Goedkeuring beheerplan Rivierenland Noordwest

In de maand september werd bij ministerieel besluit het natuurbeheerplan Rivierenland Noordwest goedgekeurd. Dit betreft het globale kader van onze natuurgebieden in Mechelen-Noord en Willebroek, met gebieden als de Biezenweiden, den Battelaer, de Warande en nog enkele andere, samen met de nog te verwezenlijken groene verbindingen tussen deze natuurgebieden.

Beheerplannen, hoe komen ze tot stand?

Een natuurbeheerplan is een beleidsinstrument dat dient om een heldere visie te ontwikkelen met betrekking tot natuurgebieden en reservaten. Het legt langetermijndoelstellingen vast in verband met ecologie, beheer, landschap, cultuurhistorie, recreatie, enz. Een goedgekeurd natuurbeheerplan geeft terreinbeherende organisaties ook recht op bepaalde subsidies afhankelijk van het type natuur.

Vier types

Er worden vier types natuurbeheerplannen onderscheiden, van 1 tot 4, waarbij voor Natuurpunt voornamelijk type 3 (hoogste natuurkwaliteit) en bij voorkeur type 4 (Natuurreservaat) van toepassing zijn. Type 3 betekent dat over de volledige oppervlakte van het betreffende gebied één of meerdere natuurstreefbeelden gerealiseerd worden. In type 4 moet het gebied bovendien voldoen aan het toetsingskader voor de Vlaamse natuurreservaten en legt de erkenning ook een duurzaam gebruik en een langdurig beheer als natuurreservaat op en dat ten voordele van het algemeen belang.

De hamvragen voor elk natuurgebied zijn: wat zijn de ecologische waarden van het gebied, hoe wil je die waarde behouden en vooral hoe wil je die verder ontwikkelen? Welke maatregelen zijn daarvoor nodig? Gaat het bijvoorbeeld om de ontwikkeling tot een soortenrijk grasland, heideherstel, waterrijk rietland, een waardevol inheems bos of nog iets anders? Het nadenken over de aangewezen natuurstreefbeelden is een opdracht voor de conservator en het lokale beheerteam, ondersteund door de consulent-planning van de Dienst Natuurbeheer van Natuurpunt. Natuurstreefbeelden kunnen ofwel landschapstypes (vegetaties) zijn, ofwel habitats (leefgebieden voor specifieke soorten) ofwel ecosystemen, zijnde een combinatie van meerdere vegetaties of leefgebieden van soorten waarbij natuurlijke processen de vrije loop worden gelaten.

Consultatie stakeholders en goedkeuring

Alvorens een nieuw beheerplan wordt goedgekeurd zijn er consultaties van de verschillende stakeholders in en rond het gebied. Denk aan de Dienst Erfgoed, de Vlaamse Waterweg, de landbouworganisaties, het Agentschap Natuur en Bos. Iedereen die daar belang bij heeft, kan inspraak hebben. Als er een consensus is, gaat het dossier naar de minister van Omgeving voor de finale goedkeuring. Natuurgebieden beheren vergt inzet en kost ook geld. De erkenning van een natuurgebied brengt met zich mee dat de overheid een deel van de werken die nodig zijn om bepaalde doelen te bereiken, subsidieert. Denk aan inrichtingswerken, maaiwerken, enz. Die subsidies dekken lang niet alle kosten, maar ze helpen ons wel.

Tekst: Peter Delvaux, Patrick Van Herp Foto: Yves Adams