n h za ke n de p werk r o vi t sa ncie N o o r m e n m et R i j O ntw k d ikke swaters -H olla nd, ling t a at sb , M KB N oor ed rijf NHN d-H o en llan d
nhzaken is het magazine voor ondernemend Noord-Holland boven het Noordzeekanaal - www.nhzaken.nl - Uitgave 5 2015
In dit nummer
DEEN Supermarkten beste werkgever
Familiebedrijf groeide van bowling naar partycentrum
Regionale aanpak inzet nieuwe industriële revolutie
‘Bedrijfsopvolging of bedrijfsoverdracht?’
Jonge vrouw vaak hoger opgeleid Vrouwen van in de dertig hebben een hogere opleiding dan de mannen van hun generatie. Bijna 43 procent van deze vrouwen heeft een HBO- of WO-opleiding. Bij hun mannelijke leeftijdsgenoten is dat 38 procent. Dit blijkt uit recentelijk gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Blijft de onderneming binnen de familie of niet… Ondanks dat kinderen minder vanzelfsprekend voor het familiebedrijf kiezen dan voorheen, blijft het ook tegenwoordig nog binnen veel ondernemersgezinnen een belangrijk thema: Neemt één van de kinderen het roer over - bedrijfsopvolging - of wordt het bedrijf toch aan een externe partij overgedragen: bedrijfsoverdracht? Volgens overnameadviseur Joost Baltus en familiebedrijvenspecialist drs. Ed Schipper van de Prisma Advies Groep uit Heerhugowaard is het beantwoorden van deze vraag van diverse factoren afhankelijk. Niet alleen zakelijke, maar vooral ook van emotionele en relationele factoren. Bereidheid, openheid en eerlijkheid zijn essentieel voor het maken van goede afwegingen. Capaciteiten Voor zowel de vader en/of moeder, de overdrager, als voor de zoon en/of dochter, de opvolger, is bedrijfsopvolging een kwestie van willen en kunnen. Het levenswerk van de één gaat mogelijk over op de ander. Ed Schipper: “Als de kinderen echt niet willen, houdt de mogelijk tot opvolging op en ligt overdracht aan een externe partij voor de hand. Als de opvolger wél wil, is het de vraag of hij/ zij voldoende capaciteiten en vaardigheden heeft om de onderneming voort te zetten. Mocht dit niet helemaal het geval lijken, kan de zoon of dochter dan worden begeleid en/of opgeleid? Open en eerlijke communicatie hierover binnen het gezin is van groot belang voor alle betrokkenen”.
Het onderwijsniveau van de bevolking is de afgelopen twintig jaar aanzienlijk gestegen. Vooral vrouwen hebben hiervan geprofiteerd. Van de vrouwen die eind jaren vijftig zijn geboren, had nog geen 25 procent een HBO- of WOopleiding afgerond. Bij vrouwen die eind jaren zeventig zijn geboren, de jongste generatie uit dit onderzoek, ligt dit aandeel ruim boven de 40 procent.
Joost Baltus (l) en Ed Schipper van de Prisma Advies Groep in Heerhugowaard. (Foto: aangeleverd)
Een geslaagde opvolging ligt echter niet alleen aan de opvolger(s), maar zeker ook aan de overdrager. Schipper: “Hoe vaak zien we in de praktijk niet dat de ondernemer wel zegt dat hij of zij het stokje wil overdragen, maar dit vervolgens toch eigenlijk heel moeilijk vindt. Formeel kan het bedrijf dan wellicht zijn overgedragen, maar informeel spelen ‘oude krachten’ vaak nog een bepalende rol. Maak hier heel duidelijke afspraken over.” Alternatief scenario Mocht bedrijfsopvolging niet kunnen plaatsvinden, dan zal overdracht van het familiebedrijf aan een externe partij worden overwogen. Joost Baltus: “Dit is doorgaans een ander traject, waarbij zakelijke en financiële factoren een belangrijkere
rol spelen. Met bedrijfswaardering, financiering, fiscaliteit en te stellen zekerheden wordt anders omgegaan. Ook het onderhandelingsspel wordt vaak zakelijker gespeeld. Dit hoeft echter niet erg te zijn. Voor sommige situaties is externe bedrijfsoverdracht de beste oplossing.” Voor welk scenario de ondernemer en zijn gezin ook kiest, feit is dat een goede voorbereiding het halve werk is. Een dergelijk belangrijk proces verdient namelijk veel tijd en aandacht. Want: Een succesvolle overdracht is een must voor de continuïteit van de onderneming. Woensdag 25 november organiseert de Prisma Advies Groep de kennissessie ‘Bedrijfsopvolging of Bedrijfsoverdracht?’.
Vrouwen van in de dertig hebben een hogere opleiding dan de mannen van hun generatie. (Foto: aangeleverd)
Meer informatie: www.prisma-advies.nl
Te koop bedrijfsgrond
ontwerp | aanleg | onderhoud Kennemerpark 20 1811 DE Alkmaar
uw groene visitekaartje
t 072 512 22 41
www.accountantskantoordeman.nl info@accountantskantoordeman.nl
Jaarrekeningen Online boekhouden Administraties Aangiften Fiscaal advies Salarisverwerking 1000-21-4000-2951 nhZaken
Checklist voor soepele bedrijfsoverdracht
Ontdek de Boekelermeerwaarde
Uw bedrijfsinformatie, altijd, overal en
Ondernemen
Energie
Ondernemen Kwaliteit
Bereikbaarheid Ondernemen Energie
veilig beschikbaar.
Kwaliteit Ruimte
Bereikbaarheid
Ruime opzet met kavels op maat Duurzaam terrein met centraal warmtenet
ICT oplossingen
31-08-15 17:26 1_16_stSp251x375_fc_C.indd 1
Bereikbaarheid Energie Ruimte
Geschikt voor veel bedrijfsactiviteiten
Ontdek de Boekelermeerwaarde in 1 minuut
072 - 57 57 120 1000-21-4000-2854 nhZaken
Meer weten?
deboekelermeer.nl
Kleur: fc 1_4_stSp_112x165_fc_A.indd 1
1_16_stSp_54x80_fc_A.indd 1
Bereikbaarheid Ondernemen Kwaliteit Ruimte
Architectonische gebouwen met allure
innovatieve
Kleur: fc
Bereikbaarheid Kwaliteit Energie
Direct gelegen aan de A9 bij Alkmaar en Heiloo
Vraag eens naar onze
www.nedvice.nl
Ondernemen Kwaliteit Energie Ruimte
1_16_stSp_54x80_fc_x.indd 1 15-06-15 09:51
31-08-15 17:13
1000-21-4000-3010 nhZaken 2015-2 1000-21-4000-3009 nhZaken 2015-1
Kleur: fc 21-10-15 14:28
Ruimte