GO!Mobility nummer 2 - augustus 2022

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 - AUGUSTUS 2022 - JAARGANG 12

GO! MOBILITY

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

ADAS KALIBRATIE • KIP-KEUR HIGHTECH MOTORPAKKEN SIMULATIEMODELLEN EN A.I OPLOSSINGEN • GOUDEN RAI WIEL

2

COLUMN

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Samen veilig op weg!

DR. STEVEN VAN EIJCK Algemeen voorzitter RAI Vereniging

De wijze waarop mensen informatie verwerken is toch wel een complex proces. Terwijl het verschrikkelijke nieuws over de situatie in Oekraïne overheerst, onze economie ondertussen flinke klappen krijgt en veel gezinnen en bedrijven het zwaar hebben, worden we nog het meest geraakt door die vriend(in) of kennis die tijdens het fietsen een doodsmak heeft gemaakt en nog steeds niet uit coma is ontwaakt. Het nabije verdriet overschaduwt eigenlijk het wereld­ leed.

Pas dan dringt het besef goed door hoe groot de impact is van ver­ keersslachtoffers. Ogenschijnlijk zijn het abstracte getallen: meer dan 600 verkeersdoden per jaar en 20.000 verkeersslachtoffers.

Maar achter iedere dode of gewonde huist een compleet gezin, een werkgever, etc. In dat licht bezien is het wrang om vast te moeten stellen dat het kabi­ netsbeleid uitgaat van ‘een stre­ ven naar 400 verkeersdoden in 2023.’ Dat zijn er natuurlijk 400 te veel; het moeten er gewoon nul zijn. Het is een no­brainer dat investeren in verkeersveiligheid loont.

Het is uiteraard niet allemaal kommer en kwel. Veel zaken zijn goed geregeld, maar er is op bepaalde gebieden zeker nog veel winst te boeken. In de optiek van RAI Vereniging kent de route naar veilige mobiliteit drie belangrijke componenten: veilige infra, gedragsveran­ dering en een brede inzet van nieuwe veiligheidstechnologieën. Zo is RAI Vereniging een groot voorstander van de herinrichting van steden met 30 km/u zones, zodat tweewielers zich met gelijke snel­ heid als het overige verkeer kunnen verplaatsen. Dit vergroot de doorstroming en de verkeersveiligheid. Hoewel veel steden inmid­ dels 30 km/u als norm hanteren heeft dit (nog) niet geresulteerd in minder verkeersslachtoffers. Reden: men heeft nagelaten de infra aan te passen. Bijvoorbeeld door verkeer met ongeveer dezelfde snelheid zoveel mogelijk te bundelen. Denk daarbij aan doel­ groepstroken voor de verschillende ‘voertuigfamilies’. Dit voorkomt

ongewenste situaties, zoals in Parijs, waar elektrische stepjes met snelheden tot 25 km/u over de stoepen razen en een regelrecht gevaar vormen voor voetgangers en mensen met een rollator. Dan is er geen sprake van een veilige verdeling van diverse mobiliteits­ stromen, maar van een giftige cocktail Verreweg de meeste ongevallen zijn overigens nog steeds het gevolg van menselijk handelen. Gedrag in Nederland brengt de ver­ keersveiligheid nadrukkelijk in gevaar. Strikte handhaving is de enige oplossing om verkeersonveilig gedrag in te dammen. Wat dat betreft zou ons land een voorbeeld kunnen nemen aan België en Frank­ rijk dat overal slimme flitspalen plaatst die wel meerdere verschil­ lende verkeersovertredingen kun­ nen detecteren. Dat zou Nederland ook moeten doen om zo de pak­ kans drastisch te verhogen.

Wat doet de mobiliteitsindustrie zelf eigenlijk om de verkeersveilig­ heid op hoger niveau te brengen?

Sinds mijn aantreden als voorzitter van RAI Vereniging, bijna 8 jaar geleden, valt mij op dat het aantal innovatieve verkeersveiligheids­ technologieën dat zijn intrede heeft gedaan enorm is. Moderne auto’s zijn inmiddels volgestouwd met geavanceerde rijtaakonder­ steunende systemen (ADAS). Het is alleen jammer dat nog altijd een aanzienlijk aantal automobilisten niet goed weet hoe ze opti­ maal moeten worden gebruikt. Verder is er op initiatief van de bran­ che een fietshelm voor speed pedelecs ontwikkeld en treedt RAI Vereniging voortdurend in overleg met de overheid over de commu­ nicatie tussen voertuigen en weginfra. Het is cruciaal dat er een soort Europese ‘data act’ komt waarbij afspraken worden gemaakt over wie eigenaar is van data en hoe uitwisseling er van op een ver­ antwoorde wijze wordt geregeld. Ik zou de mobiliteitsindustrie wil­ len oproepen om op dit gebied het maatschappelijk belang boven het commerciële belang te laten prevaleren. Pas als alle betrokke­ nen de handen ineen slaan, zijn we ‘samen veilig op weg!’ ●

‘Het is een no-brainer dat investeren in verkeersveiligheid loont’ ’

INHOUD

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

ECO-TRENDS - pag. 20 Het aandeel hergebruik van afgedankte EV-aandrijfbatterijen is sinds 2020 toegenomen van bijna 70 tot 83 procent.

IN DE SPOTLIGHTS - pag. 22 Thomas de Meûter, maketing & PR-directeur van Ducati Benelux.

MARKTANALYSE - pag. 25 Vorig jaar ondernamen 3 miljoen Nederlanders zo’n 7,2 miljoen fietsvakanties in eigen land.

Ze besteedden daarbij circa 942 miljoen euro.

GO!FACTOR - pag. 26 Voor Jasper Steffens is zijn Donkervoort S8A uit 1986 de ultieme vorm van purisme en compromisloze rijbeleving

6

13

UITGESPROKEN - pag. 27 Wabe van Solkema, Algemeen Directeur Volvo Trucks Nederland, geeft zijn mobiliteitsvisie.

ADAS kalibratie cruciaal voor behoud voertuigveiligheid Een toenemend aantal auto’s beschikt over geavanceerde rijhulpsystemen die bestuurders helpen veiliger te rijden. Deze Advanced Driver Assistence Systems (ADAS) zorgen er voor dat auto’s steeds slimmer worden. Denk aan radarsystemen, lane assist, adaptive cruise control en dodehoek sensoren.

Deze assistentiesystemen zijn zowel comfortverhogend als veiligheids­ bevorderend. Om er voor te zorgen dat ze optimaal blijven werken is juiste kalibratie een absolute must, zegt Jurgen Cassauw, verantwoordelijk voor garage­equipment binnen Hella Benelux.

Hightech motorpakken met sensoren en airbag in opmars De tijd dat motorkleding vrijwel uitsluitend uit zwart leer bestond ligt al weer ver achter ons. Moderne motorkleding is inmiddels beschikbaar in een modieus kleurenpalet en biedt optimale veiligheid dankzij de toepassing van uiterst hoogwaardige, beschermende, waterdichte, isolerende materialen, zoals Cordura. Een nieuwe ontwikkeling betreft de elektronische airbag­ pakken die de kans op letsel bij een ongeval drastisch verminderen.

COLOFON GO!Mobility is een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl GO!Mobility verschijnt 3 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.

GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl

PRODUCTIE Markant Media REDACTIE Menno Timmer, hoofdredacteur REDACTIERAAD Jaap Schuler, Jeroen van de Braak, Floris Liebrand, Tom van Steijn

REDACTIEADRES GO!Mobility Markant Media César Francklaan 12 1272 EC Huizen E-mail: markantmedia@kpnmail.nl www.markant-media.com Tel. 06-551 35 559

MEDEWERKERS Sjoerd van der Linden Ontwerp: Studio Baba Anousch (Iwan Daniëls) Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til Illustraties: Onno Kortland Druk: Drukkerij Aeroprint ISSN: 2212-8182

© 2022 RAI Vereniging - alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

3

4

GO! MOBILITY

BRANCHENIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Verkoop EV’s bijna verdubbeld De verkoop van elektrische personenauto’s lag in de eerste helft van het 82,9 procent hoger dan in de vergelijkbare periode in 2021. In totaal werden tot en met juni 29.531 EV’s geregistreerd.

De groei is mede te danken aan het extra budget voor de particu­ liere aanschafsubsidie in 2022 en de introductie van steeds meer betaalbare elektrische personen­ auto’s. RAI Vereniging pleit er voor om de stimuleringsmaatregelen voor elektrisch rijden ook na 2025 te verlengen.

Het aandeel elektrisch in de nieuwverkopen van personenau­ to’s bedroeg in het eerste zes maanden 19,2 procent. Dat is bijna 10 procent hoger dan in 2021. Mede door de verhoging van het totale budget voor de par­ ticuliere aanschafsubsidie dit jaar, kiezen meer particulieren voor een elektrische auto. Het aandeel particulier (inclusief private lease) lag eind juni op 47,81 procent,

Een vijfde van alle nieuwe personenauto’s is inmiddels elektrisch ­aangedreven. tegenover 26,3 procent in 2021.

Voor dit jaar is de subsidiepot leeg en moeten particulieren wachten tot 2 januari 2023. Dan

kan er weer subsidie worden aan­ gevraagd en bedraagt het bedrag 2.950 euro voor een nieuwe ­particuliere elektrische auto. “Een

gemiste kans”, vindt RAI Ver­ eniging. Door de zogenaamde jaarschotten voor de subsidie los te laten kan budget bestemd voor volgend jaar naar voren worden gehaald. Op die manier komt er dit jaar meer geld beschikbaar en kunnen nog meer automobilisten nu al profiteren.

Om de verkoop van elektrische auto’s in de zakelijke markt te ­stimuleren, blijft de bijtelling voor het privé gebruik van een zakelijke auto in 2023 onveranderd op 16 procent. Het plafond waarop dit bedrag van toepassing is, wordt verlaagd van 35.000 euro naar 30.000 euro. De inzet van fiscale stimuleringsmaatregelen is nu tot eind 2025 voorzien. ●

Autofabrikant NIO treedt toe tot RAI Vereniging De nieuwe autofabrikant NIO heeft zich aangesloten bij RAI Vereniging, sectie Personenauto’s en Lichte Bedrijfswagens. Het lidmaatschap van NIO sluit aan bij de ambitie van RAI Vereniging om de verduurzaming van­­mobiliteit in Nederland te versnellen.

NIO is een mondiaal opererend bedrijf dat slimme en krachtige elektrische auto’s ont­ werpt, ontwikkelt en bouwt. Hun missie is ‘To Shape a Joyful Lifestyle’ voor hun gebruikers doormiddel van doordacht design, hoogwaar­ dige services en geavanceerde technologie.

Na de lancering van de eerste productiemodel­ len in China in 2018, is men in 2021 uitgebreid naar Noorwegen. Dit jaar is de fabrikant begonnen om het merk op te zetten in Dene­ marken, Duitsland, Zweden en Nederland.

NIO ontwikkelt niet alleen innovatieve elek­ trische auto’s. Het bedrijf staat ook bekend om haar zogenaamde ‘Battery as a Service’-dienst­ verlening (BaaS). Hierbij kunnen gebruikers de

lege accu van hun auto binnen enkele minuten omwisselen voor een volle. Dit gebeurt in een netwerk van batterijwisselstations, NIO Power Swap Stations, dat ook in Nederland wordt uit­ gerold. De komst van NIO naar Nederland past bij de Nederlandse en Europese ambities om de CO2 uitstoot door het wegvervoer snel terug te dringen. Om deze doelen te behalen wordt de verkoop van zero emissie personen­ auto’s in Nederland zowel in de zakelijke als particuliere markt fiscaal gestimuleerd. ­Hierdoor is de Nederlandse markt voor nieuw­ komers erg interessant. Inmiddels is ongeveer 1/5 van alle nieuw verkochte personenauto’s nu volledig elektrisch aangedreven. ●

Met de komst naar Nederland als koploper in e-mobility, breidt NIO het Europese netwerk verder uit

GO! MOBILITY

BRANCHENIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Helft nieuwe bromfietsen elektrisch De populariteit van elektrische (ev) brom- en snorfietsen heeft een nieuw hoogtepunt bereikt. In de eerste vier maanden van 2022 nam het aandeel elektrisch in de nieuwverkopen van bromfietsen toe naar 50,16 procent (5.216 eenheden) ten opzichte van 30,8 procent (1.692 eenheden) in dezelfde periode 2021.

Bij snorfietsen is inmiddels 43,5 procent van alle nieuwverkopen elektrisch aan­ gedreven. In totaal ligt het aandeel elek­ trische scooters (brom- en snorfiets) dit jaar op 46,7 procent tegenover 33,9 in de eerste vier maanden van 2021.

RAI Vereniging noemt het verheugend dat zowel consumenten als onderne­ mers er steeds vaker voor kiezen om zich op korte en middellange afstanden snel en emissieloos te verplaatsen.

Fabrikanten hebben de afgelopen jaren volop geïnvesteerd in uitbreiding van het aanbod elektrisch scooters. Dit heeft geleid tot een hogere kwaliteit, grotere actieradius en lagere prijs. ●

Fabrikanten investeerden de afgelopen jaren volop in uitbreiding van het aanbod elektrische scooters.

Mercedes-Benz van start met hooggeautomatiseerd rijden in Duitsland Mercedes-Benz heeft onlangs in Duitsland DRIVE PILOT geïntroduceerd. Dit systeem, dat hooggeautomatiseerd rijden mogelijk maakt (SAE-Level 3 ) is sinds medio mei dit jaar als optie te bestellen voor de S-Klasse en voor de EQS. Daarmee is Mercedes-Benz niet alleen de eerste autofabrikant ter wereld met een internationaal ­geldige certificering voor hoog­ geautomatiseerd rijden, maar ook de eerste die een dergelijk ­systeem als optie af fabriek kan aanbieden voor seriemodellen.

Met DRIVE PILOT kunnen klanten op geschikte snelwegtrajecten in Duitsland tot een snelheid van 60 km/h onder bepaalde omstandig­ heden in druk verkeer of files het rijden aan het systeem over­ dragen. Voor klanten betekent dit de ultieme rijervaring: ze kunnen ontspannen of werken en kost­ bare tijd terugwinnen.

Na het activeren van DRIVE PILOT regelt het systeem de snelheid en afstand en houdt de auto binnen de rijstrook. Het routeprofiel, de gebeurtenissen op de route en

de verkeersborden worden con­ tinu geanalyseerd en het systeem houdt rekening met alle mogelijke variabelen. DRIVE PILOT reageert ook op onverwachte verkeers­ situaties en handelt deze zelf­

standig af, bijvoorbeeld door ­ iddel van uitwijkmanoeuvres m binnen de r­ ijstrook of door middel van­ ­remmanoeuvres.

Met de openstelling van de Wegenverkeerswet (StVG) voor

Level 3-systemen in 2017 heeft Duitsland als eerste land een ­wettelijke basis gecreëerd voor het beoogde gebruik van deze geautomatiseerde rijsystemen.

Het technische goedkeurings­ reglement waarmee een dergelijk systeem kan worden gecertifi­ ceerd, is pas begin 2021 van kracht geworden. Sindsdien kan het systeem in Europa worden geïmplementeerd. ●

DRIVE PILOT maakt het mogelijk om op geschikte snelwegtrajecten in ­Duitsland tot een snelheid van 60 km/h onder bepaalde omstandigheden in druk verkeer of files geautomatiseerd te rijden.

5

6

Jurgen Cassauw: ‘Niet goed kalibreren kan desastreuze gevolgen hebben voor de verkeersveiligheid’

GO! MOBILITY

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Hella Gutmann:

ADAS kalibratie cruciaal voor behoud voertuigveiligheid Een toenemend aantal auto’s beschikt over geavanceerde rijhulpsystemen die bestuurders helpen veiliger te rijden.

Deze Advanced Driver Assistence Systems (ADAS) zorgen er voor dat auto’s steeds slimmer worden. Denk aan radarsystemen, lane assist, adaptive cruise control en dodehoek sensoren. Deze assistentiesystemen zijn zowel comfortverhogend als veiligheidsbevorderend. Om er voor te zorgen dat ze optimaal blijven werken is juiste kalibratie een absolute must, zegt Jurgen Cassauw, verantwoordelijk voor garage-equipment binnen Hella Benelux.

Om de werking en betrouwbaarheid van ADAS kalibratiesystemen te garanderen heeft Hella Gutmann een zogeheten ‘CSC-tool’ ontwikkeld die onafhankelijke garagisten, glasspecialisten en schadeherstellers een universele oplossing biedt voor het optimaal blijven functioneren van ADAS na schade of aanpassing van de voertuiggeometrie (uitlijnen, ruitherstel etc.). Met de CSC-tool, waarmee Hella Gutmann Europees marktleider is, is het mogelijk radaren camerasystemen die in auto’s aanwezig zijn te kalibreren.

Marktdekking 95%

­ onnectiviteit, autonoom rijden en individualisering (verlichting). Op al c die vakgebieden is de onderneming actief, waarbij Hella Gutmann ­Solutions binnen de groep leverancier is van garage equipment. Het nieuwe Forvia concern behoort op dit moment tot de zevende grootste toeleverancier van auto-onderdelen in de wereld en telt zo’n 140.000 werknemers.

‘ Nieuwe modellen kunnen we eventueel over the air kalibreren’

Het gaat hierbij, vertelt Cassauw, om een analoog systeem dat Hella al in 2015 als eerste, ten behoeve van het vrije onderhoudskanaal, op de markt bracht en dat sinds die tijd zijn waarde heeft bewezen en nog altijd bewijst. ‘De CSC-tool is geschikt voor vrijwel alle ADAS-systemen die op moderne auto’s zijn te vinden en heeft een marktdekking van 90 tot 95 procent. Nieuwe modellen die nog niet in onze diagnosetester ‘mega macs’ zijn opgenomen kunnen we met de macsRemote ‘over-the-air kalibreren.’ Inmiddels is er ook een Second Edition van de CSC-tool verschenen, alsmede een mobiele ­versie én een digitale variant, die de ADAS-targets via een projector weergeeft.

Vier megatrends Hella, dat na de fusie met de Franse onderdelenleverancier Faurecia inmiddels onder de groepsnaam Forvia - een samenvoeging van For (forward) en Via (weg) – opereert, richt zich vooral op de vier ­megatrends die in de automotive wereld manifest zijn: elektronica,

Kritische functionaliteiten

Het is volgens Cassauw evident dat niet goed kalibreren desastreuze gevolgen kan hebben voor de ver­ keersveiligheid. ‘In het verleden ­vielen parkeersensoren ook onder ADAS. Tegenwoordig is het aantal kritische functionaliteiten fors ­uitgebreid tot een breed palet aan ­rijhulpsystemen die uiteindelijk de weg moeten plaveiden naar autonoom rijden. Er zijn vijf niveaus van autonoom rijden en we bevinden ons nu op level 2. Op dit level wordt zowel sturen als remmen en gasgeven in bepaalde situaties auto­ matisch geregeld. Dit kan gaan om een file-assistent die vanzelf de auto tot stoppen dwingt en weer automatisch laat accelereren. Desondanks moet de bestuurder met de huidige systemen nog steeds actief ­opletten.’

Autonoom rijden Het is, vervolgt hij, de ambitie om binnen vijf jaar naar niveau 3 te gaan, oftewel semi-autonoom rijden. ‘De auto neemt in dit geval zelf zijn ­positie op de weg en wat er om hem heen gebeurt waar en kan rijtaken dus overnemen van de bestuurder. Voertuigen op dit niveau kunnen ­volledig geautomatiseerd rijden en in eenrichtingsverkeer de controle

7

8

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

‘De CSC-tool van Hella Gutmann is geschikt voor het ­kalibreren van vrijwel alle ADAS-systemen in auto’s’

overnemen, bijvoorbeeld op snelwegen. Intelligente ADAS-systemen maken dit mogelijk. Dit betekent tegelijkertijd dat het belang van ­kalibreren gelijke tred houdt met het niveau van opschaling richting autonoom rijden.’

Zelf-controlerend Des te opmerkelijker is het dat de controle op de juiste werking nergens officieel is geregeld en zelfs geen deel uitmaakt van de APK. Cassauw wijst er op dat ADAS-systemen in principe zelf controlerend zijn. Dit impliceert dat, zodra het op het voertuig aangesloten kalibratiesysteem foutieve algoritmen genereert, kalibreren überhaupt niet mogelijk is. Dat neemt niet weg dat er binnen de marges van de ADAS-normen volgens hem nog steeds afwijkingen kunnen voorkomen die een negatieve invloed hebben op het functioneren van een auto en dus in de praktijk gevaarlijke situaties kunnen opleveren.

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

(Europese) wetgeving ‘Natuurlijk is het zo dat ieder zichzelf respecterend garagebedrijf, dat kwaliteit en verantwoordelijkheidsgevoel hoog in het vaandel heeft staan, de morele plicht heeft om er voor te zorgen dat een voertuig na onderhoud of schadeherstel weer in originele staat de weg op gaat.

Maar helaas zijn er altijd uitzonderingen op die regel. Bij ons is het in ieder geval zo geregeld dat de verantwoordelijkheid voor het eindresul­ taat van kalibratie, middels een print uit het diagnosetoestel, te allen tijde bij Hella Gutmann ligt. Ons kalibratieproces voldoet namelijk volle­ dig aan de normen die gelden voor OE (Original Equipment) fabrikanten.’

Hij blijft benadrukken dat het cruciaal is om kalibreren zo perfect moge­ lijk uit te voeren. Cassauw noemt het wat dat betreft veelbelovend dat er binnen de ADAS-Alliantie inmiddels onderzoeken zijn gedaan met als doel de werking van rijassistentiesystemen te integreren binnen de APK. ‘Hiervoor liggen enkele scenario’s op tafel die op termijn een goede basis zouden kunnen vormen voor (Europese) wetgeving.’ ●

‘Er liggen scenario’s om de werking van rijassistentiesystemen te integreren binnen de APK’

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

9

10

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

Nieuw onafhankelijk RAI-keurmerk garandeert veiligheid op werkvloer

Voortrekkersrol kipperfabrikant ­Gijsbertsen bij introductie KIP-Keur Eind vorig jaar werd op initiatief van RAI CarrosserieNL het KIP-Keur geIntroduceerd. Dit onafhankelijke keurmerk moet de veiligheid en betrouwbaarheid van kipperinstallaties garanderen en de kans op onverwachte uitval van het systeem verminderen. Kipperfabrikant Gijsbertsen stond aan de wieg van de invoering van het KIP-Keur. Het bedrijf leverde de eerste keurmeesters in Nederland. Volgens algemeen directeur Hans van Ekris maakt het keurmerk de kans op ongevallen substantieel kleiner en krijgt de klant er een veiliger en betrouwbaarder arbeidsmiddel voor terug. ‘Niet voor niets geven wij op iedere nieuw geleverde kipper één jaar extra garantie.’

Gijsbertsen, gevestigd in Woudenberg, is ­fabrikant van kippers, container en afdek ­kantel systemen en leverancier van diverse laad- en loskranen alsmede van container afzet installaties. De onderneming maakt sinds begin 2020 deel uit van de HSM Groep dat zich met name bezig houdt met het ­opbouwen, onderhouden en repareren van ­verschillende hydraulische installaties en systemen op vrachtwagens, trailers en ­schepen. De synergie en het complete ­productenprogramma van beide bedrijven maakt het mogelijk klanten volledig maat­ werkproducten te leveren.

9.500 kipperinstallaties Gijsbertsen vervaardigt jaarlijks zo’n 65 tot 75 kippers en hydraulische containersystemen.

Van Ekris legt uit dat het bij kippers gaat om installaties op een truckchassis, aanhang­ wagen of oplegger die er voor zorgen dat de laadruimte achterwaarts en/of zijdelings op en neer kan bewegen. Denk bijvoorbeeld aan een kiepwagen voor het verplaatsen van zand.

Nederland telt naar schatting ongeveer 9.500

Hans van Ekris: ‘Het KIP-Keur maakt de kans op ongevallen substantieel kleiner’

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

voertuigen die van een dergelijke installatie zijn voorzien. Het spreekt voor zich dat met name de vloer en draaipunten van kippers door ­intensief gebruik aan slijtage onderhevig zijn.

Deskundige controle Ekris: ‘Wanneer die te dun zijn of te veel speling krijgen kan dit grote gevolgen hebben voor de veiligheid. Dan komt de veiligheid van het ­product in het geding en bestaat de kans op schade, ongeval of letsel bij

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

zowel de gebruiker, de omgeving en mogelijk het milieu. Periodiek goed onderhoud en een deskundige controle is daarom cruciaal. Daar wringt echter de schoen, want kippers maken bijvoorbeeld geen deel uit van de jaarlijkse APK voor trucks. De Arbowet verplicht ondernemers weliswaar hun systemen/arbeidsmiddelen jaarlijks te keuren, maar dat gebeurt meestal op basis van eigen richtlijnen en een ‘eigen rapport’. Dan gaat het over de spreekwoordelijke slager die zijn eigen vlees keurt.’

Onafhankelijk ­keuringsprotocol Voor Gijsbertsen voldoende aanleiding om zich, samen met RAI CarrosserieNL en de TÜV, in te zetten voor de invoering van een onafhan­ kelijk keuringsprotocol. Een werkgroep, waarin verschillende fabrikanten en importeurs van kippers waren vertegenwoordigd, heeft ver­ volgens een aantal (kritische)keuringspunten opgesteld en TÜV Nederland heeft aan de hand daarvan het bijbehorende opleiding­s­ traject voor keurmeesters verder vorm­ gegeven. Met als resultaat dat in november 2021 het officiële KIP-Keur een feit was.

Van Ekris onderstreept dat de komst van het keurmerk een grote impact heeft en kan ­rekenen op veel meer draagkracht bij kipper­ bedrijven en fabrikanten. ‘Het is een goed onderbouwd keurmerk met één centrale data­ base en richtlijnen die zijn opgesteld door een tweetal onafhankelijke organisaties: RAI ­Vereniging en de TÜV. Bovendien dienen alle keuringen die volgens dit protocol plaats vin­ den bij RAI Vereniging te worden aangemeld en bestaat de kans op een steekproef. Dat was in het verleden niet zo.’

Keurmerkstam Het KIP-Keur is inmiddels de zevende loot aan de keurmerkstam van RAI CarrosserieNL. Tot de andere keurmerken behoren de RAI Aanhangwagen Keuring voor Lichte

11

12

GO! MOBILITY

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

‘Een onafhankelijk keurmerk voorkomt dat de slager zijn eigen vlees keurt’’

­ an­­hangwagens, het Keurmerk Autolaad­kranen (ALK), het a Keurmerk Containerafzet­systemen (LLS), het Keurmerk Laadkleppen (LPK), het Keurmerk Personenliften (LPK) en het Keurmerk Rongen. Ze betekenen stuk voor stuk het bewijs van en de behoefte aan een verdere professionalise­ ring bij (voertuig)fabrikanten en importeurs, waarbij veilig­ heid het hoofdthema is.

Veilige werkomgeving Ook Van Ekris bevestigt dit. ‘Wij maken al lange tijd gebruik van de RAI Keurmerken ALK, LLS en LPK en nu komt daar het KIP-Keur bij. ‘Het past in de bedrijfsfilosofie van Gijs­ bertsen om als leverancier een zo veilig mogelijke werkom­ geving te creëren voor het personeel en de verantwoorde­ lijkheid te nemen om goed materieel in te zetten.’ Hij wijst er op dat de onderneming daarom conform de ISO 9001 kwaliteitsnorm werkt en bezig is om de gehele organisatie volgens deze richtlijn te certificeren. ‘Al onze medewerkers beschikken over een VCA-certificaat, dat staat voor (V)eilig­ heid, (G)ezondheid en (M)ilieu.’

Extra garantie Van Ekris verwacht dat op basis van het aantal registraties op termijn jaarlijks zo’n 2.000 KIPKeuringen zullen worden afgenomen. ‘Het KIP-Keur bestaat nog maar kort en het vliegwiel moet eerst goed op gang komen voordat het gemeengoed is. Om de bekendheid te vergroten benaderen wij de klanten proactief om van het KIP-Keur gebruik te maken en bieden hen daarom een jaar extra garantie bij de aanschaf van een nieuwe kipper als zij dat doen.’ ●

‘Klanten krijgen bij de aanschaf van een nieuwe kipper een jaar extra garantie als zij gebruik maken van het KIP-Keur’

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Damen Motorkleding:

Hightech motorpakken met sensoren en airbag in opmars De tijd dat motorkleding vrijwel uitsluitend uit zwart leer bestond ligt al weer ver achter ons. Moderne motorkleding is inmiddels beschikbaar in een modieus kleurenpalet en biedt optimale veiligheid dankzij de toepassing van uiterst hoogwaardige, beschermende, waterdichte, isolerende materialen, zoals Cordura. Een nieuwe ontwikkeling betreft de elektronische airbagpakken die de kans op letsel bij een ongeval drastisch verminderen.

Tachtig procent van de race­pakken die Damen Motorkleding verkoopt is op dit moment v­ oorzien van een airbag, vertelt algemeen directeur Maarten A ­ lewijn. ‘Ook bij toerrijders neemt dit een hoge vlucht. Ik ­verwacht dat het airbagpak binnen tien jaar gemeengoed zal zijn.’

Damen Motorkleding, dat in 1964 werd opgericht, is gespecialiseerd in het leveren van totaalpakket aan diensten. Het productenprogramma omvat zowel motorkleding voor diverse professionele spelers (de ­(PRO-lijn), zoals de politie in Nederland, België en Luxemburg, het CBR en rijschoolhouders, als pakken, schoenen, handschoenen, broeken etc. voor toerrijders en woon-werkverkeer (Tour-lijn) en de racerij (Race-lijn).

Voor alle kledingstukken (leer én textiel) geldt dat ze op maat verkrijg­ baar zijn. Voor textiele motorkleding is dat vrij uniek. Daarnaast is Damen Motorkleding partnerships aangegaan met diverse circuit­ scholen in Duitsland. In 1990 werd Damen Motorkleding over­ genomen door de Eurobike Groep.

Dat huwelijk bleek van korte duur, want een jaar later verkocht Euro­ bike het meerderheidbelang weer terug en ging de onderneming verder onder de bedrijfsnaam Topskin met als merknaam Damen Motorkleding.

rug, ­heupen en knieën werden soepeler, prettiger en comfortabeler en bieden tegelijkertijd meer veiligheid. Meer souplesse en een hogere mate van protectie lopen als het ware synchroon. Tegelijkertijd zijn er voldoende alter­natieven voor motorrijders die de voorkeur geven aan een meer ‘casual look’. Voor die categorie zijn er vlotte jeans en bij­ behorend schoeisel met protectie.

Er zijn tegenwoordig pakken met airbags en sensoren die kunnen meten of iemand gaat vallen. Wat betekent dit in de praktijk voor de ­veiligheid van de berijder?

Voor de veiligheid betekent dat een gigantische stap voorwaarts. Er is wat dat betreft in een ­periode van tien jaar veel veranderd. In 2012 werd de eerste generatie van het airbagpak geïntroduceerd. Die was nog met een koord verbonden aan de motorfiets en werd via een ­palletje geactiveerd zodra de berijder viel. Het werkte allemaal trager, was daardoor minder effectief en de berijder moest voorzichtig afstappen om te ­voorkomen dat de airbag zich onverhoopt zou ontvouwen. De huidige volledig autonome airbag­ pakken, die in onze Tech-Air ­Alpinestars pakken zijn geïntegreerd, werken met drie bewegings­ sensoren en een gyroscoop. Het systeem detecteert voortdurend de versnelling en vertraging van de machine. Zodra de verhoudingen op basis van een ingesteld algoritme abnormaal zijn, wordt de airbag ­binnen enkele milliseconden geactiveerd. Dat is, als het gaat om veilig­ heidswinst, ‘lichtjaren’ sneller dan met een ­a­irbagkoord. Helaas is er nooit onderzoek naar gedaan wat dit in de praktijk betekent. Wel is bekend dat toen de draadgeneratie airbag op de markt kwam er 5.000

‘ Een elektronische airbag activeert in 55 milli­ seconden’

Welke trends en ontwikkelingen zijn er op het gebied van motorkleding?

Is aan te geven welke progressie er is geboekt t.o.v. pakweg 10 tot 20 jaar geleden?

Over de hele linie is motorkleding nauwelijks nog te vergelijken met wat er een paar decennia geleden op de markt was. De consument heeft nu een enorme keuze uit een modische collectie met hippe kleurstellingen.

Dankzij tal van innovatieve technische snufjes is de (veiligheids)lat steeds hoger komen te liggen. Protectiedelen op schouders, ellebogen,

13

14

GO! MOBILITY

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

‘Maarten Alewijn: ‘Tachtig procent van de racepakken die wij verkopen is voorzien van een airbag’

GO! MOBILITY

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

motorongevallen zijn geanalyseerd.

Daaruit bleek dat de meeste impact (80 à 85%) plaats vond bij snelheden van 50 km/u of lager en dat alle blijvende kwet­ suren vooral betrekking hadden op de rugstreek. Cruciaal in natuurlijk de snel­ heid waarmee een airbag open gaat. Bij de eerste generatie zonder sensoren was dat 0,3 seconden bij 50 km/u. In die periode legt iemand met die snelheid ongeveer 4 meter af. Een elektronische airbag activeert in circa 55 millisecon­ den. Dat is binnen een 1 meter. Boven­ dien biedt een elektronische airbag een factor 18 meer demping dan een ­conventionele rugprotector.

Is wel eens berekend wat de veiligheidswinst is bij het dragen van een kwalitatief hoogwaardig motorpak vergeleken met iemand die zich met ‘gewone’ ­kleding op de motorfiets verplaatst?

Het moge duidelijk zijn dat iemand die zich uitsluitend in een spijkerbroek en gehuld in een hemd, trui of jas op de motor verplaatst geen enkele vorm van protectie heeft. Het is de goden verzoe­ ken. Een fatsoenlijk motorpak zorgt er in alle gevallen voor dat de (lichamelijke) schade bij een val wordt beperkt en de berijder niet tijdens een sliding over het asfalt als een banaan wordt gepeld.

Zowel de motoren zelf (denk aan allerlei ADAS-systemen) als de motorkleding boeken voortdurend veiligheidswinst.

Ondertussen blijft de Nederlandse ­overheid de motor als een risicovolle vervoersmodaliteit beschouwen. Hoe (on)terecht is dat? Hoeveel veiliger is motorrijden per saldo geworden, ­rekening houdend met de technische innovaties en de verbeterde kleding?

Er zijn geen harde cijfers, maar zowel de motorfiets zelf als de beschermende kleding hebben naar mijn oordeel een niet te onderschatten bijdrage geleverd aan de verkeersveiligheid van de berij­ der. Dat de overheid op basis van een soort geconditioneerde reflex de neiging

heeft telkens met een beschuldigende vinger naar de motorfiets te wijzen om daarmee het imago van risicovolle ver­ voersmodaliteit te benadrukken is niet geheel terecht vind ik en bovendien inconsequent. Want waarom bestaan er wel eisen voor het op de markt brengen beschermende motorkleding, maar kent Nederland geen verplichting om die te dragen? In België is dat bijvoorbeeld wel het geval. Daar zijn motorrijders ver­ plicht om schoenen te dragen die de enkels bedekken en kleding die armen en benen bedekken. Motorkleding moet sinds 2020 voldoen aan de EN 17092 norm, aangeduid met A (lichtste ­variant); level AA en AAA. Het zou goed zijn als, en ik verwacht eerlijk gezegd dat dit op enig moment gaat gebeuren, dat de overheid en/of de (zorg)verzeke­ raars de komende jaren het dragen van beschermende motorkleding verplicht gaan stellen.

Hoe beoordelen jullie het gebruik van de motorfiets op langere termijn en welke veiligheidswinst valt er nog te behalen?

Veel mensen hebben in de corona­ periode de motorfiets (her)ontdekt en de huidige hoge brandstofprijzen en de groeiende behoefte aan individuele mobiliteit spelen de motorfiets in de kaart. Bovendien is aangetoond dat dankzij de vier-seizoenenkleding veel motorliefhebbers het hele jaar door ­blijven rijden. Aanhakend op de jaar­ lijkse campagne ‘De slimme rijder is een motorrijder’ van RAI Vereniging, zou ik daar graag nog aan willen toevoegen: ‘De slimme rijder is een motorrijder die beschermende kleding draagt.’ Op de openbare weg zou iedereen dat moeten doen. ●

‘Dankzij allerlei innovatieve technische snufjes is de ­(veiligheids)lat steeds hoger komen te liggen’

15

16

GO! MOBILITY

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Siemens Digital Industries Software

‘ Onze simulatiemodellen en A.I.- oplossingen verhogen de voertuigveiligheid’ Autofabrikanten gebruiken software van Siemens wereldwijd om hun voertuigen beter, veiliger en goedkoper te maken. De verschillende simulatiemodellen en artificial intelligence (A.I.) ­oplossingen van de onderneming stellen ingenieurs in staat om intelligente systemen voor ­uiteenlopende omstandigheden te ontwikkelen en die te optimaliseren, vertelt Gwen van Vugt, senior director Autonomous Vehicles van Siemens Digital Industries Software. ‘Dankzij die software ­kunnen engineers miljoenen scenario’s nabootsen, waarbij zij tijdens het ontwerp­ proces via A.I. de beste constructiekeuzes krijgen aangereikt.’

Siemens Digital Industries Software beschikt over een breed portfolio van professionele software die in de automotive wereld wordt gebruikt. Dit complete programma valt onder de noemer ‘Xcelerator’.

Hiermee ondersteunt en faciliteert het bedrijf klanten in hun digitale transformatieprocessen. Xcelerator omvat CAD/CAM software (NX NastranTM), Product Lifecycle Management software (Team­ centerTM) en simulatie/test applicaties voor engineers (Simcenter portfolio). In 2017 heeft S ­ iemens Digital Industries Software TASS International overgenomen, een bedrijf dat de auto-industrie onder­ steunt bij het ontwikkelen van veiliger, milieuvriendelijker en meer ­intelligente voertuigen door het leveren van innovatieve software, ­state-of-the-art testfaciliteiten en kostenbesparende systeemoplossin­ gen. De integratie van TASS International leverde beide ondernemin­ gen volgens Van Vugt veel voordelen op. ‘Op het moment van aankoop lag de focus van Siemens vooral op de simulatie van mechanische systemen. De acquisitie van TASS International zorgde er voor dat de simulatie van sensor-systemen voor ADAS en Autonomous Vehicles, crash simulatie en banden-simulatie aan het werkgebied werden toe­ gevoegd. Ongeveer tegelijkertijd kwam ook Mentor Graphics onder de paraplu van Siemens te vallen. Mentor Graphics levert producten voor het ontwerpen van elektronische systemen. Met de integratie van deze bedrijven kan Siemens de software (Digital Twin) leveren die het mogelijk maakt de complete fysica van voertuigen te simuleren: mechanisch, fluïdisch (stromingsleer, aerodynamica), elektrisch,­ ­thermisch, elektromagnetisch en akoestisch.’

Welke rol speelt Siemens Digital Industries Software precies bij het veiliger maken van voertuigen?

Over de gehele wereld gebruiken auto­ fabrikanten en hun toeleveranciers de soft­ ware van Siemens om voertuigen te ontwikke­ len. Bij de veiligheid van auto’s staan drie aspecten centraal: actieve veiligheid, voertuig­ dynamica en passieve veiligheid. Tot de actieve v­ ­eiligheid behoren de ADAS s ­ ystemen die met sensoren gevaar herkennen en de bestuurder waarschuwen of zelfs ingrijpen. Ze helpen de berijder in feite bij het maken van de juiste keuzes. ADAS evo­ lueert inmiddels tot een volledig geautomatiseerd systeem. Een goed voorbeeld is Lane Departure Warning, dat uitsluitend een waarschuwing gaf. Daarna kwam Lane Keeping Assist dat bij het overschrijden van een bepaald weggedeelte ging tegensturen en tegenwoordig zorgt het Lane Centering systeem er voor dat de auto automatisch binnen de lijnen blijft. De voertuigdynamica is van invloed op een veilig weggedrag. De banden spelen daarbij een cruciale rol, aangezien die op slechts enkele vierkante centimeters alle krachten via het wegdek moeten geleiden.

Tenslotte, als een ongeval niet valt te voorkomen, is de laatste bescher­ ming het passieve veiligheidssysteem. Denk aan kreukelzones, autogor­ dels en airbags. Voor al deze veiligheidssystemen geldt dat er sprake is van een continue doorontwikkeling om er zeker van te zijn dat ze in de

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

Gwen van Vugt: ‘Siemens software helpt ingenieurs, in combinatie met artificial intelligence, bij het maken van de juiste ontwerpkeuzes’

meest uiteenlopende situaties veiligheid kunnen blijven bieden. Senso­ ren moeten onder alle omstandigheden kunnen detecteren. Banden die­ nen onder alle omstandigheden de krachten kunnen geleiden en de pas­ sieve veiligheidssystemen moeten in staat zijn de krachten op te vangen onder verschillende hoeken, rekening houdend met verschillende soor­ ten passagiers: groot, klein, dik, dun etc. Die oneindigheid aan mogelijke situaties leent zich vanzelfsprekend perfect voor simulaties. Siemens software helpt ingenieurs om intelligentere systemen en betere optima­ lisaties voor verschillende omstandigheden te ontwikkelen. Hierbij wordt tijdens het ontwerpproces steeds vaker Artifical Intelligence toe­ gepast om de ingenieur te ondersteunen in zijn keuzes. Dat heet met

een mooi woord ‘generative design’. De computer geeft dan advies ten aanzien van de optimale configuratie.

Daarnaast is het belangrijk om - in het geval van ongevalanalyses - terug te kunnen vallen op hoe een systeem is ontworpen en waar bepaalde ontwerpkeuzes op zijn gebaseerd. Deze ‘traceability’ vereist een gestructureerd ontwerpproces dat de Siemens software ondersteunt.

Er vindt op dit moment een transitie plaats van passieve naar meer actieve veiligheidssystemen. Wat betekent dit concreet voor de voertuigveiligheid, het productieproces en bijv. het milieu?

Actieve veiligheidssystemen helpen de bestuurder om minder fouten te

17

18

GO! MOBILITY

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

maken en grijpen in cruciale gevallen zelfs in om erger te voorkomen. Dit moet leiden tot hogere veiligheid. Uit een studie van de NHTSA blijkt namelijk dat de bestuurder ver­ antwoordelijk is voor meer dan 94 procent van alle auto-on­ gevallen. Dit betekent dat de opbouw van auto’s verandert.

Er komen steeds meer sensoren in en op de auto (came­ ra’s, radars, lidars etc) en software wordt belangrijker. Dit kan leiden tot meer kabels in de auto (gewichtstoename) en meer computersystemen die energie verbruiken. Dit heeft automatisch gevolgen voor de wijze waarop het interne IT-systeem in een auto wordt ontwikkeld. Met als hoofddoel te komen tot gewichtsreductie en minder ener­ gieverbruik. Met name bij elektrische voertuigen zou die gewichtstoename in combinatie met een hoger energiever­ bruik direct ten koste gaan van de actieradius.

Welke nieuwe ontwikkelingen zijn er als het gaat om (voertuig)veiligheidssystemen?

In het algemeen kun je stellen dat er bij de ontwikkeling van veiligheidssystemen steeds meer wordt gekeken naar het afdekken van zoveel mogelijk scenario’s die in de werkelijke wereld kunnen voorkomen. In het verleden was een zo goed mogelijke score in de veiligheidstesten, zoals EuroN­ CAP, leidend in het ontwerpproces. Reden waarom EuroN­ CAP het testprogramma voortdurend uitbreidt. Tegelijker­ tijd komt er met de introductie van zelfrijdende voertuigen steeds meer aandacht om alle mogelijke (ongevals)scena­ rio’s zo goed mogelijk af te dekken. Vroeger werden crash­ tests gedaan door een auto alleen recht tegen een muur te laten botsen. Dat is niet altijd realistisch. Hoe vaak komt het voor dat iemand frontaal tegen een muur rijdt? Tegen­ woordig worden er verschillende crash-tests uitgevoerd, maar dat is kostbaar en de ongevallen die in werkelijkheid plaats vinden zijn veel complexer dan dat ze zijn na te boot­ sen in een laboratoriumsituatie. Met behulp van cloud-com­ puters is een nagenoeg ongelimiteerd aantal simulaties relatief eenvoudig uit te voeren. Het grote voordeel van een simulatieomgeving is dat je daarin razendsnel miljoenen rijomstandigheden kunt nabootsen. Het stelt engineers in staat om systemen te ontwerpen die perfect aansluiten op de dagelijkse werkelijkheid.

‘Het oneindig aantal mogelijke verkeers­ situaties leent zich perfect voor simulaties’

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

GO! MOBILITY

THEMA: VEILIGE MOBILITEIT

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Wat is op dit moment de status van autonoom rijden? In de V.S. rijden inmiddels de eerste taxi’s volledig autonoom.

Wanneer verwacht u dat de auto de rol van de fysieke bestuurder in Europa zal gaan overnemen?

De technologie begint langzamerhand meer volwassen te worden. Het feit dat men in de V.S al het vertrouwen heeft om mensen, zonder veiligheidschauffeur, in een robottaxi te vervoeren zegt genoeg. Daarbij zij aangetekend dat dit nog op zeer beperkte schaal gebeurt in een vrij simpele omgeving onder perfecte weersomstandigheden. Toch is het een grote stap. Europa zal een stuk ingewikkelder zijn.

Ten eerste is de Europese infrastructuur en verkeerssituatie volledig anders, met veel meer voetgangers en fietsers dan in de V.S. Daarnaast is het juridische kader onvergelijkbaar.

In de V.S. geldt het adagium ‘het mag, tenzij’, en in Europa ‘het is verboden tenzij...’ In Europa is een toelatingsproce­ dure verplicht waarbij autoriteiten, zoals de RDW, toestem­ ming verlenen om de weg op te gaan met zelfrijdende tech­ nologie.

De uitrol van zelfrijdende systemen zal in Europa staps­ gewijs gaan. Duitsland gaat binnenkort het spits afbijten.

Daar gaan straks de eerste level 3 zelf­ rijdende auto’s de weg op. Level 3 is het niveau van zelf­ rijdende technologie waarbij de volledige verantwoordelijkheid van de rijtaak bij de auto ligt. Het gaat om voertuigen die op specifieke snelwe­ gen en onder specifieke condities (rijden in files) zijn toe­ gelaten. De maximum snelheid is beperkt tot 60 km/u en de weersomstandigheden moeten optimaal zijn. Daarnaast denk ik dat met name in de logistieke keten snel stappen gezet gaan worden. Mede aangezwengeld door het perso­ neelstekort dat daar geldt. Er rijden al voertuigen autonoom zonder chauffeur (level 4) in de haven van Rotterdam en er zijn ook al initiatieven met zelfrijdende systemen bij de bagageafhandeling op luchthavens. Grote industrieterrei­ nen en distributiecentra volgen en er komen trajecten met zelfrijdende voertuigen over de openbare weg tussen ­distributiecentra. In het personenvervoer zullen eerst­ ­shuttle-voertuigen komen die een vaste eenvoudige route rijden met zo min mogelijk interactie met andere wegge­ bruikers om risico’s te verkleinen. Nederland heeft daar al sinds 1999 ervaring mee met de Rivium ParkShuttle in Rot­ terdam. Op termijn zullen die routes worden uitgebreid naar

meer uitdagende omgevingen. Bij ADAS in personenauto’s doen de eerste systemen hun intrede die het mogelijk maken om in de file, dus bij lage snelheid op een autosnel­ weg in een simpele omgeving met lage risico’s, de rijtaak over te geven aan de auto. De bestuurder kan zo de aan­ dacht op iets anders richten, maar dient wel alert te blijven en binnen enkele seconden beschikbaar te zijn zodra het systeem daarom vraagt. Ik verwacht dat de mogelijkheden geleidelijk zullen worden uitgebreid naar hogere snelheden, van 60 naar 80 tot 100 km/uur. Het aantal robotaangedre­ ven voertuigen zal de komende jaren zeker toenemen, maar voordat de binnenstad van Amsterdam wordt bevolkt door zelfrijdende robots zijn we nog vele tientallen jaren verder.

In 2030 moet het aantal verkeersslachtoffers in Nederland zijn gehalveerd en in 2050 is nul verkeersdoden de doelstelling. Wat moet er op het gebied van verkeersveiligheid volgens u (nog) gebeuren?

Nederland doet het op zich niet zo slecht. Onze snelwegen zijn, dankzij een goede infrastructuur, erg veilig. De inrich­ ting van wegen ontmoedigt hard rijden, er staan overal matrixborden die waarschuwen voor files e.d. Om het aan­ tal verkeersslachtof­ fers fors te verminde­ ren, moet de overheid zich richten op de B-wegen waar nog veel slachtoffers ­vallen. Evenals in de stad, met veel kwets­ bare verkeersdeelne­ mers als voetgangers en fietsers. Naast het stimuleren van ADAS-systemen die voor gevaar kunnen waarschuwen, moet er eveneens meer aandacht komen voor het gebruik er van. Veel automobilisten kunnen niet met hun ADAS systemen omgaan of zetten het zelfs uit omdat ze het irri­ tant vinden. Verkeersdeelnemers moeten veel beter leren hoe ze met nieuwe technieken dienen om te gaan en wat de gevaren zijn, denk aan appen in het verkeer. Uiteindelijk is de mens de zwakke schakel en zolang er nog niet overal robottaxi’s rondrijden moet er dus veel aandacht naar die bestuurders gaan. Door gebruik te maken van de moderne communicatiemiddelen zoals 5G is er naar mijn oordeel nog veel winst te boeken op het gebied van de verkeers­ veiligheid. Dan moeten wel alle partijen met elkaar gaan samenwerken: wegbeheerders (infra), mobiele netwerk operators, autofabrikanten etc. Daar ligt nog een grote ­uitdaging. ●

‘ In Duitsland zijn inmiddels ­ de eerste Mercedes level 3 auto’s te koop’

19

20

ECO TRENDS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Volvo Trucks start assemblage accu’s voor E-trucks Volvo Trucks gaat in Gent accu’s vervaardigen voor de volledig elektrische zwaardere vrachtwagens binnen het eigen gamma. De nieuwe gaat cellen en modules assembleren tot op maat gemaakte accupakketten voor de ­-heavy-duty elektrische serie van Volvo Trucks: Volvo FH, Volvo FM en Volvo FMX. De serieproductie start in het derde kwartaal van dit jaar.

Elk accupakket beschikt economie, zegt Roger Alm, over een capaciteit van President van Volvo Trucks.

90 kWh en een transport­ De accu’s van Volvo Trucks bedrijf kan ervoor kiezen zijn namelijk zo ontworpen dat om maximaal zes accu­ ze later kunnen worden pakketten (540 kWh) in ­gereviseerd, opgeknapt en een vrachtwagen te heb­ hergebruikt. De fabriek in Gent ben. Het aantal accu’s is zelf maakt gebruik van 100 afhankelijk van de procent hernieuwbare energie. ­specifieke inzet en het Dit jaar start de Europese gewenste laadvermogen. ­productie van drie volledig Door het accu-assembla­ elektrische modellen voor geproces binnen de pro­ zwaardere toepassingen. ductie te integreren, is Volvo Trucks biedt daarmee De accu’s uit de nieuwe fabriek zijn volledig recyclebaar het mogelijk om de door­ wereldwijd in totaal zes looptijden voor de klanten te verkorten, hen hoogwaardige accu’s te ­elektrische truckmodellen aan, van stadsdistributie en afvalverwerking ­bieden en tegelijkertijd een positieve bijdrage te leveren aan de ­circulaire tot regionaal transport en bouwwerkzaamheden. ●

Hergebruik afgedankte EV- batterijen naar 83 procent Het aandeel hergebruik van afgedankte EV-aandrijfbatterijen is sinds 2020 toegenomen van bijna 70 tot 83 procent.

De groei werd mede veroorzaakt doordat vorig jaar een groter aandeel van de batterijen in aanmerking kwam voor second use. De wettelijke recyclingeis van minimaal 50 procent van het gewicht van de lithium-ion batterijen is daarmee ruimschoots gehaald.

Tegelijkertijd neemt ook het aan­ deel elektrische en hybride auto’s gestaag toe. Autoprodu­ centen en -importeurs zijn ver­ plicht om de aandrijfbatterijen aan het eind van hun levensduur weer terug te nemen. In Neder­ land heeft een groot aantal auto-importeurs die opdracht neergelegd bij ARN (Auto Recy­ cling Nederland).

Second use toepassingen In 2021 is via ARN 127.537 kilo­ gram aan lithium-ion batterijen ingezameld en gerecycled

(121.020 kg in 2020). Hiervan is bijna de helft (59.465 kilogram) via batterij recyclingbedrijven voor 67 procent gerecycled. De overige 68.072 kilogram is in aanmerking gekomen voor second use toepassingen, in de vorm van bijvoorbeeld statio­ naire energieopslag. Bij deze route zijn de batterijen voor 97 procent hergebruikt. Met een gewogen gemiddelde over de beide routes komt het behaalde percentage hergebruik van afge­ dankte aandrijfbatterijen uit elek­ trische auto’s op 83 procent. ●

ECO TRENDS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

5G ‘network slicing’ voorwaarde voor schonere, efficiëntere en veiliger mobiliteit 5G gaat helpen om de mobiliteit efficiënter, schoner en veiliger in te richten. Maar alleen door met behulp van ‘network slicing’, oftewel het scheiden van de verschillende datastromen, het potentieel van 5G optimaal te benutten. Met succesvolle testen heeft TNO samen met een aantal partners aangetoond dat deze technologie voor betrouwbare datastromen kan zorgen voor de mobiliteitstoepassingen van morgen.

Sneller, slimmer, stabieler. Het 5G-netwerk gaat een belangrijke bijdrage leveren aan oplossingen voor grote uitdagingen in onze samenleving. Een daarvan is de mobiliteitstransitie. 5G maakt ‘connected’ en geautomatiseerd autorijden mogelijk. Overheden en wegbeheerders kunnen dank­ zij 5G bijvoorbeeld verkeerstro­ men optimaal sturen met behulp van dynamische traffic manage­ ment systemen die gevoed ­worden door de ‘real-time’ data­ stromen tussen voertuigen en hun omgeving. Maar om het volledige potentieel van 5G te kunnen benutten, is één sleuteltechnolo­

5G maakt ‘connected’ en geautomatiseerd autorijden mogelijk gie essentieel: ‘network slicing’, zegt Peter-Paul Schackmann, ­Projectleider connected mobility

bij TNO. Voor zelfrijdende en ‘­connected’ voertuigen is een snelle, betrouwbare uitwisseling

van informatie tussen voertuigen en hun omgeving van groot belang. De hoge bandbreedte en geringe ‘latency’ (responstraag­ heid) van 5G zijn in de praktijk alleen te verzilveren dankzij ‘­slicing’. Die techniek maakt het mogelijk om verschillende ­datastromen te scheiden, oftewel te ‘slicen’ en de kwaliteit van belangrijke datastromen te ­garanderen.

Voor de auto-industrie is ‘slicing’ voorwaarde om in de kopgroep te blijven voor ‘connected’ en ‘con­ nected automated driving’, waar­ door voertuigen écht veiliger, duur­ zamer en efficiënter worden. ●

Mercedes-Benz Trucks zet elektrificatie modellenpalet voort Na de introductie van de eActros voor zwaar distributietransport in 2021, gaat Mercedes-Benz Trucks consequent door met de introductie van meer batterij-elektrische modellen voor dit jaar en de komende jaren. Voor het belangrijke ­segment van langeafstandsvervoer moet de eActros LongHaul met een actieradius van circa 500 kilometer op één ­acculading in 2024 klaar zijn voor serieproductie.

De eerste prototypen van de 40-tons truck worden al getest De eActros Long­ Haul maakt hoogvermogen opladen mogelijk – het zogeheten Megawatt Charging. Daarnaast bereidt Mercedes aanvullende varianten van de eActros voor, zoals de eActros 300 en eActros 400. Het doel van Mercedes-Benz Trucks is om het aandeel van lokaal CO2-neutrale nieuwe voertuigen in Europa tegen 2030 te verhogen tot meer dan 50 procent.

Mercedes-Benz Trucks werkt voor de laadinfrastructuur samen met, ENGIE en de EVBox Group. Daimler Truck, TRATON GROUP en Volvo Group hebben een bin­ dende overeenkomst getekend voor de oprichting van een joint venture op het gebied van openbare laadstations voor langeafstandstrucks. Dit voorziet in de oprichting en exploitatie van een open­ baar high-performance laadnetwerk voor batterij-elektrische langeafstandstrucks en touringcars in Europa. ●

De eActros LongHaul met een actieradius van 500 ­kilometer moet in 2024 in serieproductie gaan.

21

22

GO! MOBILITY

IN DE SPOTLIGHTS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Rijhulpsystemen (ADAS) en kunstmatige intelligentie breken door op motorfietsen Ducati staat symbool voor eigenzinnig, exclusief, supersnel en ‘Italiaans design’ pur sang. Het iconische sportieve premiummerk legt steevast de lat hoog als het om kwaliteit gaat en neemt een aparte plaats in op de motormarkt.

Dat geldt eveneens voor het innovatief vermogen. Om motorrijden veiliger, comfortabeler en aangenamer te maken voegt Ducati steeds meer elektronische rijhulpsystemen motorgamma toe.

Thomas de Meûter: ‘De Ducati Multistrada V4 was de allereerste motorfiets die werd voorzien van radertechnologie’

Onder de noemer ‘Focus on Safety’ is al enkele jaren geleden een project gestart, waarbij de toepassing van tal van elektronische snufjes in combinatie met artifical intelligence grote stappen worden gezet op het gebied van voer­ tuigveiligheid, vertelt Thomas de Meûter, maketing & PR-directeur van Ducati Benelux.

Ducati is actief in het hogere prijssegment. Tot de doelgroep behoren vooral liefhebbers die kiezen voor passie, kwaliteit en beleving, licht De Meûter toe.

Safety Road Map 2025 Sinds 2012 maakt Ducati deel uit van de Volkswagen Group en binnen dit consortium is Audi eigenaar van het Italiaanse sportmoto­ renmerk. Dit heeft zich onder meer vertaald in een uitwisseling van know-how en expertise

die allerlei technologische veiligheidsbevor­ derde innovaties opleverde. Zo werd, als onderdeel van de Ducati ‘Safety Road Map 2025, bedoeld om het motorrijden voor ieder­ een zo veilig mogelijk te maken, in 2018 het ‘Focus on Safety’ project gestart.

De Meûter: ‘een eerste mijlpaal betrof de invoering van ABS-cornering op alle nieuwe modellen vanaf 2020. Dit zorgt er voor dat het ABS-systeem ook in de bochten optimaal functioneert en voorkomt dat het wiel blok­ keert.’

Vanuit de racerij, waarin Ducati al meer dan 20 jaar volop actief is, werd vervolgens het Ducati Traction and Wheely Control (DWC) ontwik­ keld. ‘Dit houdt het voorwiel bij fors optrekken aan de grond en regelt dat de krachten vanuit het motorblok op een zo efficiënt mogelijke wijze op het wegdek (zowel nat als droog) worden overgebracht. Het laat eens te meer zien dat de racerij absoluut als kraamkamer fungeert voor de ontwikkeling van dit soort innovaties.’

Basispakket veiligheidssystemen Verder is er nog de comfortverhogende Ducati Quick Shifter (DQS) waarmee de berijder kan op- en terugschakelen zonder gebruik te maken van de koppelingshendel. Al deze rij­ hulpmiddelen behoren tot het basispakket van veiligheidssystemen waarmee het complete Ducati-gamma is uitgerust. De Meûter wijst er op dat Ducati daarnaast een brede range aan beschermende motorkleding aanbiedt. ‘We hebben twee jaar geleden zelfs een airbagvest geïntroduceerd, dat onder alle omstandighe­ den en in combinatie met alle andere motor­

kleding is te dragen. Dit airbagvest bestond overigens al een kleine tien jaar, maar was toen nog exclusief voor de berijders van de Ducati Multistrada.

De voertuigveiligheid kwam, vervolgt hij, echt in een stroomversnelling nadat eind 2020 het paradepaardje van Ducati ‘de Multistrada V4’ op de markt kwam.

Radartechnologie ‘Deze machine, die zich thuis voelt op alle tra­ jecten, was de allereerste motorfiets die werd voorzien van radartechnologie die zowel aan de voor- als achterkant is geïntegreerd. De radar aan de voorzijde regelt de werking van de Adaptive Cruise Control, die door middel van gecontroleerd remmen en optrekken auto­ matisch de afstand tot andere voertuigen aan­ past. De achterste radar is in staat om voertui­ gen te detecteren en te rapporteren die zich in de dode hoek bevinden. Blind Spot Detection (BDS) signaleert eveneens voertuigen die met hoge snelheid van achteren naderen.’

Dit radarsysteem plaveit naar zijn zeggen feite­ lijk de weg naar de connected motor die met de omgeving als geheel kan communiceren (auto’s, fietsers, voetgangers, weginfra etc.).De praktische toepassing hier van bevindt zich inmiddels in een vergevorderd stadium Samen met Audi, Ford en het Amerikaanse technolo­ giebedrijf Qualcomm Technologies werd namelijk ConVeX (Connected Vehicle to Every­ thing) ontwikkeld. Dit systeem maakt het mogelijk om connectiviteit volledig in dienst te stellen van de veiligheid van alle weggebrui­ kers’, besluit De Meûter. ●

GO! MOBILITY

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

‘ Het radarsysteem van Ducati plaveit de weg naar de connected motor die met de omgeving als geheel kan communiceren’

IN DE SPOTLIGHTS

23

24

MARKTANALYSE

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Elektrisch rijden krijgt steeds meer grip op de automarkt. Waar Nederland het aandeel volledig elektrische auto’s het afgelopen jaar licht zag dalen naar een kleine 20 procent, zal de groei zich in 2022 zich naar verwachting voortzetten, zo blijkt uit de ‘auto­ motive outlook’ van ING. Nederland blijft daarmee, na Noorwegen, goed voor een num­ mer twee positie in Europa. Maar andere Europese landen, zoals Zweden en Duitsland, hebben hun achterstand nu voor een groot deel goed gemaakt. De subsidie van € 3.350 voor modellen tot € 45.000 zorgde voor een snelle start van het jaar bij particulieren.

Bedrijven blijven echter de belang­ rijkste stuwende kracht achter elektrificatie. Hier is het beeld gemengd, maar snellere leverin­ gen en toenemende ambities om uitstoot te reduceren zorgen per saldo naar verwachting toch voor groei van de registraties. Al met al gaan de ING-analisten er van uit dat bijna 1 op de 4 nieuwe auto’s in 2022 volledig elektrisch zal zijn.

Door toenemende hybridisering van bestaande modellen en de behoefte aan flexibiliteit (bijvoor­ beeld voor vakanties) blijven plug-in hybrids een tussenstation voor een aanzienlijke groep parti­ culieren. ●

Bron: RAI Vereniging, ING

Kwart nieuwe auto’s ­elektrisch in 2022

Aandeel volledig elektrische auto’s in Nederland 2022* 2021 2020 2019 2018 2017 * Raming

25,0% 19,8% 20,5% 13,8% 5,4% 1,9%

Het aantal personenauto’s dat vorig jaar wereldwijd werd gepro­ duceerd groeide met 2,7 procent tot 63,2 miljoen eenheden, zo blijkt uit het ‘Economic and Mar­ ket Report 2021’ van ACEA. De Europese koepelorganisatie tekent daarbij wel aan dat dit volume nog altijd 11 miljoen stuks onder het niveau van 2019 ligt, het precorona tijdperk.

De verschillen per regio zijn groot.

Terwijl er in China het afgelopen jaar 20,7 miljoen auto’s van de band liepen (+7,1%), daalde de productie in Japan met 4,9 pro­ cent tot 6,6 miljoen voertuigen.

Ook de autoproductie in Noord Amerika leverde 2,4 procent in en kwam uit op 9,5 miljoen eenhe­

den. Door het tekort aan halfgelei­ ders kromp de productie in de EU in 2021 met 7,1 procent tot ruim 10 miljoen stuks.

De verkoopontwikkeling van nieuwe personenauto’s liet een vergelijkbaar beeld zien en nam mondiaal met 3,6 procent toe tot 65,9 miljoen voertuigen. Dit volume ligt ongeveer 10 miljoen exemplaren onder het niveau van 2019. De resultaten per regio zijn als volgt: EU (9,7 mln; -2,4%); Noord Amerika (13,97 mln; +6,1%); China (20,1 mln; +1,6%); Japan (3,69 mln; -3,7%) en Zuid-Korea (1,49 mln; -9,5%). ●

Bron: IHS Markit/ACEA

Groei mondiale autoproductie 2,7 procent in 2021

Mondiale autoproductie Totaal Europa Noord-Amerika Zuid-Amerika Azië Midden Oosten/Afrika

2021 63.152.513 13.318.257 9.454.621 1.949.161 36.808.736 1.621.738

2020 61.474.826 14.118.338 9.688.779 1.752.090 34.506.898 1.408.721

MARKTANALYSE

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Het verkoopaandeel van bestelwa­ gens dat op alternatieve brand­ stoffen rijdt is vorig jaar toegeno­ men van 5,3 tot 6,9 procent. In totaal ging het om 4.754 voertui­ gen, waarvan 3.175 exemplaren een volledig elektrische aandrij­ ving hadden. Dat is bijna een ver­ dubbeling vergeleken met 2020, zo blijkt uit cijfers van RAI Vereniging.

Het aantal registraties van lichte bedrijfswagens nam in 2021 toe met 13,3 procent tot 68.430 een­ heden. De gemiddelde netto cata­ logusprijs kwam uit op 31.767 euro (+3%).

De meeste nieuwe bestelauto’s die in Nederland worden verkocht val­ len in het segment van de zoge­ naamde small vans. Dit segment vertegenwoordigt ongeveer 40 procent van de registraties en bestaat uit middelgrote bestelau­ to’s met een gewicht tussen de 2,5

en 3 ton GVW. Het marktaandeel van de small vans is het afgelopen decennium geleidelijk gestegen van 33 procent in 2010 tot 41 pro­ cent vorig jaar. De meest ver­ kochte auto in dit segment is de Volkswagen Transporter (4.644) gevolgd door de Ford Transit Custom (4.109).

Het marktaandeel van de kleine bestelwagens, de city vans, neemt de laatste jaren af, ten faveure van het aandeel zware bestelwagens (large vans in de klasse 3 tot 3,5 ton GVW). In de Top 10 van meest verkochte modellen in deze cate­ gorie veranderde er in 2021 niets ten opzichte van 2020, behalve dat de Renault Master en Volkswagen Crafter van plaats twee en drie wisselden. De Volkswagen Caddy en de Peugeot Partner zijn de meest verkochte modellen bij de city vans. ●

Bron: RDC

Marktaandeel elektrische bestelwagens verdubbeld

Verkopen elektrische bestelwagens in Nederland 2012 2020 2019 2018 2017 2016 2015

3.175 1.672 1.276 974 507 299 268

Bron: Kerncijfers Fietsvakanties 2021-2022

Populariteit fietsvakanties in eigen land blijft groeien Een steeds jongere doelgroep omarmt de fiets voor een actieve vakantiebesteding, zo blijkt uit het rapport ‘Kerncijfers fietsvakanties 2021-2022.’ Vorig jaar onderna­ men 3 miljoen Nederlanders zo’n 7,2 miljoen fietsvakanties in eigen land. Ze besteedden daarbij circa 942 miljoen euro. Het totaal aan­ tal fietsvakanties is opgebouwd uit bijna 5,4 miljoen fietsstand­ plaatsvakanties, waarbij men meerdere fietstochten onder­ neemt vanaf een vast vakantie­ adres, en bijna 1,9 miljoen fietstrektochten. Een gemiddelde

trektocht in eigen land bestond uit 3,8 nachten. Dit betekent dat tij­ dens fietstrektochten ongeveer 6,8 miljoen overnachtingen plaatsvonden. Opvallend noemt het rapport het gebruik van de Langeafstand Fietsroutes. In 2021 heeft ruim de helft van de trektochtfietsers tijdens één of meerdere trektochten een LF-route gebruikt. In 2020 was dit ongeveer een derde. In totaal werd het afgelopen jaar tijdens 756.000 trektochten van een LF-route gebruik gemaakt. ●

Fietsvakanties in Nederland fietsstandplaatsvakanties Aantal personen dat minimaal een keer op vakantie is geweest 2,3 mln Aantal fietsvakanties per persoon 2,2 Totaal aantal fietsvakanties 5,39 mln Aantal overnachtingen per vakantie 4,3 Aantal overnachtingen 23,2 mln Bestedingen per persoon per dag 38 euro Totale uitgaven 677 mln euro

fietstrektocht 772.000 2,4 1,85 mln 3,8 7,0 mln 51 euro 265 mln euro

25

26

GO!FACTOR

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Compromisloze rijbeleving

Voor Jasper Steffens is zijn Donkervoort S8A uit 1986 de ultieme vorm van purisme en compromisloze rijbeleving. Het ultra lage gewicht van de compacte sportwagen staat garant voor een bloedstollend accele­ ratievermogen. De fenomenale wegligging zorgt bovendien nog eens voor extra sensatie, vertelt hij na een kort sprintje vanuit stilstand, ­waarbij de meter op het dashboard na een luttele 6,0 seconden de 100 km/u aantikt.

‘Dat is behoorlijk rap voor een wagen van 36 jaar oud met een motor­ blok van slechts 110 pk dat nog werd toegepast bij de Ford Pinto in de jaren zestig-zeventig. Een blok uit onder andere de Ford Sierra. Het bewijst dat je met een dergelijk beperkt vermogen, in combinatie met een extreem laag gewicht (net iets onder de 700 kilo), toch ongelofelijk veel plezier kunt beleven. Niet voor niets luidde het credo van Colin Chapman, de bedenker van dit soort lichtgewicht sportwagens: “If you want to add speed, you have to add lightness.” Steffens is directeur-­ eigenaar van ThunderMinds Innovatie & Executive Search dat verschil­ lende sectoren, waaronder de autobranche, ondersteunt met innovatie

Jasper Steffens Donkervoort S8A

en het vinden van het juiste ‘menskapitaal’ om ondernemingen zo op weg te helpen naar duurzame groei en rendement. Zijn liefde voor ­Donkervoort ontvlamde nadat hij als commerciële baas bij Olyslager Organisation in contact kwam met een collega-medewerker die bij ­Donkervoort had gewerkt. ‘Zijn enthousiasme werkte aanstekelijk en resulteerde in 2002 tot de aanschaf van mijn eerste exemplaar.

In 2018 volgde deze S8A die het grootste deel van zijn leven in een Zwitsers museum had gestaan. Er stonden dus weinig kilometers op de teller. Alleen waren ongeveer alle rubbers door jarenlang stilstaan uitgedroogd en moesten worden vernieuwd’.

Jasper heeft de complete auto tot in de perfectie met eigen handen gerestaureerd. Veel te lijden heeft deze Spartaanse snelheidsbolide trouwens niet. ‘Ik rijd er hooguit 1.000 kilometer per jaar mee, omdat ik ook nog een moderne D ­ onkervoort GTO-JD70 heb. Er staan nu slechts 15.000 kilometers op de teller. Het aaibaarheidsgehalte van met name de Donkervoorts uit de 1e productiejaren is hoog. Onderweg gaan stee­ vast veel duimen omhoog.’ ●

GO! MOBILITY

UITGESPROKEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Wabe van ­Solkema, Algemeen Directeur Volvo Trucks Nederland.

vervoersmodaliteiten tijdens een rit laat te wensen over. Vooral bui­ ten de Randstad zijn de mogelijk­ heden van het OV beperkt en is er onvoldoende dekking van de lan­ delijke gebieden.

Wat is uw favoriete ­vervoermiddel?

Mijn Specialized Gravel Bike, een racefiets die ook voor minder goed begaanbare wegen geschikt is. Een soort kruising tussen een racefiets en een mountainbike eigenlijk. Ieder weekend probeer ik een tocht van tenminste 50 kilometer te maken. Een prima manier om te ontspannen en gezond te blijven.

Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het werk te laten staan?

Zeker. Niet een keer, maar twee keer per week. Het uitgangspunt bij Volvo Trucks is namelijk dat medewerkers drie dagen per week op kantoor zijn en twee dagen thuis werken. Het duur­ zaamheidsbeleid bij Volvo beperkt zich overigens niet alleen tot de kantoortijden. Privé dient men zich net zo verantwoordelijk te gedragen als het mobiliteits­ beleid dat Volvo Trucks hanteert.

Wat vindt u van het mobiliteits­ beleid in Nederland?

Dat is naar mijn oordeel onder de maat. Het overheidsbeleid gaat uit van allerlei duurzaamheidsam­ bities zonder echter de concrete voorwaarden voor succes te scheppen. Neem bijvoorbeeld de invoering van de vrachtwagen­ heffing. De opbrengsten ervan zouden terugvloeien naar de sec­ tor met als doel de investeringen die nodig zijn om te vergroenen een impuls te geven. Maar onder­ tussen is de vrachtwagenheffing al weer uitgesteld naar 2026. Er is weliswaar dit jaar een aanschaf­ subsidie voor zero-emissie trucks opgetuigd (AanZET), maar die pot was de eerste dag al leeg. Voor 2021 was een totaal budget beschikbaar van 13,5 miljoen euro, terwijl er voor 35 miljoen euro is aangevraagd. Dat zet dus geen zoden aan de dijk. Laten we niet vergeten dat de aanschaf van een elektrische truck een factor 3 hoger is dan die van een conven­ tioneel dieselaangedreven ­exemplaar.

Wabe van Solkema

‘ Innovatie en langetermijn­ beleid cruciaal voor realiseren duurzaamheidsdoelstellingen’

Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had?

In de transitie naar CO2-neutraal ligt het accent op elektrificatie.

Dat is prima, maar op dit moment is nog lang niet alle elektriciteit groen, terwijl er ook nog andere ‘schone’ alternatieven zijn, zoals LNG en BioLNG. Het gebruik van LNG levert een CO2-reductie van 20 procent op en dat van BioLNG zelfs bijna 100 procent. Waarom stimuleert de overheid de inzet van deze brandstoffen niet, waar

veel transporteurs om duurzaam­ heidsredenen in hebben geïnves­ teerd? Ik vind dat de overheid bij het voeren van langjarig beleid eveneens de resultaten die op korte termijn kunnen worden geboekt moet omarmen.

Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoers­ alternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde twee­ wielers?

Nee, het gebruik van verschillende

Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen­ ­wisselen?

Met Robert Dijkgraaf, minister van Onderwijs, Cultuur en Weten­ schap. Omdat hij geen politieke achtergrond heeft kan hij onbe­ vooroordeeld en zonder dubbele agenda te werk gaan. Ik denk dat hij als geen ander de voorwaar­ den kan scheppen om het onder­ wijs naar een hoger plan te tillen.

Dat is nodig om de toppositie van Nederland als kennisland te behouden, onze innovatievoor­ sprong te behouden en de klimaat­uitdagingen aan te kunnen gaan. Daarvoor is het voeren van een langetermijnbeleid in combi­ natie met innovatie cruciaal.

Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit?

Als het aan Volvo Trucks ligt is dat ‘drie keer zero’: nul verkeers­ slachtoffers, nul geluidsoverlast door verkeer en nul emissie. Ofte­ wel: veiliger, stiller en schoner. ●

27

28

SPECIALIST IN BEELD

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Hoe verkeersveiligheid en duurzaamheid samen gaan Overheidsmaatregelen die ooit met oog op verkeersveiligheid bedacht worden met de duurzaamheidsdoelstel­ lingen van nu opnieuw bekeken, stelt Dianto Leeflang, adviseur Public Affairs bij RAI Vereniging vast. ‘Via onze goede en intensieve contacten met de politiek trachten wij s ­ chijnbare tegenstellingen tussen de doelstellingen te verzoenen. Dat is hoe wij invulling geven aan Gezonde Mobiliteit. Verkeersveiligheid behoort, samen met duurzaamheid, technische h ­ aalbaarheid en betaalbaarheid, tot het Gezonde Mobiliteitsverhaal van RAI Vereniging.’

Leeflang vervult als adviseur Public Affairs in Politiek Den Haag de functie van ‘kwartier­ maker’. Oftewel, hij brengt, waar en wanneer nodig, de juiste experts bijeen om de visie van RAI Vereniging voor het voetlicht te brengen.

‘Belangrijk daarin is het arrangeren van werk­ bezoeken, kennissessies en evenementen met collega’s op actuele onderwerpen.’

Versoepel regels rijbewijzen In een recentelijk werkbezoek heeft een RAI Carrosserie lid laten zien wat nodig is om ­elektromotoren en (waterstof)brandstofcellen in taxibusjes te bouwen. ‘Dat vergt veel aan­ passingen aan het voertuig in het compenseren voor het gewicht van het accupakket.’ Door het toenemende gewicht vallen deze voertuigen in een andere rijbewijscategorie dan de reguliere B-categorie. Daardoor zijn er minder chauffeurs beschikbaar voor deze wagens. ‘Vanuit onze visie op Gezonde Mobiliteit zoeken wij in ­dergelijke beleidsdossiers naar overeenstem­ ming tussen technische en economische haal­ baarheid en de betaalbaarheid, mogelijkheden.’

wordt de verduurzaming van vervoer mogelijk, zonder dat dit ten koste gaat van andere ­cruciale pijlers binnen Gezonde Mobiliteit, zoals verkeersveiligheid.’

Helmplicht snorfiets Een versoepelde regeling voor het besturen van het elektrische voertuig met een B-rijbewijs is volgens Leeflang de duurzame oplossing. Maar tot voor kort waren overheden terughoudend.

Leeflang legt uit dat voor het verkennen van de verkeersveiligheidsrisico’s van een dergelijke regeling voor goederenvervoer, er in Nederland een proefproject loopt dat inmiddels een ­definitieve status heeft gekregen. IenW stelt wel aanvullende eisen. ‘Verhoogd gevaar op de weg door het toegenomen gewicht ontbreekt, dus blijken die aanvullende eisen niet nodig. Zo

Een vergelijkbaar spanningsveld bestaat bij de helmplicht voor snorfietsen. ‘De consument kiest als gevolg daarvan liever voor andere voertuigen waarvoor geen helmplicht geldt.

Deze verkeersveiligheidsmaatregel zet de ver­ kopen van de snorfiets dus sterk onder druk.

Dat is ongunstig voor de verduurzaming, omdat een nieuwe snorfiets steeds vaker elektrisch is.’

Verruim toegang tot de lichte m ­ otorfiets Bij de motorfiets tot 125 cc is er juist geen tegenstelling, ‘maar daar moeten wij sommige

beleidsmakers wel van overtuigen,’ ervaart Leeflang. ‘Zo’n lichte motorfiets kan de filedruk in steden verminderen en is makkelijker te elek­ trificeren dan een zware motor.’ Hoewel men vanuit verkeersveiligheidsperspectief vaak ­kritisch kijkt naar de motorfiets, is RAI ­Vereniging van mening dat de verkeersveilig­ heid juist gebaat kan zijn bij makkelijkere ­toegang tot de 125cc motorfiets. ‘Voor een beginnend motorrijder is een lichte motorfiets eenvoudiger te besturen, maar de huidige regel­ geving voor het behalen van het motorrijbewijs werpt voor die groep echter een drempel op.

In een beleidswereld waar verkeersveiligheid en de vergroening van de mobiliteit regelmatig ­lijken te botsen is het onze taak om te zoeken naar kansen en wegen om oneigenlijke tegen­ stellingen op te lossen’, aldus Leeflang. ●

EYE CATCHER

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Gouden RAI Wiel voor Albert Heijn Supermarktketen Albert Heijn heeft tijdens het jaarlijkse RAI Mobiliteitsdiner, het Gouden RAI Wiel 2022 ­ontvangen. De prijs werd uitgereikt door Jan Hendrik Dronkers, secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Albert Heijn ontvangt de prijs voor de bijdrage aan de verduurzaming van ­transport en logistiek in Nederland.

In Nederland is de transportsector goed voor ruim 10 procent van de jaarlijkse CO2 uitstoot. Vanaf 2025 gaan daarom tientallen Nederlandse steden geleidelijk over naar zero emissie stadslogistiek. Dat heeft een grote impact op de bevoorrading van onder meer supermarkten en de bezorging bij consumenten. Het Comité van Aanbeveling waardeert de enorme inzet van Albert Heijn op het gebied van het milieu om zoveel mogelijk te verduurzamen en tot een circulaire economie te komen en kwalificeert de onderneming als een van de koplopers op het gebied van verduurzaming van haar logistieke processen.

Koploper Voor Albert Heijn rijden er iedere dag meer dan duizend voertuigen van ruim twintig transportbedrijven om vanuit zes distributiecentra bijna 900 winkels in Nederland van alle producten te voorzien. Albert Heijn heeft in 2014 de Green Deal Stadslogistiek ondertekend om vanaf 2025 een groot aantal steden emissieloos te gaan bevoorraden. Hiervoor is Albert

Heijn afgelopen jaren samen met haar logistieke partners door het land diverse pilots gestart gericht op het testen van zero emissie technolo­ gieën en laadtechnologie. Hierdoor maakt Albert Heijn momenteel niet alleen gebruik van volledig batterij-elektrische aangedreven vrachtwa­ gens, maar test ook met een divers wagenpark van alternatieve schone en zuinige technologieën zoals (bio)-LNG en plug-in hybride trucks.

Daarnaast zijn inmiddels tientallen kleinere bezorgauto’s omgebouwd van diesel naar elektrisch en wordt er constant gewerkt aan het optima­ liseren van de distributie en bezorgritten. Dankzij deze optimalisatie vindt zowel de distributie naar de supermarkt als bezorging direct bij klanten, met steeds minder CO2 uitstoot plaats.

Vijfkoppige jury De vijfkoppige jury van Het Gouden RAI Wiel, het Comité van aan­ beveling, bestaat uit voorzitters van diverse belangenorganisaties.

Naast RAI Vereniging voorzitter Steven van Eijck hebben in de jury ­zitting: Ingrid Thijssen (Voorzitter VNO-NCW), Maxime Verhagen (Voorzitter Bouwend Nederland), Marga de Jager (CEO ANWB) en Han ten Broeke (Bondsvoorzitter BOVAG). ●

Constantijn Ninck Blok (2e van links) en Peter Leegstraten (3e van links), ontvangen uit handen van Steven van Eijck (links) en Jan Hendrik Dronkers het Gouden RAI Wiel.

29

30

GASTCOLUMN

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Motorveiligheid: we doen veel, maar we weten weinig Motorrijders maken bij elkaar niet zo veel kilometers en ondanks jaren van daling ligt het aantal verkeersdoden vanwege hun kwetsbaarheid nog altijd te hoog: tussen de 45 en 50 slachtoffers. Het precieze aantal ernstig verkeersgewonden weten we – door langdurige onderregistratie – niet maar in 2009 waren dat er ongeveer 1.300.

En dat terwijl iedereen naar beste weten doet wat hij of zij kan! Om te beginnen de motor­ rijders zelf. Ze dragen goede helmen, beschermende, contrasterende kleding, ze rijden overdag met hun licht aan. Sommigen hebben een eendaagse voortgezette rij­ opleiding (VRO) gevolgd, die de Nederlandse motorrijdersvereniging (KNMV) geeft. Het is de enige training die ik ken ­ maar dat kan ook aan mijn nog korte periode in de verkeers­ veiligheidswereld liggen ­ waarvan een positief effect op veilig rijden en gevaarherkenning is aangetoond.

Wat die contrasterende kleding betreft: SWOV­onderzoek uit 2011 liet zien dat het niet zozeer de felle kleuren zijn die de zichtbaar­ heid van een motorrijder vergroten, maar het contrast met de omgeving. In de stad kunnen felle kleuren helpen, maar in het buitengebied, tegen een blauwe lucht, is zwart weer beter.

Je zou denken dat het met bijvoorbeeld een combinatie van photo­ en thermochromische materialen, mogelijk moet zijn om een invers kameleonpak te ontwikkelen, dat zich qua kleur aanpast aan de lichtsterkte en omgeving.

Daarnaast volgt de motorfietsbranche de technische voertuigontwikkelingen in de auto­ wereld op de voet. Natuurlijk zijn systemen die voor de auto zijn ontwikkeld niet zomaar over te zetten op een motorfiets, maar als we ABS als voorbeeld nemen: daarvan weten we dat dit het aantal motorongevallen heeft verminderd.

Ook wegontwerpers en wegbeheerders kun­ nen hun steentje bijdragen door de motorrijder in gedachten te houden bij de inrichting van veilige bermen, bijvoorbeeld door de onderkant van geleiderails in bochten af te schermen of door het niveauverschil tussen rijbaan en berm beperkt te houden. Kortom, iedereen draagt

een steentje bij, zoals reeds opgemerkt, ‘naar beste weten’. Maar weten we wel voldoende over de achterliggende oorzaken van motor­ fietsongevallen?

Het laatste onderzoek hiernaar is al weer meer dan 20 jaar oud! De motorfietsen en ook de wegen waar toen op gereden werd, zijn niet te vergelijken met het moderne verkeer van nu.

Het is dus hoog tijd dat we ons opnieuw de vraag stellen: hoe gebeuren motorfiets­ ongevallen?

Om die vraag te beantwoorden, zet SWOV een van onze succesformules in: het diepteonder­ zoek. Met de politie hebben we afspraken gemaakt dat we een melding krijgen als er een motorfietsongeval heeft plaats gevonden. Dan komt ons diepteonderzoeksteam in actie. Dit SWOV CSI op de weg team bestaat uit een gedragswetenschapper, een forensisch onder­ zoeker en een verkeerskundige. Zij keren het ongeval helemaal binnenste buiten en noteren elk detail: hoe ziet de weg eruit, wat voor weer was het, wat zegt de schade aan het betrokken voertuig ons? Indien mogelijk worden ook betrokkenen bij het ongeval geïnterviewd.

Dit diepteonderzoek heeft al veel belangstel­ ling gekregen uit de motorrijderswereld en men wil met name weten: wanneer is het af?

Dat is bij dit type onderzoek moeilijk te zeggen, maar we hopen dat we snel in staat zijn de belangrijkste ongevalsscenario’s identificeren.

In de loop van 2023 hopen we het onderzoek klaar te hebben en aanbevelingen te kunnen doen om het aantal slachtoffers onder motor­ rijders omlaag te krijgen.

Martin Damen, directeur SWOV

IN HET NIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

Slim laden

Logistieke bedrijven moeten nu doen of het 1 januari 2030 is en zich afvragen welke stappen ze vanaf morgen kunnen zetten ­richting dit moment Walther Ploos van Amstel, lector City Logistiek HvA Het draait niet alleen om 0-emissie. Waar je bijvoorbeeld ook mee te maken krijgt, is dat steden verkeers­veiliger moeten worden gemaakt, en autoluw, waardoor je moet leren om met veel minder voertuigbewegingen hetzelfde te doen. Vergeet ook de chauffeurs­ tekorten niet. En wat betekent ­veranderend consumentengedrag voor de logistieke sector? Kortom, het is de hoogste tijd voor ­stevige gesprekken aan de directietafels over een toekomst met elektrische vrachtwagens. Met alleen subsidies ga je dat echter echt niet bereiken.

BRON: DELAATSTEMETER.NL

Shell Recharge onderzoek 78 procent van alle ondervraagde EV-rijders verkiest een elektrische auto boven een auto met een verbrandingsmotor ­vanwege de milieuvoordelen, en 61 procent vanwege de kosten­ voordelen. Er komen ook een aantal zorgen naar voren uit het onderzoek. Eén daarvan is het gebrek aan een laadinfra. In Neder­ land mogen we niet klagen, maar in het buitenland is het een ander verhaal. Op veel plekken in Europa is er nog sprake van een ­‘laadwoestijn’. In veel delen van Frankrijk, Italië en Spanje is er in de wijde omgeving geen laadpaal te bekennen. Bijna een kwart (26%) van de Nederlandse respondenten geeft in het onderzoek aan dat de toegang tot laadpunten in het buitenland een probleem is.

BRON: AUTORAI.NL

In Utrecht, Eindhoven en Rotterdam wordt de komende tijd onder­ zoek gedaan naar het slim opladen van elektrische voertuigen.

Ook het terugleveren van energie aan het elektriciteitsnet wordt daarin verkend. De proeven in de steden maken deel uit van een groot Europees onderzoeksproject, laat kenniscentrum ElaadNL weten.

BRON: RIJSCHOOLPRO.NL

Betalen naar gebruik In 2030 gaat het belastingstelsel voor de automobilist op de schop en gaan we betalen per gereden kilometer en dus niet langer een vast bedrag voor het bezit van een auto. Het systeem maakt geen onderscheid in tijdstippen. Dat is jammer, want een prijsprikkel zou een effectief instrument kunnen zijn om iets aan de files te doen.

Is het een gemiste kans als de hoogte van de kilometerprijs niet afhangt van het tijdstip waarop men rijdt? Je bent geneigd te ­denken van wel maar je voorkomt op deze manier ook (felle) ­protesten van mensen die niet op een rustiger tijdstip van en naar hun werk kunnen rijden.

BRON: AUTOINTERNATIONAAL.NL

Onderzoek zero emissie stadslogistiek Veel transportbedrijven in de stadslogistiek zijn niet op tijd klaar voor de zero-emissiezones die vanaf 2025 in tientallen steden ­worden ingevoerd, blijkt uit onderzoek van ABN AMRO. Op dit moment is bijna 40 procent niet van plan vóór 2030 het wagenpark te elektrificeren. Veel bedrijven voelen zich belemmerd door de hoge aanschafkosten (36 procent) en de beperkte actieradius (25 procent) van emissievrije voertuigen. Daarnaast is de beperkte beschikbaarheid van laadinfrastructuur voor veel bedrijven (22 procent) een beperkende factor.

BRON: TRANSPORTONLINE

31

32

GO! MOBILITY

KALENDER

RAI VERENIGING MAGAZINE #2 AUGUSTUS 2022

(Alle data zijn onder voorbehoud. Voor een actuele update van de bijeenkomsten check de website van RAI Vereniging: www.raivereniging.nl)

IAA TRANSPORTATION 2022 20 t/m 25 september Hannover Messe, Duitsland

Mobiliteits­diner

EMOVE 360 EUROPE 5 t/m 7 oktober RAI Automotive Industry NL ­organiseert een Holland Hgh Tech paviljoen tijdens dit event Berlijn, Duitsland

CLEPA INNOVATION AWARDS 2022 13 oktober Brussel, België FIAA INTERNATIONAL BUS AND COACH FAIR 18 t/m 21 oktober Madrid, Spanje

EQUIP AUTO 2022 18 t/m 22 oktober RAI Automotive Industry NL ­organiseert een Holland Hgh Tech paviljoen tijdens dit event Parijs, Frankrijk

Op donderdag 9 juni vond in de Glazen Zaal in Den Haag voor de 20e keer het traditionele RAI Mobiliteitsdiner plaats. Een groot aantal prominente gasten uit de wereld van de politiek, verkeer, vervoer en wetenschap kwam bijeen om met elkaar van gedachten te wisselen over het thema ‘de weg naar gezonde mobiliteit.’ Tijdens de ­bijeenkomst ontvingen Constantijn Ninck Blok en Peter Leegstraten namens Albert Heijn – uit handen van Jan Hendrik Dronkers, secretaris-generaal van het ministerie van IenW - het Gouden RAI Wiel 2022 voor de bijdrage die de supermarktketen leverde aan de verduurzaming van Transport en logistiek in Nederland.