คุณแม่จินดา ณ เชียงใหม่ ชาตะ ๒๔ มีนาคม ๒๔๖๗ มรณะ ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๖๖ สิริอายุ ๙๙ ปี ๑ เดือน ๑๙ วัน
- 1* “สะลอบ” เปนภาษาพมา บงบอกสถานะทางสงคมวา เปนผสรางศาลา ที@พักให้คนทั@วไป “กะโป” หมายถง ผนา หวหนา คุณแม&จินดา ณ เชียงใหม& เกิดมาในตระกูล“ลิลิต” ปู=ของแม& ชื่อ สะลอบกะโป=* อพยพมาจากเมืองฮินเล ประเทศพม&า มาตั้งถิ่นฐานอยู&ที่บNานฮ&อมหลังวัดมหาวัน บิดามารดาของแม& ไดNเลิกรNางกันตั้งแต&แม&ยังเล็กมากกระทั่งจำความไม&ไดN แม&อุNยคำปSอ ผูNเปUนปSาและเปUนร&มโพธิ์ของพี่ๆ นNองๆ ไดNเมตตาเลี้ยงดูแม& รักแม&ประดุจบุตรในอุทร แม&เล&าใหNฟZงว&า เขNาเรียนเขียนอ&านที่โรงเรียนวัดดอกเงิน ตั้งอยู&ที่ประตูท&าแพ ไม&ไกลจากบNาน ทุกเชNาแม&จะถือหนังสือหิ้ว ป[\นโต เดินไปโรงเรียนกับอาศรีโบ ต&อมาแม&อุNยคำปSอ และเจNานNอย ชมภู ยNายไปประกอบธุรกิจที่อำเภอเชียงดาว เป[ดรNานคNาขายของ สารพัด เสื้อผNา เครื่องนอน ตลอดจนยารักษาโรค ในช&วงเวลานั้น กำลังเกิดสงครามโลกครั้งที่สอง นอกจากนี้แม&อุNยคำปSอ ยังตั้งโรงคNา ไมNแปรรูป ตั้งโรงสีขNาว สัมปทานเก็บของป=า ฯลฯ แม&อุNยคำปSอจำตNองฝากฝZงแม&ไวNกับขุนอุปการะประชาชน นNองชาย มีศักดิ์เปUนลุงของแม& แม&ไดNโอกาสไปอยู&กับลูกผูNพี่ คือ คุณปSาดารุณี คุณนNายุพิน คุณนNานิลประภา ที่บNานถนนชNางคลาน แม&จึงยNายไปเขNาโรงเรียนเรยีนาเชลี พรNอมกับลูกสาวสามคนของ คุณลุง
- 2ต&อมาดNวยเหตุที่ขุนอุปการะประชาชนตNองยNายไปเปUน นายอำเภอในอำเภอที่ห&างไกล แม&จึงตNองกลับมาอยู&กับคุณลุง ขุนโชติสุขรัตนากร และคุณปSาคำแปงที่บNานหลังวัดมหาวัน อยู&กับ นNองๆ คือ อาจารยbประคอง สุวรรณาภา คุณนNาถาวร คุณนNาไพฑรูยb โชติสุขรัตนากร และยNายไปโรงเรียนสตรีวัฒโนทัยพายัพ แม&เรียน หนังสือเก&ง ความประพฤติเรียบรNอย จบการศึกษามัธยมปfที่ ๖ ไดNรับใบประกาศเกียรติคุณ แม&สมรสกับเจNานNอยโสภณ ณ เชียงใหม&ตามความเห็นชอบ ของผูNใหญ& พ&อเปUนลูกชายคนโตของเจNานNอยชมภู ณ เชียงใหม& ซึ่งตกพุ&มหมNาย มาสมรสกับแม&อุNยคำปSอ แม&มีบุตรและธิดา ๗ คน ๑. นางพูนสุข ณ เชียงใหม& ๒. ผูNช&วยศาสตราจารยb เยาวลักษณb ณ เชียงใหม& (ถึงแก&กรรม) ๓. นางพรทิพยb ณ เชียงใหม& ๔. นางดุษฎี รวมเมฆ ๕. ศาสตราจารยbเกียรติคุณ ดร.ชาติชาย ณ เชียงใหม& ๖. นางสุทธิตา มณีสุธรรม ๗. นางอริยา สิทธิสมบัติ
- 3แม&มีเพื่อนร&วมชั้นที่สนิทไปมาหาสู&กันหลายคน ที่พวกเรา รูNจักดี คุณปSาวันดี อุณหจักร คุณปSาทองเจือ บุลยเลิศ คุณปSาศรี บุตร จันทนาคม คุณปSาบัวจีน ชูสุวรรณ คุณปSาทองโปรย เพื่อนๆ ของแม&จะนัดหมายสังสรรคbเปUนครั้งคราวตามความสะดวกโดยผลัด เวียนเปUนเจNาภาพ ส&วนใหญ&จะไปรับประทานอาหารกลางวันที่ บNานของคุณปSาทองเจือ ซอยหนNาวัดดาวดึงสb แม&จะเตรียมอาหาร อย&างดีไปสมทบทุกครั้งและคัดสรรของฝากเพื่อนๆ ทุกคน แม&เปUนผูNหญิงเรียบรNอย เปUนแม&บNานเลี้ยงดูลูกๆ ใหN ไดNกินอิ่ม นอนอุ&นสบาย แม&จะสั่งสอนลูกๆ ใหNปฏิบัติตามคำสอน ของพระพุทธศาสนา ใหNเชื่อมั่นในผลานิสงสbความดี ซื่อสัตยbสุจริต รูNจักใหNทาน และแบ&งปZนต&อผูNอื่น มีเมตตาอยู&ในจิตอยู&เสมอ แม&สนใจศึกษาพระพุทธศาสนา แม&จะเดินถือร&มไปเรียน พระอภิธรรมที่วัดเมืองมาง ตั้งแต&บ&ายโมงถึงบ&ายสามโมงแทบทุกวัน ทุกเชNาแม&จะตักบาตร และไปวัดถือศีล ๘ ในทุกๆ วันพระ สวดมนตb ไหวNพระเปUนประจำทุกวัน แม&ทำบุญไม&เคยขาดตลอดชีวิต เงินเล็ก เงินนNอยพรNอมจะหย&อนลงตูNบริจาค ครั้งหนี่งแม&นั่งรถกับชาติชาย มาเชียงใหม& รถแล&นผ&านวัดอัมพวัน สิงหbบุรี แม&อยากจะไปกราบ พระธรรมสิงหบุราจารยb (หลวงพ&อจรัญ ฐิตธมฺโม) แม&เกรงใจ
- 4ไม&กลNาบอกลูกชาย แม&ก็ไหวNอธิษฐานจิต สักครู&ชาติชายก็พูดว&า แม&อยากไปวัดอัมพวันใช&ไหม ผมจะพาไป แม&จาริกแสวงบุญตามรอยพระพุทธบาท ไปไหวNสักการะ สังเวชนียสถานประเทศอินเดีย พระพุทธวจนวราภรณb คนทั่วไป เรียกท&านว&า เจNาคุณวินัย อดีตเจNาอาวาสวัดป=าดาราภิรมยb มักจัดพา ญาติโยมไปกราบพระสุปฏิปZนโน พระอริยะสงฆbสายป=าดินแดน อีสาน แม&ไม&เคยพลาดรายการ แม&มีโอกาสไดNเปUนเจNาภาพทอดกฐิน หลายครั้ง ครั้งสุดทNายปf ๒๕๖๓ เปUนเจNาภาพทอดกฐินที่วัดแม&ปxาม อำเภอเชียงดาว หมู&บNานที่เจNานNอยชมภู เจNานNอยโสภณ ณ เชียงใหม& ไปบุกเบิกปลูกใบยาสูบ และสรNางเตาบ&มใบยา แม&รักษาสุขภาพ ไดNแข็งแรงตามวัย ไม&เคยเจ็บป=วยดNวย โรครNายแรงใดๆ แต&ชีวิตที่อาศัยสังขารพยุงจิตนี้ย&อมสึกหรอไปเปUน ธรรมดา เมื่อยี่สิบปfก&อนแม&มีอาการรNอนหนาวสลับกัน หมอพบว&า ลิ้นหัวใจของแม&ชำรุด ชาติชาย พาแม&ไปรักษากับคุณหมอที่กรุงเทพ แม&ตNองลงไปกรุงเทพบ&อยครั้งตามที่หมอนัด เพื่อการรักษาที่ ต&อเนื่อง จนถึงวาระคุณหมอเกษียณ จึงมอบหมายใหNลูกศิษยbที่ เชียงใหม&ดูแลรักษาสืบมา
- 5แม&ใชNชีวิตที่เรียบง&าย ไม&สรNางภาระแก&ผูNใด ว&างๆ แม&มัก ชอบอ&านหนังสือเปUนชีวิตจิตใจ ฉะนั้นแม&จะมีความคิดเห็นที่ทันโลก ทันสมัยเสมอ แม&จะ สอนลูกใหNอดทน ใหNตั้งอยู&ในความถูกตNอง หนักแน&น ไม&หวั่นไหวตามโลกธรรมแปดประการ แม&พอใจและภาคภูมิใจกับวิถีชีวิตลูกที่แตกต&างกันของลูก แม&ทุกคน แม&ใหNเกียรติและยอมรับความคิดของลูก ลูกหลานเติบโต มีหนNาที่การงานเปUนที่เชิดหนNาชูตา แม&ไม&เคยอวดอNาง แม&สุขใจ อย&างเงียบๆ สุดทNายนี้ ลูกทุกคนเสียใจ เสียดาย อาลัยรักแม&มากสุดจะ พรรณนา ไม&มีร&มโพธิ์ทองของลูกๆ ต&อไปอีกแลNว ลูกทั้งเจ็ดของแม& ประนมมือต&างดอกไมNเจ็ดสีต&างเจ็ดกลิ่นหอม กราบเทNาแม&ที่รัก เคารพสูงสุด แม&ใหNชีวิตเลือดเนื้อ สติปZญญา เฝSาดูแลยามเจ็บป=วย ห&วงหาอาทรยามลูกตกระกำลำบาก แม&อยู&เคียงขNางลูกเสมอ บัดนี้ แม&จากไปอยู&ทิพยbสวรรคbวิมานแมน แม&คงปลาบปลื้มป[ติที่ลูก ทั้งผองจะรักสมานสามัคคี เกื้อกูลกันต&อไป ลูกทุกคนรักแม&มาก พูนสุข ณ เชียงใหม& เรียบเรียง พฤษภาคม ๒๕๖๖
- 6กราบเท'าแม*จินดาด'วยความรักและอาลัยยิ่ง แม*จินดาเป:น “แม*” ที่ สุดประเสริฐ แม*ทำหน'าที่ “แม*” ได'อย*างสมบูรณF ทำให'ลูกทุกคนเป:นคนดี พึ่งตนเองได' เป:นที่พึ่งของผู'อื่นได' แม*เป:น “ครู” ที่สุดยอด แม*สอนลูกๆโดยแม*พูดให'ฟQง และทำให'เห็น เป:นตัวอย*าง ทัศนคติ ความเชื่อ การแสดงออกทางใจ ทางกาย ทางวาจา ของแม*จินดา ได'เป:นแบบอย*าง และเครื่องชี้นำความคิด ความประพฤติของชาติและครอบครัว แม*เป:นผู'หญิงที่งามทั้งภายนอกและภายใน แม*เป:นผู'หญิงที่มีบุคลิกดี เป:นคนใจดี อารมณFดี อัธยาศัยดี พูดจาไพเราะ แม*มีเมตตา เอื้อเฟZ[อเผื่อแผ*แก*ลูกหลาน ญาติมิตรและผู'คนทั่วไป แม* มีความกตัญ\ูต*อบิดามารดา ครูบาอาจารยF ญาติมิตรและผู' มีพระคุณ แม*ยึดมั่นในพุทธศาสนา ชอบไปวัด ไปปฏิบัติวิปQสสนากรรมฐาน ไปทำบุญ ภาพแรกที่จำความได' แม*อุ'มไปดูคุณปู^ เจ'าน'อยชมภู ตักบาตรที่ประตูบ'านตอนเช'า แม*ชอบเป:นผู'ให' ให'ความช*วยเหลือผู'อื่น มากกว*าเป:นผู'รับ เมื่อจะให'อะไรแก*ผู'อื่น แม*จะเลือกเอาของที่ดีสุด และย้ำเสมอว*า ไม*ให'เอา ของผู'อื่นมาเป:นของตน แม*เป:นคนที่มองโลกในแง*ดี เอาใจเขามาใส*ใจเรา แม*จะพูดเสมอว*า ไม*มีใคร อยากเป:นคนไม*ดี ต'องเห็นใจเขา เข'าใจเขา แม*เป:นคนซื่อสัตยF ไม*เอาเปรียบใคร เป:นคนเกรงใจทุกคน
- 7แม*เป:นคนชอบฟQง มากกว*าพูด แม*เกลียดการพูดโกหก แม*ไม*นินทาว*าร'ายใคร แม*เป:นคนรักการอ*าน ชอบอ*านหนังสือทุกประเภท หนังสือธรรมะ ประวัติศาสตรF พงศาวดาร หนังสือนิยาย หนังสือพิมพF แม'กระทั่งถุงกระดาษ ที่ทำมาจากหนังสือพิมพF แม*เป:นคนทันสมัย ติดตามข*าวสารเหตุการณFของโลก แม*ชอบท*องเที่ยว ชอบเดินทางไปเรียนรู'ในที่ต*างๆทั้งใน และต*างประเทศ บางครั้งไปคนเดียวได' แม*ใช'ชีวิตที่เรียบง*าย อยู*ง*าย กินง*าย มัธยัสถF ประหยัด แม*เป:นแบบอย*างของการอดทน อดกลั้น ยั้งคิด รอบคอบ ระมัดระวัง แม*สอนให'ผมเห็นคุณค*าของการทำงาน การรู'จักหาเงินโดยสุจริต และใช'เงินเป:น แม*ให'ความรัก ความเมตตา ความอบอุ*น อบรมสั่งสอน แนะนำ ช*วยเหลือ ลูกหลานทุกคน ทำให'พวกเรามีชีวิตที่ดี มีความสุข ในทุกวันนี้ ขอให'ดวงวิญญาณแม*จินดาไปสุขสถิตในสัมปรายภพ ความรัก ความอบอุ*นที่ได'รับจากแม*จินดาในชาตินี้ จะอยู*ในใจของชาติและ ครอบครัวตลอดไป ชาติ โอ*ง แอล นันทF และ อานันทF เอ็ม หญิง และ ภูมิ
- 8“ความรักแม&ลูกผูกพัน” ของแม&นายจินดา ณ เชียงใหม& ที่มีต&อ ลูกทั้ง ๗ คน มากลNนสุดพรรณนา ดNวยกรรมดีในอดีตชาติ ส&งผลใหN ขNาเจNาเกิดมาร&วมสรNางบุญบารมีต&อในชาตินี้ แม&นายเลี้ยงดูขNาเจNา ใกลNชิด อบอุ&นมาตั้งแต&เล็กจนอายุครบ ๕ ขวบ ปfเปUนช&วงเวลา ที่ขNาเจNาซึมซับ สัมผัสความรูNสึกที่นุ&มนวล อ&อนโยน ละเอียดอ&อน ทั้งกาย วาจา ใจของแม&นาย ส&งผลใหNขNาเจNารูNคุณค&าของการใชNชีวิต “จินดา” จะสถิตในจิตขอลูกสาวคนนี้ ตราบชั่วนิจนิรันดรb อี่นายอNอ (พรทิพยb ณ เชียงใหม&) จินดางานปZก
- 9แม่อุ้ยคำป้อกับคุณแม่จินดา ณ เชียงใหม
- 10คุณแม่จินดา ณ เชียงใหม
- 11 -
- 12นางสุทธิตา มณีสุธรรม ศ.เกียรติคุณ ดร. ชาติชาย ณ เชียงใหม่ นางอริยา สิทธิสมบัติ นางพูนสุข ณ เชียงใหม่ ผศ.เยาวลักษณ์ ณ เชียงใหม่ นางพรทิพย์ ณ เชียงใหม่ นางดุษฎี รวมเมฆ คุณแม่จินดา ณ เชียงใหม่ เจ้าเรณู ณ เชียงใหม่ เมลวิน
- 13 -
- 14 -
- 15 -
- 16 -
- 17 -
- 18 -
- 19 -
- 20หนานหล้า นางอุษา เจ้าน้อยชมภู ณ เชียงใหม่ สาแหรกต้นตระกูล ลิลิต สะลอบกะโป่ ๑. น้อยดวงคำ ๒. ส่างป๊ก ๑. ส่างปัน ๒. ส่างแก้ว ๔. ขุนอุปการประชาชน ๓. แม่คำแปง ๓. แม่คำป้อ ๔. นายจันทร นางจันทรแสง นางจินดา (ลิลิต) ณ เชียงใหม่ + + + + เจ้าน้อยโสภณ ณ เชียงใหม่ + ณนางพูนสุข เชียงใหม่ ผศ. เยาวลักษณ์ ณ เชียงใหม่ แม่เต็งขิน เจ้าน้อยโสภณ ณ เชียงใหม่ เจ้าศรีบุตร ณ เชียงใหม เจ้าศร ีโบ ณ เชียงใหม่ เจ้าเรณู ณ เชียงใหม่ เมลวิน + นางพรทิพย์ ณ เชียงใหม่ นางดุษฎี รวมเมฆ นางอริยา สิทธิสมบัติ ศ. เกียรติคุณ ดร. ชาติชาย ณ เชียงใหม่ มณีสุธรรมนางสุทธิตา + + + + + + นายพันธวัฒน์ เรียมทอง นายธนิศ เฉลิมวัฒนานนท์ นายเอือม รวมเมฆ นางปนุท (อังศุสิงห์) ณ เชียงใหม่ นายเฉลิมชาติ มณีสุธรรม นายสมบัติ สิทธิสมบัติ นางสาวปัญญ์สิริ เรียมทอง นางปัญญ์วรา เรียมทอง วิลสัน ณนายกมลกฤษฎิ เชียงใหม่ นางนิภาธร อังคทะวานิช นายชญานิน ณ เชียงใหม่ นายชาตินันท์ ณ เชียงใหม่ นางสาวมุขแก้ว สิทธิสมบัติ นางสาวปิยปิตตา รวมเมฆ ณ เชียงใหม่ นางสาวปิยธิดา รวมเมฆ + + + + + นายอาร์ชี่ วิลสัน นายเมธินทร์ อังคทะวานิช นางปภัทพิม (ภัทราคม) ณ เชียงใหม่ นางนิตยนันท์ (ชัยวัฒนายน) ณ เชียงใหม่ นางจิตรลดา (จิตร์มหาวงศ์) ณ เชียงใหม่ ณเด็กชายภูรินท์ เชียงใหม่ เด็กชายอานันท์ ณ เชียงใหม่ เด็กชายธัชช์ อัังคทะวานิช เด็กชายณัธธ์ อังคทะวานิช (ถึงแก่กรรม) * “สะลอบ” เป็นภาษาพม่า บ่งบอกสถานะทางสังคมว่า เป็นผู้สร้างศาลาท ีพักให้คนทัวไป “กะโป” หมายถึง ผู้นำ หัวหน้า (ถึงแก่กรรม) *