RUSKE SLOVO 28

РОК ЬХХУІІІ ЧИСЛО 28 (4001) НОВИ САД, 15. ЮЛИИ 2022

РУСКЕ И ШВЕТ: ПИЯНИСТА ДР ДАРКО ВАРҐА ЗОЗ ФЛОРИДИ

•ці и-

9 117 7 0 3 5 0 11 4600 0 7

ИНТЕРМЕЦО

ИКОНОСТАСИ У НАШИХ ЦЕРКВОХ

ГРЕКОКАТОЛЇЦКА ЦЕРКВА ПОКРОВА ПРЕСВЯТЕЙ БОГОРОДИЦИ У ВЕРБАШЕ уснаци ше до Вербасу присельовали зоз Руского Керестура и Коцура, та у тим городзе 1850. року жили 70 руски фамелиї. Як припаднїки грекокатолїцкей церкви основали парохию 1860. року, з одобреньом крижевацкого владики Дюри Смичикласа. Перши самостойни парох старовербаскей парохиї бул священїк Владислав Лабош 1885. року. Од 1933. року зоз парохию у Старим Вербаше руководзел священїк Дюра Биндас, и под час його службованя 1939. року почало будованє новей церкви котра пошвецена Покрову пресвятей Богородици чийо будованє закончене после 1945. року. Проєкт за храм зробел українски архитекта Володимир Сичинский. Орнаменти у нукашньосци церкви декоровал маляр

Р

аматер зоз Кули Павле Ружичка, а иконостас омальовал Петро Ризнич Дядя, окрем царских дзверох котри принєшени зоз старей церкви зоз Коцура. Оправянє закрица зробене после Другей шветовей войни, а нова фасада зробена 1974. року под час пароха Владимира Тимка. Зоз його закладаньом вибу­ дована и одборнїца у церковней порти. Вельки огень залапел старовербаску церкву 1990. року и виволал материялну чкоду, кед знїщени церковни предмети и священїцки ризи. У рокох котри шлїдзели церква була оправяна и реновирана. Одкеди на парохию пришол о. Алексий Гудак, у церкви положене зогриванє у подлоги, потим нове закрице и грекокатолїцка церква у Старим Вербаше звонка цалком обновена. О. Р. Хаснована литература: Федор Лабош „История Русинох Бачкей, Сриму и Славониї 1745-1918” (1979), Весна Ґрґурович, Павле Б. Орбович, Драґица Вукотич „Културне нашлїдство Вербасу” (2016), Любица Отич „150 роки парохиї у Старим Вербаше”.

2 РУСКЕ СЛОВО

15. ЮЛИЙ 2022.

УВОДНЇК

ЗМИСТ

РУСКЕ м ш ж а

Пише: Олена ПЛАНЧАК-САКАЧ, главна и одвичательна редакторка

■ Тиж ньовнїк 4-5. Контакти на медзинародним планє

■ Н аш о места 8. „Водова фест” ознова у Руским Керестуре

■ Економия 12-13. Златни и стриберни медалї и дипломи за квалитет

■ Култура и просвита 18-19. Конєчни резултати закончуюцого испиту

■ Руснаци и швет 16-17. Пияниста др Дарко Варґа зоз Флориди

■ М озаїк 22-23. Предлужена традиция хтора тирва 22 роки

■ Людзе, роки, живот 24-25. Наша госцинска: Веселина Чебеджич, народзена Будински зоз Приєполя

■ Д уховни живот 28. Кирбай у Новим Садзе

■ Информатор 30-35. Мали оглашки и Іп тетогіат

■ Спорт 36. Атлетски клуб „Русин” на лєтним суперкампу

■ И нтермецо 39. Хладок и горуци тепши Насловни бок: На Швето св. Апостолох Петра и Павла преславени Кирбай у Новим Садзе

Авторка фотоґрафиї: Вероника Вуячич

УЧАСТВУЙ У ПОПИСУ ОХАБ СВОЙ ШЛ'ІД Попис жительства и маєтку по змисту и обсягу наймасовнєйше и найкомплекснєйше статистичне виглєдованє, котре ше орґанизує скоро у шицких державох швета и то обовязка хтору кажда держава треба же би сполнєла у дзешецрочним периодзе. У Републики Сербиї Попис житель­ ства мал буц окончени прешлого, 2021. року, алє є пре пандемию преложени и окончи ше того року у октобру. Зоз пописом ше обезпечую подполни и квалитетни статистични податки о жительству, старосней, полней, образовней и малженскей структури, о економскей активності, о структури ґаздовствох и фамелийох, як и о бивательним фонду. Достати податки од винїмкового значеня за оценьованє хвилькового стану, як и за будуце планованє и приношенє рижних стратеґийох, як на националним, державним, так и на локалним уровню. Термин попису ше уж барз приблїжує, у цеку вибор инструкторох за попис, потим ушлїдзи їх обовязна обука, хтора оможлїви овладац зоз потребну методолоґию попису. Уж 22. юлия ушлїдзи приявйованє пописовачох, кед би ше требали приявиц и представнїки з нашей заєднїци, же би попис бул цо успишнєйши, а тота робота будзе и плацена. Хто вибрани пописоваче, будзе ше знац по 10. авґуст. Концом авґуста ушлїд­ зи обука за пописовачох. Пре Попис жительства и маєтку вироятно виберанки за нове зволанє националних совитох будзе мушиц буц помкнуте зоз порядного єшеньского термину, бо ше преклапа зоз Пописом жительства, а по закону нє мож робиц два кампанї источашнє. Од попису, хтори пред нами, за кус вецей як два мешаци, буду завишиц шицки нашо дальши активносци, плани и проєкция будучносци у идуцих дзешец рокох, бо ше спрам попису, т.є. у зависносци од числа жительох, буду плановац и буджети за нашо школство, културу, и за шицки нашо здруженя и институциї. Кельо нас будзе, кельо ше потрудзиме уписац як Рускиня лєбо як Руснак, од еґзактних числох - будзе завишиц у першим шоре велькосц нашого Националного совиту и його буджету, як и наша будучносц взагалі. А яка нам будзе национална стратеґия и стратеґия у образованю и култури, двох найважнєйших обласцох, хтори попри вири твардо чуваю и пестую наш идентитет, уж три вики на тих просторох, будзе вельо того завишиц и од нас самих, нє лєм од пенєжу на хтори будземе мац право, як и шицки меншински заєднїци, док ше попис закончи. Финансийни средства за окончованє того Попису жительства и маєт­ ку у 2022. року вєдно обезпечели Република Сербия и Европска уния, а мото глаши: „Участвуй у попису - охаб свой шлїд”. ги8ке.гейакіогка@ 8таі1.еот

РУСКЕ СЛОВО

* ”РУСКЕ СЛОВО” - гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ „Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло др Б О РИ С ВА РҐА 15. юния 194-5. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ *** ”Руске слово”, Футожска 2/ІІІ, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторе/ки - Иван Сабадош, Ясмина Главна и одвичательна редакторка Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки ОЛЕНА ПЛАНЧАК-САКАЧ рубрикох - Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Славица Ф ейса, Вероника Вуячич * новинаре/ки - Мария Афич, Влада Дїтко, Андреа Медєши, Оля Русковски, Марина Джуджар * лекторка - Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка - Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки - М ария Гудак, Таня Салонтаї * Телефон: 021/6613-697 * Предплата за цали рок: у жеми 2 000 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Вапса Іпїеза а.гї. Веодгагї 160-923244-82 * Девизнирахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня ,,М ахіта дгаГ’ Петроварадин * Е-таі1: гегїаксі|а@ги§ке§1ото.сот * ^ еЬ §іїе: ^^^.ги§ке§1оуо.сот * І88N 0350-4603 * СОВІ88 8К-ГО 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Директор

15. ЮЛИИ 2022.

Новини „Руске слово” одликовани зоз Орденом братства и єдинства зоз стриберним венцом 1970. року.

РУСКЕ СЛОВО 3

^

ТИЖНЬОВНІК

■

АКТИВНОСЦИ НАЦИОНАЛНОГО СОВИТУ РУСНАЦОХ

КОНТАКТИ НА МЕДЗИНАРОДНИМ ПЛАНЄ Штредком тижня у просторийох Националного совиту Руснацох у Руским Керестуре отримана схадзка зоз першим секретаром Амбасади Мадярскей Жолтом Неметийом, а концом тижня у просторийох Ческей Амбасади у Беоґрадзе зоз Йосефом Брожом, совитнїком у Министерстве, шефом политичного оддзелєня, зоз чолнїками вецей наших институцийох

просторийох Ческей Амбасади у Беоґрадзе, пияток, 8. юлия, отримана схадзка на котрей домашні бул Йосеф Брож, совитнїк у Министерстве, шеф поли­ тичного оддзелєня, зоз предсидательом Националного совиту Руснацох Бориславом Сакачом, предсида­ тельом Вивершного одбору Жельком Ковачом, дирек­ торку Основней и штреднєй школи зоз Домом школярох „Петро Кузмяк” Наталию Будински и директором Заводу за културу войводянских Руснацох Сашом Сабадошом. На початку розгварки домашнї бул упознати зоз кратку историю Руснацох котри жию у Републики Сербиї, зоз їх язиком, културу, институциями и досягами на тих просторох. Презентована улога и значенє роботи Нацио­ налного совиту и його одборох и роботних целох. Тиж так представена и робота и улога Заводу за културу войводянских Руснацох, НВУ „Руске Слово”, а окреме дата увага на образовну систему котра ше запровадзує у Републики Сербиї на руским язику.

У

МОЖЛЇВОСЦИ У ЧЕСКЕЙ Домашнї, Йосеф Брож потол ко вал котри можлївосци сотруднїцтва традицийно исную з боку Ческей Амба­ сади и яка потераз була пракса у длугшим периодзе, а

4 РУСКЕ СЛОВО

окреме яки терашнї нєвигодни стан пре пандемию и войну у України. Практично ше на тих просторох зазберую проєкти и вимоги котри ше прешлїдзую до Праги, дзе ше приноши конєчна одлука о приоритетох за финан со ванє. Окрем того, предсидатель НС Руснацох упознал домашнього зоз потерашнїм сотруднїцтвом зоз НС Чехох у Републики Сербиї и заєднїцких проєктох котри витворени у духу розвою интеркултуралносци, як и планох о будуцим сотруднїцтве у рамикох инґеренцийох Националних совитох у Републики Сербиї.

- Предложена и потреба за повязованьом зоз Руснацами котри жию у Ческей Републики, прейґ їх орґанизацийох, институцийох и представительох, котри би звекшали можлївосц участвованя на векших медзинародних, европских конкурсох и участвованю у роботи Вишеґрадскей ґрупи, у смислу максимализациї позитив­ ного хаснованя билатералних спорозуменьох котри исную медзи двома державами, а котри припадаю заєднїцкому интересному подручю. Прето ше од Ческей Амбасади вимага потримовка и помоц у пренаходзеню одвитуюцих хасновитих контактох и партнерох котри би у велькей мири на тот способ оможлївели дальши розвой и черанку културних змистох як и економски розвой у дзепоєдних дїловних напрямкох, а источашнє ше 15. ЮЛИЙ 2022.

ІІ2піоупіік@ ги5кезІоуо.сот

На подоб ни спо соб пред ста вена и робота Заводу за културу войводянских Руснацох, його потерашнї досяги и потенцияли котри ше можу витвориц през интензивне повязованє и сотруднїцтво, алє и вимога коло историйних виглєдованьох и приступ архивним материялом ческих архивох. УЧАСТВОВАНЄ У МЕДЗИНАРОДНИХ ПРОЄКТОХ - Як директор Заводу за културу войводянских РуснаУ дальшей дискусиї, директорка школи Наталия цох поинформовал сом представительох обидвох амбаБудински представела даскельо успишни проєкти и садох о шицких активносцох Заводу, як и о його кратроботнї, як и актуалне участвованє на програми Еразмус ким историяту. У розгваркох глєдана и можлївосц кон­ плус и других медзинародних проєктох, котри даваю такту з державнима установами култури, насампредз з можлївосц за уключованє ширшей популациї зоз архивами и библиотеками. Таки контакти оправдани Ческей, та и других державох. поготов у случаю Мадярскей чийо архиви и библиотеки чуваю материяли хтори би могли буц од значеня за РОЗВИВАЦ СОТРУДНЇЦТВО виглєдованє пре шло сци Русна ЗОЗ МАДЯРСКУ цох, а таки установи у Ческей У просторийох Националного сови- рускима институциями, котри исную Републики, з другого боку, тиж ту, стреду, 6. юлия, у Руским Кересту- на териториї Мадярскей, а дотикаю значни, понеже у першей полов ки два цето го вику Чехо ре отримана схадзка на хторей прису- ше роботи Руснацох. ствовал перши секретар Мадярскей На схадз ки визначене и же Школа словацка у своїм составе мала Амбасади Жолт Немети, предсидатель „Петро Кузмяк” участвуе у рижних тери то риї хто ри тутейши Националного совиту Борислав медзинародних програмох як цо Ера- Руснаци тримаю за свой матичСакач и предсидатель Вивершного смус плус, дзе уж витворени одредзени ни простор. Представительом одбору Желько Ковач, як и директор кон так ти зоз Будапе штом, але потреб - амбасадох подаровани и репреЗаводу за културу войводянских не запровад зиц лепши парт нер ски зентативни виданя Заводу Руснацох Саша Сабадош и директор­ одношеня и лепшу основу на котрей гварел директор Заводу за кулка Школи „Петро Кузмяк” Наталия билатерални спорозуменя годно ква- туру войводянских Руснацох Будински. На схадзки представена литетнейше применїц. На концу, конСаша Сабадош. улога и значене Националного совиту, статова не же шиц ки пред кла ди и Окре ме визначе ни вельки як и ґенерални стан нашей национал- вимо ги зоз обла сцох хто ри ше одно ша проєкт Емаус котри ше одноши ней заєднїци у Републики Сербиї. Ґу на дїловносц Мадярскей Амбасади, и на вирски туризем и Марийово тому, розпатрени и можлїви нови хтори у їх компетенциї, буду витворесвятилїще у Водици котри ше файти сотруднїцтва, запровадзоване ни, а як резултат того обчекує ше и кон так тох, спрам билате рал них спо - лепша повязаносц зоз Руснацами у розвива у позитивним напряме и дава окремни можлївосци у ро зуменьох, зоз Наци онал ним сови - Републи ки Мадярскей. том Руснацох у Мадярскей и другима Ан. М. наиходзацих часох.^ понука и наша помоц и искуство у участвованю на медзинародних конкурсох котри ше одноша на културолоґийни, алє и други обласци од заєднїцкого интересу гварел Борислав Сакач.

А. Паланчанин

У НОВИМ САДЗЕ

СОТРУДНЇЦТВО У НАСТУПНИМ ПЕРИОДЗЕ У Новим Садзе, 28. юния, делеґацию Союзу Руснацох Українцох Сербиї у составе Боґдан Виславски, Велимир Паплацко и Иван Канюх приял нови дирек­ тор Заводу за културу войводянских Руснацох Саша Сабадош. Тема розгварки була дальше сотруднїцтво медзи Союзом и Заводом за културу у наступним периодзе. Було слова о подписованю догваркох о сотруднїцтве хтори интересантни за Завод, а зоз хторима уж Союз сотрудзує у жемох як цо то Польска, Словацка, Горватска, Мадярска и Україна, у хторих жию Руснаци и Українци. Сотруднїцтво ше одноши на заводи за културу, музеї, архиви и други институциї. Тиж так ше бешедовало и о отримованю наступного Конґресу СФУЛО, хтори будзе того лєта по перши раз отримани у Сербиї, у Новим Садзе, а домашнї му буд­ зе Союз Руснацох Українцох Сербиї. В. Паплацко 15. ЮЛИИ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 5

ТИЖНЬОВНІК ПОСЛЕ ТРОХ МЕШАЦОХ

КОНЄЧНО ЗАКОНЧЕНИ ПАРЛАМЕНТАРНИ ВИБЕРАНКИ По отриманим пиятим, повтореним гласаню у Вельким Трнавцу у општини Буяновац, нє було пригварки, гоч призначени нєправилносци. То епилоґ Парламентарних виберанкох 2022 хтори отримани 3. априла. Предсидатель Републики Сербиї Александар Вучич наявел же од 14. по 19. юлий буду окончени консултациї зоз представителями 12 лїстинох хтори по числу гласох вошли до составу нового зволаня Скупштини Републики Сербиї а гласацким месце число 6, у Основней школи „Мухарем Кадриу” у спомнутим валалє, гласанє хторе повторене пияти раз, 30. юния, гласанє цекло без проблемох. Окрем того, як виявели припатраче, нє було тензиї и шицко прешло без векших нєправилносцох. Спрам податкох хтори обявени на гласанє вишли 725 гласаче од 1089 зоз правом гласа. У процентох то 66,6 одсто. Контролоре обявели же коалиция „Албанцох долїни” достала 698 гласи, цо значи же лїстина Шаипа Камберия прешла, а албанска меншина достала представнїка у Републичним парламенту. Спрам такого резултату Социялистична партия Сербиї будзе мац єдного посланїка менєй, односно место 32 буду мац 31 посланїка.

Н

НЄПРАВИЛНОСЦИ БУЛО И на тот завод, як виявели чолнїки СПС-у, Албанци сами тримали кнїжку до хторей ше уписовало хто гласал, а хто нє, алє же би ше виберанки нє претворели до „бавискох без гранїци” и же би ше нє повторйовало гла­ санє, пригварки нє будзе. Нєт пригварки, нєт нєреґуларносци, хторих заш лєм було, алє повторйованя виберан­ кох вецей нє будзе. Двасто пейдзешати посланїцки ман­ дат одходзи коалициї „Албанци долїни”, наглашел лидер СПС-у Ивица Дачич. Кед ше подцагнє смужку виходзи же цали виберанкови процес бул зопарти лєм пре єдно виберанкове место,

6 РУСКЕ СЛОВО

алє повторени виберанки нє уплївовали на вкупну оцену вибе ран ково го про це су. Як сообщене у Центру за виглєдованє, транспарентносц и одвичательносц (ЦРТА), главни проблем з нашима виберанками то же их нїхто нє похопює як би требало - вельо озбильнєйше. Вони главна тема лєм даскельо мешаци, лєбо тижнї, кед ше странки хтори партиципую на виберанкох занїмаю за процедурални питаня. Нє постої анї єдна институция хторей би виберанки були главна робота у континуитету. То найлєпше було видно на тих виберанкох кед ше аж пейц раз повторели виберанки на єдним гласацким месце. На тим месце партийски интереси були примарни, а нє шлєбодни и фер виберанки. По вицеку законского термину за доручованє пригваркох, руши термин за конституованє парламента Репу­ блики Сербиї, а потим и Влади. Конститутивну схадзку Скуп шти ни Репу бли ки Сер биї спрам того мож оче ковац концом мешаца. По дїловнїку на тей першей, конститутивней схадзки будзе руководзиц найстарши посланїк, а то Владета Янкович. Кед слово о министерских фотельох, у явносци уж винєшени велї интерпретациї и нагадованя. Но, кед ше до огляду вежню шицки предвиберанково слоґани, вец би премиєр требал буц потерашнї предсидатель Скупшти ни Сер биї Иви ца Дачич. Як вон виявел у єдней телевизийней емисиї, затераз нєможлїве же дахто дакому дацо понукнул. Кед слово о

15. ЮЛИЙ 2022.

ІІ2піоупіік@ ги5кезІоуо.сот

СПС-у нєспорне же социялисти потераз добре сотрудзовали зоз Сербску напредну странку. Кед же жаданє за таким сотруднїцтвом ище иснує, СПС порихтани на догварку, наглашел Ивица Дачич. Насампредз же ше тото сотруднїцтво коло заєднїцких цильох, добре указало потераз и посцигнути добри резултати. КЕЛЬО КОШТАЮ ВИБЕРАНКИ? Обегованє за побиду у першим кругу предсидательских виберанкох предсидатель Александар Вучич потрошел аж шейсц милиони евра. На тих виберанкох прешвечлїво победзел, нє лєм кед слово о конєчних резултатох, алє и кед слово о уложе ним пенєжу. Як указую финасийни звити хтори поднєсла Аґенция за зоперанє корупциї, за кампаню Здравка Поноша потрошене 435 000 евра, односни штернац раз менєй у одношеню на Вучича. Кампаня Биляни Стойкович коштала 184 000 евра.

СНС предлужели з трошеньом еврох у виберанковей кампанї, а тота остатня указа­ ла кельо напредняки моцнєйши у одношеню на своїх конкурентох, з тим же нє достали анї динара прилоги од физичних и правних особох. Найвецей пенєжу СНС на тих виберанкох за кампаню достала зоз буджета - 5,5 милиони евра, а остаток преруцени зоз рахунку за поряднє финасованє робо­ ти странки. Найвецей пенєжу СНС потрошел за оглашованє - 4,7 милиони евра, од чого вецей дате пенєжи за телевизийни оглашованя. Здравко Понош за медийне оглашованє потрошел 134 000 евра. Биляна Стойкович мала скромну кампаню, а интерсантне повесц же вона добру часц пенєжу, вецей як половку, хтору достала зоз буджету, врацела назад до державней каси.^ А. Паланчанин 15. ЮЛИИ 2022.

СТАНОВИСКА

Пише: Мария ПЕРКОВИЧ, новинарка и активистка

КАПРИЦИОЗНОСЦ КОЛО ШМЕРЦИ Реалне одношенє моци у сучасним швеце, наганя нас же бизме нєпреривно патрели на ЗАД. И ознова зме там, ознова, зоз ище вше найвекшей воєней сили швета, сцигує ище єдено цивилизацийне пораженє - утаргованє права женох на леґални абортус. Прето же то - забойство, гвари нам кратко найвекша воєна сила на швеце. Хтора подпомага забойства у войни у України, най бим други подпомаганя забойствох нє споминала, преобширне є за текст. Поєдноставела сом, и поєдноставйованя нє вше найщешлївши вибор же би ше розумело даяки феномен. Алє, може буц солидни початок киваня у нашей тупей ушушканосци у тирваню, гоч зме себе сами наволали двойнїстим сапиенсом медзи файтами на пла­ нети. У конєчним - тота тупа ушушканосц хтору жиєме векшински, гвари нам же зме премахли циль свойого иснованя. Вежнїме же точне (а нєточне, алє пре киванє, берем же точне), же абортус - забойство чловека. Нєнародзеного чловека, значи чловека у антиципациї, так повесц. Тото веря шицки конзервативци (на право орєнтовани у шицких фарбох, плус релиґиозни осо­ би, углавним). Источашнє шицки начишлєни (и велї други котрих сом прескочела), планую (планую!), одобрую и гласаю за забиванє людзох, а число людзох хторе ше забиє - тиж так ше планує. Антиципира, агейце, най то повем зоз фаховим язиком. Вежнїме процивпешадийску мину. Вона дизайнована так же би „забила и онєспособела цо векше число людзох”, и же би вичерпа­ ла ище єдно значне число людзох хтори буду помагац тим покалїченим (медицински и социялни роботнїки, гевти заняти у протетики, фармацеути итд.). То поєдноставено значи - забранює ше забойство антиципациї чловека (фетус), прето же би шицки фашисти, на право ориєнтовани и либерали, хторим ефикасносц и резултат алфа и омеґа живота - могли антициповац забойства актуалних (подполно фор­ мованих, живих) людзох. Робота нє шме стануц , як цо обще познате. И понеже продукция и робота нє шму стануц, жени муша народзовац, же би тоти могли плановац, з державним буджетом „забиванє и онєспособйованє цо векшого числа людзох”. При тим, у найвекшим чишлє державох на швеце, ставка буджета предвидзена за „забиванє и онєспособйованє цо векшого числа людзох” источасно и найвекша ставка державного буджета. Чи наисце шмерц каприциозна, або ми каприциозни у вязи зоз шмерцу? И най руциме погляд на гевтих на котрих ше тота забра­ на леґалного абортусу найвецей дотика - тинейджерки. Чи наисце, дзивче у пубертету длужне, а понеже зме ю прикрацели за сексуал не обра зо ванє, информо ванє о репродуктив ним здравю, без платну защиту, же би плацела високу цену у своїм живоце, прето же громада старих хлопох владаюцей класи найволї плановац „забиванє и онєспособйованє цо векшого числа людзох”? Односно - за котрого дябла, ми кобояґи одроснути єдинки нашей файти, церпиме старим хлопох владаюцей класи хтори найволя плановац „забиванє и онєспособйованє цо векшого числа людзох”? Хто то ми? С т ановиска висловени у т и м т екст у ви клю чн о авт орово и н є вш е одраж ую уш о р й о ва ц к у п оли т и ку н ови н ох „Р уске сл о в о ”

РУСКЕ СЛОВО 7

НАШО МЕСТА „ВОДОВА ФЕСТ” ОЗНОВА У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

МЕНА ХТОРИ НАЯВЮЮ ДОБРУ АТМОСФЕРУ осле 9 рокох паузи, у Руским Керестуре ознова будзе орґанизовани музични фестивал „Водова фест” на хторим свойо наступи потвердзели домашні рок, панк-рок и драм енд бейс виводзаче - „АШеізї гар”, „Неозбильни песимисти”, „Сгату сошіпз”, „Бгор зепзеі” і „Тина & Даре”, як и госци зоз Горватскей, панк-фолк бенд „Бркови” хтори и гедлайнере того вечара. За розлику од скорейших рокох кед ше Фестивал отримовало у лєтним периодзе на керестурским базену, тогорочни „Водова фест” будзе у кус вименєним єшеньским виданю, односно будзе у завартим просторе, у Спортскей гали, и будзе лєм єден дзень, всоботу, 22. октобра. Гоч „Водова фест” бул синоним за прави лєтни фестивал хторого крашел природни амбиєнт коло керестурского беґелю и базену, прецо и достал епитет „Водова”, як гварел єден з орґанизаторох, Владимир Чизмар, орґанизовац фестивал на отвореним вимага вельо енерґиі и вельо часу, та ше Спортска гала указала як найлєпша алтернатива.

П

8

РУСКЕ СЛОВО

- Орґанизовац фестивал на базену, на отвореним, би бул преогромни проєкт, прето зме ше одлучели за Спортску галу. Кед ше Фестивал орґанизовало на базену було потребне коло 2 500 метери огради, аґреґати, прицагнуц ладю по беґелю, привесц обезпеченє пре воду, ту вец и барз важни фактор хвилї, а тиж пред даскельома ро ками по сад зени и дре ва на ме сце дзе да кеди була по ставена главна бина, та шицко тото одвит на питанє прецо орґанизовац фестивал у завартим просторе вельо лєгчейше. Скорей, кед би ше єдна Водова закончела у юлию, ми уж од септембра починали рихтац Фестивал за шлїдуюци рок. Ніхто з нас у орґанизациї нє ма ані тельо часу, анї енерґиї же би ше влапел до такей огромней роботи. - гварел Чизмар, дакедишнї предсидатель Здруженя „Пакт Рутенорум”, а потим и директор фестивалу „Водова фест”. Як гварел, єдине обаванє було чи достаню допущене отримац концерт у Спортскей гали, но, на щесце, компетентни мали розуменя, а кед слово о финансованю Фестивала, трошки, у найвекшей мири, планую покриц зоз предатих картох и напою.

- Дакус сом ше бал чи достанєме допущенє же би ше концерт отримало у Спортскей гали, медзитим, ми руководзацим обецали же кед ше случайно дацо очкодує, ми зношиме шицки трошки. Виєднаме защитну фолию за паркет, защициме и мури, и поробиме шицко же бизме галу охабели така яка и була пред концертом. Тото цо ше тиж зявело як проблем, то же наша Спортска гала ма подлу акустику, та тераз робиме на тим же бизме обезпечели добру бину, и цо ше дотика и звуку, а и самей есте ти ки. Кед сло во о фи нан сийох , по про буєме при до биц даяких спонзорох, алє у сущносци цали проєкт обдумани так же бизме нє обтерховали нікого. Фестивал ше, у найвекшей мири, будзе финансовац зоз предатих картох и напою, а єдну часц ше будзе финансовац и з буджету Општини Кула - гварел Владимир. Уходнїци за тот музични фестивал годно купиц од пондзелку, 18. юлия, на сайту дідзїіх.сош и у шлєбодним предаваню на централенй билетарнїци Оі§8 їіх-а у Но­ вим Садзе, а годно их купиц и у других местох по Войводини - у Руским Керестуре, Кули, Оджаку, Србобрану, Зомборе и Апатину, з тим же список конкретнєйших локацийох будзе накнадно обявени. Промо карти ше будзе предавац по цени од 999 динари, у понукнуцу познєйше буду и окремни ВИП карти чия цена будзе тиж накнад но обяве на, а карти год но купиц и на уходзе на дзень Фестивала. Орґанизаторе Фестивала - Владимир Чизмар, Бранимир Боянович, Владан Боянович, Катарина Чизмар, Наташа Медєши и Оливера Алич, а шицки подробнєйши информациї о Фестивалу буду обявйовани на Фейсбук профилу „УОБОУА РБ8Т” и Инстаґрам профилу „уогіоуаґезї”. Ан. М.

15. ЮЛИИ 2022.

те5Іа@ гизке5Іоуо.сот

МАНИФЕСТАЦИЯ „ДНЇ КОЛОНИЗАЦИЇ” У КОЦУРЕ

БОГАТА И НАЩИВЕНА ПРОГРАМА УД „Завичайне врело” з Коцура и Туристична орґанизация општини Вербас пияток и всоботу, 8. и 9. юлия, орґанизовали манифестацию „Дні колонизациї” и з тей нагоди пририхтали богату дводньову програму.

К

Перша часц програми под назву „Дзеци чуваре традициї - Дєрам” почала пияток з дефилеом наймладших учашнїкох, а потим шлїдзела и културно-уметнїцка про­ грама на площи опрез школи. Першого дня численим нащивительом ше представели дзецински ансамбли зоз КУД-а „Младен Стоянович” з Младенова, КУД-а „Бранко Радичевич” зоз Сириґу, КУД-а „Петар Петрович Нєґош” зоз Ловченцу, КУД-а „Жатва”, як и домашні наймладши танцоше зоз КУД-а „Завичайне врело” з Коцура. Всоботу рано на стадиону ФК „Искра” одбавени турнир у малим фодбалу за младших когуцикох, а нащивителє того дня мали можлївосц нащивиц Етно-клуб „Одняте од забуца” и видзиц богату скарбнїцу историї народох котри жию у Коцуре. Пополадню у центру Коцура бул отримани и предайни базар на котрим ше представели числени викладателє з Коцура, алє и з околних местох. Так нащивителє мали нагоду купиц рижни прикраски, лакотки, домашні напой 15. ЮЛИЙ 2022.

и єдла, а могли и покоштовац смачни єдла на етно-столох котри приготовели жени зоз Активу женох КУД-а „Жатва”, домашні жени зоз КУД-а „Завичайне врело” и жени з валалу. „Дні колонизациї” коруновани з богатим святочним концертом. У културно-уметніцкей часци програми ше представели - КУД „Младосц” з Бачу, КУД „Напредак” Бушлетич з Босней и Герцеґовини, Краішска ґрупа „Дар завичаю” з Младенова, як и домашні - КУД „Жатва” и КУД „Завичайне врело”. На платоу опрез школи ше зменьовали танци, писні, учашніки у святочних народних облєчивох, а кажда точка була випровадзена з моцним аплаузом публики. По законченю про­ грами на бину вишли народ ни шпи ваче Ран ко Станич Джими и Ґоци бенд, та шицки присутни уживали у приємней атмосфери зоз писню и танцом.

По словох орґанизаторох, подзековни су шицким котри вєдно з німа означели тоту значну подію и рочніцу. Предсидательство КУД-а „Завичайне врело” подзековало шицким котри им помогли у орґанизациі тей манифеста циі, на сам предз Ме сней заєдніци Ко цур, Ло кал ней самоуправи, Туристичней орґанизациі општини Вербас, Основней школи „Братство єдинство” Коцур, КУД-у „Жатва” Коцур, як и другим установом и здруженьом и іх представніком, котри их и зоз своім присуством поз тримали. ■ О. Р.

РУСКЕ СЛОВО

9

НАШО МЕСТА КУЛТУРНО-УМЕТНЇЦКЕ ДРУЖТВО „ТАРАС ШЕВЧЕНКО” ДЮРДЬОВ

ОТРИМАНИ КАРАОКЕ ВЕЧАР ПО РУСКИ У просторийох Културноуметнїцкого дружтва „Тарас Шевчен­ ко” в соботу, 9. юлия, отримани други по шоре Караоке вечар по руски. Було досц учашнїкох хтори мали нагоду шпивац по руски.

Шпивало ше народни, забавни и новокомпоновани писнї. Могло ше шпи­ вац соло, у дуету, лєбо у ґрупи, а учашнїки сами виберали цо буду шпивац. На Караоке вечару окрем вельо младих з Дюрдьова було и госцох з Ново­ го Саду и Жаблю. После главней часци того вечара ушлїдзела ревиялна часц, а потим и преглашенє побиднїка. Публика виберала побиднїка, та перше место, пре вельки труд хтори уложел же би научел шпивац по ру­ ски, достал Филип Маркович з Ново­ го Саду за писню „Душа”. Вон достал

главну награду - дружтвене бависко. Тот проєкт млади з Матки реализовали з помоцу Роботного цела за младих Националного совиту Русна­ цох. Орґанизаторе барз задовольни як прешол тот проєкт. Гоч було менєй госцох як прешлого року, зоз орґанизациї гварели же то нє уплївовало на атмосферу того вечара. Окреме им мило же ше витворели нови познанства и же на тим вечару було и тих хтори першираз мали нагоду чуц руску писню. Л. В.

ЛЄТНЕ ПОПОЛАДНЄ У МОРОВИЧУ ПРИ ШИДЗЕ

РОЗВАГА НА БОСУТУ Роботни дзень пополадню, у хладку температура коло 38 Целзиюсово ступнї, а на слунку и вецей. Морович, валал при Шидзе на двох рикох, Босуту и Студви. Вода у рикох досц брудна, алє то нє зопера найупартейших же би ше праве ту ошвижели од лєтней горучави. Хлапчики ше купаю под мостом, а шмелши отадз скакаю до води. Дзепоєдни ше вожа на чамцу по рики. Двоме старши хлапци хтори плївали, одпочивок нашли праве у хладку под мостом. Даскельо дзивчата ше за тот час купали дзе вода плїтша, на такволаней, як Моровичанє гваря, плажи.

Мобилияр, лавки и столи зоз надкрицом з на ду, хто ри пре шло го ро ку по ста ве ни досц оч кодовани. А було и тих цо им нє було до купаня, бо мали бриґи як вицагнуц з води понтон хтори ше зачирел. З трактором го якошик вицагли на окремни прикоч и одвезли з Босута. Того истого пополадня на окраїску валала у єдним погону за преробок древа вибухнул огень, та роботи мали и огньогасци зоз Шиду. Вл. Дї.

10 РУСКЕ СЛОВО

15. ЮЛИИ 2022.

те 5Іа@ ги зке5 Іо у о .со т

ГУМАНИТАРНА АКТИВНОСЦ НЕВЕНКИ БАЖИК ЗОЗ ШИДУ

ПОМОЦ ДЗЕЦОМ З ОКРЕМНИМА ПОТРЕБАМИ Пензионерка Невенка (Джуджар) Бажик зоз Шиду у 74. року живота, алє и далєй досц активна, а єдна з єй активносцох то и штриканє бабкох з волни, хтори ше потим предава, а шицок приход наменєни за дзеци з окремнима потребами. Невенка нам гвари же бабки штрика з волни одразу (з єдней часци), а сама обдумала їх випатрунок и фарби, завиши кеди якей волни ма. Вжиме сом виштрикала дванац бабки и звичайно штрикам кед патрим телевизию. Робим дацо хасновите, бо динар хтори ше достанє од предаваня наменєни за дзеци з окремнима потребами. На балу хтори отимали пензионере инвалиди роботи були виложени и мойо баб­ ки, а хто их сцел достац, дал добродзечни прилог и так попредани шицки дванац бабки, а пенєж пошол за дзеци - задовольно приповеда Бажикова. З оглядом на тото же ше то указало як барз добри поцаг, Невенка предлужела штрикац бабки. Вона и волонтерка Червеного крижу, з хторого и достала волну, тераз маю уж порихтани двацец три бабки. Як нам гварела, тоти бабки би мали буц предати на єдней манифестациї у Беоґрадзе, а пенєж ознова пойдзе за дзеци з окремнима потребами. Кед слово о Невенки Бажик, вец вшелїяк же ше муши спомнуц и єй велька любов ґу квецу хторого ма полни двор. Требало би вельо простору же би ше начишлєло яки файти квеца ма, од звичайного и каждодньового, та по такволани еґзотични файти. А хто прейдзе коло Невенковей хижи, такой замеркує красне стебло банани.

Невенка нам гвари же ю добре допатра и же после пейцох рокох банана почала квитнуц и давац плоди. Правда, єст и почежкосци пре нєвигодну хвилю, сушу и високи температури, алє ше наша собешеднїца наздава же и тоти проблеми буду превозидзени и же нєодлуга нащивительох до єй крашнє ушореного обисца, окрем сердечно­ го привиту, годна понукнуц и з бананами. Додайме же Невенка и прави майстор за продукцию доброго напою, точнєйше ликерох, клековей палєнки и подобного... Вл. Дї.

У ЧУРОҐУ

ОТВОРЕНИ ТУРИСТИЧНИ ИНФОРМАТИВНИ ЦЕНТЕР Туристична орґанизация општини Жабель отворела Туристични информативни центер у Чуроґу з цильом же би шицки информациї нащивительом були доступни на єдним месце и же би ище баржей унапредзели туристични понукнуца општини. Инфо центер отворени при Музею жертвох рациї, дзе пред отвераньом са мо го цен тру при каза ни филм о злогласней рациї. Директорка Туристичней орґанизациї општини Жабель Мария Чупич, визначела же у остатнїх рокох вше векше число туристох нащивює Чуроґ, поготов през лєто.

- Мушим наглашиц же Чуроґ наисце предняк як туристична дестинация. У плану нам и же бизме поста­ ли и реґионални информативни цен­ 15. ЮЛИЙ 2022.

тер хтори будзе унапрямовац туристох и ґу другим општином - гварела Чупичова. На святочним отвераню бул и помоцнїк по країнско го се кре та ра за привреду и туризем Милан Ярич, хтори потримал идею о отвераню то­ го центра.

Окрем успишней туристичней ру­ ти „Драга меду и сира”, зоз хтору ше општина Жабель барз цеши, Тури­ стична орґанизация општини Жабель наявела ище вельо активносци хтори буду реализовани у наиходзацим периодзе. Л. В.

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ САМОСТОЙНА МЕСАРСКО-КОЛБАСАРСКА РЕМЕСЕЛНЇЦКА РОБОТНЯ „ДАЧО” З КОЦУРА

ЗЛАТНИ И СТРИБЕРНИ МЕДАЛІ И ДИПЛОМИ ЗА КВАЛИТЕТ Попри наградох на тогорочним Польопривредним сайму, у маю достали и награди хтори додзелує „Фуд маркет” (Роогі Магкеї), хтори ма право додзельовац реґионални знак ЕаїРапопіа

Пише: Мартица ТАМАШ

амостойна месарско-колбасарска ремеселнїцка роботня „Дачо” фамелиї Сакачовей з Коцура на тогорочним, 89. Медзинародним польопривредним сайме у Новим Садзе достала два награди за квалитет продуктох и то - Златну медалю и диплому за домашню меснату сланїну и Стриберну медалю и диплому за домашню суху колбасу. Свойо месарски продукти за оценьованє квалитета за тогорочни Польопривредни саям власнїк месарнї Данил Сакач приявел вчас на яр, дал прикладнїки за оценьованє, комисия за оценьованє квалитета зробела свою часц роботи и заслужено достал награди. Медзитим, нє дочекал же би му награди були уручени на Вечаре шампионох, традицийней святоч но сци на Ново сад ским сайме, хтора отримана под час тогорочного Польопри вред но го сайму. Нєспод зи ва но, 15. априла, шерцо того нашого познатого и успишного привреднїка престало дуркац. Жиц ше муши и робиц ше муши, так же роботу месарнї „Дачо” предлужую супруга Драґана, син Стефан и дзивка Саня, хтори вєдно з нїм робели и добре су упуцени и до продукциї и до предаваня продуктох.

- Рихтали зме вельо роби за Вельку ноц по обидвох календарох и тих дньох зме

С

12 РУСКЕ СЛОВО

були барз завжати. Данил пре здравствени причини бул дома, алє шицко провадзел, хто цо роби и о шицким водзел рахунка. Тераз кед го нєт, барз нам хиби його потримовка и совити. У остатнїх дзешец рокох достали зме велї припознаня и награди за нашо продукти на Польопри вред ним сайму и на других манифестацийох. Шицки почитовали його роботу, ми ю предлужуєме, так як цо зме з нїм научели робиц гутори Данилова супруга Драґана и його найблїзша сотруднїца у роботи. РОБЯ УЖ СКОРО СТО РОКИ Месарня „Дачо” єдна з найстарших ремеселнїцких роботньох у Войводини, а основана є 1929. року и од теди нєпреривно роби. Роботу почал Данилов прадїдо, алє документи єст од 1929. року и вони насловени на Данилового дїда Драґутина, а потим роботу предлужел Данилов оцец Данил. Продукцийни погон у Коцуре на истим месце дзе робели и Данилов оцец и дїдо. Нєшка то сучасна месарска роботня хтора прави традицийни продукти зоз швиньского меса и роби по шицких акту ал них стан дардох и пред пи саньох за тоту обласц, а начас тей яри уведли и актуалну фискализацию.

15. ЮЛИЙ 2022.

екопотуа@ ги5ке5Іоуо.сот

- З покойним супругом Данилом зме реновирали клальню и як зме уведли ХАЦЦП (НАССР - анализ а ризика и критичней контролней точки) систему безпечносци поживи до шицких процесох продукциї и пакованя продуктох з меса, дас пред дзешец роками рушели зме з нашима продуктами на сайми и манифестациї же би нашо продукти були цо доступнєйши купцом и трошительом - гутори Драґана. Сакачово правя продукти з меса на дакедишнї способ, без адитивох и конзервансох, месо ше усолї и суши, а тераз так ридко хто роби. Од присмачкох ше хаснує лєм соль, паприґу, попер и цеснок, у зависносци од продукта хтори ше прави. Правя по старих рецептох хтори ше преноши з колєна на колєно, з малима вименками пре нови продукти хтори Данил уведол, як цо пейґлани кулен, филе полнєти з куленом, домашнї ката кулен. Сакачово - Саня, Данил, Драґана и Стефан з наградами Маю вецей як 30 тирваци и полутирваци продукти, бо на Польопривредним сайму у Новим Садзе 2019. року людзе жадаю буц здрави и врацаю ше Уча ствую на предайних мани фе ста ґу традицийному костираню. Сакачово цийох хтори у Новим Садзе орґанизую маю цалу колекцию наградох, меда„Ноцни базар” и ,Далабрц фест”. льох, при по знаньох за ква ли тет своїх Вони барз добри орґанизат продуктох. Найглєданши и продукти нїма идзе ме на подоб ни мани фе ста циї хтори достали найвецей награди на по городох у Войводини, до Зренянину, саймох, а то домашня шунка, сланїна, Панчева, так же нашо продукти колбаса и кулен. доступни гражданом. Каждого першого - Шицки награди хтори зме достали пиятку у мешацу идземе на „Ноцни то Данилова заслуга. Барз бул пошве з базар” хтори ше отримує на Рибовим це ни ква ли те ту продуктох и ми го буд пияцу у Новим Садзе. Од того року зме земе шлїдзиц и применьовац у роботи уключени и до програми хтору ма „Фуд шицко цо нас научел. Од продуктох маркет” зоз Сримскей Каменїци. Тот преда ваме и домашнї шквар ки, масц, маркет ма европски проєкт з потримовдомашню курену сланїну меснату ку Бриселу и у сотруднїцтве з Институшарену и билу, домашню барену сланїтом за туризем здобул право за додну, швижи колбаси, курени колбаси, зельованє реґионалного знака ЕаїРапокулен длугоки, кулен у кати. Кулен піа, хтори вон додзелює найлєпшим правиме цали рок, маме го дзе и чувац продуктом за кон зумо ванє и хтори ше и правиц, а так исто и домашню куре­ Штанд на Польопривредним може купиц на териториї Войводини, а ну шунку, курену предню шунку, сайму у Новим Садзе випродуковани су у Сербиї. У маю зме дебрецин колбасу, сафаладу, тиролску и краковску саламу - гутори Драґана и додава же ше у до нїх ношели продукти на оценьованє квалитета и нїх роби цали рок, чи жима чи лєто условия єст, так же достали зме два стриблово медалї за колбасу и кулен толкує Драґана Сакач. продукти єст стално. Сакачово - Драґана, Стефан и Саня предлужую робо­ Месарня „Дачо” нє роби зоз фармами, швинї купую од польопри вред них ґаздов ствох, випродуко ва ни на тра ди - ту хтору их Данил научел. Стефан з мацеру Драґану цийни способ. Найвекши проблем же пре подрагшенє роби у клальнї, Саня задлужена за предаванє, вона прекукурици и статковей покарми обични польопривредни дава у Бачкей Паланки и у Коцуре у дутяну, а Драґана у Новим Садзе. З нїма, як и док роботу водзел Данил, ґаздовства вше ридше тримаю статок, та и швинї. роби и його бачи Юлин, а кед треба, анґажую и даєдноШУНКА, КОЛБАСА, КУЛЕН, СЛАНЇНА МАЮ КУПЦОХ го роботнїка.

- Намагаме ше робиц найлєпше як знаме. У роботи Домашнї месарски продукти месарнї „Дачо” мож почитуєме Данилово слова же гиґиєна найважнєйша, кажди роботни дзень пополадню купиц у їх предавальнї вец же у розхладзуюцих коморох вше муши буц одви з у Коцуре, хтора у склопу клальнї. Пред поладньом свойо туюца нїзка температура, же треба правиц лєм традипродукти предаваю у Новим Садзе на Лиманским пияцу цийни продукти и нїяк нє хасновац адитиви, меса у пра­ и у Бачкей Паланки на Желєним пияцу, дзе маю роз з ху и койяких новотариї. Данил вше наглашовал же хладзуюци витрини, та можу там поскладац продукти и швинї треба куповац лєм од польопривредних ґаздовствох, бо месо вец квалитетне, узрете, же шицко треба предавац их и влєце. У Беоґрадзе Сакачово предаваю свойо продукти на зробиц начас, строго почитовац динамику и шлїд роборижних ґастрономских и манифестацийох тради- тох, бо квалитет найважнейши и препозна го кажди цийних поживових продуктох, хтори орґанизує „Укус купец - гутори Драґана и визначує же ше наздава же фест” на вецей местох, у вецей тарґовищних центрох, у годни успишно робиц и у тих нєсиґурних часох и же им Комбанк сали, сали Дому синдиката, на Калемеґдану. квалитет продуктох будзе на першим месце.^ 15. ЮЛИЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 13

ЕКОНОМИЯ ОДКУП МАЛИНОХ У КРУЩИЧУ

И КВАЛИТЕТ И ЦЕНА ТОГО РОКУ ОБЕЦУЮ Тих дньох у Руским Керестуре почина оберанє малинох, або як малинаре гваря - червеного злата. И попри нїзких ярнїх температурох продукователє задовольни и з родом и з квалитетом, алє и з цену хтора того року 470 динари за килу

(Ж

ч

і

і і Н і і і і м і м і і і ^ т т м і ї ї і 1111

Наташа Колошняї и Никола Николич

лада пара, Наташа Колошняї з Руского Керестура и Никола Николич з Крущичу того року ше по першираз пожа­ дали опробовац у тим бизнису, та и сами посадзели малини на єдним гектаре, а тиж и одкупюю малини у Крущичу за фирму „Маньо” з Футоґу. Окрем у Крущичу, малини ше одкупює и у Кули и у Оджаку но, на одкупних местох ище вше нє велька гужва, понеже ше ище вше обера лєм менши количества, а озбильнєйше оберанє почнє о даскельо днї.

М

НАЙВЕЦЕЙ ЄСТ ПЕРШЕЙ КЛАСИ - Яка ґод цена, за продуковательох є вше мала, но, франту на бок, думам же цена од 470 динари за килу добра. То цена за пер­ шу класу, алє и векшина роби хтору продукователє привежу то наисце квалитетна роба. Найдзе ше подаєдна кус слабша, алє то ше препатри през пальци. Углавним шицко пойдзе до першей класи, понеже анї нам як одкупйовачом нє у интересу уценьовац дакого або превельо калкуловац, бо то и нам вец познєйше олєгчує роботу. Менєй єст пребераня, та ше швид­ ше и пакує и швидше идзе робота. Заш

14 РУСКЕ СЛОВО

лєм єст и другей и трецей класи и ту цена 350 динари за килу - толкує Никола и додава же цена малини уж даскельо роки добра, алє и же ше число продуковательох преридзело.

- Прешлого року зме на одкупним месце у Оджаку за цалу сезону одкупели коло 250 тони, а пред корону, 2019. року, одку­ пели зме коло 650 тони. Теди цена малини була коло 80 динари за килу, и верим же ше то досц одражело на познєйшу продукцию, бо то була якаш преламна точка кед велї одустали од малинох. Прешлого року цена тиж була коло 470 динари, а думам же и того року будзе добри урожай - задовольно гвари Никола. ДОМИНУЮ ПОЛАНА И ПОЛКА Кед слово о сортох, найвецей, як ше зложели Наташа и Никола, заступена Полана и Полка, а вше баржей ше людзе интересую и за новши и одпорнєйши сорти малинох.

- Прешлого и предпрешлого року була заступена и Химбо топ сорта, прешлого року направени и даскельо саднїци Енросадири, то якаш новша файта. За ню твердза же ма вельки урожай, здрави плоди 15. ЮЛИЙ 2022.

екопотуа@ ги5ке5Іоуо.сот

прейґ 14 милиметри, на ню нє тельо уплївує температура и слунко. Продукователє ше зви­ чайно поносую на били шпляхи на малини, а тота Енросадира сорта одпорна на нїх. Обера ше ю до позней єшенї, аж було и же ше пре шлого року, дзешка на югу Сербиї, тоту файту оберало и у децембру. Но, то нє даяке вельке количество, алє заш лєм думам же Полки єст найвецей - гвари Никола. У Крущичу, як приповедаю нашо собешеднїки, нєт вельо продуковательох малини. Скорей нє мали свойо одкупне место, а робу нє було практично вожиц до Кули або Оджаку, а у рокох кед цена була нїзка, велї и поодуставали. Наташа и Никола ше заш лєм того року одважели посадзиц гектар малини, планую цо вецей оберац сами, а по потреби буду анґажовац и роботнїкох.

- Маме посадзено єден гектар малинох, а у питаню сорта Полка. Єдну часц саднїцох маме од скорей, а єдна часц нам будзе того року першираз родзиц. Никола и я будземе оберац, рахуєме же на тей поверхносци наобераме коло 4 тони малини, вироятно и вецей, понеже єдна часц малинох будзе мац вецей плоди, бо саднїци старши, док тоти нови буду родзиц менєй, бо им то перши рок. На початку сезо­ ни кед нє було так вельо роботи, оберали зме

ЗАКОНЧЕНА КОСИДБА ЖИТА НА ПОДРУЧУ ОПШТИНИ ШИД

СУША ЗМЕНШАЛА УРОЖАЙ Косидба жита на под ру чу Општи ни Шид закончена, проду ко вателє звод за рахунки, алє ше у єдним складаю, а то же того роч ни урожай змен ша ни пре нєдостаток дижджу у чаше кед влага була найпотребнєйша. Миро­ слав Ждиняк зоз Шиду жито мал на

Мирослав Ждиняк

єдним гольту и скошел го 29. юния. Слово о На статковим пияцу всоботу ше сорти Аусония и зрод кукурицу предавало по 3 500 динари зело 30 метери. Гектоза метер. Тиж тельо продукователе литерска чежина була питали и за такволани „тритикале”, 82,5, а влага зарна 11 а за ярец 3 800 динари. На пияцу у проценти и зарно було понукнуцу були и прашата и цена им добре наляте. Найкратше повед була 350 динари за килоґрам живей ваги, цо нїзше у одношеню на май но хибело дижджу теди мешац, кед ше предавали и по 400 кед го найвецей требадинари за килоґрам, а и погледоване ло. Кед би було диждтеди було векше. жу, вец би и урожай бул лєпши. Жито сом пошал начас, покончел два хемийни третированя и два раз руцел штучни гной. Думам же сом поробел шицко цо у моци продукователя. Жито сом придал до ПП „Албатрос” у Шидзе, а єдно количество сом зохабел дома же бим го вихасновал як нашенє за нову шатву у октобру. Цо ше дотика одкупней цени, слухам же ше спомина 40 динари за килограм, а чи сами, а тих дньох док почню озбильнєйши так и будзе увидзиме. Як подрагобераня, будземе мушиц анґажовац и роботнїшел штучни гной, гориво и хемия, кох - приповеда Наташа, а Никола ше надовяцена би требала буц и 50 динари зує о укладаньох до малинох: гвари Мирослав Ждиняк.

- До малинох нєт вельо укладаня. Попри Подоб не роздумо ванє и проду Владимир Торма саднїцох потребна и система за наводньованє. кователя Владимира Торми зоз Ми положели вецейрочни черевка за систему Шиду хтори жито мал на 10 гектарох, а кед ше прерахує, вец гва­ капка по капку. Кед суша вец треба кажди ри же урожай бул од 30 по 40 метери по гольту. дзень залївац, а тот рок наисце сушни. Цо ше - Як зродзело ище и добре, бо сом думал же пре сушу урожай буд­ дотика прикарми, того вшелїяк же треба досц. зе и менши. Так на концу ище и добре було. Придал сом жито до Малини нє пирскаме вельо, найвецей ше пирсилосох ПП „Албатрос”, спомина ше аконтативна цена од 30 дина­ ска же би плоди нє гнїли. Ґенерално патраци, ри за килоґрам, а же вец познєйше будзе и розлика, а як будзе увидмалина нє вимага вельо допатраня, треба лєм зим. З оглядом на тото же мам свой комбайн, услужно сом кошел поряднє залївац и оберац - заключує Никола, жито и другим и кельо ми познате, хто мал понад 40 метери по гольа на одкупним месце у Крущичу тоти двойо ту односно од 41 по 43 то вец барз добри урожай. Без огляду на млади и вредни людзе попри одкупйованя почежкосци у продукциї и на єшень плануєм пошац жито на 10 гек­ малини, тих дньох почали одкупйовац и кортари, пре плодоряд - гвари Владимир Торма. Вл. Дїтко нишони. ■ 15. ЮЛИЙ 2022.

КУКУРИЦА 3 500 ДИ Н АРИ

РУСКЕ СЛОВО 15

\

? К і{

\Ч'\У\^Д£

ПИЯНИСТА ДР ДАРКО ВАРҐА ЗОЗ ФЛОРИДИ (ЗАД)

ЮЛИЙ 2022. число 7 Ушорела: Мая ЗАЗУЛЯК ГАРДИ

МУЗИКА ЯК ЕМОТИВНЕ И ДУХОВНЕ ЗАДОВОЛЬСТВО

Визначни успихи и талант пиянисти Дарка Варґу провадзели зме од його перших крочайох у музики, та до пред даскельома роками кед докторовал у ЗАД. Дарко тераз жиє на Флориди, дзе роби як корепетитор на факултету, а нєодлуга би требал дойсц и по место професора ед закончел основне и штреднє музич­ не образованє, потим и Факултет музичней уметносци у Беоґрадзе, Дарко ше уписал на мастер студиї на Флориди у Зєдинєних Америцких Державох. Докто­ ровал 2018. року на ЛСУ у Батон Ружу у Луизияни, а тераз ознова жиє на Флориди, у Вест Палм Бичу, дзе роби на Флорида Атлантик Универзитету.

- Одкеди зме ше ту преселєли, робим як корепетитор на факултету, а тераз од авґуста вироятнє будзем тримац и преподаваня. Робим на тим же бим дошол по ме­ сто професора. У тим барз ключне и довириє, и же биш бул у добрих одношеньох зоз ца лу ин сти ту цию, сотруд зо вал зоз шицкима, робел на проєктох хтори добри и за факултет. Тераз сом корепетитор за опер ски студио, корепе ти рал сом и велї за кончуюци дипломски испити, граєм и за те атер, за мюзи кли, углавним, шиц ко цо треба, а кед постанєм професор, тота позиция подрозумює вецей ствари. Професор клавира нє преподава лєм клавир, алє и

К

16 РУСКЕ СЛОВО

камерну музику, корепетицию, даскельо предмети хтори вязани за гранє итд. - толкує Варґа. СЕДЕМ РАЗ ШЕ ВИХОДЗЕЛ ПОКЛОНЇЦ Єден час робел и у приватней музичней школи за рижни возрости, през викенд грає у церкви, тиж и кед го поволаю на даяки концерти у школох, на других факултетох итд. Тиж так, часто ма и свойо солистични концерти, а по конєц рока ма заказани штири. Найвекши и найважнєйши будзе тот дзе будзем грац солистични концерт на фа­ култету, як їх член. Углавним сам глєдам дзе бим могол отримац концерт, на основи того дзе сом уж робел з даским, лєбо по препорученьох. Медзитим, на факултету ми сами понукли же бим го отримал. Кельо ше рекламує концерт, тельо єст и людзох - гвари вон и додава же нє зна кельо точно солистични концерти отримал од початку своєй музичней кариєри потераз, алє кед би пробовал записац, сиґурно би их було вецей як сто.

15. ЮЛИЙ 2022.

г5и5Уесе@ гизке5Іоуо.сот

НАГОДА ЗА УХОД ДО КОМЕРЦИЯЛНЕИ МУЗИЧНЕЙ ИНДУСТРИЇ Дарко толкуе же му у Южней Флориди, дзе тераз жие, права нагода же би ше пробовал занїмац и зоз комерциялну музику.

- То праве место за музичну индустрию, не лем класичну музику, але и комерциялну, за музични бизнис. Лем, треба ше пребиц и почац, а за тото треба буц и на правим месце, и у правим чаше. Мам роботу хтору любим, ище кед постанем и професор то будзе цалосц, але бим ше любел опробовац и у комерциялней музичней индустриї - припознава Варґа.

Як визначує Варґа, найвекша награда на наступу тота кед чувствує окремну енерґию медзи нїм и публику.

- Кед єст вельо людзох у сали, теди єст черанка енерґиї и то вироятно и тото прецо робиме наступи. Поведол бим же на­ ступ хтори ми остал у паметаню тот кед сом грал з оркестром у Луизияни 2017. ро­ ку, потим кед сом ище у штреднєй школи грал на змаганю у Ческей, у Праги, дзе сом ше дас седем раз виходзел поклонїц. То ми остало як цошка барз интересантне. Америц ка публи ка та ка же до станєш аплауз же биш вишол раз, два раз и вец вони як у ки­ ну ставаю и виходза, а думам же у Европи публика дакус цеплєйша - заключел наш собешеднїк после своїх числених наступох, а на питанє чи пред наступом ма даяки ритуали, гвари: - Ритуали пред концертом сом дакус пременєл, односно, прилагодзел. Скорей сом вежбал по остатнї момент, думал сом же то найлєпше, а тераз нє робим нїч тот дзень кед концерт, бо, кед сом робел мешацами пред тим, озда сом порихтани. Отримованє концерта вимага вельо енерґиї, то нє мож анї потолковац, а кед цали тот дзень вежбаш, потрошиш ше пред тим и 15. ЮЛИИ 2022.

на концерту нє можеш дац шицко од себе ви значує вон.

ПОСЛЕ ДЗЕШЕЦ РОКОХ У СЕРБИЇ

ЧЕСЦ НАСТУПАЦ НА ДНЮ РУСНАЦОХ

Дарко аж дзешец роки нє бул дома, у Бачкей Тополї, Новим Орахове. Праве тих мешацох ше му конєчно поспишело нащивиц Сербию зоз супругу Синтию.

- Щиро, було иншак як сом задумовал. Велї ствари ше пременєли. Повед бим же тераз у Сербиї шицко подобне як у Америки. И ту уж шицко єст. Було наисце емотивно после телїх рокох видзиц родичох. Нажаль, були зме лєм дзешец днї, алє будзе ище нагоди - гвари вон.

Варґа ма вецей як пейдзешат награди, а мала го нагоду слухац и публика у Горватскей, Мадярскей, України, Словацкей, Че­ скей, Италиї, Белґиї...

- Любел бим ожиц познанства зоз Европи, же бим ше повязал з нїма, грал и там, лєбо приведол дакого ту. Тиж так и зоз на­ шу руску заєднїци, бо док сом бул хлапец, Руснаци ми вше помагали. Сцел бим спомнуц Олґу Карлаварис, хтора провадзела мойо успихи за ТВ Нови Сад, прейґ Славка Ороса и Иринки Олеяровей, бо сом достал стипендию Националного совиту... Того ро­ ку сом участвовал и на Централней преслави Националного швета Руснацох. Була ми чесц же ме поволали, а и мило же ше после телїх рокох здогадли на мнє. Наздавам ше же будзем поволани ознова, а можебуц и даяки концерт направиме у будучносци наглашує Дарко и на концу визначує же кед єден дзень нє грає, то таке як кед би нє поробел даяку основну ствар, бо праве музи­ ка його емотивне и духовне задовольство. ■

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

КОНЄЧНИ РЕЗУЛТАТИ ЗАКОНЧУЮЦОГО ИСПИТУ

УПИС ДО ШТРЕДНЄЙ ШКОЛИ ТИРВА ОД 14. ПО 20. ЮЛИЙ Конєчни резултати Закончуюцого испиту хтори будуци штредньошколци покладали од 27. до 29. юния обявени 5. юлия на порталу то]а5гейп]а5коіа.доу.г5. Того року єст 74 982 места у штреднїх школох, а тиж и 17 нови образовни профили у штреднїх фахових школох ецей як 63 000 школя­ ре покладали Закон­ чуюци испит, лєбо такволану малу матуру, у 522 школох у Сербиї. Министер просвити, науки и технолоґийного розвою Бранко Ружич подзековал и вин чо вал шиц ким тим цо участвовали у орґанизациї и реализациї закон­ чуюцого испиту, хтори, як гварел, прешол без проблемох. Тести хтори шко­ ляре робели були видруковани на сербским и на язикох осем националних мен ши нох. Тести препатрени у 15 скенинґ центрох у Сербиї, а запровадзене и дупле препатранє каждого задатка. Школяре зоз Коцура Закончуюци испит покладали у Бачким Добрим Полю Шицки активносци хто­ На тесту з мацеринского, односно руского язика, прори у вязи зоз закончованьом основней школи як и коло упису до штреднєй школи, родичи и школяре могли про- секово посцигнути боди 9,80, од максималних 13 бодох, вадзиц на порталу шо]'а8гейщ'а8ко1а.§оу.г8. Тоти цо нє цо обачлїво лєпши успих як прешлого року. На тесту з вихасновали предносц онлайн опциї резултати могли математики просеково посцигнути 6,75 боди од 13 мак­ превериц и у матичней школи, а пополнєту лїстину зоз сималних, док з комбинованого тесту (з пейцох предме­ жаданим напрямом и школу дзе школяре сцу предлужиц тах) просекови резултат 8,93 од 14 максималних бодох. Резултати по задаткох, од максимум 20 задаткох кельо школованє могло ше придац и у паперовей форми и у було на каждим тесту, з мацеринского язика школяре матичней школи. Прелиминарни резултати закончуюцого испиту були посцигли 15,07 боди, з математики 10,38, а з комбинова­ обявени 1. юлия, а 9. юлия и лїстина жаданьох школярох ного тесту 12,76 боди. З руского язика було школярох цо за упис до штреднїх школох. Конєчна лїстина обявена посцигли и максимални 20 боди на тим тесту. Кед ше прировнаю резултати керестурскей школи на пондзелок 11. юлия на порталу шо]'а8гейщ'а8ко1а.§оу.г8. Тиж и резултати розподзельованя по школох и образов- општинским уровню, вона за даскельо децимали опрез них профилох обявени 12. юлия у першим кругу, вец других, цо значи же резултати подєднаки. З оглядом на дворочну онлайн наставу у закончуюцих шлїдзело уписованє до школи од 14. юлия, а ютредзень обявени и розпорядок за упис у другим кругу. Того року класох, керестурски осмаки ше по оцени школскей єст 74 982 места у штреднїх школох, а тиж и 17 нови управи досц добре указали на закончуюцих тестох. Пополньованє лїстини жаданьох за упис до штреднїх образовни профили у штреднїх фахових школох. школох електронски було можлїве 5. юлия, а нєпоштредно 6. и 7. юлия. Кузмяковци ше опредзелєли же то пороОШ „ПЕТРО КУЗМЯК” РУСКИ КЕРЕСТУР бя нєпоштредно у своєй школи. Конєчне компютерске розподзелєнє по штреднїх шкоУ Основней школи „Петро Кузмяк”, вовторок 5. юлия, обявени конєчни резултати Закончуюцого испиту котри лох урядово обявене 12. юлия, а перши уписни круг у тей школи робел 21 школяр осмей класи, и як дознава- будзе 14. и 15. юлия. Штредня школа „Петро Кузмяк” будуцим штредньошме зоз управи Школи, посцигнути досц добри резултати, колцом понука упис до ґимназиї на руским и сербским а найлєпши з мацеринского язика.

В

18 РУСКЕ СЛОВО

15. ЮЛИЙ 2022.

киІІига@ гизке5Іоуо.сот

наставним язику и на напрям туристично-готелиєрски технїчар. ОШ „БРАТСТВО ЄДИНСТВО” КОЦУР Конєчни резултати Закончуюцих испитох з мацеринского язика, математики и комбинованого тесту з биолоґиї, хемиї, физики, историї и ґеоґрафиї обявени и у Основней школи „Братство єдин­ ство”. Того школского року Закончуюци испит покладали 45-еро школяре осмей класи, од чого 9еро школяре зоз руского оддзелєня. На уровню школи, просеково резул тати за маце рин ски язик виноша 11,64 боди. Найслабши резултати витворени на тим тесту то 1,5 боди, а найвецей посцигнути 19 боди. Тест з математики на уровню школи закончени з резултатом 11,07 боди. Найменше число бодох на тим тесту то 4, а найвекше 18 боди. Комбиновани тест школяре у коцурскей школи закончели з резултатом 13,18 боди. Найменєй боди на остатнїм покладаним тесту то 7, а найвецей 19 боди. И у тей школи закончене пополньованє и придаванє лїстини жаданьох. Обявйованє урядових резултатох и розпорядок упису школярох до школох було заказане за 13. юлий, а потим 14. и 15. юлия и упис до стреднїх школох. ОШ „ЙОВАН ЙОВАНОВИЧ ЗМАЙ” ДЮРДЬОВ У Основней школи „Йован Йованович Змай” пондзелок, 4. юлия, обявени конєчни резултати Закончуюцого испиту. Як дознаваме у управи Школи, посцигнути досц добри резултати, а школяре найлєпше поробели комбиновани тест. Од максимум 20 задаткох, кельо було на каждим тесту, зоз сербского язика школяре посцигли 10,96 боди, зоз математики 10,24 боди, а зоз комбинованого тесту 13,01 боди. Кед ше прировна резултати дюрдьовскей школи на општинским уровню, вона на трецим месце.^ М. А./О. Р./Л. В./В.В.

15. ЮЛИЙ 2022.

ТОГО ВИКЕНДУ 42. „КОЦУРСКА ЖАТВА”

КУЛТУРНА МАНИФЕСТАЦИЯ И СТРЕТНУЦЕ МЛАДИХ Тогорочна културна манифестация „Коцурска жатва”, 42. по шоре, як и Стретнуце младих буду отримани у дньох викенду пред нами, на пияток и на соботу 15. и 16. юлия. Манифестация почнє зоз роботню за дзеци котра будзе отримана у Етно клубу „Одняте од забуца” на пияток, 15. юлия, од 16 годзин. По законченю роботнї, од 18 годзин тиж у Етно клубу нащивителє буду мац нагоду опатриц виставу „Жатва - у словох и експонатох”. На площи опрез клубу „Оаза 2” од 20 годзин годно опатриц виставу „Коцур през обєктив”. Перши дзень „Коцурскей жатви” ше закончи зоз змистом за младших нащивительох под назву „Жатва за младих”, котри будзе отримани од 20,30 годзин у клубу „Оаза”. Други дзень, на соботу, 16. юлия, у рамикох културней манифестациї у Коцуре на стадиону ФК „Искра” будзе одбавени турнир у малим фодбалу „Яша Баков” з початком на 9 годзин. Програма тогорочней „Коцурскей жатви” ше предлужи у пополадньових годзинох зоз традицийним придаваньом хлєба и про­ граму на платоу опрез Основней школи „Братство єдинство” на 17 годзин у котрей наступя дзецински фолклорни ансамбли домашнїх КУД „Жатва” и КУД „Завичайне врело” зоз Коцура. Потим, на 18 годзин у центру валала будзе отверанє етно столох на котрих буду представени найсмачнєйши сладки и слани лакотки. Актив женох КУД „Жатва”, вєдно зоз численима женами з валалу за тоту нагоду приготови рижни єдла котри шицки госци и нащивителє годни покоштовац. Централна преслава културней манифестациї „Коцурска жатва” будзе отримана на платоу опрез

Школи на 20,30 годзин. Руски писнї и рижни танци виведу домашнї и госцуюци ансамбли. По законченю програми, у центру валала будзе орґанизоване друженє, зоз писню и танцом, за шицких учашнїкох и нащивительох манифестациї „Коцурска жатва”. У орґанизациї Културноуметнїцкого дружтва „Жатва” и Коцурского здруженя младих (КУМ), отримованє културней манифестациї „Коцурска жатва” и Стретнуца младих помогли Покраїнски секретарият за образованє, предписаня, управу и национални меншини-национални заєднїци, општина Вербас, Месна заєднїца Коцур, Покраїнски секретарият за младеж и спорт, Туристична орґанизация општини Вербас, Национални совит Руснацох, Завод за културу войводянских Руснацох, Роботне цело за младих Наци­ оналного совиту Руснацох, Етно клуб „Одняте од забуца” и Основна школа „Братство єдинство” Коцур. Орґанизацийни одбор „Коцурскей жатви” поволал шицких же би пришли на тоту традицийну културну манифестацию и уживали у богатей централней святочней програми, як и у шицких провадзацих програмох. О. Р.

РУСКЕ СЛОВО 19

КУЛТУРА И ПРОСВИТА

УПЕЧАТКИ ПОСЛЕ 61. ФЕСТИВАЛУ РУСКЕЙ КУЛТУРИ „ЧЕРВЕНА РУЖА”

МЛАДИ И ЖАДАЮ И МОЖУ ЛЄПШЕ Шейдзешат перши фестивал рускей култури ,Червена ружа” закончени. Орґанизацийни одбор Фестивалу, 4. юлия, отримал нєурядову схадзку же би ше, док упечетки ище швижи, преанализовало орґанизацию и успих Фестивалу Вистава фотоґрафийох и представянє моноґрафиї „Руски Керестур - живот и обичаї Руснацох у обєктиве фотографох Будински” авторки др Марияни Дєкич у Замку отворели Фестивал. Тото збуванє, по словох предсидателя Орґанизацийного одбору фестивалу „Червена ружа” Желька Ковача прешло успишно. Нащивителє ше одвола­ ли, та ше найвироятнєйше предлужи з тим же би ше виста­ ву отверало дзень пред музичнима манифестациями.

- Програма котру зме задумали на початку, ище прешлого року у септембру, на єдней зоз перших схадзкох за 61. ,Червену ружу” була пребарз оптимистична. Жадали зме же би „Ружа” тирвала три дні, алє мешац пред манифестацию, нажаль, єден од активних членох задзековал на ангажованю. Прето зме Фестивал зоз трох дньох мушели реорганизовац на два, лєм на пияток и соботу - толкує предсидатель Организацийного одбору фестивалу „Червена ружа” Желько Ковач. Член фахового жирия у першей часци ,Червеного пупча” Михайло Бодянец дал кратку вияву о часци котру жири оценьовал: - „Пупче” мало дакус иншаку концепцию. Нєсподзивало ме же ше шпивало и народни шпиванки, цо було добре. Тото

на цо бим обрацел увагу, то нови шпиванки на „Пупчу”, кра­ сне число нових и младих авторох и иншаки стил шпиванкох, у позитивним смислу, як и же солисти були добре порихтани. Тото цо ме нєсподзивало у негативним смислу, то же орґанизаторе ришели додзелїц лєм першу награду за композицию, а по думаю фахового жирия голєм пейц композициї заслужели достац награди и було чежко вибрац єдну єдину. Препоручуєм орґанизатором же би нарок роздумали и врацели голєм три награди, як цо було и потераз и же би ше додзельовало ище єдну награду за нови, нєобявйовани текст. У другей часци ме нєсподзивало же ше дзеци, то єст їх фахо­ во руководителє, одлучели за народни композциї у дакус иншаких аранжманох, цо добре, алє наступи можу буц лєпше обдумани - оценєл Михайло Бодянец. На схадзки Организацийного одбору замерковане и же термин отримованя дзецинскей манифестациї „Пупче” нє одвитуюци кед вельки горучави. У другей часци пияткового вечара отримана Манифестация „Одгуки ровнїни” дзе участвовали шицки нашо дружтва, уж як хто ма моци и капацитету. Други фестивалски вечар першираз ношел назву „Юлиян Рамач Чамо” и виведзени седем музични нумери младих шпивачох, а у другей часци програми у дзевец точкох наступели шпиваче-ветеранє.

- Ту зме з двох вечарох направели єден, у забавней часци наступали нашо млади шпиваче и авторе, а у другей учашнїки штреднєй генерациї котри виводзели познати шпиванки у народним духу - гвари предсидатель Организацийного одбору Желько Ковач, и визначує на красне одволанє учашнїкох рижних генерацийох. Тогорочни Фестивал, толкує Ковач, нє було лєгко зорґанизовац, средства були исти як и прешли два роки, милион тристо штерацец тисячи динари. То нє вельки средства, бо велька часц одходзи на озвученє, шветла, то єст на технїку. Вон оптимиста и радує ше же єст хто робиц, же аматере активни, и же препознали тот Фестивал як єден од найзначнєйших, так же тото дава надїю за далєй. Треба их потримац, посовитовац и помогнуц им же би Фестивал бул ище лєпши. Такой початком августа, Одбор заказал схадзку же би ше уж поча­ ло зоз организацию идуцого Фестивалу. Ол. Живкович

ОПШТИНА ВЕРБАС

НАГРАДЗЕНИ НАЙЛЄПШИ ШКОЛЯРЕ Найлєпши школяре основних и стреднїх школох у општини Вербас достали вредни награди, котри им на шветочносци у сали Скупштини општини Вербас уручела заменїца предсидателя Општини Вербас Тияна Алексич.Наградзени 85 ношителє дипломи „Вук Караджич” и 15 школяре генерациї. Школяре генерациї достали лаптоп рахункари, а вуковци мобилни полняч и бездротово слухалки.З тей нагоди Алексичова школяром повинчовала на посцигнутим успиху и пожадала им же би и у будучносци витворйовали найлєпши резултати. Уручени награди то награди за винїмковосц школярох, гварела Алексичова, а указане знанє, вредна робота и закладанє, як и одвичательне сполньованє школских обовязкох то вредносци котри треба ценїц, почитовац и промововац. Вельки заслуги маю и просвитни роботнїки котри уложели вельо труду, роботи и знаня же би школяре витворели визначни резултати, а Општина Вербас предлужи инвестовац до лєпших условийох образованя понеже

20 РУСКЕ СЛОВО

инвестициї творя дзецом нагоди за успишнєйши живот, заключела Алексичова. Ношителє Вуковей дипломи у Основней школи „Брат­ ство єдинство” у Коцуре: Патриция Будински, Томислав Бесерминї, Петар Буша, Алекса Ґрандич, Филип Яким, Душан Ґубаш, Надя Бабич, Лена Шкрбич и Марина Ґакович, а школярка ґенерациї Мартина Уйфалуши. О. Р.

15. ЮЛИЙ 2022.

киІІига@ гизке5Іоуо.сот

ЮВИЛЕЙНА ДЗЕШАТА МАНИФЕСТАЦИЯ „ПОД КОРУНАМИ НА ШТРАНДУ”

УЧИЦ МОЖ И НА ДУНАЙСКЕЙ ПЛАЖИ Популарна лєтня новосадска Манифестация „Под корунами на Штранду” того року ше отримує дзешати раз, а почала всоботу, 2. юлия, и будзе тирвац по 30. юлий. Програма тогорочней Манифестациї задумана як отримованє вецей роботньох за дзеци возросту од пейц до дванац рокох, на хторих ше з тижня на тидзень будзе учиц мадярски, словац ки, сло вен ски и зна ков ни язик. У Библиотеки на Штранду, хтора оддзелєнє Городскей библиотеки у Новим Садзе, кажди пондзелок на 18.30 годзин починаю нови роботнї, односно ученє другого запланованого язика, а после роботнї ше предлужує друженє з аниматорку Злату Шалату до 20.30 годзин. Квиз преверйованя знаня на соботу на 10 годзин. Манифестация „Под корунами на Штранду” промовує медиї на язикох меншинох, язики и културу меншинских заєднїцох, а скорейших рокох на нєй участвовала и НВУ „Руске слово”. Орґанизаторе Манифестациї Городска библиотека у Новим Садзе, Центер за розвой меншинских и локалних медийох и Херор медиа понт, покровитель Управа за културу Городу Нови Сад, а потримує ю и

Делеґация Европскей униї у Сербиї и ЕУ Инфо центер Нови Сад. Перши тидзень отримани роботнї мадярского язика, тераз тидзень словацкого язика и култури, а тиж ше отримую и мини-преподаваня о Европскей униї, як и провадзци бависка з аниматорку Злату Шалату. В. В.

НОВИ САД, ЕВРОПСКА ПРЕСТОЛНЇЦА КУЛТУРИ 2022.

ПРЕМИЄРА ФИЛМСКЕЙ САҐИ „ЛИБЕРТА - НАРОДЗОВАНЄ ГОРОДА” У финалу програмского лука „Твердиня мира”, хтора часц Европскей престолнїци култури, на нєдзелю, 17. юлия, на Петроварадинскей твердинї будзе проєкция филмскей саґи о Новим Садзе „Либерта - народзованє города”, режисера Ґвоздена Дюрича и Жанка Томича. Уход на проєкцию филма безплатни, алє треба мац обовязну уходнїцу, пре огранїчене число местох. Уходнїци може кажде достац задармо од 12. юлия, лєм у Ґиґстиксу у тарґовинским центру Паризки маґазин у Новим Садзе. Єдна особа, зоз обовязну особну леґитимацию, може превжац максимално три уходнїци. Програма почнє на 21 годзин од Манастира Святого Юря, найстаршей церкви у Петроварадину, одкаль уметнїки одпровадза публику до места проєкциї филма - до улїчки при готелу „Леополд” на Петроварадинскей твер­ динї. Филм будзе премиєрно приказани на отвореним. Програмски лук „Твердиня мира” занїма ше зоз роздумованьом и критичним спатраньом воєних зраженьох и його пошлїдкох, так же у тим виглєдує културу мира и промовує интеркултурални диялоґ и помиренє, и тирва до 17. юлия. Про грам ска кнїжка и шиц ки информа циї вязани за случованя находза ше на сайту проєкта поуізай2022.г8. В. В.

РУСКЕ СЛОВО 21

л

ІР

І

щ 'ш ь

т

*

МОЗАЇК ЕҐЗИТ ФЕСТИВАЛ НАЩИВЕЛО ВЕЦЕЙ ЯК 200 000 ЛЮДЗОХ £ . Р

ПРЕДЛУЖЕНА ТРАДИЦИЯ ХТОРА ТИРВА 22 РОКИ

Щ

Пише: Ивана ЧОРДАШ нєдзелю, 10. юлия, на

В

Петроварадинскей твердині' закочени тогорочни 22. Егзит фестивал. По вияви орґанизаторох, за штири ноци кельо тирвал Фестивал, през капури Петровардинскей твердині прешло вецей як 200 тисячи нащивительох зоз скоро 100 жемох. На фестивалских Еґзитових бинох того року могло чуц рижни музични жанри, а виводзаче як Ник Кейв, Келвин Харис, Сенида, Иґи Езелия подг звигли це. Попри музичних гвизфестивалске дожидох на главней бини, добра журка була и у сайлент диско зони, алє и на других 40 бинох кельо було на тогорочним Фестивалу.

і

А

Остатні вечар на главней бини наступела и наша позната и популарна шпивачка Констракта, хтора зоз своїм наступом

НОВОСАДСКА ТРАДИЦИЯ Перши - нулти Еґзит фести­ вал отримани 2000. року, на двох-трох локацийох опрез Филозофского факултету у Новим Садзе, тирвал 100 днї и настал як политични поцаг. По догварки зоз городску власцу Еґзит 2001. року преселєни на Петроварадинску твердиню. Вецей раз є наградзовани як найлєпши европски фестивал и з рока на рок поставал традиция, алє и популарна туристична локация Нового Саду. заварла Еґзит. Капури Фестивала заварли ше на 3 годзин рано, алє виводзаче наступали до 8 годзин рано и велї нащивителє чекали познату ґрупу „Бркови”, хтора вишла на Фюжн бину коло 4 рано. Констракта свой наступ почала зоз єй познатим гитом „Нобл”. Наступ тирвал полну годзину, а остатня шпиванка котру шицки зоз нєсцерпезлївосцу чекали

22 РУСКЕ СЛОВО

15. ЮЛИИ 2022.

т о 2 а ] ік @ г и 5 к е 5 І о у о .с о т

ПОПИС 2022

ІШлі УЧАСТВУЙ У ПОПИСУ ОХАБ СВОЙ ШЛЇД була побиднїцка композиция на Беовизиї - „Уметнїца муши буц здрава”. ВЕЦЕЙ ҐЕНЕРАЦИЇ ВЄДНО Анї тогорочни Еґзит фестивал ше нє розликовал од предходних по тим же през свою музичну програму повязал вецей ґенерациї, а попри музики були орґанизовани и рижни интересантни активносци, од добрих локацийох за сликованє до интереснатних нових бинох як цо Пачамама бина. Пачамама бина була єдна од мирнєйших бинох на Фестивалу, хтора промововала свидомосц людзох и здрави живот, тиж так є повязана и з медитацию и йоґу. ИКС БАС БИНА НА ИСТИМ МЕСЦЕ И того року попри велїх бинох находзела ше ИКС БАС бина хтору нащивителє могли найсц на истим месце дзе ше находзела и перших рокох кед „Дроп Сенсеи” самостойно

почали водзиц свою бину. Познате же „Дроп Сенсеи” уж роками наступа на своєй бини а того року приведли и вельих госцох з реґиона. Кед же ше дакому нє удало нащивиц ИКС БАС бину на тогорочним Еґзиту, будзеце мац нагоду присц на їх журку на „Водова фесту” у октобру у Спортскей гали у Руским Керестуре. На Петроварадинску твердиню од 7. по 10. юлий сцигли шветово, реґионални и домашнї музични гвизди, медзи хторима були Сепултура, Марки Рамон, а тиж и моцна реґионална поставка хтору попри Констракти предводзели Сенидах, Прти Бее Ґее, Марчело, Параф, Кило Кило, Мими Мерцедез, Деца лоших музичара, а приключели ше ґу нїм ище на стотки других. Тогорочни Еґзит мал мото „Занавше вєдно”, цо провадзело тот фестивал шицки штири днї зоз порученьом солидарносци, шлєбоди, музики, приятель­ ства и любови. Тераз на шоре чекац нови Еґзит фестивал 2023. року.^

Настася Сакач

У октобру 2022. року будзе попис гражданства у Сербиї. Републични завод за статистику визначує же таки попис важни за велї статистични виглєдованя, а медзи нїма и за образованє и науку, алє и за витворйованє правох припаднїкох националних меншинох по основи вецей законох. Настася Сакач з Коцура Прецо важне вияшнїц ше як Руснак/Рускиня на попису?

- Барз важне пре велї причини. Цо нас вецей єст, то зме видлївши и препознатлївши у системи, а и другим людзом котри жию у тей держави. Прецо то важне за нашу заєднїцу?

- Цо нас вецей єст, можеме вельо вецей зробиц и напредовац. Важне же бизме ше тримали вєдно, вєдно сотрудзовали и нє дошлєбодзели же би наш народ скапал з тих просторох. Барз значне же бизме ше потримовали и помагали єдни другим, бо хто будзе кед нє ми медзисобно. Чом то тебе важне?

- Мнє є важне прето же ше цешим з тим же сом Рускиня. Любим же припадам тому народу и нє гань­ бим ше прето!

РУС

і

г

г г

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ НАША ГОСЦИНСКА: ВЕСЕЛИНА ЧЕБЕДЖИЧ, НАРОДЗЕНА БУДИНСКИ, ЗОЗ ПРИЄПОЛЯ

КЕД РОВНЇНУ ЗАЧЕРАШ ЗА БРЕГИ

Пише: Оленка ЖИВКОВИЧ

Починаюци приповедку о себе, Веселина Чебеджич, дзивоцке Будински, гвари же ше народзела у Руским Керестуре, дзе закончела основну и штредню школу, а потим висшу учительску школу. Дакус робела у Дюрдьове, єден рок у Беочину. Дзивчела ше тиж у Керестуре, шпивала у хору Дома култури, котри теди водзел Витомир Бодянец, копала паприґу и купала ше на базену

осле дзецинства, пайташка зоз Кули зоз котру ходзела вєдно до висшей школи ше одавала, та Веселину Будински поволала за куму. Млоди поволал за кума свойого колеґу зоз факултету. Кума и кум ше упознали, зблїжели, та ше познєйше УЖИВАНЄ У РОБОТИ и повинчали. Робиц зоз дзецми - Супруг Србослав зоз барз крашнє. Цо сом Приєполя, а у Новим Садстарша, вше баржей зе закончел висшу школу, уживам у тей роботи. металурґийни напрям и Нє мам бриґи зоз моїма робел як инжинєр метадзецми, можем ше лурґиї. З оглядом на тото пошвециц другим дзецом и тераз ми же после закон че но го окреме крашнє зоз школованя мал нагоду нїма. Кед сом мала робиц у своїм родним першу класу, за розпуст месце, сцел ше врациц до Приєполя, а мнє сом им дала окремни то нє припадло чежко. Супруг уж там домашнї задатки, дзеци започал правиц хижу, наш терашнї дом, та аж очи вищирели. ми було цалком нормалне же ше одавам и Препоручела сом им най кажди дзень буду идзем зоз супругом там дзе жиє. Супруг голєм годзину на тераз у пензиї, робел у Приєполю, у швижим воздуху, най лївальнї котру, нажаль, звалєли - толкує ше науча бавиц єдно Веселина. нове бависко...

П

Нїґда оцени нє були барз важни, важне з дзецох направиц чловека. Мам найменєй одличних школярох у класи. Учим их же би им то нє було найважнєйше. Пробуєм им уляц одредзени животни становиска, дац им ширину же би научели вше дацо нове, интересантне, цошка цо нє мали нагоду пред тим научиц гвари Веселина.

24 РУСКЕ СЛОВО

ПРИЦАГУЮЦА ПРЕМЕНКА Приєполє, приповеда Веселина, прекрасни город. Здогадує ше, кед першираз пришла, теди зоз леґиньом до його варошу нє могла ше напатриц на бреги и лєси котри були доокола. Воздух котри удихла, опил ю зоз свою сладосцу и нїґда нє пожадала врациц ше до ровнїни.

- Першираз сом до Приєполя, теди пришла вечар. Припатрала сом ше на бреги, шицко було ошвицене и прекрашнє випа­ трало. Кадзи ґод попатрим, бреги. Ту брег, на другим боку брег, улїчки до брега... Уживам у брегох и мнє ту од початку було пре крашнє. Бреги зоз свою красоту обчаровали Веселину и нїґда нє побановала же ше ту приселєла. Бреги єй даваю моц, ужива у їх

Веселина и Срболюб

красоти, люби и почитує город у котрим жиє, почитує його жительох. ТАМ ШЕ ЛЮДЗЕ ПОЧИТУЮ - Крашнє випатрало Приєполє теди кед сом ше одала, 1986. року. Жени з валалу котри ношели предавац сир и други про­ дукти ище вше ношели народне облєчиво такв, „димиї”. Варошски старобивателє ше барз почитую, знаю добре хто одкаль, зоз хторих валалох поприходзели. Коло самого городу єст вельо валали з мишаним жительством, шицки ше почи­ тую и медзисобно крашнє жию. Варош прицагує людох зоз свою „вибрацию” толкує Веселина. Пред тим як ше побрали, супруг у Приєполю почал правиц хижу на два поверхи, на порти його родичох, обок при церкви. Жию у самим центре города, маю вельку терасу на котру, кед видзе поздрави каждого преходнїка, бо ю у варошу шицки познаю.

- Варош барз фини за живот фамелиї, за дзеци. Шицко блїзко: и предавальнї, и шпиталь и шицко цо нєобходне за живот. Я ше вшадзи хвалїм зоз тим же сом зоз 15. ЮЛИИ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

Керестура, барз любим мой валал, алє нє знам кед бим мушела, чи би сом там могла ознова почац жиц. Ту сом уж научела, ту уживам. ЩИРИ И ЗВИЧАЙНИ ОСОБИ На роботи тиж приємна атмосфера. Вона почитує свойо колеґинї и колеґох, а и вони ю. Вше ше єдни дру­ гим можу випоносовац, посовитовац. Колеґинї у школи зоз котрима роби добри, сушедство добре, людзе ю почитую, а почитує и вона их. Сама є щира, звичайна особа, таки и людзе коло нєй и нїґда нє мала нїяки проблеми. Людзох позна пре роботу, бо як учителька уж вельо ґенерациї випровадзела до живота, позна и дзеци, алє и їх родичох. Велїх позна и прейґ супруга и його фамелиї. Син єй пията ґенерация у варошу. Їх фамелия ту почитована. КЕРЕСТУР ЦАЛЕЙ ФЕМЕЛИЇ ПРИРОСНУЛ ҐУ ТТТЕРТТУ Цала фамелия люби пойсц до Керестура и през лєто вше одходзели до валалу.

- Цага ме видзиц валал и стретнуц ше з людзми, побешедовац, алє валал ше пременєл. Шицки на роботи, кед приду кажде у обисцу и дакеди яґод да нєт зоз ким прегвариц, зоз ким ше подружиц. Велї ше одселєли и валал остал якош празни. Мнє крашнє пойсц два раз рочнє, а и частейше кед даяка свадзба у блїзких. Жалосне ми як ше валал пременєл. Ту ми мац, брат, кус родзини, мам

ДЗЕЦИ БЕШЕДУЮ ПО РУСКИ Шицки тройо Веселиново дзеци бешедую по руски, баби посилаю винчованки за шицки швета по руски. Найстарша, Трнїна, ма 35 роки, закончела етнолоґию и жие зоз нїма. Єден час робела у музею у Приеполю, а тераз гледа роботу. Син Лука народзени 1990. року и роби у Индїї, та часто зоз дзивку одходзи до Керестура, до баби. Наймладша, София народзена 1996. року, закончела анґлийски язик и тиж гледа роботу, барз люби танцовац и барз люби фолклор.

15. ЮЛИИ 2022.

Крачун у Приєполю

даскельо пайташки. Стретнєме ше, а вец кажде идзе ґу свойому дому - приповеда Веселина. Язик нє забула и бешедує го так як го и научела. Як вона почитує свой, так почитує и цудзи, та и прето и ю почитую. Язик живи и меня ше, та мушиме буц флексибилни и пестовац ширши попатрунки. Руснаци мала груда, алє шицки пестую свойо, дума Веселина. Так и єй фамелия. „Руске слово” достава поряднє, та го люби читац през цали рок, кеди є за цо роз положе на. ШИЦКИ ИНФОРМАЦИЇ З „РУСКОГО СЛОВА” - З „Руского слова” знам шицки информациї. Провадзим шицки рубрики. За ширину сом, нє учи ше шицко зоз кнїжки. Дзе ґод могли, мойо дзеци ишли, без огляду кельо коштало. Кед була даяка черанка школярох и до нас приходзели дзеци и мойо ишли до швета. Кед сом ше одала, нє знала сом вариц, алє потим сом ше научела, та цала моя фамелия найволї кед нацагам рейтеши. Брат ми послал „Мацерову руску кухар­ ку”, та и дзеци уж починаю правиц капущанїки, вариц ґомбовци, а зоз бабу правя пироги. Веселиново дзеци любя бабу, часто приходза до Керестура, як и Веселина зоз супругом. Керестур и Руснаци часц їх єства, а тиж так и кед слово людзе по супруговим боку. Шицки вєдно створели толерантну и єдинствену фамелию котра почитує шицких и каждого. Нашей заєднїци таки фамелиї можу лєм буц на чесц.^

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ ЧАСОПИС „ЗАГРАДКА” ОЗНАЧУЄ 75 РОКИ ОД ПОРЯДНОГО ВИХОДЗЕНЯ (XII)

„ЗАГРАДКА” ПРЕЖИЛА КРИЗУ Пише: Дюра ЛАТЯК

НА 50. ЗМАЙОВИХ ДЗЕЦИНСКИХ БАВИСКОХ На найвекшим фестивалу творчосци за дзеци, „ЗАГРАДКА” достала Награду Змайових дзецинских бавискох за доприношенє популаризованю литератури за дзеци.

Мешачни часопис „Заградка” виходзи як нашлїднїк часопису за руски дзеци „Наша заградка”, котри виходзел од септембра 1937. по 6. април 1941. року. Од юния 1947. по 1991. рок виходзел под меном „Пионирска заградка”, а од 1. януара 1991. року ноши нєшкайше мено „Заградка” ок 2000. представя вельки преобрат у „живоце” часопису за дзе­ ци „Заградка”. У складзе зоз уставнима и политичнима пременками Република Сербия поста­ ва самостойна держа ва. И у НВУ „Руске слово” настали значни турбуленциї. Чолни особи у октобру 2000. року напущели Установу, а колектив, после самоорґанизованя, спомед зи себе на чоло як окончователя длужносци директо ра вибрал Миколу Шанту, за главного и одви чательного редактора новинох „Руске сло­ во” врацел зменєного Любомира Рамача, а на длужносц редактора „Заградки” врацена Мелания Римар. Источасно врацени и фор­ мат часопису, яки бул скорей. ШЕЙСЦ ДЕЦЕНИЇ РОБОТНО ПРЕСЛАВЕНИ Консолидация колектива НВУ „Руске сло­ во” потирвала досц длуги час. Було потребне з фундамента меняц ушорйовацку концепцию новинох и часописох и ускладзиц з вимогами нового часу. Кед слово о ювилейох, новонастати час нє потримовал масовни схо­ ди. Нєт вецей реферати и академиї. Шейдзешатрочнїца „Заградки” означена роботно. У наяви означованя 60-рочного ювилея, у априлским чишлє зоз 2007. року обявени при вит ни текст писательки Сера фи ни Макайовей (бок 3) и пригодни текст наменєни читачом школского возросту: „У тим школским року вам у тей рубрики вецей нє будзем нїч над поми нац, совитовац,

26 РУСКЕ СЛОВО

гандровац вас анї хвалїц. Ша, такого маце надосц и дома и у школи. Чи нє так? Тот бок подаруєме писательом и приятельом хтори вискладаю найкрасши винчованки „Заградки” за єй вельки ювилей. У юнию першому числу „Нашей заградки” будзе 70 роки, а „Пионирска заградка” и „Заградка” преславя 60. родзени дзень. Ураааа! Поце, дзеци! Будзе торти и переци!” ВИНЧОВАНКИ И ДАРУНКИ У майским чишлє 2007. року, так як и наявене у предходним чишлє, на боку 3 на першим месце обявена винчованка бувшого редактора Янка Раца, котра глаши: „Винчуєм Редакциї вельки ювилей - 70 роки од виходз еня „Нашей заградки” и 60 роки порядно го виход зеня „Пио нир скей заградки” и „Заградки” и шицким сотруднїком котри през цали час усадзовали 15. ЮЛИИ 2022.

УисІ2е@ги5ке5Іоуо.сот

до младих шерцох заренка мудросци, знаня, чесноти и На нєй були представнїки шицких школох дзе ше любови, жадам новей витирвалосци. порядна настава одвива по руски, як и зоз шицких гевНай тота наша „Заградка” и у наступних рокох розквита тих дзе теди була орґанизована факултативна настава и най ище баржей шири пах на хасен и общу радосц нашим руско го язика. дзецом, нашей будучносци.” _____ Редакция обезпечела авто­ Под тоту винчованку вецейрочни сотруднїк Юлиян Пап бус за школярох-учаснїкох обявює свою винчованку у стихох под насловом „, Заград­ зоз Руского Керестура, Кули, ка’ наша памятка”. Коцура, Савиного Села, Юнийске число з 2007. року на трецим боку приноши Вербасу, Суботици, Нового винчованки з нагоди ювилея, котри послали часописи Орахова и Дюрдьова. „Невен” и „Дячко доба”, и „Поклон кратки нашей ,ЗаградЯк вершину означованя ки’” писателя Радомира Мичуновича. А на шестим боку 60-рочнїци мож тримац винчованки од часописох „Йо пайташ” и „Мизеш колач”, од информацию зоз числа 1 од писательки Ирини Гарди-Ковачевич септембра 1997. року (бок 3), и од Михеона Хун-Кана. у котрей ше информує же: МЕЛАНИЯ РИМАР На боку 7 ювилей означени зоз „З нагоди 70. рочнїци од виходзеня першого числа стихами „Любовна писня у припад- народзена у Руским часописа за дзеци по руски кох”, подписанима з инициялами К. Керестуре 30. авґуста „Наша заградка” и 60. В., вибранима зоз „Заградки”, число 1958. року. Ґимназию рочнїци од виходзеня часо2 од октобра 1998. року и текста з закончела у Руским насловом „,Заградка’ вецей нє будзе Керестуре. Природнописа „Пионирска заградка” и познєйше „Заград,Пионирска’” вибраного зоз математични факултет ка”, тота ваша и наша новинка у „Заградки” число 5 од януара 1991. (ґеоґрафия) закончела у Новим Садзе. Робиц почала 1984. року у НВРО юнию того року достала вельо року. „Руске слово” у Новим Садзе як новинар вин чо ван ки од читачох, писау новинох „Руске слово”, а вец, од 1986. тельох и приятельох. Шицким ше НАГРАДА ЗМАЙОВИХ року, як новинар-сотруднїк у часопису щиро радовала, а найбаржей ДЗЕЦИНСКИХ БАВИСКОХ „Пионирска заградка”. найвек шому при по знаню хто ре Редактор того часопису, котри од 1991. достала за спомнути ювилей. Як зазначела терашня редакторка На 50. Змайових дзецинских бави„Заградки” Мелания Римарова у року ноши мено „Заградка”, постала статї, обявеней у кнїжки „Руске 1992. року, после одходу Янка Раца, поте- скох - найвекшим фестивалу творслово 1945-2020” на бокох 128­ дишнього редактора, до пензиї. Одвича- чосци за дзеци, „ЗАГРАДКА” доста­ 134, святочна програма з нагоди тельни редактор постала 2000. року, ла Награду Змайових дзецинских ювилея отри ма на 25. сеп тем бра после кадрових пременкох у НВУ „Руске бавискох за доприношенє популари2007. року у Музею Войводини у слово”, и на тей длужносци була по 12. зованю литератури за дзеци.” ■ юлий того року. Тераз е у пензиї. Новим Садзе. (Предлужи ше)

ДУХОВНИ ЖИВОТ І

Новосадянє свой Кирбай преславели вовторок, 12. юлия, у конкатедралней Церкви св. апостолох Петра и Павла, зоз Архиєрейску Службу Божу хтору предводзел наш еґзарх кир Георгий Джуджар, шпивал Хор „Гармония”, зоз хторим дириґовала Сузана Ґрос Маркович, а солисти були Михайло Колєсар и Иван Лїкар. Сослужели о. Владислав Рац, о. Михаль Ґерґель, о. Владислав Варґа и о. Дарко Рац, хтори и читал Євангелию, зоз цалу церкву шпивали монахинї, а Апостол читал и дзияковал Йовґен Надь. У своєй казанї, владика гварел же Исус вибрал за апо­ столох простих рибарох, медзи хторима бул Петро, и гварел им же буду рибаре людзох, а вони охабели шицко и пошли за нїм. То отвореносц за поволанє.

Апостол Павле на початку, як Савле, гарештовал християнох, алє кед ше му на драги до Дамаску явел Божи глас „Савле, Савле, чом ме прешлїдзуєш?” вон пременєл свою драгу ґу Исусови Христови. По владикових словох, Петро и Павле, як верховни апостоли, сполнєли волю Бо­ жу. Послухали и сполнєли цо Бог сцел, а то и нам приклад. На концу домашні парох о. Юлиян Рац подзековал шицким и привитал госцох - Синишу Йокича, директора Заво­ ду за защиту памятнїкох култури Городу Нови Сад, Ґаврила Ґрбана з Управи за сотруднїцтво зоз Церквами и вирским заєднїцами, Станка Любишича, помоцнїка городоначалнїка Нового Саду, Драґана Алекси ча, за менїка началнїци городскей управи за културу, як и парохиянку Аниту Ґовля хтора задлужена за проєкти. М. Г. К.

У КОЦУРЕ

ПОШВЕЦЕНЕ ЯНОВО ЖЕЛЄ Швето Рождества Йоана Хрестителя по юлиянским календаре означе­ не прешлого штвартку, 7. юлия, у грекокатолїцкей церкви Успения Пресвятей Богородици у Коцуре. Шпивану, вельку Службу Божу служел парох коцурски о. Владислав Рац, хтори шицких присутних вирних у казанї здогаднул на радосц того швета. З нагоди швета Рождества Йоана Хрестителя числени парохиянє були на велькей Служби Божей. По законченю Служби, парох о. Рац пошвецел велї букети Янового желя, котри парохиянє принєсли до церкви. Традиция пошвецаня букетох Янового желя ше каждого року запровадзує на швето Яна у Коцуре. Того дня, по законченей Служби Божей, у просторийох парохиялного Каритасу „Марийов дом” у Коцуре ше зишли и каритасово волонтере, на чолє зоз його координатором Янком Салонтайом. У приємней атмосфе­ ри, окружени зоз букетами Янового желя, преславели швето Рождества Йоана Хрестителя. О. Р.

28 РУСКЕ СЛОВО

15. ЮЛИИ 2022.

сІиИоупі@ги5ке5Іоуо.сот

ОБНОВА КАПЕЛАНИЇ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ПОЛОЖЕНА НОВА ДРЕВЕНАРИЯ И УВЕДЗЕНИ ҐАЗ Того року Парохия св. Миколая у Руским Керестуре, чий парох о. Владислав Варґа, у поради зоз владиком кир Георгийом Джуждаром и Церковним одбором тей парохиї ришела уложиц векши средства за обнову иснуюцей капеланиї у тей нашей парохиї. Як потолковал парох керестурски о. Владислав Варґа, капеланиї котра збудована штредком осемдзешатих рокох було потребне реновиранє. Древенария од самого будованя нїґда нє була обновена, та ю требало пременїц, бо уж вшадзи предувало. На капеланиї ше на таки способ оможлївело лєпши условия капеланом котри ту жию и службую. У поради зоз кир Георгийом и Церковним одобором уложени значни средства за реновиранє того будинку. Зоз парохиялних средствох найвецей дате пра­ ве на тото намиренє. Прето 24. юния окончени закончуюци роботи и у цалим обєкту, пременєни стари и дотирвани облаки и дзвери, а положена ПВЦ столария, котру обезпечел Салон „Унита Стил” Кула, котри и поробел шицку роботу. Попри тей инвестициї, на капеланиї окончена ище єдна векша инвестиция, уводзенє ґазу двом капеланом у вредносци од 282 328 динари. На капеланиї бу­ ло лєм зогриванє на тварде гориво и зоз уводзеньом ґазу обезпечело ше єдноставнєйше зогриванє капеланом, бо обидвоме маю мали дзеци и потребне им обезпечиц приємни и здрави простор за пребуванє.

З оглядом на тото же капелания, як визначел о. Варґа, нє ма право на апликованє средствох по проєктох у дер­ жави, бо то церковни обєкт, тоти средства ше видовєло зоз парохиялних средствох. Вкуп ни сред ства уложе ни за реновиранє капеланиї виноша 1 415 000 динари. Так, терашнїм капеланом, алє и капеланом у будучносци на капеланиї будзе олєгчане пребуванє. Ол. Ж.

СРИМСКА МИТРОВИЦА

ТРАДИЦИЙНИ ВЕНЧИКИ «В* З нагоди швета Рождества Иоана Хрестителя, у Сримскей Митровици парох о. Иґор Вовк прешлого тижня служел Службу Божу и пошвецел 40-50 венчики, хтори принєсли и старши и младши, цо традиция и ха­ рактеристичне за тоту парохию. У церкви було досц вирних, и младих и дзеци, гоч бул штварток, роботни дзень. У своєй казанї, о. Вовк гварел же Захарий, оцец Иоана Хрестителя, нє прилапел такой же його, уж старша супруга, народзи сина, прецо го ангел опомнул, же нє будзе бешедовац, док нє увидзи сина, хторого навола Иоан (а нє Захарий, 15. ЮЛИЙ 2022.

бо при Єврейох була традиция же ше мено дзецку дава по роди­ те льови). Нам то поука же вше треба мац ви­ ру и буц порихтани и отворени за Боже милосердиє.

Як гварел о. Иґор, тиж служена и Служба Божа за покойного протоєрея ставрофора Ярослава Вовка, понеже прешло дзешец роки од його упокоєня, а служене и за покойного о. Зиновия Вовка. М. Г. К.

РУСКЕ СЛОВО 29

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 6. юлия преселєл ше до вичносци мой мили супруг

ЯНКО МЕДЄШИ ҐАРИ (1949-2022) з Руского Керестура

Дзекуем ци за твою щиросц и доброту хтору ши ми подаровал, навики це будзем ношиц у своїм шерцу. Твоя супруга Миряна Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 6. юлия престало дуркац шерцо мойого єдиного брата, жеца и бачика

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 6. юлия преселєл ше до вичного живота наш мили и нїґда прежалени оцец и дїдо

ЯНКО МЕДЄШИ (1949-2022) з Руского Керестура Свою любов, доброту и щиросц, зоз хтору ши нас пожертвовано учел и унапрямовал, пренесол ши на нас же бизме у каждей хвильки нашого живота були у медзисобней любови и злагоди. Твойо дзеци Юлинко и Кристиян, мили унучата Дюлияна, Мелина и Яниз, Дьоел и Жолина. Спочивай у мире Божим! ОСТАТНІ ПОЗДРАВ Дня 6. юлия занавше нас зохабел наш мили бачи и братняк

ЯНКО МЕДЄШИ (1949-2022) з Руского Керестура Памятку на його доброту и любов чуваю - андя Павла Папуґова, шестринїци Люпка зоз супругом Митьом и сином Томом зоз супругу и дзецми, Силванка зоз супругом Норбертом и сином Пицияном зоз Немецкей Спочивай у мире Божим! ОСТАТНІ ПОЗДРАВ Дня 6. юлия престало дуркац шерцо

ЯНКА МЕДЄШОВОГО (1949-2022) з Руского Керестура Свою любов и доброту даровал ши каждей особи, ошмих на твари нїґда не зишол, пошол ши з дому не знаюци же ше преселїш до вичного дому. Остатнї поздрав од шестри Марчи зоз супругом Душком, синами Звонком и Ненадом зоз супругами Миру и Кристину, и од унукох - Данила, Релї, Теодори, Оливера и Тини Спочивай у мире Божим!

30 РУСКЕ СЛОВО

ЯНКОВИ МЕДЄШОВИ (1949-2022) з Руского Керестура Ваша любов и доброта навики нам останє у красних памяткох. Остатнї поздрав од Янка, Златка и Владимира Спочивайце у мире Божим!

15. ЮЛИИ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 11. юлия занавше нас зохабел наш мили супруг, оцец, дїдо и жец

ЯНКО ЕРДЕЛІ (1961-2022) з Руского Керестура Занавше нам будзеш хибиц. Зоз любову и почитованьом будзеш жиц у наших шерцох - супруга Весна, син Алексей зоз супругу Ивану, дзивка Емина зоз супругом Давором, унучата Оливия и Маркус, и оцец Мудрого Спочивай у мире Божим! ОСТАТНІ ПОЗДРАВ Почитованому Яникови

ЯНКО ЕРДЕЛІ (1961-2022) з Руского Керестура Дороги Яни, нєсподзивано ши од нас пошол до вичного спокою, алє нам останєш занавше у красних памяткох. Спочивай у мире Божим и най це ангели чуваю. Колбасово, Владо и Мелания зоз дзецми и їх фамелиями, зоз Канади СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 11. юлия наполнєли ше шейсц смутни мешаци як ше преселєл до вичносци наш мили супруг, оцец и дїдо

МИРОН ЧИЗМАР (1954-2022) з Руского Керестура

ОСТАТНІ ПОЗДРАВ Дня 9. юлия нєсподзивано одпутовал до вичносци наш мили оцец

ЛЮБОМИР ПАПУҐА (1950-2022) зоз Руского Керестура Оцец, крачали зме през живот як зме могли и як зме знали. Заш лєм мацерина любов з нєбесох нас чувала. Випровадзели зме це на тоту остатню драгу зоз щиру любову и слизами подзековносци єден у думкох у далєкей Нємецкей, а други ту, попри тебе. Твойо синове Сашо и Злато. Спочивай у мире Божим! ОСТАТНІ ПОЗДРАВ

ЛЮБОМИР ПАПУҐА (1950-2022) з Руского Керестура У найкрасших памяткох занавше це буду чувац кум Мижо зоз супругу Тонку и дзецми Лину и Стефаном Спочивай у мире Божим! ОСТАТНІ ПОЗДРАВ

ЛЮБОМИР ПАПУҐА (1950-2022) з Руского Керестура

Днї преходза, а боль навики остава. Вше це будземе чувац у наших шерцох. Твойо наймилши - супруга Винка и дзивки Весна, Таня и Марина з фамелиями Спочивай у мире Божим!

Памятку на це вично будзе чувац кума Марча Дюрчова Спочивай у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. юлия 2022. року наполнєл ше єден смутни рок як нас занавше зохабел наш мили брат и жец

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. юлия 2022. року наполнєл ше єден смутни рок як нас занавше зохабел наш мили бачи

СЛАВО МОЛНАР (1952-2021) з Дюрдьова Памятку на ньго будземе чувац з любову и почитованьом. Шестра Зденка Балїнтова зоз супругом Дюром Спочивайце у мире Божим!

15. ЮЛИИ 2022.

СЛАВО МОЛНАР (1952-2021) з Дюрдьова Памятку на ньго у своїх шерцох вично буду чувац Весна, Мирко и Алексей Кишово и Оля, Борис, Аня и Андрей Бараньово Спочивайце у мире Божим!

РУСКЕ СЛОВО 31

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 17. юлия наполнї ше смутни рок як вецей нє зо мну мой мили супруг

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. юлия ше наполня три роки як нас занавше зохабел супруг, оцец, швекор и дїдо

МИХАИЛО КОЛБАС (1954-2019) зоз Футоґу

ВЛАДИСЛАВ КОЛОШНЯЇ РИНҐО (1950-2021) з Руского Керестура З любову, почитованьом и найкрасшима памятками чува це у шерцу и думкох твоя супруга Мария Спочивай у мире Божим!

Хибиш нам кажди дзень, паметаме Твой мили и щири ошмих и нїжну любов хтору ши нам давал... З любову и почитованьом супруга Златица, синове Златко, Зденко и Дарко зоз фамелиями

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 17. юлия наполнї ше рок як ше преселєл до вичносци наш мили оцец и дїдо _________________________

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 12. юлия 2022. року наполнєли ше пейц роки як нас зохабела мила мац, баба и прабаба

ЛЮБИЦА ПАП (1939-2017) народзена Колода з Петровцох ВЛАДИСЛАВ КОЛОШНЯЇ РИНҐО (1950-2021) з Руского Керестура Найкрасши памятки, з любову и почитованьом, чуваю на це твой син Мирослав зоз супругу Кристину и унукове Леон и Лука Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 17. юлия наполнї ше рок як ше преселєл до вичносци наш мили оцец и дїдо

ВЛАДИСЛАВ КОЛОШНЯЇ РИНҐО (1950-2021) з Руского Керестура З любову и почитованьом, до нових стретнуцох, найкрасши памятки на це чуваю твоя дзивка Ґабриєла зоз супругом Златком и унукове Филип и Матей Спочивай у мире Божим!

Дня 11. юлия наполнєли ше два жалосни роки як вецей нє з нами

Ожалосцени: син Ярослав зоз супругу Весну, унуки Даниєл, нєвеста Райна, праунуки Лара и Ленка, Денис и нєвеста Дияна и праунук Теодор, унук Давид, Андреа зоз супругом Мирославом и праунуки Иосип, Иван и Илия; дзивка Весна зоз унуку Сандру зоз супругом Нешом и праунуками Стефаном, Невеном и унуком Сашом Остали глїбоки памятки котри будземе чувац и шицку любов котру нам дала и нєсебично ю даровала своїм дзецом, унуком и праунуком. За нїх жила и у нїх ше цешела. Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Прешли седем смутни роки як нас занавше зохабела наша мила

ИРИНА КОЛОШНЯЇ народзена Балїнт (1955-2015) з Нового Саду Твоєй любови и доброти, вично ше буду здогадовац супруг Владимир, син Никола и дзивка Наталия зоз мужом Хрвойом Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 28. юлия наполня ше шейсц жалосни роки як вецей нє з нами

ОГЛАШОВАНЄ МЕЛАНИЯ ДЖУДЖАР (1938-2020)

СТАНИСЛАВ ДЖУДЖАР (1935-2016)

ВЛАДИМИР ДЖУДЖАР (1957-2012)

Час преходзи, днї, мешаци, роки. Оставаю лєм памятки хтори на вас чуваю ваша Вирка и Душко Спочивайце у мире Божим!

32 РУСКЕ СЛОВО

Нови Сад 021/6613-697, 069/673328 Руски Керестур 025/703-311, 069/673318

е-маил: ш к та(ог@ гііМ уо.сот 15. ЮЛИЙ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 1. юлия наполнєли ше 10 роки як нас занавше зохабела наша добра мац, баба, прабаба и швекра

*дзецо будзе * дзе цо будзе * ПРОМОЦИЯ КНЇЖКОХ У КУЛИ Културно-уметнїцке дружтво „Г авриїл Костельник” зоз Кули на вовторок, 19. юлия у своїх просторийох орґанизує промоцию трох руских кнїжкох. Представени буду „Правопис руского язика зоз правопис­ ним словнїком” чийо авторе мр Гелена Медєши и проф. др Михайло Фейса, „Словнїк компютерскей терминолоґиї” автора проф. др Михайла Фейси и „Мала история Руснацох” автора Ивана Попа.

ЕУФЕМИЯ КОВАЧ народзена Канюх (1928-2012) зоз Руского Керестура Красни памятки на ню чуваю - син Владимир, унуки Ярослав, Александар и Дарко зоз фамелиями и нєвеста Меланка Спочивайце у мире Божим!

Промоция почнє на 18 годзин, а просториї КУД „Гавриїл Костельник” находза ше у Улїци Маршала Тита 248 у Кули

НА ЗДОГАДОВАНЄ

***

СПОРТСКЕ ЗДРУЖЕНЄ СПОРТСКИХ БАВИСКОХ „ЯША БАКОВ” ТУРНИР У МАЛИМ ФОДБАЛУ ЗА ВЕТЕРАНОХ У рамикох XXXI Спортских бавискох „Яша Баков”, змаганє у малим фодбалу за ветеранох будзе отримане у Коцуре, 16. юлия 2022 року. Початок змаганя на 8:30 годзин.

СЛАВИЦА ИЛИЧ народзена Страценски (6. IX 1948 - 15. VII 2009)

М АЛА О ГЛ АШ КА

Роки нє зменшую смуток и боль за тобу: мац Маґдалена, син Мирослав, супруг Боґдан и шестри Мартица и Нада зоз фамелиями

Видавам вигодно намесцену ґарсонєру (29 м2) у Новим Садзе прейґ драги Сайму (Мичуринова 50) - 063 543 654

М АЛА ОГЛАШ КА ДИ ХТО ВАН Є облакох и дзверох. Щици од витру, ж ими, праху, галайку, инсектох. М ОНТИРАМ Е: ■ РО Л ЕТН И ■ ГАРМ ОНИКОВО Д ЗВ ЕРИ

/

■ П АНТЛ ЇК ОВО Д ЗВ Е Р И ■ М РЕ Ж И ОД СУНЬОҐОХ ■ ВЕНЕЦИЯНЕРИ ■ О ПРАВКИ

М АЛА О ГЛ АШ КА НВУ „Руске слово“ купує хижу у Руским К ерестуре, за потреби канцеларийох и дописовательства. Глєдаме добре очуване обисце (може и на поверх) блїзко центру, стамбени нукашнї простор котри би мал минимум 1 2 0 т 2 (и векши простор пре архиву), зоз цо меншим про­ стором за отримованє желєних поверхносцох. Волац на телефон 069 67 33 01

Телефон: 025/5827-710, 060/5088-433

\

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Са­ ду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

/

\

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ

ОБВИСЦЕНЄ

о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву застатого стану на животни штредок проєкта Ношитель проєкта „Телеком Сербия”, а.д. Таковска 2, Беоґрад, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву застатого ста­ ну на животни штредок проєкта базней станїци мобилней телефониї „НС69, НСХ69, НСУ69, НСЛ69, НСО69, Н 0 6 9 НС - ЛИМАН 2“, у улїци Илиї Дюричича число 1, на катастерскей парцели, число 3653/3, К.О. Нови Сад II, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож видзиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обви сценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

о поднєшеней вимоги за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта Ношитель проєкта „Телеком Сербия”, а.д. Таковска 2, Беоґрад, поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву застатого стану на животни штредок проєкта базней станїци мобилней те­ лефониї „НС23, НСХ23, НСУ23, НСЛ23, НСО23, Н 0 2 3 НС - ЙОВАНА ДУЧИЧА“, у улїци Новосадского сайма число 35, на катастерскей парцели число 7770/13, К.О. Нови Сад I, Город Нови Сад. Податки и документацию зоз вимоги ношителя проєкта мож вид­ зиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду, Улїца Руменацка 110а, Нови Сад, роботни днї од 10 до 15 годзин. Шицки заинтересовани, у чаше 10 днї од дня обявйованя того обвисценя, можу дац свойо думанє у писаней форми на адресу Городскей управи за защиту животного штредку Городу Нового Саду.

V_______________________ 15. ЮЛИИ 2022.

у

РУСКЕ СЛОВО 33

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот

ВИШЛО ВЕБ-ВИДАНЄ ТРЕЦОГО ТОГОРОЧНОГО ЧИСЛА „ШВЕТЛОСЦИ”

ІЧОУІ№ КО 1 Л [ > Л У А £ виддадтЕльК мА д ІІЗТАМ ОУА Н ОВИН СКО

Л

\ \ /

Ж

УСТА Н О В А

К ІІ5 К Е 5 Ю У О РУСКЕ СЛОВО

Р и Ю Ш 2/111. 2 1 0 0 0 М о у ї 5 * 1 . Іе І. 0 2 1 6 6 1 3 6 9 7 . о Я іс е @ д ізке 5 !о у о с « п

НВУ „Руске слово” Нови Сад Футожска 2/111

ЯВНА ОГЛАШКА На основи члена 20. Статута НВУ „Руске слово” Нови Сад, Управни одбор НВУ „Руске слово” на схадзки отриманей 13.07.2022. року принєсол Одлуку о розписованю Явней оглашки за вибор директора Новинско-видавательней установи „Руске слово” число 194-4/22.

У року кед ше означує 70-рочнїца од виход зеня часописа „Шветлосц”, тих дньох вишло веб-виданє и трецого тогорочного числа нашого найстаршого часописа за науку, литературу, културу и уметносц. Число отвера блок ориґиналних наукових прилогох, медзи котрима робота др Маряни Кома­ рищ „Календарни дискусиї у галицкей преси ХХ ст.: релиґийни и политични контекст” и др Кристияна Екера „Борба италиянского партиза­ на у Югославиї: Ерос Секви”. З чечуцей литературней продукциї обявени циклус писньох Олени Планчак-Сакач „Слова краткотирвацей краси”, проза Янка Павловича „Нарисоване з крейду” и циклус писньох Томислава Мишира „Ожог”. Рубрика „Зоз шветовей литератури” приноши познату писню Ивана Франка „Каменяре”, ко­ тру з українского прешпивал Михал Рамач, и прозу Владимира Назора „Ангел у дзвонїци”, котру пририхтал Юлиян Пап. „Зоз литератури войводянских Мадярох” ру­ брика у котрей обявени виривок з романа Ласла Веґела „Нєпохована прешлосц” у прекладзе Михала Рамача. У рубрики „З рукописного нашлїдства” обяве­ ни прилог Миколи М. Цапа „Елеґия серенчи и милей - перша верзия познатого твору Гавриїла Ко стельни ка”, у котрим винєше ни но ви нєпо знати боки з литературней биоґрафиї Г. Костельни ка. „Статї и есеї” приноша статю Дюри Латяка „Керестурски Євреє (Жидзи)”. „Прикази, критики, рецензиї” информую о но­ вих кнїжкох Ивана Попа и Томислава Мишира, о котрих пишу Янко Рамач и Ирина Гарди-Ковачевич. „Драмски додаток” виполнює перша часц дра­ ми „У войни” Янка Сабадоша, котру за обявйованє пририхтал Михал Рамач. Остатнї прилог у часопису „Упутство за пририхтованє рукописох за друкованє”, з котрим Редакция поволує на сотруднїцтво през писанє ориґиналних наукових и фахових роботох з обласци гуманистичних и дружтвених наукох. Число илустроване з малюнками Лидиї Рамач. Як и шицки дотерашнї, и тото число часописа „Шветлосц” мож опатриц на адреси: ■^^^.гизкезіоуо.сот/шветлоси

34 РУСКЕ СЛОВО

Попри общих условийох, котри предписани зоз Законом о роботи, кандидат за директора Новинско-видавательней установи „Руске слово” треба же би сполнєл и шлїдуюци окремни условия: - же би бул державян Републики Сербиї; - же би мал место пребуваня на териториї Републики Сербиї; - же би мал закончену високу фахову приготовку, VII ступень; - же би мал найменєй 3 (три) роки роботного искуства у обласци явного информованя, або на руководзацих роботох; - же би знал руски язик. Кандидат за директора НВУ „Руске слово” треба же би доручел: 1.Подписану Прияву на Явну оглашку хтора муши мац: мено и презвиско кандидата, датум и место народзеня, адресу биваня, контакт телефон и емаил адресу; 2.Диплому о здобутим високим образованю (ориґинал лєбо оверена фотокопия); 3.Доказ о роботним искуству (потвердзеня, ришеня, контракти); 4.Потвердзенє о знаню руского язика (може буц копия дипломи зоз основней школи, штреднєй школи, зоз Оддзелєня за русинистику, або, як прилог дац новинарски тек­ сти, авдио або видео новинарски прилоги на руским язику); 5.План и програму роботи Новинско-видавательней установи „Руске слово” на руским язику; 6.Роботну биоґрафию ( ^ ) на руским язику; 7.Уверенє о державянству (ориґинал лєбо оверена фотокопия); 8.Оверену фотокопию особней карти лєбо одчитану биометрийну особну карту; 9.Уверенє же кандидат нє осудзовани (нє старше як шейсц мешаци); 10. Уверенє же процив кандидата нє положена вимога за запровадзованє вишлїдзованя (нє старше як шейсц мешаци). Директора Новинско-видавательней установи вибера ше на 4 роки, з можлївосцу же би бул ознова вибрани, у складзе з процедуру хтора предвидзена зоз Статутом НВУ „Руске слово” и Сновательним актом НВУ „Руске слово”. Прияву на Явну оглашку подноши ше Управному одбору НВУ „Руске слово” у року од 15 днї од дня обявйованя тей оглашки. Нєподполни и нєблагочасово прияви нє будзе ше розпатрац. Прияви ше посила на адресу: Новинско-видавательна установа „Руске слово” Нови Сад Футожска 2/Ш, з надпомнуцом „За Явну оглашку за директора Новинско-видавательней установи „Руске слово”. Управни одбор НВУ„Руске слово’’

15. ЮЛИИ 2022.

іггїогтаІог@ ги5ке5Іоуо.сот

РУСКИ КЕРЕСТУР

ПОПИС 2022

МОЖ ШЕ ПРИЯВИЦ ЗА ВОЛОНТЕРСКИ КАМП

Даскельо хасновити информациї у вязи зоз пописом 2022 року (01. - 31.10.2022) на котри треба обрациц увагу, окреме у општинох у котрих руски язик у службеним хаснованю. Заинтересовани за инструкторох и пописовачох ше приявюю виключно прейґ интернета зоз виполньованьом електронскей прияви на сайту Заводу за статистику, лєбо на сайту Попису. Важне мобилизовац наших младих Руснацох же би ше приявели у цо векшим чишлє.

У Руским Керестуре 15. Младежски волонтерски камп того року будзе отримани по проєкту „За красши Руски Керестур 2022” од 25. юлия по 5. авґуст. Уж почало приявйованє учашнїкох за Камп, а треба ше приявиц предсидательки Туристичного здруженя Любици Нярадийовей на телефонске число: 064/048-039-4, лєбо на имейл адресу: 1)иЬісапіагаді@£таі1.сот Камп на тот завод будзе уметнїцкого характеру и на локалним уровню цо ше дотика учашнїкох, буду ше вирабяц мурали у школским дворе, а можебуц и на фодбалским стадиону на Ярашу.

- Участвовац у тим кампу поволани школяре уметнїцких школох, алє и шицки други котри жадаю помагац у пририхтуюцих роботох, а поволани тиж и старши подобово творителє и маляре з валалу котри сцу допринєсц красшому випатрунку нашей школи - визначела Любица Няради. Камп як проєкт Туристичного здруженя Руски Керестур финансийно потримали Роботне цело за младеж Националного совиту Руснацох и Општина Кула з двох финансийних линийох - туризем и активносци младих. М. А.

адреса шшш.5Іаі.доу.ґ5 лєбо рорі52022.5Іаї.доу.г5 ВИБОР КАНДИДАТОХ ЗА ИНСТРУКТОРОХ 24.06. - 3.07.2022. приявйованє 06.07. 2022. обявйованє ранґ лїстини 11.07. - 15.07.2022. тестиранє знаня роботи на рахункару 22.07. 2022. Обявйованє списка канди­ датах за инструкторох котри ше поволую на обуку 25.07. - 5.08. обука за инструкторох 12.08.2022 обявйованє конєчней лїстини инструкторох ВИБОР КАНДИДАТОХ ЗА ПОПИСОВАЧОХ 22.07. - 5.08.2022. приявйованє прейґ сайта Заводу 10.08.2022 обявйованє ранґ лїстини пописовачох 13.08. - 19.08.2022 тестиранє знаня робо­ ти на рахункару 26.08.2022. Обявйованє списку кандида­ тах за пописовачох котри ше поволую на обуку 26.08. - 16.09.2022. обука за пописовачох 20.09.2022. обявйованє конєчней лїстини пописовачох По наших местох буду обявени информациї о тим, заинтересованим особом, а тота робота будзе и плацена. Окреме нам важни пописоваче котри буду исц од хижи до хижи, зоз вибранима пописовачами отрима ше окремну схадзку о важносци попису. Шицки други информациї буду ше пласовац прейґ урядового и сайту Нс , котри буду значни за успишну реализацию попису. За шицки додатни информацї обявиц ше на моб. тел. 064 259 63 16 лєбо прейґ мейла гафакіт@дтаіІ.сот, 1ата5.таг1іса@дтаіі.сот, тіго5сакап@ дтаіі.сот.

/

ОБВИСЦЕНЄ о принєшеним ришеню же нє преценьованє вплїву на животни штредок проєкта Ношитель проєкта „НатЬигдег Кесусііпд ЗегЬіа” гї.о.о. Беоґрад (Земун), Автодрага за Нови Сад число поднєсол вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта „Вименки у капацитету маґазинованя и третман нєопасних одруткох у пошореню за третман - маґазионованє и ознова вихасновйованє нєопасних одруткох” у Новим Садзе, у улїци Драга новосадского партизанского одряду число 11, на катастерскеих парцелох число 2245/3, К.О. Нови Сад I и число 480/9 К.О. Нови Сад, Город Нови Сад. Ношитель проєкта у предметним пошорею зоз зменшаньом даєдних файтох нєопа­ сних одруткох наведзених по индексних числох у поднєшенєй вимоги, планує вимен^ капацитета маґазинованя у єдней хвильки виноши 400 Xодносно плановани капацитет маґазину: 400 Xдньово / 8800 Xмешачно/ 105600 Xрочнє) и вимен^ капацитета третману (максимални дньови капацитет третману на два преши виноши 160 X,цо зоз 280 роботни днї виноши 44800 Xрочнє). После запровадзеного поступку, Городска управа за защиту животного штредку дня 7. юлия 2022. року принєсла ришенє УІ-501-523/22 же нє потребне преценьованє вплїву предметного проєкта на животни штредок. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей упра­ ви за защиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин, на сайту Городскей управи за защиту животного штредку епуігопоуізагї.огд.гз. Заинтересована явносц може виявиц жалбу процив того ришеня у чаше од 15 днї од дня його обявйованя у средствох явного информованя, по тим орґану.

і 15. ЮЛИЙ 2022.

\

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на осно­ ви члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

^

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ АТЛЕТСКИ КЛУБ „РУСИН” - ЛЄТНИ СУПЕРКАМП

ЦАЛКОМ НОВЕ ДОЖИЦЕ У ГРЕЧЕСКЕЙ Пише: Андреа МЕДЄШИ

После кампованя на Тари и Букулї, того року за членох Атлетского клубу „Русин”, як и за други дзеци висших класох основней школи з Руского Керестура орґанизовани ище єден лєтни Суперкамп на Еґейским морю у лєтовалїщу Олимпик бич у Греческей

подножю гори Олимп, а лєм на 2 километри од Паралиї, осмеро школяре, пейцме хлапци и три дзивчата, зоз своїм тренером Саню Еделински, препровадзели седем днї - од 29. юния по 8. юлий. През рижни спортски активносци на плажи, базену и спортских теренох, алє у подполно опущеней и правей лєтней атмосфе­ ри, дзеци ше дружели и упознавали през бависко.

У

А К ТИ В Н О С Ц И ОД РАНА ДО ВЕЧАРА У ґрупи у хторей путовали нашо Керестурци були и дзеци зоз Беоґраду та за оби­ два ґрупи орґанизаторе пририхтали рижнородни активносци у води и на писку. Кажди дзень после фриштику кампере мали по три роботнї дополадня, хтори звичайно уключовали даяки спортски активносци у води и на плажи - воженє на каяку, зиплайну и супу, бавенє одбойки у води и подобне. После полудзенку шлїдзел одпочивок, а потим, хто жадал, могол ше окупац у пре­ красним базену хтори ше находзел у вили у хторей нашо кампере були змесцени.

36 РУСКЕ СЛОВО

У пополадньових годзинох орґанизаторе обезпечели рижни змисти на писку - одбойка на писку, фодбал, столни тенис, пикадо, штреляцтво и подобне. За розлику од прешлих рокох кед нашо кампере були на горох у Сербиї, дзе тиж були орґанизовани рижни едукативни и змагательни змисти, тот камп, по словох тренера Санї Еделински, бул вельо опущенши, алє заш лєм добре обдумани.

- Пребуванє у Греческей було вельо опущенше и нє таке строге як повадзме на го­ рох у Сербиї, понеже у Греческей на морю вельки горучави, та би дзецом були барз напорни було яки змагательни активносци хтори уключую вельо бежаня и борби. Ґу тому, уча ство вац у даяких зма гательних бавискох би значело же би такой постоял и ризик од калїченьох, а з оглядом же зме у цуд зей дер жа ви, та ки и подоб ни компли ка циї лєпше було заобисц. Так же було лєм зма гательни актив но сци дзе ше на шо дзе ци сами зорґанизовали и добордзечнє приявйовали кед дахто жадал бавиц даяки екипни бависка як цо фодбал або одбойка, и вец у тих спортох бавели процив дзецох з Беоґраду хтори, тиж у тим термину кед и ми, пребували на тей истей плажи.

15. ЮЛИИ 2022.

5рогІ@ гизке5Іоуо.сот

Но, шицко то було лєм рекреативного характеру, цо дзецом цалком одвитовало - потолковала Соня Еделински.

А ВЕЧАРАМИ - КАРАОКЕ, ТАНЄЦ, ШПИВАНЄ... После спортских бавискох у вечарших годзинох учашнїки того кампу мали рижни креативни и забавни активносци пред вид зе ни за ро зва гу мла дих, як цо ка ра оке вечар, вечар „Укаж цо знаш”, дзе ше представяли з даєдним другим талантом, шпиваньом або танцом, и подоб ни змисти креативного характеру. У каждим случаю змисти у хторих ше кажде могол пренайсц.

- И дзеци и я презадовольни з кампованьом у Греческей. Праве тото же нє бу­ ло таке строге, а заш лєм ше знало шора кеди ше цо роби. Кажди вечар сом достала про гра му хто ру сом дзе цом представела и потолковала цо нас чека шлїдуюцого дня, понеже заш лєм исновал якиш розпорядок хтори ше мушело випочитовац, а знова, дзеци нє були обовязни присуствовац, хто сцел могол остац одпочивац - гвари Еделинскова.

НОВА АВАНТУРА КО НЦ О М Ю ЛИЯ Дзеци ше и набавели и накупали у базену, бавели рижни спортски бависка, нєдалєко нам бул и сам центер и предавальнї зоз сувенирами, та можем повесц же шицко було цал ком без печ не. Дзе ци мали на досц и шлєбод но го часу прешейтац ше, поупознавали ше и зоз своїма парняками з Беоґраду, склопени фини приятельства, и ве рим же таке лєтованє повториме - наявела Саня. По законченю того кампа, шицки дзеци достали маїцу зоз лоґом Кампа, як и диплому за участвованє, а после Греческей нова ґрупа од 25 дзецох чека свой шор, кед ше 30. юлия упутя на нови лєтни авантури на гору Златар у Сербиї. ■

15. ЮЛИЙ 2022.

РУСКЕ СЛОВО 37

СПОРТ 12. РУКОМЕТНИ КАМП У ОДЖАКУ

НОВИ ИСКУСТВА З ПОЗНАТИМА ТРЕНЕРАМИ Прешлого тижня у Оджаку отримани 12. Рукометни камп на хторим участвовали шейдзешацецеро дзеци з трох општинох, медзи хторима були и дзеци з Руского Керестура хторих водзел їх тренер Славко Надь, а тренинґи ше отримовало у сали Спортского центру Оджак, гали Ґимназиї, як и на платоу опрез Спортского центра Тогорочни камп позберал дзеци з цалей оджацкей и Коло шейдзешацецеро дзеци участвовали на Кампу, од кулскей општини, з Керестура участвовали дванацецеро хторих дзепоєдни уж тренираю тот спорт, док порукометаше, а того року по першираз були и госци з чатнїки уча основи и правя перши крочаї у тим спорту. Илоку з Републики Горватскей. Камп ше уж дванац ро­ Каждодньово тренинґи на високих, лєтних температуки отримує за хлапцох и дзивчата хтори жадаю тренирац рох потвердзели їх любов ґу тому спорту, а тренинґи ше тот спорт, алє и здобуц нови искуства у роботи з позна- отримовало под надпатрунком искусних тренерох. тима тренерами. Окрем рукометних тренинґох, дзеци мали на розполаганю и базен у Оджаку, М

Тогорочни Камп нащивели и рукометашки з Илоку хто ри ше друже ли и тре ни ра ли вєдно зоз шиц ки ма учашнїками, а од госцох Камп нащивели и ґенерални секретар Рукометного союзу Войводини Райко Проданович, предсидатель Тренерскей орґанизациї Йова Павлов, професор з Билого Манастиру Йован Шешлич, найлєпша рукометашка и ґолманка нашей держави Йована Василькович, хтора по походзеню з Оджаку, и праве у оджацким Клубу почала свою успишну кариєру.

№

»

І П

І

дзе ше Учашнїки КампУ рекреирали и дружели, а тоти хтори нє знали плївац, мали нагоду научиц и тоту схопносц. Циль Кампу, а и са­ мих орґанизаторох, же би ше през заєднїцки тре нинґи ро зви ло цо лєпше реґио нал не сотруд зо ванє у спорту, як и же би ше при наймладших будуцих спортистох розвивало любов ґу рукомету. Остатнього дня Кампу шицки учашнїки госцовали у Бачким Брестовцу, дзе отримана „пена парти”, та дзеци после напартих тренинґох уживали у розваги з музику. Орґанизованє Рукометного кампу, попри других, по­ могла и локална самоуправа, з цильом же би ше афирмовало спорт при наймладших и же би ше здобули здрави животни звикнуца. Ан. М.

ЖАБЕЛЬ

ПОЧАЛ НОЦНИ ТУРНИР У МАЛИМ ФОДБАЛУ

Ноцни турнир у малим фодбалу „Жабель 2022” почал соботу, 9. юния. Єст приявено шейдзешат два екипи, од того дзешец екипи у катеґориї пионирох, по осем екипи у катеґорийох кадетох и ветеранох и трицец шейсц еки­ пи у катеґориї сениорох. Кажди вечар турнир почина на 19.20 годзин на малим стадиону у Жаблю. За сениорох перша награда 400 000

38 РУСКЕ СЛОВО

динари, друга 50 000 динари, а треца 30 000 динари. За найуспишнєйших фодбалерох порихтани и погари, медалї, дипломи и припознаня. Тогорочни Ноцни турнир потримали - Општина Жа­ бель, Фодбалски клуб ,,ЖСК” Жабель, Спортски союз општини Жабель и „Наш радио”. Л.В.

15.ЮЛИЙ 2022.

ХЛАДОК И ГОРУЦИ ТЕПШИ Пририхтали: Лю. Цвеїч и Т. Салонтаї

Милана Младеновски (инстаґрам соокіпд.\л/ііГі.^е_тт)

Очисцени кромплї и мархву вариц 20 минути у врацей води. Док ше кромплї и мархва варя порезац и другу желєняву. Тиж так порезац кромлю и мархву после вареня. Шицку желєняву положиц до тепшички, преляц зоз олєйом и присмачиц. Премишац и печиц у зогратей релни на 200 ступні дас 20­ 45 минути. Може ше єсц за полудзенок, лєбо як прилог ґу месу.

Вощина з еврокремом Два деци млєка вариц зоз цукром же би почервенєло. Окреме витрепац муку и какао зоз 2 децами млєка, потим то усипац до врацого млєка зоз цукром и вариц ище 4-5 минути. До врацей маси додац марґарин и еврокрем. Шицко премишац и зоз горуцим филом филовац вощину. Потребне ■ 4 децилитри млєка ■ 450 ґрами цукру

■ 3 ложки какаа ■ 250 ґрами марґарину ■ 150 ґрами еврокрему ■ пакованє вощинох )

15. ЮЛИИ 2022.

РУСКЕ СЛОВО

39

МАК- 060 50 РОКИ тт г г .(п . БДЗЕН РУСКИ КЕРЕСГУР

19 Г ПРСМСЦИЯ кн іж ки «

„ҐЕНЕРАЦИЯ 3@"

квиз

= 2/ г ДОКУМЕНТАРНІЇ <РИЛМ

„МАК- 060 50 РОКИ" ВИСТАВА т С Ґ Р А Ф И Й С Х І

АНДРЕИ НОВАК

(5

Расі РиІИепогит РУСКЕ СЛОВО