Ruske slovo 20

ИНФОРМАТОР, ОГЛАШКИ, ИНТЕРМЕЦО

ГЛАСНЇК ПО РУСКИ РОК LXXIII ЧИСЛО 20 (3733) НОВИ САД, 19. МАЙ 2017.

ПОЧАЛИ „ДНЇ УКРАЇНИ” У НОВИМ САДЗЕ

Фото: Вероника Вуячич

Фото: В. Вуячич

ЦЕНА 30 ДИНАРИ

■ КЕРЕСТУРЦИ ПРОЦИВ НОВОГО ПЛАНУ РЕОРҐАНИЗАЦИЇ „АБЦ ФУД”

ОГЛЯДНУЦЕ НА ПРЕШЛОСЦ оволуєме читачох новинох „Руске слово” же би помогли препознац особи на старих фотоґрафийох. Пре точне идентификованє особох на сликох, хтори маю окремну музейну вредносц, потребна помоц од ширшей явносци. Шицки фотоґрафиї настали у дакедишнєй фотоґрафскей роботнї Бруґошових у Руским Керестуре. Кажду фотоґрафию ше подпише зоз одредзену шифру, та кед же препознаце даєдну, лєбо вецей особи на фотоґрафиї, модлїме Вас же бисце явели до Заводу на число телефона 021/548-421, лєбо на мейл: zavod.rusini@gmail.com.

П

ПОМОГНЇЦЕ, РОЗПИТАЙЦЕ ШЕ, ПРЕПОЗНАЙЦЕ!

■ 84. МЕДЗИНАРОДНИ Фотоґрафия: K006b_0183P

ПОЛЬОПРИВРЕДНИ САЯМ

МНОЖИ ШЕ ЗОЗ ДЗЕЛЄНЬОМ, А НЄ ЛЮБОВ Є Пише: Сашо ПАЛЄНКАШ, мултимедиялни автор

Дакеди ше гуторело же „любов то єдина ствар хтора ше пре dial up интернет то була така и робота. Но, и то ше зоз дзелєньом множи”. Зоз зявйованьом дружтвених мре- пошвидко пременєло, а з тим и велї други ствари. жох, то ше дакус пременєло, та нєшка можеме повесц же Дзекуюци розвою дружтвених мрежох и мобилних телеинформация тота хтора ше множи зоз дзелєньом, односно фонох, помали ше почали зявйовац сервиси и сайти хтоу нашим случаю, електронски дїла. Бо, як гвари сучасна ри творчим людзом почали олєгчовац пласованє своїх присловка: „Кед нє було на Фейсбуку, вец го анї нє було”. творох. Єден з таких сервисох то сайт issuu.com хтори Кажде ма даяки свойо демони и бори ше зоз нїма. Мойо понука и безплатне обявйованє кнїжкох и часописох. демони то мойо идеї. Кельо вони интересантни, креатив- Други, тиж барз практични, то bandcamp.com прейґ хтони и кельо доходза до правей публики – то друга ствар. рого мож безплатно и обявйовац и предавац нє лєм своНайважнєйша ствар тоту идею преточиц до композициї, йо шпиванки, алє и свойо албуми, вєдно зоз текстами, до тексту, зняц, ушориц и на концу пласовац до явносци. дизайном, та и компакт дискох (лєбо уж яки формати Дакеди (и нє так барз давно), тото остатнє було вельо сцеце). То ми отворело даяки нови горизонти и у творительним и у дистричежше, най нє повем, смислу. компликованше. З ро- Мнє особнє помогло же бим звонка мурискох нашей заєднїци бутивним приказал нє лєм свойо твори, алє представел и наш язик, Свойо дїла сом могол звойом дружтвених а статистика на моїх профилох на спомнутих интернет такой и без даякей мрежох и хаснованьом сервисох указує же сом дошол до даскельо тисячи людзох, цензури публиковац истих, скоро кажди хазоз скоро шицких континентох. Линки: и дзелїц нє лєм зоз снователь на даяки споМузика: https://sasapaljenkas.bandcamp.com/ нашу заєднїцу, алє соб постал даяка файта Тексти: https://is suu.com/sa sa.pa ljen kas зоз гоч ким з нашей чи фотоґрафа, чи блоґепланети, а под услора, чи писателя... З єдного боку, страцело ше контролу квалитета, алє з другого вийом же ма интернет. Висцерали ше шицки гранїци хтобоку ше достал квантитет у хторим мож пренайсц и дацо ри нам политика наклада. Мнє особнє помогло же бим цо би без тих електронских медийох вироятно остало за- звонка мурискох нашей заєднїци приказал нє лєм свойо значене, лєм до даякей текочки хтора векшину часу стої твори, алє представел и наш язик, а статистика на моїх скрита на сподку дачиєй фийовки. Найлєпши приклад то профилох на спомнутих интернет сервисох указує же кнїжка Ендия Вира „Марсовец”, хтору одбили скоро шиц- сом дошол до даскельо тисячи людзох, зоз скоро шицких ки видавателє у Америки, та ю вон у часцох обявйовал и континентох. предавал прейґ Amazon, и хтора вец скоро прейґ ноци по- Музика ми поскладана до даскелїх албумох и доступна є стала гит, же би барз пошвидко по нєй бул зняти и филм. за електронске слуханє и купованє. А свойо писани матеОсобнє сом музику почал твориц дзешка у пиятей-ше- рияли сом ушорел до даскелїх кнїжкох, кїжочкох и бустей класи основней школи. Музику и текст. Поезию клетох. Ту облапена скоро шицка поезия хтору сом воосом почал писац дзешка под час штреднєй школи. Алє бще написал и обявел. Позберал сом тексти шпиванкох шмелосци обявиц тото цо сом написал, здобул сом аж зоз шицких своїх албумох. Обявел сом и свою єдину дзешка под час студийох. Перши твори обявени у „Лите- кнїжку на сербским язику. Тото ми тиж дало шлєбоду же ратурним слове”, потим у часопису МАК, потим и бим даяки свойо писания обявел и вецейязично, з другого боку, же бим даяки тексти на нашим язику обявел на „Шветлосци”, а гет познєйше и у „Руским календаре”. З часом ше тематики и латинки и з тим ше приблїжел младим з нашого старого идеї почали меняц, алє краю дзе ше кирилка, скоро анї нє хаснує. и швет коло мнє. Ище Електронске видавательство допринєсло векшей автоколо 2003. сом бул номиї авторох и лєпшей дистрибуциї їх творох. Аж часц интернет проєкту створело и нових авторох. Нажаль, пре вельки квантиLocal minds, дзе ше ми тет, вельо ше страцело на квалитету и кредибилитету поспишело предрилїц истих, бо популарносц дачого нє потвердзує и його квасвою поезию и то на литет. Тиж, електронска форма чи кнїжки, чи музики то нашим язику. Теди дацо нєопиплїве. Нє мож одложиц на полїчку, нє мож сом помали почал ро- пожичиц пайташом на слуханє/читанє, нє мож подароздумовац о цалей тей вац дакому як дарунок, нє мож забиц муху, лєбо подпаидеї електронского ви- лїц огень. Алє тото цо вельки плус, поготов нам хтори давательства. Нажаль, ше зочуєме же нам ше културу вше менєй финансує з пре политични обста- боку держави (а народ ю давно престал финансовац, бо вини у яких зме жили, ше кнїжки и музика нє купую), то же така файта видатехнолоґийно зме ище вательства безплатна.■ вше заоставали за наСтановиска висловени у тим тексту виключно авторово шима сушедами, та и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово” 2 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

УВОДНЇК

ЗМИСТ Пише: Борис ВАРҐА, одвичательни редактор

■ Тижньовнїк 4. Координация Националних совитох у Новим Пазару 6–7. Конституованє СО Вербас

■ Нашо места 10. РТС Крос „През Сербию” по наших местох 11. Отворени 84. Медзинародни польопривредни саям

■ Економия 12–13. Керестурци процив нового плану реорґанизациї „АБЦ ФУД”

■ Духовни живот 14. Екуменске стретнуце у Риме

■ Култура и просвита 18. 70-рочнїца снованя КУД „Петро Кузмяк” у Новим Орахове 24. Нащива госцох з Польскей

■ Литературне слово 19–22. Тема: Мац

■ Людзе, роки, живот 26–27. Такачово зоз Норвежскей 28–29. Чордашова фамелия з Канади 30–31. Траґедия резервистох з кулскей општини (II)

■ Информатор

32–35. Оглашки и In memoriam

■ Спорт 36–37. Локални фодбалски лиґи 38. Вербаски ґуґлаше у Першей войводянскей лиґи На насловним боку – Медзинародни польопривредни саям Авторка фотоґрафиї – Вероника Вуячич

ИЩЕ РАЗ О САЙМЕ РУСКИХ КНЇЖКОХ Тих дньох НВУ „Руске слово” нащивели госци з Польскей, студенти зоз професорку (детальнєйше на 25. боку). Сердечна бешеда позаходзела до каждого куцику Лемковини, а шоровали ше нєсподзиваня од нових информацийох. Бул обачлїви парадокс же у чаше подполней повязаносци прейґ интернета и дружтвених мрежох ми, заш лєм, мало знаме єдни о других. Можебуц ше пойдзе на фестивали, пущи слизу, наполнї шерцо, алє глїбши увид до живота и проблемох тих заєднїцох ми нє маме. Нє доставаме анї виданя котри ше на Горнїци видава. Голєм ту у Войводини нєт єдно место дзе би ше могло пречитац новини, кнїжки и други публикациї котри видаваю руснацки и українски орґанизациї зоз Мадярскей, Словацкей, Польскей, України и Румуниї. Додал бим ту и Ческу, Сиверну Америку и Русию. Ище кед сом бул дзецко, здогадуєм ше же на нашу адресу прейґ пошти оцови сциговали рижни пакецики з кнїжками. Опатрал сом тоти виданя, чудовал ше нєобичним кирилковим буквом и часто ше намагал дацо пречитац. Остатнє з тих адресох сцигли телеґрами сочуствия їх колеґови, после чого престали сциговац и кнїжки... У „Руским слове” остатнїх рокох зме направели малу архиву виданьох цо сцигую зоз Горнїци, алє то нє досц. Ришенє би могла буц орґанизация даякей файти Сайма русинских кнїжкох, котри би ше отримовало паралелно зоз рижнима рускима сходами на Горнїци. О тим зме ту уж писали. Гоч, воно, би було найлєпше кед бизме могли мац на єдним сайту шицки тоти диґитални виданя (пречитац колумну Анатомия). Верим же би любителє паху нового паперу и швижого друку з тим нє були найзадовольнєйши, алє путованя длуги и драги. Сайми руских публикацийох з Горнїци и диґитални ресурси тиж ище єдна нова призначка до власного нотесу за виробок „Националней стратеґиї Руснацох 2020–2030”. Пишце нам – ruske.redaktor@gmail.com

* ”РУСКЕ СЛОВО” – гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ ”Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло 15. юния 1945. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ ”Руске слово”, Булевар ошлєбодзеня 81/7, 21000 Нови Сад * Редакция: заменїк одвичательного редактора Иван Сабадош – редакторе/ки – Дюра Винаї, Мирон Горняк-Кухар, Михайло Зазуляк, Александар Паланчанин, Олена Планчак-Сакач, Славица Фейса, Ясмина Дюранїн; новинаре/ки – Мария Афич, Влада Дїтко, Сенка Надь, Сандра Саламун, Ана Маркович, Златко Колєсар * Язична редакторка – Блажена Хома-Цветкович * Технїчна редакторка – Люпка Цвеїч; компютерски обробок – Вероника Вуячич, Мария Гудак, Таня Салонтаї * Телефони: 021/6613-697, 021/6624-708, 021/6623-076; 021/6621-433 * Телефакс 021/528-083 * Предплата за цали рок: у жеми 1 500 динари, а у иножемстве 100 евра * Жирорахунок Banca Intesa a.d. Beograd 160-923244-82 * Девизни рахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Друкує Друкарня ” Maxima graf” Пет роварадин * E-mail: ruske.redakcija@gmail.com * Web site: www.ruskeslovo.com * YU ISSN 0350-4603 * COBISS SR-ID 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Direktorka MARTICA TAMA[ *** Odvi~atelqni redaktor dr BORIS VAR]A

19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 3

ТИЖНЬОВНЇК У НОВИМ ПАЗАРУ ОТРИМАНА СХАДЗКА ПРЕДСТАВИТЕЛЬОХ НАЦИОНАЛНИХ СОВИТОХ

ПРЕДШЕДОВАНЄ ПРЕБЕРА НАЦИОНАЛНИ СОВИТ МА ДЯРОХ У Новим Пазару, у шедзиску Националного совиту Бошнякох у Сербиї, прешлого пиятку, 12. мая, отримана схадзка Координациї националних совитох (НС) националних меншинох у Сербиї, з хтору предшедовал предсидатель НС Бошнякох др Сулейман Уґлянин, а спред НС Руснацох на схадзки Координациї присуствовал предсидатель Вивершного одбору НС Желько Ковач Пише: Михайло ЗАЗУЛЯК

П

о при ро бот ней ча сци, схадзка Координациї на одред зени спо соб була и церемониялно-шветочна, понеже з ню закончене єднорочне предшедованє НС Бошнякох, а од половки того року з Координацию буд зе пред шедо вац НС Мадярох у Сербиї, на чолє з його пред си дате ль ом Єнеом Гайналом. Уж за 8. и 9. юний у Суботици заказане нове зашеданє Координациї. У РОБОТНИХ ЦЕЛОХ И НАШО ПРЕДСТАВИТЕЛЄ – На схад зки у Новим Пазару чолнїки, одно сно представителє 16 од 20 националних совитох у Сербиї, прилапели Принципи роботи Координациї – гварел за нашо новини по сле схад зки Желько Ковач и визначел же на тей схад зки закончене формованє дванац фахових роботних целох Координациї НС хторе започало ище прешлого року, а у трох роботних целох и представителє Националного совиту Руснацох – Наташа Макаї Мудрох у Роботним целу за забрану дискриминациї, Мелания Римар у Роботним целу за образованє и Йоаким Грубеня у Роботним целу за одвитуюцу заступеносц припаднїкох националних меншинох у явним секторе и явних подприємствох. Попри спомнутих,

Координация ма и роботни цела за особне статусне положенє, за обласц медийох, за обласц култури, за шлєбоду виро сповиданя, за хаснованє язика и писма, за демократ ску партиципацию, за национални совити националних меншинох и други правни питаня, за економске положенє припаднїкох меншинских заєднїцох и за мед зинародне сотруднїцтво. Винєшени и звит о участвованю представительох Координациї у роботних целох за вименку и дополнєня Закона о правох и шлєбодох националних меншинох и за писанє нового Закона о националних совитох и, як повед зене, предлоги Кооринациї и поєдинєчни предлоги НС-ох углавним випочитовани. НАЙВЕЦЕЙ ЗРОБЕНЕ У ОБЛАСЦИ ОБРАЗОВАНЯ Члени Координациї на схад зки у Новим Пазару бешедовали и о провад зеню ре ализациї Акцийного плану за витворйованє правох националних меншинох у Републики Сербиї у рамикох Поглавя 23 у проце су прегваркох о приступаню Сербиї ґу ЕУ дзе, як гварел Ковач, визначене же ше звити державних орґанох о витворйованю Плану нє цалком складаю з праксу „на терену”, бо цо плановане, ище нє ре ализоване.

4 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

ТИЖНЬОВНЇК Як приклад наведзене же у державних звитох о витворйованю Акцийного плану стої же отримана обука за матичарох у локалних самоуправох за водзенє матичних кнїжкох на язикох меншинох, а то у векшини локалних самоуправох нє поробене. И на тей схадзки визначене же у остатнїм чаше найвецей поробене у обласци образованя на язикох националних меншинох, у сотруднїцтве з державнима ресорнима орґанами, и похвалєна велька активносц Роботного цела за образованє Координациї. Ришени, лєбо ше ришує, проблем нєдостатку учебнїкох на язикох меншинох, роби ше на прекладаню матурских испитох за штредню школу на язикох меншинох, Роботна ґрупа участвує у вирабяню нових наставних планох за 5. класу ОШ за предмети хтори у себе маю елементи националного идентитету, Роботне цело дало и предкладаня за нови сет законох у образованю...

ПРИНЦИПИ РОБОТИ КООРДИНАЦИЇ „Координация националних совитох националних меншинох у Републики Сербиї роби на принципох применьованя демократских вредносцох и здобуткох, на почитованю основних людских правох и шлєбодох шицких гражданох, окреме припаднїкох националних меншинох, на почитованю правней держави, Уставу и законох Републики Сербиї, окреме применююци начала уважованя медзисобних розличносцох у културних, вирских, язичних, историйних, традицийних и шицких других формох роботи и дїлованя. У своєй роботи Координация националних совитох националних меншинох ше будзе притримовац тих принципох и началох, почитуюци кажду свою членїцу” – стої у прилапених Принципох роботи Координациї.

Координация прилапела и Нарис закона о буджетним фонду за национални меншини, хтори будзе прешлїдзени до одвитуюцих компетентних державних орґанох. У тим Нарису Координация предклада же би ше за финансованє националних меншинох рочно видвойовало 0,05 одсто з буджету Републики Сербиї (цо коло 500 милиони динари), а Нарис, односно финансованє националних меншинох, будзе и єдна з темох идуцей схадзки Совиту за национални меншини Влади Републики Сербиї. Як наявене, Совит у Беоґрадзе будзе отримани идуцого тижня, 23. мая. Дзень пред схадзку Координациї, представителє НС-ох у Сербиї у Новим Пазаре були го сци Националного совиту Бошнякох на означованю 11. мая, Националного швета Бошнякох у Сербиї – Дню бошняцкей националней застави.■ 19. МАЙ 2017.

У НОВИМ САДЗЕ ПОЧАЛИ „ДНЇ УКРАЇНИ”

ТРЕБА ЗАБУЦ НА РОЗЛИКИ

Манифе стация „Днї України” урядово у Новим Садзе почала вовторок, 16. мая, и будзе тирвац по 23. май, так же ше за тоти осем днї новосадска публика годна лєпше упознац з українску културу, алє и уживац у богатей програми на трибинох, округлих столох, виставох и проєкцийох українских филмох. Манифестация будзе мац коло 30 програмни змисти и по шицким судзаци ма озбильни кредибилитет у нашей жеми, односно у Новим Садзе. На отвераню манифе стациї його екселенция амбасадор України у Сербиї Олександер Александрович надпомнул же Сербия и Україна блїзки жеми, нательо блїзки же ше, як гварел, дзекеди забува на розлики, та и на тото же кельо мо сти приятельства повязую тоти два жеми, док предсидатель ново садского парламенту Здравко Єлушич поручел же Нови Сад, як европска престолнїца култури, важне же би указала часц култури шицких народох хтори у нїм жию. „Днї України” почали з отвераньом вистави „История одношеньох України и Сербиї” дзе у слики и словох представена история українско-сербского приятельства, од Старей Руси, Козакох, українских монахох на Фрушкей Гори, та по Другу шветову войну и досельованє Українцох и Руснацох на простори Сербиї. За стреду запланована дискусия у Матици Сербскей на тему українского язика, а за

штварток у нашей Грекокатолїцкей церкви – вистава и дискусия о українскей церкви. Под час тирваня манифестациї заплановани вецей Округли столи и дискусиї на теми з прешлосци (досельованя Українцох и Руснацох), алє и гевти теми и дискусиї хтори отвераю питаня будучносци и України и Сербиї. Гоч потрафена зоз руску анексию Криму и „гибридну войну” на Донбасу, сучасна

Україна ше намага приблїжиц ше ґу ЕУ, алє и ґу державом котри ище нє у Униї, як цо то Сербия. Подобно як и гражданом Сербиї, Европска уния оможлївела безвизни режим и за Українцох, котри почнє функционовац од 11. юния того року. То за тоту жем и єй евроинтеґрациї барз важна подїя, бо за розлику од югославянских „червених пасошох”, Україна як часц СССР нїґда нє мала отворени виход на Заход. У одношеньох зоз Сербию характеристичне же медзи Беоґрадом и Києвом иснує потримовка у очуваню териториялней цалосци, з оглядом на тото же обидва держави на цалком розлични способи остали без часцох своєй териториї (Косово и Крим). С.Ф./Б.В.

РУСКЕ СЛОВО

5

ТИЖНЬОВНЇК У ВЕРБАШЕ ВИБРАНЕ НОВЕ ЗВОЛАНЄ ЛОКАЛНОГО ПАРЛАМЕНТУ

МАРТИЦА ТАМАШ – ЗАМЕНЇЦА ПРЕДСИДАТЕЛЬКИ СКУПШТИНИ ОПШТИНИ ВЕРБАС Предсидателє општини и Скупштини општини остали исти, пременки у виборе заменїкох на тих функцийох. Мартица Тамаш, директорка НВУ „Руского слова”, будзе на функциї заменїци предсидательки Скупштини општини Вербас мандатох шицки 36 одборнїки пришаПрешлого штвартку, 11. мая, у сали гали, а потим одборнїца Ясмина Доза схадзки општинского будинку, отрилапчев виступела зоз Коалициї ма на Перша конститутивна схад зка „Ошлєбод зме Вербас”, та надалєй Скупштини општини Вербас. Дньови будзе наступац як самостойни одборшор мал тринац точки, а на схадзки, по нїк Демократскей странки. закону, предшедовали найстарши и наЗа предсидательку Скупштини опймладши одборнїк, а з тей нагоди то штини Вербас вибрана Маряна Мараш були Иванка Дакич, одно сно Дамян зоз Социялистичней партиї Сербиї, за Милович. хтору гласали 25 одборнїки, седем буНа самим початку схадзки Драґан ло процив, три нєважаци лїстки, а Стєпович, опозицийни одборнїк, дал єден глас остал нєвихасновани. Марапредклад дополнєня Дньового шора же шовей то будзе треци мандат на тей би ше поднєсло звит Дочасового орґану Мартица Тамаш и у политики функциї. и випитала их роботу, алє таки предклад и у новинарстве Предсидатель општини Вербас будзе нє потримали други одборнїки. Желько Лаинович, як предсидатель Општинскей виберанковей и надалєй Милан Ґлушац зоз Сербскей напредней странкомисиї, поднєсол звит о локалних виберанкох хтори ки. За ньго гласали 28 одборнїки, 5 було процив, а три отримани 23. априла, та потвердзени мандати 36 одбор- лїстки були нєважаци. За заменїка предсидателя вибрана нїкох хтори по достатих гласох виберанкових лїстинох Миляна Штулич, тиж зоз Сербскей напредней странки. Вибрани и нови члени општинскей Ради општини достали можлївосц буц у локалним парламенту. Сербска напредна странка ма седемнац мандати, Со- Вербас и то: др Ґоран Джурович, Мариян Миянович, Дациялистична партия Сербиї – осем, коалиция „Ошлє- ниєла Илич, Срдян Станич, Дамир Иванич, Данило Мабодзме Вербас” ма штири, Рух социялистох ма три, а раш зоз Сербскей напредней странки, Марко Новакович Сербска радикална странка и Рух „Досц було” маю по зоз Сербскей радикалней странки и Ґоран Пейович и Бодва одборнїцки мандати. По утвердзованю одборнїцких ян Периз зоз Социялистичней партиї Сербиї.

6 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

ТИЖНЬОВНЇК На схадзки були и одредзени пременки у составе одборнїкох, пре зраженє интересох. Пре менованє од Вивершней власци своїх одборнїцких мандатох ше одрекли: Милан Ґлушац, Миляна Штулич, др Ґоран Дюрович, Марян Миянович, шицки зоз Сербскей напредней странки и Ґоран Пейович зоз Социялистичней партиї Сербиї. Славица Шестович зоз коалициї „Ошлєбодзме Вербас” пре особни причини дала задзекованє на место одборнїци у Скупштини. Пре тоти задзекованя на мандати до составу Скупштини општини Вербас вибрани: Мартица Тамаш, Йован Ковачевич, Теодора Контра и Александар Теофанов зоз Сербскей напредней странки, Дарко Василєвич зоз Социялистичней партиї Сербиї и Милан Станимирович спред коалициї „Ошлєбодзме Вербас”.

ВЕЦЕЙ И „НЄЗЛУЧНИ” ФУНКЦИЇ Попри тим же єй потвердзени одборнїцки мандат и же є вибрана за заменїцу предсидательки СО Вербас, Мартица Тамаш уж други мандат, фактично од 2010. року, на функциї директорки НВУ „Руске слово”. Пред тим як постала член Сербскей напредней странки, панї Тамашова була активистка Демократскей странки у Вербаше. Тиж так, вона уж други мандат на позициї предсидательки фахового здруженя Новинарскей асоцияциї Руснацох (НАР). Етични Кодекс новинарох Сербиї строго толкує же „отворене закладанє за єдну политичну партию, або опцию нєзлучне з новинарску професию (I/2)”. Тиж так „з новинарску професию нєзлучна робота, у державних орґанох и институцийох, як и у политичних партийох”. „Участвованє у политичней и, виберанковей або медийней кампанї (политичней партиї) нє мож окончовац источасно з новинарску роботу (III/6)” – стої у новинарских етичних обовязкох. Тоти напрямки з Кодексу ше окреме одноша на представнїкох професийних новинарских здруженьох, медзи котрима и Новинарска асоцияция Руснацох. Б. В.

После менованя одборнїкох, за заменїцу предсидательки Скупштини општини Вербас зоз векшину гласох вибрана Мартица Тамаш спред Сербскей напредней странки. Двацец шесцеро були – за, 5 процив, а штири лїстки нєважаци. На схадзки Скупштини општини Вербас виберало ше и функциї секретара локалней самоуправи хтора одтераз будзе Данка Василєвич, а заменїк секретара будзе Милан Половина. Вибрани и члени Комисиї за кадровски, административни питаня и роботни одношеня, а предсидателька будзе Милица Кнежевич. Єй заменїца – Маряна Мараш, а члени буду Предраґ Роєвич, Саня Жиґич и Драґо Биєлич. Зоз мандатно-имунитетну комисию надалєй будзе предшедовац Неманя Завишич, а заменїца будзе Милияна Ґруїч. Члени тей комисиї Дамир Роєвич, Боян Маркович, Деян Божич, Живорад Тасич и Єлена Девич.■ Александра Лендєр 19. МАЙ 2017.

STANOVISKA – REA]OVANW

Пише: Михал РАМАЧ, новинар и писатель

ЄСТ И ГОРШЕ ОД КАПИТАЛИЗМА Роздумованє з нагоди Дня побиди над фашизмом Мария Перкович закончує з твердзеньом же „каждe хто ше заклада за капитализем, у єдней хвильки муши бранїц фашизем”. И, ище: „Кажди хто антифашиста, муши буц процив капитализмa” (”Руске слово”, ч.18/2017, б.7). Добру часц текста бим подписал. Наведзени твердзеня – нїяким концом. Кед ше дацо муши, нєт франти: почина пахнуц на диктатуру. Як проле тер котри ца ли ро бот ни вик бул над нї чар у но ви нох, цо дер жав них цо при ват них, бул сом и остал ан ти фа ши ста, алє би ме нїхто нє на гнал буц про цив капи та ли змa. Тиж так, нєт си ли цо би ме на гна ла бра нїц фа ши зем. Нє му ши ше анї єд но, анї дру ге. Капитализми єст рижни: америцки, канадски, британски, французки, новозеландски, шведски... Вони нє народзели Гитлера. Горша вариянта вола ше дзиви капитализем (Сербия, Горватска, БиГ...), а найгорша – русийски. Од нїх мож очековац вшелїячини. Гитлер пришол на власц нє прето же Нємецка була капиталистична, алє прето же Ваймарска република нє мала механїзми за защиту демократиї. Сталїн пришол на власц прето же ше у Совєтским Союзу анї нє знало цо то демократия. Гитлеров нацизем и Сталїнов комунизем розликую ше лєм у ниянсох. Бри тан ски пре ми єр Вин стон Чер чил кон цом 1940, кед Ги тлер и Ста лїн ище були со ю знї ки, напи сал же у тим ро ку ви во й о ва ни три по би ди: „Зла ма ли зме нє мец ку во зду шну офан зи ву, зачу ва ли зме парла мент котри над патра и кри ти кує вла ду и зачу ва ли зме шлє бод ни медиї”. Його дер жа ва була и оста ла капи та ли стич на, алє при ват ну вла сносц и шлє бод не та рґ о ви ще нє ми ша з люд ски ма пра ва ми и шлє бода ми. Ново садски профе сор Драґоє Жаркович осемдзешатих рокох прешлого вику знал ше опитац студентом, же чи би волєли жиц у социялизме, чи у капитализме. Хто ше опредзелєл за социялизем, профе сор му гуторел: „Колеґа, нє на партийней схадзки зме. Ви мудри млади чловек, озда видзице цо лєпше”. Моц Европи нє у углю и челїку, алє у людских правох и шлєбодох. У тим цо фашизем и сталїнизем найбаржей мержели. Цо ше дотика бувшей Юго славиї, оживйованє четнїцтва и усташства нє ма вязи з капитализмом, алє з дурнима главами за котри гласаю исти таки дурни. На щесце, хто нє може поднєсц капитализем, ма широки вибор. Од Сиверней Кореї по Зимбабве, Кубу, Никараґву и подобни оази. Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 7

НАШО МЕСТА РОЧНЇЦА ОД ВАЛЯНЯ МОСТА У СТАРИМ ВЕРБАШЕ

ПОЛНОЛЇТСТВО ЄДНЕЙ ТРАҐЕДИЇ Представителє општини Вербас, Здруженє войнових инвалидох и Општински одбор Сербскей напредней странки, всоботу, 13. мая, положели венци на памятнїк коло моста на Вельким бачким каналу, зоз чим означена 18. рочнїца од валяня моста под час НАТО интервенциї 1999. року.

Памятнїк коло моста на Вельким бачким каналу

– Бомбардованє було преседан зоз хторим єдна держава нападнута без одлуки Совиту за безпечносц Зєдинєних нацийох. За єденац тижнї знїщене вецей як 25 тисячи обєкти школи, дзецински заградки, шпиталї, драги, мости... Нє шмеме забуц анї числени жертви, алє анї учашнїкох войнох – воєних ветеранох. Намагаме ше помогнуц фамелийом спаднутих жертвох и воєних ветеранох так же обезпечуєме рижни бенефициї за їх каждодньове функционованє – гварел Милан Ґлушац, предсидатель општини Вербас. Мост на Вельким бачким каналу повязовал два часци города, Стари и Нови Вербас, нє бул нїяки стратеґийни обєкт и хасновани є лєм за цивилни потреби. На щесце, у тим бомбардованю нє було жертви, алє направена велька материялна чкода, та окрем того же мост подполно знїщени, очкодовани и велї хижи и обєкти у окруженю. А. Лендєр

У ШИДЗЕ ОЗНАЧЕНИ ТИДЗЕНЬ ЧЕРВЕНОГО КРИЖА

ДО РОБОТОХ СЦУ УКЛЮЧИЦ МЛА ДИХ Як и каждого року, так и того, у Шидзе богато означени „Тидзень Червеного крижа”, а кажди дзень були отримани одвитуюци змисти. Означованє почало зоз роботнями у сали тей гуманитарней орґанизациї на тему превенциї тарґовини з людзми и психосициялней потримовки под назву „Язик нє препреченє”. Тоти роботнї були орґанизовани за жени и младеж миґрантох зоз прилапююцих центрох у Шидзе и на Принциповцу. Єдна з роботньох мала назву „Помоц дзецом и младежи зоз инвалидитетом”, а у Червеним крижу отримани и „Базар здравя” у сотруднїцтве зоз Домом здравя. До роботньох були уключени и наймладши, дзеци зоз ПУ „Єлица Станивукович Шиля” и то Оддзелєня у Ґибарцу и Куковцох. Червени криж би нє могол функционовац без сотруднїкох и волонтерох так же з тей нагоди отримани приєм им на чесц. Источасно то була нагода же би були додзелєни припознаня за роботи хтори наградзени на конкурсу „Крев живот значи”, а отримана и схадзка Управного одбору Червеного крижа. Шидянє познати як вельки гуманисти, окреме кед слово о добродзечних давательох креви. Прето їх делеґацию як и каждого року, приял предсидатель општини и подзековал им на їх гумансоци. У рамикох „Тижня Червеного крижу” отримана и городска якция за добродзеч-

8 РУСКЕ СЛОВО

Шидянє познати як вельки гуманисти

них давательох креви за давательох зоз Шиду, Беркасова, Бикичу, Соту, Моловину и Привиней Ґлави. Понеже же ше вельо през рок робело, єден дзень вихасновани и же би заняти и волонтере пошли до одпочивалїща Червеного крижу „Баґремара” у Бачкей Паланки.

– Наша орґанизация барз активна, лєм най здогаднєм, прилапйованє и помоц вибеженцох у войнох 90 рокох прешлого вику. Пред трома роками зме мали активносци коло помоци людзом котри загрожени з вилївами у нашей општини, а тераз уж други рок активнсооци коло миґрантох. Нашо намаганя же би ше до роботи уключели цо вецей младих и прето маме барз добре сотруднїцтво зоз основнима и стреднїма школами – гвари Душица Полетан, секретарка Червеного крижа у Шидзе.` Вл. Дї.

19. МАЙ 2017.

НАШО МЕСТА ПРЕДШКОЛСКА УСТАНОВА „ДЗЕЦИНСТВО” У ЖАБЛЮ

НОВИ БУДИНОК ЗА ЯШЕЛЬКА На роботней схадзки у будинку Општини Жабель представителє локалней власци, предсидатель Општини Жабель Чедомир Божич и директорка Предшколскей установи „Дзецинство” у Жаблю Светлана Бошков, одлучене же би ше будинок у Жаблю преширело, односно надбудовало два оддзелєня яшелькох, за дзеци од єдного по три роки. Того пондзелку почало пририхтованє потребней документациї, а план же би ше о даскельо мешаци написало будовательни проєкт котри тиж финансує општина и же би у септембру идуцого року у яшелькох була перша ґенерация дзецох. Буду формовани два ґрупи по шеснацецеро дзеци. Потреба за яшельками нє иснує лєм у Жаблю, алє и у других местох општини. Нови просториї буду готови до початку идуцого школского року Затераз єдно оддзелєнє по стої лєм у – У дюрдьовскей предшколскей установи иснує потреба Чуроґу, а потреби єст и у Дюрдьове, и у Ґосподїнцох. за яшельками, бо родичи найчастейше нє маю кому охабиц дзеци на чуванє. Медзитим, часово нє задоволюєме потреПОМАГАЮ ШИЦКИМ ОБРАЗОВНИМ би за нови оддзелєня анї яшелька. За яшелька потребни ИНСТИТУЦИЙОМ окремни уход до предшколскей установи, окремни тоалет, Прешлого тижня представителє Општини Жабель окремна опрема и инше – гварела главна воспитачка ПУ предсидатель Чедомир Божич, предсидатель Скупшти„Дюрдєвак” у Дюрдьове,Даница Андрич. ни општини Жабель Радован Чолич и член Општин– Свидоми зме же таки потреби єст и у другох населєскей ради за образованє Лазар Чонкич нащивели ньох, як и Дюрдьове, алє будинок Рускей школи дзе ше наОсновну школу у Чуроґу. Директорка школи Желька ходзи предшколска установа под защиту держави та бизме Воїнович их упознала о стану у школи и планох, та требали пренайц нове место дзе би ше вибудовало нови медзи иншим им гварела же би требало модернизовац обєкт. Док закончиме яшелька у Жаблю, вец можеме далєй учальнї, як и реконструовац закрице на старей часци роздумовац о нових проєктох. Любел бим кед би кажде будинку котри премака. Предсидатель Божич гварел же општинске место мало яшелька по час мойого мандату – локална самоуправа будзе и далєй потримовац и помагварел член општинскей ради за образованє Лазар Чонкич. гац шицким образовним установом на своєй териториї. С. Саламун

КУД „ЖАТВА” КОЦУР

МАЙСКИ БАЛ АКТИВУ ЖЕНОХ Актив женох Културно-уметнїцкого дружтва „Жатва” всоботу, 13. мая, у Пелетовей сали у Коцуре отримал успишни бал, на хторим госци танцовали, вешелєли ше и уживали у друженю.

19. МАЙ 2017.

Окреме ми мило же пришли з телїх местох праве до Коцура, понеже то нагода же бизме ше дружели и отримали приятельство зоз госцами з котрима ше по балох стретаме уж велї роки – визначела предсидателька Активу женох Коцана Колєсар. На балє було коло 300 госцох з Воґню, Вербасу, Баноштору, Лединцох, Кули, Сириґу, Бачкей Паланки, Зомбора, Оджаку, Куману, Кляїчева, Сивцу, Червинки, Руского Керестура, Башаиду, Растини, Србобрану, Бечею, Плавни, Бачкого Доброго Поля, Савиного Села, Нового Саду, як и з Коцура. На майским балє була орґанизована и томбола, за хтору дарунки подаровали рижни спонзоре, було вецей як 100 награди, а главна награда була деска за пейґланє, хтору достала єдна госцинска з Бачкого Доброго Поля. Орґанизаторе пририхтали и смачну вечеру, грал оркестер „Дюла и приятелє” и баловало ше до рана. З. К.

РУСКЕ СЛОВО

9

НАШО МЕСТА И КЕРЕСТУРСКИ ПРЕДШКОЛЦИ НА КРОСУ РТС

НАЙМЛАДШИМ ШЕ ПОПАЧЕЛО БЕЖАЦ

Коло трицецеро дзеци з двох предшколских ґрупох рускокерестурского Оддзелєня „Цицибан”, як и цала ПУ „Бамби” з Кули, вчера участвовали на 27. кросу РТС-у „През Сербию”, а обегованє за нїх було у дворе їх установи. За крос их пририхтали виховательки Емилия Костич и Блаженка Мецек зоз сотруднїцу Марину Преґун. Крос у цалей Сербиї почал источашнє, на 10 годзин, а знак за його початок дати зоз студия РТС-у. Понеже у кросу найважнєйше участвовац, шицки керестурски предшколци достали за тото металиї хтори сами виробели.

Понеже ше дзецом попачела така активносц, виховательки потим орґанизовали и свой спортски дзень, та отримани ище два обегованя, окреме за хлапцох и за дзивчатох. На побиднїцким постолю преглашени по тройо найшвидши обеговаче, а вони достали и символични награди. Крос РТС-у наймасовнєйши у Европи, а отримує ше го и у дияспори и участвую дзеци предшколского возросту и школяре. Крос як здрави стил живота потримує и Министерство просвити, науки и технолоґийного розвою. М. А.

РТС КРОЗ „ПРЕЗ СЕРБИЮ” И У ДЮРДЬОВЕ

ШКОЛЯРЕ УКАЗАЛИ СПОРТСКИ ДУХ У наймасовнєйшим кросу у Сербиї, 27. по шоре Крос РТС „През Сербию” участвовали и школяре Основней школи „Йован Йованович Змай” зоз Дюрдьова. Вони пияток, 12. мая на валалским стадиону Фодбалкого клуба „Бачка 1923”, отримали крос за школярох од першей по осму класу зоз розличну длужину драги за обегованє, окреме за кажду ґенерацию, дзивчата и хлапци окреме.

– Школяре дали свой максимум, а о кросу бешедовали и пред и после нього, так же обачлїво охабел позитивни упечаток. Каждого року є добре прилапени, та и того, на нїм участвовали шицки школяре, окрем гевтих котрим мали здравствене оправданє – гварела єдна з орґанизаторох и наставнїца физичней култури у дюрдьовскей Школи Марияна Самарджич. Вона похвалєла шицких учашнїкох, а окреме першопласовану Єлену Малїк, школярку осмей класи, котра зазначує добри резултати нє лєм у спорту, алє и других наукох и Марка Михайловского, школяра осмей класи котри єдини од шицких класох од старту охабел шицких за собу. На циль сцигол перши, а другопласованого за собу охабел вецей як дзешец метери. Крос отримани у скоро шицких валалох и городох у Сербиї. У нїм участвовали предшколци и школяре основних школох. Обеговали ше у школских дворох, на

10 РУСКЕ СЛОВО

спортских полиґонох, стадионох и улїцох. Дипломи достали од главного орґанизатора кроса, Министерства просвити, науки и технолоґиї розвою чий министер Милан Шарчевич. З тей нагоди министер гварел же важносц кроса насампредз же у нїм участвую дзеци од предшколского по стредньошколски возрост и же би од нїх цо вецей похопели порученє тей манифестациї, а то же беганє основа шицких спортох. Як и потераз, знак за початок кроса дати на явним сервису РТС точно на 10 годзин. С. Саламун 19. МАЙ 2017.

НАШО МЕСТА ОТВОРЕНИ 84. МЕДЗИНАРОДНИ ПОЛЬОПРИВРЕДНИ САЯМ У НОВИМ САДЗЕ

ВЄДНО БИЗНИС, ПРОДУКОВАТЕЛЄ И НАУКА – Влада Сербиї потрима польопривреднїкох же би посцигли максимални резултати, бо то вец и успих шицких нас – гварел перши подпредсидатель Влади Сербиї и министер вонкашнїх дїлох Ивица Дачич на отвераню 84. Медзинародного польопривредного саяма о словох Ивици Дачича, всоботу на Сайме у Новим Садзе, польопривреда то єдини конар нашей привреди хтори нє заказал анї у найчежших часох. Тиж, розвой медзинародного сотруднїцтва у тей обласци ма вельке значенє, окреме на реґионалним уровню. У своєй бешеди, предсидатель покраїнскей Влади Иґор Мирович наглашел же, дзекуюци доброму сотруднїцтву медзи републичнима и покраїнским институциями, пририхтани значни мири потримовки, окреме младим польопривреднїком. На Сайме продукти и услуги зоз 60 жемох представели 1 500 викладаче. Нащивительох очекує богата Вистава польопривредней механїзациї, Национална вистава статку и Вистава орґанскей продукциї. Медзинародни дїловни стретнуца оможлївюю сотруднїцтво поднїмательох и институцийох з розличних концох швета. У Конґресним центру орґанизовани промоциї, презентациї, фахово сходи и други дїловни подїї.

Од новших змистох, то аукция статку. Вєдно з найвекшу Националну виставу статку на Балкану, учашнїки достали нагоду понукнуц и купиц найквалитетнєйши гарла домашнїх польопривреднїкох. Того року ше отримує и 1. медзинародни саям идейох, иновацийох и пренаходкох.

19. МАЙ 2017.

Фото: В. Вуячич

П

Жем партнер манифестациї, на тот завод, Босна и Герцеґовина. Присутни викладаче з Австриї, Албаниї, Белґиї, Болгарскей, Чарней Гори, Ческей, Греческей, Французкей, Голандиї, Горватскей, Италиї, Израїлу, Китаю, Летониї, Мадярскей, Македониї, Нємецкей, Польскей, Румуниї, Словениї, Шпаниї, Турскей, України, як и Зєдинєних Арабских Емиратох, а дзешец жеми свою привреду представяю на колективних виставох. Польопривреднїки на тей манифестациї могли поднєсц и вимогу за купованє нового трактора, моцносци до 100 киловати, а интересованє за тоту поволанку, обявену початком априла, було барз вельке. През шицки днї отримує ше дїловни и фахово стретнуца, преподаваня и презентациї. Нащивителє Сайма маю наАТРАКЦИЇ году достац даєден дарунок Гоч жиєме скромно, заш лєм вельку хтори пририхтани у сотрудувагу прицагую найдрагши польопри- нїцтве з викладачами, а главна вредни машини на Сайме, а того року на- награда то трактор „Беларус йдрагши трактор то Фендт 1050, хтори 82,1”, хтори кошта 20 500 еври кошта 350 000 евра. и дарує го „Аґропанонка”. Источасно, трима ше же то и наймоцКапури Новосадкого сайма нєйши трактор на швеце – ма 517 конь- отворени од 13. до 19. мая, од ски сили, шейсццилиндрови МАН мо- 9 до 19 годзин, а цена уходнїтор роботного волумену 12,4 литри зоз ци 600 динари. Уходнїца за турбополнячом вариябилней ґеометриї. колективни нащиви 400 диИнтересантна и найвекша животиня, нари, док за пензионерох, буяк Кокан хтори ма 1 980 кили, Ненада дзеци од 7 до 12 роки, школяНиколича з валалу Батинац при Чуприї, рох и студентох котри Саям хтори по власнїкових словох „барз миронащивя колективно, кошта любива и умилна животиня”. Його почат200 динари. ■ на предайна цена на аукциї 4 500 еври. Мирон Горняк Кухар

РУСКЕ СЛОВО 11

ЕКОНОМИЯ ВЕКШИНА КЕРЕСТУРЦОХ ПРОЦИВ НОВОГО ПЛАНУ РЕОРҐАНИЗАЦИЇ „АБЦ ФУД”

Пише: Михайло ЗАЗУЛЯК

ЧИ ПАПРИҐАРЕ И МАЛИ ФИРМИ МАЮ РАТОВАЦ ХЛАДЗАЛЬНЮ?

У Привредним суду у Зомборе за 16. юний того року заказана розправа о гласаню за нови План реорґанизациї рускокерестурскей фабрики „АБЦ ФУД”, по хторим предложене и же би ше з першим и ище важацим Планом реорґанизациї уж за 40 одсто зменшани остаток длуства паприґаром и малим фирмом тераз зменшало за 60 одсто и виплацовало го пейц роки, з мированьом од дзевец мешаци и рочну камату 1 одсто

З

тим новим зменшованьом длуства векшина поверительох ше нє склада и прейґ адвокатки до Суду придали службену Пригварку на „Напредок пририхтани план реорґанизациї „АБЦ ФУД” АД Руски Керестур”. Накадзи за ньго дознали, а як нам потвердзели и предсидателька Здруженя паприґарох Душица Орос и їх адвокатка др правних наукох Мария Йоксович з Кули, за намиру „АБЦ ФУД” же би ше вигласало нови, ткв. Напредок пририхтани план реорґанизациї, дознали цалком случайно (гоч у Планє поведзене же ше го доручело шицким ключним поверительом на увид) и спознали предложене намирйованє длужнїкох з їх Д-класи поверительох, такой реаґовали же би ше дало службену Пригварку на предложени план. Вона подкрипена и зоз 200 подписами особох (дзе єдна Мария особа и за вецей предмети), хтори Здруже- Йоксович нє паприґарох за наисце кратки час, лєм за два днї концом прешлого тижня позберало од паприґарох, бувших и терашнїх роботнїкох и других поєдинцох и фирмох котрим „АБЦ ФУД” длужна, процив прилапйованя нового плану реорґанизациї. Слово о тим же Привредни суд у Зомборе принєсол Ришенє за „порушованє предходного поступку за випитованє условийох за отверанє поступку предликвидациї у складзе з напредок пририхтаним планом реорґанизациї над предликвидацийним длужнїком „АБЦ ФУД” АД Руски Керестур”, як стої на Ришеню – 28. априла того року, а у Керестуре ше за ньго дознало початком прешлого тижня. На основи того ришеня, судска розправа за одлучованє о предлогу и гласанє о плану реорґанизациї заказана за 16. юний на 12 годзин у Привредним суду у Зомборе. ПАПРИҐАРЕ И РОБОТНЇКИ ОКРЕМНА КЛАСА ПОВЕРИТЕЛЬОХ – Ми за тот други план реорґанизациї, хтори придати до Привредного суду у Зомборе, дознали так же зме робели вивершеня за виплацованє пиятей рати длужнїком з Д-класи по важацим Планє реорґанизациї и после потребней проце-

ПЛАЦИ ЗАНЯТИМ

Як и у першим, и у предложеним планє реорґанизациї нє виплацени нето заробки занятим, тераз 3 милиони 142 557 динари за 91-го роботнїка, би були цалком виплацени пред початком применьованя Плану реорґанизациї, та вони анї нє плановани за гласанє о Планє реорґанизациї.

12 РУСКЕ СЛОВО

дури дзепоєдним и тота рата уплацена, медзитим, нараз то було застановене. Дознало ше же рахунок АБЦ, и вообще маєток, нє мож вецей блокировац, и у Привредним судзе у Зомборе ми поведзене же о тим постої шейсцмешачна дочасова мира, после чого зме достали и Ришенє о порушованю поступку за прилапйованє нового плану реорґанизациї – гвари адвокатка др Мария Йоксович, визначуюци за єй клиєнтох нєвигодни условия предвидзени у новим планє.

– У предлогу того другого плану реорґанизациї мойо странки досц очкодовани, понеже зменшанє за 40 одсто по першим планє, односно тото цо остало, тераз ма буц зменшане за ище 60 одсто. То паприґаром, роботнїком котри тужели фабрику и фирмом хтори у тей Д-класи вельке зменшанє. На шицко тото зме писали Пригварку же ше нє складаме з Планом и у предвидзеним терминє, прешли пияток сом ю придала з подписами 200 особох. Ґу тому, до Суду сом придала и вимогу же би ше План реорґанизациї преложело на руски язик, же би шицки ясно розумели цо у нїм пише и яка му намира, а ище важнєйше, придала сом и вимогу же би ше мойо странки, паприґаре и роботнїки, оддзелєло, видвоєло и формовало єдну цалком окремну класу. Же би вецей нє були у тей заєднїцкей Д-класи з фирмами, бо уж єст досц фирми хтори напредок придали свойо вияви о согласносци на нови план. Видвойованє класи правно можлїве, алє о тим одлучує судия и з тим вимагам же би паприґаре и роботнїки гласали як окремна класа и кед нам Суд то одобри, вец зме на добрей драги, бо зме свидоми же нас други поверителє надгласаю – гвари адвокатка Йоксовичова, додаваюци же Суду предочела и нєдостатки у тим планє: – У нїм наведзени же поверителє и покойни особи, цо ше муши повиправяц, а поглєдованя барз нєроздзелєни. Нє знац хто кельо ма достац, кельо му у тим камата, кельо главнїца, кельо му остало. То нє доповедзене и вимагаме же би ше то виправело, як цо є наведзене у актуалним планє, дзе кажда рата ясна, за цо є и кеди ма буц виплацена – гварела Мария Йоксович, а потолковала и дальшу процедуру.

– Наша Пригварка на План послата и до „АБЦ ФУД” и до Суду и вони ше о нєй маю вияшнїц по 16. юний. По тот датум шицки, кажди поверитель, муши буц написмено обвисцени о судскей розправи и ма достац гласацки лїсток, аж би потамаль до Суду мал врациц свою одлуку, односно як гласал и увидзиме чи тота процедура будзе випочитована.

19. МАЙ 2017.

ЕКОНОМИЯ У случаю же План нє прейдзе, шлїдзи банкрот, фирма идзе до ликвидациї, а кед прейдзе, вец ше применї нови план, як цалком нови контракт медзи длужнїком и поверителями и гевтот стари вецей нє будзе важиц. ПРИЧИНИ ЗА НОВИ ПЛАН РЕОРҐАНИЗАЦИЇ Терашнї, актуални План реорґанизациї „АБЦ ФУД” принєшени 30. децембра 2013. року, алє очиглядне же нє дал жадани резултати, и як причини за нови план, медзи иншим наведзене же после предликвидацийного поступку фабрика нашлїдзела милион еври трошки хтори тедишнї предликвидацийни управнїк нє приявел, дзе за струю 220 000 еври, трошки осиґураня 30 000 еври, порциї и доприноси хтори нє уплацовал 500 000 еври, а добавячом остало длуство 100 000 еври. Як „интерни причини” за нови план наведзени и же предликвидацийни управнїк нїґда нє окончел примопридаванє дїловних кнїжкох, та нє мали спознаня о обовязкох хтори зохабел, же по 70 одсто нїзшей цени од тарґовищней предал 1 500 тони роби, як и же стратеґийни партнер з Греческей вишол з партнерства, понеже, без їх обвисованя, предликвидацийни управнїк предал 600 тони їх роби хтора була на залихох у Хладзальнї. Одвичательни з фабрики нє сцели давац окремни вияви, з толкованьом же причини за нови план потолковани у предлогу, дзе як вонкашнї пошлїдки наведзене и опадованє цени змарзнутей желєняви на шветовим тарґовищу за 40 одсто и нєможлївосц єй пласману до Русиї, нєможлївосц задлужованя у банкох, медзи иншим Михайло то и вше чежше доходзенє до сезонскей Катона роботней моци, як наведзене, пред одход на дочасову роботу до жемох ЕУ, окреме до Словацкей. Ту и нєускладзеносц каматних стопох на шветовим тарґовищу, цо 1, а по актуалним планє реорґанизациї плаца 7 одсто, так же „АБЦ ФУД”, як предликвидацийни длужнїк, нє може сполньовац свойо обовязки по актуалним планє реорґанизациї и предкладаю нови план, у катеґориї санацийних, хтори подрозумює редефинованє обовязкох ґу поверительом. ДЛУСТВО ВЕЦЕЙ ЯК 8 МИЛИОНИ ЕВРИ Длуства тераз милиярду 86 милиони 612 795 динари (вецей як 8 милиони еври), з тим же су и векши, бо 155 милиони 718 179 дин. поглєдованє у спору пре тужби бувших роботнїкох, а вецей як 64 милиони дин. нєвиплацене длуство Порцийней управи и 43 милиони дин. длуство спрам єдней фирми, хторе „АБЦ ФУД” нє припознава. И за тоти длуства у Планє реорґанизациї резервовани средства, у случаю же спадню на терху „АБЦ ФУД”. Як гварел предсидатель Здруженя меншинских акционерох „АБЦ ФУД” и бувши длугорочни руководитель у подприємствох у польопривреди Михайло Катона з Керестура, сущносц предложеного плану же би ше уж раз зменшани длуства хтори „АБЦ ФУД” ма ґу поверительом ище зменшало, термин за їх врацанє предлужело, а камату на длуства зменшало на символични 1 одсто.

– Конкретно, предложене же би ше длуства поверительом з А-класи, ткв. „розлучним поверительом”, хтори обезпечени з гипотеками (банки и други) у суми 552 милиони 790 179 дин. (коло 5 милиони еври) у цалосци врацело за 10 роки, з тим же би 2 роки було мированє на врацанє главнїци и каматох, та би врацанє було за 8 роки, з рочну камату од 1 одсто. Длуство ткв. „нєобезпеченим поверительом” у Д-класи

19. МАЙ 2017.

ЗАКОНОДАВЕЦ МА ДОБРУ НАМИРУ

– Суду сом предочела и же нєпочитованє першобутного Плану реорґанизациї було причина за предликвидацию (стечай), медзитим, Закон о привредних дружтвох дошлєбодзує предкладанє нового плану, держава дава шансу же би ше фирма вицагла з длуствох, же би нє пошла до ликвидациї и людзе нє остали без роботи. Законодавец ма добру намиру, алє ше то часто злохаснує з боку даєдних власнїкох фирмох, з оправданьом же то поверителє потримали. Вельким поверительом циль вицагнуц гоч яки пенєж и у тим, углавним, очкодовани мали поверителє. Робиме шицко з правного боку же би ше План оспорело и судию прешвечело же то нє у интересу, насампредз паприґарох, котри уж страцели 40 одсто свойого длуства и тераз траца ище вецей. Бо, ми з єдного боку можебуц ратуєме „АБЦ ФУД”, а на другим боку знїщуєме малих продуковательох паприґи и менши фирми – гварела Мария Йоксович.

(менши фирми, продукователє паприґи и другей желєняви, бувши роботнїки „АБЦ”), дзе вєдно 748 правни и физични особи, хторе у першим Планє зменшане за 40 одсто и виноши 363 милиони 255 950 дин. (коло 3 милиони еври), у тим другим зменшане за 60 одсто, а 40 одсто би ше виплацовало 5 роки и 9 мешаци, дзе 9 мешаци мированє на плаценє, з камату 1 одсто рочно. Длуство „повязаним” правним особом (Е-класа) – фирмом чий власнїк векшинска власнїца „АБЦ ФУД” и єй фирми, хторе у актуалним планє реорґанизациї з векшей часци мало буц претворене до акцийох, алє то нє зробене, тераз виноши 167 милиони 424 090 дин. (коло 1,2 милиони еври). По новим планє би тиж мало буц зменшане за 60 одсто, а 40 одсто би ше, з камату од 1 одсто до рока, врацало за 5 роки и 9 мешаци, дзе тиж 9 мешаци мораторий на врацанє длуствох и камати – толкує Катона.

– За обезпечованє приходох за врацанє длуствох предкладатель Плану реорґанизациї рахує уложиц коло 900 000 еври до опреми, подзвигнуц капацитет и од 2018. року рочно прерабяц 20 000 тони желєняви. Медзитим, нє витворени анї плановани обсяг з терашнього Плану од 18 500 тони, бо прешлого року преробени лєм 9 606 тони, та ше поставя питанє чи и нови план реални. У толкованю причинох нєвитворйованя Плану реорґанизациї ше анї з єдним словом нє спомина же после одходу предликвидацийного управнїка обсяг преробку желєняви бул 50 одсто з планованого, же у нїм були нєреални цени готових продуктох, як и же банки нє даю кредити фирми хтора шицко розпредала, а тото цо остало, уж закрите з гипотеками. Дакус чудне и толкованє же нєт сезонских роботнїкох, бо беоґрадским автором Плану випатра нє ясне же роботнїкох нєт прето же их нє плацели – гвари Катона и оценює: – У цалосци патрене, предкладатель плану реорґанизациї анї єдну вину за нєвитворйованє першого плану нє видзи у своїм справованю ґу дїловним партнером, ґу роботнїком, у нєспособносци свойого менаджменту же би витворйовал поставени план преробку и робел и на хасен поверительох, котри теди пристали часточно ше одрекнуц своїх поглєдованьох, лєм же би фабрика конєчно станула на свойо ноги. Прето нєшка чежко вериц же векшински власнїк наисце жада врациц длуство, ревитализовац и оспособиц фабрику хтора, як виптра, нам шицким важнєйша як йому самому. Скорей слово о хаснованю законских предписаньох же би ше нєосновано зменшало длуства и достало часу за дальше експлоатованє обєкту, без огляду кельо людзе и фирми у тим поступку траца чесно заробени пенєж – заключел Михайло Катона.■

РУСКЕ СЛОВО 13

ДУХОВНИ ЖИВОТ ЕКУМЕНСКЕ СТРЕТНУЦЕ У РИМЕ

ХРИСТИЯНЄ НА ДРАГИ ҐУ ЄДИНСТВУ У центре Марияполи у Кастелґандолфу коло Риму, од 9. до 13. мая, у рамикох Руху Фоколарох, означена 500-рочнїца Реформи и 50-рочнїца од першого стретнуца Кяри Лубик, сновательки Марийового дїла, зоз царгородским екуменским патриярхом Атенаґором на Фанару у Турскей, у юнию 1967. року

О

значованє тих ювилейох була нагода упознац ше зоз численима намаганями у заєднїцким ходу ґу Исусовому єдинству за котре вон модлєл пред свою шмерцу „Оче, же би шицки були єдно.” Попри поздравох и потримовки котри послали числени представнїки Церквох, окреме значни привит послали кардинал Кох зоз Папского совиту за єдинство християнох у мено св. оца папи Франциска и царгородски патриярх Вартоломей, котри на Конґрес по слал Християнє у церкви св. Петра свойого митрополита Учашнїки були и на официйней авдиєнциї зоз папом Ґенадиоса. Фран циском котри их потримал у їх намаганьох, а по На Конґресу були високи церковни представнїки просле на щивели и церкви перших апо столох Петра и Патестантох, медзи котрима и бувши предсидатель Федевла, дзе ше на їх гробох модлєли за полне єдинство рациї Лутеранских Церквох К. Краус, котри у їх мено 1999. мед зи Цер квами. року подписал зоз Католїцку Церкву документ о ОправОкреме зворушлїва була заєднїцка молитва на 23 даню, котре було спорне скоро 500 роки медзи Церквами. язикох шицких 700 присутних на гробох мученїкох у катакомбох св. Себастияна, кед спомнути запечатоваКАЖДИ МА ОДВИЧАТЕЛЬНОСЦ ли свою вирносц Христовей остатнєй молитви зоз Пактом медзисобней любови. Як на концу заключели шицки учашнїки, єдинство Христовей Церкви можлїве, алє за ньго кажде одвиМедзи присутнима були представнїки 70 Церквох и чательни, як владикове, так и кажди поєдинєчни заєднїцох зоз 41 жемох швета, а медзи нїма и грекокачлен котри постал єдна важна часточка живого Хритолїки зоз України, Словацкей, Польскей, Македониї, стового Таїнственого Цела (Церкви). Болгарскей и Сербиї, алє и грекокатолїки зоз мало познатих заєднїцох зоз Єгипту, Сириї и Индиї. Першираз були присутни право славни священїки и бого слове зоз Сербиї, Болгарскей у Румуниї зоз бла го сло вом – до шлє бод зе нь ом своїх патриярхох и владикох, цо потераз нє бул подобни случай. Зоз Сербиї, попри єдиного еванге лиц ко го фа ра ра Ло ва са, були штирме право славни паноцове и бого слове з Беоґраду, а тиж и вироучителє зоз Бачкей, Браничевскей, Сримскей епархиї и зоз беоґрадскей архиепископиї, одно сно патриярхату.■ Вєдно священїки рижних вирох В. В.

14 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

ДУХОВНИ ЖИВОТ У ДЮРДЬОВСКЕЙ ЦЕРКВИ

ПОЧАЛО ПОСТАВЯНЄ ПАТОСОВОГО ЗОГРИВАНЯ У Дюрдьове, з акцию членох Церковного одбору и парохиянох у котрей участвовал и о. Михаил Холошняй, прешлого пондзелку почало ушорйованє церкви – знука, у дворе и опрез нєй, на улїци. Уж ютредзень робели майстрове, котри повиберали постояци цегелки зоз жеми на цалей поверхносци у церкви, по мрамор опрез олтара. Поставянє патосового зогриваня и мрамору на цалей поверхносци дюрдьовскей церкви, яи и конєц роботох, очекує ше на лєто. Пред даскельома роками мрамор положени на коло 110 кваМрамор будзе поставени у цалей церкви дратних метерох, у олтаре и у єдз церкви, закрити олтар зоз защитну фолию, покошена ней часци опрез нього. Тераз ше поставя мрамор на ище трава у дворе и опрез церкви, а на бехатон, котри поста230 квадратних метерох, та так цала поверхносц у дюр- вени прешлого року, насипани писок. дьовскей церкви будзе мац мрамор. До тей квадратури – Роботна акция була удатна, було вельо хлопох, та зме ше рахує и бабинєц, преднї и бочни уходи, як и уход ґу и вельо поробели – гварел член Церковного одбору Влаґарадичом за ковруш. да Кухар.

– Сцеме положиц патосове зогриванє и поверх нього По законченю роботох, столки у церкви буду мац дакус природни камень, мрамор, два файти цможелєно-жовтей иншаки розпорядок, а у планє, док будзе вигодно, же би вариянти, котри будзе поставени у мозаїчней форми, як ше и их заменєло, бо су дослужелни и досц очкодовани. цо поробене и у олтаре – гварел о. Михаил Холошняй. Заменьованє столкох будзе и приоритетна робота по поБудзе зняте грубше пасмо жеми, коло 40 цм до глїби- ставяню нового патоса з мрамору и зогриваня. ни, потим ше вилєє кошульку, положи подпатосове зоБудовательни подняца поставяня нового патоса финангриванє на струю, потим ознова кошульку, та мрамор. сийно потримало римокатолїцке Владичество зоз Келну Першого дня роботней акциї винєшени шицки столки зоз Нємецкей, Владичество зоз Хуру зоз Швайцарскей и

СЛУЖБИ У ПАРОХИЙНИМ ДОМЕ Поставянє нового патоса з мрамору и зогриваня у церкви почало у тей часци рока, кед єст менєй швета, а конєц роботох ше очекує концом юлия, або початком авґуста. Потамаль шицки Богослуженя и Служби Божо, буду у парохийним доме обок при церкви.

Уряд за сотруднїцтво зоз Церквами и вирскима заєднїцами при Министерстве правди Републики Сербиї. Материял и робота буду коштац коло 32 500 евра, а за єдну часц ше будзе зберац добредзечни прилог, та ше поволує гражданох котри маю добру дзеку, и можу, же би помогли закончиц роботу. Информовац ше мож у парохиї, або при членох Церковного одбора. С. Саламун

У СЛИКИ И СЛОВОХ

ЕТНО ВИСТАВА РИЖНИХ ВИРОХ И НАЦИЙОХ Нашо жени з Беоґраду, з Екуменского форуму женох прешлого тижня були на „Ґастро фесту” у Любовиї, на етно вистави єдлох, а источасно то була и нагода за пораду о Конґресу того Форума, представнїкох рижних вирох и нацийох, у юнию шлїдуюцого року. О. Л. Р.

19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 15

КУЛТУРА И ПРОСВИТА МЕЛАНИЇ РИМАР НАГРАДА „ЗМАЙОВИХ ДЗЕЦИНСКИХ БАВИСКОХ”

„ТО ПРИПОЗНАНЄ – „ЗАГРАДКИ” Наша писателька за дзеци и одвичательна редакторка „Заградки” Мелания Римар добитнїца єдней з наградох познатих „Змайових дзецинских бавискох”. Як на схадзки 11. мая одлучел Управни одбор Медзинародного центру литератури за дзеци – „Змайово дзецински бависка”, Римарова достанє Награду за популаризованє литератури за дзеци. Грамоту „Змайових дзецинских бавискох” за позарядове доприношенє творчосци за дзеци того року достанє писателька Миряна Стефанович, а Награду за окремне творче доприношенє сучасному виразу у литератури за дзеци писателька з Беоґраду Владислава Войнович, одлучене на спомнутим управним одборе.

– За мнє тота награда источашнє вельке нєсподзиванє и припознанє. Нє можем повесц же сом ю обчековала, бо слово о „Змайових дзецинских бавискох”, гоч пишем нє лєм по руски, алє и по сербски. То велька чесц, бо то припознєнє того цо робим у „Заградки” – гварела за „Руске слово” Мелания Римар. Панї Римарова додала же ше намага сербских писательох приблїжиц ґу наймладшим руским читачом, так же у „Заградки” прешпива їх твори, цо важне за писательох, алє и за руску заєднїцу котра з тим потведзує же є нє заварта.

Принєшена и одлука же „Змайову поетску палїчку” того року будзе ношиц писатель з Кралєва Деян Алексич, котри и отвори 60. „Змайово дзецински бависка”, а спомнути припознаня наградзеним, медзи нїма и Римаровей, буду уручени 7. юния у Змайовей спомин хижи Сримскей Каменїци. М.З./Б.В.

НОВИ УСПИХ КЕРЕСТУРСКИХ ШКОЛЯРОХ У ТРАНСПОРТУ

ПЛАСМАН НА РЕПУБЛИЧНЕ ПЕРШЕНСТВО Школяре ОШ „Петро Кузмяк” з Руского Керестура, як часц екипи кулскей општини, були найлєпши на Окружним змаганю з транспорту школох Заходнобачкого округу и тройо у двох категорийох – Уна Планчак, Леонела Цифрич и Иван Рац – як перши на лїстини ше пласо-

вали на державне, Републичне першенство. З нїма у екипи будзе и Константин Ничетин з кулскей ОШ „Иса Баїч”. Окружне змаганє отримане 13. мая, а домашня му була праве основна школа з Кули. Найлєпша на змаганю з найвецей бодами знова була кере стурска шко-

У бициґлистичних шлемох хтори достали як награди керестурски школяре

16 РУСКЕ СЛОВО

лярка Леонела Цифрич, а з кере стурскей Школи у екипи кулскей општини змагала ше и Милица Малинович у младшей Б-катеґориї, котра завжала друге ме сто, алє ше на Републичне першенство пласовали лєм перши. На Окружним змаганю з транспорту змагали ше школяре зоз зомборскей, апатинскей и кулскей општини, а гоч були приявени, нє участвовали змагателє з оджацкей општини. Керестурских школярох за змаганє пририхтал наставнїк Зденко Шомодї, а будзе их пририхтовац и за Републичне, хторе у Беоґрадзе будзе 26. и 27. мая. Кажди округ по пропозицийох, на державне першенство дава по штверих змагательох, два дзивчата и двох хлапцох у возростних Б и Ц катеґорийох, хтори маю од 10 до 12, одн. од 13 до 15 роки. Най здо гад нє ме, ке ре стур ски школяре уж вецей роки участвую на Ре пу блич ним пер шен стве, а прешлого року Леонела Цифрич була член державней репре зентациї и на Европским першенстве. М. Афич 19. МАЙ 2017.

КУЛТУРА И ПРОСВИТА РЕПУБЛИЧНИ ФЕСТИВАЛ МУЗИЧНИХ И БАЛЕТСКИХ ШКОЛОХ СЕРБИЇ

КУЛСКЕЙ МУЗИЧНЕЙ ШКОЛИ – ДРУГА НАГРАДА На 61. Републичним фестивалу музичних и балетских школох Сербиї, екипа солистох Школи за основне музичне образованє (ШОМО) з Кули освоєла другу награду.

Фестивал того року отримани од 8. по 13. май у Зренянину. За ШОМО наступели солисти Михайло Рацпети и Матей Катрина з керестурского оддзелєня тей

Екипа школярох и наставнїкох з директорку ШОМО у Зренянину

Школи, як и Лїляна Кнежевич и Марко Алексич. Перши тройо поєдинєчно освоєли другу награду, а Алексич трецу. Екипно вони освоєли – другу награду. Михайло Рацпети школяр пиятей класи клавира у класи Мирона Сивча, Матей Катрина пията класа на тамбури, а басприм у класи Хелени Гарвильчак. Лїляна Кнежевич зоз штвартей класи гармоники у класи Тамари Лукач, а Марко Алексич шеста класа на тамбури е прим у класи Владимира Медєша. Клавирска сотруднїца змагательом була Ева Епер. Потримовка школяром були и резервни члени екипи Виктор Хрин и Мартина Дер, наставнїца Марта Ґоґа як и директорка ШОМО Лїляна Барна Никитович. По єй словох и тоти резултати одлични успих за їх школярох и за цалу Школу, хтора гоч нє велька, кажди рок зазначує успихи на рижних змаганьох. М. А.

ФОЛКЛОРНА СЕКЦИЯ РКЦ НА ЗОНСКЕЙ СМОТРИ

ЯК ДЗИВЧАТА ОБЛЇВАЮ ХЛАПЦОХ Нєдзелю, 14. мая Дзецинска фолклорна секция зоз оркестром новосадского Руского културного центру, наступели на 56. Музичним фестивалу дзецох Войводини у Челареве, котре орґанизує Союз уметнїцких творительох аматерох Войводини. Слово о Зонскей музично-фолклорней смотри, на котрей участвовали з општинох Нови Сад, Бачка Паланка, Бачки Петровец, Темерин и Србобран. Мишана Дзецинска фолклорна секция РКЦ, под руководительством Владимир Ивана за хореоґрафию и Владимира Сивча за оркестрер, наступели зоз танцом „Облїванє”. То етно-жридлова хореоґрафия, котра симболочно представя вельконоцни обичай облїваня при Руснацох, односно други дзень – кед дзивчата облїваю хлапцох.

– Участвованє на тей смотри важне, насампредз прето же би дзеци знали на хторим уровню виведзени їх танци, а тиж так и за РКЦ, же бизме видзел и яки квалитет нашого репретоару” – гварела за „Руске слово” директорка РКЦ Наташа Макаї Мудрох.

19. МАЙ 2017.

Руски културни центер и фолклорна секция зоз Кисачу були єдини анасамбли з подруча Нового Саду. Резултати зоз Зонскей музично-фолклорней смотри будо познати того тижня, а тоти котри буду мац достаточне число бодох, пласую ше на Покраїнску смотру. Б. В.

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА НОВЕ ОРАХОВО

ОЗНАЧЕНА 70-РОЧНЇЦА СНОВАНЯ КУД „ПЕТРО КУЗМЯК”

Фото: Лю. Рац

Традицийна програма з нагоди 13. мая, дня доселєня Руснацох з Руского Керестура до Нового Орахова, хтора и у Календаре репрезентативних манифестацийох Националного совиту Руснацох, того року отримана праве на дзень доселєня, всоботу, 13. мая, а була ище шветочнєйша, понеже з ню означена и 70-рочнїца снованя ораховского КУД „Петро Кузмяк”. КУД „Петро Кузмяк” Руснаци у Новим Орахове основали такой рок по приселєню и з нагоди ювилея, терашня предсидателька КУД Татяна Дудаш на програми, на хторей госцох привитала по руски, сербски и мадярски, подзековала шицким дакедишнїм и терашнїм членом Дружтва на їх нєсебичней роботи, як и шицким котри помагаю и потримую роботу КУД.

На длугорочней и наисце витирвалей роботи у ораховским Дружтве у вецей обасцох, та и у рускей култури, Дудашова окреме подзековала Владимирови Маґочови, и як гварела уручуюци му пригодни дарунок – „Нєт култури без Маґоча и нєт Маґоча без култури”. Пригодни дарунок, як подзекованє за його роботу, терашня предсидателька Дружтва уручела и свойому предходнїкови Михайлови Еделинскийови. На 71-рочнїци приселєня до Орахова и 70-рочнїци роботи КУД „Петро Кузмяк” Ораховчаньом на програми повинчовали член НС Руснацох Сашо Сабадош, ораховски парох о. Владислав Рац, як и Йоаким Грубеня у мено Союзу Руснацох Українцох Сербиї, а медзи госцами на програми були и руководителє Месней заєднїци, ОШ и здруженьох з Нового Орахова. У програми участвовали шицки секциї КУД „Петро Кузмяк” – дзецински, литературна и танєчна, Женска жридлова шпивацка ґрупа, соло-шпиваче, фолклорна секция старших и оркестер, а у голу биоскопу була поставена етно-вистава секциї ручних роботох „Барвенок”. Як госци на програми участвовали Женска жридлова шпивацка ґрупа и члени дзецинскей танєчней секциї мадярского КУД „Ґраца Янош” з Орахова. Реферат о историяту КУД, як и Руснацох у Орахове пречитал Владимир Маґоч, а под час програми прейґ видео-биму приказовани рижни фотоґрафиї з активносци КУД „Петро Кузмяк”, односно Руснацох у Новим Орахове. По програми госци, учашнїки и домашнї друженє предлужели у Руским доме. М. З.

ТРА ДИЦИЙНИ СТРЕТНУЦА РУСКИХ ШКОЛОХ У СРИМЕ

БИКИЧАНЄ ДОМАШНЇ ШКОЛЯРОМ

Стретнуца руских основних и стреднїх школох, хтори ше того року отримую по 23. раз, буду отримани 3. юния у Бикичу и Шидзе. У рамикох пририхтованя сходу, прешлого пиятку у ОШ „Сримски фронт“ у Шидзе, хтора вєдно зоз свою Подручну школу у Бикичу домашня тей подїї, отримана схадзка Одбору за орґанизаованє стретнуцох, на хторей конституовани Орґанизацийни добор на чолє зоз директорку ОШ „Сримски фронт“ Весну Кузминац. Схадзка була пошвецена орґанизациї стретнуца, а на нєй участовали у мено Дружтва за руски язик, литературу и културу Ирина Папуґа, предсидатель Совиту Месней заєднїци Бикич Деян Бобаль и наставнїца Златка Сивч Здравич, хтора у основних школох шидскей општини преподава руски язик, як виборни предмет з елементами националней култури.

18 РУСКЕ СЛОВО

Як на схадзки порадзене же урядове отверанє манифестациї будзе у школи у Бикичу, у хторей перши учитель бул Михайло Ковач. На сходзе буду школяре и наставнїки зоз наших школох у Войводини, як и госци зоз Републики Горватскей. Учашнїки стретнуцох у валалє тиж нащивя нашу церкву и Етно-хижу. После тей часци стретнуцох, учашнїки одпутую до Шиду, дзе нащивя На-

родну библиотеку „Симеон Пищевич“, Ґимназию „Сава Шуманович”, у хторей ше тиж пестує виучованє руского язика. Понеже школа дзе ше отримує стретнуца, ноши назву по єдней зоз вельких закончуюцих биткох за зламанє фашизма на концу Другей шветовей войни, предвидзена и нащива спомин-памятнїку „Сримски фронт” при Адашевцох и кладзенє квеца погинутим борцом. Значна часц стретнуцох школох будзе програма школярох у сали ОШ „Сримски фронт” у Шид зе, дзе найу спишнєйшим буду додзелєни припознаня. По словох Ирини Папуґа, школи достали обвисценя о отримованю стретнуцох и обчекує ше же би послали свойо прияви. Отримованє стретнуцох поможу Општина Шид, Национални совит Руснацох и МЗ Бикич. В. Дїтко 19. МАЙ 2017.

МАЙ

2017. рок ЧИСЛО 5

ТЕМА: МАЦ

ЛС

того мешаца пошвецени вецей темом. На самим початку вибрана литература пошвецена мацером, прето же мацеринска любов часто инспирация велїм писательом и писательком. Тота инспирация, як можеце и пречитац будзе на шлїдуюцих двох бокох. Любов ґу мацери, алє и мацерова любов. Тоти писнї часто емотивни, а вельо раз и боляци. Даєдни ше директно одноша на мацер, а даєдни потвердзую же яка потримовка хтору мац дава, як особа хтора важна у живоце каждей особи. Дотхнєме ше и драми, хтора часто нєдзбана, алє и видавательства. Мушиме наглашиц же май наисце барз атрактивни мешац пре велї подїї. Концом мая отрима ше и 49. Фестивал поезиї младих у Вербаше (23. –27. май), на хторим того року, нажаль, нєт Руснацох, гоч у конкурсу могло конкуровац и на своїм мацеринским, односно и на руским язику. Конкурс тераз уж заварти, сцигли твори 130 кандидатох, а вибрани 10 финалисти. Очекує нас сам Фестивал, як и змаганє у слем поезиї (на хторим прешлого року победзел Мирослав Ковач зоз Вербасу, а Тамара Хрин була лауреатка Фестивала 2014. року), о чим сце годни читац и у юнийским ЛС.

Такой после, чека нас „Стерийово позорє”, хторе може буц инспиративне и на хасен и Руснацом, праве пре барз мале число писательох драмским текстох. Тогорочне 62. по шоре Стерийово позорє отвера 26. мая, звонка конкуренциї, балет Народного театра з Беоґраду „Хто там шпива”, з либретом инспированим з сценарийом филма истей назви Душана Ковачевича у режиї Слободана Шияна. Хореоґраф и режисер Сташа Зуровац. До змагательней селекциї фестивала селектор Мирослав Радонїч вибрал дзевец представи по текстох домашнїх авторох. Тогорочни мото Стерийового позоря глаши „Фамелийни и други демони” (парафраза наслову романа Ґ. Ґ. Маркеса), понеже, спрам словох селектора, у векшини представох централна тема фамелия – нє гевта щешлїва, алє дисфункционална, гендикепована, загрожена, обезправена, лєбо обтерхована з патолоґийнима одношенями, цо найлєпше висловює час у котрим жиєме. Пишце и обявюйце на Фейсбук ґрупи „Литература по руски”. Пишце нам и на електронску адре су ruske.literaturne@gmail.com Редакция ЛС

Силвестер Макаї

Михайло КОВАЧ

РУСНАКОВА МАЦ Руснака мац на швет дала на полю, на паньским полю у мукох и болю. Широки лїст коравого лопуха бул Руснакови як перша пелюха, а слизи мацери цо з оч капали купка перша Руснакови постали... Док под нїма крев червена стидала, кед слунко шедло и вона дихац престала. Роки як птахи, ластовки мили, чарни и били, под стреху панову чи под слугову днюю-ноцую, а вец ше довєдна збераю и до крайох нєзнаних лєтаю... Вироснул и Руснак у ґазди на бразди, зоз нєй ше нє одлїпює, Вон ше нє ламе кед витор задує, лєм до кореня нїзко ше згина, и вше кед жатва придзе, кед слунко припече мацер свою спомина... (Антолоґия рускей поезия, 1984)

19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 19

ТЕМА: МАЦ Емилия ПЛАНЧАК СУБРАМАНИАМ

МОЙО НАЙМИЛШИ

ЗОЗ ШВЕТОВЕЙ ЛИТЕРАТУРИ

Мойо наймилши дзеци, мойо плоди дари любови, дари природи дари живота, дари Божи...

ДОБРИ ЛЮДЗЕ ХТО КЕЛЬО ЧАЮ ПИЄ Пан чаю пиє, покля чаю єст. Жид чай пиє, покля цукру єст. А чловек – кельо лєм води може похлїпац. (Изъ устъ народа. Малорусскiе рассказы, сказки и пр. 1901, прешпивал Ваня Дула)

Владимир Балащак и театер

ТЕАТЕР У ФОКУСУ:

Всоботу, 13. мая, у Културним центре у Индїї, виведзена монодрама „Кральова драга” (по мемоарней прози й. в. Краля Петра ІІ) дзе ше у насловней улоги краля Петра нашол Владимир Балащак, познати ширшей рускей явносци медзи иншим и як дакедишнї аґилни активиста у орґанизованю сримскомитровицкей рускей заєднїци. У новши час Балащака скорей стретаме як сценско-медийну особу, та чи го замерковюєме у Филиповичовим „Таблоиду”, лєбо сце (як автор тексту) прихильнєйши ґу провадзеню його театралней активносци, котри свойочасово и публика по руских местох мала нагоду видзиц. Цо ше самей представи дотика: – Роками ми споминаю же здабем на краля Петра ІІ Карадьордєвича – гвари Владимир, и доклада же ше сон о тей представи народзовал 15 роки, дзе на концу директор Шабацкого театра Зоран Караїч понукнул же би ше представа „Кральова драга” по ставела у нїх, як копродукция зоз митровицким театром „Ирена Коле сар” чий снователь бул праве сам Балащак. Святочна премиєра тей монодрами ше одбула пред новим роком на кральовским дворе Карадьордєвичох у Беоґрадзе, под чиїм патронатом

До душох заренка доброти сом вам шала зоз краснима словами залївала зоз нїжнима поцилунками допатрала

– А ти маш пса?

– Нє! Мнє и так людзе „обрешу.”

Мирон ДЖУНЯ

Филозофиї мудросци з роками учени гришки зоз порозуменьом виправени посцигнути успихи з любову наградзени Руки днями и ноцами зєдинєни щири молитви зоз слизами модлєни велї потреби, жаданя, ласки... сполнєни Моя животна драга вам подарована нєвиносц дзецинства зачувана нїтка по нїтка надїї виткана Почежкосци нєпреривно блукаю заблуди и спокушеня младих глєдаю вашо збудовани характери оставаю

Зоз архиви В. Балащака

У моїм шерцу дом ваш вше будзе чи при мнє чи у швеце будзце добри людзе почитуйце и свойо и цудзе (Фейсбук ґрупа Литература по руски)

Гелена ГАФИЧ

МАЦЕРИ О тебе ми шицко приповеда, мамо моя!... Кед слунко цепле на нєбе зашвици, я знам же ище цеплєйша од слунка любов твоя! Кед блага ранша роса на ружи пада, я слизох твої видзим слику праву, а мойо лїцо твой поцилунок жада. Желєну кед витрик доруши траву, я ше здогадуєм кед нїжна рука тельо раз погласка мою главу. Кед вноци мешачок ошвицує поля, я знам же кельо швицацша, яснєйша, мамо, слиза залядзена на лїцу твоя!

(Антолоґия поезиї, 1963)

20 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

представа и настала. Текст и режию подписує Лїляна Иванович.

– Як цо дакеди наша Ирина Колєсар одбавела свою леґендарну улогу у першим послевоєним югославянским филме „Славица” и так ше уписала до историї филма, так ше и я уписал як ґлумец котри перши у сербским Театре одбавел подобу Краля Мученїка Петра ІІ Карадьордєвича” − гвари Балащак, и гвари же цо ше його професиї дотика – од гнєтка знал же будзе ґлумец: „Нїч ме друге у живоце нїґда анї нє интересовало, алє лєм пах театра и театрална публика. Нєшка ше занїмац з театром барз чежко... алє кед ше учує аплауз... при мнє кажда чежина и трапеза капе. Ґлума то найкрасша поволанка на швеце... алє котру бим нїкому нє препоручел, бо вона зоз собу приноши крев, слизи и зной. Нїґда сом нє одустал... велї мойо колеґи з ґенерациї одустали... пременєли професию... я то нїґда нє поробим. ” У тей хвильки Владимир „Краля” преклада на русийски, рихтаюци фалат за фестивал „Златни витяз” у Москви, а на єшень, цо ексклузивитет – одбави го и по руски пред нашу публику на Фестивалу малих сценских формох у Новим Садзе.■

19. МАЙ 2017.

В

О ґлумцови:

ладимир Балащак Академию драмских уметносцох закончел у Беоґрадзе 2004. року у класи професора Предраґа Ейдуса и Владимира Євтовича. Перши крочаї у ґлуми направел прейґ першого анґажману котри му оможлївел Стево Жиґон у Требиньским театре у представи „Злодїйство и кара” од Достоєвского. За тоту улогу бул наградзени зоз Златну маску на Фестивалу фестивалох (дакеди Фестивал аматерских театрох Югославиї) у Републики Сербскей 2003. року. Тота награда му, як гвари, отворела дзвери до Русиї, дзе зоз улогу Раскольникова наступал у обисцу Достоєвского у варошу Старая Руса у Псовскей обласци. После того ещи три раз повторел тоту улогу зоз розличнима театрами и у розличних режийох. Потим ище єдну сезону одпрацовал у театре на Рубльовки у Москви, же би ше врацел до старого краю, з тей нагоди сотрудзуюци у роботи леґендарней Югославянскей представи „Сараєвска аудиция”. Там бавел подоби босанца Дємсудина и босанки Асфалтини. Тота популарна представа, котру видзело вецей як два милиони патрачох „од Вардара по Триґлав”, оможлївела му широки публицитет и понукла перспективу у гоч хторим театре на просторе бувшей Юго славиї. Владимир ше у мед зичаше опредзелєл за стаємни анґажман у Театре „Добрица Милутинович” у Сримскей Митровици, котри му постава матична хижа.

РУСКЕ СЛОВО 21

ТЕМА: МАЦ Емилия ПЛАНЧАК СУБРАМАНИАМ

МОЙО НАЙМИЛШИ

ЗОЗ ШВЕТОВЕЙ ЛИТЕРАТУРИ

Мойо наймилши дзеци, мойо плоди дари любови, дари природи дари живота, дари Божи...

ДОБРИ ЛЮДЗЕ ХТО КЕЛЬО ЧАЮ ПИЄ Пан чаю пиє, покля чаю єст. Жид чай пиє, покля цукру єст. А чловек – кельо лєм води може похлїпац. (Изъ устъ народа. Малорусскiе рассказы, сказки и пр. 1901, прешпивал Ваня Дула)

Владимир Балащак и театер

ТЕАТЕР У ФОКУСУ:

Всоботу, 13. мая, у Културним центре у Индїї, виведзена монодрама „Кральова драга” (по мемоарней прози й. в. Краля Петра ІІ) дзе ше у насловней улоги краля Петра нашол Владимир Балащак, познати ширшей рускей явносци медзи иншим и як дакедишнї аґилни активиста у орґанизованю сримскомитровицкей рускей заєднїци. У новши час Балащака скорей стретаме як сценско-медийну особу, та чи го замерковюєме у Филиповичовим „Таблоиду”, лєбо сце (як автор тексту) прихильнєйши ґу провадзеню його театралней активносци, котри свойочасово и публика по руских местох мала нагоду видзиц. Цо ше самей представи дотика: – Роками ми споминаю же здабем на краля Петра ІІ Карадьордєвича – гвари Владимир, и доклада же ше сон о тей представи народзовал 15 роки, дзе на концу директор Шабацкого театра Зоран Караїч понукнул же би ше представа „Кральова драга” по ставела у нїх, як копродукция зоз митровицким театром „Ирена Коле сар” чий снователь бул праве сам Балащак. Святочна премиєра тей монодрами ше одбула пред новим роком на кральовским дворе Карадьордєвичох у Беоґрадзе, под чиїм патронатом

До душох заренка доброти сом вам шала зоз краснима словами залївала зоз нїжнима поцилунками допатрала

– А ти маш пса?

– Нє! Мнє и так людзе „обрешу.”

Мирон ДЖУНЯ

Филозофиї мудросци з роками учени гришки зоз порозуменьом виправени посцигнути успихи з любову наградзени Руки днями и ноцами зєдинєни щири молитви зоз слизами модлєни велї потреби, жаданя, ласки... сполнєни Моя животна драга вам подарована нєвиносц дзецинства зачувана нїтка по нїтка надїї виткана Почежкосци нєпреривно блукаю заблуди и спокушеня младих глєдаю вашо збудовани характери оставаю

Зоз архиви В. Балащака

У моїм шерцу дом ваш вше будзе чи при мнє чи у швеце будзце добри людзе почитуйце и свойо и цудзе (Фейсбук ґрупа Литература по руски)

Гелена ГАФИЧ

МАЦЕРИ О тебе ми шицко приповеда, мамо моя!... Кед слунко цепле на нєбе зашвици, я знам же ище цеплєйша од слунка любов твоя! Кед блага ранша роса на ружи пада, я слизох твої видзим слику праву, а мойо лїцо твой поцилунок жада. Желєну кед витрик доруши траву, я ше здогадуєм кед нїжна рука тельо раз погласка мою главу. Кед вноци мешачок ошвицує поля, я знам же кельо швицацша, яснєйша, мамо, слиза залядзена на лїцу твоя!

(Антолоґия поезиї, 1963)

20 РУСКЕ СЛОВО

19. МАЙ 2017.

представа и настала. Текст и режию подписує Лїляна Иванович.

– Як цо дакеди наша Ирина Колєсар одбавела свою леґендарну улогу у першим послевоєним югославянским филме „Славица” и так ше уписала до историї филма, так ше и я уписал як ґлумец котри перши у сербским Театре одбавел подобу Краля Мученїка Петра ІІ Карадьордєвича” − гвари Балащак, и гвари же цо ше його професиї дотика – од гнєтка знал же будзе ґлумец: „Нїч ме друге у живоце нїґда анї нє интересовало, алє лєм пах театра и театрална публика. Нєшка ше занїмац з театром барз чежко... алє кед ше учує аплауз... при мнє кажда чежина и трапеза капе. Ґлума то найкрасша поволанка на швеце... алє котру бим нїкому нє препоручел, бо вона зоз собу приноши крев, слизи и зной. Нїґда сом нє одустал... велї мойо колеґи з ґенерациї одустали... пременєли професию... я то нїґда нє поробим. ” У тей хвильки Владимир „Краля” преклада на русийски, рихтаюци фалат за фестивал „Златни витяз” у Москви, а на єшень, цо ексклузивитет – одбави го и по руски пред нашу публику на Фестивалу малих сценских формох у Новим Садзе.■

19. МАЙ 2017.

В

О ґлумцови:

ладимир Балащак Академию драмских уметносцох закончел у Беоґрадзе 2004. року у класи професора Предраґа Ейдуса и Владимира Євтовича. Перши крочаї у ґлуми направел прейґ першого анґажману котри му оможлївел Стево Жиґон у Требиньским театре у представи „Злодїйство и кара” од Достоєвского. За тоту улогу бул наградзени зоз Златну маску на Фестивалу фестивалох (дакеди Фестивал аматерских театрох Югославиї) у Републики Сербскей 2003. року. Тота награда му, як гвари, отворела дзвери до Русиї, дзе зоз улогу Раскольникова наступал у обисцу Достоєвского у варошу Старая Руса у Псовскей обласци. После того ещи три раз повторел тоту улогу зоз розличнима театрами и у розличних режийох. Потим ище єдну сезону одпрацовал у театре на Рубльовки у Москви, же би ше врацел до старого краю, з тей нагоди сотрудзуюци у роботи леґендарней Югославянскей представи „Сараєвска аудиция”. Там бавел подоби босанца Дємсудина и босанки Асфалтини. Тота популарна представа, котру видзело вецей як два милиони патрачох „од Вардара по Триґлав”, оможлївела му широки публицитет и понукла перспективу у гоч хторим театре на просторе бувшей Юго славиї. Владимир ше у мед зичаше опредзелєл за стаємни анґажман у Театре „Добрица Милутинович” у Сримскей Митровици, котри му постава матична хижа.

РУСКЕ СЛОВО 21

ПРИКАЗИ, РЕЦЕНЗИЇ, РОЗГВАРКИ, ДРАМИ...

LEPTIR

Мирон ДЖУНЯ

Владимир Семан Зеро

Ako nisam sposoban da uhvatim stomačnog leptira, dopusti bar ponekad da budem gost, tvojih grešnih misli....

3.11.2013.

PLANTAŽA SNOVA Ubraću najlepšu mandarinu, i na njoj urezati jedno ime.

Zakotrljaću je po lavirintu, neka odskakuta do cilja.

Kada ga pronađe, zapleniće joj osmeh koji će podsećati na rađanje sunca u mome životu.

Ni biseri neće odjekivati tako jako, kao bljesak iz njenih očiju...

23.12.2014.

KUSUR OD ŽIVOTA Poštedi me igrarija, na zalasku sunca u nama.

Ne budi blentava, ko skakutava kazaljka na satu.

Klečim na pragu i preživljavam urnebes, nepromišljenih tvojih reči.

Dušom me zavoli, a srcem prignječi.

U ovoj noći pokisloj, budi moj poseban tretman...

16.02.2015.

22 РУСКЕ СЛОВО

КУСУР ОД ЖИВОТА „Нєшка моцнєйше од вчера... бо ютре нє пребачує од вчера” Сто дзешец писнї Кере стурца Владимира Семана Зеру – вичного студента и нашлїдователя за романтичну стварно сцу, як ше сам представя читательом на рамику збирки, автор написал од лєта 2013. по 2015, кед кнїжку самостойно и обявел. Цо хронолоґийно мож провадзиц, понеже под кажду писню педантно наведзени датум, напевно кеди є написана. Таку праґматичносц нє находзиме при дзешец фотоґрафийох, односно малюнкох, дзе нє наведзене авторство, алє ше да замерковац суґестивносц коло самого змисту, уж од насловного боку: як цо ше на самим початку Зеро декларує – писнї му у найвекшей мири маю романтични и елеґийни тон. Треба мац на розуме же автор превалєл пол вика и як цо сам наслов кнїжки и заключна писня епитафовски бешедую о чловековей єшенї живота. Владимир надихнуто, цо озда потераз до нєзвичайних алеґорийох у нас розробел лєм Тамаш, шпива о жени, односно о любови узретого чловека ґу жени у своїм нєдо-конца оджитим намаганю. Як да сами ноти виходза зоз пречитаней семантики. Цо вец за пошлїдок прераста до ламентуюцого обдумованя смисла самого живота, та и до намаганя за универзалнима темами реґулациї Универзума, Ероса Танатоса итд. Владимир Семан Зеро, гоч талантовани, при нас нє до конца замерковани и

витворени пред ширшу явно сцу автор. О причинох за то нє будземе з тей нагоди, алє питанє вец о авторовим виборе цалу збирку написац по сербски. З оглядом на тото же то його самостойне виданє (Руски Керестур: Пашо принт, 2015) – постава куриозитет ище пре даєдних наших авторох з хторима дзелїме заєднїцки мацерински язик, причина такого (їх) вибору своєй литературней обяви, та чи дебитантскей, лєбо у познєйшим опусу. И най наглашим – то нє моя критика, лєм замеркованє на котре бизме тоти котри твориме компетентну заєднїцу требали обрациц увагу, як феномен сам по себе. Вшелїяк потримуєм кажду файту авторства, та и з тей нагоди цеши ме же осетеносц Владимира обявиц кнїжку, цо вшелїяк верим же годна буц наиходзаца пракса у тих нєбизовних часох, як за нас Руснацох, та и других творительох доокола нас. Дошлєбодзим себе заключиц тот приказ зоз виписаним пошвеценьом на рамику (як цо мнє – ексклузивно, у поднаслове) “...єдней любови котрей кедиш гинто прервата нїтка младосци. Нїтка котра, скоро пол живота, тлєла у цихосци. Шицок тот час, божеска нємосц ме унапредзела, до ґенерала єй тайнох...”

Число ушорела редакция ЛС: Александра Живкович Бучко, Мирон Джуня и Ваня Дула. Вистава: Силвестер Макаї Фотоґрафиї: Вероника Вуячич

19. МАЙ 2017.

КУЛТУРА И ПРОСВИТА КУЛТУРНИ АКТИВНОСЦИ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ЗАЖАДАНИ ТАКИХ ЗБУВАНЬОХ

Пред госцованьом танєчнїки мали числени проби котри резултовали з такима прекраснима наступами

П

Под час цалого концерту шицки виводзаче – Дзивоцка ред числену публику у Велькей сали Дома култури у Руским Керестуре домашнї музично-танєчни ан- шпивацка ґрупа, шпивацки дует Дорика Чизмар – Натасамбл, 14. мая вечар отримал удатни концерт, на хторим ша Колєсар, соло – шпиваче Кристина Афич, Саня Чаппредставени репертоар з хторим аматере Дома култури ко и Мирослав Малацко шпивали вецей народни шпиванки, фолклораше и Народни оркестер Дома култури, концом априла и початком мая госцовали у Словацкей. Виводзацки танєчни ансамбл Дома култури ше пред- хтори их провадзел, а и сам одграл три Венчики руских ставел зоз пейцома хореоґрафиями – „Швитанє”, „Вечар шпиванкох, доставали аплаузи на отвореней сцени. Пред госцованьом танєчна валалє”, „Саболци чарнїки мали числени проби даш”, „Ей, найкрасши ве„БОИНҐ–БОИНҐ” ТРЕЦИ РАЗ котри резултовали з такима нок кед у нїм барвенок” и ПРЕД КЕРЕСТУРСКУ ПУБЛИКУ прекраснима наступами. „Шопски танци”, а нє мож було преценїц же коВсоботу, 13. мая, у Руским Керестуре треци раз Понеже одпочатку рока нє тра лєпше виведзена. На одбавена комедия „Боинґ-Боинґ” Марка Камолетия, у ре- було концерти, мож було концу после „Шопских жиї Владимира Надя Ачима, а у виводзеню Младежскей обачиц же ше публика затанцох” на „бис” повторе- ґрупи Драмского студия „АРТ” рускокерестурского Дома жадала такого збуваня. Танєчни ансамбл прили часц наступу, а публи- култури. И на тот завод представа виволала обчековани реакциї рихтал Сашо Палєнкаш, а ка танєчнїкох наградзела публики, котра их наградзовала з аплаузами на отворе- оркестер, Дзивоцку шпии з аплаузом на стояцо. ней сцени и шмихом. вацку ґрупу и шпивачох Представа виволала Мирко Преґун. Хореоґраокремне интересова- фиї обдумали Йоаким Рац нє младежи, медзи Мими и Ґабриєла Саянкокотрима єст велїх ко- вич, а були виведзени тантри провадзели ка- ци Силвестера Ґачи. жде єй виводзенє. О. д. директора Дома У тей комедиї ґлу- култури Йоаким Рац бул мя Себастиян Няратиж и домашнї на концерди, Адриана Надь, ту, та наявел же того року Ребека Планчак, Андрей Орос, Марина будзе подписане спорозуРоман и Леонтина менє о сотруднїцтве МеШтефанко, котри сней заєднїци Руски Керище раз потвердзели стур и Земплинскей Тесвойо ґлумецки ква- плици, та таки госцованя – литети, схопносци и турнеї буду частейши з обидвох бокох.■ убавеносц на сцени. М. Джуджар 19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 23

КУЛТУРА И ПРОСВИТА СТУДЕНТИ З ПОЛЬСКЕЙ НАЩИВЕЛИ НАШО ИНСТИТУЦИЇ

МОСТИ З ЛЕМКОВИНУ Руководителька Оддзелєня славистики на Педаґоґийним универзитету у Кракове, у Польскей, професорка Олена Дуц-Файфер и студенти Петро Козминьски и Каролина Новак нащивели Нови Сад, Руски Керестур и Коцур

Н

а Одсеку за русинистику пияток, 12. мая, госцох привитали професоре Михайло Фейса и асистент на тей Катедри Александер Мудри. У приємней розгварки бешедоване о велїх темох, та и о тим як функционую студиї и у Новим Садзе, и у Кракове, хтори то почежкосци з хторима ше стретаю млади людзе на тих факултетох, о лемковским и руским язику, алє и їх перспективох. Професор Фейса наглашел же дзень нащиви – историйна хвилька на Катедри, и пре госцох з Польскей, алє и прето же з друку вишла кнїжка „Русинистични студиї”, перше число Одсеку за русинистику, у хторей два теми цесно вязани за Лемкох. Того пополадня ше професоре здогадли на скорейши стретнуца, а медзи студентами вичерани контакти. Єдни других поволали на конференциї и будуци сотруднїцтва. Госци обишли и Семинарску библиотеку за славистику и збогацели ю з кнїжками хтори принєсли нашим, терашнїм и будуцим студентом и професором.

У НВУ „Руске слово” госцох з Польскей привитал одвичательни редактор Борис Варґа, як и редакторка „Заградки” Мелания Римар. Варґа бешедовал о историяту тей видавательней хижи од єй перших крочайох по нєшка, представел шицки єй виданя и потолковал як функционує. Бешедоване на велї теми, а єдна з нїх була и нєдостаток русинских институцийох у Польскей. У нєпоштредней розгварки вичерани идеї о преглїбйованю вязох з Лемковщину, т. є. будованя „мостох” окрем на науковим, и на велїх других конарох. У Рускей редакциї Радио-телевизиї Войводини госцох привитал Мирко Канюх, одвичательни редактор, и упознал их з програму, роботу, як и зоз занятима у тей нашей хижи. Єдна з темох була и ступень посцигнутих правох Руснацох у медийней сфери. Всоботу, 13. мая, госци з Польскей нащивели нашо институциї у Руским Керестуре – Национални совит (НС) Руснацох, Музейну збирку, Оддзелєнє Народней библиотеки и Катедралну

МАЛО ЧАСУ Предсидателька Етно-клубу Аранка Медєши госцом з Польскей бешедовала о предметох з прешлосци трох народох котри жию у Коцуре, а мали нагоду видзиц и роботи преширйованя просторийох Клубу, хтори почали тих дньох.

– Ту закончуєме нашу нащиву Сербиї и жаль ми же зме нє сцигли обисц ище даскельо места котри зме плановали, а дзе жию Руснаци, алє нє мали зме часу. Дзекуєме шицким котри нас так крашнє дочекали, же нам пошвецели свой час и нашим студентом сцерпезлїво бешедовали о Руснацох котри жию на тих просторох. Ношиме лєм красни упечатки зоз Коцура, алє и зоз других местох котри зме нащивели – визначела професорка Дуц-Файфер.

24 РУСКЕ СЛОВО

церкву, Дом култури, а вечар провадзели младежску представу „Боинґ-боинґ”. Пред тим дзень у ОШ „Петро Кузмяк” госци провадзели годзини руского язика у другей и штвартей класи, при учителькох Наталиї Зазуляк и Ксениї Бодянец, а у Школи им домашня була педаґоґиня Любица Няради. У Националним совиту госцох привитали секретар Совиту Таня Арва Планчак, предсидателька Одбору за образованє НС Мелания Римар и членїца НС, народна посланїца Олена Папуґа котри им представели роботу, компетенциї, як и дзепоєдни проблеми у роботи НС. Попри тим, Папуґова бешедовала и о заступеносци националних меншинох у парламентарним живоце Сербиї, а пренєсла им и свойо искуства з тей обласци, док Арва Планчакова, як о. д. директора Руского народного театру „Петро Ризнич Дядя”, накратко представела роботу и тей нашей институциї. Як домашнї, зоз студентами у нащиви спомнутим институцийом були предсидатель Рускей матки Дюра Папуґа и педаґоґиня у Школи „Петро Кузмяк” Любица Няради. Нащива закончена внєдзелю, 14. мая у Коцуре, дзе були у Етно-клубу „Одняте од забуца” и у грекокатолїцкей церкви. Тиж присуствовали и на Велькей Служби Божей, хтору служел коцурски парох о. Владислав Рац, а у Етноклубу их дочекали домашнї Аранка Медєши и Моника Гарди.■ С.Ф./М.А./З.К.

19. МАЙ 2017.

КУЛТУРА И ПРОСВИТА У КОЦУРЕ ПРЕДСТАВЕНИ ДВА НОВИ КНЇЖКИ

НЄПРЕРИВНО ТВОРИ И ПИШЕ У коцурским Оддзелєню вербаскей Би бли оте ки „Да ни ло Киш” поета Милан Добровольски Ранчер стреду, 10. мая, отримал промоцию своїх двох нових кнїжкох „Коцана и нико више” и „Кроз беспуче у свемогуће”. О кнїжкох бешедовал сам автор, котри визначел же зоз вельо любови и окремну инспирацию писал кажду писню котру пошвецел Коцани, алє одгаднул и же уж почал писац и нови твори.

– То треца кнїжка у котрей през стихи виражуєм и описуєм свою любов зоз Коцану, о наших борбох и искуствох у живоце. У тей другей кнїжки описуєм свойо попатрунки на швет, на дружтвену и социялну ситуацию у нашей, алє и у других жемох у котрих ше народи зочую зоз нєсиґурним животом пре политични обставини у держави. Попри тим, рихтам и кнїжку о афоризмох, так же нєпреривно творим и пишем – визначел Ранчер. Виривки и писнї з нових кнїжкох читали Мария Горняк и Ве сна Пе-

шут, а промоцию творох Милана Добровольского Ранчера орґанизовал КПД „ДОК”.

Ранчер у наиходзацим периодзе будзе мац промоцию кнїжкох и на поетскей колониї котра 27. мая будзе отримана у Новим Садзе.. Шиц ки при сут ни на пр омо циї од ав то ра до ста ли под пи са ни при клад нїк кнїж кох, а Ак тив же нох КУД „Жатва” при рихтал по слу же нє. З. Колєсар

КНЇЖКА МИКОЛИ МУШИНКИ У ВИДАНЮ „РУСКОГО СЛОВА”

СТУДИЇ И ОГЛЯДИ О РУСНАЦОХ ВОЙВОДИНИ З цильом же би ше науковей и фаховей явносци приблїжело основни корпус творчосци академика Миколи Мушинки на тему Руснацох Войводини/Сербиї, Новинско-видавательна установа „Руске слово” тих дньох видала кнїжку „Од усней по писану литературу”. Кнїжка составена з авторових репрезентативних студийох и оглядох на спомнуту тему, а задумка була же би ше з ню означело 80-рочнїцу од народзеня Миколи Мушинки, прецо тота кнїжка и пририхтана ище прешлого року. Зредаґовал ю и до друку приготовел Микола М. Цап, а тексти з українского преложели Дюра Латяк и Микола М. Цап. Микола Мушинка, професор, доктор филолоґийних наукох, иножемни член Националней академиї наукох України, длугорочни предсидатель Асоцияциї українистох и Наукового дружтва „Тарас Шевченко” у Словацкей, народзел ше 20. фебруара 1936. року у валалє Куров у Восточней Словацкей.

19. МАЙ 2017.

Як винїмкови фолклорист и познаватель усней традициї Русинох/Українцох у Стреднєй Европи, вон обявел коло сто самостойни кнїжки, вецей стотки науково розправи, на тисячи публицистични статї и рецензиї з вецей обласцох дружтвеного и културного живота. Його интересованє за фолклор Руснацох Югославиї, нєшка Войводини/Сербиї, датує од стредку 60-тих рокох ХХ столїтия, а як резултат того настала кнїжка „Фолклор Руснацох Войводини” (1988) и вельке число студийох и статьох котри ше безпостредно дотикаю як усней, так и писаней литератури Руснацох Войводини. После Володимира Гнатюка, Микола Мушинка єден з тих українских науковцох котри найвецей зробели на зазберованю и преучованю фолклора Руснацох Южней Угорскей, нєшка Войводини/Сербиї. М. М. Цап

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ ТАКАЧОВО ЗОЗ НОРВЕЖСКЕЙ

Пише: Златко КОЛЄСАР

ТАМ СЕБЕ ГНЇЗДОЧКО СПРАВЕЛИ

Г

оч мал добру роботу Пред пейцома кухара и у Сербиї, и ро ка ми Карло Такач могол виберац дзе будзе зоз свою дзивку, робиц, Карло жадал пера нєшка супругу ше видзиц швета и робиц Надю, надумал у велїх державох, и розличних кухньох. поглєдац лєпши – Понеже сом роками живот и красшу путовал по Европи и ро- будучносц у єдней бел у фаху як кухар, ро- скандинавскей жеми. здумовал сом же дзе бим Карло родом могол жиц лєпше як у з Ко цура, а прецо Сербиї, и похопел же повибрали праве ведзме у Нємецкей чежко достац роботу и буц пла- Норвежску, и як ше цени як их державян. Так на ню звикли, тих було и у других державох дньох нам тото дзе сом часто робел и на виприповедали чарно, а понеже и моя тедишня дзивка мала присц и жиц вєдно зо мну, видзело ше нам же би нашо сни могли буц витворени у Норвежскей, и я пошол там – гвари Карло. З МАДЯРСКИМ ПАСОШОМ ЛЄПША ПЛАЦА Карло ма мадярски пасош, мал щесца же го медзи першима до стал, но вон по мадярски одмалючка бешедовал, окреме з оцом. Пре пасош му було вельо лєгчейше до стац роботу, алє и заробок векши як державяна Европскей униї. Пошвидко за нїм пошла и дзивка Надя, повинчали ше, та и вона лєгчейше дошла до роботи.

– Перши штири роки жили зме у меншим месце на заходу Норвежскей. Мушим припознац же нам перши рок бул барз чежки, нє пре финансиї, алє пре вельки пременки и адаптацию на нови живот, котри бул цалком иншаки як у Сербиї. Поведзме, у тей часци Норвежскей нїяк

ЄДНА З ВАЖНЄЙШИХ ОДЛУКОХ Пошол сом индзей робиц прето же ше роками у моїм фаху шицко закончовало на обецункох же будзе лєпше, и же най причекам, най ше сцерпим, най витримам... И так даскельо роки. Нє будзем споминац же сом робел и нєприявени и без плаценей прейґчасовей роботи. Заробене сом вше чекал, а воно вше пожнєло. Змена ми була нє раз длугша як 10 годзини, та сом дому приходзел таки вистати же сом нє мал моци нїзач – памета Карло хтори свою роботу и знанє одлучел наплациц индзей. Затераз, гвари – нє банує.

26 РУСКЕ СЛОВО

зме ше нє могли звикнуц на хвилю. Там нєт моцней жими, анї моцного лєта, и скоро кажди дзень падал диждж. Були зме нєсподзивани и з ценами по дутянох котри ше барз розликую у поровнаню з нашима, алє поведзме, там за пенєж котри сом заробел за єден дзень, мож наполнїц фрижидер за цали тидзень, а у нас сом тото нє могол. Стандард лєпши, плаци лєпши, роботодавателє барз почитую роботнїкох, и можем повесц же нам и тото було нєсподзиванє, понеже зме у Сербиї нє звикли на таке. Нє було лєгко на початку анї розумиц шицки норвежски Закони и требало нам коло два роки же бизме могли повесц же зме ше знашли и же нам добре там жиц – щири Карло. Кед пошол до Норвежскей, нє познал нїкого хто бул там зоз Сербиї, алє з часоми поволал, перше братняка, а потим и кумових, та даєдних блїзких приятельох. Нєшка Такачово маю красне число приятельох зоз Сербиї, алє и Норвежанох.

– После штирох рокох живота у Хавесунду, преселєли зме ше до главного городу Норвежскей, до Осла, дзе нам можем повесц, прекрашнє. Клима одлична, дружтвени и фамелийни живот барз добре орґанизовани, а тераз маме и дзецко, та нам тиж так важне же би одрастало у цо лєпших условийох. Пренашли зме ше ту, и добре нам – заключує наш собешеднїк.

19. МАЙ 2017.

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ Карло ма барз вельо роботного искуства як кухар, понеже по законченю стреднєй школи у Новим Садзе лєм ше зоз тим и занїмал. Робел у познатих новосадских ресторанох, а як спомнул, вельо роки и путовал, робел у Анґлиї, Греческей, Нємецкей, упознал рижни кухнї и способи роботи, та ше швидко знашол и напредовал у новим штредку. У РОБОТИ МОЖ НАПРЕДОВАЦ – Любим свою роботу, за тото сом ше школовал, алє як и кажде, паметам красши и менєй красни роботни днї, понеже то одвичательна робота. Перши три и пол роки у Норвежскей робел сом у готелу як су-шеф, то по ранґу други чловек у кухнї, а тераз робим у норвежским шпиталю Рикси. То найвекши шпиталь у Норвежскей, и там сом на позициї асистента главного шефа кухнї и пририхтуєме єдзеня за занятих у тим шпиталю. Робота ми ше барз пачи, понеже сом нє у класичним ресторану, нє робим през викенд и на швета, мам одредзени роботни час, робим лєм першу змену, а з плацу сом барз задовольни. Супруга робела док зме жили у Хавесунду и з тей роботи пошла на положнїцке хорованє. Тераз ма НЄ ШИЦКО ПРАВДА право 10 або 12 мешаци чувац дзецко зоз плацу од 80 На интернету и у медийох часто ше або 100 одсто яку мала на ро- спомина же ше у Норвежскей барз боти, а потим и я год зен водзи рахунку о нєнасилней комунивжац два и пол мешаци поло- кациї зоз дзецми и же пре зваду у фажнїцкого же бим бул зоз мелиї, або „даскельо поза уха”, родидзецком. Понеже зме ше у чом социялна служба бере дзеци и дамед зичаше пре селєли до ва их на усвойованє.

– У каждей приповедки єст и правОсла, супруга ту будзе глєдац нову роботу, бо єй по- ди, алє то нє баш так як ше приповеда. швидко вицекаю тоти 12 ме- Наша приятелька роби праве у социялней служби котра провадзи таки шаци – толкує Карло. случаї и од нєй зме дознали же процес у котрим ше утвердзує же родичи моНОСТАЛҐИЮ жу ховац дзецко, длугоки. По їх ЗакоЗАМЕНЕЛ СКАЙП ну, тот процес тирва аж док ше нє утвердзи же наисце дацо нє у шоре у Такачово после двох рокох тей фамелиї. Сиґурно же нє мож родиознова пришли до Коцура, а чом дзецко одняц после єдней звади, дзекуюци технолоґиї, виберу, або подобного як цо ше приповеда – скайпу и фейсбуку, нє чув- толкує Карло.

З колеґами на роботи

19. МАЙ 2017.

Карло як кухар обишол шета

ствую вельку носталґию, бо су зоз свою фамелию и родзину у контакту кажди дзень.

–Гей, лєм же тераз маме дзивчатко Зое, та баби и дїдове жадни побавиц ше з ню, патриц як рошнє, препровад зовац вецей часу з ню. Но, приход за и вони ґу нам, та надополнюєме тот час, бо нам на авиону треба коло два и пол годзини же бизме пришли до Сербиї – закончує Карло. Пре миґрантску ситуацию, тераз у Норвежскей вигодни условия за доставанє роботи, доставанє кредиту за купованє квартелю, хижи або авта. Остатнї даскельо роки до тей жеми ше велї приселєли, та условия за оставанє у нєй пооштрени. Баржей ше преверює особи котри приходза, дипломи котри приноша и подобне, дознали зме зоз приповедки од Карла Такача.■

РУСКЕ СЛОВО 27

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ ЧОРДАШОВА ФАМЕЛИЯ З КАНА ДИ

Пише: Марина ДЖУДЖАР

НА ТРА ДИЦИЙНИ ВРЕДНОСЦИ НЄ ЗАБУВАЮ Кед би Владимир Чордаш з Руского Керестура нє пошол до Канади, та би нє було анї такей интересантней фамелиї. По самим одходу до цудзого швета, упознал свою терашню супругу Мариту котра там и народзенаи там одрастала. Нєшка су фамелия, хтора тих дньох нащивела Керестур

В

ладимир и Марита маю дзивочку Симону, док Марита з першого малженства ма сина Матеа. Покус ганблїва Симона нам ше представела, накратко зме побешедовали, а розгварку предлужели з єй оцом Владимиром. Дознаваме його причини за одход до Канади пред осем роками.

– Думам же ме найбаржей поцагли пайташе, пошол єден, други, та треци, и шицки були задовольни з тоту, обецану жему. Я нє пошол нательо пре материялни ствари, бо сом мал роботу, а попри тим сом робел и самостойно як столар, цо ми и мой фах. Та заш лєм, сцел сом ше опробовац, а и попачело ми ше. Стандард у Канади висши, та и живот лагоднєйши, а я предлужел робиц скоро исту роботу як и док сом бул ту. Кед сом сцигол, упознал сом Мариту и Матеа. Прешло кус вецей як рок познанства и друженя з Матеом, кед ше Владимир и його партнерка надумали побрац.

– Нашо познанство преросло до формалного, постали зме права фамелия. Єй мацерински язик бул французки, а мнє – руски. Прилагодзели ше вони мнє, прето же почали приповедац по анґлийски. Толковал сом им же одкаль сом, а понеже там миґрантох єст надосц, и на нас ше нє патрело як на дацо нєзвичайне, а вона уж пред тим познала даєдних Руснацох – гвари Владо. ДЗЕЦИ ЛЄДВО ДОЧЕКАЛИ ТУ ПРИСЦ Приход до Керестура плановал од самого початку, ище теди кед го тримала носталґия за родним крайом. А вец жадал и особнє упознац найблїзших зоз своїма.

– Упознал сом Маритову фамелию, алє тераз требало же би вона упознала и моїх у Руским Керестуре. Мушели зме ускладзиц роботу, школу дзецом и финансиї, та зме раховали же би Симона мала голєм пейц роки, кельо тераз ма, же би запаметала нашу авантуру прейґ океану – толкує Владо. Обидвойо дзеци ходза до французкей школи, цо чежко посцигнуц там, но, вони мали першенство, з оглядом на тото же мац по походзеню Французкиня.

– Жадала сом же би мойо дзеци чечно приповедали вецей язики, прето же науково доказане же таки дзеци ин-

28 РУСКЕ СЛОВО

телиґентнєйши, а през власну роботу сом ше и сама прешвечела до того. Так же плануєме дзеци научиц и по руски, цо верим же будзе проблем, алє ми нє одустанєме, голєм дакус, най ше можу з бабу згвариц. Маме кнїжку за ученє руского язика з анґлийского. Знаме поздравкац, подзековац и подобне, а тоту кнїжку ношиме вшадзи зоз собу – гварела Марита и додала же им ше пачи Руски Керестур и Сербия, були у Суботици у Зоолоґийней загради, у Новим Садзе...

– Анї сами сце нє свидоми яки красни ваш валал, улїчки узши, та можеце стретнуц гоч кого, цо у Канади нє таке часте, дзе улїци широки, а пешаки и бициґлисти положени до другого плану. Дзеци ше на валалє бавя на драже, ходза пешо до школи, а там, у Канади, того нєт. Предавальнї вам на каждим углє, можеце ше и прешейтац, док ми у Канади до предавальнї ходзиме лєм на авту. Твердзим же ту людзе блїзки, и нє оцудзени як ми там. Пачи ше ми и тото же скоро у каждим обисцу єст мала фарма животиньох, а ми там то видзиме лєм на фармох. Щесце нашо же маме єдних приятельох котри жию на фарми, та нашо дзеци знаю хтора животиня як випатра. Ви маце желєняви у заградох, а ми то анї нє можеме задумац, и най повем, Керестур валал з пейц тисячи жителями, док у Канади место хторе ма два тисячи жительох – варощик. Прето ми нє можеме анї подумац на хованє животиньох, або заградкарских културох. Но, з другого боку, Канада ушоренша держава, то мой дом на котри сом звикла и намагам ше же би мойо дзеци нє почувствовали пошлїдки ґлобализациї. Думам же зме успишни по тим питаню з Владом – дознаваме од Марити. Марита дипломовала на факултету за социялни права, роби у своїм фаху на миґрантских проблемох ґлобално19. МАЙ 2017.

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ го пресцераня. Руснацом помагала уключиц ше до заєднїци. Медзитим, фамелия єй важнєйша.

– Роботу любим, алє свойо дзеци волїм, та сом нє порихтана же би вони церпели. Сцем же би одросли дома, а нє у предлужених пребуваньох з воспитачками. Прето робим лєм шейсц годзини, тераз уж пейц днї у тижню, а донєдавна сом робела лєм штири. Дзеци воспитуєме праве ми, а нє воспитачки, помага нам и моя мац кед дацо треба. По потреби шеднєм з нїма помогнуц им коло школских обовязкох, а кед вони одходза до школи, я теди идзем на роботу. Ми як фамелия пошвецени здравшому животу, сендвичи нє правиме, алє вариме. Часто вариме и вашо руски єдла, котри наисце добри. Кед маме даяки проблем з рецептом, та воламе керестурску бабу до помоци, котра вше рада помогнуц. Єдина моя заувага на руску кухню тота же маце мало шалати як прилог. На перши попатрунок ше ми видзело же єце месо з месом, но ми то кориґовали на свой способ – толкує Марита. ВАЛАЛСКА ШЛЄБОДА Матео ма дзешец роки, у Канади ходзи до штвартей класи, и од давна чекал упознац Руски Керестур. Кед зме догваряли место за интервю, його условиє було гоч дзе, лєм най ше вожи на бициґли. Приповедал нам же ту ма вельо векшу шлєбоду: – У Канади нєт такей шлєбоди як ту, дзе бициґлу можем гонїц по цалим валалє и стално стретам бициґлистох. Бул сом даскельо раз у школи, и там сом ше дружел з дзецми у штвартей класи. Мам там и шестринїцу котра ме провадзи у шицким. Док у школи дзеци робя свойо ґрадиво, я мам обовязки котри сом принєсол з Канади, бо ми мой учитель посила по мейлу домашнї роботи котри мам поробиц же бим нє заоставал з ґрадивом за своїма парняками. Дзеци ме прилапели без бриґи, бавим ше зоз шицкима, а фодбал найволїм, нє боїм ше анї спаднуц – приповеда Матео. Гоч су далєко, пестую и руски язик, културу и обичаї. Дружа ше з Маритовима пайташами, алє и з Руснацами.

– У руским дружтве ми одро снути вше приповедаме по руски, правда, хаснуєме надосц анґлицизми, а я вец прекладам Марити. Ходзиме на пикники котри орґанизую руски дружтва. Дружа ше и шицки руски дзеци,

ШЛЄБОДНИ ЧАС Чордашово хасную кажду шлєбодну хвильку за фамелийни друженя. През викенд одходза на озера, лапаю риби вше кед то мож. Вжиме ше з дзецми санкаю, або ше спущую з брещка. Любя нащивйовац музеї, та ше случує же през рок даєдни вецей раз нащивя. У даєдних музейох постої можлївосц облєкац ше до старого народного облєчива, цо вони и робя, прето же то любя дзеци. Дакеди шлєбодни час препровадза так же ше лєм вожа на авту, або на бициґлох.

алє вони медзисобу приповедаю по анґлийски, лєм з родичми по руски. Мой єден брат з фамелию тиж у Канади, так же мам и найблїзших коло себе, а вєдно и робиме у истим подприємстве. Векши швета препровадзуєме з братову фамелию, або у швекри. Мацери ше явям кажди тидзень, а по силам єй часто слики и видео знїмки же би попровадзела наш живот. Зоз Симону сом бешедовал по руски док нє прегварела по анґлийски, потим вона була упартейша, та я одустал, медзитим, дзецом вообще нє чудна моя бешеда. Симона тераз найволї кере стурску бабу, спорозумюю ше на свой спо соб – гвари Владо. У Канади су задовольни, одход назад им, як гваря, будзе чежки, бо упечатки барз красни. Медзитим, превагла материялна стабилносц котру там маю.

– Там зме изоловани, биваме далєко од наших родзинох, док праве чудо же Маритово родичи нєдалєко од нас, алє там нормалне же би млади були самостойни и нєзависни од своєй младосци. Шицки маю можлївосц пременїц роботу гоч кеди, прето же понуканя вельо векши – приповедаю Матео и Симона буду паметац Чордашово.■ прейґокеанску авантуру

19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 29

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ ҐУ 25-РОЧНЇЦИ ЯК У ТОРЯНЦОХ ПОГИНУЛИ РЕЗЕРВИСТИ З КУЛСКЕЙ ОПШТИНИ (2)

Пише: Мария АФИЧ

В

ЧИ ВОЙНА МА ОПРАВДАНЄ? На смутну и страшну рочнїцу, кед 3. априла 1992. року у Торянцох погинули 12 резервисти з општини Кула, здогадуєме ше и през памятки Керестурца резервисти дзешатнїка Витомира Шепинския, а тиж и фамелиї погинутого Дюру Джуджара з Руского Керестура

и томир Ше пин ски бул резервиста Здруженого одряду Териториялней одбрани Сиверна Бачка (ТО) з хторим командовал майор Томислав Грубе ня. Под коман ду Но во сад ско го корпусу ЮНА, Шепински бул часц воду кере стур ских ре зе ви стох хтори були мобилизовани до борбох у Горватскей. Як гвари, були розпоредзени по розцагнутим фронту, дахто бул на першей линиї, на бенту рики Драви.

– И ми були у ровох, и перши мешац зме шицки вєдно були у Торянцох як керестурски, вод – трицецеро людзе. О мешац нас други заменєли и пошли зме до рижних околних местох. Я бул у Петловцу з мою дзешатину – нєдзечнє ше страшней подїї почина здогадовац наш собешеднїк.

– Нападли наших коло 5 г. рано, кед швитало. А рихтали ше док було примирє, знали ми цо нас чека, бо то було видно и знало ше, ми ше на нїх припатрали кед преходзели... Єдине цо нас нєсподзивало то же нам пришли з хтибта, з Мадярскей – предлужує Шепински.

– Кед зме сцигли зоз Петловцу, то уж було скоро готове, пошли зме им помогнуц, алє нашо людзе уж погинули... Ми там вецей нє мали цо глєдац, лєм позберац их и принєсц – лєдво вигварел Витомир и остал у цихосци лїґаюци чежки чувства. Як прегварел, потолковал же патри цо менєй о тим думац, та на питанє як то пре жи вй о ва л гвари: – Чловек свидоми же шмерц коло нього, и з тим ше мири. Єдино важне же теди нє треба панїчиц, бо то ше векшини случує. То ше нє вола страх, бо вон нормалВитомир Шепински не чувство и

30 РУСКЕ СЛОВО

Мац Гелена Джуджарова зоз синову фотоґрафию

хто го у таких ситуацийох нє ма, то нєнормалне, алє панїка ше случовала... Було шицкого. Служел сом войско у специялних єдинкох, та сом бул досц утренирани и психично, и физично. Мал сом досц искуства и то ми помогло, цалком сом нормално розсудзовал. Бул сом обични дзешатнїк, алє ше ми случело же сом праве теди мушел цали вод превжац, трицец людзох. То дакус нє шицко єдно, бо як командир перше сом мушел штудирац о тим же би ше шицки врацели живи, а вец шицко друге. Од моїх нїхто нє погинул, и з того боку ми вельо лєгчейше. И я думам же там нєт виноватих. Як официр на терену кажде ше справує так як му условия диктираю и дахто поступи так, дахто иншак, а важни конєчни циль. НЇХТО НЄ МУШЕЛ СТРАДАЦ О два тижнї Шепински ше врацел дому, та на питанє як ше ношел з тим воєним искуством, гвари же проблеми мал дас перши два роки. Приходзело му шицко на розум, будзел ше вноци, бешедовал вошнє... По його словох найгорше же його попатрунок на швет и на тото збуванє цалком иншаки як дакого цо тото нє дожил.

– Я ше нє пренаходзим у тим дружтве, бо иншак видзим и живот и приоритети, и на векшину стварох патрим иншак як други людзе. Цо найгорше, после того, кед зме шицко тото прежили, кед нас тота держава за котру зме ше борели осудзує за тото гоч нас там послала, тото ми горше як сами борби – розчаровани наш собешеднїк. Кажда война ма чежки пошлїдки и на тих цо у нєй участвовали, и на гевтих цо дакого страцели. Наш собешеднїк тиж жиє з тима пошлїдками, як шведочи, и на економским и емотивним планє своєй фамелиї и супружества. По войни остал и без роботи, та уж 20 роки жиє од социялней помоци и знаходзи ше робиц приватно же би сам виховал двох синох.

19. МАЙ 2017.

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ – Держава ше КЕРЕСТУРСКИ ВОД БУЛ ПОДЗЕЛЄНИ розпадовала, та Наш собешеднїк Шепински сцел визначиц же керезме сиґурно пре гранїци там бу- стурски вод од трицец людзох на фронту бул роздзелєни ли, но после те- т. є. нє були шицки вєдно, алє помишани з рижних мелїх рокох ше стох, праве прето же кед би ше дацо нєдобре случело.

– Тото гуторим пре бешеди у явносци же лєм нациоуказало же зме там були задар- нални меншини були у перших шорох у войни. У нашим мо, же тоти люд- случаю нє було так – твердзи Шепински. зе задармо погинули. Бо, ми тоту гранїцу нє страцели, як анї битку, ми ри их вожел на остали там, алє хтошка познєйше подписал и придал то- положенє – прито за цо ше ми борели... А кед мало так буц, могло под- поведа вона так як чула. писац и без того страданя – заключел Шепински.

– И док були у Чежки приповедки о страданю резервистох на початку 90-тих рокох, могло би чуц и од наймилших шицких по- рову, падало по гинутих, та и двох погинутих Руснацох зоз Кули, Слав- нїх як диждж, ка Афича за хторим остали родичи, супруга и двойо дзе- Дюра вигварел – ци и Звонка Гардия, хтори зохабел родичох и супругу з ми ту нє прежиєме. И вец тренєнародзеним сином. сло, та тот цо прежил вецей ВОЙНА ЗОХАБЯ ПОШЛЇДКИ НА ФЕМЕЛИЇ Остатня фамелийна фотоґрафия нїч нє паметал, У Торянцох и Джуджарово з Керестура страцели сина, бо остал замлєсупруга и оца Дюру. Памятки на тоту чежку подїю ожи- ти у рову, а гевти шицки погинули. Прето ше часто борим з ли зме з тей нагоди зоз його супругу Фемку и мацеру Ге- питанями чом ше то случело и нє находзим одвит – законлену. Обидва, як нєшка, паметаю дзень кед до валалу чує наша собешеднїца. Дюрова мац Гелена тиж у шерцу ноши чежку терху, бо прилєцела страшна вистка же Дюра погинул, гоч го честрацела сина, гоч мала штверо дзеци у хторих ше барз кали бо мал присц дому.

– Було барз страшне у тей нєизвесносци же хто поги- цешела, хторих векшину як ґдовица ховала сама и зоз нул, чи там и Дюра чи нє, тоти поцерпаня нїґда нє забуд- свою мацеру. Кед Дюру вноци вербовали, задуркал ми на облак у зем – през слизи памета Фемка.

– Чежко то поднєсли и хлапци. Златкови було дзешец ро- униформи, и пришол ше одпитац, барз ми було вельке. ки, та бул поцагнути до себе, а Миживо лєм три, та нє мо- Но, думала сом себе, „га добре, були и други по два мегол похопиц же тато там у труни... А лєм рок прешол як шаци, врацели ше, та озда так и мой”. Но, випадло инзме ше приселєли до новей хижи... Кед ми було найчежше, шак. Паметам як були дома на Благовищенє окупац ше, ратовала сом ше и з лїками и з кнїжками, а хлапци ми да- преблєчиц, а я го пошла випровадзиц. Син Мижо му шедзел на рукох и так го гласкал по бради... Згварели зме ше же би любел рейтеша, а нє кекси хтори сом му ДЕРЖАВА ПОМАГАЛА понукла вжац. Пришла сом дому, вчас рано сом станула ФАМЕЛИЙОМ ПОГИНУТИХ и напекла полно рейтеша, спаковала му най себе однєше. Барз ше тому зрадовал – памета остатнє стретнуце Як дознаваме и од наших собешеднїцох, вони од опзоз сином андя Гелена, а поготов боляци тот дзень кед го штини Кула достали єднократну пенєжну помоц, а почекали, а по валалє уж згукло же и Дюра погинул. тим и пензиї покля ше дзеци школовали, та и познєй– А вец кед их привезли – 12 труни, кед зме пошли до ше. Дзепоєдни з општини достали и квартелї на хасноКули и тоти труни зняли, кажде на своєй лєжал, плакал, ванє. Гоч, як гваря, пенєжна помоц ше од Милошевинє мож було витримац, чежко... Опитала сом ше же хточового часу значно зменшала, а тиж так нє вше наиходзели анї на порозуменє, бо кулски резервисти погира наша труна, а була перша. Кед ю до камиона положенули у войни хтору формално Сербия нє водзела. ли, найстарши син Елемир шеднул на труну и гварел же вон идзе зоз нїм... Нїґда сом на таке нє подумала. Чежко вали сили, бо сом знала же сом им потребна. Но, кажде ми же и його дзеци остали без оца, бо и Дюра тото скоштовал. Прежила сом як дванацрочна кед ми власни преживйовал свою терху – през слизи памета Фемка. По словох нашей собешеднїци, помогло єй и тото же ю брат Любо погинул 1945. року на Болману, скоро на нєодлуга прияли на роботу до керестурскей Друкарнї истим месце дзе и Дюра. Война то цошка найстрашнєй„Руске слово” дзе пред тим бул заняти супруг Дюра, та ше – закончує смутну приповедку ожалосцена мац. И ми так думаме, война цошка найстрашнєйше и нїґєй тото помагало пребродзиц боль. Найчежше було, як гвари, врациц ше дому, до стварносци же супруга вецей да є нє оправдана, бо вшадзи оставаю калїки, широти, нєт, бо мали красни памятки на єденацрочни заєднїцки ґдовици, вшадзи оставаю лєм глїбоки и тирваци рани на живот. Памета Фемка и околносци як Дюра погинул о души. Поготов у такей войни як тота о котрей ту пишеме, дзе ше случовало и таке же мушел штреляц сушед на хторих єй познєйше приповедали тоти цо прежили.

– Дюра нє требал буц у тим рову, бо праве пришол зоз сушеда, та и сонароднїк на сонароднїка яке ше сиґурно (Конєц) стражи, та нїхто нє знал повесц чом вошол до трактора хто- случовало и Руснацом. ■ 19. МАЙ 2017.

РУСКЕ СЛОВО 31

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 18. мая наполнєли ше два роки як нє з нами наш мили оцец, дїдо и прадїдо

Дня 28. януара 2017. року наполнєли ше дзевец роки як нє з нами наша мила мац, баба и прабаба

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 20. мая 2017. року наполнї ше рок як вецей нє з нами

ЛЮБОМИР РОМАН (1945– 2016) з Руского Керестура

ЮЛИН РАЦ (1926–2015)

НАТАЛА РАЦ з Руского Керестура (1928–2008) Найкрасши памятки на Вас чуваю дзивка Натка Рамачова зоз супругом Памятки на ньго чуваю супруга Ирина, дзивки Тат’яна и Оленка, Владом дзецми и унуками и син Дюра зоз супругу Меланку зоз дзецми и жецове Зоран и Иґор, унуки Стефана, Антонио, Валентина и София Спочивай у мире Божим! унуками Спочивайце у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 22. мая 2017. року наполня ше смутни штири роки як нас занавше охабел наш супруг, оцец и дїдо

ЙОВҐЕН ҐОҐА (1941–2013) з Дюрдьова

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 14. септембра 2017. року наполня ше штири смутни роки як вецей нє з нами

Дня 18. мая 2017. року наполнєли ше дванац смутни роки як вецей нє з нами

ЛЮБОМИР МАЛАЦКО (1930–2005)

АМАЛИЯ МАЛАЦКО (1931–2013)

З почитованьом и любову памятку на ньго навики чуваю супруга Люпка, син Звонко, нєвеста Саня и унукове Владимир и Иґор Най спочива у мире Божим!

Мили нашо, ваша любов, вашо старанє о шицких нас и шицко вашо занавше останє у наших шерцох Вашо наймилши Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. мая 2017. року наполнєли ше шейсц смутни и чежки роки як ше до вичносци преселєла моя мила супруга

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 20. мая 2017. року будзе 10 роки як ме першираз охабела без своєй потримовки, потїхи и защити моя мила и предобра мама

АМАЛИЯ САЛОНТАИ (1936–2007)

МЕЛАНИЯ РУСКОВСКИ народзена Мали (1947–2011) з Коцура

Мила моя, витримуєм дзекуюци памятком на це и на щешлїви днї заєднїцкого живота. Вично ожалосцени твой супруг Микола Спочивай у мире Божим!

Охабела вельки смуток и пречежку боль у наших животох. Лєм каждодньови красни памятки на єй нєсебичну любов, пожертвованє и доброту зоз хтору нас облапяла виполнюю тоту вельку пражнїну и творя живот менєй боляци. Навики у жалю за тобу мила наша мамо и бабо, твоя дзивка Ясмина, твойо мили унучата Ваня и Аня и жец Светислав Долапчев Спочивай нам у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 17. мая 2017. року наполнєли ше 3 роки як нас занавше зохабела наша мила мац, баба и прабаба

Дня 16. авґуста 2017. року наполня ше 44 роки як нас занавше зохабел наш мили оцец, дїдо и прадїдо

КСЕНИЯ ХОМА ВЛАДИМИР ХОМА (1930–2014) (1930–1973) з Руского Керестура Мили нашо родичи, памятку на вашу любов и доброту чуваю вашо дзеци Владимир, Елемир, Славка, Марика, Дюри и Яни з фамелиями, та унука Мая и унук Юлин з фамелию Спочивайце у мире Божим!

32 РУСКЕ СЛОВО

CENOVN>K MALIH I POSMERTNIH OGLA[KOH – mala ogla{ka do 20 slova ko{ta 200 dinari – mala ogla{ka vecej yk 20 slova ko{ta 300 dinari – uramikovani tekst ogla{ki, abo vin~ovanki ko{ta 500 dinari – posmertna ogla{ka na wdno polqo ko{ta 600 dinari – posmertna ogla{ka na dva poly ko{ta 1 200 dinari.

Cenovn<k va`i od 1. мая 2015. roku Ogla{ki mo` poslac na mejl office@ruskeslovo.com лєбо ruske.redakcija@gmail i uplacic na rahunok Novinsko-vidavatelqnej ustanovi “Ruske slovo” u banki Inteza ~islo 160-923244-82. Informaci< mo` dostac na telefon 021/ 6613-697.

19. МАЙ 2017.

ИНФОРМАТОР Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ

о принєшеним ришеню же нє потребне преценьованє вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци мобилней телефониї „НС2391_01 НС_Сримска_Каменїца_2” Подприємство „KODAR INŽENJERING” DOO зоз Беоґраду, по овласценю ношителя проєкта „VIP MOBILE” D.O.O., Нови Беоґрад, Милутина Миланковича 1ж, поднєсол вимогу за даванє согласносци на Студию о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта радио базней станїци мобилней телефониї „НС2391_01 НС_Сримска_Каменїца_2”, у Улїци Карадь-

ордєва чсило 5, на катастерскей парцели 4807/1, К.О. Сримска Каменїца, Город Нови Сад. После запровадзеного поступку, и предкладу Технїчней комисиї, Городска управа за защиту животного штредку дня 10. мая 2017. року принєсла ришенє число VI-501-103/16 зоз хторим дата согласносц на предметну Студию. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин на сайту Городскей управи за защиту животного штредку www. environovisad.org. rs. Процив того ришеня може порушац управни спор пред Управним судом у чаше од 30 днї од дня обявйованя обвисценя о принєшеним ришеню у средствох явного информованя.

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ

о принєшеним ришеню же потребне преценьованє вплїву и о одредзованю обсягу и змисту студиї о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта базней станїци мобилней телефониї „НС ПЕТРОВАРАДИН-РТВ” НС202, НСУ202, НСЛ202 Ношитель проєкта „Телеком Сербия” а.д. Таковска 2, Беоґрад, поднєсол тому орґану вимогу за одлучованє о потреби преценьованя вплїву на животни штредок проєкта базней станїци мобилней телефониї „НС ПЕТРОВАРАДИН-РТВ” НС202, НСУ202, НСЛ202 у Улїци Патриярха Раячича 30, у Петровардину, на катастерскей парцели число 820, К.О. Петроварадин, Город Нови Сад. По сле запровадзеного по ступку, Городска управа за защиту животного штредку дня 8. мая 2017. року принєсла ришенє число VI-501-218/17 зоз хторим дата согласносц на предметну Студию. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин на сайту Городскей управи за защиту животного штредку www. environovisad.org. rs. Заинтересована явносц може виявиц жалбу процив того ришеня у чаше од 15 днї од дня його обявйованя у средствох явного информованя, по тим орґану.

Покраїнски секретарият за урбанизем, будовательство и защиту животного штредку, на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни шредок („Службени новини РС” чс. 135/04) обявює

OБВИСЦЕНЄ

o принєшеним ришеню о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, дня 4. мая 2017. року, принєсол ришенє о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок ПРОЄКТА Виберанє ричного наноса зоз плївней драги у кориту рики Дунай од км 1259+700 до км 1260+000, на часцох к.п. чс. 4023 КО Сримска Каменїца и 7856/5 КО Нови Сад II, ношителя проєкта NOVI TRADING NS д.о.о. Змаєво, Улїца Маршала Тита бб. Ришенє о нєприступаню виробку Студиї о преценьованю вплїву на животни штредок за предметни проєкт мож достац на увид роботнима днями од 10 г до 14 г у просторийох Покраїнского секретарияту за урбанизем, будовательство и защиту животного штредку, Булевар Михайла Пупина 16, Нови Сад (прижемє, канцелария ч. 39). Заинтересована явносц може виявиц жалбу на принєшене ришенє у чаше од 15 днї од дня обявйованя того обвисценя.

19. МАЙ 2017.

Городска управа за защиту животного штредку Городу Нового Саду на основи члена 29. Закона о преценьованю вплїву на животни штредок („Службени глашнїк Републики Сербиї”, число 135/04 и 36/09) обявює

ОБВИСЦЕНЄ

о принєшеним ришеню з хторим дата согласносц на Студию о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта „Обєкт за маґазионованє опасних одруткох” у Новим Садзе, у улїци Приморска число 86, на катастерскей парцели число 385/1 К.О. Новим Сад IV, Город Нови Сад, ношителя проєкта „C.I.A.K.” ДОО Нови Сад, Приморска число 86, Ношитель проєкта „C.I.A.K.” ДОО Нови Сад, Приморска число 86, поднєсол вимогу за даванє согласносци на студию о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта „Обєкт за маґазионованє опасних одруткох” у Новим Садзе, у улїци Приморска число 86, на катастерскей парцели число 385/1 К.О. Новим Сад IV, Город Нови Сад. После запровадзеного поступку, Городска управа за защиту животного штредку дня 15. мая 2017. року принєсла ришенє число VI-501-165/17 зоз хторим дата согласносц на предметну Студию. Увид до предметного ришеня мож окончиц у просторийох Городскей управи за защиту животного штредку, Руменацка 110 а, Нови Сад, роботни днї у чаше од 10 до 15 годзин на сайту Городскей управи за защиту животного штредку www. environovisad.org. rs. Процив того ришеня може порушац управни спор пред Управним судом у чаше од 30 днї од дня обявйованя обвисценя о принєшеним ришеню у средствох явного информованя.

РУСКЕ СЛОВО 33

ИНФОРМАТОР MALI OGLA[KI ВЛАГА? Изолуєме влажни хижи. 063/440-470; 063/102-41-14. *** DIHTOVANW oblakoh i dzveroh zoz neopren-}umu.

Telefon: 063/8238-767.

PRAVIME po meri roletni i garmonikovo dzveri.

Tel: 063/8238-767 i (025) 58-27-710. *** ПРЕДАВАМ квалитетни пелет, брикети, углє Бановичи, древо у палетох од 1 и 2 кубики. Превоженє и витоварйованє обезпечени. Телефон: 064/26-83-862, Руски Керестур.

ЗНЄЙЦЕ НАШУ АПЛИКАЦИЮ

Но вин ско-ви да вате ль на установа Руске слово ма свою апликацию за мобилни телефони у предавальнї апликацийох Google play. Апликация предвидзена за хасновательох иос и андроид оперативних системох на своїх телефонох и таблетох, а мож пречитац вистки з катеґориї Руске слово, Рутенпрес, МАК и вистки о Руснацох хтори преложени на сербски язик. Апликация безплатна, а мож ю зняц на телефон так же ше пойд зе на play.google.com и удурка ше Ruske slovo.

OGLA[OVANW 021/6613-697, 021/ 6624-708 e-mail: ruske.redakcija@gmail.com

34 РУСКЕ СЛОВО

* дзе цо будзе * дзе цо будзе * дзе цо будзе *

ДНЇ УКРАЇНИ У СЕРБИЇ

Од 16. до 23. мая у Новим Садзе ше отримую Днї України у Сербиї. Козацки забави – 19. май 2017. року – Дискусия на тему українских козакох у Сербиї, Кулутрни центер Нового Саду, 1819,30 годзин.

– Филм „Нашлїдзованє нациї”, Кинотека Културного центра Нового Саду 20-21 годзин. Друга шветова война и досельованє Українцох до Войводини – 20. май 2017. року – Округли стол на тему досельованя Українцох и Русинох до Сербиї, Културни центер Нового Саду, 18-20 годзин.

– Преподаванє о участвованю Українцох у ошлєбодзеню Сербиї у Другей шветовей войни, Културни центер Нового Саду15-16 годзин.

– Вистава фотоґрафийох „Дїдове и унукове”, Културни центер Нового Саду, 15 годзин.

– Филм „Жем” О. Довженка, Кинотека Културного центра Нового Саду, 20-21 годзин. Сучасна Україна поволує як госцох на – 21. май 2017. року – Ґастрофест, Площа опрез Городскей хижи (у рамику проєкта Food Planet) 10-22 годзин, Културна програма и отверанє на 18 годзин.

– Презентация туристичного потенцияла України, Туристична орґанизация Нового Саду, 13-13,30 годзин.

– Танєчни вернисаж, Сербски народни театер, 19-20,30 годзин. Українска и сербска сучасна традиция – 22. май 2017. року – Вистава народних ремеслох України у Сербиї, Студио М РТВ 15-16 годзин.

– Преподаванє на тему подобносци українских и сербских традицийох преславох, Културни центер Нового Саду, 1819 годзин.

– Роботня народних ремеслох, Студио „М” РТВ 16-17 годзин.

– Театрална представа, Студио „М” РТВ 17-18,30 годзин.

– Музични концерт, Сербски народни театер, 19-20,30 годзин. Будучносц України и Сербиї – 23. май 2017. року – Вистава авторских етно-бабкох Вероники Латик, Музей Войводини 13-14 годзин.

– Филм „Нєпобедзуюци”, Кинотека Културного центра Нового Саду 20-21 годзин.

– Дискусия „Україна и Сербия – яка будучносц нам потребна”, Културни центер Нового Саду, 18-19 годзин.

– Церемония завераня, Дунайски парк, ТВС.

*** ПРОГРАМА ЗА ДЗЕЦИ Козацки забави – 19. май 2017. року – Козацки забави, Петроварадинска твердиня. Сучасна Україна поволує як госцох на – 21. май 2017. року – Ґастрофест, Площа опрез Городскей хижи, 18 годзин.

– Танєчни вернисаж, Сербски народни театер, 19-20,30 годзин. Українска и сербска сучасна традиция – 22 май 2017. року – Роботня народних ремеслох, Студио „М” РТВ 16-17 годзин.

– Театрална представа, Студио „М” РТВ 17-18,30 годзин.

– Музични концерт, Сербски народни театер, 19-20,30 годзин. Будучносц України и Сербиї – 23. май 2017. року – Вистава авторских етно бабкох Вероники Латик и дзецински рисовани филми, Музей Войводини 13-14 годзин. ***

НА СОБОТУ ХОРСКИ ФЕСТИВАЛ „КАРПАТИ” На соботу, 20. мая, у велькей сали КПД „Карпати”, отрима ше седми Хорски фе стивал „Карпати”, а програма почнє на 19 годзин. На то го роч ним Фе сти ва лу хор ско го шпиваня буду участвовац штири нашо хори зоз Вербасу, Нового Саду, Руского Кере стура и Дюрдьова, два го сцуюци хори зоз Вербасу и Нового Саду, як и два музични ансамбли зоз Львова и Києва.

***

НА ШТВАРТОК ПРОМОЦИЯ РОМАНА АКА ДЕМИКА ЮЛИЯНА ТАМАША Пре здравствени причини автора, промоция романа „Река Мономах” хтора була пла но ва на 10. мая отри ма ше на штварток, 25. мая, на 20 годзин, на ладї „Цепелин”. Учашнїки др Радмила ҐикичПетрович, редактор, Ксения Катанич, литературни критичар, Дьордє Рандель, домашнї „Ново садского фе стивала розгварки о любови на основи читаня”. На промоциї будзе шпивац хор „Гармония” з Нового Саду, а по законченю програми будзе коктел. Уход шлєбодни.

19. МАЙ 2017.

ИНФОРМАТОР/СПОРТ ЦЕНОВНЇК КНЇЖКОХ НВУ “РУСКЕ СЛОВО” Микола Мушинка: ОД УСНЕЙ ПО ПИСАНУ ЛИТЕРАТУРУ . . . . . . . . . 400 дин. Олена Планчак-Сакач: ШИТКО . . . . . . . . . . . . . . . . . .300 дин.

Mihajlo Kova~: ^ELYDZ DRINKOVA . . . . . . . . . . .400 din.

Irina Gardi-Kova~evi~: КОТУЛЬКИ И ҐОМБУЛЬКИ 300 дин. Људмила Попович и Надија Мирошниченко: САВРЕМЕНА УКРАЈИНСКА ДРАМА . . . . . . . . . . .500 дин. Людмила Попович и Надїя Мирошниченко: СУЧАСНА УКРАЇНСКА ДРАМА . . . . . . . . . . . . . . . .500 дин. Любомир Белей: СЛАВЯНСКИ ЯЗИК . . . . . . . . . . . . 400 дин. Янко Рамач: НА КРИЖНЕЙ ДРАГИ . . . . . . . . . . . . . .500 дин. Мелания Римар: ГАЙЗИБАН НА ШПАРҐУ . . . . . . . .300 дин. Микола Шанта: ШАНТОВКИ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 дин. Серафина Макаї: ЗЛАГОДА . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .300 дин. Славица Шовш: БЕЗСОНИ ЛАНЦУЩОК . . . . . . . . .300 дин. Мирон Жирош: ГОРНЇЦА БАЧВАНСКО-СРИМСКИХ РУСНАЦОХ II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 дин. Звонимир Няради: КАПКА МИ РУЖА ДО ОКА . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .500 дин. Микола Шанта: ВСЕЛЕНСКА ЧЕРКОТКА . . . . . . . 300 дин. Ася Папуґа: ГРИШКА . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200 дин. Владимир Бесерминї: СЛОВО БОЯНА ДВОКРАЯНА . . . . . . . . . . . . . .300 дин Агнета Бучко Папгаргаї: ОСЦЕ И ЧЕРЕШНЇ . . . . . . .300 дин. Ирина Гарди-Ковачевич: ГАЛОВ . . . . . . . . . . . . . . . . . .500 дин. Мирон Жирош: ГОРНЇЦА БАЧВАНСКОСРИМСКИХ РУСНАЦОХ . . . . . . . . . . . . . . . .500 дин. Юлиян Тамаш: ЦЕНТУРИОН–ДЗЕШЕЦ ЛЮБОВНИ ЗАПОВИДИ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .700 дин.

Ev}enij ^akan: BA^VANSKI SAFARI . . . . . . . . . .300 din.

Vasilq Mudri: BUDZENW YRI . . . . . . . . . . . . . . . . . .300 din.

Mikola M. Cap: NA @RIDLOH DUHOVNOSCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 din.

Lxbomir Medw{i: ^ASOKROK . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 din.

Slavomir Oleyr: NA[ENW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .500 din.

Ana Tama{: ^OM ^OMKA NW MA UHA . . . . . . . . . .200 din.

Samanta Rac Stoilqkovi~: ^ARNA RUSALKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200 din.

Sa{a Sabado{: POTARGANI ^ERVENI CVERNI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200 din.

Melaniy Rimar: @VIRKI U AZBUKI . . . . . . . . . . . .400 din. [tefan Gudak: ZAJDA ZA MIRNI SON . . . . . . . . .400 din.

Vladimir Ko~i{: LYDOVA TRAVA . . . . . . . . . . . . . .400 din.

Vladimir Kirda Bolhorves: ZA GORAMI . . . . . . . . .500 din.

Xliyn Pap: ^OM [E KA^KA Z VODU MA^KA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .300 din.

Ynko Pavlovi~: REPIK NA DU[I . . . . . . . . . . . . . .200 din.

Tamara Hrin: KOL>BA STRAHU . . . . . . . . . . . . . . . . .200 din.

Vany Dula: TEROR IDEALOH . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200 din.

Irina Gardi Kova~evi~: NWBO NAD KERESTUROM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 din.

Dxra Papgarga<: ZBEGNQOV^ARE . . . . . . . . . . . . .400 din.

Xliyn Tama{: DXRA PAPGARGA> OD RURALIZMA PO POPULIЗЕМ . . . . . . . . . . . . . .300 дин Melaniy Rimar: ^ILA[, A BEZ PRINCA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .300 din.

Dxra Latyk: TEATRALNI @IVOT RUSNACOH (II tom) . . . . . . . . . . 800 din.

Mikola [anta: PAPU^A STRACENA U LQVOVE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400 din.

Kseniy Var}a: OBLAK DO [VETA . . . . . . . . . . . .300 din.

19. МАЙ 2017.

РУКОМЕТНИ КЛУБ „РУСИН”

НЄ ГАНЬБА СТРАЦИЦ ОД ПЕРШОГО

РК „Приґревица” (Приґревица) – РК „Русин” 44:27 (22:12) Ру коме та ше Ру си на, своїм терену Русин бави прешлей соботу го сцова- процив екипи РК „Борац” ли на терену першопласо- зоз Бачкого Ґрачцу. Русинов подро сток у ва ней „ПИК При ґ ре ви ци”. Бавело ше 15. коло у своєй Ґрупи „А” у Лиґи Трецей рукометней лиґи младших катеґорийох М14 Сербиї „Бачка” Конєчни прешлого викенду бавел резултат бул 44:27 (22:12) два змаганя у Керестуре. У за домашнїх. Домашнї од обидвох славели побиду, першей минути були лєп- процив парнякох зоз РК „Сомбор” зоз резултатом ши. За Кере стурцох на тим 20:16 (8:11) и РК „Спартак змаганю бавели, Мудри 1, Войпут” зоз Суботици зоз Реґоєвич 2, Шукара 1, Ка- резултатом 19:14 (10:8). За тона, Тома 3, Любоя 2, Русин на тих двог змаганьБоя но вич 3, Гер бут 5, ох бавели: Мудри, Пашо 8, Слива 9, Виславски, Стої- Ковачевич 5, Микита 6, чич, Салак 1, Хома, Нико- Надж Деян, Ґовля 5, Планлич. Екипу водзел Грубе- чак, Новта, Дудаш, Хома 2, Харди 11, Няради, Зорич, ня. На стреду Русин бави Стойков, Максимович и одложене змаганє 12 кола Чордаш. Зоз тим турниром у Бездану, дзе их дочекує Керестурци закончели сезону 2016–2017. екипа РК „Ґрафичар”. З. Планчак За викенд, у 16. колє на

КНЇЖКИ МОЖ КУПИЦ И ПРЕЙҐ НАШОГО САЙТУ

Новинско-видавательна установа „Руске слово” тих дньох понукла нови способ купованя – прейґ интернеткнїжкарнї хтора ше находзи на сайту www.ruskeslovo.com/shop, у рубрики кнїжки. Видавательна дїялносц Установи ма длугу традицию, каждого року ше видава нови кнїжки та, окрем потерашнього способу купованя, при колпортерох, у дописовательству лєбо особнє на рижних манифестацийох, тераз читаче маю нагоду з обисца купиц жадану кнїжку. На сайту понукнути кнїжки хтори видати од 2002. року по нєшка, вєдно 79. З правого боку мож виберац виданя по рокох, авторох, лєбо цени. Важне надпомнуц же купованє кнїжкох прейґ интернет-кнїжкарнї затераз мож лєм зоз Сербиї, а випоручованє на домашню адресу окончує курирска служба Post Express, хторей треба и виплациц кнїжку вєдно зоз трошками доставяня.

РУСКЕ СЛОВО 35

СПОРТ ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА НОВИ САД

БАЧКОВА ПРЕШВЕЧЛЇВА ПОБИДА ФК „Бачка 1923” – ФК „Шайкаш” (Ковиль) 5:2 (3:2)

Дюрдь ов: ста ди он ФК „Бачка 1923”, патрачох коло 200. Судия: Сто їч (Но ви Сад). Ґоли за Бачку дали: Павлов у 8. минути (з пеналу) и 44. минути, Летич у 24. и Матич у 57. и 76. минути. Жовти картони у екипи Бачкей достали: Курушич, Пантич и Павлов. БАЧКА: Калайджич, Тривунович, Данґубич, Курушич, Павлов, Пантич, Летич, Деянович, Рац, Янкович и Маркович. У другим полчасу до бависка вошли – Дакич у 42. минути заменєл Тривуновича, Матич у 46. минути Раца, а место Цвиїча у 57. минути Летича. Ґол за Бачку дали Павлов у 8. и 44. минути, Летич у 24. и Матич у 57. и 76. минути. И того викенду фодобалере ФК „Бачка 1923” з Дюрдьова були домашнї на першенственим змаганю, алє тераз за ролику од прешлого змаганя прешвечлїво побили процивнїцку екипу. Вони у 26. колу Ново садскей фодбалскей лиґи, а єденастим ярнїм змаганю, внєдзелю, 14. мая, победзели ФК „Шайкаш” зоз Ковилю 5:2 (3:2). Домашня Бачка од першей минути нападала на ґол ковильских госцох, а перши ґол дали у осмей минути. Ґолман Шайкашу у каребним про сторе оштро стартовал на Летича, а судия до судзел пенал хтори успишно реализовал Павлов. Пошвидко, найлєпши бавяч го сцинскей екипи Панич вировнал резултат, алє радосц го сцох нє тирвала длуго. Други ґол за домашнїх дал Летич. Лєм дзешец минути познєйше Панич вихасновал нагоду и знова вировнал резултат. Минуту пред

концом першого полчасу Павлов дава треци ґол за домашнїх и з тим резултатом ше пошло на одпочивок. У другим полчаше до бависка вошол искусни Матич, хтори з двома ґолами обезпечел побиду Бачкей. По сле того Бачка ознова остава на дзевятим ме сце зоз 38 бодами. На осмим ме сце ФК „Петроварадин” з Петроварадину зоз 37, на седмим ФК „Пролетер” з Баноштору зоз 40 бодами, а на ше стим ФК „Младосц” зоз Нового Саду зоз 41 бодом. Першопласовани ФК „Борец” зоз Шайкашу ма 70 боди, а другопласовани ФК „ТСК” зоз Темерину, 54 боди. Потераз ФК „Бачка 1923” одбавела шицки 26 змаганя, ма найвецей побиди – 11 нєришени – 5 и страцени – 10 змаганя. Фодбалере дали вкупно 52 ґоли, а осмопласовани, седмопласовани и ше стопласовани тим дали менєй, алє шицки три тими маю єдну вецей побиду и менєй нєришени змаганя и прияли 49 ґоли. Шлїдуюце, 27. змаганє будзе на соботу, 20. мая на 17.30 годзин, на стадиону у Степановичове з єденастопласованим ФК „Омладинац”. С. Саламун

ОПШТИНСКА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ШИД

ВЕРХ ТАБЛЇЧКИ БЕЗ ПРЕМЕНКОХ У 19. колє Општинскей фодбалскей лиґи Шид, фодбалере були розположени за даванє ґолох и на пейцох змаганьох дати 28 ґоли. У Бикичу обчековано ОФК „Бикич” победзел Єдинство, а резултат бул 4:2. ОФК „Бачинци” дома победзели Синдєлич зоз 3:0, а розположени були и фодбалере Сримцу з Беркасова хтори дома победзели Борец зоз 3:0. Напредак у Вашици прешвечлїво победзел шидску Єдноту 6:3, а Ґра-

36 РУСКЕ СЛОВО

ничар призначел побиду процив Омладинца 6:1. Шлєбодна була екипа ОФК „Бинґули”. На таблїчки нєт пременки у верху, бо ОФК „Бикич” и далєй перши зоз 43 бодами, друга ОФК „Бинґула” ма 40, а треци ОФК „Бачинци” 37 боди. Штварти Напредак зоз 34, а бод менєй на пиятим месце ма Синдєлич. У штредку таблїчки Єдинство на шестим месце зоз 24, Єднота седма ма 20 и Ґраничар осми зоз 15 бода-

ми. На сподку Сримец на дзевятим месце зоз 14, предостатнї дзешати Омладинєц ма 13, а остатнї єденасти Борец зоз лєм штирома бодами. У 20. колє на нєдзелю, буду бавиц Єднота процив ОФК „Бинґули”, Омладинєц дочекує Сримец, а Борец будзе бавиц процив ОФК „Бикичу”. Тиж буду бавиц и Єдинство процив ОФК „Бачинци” и Синдєлич процив Напредку. Шлєбодна будзе екипа Ґраничара. Вл. Дї.

19. МАЙ 2017.

СПОРТ МЕДЗИОПШТИНСКА ЛИҐА БАЧКА ТОПОЛЯ–МАЛИ ИДЬОШ–ВЕРБАС–БЕЧЕЙ

БОДФК У ОСТАТ НЇХ МИ НУ ТОХ „Будучносц” (Савине Село) – ФК „Искра” 2:2 (2:0) Савине Село: стадион ФК „Будучносц”, патрачох коло 200. Ґоли за Искру дали: Дарко Николич и Златко Колєсар. ИСКРА: Ступар, Малїк (Колєсар), Барович, Юшкович, Дамир Ґубаш, Ваяґич, Ери (Иван), Малацко, Николич (Дрляча), Дамян Ґубаш, Сердар. Ситуация на таблїчки пред змаганьом медзи Будучносцу и Искру була така же Будучносц заберала шесте место, а Искра перше и на перши погляд Искру очековало єдно лєгке змаганє. Медзитим, шицки у Клубу були свидоми же тото змаганє, у ствари, найчежше, понеже Будучносц на домашнїм терену потераз мала шицки побиди. Прешлого року праве госцованє и кикс у Савиним Селу Искру коштало же би вошла до висшого ранґу. Шицки думали же бавяче вицагли поуки зоз прешлорочного змаганя и же ше история нє повтори, медзитим, ище раз ше указало же кед у питаню змаганя медзи Искру и Будучносцу, место на таблїчки нє пресудне. Такой на початку змаганя ше видзело же нє идзе шицко по плану, коцурски фодбалере були нервозни и нїяк нє могли дойсц до свойого бависка, а домашнї випатрали вельо мотивованши и ментално порихтанши за дерби. Гоч було шанси на обидвох бокох, Савиноселци после гришки Искрового ґолмана дали перши ґол. Вчас прияти ґол требал порушац коцурских фодбалерох же би, як и вельо раз потераз, пошвидко виєдначели резултат, алє место того бавяче ше почали медзисобно вадзиц, а нервоза була обачлїва и росла, та таку ситауацию домашнї вихасновали и дали и други ґол та ше зоз резултатом 2:0 за Будучносц пошло на одпочивок. Мало хто на трибинох мал довирия же ше Искра може нєпоражена врациц до Коцура, окреме кед ше знало же екипа Будучносци найстарша, та и найискуснєйша екипа у лиґи.

У другим полчаше Искра нападала и бавело ше цали час на половки Будучносци, алє без правих нагодох за ґол. Домашнї ше поцагли и заварли приходи ґу свойому ґолу. Медзитим, єдно бице Баровича Николич примирел и дал ґол, а до конца остало ище часу же би ше преобрацел резултат на хасен Искри, котра нападала, алє без успиху. Кед уж шицки подумали же боди останю у Савиним Селу и же пред Искру чежки три кола, Колєсар ше найлєпше знашол после єдного корнеру и у 87. минути принєсол Искри вельки єден бод котри обезпечує же би ше мирнєйше вошло до остатнїх трох колох. На нєдзелю у Коцуре на програми вельки дерби, понеже до Коцура приходзи другопласована Войводина зоз Бачкого Ґрадишта. Розлика медзи Искру и Войводину после того кола 4 боди, та у случаю же Искра победзи, теорийно два кола пред концом би освоєла перше место и постала шампион. З тей нагоди управа и бавяче Искри поволую Коцурцох же би у цо векшим чишлє пришли на нєдзелю на стадион и потримали фодбалерох же би победзели и обезпечели уход до висшого ранґу змаганя. Треба наглашиц же у Савиним Селу на змаганю медзи Будучносцу и Искру було можебуц и вецей Коцурцох як Савиноселцох, а єдна ґрупа Искрових навиячох зоз гласним навияньом потримовали бавячох и кед трацели, и вельки заслуги за освоєни бод иду праве им. З. Колєсар

ПОДРУЧНА ФОДБАЛСКА ЛИҐА ЗОМБОР–БАЧКА ПАЛАНКА

БОД ЗА РУСИН У ЗОМБОРЕ

ФК „Шикара” (Зомбор) На госцованю у Зомборе керестурски „Русин” прешлей нєдзелї процив ОФК „Шикара” одбавел нєришено 2:2, у 26. колє першенства у Подручней фодбалскей лиґи Зомбор–Бачка Паланка. Ґоли за „Русин” дали Борис Орос и Срдян Дюканович. „Русин” и далєй на 5. месце, тераз зоз 38 бодами, а шлїдуюце першенствене змаганє бави уж на стреду, 19. МАЙ 2017.

– ФК „Русин” 2:2 (1:2) 17. мая, на своїм терену процив „Младосци” з Крущичу, алє ище без присуства публики, понеже є одскорей покарани з бавеньом двох змаганьох на домашнїм терену без публики. На нєдзелю, 21. мая, Русин госцує у Липару, процив ФК „Липар”. М. З.

РУСКЕ СЛОВО 37

СПОРТ ВЕРБАСКИ ҐУҐЛАШЕ У ПЕРШЕЙ ВОЙВОДЯНСКЕЙ ЛИҐИ

НАПАРТА БОРБА ДО ВИСШОГО РАНҐУ

Ґуґлашски клуб „Вербас Дана“ ше од идуцей сезони будзе змагац у Першей войводянскей лиґи цо крочай вецей од потерашнього змаганя. Вербаски ґуґлаше мали даскельо нєуспишни сезони и страцени шанси, алє тей сезони им ше удало врациц до форми и витвориц висши ранґ бавеня за шлїдуюцу сезону Драга ґу тому пласману була досц напарта и чежка. У предходней часци першенства були углавним на водзацей позициї зоз даскельо подло одбавенима партиями. Медзитим, у самим финишу, приведли ше по позицию же єдно змаганє одлучовало о питаню пласмана до висшого ступня ранґираня. Вони лиґашску часц першенства закончели зоз 34 бодами, кельо мали и новосадски клуб „НС 1932“, а спрам пропозицийох Ґуґлашского Союзу Сербиї, кед обидва клуби маю исте число бодох, вец ше бави такволана „майсторица“ на нєутралним терену. Змаганє ше бавело у банї Юнакович, а Вербащанє победзели Новосадянох з резултатом од 6:2. Тренер Ґуґлашского клубу „Вербас Дана“ Раденко Матияшевич гвари же цали тим барз задовольни зоз побиду и пласманом.

– Витворели зме цошка цо ше у клубу жада уж вецей як децению. У нашим тиме тераз млади, ентузиясти ґуґлаше, алє и даскельо искусни бавяче хтори слуп того Клуба. Нє сцем нїко-

УСЛОВИЯ – ПОЛ УСПИХУ Гала за ґуґланє у Центру за физичну културу „Драґо Йовович“ тераз єдна з найлєпших у Войводини, а то потвердзує и факт же ше єден зоз найлєпших и найвисше ранґованих ґуґлашских турнирох у жеми отримує праве у тей сали. „Крачунски турнир“ ше у тей гали отримує уж 18 роки и зазберує найлєпших ґуґлашох на републичних и европских змаганьох. Така гала Центру за физичну културу понука найлєпши можлївосци за трениранє и усовершованє, та мож повесц же и заслужела же би єй ґуґлашски Клуб бавел у першей лиґи Войводини.

го окреме визначовац, победзел колектив и їх жажда за успихом – гварел Матияшевич. Єден з ґуґлашох хтори у першим тиму сениорох бави уж штири, пейц роки и Желько Радванї. Тот ґуґлаш, иншак кухар по професиї, бавел и у перших тимох нїзших катеґорийох и ма длугу кариєру у ґуґланю.

– Ґуґлам одмалючка, ище сом до основней школи ходзел кед сом першираз вжал куґлу до рукох. Кед сом бул младши, мал сом вецей часу за тренинґи, та сом и посциговал лєпши резултати. Нажаль, тераз пре обовязки на роботи нє мам вельо часу за змаганя, алє вше кед можем – пойдзем. Будзем ше намагац тренирац вецей тераз кед зме вошли до Першей лиґи, алє мнє од пласману важнєйша любов ґу тому спорту. Гварел сом и тренерови же я тот спорт нє опущим, гоч лєм будзем ходзиц на тренинґи – щири Радванї. Пласман до вишого ранґу у тей сезони витворели: Зоран Бабич, Владимир Бєлица, Йован Янкович, Бранко Манойлович, Никола Миянович, Желько Радванї и Иван Радович. А. Лендєр

ШК „ОМЛАДИНЄЦ”

УСПИШНИ ПОЧАТОК СЕЗОНИ Прешлого викенду, односно 14. мая, почала нова сезона за коцурских шахистох. У першим колу шаховскей Войводянскей лиґи – ґрупа Бачка у Коцуре госцовала екипа Бездану зоз истоменного места, а Омладинєц на тим змагню оправдал улогу фаворита и победзел зоз 4:2

38 РУСКЕ СЛОВО

Шахисти Омладинца до того змаганя вошли як фаворити зоз лєпшим рейтинґом од госцох зоз Бездану. Побиди на тим змаганю зазначечи Карло Бала, Никола Тадич и Ґоран Попович. Реми одбавели Владимир Лазор и Стеван Перич, а Миряна Шолая свойо змаганє страцела, гоч и вона одлично бавела и цали час була у лєпшей позициї, медзитим, направела єдну гришку котру процивнїк вихасновал и удало му ше победзиц Шолайову. У шлїдуюцим колу коцурски шахисти буду госцовац у Зомборе дзе буду бавиц процив екипи Раванґрадске айкуле котра у першим колу страцела у Суботици од екипи Пензионер. ШК „Омладинєц” и у тей сезони будзе мац шаховского судию, а то Янко Бесерминї. З. Колєсар 19. МАЙ 2017.

СПОРТ ШИД БУЛ ДОМАШНЇ ЗМАГАНЮ У СТОЛНИМ ТЕНИСУ СПОРТСКИХ БАВИСКОХ „ЯША БАКОВ”

БИКИЧАНЬОМ ПЕРШЕ МЕСТО Столнотенисере КПД „Иван Котляревски“ зоз Бикичу побиднїки турнира у столним тенису хтири отримани у Шидзе у рамикох 26. Спортских бавискох „Яша Баков“. Друга була екипа КУД „Яким Ґовля“ зоз Миклошевцoх, треца СД „Русин“ з Руского Керестура, а штварта КПД „Тарас Шевченко” зоз Дюрдьова. Екипа Руского културного центра з Нового Саду завжала шесте место, „Папивинґ” зоз Вербасу бул седми, а остатня осма була екипа КПД „Драґутин Драґен Колєсар” зоз Бачинцох. Змаганя ше отримали на терену ТК „Партизан“ у Спортским центре, а потим у Руским доме було преглашованє пласмана екипох и полудзенок за учашнїкох хтори порихтало КПД „Дюра Киш“ хторе було орґанизатор и домашнї турнира. Побиднїцка екипа окрем подзекованя достала и медалї. За Бикичаньох ше змагали Драґан Барна, Деян Ґрбич, Божидар Смилїч и Драґана Данґузов. У екипи СД „Русин” були София Ковач, Мирослав Виславски и Янко Хома. За „Папивинґ” наступели Иван Папуґа, Дюра Папуґа, Янко Папуґа и Сашенька Папуґа. Миклошевчаньох представяли Боян Гудак, Мартино Батакович, Мийо

Водопия и Иван Прка. РКЦ „Нови Сад” Владимир Иван, Томислав Горняк и Тимотей Рац, а у екипи Дюрдьовчаньох були Борис Цап, Михайло Киш и Дамир Кочиш. КПД „Дюра Киш” представяли Лазар Данґузов, Неманя Добриєвич, Мирон Джуджар и Юлиян Ковач, а Бачинчаньох Стефан Станкович, Воїслав Баряктарович, Владислав Папуґа и Ґоран Попович. Вл. Дї.

ОТРИМАНЕ ОКРУЖНЕ ШКОЛСКЕ ПЕРШЕНСТВО З АТЛЕТИКИ

ДВОМЕ ШЕ ПЛАСОВАЛИ НА МЕДЗИОКРУЖНЕ

На Окружним школским першенстве з атлетики, хторе стреду, 10. мая отримане у Зомборе, атлетичаре ОШ и штреднєй школи „Петро Кузмяк” з Руского Керестура у своїх дисциплинох и возростох освоєли два перши и три треци места, а першопласовани буду участвовац на Медзиокружним змаганю. Перше место у скоку до висока у конкуренциї пиятих и шестих класох освоєл Дарко Надь, котри палїцу пре-

19. МАЙ 2017.

скочел на висини од 1,45 метери, з чим поставел и нови особни рекорд, а у истей конкуренциї, алє у руцаню кулї, перше место у освоєл Неманя Ковачевич. Неманя кулю доруцел на 9,04 метери, з чим тиж поставел свой нови особни рекорд. У конкуренициї пиятих и шестих класох у скаканю до далєка Алексей Бики освоєл треце место (4,16м), у конкуренциї седмих и осмих класох у скоку до висока треце место освоєл Никола Накич (1,45м), як и Антония Монар, котра треце место у скаканю до висока освоєла у конкуренциї штредньошколкох (1,45м). По витворених резултатох, хлапцовска екипа школярох седмих и осмих класох керестурскей Школи завжала треце место на цалим змаганю, а у тей катеґориї ше змагали пейц екипи. Школярох за змаганє пририхтала їх наставнїца, професорка физичного воспитаня у керестурскей Школи Саня Тиркайла, а Дарко Надь и Неманя Ковачевич, як першопласовани у своїх дисциплинох и катеґорийох, виборели пласман на Медзиокружне змаганє, хторе будзе 16. мая у Новим Садзе. М. З.

РУСКЕ СЛОВО 39

ИНФОРМАТОР, ОГЛАШКИ, ИНТЕРМЕЦО

ГЛАСНЇК ПО РУСКИ РОК LXXIII ЧИСЛО 20 (3733) НОВИ САД, 19. МАЙ 2017.

ПОЧАЛИ „ДНЇ УКРАЇНИ” У НОВИМ САДЗЕ

Фото: Вероника Вуячич

Фото: В. Вуячич

ЦЕНА 30 ДИНАРИ

■ КЕРЕСТУРЦИ ПРОЦИВ НОВОГО ПЛАНУ РЕОРҐАНИЗАЦИЇ „АБЦ ФУД”

ОГЛЯДНУЦЕ НА ПРЕШЛОСЦ оволуєме читачох новинох „Руске слово” же би помогли препознац особи на старих фотоґрафийох. Пре точне идентификованє особох на сликох, хтори маю окремну музейну вредносц, потребна помоц од ширшей явносци. Шицки фотоґрафиї настали у дакедишнєй фотоґрафскей роботнї Бруґошових у Руским Керестуре. Кажду фотоґрафию ше подпише зоз одредзену шифру, та кед же препознаце даєдну, лєбо вецей особи на фотоґрафиї, модлїме Вас же бисце явели до Заводу на число телефона 021/548-421, лєбо на мейл: zavod.rusini@gmail.com.

П

ПОМОГНЇЦЕ, РОЗПИТАЙЦЕ ШЕ, ПРЕПОЗНАЙЦЕ!

■ 84. МЕДЗИНАРОДНИ Фотоґрафия: K006b_0183P

ПОЛЬОПРИВРЕДНИ САЯМ