RIR czerwiec-lipiec 2019

CZERWIEC - LIPIEC 2019

Jedzmy tradycyjnie str. 12-16 Wypadków jest mniej, ale wciąż za dużo str. 8-10 Kalendarium str. 34

TEMAT NUMERU

Grubieńskie poletka prognozują dobre plony Wnioski na sezon uprawowy po Dniach Pola w Grubnie. strony 18-19

E

K

L

A

M

A

Za�b�� � �w��� �l���

Kredyt dla Rolnika

K�e�y� A�r� K�e�y� po� d��ła�� � AR�MR K�e�y� po� �m��� k�n�r�kta�����



 Brodnica, ul. 3-go Maja; tel. (56) 611 90 83  Działdowo, ul. Jagiełły 5; tel. (56) 611 90 88 Golub-Dobrzyń, ul. Plac Tysiąclecia 16; tel. (56) 611 90 85  Iława, ul. Kopernika 3/7a; tel. (56) 611 90 91  Nowe Miasto Lubawskie, ul. Kazimierza Wielkiego 10/6; tel. (56) 611 90 87  Radziejów, ul. Brzeska 25; tel. (56) 611 90 94  Toruń, ul. Dziewulskiego 12; tel. (56) 611 90 80  Wąbrzeźno, ul. 1-go Maja 30; tel. (56) 611 90 86 Szukaj nas także na www.skokadamskiego.pl

009139186

R

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

Młyny Szczepanki Sp.z o.o.

Szczepanki 3 , 86-320 Łasin e-mail: sprzedaż@szczepanki.pl, tel. 56 450 79 10 e-mail : surowiec@szczepanki.pl, tel. 56 450 79 00 , 02

009169372

www.szczepanki.pl

3

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Z POLA NA TARGI Czerwiec to na wsi miesiąc bardzo pracowity. Ale to również okres gdy w kalendarzu pojawia się cały szereg festynów, targów, czy innych wydarzeń. Ledwo zdążyliśmy pojawić się na Dniach Pola w Grubnie, a już jesteśmy na targach Agro-Tech w Minikowie. Pomimo nawału pracy, wydarzenia te są dobrą okazją do złapania oddechu od codzienności.

Dodatkowo jest to też kopalnia wiedzy na temat upraw, hodowli i agrotechnik. Na minikowskiej imprezie znajdziemy ilości specjalistów i sprzętu jakich ze świecą szukać podczas innych podobnych wydarzeń w regionie. Agro-Tech to również doskonała platforma do wymiany doświadczeń. Nic bowiem nie zastąpi rozmowy o własnych doświadczeniach w zakresie upraw czy hodowli z osobami, które mają je odmienne lub wiedzą jak zaradzić pojawiającym się trudnościom.

Dobitnie widać to było na stoiskach przy pokazowych poletkach w Grubnie. Większość prowadzących rozmowy rolników, nie wypytywało o ciekawostki, a konfrontowało własne spostrzeżenia z wiedzą rozmówców.

Zapraszam zatem Was Drodzy Czytelnicy do spotkania zarówno na minikowskich targach, jak i na kolejnych rolniczych imprezach. Zawsze bowiem warto rozwijać swoją wiedzę.

A po spotkaniu w Minikowie polecam zagłębić się w teksty najnowszego wydania Regionalnego Informatora Rolniczego.

Staraliśmy się przygotować kilka ciekawych materiałów.

Zarówno poradnikowych, jak i takich nieco lżejszych, do poczytania dla przyjemności.

W numerze Gdy pleśnie i grzyby zaatakują zboże ����������������������������������������������������������������������� 4 Wypadków jest mniej, ale wciąż za dużo ������������������������������������������������������������������ 8 Jedzmy tradycyjnie ���������������������������������������������������������� 12 Grubieńskie poletka prognozują dobre plony ���������������������������������������������� 18 Zadbaj o dietę krów, a otrzymasz dobre mleko ���������������������������������������������������������������������������������� 20 Nie tylko wsparcie na las i dla KGW ������������������������������������������������������������������������������������������� 26 „Czirokez” spod znaku amerykańskiego klasyka

��������������������������������������

30

Kalendarium ������������������������������������������������������������������������������� 34

Życzę przyjemnej lektury!

Kamil Pik REDAKTOR WYDANIA

WYDAWCA: Polska Press sp. z o.o. Oddział w Bydgoszczy, ul. Zamoyskiego 2, 85-063 Bydgoszcz PREZES ZARZĄDU: Marek Ciesielski REDAKTOR NACZELNY: Artur Szczepański DYREKTOR SPRZEDAŻY: Agnieszka Perlińska REDAKTOR PROWADZĄCY: Kamil Pik, kamil.pik@polskapress.pl, tel. 52 32 63 205 TEKSTY: Kamil Pik, Maja Erdmann SKŁAD: Katarzyna Opasińska, Dagmara Potocka-Sakwińska, Ilona Koszańska-Ignasiak SPRZEDAŻ: Tomasz Maliszewski, tomasz.maliszewski@polskapress.pl, Przemysław Wacławski, przemyslaw.waclawski@polskapress.pl NASZE ODDZIAŁY: Express Inowrocławski, ul. Roosevelta 15, Inowrocław, tel. 52 355 16 51 CP Jesteś zainteresowany kupnem treści lub zdjęć? Skontaktuj się z NASZYM HANDLOWCEM: Piotr Król, tel. 603 076 449, piotr.krol@polskapress.pl UWAGA: Redakcja nie zwraca niezamówionych tekstów, zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Za treść ogłoszeń odpowiada zleceniodawca.

SKUP BYDŁA

K

L

M

A

DYSTRYBUCJA WAPNA GRANULOWANEGO

609 909 170 FACTOR Grzegorz Pietrzyk

Odbieramy bydło bezpośrednio od rolnika własnym transportem.

Płatność gotówką z VAT-em lub przelewem w ciągu 24h.

Załatwiamy wszystkie formalności w ARiMR. Zapewniamy konkurencyjne ceny.

A

SEBEX Chabielice 45 A, 97-420 Szczerców Przebadane przez Okręgową Stację Rolniczą w Łodzi, nr. NW/8/14 Posiada ATEST Okręgowej Stacji Rolniczej w Łodzi.

Wapno posiada pozytywne opinie: - Instytutu Nawozów Sztucznych w Puławach - Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach Wysoka jakość w połączeniu z niską ceną sprawi, że na pewno się nie zawiedziesz .

Zadzwoń i zapytaj

\ 574 358 721

009151076

E

009148638

R

ZNAJDZIESZ NAS NA: www.rir.info.pl www.fb.com/RegionalnyInformatorRolniczy

4

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

GDY PLEŚNIE I GRZYBY ZAATAKUJĄ ZBOŻE OPRACOWANIE: Kamil Pik

Zboża zaczynają chorować w efekcie zachodzących zmian w ich środowisku lub zakłócenia ich procesów życiowych. Choroby wywołują również szkodliwe organizmy, takie jak na przykład grzyby.

Rolnicy uprawiający zboża w ciągu całego okresu wegetacyjnego mają do czynienia z licznymi zagrożeniami dla roślin - chwasty, szkodniki oraz choroby. Wszystko to powoduje obniżanie się plonów. My postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się zagrożeniom wynikającym z chorób zbóż. Kluczowym dla skutecznej z nimi walki jest prawidłowe rozpoznanie przyczyn, objawów i dopasowanie właściwego przeciwdziałania.

Choroby zbóż mogą być związane z płodozmianem, czyli uprawa zbóż po sobie przez pewien okres może wywołać na danym stanowisku choroby podsuszkowe, np. łamliwość źdźbła zbóż czy zgorzel podstawy źdźbła oraz choroby związane z niezaprawianiem ziarniaków, np. głownia pyląca pszenicy,

śnieć cuchnąca pszenicy. Choroby grzybowe mogą zredukować plon od 10-15 proc. rzadziej do 30 proc. W skrajnych warunkach i przy sprzyjającej rozwojowi choroby pogodzie do 50 proc.

Jak leczyć i zapobiegać?

Odnosząc się do sposobów leczenia i zapobiegania chorobom zbóż, można rozróżnić kilka metod, które powinny być stosowane przy prowadzeniu upraw. Podstawowe sposoby ograniczenia chorób w uprawie zbóż to metoda agrotechniczna, hodowlana, a na końcu metoda chemiczna jako ostateczna.

009150430

6

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

• METODA

•

•

AGROTECHNICZNA - czyli stosowanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych w celu stworzenia optymalnych warunków dla roślin uprawnych. Metoda ta to m.in. prawidłowe i terminowe wykonanie wszystkich czynności. Pod hasłem agrotechniki znajdziemy prawidłową lokalizację uprawy (nie sąsiadującą z innymi gatunkami zbóż), racjonalny dobór przedplonu pod uprawę zbóż, sprawdzanie odczynu gleby, przykrywanie resztek pożniwnych, aby ograniczyć istnienie patogenów chorobotwórczych i przyspieszyć proces mineralizacji resztek pożniwnych. Należy również umiejętnie stosować nawozy w odpowiedniej ilości NPK. Nie wolno przesadzić z azotem, bo sprzyja to rozwojowi chorób. Trzeba też pilnować terminów zasiewów oraz normy zasiewów, aby łan nie był za gęsty. Zaprawianie nasion zbóż natomiast pozwoli zachować rośliny w pierwszych fazach rozwojowych w dobrej kondycji i wolnymi od chorób grzybowych. Należy też niszczyć samosiewy, na których może rozwijać się choroba.

METODA HODOWLANA - w jej przypadku bardzo istotny jest dobór odmian z uwagi na odporność na choroby (według listy opisowej odmian COBORU) i stosowanie kwalifikowanego, zdrowego materiału siewnego - wolnego od zanieczyszczeń zarodnikami przetrwalnikowymi grzyba.

METODA CHEMICZNA to przede wszystkim stosowanie fungicydów (środków grzybobójczych). Po preparaty te sięgajmy po stwierdzeniu takiego nasilenia występowania choroby, które wskazuje na zbliżenie się lub niewielkie przekroczenie orientacyjnego progu ekonomicznej skuteczności.

Niezwykle ważny jest dobór odpowiedniego fungicydu do zwalczanej choroby.

Popularne choroby zbóż Zgorzel siewek zbóż. Choroba ta pojawić się może na różnych gatunkach zbóż, najczęściej występuje w pszenicy ozimej, życie, jęczmieniu ozimym, pszenżycie. Może pojawić się w fazie przedwschodowej - wówczas porażane są kiełki i roślina zamiera. Jeżeli choroba występuje w dużym nasileniu, na polu pojawiają się tzw. wypadnięcia (gołe placki).

Gdy zgorzel ta występuje w fazie powschodowej, roślina ta szybko żółknie i zamiera.

Pleśń śniegowa zbóż. Może pojawić się na życie i pszenżycie tuż po zejściu śniegów.

Choroba ta pojawia się, gdy pokrywa śnieżna długo zalega na polu, a pod nią temperatura oscyluje około zera stopni.

Mączniak prawdziwy zbóż. Występować może powszechnie na wielu zbożach.

Bardziej podatne są pszenica i jęczmień, nieco mniej natomiast jest żyto i owies.

Choroba ta ma w uprawie duże znaczenie gospodarcze. Mączniak prawdziwy zbóż może powodować straty w plonie nawet do 30 proc. (pszenica). Próg szkodliwo-

czerwiec - lipiec 2019

ści dla pszenicy w fazie krzewienia wynosi od 50 do 70 proc. roślin z pierwszymi objawami porażenia. W fazie strzelania w źdźbło 10 proc. źdźbeł z objawami choroby. W fazie kłoszenia od 5 do 10 proc. źdźbeł porażonych (objawy występujące na liściu podflagowym i kłosie) lub też od 5 do 10 proc. liści z pierwszymi objawami. Objawy to biały, mączysty nalot na powierzchni zewnętrznej rośliny (liście, niekiedy na pochwach liściowych, kłosie - najgorsze w tym przypadku dla pszenicy).

Rdza źdźbłowa zbóż. Choroba ta może pojawić się praktycznie na wszystkich gatunkach zbóż. Najbardziej narażona jest jednak pszenica. Bardziej odporne na chorobę jest pszenżyto. Pojawienie się jej podczas kwitnienia zbóż może wywołać duże straty.

Porażone zostają źdźbła i pochwy liściowe.

Rynchosporioza zbóż zwana jest także plamistością obwódkową zbóż. Występuje głównie w warunkach chłodnej i wilgotnej pogody. Porażeniu najczęściej ulega jęczmień, rzadziej żyto oraz pszenżyto. Objawy występują głównie na liściach i pochwach liściowych, rzadziej na plewach. Łamliwość źdźbła zbóż. To najgroźniejsza choroba podstawy źdźbła. Występuje na pszenicy ozimej, pszenżycie, jęczmieniu i życie.

Najmniej podatny na porażenie jest owies.

Pojawia się we wszystkich rejonach uprawy zbóż, szczególnie tam, gdzie są łagodne i wilgotne zimy oraz chłodne wiosny. Pierwsze objawy mogą pojawić się jesienią (słabo widoczne) - słabe rośliny giną na plantacji.

Natomiast wiosną jest widoczne brązowo-miodowe (brunatna nekroza o kształcie owalnym) przebarwienie na dolnych między-

węźlach. W efekcie końcowym podstawa źdźbła próchnieje i źdźbło łamie się.

Rdza żółta. Choroba ta występuje najczęściej i najsilniej na pszenicy. Nieco słabiej poraża jęczmień, a najsłabiej pszenżyto i żyto. Choroba występuje placowo w łanie na liściach zbóż. Pojawiają się na nich żółte lub pomarańczowe skupiska wzdłuż nerwów blaszki liściowej. Rzadziej atakowane są kłosy i plewki.

Brunatna plamistość liści zbóż. Występuje na pszenicy (ozima i jara, redukując plon nawet do 50 proc.), pszenżycie i życie. Choroba ta pojawiła się w latach 80. i jej szkodliwość ciągle wzrasta. Może pojawić się tak w okresie jesiennym, jak i wiosennym, w fazie strzelania w źdźbło i liścia flagowego. Efekt pojawienia się jej jest widoczny najpierw na liściach, a później wraz z rozwojem choroby na pozostałych organach rośliny.

Septorioza paskowana liści. Występuje najczęściej na pszenicy, rzadziej na pszenżycie i życie, może się również pojawić na jęczmieniu. Pierwsze objawy chorobowe mogą pojawić się na oziminach - już jesienią.

Widoczne są wówczas na siewkach wyrastających z zakażonych ziarniaków. Grzyb poraża głównie blaszki liściowe. Wiosną na dolnych liściach można zaobserwować owalne lub wydłużone, jasnozielone plamy, które później stają się brunatne i zlewają się w pasma. Wewnątrz plam tkanka zasycha i tworzy nekrozy.

Septorioza plew. Najczęściej dotyczy pszenicy oraz jęczmienia, rzadziej pszenżyta i żyta. Choroba widoczna jest na wszystkich organach rośliny, ale najbardziej na plewach w postaci brunatnych plam.

PROWADZĄC UPRAWY ZBÓŻ, WARTO PAMIĘTAĆ O: • aktualnym zaświadczeniu o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin • prowadzeniu ewidencji zabiegów środkami ochrony roślin, która powinna być przechowywana przez okres 3 lat od daty wykonania zabiegu • stosowaniu środków ochrony roślin zgodnie z etykietą - instrukcją stosowania • przebadaniu i atestacji opryskiwacza, którym wykonuje się zabiegi • zwrocie opakowań po środkach ochrony roślin do sprzedawcy

009131710

8

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

WYPADKÓW JEST MNIEJ, ALE WCIĄŻ ZA DUŻO

W 2018 roku zgłoszono do Oddziałów Regionalnych i Placówek Terenowych KRUS 15 295 wypadków w rolnictwie, o 2 866 (15,8 proc.) mniej niż w 2017 roku. W I kwartale 2019 r. zgłoszono 3 342 zdarzenia wypadkowe, jak określa je KRUS, czyli o 556 (13,9 proc.) mniej niż w analogicznym okresie 2018 roku.

TEKST: Kamil Pik

D

ane Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego pokazują, że liczna wypadków w rolnictwie spada.

Określany przez KRUS wskaźnik wypadkowości w rolnictwie indywidualnym w 2013 roku wyniósł dla całego kraju prawie 11 wypadków na 1000 ubezpieczonych.

W 2018 roku - 9,5 wypadku na 1 000 ubezpieczonych. Kilkanaście tysięcy poszkodowanych w ciągu roku to jednak ciągle o kilkanaście tysięcy za dużo. Szczególnie że w ubiegłym roku odnotowano 81 wypadków śmiertelnych, a w pierwszym kwartale bieżącego roku 12.

Przed nami okres intensywnego wykorzystywania maszyn rolniczych. Pamiętajmy w tym czasie, że wypadków unikniemy przede wszystkim dzięki dobrej organizacji pracy. Podczas pracy z maszynami w pierwszej kolejności sprawdzić trzeba wszystkie zabezpieczenia. Są to tak oczywiste sprawy, że często o nich zapominamy.

Najwięcej wypadków powodujących uszczerbki na zdrowiu KRUS w pierwszych trzech miesiącach bieżącego roku odnotował w trzech grupach: „upadek osób” - 1410 poszkodowanych, co stanowiło 47,3 proc. wszystkich wypłaconych jednorazowych odszkodowań,

•

• „inne zdarzenia” - 364 poszkodowanych (12,2 proc. wypadków), • „pochwycenie lub uderzenie przez ruchome •

części maszyn i urządzeń” - 352 poszkodowanych (11,8 proc. wypadków), „uderzenie, pogryzienie i przygniecenie przez zwierzęta” - 331 poszkodowanych (11,1 proc. wypadków).

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa regularnie w swoich publikacjach i działaniach przypomina Państwowa Inspekcja Pracy. Traktując jej porady jako wzorzec, przypomnijmy zatem, o czym każdy rolnik pamiętać musi.

Bezpiecznie z maszynami Aby praca z maszynami rolniczymi była bezpieczna, należy: przed pierwszym uruchomieniem maszyny dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi, w szczególności z rozdziałami dotyczącymi budowy i funkcjonowania maszyny oraz jej bezpiecznej eksploatacji, podczas użytkowania maszyny, obsługi technicznej i konserwacji ściśle stosować się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

• •

IMPORTER OPAKOWAŃ

PRODUKCJA MASZYN ROLNICZYCH

BIGBAG

TRANS-FURMAN Marcin Woźnica

97-515 Masłowice Kawęczyn 15A k. Przedborza

tel. 603-033-919 www.agro-system.net e-mail: trans-furman@wp.pl

SKORZYSTAJ Z ZIMOWEJ PROMOCJI !

009163704

NOWE ANE I UŻYW

FERMA DROBIU Szymańscy Nowe Tłoki 11B 64-200 Wolsztyn, woj. wielkopolskie \ 790 736 365, 1 fermadrobiuszymanscy@wp.pl

www.fermaszymanscy.pl

www.workibigbag.pl

Sprzedaż kur

PHU JMK 97-500 Radomsko ul. Henryka Siemiradzkiego 21 biuro@workibigbag.pl

hurtowych w ilościach

Posiadamy niezbędne certyfikaty oraz wieloletnie doświadczenie

[ 511-001-035 [ 789-276-723 009157645

009166231

R

E

K

L

A

M

A

Iława Mszanowo

Pasze | Koncentraty | Surowce Od 1991 r. karmimy zwierzęta. Specjalizujemy się w produkcji paszy i koncentratów dla drobiu, trzody chlewnej i ślimaków.

Oferujemy również mieszanki paszowe i koncentraty dla bydła.

Nowoczesna technologia i zautomatyzowane linie produkcyjne gwarantują zawsze doskonały i bezpieczny produkt.

Naszym celem jest produkcja zdrowej paszy.

A zdrowa pasza to zdrowe zwierzę.

Prowadzimy całoroczny skup zbóż.

Oferujemy także usługowe suszenie i czyszczenie zbóż oraz badania surowców i mieszanek paszowych w nowoczesnym laboratorium.

www.kompasz.pl

PPH Spółka Jawna M. Tkaczyk, St. Pawłowski _______ KONTAKT _______ Biuro w Iławie ul. Dąbrowskiego 10, 14-200 Iława tel. 89 648 74 41 Wytwórnia Pasz w Mszanowie ul. Podleśna 5 13-300 Nowe Miasto Lubawskie dział handlowy: tel. 56 474 07 89, 56 474 07 91 fax 56 474 07 90, tel. kom. 601 972 251 Doradcy żywieniowi: Tel. : 603 131 741, 609 524 096 009146341

10

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

• • •

• •

a także przestrzegać wskazań i stosować się do treści symboli ostrzegawczych, umieszczanych na ciągnikach i maszynach, użytkować maszynę zgodnie z jej przeznaczeniem, podczas przejazdów po drogach stosować się do przepisów o ruchu drogowym, każdorazowo przed uruchomieniem maszyny skontrolować sprawność decydujących o bezpieczeństwie obsługi elementów i podzespołów, w szczególności: wszelkich pędni i przekładni pasowych oraz łańcuchowych, przekładni kół zębatych, końcówek wałów, czopów, sprzęgieł oraz ostrych, wystających części, dbać, aby wszystkie oryginalne osłony zabezpieczające były zamontowane, a uszkodzone lub brakujące zastąpić nowymi, czynności konserwacyjne i obsługi technicznej wykonywać wyłącznie, kiedy maszyna jest unieruchomiona i zabezpieczona przed przypadkowym przetoczeniem lub uruchomieniem.

Bezpieczne żniwa Aby bezpiecznie użytkować maszyny stosowane podczas letnich prac polowych, trzeba pamiętać o dużym zagrożeniu wypadkowym, wiążącym się z niewłaściwym korzystaniem z tych maszyn.

Bezpieczna obsługa kombajnów zbożowych wymaga, aby:

czerwiec - lipiec 2019

• kolektory wydechowe silnika i elementy • wszelkie • • • • • •

instalacji elektrycznej często oczyszczać z plew, kurzu, słomy, przewody instalacji elektrycznej w pobliżu ruchomych części sprawdzać i ewentualnie zabezpieczyć przed ocieraniem i uszkodzeniem, pomost i drabinka wiodąca na pomost były systematycznie oczyszczane, aby zapobiec poślizgowi i upadkom obsługującego kombajn, na pomoście (w kabinie) kombajnu nie przebywały żadne osoby poza operatorem, przed uruchomieniem i jazdą ostrzec sygnałem dźwiękowym osoby przebywające w pobliżu, wszystkie regulacje i czynności obsługowe, których nie można wykonywać z pomostu operatora, wykonywać przy wyłączonym silniku kombajnu, kombajny były wyposażone w 2 gaśnice o masie min. 2 kg (proszkową i pianową).

Bezwzględnie zabronione jest przebywanie pod hederem uniesionym tylko przy użyciu siłownika hydraulicznego. W przypadku konieczności napraw wykonywanych pod hederem należy go dodatkowo zabezpieczyć mocną podporą, najlepiej drewnianym klockiem. Nieprzestrzeganie tej zasady często kończy się śmiercią naprawiającego sprzęt.

Bezpieczna obsługa pras do siana i słomy wymaga, aby:

• •

zanieczyszczenia i zapchania w prasie usuwać wyłącznie przy wyłączonym silniku ciągnika i wyłączonym WOM, sznurek (lub siatkę) zakładać po wyłączeniu napędu prasy i wyłączeniu silnika, przy czynnościach obsługowych ramę tylną prasy uniesioną na siłownikach hydraulicznych zabezpieczyć mechaniczną blokadą.

Zabronione jest:

• przebywanie ludzi i zwierząt w pobliżu •

pracującej prasy z uwagi na możliwość przygniecenia przez ruch ramy tylnej prasy lub stoczenia się beli, praca w luźnej odzieży - ze względu na możliwość pochwycenia przez obracające się elementy prasy.

Pamiętajmy, bezpieczne wykonanie pracy w naszym gospodarstwie leży w naszym interesie i zależy przede wszystkim od naszej odpowiedzialności.

W 2018 roku w rolnictwie odnotowano 81 wypadków śmiertelnych, a w pierwszym kwartale 2019 roku zgłoszono do KRUS 12 takich przypadków.

INSEMICA PARTNER

Lisi OgOn, ul. spOkOjna 1

Tomasz Popiół Kowalewo 20 64-061 Kamieniec SKUP–SPRZEDAŻ BYDŁA, CIELĄT I ODSADKA

www.tessa.com.pl

Prowadzimy ubój z konieczności

Tel. 609 393 268 009158101

GRZEGORZ JURAK

009147707

Skup-Sprzedaż zwierząt rzeźnych 009155863

87-162 Lubicz, ul. parkowa 13 tel. 56 678 27 920, 507 131 065, 695 250 460 R

E

Zapraszamy po drzwi do każdego pomieszczenia

K

L

A

M

A

KWALIFIKOWANY MATERIAŁ SIEWNY zboża ozime i jare, rośliny strączkowe

GOSPODARSTWO ROLNE Sławomir Dams

Nowy Dwór Królewski 20, Papowo Biskupie ( 691 87 86 86

slawdams@o2.pl PPHU DAMROL Sławomir Dams

USŁUGI DLA ROLNICTWA

009171333

NOWOŚCI: PASOWY SIEW RZEPAKU I ZBÓŻ GŁĘBOSZOWANIE, TALERZOWANIE, KOSZENIE RZEPAKU, ZBÓŻ I KUKURYDZY OPRYSKIWANIE ROŚLIN, ROZWOŻENIE OBORNIKA I WAPNA

009162326

[ 691 87 86 86

12

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

fot. Tymon Markowski

JEDZMY TRADYCYJNIE Na liście produktów tradycyjnych województwa kujawsko-pomorskiego zarejestrowano już 86 potraw, przetworów i napojów. Każdy z nich jest wyjątkowy w smaku i sposobie przygotowania.

TEKST: Maja Erdmann

J

ak jedli nasi przodkowie? Prosto i smacznie. Korzystali z tego, co dało im gospodarstwo, woda i lasy. Dziś możemy tego smakować i mieć pewność, że zostało przyrządzone tak samo jak wiele lat temu.

Ser na wiele sposobów W XIX i i na początku XX wieku, jeśli w gospodarstwie była krowa dająca mleko, wyrabiano z niego sery, ale nie te żółte długodojrzewające. Podstawą był twaróg, najczęściej wyrabiany ze skwaszonego mleka. Delikatnie je podgrzewano i odciskano skrzep. Taki ser jest wpisany na listę produktów tradycyjnych jako twaróg z Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej. Świeży i śmietankowy w smaku. Jadano go z chlebem, albo na obiad w formie gziku, czyli potrawy, która przeniknęła na Kujawy z Wielkopolski. Jeśli domownicy twarogu zjeść nie zdążyli i zaczynał kwaśnieć, gospodynie znalazły sposób, żeby go nie wyrzucać. Nie smażyły go i nie robiły popularnego na południu Polski sera zgliwiałego, tylko gotowały na parze z dodatkiem sody, soli i żółtek jaj. Jest on jednak zarejestrowany jako „ser smażony z kminkiem”.

Ale nie tylko krowimi serami zajadali się nasi przodkowie. Pod koniec XIX wieku

na Kujawy sprowadzono, ponoć aż z Rosji, kozy. Zwierzęta te nie były wymagające w hodowli, dawały też mleko, z którego wyrabiano ser, który przy odpowiednim przechowywaniu nie psuł się całymi miesiącami.

Aromatyzowano go ziołami. Nic więc dziwnego, że ser kozi z Mikanowa znalazł się na liście produktów tradycyjnych.

Gęś - królowa Kujaw Na Kujawach i Pomorzu na chłopskich stołach rzadko gościła wołowina czy wieprzowina.

Był za to był drób, a z niego najważniejsza gęś.

Dawała pożywne tłuste mięso, można było je wędzić i przechowywać w tłuszczu. Najwięcej gęsi ubijano w dni poprzedzające 11 listopada, czyli na świętego Marcina. Podawano je faszerowane i pieczone. Jednak tradycyjnie z gęsi przygotowywano wiele posiłków, tak by wykorzystać każdą jej część. Na liście produktów tradycyjnych możemy więc znaleźć gęsią okrasę, czyli zmielone mięso i skórki z tłuszczem pochodzące z piersi i ud przyprawione solą i cząbrem lub majerankiem. Niektóre gospodynie dodawały do masy czosnek. Jako że okrasa jest tłusta, dobrze się przechowywała. Smarowano nią chleb lub dodawano do ziemniaków i kaszy jako okrasę właśnie.

13

009171245

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

14

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Piersi gęsie też wędzono i tak powstawały słynne na całą Polskę półgęski.

Z pośledniejszych części gęsi gotowano zupy. Na przykład brukwiankę doprawianą cząbrem, czy czerninę z krwi, do której dodawano nieco octu, żeby się nie ścięła. W rosole, który był bazą tych polewek, mogły się gotować wpisane na listę produktów tradycyjnych owijunki, czyli łapki gęsie z nadzianym na nie żołądkiem gęsim owiniętym jelitami.

Był to dodatek mięsny do zupy lub oddzielne drugie danie podawane z kaszą lub ziemniaki i rosołem.

Wykorzystywano nawet skórę z szyi gęsi.

Faszerowano ją dobrze przyprawioną i mieloną wątróbką. Danie to przypomina gęsi pipek z kuchni żydowskiej - inne jest tylko nadzienie. Być może na nim się wzorowano?

ŚWIĄTECZNA SZYNKA KUJAWSKA Z KOŚCIĄ

Tradycyjne wypieki Chleb kujawsko-pomorski to nie tylko ten pszenno-żytni wypiekany na naturalnym zakwasie, ale także ten z dodatkiem… ziemniaków. Gdy bulwy stały się bardzo popularne na naszych terenach, zaczęto je dodawać do pieczywa. Pewnie z oszczędności. Nie trzeba było ich mielić jak ziarna, więc były tańsze w przygotowaniu do wypieku.

Wystarczyło je ugotować i rozdrobnić. Ciasta chlebowego było więcej, ale jednocześnie okazało się, że dłużej zachowuje on świeżość i wilgotność. Na tym kujawskie gospodynie nie poprzestały, dodawały też ziemniaki do ciasta wyrabianego na pączki. Na liście produktów tradycyjnych naszego regionu znajdują się pączki dyniowo-ziemniaczane właśnie, ale też pierniki z kartoflami. Podobnie jak w przypadku chleba, były one przez to dłużej zdatne do spożycia.

Jednak nie tylko kartofle były niezwykłym składnikiem wypieków z naszego regionu.

Innym jest… amoniak, ten składnik soli trzeźwiących jest używany do wypieku kruchych ciasteczek - amoniaczków.

czerwiec - lipiec 2019

Szynka kujawska z kością to cała szynka wieprzowa wraz z golonką, o złocistobrązowej skórce po upieczeniu, nabita goździkami. Całą szynkę o zwartym miąższu, przerośniętą często warstwami tłuszczu pekluje się w solance tylko z soli kuchennej, a następnie gotuje i zapieka, dzięki czemu otrzymuje ona słony smak z wyczuwalnym aromatem goździkowo-laurowym.

Nasze roślinne Cukier za czasów naszych pradziadków był drogi. Jeśli przy domu była pasieka, korzystano z miodu. A co jeśli pszczół nie było?

Borowiacy wpadli na pomysł, jak domowym sposobem przerobić buraki na słodkość w płynie. Wymyślili fjut. Buraki godzinami parowano w parnikach i zbierano powstały sok, który potem był ponownie odgotowywany. To bardzo zdrowy produkt. Mogą go

PĄCZKI ZIEMNIACZANO-DYNIOWE Najważniejsze przy wyrobie pączków było dobrze wyrobione ręcznie ciasto oraz zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń surowców. Ponadto dodawany przecier dyniowy nadawał wyjątkową barwę oraz przedłużał ich świeżość. Pączki najczęściej, aby wzbogacić ich smak, nadziewano własnoręcznie przygotowaną przez gospodynie konfiturą z dzikiej róży.

jeść diabetycy, ponieważ ma dużo potasu.

Ze względu na zawartość żelaza zalecany jest osobom, które mają niski poziom hemoglobiny we krwi i kobietom w ciąży.

Innym sztandarowym „smarowidłem” naszego regionu są powidła z Doliny Dolnej Wisły. Te tradycyjnie smaży się w miedzianych kotłach, mieszając drewnianą kopyścią.

Gdy osiągały odpowiednią konsystencję, przecierano je przez ceramiczne sita, aby pozbyć się pestek. W drugiej połowie XIX wieku

Paulownie KIRI HIRO Dlaczego paulownia?

Wiecznie żywe drewno:

Szybki przyrost ok. 2,5 m rocznie a Odporna na warunki atmosferyczne od -28 do 45 st. C a Doskonały izolator (ciepło i dźwięki) a Bardzo lekkie: dąb 710 kg/m3, sosna 550 kg/m3, „Kiro Hiro” 286 kg/m3 a Wysoka temperatura zapłonu 420 st. C a Produkuje 11 razy więcej tlenu niż dąb

a

667 294 765 791 904 357 setaka@interia.pl jwieczorek234@wp.pl

Nie gnije, nie próchnieje, nie wilgotnieje, nie pochłania zapachów, wentyluje się i oddycha, nie zmienia swojej struktury, pobiera wodę oraz ją oddaje a Po ścięciu odrasta minimum 4 razy a Wysokie zapotrzebowanie w przemyśle a Wysokoenergetyczne 009164477

a

16

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Dolina Dolnej Wisły stała się największym na Pomorzu rejonem sadowniczym, w tym sadów śliwkowych. Owoce te przetwarzano na wiele sposób, do dziś jednym z popularniejszych są śliwki w occie. To doskonały dodatek do mięs i serów. Wcale nie są kwaśne, ponieważ balansuje się ich smak cukrem.

Do tego dodaje się charakterystyczne przyprawy: cynamon i goździki. W podobny sposób na Kujawach przygotowano też gruszki szaruszki w syropie. Najczęściej używano owoców starej odmiany gruszy Salisbury, którą nazywany szaruszką ze względu na kolor skórki. Do tego syropu cukrowego dodawano nieco octu i goździki.

czerwiec - lipiec 2019

ŻUR KUJAWSKI Mówiło się, że jest to strawa ludzi biednych i bogatych, w zależności od tego, ile śmietany i okrasy lub kiełbasy do niej dodano. Oskar Kolberg w swojej książce „Kujawy” pisze: Strawę codzienną Kujawiaków stanowią głównie: Na śniadanie: Żur z kartoflami lub chlebem. Jest to śniadanie zwykłe. (…) Żur robi się z ukwaszonej mąki żytniej (razowej) w wodzie, i zaklepany bywa mąką cieńszą żytnią, czyli pytlową

Coś do picia W XVIII wieku cała Europa zakochała się w kawie. Nie każdego było na nią stać, więc mieszkańcy Kujaw zaczęli przygotowywać jej tańszy zastępnik przygotowywany ze zbóż. Uzyskiwano ją z ziaren żyta, pszenicy lub jęczmienia wypalanych na blasze lub patelni. Kawę gotowano w dzbanku i podawano zarówno na ciepło, jak i na zimno, bo bardzo dobrze gasiła pragnienie. Kawa zbożowa ma dużo wspólnego z innym tradycyjnym napojem z naszego regionu, podpiwkiem. Jeszcze przed II wojną światową zaczęto go produkować we Włocławku. Podpiwek to mieszanka kawy zbożowej właśnie i chmielu do samodzielnego przygotowania w domu. Najczęściej pito go schłodzonego podczas żniw i prac polowych.

Podobnie jak winko z chabru, które wytwarzano w wielu wiejskich domach. Do tej tradycji powrócono. Winko z chabru ma różowobursztynowy kolor i słodko-kwaśny smak. Przygotowuje się je z płatków kwiatów, wody i cukru.

Napój powinien stać na słońcu przez kilka dni.

Potem trzeba go przecedzić i zlać do butelek.

I na koniec nie mniej awangardowy napój wpisany na listę produktów tradycyjnych.

To herbatka z ziołowych wianków. Jak każe tradycja, na zakończenie oktawy Bożego Ciała przygotowywano niewielkie wianki, które potem były święcone w kościele. Miały one zazwyczaj nieparzystą liczbę rodzajów ziół.

Dla każdego domownika opracowywano indywidualną kompozycję. Wieszano je w ważnych miejscach domu, jednak na Kujawach przygotowywano z nich lecznicze herbatki, a nawet nalewki. Dla zdrowia wszystkich.

KULIS - KWAS Z BURAKÓW Przepis nie zmienił się przez lata i opisany został w wielu publikacjach związanych z tradycyjnym pożywieniem mieszkańców Kujaw. „2 kg buraczków ćwikłowych pokrojonych i obranych, 4 l wody przegotowanej, 1 kromka żytniego chleba.

Pokrojone buraczki wraz z kromką chleba wkładamy do kamiennego garnka i zalewamy przegotowaną wodą. Sprawdzamy po trzech, czterech dniach, kwas powinien być gotowy”

Opisy potraw przy zdjęciach z materiałów Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

17

KREDYT INWESTYCYJNY

AGRO-INWESTYCJE KREDYT DLA ROLNIKÓW NA ZAKUP NOWYCH I UŻYWANYCH MASZYN I URZĄDZEŃ ROLNICZYCH Oprocentowanie kredytu:

3,45% stałe w stosunku rocznym w okresie pierwszych 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy kredytowej, w kolejnych okresach oprocentowanie kredytu jest zmienne i wynosi WIBOR 3M+stała marża banku w wys. 2,97 p.p w stosunku rocznym

PROMOCJA OBOWIĄZUJE OD DNIA 27.02.2019 r. DO DNIA 31.07.2019 r .

Regulamin promocji na stronie internetowej

prowizja przygotowawcza w wysokości 0,95% kwoty udzielonego kredytu, prowizja za gotowość w wysokości 0% prowizja rekompensacyjna w wysokości 0%

009167904

www.bsinowroclaw.pl

Prowizja: prowizja wstępna w wysokości 0% w stosunku rocznym,

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI! ZAPRASZAMY Bank Spółdzielczy w Inowrocławiu, ul. Solankowa 11, 88-100 Inowrocław, czynny od poniedziałku do piątku w godz. 7.30-17.00 tel: (52) 356-09-15, tel: (52) 356-09-16, tel: (52) 356-09-17 E

K

L

A

M

A

009168636

R

009164403

18

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

GRUBIEŃSKIE POLETKA PROGNOZUJĄ DOBRE PLONY OPRACOWANIE I ZDJĘCIA: Kamil Pik

Dwa tygodnie temu w Grubnie odbyły się po raz dwudziesty trzeci Dni Pola.

To nie tylko rolnicza impreza. To również wyjątkowy barometr, pomagający prognozować, jakich plonów można się spodziewać w danym roku.

Dla wielu rolników zajmujących się uprawą roślin czerwcowa wizyta w Grubnie to już stały punkt w kalendarzu.

I nie bez przyczyny. - Na Dniach Pola każdego roku prezentujemy wyjątkowe odmiany roślin, to, co aktualnie najlepszego mają do pokazania hodowcy - mówi Marek Radzimierski z przysieckiego oddziału Kujawko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. - Zauważalny jest ciągły ruch na poletkach pokazowych. Jedne odmiany znikają, inne się pojawiają. Szacuję, że przez te dwadzieścia trzy lata zaprezentowaliśmy rolnikom dobre kilka tysięcy odmian roślin.

Dni Pola pokazują, jak rozwija się rynek nasiennictwa. Zmienia się też jakość oferty na tym rynku. - Na przykład każda z pszenic ozimych, które możemy zobaczyć w Grubnie w tym roku, ma potencjał powyżej 10 ton z hektara. To już jest naprawdę bardzo dobry wynik - zauważa doradca ODR. - Prezentowane przez nas poletka pokazowe są uprawiane z wykorzystaniem jednakowych technologii dostarczanych nam przez gospodarstwa. Nasiona sprowadzamy, ale technologię upraw zapewniają nam gospodarstwa. To pozwala na prezentację bardzo realnych możliwości uprawowych dla naszych rolników.

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Platforma wymiany doświadczeń Jak pokazują kolejne edycje tej imprezy, do Grubna przyjeżdża się przede wszystkim po wiedzę i w celu wymiany doświadczeń.

- Na nasze stoisko przychodzą często rolnicy, którzy współpracują z doradcami z ODR-u. Podchodzą porozmawiać, podzielić się swoimi doświadczeniami. Starają się porównać, jak dana odmiana prezentuje się u nich na polu i na naszej uprawie. Dyskutujemy wówczas, poszukując odpowiedzi na pytania o przyczyny różnic. Taka wymiana informacji i wiedzy pomaga dobrać właściwe odmiany i stosować odpowiednio dopasowane zabiegi - wyjaśnia Radziemierski. - Z naszych rozmów wynika, że najwięcej trudności rolnicy mają z trafieniem we właściwe terminy zabiegów. Na warunki pogodowe wpływu nie mamy, a czasami jeden dzień w tę czy w drugą stronę w kalendarzu powoduje, że efekt zabiegu może być znacząco inny. Nawet na naszej kolekcji można zaobserwować, że dwa dni różnicy w terminie wykonania zabiegu na pryszczarka na rzepaku sprawiły uszkodzenie po kilka łuszczyn.

Dobre prognozy w tym roku Pokazowe poletka uprawowe w Grubnie są również swoistym barometrem plonów na dany sezon. Wszystkie odmiany uprawiane przy wykorzystaniu takich samych zabiegów, żadna z nich nie dostaje więcej wody czy innych środków więcej niż pozostałe. Takie warunki pozwalają realnie ocenić potencjał wzrostu poszczególnych zbóż w przypadających na dany rok warunkach pogodowych.

- Pogoda jak zawsze ma swój wpływ na uprawy. Wszyscy baliśmy się ponownego wystąpienia w tym roku suszy - podkreśla nasz rozmówca. - I pojawiła się ona na początku kwietnia, ale na szczęście w ostatniej możliwej chwili przyszły deszcze. Póki co susza czy nadmierne deszcze nie zagroziły w większej skali ani zbożom jarym, ani ozimym. Również rzepak jest w dobrej kondycji. Co ważne, również zima tym razem była dość lekka. Na naszej kolekcji pierwszy raz zdarzył się taki przypadek, że nie wymarzła żadna odmiana. Żaden czynnik ryzyka nie wystąpił w takim natężeniu, aby wyeliminował którekolwiek poletko.

Jakich zatem zbiorów można oczekiwać w tym roku? - Myślę, że zbiory można prognozować w tym sezonie na nieco powyżej średniej. Jeśli teraz nie nastąpią zbyt duże opady, to będziemy się cieszyć z tegorocznych plonów rzepaków i zbóż.

Już w tej chwili dla przykładu mamy pięknie wyrośnięte zarówno jare, jak i ozime żyta, pszenżyta, pszenice. Rzepak też wygląda bardzo dobrze. Powinny zatem być dobre żniwa - podsumowuje Marek Radzimierski.

19

20

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

ZADBAJ O DIETĘ KRÓW, A OTRZYMASZ DOBRE MLEKO

Stosowana na co dzień dieta stada przekłada się na jakość otrzymywanego od krów mleka. To dla każdego hodowcy prawda tak oczywista, jak fakt, że woda jest mokra.

Ale czy na pewno wszyscy dokładnie wiedzą, jak to przełożenie działa w szczegółach?

Spróbujmy zatem temat nieco rozjaśnić.

TEKST: Kamil Pik

W

ślad za oczekiwaniami konsumentów, również producenci zaczęli zwracać coraz większą uwagę na jakość i parametry mleka. Na te elementy natomiast wpływa bardzo wiele czynników, w tym dieta krów.

Dlatego dzisiaj oferta rozmaitych pasz, dodatków witaminowych czy mineralnych, którymi wzbogacamy żywienie, może przyprawić o ból głowy niejednego hodowcę.

Poprzez żywienie hodowca bydła może wpływać na zawartość tłuszczu, białka i witamin w mleku, a także pośrednio na jego smak, zapach, zawartość drobnoustrojów oraz przydatność dla przetwórstwa.

Skład chemiczny mleka determinowany jest przez szereg czynników. Są to uwarunkowania genetyczne, stadium laktacji, wiek krowy, stan zdrowotny, higiena pozyskiwania mleka oraz żywienie. Spośród wymienionych czynników żywienie ma decydujący wpływ

na wydajność mleczną krów oraz skład mleka.

Szczególnie oddziałuje na kształtowanie się poziomu tłuszczu i białka w mleku, nie ma natomiast zasadniczego wpływu na zawartość laktozy i soli mineralnych.

Racjonalne żywienie krów mlecznych oznacza przestrzeganie następujących zasad: - należy zapewnić pobranie dostatecznej ilości suchej masy przez zwierzę, - wystarczającą ilość białka ogólnego w dawce pokarmowej, - wystarczającą ilość energii w dawce pokarmowej, - dieta musi zawierać odpowiedni dla przeżuwaczy udział włókna (18-22 proc.), - w diecie należy zapewnić pokrycie zapotrzebowania na składniki mineralne, mikroelementy i witaminy, - pasze powinny być dobrej jakości i cechować się wysoką strawnością.

ZBIORNIKI

LANDTECHNIK21

DWUPŁASZCZOWE DO MAGAZYNOWANIA PALIW, ADBLUE I NAWOZÓW

9 506 466 509  Sprzedaż maszyn rolniczych używanych sprowadzonych z zagranicy.  Transport krajowy, zagraniczny.  Usługi rolnicze.

009155699

A Szeroka oferta produktowa i wyposażenia

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Piotr Rumiński Obory 4 87-645 Zbójno

009163735

A Dostawa do klienta na terenie całej Polski

www.paliwacentrum.pl ■ tel. 605 089 751 R

E

K

L

A

M

A

PRODUCENT KOTŁÓW C.O.

Tradycja jakości www.rejs-piece.pl

009171106

Rypin • ul. Dojazdowa 6D • tel. 666 869 566 • 54 280 68 73 Na miejscu również hurtownia „HYDRAULIK” 699 671 470 E

K

L

A

M

A 009164568

R

Duża Cerkwica 62 89-430 Kamień Krajeński

799 707 091

www.ak-rol.pl

sprzedaz.cieleta.miesne

MOŻLIWOŚĆ WYBORU Z WIĘKSZEJ PARTII CIELĄT Naszym Klientom oferujemy atrakcyjne finansowanie zakupionego bydła

OFERUJEMY SPRZEDAŻ

• CIELĄT RAS MIĘSNYCH I KRZYŻÓWEK OD 60 DO 150 KG • MŁODEGO BYDŁA OPASOWEGO (ODSADKI) OD 200 DO300 KG

22

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Żywienie a zawartość tłuszczu w mleku Jest to składnik najbardziej podatny na wpływ żywienia. Zmiany w zawartości tłuszczu poprzez modyfikację karmienia mogą dochodzić nawet do trzech jednostek procentowych.

Pasze objętościowe, ich struktura fizyczna, a także koncentracja włókna surowego oraz poziom węglowodanów łatwo fermentujących (skrobi, sacharozy) w jednostce suchej masy mają decydujący wpływ na zawartość tego składnika w mleku. W celu utrzymania prawidłowego funkcjonowania żwacza oraz w celu uniknięcia zmniejszenia zawartości tłuszczu w mleku koncentracja włókna surowego w dawce pokarmowej powinna wynosić 18-22 proc.

Największ y bezpośredni wpływ na syntezę tłuszczu w mleku mają powstające w żwaczu kwasy: octowy i propionowy oraz ich wzajemny stosunek ilościowy. Obniżenie ilości pasz objętościowych, przy wzroście pasz treściwych w dawce pokarmowej, powoduje zawężenie proporcji obu kwasów, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia zawartości tłuszczu w mleku. Szczególnie korzystnie na jego ilość oddziałuje siano i sianokiszonka, a w dalszej kolejności kiszonka z kukurydzy i GPS. Natomiast kiszonka z trawy (szczególnie wilgotnej) oraz kiszonka z liści buraków mają negatyw-

czerwiec - lipiec 2019

ny wpływ na kształtowanie się zawartości tego składnika w mleku.

Częstsze pobieranie paszy, ale w mniejszych ilościach, a także żywienie paszami o dużej koncentracji energii (np. melasa) również wpływają na wzrost zawartości tłuszczu w mleku.

Ten sam efekt można także osiągnąć stosując dodatek tłuszczu do dawki w ilości około 3 proc. (np. gniecione lub śrutowane nasiona roślin oleistych), jak również poprawiając równowagę kwasową w żwaczu poprzez dodanie do dawki kwaśnego węglanu sodu (200-300 g/szt./dzień) lub tlenku magnezu (60-80 g/szt./dzień).

Spośród czynników wpływających na obniżenie poziomu tłuszczu w mleku na pierwszy plan wysuwa się niedożywienie krów, niedobór w dawce pasz objętościowych, spasanie nadmiernych ilości pasz treściwych, a także nadmiar białka i niedobór energii.

Pamiętać należy również o tym, by wyeliminować z dawki pasze przemarznięte oraz rozwalniające, a także unikać zbyt dużego rozdrobnienia pasz strukturalnych (poniżej 0,6 cm) lub ich granulowania.

Zawartość białka w mleku Wywołanie zmian poziomu zawartości białka w mleku przez żywienie jest znacznie bardziej

ograniczone (około 20 proc. zmian zawartości tłuszczu).

Jest to spowodowane głównie niższą zmiennością genetyczną zawartości białka.

Zawartość białka nie zależy wyłącznie od jego poziomu w dawce pokarmowej lub skarmiania pasz wysokobiałkowych. Jest uzależniona także, a nawet przede wszystkim, od równoczesnego podawania krowom pasz wysokoenergetycznych. Dostarczana w paszy energia jest niezbędna do intensywnego rozwoju mikroflory żwacza, która dzięki niej wytwarza dużą masę białka bakteryjnego.

Białko to po strawieniu w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego może być wykorzystane do syntezy białka mleka.

Tak więc niedobory energii w dawce powodują, oprócz obniżenia wydajności, także spadek zawartości białka w mleku.

Wysoki udział w dawce paszy treściwej, a tym samym zwiększenie ilości łatwo strawnej energii, skarmianie pasz wysokobiałkowych (w tym białka chronionego), podawanie krowom aminokwasów chronionych przed rozkładem w żwaczu (głównie metioniny i lizyny) oraz niski stosunek paszy objętościowej do paszy treściwej wpływają zatem na wzrost poziomu białka w mleku. Pewien wpływ na podwyższenie zawartości jego ma obecność w dawce substancji biologicznie czynnych (np. niacyny, selenu, karotenu) czy też dodatku drożdży. Nie stwierdza się natomiast wpływu na zawartość białka

009167840

E

K

L

A

M

A

Sprawdzony dostawca zbiorników dla ROLNIKA A olej napędowy A nawozy płynne A AdBlue A woda A zbiorniki przewoźne Zadzwoń do nas

884 084 550

lub wejdź na stronę www.ZbiornikNaPaliwo24.pl

009164364

R

24

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

w mleku takich czynników, jak technologia produkcji pasz objętościowych, rodzaj kiszonki, faza wzrostu roślin czy też ich dojrzałość.

Niska zawartość białka w mleku świadczy o słabym zaspokojeniu potrzeb energetycznych krów w pierwszym okresie laktacji. Może to wynikać ze zbyt małej podaży pasz treściwych, słabej jakości pasz objętościowych.

Duża zawartość włókna w paszach objętościowych drastycznie obniża strawność dawki pokarmowej.

Uważaj też na mocznik Poza zawartością tłuszczu i białka ważnym składnikiem mleka dla hodowcy jest mocznik.

Poziom mocznika w mleku jest jednym ze wskaźników jakości żywienia krów.

Parametr ten uwzględniany jest przy określaniu stopnia wykorzystania białka, a także przy ocenie stopnia pokrycia potrzeb energetycznych krowy. Biorąc pod uwagę tylko względy żywieniowe, ustalono, że optymalna koncentracja mocznika w mleku dla krów dużych ras mlecznych powinna wynosić od 150 do 300 mg/l. Obniżony poziom mocznika w mleku świadczy o niedoborze białka w paszy lub/i energii dostępnej

czerwiec - lipiec 2019

dla mikroorganizmów żwacza, natomiast podwyższony poziom mocznika w mleku oznacza nadmiar białka lub niedobór energii w dawce pokarmowej.

Przyczyną nadmiernej zawartości mocznika w mleku może być zbyt duża ilość białka w dawce, nadmiar białka o szybkim tempie rozkładu na poziomie żwacza. Może to być też efekt słabej podaży energii na poziomie żwacza, braku łatwo fermentujących węglowodanów. Trzecim z powodów nadmiaru mocznika w mleku może być brak synchronizacji podaży energii i białka, rano lucerna, wieczorem kiszonka z kukurydzy.

Ryzyko chorób Niewłaściwe poziomy poszczególnych elementów, które omawialiśmy powyżej, mogą stanowić zagrożenie dla naszej hodowli.

Wysoka zawartość tłuszczu przy jednoczesnym niskim białku w mleku może świadczyć o chorobie metabolicznej - ketozie.

Jest to choroba, która dotyczy krów będących na początku laktacji. Niedobory energetyczne w dawce dla krów w tym okresie oraz nadmierna kondycja krów cielących

się, która skutkuje utratą apetytu, prowadzi do nadmiernego uruchomienia rezerw tłuszczowych krowy. Nadmiernie chudnie ona, co w konsekwencji prowadzi do pogorszenia wskaźników produkcji oraz rozrodu. Błędy popełniane w końcowym okresie poprzedniej laktacji, okresie zasuszenia, okresie przejściowym sprzyjają występowaniu ketozy.

Z kolei niska zawartość tłuszczu w mleku może wskazywać na subkliniczną kwasicę żwacza. Jest to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się spadkiem pH płynu żwacza poniżej poziomu 5,6 przez okres min. 3 godzin w ciągu doby.

Subkliniczna kwasica powoduje zaburzenie fermentacji w żwaczu, co sprzyja powstawaniu kwasu trans-10, cis-12 CLA, który powoduje blokadę syntezy tłuszczu w gruczole mlekowym. Przyczyną subklinicznej kwasicy żwacza są niedobór węglowodanów strukturalnych, nadmiar pasz treściwych, skarmianie dużych jednorazowych dawek pasz treściwych itp. Niska zaw. tłuszczu w mleku to nie na 100 proc. subkliniczna kwasica.

Musimy to zweryfikować analizując dawkę pokarmową oraz przeprowadzić diagnostykę w oborze z użyciem sit kałowych. Niska zawartość tłuszczu w mleku może świadczyć o zbyt dużej ilości tłuszczu niechronionego w dawce.

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

25

-

009164696

www.ekoflora.com.pl

26

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

NIE TYLKO WSPARCIE NA LAS I DLA KGW

Ze wsparcia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mogą skorzystać nie tylko dorośli rolnicy składający wnioski o przyznanie dotacji.

Na nagrody od Agencji ostatnio mogły liczyć również dzieci.

OPRACOWANIE: KPK, ŹRÓDŁO: ARiMR

P

rzed nami okres intensywnego wykorzystywania maszyn rolniczych.

Pamiętajmy w tym czasie, że wypadków unikniemy przede wszystkim dzięki dobrej organizacji pracy. Podczas pracy z maszynami w pierwszej kolejności sprawdzić trzeba wszystkie zabezpieczenia.

Są to tak oczywiste sprawy, że często o nich zapominamy.

Wsparcie wypłacane jest w trzech etapach.

Pierwszy - wsparcie na zalesienie, to jednorazowa płatność, która ma zrekompensować koszty sadzonek oraz ich ochrony. Jej wysokość zależy od rodzaju sadzonek, gruntu, nachylenia terenu oraz wyboru sposobu zabezpieczenia uprawy leśnej. Przez pięć lat rolnik otrzymuje również premię pielęgnacyjną, a przez 12 lat premię zalesieniową.

Posadź las

Konkurs plastyczny rozstrzygnięty

Rolnicy, którzy zdecydują się posadzić na swoich gruntach las, mogą uzyskać na ten cel wsparcie z ARiMR. Wnioski o taką pomoc można składać w Biurach Powiatowych Agencji od 1 czerwca do 31 lipca 2019 r. Wnioski złożone przez zainteresowanych zostaną poddane ocenie, a 1 października zostanie podana do publicznej wiadomości lista określająca kolejność przysługiwania pomocy.

29 maja br. odbyło się oficjalne wręczenie nagrody laureatce II miejsca w IX Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi: maszyna pracuje, a dziecko obserwuje”.

Uczennicy Szkoły Podstawowej w Cielętach - Lence Pawłowskiej, wygraną ufundowaną przez Oddział Regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wręczył

ROS-ZAK Chłodnictwo – Klimatyzacja Sp. z o.o. Sp. k. ul. Garbary 6, 86-050 Solec Kujawski tel. +48 52 387 53 10, mob. +48 501 946 534 email: handlowy@roszak.pl

www.roszak.pl

Chłodnictwo przemysłowe ... szyte na miarę JESTEŚMY DLA CIEBIE Doświadczenie Firmy ROS-ZAK Chłodnictwo – Klimatyzacja sięga blisko 20 lat. Przedsiębiorstwo powstało z inicjatywy założyciela i obecnego Prezesa Spółki Pana Dariusza Roszaka.

Z biegiem lat pasja do branży chłodniczej, duża elastyczność w działaniu na rynku, gotowość do podejmowania ciekawych i nietypowych rozwiązań spowodowały, że przedsiębiorstwo stało się jednym z liderów w swojej branży. W ślad za tym pojawili się znani i cenieni partnerzy handlowi zarówno po stronie dostawców najnowocześniejszych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych czy sterowania, jak i po stronie klientów.

Rozwój firmy umożliwił inwestycje, które konsekwentnie przez lata były realizowane. W 2006 firma ROSZAK zakupiła i adaptowała halę produkcyjną wraz z biurowcem. Po gruntownej modernizacji budynków oraz przyległego terenu zakład stał się wyspecjalizowaną bazą administracyjną, projektową, handlową, produkcyjną oraz serwisową, nowocześnie funkcjonującej firmy.

Dzisiaj ROS-ZAK Sp. z o.o. to firma zatrudniająca kilkudziesięciu wyspecjalizowanych pracowników, wyposażona w nowoczesne instrumenty pozwalające na podejmowanie najtrudniejszych zadań stawianych przez naszych klientów.

REALIZUJEMY PROJEKTY W ZAKRESIE: komory chłodnicze dla rolnictwa i sadownictwa

instalacje chłodnicze dla ubojni oraz masarni

instalacje chłodnicze dla linii przetwórczych w przemyśle owocowo-warzywnym

chłodnie i mroźnie przemysłowe

kompleksowe instalacje chłodnicze dla przemysłu

złożone systemy klimatyzacyjne

KOMPLEKSOWE INSTALA

HOTELARSTWA

chłodnictwo i klimatyzacja w pojazdach szynowych

GASTRONOMII

ODNICZE DLA:

MARKETÓ I WIELKOPOWIERZCHNIOWYCH

MEDYCYNY

FARMAKOLOGII

009170999

mroźnie szokowe

ROLNICTWA I SADOWNICTWA

liofilizatory spożywcze

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Jarosław Ciemniewski, wicedyrektor ARiMR w Toruniu.

Konkurs skierowany jest do uczniów szkół podstawowych województwa kujawsko-pomorskiego mających kontakt ze środowiskiem wiejskim. Jego celem jest promowanie wśród uczniów pozytywnych zachowań związanych z pracą i zabawą na terenie gospodarstwa rolnego.

- Mam ogromny zaszczyt wręczyć zasłużoną nagrodę za własnoręcznie wykonaną pracę plastyczną, w pełni odwzorowującą tematykę konkursową. To wspaniałe, że rodzice, opiekunowie oraz nauczyciele szeroko uświadamiają dzieci w temacie bezpieczeństwa na wsi. Popularyzowanie tej wiedzy sprzyja zachowaniu środków ostrożności i minimalizuje ryzyko wypadków na terenach wiejskich, gdzie dostęp do maszyn rolniczych jest powszechny. Gratuluję zaangażowania oraz zdolności plastycznych, życząc powodzenia w dalszej ścieżce rozwoju, edukacji i poszerzania horyzontów - mówił Jarosław Ciemniewski.

Organizatorem konkursu jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Bydgoszczy. Honorowy patronat nad Konkursem objął minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof Ardanowski.

Dni Otwartych Drzwi Sezon rolniczych imprez w pełni. Targi, festyny, spotkania branżowe odbywają się latem nawet kilkakrotnie w ciągu miesiąca. Zajrzeliśmy ostatnio do Zarzeczewa i sprawdziliśmy, co działo się na XL Dniach Otwartych Drzwi.

czerwiec - lipiec 2019

fot. materiały prasowe

28

1 i 2 czerwca do Zarzeczewa przybyły tłumy zwiedzających, by wziąć udział w XL Dniach Otwartych Drzwi Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Frekwencja osób zainteresowanych przygotowanymi przez organizatora atrakcjami na czas tych dwóch dni nie zawiodła.

Podczas tak ważnej uroczystości dla środowiska rolniczego nie mogło zabraknąć przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji

fot. materiały prasowe

II miejsce w IX Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi: maszyna pracuje, a dziecko obserwuje” zdobyła uczennica Szkoły Podstawowej w Cielętach - Lenka Pawłowska.

Rolnictwa. W tym roku ARiMR reprezentowali eksperci włocławskiego oraz lipnowskiego Biura Powiatowego. Przedstawiciele Agencji udzielali informacji oraz porad w zakresie formalności związanych z uzyskaniem wsparcia finansowego ARiMR. Program imprezy zachęcał do uczestnictwa w niej nie tylko okolicznych mieszkańców. Wydarzenie to przyciąga gospodarzy również z odległych województw.

Program XL Dni Otwartych Drzwi w Zarzeczewie był bardzo urozmaicony. Pierwszego dnia targów odbył się Pokaz Ras Psów zorganizowany przez Oddział we Włocławku Polskiego Związku Kynologicznego. Podczas Dni Otwartych Drzwi pracownicy i wolontariusze ze Schroniska dla Zwierząt we Włocławku zachęcali zwiedzających do adopcji zwierząt ze schroniska.

Imprezę uświetniali występami artyści z grup muzycznych, wokalnych i tanecznych: Orkiestra Dęta Księżnej Kujaw z Ostrowąsa i zespół „Jarzębinki” z Chrostkowa, dzieci i młodzież z Zespołu Folklorystycznego „Kujawy Nadwislańskie” z Gminnego Ośrodka Kultury w Lubaniu, „Chalinianki” z Chalina oraz artyści z Gminnego Ośrodka Kultury w Tłuchowie.

Wystawy maszyn rolniczych, kiermasze kwiatów, roślin, drzew i krzewów ozdobnych oraz pokazy starych aut robiły na obserwatorach ogromne wrażenie. Organizatorem XL Dni Otwartych Drzwi w Zarzeczewie był Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Patronat honorowy nad imprezą objęli m.in. wojewoda kujawsko-pomorski Mikołaj Bogdanowicz oraz Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego - Piotr Całbecki.

009171118

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

„CZIROKEZ” SPOD ZNAKU AMERYKAŃSKIEGO KLASYKA

fot. Kamil Pik

30

Dla wielu pokoleń marka Jeep była synonimem auta, które pokona najbardziej odludne bezdroża, przejedzie przez najbardziej nieprzejezdne tereny. Modele Willys i Wrangler stały się ikonami motoryzacji, samochodowymi legendami.

TEKST: Kamil Pik

O

tej legendarnej charakterystyce auta terenowego nie zapomniano w biurach projektowych marki Jeep również współcześnie. W ofercie są zarówno modele, które w terenie mogą mieć kłopot, jak i takie, które są niemal stworzone do jazdy terenowej.

Co jednak powinien zrobić kierowca, który chciałby mieć auto łączące w sobie zarówno cechy samochodu ekskluzywnego, bardzo komfortowego z drapieżnym, silnym charakterem terenówki? Taki pasjonat motoryzacji powinien zainteresować się modelem Cherokee.

Dzięki uprzejmości bydgoskiej stajni Jeepa Multi-Salonu Reiski mogłem zapoznać się z tym autem nieco bliżej. Do dyspozycji otrzymałem najnowszy model (2019 rok), w wersji wyposażenia Overland, z silnikiem Diesla 2.2 MJD o mocy 195 KM i 9-stopniową automatyczną skrzynią biegów.

Pojazd napędzany był systemem AWD, czyli nieco upraszczając, napęd na obie osie, ale o proporcjach automatycznie rozkładanych przez samochód w zależności od warunków drogowych, po których jedziemy.

Komfort dla kierowcy i pasażera Pierwsze wrażenie? Cherokee, niczym bardzo dobry gospodarz, stara się jak najlepiej zadbać o swojego gościa. Na kierowcę w wersji Overland czekają fotele obite wysokiej jakości skórą i duża ilość miejsca.

Fotele przednie są elektrycznie sterowane i co ciekawe, nie tylko podgrzewane, ale również wentylowane. Tylną kanapę można przesuwać, czym w razie potrzeby znacząco zwiększymy pojemność bagażnika z 448 do 570 litrów.

Poczucie przestrzeni we wnętrzu zwiększa przeszklony dach. Choć można go zasunąć roletką, to podczas całej jazdy nie skorzystałem z tej opcji ani razu. Dużo dziennego światła lub widok gwiazd nad głową był zbyt kuszący, aby zasłaniać to przeszklenie. Szczególnie że dysponując wydajną klimatyzacją, nie istniał problem nadmiernego nagrzewania się samochodu (gdy wsiadłem do niego po kilkugodzinnym pozostawieniu auta na nasłonecznionym parkingu, wystarczyła raptem nieco dłuższa chwila, aby „klima” przywróciła komfortowe warunki).

Krystian Witek Daniel

 666 885 561  726 103 800  885 830 530

Roltech Babis Sp. J. | Kozenin 53B | 26-332 Sławno | krystian@roltech.eu

PROMOCJA NA DOFINANSOWANIA: MŁODY ROLNIK, PROW - DODATKOWE RABATY! ATRAKCYJNE CENY - WYNEGOCJUJ SWÓJ RABAT! od 17 700 zł

od 8 800 zł

od 2 400 zł

od 28 000 zł

od 29 000 zł

od 18 500 zł

od 46 800 zł

od 4 300 zł

od 49 000 zł

od 40 000 zł

od 7 300 zł

od 26 000 zł

009172644

GWARANCJA NAJNIŻSZEJ CENY! KOMPLEKSOWE WYPOSAŻENIE ROLNICTWA!

32

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

czerwiec - lipiec 2019

mowała zarówno miasto, drogę poza miastem, jak i drogi leśne oraz polne. Przy tym nie zabiegałem o jazdę ekonomiczną, a bardziej starałem się sprawdzić, co potrafi ten pojazd. Mimo to, po powrocie, średnie spalanie dla przejażdżki wyniosło 7,5-7,6 litra na sto kilometrów.

Całkiem oszczędnie.

Na koniec

fot. materiały prasowe

Zegary i wyświetlacz pomiędzy nimi są bardzo wyraźne i czytelne (czym nie wszystkie auta mogą się dziś pochwalić).

Prowadząc auto nie będzie również problemu z obsługą ekranu panelu sterowania (system Uconnect). Na bardzo dużym ekranie rozmieszczone zostało kilka intuicyjnych ikonek, które pozwolą w prosty sposób przełączać się pomiędzy sterowaniem radiem, multimediami, telefonem, nawigacją, klimatyzacją czy innymi aplikacjami, z których będziemy chcieli skorzystać. Klimatyzacją i radiem można sterować również za pomocą tradycyjnych pokręteł. System Uconnect, pozwala na sterowanie także za pomocą komend głosowych i jest kompatybilny z aplikacjami Apple CarPlay oraz Android Auto, co przy dłuższych wycieczkach może być cenne. Zintegrowanie z radiem umożliwia słuchanie internetowych stacji radiowych w streamingu za pośrednictwem Bluetootha.

Docenisz silnik W przypadku aut o nadwoziu SUV równie ważne jak wnętrze kabiny, a właściwie ważniejsze jest to, co samochód ma pod maską.

W przypadku tegorocznych modeli Cherokee mamy do wyboru dwa silniki benzynowe (GME 2.0 Turbo, 272KM, AWD, 9-stopniowa automatyczna skrzynia biegów oraz GME 2.0 Turbo 272KM, 4WD, 9-stopniowa skrzynia biegów) oraz jedną jednostkę dieslowską. Choć podejrzewam, że silniki benzynowe powinny cieszyć się sporym zainteresowaniem, to kilka zdań poświęcę jednostce, w którą był wyposażony testowany przeze mnie „Czirokez”.

Diesel o pojemności 2,2-litra i mocy 195 KM już od momentu uruchomienia cieszy ucho charakterystycznym pomrukiem.

Kusi w ten sposób kierowcę „sprawdź mnie, zobacz, co potrafię”. I faktycznie, już pierwsze włączenie się do ruchu pokazało, że mamy do czynienia z autem dynamicznym. Choć przyspieszenie od 0 do 100 jak podaje producent, wynosi 8,8 sekundy, co dla tak dużego samochodu jest wynikiem nad wyraz dobrym.

To przy ruszaniu od zera lub przy wyprzedzaniu odnosi się wrażenie, że jest to jeszcze mniej (silnik oferuje maksymalny moment obrotowy 450 Nm przy 2000 obrotów na minutę) Dziewięciostopniowa skrzynia zapewnia bardzo płynną i dynamiczną jazdę. Dzięki napędowi AWD możemy cieszyć się nią również na asfalcie, co w przypadku aut z napędem 4WD potrafi być kłopotliwe. Prawdziwy pazur „Czirokez” pokazuje jednak, gdy pokrętło select terrain (system active drive) przestawimy w pozycję „sport”. Po zjechaniu z asfaltu na polną czy leśną, piaszczystą lub błotnistą drogę polecam wybrać ustawienie „sand/mud”, przekonamy się wówczas, dlaczego Jeep Cherokee jest określany jako auto terenowe. Sprawnie przebrnie przez teren, na którym część konkurentów dość szybko się zakopie. Również podjazd pod strome wzniesienie nie sprawia mu problemu, po początkowo powolnym starcie, im dłużej się wspinał, tym bardziej odnosiłem wrażenie, że idzie mu to coraz łatwiej.

Przy swoich zdolnościach i pojemnym silniku Jeep jest dość oszczędny dla kieszeni.

Spalanie na sto kilometrów w cyklu miejskim producenci określają na poziomie 7,6 litra, w mieszanym 6,5 litra, a w poza miastem sugerują, że spali jedynie 6 litrów. Moja trasa obej-

Podsumowując wrażenia z jazdy nowym Jeepem Cherokee, warto jeszcze wspomnieć o naszpikowaniu samochodu elektronicznymi systemami, które ułatwią nam jazdę. Poza klasykami jak ABS, kontrola trakcji czy toru jazdy, samochód wyposażono m.in. w asystenta ruszania pod górkę (HSA), system przeciwdziałający przewróceniu się pojazdu (ERM), dostępny opcjonalnie system wspomagania parkowania równoległego i prostopadłego, system bezkluczykowy. To oczywiście tylko część z tego, co dla komfortu jazdy i pomocy przy wychodzeniu z opresji w trudnym terenie lub trudnej sytuacji drogowej umieścili w aucie producenci.

W porównaniu do konkurentów Cherokee prezentuje się naprawdę dobrze. Dynamiczny, silny, pojemny, z dużym prześwitem nawet jak na SUV-a (200 mm). Do tego zapewniający wysoki komfort podróżowania we wnętrzu.

Mnogość opcjonalnych systemów i dodatków sprawia, że można samochód dopasować do własnych potrzeb i gustu. Na mnie osobiście poza właściwościami jezdnymi bardzo pozytywne wrażenie zrobiło doświetlenie wnętrza pojazdu przeszklonym dachem i nieco powiększonymi (w porównaniu do wcześniejszych wersji) szybami bocznymi.

Co ciekawe, pomimo wysokości auta i jego rozmiarów, nie ma problemu z widocznością przez przednią szybę krawędzi maski (w wielu autach bywa z tym kłopot).

Gdybym usłyszał pytanie, czy wsiądę ponownie do tego pojazdu, odpowiedziałbym bardzo szybko. Tak, ale muszę mieć przynajmniej dwa tygodnie urlopu, spakować duży plecak, wędki, rower i na czterech kołach „Czirokeza” uciekłbym z wielką przyjemnością na cały ten czas w Bieszczady.

fot. materiały prasowe

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

33

009171308

34

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

11 sierpnia

ZDJĘCIE: Maciej Urbanowski

14 września

ZDJĘCIE: Adam Zakrzewski

22 września

ZDJĘCIE: Kamil Pik

czerwiec - lipiec 2019

Miodowe Lato godz. 10.00-17.00, Zarzeczewo Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział w Zarzeczewie zaprasza na Miodowe Lato. W trakcie imprezy promowany jest miód i produkty pszczelarskie.

Organizatorzy starają się również uświadamiać uczestnikom ogromną rolę owadów zapylających w przyrodzie, ich znaczenie w produkcji żywności, a także popularyzować spożywanie miodu i produktów pasiecznych z zastosowaniem ich w codziennej diecie.

W programie przewidziano m.in: wykład pt. „Produkty pszczele w leczeniu chorób cywilizacyjnych”; konkurs dla pszczelarzy „Edukacja, rywalizacja, integracja dla ochrony pszczół”; warsztaty dla rolników, właścicieli ogrodów i ogródków „Zrozumieć zależności panujące w przyrodzie i pomóc owadom zapylającym”; warsztaty dla pszczelarzy „Nowe metody walki z warrozą”; ustanawianie rekordu Polski - największa liczba osób równocześnie odkręcająca słoiczki z miodem; konkurs na najefektowniejsze stoisko; konkurs na najlepszy miód tegorocznego sezonu pn. „Miód Sezonu”; występy zespołów muzycznych; kiermasze i degustacje. Formularze zgłoszeniowe dla wystawców można pobrać ze strony internetowej kpodr.pl.

Barwy Lata - Dary Jesieni Wystawa Drobnego Inwentarza Przysiek Festyn odbywa się co roku we wrześniu w Przysieku koło Torunia. Skierowany jest do szerokiego kręgu odbiorców - rolników i gospodyń wiejskich, dzieci i młodzieży, lokalnych grup działania oraz mieszkańców Torunia i pobliskich miejscowości.

Jego celem jest prezentacja różnych form przedsiębiorczości na wsi, regionalnych produktów kulinarnych oraz rękodzieła i sztuki ludowej. Na program festynu składa się Święto Ziemniaka z prezentacją odmian, konsultacjami i konkursami, kiermasze, degustacje, wystawa drobnego inwentarza, występy zespołów folklorystycznych.

W festynie uczestniczy co roku około 3 tys. zwiedzających i około 100 wystawców.

Więcej szczegółów i dane kontaktowe dla zainteresowanych udziałem w wydarzeniu wystawców można znaleźć na stronie internetowej kpodr.pl.

Jesienna Wystawa Ogrodnicza i kulinarna promocja karpia Minikowo Zapraszamy do Minikowa k. Nakła n. Not. w niedzielę, 22 września na doroczną Jesienną Wystawę Ogrodniczą połączoną z promocją karpia nakielskiego.

Na imprezie oprócz możliwości podziwiania i nabycia pięknych roślin sporą część uwagi zajmuje nakielski karp. Zarejestrowany jest on na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Karp Nakielski ma już swoją markę wśród klientów, a na wrześniowej imprezie można dowiedzieć się jak przebiega proces jego hodowli i chowu zanim trafi na stoły. Nie zabraknie również stoisk z mnóstwem innych smakołyków i rękodzieła.

SPRZEDAŻ WYROBÓW HUTNICZYCH www.stalex.net.pl

 KSZTAŁTOWNIKI ZIMNOGIĘTE

 RURY CZARNE I OCYNK

 KSZTAŁTOWNIKI GORĄCOWALCOWANE

 POKRYCIA DACHOWE

 PROFILE ZAMKNIĘTE

 BLACHY, PRĘTY 009132081

Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ,,Stalex” ul. Podmiejska 4, 85-453 Bydgoszcz tel. 52 349 07 02, fax 52 370 61 35, biuro@stalex.net.pl R

E

K

L

A

M

A

PPHU Agro-Kontakt Marek Konopacki ul. Sokola 17, 87-100 Toruń tel. 56 652 95 06, tel. kom. 608 430 913 fax 56 655 61 69 e-mail: biuro@agro-kontakt.pl www.agro-kontakt.pl

www.agro-kontakt.pl Jesteśmy firmą zajmującą się:       

Sprzedażą części zamiennych do maszyn JCB, Case, New Holland; Sprzedażą olejów do maszyn JCB, Case (Akcela), New Holland (Ambra); Sprzedażą części zamiennych Carraro; Sprzedażą osprzętów do maszyn JCB, Case, New Holland; Sprzedażą pomp hydraulicznych do maszyn budowlanych i rolniczych; Sprzedażą części dostępnych w sieci sprzedaży marek Bepco oraz Sparex; Sprzedażą opon przemysłowych i rolniczych marek Camso, Alliance oraz BKT;

009171935

Zapraszamy do jedynego w Bydgoszczy autoryzowanego salonu Jeep Reiski Auto Sp. z o.o. ul. Fordońska 353, tel. 506 104 037

009149798