Bij K.B. van 21 en 30 oktober 1879 werden er ook schoolcomités opge richt, die de taak hadden propaganda te maken voor het officiële onder wijs. Hun invloed was niet onaanzienlijk: ze konden wenken geven aan gemeentebestuur en schoolinspectie i.v.m. o.a. benoeming of afzetting van leerkrachten, ze evalueerden schoolgebouwen en -meubilair, ze mochten een register aanleggen waarin alle namen van de kinderen tussen de 6 en de 14 jaar genoteerd werden... Het schoolkanton Tielt werd in 7 comités opgesplitst, waarvan het vijfde bestond uit de gemeenten Aarsele en Dentergem'42. Het was de bedoeling dat elk comité uit 7 leden zou bestaan, maar dat liep niet van een leien dakje... Veel aangezochte kandidaten weigerden onder druk van de clerus zo’n functie te aanvaarden of vreesden hetzij volledig geïsoleerd te raken, hetzij - wat betreft de zelfstandigen commercieel verlies te leiden. Wie zich geroepen voelde, moest een sterke persoonlijkheid en een overtuigd liberaal zijn, wetende dat hem voortaan de absolutie in de biecht geweigerd en zijn reputatie in de klerikale pers door de modder werd gesleurd. Een eerste poging om dergelijke comités te vormen was dan ook absoluut geen succes: voor 20 van de 79 West-Vlaamse comiteiten werd zelfs geen enkel lid gevonden! De episcopale oproep om in elke parochie een vrije katholieke school op te richten, werd daarentegen massaal opgevolgd. In de zomer van 1879 veranderde het Vlaamse landschap in één grote bouwwerf. Overal rezen vrije scholen als paddenstoelen uit de grond, hetzij als luxueuze nieuwbouw (bv. Wielsbeke en Desselgem), hetzij als al dan niet ver bouwde privéwoonst of parochiaal gebouw (bv. Dentergem, Meulebeke en Vichte). Niet overal kon men rekenen op een gul mecenaat zoals te Wielsbeke en te Oostrozebeke en betekende het oprichten van school gebouwen en -huizen, de aankoop van meubilair en het onderhoud van de lokalen een zware hypotheek voor de katholieke gemeenschap. Om nog niet te spreken over de lonen van de onderwijzers, waarvan uiteraard geen centiem door de overheid betaald werd. Vooral om aan deze financiële perikelen tegemoet te komen, kwamen katholieke schoolcomités tot stand, met aan het hoofd het diocesane comité o.l.v. de in 1878 afgezette gouverneur van West-Vlaanderen Léon Ruzette (1877-1878 en 1884-1901). Onder het diocesane comité142 142
De andere schoolcom ités voor het kanton Tielt waren: 1. Tielt en Kanegem; 2. Schuiferskapelle, Ruiselede en W ingene; 3. Zwevezele, Egem, Koolskamp en Pittem; 4. Ardooie en M eulebeke; 6. M arkegem, Oeselgem, Wakken en Sint-Baafs-Vijve; 7. Sint-Eloois-Vijve, W ielsbeke, Ooigem en Oostrozebeke.
133