De Markten van Amsterdam - en sociografische analyse

Lambertus Zijl Dappermarkt

Bloemenmarkt Singel Singel Bloemenmarkt Zeeburg Museum Market

Haarlemmerplein

DE MARKTEN VAN AMSTERDAM Een sociografische analyse

Pure Markt Frankendael Reigersbos Stoffenmarkt Westerstraat

Plein ‘40 - ’45 Diemermarkt Diemermarkt

Ten Kate

Rembrandt Art Market

IJburg (Reuring)

Boekenmarkt Spui

Siermarkt

IJhallen

Noordermarkt Noordermarkt Postzegel- en muntenmarkt

Zuidermarkt

Anton de Kom

Pekmarkt

Kraaiennest Lindengracht Waterlooplein Minervaplein

Tussenmeer

Mercatormarkt

Buikslotermeer Buikslotermeer

Plantenmarkt Amstelveld

Stadionplein De Cuyp Stadshart Amstelveen

Ganzenhoef Nieuwmarkt Zuidas

Sunday Market Westergasterrein

Local Goods Market

Foodhallen

Verantwoording De Rotterdamse Academie van Bouwkunst is een deeltijd-masteropleiding voor architecten en stedenbouwers die al in de praktijk werken. De Academie organiseerde een ontwerpstudio naar de markt als schakel in de voedselketen én als sociaal fenomeen.

In september 2021 onderzochten vijf stedenbouwers en vijf architecten alle markten van Amsterdam, deze atlas vorm de weerslag van hun bevindingen.

De ontwerpvoorstellen die ze vervolgens deden, zijn gepubliceerd in het magazine Markten maken de stad. Jonge architecten en stedenbouwers vernieuwen de warenmarkt.

De gegevens voor deze atlas zijn naar eer en geweten verzameld en verwerkt. De markt is echter een dynamisch systeem, voor de actuele accuraatheid kan daarom niet worden ingestaan.

Studenten • Quintus Drop, stedenbouw (Bloemenmarkt Singel, Haarlemmerplein, Lindengracht, Museum Market) • Fatima Eloussari, architectuur (Lambertus Zijl, Plantenmarkt Amstelveld, Plein 40-45, Rembrandt Art Market) • Arianne Fleege, architectuur (Dappermarkt, IJburg Reuring, Pure Markt Frankendael, Zeeburg) • Quirine Hoek, stedenbouw (Siermarkt, Tussenmeer, Waterlooplein) • Daan de Jong, stedenbouw (De Cuyp, Minervaplein, Stadionplein) • Anne Ketelaar, architectuur (Boekenmarkt Spui, Stadshart Amstelveen, Zuidas, Zuidermarkt) • Ceylan Kilic, architectuur (Anton de Kom, Kraaiennest, Postzegel- en muntenmarkt, Reigersbos) • Nancy Smolka, stedenbouw (Local Goods Market en Foodhallen, Mercatormarkt, Noordermarkt, Ten Kate) • Herng Tzou, architectuur (Diemermarkt, Ganzenhoef, Nieuwmarkt, Stoffenmarkt Westerstraat) • Brenda Zuijdervliet, stedenbouw (Buikslotermeer, Pekmarkt, Rommelmarkt IJ-hallen, Sunday Market Westergasterrein) Docenten • Tijs van den Boomen, journalist en stadsonderzoeker • Thijs van Spaandonk, Bright • Tessa Steenkamp, Bits of Space Visiting critics • Marjolein van der Vlugt-Smit, Marktbureau Amsterdam • Guillem Colomer Fontanet, COFO Architects Gastdocenten (op chronologische volgorde) • Pascal Rooze en Pieter Rugaart, Dappermarkt • Rob Arbeider, Mosveld • Jan Bos, Nieuwmarkt • Marieke Lont, Boekenmarkt Spui • Abdeslam Belfqih, Plein ’40-’45 • Louise Wesselius, Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel (CVAH) • Peter Groenendaal, Placemaking Plus • Peter de Jong en Emma van Twillert, ’t Stoepje • Sebastian van Berkel, MUST • Joop de Boer, Pop-Up City

Inhoud Voorwoord

5

Overzicht

7

Leeswijzer

9

Pleinmarkten Minervaplein – Gallisch dorp in statig Zuid Zeeburg – Buurtmarkt aan het water Mercatormarkt – Ontmoet je buren Zuidas – De langgekoesterde wens IJburg (Reuring) – Familiemarkt Zuidermarkt – Van, voor en door de buurt Boekenmarkt Spui – Het beste boek van stal Haarlemmerplein – Vrolijke markt op charmant plein Diemermarkt – Buurtmarkt met terras Stadionplein – Statafels en terrassen Lambertus Zijl – De nieuwe Amsterdamse gezelligheid Siermarkt – Aardappels en kousenband Nieuwmarkt – Een oase van rust Buikslotermeer – Betonnen markt Museum Market – Hoe internationaal is-ie eigenlijk?

Anton de Kom – Hart van de Bijlmer Plein ’40-’45 – Bruisende migrantenmarkt Noordermarkt – Zaterdagochtenduitje Ganzenhoef – Uitgebreid kletsen Stadshart Amstelveen – Internationale kwaliteitsmarkt

11 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 85 89

Straatmarkten Tussenmeer – No nonsense Kraaiennest – Tussen moskee en kerk Reigersbos – Lieveling van de marktmeester Ten Kate – Typisch Kinkerbuurt Pekmarkt – Voorheen Mosveld Lindengracht – Markt op een gedempte gracht Stoffenmarkt Westerstraat – Eldorado voor naaldwerkers Dappermarkt – Ooit de beste van Nederland De Cuyp – Verlengstuk van de winkels

93 95 99 103 107 111 115 119 123 127

Parkmarkten Pure Markt Frankendael – Een eiland in een eiland Sunday Market Westergasterrein – Smakelijke markt

131 133 137

Bijzondere markten Postzegel- en muntenmarkt – Geschiedenis opnieuw actueel?

Bloemenmarkt Singel – Bollen, bollen, bollen Local Goods Market en Foodhallen – Een insta.moment in De Hallen Plantenmarkt Amstelveld – Fleur & Kleur Rembrandt Art Market – De kunst van de markt Waterlooplein – Dé vlooienmarkt, sinds 1885 Rommelmarkt IJ-hallen – Spullen, spullen, spullen

141 143 147 151 155 159 163 167

Dank Met dank aan het Marktbureau Amsterdam voor de bijdrage aan de drukkosten.

ISBN: 978-90-824192-2-1 NUR: 648

3

Download hier gratis: De markten van Amsterdam Een sociografische analyse 2021

PM QR code

Download hier gratis: Markten maken de stad Negen vernieuwende voorstellen voor de warenmarkt

PM QR code

4

Voorwoord

Toen we besloten een marktatlas van Amsterdam te maken, was de eerste vraag hoeveel markten de stad eigenlijk telt. Dat lijkt eenvoudig, maar in de praktijk stuitten we op nogal wat twijfelgevallen. Het begon er al mee wat je meetelt als markt en wat niet. Is een kerstmarkt een markt? Een kofferbakmarkt? Een buurtrommelmarkt? Nee dus, althans: van die inflatie van het begrip markt houden we ons verre.

Als uitgangspunt hebben we de klassieke ‘algemene warenmarkt’ genomen: een markt met kramen die op vaste dagen op een straat of plein staat en waar, naast andere soorten producten, ook groenten en fruit te koop zijn.

Dat bleken er 25 te zijn, van het Anton de Komplein tot de Zuidermarkt.

We hebben Amsterdam overigens ruim opgevat: we keken niet naar de gemeentegrenzen, maar naar het aaneengesloten stedelijke gebied en daarom zijn de ook markt van Diemen en van Amstelveen meegenomen.

Naast de algemene markten zijn er gespecialiseerde wekelijkse markten en die konden we natuurlijk niet weglaten: de bloemenmarkten op het Spui en Amstelveld bijvoorbeeld, de stoffenmarkt op de Westerstraat en de rommelmarkt op het Waterlooplein. Zo telden we er 32. En nog was het niet compleet, want er zijn maandelijkse markten die zo’n vertrouwd verschijnsel zijn dat ook die een plaats verdienden, zoals de Sunday Market en de rommelmarkt in de IJ-hallen (die ’s zomers lekker buiten op de scheepshelling staat).

Wel zijn we streng geweest: de Pure Markt die afwisselend in park Frankendael, het Amsterdamse Bos en het Amstelpark staat telden we voor één. Ook de brocantemarkt die in de zomer en herfst ’s zondags op de Nieuwmarkt staat telden we niet apart, want de Nieuwmarkt stond al bij de algemene warenmarkten. Zo kwamen we in totaal op 38 markten toen we het onderzoek in september 2021 startten. De markt op de Zuidas, die op 2 september van start ging, hebben we dus nog net mee kunnen nemen, maar de Brink Foodmarkt in Betondorp (met ingang van 4 november) en de uit haar as verrezen Bos en Lommermarkt (17 november) kwamen te laat.

De Academie van Bouwkunst is een masteropleiding architectuur en stedenbouw. Met een team van tien studenten en drie docenten hebben we de 38 markten onderzocht. Logischerwijs was onze blik in de eerste plaats ruimtelijk. Wáár staat de markt: op een plein, langs een straat, in een park of gebouw? Hoe ziet de omgeving eruit: zijn er winkels en andere voorzieningen in de buurt en heeft de markt daar een relatie mee? Hoe staan de kramen opgesteld: met de gezichten of juist ruggelings naar elkaar, kunnen klanten vrij rondzwerven of zijn er vaste looplijnen? Hoe worden kramen ingericht en wat voor soorten verkoopwagens worden er gebruikt? Waar worden de kramen ’s nachts opgeslagen, waar komt stroom en water vandaan? Waar parkeert de koopman zijn busje en waar kan hij naar de wc? Kunnen klanten

5

ergens zitten om te kletsen of een patatje of smoothie te verorberen? En hoe komen ze eigenlijk naar de markt: te voet, met de fiets, met het ov, met de auto – en waar laten ze die dan?

Verder inzoomend kwamen onderwerpen aan bod als branchering (welke producten worden aangeboden?), prijsstelling (wat kun je voor vijf euro kopen?), de bezettingsgraad en hoe die zich de afgelopen jaren ontwikkelde, en de achtergrond van de kopers (komen ze vooral uit de buurt, uit de hele stad of van nog verder weg?). Ook de buurt is in kaart gebracht, zowel de ontwikkeling van de huizenprijzen als de migratieachtergrond van de bewoners.

Een markt is meer dan een verzameling kramen, een marktbezoek is een sociale activiteit, misschien heeft de markt zelfs wel een ziel. Daarom hebben we ook zachte data verzameld: welke mensen komen naar de markt, hoe is de sfeer, hoe gaan klanten met elkaar en met de kooplui om, met wie praten ze en naar wie kijken ze, en wat vertellen ze op sociale media over hun bezoek aan de markt?

De combinatie van harde en zachte data, van plattegronden en anekdotes, van cijfers en sfeerbeschrijvingen past in een oude Nederlandse onderzoekstraditie, namelijk de sociografie. Concreetheid, verscheidenheid en integraliteit vormden de pijlers van deze sterk inductieve manier van onderzoeken, die in 1913 is gemunt door de Nederlandse etnoloog en socioloog Sebald Rudolf Steinmetz. Na de Tweede Wereldoorlog werd ze verdrongen door de sociale geografie, die de sociografie gebrek aan theorievorming verweet en haar daarom beschouwde als ‘voorwetenschappelijk’.

De nadruk op de beschrijving beschouwen wij juist als een pre: niet de hypothese staat voorop, maar de werkelijkheid zelf, in al haar duizelingwekkende veelvuldigheid. Door te kijken, te ruiken, te voelen te praten, en het ervarene vervolgens te vangen in woord en beeld, krijgen ontwerpers grip op de werkelijkheid.

Met de vergaarde ‘voorwetenschappelijke’ kennis zijn de studenten vervolgens aan de slag gegaan om nieuwe wegen te verkennen voor de markt, met nieuwe strategieën, nieuwe modellen, nieuwe typologieën, nieuwe locaties, nieuwe tijden en nieuwe doelgroepen. Maar dat is een ander verhaal, dat we presenteren in het magazine Markten maken de stad dat tegelijk met deze atlas verschijnt.

Deze atlas dragen we op aan de kooplui, die, weer of geen weer, corona of geen corona, elke dag opnieuw de oudste en opperste sociale plek creëren.

De redactie

6

Overzicht

Nr. Naam

27 4

32 12

9 13 19 31 23

22 15

3

14 33

1 34

20

28

2 38

29

16

17

18 35 26 21

36 5

10

6 24 7

37

8 1

11

30 25

7

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38

Anton de Kom Bloemenmarkt Singel Boekenmarkt Spui Buikslotermeer Dappermarkt De Cuyp Diemermarkt Ganzenhoef Haarlemmerplein IJburg (Reuring) Kraaiennest Lambertus Zijl Lindengracht Local Goods Market en Foodhallen Mercatormarkt Minervaplein Museum Market Nieuwmarkt Noordermarkt Pekmarkt Plantenmarkt Amstelveld Plein ‘40-’45 Postzegel- en muntenmarkt Pure Markt Frankendael Reigersbos Rembrandt Art Market Rommelmarkt IJ-hallen Siermarkt Stadionplein Stadshart Amstelveen Stoffenmarkt Westerstraat Sunday Market Westergasterrein Ten Kate Tussenmeer Waterlooplein Zeeburg Zuidas Zuidermarkt

Ruimtelijk

stadsdeel

soort locatie

aantal kramen

zuidoost centrum centrum noord oost zuid zuidoost zuidoost centrum oost zuidoost nieuw-west centrum west west zuid centrum centrum centrum noord centrum nieuw-west centrum oost zuidoost centrum noord nieuw-west zuid zuid centrum centrum west nieuw-west centrum oost zuid zuid

plein straat plein plein straat straat plein plein plein plein straat plein straat binnen plein plein plein plein plein straat plein plein plein park straat plein binnen plein plein plein straat park straat straat plein plein plein plein

100 16 25 52 250 272 25 140 25 18 40 30 155 21 15 10 81 40 130 130 22 115 3 44 90 30 750 35 27 200 160 90 106 22 144 12 17 25

Aanbod

soort

algemeen bloemen/planten boeken algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen algemeen lokaal lokaal algemeen kunst algemeen/brocante algemeen/brocante algemeen bloemen/planten algemeen postzegels/munten luxe algemeen kunst tweedehands algemeen algemeen algemeen stoffen luxe algemeen algemeen tweedehands algemeen algemeen algemeen

(deels) biologisch

(x) (x)

Organisatorisch

ma di wo do vr za zo x x

x

x

x x x

x x x

x x x x

x x x x x

x

x

x x

x x x x

x

x

x

x x

x

x x

x x

x

x

x

x x

x

x

x

x

x

x

x x x

x

x

x x x

(x)

(x)

x

x

x x

x x (x)

x x x x x

(deels) zelfstandig

x

x

x (x) x

x x

(x) x (x) x x x x

(x)

(x)

x

(x) (x) (x)

x x x

x

x

x

x

x

x x

x

x

x

x

x

x

(x)

x

x x

Pag.

73 147 37 65 123 127 45 85 41 29 99 53 115 151 21 13 69 61 81 111 155 77 143 133 103 159 167 57 49 89 119 137 107 95 163 17 25 33

8

Leeswijzer Eerste spread: harde data

Naam Officieel heet een markt naar de locatie waar ze wordt gehouden, maar dat is niet per se de naam waarmee ze in de praktijk wordt aangeduid.

Zo wordt de Albert Cuypstraatmartkt meestal De Albert Cuyp genoemd, of nog korter De Cuyp. We houden de naam aan die door kooplui en vaste bezoekers wordt gehanteerd. Dan nog is het soms lastig kiezen: zo wordt de markt op de Van Eesterenlaan vaak aangeduid als Biologische Boerenmarkt Zeeburg – we hebben er Zeeburg van gemaakt. En bij Reuring hebben we eerst de plek genoemd en dan pas de naam – IJburg (Reuring). Aan rare spellingen doen we niet – dus geen ZuiderMRKT maar gewoon Zuidermarkt.

Waar Achtereenvolgens de naam van de plek en van de wijk.

Plattegrond markt De kramen zijn ingetekend op een plattegrond, de schaal loopt uiteen van 1 : 200 tot 1 : 2.500. Hoewel een deel van het onderzoek plaatsvond onder coronarestricties, is steeds gekozen voor de normale opstelling. Bij een aantal de markten is per kraam met kleur aangeven welke producten er worden verkocht (zie Producten). Een markt is geen geïsoleerd fenomeen: mensen combineren de markt vaak met horecabezoek of winkelen. Als er in de gebouwen aan en om de markt zo’n commerciële functie zit, is dat aangegeven met een lichte arcering. Eventueel aangevuld met een plattergrond van de wijdere omgeving met de ov-haltes en parkeervoorzieningen met schaal 1:2.000 tot 1:5.000.

Feiten en tijden De harde data van de markt op een rij: aantal kramen, openingstijden, ritme, organisatievorm en type markt. Deze data hebben ook de volgorde van de atlas bepaald: de markten zijn eerst naar type gesorteerd (plein, straat, park, bijzonder) en vervolgens van klein naar groot.

Tweede spread: zachte data

Straatprofiel of isometrie Afhankelijk van de soort markt is gekozen voor een doorsnede van het straatprofiel met een schaal van 1:100 tot 1:500, of voor een driedimensionale presentatie (isometrie).

Zuidas

Stadsdeel In de rechterbalk staat bovenaan eerst het stadsdeel vermeld.

Stadsdeel In de rechterbalk staat bovenaan eerst het stadsdeel vermeld.

De markt in beeld Oude en nieuwe foto’s van de markt.

George Gershwinlaan, Zuidas ZUID

ZUID

Klanten en observaties

DE LANGGEKOESTERDE WENS

Bezoekers van de markt kijken de kat nog uit de boom en maken een eerste praatje met de kooplui. Van jong tot oud, van buurtbewoners tot werkenden op de Zuidas, iedereen komt de nieuwe markt bewonderen en beleven.

Buurtbewoners kunnen hier hun dagelijkse boodschappen doen, maar wat ik nu al zie, is dat ze ook vooral komen om hun (nieuwe) buren te ontmoeten. De Zuidas is een groeiende wijk, waar naast kantoren ook veel woningen worden gebouwd. Daarom is het extra belangrijk om een vaste ontmoetingsplek te hebben.

Aantal ondernemers: 17 (maximaal 30) Openingstijden: do 9.00-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: zelfstandige markt Type: algemene warenmarkt

Gustav Mahlerlaan

Deze markt is een proefproject van Stadsdeel Zuid, want volgens de stadsdeelvoorzitter is het een ‘langgekoesterde wens’ van de bewoners. Er staan nu 17 ondernemers, dat aantal kan nog doorgroeien tot ongeveer 30. Van de kooplui wordt geëist dat ze gastvrijheid, vakmanschap en kwaliteit bieden.

In de plinten van de hoge kantoren om het plein zitten horecagelegenheden waar je kunt zitten. Ook op de markt zelf is goed nagedacht over zitgelegenheid. Er staan veel biertafels waar je, als het zo’n dag is, rustig in de zon kunt genieten van je welverdiende lunch of nog even buiten de kantoormuren kunt doorwerken met een verse thee en een zoete cannoli, of toch liever met een zakje zoute dropjes.

Media

Als je in deze digitale tijd iets opstart, moet je online natuurlijk goed vertegenwoordigd zijn. De Zuidasmarkt heeft een eigen website die makkelijk te vinden is, hier kun je informatie krijgen over de kooplui, hun aanbod en acties van de week, er staat elke week een recept en je vindt er de laatste (media) berichten over de markt.

De markt moet meer levendigheid op de Zuidas brengen door bezoekers te trekken uit de omliggende buurten, maar is ook bedoeld om werknemers van de Zuidas zelf de kans te bieden vers voedsel, een goede kop koffie bij Bart of het populaire Israëlisch broodje Sabich te halen. Of om gewoon even een wandelingetje te maken.

zuidasmarkt Wekelijkse Zuidasmarkt kijkt terug op succesvolle openingsmaand!

Zo kopt de WijkkrandZuid.nl, welke in een oplage van 63.000 stuks verspreid wordt in Amsterdam Zuid.

We zijn er blij dat het zo’n succesvolle start is geweest. We hebben iedere keer een zonnetje gehad! Ook genieten de marktondernemers van de blijdschap dat de Zuidas nu een markt heeft.

Amsterdam Zuidas

zuidasmarkt Er staat weer een heerlijk recept op onze site.

Het is te bereiden met de verse ingrediënten van de markt!

droomdrop Vandaag weer @zuidasmarkt #dropjes #licorice #zoetedrop #zoutedrop #salmiak #volendam

https://www.zuidasmarkt.nl/receptenoverzicht/

We kijken ernaar uit om het succes samen met jou en jullie als marktbezoekers verder uit de bouwen!

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons gerust:

STRATEN

STRATEN

George Gershwinlaan

De meeste kooplui hebben zelf ook een website en/of social media. Op de kraam ligt vaak een visitekaartje om mee te nemen of er hangt op een goed zichtbare plek een bordje met hun Instagram naam erop. Sommige ondernemers, zoals BartsBeans, bieden hun producten ook online aan. Kooplui die alleen op de markt verkopen, laten weten waar ze op welke dag te vinden zijn.

droomdrop

zuidasmarkt

zuidasmarkt

PLEINEN

Tussen de hoge gebouwen van de Zuidas staat sinds september 2021 iedere donderdag een markt. Tijdens de eerste weken, die in de coronaperiode vallen, zijn er voornamelijk levensmiddelen te koop.

PLEINEN

Karakterisering Een korte schets van de markt in relatie tot haar omgeving.

Social media Hoe hip is de markt? We bekeken de posts die kooplui zelf online zetten, maar vooral de beelden die klanten op Instagram en Facebook plaatsen.

https://www.zuidasmarkt.nl/ https://www.fasebook.com/zuidasmarkt https://www.instagram.com/zuidasmarkt

De koffiekraam

Sfeer impressie

Isometrie

Situatie begin September - 1:1000

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

1500

VOOR €5 KUN JE ... KOPEN

100

1. Buurt bewoners 1200

2. Stad

700000

45.8%

600000

0

5. Touristen

500000 3.7% 4.6% 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

65+

6%

60

4. Regio

600

300

80

3. Dagjes mensen

41.2%

28%

6%

6%

6%

6%

6%

40

3.4%

1.2%

Herkomst Inwoners

400000

2016

2017

2018

20

2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

2019

28%

6%

Bezettingsgraad markt

Een homemade Englisch pie bij de kraam Pieman Bakery

BIJZONDER

900

“Een grote kibbeling voor €5,- alsjeblieft.”

“Dat is helemaal super, mag ik het ook volgende week ophalen? Ik werk hier vlakbij.”

“Meenemen?”

“Nee, ik heb pauze dus ik eet het gelijk op.”

“Wij wonen hier aan de overkant! Zo blij dat we alleen de burg hoeven over te steken om verse groente te halen.”

BIJZONDER

“Oh, dat kan ik wel voor je vermaken.

Heb daar ongeveer een uurtje voor nodig.”

Overig

800000

PARK

PARK

De Boelelaan

Met veel liefde en een gezellig praatje maalt Bart zelf zijn hoogwaardige bonen voor de juiste kop koffie, cappuccino of salted caramel latte macchiato. Je ziet dat duurzaamheid voor hem belangrijk is: als verpakking voor de bonen wordt gerecycled papier gebruikt en de kraam is aangekleed met natuurlijke materialen. De koffie is altijd vers, daarom staat de branddatum van de bonen op de verpakking. Mocht je thuis geen bonenmachine hebben, geen probleem, je kunt ze ook gemalen kopen.

GSEducationalVersion

Buurtbewoners leeftijd Per leeftijdscohort (0-15 jaar, 15-25 jaar, 25-45 jaar, 45-65 jaar, 65 jaar en ouder). Bron: cbsinuwbuurt.nl.

Buurtbewoners herkomst De herkomst van de buurtbewoners (westers, Surinaams, Antilliaans, Turks, Marokkaans, overig).

Bron: cbsinuwbuurt.nl.

9

Huizenprijzen in de buurt De WOZ-waarde 2013-2019.

Bron: allecijfers.nl GSEducationalVersion

Marktbezoekers herkomst De markt trekt natuurlijk niet alleen mensen uit de buurt. Waar de bezoekers vandaan komen, is ingeschat op basis van observaties en gesprekken met kooplui.

Daarbij zijn vijf categorieën gehanteerd: buurtbewoners, mensen uit de rest van de stad, mensen uit de regio, dagjesmensen uit Nederland en toeristen. Deze worden per markt in volgorde van afnemend belang gepresenteerd.

Bezettingsgraad Niet alle kramen worden ook daadwerkelijk gebruikt, zoals is af te lezen uit de bezettingsgraad 20152019. Omdat er tijdens de coronapandemie lange tijd geen non-food op de markt mocht staan, zijn de jaren 2020 en 2021 weggelaten.

Gegevens zijn alleen bekend van de markten die onder verantwoordelijkheid van de gemeente vallen.

Bron: Marktbureau Amsterdam.

Producten In totaal worden, in navolging van de Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel, negentien productcategorieën onderscheiden.

Ze worden elk met een symbooltje aangegeven, met daaronder het relatieve aandeel op de markt.

Op de bovenste regel van links naar rechts: vis, speciaal voedsel, huishoudelijke artikelen en fietsmaterialen, kleding en schoenen, poelier, brood, groenten en fruit, bloemen, antiek, film en muziek.

Op de onderste: voedsel voor directe consumptie, diversen, beddengoed, stoffen en tapijt, kaas en zuivel, drogisterij en sieraden, tweedehands, souvenirs, boeken.

Wat kun je voor vijf euro kopen?

Op de markt is je euro een tweeeurostuk waard? Dat ligt nogal aan de markt in kwestie: je hebt spotgoedkope markten en heel dure. Om appels en peren te kunnen vergelijken is op elke markt gekeken wat je er voor vijf euro kunt kopen, uiteraard met oog voor het assortiment ter plekke.

De kraam Een kraam is een kraam? Vergeet het maar.

Je hebt om te beginnen de EVI, de Eigen Verkoop Inrichting. Dat kan een simpel ijscokarretje zijn, maar ook een rijdende viswinkel van 13,5 meter. En de kraam van vier meter is ook niet zo standaard als je denkt: kooplui blijken er een creatieve twist aan te kunnen geven. Van elke markt is daarom een opvallende kraam of wagen geportretteerd.

Sociale interactie Online is leuk, maar de markt is eerst en vooral een fysieke plek, waar je vreemden, vage kennissen en vrienden tegenkomt. Korte dialogen en kleine getekende scènes geven een inkijkje in de dynamiek van de markt.

Type In het onderste deel van de balk worden vier typen markten onderscheiden: pleinmarkten (blauw), straatmarkten (groen), parkmarkten (geel) en bijzondere markten (rood). Deze kleur dient tevens als steunkleur van de pagina’s. NB: bijzondere markten staan natuurlijk ook op een plek: dat kan in een gebouw zijn, maar ook op een plein of langs een straat. De soort plek vind je terug in de matrix op pagina 8.

10

Lambertus Zijl

PLEINMARKTEN

Zeeburg Museum Market

Haarlemmerplein

PLEINEN

Plein ‘40 - ’45

IJburg (Reuring)

Diemermarkt Diemermarkt

Boekenmarkt Spui

Siermarkt

STRATEN

Noordermarkt Noordermarkt

Zuidermarkt

Anton de Kom

Minervaplein

PARK

Mercatormarkt

Buikslotermeer Buikslotermeer

Stadionplein

Stadshart Amstelveen

Ganzenhoef

BIJZONDER

Nieuwmarkt Zuidas

11

12

Minervaplein

Minervaplein, Apollobuurt ZUID PLEINEN

Schaal - 1:500 STRATEN

GALLISCH DORP IN STATIG ZUID Aantal kramen: 10

Dagen + openingstijden: vr van 9.00 – 17.00 uur Ritme: weekmarkt Organisatievorm: gemeentelijk Type: Algemene warenmarkt

PARK

De Biologische markt op het Minervaplein in Amsterdam wordt iedere vrijdag opgebouwd in het hart van Plan Zuid, de befaamde stadsuitbreiding van Berlage.

Het is een relatief kleine markt die door zijn schaal en de naar binnen gekeerde, carré vormige, opstelling enigszins uit de toon valt op het monumentale plein.

Als een klein gallisch dorp vormt de markt een knusse en besloten plek op het anders zo statige plein. In het middelpunt van de marktopstelling staan een aantal biertafels voor directe consumptie. Dit biedt een welkome gelegenheid voor ontmoeting.

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

20% Inwoners naar leeftijd

13

Herkomst inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (indicatief )

20%

10%

10%

10%

10%

€5

BIJZONDER

10%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

10%

Bezettingsgraad markt

14

ZUID PLEINEN

Foodtrucks en marktkramen wisselen elkaar af.

Het zorgt voor een fijne mix in het aanbod tussen directe consumptie en biologische luxeproducten.

In het midden van de marktopstelling staan lange biertafels waar dankbaar gebruik van wordt gemaakt.

STRATEN

Jodengroentemarkt op het Minervaplein tijdens de oorlogsjaren 1942/1943 (bron: Stadsarchief Amsterdam)

CAFFÈ Minerva is het brandpunt op de biologische markt. Het vormt het sociale ankerpunt in de carrévormige opstelling

PARK

15

BIJZONDER

De biertafels in het midden van de marktopstelling zijn kenmerkend onderdeel van de markt. Met weinig middelen weten de marktkooplieden de producten op een aansprekende manier te presenteren door gebruik te maken van oude veilingkratten als schappen.

16

Zeeburg

C. van Eesterenlaan, Oostelijk Havengebied OOST

REURING Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

5000

500000

100

1. Buurt bewoners 4000

2. Stad

25.8% 32.8%

3000

3. Dagjes mensen 400000

0-15

15-25

25-45

45-65

5. Regio

16.8%

300000

2.6%

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

40

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

PLEINEN

16% 1000

0

4. Touristen

5.9%

2000

80

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

PURE MARKT

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

3.500

350000

100

1. Stad 3.000

2. Dagjes mensen 2.500

27.7%

300000

3. Buurt bewoners

38.7%

2.000

4. Touristen

4.3% 250000

1000

5. Regio

13.1% 14.1%

60

STRATEN

1.500

80

40

500 0

2.1% 0-15

15-25

25-45

45-65

200000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Schaal - 1:1500

Schaal - 1:200

10-15 KRAMEN WO 10.00-17.00 UUR

DAPPERBUURT

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

WEEKMARKT

Overig

4000

400000

ZELFSTANDIG

100

1. Buurt bewoners

3500

2. Stad

350000 32.1%

2500 2000

BIOLOGISCHE MARKT

80

3. Dagjes mensen 300000

10.7%

4. Touristen

60

1500 14.2%

1000

5. Regio

250000

20%

2.1% 0-15

15-25

25-45

45-65

200000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

2019

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

8000

Achter de kleine bloemenkiosk bevindt zich een sportveldje waar zowel kinderen als volwassenen komen om te sporten en te spelen. De bomen op het plein en het uitzicht over het water zorgen voor een leuke entourage.

Bezettingsgraad markt

BOERENMARKT ZEEBURG Westers

Er wordt een mix van producten aangeboden. Het aanbod is overwegend vegetarisch en varieert van groenten, vlees en brood tot Libanese falafel, die je gratis mag proeven. Er heerst een vriendelijke intieme sfeer.

Schuin tegenover de markt, op de hoek van de Van Eesterenlaan en de Borneolaan, staat een buurtkraam.

Deze is geen onderdeel van de looproute over de markt en blijft daarmee een eilandje.

40

500 0

Elke woensdag staat er een biologische markt op de Van Eesterenlaan in het Oostelijk Havengebied.

De markt staat op een klein plein aan het water, naast het ventilatiegebouw van de Piet Heintunnel. De kramen worden vanaf de bloemenkiosk, die permanent op het plein staat, met de gezichten naar elkaar toe gezet. Daardoor kunnen de klanten in het midden langs de kramen slenteren.

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

500000

100

1. Buurt bewoners

7000 6000

2. Stad

25.8%

5000

80

3. Dagjes mensen 32.8%

5.9%

3000

400000

4. Touristen

BIJZONDER

4000

60

16%

5. Regio

2000

16.8%

40

1000 0

2.6% 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

17

PARK

20.9%

3000

BUURTMARKT AAN HET WATER

65+

Herkomst Inwoners

300000

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

Warak Enab

18

CENTRUM PLEINEN

ONLINE De boerenmarkt Zeeburg maakt zelf geen gebruik van sociale media en heeft ook geen website. Wel wordt de markt genoemd op een groot aantal sites die informatie geven over Amsterdam, markten, biologisch voedsel of Zeeburg zelf.

STRATEN

KLANTEN EN OBSERVATIES Op de deze kleine markt kom je vooral de bewoners uit Zeeburg tegen. Omdat het winkelaanbod in deze wijk schaars is, vormt de markt een goeie toevoeging.

PARK

DE BROODKRAAM De broodman van Le Perron, de biologische formule van ’t Stoepje, maakt gebruik van een uitvouwbare wagen. De uitgeklapte delen beschermen tegen regen, wind en zonlicht en vergroten tegelijkertijd de kraam. Boven op het dak zijn zonnepanelen geïnstalleerd, waardoor de kraam niet afhankelijk is van een stroomverbinding en daarmee flexibel te plaatsen is.

BIJZONDER

19

20

Mercatormarkt

Mercatorplein, Hoofdweg en omstreken WEST

d Hoof weg

Jan

t

straa

tsen Ever

u Vesp

ein

raat ccist

torpl

a Merc

at

lstra

ra Cab

weg

PLEINEN

d Hoof t

straa

n Baffi

De markt is een ontmoetingsplek voor de buurt: hier kom je iedereen

Aantal kramen: wisselend

evenement van en voor de hele buurt.

foto: Philip Nijman via Flickr

tegen, je buren, de juf van je kinderen of eigenaren van winkels. Het is een

Openingstijden: laatste zaterdag van de maand

STRATEN

ONTMOET JE BUREN

Schaal - 1:1500

Ritme: maandelijks

Organisatievorm: zelfstandige markt, een initiatief van de winkelstraatvereniging Geef om de Eef

Type: bijzondere markt (producten buurtondernemers) De Mercatormarkt zit op het plein waaraan ze haar naam ontleent, het Mercatorplein. Dit verkeersknooppunt is goed bereikbaar met het openbaar

vervoer, onder het plein zit een parkeergarage. Het Mercatorplein heeft

Mercatorplein

Jan Evertsenstraaat

Café Zurich

bankjes langs de randen, de terrassen van omliggende horecazaken

bieden aanvullende zitmogelijkheden. De Jan Evertsenstraat is dé winkelstraat van de Baarsjes en komt uit op het plein, waardoor de loop er goed in zit.

De markt is in 2010 gelanceerd door een buurtinitiatief, buurtbewoners en

PARK

lokale ondernemers waren bij de planning betrokken. Alleen ondernemers uit de buurt mogen hier hun waren verkopen, ze mogen de omliggende

bedrijven niet beconcurreren. De Mercatormarkt is geen echt commerciële markt en sluit goed aan bij de openbare functies aan het plein, zoals de supermarkt, de bibliotheek en een aantal horecazaken.

De uniforme huurkramen hebben schermen in de kleuren van de

Nederlandse vlag. Foto’s op de officiële website van de Mercatormarkt laten een goede mix zien van marktkramen, food trucks, plekken voor knutselworkshops en attracties als een zweefmolen.

6.0 m

6.0 m

46.0 m

8.0 m

63.0 m

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

3.0 m

Schaal - 1:200 VOOR €5 KUN JE KRIJGEN...

BIJZONDER

Een glas honing van de buurman die amateur imker is.

Inwoners naar leeftijd

21

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (indicatief )

22

WEST

Typische producten: tweedehands kleding en zelfgemaakte producten.

Zweefmolenaar: ‘Mensen komen van alle windstreken hier op bepaalde momenten met elkaar dingen delen en cultuur uitwisselen.’ (Bron: video via mercatormarkt.nl)

Er worden weinig hashtags gebruikt, de meeste posts zijn in het Nederlands.

Ondernemer: ‘Verschillende nationaliteiten. Jong en oud.

Verschillende geloven. Zeg, ik heb alles aan de kraam.’

(Bron: video via mercatormarkt.nl)

De Mercatormarkt vind ik echt superlief en sympathiek.’

STRATEN

Inrichting kramen

De Mercatormarkt heeft een sterke uitstraling, met eigen branding en website.

PLEINEN

Het logo van de Jan Evertsenstraat (Jan Eef) is overal op de markt terug te vinden.

‘Het Mercatorplein is (...) top fijn. Iedereen loopt hier. Je buurvrouw, je buurman.’

(Bron: video via mercatormarkt.nl)

PARK

23

Op de markt staan veel buurtbewoners tweedehands spullen te verkopen.

BIJZONDER

De kramen op de Mercatormarkt hebben een specifieke uitstraling die je in Amsterdam verder weinig tegenkomt.

De kramen staan in rijtjes opgesteld in het verlengde van het terras aan de oostzijde van het plein. Tussen de kramen staan verkoopwagens met voedsel voor directe consumptie.

Menno is de eigenaar van een zweefmolen en is vaak op de Mercatormarkt te vinden.

De Mercatormarkt is een feest voor families en kinderen.

24

Zuidas

George Gershwinlaan, Zuidas ZUID

DE LANGGEKOESTERDE WENS Aantal ondernemers: 17 (maximaal 30) Openingstijden: do 9.00-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: zelfstandige markt Type: algemene warenmarkt

PLEINEN

Tussen de hoge gebouwen van de Zuidas staat sinds september 2021 iedere donderdag een markt. Tijdens de eerste weken, die in de coronaperiode vallen, zijn er voornamelijk levensmiddelen te koop.

Gustav Mahlerlaan

Deze markt is een proefproject van Stadsdeel Zuid, want volgens de stadsdeelvoorzitter is het een ‘langgekoesterde wens’ van de bewoners. Er staan nu 17 ondernemers, dat aantal kan nog doorgroeien tot ongeveer 30. Van de kooplui wordt geëist dat ze gastvrijheid, vakmanschap en kwaliteit bieden.

De markt moet meer levendigheid op de Zuidas brengen door bezoekers te trekken uit de omliggende buurten, maar is ook bedoeld om werknemers van de Zuidas zelf de kans te bieden vers voedsel, een goede kop koffie bij Bart of het populaire Israëlisch broodje Sabich te halen. Of om gewoon even een wandelingetje te maken.

STRATEN

George Gershwinlaan

PARK

De Boelelaan

Sfeer impressie

Isometrie

Situatie begin September - 1:1000

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

1500

VOOR €5 KUN JE ... KOPEN

Overig

800000

100

1. Buurt bewoners 1200

2. Stad

700000

3. Dagjes mensen

41.2%

45.8%

600000

4. Regio

600

0

3.7% 4.6% 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

25

5. Touristen

500000

300

65+

BIJZONDER

900

80

6%

60

28%

6%

6%

Herkomst Inwoners

400000

2016

2017

2018

20

2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

6%

6%

40

3.4%

1.2%

6%

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

28%

6%

Een homemade Englisch pie bij de kraam Pieman Bakery

26

Bezoekers van de markt kijken de kat nog uit de boom en maken een eerste praatje met de kooplui. Van jong tot oud, van buurtbewoners tot werkenden op de Zuidas, iedereen komt de nieuwe markt bewonderen en beleven.

Buurtbewoners kunnen hier hun dagelijkse boodschappen doen, maar wat ik nu al zie, is dat ze ook vooral komen om hun (nieuwe) buren te ontmoeten. De Zuidas is een groeiende wijk, waar naast kantoren ook veel woningen worden gebouwd. Daarom is het extra belangrijk om een vaste ontmoetingsplek te hebben.

Media

Als je in deze digitale tijd iets opstart, moet je online natuurlijk goed vertegenwoordigd zijn. De Zuidasmarkt heeft een eigen website die makkelijk te vinden is, hier kun je informatie krijgen over de kooplui, hun aanbod en acties van de week, er staat elke week een recept en je vindt er de laatste (media) berichten over de markt.

zuidasmarkt Wekelijkse Zuidasmarkt kijkt terug op succesvolle openingsmaand!

Zo kopt de WijkkrandZuid.nl, welke in een oplage van 63.000 stuks verspreid wordt in Amsterdam Zuid.

We zijn er blij dat het zo’n succesvolle start is geweest. We hebben iedere keer een zonnetje gehad! Ook genieten de marktondernemers van de blijdschap dat de Zuidas nu een markt heeft.

Amsterdam Zuidas

zuidasmarkt Er staat weer een heerlijk recept op onze site.

Het is te bereiden met de verse ingrediënten van de markt!

droomdrop Vandaag weer @zuidasmarkt #dropjes #licorice #zoetedrop #zoutedrop #salmiak #volendam

https://www.zuidasmarkt.nl/receptenoverzicht/

We kijken ernaar uit om het succes samen met jou en jullie als marktbezoekers verder uit de bouwen!

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons gerust:

STRATEN

De meeste kooplui hebben zelf ook een website en/of social media. Op de kraam ligt vaak een visitekaartje om mee te nemen of er hangt op een goed zichtbare plek een bordje met hun Instagram naam erop. Sommige ondernemers, zoals BartsBeans, bieden hun producten ook online aan. Kooplui die alleen op de markt verkopen, laten weten waar ze op welke dag te vinden zijn.

droomdrop

zuidasmarkt

zuidasmarkt

PLEINEN

In de plinten van de hoge kantoren om het plein zitten horecagelegenheden waar je kunt zitten. Ook op de markt zelf is goed nagedacht over zitgelegenheid. Er staan veel biertafels waar je, als het zo’n dag is, rustig in de zon kunt genieten van je welverdiende lunch of nog even buiten de kantoormuren kunt doorwerken met een verse thee en een zoete cannoli, of toch liever met een zakje zoute dropjes.

ZUID

Klanten en observaties

https://www.zuidasmarkt.nl/ https://www.fasebook.com/zuidasmarkt https://www.instagram.com/zuidasmarkt

De koffiekraam

PARK

Met veel liefde en een gezellig praatje maalt Bart zelf zijn hoogwaardige bonen voor de juiste kop koffie, cappuccino of salted caramel latte macchiato. Je ziet dat duurzaamheid voor hem belangrijk is: als verpakking voor de bonen wordt gerecycled papier gebruikt en de kraam is aangekleed met natuurlijke materialen. De koffie is altijd vers, daarom staat de branddatum van de bonen op de verpakking. Mocht je thuis geen bonenmachine hebben, geen probleem, je kunt ze ook gemalen kopen.

27

“Een grote kibbeling voor €5,- alsjeblieft.”

“Dat is helemaal super, mag ik het ook volgende week ophalen? Ik werk hier vlakbij.”

“Meenemen?”

“Nee, ik heb pauze dus ik eet het gelijk op.”

“Wij wonen hier aan de overkant! Zo blij dat we alleen de burg hoeven over te steken om verse groente te halen.”

BIJZONDER

“Oh, dat kan ik wel voor je vermaken.

Heb daar ongeveer een uurtje voor nodig.”

28 GSEducationalVersion

IJburg (Reuring)

Joris Ivensplein, IJburg OOST PLEINEN

Schaal - 1:200

18 KRAMEN

FAMILIEMARKT

STRATEN

Schaal - 1:1500

Tussen de nieuwbouwblokken op het Joris Ivensplein staat de Reuringmarkt. Het is een kleinschalige, knusse markt die in een cirkel is opgebouwd, met in het midden een hartstuk van kramen. De kramen staan naar elkaar toe gewend, de transportbusjes staan erachter.

ZA 10.00-16.00 UUR WEEKMARKT

In de plint van het winkelcentrum aan de zuidzijde van het plein zitten enkele kleine winkels en wat horeca. Voor de rest wordt de markt omgeven door woningen.

ZELFSTANDIG

Het plein zelf bestaat uit drie delen: een verhard gedeelte in het midden, dat wordt ingekaderd door twee groenvlaktes. Een daarvan is voorzien van een speeltuin, die recent is vernieuwd.

ALGEMENE WARENMARKT

Vanuit het winkelcentrum loop je tegen een mooie bloemenkraam en een kleine koffiekraam: een warm welkom op de markt. Alle kramen zijn met veel aandacht ingericht en de bomen rondom het plein scheppen een prettige, gezellige sfeer. Rond het hele plein zijn houten zitbankjes geplaatst.

PARK

De leeftijden van de kooplui zijn opvallend gemengd. De groenteboer heeft bijvoorbeeld hulp van drie jonge vrouwen tussen de 18 en 20 jaar.

Het aanbod op de markt is gemengd: van alles is er iets. Je kunt hier alle boodschappen halen die je nodig hebt en misschien een of twee bijzondere dingen zoals een verse stroopwafel of lekkere olijven.

REURING KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

5000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

500000

100

1. Buurt bewoners 4000

2. Stad

25.8%

3. Dagjes mensen 400000

16%

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

29

65+

5. Regio

16.8%

1000

0

4. Touristen

5.9%

2000

2.6%

Herkomst Inwoners

BIJZONDER

32.8%

3000

Zelfgemaakte ketting

80

300000

2014

2015

2016 2017

2018

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

33%

5,5%

5,5%

5,5%

5,5%

5,5%

5,5%

11%

40

20

2019 2020

5,5%

60

2015

2016

2017

2018

2019

11%

5,5%

Bezettingsgraad markt

30

OOST CENTRUM

KLANTEN EN OBSERVATIES Op de Reuringmarkt ontmoeten de bewoners van IJburg elkaar. Er zijn oudere mensen, maar ook veel jonge moeders die op de fiets met hun kinderen komen. De kooplui schenken veel aandacht aan hun klanten en nemen voor iedereen de tijd. Met kleine aanbiedingen – zo krijg je bij de olijvenkraam een gratis brood – bevestigen zij de band met hun klanten. De sfeer is erg persoonlijk, je voelt je als klant gezien.

De speeltuin is niet alleen een leuke toevoeging voor het plein, maar ook voor de markt zelf. Families die met hun kinderen hier komen om te spelen, lopen ook nog even

PLEINEN

langs de kramen om rond te kijken voor iets lekkers.

Ook de locatie naast het winkelcentrum lijkt een goede invloed op de markt te hebben.

ONLINE Instagram paginavan vande deReuringmarkt Reuringmarktgeeft geeftniet nietalleen alleeninzicht inzichten in prowelke De Instagrampagina in de producten er op de markt laat ook deen klanten kooplui ducten op de markt, maar zijn laatmaar ook de klanten vooralen devooral koopluidezelf zien. zien. Een persoonlijke blog je het hebt te deleren marktkennen. echt te Ook leren Persoonlijke blogs geven je waarbij het gevoel degevoel markt echt kennen.de Ook nemen zefollowers de followers in beslissingsprocessen enhen proberen nemen kooplui hun meemee in beslissingen en proberen ze bijvozij via deeen social media hun followers te organisatoren bereiken om bijlaten voorbeeld eenoppetitie te orbeeld petitie te tekenen.

Ook de zich zien sociale tekenen. Ook de organisatoren laten zich zien op deze feed. media. de followers door middel korte filmpjes meegenomen Naast foto’s worden followers door middel vanvan korte filmpjes meegenomen op

bij een markt. schijnen bewust te zijn een dagdag op op de de markt.

DeZij kooplui zijn zich zich ook er goed vanervan bewust wie wie hun hun doeldoelgroep is: jongere families.

Op veel zijn vrolijke kinderen te zien die groep is: jongere families.

Op veel foto’sfoto’s zijn vrolijke kinderen te zien te zien blij zijn het product zij op de markt hebbenSommige gekocht. De postshebben zijn niet die net met op de markt iets wat lekkers hebben gekregen. kramen erg regelmatig waardoor overzicht op dit moment nog een beetje leeg is. een profiel waardoor je zehet ook op andere markten kunt volgen.

Via posts de website kunerg je regelmatig na je marktwaardoor bezoek jede kraam nog een keer opzoeken.

De zijn niet pagina nog een beetje leeg is.

Sommige hebben ook een profiel op social media waardoor je naast de markt ook jou lievelingskraam kan volgen.

STRATEN

“Deze bloemen kunt u thuis zeker twee weken laten staan. Die blijven goed. Ja hoor, gewoon schuin afsnijden dan houden ze langer.”

“Ik bel alvast mijn ouders dat wij er zo aan komen om de kinderen op te halen.”

DE SIERADENKRAAM

PARK

Met veel aandacht worden hier zelfgemaakte De aankleding van de sieraden gepresenteerd. Kleurrijke Mexicaanse kraam isgeven van kleurijke mexikaanse kleden die kleden de kraam een bijzondere uitstralde kraam een bijzondere en charing.

Met kleine bijzettafelsuitstraling wordt de zone voor acter geven.

Met kleinezodat bijzettafels wordthelede de kraam ingekaderd, de klanten verkoopzone voor de kraamstaan. ingekadert zodat maal tussen de producten de klanten omringt worden van de producten.

BIJZONDER

31

32

Zuidermarkt

Jacob Obrechtstraat, Museumkwartier ZUID

t traa hts rec Ob ob Jac

aat

tstr

uls erh V s e

ann

Joh

PLEINEN

De

L

t

raa

est

ss aire

VAN, VOOR EN DOOR DE BUURT

STRATEN

Situatie - 1:1000

Aantal kramen: 25 Openingstijden: za 9.30-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: zelfstandige markt Type: algemene warenmarkt

PARK

De Zuidermarkt is een wekelijkse buurtmarkt op de kruising van de Johannes Verhulststraat en de Jacob Obrechtstraat in het stadsdeel Zuid. Het is een echte buurtmarkt. Niet alleen omdat het kleinschalig is, maar vooral door het coöperatieve karakter. De buurtbewoners organiseren de markt zelf, ze bepalen gezamenlijk het aanbod van alle kramen en ze bemensen elke week de groentekraam. De producten zijn zo veel mogelijk biologisch, gezond, duurzaam en van hoge kwaliteit. De groente en fruit voor de ‘eigen’ groentekraam kopen ze rechtstreeks bij de biologische boer om ze vervolgens voor een eerlijke prijs te verkopen op de markt.

Als de markt goed draait en er geld overblijft, dan ondersteunt de coöperatie initiatieven die aansluiten bij de doelen en waarden van de markt en die bijdragen aan de ontwikkeling van de markt en de buurt.

© amsterdamsights KLANTEN

Isometrie AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

600

VOOR €5 KUN JE ... KOPEN

Overig

1200000

100

1. Buurt bewoners 500

17%

2. Stad

1000000 2.5% 1.9% 1.3%

300

80

3. Regio

3.1% 800000

4. Dagjes mensen

200 74.2%

5. Touristen

600000

4,2%

60

37,8%

4,2%

8,4%

8,4%

4,2%

40

100 0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

33

BIJZONDER

400

400000

65+

Herkomst Inwoners

2013 2014 2015

2016

20

2017 2018 2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

16,8%

12,6%

4,2%

Bijna 200 gram koningsoesterzwammen

34

ZUID

zeroishliving

zuidermrkt

awassenaer

ZuiderMRKT

ZuiderMRKT

@hoenderspecialist @thenuthouse.nl @ellekeskeuken (met hond!) @visvanhenry @brandtenlevie @olivesandmore @deveskoffiebranderij @specialwines @vino_linea @vleckwijnen

zeroishliving Here’s my extra-large bundle from the farmer’s market this week: so much fresh, organic & plasticfree produce, without the hassle of the supermarket.

PLEINEN

zuidermrkt Trots op al onze trouwe ondernemers in 10 jaar Zuidermarkt!

ZuiderMRKT

awassenaer Er gaat toch weinig boven een cheeseburger op de #zuidermrkt

We don’t select what’s included. It’s based on what’s in season - which makes cookin a litte more fun too. This week there’s a lot of white asparagus beets, leeks and spinach. What would you cook?

Easy meal ideas welcome!

STRATEN

Klanten en observaties Een van de doelen van de markt is: vóór en met elkaar. De buurtbewoners ontmoeten elkaar wekelijks op het plein. Ze kopen hun verse boodschappen en blijven hangen voor een kop koffie van Remco, die het midden op de markt staat. De kinderen spelen samen en genieten van een warme chocolade crêpe.

Media

PARK

De coöperatie zuiderMRKT is erg actief op social media, vooral op Instagram worden wekelijks meerdere berichten gepost. De buurtbewoners delen met trots hun bezoekjes aan de markt.

Het Blauwe Huisje

35

GSEducationalVersion

“Zo lekker dat we dit van pap en mam mochten gaan eten.”

“Op de mijne zit super veel chocola.”

“Wat zullen we deze week eten?”

“Ik dacht witlof voor morgen en bietjes voor vrijdag. Die kunnen we lang bewaren.”

“Dat was leuk he?!

Kon je een banaan kopen bij buurvrouw Emma.”

BIJZONDER

Op de Zuidermarkt delen sommige kooplui een kraam. Zo kunnen er, ondanks de beperkte ruimte, veel verschillende producten worden aangeboden. Een halve kraam biedt voor het Blauwe Huisje voldoende ruimte om de verschillende homemade chutneys en curts aan te bieden. Om plaats te winnen wordt een verhoging gebruikt en worden de producten gestapeld, zo ontstaat een extra presentatielaag. De sfeer van de kraam past goed bij het product, het lijkt op een blauw huisje. Je kunt hier niet alleen een potje kopen voor thuis, je mag ook uitgebreid proeven.

36

Boekenmarkt Spui

Spui, Burgwallen-Oude Zijde CENTRUM

Nieuwezijds Voorburgwal

Spui

PLEINEN

Spu

el

ng Si

i

el

ng

Si

HET BESTE BOEK VAN STAL

STRATEN

Situatie - 1:1000

Aantal ondernemers: 25 Openingstijden: vr 10.00-18.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: bijzondere markt (boeken)

De boekenmarkt op het Spui in Amsterdam vindt elke vrijdag plaats. Vanaf Amsterdam Centraal Station is de markt in ongeveer een kwartier lopend te bereiken, maar er gaan ook verschillende trams richting Spui.

Er staan, weer of geen weer, zo’n 25 boekhandelaren uit heel Nederland. Iedere verkoper heeft zijn eigen specialisatie, de meesten staan ook op andere markten of hebben een winkel. Ze hebben vaak meer aanbod dan ze mee kunnen nemen, dus vraag gerust als je iets speciaals zoekt wat niet op de kraam ligt.

PARK

Om op de boekenmarkt op het Spui te mogen staan, moet de handelaar voldoen aan een aantal voorwaarden. Een pas van het Marktbureau is op deze markt niet voldoende: de handelaar moet lid zijn van de Vereniging De Boekenmarkt op het Spui, die beoordeelt of de leden voldoen aan eisen van vakbekwaamheid, kwaliteit en betrouwbaarheid.

© Koen Smilde KLANTEN

Isometrie AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

200

VOOR €5 KUN JE KOPEN

Overig

100

600000

1. Dagjes mensen 21.6%

150

500000

100

2.7%

400000

0

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

37

200000

65+

Herkomst Inwoners

60

5. Buurt bewoners

300000

0-15

3. Stad 4. Regio

67.6%

50

80

2013 2014 2015

2016

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

2,5% 40

20

0

2017 2018 2019

Verdeling van klanten (Indicatief)

BIJZONDER

5.4%

2. Touristen

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

85%

12,5%

Een tweedehands prentenboek

38

Spui Book Market

Spui Book Market

CENTRUM

lontboeken

thebookgraduate

hansjemokum

Spui Book Market

Klanten & observaties

Net als de verkopers komen de bezoekers uit alle windstreken, ook buitenlandse toeristen weten de weg naar de markt te vinden. ‘s Ochtends zie je hier verzamelaars, die de tijd nemen om tussen de boeken te neuzen. Handelaren roepen hen als ze iets willen laten zien.

De markt wordt op verschillende toeristische sites als tip genoemd, maar op social media is het geen veelgenoemde spot. De vereniging zelf heeft geen social media account, wel een website waarop alle leden op terug te vinden zijn met hun persoonlijke (verkoop) website en/of het adres van hun winkel. Verschillende handelaren verkopen ook boeken online, onder andere via boekwinkeltjes.nl, catawiki.nl of antiqbook.nl.

thebookgraduate There’s always been something I love about second-hand books

lontboeken De hond is ook moe na een dag op de markt

It feels right to pass on a book you’ve enjoyed (or maybe haven’t) to someone else

hansjemokum #amsterdam #iamsterdam #mokum #spuibookmarket #spui #books #market

PLEINEN

Media

#amsterdambook #amsterdambooks #amsterdamcity #bookmarket #bookfair #dutchliterature #dutchbookstagram #lockdownreading #spuibookmarket #spui #bookworm #secondhandbooks #bookstagram #bookstagrammer #instabooks #instabook #classicbooks #classicliterature #bookaesthetic #bookaesthetics #dutchbooks

STRATEN

De boekenkraam

Elke kraam heeft zijn specialiteit. Zo is er een kraam met prenten- en kinderboeken, maar ook een kraam met Engelse romans en een met boeken over geschiedenis en kunst. Het zijn voornamelijk tweedehands en antiquarische boeken, maar er zijn ook prenten, pamfletten, affiches, cd’s, documenten en tijdschriften te koop.

PARK

De verkopers kleden de standaardkraam, die door De Zwart Marktkramen wordt neergezet, zelf aan. Om te beginnen leggen ze een grote doek over de houten planken. De meesten plaatsen naast de kraam nog een tafel of rek, of ze zetten dozen onder de kraam. Wat goed werkt is een kastje op de kraam, zodat de boeken ook in de hoogte kunnen worden tentoongesteld.

“Nu heb ik alweer 1,5 kilo aan boeken gekocht!”

“Fijn dat ik je weer zie! Ik kwam dit deze week tegen, echt iets voor jou!”

BIJZONDER

39

GSEducationalVersion

40

Haarlemmerplein

Haarlemmerplein, Haarlemmerbuurt CENTRUM PLEINEN

VROLIJKE MARKT OP CHARMANT PLEIN Aantal kramen: 25

Openingstijden: wo 10:00-17:00 uur

STRATEN

Schaal - 1:1000

Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt De Haarlemmermarkt is een biologische markt in de Haarlemmerbuurt. Het plein waar de markt haar naam aan ontleent, ligt op een prominente plek aan het einde van de Haarlemmerdijk, tegenover de Haarlemmerpoort die vroeger de grens van de stad markeerde en die het plein nog altijd charme geeft.

De schaal van het plein is prettig, de 19-eeuwse bebouwing aan twee zijden geeft identiteit aan het plein. In de plinten van de pleinwanden zijn diverse voorzieningen te vinden: winkels, horeca, een theatercafé en een supermarktketen.

PARK

De markt biedt een vrij compleet assortiment wekelijkse boodschappen, zoals brood, zuivel, groenten & fruit, vlees, droogwaren, kaas, kruiden en bloemen. Ook is er een vernieuwend aanbod te vinden als gefermenteerde waren en brothel.

Schaal - 1:200 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

3.500

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

600.000

2.2% 1.9%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

100

1. Buurt bewoners 3.000

5.1%

2. Stad

8.8%

2.500

3. Dagjes mensen

2.000

4. Touristen

1.500 24%

1000

58%

80

BIJZONDER

500.000

400.000

5. Regio

6%

60

17%

17%

10%

20%

8%

12%

10%

40

500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

41

300.000

65+

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

Een pond kaas

42

CENTRUM PLEINEN

#haarlemmerplein #haarlemmerpleinmarkt

#haarlemmerpleinfontijn #haarlemmerbuurt

De diversiteit aan bezoekers is groot. Zo zijn er veel buurtbewoners te vinden die een band hebben met de kooplui en komen er ouders langs met kinderen in een bakfiets. De markt is ook in trek bij jonge stedelingen die graag biologische boodschappen doen.

Het plein kent verschillende zit- en speelmogelijkheden, zoals bankjes midden op het plein en rondom boompartijen, een permanent schaakbord en een waterelement dat in de bestrating is verwerkt – tijdens markttijden staan de sproeiers uit.

Een vrouw uit de buurt die net aankomt met de fiets: ‘Zo dames, is er nog een plekkie vrij? Dan pas ik mijzelf er effe tussen. Kom net van de Dappermarkt vandaan.’

‘Wij verkopen brothel, dat is een extract uit dierlijke botten. Als je de beenderen lange tijd laat sudderen, komen er allerlei belangrijke mineralen, vetten en voedingsstoffen vrij. Daar maken wij dan een soort bouillon van, die goed is voor je immuunsysteem.’

STRATEN

Publiek en pleininrichting

#haarlemmerbuurt #biomarkt #shop local

Marktopstelling en kramen

PARK

De markt vormt een vierkant, waarbij de buitenste rij kramen naar binnen is gericht. De binnenste kramen staan met hun gezicht richting het noordoosten. De meeste marktkooplui gebruiken een standaardkraam, slechts vijf kooplui gebruiken uitklapbare trailers of busjes als verkooppunt.

De bloemist op de markt gebruikt de standaardkraam als basis voor het uitstallen van zijn producten. Op deze basis constructie worden over de gehele lengte kratten gezet waardoor er een getrapte kraam ontstaat waarmee de bloemen en planten goed gepresenteerd kunnen worden. De buren die brothel verkopen gebruiken de standaard kraam zonder houten tafelblad. Zo vormt de kraam een overkapping tegen de wind en regen.

Om op te vallen hebben gebruiken de marktooplieden een houten bakfiets om hun producten aan te bieden.

BIJZONDER

43

44

Diemerplein, Diemen

ZUIDOOST

Diemermarkt

PLEINEN

STRATEN

Schaal - 1:1000

BUURTMARKT MET TERRAS Aantal kramen: 25

Openingstijden: wo 9.00-15.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt De Diemermarkt is een gezellige warenmarkt in het hart van Diemen. De markt staat op het Diemerplein, dat omringd is door rijtjeswoningen en een woontoren met een commerciële plint. Er staan veel bomen op het plein en speciaal voor deze plek ontworpen banken. De kramen staan onregelmatig tussen de bomen geplaatst. Het geeft de markt een dynamisch aanblik: vanuit elke hoek krijg je een ander beeld.

PARK

De kramen aan de kant van het winkelcentrum liggen vlakbij horeca. Er is geen grens tussen beide ruimtes: mensen op het terras kunnen ze de producten van de markt zien en ruiken. Hoewel er maar 25 kramen staan, is er toch sprake van een mooie mix van food en non-food. Van verse producten als vlees, vis, zuivel, groenten en bloemen tot peulvruchten, patat, kleding, fietsonderdelen én reparatie: alle dagelijkse benodigdheden vind je hier.

Veel mensen komen met de fiets naar de Diemermarkt. Ze lopen rond met hun fiets aan de hand en proppen de aankopen in hun fietsmanden en -tassen. Ze brengen niet veel tijd door bij de kramen omdat ze als vaste bezoeker weten wat ze willen. Mensen kennen elkaar goed: het gesprek tussen verkoper en klant is niet zozeer zakelijk, als wel gezellig en ontspannen.

Schaal - 1:1000 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

10000

Suriname

Turkije

1.2%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

350

100

1. Buurt bewoners 6.1%

8000

7.3%

250

4000

32.1%

2000

0

45

200

4. Touristen 5. Regio

150

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

300g kaas en een hele brood

80

3. Dagjes mensen

36.8%

16.5%

2. Stad

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

12%

8%

18%

6%

12%

12%

8%

40

20

Verdeling van klanten (Indicatief)

6%

60

BIJZONDER

6000

300

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

6%

12%

46

ZUIDOOST PLEINEN STRATEN

Mobiel Café Een kleine caféwagen, een tafel, een paar stoelen en een parasol et voilà: je hebt een café op de markt met een terras dat duidelijk populairder is dan de terrassen bij de vaste horeca: het zit de hele dag vol mensen. De stoelen worden meestal bezet door een groepje mannen die praten over belangrijke bijzaken als voetbal.

PARK BIJZONDER

47

48

Stadionplein

Stadionplein, Stadionbuurt ZUID PLEINEN

Schaal - 1:750 STRATEN

STATAFELS EN TERRASSEN Aantal kramen: 26

Dagen + openingstijden: za van 9.00 – 17.00 uur.

Ritme: weekmarkt Organisatievorm: gemeentelijk Type: Algemene warenmarkt De weekmarkt op het Stadionplein is een bruisende markt in het hart van de Stadionpleinbuurt. De schaal van het plein leent zich uitstekend voor een markt in combinatie met andere functies in de openbare ruimte zoals speel- en verblijfsplekken.

KLANTEN

PARK

De recent opnieuw ingerichte openbare ruimte wordt intensief gebruikt en faciliteert een breed scala aan activiteiten. De combinatie tussen horeca terrassen, actieve plinten, speelplekken en hoogwaardig groen levert dan ook een levendig en divers beeld op.

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

25%

49

30%

10%

10%

5%

5%

€5

BIJZONDER

5%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

10%

50

ZUID PLEINEN

Naast een marktplein vormt het Stadionplein een levendig horecaplein met terrassen.

Directe consumptie is een belangrijk onderdeel van de markt en wordt mogelijk gemaakt door goede verblijfsplekken in de openbare ruimte en biertafels voor de foodtrucks.

STRATEN

De Stadionpleinmarkt in 1984 (bron: Stadsarchief Amsterdam)

Het openbare schaakbord aan de oostkant van het Stadionplein kwam er op initiatief van schaakliefhebber en buurtbewoner Jan Zuidervaart.

PARK

51

BIJZONDER

De marktkramen op het Stadionplein worden gekenmerkt door een eigen verkoopinrichting, vaak met sterke branding. Opvallend is dat veel van de verkoopkarren voor directe consumptie ook zorgen voor statafels. Uit navraag blijkt dat dit op verzoek van de horecaondernemers is gedaan, om te voorkomen dat de marktbezoekers gebruik maken van de terrassen.

52

Lambertus Zijlplein, Geuzenveld

NIEUW-WEST

Lambertus Zijl

PLEINEN

DE NIEUWE AMSTERDAMSE GEZELLIGHEID

STRATEN

Schaal - 1:3000

Aantal kramen: 40 tot 50

Openingstijden: ma 09.00-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt Op het Lambertus Zijlplein staan veel kooplui die de rest van de week op Plein ’40-’45 staan, maar er zijn ook wat andere gezichten. Er heerst een vrolijke en energieke sfeer, hier vind je een combinatie van de Amsterdamse gezelligheid en alle smaken van de wereld. De bezoekers zijn vrolijk en in voor een praatje.

PARK

Er zijn veel vrouwen die even een rondje over de markt maken nadat ze hun kinderen naar school hebben gebracht. Ook komen er veel bezoekers vanuit andere stadsdelen naar de markt in Geuzenveld. Zo vertellen twee vrouwen dat zij op maandag altijd vanuit Osdorp naar het Lambertus Zijlplein fietsen, omdat deze markt lekker druk en gezellig is. Osdorp zelf heeft naar hun mening geen fatsoenlijke markt. Een moeder en dochter vertellen dat de moeder op de zondagen bij de dochter blijft logeren, omdat ze deze markt als hun gezamenlijke dagje uit beschouwen. Ook zijn er vrouwen die, na de kinderen naar school te hebben gebracht, stiekem even langs de markt gaan zonder dat hun partner dat weet.

De gemeente is bezig om rondom het Lambertus Zijlplein betaald parkeren in te voeren. Er staat een mobiele informatiekraam van de gemeente waar bezoekers en buurtbewoners informatie kunnen krijgen. Momenteel worden de voorlichters overstelpt met klachten over de parkeerplannen.

20 M

Schaal - 1:1000 KLANTEN

Schaal - 1:400 AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

0.3%

6.000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

80

300.000

1. Buurt bewoners 5.000

14%

4.000

250.000

30.4%

6.5%

200.000

70

6%

9%

6%

31%

6%

6%

3%

6%

9%

3%

BIJZONDER

4. Regio

2.000

Vijf kilo tomaten

5. Toeristen

34.4%

1.000

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

53

3. Dagjes mensen

14.4%

3.000

0

2. Stad

150.000

65+

Herkomst Inwoners

60

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

9%

6%

54

NIEUW-WEST PLEINEN STRATEN PARK

Kledingkraam

55

BIJZONDER

Een bijzondere kraam op deze markt is de grabbelkraam, waar alle kleding weg mag voor één euro. Alle kleding ligt door elkaar en dat is juist wat de bezoekers leuk vinden: het hoeft allemaal niet zo netjes. Veel bezoekers die langs deze kraam lopen blijven even staan om te kijken of er wat leuks tussen zit.

56

OV

Sierplein, Slotervaart-Zuid

NIEUW-WEST

Siermarkt

Pieter Calandlaan

PLEINEN

Johan Huizingalaan

P

OV

OV

STRATEN

Schaal - 1:2000

AARDAPPELS EN GEZELLIGHEID Aantal kramen: 35

Openingstijden: wo 9:00-17:00 Ritme: wekelijks

Organisatievorm: zelfstandige markt Type: algemene warenmarkt

De gezellige buurtmarkt op het Sierplein heeft een breed aanbod van producten. Zo vind je er een grote kraam van met alle soorten aardappelen, maar ook een Surinaamse groentekraam. Niet alleen het aanbod maar ook het publiek op deze markt is divers: moeders met kinderen, gezellig kletsende ouderen en kantoorgangers die in hun lunchpauze een broodje komen halen.

PARK

De Siermarkt was in 2010 de eerste zelfstandige markt van Amsterdam en je merkt dat de kooplui het goed met elkaar kunnen vinden. Een fijne markt voor je dagelijkse boodschappen.

Schaal - 1:150 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

MarokkoA

ntillen

4.500

Suriname

Turkije

Overig

400.000

1.5%

4.000

11.5%

1. Buurt bewoners 300.000

3,7%

31.5%

3.000

2. Stad

2.500

3. Dagjes mensen

200.000

21.5%

2.000

24.7%

4. Regio

1.500 1.000

57

BIJZONDER

9.2%

3.500

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

5. Touristen 100.000 0-151

5-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijdH

2014

65+

erkomst InwonersG

2015

2016 2017

2018

Twee brooden van het stoepje

2019 2020

emiddeldeWOZ-waarde woningen

Verdelingvan klanten (Indicatief)

58

NIEUW-WEST

BEELDEN VAN INSTAGRAM

PLEINEN

QUOTES

‘Doordat we een particuliere markt zijn, kunnen we samen afspreken om gratis samples uit te delen.’

‘Soms organiseren we hier op de markt ook evenementen, bijvoorbeeld een modeshow als de nieuwe collectie binnenkomt.’

MARKTKRAMEN

STRATEN

Foto: Floris Lok

VEEL GEZIENE KLANTEN

PARK

WI N VIS NAA VA SPEC R N H IA ET LIST JA AR

59

Een moeder die boodschappen doet.

Een oudere man op zijn scootmobiel.

BIJZONDER

Op de Siermarkt staan niet alleen losse kramen, maar ook aantal verkoopwagens. De meest opvallende is de 13,5 meter lange wagen van visboer Heinen & Koelewijn, waar bijna altijd een lange rij voor staat.

Een jonge werkende die een broodje haalt voor de lunch.

60

Nieuwmarkt, Nieuwmarkt/Lastage

CENTRUM

Nieuwmarkt

010

6

62

6

PLEINEN

10

11

EEN OASE VAN RUST

STRATEN

Schaal - 1:1000 Nieuwmarkt

Aantal kramen: 10 (zaterdag 40) Openingstijden: ma-za 9.00-18.00 uur Ritme: dagelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt De Nieuwmarkt is het historische stadsplein met de monumentale Waag, hier wordt al eeuwenlang de gelijknamige markt gehouden. De kramen aan de westkant zijn naar de straat gericht en reageren op de commerciële plint aan de overkant. Doordeweeks blijft de markt beperkt tot deze kramen. Op zaterdag staan er ook kramen aan de oost- en zuidzijde, die naar het plein zijn gericht en die, afgewend van de Waag, een binnenruimte creëren.

PARK

De entree van de markt wordt ingenomen door kramen die direct te consumeren voedsel aanbieden en een kraam voor kaas. Naast klassieke marktwaren als groente, kaas, bloemen en brood zijn er ook verschillende kramen die ambachtelijke producten en souvenirs verkopen. Op zaterdag is een groot deel van het aanbod biologisch. Langs het plein staan zitbanken, die overdag altijd bezet zijn. Ook de terrassen aan de westkant en voor de Waag verwelkomen zowel doordeweeks als in het weekend veel publiek.

Omdat de markt in het stadscentrum ligt, komen er veel toeristen. Velen stoppen even, maken foto’s, kopen een fles limonade en vervolgen hun reis.

De bewoners komen meestal met de fiets. Ze kopen groenten en brood en besteden meestal een klein bedrag. De sfeer is druk en toch ontspannen. Van tijd tot tijd bespeelt er een muzikant zijn instrument op het plein. Mensen die eten en drinken halen, vinden gemakkelijk een zitplaats om even te pauzeren.

Schaal - 1:500

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

3.500

Marokko

Antillen

2.2%

Suriname

1.5% 2.6%

Turkije

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

80

1200

1. Buurt bewoners

5.9%

1000

2.500

2. Touristen 3. Dagjes mensen

2.000

23.7%

800

1.500 64.1%

1000

600

4. Stad

20%

70

10%

4%

12%

BIJZONDER

200g kaas en drie tomaten

3.000

8%

5. Regio

500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

61

4

65+

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

Verdeling van klanten (Indicatief)

Bezettingsgraad markt

20%

14%

4%

8%

62

CENTRUM PLEINEN STRATEN

LIMONADEWAGEN PARK

Naast de standaardkramen staan er enkele bijzondere kramen die ambachtelijke producten, exotisch voedsel of juist meer lokale producten als stroopwafels aanbieden. Deze kraam is laat zien hoe je limonade kunt verkopen op een leuke, mooi gepresenteerde manier.

De kraam is klein en gemakkelijk op te zetten.

BIJZONDER

63

64

Buikslotermeer

Buikslotermeerplein, Buikslotermeer NOORD PLEINEN

Buikslotermeerplein op vrijdagochtend in september 2021

STRATEN

Plattegrond Buikslotermeerplein tijdens COVID-19, september 2021. Schaal - 1:1000

BETONNEN MARKT Aantal kramen: ±52

Openingstijden: ma-za 9.00-17.00 uur Ritme: dagmarkt Organisatievorm: gemeentelijk Type: algemene warenmarkt De markt is gelegen aan het Buikslotermeerplein. Er staan op het moment 26 ondernemers met een divers aanbod, van vis tot stofzuigerzakken. De markt is goed bereikbaar: naast de markt ligt een grote parkeerplaats en op vijf minuten loopafstand bevindt zich metrostation Noord. Verder ligt de markt bij de ingang van het winkelcentrum Boven ´t Y. De markt trekt daardoor een gevarieerd publiek, van mensen die na het sporten bij FitForFree nog snel een avocado meenemen en winkelend publiek vanuit Boven ´t Y, tot de vaste klanten uit de omliggende wijken. De markt werkt als een echte ontmoetingsplek.

DATA

Bron: CBS allecijfers Buikslotermeer

4,5M

5M

2,5M

4,5M

3M

6,5M

6,5M

3M

6,5M

12,5M

4,5M

3,5M

Doorsnede Buikslotermeerplein vanuit winkelcentrum ´Boven ´t Y´ bekeken.

Plattegrond bereikbaarheid. Schaal - 1:5000 BRANCHES

VOOR VIJF EURO KRIJG JE...

5%

4%

2%

20%

5%

8%

4%

4%

4%

12%

12%

3%

4%

4%

BIJZONDER

65

PARK

De bebouwing rondom het plein is gedateerd. Zo staat er een massief betonnen gebouw op het plein, met een grote vervaagde reclame-opdruk van fruit. Daarachter bevindt zich een viaduct. Verder wordt het plein begrensd door een grauwgrijs parkeergebouw van één laag en aan de andere zijde door een wit jaren zestig appartementengebouw. In de plinten zitten onder andere een kringloopwinkel en wimperstyliste. Al met al is het een mooi decor voor fotoreportages, maar een aangenaam plein is het niet. De gemeente Amsterdam is gestart om het Buikslotermeerplein stap voor stap groener en levendiger te maken. De visie is om het gebied tussen het metrostation Noord en het Olof Palmeplein uit te laten groeien tot een stedelijk centrum.

4%

4%

1%

66

NOORD

Boerenmarkt Buikslotermeer Iedere zaterdag is er naast de reguliere markt ook een boerenmarkt te vinden bij winkelcentrum Boven ´t Y. Voorheen stond deze boerenmarkt ook op het Buikslotermeerplein, maar sinds juni 2020 heeft ze haar eigen plekje gekregen aan de andere kant van het winkelcentrum, op het Olof Palmeplein. Op de markt vind je alles op het gebied van biologisch, duurzaam, eerlijk en lekker eten.

“We staan hier iedere dag. Ik ben zo opgegroeid, vanuit mijn ouders. Zij zijn hier gestart.” – De groenteman

“Op de Haagse Markt kun je voor 2,5 euro een kibbeling halen, hoe kan dat?”

“Mooi plekje om even te genieten van de zon.” – Twee dames die komen aanrijden in hun scootmobiel en recht voor de entree van de markt stoppen.

STRATEN

Biomonkie op de Buikslotermeerpleinmarkt. Bron: Biomonkie

PLEINEN

De boerenmarkt is ontstaan vanuit de behoefte aan natuurvriendelijke, pure en zuivere producten. Op de markt wordt daarom alleen honing verkocht die nog echt door de imker in het potje gestopt, evenals kaas die zo van de boerderij komt. Daarnaast staat er ook een kraam van delicatessenwinkel het Vlaamsch Broodhuys.

RIJDENDE KARREN

PARK

Van ’s morgens negen uur is de geur van de grillkippen uit de foodtruck van Marco al te ruiken. De kraam valt op door de knalgele kleur en de afbeelding van een verongelukte kip. Opvallend is dat er op de hele markt veel rijdende karren staan: de verhouding karren versus kramen is ongeveer fifty-fifty. De karren zijn stuk voor stuk uniek: de ene kar heeft openslaande deuren, zoals Marco´s Grillkippen, terwijl de ander een klep heeft die omhoog gaat.

Sommige hebben een voortent en parasols.

De karren maken niet alleen reclame middels bestickering, ze hebben ook vlaggen en borden waarop met krijt wordt geschreven. Deze toevoegingen aan de kraam staan binnen de aangegeven vakken; zo blijft de wandelroute vrij die als blauwe loper over het plein is aangeduid.

Boven de kraampjes hangen rijen met kleine sfeerlampjes, die het plein op donkere dagen een knusse sfeer geven.

BIJZONDER

67

68

Museum Market

Museumplein, Museumkwartier ZUID PLEINEN

HOE INTERNATIONAAL IS-IE EIGENLIJK? Aantal kramen: 81

Openingstijden: zo van 10:00 - 18:00 uur

STRATEN

Schaal - 1:200

Ritme: maandelijks (derde zondag van de maand) Organisatievorm: zelfstandige markt Type: bijzondere markt (kunst & design) De Museum Market wordt gehouden op het monumentale Museumplein, dat de belangrijkste musea van de stad verbindt: het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum.

Een vijver verdeelt de noordkant van het plein in tweeën, de markt vindt plaats op het westelijk deel van die twee delen. De markt bestaat uit drie lange rijen. De rechter buitenrij staat met de rug naar de vijver, de middelste twee rijen staan met de ruggen naar elkaar toe. Als aanvulling daarop staat er nog een kleine driehoek van kramen die met de ruggen naar elkaar staan.

PARK

De markt gebruikt maar een klein deel van het plein en maakt daardoor een wat verloren indruk. Aan de westzijde van het plein zijn verschillende kiosken te vinden, die eet- en drinkwaren verkopen en Amsterdamse souvenirs. In de meest noordelijke punt, naast de ingang van de parkeergarage, is ook een publiek toilet te vinden.

Schaal - 1:2000 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

4.000

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

1000.000

0.8% 2.0% 1.7%

1. Touristen

3.2%

3.500

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

2. Dagjes mensen

3.000

3. Stadsbewoners

2.000

4. Regio

1.500

74.2%

BIJZONDER

800.000

18.1%

2.500

600.000

1%

5%

10%

7%

7%

4%

4%

5. Buurtbewoners

1000 500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

69

400.000

65+

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016

2017

2018

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

2019

Verdeling van klanten (Indicatief )

20%

5%

3%

28%

Een tekening van A3-formaat

70

ZUID PLEINEN

#museumplein #museummarket amsterdam

#museumkwartier #designer #amsterdamlabel

Het publiek bestaat vooral uit internationale toeristen, dagjesmensen en expats die in Amsterdam wonen. Ook onder de kooplui vind je meerdere internationals die al langere tijd in de regio Amsterdam wonen en werken.

Een klein deel van de bezoekers woont in de buurt, zij komen even langs om gezellig te buurten.

De kramen

Dame van de fietsbellenkraam: ‘Hello... oh, spreek je Nederlands? Ja, je weet het nooit, er komen hier zoveel expats en toeristen.’

STRATEN

Het publiek

#rijksmuseum #museum markt #rijksmuseum

‘Haha, take a look at that funny artwork!

That would really be something for Jimmy.’

PARK

Alle marktkooplui gebruiken dezelfde standaardkraam met een metalen skelet, houten planken en een wit/rood belijnd dakdoek. Opvallend is dat de kramen aan de koppen van de marktopstelling etenswaren verkopen voor directe consumptie. Tussen de koppen staan kramen met een breed assortiment aan sierraden, antiek, moderne kunst, grafisch ontwerp, kleding, stoffen, et cetera. De meeste marktkooplieden die een typerende kunstkraam hebben gebruiken de volledige breedte van de kraam om hun werken te presenteren. Vaak worden ezels, bijzet tafeltjes en ander soorten houders gebruikt om de werken buiten de kraam te presenteren.

Opvallend zijn daarnaast de kramen met kleding en stoffen waarbij de ‘standaard kraam’ als inloop kraam wordt gebruikt door de houten planken te verwijderen en de producten onder het dakdoek te plaatsen.

BIJZONDER

71

72

Anton de Kom

Anton de Komplein, Bijlmer Centrum ZUIDOOST

PLEINEN

Afbeelding: Koen Smilde

HART VAN DE BIJLMER Aantal kramen: 100

Openingstijden: ma + do 09.00 - 18.00 uur

STRATEN

Schaal - 1:2000

Ritme: tweemaal per week Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt

De markt op het Anton de Komplein staat tussen het stadsdeelkantoor en het politiebureau, wat meteen een veilig gevoel geeft. Op deze markt staan kooplui uit verschillende culturen, het best vertegenwoordigd zijn de Afrikaanse en Surinaamse producten. Er staan een paar foodtrucks, elk een met andere keuken zoals Surinaams, Aziatisch en Braziliaans.

Aan de noordzijde van het plein leidt een grote, brede trap naar de Bijlmerdreef. Je kunt hier fijn zitten, zodat de trap ook als ontmoetingsruimte wordt gebruikt. De markt wordt vooral bezocht door buurtbewoners.

PARK

De markt is makkelijk te bereiken met het ov: vanaf Station Bijlmer Arena loop je er in tien minuten naartoe.

Om het plein liggen voldoende parkeermogelijkheden, die kosten anderhalve euro per uur. De kooplui kunnen hun auto gratis achter hun kraam parkeren.

De kramen worden in de buurt van de markt opgeslagen. Er is een waterput bij de viskraam en er zijn meerdere elektriciteitskasten. Voor de wc kunnen de kooplui naar het stadsdeelkantoor of naar de omliggende cafés gaan.

32

42

6

5

1,3

4

4

97 m

KLANTEN

Schaal - 1:500

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

10.000

2,3

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

200.000

3.1% 0.9%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

80

1. Buurt bewoners 4.5%

8.000

10.3%

2. Stad

150.000

38,8%

4.000

70

2,5%

4. Regio

42,4%

5. Touristen

5%

20%

7,5%

2,5%

7,5%

2,5%

7,5%

15%

2,5%

2,5%

5%

2,5%

BIJZONDER

3. Dagjes mensen

6.000

60

2.000

0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

73

100.000

65+

Herkomst Inwoners

50

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2014

2015

2016

Bezettingsgraad markt

2017

12,5%

5%

Twee kg tomaat

74

ZUIDOOST PLEINEN

XXXXX

Instagram

Instagram

Twitter STRATEN

Asdam. Sendit? Unu cus consunum ne consul us, escred il hilla perridi, Cate vilne caeque me ficaequam auctus, cae fac iae nintius o comne pulationsto tabuntilis, simum P. Mae pracerox nostanu in tari incutem efactum es! Do, Cat. Ucemurio imis opublic iertemum nem, conduci enatus, nes rei peri conerum oc, sidiisseri im adeperfecon pulto huius esterei publicaet? Tem orum acturbis actuam ta menducis At pra cre.

Afrikaanse stoffenkraam

‘Ik zit hier op de juiste plek, omdat hier veel Afrikanen wonen’, zegt de verkoper van Nederlandse afkomst. Hij kletst gezellig met zijn klanten. De stoffen liggen keurig opgevouwen op de kraam. Ook hangen er stoffen aan de stalen balken.

PARK

Verkoper kledingkraam

75

BIJZONDER

Verkoper bloemenkraam

Klanten bloemenkraam

76

Plein ‘40-‘45, Slotermeer-Noordoost

NIEUW-WEST

Plein ‘40-‘45

PLEINEN

BRUISENDE MIGRANTENMARKT

STRATEN

Schaal - 1:3000

Aantal kramen: 115 tot 120

Openingstijden: di t/m za 09.00-17.00 uur Ritme: vijfmaal per week Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: Algemene warenmarkt Plein ’40-‘45 is een drukke, dynamische markt in Amsterdam Nieuw-West.

Vooral in het weekend komen hier mensen uit de wijde omgeving naartoe.

Ik tref zelfs een, wat oudere vrouw van Marokkaanse afkomst uit Tilburg, die bij haar schoondochter in Hoofddorp blijft logeren om deze markt te kunnen bezoeken.

PARK

De markt trekt mensen met verschillende migratie-achtergronden en dat wordt weerspiegeld in de producten die worden aangeboden, van lange jurken en hoofddoeken tot exotische cactusvruchten en verschillende soorten olijven. Ook zijn er keukenbenodigdheden te koop, ik vind hier zelfs Gotaa Gota, het beste schoonmaakproduct uit Marokko. Maar er zijn er ook veel Turkse, Hindoestaanse en Nederlandse producten te koop.

Een markt waar veel culturen met elkaar vermengen. Deze markt is het echte stukje buitenland in Amsterdam.

Een gedeelde frustratie van bezoekers zijn de parkeerkosten van 2,5 euro per uur voor parkeren langs de weg, want op deze markt ben je niet in een halfuurtje klaar zijn. In de parkeergarage kun je voor 1,5 euro drie uur parkeren, maar die is vaak vol. Een stuk verderop ligt een blauwe zone waar je twee uur gratis kunt parkeren, maar met zware boodschappentassen is dat te ver te lopen.

10 M

2M 3M

6 M 10 M

6 M 2 M 3 M6 M 6 M 5 M

2 6MM

6M

5M

2M

60 M

60 M

Schaal - 1:500 KLANTEN

Schaal - 1:500 AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

0.4%

10.000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

250.000

80

1. Buurt bewoners 8.000

22%

2. Dagjes mensen

18% 200.000

18%

4. Regio

4.000 150.000 35%

70

5. Toeristen

6,6%

2%

7%

4%

9%

13%

5%

8%

13%

25%

BIJZONDER

3. Stad

6.000

Vijf kilo tomaten

3%

60

2.000

0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

77

100.000

65+

Herkomst Inwoners

2013 2014 2015

2016

2017 2018

50

2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

4%

4%

3%

78

NIEUW-WEST PLEINEN STRATEN

Groentekraam Een veel voorkomende kraam op deze markt, waar ontzettend veel groente en fruit wordt verkocht tegen lage prijzen: voor nog geen tien euro vul je een hele tas. De kramen zijn groot en ze staan in een U-vorm. Hierdoor kan men makkelijk een rondje lopen door de kraam en groenten en fruit pakken. De groenten liggen bij de groenten en het fruit bij het fruit. Zo is er in één opslag te zien wat er wel en niet is. De meeste kooplui breiden hun kramen nog uit met extra tafels om alles op goed te kunnen presenteren.

PARK BIJZONDER

79

80

Noordermarkt

Noordermarkt, Jordaan

ark t

CENTRUM

tem ca n

traat

ens Lind

ch t

bro

N

t

mark

er oord

Pri bio

log

isc

he

ma

rkt

PLEINEN

traat

ms Boo

kt rmar e d r Noo

ns en

gra

Noorderkerk

kaas en zuivel, delicatessen en speciaal voedsel als veganistische en

Aantal kramen: 64 (maandag), 130 (zaterdag)

producten vaak ook zelf achter de kraam staan.

Openingstijden: ma 9.00-13.00, za 9.00-16.00 uur Ritme: tweemaal per week

Organisatievorm: zelfstandige markt

Type: bijzondere markt (biologisch en brocante) De Noordermarkt zit op het plein tussen Prinsengracht en de Noorderkerk en De Noordermarkt ligt aan de voet van de Noorderkerk en strekt zich uit tot de Prinsengracht. De markt is aan twee kanten omsloten door aaneengesloten bebouwing. In de plint zitten antiekwinkels, in de hoekpanden cafés.

De kramen staan met de gezichten naar elkaar. Bezoekers lopen vaak

STRATEN

ZATERDAGOCHTENDUITJE

Schaal - 1:2.000

glutenvrije cakes en vis. Bijzondere aan de markt is dat de makers van de De kramen zijn standaard met een wit zeil, maar ze zijn heel individueel ingericht. Op de brocante markt hebben veel kooplui bijzettafels en kledingrekken toegevoegd. De opschriften zijn vaak in het Engels, met

een hashtag die verwijst naar een Instagram pagina of een QR code om productinformatie te scannen.

Noordermarkt

De Noordermarkt is dé ontmoetingsplek in de Jordaan, bezoekers kleden zich er speciaal voor. Mensen, vooral millennials en GenX, flaneren over de

Noorderkerk

markt en maken een praatje met de kooplui over het aanbod. De sfeer is ontspannen, mensen nemen tijd. De markt is goed bereikbaar met de fiets en het openbaar vervoer.

meerdere keren over de markt om alle kramen te kunnen inspecteren.

Bij de horeca staan mensen in een lange rij om koffie te halen. Er zijn nauwelijks zitgelegenheden aanwezig.

PARK

De kooplui aan de zuidkant van het plein kunnen hun vervoermiddel direct naast de kraam parkeren. De anderen parkeren aan de Prinsengracht, waardoor de markt geen relatie met het water heeft.

De Noordermarkt bestaat uit twee delen: een biologische markt (alleen op zaterdag) en een brocante markt met antiek en tweedehands kleiding

5.0 m

2.5 m

9.0 m

(maandag en zaterdag). Bij elke entree zit een bloemenkraam, elk met

9.0 m

1.5 m

35.0 m

een eigen aanbod. De biologische markt biedt een variatie aan groenten,

Schaal - 1:150 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

15%

10%

12.5%

10%

2.5%

12.5%

2.5%

koffie 2.5%

81

2.5%

5%

10%

2.5%

5%

2.5%

BIJZONDER

2.5%

VOOR €5 KUN JE KRIJGEN...

bakje soep

2.5%

82

CENTRUM

Typische producten van de markt: (geiten)kaas, kurkuma shots en veganistische producten.

Het aandeel eigen materiaal is op de Noordermarkt relatief hoog.

Het is vaak zo druk dat er nauwelijks ruimte is om stil te staan. Toen ik er was en met een biologische filterkoffie in mijn linker- en een zoete aardappelkikkererwten-koriander soep in mijn rechterhand even bleef staan, werd ik bijna door de andere klantten omvergelopen.

De veganistische bakker: ‘This here is all raw, vegan and glutenfree. We also have sugarfree bites.’

Klant: ‘Do you also have normal cakes?’

STRATEN

Inrichting kramen

Klant: ‘Wat kost deze kaas?’

Medewerker: ‘De biologische morbier is 15 euro per 500 gram.’

De meeste posts zijn in het Engels, omdat internationals een belangrijke doelgroep zijn.

PLEINEN

De Noordermarkt heeft een eigen Instagram account waarop regelmatig foto’s en verhalen met klanten worden gedeeld.

PARK

83

Perfect afgestemde outfits om er zo goed mogelijk uit te zien.

BIJZONDER

Sommige verkopers gebruiken veel eigen materiaal, zoals spiegels, bijzettafels met mini-koelkasten om versgeperste sappen te koelen en dozen op de grond met afgeprijsde artikelen

Voor millennials is een bezoek van de Noordermarkt een ideaal uitstapje op de zaterdagochtend

Op de Noordermarkt kom je archetypes tegen die je op andere markten niet snel zult vinden, zoals de latte-papa.

84

onregelmatige mar

kaas en zuivel Annie Romeinplein, Bijlmer Oost

ZUIDOOST

Ganzenhoef

brood

drogisterij, accessoi

zelfstandige markt

groente en fruit

2.5

20

8

souvenirs

010

010

5

tweedehands artike

PLEINEN

bloemen

15

30

5

10

2.5 2.5

4

waterput

Schaal - 1:2000

UITGEBREID KLETSEN Aantal kramen: ongeveer 140

STRATEN

electriciteitsput

toilet kooplui

Openingstijden: za 9.00-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt

afval eiland

Type: algemene warenmarkt

marktmeester

De Ganzenhoefmarkt staat op het Annie Romeinplein, naast winkelcentrum Ganzenpoort. De markt is omgeven door appartemententorens en parkeerplaatsen. Het naastgelegen winkelcentrum ligt iets hoger, waardoor het marktplein los lijkt te staan van zijn omgeving. De kramen staan lineair opgesteld, met de ruggen naar elkaar. Er zijn viskramen en to-go´s bij de entrees. De rest van de branches zijn door elkaar geplaatst. Er is een breed aanbod van vers voedsel, dagelijkse benodigdheden, exotische groenten en non-food. Surinaamse en Afrikaanse producten vormen het belangrijkste aanbod op de markt. De zitbanken op het plein worden niet veel gebruikt: als je daar zit blokkeren de vrachtwagens het zicht op de markt. Mensen blijven daarom gewoon in groepjes bij elkaar staan, zij nemen uitgebreid de tijd om met elkaar te kletsen. Veel mensen nemen hun kinderen mee naar de markt. De meeste klanten komen met de auto naar de markt. Degenen die te voet komen, hebben een boodschappenwagen bij zich zodat de voor de hele week boodschappen kunnen halen. Voor de bewoners is de markt een ontmoetingsplek én een plek om exotische producten aan te schaffen die niet of nauwelijks in de supermarkt te vinden zijn. De markt lijkt het exclusieve domein te zijn van de lokale zwarte gemeenschap. Ik merk dat mensen de neiging hebben om naar me te staren omdat ik eruitzie als een ‘buitenstaander’.

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Schaal - 1:500

13.8%

46.3%

30.8%

350

2. Dagjes mensen

300

3. Stad

250

4. Regio

Een hele kip

4%

70

10%

10%

16%

12%

6%

2%

2%

2%

4%

16%

4%

BIJZONDER

900

600

80

1. Buurt bewoners 6.1%

1200

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

400

1.1% 1.9%

PARK

station

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

parkeergarage

halte

KLANTEN 1500

Bijlmerdreef

2%

5. Touristen 300

200

0

150

Inwoners naar leeftijd

85

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

Verdeling van klanten (Indicatief)

Bezettingsgraad markt

10%

86

ZUIDOOST PLEINEN STRATEN

SNEAKERKRAAM PARK

Er zijn verschillende kramen die sneakers verkopen. In een standaardkraam staat een grote hoeveelheid dozen op verschillende hoogtes gerangschikt. De dozen worden gebruikt als display. Zo transformeren de kramen langzaam tot inloopwinkels. De kooplui zitten meestal achter de tafel en de dozen, en ze geven je pas aandacht als je hun ‘winkel’ binnenkomt.

BIJZONDER

87

88

Stadshart Amstelveen

Stadsplein, Amstelveen

Rem

bra ndt weg

ZUID

lweg r Kare Keize eg anw

astm

er L

Piet

PLEINEN

Sta

dsp

lein

Han

dels

Me

weg

and

er

INTERNATIONALE KWALITEITSMARKT

Luchtfoto © Siebe Swart

STRATEN

Situatie - 1:2000

Aantal kramen: meer dan 200

Openingstijden: vr 8.00 - 17.00 uur Ritme: wekelijks

Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt

In Amstelveen is op vrijdag vanaf acht uur ’s ochtends een markt te vinden op het Stadsplein en een deel van de Rembrandtweg.

Het is een weekmarkt met een internationaal karakter: van Portugese delicatessen tot een echte Japanse viskraam.

PARK

Amstelveners zien de weekmarkt als een openluchtsupermarkt, waar ze terecht kunnen voor hun eerste levensbehoeften. Hier koop je een tas vol groente, maar ook superfoods die tot op de gram worden afgewogen.

Naast verse producten is er ook veel non-food te koop, van mooie stoffen om zelf gordijnen van te maken tot die ene knoop om je vest weer dicht te kunnen maken.

9 meter

50 meter

4,5 meter

Straatprofiel KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

600

Overig

9

1200000

50

100

1. Buurt bewoners 500

17%

2. Stad

1000000 2.5% 1.9% 1.3%

300

4,5

80

3. Regio

3.1% 800000

4. Dagjes mensen

200 74.2%

5. Touristen

600000

4%

60

10%

3%

20%

4%

4%

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

89

400000

65+

Herkomst Inwoners

2013 2014 2015

2016

20

2017 2018 2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

9%

4%

40

100 0

BIJZONDER

400

VOOR €5 KUN JE KOPEN

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

5%

13%

4%

6%

4%

10%

Een pakje met 15 stroopwafels en een schepje van de kruimels

90

ZUID

preethisb1103

tamatama_ams

Amstelveen Centrum

Stadshart Amstelveen

waldopatisserie

Stadshart Amstelveen

Klanten & observaties Je hoort om je heen verschillende talen en dat maakt de sfeer op de markt en de ontmoetingen tussen kooplui en bezoekers extra fijn. Klanten doen hun inkopen iedere week bij hun vaste groente-, kaas- en viskraam, dat verklaart dat per branche verschillende aanbieders naast elkaar hun brood kunnen verdienen.

De Amstelveense markt heeft een eigen Facebookpagina en op Instagram zijn een aantal kooplui actief. Op demarktvanamstelveen.nl vind je het laatste nieuws, welke kooplui op de markt staan en de aanbiedingen van die week. Maar het leukste is dat je op de website virtueel over de markt kunt lopen.

tamatama_ams Ik probeerde de Nederlandse specialiteit: stroopwafel.

preethisb1103 Friday farmer’s market and the glory of Dutch Cheese... #cheese #cheesewheels #farmersmarket #amselveenfridays #fridaymarket #fridaymarketamselveen

Deze markt heeft bezorgservice: als je donderdagavond voor 22.00 uur je boodschappen bestelt via amstelveen. bezorgbakkie.nl, dan krijg je ze vrijdag voor €5,95 per bestelling thuisbezorgd.

PLEINEN

Media waldopatisserie Heb je ook zin in een vrolijk weekend? Trakteer iemand en vooral ook jezelf op een taartje! Daar word je blij van.

De WALDO marktkraam staat klaar op de weekmarkt in Amstelveen en ons team verwelkomt je ook graag in onze winkels in de Jordaan en in de Pijp in Amsterdam.

STRATEN

De warme-wafelkraam

PARK

De stroopwafels, koeken en andere lekkernijen staan uitgestald op een verhoging, zodat de klant alleen de lekkernijen ziet en de koopman genoeg werkruimte heeft om de stroopwafels te maken terwijl de klant wacht. Om extra aandacht te trekken, staat voor de kraam een tafeltje opgesteld met daarop kruimels van de reeds gemaakte stroopwafels. Het ideale excuus voor een tussenstop om jezelf te trakteren!

91

GSEducationalVersion

“Ik kijk toch nog even verder, misschien is er wel ergens 3 voor €5,-.”

BIJZONDER

“Gaan we doen. Een keer appelkruimel en een keer merenque citroen was het toch?”

“De taartjes van vorige week vielen zo in de smaak!

Ik wil graag weer dezelfde.”

92

STRAATMARKTEN

Dappermarkt

Stoffenmarkt Westerstraat

Ten Kate

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Reigersbos

STRATEN

Kraaiennest Lindengracht

Pekmarkt

Tussenmeer PARK

De Cuyp

BIJZONDER

93

94

Tussen Meer, Osdorp-Oost OV

NIEUW-WEST

Tussenmeer

OV

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

OV

OV

Afbeelding: Koen Smilde STRATEN

Schaal - 1:2000

NO NONSENSE Aantal kramen: 22 Openingstijden: wo 9:00-16:00 Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt Deze kleine straatmarkt staat op Tussen Meer, een straat met een trambaan in het midden, direct achter winkelcentrum Osdorpplein. De kramen staan op de brede stoepen aan weerszijden van de straat, met hun gezichten naar de winkels. De weg en trambaan vormen een barrière tussen beide helften van de markt.

PARK

De kleine markt biedt een divers assortiment en wordt relatief goed bezocht. Desondanks zijn er redelijk wat gaten in de markt gevallen. Om je heen hoor je veel Turks, Marokkaans en Arabisch. De kooplui zijn vriendelijk en maken een praatje. Op mij komt het over als een gezellige, no nonsense buurtmarkt.

Schaal - 1:100 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN WestersM

arokko

AntillenS

4.000

urinameT

urkije

400.000

2.2% 1.9%

3.500

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

5.1%

1. Buurt bewoners

8.8%

3.000

BIJZONDER

300.000

2.500

2. Stad 2.000 24%

1.500

58%

200.000

3. Regio 4. Dagjes mensen

1000 0

95

5. Touristen 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijdH

100.000

65+

erkomst InwonersG

2014

2015

2016 2017

2018

2019 2020

emiddeldeWOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

Een kussensloop met een Disneyfiguur er op

96

NIEUW-WEST

SOCIAL MEDIA

Tussenmeer is de enige Amsterdamse markt die geheel afwezig is op social media!

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

QUOTES

Meisje: ‘Gewoon een chill marktje, verder niks bijzonders.’

Bij de notenkraam: ‘Hé, waar was je vorige week, was je ziek?’

Bij de viskraam tegen mij: ‘Hé meisje, sta je hier nu alweer? Je kan er zeker geen genoeg van krijgen!

(Ik kocht net mijn tweede broodje huisgemaakte zalmsalade.)

STRATEN

VAAK GEZIENE KLANTEN

MARKTKRAMEN

PARK

97

Een oude vrouw met rollator.

Een vrouw met een boodschappenkarretje.

BIJZONDER

Op Tussenmeer staan vooral kramen, verkoopwagens zijn zeldzaam. Deze koopman zet dozen met groenten voor zijn kraam bij wijze van etalage. Zijn bus staat onder handbereik zodat hij zijn voorraden steeds aan kan vullen.

Een gestileerde vrouw, wachtend op haar vriendinnen.

98

Kraaiennest

Kruitberg, Bijlmer Oost ZUIDOOST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

ZOOM

TUSSEN MOSKEE EN KERK

Afbeelding: Koen Smilde

STRATEN

Schaal - 1:2000

Aantal kramen: 40 tot 50

Openingstijden: di 09.00 - 18.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt

Als je metrostation Kraaiennest uitstapt sta je meteen op de gelijknamige markt. Het is een levendige en gezellige markt. De bezoekers zijn vooral buurtbewoners met verschillende culturele achtergronden, zoals Afrikaanse, Antilliaanse en Surinaamse mensen. Er zijn veel vaste klanten die elkaar kennen: je ziet overal mensen die elkaar begroeten en een praatje maken. Helaas heb je bij deze markt geen meubilair waar mensen even rustig bij elkaar kunnen zitten.

De markt is door het metrostation heel makkelijk met het ov te bereiken.

Maar ook met de auto kun je er makkelijk komen, want parkeren is gratis.

De kooplui kunnen hun auto achter hun kraam parkeren.

PARK

De markt is geplaatst op een as die start bij de Taibah moskee en die langs de bovengrondse metrolijn loopt en eindigt bij de Bijlmerkerk. Door deze as heeft de markt een buitengewoon eenvoudige routing.

Voor de kooplui is er een dixi geplaats. Er zijn grote containers waar de kooplui hun vuil kwijt kunnen. De kramen worden in de buurt opgeslagen.

Er is een waterput bij de viskraam en er zijn meerdere elektriciteitskasten.

5 5

18,7

8,5

50 m Vogelvlucht

Schaal - 1:500 AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

3.1% 0.9%

10.000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

200.000

100

1. Buurt bewoners 4.5% 8.000

10.3%

2. Stad

150.000

38,8%

4. Regio

42,4%

4.000

80

2%

2%

7%

22%

2%

5%

30%

BIJZONDER

1: 500

3. Dagjes mensen

6.000

2%

5. Touristen 2.000

0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

99

100.000

65+

60 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2014

2015

2016

Bezettingsgraad markt

2017

2%

5%

5%

7%

2%

7%

Bosje bloemen

100

ZUIDOOST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Instagram

Instagram

STRATEN

Instagram Babykleding

Bijzonder aan deze kraam zijn de planten. Bij een babykledingkraam is het eerste wat je verwacht niet dat een vijfde van de kraam vol staat met kleine plantjes. ‘Ik hou van planten’, roept de verkoopster enthousiast.

PARK

Marktbezoeker

Jehova’s getuigen

Marktbezoeker en verkoper BIJZONDER

101

102

Reigersbos

Reigersbos, Holendrecht-Reigersbos ZUIDOOST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Schaal - 1:2000

Aantal kramen: 90

Afbeelding: Koen Smilde

Openingstijden: wo 09.00 - 17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt

STRATEN

LIEVELING VAN DE MARKTMEESTER

Type: algemene warenmarkt

Reigersbos is net als Kraaiennest uitstekend ontsloten met het ov: als je de metro uitstapt, sta je meteen op de markt. Je komt hier ook veel kooplui van Kraaiennest tegen.

Reigersbos is een levendige markt. Als ik de markt op loop, hoor ik meteen de postbezorger op de fiets roepen: ‘Hé, gezellige buren van me! Alles goed met jullie?’ De marktmeester zegt: ‘Ik vind dit de leukste markt! Het is heel druk, goeie bezitting en een leuke omgeving!’

Ook Reigersbosmarkt is langs een as geplaatst, in dit geval het fietspad dat haaks op de metro staat en dat tevens de ruggengraat is van winkelcentrum Reigersbos. Daarom heeft ook deze markt een eenvoudige routing: als je de as volgt, dan loop je vanzelf de hele markt af.

PARK

De marktbezoekers zijn regio- en buurtbewoners met verschillende achtergronden, maar Surinaamse en Nederlandse mensen overheersen hier. Helaas heb je bij deze markt geen zitmeubilair waar mensen bij elkaar kunnen komen om een praatje te maken. Zowel aan de rechter- als de linkerkant van de markt liggen winkels, waardoor het extra druk is. Bezoekers vinden de combinatie van markt en winkelcentrum heel handig.

Er zijn grote containers waar de kooplui hun vuil kwijt kunnen.

De kramen worden in de buurt van de markt opgeslagen in een loods. Er is een waterput bij de viskraam en er zijn meerdere elektriciteitskasten.

6

Afbeelding van: Koen Smilde

KLANTEN

20

4

Schaal - 1:500

60 m AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

3.1% 0.9%

10.000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

200.000

100

1. Buurt bewoners 4.5%

8.000

10.3%

2. Stad

150.000

38,8%

2%

4. Regio

42,4%

4.000

2%

6%

20%

2%

4%

32%

4%

10%

2%

BIJZONDER

3. Dagjes mensen

6.000

4%

5. Touristen 2.000

0

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

103

100.000

65+

80 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2014

2015

2016

Bezettingsgraad markt

2017

2%

4%

6%

Vijf kg banaan

104

ZUIDOOST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Instagram

Instagram

Kooplui broodkraam

Kooplui kruidenkraam

Kooplui bloemenkraam

STRATEN

Instagram

Aziatische foodtruck

‘Ik haal hier elke week eten’, zegt een marktbezoeker tegen haar vriendin. Nadat ze hebben afgerekend, verorberen ze hun heerlijke Aziatische tussendoortje. Hier kun je kleine Aziatische gerechten krijgen als loempia’s en kip pangsit. De verkoper is niet Aziatisch, maar hij vertelt dat hij Aziatische gerechten heel lekker vindt. Wat deze kraam speciaal maakt is het kleine klaptafeltje! De afmetingen zijn minimaal, dat zorgt wel voor een intieme ontmoetingsplek.

PARK BIJZONDER

105

106

Ten Kate

Ten Katestraat, Kinkerbuurt WEST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Een zwak punt is de inrichting van de openbare ruimte. Ondanks de

Aantal kramen: 108 Openingstijden: ma-za 9.00-17.30 uur Ritme: zesmaal per week Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt

zitplekken voor bezoekers. Alleen de commerciële terrassen bij de horeca

De Ten Katemarkt is meer dan een eeuw oud en daarmee een van de

oudste markten van Amsterdam. De markt staat in de straat waarnaar ze vernoemd is, de Ten Katestraat in de Kinkerbuurt. De kramen staan in twee rijen langs de staat, met de gezichten naar elkaar. Er staat een goede mix van klassieke kramen, eigen verkoopwagens en aanvullend materiaal.

Tijdens de verkooptijden wordt de Ten Katestraat een auto- en fietsluwe

straat. In de hoekpanden zit een redelijk aanbod van horeca of winkels. De

markt zelf heeft een zwakke relatie met de plinten, omdat de ingangen van de woningen zo’n 1,5 meter boven het maaiveld liggen.

aanbod aan kleding en huishoudelijke waren die zorgt voor een gestage aanvoer van klanten.

Bezoekers van de buiten de stad kunnen het beste met het openbaar vervoer komen. Een P+R buiten de ring biedt een goedkope parkeerplek

bieden zitmogelijkheden.

De Ten Katemarkt biedt een mooie branchering: er worden veel ambachtelijke producten als kaas uit de regio, brood en delicatessen (hummus en noten) aangeboden. De lage prijs van de producten trekt niet alleen bezoekers uit de buurt, maar uit de hele stad.

Ten Katemarkt

Hasebroekstraat

De inrichting van de kramen is wisselend van kwaliteit. Sommige

kooplui gebruiken eigen materieel en besteden aandacht aan reclame.

Handgeschreven borden en bijzondere inrichtingselement als een gouden hek geven de markt cachet.

Als authentieke Oud-Westse buurtmarkt trekt de Ten Katemarkt een diversiteit aan klanten. Je ziet er veel oudere mensen, die in goed contact

staan met de kooplui, maar ook yuppen, die thuis werken en tijdens de lunchpauze bij de markt wat te eten halen.

PARK

De Ten Katestraat kruist de Kinkerstraat, een winkelstraatje met een rijk

renovatie twee jaar geleden, mist de straat nog steeds voldoende

Op de Ten Katemarkt bestaat de mogelijkheid via de app Local Heroes

producten van de verschillenden kooplui te bestellen en die aan het einde

van de dag op te halen of thuis te laten bezorgen. Daarmee wordt de verkoopkracht van de markt opgeschaald.

inclusief tramticket naar de binnenstad.

2.0 m

4.0 m

3.0 m

15.0 m

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

10%

15%

7.5%

2.5%

2.5%

5%

2.5%

5%

10%

Schaal - 1:100 VOOR €5 KUN JE KRIJGEN...

10%

15%

5%

BIJZONDER

5%

107

STRATEN

TYPISCH KINKERBUURT

Schaal - 1:750

5% Ongeveer 500 gram boerenkaas (na afdingen)

Tien avocado’s

108

WEST

Sommige kooplui kiezen voor een bijzondere inrichting om op te vallen bij de klant.

Dankzij de typische Amsterdamse sfeer is de Ten Katemarkt op Instagram heel populair bij toeristen en hippe locals.

De reclame op de markt is handgeschreven. Tijdens grotere events, zoals de Grandprix in Zandvoort, zijn er speciale acties.

Op sociale media zijn vooral kooplui met jongere doelgroepen (millennials) actief. De hashtags zijn meestal in het Engels.

Klant bij Lex Groente: ‘Hoe kan ik venkel bereiden?’ Verkoper: ‘Je kunt het met olie en kappertjes aanbraden. Heel lekker!’

STRATEN

De meeste kooplui huren hun marktkramen, sommige hebben eigen verkoopwagens.

Kaasboer: ‘Nadat je deze kaas geproefd hebt, heb je sowieso geen smaak meer.’

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Typische producten van de markt.

Klant bij de hummuskraam: ‘Mag ik er nog een tasje hebben?’

‘Ja, maar dat maakt dan wel twee euro!’

PARK

109

Op de Ten Katemarkt vindt veel interactie tussen buurtbewoners plaats. De kooplui (her)kennen hun klanten.

BIJZONDER

De meeste kooplui huren twee of meer kramen. Opbergkisten worden gebruikt om klanten afstand van elkaar te laten houden. Met bijzettafels en parasols wordt de totale verkoopoppervlakte vergroot.

Ondanks het fietsverbod tijdens markttijden, zie je vaak mensen met de fiets door de Ten Katestraat rijden.

Archetypische bezoekers zijn oudere vrouwen met hun kleine honden.

110

Pekmarkt

Van der Pekstraat, Volewijck NOORD ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

ZOOM

VOORHEEN MOSVELD Aantal kramen: ± 130

Openingstijden: wo, vr, za 9.00-18.00 uur

STRATEN

Plattegrond Pekmarkt tijdens COVID-19, september 2021. Schaal - 1:1000

Ritme: drie losse weekmarkten Organisatievorm: gemeentelijk Type: algemene warenmarkt De Pekmarkt is een bruisende warenmarkt met een combinatie van eigentijdse en nieuwe producten en van authentieke en vertrouwde. Voor zowel fijnproevers als koopjesjagers is het daarmee een interessante markt.

Sinds een paar jaar staan er op de zaterdag ook kramen met biologische producten. Daarnaast kun je er verse vis halen, bloemen, kleding en een lekkere snacks zoals loempia’s. Er staan kenners en ambachtslieden op de markt, zodat je er niet alleen voor je dagelijkse boodschappen terecht kunt, maar ook culinair verrast kunt worden.

PARK

Op de markt staan zowel kramen en als karren. Ze staan aan weerszijden van de straat opgesteld, met het gezicht naar elkaar. Bij zijstraten is er een opening tussen de kramen vrijgelaten, dat zijn ook de plekken waar bankjes staan. Deze bankjes zijn zeer geliefd om bij te kletsen.

Verdere kenmerken van de markt zijn de grote bomen, de elegante armaturen en jaren twintig bebouwing die sfeer geven aan de markt. In de plinten vind je horeca en detailhandel, afgewisseld met woningen. Doordat er tussen de markt en de plinten aan weerszijden een loopt, is er tussen beide minder interactie dan gewenst. Maar over het algemeen is het een vertrouwde en gezellige markt, waar je je welkom voelt.

Doorsnede Van der Pekstraat DATA

Bron: CBS allecijfers Volewijck

Van der Pekmarkt op vrijdag middag - september 2021 BRANCHES

10%

111

10%

5%

10%

5%

5%

5%

5%

10%

5%

BIJZONDER

10%

VOOR VIJF EURO KRIJG JE...

5%

10%

5%

112

NOORD ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

De kooplui zijn ontevreden over hun nieuwe plek. ‘De kwaliteit die de markt vroeger aan het plein had, is op de huidige plek aan de straat verdwenen’, vertelt Rob van de snoepkraam.

Hij staat samen met de kaaskraam en de schoenenkraam het langst op de markt.

Voertuigen razen achterlangs de kramen en tijdens het afruimen van de markt ontstaan files en gevaarlijke situaties wanneer motoren over het fietspad gaan rijden.

SNOEPKRAAM De marktkraam van Rob is een echt snoepparadijs. In zeven rijen van zo’n zes meter lengte liggen bakken met allerlei soorten snoepjes. Verder staat voor de kar nog een rij gestapelde kisten met voorverpakt snoepgoed, zoals lolly’s, Gummy Noodles en Mystery Monster Surprises. Noem het maar op, en het ligt er. De snoepkraam staat standaard aan het begin van de markt (tweede kraam) aan de zijde van het Mosveld.

PARK

GESCHIEDENIS Oorspronkelijk stond de Pekmarkt op het Mosplein en heette daarom dus de Mospleinmarkt. Bij de aanleg van de IJtunnel verdween op het Mosplein in 1965 onder een viaduct en werd de markt verplaatst naar het

STRATEN

De Pekmarkt trekt een divers publiek: bewoners uit de nabije omgeving en uit de westelijk gelegen nieuwbouwwijk Buiksloterham.

Daarnaast zie je er geregeld bouwvakkers lopen, en andere mensen die in de omgeving werken. Vroeger kwamen veel Volendammers hier boodschappen doen, maar tegenwoordig zie je niet veel mensen van buiten de stad meer, ook geen toeristen.

Mosveld. De gemeentelijke renovatieplannen voor het Mosveld voorzagen in een nieuw winkelcentrum met een mooi plein waar de markt op zou komen te staan. De markt zou tijdelijk naar de Van der Pekstraat verkassen.

Maar toen kwam de crisis, wat leidde tot een goedkoper plan waar geen ruimte meer was voor de markt. De tijdelijke locatie werd daarmee vast en de markt kreeg een nieuwe naam: Pekmarkt.

KLANTEN EN OBSERVATIES

BIJZONDER

113

114

Lindengracht

Lindengracht, Jordaan CENTRUM

Westers

4.000

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

1000.000

0.8% 2.0% 1.7% 3.2%

3.500

1. Touristen 2. Dagjes mensen

3.000 800.000

18.1%

2.500

3. Stadsbewoners

2.000

4. Regio 74.2%

600.000

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

1.500

5. Buurtbewoners

1000 500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

400.000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

Westers

2.500

Marokko

Antillen

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Suriname

Turkije

Verdeling van klanten (Indicatief )

Overig

800.000

1.0% 2.9%1.6% 2.0%

1. Touristen

2.000

2. Dagjes mensen

700.000

1.500

3. Regio

21.6% 600.000

1.000

5. Stadsbewoners

500.000

500

0-15

15-25

25-45

45-65

400.000

65+

Inwoners naar Herkomst Aantal kramen: 232leeftijd (op moment van onderzoek 155) Inwoners

2013

2014

2015

2016 2017

Schaal - 1:1000

2018 2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

Openingstijden: za 9:00-16:00 uur

STRATEN

MARKT OP EEN GEDEMPTE GRACHT 0

4. Buurtbewoners

70.9%

Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt De Lindengracht verbindt de Brouwersgracht met de Lijnbaansgracht en werd in 1895 gedempt. Waar vroeger het water liep, staat sindsdien de markt. De kramen staan in twee rijen met de gezichten naar elkaar toe, 3.500 600.000 2.2% 1.9% vormen een lang de straten lopen achter de kramen langs. De kramen 3.000 dat bij de zijstraten – de Eerste en Tweede Lindendwarsstraat – wordt lint, 5.1% onderbroken.

8.8% 2.500 Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

100

1. Buurt bewoners 2. Stad

500.000

Opvallend is dat op de koppen van de markt en bij de kruisingen 2.000 met de zijstraten vaak bloemen en etenswaren worden verkocht. In 1.500 de middenstukken staan in verhouding meer kramen met kleding, 400.000 58% 24% 1000 huishoudelijke artikelen en stoffen.

80

3. Dagjes mensen 4. Touristen

500ruimte tussen de kramen is smal, wat zorgt voor een drukke en gezellige De sfeer.

Bezoekers die een deel van de mark over willen slaan, gebruiken de300.000 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 0-15 15-25 25-45 45-65 65+ straat achter de kramen als bypass. De panden aan de straat herbergen Inwoners naar leeftijd Herkomst Inwoners Gemiddelde WOZ-waarde woningen verschillende functies, zoals wonen, detailhandel, horeca en een aantal publieke voorzieningen. Op de hoeken van de Lindengracht met de zijstraten zitten vaak cafés en restaurants. Tijdens de markt vormen deze kruisingen een soort pleintjes, waar bezoekers de tijd nemen voor een pauze en om het voorbijlopend publiek te bestuderen.

40

20

2020

Verdeling van klanten (Indicatief )

PARK

5. Regio

60

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Schaal - 1:100 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

8.000

Suriname

Turkije

Overig

500.000

2.7% 2.1%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

100

1. Buurtbewoners

7.000

4.2%

2. Stad

5.6%

6.000

400.000

3. Dagjes mensen

4.000

4. Touristen

19.6%

3.000

65.7%

300.000

5. Regio

2.000

5%

80

15%

18%

2%

4%

15%

4%

2%

8%

4%

14%

BIJZONDER

5.000

90

8%

70

1000 0

200.000

Inwoners naar leeftijd

115

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016

2017 2018 2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

2020

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

Bezettingsgraad markt

2018

2019

2%

Kilo trostomaten

116

CENTRUM ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

#lindengrachtmarkt #lindengracht

Ondanks de ligging van de Lindengracht nabij het centrum en het station komen de meeste bezoekers uit de buurt of uit de rest van de stad. De leeftijd van het publiek is divers – van jong tot oud. Een typische inwoner van de Jordaan haalt zijn bloemen bij de vaste bloemenkraam en maakt een praatje. Ook wordt de markt veel bezocht door yuppen die op zoek zijn naar eerlijk brood, goede kaas en bijzonder eten.

Klant van de bloemist: ‘Hé, gefeliciteerd, iedereen heeft zijn vaste plek weer terug.

Lekker toch!’

Bloemist: ‘Bedankt, meneer. Ja, veel beter zo. Goed in het water zetten, hé, zorgt dat ze lekker vochtig blijven!’

#amsterdam #lindengrachtmarkt

STRATEN

Het publiek

#jordaankwartier #jordaandistrict

De man van de draaiorgel, die een nummer van Tiktok ten gehore brengt: ‘Sjalala lala la, sjalala lala la.’

De kramen

PARK

De meeste marktkooplui gebruiken standaardkramen met een metalen skelet, houten planken en een wit dakdoek. De producten worden over de volledige breedte van de kramen gepresenteerd met niet te veel poespas.

De kaasboer stapeld zijn kazen, de groenten- en fruitboer presenteert de waren in kratten op en voor de kraam en de bloemen en kleding kraam verwijderen het houtentafelblad om de zo volledige hoogte van de kraam te kunnen gebruiken. Een aantal ondernemers hebben als verkooppunt een trailer of busje dat kan worden uitgeklapt tot verkooppunt.

BIJZONDER

117

118

Westers

Marokko

Antillen

3.500

Suriname

Turkije

Westerstraat, Jordaan

CENTRUM

Stoffenmarkt Westerstraat

Overig

600.000

2.2% 1.9%

100

1. Buurt bewoners 3.000

5.1%

2. Stad

8.8%

2.500

500.000

3. Dagjes mensen

2.000

58%

24%

400.000

5. Regio

60

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

4. Touristen

1.500 1000

80

40

500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

300.000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

2015

2016 2017

2018

Turkije

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Overig

2.2% 1.9%

3.500

2014

600.000

100

1. Buurt bewoners 3.000

5.1%

2. Stad

8.8%

2.500

500.000

3. Dagjes mensen

2.000

4. Touristen

1.500 58%

24%

1000

80

400.000

5. Regio

60

ELDORADO VOOR NAALDWERKERS 0

0-15

15-25

25-45

45-65

Aantal kramen: 160 Inwoners naar leeftijd

300.000

65+

Herkomst Inwoners

Openingstijden: ma 9.00-13.00 uur

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

Schaal - 1:1500

2019

Bezettingsgraad markt

STRATEN

Schaal - 1:xxx

40

500

Ritme: wekelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: bijzondere markt (stoffen) De stoffenmarkt op de Westerstraat is de grootste en oudste textielmarkt van Nederland. Het is een typisch Amsterdamse markt midden in de Jordaan en met het ov makkelijk te bereiken (tramhalte Marnixplein). Het is een lineaire markt, die zich uitstrekt over vier woonblokken met een commerciële plint. De kramen staan op het langgerekte middeneiland dat de rest van de week wordt600.000 3.500 2.2% 1.9% gebruikt als parkeerplaats. De 160 kramen bieden veel verschillende stoffen, 3.000 leer, materialen en kleding voor een redelijke prijs. 5.1% De Noordermarkt ligt om 8.8% 2.500 de hoek, daar wordt op maandag een brocante makt gehouden met gebruikte500.000 2.000 kleding en andere tweedehands spullen.

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

3 2.5

Overig

20

4

2.5 3

1. Buurt bewoners 2. Stad

80

3. Dagjes mensen 4. Touristen 5. Regio

60

PARK

In 1.500 tegenstelling tot de hippe en toeristische Noordermarkt, is de stoffenmarkt meer een markt voor de stadsbewoners zelf.24%Voorheen zag 58% je hier veel400.000 1000 modestudenten, tegenwoordig maken steeds meer Amsterdammers met een 500 migratieachtergrond gebruik van de markt. De meeste mensen komen ze te voet 0en0-15 ze weten ze komen.

Knopen, band, garen, spelden, naalden:300.000 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 15-25 waarvoor 25-45 45-65 65+ elk specifiek item naar voorleeftijd zelfgemaakte kleding is hier voorhanden.

Inwoners Herkomst Inwoners Kramen die Gemiddelde WOZ-waarde woningen met lapjes met grote korting verkopen, trekken veel publiek. Iedereen is dan druk bezig met het plukken aan de lapjes van drie euro. Het overgrote deel van de bezoekers is vrouw. Velen komen met z’n tweeën: niet alleen om te boodschappen te doen, maar ook om de laatste roddels door te nemen.

4

100

40

20

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Schaal - 1:500 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

3.1% 0.5%

8000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

100

500000

1. Stad

7000

4.3% 5.4%

6000

3. Dagjes mensen

22%

4. Touristen

64.8%

3000

300000

2000

BIJZONDER

400000

5000 4000

twee meter lapje

2. Buurt Bewonders

80

8%

35%

15%

40%

2%

5. Regio

1000 0

200000

Inwoners naar leeftijd

119

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

Verdeling van klanten (Indicatief)

Bezettingsgraad markt

120

CENTRUM ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT STRATEN

Walk-in kraam

PARK

Er zijn ook veel kledingkramen op de stoffenmarkt. Terwijl veel kooplui de kleding gewoon op tafel en op hangers tonen, richten sommigen hun kraam creatiever in. Ze gebruiken de diepte van de kraam en creëren een looppad dat naar binnenleidt. Aan de achterzijde van de tent hangen ze doeken op, aan de twee zijkanten hangers en in het midden meerdere rolhangers. Het frame van de kraam wordt gebruikt om bijvoorbeeld portemonnees uit te stallen. De ruimte wordt twee keer groter en ineens is een marktkraam een kledingwinkel!

BIJZONDER

121

122

Dappermarkt

Dapperstraat, Dapperbuurt OOST ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

REURING Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

5000

500000

100

1. Buurt bewoners 4000

2. Stad

25.8% 32.8%

3000

3. Dagjes mensen 400000

16%

15-25

25-45

45-65

300000

2.6%

65+

Inwoners naar leeftijd AANTAL KRAMEN: ± 250

RITME: WEKELIJKS

Antillen

2018

20

2019 2020

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

De markt heeft geen duidelijke in- of uitgang. De lineaire looproute zorgt ervoor dat je overal langs komt. Het plein in het midden van de markt is niet alleen ruimtelijk het middelpunt, maar ook qua

PURE MARKT

ORGANISATIEVORM: GEMEENTELIJK Marokko

2016 2017

Als bijna honderd jaar verandert de Dapperstraat zes dagen per week in een markt. De kramen staan tegenover elkaar, met de rug naar de winkels. Omdat het handig is voor de kooplui staan daarachter kleine tot middelgrote transportbusjes. Op de zeven meter brede stoep hebben de winkels en horeca nog net wat ruimte om een of twee tafels met stoelen kwijt te kunnen.

OPENINGSTIJDEN: MA-ZA 10.00-16.00 UUR

Westers

2015

Schaal - 1:2500

40

WOZ-waardeVAN woningen Verdeling van klanten (Indicatief ) OOITGemiddelde DE BESTE NEDERLAND

Herkomst Inwoners

TYPE: ALGEMENE WARENMARKT 3.500

2014

60

STRATEN

0-15

5. Regio

16.8%

1000

0

4. Touristen

5.9%

2000

80

Suriname

Turkije

Overig

3.000

branchering. Hier staan de trekkers van de markt: een grote visboer en een grote poelier. Maar 350000 biedt het plein geen reden om lang te blijven: er zijn geen zitmogelijkheden, 100 verder tenminste geen 1. Stad die uitnodigen om even te rusten of koffie te drinken.

2. Dagjes mensen

2.500

80 De Dappermarkt biedt veel, maar vooral veel van hetzelfde: kleding. Bijna de helft van de ongeveer 300000 3. Buurt bewoners 250 kramen verkoopt kleding, van schoenen tot ondergoed, voor kinderen tot volwassenen.

27.7% 38.7%

2.000

60

1.500

4. Touristen Op de Dappermarkt kent iedereen elkaar. Vooral de kooplui die al jaren met elkaar samen werken 250000 lijken een hechte community te vormen. Met5. klanten wordt vriendelijk, maar ook heel direct, Regio 40 omgegaan. Af een toe wordt een klein praatje gemaakt over hoe het gaat.

4.3%

1000

13.1% 14.1%

500

De Dappermarkt was ooit de beste markt van Nederland. Op het internet kom ik foto’s tegen van 200000 20 2015 2016 2017 2018 2019 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 een vrolijke markt, met versieringen en verlichting. Bij het bezoek treft ikBezettingsgraad dit niet aan.

Wat is er Gemiddelde WOZ-waarde woningen Verdeling van klanten (Indicatief ) markt gebeurd met de Dappermarkt?

2.1% 0-15

15-25

25-45

45-65

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

PARK

0

Schaal - 1:200

DAPPERBUURT

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

4000

400000

100

1. Buurt bewoners

3500 20.9%

3000

2. Stad

350000 32.1%

2000

3. Dagjes mensen 300000

10.7%

4. Touristen

1%

60

1%

1%

44%

1%

1%

9%

BIJZONDER

2500

80

7%

1500 14.2%

1000

5. Regio

250000

20%

40

500 0

2.1% 0-15

15-25

25-45

45-65

200000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

BOERENMARKT ZEEBURG 123

20

2019 2020

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

7%

3%

7%

3%

1%

5%

500 gr. tomaten brood

124 Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

OOST

KLANTEN EN OBSERVATIES

ONLINE De Dappermarkt maakt op sociale media vooral gebruik van Instagram en Facebook. De posts zijn gerelateerd aan de kramen en/of de producten die er te koop zijn. Ook worden deze platforms gebruikt om bijvoorbeeld te informeren over nieuwe regels tijdens de coronapandemie.

De sporadische posts zijn over het algemeen eenrichtingsverkeer. Er wordt geen informatie bij de followers opgehaald door enquêtes en dergelijke.

Het logo van de Dappermarkt is bijzonder en eigen, maar het is de vraag of de slogan ‘een wereldmarkt’ nog steeds klopt.

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Op de Dappermarkt kom je vooral de buurtbewoners tegen. Een gemengde groep met verschillende achtergronden en verschillende leeftijden. Tijdens mijn bezoeken is vooral de leeftijdsgroep veertig-plus op pad, jonge mensen zie ik bijna niet. Ook de kooplui zijn voor het grootste deel dertig-plus. Buurtbewoners komen niet alleen voor hun dagelijkse boodschappen: vooral de oudere mensen komen ook even langs om bij te praten. Ze kennen de kooplui en hebben vaste kramen maar ze regelmatig langsgaan.

Verder zijn er op de markt zelf of in de buurt geen posters of andere marketing te vinden.

STRATEN

“Wie wil er nog een koffietje? Of misschien een lekkere warme soep?”

“Maar u weet toch dat ik altijd een plat stuk kaas neem, niet een puntje kaas...”

“Hier, wil je deze proeven? Kom maar...” (verkoopster zwaait met appel naar twee dames die langs lopen.)

DE GROENTENKRAAM De houten bladen worden niet, zoals normaal, gebruikt als tafel, maar ze dienen als etalage voor de producten. Zo hebben klanten die langslopen goed zicht op het aanbod en kunnen ze van een afstandje beoordelen of ze wat willen kopen.

PARK BIJZONDER

125

126

De Cuyp

Albert Cuypstraat, Oude Pijp ZUID

Westers

Marokko

3.500

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

600.000

2.2% 1.9%

100

1. Buurt bewoners 3.000

5.1%

2. Stad

8.8%

2.500

500.000

3. Dagjes mensen

2.000

4. Touristen

1.500 400.000

5. Regio

60

ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

58%

24%

1000

80

40

500 0

0-15

15-25

25-45

45-65

300.000

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

2015

2016 2017

2018

Turkije

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Overig

2.2% 1.9%

3.500

2014

600.000

100

1. Buurt bewoners 3.000

5.1%

2. Stad

8.8%

2.500

500.000

3. Dagjes mensen

2.000

4. Touristen

1.500 58%

24%

1000

80

400.000

5. Regio

60

40

VERLENGSTUK VAN DE WINKELS 0

0-15

15-25

25-45

45-65

300.000

65+

Inwoners naar leeftijd Aantal kramen: 272

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

Dagen + openingstijden: ma - za van 9.00 – 17.00 uur

STRATEN

Schaal - 1:2.500

500

Ritme: dagmarkt Organisatievorm: gemeentelijk Type: Algemene warenmarkt

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

600.000

100

1. Buurt bewoners 2. Stad 500.000

3. Dagjes mensen 4. Touristen

400.000

58%

300.000

80

5. Regio

2014

2015

2016 2017

2018

40

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

PARK

De Albert Cuypmarkt is een begrip tot ver buiten de staden landsgrenzen en is in ruim honderd 2.2% jaar1.9% 3.500 tijd uitgegroeid tot een van de grootste markten van 3.000 5.1% Nederland. De markt is uniek in zijn soort8.8% door de 2.500 lengte van ruim 600 meter en bestrijkt daarmee de 2.000 volledige Albert Cuypstraat vanaf de Ferdinandbol1.500 straat tot aan de Van Woustraat. Naast het feit dat het 24% 1000 straatprofiel volledig is ingericht voor de marktfunctie, 500 onderscheid de Albert Cuyp zich door de sterke relatie 0 tussen de invulling van het65+ plintprogramma en de 0-15 15-25 25-45 45-65 marktkramen.

Ongeveer 80% van de stallen is daarInwoners naar leeftijd Herkomst Inwoners mee een verlengstuk van de achterliggende winkels geworden. Dit maakt de opstelling van marktkramen inflexibel, waardoor de markt zich niet op de gewenste manier kan schikken naar groei en krimp.

2019

Bezettingsgraad markt

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

3000

Suriname

Turkije

500000

1.9%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

100

1. Touristen 2500

7.4%

2000

2. Stad 400000 35%

1500 300000

12.8%

5. Regio

24.8%

500 0

200000

Inwoners naar leeftijd

127

3. Dagjes mensen 4. Buurtbewoners

1000

Herkomst Inwoners

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

80

60

5%

5%

35%

5%

5%

5%

2,5%

1,5%

1%

1%

1,5%

3%

2,0%

1%

€5

40

20

Verdeling van klanten (Indicatief )

1,5%

BIJZONDER

18.2%

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

20%

128

ZUID ALGEMENE PLEINEN WARENMARKT

Wat is een toeristische markt zonder karikatuur tekenaar onder de luifels van de kramen?

Een belangrijke trekker op de Albert Cuyp: de olijven van Twin Olives zijn goed voor lange rijen op de eerste markt.

STRATEN

Albert Cuypstraat hoek Ferdinand Bolstraat omstreeks 1932 (bron: Stadsarchief Amsterdam)

Deze trotse marktvrouw prijst haar Aziatische gestoomde broodjes aan.

PARK

129

BIJZONDER

Het overgrote marktkramen op de Albert Cuyp is gekoppeld aan de detailhandel functie in de gebouwplinten. Een luifel tussen de marktkraam en de gevel vormt de verbinding, waardoor de markt een verlengstuk is geworden van de winkels. Ook opvallend zijn de vlaggen die zijn bevestigd aan veel van de kramen en niet altijd een relatie lijken te hebben met het aanbod van de marktkraam.

130

PARKMARKTEN

Pure Markt Frankendael PLEINEN STRATEN PARK BIJZONDER

131

Sunday Market Westergasterrein

132

Pure Markt Frankendael

Park Frankendael, Watergraafsmeer OOST PLEINEN

EEN EILAND IN EEN EILAND

De Pure Markt is een reizende zondagsmarkt, die afwisselend in het Amsterdamse Bos, het Amstelpark, Park Frankendael en (incidenteel) in Hilversum staat. Op de laatste zondag van de maand staat hij in Park Frankendael, waar de kramen in twee rijen staan opgesteld, met de gezichten naar elkaar toe en de ruggen naar het park. Alle transportbusjes staan uit het zicht op een apart parkeerterrein.

ZO 10.00-16.00 UUR MAANDMARKT ZELFSTANDIG

In het midden van de weg waarlangs de kramen staan, staat een lange, naar twee zijden georiënteerde zitbank. Deze wordt op sommige dagen uitgebreid met tafels, zodat klanten hier kunnen zitten, uitrusten, kijken, praten.

PARK

REURING Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

5000

500000

100

Het park is een groene oase in de Watergraafsmeer. Verschillende looproutes en veel water creëren een natuurlijke en gezellige sfeer. Aan de noordkant van het park liggen twee restaurants. Dat de markt er is, moet je weten of toevallig tijdens een zondagswandeling ontdekken.

1. Buurt bewoners 4000

2. Stad

25.8% 32.8%

3000

0-15

15-25

25-45

45-65

5. Regio

16.8%

300000

2.6%

65+

Inwoners naar leeftijd

Herkomst Inwoners

2014

2015

2016 2017

2018

De markt is gespecialiseerd in duurzame en ambachtelijke producten: het aanbod van de ondernemers varieert van zelfgemaakt voedsel en bijzondere kleding tot natuurlijke cosmetica en delicatessen. De kramen zijn allemaal anders ingericht, steeds met bijzondere aandacht voor esthetiek.

40

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

60

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

PARK

16%

0

4. Touristen

5.9%

1000

80

3. Dagjes mensen 400000

2000

STRATEN

44 KRAMEN

Schaal - 1:200

2019

Bezettingsgraad markt

Schaal - 1:3500 PURE MARKT

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

3.500

Overig

350000

kosmetika

100

1. Stad 3.000

2. Dagjes mensen 2.500

27.7%

3. Buurt bewoners

38.7%

1.500

4. Touristen

4.3% 250000

1000

200 gram goji bessen

80

BIJZONDER

300000

2.000

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

5. Regio

13.1% 14.1%

60

11,5%

4,6%

2,3%

2,3%

4,6%

2,3%

2,3%

2,3%

2,3%

2,3%

40

500 0

2.1% 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

133

65+

Herkomst Inwoners

200000

2014

2015

2016 2017

2018

20

2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

32,2%

zoet

2,3%

4,6%

objecten huis en tuin

4,6%

134

OOST

KLANTEN EN OBSERVATIES Omdat de Pure Markt een reizende zondagsmarkt is, komen hier verschillende soorten mensen samen: aan de ene kant bezoekers die precies weten dat de markt er op die dag is, maar ook families, stellen en groepjes vrienden die zondags een wandeling in het park maken. Wie de markt op sociale media volgt, wordt op de hoogte gehouden wanneer de markt waar staat.

De klanten lijken voornamelijk hoger opgeleiden met een interesse in duurzame en ambachtelijke producten. De kooplui aan de kramen geven met

ONLINE

PLEINEN

geduld en enthousiasme uitleg over de ingrediënten van hun producten en over hoe en waar ze geproduceerd zijn. Naast Nederlands wordt er veel Engels gepraat. De bezoekers parkeren hun fietsen bij de ingangen naar het park.

klanten hun lievelingskraam op sociale media opzoeken en volgen.

Het Instagramaccount van de Pure Makt wordt regelmatig bijgehouden. Het is een mix van een food, life en style blog en van de representatie van de markt zelf. Veel posts gaan over ambachtelijk voedsel en de bereiding van gerechten.

Ook het persoonlijke leven van de kooplui komt aan bod.

Op de website worden alle kooplui overzichtelijk gepresenteerd. Zo kunnen

STRATEN

DE HONINGKRAAM De koopman van de honingkraam gebruikt een modulair systeem om zijn honing ten toon te stellen. Hij gebuikt de dozen op meerdere manieren: achter in de kraam vormen ze een achterwand, aan de voorkant een lage tafel, die tegelijkertijd ook als etalage dient. De dozen zijn voorzien van grijpgaten waardoor de kraam snel op te bouwen is. En niet te vergeten: de honing is meteen in een doos verpakt voor transport.

Een mooie combinatie van esthetiek en functie.

PARK

“Zondag... ik heb echt een bakkie koffie nodig.”

250mm

“Kan ik deze ook als badjas gebruiken? Erg leuk met al die kleurtjes en texturen...”

“Maaaammm... mogen wij alvast verder lopen?”

“Deze sokken zijn van alpaca wol en gaan heel lang mee, geen geur, geen gaten. Die anderen daar rechts zijn op plantenbasis.”

BIJZONDER

420 mm

135

136

Sunday Market Westergasterrein

Westergasfabriek, Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt WEST PLEINEN STRATEN

Plattegrond Sunday Market tijdens COVID-19, september 2021. Schaal - 1:2000

SMAKELIJKE MARKT Aantal kramen: ±90

Openingstijden: zo 12.00-18.00 uur Ritme: maandelijks Organisatievorm: zelfstandig Type: park Op de Sunday Market Westergasfabriek wordt een uiteenlopend aanbod van allerlei kunst, designvoorwerpen, kleding en sieraden aangeboden door zowel gevestigde als opkomende namen. Gezellige foodtrucks en stands met delicatessen maken de markt tot een echte smaakvolle markt.

De markt staat op de Polonceaukade, aan de rand van het Westerpark. Via

een brug over het water is de markt gekoppeld aan de Haarlemmerweg en daarmee aan de binnenstad. De markt is goed te bereiken per fiets,

per bus (halte Van Hallstraat, drie minuten lopen) en per auto (Qpark Westergasfabriek, drie minuten lopen).

De markt bestaat uit een lint van foodtrucks en rood- en blauwgestreepte

PARK

kramen die met de rug naar het water en de Gashoudervijvers gekeerd staan. De kramen met food en delicatessen zijn te herkennen aan de zeilen met blauwe strepen en staan gegroepeerd bij de ingang van de markt aan

de kant van de Zuiveringshal. Op het middenterrein van de markt staan

twee losse kramen: een snoepjeskraam en een koffiekraam. Op de dag

dat ik de markt bezoek, staan daar ook wat stoelen om rustig te kunnen luisteren naar de audiotour van het Markttheater.

Doorsnede Gosschalklaan, Polonceaukade, Haarlemmerweg.

DATA

Bron: CBS allecijfers Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt

BRANCHES

VOOR VIJF EURO KRIJG JE...

30%

137

5%

5%

10%

10%

2%

5%

5%

100gr. €5,75 50 gr. €3,15

5%

138

BIJZONDER

45%

WEST

KLANTEN EN OBSERVATIES

Bron: Markttheater.nl

Op de Sunday Market kun je door de setting in het park rustig struinen langs de vele kramen met mooie, lekkere, zelfgemaakte, natuurlijke, aparte en grappige producten.

De markt trekt daarmee zowel bezoekers die specifiek voor de kramen komen, als recreanten en sporters uit het Westerpark. Een bezoekje aan de markt gaat vaak gepaard met een activiteit in het park of een drankje bij het naastgelegen restaurant Pacific.

Naast producten worden er ook diensten diensten aangeboden: er staat een fysiotherapeut, een docent Spaanse en er zijn zelfs voorstellingen van het Markttheater. Het Markttheater wil de markt herwaarderen als een plek om te ontmoeten en te verbeelden. Middels de audiotour ‘Van Boer tot Boord’ kunnen bezoeker gratis de voorstelling beluisteren die de huidige voedselketen in een ander licht zet. De audiotour is overigens ook te beluisteren via hun site: markttheater.nl/van-boer-tot-bord.

PLEINEN

Beleving en ervaring staan centraal op deze markt, de stijl is bohemian. De bezoekers verschillen sterk in leeftijd: voor zowel jong als oud zijn er leuke kramen, van de snoepkraam waar kinderen een huisje van cake kunnen versieren tot een kraam met LP’s uit allerlei tijden.

‘Komen jullie ook bij mijn zelfgemaakte ringetjes kijken?’ ´O, ja! Kijken vind ik altijd leuk.’

‘Al onze producten komen uit Frankrijk, wil je iets proeven?’

‘We voeren vandaag het Markttheater uit, kom je ook luisteren? Via de barcode kun je de audiotour vinden.´ STRATEN

DE NATUURLIJKE ZEEPKRAAM

PARK

Aan de opmaak van de kraam is veel aandacht besteed. Met zelf meegenomen houten kisten zijn de blokken zeep op verschillende niveau´s op de kraam geplaatst. De zeepblokken zijn per soort gegroepeerd, de hoogteverschillen en een kleine verdraaiing ten opzichte van de kraam zorgen voor een speelse en gevarieerde uitstraling.

De producten die verkocht worden zijn honderd procent natuurlijk. Sierlijke letters op krijtbordjes en een bestickerd kleed maken reclame. De kraam is verder versierd met vlaggetjes die sierlijk wapperen in de wind en met een ballon van de markt zelf: Sunday Market.

BIJZONDER

139

140

Bloemenmarkt Bloemenmarkt Singel

BIJZONDERE MARKTEN

Stoffenmarkt Westerstraat

PLEINEN

Reigersbos

Diemermarkt Ten Kate

Rembrandt Art Market Boekenmarkt Spui

IJhallen

STRATEN

Noordermarkt

Postzegel- en muntenmarkt

Pekmarkt Lindengracht

Waterlooplein Minervaplein

PARK

Buikslotermeer

Plantenmarkt Amstelveld

Nieuwmarkt

141

BIJZONDER

Zuidas

Local Goods Market

Foodhallen

142

Postzegel- en muntenmarkt

Nieuwezijds Voorburgwal, Burgwallen-Nieuwe Zijde CENTRUM PLEINEN

GESCHIEDENIS OPNIEUW ACTUEEL?

STRATEN

Schaal - 1:1000

Aantal kramen: 3

Openingstijden: wo + za 09.00 - 16.00 uur Ritme: tweemaal per week Organisatievorm: zelfstandige markt Type: bijzondere markt

De Nieuwezijds Postzegel -en Muntenmarkt is een prachtige historische markt.

Alleen… er staan maar drie kramen en druk is het niet bepaald. Peter, een vriendelijke koopman, vertelt hoe dat komt. In de jaren zestig en zeventig gingen mensen als hobby postzegels en munten verzamelen. In die tijd was het een drukke markt, met ongeveer veertig kramen. Maar vanaf halverwege de jaren tachtig nam de belangstelling af en werd de markt steeds kleiner.

De huidige kleine groep bezoekers is klein, het zijn vooral mensen die sinds hun jeugd aan het verzamelen zijn. Peter vertelt dat bij maar een of twee klanten uit de nieuwe generatie heeft.

PARK

Het marktplein ligt aan de westkant van de Nieuwezijds Voorburgwal en is ongeveer zeventig meter lang en dertig meter breed. Het plein is toe aan vernieuwing. Maar ook al zijn er niet meer dan drie kramen, toch is afgesproken dat het hele plein de postzegel- en muntenmarkt zal blijven.

Vroeger zat op nummer 252 een postzegel en muntenwinkel: Theo Peters Numismatiek & Filatelie. Veertig jaar zat hij op deze locatie, twee jaar terug is hij vanwege de bereikbaarheidsproblemen verhuisd naar de Westerdoksdijk.

Aan de telefoon vertelt Peters dat mensen het verzamelen van postzegels en munten weer aan het herontdekken zijn. Volgens hem is dat een positief gevolg van corona. Zou dat de redding kunnen worden van deze markt? Kan de verloren geschiedenis weer actueel worden? Het vernieuwde plein ligt straks in ieder geval klaar.

Afbeeldingen: Stadsarchief Amsterdam

KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

2500

Marokko

3.4%

Antillen

Suriname

Turkije

2.2% 0.2% 1.6%

40

500.000

1. Dagjes mensen

2000

30

3. Buurt bewoners

25

BIJZONDER

25,8%

35

2. Touristen 400.000

1500

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

20

4. Stad

1000

66,8%

15

300.000

5. Regio

500

10 5

0

200.000

Inwoners naar leeftijd

143

Herkomst Inwoners

0

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

1960

1980

Bezettingsgraad markt

2020

100%

Twee postzegels

144

CENTRUM

Twitter

PLEINEN

Twitter

Twitter

STRATEN

Postzegelkraam

Vraag een kind om een marktkraam te verbeelden, en het tekent een overdekt kraampje. Bij de Nieuwezijdse Postzegel- en Muntenmarkt is dat anders: een tafeltje met een stoel volstaat als marktkraam.

PARK BIJZONDER

Postzegelkraam

145

146

Bloemenmarkt Singel

Singel, Grachtengordel-Zuid CENTRUM

KALVERPASSAGE

PLEINEN

BOLLEN, BOLLEN, BOLLEN

Schaal - 1:100

Aantal kiosken: 16

Openingstijden: ma-za 9.00-17.30 uur, zo 11.00-17.30

STRATEN

Schaal - 1:1000

Ritme: dagelijks Organisatievorm: zelfstandige markt Type: bijzondere markt De markt is gelegen tussen het Koningsplein en het Muntplein en bestaat al sinds 1862. Toen werden hier bloemen verkocht vanaf platte schuiten.

Anders dan de marktnaam suggereert worden vanuit de kiosken vooral 4.000 1000.000 2.0% 1.7% bloembollen en souvenirs verkocht. De rede 0.8% is simpel: toeristen kopen 3.2% 3.500 geen bloemen omdat ze die niet mee kunnen nemen. Sommige kiosken 3.000 hebben zelfs een service om ter plaatse bestelde bloembollen wereldwijd 800.000 18.1% 2.500 huis te laten versturen. De laatste bloemist die nog bloemen bond, naar is vertrokken naar een winkel verderop in de wijk. Op beide koppen van 2.000 de markt staat nog wel een kiosk die gedurende de lente en zomer verse 1.500 74.2% 600.000 bloemen verkoopt.

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

1. Touristen 2. Dagjes mensen 3. Stadsbewoners 4. Regio

PARK

5. Buurtbewoners

1000

500

De0 kiosken hebben een duidelijke relatie met de winkels in de plinten400.000 2014 2015 2016 2017 2018 45-65 65+ 15-25 25-45 0-15 van de herenhuizen aan de andere kant van de straat. Daar zitten in de Inwoners naar leeftijd Herkomst Inwoners Gemiddelde WOZ-waarde woningen souterrains of op de bel-etages toeristische zaken als een kaaswinkel, een smartshop, een souvenirwinkel en zelfs een reisorganisatie. Het Singel heeft verschillende zijstraten met horeca en terrassen, waar bezoekers tussen het winkelen door kunnen pauzeren.

2019

Verdeling van klanten (Indicatief )

Schaal - 1:2000 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

2.500

Marokko

Antillen

Suriname

Turkije

Overig

800.000

1.0% 2.9%1.6% 2.0%

1. Touristen

2.000

2. Dagjes mensen

700.000

3. Regio

21.6% 600.000

1.000

10%

70.9%

5. Stadsbewoners

500.000

500

0

4. Buurtbewoners

BIJZONDER

1.500

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

147

400.000

65+

Herkomst Inwoners

2013

2014

2015

2016 2017

40%

2018 2019

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief )

50%

Een zakje met vijf tulpenbollen

148

CENTRUM PLEINEN

#amsterdamflowermarket #amsterdam

Wat het aanbod al doet vermoeden: het grootste deel van de marktbezoekers is toerist of dagjesmens. Ook de horeca is hierop ingesteld. Bij het bestellen van een kop koffie word je in het Engels aangesproken, Nederlands hoor je er zelden.

Serveerster van het café: ‘Hé schat, tijdje niet gezien! Één cappucino zoals gewoonlijk?’

#floatingflowermarket #bloemenmarkt

STRATEN

Het publiek

#flowermarkets #flowers

Toerist: ‘Look at these beautifull dutch bulbs!‘

‘Ja, één cappucino met wat suiker graag! Alles goed?‘

PARK

De kiosken

149

BIJZONDER

Tegenwoordig heeft de markt een bijna permanent karakter. De kiosken staan voor een deel op de kade en voor de rest lijken ze op het water te drijven, in werkelijkheid staan ze op heipalen. Gezien het permanente karakter van de kiosken valt te betwijfelen of dit nog wel echt een markt is. De kiosken zijn opgebouwd uit een metalen constructie met transparante kunststof panelen waarmee een knipoog naar de kassen uit de bollenstreek wordt gegeven.

Om de aandacht van passenten te trekken worden de producten (vaak bloembollen) voor de kiosk in kratten gepresenteerd. In de kiosk verdelen stellingkasten en tafels met producten de ruimte.

Hier wordt naast de bloembollen vaak een breder assortiment aan artikelen aangeboden zoals souvenirs, delfts blauw, bloemzaden, postkaarten en kunstplanten.

150

Local Goods Market en Foodhallen

Hannie Dankbaarpassage, Kinkerbuurt WEST

Kinki Lab FG Groep

Aanlevering ondernemers

De Hallen Studio’s

Kanarie Club

Foodhallen

PLEINEN

Local Goods Market

Denim City

Meat West

Filmhallen

Bibliotheek

Hotel de Hallen

verkocht. De kramen zijn uniforme zwarte stalen boxen die door de

Aantal kramen: 21

zijn zitgelegenheden voor bezoekers.

STRATEN

EEN INSTA.MOMENT IN DE HALLEN

Foto Foodhallen

Schaal - 1:1000

huurders individueel ingericht kunnen worden. In het midden van de hal

Dagen + openingstijden: maandag t/m zondag 12.00 - 23.00 Ritme: dagelijks

Organisatievorm: zelfstandig Type: bijzondere markt

De Local Goods Market en de Foodhallen zijn onderdeel van De Hallen

Foodhallen

Amsterdam, een voormalig tramdepot dat sinds de verbouwing in 2013

een cultureel centrum voor Amsterdam-West is. Verder vind je hier onder andere een bioscoop, een co-working space en zelfs een museum en

tentoonstellingsruimtes. De Hallen worden de hele dag druk bezocht,

vooral door groepen. Het publiek is niet erg divers: marketing en aanbod zijn vooral gericht op jongeren en op toeristen. De straten om de Hallen

zijn fietsluw, bezoekers kunnen hun fietsen gratis in de ondergrondse fietsstalling parkeren.

PARK

De Local Goods Market is een markt die elke zaterdag in de Passage

4.5 m

van de Hallen plaatsvindt. Markers uit Amsterdam hebben hier de mogelijkheden om hun waren te verkopen. Het aanbod loopt uiteen van

18.5 m

kaarsen en cosmetica tot zelfgemaakte kleding.

Fietsenstalling

De Foodhallen zitten in een van de oude tramhallen. Met 21 kramen bieden ze een rijk culinaire aanbod, dat vooral (dag)toeristen en internationals

aantrekt. In de Foodhallen wordt alleen voedsel voor de directe consumptie

KLANTEN

Local Goods Market

Schaal - 1:100 AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN FOODHALLEN + LOCAL GOODS MARKET

5%

5%

Healing crystal 60%

151

5%

BIJZONDER

15%

VOOR €5 KUN JE KRIJGEN...

5%

Un petite gateau

5%

152

WEST

Typische producten bij de Local Goods Market zijn kaarsen en skincare.

Lichtreclame is typisch voor de Foodhallen. Elke foodstand probeert op te vallen en heeft een eigen uitstraling.

De hashtags op Instagram zijn trendy en gaan met de tijd mee – duidelijk is dat de doelgroep (internationale) toeristen zijn.

PLEINEN

De meeste zaken in de Foodhallen hebben een eigen website en Instagram account, waar zij hun potentiële klanten over aanbiedingen en ingrediënten van het eten informeren.

De Foodhallen spelen in op alle food trends. Daarom vormen de Zuidoost-Aziatische en experimentele keuken een vast onderdeel van het aanbod.

STRATEN

Een stel bij de eettafels: ‘Wait, I still want to make a photo for Instagram.

Don’t eat it yet.’

Groep meiden bij de ingang: ‘Ik heb vandaag echt zin in Japans. Denk je dat ze hier sushi hebben?’

PARK

153

BIJZONDER

De Foodhallen bestaat uit 21 foodstalls (september 2021) uit zwart staal. De inrichting is simpel en uniform, maar daarvoor hebben de eigenaren alle vrijheid om de buiteninrichting zo individueel mogelijk in te richten. Populair zijn opvallende lichtreclames. In het midden van de looproute bevinden zich tafels waar klanten selfies van zichzelf en het eten kunnen – en waar ze natuurlijk ook kunnen eten.

De typische klanten zijn groepen toeristen, vooral meiden die ‘for the experience’ naar de Foodhallen gaan.

Wanneer er weinig klanten zijn, houden de makers van de Local Goods Market zich bezig met de sociale media voor hun kraam.

154

Plantenmarkt Amstelveld

Amstelveld, Grachtengordel-Zuid CENTRUM PLEINEN

FLEUR & KLEUR

STRATEN

Schaal - 1:2000

Aantal kramen: 30 tot 35

Openingstijden: ma 09.00-17.00 uur Ritme: wekelijks

Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: bijzondere markt

Op deze fleurige markt zijn bloemen, planten en zelfs bijen te koop. Een van de bloemenverkopers staat ook op Reuring, de markt op IJburg.

Voor toeristen zijn er kramen die verschillende tulpenbollen aanbieden.

Daarnaast zijn er biologische shampoos en zeepjes te vinden, die speciaal worden geproduceerd in Brazilië. Ook zijn er kramen met sieraden en sjaals.

PARK

Het is een opvallend goed gehumeurde markt, die zowel buurtbewoners toeristen trekt. Ook komen er regelmatig fotografen naar de plantenmarkt op het Amstelveld. De gezellige uitstraling van het plein zelf helpt een handje: na een bezoekje aan de markt kun je hier even een drankje doen.

Al met al is het goed toeven op de plantenmarkt.

Een tegenvaller zijn de parkeerkosten van 7,5 euro per uur. Daarnaast is het erg moeilijk om een parkeerplek te vinden.

13 M

13 M

60 M

60 M

11 M

11 M

26 M

26 10 M

3M

10 M

3M

Schaal - 1:500 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

Marokko

Antillen

Suriname

2.3%0.4% 1.4% 2.1%

2.500

Turkije

Overig

80

100.0000

1. Buurt bewoners 70

2.000

2. Stad 800.000

20.9%

4. Dagjes mensen

1.000 72.0%

600.000

5. Regio

500

60 50

85%

40 30

0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

155

400.000

65+

Herkomst Inwoners

20

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

BIJZONDER

3. Touristen

1.500

0

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Drie chili planten 2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

11%

4%

156

CENTRUM PLEINEN STRATEN

Plantenkraam Een fleurige kraam met verschillende bloemen en planten. Je kunt ter plaatse zelf een boeket samenstellen, maar er zijn ook kant-en-klare boeketten te koop. De verkopers hebben veel verstand van de bloemen en heel wat ervaring op de markt. Het verschil tussen het Amstelveld en Reuring? Hier kost hun goedkoopste bos bloemen 15 euro, op Reuring kost dezelfde bos 25 euro. Daarnaast zijn hier meer toeristen te vinden dan op Reuring.

PARK BIJZONDER

157

158

Rembrandt Art Market

Rembrandtplein, Grachtengordel-Zuid CENTRUM PLEINEN

DE KUNST VAN DE MARKT

STRATEN

Schaal - 1:2000

Aantal kramen: 30

Openingstijden: zo 09.00-17.00 uur Ritme: wekelijks Organisatievorm: zelfstandige markt Type: bijzondere markt Een luchtige markt waar iedereen echt zichzelf kan zijn. Een inspirerende en creatieve markt. Een plek die aanzet tot nadenken over het leven en hoe kunst wordt gezien door anderen. Kijken naar kunst en daarover meteen kunnen sparren met het brein achter het kunstwerk. En dat alles tegen de achtergrond van historisch Amsterdam. Er is kortom geen betere plek voor deze markt dan het Rembrandtplein.

PARK

Bijzonder aan deze markt is dat de kunststukken sterk in prijs verschillen: je vindt hier iets voor 2,5 euro, maar ook voor 1.600 euro. Er wandelen voornamelijk toeristen op de markt, ook worden er groepen mensen rondgeleid door een gids. Regelmatig worden kunststukken door de kunstenaars verscheept naar het land van de kopers. Ook opvallend is dat je de bezoekers niet kunt vastpinnen op een bepaalde leeftijdscategorie: je ziet hier jong en oud rondlopen.

Parkeren kost €7,50 per uur en het is ontzettend moeilijk om een parkeerplek te vinden, bovendien liggen de meeste plekken op best grote loopafstand van de markt. Dit maakt de markt lastig bereikbaar met de auto. Al met al is de markt het stukje lopen zeker waard!

10 M

10 M

10 M

10 M

65 M

65 M

6M

13 M

6M

13 M

Schaal - 1:xxx KLANTEN

Schaal - 1:500 AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN

Westers

Marokko

Antillen

Suriname

2.3%0.4% 1.4% 2.1%

2.500

Turkije

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

100.0000

35

1. Buurt bewoners

2.000

2. Stad 800.000

20.9%

30

4. Dagjes mensen

1.000 72.0%

600.000

5. Regio

25

500

0

BIJZONDER

3. Touristen

1.500

Één zeepbakje 0-15

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijd

159

400.000

65+

Herkomst Inwoners

20

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gemiddelde WOZ-waarde woningen

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

Bezettingsgraad markt

2019

100%

160

CENTRUM PLEINEN STRATEN PARK

Beeldkraam

161

BIJZONDER

Een kraam met hele mooie beelden met verschillende gelaatsuitdrukkingen. In één kraam liggen de kleinere beelden en in de tweede kraam staat een levensgroot beeld met heel wat gewicht op de rug, waar alle aandacht direct naartoe trekt. De kunstenares, genaamd Saskia de Rooy, heeft portretten gemaakt van mensen van over de hele wereld en die heeft ze over elkaar heen gezet. Ze wil laten zien dat alle mensen in principe hetzelfde zijn: ook al verschillen we uiterlijke wijs van elkaar, als je naar de diepere laag kijkt zijn we allemaal hetzelfde.

Een kraam met een hele mooie levensles.

162

Waterlooplein

Waterlooplein, Nieuwmarkt/Lastage CENTRUM PLEINEN

Afbeelding: Vintage Department

DÉ VLOOIENMARKT, SINDS 1885 Aantal kramen: 144

STRATEN

Schaal - 1:2000

Openingstijden: ma-za 9:30-18:00 Ritme: dagelijks Organisatievorm: gemeentelijke markt Type: algemene warenmarkt Het Waterlooplein is de oudste vlooienmarkt van Nederland en is te vinden naast de Stopera. In 2021 is de markt in een nieuw jasje gestoken. Nu staan er permanente, gouden kramen naast de klassieke ‘kramen’ die alleen een deken op de grond bestaan. Het aanbod bestaat grotendeels uit vintage kleding, antiek en diverse prullaria. Leuk om een keer langs te gaan, wie weet kom je iets bijzonders tegen.

PARK

Schaal - 1:150 KLANTEN

AANWEZIGE BRANCHES/PRODUCTEN Westers

3.500

MarokkoA

ntillen

2.5%

Suriname

Turkije

2.5% 2.5%

VOOR €5 KAN JE KRIJGEN...

Overig

600.000

100

1. Touristen 1. TTouristen ouristen internationaal

3.000 290

80

6.3%

2.500

BIJZONDER

2. Stad 2. Dagjes mensen

500.000

240

2.000 60 170

1.500

3. Stad 25%

1000

61.3%

400.000

4. Regio

100 75

0

0 - 15

0-15

15 - 25

25 - 45

45 - 65

15-25

25-45

45-65

Inwoners naar leeftijdH

163

40

5. Buurt bewoners

500 65+

300.000

65+

erkomst InwonersG

2014

2015

2016 2017

2018

2019 2020

emiddeldeWOZ-waarde woningen

Een antieke theepot 20

Verdeling van klanten (Indicatief)

2015

2016

2017

2018

2019

Bezettingsgraad markt

164

CENTRUM

BEELDEN VAN INSTAGRAM

2021

2021

2021

2021

2021 M. Crone en A. v d Boomen

2021 M. Crone en A. v d Boomen

2002 Stadsarchief Amsterdam

1947

PLEINEN

Het Waterlooplein ontstond toen in 1882 de Leprozengracht en de Houtgracht werden gedempt. Het plein werd een Joodse markt toen het stadsbestuur in 1885 besliste dat de kooplieden die in de omgeving van de Jodenbreestraat hun handel dreven, op het Waterlooplein moesten gaan staan. In 1893 werd het een zesdaagse dag, ’s zaterdags gesloten natuurlijk. Het Waterlooplein bloeide op als een markt waar werkelijk van alles te koop was. De oude Joodse markt is in 1941 voorgoed verdwenen.

De markt heeft zich na de oorlog hersteld, maar is nooit meer de oude geworden.

(Bron: https://waterlooplein. amsterdam)

Ben van Meerendonk

QUOTES

1966 Remmelt Mojet

1885

1895 Stadsarchief Amsterdam

MARKTKRAMEN

Koopman: ‘Meisjes tussen de 17 tot 24 jaar op Dr. Martens, dat zijn de klanten waar ik het van moet hebben. Zij kopen hier in, en verkopen dat weer door op Instagram.’

Man van de loempiakraam: ‘Ik heb hier nog nooit een onaardige klant gehad!’

STRATEN

1960

Koopman: ‘De beste dag is een dag dat het ‘s ochtends regent en ‘s middags de zon schijnt.

Dan hebben mensen zin om naar buiten te gaan en spullen te kopen.’

VEEL GEZIENE KLANTEN

PARK

165

Een toerist.

Een instagram: verkooper

BIJZONDER

Op het Waterlooplein heb je drie soorten kramen: losse kramen, vaste containers en grondplaatsen. Veel kooplui combineren deze drie manieren om hun waren aan te bieden.

Een oude man op zijn scootmobiel.

166

Rommelmarkt IJ-hallen

NDSM-Plein, Noordelijk IJ-oevers West NOORD PLEINEN

Rommelmarkt de IJhallen in september 2021 tijdens het buitenseizoen

STRATEN

Plattegrond markt zomerseizoen (buiten) en markt winterseizoen (binnen), september 2021. Schaal - 1:2000

SPULLEN, SPULLEN, SPULLEN Aantal kramen: ±750 buiten (indien binnen: 500) Openingstijden: zo 9.00-16.30 uur Ritme: maandelijks Organisatievorm: zelfstandig Type: bijzondere markt

aan het IJ en tijdens het winterseizoen binnen in de Scheepsbouwloods.

Sommige kraampjes draaien dan eigen muziek, veelal soul. De entourage van de hijskraan (tegenwoordig Faralda Crane Hotel), graffity, de geparkeerde auto’s van de marktkooplui en de karakteristieke kade met uitzicht op de Amsterdamse skyline zorgen bij de buitenmarkt voor een ruige en sfeervolle setting. Maar mocht er iets fout gaan, dan is er een EHBO-ploeg van drie man aanwezig.

DATA

Bron: CBS allecijfers Noordelijke IJ oever West

De markt is te bereiken met de fiets, met veerpont 906 vanaf Centraal Station, met bus 391 of 394 (halte Klaprozenweg/Atatürk) en per auto. Tot 12 uur is het op zondag gratis parkeren op de werf, daarna is het 1,40 euro per uur tot 19 uur (dagkaart is 8,40 euro).

PARK

De ‘Gigantische vlooienmarkt IJ-Hallen’ vindt vijftien keer per jaar plaats. De markt staat iedere eerste zondag van de maand op de NDSM-werf: tijdens het zomerseizoen

Op de markt staan zowel particulieren als ondernemers die tweedehands producten aanbieden. De verkoop van nieuwe producten of partijhandel is niet toegestaan. De prijzen lopen uiteen van euroknallers tot maximaal 200 euro, zoals bijvoorbeeld voor een polaroid camera. De markt trekt een divers publiek aan, veelal tussen 15 en 50 jaar, met een interesse voor retro en tweedehands spullen. Bezoekers komen vanuit heel Nederland, naar ook uit Duitsland, Italië, Frankrijk, Turkije, Marokko, Japan en Polen. Op het drukste moment lopen er maximaal 2.000 bezoekers.

De entree tot de markt is vijf euro, vroege vogels die al om 6 uur de markt op willen om eerste keus te hebben, betalen 9 euro. Een kaartje voor kinderen kost twee euro.

Een kleine waarschuwing: klanten moeten niet bang zijn voor voyeurs, want op de buitenmarkten zijn er geen paskamers. Geregeld zie je daarom dames die even snel een kledingstuk over hun topje of panty aantrekken.

Doorsnede markt zomerseizoen BRANCHES

VOOR VIJF EURO KRIJG JE...

2%

167

15%

5%

60%

BIJZONDER

31%

5%

2%

3

1

2 168

NOORD PLEINEN

‘Zullen we nog even kijken bij het tweeeurohoekje, daar houd ik wel van, haha.’

‘We staan een keer per maand op deze markt op een vaste plek,’ vertelt de marktkoopman.

Ik vraag of hij nog ander werk heeft. ’Nee, de markt is mijn volledig inkomen. We staan ook nog wel op de markt in Utrecht en ik verkoop producten via Marktplaats, maar deze rommelmarkt is mijn favoriet. Hier mag ik namelijk iedere maand staan en kan ik om vijf uur starten met opbouwen. Bij de Noordermarkt is het vermoeiender, daar moet je vanaf drie uur opbouwen en parkeren is duur.’ Hij verkoopt camera’s. Als ik interesse toon, vertelt hij dat hij

garantie geeft en dat ik mag bellen of een brief via de marktmeester kan sturen als er toch iets mee mis zou zijn. Betalen kan zowel contant als met pin.

Naast de zelfstandige ondernemers staan er vooral particulieren op de markt die hun ‘zolderspullen’ verkopen. Zij betalen 33 euro voor een gewone kraam van 4 bij 1,1 meter, 39 euro voor een hoekkraam en standaard 5 euro borg. De borg krijgen ze pas aan het einde van de dag, om vijf uur, terug. Op een slechte dag eerder vertrekken zit er dus niet in. ‘Maar

‘Zullen we hier gaan zitten?’ wijst een vrouw naar de rand van de kade.

STRATEN

MARKTKRAAM VERHALEN

‘Ja dame, je moet hem echt meenemen voor die drie euro. Dit wil je niet missen. En vanmorgen was die nog vijf euro.’

het kan sowieso al niet gezien alle auto’s die in een rits achter elkaar staan’, zegt een dame achter een kraam. Ze komt uit Den Bosch en staat op de rommelmarkt omdat ze hier normaal goed verkoopt, ‘maar vandaag helaas niet echt.’ Maar het is wel eenvoudig hier een plek te bemachtigen: er zijn geen eisen aan de kraam, zolang er maar geen nieuwe producten of partijhandel worden verkocht. Ze knipoogt: ‘Maar sommige doen dat wel hoor.’

PARK BIJZONDER

169

170