руским Керестуре тирва уж кус вецей як три тижні. Звичайно почина такой по Кирбаю, коло 10. мая, медзитим, пре жимну хвилю и мрази, ягоди дозрели кус познєйше

огорочну сезону провадзи подрагшанє минералних гнойох и другого материялу, та и цена ягодох векша як влонї. Як пер­ ша овоц после длугей жими, ягода спочат­ ку вше ма добру цену, того року рушела зоз 500 динари за килу, а тераз ягоди у Кере стуре мож купиц од 250 по 300 динари за ки лу.

На польопривредним ґаздовству їх сина М ирослава Шикори уж шести рок ше пе­ стує ягоди хтори маю на коло трох гольтох, а векшину роботох робя сами.

- Шицко робиме штверо, мой супруг и я, син Мирослав и його супруга Марина. Шиц ко цо на о бе ра ме то и по пре да ме, на шо ягоди нє пир ска ни, можу их шлє бод но єсц и дзеци и ваготни жени, та людзе препо знаваю квалитет. Тераз им цена 300 динари Ш И КОРО ВО ИХ У Ж за килу, дньово предаме коло 50 кили, барз швид ко пре ход за, алє нє лєг ко пре то же Ш ЕСТИ РО К САДЗА шицко робиме сами. А знова, кед бизме Того року ягоди пре жимну хвилю и анґажовали надїчарох заробок би нє бул мрази рушела кус познєйше. Спочатку но- ве ль ки - тол кує На да. ци були барз жимни, та ше ягоди нє розви­ Шикорово ягоди од самого початку прели добре и прето слабше родзели. Потим даваю по 300 динари, но як гваря, гоч овоц наступел нови температурни шок кед ноци добре преходзи, навелько ридко хто купує, остали жимни, а през дзень було и до 30 звичайно лєм тельо засмачиц ше. ступнї. Першу туру зме пооберали, тераз - Цени укладаньох пошли горе, а людзе преходзиме на друге оберанє, а кельо ище нє маю тельо динари же би ягоди куповали буд зе по ко нєц се зо ни нє зна ме - при по ве- навелько, та купую по килу. Того року цена да Нада Шикора, хтора зоз своїм супругом од 300 динари за нас нє вельо, бо лєм, Сте ва ном ягоди пре да ва опрез сво й о го поведзме, єдна прикарма, хтору ше муши обисца у центру валала. дац же би ягода напредовала, пошла за скоро

Т

10 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИИ 2022.

■ 100 одсто, а мушиш ю давац кажди други, треци дзень. Ту и врани, шпаки, ри жни инсекти хтори правя чкоду, та вельо ягоди и препадню. Ми би их могли опирскац, алє як вец будземе таке єсц? - пита ше Нада и додава же тих дньох будзе друге оберанє ягодох, а покля будзе тирвац сезона завиши од хвилї. Нє зна ше покля будзе сезона, бо мо­ же одразу присц вельке слунко, ягода достанє шпляхи и будзе конєц. Кед буд­ зе вигодна хвиля, можебуц ище дас 10 днї. Вона досц глєдана овоц, лєм док сциг нє пер ша ви шня и че ре шня ин те ре сованє за ягоду ше зменша, так же єй час за предаванє барз кратки - гвари Нада, и закончує же єдну часц ягодох охабяю и за преробок до маджунох, сокох и сирупох од ягоди хтори мож конзумовац и по законченю сезони, а про­ дукти мож поручиц и на їх сайту ^ ^ ^ .ш а г іп зр а] г.гз.

М ИХ Н ЯКОВО З КОЦУРА ТРЕЦИ РО К У ТЕЙ ПРОДУКТ ТИТ Окрем Ш икорових, своїх стаємних купцох у Керестуре маю и Михняково з Коцура, хтори ягоди тиж предаваю у центру валала. Ягоди пестую треци рок, задовольни су зоз родом и зоз цену, а окрем ягодох пестую и други заградкарски култури, та ше им баржей виплаци анґажовац и помоц.

- Тот рок за ягоди подобни як и пре шли. Смачни су и квалитетни, лєм же то­ го року векша цена и ягоди тримаю цену. Сезона почала коло 10. мая, и найвироятнєйше будзе тирвац дас по 10. юний. На початку им цена була 500 динари за килу, вец зме их предавали по 400, а тераз су 300 динари за килу. Ягоди предаваме насампредз у центру Коцура, кажди дзень, а дакеди приходзиме и до Керестура, завиши од того як ше зорґанизуєме - толкує млада Дарина Михняк и додава же є задовольна зоз количеством хто ре по преда.

- Задовольни зме як нам преходза ягоди, днь о во ту може ме пре дац и до 200 кили. Но, нє кажди дзень зме у Ке­ рестуре понеже садзиме и паприґу. То, най так повем, фамелийни бизнис по­ неже нас у фамелиї єст пецеро, и ш иц­ ки зме уключени до того. М аме и роботнїкох, алє то наднїчаре хтори стално у нас понеже садзиме и паприґу, карфиол, капусту... - толкує млада и вредна Дарина. ■ 3. ЮНИИ 2022.

екопотуа@ ш5ке5Іоуо.сот

НИКОЛА СТОЄЦКИ ЗОЗ ШИДУ - ЧИ ШЕ ВИПЛАЦИ КАРМЕНЄ ШВИНЬОХ

НЄПРЕРИВНО ТРЕБА УКЛАДАЦ,

А ЗАРОБОК НЄСИҐУРНИ Остатнї мешаци цени поживи и шви жо го шви нь ско го ме са ро шню, а купци забриґовани покля цени ище буду роснуц. Тиж и продукователє швиньох забриґовани пре цени покарми и других трошкох хтори ше звекшую, цо значи же нєт тунєй продукциї, а на концу шицко плаци купец. Чи ше у таких тарґовинских условийох виплаци карменє швиньох, гоч и лєм за свойо потреби, свойо видзенє гутори нам Никола Стоєцки зоз Шиду, хтори и тей яри остал вирни своєй традициї же би купел прашата и кармел швинї за жимске кланє. На початку розгварки Стоєцки нам гварел же тей яри хтора була швижа, дньово, а окреме ноцни температури були нїзши як звича­ йно, нє понаглял купиц прашата, алє ше на тот крочай одлучел по­ сле першомайских шветох. Купел двойо 15 килово прашата по цени од 400 динари за килоґрам живей ва ги.

гол одразу видвоіц вельки пенєж за два викармени швинї - гвари Ни кола Сто єц ки. На га дує же кед поч нє ко сид ба жита же ше цени дакус буду стабилиз овац, алє остава видз иц и яка будзе цена жита. Вшелїяк же ґу трошком треба додац и цену лїкох за швинї и цену услуги ветеринара кед же тре ба, ха сно ва нє води нїхто анї нє рахує, як и свою вецеймешач ну ро боту. Тераз од куп на це на

шви нь ох коло 200 динари за килоґрам живей ваги, цо нєдостаточ не, бо за по зи тив ну нулу тре ба же би це на була голєм 270 динари. Наш со бешд нїк дода ва же шви нь ом през лєто дава и звиш ок желєняви, траву и други одЦо ше дотика рахунку, треба рутки од овоци, або стари хлєб уложиц коло 400 килоґрами куку- хтори швинї єдза, так же ше шицрици и 70 килоґрами концентрату ко вихаснує, а швинї ище лєпше по єдней швинї же би мала чежи- ро шню и напредую. Тиж каждого року з єдней ну од 120 до 130 килоґрами. Кукурица тей яри вше драгша, уж пре- швинї предам часц швижого меса шла 3 500 динари за 100 килоґра­ або сухих месових продуктох. На ми и по єшень сиґурно будзе ро­ тот способ обезпечим пенєж же снуц и надалєй, а вироятно и кон­ бим шлїдуюцей яри могол купиц центрат будзе драгши. Медзитим, нови прашата и то ми придзе тиж укладаня тирваю даскельо меша- як даяки кредит - гвари на концу ци и то ми придз е як даяке кре­ Ни кола Сто єц ки. дитне финансованє, бо бим нє мо­ Вл. Дїтко

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ У НОВИМ САДЗЕ ЗАКОНЧЕНИ 89. МЕДЗИНАРОДНИ ПОЛЬОПРИВРЕДНИ САЯМ

П РЕД А В А Н Є ВЕКШ Е Я К ЦО ШЕ О БЧЕКО ВАЛО Участвовали 1 100 викладаче зоз Сербиї и 21 жеми, отримани 9 колективни вистави и було вецей як 140 000 нащивительох

Пише: Мартица ТАМАШ

айвекша програма Новосадского сайма 89. медзинародни польопривредни саям закончени пияток, 27. мая, а по словох орґанизатора, превозишол шицки обчекованя. На Сайме були 1 100 викладаче зоз Сербиї и ище 21 жеми - Мадярскей, Италиї, Ческей, Голандиї, Шпаниї, Турскей, Индонезиї, Горватскей, Сиверней Македониї, Словениї, Данскей, Румуниї, Польскей, Болгарскей, БиГ, Чарней Гори, Австриї, Марока, Куби, Белґиї и Анґоли. Перши раз на Польопривредним сайме бу­ ло викладачох з Куби, Анґоли и Марока. Тогорочни Польопривредни саям реализовани з Мадярску як жему партнером, ґенерални спонзор було Ґлобос осиґуранє, банка партнер була Банка Поштанска шпоровня, а златни спонзор Ал Дахра. Дарователє наградох у Дарунок-бависку були Аґропанонка, МБВ и Ките ДОО. Покровитель Национал­ ней вистави статку зоз виставу ґенетичних потенциялох, як и виставу орґанских про­ дуктах зоз ознаку ґеоґрафского походзеня, „Сребски квалитет” и Крафт пива було Ми­ нистерство польопривреди, лєсарства и водопривреди. Саям потримала Покраїнска влада зоз своїма секретариятами, попри Покраїнского секретарияту за польопривреду, водопривреду и лєсарство, окреме активни бул и Покраїнски секретарият за привреду и туризем. И викладачох и госцох порихтани дочекал и Город Нови Сад.

89. медзинародни польопривредни саям нащивели и числени делеґациї, чолни пред-

Н

12 РУСКЕ СЛОВО

ставнїки Републики Сербиї, Покраїни Войводини, Городу Нового Саду, амбасадоре и министрове жемох викладачох, як и шеф Делеґациї Европскей униї Емануел Жофре. На Сайме було бешеди о рижних темох, подписани протоколи о сотруднїцтве. Реґионални директор предаваня Ґлобос осиґураня Неманя Виґнєвич гвари же мали конструктивни схадзки з новима клиєнтами. Директорка Реґионалного центра Нови Сад Банки Поштанскей шпоровнї Ґордана Крайован гвари же на Сайме представени їх кредити и же надосц хасновани їх банкомат у рамикох їх рухомей експозитури на Новосадским сайме. Представнїки компаниї Ал Дахра Сербия мали вецей як 50 схадзки на хторих направени прелиминар ЗА НАЩИВИТЕЛЬОХ ПЕЙЦ НАГРАДИ Нащивителе хтори купели уходнїци за Са­ ям на нїх написали свойо податки и уруцели их до шкатули при Саямскей фонтани и так участвовали у Дарунок-бависку 89. польопривредного сайма, а найвецей щесца мали шлїдуюци нащивителе: Дарунки фирми МБВ - пирскачку Бадили од 600 литри достал Тибор Кекезович зоз Зомбора, а прикоч Палазоґлу за до 10 тони терхи достал Корнелиу Идворян зоз Ґлоґоню. Дарунки Аґропанонки - трактор Беларус 82.1 достал Мирко Василевич з Футоґу и розсиповач ХМС-а Сабина Унї з Нового Са­ ду. Найвреднєйши дарунок, дарунок фирми Ките ДОО трактор Джон Дир 5045Д достал Миленко Йовицин з Равного Села.

3. ЮНИИ 2022.

екопотуа@ ш5ке5Іоуо.сот

ни контракти за сотруднїцтво з добавячами и купцами, а єден з найважнєйших з ладярским превожнїком.

силажни комбайн марки Кгопе ВЮ X модел 680, чия вредносц 450 000 евра без пдв-а.

Н А Й ВЕЦ ЕЙ Ш Е КУПОВАЛО

РЕЗЕРВ Н И ЧАСЦИ, О ПРЕМ А, АЛАТИ,

ПОЛЬОПРИВРЕДНУ МЕХАНІЗАЦИЮ

ДРО Н И И ЛА Н Д РО В ЕРИ

Компания Делта Аґрар по словох менаджера предаваня Милована Вукобрата предала шицку виложену механїзацию и опрему и то дзешец трактори, двацец приключни машини за землєдїлство и овоцарство и системи за наводньованє. Аґропанонка уж перших дньох на Сайме предала два Махиндра тракто­ ри и їх купцох почасцела зоз по 200 литри горива. Заменїк директора Александар Швоня гвари же направели и вецей як 100 предрахунки за трак­ тори и коло 30 за приключни машини. Вон гварел же нє маю проблеми з обезпечованьом механїзациї, же нє дзвигали цени и же вери до успишней роботи. ИМ Т попри ТАФЕ тракторох представел и прикочи Дубрава, а найвекше интересованє було за ИМТ трактори старого дизайну, а понеже нє маю директне предаванє, купцох упутйовали на дилерох предаваня, гварел директор маркетинґу и преда­ ваня Драґан Ґалечич. Аґротех на тим сайме представел 98 машини на 1 900 квадратни метери. Директор предаваня Деян Зорич гва­ рел же рочно предаю вецей як 500 трактори и приключ­ ни машини и же на Сайме велї нащивели їх штанд. КИТЕ ДОО предали на Сайме шицки осем системи за наводньованє, зоз чим сполнєти план за 2022. рок. Директор предаваня Владимир Лабус гварел же предали и континґент тракторох од 150 коньски моци и 175 км, хтори бул у плану за предай у юлию и авґусту, осемнац плуги, дзешец шеячки, три вельки шатвопририхтовачи, медзишорови култиватор и же тот саям за нїх бул барз успишни. Дарко Ячимович з компаниї Алмекс гварел же предали шиц­ ки виложени машини.

Аґро Тех ПМД з Трешнєвцу представел резервни часци за польомеханїзацию, купцох найвецей интересовали їх дрони и догварени пейц демо прикази дронох при купцох на полю. ВҐП предал шицко виложене, Австро ^ _ Дизел предал комбайни вредни 210 000, ^ 290 000 евра и 140 000 евра и трактори за 51 000 и 180 000 евра. Аґриматко предал штири шеячки, два розсиповачи з мажу, єдну пирскачку од 3 000 литри, пейц трак­ тори од 26 км и три трактори од 75 км. Добре ше предавало машини и опрему за поживову индустрию. 8ип&^ип.а.V. заступнїк шпанскей компаниї УЛМА попредал шицки виложени машини за пакованє месових продуктох, а цена єдней од 100 000 по 150 000 евра. Нємецки Мултивак,

„ДАЧО” З КОЦУРА - НАГРАДИ ЗА КВАЛИТЕТ ПРОДУКТОХ СМКЗР „Дачо” фамелиї Сакач з Ко­ цура достала награди за квалитет продуктох и то: Златну медалю и диплому за домашню меснату сланїну и Стриберну медалю и диплому за домашню суху колбасу. У Компаниї Аґромаркет Машин ери хтора предава ком­ байни СА8Е и трактори Башак барз задовольни з предаваньом и нащивительом Сайма понукли ваучер од 500 евра попусту за купованє приключних машинох. На Сай­ ме предали и найвекшу виложену шеячку, гвари Марина Чупурдия. Ай-Ти-Ен ґруп предала коло двацец машини, 80 одсто од виложеного, а першого дня Сайма самоходни 3. ЮНИИ 2022.

„БЕСТ” З ВЕРБАСУ НАЙЛЄПШИ У АҐРОБИЗНИСУ Компания БЕ8Т & СО Щ ТЕШ АТІО^Ь ЄКООТ з Вербасу, чий власнїк Силвестер Полдруги, достала два Златни медалї за иновативну опрему. У ґрупи Найлепши у аґробизнису награду за найлєпши ИТ досяги у аґробизнису ВИВА СМ компютер и награду за Информатични досяги у аґробизнису за ВИВА СМ компютер. продукователь машинох за вакуумске па­ кованє меса радзел предаванє у Сербиї, Чарней Гори и Босни и Герцеґовини, а ОА&КО зоз Ш абцу предал вецей як ти сяч рижни ножи и месарски шекери. Вельке интересованє було за соларни панели за обисца, на Сайме их предста­ вел Панон Солар Канїжа и вони гваря же за хижу од 100 квадратни метери инвестиция кошта 5 500 евра. Додайме же на штанду Ориґинал Сербия предате вецей як 500 кили пиротского сира и 100 кили младого качкавалю, а предавало ше и крави, буячки, конї, овци. Ище першого дня Сайма предати терховни Ланд Ровер дефенфер, а саямска цена за тот моцни авто була 69 990 еV^а.

А БСО ЛУТН И ЛИДЕР Фахово комисиї у хторих углядни професоре зоз жеми и иножемства, од фебруара по Саям вредновали квали­ тет у коло 30 робних ґрупох и штварток, 26. мая, на Вечару шампионох найлєпшим уручени припознаня. По єдногласней одлуки членох фаховей комисиї Абсолутни лидер квалитета 89. медзинародного польопривредного сайма компания Патент Ко (Раїепї Со) ДОО Мишичево - найвисши корпоративни стандарди квалитета. ■

РУСКЕ СЛОВО 13

£ *

г

МОЗАЇК НАЙЛЄПШИ БИЦИҐЛИСТА НА БАЛКАНУ АЛЕКСАНДАР РОМАНОВ

#

ВШЕ И ВШАДЗИ НА ДВОХ КОЛЄСОХ углавним су на бициґли, алє тренираме и у терховнї и бегаме. Вецей ме виполнює воженє и пребуванє у природи, а змаганє, кед єст, дзечнє ше одволам, алє ми нїґда нє було найважнєйше. На бициґли сом ище нє правел длугши рути звонка жеми, алє док закончим професийну кариєру, плануєм препровадзиц даяки час путовац на двох колєсох - гвари Александар.

Уж вецей як двасто роки, бициґла туня превозка хтора ма вельки предносци кед слово о нашим здравю, алє и отримованю озвою животного штредку. , Под час панедмиї пре корона вирус, предавальнї з бициґлами зазначели вельку предаваносц, а од теди ше предаванє предлужує и надалєй звекшує. Значносц бициґли пред штирома роками препознали и Зєдинєни нациї кед преглашели же 3. юний Шветови дзень бициґли лександар Романов найлєпши бициґлиста у Сербиї, алє и на Балкану. Родом є зоз Шиду, алє го, як гвари, студиї „прицагли” же би пришол до Нового Саду и преселєл ше. По його словох, бициґла му синоним за шлєбоду и вон так и жиє. Кеди ґод може, чи то до варошу, чи на роботу, чи на даяки святочни случованя, вше вибера пойсц на бициґли.

- Бициґлу сом вше виберал як рекреацию, як нагоду же бим ше дружел з приятелями и вожел по населєню. А озбильнєйше сом ше з бициґлизмом, як спортом, почал занїмац же бим ше вецей дружел зоз особами хтори роздумую як и я,

ЧАС ЗА ПРЕБУВАНЄ У ПРИРОДИ

А

14 РУСКЕ СЛОВО

з оглядом на тото же коло мнє хлапци виберали моторки и авта, а я таке одбивал - здогадує ше Александар. УЧАШНЇК НА ОЛИМПИЯДИ Романов би бициґлизем подзелєл на драгови и горяцки, а кажди ма даскельо формати хтори ше розликую по длужини и километрох. Йому наймилши кружни и елиминатор обегованя у горяцким бициґлизме. Найлєпши зазначени резултати позберал на Олимпийских бавискох младих кед освоєл 10. место на елиминатор обегованю 2014. року у Нандїнґу у Китаю, а ма и три освоєни балкански титули и дзеветнац титули державного шампиона.

- Першого змаганя ше анї нє здогадуєм, знам же було у априлу 2010. року по дижджу коло Сотского озера при Шидзе. Трениґи за бициґлистох нє подрозумюю лєм гонїц бициґлу, но,

Гваря же кед сцеме гонїц бициґлу швидко же треба исц сам, а кед сцеме гонїц далєко треба исц з дружтвом. Александар дакеди за першу опцию, а дакеди за другу. Ище додал же му автомобилизем гоби, алє нїґда му нє годзен заменїц бициґли­ зем, бо го час препровадзени на бициґли виполнює, а и так здравше и за ньго, и за планету.

- Младим бим препоручел же би цо вецей часу були у природи, чи на бициґли чи лєм пешо, алє треба видвоїц час, голєм годзину дньово и буц активни. Одреканя єст у каждим спорту, бо сцеме посцигнуц резултати. Важне мац мотивацию и волю хтори моцнєйши як даяка терха, лєбо проблем яки маме. Дацо цо у нас виволує уживанє и виполнєнє. Нє упатрал сом ше нїґда нї на кого, алє вше сом послухал совити од мойого терашнього тренера, бувшого шампиона Бояна Дюрдїча - закончує Александар. У шлєбодним чаше, Романов знїма видеа, углавним на тему власних искуствох зоз швета бициґлизма и автомобилизма. У будучносци жада освоїц и двацету титулу на державним першенстве, алє и виґрабац ше на даяки нєзґодни верх на Алпох. ■

Лидия Костелник 3. ЮНИИ 2022.

то2а]ік@ги5ке5Іоуо.сот МАТУРАНТ ҐИМНАЗИЇ У ШИДЗЕ НИКОЛА ШОВАНЬ

ВИБО Р М У С О Ф ТВ ЕРС КЕ ИН Ж И Н Є РС ТВ О Медзи тогорочнима матурантами шидскей Ґимназиї „Сава Шуманович” и Никола Шовань зоз Шиду, хтори бул школяр общого напряму, а закончел зоз одличним успихом. Математика и физика му добре ишли и прето Никола принєсол одлуку же би ше уписал на Факултет Никола Шовань технїчних наукох, напрям софтверске инжинєрство.

- Нєшка то глєдане занїманє и такой ше достава роботу цо ми и найзначнєйше. Плануєм ше уписац на факултет у Новим Садзе, хтори тирва штири роки. Знанє хторе сом здобул у предходних штирох рокох у ґимназиї ми досц добре и поможе ми же бим ше добре знашол и на факултету - кратко нам видал власни плани Никола Шовань. Шовань ище додава же ше пририхтує за примаци испит хтори будзе концом юния, або початком юлия и за пририхтованє хаснує збирку задаткох. Свидоми є же математика фундамент цалого школованя на тим факултету, односно на напряму хтори вибрал. Никола нам одкрива и же му язики добре иду, алє на концу вибор ше зведол на тото цо найглєданше.

- Наздавам ше же ше упишем на факул­ тет и же будзем на буджетним финансованю. Цо у будучносци будзе нє знам, алє затераз нє плануєм после законченого факултета пойсц до иножемста як цо можебуц векшина младих жада и планує. Треба перше закончиц факултет, а вец будзе часу роздумац чи робиц у даякей ИТ фирми, або можебуц робиц и самостойно - гварел нам на концу розгварки Никола Шовань.

Вл. Дї.

3 ЮНИЙ 2022.

п

о

п

і / і с

г

УЧАСТВУИ Л ІІ У ПОПИСУ О Х А Б С В О Й Ш Л ЇД У октобру 2022. року будзе попис гражданства у Сербиї. Републични завод за статистику визначує же таки попис важни за велї статистични виглєдованя, а медзи нїма и за образованє и науку, алє и за витворйованє правох припаднїкох националних меншинох по основи вецей законох. Иван Канюх, Нови Сад:

Прецо важне вияшнїц ше як Руснак/Рускиня на попису?

- Без огляду на тото кельо нам особнє важни национални идентитет, думам же барз важне же бизме ше на тим попису национално вияшнєли, бо наисце требало вельо пожертвованосци, труду и роботи же би наша заєднїца була ту дзе є нєшка. У Републики Сербиї вибудовали зме самостойну, функционалну и припознату заєднїцу котра ше и нєшка розвива у шицких напрямох. Най нашо нациоИван Канюх налне вияшньованє на тим попису будзе голєм єдно вельке „дзекуєм” шицким нашим людзом котри дакеди, алє и нєшка заслужни за отриманє и розвой нашей заєднїци.

і

Прецо то важне за нашу заєднїцу?

- Нажаль, тренд опадованя жительства у Републики Сербиї присутни уж даскельо децениї. Таки тренд нє вихабя анї припаднїкох националних меншинох котри у нашей держави наисце маю високи уровень правох. Дзекуюци тим правом нєшка пестуєме свой язик, културу и шицко тото цо важне за отримованє, алє и розвой нашей заєднїци. Медзитим, нє можеме обчековац же ше тоти права буду сами од себе охраньовац. Лєм кед єст припаднїкох одредзєней заєднїци, вец будзе и спомнути права котри зме и убудуце годни хасовац и розвивац.

Чом то т ебе важне?

- За кажду особу важне же би вибудовала власни иден­ титет и же би тот идентитет почала будовац одмалючка. Без огляду же жиєме у вше швидшим и ґлобално повязаним швеце, дзе окрем националного значни и велї други идентитети, за мнє национални идентитет дацо цо нас вяже за фамелию. Фамелия перша и найзначнєйша ґарадича у вибудови идентитета каждей особи, та прето думам же национални идентитет, язик и култура важни, бо ше на тот способ надалєй повязуєме и розвиваме зоз другима.

РУС

г

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ОСНОВНА ШКОЛА „ЙОВАН ЙОВАНОВИЧ ЗМАЙ” У ДЮРДЬОВЕ

ОТРИМАНЕ 21. РЕПУБЛИЧНЕ ЗМАГАНЄ ЗОЗ РУСКОГО ЯЗИКА И ЯЗИЧНЕЙ КУЛТУРИ На тогорочним змаганю школяре указали вельке знанє зоз руского язика и язичней култури. Же озбильно похопели змаганє указує тото же од двацец учашнїкох, аж дзеветнац завжали даєдно од перших местох Основней школи „Йован Йованович Змай” у Дюрдьове всоботу, 28. мая, отримане 21. Републичне змаганє зоз руского язика и язичней култури. Отримане є за школярох седмей и осмей класи зоз порядней настави, и за школярох зоз школох дзе ше руски язик виучує як виборни предмет зоз елементами националней култури. На змаганю участвовали двацец школяре зоз дзевец наших местох. Зоз школох у хторих ше руски язик учи у порядней настави змагали ше дзевецеро - зоз Руского Керестура штверо и зоз Коцура пецеро школяре. Зоз виборней настави змагали ше єденац школяре зоз седем местох, по єден школяр зоз Бачкей Тополї, Нового Орахова, Сримскей Каменїци, Вербасу и Дюрдьова, двойо зоз Кули и штверо зоз Нового Саду. Шко­ ляре пласман на Републичне змаганє здобули на 12. Медзиокружним змаганю хторе нєдавно тиж отримане у Школи у Дюрдьове. Змагательох и госцох на змаганю спред орґанизаторох привитали Ирина Папуґа зоз Дружтва за руски язик, литературу и културу, предсидателька Одбору за образованє Националного совиту Руснацох Мелания Римар, ди­ ректорка Основней школи „Йован Йованович Змай” Любица Клепич и професорка руского язика у дюрдьовскей школи Мария Самарджич. Же школяре озбильно похопели тото змаганє указує то же од двацец учашнїкох, аж дзеветнац завжали даєдно од перших трох местох.

У

УЧАШНЇКИ Зоз порядней настави у катеґориї седмей класи перше место завжал Филип Хромиш зоз Коцура, а друге место подзелєли Теодора Ґайдош и Сара Горняк зоз Коцура и Яна Варґа зоз Руского Керестура. Медзи змагателями зоз осмей класи два школярки подзелєли перше место, а

то Емина Бики зоз Руского Керестура и Мартина Уйфалуши зоз Коцура. Друге место подзелєли Анита Чизмар зоз Руского Керестура и Патриция Будински зоз Коцура. У виборней настави медзи змагателями седмей класи аж штверо школяре подзелєли перше место - Никола Вукмирович зоз Нового Саду, Теодора Рамач зоз Нового Саду, Серґей Дюранїн зоз Сримскей Каменїци и Сара Шовлянски тиж так зоз Нового Саду, а друге место завжала М арина Барна зоз Нового Орахова. Медзи змагате­ лями зоз осмей класи, перше место подзелєли штверо школяре - Матей Фейди зоз Нового Саду, Даниєла Бицок зоз Бачкей Тополї, М ирослава Колошняи зоз Верба­ су и Никша Йоксович зоз Кули. Друге место завжали Никола Рац зоз Кули и Ива Радишич зоз Дюрдьова. Ш ицки школяре котри завжали даєдне место як награду достали кнїжку у виданю НВУ „Руске слово“. ОРҐАНИЗАЦИЯ Школярох за тото змаганє порихтали наставнїци - Каролина Джуджар, Снежана Шанта, Тамара Хома, Мария Самарджич, Ана-Мария Рац, Татяна Дудаш, Славица Мали и Оля Яковлєв. Тести за поряд­ ну наставу порихтала професорка Любка Малацко, а тести за виборну наставу професорка Мария Стрибер. У комисиї за Републичне змаганє зоз руско­ го язика и язичней култури були, директорка Основней школи „Йован Йованович Змай” Любица Клепич, Ирина Папуґа зоз Дружтва за руски язик, литературу и културу, Весна Йовицки зоз Школскей управи Министерства просвити, науки и технолоґийного розвою и 3. ЮНИИ 2022

киІІига@гизке5Іоуо.сот

Мелания Римар зоз Одбору за образованє Националного совиту Руснацох. У подкомисиї за за порядну наставу руского язика були Мария Самарджич, професорка руского язика у Основней школи „Йован Йованович Змай”, Каролина Джуджар, професорка руского язика у Основней школи „Петро Кузмяк”, мср Тамара Хома, професорка руского язика у Основней школи „Петро Кузмяк” и Снежана Шанта, професорка руского язика у Основней школи „Братство єдинство” . Подкомисию за виборну наставу руского язика творели мср Оля Яковлев, про фе сор ка ру ско го язи ка у Основней школи „Пе тефи Ш андор”, Славица Мали, професорка класней на­ стави у Основней школи „Светозар Милетич”, мрс АнаМария Рац, про фе сор ка ру ско го язи ка у Основ ней шко­ ли „Коста Трифкович”, Татяна Дудаш, наставнїца ру­ ского язика у Основней школи ,Чаки Лайош” и у Основ­ ней школи „18. октобер” и мср Тамара Хома, професор­ ка руского язика у Основней школи „Петефи бриґада”. ОДШМЕЛЇЦ РОДИЧОХ

ОТРИМАНИ 54. ФЕСТИВАЛ ПОЕЗИЇ МЛАДИХ У ВЕРБАШЕ

ШВЕТО ЛИТЕРАТУРИ ЗА ЦАЛИ РЕҐИОН У Вербаше прешлого тижня отримани 54. Фестивал поезиї младих, котри тирвал пейц днї и облапял добре познати програми - „Портрет писателя”, „Вилєт до прози”, „Поетски вечари” и „Палету младих” . Законче­ ни є у сали вербаского биоскопа „Ю гославия” всоботу, 28. мая, зоз святочну програму и додзельованьом наградох успишним и талантованим младим поетом. Фестивал поезиї младих отворени вовторок, 24. мая, зоз музично-поетску програму у святочней сали Ґимна­ зиї „Жарко Зренянин”, а официйна часц отвераня припадла предсидательови општини Вербас Предраґови Ро є ви чо ви.

Дюрдьовска школа ше потвердзела як добри домашнї тей значней події у образованю по руски. Наздаваю ше же то може буц добри приклад родичом у тим валалє.

- З оглядом же ше у нашей школи настава одвива и на сербским и на руским язику и же пестуєме мултикултуралносц котра краши наш штредок барз нам мило же зме то го ро ку були до ма шнї на Ре публич ним зма га ню и

же зме привитали двацец школярох хтори указали, у першим шоре, вельку любов ґу мацеринскому язику, а вец и вельке знанє зоз истого. Нажаль, у Дюрдьове ма­ ла заинтересованосц за уписованє дзецох до руских оддзелєньох и наздаваме ше же тото змаганє мотивує родичох же би свойо дзеци уписали до руского оддзелєня, понеже ше указало же образованє на мацеринским язи­ ку ма велї предносци. Оддзелєня мали и учительки, а познєйше и наставнїци и можу ше вецей пошвециц каждому школярови. Роздумованє на двох язикох паралелно саме по себе ма велї предносци, так же нє треба же би ше родичи обавали од того же дзецку будзе чежко, лєбо же будзе мац проблеми у звладованю ґрадива гварела Мария Самарджич, професорка руского язика у дюрдьовскей Основней школи. Тогорочне змаганє орґанизовало Министерство просвити, науки и технолоґийного розвою Републики Сер­ биї, Дружтво з а п у с к и язик, литературу и културу и Основ на школа „Йован Йова но вич Змай” зоз Дюрдь ова, з потримовку Одбора за образованє националного сови­ ту Руснацох.■ Лидия Береш 3. ЮНИИ 2022.

Вецей як пол вика ми афирмуєме нови поетски та­ ланти. Праве на Фестивалу поезиї младих афирмовали ше велї вельки поетове. Поезия ґенерално нє меня швет, алє вона меня людзох и то вше на лєпше. З нас, як локалну самоуправу, барз важне же би фестивал роснул з рока на рок и нєт дилеми же и убудуце будземе моцна потримовка у його орґанизациї - гварел з тей нагоди Роєвич. Остатнього дня Фестивалу преглашени и найуспишнєйши млади поетове и поетеси, надїї поезиї. Млада поетеса зоз Беоґраду Виктория Чосич побиднїца тогорочного Фестивалу поезиї младих, покля другу награду достала Тамара Пантович зоз Краґуєвцу, а трецу Андрия Радович зоз Подґорици. Награду „Станко Симичевич”, котру ше додзелює наймладшому учашнїкови финалного вечара, достала седемнацрочна Александра Папович з Никшичу. Награди найлєпшим уручели предсидатель жирия Перо Зубац и секретар Фестивалу поезиї младих Бранислав Зубович. У трочленим жирию, окрем писателя Зубца, були и Снежана Николич и Ґоран Лабудович. У першим огляднуцу на тогорочни Фестивал поезиї младих, секретар Фестивалу Бранислав Зубович гварел же вони як орґанизаторе, поетове и жителє Вербасу маю з чим буц задовольни. Ш ицки днї Фестивалу були швето литератури, и додал же ше у Вербаше, городу по­ езиї, позберали одлични поетове и отримана програма зоз котру ше можу цешиц. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ПРОЄКТ „УЧЦЕ РУСКИ ЗОЗ НАМИ” ЗДРУЖЕНЯ „руСТЕМ”

ИНТЕРЕСАНТНИ КВИЗ У КЕРЕСТУРСКЕЙ ШКОЛИ Керестурска Основна и штредня школа зоз домом школярох „Петро Кузмяк” була домашня квизу о знаню руского язика под назву „Учце руски зоз нами” котри наменєни школяром котрим руски нємацерински язик. Квиз обдумани на основи скорей поставених лекцийох о нєформалним ученю руского язика на Ю’тюб платформи Здруженя гражданох „руСТЕМ” а квизу участвовали по двойо школяре зоз школох „Иса Баїч” и „Петефи бриґадох” зоз Кули, „20. октобер” зоз Сивцу, „Вук Караджич” зоз Червинки и „Нестор Жучни” зоз Лалитю, а шицких провадзели и пририхтали наставнїки сербского, мадярского або анґлийского язика, а вельку потримовку зоз аплаузами дала числена публика котра пришла вєдно зоз своїма парняками. Публика и учашнїки под час квизу мали нагоду одвитовац на интересантни питаня з руского язика, а у павзох Яна Варґа одрецитовала „Гушу войну” Ґези Ґодонї, а Исак Новта одграл на ґитари шпиванку „Хижочко стара”. Орґанизаторе уж напредок порихтали и 20 лекциї о уче­ ню руского язика котри поставени на Ю ’тюбу, и з котрих ше учашнїки пририхтовали. Найлєпше знанє указали шко­ ляре зоз Лалитю зоз ОШ „Нестор Жучни”, потим друге место завжали школяре зоз Сивцу зоз ОШ „20. октобер”, ректорка школи Наталия БУДЗЕ И ВЕРЗИЯ НА АНҐЛИЙСКИМ тре ци були Кулян ци зоз „Иса Будински котра и єдна зоз Баїч”, штварте место припадло Здру же ня Заинтересовани можу научиц руску азбуку, як ше сно вате ль ох ОШ „Вук Караджич” зоз Чер- представиц по руски, як поздравкац, о фамелиї, чи- „руСТЕМ” . По законченю винки, а пияте ОШ „Петефи слох, фарбох итд, а шинки лекциї мож найсц на кви за, Будин ско ва по тол бриґадох” зоз Кули. Ю ’тюб каналу Ші(е ти$іп$кі $а пата и на Инстаґраму ковала детальнєйше о саКвиз орґанизовало Здруженє @исі(егтіп8кі8апата. мей идеї зоз котру рушели гражданох „руСТЕМ” прейг Проєкт орґанизовани у сотруднїцтве зоз професора­ до такого проєкту. проєкту зоз средствох Мини- ми руского язика хтори креирую видео лекциї, а хто­ О рґанизовали зме стерства за людски и меншин- ри на интересантни и єдноставни способ даваю осно­ квиз з нагоди законченя ски права, а шицки учашнїки ви руского язика. проєкту „Учце руски зоз достали и награди. Питаня за Авторка лекцийох Наталия Будински, консул- нам и”, то проєкт котри квиз обду ма ли про фе сор ки тантка и лекторка за руски язик Каролина Джуд- потримало Министерство руского язика Каролина Джуд- жар, презентерка Доротеа Будински, видеа поробел за людски и меншински жар, Люпка Малацко и Тамара Златко Русковски, ґрафични дизайнер Иґор Орсаґ, а права и дружтвени дияХома, а же би квиз прешол ре- координаторка за промоцию на дружтвених мрежох лоґ, а реализує го Здружегуларно, задлужени були про­ Ре ната Зо рич. нє гражданох „руСТЕМ”, фесорки Хелена Пашо Павло­ Попри руско-сербскей верзиї, пошвидко буцзе и руско- ми ту нєш ка позберали вич и Теодора Вранєш. анґлийска верзия „Ьеагп КііНіепіап теіШ ш ”. М. З. Г. школярох зоз пейцох шкоУчашнїкох квиза зоз прилох и вони ше змагали у годну бешеду привитала дизнаню руского язика. Идея нам була же бизме промововали ученє руского язика и руски язик медзи тима котри нє бешедую руски язик. Же бизме других мотивовали и же бизме наш язик и културу приблїжели и припаднїком дру­ гих народох котри нє припаднїки нашей националней меншини. Ми пред тим оформели 20 лекциї ко­ три доступни на Ю ’тюбу и на дружтвених мрежох котри обдумани за нєформалне ученє руского язика и за афирмацию руского язика медзи другима наро­ дами. Тоти лекциї нє наменєни нам, Руснацом, котри знаме добре язик, алє праве тим котри подполни початнїки и котри зацикавени як тот язик звучи, як ше пише, яки основни фрази, як ше представиц гварела Наталия Будински. ■ М. Джуджар

Н

18 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИИ 2022.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

КУД „ЖАТВА” КОЦУР

ПОЧАЛИ ПРИРИХТОВАНЯ ЗА „КОЦУРСКУ ЖАТВУ” Найвекша културно-уметнїцка манифестация рускей заєднїци у Коцуре того року будзе отримана пияток и соботу, 15. и 16. юлия ултурно-уметнїцке дружтво „Жатва” зоз Коцура предходних дньох отримало перши схадзки, на котрих насампредз було дискутоване о роботи Дружтва и финансийним звиту за прешли рок, а виложени плани за чечуци рок, як и за наиходзацу манифестацию „Коцурска жатва”. По словох предсидательки Дружтва Меланиї Мали, на схадзкох бешедоване о отриманим тогорочни Ярнїм балу и сумирани упечатки, зоз чим заключене же бал бул цалком успишни, и руководство и аматере „Жатви” ше можу лєм цешиц. Тиж формовани и Орґанизацийни одбор за визнач­ ну коцурску манифестацию „Коцурска жатва”, чийо отримованє заказане за 15. и 16. юлий.

К

МАНИФЕСТАЦИЯ У ЮЛИЮ - Отримани и перши схадзки Орґанизацийного одбору КУД „Жатва”, на котрих принєшени перши плани и розпо­ рядок за тогорочну манифестацию „Коцурска жатва”. На­ ша значна манифестация того року будзе отримана на пия­ ток и соботу, 15. и 16. юлия. Перши дзень манифестациї, як и єй отверанє, плановане же би почало зоз виставу старих ремеслох котра ше одбудзе у Етно клубу „Одняте од забуца”. Потим будзе отримана и вистава младих нєафирмова-

пиц и представиц ше зоз танцами своїх наймладших членох - додала Мелания. После придаваня хлєба и наступу дзецинских ансамблох, ушлїдзи отверанє етно столох, зоз коштованьом сланих и сладких лакоткох, традицийних руских єдлох. И того року за готовенє богатих етно столох зоз смачнима єдлами буду задлужени числени жени зоз Активу женох КУД „Жатва”, на чолє зоз предсидательку Активу женох Коцану Колєсар.

И АМАТЕРЕ ВРЕДНО РОБЯ

ЦЕНТРАЛНА ПРЕСЛАВА У ЦЕНТРУ ВАЛАЛА

Окрем озбильней роботи и пририхтованя коло отримованя самей манифестациї „Коцурска жатва”, аматере того Дружтва ше вредно пририхтую за свойо наступи.

- Окрем пририхтованьох за участвованє на манифе­ стациї у нашим валалє, поряднє отримуєме проби на ко­ трих ше нашо аматере вредно рихтаю за участвованє на „Червеней ружи” у Руским Керестуре и на фестивалу „Най ше нє забудзе” у Дюрдьове. Фолклор роби нєпреривно, виводзацка ґрупа и мали дзеци вежбаю свойо хореоґрафиї, а проби Женскей жридловей шпивацкей ґрупи, як и Мишаней младежскей шпивацкей ґрупи тиж у полним розмаху. И того року водзиц фолклор предлужели Тамара Салаґ и Александра Горняк, а зоз шпивацкима ґрупами роби Агнета Тимко-Мудри. И можем повесц же шицки з нєсцерпеньом обчекуєме перши наступи - з ошмихом заключела предсидателька коцурского КУД „Жатва” Мелания Мали.

- Централна преслава, односно святочна програма котра ше отримує други дзень манифестациї, того року заказана на 20,30 годзин. Новина тогорочней манифестациї и тота же святочна програма „Коцурскей жатви” будзе отримана у центру валала на монтажней бини. Понеже наш Дом култу­ ри и далєй у процесу реконструкциї и нєт можлївосци же би програма була отримана у його Велькей сали, як то було у прешлих рокох, а бина котру маме на пияцу нє функционална, нашли зме ришенє и принєсли одлуку же би ше про­ грама одбула на монтажней бини, на отвореним - потолковала Малийова, и додала - тиж задумане же би централна преслава була отримана з єдней часци, без фестивалскей и ревиялней, же би мали нагоду приказац ше и шпивацки ґрупи, и фолклорни ансамбли, як и соло шпиваче. Прето и сама манифестация ноши назву Културна манифестация „Коцурска жатва”. По законченю святочней програми, буд­ зе друженє за шицких учашнїкох и нащивительох, у веселей атмосфери з гудацами, як и вше потераз. Поволанки за тогорочну манифестацию руководство КУД „Жатва” планує послац у тим тижню, початком юния.

- На „Коцурску жатву” поволуєме шицки Културно-уметнїцки дружтва зоз наших местох, и то госци зоз Руского Ке­ рестура, Дюрдьова, Нового Саду, Шиду, Вербасу, а того ро­ ку зме плановали волац и нашо Дружтва зоз Горватскей, з Ми кло шев цох. Отри мо ва нє то гороч ней ма ни фе ста циї фи нансийно потримує насампредз Покраїнски секретарият за управу, предписаня, дружтвени дїялносци, национални меншини-национални заєднїци, потим општина Вербас, Туристична орґанизация општини Вербас, як и Национал­ ни совит Руснацох - визначела предсидателька коцурского Дружтва Мелания Мали.^ О. Русковски

них уметнїкох у Клубу „Оаза” у центру валала, як и традицийне друженє за младих у вечарших годзинох. Зоз тим закончиме перши дзень нашей манифестациї - визначела з тей нагоди Малийова. Другого дня манифестациї „Коцурска жатва” у пополадньових годзинох будзе традицийне придаванє хлєба, а по­ тим наступя и дзеци зоз младших фолклорних ґрупох котри ше представя зоз рижнима танцами.

- Окрем наймладшей ґрупи КУД „Жатва”, участвовац бу­ ду и наймладши зоз коцурского КУД „Завичайне врело”. Тиж, увидзиме кед дахто од госцуюцих дружтвох будзе мац фолклорну ґрупу дзецох, же би и вони мали нагоду насту3. ЮНИЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 19

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ОСНОВНА И ШТРЕДНЯ ШКОЛА ЗОЗ ДОМОМ ШКОЛЯРОХ „ПЕТРО КУЗМЯК” У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

С А Я М НАУКИ ЗА Д ЗЕ Н Ь Ш КОЛИ Зоз Саймом науки з нагоди Дня школи презентую ше знаня хтори школяре здобуваю зоз рижних предметох и визначую успихи на змаганьох, порушує ше їх креативносц и мотивує за дальшу роботу и розвой, а тиж у пракси представяю технїчни и образовни капацитети школи Основней и штреднєй школи зоз домом школярох „Петро Кузмяк”, 25. мая, школяре и заняти зоз своїма госцами означели Дзень школи. Окрем же то була нагода визначиц успихи ке ре стур ских шко ля рох и подзековац институцийом и установом хтори потримую школу, на Дзень школи отримани и IV Саям науки. Д иректорка Ш коли мр Наталия Будински привитал а ш ицких госцох на преслави Дня школи, насампредз заменїка покраїнского секретара за обра­ зованє М илана Ковачевича, хторому окреме подзековала на финансийней потримовки Покраїнского секретарияту за образованє за орґанизованє Сайму нау­ ки зоз хторим ше уж традицийно означує Дзень кере­ стурскей образовней установи. Директорка потим привитала и других присутних го­ сцох, предсидателя Општини Кула Дамяна Милянича и його заменїка Кароля Валку, општинску просвитну инспекторку Весну Медоєвич, предсидателя Националного совиту Руснацох Борислава Сакача и його госца Матфея Ш ахина зоз ЗАД, пароха керестурского о. Владислава

У

Варґу, представительох валалских институцийох, секре­ тара МЗ Михайла Пашу и директорку ЯКП „Руском” Биляну Ковачевич, колеґох директорох зоз других школох у општини и з наших руских местох. Директорка тиж подзековала и Канцелариї за информацийни технолоґиї хтора нашей школи обезпечела єден од 30 мудрих кабинетох у Сербиї, а за приємну атмосфе­ ру у тей учальнї подзековала спонзором меблю, дакедишнєй школярки Сонї Рац и єй супругови Иґорови, успишним керестурским привреднїком. УСПИХИ НА ЗМАГАНЬОХ

ОПШТИНА БАРЗ ДЗБА О ОБРАЗОВАНЮ На Сайму науки присутни бул и предсидатель Општини Дамян Милянич. У вияви за медиї вон наглашел же општина вельку увагу кладзе на образованє и потримує го, насампредз, финансийно, та так зробела и зоз Саймом хтори у тим сми­ слу окреме похвалєл. Милянич тиж визначел и специфичносци керестурскей школи, поготов Ґим­ назиї у вертикали образованя на руским язику. Ґу тому предсидатель наявел и материялни укладаня до ке ре стур скей шко ли, як цо то на бав ки да я кей опреми, а велька инвестиция будзе до ушореня школского двору. За тоти роботи уж зробени идейни проєкт, та роботи нєодлуга маю почац. По Миляничових словох Општина за нїх опредзелєла седем милиони, а Покраїна штири милиони динари.

20 РУСКЕ СЛОВО

Директорка окреме подзековала и наставнїком Школи хтори зоз свою пожертвовану роботу, и попри условийох пандемиї у значней часци рока, допринєсли же би ше школяре и того року визначели на општинских, окру­ жних и републичних змаганьох чийо мена директорка пречитала. У тим ш колским року условия епидемиї нє були найвигоднєйш и за рихтанє школярох на змаганя. И по­ при тим школяре були вредни и красне число основношколцох участвовало на опш тинских, окруж них и медзиокруж них змаганьох з математики, биолоґиї, зоз транспорту, з атлетики, зоз шаху, столним тенису, зоз анґлийского и руского язика, зоз рецитованя и на Смотри кирилскей писменосци. По републични уровень дошли рецитаторе, школяре з руского язика и зоз транспорту. Фахова пракса за штредньошколцох ше успишнє ви­ твори у иножемстве, дзе два школярки з туристичного

3 ЮНИЙ 2022

киІІига@гизке5Іоуо.сот

СМОТРА КИРИЛСКЕЙ ПИСМЕНОСЦИ У ТИТЕЛЮ

НАГРАДЗЕНИ И КЕРЕСТУРСКИ ШКОЛЯРЕ

напряму пойду до Французкей. Тройо школяре достали анґажованє у виглєдовацкей станїци Петница, з астрономиї, археолоґиї и дизайна. На предметних змаганьох штредньошколцох бу­ ло з историї, физики, а з матема­ тики по окружни уровень, як и на медзинародним з нємецкого язика. Тиж успиху було и на домиядох з одбойки на Спортскей домияди, а на културней ше сцигло по републични уровень. ПРЕЗЕНТОВАНИ РИЖНИ РОБОТНЇ Ш ицки присутни и госци и школяре потим нащивели Саям науки дзе зоз векшини природ­ них и дружтве них пред ме тох пре зен то ва ни їх спе ци фич ни змисти, у чим участвовали шко­ ляре и наставнїки. Так могло видзиц презентацию роботох у мудрей учальнї, а у школским

3. ЮНИИ 2022.

голу складанє математичних одн. ґеометрийних елементох, демонстрацию Факирового ба­ лону на гвоздох, а могли ше опро бо вац и у скла да ню руби ковей коцки, або упознац Теслов експеримент. Школяре ту­ ристичного напряму пририхтали пано за Саям туризму, а шко­ ляре з Дому на креативней ро­ б о ти за Саям украшели селфирам за сликованє. У кабинету за психолоґию а и у другим за подобову културу и ґеоґрафию тиж пририхтани одредзени ро­ б о ти , школяре з паперу вирабяли квитки, док з ґипсу правели планети. Було нагоди видзиц и часточку народней традициї през ста родав не облє чи во, а у музичним и кабинету за странски язики могло ше шпивац караоке на даєдним з язикох цо ше у тей школи виучує. Найцикавше велїм було у хемийним и каби не ту за фи зи ку, дзе була де монстрация експериментох зоз тих природних предметох, мо­ гло опатрац на микроскоп, видзиц лїковити рошлїни цо школя­ ре посадзели и пестую на пред­ мету ґаздовства, а тиж видзиц и до ма шнїх лю бим цох хто ри шко ляре принєсли. По сло вох ди рек тор ки Ната лиї Будински, за Саям як фор­ м у означо ва ня Дня шко ли опредзелєли ше з цильом же би ше и на таки способ презентова ло зна ня хто ри школя ре здо буваю зоз рижних предметох, же би ше порушало їх креативносц, а тиж визначело и їх успихи на змаганьох. ■ Мария Афич

Н а 20. Смотри кирилскей писменосци Читай, крашнє пиш, у орґанизациї Библиотеки „Стоян Трумич” з Тителю, наградзени и седм еро ш коляре з О сновней и штреднєй школи „Петро Кузмяк” з Руско­ го Керестура. Награди шветочно уручени 24. мая у ґалериї Библиотеки, а зоз керестурскей Основней школи их прияли: за 2. место Мая Надь, за 3. место Кристина Русковски у старш им возросту (5-6 класа), а Ребека Сабадош за 1. место и Виктор Надь за 3. место у старш им возорсту (7-8 класа).

Ш иц ки су на град зе ни у кате ґ ориї на йлєп ши писмени задатки на руским язику, хто­ ри послали їх наставнїци Каролина Джуджар и Тамара Хома. У истей катеґориї уча­ ствовали и школяре Ш треднєй школи т.є. руских оддзелєньох ґимназиї „Петро Ку­ змяк”, та за найлєпши вибрани роботи Леонтия Сивча, Ґлорияна Ш транґара и Силвиї М аґоч, котрим професорка Лю пка Малацко. Ш ицки задатки на руским язику препатрела и найлєпши вибрала писателька М елания Римар. И на тей Смотри кирилскей писменосци, змагали ше школяре хтори пишу зоз кирилку та то на сербским язику, алє и на язикох националних заєднїцох хтори маю порядну наставу, а то на руским и болгарским. Кон­ курс бул ище и у других катеґ орийох - за найкрасши рукопис, подобову креацию, як и у вецей сеґментох кирилскей калиґрафиї. Смотра кирилскей писменосци ше отри­ мує на дзень Слави тительскей Библиотеки св. Кирила и Методия, та попри уручованя на гра дох на шве точ но сци отри ма ни и оби чай ламаня славского колача, як и други пригодни змисти. М. Афич

РУСКЕ СЛОВО 21

ШМИХ ВШЕ ЗДРАВИ!

ШИЦКИХ БОКОХ осох...

О СТРУЇ ЛЄБО - Як науковци наволали осового супруга, мужа, сцем повесц?

- Ша, а як би иншак - осиґурач! ПРОФЕСИИНО - Зоз чим ше Ви, пане, кед же ше пімем пи­ та ц, занїмаце?

- Статок напавам!

- Ага, статкарство, польопривреда, таке дацо.... ?

- Та дзе, уж двацец роки робим у карчми! ПРОФЕСИЙНО (2) - А зоз чим ше ви, пане, занїмаце, думам, цо робице, зоз чого жиеце?

- Шааа, знаце як, я по занїманю сушед.

- Розумим, а як же вам идзе робота?

- Як бим иовед, идзе... огварям, мержим, завидзим, преклїнам кельо ше да, але идзе, идзе... ЦОШКА ЦО НЄ МОЖ - Яй, жено божа, ша цо ше вам тото мале дзецко так нарату надзера?

- Озда и я чуем, але, як да вам повем, не знам го преруциц на вибрациї! ГОЛЄМ ТО ЯСНЕ...

- Приятелю мой, мушим ци ше опитац, вироятно ми поможе... Цо твоя жена гутори кед обачи красни ципели у предавальнї?

- Пове лем, уж кед сцеш знац... - Купене!

КЕД ДУШАНКУ НА ДВА РАЗ ХОВАЛИ У Керестуре прешлого вику жи­ ла Душанка, позната качмарка, ко­ тра тримала карчму та вец хлопи знали повесц „Идземе до Душанки на поєдну”. Душанка була права женщина, моцна, терховна. Ша лєм така и могла висц украй з подпитима хлопами. Нє було єй чежко влапиц за плєца и моцного хлопа та го вишпурґац з карчми кед же вон правел паради. Гваря же мала коло 110 кили, можебуц и вецей. Приповеда ше же кед умарла та ю на хованю у труни пробовали зоз хижи на двор винєсц штирме хлопи, алє же нє могли, бо була барз чежка. Знаже же нє було так, алє причта остала. Нє лєм причта, алє и присловка. Кед стари Керестурци, як ше то швечело, нє могли зразу дацо покончиц, алє на вецей раз, мали и добру вигварку: „Ша и Душанку на два раз ховали”. М. Си му нович

22 РУСКЕ СЛОВО

ЄДЕН ЗОЗ ЛЄСОВОГО ЖИВОТА Хто би ми могол повесц, питал ше у дружтву еден зоз присутних, цо шпива шлїмак кед бежи през лес... ?

- Не швидше од живота, озда! ЗОЗ ЛЄСОВОГО ЖИВОТА (2) Шпацираю ше, так, два пшиска зоз педиґрейом по леше...

- Опатри лем, добри мой приятелю, ша ту сами рай... !

- А прецо то так думаш?

- Ша, поправдзе, кадзи ше лем огляднеш, вшадзи явни тоалет!!! ЗОЗ ЛЄСОВОГО ЖИВОТА (3) - Цо то ноши заяц на власним хрибце кед леци? - Орла! ЗОЗ ЛЄСОВОГО ЖИВОТА (4) Шедза, так, у карчми лев и буяк. Нараз забренкал левов мобилни...

- У шоре, мила моя, дораз сом дома, лем пар минутки... Виплацел лев рахунок и рушел дому.

- Ей, пайташ, кед би мне так жена волала, не понаглял бим дому истей хвильки!

- Верим ци, але не забудз же моя жена левица, а твоя обична крава - врацел му лев.

БАЧИ ДЮРА З КЕРЕСТУРА

ФИТЬОВКА ЗА КОНДАША Було то гет давно кед людзе у валалє пущали крави и швинї на пажицу за валалом. Була там кравска и швиньска пажица. Крави чували краваре, а швинї кондаше. Рано крави и швинї ишли на пажицу, а пред вечаром ше врацали дому. Кед гнали крави и шви­ нї през валал, краваре пукали з бато­ гами, а кондаше дули до плехових трубох. Зоз тих часох и тота подїя. На єдним углє Куртого шора бивал учитель, волали го пан маґистер. Бул добри чловек, придавни ґу каждому, алє нє любел рано вчас ставац. Часто знал повесц: - Да сом сцел вчас ста­ вац, та бим ше виучел за пекара. Алє я волїм роботу кед уж слунко огреє... А праве тото цо учитель любел, валалски кондаш му губел. Бо кажде рано вчас пред його хижу дул до тру­ би же би сушеди на тим шоре пущели швинї на драгу. И вше го пребудзел зоз слад ко го ран шо го сна. Учитель добре познал кондаша. Знал же го тот нє послуха, гоч як го замодлї же би му нє трубел додня ра­

но под облаком. Прето похасновал свойо учительски схопносци. Гварел му так: - Майстор, барз ми одвитує же ме рано будзиш зоз трубу. Голєм ше нє боїм же зашпим, а анї годзинку нє мушим накруцац. Прето це модлїм, за­ дуй ми кажде рано под облаком, нє забудз. А я це за тото дзечнє наградзим. Кажде рано ци положим фитьовку палєнки до облака. Так и було. Уж ютре рано кондаш трубел под учительовим облаком и випил фитьовку палєнки. Фитьовка го чекала и идуцого рана, И трецого. .. А вец, фитьовки нараз нє було. Кондаш нє задул до труби. Гварел: - Нє будзем я задармо нїкому трубиц, та анї учительови! И кондаш нїґда вецей нє трубел пред учительову хижу. Кед нє можеш з красним, пробуй з мудре й шим...

Юлиян Пап 3. ЮНИИ 2022.

ИЩЕ ЄДНА ПРИПОВЕДКА ЗОЗ НОВЕЙ

ОЗДА СИМО ЗНА

нєдзелю рано, праве док скоро нікого анї нєт, у „Новей” карч­ ми, сцигнул Ириней ґу школскому пайташови Мироньови, а на праву пораду. Порада важна, а зведла ше лєм на то же як би пополадню одрец Симу, Червинчаня, на ґуґланю. Симо, уж трецу нєдзелю за шором, од пенєжу отресол шицких цо руцали кулю у Новей. Медзи нїма бул и Ириней. Нїхто анї нє подумал же Ириней бул слаби бавяч, напроцив, кулю руцал так як сам сцел. Знали нашо же Симо ма оштре око, же зна одмерано замахнуц и руциц кулю так як треба и скоро вше звалїц шицки три бабки. Дабоме, пре таке бависко шицки цо ше ставели оставали без динара, алє добре плацел тих цо поставяли бабки на концу ґуґларнї. Знал бавиц, знал плациц, а знал и почасциц. Так и того пополадня зричала велька чарна моторка кед Симо сцигол до карчми добре розположени за бави­ ско, за руцанє кулі. Якош му Нова була медзи наймилшима, ту му ґуґланє ишло од рук, а по дзеки. И тераз бул наисце у дзеки, а и шицки присутни чекали праве його. Миронь, качмар, а же би час на дармо нє трацел, уж на стол поставел пице и цидулки за смужку, лєм дописовал та му то було и найшвидше, а и сам уживал припатрац ше хто як бави, хто лєпши... Ишло бависко, нє же нє. Раз Дюра, раз Ириней, вец Симо, ище вше нє було найлєпшого. Дабоме, рушели и

В

зей, задармо нє роби. Гужву у цмоти перши вихасновал качмар Миронь. Швидко так як требало же би и дахто од дакус вецей як подпитих нє обачел, заменєл кулю зоз исту таку вельку ґеречку. Єднак вельку, єднак чежку. Остало лєм причекац и видзиц як будзе закончене и тото замишательство у Новей. На шоре бул праве Симо. Помали, скоро як да ше розцаговал, вжал кулю и зоз добрим розмахом шпурел ю на бабки. Розлєтали ше шицки три, а куля розпирсла як заврачана. Ніхто ґу себе нє могол присц, чудо нєвидзене, а зоз пицом, дабоме, то нє мало вязи. Позберал ше Симо, позберал пенєж од ставянкох, запалєл моторку и рушел просто до Червинки. Дабоме, шицким крашнє, на розходзе, и поздравкал. Ириней и Миронь, озда дакус и од жалю, вжали ище по єдно жимне и пробовали сами себе розтолковац цо ше ту збуло. Нє ишло! Заключели лєм тото цо вше и знали - Кед дахто зна та зна! В ладим ир Д удаш И ванов

З ПОШТАРОВЕЙ ТОРБИ Початком яри, при нєдзелєовим полудзенку, Мелана започала бешеду: - Кед и наютре будзе така красна хвиля моглибизмесадзицузагради... Петрови, при споминаню садзеня аж галушочка забегла у гарлє. Прелєцели му думки на прешлорочне садзенє и Меланово дудранє и дошпинтованє.

- Меркуй як грабеш! Прицишнї то­ ти грабелки! Патри на тоти шори яки су криви, як да их вол зашикал! Нє коп так глїбоко, бо кромплї муша чуц дзвон на церкви! И велї други допи­ ти мудрованя од його наймилшей... Дума себе Петро... „Ей, нє будзе то так того року... Обрацим я воду на свой млїн”. Пондзелокрано, по фриштику, Петро ше почал совиц и поносовац Меланки: - Меланко, цошка сом слаби, нє мам моци, а и жима вибива зо мнє... Мушим прилєгнуц. Скорей як цо лєгнул до спальнї, вжал зоз собу термометер, хтори медзи своїма пальцами добре начухал верщок ско3. ЮНИИ 2022.

ставянки, хто перши збиє, хто вецей, хто кому длужни, хто ше процив кого ставел... Нєдзелю уж давно лапел змерк... Шветла лєм кельо требало же би бавяче видзели бабки. Уж бул шор и закончовац нєурядово змаганє, та и тим цо поставяли бабки два раз цена подзвигнута. Ша нїхто ту, а анї инд-

ТРИ ТАЦНИ рей як цо го положел под пазух. О єден час вошла М елана застарана за його здравє..

- Мерал ши горучку? З благим хорйовитим гласом одповед сом: - Гей, опатри яка є.

- О го, го, ша то барз висока тем­ пература, ша ти наисце мушиш лєжац. Од тебе нєт хасну у загради. Но, поволам верну Серафу з Сентомашскей улїци, та ми два посадзиме, а ище ше и наприповедаме. Прешли два днї, Петра уж заболєл хрибет од вилєгованя, алє ше нє дал. Думал себе.. „Лєм ви мельце вше исте од початку, а я витримам док заграда нє будзе посадзена” . Алє, ... трецого дня Мелана пришла ґу хорому, та гвари: - Серафа мушела пойсц до варошу, до дзивки, чувац унуку. Достала овчи поки, а Сенка муши на роботу. Петро посановал Мелану, а и до­ пило му вилєгованє, а и заграда по-

ІШ |

Ж ;

садзена. Отворел душ у и п ри п оу. знал же є нє хори ,' алє же ше сцел вимсциц за прешлороч-Ьа і не садзенє. Петре, знала я одпочатку же ти нє хори, бо чловек нє може мац го ручку, а да му гарло будзе жимне, як цо було при тебе. Но, знаш остало мнє и Серафи ище два ладички кромплї, а я и ти их посадзиме. Гайде, ставай, и то такой! А здумала я и як да це покарем за тоту твою видуману хороту. Знаш за гевти три тацни цо сом ци приповедала. Мушиш ми их купиц, а и Серафи хусточку на главу за тот цо це одменєла у роботи. Млади кромплї зоз загради уж дав­ но посадзени, а у витрини стоя тацни з билима лебедами котри пишно з билима ґаґрами правя вельки шерца. А, П етро роздумал, же ше нє виплаци правиц хори, бо го то и кош тало... Дюра Салонтаї

РУСКЕ СЛОВО 23

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ СТРЕТНУЦЕ: ЖЕЛЬКО И НАТАША ДАНҐУБИЧ ЗОЗ ДЮРДЬОВА

З ФОТОАПАРАТОМ ПО ЦАЛИМ ШВЕЦЕ Пише: Лидия БЕРЕШ

Же мож зарабяц и прейґ интернету, каждодньово нам потвердзую велї „УоиТиЬе гвизди”, „блоґери”, „влоґери”, „инфуенсери”... Желько и Наташа Данґубич зоз Дюрдьова нам представя дакус иншаки способ заробку, котри им на початку бул лєм гоби, а тераз ше розвил до правей роботи

елько прави рекламни фотоґрафиї и дорабя (рету­ шує) фотоґрафиї за других фотоґрафох. Уж дванац роки жиє лєм од того, а пред тим робел як дизай­ нер у друкарнї цо бу­ ло лєм пририхтованє ЦИКАВИ ГОБИ за тоту роботу.

- Мой оцец ше заОкрем же ше занїма нїмал зоз фотоґразоз фотоґрафованьом, фию, дизайном и маНаташа барз схопна льованьом, та сом оду цифрованю малючка бул уключемедовнїкох. ни до шицкого того. Тоту любов сом Пресудни момент бул цалком случайно пренашла. Пре роботу кед сом одлучел насом рушела на роботню пущиц роботу у дру­ цифрованя медовнїкох карні' и почац власни Перше сом их бизнис. Перше сом ретушовал фотоґрафиї цифровала за родзени за других фотоґрафох и помали сом зберал днї нашим дзецом, пенєж и опрему же бим ше и сам могол потим приятельом за упущиц до водох фотоґрафиї. Буквално дарунки, а вец сом сом глєдал фотоґрафох по цалим швеце, пробовала то пласовац и далєй. Нє правим их посилал им мейли зоз прикладнїками моєй кажди дзень, цо ми роботи. Послал сом коло сто мейли на роз єдного боку злични адреси, а достал сом лєм три одвии одвитує бо маме барз ти и лєм єден фотоґраф почал сотрудзовац вельо роботи, зо мну. После того почали препорученя, а цифрованє зна алє и я бул вше лєпши. Вєдно зоз клиєнтатирвац и по цали ми сом учел правиц лєпши фотоґрафиї. На дзень. Правим их за початку, фотоґрафиї сом предавал на ришвета, Крачун, Нови рок, 8. марец, Вельку жних сайтох як цо то - і8їоск, ЗЬиіїегзїоск, ноц, алє кед ми Бгеатзгіш е... За єдну фотоґрафию сом доих дахто наруч и ставал коло трицец центи, так же нє бул за родзени дзень, важни квалитет, алє квантитет - гварел наприклад, зоз вельку наш собешеднїк. дзеку то зробим Пред каждим фотоґрафованьом, пририх- цеши ше Наташа. тованя тирваю даскельо тижнї. Од вибору и анґажованя моделох по здумованє идейох. У тим Желькови найвецей помагала супруга Наташа котра на початку робела вєдно з нїм. После одредзеного часу, Наташа ше опробовала у самостойней роботи.

- Пред дзевец роками сом почала фотоґрафовац єдзенє. Дзеведзешат одсто єдзеня хторе фотоґрафуєм я и рихтам, а понеже

24 РУСКЕ СЛОВО

любим вариц од того шицко и почало. Вельо ми лєгчейше робиц зоз єдзеньом як зоз людзми, насампредз прето же ми модели статични. Инспирациї пренаходзим вшадзи коло себе. З оглядом на тото же мам контракт зоз аґенцию прейґ котрей предавам фотоґрафиї, дараз ше случи же ми во­ ни пошлю цо им у тей хвильки найвецей треба, та на основи того роздумуєм цо бим могла направиц - толкує Наташа. ФОТОҐРАФОВАНЄ У СТУДИЮ ВЕЦЕИ НЄ ПОПУЛАРНЕ Понеже фотоґрафованє у студию вецей нє тельо популарне, нашо собешеднїки каждого року пре роботу путую до иножемства. Були у Французкей, Нємецкей, скоро у цалей централней Европи, та и у Зєдинєних Арабских Емиратох.

- Кажде путованє красне на свой способ и дому ше врациме зоз новима познанствами и велїма анеґдотами. Пред даскельома роками зме путовали до Паризу пре семинар и нє мали зме вельо шлєбодного часу за озбильнєйши фотоґрафованя, та зме контактовали єдну дзивку прейґ Фейсбуку и так зме ше шицко догварели.

3. ЮНИИ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

Медзитим, кед зме сцигли на догварену локацию, указа­ ло ше же дзивка нє зна по анґлийски и же цали час хасновала Ооодіе Тгапзіаїе, а ми нє знали по французки. Но, то нє було нїяке препреченє же бизме направели одлични фотоґрафиї. Тиж так, шицко тото ше случовало после бомбашского нападу у Паризу. Цали город бул полни зоз полицию и випатрал як под обшеднуцом здогадую ше Желько и Наташа. На питанє чи маю наймилшу фотоґрафию, єдногласно гварели же им наймилша гевта котру лєм цо нє направя. Вєдно пишу тези, рисую скици, у глави здумую сцени. Шицко тото кулминира на самим фотоґрафованю, котре тирва даскельо годзини. Як ше фотоґрафиї найду на сайту аґенциї, почина здумованє идейох за нове фотоґрафованє. Цо ше дотика ретушованя, клиєнт ми пошлє фотоґ­ рафиї и упутства як жада же би випатрали и цо треба доробиц на фотоґрафийох. Сотрудзуєм зоз розличнима фотоґрафами - даєдни фотоґрафую лєм єдзенє, лєбо лєм ентериєр, а други заш робя за познати готели, шветово марки автох, облєчива, обуї... Цо ше дотика фотоґрафованя, перше здумам цо бим фотоґрафовал, потим глєдам одвитуюци амбиєнт, анґажуєм модели и на концу тоти фотоґрафиї предавам прейґ єдней аґенциї зоз Нємецкей - гварел Желько. ДЗЕ ШЕ НАХОДЗА ЇХ ФОТОҐРАФИЇ?

новини и препознал два познати твари на єдней од фотоґрафийох. Бу­ ли то наша шестра и брат - приповеда наш собешеднїк. Тиж так, їх фотоґрафиї мож найсц на ФБ налогу БапдиЬіс Іт а д е з, инстаґраму @ 2еЦкойап и @па{азЬагіапдиЬіс и на ^езїепгібІ-Х еЦ ко БапдиЬіс. ПЛАНИ ЗА БУДУЧНОСЦ

Їх фотоґрафиї хасную фирми котрим лєгчейш е и туньше плациц лиценцу за єдну фотоґ­ рафию як орґанизовац фотоґрафованє пре єдну фотоґра­ фию котру буду хасновац на сайту, лєбо у реклами. Жельково и Наташово фотоґрафиї мож найсц од Фейсбуку, та по вельки билборди. Часто ше случує же на путованьох по иножемстве видзиме плоди нашей роботи: по аеродромох, у каталоґох, часописох, авзлоґох. Мой брат пред даскельома рока­ ми бул у Дохи (Катар) и док чекал у амбуланти, вжал їх

Желько и Наташа уж коло пейц ро­ ки маю реґистровану фирму БапдиЬіс Іта д е з и вшелїяк же им циль ище напредовац. Желько од нєдавна почал робиц зоз 3Д фотоґрафиями, та му план же би и тото усовершел, як и фотоґрафию. Наташа би любела фотоґрафовац за ресторани у нашей жеми и у иножемстве, нє лєм за аґенцию у котрей роби, алє и за други фирми. З тоту роботу почала пред самим початком пандемиї корона вирусу, алє пре исту, робота мушела престац, та ше тераз наздава же ше враци и ґу тей роботи.^

РУСКЕ СЛОВО

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ І

ЧАСОПИС „ЗАГРАДКА” ОЗНАЧУЄ 75 РОКИ ОД ПОРЯДНОГО ВИХОДЗЕНЯ (VI)

ЗМЕНЬОВАЛИ ШЕ РЕДАКТОРЕ И ВИДАВАТЕЛЄ Пише: Дюра ЛАТЯК

Мешачни часопис „Заградка” виходзи як нашлїднїк часопису за руски дзеци „Наша заградка”, котри виходзел од септембра 1937. по 6. април 1941. року. Од юния 1947. по 1991. рок виходзел под меном „Пионирска заградка”, а од 1. януара 1991. року ноши нєшкайше мено „Заградка” рофесор Гавриїл Надь ше (зоз инициялом Г.Г.Н.) першираз у „Пионирскей заградки” подписал под статю „На кружоку лю бительох нашого язика”, обявену у чишлє 3, од марца 1949. року (бо­ ки 9-11). Там ше, на бокох 14-15, подписал зоз ис ти ма ини ци я ла ми под пре ложе ну сербску народну писню „Ш мерц мацери Ю ґовичох”, котра вироятно обрабяна як лектира у школох. У импресуме числа 6-7 (юний-юлий 1949) як одвичательни редактор записани учитель Владимир Рогаль, а як видаватель Покраїнски комитет Народней младежи Войводини. Алє у 1950. року видаватель постава В идавательне подприємство „Братство-єдинство” Нови Сад, филияла Руски Керестур, а друкує Друкарске под­ приємство „Звезда” Н. Сад, филияла Ру­ ски Керестур. Ту слово о рижних орґанизацийних пременкох. Аж од септембра 1951. року як видаватель наведзене „Видавательно-друкарске предприяце „Руске слово” Руски Керестур” . У чишлє 8-9 за септембер 1949, на бо­ кох 11-15, першираз обявени кратки театрални фалат. Бул то „Ф алат-франта у трох дїйох”, котри написал Я. Домской, а преложел го М ихайло Ковач. Теди ше и Ковач першираз подписал з полним меном и презвиском. Подобни случай и зоз писньочку „Вола це яр” зоз инициялом К.М.Н. за котрим ше вироятно криє М и­ кола М. Кочиш („Кочиш М ихайла Никола”), алє и тото нє мож зоз сиґурносци тверд зиц. Од септембра 1951. року Владимира Рогаля на месце одвичательного редакто ра „Пи о нир скей за град ки” на шлїд зел Василь Мудри. Инспировани зоз клишеом, на котрим була слика дзивчеца з баб­ ку, вон (под презвиском „Мудри”) у 3. чишлє од новембра 1951. року, на 11. бо­ ку обявел писньочку „Хора бабка” . В аси­ ль Мудри бул одвичательни редактор „Пи о нир скей за град ки на два за води.

П

ХОРА БАБКА Вчера ми ше похорела Бабка моя мила, Нє знам цо єй: єсц нє сцела, А води би пила. Очка єй барз зармуцени Нєт шветлосци нука; Лїчка єй таки червени Як красни яблука. Була сом з ню у дохтора И у апатики. Тераз моя бабка хора Уж достала лїки. Нєшка сом ю уложела И поприкривала. Кед би ми лєм виздравела, Вше бим ю чувала. Мудри

26 РУСКЕ СЛОВО

У чишлє 9 од новембра 1950. року, на 3. боку, обявена барз красна писня „Єшень” з инициялами М. К. По єй змисту би то мог буц Михайло Ковач, або Микола Кочиш, або „дахто треци” ! А писня глаши:

ЄШЕНЬ Єшень уж знова зоз шивих хмарох През густе шитко росу ошива. По лукох наших поточок мутни Зжовкнуту жимну воду розлїва. На дротох шедза млади ластовки Цо за родичми лєциц нє шмели Змокли биднятка, трешу ше цали, А кридла чежки долу спущели. Єдна ми од нїх на облак шедла, Зоз мокрих кридлох росу стресала, А очка, патрим, очка єй смутни Як да за даким длуго плакала. М. К.

3. ЮНИИ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

периодзе 1951-1952, а вец и у периодзе 1955-1958. У медзичаше (1952-1954) одвичательни редактор бул М икола М. Кочиш. Конкурси були стаємна форма за стимулованє мла­ дих сотруднїкох-школярох. М едзитим, учителє их нє

ВЛАДИМИР РОГАЛЬ (1925-1984) Н ародзени 1925. року у Соту. Єден час бул учитель руским школя ром у Новим Орахове а вец прешол на длужно сци упра ви те ля основней школи у Руским Ке ре сту ре 1947. року. Ище як учи те ль у Руским Ке ре сту ре почал сотруд зовац у ча со пи су: помагал тим ко­ три ше находзели на длужно сци редак то ра. По законченю курса за новинара у Беоґрадзе 1948/49. року бул поставени за редактора часописа од мая 1949. по юний 1951. року, а вец є по 1954. на функциї секретара Секциї за Руснацох СКПД Войводини. По власней дзеки прешол на службу учителя до Бикичу, Беркасова и Соту. Од 1962 прешол на службу до СО Шид, дзе водзел обласц култури и образованя.

ВАСИЛЬ МУДРИ Народзени 1930. ро ку у Дюрдь ове. У чительску слу­ жбу започал 1953. ро ку у Дюрдь ове, а од 1955. року находзел ше на длужно сци нови на ра у редакциї „Руске слово”. Од 1958. по 1962. рок роби як на став нїк на Прин ци пов цу, а вец пре ход зи за наставнїка до Со­ ту по 1981. рок, дзе єден мандат бул и директор школи. Од 1981. по 1991. рок робел у Основней школи у Шид зе, кед по шол до за служе ней пен зиї. Редактор часописа бул на два заводи: од септембра 1951. по авґуст 1952. року и од септембра 1955. року по 1958. рок.

3. ЮНИИ 2022.

МИКОЛА КОЧИШ (1928-1973) Н ародзени 1928. року у Дюрдьове. По законченю учительскей школи, од 1947. по 1949. рок роби як учитель у Бачинцох, а по одслуженю войска ро­ би як учитель у Бачким Добрим По­ лю у школским 1950/51. року, а у школ ским 1951/52. року у Коцуре, одкаль 1952. року преход зи за учи те ля до Руского Керестура и ис точа сно бул и редактор „Пионирскей заградки” по новембер 1954. року. У чаше 1955-1957. року закончує висшу педаґоґийну шко­ лу и як наставнїк роби у Руменки и Новим Садзе. У тим чаше закончел студиї и дипломовал 1963. року на Филозофским факултету у Новим Садзе. После дипломованя роби у Покраїнским заводу за унапредзенє общого и фахового образованя (1963-1966), а вец преходзи до Покраїнского заводу за видаванє учебнїкох, на длужносц лектора за руски язик. вше популаризовали, та було часто осцилациї у посиланю дописох до Редакциї. Василь Мудри як редактор бул часто примушени пополньовац сам векш ину про­ стору у „Пионирскей заградки” . Прето у рубрики „Редакторова пош та” часто апеловал на читачох. Єден та­ ки апел зоз „Пионирскей заградки” число 3 з новембра 1956. року (бок 15) ту и цитуєме: „Ш ицким читательом и сотруднїком Уж вишло и треце число „Пионирскей заградки“, а я ище вше нє доставам дописи. Тоти дописи сотруднїкох, котри друковани у тим чишлє, єдини котри сом достал, а далєй - нїч. За Конкурс сом тиж ище нє до­ стал анї єден. Часу нєт так вельо. Награди чекаю вредних сотруднїкох, а кед нїхто нє будзе писац, чкода же би препадли. Ґу тому, шицки тоти дописи, котри буду наградзени на Конкурсу, буду и друковани у святочним чишлє, котре видзе у юнию на звекш аним чишлє бокох. До того часу нє так барз вельо. Анї нє почувствуєце як тот час швидко придзе. Прето робце, же бисце достали тоти красни награди. Будзце вредни, мили мойо читателє и сотруднїци, будзце таки як прешлого року. Мнє будзе мило кед ка­ жди дзень достанєм на дзешатки писма, на котрих будзе назначене: „За Конкурс” . А як будзе аж вам мило кед достанєце красни и драгоцини награди?!... Ваш Редактор”^ (Предлужи ше)

РУСКЕ СЛОВО 27

ДУХОВНИ ЖИВОТ

КИРБАЙ У БЕОҐРАДЗЕ

ЩЕШЛЇВИ СУ ЖЕ МАЮ ЦЕРКВУ И ЖЕ СУ ВЄДНО У Беоґрадзе, у Грекокатолїцкей церкви св. Кирила и Методия у Крунскей улїци, всоботу, зоз Слу­ жбу Божу на 11 годзин, хтору служел парох о. Иґор Вовк, преславени Кирбай. Парох привитал шицких присут­ них, а окреме представнїка Управи за сотруднїцтво зоз Церквами и вирскима заєднїцами Влади Репу­ блики Сербиї Ґаврила Ґрбана, предсидателя Националного сови­ ту Руснацох Борислава Сакача и госцох з України.

Апостол читал Александар Планкош, хтори и предводзел шпиванє. У своєй казанї на руским, укра їн ским и серб ским язи ку, о. Вовк наглашел важносц молитви, заєднїцтва, блїзкосци и кед дахто у нєщесцу и глєда помоц. По його словох, християнство у спокуси, бо людзом найлєгчейше осудзиц, огваряц и нє препознац Христа у других особох. После Служби було мированє, а потим аґапе. У пригодней програ­ ми парохиянє О. Скопляк, О. Радович и А. Планкош пречитали даскельо писнї Тараса Шев­ ченка по українски, руски и сербски. Парохиянє ше дружели и здогадовали як було скорей на преславох, бо того року означени уж 18. Кирбай у Беоґ радзе. Велї приходзели и зоз околних местох, а нажаль дзепоєдни и умарли. Заш лєм, слава Богу, даскельо млади фамелиї почали порядно приходзиц зоз дзецми. Того року Кирбай бул скромно порихтани, алє и попри тим, шицки були задовольни, полного шерца, гуторяци же су щешлїви же ту маю церкву и же су вєдно. О. Л. Р.

У СРИМСКЕЙ МИТРОВИЦИ

У БАЧИНЦОХ

МИНИСТЕР НЕДИМОВИЧ НАЩИВЕЛ ПАРОХИЮ

ДВОЙО ПЕРШОПРИЧАШНЇКИ

Парох у Церкви Вознесениє Господнє у Сримскей М и­ тровици о. Иґор Вовк, прешлого тижня приял подпредсидателя Влади и министра польопривреди, лєсарства и водопривреди Бранислава Недимовича, началнїка городскей управи за културу и спорт Василя Шеву, и предсидателя Скупштини городу Сримска М итровица Владимира Павловича. Як гварел о. Вовк, бешедоване о проєктох на церкви и помоцних обєктох. Министер Недимович ше заинтересовал за стан парохиї и виражел жаданє помогнуц. Госци були приємно нєсподзивани кед видзели роботи на парохиялним доме. Замерковане и же после 50 рокох, на паро­ хиї тераз священїк зоз фамелию, супругу и дзецми. М. Г. К.

28 РУСКЕ СЛОВО

У Церкви Святого апостола и євангелисти Луки у Бачинцох, внєдзелю, на Нєдзелю шлєпонародзеного, було шветочно, бо двойо школяре другей класи основней школи до­ стали Святу Першу причасц. То Михай­ ло Пап и Антония Рац. Службу Божу служели о. Юлиян Рац, протоєрей ставрофор и парох у Новим Садзе и о. Дарко Рац, протоєрей ставрофор и парох у Бачинцох. После прогодней програми о. Дарко Рац першопричашнїком на памятку на тоту значну подїю у християнским живоце, подаровал дипло­ ми и пацерки. Вл. Дї.

3. ЮНИЙ 2022.

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

У ВОДИЦИ

ОЗНАЧЕНЕ ШВЕТО ЦАРИЦИ БОГОРОДИЦИ Зоз Службу Божу на 19 годзин, у Водици ше 31. мая, означело нєзаповедане швето Царици Богородици и закончел ше Водицов тидзень. Службу служел о. Янко Гербут зоз Канади, родзени Керестурец, сослужели капеланє о. Владимир Медєши и о. Михайло Ш анта, а керестурски парох о. Владислав Варґа споведал и познєйше ше придружел Служби. После Служби шицки штирме паноцове з вирнима шпивали молебен. У своєй казанї о. Янко Гербут визначел: М ария наш а Н єбесн а М ац, розуми шицко. Благайме ю за єй помоц, помоц у тих наш их нєш кайш их потребох того наш ого швета. Найвекш а потреба нам мир, щесце, радосц, спокой. Нє тот мир котри нам швет дава. Перше нам потребни мир у наших шерцох, же жиєме з добрим християнским животом, же любиме Бога, М арию, же маме и ношиме їх мир у шерцу. Свою казань о. Гербут закончел зоз писню Михала Ковача „М олитва сучасного чловека” .

Службу ше преношело и на Фейсбук боку Катедрали за шицких тих котри нє могли присуствовац Служби. З оглядом на тото же папа Франциско у Риме поволал шицких же би ше того дня на 18 годзин придружели молитви Ружанца котра предводзена у Базилики М ариї Велькей - Маджоре, и вирни у Водици ше на таки способ придружели ґу тей заєднїцкей молитви за мир. Ол. Ж.

ПРЕПОДАВАНЄ У ПРОСТОРИЙОХ ПАКТ РУТЕНОРУМУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ПРАВДИ И ПРЕДРОЗСУДКИ О ХРИСТИЯНСТВЕ У просторийох Пакт Рутеноруму у Младежским доме, прешлого пиятку, 27. мая, отримане преподаванє на тему „Правди и предрозсудки о християнстве” хторе интерактивно з младима отримал православни теолоґ Марко Радакович зоз Зомбора. Було то треце и остатнє у сериї преподаваньох, а на тот завод Радакович пробовал одвитовац на найчастейши предрозсуди о християнстве и Церкви. Ту спадаю обичаї, празновирє и вира, чи Церква старо­ модна, чи вира гамує, чи ше релиґия проциви науки и други. Так визначене же предрозсуди єст и медзи самима християнами, як у одношеню на других ближнїх, потим на священїкох и гиєрархию Церкви, тиж и у одношеню на други деноминациї, а тиж у одношеню на саму виру и шицко цо уж начишлєне. Понеже нїхто нє имуни на таки зявеня, потребне ше бориц процив нїх прето же бизме чежели ґу правдивей шлєбоди, яку єдино Бог дава чловекови - гварел викладач. Млади ше зоз питанями и своїма видзенями активно уключовали до розгварки, а мож повесц же найвецей питаня и дилеми було о тим чи мож буц добри вирнїк, а нє ходзиц до церкви, и подобне. На законченю сериї преподаваньох опитали зме ше викладачови за його упечатки зоз тих стретнуцох.

- Мой перши и найпозитивнєйши упечаток то заинтересованосц, любопитлївосц и уключеносц младих. Ясно видно їх вельку потребу же би ше на прилаплїви способ пояшнєло правди християнства. Тоти стретнуца и за мнє 3. ЮНИЙ 2022.

були надихнююци. Красни упечаток на мнє зохабели и госцолюбивосц и сердечносц домашнїх и простодушне, щире жаданє допринєсц своєй заєднїци. На преподаваньох були присутни и вирни з Грекокатолїцкей и Православней Церкви, цо источашнє була нагода єдни других баржей упознац. Ище раз дзекуєм свойому владикови на довирию хторе ми указал же бим скромно допринєсол мисиї Церкви, шицким людзом отвореного розуму и шерца хтори участвовали у преподаваньох и розгваркох, и милим орґанизатором на їх нєсебичним труду и любови - заключел Радакович. Орґанизаторе тих стретнуцох Пакт Рутенорум, Парохийни каритас св. Миколая Руски Керестур и Рух фоколарох. М. А.

РУСКЕ СЛОВО 29

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Прешли 40 жалосни днї як нє з нами наша мила супруга, мац и баба

НАТАЛИЯ РАМАЧ (1948-2022)

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 10. юния 2022. року наполня ше 40 жалосни днї як ши вецей нє зоз нами

АНҐЕЛА (ҐЕКА) СОПКА народзена Колєсар (1948-2022)

Здогадованя на єй любов, доброту и пожертвованосц занавше у шер цох буду ношиц супруг Владимир, син Златко зоз супругу Галину и син Влатко зоз супругу Саню и унуки Теодора, Павле и Ана Спочивай у мире Божим!

Занавше твоя любов и доброта останє у наших шерцох. Окреме дзекуєме супругови Любови на його пожертвованим служеню у єй чежкей 8-рочней хороти Фамелия Фемки Рускаї зоз фамелию зоз Канади

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 2. юния 2022. року наполнєли ше 40 жалосни днї як нас зохабела моя шестра

Дня 3. юния наполня ше штири смутни роки як ши нас занавше зохабела

НАТАЛИЯ РАМАЧ народзена Рац (1948-2022) з Нового Саду Красни памятки на препровадзени часи чува брат зоз фамелию Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 6. юния наполня ше седем роки як вецей нє з нами наш мили оцец, дщо и прадїдо

ИРИНА СКУБАН (1954-2018) Остали нєвиповедзени слова, смуток и боль. Останєш нам занавше у шерцох. Твою любов, доброту и пожертвовносц будземе паметац: супруг Дюра и дзивки Татияна зоз фамелию, Мариєта и Ясмина зоз дзецми Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 11. юния 2022. року наполня ше пейц жалосни роки як ши нє з нами

ВЛАДО МЕДЄШИ (1934-2015) з Руского Керестура

Памятку на його любов и доброту навики чуваю його наймилши Спочивай у мире Божим! НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 4. юния 2022. наполня ше 20 роки як вецей нє зоз нами

ЯКИМ ПАП ПАПЯНКОВ (1923-2002) з Руского Керестура

Здогадую ше го и памятки на ньго чуваю супруга Леона, син Янко зоз супругу Марию и унуки Славка, Мирко и Томислав Папянково зоз Нового Саду Спочивайце у мире Божим!

30 РУСКЕ СЛОВО

ТАНЯ КЕРАВЧИН народзена Тамаш (1969-2017) з Деспотова Кажди боляци дзень ши зо мну у шерцу, думкох и молитвох. Хибиш ми барз. Памятку на тебе у своїм шерцу будзем чувац док сом жива. Ожалосцени: мац Амалия и брат Юлиян зоз свою фамелию Спочивай у мире Божим!

3. ЮНИИ 2022.

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 7. юния 2022. року наполнї ше жалосни рок як нас занавше зохабела наша мила супруга, мац и баба

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 30. мая 2022. року наполнєл ше рок як вецей нє з нами брат и бачи

ТЕРЕЗИЯ КАНЮХ народзена Будински (1949-2021) з Нового Саду

ЙОВҐЕН ЧАПКО (1956-2021)

Занавше це будземе чувац у наших шерцох. Супруг Йоаким, син Владимир зоз супругу Драґану и дзивку Аню и жец Миливой Янчич зоз дзивку Ксению

Красни памятки на ньго буду чувац шестра Оля, шовґор Мирослав, Даниєла зоз фамелию, Марияна и Иґор

/ ---------------------------------- \

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ У маю ше наполнєли 27 роки як нє з нами наш оцец, швекор, дїдо и прадїдо

Дня 30. мая наполнєл ше рок як нє з нами наш мили супруг, оцец, дїдо и брат

У марцу ше наполнєли 24 роки як нє з нами наша мац, швекра, баба и прабаба

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднешеней вимоги за одлучоване о потреби преценьованя вплїву на живот­ ни штредок проєкта ЙОВҐЕН ЧАПКО (1930-1995)

ЙОВҐЕН ЧАПКО (1956-2021) з Руского Керестура

Красни памятки у своїх шерцох на нїх навики буду чувац їх наймилши СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 1. юния наполнєли ше 20 жалосни роки як ше преселєл до вичносци наш мили

ФЕМА ЧАПКО (1928-1998) Спочивайце у мире Божим!

РУСКЕ мши/.гизкезіоуо.сот

ОГЛАШОВАНЄ

ДЮРА ЧИЗМАР (1953-2002) з Руского Керестура Памятку на це чуваю твойо наймилши Спочивай у мире Божим!

7 ,м а

МАЛИ О ГЛ А Ш К И НВУ „РУСКЕ СЛОВО” ПРЕДАВА ПОЛОВНИ АВТО 8койа ГаЬіа еІаззіе, 2007. рок. Прешол - коло 380 000 км, реґистровани до новембра. Початна цена - 1800 евра. Явиц ше и понукац цену на: 069 673301, або на: г8Йп@гшке8Іоуо.еот. Опатриц мож у Вербаше або Новим Садзе. НВУ „РУСКЕ СЛОВО” КУПУЄ ХИЖУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ, за потреби канцеларийох и дописовательства. Глєдаме добре очуване обисце (може и на поверх) блїзко при центру, квартельни нукашнї простор котри би мал минимум 120т2 (и векши простор пре архиву), зоз цо меншим простором за отримованє желєних поверхносцох. Волац на телефон 069 67 33 01.

3. ЮНИИ 2022.

Ношитель проєкта „Телеком Сербия” а.д., Таковска 2, Беоґрад поднєсол вимогу за одлучованє о потре­ би преценьованя вплїву на животни штредок проєкта базней станїци мобилней телефоні „НСУ295, НСЛ295, НСО295 НС - КЛИСА 5”, у улїци Светозара Марковича Този число 6, на катастерскей парцели 124/3, К.О. Нови Сад I, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

МАЛИ ОГЛАШКИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох. Щици од витру, жими, праху, галайку, инсектох. МОНТИРАМЕ: ■ РОЛЕТНИ ■ ГАРМОНИКОВО ДЗВЕРИ

■ ПАНТЛЇКОВО ДЗВЕРИ ■ МРЕЖИ ОД СУНЬОҐОХ ■ ВЕНЕЦИ ЯНЕРИ ■ ОПРАВКИ Телефон: 025/5827-710, 060/5088-433

РУСКЕ СЛОВО 31

ИНФОРМАТОР ( ----------------------------------- і -------------------------------------- \

ЦЕНОВНЇК КНЇЖКОХ НВУ „РУСКЕ СЛОВО” Блажена Хома Цветкович и Любица Няради: МАЦЕРОВА РУСКА КУ Х АРКА ............ 1500 дин. Владо Няради: ДРАМСКИ КОЛАЖИ................................. 300 дин. Янко Павлович: ПРИПОВЕДКИ........................................ 300 дин. Кристина Афич: ШВЕТ БЕЗ СНА/ СВЕТ БЕЗ С Н А ..........300 дин Олена Планчак-Сакач: МЕДЗИ ДВОМА ПОБРЕЖЯМИ 300 дин. Мирон Жирош: БАЧВАНСКО-СРИМСКИ РУСНАЦИ ДОМА И У ШВЕЦЕ СТАТЇ И ЕСЕЇ (тварди рамики)................350 дин. РУСКИ ХРИСТИЯНСКИ КАЛЕНДАР 2022 ............... 500 дин. Ґрупа авторох: КУХНЯ (кнїжка розпредата) ................. 300 дин. Ирина Гарди Ковачевич: ТрАВА, ПрАХ ................................300 дин. Блажена Хома Цветкович: ЯЗИЧНИ АЛАРМ .............. 300 дин. Мирон Жирош: БАЧВАНСКО-СРИМСКИ РУСНАЦИ ДОМА И У ШВЕЦЕ (СТАТЇ И ЕСЕЇ) .........................300 дин. Ксения Варґа, Ана Варґа, Агнета Бучко Папгаргаї: КАРУСЕЛ (кнїжка розпредата)............. 400 дин. Мелания Римар: ХТО ЯК СЦЕ ........................................ 300 дин. Ясмина Дюранїн: ЖЕНОБЛОҐИЯ ...................................300 дин. Михал Рамач: ПЕРЛИ ШВЕТОВЕЙ ПОЕЗИЇ ............... 300 дин. Янко Сабадош РОЗВАЛЯНИ САЛАШ (кнїжка розпредата) ..............................................................................................300 дин. Дюра Латяк: РУСКЕ СЛОВО 1945-2020 ........................300 д и н . ДНЬОВКА 2 Зборнїк литературних и визуелних творох .......... ................................................................................................300 дин. Славко Роман Рондо: З ВИДЛАМИ ДО ШИЇ ............... 300 дин. Славко Винаї: УРОВНЇ СВИДОМОСЦИ ..................... 300 дин. Оленка Живкович: ТАНЬОВ ШВЕТ ...............................300 дин. Даниела Тамаш: СТРАШИДЛА, НЄ ЗАШМЕЮЙЦЕ М Е ........ ................................................................................................300 дин. Ґрупа авторох: РОДЗИНИ (кнїжка розпредата) ............. 300 дин. Ґрупа авторох: ФАРБИ (кнїжка розпредата) ................. 300 дин. Сашо Палєнкаш: ВСЕЛЕНСКИ КОРАБЕЛЬ ................. 300 дин. РУСКИ ХРИСТИЯНСКИ КАЛЕНДАР 2021 ............... 500 дин. Мирон Жирош: ГОРНЇЦА БАЧВАНСКО-СРИМСКИХ РУСНАЦОХ (Ш/1 том) ........................................ 300 дин. Юлиян Тамаш: ТРИСКИ З ВЕЛЬКЕЙ ДУШИ ............. 300 дин. Гавриїл Костельник: ЧЛОВЕК И ШВЕТ ....................... 500 дин. Анамария Фурман и др Борис Варґа: БУКВАР............. 300 дин. ГУМНО 2 Дзеци з дружтвених мрежох .........................300 дин. Дюра Латяк: РУСНАЦИ (II том) ......................................500 д и н . Любица Фа-Гарди: ЯК ШЕ ТРОЙО ПРАШАТА РИХТАЛИ ЗА ЖИМУ ................... 300 дин. Юлиян Тамаш: ЇЖИК ГОЛИК ........................................ 300 дин.

Ч__________________________________________________ / /

\

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта Подприємство „ ^ ^ Ш Е ” гї.о.о. зоз Беоґраду, по овласценю ношителя проєкта „А1 8гЬі]а гї.о.о. Веодгагї”, Милутина Миланковича 1ж, Нови Беоґрад поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци мобилней телефонї „М81487_03 М8_Моуі_8агї_Моуо5аГЇ5ко§_5а-]та/Вгапітіга_Со5іса”, у улїци Бранимира Чосича число 2, у Новим Садзе, на катастерскей пар­ цели 6900/35, К.О. Нови Сад І, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

32 РУСКЕ СЛОВО

* д зеирбуд зе *

НА СОБОТУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ „СМАКИ ТРАДИЦИЇ” Здруженє гражданох „Руска скарбнїца” зоз Руского К ерестура на соботу, 4. юния орґанизує перши Фестивал традицийних руских єдлох „Смаки трациї”. Попри рихтаня и коштованя сланих и сладких єдлох хторе будзе тирвац од 14 по 21 годзин, присутни годни провадзиц и шлїдуюци програми: На 16,30 годзин - наступ оркестра и двох дзецинских фолклорних ґрупох, хтори на тот завод буду шпивац. На 17,30 годзин - промоция кнїжки „М ацерова руска кухарка”. На 18,30 - наступ шпивацкей ґрупи КУД „Иван Сенюк” зоз Кули. Окрем руских єдлох, представени буду и єдла українскей и мадярскей заєднїци, хтори порихтаю нашо госци зоз Кули.

У КОЦУРЕ МОТО СТРЕТНУЦЕ Уж традицийне мото стретнуце, з нагоди 16. родзеного дня коцурского Мото клуба „Пеґасус”, будзе отрима­ не на пияток и соботу, 3. и 4. юния, у дворе простори­ йох клуба, при стадиону Фодбалского клубу „Искра” . Тогорочне мото стретнуце будзе тирвац два днї, а домашнї и того року обчекую числених госцох зоз жеми и иножемства. Стретнуце будзе провадзене зоз наступами числених рок ґрупох. Пияток за шицких нащивительох будзе грац „Магегі Вепй”, а на соботу будзе отримани концерт ґрупох „Мезїо ігте й и ” и ,Д оск 1га)ап|а”. Домашнї поволую шицких заинтересованих, уход шлєбодни як и каждого року, а будзе порихтани и безплатни полудзенок за байкерох обидва днї.

ЦЕНИ ОГЛАСНОГО ПРОСТОРУ Од 11. фебруара 2021. року применює ше нови ценовнїк за простор за оглашованє у новинох „Руске слово”.

- мала оглашка (до 20 слова) 300 динари, - посмертна оглашка на 1 полю (66х45 мм) 800 динари, - посмертна оглашка на 2 поля (91х66 мм) 1600 динари. Цену жаданей оглашки треба уплациц на рахунок: 160-923244-82 (Банка Интеза). Текст оглашки и фото­ ґрафиї (за посмертни оглашки) посилац на имейл: іп1огтаІог@ги8ке8Іоуо.сот лєбо видиктовац на теле­ фон 069 673328 лєбо 069 673318 од пондзелку по пия­ ток од 9 до 15 годзин. За обявйованє у актуалним тижню, оглашку найпознєйше придац по стреду до 10 годзин.

3. ЮНИИ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

У СЛИКИ И СЛОВОХ

СХОД МОТОРКАШОХ НА ЛЇПОВАЧИ Шид бул домашні ище єдней традицийней манифестациї хто­ ра ше роками отримує на тих просторох, а слово о 11. Интеранционалним мото сходзе. На стотки моторкашох зоз Сербиї и реґиона 22. мая позберали ше на вилєциску Лїповача нєдалєко од Шиду. Свойо моторки и опрему, як и рижни схопносци у воженю указали у дефилеу од Културнообразовного центру у Шидзе по спомнуте вилєциско Лїповача. А же би атмосфера була цо интересантнєйша отримани и рижни змаганя - хто моцнєйши у валяню руки, нацагованє паньваша, руцанє ґуми до далєка, а тиж и хто швидше випиє пиво. За добре розположенє учашнїкох ше остарали и музични ґрупи - О еай Ногзе, Ночни путници, Битанґи,

Ледене очи, Неуништиви и Ю пак. Як и каждого року, у реализованю тей манифестацию помогли - Општина Ш ид, Туристична орґанизация, Културно-образовни центер и Мото клуб „Ш ид” . Вл. Дї.

ШАХ

ПРЕШВЕЧЛЇВА ПОБИДА ОМЛАДИНЦА У рамикох 4. кола Войводянскей шаховскей лиґи, ґрупа Суботица, коцурски Омладинєц внєдзелю на домашнїм терену дочекал Полет зоз Каравукова и зазначел прешвечлїву побиду з резултатом 5,5:0,5. Побиди на тим змаганю зазначели - Карло Бала, Владимир Лазор, Ґавра Коларич, Любомир Турович и Ґоран Попович, а ремизовал лєм Споменко Павичевич. После 4. кола Омладинєц на 3. месце на таблїчки зоз 7 бодами. З. К.

3. ЮНИИ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 33

СПОРТ ПОДРУЧНА ЛИҐА СУБОТИЦА

ПРЕШВЕЧЛЇВА ПОБИДА ИСКРИ Коцур: Искра - Бачка (Мол) 5:0 Ґоли за Искру: Д раґоєвич 2, Малацко, Бокан и Николич ИСКРА: Новаков (Неделькович), Секулич (Дакич), Човс, Сердар (Зорич), Малацко, Бокан, Николич, Надь, Колошняи, Юрчук, Драґоєвич (Пердух) Внєдзелю Искра зазначела ище єдну важну побиду у борби за оставанє у лиґи, понеже на домашнім терену звладала Бачку зоз Молу, ище єдного з директних конкурентах за место котре обезпечує оставанє у лиґи. На початку треба надпомнуц же госци до Коцура пришли лєм зоз 10 бавячами, та з того боку Искри була олєгчана робота. Од початку змаганя ше видзело у котрим напряме ше будзе одвивац бависко, понеже ше госци ориєнтовали на охрану свойого ґола и препущели Искри инциятиву. Медзитим, таке бависко ше госцом нє виплацело, а Искра прейґ Драґоєвича уж у 7. минути пришла до предносци. После ґола Искрово бавяче и далєй нападали и були порихтани цо скорей ришиц питанє побиднїка. Малацко у 18. минути зоз правим евроґолом звекшал резултат на 2:0. Госци направели фаул на 20 метери од свойого ґола, а Малацко майсторски виведол шлєбодне бице и потрафел сам угел ґола Бачки. Душан Драґоєвич на остатнїх даскелїх змаганьох можебуц и найлєпши Искров бавяч, а же є у одличней форми потвердзел у 37. минути кед дал свой други ґол и на тот способ ришели питанє побиднїка. У остатнєй минути першого полчасу публика на трибинох мала нагоду видзиц ище єден евроґол зоз

шлєбодного бица. На тот завод ґол дал Бокан зоз 25 метерох. Предносц од 4:0 була добра нагода же би тренер Искри Ранко Делич дал нагоду и резервному ґолманови, 16рочному Видови Недельковичови котрому то було и дебитантске змаганє за перши тим и од котрого ше вельо обчекує у наиходзцих рокох. Други полчас принєсол вельо менєй борби з оглядом на тото же шицко було уж ришене. У тей часци змаганя Искра дала ище єден ґол, та змаганє закончене зоз резултатом 5:0 за Искру. После того кола Искра на 13. месце на таблїчки зоз 28 бодами. У шлїдуюцим, предостатнїм колу коцурски фодбалере буду госцовац у Надалю, а процивнїк им будзе екипа Напредку, котра ма лєм 2 боди вецей од нїх, та змаганє будзе и борба за 12. место на таблїчки. У остатнїм колу И скра на домаш нїм терену дочека Раднички зоз Баймоку. З. К.

МЕДЗИОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СРИМ, ҐРУПА ЗАХОД

ОФК „БИКИЧ” ПОРАЖЕНИ У ВИШНЇЧЕВЕ У 25. колу Медзиопштинскей фодбалскей лиґи Срим, ґрупа Заход, фодбалере Бикичу дожили пораженє у Вишнїчеве процив водзацого Гайдука зоз 2:0, у Руми Фрушка Гора победзела ОФК Бачинци зоз 4:3, Змай з Ночаю дома страцел од Зеки Булюбаши зоз 5:0, домашнї Обилич 1993 у Куковцох страцел од Єдинства з Ру­ ми зоз 1:0, у Кузмину Ґраничар победзел Ердевик 2017 зоз 4:1, ЛСК з Латяарку бул лєпши од Ґраничара з Адашевцох и побед­ зел го зоз 2:1, а Срим у Сримскей Рачи победзел БСК з Бешенова зоз 2:0. На таблїчки Г айдук перши зоз 61 бодом, Ґраничар (К) други ма 60 боди, треци Зека Булюбаша ма 56 боди, штварте Єдинство ма

34 РУСКЕ СЛОВО

тиж 56 боди, пияти Обилич 1993 зоз 54 бодами, ОФК Бикич затримал шесте место зоз 42 бодами, ЛСК седми ма 31 бод, БСК осми зоз 27 бодами, Ґраничар (А) дзевяти ма 26 боди, Ердевик 2017 дзешати зоз 25 бодами, Змай єденасти ма 24 боди, ОФК Бачинци дванасти зоз 22 бодами, Срим предостатнї тринасти ма 15 боди, а остатня штернаста Фрушка Гора ма 12 боди. У 26. колу ОФК Бачинци дочекую Гайдук, ОФК Бикич дочекує Срим, БСК будзе дома­ шнї ЛСК-у, Ґраничар (А) дочекує Ердевик 2017, Ґраничар (К) будзе домашнї Обиличу 1993, Єдинство будзе домашнє Змаю, а Зека Булюбаша дочекує Фрушку Гору. Вл. Дї.

3. ЮНИИ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА НОВИ САД

ЧЕЖКЕ СТРЕТНУЦЕ ЗА БАЧКУ З ДЮРДЬОВА ОФК „СЛАВИЯ” (НОВИ САД) - ФК „Бачка” 1923 6:0 (1:0) Бачка - Неманя Иґнїч, Душан Чеґар, Стефан Вуйович, Стефан Максимович, Драґан Тривунович, Душан Тривунович, Ненад Иґнїч, Илия Данґубич, Милан Роґич, Стефан Деянович, Срдян Тривунович, у резерви - Владимир Радишич, Стефан Топчиов и Милош Миловац. Жовти картон достал Ненад Иґнїч у 43. ми­ нути. Главни судия бул Срдян Станич з Будисави, а помоцнїки були - Єлена Василєвич з Нового Саду и Дьордє Миленкович тиж так з Нового Саду. У 27. колу Подручней фодбалскей лиґи Нови Сад, хторе одбавене 28. мая, фодбалере Бачкей з Дюрдьова страцели 6:0 од фодбалерох Славиї з Нового Саду.

Славия добре почала стретнуце, анґажовано и нападацки. Таке бависко дало плод, бо перши ґол на стретнуцу дали домашнї у 17. минути. Пред концом першого полчасу, у 43. минути, фодбалер Бачкей Ненад Иґнїч, достал жовти картон. У другим полчаше фодбалере домашнєй екипи предлужели подобно. У 49. минути дали ище єден ґол, а нєодлуга ище єден, у 54. минути. Фод­ балере Бачкей ше намагали дац голєм єден ґол, алє на тим стретнуцу щесце им обрацело хрибет. Ище три лабди закончели у їх ґолу - у 70, 76. и 83. минути. После того кола Бачка и далєй на 6. месце на таблїчки зоз 36 бодами. У шлїдуюцим колу дюрдьовски фодбалере на домашнїм терену дочекую фодбалерох з Ковилю. Л. В.

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР

РУСИН СТРАЦЕЛ У ҐЛОЖАНУ ФК „Будучносц” (Ґложан) - ФК „Русин" (Руски Керестур 2:0 (1:0) РУСИН - Кронич Деян, Тома Стефан, Голик Боян, Иличич Марио, Малацко Андрей, Тома Александар, Кулич Неманя, Бранкович Боян, Сушич Дарко, Саянкович Матей, и Маркович Оґнєн. Екипа ФК „Русин” прешлей нєдзелї, 29. мая, у 28. колу Подручней фодбалскей лиґи Зомбор поражена у Ґложану од екипи ФК „Будучносц” з резултатом 2:0 (1:0). Ґоли за домашнїх дали - у 20. минути Жембери и у 55. минути Бркляча. Гоч ше домашнї боря за оставанє у лиґи, на тот завод лєпше бавели процив досц подмладзеней Русиновей екипи и вихасновали свойо два на­ йлєпши нагоди за ґол, док русиновци углавним бавели на штредку терену без озбильнєйших загрожованьох ґолмана Ґложановей екипи. Змаганє одбавене у фер атмосфе­

ри, цо шведочи и же нє додзелєни анї єден жовти картон. И у тим змаганю тренер Златко Саянкович нагоду дал досц подмладзеней екипи, понеже одсуствовали шейсцме стандардни першотимци, а то допущує и нєдалєки конєц першенства. Шансу достали Марио Иличич, Зоран Тома, а пред концом змаганя як замена вошли Александар Зорич и Дудаш Андрей. До конца першенства оставаю ище два ко­ ла, алє Русин зоз 52 бодами дефинитивно остава на 4. месце на таблїчки, док ше домашнєй екипи Будучносци тоти три боди барз здали. У шлїдуюцим предостатнїм колу на нєдзелю, 12. юния, Русин на Ярашу дочекує Полет з Каравукова, а змаганє почнє на 17.30 годзин. М. А.

ОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ШИД

МОРОВИЧАНЄ ЛЄПШИ ОД ЄДНОТИ У 17. колу Општинскей фодбалскей лиґи Шид фодбалере Єдноти зоз Шиду дома страцели од Єдинства з Моровичу зоз 2:1, Напредак у Вашици победзел Борец з Илинцох зоз 3:0, Ґраничар у Ямени декласовал Братство зоз Соту зоз аж 9:1, ОФК Бинґула нєсподзивала Синдєлич на госцованю у Ґибарцу и победзела зоз 3:2, а у Батровцох Омладинєц и Єдинство з Люби бавели без ґолох 0:0. На таблїчки Напредак перши зоз 49 бодами, Єдинство (М) друге ма 44 боди, Ґраничар треци зоз 25 бодами, 3. ЮНИИ 2022.

Синдєлич штварти ма 24 боди, Єднота пията ма тиж 24 боди, ОФК Бинґула шеста зоз 20 бодами, Єдинство (Лю) седме ма 19 боди, Борец осми тиж зоз 19 бодами, Омла­ динєц предостатнї дзевяти зоз 15 бодами, а остатнє дзешате Братство ма лєм три боди. На концу першенственей сезони у 18. колу Братство доче кує Єд ноту, Єдин ство (М) доче кує Напредак, Бо рец будзе домашнї Омладинцу, Єдинство (Лю) дочекує Синдєлич, а ОФК Бинґула будзе бавиц процив Ґраничара. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ

ПЕРШИ МИНИ РУКОМЕТНИ ТУРНИР У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ДОПРИНОШЕНЄ РОЗВОЮ РУКОМЕТУ ПРИ МЛАДИХ Внєдзелю, 29. мая, у Спортскей гали отримани I Медзинародни турнир у мини-рукомету за дзеци по 12 роки, на котрим участвовали 12 екипи з околних местох, з централней Сербиї и з Републики Горватскей анифестацию отворел секре­ тар МЗ Руски Керестур Миха­ йло Пашо котри визначел же важне же би до Керестура и до тей гали приходзели цо вецей млади людзе и упознали ше з тим цо тото место понука. Вон тиж наглашел же тота га­ ла отворена каждому за спортски змаганя, бо то значне и за туристич­ не представянє того валалу.

М

БАВЕНИ 18 СТРЕТНУЦА На двох те ре нох на тур ни ре од ба вени вєдно 18 змаганя, а кажда екипа бавела по три у своєй ґрупи, а участвовали екипи з 9 войводянских местох: зоз Сивцу, Бачкого Моноштору, Оджаку, Крущичу, Червинки, Бачкого Брестовцу, Нового Саду, Руми, Сонти, з централней Сербиї з Лазаревцу и два екипи з

Републики Горватскей - з Илоку и Славонского Броду. На турнире участвовала и домашня екипа - Рукометна секция Руски Керестур котру тренира Славко Надь. Во­ ни перше змаганє страцели од Илоку зоз 4:13, друге страцели од Лакия з Червинки зоз 6:15, а у трецим победзели екипу „Слован” з Руми зоз 6:5. Понеже ше на тих турнирох нє преглашує побиднїкох, а таки турнири, потримує Рукометни союз Войводини, його технїчни секре­ тар Иван Мандич на концу турнира у Керестуре каждей екипи уручел плакету, а помогла му и наша преславена рукометашка Злата Паплацко з Руского Керестура. ПОПРИ СПОРТУ И ТУРИСТИЧНА НАЩИВА После змаганьох на нєдзельовим турнире у Керестуре дзеци нащив-

36 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИИ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ФОДБАЛСКИ КЛУБ „РУСИН” З РУСКОГО КЕРЕСТУРА

ПИОНИРЕ УСПИШНИ ПРОЦИВ ВЕРБАСУ

вели и мини зоолоґийну заграду у обисцу Звонка Гай­ дука, а тиж и нашу Водицу. Орґанизацию турнира на се­ бе превжал Славко Надь, вєдно з родичами чийо дзе­ ци тренираю рукомет, а ко­ три и финансийно помогли турнир, як и спонзоре з валалу. Наздаваю ше же убудуце и локална самоуправа за турнир будзе мац вецей слуха, визначел Надь, и тиж наглашел же вєдно одлучели на тот способ, т.є. зоз Турниром означиц и 60-рочнїцу рукомету у Руским Ке­ рестуре, хтора була влонї, алє хтору ше урядово нїяк нє означело. Циль таких мини-турнирох нє резултат, алє розвиване лю бо ви ґу ру комет ному зма га ню и ви хо вй о ва нє мла дих за будуцих рукометашох, по не же ру комет ни спорт, поготов женски, у цалей нашей держави траци на популарносци. У рукометней секциї домашнїх тренира красне число дзецох, вони кажди рок нащивюю и рукометни кампи дзе здобуваю основни знаня з того спорту, та мини-турнири котри ше орґанизує у велїх местох, а на хторих и во­ ни участвую, назода же би здобували рукометне искуство.^ М. Афич 3. ЮНИИ 2022.

Екипи пионирох и два ґрупи когуцикох Фодбалского клубу „Русин” з Руско­ го Керестура прешлей соботи, 28. мая, у домашнєй Спортскей гали бавели приятельски змаганя з парняками з ФК „Вербас” . Єдно змаганє победзели, а два страцели. Екипа пионирох народзених 2009. и 2010. року надбавела своїх парнякох з резултатом 8:5. Мали русиновци бавели процив досц доброго процивнїка и резултат скоро по сам конєц змаганя бул виєдначени 5:5. Трудзели ше барз и єдни и други, алє домашнї мали вецей щесца и дали ище три ґоли за милу побиду. Ґоли за домашнїх дали: Планчак Иван два, а по єден Надь Даниєл, Кочиш Владко, Малацко Кристиян, Кочиш Валентина, Будински Хана и Виславски Тадей.

Два екипи когуцикох мали менєй щесца, а нє були анї комплетни и менєй мали замени. Екипа малих бавячох народзених 2011. и 2012. року страцела з резултатом 3:6, а ґоли за домашнї тим дали Бошкович Йован, Илич Марко и Пашо Мартин. Младша екипа когуцикох народзених 2013. и 2014. року надбавена з резулта­ том 4:5, а по два ґоли за домашню екипу дали Бошкович Йован и Марко Илич. У тих двох змаганьох була резултатска гомбалка, ґоли давала раз єдна, раз дру­ га екипа. На концу численосц, швижосц, а и лєпша физична порихтаносц госцох допринєсла їх побиди. Тренере малих Русинових бавячох Деян Йолич и Сани Колошняї, а орґанизатор змаганьох Зденко Шомодї. М. А.

РУСКЕ СЛОВО 37

ИНТЕРМЕЦО

ГОРУЦИ ТЕПШИ Милана Младеновски (инстаґрам со о кіпд ш і!і.^е _ т т )

и шпинатом Зограц млєко зоз цукром, так же би було лїтне. До того млєка потрушиц квас и охабиц дас 10 минути же би ше подзивгнул. До векшей судзини усипац 2,5 децилитри лїтней води, соль и олєй и млєко у хторим квас, та додавац поступнє муку и замишиц цесто. Охабиц цесто на цеплим месце 30 до 45 минути же би накисло. За тот час поумивац шпинат, одрезац конарчки и порезац го на дробно Направиц фил. До векшей судзини витрепац вайца, додац йоґурт, сир, соль и порезани шпинат. Шицко премишац. Кед цесто викисло подзелїц го на 4 часци. Кажду розогнац на правоугельнїк и положиц фил. Потребне: ■ 2,5 децилитри млєка ■ 2,5 децилитри води ■ 2 ложички цукру ■ швижи квас ■ 3 ложички солї за цесто+1,5

ложичка за фил ■ 2 децилитри олєю ■кила муки ■ 500 ґрами шпинату ■ 500 ґрами дробного сира ■ 2 деци йоґурту ■ 2 вайца

Закруциц обидва длугши боки правоугельнїка ґу штредку, до поли (так як на сликох указане) и шоровац до тепши до хторей сце пред тим положели папер за печенє лєбо подмасцели зоз олєйом. Печиц у релни хтора зограта на 200 ступнї док нє почервенї. Кед ше пита винє зоз релни прекриц ю зоз мокру хлєбовку и оха­ биц так дас 15 минути.

38 РУСКЕ СЛОВО

3. ЮНИИ 2022.

ГОРУЦИ ТЕПШИ

Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Лїляна Еделински зоз Руского Керестура

Потребне за цесто: ■ ■ ■ ■ ■ ■

і■

Потребне за фил-ґлазуру: 300 милилитри млєка 300 ґрами чоколади 15 ложки цукру

*■

2 шольки цукру 2 шольки йоґурту шолька олєю 2 шольки муки 2 ложки какаа пол мещка содабикарбони

Поступок: Зоз миксером добре вимишац йоґурт, цукер, олєй, муку, какао и содабикарбону. Усипац до подмасценей и помученей тепши и печиц на 200 ступнї док ше нє упече. У медзичаше, увариц фил-ґлазуру и кед це­ сто упечене преляц по цесту фил-ґлазуру. Кед ше охладзи, порезац на коцки и украшиц зоз шлаґом.

Потребне: 2 фалати купчи жовти цеста маджун зоз ягодох за премасцоване цеста вельке пакованє яфа кексох

Потребне за фил 300 ґрами млєти плазма кекси 400 ґрами квашней шметанки 500 милилитри сладкей шметанки 200 ґрами мелкого цукру

Поступок: Премасциц цеста зоз маджуном зоз ягодох же би одмекли. У медзичаше витрепац квашну шметанку зоз цукром и додац млєту плазму. У другей судзини витрепац сладку шметанку и вец зєдинїц тоти два мишанїни. Зоз половку филу премасциц порихтану пишкоту премасцену зоз маджуном, поскладац яфа кекси и на нїх премасциц другу половку фила. Положиц другу пишко­ ту премасцену зоз маджуном. По верху премасциц зоз шлаґом и украшиц по жаданю.

3. ЮНИИ 2022.

РУСКЕ СЛОВО

39

У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ОЗНАЧЕНИ ДЗЕНЬ ШКОЛИ Основней и штреднєй школи зоз до­ мом школярох „Пе­ тро Кузмяк”, 25. мая, шко­ ляре и заняти зоз своїма госцами означели Дзень школи. Окрем же то була нагода визначиц успихи керестурских школярох и подзековац институцийом и установом хтори потримую школу, на Дзень школи отримани и IV Саям науки. М. А.

У