Boekenkrant oktober 2021

BOEKENKRANT – DE BESTE BRON VOOR BOEKENNIEUWS – OKTOBER 2021 No. 10, JAARGANG 15

‘Het probleem is dat wat in 7B gebeurt, nu eigenlijk ook al gebeurt’ –Aafke Romeijn

BIANCA TOEPS

Pagina 7

OKTOBER 2021 – DE BESTE BRON VOOR GESCHIEDENISBOEKEN

AAN HET WERK Met James Kennedy, Margot Dijkgraaf en Schaduw van Toet

Geschiedenis bijlage

Longlist Europese Literatuurprijs 2021 In de boekhandel € 24,90

www.deharmonie.nl

Pagina 9

Colum McCANN apeirogon

Pagina 11

Pagina 15

Pagina 17

Gratis verkrijgbaar bij 170 boekhandels Kijk op pagina 23 voor een boekhandel bij u in de buurt!

2 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

REDACTIONEEL

Contact Uphill Battle uitgevers, ­Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com

Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com

Abonnementen­service abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman en Inge Kommeren

Uitgever: Jan Louwers

De volgende Boekenkrant verschijnt op 1 november 2021.

ERWIN SUVAAL

Mirjam Mulder Hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

+++ De auteurs van de Boekenweek van 2022 zijn bekend: Ilja Leonard Pfeijffer en Marieke Lucas Rijneveld! Pfeijffer zal het Boekenweekgeschenk voor zijn rekening nemen en Rijneveld het Boekenweekessay. Rijneveld: ‘Bij het horen van het thema “Eerste liefde”, wist ik meteen waar ik het essay aan wilde wijden. Ik wil de liefde vieren, in al haar facetten, in al haar verschijningen!’ +++ Onlangs werd bekend dat een organisatie van dertig katholieke scholen in de Canadese provincie Ontario in 2019 zo’n vijfduizend boeken en stripboeken heeft verbrand en vernietigd. De titels zouden een ongepast beeld hebben gegeven van de inheemse bevolking van het land. Onder de strips bevinden zich exemplaren van Asterix, Kuifje en Lucky Luke. +++ De pilot van Readification blijkt een voorzichtig succes: onderzoek door Stichting Lezen toont de potentie van de game om jongeren te stimuleren meer te lezen. Readification brengt gaming en literatuur samen. Tot nu toe zijn de verhalen via de speciale app ruim 75.000 keer gedownload. Bovendien waren ruim 90% van de lezers positief over de verhalen. +++ Als opening van het International Literature Festival Utrecht (ILFU) ontving Elena Ferrante de Belle van Zuylenring. Voor de gelegenheid schreef de Italiaanse auteur de Belle van Zuylenlezing, die werd voorgedragen door Olga Zuiderhoek, Olivia Colman en Anna Bonaiuto (in respectievelijk het Nederlands, Engels en Italiaans). Ferrante, die nog steeds in nevelen gehuld gaat, bracht een vurig pleidooi voor goed onderwijs voor vrouwen als belangrijke emancipatiefactor. +++ Volgend jaar ontvangt Adriaan van Dis op 11 mei een eredoctoraat van de Radboud Universiteit in Nijmegen voor zijn verdiensten als ambassadeur voor het leren van talen en culturen. Van Dis pleit al jaren voor meer geletterdheid, en voor het lezen van (strip)verhalen en gedichten, omdat het zowel verbeeldingskracht en kennis als empathie en tolerantie bevordert.

Rector magnificus Han van Krieken: ‘Als geen ander staat Van Dis voor de verbinding tussen geletterdheid, diversiteit en inclusiviteit.’ +++

Literatuur Juli Zeh, Onder buren 3 Domenico Starnone, Geheimen 4 Vannessa Thuyns, Wedden van wel? 4 Racheda Kooijman, Vossenjacht 5 Aafke Romeijn, 7B 7

Spanning Paula Hawkins, Een langzaam ­smeulend vuur Dirk Debeys, Sneeuwrood Marianne Vogel, Brecht gaat voor recht

9 11 11

Jeugd

Anna Ruhe, Maxi van Fluks 12 Adam Kay, Adams ­anatomie 12 Milouska Meulens, Elin 13

Non-fictie Léonie Bischoff, Anaïs Nin Sergio Vyent, De liefde volgens Sergio John Green, Hoe is het antropoceen je tot nu toe ­bevallen?

14 15

17

Boekhandel

ANNALEEN LOUWES

Oplage: 19.000

Ondanks dat een van mijn favoriete boeken de titel Herfst draagt, heb ik aan het begin van dit jaargetijde altijd eventjes last van een ontkenningsperiode. Al leek mijn ongeloof dit jaar voor een lange tijd terecht: tot op de week voor het verschijnen van deze krant genoten we nog van bijzonder lekker nazomerweer. Waar ik dan wel weer van houd, zijn de toefjes kleur die nu in het bladerdek van de bomen verschijnen. Of zoals Marcel Verreck ooit dichtte: ‘In de herfst / Is alles lekker op zijn sterfst’.

Soms moet er iets afsterven voor er iets nieuws kan beginnen. Dat doet Dora in Juli Zehs Onder buren, als zij haar stad en vriend achterlaat en naar een plattelandsdorpje verhuist (p.3). En Nadia uit Vossenjacht ondervindt dat je je eigen fouten onder ogen moet zien om verder te komen in het leven: ‘Geen enkele ontwikkeling gaat zonder kleerscheuren, maar juist dat maakt je een mens’ (p.5). Met Milouska Meulens sprak ik over haar betoverende debuut Elin, waarin de wereld van een jong meisje instort als haar vader opeens vertrekt (p.11).

Gelukkig krijgt ze er twee nieuwe vrienden voor in de plaats. Ten slotte recenseert John Green in zijn nieuwe boek allerlei fenomenen uit ons huidige tijdperk (p.17). Hoeveel sterren zou u de herfst geven?

INHOUD

CASTERMAN

Medewerkers: Sietske Bierma, Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, ­Oglaya Doua, Antal Giesbers, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Istvan Kops, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Maaike de Vries, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Vormgeving: Titus Vegter

Ontkenning

KORT NIEUWS

KEKE KEUKELAAR

COLOFON

LOSSE DELEN

Deze ­boekhandels verspreiden de Boekenkrant 23 Op bezoek bij Boekhandel Logica 25 De 60 bestverkochte ­boeken in Nederland 25

Boekenkrantleesclub 27 Win een boek 27

LITERATUUR

3 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

RECENSIE

JULI ZEH

COLUMN

Angst en vriendschap

Het mág weer Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en ­centrum voor schrijfbegeleiding.

Copywriter Dora heeft last van kriebelende onrust en wanneer haar vriend Robert haar verbiedt om haar hond uit te laten, knapt er iets in haar. Ze vertrekt midden in de coronacrisis naar haar pas gekochte huis in Bracken in het oosten van Duitsland.

Juli Zeh, bekend van Ons soort mensen, schetst Dora in Onder buren als een zoekende, eenzame vrouw die de uitgestoken hand (tevens potentiële virusbron) van haar nieuwe buurman Gote aanneemt omdat ze geen spelbreekster wil zijn.

LEX JANSEN

Eén van de honden uit het verhaal is onze hond Basso. Hij was ook van de partij.

SANDRA BROERTJES Een van de eerste dingen die Gote doet is Dora’s teefje JochieRoggie over de muur tussen hun huizen gooien: het hondje zat in zijn aardappelveld te graven. ‘Aangenaam. Ik ben hier de dorpsnazi.’ Haar vader, een gerespecteerd arts, had al gezegd dat Bracken rechts-radicaal was en Dora beseft dat het lastig zal worden aan te tonen dat Jojo (‘“Papa” past THOMAS MÜLLER ook niet bij hem. Het woord hecht niet, het glijdt van hem af.’) geen gelijk heeft. ‘Omdat hij het belangrijk Het is wel verwarrend dat het paar een AfD-sticker op de brievenbus vond dat ze haar studie afmaakte heeft. is ze gestopt. Ze heeft het naar haar Dora vindt rust door te kijken naar zin in de reclame, terwijl Jojo de video’s van de astronaut Alexander hele branche als overbodig bestemGerst die rondklautert op het ISS, pelt. Godzijdank was Jojo gesteld op ‘een veelvleugelige libelle die in Robert, anders had Dora tot in lengte razende vaart door het heelal cirvan dagen bij hem moeten blijven.’ kelt. Op de achtergrond de aardbol.

Robert wilde de wereld redden en Inderdaad, een bol. Een grote bal Dora wilde haar best doen en zijn regels volgen, maar ze had het gevoel van gesteente en water, waar bijna acht miljard mensen op rondlopen. dat het vergeefs was.

Slechts een handjevol astronauten In Bracken bepaalt ze zelf wat ze heeft dat ooit met eigen ogen gezien. doet, maar daar zijn buren die disAlleen zij begrijpen het antwoord op criminerende grappen maken en ze het grote raadsel van het bestaan, weet niet hoe ze daarop moet reagedat luidt: de hele zooi bestaat echt. ren. ‘Ze heeft al vaak nagedacht over (…) Daarom zijn astronauten niet wat er achter die racismeverstarring alleen de vriendelijkste, maar ook de zit. Een dilemma wellicht? De onmogelukkigste mensen op aarde.’ gelijke keuze tussen moraalridder Tegen de tijd dat Dora Gote wegtrekt en lafaard. Tussen persoonlijke overwanneer die misbaar maakt voor het tuiging, maatschappelijke taak en huis van Tom en Steffen, is er veel individuele angst voor conflicten. veranderd. Dezelfde buren die racisDaar komt nog eens plaatsvervantische grappen maken, gende schaamte bij, helpen ongevraagd met omdat racisme zo vrehet opknappen van selijk gênant is. Zoals Dora’s huis en tuin en wanneer je iemand er verschijnen meubels betrapt op wildplasin haar woning. Gote is sen. Je zou tegen hem naast dorpsnazi ook de willen zeggen dat hij gescheiden vader van zijn lichaamsdelen Franzi, hij haalt Dora moet inpakken en ongevraagd op voor moet opkrassen. Maar een rit naar het winkelje plaatsvervangende centrum en zijn zelfgeschaamte is zo groot maakte houten wolf is dat je snel wegkijkt en levensecht. Wanneer doorloopt.’ Gelukkig hij zijn auto van de wonen er ook twee weg rijdt helpt Dora homo’s in het dorp, Tom hem thuis te komen. Ze en Steffen, hetgeen lijkt Juli Zeh, Onder buren, te bewijzen dat Bracken Uitgeverij Ambo|Anthos, maakt zich zorgen om hem en belt haar vader, niet heel intolerant is.

344 pagina’s (€ 24,99)

Ben je ooit in de gelegenheid om een optreden bij te wonen van het duo Kopje Onder, aarzel dan geen moment. Jona Bosman en Nicole Kaandorp, beiden begin twintig, hebben mij in elk geval om hun vinger weten te winden. Ik zag ze in de collegezaal van de Bibliotheek Neude, waar de Utrechtse dichter Fred Penninga zijn nieuwe bundel Drijfveren presenteerde. Tweemaal eerder werd de bijeenkomst afgezegd, maar nu de coronamaatregelen steeds soepeler worden, komen lezers gelukkig weer naar de boekhandel en de bibliotheek. Penninga had een aantal dichters, waaronder Alexis de Roode en Ingmar Heytze gevraagd te komen voordragen en toen ik met een consumptiebon in het bibliotheekcafé stond na te praten, leek het even alsof de pandemie voorbij was.

De afgelopen dagen ben ik behalve in Utrecht ook in Tilburg, Heemstede en Zeist getuige geweest van momenten waarop schrijvers, lezers en boekhandelaren elkaar eindelijk weer eens van dichtbij mee konden maken. De anderhalve­meterregel geldt nog tot de vijfentwintigste september en dat was ook te merken: bij Penninga stonden de stoelen nog een flink eind uit elkaar, terwijl Boekhandel Blokker in Heemstede ervoor had gekozen zijn gasten buiten te ontvangen. Eigenaar Arno Koek had Arthur Japin gevraagd te komen vertellen over zijn boek Honden voor het leven. Eén van de honden uit het verhaal is onze hond Basso. Hij was ook van de partij. Vorig jaar las ik Uit het leven van een hond van Sander Kollaard, die voor zijn roman de Libris Literatuurprijs ontving. Het verhaal speelt zich af op één dag, een zaterdag als alle andere.

Henk van Doorn, de hoofdpersoon uit het boek, weet het zeker: zijn hond Schurk is ernstig ziek en zal niet lang meer leven. Het is een treurig makend besef en toch wordt Uit het leven van een hond nergens somber. De confrontatie met de naderende dood van Schurk zet Henk er juist toe aan het leven ten volle te genieten. Terwijl ik de tekst las, had ik een vreemde gewaarwording. Ik vond het oprecht jammer dat ik Schurk nooit zou leren kennen, dat ik nooit eens lekker met hem zou kunnen rennen. Een vergelijkbare ervaring had ik na het lezen van Rekel van Koos van Zomeren en Onzichtbaar, over de hond Sebastiaan, van Edith van Walsum. Ik weet niet of het er direct mee te maken had, maar een paar maanden nadat ik het boek van Kollaard gelezen had, kregen we zelf een hondje. En nu, een jaar later, heeft hij zijn eigen boekje. Zonder zich ervan bewust te zijn vermaakte hij de gasten van Boekhandel Blokker en terwijl Arthur een passage voorlas, ging hij naar de drinkbak om even lekker te slobberen. Geen enkel benul van de anderhalvemeterregel.

Dezelfde buren die racistische ­grappen maken, helpen ongevraagd met het opknappen van Dora’s huis en tuin. die onmiddellijk vertrekt uit Berlijn.

‘Jojo rijdt, en Dora zit in gedachten naast hem. Als ze de snelweg bereiken zet hij de muziek zachter en kijkt haar van opzij aan. “Het is fijn om iets voor je te kunnen betekenen,” zegt hij. Dora is zo verrast dat ze bijna vergeet dat ze zich deze woorden maar verbeeldt.’

Ook uit Dora’s werk voor een reclamecampagne blijkt dat ze een rijke fantasie heeft, maar deze vrouw die haar fiets een naam heeft gegeven, is op zoek naar de zekerheid dat ze echt bestaat. Juli Zeh heeft een boek geschreven dat zich weliswaar afspeelt tijdens de coronacrisis, maar dat tegelijk tijdloos is. Onder buren bevat subtiele humor, zoals in een terugblik waarin de ontmoeting tussen Dora en Robert wordt beschreven. Dora is weliswaar de hoofdpersoon, maar de lokale bijrollen zijn goed gevuld en niet alleen omdat zij hun nieuwe dorpsgenoot regelmatig en al dan niet moedwillig van haar stuk brengen. Voor lezers die Zeh nog niet kennen is dit een mooie introductie tot haar oeuvre.

www.magonia.nl

4 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

LITERATUUR

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Over over morgen

Een weddenschap, een knappe ex en een familiedrama

Tien schrijvers kijken naar de toekomst en schrijven een kort verhaal over andere tijden. Ze kiezen er radicaal voor om over hoopvollere, betere tijden te schrijven in een tijd waar we vooral in crisis leven. Met verhalen van Simone Atangana Bekono, Fiep van Bodegom, Arnon Grunberg, Ish Ait Hamou, Auke Hulst, Jens Meijen, Jeroen Olyslaegers, Lize Spit, Annelies Verbeke en Rebekka de Wit.

Diverse auteurs, Over over morgen, Uitgeverij Vrijdag, 208 pagina’s (€ 21,99)

Al die schitterende hemels Het is 1942 in Darwin, Australië. Japanse bommen vallen dagelijks op het continent.

Molly Hook, 12 jaar, is ervan overtuigd dat Longcoat Bob een vloek op haar familie heeft geplaatst, en gaat naar hem op zoek.

Daarbij krijgt ze hulp van Greta, een actrice met een vlijmscherpe tong, en Yukio, de neergestorte Japanse gevechtspiloot.

Trent Dalton, Al die schitterende hemels, vertaling: Elvira Veenings, Uitgeverij HarperCollins, 448 pagina’s (€ 24,99)

Het spiegel­ woorden­boek Wanneer Auguste’s opa overlijdt, besluit ze naar Australië te reizen voor zijn begrafenis.

Als jonge vrouw van Aboriginal-afkomst moet ze de strijd aangaan met de machtige partijen die het dorp en de cultuur waar ze vandaan komt dreigen te vernietigen. Haar opa blijkt een boek aan het schrijven te zijn geweest over de cultuur van hun volk – een boek dat mogelijk de sleutel kan zijn voor het behoud van alles wat Auguste lief is.

Eat your heart out Jill Mansell, Charlotte de Monchy en Mariette Middelbeek. Met haar nieuwe boek Wedden van wel? hoort schrijfster Vannessa Thuyns zeker in dit rijtje auteurs thuis. Een ­vrolijke chicklit met een serieuze noot.

weet Robine één ding zeker: na twee maanden vliegt zij weer terug naar het prachtige Italië. Haar broer Sep, die wel van een uitdaging houdt, besluit een weddenschap met haar aan te gaan. De deal is als volgt: als Robine zijn onbereikbare, vrijgezelle baas Jasper mee kan nemen naar het familiefeest, dan betaalt hij haar ticket terug naar Italië, maar als het haar niet lukt dan blijft ze voorgoed in Nederland. Robine neemt de weddenschap vol vertrouwen aan. Dit PAULINE PATER gaat haar wel lukken. ‘“Dat ging lekker soepeltjes. Ik weet Het verhaal neemt je niet wat je hebt gezegd maar Jasper mee in het leven van was niet onder de indruk. Cheers!”

Robine, die de afgeloSep klinkt zijn glas tegen het hare. pen anderhalf jaar te “Ik had wel degelijk contact. Proost.” maken heeft gekre“Maar geen telefoonnummer.” “Ik gen met familieproblemen, een had zijn aandacht.” “In combinatie gecrashte baan en een verbroken met een afkeurende blik.” “Keek hij relatie. Ze vluchtte toen naar Italië, mij trouwens na toen om een nieuw, onbezonik wegliep?” vraag ik nen leven op te bouwen. hoopvol. “Nope!” lacht En nu brengt ze heel hij. “Geef toe, dit was af en toe een spoedbegeen slimme zet, maar zoekje aan Nederland. je hebt nog effe. Een Het verhaal begint kleine twee maanden als Robine voet zet op om precies te zijn. Ik Nederlandse bodem ben benieuwd hoe je dit voor de verjaardag van gaat aanpakken.” “Laat haar vader. Tijdens dit dat maar aan mij over.” bezoek wordt ze overgeIk doe stoer maar heb haald om langer te blijgeen idee wat mijn volven, omdat er over twee gende actiepunt gaat maanden een belangrijk zijn. Hij heeft gelijk: familiefeest is. deze weddenschap Het allerliefst zien wordt een stuk moeilijhaar familie en haar Vannessa Thuyns, ker dan ik dacht.’ knappe, charmante ­Wedden van wel?, Dutch Een achtbaan volgt ex haar volledig terug Venture Publishing, waarin familieruzies in Nederland. Alleen 300 pagina’s (€ 17,95)

‘Ik doe stoer maar heb geen idee wat mijn volgende actiepunt gaat zijn.’ tot een hoogtepunt oplopen, onbeschaamde momenten niet aan te slepen zijn en verrassende situaties leiden tot mooie momenten. Het is echt een feelgood-roman voor een koude herfstavond met een kop thee op de bank. Bij het lezen van de achterkant lijkt het alsof je al kan raden hoe het boek afloopt, maar tijdens het lezen neemt het verhaal verrassende wendingen. Aanrader om even de boel, de boel te laten en weg te vluchten in dit boek!

Vertel mij een gruwelijk geheim Tara June Winch, Het spiegelwoordenboek, vertaling: Gitte Postel en Rob van der Veer, Uitgeverij Mozaïek, 368 pagina’s (€ 25,99)

Volwassen mensen Ida is een succesvolle architect, en gelukkig met haar leven. Voor de zekerheid besluit ze haar eicellen in te vriezen. In de zomer verblijft ze bij haar zus Marthe, die na jarenlang proberen nu eindelijk zwanger is. Ida krijgt te horen dat ze te oud is voor de eicelbehandeling.

Wanneer Marthe haar gezinsgeluk in Ida’s gezicht wrijft, begint Ida haar zus’ geluk te ondermijnen.

VANNESSA THUYNS

In Geheimen van Domenico Starnone is Pietro stapelverliefd op de vurige en onafhankelijke Teresa. Na de zoveelste ruzie krijgt zij een idee: ‘Laten we afspreken dat ik jou een geheim vertel dat zo gruwelijk is dat ik het zelfs aan mezelf nauwelijks durf op te biechten, en dan moet jij mij een vergelijkbaar geheim toevertrouwen, iets wat voorgoed je ondergang zou worden als het bekend werd.’ Kort daarop gaan ze natuurlijk uit elkaar.

RIANNE NIEUWDORP

Marie Aubert, Volwassen mensen, Uitgeverij de Geus, 128 pagina’s (€ 20,00)

Het geheim dat docent Pietro met zijn oud-student Teresa heeft gedeeld blijft hem de rest van zijn leven achtervolgen, net als Teresa zelf.

Hij wordt al snel na het einde van hun duistere en tumultueuze relatie verliefd op de terughoudende en zachte Nadia, die in alles het tegenbeeld van Teresa is. Een paar dagen voor hun bruiloft verschijnt Teresa weer. En waar Teresa is, bevindt zich

ontkend) is ook deze ook altijd de dreiging korte roman een onderdat ze zijn geheim zal zoek naar de ambivaopbiechten. Op elk lente aard van mensen, belangrijk moment in relaties en de waarPietro’s leven is zij er, heid. Geheimen is het alsof ze hem wil waarverhaal van een man schuwen voor het pact die het gevoel heeft dat ze samen hebben tekort te schieten en gesloten. Hij sticht wordt op een elegante ondertussen een gezin en subtiele manier met Nadia en schrijft verteld. Doordat het boeken over het ongeboek is opgesplitst in lijke onderwijssysteem drie delen, wordt vanin Italië, terwijl zij uit drie verschillende bekendheid verwerft kanten dezelfde werkeals wetenschapper in Domenico Starnone, lijkheid bekeken. Soms de Verenigde Staten.

Geheimen, vertaling: mist tussen deze delen Hun paden blijven Manon Smits, Uitgeverij van het boek de samenelkaar echter kruisen, Atlas Contact, 176 pagihang en ook het nut, waardoor Pietro achna’s (€ 19,99) en kun je je afvragen of tervolgd wordt door de het nodig is om specifiek vanuit deze kennis die hij Teresa zelf in handen heeft gegeven, en vooral wat zij daar- drie perspectieven te kijken naar het mee zou kunnen doen: ‘We bevinden leven van Pietro. Starnone’s schrijfstijl maakt dit voor een groot deel ons allebei in een goede fase van goed: hij schrijft helder en weet de ons leven, en ik zou niet willen dat spanning tot de laatste pagina vast we elkaar kwaad zouden doen door te houden. Dat maakt dit uiteindelijk een stommiteit, een opwelling, een tot een mooie, intieme roman die domme grap.’ laat zien hoe mensen hun hele leven voortgedreven kunnen worden door Na eerdere internationale succeseen dreiging. Bovendien erg geschikt sen van Starnone zoals Strikken en voor liefhebbers van Elena Ferrante, Geintje (en geruchten dat Starnone want die geruchten bestaan natuurook de geheimzinnige schrijfster Elena Ferrante is – wat hij altijd heeft lijk niet voor niets.

5 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

INTERVIEW

LITERATUUR

RACHEDA KOOIJMAN

‘Ga door op je eigen pad’ De debuutroman Vossenjacht ziet er opvallend uit: donkerblauw met dikke rode letters.

De hoofdpersoon in het boek schreeuwt ook om aandacht en liefde, maar heeft eerst niet door dat ze grotendeels zichzelf in de weg zit. Een gesprek met Racheda Kooijman (uitspraak: Rashieda) over schrijven en het vinden van je eigen weg.

MIREILLE BREGMAN De Amsterdamse Nadia Smits (uitspraak: Nadzja) is opgegroeid zonder vader, van wie ze anderen altijd vertelde dat hij Spaans was. Liever dat zeggen dan aangezien te worden voor Marokkaan. Door zijn afwezigheid heeft ze altijd gedacht dat ze maar half was. Dat nare gevoel verstopt Nadia achter een losbandige levensstijl. Aangespoord door Reyn, huisgenoot en liefdesmaatje, zoekt ze haar vader in dezelfde stad op en gaat ze op reis naar Marokko.

Als ik Racheda spreek, merk ik op dat ik het boek ervaren heb als een soort storm: gedurende Nadia’s zoektocht naar haar identiteit komt ze gehaast over en naarmate het verhaal vordert, komt er een kalmte over de lezer heen. Kooijman: ‘Zo had ik het nog niet gehoord, maar het klopt dat Nadia grip en begrip krijgt op en voor haarzelf en haar familie. Ze is aan het eind geen ongeleid projectiel meer.’

Wat me eveneens opviel, is dat het hoofdpersonage 25 jaar oud is. Vaak gaat een zoektocht over 20-jarigen die zichzelf moeten uitvinden en daarna ineens goed in het leven staan. ‘Ikzelf heb zeker tot mijn dertigste lopen zoeken. We denken allemaal: “Zodra je 24 bent, heb je een opleiding afgemaakt en rol je in een baan die bij je past en heb je woonruimte,” maar zo is het allang niet meer. Dat Nadia deze leeftijd heeft, is geen hele bewuste keuze geweest, het klopte gewoon. Op je 25e heb je een bepaalde wijsheid of rijpheid die je een paar jaar eerder nog niet hebt. Midden twintig wordt er al veel van je verwacht, maar je bent er gewoon nog niet. Ik hoop dat lezers uit Vossenjacht meenemen dat ze hun eigen koers moeten volgen.

Hoeveel tegenwerking je ook krijgt of wat anderen van je vinden, je moet doorgaan op je eigen pad.’

Frequentieknop Vossenjacht gaat ook over jezelf aanpassen aan andermans frequentie.

Nadia zegt: ‘Alleen ik ben in staat om aan de frequentieknop te draaien. Te vaak draai ik eraan om de frequentie te laten samenvallen met die van anderen, maar ik moet op mijn eigen frequentie blijven en op de uit-

FRANK RUITER

‘Je hebt andere mensen nodig, en omdat zij betrokken raken in je leven, wordt het vanzelf een samenspel.’

Racheda Kooijman, Vossenjacht, Uitgeverij Orlando, 240 pagina’s (€ 22,99)

kijk staan om mensen op diezelfde hoogte te spotten.’ Wat wil Kooijman hierover meegeven? ‘Ik geloof niet in megalomaan alleen aan jezelf denken en doen wat goed is voor jou. Je hebt andere mensen nodig en omdat zij betrokken raken in je leven, wordt het vanzelf een samenspel. Als ik voor mezelf spreek, heeft het te lang geduurd voordat ik echt in mezelf geloofde.

‘Nadia heeft verschillende overlevingsmechanismen, ze liegt zichzelf bijvoorbeeld voor over haar afkomst en het al dan niet missen van een vader. Op het moment dat ze door Reyn wordt gedwongen haar waarheid onder ogen te zien, wordt het leven voor haar al makkelijker. Geen enkele ontwikkeling gaat zonder kleerscheuren, maar juist dat maakt je een mens. Door je eigen fouten kom je verder in het leven en soms is het erg fijn om daarbij door anderen geprikkeld te worden. Daar word je een leuker mens door: je bent in staat anderen te helpen en te begrijpen waarom iemand tot bepaalde keuzes komt.’

Wanneer Nadia voor het eerst het gezin van haar vader ontmoet, zit ze op de weg ernaartoe vol vooroordelen. Ze schaaft op den duur haar mening bij. Kooijman zegt hierover: ‘We zijn al zo voorzichtig aan het worden. Dat we moeten nadenken over elk woord – je mag er toch mee spelen? Niet alles kan te keurig zijn.

We krijgen tegenwoordig erg veel regels over hoe we met elkaar moeten omgaan, dat wordt niet meer werkbaar. Overigens worden in mijn boek geen heilige huisjes omver geschopt.’

Debuteren De debutant heeft tot nu toe in haar loopbaan gewerkt als journalist, copywriter en bladenmaker. Hoe bevalt het schrijven van een roman haar? ‘Ik heb eerst flink gepuzzeld op de lengte van het manuscript en het houden van overzicht. Mijn langste artikel daarvoor was pakweg vierduizend woorden, een stuk korter dus! Het is een kwestie van doorgaan, blijven lezen, inconsequenties eruit halen… Het hele proces was echter heerlijk. Er is veel meer vrijheid: ik bepaalde hoe het verder ging. Als journalist moet je je houden aan wat een interviewkandidaat je vertelt. Ook met het copywriten sta je in dienst van een opdrachtgever. Dit schrijfproces smaakt dus naar meer. Ik heb zelf iets gemaakt waar ik heel blij mee ben, dan is het fijn als het de wereld in gaat en doet wat ik hoopte: andere mensen bereiken. Enkele maanden geleden hoorde ik over een manuscriptenstop bij een literair agentschap en het is net alsof ik me toen pas realiseerde dat het eigenlijk best bijzonder is dat ik bij een uitgever zit.’

DE WERELD ROND MET DE BESTE BOEKEN Met deze romans reis je af naar verschillende landen en culturen

Krachtige, ontroerende roman, verteld in de onvergetelijke stem van een jonge Nigeriaanse vrouw die vastbesloten is voor haar dromen te vechten en weet wat ze wil: onderwijs.

Een prachtig verhaal over familie, vriendschap, identiteit en wat we bereid zijn op te geven voor het geluk van een ander.

Een beklemmende roman over vijf generaties Latijns-Amerikaanse vrouwen die ervoor kiezen hun waarheid te vertellen, in een wereld waarin hun het zwijgen wordt opgelegd.

‘Daré heeft een personage tot leven gebracht dat je hart doet smelten.’

‘Een roman die nog lang naklinkt.’

‘Een meeslepende krachttoer over verslaving, ontheemding en de erfenis van trauma.’

– DER TAGESSPIEGEL

– HET PAROOL

– HARPER’S BAZ AAR

www.uitgeverijsignatuur.nl

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 275,– en een week 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

elling Cartoons op best ar: door striptekena l a E r w i nvaSn uspvortashirts, • bedrukken hoodies, t-shirts •

www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl

7 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

LITERATUUR

INTERVIEW

AAFKE ROMEIJN

Minder dystopisch dan het lijkt Het jaar 2040. Een jaar waarin veertig procent van de West-Europeanen de chronische ziekte kleurloosheid heeft. Een jaar waarin de grondstoffenoorlog in Turkije voortwoedt. Een jaar waarin men leeft aan de hand van kleurcodes: bij terrorismedreiging of griep wordt code geel afgegeven en heeft men permissie van de overheid nodig om op stap te gaan.

Dit is de wereld van auteur Aafke Romeijn in 7B. MARTIJN VAN BRUGGEN ‘Iedereen vindt de wereld in 7B dystopisch,’ zegt Romeijn verwonderd wanneer ik haar spreek, ‘maar ik heb er juist ook dingen in verwerkt die ik zelf beter vind geregeld dan zoals het nu is. De manier waarop we met moderators (beoordelaars van foto’s en video’s op sociale media, red.) omgaan bijvoorbeeld en de manier waarop de overheid als werkgever optreedt, vind ik wel een stuk prettiger in mijn boek.’

Fascinatie voor oorlog In Romeijns zeer gemakkelijk ‘los’ te lezen vervolg op haar debuutroman Concept M volgen we het echtpaar Menno en Hannah, dat in gebouwencomplex 7B woont. Menno is een aan PTSS lijdende veteraan uit de lithium-oorlog in Turkije. Lithium is namelijk een gewilde grondstof geworden nadat het nodig bleek voor een kastje dat kleurloosheid draaglijk maakt. ‘Ik ben gefascineerd door oorlog en het feit dat er gewapende conflicten zijn waarbij ik me als geprivilegieerde, witte, westerse burger eigenlijk niks kan voorstellen,’ vertelt Romeijn. ‘Dat er in Nederland mensen zijn die bij het leger gaan en

Aafke Romeijn, 7B, Uitgeverij De Arbeiderspers, 264 pagina’s (€ 20,99)

worden uitgezonden naar plekken waar ze zelf niets te zoeken hebben, maar die het toch belangrijk vinden om daar te zijn… Ik kan me daar niks bij voorstellen, ik zou dat zo eng vinden en zo raar en zo verschrikkelijk.’

In haar research naar het leger liet Romeijn enkele militairen meelezen met haar boek. Beschrijvingen en namen van bijvoorbeeld voertuigen moesten kloppen, maar ook de gevoelens en consequenties die horen bij het militair zijn wilde ze zo realistisch mogelijk neerzetten.

‘Ik heb de afgelopen jaren heel veel gelezen over wat er in Srebrenica is gebeurd,’ vertelt ze. ‘Een grote groep militairen is daar helemaal kapot van teruggekomen en kon nergens terecht. Je ziet wel dat er de afgelopen decennia veel meer hulp is gekomen voor veteranen, maar toch is PTSS niet iets wat je zomaar kunt genezen. Het is niet dat je er een pilletje in stopt en dat iemand dan weer naar een oorlog kan. De combinatie van mijn fascinatie voor oorlogen en mensen die oorlogen voeren, en mijn enorme verbondenheid met mensen die psychiatrische ziektes hebben of psychisch lijden (Romeijn zelf heeft van kinds af aan depressies, red.), maakte dat ik over een veteraan wilde schrijven.’

Veiligheid boven privacy Menno’s vrouw Hannah is moderator bij het monopolistische sociale medium van de overheid, Konnekt.

Doordat bedrijven als Facebook betrokken bleven raken bij schandalen, richtte de Nederlandse overheid haar eigen medium op. ‘Het is voor ons ondenkbaar dat de overheid Facebook zou overnemen of alle sociale media in handen krijgt,’ begint Romeijn. ‘Tegelijkertijd hebben we ook allemaal een hekel aan hoe Facebook opereert en wat sociale media met onze data doen. Dus als de overheid besluit: we gaan een alternatief bieden dat ontzettend goed ontwikkeld is, dat heel makkelijk te gebruiken is en dat veiligheid biedt en transparantie, dan denk ik dat veel mensen dat als een heel mooi alternatief zouden zien voor een corporate-systeem dat nog veel erger is. Ik denk dat de overheid heel veel kan maken zolang ze maar veiligheid, comfort en gemak biedt.’

Keerzijde van de medaille is dat de burger in 7B alle bijna privacy is kwijtgeraakt aan de overheid. Een schrikbeeld, toch? Romeijn reageert opnieuw verwonderd: ‘Het probleem is dat wat in 7B gebeurt, nu eigenlijk ook al gebeurt, maar dan door bedrijven. Die controlepoortjes waardoor mijn personages moeten lopen lijken een heel groot ding. Maar toen de OV-chipkaart werd ingevoerd is daar relatief heel weinig protest tegen geweest. Terwijl het er in wezen voor zorgt dat alle stations ontoegankelijk worden gemaakt voor mensen zonder OV-chipkaart, de NS data verzamelt van al jouw bewegingen en dat die data gebruikt worden om een efficiencyslag te slaan. Dus om

BIANCA TOEPS

‘Het probleem is dat wat in 7B gebeurt, nu eigenlijk ook al gebeurt, maar dan door bedrijven.’ te kijken hoeveel mensen waar wanneer zijn om aan de hand daarvan de treinen zo kort mogelijk te maken en zo min mogelijk personeel in te zetten. Het is misschien een minder heftig voorbeeld, maar wel een duidelijk voorbeeld van hoe je eigenlijk

met data betaalt om van bepaalde diensten gebruik te kunnen maken.

Ik vind dat men daar nu ook al heel makkelijk in meegaat.’

Toch lijkt er een keerpunt aangebroken. ‘Nu met corona zie je eigenlijk voor het eerst dat er mensen tegen in opstand komen. Ik heb er zelf gemengde gevoelens over. Zo’n coronapas bijvoorbeeld, ik denk daar iedere dag weer anders over, er zijn zoveel voors en tegens dat het heel moeilijk is om daar één mening over te hebben. Maar je ziet wel dat er nu voor het eerst mensen opstaan die zeggen: “Hé, dit kan niet.” En dat vind ik wel interessant. Ik vraag me af waarom het tot een coronapandemie moest komen voordat men zich hier druk over ging maken.’

SPANNING

8 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Als de koning sterft

Spel tussen fictie en realiteit

Saana wordt ontslagen als redacteur, en besluit haar zomer door te brengen met haar tante in Hartola.

Dan hoort ze van een onopgeloste moord uit 1989 en besluit ze zich op het mysterie te storten. In Helsinki wordt een lichaam gevonden bij de beroemde Koningspoort. De misdrijven blijken verband te hebben, en Saana moet samenwerken met de politie om de misdaden op te lossen.

Elina Backman, Als de koning sterft, vertaling: Sophie Kuiper, Uitgeverij Cargo, 368 pagina’s (€ 19,99)

Zwijgen is goud Gina Kane krijgt een email van iemand onder de schuilnaam ‘CRyan’ die vol staat met informatie over seksueel overschrijdend gedrag waarvan deze CRyan slachtoffer werd. Gina gaat op onderzoek uit, en komt erachter dat CRyan onder verdachte omstandigheden is omgekomen. Steeds meer aanklachten komen aan het licht, en dan komt een tweede slachtoffer ook om…

ISTVAN KOPS

Mary Higgins Clark, Zwijgen is goud, vertaling: Erica Disco, Xander Uitgevers, 400 pagina’s (€ 20,99)

Zo’n mooi meisje Het eerste slachtoffer valt uit een busje dat met hoge snelheid langs een afgelegen weg raast. Tegen degene die haar te hulp schiet zegt ze nog als laatst ‘Help haar’, voordat ze sterft. Het tweede slachtoffer wordt een paar dagen later in een ondiep graf gevonden. Beiden van dezelfde leeftijd, en allebei felrood haar.

Kan rechercheur Gina Harte de moordenaar te pakken krijgen voordat hij nog iemand vindt die zijn type is?

Brecht gaat voor recht is het vijfde deel in de Berlijnse thrillerreeks over Sofie Bank en haar levenspartner Frits Arends, die in Berlijn voor een privaat recherchebureau werken.

De delen zijn overigens prima los van elkaar te lezen. In dit vijfde deel wordt weliswaar verwezen naar eerdere gebeurtenissen rondom de vader van Sofie, die informant blijkt te zijn geweest van de Stasi, maar schrijfster Marianne Vogel neemt de nieuwe lezer moeiteloos mee in het persoonlijke verleden van Sofie en haar vader. Dit geldt zeker ook voor de hoofdplot dat zich bijna geheel en al afspeelt rondom het Spreetheater waar de Dreigroschenoper moet worden opgevoerd. Vogel dompelt de

lezer onder in de theaterwereld met al haar rekwisieten, acteurs en kostuums. Ook Berlijn zelf wordt mooi in de spotlights gezet. Voor in het boek is een plattegrond van het centrum van de stad opgenomen, zodat het voor de lezer extra duidelijk is waar de handelingen plaatsvinden.

Het verhaal is een klassieke whodunnit, maar dan wel in een bijzonder aantrekkelijke verpakking. De theaterwereld leent zich uitstekend als setting voor een thriller met meerdere verdachten. De actie vindt namelijk plaats in een wereld waarin niets is wat het lijkt. Hoe kun je immers afgaan op wat theatermensen zeggen als ze gewend zijn om te acteren? Het is een interessant spel tussen fictie en realiteit. Boeiend zijn ook de lijntjes die door Marianne Vogel worden uitgezet naar de jaren twintig van de vorige eeuw, de tijd waarin Brecht zijn successen vierde en waarin het nazisme zijn opmars deed, en de parallellen die door haar worden getrokken tussen toen en de huidige jaren twintig. Vogel is geen vreemde in het Duitse taalgebied. Ze heeft zelf een tijd in Berlijn gewerkt, is aan verschillende Duitse universiteiten verbonden geweest en deed onder Marianne Vogel, Brecht meer onderzoek naar gaat voor recht, Uitgevede Duitse literatuur en rij Aspekt, 427 pagina’s cultuur. Die achtergrond (€ 17,95)

Hoe kun je afgaan op wat theatermensen zeggen als ze gewend zijn om te acteren? komt haar duidelijk goed van pas bij de thrillers die ze schrijft.

Ze geeft de lezer veel informatie, maar doet dat op een goede gedoseerde manier zonder dat de spanning verloren gaat. Dat maakt Brecht gaat voor recht een bijzonder kleurrijke thriller die niet alleen voor de thrillerliefhebber is bestemd, maar ook voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de stad Berlijn en de geschiedenis van het theater.

Sneeuwpret in de Zwitserse bergen Carla Kovach, Zo’n mooi meisje, vertaling: Barbara Lampe, Uitgeverij Boekerij, 352 pagina’s (€ 20,00)

Waar is Grace Het stadje Ashford komt voor een grote shock te staan als de geliefde Meg vermoord wordt gevonden. Haar dochter, Grace, die niet lang kan overleven zonder haar medicijnen, is vermist.

Niemand weet wie de moeder heeft vermoord, die haar leven in dienst stelde van haar zieke dochter. De tijd dringt, want Grace heeft zonder medicijnen nog maar een paar dagen te leven…

Sofie Bank en Frits Arends onderzoeken in opdracht van de Groningse rederijkerskamer Concordia de moord op Martin Bodenford, de hoofdrolspeler van het legendarische toneelstuk Drei­ groschenoper dat op het punt staat in Berlijn in première te gaan. Het is van groot belang dat de moord snel wordt opgelost, want als het stuk niet doorgaat dreigt ook de Nederlandse première van de Driestuiveropera in het water te vallen.

MARIANNE VOGEL

Niemand houdt van reclames. Behalve ik. De goede reclames dan. Het is een sport van mij om reclames te onthouden. Een van m’n favorieten is de Snickers-­ reclame met Joan Collins (‘zip it shrimpy!’). Maar hoe bruut de reclamewereld achter de schermen kan zijn, wist ik niet. Dankzij Dirk Debeys weet ik dat nu wel. In zijn debuut Sneeuwrood is elke collega van de vermoorde Karel Essink een verdachte.

OGLAYA DOUA

Emily Elgar, Waar is Grace, vertaling: Jan Smit, Uitgeverij de Fontein, 352 pagina’s (€ 20,00)

De Belgische zakenman René Dumont wordt dood teruggevonden in Zwitserland, onder aan een bergkam.

Voetstappen in de sneeuw verraden dat hij daar niet alleen was, maar niemand heeft iets gezien. Niet veel later wordt in hetzelfde dorp reclameman Karel Essink neergeschoten tijdens het skiën. Zijn collega’s, met wie Karel op jaarlijkse skitrip was, blijven vol ongeloof achter en wassen hun handen in onschuld. Ervaren rot Serge Ruffieux en jonge wolf Tony Hänggi van de Zwitserse politie

‘De ijsbijl dook uit het niets op en plantte zich diep in Jeanjeans linkerslaap.’

de war brengen. En toch moet je doorlezen.

De kunst van een goede thriller zit hem in een goed in elkaar gezet plot en geloofwaardige personages (ondanks dat sommigen best psychopathisch zijn). En dat heeft Sneeuwrood. Debeys beschrijft een wereld zo echt en vertelt het verhaal zo meeslepend dat je de bladzijden blijft omslaan. Met als gevolg dat ook al is het één uur ’s nachts, je toch staan voor een raadsel. Zijn de moorblijft doorlezen en je soms naar adem den aan elkaar gelinkt? Waarom snakt als een lieve vrouw toch niet gedragen de collega’s van Karel zich zo lief blijkt te zijn: ‘Jeanjean zette zo verdacht? En wie is die mysterinieuwsgierig een stap naar voren. euze jongeman die plots in de ZwitGod weet wat de lieve vrouw nog serse bergen opduikt? meer voor hem in petto Heerlijk, een thriller had. Misschien zou die gelijk in het eerste ze er wel voor zorgen hoofdstuk begint met dat hij de hele maand een moord. Ook al heb over voldoende drank, je geen idee om wie sigaretten en eten het gaat of waarom, je beschikte. De ijsbijl moet doorlezen. Vooral dook uit het niets op in het begin is het een en plantte zich diep in beetje ploeteren met Jeanjeans linkerslaap.’ alle namen die voorbij Ik weet niet zoveel komen en hun bijbevan de reclamewereld, horende verhalen. Was maar ik geloof Debeys. het de vrouw van Karel Het is een wereld Essink of de vrouw van waarin iedereen aan René Dumont die niet zichzelf denkt. En het doorheeft dat haar man heeft een topthriller een affaire heeft met Dirk Debeys, Sneeuwopgeleverd, want ik een collega? Soms zijn rood, Uitgeverij Pelwil meer lezen van er ook perspectiefwisckmans, 262 pagina’s Debeys. selingen die je even in (€ 22,00)

SPANNING

9 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

RECENSIE

PAULA HAWKINS

PHOEBE GRIGOR

Niemand is brandschoon ‘Het probleem met jou is dat je foute keuzen maakt, Laura,’ zo begint het eerste hoofdstuk van Paula Hawkins nieuwe thriller.

Juiste beslissingen worden er amper genomen door de vrouwen die de auteur opvoert in Een langzaam smeulend vuur. Verbittering en boosheid voeren de boventoon in een donkere whodunnit waarin gezocht wordt naar de dader van een moord op een woonboot.

KATY HURKMANS Het lichaam van een drieëntwintigjarige jongeman wordt gevonden. Daniel Sutherland werd neergestoken. Het is zijn buurvrouw Miriam die hem vindt en de politie verwittigt, al is ze niet helemaal eerlijk over wat ze precies heeft gezien. De jonge en labiele Laura wordt ondervraagd wanneer blijkt dat zij een onenightstand had met het slachtoffer en zijn tante Carla is nog bezig met het verwerken van een ander verlies wanneer zij het nieuws over de dood van haar neef verneemt.

Met het in 2015 verschenen Het meisje in de trein gooide Paula Hawkins hoge ogen. Van dat boek werden wereldwijd meer dan 23 miljoen exemplaren verkocht en de recensies waren lovend. Het was een hype in thrillerland en één jaar na publicatie werd het bovendien verfilmd met Emily Blunt in de hoofdrol.

Haar volgende thriller, In het water,

werd eveneens goed ontvangen, maar kon niet tippen aan het eerdere succes. Het meisje in de trein leverde Hawkins echter de nodige faam op, waardoor er reikhalzend werd uitgekeken naar Een langzaam smeulend vuur. Wanneer de verwachtingen hoog zijn, zijn ze echter zelden gemakkelijk in te lossen. Dat is met dit verhaal niet anders.

Hawkins kiest voor drie vrouwen die een compleet andere relatie hebben tot de vermoorde man. Elk van die vrouwen werd in het verleden onrecht aangedaan en de wrok die daarmee gepaard gaat, is blijven zinderen. Ze hebben geheimen, worstelen met zichzelf en zijn op zoek naar een vorm van gerechtigheid.

‘In haar binnenste bloeide een verbitterde duisternis op, terwijl zij met hulpeloze wanhoop toekeek hoe haar verten, die ooit zo grenzeloos waren, vernauwden.’ Geen van hen is overigens aimabel, ze zijn stug, gedragsgestoord of wraakzuchtig. Onderling bestaan er banden die de auteur met het nodige gevoel voor timing aan het licht laat komen. Ze brengt de leefwereld van de vrouwen samen zonder dat ze daarom rechtstreeks in contact komen met elkaar. Dat doet ze op een verfijnde en elegante manier. Uit die verbanden komt ook

Geen van hen is overigens aimabel, ze zijn stug, gedragsgestoord of wraakzuchtig.

het mooiste personage voort, buurvrouw Irene, een oude vrouw die de plot een aangename boost geeft met haar scherpzinnige bemoeizucht.

Alles speelt zich bovendien af op een klein stukje van het Londense grondgebied rond Regent’s Canal. Op een kaartje vooraan in het boek zijn alle belangrijkste plaatsen aangeduid, waardoor de kleinschaligheid van het decor visueel wordt gemaakt.

Terwijl de karakters en de setting goed uitgewerkt zijn, heeft Hawkins zichzelf wat te veel laten gaan bij de uitwerking van de verhaallijn.

Naast de moord spelen er een aantal zaken die het overzicht bemoeilijken.

Fragmenten uit een boek geschreven door een nevenpersonage, flashbacks

Paula Hawkins, Een langzaam smeulend vuur, Uitgeverij A.W. Bruna, 336 pagina’s (€ 21,99)

naar gebeurtenissen die het leven van de vrouwen uit balans brachten, een verdwenen huisdier, complexe familieverhoudingen en de ontwikkelingen in het onderzoek vervlechten zich en draaien weer van elkaar weg. Hierdoor is het een troebel verhaal dat zich slechts moeizaam laat ontrafelen. De schrijfster speelt een chaotisch spel, ze vergeet de regels vast te leggen. Tijdens het slot vindt ze de structuur terug en wanneer alles in as ligt, flakkeren de vlammen terug op. Het helpt dat Hawkins een mysterieuze en donkere sfeer weet te scheppen. Ze voert gewone mensen op uit alle lagen van de bevolking en laat zien hoe ze zouden kunnen reageren op diepe wonden die hen werden toegebracht door geliefden. ‘Het was een duistere weg om in te slaan, en hij werd nog duisterder toen ze besefte dat het eenrichtingsverkeer was: als je die weg insloeg was er geen uitweg, geen terugkeer meer.’

Een langzaam smeulend vuur groeit helaas nergens uit tot een inferno, daarvoor is het niet verrassend genoeg. Er werd te hard gecomponeerd om onverwacht uit de hoek te komen. De wendingen zijn dan ook geen daadwerkelijke twists, het zijn kleine stappen in het ontrafelen van een complex web. Het is wel een onderhoudend verhaal met oog voor spanning en psychologisch drama.

De sterkte zit in de manier waarop de personages omgaan met de situatie en de impact van het verleden op hun huidige situatie. Niemand komt hier ongeschonden uit en niemand heeft echt schone handen. Het succes van Het meisje op de trein wordt hier misschien niet mee geëvenaard, toch zullen de personages van Hawkins een indruk nalaten.

Nieuwe brochure!

NIEUW

Al doorgebladerd?

Cadeaus voor onder de boom

Graphic novel met vier grappige verhalen van Cornelia Funke over draken, monsters en buitenaardse wezens!

Nieuwe titels!

Praatstof voor aan tafel

ISBN 978-94-6354-644-7

Bekijk de brochure hier!

€ 9,99

Lantaarnpublishers.nl | info@lantaarnpublishers.nl | 033 494 39 09

WINTER 2021

Een Keltisch sprookje over een meisje dat verliefd wordt op een prinses in een toren van YA fantasy-auteur CATHINCA VAN SPRUNDEL

dutchventurepublishing.nl

1 0% tekst, 9 0% beeld!

www.vierwindstreken.com

11 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

INTERVIEW

JEUGD

MILOUSKA MEULENS

‘Iemands schaduw vertelt je al heel veel’ Op een dag gaat de deurbel.

Een telegram, voor Elins vader. Zonder uit te leggen wat er aan de hand is, pakt hij een tas en vertrekt. Elins wereld stort in, maar gelukkig krijgt ze hulp van haar kleurrijke nieuwe vrienden Bobby en Zhimo om haar leven weer op orde te krijgen.

Elin is het magisch-realistische debuut van Milouska Meulens.

MIRJAM MULDER Verhalen schrijven is iets wat Meulens altijd al graag doet.

Dat was ook de reden waarom ze naar de School voor Journalistiek is gegaan, voordat ze aan de slag ging bij het NOS Jeugdjournaal. ‘Als kind had ik schriftjes waarin ik plaatjes plakte die ik uit de Privé en de Story van mijn moeder had geknipt, en daar schreef ik dan verhalen bij,’ vertelt de auteur. Vanaf een jaar of tien had ze al de ambitie om een kinderboek te schrijven, maar ze was te perfectionistisch om ze ook tot voltooiing te brengen. ‘Toen ik een jaar of veertien was, had ik er genoeg van, en dacht: “Nu is het tijd om gepubliceerd te worden.” Vervolgens begon ik verhaaltjes in te sturen naar tijdschriften. Ik heb in het huis-aan-huisblad in Almere een feuilleton geschreven, “Gevaar in Ureterp”. Dat was een spannend verhaal over een ontvoering van een hele schoolklas. Eén kind blijft achter en probeert die klas terug te vinden. Het feit dat ik iets opschreef en dat iemand anders dat dan las, dat vond ik echt magisch!’

Alter ego ‘Elin Salvador is geen prater. Ze luistert liever,’ vertelt de schaduw van Elin als je het boek openslaat. Een originele kunstgreep, die bijzonder goed werkt. Meulens: ‘Ik kwam daar heel opeens op. Ik worstelde een beetje met de verteller, omdat ik geen ik-verhaal wilde schrijven, maar de derde persoon vond ik te afstandelijk. Vervolgens gebeurden er twee dingen. Allereerst moest ik denken aan mijn jeugd; als kind op Curaçao leerden we dat je niet met je schaduw mocht spelen, want dan kon een boosaardig iemand je weleens komen halen. Dat heeft grote impact op mij gehad. Zelfs als volwassene, nu ik allang weet dat dat allemaal niet waar is, denk ik nog met regelmaat: “Oké, niet te lang naar m’n schaduw kijken.”

Daarnaast volg ik op Instagram een oud-collega die alleen maar foto’s van haar eigen schaduw maakt, of van die van haar dochters. Die schaduw vertelt je al heel veel, maar er blijven ook veel dingen verborgen. Je schaduw is bijna een soort alter ego, want die maakt altijd alles mee wat

jij ook mee maakt. Dus ik dacht: díe kan het verhaal vertellen.’

Naast dit soort magisch-realistische elementen, wilde de auteur wel dat het verhaal zou kloppen met de leefwereld van kinderen van nu. ‘Al schrijvende kwam ik erachter dat ik een heleboel niet weet, ook al heb ik twee kinderen. Dus ik was heel blij dat mijn kinderen door de lockdown veel thuis waren, want dan kon ik ze

Milouska Meulens, Elin, illustraties: SioeJeng Tsao, Uitgeverij Volt, 192 pagina’s (€ 15,99)

gewoon af en toe iets vragen, zo van: “Als je in groep acht zit en je wil met iemand gaan spelen…” En dan zeiden ze: “Eh, spelen, dan speel je niet!”

“Hoe vraag je dat dan? Kom je chillen…?” En zij: “Nee, niet chillen!” Zo kwamen we er al pratend op dat ze gewoon vragen: “Wil je afspreken?”’

Vertrek Nadat Elins vader plotseling is vertrokken, heeft ze vaak heftige dromen, die haar iets lijken te willen vertellen. ‘Dromen zijn voor mij heel belangrijk,’ legt de auteur uit. ‘Ik droom heel veel, en ik onthoud ze ook, en heb het er nadien over met bijvoorbeeld mijn kinderen. Dus daar wilde ik graag iets mee doen in het boek.’ Ook voor andere elementen putte Meulens uit haar eigen leven.

‘Op mijn dertiende is mijn vader is vertrokken, zonder reden op te geven. Destijds had ik er nog geen idee van wat dat met mijn moeder deed. Het was alleen mijn eigen verdriet en gemis dat speelde. Maar als volwassene ging ik me realiseren dat dat voor mijn moeder natuurlijk heel heftig en pijnlijk geweest moet zijn.’

Doordat haar vader zo plots vertrekt en haar moeder zich in zichzelf keert, sluit ook Elin zich af van de buitenwereld. ‘Dat is gebaseerd op hoe het voor mij is geweest. Dat Elin weer moet leren om mensen toe te laten

‘Op mijn dertiende is mijn vader is vertrokken, zonder reden op te geven.

Destijds had ik er nog geen idee van wat dat met mijn moeder deed.’ in haar leven. Het is iets wat helaas regelmatig gebeurt, dat kinderen om de een of andere reden hun ouders moeten missen.’ Om het verhaal niet te verdrietig of zwaar te maken, introduceerde de auteur twee vrolijke personages: Bobby, professioneel ‘puinruimer’, en Elins nieuwe klasgenootje Zhimo. Zij weten Elin weer aan het lachen te maken. ‘Op de een of andere manier werkt het zo, denk ik, dat als je zelf wat zwaarder of somberder aangelegd bent, dat je dan vaak juist mensen in je leven krijgt die luchtig en vrolijk zijn. Ik gunde het Elin ook dat ze vrienden zou maken die wat blijer in het leven staan, en haar kunnen laten zien dat alles niet meteen verloren hoeft te zijn als er iets misgaat.’

Als de oorlog twintig jaar heeft gewoed… komen de drakenjongen.

Lees nu boek één van dé internationale fantasy-hitserie. Voor fans van actie, avontuur en draken.

DE DRAKENPROFETIE TUI T. SUTHERLAND

€ 16,99

KINDERBOEKENWEEK 2021 6 TOT EN MET 17 OKTOBER

WORDEN WAT JE WIL! Het inspirerende en waargebeurde verhaal van Olivier die zijn onderbeen verliest, maar zich terugvecht naar de wereldtop! bekijk video's van Olivier

Bekijk alle kinderboeken op royaljb.com/kinderboekenweek2021 #kinderboekenweek2021

13 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

JEUGD

RECENSIES

BOEKENKRANT TIPT

‘Als je hoofdluis hebt, moet je gewoon naar school’ Adam Kay, voormalig arts en bekend van Dit doet even pijn komt nu met een ­weetjesboek voor kinderen: Adams anatomie. De ondertitel luidt: Het complete (en compleet onsmakelijke) boek over het menselijk lichaam.

Dat onsmakelijke valt reuze mee, duidelijk en hilarisch is het zeker!

GERDA VISSER In veertien hoofdstukken beschrijft Kay op humoristische en beeldende wijze alle organen en functies van het menselijk lichaam en leert de lezer meteen wat er allemaal voor onsmakelijks (dus toch) op en in je lichaam plaatsvindt. Dat er op iedere vierkante centimeter van je huid bijvoorbeeld virussen, bacteriën en allerlei soorten schimmels zitten, doet je toch even bedenkelijk naar je armen en benen kijken. Kay schroomt zeker niet om de moeilijke namen te gebruiken die sommige lichaamsdelen hebben. Ene ‘Joost’ krijgt daar doorlopend de schuld van en krijgt daardoor een bijrol in het verhaal.

Net zoals de hond van Kay en de kapotte letter Q op zijn toetsenbord.

Om de lezer een idee te geven van de

Als je al je (slag)aders achter elkaar legt, gaan ze drie keer om de wereld.

Mensen met een rottig karakter kunnen je uitlachen om die puistjes, maar: ‘Vergeet niet dat puistjes niet eeuwig blijven, maar dat je van een rottig karakter je hele leven last blijft houden’.

Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal feiten en fabels over het besproken lichaamsdeel, gevolgd door een aantal quiz­vragen. Dat je meer bacteriën doodt als je je handen hoeveelheid van sommige lichaamsmet warm water wast, is een fabel delen, bijvoorbeeld je longblaasjes, en dat was ook voor de auteur een vertelt hij dat je er een tennisveld verrassing. Daardoor mee kunt bedekken. En vat hij het hoofdstuk als je al je slagaders en nog een beetje samen aders achter elkaar legt, en leer je nog net even gaan ze drie keer om de wat extra’s. wereld. Bij al die voorDe tekeningen van beelden schrijft hij metHenry Paker zijn een een dat je dat niet moet prachtige aanvulling op gaan checken, want de verhalen en de uitje longblaasjes zijn leg van Kay. Ze maken onmisbaar en je aders de verhalen nog net iets om de wereld leggen duidelijker en tonen ‘geeft een ontzettende dezelfde humor als de smeerboel, die ik niet verhalen van de auteur. voor je op ga ruimen’.

Door de grappen en de Ondertussen leer je ook beeldende uitleg is dit nog van alles wat je een aantrekkelijk leeswel en niet moet doen Adam Kay, Adams anaen leerboek voor kinmet je lichaam. Nooit tomie. Het complete (en deren én volwassenen. geweten dat je blaren compleet onsmakelijke) Jammer genoeg heeft met rust moet laten. boek over het menselijk hij geen goede uitleg En aan alle vervelende lichaam, illustraties: gevonden waarom je dingen die gebeuren Henry Paker, vertaling: geen champignons zou met je lichaam, acne Angelique Verheijen, bijvoorbeeld, geeft hij Uitgeverij HarperCollins, moeten eten, want die lust ik ook niet! een positieve draai.

407 pagina’s (€ 19,99)

Een fee met goede bedoelingen

SELMA OUEDDAN Het verhaal wordt vanuit Paula’s perspectief verteld. In eerste instantie is ze dolblij met haar fee, totdat ze er langzaamaan achter komt dat Maxi niet al haar krachten kan gebruiken. Verder pakken Maxi’s goede bedoelingen niet altijd even goed uit. Zo tovert de fee Paula’s arm midden in de les omhoog, met als

Ideaal voor kinderen die net zijn begonnen met lezen.

reden: ‘Jij wijst namelijk nooit naar het plafond, zoals de andere kinderen. En dus zal ik je daarbij even helpen. Echt dat is een makkie!’ Die daden helpen Maxi natuurlijk niet haar straf te beëindigen. De wensbarometer, die Maxi’s goede daden bij moet houden, blijft daardoor teleurstellend groen. Pas als die naar roze verandert, zal de fee weer op volle kracht kunnen toveren.

Daarnaast is er Belle nog: Paula’s pestkop. Paula probeert Maxi te overook als verhaal voor kinderen die tuigen dat niks doen beter is dan net zijn begonnen met lezen. De reageren op Belle’s gemene streken. wondermooie illustraties van Max Zo hoort zij Belle en haar vriendinMeinzold brengen het verhaal helenen een keer het volgende over haar maal tot leven en voegen nog net zeggen: ‘Achter me hoorde ik flarden dat beetje extra magie toe. De kleine van zinnen. Losse woorden, zoals tekeningen op de ran“raar”, “dochter van een den van de pagina’s schroothandelaar” en doen het lijken alsof “praat altijd in zichzelf”.

Maxi er zelf met haar Toen giechelden de drie feeënstof is geweest. meisjes weer. Het klonk De speelse typografie gemeen.’ Paula is vastvan sommige woorden besloten ze te blijven is een leuke toevoeging negeren: ‘Dan houdt die doet denken aan ze er vast wel mee op.’

Geronimo Stilton.

Stilzwijgen leidt hier Maxi van Fluks is een echter tot nog vervelenmooi jeugdboek over dere situaties. Zal het wat het betekent om haar lukken haar zelfiets goeds voor een vertrouwen te hervinander te doen, met den en Belle het zwijgen Anna Ruhe, Maxi van plaatjes waar je naar op te leggen?

Fluks. Een eigenwijze fee, kan blijven staren.

Ruhe’s schrijfstijl is vertaling: Merel Leene, Kortom, een magisch pakkend en simpel, Uitgeverij Van Holkema begin voor deze nieuwe wat het ideaal maakt & Warendorf, 110 pagiboekenreeks. als voorleesboek maar na’s (€ 14,99) MAX MEINZOLD

Na het succes van De magi­ sche apotheek-serie, is Anna Ruhe aan een nieuwe betoverende wereld begonnen. Maxi van Fluks is een wensfee die vanwege het overtreden van een aantal feeënregels goede daden moet doen voor de persoon die ze uitkiest. Paula, die de fee uit een speciale groene fles heeft bevrijd, is de uitverkorene. Gaat dat wel goed?

De zon. ­ Van zonnegoden tot sterrenkijkers De zon is enorm belangrijk voor al het leven op aarde. Zonder de zon zouden we het niet overleven. En toch schenken we nauwelijks aandacht aan die gigantische vuurbal in de lucht. Wat is licht eigenlijk? Hoe ontstaan zonnevlammen?

En hoe kijken verschillende culturen tegen de zon aan? Peter Goes legt het uit in dit kleurrijke en educatieve prentenboek over de zon!

Peter Goes, De zon. Van zonnegoden tot sterrenkijkers, Uitgeverij Lannoo, 80 pagina’s (€ 25,99)

Het geheim van het oude strandhuis Chiara krijgt op een dag een brief van een zekere Quentin Q. Hij blijkt een oude bekende te zijn, en een doos te hebben gevonden op de zolder van zijn oude strandhuis die vol zit met spullen van Chiara. Het enige probleem is dat het strandhuis in St Ives is, en Chiara daar nog nooit geweest is, en er ook niemand kent. Hoe is die doos daar terecht gekomen?

Isolde Boers, Het geheim van het oude ­strandhuis, Dutch Venture Publi­ shing, 242 pagina’s (€ 16,95)

Jij mag alles zijn Ooit feesten, lachten en praatten haar ouders.

Lexi heeft er foto’s van gezien. Maar nu niet meer. Zo lang als Lexi leeft (en dat vindt zij al best lang) is er geen feest meer geweest.

Een boek over rouw, over liefde, en een meisje dat moedig doet wat ze denkt dat er van haar verwacht wordt.

Zelfs als dat best wel lastig is.

Griet op de Beeck, Jij mag alles zijn, Uitgeverij Prometheus, 208 pagina’s (€ 16,99)

Wens voor de wereld Xavier Hollis, Kayla’s tweelingbroer, vroeg haar iedere dag: ‘Als je een wens voor de wereld zou doen, wat zou je dan wensen?’

Nu hij overleden is, is Kayla ontroostbaar.

Ze sluit zich steeds meer af van anderen.

Maar dan gaat ze naar een praatgroep voor rouwende jongeren.

Ze ontmoet Oliver, en besluit om met hem te doen wat Xavier nooit heeft kunnen doen: zijn wensen uit laten komen.

Manon Visser, Wens voor de wereld, Uitgeverij Clavis, 384 pagina’s (€ 22,95)

14 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKENKRANT TIPT

Rutger Verhoeff, Dokter, nu ik er toch ben, Uitgeverij Volt, 256 pagina’s (€ 20,00)

Leven is eenvoudig Ockhams scheermes is een van de beroemdste theoretische principes. Het is de stelling dat de verklaring voor een fenomeen waarin de minste aannames voorkomen de beste is. William van Ockham zelf is veel minder bekend. McFadden schrijft zijn boek om dit te veranderen.

Volgens hem moeten we namelijk Ockham als de vader van de moderne wetenschap beschouwen.

Johnjoe McFadden

Leven is eenvoudig Ockhams scheermes en een nieuwe geschiedenis van de wetenschap en het heelal

Johnjoe McFadden, Leven is eenvoudig, Uitgeverij Atlas Contact, 464 pagina’s (€ 29,99)

Groenten fermenteren Gefermenteerde groenten zijn gezond, makkelijk te bewaren en ook nog eens super lekker! In dit boek leer je de basis van zelf groenten fermenteren, van hoe het chemische proces zelf werkt, het bewaren van je fermenten, tot wat je moet doen als het misgaat. Ook geeft het allerlei heerlijke smaakcombinaties voor de verschillende seizoenen, en een hele bups met recepten waarin je je fermenten kunt gebruiken.

RECENSIE

Sam Dewilde, Groenten fermenteren. Van seizoen tot seizoen, Uitgeverij Velt V.Z.W., 96 pagina’s (€ 25,00)

De Frans-Cubaanse schrijfster Anaïs Nin is vooral bekend van haar openhartige dagboeken die ze veertig jaar lang schreef.

Aanvankelijk waren ze niet bedoeld voor publicatie, maar tegenwoordig worden ze beschouwd als belangrijk deel van haar literaire oeuvre. Léonie Bischoff maakte een prachtige graphic novel over waarschijnlijk de meest turbulente periode in haar leven, die zich afspeelt in de jaren dertig in Parijs.

HANS POLS Anaïs Nin wordt in 1903 geboren in Frankrijk. Haar ouders scheiden als ze twee jaar is en ze verhuist met haar moeder naar New York. In 1923 trouwt ze in Cuba met Hugh Parker Guiler en een jaar later verhuist het jonge echtpaar naar Parijs.

Hugh gaat hier werken als bankier, waardoor hij weinig tijd heeft om zijn eigen artistieke aspiraties waar te maken (later maakt hij als Ian Hugo naam met experimentele films), maar Anaïs des te meer. In haar tijd en in haar milieu was het echter not done om als vrouw literatuur te schrijven. Ze probeert zich aan te passen, maar Hugh moedigt

Ze ontdekt door Henry Miller dat erotiek haar gelukkig maakt, en ze er zichzelf in leert te ontdekken.

Ons verbazing­ wekkende immuunsysteem Ze mogen dan klein zijn, micro-organismen maken samen het grootste deel uit van alle organismen op aarde. Bovendien kunnen ze een enorme invloed op ons leven hebben als ze schadelijk voor ons zijn.

In dit boek legt Marianne Koch uit hoe ons immuunsysteem ons beschermt tegen deze bedreigingen, wat ervoor zorgt dat het uit balans raakt, en hoe we het zelf sterker kunnen maken.

ANAÏS NIN

Op erotische ontdekkingsreis

Dokter, nu ik er toch ben Rutger Verhoeff is al ruim tien jaar huisarts.

In dit boek geeft hij inzicht in de werkdag van een huisarts, en vertelt hij over de momenten die hem zijn bijgebleven. Luchtige, grappige, emotionele verhalen over Dokter Google, de groeiende rol van huisartsen in de terminale zorg en speelgoed­bootjes op onverwachte plekken.

NON-FICTIE

Marianne Koch, Ons verbazingwekkende immuunsysteem. Hoe het ons beschermt en hoe je het kunt versterken, Uitgeverij Noordboek, 204 pagina’s (€ 24,90)

Lénie Bischoff, Anaïs Nin. Op een zee van leugens, Uitgeverij Casterman, 192 pagina’s (€ 32,95)

haar juist aan om haar ambities waar te maken. Hij brengt haar ook in contact met de Amerikaanse schrijver Henry Miller. Miller leest en bekritiseert haar werk en stimuleert haar om haar schrijftalent te ontwikkelen. Na enige tijd worden Henry en Anaïs minnaars.

Ze ontdekt door Henry Miller dat erotiek haar gelukkig maakt en ze er zichzelf in leert te ontdekken.

Haar verhouding met Miller staat het huwelijk met Hugh niet in de weg, maar stimuleert haar verlangens naar hem zelfs. Haar ontdekkingstocht gaat nog verder als ze ontdekt dat ze verliefd is op June, de echtgenote van Henry Miller. In 1933 ontmoet ze haar vader, met wie ze ook een verhouding begint. Op die relatie baseerde ze haar eerste roman House of Incest. Hij komt ook terug in het tweede gepubliceerde deel van haar dagboeken. Ze gaat in therapie, eerst bij René Allendy en vervolgens bij de Oostenrijkse psychoanalyticus Otto Rank. Met beide mannen begint ze ook een erotische verhouding. Haar polygame leven eist ook zijn tol. In 1934 wordt Anaïs, die absoluut geen kinderen wil, zwanger en ze ondergaat een abortus.

Mythevorming Hier eindigt het boek van de Zwitserse illustrator Léonie Bischoff, die het leven van Anaïs Nin uitgebreid bestudeerde voordat ze aan Anaïs Nin. Op een zee van leugens begon. Geen gemakkelijke opgave, want rond haar persoon is een soort mythevorming ontstaan en er zijn verschillende versies van haar dagboeken gepubliceerd. Het was een verstandige keuze van Bischoff om niet haar hele leven te willen beschrijven, maar te kiezen voor een turbulente periode waarin Nin Miller leerde kennen, zichzelf bevrijdde van de conventies van haar tijd, zichzelf ontdekte en zich ontwikkelde tot een vrije, onconventionele vrouw die een boegbeeld werd van het feminisme en als een van de eerste vrouwen erotische literatuur schreef. De manier waarop Bischoff deze periode in beeld brengt is teder en eigenzinnig. Ze maakt haar tekeningen in kleurpotlood waarbij ze veelvuldig gebruik maakt van de zogenaamde crayon magique, een potlood met vier stiften in vier kleuren waardoor de lijnen steeds van kleur veranderen. Ze maakt veel gebruik van pasteltinten, kleurt weinig in zodat er veel wit op de pagina’s blijft en dat geeft het geheel iets speels en vrolijks. Maar dat zonnige karakter wordt soms wreed doorbroken in duistere droomscènes, het zijn stijlbreuken die in dienst staan van het verhaal dat helder en met passie wordt verteld. Een mooie vondst van Bischoff is dat ze van het dagboek zelf een vrouwelijk personage maakt.

Het oogstrelende tekenwerk en het boeiende verhaal maken Anaïs Nin. Op een zee van leugens een genot om te lezen.

15 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

NON-FICTIE

RECENSIE

De liefde in 25 hoofdstukken In De liefde volgens Sergio geeft Sergio Vyent je een openhartige blik achter de schermen van zijn leven. Je kent hem misschien als de maître d’ uit het programma First Dates. Waar hij zijn expertise in het restaurant aan de gasten geeft, richt hij in dit boek zijn pijlen op zichzelf. In uiterst persoonlijke hoofdstukken, vertelt hij je alles over zijn liefde voor de mensen rondom hem, kunst, zijn werk en het leven op zich.

Want als er één ding zeker is, dan is het wel dat liefde overal te vinden is!

ELLEN ROOMS Eerlijk? Ik ben waarschijnlijk één van de weinige mensen die Sergio Vyent nog niet kende. Ik kijk namelijk bijna nooit tv, maar ik sta wel altijd open voor nieuwe boeken. Deze man zou me dus gaan uitleggen hoe de liefde in elkaar zit.

Ik was benieuwd en een klein beetje sceptisch, maar al in het voorwoord werd duidelijk dat dit een ander soort boek zou zijn. Geen droge uitleg hoe je het wel of niet moet aanpakken, maar een warme blik op zijn leven. ‘Ik kan je dus helaas niet vertellen hoe je liefde kunt vinden of kunt houden. Ik kan je wel vertellen hoe ik de liefde zie, hoe ik die ontdekt heb en hoe ik die nog steeds probeer te doorgronden. Ik hoop je daarmee te inspireren om zelf te proberen de liefde te ontdekken, om antwoorden op je vragen te vinden.’

In korte hoofdstukken krijgen we te horen hoe Sergio de verschillende aspecten van zijn leven aan de liefde koppelt.

De liefde voor het leven, voor jezelf, voor je eerste liefde maar ook voor je familie, je land, je fouten, en nog veel meer. Alles samen schetst het niet alleen een mooi beeld van een warm persoon, maar geeft het ook een idee van wat een menselijk leven nu eenmaal inhoudt. Geluk en verdriet. Ontmoeten en afscheid nemen. Zaken die iedereen herkent. Ook al is het dus zijn levensverhaal, verteld door de lens van de liefde, het is gemakkelijk om er ook jezelf in te herkennen. Dat was bij mij zeker zo. De herinneringen kwamen vanzelf naar boven en haakten zich vast aan wat hij me allemaal vertelde.

Een mooie aanvulling op zijn eigen verhaal, zijn de lijstjes en tips aan het einde van elk hoofdstuk. Zo vind je er playlists met muziek die je ‘in the mood’ kan brengen, tips om tijd voor jezelf te nemen, vijf regels voor het beëindigen van een relatie, de mooiste films over ouderschap... Zelfs wanneer je het boek uitgelezen hebt, zorgen deze lijstjes ervoor dat je nog vaak terug zal gaan voor inspiratie.

Een compleet boek dus vanuit het hart van de beroemdste koppelaar van Nederland, Sergio Vyent, De liefde prachtig neergeschrevolgens Sergio. Hartsven voor iedereen die tochtelijke verhalen van nog wat warmte kan de bekendste koppelaar gebruiken in de kouvan Nederland, Uitgevedere maanden van het rij Boekerij, 208 pagina’s jaar. (€ 20,00)

‘Ik hoop je daarmee te inspireren om zelf te proberen de liefde te ontdekken’

Kijk & lees! €19,90

Glen Baxter New Ways with Vegetables and Other Disasters

De beste tekeningen over culinaire uitspattingen, cowboys en cultuur van de bekende Engelse tekenaar Glen Baxter. www.glenbaxter.com

Uitvouwboek

Renske Gerstel Rondo

Entree! De voorstelling gaat beginnen!

Een kleurrijk kijk- en uitvouwboek met flappen. Wandel door de drukke winkelstraat en zoek de deur die je open kunt vouwen naar het theater. www.renskegerstel.nl

€17,50

www.deharmonie.nl

ADV harmonie boekenkrant 260 x 390.indd 1

24-09-2021 15:06

NON-FICTIE

17 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

RECENSIE

JOHN GREEN

COLUMN ONZE TAAL

Recensies all the way down John Green staat vooral bekend om zijn young adult-bestsellers, zoals Een weeffout in onze sterren.

Zijn nieuwe titel, Hoe is het antropoceen je tot nu toe bevallen? is als non-fictieboek een beetje een vreemde eend in de bijt, maar dat is niet te merken: Green blinkt nog steeds uit als meesterverteller, ook als hij een heel boek met alleen maar recensies schrijft.

John Green, Hoe is het antropoceen je tot nu toe bevallen? Aantekeningen bij ons leven op aarde, vertaling: Aleid van Eekelen-Bender en Rob Kuitenbrouwer, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 336 pagina’s (€ 21,99)

De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer Achterhaalde waarheid?.

RAYMOND NOË

MARINA WATERS

schien als ietwat droge kost, maar dat is het zeker niet. Greens recensies, net als zijn YouTube-video’s, zijn diep persoonlijk. Een van de vele quotes die hij gebruikt, is: ‘[…] meestal ontmoetten onze blikken elkaar en verstrengelden zich al kijkend naar een derde object.’ Het komt van Donald Hall, die beschreef hoe hij en zijn vrouw vooral tijd met elkaar doorbrachten; niet door elkaar aan te staren, maar door naar een derde object te kijken. Voor mijn gevoel is het vergelijkbaar met wat Green doet met dit boek. Het geeft veel informatie over de fenomenen die hij bespreekt, en hij verantwoordt het allemaal goed, maar uiteindelijk zijn de recensies een medium waardoor de lezer de schrijver beter leert kennen. Je krijgt in feite kleine momenten te zien van Greens leven, waar een bepaald object, fenomeen, of plaats een belangrijke rol in heeft gespeeld. Het resultaat is niet alleen een eerlijke, pijnlijke, humoristische, gefragmenteerde kijk op Greens leven, maar ook hoe het is om in de hedendaagse tijd te leven.

Eén van mijn favoriete recensies in het boek is die van de kras- en ruikstickers. Green legt eerst uit hoe ze werken, wanneer ze zijn uitgevonden, en hoe gek het eigenlijk is dat kras- en ruikstickers nooit écht ruiken naar wat ze afbeelden, alleen maar naar een synthetische versie ervan. Waar Green dan echt uitblinkt is wanneer hij over zijn eigen collectie spreekt en vertelt waarom die collectie zo belangrijk voor hem is geweest. Hij vertelt over hoe de stickers hem even lieten ontsnappen aan het heden toen hij enorm werd gepest op school als kind. De synthe-

Hoe waar zijn spreekwoorden en gezegden? Iedereen voelt aan wat er met ‘Wie goed doet, goed ontmoet’ bedoeld wordt, maar als je het statistisch bekijkt, klopt het dan ook werkelijk? Sommige van onze oud-vaderlandse wijsheden zijn nu eenmaal gebaseerd op achterhaalde inzichten (‘De ogen zijn de spiegel van de ziel’), of zijn aantoonbaar flauwekul (‘Het gras van de buren is altijd groener’). De maatschappij verandert voortdurend, dus hebben die eeuwenoude spreuken nog wel zin? Welke spreekwoorden kunnen we handhaven, en welke kunnen we maar beter vergeten?

In het boek Achterhaalde waarheid? hebben jonge wetenschappers vanuit allerlei disciplines twintig gangbare spreekwoorden op hun waarheidsgehalte getoetst, zoals ‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard’, ‘De gelegenheid maakt de dief’ en ‘Zachte heelmeesters maken stinkende wonden’. De onderzoekers nemen de lezer mee in het wetenschappelijke proces. Eerst wordt er een hypothese opgesteld: wat voorspelt het spreekwoord eigenlijk? Op basis van de nieuwste kennis uit hun vakgebied vellen ze vervolgens een oordeel over die hypothese: is het betreffende spreekwoord, rekening houdend met wat de wetenschap ondertussen heeft uitgevogeld, nog altijd verdedigbaar? Conclusie: sommige van onze spreekwoorden zijn écht niet meer van deze tijd – en hiervoor zijn dan nieuwe of aanvullende versies verzonnen. Zo wordt bij ‘Als er een schaap over de dam is, volgen er meer’ opgemerkt dat in de praktijk één schaap vaak niet genoeg is om de hele kudde van koers te doen veranderen: je hebt daarvoor ongeveer een kwart van de schapen nodig. En daarom pleiten de onderzoekers voor het nieuwe spreekwoord ‘Pas een kwart van de kudde doet de dansvloer schudden’.

Een onderhoudend bladerboek, met mooie collages van Peter Boersma.

Conclusie: sommige van onze spreekwoorden zijn écht niet meer van deze tijd!

INGE KOMMEREN De Engelse titel van dit boek is The Anthropocene Reviewed, wat in feite een betere omschrijving is voor de werkelijke inhoud van het boek.

Green schrijft hierin namelijk een flink aantal recensies over verschillende fenomenen uit het menselijke tijdperk, het antropoceen. De reviews zijn echter ook met gemak essays te noemen. Niet alleen geeft Green een historische achtergrond van bijvoorbeeld Dr Pepper, een drankje dat door een apotheker is uitgevonden en uiteindelijk een iconische smaak is geworden, maar ook legt hij zijn eigen liefde voor Diet Dr Pepper uit en reflecteert hij op de menselijke drang tot zelfdestructie, om vervolgens op een score van vier­ eneenhalve ster uit te komen. Met deze mengeling van het feitelijke, het persoonlijke en het filosofische behandelt hij onderwerpen van de Canadese gans tot Super Mario Kart, en van Staphylococcus aureus tot de Notities-app van iOS. Het voelt enigszins meta om een recensie te schrijven over een boek dat alleen maar uit recensies bestaat.

Het klinkt op het eerste gezicht mis-

Spreekwoorden herbezien

Hij vertelt over hoe de stickers hem even lieten ontsnappen aan het heden toen hij enorm werd gepest op school. tische geuren boden hem houvast.

Hij gaat verder in op hoe herinneringen enorm sterk verbonden zijn met geuren, en hoe die geuren bijna onmogelijk na te bootsen zijn. Zowel het beeld van de jongen van tien die verdrietig van school thuiskomt, en zichzelf troost door zijn collectie kras- en ruikstickers door te nemen, als dat van de volwassen man die zijn jeugd herinnert door hetzelfde te doen, zijn menselijk en rakend.

Hoe is het antropoceen je tot nu toe bevallen? leest makkelijk, maar zet ook aan tot nadenken. Ik overwoog regelmatig hoeveel sterren ik de verschillende fenomenen in mijn leven zou geven, en of ik het eens was met Greens inschattingen. Als ik het niet eens met hem was, was dat overigens niet hinderlijk: zijn overdenkingen zijn subjectief, en nodigen de lezer vooral uit om diens eigen mening te geven. Om dan toch tot een score te komen: ik geef het boek dezelfde score als Green geeft aan zonsondergangen, Jerzy Dudeks optreden op 25 mei 2005, de film Harvey, het liedje Auld Lang Syne, de hotdogs van Bæjarins Betzu Pylsur, de band Mountain Goats, platanen en het liedje New Partner.

Jan-Willem Bolderdijk e.a., Achterhaalde waarheid? Zin en onzin van spreekwoorden, In Boekvorm uitgevers, 152 pagina’s (€ 20,00)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:

www.onzetaal.nl.

Een pasgeboren baby is voor elke ouder of verzorger het liefste kind van de wereld. Voor dat liefste kind - en voor die ouders of verzorgers - is deze bundel met poëzie en slaapliedjes.

uit een Jumbo-tas

nd gewonnen

niet hoort

ns verkeek

ts gemist

den ze maar) gef luisterd: gewenst bent

Met bijdragen van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb en burgemeester Femke Halsema van Amsterdam. Journalist en NPO Radio 4 presentator Margriet Vroomans leest de gedichten voor.

't liefste kind

het onbeschreven blad

poëzie en muziek voor welkome baby’s

dat zich vult met dingen

jij bent dit gedicht

die woorden moeten worden

poëzie en muziek voor welkome baby’s

wijl de rest

Dertien gedichten van dertien Nederlandse dichters, over het avontuur van geboren worden, de kwetsbaarheid van leven en de duizend vragen van het ouderschap. Met slaapliedjes uit allerlei landen, gespeeld door leden van het Koninklijk Concertgebouworkest, te beluisteren via een QR-code. De dichters, onder wie Hagar Peeters, Tjitske Jansen en Abdelkader Benali, schreven hun gedichten speciaal voor deze uitgave.

't liefste kind

is je leven

lijk begonnen.

je witte vlies kondigt een blozende winter aan, we zien al zilver van de ongeboren maan

Een ode in poëzie en muziek, aan welkome baby’s, aan ieder liefste kind.

Aanleiding voor dit boekje was de vondst van een pasgeboren baby in een ondergrondse afvalcontainer in Amsterdam, februari 2021. Het meisje werd gered. Het gedicht ’t Liefste kind van Pieter Stroop van Renen ging viral. De opbrengst van dit boekje gaat naar Stichting Beschermde Wieg.

www.gopher.nl ISBN 9 7 8 9 4 9 3 2 3 0 4 4 6

BOEKFRAGMENT

± 8 Speelse stukken In ± 8 Speelse stukken, het tweede deel met toneelstukken van de hand van Judith Herzberg, zijn de licht-­ absurdistische toneelstukken van Herzberg verzameld, waaronder Een goed hoofd, De Nietsfabriek en Hoe echt is echt echt. Even vermakelijk om te lezen als om op te voeren.

Eenakter (1976)

Judith Herzberg, ± 8 Speelse stukken, Uitgeverij de Harmonie, 200 pagina’s (€ 17,50) Vanaf 21 oktober in de boekhandel www.deharmonie.nl

Personen Patiënt Dokter Verpleegster De verpleegster moet gespeeld worden door een zeer fors gebouwde acteur.

De dokter en de patiënt mogen van elke maat en elk geslacht zijn.

DOKTER Kijk; één ding moet ik wel even uitleggen. Je hebt keurige en je hebt willekeurige bewegingen. Niet waar?

PATIËNT Wat zegt u dokter?

DOKTER Ik zeg ‘niet waar’.

PATIËNT Ja dokter, en ik bedoel nee dokter.

Niet waar, ja.

DOKTER

Juist. Het ooglid bijvoorbeeld. Dat gaat ook op en neer. Niet waar?

PATIËNT Ja, niet waar, dokter. Maar dat doet geen pijn, dokter.

DOKTER O, verrek, dat is waar, dat is waar.

Weet je wat, geef me die arm dan maar even mee, dan laat ik hem op het lab even helemaal nakijken.

PATIËNT Nee, dat kan niet.

DOKTER Dat kan niet?

PATIËNT Nee, dat kan niet, dokter.

DOKTER En waarom kan dat dan wel niet.

PATIËNT Hij zit vast, dokter.

DOKTER O verrek, hij zit nog vast, dat is waar ook, dat is waar, god, dat spijt me.

PATIËNT ‘Nog?’ DOKTER ‘Nog?’, zei ik ‘nog’? Laat me die pijn van ons dan maar eens even ter plekke bekijken. legt zijn oor erop Och och wat hebben we een pijn.

PATIËNT U ook, dokter?

DOKTER Laat me nu die arm van me maar eens even omhoog doen. doet patiënts arm, met veel gekraak, omhoog Au-zo-au-zo, dat is gebeurd. Nou

omlaag. Ja, zóóó au, au.

PATIËNT AU! DOKTER Ik geloof toch — PATIËNT met blik op verpleegster Ik eh, kan ik u misschien even alléén spreken, dokter?

Verpleegster komt snel vlak bij patiënt staan met opschrijfboekje en pen.

DOKTER Ja hoor, zegt u maar wat u op uw hart hebt.

PATIËNT Ik eh, ja, ziet u — Verpleegster stoot dokter aan, samen verwijderen ze zich een eindje en beginnen hard maar onverstaanbaar te overleggen.

DOKTER zich vertrouwelijk over patiënt heen buigend Never mind, ja zegt u het maar, zegt u maar alles wat u op het hart heeft.

Verpleegster komt ook weer vlakbij staan.

PATIËNT Ja ziet u dokter, ik heb de laatste tijd, vooral ’s nachts of eigenlijk tegen het donkeren aan, zo’n verschrikkelijke, zulke verschrikkelijke — DOKTER Hé! Het sneeuwt!

PATIËNT Wat zegt u dokter?

DOKTER Het sneeuwt!

19 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Van vrouwen en zout Van vrouwen en zout is een roman over vijf generaties Latijns-Amerikaanse vrouwen die ervoor kiezen hun waarheid te vertellen, in een wereld waarin hun het zwijgen wordt opgelegd.

Carmen Miami, 2018

Gabriela Garcia, Van vrouwen en zout, vertaling: Mary Bresser, Uitgeverij Signatuur, 240 pagina’s (€ 21,99) www.awbruna.nl

Jeanette, zeg me dat je wilt leven.

Gisteren zat ik foto’s te kijken van jou als kind. Doortrokken met zout, gepaneerd met zand, lach je je fietsenrekje bloot aan de rand van de oceaan, mijn enige dochter. Een boek in je handen, want dat deed je het liefst op het strand. Niet spelen, niet zwemmen, niet keihard de golven in rennen. Je zat het liefst in de schaduw te lezen. Tiener-jij, armen en benen gespreid, als een zeester op de trampoline. Zie je dat scheve glimlachje, dat we dezelfde mond hebben?

Tiener-jij, Florida-jij, eindexamenfeest in Epcot, met twee voeten elk in een ander land. Dat kan in Epcot, in die Disney-miniwereld, daar kun je met een grens tussen je benen staan.

Zonnekind, haren altijd waaiend in de wind, ooit was je gelukkig. Ik zie het, op al deze foto’s. Wat een glimlach. Hoe had ik kunnen weten wat je voor me verzweeg? Ik weet alleen maar dat je een tijdje hebt gelachen,

en toen niet meer.

Luister, ik heb ook geheimen die ik verzwijg. Maar als je zou ophouden met jezelf kapot te maken, zou stoppen met gebruiken, misschien dat we dan eens bij elkaar kunnen gaan zitten. Misschien dat ik het dan aan je zou kunnen vertellen. Misschien dat je dan zou kunnen begrijpen waar bepaalde beslissingen die ik heb genomen vandaan komen, waarom ik alles in het werk stelde om ons gezin bij elkaar te houden. Misschien zijn er krachten die we nog nooit onderzocht hebben. Misschien, als ik het hele verleden zou kunnen zien, alle wegen zou kunnen natrekken, misschien dat ik dan een antwoord zou hebben op het waarom: waarom zijn onze levens zo gelopen?

Jij zei altijd: Jij weigert te praten. Jij weigert emotie te tonen.

Ik voel me schuldig, omdat ik weet dat je altijd hebt gehoopt dat ik je meer zou geven. Ik heb zoveel voor je verzwegen en ik heb me op zoveel manieren hard opgesteld, met opzet.

Ik dacht dat ik hard moest zijn voor ons beiden. Jij brokkelde steeds verder af. Jij erodeerde. Ik dacht: ik moet kracht zijn.

Nooit heb ik gezegd dat ik mijn leven lang bang ben geweest. Ik heb nooit meer met mijn moeder gesproken. Ik heb je nooit verteld waarom ik naar dit land ben gekomen en dat is om een andere reden dan jij denkt. En nooit heb ik gezegd dat ik dacht dat

als ik een emotie of waarheid niet onder woorden zou brengen, ik hem kon laten verdwijnen.

Zeg me dat je wilt leven en ik zal zijn wie je wilt dat ik ben. Maar ik kan niet genoeg leven opbrengen voor ons beiden.

Zeg me dat je wilt leven.

Ik durfde niet achterom te kijken omdat ik dan zou hebben gezien wat eraan kwam. Het vóór en het ná dat als zout door het water zwiept tot ik het een niet meer van het ander kan onderscheiden, maar elke keer dat je probeert af te kicken en ik je koortsige lijf in mijn armen houd, proef ik het op je huid. Elk verhaal dat op dat van ons botste. Ik durfde niet achterom te kijken omdat ik dan zou hebben gezien wat eraan kwam.

BOEKFRAGMENT

De lucht is van ons allemaal Kouplan verblijft illegaal in Zweden. Binnenkort mag hij opnieuw asiel aanvragen, hij moet nog een paar dagen uit handen van de politie zien te blijven. Als hij zijn kamer is kwijtgeraakt, zoekt hij een slaapplek in de open lucht.

Sara Lövestam, Kouplan 3. De lucht is van ons allemaal, Uitgeverij Stortebeeker, 350 pagina’s (€ 18,95) www.stortebeeker.nl

‘Het is een zigeuner.’

De woorden bereiken Kouplan door een dik filter van droom, wat betekent dat hij op een gegeven moment toch in slaap is gevallen.

‘Nee joh. Hij is alleen, een Marokkaan.’

‘Dat is toch geen Marokkaan’! Hé!’

Een zachte schop tegen zijn bovenbeen zorgt ervoor dat Kouplan eindelijk wakker wordt.

‘Hé!’ herhaalt de stem.

Misschien is het een vrouwenstem, maar dat is niet zeker. Kouplan rolt op zijn zij en probeert zijn stijve nek zo te draaien dat hij haar kan zien.

‘Je moet een eigen plek zoeken. Find other place, you understand?’

Hij knikt, al is dat waarschijnlijk niet te zien in het donker.

‘Sorry,’ zegt hij. ‘Ik dacht dat hier niemand was.’

‘Hij praat Zweeds.’

‘Zeg tegen hem dat dit onze plek is.’

‘Ik hoor het,’ zegt Kouplan.

Hij gaat zitten. Het harde karton heeft zijn lichaam pijnlijk en stijf

gemaakt, of het komt door de kou.

Zijn ogen kunnen hen algauw onderscheiden in het donker, een dik propje en een superdunne.

‘En als jullie je spullen terugkrijgen?’ zegt hij. ‘Dan slaap ik wel op de grond.’

‘Mankeer je iets aan je oren?’ vraagt de dunne. ‘Hoepel op.’

Het propje gaat moeizaam op haar hurken zitten, zo dichtbij dat hij haar adem kan ruiken.

Al is dat niet zo’n grote prestatie.

‘Ik ken jou niet,’ zegt ze. ‘Hoe heet je en hoe oud ben je?’

‘Kouplan,’ antwoordt Kouplan.

‘Vijfentwintig.’

Hij ziet geen reden om tegen haar te liegen. Ze zijn drie mensen die onder een brug moeten slapen.

‘Wat doe je hier?’ gaat haar verhoor verder.

‘Ik probeer te slapen.’

‘Waar heb je afgelopen nacht geslapen en waarom was dat niet goed?’

‘In mijn bed. Ik had een… Tot gisteren huurde ik een kamer. Morgen vind ik een nieuwe plek, maar mag ik hier vannacht slapen?’

‘Dertig kronen,’ zegt ze. ‘Goedkoper dan de opvang en met veel leukere slapies.’

Ze laat een hese lach horen, die overgaat in een milde hoestbui. De dunne man naast haar hikt mee.

‘Dat krijg je morgen,’ zegt Kouplan.

‘Dat krijg ik nu.’

Kouplan zoekt in zijn zakken en vist

een briefje van twintig, een vijfje en een munt van één kroon op. Dat wordt door zijn nieuwe hospita geaccepteerd. Ze pakt het geld en stopt het ergens onder haar trui.

‘Ze noemen me Oma,’ zegt ze. ‘En dit is Will, die is niet goed wijs.’

Hij krijgt twee stukken karton, zij pakken de deken. Een stuk karton om je heen slaan is onmogelijk, je ligt als een hamburger in een broodje, zo ongeveer, en je lichaam spant zich in de kou, terwijl je brein om slaap schreeuwt. Morgen moet hij een nieuwe plek zoeken. En een tweedehands slaapzak kopen bij Myrorna, als die hier een winkel hebben.

De treinen rijden de hele nacht. Na enen om het halfuur, zodat je net de slaap bent binnengegleden als het gedender je wakker maakt en je gaat rillen. Oma en Will lijken er geen last van te hebben. Ze ademen zacht snurkend en draaien zich niet eens om als de treinen komen. In een betonnen nis, in een stad waar je het in juni koud hebt. Hoe ben ik hier terechtgekomen?

‘Je deed wat je moest doen,’ zegt Nima in zijn hoofd. ‘Zo ben je hier terechtgekomen. Dat maakt je een overlever.’

20 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Het Kerstvarken Een nieuw kinderboek van de schrijfster van Harry ­Potter! Het Kerstvarken is een hartverwarmend verhaal voor koude dagen – voor jongere lezers of om voor te lezen – over hoe ver je wilt gaan om je knuffel terug te krijgen.

J.K. Rowling, Het Kerstvarken, illustraties: Jim Field, vertaling: Wiebe Buddingh’, 320 pagina’s (€ 24,90) Vanaf 12 oktober in de boekhandel www.deharmonie.nl

Ut Varken Ut Varken was een klein speelgoedvarken dat van dezelfde stof was gemaakt als een zachte handdoek.

Hij had plastic korrels in zijn buik, waardoor het leuk was om met hem te gooien. Zijn fluwelige varkenspoo tjes waren precies groot genoeg om tranen mee weg te kunnen vegen.

Toen Jack een peuter was, sabbelde hij altijd op het oor van Ut Varken voor hij ’s avonds in slaap viel.

Ut Varken heette zo omdat Jack, toen hij leerde praten, ‘ut varken’ zei in plaats van ‘het varken’. Toen Ut Varken nieuw was, had hij een zalmroze kleur gehad en zwarte, glimmende plastic oogjes, maar daar wist Jack niets meer van. In zijn herinnering had Ut Varken er altijd net zo uitgezien als nu: grijs en vaal, met één oor dat stijf was van het gesabbel. De ogen van Ut Varken waren losgeraakt, zodat hij een tijdje alleen gaatjes in zijn gezicht had gehad, maar later had Jacks moeder, die

verpleegster was, twee knopen vastgenaaid op de plaats van de ontbrekende oogjes. Toen Jack ’s middags thuiskwam uit de kinderopvang lag Ut Varken, onder een warme wollen sjaal, op de keukentafel te wachten tot Jack het verband rond zijn nieuwe ogen zou losmaken. Jacks moeder had zelfs een medisch rapport opgesteld: ‘Patiënt: UV Jansen.

Doel van operatie: aanzetten van knopen. Chirurg: mama.’ Na zijn oogoperatie begon iedereen Ut Varken gewoon ‘UV’ te noemen. Sinds zijn tweede weigerde Jack om naar bed te gaan zonder UV, wat vaak tot problemen leidde omdat UV tegen bedtijd meestal onvindbaar was. Soms moesten mama en papa heel lang zoeken en vonden ze UV uiteindelijk op de raarste plaatsen: verstopt in een sportschoen van papa of weggefrommeld in een bloempot.

‘Waarom stop je hem toch steeds weg, Jack?’ vroeg mama iedere keer als ze UV eindelijk weer gevonden had, opgekruld in een keukenla of weggemoffeld onder een kussen van de bank.

Het antwoord ging alleen Jack en UV iets aan. Jack wist dat UV dol was op knusse plekjes, waar hij helemaal in kon wegkruipen en dan lekker kon slapen.

UV hield van precies dezelfde dingen als Jack: zich verstoppen onder struiken en in allerlei schuilplaatsen en hoog in de lucht gegooid worden:

Jack door zijn vader en UV door Jack.

UV vond het helemaal niet erg als hij vuil werd of als Jack hem per ongeluk in een plas water liet vallen, als hij en Jack samen maar lol hadden.

Op een keer, toen Jack drie was, stopte hij UV in een doos met spullen die gerecycled zouden worden. Hij had zijn moeder horen zeggen dat het een doos voor de kringloop was en dus dacht Jack dat UV rondjes zou gaan rennen in de doos.

Hij wachtte tot zijn moeder de keuken uit was en gooide UV in de doos, in de hoop dat hij in cirkeltjes zou gaan rondhollen. Zijn moeder moest lachen toen ze Jack stiekem in de doos zag kijken en hij zei dat hij wilde weten of ze nou echt aan het hollen waren. Ze legde uit dat ‘kringloop’ in dit geval iets anders betekende. Alles wat in de doos zat, werd weggebracht en dan werden er andere dingen van gemaakt, zodat ze een nieuw leven kregen. Jack wilde absoluut niet dat UV zou weggaan en dat er iets anders van hem zou worden gemaakt en daarom stopte hij hem nooit meer in die doos.

vasteland, zonder verbinding.

Adam grinnikte. ‘Dan weet jij vast interessante dingen hier.’

Ze zette een hand in haar zij. ‘Hangt ervan af wat jij interessant vindt.’

In gedachten ging ze haar lijstje af.

Een walvis aaien? Kamperen op de hoogste duin? Op tien kauwgummetjes kauwen en een gigantische bel blazen?

‘Wacht, ik wil je wat laten zien.’

Adam hurkte bij zijn sporttas neer en ritste hem open.

Nu had Pippa tijd om hem goed te bekijken. Op het lipje dat uit zijn T-shirt stak, stond de afbeelding van een of ander bekend merk. Op zijn

gympen zat die ook.

‘Ik vlog!’ zei Adam. Hij hield een camera omhoog.

‘Echt? Wat vlog je?’ vroeg ze.

‘Alles wat spannend en bijzonder is!’

Hij stak zijn neus in de lucht. ‘Ik heb al tienduizend volgers. Van hier tot in Verweggistan.’

BOEKFRAGMENT

Later als ik groot ben ‘Ik zorg graag voor mensen.

Later als ik groot ben, werk ik in een ziekenhuis.’ Weet jij welk beroep hierbij past?

Kijk maar onder de flap!

Dick Bruna, later als ik groot ben, Mercis Publishing, 14 pagina’s (€ 8,50) www.nijntje.nl

In dit kartonboek staan allerlei beroepen: van dokter tot brandweerman en muzikant. Speciaal ontwikkeld voor de Kinderboekenweek 2021, dat in het teken staat van ­‘Worden wat je wil’.

Pippa’s eiland Een heerlijk zomers avontuur dat zich afspeelt op Ameland.

Een verhaal over vriendschap en familie met een vleugje geschiedenis. Boordevol vrolijke illustraties!

Martine van der Horn, Pippa’s eiland, illustraties: Marije Koelewijn, Veltman Uitgevers, 200 pagina’s (€ 14,99) www.veltman-­ uitgevers.nl

‘Wie het eerst boven is!’ De jongen rende omhoog met een sporttas om zijn schouder.

Zijn ouders volgden, hun rolkoffers zwiepten heen en weer.

‘Hallo!’ zei Pippa. ‘Ik ben Philippa Dirks Kat. Jullie vakantiehuis is van mijn familie.’ Ze grabbelde in haar rugtas en hield de sleutel omhoog.

‘Wat fijn! Dankjewel.’ De moeder van de jongen pakte de sleutel aan. ‘We zijn zo benieuwd naar het huisje.’ Ze zette de bagage neer, draaide het slot open en stapte naar binnen.

De vader trok de rolkoffers over de drempel.

Alleen de jongen bleef staan. Hij stak zijn hand naar voren. ‘Ik ben Adam,’ zei hij. En toen: ‘Dus jij woont hier op het eiland?’ Aan zijn accent te horen kwam hij uit een grote stad.

‘Ik ben een eiland,’ flapte ze eruit.

Snel lachte ze, zo leek het net een grapje. Maar eigenlijk was het echt zo: ze voelde zich vaak drijvend en alleen, zonder een weggetje naar het

21 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Kampioen 2.0 Tien jaar na de eerste druk van Kampioen verschijnt Kampioen 2.0. De nu 23-jarige Olivier van de Voort vertelt hoe hij van een 13-jarige jongen met een handicap verandert in een topsporter, die alles aan de kant zet om zijn doel te bereiken: de Paralympics in Rio. ‘Je hebt twee benen’, zegt Jan. Hij komt overeind en legt zijn handen op Oliviers schouder. ‘En we gaan ervoor zorgen dat je ze allebei weer kunt gebruiken. Zo snel mogelijk.

Afgesproken?’

Olivier knikt. ‘Deal.’

Corien Oranje en Olivier van de Voort, Kampioen 2.0. De snelste zwemmer ter wereld met één been, Uitgeverij Columbus, 200 pagina’s (€ 13,99) www.royaljongbloed.com

‘En?’ vraagt Jan, als ze twee dagen later weer komen. ‘Hoe zit het?’

Olivier gaat op de behandeltafel zitten. ‘Gaat wel’, zegt hij. ‘Dat rubber om mijn been is enorm zweterig. En het schuurt volgens mij. Als ik mijn prothese afdoe, is mijn been helemaal rood.’

‘Mag ik even kijken?’ vraagt Jan. Olivier rolt zijn broekspijp wat verder op en trekt de kous van zijn stomp. Jan rolt zijn stoel bij en betast voorzichtig met zijn vingers het uiteinde van zijn been. ‘Je hebt een paar blaartjes, zie ik. Dat zal wel pijn doen.’

‘Ja, dat is niet heel fijn.’

‘Hoelang draag je hem?’

‘Niet zo lang.’

‘Een paar minuten per dag’, zegt mama. ‘Langer gaat niet.’

‘Dat is heel normaal. Je moet er langzaam aan wennen. Net als aan nieuwe schoenen. Daar krijg je soms ook blaren van, toch? Die stomp wordt vanzelf harder. Heel langzaam opbouwen. Elke dag een minuut meer. Over een poosje heb je er geen last meer van.

Hé, en het lopen? Heb je dat nog geprobeerd, thuis? Hoe ging dat?’

Hij kijkt naar buiten. ‘Goed.’

‘Nou, niet zo goed’, zegt mama. ‘Hij durft er nog niet op te steunen.’

‘Kun je hem even aandoen? Dan kan ik zien of ik iets moet veranderen.’

Mama haalt zijn been uit een tas, en geeft hem de liner aan. Hij keert hem binnenstebuiten en rolt hem om zijn stomp heen. Een branderige pijn schiet door zijn knie. Hij klemt zijn kiezen op elkaar. Kom op. Niet zo kinderachtig. Dit is geen pijn. Dit is niks.

Helemaal niks.

Hij schuift naar voren, gaat op één been staan, zet zijn stomp in de prothese en klikt hem vast.

Jan hurkt naast hem neer. ‘Ga eens rechtop staan. Op allebei je voeten steunen. Ik ga even voelen.’

Gekietel in zijn zij. Vingers die in zijn botten knijpen. En de pijn in zijn stomp.

‘Ik moet zien of je heupen recht staan. Of je ene been niet langer is

dan je andere. Oké. Kun je nu een stukje voor me lopen?’

Hij pakt zijn krukken en gaat op weg naar de loopbrug.

Geen pijn. Geen pijn. Geen pijn.

De dagen gaan over in weken. Douchen op één been.

Tandenpoetsen op één been. Haar kammen op één been. Zittend de trap af, waar de rolstoel klaarstaat. Naar school. En daarna naar het revalidatiecentrum voor fysio. Of voor muziektherapie. Of voor een nieuwe afspraak met Jan de protheseman.

Het gaat achter elkaar door. Het is of er nooit een eind komt aan het schema met activiteiten. Wanneer kan hij weer lopen met twee benen?

Wanneer kan hij weer fietsen?

Wanneer kan hij die prothese dragen zonder dat hij er krukken bij nodig heeft? En zonder dat hij vergaat van de pijn?

De enige momenten waarop hij zich goed voelt, is in het zwembad. Alleen in het water is hij vrij. Alleen in het water heeft hij geen pijn. Alleen in het water voelt hij weer wie hij is, wat hij kan. Voelt hij weer waar hij goed in is. Kon hij maar elke dag zwemmen.

BOEKFRAGMENT

Waarheidszoekers Complotdenkers zijn niet meer weg te denken. Waar komt het complotdenken vandaan? En hoe moeten we dit duiden?

Cees Zweistra, Waarheidszoekers, Uitgeverij KokBoekencentrum, 320 pagina’s (€ 24,99) www.kokboekencentrum.nl

Een technologie die ons belooft te helpen bij het leggen van sociale verbindingen door de fricties eruit weg te nemen (zoals Zuckerberg het omschreef), is de drager geworden van een sociale wereld die groepen uiteendrijft, de maatschappij polariseert en ons op onszelf terugwerpt.

Technologie helpt nog altijd het mensenproject, maar nu op een absurde manier. Het werpt ons uit een wereld van verbindingen, terug op onszelf.

In de praktijk komt absurde technologie in de plaats van technologie die wel verbindt. We leven allemaal in deze wereld. We hoeven ons huis niet meer uit, want we bestellen onze boodschappen bij ah.nl. We lezen geen krant, maar luisteren naar podcasts. We zijn geen lid meer van een voetbalclub en ook kijken we geen voetbal met vrienden, maar we spelen games. Het is niet meer nodig om naar de film te gaan, we kijken onze films op Netflix. Of, als we wat meer maatschappelijk betrokken zijn, op Cinetree of Picl. We bezoeken vrienden en familie minder vaak, want we onderhouden contacten via WhatsApp. We zijn geen lid van een politieke partij en hebben geen

abonnement op een krant of tijdschrift, want we halen ons nieuws via Facebook of Twitter. De dominante consumententechnologie van vandaag verbindt niet, maar accentueert onze eigen mogelijkheden; ze brengt niet samen, maar individualiseert. De vraag hoe we ons tot deze ontwikkeling verhouden, raakt ons allemaal. Ook dat maakt de complotdenker niet bijzonder. Wat hem bijzonder maakt, is niet wat (het leggen van verbindingen) hij doet, maar hoe hij het doet. In een wereld waarin technologie individualiseert, zet hij een logische vervolgstap. Hij schept een eigen wereld met de technologie die ons geïndividualiseerd heeft. Die wereld verhoudt zich niet meer tot de gemeenschappelijke wereld. Het is een wereld op zich geworden, met een eigen taal en eigen logica, verhalen en vormen van engagement. De complotdenker zet de stap naar deze wereld niet omdat het noodzakelijk is, maar omdat het mogelijk is. Hij kiest voor deze mogelijkheid omdat het gemakkelijk is, maar belangrijker nog omdat hij het wil. De complotdenker wil zijn wereld, hij heeft die wereld bewust gekozen. Het is een wereld die hem verder zal accentueren. Het complotdenken, zo kunnen we wel stellen, is een gemakkelijke manier om te gaan leven in een wereld die volledig om onszelf draait.

Wat de hedendaagse complotdenker gemeenschappelijk heeft met de

hackers en gamers uit de jaren ’80 en ’90, is dat zij onlinepioniers zijn. De hacker kiest zijn wereld omdat het hem controle geeft. De complotdenker is specifieker: zijn controle is die over zijn narratief en levensverhaal en langs die weg over de wereld om hem heen. De complotdenker van nu vindt in een onlinewereld de mogelijkheden om zijn narratief te scheppen en te verspreiden. Dat narratief verhoudt zich niet tot de publieke wereld, maar is er juist van afgekeerd en naar binnen gericht. In die zin is de complotdenker een pionier, een kolonist, of, zo je wil, de kanarie in de kolenmijn.

23 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKHANDEL

AGENDA

ADRESSEN

De boekhandel in oktober

De Boekenkrant bij u in de buurt

NIKOLAI VAN NUNEN

Schrijfworkshop Jonne Kramer

HAARLEM – 13 oktober.

Boekhandel De Vries Van Stockum krijgt op 13 oktober, midden in de Kinderboekenweek, schrijfster Jonne Kramer op bezoek. Speciaal voor kinderen geeft ze om 15.00 uur een workshop over het schrijven van je eerste verhaal. Kom gezellig naar Haarlem!

Boekpresentatie Femke Vindevogel BRUGGE – 17 oktober. De nieuwe roman van Femke Vindevogel, ­Baksteen, wordt feestelijk gepresenteerd! Op zondag 17 oktober nodigen uitgeverij Van Oorschot en Boekhandel De Reyghere je vanaf 15.00 uur van harte uit voor een echte bijeenkomst. Aanmelden graag via klantendienst@­dereyghere.be.

Kevin Hassing signeert bij ­Meester Mokka DOETINCHEM – 23 oktober. Deel 2 van de serie Mus en Kapitein Kwaadbaard is net uitgekomen en daarom gaat auteur Kevin Hassing langs een aantal (kinder)boekhandels!

Kom bijvoorbeeld op zaterdag 23 oktober naar Meester Mokka in Doetinchem. Van 12.00-14.00 uur kun je een handtekening scoren.

Lezing aanleg Merwedekanaal UTRECHT – 31 oktober.

Boekhandel Broese organiseert aan het eind van de Maand van de Geschiedenis een lezing over de aanleg van het Merwedekanaal.

Auteur Willem van der Ham neemt je daarna mee op fietsexcursie! Je bent welkom op 31 oktober, vanaf 15.00 uur.

Duogesprek in de ­Bilthovense Boekhandel BILTHOVEN – 20 oktober. Woensdagavond 20 oktober gaan Frénk van der Linden en Bettina Vriesekoop met elkaar in gesprek over hun laatste boeken. Vanaf 20.00 uur zijn luisteraars welkom. Kaartjes kosten €10,- en zijn te reserveren door een bericht te sturen aan info@bilthovenseboekhandel.nl.

Jagtenberg in WG Kunst AMSTERDAM – t/m 7 november. Yvonne Jagtenberg, bekend van Hup Herman! en Wandert, mocht de tentoonstellings­ ruimte van galerie WG Kunst in Amsterdam inrichten. Er worden workshops voor schoolklassen gegeven, maar zelf kun je er ook terecht.

Open t/m 7 november, elke dag 13.00-17.00 uur m.u.v. maandag.

Deze ­boekhandels ­ver­spreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe­kenkrant.com.

NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel ALMELO

Boekhandel Broekhuis ALMERE-HAVEN

The Read Shop Almere-Haven ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal

NEDERLAND

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan

VLAANDEREN

HARLINGEN

Boekhandel Van der Velde HEDEL

NOORDWIJKERHOUT

The Read Shop Cuijk

Boekhandel Blokker

HEEMSTEDE

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

DEN BOSCH

HEEZE

Bruna Lange Baan

CUIJK

Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen

Blz. Boekhandel Hedel

NOORDWIJK

Boekhandel Van der Meer

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura

DOORN

DOORWERTH

All you can give DORDRECHT

Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRIEBERGEN

Boekhandel Jacques Baas

Boekhandel Schellen

OISTERWIJK

Boekhandel Jansen & De Feijter

OLDENZAAL

Boekhandel Koops

OOSTERBEEK

Roojboek

Boekhandel Oisterwijk

DIEREN

The Read Shop Doorn

OEGSTGEEST

HENGELO

De Wieringer Boekhandel

The Read Shop Dieren

NUNSPEET

Boekhandel Osinga Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

Boekhandel Broekhuis HIPPOLYTUSHOEF

Boekhandel Broekhuis

HOOGEVEEN

Boekhandel Meijer & Siegers

HOUTEN

Boekhandel Derijks

HUIZEN

OUDERKERK A/D AMSTEL

!pet boekverkopers Boekhandel De Kler Boekhandel Flevo IJMUIDEN

OSS

Boekhandel Sprey OUDEWATER

The Read Shop Express IJmuiden

The Read Shop Oudewater

KAPELLE

PIJNACKER

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof PURMEREND

Boekhandel Het Leesteken

Boekhandel Kamerbeek

Marjan Houtman Lezen & Schrijven

AMSTERDAM

EDE

LEEUWARDEN

RAALTE

ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau BAARN

Boekhandel Den Boer BARNEVELD

Boekhandel Romijn BEILEN

Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel

EELDE

The Read Shop Eelde EINDHOVEN

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere EMMEN

Boekhandel Vermeer ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Van Grinsven

BREUKELEN

Boekhandel Van Kralingen

Grimbergen Boeken LOCHEM MAARN

MAASSLUIS

GOES

Boekhandel Het Keizerrijk

GOIRLE

Boekhandel Dominicanen

GORINCHEM

Riemer Barth

Boekhandel De Koperen Tuin Blz. Boekhandel Buitelaar Boekhandel De Boekenkist GOUDA

MAASTRICHT

MEPPEL

MIDDELBURG

De Drvkkery MIJDRECHT

VENRAY

VLEUTEN

Boekhandel Kees VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WEESP

Bruna Ellenbroek RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman ROERMOND

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar ROOSENDAAL

Boekhandel De Boekenwurm ROSMALEN

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten

WILLEMSTAD

WOERDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby IJSSELSTEIN

Boekhandel Logica ZEIST

Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR

Rebers Boek en Buro ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

RIJSWIJK

Waanders In de Broeren

SANTPOORT-NOORD

VLAANDEREN

Bruna Monnichmann Bredero Boeken SCHAGEN

Boekhandel Plukker SCHIEDAM

BRUGGE

Boekhandel Mondria Nimo Boek

Boekhandel Krings

SITTARD

De Reyghere boekhandel

GRONINGEN

NAALDWIJK

SNEEK

Malpertuis

Boek en Buro HAARLEM

Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek HAREN (GR)

Boomker Boeken

MONNICKENDAM

The Read Shop Naaldwijk NIEUWEGEIN

The Read Shop Nieuwegein NIJKERK

Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen

Schiedams Boekhuis

BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle

HAAKSBERGEN

BREDA

LISSE

Boekhandel Boek & Koek

BODEGRAVEN

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

Boekhandel De Kler

GELDROP

Geerts Warenhuis

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

Van Dinter Media

LEIDERDORP

Boekhandel Lovink

BLEISWIJK

BOXMEER

LEIDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

EXLOO

Boekhandel Muilenburg The Read Shop Karssen

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

VENLO

Boekhandel Het Rozemarijntje

DRONTEN

Boek en Buro

VELP (GD)

Boekhandel PeZZi PaZZi

Voster Boekverkopers

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord

VEGHEL

PUTTERSHOEK

Boekhandel Venstra

AMSTELVEEN

VEENENDAAL

Boekhandel Van Kooten

HELMOND

Boekhandel De Ganzenveer

DEVENTER

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra

NOOTDORP

UTRECHT

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

Steenwijks Boekhuys TIEL

Boekhandel Arentsen TILBURG

Gianotten Mutsaers TWELLO

Boekhandel Oonk UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn

GENK

HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

DE MEERMIN VAN BLACK CONCH MONIQUE ROFFEY ‘Een obsederende, originele en gedenkwaardige vertelling over Aycayia, een meermin uit de oudheid die gevangen werd genomen en verbannen naar zee. Deze roman zit vol betekenislagen: over vrouw-zijn, vervreemding, mannelijkheid, de behandeling van vrouwen en de rivaliteit tussen vrouwen onderling, maar ook over liefde, barmhartigheid en de zoektocht naar een thuis.’

– Bernardine Evaristo, auteur van Meisje, vrouw, anders ‘Magie raakt vervlochten met realisme in dit bitterzoete verhaal over een meermin die probeert aan de zee te ontsnappen […] Wat deze roman laat zinderen, is de manier waarop Roffey deze mythische uitgangpunten vertelt aan de hand van messcherpe details uit de werkelijkheid […] Uiteindelijk is dit het archetypische verhaal over een buitenstaander, wiens komst de gemeenschap een spiegel voorhoudt die niet altijd een fraaie weerspiegeling biedt, waarop de gemeenschap verandert.’ – The Observer ‘Een waarlijk origineel verhaal, waarin mythen, feminisme, humor en sociaal realisme behendig zijn verweven.’ – Daily Mail

ISBN 978 90 831043 6 2 Paperback met flappen | 224 pag. | € 22,50 Vertaald door Kees Mollema

www.uitgeverijorlando.nl

Kamiel De bruyne & yarne Daeren

Er was misschien eens 2 Er was misschien eens een man die stinkend rijk werd met zijn scheten.

Of misschien… ook helemaal niet.

Zijn de verhalen in dit boek waargebeurd of compleet verzonnen? Sla de pagina om en ontdek de waarheid!

Vanaf 8 jaar.

A_2021_10_Boekenkrant_oktober_260x193.indd 1

Jacques & lise

liz is more

Pia

Een handjevol ZELFVERTROUWEN

Een verrassend en origineel prentenboek met een ongewone blik op de werkelijkheid. Een nieuwe creatie van het bekroonde duo achter Viktor en Henry.

Vanaf 5 jaar.

De vierde in de succesvolle reeks dichtbundels, vol warme rijmwoorden. Voor iedereen die wel eens twijfelt en op zoek is naar dat ene zachte duwtje.

Gina Peeters & isabelle HoebrecHts

Positieve intelligentie Leer bewust positief in het leven te staan met dit duidelijk stappenplan en train je brein om je eigen geluksbrenger te worden.

20/09/2021 14:37

25 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

BOEKHANDEL LOGICA

BOEKHANDEL

FRITS MULDER

TOP 60 NEDERLAND

1 (1) 3e WEEK

Week 39, 2021. Bron: CPNB

‘Altijd gezellig en sfeervol’ Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boek­handel uit voor onze lezers. Deze maand is Boekhandel Logica uit IJsselstein aan de beurt, die genomineerd is voor de Boekhandelaar van het Jaar-verkiezing. We spraken Frits Mulder, co-eigenaar van de boekhandel.

B

oekhandel Logica heeft zich sinds kort, 1 september, aangesloten bij Libris. ‘Dat deden we omdat de online toegang bij Libris erg goed is,’ vertelt Mulder. ‘Ook wilden we graag met hen samenwerken omdat ze, net als wij, echt gek zijn op boeken. Eerst zaten wij bij The Read Shop, en hadden we dus niet alleen boeken maar ook films, kaarten, enzovoorts, maar dat vonden

‘We zijn heel blij dat we in de top vijf zitten.’

we heel druk en rommelig. We hebben daarom besloten om echt een ­speciaalzaak te worden voor boeken.’

De sfeer in de winkel is vooral gericht op gezelligheid. ‘We willen graag dat het laagdrempelig aanvoelt voor de klant. Je kunt bij ons altijd binnenlopen voor een kopje koffie of thee, en we geven individueel advies. Het is hier altijd gezellig en sfeervol, altijd een feestje.’

In de winkel is voor ieder wat wils te vinden. ‘Ons assortiment is heel breed. We hebben van alles wat, maar met name onze kinderboekencollectie en onze kookboekencollectie zijn erg groot; we hebben maar liefst zeshonderd kookboeken.’

Daarnaast komen er veel schrijvers langs in de winkel. ‘We hebben veel contact met het lokale theater, en we organiseren veel evenementen met schrijvers. Onder andere Arthur Japin, Adriaan van Dis, Karin Slaughter en Jan Siebelink zijn al in onze winkel geweest.’

Wie de Boekhandelaar van het Jaar wordt, is op het moment van schrijven nog niet bekend, maar: ‘We zijn in ieder geval al heel erg blij dat we in de top vijf zitten.’

1 (1) 3e week Lucinda Riley, De liefdesbrief 2 (3) 82e week Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 3 (6) 2e week Lex Kroon, Ik lach om niet te huilen 4 (16) 2e week Kees van Kooten, De tachtigjarige vrede 5 (8) 9e week Michael Pilarczyk, Je bent zoals je denkt 6 (28) 10e week Pia Callesen, Leef meer, denk minder 7 (5) 4e week Herman Koch, Een film met Sophia 8 (10) 33e week Lale Gül, Ik ga leven 9 (11) 12e week Esther Verhoef, De Nachtdienst 10 (-) 1e week James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 11 (7) 4e week Griet op de Beeck, Jij mag alles zijn 12 (-) 1e week Paolo Cognetti, Het geluk van de wolf 13 (-) 1e week Willemijn Welten, Manifesteren kun je leren 14 (24) 3e week Sally Rooney, Prachtige wereld, waar ben je 15 (17) 8e week Stephen King, Billy Summers 16 (13) 67e week Raynor Winn, Het zoutpad 17 (18) 18e week Michel van Egmond & Antoinnette Scheulderman, Derksen 18 (15) 138e week Roxane van Iperen, ’t Hooge Nest 19 (32) 215e week Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt 20 (22) 18e week Delia Owens, Daar waar de rivierkreeften zingen 21 (31) 168e week Lucinda Riley, De zeven zussen 22 (-) 1e week Merel van Vroonhoven, De stap 23 (44) 23e week Tonke Dragt, De brief voor de Koning 24 (20) 11e week Suzanne Vermeer, Dwaalspoor 25 (38) 51e week Elke Wiss, Socrates op sneakers 26 (30) 108e week Rutger Bregman, De meeste mensen deugen 27 (29) 21e week Lucinda Riley, De zeven zussen. De zevende zus 28 (14) 4e week Arnon Grunberg, De dood in Taormina 29 (9) 2e week Hanneke de Zoete, Het grote kook- en bakboek van de zoete zusjes 30 (37) 97e week Natalia & Walter, Project Gezond.

Afvallen met gezond en vooral lekker eten 31 (34) 4e week Jamie Oliver, Samen eten 32 (-) 1e week Bennie Jolink, Normale verhale 33 (33) 26e week Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn 34 (35) 18e week Susan Smit, De heks van Limbricht 35 (2) 2e week Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 36 (21) 3e week Annet Schaap, De meisjes

37 (4) 2e week Arthur Japin, Honden voor het leven 38 (39) 16e week Karin Slaughter, Valse getuige 39 (42) 161e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Storm 40 (41) 32e week Saskia Noort, Bonuskind 41 (57) 32e week Napoleon Hill, Think and grow rich 42 (36) 3e week Marlies Koers, Sorry dat ik je wakker bel 43 (-) 41e week Hannie van Genderen, Gitta Jacob & Laura Seebauer, Patronen doorbreken 44 (47) 158e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Schaduw 45 (55) 148e week Lucinda Riley, De zeven zussen. Parel 46 (45) 8e week Corina Bomann, De jasmijnzussen 47 (19) 5e week Pascale Naessens, Ik eet zo graag 48 (-) 7e week Peter Römer, Baantjer. De Cock en de eenzame dood 49 (-) 2e week Karin Slaughter, Puntgaaf 50 (-) 1e week Erik van Os, Elle van Lieshout & Mies van Hout, Ik weet wat ik worden wil 51 (48) 13e week Mark Tuitert, DRIVE. Train je stoïcijnse mindset 52 (49) 4e week Nathalie Pagie, Camping Oosthoek 53 (51) 2e week Vivian den Hollander en Dagmar Stam, Rara, wat ben ik?

54 (46) 35e week Maike Meijerm, Wen er maar aan 55 (53) 130e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Maan 56 (-) 20e week Pieter Omtzigt, Een nieuw sociaal contract 57 (50) 23e week Suzanne Vermeer, Zomeravond 58 (25) 3e week Lianne Sanders, Dan ga ik nu maar eens lekker van mezelf zitten houden 59 (-) 1e week Anna Todd, After We Fell 60 (58) 38e week Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes zoeken een schat

gezonder leven kan

VERLOREN LUCHTRUIM Peter Grimm

Jaargang 2, No. 3 september 2021, € 4,www.gezonderlevenkan.nl

€ 58,• bewegen • voeding • welzijn • preventie • zelfzorg

Dit boek geeft een totaaloverzicht weer van de geallieerde lucht­ operaties boven Neder­ land in mei 1940, inclusief de problematische stra­ tegische afwegingen en politieke gebeurtenissen die de geallieerde lucht­ steun hebben beïnvloed.

Verloren luchtruim is het resultaat van jaren­ lang onderzoek naar een onderbelicht thema in de geschiedenis van de mei­ dagen van 1940.

Anouk Maas: actrice en therapeut 4 tips om genoeg water te drinken Minder seks tijdens de lockdown Het leefstijlkompas van huisarts Tamara de Weijer

VINCENT RIEMERSMA

MARK TUITERT De stoïcijnse mindset van een olympisch kampioen

Uitgeverij Geromy: voor behoud van het luchtvaarthistorisch erfgoed

NU VERSCHENEN

Gezonder Leven Kan! editie september 2021

Met o.a. Mark Tuitert, Anouk Maas en huisarts Tamara de Weijer Kijk voor meer informatie op www.gezonderlevenkan.nl.

Hoe moeten we het complotdenken duiden?

‘Dit boek laat op een indrukwekkende en tegelijk smakelijke manier zien hoe de filosofie kan helpen onze eigen tijd te verhelderen. Het begint met spannende undercover journalistiek in de wereld van complot-fantasieën. Maar het wordt niet minder spannend als het zich ontwikkelt tot een duizelingwekkend veelzijdige filosofische zoektocht om het hedendaagse complotdenken niet zozeer te veroordelen, maar te begrijpen.’

– PAUL VAN TONGEREN (Denker des Vaderlands)

Paperback | 320 pagina’s 9789043536660

| € 24,99

Verkrijgbaar via uw lokale boekhandel of via www.geromybv.nl info@geromybv.nl

27 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2021

LEESCLUB

WIN EEN BOEK

NIELS POSTHUMUS

WIN EEN BOEK

VORIGE MAAND

Woensdag 13 oktober: speciale leesclub!

2021 is het vijftiende jaar in het bestaan van de Boekenkrant, en dat vieren we met een aantal online leesclubs. Omdat oktober de Maand van de Geschiedenis is, is dat reden voor een extra lees­ club over geschiedenisboeken.

BRAM LAMMERS

C

entraal staan de boeken van Niels Posthumus en Miloe van Beek, respectievelijk Alle pro­ blemen begonnen met Van Riebeeck en Daar praten wij niet over. We gaan online in gesprek met deze twee auteurs over Zuid-Afrika, oorlogsge-

schiedenis, stamboom­ onderzoek en wat er verder ter sprake komt.

Deze avond, via Google Meet, is een combinatie van een leesclub en informatieve avond.

Omdat we twee boeken en auteurs centraal stellen, is het niet voor iedereen haalbaar om van tevoren kennis te nemen van de inhoud van de boeken; dat is niet erg. Je kunt vragen stellen of luisteren, misschien bieden Van Beek en Posthumus je handvatten om zelf op onderzoek uit te gaan.

Deze Boekenkrant-lees­club wordt geleid door redacteur Mireille Bregman en vindt plaats op woensdag 13 oktober, van 20-21 uur, via Google Meet. Je krijgt van tevoren een herinnering. Dit evenement staat ook aangekondigd in de online agenda op maandvande­ geschiedenis.nl.

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het septembernummer?

Het goede antwoord is: Edouard Louis, Marc Raabe en Mark Janssen.

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Stuur de namen met als onderwerp ‘Win een boek’ voor 25 oktober 2021 naar redactie@boekenkrant.com. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Hoe is het antropoceen je tot nu toe bevallen? verloot.

Het antropoceen is het huidige geologische tijdperk, waarin menselijk handelen de planeet heeft gevormd.

In deze opmerkelijke verzameling beschouwingen bespreekt John Green verschillende facetten van onze wereld op een schaal van vijf sterren.

Lijkt het jou leuk om mee te doen aan deze Boekenkrant-leesclub?

Meld je dan vóór 13 oktober aan via redactie@boekenkrant.com.

Tot dan!

John Green, Hoe is het antropoceen je tot nu toe bevallen?, vertaling: Aleid van Eekelen-Bender en Rob Kuitenbrouwer, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 336 pagina’s (€ 21,99)

Terugblik op de vijfde Boekenkrant-leesclub Op 14 september vond alweer de vijfde leesclub plaats! Onder leiding van redacteur Mireille Bregman gingen we met elkaar in gesprek over De hemel is altijd paars van Sholeh Rezazadeh, die zelf ook aan­ wezig was.

D

eze roman is een goed voorbeeld voor het gegeven dat de dikte van een boek niet noodzakelijkerwijs iets zegt over de leessnelheid. De schrijfstijl, die regelmatig haast poëtisch aandoet, is beeldend en maakt dat je het verhaal an sich goed kunt lezen. De leesclub-

De auteur nam eveneens deel aan het gesprek en vertelde hoe ze het schrijfproces had beleefd.

deelnemers benoemden echter al snel dat er in ongeveer 200 pagina’s verschillende thema’s verwerkt zijn die je tot nadenken stemmen. De hoofdpersoon, de Iraans-Nederlandse Arghavan, runt een winkel in tweedehands artikelen en hoort van haar klanten vele verhalen. Bij het horen en zien van bepaalde voorwerpen denkt ze zelf vaak terug aan haar jeugd en beschouwt ze de Nederlandse cultuur van een afstandje.

Voor enkele lezers was deze constatering verrassend, ze stonden er eerst nog niet bij stil. Toen we verder spraken over de relatie tussen Arghavan en Mees, kwamen er steeds meer bespreekpunten bij, bijvoorbeeld het jezelf aanpassen aan de ander om maar samen te kunnen leven. De auteur nam eveneens deel aan het gesprek en vertelde hoe ze het schrijfproces had beleefd. Voor de eerste hoofdstukken gebruikte ze het Perzisch als eerste taal, daarna stapte ze over op het Nederlands.

Aan het eind van de leesclub concludeerden we unaniem dat we in de toekomst graag meer werk van Rezazadeh lezen.

Uit de goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Eugenie van de Wijnkel uit Breda. Zij wint een exemplaar van Ariadne van Jennifer Saint. Gefeliciteerd!

Jennifer Saint, Ariadne, vertaling: Saskia Peterzon-Kotte, Uitgeverij Orlando, 352 pagina’s (€ 24,99)

Neem nú een ­abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul

de bon in)

Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,– naam m/v straat postcode plaats land e-mail telefoon IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK1021

TWEEDE DRUK DECEMBER 2021

BOEK 5 NOVEMBER 2021

De grensverleggende sciencefiction klassieker van Frank Herbert!

Al meer dan 1 miljoen lezers maakten kennis met de verhalen van Cerise.

Ze droomt ervan om schrijfster te worden en is daarom begonnen met schrijven in een dagboek.

HET DAGBOEK VAN CERISE is een mooie mix van dagboek en strip!

Hardcover + stofomslag | 176 pag. | ISBN : 9789463066747 | Verkoopprijs : 5 29,95

BOEK 5 Hardcover ISBN : 9789463068437 | Softcover ISBN : 9789463068444 4 Delen verkrijgbaar | 80 pagina’s | Verkoopprijs : 5 19,95 / 5 9,95

Nieuwe reeks van de tekenares van ‘Het dagboek van Cerise’!

De officië le pre que l al s drie de l ige graphic n ove l

BOEK 1 NOVEMBER 2021

BOEK 1+2 DECEMBER 2021

BRIAN HERBERT • KEVIN J. ANDERSON • DEV PRAMANIK • ALEX GUIMARÃES

Lucia maakt met haar vader deel uit van een circusgezelschap.

Maar na een brand besluiten ze naar Afrika te gaan...

Deze nieuwe trilogie combineert op intelligente wijze avontuur, standpunten en emoties, en dat alles met een educatief tintje.

BOEK 1 Hardcover ISBN : 9789463068451 | Softcover ISBN : 9789463068468 64 pagina’s per deel | Verkoopprijs : 5 19,95 / 5 9,95

H U I S

A T R E I D E S

BOEK 1 ISBN : 9789463067997 | BOEK 1 ISBN : 9789463068567 Hardcover + stofomslag | 112 pag. per deel | Verkoopprijs : 5 24,95

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

30 JAAR

2021-09 diversen adv boekenkrant.indd 1

vooR strips

28-09-21 17:21