RUSKE SLOVO 03

ИНФОРМАТОР, ОГЛАШКИ, ИНТЕРМЕЦО

ГЛАСНЇК ПО РУСКИ РОК LXXV ЧИСЛО 3 (3820) НОВИ САД, 18. ЯНУАР 2019.

Фото: о. Дарко Рац

ЦЕНА 30 ДИНАРИ

ОГЛЯД НУ ЦЕ НА ПРЕ ШЛОСЦ оволуєме читачох новинох „Руске слово” же би П помогли препознац особи на старих фотоґрафийох. Пре точне идентификованє особох на сликох, хтори маю окремну музейну вредносц, потребна помоц од ширшей явносци. Шицки фотоґрафиї настали у дакедишнєй фотоґрафскей роботнї Бруґошових у Руским Керестуре. Кажду фотоґрафию ше подпише зоз одредзену шифру, та кед же препознаце даєдну, лєбо вецей особи на фотоґрафиї, модлїме Вас же бисце явели до Заводу на число телефона 021/548-421, лєбо на мейл: zavod.rusini@gmail.com.

Фотоґрафия: 0321P

■ ВИТАЙЦЕ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ!

СПЕЦИЯЛ

ЗМИСТ

■ Специял 3–9. Ґу Националному швету Руснацох

■ Тижньовнїк 10–11. Жимска школа руского язика у Словацкей

■ Нашо места 12. Схадзка Совиту МЗ Руски Керестур

■ Духовни живот 17. Панахида жертвом Рациї у општини Жабель

■ Култура и просвита 18. Подобови уметнїк Владо Няради, ретроспектива успишней сезони

■ Економия 20. Локална акцийна ґрупа у Општини Кула

■ Людзе, роки, живот 26–27. Стретнуце: Ана Mария Ивков, Дюрдьовска з Французкей

■ Информатор

32–36. Оглашки и In memoriam

■ Спорт 39. Отворена Спортска сала у Ґосподїнцох

Насловни бок: Панорама Руского Керестура Автор фотоґрафиї: о. Дарко Рац

* ”РУСКЕ СЛОВО” – гласнїк по руски * Виходзи каждого пиятку * Снователь Национални совит рускей националней меншини * Видава НВУ ”Руске слово”, Нови Сад * Перше число вишло 15. юния 1945. року у Руским Керестуре * Адреса: НВУ ”Руске слово”, Булевар ошлєбодзеня 81/VII, 21000 Нови Сад * Редакция: одвичательни редакторe – Славица Фейса, Ясмина Дюранїн, Микола М. Цап, Микола Шанта * редакторе/ки рубрикох – Мирон Горняк-Кухар, Александар Паланчанин, Мартица Тамаш, Олена Планчак-Сакач, Вероника Вуячич * новинаре/ки – Мария Афич, Влада Дїтко, Ана Маркович, Сандра Саламун, Златко Колєсар, Марина Джуджар * лекторка – Блажена Хома-Цветкович * ґрафична редакторка – Люпка Цвеїч * ґрафични дизайнерки – Мария Гудак, Таня Салонтаї * Телефони: 021/6613-697, 021/6624-708, 021/6623-076; 021/6621-433 * Телефакс 021/528-083 * Предплата за цали рок: у жеми 1 500 динари, а у иножемстве 100 евра * Жиро-рахунок Banca Intesa a.d. Beograd 160-923244-82 * Девизни рахунок 160-0050870024999-53 * Рукописи ше нє враца * Д ру ку є Д ру ка р н я graf” П е т р о ва р а д и н * ”Maxima E-mail: redakcija@ruskeslovo.com * Web site: www.ruskeslovo.com * YU ISSN 0350-4603 * COBISS SR-ID 15915778 * Друковани тираж 2 000 *

Директор др БОРИС ВАРҐА *** Главни одвичательни редактор ИВАН САБАДОШ

2 РУСКЕ СЛОВО

18. ЯНУАР 2019.

СПЕЦИЯЛ НАЦИОНАЛНЕ ШВЕТО РУСНАЦОХ

ПРЕНАЙДЗМЕ У СЕБЕ ЗАРНО РУСКОСЦИ Пише: Борислав САКАЧ, предсидатель Националного совиту Руснацох

У

тим Новим 2019. року жадам шицким припаднї- шведкове же маме и вше менєй учашнїкох и дїячох у ком нашей рускей заєднїци же би пренашли тото култури, а нє лєм конзументох тих културних продукзарно руско сци котре у нас иснує уж телї вики, и же тох. На шицко тото ше ище зявела и велїче зна конкуби го по сад зели до шерцох своїх наймилших же бизме ренция нових диґиталних медийох, Интернету и кана тот спо соб указали себе, а окреме нашим сушедом, бловскей телевизиї, котри нєзатримуюцо лїґаю наш же зме ту присутни уж скоро три вики и же ше нашо шлєбодни час и даваю нам цалком нови димензиї рокоренї на тельо попреплєтали, же наш шлїд на тих ба- зваги котра нє ма гранїци, котра ґлобална, чийо кричван ско-срим ских про сто рох те ри юми упит ни, котри нє цалком обачлїви и препознаподлєгую нїякей контроли, а Богата диверсификация професийох тлїви! їх борба за конзументами и заступених медзи членством нового На тим факту Национални патрачами безкомпромисна и зволаня Националного совиту нам дава совит Руснацох у новим звома лєм єден циль – профит. ланю буд зе муровац нашу да- вельку моц спатраня з рижних аспектох А то лєм початок ХХI вику, актуалних задаткох хтори пред нами и лєм друга декада! льшу еґзистенцию у тим мулти кул ту рал ним штред ку и даваня конкретних, оптималних ришеньох. Прето маме у новим зволаТото шицко нам дава можлївосц буд зе ше намагац написац ноню Националного совиту Руправилного порозуменя и одношеня ґу ву, актуалну стратеґию отриснацох членох котри припамованя и розвою нашей култу- традициї котра муши буц обовязна карика даю рижним ґенерацийом, цо у повязованю прешлосци и будучносци, ри и нашого язика през квалинам дава можлївосц интеґратет ни обра зов ни про це си и бо без того наш шлїд у будучносци скапе – циї богатого животного искупрелїґнє нас ґлобализация през правдиве и порядне инства и интеґритета успишно формованє. витвореного и доказаного у Шиц ки зме швед ко ве же про фе си й них, роди те ль ских, проце си транзициї у нашей терашнєй держави тирваю дружтвених, културних и других обласцох, а источабарз длуго, же процес интеґрациї до европскей заєднї- сно нам дава можлївосц злучованя зоз сучаснима ци тиж так длуготирваци, же ше у мед зичаше зявюю трендами у швеце и швижима идеями. З другого боку цалком нєвигодни нукашнї, алє и вонкашнї подїї ко- патраци, члени у велькей векшини маю високу фахотри нам додатно спомалшую напредованє и розвой. ву приготовку рижних профилох, а подобне и при члеПрето наш стандард скромни, прето нашо млади глє- нох зоз штредню фахову приготовку. То богата дивердаю свойо ме сто под слунком у других державох шир- сификация профе сийох цо нам дава вельку моц спацом швета, прето нєт часу у наших каждодньових роз- траня з рижних аспектох актуалних задаткох хтори порядкох за квалитетну розвагу, за културни подїї ко- пред Националним совитом и даваня конкретних, оптри би мали окрипиц нашу душу. Нажаль, тиж так зме тималних ришеньох. Тото шицко нам дава можлївосц правилного порозуменя и одношеня ґу традициї котра муши буц обовязна карика у повязованю прешло сци и будучно сци, бо без того наш шлїд у будучно сци скапе – прелїґнє нас ґлобализация. Прешвечени сом же терашнє, нове зволанє Националного совиту Руснацох ма моци, сцело сци и шмело сци робиц за нашу руску заєднїцу зоз полну анґажовано сцу и на тот спо соб допринєсц лєпшому стану у нашей, рускей заєднїци и тиж так же шицки конструктивни предкладаня буду вислухани, потримани и по можлїво сци ре ализовани на общи хасен и ширшей заєднїци у котрей жиєме. И на концу, най повторим, по сад зме тото зарно руско сци, бо то можеме лєм ми, Руснаци вєдно. Нїхто други то нє пороби за нас.■ 18. ЯНУАР 2019.

РУСКЕ СЛОВО 3

СПЕЦИЯЛ ЦЕНТРАЛНА ПРЕСЛАВА

ЩЕШЛЇВЕ НАМ ШВЕТО, РУСНАЦИ! Пише: Йоаким РАЦ, директор Дома култури Руски Керестур

У

Фото: о. Дарко Рац

Того 2019. року Швето ше, гоч ж давного 2008. року стретли штреднєй и восточней Европи дзе зме ше першираз у Новим Садзе ше находза нашо историйни коренї. дакус прейґ шора, враца до Матки. Сами початки нє були лєгки, на- До Руского Кере стура, котри як означиц цошка нове. Националне швето Руснацох у Републики Сербиї. сампредз, у финансийним смислу. шпивал Ко стельник, „двацец езром Здогадуєм ше як Национални со- Шицки трошки подмирйовал Наци- мац и глава”. До Кере стура у ковит у другим зволаню, цали рок пред онални совит, познєйше новооснова- трим до першей класи основней тим пошвецел активносцом и пора- ни Завод за културу войводянских школи уписане 21 дзецко, зоз кодом на преглашоваю и возпоставя- Руснацох. Як швето заживйовало у трого ше виселєло вецей як 100 фаруских главох, так исто помали и ло- мелиї. ню истого. Но заш лєм, прегирмел Кере Було вецей предкладаня о терстур и колери, и вельки води, и мину преслави: на Кирбай у РуТого 2019. року Швето ше, гоч дакус ским Керестуре 9. мая, Завитни прейґ шора, враца до Матки. До Руского войни. Нашол моци ше обнодзень на вельку Матку божу..., Керестура котри, як шпивал Костельник, виц и оздравиц. Най тото дванасте швето у алє превладало роздумованє и „двацец езром мац и глава”. Ру ским Керестуре будзе искра здогадованє, на 17. януар 1751. Най тото дванасте швето у Руским котра ознова обнови наш валал. року кед подписани контракт о Керестуре будзе искра котра ознова Збийме свойо шори, шицки насельованю 200 грекокатолїцобнови наш валал поєдинци и институциї у наких фамелийох на тедишню пушим валалє. Нє шму розлични стару Вельки Керестур, на датум котри прилапени як дзень урядового кални самоуправи у котрих жию Ру- думаня, попатрунки, национални и насельованя Руснацох на тоти про- снаци почувствовали потребу ува- политични опредзелєня, буц прежовац и часточно софинансовац преченє за сотруднїцтво. За таке дастори. цо мушиме мац и моци и шмело сци На южни про стори Панонскей централни преслави у їх штредкох. Вишоровали ше Нови Сад, Руски и мудро сци. ровнїни дзе дзекуюци вецей як двоПри ви та й ме на на шим шве ту иполвиковному иснованю зоз наро- Кере стур, Шид, Коцур, Дюрдьов, дами у окруженю, зоз котрима Ру- Сримска Митровица, Нове Орахово, щиро шицких го сцох зоз наших ме снаци дзелєли и хлєб и трапезу и нї- Вербас, Кула, Бикич, Суботица. стох, зоз старого краю, представнїСтретали зме ше и ми свойо, стрета- кох других народох, державних инґда з нїма нє мали зраженя. На терашнї про стор Републики ли зме ше и з другима, черали идеї, ституцийох. Укажме же Кере стур ма моци, Сербиї котру войводянски Руснаци ришовали проблеми. Швето помали тримаю за свойо отечество, алє ис- постало руска институция котру по- сили, и надалєй остац „мац и глава точасно поставаю и свойофайтови читую и Руснаци, и народи зоз ко- двацец езром”. Щешлїве нам швето!■ мост вязох Сербиї зоз державами трима жиєме у окруженю.

4 РУСКЕ СЛОВО

18. ЯНУАР 2019

СПЕЦИЯЛ НАЦИОНАЛНЕ ШВЕТО РУСНАЦОХ

РУСКИ КЕРЕСТУР, НАША МАЦ И ГЛАВА

Фото: М. Афич

Руски Керестур, наш найстарши руски валал и, як шпивал Гавриїл Костельник, шицким Руснацом на тих просторох „мац и глава”, того року ознова домашнї Централней преслави Националного швета Руснацох у Сербиї. Керестур перше место хторе други раз домашнї централней шветочносци Дня Руснацох

18. ЯНУАР 2019.

РУСКЕ СЛОВО

u

5

СПЕЦИЯЛ РУСКИ КЕРЕСТУР – ДОМАШНЇ ТОГОРОЧНОГО

РОЗСАДНЇК РУСНАЦТВА Руски Керестур ше з часом звекшовал по числу жительства, та роснул и сам валал, алє ше источашнє нє звекшовал и його хотар, а обрабяца жем була основне жридло еґзистенциї тедишнього його жительства. Пре тоти причини Руснаци з Керестура ше були примушени висельовац як поєдинци до Нового Саду, уж даскельо роки по приселєню. Познєйше, з Керестура та и з Коцура висельовали ше и цали фамелиї и творели нови колониї у околїску Шида, у горватско-сримских валалох Петровцох, Миклошевцох и других славонских валалох, до Дюрдьова, а поєдинєчно за хлєбом, чи лєпшим животом, през историю Керестура, одсельовало ше и до Кули, Вербасу, Нового Орахова, Суботици, а познєйше и по цалей дакедишнєй Югославиї. А остатня велька миґрация з Керестура була до Канади, дзе ше масовно фамелиї почали висельовац концом прешлого и початком нового милениюму. Руски Керестур у своєй историї прешол през даскельо периоди у хторих мал розлични державно и дружтвеноекономски условия за свой розвой. Перше то було у рами-

6 РУСКЕ СЛОВО

кох Угорскей держави од приселєня по 1918. рок. Од того року по 1941. то було у Кральовини Сербох Горватох и Слованцох – Югославиї. Бачкерестур бул у кратким периодзе мадярскей окупациї (1941–44.), а потим аж по 1991. бул социялистични Керестур. Шлїдзи период розпадованя СФРЮ по 2000. рок и далєй по нєшкайши часи. ОД ПАРОХИЇ ПО ШЕДЗИСКО ЕПАРХИЇ Як спомнуте, до Керестура ше могли присельовац лєм Руснаци грекокатолїцкей вири, и през цалу його историю Грекокатолїцка церква хтора тиж прешла през рижни орґанизацийни форми, односно церковни структури, була фундамент валала. Истого 1751. року як ше з Горнїци приселєли перши Керестурци, зазначени и датум кед основана грекокатолїцка парохия у Керестуре. Ту у Бачки и Руснаци и їх Церква були далєко од Горнїци, та парохия спредз подпадла под юрисдикцию римокатолїцкей архиепископиї у Калочи. Од 1777. року кед основане Крижевске владичество, и керестурска парохия у його составе аж по снованє Апостолского еґзархату за грекокатолїкох у Югославиї (Сербиї) 2003. року. Як знаме, на Миколая 6. децембра тераз уж прешлого 2018. року, Еґзархат прероснул до Епархиї св. Миколая у Руским Керестуре, а еґзарх кир Георгий Джуджар перши владика нового владичества. Свою першу церкву приселєнци Руснаци у Керестуре збудовали 1753. року, а нову терашню, почали будовац 1778. з пенєжну помоцу царици Мариї Терезиї. Иконостас у нєй 1791. виробел познати сербски иконорезач Арсениє Маркович, а два роки познєйше и иконостас и церкву омальовал ище познатши Арсениє Теодорович Пантасич же би церкву 1793. пошвецел владика крижевски Силвестер Бубанович. Зоз снованьом Еґзархату керестурска церква достала статус Катедрали хтори єй остава и у новооснованим владичестве, гоч владически дом оформени у Новим Садзе. Треба здогаднуц же як свойофайтови духовни фундамент и факт же у крипти Катедралней церкви поховани пейцме крижевски владикове чи синове руского роду – Дионизий Няради, Гавриїл Букатко, Йоаким Сеґеди, Славомир Микловш и скопско-призренски Йоаким Гербут. У Руским Керестуре, односно у його хотаре, находзи ше и єдине нашо Марийово святилїще Водица хторе од початку чудесних указаньох Богородици на тим месце далєкого 1817. место дзе ше зазберує цали наш народ на тих просторох, а у прешлосци у велькей мири ту приходзели и сушедни народи и других вирох. Фото: Лю. Дудаш

О

дкеди почало означованє Националного швета Руснацох 2008. року у Новим Садзе, уж рок по тим швето було отримане праве у Кере стуре, а 2019. Керестур розпочина други круг означованя централней шветочносци. То нагода здогаднуц ше кратко на його историю и терашньосц, як и найзначнєши здобутки у шицких обласцох нашого националного живота. Як познате, за датум Националного швета Руснацох у Сербиї вжати 17. януар, а прето же того дня 1751. року почало официйне насельованє Керестура, з Контрактом о насельованю 200 руских грекокатолїцких фамелийох на тедишню пустару Вельки Керестур. У Зомборе го подписал администратор коморских маєткох царици Мариї Терезиї у Бачкей Франц Йосиф де Редл, хтори дал тото право шлєбоднякови Михайлови Мункачийови з валалу Червеного у жупаниї Берег. Прето ше тот датум уж децениями рахує як родзени дзень Руского Керестура як руского населєня. Гоч як толкую нашо историчаре, єст историйни шлїди у Хронїкох, та и по народней традициї же ше Руснаци поєдинєчно, до Керестура, односно на кулске паньство дзе спадал и Керестур, почали присельовац даскельо роки пред тим.

18. ЯНУАР 2019

СПЕЦИЯЛ НАЦИОНАЛНОГО ШВЕТА РУСНАЦОХ Грекокатолїцка Церква и єй священїки попри стараня за духовни живот народу, була и остала єден зоз главних слупох и про свищованя и очуваня националней свидомосци Руснацох на тих просторох, цо нє було вшадзи случай. НЇЧ БЕЗ ШКОЛИ За Руски Керестур вязани и початки просвитного живота нашого народу у нових крайох, понеже ту перша школа почала робиц уж 1753. року. Историчаре тот факт толкую же Руснаци до Бачки пришли зоз досц моцну традицию цо ше дотикаобразованя. Нє зна ше хто бул перши учитель, а учителє звичайно були и дзияци у церкви. Но перши спомнути учитель у попису зоз 1756/7. року бул Янко Палїнкаш, а часто учительовали и священїки. Векшином приходзели зоз Горнїци, одкаль ше приношело и учебнїки як спочатку и богослужебни кнїжки, Найбаржей остал запаметани читель Петро Кузмяк, по хторим и нєшкайша керестурска школа ноши мено. Од самого початку дзеци ше у школи учели на мацеринским язику цо була окремна єй вредносц, гоч образованє було скромне, учело ше читац, писац, раховац, як и виронауку. У познєйших периодох школа у Руским Керестуре була под прициском мадяризациї, алє ше часи пременєли. После Другей шветовей войни Керестур достал и штредню школу, з руским наставним язиком. Нєшка є дом єдиней рускей ґимназиї на швеце.

гли капитал до валалу. Обробок жеми з чиїх ресурсох вироснул Керестур, у новей форми одн. през зявенє и розвой заградкарства, поготов паприґарства семедзешатих рокох прешлого вику, допомогли економскому змоцнєню жительства, та и випатрунку самого валалу, можлївосци високого образованя младежи, алє з тим и одход до урбаних штредкох. У єдней-двох ґенерацийох, модернизация пременєла живот валалу баржей и швидше як през шицки предходни поколєня. Руски Кере стур и нєшка шедзиско наших найзначнєйших институцийох и чувар шицких здобуткох на вирским, образовним и културним полю нашого народу. До тих здобуткох свойо усиловно сци, роботу, и знаня уткали велї ґенерациї. Ми, їх потомки, би з почитованьом и своїм трудом требали зробиц шицко цо мож же бизме пребудзели, пе стовали, почитовали и чували нашу руску националну свидомосц и свойо коренї, и на тих фунадаментох будовали свою каждодньовосц и будучносц.■ Пририхтала: Мария АФИЧ

ДЕМОҐРАФСКИ ОБСТАВИНИ Од приселєня штредком 18. вику, число жительства ше нєпреривно звекшовало, та 1868. року записани 4 920 души. По податкох яки виглєдал Мирон Жирош, интересантне же за 50 роки од 1868. по 1921. природни прирост бул 3 037 особи, алє ше число жительох звекшало лєм за 94 особи. У тим чаше ше случели и два катастрофи: колера 1873. року и война, а велї ше и виселєли до Славониї и Америки. Керестур у своєй историї найвецей жительох зазначел 1953. року кед було 6 115 особи. З остатнїх двох пописох 2002. и 2011. видно тиж значне зменшанє жительства, зоз 5 213 на 4 585 особи.

ҐАЗДОВАНЄ, ПРИВРЕДА И ПОДНЇМАТЕЛЬСТВО Попри землєдїлства, та и статкарства хтори були основни привредни конар у Керестуре, през свою вецей як 270–рочну прешлосц, Керестур у економско-привредним сеґменту шлїдзел досцигнуца и понуканя каждого историйного периоду. Так значне спомнуц зявенє ремеселнїцтва уж у XVIII сторочю, його розвой у шлїдуюцих сто рокох и познєйше по сучасни тренди и у ремеселнїцких профилох и у пременки дружтвеного ушореня поготов по Другей шветовей войни. З єдним словом, ремеселнїцтво цагало економски розвой валала през длугоки период з чим допринєсло и осучашньованю каждодньового живота и роботи його жительох. Початком прешлого вику осучашньованє польопривреди а окреме продукция конопи прица18. ЯНУАР 2019.

РУСКЕ СЛОВО 7

СПЕЦИЯЛ РУСКИ КЕРЕСТУР – ДОМАШНЇ ТОГОРОЧНОГО РОЗГВАРКА З ВЕЛИБОРОМ МИЛОЇЧИЧОМ, ПРЕДСИДАТЕЛЬОМ ДОЧАСОВОГО ОРҐАНУ ОПШТИНИ КУЛА

Розгварку водзела: Марина ДЖУДЖАР

ПРЕПОЗНАТЕ БОГАТСТВО МУЛТИКУЛТУРАЛНОСЦИ

Општина Кула ше може похвалїц же є єдна мултнационална и мултикултурална заєднїца, дзе ше преплєтаю и вєдно у злоги жию народи аж шейсц националносцох. Кажда заєднїца припозната и препозната по своєй єдинственосци, и по своїх манифестацийох. Руска заєднїца, у Сербиї найчисленша праве у Руским Керестуре, важна часц того богатства

З

нагоди означованя Националного швета Руснацох у Руским Керестуре, а з огляднуцом на положенє Руснацох у тей Општини, и общи розвой тей локалней самоуправи, бешедовали зме зоз предсидательом Дочасового орґану Општини Кула, Велибором Милоїчичом. − У кулскей општини ше находзи найвекша руска заєднїца, у нашей держави. Вше наглашуєм и окреме любим присц до Руского Керестура, медзи Руснацами и я особнє мам барз добрих приятельох, горди сом на мултиетнїчносц котру ту у општини маме. Роками нє паметаме нїяки проблеми на националней основи, прето же ми нє жиєме єдни коло других алє єдни з другима. Нормално же зме свидоми же Руски Керестур нє лєм найвекша руска заєднїца у Сербиї, алє, так повесц, и єден шветови центер, єдинствени за Руснацох дзе ту єдина руска Ґимназия на швеце. У складзе з тим уж даскельо роки назадок кед ше зявел проблем финансованя трох руских манифестацийох – Драмского мемориялу „Петро Ризнич Дядя”, Фестивал култури „Червена ружа” и „Костельниковей єшенї”, за котри до пред даскельома роками були видвойовани средства коло 400 до 500 тисячи динари, ми видзели потенциял у длугорочней традициї, и за тоти манифестациї опредзелєли сиґурни милион динари. Пременка од того року же ше тоти манифестациї вецей нє финансує по проєктох, алє су опредзелєни директно зоз финансийним планом Дома култури Руски Керестур − визначел Милоїчич. Зоз стратеґийну одлуку препозната традиция руских манифестацийох, и убудуце їх финансованє би нє требало буц проблематичне, понеже су од того року часц програмскей дїялносци Дома култури Руски Керестур. З другого боку, средства котри видвоєни по проєкту за преславу Дня Руснацох у Руским Керестуре, виноша 250 000 динари. Попри тим, Општина Кула коректни партнер кед у питаню отримованє и других манифестацийох у валалє, прейґ рижних индиректних проєктох и сотруднїцтвох напр. зоз Туристичну орґанизацию (ТО), єден є з покровительох отримованя паприґарскей манифестациї „Днї керестурскей паприґи”, а прешлого року є отримана як часц прейґгранїчнго проєкту ИПА ИНТЕРЕҐ медзи општинами Кулу и Калочу зоз Мадярскей, а цо реализованє дзекуюци закладаню мадярскей заєднїци. ЦО ПРИНОШИ НОВИ БУДЖЕТНИ РОК

О фабрики води у валалє ше приповеда уж роками, ришене же ше то будзе софинансовац зоз средствох котри

8 РУСКЕ СЛОВО

Велибор Милоїчич

остали зоз самодоприносу котри тирвал заключно зоз 2016. роком, а потим є вецей нє розписовани, и зоз средствох зоз Покраїни, а вичерпна проєктна документация порихтана. − З буджетом Општини Кула за 2019. рок опредзелєни средства за комплетну проєктну документацию за три проєкти реконструкциї у Доме култури Руски Керестур – закрице и облаки, тоалети у дакедишнїм локалу „Клуб 10”, як и вибудов цалком нових тоалетох за публику на уходзе до Велькей сали. Прешлого року зме закончели реконструкцию системи за зогриванє кед поставени нови пец − толкує наш собешеднїк. Порядни средства каждого року зоз општинского буджету ше опредзелює и за национални совити националних заєднїцох чийо язики у службеним хаснованю на териториї општини, и чийо припаднїки чишля вецей як 10 одсто популациї, так же 750 000 динари роздзелєни националним совитом рускей, мадярскей и чарногорскей националней меншини. Иншак, по остатнїм попису у општини Кула кус вецей як половку жительства твори векшински народ Серби, потим Чарногорци хторих єст 16 одсто, Руснаци маю 11, Мадяре осем, Українци три, а Горвати дацо менєй як два одсто у популациї. На локалним уровню, софинансую ше и медийни програми на 18. ЯНУАР 2019.

СПЕЦИЯЛ НАЦИОНАЛНОГО ШВЕТА РУСНАЦОХ язикох националних меншинох - мадярским, руским, українским, нємецким и ромским. БОГАТА КУЛТУРА, АЛЄ ЧЕЖКО З ПРОЄКТАМИ Однєдавна, по спатраню на Европску унию, у нашей держави ше попробує запровадзиц проєктне финансованє. Док єдни у таким способе винашли ришенє за реализацию велїх нових и креативних активносцох, за векшину Културно – уметнїцких дружтвох (КУД) то настал найвекши проблем, понеже ше нє знашли зоз новима правилами за доставанє средствох. − КУД-а ше нє знашли найлєпше зоз проєктним финансованьом, конкретно думам же тота обласц ма ище простору за ушорйованє. Потребне нам ше озбильно лапиц до реорґанизациї способу финансованя култури, ми нє таки богати же можеме финансовац тельо КУД-а, гоч правда же на териториї општини маме одлични КУД-а котри посцигую винїмково резултати. Маме и места як цо то Руски Керестур и Сивец дзе маме Доми култури, и нєт анї єдено КУД, и то одлично функционує, нє прето же нєт заинтересованих, алє прето же доми култури облапяю шицки активносци на єдним месце − заключує Велибор Милоїчич. Жадаюци ше огяднуц на богатство културного скарбу, Милоїчич як приклад наведол ситуацию коло народних ношньох. − Думам же народни ношнї часц тирвацого културного скарбу, наприклад Доми култури Руски Керестур и Сивец маю огромне таке богатство, цо припада шицким

ЗНАЧНИ ПРОЄКТИ Як начишлєл предсидатель Дочасового орґану општини Кула Велибор Милоїчич, у року за нами реконструовани центри векшини населєних местох, та и у Руским Керестуре. Отворени и нови будинок Дому здравя Кула.. Поцискуюци вод Вербас-Кула ма почац з роботу найпознєйше по конєц фебруара, а вец годно почац и чисценє Велького бачкого беґелю. По конєц фебруара наявени и початок зогриваня керестурскей Спортскей гали, средства опредзелєни, ище потребне сполнїц формално-правни обовязки преношеня власнїцтва, односно зверйованя обєкту Месней заєднїци на хаснованє.

гражданом у општини, понеже то установи котрим Општина снователь. Алє, кед слово о КУД-ох, без огляду на добри намири людзох котри там робя, и же сом наисце подзековни людзом котри активни, понеже то вельки ентузиясти, у КУД-ох ситуация иншака, у Крущичу после пременки руководства, предате народне облєчиво, думам же то велька гришка, и то ситуация ґу котрей убудуце приступиме стратеґийно. Моя длугорочна идея, и наздавам ше же будзем мац моци зробиц єдну озбильну реорґанизацию по питаню култури у цалей општини, же будземе мац єден Културни центер котри облапи, Чер18. ЯНУАР 2019.

винку, Кулу и Сивец, а Дом култури Руски Керестур треба же би предлужел робиц самостойно, насампредз пре очуванє руского нациналного идентитету. Нормално, будземе мушиц мац и орґанизаторох култури и у Липару и Крущичу, нє правиц доми култури, алє мац активних людзох и цо вецей продуковательох културних змистох − наглашує предсидатель ДО Општини Кула. ШКОЛСТВО ПРЕПОЗНАТЕ ЯК ПРИОРИТЕТ Вельки и капитални проєкти Општина Кула реализує у сотруднїцтве з Покраїнску, або Републичну владу, алє и пред тим ше обезпечи часц власних средствох, цо углавним условиє за доставанє пенєжу зоз висших уровньох власци. − После нащиви министерки Михайлович, а потим у догварки з министром Шарчевичом, догварене же Општина пририхта проєктну документацию за реконструкцию закрица на керестурскей школи, а то кошта 12 милиони динари. Барз важну стратеґийну одлуку зме принєсли о безплатним превозу за дзеци котри закончели основну школу на териториї Општини Кула, и уписали ше до штреднєй школи на териториї општини. Гоч зме ше теди зоочели и зоз осудзованьом же то файта дискриминациї, алє зме так осиґурали нашо школство − звекшали зме число школярох, зачували роботни места професорох, и олєгчали финансованє школярох. Тераз число дзецох хтори хаснує тоти средства звекшане за дупло, вкупно вецей як 500 школярох, а шицко з цильом же би оддзелєня були пополнєти − гвари Милоїчич. ЕКОНОМСКИ СТАН НЄ ИДЕАЛНИ, АЛЄ ШЕ ЗЛЄПШУЄ Пред трома роками, кед швето Руснацох преславене у Кули, у подобней розгварки за нашо новини, Милоїчич, теди предсидатель Скупштини општини Кула, лєм наявел будованє Индустрийней зони у Кули, а о тим кельо ше од теди пременєло, предлужує: − У индустрийней зони тераз робя три погони – „Севеплант”, „Фиорано” и „Еуро ин”. Тераз заняти коло 300 особи, алє ше обечує звекшанє того числа. Компания „Еуро ин” ма намиру прешириц свой погон, а „Фиорано” планує обезпечиц роботу за ище єдну змену. По конєц рока заплановане же у тих трох погонох буду заняти коло 550 особи. Обчекуєме и нового инвеститора, нємецку компанию „Виценман” котра наявела купованє парцели поверхносци 6 гектари до конца януара. Окрем у Кули, перша парцела предата и у Индустрийней зони у Руским Керестуре, компания „Маньо” зоз Футоґу купела поверхносц 2,3 гектари за вибудов меншей хладзальнї, дзе будзе тиж и одкупне место за керестурски бренд − червену паприґу. У Керестуре маме ище два парцели, за котри уж єст интересентох медзи озбильнима поднїмателями зоз валалу, та ше обчекує же и тоти парцели поверхносци од по 2,5 гектари буду предати до конца того року, а окреме ми мило же, випатра, буду предати тутейшим поднїмательом. ■

РУСКЕ СЛОВО 9

ТИЖНЬОВНЇК ЖИМСКА ШКОЛА РУСКОГО ЯЗИКА У ЗЕМПЛИНСКЕЙ ТЕПЛИЦИ

КЕРЕСТУРСКИ ОСМАКИ МАЛИ КРАСНУ ЕКСКУРЗИЮ Маломатуранти Основней школи „Петро Кузмяк” зоз Руского Керестура од 8. по 11. януар пребували у Жимскей школи руского язика у Земплинскей Теплици у Словацкей Пишe: Мария АФИЧ

Т

оту екскур зию им зоз софинансованьом орґанизовал Национални совит рускей националней меншини, вєдно зоз финансийну учасцу родичох. Школярох хторих того року було 27 у Жимскей школи провад зели Желько Ковач як представитель Совиту, директорка кере стурскей Школи Хелена Пашо Павливич и секретар Михайло Надь, як и оддзелєнски старшини наставнїци Мария Балїнт и Оливера Винаї.

– Були зме у Земплинскей Теплици, дакедишнїм Кере сту ре, дзе ма ме под пи са не спо ро зуме нє мед зи двoма меснимa заєднїцами, нашу и їх. Уж по треци раз орґанизована Жимска школа за школярох осмей класи керестурскей Школи, а Национални совит орґанизує тото путованє зоз средствох хтори достава од локалней самоуправи, од општини Кула и ми обовязни тоти пенєжи потрошиц на тей териториї. Так преценєне же би их похасновац за тоту намену, а же би и Керестурски дзеци були дакус наградзени од Совиту, хтори финансийно потримує и нашо дзеци у других местох. Прето НС и того року софинансує тот одход зоз 50 одсто, понеже другу половку, по 7 000 динари, плацели родичи – потолковал Желько Ковач.

10 РУСКЕ СЛОВО

Керестурски школяре були госци тамтейшей Основней школи на чолє з директорку Марцелу Чаканову Станчикову, и як нам шведоча Керестурци, дзе их домашнї наисце щиро дочекали и барз добре обдумали цалу їх нащиву же могли и вельо видзиц и здобуц нових товаришох. З домашнїма парняками ше дружели на орґанизованих вечарох, а були змесцени у интернату Ветеринарского факултету хторе ма у тим месце польопривредне добро. Попри друженя з парняками, домашнї керестурским школяром орґанизовали обиходзеня знаменїтосцох Земплинскей Теплици и Кошицох дзе административно припада, як и интересантносци околних городох Гуменого и Требишова. О упечаткох зоз Жимскей школи дознали зме и од оддзелєнскей старшини Оливери Винаї, хтора тиж барз задовольна зоз тоту екскурзию.

– Було наисце барз крашнє, шицко одлично орґанизоване и так повесц, кажда минута виполнєта, та ше домашнї наисце барз потрудзели коло нас. Окреме упечатлїве нам було нащивиц Театер у Кошицох у хторим, поведзме, потрошене 17 карати злата на декорацию,

18. ЯНУАР 2019.

tiznjovnjik@ruskeslovo.com

потим два музеї у Кошицох хтори жиє од желєзарнї та у „стил” парку було интересантно видзиц процес прерабяня желєзней руди. Там ше дзецом барз пачели и рижни едукативни и забавни бависка, док у Гуменим и Требишове найвекши упечаток на нас зохабели каштелї двох братох Мадярох – Андрашевцох. Можем повесц же тота Жимска школа наисце барз хаснує школяром у шицких поглядох, та попри едукативних елементох зоз вецей предметох, могли упознац и нових товаришох, видзиц їх обичаї, и згваряц ше на нашим руским язику – визначела Винайова. Позитивни упечатки зоз екскурзиї подзелєли з нами и школяре Матеа Джуджар и Лука Иличич.

– Под час нашого пребуваня у Словацкей зме преважно обиходзели музеї, окремни упечаток на нас школярох охабела нащива Гуменому, и музею дзе зме видзели винску пиньвицу. Заш лєм сцем видвоїц нашо друженя зоз домашнїма школярами котри за нас обдумали рижни бависка и роботнї, а найинтересантнєйше було кед зме пресликовйовали рисунки на маїци. У Земплинскей Теплици зме здобули нових товаришох з котрима зме бешедовали по руски, цо цалком нєзвичайне за

СОТРУДНЇЦТВО ВАЛАЛОХ Як нам поведли и представителє нашого Совиту и Школи, вони уж поволали Школу зоз Земплинскей Теплици же би їх школяре були госци у нашим краю, та ше наздаваю же ше тота нащиви и витвори. Сотруднїцтво двох валалох ше витвори и на тогорочним означованю Дня Руснацох у Руским Керестуре, кед директрка Школи Станичкова з колеґами будзе госц у делеґациї зоз Словацкей.

єдну державу Европскей униї – гварела Матеа Джуджар. Барз задовольни и Лука, хтори визначел: – И мнє було барз фино, вельо койчого зме видзели и дожили, а окреме ше ми пачели препарирани животинї хтори зме видзели у єдним каштелю у Гуменим, а барз ми красни цали край и природа. Як нам поведли и представителє нашого Совиту и Школи, вони уж поволали Школу зоз Земплинскей Теплици же би їх школяре були госци у нашим краю, та ше наздаваю же ше тота нащиви и витвори. Сотруднїцтво двох валалох ше витвори и на тогорочним означованю Дня Руснацох у Руским Керестуре, кед директрка Школи Станичкова з колеґами будзе госц у делеґациї зоз Словацкей.■ 18. ЯНУАР 2019.

STANOVISKA Пише: Мария ПЕРКОВИЧ, гражданска активистка

ЖИМА ГРАЖДАНСКОГО САМОЗА ДОВОЛЬСТВА Гражданска часц Сербиї уж ше сту-седму соботу проте стує „з народом”, под условийом же тот исти народ фини швет, школовани, културни и нє провадзи „Фарму”. Националистична часц Сербиї тиж так даскельо соботи вєдно „з народом”, под условийом же тот народ нє гоч яка прощава, алє з кореньом, голєм з даєдней побочней линиї Карадьордєвичох, кед уж нєт Неманїчох. Дзе ту ширина, дзе ту меншини? Анї єдну фракцию, випатра, нє трапя таки питаня. Граждански проте сти у Сербиї уж скоро три децениї виказую звед зеносц розума и поглядох на „сущни” и „фундаментални” проблеми того дружтва: виберанкову крад зу и медийну цмоту. Лєм тото може порушац проте сти, а нїяк, наприклад експлоатация роботнїка, Закон о роботи, криминал и насилство, (нє)иснуюце здравство, судство и про свита. Лєм медиї. И виберанки. Кед гражданскей класи вежнєце можлївосц же би ше самозадовольно опатрала у медийох чийо змисти, по єй думаню, до статочно на уровню и до стойни, розє ше и вец соботами проте стує. На медийох гражданска класа сце видзиц тих цо єй до стойни а нє риялити, сце чуц оперу, а нє турбо-фолк. Значи, турбо-фолк ґенератор проблему. И риялити. Шицко друге супер, лєм же панує медийна цмота. Медиї проблем, бо єдна часц гражданскей класи тераз на нїх нє заступена. Тота часц хтора сце часц власци, моци и пенєжу од тей другей часци, хтора у медийох (пре)заступена. Розлика медзи гражданску класу хтора соботами проте стує, и тоту хтора нє проте стує, у тим же тота перша зна кус вецей анґлийски слова, и поняца як цо „оптимизация” лєбо „рационализация” лєгчейше удзива до правилного контексту. Углавним одразу може розпатрац и по три поняца и феномени, правда, насампредз тоти технїчней природи. Кланя ше по жем пред „експертами” хтори знаю шицко. И прето дума же єй припада про стор на телевизиї и часц власци, голєм таки яки ма и тота друга часц гражданскей класи, хтора ше, насампредз, по жем кланя пред вождами, одно сно вождом, хтори тиж шицко зна. Яки, значи, вимоги гражданскей класи хтора проте стує? Да ше скоро нїч нє пременї. Можебуц би пременїц подаєдного министра лєбо предсидателя, хтори баш наисце превершели. Гоч то релативне. Сиґурне же сцу вецей про стору на телевизиї, и вецей опери и емисиї з „лайфкоучинґу”. Но, кед ше врациме на початок, на питанє же дзе у беоґрадских проте стох ширша слика лєбо меншини, видно же вецейдеценийна националистична гистерия дала резултат. Без огляду же ше половка учашнїкох трима за гражданство, а половка за Сербох, и єдни и други, перши нєсвидомо а други цалком свидомо, тримаю же ше ту роби лєм о Сербох, евентуално и Сербкиньох. И ту конєц, народ гомоґенизовани. Лєм же ше єдна його часц сце частейше сликовац за телевизию. Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”

РУСКЕ СЛОВО 11

НАШО МЕСТА ШЕСТА СХАДЗКА СОВИТУ МЕСНЕЙ ЗАЄДНЇЦИ РУСКИ КЕРЕСТУР

БУДЖЕТ У 2019. РОКУ 7,5 МИЛИОНИ ДИНАРИ Буджет Месней заєднїци облапя порядни трошки дїлованя за чечуци рок, отримованє и дїлованє Спортскей гали, як и орґанизацию Кирбаю, програми за Дїда Мраза и купованє крачунских прикраскох и огньомету за Нови рок

Ш

еста по шоре схадзка Совиту Месней заєднїци (МЗ) Руски Керестур, отримана того тижня, а на нєй представени Финансийни план за 2019. рок у складзе зоз додзелєнима апроприяциями з буджету Општини Кула за чечуци рок. Цали Финансийни план виноши 7 милиони 505 тисячи динари, а у нїм попри порядних трошкох, заплановани и значни средства за Спортску галу, понеже ришованє маєтноправних одношеньох, дзе хаснователь постанє МЗ Руски Керестур, уж при концу. РИШОВАНЄ ЗОГРИВАНЯ СПОРТСКЕЙ ГАЛИ

Предсидатель Совиту Владимир Олеяр, потолковал же у планє зогриванє у Спортскей гали ришело по конєц фебруара, понеже АП Войводина пренєсла власносц на Општину Кула, Општина ю прида на хасен МЗ, а потим будзе потребне лєм ришиц формалносци коло випитованя инсталацийох за зогриванє на ґаз, та и приключованє на зогриванє. Наздаваюци ше же пред конєц тей жими започнє зогривац. Средства котри видвоєни за Спортску галу вецей як 3,5 милиони динари, и ту ураховане порядне отримованє и трошки, приключованє на систему зогриваня на ґаз, як и зогриванє, трошки за струю, плаци двоїм занятим − за домара и за пораєнє. Прейґ поштреднїцтва компетентней аґенциї, у Спортскей гали буду заняти єден домар, и єдна особа за пораєнє, на полни роботни час, або два особи на по половку роботного часу, о чим будзе одлучовац Совит на скорейшей схадзки. У буджету заплановани и средства за климатизацию сали дзе ше отримує рекреация за дзеци „Скочко”, же би ше вжиме могло по потреби догривац, а у цеплєйшим периодзе розхладзовац.

ПРЕТАРГНУТА ТРАДИЦИЯ ШВЕТОЧНЕЙ СХАДЗКИ Длугорочна традиция отримованя Шветочней схадзки Совиту Месней заєднїци того року претаргнута. Нє отримана є пре барз слабе одволанє тих котри би на нєй требали участвовац – представнїкох здруженьох и валалских институцийох. З рока на рок обачена вше менше число присутних, та як потолковал Олеяр, так трацела и свой смисел, дзе ше представяло дїялносц и тото цо поробене през рок.

12 РУСКЕ СЛОВО

Цо ше дотика капиталних инвестицийох у Руским Керестуре за чечуци рок, вони заплановани зоз општинским буджетом, а то причина прецо су и нє наведзени у Финансийним плану МЗ, и о тим ше обчекує вецей информациї после Конститутивней схадзки Скупштини општини Кула 24. януара. Як дознаваме од предсидателя Дочасового орґану Општини Кула Велибора Милоїчича, найзначнєйши проєкти за котри ше пририхтує проєктну документацию у тим року то – три проєкти реконструкциї у Доме култури Руски Керестур и проєкт реконструкциї крова на Основней и штреднєй школи з домом школярох „Петро Кузмяк”, а же уж пририхтана документация и за вибудов фабрики води. ПРИЛАПЕНИ ПЛАН ЯВНИХ НАБАВКОХ На схадзки Совиту МЗ прилапени и План явних набавкох за 2019. рок котри у складзе зоз Финансийним планом, а цо обовязка за шицко наведзене у Плану за цо на тарґовищу єст конкуренция. Под точку рижне, члени Совиту ропатрали и гражданску вимогу, з котру ше модлї же би ше нашло ришенє за нєасфалтовану часц драги на улїци Ирини Провчи, дзе нєт приступна драга по обисце под шорним числом 99, односно опрез обисца лєм дильов. Члени Совиту мали порозуменя за спомнуту ситуацию, алє як поведзене, то нє єдини таки проблем у валалє. У складзе зоз можлївосцами, односно зоз динамику даяких векших роботох у валалє, кед будзе адекватного материялу, навожи ше тоти локациї. ■ М. Джуджар 18. ЯНУАР 2019.

mesta@ruskeslovo.com

У КЕРЕСТУРЕ ШЕ ОРҐАНИЗОВАЛИ УЧАШНЇКИ ВОЄНИХ ЗРАЖЕНЬОХ 90-ИХ РОКОХ

ФОРМОВАНЕ МЕСНЕ ЗДРУЖЕНЄ

У просторийох Месней заєднїци у Руским Керестуре, 12. януара, отримана сновательна Скупштина Месного здруженя учашнїкох оружийних зраженьох од 1990-1999. на просторе дакедишнєй Югославиї. За предсидателя вибрани Славко Пап, професор у керестурскей Школи, а вибрани и други орґани Здруженя, до хторих поволани шицки учашнїки. На Скупштини на хторей були присутни коло 30 Керестурци учашнїки войнох, вибрани и Управни и Надпатраюци одбори Здруженя, котрим предсидателє Славко Пап и Дюра Папуґа. До Управного одбору вибрани ище Юлиян Пашо, Кимо Виславски, Любомир Будински и Дюра Папуґа, а до Надпатраюцого попри истого Папуґу, ище Любо Будински и Любо Боднар. На Скупштини були присутни и представителє Општинского здруженя, предсидатель Ґавра Веселинович, предсидатель и член Надпатраюцого одбору Зоран Нешич и Владимир Дюровски. Вони мали и викладаня, а окреме давали информацию о задаткох Општинского здруженя, по хторих питаньох роби и цо планує у наступним периодзе. Месне здруженє будзе часц Општинского здруженя з истим меном и хторе активне уж шести рок. Општинске здруженє часц Покраїнского, а тото такого Здруженя на републичним уровню. Як було поведзене на Скупштини, и керестурске МЗ як часц републичного будзе ше закладац за ришенє статусу учашнїкох воєних зраженьох, то подрозумює и витворенє коло сто їх правох, односно бенефицийох хтори им шлїдза, од борецкого додатку, воєних дньовнїцох, рижних здравствених, и других олєгчаньох, тото цо уж шицко маю борци зоз околних державох хтори тиж участвовали у тих войнох. Як за „Руске слово” виявел нови предсидатель Славко Пап, Здруженє ше будзе закладац за витворенє шицких правох борцох.

– Гоч ше досц пожнї зоз нашим орґанизованьом, ми ше будземе закладац витвориц нашо права як заєднїца здру-

женьох. Уж ше и Нарис Закона хтори реґулує нашо права находзи у скупштинскей процедури, та ше наздаваме доброму. Як цо ришене у околних жемох, и нашим учашнїком у борбох од 1991–1995. рок би держава требала виплацовац борецки додаток на мешачним уровню, чого затераз нєт. Тиж тирва борба за виплацованє воєних дньовнїцох учашнїком у воєней аґресиї НАТО-а на нашу жем 1999. року. Важне нам же би ше з Керестура шицки учашнїки приявели за хторих зме ище нє дознали – визначел Пап. Руководство керестурского Здруженя поволує шицких учашнїкох воєних зраженьох зоз того валалу хтори у своєй воєней кнїжочки маю уписани час од кеди до кеди участвовали у тих зраженьох же би ше учленєли до Здруженя. Треба же би ше явели спомнутим предсидательом, Папови лєбо Папуґови, затераз у просторийох Рускей матки у Месней заєднїци. Од документациї потребна воєна кнїжочка, фотокопия особней леґитимациї зоз хторима ше у Здруженю виполнї приступну вимогу. Як поведзене, нєт точна евиденция шицких учашнїкох, а нагадує ше же их єст медзи 80 и 100 особи. М. А.

ДЗЕЦИНСКИ КУЦИК У ПАРОХИЙНИМ КАРИТАСУ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ

ВЕЛЬКА РА ДОСЦ

У просторийох парохийного Каритасу у Руским Керестуре од 8. до пиятку 11. януара, отримани ище єден удатни Дзецински куцик на хторим участвовали коло пейдзешацецеро дзеци основношколского возросту.

18. ЯНУАР 2019.

Дзецински куцик то хасновито препровадзени час, традицийно го орґанизую каритасово волонтере у чаше жимского школского одпочивку. И на тот завод старши и младши волонтере на чолє з координаторку Ясмину Надь, за дзеци пририхтали рижни дружтвени бависка, роботнї и друженє, и кратки духовни преглїбеня на тему „Наш Оцец нєбесни”. Попри волонтерох интересантни роботнї дзецом пририхтали и каритасово сотруднїци психолоґиня Соня Виславски и професорка анґлийского язика Теодора Вранєш, а Куцик закончени зоз балом под масками, цо дзеци окреме любя. Як виявела координаторка Надьова, Куцик традицийно барз нащивени, бо дзеци любя активно препровадзиц часц свойого одпочивку, а їх ошмихи и радосц, поготов остатнї вечар кед бул и маскенбал, тото потвердзую. М. А.

РУСКЕ СЛОВО 13

НАШО МЕСТА МЕСНА ЗАЄДНЇЦА ДЮРДЬОВ

ПРОЄКТИ ЗА ЗЛЄПШАНЄ ЖИВОТА У прешлим року ушорени парк у ценре, по ставени нови лавочки у нїм и направени паркинґ про сто пияцу. План преширйованя банкинох на главней драги од пошти та вонконцом ґу будинку Ме сней заєднїци нє витворени у прешлим року, та то заплановане же будзе у тим року. Тиж нє витворени план садзеня древкох коло валалу и нє оправени криж у центру валала. Совиту месней заєднїци ше удало орґанизовац Подобову колонию и потримац роботу локалних здруженьох и дружтвох, цо планую и у тим року. Сце ше и порядно ушорйовац явни поверхносци и атмосферску канализацию там дзе потребне. Єден зоз значнєйших планох Совиту то же би ше, вєдно з Општину, Задружни дом у центре валала врацело Општини, односно Месней заєднїци. За тото у прешлим року Општина Жабель з буджету видвоєла коло 4 милиони 117 тисячи динари. Реализация нє запровадзена по конєц, а робота на тим ище вше у цеку. Далєй, у тим року ше сце зняц банкини у центре валала пре котри ше на тей часци драги затримує вода после дижджу, та ше очкодовює асфакт. Ме сна зєднїца и єй Совит у тим року предлужа означовац значни датуми, а медзи нїма одтераз ураховани и грекокатолїцки Кирбай. Перше означованє значного датума у тим року було 9. януара, кед означени седемдзешат седем роки од Рациї у Дюрдьове. Иснує и план за ушоренє и оправку спортских теренох и спортских реквизитох на валалским спортским полиґону. С. С. Прилапени План роботи Месней заєднїци Дюрдьов

План роботи Совиту Месней заєднїци Дюрдьов котри прилапени на остатнєй схадзки Скупштини општини Жабель ма за циль отримовац и старац ше о локалних явних поверхносцох и обєктох, запровадзовац порядну дїялносц, означовац значни валаски датуми, алє и реализовац проєкти за злєпшанє условийох живота гражданох. Медзитим, проєкти котри нє у рамикох порядней дїялносци, а котри заплановани за прешли рок, нє реализовани. Медзи нїма защита озера Мутнячи, як и хаснованє єй ресурсох за прицагованє туристох, гоч тото положене и до тогорочного плану роботи МЗ, як и асфалтованє дражки медзи Дюрдьовом и Жабльом, цо тиж нє витворене.

КРАЧУНСКЕ КАРТАНЄ У КОЦУРЕ

ДРУЖЕНЄ НА ПЕРШИМ МЕСЦЕ Традицийне крачунске картанє и того року у Коцуре було у велїх обисцох, алє и у подаєдней карчми. Найча-

14 РУСКЕ СЛОВО

стейше ше бави виза за дробни пенєж, а друженє главна причина таких сходох. Як и прешлого року єдна така екипа визу бавела у Любомира Будинского, а було картарошох и зоз других местох.

– На тих картаньох ше уж роками сходзи менєй-вецей иста екипа, а того року були и приятелє зоз Вербасу и Руского Керстура. Нє бавиме за вельки пенєж, та нїхто нє мож вельо страциц лєбо вельо заробиц, а друженє и опущованє єдина главна причина прецо ше сходзиме – гвари Будински. Любомир Будински за тоту нагоду порихтал и традицийну вечеру за картанє, печену капусту на тепши и напой, а друженє тирвало до ранших годзинох. З. К.

18. ЯНУАР 2019.

mesta@ruskeslovo.com

ОТРИМАНА СХАДЗКА СКУПШТИНИ ОПШТИНИ ШИД

ВИГЛАСАНИ ВИМЕНКИ СТАТУТА Прешлого тижня отримана схадзка Скупштини општини Шид по швидким поступку, а найзначнєйша точка дньового шора бул предлог вименкох Статута општини, цо и вигласане без розправи. Як пред тим обгрунтовала Бояна Мравик, начальнїца Општинскей управи, шицки локални самоуправи мали дзевец мешаци же би статут усоглашели зоз новима законскима предписанями з тей обласци. После приношеня одлуки о пременки статута и формованя одвитуюцей комисиї од 8. по 22. авґуст, отримана явна розправа, а 23. авґуста отримана явна дебата после чого предлог послати до ресорного министерства, хторе дало позитивне думанє. Мравикова обгрунтовала же спрам вименкох при приношеню значних одлукох уведзена обовязка векшого вплїву явносци на одлуки през отримованє такволаних явних дебатох. Тиж Општинска рада достала вецей овласценя як потераз, медзи иншим и коло роботи и надпатраня месних заєднїцох. Єдна зоз пременкох и реґулованє запровадзованя медзиопштинского сотруднїцтва медзи локалнима самоуправами. Цо ше дотика явно сци роботи, окрем спомнутих явних дебатох, гражданє и далей буду информовани прейґ медийох, информатора, з викладаньом одлукох на интерент боку локалней самоуправи, з обявйованьом одлукох у Службених новинох општини, як и на огласней табли. И надалєй зоз Статутом реґуловане же у урядовим хаснованю сербски язик и писмо кирилка, тиж и латинка, як и руски и словацки язик и писмо на подучу цалей општини, а горватски язик и писмо у населєних местох Батровци и Сот.

Тиж и у валалє Люба, назви орґанох хтори запровадзую явни овласценя, улїцох и самого места, виписує ше на горватским язику и писму, понеже и тим валалє єст 15 одсто Горватох у одношеню на вкупне число жительох валала. СО тиж розришела потерашню Комисию за запровадзованє поступку лицитованя и даваня под аренду державней польопривредней жеми и меновала нову комисию. З одлуку одборнїкох премнєта и єдна членїца Надпатраюцого одбору Центра за социялну роботу. Ясмину Ґаврилович зоз Моровичу заменєла Саня Пепельчевич зоз Сримскей Митровици. Кадрово пременки єст и у Комисиї за запровадзованє поступку врацаня вжатей жеми. Место Звонка Гнатка, хтори у актуалним зволаню СО вецей нє одборнїк, меновани одборнїк Живко Дрекович зоз Моровичу. Шицки одлуки вигласани без розправи, а схадзка тирвала лєм 18 минути. Вл. Дї.

НОВОРОЧНИ БАЛ У КОЦУРЕ

ГОСЦИ З ВЕЛЇХ МЕСТОХ И БОГАТА ТОМБОЛА

У Пелетовей сали у Коцуре прешлого тижня у орґанизациї здруженя младих КУМ зоз Коцура, бул отримани Новорочни бал, котри бул и дочек Нового року по юлиянским календаре.

18. ЯНУАР 2019.

На Новорочним балє було коло 150 особи, а окрем домашнїх зоз Коцура, пришли и зоз Руского Керестура, Вербасу, Нового Саду, Бачкого Доброго Поля, Савиного Села и Ветернику. За добру и веселу атмосферу зоз музику на руским и сербским язику остарал ше коцурски „Кикирики бенд”, та млади и тоти кус старши у танцу и друженю дочекали Нови рок. Орґанизаторе обезпечели смачну вечеру и богату томболу за котру дарунки даровали числени спонзоре, а главну награду – бициґлу, цо обезпечел Орґанизацийни одбор балу, достал Петар Яґодич зоз Бачкого Доброго Поля. Тото цо ше нє поєдло того вечара, Орґанизацийни одбор Новорочного балу подаровал народней кухнї Євангелскей Церкви. З. К.

РУСКЕ СЛОВО 15

ДУХОВНИ ЖИВОТ ПОДПИСАНИ ДОКУМЕНТ О АВТОКЕФАЛНОСЦИ ЦЕРКВИ У УКРАЇНИ

ПОТРИМОВКА, АЛЄ И ОШТРИ РЕАКЦИЇ Вселенски патриярх Вартоломей початком рока подписал томос, односно документ о автокефалносци Православней Церкви у України. Медиї у швеце пренєсли же вочи подписованя документа отримани и молебен на хторим були поглавар тей Церкви митрополит Епифаниє, предсидатель України Петро Порошенко, шеф українскей дипломатиї Павел Климкин и предсидатель Парламента Андрей Парубий. После Богослуженя, патриярх Вартоломей у своєй резиденциї приял українского предсидателя и митрополита Епифания, после чого ше врацели до Храма Святого Георгия, дзе подписани томос, пренєсол Фото: Reuters „Спутнїк”.

– Сцем подзековац милионом Українцох ширцом – Подписованє томоса о автокефалносци новоосновашвета, хтори одвитовали на мой апел же би ше модлєли ней Українскей Православней Церкви нє церковни, алє є за тото же би була возпоставена тота Церква. Сцем подзе- политични акт, хтори би могол мац катастрофални поковац и ґенерацийом Українцох хтори шнїли о тим – гва- шлїдки за Україну – виявел Косачов. рел Порошенко на церемониї. У Крачунскей посланїци Сербскей Православней ЦерНововибрани поглавар Українскей Православней Цер- кви, патриярха Иринея зоз шицкима архиєреями СПЦ, кви митрополит Епифаниє з тей нагоди виявел же ше му- гварене же автокефалия виключно церковна институция, ши докончиц зєдинєнє українского православия, песто- а кед би ше ю похопйовало иншак, як елемент державней вац українске теолоґийне образованє и науку и модлїц за сувереносци, националней окремносци, лєбо одвойованя, претаргнуца войни и за мир у України. вец вона нє доприноши єдинству и вибудови Церкви, алє Медзитим, у дзепоєдних православних штредкох, було стимулує самодостаточносц и саможивосц и постава и и ище тирваю оштри реакциї зоз словами же то нож до вона, парадоксално, хула на Духа Святого. хрибта православних и же потвердзени найвекши розкол Бешедуюци о „Чарногорскей Церкви”, без видзеня Миу християнстве у остатнїх тисяч рокох. трополиї чарногорско-приморскей, у Крачунскей посла– Томос (указ) о автокефалносци Православней Церкви нїци СПЦ констатоване: у України, хторого подписал вселенски патриярх Варто– Спокуса иста як и у нам блїзкей и братскей України, ломей, то лєм обични папер хтори нє ма канонску чежи- дзе тиж острасцени шовинисти – русофоби, предводзени ну – такой виявел портпарол Русийскей Православней зоз корумпованима политичарами, зоз „асистенцию” униЦеркви Владимир Леґойда. ятох и, нажаль, з нєканонским соучаснїцтвом ЦаргородТоту подїю истого дня неґативно оценєл и шеф Комите- скей патрияршиї, преглїбели и преширели постояци розта за медзинародни одношеня Совиту федерациї Русиї коли и озбильно загрожели єдинство православя у цалоКонстантин Косачов. сци. М. Г. К.

У НОВИМ ВЕРБАШЕ

ПОДЗЕЛЄНИ ПАКЕЦИКИ ЛЮБОВИ На парохиї Церкви Святого Владимира у Новим Вербаше, понд зелок 14. януара, з нагоди нєдавно пре славеного Крачуна, седемд зе ша це це рим дзе цом уручени пакецики з дарунками, хтори за нїх порихта ли дзе ци зоз Нє мецкей, Австриї и Швайцарскей. У Змаєве дзецом грекокатолїком и дзецом римокатолїком уручени 50 пакецики з дарунками. „Па ке ци ки лю бо ви” дзецом возро сту од 2 по 14 роки подаровала орґа-

16 РУСКЕ СЛОВО

низация „Самаритянє”, бо Крачун нагода за дарованє, же би, у мено Христа, тоти цо материялно богатши, помогли тим цо материялно худобнєйши. У рамикох тей гуманитарней акциї о. Иґор Вовк, парох у Новим Вербаше и священїк за грекокатолїкох и римокатолїкох у Змаєве, закончел курс о значно сци гуманитарней роботи, хто ри у Но вим Сад зе орґанизовала Гуманитарна орґанизация „Самаритянє”. М. Т.

18. ЯНУАР 2019.

duhovni@ruskeslovo.com

ПАНАХИДИ У ОПШТИНИ ЖАБЕЛЬ

ЗДОГА ДОВАНЄ НА ЖЕРТВИ РАЦИЇ Означованє рочнїци и здогадованє на жертви Рациї мадярского войска котра у Южней Бачки почала 4. януара 1942. року, прешлого тижня святочно означена у шицких местох општини Жабель. На дзень Рациї у Дюрдьове, котра ше случела 9. януара пред 77 роками, прешлей стреди отримана панахида опрез будинку валалскей Основней школи „Йован Йованович Змай” дзе ше находзи спомин плоча. Панахиду служел православни священїк о. Петар Дюкич, а о нємилих случованьох и рухох мадярского окупатора над Дюрдьовчанями того дня гуторела Душанка Джамбас, предсидателька Совиту Ме сней заєднїци Дюрдьов. Потим школяре валалскей школи пречитали стихи на тоту тему, а чолнїки општинскей власци поставели венєц на спомин плочу. Здогадованє на жертви Рациї означени и у Ґосподїнцох опрез будинка валалскей Основней школи „Жарко Зренянин” дзе ше находзи памятнїк, як и у Жаблю и Чуроґу дзе панахиду служели тамтейши православни священїки, а представителє општинскей и валалскей вла-

сци здогадли на подїї котри у Рациї преживйовали їх валалчанє. На памятнїки положени венци. С. С.

ГУМАНИТАРНИ ПОЛУДЗЕНОК У ДЮРДЬОВЕ

У ШИДЗЕ

ШИЦКИ ДОСТАЛИ ДАРУНКИ

РОЧНА СХАДЗКА ПАРОХИЙНЕЙ ЗАЄДНЇЦИ

У Културно-уметнїцким дружтве „Тарас Шевченко”, 12. януара у Дюрдьове орґанизовани Гуманитарни полудзенок за особи з валалу котри у нєвигодней материялней ситуациї. Присутних привитал Йовґен Мудри, главни орґанизатор Гуманитарного полудзенку и координатор Каритасу, а потим була културно-уметнїцка програма у котрей участвовали младши члени валалского КУД „Бранислав Нушич”. На полудзенку були сто штири особи за котри орґанизовани полудзенок, роштиль и торта. Потим порихтана томбола, кажда особа бавела и кажда достала дарунок, ручнїки, шмати, покровци, посцелїну и друге. Пред одход дому кажде достал пакецикик зоз дзешец деками кафи, ботошами и чоколаду. За нєрухоми особи орґанизовани превоз. Гуманитарни полуд зенок отримани седми раз дзекуюци донатором, добредзечним орґанизатором, як и Управному одбору КУД „Тарас Шевченко” котри и того року уступел свой про стор. Орґанизацию помогла Милица Виславски у мено Месней орґанизациї пензионерох Дюрдьов, а присутни були и предствителє локалней и општинскей власци – Душанка Джамбас, предсидателька Совиту МЗ Дюрдьов и Душко Михелц, член Општинскей ради. С. С.

18. ЯНУАР 2019.

На швето Обрезаниє Исуса Христа и на Нови рок по юлиянским календаре, пондзелок у Лєтнєй владическей резиденциї у Шидзе отримана Рочна схадзка парохиялней заєднї-

ци парохиї Преображеня Господнього. На схадзки парох о. Михайло Режак винєсол податки зоз матрикулох, касир Владимир Торма поднєсол финансийни звит, а спред Старших шестрох финансийни звит поднєсла Евґения Данчо, хтора бешедовала о активносцох Старших шестрох на отримованю и прикрашованю церкви. Рочна схадзка була нагода и же би парохиянє поставяли питаня и обновели места у церкви зоз плаценьом столкох. Вл. Дї.

РУСКЕ СЛОВО 17

КУЛТУРА И ПРОСВИТА ЗА УМЕТНЇКОМ ВЛА ДОМ НЯРА ДИЙОМ УСПИШНИ РОК

ТРА ДИЦИЯ ШЕ ПРЕДЛУЖУЄ За нашого подобового уметнїка Владу Нярадия, предходни, 2018. рок бул успишни, з оглядом на тото же мал замерковану самостойну виставу у Завичайним музею у Руми, дзе представел свойо найлєпши подобово роботи зоз циклусу „Записи з Метеорох”, хтори наставали од 2013. по 2018. рок. Попри тей самостойней вистави, мал вецей як 30 значни заєднїцки вистави у нашей жеми и иножемстве, а на хторих ше участвує зоз поволанку орґанизатора лєбо по конкурсу, дзе ше виклада по вибору селекцийних медзинародних комисийох хтори творя историчаре уметносци и подобово критичаре.

– Видвоєл бим Биєнале рисунку „Остен” у Скопю, у Македониї, потим Биєнале миниятури у „Sint – Niklaas” у Белґиї, штернасту екслибрис виставу Русе у Болгарскей, треци биєнале „Лаґуна Пиава” у Арґентини. Кед слово о виставох у Сербиї, видвоєл бим „Триєнале” рисунку у Беоґрадзе, Єшеньску виставу здруженя подобових уметнїкох Сербиї у Беоґрадзе, Виставу скулпторох Сербиї у Беоґрадзе, Рочну виставу Здруженя применєних уметнїкох, применєней уметносци и дизайнерох Сербиї, тиж так у Беоґрадзе – визначел Няради и додал же за ньго бул окреме значни и други медзинародни Арт фест у Валєве, а медзи заєднїцкима виставами видвоює и свойо представянє у Яґодини, Велькей Плани, Старей Пазо-

ви, Парачину, Иванїци, Чачку, Крушевцу, Алексинцу, Новим Садзе, Зренянину и других местох.

– Гоч сом у прешлим року мал дзешец поволанки на подобово колониї, участвовал сом лєм на двох, у Коцуре и у Сечню, понеже сом пре обовязки нє могол вецей – гварел уметнїк и додал и же є похвалєни за уметнїцку фотоґрафию по конкурсу Городского музею у Вербаше, хтори бул у маю, у рамикох манифестациї Ноц музейох.

– Можем повесц же ми уж, традицийно, и рок за нами, односно 2018. бул успишни у шицких конарох подобовей уметносци и наздавам ше же ше тота традиция предлужи и надалєй – заключел Няради. А. М.

РОБОТА КПД „ДЮРА КИШ” У ШИДЗЕ ПРЕЗ ЖИМУ

ХИБЯ ПЕНЄЖИ – АКТИВНОСЦИ ЄСТ

Початком децембра 2018. року пред Општинску раду у Шидзе була вимога о додзельованю средствох КПД „Дюра Киш”, медзитим руске Дружтво средства нє достало, бо як обгрунтоване, средства за намену у култури за 2018. рок розподзелєни. И попри нєвигодней материялней ситуациї у „Дюри Кишу” активнсци єст, а як ше буду одвивац надалєй, бешедовали зме зоз Златком Маньком, предсидательом спомнутого Дружтва.

– Остало нам кус древа за огриву од прешлого року и будземе их хасновац, а кед их потрошиме, вец будземе приношиц огриву з дому хто кельо годзен – гвари на початку розгварки предсидатель Манько одвитуюци на питанє як ше прежимує з нєдостатком пенєжу. Вон додава же ше мешачно на порядни комунали троши дава 7 000

18 РУСКЕ СЛОВО

динари и затераз єст пенєжи за тоти намени (електрика, вода, телефон, интернет, виношенє шмеца). Наш собешеднїк далєй додава же од општини за 2018. рок достати 250 000 динари за порядну дїялносц, алє досц з тих пенєжох потрошени за орґанизацию фе стивала народних оркестрох „Мелодиї Руского двору”. З тих средствох финансовани и виробок столох и лавкох хтори тирвацо оставаю Дружтву на хаснованє. Зоз АП Войводини достати 110 000 динари и ище 45 000 динари за облєчиво. Завод за културу войводянских Руснацох дал 124 000 динари и тоти средства ше хаснує за плацанє гонорарох фахових сотруднїкох у секцийох Дружтва.

– Намагаме ше робиц и у таких условийох. Насампредз, наша дзецинска драмска секция пририхтує

нову дзецинску представу, старша шпивацка ґрупа дакус на жимскей паузи по означованє националного швета Руснацох. През жиму активне нашо Здруженє женох „Маря” хторе зазберує нашо жени хтори вирабяю ручни роботи и пестую нашу културу и традицию и стараю ше о отримованю будинку Руского дому. Вони були активни и на Вилїю кед поволали дзеци зоз словацкого и горватского КУД и подзелєли им прикраски хтори вирабяли на роботньох. Окрем означованя националного швета Руснацох, у януару плануєме и порядну Скупштину Дружтва, а першого викенду у фебруару отримаме наш бал. Наздаваме ше же и попри почежкосцох и тот жимски час добре вихаснуєме за нашо активносци – гварел Златко Манько. Вл. Дї.

18. ЯНУАР 2019.

kultura@ruskeslovo.com

КУД „ТАРАС ШЕВЧЕНКО” У ДЮРДЬОВЕ

ГУЦУЛСКИ ТАНЦИ ЗОЗ ЖРИДЛА Наймасовнєйша секция у КУД „Тарас Шевченко” у Дюрдьове то фолклорна, а у пририхтуюцей, найстаршей фолклорней ґрупи за тоту сезону буду поставени вецей нови танци. Єден уж поставел хореоґраф з України Мирон Герман котри нащивел дюрдьовских танцошох и їх Дружтво вєшенї

В

иводзацку и пририхтуюцу фолклорну ґрупу водза члени Хромишовей фамелиї. Вивод зацку вод зи малженска пара, Микола и супруга Са ня, а пририхтуюцу їх штредня дзивка Даря, котра матурантка у ново садскей Балетскей школи, напрям народни танци. У пририхтуюцей буду по ставени або обновени два танци, єден Руски або Закарпатски танєц и танци зоз Сриму, котри по стави Даря. Док ше з членами виводзацкей ґрупи порадзели же порихтаю пейц танци за перши векши наступ у тим року, котри будзе на Вельку ноц, одно сно за Вельконоцни рочни концерт Дружтва. Об новя „Горнї танєц” хореоґрафа Зложни и у танцу и у каждодньовим живоце Звонка Барни, Микола по стави танєц з Во сточней Сербиї точнєйше Тимочкей Країни, а Даря ТАНЄЦ ПОСТАВЕНИ ЗА ЄДЕН ДЗЕНЬ ма жаданє по ставиц Мадярски танєц, та ше назадава же ше єй тото витвори. Плани за обидва ґрупи исную, Концом лєта хореоґраф Мирон Герман и його суа у їх реализациї вше участвую шицки пецеро члени пруга, з места Вельки Бичков з України, после пофамелиї Хромишовей котри маю вельку потримовку од ставяня танцох у КУД „Жатва” у Коцуре, за єден дзеУправного одбору Дружтва. Так Хромишово маю вельнь поставели танєц и у КУД „Тарас Шевченко”. Поке жаданє и идеї по ставиц Руски танєц за виводзацки ставени Закарпатски, односно Гуцулски танєц. фолклор, у чиєй конєчней реализациї будзе участвовац – Пан Герман ми гварел же є задовольни зоз нашима танцошами, окреме же так швидко похопели як цала фамилия Хромишових. Окрем спомнутих и їх ше маю рушац и яки крочаї маю танцовац. Усовердзивки Наташа и Оле ся членїци виводзцакей фолклоршуєме танєц, а за наступ нам можебуц будзе хибиц ней ґрупи. даскелї панталони за хлопох, алє ище увидзиме – У обидвох ґрупох єст красне число активних танцогварел руководитель Хромиш. шох. У пририхтуюцей их єст штернац, шейсцме хлапци и осем дзивки, док у виводзацкей єст двацец штверо од котрих дванац хлапци, а тельо и дзивки. секциї и ище вше сом им уметнїцки руководитель. Таке – Танцошох зоз виводзацкей ґрупи водзим од 2005. ро- посцигнуц сом барз длуго жадал. У виводзацкей маме и ку, теди ше ґу мнє уписали до наймладшей фолклорней старши ґенерациї, а тото же робим зоз дванац парами наисце цошка окремне и привилеґоване. Задовольни сом зоз шицким цо робиме у Дружтве – гварел уметнїцки руководитель Микола Хромиш, а вельку помоц ма и од корепетитора, гармоникаша Срдяна Цуцича, котри грає на пробох фолклора и без проблема на слух виписує ноти. Виводзацка фолклорна ґрупа як зоз шитком пребрана и у нєй оставали лєм гевти найвитирвалши, гевти котри щиро любя танєц и пестованє нашей традициї. Прето анї нє чудне же ше праве тота ґрупа младих ентузиястох зложела и купела зоз власних средствох озвученє же би себе олєгчали проби, а котри хасную за слуханє музики после каждей проби и док путую на госцованя, а шицко з намиру красного друженя.■ С. Саламун 18. ЯНУАР 2019.

РУСКЕ СЛОВО 19

КУЛТУРА И ПРОСВИТА НОВОРОЧНИ КОНЦЕРТ У ЖАБЛЮ

УЧАСТВОВАЛИ ШИЦКИ ДРУЖТВА З ОПШТИНИ У програми Новорочного концерту котри отримани пондзелок, 14. януара, у спортскей гали у Жаблю участвовали пейц Дружтва зоз шицких штирох општинских местох.

П

ро гра ма ука за ла бо гати скарб општини котри чуваю Дружтва и його члени, а пе стую сербски, войводянски, руски, бо сански, закарпатски и други танци и шпиванки. У програми наступели, по єдно дружтво зоз Ґосподїнцох, Жаблю и Чуроґу и два зоз Дюрдьова. Медзи нїма виводзацка фолколна ґрупа уметнїцкого руководителя Миколи Хромиша зоз Културно-уметнїцкого дружтва „Тарас Шевченко” з Дюрдьова. Предствел ше зоз трома танцами. Перши бул у ши ро ких па со вих сук нь ох „Танцовала би я”, потим „Горнї танєц” и „Тропотянка”. Фолклорашох у шицких танцох провадзел орке стр Дружтва. Публика крашнє и з длугима аплаузами реаґовала на нашо танци, окреме ше нєсподзивала на випатрунок ру-

ГУМАНИТАРНА МАНИФЕСТАЦИЯ „УЛЇЦА ОТВОРЕНОГО ШЕРЦА” Исти дзень на истим месце на 12 годзин отримана Гуманитарна манифестациї „Улїца отвореного шерца” за наймладших. У гали бул отворени Новорочни пияц, за дзеци орґанизовани маскембал, театрални представи и друженє зоз юнаками зоз рисованих филмох. Дзеци мали нагоду же би им уметнїки рисовали на твари, а наймладши, беби же би ше змагали у рачкованю. На тей Манифестациї котра ше отрима и нарок, найкреативнєйши дзецински маски наградзени, як и найшвидша беба.

ских пасових сукньох. Остатнї танєц котри виведли ма нєзвичайну музику и такт, та при публики виволала коментари, а потим ушлїдзел вельки аплауз. Интересантне на концерту було и тото же шицки танци виведзени у розличних шматох. КУД „Бранислав Нушич” зоз Дюрдьова представела наймладша фолклорна ґрупа з танцом „Танци зоз Сербиї”. ДОНКТ „Дєрдан” зоз Ґосподїнцох ше представел зоз младшу фолклорну ґрупу и двома танцами у войводянскей шмати „Венчик танцох з Войводини” и „Айде красна Маро”. ДОНКТ „Роґаль” зоз Жаблю представела старша дзецинска фолклорна ґрупа з танцом „Танци зоз Пчинї”, а виводзацка фолклорна ґрупа з „Танцами зоз Косовского поморавя”. ДОНКТ „Прело” зоз Чуроґу представела младша фолклорна ґрупа з „Танцами зоз Косовского поморавя” и „Влашким танцом”, а старша ґрупа зоз „Македонскима шопскима танцами”. Уход на концерт бул шлєбодни, а трибини були полни зоз публику. Орґанизатор концерта Општина Жабель.■ С. Саламун

20 РУСКЕ СЛОВО

18. ЯНУАР 2019.

kultura@ruskeslovo.com

ВОЧИ ЦЕНТРАЛНЕЙ ПРЕСЛАВИ НАЦИОНАЛНОГО ШВЕТА РУСНАЦОХ

ПРОБИ ИНТЕНЗИВНИ

У Доме култури у Руским Керестуре дзе 19. януара будзе тогорочна централна преслава Националного швета Руснацох у Републики Сербиї. Прешли два тижнї прето ту були интензивни пририхтованя як просторийох Дома култури, так и програмних змистох хтори домашнї пририхтую. Тиж так ше пририхтує и простор коло Катедралней церкви дзе буду отримани вистава и етно-столи. Цо ше дотика Дома култури, по словох його директора Йоакима Раца, посцигли же би шицко було пририхтане так як могло.

– Понеже зме аж у юлию дознали же будземе домашнї, та зме дакус отаргли средства и реновирали цо було найнужнєйше. Так репарирани шедовиска у сали, на бини поробени дробнїци, обилєни простор у дакедишнїм Клубе „10” и подобне. У медзичаше нам з Општини Кула за тоту намену з тогорочного буджету опредзелєли 250 000 динари, будземе мац за технїчну часц и за почасценє госцох – потолковал Рац. Паралелно з ушореньом простору Дома култури, интензивно ше пририхтовали и його секциї хтори буду участвовац на централней програми Националного швета. Дом култури так буду представяц Мишани хор зоз хторим руководзи дириґентка Лидия Пашо, потим Оркестер пририхтує Мирко Преґун, а источашнє и аранжмански облєкол нумери, хтори ше будзе виводзиц. Участвовац будзе и шпивацка дзивоцка ґрупа „Ариа”. Одвичательна за тогорочну музичну часц централней програми Лїляна Барна Никитович. Як цекли пририхтованя гварела же ше тих дньох интензивно отримовало проби цо як финална часц уж лєгко пошло.

– Найчежше було дойсц до тей часци, бо потамадз требало насампредз вибрац учашнїкох у програми и

сами музични нумери. У тей часци найвецей поробели мойо асистенти Агнета Тимко и Мирослав Пап. Основна наша визия як членох Орґанизацийного одбору була же би ше шицку програму подзвигло на висши уровень и дакус пременєло цо ше посцигло з дакус нєзвичайнєйшима аранжманами. Тиж зме ше опредзелєли же би Национални оркестер чий руководитель будзе Мирон Сивч, и хтори означує 10 роки иснованя, же би виведол нумери озбильней музики, док обробки рускей музики виведзе Камерни состав наставнїкох Руснацох Школи за основне музичне образованє (ШОМО), з Кули и єй оддзелєня у Руским Керестуре, хтори источашнє були и дакедишнї школяре тей нашей Школи. А обробки рускей музики виведзе и домашня Оркестра Дома култури – потолковала Барна Никитовичова. Як новосц у тогорочней програми вона визначела: – Того року зме обдумали як нове и же би учашнїки у програми були представени прейґ кратких филмох, понеже су вибрани по критерийох же у прешлим року посциговали даяки значни успихи на тим полю. И як на концу директор Дома култури Йоаким Рац гварел, же ше ище пририхтую ушориц дакедишнї Клуб „10”, дзе буду порихтани до 100 карсцелї за нащивительох хтори нє маю урядову поволанку за програму, а у Клубу годни провадзиц програму прейґ видео-биму. Як наглашел Рац, домашнї ше наздаваю же хвиля будзе вигодна, же би на централну преславу могли присц шицки госци. М. Афич

ЗОЗ СХАДЗКИ УО ДОМА КУЛТУРИ РУСКИ КЕРЕСТУР

ЗА ТРИ ФЕСТИВАЛИ СИҐУРНИ СРЕДСТВА

На схадзки Управного одбору Дому култури Руски Кере стур, 15. януара, прилапени Звит о роботи у прешлим року, як и Финансийни план за 2019. рок, а прилапени и план явних набавкох. По нїм, три фе стивали, Драмски мемориял Петра Ризнича Дядї, Фе стивал рускей култури „Червена ружа” и Културна манифе стация „Ко стельникова єшень” першираз буду финансовани як часц порядней дїялно сци Дома култури. То значи же три нашо найстарши фестивали годни раховац на сиґурне финансованє зоз локалней самоуправи, понеже нє буду финансовани як проєкти, цо було пракса потераз, гоч по правдзе, Општина их вше потримовала. По словох директора До18. ЯНУАР 2019.

ма култури Йоакима Раца, з Финансийним планом у 2019. року Дом култури од свойого снователя, локалней самоуправи може раховац на вкупну суму за порядну дїялносц и за єден проєкт на 8 милиони и 180 тисячи динари.

– Од того 250 тисячи за проєкт централней преслави Националного швета Руснацох, а 7 милиони 930 тисячи за порядну дїялносц дзе тераз вошли и Мемориял, „Ружа” и „Костельникова єшень”, шицки три вошли з милион динарами, а практично за гевту програмну дїялносц нам опредзелєни 6 милиони 930 тисячи – потолковал директор Рац, и надпомнул же до Финансийного плану нє уходза средства за хтори ше будзе конкуровац до других ин-

станцох як Покраїна, Република, або наш Национални совит. Попри тим, прешлого року ше вошло и до виробку проєктней документациї за ище три инвестицийни проєкти у Доме култури, а то проєкт санитарних просторийох за публику зоз главней улїци, проєкт тоалетох у бувшей „10” и проєкт комплетного претресаня закрица и у согласносци зоз енерґетску ефикасносцу замена шицких облакох у ДК. – Тото будзе озбильна ставка, алє ше наздавам же и у догварки зоз Општину, Покраїну и Републику зме годни то реализовац, и думам же то добри поцаг, бо бизме мали цеплєйши просториї, а анї би нам вода нє уходзела. Значи, мали бизме лєпши условия за роботу – заключел Рац. М. А.

РУСКЕ СЛОВО 21

ЕКОНОМИЯ НА МЕДЗИНАРОДНИМ САЙМЕ ТУРИЗМА „ФЕРИЕН” У БЕЧУ

ПРЕДСТАВЕНИ ТУРИСТИЧНИ ПОНУКНУЦА СЕРБИЇ У Бечу свойо туристични понукнуца: моря, озера, банї, скиялїща, змесценє и ґастрономию, рекреативни, спортски, ловни и здравствени туризем, аеродроми, авто и бициґлистични драги, плївни туризем представели 850 викладаче зоз вецей як 80 жемох швета

М

ед зинародни саям туризма „Фериен” найвекши саям у Австриї у обласци туризма, тирвал од 10. по 13. януар и на нїм свойо понукнуца представели 850 викладаче зоз вецей як 80 державох швета. Жем партнер тогорочного Сайма Република Индонезия. На Сайме „Фериен” туристични понукнуца Сербиї представели блїзко 20 привредни субєкти предводзени зоз Привредну комору Сербиї (ПКС) и Привредну комору Войводини (ПКВ). После святочного отвераня, секретар Здруженя услугох ПКВ Бранислав Мамич визначел же основне жаданє, идеї и намири активносцох ПКВ у сотруднїцтве зоз ПКС, же би ше туристичне тарґовище Сербиї, одно сно шицки туристични продукти Войводини и цалей Сербиї, приблїжело ґу будуцим госцом зоз Заходней Европи. Участвованє Републики Сербиї на тогорочним Сайме у Бечу од велькей важносци, визначела директорка представнїцтва ПКС у Австриї Нада Кнежевич и здогадла же после пейцрочней паузи, Туристична орґанизация Городу Беоґраду порядно виклада на тим Сайме. ЗОЗ АВСТРИЇ НАЙ ПРИДУ ДО НАС – Наступ на тим Сайме за Сербию од велького значеня, бо ше врацаме на тарґовище хторе барз интересантне, окреме же на тот Саям пришли вецей як 200 тисячи нащивителє и же є єден з найвекших предайних саймох у Европи. По статистичних податкох, на потерашнїх саймох єдна трецина нащивительох уплаци найменєй єден рочни одпочивок под час сайма, бо ше опредзелюю за попусти хтори ше ту пропаґує – гварела Нада Кнежевич. Вона потолковала же Сербия и Австрия маю интензивни привредни вязи, же вельке число австрийских привреднїкох дїлує у Сербиї и векше число компанийох зоз Сербиї роби у Австриї, та добре же популаризуєме сербски туризем на австрийским тарґовищу. Висши самостойни фаховец у Здруженю услугох ПКВ Драґица Самарджич гварела же участвованє на Сайме „Фериен” други крочай ПКВ ґу преширеню сотруднїцтва з Австрию.

– ПКВ прешлого року участвовала на манифестациї „Днї Войводини” у Бечу, дзе представене туристичне понукнуце Войводини. З тей нагоди предсидатель ПКВ Бошко Вучуревич

22 РУСКЕ СЛОВО

здогаднул же у Привредней комори Бечу направени контакти и порадзене же би ше у Австриї представело туристични потенцияли Сербиї, а саям у Бечу тому значно доприноши – гварела Самарджич. Вона додала же Сербия вельо зробела у обласци реґионалного сотруднїцтва, же установене сотруднїцтво зоз жемами у окруженю, зоз Горватску, Румунию, Републику Сербску, Словению, Болгарску, Греческу, Мадярску и тераз зоз Австрию. Як пре териториялну блїзкосц, културно-историйне нашлїдство, так и пре економски можлївосци жительох Австриї, представнїки туристичного понукнуца Сербиї зложни у тим же у Австриї єст туристична публика заинтересована за Сербию. МАМЕ ЦО ПОНУКНУЦ – Войводина ма богату и рижнородну културу, а така ситуация и зоз ґастрономию, прето зме одлучели на Сайме у Бечу нашим будуцим туристом понукнуц тото найлєпше – у першим шоре ґастрономию – гварела Саня Живанчевич зоз Туристичней аґенциї „Компас” (Kompas tourism&travel) зоз Нового Саду.

– То наш перши наступ на таким сайме, под покровительством ПКВ, и наздавам ше же нови контакти, хтори зме установели на тим Сайме, поможу же бизме ше лєпше позиционовали и сцигли ґу клиєнтом у Австриї – гварела Мая Єнеи из Туристичней аґенциї „Войводиналєси-Турист”, у рамикох ЯП „Войводиналєси”, специялизованей за специфични файти туризма – ловни и еко-туризем.

18. ЯНУАР 2019.

ekonomija@ruskeslovo.com

литацию „Русанда”, Специялна болнїца „Чиґота”, ЯП за управянє з путнїцким пристанїщом „Апатин”, Туристична агенция „Маґелан” з Нового Саду, Туристична аґенция „Компас” (Kompas tourism&travel) зоз Нового Саду, „Алфа тревел си” (Alpha travel see) зоз Суботици, Туристична аґенция „Войводиналєси Турист” зоз Петроварадину, готел „Аквастар Денюб” (Aquastar Danube) зоз Кладова, готел „Невски” зоз Беоґраду, Институт за лїченє и регабилитацию „Нишка баня”, „City car rent a car” зоз Беоґраду.■ М. Тамаш 18. ЯНУАР 2019.

У ВЕРБАШЕ И НОВИМ САДЗЕ ПРЕЗЕНТОВАНА ТУРИСТИЧНО-ПРИВРЕДНА МАНИФЕСТАЦИЯ

ПРИВИТАНИ ДНЇ МИМОЗИ Ювилейни 50. „Днї мимози” того року отримую ше у Герцеґ Новим од 1. фебруара по 22. марец. На тей манифестациї городи Вербас и Нови Сад представя Туристична орґанизация Вербасу и Туристична орґанизация Нового Саду Зоз традицийним дефилеом мажореткиньох пияток, 11. януара на поладнє поволани Вербащанє на ювилейни 50. „Днї мимози”, хтори уж пол вика єден зоз защитних знакох Герцеґ Нового и чарногорского приморя. Представянє у ВерСтеван Катич и Милан Ґлушац баше отримане дзень ньох же би пришли на ювилейну мапотим як ше представели у австрий- нифестацию и видзели як тот прискей престолнїци Бечу. По главней морски город слави днї у хторих городскей улїци Маршала Тита пре- квитнє мимоза – символ жени, шлєдефиловали мажоретки, кловни и ор- боди и чувствительносци. кестри, хтори грали автентичну ме– Мимоза символ Герцеґ Нового и дитеранску музику и числени гра- наш караван першираз у Вербаше, а жданє их привитовали. наздавам ше же у наиходзацих рокох Пред параду бул урядови приєм у будземе порядно приходзиц. Зоз тим будинку Скупштини општини Вер- дефилеом жадаме Вербащаньох добас. Вєдно зоз сотруднїками, предси- чаровац дух Ядрану и Медитерану. датель општини Вербас Милан Ґлу- Того року 50. по шоре манифестация, шац привитал делеґацию зоз брат- тирва 50 днї, так же шицки нащивиского городу Герцеґ Нового, предси- телє буду мац нагоду уживац у ридателя општини Стевана Катича, жних програмох. Будзе то фешта миподпредсидателя Милоша Конєвича, мози, риби, вина и музики вонконСтефана Вукичевича, одборнїка у цом герцеґновскей ривиєри – гварел СО, як и представнїкох Туристичней Катич. орґанизациї Герцеґ Нового. У истим дню, вечар, дзешатки ма– Задовольни зме же зме нєшка до- жоретки, кловни и музичаре предемашнї представнїком братского горо- филовали през центер Нового Саду: ду Герцеґ Нового. З тим нєшка моц- Площу шлєбоди, Змай Йовову и Дунїме нашо добре сотруднїцтво хторе найску улїцу, а процесию провадзело тирва штварцину вика. Кажда взаєм- вельке число гражданох. Представнїна нащива крочай вецей у розвою на- кох Герцеґ Нового приял городоначаших добрих одношеньох и витворйо- льнїк Милош Вучевич, хтори з тей ваню нових файтох сотруднїцтва. Ту- нагоди гварел же новосадски проєкристична орґанизация (ТО) Вербасу ти „Омладинска престолнїца Евротого року на „Дньох мимози” пред- пи” и „Европска престолнїца култустави туристични потенцияли Оп- ри” идеални платформи за розвой штини Вербас и домашнїм и госцом нових заєднїцких дружтвено-културу Герцеґ Новим и наздавам ше же и них змистох и програмох. тото представянє приведзе до устаМанифестацию орґанизовали опновйованя нових контактох и нових штина Герцеґ Нови и ТО Герцеґ Ноприятельствох, та и розвою туризма вого у сотруднїцтве зоз општину у нашей општини – гварел Ґлушац. Вербас и ТО Вербасу, городом НоПредсидатель општини Герцеґ Но- вим Садом и ТО Нового Саду. ви Стеван Катич поволал ВербащаVrbas.net/M. Тамаш Фото: М. Киш

– Ми маме як клиєнтох наших людзох хтори робя и жию у Австриї, а и Австриянци приходза до Сербиї и путую на ладьох по Дунаю по Дєрдап, хторе ми и промовуєме, бо то справди єдинствена часц Дунаю и єдна файта ричного туризма, хтори нє мож видзиц у їх часци Европи – гварел Владимир Аджич, власнїк готела „Аквастар Денюб” (Aquastar Danube) зоз Кладова. Републику Сербию на Сайме туризма у Бечу представели Туристична орґанизация Войводини, Туристична орґанизация Ниш, Туристична аґенция „Experience pro travel-Serbia” зоз Беоґраду, Вински драги Сербиї, готел „Премиер Аква” и Етно населєнє „Врдничка кула” зоз Врднику, Специялни шпиталь Сокобаня, Специялни шпиталь за регаби-

РУСКЕ СЛОВО 23

ЕКОНОМИЯ ЛОКАЛНА АКЦИЙНА ҐРУПА ЛАҐ ОПШТИНИ КУЛА

ПРЕЗЕНТАЦИЇ ПО ШИЦКИХ МЕСТОХ Пред двома роками отримана перша информативна схадзка на котрей Канцелария за локални економски розвой представела свою инициятиву за снованє Локалней акцийней ґрупи (ЛАҐ), а конєчно, на самим концу прешлого рока здобути и формално-правни рамик за єй дїлованє

У

п р о с т о р и й ох Ме сней заєднїци Руски Кере стур стреду, 9. януара, отри ма на пре зен тация, свойофайтова ини ци я тив на схад зка Ло кал ней ак ци й ней ґру пи општини Кула, котра ше реализує у ра ми кох про єкта „У шерцу Бачкей”, а при су ство ва ли представнїки здруженьох и други заинтере совани гражданє з валалу. Дї ял носц и основни цилї присутним представел менаджер ЛАҐ-и Боян Ковач, а присуствовал и Милош Данилов у мено Канцелариї за локални економски розвой општини Кула. Насампредз розтолковане як ше їх дїялно сци преплєтаю, алє же у сущно сци Канцелария превжала дїялносц коло привредного сектору, а ЛАҐ цивилни сектор котри облапя преважно здруженя и обичних гражданох. Канцелария за локални економски розвой унапрямена на привреду, приватних поднїмательох и польопривреднїкох. Унапрямюю на иснуюци конкурси дзе мож до стац потримовку, а медзи нїма тоти за менши средства, котри розписую ре сорни министерства и покраїнски секретарияти, алє и гевти за вельки средства зоз ИПАРД предприступного фонду ЕУ, визначел Данилов и додал же задоволююце число Кере стурцох хаснує тоту форму потримовки. На сход зе бешедоване о потенциялох хаснованя средствох зоз европских фондох, алє и о конкурсох котри ше реализує у нашей держави. Як поведзене, задаток ЛАҐ-и же би коло себе позберала цо векше число

З ИДЕЮ ДО ЇХ ПРОСТОРИЙОХ ЛАҐ ма свойо просториї у Кули, у улїци Маршала Тита, тел: 025-246-248, два особи заняти и дзечнє буду сотрудзовац зоз кажди хто ма чи идею або готови проєкт. Конкретно вони понукаю кажду можлїву помоц при реализованю идейох и проєктох од общого значеня за наш штредок. И, як поведзене, кед нєт нагоди конкуровац у тей хвильки, вше исти проєкт, або идея можу почекац.

24 РУСКЕ СЛОВО

гражданох зоз шицких ме стох општини и дознала за рижни идеї и проєкти дзекуюци котрим би ше застановело висельованє до векших городох и злєпшало живот у нашим штредку. Праве прето ше таки презентациї буду отримовац вше частейше, а обчекує ше и вше векше число присутних, та кажде поволани же би на идуцу схадзку приведол ище дакого. Найважнєйше же би ше за реализацию проєктох од общого значеня за розвой нашого штредку, винашло спо соб финансованя, а за ЛАҐ то першенствено средства зоз предприступних фондох ЕУ, толковал Боян Ковач.

– З оглядом на тото же ЛАҐ-а формално-правно конституована концом прешлого року, затераз нєт можлїво сци конкуровац за средства зоз чечуцей буджетней сериї ЕУ котра ше завера 2020. року, алє можебуц то и добре, ту треба видзиц и потенциял, понеже ше нова буджетна серия отвера 2020. року, а то период покля єст часу пририхтац проєкти – предлужел Ковач. Член ЛАҐ-и може буц кажди поєдинєц, до статочно лєм пополнїц приступнїцу, поволани шицки заинтере совани, бо важне чуц глас и идеї цо вецей людзох, зоз каждого населєного ме ста у општини Кула. ЛАҐ формовани по моделу добрей пракси у ЕУ, алє же би єдна ЛАҐ могла конкуровац на конкурси ЕУ, нєобходне же би облапяла и територию од найменєй двох општинох. Так ше зомборска ЛАҐ зєдинєла зоз апатинску, алє ту проблем же то два општини нєзрозмирно истей велько сци. Же би ше адекватно сполнєло и тото условиє, ЛАҐ кулскей општини ше зєдинї зоз ЛАҐ општини Оджак, а позитивни бок того же то два општини приблїжно истей велько сци, та нє превагню интере си анї єдней.■ М. Джуджар 18. ЯНУАР 2019.

ekonomija@ruskeslovo.com

МИКОЛА МИКИ САКАЧ ЕЛЕКТРИЧАР ЗОЗ КОЦУРА

МАЙСТРОВЕ МАЮ РОБОТИ

Електрични пошореня остатню децению тирваю углавним покля тирва и ґаранция, а по искуствох тих котри обновели технїку у остатнїх даскельо рокох, кед ше дацо погуби, нє виплаци ше оправяц. Понеже оправка вельо кошта, туньше купиц нове. З того виходзи же и майстрове маю менєй роботи, гоч ше уцицовачи, райбачки, фрижидери и далєй оправя

У

Коцуре даскелї майстрове оправяю пошореня и менши апарати котри ше хаснує у обисцу и шицки маю роботи, понеже нашо людзе, окреме старши, нє звикли руциц апарат накадзи ше погуби, гоч му вишла ґаранция. Перше даю шансу майстрови же би пробовал оправиц тото цо погубене. Микола Мики Сакач уж коло 30 роки барз добри у тим ремеслу и єден є з майсторох котрого Коцурци найчастейше волаю кед им ше даєден апарат у обисцу погуби. СКОРЕЙ АПАРАТИ ДЛУЖЕЙ ТИРВАЛИ – Мойо основне занїманє електро-инсталатер и на початку сом и робел лєм тоту роботу, алє живот и чежки часи 90-тих рокох, кед сом остал без роботи, примушели ме же бим окрем уводзеня електричних инсталацийох до хижох почал оправяц и рижни пошореня. Можебуц и найвецей роботи було у тих чежких часох, понеже ше теди оправяло и гевто цо ше дакеди руцало, алє пре гиперинфлацию було чежко наплациц, так же роботи було вецей, а пенєжу менєй, алє ше робело. Людзе ме упознали и робота ше розробела, та анї нєшка нє можем постарчиц шицко – гвари Микола. Апарати котри ше дакеди правело були вельо квалитетнєйши и правени су же би тирвали цо длужей, нє було тельо електронїки у апаратох и шицко могло оправиц.

– Уж длугши час на заходзе тот тренд же кед ше дацо погуби, нє оправя ше, купи ше нове, а помали тото почина и у нас. Єдноставно, так направене же кед ше дацо погуби, док ше купи нову часц, виплаци оправку, видзе скоро як кед би ше купело нове. У нашей жеми финансийна ситуация при векшини чежка, та анї я нє можем наплациц тельо кельо би требало. Вше патрим же бим заробел, а и же би тому котри плаци нє було барз драге. Окреме старши людзе звикли шицко оправяц, а младшим ше нє дава

ДАЦО ШЕ НЄ ВИПЛАЦИ ОПРАВЯЦ Найменєй ше виплаци оправяц дробни апарати, як цо то фени, пейґли и подобне.

– Мал сом ситуациї же ми людзе принєсли дробни апарати, котри у предавальнї коштаю 500–600 динари. Оправянє таких апаратох даремне траценє часу, бо треба часу же би ше розклопело апарат, опатриц цо ше погубело и оправиц, а кед ше вежнє до огляду же и я дацо мушим заробиц, вец очиглядне же оправка може коштац як и нови апарат – заключує Мики Сакач, котри свойо муштериї вше щиро посовитує.

18. ЯНУАР 2019.

динари за оправку, лєгчейше им на карточку, на рати, купиц нове, гоч би оправка коштала и наполи туньше – твердзи Мики Сакач. ХТО ДОБРЕ РОБИ, МОЖЕ ЗАРОБИЦ Мики Сакач нєшка роби у Ґеронтолоґийним центру у Вербаше як майстор на отримованю, та приватно роби тельо кельо сцигнє после роботи.

– Пойдзем после роботи на два три места дацо оправиц, а у чаше кед мнє и моєй фамелиї то було єдине жридло заробку, робел сом по цали дзень, дакеди и по 16 годзини дньово. З рана сом кладол инсталациї у хижох, а пополадню сом ишол оправяц апарати. Тераз, понеже сом заняти, нє старчим шицко, алє патрим же бим випочитовал людзох и пошол опатриц, кед нє тот дзень, вец ютредзень – гвари Мики Сакач. Кед дахто добри майстор, глас ше швидко розшири, та Микия волаю робиц и у других местох, медзитим, по його словох, нєт ту заробку, бо драга до другого места кошта.

– Роботи звонка Коцура нє прилапюєм, бо и у Коцуре кед на єдно место мушим пойсц два раз, чежко же будзе заробку, бо трацим час, а кед ше случи же аж три раз пойдзем на єдно место, вец ту нєт „анї за цеплу воду”. Наприклад, кед бим мал роботу у Савиним Селу, кед треба заменїц даяку часц, мушел бим пойсц до Вербасу купиц тоту часц, а кед урахуєме бензин зоз Коцура до Савиного Села, та до Вербасу и назад до Савиного, вец бим роботу мушел вельо вецей наплациц, а то людзом драге. У Коцуре мам муштериї при котрих уж знам яки маю шпоргет, лєбо райбачку, та ми на телефон лєм яви цо му нє роби и такой знам же цо мам купиц – гвари Микола. При купованю апаратох тарґовци даю ґаранцию и кед ше дацо погуби упуцую на овласцени сервис, медзитим, то нє зменшало обсяг роботи майстром котри оправяю таки апарати.■ З. Колєсар

РУСКЕ СЛОВО 25

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ СТРЕТНУЦЕ З АНА МАРИЮ ИВКОВ ЗОЗ ФРАНЦУЗКЕЙ

ДОМ ТАМ ДЗЕ ФАМЕЛИЯ Пише: Сандра САЛАМУН

Ана Мария Ивков, народзена Джуджар, родом зоз Дюрдьова, алє уж велї роки жиє и роби у Французкей. Упознала Александра и уж после другей нащиви обидвойо похопели же ше вецей нє сцу роздвойовац. Од теди прешли осем роки

П

Же би отримала физичне и менталне здравє, Ана Мария часто тренира, бега, а ма добри резултати и зоз гуманитарних маратонох. На двох остатнїх завжала перше место.

– Полюбела сом бегац, и гоч є физично напарте, опущує ме. Сполнєла сом свойо жаданє – гварела на концу Ана Мария.

26 РУСКЕ СЛОВО

ошвидко ше повинчали, справели хижу, и постали фамелия. Ана Марийов супруг Александар зоз Сербиї, зоз Шайкашу, а у Французкей ше народзел, бо пред тим там пошли жиц його баба и дїдо. Док бул на одпочивку у Сербиї Александар упознал Ана Марию, алє ше пошвидко мушел врациц до Французкей. Пре вельку оддалєносц одлучели же єдно друге буду нащивйовац кеди ґод им ше укаже нагода. Так и було по юний 2011. року кед почали вєдно жиц.

– Спочатку ми було чежко, бо гоч знам по анґлийски, у Французкей велї нє бешедую на тим язику. Кед зме ришели повинчац ше, почала сом учиц по французки, и слава богу же сом го звладала, бо є наисце компликовани – толкує Ана Мария. Язик перше почала учиц у школи у котрей особи у пензиї помагаю странцом научиц го, а потим и у школи у котрей достала урядове припознанє основного знаня французкого язика. Мешац по винчаню мушела ше врациц до Сербиї, бо нє мала тото припознанє. Же би го достала, перше мушела покладац французки язик у французкей амбасади у Беоґрадзе. Врацела ше ґу супругови, и о даскельо мешаци закончела ище єден уровень, научела писац и читац.

– Таки бул закон. Хто нє мал припознанє за основне знанє язика, нє могол достац визу же

би жил у Французкей. Припознанє сом мушела обнавяц перши три роки, и то раз до рока. После того сом достала визу за пребуванє у тей жеми на дзешец роки. Мушела сом знац язик, алє доказац же зме нє у фалшивим малженстве, хтори части у жемох ЕУ. Преверйовали нас же чи жиєме у заєднїци, чи зме заняти, и чи я учим и напредуєм – гвари наша собешеднїца. Александар робел, а кед роботу достала и Ана Мария, пошвидко купели хижу и почали розумовац о снованю фамелиї. Уж су осем роки у малженстве, жию у Муидсу, сто километри од Паризу и исто тельо од океану. Маю двойо дзеци, Николу хтори ма три роки, и осемнацмешчного Луку. З ДВОМА ПЛАЦАМИ ВШЕ ЛЄГЧЕЙШЕ ЯК З ЄДНУ Тото цо робела у Сербиї, у Францускей єй нє припознате, та Ана Мария мушела рушиц од початку. Сама глєдала роботу, нє чекала нї на кого, бо жадала цо скорей почац робиц. Достала роботу у ресторану на єдней авто-драги, котра у тей часци водзи од Париза на морйо.

– Перши седем мешаци сом на роботи барз часто подписовала контракт котри тирвали углавни два або три днї. Алє ми пред тим по18. ЯНУАР 2019.

ljudze@ruskeslovo.com

толковали же то будзе так, а волали ме лєм кед им хибело роботнїкох. О седем мешаци ме прияли за стаємно. Була сом барз задовольна, а и тераз сом, бо добре сотрудзуєме зоз надредзенима и наисце за шицко маю порозуменя. Спочатку мала менши задлуженя, а вец з часом почала робиц на каси, цо за ню була велька чесц, бо було видно же мали довирия препущиц єй таку вельку одвичательносц. Пре специфичне положенє того обєкта, услужела велї познати особи, од музичних гвиздох, по високих державних функционерох. Там робела два роки, а вец ше мал народзиц и други хлапец, та престала робиц. Но, роботне место ю и далєй чека.

– Ище на початку роботи сом шефом гварела же сом мотивована робиц, алє и же ми барз важне буц з дзецми док одрастаю и воспитовац их док нє почню ходзиц до школи. Прето же сом прията за стално мам обовязку раз до рока послац допис же би ми предлужели одсуство з роботи – гварела Ана Мария. На роботи єй барз часто помогло знанє мацеринского, руского язика дзекуюци котрому єдина медзи занятима знала комуниковац зоз Русиянами, Українцами, Словацами и другима. Гвари же єй таки розгварки помагаю же би нє забула руски язик. СПРАВЕЛИ СЕБЕ ОАЗУ Зоз супругом одлучели же буду жиц у меншим месце, купели векшу порту же би Ана Мария мала простору садзиц домашню желєняву и овоц, алє и квеце. Гвари же ше єй удало пренєсц часточку живота з Дюрдьова до їх обисца у Французкей. Тераз маю свою оазу котру ушорели так як сцели.

– Барз любим кед зме у Дюрдьове у оца Мирослава и баби Мариї и пачи ше ми шицко цо ше у нїх роби. Шицки тоти дробнїци, наприклад, кед баба рихта фриштик... Мнє то барз вельке, то цошка прецо ше чувствуєм барз добре и щешлїво. Бабов нєдзельови полудзенок нє мож поровнац з анї єдним єдлом, єдинствени є по смаку и по цалим амбиєнту док ше рихта, вари, а вец и полуднює з цалу фамилию. Тото и я жадам пренєсц моїм дзецом – гварела Ана Мария и додава же Французи специфични по тим же ше кажде стара лєм о своїм живоце и ридко ше медзи собу дружа. До набавки ше одходзи два раз до мешаца, до меґа маркетох, прето же месарнї и дутяни швижей желєняви и овоцох нєт у менших местох.

– У Французкей нормалне подзвигнуц кредит за хижу, авто або, гоч за цо, а з минималну плацу чежко же дахто може жиц єден мешац. Та заш лєм, пачи ше ми же як ту ушорена здравствена система и тото же векшину лїкох плаци осиґуранє.

ДЮРДЬОВСКИ ТОРТИ И КОЛАЧИ Ана Мария ма вецей гобиї, а окреме люби печиц и правиц лакотки котри ю здогадую на дзецинство и єй бабу з котру препровадзовала вельо часу. Часто єй приятелє, або сушедово, наруча же би им упекла колачи або торту, котра, як єй гварели, вельо смачнєйша як тамтейши домашнї покераї и торти.

Кума Таня и брат Влада ю нєсподзивали

18. ЯНУАР 2019.

ГОЧ КАДЗИ – ВЄДНО През тидзнь робя, а през викенд ше дружа з найблїзшима. Ивково шлєбодни час хасную и же би ше фамелиярно дружели. Нащивюю Александрових родичох, озера, зоолоґийни загради, держави у околїску, а найволя вєдно пойсц на океан. Вжиме су найчастейше госци на велїх вашарох, бо су атрактивни, окреме за дзеци. Як госци им приходза фамелиї и приятелє зоз Сербиї.

– Нє мож описац тоту радосц кед ми баба по оцови послала капушнїки. Найволєла бим кед би ми шицки були блїзко. Мам два шестри, Олю и Катарину и брата Владу. Приходза до нас кед ше им укаже нагода, а приходзи и баба. Вше их з радосцу чекаме. Єдного року, кума Таня з Дюрдьова и брат Влада пришли до нас у поради з моїм супругом, а я нє знала же приду. Кед сом их видзела думала сом же ми станє шерцо, така сом була щешлїва – припознава Ана Мария. ■

АНА МАРИЙОВ ФРАНЦУЗКИ ТАРИФЛЕ Ана Мария з нами подзелєла рецепт єдноставного французкого єдла котри любя шицки котри их нащивя зоз Сербиї. Мено му Тарифле: Треба обариц кромплї и порезац их на колєчка, препражиц перше пошекану цибулю и сланїну. Шоровац – кромплї, цибуля, та сланїна... Заляц зоз слану шметанку за варенє, попопровац и натрец твардого сира. Печиц док ше шметанка добре нє запече.

РУСКЕ СЛОВО 27

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ НАША ГОСЦИНСКА: ТАНЯ ОРОС З РУСКОГО КЕРЕСТУРА

НЄ ТАКИ ВИДЛЇВИ, АЛЄ ЗНАЧНИ ЧЛЕН КУЛТУРИ И ТЕАТРА

Пише: Мая ЗАЗУЛЯК ГАРДИ

Шивачка и костимоґраф Таня Орос з Руского Керестура вше споза сцени, алє би без нєй нє могла прейсц анї єдна театрална представа у Керестуре, та и велї нашо фестивали, манифестациї и рижни други програми. Пред петнац роками вошла до театрового фундусу и по нєшка поробела костими за коло пейдзешат театрални фалати. Попри тим, позната є и як єдна з найлєпших шивачкох у валалє

У СЕБЕ И СВОЇМ У ОСТАТНЄЙ ХВИЛЬКИ Услужне шице и преправки до валалу Танї додатна робота, та ю углавним роби кед найдзе часу, а то найчастейше вноци.

– Розуми ше, шила сом шмати и супругови и дзецом, а шиєм и себе, гоч, як и кажди майстор, вше у остатнєй хвильки. Нє раз ше случело же рано маме даяку свадзбу, а я ище тоту ноц робим. Було и таке же „Пупче” уж тирвало, а я ище шила и ношела им жвиже випейґлане народне облєчиво – припознава Таня.

28 РУСКЕ СЛОВО

дзецинстве и младосци жила у Ветернику, алє кажду шлєбодну хвильку препровадзовала у родзинох у Руским Керестуре, дзе ше зоз супругом Славком и преселєли пред двацец роками.

– И кед сом почала ходзиц до школи, розпусти сом препровадзовала на валалє, а перши виходи на варош були праве ту, а нє у варошу. У Керестуре сом и бивала до двох рокох, а вец мойо пошли робиц до фабрики до Нового Саду, а о даскельо роки зме ше преселєли до Ветернику. Там зме перше бивали и зоз супругом Славком, потим у Новим Садзе. У медзичаше ше народзел син Алексей, почала сом робиц у єдней приватней фирми хтора робела зоз скору. Младши син, Андрей, тиж так народзени у Новим Садзе. Нажаль, под час бомбардованя нас виселєли зоз того квартелю у хторим зме були, та зме ше преселєли до Керестура, и ту зме од ’99. року – памета Таня красни хвильки, алє и гевти хтори би найволєла забуц. КУЛТУРА ИХ ОТРИМАЛА Кед ше преселєли на валал, Оросово ше ище баржей дали до култури, а вєдно з нїма и їх синове.

– Славко и теди робел у Телевизиї Нови Сад, алє понеже була бомбардована, нє мали будинок, условия були „страшни”, а у медзичаше му понукли же би бул директор Дома култури Руски Керестур. Дзеци нам одросли у култури, у Театре, Андрей и далєй активни. Любиме повесц же нас култура и отримала, бо кед нас виселєли у тим нєкрасним чаше, дахто би скруцел з драги и пошол хто зна кадзи, а ми ше дали до култури. Дружели зме ше и дакус забували на тото цо нас окружовало – гвари Таня и додава же єй нє жаль же ше преселєли на валал.

– Дзеци одрастали ту, у руским месце, дзе здобули свидомосц, обичаї, традицию, културу. Єден тераз уж у швеце, у Нємецкей, други у Новим Садзе, а питанє дзе и вон закончи, та ми мило же їх одрастанє и школованє було праве у Керестуре – додава вона. И док жили у Новим Садзе, Оросово були анґажовани у новосадскей Матки, нєшкайшим Руским културним центру.

– Там сом ище як дзивка почала танцовац, шпивац, ходзела сом на пестованє руского язика, шила сом и народне облєчиво за фолклор, а видзим же ше дацо з того и тераз хаснує. Теди були два сцени Театра, 18. ЯНУАР 2019.

ljudze@ruskeslovo.com

була и у Новим Садзе, та зме зоз Дюром Папгаргайом и там почали робиц костими. Кед зме пришли до Керестура, кед основани Руски народни театер „Петро Ризнич Дядя”, одтеди сом, место тети Ганчи Дудашовей, вошла до фундусу Театра. Перша представа хтору сом ту робела була „Важне буц озбильни”. Робим костими за дзецински, младежски и за представи за одроснутих, алє нє зазначуєм кельо представи сом поробела. Но, верим же то тераз, уж коло пейдзешат – толкує наша собешеднїца. Попри костимох за театрални представи, Таньово, най повеме креациї, ноша и фолклораше, члени Хору, алє и други.

– Углавним ше пред „Ружу” шиє народне облєчиво, шила сом и шмати за членох Хору, кухаром за Днї керестурскей паприґи, костими дзецом за „Бамби фест”... Кед слово о театре, на початку було вецей пенєжи и було лєпше робиц. Тераз ше углавним преправя зоз старого на нове, гоч у каждей представи єст и нового, при дзецох найбаржей. Нє мам даєдну представу хтора ми найбаржей остала у паметаню, алє бим можебуц визначела „Вельку птицу”, за хтору ше правело комплет нови костими – бешедує Оросова и наглашує же костими прави у дослуху зоз режисером.

– Я тип хтори нє чита текст. Пойдзем на даєдну читацку пробу, а вец их пущим док нє поставя мизансцен. Потим любим провадзиц ситуацию хтора ше случує на сцени и вони поведза свойо, я додам цо думам, та ше так порадзиме. Ходзим вшадзи з нїма и на госцованя – гвари вона.

КРЕАТИВНИ ИДЕЇ ЧЕКАЮ КРАСШИ ЧАСИ

Таня ма закончени курс за шивачку, закончела и штредню Текстилну школу, а ходзела и на Висшу текстилну, алє тото ремесло звладала ище як дзецко.

– Научела сом шиц у баби ище на машини „на ногу”. Мала сом и мацерову шестринїцу у Новим Орахове хтора була шивачка. Круцела сом ше коло нєй и коло машини, та сом од нєй и позберала любов ґу тому. У Керестуре коло баби исто так, здогадуєм ше же нам знїмала и фиронґи же бизме правели шлаєри, сукнї за млоди, облєкали зме и бабки з кукуричанки – здогадує ше Оросова, хтора уж роками и дома услужно шиє и роби преправки, а шила озда шицко, од шосох, панталонох, кошульох, по матурски сукнї, винчанїци...

– Дома сом почала робиц накадзи зме пришли ту и можем повесц же ше скорей вельо вецей шило нови ствари. Теди зме у Керестуре мали аж и предавальнї зоз материялами, хтори тераз заварти. Потим запановала китайска роба, хтора барз конкурентна. Но, кажди рок єст шиц и дацо нове. Найволїм розцагнуц платно и направиц нове облєчиво, а найгорше, озда, як и каждому майстрови у його фаху, преправяц стари ствари, гоч то тераз єст найвецей и нє одбива ше, алє ше роби. Тераз уж нє мож лєм з того жиц, а спочатку боме могло, мала сом барз добри заробок – визначує Таня, хтора як шивачка роби и у єдного керестурского тапетара, а нє мож нє повесц и тото же є єдна зоз снователькох Здруженя женох „Байка”. Гоч є вецей нє їх членїца, креативни идеї ма барз вельо, хтори, як гвари, поцисцнути дзешка у глави и чекаю красши часи. ■ Шиє за театер, алє и кухарох так поприбера, же лєм

18. ЯНУАР 2019.

Мац Таня зоз синами Андрейом и Алексейом

НАЙВОЛЇМ РОЗЦАГНУЦ ПЛАТНО И УШИЦ НОВЕ – Научела сом шиц у баби ище на машини „на ногу”. Мала сом и мацерову шестринїцу у Новим Орахове хтора була шивачка. Круцела сом ше коло нєй и коло машини, та сом од нєй и позберала любов ґу тому. У Керестуре коло баби исто так, здогадуєм ше же нам знїмала и фиронґи же бизме правели шлаєри, сукнї за млоди, облєкали зме и бабки з кукуричанки – здогадує ше Оросова.

РУСКЕ СЛОВО 29

ЛЮДЗЕ, РОКИ, ЖИВОТ АКТИВНОСЦ НОВООСНОВАНОГО ЗДРУЖЕНЯ ЖЕНОХ У РАМИКОХ КПД „ДЮРА КИШ” У ШИДЗЕ

ВРЕДНИ ЖЕНИ МАЮ ПОЛНО ПЛАНИ

Пише: Владимир ДЇТКО

Инициятива же би у рамикох КПД „Дюра Киш” у Шидзе було основане здруженє женох, длугши час у думкох женох спомнутого Дружтва. Тота красна и хасновита задумка конєчно витворена. Пред даскельома мешацами основана – „Маря” КАЖДЕ ШЕ У ДАЧИМ ПРЕНАЙДЗЕ Членїца Здруженя и Андєлка Античевич, малярка зоз Беркасова гвари же добре же ше жени орґанизовали до здруженя.

– На таки способ лєпше годно пестовац нашу традицию. Я приходзим на роботнї з Беркасова, бо любим мальовац и вирабям прикраски з паперу. На роботньох ше и дружиме и то наисце барз важне, а верим же ше кажда з нас у дачим пренайдзе – гвари нам Андєлка Античевич.

30 РУСКЕ СЛОВО

Ґ

у женом хтори активни у шпивацкей ґрупи ше придружели и велї други жени, и основали Здруженє хторе наволали „Маря”. Предсидателька здруженя Ясминка Димитриєвич, вихователька у Предшколскей установи „Єлица Станивукович Шиля” и длугорочна членїца шпивацкей ґрупи. После снованя, такой почали и активносци. Медзи першима отримани роботнї на хторих ше вирабя рижни прикраски. У пиньвици Руского дому жени ше сходза каждого пондзелку од 17 по 19 годзин и у тей хвильки их єст коло 15. Основни податки о здруженю, зме дознали од предсидательки Ясминки Димитриєвич под час єдней роботнї.

– На наших роботньох креативна атмосфера, крашнє ше дружиме и вирабяме прикраски – почина розгварку Ясминка Димитриєвич, народзена Горняк. Понеже ше

приблїжовал конєц рока, одлучели зме вирабяц прикраски хтори присподобени ґу новорочним и крачунским шветом. Ушили зме червени чижмочки з платна до хторих зме покладли велї дарунки, насампредз медовнїки. Нажаль, у тей нашей просториї нє маме шпоргет, та медовнїки кажда з нас упекла дома и принєсла готови. НА ХАСЕН ДРУЖТВУ И ЗАЄДНЇЦИ Жени вирабяли и кошарочки з паперу, потим прикрашовали рижни фляши зоз фарбами або у технїки декупаж. Наша собешеднїца нам далєй приповеда же мотив за снованє здруженя була векша креативносц на уровню дружтва хтора будзе хасновита нє лєм Дружтву, алє и ширшей заєднїци. Орґанизованє до здруженя дава можлївосц женом конкуровац за пенєж на рижних конкурсох зоз своїма проєктами.

18. ЯНУАР 2019.

ljudze@ruskeslovo.com

Димитриєвичова нам гвари же єй дзивка Лїляна Єґдич була на семинаре за писанє проєктох хтори орґанизовала Привредна комора Сербиї так же єй фахове знанє хторе там здобула будзе и на хасен здруженя женох „Маря”.

– У плану маме и активносци зоз дзецми зоз окремнима потребами, потим зоз старима особами, як и з миґрантами, а єдна з активносцох будзе и подзвигованє еколоґийней свидомосци. Будземе ше старац и коло отримованя и прикрашованя двора Руского дому, а плануєме же бизме и сами заробели пенєж зоз предаваня прикраскох на рижних манифестацийох, як и и прейґ интернету. Кажди предмет у обисцу хтори ше можебуц нє хаснує и даґдзе є одруцени у куце, годзен буц оплеменєти зоз креативносцу наших женох, годзен буц прикраска, а з нього годно буц и хасну – гвари Ясминка Димитриєвич. Женски роботнї буду порядна програма Здруженя, а наша собешеднїца додава же планує же би тоти роботнї були ище креативнєйши и же би жени хтори зацикавени научели и дацо нове. Наприклад, плануєме орґанизовац роботню „варчкарства”, алє и таку на хторей жени буду ткац. То би було цошка нове цо годно научиц, а познєйше схопносци здобути знаня и годни преточиц до пракси. ПОВОЛАНИ И ГОСЦИ Прикраски хтори жени виробели на роботньох у остатнїх двох мешацох виложели у Руским доме на Вилїю. То нє була каждодньова вистава, бо дарунки подзелєни дзецом, а праве на Вилїю поволани дзеци зоз горватского и словацко-

18. ЯНУАР 2019.

го културно-уметнїцкого дружтва же би видзели як Руснаци означую Вилїю и крачунски швета. У крашнє прикрашеней сали вони мали нагоду вєдно з їх родичами коштовац бобальки, капущанїки и други специялитети. Дзеци ше бавели на слами, долу, на пато су Руского дома, а до стали и дарунки, праве гевти чижмочки з платна хтори спомнути, а у хторих ше находзели медовнїки. Жени зоз Здруженя „Маря” нєпреривно сцу научиц дацо нове, та и шпивац духовни писнї. У роботи вельо раз и зашпиваю, а помоц кед слово о духовних писньох им бул Владимир Торма, член Церковного одбору и подпредсидатель КПД „Дюра Киш”. Робота Здруженя женох барз добре почала, а атмосфера у нїм така же ше будзе патриц же би ше и други плани у наступним периодзе витворело на хасен шицким.■

„РЕЙТЕШИЯДА” У ЮНИЮ Членїци Здруженя женох „Маря” гваря же планую орґанизовац и єдну стаємну манифестацию хтора би ше отримовала раз рочнє, подобнє як цо орґанизую дзепоєдни здруженя женох на подручу општини Шид.

– За Руснацох характеристични рейтеши, та маме идею у юнию орґанизовац манифестацию хтору бизме наволали „Рейтешияда”. Жени би ше змагали у правеню рейтешох, а на концу би найлєпши рейтеши були и наградзени – виволала нам о планох Ясминка Димитриєвич.

РУСКЕ СЛОВО 31

informator@ruskeslovo.com ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 7. януара нєсподзивано ме зохабел мой мили супруг

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 7. януара нєсподзивано нас зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 9. януара нєсподзивано престало занавше дуркац шерцо нашого милого сина и брата

МИХАЛ ФЕКЕТЕ (1945–2019) МИХАЛ ФЕКЕТЕ з Руского Керестура (1945–2019) Ожалосцени син Мирко зоз супруз Руского Керестура гу Лїду и унука Николина Ожалосцена супруга Деса Спочивай у мире Божим! Спочивай у мире Божим! ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 7. януара нєсподзивано нас зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 7. януара нєсподзивано нас зохабел наш мили дїдо

СЛАВКО ЧАПКО (1967–2019) з Риєки МИХАЛ ФЕКЕТЕ МИХАЛ ФЕКЕТЕ (1945–2019) (1945–2019) з Руского Керестура з Руского Керестура Ожалосцени син Янко зоз супругу У красних памяткох це чува унуДалиборку, унуки Катарина и Ва- ка Марина Оросова зоз супругом Сашом, и праунук Тони лентина Спочивайце у мире Божим! Спочивай у мире Божим!

За собу зохабел ожалосцених родичох, оца Миколу, мацер Нешку, як и брата Звонка зоз супругу Снежану и їх сином Домаґойом Спочивай у мире Божим!

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ

СЛАВКО ЧАПКО (1967–2019)

СЛАВКО ЧАПКО (1967–2019)

Памятки на Твою милу и щиру подобу чувац будзе нина Амала зоз фамелиями Стипич и Дулич зоз Суботици.

Дюрдьовски улїчки прости, широки любел ши нєсподзивац з приходом, заградох розкошних радовац ше плодом. Буду преходзиц, алє памятки на циху, доброти полну подобу Твою нє висцераю роки, У паметаню бачика Якима Чапкового, андї Ганчи, їх дзецох и унучатох

НА ЗДОГАДОВАНЄ

OGLA[OVANW МИКИ БАЛЇНТ (1957–1989)

ГАНЧА БАЛЇНТ (1938–1991)

МИРОН БАЛЇНТ (1932–1991)

Вично будзеце жиц у наших шерцох. Памятку на нїх чува Балїнтова фамелия

32 РУСКЕ СЛОВО

021/6613-697, 021/ 6624/708 e-mail: ruske.redakcija@gmail.com

18. ЯНУАР 2019.

informator@ruskeslovo.com OСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 8. януара 2019. року, занавше нас зохабела наша мила шестра

ЄЛЕНА ВУЛАНОВИЧ EKA народзена ПУШКАШ (1946–2019) з Вербасу, народзена у Коцуре

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 11. януара у своєй чежкей хороти занавше нас зохабел наш мили брат и бачи

ЯНКО ОРОС (1937–2019) з Руского Керестура

Памятку на єй доброту буду чувац шестра Любица Мокосек зоз фамелию зоз Беоґраду и брат Юлиян Пушкаш зоз фамелию зоз Нового Саду

Красни памятки на ньго у своїх шерцох буду чувац шестра Амала Шошова зоз Дюрдьова и єй дзеци Таня и Михал зоз фамелиями Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Наполнюю ше 40 днї як нас занавше зохабела наша мила

ОСТАТНЇ ПОЗДРАВ Дня 11. януара у своєй чежкей хороти занавше нас зохабел наш мили брат и бачи

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 22. януара наполня ше 40 днї як нє з нами наша мила шестра

МЕЛАНА ДУДАШ народзена Бодваї МЕЛАНА ДУДАШ (1931–2018) народзена Бодваї з Руского Керестура (1931–2018) З любову и почитованьом памятки з Руского Керестура на Вас чуваю браца Любо и Владо, и Памятки на ню чува Яким Канюх шестра Натала Гайдукова зоз своїма фамелиями зоз фамелию Спочивайце у мире Божим! Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 9. януара наполнєли ше штири роки як нас зохабел и пошол до вичносци наш супруг, оцец и дїдо

ЯНКО ОРОС (1937–2019) з Руского Керестура Красни памятки на ньго у своїх шерцох буду чувац, шестра Павлина Хомова, єй дзивка Геленка Еделинскова, и Мирко зоз фамелию Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 10. януара наполнєли ше 3 роки як нас занавше зохабела наша мила мама, супруга, дзивка и шестра

ЗВОНИМИР СТРИБЕР (1942–2015) з Руского Керестура Пошол ши од нас, алє у наших шерцох и думкох занавше оставаш. З любову и почитованьом, памятку на це чуваю твойо наймилши. Твоя супруга Еуфемия, син Златко, син Яшко, нєвеста Сенка, унуки Дарко и Доминик Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 17. януара наполнєли ше 10 роки як вецей нє з нами наша мила

ЯСМИНКА БУДИНСКИ народзена Горняк (1976–2016) з Руского Керестура МИРЯНА РАЦ (1978–2009) з Руского Керестура Памятку на це навики чуваю Винайово

18. ЯНУАР 2019.

Спочивай у мире Божим!

Час преходзи, прешли и 3 роки, алє боль у шерцох за тобу нїґда. Барз нам шицким хибиш. З любову и почитованьом, твойо наймилши: дзеци Марио и Корина, супруг Желько, мац Марча и оцец Владо, и брат Желько зоз супругу Милу Спочивай у мире Божим!

РУСКЕ СЛОВО 33

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 18. януара наполнєл ше рок як нас занавше зохабела наша мила супруга и мац

НАТАЛИЯ ИВАН народзена Ежденци (1945–2018) з Руского Керестура Памятку на це чуваме у своїх думкох и шерцох. Твойо, супруг Янко и дзивка Лидия зоз Владимиром Спочивай у мире Божим! НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 23. януара 2019. року наполнї ше рок як ме занавше зохабела моя мила супруга

ИРИНА ЦАП народзена Уйфалуши (1939–2018) з Вербасу

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. януара 2019. року наполнєли ше шейсц жалосни мешаци як ме занавше зохабел мой мили супруг

ЯНКО ЧАПКО (1945–2018) з Руского Керестура

Памятку на це вше будзе чувац супруга Анка Спочивай у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. януара 2019. року наполнєли ше шейсц жалосни мешаци як нас занавше зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ЯНКО ЧАПКО (1945–2018) з Руского Керестура

Твою любов, доброту и часи хтори зме вєдно препровадзели вично будзем чувац у своїм шерцу. Супруг Йоаким Най це ангели чуваю! Спочивай у мире Божим!

Памятку на Вас вше будзе чувац дзивка Ганїчка зоз фамелию Спочивайце у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 23. януара наполнї ше рок як нас занавше охабела наша мила мама

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. януара 2019. року наполнєли ше шейсц жалосни мешаци як нас занавше зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ИРИНА ЦАП народзена Уйфалуши (1939–2018) Найкрасши памятки на Тебе у нас жию, на твою любов, доброту и милу подобу. Прешол смутни рок як ши пошла сциха и нєсподзивано. Хибиш нам у шицких хвилькох... Остала лєм боль и нїч место Тебе... З любову це чуваме у шерцу. Швициш нам з нєба... Дзивка Таня, жец Юлин, Ваня и Федя НА ЗДОГАДОВАНЄ

ЯНКО ЧАПКО (1945–2018) з Руского Керестура Памятку на Вас вше будзе чувац дзивка Ясмина зоз фамелию Спочивайце у мире Божим! СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ На наших милих

ИРИНА ЦАП (1939–2018) з Вербасу Мила мамо, прешол рок як ши вецей нє з нами. У наших шерцох вично будземе чувац памятку на тебе. Безконєчно зме ци подзековни за любов нїжносц и брижносц хтори ши нам нєсебично давала. Спочивай у мире Божим! Най це ангели чуваю! Унука Лариса, нєвеста Марияна и син Борис

34 РУСКЕ СЛОВО

НАТАЛА ДУДАШ народзена Кирда (1938–1991)

АНҐЕЛА РУСКАЇ народзена Кирда (1934–2000)

Памятку на нїх чува Марча зоз фамелию Спочивайце у мире Божим!

18. ЯНУАР 2019.

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 19. януара 2019. року наполнї ше рок рок як ме зохабел мой мили супруг

ИРИНЕЙ САБАДОШ (1941–2018) з Руского Керестура У шерцу боль, на гробе цихосц, а у доме велька пражнїна... Твоя супруга Ирина Спочивай у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНЄ Дня 19. януара 2019. року наполнї ше рок як нас зохабел наш мили оцец и дїдо

ИРИНЕЙ САБАДОШ СЛАВКО ГАРДИ (1941–2018) (1953–2018) з Руского Керестура з Руского Керестура Хибиш нам... Кельо вельо болю З любову и почитованьом у кралєм у двох словох. Твойо наймилши, дзивка Биляна сних памяткох це чуваю твойо наймилши и унука Тина Спочивай у мире Божим! Спочивай у мире Божим! НА ЗДОГАДОВАНЄ

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ На нашого оца и дїда

ИРИНЕЙ САБАДОШ (1941–2018) з Руского Керестура Прешол рок, алє памятки жию и здогадую на тебе. Твойо: Таня, Зоран, Лореана и Анабела Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 16. януара наполнєл ше жалосни рок як нє з нами наш мили

СЕРАФИНА КОЧИШ народзена Такач (1930–2012)

СИЛВЕСТЕР КОЧИШ (1929–2009)

Вашо наймилши

СМУТНЕ ЗДГАДОВАНЄ Дня 15. януара наполнєли ше 3 жалосни роки як нє з нами наш мили супруг, оцец и дїдо

ВЛАДИМИР КОЧИШ (1955–2016) з Руского Керестура

ЛЮБОМИР КОЧИШ (1954–2018) Спочивайце у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 15. януара 2019. року наполнєли ше 3 роки як нас занавше зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ВЛАДИМИР КОЧИШ (1955–2016) з Руского Керестура

Час преходзи, алє ми це нїґда нє забудземе. Остали красни памятки на твою любов и доброту. Твойо наймилши, супруга Живана, дзивка Марина, унучата Радош и Андєла Спочивай у мире Божим! Най це ангели чуваю!

Памятку на твою доброту, любов и заєднїцки препровадзени час, у своїх шерцох навики чуваю син Владимир, нєвеста Марияна, унуки Владко и Ана Мария Спочивай у мире Божим!

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 15. януара 2019. року наполнєли ше 3 жалосни роки як нас занавше зохабел наш мили син и брат

СМУТНЕ ЗДОГАДОВАНЄ Дня 15. януара 2019. року наполнєли ше 3 жалосни роки як нас зохабел наш мили оцец, швекор и дїдо

ВЛАДИМИР КОЧИШ (1955–2016) з Руского Керестура

Найкрасши памятки на твою любов и доброту вично будзе чувац твоя мац Леона и шестра Славка зоз фамелию зоз Канади Спочивай у мире Божим!

18. ЯНУАР 2019.

ВЛАДИМИР КОЧИШ (1955–2016) з Руского Керестура З любову и почитованьом памятку на Вас у своїх шерцох чуваю син Александар, нєвеста Миряна, унуки Александар, Стефан и Валентина Спочивай у мире Божим!

РУСКЕ СЛОВО 35

ИНФОРМАТОР/СПОРТ * дзе цо будзе * дзе цо будзе *

СКУПШТИНА КУД „ТАРАС ШЕВЧЕНКО” У ДЮРДЬОВЕ

ВЕСЕЛИ „РУСИНОВ” БАЛ

Традицийно у остатнїм тижню януара, на нєдзелю, 27. януара у Дюрдьове будзе отримана Рочна скупштина Културно-уметнїцкого Дружтва „Тарас Шевченко”. Скупштина почнє на 18 годзин у просторийох Дружтва. ***

БАЛ ШИРОКИХ СУКНЬОХ У ДЮРДЬОВЕ

На соботу, 2. фебруара, у Дюрдьове у просторийох КУД „Тарас Шевченко” на 20 годзин будзе отримани Бал широких сукньох. Грац будзе „Микс бенд” з Руского Керестура. Орґанизаторе обезпеча смачну вечеру и, як и вше потераз, богату томболу. Карта 1 200 динари, а дзивки и жени опасани до святочней рускей сукнї ю нє плаца. Карти мож резервовац при Миколови Кухарови, на тел. 065/838-60-44 и при Звонкови Салаґови 064/353-211-9. Од пондзелку 21. януара по пияток 1. фебруара од 19 по 20 годзин мож их превжац у просторийох Дружтва. ***

НАЯВА РОЧНЕЙ СКУПШТИНИ „ИСКРИ”

На пияток, 18. януара на 18 годзин у Велькей сали Месней заєднїци будзе отримана Рочна скупштина ФК „Искра”. На Скупштини будзе пречитани звит о роботи у прешлим року, як и плани на чечуци рок. Управа клуба поволує Коцурцох же би на пияток пришли до Месней заєднїци и зоз своїма предкладами, суґестиями и идеями помогли Искри же би у 2019. року була ище лєпша и успишнєйша.

На 11. Русиновим балу хтори отримани всоботу, 12. януара, у Ресторану „Червена ружа” у Руским Керестуре, Срдян Дюканович з Кули преглашени за найлєпшого бавяча Фодбалского клубу „Русин” за 2018. рок. Петрик Еделински и Желько Паланчаї Панчо достали припознанє „Златни орех” – за найвецей часу препровадзеного „под орехом” на Ярашу. На Балу було скоро 200 госцох, терашнї и бувши члени „Русина”, члени управи, навияче и други госци. Попри танцу и вешеля з музику, орґанизаторе и того року були креативни, та обдумали и рижни бависка, дзе у франтовлївим квизу „Кельо познаш ФК Русин” победзел Иґор Няради Ґойо. На балу грал „Пицикато бенд”, а була орґанизована и богата томбола, хтору обезпечели числени спонзоре, як и орґанизаторе Балу, ФК „Русин”. Вешелє на балу тирвало до вчасних ранших годзинох, а по упечаткох госцох, и то було кратко. М. З. Г.

Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, на основи члена 10. Закона о преценьованю вплїву на животни шредок („Службени новини РС” чс. 135/04) обявює

Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, на основи члена 14. Закона о преценьованю вплїву на животни шредок („Службени новини РС” чс. 135/04) обявює

o прнєшеним ришеню о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку, дня 14. 01. 2019. року принєсол ришенє о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок проєкта „Експлоатация писку на поверховим копу „Виноґради” при Елемиру на катастерских парцелох чс.

691/1, 691/2, 705, 708, 712, 713/5, 714, 702, 703/1, 703/3, 703/4, 711, 691/3, 692, 693, 700, 704, 703/2, 707, 710, 713/3, 709, 713/1, 713/2, 713/4 и 729 КО Елемир СО Зренянин, ношителя проєкта „ЦРНИ МБ ҐАЗ ПЕТРОЛ” д.о.о. Елемир, улїца Здравка Челара бб, Елемир, Ришенє о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок за предметни проєкт мож достац на увид роботни дзень од 10 до 14 г у просторийох Покраїнского секретарияту за урбанизем и защиту животного штредку, Булевар Михайла Пупина 16, Нови Сад (прижемє, канцелария ч. 39). Заинтересована явносц може виявиц жалбу на принєшенє ришенє у чаше од 15 дньох од дня обявйованя того обвисценя.

o приношеню ришеня о обсягу и змисту студиї о преценьованю вплїву на животни штредок Покраїнски секретарият за урбанизем и защиту животного штредку дня 11. 01 2019. року принєсол ришенє о обсягу и змисту студиї о преценьованю вплїву на животни штредок за прокєт Вибудов швидкей драги IB ряду Нови Сад Рума, Партия 1-Часц 1, Петля „Авто драга Е-75” – Параґово, зоз плановану трасу державней драги IIA ряду чс. 100 од Жежельового моста по петлю „Авто драга Е-75. Ношитель проєкта ЯП „Драги Сербиї”, улїца Булевар краля Александра чс.282 зоз Беоґраду. Ришенє о нєприступаню виробку студиї о преценьованю вплїву на животни штредок за предметни проєкт мож достац на увид роботни дзень од 10 до 14 г у просторийох Покраїнского секретарияту за урбанизем и защиту животного штредку, Булевар Михайла Пупина 16, Нови Сад (прижемє, канцелария ч. 39). Заинтересована явносц може виявиц жалбу на принєшенє ришенє у чаше од 15 дньох од дня обявйованя того обвисценя.

OБВИСЦЕНЄ

36 РУСКЕ СЛОВО

OБВИСЦЕНЄ

МАЛИ ОГЛАШКИ ДИХТОВАНЄ облакох и дзверох з неопрен ґуму. Щици од витру, жими, праху и шпорує на зогриваню. Монтираме и оправяме ролетни, гармониково дзвери, пантлїково фиронґи, мрежи од суньоґох. 060/5088-433 и 025/5827-710 *** НА ПРЕДАЙ ЖЕМ у Руским Керестуре, потес Лалицке. Поверхносци 3,77 гектари, квалитету першей класи. Волац през роботни днї, пондзелок-пияток од 8 до 16 годзин на телефонске число 025/703-223 18. ЯНУАР 2019.

sport@ruskeslovo.com

АКТИВНОСЦИ ШКОЛСКЕЙ МИНИ РУКОМЕТНЕЙ СЕКЦИЇ

КЕРЕСТУРЦИ НА ДВОХ ТУРНИРОХ Школску мини рукометну секцию у Основней школи „Петро Кузмяк” уж роками водзи тренер Славко Надь. Число заинтересованих дзецох наисце вельке, а по успихох мож заключиц же ту наставаю прави млади надїї керестурского рукомету

Д

зеци з Рукометней секциї участвовали на двох мини рукометних турнирох концом прешлого року – у Мокрину и у Илоку у Републики Горватскей. Внєдзелю, 23. децембра, отримани пияти по шоре Мемориялни рукометни турнир „Алекса Дюканов” у Мокрину, на котрим участвовали осем екипи, подзелєни до двох ґрупох. Кере стурски рукометаше були у ґрупи зоз екипами зоз Сенти, Кикинди и домашнїма, а одбавели три змаганя. Турнир бул орґанизовани и за дзивчата и за хлапцох младших катеґорийох, а вкупно участвовали коло 150-еро дзеци. Кере стурци страцели процив екипи Сентянох зоз резултатом 15:10, победзели Кикинду 15:5, и победзели домашнїх 14:9. Турнир бул ревиялного характеру, алє на концу учашнїки до стали погари и припознаня, як подзекованє за участвованє. У орґанизациї Женского рукометного клубу „Илок”, 29. и 30. децембра бул отримани медзинародни Крачунски турнир у женским рукомету на котрим ше змагали штири екипи – зоз Надлацу з Румуниї, комбинована екипа зоз Дироню и Руского Кере стура, екипа зоз Славонского Броду и домашнї з Илоку. Кере стурски дзеци бавели вєдно зоз дироньскима рукометашками, цо було нєзвичайне за шицких, алє по словох тренера, барз ше швидко убавели, и чежко було повесц же то спортисти котри нїґда нє тренирали вєдно. Комбинована кере стурско-дироньска екипа завжала друге ме сто, першого дня победзели Надлац зоз резултатом 13:9, а страцели од домашнєй екипи 14:12. Другого дня бавели перше змаганє зоз екипу Славонского Броду и победзели 14:9, у финалу страцели од домашнїх 15:14, а змаганє було напарте по сам конєц дзе ниянси и щесце одредзели побид-

18. ЯНУАР 2019.

нїка. З Кере стура ше окреме визначели Кияра Будински зоз ше стей класи и Єлена Фейди зоз седмей. По законченю змаганьох, шицким учашнїком додзелєни припознаня и погари. Першого дня у ревиялней часци турнира ше змагали и младши бавячки зоз Руского Кере стура зоз домашнїма котрих победзели з резултатом 18:9, цо було єдно квалитетне змаганє з котрого могло заключиц же убудуце будзе формована екипа з котру вредзи робиц. Попри змаганьох, орґанизаторе го сцох крашнє привитали и туристично их упознали зоз варошом. На туристичним гайзибанчку Илоцкей винариї обишли город, Городски музей и Стару илоцку винарию■. М. Джуджар

РУСКЕ СЛОВО 37

СПОРТ РОЧНА СКУПШТИНА КАРАТЕ КЛУБУ „РУСИН”

ҐЛОРИЯН ШТРАНҐАР НАЙУСПИШНЄЙШИ КАРАТИСТА Традиция Карате клубу „Русин” у Руским Керестуре длугока уж скоро 40 роки, а тот спорт релативно популарни при шицких ґенерацийох. Tренира ше поряднє, а окремна мотивация приходзи од успихох котри ше посцигує на змаганьох На самим концу прешлого 2018. року, 30. децембра, отримана порядна Рочна скупштина Карате клубу „Русин” у ресторану „Червена ружа”, а за найуспишнєйшого каратисту преглашени Ґлориян Штранґар. Предсидатель Клубу, Михайло Орос, представел звит цалорочней роботи з акцентом же резултати барз добри понеже Клуб наступал у рамикох другого союзу, ВКФ карате союзу дзе критериюми оштрейши, а конкуренция масовнєйша и моцнєйша. У Клубу тренираю 24-еро члени, седмеро у катеґориї юниорох котрих тренирали Владислав Рамач и Михайло Орос, а у катеґориї пионирох, школярох основней школи тренирали 17-еро, а з нїма робели Йована Ноґавица, Михайло Орос и з часу на час Марина Надь. Каратисти участвовали на 13 змаганьох – урядових, турнирох и на школским Войводянским, дзе вкупно освоєли 13 медалї, седем з урядових змаганьох и шейсц зоз турнирох. Значни успих и же ше Сара Планчак у пионирскей катеґориї на Войводянским змаганю пласовала на Републичне, котре будзе отримане у априлу того року. За найуспишнєйшого спортисту у прешлим року преглашени Ґлориян Штранґар з пионирскей катеґориї котри ма белави пас, а змагал ше и у борбох, и у катох. На Зонским змага-

ню освоєл перше место и у катох, и у борбох, на Войводянским першенстве завжал треце место у катох, на Дунайским купу треце место у борбох и на Турниру у Зомборе освоєл два стриберни медалї – у катох и у борбох. Цо ше дотика финансийох, Клуб директно завиши од добрей дзеки родичох и рижних донаторох, алє рок вшелїяк закончени з позитивним рахунком. Понеже порядни средства котри за спорт видвоює Општина Кула уплацени аж у октобру, потамаль ше Клуб знаходзел на рижни способи, та аж и з пожичками котри врацени кед сцигли порядни средства. Одходи на змаганя директно финансую родичи дзецох котри участвую. До Жимского карате кампу у Апатину, котри будзе отримани од 8. до 13. януара, з Клубу пойду Ґлориян Штранґар и Сара Планчак котри найактивнєйши члени, а трошки плаци Клуб, односно зоз средствох котри донирал єден бувши член. Як поведзене, нєт проблеми зоз простором за трениранє, понеже простор у Спортскей гали присподобену ґу потребом Клубу, а и шицки будуци змаганя мож отримац у гали. На Скупштини представени и плани з нагоди означованя 40. рочнїци Клубу котра будзе идуцого 2020. року. Плановане же би керестурски Клуб бул домашнї рижним турниром и урядовим змаганьом котрим союз орґанизатор. М. Дж

ЖАБЕЛЬ

ОТРИМАНИ ПЕРШИ МЕМОРИЯЛНИ ТУРНИР

У орґанизациї Синдикату полициї у Жаблю, концом децембра у прешлим року отримани перши Мемориялни турнир у малим фодбалу з меном Дарко Додич. Турнир орґанизовани з нагоди здогадованя на траґичне нєщесце у котрим погинул млади полицай Дарко Додич зоз Ґосподїнцох. Погинул у першим дню прешлого року. Пред початок турнира, присутним о значносци турнира и його порученю гуторели Дарко Осоколїч ґенерални секретар Синдикат сербскей полициї. Теди гварел же ше таки меморияни турнири орґанизую у цалей Сербиї и же маю задаток же би ше нє забули колеґове котри вецей нє медзи нами. О мемориялних турнирох гуторели и Саша Баряктаревич, начальнїк Полицийней станїци Жабель, Сандри Вучич, предсидатель Синдикалней ґрупи Жабель и Борис Страживук, предсидатель Совиту Месней заєднїци Ґосподїнци. На турниру котри отримани у спортскей гали у Жаблю участвовали дзевец екипи, колеґове з полицийних станїцох зоз Жабель, Беочин, Србобрану, з Нового Саду, Чачку, Пан-

38 РУСКЕ СЛОВО

чева, Лазаревцу и екипи у котрих були його приятелє и родзина зоз Жаблю и Ґосподїнцох. Перше место завжала екипа зоз Нового Саду зоз Клиси, друге зоз Панчева, а треце зоз Чачку. Титулу фер–плей бавячох достала екипа зоз Жаблю. За найлєпшого бавяча турнира преглашени Андрия Додич, син полицая котрому пошвецени турнир. За найлєпшого стрилца преглашени Миодраґ Секулич, а найлєпши ґолман бул Драґан Печанац. По законченю турнира, Наташи Додич, супруги покойного полицая Дарка Додича, предсидатель Сандри Вучич уручел Плакету з меном супруга. На уручованю гварел же шицки любели и почитовали покойного колеґу и же ше прето, як блїзки колеґове вше буду намагац отримац здогадованє на ньго, алє и же його подоба и дїло буду вично жиц и їх шерцох и думкох. Полицай Дарко Додич котри настрадал, з Ґосподїнцох, робел у Полицийней станїци Жабель, а за тоту професию ше опредзелєл спатраюци ше на оца. С. С.

18. ЯНУАР 2019.

sport@ruskeslovo.com

ОСНОВНА ШКОЛА „ЖАРКО ЗРЕНЯНИН” ҐОСПОДЇНЦИ

КОНЄЧНО ОТВОРЕНА СПОРТСКА САЛА Гоч отверанє пожнєло рок, спортска сала Основней школи „Жарко Зренянин” у Ґосподїнцох зоз отворенима спортскима теренами у школским дворе и урядово отворена у децембру прешлого року. На отвераню були визначни покраїнски и општински функционере, а найвекшу радосц того дня указовали школяре, бо тота школа нє мала скоро анї основни условия за спортски активносци

Б

удованє спортскей сали почало 2010. року, теди вибудовани косцанїк и робота на вибудови застановена. Робота предлужена у септембру 2017. року дзекуюци Покраїнскей власци котра видвоєла значни средства же би школяре спортски активносци вецей нє маали у школскей учальнї котра ма коло седемдзешат квадрати. Вона нє адекватно опремена и огранїчовала рушанє школярох, а хаснованє лабди бул вельки ризик пре розбиванє облакох. ЧЕКАЛО ШЕ ДЗЕШЕЦ РОКИ На урядовим отвераню попри велького числа школярох, занятих у школи, гражданох у валалє, як и Дарка Вранешевича, директора Основней школи „Жарко Зренянин” у Ґосподїнцох були и Иґор Мирович, предсидатель Покраїнски влади, котри гварел же после дзешецрочного чеканя школяре конєчно достали спортски обєкт у котрим можу мац квалитетни условия за спортски активносци.

– У вецей местох розпочата вибудов, або реконструкция спортских теренох и салох. Укладаме вельки средства до спортскей инфраструктури, цо ше наздавам, враци зоз спортскима шампионами, бо праве з Войводини маме велїх припозантих шветових шампионох. Спортски обєкт значи мац здравши дзеци прецо зме окреме задовольни – гварел предсидатель Мирович. За ушоренє сали видвоєне 40 милиони динари з буджета Покраїнскей влади и Управи за капитални укладаня, чий директор, Неделько Ковачевич, тиж бул на урядовим отвераню. СУЧАСНИ ТЕРЕНИ НА ОТВОРЕНИМ Попри спортскей и фискултурней сали зоз сучасну опрему и трибинами, у дворе школи направени тиж сучасни терени за фодбал, як и атлетска дражка коло нього. И нука и вонка єст условия за бавенє вецей ґрупних и поєдинєчних спортских змаганьох – у кошарки, фодбалу, алтетики, одбойки и ище вельо того. У спортскей сали єст и оддзелєня за преблєканє, купатила и туш кабини, алє и просториї за канцелариї и учальнї.

– Ушоренє сали и теренох на отвореним добра драга ґу здравей, културней, дисцицплинованей и толерантней школи, односно школярох у нєй бо спортска активносц позитивно уплївую на розвой дзецка. Нашо школяре те18. ЯНУАР 2019.

раз маю красни и ушорени терени и вжиме, и влєце – гварел наставнїка физичней култури Дарко Вранешевич.

– Кажде укладанє до психо-моторного образованя школярох барз значне. Дзекуєм шицким котри ше закладали же бизме мали скоро, та идеални условия за отримованє настави физичного воспитаня – гварела Йована Бороя, наставнїца физичней култури у ґосподїнскей ОШ. Же спортска сала и терени значни и за професийних спортистох у валалє потвердзел и Чедомир Божич, предсидатель Општини Жабель.

– З такима условиями як цо тоти нови терени и обєкт, нашо спортисти можу зазначовац лєпши резултати и на ище лєпши способ представяц нашу општину – гварел предсидатель Божич. Салу правели „НПН Ґрадня” з Нового Саду у сотруднїцтве з фирмами „Електроекономист” доо Нови Сад, „БОБ” доо и „Еркер инжинєринґ” Нови Сад. Главни проєкт поробел „Ателє” доо Темерин, односно инжинєр аритектури Ержебет Ракочевич.■ С. Саламун

РУСКЕ СЛОВО 39

ИНФОРМАТОР, ОГЛАШКИ, ИНТЕРМЕЦО

ГЛАСНЇК ПО РУСКИ РОК LXXV ЧИСЛО 3 (3820) НОВИ САД, 18. ЯНУАР 2019.

Фото: о. Дарко Рац

ЦЕНА 30 ДИНАРИ

ОГЛЯД НУ ЦЕ НА ПРЕ ШЛОСЦ оволуєме читачох новинох „Руске слово” же би П помогли препознац особи на старих фотоґрафийох. Пре точне идентификованє особох на сликох, хтори маю окремну музейну вредносц, потребна помоц од ширшей явносци. Шицки фотоґрафиї настали у дакедишнєй фотоґрафскей роботнї Бруґошових у Руским Керестуре. Кажду фотоґрафию ше подпише зоз одредзену шифру, та кед же препознаце даєдну, лєбо вецей особи на фотоґрафиї, модлїме Вас же бисце явели до Заводу на число телефона 021/548-421, лєбо на мейл: zavod.rusini@gmail.com.

Фотоґрафия: 0321P

■ ВИТАЙЦЕ У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ!