RUSKE SLOVO 10

ТИЖНЬОВНЇК ПО РУСКИ ...................

у

¥

Т

РОК ЬХХУІН ЧИСЛО 10 (3983) НОВИ САД, 11. МАРЕЦ 2022.

-

юшу.гизкезіоуо.сот

БНОВЕНА ДРАМСКА СЕКЦИЯ У КУД „ТАРАС ШЕВЧЕНКО” У ДЮРДЬОВЕ

ЦЕНА 40 ДИНАР! І

т

Т

і \ . і'» \

І

ї

Л

V

\

9

77 0350

460007

УКРАЇНА И МИ Пише: др Борис ВАРҐА, директор НВУ „Руске слово” Русия нападла на Україну. Окончела войну аґресию без КУД-ох, путовали на паломнїцтва и турнеї на Горнїцу, причини. Городи у України ше руйнує, гиню людзе, до України. До Ужгороду, Мукачева, Львова и Києва. Їх стотки тисячи вибеженцох зохабяю свойо доми. Цали людзе, родичи и дзеци нас дочековали як своїх. Спали цивилизовани и демократични швет ше солидарує з зме и єдли у нїх. Україну. Слики и знїмки отамаль знємирюю цали швет. Тераз страшна война пришла и до нїх. Першираз 2014. Война може тирвац даскельо тижнї, алє ше може и роз- року, кед анектовани Крим и нападнути Донбас прейґ цагнуц, пре нєреални и вше нови вимоги котри України локалних сепаратистох, а з воєну потримовку Русиї. Веи Заходу сообщує русийски предсидатель Владимир лї ше здогадню як українска и руска заєднїца у орґаниПутин. Авторитарни держави, як Китай, стоя з боку и зациї Грекокатолїцкей церкви, владики Георгия Джуджачекаю свою шансу... ра и гражданских активистох зберали помоц по войвоА хто може лєпше розумиц Україну як ми, ту на просто­ дянских парохийох и местох. Зоз супругу зме вєдно пору бувшей Югославиї. Война на Заходним Балкану тир- рушали тоту гуманитарну акцию, прето же зме нє могли вала скоро цалу децению. Особнє ше здогадуєм кед сом шедзиц и припатрац ше як стотки тисячи вибеженцох и у новембру 1994. року, так дочасово розселєних - жени, повесц, сцекал до України. дзеци и стари - напущую свойо Идентитетски питаня, Сцигла поволанка до войска доми, док ше им оцове, мужове хто их ма, у тей общеевропскей праве кед ше примирел и синове борели. Руснаци и Українци теди висловели вельфронт у Горватскей, бовчал у катастрофи треба тераз положиц Босни и лєм ше з далєка прику солидарносц зоз народом у набок и указац ше як людзе. блїжовала гуманитарна ката­ України и нам ше зоз векльку Кажде з нас най тераз зроби цо може строфа на Косове. Теди преусиловносцу и у вецей турох за Україну йґ Союзу Руснацох и Українудало послац коло седем тони цох Югославиї на дзешатки шмати, обуї, єдзеня, гиґиєнскоруских и українских, и других младих достали можлї- го материялу. Скоро шицки грекокатолїцки парохиї и восц студирац у України и склонїц ше од реґрутациї и Каритас посилали пакети до України, акция тивала цали войни. Були зме у рижних местох - Львове, Тернополю, 20І5. рок. Києве, Одеси, Чернївцох... Нїґда нє забудзем госцинску У медзичаше Україна дакус станула на ноги и почала приязносц яку тоти людзе мали ґу нам. Прияли нас як финансийно помагац рускей и українскей заєднїци у свойо дзеци, жили зме у нїх, ходзели на полудзенки. Те- Сербиї. Українска Влада прейґ амбасади у Беоґрадзе ди после розпаду Совєтского Союзу, вони барз жили видзелєла на тисячи долари тим двом заєднїцом, як дискромно и шицко цо мали - дзелєли з нами. Помагали яспори, за потреби култури. НВУ „Руске слово” од 2019. нам на шицки способи як могли, и ламали з руками же по 2021. рок од України достало коло 5 000 долари за яке то страшне, война у бувшей Югославиї. З душу и кнїжки, найвецей за дзеци и з обласци етноґрафиї. Вида­ шерцом були з нами, вше гуторели же су нам як родичи ти розкошни сликовнїци за дзеци „Весели буквар” и док зме далєко од своїх домох и своїх блїзких. „Карусел”, як и кнїжки Дюри Латяка „Руснаци 2”, МиИ вообще, од кеди спадла Желєзна зависа 1989. року, ке- хала Рамача „Перли шветовей поезиї” и Славка Романа лї Руснаци и Українци, прейґ Грекокатолїцкей церкви и Ронду „Одняти од псох”. После осем рокох з України нам приходзи ище страшнєйша слика, горша война, з ище векшим числом вибеженцох. Ознова ше збера помоц у Церкви и при українских орґанизацийох и Националним совиту Українцох. Реторичне питанє - чи зме шицко дали од себе же бизме тим людзом помогли? Идентитетски питаня, хто их ма, у тей общеевропскей катастрофи треба тераз положиц набок и указац ше як людзе. Кажде з нас най тераз зроби цо мо­ же за Україну. Од 24. фебруара нє престава ми бренкац телефон з питанями „цо бизме за тих людзох могли зробиц?”. Повязал сом даскельо орґанизациї за гуманитарну помоц и приманє вибеженцох. Порушали зме даскельо мировни акциї. ■

2 РУСКЕ СЛОВО

11. МАРЕЦ 2022.

УВОДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ ■ Тиж ньовнїк 5. Солидарносц наша обовязка

■ Н аш о места 6. Проф. др Михайло Фейса вибрани за предсидателя Рускей матки

■ Економия 10-11. Владимир Варґа вибрани за предсидателя Здруженя паприґарох

■ М озаїк 14-15. Швет нє вельки кед зме повязани

■ Руснаци и швет 16-17. Професийни кухар у ексклузивним ресторану

■ Култура и просвита 19. Успишна музична приповедка

■ Людзе, роки, живот 26-27. Кажде дава свойо доприношенє

■ Д уховни живот 28. Молитва и милосердиє можу пременїц цек историї

■ Информатор 30-33. Мали оглашки и Іп тетогіат

■ Спорт 36. Коцурци лєпши у реваншу

■ Интермецо 38-39. Горуци тепши Насловни бок: Промоция сликовнїци „Кухня” у керестурскей Школи Авторка фотоґрафиї: Марина Джуджар

Пише: Олена ПЛАНЧАК-САКАЧ, главна и одвичательна редакторка

БОРБА ЗА ЛЮДСКИ ПРАВА И ШЛЄБОДУ У цінно воєних збуваньох у України прешол тогорочни Медзинародни дзень женох, 8. марец, хтори ше означує ширцом швета. Тото швето настало зоз борби за економску, политичну и социялну ровноправносц женох у хлопским, патриярхалним швеце. Осмомарцовске швето установене як здогадованє на демонстрациї америцких роботнїцох у Чикаґу 1909. року и нюрошски марш вецей як 15 000 жени хтори глєдали кратши роботни час, лєпши плаци и право гласа. Перша преслава Дня женох у Сербиї отримана пред вецей як сто ро­ ками, далєкого 1914. року, а тото швето, означело и єдно квеце - червени гвоздзик. Борба, випатра, остала вична у каждей ґенерациї. Днями медиї обвисцую о рики вибеженцох з України, о гуманитарней катастрофи, а по найновших податкох вецей як два милиони вибежен­ цох вишли з тей держави. Сцекаюци од войни ноша лєм найнужнєйше, цо може стануц до єдного куфра. А, чи мож спаковац живот до куфра? Война, то дацо найстрашнєйше цо мож дожиц у своїм живоце и нє требала би ше нїґда и нїґдзе вецей случовац. Шицки людски напруженя требало би унапрямиц ґу тому же би войни вецей нє було, же би нє були лєм нєлеґални, алє и нєможлїви. Алє, чловечество по тото ище нє сцигло, бо зме, випатра, нє досц еволуирали. Сербия подписала Резолуцию Зєдинєних нацийох и приключела ше ґу 141 жеми швета зоз хтору осудзена аґресия Русиї на Україну, бо то цивилизацийна дїя. З найвисших инстанцох власци обецана гуманитарна помоц українскому народу, митинґи потримовки отримани у Новим Садзе и Беоґрадзе, а на молитви за мир поволал и сербски патри ярх Пор фириє. Гоч ніхто нє зна як ше ма закончиц тота война, у политичней думки ше вше подрозумйовало же хаснованє сили, кед доступни политични средства, и кед нє слово о самоодбрани, доказ нєзнаня, кельоґод ше си­ ла хаснує з даяким цильом, а окреме кед того цилю заправо и нєт. И, тераз, як кед би нам бул ширши фокус. Так як ше борели дакеди жени, за свой достоїнствени и ровноправни живот у хлопским швеце, так ше нєшка за свойо достоїнство на шлєбоду и шлєбодни вибор бо­ ри и єден вельки европски народ - Українци у 21. вику. Бори ше процив вельо векшей сили, процив другей войски на швеце и нуклеарней сили як Давид процив Ґолията. Борба за шлєбоду нє ма цену, а час кеди-теди вирекнє правду и постави шицко на свойо место. Моц без правди тирания, гварел давно французки филозоф Блез Паскал, а його думка и же у чежких часох треба ношиц дацо красне у своїм шерцу. На нас остава же бизме були гумани у тим чежким часу. ги8ке.гейакіогка@8таі1.еот

РУСКЕ СЛОВО

* „РУСКЕ СЛОВО” - гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ „Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло 15. юния 194-5. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ „Руске слово”, Футожска 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки - Иван Сабадош, Ясмина Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки рубрикох - Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Ф ейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки - Мария Афич, Влада Дїтко, Андреа Медєши, Оля Русковски * лекторка - Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка - Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки - Мария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * П редплата за цали рок: у жеми 2 000 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизни рахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня „ М а х іт а дгаГ’ Петроварадин * Е-таі1: гегїаксі|а@ги$ке$1оуо.сот * ^ еЬ $іїе: тегете.ги$ке$1оуо.сот * I88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Директор др БОРИС ВАРҐА *** Главна и одвичательна редакторка ОЛЕНА ПЛАНЧАК-САКАЧ

11. МАРЕЦ 2022.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖНЬОВНЇК

\

ВИБЕРАНКИ 2022

ПРЕГЛАШЕНИ ТРИНАЦ ЛЇСТИНИ Зоз розписованьом парламентарних и локалних виберанкох за скупштини 13 општинох, 15. фебруара, почала виберанкова кампаня. По тераз за наиходзаци виберанки приявени и преглашени лїстини 21 странки. Нєодлуга потим предсидатель Скупштини Републики Сербиї Ивица Дачич розписал и виберанки за предсидателя. Конєчна лїстина кандидатох за предсидателя будзе ше знац концом тижня, бо ше приявиц мож по 12. марец до пол ноци к надпомнул предсидатель Републичней виберанковей комисиї Владимир Димитриєвич, шицки одлуки хтори нєобходни за участвованє на виберанкох, на час обявени и доступни були шицким под истима условиями. З тим почало и виберанкове змаганє, кампаня.

Я

ПОЄДНОСТАВЕНА ПРОЦЕДУРА ПРИЯВЙОВАНЯ Право участвовац на виберанкох маю шицки реґистровани политични странки, коалициї политичних странкох, як и ґрупи гражданох. Од тих виберанкох, як над­ помнул Димитриєвич, поєдноставена процедура приявйованя, а тиж так и нєобходна документация за подношенє лїстини кандидатох за народних посланїкох. Як и потераз нєобходне же би ше назберало 10 000 оверени подписи гласачох. Од кеди розписани виберанки за народних посланїкох хтори буду отримани 3. априла, Републична виберанкова комисия преглашела виберанково лїстини рижних поли­ тичних опцийох и коалицийох. По заключенє тексту, РВК преглашела 13 лїстини за парламентарни виберанки. Перша лїстина, лїстина найвекшей владаюцей партиї Сербскей напредней странки чий ношитель Александар Вучич. Лїстина ноши мено „Алексанадар Вучич - Вєдно можеме шицко”. Друга лїстина хтора преглашена то лїстина коалициї Социялистичней партиї Сербиї (СПС) - Єдинственей Сербиї (ЄС) - Желєни Сербиї. Комисия як трецу лїстину пре­ глашела виберанкову лїстину Со­ юзу войводянских Мадярох на чи­ їм чолє Иштван Пастор. Под чи­ слом штири на гласацких лїсткох будзе лїстина Сербскей радикалней странки зоз лидером др Воїславом Шешельом. Пията прегла­ шена лїстина то „Мариника Тепич - Зєдинєни за побиду Сербиї”. На тей лїстини ше находза кандидати вецей политичних орґанизацийох медзи хторима ССП, ДС, Народна странка, ДЗВМ, СМС. Ш еста виберанкова лїстина „Др Милош Йованович - Надїя за Сербию”. То коалиция ДСС и Монархистох. Лїстина „Заветници” на чолє зоз Милицу Дюрдєвич Стаменковски будзе под чи­ слом седем. Преглашена и лїсти-

4 РУСКЕ СЛОВО

на, хтора осма по шоре, „Муфтиїн аманет - Странка правди и помиреня (СПП) - Усме Зукорлич. Дзевята ви­ беранкова лїстина „Мушиме - Акция - Еколоґойне повстанє - Чута - Нє дайме Беоґрад - Небойша Зеленович. Лїстини „Суверенисти - Саша Радулович (ДБЙ) - Милан Стаматович (ЗС) - др Йован Стойкович (ЖЗС) будзе дзешата на гласацким лїстку. Єденасту лїстину представя коалиция „Бошко Обрадович - Сербски рух Двери ПОКС - Милош Парандилович - Патриотски блок за об­ нову Кральовини Сербиї”. РВК преглашела меншинску виберанкову лїстину коа­ лициї „Вєдно за Войводину”. На парламентарних вибе­ ранкох 3. априла тота лїстина будзе мац мено „Вєдно за Войводину - Войводянє -Демократски союз Горватох у Войводини - Вєдно за Войводину”. Тота лїстина дванаста. Под числом 13 на гласацких лїсткох будзе виберанкова лїстина „СДА Санджаку - др Сулейман Уґлянин. Ношитель тей лїстини Енис Имамович. ТРОМЕ КАНДИДАТИ ЗА ПРЕДСИДАТЕЛЯ ПО ТЕРАЗ Предсидатель Скупштини Сербиї Ивица Дачич, по­ чатком марца розписал и виберанки за предсидателя Републики Сербиї. Нового предсидателя, як уж було писане, будземе виберац 90 днї пред вицеком мандата. Виберанки за предсидателя буду окончени источашнє кед и парламентарни. Кед слово о предсидательских вибе­ ранкох РИК преглашела Милицу Дюрдєвич Стаменковски, предсидательку Сербскей странки „Заветници”, за кан­ дидатку за предсидательку держави на предстояцих виберанкох. Пред тим Ко­ мисия преглашела Здравка Поноша спред коалициї „Зєдинєна Сербия” и Милоша Йовановича спред коалициї НАДА за предсидательских кандида­ тох на наиходзацих виберанкох. Очекує ше же по конєц тижня буду прегла­ шени и кандидати за предсидателя дру­ гих странкох и коалицийох. Странки, колаициї, ґрупи гражданох спрам предписаньох можу приявиц своїх кандидатох за предсидателя по 12. марец до пол ноци. Наиходзаци ви­ беранки за предсидателя буд дванасти по шоре од 1990. року, одкеди уведзена тота функция.^ А. Паланчанин 11. МАРЕЦ 2022.

ІІ2піоупіік@ги5кезІоуо.сот

НОВИ САД - СХОД ПОТРИМОВКИ ГРАЖДАНОМ УКРАЇ НИ

СОЛИДАРНОСЦ НАША ОБОВЯЗКА Опрез памятнїка Тарасови Шевченкови у Новим Садзе внєдзелю, 6. марца, отримани сход потримовки гражданом України дзе уж два тижнї бешнї война. Сход орґанизовала коалиция нєвладових орґанизацийох Гражданска Войводина. На сходзе бешедовали: представнїк коалициї Дарко Шпер и Оливера Радованович, и представнїк українскей заєднїци Мирослав Хочак. З тей нагоди бешеднїки и присутни виражели потримовку українскей заєднїци, як и моцну потримов ку про цив во йни.

- Войводина окреме чувствительна на националистични матрици прето же кажди национализем грожи заєднїцкому животу числених националних заєднїцох. Праве прето наша обовязка же бизме були солидарни зоз войводянску українску заєднїцу чийо сонароднїки зоз матичней держави у колонох напущую свою жем же би виратовали свой живот. Наша обовязка же бизме им дали потримовку. Прето же то Войводина - гварел медзи иншим на сходзе представитель Гражданскей Войводини, Дарко Шапер. Бешеднїки найоштрейше осудзели аґресию Русиї на Україну и поволали гражданох Войводини и Сербиї же би були солидарни зоз українску заєднїцу у Войводини, алє и зоз гражданами Русиї котри протестую процив войни, та прето церпя гарештованя. Представитель українскей заєднїци, Мирослав Хочак, гварел же вецей як два милиони вибеженци напущели Україну и поволал гражданох Войводини и Сербиї же би ше уключели до гуманитарней акциї помогнуц гражданом хтори мушели напущиц свойо доми.

- Українска дияспора ше активовала же би помогла гражданом України и Национални совит Українцох уж почал зберац гуманитарну помоц. Поволуєм шицких же би ше уключели до тей акциї - гварел Мирослав Хочак. Коалиция Гражданска Войводина видала и урядове сообщенє, а творя ю Центер за реґионализем, Граждан­ ска акция Панчево, Желєна мрежа Войводини, Хелсински одбор за людски права у Сербиї, Войводянски граждански центер, Центер гражданских активносцох Суботица, Нєзависне дружтво новинарох Войводини и Центер за интеркултурну комуникацию. Я. Дю./А. П.

11. МАРЕЦ 2022.

СТАНОВИСКА Пише: Александар САВАНОВИЧ, новинар

А ЦО ТЕРАЗ? Єдна нуклеарна сила нападла свойого сушеда, брата, з вельким войском, война ше водзи, людзе гиню, оставаю без домох, струї, води зогриваня, без надії... У медийней какофониї пробуєм вицагнуц цо точнєйши информациї и понукнуц их нашим читательом, алє у гарлє сцисло, а у шерцу боль. Кажда война страшна, чежко остац, голєм мнє, ровнодушни на страданя, дзе люд­ ски живот постава статистика. Три, пейц, пейдзешат, с т о . Число котре тельо вельо скрива. А то людзе цо жили, шмеяли ше, ж а д а л и . и вецей их нєт. Тельо судьби, на концу траґични. Алє тота война ме окреме дотхла. Телї служби котри сом нащивйовал (и нащивюєм) дзекуюци Ютюбу у Києве, Львове, Ивано-Франкивску, У ж городу. ме барз духовно вязали за тоту жем. И да занєдзбаме историйну вязу, то було цошка интимне и мойо цо ме барз потресло. Лєгам и будзим ше зоз вистами котри ше одноша на Україну и шицко у вязи зоз тим. Здогадуєм ше одвратних дзеведзешатих, патраци поваляни вароши, валали, людзох котри позберали цо им було при руки и сцекаю од войни цо далєй. Док тото пишем, 13. дзе­ нь аґресиї Русиї. А число вибеженцох уж ше приблїжело ґу двом милионом (цала Войводина ма тельо жительох). И будзе роснуц. Як и число погинутих и покалїчених. Цо тераз? Наволал сом Українски културни центер „Кобзар” и понукнул им помоц. А там, медзи гевтима цо ше анґажовали у збераню помоци - Руси. З Русиї. Гваря же ше ганьбя пре тото цо ше случує и же маю потребу на даяки способ помогнуц народу України. И док зме сортирали, паковали и утоварйовали помоц за Україну, у Беоґрадзе ше отримовал протест потримовки Русиї, точнєйше навияцки сход котри оправдава Путинову войну. Док (мойо) Руси утоварюю помоц за Україну. И проте­ стую процив войни. И у Новим Садзе и у Беоґрадзе. Полни комби помоци пошол за Україну, голєм да єдну ноц можем одспац у фалату, бо сом голєм дацо поро бел, пробовал. Верим и тоти (мойо) Руси. И цо тераз? А Вельконоцни пост почал. Котри ше закончує зоз Вельку ноцу - Воскресеньом. Тот українски вельки пост нє питал ше за календар. Гевти людзе там далєко, нє можу спац, велїм жимно, гладни су, смиядни... Єди­ но цо сцу, то живи дочекац ютрейши дзень. Бо война. Остава нам надїя же телї молитви (и санкциї) змегчаю шерца гевтих котри (нажаль) одлучую о живоце и шмерци народу и войска. И най Воскресенє шицки дочекаю у мире. А цо будзе после, лєм най тото перше будзе цо скорей. Становиска еислоеени у тим тексту виключно аетороео и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 5

НАШО МЕСТА ВИБЕРАНКОВА СКУПШТИНА РУСКЕЙ МАТКИ

ПРОФ. ДР МИХАЙЛО ФЕЙСА ВИБРАНИ ЗА ПРЕДСИДАТЕЛЯ На порядней Виберанковей скупштини Рускей матки, котра була отримана всоботу, 5. марца, вибра­ не нове руководство на мандат од штири роки, а шицки точки Дньового шора котри ше одношели на звити и плани зоз прешлого року и на плани за тот рок, присутни чле­ ни прилапели єдногласно. Звити зоз прешлого рока поднєсол потерашнї предсидатель Дюра Папуґа, по Финанисийним звиту Руска матка дїловала позитивно, на концу прешлого ро­ ка на рахунку остало понад 50 000 динари. Значна часц средствох з котрима Матка розполагала прешлого року, обезпечена з донацийох, понеже и попри числених приявох на рижни кон­ курси, велї нє препознати як приоритетни. Предсидателє месних одборох - Славица Чельовски з Коцура, Владимир Бучко з Кули, Деян Загорянски з Вербасу, Мария Дорошки з Руского Керестура, котру на функциї заменї Лїляна Костелник, и з городского одбору з Нового Саду Наташа Макаї Мудрох, тиж поднєсли звити о прешлорочней роботи, док на Скупштини нє присуствовали представителє реґионалного одбору зоз Шиду Медзи двома кандидатами за предсидателя, Дюром Папуґом и проф. др Михайлом Фейсом, присутни 17 члени вигласали Фейсу зоз резултатом 8 наспрам 9 гласи. За заменїка вибрани Владимир Бучко з Кули, а за секретара Лїляна Костелник. Надпатраюци одбор составени зоз трох членох и творя го - Владо Гаргаї, Любица Няради и Стеван Самочета. До Управного одбору меновани єденац члени - з Руского Ке­ рестура Лїляна Костелник, Дюра Папуґа и Славко Пап, з Кули Владимир Бучко, з Коцура Славица Чельовски и др Михайло Фейса, з Вербасу Деян Загорянски, з Нового Саду Наташа Макї Мудрох и Иван Лїкар, а зоз Шиду Саня Тиркайло и Владо Джуня.

Як и на схадзки визначоване, Руска матка ма пред собу числени активносци з нагоди наиходзацого попису жительства, а ту и орґанизация Шветового конґресу РРЛ, котри будзе отримани 2023. року у Новим Садзе. О конкретиєйших крочайох нам потолковал и проф. др Фейса.

- Найважнєйше витвориц План активносцох РМ за попис жительства у Сербиї у 2022. року, та випромововац „Малу историю Русинох” Ивана Попа и подзелїц 1 000 прикладнїки з цильом же би ше звекшала и утвердзела народна свидомосц, односно национални идентитет хтори нєобходни за вияшньованє на попису. Пописоваче муша буц найфаховши особи, т.є. професорки/професоре Оддзелєня за русинистику, або актуални студенти на ОАС, МАС або ДАС - толкує предсидатель Ру­ скей матки проф. др Михайло Фейса. Надалєй, Фейса направел огляднуце на потребу же би ше направела нова Национална стратеґия Руснацох, понеже прешла престала важиц 2020. року, та и на орґанизованє сериї трибинох о потерашнєй дїялносци одборох и роботних целох НСРНМ.

- Важне будзе анализовац роботу фахових одборох Рускей матки, вимагац звити потерашнєй роботи и кориґовац роботу дзепоєдних одборох, насампредз Одбору за образованє. Анимировац месни, реґионални и городски одбори и формовац их у местох дзе су нє сновани по нєшка, а условия єст (напр. у Дюрдьове, Сримскей Митровици, Новим Орахове и др.), або голєм поверенїка - гварел Фейса, а потим наглашел же схадзки УО буду отримовани по шицких местох, и же ше окреме будзе робиц на видавательстве и обезпечованю спонзорских донаци­ йох. М. Дж.

ЗОЗ ПАРОХИЙНОГО КАРИТАСУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ПОМОЦ 16 ФАМЕЛИЙОМ Волонтере парохийного Каритасу св. Миколая у Руским Керестуре тих дньох порозношели 16 пакети до керестурских фамели йох у потре би, а у ра микох акцийох „Каритасова кошарка” и „Цепла жима” хтори обновени и порушани концом януара. У пакетох були поживово и други артикли котри жителє подаровали до Каритасовей кошарки у вецей керестурских предавальньох, або их принєсли на парохию и до Каритасу прешлого меша ца. Каритасова координаторка Соня Алексич пренєсла щире подзекованє шицким цо участвовали у акцийох, по­

6 РУСКЕ СЛОВО

неже видзели же и така помоц барз драгоцина тим цо ю доста­ ли. Алексичова тиж наглашела же акциї буду тирвац през цали рок. Най здогаднєме, Каритасова кошарка ше находзи у самоуслуги „Фреш” на месце дакедишнєй „Юарбисовей” на Вельким шоре, у предавальньох „Лав” на Русинскей улїци, при Ловарским доме и у другей спрам Крущичу, потим у дутяну „Сашка 2” у улїци Влади ми ра Гнатю ка, як и СТР „ТрендБи” на улїци ЮНА т. є. на Збегньове. М. А.

11. МАРЕЦ 2022.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

СХАДЗКА МЕСНОГО ОДБОРУ РУСКЕЙ МАТКИ У КОЦУРЕ

БЕШЕДОВАНЕ О ПЛАНОХ И АКТИВНОСЦОХ На схадзки Месного одбору Коцур Рускей матки отриманей 27. фебруара у коцурским Доме култури, медзи иншим, було бешеди о заключеньох зоз схадзки Шветовей ради Русинох/Руснацох/Лемкох у Румуниї, як и о резултатох госцованя проф. др Михайла Фейси на Институту русинского язика и култури у Прешову у Словацкей. Тиж, на схадзки бешедоване о пририхтованю промоцийох „Малей историї Русинох” проф. др Ивана Попа и „Правопису руского язика зоз пра­ вописним словнїком” проф. др Михайла Фейси и мр Гелени Медєши, як и о означованю титули Европскей престолнїци култури 2022. року хтора додзелєна Городу Новому Саду, о пририхтованьох за тогорочни Попис жительства, о орґанизованю едукативней екскурзиї ґу Виходняром зоз госцованьом на Михайловских дескох, як и о перших крочайох за цо успишнєйше орґанизованє шлїдуюцого, 17. Шветового конґреса Русинох/Руснацох/Лемкох у Новим Садзе 2023. року. Проф. др Михайло Фейса присутним представел найновши публикациї Русинох Карпатского ареалу, хтори присутни могли поопатрац на вистави у малей сали Дома култури. На вистави були виложени коло 70 публикациї, цо представя трецину зоз принєшених публикацийох з Института русинского язика и култури за Руску ґимназию и Руску катедру, хтори публиковани у периодзе од двох деценийох 21. вика. Фейса визначел вельку продуктивносц колеґох зоз Прешовского универзитету и виражел наздаване же и Руснаци Новосадского универзитету буду вельо продуктивнєйши док ше витвори автоматске прекладанє на релацийох анґлийски-руски и сербски-руски, цо оможлївює здобуване ИСО кода рск (т. є. г§к). Реґистрованє у медзинародним реґистру язикох у сущносци, визначел Фейса, будзе хасновите за шицки существуюци сфери хаснованя руского язика.

Предсидателька МО Коцур Рускей матки мср Славица Чельовски здогадла на активносци МО Рускей матки у Коцуре и виложела предклад будуцих активносцох. Присутни єдногласно прилапели и предсидательков Звит о активносцох у 2021. року и єй предложени План активносцох за 2022. рок. На вистави представени и проект Академиї русинскей култури у Словацкей Републики у чиїх рамикох 2021. року обявени и 4. том проєкта „100 познати Русини у очох сучаснїкох”. На насловним боку, як и на 75. и 76. боку кнїжки, од Руснацох зоз Сербиї/Войводини представени праве профе­ сор Фейса. Промовованє тей кнїжки представя и доприношенє преслави Националного швета Руснацох у Републики Сербиї, понеже у януару, кед було плановане, преслава нє отримана. Творче означованє Дня Руснацох, як и влонї зоз „Словнїком компютерскей терминолоґиї”, будзе отримане нєодлуга, зоз „Малу историю Русинох” и з „Правописом руского язика зоз правописним словнїком”. Такой по промоциї почнє ро­ бота на проєкту хтори будзе мац исту роботну назву як и спомнути проєкт Академиї русинскей култури у Словацкей Републики. О. Р.

БАЛ У ШИДЗЕ

ДОБРЕ РОЗПОЛОЖЕНЄ И ШПИВАНКА У Руским доме у Шидзе всоботу, 5. марца, отримани традицийни бал у орґанизациї Културно-просвитного дружтва „Дюра Киш”, на хторим ше зишли коло 70 нащивителє зоз Шиду, Бачинцох, Бикичу и Беркасова. За добре розположенє бул задлужени оркестер Дружтва и зоз добру шпиванку и музику, нащивителє шпивали и танцовали до позних ноцних годзинох. Тиж, орґанизована и богата томбола, та попри смачней вечери и доброго напою госци ше задо­ вольни порозходзели дому. Як гвари предсида­ тель Дружтва Златко Манько, прешлого року бал нє отримани пре пандемию вируса корона, а обачлїво же нє лєм аматером, алє и другим госцом хибело друженє на балу, цо того року, на щесце шицких, и витворене. Вл. Дї.

11. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО

7

НАШО МЕСТА БАЛ У ДЮРДЬОВЕ

ТРАДИЦИЯ ШИРОКИХ СУКНЬОХ У просторийох Културно-уметнїцкого дружтва „Тарас Шевченко” у Дюрдьове, всоботу, 5. марца, отримани двацети „Бал широких сукньох”. Присутних госцох зоз Дюрдьова, Нового Саду, Вербасу, Жаблю, Коцура и Бечею привитала членїца Управного одбору Дружтва Саня Хромиш. Бал традицийно, зоз танцом, отворели дзивки котри були поприберани до святочних пасових сукньох. На балу

було коло осемдзешат особи, а до свя­ точних шматох були поприберани три дзивки и єдна стар­ ша панї зоз Дюрдьова. Томбола була богата и рижнородна, а за награди ше остарали коло сто спонзоре. Главну награду, бициґлу, достал Никола Живкович з Дюрдьова. За добру музику и веселу атмосферу бул задлужени Тамбурови оркестер „Коцурски бетяре”. Л. В.

ПРОМОЦИЯ КНЇЖКИ МР АНТИ НЕДИЧА У КОЦУРЕ

ИСТОРИЯ РИМОКАТОЛЇЦКЕЙ ЦЕРКВИ ДЛУГА 160 РОКИ У полней Велькей сали Месней заєднїци у Коцуре, всобо­ ту, 5. марца, отримана промоция кнїжки мр Анти Недича „Римокатолїцка церква Шицки святи у Коцуре: 160 роки од вибудови церкви”. О самей кнїжки и єй авторови бешедовали управитель вербаскей и коцурскей римокатолїцкей парохиї о. Кароль Сабадї, писатель и главни редактор видавательней дїялнос­ ци НВУ „Руске слово” Микола Шанта, кулски парох и декан кулского римокатолїцкого деканату о. Дєрдь Югас, бечейски парох парохиї Вознесеня Блаженей Дївици Мариї о. Фудерер Ласло, редактор у Заводу за видаванє учебнїкох у пензиї Славко Сабо, прейґ видео знїмку даскельо слова з тей нагоди гварел и историчар и кустос Городского музею у Вербаше мр Павле Орбович, а пренєшени и слова священїка у Канади др Владимира Мудрия. За музичну часц програми задлужени були Михайло Иван и канторка Мария Мезеи котри того святочного вечара одшпивали вецей писнї на руским, горватским и мадярским язику, а цаловечаршу програму водзела Катарина Недич. По слових автора мр Анти Недича, вон подписнїк тей кнїжки, алє цале дїло резултат тимскей роботи.

- Церковни одбор римокатолїцкей церкви 2019. року принєсол одлуку же би ше пририхтало и видало кнїжку о церкви з нагоди ювилея 160 роки од єй вибудови и пошвеценя, и роботи ше прилапели тедишнї вербаски стаємни диякон Карло Милер и я. Медзитим, пре нєсподзивану шмерц дияко­ на Милера, зазберованє податкох и фотоґрафийох предлужел сом сам. Мал сом приступ архиви нашей парохиї, а оможлївени ми бул и приступ архиви Бискупского ординарияту у Суботици дзе сом достал лєпши прегляд условийох и обставинох у яких ше розвивала парохия. Значну помоц сом достал и од вирних и священїкох з валалу и околїска, и з тей нагоди шицким щиро дзекуєм. У кнїжки описана и з фотоґрафиями приказани нукашньосц и вонкашньосц коцурскей римокатолїцкей церкви у под-

8 РУСКЕ СЛОВО

полносци, як и парохийски стари и нови дом, каплїчка и Хресна драга, представена цала церковна история, швета, рижни обряди, винчаня, вельо того - визначел автор. Кнїжка друкована на горватским и мадярским язику, и як додал Недич, интересантносц же на 160 бокох, кельо ма тота кнїжка, представени праве єй 160 роки. Видаватель кнїжки Римокатолїцка парохия Шицки святи у Коцуре, а видаванє помогла и Општина Вербас. Промоциї кнїжки того вечара, окрем числених валалчанох и вирних зоз околних местох, присуствовали и представнїки Општини Вербас, представнїки Месней заєднїци Коцур, представнїки Основней школи „Братство єдинство” Коцур, священїки грекокатолїцкей, так и православней церкви Успения Пресвятей Богородици у Коцуре, часни шестри з Манастира шестрох служебнїцох Непорочней Дїви Мариї у Коцуре, як и представнїки велїх других валалских здруженьох и орґанизацийох. После успишней и нащивеней промоциї, шицки присутни нащивителє мали нагоду дружиц ше и побешедовац зоз авто­ ром и його сотруднїками на коктелу у голу Месней заєднїци. О. Р.

11. МАРЕЦ 2022.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

КАРИТАСОВО ПРАТКИ У КОЦУРЕ

ЗДОГАДОВАНЄ НА ЩИРИ ДРУЖЕНЯ У просторийох парохиялного Каритасу „Марийов дом” у Коцуре прешлого тижня, 3. марца, отримане друженє под назву Каритасово пратки. По словох координатора коцурского Каритасу Янка Салонтая, тото друженє так наволане пре одношеня медзи людзми котри дакеди пановали. Нєшка способ живота дакус иншаки и людзе нє маю часу єдни за других. Кед зме рихтали орґанизовац Каритасово пратки, мали зме на розуме же то нє буду пратки як дакеди цо були, алє зме их так наволали пре одношеня медзи людз­ ми котри дакеди пановали. Дакеди ше людзе стретали нєпоштредно, бешедовали оч до оч, нашалєли ше, посовитовали, були порихтани помогнуц єдни другим, а нєшка нашо животи дакус иншаки, кажде вше дзешка понагля, вше є завжати и як кед бизме нє мали тельо часу єдни за других - гварел Салонтаї. Праве на Каритасових праткох, визначел, жадаю наглашиц тоти щири нєпоштредни друженя и здогаднуц на прешли часи. З тей нагоди Салонтаї похвалєл и жени, Каритасово волонтерки, котри за тот дзень праткованя пририхтали богати столи зоз сланима и сладкима лакотками, та так шицки госци могли покоштовац рижни поґачики и

колачики, геровци, покераї, варену кукурицу, пуканки, и инше. Попри активистох и волонтерох коцурского Каритасу, на тим друженю були и старши парохиянє коцурскей парохиї, парох коцурски о. Владислав Рац, даскельо члени Церковного одбору грекокатолїцкей церкви Успения Пресвятей Богородици, як и госци зоз парохийного Каритасу св. Миколая зоз Руского Керестура. Каритасово пратки зоз ґитару и писню прикрашел Михайло Будински, а шицки госци и домашнї ше розвешелєли и затанцовали, и препровадзели красни и приємни хвильки у тим пополадньовим друженю. О. Р.

ВИБЕРАНКИ 2022 ПОДПРЕДСИДАТЕЛЬ СТРАНКИ ШЛЄБОДИ И ПРАВДИ У КОЦУРЕ

БУЛАТОВИЧ БЕШЕДОВАЛ З ПОЛЬОПРИВРЕДНЇКАМИ Коцур и польопривредне ґаздовство Небойши Васича вовторок, 8. марца, нащивел подпредсидатель Странки шлєбоди и правди Деян Булатович. То була нагода же би зоз домашнїм, як и з другима валалскима польопривреднїками, поприповедал о проблемох з котрима ше зочую, як и о планох спомнутей странки. Як визначене, Васич чловек хтори ше нє занїма з политику и нє член є анї єдней политичней партиї, алє бул порихтани бешедовац о тим цо за Сербию найважнєйше, як гварел Булатович, и то тото цо би требал розумиц и министер Бранислав Недимович и комплетна Влада - треба же би послухали тих людзох цо маю повесц, з якима проблемами ше зочую и посовитовац их на яки способ можу ришиц проблеми. Васич бешедовал о вельких укладаньох котри потребни за польопривредну продукцию, о високей цени нашеня, штучного гною, хемиї, горива, обробку жеми пред и после шаца, отримованю машинох, та и о малих, лєбо нїяких субвенцийох. Тиж, бешедоване и о проблемох з якима ше польопривреднїки стретаю при одкупу, нєдефинованей цени за готови продукт и иншим.

11. МАРЕЦ 2022.

Политичаре кед приду до єдного польопривредного ґаздовства треба же би их интересовол живот тих людзох, а нє лєм политика, гварел Булатович. Нє треба же би було важне чи дахто член странки, чий є член и чи потримує даєдну странку, политичаре треба же би потолковали цо зробя за гражданох. Ми вам обец ме субвенциї на 12 000 динари по гектару. Тиж, утаргнєме акцизи на гориво за польопривреднїкох и даме субвенциї за гориво, понеже є драге и без акцизох. Треце, дотика ше ґарантованей цени - пейц роки напредок мушице знац яка будзе цена вашого продукту. То будзе значиц польодїлцом, заградкаром, овоцаром и статкаром. А найважнєйше же держава престанє однїмац од польопривреднїкох. Держава муши буц партнер польопривреднїком - наглашел Булатович. Булатович подзековал шицким польопривреднїком за їх роботу и закладанє, прето же, як визначел, польопривреднїки треба же би були будучносц тей жеми и фундамент, и од того треба же би держава Сербия жила, же би то пестовала и чувала. А нє же би ше валали гашели, капали и же би польопривреднїки робели у фабрикох и од того лєпше жили як од продукциї жита - визначел Булатович. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО

9

ЕКОНОМИЯ

ВИБЕРАНКИ 2022 ВИБЕРАНКОВА СКУПШТИНА ЗДРУЖЕНЯ ПРОДУКОВАТЕЛЬОХ ПАПРИҐИ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ВЛАДИМИР ВАРҐА ВИБРАНИ ЗА ПРЕДСИДАТЕЛЯ Попри орґанизованя манифестациї „Днї керестурскей паприґи”, едукацийох за продуковательох и фахових путованьох, циль привесц и нових одкупйовачох

Пише: Марина ДЖУДЖАР

друженє продуковательох паприґи „Кап- привредни реґистри, а нєодлуга почню и сикум анум” зоз Руского Керестура, пре­ перши пририхтованя коло манифестациї. На Скупштини присуствовали и - пред­ шлого штвартку отримало свою порядну Рочну скупштину, котра, з оглядом на пре- сидатель Дочасового орґану Општини Кушлорочну павзу, после пейцох рокох була и ла Дамян Милянич, секретар Месней заєдВиберанкова. За нового предсидателя, на нїци Михайло Пашо, предсидатель Совиту предклад предходней предсидательки Ду- МЗ Владимир Олеяр и о. д. директорки ЯКП „Руском” Биляна Ковашици Орос, єдногласно ви­ брани Владимир Варґа ко­ че вич. три тиж длугорочни актиПРИХОДИ БУЛИ ВЕКШИ виста у Здруженю, член УО, алє и особа котра уж на ОД РОЗХОДОХ єден завод у предходним По Финансийним звиту зоз периодзе, пред Оросову, бул предсидатель. пре шло го ро ку, Здруже нє паВи бра ни и но ви Управни приґарох дїловало позитивно, одбор Здруженя паприґашицки средства були наменрох котри чишлї дзешец ски опредзелєни лєм за мани­ членох, а у чиїм составе фестацию „Днї керестурскей по функциї предсидатель паприґи”, бо дїлованє було Вла ди мир Ва рґа, потим огранїчуюце и нєпредвидлїве пре епи де ми й ну си туа цию. Душица Орос, Желько Владимир Варґа Орос, Марина Джуджар, Зоз општинского буджету до­ Михайло Пап, Владимир Бодянец, Иґор стали 400 000 динари, ище 190 000 динари Надь, Славко Колошняї, шицки осмеро зоз достали од спонзорох, хтори им дали и чиРуского Керестура, потим Милосав Кова- слени робни награди котри подзелєни на чевич з Лалитю и Янко Сакач з Коцура, же пре шло роч ней мани фе ста циї. Було при хо­ би ше випочитовало ровноправносц, поне- ду и зоз членаринох так же на рахунку же Здруженє ма надосц членох зоз тих ме- остало вецей як 100 000 динари котри ше стох. Нєодлуга будзе формовани и нови пренєсло до буджету за тот рок. Надпатраюци одбор и потим ше шицки Цо ше дотика орґанизациї манифепременки урядово прияви до Аґенциї за ста циї пре шло го ро ку, му ши ме ви значиц

З

НАЯВЕНИ НОВИ АКТИВНОСЦИ НА МАНИФЕСТАЦИЇ За тогорочну манифестацию наявении нови змисти, участвованє у каравану жимнїци „Видз ми на дунєц” („Иза^и ми на теглу”). Орґанизаторе каравану уж наявели приход до Керестура и наздаваю ше и планую же би єдно зоз змаганьох у вареню айвару було орґанизоване праве у войводянскей престолнїци паприґи, у Руским Керестуре. Спомнуте змаганє того року будзе отримане дзевяти рок за шором, потераз тот караван нащивел аж 190 места, вкупно потрошене 90 тони паприґи, з котрих през тоти роки приготовени аж 40 000 дунчики айвару.

10 РУСКЕ СЛОВО

11. МАРЕЦ 2022.

екопотуа@ги5ке5Іоуо.сот

ВИБЕРАНКИ 2022 Општину Кула котра нам була наисце велька потримовка, бо зме по першираз достали таки средства, а як дознаваме, и того року плановани исти средства. Добре зме сотрудзовали з Туристичну орґанизацию Општини Кула, Месну заєднїцу, хемийнима и нашеньскима подприємствами, Домом култури, подприємствами зоз валалу, з локалнима здруженями - „Байку”, „Пактом Рутенорум”, Тури­ стичним здруженьом „Руски Керестур”, Конїцким клубом „Русин”, як и численима поєдинцами ко­ три помагаю у орґанизованю манифестациї, особнє и прейґ спонзорствох - потолковала Душица Орос. Як потолковане, Здруженє остатнї два роки нє конкуровало на конкурси котри розписовали покраїнски секретарияти, понеже звичайно доставали медзи 10 000 и 30 000 дина­ ри, зоз чим нє могли подмириц анї трошки єдней екскурзиї. „ДНЇ КЕРЕСТУРСКЕЙ ПАПРИҐИ” БУДУ 20. АВҐУСТА После поднєшеного звиту о финансийох и активносцох, Душица Орос поинформовала членох же уж почало пририхтованє тогорочней манифестациї „Днї керестурскей паприґи”, хтора будзе 20. авґуста, за тот датум заказана музика и сала, односно ресторан ,Червена ружа”.

- Найважнєйше же „Днї керестурскей паприґи” поста­ ли традицийна манифестация по котрей ше за наш валал чує надалєко, вше су векши и нащивенши и маме госцох и з других крайох Сербиї, котри окреме зацикавени за оглядни поля, совити и искуства наших прастох. Шлєбодно мож повесц и же централна часц програми котра ше орґанизує у центру, варенє єдлох, предаванє ручних роботох и других продуктох, як и културна и забавна часц знова прицагую барз вельке число нащивительох гварела Оросова. ПЛАНИ З КОТРИМА РОЗПОЧИНА НО ВЕ РУ КО ВОД СТВО Кед годно, як дознаваме од нового предсидателя Варґу, Здруженє будзе робиц на шицких активносцох хтори бу­ ли и потераз, циль будзе сотруднїцтво и помоц членом.

- Приоритет вшелїяк орґанизация манифестациї „Днї керестурскей паприґи”, прешириц змисти, привесц цо вецей продуковательох, одкупйовачох и тих котри прерабяю паприґу, або маю хладзальнї. Будзе важне орґанизовац и добру медийну кампаню, же бизме Керестур

ПОДАТКИ ЗОЗ ПРЕШЛЕЙ СЕЗОНИ Здружене ма коло 130 членох, найвецей праве з Ру­ ского Керестура, алє значне число и з Коцура, Лалитю и Кули. Прешлого року, по податкох зоз Здруженя и польопривредних апатикох, у домашнім хотаре бу­ ло коло 400 гектари паприґи, а приблїжни поверхносци ше обчекую и у на ступней сезони. Про секова цена другей класи паприґи була 30 динари, а перша класа ше тарґовела од 60 до 80 динари, у зависносци од погледованя на тарґовищу.

11. МАРЕЦ 2022.

представели на прави способ, як центер продукциї па­ приґи у Войводини - визначел нови предсидатель Здру­ женя Владимир Варґа и потолковал и други плани Здру­ женя за наиходзаци мандат.

- Значне предлужиц континуитет едукацийох котри зме орґанизовали у жимским периодзе, зоз фокусом на нови технолоґиї и препарати. Наздавам ше же нам ше уда орґанизовац голєм 2-3 путованя рочнє, одход до Дреновцу и Петровцу на Млави зоз чиїма здруженями ми сотрудзуєме, та и сотрудзовац зоз Польопривредну фа­ хову службу у Зомборе и з нашим визначним фаховцом польопривреди Владимиром Сабадошом. Плануєме нащивиц дистрибутерох репроматериялу котри купую нашо парасти, же бизме видзели їх оглядни поля - потол­ ковал Варґа, а додал же важне и сотруднїцтво з Польопривредним факултетом у Новим Садзе, а би розпатриц и можлївосц уключованя и повязованя зоз Асоцияцию заградкарох Войводини и Сербиї. СОВИТИ КОЛО АДМИНИСТРАТИВНИХ РОБОТОХ Парасти у нєшкайшим чаше маю обовязку и випровадзиц законски предписаня вязани за їх дїялносц, цо нє вше лєгко и у тей сфери Здруженє вше помагало кельо могло. Кед требало, додатно информовало коло конкурсох, пополньованя формуларох и приявох, та аж и писа­ ло заєднїци жалби, кед велї керестурски паприґаре були спод смужки на списку за додзельованє субвенцийох за софинансованє опреми.

- И надалєй плануєме едуковац наших членох коло предписаньох и законох у вязи зоз пензийним и здравственим осиґураньом, коло реґистрованя ґаздовствох и можлївосцох конкурованя за рижни субвенициї. Здруженє будзе ту за шицких парастох и кед же хаснованє защитних средствох будзе огранїчене, односно кед же будзе требац мац сертификати за пирсканє, будземе орґанизо­ вац ґрупну едукацию - потолковал нам Владимир Варґа и здогаднул на можлївосци уводзеня стандардох до по­ льопривреди, та аж и орґанскей продукциї.

- Кед же би ше зявела потреба и интересованє, Здру­ женє будзе ту и за можлїве уводзенє стандардох як цо то ОІоЬаІ дар, о чим сом бешедовал уж на даскелїх схад зкох. Можебуц же би було добре розпатриц и можлївосц сертификованя орґанскей продукциї, чи би дахто нє мал таки плани, або звекшовац продукцию заградкарских културох у завартим просторе, цо ше ми видзи же часточно и будучносц - гвари Варґа.^

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ

ВИБЕРАНКИ 2022 ЗА ПОТРЕБИ ПРИВРЕДИ И ГРАЖДАНОХ

У ШИДЗЕ ДО ФУНКЦИЇ ПУЩЕНИ ҐАЗОВОД Дзеки за приключованє на ґазну мрежу єст, и при индустриї и при гражданох. Попри мрежи вибудовани и два главни мерно-реґулацийни станїци и дзевец мерно-реґулацийни станїци за широких трошительох присустве подпредсидателя Вла­ ди и министра польопривреди Бранислава Недимовича, ґенералного директора ЯП „Сербияґаз” Душана Баятовича и предсидателя Општини Шид Зорана Семеновича всоботу, 5. марца, урядово пущени до роботи но­ ви ґазовод, хтори з тим енерґентом будзе подмирйовац обисца и привреду на териториї општини Шид. Зоз шветочним прештригованьом пантлїки пущена до функциї главна мерно-реґулацийна станїца, хтора ше находзи на уходз е до Шиду, з напряму Ґибарцу. Потим зоз при ци ска нь ом ґом бич ки ми ни стер Не ди мо вич пу щ ел ґаз до ґазней мрежи, та з тим и нови ґазовод Бранислав Недимович, Зоран Семенович и Душан Баятович до функциї. Високи госци у провадзе- Цо ше дотика енерґетичней стабилносци Сербиї, ню найвисших представнїкох општинскей власци потим можем повесц же ґазу будзе у достаточних количерозпатрали ґазне построєнє. ствох, бо зме дополнєли складзиско „Банатски двор” и по конєц мая цена ґазу нє будзе пременєта. Розлику у ҐАЗНА МРЕЖА ДЛУГОКА 250 КИЛОМЕТРИ на бав ней и пре да й ней це ни ґазу по криє дер жа ва, а тиж Як гварел Душан Баятович, ґазна мрежа штреднього и будземе мац и достаточни количества бензину, дизелу и нїзшого прициску, хтора идзе од Сримскей Митровици мазуту. Остало нам покончиц ище одредзени роботи на длугока понад 250 километри, а ту и ґазни пошореня, два ґазификациї у Бачкей Тополї и Баймоку и вец зме годни повесц же Войводина 100 одсто ґазификована - гва­ рел Душан Баятович.

У

ОПШТИНА ШИД БУДЗЕ АТРАКТИВНЄИША ЗА ИНВЕСТИТОРОХ

главни мерно-реґулацийни станїци и дзевец мерно-реґу­ лацийни станїци за широких трошительох. Вон ше пребачел локалней самоуправи и гражданом же ґазне пошоренє нє пущене скорей до функциї, пре обєктивни причини. Баятович додал же ґазни приключок будзе коштац 780 евра у динарскей проциввредносци и же го годно плаз циц у 36 мешачних ратох. Гварел и же у Шидзе „Серби­ яґаз” отвори свою канцеларию, дзе ше буду преберац ви­ моги, односно прияви за ґазни приключок.

12 РУСКЕ СЛОВО

Министер Бранислав Недимович гварел же ґазификация подняце Влади Сербиї, покраїнских власцох, „Сербияґазу” и локалней самоуправи.

- Тераз Општина Шид будзе прицагуюцша за странских инвеститорох, а и продукователє догану у Куковцох риша проблем енерґента за свойо сушарнї за доган. Шведкове зме яка енерґетична криза у Европи, а ми, ниа, пущаме до функциї нову ґазну мрежу у Општини Шид, цо велї роки було жаданє и привреди и гражданох - гварел министер Недимович. Предсидатель општини Зоран Семенович гварел же добре же ґазовод пущени до функциї и же тераз општи­ на будзе интересантнєйша за инвеститорох, а то значне и за отверанє нових фабрикох и нових роботних местох. Тиж, визначел же велї гражданє у заинтересовани увесц ґаз до своїх обисцох.^ Вл. Дїтко 11. МАРЕЦ 2022.

екопотуа@ги5ке5Іоуо.сот

ПРЕД ЯРНЮ ШАТВУ У ШИДЗЕ

НЄТ УРОЖАЮ БЕЗ ГНОЮ Укладаня до польопривредней продукциї тей яри знач­ но векши як прешлого року, насампредз пре звекшанє ценох штучного гною и горива. Познате же парасти и у нєвигодних условийох обрабяю жем и же спрам можлївосцох укладаю до продукциї, а подобно роздумує и Мирослав Ждиняк зоз Шиду. Вон штредком фебруара зоз 150 килограми КАН-у прикармел жито, хторе ма на поверхносци од 70 ари.

- Штучни гной барз подрагшел и тераз требало заплациц 8 000 динари за 100 килограми. А, кед би ше нє прикармйовало, жито би заоставало и на концу хто зна яки би бул урожай. Плануєм того мешаца розруцац ище голєм 50 ки­ лограми КАН-у на места дзе жито жовцеє, же би пришло ґу себе и змоцнєло у розвою - гвари Мирослав Ждиняк. Наш собешеднїк нєдавно предал прешлорочни урожай жита хтори мал на лаґеру у єдним подприємстве у Шидзе и за ньго достал 3 100 динари по метеру. Як гвари, на пер­ ши попатрунок то випатра як одлични рахунок и добри заробок. Медзитим, маюци у оглядзе цени штучного гною и горива, як и рост ценох вообще, випатра же заробок пойдзе на драги гной и гориво. Планує Ждиняк у ярнєй шатви пошац три гольти кукурици, за цо ище скорей обез печел по 150 килограми Уреи по гольту, а требало би руциц и гной № К 15:15:15.

- Слухаме же держава звекшала субвенциї зоз 4 000 динари на 8 000 ди­

нари по гектару, алє то заш лєм нєдостаточно. Маюци у оглядзе рост ценох репроматериялу, а ище и нє знаме цо ше шицко случи и яки ище нєстабилносци буду виволани - заключує Мирослав Ждиняк. Медиї преноша висти зоз продукцийних берзох на хторих призначени рост ценох жита и кукурици, а лєм остава видзиц покля буду роснуц. Цо ше дотика ценох на статковим соботовим пияцу у Шидзе, прешлого ти­ жня цени були як и длугши час пред тим. Було солидне понукнуце кукурици и предавало ше ю по 3 000 ди­ нари за метер, а тиж по истей цени предавана и житарка тритикале. Як рост ценох статковей покарми будзе вплївовац на статкарску продукцию, остава видзиц. Всоботу на статковим пияцу нє було у понукнуцу прашата, а нова продукцийна сезона на мало, по обисцох, лєм цо нє почала. Забриґовани и овоцаре пре нєстабилносци на тарґовищу виволани пре войну у України и санкциї, хтори значне число державох уведло Русиї, насампредз чи ше, и як ше буду вивожиц яблука до Ру­ сиї и кельо буду коштац. Вл. Дї.

МИНИСТЕР ПОЛЬОПРИВРЕДИ БРАНИСЛАВ НЕДИМОВИЧ У ВЕРБАШЕ

З ПОЛЬОПРИВРЕДНЇКАМИ О СУБВЕН ЦИЙОХ Министер польопривреди, лєсарства и водопривреди и подпредсидатель Влади Сербиї Бранислав Недимович 3. марца нащивел польопривредне ґаздовство фамелиї Радованов у Вербаше. Розгварки о субвенцийох и конкурсох держави за потримовку землєдїлскей и статкарскей продукциї, як и заградкарстве и овоцарстве з члена­ ми фамелиї Радованов, у їх обисцу присуствовали и предсидатель општини Вербас Предраґ Роєвич и єдно число польопривреднїкох з Вербасу.

11. МАРЕЦ 2022.

Польопривреда за локалну самоуправу у Вербаше була и остала приоритет кед у питаню вкупни привредни розвой. Дзекуюци стимулативним миром Влади Сер­ биї и Министерства польопривреди, лєсарства и водо­ привреди, жителє нашей општини ше успишно занїмаю з польопривреду и розвиваю свойо ґаздовства. През буджет за 2022. рок видвоєли зме значни средства, 73,8 милиони динари за розвой польопривреди и так и предлужиме, вєдно зоз Владу Сербиї - гварел Роєвич. Зоран Радованов уж два децениї власнїк фарми, почал зоз 15 кравами, а тераз ма 70 гарла статку - млєчни крави, буячки и целята. Роби вєдно зоз двома синами, хтори, як и вон, закончели польопривредни школи и видза будучносц у тей бранжи. Попри фарми обрабя и коло 120 гольти жеми, на хторих продукує покарму. Як гварел, було би добре кед би цени млєка були сиґунєйши, а субвенциї држави барз добре приду. Министер Недимович скорей Вербасу нащ­ ивел и Мали Идьош, дзе тиж мал вецей стретнуца з польопривреднїками. М. Т.

РУСКЕ СЛОВО 13

МОЗАЇК ЛИТЕРАТУРНЕ ДРУЖТВО РУСНАЦОХ НА ИНТЕРНЕТУ

ШВЕТ НЄ ВЕЛЬКИ КЕД ЗМЕ ПОВЯЗАНИ Пише: Ивана ЧОРДАШ асто повеме же наша заєднїца нєвелька, а вец кед прешириме думки на цали швет, ша, вшадзи нас єст. Населєли зме ше на шицки континенти и треба же бизме ше даяк повязали - прейґ историї, култури, уметносци, литератури и дружтвено-политичним опредзелєню. Шицки маме право на свойо думанє и на творенє своїх думкох у писаних словох. Праве пре таки причини Старик Полоцка з Минесоти зоз Зєдинєних Америцких Державох у октобру 2020. року одлучел порушац сайт „Литературне дружтво Руснацох” (Ризуп иіегаїиге Зосіеїу) на хторим можу читац и писац Руснаци зоз цалого швета по руски и по анґлийски. У тим тексту годни сце вецей пречитац о сайту, а и яки ма

Концом 2020. року Старик Полоцка зоз Зєдинєних Америцких Державох порушал сайт хтори наволани „Литературне дружтво Руснацох" (Кизуп Шегаіиге Зоеіеіу) на хторим Руснаци зоз цалого швета можу читац и писац и по руски и по анґлийски

Ч

14 РУСКЕ СЛОВО

упечатки о тим Иван Лїкар, хтори почал писац на сайту. Старик Полоцка гвари же мал упечаток же хиби увага рускей литератури, историї, язика и интелектуалного думаня з боку медзинародней перспективи.

- Кажди конар Русинох углавним роби окреме од других. Векшина роботи нє плацена. Мой циль бул основац орґанизацию, хтора би ше фокусовала на будоване русинскей интелектуалней сувереносци зоз общей перспективи „старого краю" и дияспори. Сцел сом и же би тота орґанизация була економски самодостаточна, цо значи и лєпши квалитет нашей роботи. Прето плациме участвованє нашим стаємним и госцинским автором - гвари Старик Полоцка. Тот сайт дава простору шицким Руснацом на цалим швеце хтори маю креативносци и сцу свойо думанє подзелїц зоз явносцу.

- Сайт може служиц як место интелектуалней шлєбоди, дзе ше мож упознац з думками Русинох зоз цалого швета. У ширшим смислу нам интересантне питанє як ше наш народ ма розвивац у двацец першим вику - толкує Полоцка. Попри писаня за сайт Старик ше наздава же нєодлуга годни реализовац и даяки други проєкти хтори планую, понеже жадаю отримац националну свидомосц Руснацох.

- Наздаваме ше же дакеди будземе реализовац проєкти нє лєм у виртуалним, алє и реалним швеце. Розуми ше, сайт и далєй останє активни, алє сцеме

пробовац и даяки нови инициятиви, як цо то локални библиотеки, читальнї, простори за дебати, видавательство и шицко друге цо би могло подзвигнуц уровень народней свидомосци Руснацох - додава Старик и закончує Цо ше дотика сайту, сцел бим прицагнуц авторох шицких политичних прешвеченьох зоз шицких руских реґионох. Спочатку зме позберали ґрупу авторох зоз Америки и Подкарпатя. Барз сом задовольни же тераз маме и фантастичних авторох з Бачки и Сриму. Думам же би було интересантне видзиц и дискусиї медзи авторами. По моїм думаню то одлични способ будованя интелектуалней сувереносци. Позициї рускоязичних колумнистох уж пополнєни, алє вше зме отворени госцинским автором. Свойо материяли можеце предложиц на іотазИ_есІііог@ги5упзосіеїу.сот. Додатни информациї найдзеце у нашим РДО-ю.

11. МАРЕЦ 2022.

т о 2 а ] ік @ г и 5 к е 5 І о у о .с о т

4г Л К Х ГГІК І О НАС РЦВЦСЛТЮЖ І ІІУБЛИКЛіиІ

огопш інлзиги ПСП О К | ИЛКТТ1Я

иістотгікниги юокхі книги в к л і т . і ьгай і САКРАТШАЯ КИУ - А Ш 5ТООАПІУ

ТКЛ№ ЬЛТІО№ І ІІКРККЛДДМ Л КО ІІУК І АРХІВ

Береме лєм материяли цо ище нє були публиковани - поволал на сотруднїцтво Старик Полоцка. Иван Лїкар познати у нашей заєднїци же пише поезию, реци­ тує, ґлуми, крашнє грає и шпива, а тераз и по тим же почал писац за сайт хтори зме представели на початку текста. Його искуство почало прейґ Фейсбуку кед почал провадзиц сайт ,Дизуп □ІегаШге Зосіеїу” дзе обачел

вистку же вони глєдаю нових колумнистох.

- Дзень-два сом ше предумовал, а потим шеднул, написал свою биоґрафию и послал на їх мейл. Нєодлуга ми одвитовали, догварели зме ше же бизме отримали розгварку прейґ Зум апликациї и догварели зме ше коло условийох писаня. Були задовольни зоз моїма роботами котри обявени у Мак-у, так же ми дали шлєбоду

НОВИ САД 2022

БУДУЧНОСЦ ЕВРОПИ У програми Европскей престолнїци култури зазначене же од 20. марца почина треци лук зоз назву „Будучносц Европи” , хтори будзе мац три програмски цалосци - „Школи будучносци”, „Застави будучносци” и „Сказки будучносци”. Циль тей програми уключованє дзецох и младих до твореня лєпшей будучносци Европи през културу и уметносц. Тиж єден з найвекших програмох будзе мац акцент на алтернативни модели образованя и вязани є за будуч­ носц школи, зоз виношеньом критичного виражованя и унапрямени на дружтвени актуалносци и модерни читаня традицийних наративох. У тим програмским луку у европскей престолнїци култури буду участвовац уметнїки зоз 21. жеми и будзе вецей як 400 интересантни збуваня.

11 МАРЕЦ 2022.

виберац теми котри будзем обрабяц за їх интернет бок бешедує Иван и додава Векшина текстох ше одноша на Руснацох, їх историю, културу, язик и подобне. Попри того, оба­ чел сом же єст и прозни тексти, як цо то кратки сказки. Колумнисти на карпато-руским язику штирме леґинє зоз України, а на нашим руским язику колумнисти Михаела Еделински, Марина Сакач и я. Иванов перши текст бул обявени у фебруару зоз назву „Руснаци розбойнїцки народ”.

- Читаюци кнїжку „История Русинох, Бачкей, Сриму и Славониї” од др Федора Лабоша, у єденй часци було даскельо боки зоз интересантнима фактами зоз рускей историї и тоти факти сом видвоєл, доложел кратки у вод и заключенє. Думам же историю учиц лсгчейше през таки интересантни факти, як лєм учиц роки напамят Понеже за тот сайт однєдавна пишу нашо млади хтори успишни у нашей заєднїци и надалєй ше будземе намагац про­ вадзиц их и писац о нїх, алє и шириц приповедку о повязованю Руснацох у швеце през рижни теми, алє и прейґ рижних моделох сучасней комуникациї. Значне же би ше дало шлєдбоду думаня и бешеди на интернету. Кед ше дакому попачел тот текст о тим интересантним сайту и жада и сам дацо почац писац може пойсц на їх сайт и поинфоромовац ше як то вони робя. ■

РУСКЕ ор е

15

%

Г

БОРИС ОРОС У СЛОВАЦКЕЙ МАРЕЦ 2022. число 3 Ушорела: Мая ЗАЗУЛЯК ГАРДИ

ПРОФЕСИИНИ КУХАР У ЕКСКЛУЗИВНИМ РЕСТОРАНУ Борис Орос ше вишколовал за столара, а кед ше преселєл до Словацкей, пренашол ше у цалком другим ремеслу. Тераз роби як професийни кухар у єдним ексклузивним ресторану, хтори бул преглашени и за найлєпши ресторан у Словацкей. Борис ужива у своєй роботи, учи од найлєпших и жада остац у тим ремеслу хторе нїґда нє виходзи з моди

оз Руского Керестура до Братислави, до Словацкей, перше ше преселєл Борисов оцец, потим и мац, а вец и вон надумал же пойдзе за родичами, гоч у Сербиї започал студиї.

- Оцова мац Словачка, та зме прето ма­ ли и вельо менєй конченя коло одходу. По­ сле штреднєй столарскей школи сом ше уписал на факултет, алє сом после двох рокох надумал пойсц до Словацкей, дзе ми уж були и родичи. Од початку сом у Брати­ слави. Перши пол рока сом робел як сто лар, а понеже оцец робел як кухар, опитал ше ми чи нє пойдзем ґу ньому, бо знал же любим и знам вариц. Прилапел сом и, ниа, уж пейц и пол рока робим у кухнї як кухар - приповеда Борис.

З

ДОМА РИДКО ВАРИ Гваря же ше у муляра валя мурик, ципелар ходзи у подартей ципели, та озда по тим неписаним правилу и Борис дома барз мало вари.

- Щиро, не сце ше ми, а и направим барз вельки хаос у кухнї, та ше ми не скланя за собу, а на роботи мам тих хтори то поробя место мне припознава вон.

16 РУСКЕ СЛОВО

ПЕРФЕКЦИОНИЗЕМ У РОБОТИ Кед починал робиц у тим фаху, Борис гвари же му анї на розум нє пришло же закончи у єдним таким познатим комплексу. Слово о ексклузивним готелу и ресторану, хтори пред роком достал и награду за найлєпши ресторан у Словацкей, а його шеф преглашени за найлєпшого кухара.

- Место дзе робим вола ше Пезинок, находзи ше на двацец километри од Брати­ слави. То готел у старовиковним замку, хтори ма и три ресторани. Тот стари замок ше розпадовал и ґаздове хтори го купели уложели барз вельку суму пенєжу же би го реновирали. Робим у екслузивним ресто­ рану и кед нєт шефа и його заменїка, вец я главни. Кед рано принєшу поживу, старам ше чи шицко сцигло, чи добри квалитет, преверюєм чи шицко порихтане, чи кухаре маю цо им треба, чи шицко поручене за ютре, а тиж так и варим. Нашо госци, най так повем, моцнєйши, елитни людзе, а порция за єдну особу нє кошта менєй як сто еври - гвари Орос. У ресторану у хторим Борис роби шицко муши буц на високим уровню, та так и шицки роботнїки муша буц вельки професионалци. Гоч вон нє закончел школу за кухара, дошол до тей позициї кед указал же зна и сце робиц.

11. МАРЕЦ 2022.

Борис гвари же ше без проблема прилагодзел на нови живот у новей держави, цо и не нєзвичайне, понеже кажде хто го голєм дакус позна зна же є знаходлїви и дружелюбиви.

- Ту сом як дома. Не мам проблем зоз язи­ ком, бешедуєм добре по словацки, а научел сом го през бешеду, зоз медийох, на роботи... Кед у Братислави повем же сом Руснак, щиро, една од дзешец особох зна за нас. Ту ест и даскельо фамелиї зоз Руского Керестура зоз хторима ше дружим. Пред корону сом ходзел раз у двох-трох мешацох до Сербиї, вец два раз рочне, а понеже тераз робим кажди викенд, не ходзим вецей так часто - гвари Орос.

- Углавним сом самоуки, алє сом и од оца вельо научел. Преучовал сом, варел, а одкеди сом ту, наисце сом барз напредовал. Наш шеф познати кухар и чесц ми робиц з єдним таким фаховцом, од хторого можем вельо научиц. У кухні у ексклузивним ре­ сторану зме осмеро кухаре. Гей, дакеди випатра так як у филмох кед бегаме по кухні як без глави, окреме кед даяке таке случованє як цо нєдавно бул Дзень залюбених, кед зме мали сто госцох. Шицко муши буц швиже. Нє понукаме морску рибу, бо ю нє маме швижу у Словацкей. Маме свойого домашнього рибара, месара, хтори роби лєм за нас, желєнява домашня... Наш шеф барз вельки перфекциониста, и кед ше му нє пачи як тото на танєру випатра, нє пуща го вонка - толкує Борис и додава же прето було „свашта”, та и йойчаня.

- Дакеди мушиме правиц шицко ознова кед шеф нє за до вольни. На при клад, нє дав но сом порихтал шицко цо ми гварел, а понеже го вше поволам же би преконтроловал чи добре, гварел же у шоре. Шицко цо було мойо задлуженє порихтал сом за сто особи, алє ютредзень ше му цошка нє пачело, та сом ище раз мушел робиц свою часц - приповеда Борис о єдним своїм дожицу у кухні. МАЛИ ПОРЦИЇ ЗА УЖИТОК Як наш собешеднїк гвари, людзе до того наисце ексклузивного ресторану, приходза насампредз пре ужиток. Сервира ше мали порциї, а барз ше водзи рахунку о естетским випатрунку єдла на танєру.

- Порциї мали, цо нам можебуц нєзвичайне, алє кед ше наручи предєдло, юшку, главне єдло и дезерт, мож ше наєсц. Гоч, 11. МАРЕЦ 2022.

гварим, людзе ту приходза найбаржей пре уживанє. Шеф нам укаже як сце же би ви­ патрало єдло на танєру, а ми вец так декоруєме. Муши буц компактне, нє може буц шицкого наруцане. Муши буц точно єдно при другому, фарби треба же би ше скла­ дали, же би нє було анї вельо, анї мало. Нашо госци углавним любя єсц рибу и дзивину, як и цесто. Єден кухар рихта месо, єден предєдла, дезерти, а я углавним робим на прилогох, гоч дакеди кажде ма задлуженє направиц єдну цалу порцию. Келнер нас об ви сцує цо кеди може ме почац рихтац, а док послужує госцох, вон им и толкує цо єдза. Ґу каждому єдзеню идзе иншаке ви­ но. Праве пре таки ствари нє може гоч хто робиц тоту роботу. Шицко ту наисце на барз високим уровню. Робим од штвартку по нєдз елю, так як роби и тот ресторан. Там сом од рана до вечара, цали час на ногох - визначує на концу Борис, професийни кухар, хтори ужива у своїм фаху, та прето и на роботу вше идзе з дзеку. Єдного дня, док здобудзе ище вецей искуства, любел би дойсц до позициї шефа кухнї. ■

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА ДРАМСКА СЕКЦИЯ КУД „ТАРАС ШЕВЧЕНКО“ ЗОЗ ДЮРДЬОВА

ЕНТУЗИЯЗЕМ И ИСКУСТВО НАГАДУЮ НОВИ ПОЧАТОК Дюрдьовске Дружтво отримує богати културни живот рускей заєднїци у тим валалє, алє уж єден час нє було театралней представи. З потримовку искусних членох Дружтва, нова ґене рация одлучела пременїц таки стан дюрдьовским КУД „Тарас Шевченко” после седемрочней павзи ознова поча­ ла робиц драмска секция. Пецеро млади ентузиясти, Петро Хромиш, Кристина Хромиш, Кристина Тодорович, Валентина Салаґ и Мария Горняк, одшмелєли ше опробовац и у тей обласци уметнїцкого ви­ слову. Вони вєдно зоз режисером Янком Лендєром зоз Вербасу рихтаю комедию французкого автора Андрея Курейчика „Меркуй-жени!” Дюрдьовске Дружтво отримує богати културни живот рускей заєднїци у тим валалє, алє уж єден час нє було театралней роботи. З потримовку искусних членох Дружтва, нова ґенерация, насампредз Валентина Салаґ, заслужна же ше тот стан пременї.

- Одмалючка сом ше сцела опробовац у ґлуми, алє ми ше то нїґда нє удало. През лєто ми ше тото жаданє ознова врацело, и пришло ми на розум же бизме могли обновиц драмску секцию у Матки. Перше сом нє знала з ким побешедовац о тим, а вец сом дознала же кед би ше оформела ґрупа, Янко Лендєр зоз Вербасу би приходзел отримовац проби и режирац представу. Так то и почало. Позберали зме ше и почали зоз роботу - гварела Вален­ тина Салаґ. Кристина Тодорович, длугорочна членїца фолклорней и шпивацкей секциї, гварела же ше до драмскей секциї уключела найбаржей пре нови виволаня.

- З оглядом на тото же сом уж длуго роки членїца Дру­ жтва, знала сом же ми нє будзе барз чежко звладац вигварянє руских словох. Можем повесц же сом ше приєм­ но нєсподзивала кельо, у сушносци, розумим руски язик. Виволала сом саму себе и тото сом видзела як на­ году унапредзиц свойо знанє язика - гварела Кристина.

У

Дюрдьова и почал робиц зоз цалком новим ансамблом.

- Понеже я и Дюрдьовчань родом, прилапел сом помогнуц мойому валалу и на якиш способ ше оддлужиц и подаровац мойо знанє и искуство, кед же вони задо­ вольни з мою роботу. Мило ми же робим у своїм валалє. Кед я, як Руснак и чловек котри почитує руску културу дацо зробел у своїм живоце - то театер, понеже сом и ґлумел и режирал, тераз уж, ище дакус та будзе 50 роки. Так тота идея рушела, я вибрал фалат за младих, за єден менши ансамбл зоз трома женскима и єдну хлопску улогу, понеже ґлумци шицко млади дзеци, стредньошколци и студенти. Проби зме уж започали, вошли зме на сцену и у фази зме поставяня представи, и можем повесц же дзеци барз добри, барз добре затераз звладали шицко цо сом од нїх вимагал. Даєдни з нїх були у Чапковей ґрупи кед були дзеци, так же маю уж драмского искуства, односно триманя на сцени, та ми з того боку лєгчейше. Сцем похвалїц роботу предходнїка, понеже им дал основни фундаменти театралного сценского наступа, хтори паметаю и после вецейрочней павзи. Дзеци бим окреме похвалєл, барз су добри, вредни, културни, любя и упознаваю театер, слухаю, робя... - бешедує Янко Лендєр, и

ФАЛАТ ПО СМАКУ ПУБЛИКИ

ГИБАЙЦЕ ОПАТРИЦ! Обновене интересованє за театер у Дюрдьове случело ше наисце кед требало, понеже остатнї роки було барз обачлїве гашенє драмскей дїялносци у менших руских штредкох. По словох Янка Лендєра, режисера и ґлумца з богатим вецейдеценийним искуством у аматерским театре, на єдней зоз схадзкох Управного одбору РНТ „Петро Ри знич Дядя” бешедоване о тим же як би ше ожило театер по наших дружтвох. Єден з водзацих членох КУД „Тарас Шевченко” Яким Чапко хтори свойочасово водзел дзецинску драмску секцию, теди предложел же би ше обновело їх драмску секцию, же би пришол дахто з боку до

18 РУСКЕ СЛОВО

Обновена Драмска секция КУД „Тарас Шевченко” обявела тирвацу поволанку младим же би ше ґу нїм приключели, чи у чечуцим, чи у даєдним од будуцих проєктох и представох. Медзитим, як щиро гваря, обчековали же ше одволаю вецей млади. Прето ше одлучели за директнєйши приступ.

- Поволуєме наших парнякох и приятельох же би при­ шли на єдну нашу пробу и видзели як вона випатра, а ми вериме же ше им тото цо ми ту робиме попачи, же останю и же будземе вєдно робиц на нових проєктох, учиц о театре, алє и препровадзовац приємни час вєдно - поручую млади ґлумци-аматере

11. МАРЕЦ 2022.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

толкує же вибрани фалат лєгчейша КОНЦЕРТ ШКОЛЯРОХ У КОЦУРЕ комедия водвильского жанру, хтори ше постави у тей премиєрней сезони.

- Одлучели зме ше за комедию, нє прето же ю лєгко бавиц и режирац, алє прето же У просторийох Подручней канцелариї Националного совиту Руснацох у Ко­ вона найприємнєйша за публику. цуре пондзелок, 7. марца, отримани концерт школярох музичней школи под на­ зву „Музична приповедка”. На концерту хтори отримани вочи 8. марцу учаФУНДАМЕНТ БУДУЦОМУ ТЕАТРУ ствовали и школяре Основней школи „Братство єдинство” и школяре зоз новосадскей музичней школи „Исидор Баїч”. У планє же би драмска секция мала Зоз рижнима композициями класичштерацец проби до премиєри, хтора ней музики шветових композиторох, запланована концом мая. На початку, як и з другима нумерами хтори ше гра­ проби були читацкого типу. Ґлумци учели ло на клавиру, ґитари и виолини, представели ше школяре Миня Шкрбич, на яки способ треба вигваряц текст, як ше Яна Бесерминї, Желько Шанта, Лена правилно акцентую слова и як найлєпше Шкрбич, Сара Горняк и Лана Нецич „войсц” до улоги. Од прешлого тижня, зоз Коцура, як и Инґа Лачарац и Сара проби ше одвиваю на самей сцени.

- Вишли зме на сцену, и аж тераз зме Марчок зоз новосадскей музичней школи. Музични точки зоз коцурскима похопели кельо и то значне за саме школярами за тот вечар пририхтали Акош Пап и Каталина Мезеи, руководителька Здруженя „Музични куцик”. Концерт зоз стихами и писнями пошвеценим мацером з нагоди швета Дня женох прикрашели школяре Основней школи, а Николина Маґоч, Михайло Копчански и Филип Буила рецитовали писню „Моя мама”, Невена Достич гуторела стихи писнї „Ми­ ла моя мамочко”, а Марко Хромиш и Лена Уйфалуши рецитовали „Винчованку мацери”. Школярох нїзших класох за тоту святочну програму пририхтали учительки Славица Чельовски и Єлена Русковски.

- Наздавам ше же сце уживали у нашим музичним концерту, як и у прекра­ сних рецитацийох. Тиж ше наздавам же сце почувствовали кельо нашо мали музичаре и рецитаторе труду и любови уложели до каждей ноти, до каждого виводзенє представи. Шицки лєдво чекастиха. Дзекуєм шицким котри нас провадза и потримую, окреме Националме видзиц финални продукт, алє найважному совиту Руснацох на уступених просторийох у валалє, як и нашим споннєйше же на концу шицки видземе зоз зором Бензинскей пумпи „Тутнєвич” - визначела на концу Каталина Мезеи. єдним искуством вецей - толкую Шицки точки вредних школярох наградзени були зоз громкима аплаузаКристина Хромишова и Мария Горнякова. ми, а ошмихи на дзецинских тварох були прави указатель же „Музична Єдини леґинь у драмскей секциї, Петро приповедка” була успишна. О. Р. Хромиш гвари же му улога нє чежка.

- Моя улога, уметнїк Серж, ма про­ ДЮРДЬОВ блем же ше барз лєгко залюблює. Як ше Серж вибори зоз тим проблемом, публика дозна док ше спущи зависа - кон­ статує Петро. У просторийох Културно-уметнїцкого дружтва „Тарас Шевченко” у Кед слово о конкретних планох, намиДюрдьове, внєдзелю, 6. марца, отримана креативна роботня за наймладра же би дюрдьовски аматере концом ших членох, вочи 8. марцу. мая виведли премиєру пред домашню Дзеци, подзелєни по возростних публику, потим дали даскельо репризи у других руских местох, а вец наступ ели и ґрупох, правели дарунки своїм мацером. Наймладши, од 4 по 6 роки, на мемориялу у Керестуре. Медзитим, правели винчованки. Вони вєдно Янко Лендєр патри и далєй... зоз старшима виштриговали, лїпка- Ми тераз поставяме представу, назали и цифровали свойо креациї. Дзедавам ше успишну, хтора годна буц поча­ ци од 7 по 9 роки правели лепези зоз ток и фундамент за єден млади ансамбл паперу у фарбох и з квиткох котри котри предлужи свою роботу у наступних рокох и будзе ношиц будуцу дюрдьовску сами рисовали и лїпкали на палїчки. сцену. Кед єст можлївосци и дзеки же би Найстарши, од 10 по 13 роки, праве­ ли букецики квеца зоз креп паперу. ше по тим моделу робело и у других месДзеци свойо дарунки подарую мацером по законченю традицийного тох, дзе дружтво ма интерес розвивац Осмомарцовского концерту котри будзе на соботу, 12. марца. драмску дїялносц и дахто од режисерох По законченю роботи, дзеци остали дружиц ше и мали нагоду уживац слуможе помогнуц, ознова зме годни мац хаюци руски дзецински писнї. Орґанизаторе барз задовольни як прешла робогати и динамични театрални живот ботня и яке було одволанє. У плану же би ше орґанизовало вецей подобни аквизначел Янко Лендєр.■ тивносци за наймладших членох дюрдьовского Дружтва. Л. В. Л. Вереш/О. Русковски

УСПИШНА МУЗИЧНА ПРИПОВЕДКА

КРЕАТИВНА РОБОТНЯ ЗА НАЙМЛАДШИХ

11. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 19

КУЛТУРА И ПРОСВИТА ПРОМОЦИЯ СЛИКОВНЇЦИ И ВИФАРБЙОВАНКИ „КУХНЯ” У ШКОЛИ „ПЕТРО КУЗМЯК” У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

КНЇЖКА ХТОРА БУДЗИ ДЗЕЦИНСКУ КРЕАТИВНОСЦ Зоз сликовнїцу и вифарбйованку „Кухня”, НВУ „Руске слово” уключело ше до сучасних трендох кед слово о видавательстве за дзеци, хтори указали же ше найлєпше учи през бависко. На роботнї у керестурскей школи найбаржей було видно же то наисце так, понеже дзеци були одушевени Основней и штреднєй школи „Пе­ тро Кузмяк” стреду, 2 марца, отри­ мана едукативна интерактивна роботня зоз школярами, як часц проєкту „Кухня то школа” котри реализує НВУ „Руске слово”. У рамикох проєкта концом пре­ шлого року видата сликовнїца „Кухня” и провадзаца вифарбйованка, задумана так же би дзеци през бависко лєгчейше звладовали и паметали слова и поняца по руски. Ро ботня отри ма на зоз дзец ми пер ших и других класох у предлуженим пребуваню. Першу часц, як едукативну и интерактивну презентацию, обдумали и водзели педаґоґ Наташа Мученски и редакторка сликовнїци Мая Зазуляк Гарди, а другу часц кед ше дзеци опробовали у кухарских схопносцох, обдумала и водзела школски педаґоґ и предсидателька локалного Тури­ стичного здруженя Руски Керестур Любица Няради. По законченю роботнї дзеци мали нагоду коштовац руски єдла - белюш, капущанїк, ґоргелї, питу з бундаву и череґи котри пририхтали вредни руки Мариї Пристойковей и Любици Нярдийовей, а шицки школяре до­ стали и по дарунок, сликовнїци за дзеци зоз вифарбйованку „Кухня” и древени прибор за кухню котри мали нагоду такой и опробовац на роботнї зоз Нярадийову. По законченю презентациї и роботнї, дзеци ше опробовали у схопносцох зоз правим цестом, та правели пироги зоз сиром и шульканци. Роботня котру обдумали авторки наисце була цикава, а и красни викрок зоз класичней промоциї кнїжкох на яку зме звикли, и така мо­ гла отримац увагу тим наймладшим школяром, а зоз наздаваньом же их зацикави и за читанє. Дзеци були порушани и заинтересовани же би участвовали, кажде дзецко мало и нагоду указац свойо знаня и схопносци котри при но ша з домашнєй кухнї.

У

20 РУСКЕ СЛОВО

- Задовольни зме як прешла роботня, Дзеци були активни, вельо ше уключовали. Почали зме од того цо маме у кухнї, вец зме кус покус вєдно заключовали и повязовали и дошли до наших руских єдлох хтори им можебуц нє нательо блїзки. Водзели зме ше зоз змистом кнїж­ ки, так же зме прецагли и даєдни писнї зоз сликовнїци потолковала педаґоґ Наташа Мученски. ИНТЕРЕСАНТНА ИДЕЯ, ДОБРИ ПРОЄКТ Спомнута сликовнїца и цали проєкт ше реализує з вельку потримовку Буджетского фонду за национални мен ши ни Ми ни стер ства за людски и мен шин ски пра ва и дружтвени диялоґ, та на збуваню присуствовала и державни секретар Олена Папуґа, як и директор НВУ „Руске слово” др Борис Варґа, и учительки у предлуженим пребуваню Ксения Бодянец и Мая Колошняї. Проєкт по котрим видата найновша сликовнїца зоз вифарбйованку „Кухня” ма вельо ширши рамик, облапел нє лєм кнїжку, алє и методолоґию приступу як будзе пре зен то ва на наймлад шим чи тачом котрим є на менєна , та дарунки за дзеци, а шицко зоз цильом же би ше през литературу и нєкласичну наставу приблїжела руска традиция и обичаї.

- Буджетски фонд за национални меншини Министерства за людски и меншински права и дружтвени диялоґ препознал наш проєкт „Кухня то школа” и финансийно го потримал. И скорей нас потримали ресорни министерства Влади Републики Сербиї, та так уж тераз маме єдну цалу едицию розкошних сликовнїцох за дзеци як „Родзини”, „Фарби”, „Кухню” прейґ котрих наймладши уча нє лєм язик, руску традицию и обичаї, алє и общи естетски и дружтвени вредносци котри збогацую нашо 11. МАРЕЦ 2022.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

заєднїци. За тима кнїжками иснує барз вельке интересованє, прето НВУ „Руске слово” и того року рихта нови проєкт за дзеци. Кед нє будземе укладац до квалитетних змистох за дзеци, ютре нє будземе мац анї тих цо бешедую по руски. Прето робо­ та з дзецми и змисти за дзеци приоритет за нашу установу, а у каждим року плановани минимум два кнїжки за дзеци. У прешлим року зме видали аж штири кнїжки, у тим року у плану пейц. Прето нам треба значна финансийна помоц од держви, установох и поєдинцох - визначел директор НВУ „Руске слово” др Борис Варґа. Буджетски фонд за национални мен­ шини каждого року финансує проєкти националних заєднїцох, вше одредзена и приоритетна обласц финансованя, прешлого року було образованє, а того року будзе хаснованє язика и писма.

- У Министерстве за людски и меншински права и дружтвени диялоґ кажди рок єст Буджетски фонд котри ше розподзелює за припаднїкох националних меншинох, єдна часц за институциї и установи, а друга здруженьом гражданох. Прешлого року Буджетски фонд виношел 30 милиони динари, 6 милиони подзелєни установом, а 24 здру женьом. Медзи тима котри конкуровали и НВУ „Руске слово” зоз своїм проєктом за кнїжку и вифарбйованку „Кухня”, достали средства, и думам же шицко предвидзене сполня. Тераз уж у цеку и подношенє финансийних звитох, а у априлу будзе розписани нови конкурс Буджетского фонду зоз истим виносом. Тема будзе хаснованє язика у култури, образованю и за службене хаснованє язика, и думам же треба же би нашо установи, институциї и здруженя ознова порихтали проєкти и же би конкурова­ ли. Попри тим, средства по тим конкурсу достали и други нашо здруженя, КПД „Карпати” зоз Вербасу, Дру­ жтво за руски язик, литературу и културу, Руски народни театер „Петро Ризнич Дядя” и други, то добри средства зоз котрима нашо людзе можу витвориц даяки проєкти на хасен шицким Руснацом, а нєшка зме видзели же „Кухня” то єдно хасновите и квалитетне дзецинске виданє - визначела державни секретар Олена Папуга. НОВИ ПРИСТУП ҐУ ТРАДИЦИЇ До видавательства за дзеци НВУ „Руске слово” помали уходза и нови млади людзе зоз иновативнима идеями котри провадза сучасни тренди, бо нєшкайши ґенерациї дзецох цалком иншаки як дзеци пред 20 роками. Исно-

ТИРАЖИ РОЗПРЕДАТИ Рускословски сликовнїци котри окреме зацикавели публику то „Фарби” и „Родзини” котри видати у децембру 2020. року у тиражу од 300 прикладнїки, а розпредати су у рекордних 25 дньох. Такой о рок, у децембру 2021. року зоз друку вишла сликовнїца „Кухня” у дупло векшим тиражу, аж 600 прикладнїки, а розпредата є за 27 днї.

11. МАРЕЦ 2022.

вала велька потреба направиц викрок зоз традицийних рамикох, цо праве и поробене зоз новшима виданями. Редакторка сликовнїци „Кухня” Мая Зазуляк Гарди, а праве у тим виданю зєдинєна поезия искусних писательох и модерни випатрунок кнїжки.

- У рамикох проєкту видата сликовнїца зоз вифарбйованку у котрей заступени нашо афирмовани авторе Ирина Гарди Ковачевич, Юлиян Пап, Ме ла ния Ри мар, Се ра фи на Ма каї, Силвестер Макаї, Оксана Мудри Недич, Агнета Бучко Папгаргаї, а илустровала Мария Ковачевич. Тераз три ма ме ро ботнї, пер ше у Ру ским Ке рестуре, а пойдземе и до Коцура и Дюрдьова, през нашо роботнї школя­ ре преверя свойо знанє о кухнї и руских єдлох, а ми презентуєме тоту кнїжку. Школяре мали нагоду и покоштовац часц зоз тих єдзеньох - потолковала редакторка виданя Мая Зазуляк Гарди. На роботнї участвовала и єдна спомедзи числених авторох сликовнїци, писателька Ирина Гарди Ковачевич, та шлєбодно мож повесц же то нє лєм роботня и промоция, алє и стретнуце зоз єдну спомедзи наших найпознатших писателькох. Писателька з тей нагоди пречитала даскельо

свойо твори зоз сликовнїци, а под час цалей роботнї була активна, праве ту медзи дзецми, дошептовала им найцикаши одвити и наисце ше знала уклопиц до своєй публики.

- Одушевена сом як дзеци прилапюю таки способ ученя о стварох котри творя национални идентитет. Значи нєнадрилююце ученє. Литература барз добра драга за уводзенє до язика, култури, до нашлїдства, традициї, и вони анї нє свидоми же нєшка достали голєм три, штири, а дахто можебуц и 10 до 15 нови поняца котри збогаца їх свидомосц же цошка нашлїдзели од своїх предкох - виявела после ро­ ботнї писателька Ирина Гарди Ковачевич. На стихи писнї „Кухар чи кухарка” авторки Гарди Ковачевичовей, Кристина Афич викомпоновала музику и одшпивала ю, та дзеци одушевела и кратка музична точка, а знїмок мож одпатриц и на рускословским Ю’тюб каналу. После нащиви и роботнї у школи у Руским Керестуре, видаватель и орґанизаторе тей роботнї планую нащивиц и дру­ ги места, односно школи дзе єст настави на руским язику, або дзе ше руски язик виучує факултативно, за цо тиж опредзелєна одредзена часц тиражу сликовнїци и дарунки. ■ Марина Джуджар

РУСКЕ СЛОВО 21

КУЛТУРА И ПРОСВИТА НОВОСЦИ ЗОЗ ОСНОВНЕЙ И ШТРЕДНЄЙ ШКОЛИ „ПЕТРО КУЗМЯК”

ПЕСТУЄ ШЕ ЧИСЛЕНИ ЗВОНКАНАСТАВНИ АКТИВНОСЦИ Керестурски основци и штредньошколци пласовали ше на окружни змаганя. Означени Национални дзень кнїжки и акция „Читайме гласно”, а школяре участвовали и у еколоґийним проєкту к и кажди рок, школяре Основней и штреднєй школи зоз домом школярох „Петро Кузмяк” участвовали на општинским и окружним змаганю зоз математики. Општинске змаганє зоз математики за основни школи отримане 20. фебруара у Основней школи „Иса Баїч” у Кули. На змаганю уча­ ствовали и седмеро школяре зоз Руского Ке­ рестура хтори посцигли найлєпши резултати на школским змаганю. Дарко Еделински завжал треце место у катеґориї трецих класох, а медзи школярами штвартей класи, Никола Петкович тиж завжал треце место. Похвалу за свой резултат достала и Адрияна Штранґар, школярка трецей класи. Школярох за змаганє порихтали учительки Наталия Зазуляк и Нада Колошняї. Школяр першей класи Ґимназиї руского оддзелєня Ґлориян Штранґар участвовал на окружним змаганю зоз математики котре було у Зомборе, и завжал 4. место,

Я

ПОСАДЗЕНИ ДРЕВКА У рамикох еколоґийного проєкту „Посадз древо” Министерства просвити, науки и технолоґийного розвою, котри ше реализує уж треци рок за шором, школяре двох оддзелєньох першей класи Основней школи „Пе­ тро Кузмяк”, вєдно зоз своїма учительками посадзели по єден младнїк жимжелєного древка. Младнїки посадзели шицки дзеци вєдно, кажди школяр участвовал у загартаню, а пред самим садзеньом и под час мини роботней акциї, наставнїца биолоґиї Єлена Шомодї дзецом отримала кратке викладанє о еколоґиї, значносци садзеня древкох и о очуваню животного штредку. У тей сезони проєкта „Посадз древо”, заключно зоз априлом того року, плановане же на териториї цалей держави вкупно буду посадзени коло 200 000 младнїки.

22 РУСКЕ СЛОВО

а пред тим на општинским змаганю бул першопласовани. Штранґар тиж бул успишни и на општинским зоз физики зоз освоєним першим местом, дзекуюци чому тоту Школу будзе представяц и на окружним змаганю. Пондзелок, 28. фебруара, на годзинох мацеринского язика, и на руским и на сербским язику пригодно означени Национални дзень кнїжки. На годзинох школяре зоз своїма учительками, наставнїками и професорами означели тот дзень пошвецени кнїжки и литературним твором, а на окреме интересантни способ кнїжки представени наймладшим школяром. Школяре ІІІа оддзелєня зоз свою учительку Меланию Рамач и библиотекарку Невенку Пєщич участвовали у язичней роботнї котра на тот завод була двоязична руско-сербска. Єдна часц заинтересованих старших школярох нащивела библиотеку дзе наглас читали виривки прози, або поезию по виборе у мен­ ших ґрупох. Активносци читаня у керестурскей школи часц акциї Читайме гласно котру орґанизує Дружтво школских библиотекарох у Сербиї пре промоцию кнїжки, култури читаня и школскей библиотеки у ро­ боти зоз школярами. Попри школярох, и наставнїци зоз керестурскей школи доставаю припознаня. Професорка руского язи­ ка Люпка Малацко достала награду за перше место на конкурсу „Дознали зме на семинару, применєли у пракси” за 2021. рок, хтору єй уручел Драґан Ракита, руководитель сектору за фахове усовершованє и напредованє у званю у Центре за професийни розвой занятих у образованю Заводу за унапредзованє образованя и воспитаня. Люпка Малацко, дзекуюци прейдзеней обуки о виробку електронских новинкох, вєдно зоз школярами зоз домашнїх задаткох направели три Школярски кухарки. У єдней часци виробку кухаркох участвовала наставнїца биолоґиї, Тереза Катона, хтора обучела школярох же би вираховали калорийну вредносц свойого єдла и тот податок бул состойна часц тих кухаркох.^ М. Джуджар 11. МАРЕЦ 2022.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

САЯМ КНІЖКОХ У НОВИМ САДЗЕ

ПРЕДСТАВЕНИ ВИДАНЯ ДРУЖТВА ЗА РУСКИ ЯЗИК, ЛИТЕРАТУРУ И КУЛТУРУ У рамикох промоциї роботи Координацийного одбору дружтвох за язики, литературу и културу меншинских заєднїцох на Сайме кнїжкох у Новом Садзе пияток, 4. марца, свойо нови виданя представело и нашо Дружтво за руски язик, лите­ ратуру и културу. Интересантне визначиц факт на хтори здогадла се­ кретар Дружтва за руски язик, лите­ ратуру и културу Ирина Папуга, же Дружтво на новосадским Сайме кнїжкох у континуитету присутне од снованя манифе­ стациї, Салону кнїжкох, 1995. року. Промоция отримана на штанду Покраїнского секретарияту за образованє, предписаня, управу и национални меншининационални заєднїци, а понеже саям влонї нє отримани пре епидемийни обставини, тераз у фокусу були публикациї Дру­ жтва обявени у 2020, 2021 и 2022. року. Кед слово о периодики, представени були три остатнї числа Зборнїка роботох „8ШЛа КиЬепіса” (числа 25, 26, и 27), як и Подобови каталог „Стретнуце у Боднарова ” зоз XVI и XVII сесиї Подобовей колониї хтору Дружтво за руски язик, лите­ ратуру и културу орґанизує у Господїнцох. З обласци публицистики, бешеди було о кнїжки Блажени Хома Цветкович,

Язични аларм, Поради з язика, хто­ ру Дружтво обявело у сотруднїцтве з НВУ ,„Руске слово”, и троязичней кнїжки (руски, сербски, мадярски) Сенки Бенчик Лексични паралелизми, хтора, нажаль, обявена постгумно. З обласци литератури, Дружтво представело двоязичну кнїжку поезиї Думки ми лєца Сонї Папуга зоз Миклошевцох (по руски и сербскогорватски), як и свойо найновше виданє, кнїжку Янка Барни Так приповедали нашо дїдове, хтора нєдавно вишла зоз друку. Попри нових виданьох Дружтва за руски язикк, пияток представени и кнїжки членох Координациї хтори обявени на румунским, македонским и горватским язику, як и найновше число Мултиязичного часописа „Нови мост” хтори видава Координацийни одбор дружтвох за язики, литературу и културу. Понеже на пиятковей промоциї час бул огранїчени пре векше число учашнїкох и виданьох хтори требало представиц, се­ кретар Дружтва за руски язик, литературу и културу Ирина Папуга наявела же ше о шицких спомнутих виданьох, а окре­ ме тих найновших, вецей будзе бешедовац на наступних подїйох хтори организує Дружтво. И. С.

МЕСНА СМОТРА РЕЦИТАТОРОХ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ДЗЕВЕЦЕРО НАЙЛЄПШИ ИДУ ДАЛЄЙ После Школскей смотри рецитаторох хтора отримана 1. марца у Основней и штреднєй школи зоз домом школярох „Петро Кузмяк” у Руским Кересутре, а на хторей участво­ вали 32-ойо рецитаторе, два днї познєйше у Велькей сали Дома култури отримана и Месна смотра на хторей найлєпши у своїм возросту були - Милена Рамач у наймладшим, Яна Варга у штреднїм, а Минеа Югас у старшим возросту.

У наймладшим возросту 3. место припадло Николови Петковичови, док Ема Венґрин була друга, 3. место у штреднїм возросту завжал Исак Новта, а друга була Ема Живкович, док у найстаршим возросту, у хторим ше того року змагали два учашнїци, 2. место припадло Валентини Новта.

11. МАРЕЦ 2022.

Шицки дзевецеро рецитаторе у трох возростох хтори були найлєпши на Месней смотри пласовали ше и на 54. Општинску смотру хтора будзе отримана 14. марца у Крущичу. На Месней смотри наступели двацецеро змагателє у младшим возросту, хторих пририхтала Наталия Зазуляк, док єденацецерих рецитаторох штреднього и старшого возросту пририхтал Мирослав Малацко, а у пририхтованю рецитаторох помогла и Оленка Живкович. Традицийно, звонка конкуренциї, на смотри наступели и двойо наймладши, Стефани Чуни и Марко Еделински, з керестурскей дзецинскей заградки „Цицибан”. У змагательней часци наступел 31 рецитатор у трох возростох, та попри наградзених, наступели и - Йована Кушич, Михаела Малацко, Лина Папуга, Даниел Кишюгас, Михаела Сендерак, Кристина Рамач, Заря Ковач, Елена Ґолубович, Елена Варга, Кира Пап, Адела Мецек, Матеа Бучко, Аня Сендерак, Клара Джуджар, Андрей Пашо, Надя Горняк, Доротеа Рамач у младшим возросту, док у штреднїм по­ при наградзених наступели и - Патрик Варга, Мая Надь, Андрей Рац, Филип Илич, Иван Планчак и Анита Чизмар. Рецитаторох вибрала селекторка смотрох за кулску општину Амалия Ковач, смотру провадзел и секретар Културно-просвитней заєднїци (КПЗ) општини Кула Сава Прерадович, а и того року смотру вєдно организовали КПЗ и Дом култури Руски Керестур. Ан. М.

РУСКЕ СЛОВО 23

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ І

О ЖИВОЦЕ У ФРАНЦУЗКЕЙ ЗОЗ ЗЛАТКУ РАМАЧ З РУСКОГО КЕРЕСТУРА

ЗОЗ ДУМКАМИ ВШЕ У СВОЇ М ВАЛАЛЄ П и ш е :И ^ Я Ш Андреа МЕДЄШИ

Кед концом 60-их рокох прешлого вику власц тедишнєй Югославиї склопела спорозуменє зоз дакельома европскима жемами о даваню роботи людзом зоз тих просторох, велї югославянски роботнїки рушели на заход. Векшини тих людзох нє бул мотив тирваце висельованє, анї интеґрация до дружтва, або ученє язика. Векшина пошла „лєм” заробиц пенєж хтори би им ришел еґзистенцийни проблеми дна з тих и Златка Рамач зоз Руского Керестура хтора зоз своїм супругом Янком до Французкей пошла 1970. року, кед мала нєполни 19 роки. Першобутно плановали остац у Французкей лєм даскельо роки док себе нє заробя на хижу, но понеже привредна ситуация у Югославиї нє була лєпша, Златка и єй супруг остали полни 40 роки. И после телїх рокох, як приповеда во­ на, носталґия им нє давала мира, та ше пред коло 10 роками одлучели занавше врациц до родного Керестура и ту дочекац мирни, пензионерски днї. Даскельо роки по одходу до пензиї Златков супруг ше упокоєл, а о живоце у Французкей на­ ша собешеднїца приповеда...

- Свойого супруга Янка сом упознала ‘68. року, кед сом мала 17 роки. Кед зме ше повинчали, єден час зме жили на Лейох у Ке­ рестуре, а потим зме пошли жиц на салаш, под Липар ґу Новей Червинки. Здогадуєм ше, було на тих салашох надосц Руснацох, барз там було крашнє жиц, шицки зме ше дружели, сходзели... Но, барз ше скромно жило и чежко було заробиц. Обидвойо зме були худобни и чежко зме жили. Брат мой­ ого супруга єден час робел у Кули у „Истри”, а вец ше му удало пойсц до Французкей, та ґу ньому нєодлуга пошол и мой супруг, а потим и я - здогадує ше Златка.

Є

ЗАРОБИЦ ПЕНЄЖ НАЙВЕКША МОТИВАЦИЯ

Златка и Янко Рамачово у Французкей 1970. року

24 РУСКЕ СЛОВО

З початку ше им, як предлужує наша со­ бешеднїца, було чежко прилагодзиц ґу новому штредку. Язик нє знали, а без язи­ ка и квалификацийох чежко було найсц добру роботу. Но, за шицки тоти роки, на­ й ве цей их моти во ва ло за ро биц пе нєж шиц ким тро їм дзе цом - на й стар шому Славкови, Владкови и Сабрини, и обезпечиц им тото цо сами нїґда нє мали.

- Назад нє могло, бо нє було дзе. Родичи помогнуц нє могли, бо анї вони на ма­ ли нїч, та зме ше мушели прилагодз иц. Робели зме шицко, бо зме нє мали закончени нїяки школи. Мой супруг робел у будовательстве, а я з початку робела по фабрикох. Робела сом як заварйовач за бициґли, потим у фабрики дзе ше правело рижни предмети зоз пластики, у фа­ брики цвернох, у фабрики желєза... Коло 10 роки сом робела як пораячка на По шти, а найдлужей сом робела як пораяч­ ка по обисцох. Були то богати людзе, звича й но суди й о ве, адво кати, про фе со ре на факултетох, дохторе... Отримовала сом им обисца, заградки, варела, пейґлала кошулї, алє сом ше старала и о їх дзецох, одводзела их до школи, ходзела набавиц поживу... Но, я ше з нїма ридко кеди стре­ та ла, по не же во ни лєм веча ра ми були до­ ма. Аж и вони зоз своїма дзецми мало ча­ су препровадзовали. Дзеци им були углавним у школи и по койяких школских пре бува нь ох. Можем по весц же ше ми тота робота найбаржей пачела. Була 11. МАРЕЦ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

сом приявена, роботни стаж ми ишол, а ґаздово були шорови людзе и добре ме плацели - приповеда Златка. ЖИВОТ У ФРАНЦУЗКЕЙ Рамачово з початку кратко жили у Шатиону, а потим по пензию остали у Дижону. Жили у скромним фабриковим квартелю, хтори реновирали, а як гвари Златка, гоч було пенєжи и за лєпши, вше патрели пришпоровац же би остало на карту присц до Керестура голєм раз до рока. Кед було часу, найвецей ше дружели зоз Югославянами, а за Французох Златка гвари же су завартейши, та и дружиц ше, нїґда нє иницировали перши.

- За шицки тоти скоро 40 роки цо сом там була, скоро каждого року зме приходзели до Керестура. Хибело нам присц ту. На драгу мушело буц. Но, требало перше заробиц за хижу же бизме мали дзе присц. Нас було пецеро, а анї мойо, анї супругово родичи нас нє могли прияц. У Французкей зме ше найвецей дружели з нашима Югославянами, алє сом коло нїх научела бешедовац и по французки. Мали зме єден край дзе ше лєм Югославянє сходзели лапац риби. Було нас дас седем-осем фамелиї зоз дзецми, там зме дакеди камповали и тоти друженя бу­ ли интересантни - приповеда вона и предлужує о тим яки Французи на ню охабели упечаток...

- Французи научели бивац так лєм же би мали цо поєсц, а гевто даваю на моду. Там велька мода. И барз любя ходзиц по ресторанох. Нє як нашо жени же скорей як пойдзе на роботу ище рихтаю полудзенок. Там през тидзень єдза цо єст, дацо „на фришко”, а за викенд ше одходзи до ресторану. Їх жени скорей пенєж даю за моду як дзецом. Людзе там досц поцагнути. У будинку Фран­ цуз чека же би ви перше прешли, та аж вец вон видзе зоз свойого квартелю. Яви ше у конку, алє нїґда вас нє повола на кафу. Но, зато, кед ви його поволаце до свойого квартелю, нє мож ше го после отресц. Случело ше раз же ми, Югославянє, помедзи будинки у хторих зме жи­ ли, нашли єдно зґодне, празне место, принєсли зме ме­ са, та зме пекли роштиль. Єдни Французи кед то видзели, такой нас приявели, та пришла и полиция. Но, кед зме их поволали же би єдли з нами, и тих Французох и полицию, е, вец шицко було добре. Вец нє було пробле­ ми - приповеда у франти Златка и додава же як скорей нє любела Французку, тераз заш лєм, люби пойсц там. Люби чуц їх бешеду, а кед пойдзе чувствує ше як и у родним Керестуре.

- Шицко ми хиби зоз Французкей. Природа прекрасна, парки, шейталїща, бутики, предавальнї, ресторани...

Златка и Янко Рамачово зоз дзецми и унучатми

Но, як и шицко, и Дижон ше досц пременєл, бо єст вельо странцох. Найвецей Арабох. Вони маю вельо дзеци, та за нїх, од держави, доставаю вельки дзецински додатки и комфорни квартелї. Тераз, кед маце вецей дзеци, нє можу вам дац гоч яки квартель. Дзеци защицени, муши постояц одредзена квадратура и комфор, а кед родичи нє маю, держава помага у шицким. Ш иц­ ки дзеци маю право и на безплатне школованє, єдзенє, облєчиво. Тераз би дзеци анї нє шмели жиц у та­ ким квартелю у яким ми жили. Там тераз шицко сцу на готове - приповеда Златка. ШИЦКИМ ДЗЕЦОМ КУПЕЛИ ХИЖУ Од шицкого, наша собешеднїца ше найвецей цеши зоз тим же, вєдно зоз супругом, шицким дзецом покупели хижи, у Керестуре и Кули, и шицких кельо-тельо еґзистенцийно обезпечели. Нажаль, єй супруг нє пожил длуго после одходу до пензиї, та Златка остала жиц сама, цо єй, як гвари, нє раз чежко пре тото.

- Мой супруг и я направели штири хижи. Єдну нам и каждому дзецку по єдну, и до каждей хижи зме купели мебель, билу технїку и шицко цо потребне. Мой супруг любел лапац риби, та вше сцел жиц тадзи при беґелю. Но, найчежше ми було тото же кед зме уж и дзецом и се­ бе шицко обезпечели, и кед зме уж конєчно дочекали присц до Керестура и жиц зоз пензиї, мой супруг о да­ скельо роки умар. После нас, до Керестура, нєодлуга пришол и наш син Владко. Дзивка Сабрина пришла нє так давно, пред штирома роками, и тераз жиє у Кули, а наймладши син Славко остал у Французкей. Добре ми ту у Керестуре, алє ме дакеди „убива” тото же сом сама. Нє мам ту уж нїкого. Родзини помарли, младих нє познам, а найвецей ми жаль же ми и мац и оцец помарли, а нє налюбела сом ше их за шицки тоти роки. Дзеци ту, алє вони маю свойо животи. Мам даскельо сушеди, алє ту ше людзе нє сходза так барз. Озда нє маю часу. Но, заш лєм, любим же сом ту. Док придзе яр, будзе роботи у загради, дакеди ше зоз пшичком пойдзем прешейтац коло беґелю, нє любим трошиц по дутянох, та патрим же бим себе цо вецей наварела, та ми так прейдзе и час... Виховам и курчата, рихтам жимнїцу, а и ю подзелїм дзецом, бо мнє, после шицкого, нє треба вельо - закончує Златка. ■

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ СТРЕТНУЦЕ: ЖЕНИ ЕКУМЕНСКЕЙ МОЛИТВИ ЗА МИР

КАЖДЕ ДАВА СВОЙО ДОПРИНОШЕНЄ У Словацкей евангелистичней церкви а. в. церкви у Новим Садзе, пияток, 4. марца, Екуменска гуманитарна орґанизация орґанизовала заєднїцку екуменску молитву за Шветови молитвови дзень

огорочну екуменску молитву написали жени зоз Анґлиї, Велса и Сиверней Ирскей, а тема молитви - „Дам вам будучносц и надїю”. През стих зоз кнїжки про­ рока Єремиї 29:11 и приповедку о прегнанстве и рабстве юдейского народу у Вавилону, присутни у Новим Садзе, у циню войнових акцийох у України, роздумовали о сучасних проблемох вигнанства нє лєм у войни, алє и у мире.

Т

М ЕД ЗИ СО БН Е ПОЧИТОВАНЄ

Пристол зоз елементами цо символизию Англию, котри пририхтали жени з нагоди Шветового молитвового дня

26 РУСКЕ СЛОВО

Саня Павлич приходзи зоз римокатолїц­ кей церкви Святого Ивана Капистрана при францисканским манастире и як и векшина учашнїцох, участвує у Шветовим молитвовим дню уж коло двацец роки.

- Любим же ше каждого року стретаю жени зоз рижних Церквох котри исную у Новим Садзе, бо познате же у нїм активни пейц Церкви котри у медзисобним почитованю жию и модля ше. Каждого року, єдного дня, першого пиятку у марцу ше вєдно модлїме за мир, вше за другу жем. Мир потребни нє лєм тей жеми за котру ше модлїме, алє и цалому швету. Любим

заєднїцку молитву, бо думам же є моцнєйша и силнєйша и я наисце щиро верим же раз у цалим швеце завлада мир. Думам же маме будовац надїю праве ту дзе зме, же бизме були задовольни праве зоз шицкима людзми зоз котрима дзелїме нашу каждодньовосц - гварела Саня.

ТТЕРПЕНЄ П РЕ ВО Й Н У Анико Хорват приходзи зоз Реформатскей хри сти ян скей Церкви зоз Сербиї. Под час литурґиї ко­ тра орґанизована на окрем ни спо соб, чи та часци котри на сербским язику, алє и часци на своїм мацерин ским, ма дяр ским язику - Шицки маме свойо власни проблеми и каждому його проблем найвекши. У заєднїцтве модлїме за мир и шицко добре, то молитва жени. За каждого поєдница на тим швеце модлїме. Потреба зєднїцкей мо­ литви нєшка, можебуц, ище векша як скорей, гоч кажди час ма свойо виволаня. Того року жени зоз Англиї пририхтали литурґию и ми ше, насампредз, модлєли за нїх, алє зме през молитву уведли и моли­ тву за мир и за людзох у України.

11. МАРЕЦ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

Война дзеведзешатих рокох и бомбардованє нашей жеми охабели глїбоки рани у шицких нас и вони нам оставаю за цали живот, та можеме похопиц и церпенє шицких котри у войни - потолковала Анико Хорват.

ЗА ЄДНЇЦ ТВО Л Є М ПОТВЕРДЗУЄ ТВОЮ ВЛАСНУ ВИРУ Грекокатолїцку церкву и парохию св. Апостолох Пе­ тра и Павла представили два представнїци, а єдна з нїх Мария Гудак. Членїца є нє лєм Шветового молитвеного дня, алє и миротворней ґрупи котра ше вола Вирни за мир, руху чийо учашнїки жеми у реґиону. Участвуюци на стретнуцох и конґресох мала нагоду стретнуц ше зоз рижнима конфесиями, а окреме запаметала имама котри гварел же заєднїцка молитва може лєм потвердзиц виру, нїяк ци ю нє може пременїц, заєднїцка молитва лєм потвердзує твою власну виру.

- Заєднїцка молитва ме оплеменює и помогла ми же бим розбила предрозсудки о других церковних заєднїцох. Прейґ таких сходох упознала сом ше зоз другима конфесиями и звичаями и баржей можем преценїц дзе ми у тим шицким. Шветови молитвови дзень то екуменски сход у котрим участвую християнски Церкви, а кед сом ше уключела до руху Вирни за мир, упознала сом ше и з муслиманскима вирнима, стретла жени медзи котрима мам приятельки з котрима ше стретам - пошведочела Мария Гудак. Марийова длугорочна активносц у ШМД того року, по моту котри бул актуелни того року, резултовала праве зоз будучносцу и надїю, бо ше єй того року народзела унучка Надя.

На концу заєднїцкей молитви присутни паноцове поблагословели шицких присутних

нас вяже ґу Исусови Христови, без огляду на припадносц одредзеней Церкви, без огляду на роки, образованє. Тото заєднїцтво цошка цо нам хиби у живоце. Шицки жени котри нєшка участвовали у молитви ми пайташки и дружиме ше през цали рок, упознаваме ше и нащивюєме на богослуженьох. То богатство и способ жи вота у Во йводи ни. Кед зме тераз достали текст означованя Шветового молитвового дня, барз ше ми попачел и дотхнул ме, после телїх искуствох - гварела Нада Наумович. Нада у фамелиї пията ґенерация вирних у єй церкви, та зоз предходнима ґенерациями чувствує блїзку вязу на богослуженьох на котри поряднє ходзи.

ВЕЦ ЕЙ Я К 25 РО К И И СКУСТВА Н А СХОДОХ

Нашу Церкву, окрем Мариї Гудак, представяла и Бла­ женка Хома-Цветкович, котра пред вецей як двацец пейц роками почала участвовац у тей молитви.

- Похопела сом же то цошка цо ми дало нагоду доказац кельо сом християнка и кельо з тото цо сом през жи­ вот научела можем зробиц за дакого другого, а потвер­ дзиц прейґ молитви. Женом зоз далєких державох и континентох нє вше мож помогнуц директно, гоч велї питаю помоц и знам же жию чежше як я. Тото цо я можем зробиц, то модлїц ше за їх потреби, без огляду же их нє познам и нє знам хто су, алє знам же су тиж Божи людзе. Шицки знаме же кажда молитва упуцена Богу добра, алє лєм Бог зна ке­ ди и як треба же би дїйствовал и указал же молитва и виНада Наумович, Мария Гудак и Блаженка Хома-Цветкович слухана. А мам надїю и верим же будзе вислухана. А ми як жени, вєдно, можеме за жени у потреби и, вообще, шицких хтори то од нас вимагаю и веря до Христа, буц у нєвольох зоз нїма на гоч яки способ: чи з дум­ ДРУ Ж ЕН Є П РЕЗ Ц АЛИ РОК ками, чи з молитву, так як можеме. Кед подумам кельо Методистичну евангелицку церкву у Новим Садзе, як и жени у швеце жию бидни, нєщешлїви, гладни, нє маю роками дотераз, представяла Нада Наумович. Єдна од сно- права, же ше боя, у сочувствию сом зоз нїма прейґ тей вателькох Шветового молитвого дня у Новим Садзе була и заєднїцкей молитви, и верим же вони то почувствую, припаднїца єй церкви, а тиж и родзина, панї Лидия котра єй и можебуц им будзе лєгчейше кед знаю же су нє сами и препоручела участвовац у Шветовим молитвовим дню. заключела Блаженка Хома-Цветкович.

- Була сом делеґат на Шветовей коференциї Шветово­ Заєднїцка молитва вельо може, як гварела єдна зоз сого молитвового дня и на двох европских конференицйох бешеднїцох, верме же раз на швеце будзе мир, любов, дзе сом здобула вельо приятельох зоз цалого швета. злагода. Кажди може дац свого доприношенє - молитву, То єдно окремне чувство бо людзе чераю любов котра же би швет бул лєпше место. ■ 11. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 27

ДУХОВНИ ЖИВОТ

РУСКИ КЕРЕСТУР: ПРОЦЕСИЯ ДО ВОДИЦИ ЗА МИР У УКРАЇНИ

МОЛИТВА И МИЛОСЕРДИЄ МОЖУ ПРЕМЕНЇЦ ЦЕК ИСТОРИЇ До молитвох и посту за преставанє воєних зраженьох у України, стреду, 2. марца, ше зоз процесию до Водици и молитву у тим нашим Марийовим святилїщу, уключели вирни з Руского Керестура и представителє наших парохийох з Нового Саду, Коцура, Кули и Вербасу, зоз осем своїма священїками. Понеже на молитву и пост на тот дзень цалу Церкву поволал папа Франциско, и наш владика Георгий, шестри служебнїци Непорочней Дїви Мариї иницировали и орґанизовали процесию до Водици. Процесия почала з молитву у Катедралней церкви хтору предводзел керестурски и новосадски парохове о. Владислав Варґа и о. Юлиян Рац, и капелан о. Михайло Шанта. Отец Варґа здогаднул же подобни и масовни процесиї до Водици орґанизовали и нашо предки у найчежших историй-

них хвилькох, як владика Няради на початку Першей шветовей войни, и велї други, та важне же би и ми то зробели у терашнїх вельких подїйох як и тота у України. Процесию очолєну зоз хрестом и икону водицовей Богородици, як и молитву пацеркох предводзели шестри служебнїци, а у нєй участвовали коло пейдзешат особи, попри шестрох, спомнутих священїкох и єромонахи з Кули о. Дамян Кича ЧСВВ и о. Платон Салак ЧСВВ, та вирни рижних ґенерацийох. У Водици процесию дочекали ище голєм сто особи, медзи ЗЄДИНЄНИ У ЛЮБОВИ нїма и коцурски и старовербаски парох и декан о. Владислав У Катедрали, рушаюци на пожертвовну процесию до Рац и о. Алексий Гудак, предсидатель Националного совиту Водици, парох керестурски о. Варґа поволал шицких на Руснацох Борислав Сакач и його Вивершного одбору Желько молитву. Ковач, члени домашнього Церковного одбору и други вирни.

- Исус гварел, цо ґод замодлїце двойо, або тройо зєдинєни Священїки о. Варґа, о. Ю. Рац, о. М. Шанта и о. Владимир у любови у мойо мено, будзе вам дате. Прето, же бизме вимодМедєши у лєтнєй каплїци одслужели Молебен до лєли тото цо нєшка модлїме, гоч и ми слаби, гришни... так и Богородици, а преношени є и прейґ Фейсбук боку Катедрали. ми, кед єст медзи нами гоч и найменше нєпорозуменє, модлї­ На концу парох о. Варґа здогаднул на причину зоз хтору ме Господа най нам очисци душу, шерцо и помирени най ше жертвено пришло ґу Водицовей Мариї. Здогаднул и же идземе там, бо як Исус гвари, кед нє пребачице нє можеце цали наш народ, як и тот на України, пошвецени Покрову чекац пребаченє, алє анї достац ніяку ласку. Богородици, та на правдивих прикладох зоз швета, та и Модлєли зме „Оче наш” и гварели „Най придзе царство нашей Церкви, наглашел, же кед ше з виру модлї и пребачує, твойо”, а то значи царство любови за шицки твойо дзеци, Бог може меняц шерца и думки, поготов тих цо одлучую, та коло єдного оца. А ми на жаль, у швеце воюєме єдни процив вец и цек подїйох и историї. других, забива брат брата. А шицки зме лєм його дзеци, У мено українского народу шицким присутним подзековашицки зме члени єдного цела, як гвари св. Павло. Исус ла провинциялна шестра шестрох служебнїцох ш. Мартина глава а ми члени, та нє може повесц глава кед ю нога болї, нє Кмита. Вона визначела же през яки церпеня преходзи народ бриґа ме за ногу... нє, кед єдна часц цела церпи, церпи цале у України, и здогадла же и ми на тих просторох почувствовацело. Так и ми, треба най чувствуєме церпенє наших братот там, нє лєм по нациї, або вири, або було чим, бо су шицки ли таки страданя. нашо браца. Зато рушаме до Водици вимодлїц тото цо Бог - Таки страданя приходза пре тих цо нє познаю Бога, його жада кед ше народзел, та шпивали ангели: „Слава Богу, а любов и милосердиє. Алє молитва застановює зло. Най и мир людзом добрей волї” - гварел о. Варґа. наша нєшкайша жертва и молитва допринєше же би цо скорей настал мир и у України, и у цалим швеце - заключела ш. Мартина. М. А.

РУСКИ КЕРЕСТУР

БОГОСЛУЖЕНЯ У МАНАСТИРЕ МАЛИХ ИСУСОВИХ ШЕСТРОХ На першу нєдзелю Поста, 6. марца, у Руским Керестуре у манастире Малих Исусових шестрох на Циґлашоре, после длугшого часу пре пандемию - обновени Богослуженя. И попри тим же велї нє були на час информовани - позберали ше числени вирни котри лєдво дочекали же би ше висповедали и вєдно помодлєли. Службу Божу на 16 годзин служел домашні капелан о. Владимир Мєдєши и парох о. Владислав Варґа, котри ше у казанї здогаднул историї и важней присутносци Малих

28 РУСКЕ СЛОВО

шестрох у нашим валалє. Апостол читал богослов Ярослав Варґа, а присутни були и числени одборци. На радосц велїм, цала Служба преношена на Фейсбук профилу Катедрали, а було аж 296 провадзачох. Присутни виражели вельку подзековносц паноцом и зажадали же би ше голєм два раз мешачно служело за нїх, цо паноцове прилапели, та идуца Служба Божа будзе на Крестопоклону нєдзелю, 20. марца. После Служби шестра Мартина порихтала аґапе, а вирни ше ище длуго затримали у радосней атмосфери. А. А.

11. МАРЕЦ 2022.

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

ПРЕПОДАВАНЄ З НАГОДИ ВЕЛЬКОГО ПОСТУ

НЄ ВИСТАВАЦ РОБИЦ ДОБРЕ У Руским Керестуре, прешлей нєдзелї, 6. марца, по вечаршей Служби Божей, на 18,45 годзин було преподаванє у просторийох Каритасу на те­ му: „А твориц добро нє виставайме, бо у свой час будз еме жац - кед нє зунуєме” (Галатом 6, 9 -10). То порученє папи Франциска за Пост 2022, а роздумованє на тоту тему отримал парох о. Владислав Варґа. Кед ше спомнє слово пост, такой подумаме на одреканє од одредзеного єдзеня, започал о. Варґа, алє пост значи вельо вецей, а насампредз же потребне у тим периодзе робиц особну обнову вири, я и Бог, та заєднїцку обно­ ву, як заєднїца, т. є. як Церква. Час посту, по папових словох, благословени и треба го вихасновац бориц ше процив гордосци, зависци, гро­ мад зе ня мате ри ял них до брох, ри жних за ви сно сцох... и нє вистац у тим, модлїц за пребаченє у св. тайни Споведзи. Пост нас поволує на обраценє, пременку становиска,

же би ше животна правда и краса пренашла нє тельо у пошедованю, алє у даваню, нє тельо громадзиц, алє шац и дзелїц добро. Прето треба слухац Боже Слово, же би воно дало плоди у нашим жи во це. Кед так ро биме, буд зе и жатва. Кед шеєме нашенька доброти, гоч су и малючки, у нашим живоце будземе шветло и принєшеме швету приємни пах Христа, надпомнул папа. „Най нам нє допиє робиц за добро, у активней любови ґу ближньому, радосно и велькодушно даровац дру­ гим, насампредз тим цо им найбаржей потребне. Жем ше прикармює зоз постом, залїва з молитву, а збогацує з любову” , заключел папа Франциско. Як наявене, преподаваня буду каждей нєдзелї у чаше Велького посту як пририхтованє за Пасху, а буду по Служби Божей на 18,45 годзин. На идуцу нєдзелю, 13. марца, тема будзе „Як глєдац волю Божу у нашим живоце”. М. А.

У БЕРКАСОВЕ

У НОВИМ САДЗЕ

КЛАНЯНЄ ВОДИЦОВЕЙ ИКОНИ

ПРЕДСТАВЯНЄ О. ЄРЕМИЇ ЛОМНИЦКОГО

Икона Мацери Божей Водицовей зоз цер­ кви у Бикичу внєдзелю, 6. марца, принєшена до церкви у Беркасове, а парох о. Влади­ мир Еделински Миколка служел Службу Бо­ жу. Икона у Беркасовскей церкви будзе пребувац тидзень, а на нєдзелю, 13. марца, буд­ зе принєшена до церкви у Шидзе, дзе тиж будзе тидзень. Як нам гварел о. Еделински Миколка, внєдзелю з нагоди законченя фашенґох и пущаня, на парохиї ше дружели виронаучни дзеци зоз Беркасова, Бикичу и Шиду. Позберали ше 15 дзеци, а з тей нагоди ше послужели зоз бухтами за хтори ше остарала єдна з мацерох. Вл. Дї.

11. МАРЕЦ 2022.

У Новим Садзе, 7. марца у Церкви св. апостолох Пе­ тра и Павла, ш. Винкентия представела о. Єремию Ломницкого, ЧСВВ, єдного зоз сновательох шестрох служебнїцох Непорочней Дїви Мариї и кандидата за преглашенє за святого. Беатификацийни процес до святосци живота о. Єремиї (1860-1916) у Католїцкей Церкви почал 2005. ро­ ку, прето ше модлїме же би бул закончени и же би о. Єремия Ломницки бул ураховани до блажених и святих. У представяню о. Ломницкого ш. Викентия вирних упознала зоз його животом и гварела же вон бул и мисионер, проповиднїк и же видзел же єст потреби мац шестри хтори би були з народом. Акцент шестром бул на поучованю мацерох як ше старац о дзецох, провадзаци слова о. Єремиї „Яки буду мацери, таки буду дзеци и така будзе будучносц”. Ш. Викентия тиж гварела и же о. Єремия на окремни способ заступнїк и помоцнїк проповиднїком и шицким цо ше закладаю за виру до Бо­ га, и кед ше дахто будзе модлїц до оца Єремиї Ломницкого и дожиє дацо нєзвичайне, лєбо чудо, треба явиц, пошведочиц у писменей форми и дац ш. служебнїцом. На концу парох новосадски о. Юлиян Рац и вирни вимодлєли молитву за преславу слуги Божого єромонаха Єремиї Ломницкого, ЧСВВ. В. В.

РУСКЕ СЛОВО 29

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 27. фебруара упокоєла ше у мире и цихосци у своїм 92. року живота

КСЕНИЯ САБАДОШ народзена Рац (1945-2022) з Петроварадину

ЛЕОНА ФА - ҐАЛУСКОВА народзена Надь з Руского Керестура

Красни памятки останю супругови, дзецом, унуком и праунуком Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 27. фебруара преселєла ше до вичносци наша мила шестра и нина

ЛЕОНА ФА народзена Надь (1930-2022) з Руского Керестура

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 4. марца 2022. року ше преселєла до вичносци наша мила нина

Памятку на ню буду чувац: андя Фемка Рацова и єй дзивки Сандра Виславскова и Терезка Иличичова зоз фамелиями з Руского Керестура Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. марца 2022. року наполнєли ше 40 жалосни днї як нас занавше зохабел наш мили супруг, оцец и дїдо

-Є

Красни памятки на ню зоз любову и почитованьом будземе ношиц у своїх шерцох. Брат Михал и андя Мария зоз фамелию Най спочива у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. марца 2022. року наполнели ше 40 жалосни днї як ше преселел до вичносци мой мили Мирко МИРКО ДУДАШ (1956-2022) з Руского Керестура Час хтори прешол нє зменшує слизи и боль у шерцу. Нє маме слова зоз хторима можеме описац кельо нам хибиш. Най це наша любов вично провадзи. Занавше останєш у наших шерцох и думкох, вше будзеш жиц у наших памяткох. З любову и почитованьом памятку на це чуваю: твоя супруга Славка, синове Дадо зоз супругу Биляну, Мирко зоз супругу Ивану и мили нєналюбени унучата: Леон, Оґи, Ника и Олеґ Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. марца 2022. року наполнєли ше 40 днї як зме остали без нашо­ го милого сушеда

МИРКО ДУДАШ (1956-2022) з Руского Керестура Твою любов, красне слово и весели ошмих будзем чувац занавше у своїм шерцу. Твоя тета Амалка Спасичова Спочивай у мире Божим!

30 РУСКЕ СЛОВО

МИРКА ДУДАША з Руского Керестура

Роя ше памятки на вецей як 30-рочне сушедство и приятельство. Вєдно у радосци, бриґох и каждодньовим живоце. Закончена тота часц живота, алє здогадованє на вєдно пропровадзени час нам нїхто нє вежнє. Сушедово: Миґо, Натка, Адри, Андрей и Алексей Спочивай у мире Божим!

11. МАРЕЦ 2022.

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня, 2. марца 2022. року у 84. року живота упокоєл ше наш мили супруг, оцец, дїдо и прадщо

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 28. фебруара 2022. року занав­ ше нас нєсподзивано зохабела наша мила и добра нина

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 23. фебруара наполнєли ше шейсц роки як ше до вичносци преселєл наш мили

Твою доброту и племенїту душу занавше у красних памяткох буду чувац: супруга Мария, син Томислав, нєвеста Милева, дзивка Зденка, жец Мирослав, як и унучата: Иван, Марияна, Адрияна. Стефан и Андрей, праунучата и друга блїзша и дальша родзина и приятелє Спочивай у мире Божим!

МАРИЯ ГОРНЯК народзена Папуга (1939-2022) з Руского Керестура Памятки на єй доброту и мили ошмих, як нас дочековала и потримовала, з почитованьом, занавше буду чувац: Щекичово, Салонтайово и Штрангарово фамелиї Спочивайце у мире Божим!

ВЛАДИМИР РУСКОВСКИ (1964-2016) з Коцура Днї преходза, а памятки занавше оставаю. У шерцох це чуваю брат Звонимир и тета Павлина з Нового Саду Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. марца 2022. року, наполнєли ше 40 днї як нас занавше зохабела наша мила мац, швекра и баба

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. марца 2022. року наполнї ше рок як нє з нами наша мила супруга, мац и баба

ВЛАДИМИР ЕДЕЛИНСКИ (1938-2022) з Вербасу

АНКА ЧАПКО з Руского Керестура

ВЕСЕЛИНКА КОВАЧ народзена Бесерминї (1953-2021) з Руского Керестура

Красни памятки на ню у своїх шерцох чуваю: дзивка Ясмина, жец Славко и унукове Игор и Иван Спочивайце у мире Божим!

Час преходзи, а ти и далєй оставаш у наших памяткох и шерцох. Супруг Юлин, синове Владо и Алекс, нєвеста Катарина и унуки Дамир и Валерия Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 8. марца 2022. року, наполнєли ше 40 днї як нас занавше зохабела наша мила мац, швекра, баба и прабаба

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. марца 2022. наполнї ше рок як нас занавше зохабела наша шестра

АНКА ЧАПКО з Руского Керестура ВЕСЕЛКА Красни памятки на ню у своїх шерцох чуваю дзивка Ганїчка зоз супругом Дюром и синами: Ваньом зоз супругу Любку, и Борисом зоз супругу Александру и їх сином Иваном Спочивайце у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 9. марца 2022. року наполнєли ше 3 роки як нас занавше зохабел наш мили

Памятку на ню навики буду чувац: шестра Маря зоз супругом Юлином и дзецми и шестра Фемка зоз супругом Михалом и сином Спочивай у мире Божим!

\

Покраїнски секретарият за урбанизем и зашиту животного штред' ку, на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк РС” чс. 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ

ЮЛИЯН РАЦ (1948-2019) з Руского Керестура Зоз любову и почитованьом красни памятки на ньго вично буду чувац: шестра Наталия и супруг Янко зоз дзивку Татияну и сином Владимиром зоз фамелиями Спочивай у мире Божим!

11. МАРЕЦ 2022.

О поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Ношитель проєкта МодЕколо д.о.о. Беоґрад, улїца Герцеґовачка чс.

13а зоз Беоґраду, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта Мобилне пошоренє за третман нєопасних и опасних одруткох на акцидентних локацийох на териториї Автономней покраїни Войводини на животни штредок. Податки и документация зоз вимоги мож достац на увид у просторийох Покраїнского секретарияту за урбанизем и защиту животного штредку Булевар Михайла Пупина 16 (прижемє канцелария чс. 39), на телефон 021/4874690 або на упит на адресу 0ІІУега.уисіпіс@У0_]У0ГЇіпа.£0У.Г5 и паїа5а.кпе2еVІс@VО^VО^іпа.§ОV.^5. Шицки заинтересовани у чаше од 10 днї од обвйованя того обвисценя можу доручиц свойо думанє у писаней форми на адресу Секретариту.

РУСКЕ СЛОВО 31

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 10. марца 2022. року наполнєли ше 2 роки як нє зо мну моя супруга

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 10. марца 2022. року наполнєли ше 2 роки як нє з нами наша мила мац, баба и швекра

МАРИЯ МУЧЕНСКИ народзена Берег (1937-2020) з Руского Керестура

МАРИЯ МУЧЕНСКИ народзена Берег (1937-2020) з Руского Керестура

Памятку на ню чува супруг Яким Спочивай у мире Божим!

Памятку на ню чуваю дзивка Весна, жец Янко, унукове Мирослав и Борис Най спочива у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ

гЬуецо буд^е* Ьуецо буд^е* У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ ПРЕПОДАВАНЄ ЗА МЛАДИХ

МИРОН ВИСЛАВСКИ (1928-1998)

ЕУФЕМИЯ ВИСЛАВСКИ народзена Балїнт (1928-2005) з Руского Керестура Красни памятки на нїх чуваю їх наймилши. Спочивайце у мире Божим!

'

\

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду, на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о принєшеним ришеню з хторим дата согласносц на Студию о пре­ ценьованю вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци мобилней телефониї „НС2065_01 НС_Нови_Сад_Адамовичово_населєнє” Подприємство „ЬАВШО” БОО зоз Београду, по овласценю ношителя проєкта „А1 ЗгЬі^а гї.о.о. Веодгагї”, Милутина Миланковича 1ж, Нови Беоґрад, поднєсол вимогу за даванє согласносци на Студию о преценьова­ ню вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци мобилней телефониї „НС2065_01 НС_Нови_Сад_Адамовичово_населєнє”, у улїци Лази Нанчича 47, у Новим Садзе, на катастерскей парцели 3129/1, К.О. Нови Сад II, Город Нови Сад. После запровадзеного поступку и пред кладу Технїчней комисиї, Городска управа за защиту животного штредку дня 1. марца 2022. року принєсла ришенє число УІ-501-15/22 з хторим дата согласносц на предметну Студию. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, на сайту Городскей управи за защиту живот­ ного штредку •№№№. ЄПУІГОПОУІ8а^.ОГ§.Г8. Процив того ришеня мож порушац управни суд пред Управним судом у чаше од 30 днї од дня обявйованя обвисценя о принєшеним ришеню у средствох явного информованя.

МАЛИ ОГЛАШКИ

■ ГАРМОНИКОВОДЗВЕРИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох. Щици ■ ПАНТЛЇКОВО ДЗВЕРИ од витру, жими, праху, ■ МРЕЖИ ОД СУНЬОҐОХ ■ ВЕНЕЦИ ЯНЕРИ галайку, инсектох.

■ ОПРАВКИ МОНТИРАМЕ: 025/ 5827- 710, ■ РОЛЕТНИ 060/ 5088-433

32 РУСКЕ СЛОВО

На пияток, 11. марца на 20 годзин будзе преподаванє за младих на тему „Жени у Святим Писму”, а тема вибрана з нагоди актуалного означованя Медзинародного дня женох. Преподаванє отрима млади теолоґ Марко Радакович зоз Зомбора. Преподаванє орґанизую Пакт Рутенорум, Каритас и Рух фоколару, а будзе отримане у просторийох Пакт Рутенорум, у Младежским доме у Руским Керестуре.

ч.

МАЛИ ОГЛАШКИ НВУ „РУСКЕ СЛО ВО ” КУПУЄ ХИЖ У У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ, за потреби канцеларийох и дописовательства. Глєдаме добре очуване обисце (може и на поверх) блїзко при центру, квартельни нукашнї простор котри би мал минимум 1 2 0 т 2 (и векши простор пре архиву), зоз цо меншим простором за отримованє желєних поверхносцох. Волац на телефон 069 67 33 01. КУПУЄМ вецей гольти жеми у керестурским хотаре, добре плацим.Телефон: 063/1999022.

Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, на основи члена 20. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк РС” чс. 135/04) обявює

ОГЛАШУЄ явни увид студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Ношитель проєкта НИС а.д. Нови Сад, улїца Народного фронта чс.

12 Нови Сад, поднєсол вимогу за даванє согласносци на Студию о преценьованю вплїву на животни штредок ПРОЄКТА Утвердзованє виведзеного стану и предлужованє екслоатациї ґазу и кондензату на експолатацийним полю Србобран - лєжиска Рг+Вгї+8т-1 и Рг+Вгї-2. Податки и документация зоз вимоги ношителя проєкта мож достац на увид роботни дзень од 10г до 14 г у просторийох Покраїнского секретарияту за урбанизем и защиту животного штредку Булевар Михайла Пупина 16 Нови Сад (прижемє канцелария чс. 39) и просторийох Општинскей управи Србобран, Улїца Площа шлєбоди чс. 2, по 28.03. 2022. року. Под час тирваня явного увида заинтересована явносц може у писменей форми поднєсц заиваги и думаня на виложе­ ну студию о преценьованю вплїву на адресу Покраїнского секретарията. З цильом орґанизованя здравствено безпечних условийох за отримованє явней розправи и презентациї нєобходне же би шицки заинтересовани наявели свойо участвованє на телефон +381 21 487 46 90 лєбо по електронкей пошти на е-маил: ек0Щ'Ь@V0^V0ГЇіпа.§0V.^5. Явна презентация отрима ше 29. 03. 2022. року у будинку Покраїнскей влади (прижемє, канцелария чс. 39) на 12 г.

11. МАРЕЦ 2022.

іпТогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот

ВИШЛО ВЕБ-ВИДАНЄ ПЕРШОГО ТОГОРОЧНОГО ЧИСЛА „ШВЕТЛОСЦИ” У року кед ше ШВЕТЛОС1Д означує 70-рочнїца од виходзеня часописа „Шветлосц”, тих дньох вишло веб-виданє першого тогорочного числа нашого найстаршо­ го часописа за науку, литературу, културу и уметносц. Як и звичайно, число отвера блок ориґиналних наукових прилогох, медзи котрима робота др Петера Женюха „Язик як свидоцтво о застарелим идентитету и/або културним паметаню” и академика Юлияна Тамаша „Наївна литература”. З чечуцей литературней продукциї обявени циклус писньох Асї Папуґа „Накруцени порцолово бабки”, прозни виривок Любомира Медєша „Гроби потрацених предкох” и писня Владимира Кочиша „Слунково зарї под кридлом”. Рубрика „Зоз шветовей литератури” приноши вибор з поезиї Константина Ильдефонса Ґалчиньского, котри з польского прешпивал Михал Рамач, и приповедку нєпознатого автора „Песимистична розгварка пана и слуги”, чий акадски текст з анґлийского преложел Ваня Дула. З нагоди 150-рочнїци од народзеня Володимира Гнатюка, часопис приноши студию академика Миколи Мушинки „Перши и найвизначнєйши записивач и виглєдовач фолклору Русинох Войводини/Сербиї конца ХІХ и початку ХХ столїтия”. Микола М. Цап автор статї „Перша друкована верзия писнї Поздрав мацери и з литературней биоґрафиї Г. Костельника. „Прикази, критики, рецензиї” информую о нових кнїжкох Блажени Хома Цветкович, Янка Сабадоша и Олени ПланчакСакач, о котрих пишу Блажена Хома Цветкович, Михал Рамач и Єлена Маричевич Балач. „Драмски додаток” виполнює драма за дзеци ,Червена Шапочка у нєсказки” Сонї Боґданович, котру зоз сербского преложели Ксения и Михайло Бодянец. Остатнї прилог у часопису „Упутство за пририхтованє рукописох за друкованє”, з котрим Редакция поволує на сотруднїцтво през писанє ориґиналних наукових и фахових роботох з обласци гуманистичних и дружтвених наукох. Число илустроване з малюнками Влади Нярадия. И тото число часописа „Шветлосц”, як и шицки дотерашнї, мож опатриц на адреси: тетете.ішзкезІоуо.сот/шветлосц.М. М. Ц.

иі№ № .гизке$Іоуо.сош/шветлосц

Городска управа за защиту живот­ ного штредку Городу Нового Саду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта Ношитель проєкта „NАМЕ8ТА^ У ГСЕТІС” ^ 0 0 NОVI 8 А ^ ВЦКОУАС, Буковац, Краля Петра I, число 57, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби пеценьованя вплїву на животни штредок проєкта „Вибудов продукцийно-роботного будинку поверхносци з часци прижемє (П) и з

11. МАРЕЦ 2022.

часци прижемє и поверх (П+1) на катастерскей парцели число 1792/9 К.О. Буковац, Город Нови Сад. З предметним проєктом предвидзена ремесельнїцка роботня за склапнє меблю зоз плочастого материялу (триска, фурнир и древо) после машинского обробку, зоз магазином и готових продуктох. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин.яицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

ОБЯВЕНА ЯВНА ПОВОЛАНКА ЗА УЧАСТВОВАНЄ НА „ЧЕРВЕНЕЙ РУЖИ 2022” Програмни одбор Фестивалу рускей култури Червена ружа, тих дньох обявел Явну поволанку за участвованє на тогорочним Фестивалу Червена ружа, котри будзе отримани од 1. по 3. юлий. Приявиц ше мож за участвованє у трох категорийох - Змаганє за найкрасши дзивоцки и леґиньски їлас, дзе право участвовац маю млади од 15 по 30 роки, потим Змаганє за найлєпшу авторску композицию и Змаганє за найлєпши цалосни наступ, з тим же за авторох тексту, музики и аранжману, як и самого интерпретатора, нєт старосна гранїца. И того року, змагателє можу креативно и ориґинално обдумац свой сценски наступ. Зоз прияву, змагателє предкладаю шпиванку зоз котру жадаю наступиц, а о конєчним вибору, можу ше порадзиц зоз орґанизатором. У прияви треба назначиц мено и презвиско, имейл адресу, число телефона, категория(ї) за котри конкурує, наслов(и) шпиванки(ох), мено автора и форму музичного провадзеня. Прияви треба посилац найпознєйше по 30. април на адре­ су Дома култури, Русинска 75, 25233 Руски Керестур, на число телефона: 025/703-357, на е-маил адресу гїк.кегЄ8іш@£таі1.сот, або Андрейови Оросовому на число теле­ фона 061/704-292-0, або на е-маил: огоза8Іа@§таі1.сот Цалосни текст Явней поволанки мож пречитац и на сайту Дома култури Руски Керестур Ьйр8:Мотки11шгет8кікг8Іиг.сот/, а вецей информациї мож достац и на Фейсбук и Инстаґрам бокох Дома култури Руски Керестур. Ан. М.

РОЗПИСАНИ КОНКУРС ЗА НОВИ РУСКИ ДЗЕЦИНСКИ ШПИВАНКИ На основи Одлуки Орґанизацийного одбору Фестивала рускей култури Червена ружа, Дом култури Руски Керестур тих дньох розписал Конкурс за нови руски дзецински шпиванки, хтори буду виведзени на тогорочним Червеним пупчу. На Конкурс мож послац авторски, потераз нєвиводзени, шпиванки за дзеци зоз текстом на руским язику. У случаю хаснованя нєавторского текста, нєобходне мац дошлєбодзенє автора, а право участвовац маю шицки заинтересовани зоз жеми и иножемства. Организатор Фестивала обезпечи пенєжни награди композитором за завжати перши три места и єдну награду за найлєпши текст. Оценьованє и вибор шпиванкох котри буду виведзени на Фестивалу окончи фахова комисия хтору менує Организатор. Композициї треба же би були записани нотално, лєбо на ношачу звука, а треба приложиц и окреме видруковани текст. Дом култури Руски Керестур затримує право видац виведзени шпиванки на тогорочним Червеним пупчу у авдио и видео формату. Роботи треба посилац найпознєйше по 30. април 2022. року на адресу Дома култури (з назначеньом: за кон­ курс), Русинска 75, 25233 Руски Керестур лєбо на мейл адресу: Йк.кеге8ішг@§таі1.сот. Ан. М.

РУСКЕ СЛОВО 33

СПОРТ СПОРТСКИ СОЮЗ ОПШТИНИ ЖАБЕЛЬ

НАГРАДЗЕНИ НАЙЛЄПШИ СПОРТИСТИ Спортски союз општини Жабель и того року додзелєл припознаня найлєпшим спортистом, спортским екипом, тренером, фаховцом и спортским роботнїком на териториї општини. Предсидатель Спортского союзу општини Жабель Урош Боґоєвич з тей шветочней нагоди надпомнул же спортска асоцияция општини, як и потераз, будзе потримовка шицким спортистом.

- Намагаме ше мотивовац наших спортистох, котри укладаю вельо енерґиї до своїх активносцох. Ми ту як потримовка и же бизме им помогли кельо то у нашей моци, а вони ту же би ше ми цешели з нїма - гварел Боґоєвич. Член Општинскей ради за спорт и туризем Зоран Шолая гварел же спорт барз важни за розвой општини.

- Маме порозуменє за шицки потреби наших спортистох, а вони указали же ценя кажде нашо намаганє и прето сом прешвечени же нашо сотруднїцтво будзе ище лєпше, а успихи наших спортистох ище векши - наглашел Шолая. Предсидатель општини Урош Раданович гварел же шицки потерашнї посцигнути успихи велька мотивация спортистом за нови и ище векши успихи. „Ту зме з вами же бизме вас потримали, прето ше и намагаме же би средства котри видвоюєме за спорт з рока на рок бул векши, а тото додзельованє наградох лєм скромни способ же бизме указали нашу подзековносц за

роботу и успихи шицких наших спортистох, спортских клубох и тренерох - гварел Раданович. Награду за найуспишнєйшу спортисткиню достала кошаркашка Жаклина Янкович, за найлєпших спортистох з младшей катеґориї преглашени - Марко Дюрдїч, Дьордє Савич и Мария Вуйков. Найперспективнєйши спортисти - Душан Димич, Александар Йованович и Драґан Апич. Найлєпши спортски екипи то екипи зоз Бокс-клубу „Шайкаши” зоз Жаблю и Веслацки клуб „Чуроґ”. Награду за найлєпшого тренера достал Небойша Бабич зоз Фодбалского клубу „Гайдук” Чуроґ. Найзаслужнєйша институция за розвой спорта у општини Жабель то Явна установа „Спортски обєкти” Жабель, а награду за животне дїло достал предсидатель ЗСР „Стара Тиса” Чуроґ Йордан Дьордєвич. Награду достали и орґанизаторе Спортско-рекреативней манифестациї „Змаганє у лапаню рибох” - Ґосподїнци. Найуспишнєйши спортски здруженя - „Школица спорту” - Жабель и „Комбат джим” Чуроґ, а найуспишнєйши спортски роботнїк директорка Основней Школи „Йован Йованович Змай” зоз Дюрдьова Любица Клепич. Л. Береш

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СУБОТИЦА

ХИБЕЛО ДАКУС ЩЕСЦА ФК „Слоґа” (Остоїчево) - ФК „Искра” 3:0 (2:0) За Искру бавели - Новаков, Колошняї, Човс, Сталевич, Малацко, Латинкин, Бокан, Николич, Надь, Секулич, Барович (Юрчук) Искра до ярнєй часци сезони вошла зоз подмладзену и у велькей часци пременєну екипу, а госцованє у Остоїчеве вше чежке, та домашнї на искуство звладали Коцурцох. Сам початок стретнуца припаднул Искри понеже бавяче коцурскей екипи вецей мали лабду у ногох и вецей ше бавело на половки домашнєй екипи. Медзитим, таке бависко Искри тирвало лєм 12 минути, кед домашнї после нєпорозуменя бавячох одбрани Искри дали перши ґол. У тим периодзе могла и Искра дац ґол, алє центарфор Искри Латинкин нє вихасновал єдну добру шансу. После приятого ґола млада екипа Искри ше розчаровала и домашнї помали преберали бависко.

34 РУСКЕ СЛОВО

У 31. минути Слоґа зоз єдним евроґолом дошла до предносци од 2 ґолох. Бувши бавяч Искри Стоянович зоз волей бицом зоз 11 метерох потрафел ґол. Зоз резултатом 2:0 за Слоґу пошло ше на одпочивок. Други полчас знова почал зоз лєпшим бависком Искри, медзитим ладба нє сцела войсц до ґола. Добри шанси у тим периодзе нє вихасновал анї Малацко, анї Латинкин. Отворене бависко Искрових бавячох домашнї вихасновали у остатнїх минутох бависка, точнєйше у 89. минути, кед центарфор Слоґи дал треци ґол и поставел конєчни резултат. После 16 одбавених колох Искра и далєй на 13. месце на таблїчки зоз 13 бодами. У шлїдуюцим колє Искру у Коцуре обчекує дерби змаганє процив Пролетера зоз Равного Села. З. К.

11. МАРЕЦ 2022.

■

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ПОЧАЛИ ПРИРИХТОВАНЯ РУСИНОВИХ РУКОМЕТАШОХ

ОДБАВЕНЕ ПЕРШЕ КОНТРОЛНЕ ЗМАГАНЄ После жимскей павзи, рукометаше Русину концом фебруара у Спортскей гали у Руским Керестуре стартовали зоз пририхтованями за наступну полусезону першенства, а вовторок, 1. марца, одбавели и перше контролне стретнуце процив рукометашох зоз Србобрану з резултатом 35:36 (18:19) За полни 60 минути змаганя домашні, у першим шоре, указали солидну борбеносц. Зазначени надосц добри подцаги поєдинцох, но було и гришки. У першим полчаше, раз госци, раз домашнї водзели з ґолом-два розлики, дзе домашнї комбиновали рижни вариянти, як у нападу, так и у охрани. У другей часци змаганя Русин водзел скоро цали полчас, же би госци, при самим концу виєдначели и у остатнїм нападу „ришели” побиднїка приятельского стретнуца. За Русин бавели - Даниєл Милинкович, Михайло Мудри, Виктор Микита, Славко Гербут, Борис Югик, Мирослав Виславски, Владимир Мудри, Владислав Салаг, Филип Тома, Филип Орос, Неманя Стойков, Петар Пирожек, а змаганє судзели Иван Рац и Томислав Семан. Зоз тренинґами русиновци почали остат­ добре же зме почали тренирац на час - гвари Филип Орос нього тижня у фебруару, а по початок першенства, за хтори и додава же состав екипи останє нєпременєни, а у оптицаю ше точни датум ище вше нє зна, буду отримани ище голєм и двоме хлапци хтори нє з Керестура, но, як гвари, ище два приятельски стретнуца. Потамадз рукометаше поряднє вчас о тим бешедовац. Друга полусезона, як додава, рукомаю тренинґи и наздаваю ше, кед нє висшому пласману на меташе обчекую же будзе вельо успишнєйша. таблїчки, вец голєм атрактивнєйшому бависку за патрачох. Перши чежко же можеме буц, алє циль нам указац - На тренинґох нас вше єст досц, дас дзешецерме, цо за лєпше бависко. Наздаваме ше лєпшому резултату, гоч табпририхтуюци период барз добре, бо ше можеме убавиц, та лїчка указує досц „подли” резултат зоз прешлей полусезопочаток сезони можеме почац порихтани. Ище нє знаме ни. Но, резултат бул таки, бо зме у єшеньскей полусезони точни датум кеди почнє першенство, найвироятнєйше кон­ були нєутренирани, перше змаганє нам було як тренинг, цом марца, або початком априла, а потамль отримаме ище лабди нам випадовали, нє були зме убавени, цо ше у тей дас два приятельски стретнуца. Атмосфера у клубу барз ярнєй часци, верим, нє случи. - гварел Филип. добра, тренираме, дружиме ше, шицко у шицким, барз Ан. М.

КАРАТИСТИ ЗОЗ ОШ „ПЕТРО КУЗМЯК"

МЕДАЛЇ НА ПЕРШЕНСТВЕ ВОЙВОДИНИ Двойо школяре керестурскей ґимназиї „Петро Кузмяк” - Александра Дїкич и Ґлориян Штранґар освоєли медалї на Школским першенству Войводини у поєдинєчней конкуренциї у каратеу котре отримане у Индїї. Александра Дїкич у катеґориї до 59 кґ завжала 1. место, а Ґлориян Штранґар у катеґориї до 70 кґ завжал 3. место. Обидвойо представяли керестурску школу, а з тим пласманом ше пласовали на Школске першенство Сербиї котре будзе 26. марца у школскей спортскей гали у Чачку. Обидвойо каратисти тренираю у КК „Гайдук” у Кули, а з того клубу на тим змаганю участвовали вкупно трицец шесцеро каратисти, и вєдно освоєли штернац медалї - штири златни, пейц стриберни и пейц бронзово. М. Дж.

11. МАРЕЦ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ І

ПРИЯТЕЛЬСКЕ СТРЕТНУЦЕ ПИОНИРОХ ФК „ИСКРА” - ФК „РУСИН”

КОЦУРЦИ ЛЄПШИ У РЕВАНШУ Пионире Фодбалского клубу „Русин”, през викенд, всоботу, 5. марца, одбавели реванш у Коцуре процив пионирох Ф к „Искра”, у хторим обидва екипи, дзеци народзени 2009. и 2010. року, були поражени од домашнїх з резултатом 1:0 Й 90яш ш ш яат ізв ш я т ш ж а і

оучени з искуством на нєдавно отриманим стретнуцу у Керестуре, на хторим коцурски пионире страцели од русиновцох и домашнї ше озбильнєйше пририхтали, до бависка уключели и старших бавячох, а були у предносци, бо маю вецей пракси и искуства у бавеню фодбала на трави. Млади русиновци, после числених тренинґох и змаганьох на паркету, по першираз того року обули копачки, та им бависко на отвореним, односно на трави, пре иншаке рушанє и справованє лабди на „желєним тепиху” було вельо чежше. Но, без огляду на шицко, обидва екипи ше по сам конєц твардо борели, а на концу лєпши однєсли побиду. Русиновци указали вельку борбеносц, медзитим, чежко им було додавац, затримац лабду и прейсц половку терена.

П

ЗЛЄПШАЦ БИ РЕАЛИЗАЦИЮ Тото цо на тим стретнуцу обачлїве то же ше анї младшей, анї старшей екипи Русину, за 90 минути кельо бавели, нє удало дац анї єден ґол. И попри велькей витирвалосци и труду хтори укладаю на каждим стретнуцу, обидвом екипом Русину барз би значел голєм єден „опаснєйши” и швидши нападач, хтори би зоз соло акцийох могол створиц шанси за ґол себе, або свойому собавячови, хтори би бул схопни „поспреведац” процивнїцких бавячох и дац вецей ґоли на змаганю. Понеже Русин нє

36 РУСКЕ СЛОВО

ма такого бавяча хтори би поцагнул цалу екипу, алє су шицки приблїжно єднаки по квалитету, тот нєдостаток муша надокнадзиц зоз добрим колективним бависком, зоз добрима акциями, зоз дуплим пасом и додаваньом, та пробовац створиц цо вецей шанси и так надвладац процивнїка. БУДУ ИЩЕ ДАСКЕЛЬО ПРОБИ За младшу екипу Русина бавели - Тони Орос, Марко Драґутинович, Тадей Виславски, Лука Стойков, Вукашин Вуйович, Марко Колошняї, Стефан Настасич, Матей Макаї, Андрей Провчи, Алекса Сопка, Хана Будински, а за старших бавели - Марко Драґутинович, Теодор Штранґар, Чизмар Андрей, Лука Фа, Даниєл Иванкович, Давид Джуня, Надь Даниєл, Малацко Кристян и Филип Ноґо. Фодбалерох на стретнуце водзели тренере Зденко Шомодї и Деян Йолич, а превоз на змаганє до Коцура обезпечели тренере и родичи. Пионире Русину у марцу одбавя найменєй ище єдно, або два змаганя, а пре ище вше жимну хвилю, будзе ше патриц же би ше змаганя отримали у Спортскей гали, гоч вше вецей процивнїки сцу же би ше стретнуца отримовали на трави, понеже велї у своїх местох нє маю условия за бивско у завартим. У плану же би ше у марцу отрима­ ло ище єдно стретнуце, найвироятнєйше процив екипи з Бачкого Доброго Поля або зоз Змаєва. ■ Ан. Медєши 11. МАРЕЦ 2022.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

І ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР

ОДБРАНА СИҐУРНА, НАПАДАЧЕ ЕФИКАСНИ ФК „Борац 46" (Обровац) - ФК „Русин" 0:2 (0:1) С остав Русина - Д еян Кронич, С теф ан Тома, Боян Голик, Деян Павлович, Андрей Малацко, Оґнєн Маркович, Филип Вуйович, Неманя Кулич (Боян Бранкович), Янко Кулич, Дарко Сушич, Матей Саянкович, у резерви Филип Тома, Деян Будински, Р еля Ланчужанин, А лександар Зорич. Ґоли за Русин д а л и - Филип Вуйович, Матей Саянкович За фодбалерох Русина, внєдзелю, 6. марца, почала друга часц першенства у Подручней фодбалскей лиґи Зомбор. Шеснасте коло першенства, односно перше у ярнєй часци, одбавене у Обровцу процив екипи з хтору ше фодбалере Русина нє стретали часто у борби за боди, а анї нє бавели у истим ранґу змаганя. Заш лєм, добри резултати и завидна форма, хтора указана на приятельских стретнуцох у пририхтуюцей часци, були добра основа на нєзґодним госцуюцим терену у Обровцу. Перши кола вше критични, бо ше нєдосц зна у якей форми екипи. Домашнї, Борац 46 тераз забера место у другей часци таблїчки дзе им кажди освоєни бод вельо значи. Но, внєдзелю процив розположених русиновцох нє мали вельо нагоди дойсц анї до єдного бода. ОХРАНА НЄПРЕХОДНА Охрана Русина внєдзелю бавела за чисту „петичку” у хторей ше окреме визначел млади Малацко, хтори, як и у прешлей полусезони, остал фундамент Русиновей охрани. Малацко нє лєм же процивнїцкей екипи нє допущел

приблїжиц ше Русиновому ґолу, алє цали час тримал и контролу бависка на штредку терена. Без даяких гришкох, сиґурно и убавено, мож повесц и пребарз рутински, окрем ґолмана Кронича бавела цала охрана и наймладша часц екипи. САЯНКОВИЧ РИШУЄ ДИЛЕМИ Перши ґол на змаганю, у 29. минути посцигнул Филип Вуйович зоз правилно досудзеного пеналу. Було то оштре бице зоз 11 метерох, та домашнї ґолман нє мал нїяку нагоду лєпше реаґовац. Треба спомнуц же исти бавяч бави скоро на шицких местох у екипи, тераз є штопер у охрани, но часто и центар­ фор и ґол-бавяч. Понеже резултат од 1:0 за Русин тирвал през векшу часц змаганя, домашнї ше нє одрекли „актив­ ного” бависка, наздаваюци ше же до конца годни голєм виєдначиц резултат. Шицки дилеми коло конєчного побиднїка ришує, як уж по обичаю, Матей Саянкович, хтори нє муши стваряц вельо нагоди дру­ гим, но кед их нєт, створи их сам. Зоз тим другим ґолом, 10 минути пред конєц змаганя, положена точка на тото змаганє. Побида хтора барз значи за предлуженє першен­ ства - нове самодовириє цалей екипи, руководству, а и вше векшому числу навиячох. Тераз Русин за 3 боди заостава за другопласованим Радничким 1918 зоз Раткова, а лєм єден бод го дзелї од екипи Жака зоз Зомбора. На нєдзелю, 13. марца, у 17. колу, Русин одбави перше од трох сушедних дербийох, кед на Яраш придзе Борац зоз Бачкого Ґрачцу. Змаганє почнє стандардно, на 14.30 годзин. ■ Ан. Медєши

РУСКЕ СЛОВО 37

ИНТЕРМЕЦО

ГОРУЦИ ТЕПШИ

Микс торта зоз сухеи овоци За тоту торту вам нє потребна релна, потребне вам лєм купиц шицки состоИки, змишац их и положиц до фрижидера. Волаю ю и жимска торта бо ше прави зоз сухей овоци. Барз ю єдноставно направиц, а тото цо найважнєйше, шицким ше уда Потребне: ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

100 ґрами сухого грозна 100 ґрами сухи шлївки 100 ґрами сухи кайси 100 ґрами орехи 100 ґрами кикирикия 300 ґрами кекси 400 ґрами греческого йоґурту лєбо шметанки ■ 300 ґрами кондензованого млєка

Поступок: Суху овоц охабиц у води дас 15 минути. За тот час порезац зоз ножом орехи и кикирики голєм на поли. Одцадзиц овоц и тиж ю порезац на менши фалатки. У другей судзини вимишац йоґурт зоз кондензованим млєком и додац поламани кекси. Кед сце зоз варешку шицко добре премишали остало вам лєм додац порезани кикирики, орехи и суху овоц. До тепши велькосци 20 зоз 15 центи, положце найлон и висипце мишанїну. Торту охабиц през ноц у фрижидеру.

Слани ролат Поступок:

Потребне: Витрепац нараз 4 вайца шицки 4 вайца, усипол ложички солї пац млєко, додац 2 шольки млєка солї, муки и кус роз­ (400 милилитри) пущеного масла.

180 ґрами муки Шицко вимишац ложка розпущеного зоз дротову варе­ масла шку, а достане ше ■ крем сир чечну мишанїну.

■ маслини 200 ґрами До тепши поло­ жиц папер за пече­ не, висипац мишанї­ ну и печиц на 180 ступнї дас 20-25 минути. Упечени ролат премасциц зоз крем сиром и покласц шором порезани маслинки. Скруциц ро­ лат и такой мож служиц.

38 РУСКЕ СЛОВО

11. МАРЕЦ 2022.

*

-

— •

» % і £1 - т

4 І1 Ц

Н

Н

Н

Н

Н

Н

Н

1

Г О Р У Ц И ТЕПШ И Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Милана Младеновски (инстаґрам соокіпд. т'ііі. Іоуе_тт)

На олєю у векшей судзини попражиц порезану цибулю, и вец додац порезане биле ме­ со. Шицко вєдно попражиц, та насипац коло 2 литри води и додац порезану желєняву. Положиц присмачки по смаку. Вариц дас годзину. При концу додац есенцу (4-5 Потребне: ложки).

■ 500 ґрами билого На самим ко­ меса зоз курчеца нцу витрепац ■ векша главка цибулі вайца и шме■ 3 петрушки танку додац ■ 4 мархви до юшки и нє■ 4 кромплї преривно ми■ присмачки (веґета, шац. Кед кладсоль, попер) зеце шметанку ■ есенц и вайца змен■ 2 литри води шац темпера­ ■ 2 вайца туру шпоргета ■ 180 ґрами шметанки на найменшу.

■ дакус олєю

На дакус Потребне: олєю попра­ жиц пореза­ главка цибулі ну цибулю. штреднєй велькосци Додац кром­ 4 кромплї штреднєй плї порезавелькосци ни на коцоч500 ґрами карфиолу ки, броколи 500 ґрами броколию и карфиол 2 струча цеску хтори пореприсмачки (соль, зани на квепопер, веґета) цики и дробдакус олєю но порезани цеснок. Усипац води, тельо же би прекрило ж е­ лєняву, засмачиц. Вариц покля желєнява нє омегча, а потим ю виблендовац зоз „палїчку” за миксованє. Покоштовац яки смак, додац присмачки по жаданю и вариц ище дакус.

11. МАРЕЦ 2022.

*і\ 4І і і Ч \ТІ 4

РУСКЕ СЛОВО ', и

^1 *І \

39

ЗДОГАДОВАНЄ НА ФОТОҐРАФА ЯРОСЛА ВА ПАПА Мемориялна вистава фотоґрафийох фотоґрафа Ярослава Папа (1957-2021) наволана „Око свих нас”, отворена пияток, 4. марца, у Покраїнским заводу за защиту природи. Пред тим як отворена вистава у полним амфитеатру и присустве фаме­ лиї, приятельох и почитовательох познатого фотоґрафа Ярослава Папа, в.д. директора Покраїнского заводу за защиту природи Наташа Сарич упознала присутних зоз длугорочним Ярославовим сотруднїцтвом зоз Заводом, окреме бешедовала о значносци його фотоґрафийох, хтори обявени у фа­ хових студийох и Заводових виданьох. Тиж, медзи иншим, Саричова гваре­ ла и же у Простору ПЗЗП Ярослав Пап мал вецей самостойни и заєднїцки вистави, а єдну цалу виставу у хторей єст коло 40 фотоґрафиї подаровал тей Установи и тоти фо­ тоґрафиї их здогадую на ньго. Потим приказани документарни филм „Ярослав Пап - фотоґраф природи” хтори зняла Радио-телевизия Войводини 2001. року, а по емитованю филма сотруднїки познатого фотоґрафа Дарко Дозет, Станко Косовац, Оливер Фойкар и Ярославов син Андрей Пап виприповедали як им було робиц и дружиц ше зоз Ярославом. Виставу отворела в. д. директора Покраїнского заводу за защиту природи Наташа Сарич, и виставу годно опатриц цали мешац. Орґанизаторе вистави Покраїнски завод за защиту природи и Новосадски саям. В. В.