Robeco Whitepaper 80 jaar sparen versus beleggen

Lange termijn essentieel voor rendement

Vraag de gemiddelde Nederlander een beeld te schetsen over beleggen, en u zult weinig positieve antwoorden krijgen. Zeker na de beursontwikkelingen van de afgelopen jaren zullen termen als ‘slechte rendementen’, ‘hoge risico’s’ en ‘verlies’ de rode draad van het antwoord zijn. Toch is in het verleden gebleken dat beleggen in veel gevallen meer oplevert dan sparen, zeker als de beleggingstermijn toeneemt. Ook leert de historie dat een lange periode van lage rendementen bijna altijd gevolgd werd door rendementen die beter waren dan die op spaargeld.

Beleggen versus sparen Dát beleggen in aandelen hogere risico’s met zich meebrengt dan sparen, mag duidelijk zijn. Onderstaande grafiek laat zien wat sinds 1930 de rendementen op aandelen op de Amerikaanse markt waren geweest als u een periode van 1 jaar had belegd. Weliswaar had u sinds 1930

gemiddeld een rendement van 9,3% behaald, maar de uitschieters zijn groot. Jaren van +50% zijn voorgekomen, maar ook een verlies van 40% of meer is voorgekomen. Het idee dat u start met beleggen en het eerste jaar uw vermogen met 40% in waarde ziet dalen, is uiteraard geen prettige gedachte.

Dat beeld is uiteraard heel anders als we naar sparen kijken. Sparen levert weliswaar gemiddeld genomen minder op dan beleggen, maar het neerwaartse risico is eveneens beperkt. Ervan uitgaande dat de spaarinstelling niet failliet gaat, krijgt u in elk geval uw inleg gewoon weer terug. Gemiddeld leverde sparen een rendement van 3,9% op, waarbij het slechtste rendement 0% bedroeg en het beste rendement 14,6%.

De impact van de beleggingsperiode is groot Stel nu dat u niet 1 jaar, maar 15 jaar had belegd. De vorige grafiek ziet er dan als volgt uit: De eerste blauwe balk betreft de 15-jaarsperiode

Gemiddeld rendement per jaar als u 1 jaar spaart of belegt

Gemiddeld rendement per jaar als u 15 jaar spaart of belegt

60%

20% 18%

40%

16%

20%

14%

0%

10%

12%

8%

-20%

6%

-40%

4%

-60% 1930

0% 1930

2% 1940

1950

1960

1970

1980

1990

2000

1940

Jaar Sparen

Beleggen

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

* Amerikaanse 3-maands rente: 1929-2003: 3-months Treasury Bills US; 2004-2009: 3-months JPMorgan Cash Index. Dit is de best mogelijke benadering van de spaarrente over de afgelopen 80 jaar.

Sparen

1950

1960 Startjaar

1970

Beleggen

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

1980

1990

Wat valt op? De resultaten voor aandelen zijn nog steeds grilliger dan op sparen, maar de verliezen vallen weg.

Een tweede punt dat opvalt, is dat beleggen met een dergelijke beleggingshorizon het in veel gevallen beter heeft gedaan dan sparen (59 van de 65 gevallen). In die jaren dat sparen een beter rendement opbracht, was het verschil in rendement bovendien klein.

Daar staat tegenover dat in de jaren dat beleggen het beter deed, de rendementsverschillen aanzienlijk konden oplopen.

Huidige zwakke periode houdt al 12 jaar aan Tot zover de geschiedenis, maar waar staan we nu? Terugkijkend kunnen we zeggen dat de huidige mindere periode begonnen is in 1998.

Anders gezegd: mensen die op 1 januari 1998 hun geld 12 jaar op een spaarrekening hebben gezet, hebben een beter rendement (gemiddeld 3,6%) behaald dan degenen die zijn gaan beleggen (2,9%)1. Het is dan ook niet verwonderlijk dat beleggen door deze jaren heen bij het grote publiek steeds minder populair is geworden.

Toch is het interessant om te kijken wat er in het verleden is gebeurd na een periode waarin het gemiddelde rendement op aandelen over 12 jaar lager was dan op sparen. De tabel hieronder geeft het volgende weer: het gemiddelde jaarrendement op spaargeld en op beleggen als u 5 jaar gespaard/belegd had nadat aandelen het 12 jaar gemiddeld slechter hadden gedaan dan spaargeld. Sinds 1930 is dat 10 keer voorgekomen. Slechts in één geval werd na 5 jaar alsnog een slechter rendement op aandelen behaald, maar in de overige gevallen was het rendement op aandelen duidelijk hoger.

Hoe verstandig is beleggen nu?

Wellicht klinkt dit als gegoochel met cijfers, maar er zit wel degelijk logica achter. Te groot optimisme, waarbij menigeen blindelings koopt, wordt gevolgd door periodes van pessimisme, waarin de fundamenten onder de aandelenmarkten vervolgens weer uit het oog verloren worden.

Is er nu sprake van pessimisme? Het probleem is dat er niet een universele maatstaf bestaat waarmee deze vraag eenduidig kan worden beantwoord. Er zijn diverse waarderingsmaatstaven voorhanden, elk met specifieke tekortkomingen, en vaak met een beperkte historie. Daarnaast is er geen zekerheid dat de historie zich herhaalt.

Een reeks die wel een lange historie heeft, is de zogeheten Shiller PE index. Hierbij worden de bedrijfswinsten van de afgelopen tien jaar vergeleken met de huidige koersniveaus. De grafiek hieronder laat het verloop van deze maatstaf sinds 1880 zien. De huidige waardering van 19,73 wijst niet op overdreven pessimisme en geeft tegelijkertijd aan dat de risico’s voor beleggen momenteel kleiner lijken dan in 2000.

Koers-winstverhouding 50 2000

45 40 Koers-winst verhouding

1930-1945. Deze geeft aan dat als u op 1 januari 1930 was begonnen met beleggen en tot 1 januari 1945 had belegd (15 jaar), u dan gedurende die periode gemiddeld per jaar 2,2% rendement had behaald.

35

1929

30 1901

25

1966

20 15 10 5 0 1860

1880

1900

1920

1940 Jaar

1960

1980

2000

2020

Bron: Robert Shiller, S&P 500 composite

Jaar dat rendement

Jaren dat rendement

sparen hoger was

beleggen hoger was

Rendement sparen

10,0%

8,4%

Rendement beleggen

8,1%

16,4%

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

Conclusie In de afgelopen 80 jaar konden we zien dat beleggen in veel gevallen meer oplevert dan sparen, zeker als de beleggingstermijn toeneemt.

En dat 12 jaar van lage rendementen vaak gevolgd werd door rendementen die beter waren dan die op spaargeld. Nu beginnen met beleggen betekent uiteraard niet dat u het komende jaar een mooi rendement zult krijgen – het is niet ons doel om de bodem van de markt te voorspellen – maar het geeft aan dat uw beleggingsrisico’s met een langere beleggingshorizon relatief kleiner worden.

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

1

erekend over een langere periode terug zijn de resultaten van aandelen wel gunstiger G dan die op spaargeld. Het gemiddelde jaarlijkse rendement op aandelen over de periode 01-01-1997 tot 01-01-2010 bedroeg 5,0% tegenover 3,7% op sparen.

Rendement en kosten De getoonde rendementen zijn uitsluitend ter illustratie. Bij de berekening van deze rendementen is geen rekening gehouden met individuele beleggingskeuzes. Belangrijk is om op te merken dat de rendementen geen rekening houden met kosten. Uiteraard dient u er rekening mee te houden dat aan beleggen kosten zijn verbonden, de hoogte hiervan verschilt per aanbieder en per dienst. Daarnaast geldt voor spaarrentes ook dat deze verschillen per aanbieder, ook hier kunnen kosten aan verbonden zijn.

Belangrijke informatie Dit document is met zorg samengesteld door Robeco Institutional Asset Management B.V. (Handelsregister nummer 24123167).

Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning van de Autoriteit FinanciĂŤle Markten te Amsterdam.

Deze informatie is mede ontleend aan betrouwbaar geachte externe bronnen en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

De verstrekte informatie is geen aanbod, beleggingsadvies of financiĂŤle dienst. De informatie is ook niet bedoeld om enig persoon/de lezer aan te zetten tot het kopen of verkopen van enig product of afnemen van enige dienst van Robeco, noch bedoeld als basis voor een beleggingsbeslissing.

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.