RLZZZ Landschapskrant zomer 2011

Landschapskrant Gratis

zomer 2011 Nr6 10 000 stappen in Paradijsplekjes Fietsgroetjes uit het Pajottenland

Elke stap telt Wie in beweging blijft, blijft gezond. Deze eenvoudige wijsheid geldt zowel voor jou als voor het landschap en de natuur van het Pajottenland en de Zennevallei. Met de zomerse wandel- en fietstips uit deze Landschapskrant heb je dus je eigen gezondheid én die van het landschap in de hand.

Zet 10 000 stappen in Paradijsplekjes. Ook zonder fitnessabonnement kan je steeds terecht in onze selectie verrassende natuurgebieden, rustplaatsen en uitzichten. Beweeg en geniet zonder mate van verborgen groene pareltjes in de regio.

Het Regionaal Landschap heeft de voorbije jaren heel wat boomgaarden, poelen, hagen… hersteld en aangelegd bij enthousiaste eigenaars in de regio. De ‘Groetjes uit het Pajottenland’-fietstocht brengt je langs een aantal recente projecten.

Elke stap telt, dus laat je inspireren, ga zelf aan de slag en breng je eigen tuin of omgeving ‘in beweging’.

Kris Poelaert, Voorzitter

10 000 stappen in

Paradijsplekjes

Het Regionaal Landschap ging samen met Logo Zenneland vzw (Lokaal verleg) op zoek naar prachtige plekjes van het Pajottenland Gezondheidsoverleg) en de Zennevallei. We nodigen je uit om deze Paradijsplekjes te verkennen tijdens wandelingen van 4000 tot 10 000 stappen.

Zet elke dag 10 000 stappen want dat is de ‘aanbevolen dagelijkse hoeveelheid lichaamsbeweging’. Terwijl je ontspannen geniet van de mooie natuur in de Paradijsplekjes, houd je dus tegelijk je gezondheid op peil.

10 000 stappen is een project van de Vlaamse overheid in samenwerking met Logo.

Landschapskrant - 3 -

10 000 stappen Wie in beweging blijft, blijft gezond! Niet alleen kan je door te bewegen ernstige ziekten mee helpen voorkomen, je houdt ook je gewicht en bloeddruk op peil. Iedereen vaart wel bij voldoende lichaamsbeweging. Man of vrouw, jongvolwassene of senior, arbeider of bediende. Zet 10.000 stappen per dag en verbeter je gezondheid! Thuis, op het werk, tijdens verplaatsingen (verkeer), in je vrije tijd,‌ Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de helft van de Vlamingen te weinig beweegt.

Vlamingen zetten gemiddeld 6000 stappen per dag, dus 4000 te weinig om aan 10 000 te komen. Dat geeft meer risico op hart- en vaatziekten, kanker, diabetes en obesitas.

Redenen genoeg voor extra gezondheidsstappen want elke stap telt.

Ontdek de Paradijsplekjes in onze regio en geniet stap voor stap van het prachtige landschap. • Lees meer gezondheidsinfo en bewegingstips op www.10000stappen.be.

Koesterburen Trage wegen zijn groene wegen dus je wandelt nooit alleen. Dieren en planten gebruiken wandelwegen en bermen om zich te voeden, verschuilen, verplaatsen en voort te planten.

Paradijsplekjes De Paradijsplekjes leiden je naar enkele verrassende natuurgebieden, rustplaatsen en uitzichten in het Pajottenland en de Zennevallei. Ontdek de plekken waar zwaluwen broeden, geelgorzen zingen en de natuur uitbundig bruist.

Luister tijdens het wandelen naar het paradijslied van Le Vélo Vert en je geniet dubbel.

Onderweg kom je zeker een aantal Koesterburen tegen: soorten die extra aandacht verdienen. Het Regionaal Landschap zorgt er samen met gemeenten, inwoners, verenigingen en de provincie voor dat ze zich thuis blijven voelen in de regio.

• Maak kennis met de Koesterburen en koester lokale biodiversiteit via www.RLZZZ.be/koesterburen.

• Download het paradijslied, de wandelkaartjes en meer Paradijsplekjes via www.paradijsplekjes.be.

Landschapskrant - 5 -

Dilbeek

De Broekbeekvallei: natuur met een skyline

De Broekbeek loopt tussen Dilbeek en Anderlecht. Van kinderboerderij Het Neerhof tot aan de Ring kan de beek nog ongestoord kronkelen in een halfopen landschap temidden van de verstedelijkte Brusselse Rand.

Start 4km (5350 Stappen) 7km (9350 Stappen)

Start: kruising Itterbeeksebaan en Neerhofstraat

De gemeente Dilbeek zorgde voor aanplant van fruitbomen, hagen, houtkanten, een ‘ijsvogelwand’ en een vlinderweide. Met deze acties wordt de lokale biodiversiteit versterkt en worden de sleedoornpages, eikelmuizen en ijsvogels gekoesterd.

Geboorteboomgaard

n Insectentore

De lange wandeling loopt door het Anderlechtse Pajottenland rond Vlazendaal en Neerpede. Tussen beide volg je een voetweg langs golvende gerstvelden en magistrale vergezichten.

Sla af om kinderboerderij Het Neerhof te ontdekken, maak een extra lus rond de vijvers van Neerpedepark of bewonder de Luizenwindmolen (bezoek elke 2e en 4e zondag, 14-17u). Aan de witblauwe Sint-Alenakapel, bewaakt door trouwe lindes, heerst een ingetogen stilte.

Landschapskrant - 7 -

Beersel

Meigemheide

Start: Oud sanatorium, Opvangcentrum voor asielzoekers van het Rode Kruis De Meigemheide is een goed verstopte landschapsparel in het centrum van de fusiegemeente Beersel. Op je tocht kom je telkens weer verrassende vergezichten tegen in een landschap waar natuur, landbouw en bewoning in evenwicht met elkaar lijken. Om dit zo te houden – want de verstedelijkingsdruk vanuit Brussel is ook hier voelbaar – investeert de Vlaamse Overheid in een landinrichtingsproject. Het doel? Het gebied op en rond de Meigemheide als open groene ruimte bestendigen en natuur, recreatie, bewoning en landbouw elk een plaats geven.

Start 4,5km (6000 Stappen) 7km (9350 Stappen)

Op je wandeling doorkruis je de “heide” (heideplanten vind je hier in elk geval niet meer) tussen Gasthuisbos en Begijnenbos. Prachtige hooilanden, sierlijke houtkanten, glooiende akkers en vergezichten op de torens van Brussel worden aaneengeregen met tal van trage wegen.

In het Begijnenbos daal je vervaarlijk af (sorry, even later ook weer omhoog), langs de Kesterbeek loop je langs een heus moeras (tevens natuurreservaat) en in de Klutsstraat werp je een blik op de kleurrijke, frivole kunst van de ‘Tuin der Onlusten’ van de New Flemish Primitive Art. Start en aankomst aan het imposante Brugmann-sanatorium, een getuige van net voor WO I toen arme TBC-lijders er van de goede lucht kwamen genieten. Vandaag start je wandeling er met een glimlach van asielzoekers die er een voorlopig stekje vonden.

Halle

Landschapskantelen op de Malakoff-toren Start: Kerk van Lembeek, Claesplein, Lembeek Het heuvelende landschap tussen Lembeek-dorp en Lembeekbos werd gekneed door kasteeleigenaar en jeneverstoker Paul Claes.

Het kasteel uit het Kasteelpark is er niet meer maar het park wordt nu bewaakt door een stenen Onze-Lieve-Heer.

Start 3,5km (4650 stappen) 6km (8000 stappen)

Op de andere heuvelkant pronkt dĂŠ folie van Halle en omstreken: de Malakoff-toren. Het is een nagebouwde middeleeuws ogende wachttoren uit 1854, nu ingebed in een natuurdomein met bos en bloemrijke graslanden.

Vandaag kijk je vanaf de kantelen uit over een landschap dat onder stedelijke druk staat. Niettemin kan je nog volop van het groen proeven. Al de Botermelkweg met knuppelpad afgelopen? Hier vind je een mooi bewaarde natuurlijke holle weg.

De paradijsplekjes worden aanbevolen door o.a. Natuurpunt MOLennik, Natuurpunt Pajottenland, Pasar, Bed & breakfast Wisteria, Milieuraad Bever. Redactie: Alwin Loeckx. www.paradijsplekjes.be

Landschapskrant - 9 -

Affligem

Tussenschaaps in de Domentse Broeken

Start 4km (5350 stappen) aan Veldekenslos (zijstraat Bleregemstraat) 7km (9350 stappen) aan Abdij van Affligem, Abdijstraat

Het natuurgebied Domentse-Bleregemse Broeken heeft een unieke ‘schaapstunnel’.

Om een trage weg te heropenen werd tussen twee weiden een tunneltje met rioolbuizen gebouwd. De weg doorkruist twee schaapsweiden. In de zomer vinden de dieren eten op de ene weide en na de maaltijd zoeken ze de schaduw aan de andere kant.

Op je wandeling vind je in de Broeken een aaneenschakeling van bosjes, weilanden, akkers en moerassige gedeelten. Geniet van de verscheidenheid van het landschap: over een akker, langs en over de Koudenbergbeek die zich een weg snijdt doorheen de Broeken, langs bosranden met prachtige uitzichten…

Je wandelt tussen de relicten van de visvijvers die de abdij destijds van vis voorzagen. Je passeert ook door de wijk Mazits, vroeger decor van een van de vele openluchtgroeven waar bouwsteen werd gedolven voor de abdij. Via de Dender werd de steen verscheept.

Sinds eind april kent Affligem – Affelgem in de volksmond – er een nieuwe wandelweg bij van 1,8km: twee oude buurtwegen werden heropend, een derde weg is nieuw en loopt door het biodiverse bos De Lap.

Vooraleer je het gebied binnenkomt, maak je kennis met de abdij van Affligem, allicht de beroemdste van ons land. De westkant van de abdij is een ander prachtig natuurgebied waar bewoning geen kans maakt. Hier vind je het gerestaureerde hopproefveld van de gemeente Affligem, als eerbetoon aan de hopteelt van vroeger.

Landschapskrant - 11 -

Pepingen

Oogappeltjes in de geboorteboomgaard Start: gemeentehuis Pepingen, Ninoofsesteenweg 116

Start 4,5km (6000 stappen) 7,5km (10000 stappen)

Jonge ouders in Pepingen worden jaarlijks uitgenodigd om een hoogstamfruitboom aan te planten in de gemeentelijke boomgaard. Enkele oude fruitbomen waken er liefdevol over de nieuwe oogappeltjes.

Hoogstamboomgaarden waren typisch voor het landschap van het Pajottenland maar in de jaren ‘70 werden heel wat boomgaarden gerooid. Nu krijgen ze opnieuw meer aandacht als smaakmakers voor mens, natuur en landschap.

In een hoek van de geboorteboomgaard bouwde Natuurpunt Pajottenland-Pepingen een hut met wilgentakken. De wilgen groeien gewoon door en de levende hut wordt dus steeds groter.

De wandeling loopt via de Kamstraat, waar je het tracĂŠ van de oude trambaan kruist.

Lennik

Landschapskneden in de Moeille De glooiende landschappen van het Pajottenland worden gevormd door groene beekvalleien tussen vruchtbare heuvels. De moeille van Eizeringen is een uitzondering want in dit dal stroomt geen beek (meer).

Een moeille is een houten trog waarin meel tot deeg werd gekneed. In de ‘trog van Eizeringen’ worden het nabijgelegen natuurgebied, enkele hagen, oude hoogstamfruitbomen en het zicht op vruchtbare akkers elke dag opnieuw gekneed tot een paradijsbroodje landbouw-natuur, hĂŠt enige echte streekproduct van het Pajottenland.

Bakkers van dienst zijn een grote populier en kleine meidoornboom die hand-in-hand, of eerder tak-in-tak, midden in de moeille waken.

De twee wandelingen vertrekken van op de gemene gronden van de oude Frankische Nellekensdries, onlangs beschermd. De 10 000 stappen wandeling brengt je ook langs de SintBerlindisbron, beschermheilige van de bomen en van dienst tegen veeziekten.

Start 4,5km (6000 stappen) 7km (9350 stappen) Start: Dries Nelleken, kruising Nellekenstraat Oude Geraardbergsestraat, Lennik

Landschapskrant - 13 -

Gooik

De groene parel van het Pajottenland Download wandeling en landschapstekeningen: www.kesterheide.be Start: educatief centrum De Paddenbroek, Paddenbroekstraat 12, Gooik

Start 4,5km (6000 stappen) 6,5km (8650 stappen)

Met tot de verbeelding sprekende ‘tijdsvensters’ nemen we je mee op een adembenemende tocht door 5000 jaar landschap van het Pajottenland. Van aan de Kesterheide in Gooik kijk je uit vanaf het Pajottenland onder een dikke ijskap tot aan ons landschap van morgen.

Wandel langs knooppunten van het Wandelnetwerk Pajottenland door dit Europees beschermd paradijsplekje en je loopt in de voetsporen van Neanderthalers, Kelten, Romeinen, de IJzeren Man en… rovers van de bende van de Tongsnijders die in holen onder de grond verborgen zitten.

Fietsgroetjes uit het Pajottenland Landschap in beweging!

Het Regionaal Landschap heeft de voorbije jaren heel wat landschapsplannen uitgevoerd bij enthousiaste eigenaars van oude hoeves in Bever, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen, Roosdaal en andere gemeenten.

Met twee zomerse fietstochten langs projecten willen we je inspireren om zelf een historisch onderzoek naar jouw tuin of buurt te voeren. Ga aan de slag met onze praktijkhandleiding ‘Landschap in beweging!’ en word fiere landschapsbouwer.

Herstel kleine landschapselementen: boomgaarden, poelen, hagen… of leg er nieuwe aan. Kies streekeigen planten voor meer natuur en een mooier landschap.

Landschapskrant - 15 -

Fietslussen op Fietsnetwerk Er zijn drie fietslussen met tussenverbindingen, zodat de verschillende lussen met elkaar verbonden zijn en een groter geheel vormen. De fietsknooppunten staan onderweg aangeduid op groen-witte borden. Je kan overal starten en inpikken. ďƒ° Kaart van het hele fietsnetwerk te koop via www.toerismevlaamsbrabant.be.

Legende Paradijsplekje Landschapsbouwer Parkeerplaats Fietsknooppunt

Fietsgroetjes uit Bever

Fietsgroetjes uit Gooik, Herne en Pepingen Landschapskrant - 17 -

Praktijkhandleiding: word landschapsbouwer!

Onze nieuwe praktijkhandleiding bundelt meer dan 10 jaar praktijkervaring, tips en projecten van het Regionaal Landschap.

Je vindt er praktische informatie over historisch kaartmateriaal, streekeigen plantgoed, hagen & heggen, poelen, boomgaarden, knotbomen en subsidiemogelijkheden. ďƒ° Downloaden: www.rlzzz.be/landschapsbouwer

Fietsgroetjes uit Lennik

Het Regionaal Landschap in actie!

Mobiele fruitpers: sapvloed!

Vorig jaar perste onze mobiele fruitpers op vijf dagen maar liefst 20 ton appels tot… 12 500 liter natuurtroebel sap, genoeg om 100 badkuipen te vullen. De mobiele fruitpers is een technologisch wondertje dat spoelt, raspt, perst en pasteuriseert.

Ook dit jaar kan je je appels in september en oktober laten persen.  Inschrijven vanaf 1 augustus via www.RLZZZ.be/fruitpers.

Proefritten in de Groebegracht

De Proefritten van het Regionaal Landschap, dat was heerlijk wandelen en fietsen op 15 mei in de vallei van de Groebegracht tussen Halle en Pepingen. Kunstacademie De Meiboom palmde de Elbeekdries in. 200 deelnemers volgden 1 miljoen vlinders langs de Groebegracht tussen Halle en Pepingen en telden 10 000 stappen naar zoete paradijsplekjes, smakelijk erfgoed en verleidelijke natuur.  Fotoverslag op www.RLZZZ.be/proefritten

Cadeaubox Kesterheide

Tussen maart 2009 en maart 2010 organiseerde het Regionaal Landschap samen met Natuurpunt Gooik, de cultuurraad en gemeente Gooik en 30 Gooikse en Pajotse verenigingen het ‘Jaar van de Kesterheide’. Tijdens meer dan 60 activiteiten kwamen enorm veel verhalen en ideeën boven. Al dit materiaal is nu samengebracht in een bijzondere cadeaubox die al je zintuigen beroert.  Cadeaubox Kesterheide: bestellen via www.kesterheide.be

TV RLZZZ – Pajottenland Vakantieland

Vlaanderen Vakantieland trok de wandelschoenen van Breugel aan. Thomas Vanderveken bewandelde eind april het paradijselijke Pajottenland langs ons wandelnetwerk met knooppunten in Gooik, Lennik, Pepingen en een stuk van Roosdaal en Sint-PietersLeeuw. Thomas ging niet op zoek naar paaseieren, maar naar de Paradijsplekjes van het Pajottenland.  Bekijk de TV-reportage via www.RLZZZ.be/wandelnetwerk

Lees meer over deze en andere projecten op onze blog-website www.RLZZZ.be

Landschapskrant - 19 -

Volgende Landschapskrant herfst 2011: Mobiele fruitpers Fiere landschapsbouwers

Het Regionaal Landschap wil iedereen, ook jou, warm maken voor natuur en landschap. Regionaal Landschap Zenne, Zuun & Zoniën vzw zijn 15 gemeenten en 20 verenigingen voor natuur, landbouw, jacht en toerisme uit het Pajottenland en de zuidelijke Zennevallei.

Samen met jou werken we aan natuur en landschap en laten we iedereen genieten van de streek. Onze projecten steunen planten en dieren van bij ons, poelen, hagen, boomgaarden, trage wegen, knotbomen en het landschap in Affligem, Beersel, Bever, Dilbeek, Drogenbos, Galmaarden, Gooik, Halle, Herne, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal, Sint-Genesius-Rode, SintPieters-Leeuw en Ternat.

Stuur een bericht naar info@rlzzz.be en dan ontvang je ons landschapsnieuws telkens ook per email of bezoek onze blog-website www.RLZZZ.be.

Je kan onze gratis Landschapskranten vinden in bibliotheken, gemeentehuizen en bij een tiental verdeelpunten in elke gemeente.

Op www.RLZZZ.be staat een lijst van de verdeelpunten. © Foto’s: p8 Rita Van Eyck, p10 Steven Walravens voor Editiepajot, p16 Werner Godfroid Andere foto’s: Leen Van de Weghe. Redactie: Alwin Loeckx. Opmaak: Tim Tassent, PuPiL

v.u. Kris Poelaert • Regionaal Landschap Zenne, Zuun & Zoniën vzw Oude pastorie, Donkerstraat 21, 1750 Gaasbeek • Tel. 02 452 60 45 • info@rlzzz.be • www.rlzzz.be