RUSKE SLOVO 35

І ГЛАСНЇК ПО РУСКИ РОК ЬХХУІІ [І ЧИСЛО Ч 35 (3956) НОВИ САД, 27. АВҐУСТ 2021.

Ш ІШ и /им .гизкезіоуо.сот ЦЕНА 30 ДИНАРИ ■

Мі

«

ЗІ ►і

Ч

770350

460007

- Т : г^ \

V

ИНТЕРМ ЕЦО

Ж ЕЛЄ НА ОАЗА У БИКИЧУ

МЕСТО ЗА БАВИСКО И ОДПОЧИВОК коло Бикичу єст надосц лєси, але и тот наш сримски и фрушкогорски валал ма досц желєнїдла, односно древка як опрез хижох на улїци, так и у самим центре валала. Опрез Дома култури и ш колского будинку вельки древа правя хладок, а єдна часц пред даскельома роками и подмладзена. За Домом култури прави мали лєшик з брезовима древками. Ту ше находза и бависка (мобилияр) за дзеци так же то куцик не лем за одпочивок, але и за бависко. А же би шицко було крашнє и ушорене стара ше Месна заєднїца хтора коши траву и отри­ мує желєни поверхносци. И хто пойдзе до дутяну дацо куповац, може ше дакус на лавочки и одпочинуц, а вец рушиц дому. Вл. Дїтко

О

2 РУСКЕ СЛОВО

27. АВҐУСТ 2021.

УВО ДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ ш ■ Тижньовнїк 4-5. Препорученя Совиту Европи ґу наступному Попису жительства

■ Нашо места 8. Руска традиция на „Културним лєту” у Шидзе

■ Економия 10-11. М анифестация „Днї керестурскей паприґи”

■ Култура и просвита 14—15. У Дюрдьове отримани 18. Ф естивал жридлового шпиваня „Най ше нє забудзе”

■ Литературне слово 19—22. Поезия, проза и подобово прилоги

■ Людзе, роки, живот 24—25. Стретнуце: Атила Ковач зоз Бачкей Тополї

■ Духовни живот 28. Преславени Кирбай у Шидзе

■ Информатор 30—33. Мали оглашки и Іп тетогіат

■ Спорт 35—37. Резултати наших фодбалских клубох

■ Интермецо 38—39. Хладок и горуци тепши

Насловни бок: Дзивоцка шпивацкаґрупа КУД „Тарас Шевченко” Авторка фотоґрафиї: Вероника Вуячич

Пише: Олена ПЛАНЧАК-САКАЧ, заменїца главного одвичательного редактора

ЗЛАТНИ ЗАРЕНКА НАШЕЙ СЦЕЛОСЦИ И ВИТИРВАЛОСЦИ У Дюрдьове, прешлей соботи, отримани 18. Фестивал жридлового шпиваня „Най ше нє забудзе”. Фестивал сцигол по свойо полнолїтствиє през вельки труд, ентузиязем и упартосц домашнього КУД „Та­ рас Шевченко” у намири зачувац нашо найстарши жридлово шпиванки и пренєсц тоту традицию и любов ґу етносу младшим ґенерацийом. Труд и любов ше виплацели, бо Дзивоцка шпивацка ґрупа зоз Дюрдьова, превжала пестовац тото цо любели їх баби и прабаби и на бини заблїсли таки поприберани, як руски дзивки пред сто роками. И, наисце, нє лєгко нєшка заплєсц варґочи и положиц баршонь до власох, бо то вимага вельо часу и труду, а у широких сукньох нє мож анї шеднуц, же би ше нє погужвали. Дюрдьовски дзивки нє лєм же су побиднїци Фестивала, цо заслужели зоз своїм шпиваньом, алє зоз пиху и вельку любову ношели тото дакедишнє руске народне облєчиво, цалком так, по шицких правилох, як то бул обичай и дакеди. За кажду похвалу и коцурска Женска шпивацка ґрупа, хтора освоєла специялну награду, бо през шпиванку винєсла нову енерґию, а до свойого випатрунку додала и хусточки, бо их два шпивачки шмело положели на главу. Хусточка була часц и нашого народного облєчива, та би ю требало на бину врациц и нашу народну традицию преношиц младшим поколєньом правилно. О тим написана кнїжка зоз шицкима можлївима деталями, пояшнєнями и фотоґрафиями, а на дружтвох же би ше ґу тому прилагодзели, бо знаме же у нашей прешлосци исновали строги правила цо ше кеди и як ношело. Дюрдьовски фестивал змагательни так же ше фестивалска атмос­ фера чувствовала на каждим крочаю, кажде дружтво ше трудзело вибрац цо красши шпиванки з нашей народней жридловей скарбнїци. Фестивал бул и медзинародного характеру, бо на нїм учасц вжали и два дружтва з иножемства, зоз Републики Горватскей на Фестивал пришли Петровчанє и Миклошевчанє. И, так як поведзене на отвераню Фестивала, дзень за дньом, рок за роком докладани златни заренка зоз сцелосцу и витирвалосцу, та Фе­ стивал сцигол по свойо полнолїтствиє. Можеме ше наздавац же нашо руске єство ище будзе чувац свойо и же ше традицию Фестивала предлужи по нови рочнїци. Млади нє лєм з Дюрдьова, алє и зоз Коцура прилапели и пестую жридлове шпиванє и до ньго укладаю свою енерґию, бо красна шпиванка нє важне якого є жанру, важне же би була точно по нотох одшпивана, по можлївосци двогласно, цо у нашей традициї, та вец ше краса звуку розлєє, так як и дакеди пред сто и вецей роками... А, Руснаци, тото сво­ йо найкрасше и наймилше, руску шпиванку, пестую и чуваю на тих войводянских просторох уж три вики. Най би так остало и потирвало.

РУСКЕ

* „РУСКЕ СЛОВО” —гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ ”Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло 15. юния 1945. др БОРИС ВАРҐА року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ ,,Руске слово”, Футожска •к'к'к 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки —Олена Ясмина Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Главни одвичательни редактор Планчак-Сакач, Ш анта * редакторе/ки рубрикох — Мирон Горняк-Кухар, ИВАН САБАДОШ Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Фейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки — Мария Афич, Влада Дїтко, Лидия Кухар, Андреа Медєши, Оля Русковски, Сандра Саламун * лекторка —Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка — Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки — Мария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * Предплата за цали рок: у жеми 1 500 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизни рахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня ”М ахіта дгаї” Петроварадин * Е-таі1: гегїаксуа@ги§ке§1оуо.сот * ^ е Ь «Не: ^^^.ги§ке§1оуо.сот * I88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Д иректор

27. АВҐУСТ 2021.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖ Н ЬО В НЇК

ПРЕД ПОПИСОМ ЖИТЕЛЬСТВА 2022. РОКУ

НЄОБХОДНА СТРАТЕҐИЯ ЗА РЕАЛНИ РЕЗУЛТАТИ На нєдавно отриманим семинару о применьованю Конвенциї о защити меншинох, а у рамикох аґенди о збераню и хаснованю податкох о стварним числу припаднїкох националних меншинох, односно о Попису жительства, представени найзначнєйши поняца и активносци хтори источашнє и препорученя министрох Совиту Европи а спомнутим семинару, Петер Виле зоз Совитодавного комитету за Рамикову конвенцию за защиту нацио­ налних меншинох, представел штири теми котри ше операю на препоруки Комитету министрох Совиту Европи.

Н

ОМОЖЛЇВИЦ АФИРМАТИВНУ КАМПАНЮ То насампредз информативна кампаня котра ше будзе окончовац пред Пописом жительства и обисцох у октобру 2022 року. Основна препорука вимага же би ше информативна кампаня порушала благочасово, а окреме же би була унапрямена на припаднїкох националних мен­ шинох, же би ше подзвигнул уровень їх свидомосци о їх интересу за участвованє у попису, як и предносцох котри би требали здобуц зоз безпоштрденим анґажованьом, як и їх одвитуюцих правох. Окрем того, спрам члена 15 Рамиковей конвенциї, потребне ефективне уключованє припаднїкох националних меншинох до планованя пописней методолоґиї, до орґанизациї, функционованя и до безпоштредного уключованя самих пописовачох, а окре­ ме потребне обявиц шицки информациї о пописней методолоґиї пре зберанє податкох на язикох националних меншинох. Зберанє податкох о числу припадїкох националних меншинох и число особох котри бешедую, або хасную

МЕДИЇ, РЕВИТАЛИЗАЦИЯ, ФИНАНСИЙНА ПОТРИМОВКА У окремних препорукох наглашене же потребне провадзиц уплїв приватизациї на меншински медиї и то так же би ш е поручела и виробела окремна цалосна и нєзависна студия на тоту тему. Тиж так потребне превжац нєобходни мири за обезпечованє функционалней, ушорйовацкей и финансийней нєзависносци за шицки мен­ шински медиї, рахуюци ту и тоти котри повязани зоз националнима совитами националних меншинох. Обезпечиц приоритет економскей ревитализациї економски депресивних обласцох у котрих жию припаднїки националних меншинох, през злєпш анє инфраструктури и потримовку за численши можлївосци за нови роботни места. Злєпшац финансийну потримовку националним совитом националних меншинох пре звекшанє обовязкох и по­ требу отримованя квалитету їх роботи, през змоцньованє адекватних ресурсох у локалних самоуправох и других релевантних буджетских институцийох.

4 РУСКЕ СЛОВО

меншински язики, кед слово о предстояцим попису, тиж значна ствар. То ше у першим шоре одноши на активованє одвитуюцого и отримуюцого рамика за зберанє подат­ кох котри ше операю на людски права, а у вязи су зоз можлївосцами приступу и хаснованю здобутих законских правох припаднїкох националних меншинох и промовованю комплементарних квалитативних и квантитативних виглєдованьох котри би дали вкупну слику о стану меншинских националних заєднїцох. На основи таких податкох и виглєдованьох би могло возпоставяц, запровадзовац, провадзиц и периодично правиц ревизию маншинскей политики, а зоз ефективним и активним участвованьом припаднїкох националних меншинох. Тото шицко спомнуте потребне же би ше применєло и на пра­ ва националних меншинох у явних управох, так же би ше на основи таких податкох тиж могло провадзиц и правиц мири за витворйованє заступеносци припаднїкох националних меншинох у явней управи. МЕТОДОЛОҐИЯ ПОПИСОВАНЯ Як потолковал предсидатель Националного совиту Руснацох Борислав Сакач, после уводних викладаньох у дискусиї ше явели велї учашнїки сходу. Було вельо конструктивни бешеди. Помоцнїца министерки за людски и меншински права и дружтвени диялоґ Ивана Антич, гварела же у розгварки зоз управу РТС посцигнуте спорозуменє же ше пошвидко почнє зоз формованьом меншинскей редакциї на тей телевизиї, котра закриє цалу територию Републики Сербиї, а дзе по тераз велї национални меншини нє мали свойо програми. О наиходзацим попису жительства бешедовала помоцнїца директора Републичного заводу за статистику 27. АВҐУСТ 2021.

ІІ2піоупіік@ги5кезІоуо.сот

Снежана Лакчевич, котра гварела же попис жительства и обисцох будзе поробени на класични способ зоз анґажованьом коло 20 000 особи (коло 15 500 пописоваче, коло 1 000 инструкторе и други помоцни административни роботнїки), котри то буду робиц на лаптопох по методи интервюа, а податки ше буду явно обявйовац сукцесивно у цеку 2023. року. Метода ше розвива по европских стандардох, податки буду такой по аквизициї криптовани, будзе виробени „пописни буквар” котри буду хасновац пописоваче, лаптопи обезпечени, виробени и потребни софтвер за пописованє, а дальши обробок податкох будзе поробени спрам прегваряцкого поглавя 18, котре ше одноши на Статистику. Пописни формулари уж преложени на 13 язики националних меншинох, познєйше будзе розписана явна поволанка за пописовачох, дзе вшелїяк буду адекватно заступени и припаднїки националних меншинох и ко­ три буду адекватно оспособени за тоту роботу. ЗНАЧЕНЄ МЕДЗИЕТНЇЧНИХ ОДНОШЕНЬОХ Предсидатель НС Руснацох Борислав Сакач тиж надпомина же на семинару окреме визначене даванє оцени о медзиетнїчних одношеньох. По його словох, як окремна препорука на тоту тему инсистує ше на запровадзованю препорукох котри Защитнїк гражданох Републики Сербиї наведол у своїм Окремним звиту о Совитох за медзинационални одношеня. Окреме ше указує на потребу за писанє нєзависней квалитативней студиї, же би ше могло оценїц функционалносц тих Совитох. Тиж так ше потримує розвой нєзависних квалитативних и квантитативних виглєдованьох котри би указали яки стан по питаню уровня и приро­ ди медзиетнїчних одношеньох, а дзе би ше виглєдовали и одношеня медзи припаднїками националних меншинох, як и з припаднїками векшинского народу. На основи таких виглєдованьох и достатих податкох, годно зробиц ревизию цалосней стратеґиї унапряменей на ревитализацию медзинационалних одношеньох, у консултациї зоз припаднїками националних меншинох и єдинкох локалней самоуправи, а даваюци увагу на потребу уключованя векшини до интеґративних процесох и уключованю националних меншинох до сербского дружтва. Окремна тема на семинару ше одношела на индикатори злєпшаня партиципациї Ромох у економским и дружтвеним живоце. На самим початку тей теми предочени даскельо индикатори о квалитету живота припаднїкох ромскей националней меншини, котри ше у першим шоре одноша на образованє, здравствене осиґуранє и далєй, їх присуство у економским и дружтвеним живоце. Понукнути даскельо напрямки за злєпшанє стану ромскей заєднїци, а одноша ше на подзвигованє свидомосци припаднїкох ромскей заєднїци котри жию у нєформалних населєньох, о законодавних стандардох котри исную и яки правни поради им доступни. Окреме по питаню структуралней дискриминациї, як цо то їх статус державянства, їх место (адреса) биваня, їх права на здравствену защиту, на образованє и занятосц, як и поднїманє афирмативних мирох за елиминацию шицких фурмох сеґреґациї ромских дзецох, їх уключованя до порядней образовней системи..^ А . П аланчанин

27. АВҐУСТ 2021.

СТЛНРВИСКА Пише: Александар САВАНОВИЧ, новинар

МЕТАМОРФОЗА Во время оно, док сом себе початком авґуста ище м о­ гол урвац дакус Греческей и морски габи, мал сом привилеґию два раз швециц швето Преображеня Господ­ нього., и засладзиц ше з ош вецену овоцу. Греческа пра­ вославна церква ровна ше по григориянским календаре, та ше як и у Керестуре, овоц пош веца 6. авґуста. А вец, кед ше врацим до Нового Саду, 19 авґуста (по „но­ вим”, а знова 6. авґуста по старим, юлиянским календаре), ознова ше засладзим - гоч баш нє кажди раз пойдзем до церкви, вше єст хтошка хто бул, та ше вец и мнє уйдзе. Чи подаєдну бобку грозна, чи дацо инше, завиши хто уж у хторей церкви бул. Ниа, здогаднїме ше дакус з виронауки. Ш вето Прео­ браженя Господнього єдно з 12 найважнєйших шветох у християнским календаре и слави ше як здогадованє на чудесне Христово преображенє на гори Тавор, дзе ше пред трома апостолами, Петром, Йоаном и Яковом приказал у божескей сили и слави и постал „як шветлосц” по словох євангелистох. Озвал ше ту и Бог Отец, а указали ше и двоме старозавитни пророкове, Мойсей и Илия. Розумел сом и о 10 Божих заповидох, и о огняних каруцох, алє ми одмалючка нє було ясне чом ше на Пре о бра же нє по шве ца овоц, хто ру єван ге ли сти нє споминаю у тим чуду. Медзитим, кед лєпше и глїбше роздумам, праве при­ рода то та хто ра сим воли зує пре мен ку, ме та мор фо зу, а плоди хто ри ше по шве ца то то на й я снє й ше сим воли зую. Бо, як тото цо вжиме голе и випатра мертве, на яр ожелєнї и розквитнє, а вец ше з єшенї засипе зоз сочну овоцу. Тото чудо живота и преображеня хторе ше з рока на рок повторює пред нашима очми, яґод кед би нїкого з нас дацо окреме нє фасциновало, яґод да ше то подрозумює. А нї я нє вше о нїм штудирам у тим значеню, алє баржей думам же озда од пошвеценей овоци будзе нїзши прицисок и мирнєйши сон. Можебуц наисце так и будзе, алє ключне питанє же як да ше и ми пре о бра жи ме до лєп шей и ин ша кей осо би, хто ра буд зе спац на мире бо му совисц мирна, а нє прето же ю уж анї нє ма... Так же, док ше припатраме на природу, тот символ метаморфози хтори ми, людзе, нємилосердно упрепасцуєме а вец йойчиме пре єй одвит, хтори пошлїдок тих наших дїлох, роздумайме цо зме и чи зме досц (нє)поробели же то так. Чи можеме жиц так да нє руйнуєме, знїчтожуєме и труєме шицко доокола нас, та и себе самих? Кед нє можеме, дармо и пош вецена овоц, и швецена вода. Кед же можеме, то би бул прекрасни знак же преображенє можеме жиц кажди дзень. Становиска висповени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражую ушорйовацку попитику новинох „Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 5

НАШО МЕСТА ОТРИМАНИ IX „ДНЇ КЕРЕСТУРСКЕЙ ПАПРИҐИ”

БО ГАТИ ПОНУКНУЦА, ВЕЛЬО НАЩИВИТЕЛЬОХ Пишу: Андреа МЕДЄШИ Мария АФИЧ

Манифестация „Днї керестурскей паприґи” и того року през викенд, всоботу, 21. авґуста, до Руского Керестура прицагла числених польопривреднїкох, паприґарох, любительох того керестурского бренду, алє и тих хтори, просто поведзено, любя друженє и вешелє. Нащивителє уживали у богатей културно-забавней програми, традицийних єдлох, у виложених ручних роботох, а у познєйших годзинох и у музики познатого „Пицикато бенда”, як и у наступу „гвизди” того вечара, Милана Митровича

радицийно, манифестация почала у предполадньових годзинох, кед ше зишли паприґаре з валалу, паприґаре з околних местох, промотере репроматериялу, защитаре и одкупйоваче, и на терену обишли єдно оглядне польо. Красне и вельке число нащивительох обишли парцелу засадзену зоз домашню керестурску сорту паприґи, власнїка Зденка Дюрчянския дзе свойо прикарми рекламовала компания „Тимак аґро” Пополадньова часц манифестациї „Днї паприґи” по­ чала з дефилеом парадних запрагох КК „Русин”, а потим ю на бини у парку шветочно отворели и привитали секретар Месней заєднїци Михайло Пашо и предсидатель општини Кула Дамян Милянич.

Т

И КВАЛИТЕТ, АЛЄ И ДОБРА ЦЕНА Секретар Пашо подзековал шицким госцом котри

6 РУСКЕ СЛОВО

пришли потримац „Днї паприґи” наглашуюци яка тота манифестация важна Керестурцом -продуковательом паприґи, и зоз хторей жию велї фамелиї.

- Керестурска паприґа ма вельки потенциял у цалей Европи и наздаваме ше же так останє ище вельо роки. Наздавам ше же того року будзе квалитетна паприґа, же нашо купци буду задовольни з квалитетом, а з другого боку, же и нашо продукователє буду за до воль ни зоз це ну - за ключел Па шо. Предсидатель Општини Кула, котра и главни покровитель Манифестациї, Дамян Милянич визначел же Општина партнер Керестуру у шицких його збуваньох, та так останє и надалєй. Вон потвердзел же Керестур роками познати по продукциї паприґи, а вше баржей и по „Дньох паприґи” хтори ше отримую уж дзевяти раз. Продуковательом пожадал добри квалитет и до­ бру цену тогорочного урожаю. Манифестацию зоз руску шпиванку прикрашел Дом култури Руски Керестур. Пер­ ша наступела наймладша дзецинска фолклорна ґрупа котра одшпивала два руски шпиванки, „По варошу дражичка” и „Зла­ мала ше кормань деска”, руководитель бул Сашо Палєнкаш, а Оркестер Дома култури 27. АВҐУСТ 2021.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

Руски Керестур одграл венчик шпиванкох под руководством Мирка Преґуна. ЗМАГАНЯ ЗА НАЙКРАСШЕ И НАЙЧЕЖШЕ Попри богатей културно-уметнїцкей програми орґанизаторе пририхтали и змаганє за найкрасши штанд, за найчежшу паприґу, а за наймладших - зма­ ганє за найкрасшу маску. У катеґориї за найкрасши, вибрани штанд „Марин шпайз”, фамелиї Шикорових з Руского Керестура, хтори предавали рижни соки, маджуни, айвари, правени на традицийни способ. За найчежшу паприґу и того року приявело ше вельке число змагательох, а медзи нїма - 3. место припадло Михайлови Такачови, чия паприґа мала 348 ґрами, 2. награду достал Владимир Адамов зоз Ботоши зоз Банату, а зоз паприґу од 349 ґрами, док побиднїк хтори принєсол па­ приґу од 384 ґрами бул Марко Бркич зоз Крущичу. Ш ицки добитнїки достали рижни аґрарни продукти за рошлїнске прикармйованє. После наградох за найчежшу паприґу и найкрасши штанд, на шор пришли и дзеци, од предшколских по школярох нїзших класох, хтори були поприберани до рижних маскох. Медзи штернац змагателями рижних возростох, дзеци у интересантних костимох зоз мотивами паприґи вишли на бину, а заменїк предсидателя општини Кула, Кароль Валка, як сам припознал,

мал барз чежку улогу - вибрац по три найкрасши костими за хлапцох и дзивчата. Так перши награди до­ стали - шейсцрочни Иґор Няради зоз Руского Кере­ стура, а од дзивчатох, нагарду достала два и пол рочна Дуня Сенчук зоз Кули. КУРЕЛО ШЕ З ЄДЕНАЦ КОТЛОХ Под час цалей манифестациї, нащивителє могли коштовац варени єдла зоз рижних файтох меса, зоз єденац котлох, як и печеней прашецини и баранчеци ни, а то го ро ку но ви на була печени вол, чежки ко­ ло 540 кили. Як гварели главни кухаре, и того року шицки єдла були швидко розпредати. Окрем єдлох з меса, вредни руки членїцох Здруженя женох „Байка”, пририхтали и сто смачни єдла зоз паприґу, зоз хторима ше, окрем домашнїх, служели и велї госци зоз Парачину, Петровцу на Млави, зоз Банату и рижних местох зоз Бачкей дзе ше тиж садзи папри ґу. После урядовей програми хтору водзела Адриана Надь, присутни уживали у музики ґрупи „Пицикато бенд”, а потим и у наступу тоговечаршей главней „гвизди” Милана Митровича.^

СПОНЗОРЕ МАНИФЕСТАЦИЇ: Ґенерални спонзор Општина Кула,потим Туристична орґанизация Кула, Месна заєднїца Руски Керестур, ЯКП „Руском”, Землєдїлска задруґа „Керестурска паприґа”, Здруженє женох „Байка”, Конїцки клуб „Русин”, Дом кулури РК, Туристичне здруженє Рк, „Пакт Рутенорум”, як и велї други продукователє паприґи, осиґуруюци хижи, хемийни хижи и одкупйоваче паприґи хтори ю одкупюю у валалє.

РУСКЕ СЛОВО

7

НАШО МЕСТА РУСКИ КЕРЕСТУР: ВАЛАЛСКА БИБЛИОТЕКА У АВҐУСТУ

БОГАТША З НОВИМ ЧЛЕНСТВОМ У Народней библиотеки у Руским Керестуре, ко­ тра оддзелєнє Библиотеки у Кули, од початку авґу­ ста до нєдавна отримана активносц „Отворени дзвери” за дзеци од двох до дванац рокох. Циль бул приблїжиц мали дзеци ґу кнїжком, увесц их до амбиєнту библиотеки, а при старших розвивац и пестовац културу читаня. Тота активносц ше реализує у матичней и шицких оддзелєньох Народней библиотеки Кула, а по словох библиотекарки у керестурским оддзелєню, Мариї Дорошки, у тей активносци у Керестуре участвовали коло петнацецеро дзе­ ци рижних возростох. Младши дзеци приводзели родичи, або дїдове и баби, а старши у библиотеки пребували по возросних ґрупох у чаше од 10 по 13,30 годзин. Активносци були отримовани у самей библиотеки, як и на других местох у будинку Замок дзе ше находзи библиотека, а дацо ше случовало и вонка у дворе. Учашнїки, по­ при упознаваня з кнїжками, поготов енциклопедийох и змисту кнїжки за лєгчейше читанє, мали и рижни креативни и забавни задатки, як цо ориґами, рисоване на паперох и вонка на дражки, правенє балонох хтори подаровали до

ЗОЗ ОПШТИНИ КУЛА

СООБЩ ЕНЄ О АКТИВОВАНЮ СИРЕНОХ У складзе зоз Законом о зменшовню ризику од катастрофох и управяню зоз позарядовима ситуациями, у периодзе од 25. авґуста по 25. септембер того року, буду активовани сирени за явне знємирйованє. По тим Закону, як стої на општин­ ским сайту, дефиноване же - Єдинка локалней самоуправи у рамикох сво­ їх компетентносцох у обласци зменшованя ризику од катастрофох и управяню зоз позарядовима ситуациями, вирабя студию о тим як си­ стема за явне знємирйованє функционує на єй териториї, и стара ше о отримованю, набавки и поставяню сиренох и другей опреми у рамикох єдинственей системи за явне знємирйованє у Републики Сербиї. Сирени ше будзе активовац з цильом же би ше дефиновало предписани уровень звуку од 74 дВ(С) у населєним месце Кула, и 60 дВ(С) у населєних местох - Сивец, Червинка, Крущич, Липар и Руски Керестур, як и прето же би ше виробело студиї акустичносци за територию општини Кула. Ан. М.

8 РУСКЕ СЛОВО

дзецинскей заградки, нащивели музей и подобне, а зоз своїх креативних роботох пририхтали и малу виставу. Библиотекарка Дорошкова потолковала же на уровню цалей Установи догварене же би ше заинтересованим жительом даровало безплатне учленєнє з нагоди векших манифестацийох у каждим општинским месце, та так з наго­ ди Фестивалу рускей култури ,Червена ружа”, и з нагоди законченя „Отворених дзверох”, бул и дзень кед ше могло задармо уписац до библиотеки. З тей нагоди уписали ше 15 учашнїки на тей лєтней и хасновитей активносци. М. А.

У ШИДЗЕ ОТРИМАНИ „ЕТНО ДЗЕНЬ”

ПРЕДСТАВЕНА И РУСКА ТРАДИЦИЯ У рамкох манифестациї „Културне лєто”, каждого року ше отримує и „Етно дзень”, манифестация пошвецена пестованю народней традициї. Гоч тогорочне „лєто” тирвало лєм тидзень, „Етно дзень” нє вихабени зоз про­ грами. На площи коло Културно-образовного центру були поставени числени штанди Здруженя женох зоз општини Шид, як и поднїмательох хтори пришли представиц свою роботу, односно продукцию. Свой штанд мало и Здруженє женох „Маря” зоз Шиду, як и Здруженє женох „Бикичанки” з Бикичу, хтори представели руску традицию, стародавни єдла, колачи и ручни роботи. У музичней часци манифестациї наступела Старша мишана шпивацка Група КПД „Дюра Киш” зоз Шиду хтора ше представела зоз даскелїма рускима народнима шпиванками. А на штандох, як уж познате, було шицкого: овоци, грозна, сира, вина и палєнки, а тиж и сухи месово продук-

ти. Илия Цветкович зоз Шиду виложел даскельо файти палєнки з кайси, грушки и бишалми у сучасней амбалажи, а нащивителє мали нагоду палєнку и покоштовац. Тот хто огладнєл засмачел ше зоз сухима продук­ тами з меса на штанду Бранимира Ракича зоз Бачинцох. Вл. Дї.

27. АВҐУСТ 2021.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

ЗОЗ ОПШТИНИ КУЛА ПРЕД НОВИМ ШКОЛСКИМ РОКОМ

ПОМОЦ ПЕРШОКЛАСНЇКОМ И ШТРЕДНЬОШКОЛЦОМ Пред наиходзацим новим школским роком, Општина Кула шицким школяром першей класи у шицких седем основних школох у населених местох локалней самоуправи, подарує основни школски прибор, а тиж и пакет-дарунок Совиту за транспорт Оп­ штини Кула. Право на безплатни прибор маю 323-йо школяре хтори уписани до першей класи, а дарунки достаню у своїх школох перших дньох нового школского року, и прето родичи нє муша понагляц куповац своїм дзецом школски прибор. Локална самоуправа општини тих дньох розписала и Конкурс за витворене права на реґресованє драгових трошкох штредньошколцом, як и пребуванє у школярских домох. Општина драгово трошки реґресує часточно, лєбо у цалосци, а право на тото маю школяре зависно од катеґориї до хторей припадаю. Право на реґресованє трошкох драги маю школяре котри маю пребуванє на териториї Општини Кула, а кажди дзень, лєбо лєм през викенд, путую до шко-

лох до местох у општинох АП Войводини и го­ роду Беоґраду. На реґре­ сованє трошкох у цалосци, або за змесценє у интернату маю право дзеци чи йо роди чи при маю пе нєжну социялну помоц, дзеци хторим єден родитель покойни, дзеци зоз ромских фамелийох, як и треце, односно кажде шлїдуюце дзецко по шоре народзеня. Подробнєйши информациї о Конкурсу и о документациї котра потребна мож найсц на сайту општи­ ни . Документацию за витворенє начишлєних правох треба придац найпознєйше по 6. септембер, на шалтеру Услужного центру Општини Кула. Школяре хтори путую до штирох штреднїх школох у кулскей општини нє муша подношиц документацию за право реґресованя путованя, алє тото за нїх пороби школа. Спомнути права ше одноша на период од 1. септембра 2021. по 31. децембер истого року, а за їх реализованє Општина рахує на помоц зоз Покраїни, цо пракса уж вецей роки. М . А.

ОПШТИНА ВЕРБАС

ЄСТ ВШЕ ВЕЦЕЙ ЗАИНТЕРЕСОВАНИХ ЗА ВАКЦИНОВАНЄ По сообщеню вербаского Дома здравя „Велько Влахович”, интересованє жительства за вакцинованє процив вирусу Ковид-19 було зменшане у юнию и у першей половки юлия, алє остатнїх дньох гражданє вше частейше приходза прияц вакцину. У єдним дню у Вербаше ше вакциную коло 15-20 пациєнти, а по словох специялисти епидемиолоґиї Дома здравя др Браяни Николич, гоч то нє вельке число, важне же би ше отримало континуитет имунизациї.

- Барз важне же иснує континуи­ КАЖДИ ДРУГИ тет вакцинациї. Число инфицированих зоз вирусом корони нє вельЗАЩИЦЕНИ ки, у нашей Ковид-амбуланти ше У општини Вербас коло 50 одсто яви по єден, двойо пациєнти дньово, дакеди анї єден, а подобна си- одроснутого жительства вакцино­ туация и у Общим шпиталю. Заш ване. Тиж, запровадзує ше и вакцилєм, єст хорих людзох, и видно же нация дзецох од 12 по 18 роки, ко­ тота файта котра актуална у нашей три можу прияц Файзер вакцину. держави, присутна и у нас, алє за- Потребне лєм же би ше родичи яветераз мале число тих цо хори - гва- ли з дзецми ґу вибраному педиятрови, лєбо на оддзелєнє Общей рела др Николич. пракси и провадзели достати инУ вербаским Доме здравя тераз струкциї, понеже, як визначела др доступни китайска и Файзер вак­ Николич, Файзер вакцина шейсц цина. Русийска вакцина доступна дозна и нєобходне рационализовац. тим котри були на лїстини и були 27. АВҐУСТ 2021.

поволани, алє ше нє зявели. Вакцинованє ше окончує без заказованя, од 8 по 12 годзин на оддзелєню Общей пракси. Жителє општини Вербас прияли вецей як 27 000 дози вакцини, та з оглядом на вкупне число тих котри вакциновани и тих котри ше обрали, колективни имунитет жительства у вербаскей општини на солидним уровню, цо ше вшелїяк одражи на ублажованє пошлїдкох дальшого охорйованя. И попри тим епидемиолоґове апелую же би ше имунизация предлужела. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО

9

ЕКОНОМИЯ МАНИФЕСТАЦИЯ „ДНЇ КЕРЕСТУРСКЕЙ ПАПРИҐИ”

НА ОГЛЯДНИМ ПОЛЮ КРАСНЕ ЧИСЛО НАЩ ИВИТЕЛЬОХ Пише: Марина ДЖУДЖАР

Традицийно, под час манифестациї „Днї керестурскей паприґи” бул орґанизовани и виход до хотара, дзе шицки заинтересовани могли опатриц єдно оглядне польо засадзене зоз домашню сорту червеней роговей паприґи

а терену у керестурским хотаре, на М алим селищу, на паприґи Зденка Дюрчянския ше зишли - домашні паприґаре з валалу, паприґаре зоз околних местох, заградкаре зоз цалей держави, промотере репроматериялу, нашеньски хижи, защитаре и одкупйоваче. Спонзор продукциї була компания „Тимак аґро”, чийо фаховци представели прикарми котри хасновани и способ на котри приступели ґу продукциї.

Н

Д О М А Ш Н Ї РЕ Л А Т И В Н О ЗА Д О В О Л Ь Н И Паприґа пресадзована познєйше, алє у оптималним периодзе, после 20. мая, оберачка ище вше нє почала, а мож обчековац же вецей назрето паприґи годно обчековац початком септембра. Надалєй, яки бриґи провадзели тот продукцийни рок, и цо мож обчековац у тей сезони приповеда до­ машні, паприґар Зденко Дюрчянски.

- Од самого початку, уж кед була папри­ ґа пошата у пластенїкох стретли зме ше зоз мразами, прето пожнєла пресада, та ше познєйше и пресадзовало, якошик кед зме пресадзели випатрало шицко добре, напредовала, потим пришли тоти страшни

10 РУСКЕ СЛОВО

пекоти, нєдавно буря, поваляло ю, та знова буря. Найвецей бриґи зме мали зоз инсекта ми, цо по шлї док барз сла бей прешлорочней жими, наздаваме ше же идуца жи ма буд зе моц нє й ша и же ин секти нє прежимую так лєгко. Константно зме пир­ скали процив трипса, алє як гваря фаховци, випатра же ми нє порихтани зоз средствами. Тиж зме нєзвичайно вельо шприцовали и кукурицового мотильчка, то зме ришели, алє требало го вецей раз пирскац як у про се ко вих продук ци й них ро кох. Од яри було проблеми, алє видзи ше ми же то уж лєм будзе добре - гвари Дюрчянски, та додава же ше наздава же ше по оберачку офор ми нормал на и ре ал нє й ша це на, зоз обчекованьом же будзе векша и ускладзенша зоз подрагшеньом цалосних укладаньох.

В Е Л Ь К Е И Н Т Е Р Е С О В А Н Є ЗА КЕРЕСТУРСКИ СПОСОБ Паприґа красна и годно обчековац солидни урожай, а яки то вельки потенциял нє лєм за валал, алє и за цалу Войводину, предлужує за нашо новини Предраґ Вучич, совитнїк министра за преробйовацку пожи во ву ин ду стрию.

27. АВҐУСТ 2021.

- Же бим пришол на манифестацию насампредз ме прицагла интензивна продукция яка ше ту применює, котра вимага вельо ручней роботи и укладаня. Можем повесц же паприґа то наша войводянска малина, у аграр­ ним смислу, у смислу же предаванє и продукция ґенерує до бри про фит у од но ше ню на ро бо ту и уложе ни сред ства. Я видзим вельки профит и потенциял у такей про­ дукциї - гвари Вучич котри и сам продукователь.

- На моїх польох ше пестує 54 гектари паприґи, идуцого року плануєме паприґу зоз пресади, а того року маме лєм зоз директного шаца, попри тим нашо подприємство продукує и другу желєняву. Цо ше дотика рока, мо­ жем повесц же и тота ту паприґа у Керестуре обецує, наздаваме ше и нормалним ценом, алє то уж до тарґовища, на цо ми нє маме уплїв. Шицких присутних привитал, а накратко побешедовал и о применєней технолоґиї, представиш компаниї „Ти­ мак аґро” Владимир Сабляк.

- Ту сом уж длугши час на терену у Руским Кересту­ ре, пре епидемийну ситуацию тоту презентацию зме направели дакус скромнєйше, алє ше наздаваме же нарок будзе лєпше. На тей парцели зме шицко робели єднак, нє правели зме контролни часци. На тим полю першираз посадзена паприґа, нормално вєшенї зме анализовали жем, и по препоруки фаховцох зме хасновали штучни гної. Того року зме нє применєли хлївски гной, а найвироятнєйше же будземе нарок, у зависносци од количества гумусу, цо уж укаже анализа. Интензивно зме применьовали нашо орґаноминерални штучни гної.

И ТОГО РО К У Ш Е ЗАКРИВАЛО ЗО З М РЕ Ж А М И По словох предсидательки Здруженя продуковательох паприґи „Капсикум анум” Душици Орос, того року векшина парцелох котри засадзени зоз паприґу випатраю релативно добре, та мож повесц же ше обчекуе и задоволюци урожай. Дзекуюци цеплей хвилї условия за розвой хоротох були ми ни мал ни, а з дру го го бо ку, на йвек ши про блем пре таку хвилю правели инсекти чийо ґенерациї ше лем розмножовали. Проблем будзе количество паприґи опеченей од слунка, понеже єй годно буц надосц пре бурї котри поваляли папри­ ґу, алє треба наглашиц же ше велї паприґаре одлучели позакривац паприґу зоз мрежами процив слунка. Мрежи мож хасновац вецей роки, а то и инвестициї чийо купованє софинансую Покраїнски секретарият за польопривреду и Управа за аґрарни плаценя, та ше прето велї керестурски паприґаре одлучую и за тот крочай.

27. АВҐУСТ 2021.

Вшелїяк же треба надпомнуц же условия у тей сезони нє були найлєпши, дижджи, та познєйше пресадзованє, и праве кед випатрало же шицко будзе добре пришли горучави и бурї - толкує Сабляк.

ОБЕРАЧКА И О Д К У П Й О В А Н Є У Ж П О Ч А Л И Ище початком авґуста у валалє почала оберачка законтраченей парадичовей паприґи, орґанизоване одкупйованє на двох одкупних местох. Як дознаваме, цена кус понад 30 динари за килоґрам, а важне условиє же би бу­ ла преважно била, зоз цо менєй червеней ниянси. Пред саму манифестацию, штварток, 19. авґуста, на даскелїх парцелох, урядово почала сезона оберачки червеней роговей паприґи, перша класа ше тарґовела по 70, а друга понад 30 динари за килограм у локалним подприємстве за одкупйованє паприґи. Слухаюци фаховцох и паприґарох, то цена котра ище нє гутори нїч, понеже реалну тре­ ба обчековац док почнє сезона и кед паприґа будзе глєдана за преробок. Гоч першобутно було наявене и представянє єдного гибрида червеней роговей паприґи, домашнї и нашеньска хижа пред саму манифестацию одустали, та то при­ чина прецо ше нащивело лєм єдно оглядне польо. Сумираюци общи упечатки, векшини нащивительох госцом цикава насампредз наисце интензивна керестурска про­ дукция, яку ше ридко стрета у других крайох нашей дер­ жави, та мож повесц и крайох коло Лесковцу и Трстенику, дзе паприґарска традиция тиж датує зоз давних часох. Цикаве и тото же скоро шицки керестурски паприґ­ аре и после телїх рокох опредзелєни за домашню сорту, а же гибридни нашеня заступени у минималних про­ центах. Медзи коментарами госцох могло чуц и чудованє же прецо нєт, лєбо чом чежко найсц спонзора, нашеньску хижу котра би ту була заинтересована одробиц оглядне польо зоз власним гибридом. Випатра, а мож и потвердзиц, же заш лєм керестурски паприґаре маю найвекше довириє до власних сортох, то и защитни знак валалу, векшина ґаздовствох тарґує зоз власним нашеньом и услужно продукує пресаду. ■

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ З АҐРОПАНОНКИ, У НАГРАДНИМ БАВИСКУ З НАГОДИ „ДНЬОХ ПОЛЬОПРИВРЕДИ”

ТРАКТОР БЕЛАРУС ПОШОЛ ДО СЕЛЕНЧИ Трактор Беларус 82.1 з компаниї Аґропанонка, хтора орґанизовала дарунок-бависко на „Дньох польопривреди”, хтори отримани на платформи Новосадского сайма ЕхроОпІіпе.ге, достал Частван Юрай зоз Селенчи. До шкатули уруцени 325 коверти зоз менами потенциялних добитнїкох, а коверту з меном найщешлївшого, всоботу 14. августа, вицагло дзецко, хторе орґанизатор з тей нагоди вибрал зоз публики. Условиє за участвованє у дарунок-бависку була важаца вожацка дозвола. Учашнїки ше реґистровали на Платфор­ ми Новосадского сайма ЕхроОпІіпе.гв, або податки, по 10. юний того року зохабяли при нащиви „Сайма у Аґропанонки” у Улїци Филипа Вишнїча 10, у Новим Садзе. Агропанонка, попри КИТЕ (КІТЕ) ДОО, Аґро-Кула и МБВ (МВУ) буду дарователє и на предстояцим Польопривредним сайме, хтори ше на Новосадским сайме отрима од 18. по 24. септембер. М. Т.

РОЗПИСАНА ЯВНА ПОВОЛАНКА ЗА ИПАРД

НА НАИХОДЗАЦИМ ПОЛЬОПРИВРЕДНИМ САЙМЕ У НОВИМ САДЗЕ

ВЕЦЕЙ ЯК ТРИ МИЛИЯРДИ ЗА ИНВЕСТИЦИЇ

БЕЗПЛАТНИ АНТИҐЕНСКИ ТЕСТ

Розписана штварта поволанка за подношенє вимоги за одоброванє проєктох за ИПАРД стимулациї за инвестициї до физичного маєтку, хтори ше дотикаю преробку и маркетингу польопривредних продуктох и продуктох рибарства, а термин за подношенє вимогох од 16. августа 2021. року по 29. октобер 2021. року. Предмет тей явней поволанки инвестициї до физично­ го маєтку и прилаплїви трошки у вязи зоз вибудову, як и набавку опреми и механїзациї. Облапени сектори продукциї млєка, меса, заградових рошлїнох и овоци, грозна, вайцох и вимогу за одоброванє проєктох мож поднєсц лєм у рамикох єдного сектора, за єдну або вецей инвестициї. По тей Явней поволанки опредзелєни 3 000 780 714 ди­ нари, а висина стимулациї виноши 50 одсто, односно 60 одсто прилаплївих трошкох за инвестициї у обласци управяня з одпадом и одрутнима водами. М инимална сума стимулациї, хтору хаснователь може витвориц у своїм сектору виноши 10 000 еври, а максимална стимулация у рамикох секторох овоци, грозна, за­ градових рошлїнох, меса, або вайцох виноши милион ди­ нари, а у сектору млєка хаснователє можу витвориц стимулацию и до два милиони еври. Детальни текст Явней поволанки, правилнїк и провадзаци прилоги, доступни на интернет боку Министерства польопривреди, лєсарства и водопривреди. Ин формациї у вязи зоз роз пи сану Яв ну по волан ку мо­ же ше достац и на телефон, кед ше навола Инфо-центер Министерства польопривреди, лєсарства и водопривреди 011/2607960 и 2607961, як и кед ше навола Контакт центер Управи за явни плаценя 011/3020100; 3020101 и 31 07 013 кажди роботни дзень од 7:30 по 15:30 годзин.

12 РУСКЕ СЛОВО

На предстояци Польопривредни саям, Саям лову и рибо­ 88. МЕОШАКСЮШ лову и Саям еколоґиї нащивитеРОЦОРШУРЕОШ лє годни войсц кед маю Дигитални желєни сертификат, неґативни ПЦР тест и антиґенски тест. За тих хтори нє маю потребни документи, Новосадски саям обезпечел швидки анти­ ґенски тести, хтори ураховани до цени карти и нє будзе ше их додатно наплацовац. Тестиранє нащивительох ше окончи при їх уходзе до кругу Новосадского сайма. Почитованє истих протоколох - Диґитални желєни сертификат (потвердзенє о вакцинованю, або о прелєжаним Ковиду 19), неґативни пи-си-ар або швидки антиґенски тест буду обовязни и за викладачох, а Новосадски саям и за нїх обезпечел швидки антиґенски тести под истима условиями. За нащивительох (дипломатски и дїловни делеґациї, як и за широку публику) и викладачох хтори приходза зоз иножемства, будзе важиц документ хтори указали при уходу до Сербиї. Новосадски саям ма допущенє Кризного штабу Републики Сербиї же би орґанизовал 88. Медзинародни польопривредни саям, 53. Медзинародни саям лову, риболову и Саям еколоґиї од 18. по 22 септембер. У тим термину Новосадски саям зроби шицко же би пребуванє викладачох и нащивительох було здравствено безпечне, а як дружтвено одвичательна компания, зоз обезпечованьом швидких антиґенских тестох, хтори ше додатно нє будзе наплацовац, стимулує безпечносц шицких учашнїкох саямских програмох. М . Т.

27. АВҐУСТ 2021.

екопотуа@ ш5ке5Іоуо.сот

ПОКРАЇНСКИ ПРЕМИЄР ИҐОР МИРОВИЧ НАЩИВЕЛ ОПШТИНУ ШИД

ПОТРИМ ОВКА У ВИБУДОВИ ДРАГОХ Предсидатель Покраїнскей влади АП Войводини Иґор Мирович прешлого штвартку нащивел општину Шид, точнєйше валали Ямена и Кукуєвци (народне Куковци). Предсидатель Мирович ше прешвечел як чечу роботи у спомнутих валалох кед слово о драговей инфраструктури. Мирович перше нащивел Ямену, валал коло 36 километри оддалєни од општинского шедзиска, хтори ше находзи на гранїци зоз сушеднима державами, Републику Горватску и Босну и Герцеґовину. Причина нащиви реконструована драга од Ямени по Рачиновци. Ище пред даскельома роками локална само­ управа у Шидзе поднєсла вимогу Влади Републики Сербиї же би бул порушани поступок отвераня малогранїчного преходу медзи Сербию и Горватску на спомнутей драги. Перше предусловиє то обезпечованє драги, а потим и вибудов потребней инфраструктури хтору вимага єден малогранїчни преход. У бувшей держави, Социялистичней Федеративней Републики Югославиї, док нє було гранїци доо­ кола, Ямена була барз добре повязана зоз дра­ Иґор гами зоз бувшима републиками (то тераз дер­ жави), цо оможлївйовало транспорт продуктох и людзох, а после розпадованя тедишнєй держави, Ямена постала як „шлєпе транспортне черево”. Отверанє малогранїчного преходу би у велькей мири допомогло ожиц спомнути валал економски, алє и затримац людзох на валалє. После Ямени, предсидатель Мирович нащивел и валал Куковци, дзе почали роботи на вибудови даскелїх драгох у улїцох того валала. Точнєйше, мало би буц вибудовани шейсц километри драги и зоз буджету АП Войводини за тоту намену опредзелєни 200 милиони динари. Перша фаза роботох би мала буц закончена по конєц того рока, а друга фаза початком 2022. рока.

Мирович зоз сотруднїками у нащиви општини Шид

Предсидатель Покраїнскей Влади Мирович з тей наго­ ди виявел же Покраїна помага валалом же би достали одвитуюцу инфраструктуру и так оможлївели лєпши условия за живот и економски розвой. Предсидатель општини Шид Зоран Семенович подзековал на таким опредзелєню покраїнскей власци и гварел же наприклад, до Куковцох 30 роки нїч нє укладане до транспортней инфраструктури. Тиж визначел и же вельки хасен будзе кед будзе отворени малогранїчни преход Ямена-Рачиновци. Мировича провадзели и покраїнски секретар за енерґетику, будовательство и тран­ спорт Оґнєн Биєлич и директор Управи за капитални укладаня Неделько Ковачевич. Вл. Дїтко

У СЛИКИ И СЛОВОХ:

РОЛО-БАЛИ СЛАМИ ЗОЗ ЖИТА Нєдавна габа ошвиженя окрем температури нїзшей за 10 ступнї, на подруче општини Шид нє принєсла длуго чекани дижджи. Кукурица, слунечнїк и соя смиядни, а подобни стан и у бачинским хотаре кед слово о спомнутих рошлїнох. Тото цо прицагує увагу, же ше коло драги (од Ґибарцу у напряме Бачинцох), на єдним полю находзи балована слама зоз жита, и то нє як дакеди до „коцочкох” алє на округло, та бали випатраю як рольки. Чи слама будзе похаснована за пресцеранє под ста­ ток, або можебуц за топенє на жиму, остава видзиц. Текст и фото: Вл. Дїтко 27. АВҐУСТ 2021.

РУСКЕ СЛОВО 13

КУЛТУРА И ПРОСВИТА __________________________________

18. ФЕСТИВАЛ ЖРИДЛОВОГО ШПИВАНЯ „НАЙ ШЕ НЄ ЗАБУДЗЕ” У ДЮРДЬОВЕ

ПОБИДНЇКИ ДЮРДЬОВСКА ДЗИВОЦКА ҐРУПА, А СПЕЦИЯЛНА НАГРАДА ПОШЛА ДО КОЦУРА Фестивал дожил свойо полнолїтствиє, а понеже є змагательного характера, атмосфера у Дюрдьове була права фестивалска. Же го домашнї з любову орґанизую, видно и по тим же маю и своїх нашлїднїкох у пестованю жридлового шпиваня у Дзивоцкей шпивацкей ґрупи, хтора охабела моцни упечаток Дюрдьове, всоботу, 21. авґуста, отримани 18. Фестивал жридлового шпиваня „Най ше нє забудзе”, хтори чува наш жридлови скарб. Фестивал, у присустве числених госцох и публики, привитал предсидатель Општини Жабель Урош Раданович, а святочно го отворел предсидатель Националного совиту Руснацох Борислав Сакач зоз словами: - З дня на дзень, з рока на рок, зберали зме златни заренка як искуство хторе зме уткали до традициї. И, пре тоту на­ шу сцелосц и витирвалосц маме надїю же ше наша култура и наша традиция, як и нашо єство отрима ище велї роки на тих просторох, як цо нам то указує и тота 18-рочнїца Фестивала - гварел Са­ кач. На Фе сти ва лє уча сто ва ли ше йсц на шо дружтва зоз Коцура, Вербасу, Бикич Долу, Кули, Шиду, Нового Саду, як и до­ ма шнє зоз Дюрдь о ва хто ре було и орґ а низатор, а учасц вжали и два дружтва з иножемства, зоз Републики Горватскей, зоз Петровцох и Миклошевцох, так же Фестивал мал и медзинародни характер.

У

УЧАШ НЇКИ У ЗМАГАТЕЛЬНЕИ ЧАСЦИ

КУД „Жатва” Коцур

ГОСЦИ НА ФЕСТИВАЛЄ

ї

Попри предсидателя Општини Жабель Уроша Радановича и пред­ сидателя НСР Борислава Сакача, Фестивал провадзели предсидатель Скупштини Општини Жабель Радован Чолич, предсидатель УО За­ воду за културу и член НСР Миломир Шайтош, предсидатель Совиту месней заеднїци Дюрдьов Душко Михелц, директорка дюрдьовскей Основней школи Любица Клепич, як и члени НС Руснацох.

Перши ше мали чесц представиц вала „Думам ше я одац” а капела, а зоз Млад ша ми ша на шпи вац ка ґру па зоз Фестивал отворел предсидатель оркестром „Дам я милому розмарию”. КУД „Жатва” зоз Коцура, хтора одшпиНСР Борислав Сакач Хлопска ґрупа зоз КУД „Яким Гарди” зоз иножем ства, зоз Пе тр ов цох, од шпи ва ла „За гур ка ли два герлїчки” а капела, а з оркестром „Здрави оставайце” . КПД „Кар пати” зоз Вер ба су на сту пе ли зоз Ми ша ну шпивацку ґрупу и одшпивали „Хижочко стара” а капела, а зоз оркестром „Орал мили, орал” . Зоз Би кич До лу при шла Жен ска шпи вац ка ґру па зоз КПД „Иван Котляревски” и одшпивала „Зродзели ше тар ки” а ка пе ла, а зоз про вад зе нь ом ор ке стри „Яка я ве села”. РКУД „Др Гавриїл Костельник” зоз Кули насту пел зоз Старшу шпивацку мишану ґрупу хтора одшпива­ ла „Смутней верби конар” а капела, а зоз оркестром „В ширим полю”. КПД „Дюра Киш” зоз Ш иду наступел зоз Старшу мишану шпивацку ґрупу и їх аматере одшпивали „Ой на гори три тополї” а капела, а зоз провадзеньом Андрей Балїнт и Мария Рамач дзелєли оркестра „Вежнї зайду” . плєцени кошарики за дарунок дружтвом

14 РУСКЕ СЛОВО

27. АВҐУСТ 2021.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

Руски културни центер з Нового Саду наступел зоз Хлопску шпивацку ґрупу хтора одшпивала „Нєдалєко од валала” а капела, а зоз оркестром „Заграйце” . Домашнє КУД „Тарас Шевченко” наступело зоз Дзивоцку шпи­ вацку ґрупу хтоа одшпивала „Сама я ружу садзела” а ка­ пела, а зоз оркестром „Ш угайова матка” и, з боку фахо­ вого жирия преглашена за найлєпшу. Зоз иножемства наступел и КУД „Яким Ґовля” зоз Миклошевцох, та Женска шпивацка ґрупа одшпивала „А кед любиш” а капела, а з оркестром „Ей, червена ружа розквитала” . На самим концу наступели аматере зоз Коцура зоз ище єдну Женску шпивацку ґрупу хтора одшпивала „Кед ме любиш” а капела и з оркестром „Ей, написал ми мили мой”, та по думаню фахового жирия освоєли специялну награду.

РКЦ Нови Сад

ПРОПОЗИЦИЇ ЯК И СКОРЕЙШИХ РОКОХ Фестивал бул змагательни, а пропозициї остали исти як и скорейших рокох. Кажда шпивацка ґрупа мала одшпивац по єдну писню а капела, а другу зоз провадзеньом оркестра. Кажда шпивацка ґрупа мушела буц облєчена и до руского народного облєчива. Змагало ше за два награди, побиднїкох Фестивала и за специялну награду. Зоз наступом дзевец дружтвох на бини одшпивани 20 шпиванки, бо ше Коцур представел зоз двома ґрупами, младшу и старшу. Репертоар наисце домерковано виберани, анї єдна шпиванка ше нє повторела, а даєдни зме уж барз давно и нє чули. Док жири одлучовал о побиднїкови, на бини у ревиялней часци наступела Етно ґрупа „Василис”, хтора ше представела зоз даскелїма сербскима, познатима, жридло ви ма шпи ван ка ми, а були облє че ни у на род ним серб ским облє чи ве. Жири у составе Агнета Тимко Мудри, М ирослава Даждиу, Сенка Станкович и Михал Лїкар одлучел же найлєпша була Дзивоцка ґрупа зоз Дюрдьова, а специялну

РКУД „Др Гавриїл Костельник" Кула

награду освоєла Старша женска шпивацка ґрупа зоз Коцура. Як гварела Агнета Тимко Мудри, кед уручовала награди, було чежко одлучиц же хтори шпивацки ґрупи найлєпши, бо ше шицки Дружтва барз трудзели, алє побиднїка ше заш лєм мушело вибрац. През конферансу нас водзели Мария Хромиш и Тарас Чапко, а кажде Дружтво цо наступело за дарунок дому однєсло крашнє виплєцени кошарик. Сценоґрафию на бини обдумал Владимир Дороґхази, а идейну задумку витворел Орґанизацийни одбор.

ПО ТРИ МОВ КА

КУД „Яким Ґовля" Миклошевци

КУД „Жатва" Коцур

27. АВҐУСТ 2021.

Же би ше Фестивал отримало помогли: Покраїнски секретарият за културу, явне информоване и одношеня зоз вирскима заеднїцами, Национални совит Руснацох, Завод за културу войводянских Руснацох, Општина Жабель и Основна школа „Йован Йованович Змай” зоз Дюрдьова. Медийно Фестивал потримали РТВ - Телевизия Нови Сад и Радио Нови Сад, НВУ „Руске слово” и Ру тен прес.

Пред Фестивалом у дакедишнєй дюрдьовскей рускей школи була отворена вистава портретох шицких паноцох цо службовали у тим валалє, як и дзепоєдни церковни предмети. У дворе дюрдьовского Дружтва бул и штанд зоз виданями НВУ „Руске слово” дзе нащивителє могли купиц кнїжки по вигодних, знїжених ценох. После урядовей часци Фестивала учашнїки и нащивителє ше предлужели дружиц у просторийох КУД „Тарас Шевчен­ ко” при вечери, музики и танщш Олена Планчак-Сакач Фото: Вероника Вуячич

РУСКЕ СЛОВО 15

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ЗОЗ ЧОГО УЧА ҐИМНАЗИЯЛЦИ

ПРОГРАМА ПРЕМЕНЄНА, УЧЕБНЇКИ НЄ ПРИЛАГОДЗЕНИ У нашей заєднїци остатнїх рокох актуална тема о проблему малого числа школярох у рускей Ґимназиї, гоч тогорочни будуци першокласнїки доказали процивне. Медзитим, ту єст и вецейрочни проблем, а то же школяре у тей нашей єдиней штреднєй школи нє маю учебнїки на язику на хторим ше школую Мая Зазуляк Гарди

Ґимназиї „Петро Кузмяк” у Руским Кере­ стуре, дзе маме и оддзелєнє на руским язику, школяре уж роками хасную учебнїки на сербским язику, понеже ше програму меняло, а руски учебнїки ше нє прилагодзовало и нє прекладало. Там дзе нєт вибору, конкрет­ но зоз руского язика, хасную стари виданя, зоз 1998/1999. року, хтори нє провадза нову програму по хторей ше тераз роби.

- Тото цо направене по плану за ґимна­ зиї зоз 1991. року остало по терашнї роки. Лєм матуранти того року ище робели по старей програми, а од септембра уж шицки класи наставу провадза по новей про­ грами, на уровню цалей держави. Стару програму за руски язик зме прилагодзели и осучаснєли зоз др Яковом Кишюгасом. Програма нова, а учебнїки и далєй стари, та ше мушим знаходзиц, глєдац лекциї и у других учебнїкох, копирац тексти у библи­ отеки итд. Вони добри, лєм их треба осучаснїц. Кед слово о лектирох, маме преложене лєм Г амлета и Ану Каренїну, а други дїла, хтори у ориґиналу нє по руски, читаме по сербски. Гамлета по руски уж нє мож нїґдзе анї купиц, єст го лєм у библиотеки. На годзинох хаснуєме и Руску ґраматику Юлияна Рамача, алє ю ґимназиялцом скрацуєм и прилагодзуєм, а помага нам у настави и онлайн правопис М ихайла Фейсу, як и словнїки у електронскей фор­ ми. Но, же маме проблем, маме - гвари на тоту тему професорка руского язика у керестурскей Ґимназиї Люпка Малацко.

У

ПРОФЕСОРЕ РИХТАЮ НАСТАВНИ МАТЕРИЯЛ Кед би мали прилагодзени учебнїки по руски, лєгчейше би було и професором, алє и школяром.

16 РУСКЕ СЛОВО

- Завиши хтори професор як роби, алє найчастейше нам на год зи нох випри по ведаю лекцию по руски и ми себе ю запишеме до теки. Медзитим, понеже и далєй мушиме хасновац и кнїжку, преложим себе зоз нєй до теки и з того учим. Кед ше, наприклад, на контролним нє можеме здогаднуц як ше даєдно слово гутори по руски, професоре нам нє зауважа, алє нє барз то любя. На початку ми прето було дакус чежше учиц, бо було вельо нови сло­ ва и вирази, алє з часом зме ше звикли. Понеже ше даєдни предмети и слуха по сербски, бо даєдни професоре нє приповедаю по руски, ту анї нє треба руски учебнїк, бо ше одвитує и пише контролни по сербски. Кед зме тераз ходзели на пририхтованя за факултети, дзе зме учели по сербски, можебуц тота пракса анї була така подла - гвари Марина Надь, хтора тераз закончела руску Ґимназию. За першу класу Ґимназиї зоз даєдних предметох єст дакус новши виданя учебнїкох по руски, алє анї их уж вецей професоре нє можу хасновац, док за даєдни класи зоз даєдних предметох нєт прилагодзени учебнїки анї по сербски.

- Зоз историї єст єден учебнїк по руски за першу класу Ґимназиї, алє го од пред двома роками вецей нє мож хасновац, бо ше пременєли план и програма. Мож го похасновац праве лєм дакеди, за даєдни 27. АВҐУСТ 2021.

киІІига@гизке5Іоуо.сот

годзини. Програму ше меня, а учебнїки оставаю исти. Углавним вец сам рихтам наставни материял за тоти лекциї хтори чежши, пишем их по руски и давам школяром, так же найчастейше уча з того цо им порихтам. Олєгчало би ми кед би було нови учебнїки по руски. Но, думам же найвекши проблем за трецу класу, бо ту нєт анї сербски учебнїк зоз историї по новей наставней програми, та шицко сам рихтам. Од наиходзацого школского року така ситуация будзе и зоз учебнїком за штварту класу - наводзи професор историї Деян Бучко. МЕНШ ИНСКИ УЧЕБНЇКИ НЄРЕНТАБИЛНИ Як дознаваме у Националним совиту Руснацох, уж водзени начални, нєурядово розгварки зоз директорку керестурскей Школи же би ше рушело обезпечовац нови учебнїки за Ґимназию по руски.

- Пошвидко треба же бизме ше зишли урядово, Национални совит, о. д. директора Наталия Будински и про­ фесоре хтори преподаваю по руски, же бизме видзели яки їх вимоги, цо би требало прекладац и же бизме потим пробовали прешвечиц даєдного видавателя же би тоти учебнїки и попрекладал. Нє можеме нїч насиґурно повесц док нє шеднєме перше ми, медзи собу, а потим и зоз видавателями - толкує секретар Националного сови­ ту Руснацох Таня Арва Планчак и додава же у тим шицким проблем и тот же Руснаци, як мала заєднїца, зоз малим числом школярох, видавательом нєрентабилни.

- Реално, штредньошколци нє буду куповац нови учебнїки, буду их прекупйовац, та питанє чи ше вец виплаци друковац нови... Можебуц би реалнєйше було направиц електронски верзиї учебнїкох хтори би були доступни школяром. Видаватель тот хтори ма прекладац тото цо вон видал, а ту знова єст авторски права итд. Муши обезпечиц средства за прекладателя, лектора, коректуру, рецензента... и же би ше им вец тоти средства врацели, точнєйше, же би ше им шицко тото виплацело. И кед би то була ПДФ верзия, и кед би ше ю наплацовало, мушел би постояц даяки механїзем, бо знова, питанє хто би ю купел, а нє фотокопирал, лєбо себе презнял од других школярох - приповеда Арва Планчакова и додава же кед пред даскельома роками рушела реформа образованя у основних школох, а потим и ґимназийох, и шицким, нє лєм нашей заєднїци, фокус бул на учебнїкох за основну школу. ГЛЄДА ШЕ РИШ ЕНЄ Понеже ришованє того проблема нє завиши лєм од єдней институциї, процес идзе помалши, алє ше роби на нїм, толкує и Наталия Будински, о. д. директора Школи „Петро Кузмяк”.

- Тот проблем уплївує на наставни процес, гоч ше наставни кадер у каждим случаю знаходзи и у такей ситуациї, алє нє треба же бизме то прилапели як ришенє, алє би требало найсц способ же би ше до тих учебнїкох дошло и же би ше их прилагодзело ґу рускому язику и нашим школяром. Контактовало ше и з Покраїнским секретариятом и Министерством просвити, алє ришованє того проблема идзе барз помали, бо завиши од 27. АВҐУСТ 2021.

вельо факторох, та треба же би ше шицко ускладзело же би ше достало конєчни резултат, односно учебнїки. Сучасна настава ше, можебуц, нательо нє опера лєм на учебнїк як основне жридло информацийох, алє без огляду - школа, кнїжка и настава иду и вше ишли вєдно, та так и далєй треба же би було - визначує Будинскова. Як стої у Закону о учебнїкох, учебнїк на язику и писму националней меншини спада до нїзкотиражних. Шицки учебнїки, та и по руски, скорей видавал Завод за учебнїки, а кед принєшени закон хтори оможлївел и дру­ гим видавательом же би их видавали, одредзене було же хто нє видава нїзкотиражни учебнїки, обовязни є два одсто од нето приходу витвореного од предаваня учебнїкох у прешлим календарским року уплациц явно­ му видавательови.

- Зоз того би вец Завод за учебнїки финансовал и учебнїки на язикох националних меншинох. Медзитим, пришло до того же досц було же би єден приватни видаватель друковал єден учебнїк на язику єдней национал­ ней меншини и по закону вон сполнєл обовязку так же з того анї нєшка нєт нїч - толкує секретар Националного совиту Таня Арва Планчак. Закон о учебнїкох гвари и же школа зоз Каталоґу учебнїкох вибера учебнїк за кажди предмет у каждей класи, о чим обвисцує Совит родичох, а далєй процес идзе прейґ наставнїцкей ради, односно фаховей ради за класну наставу. На концу министер утвердзує хтори учебнїк за хаснованє вибрало найвекш е число школярох хтори маю наставу на язику и писму нацио­ налней меншини, о чим обвисцує видавателя. Кед приватни видаватель нє жада преложиц вибрани учебнїк, министер обвисцує явного видавателя, хтори ма обовязку то поробиц.

- Шицки национални меншини, та так и наша, маю право мац учебнїки на своїм язику. Завод за учебнїки вше порихтани видац шицки наслови хтори приватни видавателє нє прилапя видац. Нє може меншина остац без учебнїкох пре причину же нєт профиту од видаваня - гвари Гелена Папуґа, редактор за виданя на руским язику у Заводзе за учебнїки. Же проблем зоз учебнїками за ґимназию по руски єст, то нє спорне, як и тото же прейдзе ище досц часу док ше го цалком нє риши. ■

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

ЗОЗ ШКОЛИ „ПЕТРО КУЗМЯК” У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

АКТИВНОСЦИ НА ЕКО-ПРОЄКТУ Прешлого тижня реализована и друга практична часц медзинародного еколоґийного-проєкту „Еразмус плус”. Предлужена практична часц активносцох у хторим керестурска Ш кола участвує вєдно зоз школами зоз Ческей и Словацкей. На тот завод ґрупа од пейцох наставнїцох Єлена Ш омодї, Каролина Джуджар, Тамара Хома, Кристина Молнар, цо су уключени до проєкту вєдно зоз директорку Будинскову и єй заменїцу Лїляну Фину, нащивели даскельо места хтори им понукли нови знаня зоз тей важней обласци. Так нащивели свою колеґиню хтора ше занїма и зоз продукцию меду, прополису и ри­ жних помадох Лидию Пашо, зоз котру бешедовали о важносци чуваня пчолох, хтори ключна карика у отриманю цалей еко-системи, та и нашого отриманя на планети. Нащивени потим и витропарк у Кули хтори почал робиц 2015. року, дзе три витроґенератори маю капацитет за продукцию струї од 3 до 5 000 обисцох. Зоз продукцию природней козметики наставнїци керестурскей школи ше упознали у Коцуре од продуковательки Злати Штрбац котра на цалком еколоґийни способ, зоз чисто ви­ хованих рошлїнох продукує рижни помади, мидла, пахнячки, швички и подобне. По словох директорки Будинсковей, по каждей актив­ носци вєдно з другима учашнїками отримали онлайн схадзки, на хторих черали искуства и упечатки и нови знаня, а так витворели и нови идеї за роботу зоз школя­ рами хтори буду уж од септембра.

Най здогаднєме, проєкт под н азв у ,Дай§е' роїгеЬпі, ако зроїгеЬпі” („КаШег пеейей Шап сопзишег”) у рамикох Еразмус-плус програми ше почал витворйовац у априлу того року. Теди реализовани теорийна часц, а друга практична у авґусту мала буц у Словацкей. Пре епидемийну ситуацию витворена є на локалним уровню, а єдна часц практичних активносцох витворени и зоз школя­ рами концом прешлого школского року. Як гваря у кере­ стурскей Школи, еколоґийним темом ше од скорей пошвецує велька увагу и на рижних предметох, манифестацийох, означованю найважнєйших еколоґийних датумох, а реализовани и акциї збераня секундарних сировинох, та и тот медзинародни проєкт ище утвердзел и знаня наставнїкох же би предлужели зоз познатима, як и з новима идеями у тей важней обласци.

ПРИРИХТОВАНЯ ЗА ПОЧАТОК ШКОЛСКОГО РОКУ Основна и штредня школа зоз Домом школярох „Пе тро Кузмяк” у Руским Керестуре ше уж мешац пририх­ тує за початок но во го школ ско го ро ку, бо пер ши дзвон чок по швид ко за брен ка. По словох директорки Школи Наталиї Будински, поробело ше порядне отримованє та обилєна часц учальньох, бо ше другу обилєло през рок, и хижох у интернату, и шицко попораєне. Тиж заменєни дзвери на физкултурней сали, а буду нови и на уходзе до школи, цо финансує локална самоуправа. Попри тим, школски гол прилагодзени ґу условийом пандемиї, та будзе и место дзе школяре провадза наставу и дзе ше буду отримовац рижни активносци. Пририхтує ше и нову мудру учальню, плановане же будзе змесцена у просториї дакедишнєй библиотеки, а 19 000 кнїжки премесцени до Клубу наставнїкох.

18 РУСКЕ СЛОВО

- Концом прешлого школского року наша Школа мед­ зи 30 у Сербиї хтори достали мудри кабинет дзе зме до­ стали и рихтаме найсучаснейшу опрему за наставу информатики и математики и нови технолоґиї на найсучаснєйши способ. Тота мултимедиялна опрема проєктована же би ше звекшало ефикасносц наставного процесу, т. є. вєдно ше комбиную информацийно-комуникацийни технолоґиї и класични методи преподаваня. Маме потримовку и зоз локалу, та нам тапетария „Комфорд” прави специялни мебель за тот кабинет хтори буду ха­ сновац школяре од першей по штварту класу штреднєй школи. Кабинет будзе присподобени ґу рижним уровньом порядней настави, алє и за числени звонканаставни активносци хтори повязани з информатику - потолковала о. д. директора Наталия Будински. М. Афич 27. АВҐУСТ 2021.

АВҐУСТ 2021. рок

Л

іш

п л ш

ЧИСЛО 8

ч іш

СЛОВО

Ирина ГАРДИ-КОВАЧЕВИЧ

НА ГО РИ ЗО Н ТУ СПАТРАНЯ Швиже желєне житних польох ище карми Надїї и сни, тоти швицаци каменьчки На платну слики о богатстве Тота розкош фарбох и кветох Цо нєзашата украшує видогляди На горизонту, нєба гранїци, Рубец ше швици з пурпуром. Кралїца польох слунку одздравка.

Єй лїсточка на дотик лєгки палєц овию Постаню друга скорка якаш мегка Та о хвильку, як кажда красота, Фарбу страци, затупи блїск, побелавеє и почарнї, Як од вдереня живота. Лєм запах горки, на опиюм подобни, Здогаднє на занос цо марнї.

О мешац уж, жито будзе зрец фарби пекота погаши, зоз класкох ше нашенє висипе за нови жатви. Лєм даєдно пипинє, бувша кральовна, Лови погляди з галовом краси.

На горизонту паметаня, Пейзажу даякого импресионисти, Якаш подоба, як остатнє пипинє виплїва медзи клашом И похопиш же у природи шицко у согласю И же чловека и квета судьби исти.

27. АВҐУСТ 2021.

РУСКЕ СЛОВО 19

Л и т е їи м щ іш

--------------СЛОВО

зоз оя

т й фш

їі

Юлиян НАДЬ (1957-1989) * * *

Кед ми умар оцец, я у Новим Садзе придавал молбу за роботу у „Руским слове”, до котрого сом пришол прето же сом жадал и з котрого, знам, пойдзем аж кед то престанєм жадац. Кед ми умар оцец, на хованю були двоме цивилє, єден бувши удбаш, родзина, и єден будуци паноцец, пайташ. О активистох нашого часу нє треба вельо бешедовац. Досц лєм знац же як людзе свою роботу окончую совисно. Обявене у постгумно публикованей кнїжки „Валалски венцар” 1994. року.

КУРТОШОРСКИ ГУДАЦИ Раз, лєбо два раз до рока, на Куртим шоре зявя ше якиш гудаци. Нє граю нї на чим, нїхто анї нє зна же чом су гудаци. Заш лєм, накадзи ше приблїжи час кед маю надисц, у наших обисцох, у домох у котрих єст страни особи, почина нєспокой. Мой дїдо гвари же гусаре пси. Праве лєм же маю красни конї. Алє и конї им пши. „Прето ше нє чудуй”, гвари ми, „же будзем танцовац пши танєц”. Мой дїдо калїка, без ногох и рукох, а гнєтка ше траци и у бешеди. Накадзи гудаци ступя на наш шор, з обисцох дзе єст старикох виходза ветеранє прешлосци, оквецени з рижнима медалями, и вибритвени. Мой дїдо за тоту нагоду обува свойо скоряни чижми, здзива били рукавици и наштика пси на герлїчку. Трудзи ше буц перши на штред драги и дочековац своїх гласнїкох з териториї котра припада його войску, алє котру нєприятель дочасно, як вон гвари, завжал, а же ю вообще анї нє завжал, найлєпши ми доказ же гласнїки наисце приходза, же ше врацаю з важнима новинами, котри вшелїяк пременя цек битки, а годни буц важни и за дальшу судьбу цалей териториї сиверно од фронту, цо значи, же людзе єдного дня буду споминац гласнїкох и официрох по добрим; напишу и писнї о нїх. Старикове правя круг на штред шора. Вибераю предводнїка. Кажди круг муши мац предводнїка. По якимшик таємним ритме, на знак котри нїхто з нас младших нє може анї похопиц, почина ше куртошорски танєц. То танєц о котрим би требало вельо приповедац. Случує ше же даєден старик - познати танєчнїк, цо люби закладац фиґлї - почнє доказовац: зужи круг, алє го предводнїк такой покаре. Його остатки беру гудаци и з нїма масца свойо смики. Правда, тото нїхто нє вери, бо ше нє зна нїч о їх инструментох. Члени фамелиї покойного заганьбя ше пре галавосц свойого дїда и од тей хвильки починаю жиц наджмурацо. Починаю буц и свидоми нужносци такого траценя свойого предка, та отвераю очи. Гусарски гудаци ше пре тото барз увредза, та на нїх одказую же нє маю очи, лєм долїнки. Розуми ше, тераз би обвинєним лєгко могли вичечиц очи з початку ше то таке аж и стало - алє цемним людзом ше усовершовал шести осет, та велї уж були на прагу ришеня тайни гусарских инструментох. А то би значело - зна ше цо. Прето гудаци и допущую же би ше ганьба забула; остава лєм присловка - нє маш очи, лєм долїнки. А з долїнкох ище и тераз шлїжи, раз лєбо два раз до рока, кед по штредку Куртого шора колєша гусарски гудаци. Першираз обявене у „Народним календаре” за 1986. рок.

20 РУСКЕ СЛОВО

27. АВҐУСТ 2021.

Іііегаіигпе@гизкезІоуо.сот

Владимир М АЛАЦКО (1963)

АФРОДИТА (виривки)

/

штварти тидзень

пияти тидзень

штварти тидзень у пожичених шматох искри каяня купел черево ценке розтресаюце и нєпремакаюце же би до ньго станули и шицки нєважни ствари вигужвани громи анї прешлей ноци ока нє склопели аж тераз ши модляце хорйовите двокридлове єство афродито и знай преве ши попила живинскей креви слизи ю нє подноша

бог и алкогол врацаю ми спройносц бог и алкогол праве родзене дзецко врацаю ми тупи вдереня до колєна преходзи ше осамене зйойчи аж на єденац попод шицко живе дихци гриже кричим шицким пражнїном жемовим розсипем мозоґ же би остал потомком и же би од болю доволовали други МЕСО АФРОДИТСКЕ ШМЕРДЗИ ПОПРЕЙҐА Обявене у кнїжки „Хижа зоз памяткох” 1988. року.

27. АВҐУСТ 2021.

РУСКЕ СЛОВО 21

С аш аС А Б А Д О Ш

у їю

зо м ш еа... (ви рив ок)

акурени локал, „Слеєр” цалком случайно на плейлисти и громада хлопох у ґенерацийним дияпазону од шеснац по шейдзешат роки жи­ вота у дружтве лєм дзепоєдного дзивчеца хторе лєм цо пречитало цошка од Саркра и послухало єдну плочу Лу Рида, наприклад. Барз цикаве як ше до тей, озда интелектуалней маси подобох и диялоґох вохпал геви-метал. Музични жанр концом седемдзешатих стереотипно резервовани за двойкашох зоз штредньей металопрерабяцкей цо их оцец бил зоз сайлу цо ше хаснує за вичисцованє цивох у гайзлу з часом достал и якушик „интелектуалнє йшу” публику, найбаржей будуцих и чечуцих студентох електро­ техніки и машинства (цалком у гармониї з меном му­ зичного напряму), як и младих людзох прихильних ґу историї, ґерманским язиком и подобному. Мож повесц же на тото найбаржей уплївовал „Айрон Мейден” хтори до жанру хтори ше по теди найбаржей занїмал з алкоголизмом и пренаглашеним мачизмом уведол и тематику горор стрипох, популарней историоґрафиї и митолоґиї. Аж тих шизофрених дзеведзешатих прихльнїки геви-металу, хтори углавним пестовал релативно конзервативни етос, и модернистична „интелектуална елита” музично ви­ хована у духу пост-панку, ню-вейву и аванґардних кантавторох були примушени на свойофайтову коеґзистенцию пре вше нєвигоднєйши обста вини, а на концу, тота коеґзистенция ше претворела до єдней цалком функционалней заєднїци. Так ше и у локалу до хторого наш Нено надумал присц часто случовала ситуация же ше медзи Томом Вейтсом и Ником Кейвом нашол якиш „Ґорґорот” лєбо „Креатор”, на­ приклад. У нє таких частих нагодох кед ше зявйовало якешик женске дружтво, ґазда пущал „Биєло дуґме”, пробуюци даяк голєм ище кущичко предлужиц тоту демоґрафску пременку у своєй карчми. Вибор стола за хторим будзе шедзиц Ненови нє бул чежки. У лївим углє, под Титову слику (тренд оживйованя дакедишнього полтронского обичаю тераз баржей вираз якейшик гипстерскей моди лє­ бо тунєй провокациї), свойо позициї завжали двоме Неново пайташе ище з основней школи, як и ище єден цикави „пациєнт”. Коло шейдзешат роки живо­ та, фляшка пива константно у руки и нїґда на столє, скоряна винд’якна купена у Истанбулє дзешка коло 1979. ро ку, на нєй три беджи, „Клеш”, „Пинк Флойд” и Институт за кукурицу „Земун полє”, на розквитнутим носу округли окуляри цо му их братняк з Лондону ище давно принєс з диоптрию и можлївосцу кладзеня уложка з цемнима склами, а з його власами мож комотно подмасцовац куґлаґери на бициґлових колєсох. Исидор Бандобрански,

Н

познатши як Иса Ґриф, лєбо ище частейше лєм як Ґриф, бул єден зоз „слупох” допитого ноцного живо­ та Варошу, свойофайтови „Сократ-пиянїца”. Векшина младих „карчмонащивительох” хто ри му плацели пиво и єден погарик палєнки на дзень св. Кирияка Отшелника, його хресней слави, шедзели зоз нїм же би го познєйше вишмейовали, а манда мен­ шина го наисце слухала и виводзела правилни заключеня з його бешеди. Назвиско Ґриф достал по самиздат-часопису „Ґрифон”, цо го ушорйовал, а часто у найвекшей мири и писал, под рижнима псевдонимами. Бул то єден симпатични миш-маш наскладаних лацох представених як поезия, кратких прозних формох нєридко писаних под уплївом психоактивних субстанцох, скандалозно написаних литературних критикох творох писательох хтори у тим чаше були перциповани як „нєдотхлїви” и психоделичних стрипох чий автор бул єден Ґрифов то­ вариш зоз студентских часох хтори нєшка вирабя плакати за рижни политични партиї. По законченю дзешецрочних студийох шветовей литератури и одслуженим войсковим року дзешка на албанскей гранїци, Ґриф бул примушени врациц ше до Варо­ шу дзе му оцец пренашол перше роботне место професора марксизма у школи за ментално нєдостаточно розвити особи, а вецка и место редактора билтену локалного польопривредного комбинату. Фарбу твари членох Роботнїцкого совиту кед на бокох „Младого Задруґара” видзели провокативни стихи и рисунки наисце чеж-о описац. Ґриф заш лєм даяк прежил, бо му стари бул дацо у якимшик комитету дзешка, а и младши брат му рапидно напредовал у привреди. По розпаду самоуправяня, робел єден час у єдней штреднєй школи як профе­ сор, алє ту достал одказ кед раз на годзину пришол у зашиканих надраґох. Познєйше заш робел у настави, алє лєм у кратких интервалох, як замена, а удало му ше и обявиц даскельо свойо писнї у койяких часо писох звонка Варошу. Назберал даяк петнац роки стажу и тераз чека пензию и можлївосц самоотримуюцого опиваня. Зоз своїм статусом варошского тотему мудросци и леґендарного боема, як цо би написали сподпросеково новинаре локал­ ного тижньовнїка кед би конєчно зограли свойо блажени рици и написали дацо окрем сервисних информацийох, вецей є як задовольни. ■

Число ушорел Саша Сабадош, Илустрациї: Ярослав Планчак

22 РУСКЕ СЛОВО

27. АВҐУСТ 2021

киІІига@гизке5Іоуо.сот

31. ФЕСТИВАЛ НОВЕЙ РУСКЕЙ НАРОДНЕЙ ШПИВАНКИ

„РУЖОВА ЗАГРАДКА” 5. СЕПТЕМБРА З оглядом на тото же Радио уж рок у новим будинку РТВ, 31. Фести­ вал новей рускей народней шпиванки „Ружова заградка” будзе отримамлію іслевилия югівааини ОДнакі ІЦкти"» «І щепа 4МП9іШ К№К«и*і РІВ йс«гчр Ц*і«чці щнмуиія ти» ■«« ІЧІИЧЧвк N ни на нєдзелю, 5. септемФЕСТИВАЛ НОВЕЙ РУСКЕЙ НАРОДНЕЙ ШПИВАНКИ бра, на Мишелуку. Пуї ї , РУЖОВУ ЗАГРАДКУ Нсдзеля, 5. селтембер 2021. на 20 годин блика будзе програму РІВ - Ммшелук провадзиц и у Вельким студию и у голу прейґ видео бимох, а то прето же би ше випочитовало епидемийни мири. На Фестивалє буду виведзени 16 нови композициї, хтори буду под шифрами, так буду и наявйовани и под шифрами буду и на гласацким лїстку. Гласац ше годно лєм директно, т. є. лєм присутна публика на Фестивалє, а будзе и радио и телевизийне директне пре но ше нє, як и пре йґ ин тер не ту. Ви ста ва то го ро ку нє будзе.

- У ревиялней часци буду вивдзени дзевец компо­ зициї, хтори зоз народних преробени до забавних. Пейцчлени жири будзе одлучовац о наградох, бо наш Фестивал змагательни. Тото цо бим сцела визна-

£

чиц же єдино наш Фести вал „Ружова заградка” прежил и остал як єдини фе сти вал РТВ по нє шка й ши днї. Буду грац три ор Позивница кестри, Вельки тамбурови, мдік гЕЛЕвипфі вдвааинЕ Реим>|> прегрли м планіши «ічу «V риіф ри ф ■тімшіа|г імммаіг РІВ «лад «ил и Васшику «4 народни и забавни, а водиФЕСТИВАЛ НОВЕ РУСИНСНЕ НАРОДНЕ ПІСМЕ тельки буду М арина Саба31. РУЖИН ВРТ НедміЛ, 1 сешеа&ар 2011. у Я ОГМ дош и Доротеа Будински. РТ&- Мишепук Молимо Васда будете тачни Фестивал святочно отвори због почетга радио и ГВ прекоса. Добродошли! за ме нїк ґене рал но го ди ректора РТВ Йожеф Клем, а после Фестивала будзе и коктел - гварела нам помоцнїца главного и одвичательного редактора трецей програми РТВ Златица Няради. З оглядом на тото же ше того року Фестивал отримує у нєзвичайним єшеньским термину, Руска редакция Раио Нового Саду мала часу, так же ЦД уж зняти и будзе ше дзелїц присутним на Ф естива­ лє. Орґанизаторе наявюю вельки нєсподзиваня, та хто люби руску шпиванку най себе випланує час так же би 5. септембра пришол на М ишелук попровадзиц тот наш популарни, змагательни Фестивал „Ружову заградку” . О. П-С.

ИВАНА БУЧКО, ҐРАФИЧНА ДИЗАЙНЕРКА ЗОЗ БАЧИНЦОХ

ЛЮБОВ ҐУ ИЛУСТРАЦИЙОМ ЗА ДЗЕЦИ На нєдавно отриманим 14. Фестивалє тамбурових оркестрох „Мелодиї Руского двору” у Шидзе, як провадзаца манифестация була и вистава илустрацийох Ивани Бучко зоз Бачинцох. Любителє и почитователє тей уметносци мали нагоду видзиц и упознац творчосц младей уметнїци. Ивана основну школу закончела у Бачинцох, а потим и штредню школу „Боґдан Ш упут” у Новим Садзе. Драга у дальшим школованю ю водзела на Академию уметносци у Новим Садзе, дзе дипломовала ґрафични дизайн, а тераз є мастер на спомнутей академиї у напряме илустрация и дизайн кнїжкох. Ивана нам гварела же потераз участвовала на даскелїх колективних виставох, дзе викладала свойо твори, а тераз у Ш идзе у Лєтней владическей резиден циї то була єй пер ша са мо сто й на ви ста ва и барз є задовольна як вистава прешла. Ивани зме ше питали як видзи себе у будучносци и яку би робо­ ту ж адала робиц.

- Любим илустрациї за дзеци, а инспирация ми любов ґу фамелиї, потим штредку дзе жиєм, приятелє... Яко27. АВҐУСТ 2021.

шик затераз баржей видзим себе як шлєбодну уметнїцу хтора твори илустрациї за дзеци. То дава шлєбоду у творчосци, а дзеци вична инспирация за роботу - гваре­ ла нам Ивана Бучко. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 23

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ

СТРЕТНУЦЕ: АТИЛА КОВАЧ ЗОЗ БАЧКЕЙ ТОПОЛЇ

ШИЦКО ПРИШЛО НА СВОЙО, ТАК ЯК И ТРЕБА

Пише: Славица ФЕЙСА

Кед ше уписал на студиї режиї у Новим Садзе, верел же ше помали зисцує його сон робиц цошка креативне, буц на самим жридлє културних збуваньох, з єдним словом - робиц тото цо на хасен, алє и його особне задовольство. Так и було, лєм длуго нє тирвало. Атила Ковач од теди пременєл даскельо европски вароши, научел язики, витворел контакти и нєшка є успишни у своєй роботи - у тарґовини очал робиц на Телевизиї Нови Сад, културно-уметнїцка програма була його простор у хторим Атила, теди дипломовани млади режисер, охабял свойо перши шлїди. Сотрудзовал и з руску редакцию, и нєшка о тим, медзи иншим, шведочи полгодзинови филм о Еуґенови Кочишови, а даскельо раз Ковач подписовал и режию нашого найвекшого фестивалу ,Дервена ружа” . Були то, заш лєм, чежки часи 90-тих рокох, „худобства” у велїх сферох каждодньового живота, и Атила после пейцох рокох спомнутей роботи, одлучел обрациц нови папер.

- Гоч на перши попатрунок випатрало же то робота з хтору сом бул задовольни, го­ норарна робота и 20-мешачне чеканє на динарчок ме примушели добре розштудирац цо сцем, и кадзи далєй... Задзековал сом у Телевизиї и гварел самому себе же у живоце будзем робиц дацо креативне, а з чого сом годзен заробиц. Пошол сом до Кракова, вец до Варшави и достал роботу у дистрибуциї. Почал сом робиц у вельких и озбильних дистрибутерских фирмох як цо Алзо як їх заступнїк - приповеда Атила о своєй новей роботи у хторей назберал барз вельо контакти зоз клиєнтами з цалого ре­ ґиону, научел даскельо язики... Так було роками. А вец ше єден директор китайскей фирми дознал за Атилу и написал му пи смо. Од теди, уж штварти рок наш собешеднїк заступнїк тей фирми, алє и ище єд­ ней америцко-тайванскей. Обидва проду­ кую авдио продукти, часци хтори вязани за компютери , телефони, (мемориї, диски, карточки, специялни рутери, слухалки...), алє и велї други продукти до обисца як цо то лам пи, ди фу зо ри, пречи сцо вачи, ма са жери... Атилова робота бешедовац з дистрибуцию, з централу векших фирмох на цалим Балтику, алє и у нашим реґиону. Велїм фирмом посила дописи и понука спомнути продукти дзе є заступнїк. Слово о ко­

П

ПОЧАТОК У ПЕНЗИЇ Пред двома децениями Атилова мац Ета ше одшмелєла у борби за достоїнствени живот женох. Длугорочна тарґовкиня и ґаздиня постала активистка. Основала Здруженє женох „Хера” хторе прицагло велї же ни, окреме з малих стредкох дзе перспективи за економску сиґурносц, за якиш заробок, скоро же нє було. Ета була пред пензию, алє знала же то єй нови початок. Одходзела на едукациї, научела як презентовац свойо идеї, бешедовала на трибинох и нєшка ше цеши у тим, бо праве єй слова у бешедох о положеню женох у малих стредкох, вошли и до Закону о родней ровноправносци.

24 РУСКЕ СЛОВО

ло 80 катеґорийох продуктох, а понеже у асортиману вше єст и нового, догваря промоциї, здумує маркетинґ... ЛЮДЗЕ СТРАНЯ ОД НОВОГО Нє старчел Атила шицко сам, та єдну часц реґиону, як цо Мадярска, Горватска, Словения и други околни жеми, зверел колеґови з хторим ше позна 20 роки и з хторим и нєшка роби. Лєм му покус нє ясне же Сербия нє отворена за тарґовину так як дру ги же ми. Нє знам чом то так, алє пракса указала же накадзи ту, у Сербиї, понукнємє дацо нове, людзе як кед би мали зорта од того, як кед би ше бали. А нашо продукти наисце висококвалитетни, и нє мож их поровнац з дзепоєднима, та аж анї з тима хтори ше предава ту, у познатих домашнїх тарґовинских ланцох...(слухалки, рутери...) З Емецету, напри клад, ро би ме вшад зи у ре ґ и о ну, окрем у нашей жеми цо ми барз чудне, алє 27. АВҐУСТ 2021.

и шицко цо робели, робели з дому. Ш или таш ки, украсни мещки за вино, крашнє виш ити и декоровани, а вец приш ла на шор и наша добре позната „добра торба” , та кошулї, сук нї, хлоп ски ма ш лї... Оби ход зе ли зме ве лї ма ниф естациї дзе зме шицко то то преда ва ли. Ш иц ки же ни до ста ли на до пол нє нє за свою ро бо ту, а тото цо остало укладане до нових проєктох - гва­ ри Ета, хторей на початку у роботи на компю теру пом агал праве А тила и його при я те лє, а по знє й ше ше часто обидвойо рад зе ли и о спом ну тей модер ни за циї, од но сно моти вох хто ри на облє чи ву випатрали сучасно. Двацец роки то тирвало и можем повесц - вредзе ло. Було ту ве льо ро бо ти, закладаня и одреканя, алє виплацело ше - пред­ лужує Атилова мац указуюци и вибераюци з куфра шмати и платново таш ки з дзеку ушити. После телїх рокох пришол час кед Ета гвари - на других шор. И вона и Атила вецей нє активни, алє гвари же є поцешена, бо шицко було на хасен и мало якиш циль. Без велькей потримовки хтору мали на каждим крочаю, гвари, нє так же УКАЗОВАЛА НА ТО ЖЕ МОЖ би нє могли, алє им барз значела. ДОСТОЇНСТВЕНО ЖИЦ Атила полни бешеди, а при концу наЯк цо Атила єдинствена особа, тельо и шей розгварки гвари же нє може буц нєзайого мац Ета ин те ре сант на со бе шед нї ца. до во ль ни у сво єй ро боти, бо скап чал тото Но, тото по чим вона найпознатша, то цо люби - гоби и роботу хтора го виполвше лї як модел за ня то сци у ру рал ним нює, хто ра нє статич на, тех нї ка и тех но стредку. Основала здруженє, прицаґла до ло ґ ия хто ра ци ка ва, но ва, вше ин ша ка... Дошлїдни самому себе, а задовольни у нь го же ни хто ри нє ро бе ли и ука за ла им тим цо роби и твори, гвари, то тот „ба­ же мож и иншак, лєпше жиц. Ж ени з хторима сом робела по вала- ланс” хтори го трима, алє и дриля напрелох були барз схопни у шицу, вишиваню док. То драга. Другей нєт.^

то просто так. Прето сом баржей фокусовани на Балтик, на Польску и Ческу, а вшелїяк же ми у тим помага вецейрочни живот там и язик на хторим ше згварям з клиєнтами - гвари наш собешеднїк задовольни же робота добре идзе, а окреме остатнї час, та и под час корони. Под час пандмиї велї у швеце робели з дому и куповали од нас дифузори слухалки, лампи... То нє обични слухалки, алє зоз специялнима филтерами хтори филтрую шицко коло себе и оможлївюю барз добру концентрацию у роботи. Робота нам барз добе ишла, заробок ше звекшал, та зме з колеґом бешедовали о тим же сцеме дакому помогнуц. Пришло нам на розум видавательство. Обрацел сом пар числа телефонох старих приятельох, дошол до директора „Руского слова” Бориса Варґи, и так наста­ ла тота приповедка о хторей нє будзем вельо бешедовац. Мило ми кед можеме дако­ му помогнуц, кед то будзе на хасен рускей заєднїци поєдинцом, нє важне... - гвари Атила Ковач, хторому руски коренї по мацеровим боку у Руским Керестуре. И далєй го прицагує култура, уметносц и креативносц, указуюци и на ушити лєново шмати зоз стародавнима мотивами, дзе його мац да ке ди во зе ла глав не сло во, алє дзе и вон умишал пальци. Модернизация традициї - гвари Атила, и предлужує же треба вше патриц як створиц дацо нове, цикаве, прицагуюце...

27. АВҐУСТ 2021.

Атила зоз мацеру

КЛУБ

1000

На тих бокох представяме даровательох „Руского слова” чийо нєсебични финансийни донациї допринєсли злєпшаню технічних условийох роботи и витвореню видавательного плану Установи.

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ

НАШ ГОСЦ: ВЛАДИМИР ДОРОҐХАЗИ ЗОЗ КОЦУРА

КОЛЄСАР ПРАВИ ОКРУГЛЕ КОЛЄСО

Оля РУСКОВСКИ

Колєсо символизує пременку, час и живот котри преходза, рушанє напредок, лєбо врацанє назадок... Символ є людскей судьби у нїм. Велї гваря же є єден з найвекших пренаходкох чловечества и же ґений тот котри го видумал, алє ґений и кажди майстор котри зоз своїма пальцами справи добре колєсо. Гоч ше тота файта ремеселнїцтва помали гаши, искри здогадованя на прешли часи ещи вше трепеца у велїх майсторских шерцох. Єден з таких майстрох и колєсар Владимир Дороґхази

ОД ДАВЕН ДАВНА БЕЗ НЬОГО НЄ МОЖ Колєса барз значни и у каждодньовим живоце, потолковал нам бачи Владо, а вельо того би анї нє функционовало без колєсох. Нєшка кед патриш, гоч авион, гоч трактор, и инше цо идзе по жеми, гоч камион, авто, та и фурик, нїч нє може исц без колєсох. Так же, колєса маю свойо вельке значенє у хаснованю нє лєм од нєшка, алє и од пред сто роками, и вельо длужей у прешлосци... Шицко ма голєм даяке колєско - з ошмихом заключел наш майстор.

Мили памятки: Зоз супругу Цецилию и дзивку Єлену

26 РУСКЕ СЛОВО

авних часох, пред скоро виком, у єд ней коцурскей улїчки почала робиц колєсарска фирма у котрей алат бил и гла­ сно гучало зоз єй роботнї, нє лєм даскельо роки, алє осем децениї без преривки.

- Оцец почал робиц 1928. року, два роки скорей як ше я народзел, и робел штерацец роки. Теди було пейцме колєсаре у Коцуре и шицки жили з того ремесла, алє кажди мал и дакус жеми. Оцец ремесло учел у Керестуре, бул шеґерт три роки, штири ро­ ки калфа, а потим покладал майсторски испит, и ту, у Коцуре, отворел приватну ремеселнїцку колєсарску роботню. Кед престал робиц, я фирму приявел, та наша ко­ лєсарска роботня нєпреривно вредно робела осем децениї - почина приповедку майстор Владо. Коло оца ше учел и роснул з колєсар ским ремеслом. У тот час, бешедує бачи Владо, у Заґребе була єдна установа котра ше волала „Радиша” и там родичи приявйовали синох и дзивки же би учели реме­ сло. Кед им требало шеґертох, там ше явя-

Д

ли и там их глєдали, та вше дахто учел у майстра Дороґхазия.

- Маме и заєднїцку слику зоз шеґертом М угамедом Джеверовичом зоз Цазину, а мали зме шеґертох и з Горватскей, з Лики, як и з Вербасу, Деспотова, Савиного Се­ ла. А кед пришол час же би и я пошол до других роботньох видзиц як ше индзей роби, бо наисце, у каждей роботнї ше дацо иншак робело як цо ми робели, як леґинь сом робел у Кули, гоч сом уж шицко сам знал робиц. Потим сом на дзеветнац роки пошол до войска, до Вараждину, и там сом робел з колєсарами, а скорей шицкого того сом бул у Вершцу у фахо вей школи. СУХИ МАТЕРИЯЛ НАЙВАЖНЄЙШИ Вельо того було важне знац и випочитовац у колєсарским ремеслу же би конєчни продукт бул добри. Окрем того же материял, древо за роботу мушело буц здраве, чи­ сте, без ґузлох же би нє попукало, як нам

27. АВҐУСТ 2021.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот потолковал бачи Владо, найважнєйше було же би материял бул сухи.

- За кочи ше хасновало дубово древо, понеже колєсо ишло по блаце, по води, а дуб кед у води длужей стої, вше є твардейши, та го мож хасновац и вецей як сто ро­ ки. Правел сом и дубово греди, ту за капури на мосце, и вони можу нєогранїчено стац, лєм муша буц вше у води. И други файти древа були добри, як наприклад брест або баґрен, котри можу досц витримац у блаце. Алє, шицко древо муши одстац голєм рок, добре ше висушиц през жиму и лєто, и вец аж мож робиц и з нього дацо правиц. А гоч яки добри майстор, и гоч ма алат добри, кед материял нє сухи, вец тото шицко нє бог зна цо вредз и щиро гвари наш собешеднїк. У тей коцурскей ремеселнїцкей роботнї вше ґарантовали и за материял яки давали, и за роботу, а и за про­ дукт - чи то бул преднї трап, чи заднї трап, шороґлї, дра­ бинки, вше могли дац ґаранцию, бо знали з якого материялу то справене, и знали же є добре зробене. А случовали ше вшелїяки ситуациї през роботни вик, як наприклад, кед бачиков ВлаВше сом дов сушед сцел прейсц туньше, та купел док нє научице, муш ице колєса на вашаре, однєсол до коваля, краднуц” , а вони ше вец чувон их оковал, шицко добре сциснул, подовали „Га як?” - „Так же нє робели, а о пар мешаци поодпадовали и да береце ключи и алат з р о ­ шина и карики, розтресли ше, и цалу ро­ ботнї, алє знанє краднїце од боту ше мушело ознова... тих цо робя на машини. Пать - И ми робели и правели за вашар, як розмерю є, як склада, як алє зме нє робели так як даєдни май­ ш темує, як пасує...” Саме єдстрове, же нєш ка купели материял, но колєсо ма вецей як трицец ютре з нього коч справели, а вчера ещи часци: главу, дванац шпици, З унуку Ясмину и праунуку Сару на нїм птица шпивала у лєше. Нє досц два нац ти пли, ше йсц ба гра и знац направиц и мац алат, кед материял нє сухи, вец дванац клінки од горе, а ти тоти часци муш иш зло дармо шицко. Так то у тей нашей роботи, а нє була анї жиц так же би колєсо могло терху ношиц. така лєгка. Бо, осемкилови млаток тримац у єдней ру­ За єдного коня були кратки кочи, седем-шухово, за ки, а з другу руку тримац шпицу над дзиру и наганяц два конї дзевец-шухово, а драбинки то уж були чежки до глави, и так дванац шпици за шором, нє лєгко - бе- кочи и могло тону и пол положиц на ньго, були сиґуршедує коцурски колєсар. ни, здогадує ше бачи Владо. Правели и парадни кочи Дакеди вельо того було иншак як нєшка, гвари вон. Алат котри були лєгки, и саночки за дзеци, санки за кукурише углавним волал на мадярским и нємецким язику, а ме- чанку, а познєйше и прикочи, за котри людзе гварели рало ше на цоли на цолштоку, на шухи, шицки мери му- же су таки красни же чкода у нїх кукурицу звожовац, шели буц у глави, а на центиметри бачи Владо нє робел. требало би их поставиц до преднєй хижи най ше дзе- Вельо ше робело, вельо ше пилєло, а тримали зме и ци на нїх припатраю. А вельо од того и нєш ка у шопох, статку, робели и жеми, уж и кед сом ше оженєл. Кажди л є бо на по йд зе. дзень ше робело и по дванац годзини, робота ше шире- Кед дацо робиш, чи граєш на гармоники даєдну пила, та зме на концу древо обрабяли зоз седем трофазни- сню, чи дацо правиш, мушиш мац слику пред собу же як ма моторами. Єден варта, други на дихту роби, треци на треба же би випатрало дацо док будзе готове. Кед так ро­ фрезеру, а шицко з твардого древа, та ше дакеди так зо- биш, муши на концу буц добре. Було би ту вельо припограл, же пильовина тлєла. Гоч цо и гоч яку машину кед ведки о шицкей роботи у мигелю, и даскельо кнїжки купиш, треба знац робиц зоз тим, нїч нє будзе само. Му- мож написац - гвари з ошмихом. шиш знац як руководзиц, бо кед наспак руководзиш, та И нєшка, у дзешатей децениї живота, кед табла на конаспак и пойдзе, а кед идзеш напредок, вец це само вод- трей було виписане мено колєсара Дороґхазия и знак зи. Нє знам чи сом мал таке щесце у живоце, алє нє слу- його колєсарскей роботнї уж кус з прахом прекрита у кучело ми ше таке же бим задумал, а же сом то нє могол цику на пойдзе, вон гвари же є и тераз вше завжати. ство риц лє бо зро биц.

- Рано станєм, попиєм кафу, фриштикуєм, почитам но­ вини най попровадзим цо ше случує... Вец зберам овоц, КРАДНЇ, НЄ АЛАТ - АЛЄ ЗНАНЄ грушки, кайси, брескинї, печем палєнку, а допатрам и желєняву у загради, позалївам кед треба. Прешейтам ше Звичайно у роботнї бачи Владо мал по двох шеґертох по дворе, покончим цо треба, а вше єст даякей роботи... и калфох, а як гварел, з початку го нє шмеш пущац ґу ма- Алє, наймилше ми зоз своїма найблїзшима уживац у кашином най ше нє покалїчи, а трудзиш ше научиц го цо ждей хвильки мира у своїм доме - гварел на концу колє­ скорей, же би скорей помагал. сар Владимир Дороґхази зоз Коцура.^ 27. АВҐУСТ 2021.

РУСКЕ СЛОВО 27

ДУХОВНИ Ж ИВОТ

КИРБАЙ У ШИДЗЕ

ПРИКЛАД ИСУСОВОГО ПРЕОБРАЖЕНЯ На швето Преображеня Господнього 19. авґуста, цер­ ква и вирни у Шидзе зоз Шветочну Службу Божу означели храмове швето - Кирбай. Слубу предводзел монах о. Дамян Кичо, настоятель Манастира монахох Святого Василия Велького у Кули, а сослужовали о. Владислав Варґа, парох у Сримскей Митровици, о. Дарко Рац, парох у Бачинцох и о. Владимир Еделински Миколка, парох у Беркасове хтори пред богослуженьом и споведал вирних. О. Дамян Кичо читал Євангелию и наказовал, а у казанї визначел значносц події преображеня Исусового на гори Тавор у присустве апостолох Петра, Йоана и Яко­ ва, як и у присустве Мойсея и Илиї. На гори Тавор Исус бул иншаки як го апостоли познали, бо там бул ошвицени з нєбесну славу и заблїсла його твар и шмати. Исус апостолом нависцел одход до Єруса­ И нам нєшка у сучасним швеце потребна глїбока вира, лиму, потим церпенє и шмерц, як и воскреснуце после трох дньох. Апостол Петро одгварял Исуса од драги до бо треба глєдац правдиви смисел живота у Богу - гварел Єрусалиму, алє кед видзел Исуса як ше преображел у нє- медзи иншим у казані о. Дамян Кичо. На Служби Божей апостол читал Андрей Рац зоз Бабесней слави, апостоли ище баржей змоцнєли свою виру чинцох, а после богослуженя шлїдзел традицийни обряд и ту ше случела тота Божа блїзкосц Исуса з апостолами. пошвецаня грозна и другей овоци хтору потим вирни мали нагоду и коштовац. На концу Служби Божей одшпиване Многолїтствиє. Домашнї парох о. Михайло Режак подзековал, насампредз паноцом же пришли возвелїчац 219. Кирбай у Шидзе, як и вирним и госцом з рижних бокох хтори тиж пришли на Службу Божу. Паноцец подзековал Малженскей пари Тормовим, Владимирови и Ксениї, хтори церкви подаровали нови ризи и облєчиво (платна) хтори з тей шветочней нагоди, а по­ сле пошвецаня прешлей нєдзелї, прикрашели церкву. И того року нє виостала анї богата, такволана вашарска часц Кирбаю, а вирни домашні вєдно з госцами предлужели преславяц Кирбай у своїх обисцох. Вл. Дїтко

ЕПАРХИЯ СВ. ОЦА МИКОЛАЯ

ЗАКОНЧЕНА АКЦИЯ ПОМОЦИ ЗА ВИЛЇВИ У НЄМЕЦКЕЙ Каритас Сербиї и наш Каритас ше уключели до велькей акциї солидарносци дзе ше зберало помоц за Нємецку и други околни жеми, хтори пред мешацом залапели вельки вилїви. У нєпогодох страдали коло 200 осо­ би, на стотки нєстали, а спричинєна и велька матриялна чкода. Поучени з нашого искуства, односно вилївох у Сербиї 2014. року, предсидатель Каритасу Сербиї Станислав

К А Ж Д А П О Т РИ М О В К А Ш Е ЗДА У акциї назберани 180 790 динари, а поединечно то так випатра: Руски Керестур (70 000), Коцур (30 000), Кула (27 000), Нови Сад (15 440), Шид (12 000), Сримска Митровица (8 000), Бачинци (7 500), Стари Вербас (5 000), Индїя (2 000), Беоґрад (2 000) и Марковац (1 850) динари.

28 РУСКЕ СЛОВО

Хочевар 27. юлия у катедрали у Беоґрадзе служел Слу­ жбу за шицких тих цо у вилївох настрадали, а на нєй бу­ ли присутни и представителє амбасадох Нємецкей, Австриї, Белґиї и ЗАД, як и шеф ЕУ Сем Фабрици. У сво­ єй казанї митрополит Хочевар информовал явносц же 1. авґуста шицки нашо парохиї владичествох у Сербиї буду зберац помоц за тих цо настрадали. Тоту акцию потримал и наш владика кир Георгий и послал писма шицким парохийом ище 21. юлия же би ше зберало помоц на спомнути дзень. У тей солидарней акциї назберана помоц ше прешлїдзує националней канцелариї Каритасу Сербиї котра вєдно зоз шицкима владическима Каритасами помоц прешлїдзи тим цо є у тей хвильки найпотребнєйша. о. Владислав Варґа, директор Каритасу епархиї 27. АВҐУСТ 2021.

■

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

ШВЕТО У КОЦУРСКЕЙ ПАРОХИЇ

ОСТАЦ ДОШЛЇДНИ И ВИРНИ ГОСПОДУ БОГУ Парохиянє грекокатолїцкей церкви Успения пресвятей Богородици прешлого тижня, 19. авґуста, означели швето Преображенє Господнє, з пошвецаньом овоцох и меду. Вельку Службу Божу служел парох коцурски о. Владислав Рац, а у казанї парох о. Рац визначел же най нас тота Служба Божа здогаднє же важне - нє знєвириц ше, остац дошлїдни и вирни Господу Богу и Божим запо ви дом.

- През живот бизме любели знац напредок цо будзе и як будзе, медзитим, знаме же єст ствари котри од нас завиша, а велї нє завиша од нас. Тото шицко нам дате же бизме препознали у чим краса нєшкайшого швета, и здогадує нас на старе жидовске швето, дзень перших плодох, алє источашнє, воно гутори о тим першим со­ юзу вибраного народа зоз Господом Богом на Синайскей гори у виду Дзешец Божих заповидох. Тото ше вше повязує. И нєш ка можеме остац на овоци и шиц ких дарох цо нам природа дала того року, алє можеме спашеня, же би наисце бул шицким и каждому на спашепризабуц, лєбо ше нє здогаднуц, на вельо векшу духов­ нє, и на спашенє нашим душом. ну под ло гу... На концу Служби Божей, парох о. Рац пошвецел шиц­ Нє забуваюци слово Євангелиї, гварел парох о. Рац, ки кошарки зоз грозном и овоцу котри вирни принєсли слухаюци Господа Бога, будземе духовно напредовац и до церкви з нагоди того швета, як и дунчики з медом. роснуц, дозревац у препознаваню нашого часу, нашого О. Р.

Мала шестра КРИСТИНА ТРУФЕР (1921-2021) На керестурским теметове прешлей недзелї похована мала шестра Кристина, хтора ше упокоела 21. авґуста у своїм 101. року живота у Манастире Исусових малих шестрох на Циґлашоре. У Руским Керестуре прежила пол свойого вика, дзе пришла 1973. року. Мала шестра Кристина Труфер, Немица, народзена 23. фебруара 1921. року у Швайцарскей, як дзевяте од єденацецерих дзецох своїх родичох. До свойого 41. року робела як учителька, кед почувствовала монашеске поволанє, до чину Исусових малих шестрох, хтори основала ш. Маґдалена 1939. року спатраюци ше на приклад Карла де Фукоа. Пред тим як пришла до Керестура, дзе початком 70. рокох пре­ шлого стороча отворени манастир у доме першей малей шестри Рускинї - Мариї Меланиї Рацовей, Кристина жила як ше­ стра у Берлину, Паризу, Риме... а новицият за шестру закончела у Єрусалиме. Як сама гуторела, барз полюбела Руснацох и Керестур накадзи пришла, сцела ту остац голем седем роки, але ше ей жадане вецей раз помножело. Того року, 23. фебруара, зоз Благодарну Службу Божу Керестурци и други ей приятеле означели 100 роки живота ш. Кристини, а винчованки ей теди послали папа Франциско, наш епарх кир Георгий

27. АВҐУСТ 2021.

Джуджар, шестри Служебнїци и числени приятеле и почитователе. Одпитуюци ше од ней вчера, парохове керестурски о. Михайло Малацко и коцур­ ски о. Владислав Рац, подзековали ей у мено цалого валалу и нашей Церкви, за хтору манастир Малих шестрох бул вельки благослов. Подзековали ей за вельке шерцо, молитву, любов и помоц каждому, а поготов „найменшим” цо у духу гаризми ей монашеского чину; за ей любов ґу цалому рускому народу, рускому язику и нашому обряду. Високи красни гори свойого отечества свидомо заменела за нашу питому ровнїну о чим шлїди зохабела и у своей поезиї. Малу шестру Кристину пришли випровадзиц ей мали шестри, на чоле з ш. Мар­ тину и Весну хтори ей вислужели у ей остатнїх жемских дньох, представителе ей фамелиї, Церковни одбор, представителе Месней заеднїци и велї парохияне. У обря­ ду хованя участвовали домашнї священїки. о. Малацко, о. Михайло Шанта, коцурски о. Рац, кулски о. Дамян Кича ЧСВВ, о. Платон Салак ЧСВВ и дюрдьовски о. Михаил Холошняй. Представителе Холошняйовей фамелиї, шпивали и часц хованя. Малей ш. Кристини вичная памят! М. А. /М. С.

РУСКЕ СЛОВО 29

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот їм М Е М о т А М

ЖЕЛЬКО ГАРГАЙ ( 1963- 2021) Длугорочни сотруднїк НВУ „Руске слово” зоз Петровцох у Републики Горватскей Желько Гаргай, умар штварток, 19. авґуста, у своїм 59. року живота. Желько Гаргай народзени 15. априла 1963. року у Вуковаре. После основней школи, закончел и штредню тарґовецку школу у Вуковаре, єден час робел, алє пре хороту, на 39 роки живо­ та пошол до скорейчасовей пензиї. Як пошлїдок хороти, чежко ше рушал и бул вязани за дом и свой любени валал. Желько Гаргай роками предавал кнїжки котри видала наша Установа и трудзел ше же би у найчежших часох Руснаци споза Дунаю доставали кнїжки на руским язику. Запаметаме го як чесно­ го и добронамирного сотруднїка котри свой шлєбодни час нєсебично давал свойому народу. Желько Гаргай поховани пияток, 20. авґуста, на Грекокатолїцким теметове у Петровцох. Я. Дю./Дю. В.

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 31. авґуста наполня ше два роки як нас занавше зохабел наш мили супруг, оцец, дїдо и швекор

ИОАКИМ ДУДАШ (1949-2019) з Нємецкей

У найкрасших памяткох занавше це будзе чувац супруга Соня и дзивки Весна и Андрея зоз своїма фамелиями Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 26. авґуста наполня ше 16 роки як ме зохабела моя мила дзивочка Ганча, а 27. априла ше наполнєло 10 роки як ме зохабел мой супруг Микола

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 18. авґуста занавше нас охабел наш мили син и брат

МИКОЛА ШАНТА МИКИ (1967-2021) Нїґда нє забудземе любов, доброту и потримовку хтору зме мали од тебе. У красних памяткох навики це буду чувац мац Мелана, шестра Ната Дудашова з дзецми и шестра Ина з мужом Боґданом Сердар и їх дзеци Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 18. авґуста 2021. року занавше нас охабел наш мили кум

МИКОЛА ШАНТА (1967-2021) з Коцура Твою доброту вично будземе паметац. Ожалосцени кумово Михал, Ивана и Сузана Сендераково зоз фамелию

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 18. авґуста 2021. року занавше нас охабел наш мили кум

МИКОЛА ШАНТА (1967-2021) з Коцура Памятку на це вично буду чувац: ожалосцени кумово Дарко и Люпка Мишич

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 30. авґуста 2021. року наполня ше петнац смутни роки як нас занавше зохабел наш добри супруг, оцец, швекор и дїдо

МИКОЛА ЦАП (1933-2006) з Коцура МИКОЛА КАНДРАЧ (1926-2011)

АНА-ГАНЧА КАНДРАЧ (1949-2011)

Уж вельо роки прешли як сце пошли на стретнуце з Господом и медзисобно. Хиби ми ваш ошмих и доброта. Ожалосцена мац и супруга Спочивайце у мире Божим!

30 РУСКЕ СЛОВО

Памятку на його любов и доброту вично буду ношиц у своїх шерцох: супруга Ирина, син Микола, дзивка Мелания, нєвеста Весна, жец Микола, унуки Димитрий, Ирина и о. Михайло з фамилию, як и шестра Амалия Шовш з фамилию Вичная му памят!

27. АВҐУСТ 2021.

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Своєй милей мацери хтора ше упокоєла 21. авґуста

ХЕЛЕНА САЛАҐ народзена Сопка (1942-2021) з Руского Керестура

ВЛАДИМИР СИВЧ (1962-2021) з Руского Керестура

З любову и почитованьом найкрасши памятки на це и на твою добро­ ту вично будземе ношиц у наших боляцих шерцох. Дзекуєме за шицку твою любов и пожертвовносц хтору ши нам нєсебично давала. Ожалосцени: твой син Янко и нєвеста Тереска Салаґово зоз Канади Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Своєй милей мацери хтора ше упокоєла 21. авґуста

Мила мамо, охабела ши нас смутних и жалосних и пошла ши на драгу зоз хторей нєт врацаня. Дзекуєме ци за твою щиру любов, доброту и пожертвовносц хтору ши нам нєсебично давала. Вично це будземе ношиц у наших шерцох. Твоя ожалосцена дзивка Любка и жец Янко Планчаково Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Своєй милей баби и прабаби хтора нас зохабела 21. авґуста

ХЕЛЕНА САЛАҐ народзена Сопка (1942-2021) з Руского Керестура Мила бабо, найкрасши памятки на вашу доброту и любов зоз хтору сце нас вше дочековали и випровадзали вично будземе ношиц у наших шерцох. Вашо ожалосцени унуки: Славко зоз супругу Ваню и сином Виктором, и Златко зоз заручнїцу Саню Планчаково Най вас ангели чуваю! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 24. авґуста 2021. року наполнєли ше 9 роки як нас занавше зохабела наша мила

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Своєй милей баби хтора нас занавше зохабела 21. авґуста

З любову и почитованьом найкрасши памятки на вас вично будземе чувац у наших шерцох и здогадовац ше дньох радосци и дзецинства препровадзеного з вами. Вашо ожалосцени унуки: Кристиан зоз Тирису и Маризела зоз Андрейом Салаґово зоз Канади Най вас ангели чуваю! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 21. авґуста упокоєла ше наша мила, шестра и нина

ХЕЛЕНА САЛАҐ народзена Сопка (1942-2021) з Руского Керестура Памятку на ню навики будзе чувац брат Славо Сопков зоз супругу, Деян зоз фамелию и Ясмина зоз фамелию Най спочива у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 18. авґуста 2021. року наполнєли ше 5 смутни роки як вецей нє з нами наш мили

МИРОСЛАВ БАЛЇНТ (1956-2016) з Дюрдьова

НАТАЛИЯ ДЖУНЯ народзена Будински (1933-2012) з Бачкей Тополї памятку на ню чуваю супруг, дзеци и Спочивай у мире Божим!

27. АВҐУСТ 2021.

У найкрасших памяткох навики го буду чувац його наймилши - супруга Ксения, син Синиша, дзивка Михаела зоз супругом Сашом, и унуки Доротеа и Йована Най спочива у мире Божим!

ХЕЛЕНА САЛАҐ народзена Сопка (1942-2021) з Руского Керестура

ХЕЛЕНА САЛАҐ народзена Сопка (1942-2021) з Руского Керестура

З любову и почитованьом унука

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Наполнєли ше 40 днї як нє з нами наш мили

Занавше це будземе чувац у наших шерцох и красних памяткох: супруга Геленка, синове Владимир и Борис, нєвести Ясна и Бояна и мили унучата: Андрей, Ваня, Иван, Нестор и Ирина Спочивай у мире Божим!

РУСКЕ СЛОВО 31

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 25. авґуста наполнєли ше смутни шейсц мешаци як нас занавше зохабел наш мили, супруг, оцец и дїдо

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 31. авґуста наполнює ше рок як нє з нами наша мила супруга, мац, баба и прабаба

ЙОАКИМ ПАПУҐА (1948-2021) з Руского Керестура

ЕУФЕМИЯ МАКАЇ народзена Сопка (1944-2020) з Руского Керестура

У молитвох и здогадованьох, твою любов и доброту вично будземе чувац. Твойо наймилши: супруга Мара, син Мижо зоз супругу Тонку, и наймилши унуки Лина и Стефан Спочивай у мире Божим!

Час преходзи, алє красни памятки на заєднїцки живот, єй любов и доброту занавше останю у наших шерцох и молитвох. Супруг Силво, син Мижо и дзивки Оленка и Фемка зоз своїма фамелиями Най спочива у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 25. авґуста наполнєли ше шейсц мешаци як нас занавше зоха­ бел наш мили бачи

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 31. авґуста 2021. року наполнї ше смутни рок як нас зохабела наша мила шестра и нина

ЙОАКИМ ПАПУҐА (1948-2021) з Руского Керестура

У красних памяткох навики го чуваю Ґовльово - Славко, Зденка и Долорес Най спочива у мире Божим!

ЕУФЕМИЯ МАКАІ народзена Сопка (1944-2020) з Руского Керестура Красни памятки на ню чуваю брат Владо Сопка зоз фамелию з Вербасу и шестра Ганча Югикова зоз фамелию зоз Канади Спочивай у мире Божим!

■\

Городска управа за зашиту животного штредку Городу Нового Саду на осно' ви члена 14. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта Подприємство „МД^ МОСТ-НС” Д.О.О. Нови Сад, зоз шедзиском у Новим Садзе, сиверно од Приморскей улїци, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта „Вибудов продукцийного обєкта - роботнї за виробок арматурних кошаркок и обшивкох поверхносци прижемє (П)” на катастерскей парцели 380/5 К.О. Нови Сад IV, сиверно од Приморскей улїци у Новим Садзе. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

'

РЕПУБЛИКА СЕРБИЯ АВТОНОМНА ПОКРАЇНА ВОЙВОДИНА ГОРОД НОВИ САД Городска управа за заєднїцки роботи Жарка Зренянина чс. 2 21000 Нови Сад Телефон: 021/529-770

\

ОБВИСЦЕНЄ О обявйованю Явного конкурса за пополньованє окончуюцого роботного места на нєодредзени час у Служби за заєднїцки роботи Городу Нового Саду Роботне место: келнер у бифеох кабинета, службенїк IV файти - 1 окончователь на нєодредзени час. Текст явного конкурса за пополньованє наведзених роботних места мож превжац на интернет презентациї Городу Нового Саду: Ьїїр^/^^^.поуізагї.гз/. Городска управа за заєднїцки роботи Городу Нового Саду

ч __________________________________________________________/

32 РУСКЕ СЛОВО

27. АВҐУСТ 2021.

іггїогтаІог@ги5ке5Іоуо.сот Щ МЕМОКІАМ Дня 29. авґуста наполнї ше рок як вецей нє з нами наш мили

ЯВНА ПОВОЛАНКА ЗА ВИДАВАТЕЛЬНИ 2022. РОК ТИРВА ПО КОНЄЦ АВҐУСТА

ЯНКО САБАДОШ (1957-2020) Час преходзи и исти час стої. Зоз любову и почитованьом памятки на ньго чуваю супруга Павлина, син Владимир зоз Соломию и дзивка София зоз Джейсоном Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 29. авґуста 2021. року наполнї ше рок як умар наш

ЯНКО САБАДОШ Гиков (1957-2020) Хибиш нам. Поцешене гледаме у памяткох. Шестра Олена, шовґор Мими, Ясмина, Лазар и Иван, Ивана, Мико, Ника и Олеґ Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 25. авґуста наполнел ше рок як ше преселела до вичносци наша мила

ДЗЕ МОЖ КУПИЦ КНЇЖКИ „РУСКОГО СЛОВА” КОТРИ НА ПОПУСТУ Лєтни попуст 30 одсто на шицки кнїжки у НВУ „Руске слово” тирва по 31. авґуст, а розробена и мрежа предайних местох, ко­ тра будзе функционовац и после авґустовскей акциї. У Руским Керестуре у будинку дакедишнєй Друкарнї на 2. поверху, пондзелок - пияток од 9 по 13 годзин и на телефон: 025 703 311. У Новим Садзе на новей адреси Футожска 2, на 3. поверху, пондзелок - пияток од 9 по 14 годзин и на телефон: 021 6613 697. Тиж так на киоску Грекокатолїцкей цер­ кви „Петра и Павла”, на углє Милетичовей и Йована Суботича у Новим Садзе. У Коцуре у Ктжкарнї „Анни”, на адреси

ИРИНА ГАЙДУК (1958-2020) з Руского Керестура У найкрасших памяткох ю чуваю єй наймилши - супруг Владимир, дзеци Соня и Ваньо зоз своїма фамелиями, унук Кики и брат Славо Най спочива у мире Божим!

РУСКЕ »н№ . ги з ке з іо у о .с о т

ОГЛАШОВАНЄ Нови Сад 021 6613 697 069/673328 Руски Керестур 025 703 311 069/673319 /

-

/

,

-

,

шкта(ог@гііМу(шт

27. АВҐУСТ 2021.

Явна поволанка котру НВУ „Руске слово” розписала 1. януара 2021. року, а одноши ше на придаванє рукописох за обявйованє кнїжкох по руски з обласци поезиї, прози, науко­ вих и есеїстичних жанрох, литератури за дзеци, младих и одроснутих, тирва по конєц авґуста. Рукопис треба же би бул написани по руски, у електронскей форми, унєшени до програми Ворд у системских майкросфтових Виндовс фонтох, треба же би мал помедзи штири и двацец друковани табаки (єден табак - 16 боки) и же би сполньовал нєобходни критериюми, котри оценї фахова комисия Видавательней редакциї. З рукописом треба послац Молбу у котрей буду наведзени точни податки о авторови, мено, презвиско (або псевдоним), електронску адресу и телефон, як и нєобходну информацию котру автор жада сообщиц Редакторови. Рукопис за видавательни 2022. рок треба послац найпознєйше по 1. септембер 2021. року на електронску адресу: гшке.уідауаІе1]па@§таі1.сот. НВУ „Руске слово” нє длужна друковац кажди рукопис котри сцигнє на нашу адресу, а о поступку з рукописом Установа будзе благочасово информовац авторох. Б. В.

Г

МАЛИ ОГЛАШКИ ПРЕДАВАМ пец Термал 25 кге зоз комплетну систему за зогриване на пелет. Мало хасноване, лем три сезони, у доб­ рим стану. Руски Керестур, обявиц ше на телефонске число 065/515-4467.

Г

Ошлєбодзеня 5б (прейґ драги Школи) и на телефон моб: 062 85 10 341. У Шидзе при колпортерови Владимирови Гарвильчакови, на адреси Саве Шумановича 129а и на телефон моб: 062 44 09 74. На нашим сайту находзи ше и Каталоґ зоз шицкима кнїжками и ценами. Кнїжки „Руского слова” на попусту найлєгчейше наручиц прейґ сайту ЬйрвУ/кцііткірогткі.сот/. Векшина кнїжкох кошта 210 динари, за купени на попусту 10 кнїжки одразу, дарує ше предлату тижньових новинох „е-Руске слово” (у ПДФ формату) до конца 2021. року За тих цо купя 20 кнїжки на попусту, дарує ше друковану предплату тижньових новинох „Руске слово” до конца 2021. року. Б. В.

МАЛИ ОГЛАШКИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох. Щици од витру, жими, праху, галайку, инсектох. МОНТИРАМЕ: ■ РОЛЕТНИ ■ ГАРМОНИКОВО ДЗВЕРИ

■ ПАНТЛЇКОВО ДЗВЕРИ ■ МРЕЖИ ОД СУНЬОҐОХ ■ ВЕНЕЦИЯНЕРИ ■ ОПРАВКИ Телефон: 025/5827-710 060/5088-433

РУСКЕ СЛОВО 33

СПОРТ/ИНФ ОРМ АТОР

ТИРВА ТУРНИР У КОШАРКИ „3 НА 3”

ИЩЕ КУС ОСТАЛО ПО КОНЄЦ На кошаркашским терену на пияцу у Руским Керестуре, од 16. авґуста каждого вечара отримує ше Турнир у кошарки „3 на 3”, а дньово ше бави по пейц змаганя. Остало ище три днї же би приявени екипи одбавели порядни змаганя, а вец у двох дньох буду ше бавиц штварцини финала, полуфинале и финале, хтори би требали буц отримани през викенд, кед дошлєбодзи хвиля. Од дзешец екипох, при самим верху таблїчки находза ше аж штири екипи хтори потераз маю по 5 побиди и по єдно страцене змаганє, а то екипи „Рукометни клуб Русин”, „Сошґогі 8Їу1е”, „Кула Ново н аселе” и „СФРЮ ”. Же ше роби о квалитетних екипох, приблїжно истого ранґу, гутори и мала розлика у числу бодох, у таблїки, но по числу найвецей датих кошох и найменєй достатих, хвильково заш лєм найлєпше котирана екипа „Рукометни клуб Русин”. Чи хлапци освоя и Турнир, увидзи ше у наиходзацих змаганьох. Най здогаднєме, за перши три места орґанизаторе Турниру, Иван Чижмар и Матей Саянкович, обезпечели награди - 10 000 за перше место, за друге место награда 6 000 динари, а за треце 4 000 динари. Попри пенєжних наградох, за три найлєпши екипи буду обезпечени и медалї, а за найлєпшу екипу и найвреднєйшого бавяча, такволаного МУР-а, обезепечени и погари. Змаганя ше отримує кажди вечар од 20 годзин и 30 минути, та по 23 годзин, а уход шлєбодни за шицких. Ан. М.

'------------------------------------------------------------------------ \ Городска управа за защ иту ж ивотного ш тредку Городу Нового Саду на основи члена 14. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьо­ ваня вплїву на животни ш тредок проєкта Подприємство „ЬА ВШ О ” д.о.о. зоз Беоґраду по овласценю нош ителя проєкта „А1 ЗгЬуа і.о .о . В е о д га і” , М илутина М иланковича 1ж, Нови Београд поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци м обилней телеф ониї „НС2172_01 НС_Беґеч” на катастерскей парцели 323/3, К.О. Беґеч, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги нош ителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного ш тредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Ш ицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного ш тредку Городу Нового Саду.

V_________________________________________/

34 РУСКЕ СЛОВО

"Ч

Городска управа за защиту животного ш тредку Городу Нового Саду на основи члена 14. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни ш тредок проєкта Подприємство „ЬА ВШ О ” д.о.о. зоз Беоґраду по овласценю нош ителя проєкта „А1 8гЬі)а і.о .о . В е о д га і” , М илутина М иланковича 1ж, Нови Београд поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни ш тредок проєкта радио базней станїци мобилней телеф ониї „НС2386_01 Н С _Н ови_С ад_В ойводи_С тепи_2” на катастерскей парцели 10753/24 К.О. Нови Сад I, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги нош ителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного ш тредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Ш ицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного ш тредку Городу Нового Саду.

у 27. АВҐУСТ 2021.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СУБОТИЦА

ЕКИПА ЗОЗ РАВНОГО СЕЛА ЛЄПША ФК „Пролетер" (Равно Село) - ФК „Искра’’ 3:0 (2:0) РАВНО СЕЛО: стадион домашнєй екипи ФК „Пролетер". Стретнуце судзел судия Торнянски зоз Нового Кнежевцу. Жовти картони у екипи Искри достали Барович и Сталевич. ИСКРА: Ступар, Ваяґич (Петро­ вич), Барович (Сталевич), Бокан, Дякович, Сердар, Малацко, Ґубаш, Николич, Дрляча, Комазец (Колошняї). Стретнуце, општински дерби, бул найхарактеристичнєйш е стретнуце другого кола у Подручней фодбалскей лиґи Суботица. Початок стретнуца дакус пожнєл, бо ше од тей сезони применює нови способ приявйованя бавячох и екипох. Потим ушлїдзела шветочносц на хторей додзелєни два по­ гари. Перши бул придати екипи ФК „Пролетер” хтора у прешлей сезони преглашена за „Фер-плей” екипу лиґи у прешлей сезони, а други центарфорови екипи Пролетера Иванови Филиповичови, хтори преглашени за найлєпшого стрилца лиґи у прешлей сезони.

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ о принешеним ришеню же не потребне преценьованє вплїву на животни штредок проєкта Ношитель проєкта Велько Маринко зоз Нового Саду улїца Милана Дянича число 4, Нови Сад, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта „Вибудов продукцийного обєкта поверхносци: зоз часци прижемє (П) и часци прижемє и поверх (П+1), бруто розвитей будовательней поверхносци 1499,90 ш 2” у улїци про­ фесора Ґрчича число 10 у Новим Садзе, на катастер­ скей парцели число 371/46 К.О. Нови Сад I, Город Нови Сад. Зоз проєктом предвидзени вибодов ремеселскей роботнї за резанє, обробок и склапянє плочастих материялох за мебель. После запровадзеного поступку, Городска управа за защиту животного штредку дня 24. авґуста 2021. року принєсла ришенє число У І-501-565/21 же потребне преценьованє вплїву и о одредзованю обсягу и змисту студиї о преценьованю проєкта на животни штредок проєкта Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штред­ ку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, на сайту Городскей управи за защиту животного штредку епуігопоуікай.огд.гк. Заинтересована явносц може виявиц жалбу процив того ришеня у чаше од 15 днї од дня його обявйованя у средствох явного информованя, по тим орґану.

27. АВҐУСТ 2021.

Же тоти два погари у правих рукох, указало ше пошвидко на терену. Док тирвало стретнуце, домашня екипа була супериорна, мала вецей шанси од хторих реализовала лєм три - у 25, 40. и 51. минути. Резултат могол буц иншаки, а побида домашнх прешвечлївша, алє и ґолман Искри бул розположени и до­ бре бранєл на стретнуцу. А. П,

КАТАСТРОФА ВЕРБАЩАНЬОХ ФК „Напредак" (Надаль) - ФК „Вербас" 7:1 (3:1) НАДАЛЬ: стадион домашнєй екипи ФК „На­ предак" у Надалю. Сттретнуце судзел судия Роґанович зоз Ловченцу. Стрилци за Напредак бу­ ли: розположени Савков у 39, 45, 50, и 65, Станєвич у 14, Ґолуб у 49. ми­ нути и Милєвич у 88. ми­ нути за Напредак, а єдини ґол за Вербас дал Козомора у 15. минути. Су­ дия подзелєл штири жов­ ти картони - по два бавячом Напредку и Вербасу. ВЕРБАС: Вучетич, Брезовац (Селак 6), Макаї, Дьорович (Тот), М. Йованович, Живкуцин, Раїч, Цицмил (Клисарич), Бичкеї (Бурда), И. Йованович, Козомора (Чуде) Домашнї тим зоз Надалю, после побиди у М олу у пер­

шим колу новей сезони, призначел преш вечлїви триюмф у стретнуцу хторе бавели зоз екипу ФК „Вербас” . Вш елїяк, централни бавяч на стретнуцу бул Давид Савков хтори дал штири ґоли на стретнуцу. Важне надпомнуц же розположени домашнї, на початку друго­ го полчасу, за шейдзешат секунди, два раз потрафели ґол. Тиж так треба повесц же у Подручней лиґи Суботица, у тей сезони бавя аж пейц екипи зоз општини Вербас - коцурска Искра, Будучносц зоз Савиного Села, Пролетер зоз Равного Села, Обилич зоз Змаєва и Сутєска зоз Бачкого Доброго Поля. А. П.

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА НОВИ САД

ДОМА, А ОСТАЛИ БЕЗ БОДОХ ФК „Бачка 1923” - ФК „Татра” (Кисач) 1:3 (0:1) ДЮРДЬОВ: стадион ФК „Бач­ ка 1923” у Дюрдьове. Патрачох коло 100. Стретнуце судзел судия Николаш зоз Нового Саду. Стрилєц єдиного ґола за Бачку бул Иґнїч у 56. минути. Жовти картони у екипи Бачкей доста­ ли: Иґнїч, Станкович и Летич. БАЧКА: Неманя Иґнїч, Пе­ трович, Чирин, Ненеад Иґнїч (Летич), Вуйович, Драґан Тривунович, Станкович (Ж. Тривунович), Маркович, Роґич, Деянович (Максимович), Деян Тривунович. Екипа Татри зоз Кисачу предлужела зоз добрим бависком, та без векших проблемох победзели добри дома-

ш нї тим Бачкей у Дю рдьове прешлей нєдзелї. Дякович, штредком першого полчасу, после добрей акциї, „начал” мрежу домашнього ґолмана Иґнїча. Кед у предлуженю стретнуца (у 53. минути) Секулич дал и други ґол за екипу зоз Ки сачу, по бид нїк бул ри ше ни. После того ґолу и домашнї дали ґол (у 56. минути). Стрилєц бул Иґнїч. Алє нє помогол вельо, бо найлєпши бавяч на тим стретнуцу, Ко би ль ски, зоз еки пи го сцох, у 72. минути дал и треци ґол за Татру, цо бул и конєчни резултат на тим стретнуцу. А. П.

ПОБИДА БЕЗ СТАНДАРДНИХ ПЕРШОТИМЦОХ ФК „ТСК” (Темерин) - ФК „Єдинство” (Ґосподїнци) 2:1 (2:1) ТЕМЕРИН: стадион домашнього Фодбалского клубу „ТСК” зоз Темерину. Патрачох коло 300. Стретнуце судзел судия Секулич зоз Футоґу. Стрилци на стретнуцу були: Мароєвич у 3. и 19. минути за ТСК, а Пашка зоз автоґолу за госцох зоз Ґосподїнцох у 16. минути. ТСК: Иванович, Бобот (Михайло­ вич), Стричевич, Шмит, Юшкович, Їґурски (Клаич), Пашка, В. Михайло­ вич, Мароєвич, Николич (Апич), Дянкович. ЄДИНСТВО: Ґаврилович, Медич, Зорич, Туцаков, Стоїсавлєвич, Ковачевич, Р Тепич, Вечански (Влаович), Малинович, Бубнєвич, М. Тепич (Росич). У сушедним дербию, Темеринчанє по­ бедзели госцох зоз Ґосподїнцох, а стрилци мали моци и мотиви за ґол лєм у першим полчасу. Червено-били и далєй остали без помоци найлєпшого бавяча Пуповца хтори покалїчени. Кед ше ґу тому дода же у екипи ище вше нєт першого ґолмана Войводича, лївого бека Бориса Брежняка и капитена Тамаша Варґи, ясне же на початку сезони екипа зоз Темери ну ма ве льо про бле ми. У таких обставинох терху бависка на своїх плєцох ношел М ароєвич, хтори дал два ґоли за ТСК. Уж на са­ мим початку у 3. минути, зоз ефектним бицом двацец метри од ґолу госцох, М ароєвич звладал ґолмана госцу ю цей еки пи.

36 РУСКЕ СЛОВО

Лєм 13 минути познєйше после наруценей лабди охрана домашнїх ше нє знашла добре, лабда потрафела бавяча охрани Пашку и пременєла напрям, та вошла до ґолу и госци виєдначели резултат. Но, радосц нє потирвала длуго, бо уж 3. минути познєйше М ароєвич дал ище єден ґол. Дянкович пред концом першого полчасу мал добру нагоду же би звекш ал резултат и осиґурал побиду, алє потрафел греду. Домашнї ТСК мал ище нагоди за ґол. М едзитим и ґолман госцинскей екипи добре интервеновал. Важне надпомнуц же Ґосподїнчаньом дакус хибело и щесца, бо по конєц стретнуца мали вецей добри нагоди. А. П.

27. АВҐУСТ 2021.

5рогІ@гизке5Іоуо.сот

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР

СТРАЦЕНИ СУШЕДНИ ДЕРБИ ФК „Борац” (Бачки Ґрачац) - ФК „Русин” 2:1 (1:0) Русин наступел у составе - Деян Кронич, Стефан Тома, Боян Голик, Александар Кочиш, Андрей Малацко, Деян Павлович (Боян Бранкович), Филип Вуйович, Оґнєн Маркович, Янко Кулич, Дарко Сушич, Матей Саянкович (Неманя Ковачевич, Иличич Лука) Ґоли за Русин дал - Янко Кулич У другим колу Подручней фодбалскей лиґи Зомбор, фодбалере Русина, всоботу, 21. авґуста, госцовали у Бачким Ґрачцу, дзе одбавели стретнуце процив домашнєй екипи ФК „Борац”. На стретнуцу, у хторим госци мали вецей лабду медзи ногами, як и вецей нагоди за даванє ґолох, заш лєм боди остали домашнєй екипи. Кед же ше нє вихасную свойо шанси, кара приходзи зоз другого боку. Так, у 32. минути домашні', зоз пенала, хтори потим и реализовани, почали водзиц зоз 1:0. Русин, и попри приятого ґолу, баржей и озбильнєйше напада на ґол дома­ шніх, но резултат ше нє меня.

РОЗПОРЯДОК ЄШЕНЬСКИХ СТРЕТНУЦОХ 3. коло ФК „Русин” - ФК „Раднички 1918” (Ратково), 4. коло ФК „Червинка” - ФК „Русин” 5. коло ФК „Русин” - ФК „Войводина” (Товаришево) 6. коло ФК „Липар” - ФК „Русин” 7. коло ФК „Русин” - ФК „ЖАК” (Зомбор) 8. коло ФК „Будучносц” (Младеново) - ФК „Русин” 9. коло ФК „Русин” - ФК „Братство” (Приґревица) 10. коло ФК „Наша звезда” (Силбаш) - ФК „Русин” 11. коло ФК „Русин” - ФК „Кордун” (Кляїчево) 12. коло ФК „Будучносц” (Параґе) - ФК „Русин” 13. коло ФК „Русин” - ФК „Будучносц” (Ґложан) 14. коло ФК „Полет” (Каравуково) - ФК „Русин” 15. коло ФК „Русин” - ФК „Раднички” (Зомбор)

Початок другого полчасу подобни як и цали перши полчас, ґол домашніх „виши” у воздуху, алє резултат и далєй 1:0 за домашніх. Кед би нє було и пеналу за госцох, вироятнє би ані ґол за Русин нє бул дати. Сиґурни реализатор зоз 11 метерох бул Янко Кулич, хтори як и у пририхтуюцих змаганьох, так и у першенствених, єдини розположени за даванє ґолох. Сам конєц стретнуца принєсол и оштрейшу борбу, а як резултат того, и штири жовти карто­ ни з боку Русинових бавячох, и два жовти картони з боку домашніх. Но, штири жовти картони бавяче достали пре пригварку главному судийови, зоз чим нє достати ніяки хасен. З другого боку, домашні, жовти картони достали пре оштре бависко, зоз чим голєм онєможлівели госцох у іх нападох. Кед уж випатрало же конєчни резултат останє нєришени, домашні, на іх щесце, дали и други ґол, зоз чим русиновцом остало мало часу же би и виправели резултат. Нажаль, то ше ані нє случело. Шлідуюце коло Русин одбави процив Радничкого зоз Зомбора, на нєдзелю, 29. авґуста, на Ярашу, а змаганє почнє на 16 годзин и 30 минути. Ан. М.

МЕДЗИОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА СРИМ - ҐРУПА ЗАХОД

БИКИЧАНЄ ПОЧАЛИ З ПОБИДУ, БАЧИНЧАНЄ СТРАЦЕЛИ Внєдзелю почала єшеньска часц першенства у Медзиопштинскей фодбалскей лиґи Срим, ґрупа Заход з стретнуцами першого кола. ОФК „Бикич” бавел дома и призначел побиду процив ЛСК з Лачарку зоз 2:1. Нова екипа у лиґи ОФК „Бачинци” такой на початку сезони до­ жила перше пораженє у Равню про­ цив ФК „Зека Булюбаша” зоз 5:0. Га­ йдук з Вишнічева победзел Срим (Р) зоз 2:0, у Адашевцох Ґраничар дома страцел од ФК „Обилич 1993” зоз Куковцох зоз 2:0, у Кузмину Ґраничар 27. АВҐУСТ 2021.

победзел ФК „Змай з Ночаю” зоз 3:0, Єдинство у Руми победзело Фрушку Гору зоз 4:1, БСК у Бешенове побед­ зел ФК „Ердевик 2017” зоз резултаз том 6:3. На таблічки перши Зека Булюбаша зоз трома бодами, други БСК, треце Єдинство, штварти Ґраничар (К), пияти Гайдук, шести ФК „Обилич 1993” и седми ОФК „Бикич” маю по три боди. ЛСК осми, Ґраничар (А), Срим дзешати, ФК „Ердевик 2017” єденасти, Фрушка Гора дванаста, Змай тринасти и остатня штернаста

екипа ОФК „Бачинци” тераз без боз дох. У другим колє на нєдзелю ОФК „Бачинци” буду домашні екипи ФК „Срим” , ОФК „Бикич” будзе госц на терену ФК „Ердевик 2017”, Змай дочекує Ґраничар (А), ЛСК домашні у стретнуцу зоз екипу ФК „Гайдук” (В), ФК „Зека Булюбаша” тиж дома­ шні екипи ФК „Єдинство” (Р), Фруз шка Гора будзе бавиц процив Ґраничара ( К), а ФК „Обилич 1993” на сво ім те ре ну доче кує еки пу ФК „БСК”. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 37

ИНТЕРМ ЕЦО

ХЛ АД О К И ГОРУЦИ ТЕПШИ Люпка Цвеїч

Квашени паприґи без конзервансу І

.

Потребне: ■ ■ ■ ■

7-8 кили паприґи 5 литри води 250 ґрами цукру єден мещок попру у зарну ■ єдна главка цеску ■ 120 ґрами солї ■ литра и пол есенцу од 9 одсто ■ лїсце зоз петрушки

Таки способ рихтаня паприґи до дунцох здравши, паприґа у дунцох може стац и два роки. Умити дунци треба положиц до релни на 100 ступнї дас пол годзини, же би ше осушели и зограли. Поступок готовеня : Паприґу умиц, и там дзе паприґа очкодована одрезац и порезац на фалатки. Кед же вам ше видзи же даєдна па­ приґа мегчейша вец ю видвоїц и похасновац за дювеч, нє треба ю класц до дунца бо вец може тота єдна папри­ ґа погубиц цали дунєц. До шерпенї положиц воду же би зоварла, усипац цукер, соль, по­ пер у зарну и алкоголни есенц. Шицко змишац и чекац же би преварло. Зоз горуцу направену чечносцу залївац дунци до хторих сце пошоровали паприґу, положиц струча цеску, лї­ сце зоз петрушки и од горе можеце положиц пластичне шитко цо вам прицишнє паприґу. Скорей як закруцице покривку, дакус покивайце зоз дунцом же би вишол воздух. До велькей, окреме широкей судзини положиц хлєбовку, усипац воду и поскладац дунци и так вариц дас пол годзини. Таки горуци дунци положиц до покровца, дунєц коло дунца же би були цо длужей у цеплим штредку. Аж ютре дзень их поскладац до шпайзу на жимне и цме место.

6 .

■ М .

38 РУСКЕ СЛОВО

я ІД

и ь

27. АВҐУСТ 2021.

ХЛАДОК И ГОРУЦИ ТЕПШИ Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Милана Младеновски (инстаґрам соокіпд.\л/ііГі.^е_тт)

Ринґлу зограц на штреднєй темпретури и до палачинкарнї усипац дакус олєю. Витрепац вайца зоз видлїчку и посолїц. Кед ше олєй зограл усипац витрепани ва­ йца. Положиц два фалатки тост хлєба на розляти ва­ йца и такой их обрациц. Посипац лєн и причекац же би ше долнї бок запекол, а вец обрациц На єден фалаток хлєба положиц лїсце желєней шалати, шункарицу, трапист сир и колєчко парадичи. Преклопиц зоз обидвох бокох и

преклопиц зоз другим фалатком хлєба. Цали поступок пририхтованя можеце опатриц на УоиТиЬе каналу: Соокіпд МііН Ь оує ММ Р

х

, 'ч . 1'

И

ч -

>*

Ц е п л и с е н д в и ч и зо з р е л н и ---------------------------------------------- ,------------

І

Вайца витрепац зоз видлїчку и вец додац йоґурт, саламу - порезану на коцочки, на дробно натарти трапист сир, майонез, шметанку и ориґано, шицко премишац. Млєко насипац до глїбшого таV нєра, та кажди Потребне: фалаток хлєба ■ пакованє тост хлєба помачац зоз лєбо векна старого хлєба обидвох бокох ■ 2 вайца и шоровац до ■ деца йоґурту тепши до хто­ ■ 30 ґрами салами лєбо рей положени ■ шункарица папер за пече­ ■ 100 ґрами трапист сира не.

■ ложка майонезу На кажди фа■ 2 ложки шметанки лат хлєба поло­ ■ кечап жиц дакус кеча■ ориґано пу и розмасциц, ■ 2 деци млєка а вец од горе положиц порихтани фил зоз спомнутих состойкох. Печиц у зогратей релни на 200 ступні 15 минути. ^

•

уі

27. АВҐУСТ 2021.

^

-

*

»1

РУСКЕ СЛОВО

39

ИНФОРМАТОР, ОГЛАШ КИ, ИНТЕРМ ЕЦО

КЕРЕСТУРСКИ БРЕНД

оволуєме читачох новинох „Руске слово” же би помогли препознац особи на старих фотоґрафийох. Пре точне идентификованє особох на сликох, хтори маю окремну музейну вредносц, потребна помоц од ширшей явносци. Шицки фотоґрафиї настали у дакедишнєй фотоґрафскей роботнї Бруґошових у Руским Керестуре. Кажду фотоґрафию ше подпише зоз одредзену шифру, та кед же препознаце даєдну, лєбо вецей особи на фотоґрафиї, модлїме Вас же бисце явели до Заводу за културу войводянских Руснацох на число телефона 021/654­ 65-34, лєбо на мейл: 2 ауогі.ги 8 ІпІ@аітіаІІ.соіті.

П

Даєдни фотоґрафиї обявюємє вецей раз, понеже за нїх дотераз нєт нїяки податки.

Завод за културу войводянских Руснацох ма нове число телефона 021/654-65-34