RUSKE SLOVO 12

Фото: Лидия Вереш

КУХНЯ” У ДЮРДЬОВСКЕЙ Ш

ана том\л9іЗ

В ^ ^ -^ £ у

САУОЕАМУЗ іСіТУК Пише: Сашо САБАДОШ, ушорйовач додатку за литературу „Литературне слово” и докторанд на историї Будзем розумиц кед дахто похопи текст хтори пред вами нє лєбо позарядово школуюци наших културних и друяк одредзену файту саморекламерства лєбо персонали- жтвених дїячох як цо то Шандор Кузмяк, Евґений М. Козациї явного простору. Медзитим, робота хтору сом уло- чиш, Єфрем Колєсар, Йоаким Будински (познатши под жел до архивней вистави „Перши вик зомборскей Ґим­ псевдонимом Андрий Гуздер Билянски) и други. Тиж назиї през архивни материял Историйного архиву Зом- так, значна особа у историї тей ґимназиї бул и Йоакимбор” ме инспировала же бим глїбше роздумовал о улоги Яша Баков, спортиста, педаґоґ и писатель од 1936. по ґимназийох и других штредньошколских установох за 1943. рок у Зомборе робел як професор. Зомбор як реґирижни заєднїци, та и за нашу - руску. На отвераню ви­ онални образовни штредок за руски народ вироятнє стави сом гварел же ґимназия єдна зоз найзначнєйших значнєйши як шедзиско Учительскей школи хтора од часцох идентитету єдного го­ конца Першей шветовей войни по єй трансформацию до висроду, окреме у провинциї. шей школи початком седемдПраве у релативно малих меЦо менша заєднїца, значене ґимназиї векше. стох таки образовни устано­ зе шатих ро кох пре шло го столї Вона ту не лем образовна установа, тия була дом за седемдзешат ви маю функцию хтора далєале и место дзе ше народзую нови тенденциї пецерих наших школярох. ко превозиходзи свойо зако­ у нашей националней литератури ном дефиновани задатки. Во­ Медзи першим таким школяи других културних обласцох. ни ту и културни, и спортски, ром, Елемиром Лїкаром, и Тото представя ключну розлику хтора и гуманитарни штредзиска остатню руску школярку Макерестурскей Ґимназиї дава предносц хтори велїм младим людзом у преглашованю за школу од окремного значеня рию План чак (Будин ски), були усадзую нє лєм знанє, алє и велї нашо будуци творителє и за Републику Сербию. мо рал ни вред но сци. активисти як цо то Яким ОлеРоздумуйме о тим док нам през главу идзе яр, Йовґен Планчак, Дюра Вамелодия Саийгашж і§ііиг... Нєшкайша Ґимназия „Вельрґа, Симеон Сакач, Микола М. ко Пе тро вич” у Зом бо ре Кочиш, Владимир Рогаль, Миоснована як подполна дер­ рон Жирош, Микола Москаль, жавна ґимназия з мадярским наставним язиком 1872. ро­ Михайло Варґа, Гавриїл Рац, Гелена Папгаргаї (Медєку. Як окремни факт значеня иснованя ґимназиї за єден ши) и велї други, а руски школяре вшелїяк здобували город мушим визначиц же борба за снованьом такей єдсвойо квалификациї и у других зомборских штреднїх ней образовней установи тирвала найменєй од 1806. ро­ школох як цо то наприклад економска, медицинска и поку з хторого датує допис Державного совиту з Будиму у льопривредна. Тоти факти лєм звекшую значенє Зомбохторим ше пре финансийни причини одбива инициятива ра як административного шедзиска за Руснацох и праве за снованьом ґимназиї. Медзитим, од 1853. по 1869. рок прето тогорочне поставянє спомин-плочи и памятку на исновала такволана Нїзша реалка, т. є. нєподполна ґим­ подписованє контракту о приселєню Руснацох до Кереназия на нємецким наставним язику хтора функционостура праве у тим варошу на одредзени способ кладзе вала у чежких условийох прето же ю финансовал сам го­ Зомбор на свойофайтову мапу рускей заєднїци у Сербиї. род, а нє держава. През свою историю вона на вецей за­ води меняла свойо наставни язики и структуру. Мено Ґимназия як форма штредньошколского образованя нє„Велько Петрович” по велькому писательови и єй був­ вироятно важна, окреме за менши заєднїци як цо то на­ шому школярови достава даскельо мешаци по його ша. Нєуспишни експерименти з єй утаргованьом лєм до­ шмерци 1967. року. З реформу штредньошколского казую кельо вона як концепт дава фундамент за дальше образованя седемдзешатих рокох ХХ вику ґимназия образованє. Прето сцем у тексту о зомборскей дац кратпрестава исновац, а обновена є 1990. Од єй снованя пред ке огляднуце на єдну другу Ґимназию - керестурску. Цо точно 150 роками, зомборску Ґимназию закончели чи- менша заєднїца, значенє ґимназиї векше. Вона ту нє лєм слени значни людзе: науковци, писателє, подобово умет- образовна установа, алє и место дзе ше народзую нови нїки, ґлумци, та аж и народни героє, министрове и вла- тенденциї у нашей националней литератури и других дикове. Мож повесц же вельке число углядних бувших културних обласцох. Тото представя ключну розлику школярох дакус и диспропорционалне зоз велькосцу хтора керестурскей Ґимназиї дава предносц у преглашо­ штредку у хторим ше Ґимназия находзи и тото єй лєм ваню за школу од окремного значеня за Републику Сер­ дава на значеню. бию. Роздумуйме о тим док нам през главу идзе мелодия Саиіїеатш ідіШг...ш И гоч число Руснацох хтори ходзели до зомборскей Ґим­ назиї нє вельке, мож повесц же тота образовна установа Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє дала свойо доприношенє розвою нашей заєднїци поряд- вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

2 РУСКЕ СЛОВО

25. МАРЕЦ 2022.

УВОДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ ш п» ■ Тижньовнїк 5. Розподзельованє средствох у култури

■ Нашо места 9. Керестурскому ДОД-у 550 тисячи динари

■ Економия 10-11. Дзешец роки успишней роботи „Байки”

■ Руске словечко 14-15. Мала Мо, дзивче з кикцами

■ Култура и просвита 17. Промоция керестурскей Школи „Петро Кузмяк”

■ Литературне слово 19-22. Поезия, проза и подобово прилоги

■ Людзе, роки, живот 26-27. Наша госцинска: Маґдалена Надь зоз Дюрдьова

■ Духовни живот 29. О волї Божей и смислу церпеня

■ Информатор 30-33. Мали оглашки и Іп тетогіат

■ Спорт 34. Рочна скупштина Ловарскей секциї „Ярабица” Руски Керестур

■ Интермецо 39. Горуци тепши Насловни бок: Дюрдьовски школяре Авторка фотоґрафиї: Лидия Вереш

Пише: Олена ПЛАНЧАК-САКАЧ, главна и одвичательна редакторка

У ЦИНЮ ВОЙНИ ВИБЕРАНКИ Уж прешол мешац як почала война у України и шицки чечуци збуваня у єй цінно. Чежко проєктовац нашу будучносц, бо ше шицко швид­ ко случує и меня. Войново пошлїдки буду церпиц шицки у окруженю, а проблем з енерґетику ше нагадовало и пред войну, бо енерґенти у велькей мири подрагшели уж у прешлим року. У України гуманитарна катастрофа, зруйновани вароши, зоз жеми вишло вецей як три и пол милиони вибеженцох, а ище шейсц и пол милиони розселєни у України. Кажди штварти Українєц вецей нє у своїм обисцу. То векше число од вкупного числа гражданох Сербиї. Гуманитарни орґанизациї явяю же загрожени седем милиони дзеци. За кус вецей як два тижнї пред гражданами у Сербиї шлїдза парламентарни, предсидательски и у тринац општинох локални виберанки, хтори ше отримаю 3. априла. Война дрилєла виберанки до другого пла­ ну, а упечаток и же програми странкох нє досц представени гражданом. Доминую рижни теми од еколоґиї, сиґурносци и стабилносци, по социялни, здравствени, економски, комунални, национални и инфраструктурни теми. Здобува ше упечаток же нам хибя квалитетни политични дебати, яки исную у ушорених демократских дружтвох. Виберанки пошвидшано приходза, на нїх вшелїяк треба висц и вихасновац власни политични капитал, шлєбодно гласац по своїм виборе за тих за котрих думаце же понукаю найлєпши опциї. Шицки вєдно зме одвичательни за нашу будучносц. Гражданох Сербиї чека и попис жительства у октобру того року, а як нависцене, виберанки за национални совити ше преклада за идуци рок, бо попис жительства укаже кого кельо єст, та спрам числа буду ше одредзовац и буджети. Прето барз важне обдумац добру кампаню за попис жи­ тельства, мотивовац младих хтори ище нє уписани до окремного виберанкового списку, же би свою националну длужносц сполнєли и на час ше уписали. Так младши ґенерациї на котрих будучносц буду мац можлївосц уплївовац на збуваня у своєй заєднїци. Вони тоти котри треба же би далєй чували и преношели наш руски идентитет будуцим поколєньом. Познам велїх младих и сиґурна сом же вони сполня свою обовязку и же руски идентитет ище длуго будзе присутни на тих просторох. Кед зме ше отримали три вики, у вельо чежших условийох, як материялних, так и гевтих кому ни каци йних, нє шка за чу ва нє иден ти те та потребна лєм дзека. Найважнєйше зачувац язик, преношиц го будуцим поколєньом, бо зме у язику найглїбше уфудаментовани. А, руски язик указал шицку свою творчу виталносц, прежил три вики и од нєдавно еґзистує и на интернету. гшке.гейак1:огка@8таі1.сот

РУСКЕ СЛОВО

* ”РУСКЕ СЛОВО” - гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ „Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло 15. юния 194-5. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ ”Руске слово”, Футожска 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки - Иван Сабадош, Ясмина Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки рубрикох - Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Ф ейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки - Мария Афич, Влада Дїтко, Андреа Медєши, Оля Русковски, Марина Джуджар * лекторка - Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка - Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки - Мария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * Предплата за цали рок: у жеми 2 000 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизнирахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня ,,М ахіта дгаГ’ Петроварадин * Е-таі1: гегїаксі|а@ги§ке§1ото.сот * ^ еЬ §іїе: ^^^.ги§ке§1оуо.сот * І88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Директор др БОРИС ВАРҐА *** Главна и одвичательна редакторка ОЛЕНА ПЛАНЧАК-САКАЧ

25. МАРЕЦ 2022.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖНЬОВНЇК

І

\

ВИБЕРАНКИ 2022

УТВЕРДЗЕНИ КОНЄЧНИ ЛЇСТИНИ Републична виберанкова комисия, на схадзки хтора отримана концом тижня, утвердзела виберанкову лїстину кандидатох за народних посланїкох и кандидатох за предсидателя. Внєдзелю, як и порадзене на схадзки, почало друкованє гласацких лїсткох а виберанкових лїсткох ше находза шицки потвердзени и преглашени лїстини кандидатох за парламентарни виберанки спрам рядошлїду подношеня.

Н

ПАРЛАМЕНТАРНИ ВИБЕРАНКИ На першим месце лїстина Александар Вучич - Вєдно можеме шицко; друга лїстина Ивица Дачич - Премиєр Сербиї; треца Союз войводянских Мадярох - Иштван Пастор; штварта Др Воїслав Шешель - Сербска радикална странка; пията Мариника Тепич - Зєдинєни за побиду Сербиї (Странка шлєбоди и правди, Народна странка, Демократска странка ДУВМ - ВМДК, Странка Македонцох Сербиї, Рух шлєбодних гражданох, Здружени синдикати Сербиї „Злога”, Рух за преобраценє, Рух шлєбодна Сербия, Влашска странка); шеста лїстина Др Милош Йованович - Сербска коалиция НАДА - Национална демократска алтернатива - Демократска странка Сербиї - За Кральовину Сербию (Монархисти) - Воїслав Михайлович; седма Милица Дюрдєвич Стаменковски - Сербска странка Завитнїки; осма Муфтиїн аманет - Странка правди и помиреня - Усаме Зукорлич; дзевята Мушиме - Акция - Еколоґийне повстанє - Чута - Нє давме Беоґрад - Небойша Зеленович; дзешата лїстина Суверенисти - Саша Радулович (ДЙБ) - Милан Стаматович (ЗС) - Др Йован Стойкович (ЖЗС); єденаста Бошко Обрадович - ПОКС - Милош Парандилович - Патриотски блок за обнову Кральовини Сербиї; дванаста Вєдно за Войводину - Войводянє (Демократски союз Горватох у Войводини, Вєдно за Войводину); тринаста СДА Санджаку - Др Сулейман Уґлянин; штернаста лїстина Борис Тадич - Гайде людзе - Социялдемократска

4 РУСКЕ СЛОВО

странка - Нова странка - 1 од 5 милиони - Толеранция Сербиї - Зєдинєни рух желєних Сербиї - Бошняцка гражданска странка - Странка Чарногорцох; петнаста Алтернатива за пременки - Албанска демократска алтернатива; шеснаста Коалиция Албанцох Прешевскей долїни; седемнаста Одняти беби - Ана Пеїч и осемнаста лїстина Ромска партия - Срдян Шайн. РЯДОШЛЇД КАНДИДАТОХ ЗА ПРЕДСИДАТЕЛЯ Републична виберанкова комисия утвердзела и конєчну лїстину предсидательских кандидатох. Рядошлїд утвердзени з вицагованьом числа (жребом). Спрам такого способу вицагованя под числом єден Миша Вацич кандидат ґрупи гражданох „Сербски патриота - Миша Вацич”, други на лїстини то кандидатка за предсидательку Биляна Стойкович спред коалициї „Мушиме”, треца кандидатка Бранка Стаменкович спред лїстини „Суверенисти”, штварти Здравко Понош, кандидат за предсидателя коалициї „Зєдинєни за побиду Сербиї”, пията кандидатка руху Завитнїки Милица Дюрдєвич Стаменковски, шести на лїстини Александар Вучинич кандидат СНС-а, СПС-а и Союзу войводянских Мадярох, седми Милош Йованович, кандидат коалициї НАДА и осми Бошко Обрадович кандидат коалициї Двери и ПОКС-а. Внєдзелю у друкарнї „Службени глашнїк” ше почало друковац гласацки лїстки за предсидательски виберанки. Буду белавей фарби, а як надпомул предсидатель Републичней виберанковей комисиї, Владимир Димитриєвич, будзе видруковане 6 501 689 лїстки. Односно на основи ришеня Министерства за державну управу и локалну самоуправу заключени єдинствени гласацки список у Сербиї спрам хторого утвердзене же на дзень 18. марца того року тельо виноши вкупне число гласачох. Тиж так утвердзене же ше у Сербиї 3. априла будзе гласац на 8 255 гласацких местох од хторих 29 буду у заводох за витримованє виновних санкцийох. У иножемстве буду отворени 77 гласацки места у 34 державох, цо як наглашене, рекордне число. Предсидатель РВК Владимир Димитриєвич надпомнул же дистрибуция лїсткох на гласацки места почнє накадзи шицки материяли буду готови. Материял ше до иножемства пошлє 28. марца, а локалним виберанковим комисийом до 29. мар­ ца, а найпознєйше до 1. априла на адреси вибе­ ранкових одборох. Друкованє парламентарних гласацких лїсткох почнє накадзи буду видруковани лїстки за предсидательски виберанки. Тоти лїстки буду шивей фарби.^ А. Паланчанин 25. МАРЕЦ 2022.

ІІ2піоупіік@ ги5кезІоуо.сот

СТАНОВИСКА

СХАДЗКА ВО И ОДБОРУ ЗА КУЛТУРУ НС РУСНАЦОХ

РОЗПОДЗЕЛЬОВАНЄ СРЕДСТВОХ Заєднїцка схадзка Вивершного одбору и Одбору за културу НС Руснацох, отримана вовторок, 22. марца, прейг зум платформи. На схадзки присуствовали шейсц члени Одбору за културу и пейц члени Вивершного одбору. На Дньовим шоре були точки хтори ше одношели на конкурси на хтори апликовали нашо институциї и културно-уметнїцки дружтва. Одношели ше на предкладанє розподзельованя средствох по Явним кон­ курсу за софинансованє програмох и проєктох хтори унапрямени на унапредзованє правох националних меншинох - националних заєднїцох у АП Войводини у 2022. року. На адресу Одбору за културу сцигли 12 проєкти у катеґориї софинансованя порядней дїялносци и унапредзеня правох националних мен­ шинох, заєднїцох. Вкупна вредносц проєктох, односно проєкция апликантох, виноши 2 941 000 динари. Но, як и потераз, шицки апликанти у буджету маю 1 200 000 динари хтори и розподзелєни спрам одлуки хтора ушлїдзела после обгрунтованя предсидателя Одбору за културу Миколи Шанти и предкладу предсидателя Виверш­ ного одбору НСР Желька Ковача. У обласци нєматериялного скарбу було 11 проєкти хтори, кед то прилапи НС, подзеля 500 000 динари. У обласци видавательства було пейц проєкти, алє єден нє мал подполну докуменатцию. Значи штири проєкти у буджету, кед же будзе одобрене буду мац 394 000 динари вєдно. Тоти проєкти финасує Покраїнски секре­ тарият за културу и информованє. На Конкурс хтори розписало Министерство за културу и информо­ ванє Републики Сербиї апликовали нашо дзешец институциї и манифестациї. Но, кед слово о тих проєк­ тох Одбор за културу и Вивершни одбор НСР утвердзує приоритети. Перши приоритет спрам єдногласней одлуки ма проєкт НВУ „Руске слово” - Алманах, односно видаванє Календара за 2022. рок. Други проєкт Дома култури Руски Керестур - Фестивал ,Червена ружа”, треци Заводу за културу войводянских Руснацох. Хто достанє средства за сполньованє задуманого проєкта, нєодлуга ше будзе знац. На схадзки порадзене же би Кон­ курс Одбору за културу НС на сай­ ту бул обявени до конца тижня, а у новинох „Руске слово” у остатнім числу того мешаца. А. П.

25. МАРЕЦ 2022.

Пише: Мария ПЕРКОВИЧ, новинарка и активистка

БУЛ ТО ЛЄМ КРАТКИ ОДДИХ... РАКТ ТНКЕЕ Анї рок нє прешол одкеди сом першираз вихасновала тот наслов за текст, и менєй од рока, робим то по треци раз. Перша причина було огляднуце на расистичну политику цо ше у явносци вола „заходни швет” процив Народней Републики Китаю, а пре ирационалну потребу же би ше нашол виновнїк за пандемию вируса Ковид 19. Виновнїк муши буц звонка „заходного швета”, бо ше тот швет видзи як праведни швет. Источашнє у шерцу заходного швета, ЗАД, после расистичного злодїйства - бруталного забойства Афроамериканца Джорджа Флойда, хторого забил полицай, та пришло до масовних побунох ширцом ЗАД. Други раз сом вихасновала тот наслов кед у Сербиї вибили демонстрациї на хтори держа­ ва тиж одвитовала брутално. Треци раз го хаснуєм, бо єдна зоз империялних силох на планети, у складзе зоз лоґику каждей империї през историю, окончела аґресию на Україну. И, з огля­ дом на нєрозришену економску кризу зоз 2008. року, пандемия хтора пребудзела тоту кризу, тото злодїйске подняце империї (империї и нє маю иншаки, лєм злодїйски подняца), цалком лоґичне. Як цо модерней епохи, буржоазней, примерани расизем и фашизем. Менєй од рока, мета расизму вецей нє Китайци, алє Руси. Тоту заменлївосц жертви, у кратким термину, добре описане у „Диялектики просвитительства” Теодора Адорна и Макса Хоркхаймера, як и у култним ро­ ману „1984” Джорджа Орвела. И треци раз, менєй од рока, положим исте виреченє у тексту: „Зочена з потре­ бу затримац контролу у кризней ситуациї, система нєминовно виголї свою насилнїцку природу, и на ґлобалним и на локалним плану”. Економска криза на планети уж длуго тирва, пандемия ю оголєла на свой способ. Прешлого року зме патрели класни зраженя знука державох. Тераз зраженє помедзи медзинародну буржоазию, а прейґ хрибта роботнїцкей класи. То значи - аґресия на Україну нє поларизация „заходни швет и други”, Руска Федерация заходни швет, капиталистична держава. И найменши европски держави можу вериц же Руска Федерация (восток Европи), якаш заостата жем... а у рядошлїду европских державох и нєшка кральовини и князовства, цо нєвироятна историйна заостатосц у 21. вику. Аґресия на Україну нє у виковних одношеньох руского и українского народу (народи модерни политични концепт зоз конца 18. вику). И, аґресия Рускей Федерациї нє нєцивилизацийна дїя. То праве тото цо цивилизация (цивилизация значи дружтво орґанизоване до держави), то держава, була вона деспотия, чи город-держава антики, або штредньовиковне лєбо ренесансне кральовство, гоч модерна република або уставна монархия, и, тиж так - була во­ на социялистична держава - то лєм - апарат примушеня класи на власци, котра нужно хаснує насилство. Або кратше - цивилизация то насилство, то милитаризем и война. У шицких формох. Аґресия Рускей Федерациї то тото цо у капиталистичним швеце, як и у скорейших епохох цивилизациї, держави и класи на власци робя кед су у економскей кризи. Реформация у ренесанси нє ствар Мартина Лутера, алє економскей кри­ зи феудализма. Французка револуция нє пре Луя XVI, алє подполна криза феудализма. Перша шветова война нє пре Ґаврила Принципа, а анї Друга шветова война нє пре Адолфа Гитлера - алє пре кризу капитализма. Аґресия на Україну нє пре Владимира Путина, алє пре кризу капитализма. Розлика же модерни швет, або капиталистични швет, пре розвиту технолоґию тото роби вельо частейше як цо ше то случовало у скорейших епохох, и вельо горше за людзох. И як то написал Карл Маркс - капитализем кризу ришує так же витвори - ище векшу кризу. После двох шветових войнох, тота ище векша криза нєпреривно грожи з нуклеарну войну, на хтору ознова патриме. И, най надпомнєм - у цивилизациї, тей класней, злодїйскей орґанизациї одке­ ди настала пред пейцома милениюмами, єдина леґитимна война, ище од часу ра­ ба Спартака, лєм класна война потлачених. Становиска еислоеени у тим тексту виключно аетороео и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 5

НАШО МЕСТА ВИБЕРАНКИ 2022 КОАЛИЦИЯ ВЄДНО ЗА ВОЙВОДИНУ - ВОЙВОДЯНЄ У ЖАБЛЮ

ПРЕДСТАВЕНА ПРОГРАМА И КАНДИДАТИ ЗА ПОСЛАНЇКОХ Своїм потенциялним гласачом у Жаблю, коалиция Вєдно за Войводину - Войводянє пияток представела свою програму и поволала их же би на находзацих виберанкох на виберанковим лїстку заокружели число 12. На сходу свою политичну аґенду представели кандида­ ти за посланїкох, медзи хторима и Терезия Папуга з Руского Керестура, а потримовку коалициї дала и Лиґа социялдемократох Войводини спред хторей бешедовал єй предсидатель Ненад Чанак и Олена Папуґа. На тей лїсти­ ни кандидат за посланїка и новинар Дюра Винаї з Нового Саду. Члени коалициї тих дньох обиходзели и пияци у Руским Керестуре и Кули, як и жительох Кисачу. Я. Дю.

КОНКУРС ЗА КУПОВАНЄ ХИЖОХ НА ВАЛАЛЄ

ПРЕШЛОГО РОКУ ОСЕМ ОБИСЦА У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ Остатні роки у рамикох политики оживйованя валалох, Министерство за бриґу о валалє розписує конкурс з кот­ рим ше помага купованє хижох на валалє за млади пари, або младих польопривреднїкох. Прешлого року спомнути конкурс тирвал по новембер, даскельо раз звекшовани и средства з котрих ше обезпечовало купова­ нє хижох, и мож повесц же конкурс виволал вельке интересованє. У кулскей општини, 2021. року на конкурс поднєшени аж 58 прияви, з котрих одобрени 32, цо друге число на таблїчки медзи локалнима самоуправами, єдино Бачка Паланка мала вецей одобрени прияви, док локални самоупра­ ви Сербска Црня и Суботица нє достали анї єдну хижу. Конкурс розписани и того року, а интересованє досц вельке, як дознаваме у локалней самоуправи општини Кула, потераз єст даскельо дзешатки прияви, а за Керестур конкретно уж 11. Спомедзи 32 хижох у кулскей општини, аж осем потарґовени у Руским Керестуре, млади пари: Ивана Бонич и Кренїцки Деян, Катарина и Деян Русковски, Весна и Марко Димич, Весна и Бачо Зарубица, шицки штверо зоз Керестура, а Ґордана и Раде Чосич зоз Кули ше опредзелєли за Керестур, потим Миряна и Зоран Дудаш котри ше нашли у цалком нєвигодней ситуациї кед им згорело обисце у котрим бивали, та два прияви за младих польопривреднїкох котри поднєсли Мирослав Чизмар и Йована Апро. Заєднїцке за шицки прияви то и условия конкурсу, же би нїхто од тих котри подноша прияви нє шмел мац хижу на своїм мену, значи анї часц нашлїдзеней хижи, гоч то и лєм шестина або осмина. Потим хижа муши буц вредносци до милион и 200 тисячи динари, хижа за котру ше подноши приява треба же би була леґализована, же би нє мала записани терхи у катастру як цо то гипотека, або плодоуживанє. Русковсково, Катарина и Деян ришели конкуровац концом прешлого рока, после 15 рокох биваня под цудзим кровом, и

6 РУСКЕ СЛОВО

двох нєуспишних конкурсох при Покраїни, зоз трецого ше им удало ришиц свойо квартельне питанє. После телїх рокох, маю двойо дзеци тинейджерох, чекаю треце, и конєчно су под власним кровом. Два раз зме пред за купованє хижи на валалє и нє удало ше нам прейсц на конкурсу. Теди були риґорознєйши условия, требало буц заняти, бодовало ше шицко. Тераз конкурс бул вельо простейши, и наисце ше нам удало покончиц у кратким чаше. Пририхтовали зме документацию дас 10 днї, потим зме поднєсли документацию, а позитивни одвит сцигол после тижня. По правилох конкурса, осиґурали зме хижу, пременєли адресу и доставели доказ о оконченей трансакциї на мено бувшого власнїка - потолковали нам Катарина и Деян. Як очежуюцу обставину, шицки котри достали обисца нам потолковали же бул проблем найсц одвитуюце обисце, же би ше уклопело до тей цифри, же би було условне за биванє, а вец ту и прешвечованє предавача же би пристал участвовац у конкурсу, гоч за ньго обовязки нїяки, велї ше обаваю. Ивана Бонич и Деян Кренїцки жию у заєднїци, тераз су уж родичи трох малих хлапцох, перше жили вєдно з його роди­ чами, потим жедлярели, алє купованє власного обисца за нїх бул лєм сон. На инициятиву Деянового газду у котрого є заняти и контакту зоз секретаром Месней заєднїци Михайлом Пашом ришели конкуровац, и уж су у своїм обисцу.

- Нам наисце найвецей помогнул секретар Пашо, вон нас цалком упутел до конкурса, помогнул нам позберац докумен­ тацию, а вец нас одвезол до Кули до Канцелариї за локални розвой, дзе зме достали шицку помоц, пополнєли нам папе­ ри и швидко зме подписовали и контракт - гварели нам Ивана Бонич и Деян Кренїцки. М. Дж.

25. МАРЕЦ 2022.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

ВИБЕРАНКИ 2022 ДЕЛЕҐАЦИЯ ПОКРАЇНСКЕЙ ВЛАДИ НАЩИВЕЛА ЖАБЕЛЬ И ЧУРОҐ

ИНВЕСТИЦИЇ, ВИБУДОВИ И РЕКОНСТРУКЦИЇ Делеґация Покраїнскей влади на чолє зоз предсидательом Иґором Мировичом прешлого тижня нащивела Жабель и Чуроґ. Перше обишли жабельску Основну школу „Милош Црнянски”, дзе започати роботи на реконструкциї обєкта, як и Огньогасни дом Жабель хтори цалком реконструовани. Потим у Чуроґу нащивели Дом за душевно хори особи, дзе започата вибудов нового обєкта, як и реконструкция постояцого. Тиж так, нащивели и роботи у Улїчки др Лазара Печуя, єдней з даскелїх чурожских улїчкох хтори ше реконструє. Предсидатель Покраїнскей влади Иґор Мирович визначел важносц вибудови и реконструкциї Дома за душевно хорих у Чуроґу. То єдна з найвреднєйших инвестицийох у системи социялней защити у нашей жеми, поготов у Войводини. Инвестиция будзе виношиц вецей як 920 милиони динари.

Вибудов и реконструкция Дома за душевно хорих у Чуроґу барз значна прето же вецей од 200 хасновательох нє мало адекватни третман, односно пребували у нєадекватних условийох гварел Мирович и обяшнєл же ше тота инвестиция рихтала два роки вєдно зоз локалну самоуправу. Покраїнска влада и Општина Жабель финансую реконструкцию седем километери драги у Чуроґу. Як гварене, успишно реализоване шицко цо було заплановане. Предходни шейсц роки до општини уложене вецей як 850 милиони динари. Мирович гварел же Покраїнска влада предлужи укладац до жабельскей општини и надалєй. Предсидатель Општини Жабель подзековал Покраїнскей влади на нєсебичней потримовки у злєпшаню квалитета живота шицких гражданох. Л. В.

ПРЕДСТАВНИКИ СОЦИЯЛДЕМОКРАТСКЕЙ СТРАНКИ У ВЕРБАШЕ

БОРИС ТАДИЧ БЕШЕДОВАЛ З ГРАЖДАНАМИ Предсидатель Социялдемократскей странки Борис Тадич, єй подпредсидателє - Нада Колунджия, Воїслав Янкович, Петар Радойчич и ґенерални секретар Константин Самофалов, вовоторок, 22. марца, нащивели Вербас и бешедовали зоз гражданами. На Площи Николи Пашича позберали ше числени симпатизере спомнутей странки, а з тей нагоди Тадич и його сотруднїки побешедовали зоз присутнима о актуалних проблемох. По Тадичових словох, нащивели Вербас кед ше означує и Шветови дзень водох, та ше огляднул на проблеми з воду и водоподмирйованьом котри ше визначує у цалей Войводини, та так и у Вербаше. О подлим квалитету води за пице пошведочели и присутни гражданє. Проблем з воду за пице и далєй нєришени, а як гварел Тадич, дума же у будучносци тот проблем годни ришиц, понеже єст технїчни ришеня и жридла води у Сербиї, а тому потребне пошвециц увагу, понеже то єдно вельке и здравствене питанє. У Вербаше ше, додал Тадич, пременєла и етнїчна струк­ тура после Другей шветовей войни, запровадзена иншака култура, привреда росла, а то город зоз огромнима потенциялами, як польопривреднима, так и индустрийнима.

- Дакеди наша странка була на власци у Вербаше, потим страцела власц, а сиґурни сом же ше ситуация ознова обраци нам на хасен, маюци у виду шицки вельки пробле­ 25. МАРЕЦ 2022.

ми котри иснуюца власц Сербскей напредней странки охабяла вшадзи у Сербиї, та так и у тим городу. Зоз пребераньом власци, сиґурни сом же ше враци и єдна нєпоровнуюцо лєпша перспектива од тей котра тераз присутна - визначел з тей нагоди. Вєдно зоз шицкима присутнима гражданами Борис Тадич и його сотруднїки прешейтали ше през Вербас, у бешеди о числених проблемох, алє и планох з хторима ше водзи Социялдемократска странка очисциц Сербию од орґанизованого криминалу и корупциї, защициц природу, же би шицки жили у демократскей жеми. На парламентарни виберанки Социялдемократска странка виходзи на лїстини число 14. БОРИС ТАДИЬ А^МО ЛУДИ. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО

7

НАШО МЕСТА

МАРИНИИКА ТЕПИЧ У ПАНЧЕВЕ

„ОБРУЧ ШЕ СЦАГУЄ” Перша на лїсти Зєдинєни за иобиду Сербиї Мариника Тепич виявела пондзелок на конвенциї у Панчеве же актуални предсидатель Сербиї Александар Вучич сце скриц свою „повязаносц з мафию” и оценєла же вон направел клан Велька Беливука, алє же ше „обруч сцагує” - пренєсли медиї. Вона, як ше наводзи у сообщеню, на конвецниї гварела же праве у Панчеве „мафияше влапени як виходза зоз шедзиска Сербскей напредней странки вочи монстурозних факлядох процив Драґана Дїласа. Тепич гварела же члени Беливукового клана наградзени за свойо услуги у явних подприємствох у Панчеве. Анї Дїлас, анї Мариника нє обезпечели роботу загарештованим

Беливуковим и Вучичовим виполньовачом ту у „Гиґиєни”, алє Вучичов городоначалнїк Панчева Стеванович - поручела Тепич. Подпредсидатель Народней странки Мирослав Алексич визначел же после побиди на виберанкох 3. априла у цалей Сербиї „престанє терор напредняцких насилнїкох и кабадахийох”. Жридло: ФоНет

ОГРИВА У ШИДЗЕ ПОДРАГШУЄ

КУБИК ДРЕВА СЕДЕМ ТИСЯЧИ ДИНАРИ По календаре яр пришла внєдзелю, урядова сезона зогриваня тирва по 15. април, а хто ма власне зогриванє, топи по потреби и после того периода. Медзитим, на самим концу сезони зогри­ ваня енерґенти призначую звекшанє ценох, та так и у општини Шид. Кубик огривного древа зоз дакус вецей од 5 000 динари подрагшел на 7 000 динари. На окраїску города през роботни дні', а всоботу кед статкови пияц, у понукнуцу и огривне древо. Подобнє було и прешлей соботи кед ше за древо питало 7 000 динари, а за дакус дробнєйше, або менєй квалитетне (калоричне) понад 6 000 динари.

У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

БУЛИ ГОСЦИ ЗОЗ НОВОГО ОРАХОВА

Руски Керестур прешлого викенду нащивели госци зоз Нового Орахова, предлужуюци прешлорочну традицию сотруднїцтва, обишли вецей места, а потим ше з музику дружели у Майсторским доме. Новоораховчаньох привитали секретар Месней заєднїци Михайло Пашо и предсидатель Совиту МЗ Владимир Олеяр у просторийох

8 РУСКЕ СЛОВО

Месней заєднїци, потим им указали Спортску галу и школски будинок. Познєйше предсидателька Туристичного здруженя „Руски Керестур” Любица Няради госцом представела музейну збирку у Замку зоз пригоднима приповедками о експонатох и историї Руснацох у Керестуре, а потим нащивели и Марийово святилїще Водицу.М. Дж.

Ґу тому вшелїяк треба додац и услугу пилєня, хтора тераз кошта 400 динари по кубним метеру, а тиж тельо и кед ше древо такой вищипнє з такволаним „бансеком”. А кед треба дакому заплациц же би древо унєсол и поскладал до шопи або подобней просториї, треба видвоїц ище 500 динари по метеру. Кед слово о пелету як енерґенту, и ту призначени значни рост цени. У обисцу Мирона Джуджара, пензионера зоз Шиду, за зогриванє ше хаснує пелет. Кед у маю прешлого року купел пелет цена по килограму виношела 21,4 динари.

- Потераз сом потрошел 172 мещки од 15 килограми и можебуц будзе требац и докупиц ище. Вираховал сом же сом дньово просеково трошел 18,7 килограми пелета, а то коштало 389 динари. Прешлей соботи, кед сом пошол до добавяча, дознал сом же пелет подрагшел на 35 динари за килограм - гварел Мирон Джуджар. Вл. Дї.

25. МАРЕЦ 2022.

те 5Іа@ гизке5Іоуо.сот

МИНИСТЕР УДОВИЧИЧ И ПОКРАЇНСКИ СЕКРЕТАР БАСТА У ВЕРБАШЕ

ЛЄПШИ УСЛОВИЯ ЗА МЛАДИХ Министер младежи и спорту Ваня Удовичич и покраїнски секретар за спорт и младеж Дане Баста прешлого тижня нащивели Вербас и Основну школу „20. октобер”, пренєсол општински сайт. Окрем числених гражданох, министра Удовичича и покраїнского секретара Басту дочекали - предсидатель Општини Вербас Предраґ Роєвич, дирек­ тор Основней школи Раденко Шимун, заменїца предсидателя Општини Вербас Тияна Алексич и член Општинскей ради задлужени за спорт Срдян Станич. На стретнуцу зоз руководительством локалней само­ управи и руководительством образовней установи, министер и покраїнски секретар ше зложели же нєобходне предлужиц укладац до школского спорту и спорту вообще, же би шицки млади на першим крочаю мали найлєпши условия за правилни физични розвой, а потим и за посцигованє добрих спортских резултатох у клубох у кот­ рих тренираю. З тоту нащиву предлужена и акция опреманя школских физкултурних салох ширцом Сербиї котру Министерство младежи и спорту запровадзує у континуитету. Комплети новей спортскей опреми и реквизити - два ґоли з мрежами, два табли з обручами, мрежи за одбойку и 40 лабди

достала и вербаска Основна школа „20. октобер”. Министер Удовичич и покраїнски секретар Баста ше з тей нагоди дружели и зоз спортистами кошаркашского, фодбалского и одбойкашского клубу, як и зоз школярами спомнутей Школи, котрим и уручели нови комплети спортскей опреми. Заш лєм, як найважнєйше за шицких спортистох з вербаскей општини, видвоєла ше наява роботох на новей подлоги у велькей гали Центра за физкултуру „Драґо Йовович”, о чим бешедовал министер Удовичич. По його словох, плановане же би роботи нєодлуга почали и же би були закончени у шлїдуюцих двох мешацох, зоз чим, як визначел, Покраїнска влада и компетентни секретар указую же жадаю дойсц по кажду локалну заєднїцу, наводзи ше на општинским сайту. Министер Удовичич подзековал предсидательови Општини Роєвичови котри, як гварел, указал же почитує и жада унапредзиц положенє младих. Податок же Општина Вербас на рочним уровню видвоює 6,5 одсто з буджету за спорт и младеж, гварел министер, указує же млади на самим верху стратеґийних планох и дїйствованя локалней самоуправи. О. Р.

ДОЧАСОВИ ОРҐАН ОПШТИНИ КУЛА РОЗПОДЗЕЛЄЛ СРЕДСТВА ОГНЬОГАСНИМ ОРҐАНИЗАЦИЙОМ

КЕРЕСТУРСКОМУ ДОД-У 550 ТИСЯЧИ ДИНАРИ Дочасови орґан Општини Кула принєсол одлуку о розподзельованю средствох по Конкурсу за нєвладово орґанизациї, здруженя гражданох у обласци защити од огня котри того року виноша 1,8 милиони динари. По спомнутим Конкурсу, Добродзечне огньогасне дружтво Руски Керестур достанє 550 тисячи динари, цо и найвекша поєдинєчна цифра котра опредзелєна по єдней прияви. На Конкурс сцигли шейсц прияви, шицки сполнєли условия и шицки достаню пенєж за тоту намену. Надалєй, по 300 тисячи динари достали Општински огньогасни союз и ДОД Крущич, по 250 тисячи опредзелєне за ДОД Кула и ДОД Сивец, а ДОД Червинка достанє 150 тисячи динари. Прешлого року по тим Конкурсу були подзелєни 1,5 милиони динари, медзитим того року керестурске ДОД достало 50 000 динари менєй як 2021. року, кед достали 600 тисячи динари, цо тиж була и найвекша опредзелєна цифра.

25. МАРЕЦ 2022.

Єдна з причинох прецо керестурски огньогасци доставаю найвецей средства найвироятнєйше прето же су и найактивнєйше Дружтво, поряднє отримую вежби, под час жатви су нєпреривно дежурни, а вше су дзечни висц на терен кед треба помоц у других местох општини. М. Дж.

РУСКЕ СЛОВО

9

ЕКОНОМИЯ

ОТРИМАНА ШВЕТОЧНА СКУПШТИНА ЗДРУЖЕНЯ ЖЕНОХ „БАЙКА”

ДЗЕШЕЦ РОКИ УСПИШНЕЙ РОБОТИ Здруженє женох „Байка” з Руского Керестура отримало порядну Рочну скупштину котра того року була ювилейна - дзешата. У присустве членох и госцох представена богата и рижнородна дїялносц през цалу децению и плани за наиходзаци период Пише: Марина ДЖУДЖАР

омашні' Скупштини пририхтали видеопрезентацию з котру направели огляднуце на найзначнєйши активносци котри реализовали за тоти роки дїлованя, попри членох и госцох з котрима цесно сотрудзую, на Скупштини присуствовали и предсидателька Туристичного здруженя Руски Керестур Любица Няради и предсидатель Вивершного одбору НСРНМ Желько Ковач. Члени „Байки” роками удатно орґанизую „Домашнї шпайз”, Керестурски саям старих ремеслох, рижни роботнї, а дзечнє участвую и на других манифестацийох. Праве вони були єдни з порушовачох уж традицийней манифестациї „Днї керестурскей паприґи”, теди 2012. року, 6. октобра ше перши раз зишли на тоту тему, а уж 14. октобра отрима­ на и перша манифестация. Зоз „Байки” тиж порушане наставанє и Туристичного здруженя „Руски Керестур” и приповедка о валалу як туристичней дестинациї, а їх члени тиж и снователє Локалней акцийней ґрупи „Шерцо Бачкей”. Потим су ношителє и проекту Керестурски саям, понеже у своїм статуту маю и стари ремес­ ла, а цо з роками нєстало при Здруженю ремеселнїкох.

Д

ПОВОЛАНКА НОВИМ ЧЛЕНОМ На Скупштини отворено бешедоване о потреби преширеня членства и потвердзене и же то будзе єден зоз приоритетох у наступним периодзе. Поучени зоз искуством остатнїх роботньох, котри заинтересовали и младших и старших, планую орґанизовац роботнї зоз вецей сферох ремеслох отворени за ширшу явносц.

РУСКУ ТРАДИЦИЮ ПРЕТОЧЕЛИ ДО СУЧАСНОСЦИ Здруженє женох „Байка” почало робиц 2011. року як секция Здруженя ремеселнїкох и приватних поднїмательох, а кед обачели же на таки способ нє годни обезпечиц средства за свойо функционованє, ришели же муша свою дїялносц дзвигнуц на кус висши уровень.

10 РУСКЕ СЛОВО

Одлучели ше реґистровац як здруженє, цо теди отверало можлївосци за писанє проєктох и конкурованє на рижни конкурси. Праве зоз тоту идею, теди три жени полни ентузиязму, Наталия Емейди, Ваня Гарди и Весна Гарди, 31. януара 2012. року отримали Сновательну скупштину, єдногласно ше зложели же би за предсидательку була вибрана Славица Катона, котра тоту функцию окончує ище вше. Як на тот завод потолковала Наталия Емейди, одлука же би Катонова була предсидателька єдна зоз найлєпших, понеже то особа котра наисце упарта и способна зисциц шицки плани од початку по конєц, праве особа котра нїґда нє одустала нї од чого и котра вше верела и знала цо и як мож витвориц. Символично, на Дзень женох, 8. марца 2012. року „Байка” уписана и до Аґенциї за привредни реґистри, а єй мену кумовал Славко Орос котри предложел же би то було по стародавним женским облєчиве. Теди, а и тераз визначели цилї з котрима формовали тото скромне, алє вредне здруженє - моцнєнє родней ровноправносци медзи женами, економске моцнєнє женох, защита правох женох и младих, и очуванє народней традициї. Дзекуюци вредним и упартим женом зоз Байки, нєшка маме нагоду видзиц числени стародавни продукти, та и велї модерни, алє зоз елементами и прикрасками рускей традициї, народни облєчива, хлєбовки, партки, обичаї, єдла, ремесла и шицко цо чува од забуца руску историю. ПРОЄКТИ КОТРИ НЄ МОЖ АНЇ НАЧИШЛЇЦ През роки обдумали и реализовали велї проєкти, та аж и того року, єден зоз най25. МАРЕЦ 2022.

екопотуа@ ги5ке5Іоуо.сот

значнєйших потераз, „Креируйме културни образци” при Заводу за родну ровноправносц Войводини, котри формално закончени, алє роботнї у його рамикох буду орґанизовац и надалєй. Перши проєкт з котрим розпочали свойо дїлованє то бул „Жени у акциї” у орґанизациї Аґенциї за розвой Општини Кула у кот­ рим участвовали ище 2011. року. Надалєй ше лєм шоровали єден за другим, потим нащивйовали рижни трибини, семинари, викладаня, орґанизовали курси и роботнї числених гобийох, старих и новших ремеслох, приводзели фаховцох зоз цалей Войводини котри дзечнє подучовали. У „Байки” ше зишли особи котри знали дацо робиц, правиц роботи власного виробнїцтва, алє медзи нїма було и тих котри мали дзеку прешириц свойо знанє. Шицки вони зоз своїма продуктами виступели зоз своїх малих роботньох и понукли их на предай на рижних манифестацийох и саймох, як у валалє, општини, так и ширше, нащивйовали числени манифестациї по цалей Войводини, а кед було нагоди, та и ширше споза гранїци. Як визначела Катонова на ювилейней скупштини „Байки”, єден з найзначнєйших початних проєктох им було участвованє у проєкту „Богатство розличносцох”, котри реализовало Здруженє за унапредзенє сотруднїцтва и розвой туризма у Подунавю Кластер Истар 21. Здруженє женох „Байка” було 27. на лїстини медзи 50 приявенима, а проєкт реализовани вецей наступни роки. Перши самостойни проєкт бул такой у априлу 2012. року, Днї тканя гасурох, скорей роботнї у „Байки”, члени резали дикинь и как, а потим учели ремесло од бачика Джуню з Нового Орахова. Познєйше отримовали роботнї плєценя кошаркох з кукурицового лїсца, скраваня и шица облєчива, а паметаме и свойофайтову модну ревию и роботню гекланя и штриканя. Надалєй, роботнї тканя, рисованя на склу, вирабяня витражу и правеня миделкох. НЄШКА ТО ВИПАТРА ТАК Нєшка членство „Байки” найскромнєйше од єй снованя, єст менєй як дзешец членох, алє шицко вредни руки. Дзепоєдни члени ше уж упокоєли, а велї ше розишли до векших городох або швета. Нажаль, пре епидемийну ситуацию, алє и пре проєкти и буджети конкурсох котри нє випровадзели нєпреривне звекшованє число таких и подобних здруженьох, бо средства котри були опредзельовани зоз конкурсми роками остали исти, єдноставно нє було досц за шицких, та остатнї три роки число проєктох значно зменшане. У конк­ ретним случаю то випатра так же за кон­ курс треба написац проєкт, позберац шицку 25. МАРЕЦ 2022.

нєобходну документацию, даскельо раз одпутовац до Нового Саду, оправдац потрошени средства у звиту, а за векшину проєктох потребне мац и свойо власни средства. Найчастейше достава­ ли медзи 30 и 40 тисячи динари, прецо конкур­ си постали бесмислово. Нєдостаток власних средствох окреме постал проблем одкеди утаргнути самодопринос, бо после того вецей нє достали средства за порядну дїялносц зоз Општини Кула.

- Єдноставно нам нє вредзи анї писац проєкт, тоти динари ми потрошиме у пририхтованю проєкту, а дзе же ище одробиц проєкт и правданє средствох. Так же дакус зме ше „Байка” потераз мала числени активносци поцагли, потим корона, алє у медзичаше, Завод за ровноправносц полох ше одвоєл од Секретарияту за польопривреду. Потим фаховци зоз Заводу направели єдну анализу здруженьох у Войводини и видзели же ше праве тоти найактивнєйши котри дїловали вецей роки єдноставно поцагли зоз конкурсох. То их зацикавело, та нас контактовали вєшенї, направели зме схадзку дзе зме им виложели тот проблем котри заєднїцки велїм здруженьом. Ми им виложели и вельки проблем же ше занєдзбує валал - потолковала предсидателька „Байки” Славица Катона, та визначела же дзекуюци тому стретнуцу вони удатно тераз реализую єден зоз найзначнєйших проєктох Креируйме културни образци и же ше наздава же то озда нови початок.^

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ

СЛАВИЦА РУСКОВСКИ З КОЦУРА

З ЛЮБОВУ И СЦЕРПЕЗЛЇВОСЦУ ПО НАЙКРАСШЕ КВЕЦЕ

Пише: Оля РУСКОВСКИ

Перши днї яри вше у знаку першого виквитнутого квеца, будзеня рошлїнох, ожелєньованя природи. Вшелїяки фарби ше помали розлїваю и по пластенїкох продуковательох котри ше занїмаю зоз найкрасшим конаром польопривреди - квецарством

крем вельких укладаньох, вичерпней роботи и уваги, за красне и допатране квеце потребна и велька любов и сцерпезлївосц, а о тим пошведочела и наша собешеднїца Славица Русковски з Коцура. Роботу коло квеца, його пестованє и допатранє Славица вше любела, а гоч нє мала вше жаданє занїмац ше праве зоз тим конаром польопривреди, прешло пар роки як помали, алє сиґурно крача през квецарство и, як гвари, анї у єдней хвильки нє побановала же ше упущела до тей продукциї.

- Дакеди ми дахто и предкладал тоту роботу, алє мнє то випатрало як нєможлїва мисия, нє могла сом задумац як би я то реализовала. Тота идея просто мушела дозрец у моєй глави. Свидомо сом уходзела до того же будзем сама у тей роботи, нє помагал ми нїхто. Наисце то з початку були мали крочаї, понеже сом ше кус и обавала же як ше я виборим з тим. Кед сам початок у дачим, лєпше мац менши ризик, а познєйше кед научиш дацо вецей коло тей роботи, можеш себе вецей задац домашнї задатки - з ошмихом почина приповедку наша собешеднїца. Квеце вше любела, дакус ше и розумела до його пестованя, алє як толкує Славица, єдно то кед пойдзеш купиц квеце и садзиш го дома зоз гобию, а друге то кед продукуєш. Найвекша часц цалей продукциї була єй задумка, и як то шицко по конєц виреализує, було, гвари, од самого початку лєм на нєй.

- Найвекшу часц, так повесц 98 одсто шицкей роботи, окончуєм сама и намагам ше олєгчац себе на таки способ же оспособим технїч-

О

12 РУСКЕ СЛОВО

ни ствари и шицко цо ше дотика заліваня, односно же себе олєгчам общи условия за роботу. Думала сом же кед сом нє годна постарчиц шицко заплановане, та дакого будзем анґажовац же би ми помогнул, а вец сом пробовала сама, та сом видзела же можем без помоци - щиро приповеда и предлужує - пластенїк ма 400 квадратни метери, алє є нє цали вихасновани. Намагам ше з рока на рок вше вецей го пополньовац, та увидзиме покля будзем мац моци. ЗОГРИВАНЄ У ПЛАСТЕНЇКУ ОЛЄГЧАНЄ Прешлого року конкуривала за субвенциї, алє затераз нє достала нїяку помоц. Того року ище нє конкуровала, а як гвари Славица, то нє значи же нє будзе, же ше нє будзе трудзиц вихасновац тото цо годна и за цо будзе сполньовац условия, понеже ше вше дацо инше стимулує. Лєм треба провадзиц условия з рока на рок, ангажовац ше и буц упартейши.

- Дотераз сом у пластенїку нє мала зогриванє, нє мала сом условия за хованє даякого иншакого квеца, крем єднорочного. Того року сом зредзела зогриванє, та ше наздавам же сом годна ховац и хижне квеце. То ме тиж занїма и просто ми виволанє най видзим чи я то знам и чи можем. Дараз чловек и дума же дацо нє годзен зачувац, а вец пробує, и кед му ше уда, теди ше радує - щиро бешедує Русковскова. По дальшей бешеди, увидзи як будзе далєй, понеже за пестованє хижного квеца зогриванє треба же би 25. МАРЕЦ 2022.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

у пластенїку робело през цалу сезону. А же би ше виплацело зогривац, у пластенїку цали час треба же би було квеца, понеже нє мож зогри­ вац лєм єден куцик, а то шицко уж питанє економичносци.

- У понукнуцу найвецей мам мушкатли, цагаци и обични, сурфиниї або петуниї, иберис або шнїгови тепих, волаю го и медово квеце у народзе, таке биле, цагаце и пахняце. Тиж, мам беґониї, вербини, требало би же би ище сцигли винки и пиштики. Ґенерално, то єднорочне квеце, и коло нього ше найбаржей занїмам. Мушкатли найвецей преходза, вше интересантне кед єст дацо нове, алє мушкатли вше найглєданши. ВИМАГА ВЕЛЬКЕ АНҐАЖОВАНЄ Коло пластенїка, гвари Славица, єст досц роботи котра почина углавним у новембру, децембру, а после Нового року и шветох, робота за квецарох у полним розмаху. Як и у каждей роботи, кед чловек сце же би шицко добре функционовало, муши буц ангажовани, и гоч є физично и нєприсутни, муши водзиц рахунку о шицким.

- Вельке то анґажованє, алє наисце, божа правда, тото цо чловек люби робиц, то му анї нє чежко спаднє. Кед увагу обрациш на задовольство, нє видзиш то як роботу и обовязку. Робота квецара одвичательна, бо шицко муши буц окончене на час. Квеце муши достац шицко цо му потребне, муши ше заляц, луфтирац, допатранє котре потребне и котре кажде квеце вимага - пресадзованє, ожильованє, потребне з окремну повагу провадзиц, а як припознава Славица, тото ю найбаржей и виполнює и у тим находзи вельо вецей задовольства як у предаваню.

- Потераз сом нє мала проблеми з нїякима окремнима хоротами квеца, а нє було пробле­ ми анї з инсектами, чкодлївцами, найвецей прето же пластенїк нє полни. Пластенїк кед полни, теди єст и вельо випарйованя и частейше ше зявюю проблеми. Влєце я нє мам нїч у пластенїку, и у сущносци, вон ше сам од себе дезинфикує, гоч єст и одредзени средства з котрима ше дезинфикує, одредзена защита. Квеце з котрим робим вєшенї, арвачки, хри­ зантеми, єшеньски ружи, то ше шицко вонка роби, та пластенїк досц и одпочива. Вшелїяк же треба мерковац, шицко можлїве, алє потребне зробиц одредзени крочаї, зопрец и зменшац ризик од проблемох. Черепи ми сцигую нови, субстрат тиж нови, дезинфиковани, а робу и розсадни материял купуєм од преверених продуковательох и на тот способ змен­ шуєм ризик од даякей оберацей хороти, бо квеце кед хорує, док му нє виведзеш шора, воно и заостанє - гвари наша собешеднїца. КАЖДА РЕКЛАМА ДОБРА РЕКЛАМА Зоз пласманом роби затераз нє мала пробле­ ми, углавним шицко квеце попредала з дому, 25. МАРЕЦ 2022.

навелько лєбо намало, а по потреби ходзи и на пияци. Свойо квеце оглашує и прейг Фейсбуку, понеже, по Славицових словох, треба людзох здогаднуц з часу на час на понукнуце, а кажда реклама добра реклама, може лєм добре вплївовац и дац позитивни ефект.

- Одкеди сом почала робиц з квецом, цени сом нє меняла, а увидзиме цо ше того року будзе случовац. Цени горива и репроматериялу пошли горе, односно шицко подрагшело, та нє знам чи ше дацо будзе кориґовац. Того року сом ище нїч нє предавала, а накадзи руши предаванє, консултуєм ше з колегами, та як буду други предавац, по якей цени, так ше будзем и я ровнац. Капацитет роботи ше муши звекшовац за исти заробок, вше вецей и вецей чловек муши робиц за исти животни стандард и то цала филозофия, нє лєм при продукциї квеца о котрей тераз бешедуєме, алє о шицким. Чловек муши робиц, а озда ше тельо уклопиме же бизме могли прежиц, робиц, напредовац и злєпшац условия. А кед себе злєпшаш условия, вец можеш и капацитет звекшовац, алє дзень ма лєм 24 годзини, гоч як ше ти обрациш - визначела Славица. Зоз уводзеньом зогриваня до пластенїка достала вецей простора, можлївосци и лєпши условия, гвари квецарка з Коцура. Без зогриваня мож пестовац файти квеца котри подноша нїзши температури, а тераз є у можлївосци прешириц свой асортиман и помали звекшовац капацитет, а то и єй плани надалєй. З рока на рок, провадзи за яке квеце людзе найзаинтересованши, провадзи котре допатранє єй найлєпше лєжи, уводзи новини, же би вше було дацо нове и интересантне у понукнуцу, же би лєгчейше дошла до купцох.

- Кед сом починала тоту роботу, рушела сом з думку же направим добри продукт, и же ме вец купец найдзе сам. Свидома сом була же нїч нє идзе прейг ноци, алє помали, з упартосцу, вошла сом и плївам през квецарство. Задовольна сом и будзем ше трудзиц остац у тим, то интересантна и креативна робота и наисце ме заинтересовала. Новитети важни, вше сом любела видзиц дацо нове, и то за мнє було виволанє, любопитлївосц... Так и нада­ лєй, слухац себе, слухац купцох, направиц баланс, а найсц и рахунок у шицким, же бим могла предлужиц тото робиц покля год можем робиц, покля ме лєм служи здравє - з ошмихом закончела приповедку квецарка з Коцура Славица Русковски.■

РУСКЕ СЛОВО 13

с п о №

« °

МАЛИ ДЗЕЦИ - ВЕЛЬКИ ЛЮДЗЕ: МОНИКА СЕЛЕШ

МАЛА МО

ДЗИВЧЕ ЗОЗ КИКЦАМИ На початку 90-тих рокох прешлого вику, пред Новаком Дьоковичом, Ану Иванович и Єлену Янкович, Моника Селеш була тенисерка число єден у швеце. Нє мала анї двацец роки кед освоєла осем ґренд слем титули. А нї Штефи Ґоаф, анї Крис Еверт, анї Мартина Навратилова, теди найуспишнєйши тенисерки, нє могли ю застановиц шицко почало у Новим Садзе дзе ше Мала Мо, як ю волали, народзела у децембру 1973. року. Мала лєм пейц роки кед видзела як єй оцец и брат Золтан беру до рукох рекети и лабдочки и опитала ше им зач то служи. „Идземе бавиц тенис", одвитовал Золтан, хтори уж теди бул найлєпши юниорски тенисер у тедишнєй Югославиї. Можебуц шицко анї нє розумела, алє кед ше спомло „идземе бавиц", було досц же би и вона пошла з нїма. И попри тим же була осем ро­ ки младша, од самого початку сцела буц лєпша од Золтана, а вец и од шицких других. Нови Сад теди нє мал тениски клуб хтори бул наменєни дзецом. Моника на паркинґу опрез бу­ динку дзе жила била лабдочку прейґ єдного штранджґа, док оцец шедзел на тераси и припатрал ше на єй бависко. Пригваряли сушеди, алє оцец Кароль хтори теди робел за новини як илустратор, нє дзбал и шиц­ ко робел же би його дзивчецу тенис бул цо интересантнєйши. Мо найволєла рисовани филм „Том и Джери", та єй оцец на каждей лабдочки нарисовал Джерия, а вона ше претваряла же є кандур Том и пробовала з реке­ том влапиц мишу.

А

14 РУСКЕ СЛОВО

Кед мала дзевец роки победзела на турниру, а теди ище вше нє знала правила бодованя.

НА ДКДДЕМИЇ НИКД БОЛИТИЄРА Даскельо роки познєйше освоєла „Оранж бол", нєурядове першенство швета за младих тенисерох. Дробне дзивчатко з кикцами обачел Ник Болитиєри, тренер и власнїк академиї през хтору прешли велї мена як Андре Аґаси, Борис Бекер, Мария Шарапова, Сере на и Венус Вилиямс... Кед видзел яки талант пред нїм, Ник поволал Мо же би ше преселєла до Америки и предлужела обуку у його школи и то задармо. Спочатку нє було лєгко. Мушела зохабиц свой дом и приятельох и одпутовац до далєкей, нєпознатей жеми. Думала же уж зна бешедовац по анґлийски, алє накадзи пришла до нового штредку, видзе­ ла же ше єй знанє анґлийского зведло на двацец слова. Анї тренинґи вецей нє були таки интересантни без оца Кароля. Була смутна и осамена, алє нє сцела же би єй то уплївовало на єй напредованє. Знала буц и по 50 годзини на терену, а вежбала лєм єдно єдине вдеренє лабдочки. Тренер Ник теди аж и франтовал же єй нє треба леґиня кед ма машину за вируцованє лабдочкох.

ВЕЛЬКИ ТРУД ШЕ ВИПЛАЦЕЛ Мо вошла до швета професийного тениса, а мала лєм штернац роки и першираз победзела. З трибинох 25. МАРЕЦ 2022.

5Іоуеско@ гизке5Іоуо.сот

ше на ню припатрали Штефи Ґраф и Ґабриєла Сабатини, тедишнї шампионки хтори ше нє мо гли начудовац же єдно дзецко так добре бави тенис. Алє прави чуда були пред Монику. На 16 роки постала наймладша шампионка Ролан Ґароса (1990), а тот рекорд по чешка нїхто нє звалєл. Од 34 турнирох, кельо теди одбавела у периодзе од 1991. по 1993. рок, освоєла аж 22! Хто зна докля би так предлужела кед би ше нє случел єден траґични момент. Кед бавела тенис у Гамбурґу, у априлу 1993. ро гу, нашу тенисерку з ножом нападнул поремецени обожаватель єй риг валки Штефи Граф. Рана на хрибце заросла после даскельох тижньох, алє Мала Мо вецей нє була иста. Требало єй вецей як два роки же би змогла моци ознова висц на терен. И попри тим же нє могла предлужиц там дзе станула, велька Моника указала швету же ше нє придава так лєгко. И по­ при велїх виволаньох, озно­ ва постала ґренд слем шампионка и освоєла Отворене першенство Австралиї 1996. року. Остатнї професийни турнир бавела на Отворе ним першенству у Французкей 2003. року, а 2008. ше и урядово поцагла зоз того спорту. Нєшка є у 49. року и жиє на Флориди у Америки.

25. МАРЕЦ 2022.

Под час пейцрочней проф есийней кариєри, хт ора т раґично претаргнута т ак ж е є покалїчена з ножом до хрибта, посцигла таки успих ж е ше и нєшка трима я к єдна з найвекших, найуспиш нєйш их тенисеркох, а єй рекор­ ди ище нє звалєни я

РУСКЕ СЛОВО 15

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ОТРИМАНИ ОПШТИНСКИ СМОТРИ РЕЦИТАТОРОХ

СЕДМЕРО КЕРЕСТУРСКИ И ШТВЕРО КОЦУРСКИ ШКОЛЯРЕ ШЕ ПЛАСОВАЛИ ДАЛЄЙ Рецитаторе зоз керестурскей и коцурскей школи були успишни на општинских смотрох, а векшина ше пласовала на зонски уровень. Зонска смотра будзе през викенд, 26. и 27. марца у Бачу радицийна, 54. Општинска смотра рецитаторох под назву „Максим Єкнич” у Доме култури у Крущичу отримана пондзелок, 14. марца. Участвовали 30-еро рецитаторе зоз местох кулскей општини котри пред тим свой пласман на општински уровень обезпечели на месних смотрох. Учашнїки рецитовали на руским, сербским, мадярским и українским язику. Од нїх, аж 18-еро заслужели пласман на зонску смотру котра будзе през викенд, 26. и 27. марца у Бачу. На Општинскей смотри по руски рецитовали осмеро зоз Руского Керестура у шицких трох возростних ґрупох, а дальши пласман обезпечели аж седмеро. У наймладшим возросту треце место завжала Милена Рамач котра рецитовала „Оцово бриґи” автора Милана Мрдаля, а пла­ сман обезпечела и Ема Венґрин, обидва школярки другей класи. У истей катеґориї рецитовал и Никола Петкович котри ше нє пласовал далєй. Шицких зоз наймладшого возросту прирхтала учителька Наталия Зазуляк. У штреднїм возросту, перше место завжала Ема Живкович, школярка седмей класи зоз рецитацию „Поетски фестивал” Г анса Маґнуса Ецесберґа, треце место припа­ дало Яни Варґа, тиж зоз седмей класи котра рецитовала

Т

на текст Ґези Ґардонї „Гуша война”, а попри нїх пласо­ вал ше далєй и Исак Новта, школяр пиятей класи. У найстаршей катеґориї штредньошколского возросту, оби­ два рецитаторки зоз Керестура ше пласовали далєй - зоз освоєним трецим местом Валентина Новта котра рецитовала ,Чарну уметносц” Амири Барака, и Минеа Югас. Рецитаторох у штреднїм и найстаршим возросту пририхтали Оленка Живкович и Мирослав Малацко. Селектор Општинскей смотри у Крущичу бул ґлумец зоз Сербского народного театру Миодраґ Петрович, котри на додзельованю наградох и припознаньох подзелєл щири совити учашнїком як ше усовершиц за идуце змаганє. Консултант за руски и українски язик бул Влади­ мир Надь Ачим, а консултантка за мадярски Ерика Ко-

16 РУСКЕ СЛОВО

вач Барачкаи. Орґанизаторе општинскей смотри „Мак­ сим Єкнич” були Културно-просвитна заєднїца општини Кула, локална самоуправа Општини Кула, ОШ „Велько Влахович” зоз Крущичу, и КУД „Крущич”. Општинска смотра рецитаторох у Вербаше отримана прешли викенд, а медзи другима рецитаторами зоз школох вербаскей општини участвовали и пецеро школяре зоз Основней школи „Братство єдинство” зоз Коцура. У катеґориї младшого возросту змагали ше штверо школяре зоз трецей класи руского оддзелєня - Рамона Будински, Николина Маґоч, Михайло Копчански и Филип Буила, и їх за змаганє пририхтовала професорка класней настави мср Славица Чельовски, а у катеґориї стреднього возросту наступела школярка шестей класи Ясна Перенчевич, котру за тото змаганє пририхтовала професорка предметней настави Ясминка Олич-Илчешин. На Зонску смотру ше пласовали штверо школяре - зоз руского оддзелєня Николина Маґоч котра рецитовала писню „Наша Марча” Михайла Ковача, Михайло Коп­ чански рецитовал писню „Любов нє зна гранїци” Дюри Папгаргая, Филип Буила рецитовал писню „Кед ше била муха з муху” Гавриїла Костельника, а пласовала ше и школярка сербского оддзелєня Ясна Перенчевич. По словох учительки Чельовсковей и наставнїци Олич-Илчешин, барз су задовольни зоз представяньом школярох на Општинскей смотри рецитаторох. Школяре вредно робели и пририхтовали ше у предходним периодзе, и одлично представели свою Школу на тим змаганю, гварели професорки. Зоз пририхтованями предлужую и надалєй, же би ше школяре цо лєпше представели и у шлїдуюцей етапи того значного змаганя, визначели обидва з тей нагоди. Штверо школяре зоз коцурскей Основней школи буду участвовац на Зонскей смотри рецитаторох у Бачу.^ М. Дж./Ан. М./О.Р.

25. МАРЕЦ 2022.

киІІига@ гизке5Іоуо.сот

ПРОМОЦИЯ ШКОЛИ „ПЕТРО КУЗМЯК”

ПРИЦАГУЮЦИ НАСТАВНИ ПРОГРАМИ, АЛЄ И ЗВОНКАНАСТАВНИ АКТИВНОСЦИ Основна и штредня школа зоз домом школярох „Петро Кузмяк” зоз Руского Керестура активно роби на промоциї своїх оддзелєньох ґимназиї и туристичного напряму штреднєй школи. Промоция фокусована на терашнїх осмоклашнїкох, а будуцих штредньошколцох зоз сушедних местох ерестурска школа уж роками ма оформени тим за промоциї. Того року його координаторка то профе­ сорка Єлена Миркович, алє ше до промотивних активносцох дзечнє уключую шицки заняти професоре, так же кажде спрам своїх можлївосцох и розпорядку роботного часу участвує на презентацийох. Потераз, напрями керестурскей штреднєй школи представени перше домашнїм школяром осмей класи, потим нащивени оддзелєня осмих класох основних школох у Коцуре, Каравукове, Оджаку, Крущичу, Кули, Сербским

К

Милетичу, Бачким Брестовцу, Сивцу и Липару. На госцованє до других школох углавним иду голєм по двойо про­ фесоре, уж напредок маю пририхтану презентацию о школи котру представяю на видео биму, розполагаю и зоз промотивним спотом о доме школярох котри доступни на школским Ю ’тюб каналу, а ту вше и интересантни приповедки о екскурзийох, фаховей пракси як на локалним уровню так и у иножемстве, участвованє у рижних проєктох, и числени значни успихи школярох керестурскей штреднєй школи, хтори уж узвичаєни. Керестурска школа озбильно приступела ґу промоцийом, а окреме остатнї два роки роби на своєй реклами. Поряднє ше ушорює школски сайт на котрим єст вше швижи информациї, детально описани историят школи, єй

РЕЗУЛТАТИ НАЙЛЄПША РЕКЛАМА Штредньошколци зоз обидвох напрямох керестур­ скей школи участвовали у медзинародним змаганю зоз математики „Кенґур без гранїцох” котре орґанизоване у вецей як 90 державох. Тиж, седем школярки руских од­ дзелєньох ґимназиї Єлена Фейди, Корнелиа Будински, Ана Чизмар, Мая Ерделї, Валентина Новта, Мария Горняк и Минеа Югас достали припознанє за участввованє у тромешачним тренинґу о диґиталней приватносци котри орґанизовала Беоґрадска отворена школа. Надалєй, шесцеро школяре штреднєй школи Ґлориян Штранґар, Андрея Надь Теодора Бодянец, Мая Сопка, Корнелиа Будински и Наталия Жирош участвовали на обукох за талантованих школярох котри були орґанизовани на Андревлю у Центру за привредно-технолоґийни розвой.

25. МАРЕЦ 2022.

мено, награди и припознаня, проєкти у котрих участвую, дом школярох и велї други интересантносци. Ту и школски профил на Фейсбуку дзе вше мож достац швижи информациї о активносцох у школи и у доме шко­ лярох. Ту и школски Инстаґрам профил, прешвечлїво найлєпша форма реклами и контакту з цильну ґрупу, а то тинейджере пред уписом до штреднїх школох. На промоцию школи до коцурскей ОШ „Братство єдинство” вєдно зоз професором историї Деяном Бучком була и школярка ґимназиї руского оддзелєня Силвия Маґоч хтора и бива у школярским интернату, и свойо искуство пренєсла будуцим штредньошколцом зоз свойого валалу.

- Наша школярка штвартей класи руского оддзелєня ґимназиї, Силвия Маґоч, хтора иншак зоз Коцура школяром бешедовала о предносци пребуваня у доме школярох.

Цалу промоцию зме отримали на интересантни способ, а окреме зме зацикавели дзеци зоз єдним кратким квизом. Вообще на промоциї зме визначели обидва образовни профили, а там нам акцент бул и на руским оддзелєню ґимназиї, понеже у коцурскей школи єст єдно оддзелєнє будуцих матурантох на руским язику - потолковал наставнїк Деян Бучко, та виражел наздаванє же велї од коцурских школярох постаню школяре керестурскей школи у идуцим року. У Сивцу аж штверо занятих зоз керестурскей школи нащивели три оддзелєня осмоклашнїкох, хторих у тим месце маю вецей як 60 школярох. О искуству и упечаткох зме ше презнали од професорки Люпки Малацко.

- Були зме по двойо при каждей ґрупи, попри презента­ ц ії на видео биму и сликох зоз школи, окремну увагу зме пошвецели школяром, їх успихом, а одушевели зме их и зоз кизом котри направели школяре зоз сликами зоз своїх екскурзийох и фахових праксох, та одгадовали котре место на фотоґрафийох. Патрели зме им приблїжиц фахову праксу, сертификати и шицки успихи по котрих наша школа окремна, и прецо би ше до нєй требали уписац. На самим початку зме ше випитовали дзецом чи роздумовали о упису до керестурскей школи, та зме нє мали нїкого заинтересованого, а на концу ше вецей як 10-еро вияшнєли же би дзечнє пришли до Керестура - потолковала нам Люпка Малацко.^ М. Джуджар

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ПРОМОЦИЯ СЛИКОВНЇЦИ И ВИФАРБЙОВАНКИ „КУХНЯ” У ШКОЛИ „ЙОВАН ЙОВАНОВИЧ ЗМАЙ” У ДЮРДЬОВЕ

ИНТЕРЕСАНТНА РОБОТНЯ ЗАЦИКАВЕЛА ДЗЕЦИ После роботньох у Руским Керестуре и Коцуре, сликовнїца зоз вифарбйованку „Кухня” представена и дюрдьовским школяром. Же ше найлєпше учи през бависко указало ше и на тей роботнї. Основней школи „Йован Йованович Змай” пондзелок, 21. марца, отрима­ на роботня зоз проєкту „Кухня то школа” котру реализує НВУ „Руске слово”. Тоту едукативну интерактивну роботню базо­ вану на сликовнїци „Кухня” зоз дзецми котри ходза до руского оддзелєня, як и зоз дзецми котри руски язик виучую факултативно, водзели Наташа Мученски и Мая Зазуляк Гарди. Дзеци дзечнє одвитовали на питаня, активно участвовали у розгварки и на тот способ збогацели свойо знанє о наших єдлох и о самей кухнї. На роботнї присуствовали и єдна од на­ ших найпознатших писателькох за дзеци, Мелания Римар. Вона пречитала даскельо свойо писнї котри ше находза у сликовнїци.

У

На концу роботнї, шицки школяре достали на дарунок сликовнїцу зоз вифарбйованку „Кухня” и древени при­ бор за кухню. Тиж так, мали нагоду и коштовац капушнїки, геровци и белюши, котри порихтали орґанизаторе тей роботнї. За даєдни од тих єдлох дзепоєдни школя­ ре першираз чули, лєбо их нїґда пред тим нє коштовали, та то була добра нагода же би научели як ше правя и прешвечели ше яки су смачни. Школяре трецей класи подзелєли з нами свойо упечатки зоз роботнї.

- Я научел як ше по руски гуторя даєдни єдла, як цо то бухти и ґоргелї. Найбаржей ми ше пачело тото же зме могли коштовац даєди од наших старих єдзеньох о ко­ трих зме нєшка приповедали - гварел Андрей Балїнт.

- Научел сом же ше по руски правилно гутори палачинкарня, а нє палачинкар, як велї з нас гуторя. На­ йбаржей ми ше пачели капушнїки, котри зме мали на­ году пробовац на концу роботнї - гварел Владимир Мол нар.

18 РУСКЕ СЛОВО

- Найбаржей ми ше пачели задатки коти зме мали на роботнї. Пущена нам єдна наша писня и ми мушели одгаднуц хторе ше єдзенє спомина у нєй. Тиж так ми ше пачело же зме мали повязовац слова зоз свою одвитуюцу сличку. Шицки єдзеня о котрих зме нєшка приповедали я уж знам, аж и зоз мою бабу любим правиц капушнїки - похвалєла ше Милана Йованов.

- Научел сом як ше волаю рижни судзини котри ше хасную у кухнї, а тиж так сом першираз чул за белюши и геровци. Барз ми ше попачел знїмок у хторим указане як ше правя геровци. Нєшка сом першираз коштовал белю­ ши и барз ми ше попачел їх смак - гварел Марко Бастая. Тамара Тиркайла, школярка першей класи котра руски язик виучує факултативно, гварела же ше єй найбаржей попачела писня „Кухар чи кухарка” Ирини Гарди Ковачевич, а хтору до музичней нумери преточела Кристина Афич. Змисти за дзеци, котри пласую руски язик, културу и традицию, указали ше як важна и нєобходна ствар. Кед ше до каждод нь о во го жи вота вра ца зми сти котри мож понукнуц дзецом и кед ше од малих ногох буду стретац з нїма, теди руска култура будзе и жиц.

- Мойо упечатки барз приємни, а думам же исти таки упечатки и при дзецох. Видзела им ше швицацосц у очох, та можем повесц же сом бизовна же им ше тота роботня барз попачела. Тото цо нєшка дожили думам же буду длуго паметац. Вельо того вони уж знали, дачого ше здогадли, а дацо и нове научели - толкує наставнїца руского язика у дюрдьовскей Основней школи Мария Самарджич. У плану же би ше по конєц мая тота роботня реализовала ище и у Новим Садзе и у Сриме, з дзецми хтори уча руски язик.^ Л. Вереш 25. МАРЕЦ 2022.

МАРЕЦ 2022. рок

я

ЧИСЛО 3

Щ

Л ш непм т цш -----------------С Л О В О

В. Д. (автор познати Редакциї)

СЛИЗА ДНІПРА Ставай горда Україно, брань ше од огромней жвири, високо дзвигнї чоло и чувай свойо дзвери. Нє дай свой розкошни Києв, и бисерни Днїпро цо ше швитаню явя. Нє дай свойо млади моци, цо их злодух дриля до войни. Знай Україно, знай у одбрани своєй ши нє сама. З вами шицки гевти, цо им у здогадованю войново розтресаня.

25. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 19

Л ш ь в г и м іщ ш

--------------- СЛОВО Мария Чизмар

Путнїк Кед це драга нанєше сиверно од того белавого Дуная, подуркай на мойо дзвери, добронамирни путнїку. У моїм доме це чека госцолюбива часц швета полна правдивого розположеня И любови. Кажди мой и твой пристойни крочай Зблїжи нас у цихим свидоцтву живота Будземе ше радовац глєдаюци условия своєй шлєбоди и виволовац нови богатства у себе и у дїйсносци цо нас зблїжела. Вибер мой дом И подаруй му свою радосц и свойо болї, предлужуюци драгу з нєвироятним количеством моци живота. Випровадзаюци це, у гарлє ше ми залядзи крик Пре твою прешлосц и твою будучносц.

20 РУСКЕ СЛОВО

25. МАРЕЦ 2022.

Іііегаіигпе@гизкезІоуо.сот

Розчароване Присебна и стримана уходзим до празней хижи и бешедуєм з слику на муре хтора ми, гоч би и мала добру намиру, нїяк нє може помогнуц. Моя превелька пречувствительносц ознова твори нємир и ище єдно рано ми упрепасцене. Ту, на тим мирним месце, у штред мойого дома, чувствуєм обецанє хторе нїґда нє годно буц виполнєне. У моїм живоце єст мало бавячох запакованих до истей шкатулки як бависка за каждодньову розвагу складаня звикнуцох, обичайох и любови. Кажде я тей шкатулки вибера свойого любимца, а мнє, цо останє, шицко гевто мойо. Я вец, так єдно по єдно, уношим до своєй хижи и ту цали мой швет. Цо ми остало то тераз сиґурно лєм мойо И нїчийо вецей. А, заш лєм, так якошик, забувам, чи ше ми лєм привидзує, же єдно по єдно нєстава и нїхто нє отвера длань указац же го вжал но, дакеди, або, скоро вше, мушице предлужиц далєй плакац так же би нїхто нє видзел, и шмеяц ше, же би лєм дахто обачел.

25. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 21

Лиінштціиш

------------- -СЛОВО

Златка Чизмар

КАЛАП Опарла ше на стари, древени орман и схопно станула на пальци. Долапела мацеров калап. Здула з нього кус праху и положела го себе на главу. Спод криси калапа, розляли ше, вичесани власи. Патрела до мацерового, вин чаного жвератка, гоч то єй оцец барз нє любел. Щиро ше ошмиховала на ньго и швидко сцекла, завераюци дзвери за собу бо чула крочаї у конку. И далєй єй нє було ясне прецо би єй дахто бранєл здогадовац ше на прешли час. И попри того цо єй живот пририхтал, вона и далєй лєм дзивчатко у чиїх думкох плїваю бабки, машлїчки и конїки, о хторих вона, за розлику од своїх парнякох жада лєм шпивац. Дакеди гласно, а вец поцихши. Нє питала ше вона чи ю дахто дакеди чул. То наисце нє було важне. Вчера, наприклад, була у валалє з оцом. Стретли ше з баюсатим сушедом. Тримал свойо дзецко за руку - збачела єй лаґово ципелки. Були наисце блїщаци, єй нє були такой-таки, алє ше за причину оцови опитала аж кед були сами. Нєзаинтересовано єй одвитовал лєм: Нє питай ше ми таки глупосци, озда єй мама вичухала, цо ти думаш, я нє мам кеди з тима дробнїцами ше затримовац. По дом була цихо. Перше себе думала же є наисце приглупа, а вец же кед єй ципели наисце дробнїца, цо вона може буц сама, кед на нєй цалей лєм дробнїци єст. Алє, нє плакала. Нїґда нє бешедовали о мацери. Нє знала чом. Нє сцела оца обтерховйовац зоз своїма питанями бо була свидома же як му чежко, гоч му то нїґда нє гварела. Знал и вон же го розуми. Прето озда часто и були цихо. Цо могла, помогла. Була скромна и мудра. Школу добре звладала, аж лєпше од парнякох. Мала пайташох, окреме теди кед требало преписац домашню задачу. Нє дзбала. Здабала на звичайно щешлїве дзецко. Мала цо єй требало, а цо єй хибело, находзела у бешеди зоз жвератком. Кед видзела чисту драгу ґу калапу, енки ше тамаль рушела. Положела калап и роздумовала. Длуго ше припатрала. Кед була у мацеровим калапе, час швидко преходзел. Виросла. До красней, мудрей дзивки. Пред саму свадзбу заш шедла опрез жвератка. Нашмеяна. Ципели єй були блїщаци. Блїщацши од зарйох слунка на поверхносци води. По першираз у живоце, оцец єй дошлєбодзел шедзиц опрез жвератка у хторим видзел мацерову твар. Нє мушел нїч гуториц. Досц бул єден щири ошмих. ■ Число ушорел Саша Сабадош

22 РУСКЕ СЛОВО

Подобово прилоги: Лидия Рамач 25. МАРЕЦ 2022.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

ДВА МЕШАЦИ ЯК ОТВОРЕНА ЧИТАЛЬНЯ „МИХАЙЛО КОВАЧ” У БИКИЧУ

КНЇЖКИ ЗА ШИЦКИ СМАКИ Тогорочне означованє Дня Руснацох у Бикичу 15. януара було окремне и шветочне, бо з тей нагоди отворена Чи­ тальня „Михайло Ковач”. Од теди прешли два мешаци, а Бикичанє любя кнїжки и писане слово и уж звикли же у своїм валалє годни достац и читац кнїжку по своїм смаку. До теди нє вихаснована простория коло Дома култури крашнє ушорена и на полїчкох ше нашли числени наслови по руски, сербски, українски, и на ище даскелїх язикох. Як нам гварел предсидатель КПД „Иван Котляревски” Деян Бобаль, тераз Читальня ма коло 700 наслови. З найвекшей часци, кнїжки до Бикичу сцигли як дарунок. Медзи дародавателями фамелия Михайла Ковача, потим Михал Рамач з Петроварадину, Янко Киш з Нового Са­ ду, фамелия Лазор з Бикичу, Союз Руснацох Українцох Сербиї, Владимир Балащак зоз Сримскей Митровици хтори подаровал розкошну моноґрафию о Ирени Колєсар, Народна библиотека „Сиомеон Пищевич” як и Ґимназия „Сава Шуманович” зоз Шиду, а тиж и Дарко Боба­ ль и Боян Бабич з Бикичу.

- Видзели зме потребу же би ше кнїжки приблїжело читательом, а мали зме нєвихасновану просторию. Обилєли зме ю, пошорели, покладли полїчки и достали красни куцик, а вец зме почали доставац кнїжки на дару­ нок. Тото цо зме задумали помогли нам витвориц наша локална самоуправа, Национални совит Руснацох и Месна заєднїца Бикич. Затераз кнїжки найвецей хасную школски дзеци - гвари Деян Бобаль. Же отверанє Читаль нї до бри по цаг, скла да ше и под пред си дате ль На ци о -

налного совиту Руснацох и Зденко Лазор, чия фамелия даровала коло 40 наслови. Отверанє Читальнї подзвигло културни живот у валалє на висши уровень и на тот способ кнїжка приблїжена ґу читательом, бо нє муша исц до библиотеки до Шиду. Кельо ми познате ище обчекуєме дарунки-кнїжки, а по­ дарую нам их и зоз Сримскей Митровици. Кнїжки збераю Владимир Балащак, а тиж и Душка Костичова - гва­ ри Зденко Лазор. Хто сце вжац кнїжку на читанє, Читальня роби роботни днї у пополадньових годзинох од 13 по 17 годзин. За видаванє кнїжкох задлужена Весна Савич. Вл. Дї.

РКЦ НА СТРЕТНУЦУ ВЕТЕРАНОХ ФОЛКЛОРУ У ЖИТИШТУ

РЕВИЯ ТРАДИЦИЇ, НАРОДНОГО ТАНЦУ И МУЗИКИ Фолклорна ґрупа ветеранох Руского културного цен­ тра зоз Нового Саду, всоботу, 19. марца, участвовала на 24. Стретнуцох ветеранох фолклору Сербиї „Споменар” у Житишту. На манифестациї, хтора ма ревиялни характер, ветеранє зоз РКЦ наступели зоз танцом „Раковецки кручени”, док их на гармоники провадзел Давор Сабо, а за свой на­ ступ, окрем коментарох у публики же танєц барз интере­ сантни, швидки и весели танцоше мали и потримовку публики з моцним аплаузом. После двох рокох павзи, пре актуалну ситуацию, того року реализация того традицийного стретнуца ветера­

нох фолклору ше одвива лєм два соботи 19. и 26. марца, а на поволанку орґанизаторох одволали ше 14 ансамбли. Першей соботи програма почала на 19:30 годзин у Доме култури у Житишту и окрем ветеранох Руского култур­ ного центра ище участвовали КУД „Милан Мича Сучевич” Житиште, КУД „Пионир” Зренянин, КУД „СМ-Чиґра” Опово, КУД „Фолклорика” Нови Сад, Академске дружтво за пестованє музики (АДЗНМ) „Ґусле” Кикинда, ОШ „Васа Живкович” Панчево и АКУД „Соня Маринкович” Нови Сад. Други вечар будзе 26. марца, тиж у Доме култури, а госци буду КУД „Андєли” Ниш, КУД ПКБ корпорация” Падинска скела, КУД „Дєрам” Бачке Ґрадиште, КУД „Зора” Сербски Итебей, Центер за очуванє традицийней култури (ЦОТК) „Дєрдєф” Зренянин и Шпивацка ґрупа „Сеферини” Зренянин. Стретнуце ветеранох фолклору Сербиї „Спо­ менар” у Житишту, традицийна и єдна з най­ старших етно манифестацийох у тей часци дер­ жави и циль єй чуванє традициї и културного нашлїдства зоз шпиванку и танцом, а соснователє и орґанизаторе банатского стретнуца Културно-просвитна заєднїца Житиште и Туристична орґанизация општини Житиште. В. В.

РУСКЕ СЛОВО 23

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ СТРЕТНУЦЕ: ЄЛЕНА МАЛИ ЗОЗ КОЦУРА

З УПАРТОСЦУ И ВИРУ ДО СЕБЕ, ПО ҐЛАМУР Пише: Оля РУСКОВСКИ

Допатранє и вонкашня краса, гваря фаховци, уплївую на нукашнї мир каждого з нас и теди лєгко вибиваю на поверхносц, прето же то шицко барз узко повязане. Салони за допатранє твари и цела праве место за любов ґу себе, понеже ми, у сущносци, чувствуєме красу. Наша собешеднїца Єлена Мали тото добре зна, власнїца є єдино го салону красоти у Коцуре, козметичарка хтора свою роботу окончує з вельку любову и наисце професийно осле законченого основношколского образованя, глєдаюци и випитуюци свойо найглїбши интересованя, Єлену драга одведла до вербаскей Ґимназиї. Пра­ ве там ше викришталїзовали єй жаданя и одлучела о своїм животним поволаню.

- Интересовала сом ше за козметику и шминку ище док сом була вельо младша. Барз сом ше любела шминкац, лаґовац нохци, крашнє ше облєкац и водзиц рахун­ ку о себе. Провадзела сом актуалносци и похопела же обрацам увагу на даяки деталї за котри даєдни дзивки нє були заинтересовани, вельо вецей сом читала о козме­ тики и краси цела, виглєдовала, преглїбйовала свойо знанє, а зоз тим ше звекшовали и мойо интересованя. После основней школи, щиро, нє плановала сом занїмац ше з роботу котру робим нєшка, и до ґимназиї сом ше и уписала прето же сом нє бу­ ла сиґурна кадзи далєй. Як ше блїжел конєц стреднєй школи, вше сом була сиґурнєйша же єдини фах у котрим можем видзиц себе и дзе сиґурно будзем щешлїва то робота козметичара - почина приповедку наша млада собешеднїца.

П

ИНТЕРЕСОВАНЄ ЗА ТАНЄЦ И ПИСНЮ

Окрем велькей любови ґу козметики и допатраню красоти, Єлена була и активни фолклораш у коцурским КУД „Жатва”, алє и шпивачка.

- У основней школи сом любела танцовац и була сом активна у фолклорней секциї нашого Дружтва. Тиж сом и шпивала, та сом єдного року на „Червеним пупчецу” достала награду и зняла свою писню „Родзени дзень” - нашмеяно бешедує Єлена, надпоминаюци же и нєшка чува тот ЦД.

- Моя мама и шестра ПОЧАТКИ ЧЕЖКИ, Мелания,котра АЛЄ ШЕ ТРУД ВИПЛАЦИ и предсидателька „Жатви”, и нєшка Єлена нє жадала уписац ше на факултет, активно уключени у шпивацких ґрупох, и як гвари, анї у єдней хвильки нє побанодумам же сом коло нїх вала, прето же ше наисце цалком пренаи шицко тото полюбела. шла у тим цо роби нєшка. Нєшка нє мам часу буц - По законченю стреднєй школи, уписа­ активна у култури валала ла сом ше на обуку за козметичара котра так як бим сцела, та тирвала осем мешаци. Потим сом одходзешицко лєм з боку ла на вецей обуки за шминканє, научела провадзим. Почитуєм нашо, любим послухац рижни технїки и стили шминканя, и одлу­ и видзиц шицко цо ше чела же тоти свойо знаня и применїм. Послучує при Руснацох, тримовку од родичох сом мала у каждей бо рускосц просто уткана хвильки, а була сом и свидома же шицко до наших єствох цо будзе далєй, завиши виключно лєм одо щиро на концу мнє - толкує Єлена, и предлужує: - Робиц заключела Малийова.

сом почала у своїм доме, дзе сом єдну про-

24 РУСКЕ СЛОВО

сторию присподобела за козметични третмани и шминканє, и то були перши мойо озбильнєйши крочаї у тим фаху. Кажди початок, гваря людзе, чежки, а правдивосц тих словох потвердзела и Єлена. Алє, помали, з упартосцу, з виру до себе, нє одуставала од своїх снох, витирвала, и ниа, з ошмихом гвари, пришла поталь дзе є нєшка.

- Початки и у тей роботи дирґаци, док ше нє пречує, док ше нє докажеш, док нє здобудзеш довириє людзох... З часом, шицко ишло вше лєпше, и после пейц и пол ро кох ро бо ти дома, жа да ла сом шицко тото дзвигнуц на кус висши и професийнєйши, озбильнєйши уровень. У юнию пре шло го ро ку отво ре ла сом свой козметични салон, Салон красоти „Оіашиг Ьу Іеіепа” . ПРОВАДЗИ АКТУАЛНОСЦИ И ТРЕНДИ Окрем шминканя Єлена у своїм сало­ ну окончує и гиґиєнски третмани твари, 25. МАРЕЦ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

депилацию цалого цела, педикир и маникир, ґел лаґиранє, техніку „Ьеппа” обервох, роби и „ІазЬ Іій” на павучайкох, а планує закончиц обуку за пудер оберва, як и уруциц даяки третмани за ранци на твари понеже, як гвари, велї жени то сцу. Шицко цо у тренду, цо модерне, цо актуалне, цо ше глєда, тота млада козметичарка провадзи и на таки обуки ше уписує, и вше дацо нове понука у своїм салону.

- Любим учиц рижни нови техніки роботи и интересантни ствари, шицко то за мнє виволанє и саме по себе ме прицагує и порушує же бим робела на себе и була вше лєпша у своєй роботи. Барз ми мило кед видзим же кельо мойо клиєнти маю довирия до мнє и до моєй фаховосци. Любим робиц з людзми, чуц розлични приповедки и нє мам проблем з даским комуниковац, барз сом дружтвена. Думам же и людзом вельо приємнєйше кед ше можу опущиц, поприповедац зо мну, кед ме видза нашмеяну и же сом добрей дзеки, вец шицко красше и приємнєйше - приповеда Єлена. И попри тим же єй велї гуторели же єй можебуц будзе чежше кед отвори са­ лон, Малийову то лєм подзвигло, и дало єй моци же би була ище лєпша у тим цо роби.

- Мой фокус на тим цо любим и ту ше стопостотно давам, а тото цо нє любим, нє дорушує ме. У тим цо робим, трудзим ше, давам ше максимално, и кед сом дакеди нє розположена, же ми дзень нє по дзеки, я придзем робиц и видзем зоз сало­ ну як друга особа - з ошмихом припознава Єлена. Зоз заинтересованосцу людзох є задовольна, гвари, приходза муштериї на третмани зоз шицких околних местох, пречуло ше, людзе бешедую, задовольни ю похва25. МАРЕЦ 2022.

ля... Водзи рахунку и о ценох услугох, же би були коректни и же би цо вецей особи могли присц на третман. ЛЄМ НАПРЕДОВАЦ И УСОВЕРШОВАЦ ШЕ - У салону хаснуєм лєм природну козметику, лєм ю и препоручуєм, а и шицки третмани робим виключно з козметику на природней бази прето же думам же нє може почкодзиц и дава найлєпши резултати. Любим ше фокусовац и на себе и одробиц даяки третман, лєбо пойсц до даякого салону и препущиц ше - з ошмихом приповеда Єлена, и предлужує - любим пойсц же би ми одробели третман твари, здрава скора ми наисце важна. Зоз ню ше мож порадзиц, достац даяки препоруки за допатранє скори, а мож и купиц препарати на природней бази, природни помади и пилинґи. Реклама за тот фах значна, та так на Инстаґрам и Фейсбук боку Салон кра­ соти „ОІатиг Ьу М епа” мож видзиц єй роботи на задовольних муштерийох и моделох.

- Кед мам шлєбодного часу любим одпутовац, одпочинуц ше, лєбо пойсц до шопинґу и куповац за салон, то ме виполнює. Нє шицки зме исти и кажде люби дацо инше, а я у каждим сеґменту своєй роботи лєм уживам. Провадзим тренди и векши салони, цо актуалне пробуєм запровадзовац у своїм салону, нєпреривно унапредзуєм и прикрашуєм простор у котрим ро бим. Роди чи, ше стра и ле ґ и нь ми подпора на каждим крочаю, а надалєй плануєм лєм робиц на сво їм напре до ва ню и усо вер шо ваню, и лєм з ошмихом шмело далєй исц през живот - нашмеяно закончела приповедку наша собешеднїца Єлена Мали.^

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ НАША ГОСЦИНСКА: МАҐДАЛЕНА НАДЬ ЗОЗ ДЮРДЬОВА

РОКИ, ТО ЛЄМ ЧИСЛО, ПАМЯТКИ ОСТАВАЮ Пише: Лидия ВЕРЕШ

Народне облєчиво забера визначне место у култури и традициї єдного народу. Його улога през историю барз важна як символ идентитету єдного народу або заєднїци. Руски шмати, хтори ше найвецей ношело медзи двома шветовима войнами, нєшка ше наприклад, облєка лєм як народне облєчиво аґдалена Надь зоз Дюрдьова памета часи кед жени и дзивки ище ходзели поприберани до пасових сукньох. Була то нагода за нашо стретнуце и приємну розгварку. Любов ґу нашому народному облєчиву наша собешеднїца мала одмалючка, и як и сама почина бешеду, часи ше меняли, пременєло ше и облєчиво, та ше пасово сукнї вше менєй ношело. Маґдалена препознала значносц народного облєчива и ришела опробовац ше и сама ушиц пасо­ во, широки сукнї.

- Понеже моя мац була шивачка, патраци як вона роби и я ше учела шиц. Кус по кус, научела сом шиц, а вец и ушиц пасо­ во сукнї. Женска шмата нє єдноставна, ма сподню кошулю, штири подсукнї, блузну, верхню сукню и фартух. Подсукнї ше найчастейше шию зоз билого памучного платна и зложени су до фалтох котри богатши на заднєй часци, а на предку су кус розширенши. Женска шмата ше найчастейше шила з паплану и гадвабу, зоз флоралну мустру. Тиж так ше шило и зоз ризи, блишу и кадифи. За єдну цалу женску шмату треба досц часу и вельо робо­ ти же би то шицко випатрало так як треба - толкує андя Маґда. Гоч зоз вельку любову тото роби, андя Маґда визначує же робота досц чежка и специфична, и же нє ма роботни час. Вона ушила вецей як двацец пасово сукнї, алє як сама гвари, шиваца машина єй вше порихтана за роботу.

М

ДЮРДЬОВСКИ БРЕНД Женска шпивацка ґрупа 2002. року зоз писню „Сциха мили нє дуркай” победзела на нашим Фестивалу „Ружова заградка”. Наступали на шицких културних манифестацийох Руснацох у Войводини, алє и манифестацийох других народох и народносцох. Тиж так, ґрупа мала вецей наступи у жеми и иножемстве: наступали на БЕМУС-у у Беоґрадзе, потим у Смедереве, у Горватскей у Вуковаре и Риєки, у Словацкей, Польскей, Мадярскей и и велїх других местох.

26 РУСКЕ СЛОВО

ЦИКАВИ ГОБИЇ Фитюла єден од маркерох идентитету Руснацох у Войводини и Заходним Сриме, а сучасна фитюла ма три елементи: круг, предлуженє за вязанє и рогаль. Наша собешеднїца ше сама научела шиц окремну файту фитюли, такволану, зберану фитюлу.

- Зберани фитюли нє правел и нє шил нїхто у Дюрдьове, лєм єдна баба, хтора бу­ ла старша и од моєй мацери, и я. Як цо сом шила нови, так сом и преправляла ношени

фитюли другим женом. Лєм сом до Дюрдьова ушила вецей як двацец зберани фитюли, а шила сом их и до Сриму, Керестура и Вербасу - приповеда андя Маґда. Дакеди бул вельки проблем пренайсц материял котри ше хаснує за виробок и прикраску фитюлох. Материял сциговал аж и зоз Австралиї, а посилали го нашо людзе. Нєшка наша собешеднїца нє так ча­ сто у тей роботи, виробку збераней фитюли, прето же, як и сама гвари, то барз пипава робота. Попри фитюлох, андя Маґда ма ище єден цикави гоби. Вона ище пред петнац роками почала шиц руски шмати на бабки, и нє лєм шмати, алє шицко цо требало же би бабка була права „Рускиня”.

- Перша бабка хтору сом направела, т. є. поприберла, була млода. Понеже сом видзела же ми тота робота идзе од рук, предлужела сом, та нєшка велї „мойо” бабки виложени у нашей Рускей одлоги и у нашим Културно-уметнїцким дружтве „Тарас Шевченко”. Мило ми же мой гоби 25. МАРЕЦ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

велїх заинтересовал. Бабки сом рихтала аж и до иножемства - гвари андя Маґда. ЗНАЛА И З КОНОПУ Як и велї Руснаци хтори дакеди давно вельо з конопу робели, так и андя Маґда од дзецинства научела шицко цо требало. Конопу людзе найчастейше шали ручно, а даєдни фамелиї то ро­ бели и зоз машину. Жало ше ю зоз шерпом, вязало до снопох и ютредзень ношело мочиц на „Андїну Яму”. Гоч нє були школовани за тоту роботу, наша собешеднїца приповеда же нашо стари точно знали же кельо тоту конопу требало намакац же би ше достало найквалитетнєйши нїтки. Вец ше конопу сушело, тарло и на концу ше доставало квалитетни конопово цверенки хтори жени предли, окреме вжиме на праткох кед нє мали роботи на полю. Найквалитетнєйши випредзени нїтки ше хасновало за тканє платна ко­ тре ше хасновало у каждодньовим живоце, за шице шматох, ручнїкох и парткох. Зоз конопи ше нїч нє одруцало, та ше зоз тих нєквалитетнєйших нїткох правело штранджґи, паньваши и покровци, а паздзерче ше хасновало за топенє.

Дюрдьовски жени були надалєко познати

КРАСНИ ДВА ДЕЦЕНИЇ Давного 1996. року у дюрдьовским КУД „Тарас Шевченко” оформена женска шпивацка ґрупа, а андя Маґда була єй членїца полни двацец роки. Велї красни памятки ю вяжу за тот период. Було их осем и шицких обєдинєла лю­ бов ґу старей рускей шпиванки за хтору тримали же муши жиц як часц рускей традициї у Войводини, у їх валалє. Тиж мали и окремну любов ґу рускому традицийно-

Чуваре рускосци

му облєчиву и по тим були надалєко познати. Поприберани, пооблєкни так як треба, зачесани и нашмеяни, на бини охабяли барз красни упечаток.

- Щиро поведзено, нє мала сом вельку дзеку приключиц ше ґу шпивацкей ґрупи. Уж сом була ба­ ба, та сом думала же ми то нє швечи, алє дзекуюци моєй найстаршей унуки сом пристала. А кед сом дознала же ше ми маю присц опитац чи будзем шпивац, пошла сом до моєй дзивки же би ме нє нашли дома. Моя унука шицко виволала и гварела дзе сом. Алє, нє бануєм. Двацец красни роки сом зоз моїма товаришками чувала од забуца нашо шпиванки - здогадує ше андя Маґда. Роки прелєтли, а памятки на прешлосц, и гевту давну и тоту блїзшу, на тим цо тирвацо остало запи­ сане, зазначене, або нє, Маґдалена Надьова ище як чува. ■

Бабки Рускинї хтори андя Маґда поприберала, становели ше аж на другим континенту

25. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 27

ДУХОВНИ ЖИВОТ ПАПА ПОВОЛАЛ НА МОЛИТВУ И ПОШВЕЦЕНЄ УКРАЇНИ И РУСИЇ БЕЗГРИШНОМУ ШЕРЦУ МАРИЙОВОМУ

ВЄДНО ЗА МИР Папа Франциско ше будзе модлїц за пошвеценє безгришному шерцу Марийовому 25. марца пополадню, у Базилики Свя­ того Петра. Будзе то подїя у заєднїцтве зоз Церкву на шицких континентох, пренєсол Ватикан нюз. Папа поволал владикох цалого швета и їх священїкох же би ше му придружели у молитви за мир и у пошвеценю Русиї и України безгришному шерцу Марийовому, та так ше ґу тей події придужує и наша Епархия Св. Миколая. Папа ище 13. марца на молитви Ангелского привиту пово­ лал цалу Церкву на молитву, наглашуюци же поволує владически и монашески заєднїци же би звекшали час молитви за мир. Тиж, 23. фебруара вон поволал на дзень молитви и поста за мир у України, гуторяци най Кралїца мира зачува швет од войнового шалєнства. М. Г. К.

Фото: иии.уаіісаппеиз.уа

НОВИ САД

ЗАКОНЧЕНА ВЕЛЬКОПОСНА ДУХОВНА ОБНОВА У Новим Садзе у Церкви св. апостолох Петра и Павла, после пейц дньох, од 14. марца до 18. марца, отримана Велькопосна духовна обнова за Вельку ноц, хтору водзела монахиня Євсевия, служебнїца Нєпорочней Дїви Мариї. Як гварела ш. Євсевия, слава Богу же Духовна обнова отримана, у ище вше условийох епидемиї вируса коро­ на, нє було вельо людзох, а можебуц требало и вецей наявйовац тоти стретнуца. Було добри роздумованя за мо­ литву, пост, помаганє бидним, добри дїла у тайносци.

- На остатнім суду, после тужемского живота, наградзую ше конкретни дїла

28 РУСКЕ СЛОВО

хтори виходза з вири хтору тераз треба полєпшовац. Бешедоване и о Исусовей молитви у Ґетсеманиї и же тре­ ба буц порихтани, бо чловек нє зна цо го чека наютре. Треба ше одупрец спокусом. Важни будносц и молитва. Ми, гоч и знаме Божу волю, нє лєгко ю прилапиц и запровадзиц. Треба замерковац же Исус преживйовал тото цо и ми, и як ше вон модлєл. Вон вецей раз гуторел же у Єрусалиму будзе розопяти, а кед пришол тот час, мал страх, бал ше, борел ше зоз страхом, алє ше и вельо модлєл. И ученїком совитовал же би ше модлєли, же би нє спадли до спокуси - гварела ш. Євсевия. По єй словох, Христос бул послухни волї Оцовей, и мал блїзке одношенє з нїм як дзецко. Так ишол до шмерци порихтани. Ученїки нє були порихтани. Нє були будни и посцекали, одрекли ше од Исуса. Гоч були потим у страху, Исус их глєдал же би обновел їх заєднїцу после воскресеня. Ученїки вец знали же треба буц порихтани, будни и модлїц ше, бо нє знаме цо нас кеди чека. Далєй ишли з виру до Господа и з вереньом же нам вон помага. То поучне и за нас. Бог нам пребачує и треба ше опрец на ньго, вон нас сце и потримує. З тим, з тоту виру ученїки ишли и поучовали по цалим швеце после Христового вознесеня. Ученїки ше здогадовали цо вон учел, як робел з виру, же вон над шицким и же им помага по конєц швета. Победзовали зло у швеце з тоту любову. И нєшка ми жиєме зоз вше актуалних Божих словох, алє нє лєм зоз здогадованя и знаня цо и як було, алє и зоз блїзкосци, стретнуца з Господом у каждей ситуациї яка є. Вец можеме жиц у полноти, по Божей волї и победзовац зло - надпомла ш. Євсевия. М. Г. К.

25. МАРЕЦ 2022.

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

РУСКИ КЕРЕСТУР - ПРЕПОДАВАНЯ У ПОСЦЕ

О ВОЛЇ БОЖЕЙ И СМИСЛУ ЦЕРПЕНЯ Другей и трецей нєдзелї у Вельконоцним посце у парохиялним Каритасу керестурскей парохиї, катедрални парох о. Владислав Варґа отримал преподаванє, а на тот за­ вод, 13. марца, тема викладаня була - „Як глєдац волю Божу у нашим живоце”, а 20. марца „О смислу церпеня”. През приклади библийних особох, починаюци од Авраама по Пречисту Дїву Марию, та прейґ числених святих, о. Варґа потолковал яке важне, та аж и сущне за правдиви християнски живот же би вон бул по волї Божей. Бо то цошка цо найлєпше за нас, и прето волю Бо­ жу треба глєдац, а нє лєм резиґновано прилапйовац теди кед уж нїч инше нє можеме. Волю Божу треба глєдац кажди дзень, а поготов у вельких животних питаньох, одлукох, ламаньох, з вельким довирийом, ослухуюци у мо­ литви глас Божи котри нас водзи и суґерує цо и як треба. О вше актуалней, та и интриґантней теми же яки смисел церпеня у нашим живоце було бешеди на викладаню 20. марца кед и була Хрестопоклона нєдзеля по григориянским календаре. Отец Варґа ше намагал потолковац, насампредз яки смисел ма криж и церпенє у живоце християна спатраюци ше на тото як Исус одвитовал на тото питанє.

- Исус могол вибрац и тисяч други способи як нас спаши, алє вон вибрал криж и церпенє и зато ма криж вельку вредносц - наглашел о. Варґа. Же вельо раз и ми приходзиме до того, та як и Исус на крижу ше питаме: „Бо­ же мой, чом ши ме напущел?”, на концу було: „До твоїх рукох придавам дух свой.” Отец Варґа далєй потолковал як ношиц свой криж. Свой криж треба прилапиц и свою терху треба подзелїц у заєд-

нїци, бо вец лєгчейше ношиц свой криж, як и помагац єдни другим, прето зме заєднїца, цо барз важне. Тоти становиска вон пояшнєл и на конкретних прикладох велїх осо­ бох, дал приклад младей Кяри Луче Бадано котра у нєвилїчивей хороти, свидома же є на смертельней посцелї, гваре­ ла родичом: „Я щешлїва, и ви будзце щешлїви.” Або св. Емилиян Ковч, священїк з України, котри у лаґре писал своєй жени и шесцерим дзецом кед го пробовали вишлєбодзиц, же би ше нє трудзели у тим, бо вон сце остац у лаґру, бо видзи ту свою мисию, и же є потребни тим людзом, а закончел зоз словами: „Два ствари бим любел, буц на нєбе и ту.” Модлїце ше за тих цо тото зробели. Визначени бул и приклад чудесного живота Ника Вуїчича, хтори ше народзел без рукох и ногох, а Бог прейґ нього роби велї чуда. Преподаваня у Посце у керестурскей парохиї отримую ше каждей нєдзелї по вечаршей Служби Божей на 18.45 годзин, як пририхтованє за наиходзаце швето - Пасху. М. А.

У МАНАСТИРЕ ШЕСТРОХ СЛУЖЕБНЇЦОХ

У ШИДЗЕ

БУЛА ДЗЕВЯТНЇЦА ДО СВ. ОСИФА

МОЛЕБЕНИ ДО МАЦЕРИ БОЖЕЙ

Всоботу, 19. марца, кед ше у Церкви означує дзень преподобного св. Осифа, защитнїка святей фамелиї, зоз благодарну Службу Божу за учашнїкох, закончела ше дзевятнїца до св. Осифа. Дзевятнїцу орґанизовали шестри служебнїци Нєпорочней Дїви Мариї у їх манастире, на чесц покровителя їх провинциї св. Осифа. Модлєли ше каждодньово през дзевец днї зоз вирнима за їх намиреня, а окреме за мир у України и мир у швеце. Благодарна Служба Божа була нагода вирним ище раз ше помодлїц св. Осифови и подзековац му за вислухани молитви. Ол. Ж.

25. МАРЕЦ 2022.

Икона Мацери Божей Водицовей пребувала у Церкви Преображеня Господнього у Шидзе єден тидзень, а през тидзень парох о. Михайло Режак служел Молебени до Пречистей Дїви Мариї. Спомнути Молебени були нащивени, а вирни приходзели модлїц ше Мариї за свойо потреби. Отец Режак у казаньох наглашел значносц Мацери Божей и молитвох вирних. Тиж ше шицки вєдно и висликовали и кажди вирни достал фотоґрафию як памятку на тоту важну подїю. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 29

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 29. марца наполнї ше рок Дня 30. марца наполнї ше осем як нас занавше зохабела мешаци як нас занавше зохабел наша мила шестра, андя и наш мили супруг, оцец, швекор, нина дїдо, прадїдо, брат и бачи

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 26. марца 2022. року наполня ше 6 мешаци як нас занавше зохабел наш мили брат и бачи

НА ЗДОГАДОВАНЄ Прешли шейсц мешаци як нас занавше зохабел наш мили оцец

г: АНА-СЛАВКА НОТА народзена Рац (1938-2021) з Нового Орахова

ЯНКО РАЦ 1935-2021

ЗДЕНКО ДАНЧО (1948-2021) доктор ветерини и републични ветеринарски инспектор зоз Осиєку Памятки на ньго занавше буду чувац синове Златко и Влатко зоз Вировитици як и члени КУД „Руснак” Най спочива у мире Божим!

Красни памятки на нїх вично буду чувац їх наймилши Спочивайце у мире Божим!

ВЛАДИМИР ВАРҐА (1952-2021) з Руского Керестура Твойо наймилши Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Наполнї ше смутни рок як нас 26. марца занавше зохабела наша мила

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 29. марца 2022. року наполнї ше жалосни и боляци рок як ши нас зохабела

ЗДЕНКА ФЕИСА (1947-2021) народзена Малїк з Коцура

ИРИНА КОВАЧ народзена Сабадош (1940-2021) з Руского Керестура

Твоя любов и доброта навики будзе медзи нами и занавше оставаш у наших шерцох и каждодньових молитвох. У смутку оставаю наймилши Спочивай у мире Божим!

Мамо, памятку на тебе, на твою любов и доброту навики будземе чувац у своїх думкох и шерцох. Зоз почитованьом, твойо синове Славко и Звонко Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 20. марца 2022. року наполнєли ше 8 жалосни роки як ше преселєл до вичносци наш мили супруг, оцец, дїдо и прадїдо

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 19. марца наполнєл ше рок як нас занавше охабел наш мили оцец и дїдо

ЮЛИН ДУДАШ (1941-2014) з Руского Керестура

ВЛАДИМИР СИНКО (1946-2021) з Коцура

Юлинє, 3 роки часом прелєцели, лєм жаль и боль у наших шерцох занавше остали. Памятку на тебе чуваю: Твоя супруга Сена, син Юлин, нєвеста Мара, унуки Марко, Николина, Атала и праунук Ґабриєл Спочивай у мире Божим!

Памятки на ньго, з почитованьом и любову, вично буду чувац: син Владимир зоз Монику и унуки Инес и Сташа зоз фамелиями и унука Фабиян Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 27. марца 2022. року Дня 23. октобра 2021. року наполня ше 16 роки як вецей наполнєли ше 16 роки як нє з нє з нами наш мили нами наша мила

НА ЗДОГАДОВАНЄ Наиходзаци цеплєйши марцовски днї, днї початка яри и вельконоцних шветох, виполнюю нас зоз смутним здогадованьом на таки єден дзень, кед нас пред єденац роками зохабела наша мила мама и баба МЕЛАНКА САКАЧОВА народзена Гудак (1929-2011) учителька у пензиї з Руского Керестура

МАРИЯ ЧИЗМАР ИОАКИМ ЧИЗМАР (1932-2005) (1930-2006) з Руского Керестура Красни памятки у своїх шерцох на нїх навики чуваю - син Кимо, нєвеста Фемка, унук Владко зоз супругу Катку и унука Мая зоз супругом Владком и праунука Анастасия Най спочиваю у мире Божим!

30 РУСКЕ СЛОВО

Смуток нас и далєй обнїма пре тельо того цо зме нє сцигли вєдно прежиц и дожиц, алє нашо шерца, и нашо думки и далєй виполнюю здогадованя на єй мудри, цепли родительски слова и щири поради, хторим анї кус преходзаци роки нє одбрали од родительскей щиросци и цеплоти. Дзекуєме ци за твою доброту, любов и пожертвовносц, дзекуєме ци же ши була зоз нами, же ши остала у наших шерцох. Син Звонимир зоз супругу Марию и синами Александром и Владимиром, дзивка Зденка зоз супругом Владимиром и дзивчатами Мелиту и Андрейку Спочивай у мире Божим!

25. МАРЕЦ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 11. фебруара 2022. року на­ Дня 20. марца 2022. року напол­ полнєли ше єденац смутни роки нєли ше шейсц смутни роки як як нас занавше зохабел наш ми­ нас занавше зохабела наша мила ли оцец и дїдо мац и баба________________

МАРЯ МОЛНАР (1934-2016)

з Дюрдьова

СИЛВИ МОЛНАР (1930-2011)

Мили нашо, навики будземе чувац памятку на вас ваша дзивка Зденка, жец Дюра, унуки Весна и Оля зоз своїма фамелиями Спочивайце у мире Божим! Городска управа за зашиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

Городска управа за зашиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о принєшеним ришеню же нє потребне преценьованє вплїву на животни штредок Ношитель проєкта „ККУООАЗ” гї.о.о. Беоґрад, улїца Драґослава Срейовича число 1, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби пеценьованя вплїву застатого стану на животни штредок проєкта „Вибудов станїци за обезпечованє моторних превозкох, компримованим природ­ ним ґазом и малопредая фляшох технїчних ґазох” на катастарскей пар­ цели число 3495/1, у улїци Карловецка драга бб, К.О. Петроварадин, Город Нови Сад. После запровадзеного поступку, Городска управа за зашиту животного штредку дня 21. марца 2022. року принєсла ришенє число УІ501-161/22 же нє потребне преценьованє вплїву на животни штредок. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за зашиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, на сайту Городскей управи за защиту животного штредку ^^№ . епуігопоуізагї.огд.гз. Заинтересована явносц може виявиц жалбу процив того ришеня у чаше од 15 днї од дня його обявйованя у средствох явного информованя, по тим орґану.

ОБВИСЦЕНЄ о принєшеним ришеню же потребне преценьованє вплїву и о одредзованю обсягу и змисту студиї о преценьованю вплїву проєкта на животни штредок Ношитель проєкта „ЕХІМ СОММЕКСЕ” ^ 0 0 Палич, Тук Уґарнице число 19 поднєсол вимогу за одлучованє о потреби пеценьованя вплїву застатого стану на животни штредок проєкта базней станїци мобилней телефониї „Вибудов продукцийного обєкту, маґазину и резервоара” у Ковилю, Институтска драга число 4, Сримска Каменїца, на катастарскей парцели число 4427/8 К.О. Ковиль, Город Нови Сад. Предметним проєктом предвидзени вибудов продукцийней хали хтора наменєна индустийней продукциї шрубох зоз ролярньового дроту зоз процесом кованя - пресованя, райбаня, ролярня шрубох, термалного обробку шрубох и цникованя, поверхносци з часци прижемє (П), часц прижемє и ґалерия (П+Ґ) и з часци прижемє и єден поверх (П+1), вибодов прижемного маґазину за змесценє ТНҐ фляшох и поставянє резер­ воара за пропан капацитета 2,7 т 3. После запровадзеного поступку, Городска управа за зашиту животного штредку дня 18.марца 2022. року принєсла ришенє число УІ-501-25/22 же же потребне преценьованє вплїву и о одредзованю обсягу и змисту студиї о преценьованю вплїву проєкта на животни штредок Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за зашиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, на сайту Городскей управи за зашиту животного штредку №№№. ЄПУІГОПОУІ5а^.ОГ§.Г5. Заинтересована явносц може виявиц жалбу процив того ришеня у чаше од 15 днї од дня його обявйованя у средствох явного информованя, по тим орґану. РЕПУБЛИКА СЕРБИЯ АВТОНОМНА ПОКРАЇНА ВОЙВОДИНА ГОРОД НОВИ САД Городска управа за маєток и маєтно-правни роботи Народного фронта 53 21000 Нови Сад Телефон: 021/489-0000

ОБВИСЦЕНЄ О обявйованю Явного конкурса за пополньованє окончуюцих роботних местох на нєодредзени час у Городскей управи за маєток и маєтно-правни роботи Городу Нового Саду Роботне место: окончователь за маєтно-правни роботи уобласци нєрухомосци, 1 окончиватель на нєодредзени час, хторе розпоредзене до роботного места совитнїк и окончователь за упрано-бивательни робори, 1 окончователь, хторе розпоредзене до роботного места совитнїк. .Текст явного конкурса за пополньованє наведзеного роботного места мож превжац на интернет презентациї Городу Нового Саду: Ьїїр://^тош.поуІ8агї.г8/. Городска управа за маєток и маєтно-правни роботи Городу Нового Саду

25. МАРЕЦ 2022.

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта Ношитель проєкта ЯКП „НОВОСАДСКА ТОПЛАНА’’ Нови Сад, улїца Владимира Николича, число 1, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби пеценьованя вплїву на животни штредок проєкта „Реконструкция Цеплярнї „Заход” - демонтажа трох котлох зоз припадаюцу амрматуру и опрему, уключуюци и поцисни колектор ТПВ вибудов нового котловского пошореня, хтори ма два модуларно повязуюци котли поєдинєчней инсталованей моци 20 М ^ и их повязованє на цивоводи за обезпечованє зоз горивом, иснуюцу систему за ТПВ и вибудов и повязованє нового поцисного колектора ТПВ зоз нєобходнима прикапчованми на уж иснуюцу инсталацию” на Футожскей драги число 6 на катастарских парцелох число 7716/3 и 7717/3, К.О. Нови Сад І, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

МАЛИ ОГЛАШКИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох. Щици од витру, жими, праху, галайку, инсектох. МОНТИРАМЕ: ■ РОЛЕТНИ ■ ГАРМОНИКОВО ДЗВЕРИ МАЛИ ОГЛАШ КИ НВУ „РУСКЕ СЛОВО” КУПУЄ ХИЖУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ, за потреби канцеларийох и дописовательства. Глєдаме добре очуване обисце (може и на поверх) блїзко при центру, квартельни нукашнї простор котри би мал минимум 120т2 (и векши простор пре архиву), зоз цо меншим простором за отримованє желетих поверхносцох. Волац на телефон 069 67 33 01.

■ ПАНТЛІКОВО ДЗВЕРИ ■ МРЕЖИ ОД СУНЬОҐОХ ■ ВЕНЕЦИЯНЕРИ ■ ОПРАВКИ

Телефон: 025/5827-710, 060/5088-433

РУСКЕ .г и з к е з

і о у о

_ с

<

ОГЛАШОВАНЄ Нови Сад 021/6613-697, 069/673328 Руски Керестур 025/703-311, 069/673318

е-маил: іп&гтаІог@шке$1о¥о.сот РУСКЕ СЛОВО 31

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот На основи члена 38. став 1. алинея два Ст атут а З ав оду з а културу войводянских Руснацох и Од­ ВОЙВОДЯНСКИХ РУСНАЦОХ луки о финансийним плану Заводу за кул­ туру войводянских Руснацох число 15-1/22 од 09.02.2022. року, Управни одбор Заводу за културу войводянских Руснацох, на 5. електронскей схадзки отриманей 14.03.2022. ро­ ку, розписує

КОНКУРС за софинансованє програмох и проєк­ тох очуваня, пестованя, презентациї и розвою култури и уметносци рускей заєднї­ ци у Републики Сербиї Конкурс ше одноши на програми/проєкти чия реализация предвидзена у 2022. року зоз шлїдуюцих обласцох: ■Програми очуваня и нєматериялного културного скарбу рускей заєднїци ■Програми су ча сней умет нїц кей творчо сци рускей заєднїци. У складзе зоз Одлуку о финансийним пла­ ну Заводу за културу войводянских Руснацох за 2022. рок, а по Одлуки УО число 38-3/22 од 14.03.2022. року, 700.000,00 динари ше опредзелює за Програм очуваня и пестованя нєматериялного културного скарбу рускей заєднїци, а 300.000,00 динари за Програм су­ часне й уметнїцкей творчо сци рускей заєднїци, вкупно 1.000.000,00 динари за цали кон­ курс. Приоритети суофинансованя проєктох по обласцох: За ПРОГРАМИ ОЧУВАНЯ И ПЕСТОВА­ НЯ НЄМ АТЕРИЯЛНОГО КУЛТУРНОГО СКАРБУ РУСКЕЙ ЗАЄДНЇЦИ ■ програм и и активносци музично и музич но-с це нски наступ и танєц (знїманє авторского материялу, роботнї, пририхтованя за участвованє на манифестацийох, концертох, виставох, фестивалох); ■медзиреґионалне сотруднїцтво у рамикох тей програми; ■ виглєдованя, зазберованя, обробок, очуванє и презентация културного скарбу рускей заєднїци котри ше реализую у сотруднїстве зоз фаховима здруженями и институциями.

■ За ПРОГРАМИ СУЧАСНЕЙ УМ ЕТНЇЦ­ КЕЙ ТВОРЧОСЦИ РУСКЕЙ ЗАЄДНЇЦИ ■ рижни програми и активносци у култури у рамикох театралней творчосци и интерпретациї (театрални представи, роботнї, участвованє на фестивалох); ■ музични и музично-сценски наступ и танєц (знїманє авторского материялу, роботнї, участвованє на фестивалох); •подобова и применєна творчосц (роботнї, участвованє на фестивалох, колонийох) ■ видео, мултимедиялна и диґитална творчосц (знїманє авторского материялу, вистави, роботнї); ■ медзиреґионалне сотруднїство у рамикох алинейох 1-4 тей програми; ■ виглєдованя, зазберованя, обробок, очуванє и презентация сучасней уметнїцкей творчосци рускей заєднїци котри ше реали­ зую у сотруднїстве зоз фаховима здруженями и институциями. По одлуки УО Завод нє потрима финансийно проєкти хтори ше одноша на видавательну дїялносц анї у рамикох Програми очуваня и пе сто ва ня нє мате ри ял но го кул тур но го скарбу рускей заєднїци, анї у рамикох Про­ грами сучасней уметнїцкей творчосци ру­ скей заєднїци. У рамикох того Конкурсу Завод нє потримує програми/проєкти и активносци хтори

32 РУСКЕ СЛОВО

унапрямени виключно на путованя. Конкурс за шицки начишлєни обласци отворени од 21. марца по 21. април 2022. ро ку. ОБЩ И УСЛОВИЯ КОНКУРСУ: Право участвованя на тим конкурсу маю: ■ Здруженя у култури, установи култури, инши правни лїца и инши субєкти у култури зоз шедзиском на териториї АП Войводини чия основна обласц дїялносци култура або ше з векшей часци занїмаю зоз културу; ■ Чия приява поднєшена у термину котри предвидзени у Конкурсу; •Хтори поднєсли комплетну конкурсну документацию. О вибору проєктох по росписаним Кон­ курсу одлучує фахова комисия за вибор про­ єктох котру оформює Завод за културу вой­ водянских Руснацох. Финансованє проєктох ше окончи у склад­ зе зоз буджетскима средствами хтори розпоредзени за суфинансованє програмох и про­ єктох очуваня, пестованя, презентациї и розвою култури и уметносци рускей заєднїци у Републики Сербиї. Накадзи Комисия за оби­ два обласци одлучи о вибору проєктох за су­ финансованє, Одлуку потвердзує Управни одбор Заводу за културу войводянских Ру­ снацох. После конєчней одлуки, Завод подписує контракти о суфинансованю реализациї проєктох зоз подношителями приявох вибраних проєктох. КРИТЕРИЇ ЗА ОЦЕНЬОВАНЄ ПРОЄК­ ТОХ: Критериї на основи котрих ше будзе оценьовац проєкти приявени на Конкурс утвердзени зоз членом 12. и членом 13. Правилнїка о способу, критерийох и мерадлох за суфи­ нансованє програми и проєктох очуваня, пе­ стованя, презентациї и розвою култури и уметносци рускей заєднїци у Републики Сербиї (опатриц на ) ДОКУМЕНТАЦИЯ На урядовим интернет боку Заводу за културу войводянских Руснацох , можу ше превжац Приявни формулар 2022 нєопходни за участвованє на конкурсу, як и Формулар за зв ит о реали зац иї проєк ту 2022, котри ше подноши по законченю проєкту/програму Зоз прияву тиж потребне доставиц: ■ Фотокопию Ришеня о реґистрациї подношителя прияви при надпатраюцому орґа ну; ■ Фо то копию П отвердзеня о п ор цийним ид ентификац ионим числу (ПИБ) ■ Ф отокопию оверених подписох зоз банки (ОП образац); ■ Биоґрафию координатора/ки проєкту; ■ ■Биоґрафию фахових сотруднїкох/цохПРИЯВЙОВАНЄ ■ подношит ел ь може послац на йве цей ЄДЕН проєкт по обласци (єден за ПРОГР­ АМ И ОЧУВАНЯ И ПЕСТОВАНЯ НЄМА­ Т ЕРИЯЛНОГО КУЛТУРНОГО СКАРБУ РУСКЕЙ ЗА ЄДНЇЦИ и єден за ПРОГРА МИ СУЧАСНЕЙ У М ЕТН ЇЦ КЕЙ ТВОРЧОСЦИ РУСКЕЙ ЗАЄДНЇЦИ).

■ Прияви на Конкурс ше подноша лєм н а формула рох за 20 22. рок котри ше можу найсц на интернет боку Заводу за културу войводянских Руснацох .

■ Прияви потребне послац на мейл адре­ су Заводу: 2 ауогї.т§іпі@ дш аіІ.сош и ОБОВЯЗНО у єдним прикладнїку послац по пошти на адресу: Завод за културу войво­ дянских Р уснацох, Ф ут ошка 2/3, 21000 Нови Сад ■ На коверти муши ясно буц наглашене: Конкурс за суфинансованє програми и про­ єктох очуваня, пестованя, презент ациї и

розвою култури и ум ет носци рускей заєднїци у Републики Сербиї.

■ Прияви ше посилаю од 21. марца до 21. април 2022. року РЕЗУЛТАТИ КОНКУРСУ Резултати конкурсу буду обявени на уря­ довим интернет боку Заводу за културу войводянских Руснацох, найпознєйше 30 днї од дня законченя термину за приявйованє. ВАЖНИ НАДПОМНУЦА: ■Вязано за наменске хаснованє додзелєних буджетских средствох, окреме наглашуєме же трошки проєкту МУШ А буц: ■ нєобходни за запровадзованє активносцох и у согласносци зоз принципами законїтосци и економичного финансийного управяня, цо ше найбаржей одноши на вредносц уложеного пенєжу и дїлотворносц трошкох (доставанє правих вредносцох за уложени пенєж); ■ стварни трош ки подношителя прияви або їх партнерох под час реализаци ї проєкту; ■ евидентовани под час реализациї проєкту, у обрахункох або порцийних докумен­ тах подношителя прияви або їх партнерох, препознатлїви и таки же их мож превериц, попровадзени зоз ориґиналну документацию на основи чиїх копийох ше правдаю Заводу за културу войводянских Руснацох.

■ П рилаплїви трош ки поднош ителя прияви то: трош ки гонорарох и драгово трош ки (алє нє виклю чно лєм драгово трошки).

■ У рамикох того конкурсу нєприлаплїви трош ки подношителя прияви шлїдуюци: длуства и покрице утратох або длуствох, трош ки хаснованя службеного теле­ фону, пасивни камати, гевто цо ше уж финансує зоз других проєктох, купованє ж еми або нєрухомосцох, трош ки вименьованя роботних просторийох, трош ки електричней енерґиї, трош ки зогриваня, трошки осиґураня роботних просторийох, трошки отримованя веб сайту, трош ки банкарских провизийох, анґаж ованє пош треднїцких аґенцийох (аґенциї за ПР и промоцию, аґенциї за дїловно-технїчне сотруднїцтво и подобне).

■ Шлїдуюца файта трошкох прилаплїва лєм кед су нєобходни за реализацию проєкту, цо ше муши видзиц през плановани активносци: менши инвестицийни трошки (билєнє, шоренє роботного простору), трош­ ки меншого оправяня-монтажи, трошки канцеларийного материялу, трошки обезпечованя опреми (музични инструменти, народне облєчиво, у винїмкових случайох рахункар, друковач), трошки хаснованя интернета, трошки анґажованя кнїжководительних аґенцийох. трошки репрезентациї.

■ Подношитель прияви зоз хторим Завод заключи контракт о суфинансованю програми/проєкту нє може питац пренамену сред­ ствох у децембру мешацу чечуцого року З оглядом на епидемиолоґийну ситуацию у жеми пре зоперанє ширеня оберацей хороти СОУГО-19 виволаней з вирусом 8АК.8-соУ-2 модлїме вас же бисце ше притримовали превентивних мирох хтори ше одноша на дезинфикованє рукох, хаснованє особних защ итних средствох (маски) и отримованя физичней дистанци хтори актуални у моменту реализациї проєкту. Неблагочасово и нєдопущени прияви буду одруцени. Конкурсни материял ше нє враца. Додатни информациї ше можу достац у Заводзе за културу войводянских Руснацох, кажди роботни дзень од 10.00 до 12.00 годзин на число телефона 021/654-6534, як и на мейл адресу: 2 ауогї.т§іпі@ дшаіІ.сош.

25. МАРЕЦ 2022.

іггїогтаІог@гизке5Іоуо.сот

ВИШЛО МАРЦОВСКЕ ЧИСЛО ЧАСОПИСА ЗА ДЗЕЦИ „ЗАГРАДКА”

Предшколски дзеци у руским оддзелєню у ПУ „Бошко Буха” Вербас, у обєкту „Герлїчка” у Коцуре зоз своїма воспитачками Ксению Уйфалуши и Ясмину Скубан мали чесц буц на насловним боку, бо ше барз радовали же их нащивела писателька и одвичателька редакторка “Заградки” Вона им представела свою найновшу кнїжку писньох за наймладших „Хто як сце”, а подзелєла им и нашо часописи. Як ше радую кед им сцигнє нови часо­ пис, шведочи и фотоґрафия зоз Руского Керестура у рубрики „Фото памятки”, дзе дознаце и о змаганю зоз математики керестурских школярох, и о школярох зоз Дюрдьова хтори после преподаваня о здравей поживи напражели палачинки и поволали и родичох най коштую славну лакотку. Писателє Ирина Гарди Ковачевич, Златка Чизмар, Оленка Живкович и Силвестер Д. Макаї читачом дарую красни писнї и приповедки, а у рубрики „Облачок до швета” представена Елизабета Ґеорґиев, болгарска писателька зоз Димитровґраду и єй кнїжка „Кед и слунко мявчи”. Зоз шветовей литератури ту виривок зоз кнїжки „Драгу под ноги” двох канадских писательох. У „Малей заградки” кратки стихи Миколи Скубана и Наташи Еделински Миколка, и басна Штефана Чакана, а нє вихабени анї Квиз за наймладших. Состави и рисунки за тото число посла­ ли сотруднїки зоз Руского Керестура, Коцура, Вербасу, Дюрдьова и Нового Саду, а од висткох зоз наших школох видвоюєме о тим як означени Дзень мацеринского язика и Дзень залюбених у Руским Керестуре. На 19. боку рубрика “Здраве цело, здрави дух” дзе можеце пречитац о тренинґох атлетики у керестурскей школи. Забавни боки пририхтала наша сотруднїца Нела Таталович, а интересантносци зоз швета вибрала Радмила Ґикич Петрович. М. Р.

25. МАРЕЦ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ЧОЛНЇКИ И ФОДБАЛЕРЕ ФК „ПАРТИЗАН” У ВЕРБАШЕ

ФОРМОВАНИ КЛУБ ПРИЯТЕЛЬОХ „ЧАРНО-БИЛИХ” Делеґация ФК „Парти­ зан” концом мешаца нащи­ вела општину Вербас, а з тей нагоди их привитали предсидатель општини Вер бас Предраґ Роєвич и член Оп штинскей ра ди задлужени за спорт Срдян Станич, пре нєсол оп штин ски сайт. На приєму при предсидательови општини и його сотруднїком була делеґация у котрей були члени Управного одбору ФК „Партизан” -Драґан Траилович и др Зоран Раїч, членїца комисиї за робо­ ту и формованє клубох навиячох Мая Крстаїч, як и першотимци Боян Остоїч и Любомир Фейса. Делеґация Партизану нащивела Индустрию меса „Карнекс”, стадион ОФК „Вербас”, Городски музей и Центер за физкултуру „Драґо Йовович”, а було орґанизоване и стретнуце зоз навиячами у биоскопу „Югославия” и формовани Клуб приятельох и навиячох Партизану за оп­ штину Вербас, чому окреме допринєсол Дражен Делич. Представники општини Вербас на стретнуцу зоз представниками того трофейного спортского колективу

бешедовали о заєднїцкей роботи на унапредзе ню и промоциї спорту, у першим шоре фодбалу. По словох чолних людзох Партизану, вони у городох Сер биї и реґиону промововую Партизаново пластификовани членски карточки. Представнїки клубу локланим самоуправом понукаю и едукациї, насам предз тре нерско го кадру. На концу того дня, у преполней биоскопскей сали официйно формо­ вани Клуб приятельох и навиячох општини Вербас и подзелєни 250 нови членски карточки ФК „Парти зан”. Чарно-били вечар закончени з огньометом и факляду, а коло 350 присутних навиячох мали нагоду дружиц ше и фотоґрафовац зоз Партизановим першотимцом Бояном Остоїчом. О. Р.

РУКОМЕТНИ КЛУБ „РУСИН” З РУСКОГО КЕРЕСТУРА

ПРИРИХТОВАНЯ ЗА ЯРНЮ СЕЗОНУ Рукометашох РК „Ру­ син” з Руского Керестура у ище єдним контролним змаганю 16. марца, за га­ тку надбавели процивнїки з РК „Србобран”, а резултат бул 33:31 за домашню екипу. За Русин бавели - Слав­ ко Гербут, Мирослав Виславски, Неманя Стойков, Петар Пирожек, Борис Югик и Филип Тома. Гоч керестурски бавяче цали час були лєпши и водзели, у остатнїх дзешец минутох домашнї превжали бависко и победзели. Очежуюце русиновцом вшелїяк було же на змаганю мали лєм єдну замену,

та бавяче нє мали досц моци за побиду до конца, а ище вше нє маю анї правого тренера. Русиново рукометаше ше и попри того трудза, та од конца фебруара поряднє тренираю, у наисце добрих условийох у Спортскей га­ ли, єст их красне число, и рихтаю ше за нову сезону. Тиж и змаганє у Србобрану було друге з тоту екипу, а єдно з приятельских, т.є. пририхтуюцих пред початком ярнєй часци першенства у III рукометней лиґи - сивер, котра ма почац у априлу М. А.

РУСКЕ СЛОВО 33

СПОРТ РОЧНА СКУПШТИНА ЛОВАРСКЕЙ СЕКЦИЇ „ЯРАБИЦА” РУСКИ КЕРЕСТУР

ЗАКОНСКИ ПРЕМЕНКИ И ПРОБЛЕМИ У ловарским доме у Руским Керестуре 20. марца отримана Рочна скупштина Ловарскей секциї „Ярабица”, на хторей дати Звити о роботи у периодзе од 20. юния 2021. року по нєшкайши дзень, тиж и Финансийни звит, та План роботи за 2022. рок. Присутни були 15 члени од 22-ох, кельо тераз ма секция редсидатель секциї Златимир Рамач и секре­ тар Владислав Рамач пред члени винєсли активносци цо поробени, цо ше дотика самого ловства, алє було бешеди о велїх проблемох зоз хторима ше стретаю и хтори чежко ришиц, а хтори условени з нову орґанизацию ловарох и законскима одредбами, поготов у финансийним смислу.

П

СЕКЦИЯ НЄ ПРАВНИ СУБЄКТ

У прешлим року ше трафели и три транспортни нєщесца зоз сарнями, цо тераз вецей нє идзе на терху ловарскей секциї як було пред даскельома роками, алє то ришує осиґуранє, цо за финансий­ як цо то медзи иншим и дойсц до власного теренского авта ни стан секциї барз значне. А финансийна ситуация зоз за рижни потреби, а за цо ше намагаю уж даскельо роки. законскима пременками у ловстве горебздом пременєта, насампредз же ловарска секция, та и керестурска, вецей нє РЕОРҐАНИЗАЦИЯ ЛОВАРСКИХ ДРУЖТВОХ самостойне дружтво, алє лєм секция општинского Ловарского здруженя „Ярабица” у Кули, вєдно зоз секцияВельки проблем цо трапи керестуску ловарску секцию ми з других местох. Секция вецей нє правни субєкт и нє то и однята жем, цо ше тиж случело зоз реоґранизованьом може мац свой жиро рахунок, та анї нє може розполагац ловарских дружтвох ище 2014. року и цо остало нєришезоз своїм пенєжом, як зоз членаринох, так и з тим цо зоз не од прешлого руководства. Терашня секция ше тераз свою роботу и закладаньом зґаздує. Шицко идзе на заєд- озбильно дала до того процесу, анґажована адвокатка, нїцки рахунок Здруженя у Кули, порихтана документация хтора дока­ без подрахункох, цо Керестурци ПОЧАЛО ШЕ ЛОВИЦ ЗАЯЦИ зує власносц жеми и муши ше чекац пробовали вибориц, алє су прегсудски поступок зоз хторим керестурласани на Управним одборе, итд. ски ловаре пробую врациц свойо коло У керестурским ловиску мож ловиц Зоз тим розкроком у дакедишфазани, заяци, сарні, сарняки и дзиви 10 гольти жеми. нїм ґаздованю и керестурского О тим яки ище плани за тогорочну качки. Як у Звиту за прешли период Дружтва Ярабица и терашнїм активносц ловарскей секциї секретар стої, почало ше ловиц заяци, одштрелеспособом орґанизованя и фунни 4 сарняки и 13 сарні, а тиж наручени Рамач потолковал. кционованя ловарских здруже- и пущени до ловиска од 125 до 130 фаза­ Уж зме окончели читанє дзи ньох ище вше ше боря и керестур- ни. маме ище купиц фазани, тиж и кукуски ловаре, хтори векшином Ловаре ше тиж стараю и о одштрельо- рицу за покарму, цо нам вельки вида­ паметаю свой анї кус нє тунї гоби ваню чкодлївцох, як цо то лїшки и ток одкеди Дружтву вжата жем, ту и у иншаких часох. Прето им нєшка шакали. орґанизованє ловох, як и знїщованє нє лєгко ришиц даєдни проблеми, чкодлївцох. Велька борба пред нами цо ше дотика финансийних видаткох, за нашо потреби ми можеме прежиц, алє пре вельки даваня держави, хвильково нє мож дацо вельке плановац и посцигнуц. Як и вшадзи, и у Керестуре ше зменшує число членох. А терашня ситуация далєко од того же би ловство ишло у даяким напряме же би ше и омасовело членство з младима, едуковало их. Бо ловство то нє лєм заштрелїц дзивину, алє и пошвециц свой час природи, треба ше старац о дзивини, кармиц ю, розумиц ю, кед ше вельонамножи -реґуловац єй число. То поента приповедки - заключел Рамач.■ М. Афич

34 РУСКЕ СЛОВО

25. МАРЕЦ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ЖЕНИ У СПОРТСКЕЙ ГАЛИ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

РЕКРЕАЦИЯ ЗОЗ МУЗИКУ И ДРУЖЕНЬОМ О рекреациї женох у Руским Керестуре писали зме у єдним од прешлих числох „Руского слова”, кед зме спомли „фитнес ходзенє” як єдну файту рекреациї хторе подрозумює вецей файти ходзеня у провадзеню зоз вежбами благого интензитету. Но, попри спомнутого „фитнес ходзеня”, у керестурскей Спортскей гали єст ище два ґрупи женох, старших ґенерацийох, хтори тримаю до свойого здравя и физичней кондициї, а хтори предводзи Лїляна Еделински з Руского Керестура ени подзелєни по старосци, та так єст ґрупа у хторей жени старши од 40 рокох и ґрупа у хторей жени старши од 60 рокох, а шицко под паролу „Пол годзини за здравє”.

Ж

ВЕЖБИ ПРИСПОДОБЕНИ РОКОМ Вежбанє ше отримує три раз до тижня, пондзелок и стреду од 18 по 19 годзин, а пияток од 17 по 18 годзин, у тирваню од 60 минути, у ґрупох зоз коло 15 женами. Програм вежбаня присподобени старшим особом, без огляду на їх физичну кондицию и здравствени стан, а гранїци по рокох нєт, та ше приключиц можу шицки. Роби ше углавним вежби рушаня и розцагованя, провадзени зоз динамичну музику ’60-их, ‘70-их, и ‘80-их рокох, а од реквизитох жени хасную кулї и ґуми. Орґанизована рекреация за жени порушана у октобре прешлого року, а початком того року, вежбац ше уключела и Славка Варґова, хтора зоз цалим концептом рекреа­ циї - презадовольна.

- На вежби сом почала ходзиц у януару, и после даскельо дньох почувствовала сом як да сом ше „одкочела”. Яґод же ми рухи постали лєгчейши. Єст вельо предносци ходзиц на таку файту рекреациї, лєм з початку треба мац вельку дзеку. Треба лєм почац и вец шицко лєгчейше пойдзе. Вежби нам барз помагаю у здравю, роби ше вельо зоз руками, ногами, нацагуєме похребцину, шицко робиме помали, каждому як одвитує. Кед Лїля дакеди пошвидша темпо, ми єй повеме -„Лїльо, помалши!” так же шицко робиме през пораду - толкує Славка. Же би ше дахто уключел вежбац нє нєобходне же би мал кондицию або даяке искуство у вежбаню, понеже програ­ ми нє маю ступень чежини як поведзме початни, штреднї и напредни. Кажда нова жена ше може такой приключиц,

а єй вежби, у одношеню на тих хтори тренираю уж длугши час, ше буду розликовац лєм у числу повторйованьох и швидкосци хтори себе сама одредзи. ХТО КЕЛЬО МОЖЕ - НЄ ОДУСТАВАЦ Лїля нам вше гутори же най вежба хто кельо може. Нїхто од нас нє стої и нє припатраме ше єдна на другу, або же ше поровнуєме хто може вецей, алє єдна другу мотивуєме. Єст нас рижни ґенерациї. У нашей ґрупи жени маю од 60 та по коло 75 роки. И тоти найстарши робя кельо можу. Но, жени з валалу ше часто обаваю, ганьбя ше присц, алє я им вше совитуєм най приду, най голєм попро­ бую. Кед им будзе одвитовац можу предлужиц ходзиц, а и одустац мож вше. Знам лєм же ше з початку тренинґи отримовало лєм два раз тижньово, а вец кед жени почувствовали кельо им тото ґрупне вежбанє помага, вец Лїлї предложели най будзе три раз до тижня - приповеда Славка и додава же нє лєм саме вежбанє ма свойо бенефити, алє и друженє, бешеда, препровадзованє часу вєдно, цо женом окреме значи през жиму кед по обисцу нєт роботи и кед ше велї чувствую покус и осамено. Подобни физични активносци були и скорей орґанизовани у Каритасу, лєм якош нє було нїкого же би нас потримал и же би нам дал дзеки най то потирва. Значи нам вельо и тото же ше видземе подружиц, наприповедац, окреме през жиму кед ше шицки менєй рушаме и дружиме - заключує Славка. Отримованє рекреативного вежбаня за старши жени ше предлужи и наяр, а павзу ше найвироятнєйше направи на лєто, кед векшина рекреативкох, физичну активносц у Спортскей гали заменї зоз „активносцами” цо характеристични за валал.^ Ан. Медєши

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ ПРИЯТЕЛЬСКИ СТРЕТНУЦА МАЛИХ РУСИНОВИХ ФОДБАЛЕРОХ

ВАЖНЕ БАВИЦ И ЗДОБУВАЦ ИСКУСТВО Екипи когуцикох и пионирски екипи Фодбалского клубу „Русин” з Руского Керестура у Спортскей гали прешлей соботи, 19. марца, одбавели приятельски змаганя процив екипох - ФК „Искра” з Коцура, односно ФК „Кула” з Кули. Лєм наймладша екипа когуцикох зазначела побиду з 1:0. Три екипи когуцикох бавели процив своїх пар­ някох зоз коцурскей Искри, а екипа наймладших, школярох першей и Пионире ФК „Русин” зоз процивнїками зоз ФК „Кула” другей класи, була и найуспишнєйша, бо капитен пионорох, народзених 2010/2011. року страцела од своїх Тони Надь зоз барз красним евроґолом ришел змаганє на парнякох зоз 1:3, а старша екипа, школяре шестей и сед­ хасен Керестурцох. Од двох старших екипох когуцикох, мей класи, од процивнїка прияли аж 5 ґоли, а нє дали анї екипа бавячох зоз штвартей класи страцела од коцурских єден. парнякох з резултатом 4:6, а екипа трецей класи одбавела Тренер Керестурцох Деян Йолич гвари же обидва пионєришено 3:3. нирски екипи на тот завод були очкодовани, бо пре хороту Як после змаганьох виявел тренер Сани Колошняї, и други причини обидва екипи бавели без ґолманих, та и треба визначиц же ше шицки бавяче барз трудзели и других бавячох. закладали у бависку. Понеже за тот возрост важне же ше бави и здобува Русиново пионирски екипи исти дзень, 19. марца, на искуство, руководзаци Русинового подростку и у наступ­ домашнїм паркету у Спорскей гали тиж одбавели при- ним периодзе догваряю нови приятельски змаганя за млаятельски змаганя зоз своїма парняками зоз кулского фод- дих бавячох зоз клубами з околних местох, та шлїдуюце балского клубу, и нє були таки успишни. Екипа младших стретнуце годно буц уж наступного викенду. М. А.

МЕДЗИОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СРИМ, ҐРУПА ЗАХОД

ОФК „БАЧИНЦИ” НЄСПОДЗИВАЛИ КЕД ГОСЦОВАЛИ На таблїчки Гайдук перши зоз 40 бодами, Єдин­ У 15. колє Медзиопштинскей фодбалство друге, ма 39 боди, Ґраничар (К) треци зоз 34 скей лиґи Срим - Заход, фодбалере ОФК ОФК БАЧИНЦИ бодами, а Обилич 1993 штвари и ма 33 боди. ФК Бачинци нєсподзивали у госцох у СримЗека Булюбаша пияти зоз 28 бодами, ОФК Бикич скей Рачи и победзели Срим зоз 1:0. Мед­ шести, ма 27 боди, Ґраничар (А) седми зоз 18 бозитим, у Бикичу ОФК Бикич вицагнул дами, кельо маю и ОФК Бачинци на осмим месце. лєм бод, бо бавел нєришено 0:0 процив БСК дзевяти зоз 17 бодами, ЛСК дзешати, ма 15 ФК Ердевик 2017. У Вишнїчеве Гайдук боди, Змай єденасти, тиж зоз 15 бодами, ФК Ердепобедзел ЛСК зоз 3:0, у Бешенове БСК и вик 2017 дванасти ма 14 боди, Срим тринасти зоз ФК Обилич 1993 з Куковцох одбавели 1:1, дзевец бодами, а остатня Фрушка Гора и далей без У Кузмину Ґраничар победзел Фрушку бодох. Гору зоз 2:0, у Руми Єдинство победзело У 16. колє, ОФК Бачинци на своїм терену бавя ФК Зека Булюбаша зоз 2:0, а у Адашевцох процив екипи Єдинство, Зека Булюбаша будзе ба­ стретнуце прерване у 15. минути при ре­ виц процив Ґраничара (К), Фрушка Гора дочекує зультату 1:0 за домашні Ґраничар на стрет нуцу процив екипи ФК Змай од Ночая. Як ше нєурядово Ґраничар (А), Змай будзе домашнї БСК-у, ФК Обилич 1993 буд­ дознава, госци остали без достаточного числа бавячох на зе бавиц процив ОФК Бикич, ФК Ердевик 2017 на своїм тере­ терену и найвироятнєше домашнї добию стретнуце зоз ну бави процив екипи Гайдук, а Срим будзе госц ЛСК-у. Вл. Дї. резултатом 3:0.

36 РУСКЕ СЛОВО

25. МАРЕЦ 2022.

І

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР

РУСИН СТРАЦЕЛ У ДЕРБИЮ КОЛА ФК „Ратково 1918” (Ратково) - ФК „Русин” 1:0 (0:0) РУСИН: Кронич, С. Тома, Голик, Вуйович, Малацко, Павлович, Ланчужанин, Й. Кулич , Сушич, Саянкович и Маркович. Зоз резерви шансу достали Н. Кулич, и Б. Бранкович, а на лавочки були ище и Ф. Тома, Будински, Зорич и А. Кочиш. У 18. колє Подручней фодбалскей лиґи Зомбор, фодбалере ФК „Русин” з Руского Керестура у Раткове поражени од домашнєй екипи ФК „Ратково” 1918 з минималним резултатом 1:0. Бул то дерби кола медзи, на таблїчки 4. Русином и 3. Радничким, и тварде и досц виєдначене змаганє по нєприємним витре хтори досц очежовал бависко. За Ру­ син у першим полчаше препущени два, три полунагоди кед на ґол домашнїх били Кулич и Сушич, а дзешка у 10. минути була досц сумнїва ситуация и нєдосудзени пенал. У другим полчаше подобне бависко як и у першим, лабда ше рушала дзешка медзи 16 метерами, алє домашнїм ше удало посцигнуц ґол у 73. минути. Дас зоз 20 метерох Дюкич копнул, потрафел стативу и лабда ше одбила до Русиновей мрежи. Же бависко було тварде потвердзую и пейц жовти карто­ ни, од чого аж штири достали русиновци. Тренер екипи Златко Саянкович прекоментаровал змаганє:

- З оглядом же дул жимни витор хтори очежовал бависко обидвом екипом и же ше досц оштро бавело, змаганє було виєдначене и без вельо нагодох за ґол. Єдино же ше домашнї у шицким кус лєпше знашли. Заш лєм сом задо­ вольни як зме бавели, бо нє мож вше и победзовац, а наго­ ди будзе ище надосц. Пораженє у Раткове нє меня нїч на таблїчки, та Русин остава на 4. месце. На шлїдуюцу нєдзелю, 27. марца, ру­ синовци дома, у ознова општинским дербию, дочекую екипу Червинки хтора у споднєй часци таблїчки и бори ше за оставанє у Лиґи, а змаганє на Ярашу почнє на 15 год­ зин. М. А.

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА НОВИ САД

НЄСИҐУРНИ ПОЧАТОК ФК „Бачка 1923” - ФК „Динамо” (Будисава) 1:1 (1:1) Бачка - Владимир Радишич, Драґан Тривунович, Ратко Чирин, Стефан Максимович, Янко Вуйович, Никола Балоґ, Илия Данґубич, Предраґ Маркович, Милан Роґич, Стефан Деянович, Деян Тривунович, у резерви - Стефан Вуйович, Душан Тривунович, Срдян Тривунович. Ґол за Бачку дал Илия Данґубич. У 16. колу Подручней фодбалскей лиґи Нови Сад хторе одбавене 20. марца, фодбалере Бачки, на своїм терену, бавели нєришено у стретнуцу зоз фодбалерами Динама зоз Будисави. Сушедни „дерби” оправдал назву у

шицких сеґментох фодбалского стретнуца. На Бачковим терену давно нє присуствовало таке красне число публи­ ки. Фодбалере Бачки ше максимално закладали за кажду лабду и за кажду акцию на шицких часцох терена, док бави­ ско госцох у даскелїх хвилькох було на гранїци нєспортского справованя. Госци перши ґол дали у 18. минути. Фодбалере Бачки нє подпадли под прицисок и по конєц першого полчаса виєдначели резултат з ґолом у 43. минути. Бачка у другим полчаше була вельо лєпша, медзитим без конкретного резултату. Резултат остал нєпременєни, та мож повесц же перше стретнуце у предлуженю першенства ма реални резултат. Вшелїяк же ше обчекує лєпше бависко и вецей ґоли на будуцих стретнуцох. После того кола Бачка и далєй на 7. месце на таблїчки зоз 23 бодами. У шлїдуюцим колу дюрдьовски фодбалере буду госцовац у Кисачу, дзе их дочека трецопласовани ФК „Татра”. Будзе то єдно з чежших стретнуцох тей яри за Бачку. Л. В.

РУСКЕ СЛОВО 37

СПОРТ ШАХОВСКА СЕКЦИЯ КЕРЕСТУРСКЕЙ ШКОЛИ

НА ЗМАГАНЮ БЕЗ ПЛАСМАНУ, АЛЄ УСПИШНА На Змаганю основних школох у шаху - уровень окружни хторе отримане 12. марца у Апатину, участвовали и пецеро школяре Шаховскей секциї Основней школи „Петро Кузмяк” зоз Ру­ ского Керестура, алє ше нє пла­ совали далєй. Змаганя були катеґоризовани по класох и по полу, окреме хлапци, окреме дзивчата. За керестурску школу наступел Исак Новта зоз V класи у катеґориї хлапцох, хтори завжал треце ме­ сто спомедзи 10 змагательох, потим з истей класи од дзивчатох ше змагали - Валентина 3. Гарди хтора була треца, Валентина В. Гарди хтора була штварта, и Ксения Катрина хтора завжала пияте место, а праве тельо було и учашнїци у тей катеґориї. На змаганю участвовал и Дарко Колошняї, школяр VII класи хтори бул седми од 10 змагательох.

За дальши ступень змаганя, т.є. на републичне змаганє пласовали ше лєм найлєпши, односно першопласовани школяре у своїх катеґорийох. Змаганє отримане под покровительством Министерства просвити, науки и технолоґийного ро­ звою и Шаховского союзу Сербиї. Школярох керестурскей школи за змаганє пририхтал наставнїк Зденко Шомодї, а у рамикох школскей Шаховскей секциї хтора ро­ би дас пол рока. По Шомодїйових словох, зоз успихом школярох є барз задовольни, кед ше зна же анї нє длуго робя, а тиж и же у шаховским бависку рушели од нули. Нєшкайши ґенерациї школярох барз мало знаю о тим бависку, нє знаю анї назви фиґурох, а ище менєй правила, та ше однєдавна до школох уведло и шах як виборни предмет. У керестурскей школи, понеже нєт фаховца, затераз роби лєм шаховска секция. М. А.

XXXI СПОРТСКИ БАВИСКА „ЯША БАКОВ” - ТУРНИР У КОШАРКИ „3 НА 3”

О ТРИ М АН Е ПЕРШ Е ЗМ АГАНЄ У ТИМ РОКУ У рамикох 31. Спортских бавискох „Яша Баков” 20. марца отримане перше змаганє у тим року у кошарки „3 на 3”. Змаганє отримане у Основней школи „Йован Йова­ нович Змай”, а соорґанизатор було дюрдьовске Културноуметнїцке дружтво „Тарас Шевченко”. Учасц вжали штири екипи: „Папивинґ” д.о.о. Вербас, „Руски културни центер” Нови Сад, КУД „Тарас Шевчен­ ко” Дюрдьов и СД „Русин” з Руского Керестура. Бавело ше по Берґеру три кола, 2x10 минути. КОНЄЧНИ ПЛАСМАН: 1. место КУД „Тарас Шевченко” Дюрдьов, 2. место „Руски културни центер” Нови Сад, 3. место СД „Русин” Руски Керестур, 4. место „Папивинґ” д.о.о Вербас. По законченю екипного змаганя отримане и поєдинєчне змаганє у руцаню тройкох, а участвовали 15 змагателє. ПОЄДИНЄЧНИ ПЛАСМАН: 1. Звездан Констандинов 9 2. Стефан Трнинич 7-7 3. Владимир Венчельовски 7-6 4. Марко Радишич 7-3 5-6. Владимир Иван 6, Марко Кнежич 6 7. Младен Петрич 5 8-10. Желько Чапко 4, Борис Еделински 4, Саша Загорянски 4 11-13. Ненад Врбашки 3, Иван Дудаш 3, Звонко Салаґ 3 14. Михайло Чордаш 2 15. Иван Папуґа 0 За КУД „Тарас Шевченко” бавели: Марко Кнежич, Мла­ ден Петрич, Стефан Трнинич и Марко Радишич, за „Руски

38 РУСКЕ СЛОВО

културни центер” -Владимир Иван, Саша Загорянски, Звездан Констандинов и Владимир Венчельовски, за СД „Русин” - Иван Дудаш, Желько Чапко, Стефан Алексич и Борис Еделински, а за „Папивинґ” - Ненад Врбашки, Звонко Салаґ, Иван Папуґа и Михайло Чордаш. Шлїдуюци турнир у рамикох Спортских бавискох „Яша Баков” плановани у столним тенису, а будзе отримани у Шидзе. Л. В.

25. МАРЕЦ 2022.

ГОРУЦИ ТЕПШИ

Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Мария Афич, Руски Керестур

)

Кремпита Тот рецепт за кремпиту достали зме од познатей дакедишнєй кухарки Мариї Малацко з Руского Керестура. Цесто барз смачне и ценке, а фил стародавни з вайцами За цесто потребне: ■ ■ ■ ■ ■

1 жовчок 5 ложки жимней води % марґарину 20 деки муки дакус до пальцох солї.

Шицко загнєсц на мегчейше и най одпочинє 15-20 минути. Роздзелїц на два часци и розогнац єдно по єдно на векшей помученей тепши, обраценей наруби, на тепши и розогнац и положиц печиц. Пред тим лєм треба з видлїчку поджобац по цесту же би ше нє сцагло. За фил потребне: ■ ■ ■ ■ ■ ■

1 литра млєка 2 деци води 7-8 вайца 10 ложки цукру 8-9 добри ложки муки 2 ванелиї

Млєко и воду положиц превариц и до ньго 4 ложки цукру, алє дас 2 деци зохабиц до жовчкох. Жовчки оддзелїц од билькчох, вимишац их зоз 3-ма ложками цукру и додавац муку. Добре вимишац же би нє було кульки, а долївац и млєка. Бильчки витрепац зоз трома ложками цукру и най пусла стої у жимним док ше нє увари жовчки. Кед млєко вре, до ньго усипац вимишани жовчки и на цихим огню вариц. Мишац зоз трепадлом док фил нє загушнє так же видно сподок шерпенки. Зняц з огня, додац 1 ванелию и помали до­ давац витрепани бильчки и мишац з трепа­ длом же би ше пусла обарела. Такой класц, на єдно цесто хторе сце преврацели на тацну. Закриц з другим цестом а по верху другу ванелию и мелки цукер.

25. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО

39

к

О