Samen investeren in een duurzame regio

Samen investeren in een duurzame regio Rabobank Hart van Brabant 1

2

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Rabobank Hart van Brabant draagt de samenleving een warm hart toe. Om het

Het was geweldig te zien hoe partijen als gemeenten, woningcorporaties,

maatschappelijke en sociale leven in de regio te versterken, steunen wij initia­

zorginstellingen, dorpsraden, streekhuizen, het bedrijfsleven en diverse

tieven. Daarvoor stellen wij jaarlijks een deel van de nettowinst beschikbaar als

economische- en natuurorganisaties met ons meedachten. Zij hebben

Coöperatief Dividend.

immers een goed beeld van wat er in de regio speelt. Bovendien vinden wij het belangrijk om draagvlak te hebben en samen te werken met deze

De afgelopen jaren investeerden we veel geld in met name maatschappelijke

partijen bij het ontwikkelen van nieuw beleid voor ons dividend.

projecten. Dat deden we bewust: we willen betrokken zijn bij de samenleving en waardevolle relaties koesteren. Tegelijkertijd kijken we naar de toekomst en

In deze brochure leest u hoe het onderzoek is verlopen, wat de resultaten zijn

willen we meer ruimte bieden aan nieuwe initiatieven. We willen een stuwende

en hoe we een start hebben gemaakt met ons werkprogramma om met de

en vernieuwende kracht zijn in het werkgebied* die bijdraagt aan een duur­zame

inzet van het Cooperatief Dividend bij te dragen aan verduurzaming van het

en volwaardige deelname van onze klanten aan het economisch verkeer vanuit

werkgebied. Daarnaast bieden zes voorbeelden inspiratie voor de toekomst.

een gezamenlijk belang. Daarom deden we het afgelopen jaar onderzoek, zodat de inzet van dit Coöperatief Dividend in lijn is met deze missie.

Martin Houben Samen met specialisten van Rabobank Nederland, onze ledenraadsleden en

directievoorzitter

diverse vertegenwoordigers van regionale partijen is een analyse gemaakt en brachten we de huidige duurzaamheid van de regio in kaart. Workshops en ronde­ tafelgesprekken hebben vervolgens geholpen dit naar de praktijk te vertalen.

Resultaat: een lijst met kansen en actiepunten voor een duurzamer gebied.

* Het werkgebied van Rabobank Hart van Brabant omvat de dorpen uit de gemeenten Haaren, Oisterwijk, Hilvarenbeek en de kernen Udenhout en Berkel-Enschot.

3

Wat hebben we gedaan?

2011

■

B egin 2011 is een analyse van het Coöperatief

■

I n de zomer van 2011 deed het directoraat Kennis en Economisch

Dividend uitgevoerd. Deze analyse riep de vraag

Onderzoek (KEO) van Rabobank Nederland onderzoek naar de

op: zijn de bestedingen vanuit het Coöperatief

duurzaamheid van het werkgebied en de behoeften naar

Dividend in lijn met de missie van de bank?

ondersteuning op maatschappelijk, ruimtelijk en economisch gebied, de zogenaamde Triple-P monitor (People, Planet, Profit).

4

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

■

I n oktober 2011 zijn ledenraadsleden en vertegenwoordigers van diverse

■

I n het voorjaar van 2012 is het onderzoeksrapport opgeleverd

lokale en provinciale organisaties tijdens drie bijeen­komsten aan de slag

en heeft de bank gewerkt aan de totstandkoming van een

gegaan met de benoemde aandachtspunten en vertaalden zij deze naar

werkprogramma.

concrete vraagstukken, eventuele knelpunten en mogelijke oplossingen.

2012

2013

■

I n januari en februari 2012 zijn deze resultaten voorgelegd aan

■

I n het najaar van 2012 gaat een aantal

stakeholders op een specifiek terrein uit de regio. Tijdens zeven

themagroepen aan de slag met het werk­

rondetafelgesprekken toetsten zij de opgehaalde aandachtspunten

programma om te komen tot een duurzame

en maakten ze een verdiepingsslag. Bovendien stelden ze een lijst

besteding van het Coöperatief Dividend.

van kansen en actiepunten op om mee aan de slag te gaan.

5

6

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Vught

Kaatsheuvel Helvoirt Biezenmortel Udenhout

Haaren Berkel-Enschot

Boxtel Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van twee praktische modellen. Het Triple-P model bood een

Oisterwijk

Tilburg

Heukelom Moergestel

objectieve en landelijk vergelijkbare basis voor de feitelijke duurzaam­heidsmeting. Het Tempelmodel hielp om de discussie gedurende het traject te structureren en het begrip duurzaam concreet te maken door een vertaalslag naar de drie beleids­

Biest-Houtakker

velden: Ruimtelijk, Economisch en Maatschappelijk, met daarin direct een onderscheid naar twee

Hilvarenbeek

typen beleidsinstrumenten: één gericht op

Haghorst

mensen (sociale instrumenten) en één gericht op stenen (fysieke instrumenten).

Esbeek

Werkgebied

Best

Diessen Baarschot

Eindhoven

7

Wat waren de eerste resultaten?

People

De Triple-P monitor meet de kwaliteit van de leefomgeving in een gebied op maatschappelijk, ecologisch en economisch terrein, oftewel People, Planet en Profit. De totale Triple-P score laat zien dat de regio Hart van Brabant minder duurzaam is dan gemiddeld Nederland. De belangrijkste oorzaak is met name de wat lagere score op maatschappelijk en economisch gebied. De natuurlijke kracht van het gebied is de hoge ecologische kwaliteit. Het is zaak deze kracht te behouden en de regio te versterken in maatschappelijk en economisch opzicht. De lokale gemeenten vullen elkaar vanuit dit perspectief goed aan. Meer afstemming

Planet

en samenwerking met de stedendriehoek Tilburg, ’s-Hertogenbosch

Hart van Brabant

Profit Weinig stedelijk

Nederland

en Eindhoven op het gebied van voorzieningen, arbeidsmarkt, woningmarkt en ruimte voor het bedrijfsleven, is een vereiste voor verbetering. Andersom kan de regio Hart van Brabant bijdragen aan een ecologische sterkere stedendriehoek.

8

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Bron: Directoraat Kennis en Economisch Onderzoek Rabobank Nederland

Conclusies Planet (Ruimtelijk)

Conclusies Profit (Economisch)

Conclusies People (Maatschappelijk)

De ecologische kwaliteit van de regio is goed.

Economisch gezien verdient de regio Hart van Brabant

De regio Hart van Brabant kenmerkt zich door

Ondanks de beperkte versnippering blijft de kwaliteit

extra aandacht. De welvaartscreatie en economische

een sterke sociale cohesie, maar door vergrijzing,

van het natuurlijk gebied wat achter op landelijk

vernieuwing kunnen beter. De uitdaging bestaat uit

toekomstige bevolkingskrimp en het relatief beperkte

niveau vanwege de lage biodiversiteit. Het platteland

het creëren van een gunstig vestigingsklimaat zodat

aanbod van werk en voorzieningen staat deze onder

heeft een grote ruimtelijke, maatschappelijke èn

ook nieuwe bedrijvigheid ontstaat. Dit leidt tot

druk. Om het voorzieningenniveau en de leefbaarheid

economische betekenis. Platteland en stad zijn

verjonging en vernieuwing van de economische

op peil te houden, zijn primair de burgers aan zet.

met elkaar verbonden en dat komt de leefbaarheid

structuur en is een bron voor (nieuwe) werkgelegen­

Het is belangrijk om hun maatschappelijke betrokken­

en duurzaamheid ten goede. Wil de regio ook

heid. De agrarische sector is constant in beweging

heid en deelname te vergroten en zodoende meer

economisch gezien in balans zijn, dan moet er een

en moet alert zijn op nieuwe ontwikkelingen.

aandacht te besteden aan de ‘doe-democratie’.

evenwicht zijn tussen wonen, werken en recreëren.

De diensteneconomie is in het gebied in opmars.

Als onderdeel van een groter gebied is een dergelijk streefbeeld zeker haalbaar.

9

Welke inzichten werden nog meer opgehaald?

De algemene conclusie van het Triple-P onderzoek is dat de duur­ zaamheid van het gebied per saldo verbetert als economische en maatschappelijke ontwikkelingen versterkt worden in gepaste samenhang met de ruimtelijke omgeving.

plaatsgevonden in de vorm van workshops, waarbij met diverse

SOCIAAL

Vanuit deze bevindingen heeft een aantal ontmoetingen

Ruimtelijk

gegenereerd, kunnen binnen de kaders van het Tempelmodel als volgt worden samengevat, waarbij per cluster de belangrijkste

FYSIEK

partijen van gedachte is gewisseld. De ideeën die daar zijn

probleemgebieden en vraagstukken worden aangegeven:

Bron: © Pontifax

10

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Economisch

Maatschappelijk

Economisch

Maatschappelijk

Bewustzijn, trots en promotie (landelijk) gebied n Relatie kern en platteland n Promotie/voorlichting natuur n Milieugedrag

Human talent management n Arbeidsbemiddeling ouderen n Arbeidsparticipatie n Bedrijfsorientatie

Contact- en participatiestimulering n Contactstimulering ouderen/jongeren n Participatie jongeren n Buurtverenigingen

Ondernemerschap n Startende ondernemers / zzp’ers n Stimuleren ondernemerschap n Samenbrengen ondernemers

MVO verenigingen en stichtingen n Impuls verenigingsleven/vrijwilligers n Stimuleren MVO

Waardecreatie: innovatie n Productvernieuwing

Zorg n Diverse integratie acties

SOCIAAL

Ruimtelijk

Waardecreatie: groene ruimte n Verbrede landbouw n Relatie recreatiesector n Stimuleren (natuurlijke) streekproducten

FYSIEK

Kernen: toegankelijkheid en aantrekkelijkheid n Uiterlijke aantrekkelijkheid kernen n Bewegwijzering en parkeergelegenheid n Inbreiding vs uitbreiding

Bedrijfshuisvesting n Bedrijfsverzamelgebouw (incubatie) n Parkmanagement / citymanagement n Inbreiding vs uitbreiding

Ouderen n ICT domotica n Zorg n Openbaar vervoer

Buitengebied: transitie nieuwe functies n Plattelandsondernemingen (o.a. zorg) n Eigentijdse landschapsversterking

Huisvesting n Starterswoningen (zelfbouw) n Levensloopbestendige woningen n Collectief wonen

Digitale en fysieke infrastructuur n N65 en A58 (gebiedsontwikkeling) n Stimuleren digitale infrastructuur

Ontmoetingsplaatsen + cultuur n Wijkcentra n Kleine podia

11

Wat betekent dit voor het Coöperatief Dividend?

Rondetafelgesprekken met lokaal actieve partijen hebben de

u Ruimtelijk - Sociaal

hiervoor genoemde aandachtsgebieden gekaderd. In combinatie

Dit cluster is een basisvoorwaarde om het lokale landelijke gebied

met de aanwezige kennis over lopende projecten is de volgende

en de natuur blijvend duurzaam te versterken. Relatief geringe

aanbeveling tot stand gekomen voor de besteding van Coöperatief

inspanningen op met name bewustzijn, trots en promotie van het

Dividend van Rabobank Hart van Brabant:

gebied kunnen een forse multiplier creëren, gebruik makend van de reeds aanwezige kwaliteiten en initiatieven. Met het Coöperatief Dividend kan primair ondersteuning worden gegeven aan lopende initiatieven.

u Ruimtelijk - Fysiek Dit cluster is een primaire verantwoordelijkheid van de publieke en private sector. Het gaat hierbij onder andere om de verbetering van de toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van de omgeving, het buitengebied en de transitie naar nieuwe functies. Bij de invulling kan de bank door voorlichting over en beleidsbeïnvloeding binnen diverse samenwerkingsverbanden een bijdrage leveren.

12

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

u Economisch - Sociaal

u Maatschappelijk - Sociaal

Dit cluster verdient extra aandacht. De sociale aspecten van economie vormen

Dit cluster ontvangt op dit moment het leeuwendeel van het Coöperatief Dividend

een belangrijke basis voor de huidige en toekomstige economische kracht van

en is van grote betekenis voor het gebied. Denk hierbij aan het stimuleren van

het gebied. De arbeidsmarktaspecten (vergrijzing, moeilijk bemiddelbaren)

contact en (burger)participatie en aandacht voor zorg en ouderen. De bank wil

vragen een lange-termijn en maatschappelijk gedragen visie die de bank kan

hierin met het Coöperatief Dividend een stimulerende rol hebben. Belangrijk is wel

leveren vanuit haar brede maatschappelijke positie, stabiliteit en continuïteit.

dat de bank een rode draad ontwikkelt om versnippering in plannen en projecten

Er zijn veel praktische aanknopingspunten, waarbij er bij de invulling een focus

te voorkomen.

moet zijn op vernieuwende activiteiten, waardecreatie en ondernemerschap.

u Economisch - Fysiek

u Maatschappelijk - Fysiek

De fysieke kant van de economie van het werkgebied is niet de primaire verant­

Binnen dit cluster dragen de publieke en private organisaties de kernverant­

woordelijkheid van de bank. Bij de invulling van met name bedrijfshuisvesting mag

woordelijkheid. Het gaat hierbij onder andere om het realiseren van huisvesting

verondersteld worden dat de markt reageert en anticipeert op de wensen van het

en ontmoetingsplaatsen in kleine kernen voor ouderen, jongeren en andere

bedrijfsleven. Bovendien is het overheidsbeleid in sterke mate bepalend. De bank

kwetsbare groepen en om het behoud van cultureel erfgoed. De bank kan met

kan wel knelpunten signaleren en partijen met elkaar in contact brengen.

het Coöperatief Dividend wel helpen door voorbeelden van oplossingen van anderen te delen en door het leggen van verbindingen.

13

Wat gaan we doen?

De duurzaamheid van de regio verbetert als we de economische ontwikkeling positief stimuleren, de maatschappelijke versterken en de ruimtelijke in zijn kracht laten. In werkelijkheid is er interactie tussen deze dimensies. Ze staan niet los van elkaar, ze beïnvloeden elkaar zelfs. De analyse en aanbevelingen laten zien, ‘aan welke knoppen gedraaid kan worden’ om tot een duurzamer werkgebied te komen.

Rabobank Hart van Brabant heeft hiervoor een programma uitgewerkt. Uit het onderzoek blijkt dat met name de investering en inzet loont op de volgende vier kernthema’s:

14

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

1. Innovatie en Waardecreatie Economisch gezien verdient de regio Hart van Brabant extra aandacht.

De welvaartscreatie en economische vernieuwing kunnen beter. De uitdaging bestaat uit het realiseren van kostenbesparing en het ontwikkelen van nieuwe markten, combinaties van markten én een optimale arbeidsmarktpositie. Het stimuleren van onderlinge contacten en het leren kennen van elkaars activiteiten helpt daarbij. Net als het laten plaatsvinden van verrassende ontmoetingen en het optimaliseren van de relatie tussen kennisinfrastructuur (onderwijs en adviessector) en arbeidsorganisaties (bedrijven, instellingen). Dat geldt met name voor de diensten-, agrarische, belevings- en industriële sector.

15

t Saranne, Oisterwijk

2. Starters en Ondernemerschap De economische kwaliteit in Hart van Brabant blijft achter bij het landelijk gemiddelde en is een aandachtspunt voor een duurzame toekomst. Het gebied loopt achter voor wat betreft de welvaartscreatie en economische vernieuwing.

In de regio Hart van Brabant vestigen zich momenteel minder bedrijven dan er vertrekken. Nieuwe bedrijven zorgen voor verjonging en vernieuwing van de economische structuur en leiden vaak tot innovatie en werkgelegenheid.

Daarnaast zal het bestaande bedrijfsleven –om ook in de toekomst gezond te blijven– moeten blijven vernieuwen door te investeren. De uitdaging ligt in het creëren van een zodanig gunstig vestigingsklimaat (kennis, ruimte, financiering, ondersteuning) dat ondernemingsinitiatieven (starters maar ook bestaande ondernemingen) in het gebied plaats (blijven) vinden.

16

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

3. Zorg en Ouderen Binnen het werkgebied van Hart van Brabant is er sprake van demografische krimp.

Er is sprake van een sneller vergrijzende bevolking met voelbaar sociaal-economische en socaal-maatschappelijke gevolgen. Het is belangrijk te anticiperen op deze ontwikkeling.

We moeten er voor zorgen dat ouderen zo lang mogelijk zelfredzaam zijn, participeren, niet vereenzamen en betrokken blijven bij de samenleving door betaalde arbeid, vrijwilligerswerk of deelname aan het verenigingsleven.

Zorg neemt in de regio ook als economische sector een belangrijke positie in.

Deze positie kan verstevigd en uitgebouwd worden gezien de ontwikkelingen van de bevolkingsopbouw en de daarbij behorende stijgende zorgvraag in de regio, maar ook door toenemende zorgvraag uit de rest van Noord-Brabant en Nederland. De regio Hart van Brabant biedt unieke kansen voor zorg met haar natuur en rustige omgeving. Een prachtige kans voor duurzame ontwikkeling; win - win met ruimte, economie en maatschappij.

17

4. Contact- en Participatiestimulering De regio Hart van Brabant kenmerkt zich door een sterke sociale cohesie, maar door vergrijzing, toekomstige bevolkingskrimp en het relatief beperkte aanbod van werk en voorzieningen staat deze onder druk. Om het voorzieningenniveau en de leef­ baarheid op peil te houden zijn primair de inwoners aan zet. Het is belangrijk om hun maatschappelijke betrokkenheid en deelname te ondersteunen en zodoende meer aandacht te besteden aan de ‘doe-democratie’.

Betrekken en ondersteunen (o.a. zelfredzaamheid) zijn hierbij sleutelwoorden.

Het verenigingsleven kan hieraan een belangrijk draagvlak leveren, mits de voorzieningen goed gewaarborgd zijn en blijven. Daarnaast vormt ook het elkaar beter leren kennen een onderdeel van het anticiperen op de demografische verschuiving, t Inwoners Biest-Houtakker bundelen krachten 18

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

De regio Hart van Brabant heeft alle elementen van een aantrekkelijke woon­ omgeving voor hen die rust en ruimte waarderen. Voor de economische

De bank stelt per kernthema een themagroep in, voorgezeten

ontwikkeling van het gebied is het van belang dat het ook een aantrekkelijke

door een directielid van de bank en aangevuld met leden van

woonomgeving blijft voor jongere mensen. Voor ouderen is het belangrijk dat

de ledenraad, stakeholders uit het gebied en medewerkers

zij zelfredzaam kunnen blijven en niet vereenzamen. Verbinding en gemeen­

van de bank.

schapszin is een belangrijk kenmerk van de bevolking van het gebied.

De themagroepen zijn verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het themaprogramma, het toetsen van initiatieven uit het gebied en het gevraagd en ongevraagd adviseren van de directie.

19

Enkele voorbeelden De beweging naar verduurzaming betekent niet dat er nog geen stappen zijn gemaakt in de regio. Er lopen veel initiatieven, meestal in gang gezet door de lokale inwoners zelf. Ter inspiratie volgen zes voorbeelden van lopende projecten waarbij de bank meedenkt en investeert.

21

22

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Streekproducten naar zakelijke markt 1 Ruimtelijke - Sociaal

Mathieu de Sevaux van stichting Kempen Goed: ‘Heel graag zien wij dat ook de kinderen van de huidige jeugd goed kunnen wonen, werken en leven in de Kempen. Sinds 8 jaar verbinden wij ondernemers uit de regio en bevorderen de economische bedrijvigheid in de Kempen om ook duurzame plattelands­ ontwikkeling te creëren. Tevens bieden we ondernemers de mogelijkheid hun producten en diensten met Kempische waarde te certificeren. Inmiddels beschikken zo’n 60 ondernemers over dit kwaliteitslabel.

De weg naar de particuliere markt is gevonden via de supermarkten en de diverse boerderijwinkels.

Nu willen we als stichting met 400 smakelijke streekproducten, een uniek assortiment, ook de zakelijke markt veroveren. Grootste uitdaging is de distributie en de verhandeling van deze verse producten.’

Mathieu vroeg Rabobank Hart van Brabant om mee te denken over een goede organisatievorm voor de deelnemers: producenten van de streekproducten, de distributeur en Stichting Kempen Goed als bewaker van het kwaliteitskeurmerk. ‘Hiermee hopen we ook de afzet van producten te vergroten. Dat is goed voor de lokale economie. Wel vinden we het van belang dat de producenten een eerlijke prijs krijgen en de producten van hoge kwaliteit blijven. Dat is het uitgangspunt.’

1 Bron: Dichterbij winter 2011

23

24

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Bundeling van expertise 2 Economisch – Sociaal

Ondernemer Ruud Wiskerke wilde graag in contact komen met ondernemers uit de regio die net als hij actief zijn in de ontwikkeling en realisatie van nieuwe producten. In eerste instantie wilde Ruud ervaringen delen, maar ook samenwerking behoorde tot de mogelijkheden. Daarop nodigde Rabobank Hart van Brabant een aantal mensen uit om op neutraal terrein eens kennis te maken met elkaar. Dat pakte goed uit.

Het leidde tot een samenwerking tussen Ruud Wiskerke van HZ Solutions, Edwin Otten van Formmix, Paul Belgers van Matador en Wietse Wissema van Alligator Plastics en uiteindelijk in de oprichting van Circle.

Edwin: ‘Potentiële klanten vinden binnen Circle alle expertise die ze nodig kunnen hebben bij de ontwikkeling van een nieuw product. Ook als iemand nog niet precies weet wat het eindproduct moet worden. Juist dan is hij bij ons aan het goede adres. Wij bieden een perfect op elkaar ingespeeld team en hebben duidelijke afspraken met elkaar: degene die de meeste toegevoegde waarde biedt, trekt de kar.

En iedereen denkt mee vanuit zijn eigen ondernemerschap. Dat creëert focus. Een onmisbare factor in een ontwikkeltraject.’

2 Bron: Dichterbij voorjaar 2012

25

26

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Aandacht voor vrouwelijke ondernemers 3 Economisch - Sociaal

Noor van Gulik, Ursula Stein en Jacqueline Couwenberg uit Biezenmortel en Haaren wilden graag een netwerk oprichten voor vrouwelijke ondernemers in de regio. Jacqueline: ‘In de dorpen zijn veel vrouwelijke ondernemers actief. We willen graag contact met hen leggen, ze leren kennen, onderzoeken waar zij behoefte aan hebben en kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Zo ontstond het idee voor een vrouwennetwerk. We gaven het netwerk de naam GRIET!, omdat het dorps en vrouwelijk klinkt.

De deelname aan GRIET! is geheel vrijblijvend en gratis, dat is een bewuste keuze.’

Ze vroegen Rabobank Hart van Brabant of ze met hen mee konden denken. ‘De bank reageerde heel enthousiast op ons initiatief en faciliteerde ons het eerste jaar met een ontvangstruimte en communicatie­ kanalen.’ De eerste bijeenkomst vond plaats op 1 februari 2011. GRIET! is inmiddels uitgegroeid tot een stevig netwerk dat elkaar regelmatig treft. Ook online houden de leden contact met elkaar.

3 Bron: Dichterbij winter 2010

27

28

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Plattelandsondernemingen kijken naar toekomst 4 Economisch - Fysiek

Arie Koolen, manager van het Food&Agri team Midden-Brabant, werkt samen met tal van betrokkenen aan de pilot Multifunctionele plattelandsondernemingen. Door concurrentie uit het buitenland en veranderende wet- en regelgeving op het gebied van milieu, natuur en landschap hebben met name veehouderijen de komende jaren een uitdaging. Zij moeten zich de komende tijd bezinnen op de toekomst. Gaan ze groeien, consolideren, verbreden of stoppen?

Arie: ‘We verwachten dat een deel van de ondernemers stopt. Dat heeft grote gevolgen. Als deze ondernemers na bedrijfsbeĂŤindiging hun bedrijfspanden willen verkopen, is dat in deze tijd nagenoeg onmogelijk. Lukt dat niet, dan zou alternatief gebruik van de bedrijfsgebouwen voor andere doeleinden nieuwe kansen kunnen bieden. Deze nieuwe activiteiten in het buitengebied voorkomen daarmee leegloop en verloedering van ons platteland. Samen met ondernemers, gemeenten, provincie en het innovatienetwerk Groene Ruimte zijn we daarom een pilot gestart. Iedereen denkt mee vanuit zijn eigen expertise. Wij willen multifunctionele plattelandsondernemingen introduceren, die ook in de toekomst zelfstandig, rendabel en duurzaam kunnen draaien.’

4 Bron: Dichterbij najaar 2012

29

30

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Maatschappelijk - Sociaal

Hart voor uw club! 5 Wendy Vorstenbosch, Manager Coöperatie, Marketing & Communicatie van Rabobank Hart van Brabant: ‘Verenigingen en stichtingen spelen een belangrijke rol in gemeenschappen. Daarom ondersteunen wij hen graag. Dat doen wij met geld vanuit het Coöperatief Dividend, maar ook door het delen van kennis en ervaring.’

Daarom nodigt de bank elk jaar per vereniging twee bestuursleden uit voor een inspirerende bijeenkomst.

In 2012 stond de bijeenkomst in het teken van Maatschappelijk Verantwoord Verenigen. Wendy: ‘Samen ontdekken we waar de vereniging van de toekomst voor staat en wat zij kan betekenen in de lokale gemeenschap. Er waren twee inspiratiesessies: eentje liett zien wat de mogelijkheden en kansen zijn voor de verenigingen die kiezen voor samenwerking en verbinding. Deelnemers maakten een quick scan van hun eigen organisatie met een nulmeting en de verenigingsdroom. Met andere woorden: hoe staat de vereniging er nu voor (wat zijn bijvoorbeeld de sterke en wat minder sterke punten) en waar wil de vereniging over tien jaar staan. De andere sessie richtte zich op de financiële kant. Het biedt namelijk volop voordelen als een vereniging zich ook financieel kan verbinden: met leden en organisaties. Zodat zij sterker wordt en nog beter is uitgerust om plannen te realiseren.’

5 Bron: Dichterbij najaar 2012

31

32

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Leefbaarheid behouden 6 Maatschappelijk - Fysiek

Mark van Iersel, Paul Oerlemans en Roland van de Pas maakten zich net als vele dorpsbewoners zorgen over de leefbaarheid van hun dorp Biezenmortel. ‘Er zijn hier te weinig geschikte woningen voor jongeren en senioren. Daarom trekken zij nood­ gedwongen weg. Dat heeft gevolgen voor de voorzieningen in ons dorp. “Er is nog maar één bakkerijwinkeltje, de cafetaria en een café midden in het dorp zijn jaren terug gesloten. De basisschool maakt zich zorgen door het teruglopend aantal leerlingen. En het gemeenschapshuis, eigendom van het dorp, is gedateerd en dringend toe aan een stevige onderhouds­ beurt. Dat klinkt allemaal zorgelijk. Toch zien we ook kansen om het tij te keren.’

In samenwerking met de Dorpsraad is een nieuwbouwproject met 12 woningen voor jongeren en ouderen in voorbereiding.

‘Dit soort initiatieven zijn erg belangrijk voor de leefbaarheid. We willen ook een levendig centrum met voorzieningen ontwikkelen. Daarom hebben we plannen om een recreatieve poort te openen waar ondernemers en boeren activiteiten kunnen ontplooien in het gebied dat grenst aan de kwetsbare Loonse en Drunense duinen. We bieden letterlijk meer ruimte aan de huidige drukke toegangspoorten. Het vergroten van dit soort bedrijvigheid bij het dorp vinden we belangrijk omdat winkels en voorzieningen bijdragen aan een betere leefbaarheid. We denken er over om een coöperatie op te richten als mogelijke ideale organisatievorm voor deze initiatieven. Zodat we de leefbaarheid in Biezenmortel behouden en zelfs verbeteren.’ Rabobank Hart van Brabant ondersteunt hen hierin.

6 Bron: Dichterbij winter 2011

33

Informatie ■

H eeft u vragen over dit onderzoek?

■

W ilt u meer weten over het Coöperatief Dividend?

■

H eeft u een initiatief dat aansluit op één van de thema’s?

■

O f wilt u graag betrokken worden in het werkprogramma?

Neem gerust contact met ons op!

Rabobank Hart van Brabant Telefoon: (013) 50 88 112 e-mail: leden@hvb.rabobank.nl Twitter: @RaboHvB www.rabobank.nl/hartvanbrabant

34

Samen investeren in een duurzame regio | Rabobank Hart van Brabant

Colofon Onderzoek en analyse: Pontifax, Erac, KEO Rabobank Nederland Tekst: Fridy Latijnhouwers Beeld: Caroline Welsing, Inpetto Fotografisch, Fred van Laarhoven, Rabobank Nederland Vormgeving: GPR. communicatie 35

www.rabobank.nl/hartvanbrabant