RUSKE SLOVO 18-19

№№іу,$аіат.пеІ

89. МЕТ)УНАРОДНИ

Фото: Лука Вуячич

ЦЕНА 40 ДИНАРИ

9 770350

460007

ПШЬОПРИВРЕДНИ САІАМ жа

3/ЙгоМИЯНАЩО/ІО^С^

УПОЗНАЦ АМЕРИЦКИ ЖИВОТ НА АВТЕНТИЧНИ СПОСОБ

Г 4ц, І4

^

Пише: м р Н атал и я БУДИНСКИ, д и р е к то р к а О с н о в н ей и ш тр ед н єй ш коли з о з Д ом ом ш к олярох „П етро К узмяк”

Початком того 2022. року мала сом нагоду нащивиц Зєдинєни Америцки Держави дзекуюци Фулбрайтовей програми и стипендиї хтора ше додзелює фаховцом зоз рижних обласцох, а пре їх винїмкове доприношенє и визначованє у обласци зоз хтору ше занїмаю.

ла до своїх обисцох и орґанизовала рижни друженя, путованя и вилєти. Универзитет Кент Стейт, а и Огайо, познати по своєй либералносци, а людзе барз любезни и отворени, комуникативни и госцолюбиви.

лєцела” сом у януару у напря ме аме риц ко го сна. Там сом, вєдно зоз ґрупу наставнїкох зоз В осточней Европи и Цен трал ней А зиї, на Универзитету Кент Стейт у Огаю, шейсц тижнї през рижни активносци упознавала америцке образованє, живот и културу.

Ш ей сц ти ж н ї ш видко пре ш ли, як и пла но ва на на щ и ва, мед зи тим оста ла вя за зоз аме риц ки ма, европ ски ма и ази й ски ма коле ґ а ми, як и отво ре ни дзве ри за риж ни будуци форми сотруднїцтва.

Ц о ше ш колох дотика, ам ерицке ш колство цалком До тей програми дотераз були уключени велї визначни и нш ак орґан и зован е як европске, окрем е кед слово державнїки швета, судийове, амбасадоре, министри, о ш треднєй ш коли, и п ред ставя д обру ком бинацию новинаре, уметнїки, науковпро вад зе ня и ин ди ви ду ал ци и наставнїки, дзе медзи н и х п о тр е бох ш коля рох, Гоч у куфре зоз Америки нє мож вельо нїма аж 60 нобеловци, як на­ алє и ґру пох по уров нь ох принєсц, у професийним портфолию приклад Питер Даймонд и зн ан я. М ал а сом н аго д у то цалком иншак. Полно идеї, єдно вредне Ейчи Неґиши, и 86 добитнїки вид зиц до бри ш коли, дзе искуство, єден нови попатрунок на Америку ходза ш коляре прип адн їки визначней америцкей Пулии єдна цалком нова слика о ґлобалним швеце церовей награди. Ц и л тей ш тред нєй кла си и мож ем представяю тото праве богатство хторе ви со ко компе ти тив ней про по весц же то си сте м атич но сом принєсла зоз собу. Идея Фулбрайтовей гра ми то ро звой мед зи на род орґ а ни зо ва ни и оп ре ме ни програми то подзелїц зоз свою локалну ного розуменя, запровадзоваш коли, же на став нї ки мозаєднїцу и робиц на злєпшованю окруженя ня отвореней комуникациї и ти во ва ни, як и ш коля ре, бо у хторим жиєме длугорочного сотруднїцтва, а ве лїм од нїх, будуч носц и активносци оможлївюю уподальш е ш колованє, у п р а­ вим см ислу того слова, знаванє америцкого ж и­ вота у ри жних його сфе за ви ш и од ус пи ху у рох на єден пра ви и авш тр ед н єй ш коли. тен тич ни спо соб. О крем н а об р азо в н и х зми стох, зоз ш коля ра По сле зложе ней апли ми ше ве льо ро би на ка циї, хто ра, мед зи ин ро зви ва ню ж и вот них шим, облапя ла и по кла ком петенцийох, прим еданє анґлийского язика нь о ва ню зна ня, ак ти и ин тер вю у Ам ба са ди ви зм у и до при но ше ню ЗАД, а у усло ви й ох ґло ло кал ней за єд нї ци. балней пандемиї, „од-

Н а Универзитету зме мали орґанизовани барз добри преподаваня з обласцох образованя, технолоґиї и медийскей писменосци, як и вельо задатки и проєкти хтори зме мушели сполнїц. Кажди тидзень зме одходзели до школи и зоз америцкима наставнїками ишли на годзини, дзе зме ше упознавали зоз їх систему образованя, алє зме и са ми три ма ли пре пода ва ня и уча ство ва ли у школ ских актив но сцох. Єден окремни сеґмент бул пошвецени упознаваню аме­ рицкого живота, дзе нас ґрупа локалних жительох прия-

2 РУСКЕ СЛОВО

Гоч у куфре зоз Америки нє мож вельо принєсц, у професийним портфолию то цалком иншак. Полно идеї, єдно вредне искуство, єден нови попатрунок на А ме­ рику и єдна цалком нова слика о ґлобалним швеце представяю тото праве богатство хторе сом принєсла зоз собу. Идея Фулбрайтовей програми то подзелїц зоз свою локалну заєднїцу и робиц на злєпшованю окруженя у хторим жиєме. ■ Становиска еислоеени у тим тексту виключно аетороео и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

13. МАЙ 2022.

УВОДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ цш ж д

Пише: Олена ПЛАНЧАК-САКАЧ, главна и одвичательна редакторка

■ Тижньовнїк 4. Одбор за образованє НСР отримал два схадзки

■ Нашо места 7. Заєднїцки проєкт

■ Економия 12. Продукция єднодньових курчатох на фарми у Адашевцох

■ Руске и швет 14—15. Нагода за усовершованє и напредованє

■ Руске словечко 16-17. Давни обичай облїванє

■ Култура и просвита 18. Дзень школи у Коцуре

■ Мозаїк 22-23. Рибарски тим „Тататок” зоз Дюрдьова

■ Людзе, роки, живот 26-27. Часопис „Заградка” означує 75 роки од порядного виходзеня

■ Духовни живот 28. Зоз любову блїжей ґу Богу

■ Информатор 30-33. Мали оілашки и Іп тетогіат

■ Спорт 34. Успишно орґанизовани Турнир, освоєни 17 медалї

■ Интермецо 39. Горуци тепши Насловни бок: Дзивоцка ш пивацкаґрупа зоз КУД „Тарас Ш евченко” на „Ружовей заградки” Авторка фотоґрафиї: Вероника Вуячич

ТРАДИЦИЯ, ПИХА И БРЕНД У престолнїци култури, у Сербским народним театре у самим центру Нового Саду, внєдзелю вечар святочно отримани 32. Фестивал новей рускей шпиванки „Ружова заградка”. Того року орґанизаторе Фестивала зоз назви вихабели „у народним духу”, цо творительом охабя вельо векши можлївосци у компонованю. Тот нови концепт ище цалком нє зажил, та нови, вироятно, увидзиме аж нарок. Отвераюци Фестивал заменїк ґенералного директора Явней медийней установи Радио-телевизиї Войводини Йожеф Клем уж традицийно почина привит на руским язику, а у своєй надихнутей бешеди визначел же „Ружова заградка” през тоти децениї свойого тирваня охабела значни шлїд у култури нє лєм Руснацох, алє и у ширшей войводянскей заєднїци и з вельким трудом и ентузиязмом витворена нє лєм традиция, хтора повяже прешлих и будуцих творительох, алє и бренд як єдини телевизийни Фестивал хтори ше у континуитету витворює уж децениями у тей Хижи. Фестивал змагательного характера и вше приноши праву фестивалску атмосферу, бо виберац свойого фаворита ма нагоду нє лєм Фахови жири, алє и присутна публика. Виведзени 14 нови композициї, у доминантно валцерскей музичней форми. Наступели велї млади интерпретато ре, и гевти котрих уж до бре по зна ме, а лєм єд на де би тант ка. Век ши ну композицийох виведли солисти, алє бул и дует и єдна досц числена Дзивоцка шпивацка ґрупа зоз КУД „Тарас Ш евченко” з Дюрдьова, хто­ ра одшпивала побиднїцку композицию „Душа” комплетного автора Йована М. Йовановича. Фестивал ище оценя музични фаховци, вон бул на обчековано узвича­ єним уровню як и скорейших рокох, публика ше на вельки дзвери врацела на Фестивал, бо є отримани у Велькей сали СНТ и за каждого бу­ ло места, а зоз тим му врацена святочна атмосфера. Музична скарбнїца РТВ збогацена за нови 15 композициї, гоч єдна композиция, пре оправдани причини, нє виведзена, алє є знята на компакт диску. Велька сцена Сербского народного театру була наисце добре обдумана зоз одличним сучасним дизайном шветла, хторе збогацовало дожице каждей композициї, а ружи були по цалей бини як символ Фестивала. За сучасну сценоґрафию и дизайн шветлох бул задлужени Ириней Гудак. Фестивал провадзело вельке число публики, гоч ше го преношело директно прейґ РТВ и интернет мрежи, госцох було зоз шицких наших местох, та и зоз иножемства. Зоз Републики Горватскей пришол автобус, а госцох було аж и зоз Канади, цо указало же зме ше после двох пандемийних рокох барз зажадали як културних змистох, так и стретнуцох. ги8ке.гейакіогка@ 8таі1.еот

РУСКЕ СЛОВО

* ”РУСКЕ СЛОВО” - гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ „Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло др БОРИС ВАРҐА 15. юния 194-5. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ *** ”Руске слово”, Футожска 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки - Иван Сабадош, Ясмина Главна и одвичательна редакторка Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки ОЛЕНА ПЛАНЧАК-САКАЧ рубрикох - Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Ф ейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки - Мария Афич, Влада Дїтко, Андреа Медєши, Оля Русковски, Марина Джуджар * лекторка - Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка - Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки - М ария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * Предплата за цали рок: у жеми 2 000 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизнирахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня ,,М ахіта дгаГ’ Петроварадин * Е-таі1: гегїаксі|а@ги§ке§1ото.сот * ^ еЬ §іїе: ^^^.ги§ке§1оуо.сот * І88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Д иректор

13. МАЙ 2022.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖНЬОВНЇК

ОДБОР ЗА ОБРАЗОВАНЄ НАЦИОНАЛНОГО СОВИТУ РУСНАЦОХ

ОТРИМАНИ ДВА СХАДЗКИ ЗОЗ ФАХОВЦАМИ Одбор за образованє при Националному совиту Руснацох концом прешлого мешаца отримал два схадзки у Руским Керестуре, першу за ширшу просвитну явносц о штиророчним проєкту прекладаня учебнїкох за руских школярох, а потим и порядну схадзку своїх членох котра була отвореного типу а першей схадзки, представени резултати числених виволаньох и способох на котри удатно ришени проблеми коло онлайн настави, цо наисце добре звладане, а потолковане же потераз зняти скоро шицки годзини руского язика за школярох основней школи. Потим представени и перши акредитовани семинар на руским язику за наставнїкох и професорох котри орґанизовали републични орґани. На самим концу, у найдлугшей часци, искуства и думаня медзи собу вичерали прекладателє и лекторе учебнїкох, а до дискусиї ше дзечнє уключовали и други заняти у просвити.

Н

искуство, цо зоз часом наисце було обачлїве. Сход реализовани у рамикох проєкту „Настава, учебнїки и виволаня онлайн настави на руским язику” хтори финансовал Буджетски фонд за национални меншини при Министерству за людски и меншински права и дружтвени диялоґ. ПОРЯДНА СХАДЗКА ОДБОРУ ЗА ОБРАЗОВАНЄ

По законченю, отримана и порядна схадзка Одбору за образованє на котрей принєшени даскельо одлуки, а конструктивно ше розправяло и под остатню точку - риПОЗИТИВНИ ПОШ ЛЇДОК ЕПИДЕМИЇ жне. Посцигнута догварка же ше того року обнови стретнуце руских предшколских дзецох, та дзеци зоз Ру­ - То бул сход з обласци образованя и облапел ширши ского Керестура и Коцура нащивя Петроварадин уж у теми котри зме обєдинєли. Перше зме мали идею же би маю. Тиж, подобне стретнуце будзе орґанизоване и за ше зишли лекторе и прекладателє и ришели нєясносци, школярох трецей и штвартей класи основней школи зоз алє зме одлучели предстаРуского Керестура котри виц шир шей про свит ней нащивя своїх парнякох у явносци же цо добре наста­ Коцуре, односно Дюрдьло як пошлїдок епидемиї, а ове. Идея за таки сход на­ стала зоз факту же керето, на сам предз, год зи ни руского язика котри зняти стур ски дзе ци вше дома шнї, та би ше на даяки и поставени на платформу На ци о нал но го со ви ту. До спо соб ре ван шо вац и им. знїманя ше уключели шиц­ На кратко спомнути и ки учительки и наставнїци можлївосци школованя котри викладаю у порядбудуцих руских учительней настави, та маме зняти ох на Педаґоґийним фа480 годзини. Друге цо ше култету у Зомборе зоз потримовку Оддзелєня за случело то же Министеррусинистику зоз Филоство образованя мало до­ бру на ми ру змоц нїц язич ни зофским факултету у Но­ компетенциї наставнїкох вим Садзе, и конкретних котри викладаю на мацеринским язику, и обдумали про- крочайох котри превжати. Потераз посцигнута догварка єкт у котрим сами наставнїки направели семинар обуки зоз Педаґоґийним факултетом у Зомборе, и зоз Оддзелєза своїх колеґох, же би ше розтолковало терминолоґий- ньом за русинистику дзе отримана урядова схадзка. ни назви на шицких осем язикох на кельо ше одвива наПод точку рижне предискутоване о релативно застарестава у нашей жеми. З нашей заєднїци у тим проєкту них роботних учебнїкох, односно Култури висловйованя участвовали шесцеро наставнїки зоз Керестура котри за школярох другей, трецей и штвартей класи основней пририхтали обуки семинара за предмети котри ше по­ школи, котри уж роками нє провадза осучасньованє, та кладаю на закончуюцим испиту, а то математика, биоло- анї план и програму, док похвалєни нови осучаснєни Бу­ ґия, физика, хемия, история, ґеоґрафия, а як лектор и квар, Читанка и Вежбанка. Начално посцигнута догвар­ особа котра обдумовала обуку зоз язичней часци и Ана ка, Национални совит будзе вимагац видаванє нових Римар Симунович - гварела Таня Арва Планчак. учебнїкох, а тиж предложи и авторох. Предсидателька Одбору Мелания Римар визначела Потим, розправа закончена зоз кратку дискусию о поштири роки роботи прекладаня учебнїкох за видаватель- кла да ню за кон чу ю цо го ис пи ту зоз ру ско го язи ка, о про ну хижу Клет, потим наглашела же тераз у планє и на блемох коло ришеньох з якима ше стретаю оценьоваче, шоре учебнїки за ґимназию. Медзи иншим, гварела и же и коло дробних нєясносцох, а котри наисце школяром требало часу же би прекладателє медзи котрима єст и знача пре кажди бод.^ тих котри першираз робели на таких проєктох, здобули М. Джуджар

4 РУСКЕ СЛОВО

13. МАЙ 2022.

ІІ2піоупіік@ ги5кезІоуо.сот

СХАДЗКИ ВИВЕРШНОГО ОДБОРУ И НАЦИОНАЛНОГО СОВИТУ РУСНАЦОХ

ПРЕДЛОЖЕНИ КАНДИДАТ САША САБАДОШ Концом априла у Руским културним центре у Новим Саду, отримана шеснаста схадзка Вивершного одбору, а потим и 26. схадзка Националного совиту Руснацох. Зволани су пре важносц и процедурални часово огранїченя хтори накладаю предписаня. З тей нагоди були прилапени предкладаня за єдного члена Совиту за медзинационални одношеня у општини Бачка Тополя, з оглядом на тото же при концу мандат и предкладанє за директора Заводу за културу войводянских Руснацох. По першей точки, члени Вивершного одбору єдногласно прилапели предкладанє же би член Совиту за медзинационални одношеня була Таня Дудаш зоз Нового Орахова, хтора и у прешлим мандату окончовала тоту функцию. Кед слово о предкладаню кандидата за директо­ ра Заводу за културу войводянских Руснацох, члени Вивершного одбору єдногласно прилапели предклад же би кандидата за тоту одвичательну функцию вигласали члени Националного совиту. По кратшей павзи отиримана и схадзка Наци­ оналного совиту зоз истима точками Дньового шора. На схадзки Совиту присуствовали седемнац члени од хтрих два члени були оправдано одсутни. Єдногласно прилапене предкладанє же би Таня Дудаш зоз Нового Орахова и у идуцим мандату була член Совиту за медзинационални одношеня општини Бачка Тополя. На конкурс за директора Заводу за културу во­ йводянских Руснацох явели ше два кандидати. Анамария Ранкович, потераш ня директорка, хтора достала потримовку Управного одбору ЗКВР и Саша Сабадош. У дискусиї зауважене Вивершному одбору же за схадзку Совиту нє дефиновали предклданє. После гласаня одлучене з векшину гласох (13) же ше гласац о кандидатох будзе тайно. По пречитованю гласох Комисия, у хторей бу­ ли Таня Арва Планчак, Борис Фейди и Весна Раґаї Цап, сообщела резултати гласаня. Було подзелєни седемнац лїстки од хторих два були нєважаци - Анамария Ранкович достала штири гла­ си, а Саша Сабадош єденац. Одлука же Нацио­ нални совит з векшину гласох членох потримов­ ку дава Сашови Сабадошови на функцию дирек­ тора Заводу у наиходзацим мандату ше посила до Покраїнскей Влади, хтора принєше конєчну одлуку о виборе директора нашей найзначнєйшей институциї култури. Под точку рижне були поставени питаня и винєшени проблеми у вязи зоз наиходзацим пописом жительства, нашим школстве и роботу Роботного цела Проєктни биро. На дзепоєдни пи­ таня дати одвит, а дзепоєдни буду окремни теми на наиходзацих схадзкох Националного совиту Руснацох. А. Паланчанин 13. МАЙ 2022.

СТАНОВИСКА Пише: Мирослав ЗАДРЕПКО, новинар

ПРОВАДЗИЦЕ „ЗІІРМУОРГ? Я боме гей. Хто ме позна, може подумац же сом „пукнул”, лєбо ше питац цо ми ше случело, понеже сом цали живот бул процивнїк, могло би ше повесц плювач по риалитийох, алє ниа, ту сом дзе сом. Елем, нє будзем толковац чом и як сом почал патриц, будзе випатрац же ше правдам и же глєдам вигварки, так же идзем скоро такой на тему, а тема - людзе и одно­ шеня медзи нїма. Скоро такой прето же мушим направиц мали увод за гевтих хтори нє провадза тот сериял. Значи, два ґрупи, у каждей дзешец людзе. Ґрупи, односно як их волаю, племена, ше змагаю медзи собу за рижни награди, а два раз тижньово то племенски имунитет. Важна ствар, понеже зоз тим имунитетом, вашо племе нє вибера особу хтора ше зоз другу вибрану особу бори же би остала у риалитию. Хто страци, пакує куфри и идзе до­ му. И гей, жию у джунґли, шпя шицки вєдно, цо и як єдза дакус компликоване, алє сущносц у тим же су углавним гладни. Ето, углавним то вам то, можебуц идзе питанє чом би то було интересантне гоч кому? Нє мам поняце за других, алє мнє прето же, под єден, видзице же нє победзує вше найлєпши, найсхопнєйши, найуспишнєйши. Нєт правди, так най повем, алє зато єст вельо прикла­ ди того цо зме и яки зме. Наприклад, єдно племе ма деклара­ тивну политику же будзе вируцовац бавячох хтори найслабши. Реална политика им же вируцую особи хтори ше векшини, лєпше повесц, найдоминантнєйшим, нє пача. Як и у каждей ґрупи и ту ше швидко видвоєли алфи, перши круг коло нїх и индивидуалци, так же перше вируцени гевти „иритантни”, єдноставно одскаковали од векшини, а нє сцели буц цихо. Вец даскельо раз була номинована дзивка хтора вообще нє найслабша, алє ше очиглядно анї вона нє уклопює до формох векшини. Вона обстала, часточно и прето же єй процивнїки у дуелох нароком одуставали од борби процив нєй. А друге племе ма лоґику же вируцує гевтих хтори пришли остатнї, понеже им ше з часу на час придружую нови члени. И гоч яки сце добри, схопни, успишни, вироятно ше од вас одрекню прето же сце остатнї сцигли. И то ми идиотска тактика, алє є лєпша од одлуки того племена же би у єдней хвильки жени почали виру­ цовац хлопох. И номиновали найуспишнєйшого бавяча. Вон победзел у дуелу, врацел ше, правила пременєни и тераз номиновни можу буц лєм жени. И цо вони поробели? Номиновали найуспишнєйшу жену. Знаце гевту „чловек чловекови вовк”? Е, то вам 8игуіуог. Анї алфа наймоцнєйша, найуспишнєйша особа, анї декларативни правила коло хторих ше шицки порадзели нє важа. Окрем то­ го, „виша сила” вам може пременїц правила по хторих ваша заєднїца функционує, а право и правда, як вше и було, нє исте, а правда нє победзує ултимативно. А нє победзує анї дахто хто найсхопшнєйши, найуспишнєйши, найлєпши. Як и у живоце, и у тим риалитию вироятно нє победзи найсхопнєйша особа, алє гевта хтора „укапирала” бависко и хтора го найлєпше одбави. Як и у живоце. Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражуюушорйовацку политику новинох„Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 5

НАШО МЕСТА У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ВЕНЄЦ НА ЧЕСЦ ШИЦКИМ УЧАШНЇКОМ У ВОЙНИ Месни одбор орґанизациї Здруженя борцох Народноошлєбодительней войни у сотруднїцтве з Месну заєднїцу, а у присустве досц векшого числа гражданох як скорейших рокох, означел 9. май, Дзень ошлєбодзеня од фашизма зоз символичним покладаньом венца ґу памятнїку Погинутому борцови у Спомин-парку револуциї у центру валала. З нагоди ошлєбодзеня од фашизму у Другей шветовей войни тот сход почати з минуту цихосци на чесц шицким погинутим котри дали свой живот за шлєбоду. Потим замєнїк предсидателя Месней орґанизациї Дюра Папуґа визначел же наполнєти 77 роки од ошлєбодзеня, же єст точна евиденция шицких учашнїкох и погинутих борцох. Вкупно, на рижних биткох, з валалу участвовали 374 хлопи, з котрих погинули 50. Папуґа з тей нагоди здогаднул же з тим сходом треба дац почесц и учашнїком и погинутим у воєних зраженьох пред нєполнима 30 роками котри настали як резултат розпаду Югославиї.

На тот завод з валалу участвовали коло 350 хлопи, з котрих погинули троме. Тиж предложел и же би ше и медзи тима учашнїками направела точна евиденция, по углядзе на учашнїкох зоз скорейших войнох. Папуґа и секретар Месней заєднїци Михайло Пашо начално догварели же би ше обновело Спомин-парк, понеже спомин-плоча зоз символичним вичним огньом уж даскельо роки розбита, а тиж и од штирох голубох лєм єден цали. М. Дж.

МЕДЗИНАРОДНЕ ШВЕТО РОБОТИ ОЗНАЧЕЛИ И КЕРЕСТУРЦИ

НАЙВЕЦЕЙ ВИЛЄТНЇКОХ У ЛЄШИКУ Медзинародне швето роботи, Перши май, Керестурци означели углавним нєроботно у природи на даскельо вилєтних местох, лєбо у своїх обисцох, традицийно пририхтуюци роштиль, котлїк, або сланїнку на рожню. Вилєтнїкох було найвецей у лєшику, ту було праве место за фамелиї, наймладши мали за розвагу з лабду на вельких желєних поверхносцох, док старши вихасновали красни хладок за одпочивок. Младши ґенерациї ше опредзелєли за вилєтни места коло озерка на Беґельскей улїчки,

вонконцом беґелю од брани, та аж по тромеджу на Широким, док красне число вибрало и базен як место за вилєт. Того року могло обачиц же ше наисце почитовало тот нєроботни дзень, найвироятнєйш е прето же була и нєдзеля. Шицким занятим то бул шлєбодни дзень, та и вилєтнїкох було вельо вецей як прешлих рокох, а предавальнї робели скрацено. М. Дж.

6 РУСКЕ СЛОВО

13 МАЙ 2022.

те 5Іа@ ги зке5Іо уо .со т

У ВЕРБАШЕ

НАША ОБОВЯЗКА И ЗАВИТОВАНЄ З нагоди 9. мая, Дня побиди над фашиз­ мом, делеґация општини Вербас на чолє з єй предсидательом Предраґом Роєвичом положела венци на - Памятнїк погинутим борцом Народноошлєбодительней войни и жертвом фаш изму у центру Вербасу, Памятнїк погинутим борцом на Городским теметове, П амятнїк погинутим борцом Червеней армиї, як и на Памятнїк погину­ тим борцом у войнох од 1991. по 1999. рок. По Роєвичових словох, 9. май представя дзень кед победзене найвекше зло у историї чловечества, дзень кед шлєбода победзела фашизем. Того дня почествуєме шмелих геройох Другей шветовей войни котри пред 77 роками, после пейцох длугих и чежких рокох борби победзели зло фашизму и виборели ше за шлєбоду чловечества. Источашнє, потвердзуєме и нєдвосмислово указуєме же жителє општини Вербас и нєшка пошвецени антифашизму и же су опредзелєни за мир и шлєбоду, визначел Роєвич.

То наша обовязка, наша длужносц, нашо завитованє. Прето ше з вельку уважносцу оглядаме на свою прешлосц, алє зме з ище векшу уважносцу запатрени до своєй будучносци. Нам важне же бизме вше, у каждей хвильки, були на боку мира, стабилносци, правди и шлєбоди, як и напредованя нашей општини и шицких наших гражданох - наглашел Роєвич. У делеґациї општини Вербас була и предсидателька Скупштини општини Саня Жиґич, як и заменїца предсидателя општини Тияна Алексич. О. Р.

МИНИСТЕРСТВО МЛАДЕЖИ И СПОРТУ И КОЦУРСКЕ ЗДРУЖЕНЄ МЛАДИХ

ЗАЄДНЇЦКИ ПРОЄКТ Коцурске здруженє младих (КУМ), Општина Вербас як партнер и Министерство младежи и спорту 27. априла подписали контракт о заєднїцким финансованю Програми явного конкурсу за стимулованє розличних формох обезпечованя роботи, самообезпечованя роботи и поднїмательства младих. Контракти подписали - предсидатель КУМ-а Стеван Самочета и Министер младежи и спорту Ваня Удовичич. Вкупни средства за реализованє програми виноша 3,5 милиони динари за проєкт „Економске змоцньованє мла­ дих у валалох општини Вербас през обуку и доставанє сертификатох за роботу и помоц у обисцу”. Цильна ґрупа проєкту то нєзаняти млади особи котри жию у валалох на териториї општини Вербас и котри спадаю до катеґориї особох котри чежше находза роботу - Ромкинї, мацери и оцове котри сами ховаю дзеци, жени, особи з лєгчейшим ступньом инвалидитету, нєквалификовани роботнїци... Нєпоштредно, цильна ґрупа и ширша дружтвена явносц котрей ше блїзше представи проблеми з котрима ше зочую жени на валалє, през активносци вязани за видлївосц проєкту - гварел з тей нагоди Самочета. Общи циль проєкту и економски змоцнїц младих з валалох општини Вербас през акредитовану обуку и

доставанє сертификатох за роботу помоци у обисцу, як и звекшанє конкурентносци и можлївосци находзеня робо­ ти за 40 нєзаняти млади особи. Проєкт писали дзепоєдни члени Проєктного бироа Националного совиту Руснацох котри го и буду имплементовац и запровадзовац у Коцуре и Вербаше, визначел на концу Самочета. Министерство младежи и спорту и младежски здруженя подписали контракти о реализациї 82 проєктох котри унапрямени на витворйованє цильох Националней стратеґиї за младих, за стимулованє розличних формох обезпечованя роботи, самообезпечованя роботи и поднїмательства младих и за розвой и запровадзованє младежскей политики. Министерство младежи и спорту и млади єден тим котри вєдно порушує гранїци. Ми ту же бизме потримали добри и иновативни идеї младих, же бизме оможлївели їх реализованє и вєдно их претворели до дїлох, прешвечени же праве млади найлєпша терашньосц и порушуюца моц за будучносц до котрей вериме. Починаме нови циклус сотруднїцтва зоз заєднїцким цильом, а то витворйованє интересох младих и даль­ ше унапредзенє їх особного, дружтвеного и професийного статусу - визначел з тей нагоди Министер младежи и спорту Ваня Удовичич. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО

НАШО МЕСТА КОЦУР И НОВИ САД

СХАДЗКА МЕСНИХ ОДБОРОХ РУСКЕЙ МАТКИ И КПД ДОК На онлайн схадзки Месного одбору Коцур Рускей матки и Месного одбору Коцур Културно-просвитного дружтва ДОК - Нови Сад отриманей внєдзелю, 1. мая, порадзени даскельо заєднїцки крочаї дїялносци у наиходзацим периодзе. Насампредз утвердзени термини промоцийох „Правописа руского язика з пра­ вописним словнїком”, „Малей историї Русинох” и „Словнїка компютерскей терминолоґиї” . Промоциї отримани у Суботици и у Петровцох, а промоция у Коцуре ше планує за 20. або 23. май. Промоциї ше, медзи иншим, отримую и з цильом утвердзованя рускей свидомосци хтора нєобходна за цо лєпши резултати на тогорочним октоберским попису жительства. Предложене же би ше уручованє наградох и припознаньох лауреатом двох ДОК-ових конкурсох (розписа­ них за Дзень св. Трифуна и св. Валентина и за Дзень планети жеми) окончело у природи, на салашу Радоя Раонича. З тей нагоди два месни одбори орґанизую перше роботну акцию, а потим и друженє. После успишного законченя медзинародного проєкту „100 познати Русини у очох сучаснїкох” Академиї русинскей култури зоз Словацкей Републики, хтори коруновани з обявйованьом штвртого тому (на насловним боку, як и у публикациї, Руснацох зоз СербиїУВойводини представя проф. др Михайло Фейса), Руска матка почина з реализованьом домашнього про-

єкту „Познати Рускинї и Руснаци у очох сучаснїкох” . Слово о подпроєкту штиророчного проєкта Енциклопедия рускей националней заєднїци руководителя проф. др Михайла Фейси. З тей нагоди до помоци ше поволує младих и младих духом припаднїци и припаднїкох рускей националней заєднїци же би ше явели руководительови Проєкта (062/590­ 341, тіЬа)1о.&і8а@й’.ип8.ас.гв) за помоц коло поставяня текстох о значних подїйох и знач­ них Рускиньох и Руснацох на руску Википедию. Можлїве и менше надополнєнє по поставеней енциклопедийней одреднїци. На онлайн схадзки (хтори ше на таки способ буду отримовац по реновиранє Дома култури Коцур) бешедоване и о темох за конкурс М едзинародного фестивалу гумору и сатири „К оцурска ч утка” и о орґанизованю Едукативней екскурзиї ґу Виходняром (зоз госцованьом на М ихайловских дескох зоз театралним фалатом „П андемия и я” Катарини Фейди). П ревладую предклади же би Едукативна екскурзия була отримана у авґусту, а „Коцурска чутка” у октобру. Н а схадзки висловене и подзекованє главней и одвичательней редакторки „Руского слова” Олени Планчак-Сакач же у вельконоцним чиш лє новинох К ултурно-просвитне друж тво Д О К - Н ови Сад уклю чела на список найглавнєйш их асоцияцийох и институцийох. О. Р.

У ЖАБЛЮ

ОЗНАЧЕНИ ДЗЕНЬ ПОБИДИ З нагоди означованя Дня побиди над фашизмом у Другей шветовей войни Општински одбор СУБНОР и представителє Месней заєднїци и локалней самоуправи положели венци пред памятнїк „Ш лєбоди” у парку опрез Основней школи „Милош Црнянски” у Жаблю. Присутним бешедовал предсидатель СУБНОР-у Светозар Злоколица, котри здогаднул на значносц 9. мая. Дзень побиди над фашизмом то дзень кед нацистична Нємецка подписала капитулацию у Другей шветовей войни. Дзень побиди над фашизмом ше преславює 9. мая, гоч ше Друга ш ветова война закончела даскельо мешаци познєйш е з капитулацию Япону - гварел Злоколица. Л. В.

8 РУСКЕ СЛОВО

те 5Іа@ гизке5Іоуо.сот

XV СХАДЗКА СКУПШТИНИ ОПШТИНИ ВЕРБАС

ДНЬОВИ ШОР ЗОЗ 28 ТОЧКАМИ Предостатнього дня априла отримана схадзка Скупштини општини Вербас, XV по шоре. Дньови шор зоз 28 точками почал з прилапйованьом задзекованя Даниєли Илич на членство у Општинскей ради и, на предклад предсидателя Општини Вербас Предраґа Роєвича, з вибором Ясни Бєлици на тоту функцию, пренєсол општински сайт. Одборнїки локалного парламенту усвоєли вименєни Статут општини Вербас, потим информацию о ступню ускладзеносци планованих и реализованих активносцох з програми дїлованя явних подприємствох чий снователь Општина Вербас за период од 1. януара 2021. по 31. децембер 2021. року, як и Анализу дїлованя явних подприємствох чий снователь Општина Вербас з превжатима мирами за одклоньованє хибох у дїлованю за исти период. Звонка моци положена Програма комасациї за катастерски општини Коцур, Савине Село и Косанчич и важенє Одлуки о запровадзованю комасациї и Одлуки о началох комасациї катастерскей општини Косанчич. Потим принєшена Одлука о анґажованю ревизора за окончованє екстерней ревизиї Закончуюцого рахунку буджету Општини Вербас за 2021. рок, вименєни и дополнєни Одлуки о приступаню виробку плану розвою општини Вербас за период од 2022. по 2030. рок, як и вименки и дополнєня Одлуки о поступку и способу ришованя вимогох гражданох за надополнєня чкоди котра настала пре кусаня псох блукачох и Одлуки о утвердзованю доприношеньох за ушорйованє будовательней жеми. Скупштинска векшина усвоєла и Звити о роботи и Звити о финансийним дїлованю Центра за социялну робо­ ту општини Вербас, Явней библиотеки „Данило Киш”,

Културного центру Вербаса, потим Центра за физкултуру „Драґо Йовович”, Апатикарскей установи Вербас, Служби звонкаинституцийней социялней защити Ґеронтолоґийного центру Вербас, Туристичней орґанизациї општини Вербас и Явней аґенциї за зоогиґиєну и польопривреду општини Вербас, шицко за 2021. рок. Тиж дата и согласносц на Одлуки о вименкох и дополнєньох Статуту Явного комуналного подприємства „Стандард”, на предклад Оперативного плану одбрани од вилївох за води II шора општини Вербас за 2022. рок, як и на предклади ришеньох о менованю директорох и предклад ришеня о преставаню мандату окончовательох длужносци директора ЯКП „Комуналєц” и ЯП „Вербас-ґаз”. На концу зашеданя усвоєни и Звит о стану безпечносци транспорту на драгох на териториї општини Вербас за 2021. рок, а прилапени и предклади Комисиї за кадрово, административни питаня и роботни одношеня. О. Р.

НА РАДОСЦ НАЙМЛАДШИХ Преславу вашарскей часци Кирбаю 9. мая у Руским Керестуре и того року провадзело богате понукнуце найрижнороднєйшей роби и велька нащивеносц, як домашнїх Керестурцох, так и госцох з других местох, та и наших людзох з иножемства, а цепла и слунечна хвиля допринєсла правей кирбайскей атмосфери. После прешлорочного премесцаня вашара до центру валала, того року вашар ознова бул отримани на традицийним месце, у Русинскей улїци. Улїчку „завжало” вельке число тарґовцох хтори понукали рижни артикли за шицки ґенерациї, од обуї и облєчива по бависка, рижни файти квеца, традицийни вашарски лакотки, рижни прикраски, сувенири, предмети за обисце, а окреме, уж традицийно, бул и вельки вибор рижних забавних бавискох на радосц наймладших. У вечарших годзинох у дискотеки „Амадеус” наступел и познати новосадски бенд „Трибал бенд” хтори анґажовала Месна заєднїца, а млади традицийно Кирбай преславели и у других керестурских погосцительних обєктох.

13. МАЙ 2022.

На дзень преслави було анґажоване и печенє и патрола полицийней станїци, од Фрушкогорскей улїци, та по улїчку заварта од 9 по 19 годзин. Орґанизовац финансийно помогла Општина Кула.

професийне обеза Русинска улїца, Орос Ґабра, була преславу Кирбаю Ан. М.

РУСКЕ СЛОВО

9

ЕКОНОМИЯ ПОЧАТОК ПРЕСАДЗОВАНЯ ПАПРИҐИ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

У ВАЛАЛЄ БУДЗЕ МЕНЄЙ ПОСАДЗЕНЕ Пише: Марина ДЖУДЖАР

Просекови паприґар у валалє садзи поверхносц до єдного гектара тей желєняви, гоч єст и польопривреднїкох чийо поверхносци и по даскельо раз векши. Тей сезони обачлїве же вкупно будзе менєй засадзено, углавним ше садзи лєбо исто лєбо менєй, найвироятнєйше пре вецей причини, алє насампредз пре прешлорочни искуства зоз цену и очежаним пласманом, а ту и тогорочни подрагшеня шицкого репроматериялу

РОБОТНІКОХ ЄСТ, ЦЕНА ИЩЕ НЄ ОФОРМЕНА Душица Орос потолковала же понуканє роботнїкох досц вельке, то углавним ґрупи зоз бриґадирами, медзитим, понеже пресадзованє ище вше нє у полним розмаху, нє мож бешедовац анї о конкретней цени роботней годзини. По шицким, на основну цену роботней годзини треба додац драгово трошки, и услугу бриґадира, кед же ше анґажує векши ґрупи. Медзитим, єст и тих котри ше твардо операю на людзох зоз валалу и роботнїкох у власней орґанизациї зоз околних местох, цо вельо туньше, а з искуства паприґарох, дакеди и вельо лєпше и коректнєйше сотруднїцтво.

рускокерестурским хотаре пресадзо­ ванє паприґи почало такой по Першим маю, правда, лєм на даскелїх парцелох, а мож обчековац же векшина почнє тоту ро­

У

боту идуцого тижня, по Кирбаю, та так же по ко нєц ме ша ца буд зе пре сад зе не шиц ко цо плановане. Интересантне же ше ище вше купує основни репроматериял як цо то малч фолия и черевка за залївну систе­ му капка по капку, гоч скорейших рокох папри ґ аре то углав ним обез печо ва ли ище початком рока, же би зоз рахунками сцигли конкуровац за субвенциї. Як чечу ро­ боти коло паприґи, розпитали зме ше при директорки Землєдїлскей задруґи „Керестурска паприґа” Душици Орос. ВЕЦЕЙ У СУШЕДНИХ МЕСТОХ Пресадзованє паприґи праве почало, по шиц ким, як до зна ва ме од на ших ко о перантох и од членох Здруженя паприґа­ рох у валалє будзе менєй паприґи, цо сиґурно пошлїдок прешлорочней чежкей се­ зони, но док нашо парасти позменшовали, обачиц же паприґаре зоз околних местох вше численши и озбильно позвекшовали

10 РУСКЕ СЛОВО

13. МАЙ 2022.

екопотуа@ ги5ке5Іоуо.сот

поверхносци зоз паприґу - потолковаУ РУСКИМ ла нам Оросова. Надалєй вона визначела же видно и же ище вше тирваю роботи коло поставяня фолиї и залївних системох, бо ше шицко ище тарґує, обачиц и же ше нє понагля так як скорейших рокох, кед було скоро та У рамикох проєкту „8ЕЕБ императив же фолия муши буц поста8їер III” хтори подрозумює вена по конєц априла. потримовку у образованю и По словох Оросовей, пресада папри­ находзеню роботи, концом ґи у пластенїкох досц рижнородна, ма­ априла, у Кули и Руским Кело єст такей яка би требала буц, алє, з рестуре, отримани два обуки оглядом на хвилю, досц то добре. под назву „Поднїмательство Гваря паприґаре, а и як видзиме у за початнїкох” . польопривредней апатики, же пресада Обуку спред Канцелариї углавним пожнї, правда єст тей цо за за ло кал ни еко ном ски ро пресадзованє, алє релативно мало. звой општини Кула, у про­ Шицко то пошлїдок жимней ярнєй сто ри й ох Ме сней за єд нї ци хвилї, та хто ше як знашол, велї аж и Руски К ерестур отримал зогривали пластенїки теди кед приходМирон Рамач. зели мрази. Но, треба наглашиц же Обука насампредз була наменєна пресада о тидзень будзе цалком порихмладим и женом, як и за звекшоватана за пресадзованє, по шицким же нє капацитету за занятосц и самоєст надосц и звишка, та будзе и за презанятосц женох и младих, як окре­ даванє, и уж ше велї паприґаре явяю ме загрожених катеґорийох на тарґже буду мац пресади и за предай - виовищу роботи, през порушованє значела Оросова. власней роботи, розвой поднїмательства, тестиранє знаня, схопноПРЕСАДА ЧЕЖКО ПОДНЄСЛА сцох и компетенцийох хтори поЖИМНЕ, АЛЄ ЄСТ И ЗА ПРЕДАЙ требни на тарґовищу роботи и хто­ ри значни за отримованє и дальши Пресаду тей яри було наисце чежко розвой малих бизнисох. одховац, на даскельо заводи були Циль отримованя такей обуки же озбильни захладзеня зоз температура­ би ше поднїмательом, окреме поми у минусу, требало балансовац мед­ чатнїком, обезпечело висши сту­ зи температурнима осцилациями, а пень знаня у бизнису. На тот спопопри шицким и слухац фаховцох ко­ соб, отвера ше можлївосц за формованє нових привредних субєктох хтори приведу до зменшаня нєзанятосци през самозанятосц и отверанє нових роботних местох.

КЕРЕСТУРЕ

ОТРИМАНА ОБУКА „ПОДНЇМАТЕЛЬСТВО ЗА ПОЧАТНЇКОХ”

На обуки, присутни могли дознац вецей о тим цо то поднїмательство, цо шицко потребне же би ше могло порушац приватну роботу, о поступ­ ку реґистрациї, о порцийних обовязкох поднїмательох, о дополнююцих жридлох финансованя, о писаню Бизнис плану, як и о рижних почежкосцох и ризикох з хторима ше поднїматель може стретнуц. Проєкт „8Б Б Б 8їер III” запровадзую имплементацийни партнере Новосадски гуманитарни центер и Општина Кула, а финансовага го Ав стри й ска ро зво й на аґен ция „А ДА” и аґенция „УоІкзЬіІГе 8о1ійагіїаеї”. Як гварене, у плану орґанизовац и фахово преподаваня зоз обласци польопривреди, кед за тим будзе исновац интересованє гражданох Керестура. Ан. М.

ЛОКАЛНА САМОУПРАВА ОПШТИНИ КУЛА

СУБВЕНЦИЇ ЗА ПЧОЛАРОХ ло правей защити. Як дознаваме у ва­ лалє, цена пресади ше руша од 1 200 динари за квадратни метер, та аж и до 2 000 динари. Углавним, найнїзше потарґовени поверхносци котри напредок догварени и плански випестовани за купцох, а пре векше глєданє як понуканє, тарґує ше и драгше. Кед сло­ во о тарґовини на мало, єден кореньчок кошта медзи 5 и 10 динари. Узви­ чаєно, доминантна червена рогова, алє мож купиц и други файти папри­ ґи, билей бабури, билей длугокей, парадичовей, зомборки, та и стародавней осецкей.^ 13. МАЙ 2022.

Концом априла на схадзки Дочасового орґану општини Кула, медзи иншим, утвердзени и Правилнїк по котрим локална самоуправа будзе додзельовац субвенционовани средства за софинансованє инвестицийох до пчоларства за шицких заинтересованих пчоларох зоз териториї цалей кулскей општини. Утвердзене же максимални винос субвенциї мо­ же буц 150 000 динари, а минимални 5 000 динари, а право на спомнути средства буду мац физични особи котри ношителє активного реґистрованого комерциялного польопривредного ґаздовства, лєбо його члени. Опш тина Кула перш ираз будзе субвенционовац пчоларство, вкупно видвоєни средства у виносу од 1, 6 милиони динари, конкурс би требал буц розписани нєодлуга, а шицко будзе благочасово обявене на општинским сайту. М. Дж.

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ ПРОДУКЦИЯ ЄДНОДНЬОВИХ КУРЧАТОХ НА ФАРМИ У АДАШЕВЦОХ ПРИ ШИДЗЕ

ЗА КАРМЕНЄ НА ФАРМОХ И У ОБИСЦОХ Кед 2005. року основа на „Ортачка ветеринарска станица” у Шидзе, медзи снователями була и др ветерини Йолана Шовань, а нєшка є єдна медзи трома снователями На самим початку основна дїялносц була ветеринарска робота, од­ носно услуги, а од 2011. року на фарми у Адашевцох при Ш идзе почала продукция єднодньових курчатох. А як ше одвива тот процес, потолковала нам др ветерини Йолана Шовань.

ВЛАСНА ПОКАРМА Йолана Шовань нам гвари же у продукциї хасную власну покарму за живину. Миша ше кукурица, соя, слунечнїк и додава минерали и витамини. Кури ше карми лем зоз здраву и преверену покарму же би були здрави, же би напредовали и несли досц вайца з хторих ше потим лягню здра ви курчата.

НОВИ КУРЧАТА ШЕ ВИЛЯГНЮ ПОЧАТКОМ ФЕБРУАРА

На початку вона гвари, же ше з Нємецкей увожи єднодньово били кур­ чата, вєдно з когуциками вецей як 5 часц живини ше привожи на нашу 000 фалати. Кед наполня штири и фарму и у єдней часци фарми маме пол мешаци, кури починаю нєсц вакарантин дзе оставаю три тижнї. йца. Звичайно ше почню нєсц коло Кед шицко у порядку, вец ше их Крачуна, вайца ше кладзе до инкубазмесцує до других просторийох, тора и уж початком фебруара вилягЙолана Шовань окончує ше вакциноване и потребна ню ше перши курчата. У такволаним здравствена защита, и там вец рошню и познєйше нєшу єдним турнусу єст медзи 12 000 по 15 000 курчата. вайца - гвари Йолана Шовань.

- Уж у юлию береме нови курчата за такволане родическе ято. Вони сцигую у шлеперох, нє лєм за нашо по­ ПРЕДАВА ШЕ НА ВЕЛЬКО И НА МАЛО, треби, алє и за потреби других продуковательох. Наша У ОКОЛНИХ МЕСТОХ Курчата ше предаваю на велько ґаздовством, односно фармом дзе их кармя и рихтаю за продукцию и предаванє меса, а єдна часц єднодньових курчатох ше преда у малопредайних предавальньох у Ш идзе, Бачинцох, Куковцох, Ердевику, Адашевцох, Моровичу, Вишнїчеве и Ямени. Цена курчатох 65 динари и нє меняла ше од прешлого року. Живина хтора ше хаснує за продукцию вайцох на фарми остава по септембер. Кед ше обачи же число знєшених вайцох опадує, кури ше предава найчастейше за резанє. Прето ше напредок муши обезпечиц нови млади подросток. И так ше з рока на рок обнавя ято и окончує продукция курчатох по чим фирма зоз Шиду на далєко позната. Вл. Дїтко

ШИД

ПЧОЛИ У ОЛЄЙОВЕЙ ЦВИКЛОЧКИ

Овоцнїки уж преквитли, а на польох и олєйова цвиклочка тиж у фази преквитаня. Познате же пчоли любя нащивиц кажди квет, та зме у хотаре Суватово нєдалєко од Ш иду збачели кошнїци на специялним прикочу у полю з цвиклочку и ту вироятнє було за нїх надосц ро­ боти. На тей часци Фрушкей гори при Ш идзе находза ше лєси з лїпу, познате место за вилєти Лїповача, а доокола єст и лєси з баґреном, так же будзе роботи за пчоли. Вл. Дї.

13. МАЙ 2022.

екопотуа@ ги5ке5Іоуо.сот

МИРОСЛАВ ТАКАЧ З ДЮРДЬОВА

ПРОДУКОВАНЄ ПРЕСАДИ ПАРАДИЧОХ Квалитетно випродукована пресада условиє за успишне пестованє желєняви, як на отвореним, так и у пластенїкох акачова фамелия з Дюрдьова уж роками продукує пресаду парадичох, огуркох и бундавкох. З роботу ше почина концом януара, початком фебруара. Теди ше полня мещки и контейнери зоз гумусом, а то фамелийна робота хтору ше роби по конєц фебруара.

Т

КВАЛИТЕТ НА ПЕРШ ИМ МЕСЦЕ - Важне же би нашенє з хторого ше достава пресада було квалитетне, же би мало високи процент ключкацосци, як и високи про­ цент енерґиї ключканя бо то важне за успих цалей продукциї, квалитет плодох и заробок. Нашенє муши буц дезинфиковане же би ше зопарло зявйованє рижних патоґенох у познєйших стадиюмох розвою рошлїни - гварел наш собешеднїк Мирослав Такач. Простор у хторим ше пестує пресаду треба же би мал добри климатски условия и прето нєобходне пластенїк цо частейше луфтирац же би рошлїни нє були ценки и високи, а з тим и

Мирослав и Златка Такач

слаби. Оптимална температура за продукованє пресади парадичох од штернац по двацец два ступнї. Того року Такачово маю коло двацец тисячи кореньчки пресади, а як наш собешеднїк гутори, роботи єст надосц. Дньово ше роби коло пейц-шейсц годзини. Кажди вечар ше пресаду залїва по два годзини. Вода нє шме буц жимна, та ше ю муши зогривац. УКЛАДАНЯ ВЕКШИ ЯК ПРЕШЛОГО РОКУ Ш ицок репроматериял подрагшел од двацец по трицец одсто, а тиж так и цена нашеня подрагшела. Пре векши укладаня и цена пресади драгша, алє кед ше шицко поздава и пооднїма, исто видзе як и прешлих рокох. Остатнї роки продукованє пресади провадзене з велїма почежкосцами, прето же ше углавним случує же мрази єст аж и по конєц априла, як цо було и того року, та досц пресади препадло. Праве прето треба дзешец-двацец одсто пресади вецей посадзиц. Пласман роками обезбечени, а понеже з квалитетом правдаю обчекованя купцох, за тарґовище ше нє боя анї того року. Найвецей ше глєда парадичи. Огурки и бундавки купци слабше купую, то купую тельо же би мали за се­ бе. Пресаду предаваме дома, алє предаваме ю и по пияцох - у Дюрдьове, Жаблю и Шайкашу. Син предава и у Новим Садзе на Найлон пияцу. Ношел сом пресаду и до Чуроґу и до Степановичева. Людзе задовольни з квали­ тетом пресади и як ше у народзе гутори, добри глас ше далєко чує - закончує нашу розварку М ирослав.^ Лидия Береш 13. МАЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 13

\У\У\У.ІМАЙ 2022. число 5 Ушорела: Мая ЗАЗУЛЯК ГАРДИ

ДАНЕ МАКАІ У НЄМЕЦКЕИ

НАГОДИ ЗА УСОВЕРШОВАНЄ И НАПРЕДОВАНЄ Остатнї роки нєраз зме чули же велї медицински роботнїки пошли робиц до иножемства, окреме до Нємецкей. Єден з нїх и Дане Макаї зоз Руского Керестура, хтори нашол роботу у єдним приватним шпиталю у Минхену. Гоч ма лєм 23 роки, уж ма стажу у медицинским фаху, а єдного дня би ше любел и дошколовац

осле штреднєй медицинскей школи Дане робел у старецким доме, потим и у клинїчним центру, у интензивней єдинки, а потим ше му указала нагода за робо­ ту у иножемстве. У интензивней єдинки сом, як ше гвари, випекол ремесло, бо ту наисце мож шицко видзиц и научиц. То ми була єдна добра пракса и одскочна деска. Нємецки язик сом учел у школи, а док сом робел у Новим Садзе, надумал сом го ознова почац учиц. Школа до хторей сом ходзел сотрудзує зоз єдну нємецку аґенцию, хтора глєда роботу медицинским роботнїком, та ше ми опитали чи бим сцел пойсц. Понеже ми то и вшелїяк було у плану, прилапел сом. Вец пришло на шор зберанє документох, цо окреме у нашей жеми нїґда нє идзе єдноставно, та требало потрошиц и часу, и нерви, алє ше на концу виплацело - приповеда Дане як ше одлучел преселїц до иножемства.

П

МУЛТИНАЦИОНАЛНИ КОЛЕКТИВ Од нашого собешеднїка дознаваме же лєм у Минхену єст 54 шпиталї, та прето и медицински роботнїки таки глєдани фах. Робим як медицински брат у приват­ ним шпиталю у Минхену, нєдалєко од цен­ тру. Ту ше найбаржей роби операциї, а я на кардиолоґиї и васкуларней гирурґиї. Тот шпиталь наисце луксузни, а наш колектив мултинационални, та дакеди франтуєм же ми нємецки язик анї нє треба, бо ше мо­ жем згвариц и по сербски. Условиє було же бим положел Б2 уровень нємецкого язика. Добре приповедам, алє заш лєм мушим ище усовершиц язик, окреме же пра­ ве у нашим фаху нє може буц нєпорозуменя зоз пациєнтами, лєбо колеґами. Нємецки язик наисце чежки, док сом, наприклад, италиянски вельо швидше звладал. На по­ чатку сом вельо поровновал, и сам язик, и ситуацию ту, алє тераз сом ше опущел и

14 РУСКЕ СЛОВО

похопел же то нє вредзи. После нострификациї дипломи плануєм прейсц до интен­ зивней єдинки, лєбо анестезиолоґиї, цо сом уж и робел, и цо ше ми пачи - толкує Ма каї. Попри роботи, Дане ходз и и до школи же би могол висц на испит, хтори му усло­ виє за нострификованє дипломи.

- Потераз сом ходзел лєм на обични курс нємецкого язика, а тераз ше ту преплєтаю фа хо во по ня ца и язик, цо на и сце до бре. Слухам годзини онлайн и можем повесц же су хасновити. У Сербиї звичайно лєбо робиш, лєбо ше школуєш. Ридко хто ци на роботи видзе вочи же биш ше и школовал, напредовал. Ту иншак функционує и тото цо ше ми окреме пачи же це дружтво, околїско, дриля, дава нагоду за напредованє. То ми отворело очи и похопел сом же цошка цо прешло нє значи же муши буц так, алє треба глєдац и иншаки драги. Прето 13. МАЙ 2022.

г5и5Уесе@ гизке5Іоуо.сот

ше и я плануєм дошколовац, алє помали, идзем крочай по крочай - гвари вон. ЦЕНЇ ШЕ ЗНАНЄ И ДИПЛОМА Гоч Минхен вельки варош, Данейови то нє була барз велька пременка, понеже и у Сербиї робел у векших местох, а такой по законченю штреднєй школи рок пребувал у Швайцарскей. Жиє сам, алє як гвари, нє чувствує ше осамено. Ту єст барз вельо народи и часто у тран спор ту чуц бе ше ду на ри жних язи кох. Я вше повем хто сом и одкаль сом, алє людзом ту нє таке нєзвичайне кед чую же сом Руснак, праве прето же, гварим, у Минхену єст наисце вельо розлични кул­ тури и нациї. Нє думам же Нємци маю век­ шу предносц на роботи як ми. Важне указац же знаш роботу, а барз ше ценї и ди­ плома. Можем повесц же ше ценї и знанє медицинских роботнїкох зоз Сербиї. То нє як у нас же ши у странки, лєбо маш познатих, та так прейдзеш на лєпшу позицию. Кед сцеш, наприклад, водзиц оддзелєнє, подрозумює ше же мушиш пойсц даскельо роки на обуку. Мушиш за тото буц фахово обучени и знац цо робиш. Гоч кельо маю пенєжи, людзе хторих стретам у шпиталю В О Л О Н ТЕ Р О ДМ АЛ Ю ЧК А У Руским Керестуре Данея велї познаю як длугорочного волонтера у Каритасу. Одмалючка бул активни, а дома е научени же вше треба помагац. И природа його роботи така, та ше можебуц праве прето и опредзелєл за тот фах.

- Людзе часто лем бешедую о дачим, а кед треба конкретно дацо зробиц, вец их нет... Хиби ми волонтиране, та ше плануєм и ту анґажовац. Видзим же ест нагоди, а и потре­ би - гвари вон.

нательо єдноставни, маю достоїнство, манири и пенєж нє влада з нїма - начишлює Дане цо ше му пачи у новей жеми и додава же нє побановал же пошол. Лю бим видзиц нови ствари и вше сом сцел пойсц до иножемства. Система роботи и вредносци ту вельо иншаки, а хто ше нє пренаходзи у системи у хторей жиє, муши цош ка пременїц. Розуми ше, нїґдзе нє квитню ружи, алє сом пришол зоз задумку же сом дзеш ка индзей годзен витвориц даяки свойо плани. Нашо проблеми нє можеме ришиц зоз одходом, лєм зоз самим собу, алє кед чувствуєш же ци система дава нагоду, треба ю вихасновац - наглашує Дане на концу тей розгварки. ■ 13. МАЙ 2022.

ВИШИВАНЄ ЯК АНТИСТРЕС ТЕРАПИЯ Дане од баби научел вишивац и то му тераз як єдна добра антистрес терапия.

- То нагода опущиц ше. Кед придзе чежши период, то ми розвага и як даяка терапия. Найинтересантнєйше ми вишивац традицийни мотиви - приповеда Дане о своїм нєкаждодньовим гобию.

РУСКЕ СЛОВО 15

/

/

іЗ /-

Число 48 Ушорела: Пишу: О. Л. О.

Славица ФЕЙСА Живкович ' Вереш Русковски Руск и

Л 0 & Е Ч К О

С/ р

у

с

к

ь

ОБЛІВАНЄ ДАВНИ ОБИЧАИ

Вельконоцни обичай - облїванє, єден з веселших кед слово о церковних шветох, и розуми ше, найбаржей ше му радую дзеци. Дакеди, пред трицец, штерацец роками нє могло задумац же би ше хлапци и дзивчата у каждей класи уж пар дні пред Вельку ноцу нє догваряли дзе ше зиду у кого оквица бициґли и кого першого пооблїваю. И нєшка ше ходзи по облїваню, даґдзе баржей, по даєдних местох, алє, нажаль, вше ридше

ельконоцни обичай облїваня у Руским Керестуре ище вше зачувани, правда, иншаки часи, и велї паметаю же ше дакеди ходзело облївац и на кочох, або аж и на тракторох, а нєшкайши ґенерациї по облї­ ваню ходза на бициґлох, старши на автох. Найважнєйше пооблївац єдни других.

В

Ґенерация терашнїх, уж бабох и дїдох, людзох котри нєшка маю коло шейдзешат роки, як дзеци по облїва­ ню ходзели на бициґлох котри були крашнє прикрашени зоз рижнофарбовима пантлїками и ружами з креп папера. Було крашнє пред обисцом дзивчеца видзиц тоти оквицени бициґли, а облїваче як дарунок доста­ ли писанку, єдну-два бомбони, жувача котри випатра­ ли як циґаретли и зоз мещка розправени и у погарох насипани сок. Кус старши леґинє и дзивки ходзели и на бициґлох, а тоти котри мали конї и на крашнє оквиценим кочу, зоз гармонику. По облїваню их понукли уж зоз погариком винка, та циґаретлами на танєрчку. Нєшкайши ґенерациї тот обичай нє забуваю. По облїваню ходза и на тракторох, та вец дахто од родичох гонї, або аж и на двох-трох автох, завиши кельо дзеци єст у оддзелєню. А кед нє

16 РУСКЕ СЛОВО

13. МАЙ 2022.

5Іоуеско@ гизке5Іоуо.сот

иншак, ту и бициґли, лєм тераз уж нє поукрашовани, нєт кеди... Важне пойсц обляц. Облївачом ше подзелї по „лименку” соку, старшим пиво або вино, дацо слане и даяку чоколадку, може и бананову. У Дюрдьове, ше зна же на Други дзень Вельей ноци хлапци на бициґлох, хтори оквицели зоз рускима ручнїками и орґонами, ходза пооблївац свойо пайташки, або дзивчата у родзини. Того року красна хвиля оможлївела отримованє того вельконоцного обичаю, та було велїх хлапцох и леґиньох хтори ходзели по облїваню. Як себе пожичели того дня, так им було врацене ютредзень, на Треци дзень Велькей ноци, кед дзивчата ходзели по облїваню. Облїванє у Коцуре концом 50-тих рокох (Кед на Треци дзень Велькей ноци дзивки облївали, и леґинє ше облєкали як дзивки, та и вони облївали)

ВОДА МАЛА ОКРЕМНЕ ЗНАЧЕНЄ

На Други и Треци дзень Велькей ноци и у Коцуре могло стретнуц облївачох и облївачки. Дакеди ше по облїваню ходзело у ґрупох, як старши так и младши, на оквицених бициґлох, кочох зоз запрагнутима коньми... Гоч ше часи пременєли, а таких облївачох, як и викруцанє вельочислених цифрованих пантлїкох на ярнїм витре нє часто мож видзиц, заш лєм коцурски дзеци и млади тот обичай чуваю. Так у дньох под час того велького християнского швета, з велїх обисцох мож чуц квичанє и шмих, а и видзиц цалком мокри дзивчата и хлапцох як виг провадзаю своїх облївачох и облївачки... Радосни и нашмеяни. ■

13. МАЙ 2022.

Людзе од прадавна окреме почитовали слунко, воду, воздух и жем як основни жридла живо­ та. Славнє, як и велї други народи, и пред приманьом християнства окреме почитовали воду и верели же вона очисцує чловека и тїлесно и духовно. Наяр ше отримовали велї ритуали и бависка у хторих вода мала важну улогу и значенє, як цо то доволованє дижджу з писнями и танцами, полїванє з воду котра обезпечує плодносц польох, медзисобне полїванє - облїванє, хторе очисцує и обезпечує здравє. И у християнстве вода ма вельке значенє, на кресценю, на пошвецаню, швецена вода итд. Даєдни стари погански обичаї ше на даяки способ зачували и присподобели християнскей традициї. Так и зоз облїваньом на Вельку ноц, за хторе ше верело же очисцує людзох и обез­ печує здравє. Проф. др Янко Рамач

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

У ОСНОВНЕЙ ШКОЛИ „БРАТСТВО ЄДИНСТВО” У КОЦУРЕ

РИЖНИ АКТИВНОСЦИ И БОГАТА ПРОГРАМА ЗА ДЗЕНЬ ШКОЛИ Школяре и просвитни роботнїки у Основней школи „Братство єдинство” у Коцуре пондзелок, 9. мая, означели Дзень школи. За тот дзень и школске швето учительки, наставнїци и школяре пририхтали рижни интересантни активносци, як и богату святочну програму оцурски школяре означели Дзень своєй школи зоз рижнима активносцами. Предполадньово годзини були резервовани за числени активносци ко­ три учительки и наставнїци обдумали за школярох висших класох, алє и за школярох нїзших класох. Так, означованє Дня школи почало зоз спортскима активносцами висших класох, та у физкултурней сали отримане класне змаганє за дзивчата у одбойки, а хлапци ше змагали у малим фодбалу на спортским терену у школским дворе. По законченю спортских активносцох, у вецей школских учальньох отримани интере­ сантни роботнї на рижнородни теми. Школяре у єдней учальнї участвовали у язичним квизу „Бзсаре г о о т ” дзе през бависко преверели и указали свойо знанє, а потим у другей учальнї мали нагоду присуствовац презентациї проєкту „Мрежа” зоз хторим завжали треце место на нєдавно отриманим Медзинародним математичним змаганю „Мост математики” у Врнячкей банї. Ш лїдуюца учальня була резервована за музику, дзе школяре участвова­

К

ли у караоке шпиваню и указали свойо музични схопносци, а потим у другей просториї була орґанизована цикава електро-роботня дзе шицки могли видзиц и научиц рижни интересантносци зоз сфери електронїки. За малих науковцох и любопитлївцох бул орґанизовани и фестивал науки, а за шицких креативцох у лєтнєй учальнї орґанизована роботня „Модни стилисти” дзе школяре обдумали и зложели красни модни креациї. Тиж, за наймладших еколоґох и защитнїкох природи у школским дворе орґанизовани бул цикави еколоґийни квиз. За конєц активносцох, школяре од першей по штварту класу у физкултурней сали участвовали на полиґону схопносцох.

18 РУСКЕ СЛОВО

УРУЧЕНИ И ПРИПОЗНАНЯ ЗОЗ ПРОЄКТУ „МРЕЖА” По словох директорки Мученсковей, вельку чесц мали же праве на Дзень школи до Коцура пришла и предсидателька Здруженя „Млади математичар” Радица Карович з Беоґраду и особне уручела медалї учашнїком и ментором котри робели на проєкту „Мрежа”, з котрим вредни и успишни школяре освоєли треце место на Медзинародним математич­ ним змаганю. У школским голу з нагоди означованя Дня школи пририхтана и вистава школярских роботох, котри направели на числених роботньох орґанизованих у школи. Школя­ ре мали нагоди представиц свойо уметнїцки схопносци - рисованя и мальованя на теми „Радосц у ошмиху”, „Кеди сом щ еш лїви/щ еш лїва у школи”, „Щ ешлїви/щешлїва сом кед творим” и „Кеди сом щешлїви/щешлїва”... У пополадньових годзинох у физкултурней сали отри­ мана святочна програма. Директорка Школи Сенка Мученски привитала шицких школярох, просвитних роботнїкох, як и шицких родичох и валалчаньох котри пришли потримац роботу и закладанє шицких школярох и занятих, як и вєдно означиц Дзень школи. З тей нагоди учи­ тельки зоз школярами нїзших класох, як и наставнїци зоз школярами висших класох, пририхтали рижни писнї, рецитациї, музични композициї, як и рецитациї з котрима на пригодни способ преславели тото школске швето. На концу, з нагоди того дня похвалєни шицки школяре и їх менторе котри зазначели успихи на тогорочних змаганьох, литературних и подобовох змаганьох, а привитани и шицки школяре и їх родичи, валалчанє, колеґове, сотруднїки и приятелє Основней школи „Братство єдинство” у Коцуре, котри провадза и потримую єй роботу. ■ Оля Русковски 13. МАЙ 2022.

киІІига@ гизке5Іоуо.сот

61. ОПШТИНСКА СМОТРА ДЗЕЦИНСКЕЙ МУЗИЧНО-ФОЛКЛОРНЕЙ ТВОРЧОСЦИ

ДАЛЄЙ ШЕ ПЛАСОВАЛИ НАЙМЛАДШИ После участвованя на 61. Општинскей смотри дзецинскей музично-фолклорней творчосци хтора отримана 30. априла у Л ипару на висши ступень змаганя, на Зонску смотру, пласовала ше младша ґрупа фолклорашох Дома култури зоз Руского Керестура. На Зонску смотру пласовали ше фолклораше младшей танєчней ґрупи, односно дзеци 3. и 4. класи основней школи зоз „Варешковим танцом”, под уметнїцким руководзеньом Андреї Штефанко. На Смотри наступели и старши танєчни ґрупи зоз хореоґрафию „Закарпатски мо­ тиви” и „Дзивоцки венчик”, хторима тиж руководителька Штефанкова, а фолкло-

раше наступели у провадзеню Орекестра Дома култури и їх руководителя Мирка Преґуна. Селектор смотри бул Любомир Вуйчин Миле, орґанизаторе Културно-просвитна заєднїца општини Кула, КУД „Липар” и ОШ „Никола Тесла” зоз Липару, а главни покровитель манифестациї була Општина Кула. После Општинскей, шлїдзи Зонска смотра дзецинскей музично-фолклорней творчосци хтора будзе отримана за викенд, 14. мая у Кули. Ан. М.

АНДРЕЙ РАЦ, ОДЛИЧНИ ШКОЛЯР У ОСНОВНЕЙ ШКОЛИ З БАЧИНЦОХ

ПЕРШИ З РУСКОГО ЯЗИКА У Подручним оддзелєню Основней школи „Бранко Радичевич” зоз Ш иду у Бачинцох пияту класу закончую осм еро школяре, медзи хторима найлєпши школяр Андрей Рац. Окрем порядних годзинох Андрей провадзи и наставу руского язика як виборни предмет, хтори виклада наставнїца Златка Сивч Здравич. На М едзиокружним змаганю

з руского язика, хторе отримане у Дюрдьове, Андрей Рац у катеґориї школох дзе ше руски язик виклада як виборни предмет освоєл перше место зоз 20 бодами.

- На змаганю було питаня з нашей литератури и ґраматики, алє и о на­ ших писательох. Нє було чежко, добре сом ше порихтал, помогла ми и на­ ставнїца Златка Сивч Здравич и завжал сом перше место - кратко нам А н­ дрей виноши упечатки зоз змаганя. Д ознаваме же є одлични школяр, а тиж є замерковани и у змаганьох зоз математики, сербского язика и зоз биолоґиї. Алє окрем ш колских обовязкох, Андрей ма и єден гоби, а то воженє бициґли як спортскей дисциплини. Уж рок є член Бициґлистичного клуба „Ш ид” у Ш идзе.

- Тренинґи маме два раз або три раз до тижня. Одходзим до Шиду, а вец тренираме на бициґлох аж по Сотске озеро. На змаганю у Ш идзе сом бул седми, а на змаганю у Кралєве, патраци на шицки возрости, бул сом дзешати - гвари Андрей Рац. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 19

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

32. ФЕСТИВАЛ НОВЕЙ РУСКЕЙ ШПИВАНКИ „РУЖОВА ЗАГРАДКА”

ТРАДИЦИЯ ПОВЯЗУЄ ПРЕШЛОСЦ И БУДУЧНОСЦ Зоз инструменталним виводзеньом композициї „Ружи, червени ружи” у Сербским народним театре у Новим Садзе, почал 32. Фестивал новей рускей шпиванки „Ружова заградка”. На Фестивалу виведзени 14 нови композициї, а фахови жири як найлєпшу вибрал композицию „Душа”, док ше публики найбаржей пачела шпиван ка „Поведз мила”

естивал „Ружова заградка” длужей як три децениї пестує традицию и културу Руснацох и преноши мелодию новей рускей шпиванки. Того року фестивал отримани на Велькей сцени Сербского народного теа­ тру, а окрем места отримованя, пременєна и його урядо­ ва назва, та ше 32. „Ружову заградку” отримує як Фести­ вал новей рускей шпиванки. Заменїк ґенералного директора Явней медийней уста­ нови Радио-телевизиї Войводини Йожеф Клем зоз привитнима словами отворел Фестивал.

- Тоти скоро пейц стотки нови руски народни шпиван­ ки хтори до тераз викомпоновани и виведзени на дотерашнїх фестивалох постали културне нашлїдство, нє лєм войводянских Руснацох и братских националних заєднїцох зоз хторима вони ту жию виками, алє и шицких Ру­ снацох на швеце, а верим, и шицких цо любя, почитую и слухаю квалитетну музику - гварел заменїк ґенерално­ го директора Явней медийней установи Радио-телевизиї Войводини Йожеф Клем. Вон ище гварел же тот фести­ вал постал нє лєм традиция, алє и пиха и бренд Явней медийней установи РТ Войводини и шицких 16 народ ох и националних заєднїцох на чиїх язикох ше продукує програма у тей Установи. На Фестивалу виведзени 14 нови композициї, понеже шпиванка „Спознанє” нє виведзена, алє є знята на ношач звука, як и шицки композициї хтори виведзени у змагательней часци. Композициї представени под шифру зоз хтору були и приявени на конкурс. Мена авторох музики, текстох и

Ф

20 РУСКЕ СЛОВО

аранжманох анї за фахови жири, а анї за нащивительох Фестивала нє були познати, же би гласанє було цо обєктивнейше. За найлєпшу композицию по думаню публики вияшнїц ше могла лєм присутна публика на Фестивалу. ЗМАГАНЄ ИНТЕРПРЕТАТОРОХ Интерпретаторох на тогорочней „Ружовей заградки” провадзели Вельки народни оркестер Радио-телевизиї Войводини под руководством Бранислава Тубича и Тамбурови оркестер Радио-телевизиї Войводини, чий дириґент Дубравко Исаков. Перша на сцену вишла млада шпивачка Валентина Салаґ хторей то треци наступ на тим фестивалу, а одшпивала шпиванку „Руска дзивка”, музику написал Оґнєн Здравкович, текст Звонимир Барна, а аранжер Бранислав Тубич. Потим наступел Мирослав Малацко, хтори ш е­ сти раз участвує на фестивалу, а представел ше зоз шпи­ ванку „Охабени леґинь” за хтору музику написал Оґнєн Здравкович, текст Звонимир Барна, а аранжман Боян Ми лин ко вич. Александра Колбас на тим фестивалу почала участвовац 2005. року и потераз наступела на петнац „Ружових заградкох”, у провадзеню Велького народного оркестру и студийней вокалней ґрупи одшпивала шпи­ ванку „Мили мой” за хтору музику и текст написала Ана Бучко, а аранжман Боян Милинкович. Добитнїца першей награди фахового жирия на прешлей „Ружовей заградки” Д арина М ихняк одш пивала композицию 13. МАЙ 2022.

киІІига@ гизке5Іоуо.сот

32. ФЕ СТИВАЛ НОВЕЙ РУСКЕЙ ШПИВАНКИ „РУЖОВА ЗАГРАДКА” „Думки при води”, музику написала Наташа Фейди, текст Златка Чизмар и аранжман Драґан Радович. Дзивоцка шпивацка ґрупа Културно-уметнїцкого дружтва „Тарас Шевченко” зоз Дюрдьова активно роби и зазначує окремни успихи, одшпивали шпиванку зоз назву „Душа” за хтору комплетни автор Йован М. Йованович, вон зложел и музику, текст и аранжман. Од 2008. року Танита Ходак ше визначела як окремни и нєзаобиходни вокални интерпретатор, и тераз одшпивала композицию „Сни при Дунаю”, за хтору музику и аранжман написал Бранислав Тубич, а текст Соня Папуґа. Михайло Будински свойо анґажованє на фестивалу започал 2009. року и дотераз виведол дванац шпиванки. Михайло одшпивал шпиванку „Поведз, мила” за хтору подписує музику, а текст написали М. Будински и Татяна Будински Дротар, а аранжман Ервин Малина. Саня Дивлякович участвує уж полни два децениї од 2001. року. Саня одшпивала шпиванку „Пришла хвиль­ ка” за хтору музику написал Александер Човс, текст Ася Папуґа а аранжман Мирослав Пап. Ана Римар Симунович вирни учашнїк на фестивалу од 2014. року. Потераз виведла осем шпиванки на фестивалу, а того року од­ шпивала „Памятки”, музику и аранжман написал Мирон Сивч, а текст Мелания Римар. Интерпретатор Йовґен Надь, наисце ма вельки музични опус як солиста Радио Нового Саду, а на фестивалу є

присутни од першеи „Ружовей заградки” . Йовґен одшпивал шпи­ ванку „Без тебе” за хто­ ру написал музику, текст написала М иро­ слава Даждиу, и аранжман Ер вин Ма ли на. Млада шпивачка Невена Станков, ше зявела першираз. Вона интерпре то ва ла шпи ван ку „Злата герлїчка”, музи­ ку на пи са ла Аг не та Тимко Мудри, текст Нада Бата кович, аран жман Мирослав Пап. Борис Маґоч ше першираз на Фестивалу „Ружова заградка” зявел пред точно двацец роками, а того вечара виведол композицию „Майова мо­ литва” за хтору музику написала Снежана Павлович Валек, на текст Олени Планчак-Сакач, и аранжман Дубравко Исаков. Од 2016. року Ивана Чордаш у континуитету наступа як вокални солиста. Прешлого року за интерпретацию до­ стала першу награду фахового жирия. Того року одшпи­ вала композицию „Стара капурка”, музику написал Йовґ­ ен Надь, текст Мирослава Даждиу, аранжман Дубравко Исаков. Остатню шпиванку на тогорочним Фестивалу новей рускей шпиванки „Ружова заградка” одшпивали у ду­ ету Танита Ходак и Мирослав Малацко, а змагали ше зоз шпиванку „Два карсцелї” за хтору музику и аранжман написал Мирон Сивч, на текст Танити Ходак. МУЗИЧНИ ОПУС БУДИНСКОВИХ

ПОБИДНЇЦКИ КОМПОЗИЦИЇ За побиднїцку шпиванку на тогорочней „Ружовей за­ градки” по одлуки фахового жирия преглашена композиция „Душа” Йована М. Йовановича хтору одшпивала Дзивоцка шпивацка ґрупа Културно-уметнїцкого дружтва „Тарас Шевченко” зоз Дюрдьова. Друге место завжала шпиванка „Стара капурка” автора Йовґена Надя, а треца наградзена композиция „Два карсцелї” автора Мирона Сивча. Повелю за найлєпши текст достала Нада Батакович за писню „Злата герлїчка”, за найлєпши аранжман Повелю достал Мирослав Пап тиж за композицию „Злата герлїчка”, а за найлєпшу интерпретацию награду достала Саня Дивлякович. Наградзени достали и пенєжни награди. Побиднїкох и побиднїцки композициї виберал пейцчлени жири у составе: Олена Пушкаш, Миролюб Мича Янкович, Ясмина Дюранїн, Снежана Янюшевич Євтич и Сенка Станкович. Публика зоз своїма гласами за найлєпшу композицию вибрала „Поведз мила”, хтору виведол Михайло Будински.

13. МАЙ 2022.

У ревиялней часци фестивала наступел Михайло Бу­ дински и виведол свой музични опус зоз дотерашнїх „Ружових заградкох”, на бини ше ґу ньому придружела и супруга Татяна Будински Дротар, хтора потолковала як вони вєдно творя и як наставаю композициї хтори Бу­ дински интерпретує. На реализациї фестивала участвовали предсидателька Орґанизацийного одбору Фестивала „Ружова заградка” Златица Няради, музични редакторки Агнета Тимко Му­ дри и Татяна Колєсар Ґвоїч, а на пририхтованю робели члени музичней редакциї, руских редакцийох Радио Но­ вого Саду, Телевизиї Войводини и велї други роботнїки Явней медийней установи Радио-телевизиї Войводини, през програму водзели М арина Сабадош и Доротеа Бу­ дински. Фестивал спонзоровали: Национални совит Ру­ снацох, Завод за културу войводянских Руснацох, Новинско-видавательна установа „Руске слово” и Сербски народни театер, а же би ше фестивал отримало помогли: Польопривредно-фахова служба Зомбор, Юлиє Еделински Петроварадин, „Везї&Со” Вербас и Любица Тиркайла Дюрдьов. Фестивал бул директно преношени прейґ радия и телевизиї, як и прейґ интернету.^ Вероника Вуячич

РУСКЕ СЛОВО 21

МОЗАЇК

РИБАРСКИ ТИМ „ТАТАТОК” ЗОЗ ДЮРДЬОВА

ЛАПАНЄ РИБИ - СПОРТ БЕЗ ГРАНЇЦИ Рибаре Михайло Такач и Боян Берич зоз Дюрдьова, нє лапаю риби лєм на дзивих водох, алє уж роками ходза и на змаганя у тим спорту

: Тамара САЛАҐ

ихайло Такач и Боян Берич паметаю свойо перше лапанє риби, хторе було ище у їх дзецинстве. Оцове, алє ище и дїдове их водзели на Тису, або на дюрдьовску Мутнячу, дзе заруцели свой перши циґонь, та ше ту народзела и любов ґу тому спорту.

- После обичного, рекреативного лапаня риби, почали зме ше и змагац у тим спорту. Прето же зме сцели видзиц як напредуєме. На змаганю видзиме кельо знаме, кельо други знаю, а тиж так видзиме и кельо нє знаме, та вец учиме од других, припатраме ше як то други робя и на яки способ, прето же то спорт хтори нє ма гранїци - починаю приповедку Михайло и Боян. Рибаре жадали наглашиц же нє исте лапац потьку, амура або як го волаю „шаранско пеца^е” на комерциялних водох и обичне лапанє риби на дзивих водох. Змаганє дава цалком иншаку димензию.

- Ми ше змагаме у лапаню потьки и тоти змаганя на приватних водох, т.є. озерох зоз хторима ґаздує даєдно здруженє, або ґрупа людзох, дзе кажди рибар строго муши мац дошлєбодзенє за лапанє риби. Кажди раз кед пойдземе на озеро лапац риби, мушиме плациц дньове дошлєбодзенє, бо ридко дзе у Сербиї мож виняц рочне дошлєбодзенє. Тото цо важне за таке змаганє же кажду рибу хтору ше влапи, пуща ше назад до води. Анї єдну рибу ше нє шме вжац зоз собу дому. Єст єдна красна присловка, хторей ше притримуєме: „Влап пре задовольство, висликуй пре памятку и пущ пре будучносц” - приповеда Боян. Од собешеднїкох дознаваме же єст рижни файти змаганя у лапаню риби. Даєдни опущенши змаганя, нєт строги правила, мож ше дружиц, а єст и таки змаганя на хторих главна улога вельки награди.

М

22 РУСКЕ СЛОВО

іу

'у

'іФ М ЇЇк

Михайло Такач

Михайло и Боян на змаганю

- Лапанє риби то єдно бависко без гранїци. Вше мож напредовац, алє у тим спорту нє мож буц вше найлєпши, вше єст лєпших и вец тот лєпши постанє горши и то ше вше так обраца до круга. Нам ше праве тота динамика и пачи - гваря рибаре Михайло и Боян. ВАЖНЕ МАЦ СЦЕРПЕНЯ За єдного доброго рибара важне же би, насампредз, тото и любел, потим же би мал сцерпеня, а вшелїяк, и знанє.

- Кед ше сце посцигнуц добри резултати, муши ше мац добри мамок, тиж так, муши ше знац вибрац добре место дзе ше заруци циґонь. Понеже ше ми змагаме у лапаню потьки, мушиме знац тото цо важне за лапанє тей файти риби. Потьки єдза вше на исти час и вше на одредзених местох, хтори воламе микролокациї. Пред лапаньом потьки муши ше превериц уровень води, а то ше роби так же ше маркира на жеми и так ше одредзує микро або макро локацию. Ми ше нє складаме зоз теорию же опрема нє лапа рибу, алє же рибу лапа рибар. Ище як опрема лапа рибу. А зоз помоцу добрей опреми олєгчуєме и себе и рибом, бо кед ше хаснує добру опрему, риби безпечнєйши - толкує Михайло. Кед ше придзе на одредзене место одкаль ше будзе лапац рибу, тото место ше карми, а за тото нашо рибаре хасную специялни паридї, ракети. А же добра опрема лапа рибу, найлєпше ше указало и кед хвиля нє идзе рибаром на руку, як наприклад кед дує моцни витор и подобне.

- Процедура змаганя завиши од того же яка орґанизация, т.є. цо орґанизаторе вимагаю од змагательох.

13. МАЙ 2022.

то2а]ік@ ги зкезІоуо.сот Вони одредзую же яку треба мац опрему, наприклад змагатель муши мац мередови, чи єден, чи два, вец чи ма окремну кадзочку до хторей одложи влапену рибу и так далєй. Кед же ше дацо забудзе од опреми хтору орґанизаторе вимагаю, автоматски сце дисквалификовани зоз змаганя. На змаганя ше пририхтуєме днями и наисце меркуєме же бизме шицко порихтали як треба - гваря Михайло Такач и Боян Берич. Млади рибаре були на велїх змаганьох и упознали вельо людзох, та ше вше любя посовитовац и зоз старшима и искуснєйшима рибарами. Потолковали и як випатра їх пририхтованє кед планую пойсц на змаганє.

- Єдно пририхтованє на одход на змаганє у лапаню потьки так випатра: перше ше Михайло и я подогваряме же цо и як будземе правиц. Рибаре муша пририхтац мамки зоз хторима буду лапац риби. Шицко тото дома правиме. Ми маме свойо рецепти за мамки, хтори зме сами здумали, або зме достали од других рибарох. Потьки ше лапа на мамок хтори ше вола боила, а ю ше прави зоз вецей файтох муки, то такволани виволоваче гладу, вец ше додава вайца, шицко ше загнєце и з помоцу єдней малей машинки правиме

„ТАТАТОК” Змаганя на хторих участвую Михайло и Боян найчастейше тирваю два днї, а єст и змаганя хтори тирваю и длужей. Тиж так єст поєдинєчни и тимски змаганя, а вони двоме ше змагаю у тиму. Михайло ше опробовал змагац и поєдинєчно и, як гвари, то чежша вариянта. їх тим ма на каждим змаганю исте мено, а волаю ше „Тататок”. А Михайло гварел же барз интересантна приповедка як настало тото мено. Понеже ше вон преволує Такач, а людзе дзе ше приявйовали на змаганє нє розумели презвиско, та записали Тататок, им то було шмишне, алє праве прето одлучели же би ше їх тим так и волал.

13. МАЙ 2022.

У

Боян Берич

лабдочки - боили. Вони тиж муша мац и пах, та ше до нїх кладзе рижнородну арому як цо наприклад пах ананасу, кокосу, манґа, єст их громаду. А ми маме нашо два, хтори вше кладземе, а то пах франкфуртскей колбаси и тутифрути (бака). Тоти боили ше перше вари, а потим ше их суши. Кед направиме вецей боили як нам треба, звишок замаржнєме и вец маме за шлїдуюце змаганє - толкує Боян. Други важни мамок, хтори хасную нашо схопни циґоньчкаре волаю - спод микс.

- Тот мамок, спод микс, у ствари змишани рижни зарна, як цо стара кукурица, сладка кукурица, конопа, олєйова цвиклочка, лєн, тиґров орех, итд. Шицко тото треба добре увариц, бо мож загрожиц рибу. Наприклад, зоз тим спод миксом рибу ше карми углавним влєце, кед риба вецей є, а з боилу мож през цали рок, алє єст змаганя на хторих ше лапа рибу лєм на спод микс, або лєм на боилу, а єст и дзе комбиноване - толкує Михайло. Нашо рибаре гваря же за успишне лапанє риби треба мац и добри циґонї, палїци за лапанє ри­ би, а найлєпши палїци - параболик, и то од 3,60 и 3,90 метери, сиґнализатори, тримачи палїцох, кадзочку за потьки, итд. Як вони гваря, їх опущує уж и саме пририхтованє на змаганє, уживаю у тим, як цо уживаю и док лапаю риби. ВШЕ ШЕ ЗМАГАЮ ВЄДНО Рибаре можу лапац риби през цали рок. Боян нє вибера кеди то будзе, а Михайло найволї през лєто

и вєшені, прето же теди мож влапиц вельку рибу. Обидвоме ше можу похвалїц и яки вельки риби дотераз влапели. Найвекша риба хтору Боян влапел мала вецей як 20 кили, а Михайлова дас 15 кили.

- Ми лапаме рибу хтора ма минимално 5 кили. Нажаль, нашо води досц худобни зоз вельку рибу, прето же ше рибу нє чува, а и вообще, нє барз ше меркує на води - смутно ше по носую рибаре. Понеже правила у рибарстве досц строги, окреме у спортским рибарстве, влапену рибу хтора спод одредзеней мери, а тиж и векшу як одредзене, враца ше назад до води. Прето ше и може случиц же исту рибу мож влапиц вецей раз.

- Дакеди ше случи же на змаганю можеш лапиц исту рибу три раз, а на дзивей води ше на циґонь заквача даєдни файти лєм раз у живоце, та то вец дожице и предносц такого лапаня риби. Любиме ми лапац рибу и на дзивих водох, так, без обовязкох, нє так же ше ми лєм змагаме, алє иншаки приступ мушиме мац ґу дзивей води (и, треба вецей часу и вецей сцерпен: и чеканя же би ше рибу влапело - приповедаю рибаре. " На змаганьох були на озеру Црни Вир у Катю, у Бачким Ярку, Житишту, Темерину, на озеру Чепел у Зренянину, тиж и на озеру Тресетиште у Суботици, як и на велїх других местох. И гваря же нашо води вельо понукаю, маю потенциял, же єст ентузиястох хтори робя и чуваю и меркую и н води и на риби, алє же то шицко нє досц, та им прето барз жаль, бо треба вельо укладац же би ше то шицко приведло до шора. Но, Михайло и Боян ше наздаваю же приду лєпши часи за риба

РУС

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ СТРЕТНУЦЕ: ТЕРЕСКА ПАП, КЕРЕСТУРСКА ЗОЗ НИРНБЕРҐУ

НЄ МОЖ ШЕ НАБУЦ У СВОЇХ

П и ш е0: Н Н

Я Л

Андреа МЕДЄШИ

Тереска Пап, народзена Фа, зоз Руского Керестура до Нирнберґу (Нємецка) ше преселєла пред 16 роками, а тих дньох зоз своїм супругом Кристияном преславела исто тельо роки заєднїцкого малженства. Кристиян народзени у Нирнберґу, там ходзел и до сербско-горватскей школи, а за Керестур го вяжу окремни памятки, понеже його оцец Дюра Пап Керестурец, а мац Десанка зоз Босни

ереска свойого терашнього супруга упознала 2006. року и теди по­ чинаю єй пририхтованя за одход до Нємецкей. Пред одходом пременєла даскельо роботни места, а єден час робела и у дутяну, у Ґалускових, на такволаним Циґлашоре, хторого власнїки були єй родичи Янко и Мелания Фа. Дилему коло одходу нє мала, понеже, як и велї хтори емиґровали, лєпшу економску ситуацию у Сербиї нє видзела, и як гвари, и по нєшка нє побановала. О ДИЛЕМОХ И СТАНУ Теди кед сом ше преселєла до У НЄМЕЦКЕЙ Нирнберґу, мала сом 30 роки. На од­ ход сом ше одлучела, бо роботи у КеКед почали бешеди рестуре нє було вельо, були и досц о обовязним слабо плацени, а и ґенерално, еко­ вакцинованю номска ситуация у Сербиї була подла. у Нємецкей, почали зме Кристияна сом упознала у Керестуре, роздумовац о тим чи ше можебуц нє лєпше по не же ту при ход зел през роз пуст до врациц до Сербиї. родсинох, та зме ше на концу и по Но, на щесце, закон о винчали - здогадує ше Тереска на обовязним вакцинованю свойо початки. на концу нє прешол у

Т

Парламенту, та обовязне вакцинованє остало лєм за медицинских роботнїкох. За тоти 16 роки одкеди сом у Нємецкей, остатнї два, три роки, ше чувстувє опадованє стандарду. Почало з корону, а тераз ше пре войну чувствує и инфлацию. Гориво подрагшело, литра тераз два евра, но кед патриме же минималєц даяки 9 евра, або и 12, та то нє таке страшне. Велї приповедаю же ше економска ситуация будзе погоршовац, алє увидзиме. Думам же за тото будзе требац досц часу, понеже Нємци звикли на свой стандард, та то нє допуща так лєгко гвари Тереска.

24 РУСКЕ СЛОВО

Тереска зоз фамелию

коло людзох сом научела и язик - здогадує ше Тереска. И КУРС НЄМЕЦКОГО И РОБОТА После роботи у кухнї, робела и у пекарнї, а тераз уж вецей як шейсц роки роби у Спочатку, гвари вона, нє було лєгко. фабрики за правенє козметики. Перше препреченє єй бул язик хтори нє - Робиме за велї шветово познати брензнала, алє, наслашує, курс язика бул так ди. Нє робим у продукциї, алє на мустрох добре обдумани же ше лєм за шейсц меша- за нови продукти и, любим свою роботу ци могла цалком добре спорозумиц з ло- гвари вона, а кед слово о роботох хтори у Нємецкей у тей хвильки найглєданши, Те­ калним жительством. Тереаз уж знанє язика главне условиє реска толкує: же би ше могло присц до Нємецкей, алє теди нє було так. То источашнє була и олєгМАЙСТРОВЕ И РЕМЕСЕЛНЇКИ чуюца и очежуюца ствар. Закон бул таки У НЄМЕЦКЕЙ ШЕ БАРЗ ГЛЄДА же накадзи ши пришол до Нємецкей, мал ши право шейсц мешаци на школу язика.

- Найвекши дефицит занїманьох то дая­ Половку трошкох плацели ми, а другу по- ки ремеселнїцки, конкретни роботи - май­ ловку держава. То була школа од 8 до 13 строве, муляре, водоинсталатере... Поведгодзин у хторей ше учело найвецей язик, зме, даєдни колеґинї ше ми поносовали же алє и рижни правила интеґрациї, рижни сцели реновирац хижу, та на майстрох че­ закони, устав и подобне. Такой о мешац кали пол рока. Тиж вельке поглєдованє за сом нашла и роботу. Звичайно ше почина у роботи у ИТ сектору, понеже ше шицко погосцительстве, та и я почала робиц у р е­ диґитализує - приповеда вона. сторану, у кухнї. Ресторан бул барз добри, Тереска и Кристиян маю и двойо дзеци, високо ранґовани, ґазда бул барз добри, а дзивче Леу хтора ма 14 роки и хлапца 13. МАЙ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

Елиаса (11). Обидвойо су вредни школяре но, як гвари, пандемия вшадзи, та и у нїх направела хаос у образовней си сте ми.

- У Нємецкей школство ви­ патра так же основна школа тирва 4 роки, потим ше дзеци роздзелює спрам успиху, та найлєпши успих потребни за ґимназию, после хторей ше директно мож уписац на факултет, потим „реал” школа кус слабша од ґимназиї, а штредня школа ище лєгчейша. После законченей тей штреднєй школи, можеш ди­ ректно пойсц на даяке ремесло. Л еа осма класа у реал школи, а Елиас пията класа у штреднєй школи. Под час корони шицко було досц шалєне. Супруг и я робели нєпреривно и думам же ми то досц помогло, бо вец маш якуш рутину, обовязку, маш ше з чим занїмац. Школа нам барз була очежана и компликована, понеже шицко ишло прейґ рижних апликацийох. Дзеци були вельо сами, но на щесце, послухни су и вредни, та ше добре знашли у тим шицким - приповеда наша собешеднїца. Попри ученя язика и находзеня роботи, єдна од найважнєшйших ставкох на списку за прилагодзованє, вшелїяк и социялизация. Познате же цо чловек старши, чежше формує нови приятельства, окреме гевти глїбши, та панує думанє же нови познанства нїґда нє заменя тоти „прави” здобути у дзецинстве, або у вчасней младосци.

- Понеже мой супруг ходзел до сербско-горватскей школи у Нємецекей, мал досц товаришох з наших просторох, та зме ше з нїма и сходзели. За початок и то дацо, алє ци з часом захиби найсц „своїх” людзох. Найвецей ше

дружиме зоз Славянами. У сушедним городзе єст єден кафич до хторого при ход за шпи ваче зоз Сер биї, но, то углавним народни шпиваче. Кафич ше отвера на 22 годзин, концерт почина коло годзини, та зоз вецей пав зами зна ше закончиц и на 4 рано. Слабо зме там ишли, мушел би то буц даяки квалитетни виводзач же би я остала будна до 4 рано - у франти приповеда Тереска и додава же єй од шицкого цо у родним Керестуре зохабела, найбаржей хибели праве людзе, гевти найблїзши. ДО ВАЛАЛУ ОБОВЯЗНО ДВА РАЗ ДО РОКА - Хибела ми фамелия, родзини, пайташки... Требало ми часу звикнуц ше на тото. Приходзели зме до Сербиї кеди ґод зме могли, алє кед придзеш на два, три тижнї, нє можеш ше за таки кратки час набуц з людзми, нє мо­ жеш ше их засициц. Препущиш велї родзени днї, перши причасци, свадзби, преслави... Но, ми вше патрели же бизме голєм два раз рочнє пришли, та зме по два, даке­ ди и три тижнї оставали. Найчастейше приходзиме за Вельку ноц и през лєто. Ишли зме на путованя и до дру­ гих державох, алє нас якош вше найбаржей цагало до Сербиї. Мой син барз люби ту присц, а дзивка уж уходзи до пубертету, та ю уж тераз менєй цага до Керестура. Но, ми ше порадзели же покля є малолїтна, голєм раз рочнє муши присц з нами до Сербиї. Треба же би дзеци знали свойо коренї и одкадз походза - толкує Тереска. А окрем отримованя вязи зоз „старим крайом” нє подло знац, або гоч лєм розумиц, и свой мацерински язик.

- Руски язик, нажаль, нашо дзеци слабо бешедую. По­ неже мац мойого супруга по походзеню зоз Босни, вон дома частейше бешедовал по сербски як по руски, та вон и з дзецми бешедує по сербски. Понеже мнє було досц чежко кед сом нє знала по нємецки, та сом Леу форсирала же би цо скорей звладала язик держави у хторей жиє. Видзело ше ми же єй будзе вельо одразу учиц и нємецки, и сербски, и руски, та сом ю зоз тим нє сцел а об тер хо вй о вац. Оби дво йо дзе ци ро зумя наш язик, алє найвецей бешедую по нємецки - гвари вона. Без огляду на шицко, добре ми там, знашла сом ше, любим свою роботу, мам и пайташки, задовольна сом и зоз колективом, та думам же ше цалком до Сербиї нє врацим. А на концу, хто зна... Можебуц ме час демантує - закончує Тереска Пап.^

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ І

ЧАСОПИС „ЗАГРАДКА” ОЗНАЧУЄ 75 РОКИ ОД ПОРЯДНОГО ВИХОДЗЕНЯ (III)

ОСТАТНЄ ЧИСЛО „НАШЕЙ ЗАГРАДКИ” ВИШЛО У АПРИЛУ 1941. РОКУ Пише: Дюра ЛАТЯК

Мешачни часопис „Заградка” виходзи як нашлїднїк часопису за руски дзеци „Наша заградка”, котри виходзел од септембра 1937. по 6. април 1941. року. Од юния 1947. по 1991. рок виходзел под меном „Пионирска заградка”, а од 1. януара 1991. року ноши нєшкайше мено „Заградка” пел же би предплатнїки „Нашей заградки” плацели предплату, а нови ше приявели же буду брац тот наш часопис за дзеци випатра позитивно дїйствовал на предплатнїкох, бо то видно зоз звиту секретара РНПД Михайла Ковача, поднєшеного на 20. Схадзки „Главного собрания РНПД”, отриманей 6. октобра 1938. року у Руским Керестуре, а обявеного у „Руских новинох” ч. 40 (740) од 7. октобра 1938. року (боки 2­ 3), з котрого виривок ту навод зи ме: „...Уж рок як виходзи ча­ сопис за руски дзеци „Наша Заградка” . Же вона була потребна, видно уж по тим же вона ма уж тераз тельо читательох и дакус вецей, як Руски Новини. Овиши о ка-

А

ВИНЧОВАНКА МАЦЕРИ Мамочко моя, Лелийко била, Жадам ци же биш Длуго пожила. Доброту твою Нє можем врациц, Ноци нєспани Нє можем плациц. То я ци ношим Од квеца дари Перши найкрасши, Цо квитню в яри. За твойо чолко, Мешац блїщаци; За твою душу, Г воздзик пахняци. За твойо слово, Гласчок дзвоночка; За ручки твойо И красни очка. Навики, мамо, Я нє забудзем И за нїх часто Модлїц ше будзем. Задунайов

26 РУСКЕ СЛОВО

МИХАЙЛО КОВАЧ (1909-2005) Учитель, писатель, драма­ тург, автор вецей учебнїкох, публициста, всестрани културни дїяч. Народзел ше 27. октобра 1909. року у Шидзе, як єден спомедзи єденацецерих дзецох (пияти по шоре), од оца Янка и мацери Ани (нар. Кулич). Основну школу закончел у Шидзе, а учительску у Крижевцох. Дипломовал 1929. року. Як учитель почал робиц у валалох Бапска Новак (при Шидзе), Мркушица и Антин (нєдалєко од места Язак). По­ тим, зоз закладаньом крижевского владики Дионизия, поставени є за учителя до Руско­ го Керестура, дзе бул анґажовани и як активист у Руским народним просвитним дружтве од 1931. по 1941. рок. Снователь є и перши и єдини редактор часопису за дзеци „Наша заградка” (1937-1941). Потим и як секретар РНПД (од 1936-1941) и єден з найактивнєйших дописовательох „Руских Но­ винох” и Руского календара. Вєдно зоз др Матейом, Винайом пририхтал до друку „Руско-українски алманах бачванско-сримских писательох” 1936. року и остарал ше о його друкованю у „Першей горватскей ак-

ждим члену чи вона будзе и далєй так крашнє напредовац. Кажди наш член нє лєм же треба да предплаци свойо дзецко на ню, алє да ю розширює, бо єй важносц уж думам же нєт такого хто нє видзи. Як познєйше зос реферату увидзице „Наша За­ градка кошта минимално 10 динари рочно, гоч друкованє у нашей друкарнї зос експедицию и шицкима трошками виноши по єдним числу прейґ езер динари. У других би ше анї нє могла друковац пре драготню.” ЧИСЛО СОТРУДНЇКОХ ШЕ ЗВЕКШОВАЛО Кед слово о квалитету „Нашей заградки”, мож повесц же вон з рока на рок бул вше цийней друкарнї” у Осиєку. У периодзе од 1941. по 1952. рок робел як учитель у Привиней Ґлави, т.є. у Бикич Долу у пра­ ве отвореней основней школи (1941-1952). У Бикичу здобул вельки угляд медзи жителями того валалу, дзе бул и дзияк у церкви и снователь Културно-просвитного дружтва „Иван Котляревски”, а после ошлєбодзеня, од 1945. року, постал єден з найактивнєйших сотруднїкох новооснованей Рускей матки. У 1952. року преходзи на учительску службу до Нового Саду и активно ше уключує до роботи тедишнього руского КПД „Максим Горки” як його секретар, театрални режисер и хорски дириґент. У 1966. року, кед на Радио Новим Садзе обновени бешедни емисиї на руским язику, преходзи на службу до Рускей редакциї, дзе роби як лектор, новинар и редактор културней рубрики аж по одход до пензиї 1974. року. Умар у 96. року свойого живота, 17. юния, а поховани є 20. юния 2005. року на Новосадским теметове у присустве велького числа його почитовательох зоз вецей местох Бачкей, Сриму и Славониї, дзе жию Руснаци и Українци.

13. МАЙ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

векши, бо ше звекшовало и число сотруднїкох-интелектуалцох у нєй. То потвердзує и констатация сотруднїка, подписаного зоз инициялами О. С., обявена у „Руских новинох” ч.18 (769) од 5. мая 1939. року (бок 2) под писню „Винчованка мацери”, котру ту наводзиме: „Наша Заградка”, то єдини илустровани часопис за ру­ ски дзеци у Бачкей и Сриме. Шмело можеме написац же „Наша Заградка” ше може ровнац и ґу найлєпшим часо­ писом за дзеци других народох. Нашо дзеци „Н. Заградку” любя, алє важне же би ю читали и одросли людзе. Мешац май, то мешац мацерох. Кажди озда зна, цо то значи мац. Ту зос „Нашей Заградки” за май предрукуєме писню, хтора заслугує, же би ю читали и одросли. Єст у тей пи-

мойого (Ковачового - зам. Дю.Л.) першого „Буквара” за школярох першей класи основней школи”. Випатра же „Наша заградка” по 1939. рок нє була реґистрована при державних власцох як потенциялна лектира за руских школярох. Видно то зоз информациї, обявеней у „Руских новинох” ч. 33 (784) од 18. авґуста 1939. року (бок 2) обявеней у рубрики „Зос Просвити”, а вона глаши: „Наша Заградка” єдини дзецински часопис за руски дзеци у Кральовини Ю гославиї одобрени тих дньох од п. М инистра Просвити IV. Бр. 5603 од 17. мая 1939. же ше шме хасновац за лектуру школярох русинскей народносци и набавяц за библиотеки и читаоници. Кед так з найвишого места призната вредносц того нашого єди­ ного часопису, нє шмело би буц анї єдного нашого ру­ ского дзецка, ко­ тре би нє було предплацене и нє читало би „Нашу Заградку” . Предплата лєм 10 дин., так же ю може набавиц и найхудобнєйше дзецко.” На початку 1941. року „Руски нови­ ни” (число 3 (857) од 17. януара 1941. року, бок 2) у ру­ Активни сотруднїки Нашей заградки: Силвестер Саламон, Янко Фейса, Єлена Солонар и Мафтей Винай (фотоґрафиї зоз 1936. року) брики „Зос ,Просньочки любов дзецка ґу мацери написана зос таку це- свити” хваля петровску „Просвиту” же зоз наколядова­ плоту, же читачу ше явяю слизи у очох. ного пенєжу за фонд „Нашей заградки” послала 500 ди­ Тота писньочка, то благо у нашей литератури (писмен- нари, а же зоз Миклошевцох з наколядованого до спомству) и прето ю друкуєме. нутого фонду послали 100 динари. Окреме визначую же Думаме, же нє согришиме, кед виволаме, же писатель то два мали нашо валали „коло наших векших и богаттей писньочки, то наш познати писатель и поет п. уч. М. ших валалох и орґанизацийох” и визначую их за при­ Ковач. О. С.” клад другим валалом. Подписнїк тей информациї ма подполне право кед споЗоз текста у тей рубрики ше уж чувствує „запах” Друмина же ше тот наш часопис може поровнац зоз найлєп- гей шветовей войни, гоч ше то децидно нє спомина, алє шима часописами за дзеци „других народох” тедишньо- ше наглашує: го часу, бо - як спомина нєшкайша редакторка „Заград­ „Нєшкайши часи прикри и за того цо ма дацо, а ище су ки” Мелания Римар у своєй статї, обявеней у часопису чежши котри ше сам зос своїх силох отримує... Таки слу„Шветлосц” число 4,октобер-децембер 2018. (боки 628) чай и зос нашима виданями. А нам вони нужни. Нужни под насловом „Длуге и плодне жице нашей „Заградки” су, як цо нужни фалаток хлєба за отриманє живота целу. у нєй обявйовали свойо твори, попри редактора Михай­ Цо хлєб за цело то добри часопис, добра кнїжка за душу. ла Ковача, и уж теди познати нашо писателє Єлена СолоТот фалаток духовного хлєба ми мушиме осиґурац и дац нар, Янко Фейса, Силвестер Саламон, Мафтей Винай... свойому народу, кед нє сцеме да нас нєстанє. И пре то кажди дар, кажда инициятива на тим полю добре приходзи.” РАМИКИ И ИЛУСТРАЦИЇ ЗРОБЕЛ МАЛЯР З УКРАЇНИ Остатнє число „Руских новинох” (чило 14 (868) ноши датум 6. април, т. є. датум того дня кед фашистични нємец­ Треба ту спомнуц же злєпшаню естетского випатрун- ки авиони бомбардовали Беоґрад, гоч бул преглашени за ку „Нашей заградки” вельо допринєс и вибеженєц з Кар- отворени город без одбрани. З тим ше Друга шветова войпатскей України маляр Олег Статникив, котри, вєдно з на преширела и на Кральовину Югославию. То бул конєц другима вибеженцами з Карпатскей України (було их ко­ виходзеня „Руских новинох” и „Нашей заградки”, а тиж и ло 300, преважно интелектуалцох) пребувал у Руским конєц иснованя Руского народного просвитного дружтва. Керестуре од половки марца по половку мая 1939. року. Як наведла редакторка Мелания Римар у спомнутей Як призначел Михайло Ковач у своїх здогадованьох на статї, од початку та по конєц виходзеня обявени шицкототи часи (обявених у кнїжки автора тих шорикох под на­ го 37 числа часопису за руски дзеци „Наша заградка” . словом „Национални препород Русинох у Бачкей и Сри- Главни и одвичательни редактор „Нашей заградки”, як ме и Руске народне просвитне дружтво 1919-1941”, боки уж спомнуте, од початку та по конєц єй виходзеня бул 103-108), тот Статникив „виробел рамики за дзецински наш познати учитель, писатель, новинар и дружтвени дїчасопис „Наша заградка”, а тиж направел и илустрациї до яч Михайло Ковач. ■ (Предлужи ше) 13. МАЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 27

ДУХОВНИ ЖИВОТ

У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ ПРЕСЛАВЕНИ КИРБАИ ■ ■

V/

І

ЗОЗ ЛЮБОВУ БЛІЖЕИ ҐУ БОГУ Парохия св. о. Миколая у Руским Керестуре, зоз своїма госцами, з Архиєрейску Службу Божу на 10 годзин, 9. мая преславела дзень преношеня мощох свойого нєбесного заступнїка св. о. Миколая - Кирбай, а як и кажди рок, нащивена була и вашарска часц Кирбаю рхиєрейску Службу Божу у катедралним храме предводзел преосвящени владика Георгий Джуджар, а сослужели штернац священїки - скоро шицки з нашей Епархиї, медзи нїма двоме домашнї капеланє о. Владимир Медєши и о. Михайло Шанта, а зоз Словениї о Михайло Гарди. Ш ицких їх, а насампредз владику, привитал катедрални парох о. Владислав Варґа. Апостол читал новопошвецени чтец Ярослав Варґа, Євангелию читал о. Дарко Рац, шпиванє водзел

А

ПРИСУТНИ СВЯЩЕНЇКИ И ПОДЗЕКОВАНЯ Зоз кир Георгийом сослужели, зоз Словениї о. Михайло Гарди, потим о. Михайло Режак, о. Владислав Рац, о. Дамян Кича, о. Юлиян Рац, о. Михаил Холошняй, о. Дарко Рац, о. Владимир Еделински Миколка, о. Алексий Гудак, о. Данил Задрепко, и домашнї парох о. Владислав Варґа и капеланє о. Владимир Медєши и о. Михайло Шанта, а споведал о. Иґор Вовк. На концу Служби, владика уручел 20 подзекованя поєдинцом и заєднїцом хтори найвецей служели у керестурскей парохиї.

БОГОСЛОВ ЯРОСЛАВ ВАРҐА ПРИЯЛ НЇЗШИ ЧИНИ Внєдзелю, 8. мая, после нєдзельовей вечаршей Служби Божей, и молебена до Пречистей Дїви Мариї, збула ше ище єдна святочносц. Богослов Ярослав Варґа од владики кир Георгия Джуджара приял нїзши чини, у присустве керестурского пароха о. Владислава Варґу, источашнє и оца богослова, потим о. Владислава Раца, о. Платона Салака, ЧСВВ, о. Михайла Шанти и о. Владимира Медєша, та числених вирних.

28 РУСКЕ СЛОВО

домашнї дзияк Янко Виславски, а швичкаре були школяре и члени Церковного одбору. Попри домашніх, на Служби окрем Керестурцох було и госцох з наших местох. У казанї владика Георгий повинчовал Кирбай, та визначел же тото храмове швето першираз преславене без потерашнього покойного пароха о. Михайла Малацка, на хторого ше треба здогаднуц и помодлїц ше за ньго. Владика додал и тото же святи Миколай, нєбесни покровитель керестурскей парохиї и цалого нашого Владичества, хтори ше модлєл за нас и заступал шицких хтори у нєбезпеки, мал окремну духовну характеристику по хторей ше визначовал, а то милосердна любов. Зоз тим ше вон найбаржей приблїжел ґу Господу Богу. Любов то жридло шицких духовних дарох, а характеристика любови то діла милосердни - назначел вла­ дика и надпомнул же бизме так модлєли св. Миколая же би нам од Бога вимодлєл мир хтори нєшка таки потребни, же би нам вимодлєл добра и порозуменє медзи народами цалого швета. По Служби Божей бул одпустови обход коло церкви, хтори ше закончел з читаньом Євангелиї на шицких штирох бокох швета. Владика по каждим пошвецел храм и присутних вирних, а на концу одшпиване многолїтствиє.^ Ан. Медєши/ Ол. Живкович 13. МАЙ 2022.

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

ИКОНА МАЦЕРИ БОЖЕЙ ВОДИЦОВЕЙ У НОВИМ САДЗЕ

МОДЛЇМЕ ЗАСТУПНЇЦТВО И ЛАСКИ У конкатедралней Церкви св. апостолох Петра и Павла у Новим Садзе, 30. априла шветочно закончени проєкт нащиви икони Мацери Божей Водицовей у парохийох нашого Владичества и вона тераз остава у Новим Садзе

тей нагоди наш епарх кир Георгий Джуджар и седемцме паноцове одслужели молебен, а у полней церкви були монахинї и вирни з рижних местох. У своєй бешеди владика надпомнул же прешло 160 роки як намальована чудотворна икона Мацери Божей Водицовей, а єй значенє за наш живот вельке. Мария дзелї ласки шицким хтори ю модля з виру. Знаме же ше збули чуда виздравеня и духовни чуда навраценя, а чуда ше и далєй случую. Привитуєм шицких хтори ту пришли на святочну молитву и подзековац Мацери Божей. Дзекуєме и за инициятиву же би копия икони, хтора пошвецена и намодлєна, а хтору намальовала ш. Мартина, пришла до каждей парохиї. Орґанизаторка ш. Михаїла нєвистато вшадзи провадзела икону по местох. Модлїме заступнїцтво Пречистей Дїви Мариї, а хто ма заступнїцтво, ма будучносц. Преславюєме ю з молитву и

З

єй як мацери, можеме повесц шицко - гварел владика кир Георгий. Орґанизаторка шестра Михаїла подзековала Богу за тоту преславу и шицким на сотруднїцтве. По єй словох, пред икону треба стац и модлїц ше. Вона тераз остава у церкви у Новим Садзе, алє з даякей нагоди може пойсц индзей, а вец ше врациц до Нового Саду. Пред присутнима, парох керестурски о. Владислав Варґа потолковал же тота икона єдна зоз тисячох по цалим швеце, бо Мария мац шицким.

- Треба же бизме вжали Марию до свойого шерца. Вона указала же є з нами нєпреривно и вшадзи по швеце. Вона сце же бизме мали довириє до нєй, та нам помогнє. О историї Водици и жридлових материялох, нєшка знаме вецей дзекуюци тераз упокоєному о. Кирилови Планчакови. У Водици, дзе ше тераз, як и скорей, збераю людзе з рижних местох и рижних вирох, сцеме збудовац Духовни центер Емаус, дзе бизме ше орґанизовано стретали и пребували. Людзе и нєшка дзекую Мацери Божей на чудох заключел о. Варґа. У пригодней програми участвовала школярка Уна Пирожек зоз Кули, як и вирни зоз Коцура, Бикич Долу и Нового Саду, а у молитвох участвовали и шицки присутни.^ М. Горняк Кухар

РУСКЕ СЛОВО

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ З любову и почитованьом ше одпитуеме од нашей шестринїци хтора ше преселєла до вичносци

АНҐЕЛА (ҐЕКА) СОПКА народзена Колесар (1948-2022)

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 1. мая 2022. року занавше нас зохабела наша мац, швекра, баба и прабаба

ИРИНА ШАНТА народзена Виславски (1934-2022) з Вербасу

Мила наша Ґеко, дзекуеме ци за твою щиру любов, доброту, пожертвовносц, же ши вше ширела мир, благосц и даровала ше нєсебично. До стретнуца у вичносци жиєш у наших думкох и шерцох. Дюри и Владимир Колесарово и Марча Колошняї зоз фамелиями Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ ҐЕКИ Мила шестричко, занавше твоя любов и доброта останє у наших здогадованьох

Спочивай у мире Божим! Фамелия Фемки Рускаї зоз Канади

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 14. мая 2022. року наполнї ше рок як вецей не з нами наш мили тато и дїдо

Памятку на ню буду чувац: синове Мирон, Микола, Йоаким, нєвеста Мелания, унучата Борис, Михайло, Ирина, Александра и праунучата Павло, Кристиян, Назар и Стефан Най спочива у мире Божим! ОДПИТОВАНЄ Мила Ґеко, зоз наших животох пошла ши до вичносци и памяткох

З любову и почитованьом кумово Бучково зоз дзивчатми и їх фамелиями СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. мая наполнели ше 6 мешаци як нас зохабела наша любена супруга, мац, баба и прабаба

МАРИЯ МИХАЛЬОВСКИ народзена Раґаї (1941-2021) з Дюрдьова Як час преходзи вше баржей нам хибиш! Красни памятки на тебе чуваю: супруг Янко, син Дюра, дзивка Ана, унучата и и праунучата СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Прешол жалосни рок як занавше пошли до вичносци мили родичи и баба и дїдо

ВЛАДИМИР МУДРИ (1945-2021) Занавше нам будзеш хибиц, занавше це будземе паметац и любиц. Твойо дзивки Татяна и Лїляна и унучата Тамара и Стефан

30 РУСКЕ СЛОВО

ВЛАДИСЛАВ ПАШО МАРИЯ ПАШО (1933-2021) (1937-2021) з Руского Керестура Зоз любову и почитованьом будзеце у наших шерцох. Дзивка Геленка зоз супругом Славком и сином Алексейом Спочивайце у мире Божим!

13. МАЙ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ После длугей и чежкей хороти 29. априла занавше нас зохабел наш мили супруг, оцец и дідо

РУСКЕ ОГЛАШОВАНЄ

НИКОЛА НОВАК (1943-2022) з Коцура Найкрасши памятки на ньго буду чувац його наймилши: супруга Ержика, син Новак, дзивка Ана, жец Славко и унукове Марко и Андрей Вичная памят!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. мая 2022. року наполнели ше шейсц мешаци як нас занавше зохабела наша мила супруга и мац

ЕУФЕМИЯ Ч АПКО народзена Сендерак (1952-2021) Час преходзи, а ти и далей у наших шерцох и думкох. Красни памятки на це чуваю: супруг Дюра и дзивка Ясмина Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. мая 2022. року наполнели ше 5 роки як ме занавше напущела моя мила мац

ЛЮБОМИР ПАЛАНЧАІ (1944-2022) з Руского Керестура З любову и почитованьом красни памяки на ньго буду чувац андя Гелена зоз фамелию Спочивай у мире Божим!

Нови Сад 021/6613-697, 069/673328 Руски Керестур 025/703-311, 069/673318

е-маил: ш к та(ог@ гііМ уо.сот ч_

-У

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. мая 2022. року наполнєл ше рок як наша мила мац и супруга вецей не зоз нами

КСЕНИЯ НАДЬФЕЇ народзена Олеар (1951-2021) з Коцура Мили наш ангелу, боль и пражнїна у наших шерцох ше не зменшуе од кеди це нет. Хибиш нам кажди дзень, твоя любов, потримовка и нашмеяна твар... Занавше останеш у наших шерцох, думкох и молитвох, наймилша наша. Спочивай у мире Божим и най це ангели чуваю! Ожалосцени: супруг Силвестер, дзивка Иринка и син Силви СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ

ЯКИМ ОРОС ЛАЦКОВ МАРИЯ ОРОС (1932-2011) народзена Сопка (1933-2019) з Руского Керестура

ЛЮБА СИВЧ (1934-2017) з Дюрдьова Вично ожалосцени син Микола Най спочива у мире Божим!

13. МАЙ 2022.

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 20. априла 2022. року занав­ ше нас зохабел наш мили шовґор

Красни памятки, ваша доброта и любов навики останю у наших паметаньох. Вашо наймилши: Йоаким, Любомир и Славко зоз фамелиями Спочивайце у мире Божим!

РУСКЕ СЛОВО 31

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот

Прешло шейсц мешаци як нас занавше зохабел наш мили

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Прешло 25 роки як нас занав­ ше напущела наша мила

МИХАИЛО - МИЖО ЧИЗМАР (1953-2021)

МАКРЕНА ЧИЗМАР (1927-1997)

Прешло 29 роки як нас занавше зохабел наш мили

НИКОЛА ЧИЗМАР (1922-1993)

з Вербасу У шерцох вас чуваю вашо наймилши

Спочивайце у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 10. мая наполнєли ше дзешец роки як у вичносци пребува наш мили брат

НОВИ ЛЕҐАТИ У СЕМИНАРУ ЗА СЛАВИСТИКУ На штварток, 19. мая 2022. року, на 10 годзин будзе уручованє и представянє публикацийох хтори дарунок Института русинского язика и култури Прешовского универзитета и Академиї русинскей култури Семинарскей библиотеки за славистику Филозофского факултета Универзитета у Новим Садзе. То нагода же би ше руска явносц упознала и зоз двома легатами хтори нєдавно придати до Семинару за славистику.

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 5. мая наполнєли ше жалосни 6 роки як нє з нами наша мила

супруга, мац, баба и прабаба

НАТАЛИЯ БУДИНСКИ (1942-2016) з Руского Керестура

МИХАИЛО СТРИБЕР (1962-2012) з Руского Керестура З виру до воскресеня и нового стретнуца, Твойо наймилши

Г

Спочивай у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 9. мая наполнєли ше 10 роки як ше преселєл до вичносци наш мили

З любову и почитованьом памятку на ню навики чуваю супруг Леонтин, дзивка Оленка, син Славко зоз супругу Тат'яну, унука София, унука Ваня зоз Иовицом, унука Даря зоз Лоґаном, унука Оля и праунучата Мираш, Дуня и Тара Спочивай у мире Божим! НА ЗДОГАДОВАНЄ У маю того року ище єдна смутна рочнїца шмерци наших наймилших

ЯНКО ВЕРЕШ (1953-2012) з Дюрдьова

Твою любов и доброту нїґда нє забудземе и вше ю у шерцу будземе ношиц. Твойо наймилши Спочивай у мире Божим!

Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, на основи члена 25. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк РС” чс. 135/04 и 36/09) обявює

ПАСТЕРНАКОВИХ Памятку на нїх чуваю Пастернаково

штредок Проєкта Утвердзованє виведзеного стану и предлуженє експлоатациї ґазу и кондензату на експлоатацийни полю Србобран - лєжиска Рі+Вгі+5т1 и Рі+Вгі-, Сад I ношителя проєкта НИС а.д. Нови Сад, улїца Народног фронта ч. 12, Нови Сад. Ришенє о даваню согласносци принєшене на О приношеню ришеня о даваню согласносци основу предкладу одлуки хтора состойна часц на Студию о преценьованю вплїву на животни Звиту Технїчней комисиї як и увидом до дорученей штредок документациї, зоз хтору констатоване же предметни Компетентни орґан обвицує явносц же 05. 05. проєкт зоз свою релазацию нє будзе мац неґативни 2022. року, прнєшенє Ришенє о даваню согласносци вплїв на животни штредок кед ше випочитую на Студию о преценьованю вплїву на животни шицки предписани мири защити.

ОБВИСЦЕНЄ

32 РУСКЕ СЛОВО

ВЛАДКА (1995-2022)

МАРЧИ (1991-2022)

Пре защиту творительох животного штредку, ношитель проєкта муши обезпечиц условия и запровадзи мири хтори дефиновани зоз поглавйом 8.0 Студиї о преценьованю вплїву на животни штредок, хтори предвидзени зоз поглавйом 9.0 Студиї о преценьованю вплїву на животни штредок. Ришенє о даваню согласносци на студию о преценьованю вплїву на животни штредок конєчне зоз управним поступком. Процив того ришеня мож порушац управни суд пред Управним судом у Беоґрадзе у чаше од 30 днї од дня обявйованя того обвисценя.

13. МАЙ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 2. мая наполнєли ше 40 роки як нас занавше зохабел наш мили оцец, дідо и прадід о

ЯНКО БЕРЕГ (1939-1982) з Руского Керестура

ДАНИЛ ГАРДИ (1951-2009) з Вуковару

Твою любов нїґда нє забудземе, ожалосцени: супруга Мелания, син Яким зоз фамелию, дзивка Сенка зоз фамелию, дзивка Славка зоз фамелию зоз Канади, унуки, праунуки и шицка родзина Спочивай у мире Божим!

Република Сербия Автономна покраїна Войводина Покраїнски секретарият за образованє, предписаня, управу и национални меншини - национални заєднїци Булевар Михайла Пупина 16, 21000 Нови Сад Тел.: +381 21 456 217, 487 4604 Ф +381 21 456 217 оип2@уо]уойіпа.доу.г8 На основи члена 24. пасус 2. Покраїнскей скупштинскей одлуки о покраїнскей управи („Службени новини АПВ”, число 37/2014, 54/2014 - др. предписанє, 37/2016 , 29/2017, 24/2019, 66/2020 и 38/2021) у вязи зоз членом 11. и 24. Покраїнскей скупштинскей одлуки о буджету Автономней Покраїни Войводини за 2022. рок („Службени новини АПВ”, число 54/2021 и 7/2022 - ребаланс), а у вязи зоз Покраїнску скупштинску одлуку о додзельованю буджетних средствох за унапредзованє положеня националних меншинох - националних заєднїцох и розвой мултикултурализму и толеранциї ("Службени новини АПВ", число 8/19), Покраїнски секретар за образованє, предписаня, управу и национални менши­ ни - национални заєднїци, розписує

ЯВНИ КОНКУРС за орґанизованє едукативно-рекреативного кампу школярох штреднїх школох Конкурс ше розписує за орґанизованє подпроєкту „Камп мултикултурализму” - едукативно-рекреативного кампу школярох штреднїх школох зоз териториї АП Войводини (у дальшим тексту: Камп) у рамикох проєкту „Афирмация мултикултурализму и толеранциї у Войводини". Конкурс ше розписує на вкупну суму 2.500.000,00 динари.

I ОБЩИ УСЛОВИЯ КОНКУРСУ Вкупну суму ше додзелює за орґанизованє кампу по єдней прияви подношителя прияви. Термин отримованя кампу од 20. до 30. юния 2022. року.

II УСЛОВИЯ КОНКУРСУ • На конкурс ше можу приявиц здруженя, фонди, фондациї и други нєпрофитни орґанизациї зоз териториї АП Войводини; • На явни конкурс ше нє можу приявйовац директни и индиректни буджетни хаснователє, привредни дружтва и национални совити националних меншинох; • На явним конкурсу ше додзелює средства за орґанизованє єдного або вецей едукативнорекреативних кампох школярох штреднїх школох зоз териториї АП Войводини пре промовованє медзиетнїчней толеранциї и мултикултурализму у АП Войводини спрам шлїдуюцого:

13. МАЙ 2022.

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 6. мая наполнєли ше 13 роки як нас занавше зохабел наш мили супруг, оцец, швекор и дїдо

Красни памятки на твою любов, доброту, пожертвовносц навики останю у наших шерцох и здогадованьох Твойо наймилши Спочивай у мире Божим!

о участвованє найменєй 8, а найвецей 20 штреднїх школох; о число школярох хторе школа делеґує то найменєй 6, а найвецей 10 (рахуюци и єдного професора); о активносци муша подрозумйовац медзисобну комуникацию и сотруднїцтво учашнїкох зоз розличних штредкох; о активносци муша уключовац едукативни елементи и спортско-рекреативни елементи (змаганє у популарних бавискох схопносцох, способносцох и знаня); о обезпечованє зм есценя и костираня учашнїкох под час тирваня кампу; о обезпечованє потребних сотруднїкох на активносцох обезпечованя, судзеня, координациї и комуникациї зоз учашнїками; • Орґанизатор обезпечує вкупну координацию и технїчну реализацию активносцох кампу; • Секретарият на основи предкладаньох активносцох и приявох на Явну поволанку за участвованє у едукативно-рекреативним кампу школярох штреднїх школох формує лїстину школох - учашнїкох активносцох.

III ОКРЕМНИ УСЛОВИЯ Явни набавки Кед хаснователь средствох зоз того конкур­ су подпада под реґулацию Закона о явних набавкох, односно кед ше средства яки витворени по тим конкурсу буду хасновац за набав­ ку роботох, доброх або услугох, а учасц явних средствох твори вецей як 50% вредносци набавки, хаснователя средствох ше будзе тримац за наручителя и вон ма обовязку применьовац Закон о явних набавкох.

IV СПОСОБ АПЛИКОВАНЯ • Прияви ше подноши у єдним прикладнїку, лєм на конкурсним формуларе Секретарияту, хтори состойна часц того кон­ курсу; • Конкурсну документацию мож превжац од 9. мая 2022. року у просторийох Секретарияту або на ^еЬ адреси ^^ифита.уо^іуогїіпа.доу.гз • Подношитель прияви може поднєсц лєм єдну прияву на конкурс; • Прияви на конкурс ше подноши на сербским язику або на язику националней менши­ ни хтори ше службено хаснує у Автономней покраїни Войводини; • Ґу прияви ше обовязно подноши: 1. Урядови доказ о реґистрациї подношителя прияви (фотокопию); 2. Потвердзенє о порцийним идентификацийним чишлє подношителя прияви (фотокопию); • Прияви ше подноши особнє, з придаваньом на писарнїци покраїнских орґанох управи у Новим Садзе (будинок Покраїнскей влади), або ше их посила по пошти на адресу:

Покраїнски секретарият за образованє, предписаня, управу и национални меншини - национални заєднїци 21000 Нови Сад Булевар Михайла Пупина 16 З назначеньом: ЗА КОНКУРС ЗА ОРҐАНИ­ ЗОВАНЄ ЕДУКАТИВНО-РЕКРЕАТИВНОГО КАМПУ ШКОЛЯРОХ ШТРЕДНЇХ ШКОЛОХ • Конкурс отворени до 24. мая 2022. року.

V ОЦЕНЬОВАНЄ ПРОЄКТОХ И ОДЛУЧОВАНЄ О ДОДЗЕЛЬОВАНЮ СРЕДСТВОХ • Поднєшени прияви будзе розпатрац Комисия хтору менує покраїнски секретар за образованє, предписаня, управу и национални меншини национални заєднїци.

• Комисия нє будзе розпатрац нєблагочасни и нєподполни або нєправилно виполнєни прияви, прияви хтори поднєсли особи хтори нє овласцени, прияви хтори виписани нєчитко або з ґрафитним клайбасом, як анї прияви хтори нє предмет Конкурсу.

• При одлучованю о виборе орґанизаторох змаганя до огляду ше будзе брац: о предкладанє едукативних и спортско-рекреативних актвносцох; о обсяг активносцох и число планованих учашнїкох кампу; о предкладанє локациї и постояцей инфраструктури за реализацию активносцох; о предкладанє провадзацей програми и активносцох под час реализованя кампу; о предкладанє термину отримованя кампу; о предходне искуство подношителя прияви у истих або подобних активносцох; о предкладанє буджету активносцох и обезпеченей услуги за учашнїкох; • Комисия нє будзе розпатрац прияви подношительох хторим додзелєни средства по основи предходних конкурсох Секретарияту, а хтори нє вимирели превжати обовязки по тих конкурсох; • Секретарият затримує право од подношителя прияви питац, по потреби, додатну документацию и информациї або висц на саме место, односно за додзельованє средствох одредзиц виполньованє додатних условийох; • Ришенє о додзельованю средствох приноши покраїнски секретар, на основи предкладаня конкурсней комисиї; • Прияви и приложену документацию ше подношительом нє враца; • Зоз подношителями приявох хторим одобрени средства Покраїнски секретарият за образованє, предписаня, управу и национални меншини национални заєднїци заключи контракт о финансованю активносцох на основи хторого ше средства виплаци; • Резултати конкурсу ше обяви на урядовей ^ е Ь адреси Секретарияту по законченю Конкурсу. ПОКРАЇНСКИ СЕКРЕТАР, Жолт Сакалаш с.р.

РУСКЕ СЛОВО 33

іпТогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот

М А Л И ОГЛ АШ КИ НВУ „РУСКЕ СЛОВО” ПРЕДАВА ПОЛОВНИ АВТО 8койа ГаЬіа сіазйе, 2007. рок. Прешол - коло 380 000 км, реґистровани до новембра. Початна цена - 1800 евра. Явиц ше и понукац цену на: 069 673301, або на: г8Йи@гшке8Іоуо.сот. Опатриц мож у Вербаше або Новим Садзе. НВУ „РУСКЕ СЛОВО” КУПУЄ ХИЖУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ, за потреби канцеларийох и дописовательства. Гледаме добре очуване обисце (може и на поверх) блїзко при центру, квартельни нукашнї простор котри би мал минимум 120т2 (и векши простор пре архиву), зоз цо меншим просто­ ром за отримованє желєних поверхносцох. Волац на телефон 069 67 33 01.

МАЛИ ОГЛАШКИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох. Щици од витру, жими, праху, галайку, инсектох. МОНТИРАМЕ: ■ РОЛЕТНИ ■ ГАРМОНИКОВО ДЗВЕРИ ■ ПАНТЛЇКОВО ДЗВЕРИ ■ МРЕЖИ ОД СУНЬОҐОХ Телефон: ■ В ЕН ЕЦ И Я Н ЕРИ 025/5827-710, ■ ОПРАВКИ 060/5088-433 Городска управа за зашиту животного штредку на основи члена 20. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї” число 135/04 и 36/09), обявює

ОБВИСЦЕНЄ о явним увиду, явней презентациї и явней розправи о Студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Ношитель проєкта „ЕХІМ СОММЕЯСЕ” БОО Палич, Тук Уґарнице число 19 поднєсол вимогу за даванє согласносци на студию о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта „Вибудов продукцийного обєкту, маґазину и резервоара” у Ковилю, на катастерскей парцели число 4427/8 К.О. Ковиль, Город Нови Сад. Предметним проєктом предвидзени вибудов продукцийней хали хтора наменєна индустийней продукциї шрубох зоз ролярньового дроту зоз проце­ сом кованя - пресованя, райбаня, ролярня шрубох, термалного обробку шрубох и цникованя, поверхносци з часци прижемє (П), часц прижемє и ґалерия (П+Ґ) и з часци прижемє и єден поверх (П+1), вибодов прижемного маґазину за змесценє ТНҐ фляшох и поставянє резервоара за пропан капацитета 2,7 т 3. Податки и документация зоз вимоги ношител проєкта мож достац на увид у просторийох Городскей управи за зашиту животного штредку Городу Нового Саду, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, по 6. юний 2022. року. У складзе зоз членом 6. Правилнїка о поступку явного увиду, презентациї и явней розправи о студиї о преценьовню вплїву на животни штредок („Службени глашнїк РС”, 69/05) заинтересованих орґанох, орґанизацийох и явносц под час тирваня явного увиду можу поднєсц зауваги и думаня на студиї о преценьованю вплїву у писаней форми Городскей управи за зашиту животного штредку. Явну розправу и презентацию ше отрима 7. юния 2022. року, у просторийох Городскей управи за зашиту животного штредку Городу Нового Саду, Руменацка 110 а, Нови Сад, на 12 годзин.

34 РУСКЕ СЛОВО

5рогІ@ ги5ке5Іоуо.сот

КАРАТЕ КЛУБ „РУСИН”

УСПИШНО ОРҐАНИЗОВАНИ ТУРНИР, ОСВОЄНИ 17 МЕДАЛЇ Карате клуб „Русин”, всоботу, 8. мая, у Спортскей гали у Руским Керестуре отримал Турнир у каратеу на хторим участво­ вали коло 50 змагателє з пейцох кара­ те клубох з Войводини. На Турнире наш клуб мал 14 представнїкох, а освоєни 7 златни, 6 стриберни и єдна брон­ зова медаля у поєдинєчней конку­ ренції, як и два златни и єдна стриберна у екипней. На Турнире наступели штернацецеро дзеци народзени од 2012. по 2016. рок, и кажде з нїх освоєл медалю. У поєдинєчней конкуренциї златну медалю освоєли седмеро змагателє - Мартин Пашо, Дарко Еделински, София Чуни, Кристина Гарвильчак, Лина Папуга, Марко Еделински и Матеа Бучко, стриберну освоєли шесцеро - Теодор Гарвильчак, Стефан Ковачевич, Александра Кекень, Маша Ковачевич, Стефан Такач и Милица Дякула, а брон­ зова медаля припадла Маши Ерделї. У екипней конкуренциї, у ката

тиму златну медалю освоєли по єден тим дзивчатох и хлапцох, а ище єден тим дзивчатох освоєл и стриберну медалю. Дзивчата хтори освоєли златну медалю були у составе - Кристина Гарвильчак, Маша Ковачевич и

АНАМАРИЯ ПОЛОЖЕЛА ЗА ЧАРНИ, НАТАША ЗА КАФОВИ ПАС Карате клуб „Русин” недавно у Спортскей гали отримал и покладане за паси, на хто­ рим за помаранчецово паси положели єденацецеро каратисти - Кристина и Теодор Гарвильчаково, Стефан и Маша Ковачевичово, Дарко и Марко Еделинсково, Мартин Пашо, Стефан Такач, София Чуни, Лина Папуґа и Александра Кекень. За жовти пас положели седмеро каратисти - Маша Ерделї, Матеа Бучко, Милица Дякула, Андрей Надь, Феликс Ковач, Филип Дудаш, Теодора Милинкович, а за били паси положели пецеро - Иван Чапко, Леон Боднар, Лука Папуґа, Кристиян Блаґоєвич и Виктор Шимко. На покладаню за висши паси Анамария Няради положела за чарни, а Наташа Ковачевич, после кратшей павзи з тренираньом, за кафови пас. З тей нагоди, зоз КК Русин поволую своїх старших членох з Керестура же би ше ознова активовали и уключели до тренираня будуцих ґенерацийох того борительного спорту.

Лина Папуга, док бронза пошла - Матеи Бучко, Маши Ерделї и Милици Дякула, а хлапци хтори освоєли златни медалї були у составе - Мартин Пашо, Теодор Гарвильчак и Стефан Ковачевич.

- То ище вше менши уровень турнира дзе конкуренция нє така велька, медзитим шицки тоти успихи витворени з вельку дзеку и жаданьом дзецох за добрим резултатом, а праве таки турнири их мотивую же би предлужели з порядну робо­ ту - гварел тренер и предсидатель Клубу Михайло Орос. Попри тренера Ороса на Турнире участвовали и його помоцнїци Анамария Няради и Наташа Ковачевич. Ан. М.

13. МАЙ 2022.

5рогІ@ гизке5Іоуо.сот

ОТРИМАНИ ЗАКОНЧУЮЦИ ТУРНИР У РУКОМЕТУ

МАЛО ХИБЕЛО ЗА ПЛАСОВАНЄ НА ДЕРЖАВНЕ ПЕРШЕНСТВО Внєдзелю, 8. мая, закончене рукометне першенство Войводини за дзивчата до 14 рокох, а закончуюци турнир отримани у Руми, а на нїм участвовала и екипа женского Рукометного клубу „Оджак” хтора у тей лиґи того року завжала пияте место. За Оджак бавели и три рукометашки з Руского Керестура Марияна Сивч, Емина Няради и Аня Симич. Гоч екипа з Оджаку мала исте число бодох як и штвартопласована екипа Круле зоз Сивцу, Сивчанки мали лєпшу ґол розлику, та прето завжали место висше, односно штварте место.

Перше место на турниру завжала екипа Словен з Руми, друге место припадло екипи Халас Йожеф з Ади, а треци були рукометашки РК „Рума”. Рукометашком оджацкого клубу хибело кус вецей щесца, бо ше праве перши штири екипи пласовали на Державне першенство хторе шлїдуюцого викенду будзе отримане у Кралєве. Но, и попри того, остава надїя же ше нарок екипа лєпше порихта и так вибори висши пласман. Екипу предводзели їх тренере - Славко Надь и Ґоран Вєштица з Крущичу. Ан. М.

ПИОНИРЕ ФОДБАЛСКОГО КЛУБУ „РУСИН”

ЛЄПШИ ОД ЕКИПИ ЗОЗ ЗМАЄВА На домашнїм терену внєдзелю, 8. мая, єдно фодбалске стретнуце мали и пионире Русина хтори екипу Обилича зоз Змаєва надвладали з резултатом 5:2 (2:1). За Русин наступели дзеци мишаного возросту, народзени 2009. и 2010. року. У першим полчасу перши ґол за Русин дал Иван Планчак, а потим и Теодор Штранґар, док у другим

полчасу обидвоме бавяче зазначую ище по єден ґол, а екипи ґолґетерох придружує ше и Кристиян Малацко з посцигнутим єдним ґолом за Русин. Русиново пионире наступели у составе - Рац, Драґутинович, Орос, Настасич, Сопка, Фаркаш, Чизмар, Фа, Стойков, Надь, Провчи и Макаї. Пионирох трене­ ра Деян Йолич. Ан. М.

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СУБОТИЦА

ДВА ЗНАЧНИ ПОБИДИ „ИСКРИ” Фодбалере „Искри” випатра у остатнєй хвильки вошли до форми и сериї добрих резултатох и направели вельки крочай ґу конечному цилю, а то оставанє у Подручней лиґи Суботица Искра на остатнїх двох стретнуцох повязала два побиди процив директних конкурентох за оставанє у Лиґи, перше у Новим Кнежевцу победзела Обилич, а у прешлим колє на домашнїм терену була лєпша од Торньоша. Змаганє у Новим Кнежевцу було змаганє двох остатнєпласованих екипох котри мали исте число бодох. Любителє фодбалу у Коцуре нє були вельки оптимисти кед у питаню тото змаганє и думали же Искра нє може победзиц. Медзитим, Искрово бавяче, гоч без даскелїх стандардних бавячох, одбавели одлично и прешвечлїво победзели зоз 4:1. Искра вельо лєпше одбавела перши полчас алє место же би у тим периодзе було три-штири ґоли розлики за Искру, пре вельке число премахнутих шансох на одпочивок ше пошло з резултатом 1:0 за Искру. Домашнї на початку другого полчасу виєдначели на 1:1, алє теди фодбалере Искри ришели преламац змаганє и по конєц дали ище три 13. МАЙ 2022.

ґоли и зазначели прешвечлїву побиду. Прешлого викенду требало у Коцуре потвердзиц побиду з Нового Кнежевцу и то процив екипи котра була єдно место на таблїчки под Искру, процив екипи Торньоша. Змаганє нє було за тих зоз слабим шерцом и то прето же Искра лєгко и за кратки час дошла до предносци од 3:0, а потим дошлєбодзела госцом же би, исто так швидко, виєдначели на 3:3. Питанє побиднїка ришене у остатнїх 20 минутох кед домашнї фодбалере преламали змаганє, посцигли ище два ґоли и на концу победзели з резултатом 5:3. Пред Искру у шлїдуюцим колє општински дерби процив лидера на таблїчки, ОФК „Вербас”. По конєц остало одбавиц ище пейц кола, а Искра после того кола на тринастим месце на таблїчки зоз 22 бодами. З. К.

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР

ЧЕЖКО ПРОЦИВ НЄПОБИДИВИХ ФК „Братство 2019" (Приґревица) - ФК „Русин" 5:0 (3:0) Госцованє у 24. колу у Подручней фодбалскей лиґи Зомбор, 30. априла у Приґревици, за фодбалерох Фодбалского клубу „Русин” було найчежше од шицких змаганьох у тей лиґи. Кед ше вежнє до огляду же домашні од 24-ох колох шицки змаганя закончели з побиду, вец лєгко заключиц же им у тей лиґи оддавна нє место. Такому успиху, окрем доброго бависка, вшелїяк же доприноши и полупрофесийне одношенє спрам бавячох и ришене питанє финансийох, та у таких условйих нє чежко витвориц зарисовани плани. З такима условиями часто ше нє можу похвалїц анї клуби у висших лиґох, а окреме у нашей. Русин у тей сезони посцигнул високи пласман, та му лєм теорийно може буц загрожене штварте место.

На нєдзельовим змаганю домашні були доминантни у шицких сеґментох фодбалскей схопносци, цо резултат и потвердзує. Госци як кед би вистали од нєизвесней борби за освойованє другого места дзе ключни змаганя, мож повесц, нєщешлїво страцели, та нє чудує и опаднута мотивованосц после таких змаганьох. Бавяче Русина нє бавели подло, но, домашнї були вше за крочай блїжей при лабди. На тим змаганю треба окреме похвалїц єдного спомедзи наймладших бавячох на терену, а источашнє и найаґилнєйшого бавяча Русинового подростку, Луку Иличича, хтори одлично винєсол цале змаганє. Ту и Александар Зорич, хтори вєдно з Иличичом вше баржей укаузує свой фодбалски потенциял. Ан. М.

ДРЕС ЛЄМ ЦО НЄ ЗАКОНЧЕЛ У ПУБЛИКИ ФК „Русин" - ФК „Наша звезда" (Силбаш) 1:0 (0:0) У 25. колу хторе одбавене внєдзелю, 8. мая, на домашнім терену фодбалере Русина угосцели екипу Нашей гвизди зоз Силбашу. Госци пребродзели бриґу коло випадованя з Лиґи понеже забераю штредок таблїчки, та внєдзелю у „опущеней” атмосфери указани квалитетни фодбал, но, лєм на штредку терена. Обидва екипи солидно контроловали бависко, так же у першей половки змаганя мрежи мировали. Бавяче Русина стваряли надосц шанси, но, правого бица на ґол госцох нє було. Нагоди з боку домашнїх мали углавним бавяче од хторих ше ґоли и обчекую, алє лабда их на тот завод, випатра, нє слухала. Преобраценє настава у 86. минути кед Чернок достава лабду на штредку терена, преходзи єдного бавяча и прецизно додава Саянковичови, хтори уходзи до 16 метерох и

коло ґолмана трафя долнї прави кут. Озда найвекшу радосц после датого ґола указує млади Матей, зоблєка дрес и приходзи ґу самей публики хтора го, у крас­ ним чишлє, наградзує з моцним аплаузом. При самим концу змаганя покалїчел ше Оґнєн Маркович, подобну судьбу у прешлим колу мал и капитен Голик, а уж мешац днї од калїченя нє опоравени Филип Вуйович. На концу змаганя и з тей нагоди публика з аплаузом випровадзела бавячох до зоблєкальнї, хтори подзековносц на исти способ врацели публики. У шлїдуюцим 26. колу Русин госцує у Кляїчеве, дзе одбави змаганє процив екипи Кордуна. Ан. М.

МЕДЗИОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СРИМ, ҐРУПА ЗАХОД

ЗАСТАНОВЕНИ ГАЙДУК У 22. колє Медзиопштинскей фодбласкей лиґи Срим, ґрупа Заход, фодбалере водзацого Гайдука з Вишнїчева застановени у Кузмину дзе старцели од Ґраничара зоз 2:0. ОФК „Бачинци” дома прешвечлїво победзели БСК зоз 5:1, а ОФК „Бикич” у Адашевцох победзел Ґраничар зоз 3:0. Ердевик 2017 у Руми победзел Фрушку Гору зоз 1:0, тиж у Руми Єдинство победзело Срим зоз 3:0, ОФК „Зека Булюбаша” победзел ЛСК зоз 4:0, а найвецей ґоли було у Ночаю дзе госци, екипа Обиличу 1993 з Куковцох победзела Змай зоз 6:3. На таблїчки Гайдук перши зоз 55 бодами, а Ґраничар (К) други ма 51 бод, Обилич 1993 треци тиж зоз 51 бодом,

36 РУСКЕ СЛОВО

Єдинство штварте ма 50 боди, Зека Булюбаша пияти зоз 47 бодами, ОФК „Бикич” шести зоз 36 бодами, ЛСК седми ма 25 боди, кельо боди ма и Ердевик 2017 на осмим месце, БСК дзевяти зоз 24 бодами, Ґраничар (А) дзешати зоз 23 бодами, ОФК „Бачинци” єденасти маю 22 боди, Змай дванасти ма 21 бод, Срим предостатнї, тринасти зоз 12 бодами и Фрушка Гора остатня, штернаста ма шейсц боди. У 23 колє у Ночаю Змай дочекує ОФК „Бачинци”, ОФК „Бикич” будзе домашнї БСК-у, Обилич 1993 дочекує Фрушку Гору, а Ердевик 2017 бави дома зоз ОФК „Зека Булюбаша”, Срим будзе домашнї Ґраничару (К), а Гайдук дочекує Ґраничар(А). Вл. Дї.

13. МАЙ 2022.

5рогІ@ гизке5Іоуо.сот

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА НОВИ САД

ОШТРЕ СТРЕТНУЦЕ И ТРИ БОДИ ЗА БАЧКУ ФК „Бачка 1923" - ОФК „Футоґ” (ФУТОҐ) 3:1 (1:0) ДЮРДЬОВ - стадион домашнєй екипи ФК „Бачка 1923”. На стадиону було коло 50 вирбних навиячох Бачкей. Главни судия бул Дьордє Миленкович з Нового Саду, а помоцнїки були - Апекса Пантич и Ана Живович з Нового Саду. Ґоли за Бачку дали - Душан Тривунович у 14. мину­ ти, Стефан Максимович у 68. минути и Стефан Деянович у 90. минути. Жовти картон у екипи Бачкей достали Стефан Деянович, Янко Вуйович и Никола Балоґ. БАЧКА - Неманя Иґнїч, Драґан Тривунович, Стефан Максимович, Янко Вуйович, Душан Тривунович, Илия Данґубич, Никола Балоґ, Деян Тривунович, Стефан рим би госци дали ґол, а оштри фаул бавяча Бачкей, Вуйовича Вуйович, Милан Роґич, Стефан Деянович, у резерви покарал з каребним бицом. Госци нагоду вихасновали и виєднаЖелимир Максимович, Срдян Тривунович, Душан Чеґар и чели резултат. Бавяче Бачкей ше по конєц стретнуца закладали Милош Миловац. за кажду лабду. Нови ґол за Бачку спаднул у 68. минути, стрилєц

У 22. колу Подручней фодбалскей лиґи Нови Сад, хторе одбавене 30. априла, фодбалере Бачкей з Дюрдьова победзели екипу з Футоґу. Бачка добре почала, анґажовано и нападацки. Таке бависко дало плод, бо перша лабда затресла ґол процивнїцкей екипи на самим початку стретнуца, у 14. минути. Но, то бул єдини ґол у першим полчасу з хторим фодбалере Бачкей на одпочивок пошли з малу предносцу. Фодбалере з Футоґу лєпше почали други полчас и резултат виєдначели у 50. минути. Судия пресудзел же то бул напад з хто-

бул Стефан Максимович. На самим концу стретнуца, у 90. мину­ ти, Стефан Деянович дал треци ґол за домашню екипу. Може повесц же фодбалере госцуюцей екипи нє бавели ферплей, бо їх фодбалер достал червени картон у 79. минути пре прейґмирне хаснованє сили. После того кола Бачка и далєй на шестим месце на таблїчки зоз 33 бодами. У шлїдуюцим колу нас обчекує ище єден сушедни дерби, Бачка будзе госцовац у Жаблю, дзе их дочека ЖСК хтори дванасти на таблїчки зоз 20 бодами. Л. В.

ЖАБЕЛЬ ЛЄПШИ У ДЕРБИЮ ФК „ЖСК” (Жабель) - ФК „Бачка 1923” 5:1 (3:1) ЖАБЕЛЬ - стадион ФК „ЖСК” у Жаблю. Патрачох коло 30. и 43. минути. Фодбалере Бачкей пошвидко дали свой перши 100. Главна судийка була Йована Шиян з Нового Саду, а и єдини ґол на тим стретнуцу, и то у остатнєй минути першого помоцнїки були Зоран Драґоєвич з Бачкого Ярку и Неманя полчасу. У другим полчаше фодбалере домашнєй екипи предлужели з Николаш з Нового Саду. Ґол за Бачку дал Стефан истим темпом. Вони у 46. минути дали ище єден ґол, а нєодлуМиксимович у 45. минути. БАЧКА - Неманя Иґнїч, Драґан Тривунович, Илия га, у 57. минути и свой остатнї ґол на стретнуцу. Тото стретнуце було єдне од чежших за дюрдьовских фодбаДанґубич, Стефан Миксимович, Янко Вуйович, Душан Тривунович, Ненад Иґнїч, Предраґ Маркович, Милан лерох. Без огляду на резултат, на тим стретнуцу бул лєм єден Роґич, Деян Тривунович, а у резерви - Владимир Радишич, жовти картон, котри достал фодбалер домашнєй екипи. Сушедни дерби оправдал назву у шицких сеґментох фодбалСрдян Тривунович, Душан Чеґар, Стефан Вуйович, ского стретнуца. Фодбалером Бачкей барз значело же у публики Любомир Тривунович и Милош Миловац. У 23. колу Подручней фодбалскей лиґи Нови Сад, хторе одбавене 8. мая, фодбалере ФК „Бачка 1923” з Дюрдьова страцели 5:1 од ФК „ЖСК” зоз Жаблю. Од самого початку стретнуца фодбалере жабельскей екипи були лєпши на терену. Бавели анґажовано и грожели на ґол Бачкей. Таке бависко дало плод, бо перши ґол на стретнуцу дали домашнї у 18. минути. Шлїдуюци два ґоли тиж дали домашнї, у

могли видзиц и своїх навиячох з Дюрдьова, цо их мотивовало же би дали шицко од себе, цо и указали на стретнуцу. Домашнї були мотивованши, бо у єшеньскей часци у стретнуцу у Дюрдьове страцели зоз резултатом 3:1. После того кола Бачка на шестим месце на таблїчки зоз 33 бодами. У шлїдуюцим колу дюрдьовски фодбалере на домашнім терену дочекую фодбалерох ФК „Партизан”. Л. В.

ОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ШИД

ЄДНОТА ПОБЕДЗЕЛА КЕД ГОСЦОВАЛА У 14. колє Општинскей фодбалскей лиґи Шид, фодбалере Єдноти зоз Шиду у Бинґули победзели ОФК „Бинґула” зоз 2:0, Братство у Соту страцело од Борцу з Илинцох зоз 4:0, Єдинство з Моровичу у Люби победзело тамтейше Єдинство зоз 4:2, у Ямени домашнї Ґраничар страцел од Напредку з Вашици зоз 1:0, а у Ґибарцу Синдєлич прешвечлїво победзел Омладинєц з Батровцох зоз 4:1. На таблїчки Напредак перши зоз 40 бодами, Єдинство (М) друге ма 35 боди, Ґраничар треци зоз 21 бодом, Єднота штвар13. МАЙ 2022.

та зоз тиж 21 бодом, Синдєлич пияти ма 20 боди, Єдинство (Лю) шесте ма осемнац боди, Борец седми зоз 16 бодами, ОФК „Бинґула” осма ма 14 боди, Омладинєц дзевяти зоз 11 бодами, а Братство остатнє, дзешате ма лєм 3 боди. У 15 колє Єднота дочекує Єдинство (Лю), Синдєлич бави дома з Братством, Омладинєц будзе домашнї Ґраничару, Напредак будзе бавиц процив ОФК „Бинґула”, а Єдинство (М) дочекує Борец. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 37

СПОРТ XXXI СПОРТСКИ БАВИСКА „ЯША БАКОВ”

ОТРИМАНЕ ЗМАГАНЄ У ОДБОЙКИ Внєдзелю, 8. мая, отримани тур­ нир у одбойки у рамикох Спортских бавискох „Яша Баков”. Змаганє отримане у Основней школи „Йован Йованович Змай“, а суорґанизаторе були Општина Жабель и дюрдьовске Културно-уметнїцке дружтво „Тарас Шевченко”. У часц вжали штири екипи: „Папивинг” д.о.о. Вербас, Руски Културни Центер Нови Сад, КУД „Тарас Шевченко” и СД „Русин” Руски Керестур. Бавело ше по системи кажде зоз каждим.

КОНЄЧНИ ПЛАСМАН: 1. место РКЦ Нови Сад (3-0) 2. место СД „Русин” Руски Керестур (2-1) 3. место КУД „Тарас Шевченко” Дюрдьов (1-2) 4. место „Папивинг” д.о.о. Вербас (0-3) За КУД „Тарас Шевченко” Дюрдьов бавели: Оливера Пап, Никола Живкович, Никола Дудаш, Борис Цап, Михайло Киш и Мирослав Корпаш. За РКЦ Нови Сад бавели: Мирослав Загорянски, Саша Загорянски, Анастасия Мушицки, Владимир Иван, Иван Колбас, Звездан Констандинов, Александар Чолаков, Желько Венчельовски. За СД „Русин” Руски Керестур бавели: Янко Хома, Деян Чернок, Мирко Еделински, Стефан Дюрко и Павле Венчельовски. За „Папивинг” д.о.о. Вербас бавели: Звонко Салаґ, Иван Папуґа, Янко Пап, Микола Кухар, Янко Цап и Любомир Марич. По законченю змаганя учашнїки предлужели друженє у просторийох дюрдьовского КУД-а, дзе було преглашенє побиднїка и додзельованє подзекованьох. Л. В.

РУКОМЕТНА ЛИҐА „СИВЕР”

НА ГОСЦОВАНЮ ПОРАЖЕНЄ, ДОМА ПОБИДА РК „Сивец 69 /2 ” - РК „Русин” 35:25 (15:11) Рукометаше Рукометного клубу „Русин” 30. априла госцовали у Сивцу, дзе у 11. колу Войводянскей рукометней лиги „Сивер” прецерпели пораженє з резултатом 35:25 (15:11). Таки резултат нє чудує кед ше вежнє до огляду же домашнїм рукомет спорт число єден, понеже маю два екипи хтори насту­ паю у двох розличних лиґох. У першим полчасу змаганя бавяче Русина ше ровноправно „ноше-

ли з домашнїма по резултат 11:11, же би после того домашнї дали 4 голи, а Русин анї єден. Подобна ситуация случує ше и у другей часци змаганя, так же пораженє на тим змаганю нє могло обкеровац. Попри ґолмана Даниєла Милинковича за Русин наступели - Виктор Микита хтори дал 6 голи, Иван Рац 2, Дамир Хома 2, Борис Югик 3, Филип Орос 5, а Филип Тома дал 7 голи. Ан. М.

У КИРБАИСКИМ РИТМЕ РК „Ру ін ” - РК „Ґрафичар” (Бездан) 31:25 Такой у шлїдуюцим 12. колу, 8. мая, Найрозположенши на тим стретнуцу у керестурскей Спортскей гали, Русин були Филип Тома и Филип Орос, одбавел змаганє процив Ґрафичара з хтори вкупно дали 20 голи. Кед єст у Бездану. Перши гол дали госци, и то екипи даскельо таких бавячох, вец нєт було їх єдине водство на цалим змага­ страху же конєчни резултат будзе негативни. ню. Ґоли за Русин дали - Владан Домашнї превжали инициятиву и отримали ю по конєц змаганя. Боянович 1, Борис Югик 2, Владислав

38 РУСКЕ СЛОВО

(18:15) Салак 2, Дамир Хома 2, Филип Орос 9, Игор Варга 2, Виктор Микита 2, а Филип Тома дал 11 голи и з правом ноши титулу бавяча стретнуца. У шлїдуюцим, 13. колу рукометаше Русина буду госци у Бачким Ґрачцу, дзе одбавя сушедни дерби процив рукометашох Борца. Ан. М.

13. МАЙ 2022.

ГОРУЦИ ТЕПШИ Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Весна Медєши, Нови Сад

Юшка з покриви Покрива барз здрава и идеална за людзох хтори маю проблеми зоз анемию. Важне таргац лєм верхи покри­ ви, дзе єст млади лїсточка и найлєпше оберац покриву у лєше, лєбо на валалє, дзе нєт тельо превозки и заґадзеня. Покрива пече, та ю режце и умивайце у ґумових рукавицох, алє накадзи ю положице до врацей юшки, вона вецей нє будзе печиц. Кед же нє можеце найсц покриву, можеце место нєй положиц шпинат, лєбо блитву. Пририхтоване: До векшей шерпенки усипац маслинового олєю же би прекрил сподок. Порезац цибулю и цеснок на коцочки, цо дробнєйше. Перше на цихим огню положиц цибулю и дакус попражиц, вец додац пошекани цеснок и вєдно сциха пражиц док нє достанє златну фарбу. Кромплю очисциц и потрец на тарлу. Потарту кромплю додац ґу цибулї и добре премишац. Уляц погар води, тельо же би вода прекрила цибулю и кромплї. Додац ложичку солї, пол ложички веґети и пол ложички попру. Добре премишац и сциха вариц на штреднїм огню док кромпля нє омегча. Частейше мишайце, бо ше кром­ пля сце прилапиц за сподок шерпенки и по потреби долївайце покус води, кед же випарела. Кед кромля мегка,поло­ Потребне жиц покриву до шерпенки. Вариц ище за 3 особи: дас 10 минути и додац лєм кус води. Зняц зоз шпоргета и виблендирац густу ■ єдна штредня мишанїну з кромплї и покриви на цо цибуля дробнєйше зоз ручним миксером.

■ 6 струча цеску Усипац ище дас пол погара води, лєбо ■ векша кромпля и вецей же би ше посцигла жадана ■ 200 ґрами покриви густосц юшки. Врациц на шпоргет и на (лєм лїсточка, штреднєй температури ище дакус без конарчкох) вариц, док нє почне врец. По смаку ■ маслинов олєй додайце ище дакус солї, веґети, або ■ соль, веґета, попер попру. Зняц зоз огня и вицадзиц сок зоз ■ пол лимуна пол лимуна до юшки.

13. МАЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО

39