Η γη της Αιτωλίας.. αποκαλύπτεται!

Η γη της Αιτωλίας ...αποκαλύπτεται!

ΟΔΗΓΟΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Ένας γαστρονομικός προορισμός για κάθε γούστο!

Η γη της Αιτωλίας ...αποκαλύπτεται!

Κειμενογράφηση – Επιμέλεια Κειμένων: ΣΗΜΑ – BUTTERFLY COMMUNICATION Σχεδιασμός έκδοσης: ΣΗΜΑ – BUTTERFLY COMMUNICATION Φωτογραφικό Υλικό: Αρχείο Δήμου Ναυπάκτου, Γιώργος Παλισίδης, Mάνος Γαμπιεράκης Επιμέλεια Συνταγών: Γιώργος Παλισίδης, σεφ

Η παρούσα έκδοση υλοποιήθηκε μέσω του τοπικού προγράμματος ‘Εφαρμογή της Προσέγγισης LEADER’ της Αιτωλικής Αναπτυξιακής Α.Ε. ΟΤΑ, στο πλαίσιο του άξονα 4 του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013» (ΠΑΑ).

4

5

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ

Εισαγωγή.................................................................................................................... σελ. 08

Τοπικά Προϊόντα Βότανα του Βουνού.................................................................................................... σελ. 14 Αρωματικά Φυτά......................................................................................................... σελ. 16 Tοπικές Ποικιλίες........................................................................................................ σελ. 18 Κρασί - Τσίπουρο......................................................................................................... σελ. 20 Γιορτή Τσίπουρου & Καστάνου............................................................................... σελ. 22 Μέλι - Βασιλικός Πολτός - Κηρήθρα.................................................................. σελ. 24 Ελιές & Ελαιόλαδο...................................................................................................... σελ. 26 Καρύδια........................................................................................................................... σελ. 28 Κάστανα......................................................................................................................... σελ. 30 Φρούτα........................................................................................................................... σελ. 32 Γλυκά του Κουταλιού - Μαρμελάδες - Λικέρ.................................................. σελ. 34 Αμνοερίφια.................................................................................................................... σελ. 40 Χοίροι - Λουκάνικα..................................................................................................... σελ. 42 Κυνήγι.............................................................................................................................. σελ. 44 Γαλακτοκομικά - Τυροκομικά προϊόντα............................................................. σελ. 46 Ζυμαρικά........................................................................................................................ σελ. 48

6

Παραδοσιακές Συνταγές Χοιρινά λουκάνικα ...................................................................................................................... σελ. 56 Κοντοσούβλι................................................................................................................................... σελ. 58 Τράγος με χυλοπίτες................................................................................................................... σελ. 60 Κοκορέτσι........................................................................................................................................ σελ. 62 Σπληνάντερο.................................................................................................................................. σελ. 64 Αγριογούρουνο στιφάδο........................................................................................................... σελ. 66 Χοιρινές Ματιές........................................................................................................................... σελ. 68 Τσιγαρίθρες.................................................................................................................................... σελ. 70 Βραστό ή «Χοντρό» Λαδορίγανη........................................................................................... σελ. 72 Κολοκυθοανθοί γεμιστοί με τυρί............................................................................................ σελ. 74 Μισάντρα........................................................................................................................................ σελ. 76 Μαμαλίγκα...................................................................................................................................... σελ. 78 Τραχανόπιτα................................................................................................................................... σελ. 80 Ζυμαρόπιτα με φέτα και λουκάνικο...................................................................................... σελ. 82 Κουσμάρ........................................................................................................................................... σελ. 84

Γλυκά Καρυδόπιτα..................................................................................................................................... σελ. 86 Γλυκό Κάστανο.............................................................................................................................. σελ. 88 Γλυκό Καρυδάκι............................................................................................................................ σελ. 90

Ποτά Ποτό Περγαμόντο........................................................................................................................ σελ. 92 Ποτό Μανταρίνι............................................................................................................................ σελ.94 Ποτό με άνθη νεραντζιάς......................................................................................................... σελ. 96

7

Η Αιτωλοακαρνανία είναι ένας τόπος ευλογημένος από τη φύση. Οι εύφορες πεδιάδες της, οι κάμποι, τα βοσκοτόπια, oι οπωρώνες, οι ελαιώνες, εκτός από το πανέμορφο σκηνικό που συνθέτουν, αποτελούν και πηγές πλούτου για τους κατοίκους της περιοχής. Αυτή η πανέμορφη φύση χαρίζει απλόχερα μια μεγάλη ποικιλία από πρώτες ύλες, που δημιουργούν μια ιδιαίτερη γαστρονομική παράδοση που χάνεται στα βάθη του χρόνου και ικανοποιεί κάθε γούστο.

Μαγειρεμένα με διάφορους τρόπους, κρεατικά, λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά, πίτες αλμυρές και γλυκές δημιουργούν μοναδικά πιάτα που απογειώνουν τη γεύση και μένουν αξέχαστα σε όσους τα δοκιμάζουν.

8

9

10

11

TΟΠΙΚA ΠΡΟΪOΝΤΑ

Τα τοπικά προϊόντα της περιοχής καλύπτουν μια μεγάλη γκάμα γαστρονομικών επιλογών. Ακολουθώντας παραδοσιακές συνταγές ή τις σύγχρονες τάσεις στη γαστρονομία, αγνά και πεντανόστιμα, διατηρούν όλες τις θρεπτικές τους αξίες και προσφέρουν πιάτα που συναρπάζουν με τις γεύσεις τους.

12

13

Βότανα του Βουνού Στις κατάφυτες πλαγιές της περιοχής φυτρώνουν διάφορα βότανα με πολλές και ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα πιο γνωστά στην περιοχή είναι το τσάι του βουνού, το χαμομήλι και το τίλιο. Από τα πιο δημοφιλή όμως, είναι το τσάι του βουνού. Πίνεται ως τονωτικό, κυρίως το χειμώνα, είτε σκέτο, είτε με μια κουταλιά μέλι ή ζάχαρη. Το αφέψημα με λεμόνι και μέλι έχει αντισηπτικές ιδιότητες και μαλακώνει το λαιμό σε περίπτωση κρυολογήματος. Διατροφική αξία: Το τσάι του βουνού είναι πλούσιο σε αιθέρια έλαια, φλαβονοειδή και μεταλλικά στοιχεία. Αποτελεί μια πολύ καλή πηγή σιδήρου και συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και του αναπνευστικού.

14

15

Αρωματικά Φυτά Επίσης, χαρακτηριστικά προϊόντα της περιοχής είναι τα πολλά αρωματικά φυτά που ευδοκιμούν στο νομό. Ρίγανη, δεντρολίβανο, θυμάρι, μελισσόχορτο είναι μερικά μόνο από αυτά που συναντά κανείς στην εξοχή της περιοχής. Χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια από τους κατοίκους της περιοχής όχι μόνο για να νοστιμίζουν τα διάφορα πιάτα τους, αλλά και ως αφεψήματα για θεραπευτικούς λόγους. Διατροφική αξία: Τα αρωματικά φυτά είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ιδιότητες και βιταμίνες που ενισχύουν την καλή λειτουργία του οργανισμού.

16

17

ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ

Το κάστανο και η ποικιλία σταφυλιού μαλαγουζιά, που δίνει εκτός από το κρασί και εξαιρετικό τσίπουρο, αποτελούν δύο προϊόντα που χαρακτηρίζουν την ορεινή Ναυπακτία. Στις καταπράσινες πλαγιές της περιοχής βρίσκονται διάσπαρτοι καστανόλογκοι που προσφέρουν τον πολύτιμο καρπό τους στους κατοίκους της. Οι καστανιές καλλιεργούνται συστηματικά στα χωριά εδώ και αιώνες, ενώ άγριες καστανιές βρίσκονται κρυμμένες ανάμεσα στα έλατα που δεσπόζουν στις βουνοπλαγιές. Οι βελούδινοι εκλεκτοί καρποί τους, που ξεχωρίζουν για το μεγάλο μέγεθός τους, στηρίζουν την τοπική οικονομία από την εποχή του Βυζαντίου και αποτελούν πηγή πλούτου για τους κατοίκους. Μαγειρεύονται με διάφορους τρόπους και αποτελούν παραδοσιακό έδεσμα της περιοχής. Εκεί επίσης, ευδοκιμεί η περίφημη αρωματική ποικιλία σταφυλιού μαλαγουζιά. Σύμφωνα με μία εκδοχή η ποικιλία αυτή προέρχεται από την Ισπανία και συγκεκριμένα την περιοχή της Μάλαγας, από όπου πήρε και το όνομά της. Ανάγεται στον 16ο αιώνα και στην Ελλάδα καλλιεργήθηκε στην Πελοπόννησο και στη Δυτική Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Ναυπακτία, το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό, όπου οι κλιματολογικές συνθήκες ευνοούσαν την ανάπτυξή της. Μια δεύτερη εκδοχή θέλει τη Μαλαγουζιά γηγενή ελληνική ποικιλία εντοπισμένη στη Δυτική Ελλάδα, η οποία και συνέβαλε στην παρασκευή του Μαλβαζία οίνου. Ιστορικά πρώτη αναφορά της ποικιλίας συναντάται σε κείμενα του έτους 1888 όπου αναφέρεται ότι η μαλαγουζιά καλλιεργούνταν κυρίως στις περιοχές της Ναυπάκτου και του Μεσολογγίου αλλά και σε ορισμένα νησιά. Δυστυχώς, με το πέρασμα των χρόνων η καλλιέργεια της Μαλαγουζιάς άρχισε να περιορίζεται κυρίως επειδή απαιτούσε μεγάλη προσοχή λόγω της ευαισθησίας του σταφυλιού στην οξείδωση. Σημαντική ήταν η συμβολή του καθηγητή αμπελουργίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Βασίλη Λογοθέτη, ο οποίος είχε συλλέξει διάφορες «ξεχασμένες» ποικιλίες σε ένα πειραματικό αμπελώνα, ανάμεσα στις οποίες και αυτήν της μαλαγουζιάς. Στη συνέχεια καλλιεργήθηκε και πολλαπλασιάστηκε από τον Β. Γεροβασιλείου στο Porto Carras και το 1980 παράχθηκε το πρώτο ξηρό κρασί από μαλαγουζιά. Αντίστοιχα, στη Ναυπακτία η ποικιλία της μαλαγουζιάς φυτεύτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 στον αμπελώνα Μάτσα. Οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής ευνόησαν την ανάπτυξη της ποικιλίας που εγκλιματίστηκε άριστα στο περιβάλλον και έδωσε ένα εξαιρετικής ποιότητας κρασί. Σήμερα χάρη στα έντονα αρωματικά μπουκέτα της, η Μαλαγουζιά θεωρείται ένα μοναδικό κρασί.

18

19

Κρασί - Τσίπουρο Μια εκλεκτή ποικιλία λευκού κρασιού, η Μαλαγουζιά, έχει τόπο καταγωγής τη Ναύπακτο και την ορεινή Ναυπακτία. Με λευκοκίτρινο χρώμα και ιδιαίτερο φρουτώδες άρωμα, η Μαλαγουζιά είναι ένα ξηρό κρασί που ταιριάζει απόλυτα με τη μεσογειακή κουζίνα και κυρίως με πιάτα λαχανικών, θαλασσινών και ψάρια. Εκτός όμως από το κρασί, η περιοχή φημίζεται και για το τσίπουρό της. Προϊόν απόσταξης, αρωματικό και δυνατό, το τσίπουρο της περιοχής συνοδεύει ιδανικά διάφορους μεζέδες και αναδεικνύει την τοπική γαστρονομία. Διατροφική αξία: Ένα ποτήρι κρασί δίνει 79 θερμίδες. Το κρασί βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην καλή λειτουργία της καρδιάς, καθώς διαθέτει αντιοξειδωτικές ουσίες.

20

21

ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΠΟΥΡΟΥ ΚΑΙ ΚΑΣΤΑΝΟΥ ΑΝΩ ΧΩΡΑΣ Τα κάστανα και το γλυκόπιοτο τσίπουρο της περιοχής έγιναν η αφορμή για τη διοργάνωση γιορτών σε διάφορα χωριά της ορεινής Ναυπακτίας. Η πιο γνωστή από αυτές διοργανώνεται στην Άνω Χώρα το 3ο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου, όπου κάστανο και τσίπουρο «τιμούνται» μαζί! Η γιορτή έχει τις ρίζες της σε ένα παλιό έθιμο που αποτελούσε αφορμή συνάντησης για τους κατοίκους των σαρανταπέντε χωριών της περιοχής. Οι κάτοικοι μάζευαν κάστανα από τους εκτενείς και διάσπαρτους καστανόλογκους και στη συνέχεια ετοίμαζαν τα καζάνια για την απόσταξη του τσίπουρου. Η γιορτή αυτή αναβίωσε πρόσφατα και γνώρισε μεγάλη αποδοχή όχι μόνο από τους κατοίκους της Άνω Χώρας, αλλά και από πολλούς επισκέπτες που συρρέουν στο χωριό για να βιώσουν μέσα σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον μια ξεχωριστή γιορτή. Σήμερα τα «ρυκαριά» στήνονται σε κεντρικά σημεία του χωριού και ξεκινά η διαδικασία απόσταξης. Παράλληλα, ανάβουν οι «φουφούδες» για το ψήσιμο των κάστανων και η γιορτή ξεκινά συνοδεία παραδοσιακής μουσικής και χορού. Τσίπουρο, κάστανα ψητά ή βραστά, γλυκό κουταλιού κάστανο αλλά και πίτες και άλλα παραδοσιακά φαγητά είναι ορισμένα μόνο από τα εδέσματα που απολαμβάνουν όλοι όσοι συμμετέχουν σε αυτή!

22

23

Μέλι - Βασιλικός Πολτός - Κηρήθρα Οι κατάφυτες από έλατα πλαγιές της ορεινής Ναυπακτίας αποτελούν το ιδανικό περιβάλλον για την παραγωγή μελιού ελάτης. Το μέλι ελάτης είναι μία από τις καλύτερες και ακριβότερες κατηγορίες μελιού. Ξεχωρίζει για την πυκνή υφή και την υπέροχη γεύση του. Συνήθως έχει έντονο μελί χρώμα, που ανάλογα με την περιοχή άλλοτε είναι πιο σκούρο και άλλοτε πιο ανοιχτό, ενώ δεν κρυσταλλώνει. Επίσης στην περιοχή παράγονται και διατίθενται εξαιρετικός βασιλικός πολτός, μια θαυματουργή τροφή για τους καταπονημένους οργανισμούς, καθώς και πεντανόστιμη κηρήθρα, που καταναλώνεται αυτούσια. Διατροφική αξία: Το μέλι ελάτης είναι πλούσιο σε μεταλλικά άλατα, ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο κ.α.) καθώς και βιταμίνες σε μικρές ποσότητες. Ο βασιλικός πολτός είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες και πολύτιμα για τον οργανισμό μέταλλα και κυρίως ασβέστιο, κάλιο και μαγνήσιο.

24

25

Ελιές & Ελαιόλαδο Η Αιτωλοακαρνανία είναι γνωστή για την παραγωγή ελιάς από τα πολύ παλιά χρόνια. Οι πανέμορφοι ελαιώνες με τα ασημοπράσινα φύλλα τους, καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις και προσφέρουν, εκτός από ένα υπέροχο θέαμα, μια εντυπωσιακή παραγωγή. Το ήπιο κλίμα σε συνδυασμό με το χαμηλό ανάγλυφο της νότιας Αιτωλοακαρνίας δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια της ελιάς. Στην περιοχή καλλιεργούνται κυρίως τρία είδη ελιάς: Η Κορωνέικη, ποικιλία που δίνει ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας με πρασινοκίτρινο χρώμα, φρουτώδη γεύση και υπέροχο άρωμα, η μεγαλόκαρπη, υποστρόγγυλη βρώσιμη ελιά Αγρινίου και τέλος η ξακουστή ελιά Καλαμών. Σήμερα η περιοχή έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή σε ελιές Καλαμών σε όλη την Ελλάδα! Διατροφική αξία: 1 κουταλάκι γλυκού λάδι ισοδυναμεί με πέντε μικρές ελιές ή τρεις μεγάλες και δίνει 45 θερμίδες στον οργανισμό. Σημαντική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, οι ελιές περιέχουν σημαντική ποσότητα βιταμίνης Α και καροτενοειδών. Επίσης, περιέχουν σε μικρές ποσότητες βιταμίνες Β1, Β6 και Β12 καθώς και κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο και μαγνήσιο.

26

27

Καρύδια Ανάμεσα στην πλούσια βλάστηση της περιοχής ξεχωρίζουν και οι πολλές καρυδιές. Σε πλαγιές με χαμηλό υψόμετρο χαρίζουν τους ευεργετικούς καρπούς τους στους κατοίκους της περιοχής, που με αυτούς παράγουν το πεντανόστιμο και ξακουστό γλυκό του κουταλιού καρυδάκι! Εκτός όμως από αυτό, τα καρύδια καταναλώνονται σκέτα ως ξηρός καρπός, με μέλι και γιαούρτι ως επιδόρπιο, ενώ χρησιμοποιούνται και στη ζαχαροπλαστική σε διάφορα γλυκά. Διατροφική αξία: 30 γρ. καρύδια δίνουν 185 θερμίδες. Είναι τροφή με υψηλή διατροφική αξία, καθώς είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, μέταλλα (μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ασβέστιο, χαλκό) και βιταμίνες.

28

29

Κάστανα Στα χωριά της ορεινής κυρίως Ναυπακτίας, το κάστανο παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη γαστρονομία του τόπου. Αυτός ο νόστιμος και θρεπτικός καρπός έχει την τιμητική του σε πολλά ορεινά χωριά, όπου συνήθως στα μέσα του Οκτώβρη διοργανώνονται γιορτές κάστανου. Γλυκό του κουταλιού και πολλά άλλα εδέσματα παρασκευασμένα από κάστανο δίνουν το στίγμα των γαστρονομικών αυτών γιορτών. Διατροφική αξία: 100 γρ. κάστανο δίνουν 213 θερμίδες. Αποτελεί τροφή υψηλής θρεπτικής και ενεργειακής αξίας. Τα κάστανα είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, βιταμίνη C, αντιοξειδωτικά καθώς σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Επίσης, αποτελούν εξαιρετική πηγή μετάλλων, όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο φώσφορος και ο ψευδάργυρος.

30

31

Φρούτα Τα εύφορα εδάφη της περιοχής ευνοούν την καλλιέργεια πολλών οπωροφόρων δέντρων που προσφέρουν στους κατοίκους της περιοχής καρπούς εκπληκτικής νοστιμιάς και γεύσης. Σύκα, κυδώνια, βατόμουρα, μούρα, αγριοκέρασα, βύσσινα και αγριομηλιές είναι ορισμένα μόνο από αυτά που ευδοκιμούν στην περιοχή. Καταναλώνονται σκέτα ως καρποί, ενώ χρησιμοποιούνται και με διάφορους τρόπους κυρίως στη ζαχαροπλαστική. Διατροφική αξία: Τα φρούτα θωρακίζουν την καλή λειτουργία του οργανισμού καθώς είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά.

32

33

Γλυκά του Κουταλιού - Μαρμελάδες - Λικέρ Η εύφορη γη της Αιτωλοακαρνανίας προσφέρει απλόχερα τους καρπούς και τα φρούτα της, τα οποία, νοικοκυρές και τοπικοί συνεταιρισμοί, επεξεργάζονται κατάλληλα και ετοιμάζουν υπέροχα γλυκά του κουταλιού, νόστιμες μαρμελάδες και αρωματικά λικέρ. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι τα γλυκά του κουταλιού κυδώνι, σύκο, κάστανο, καρυδάκι και τα λικέρ βύσσινο, περγαμόντο, μανταρίνι, νεράτζι. Διατροφική αξία: 1 κουταλιά γλυκό του κουταλιού ή μαρμελάδα δίνει περίπου 40 – 50 θερμίδες. Αποτελούν την πιο υγιεινή επιλογή για να καταπολεμήσουμε την όρεξή μας για γλυκό, ενώ καθώς παρασκευάζονται από καρπούς ή φρούτα περιέχουν και βιταμίνες.

34

35

36

37

38

39

Αμνοερίφια Οι ορεινές περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας προσφέρονται για την εκτροφή αμνοεριφίων, που συναντώνται διάσπαρτα σε κοπάδια στις διάφορες πλαγιές των βουνών και των λόφων. Η κτηνοτροφική παράδοση της περιοχής διατηρείται αναλλοίωτη στο πέρασμα των χρόνων και γιορτάζεται με γιορτές σε διάφορα ορεινά χωριά του νομού, όπου αναβιώνει η παραδοσιακή ζωή των κτηνοτρόφων του τόπου και προσφέρονται παραδοσιακά εδέσματα όπως ψητό αρνί, κοκορέτσι, κοντοσούβλι, γαρδούμπες, κοσμάρι κ.α. Τα αμνοερίφια καταναλώνονται συνήθως ψητά στη σούβλα, όταν πρόκειται για μικρά ζώα, ενώ τα μεγαλύτερα σε ηλικία ζώα (ο τράγος, η γίδα, η προβατίνα) καταναλώνονται σε διάφορες βραστές παραλλαγές. Διατροφική αξία: Το κρέας των αμνοεριφίων αποτελεί μια πολύ καλή πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας. Περιέχει σημαντικές βιταμίνες, νάτριο, κάλιο και ανόργανα άλατα όπως το σελήνιο και ο ψευδάργυρος.

40

41

Χοίροι - Λουκάνικα Λιγότερο διαδεδομένη στην περιοχή είναι η εκτροφή χοίρων. Παραδοσιακά κάθε σπίτι στα χωριά είχε και το χοίρο του, τον οποίο εξέτρεφε για τη γιορτή των Χριστουγέννων. Το χοιρινό κρέας καταναλώνεται κυρίως ψητό στο τζάκι (μπριζόλες) ή στο φούρνο, ενώ μαγειρεύεται και με διάφορα χορταρικά στην κατσαρόλα. Επίσης, από το κρέας των χοίρων παράγονται τα φημισμένα λουκάνικα της περιοχής που συνήθως περιέχουν και πορτοκάλι. Καταναλώνονται συνήθως ψητά ή τηγανητά με πατάτες ή αβγά, ενώ αποτελούν και εξαιρετικό μεζέ για κρασί ή τσίπουρο. Επίσης, χρησιμοποιούνται και σε διάφορες πίτες όπως τη ζυμαρόπιτα με φέτα και λουκάνικο. Διατροφική αξία: Το χοιρινό κρέας περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα για τη σύνθεση πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας. Ακόμα περιέχει βιταμίνες Α, Β, D,

42

43

Κυνήγι Το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον της ορεινής Ναυπακτίας προσφέρεται για κυνήγι άγριων θηραμάτων, καθώς προσφέρει καταφύγιο σε πολλά άγρια ζώα, όπως αγριογούρουνα, ζαρκάδια, κοτσύφια κ.α. Το κρέας των θηραμάτων αυτών διαφέρει από αυτό των οικόσιτων ζώων και πουλιών. Έχει ιδιαίτερη γεύση, είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και περιέχει λιγότερο λίπος από το κόκκινο κρέας. Μαγειρεύεται με διάφορες συνταγές, άλλες παραδοσιακές και άλλες πιο «ντελικατέσσεν» που ακολουθούν τις προσταγές της διεθνούς γαστρονομίας. Συνήθως μαρινάρεται για αρκετές ώρες καθώς η διαδικασία αυτή βελτιώνει τη γεύση του, το κάνει πιο νόστιμο, τρυφερό και ζουμερό. Διατροφική αξία: Το κρέας του κυνηγιού προσφέρει στον οργανισμό πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και πολλά μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

44

45

Γαλακτοκομικά – Τυροκομικά προϊόντα Στο νομό Αιτωλοακαρνανίας παράγονται πολλά και εξαιρετικής νοστιμιάς και ποιότητας γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα. Από κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα παρασκευάζονται διάφορα είδη τυριών, όπως φέτα, γραβιέρα, κεφαλογραβιέρα, κεφαλοτύρι, το μαλακό τυρί τσαλαφούτι ή κατίκι αλλά και γιαούρτι και πολύ καλής ποιότητας βούτυρο. Διατροφική αξία: Τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα είναι απαραίτητα για την καλή λειτουργία του οργανισμού. Περιέχουν ασβέστιο, φώσφορο, βιταμίνη Α, κορεσμένα λιπαρά καθώς και ένα μείγμα πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας.

46

47

Ζυμαρικά Ακόμα δύο εξαιρετικά τοπικά προϊόντα είναι ο τραχανάς και οι χυλοπίτες. Ο τραχανάς παρασκευάζεται από αλεύρι και γάλα. Το γάλα ζυμώνεται με το αλεύρι και στη συνέχεια τρίβεται με τα χέρια και κοσκινίζεται. Ο τραχανάς έχει σχήμα κοκκώδες και ακανόνιστο. Μαγειρεύεται σαν σούπα, είτε με αρκετό νερό, είτε πιο πηχτή και ορισμένες φορές και με ντομάτα. Οι χυλοπίτες παρασκευάζονται από αλεύρι, γάλα και αυγά και είναι το παραδοσιακό ζυμαρικό της περιοχής. Η ζύμη ανοίγεται σε λεπτό φύλλο, κόβεται σε λωρίδες και στη συνέχεια απλώνεται σε σεντόνια μακριά από σκόνες και έντομα για να ξεραθεί και να στεγνώσει. Οι χυλοπίτες μαγειρεύονται με διάφορους τρόπους και τρώγονται είτε ως κυρίως πιάτο είτε ως συνοδευτικό με κρέας. Ο τραχανάς και οι χυλοπίτες συνήθως ετοιμάζονται το καλοκαίρι και αποθηκεύονται σε ξηρό μέρος για να καταναλωθούν κυρίως το χειμώνα. Διατροφική αξία: 100 γρ. ζυμαρικών δίνουν περίπου 130 θερμίδες. Παρέχουν στον οργανισμό υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, μέταλλα και πολύτιμα ιχνοστοιχεία.

48

49

50

51

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚEΣ ΣΥΝΤΑΓEΣ

52

53

54

55

Χοιρινά λουκάνικα Υλικά: • Χοιρινό κρέας χωρίς κόκκαλο με λίγο λίπος (συνήθως μπούτι) • Χοιρινά έντερα • Κρεμμύδι ψιλοκομμένο • Αλάτι • Πιπέρι • Ξύσμα πορτοκαλιού Εκτέλεση: Ψιλοκόβουμε το κρέας μαζί με το λίπος και το βάζουμε σε μια λεκάνη. Προσθέτουμε αλάτι, πιπέρι, ψιλοκομμένο κρεμμύδι και το ξύσμα πορτοκαλιού. Ανακατεύουμε καλά να ενωθούν όλα τα υλικά. Πλένουμε καλά τα έντερα και τα κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια, μήκους περίπου 80 εκ. Κλείνουμε τη μία άκρη του εντέρου με μια κλωστή και από την άλλη άκρη, με τη βοήθεια ενός χωνιού, γεμίζουμε το έντερο με τη γέμιση που ετοιμάσαμε. Πιέζουμε τη γέμιση με τον αντίχειρα μέχρι να γεμίσει τελείως το έντερο. Κατά διαστήματα ρίχνουμε πολύ μικρές ποσότητες ζεστού νερού μέσα στο έντερο για να βοηθήσουμε τη γέμιση να γλιστρήσει πιο εύκολα. Μόλις το έντερο γεμίσει, κλείνουμε και την άλλη άκρη του. Συνεχίζουμε την ίδια διαδικασία μέχρι να γεμίσουμε όλα τα έντερα. Μόλις τα λουκάνικα είναι έτοιμα, τα κρεμάμε σε σκιερό και καλά αεριζόμενο μέρος για περίπου μία εβδομάδα μέχρι να στραγγίσουν.

56

57

Κοντοσούβλι Υλικά: • Κρέας αρνίσιο ή χοιρινό • Αλάτι • Πιπέρι • Ρίγανη • 3 - 4 κρεμμύδια Εκτέλεση: Κόβουμε το κρέας σε κομμάτια των 30 γρ. περίπου και τα βάζουμε σε μια λεκάνη. Μέσα στη λεκάνη τρίβουμε με τον τρίφτη 3 - 4 ξερά κρεμμύδια, προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι και τη ρίγανη. Ανακατεύουμε καλά να αναμειχθούν όλα τα υλικά. Στη συνέχεια, αδειάζουμε το κρέας από τη λεκάνη μέσα σε μια νάιλον σακούλα, την κλείνουμε και την αφήνουμε στο ψυγείο για τουλάχιστον 12 ώρες. Τέλος, περνάμε τα κομμάτια του κρέατος σε κοντή σούβλα και τα ψήνουμε στα κάρβουνα.

58

59

Τράγος με χυλοπίτες Υλικά: • 1 κιλό κρέας από τράγο ή γίδα • Αλάτι • Πιπέρι • 300 γρ. χυλοπίτες • 2 κ. σούπας σάλτσα ντομάτας • Τυρί τριμμένο Εκτέλεση: Αλατοπιπερώνουμε το κρέας και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα με μπόλικο νερό για να βράσει. Μόλις το κρέας είναι έτοιμο, προσθέτουμε στην κατσαρόλα τις χυλοπίτες και τη σάλτσα ντομάτας. Αφήνουμε το φαγητό να βράσει μέχρι να μαλακώσουν οι χυλοπίτες και να γίνει πηχτό. Σερβίρουμε αμέσως με τριμμένο τυρί.

60

61

Κοκορέτσι Υλικά: • 1 συκωταριά αρνίσια • 1 μπόλια αρνίσια • 2 πλεξούδες άντερα • Αλάτι • Πιπέρι • Ρίγανη Εκτέλεση: Πλένουμε πολύ καλά τα έντερα με ζεστό νερό και ξύδι. Κόβουμε τη συκωταριά σε μικρά κομμάτια, προσθέτουμε αλάτι, πιπέρι και ρίγανη και ανακατεύουμε πολύ καλά. Στη συνέχεια παίρνουμε μια σούβλα και περνάμε ένα - ένα τα κομμάτια και μετά τα τυλίγουμε με την μπόλια. Δένουμε τη μπόλια με λίγα έντερα και συνεχίζουμε να τυλίγουμε τα έντερα. Μόλις είναι έτοιμο, το ψήνουμε στα κάρβουνα για περίπου δύο ώρες.

62

63

Σπληνάντερο Υλικά: • Το παχύ έντερο από πρόβατο • 3 σπλήνες αρνίσιες • 1 μπόλια • 2 κρεμμύδια ξερά • 3 σκελίδες σκόρδο • Αλάτι • Πιπέρι • Κανέλα • ½ κ. του γλυκού μοσχοκάρυδο Εκτέλεση: Κόβουμε τις σπλήνες σε λεπτές φέτες και τη μπόλια σε λωρίδες. Τα βάζουμε σε μία λεκάνη και προσθέτουμε τα κρεμμύδια και τις σκελίδες σκόρδου ψιλοκομμένες. Στη συνέχεια ρίχνουμε τα μπαχαρικά και ανακατεύουμε καλά. Μετά παίρνουμε το έντερο και το γεμίζουμε. Καθώς το έντερο γεμίζει γυρίζει από την ανάποδη πλευρά του. Η γλοιώδης πλευρά του πρέπει να είναι προς τα έξω. Μόλις γεμίσουμε το έντερο το ψήνουμε στα κάρβουνα ή στο φούρνο για μία ώρα περίπου.

64

65

Αγριογούρουνο στιφάδο Υλικά: • 2 κιλά αγριογούρονο • 1 ½ κιλό κρεμμυδάκια μικρά • 5 σκελίδες σκόρδο • Χυμός ντομάτας • Αλάτι • Πιπέρι • Κανέλα • Γαρύφαλλο • Ξύδι • Φύλλα δάφνης Εκτέλεση: Πλένουμε καλά το κρέας και το τσιγαρίζουμε καλά με λίγο λάδι και ένα κρεμμύδι στην κατσαρόλα. Μόλις είναι έτοιμο προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά, εκτός από τα κρεμμυδάκια, και αφήνουμε το φαγητό να βράσει καλά. Μόλις είναι σχεδόν έτοιμο, προσθέτουμε τα κρεμμυδάκια και τα βράζουμε μέχρι να μαλακώσουν, αλλά όχι να λιώσουν. Συνοδεύουμε το φαγητό μας με άσπρο ρύζι.

66

67

Χοιρινές Ματιές Υλικά: • Χοιρινά έντερα • Συκώτι, πνευμόνια, σπλήνα, νεφρά, καρδιά χοιρινού και λίπος • 1 κούπα ρύζι • 1 κούπα ψιλοκομμένος μαϊντανός • Λίγο ψιλοκομμένο πράσο • Πιπέρι • Αλάτι • Γαρύφαλλο • 1 κόκκινη καυτερή πιπεριά (προαιρετικά) Εκτέλεση: Ψιλοκόβουμε όλα τα εντόσθια του χοιρινού και το λίπος. Αν το συκώτι είναι μεγάλο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το μισό. Μέσα στα ψιλοκομμένα εντόσθια προσθέτουμε όλα τα μπαχαρικά, το ρύζι, το πράσο και το μαϊντανό. Ανακατεύουμε καλά να αναμιχθούν τα υλικά. Στη συνέχεια πλένουμε καλά τα έντερα, και από τις δύο πλευρές, και αρχίζουμε να τα γεμίζουμε με τη γέμιση που ετοιμάσαμε. Δένουμε τις άκρες των εντέρων με κλωστή και τα βάζουμε να βράσουν για 20 περίπου λεπτά. Την ώρα που βράζουν, τρυπάμε τα έντερα με μια βελόνα για να μη «σκάσουν» και ανοίξουν. Στη συνέχεια, μόλις ολοκληρωθεί το βράσιμό τους, τα βγάζουμε από την κατσαρόλα και τα τοποθετούμε σε ένα ταψί. Ψήνουμε τις ματιές στο φούρνο μέχρι να ροδίσουν.

68

69

Τσιγαρίθρες Υλικά: • 1,5 κιλό χοιρινό κρέας με το λίπος • Κρασί • Αλάτι • Πιπέρι Εκτέλεση: Πλένουμε το κρέας, το κόβουμε σε κομμάτια και το αλατοπιπερώνουμε. Το βάζουμε σε ένα σκεύος και το βράζουμε. Όταν βγει όλο το λίπος του, το σβήνουμε με λίγο κρασί και είναι έτοιμο.

70

71

Βραστό ή «Χοντρό» Λαδορίγανη Υλικά: • «Χοντρό» κρέας, κατά προτίμηση σβέρκο ή από οποιοδήποτε άλλο σημείο του ζώου • Αλάτι • Πιπέρι • Λάδι • Λεμόνι • Ρίγανη Εκτέλεση: Πλένουμε το κρέας και το κόβουμε σε κομμάτια. Στη συνέχεια το βάζουμε σε μια κατσαρόλα με νερό, αλάτι, πιπέρι και λάδι και το αφήνουμε να βράσει για 2 με 3 ώρες. Κατά διαστήματα αφαιρούμε τον αφρό που σχηματίζεται στην κατσαρόλα και προσθέτουμε νερό. Μόλις βράσει το κρέας, χαμηλώνουμε τη φωτιά για σωθεί το ζουμί και να μείνει πολύ λίγο. Όταν κρέας είναι έτοιμο και έχει βράσει, το κατεβάζουμε από τη φωτιά. Σε ένα μπολ βάζουμε λίγο λάδι, λίγο χυμό λεμονιού και ρίγανη και τα ανακατεύουμε πολύ καλά. Ρίχνουμε τη σάλτσα που ετοιμάσαμε στην κατσαρόλα με το κρέας και ανακατεύουμε καλά για να πάει παντού.

72

73

Κολοκυθοανθοί γεμιστοί με τυρί Υλικά: • Κολοκυθοανθοί • ¼ φέτα σκληρή • 3 αβγά Υλικά για κουρκούτι: • Αλεύρι • Νερό Εκτέλεση: Ανακατεύουμε το τυρί με τα αβγά και γεμίζουμε τους κολοκυθοανθούς. Φτιάχνουμε κουρκούτι με το αλεύρι και το νερό. Μέσα στο κουρκούτι βουτάμε τους κολοκυθοανθούς και τους τηγανίζουμε σε ένα βαθύ τηγάνι μέσα σε λάδι που έχει κάψει καλά. Είναι έτοιμα μόλις ροδίσουν από όλες τις πλευρές.

74

75

Μισάντρα Υλικά: • Διάφορα χόρτα (λάπατα, σέσκουλα, άνηθος, μαϊντανός, κρεμμύδι, μάραθος, σπανάκι, κουκιά) • Αλάτι • 4 αυγά • ½κιλό φέτα • ½ κιλό αλεύρι από καλαμπόκι • Λάδι Εκτέλεση: Καθαρίζουμε, πλένουμε και ζεματάμε τα χόρτα σε μια κατσαρόλα με ζεστό νερό. Στη συνέχεια τα στραγγίζουμε, τα ψιλοκόβουμε και τα βάζουμε σε λεκάνη. Μέσα στη λεκάνη προσθέτουμε τη φέτα σε κομμάτια, τα αβγά χτυπημένα, λίγο αλάτι και ανακατεύουμε καλά. Σε ένα άλλο μπολ ρίχνουμε το αλεύρι και προσθέτουμε σιγά – σιγά νερό για να γίνει χυλός. Λαδώνουμε ένα ταψί και το πασπαλίζουμε με αλεύρι. Ρίχνουμε μέσα το μείγμα των χορταρικών που ετοιμάσουμε και από πάνω απλώνουμε το χυλό να καλύψει τα χόρτα. Ραντίζουμε με λίγο λάδι και ψήνουμε στο φούρνο για περίπου μία ώρα.

76

77

Μαμαλίγκα Υλικά: • 1 κιλό μπομποτάλευρο • 2 κρεμμύδια • Λάδι • Αλάτι Εκτέλεση: Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια και τα τσιγαρίζουμε στο τηγάνι με λίγο λάδι. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε νερό να βράσει και ρίχνουμε λίγο – λίγο το μπομποτάλευρο. Ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι το μείγμα να γίνει ελαστικό. Τέλος, προσθέτουμε τα τσιγαρισμένα κρεμμύδια και ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί μέχρι να γίνει λείο το μίγμα.

78

79

Τραχανόπιτα Υλικά: • 500 γρ. φέτα • ½ κιλό τραχανάς • 2 αβγά • 1 πατάτα • 150 γρ. λάδι • 400 γρ. γάλα • 1 κ. του γλυκού μπέικιν πάουντερ Εκτέλεση: Μέσα σε μία λεκάνη τρίβουμε την πατάτα στον τρίφτη, προσθέτουμε τη φέτα τριμμένη, τον τραχανά, τα δύο αβγά χτυπημένα, το λάδι, το γάλα και το μπέικιν. Ανακατεύουμε καλά όλα τα υλικά μέχρι να δημιουργηθεί ένας πηχτός χυλός. Αλείφουμε ένα ταψί με λίγο λάδι και ρίχνουμε μέσα το χυλό που ετοιμάσαμε. Ψήνουμε την πίτα στους 200 oC για περίπου μία ώρα.

80

81

Ζυμαρόπιτα με φέτα και λουκάνικο Υλικά: • 2 κιλά γάλα • 5-6 αβγά • 2 φλιτζάνια αλεύρι • Χωριάτικο λουκάνικο • Φέτα • Αλάτι • Λάδι Εκτέλεση: Σε μια λεκάνη ανακατεύουμε το γάλα, τα αβγά, το αλεύρι και λίγο αλάτι μέχρι να έχουμε ένα χυλό. Αλείφουμε ένα ταψί με λίγο λάδι και ρίχνουμε μέσα το χυλό. Στη συνέχεια κόβουμε το λουκάνικο και τη φέτα σε μικρά κομμάτια και τα βυθίζουμε στο χυλό. Ψήνουμε την πίτα σε προθερμασμένο φούρνο για περίπου μισή ώρα.

82

83

Κουσμάρ Υλικά: • 1 κιλό τυρί φρέσκο (ξινισμένο) • ½ κ. του γλυκού αλάτι • 3 κ. της σούπας καλαμποκάλευρο Εκτέλεση: Βάζουμε στο τηγάνι το τυρί τριμμένο και το αλάτι και το ανακατεύουμε με μια ξύλινη κουτάλα μέχρι να λιώσει και να γίνει σαν κρέμα. Στη συνέχεια ρίχνουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε με γρήγορες κινήσεις μέχρι να γίνει μια κρέμα σφικτή.

84

85

Καρυδόπιτα Υλικά: • 12 αβγά • 2 φλιτζάνια τσαγιού ζάχαρη • 2 φλιτζάνια τσαγιού σιμιγδάλι ψιλό • 4 φλιτζάνι τσαγιού καρυδόψιχα χοντροκομμένη • 1 μπέικιν πάουντερ • 1 κ. του γλυκού κανέλα • ½ κ. του γλυκού γαρίφαλο • Ξύσμα από ένα πορτοκάλι Σιρόπι: • 6 φλιτζάνια του τσαγιού ζάχαρη • 4 φλιτζάνια του τσαγιού νερό • ½ φλιτζάνι του καφέ κονιάκ • 1 φέτα λεμόνι Εκτέλεση: Αρχικά χωρίζουμε τους κρόκους των αβγών από τα ασπράδια. Στη συνέχεια χτυπάμε σε ένα μπολ τα ασπράδια για να γίνουν σφικτή μαρέγκα και σε ένα άλλο μπολ τους κρόκους με τη ζάχαρη μέχρι να γίνουν ένα αφράτο μείγμα. Ανακατεύουμε το μπέικιν, την κανέλα, το γαρίφαλο και το σιμιγδάλι. Στο μείγμα των κρόκων και της ζάχαρης ρίχνουμε εναλλάξ τη μαρέγκα και το μείγμα με το σιμιγδάλι και ανακατεύουμε σιγά – σιγά. Τέλος προσθέτουμε την καρυδόψιχα και το ξύσμα πορτοκαλιού και ανακατεύουμε απαλά. Αδειάζουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο ταψί και ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για περίπου 45 λεπτά. Αφήνουμε την καρυδόπιτα να κρυώσει λίγο. Στη συνέχεια ετοιμάζουμε το σιρόπι. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το νερό, τη ζάχαρη και το λεμόνι και βράζουμε για πέντε λεπτά. Στο τέλος προσθέτουμε το κονιάκ. Κόβουμε την καρυδόπιτα σε κομμάτια και τη σιροπιάζουμε ρίχνοντας με μια κουτάλα το σιρόπι σιγά – σιγά. Το σιρόπι πρέπει να είναι καυτό. Αφού το ρίξουμε όλο, αν θέλουμε πασπαλίζουμε την καρυδόπιτα με λίγο καρύδι τριμμένο.

86

87

Γλυκό Κάστανο Υλικά: • 1 ½ κιλό κάστανα • 1 ½ κιλό ζάχαρη • Λίγο αλάτι • 4 ποτήρια νερό • 1 κ. της σούπας χυμό λεμονιού Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τα κάστανα από τη φλούδα τους και τα βάζουμε να βράσουν. Δεν πρέπει να λιώσουν. Αφού βράσουν, αφαιρούμε και την εσωτερική φλούδα. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το νερό και τη ζάχαρη και ετοιμάζουμε το σιρόπι. Μόλις κρυώσει το σιρόπι, ρίχνουμε τα κάστανα μέσα και τα αφήνουμε όλο το βράδυ για να ρουφήξουν σιρόπι. Την επόμενη μέρα τα βράζουμε για πέντε λεπτά. Τα κρυώνουμε ξανά και αφαιρούμε τα κάστανα από το σιρόπι. Σε αυτή τη φάση μέσα στο σιρόπι ρίχνουμε το χυμό λεμονιού. Το βράζουμε μέχρι να δέσει. Μόλις δέσει το σιρόπι ξαναρίχνουμε τα κάστανα μέσα και τα αφήνουμε για 2 με 3 ώρες να τραβήξουν. Τα βγάζουμε και τα τοποθετούμε σε μια πιατέλα. Μόλις στεγνώσουν καλά τα τυλίγουμε με αλουμινόχαρτο. Εναλλακτικά, κάνουμε περισσότερο σιρόπι και αφήνουμε τα κάστανα μέσα σε βάζο και τα προσφέρουμε ως γλυκό του κουταλιού.

88

89

Γλυκό Καρυδάκι Υλικά: • 1 κιλό καρυδάκια μικρά, τρυφερά χωρίς τσόφλι • 1 κιλό ζάχαρη • 2 ποτήρια νερό • Λεμόνι • Γαρύφαλλα Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τα καρυδάκια και τα τρυπάμε με μία χοντρή βελόνα. Αν το καρύδι δεν τρυπιέται εύκολα, τότε δεν είναι κατάλληλο για γλυκό γιατί θα είναι σκληρό. Αφού τα τρυπήσουμε, τα βάζουμε σε μια λεκάνη με νερό και τα αφήνουμε για δέκα μέρες. Κάθε μέρα αλλάζουμε το νερό της λεκάνης. Μετά βράζουμε τα καρυδάκια πέντε διαδοχικές φορές, από πέντε έως δέκα λεπτά την κάθε φορά για να ξεπικρίσουν. Τέλος, τα αφήνουμε πάνω σε χαρτί κουζίνας για 2 με 3 ώρες να στραγγίσουν. Αφού στραγγίσουν καρφώνουμε ένα γαρύφαλλο σε κάθε καρυδάκι. Στη συνέχεια ετοιμάζουμε το σιρόπι, βράζοντας το νερό με τη ζάχαρη και το λεμόνι, και προσθέτουμε τα καρυδάκια. Το αφήνουμε να βράζει μέχρι να δέσει το γλυκό. Μόλις είναι έτοιμο, το τοποθετούμε σε βάζα.

90

91

Ποτό Περγαμόντο Υλικά: • ½ κιλό καθαρό οινόπνευμα • 1 περγαμόντο • 300 γρ. σιρόπι Εκτέλεση: Βάζουμε το περγαμόντο με το καθαρό οινόπνευμα σε ένα μπουκάλι και το σφραγίζουμε καλά. Το αφήνουμε στον ήλιο για 10 μέρες. Στη συνέχεια ετοιμάζουμε το σιρόπι και το ρίχνουμε μέσα στο μπουκάλι. Αν θέλουμε, προσθέτουμε και άλλο καθαρό οινόπνευμα, ανάλογα με το πόσο δυνατό επιθυμούμε το ποτό μας. Το διατηρούμε σε γυάλινο βάζο, σε ξηρό και δροσερό μέρος.

92

93

Ποτό Μανταρίνι Υλικά: • 500 γρ. κονιάκ • Φλούδες από 7 μανταρίνια • 300 γρ. ζάχαρη • 300 γρ. νερό Εκτέλεση: Ψιλοκόβουμε τις φλούδες από τα μανταρίνια και τις βάζουμε σε ένα μπουκάλι μαζί με το κονιάκ. Το σφραγίζουμε καλά και το αφήνουμε στον ήλιο για 25 με 30 μέρες. Μόλις περάσουν οι μέρες, στραγγίζουμε το περιεχόμενο του μπουκαλιού και στύβουμε καλά τις φλούδες από τα μανταρίνια να βγάλουν όλο το χυμό και το άρωμά τους. Στη συνέχεια ετοιμάζουμε ένα σιρόπι με το νερό και τη ζάχαρη. Μόλις γίνει, το προσθέτουμε στο στραγγισμένο κονιάκ. Περιμένουμε να κρυώσει και βάζουμε όλο το μείγμα ξανά στο μπουκάλι. Το σφραγίζουμε καλά και το αφήνουμε να ξεκουραστεί για άλλες 10 με 15 μέρες. Τέλος το σουρώνουμε και σερβίρουμε.

94

95

Ποτό με άνθη νεραντζιάς Υλικά: • 1 κιλό ούζο • 1 πιατάκι του γλυκού άνθη νεραντζιάς • 1 κιλό ζάχαρη • 2 ποτήρια νερό Εκτέλεση: Ρίχνουμε τα άνθη νεραντζιάς μέσα στο ούζο και τα αφήνουμε για ένα μήνα. Μόλις περάσει ο μήνας, ετοιμάζουμε ένα σιρόπι με το νερό και τη ζάχαρη. Όταν το σιρόπι είναι έτοιμο, το αφήνουμε να κρυώσει καλά και το ρίχνουμε μέσα στο ούζο, αφού πρώτα το στραγγίσουμε από τα άνθη νεραντζιάς. Βάζουμε το ποτό σε γυάλινα μπουκάλια και το φυλάμε σε δροσερό μέρος.

96

97

98

99