De Digitale Werkplek - Onderzoek Digitale Mobiliteit in Nederland 2021

De Digitale Werkplek Onderzoek Digitale Mobiliteit in Nederland 2021

De voortschrijdende digitalisering verandert de wereld in rap tempo. Door nieuwe technologieën kunnen we tegenwoordig altijd en overal werken en communiceren: op kantoor, maar ook thuis en onderweg. Vooral tijdens de coronacrisis werkte een groot deel van Nederland thuis en groeide als gevolg de verkoop van digitale werkplekken.

Met dit vierde Onderzoek Digitale Mobiliteit in Nederland, kortweg De Digitale Werkplek, laten Dutch IT-channel en Smart Profile zien hoe Nederlandse werkgevers digitale werkplekken faciliteren en promoten. Ook de fysieke mobiliteit komt aan bod: hoe faciliteren Nederlandse organisaties het (afnemende) woon-werkverkeer van hun werknemers?

De onderzoekers zochten antwoord op deze vragen:

In hoeverre maken het beleid en de cultuur in organisaties het werken op afstand mogelijk? In hoeverre dragen de in organisaties aanwezige connectiviteit, hardware en software hieraan bij?

Opzet onderzoek

Het onderzoek van Smart Profile en Dutch ITchannel bestond uit een online enquête waaraan 251 respondenten hebben deelgenomen: IT- en HR-managers en professionals in facilitaire managementfuncties, bij Nederlandse organisaties met meer dan vijftig medewerkers. We wilden weten hoe zij omgaan met thuiswerkplekken, werken onderweg en werken in de buurt van het eigen huis. We hebben onderzocht hoe ‘digitaal mobiel’ Nederlandse organisaties (zowel publiek als privaat) zijn, en in hoeverre het thuis of onderweg werken voor Nederlandse bedrijven inmiddels een volwaardig alternatief is voor werken op kantoor. We hebben ingezoomd op drie hoofdpilaren van het digitale werken: connectiviteit, hardware en software. Als gezegd hebben we ook de fysieke mobiliteit op de Nederlandse arbeidsmarkt onderzocht, zoals het (toenemende) gebruik van elektrische auto’s.

Naast de uitkomsten van de enquête zijn inzichten omtrent digitale mobiliteit toegevoegd vanuit de Smart Profile MarketBase, zoals kennis over het gebruik van mobiliteitspassen en zakelijke vervoersmiddelen. De MarketBase bevat gegevens die afkomstig zijn uit circa tweeduizend interviews die Smart Profile de afgelopen jaren afnam met IT-verantwoordelijken in Nederland.

Conclusies

Thuiswerkbeleid blijft achter bij de praktijk

Er komt meer beleid dat thuiswerken regelt – hoogstwaarschijnlijk het gevolg van de uitbraak van COVID-19 die het thuiswerken voor veel mensen noodzakelijk maakte – maar dat beleid blijft nog altijd achter bij de praktijk, zo is een belangrijke conclusie van het onderzoek. Het overgrote merendeel van de werknemers in de enquête (96%) heeft toestemming om vanuit huis te werken. Maar een lager percentage (80%) geeft aan dat zijn organisatie ook echt ‘beleid’ heeft als het gaat om de digitale werkplek. Dit verschil tussen praktijk en beleid is vergelijkbaar met voorgaande jaren.

Geen nieuw MVO-beleid als gevolg van corona

Door COVID-19 ontwikkelden meer bedrijven dus beleid omtrent thuiswerken en de digitale werkplek, en 3 op de 4 organisaties zijn ook echt meer gaan thuiswerken als gevolg van de coronacrisis. Een ander gevolg van COVID-19 was de verwachting dat er in organisaties minder zakelijke autokilometers zouden worden gereden. Vorig jaar gaf 78% van de ondervraagden aan dit te verwachten. Maar uit de enquête van dit jaar blijkt dat dit niet heeft geresulteerd in (nieuw) beleid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Ook de mate waarin alternatieve vormen van vervoer door bedrijven aan medewerkers worden aangeboden, is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Wel geven sommige ondervraagden aan dat reizen met het openbaar vervoer (OV) of fiets wordt gestimuleerd. Dit werd in eerdere jaren niet zo concreet benoemd.

COVID-19 effect: meer aandacht voor vergoeding van de digitale thuiswerkplek

Opvallend ten opzichte van vorige jaren is de stijging van het aantal respondenten dat aangeeft dat er een vergoeding is voor een werkplek thuis of in de buurt van de eigen woning: van rond de 13% in voorgaande jaren naar 38% in 2021. De vergoeding bestaat veelal uit een persoonsgebonden budget (51%) of uit het kunnen declareren van kosten (52%). Net als voorgaande jaren staat deze vergoeding geheel los van een eventuele reiskostenvergoeding.

COVID-19 heeft gezorgd voor blijvend thuiswerken en het kantoor als ontmoetingsplaats

Om thuiswerken mogelijk te maken hebben bedrijven geïnvesteerd. Waar vorig jaar nog in bijna de helft van de bedrijven werd aangegeven dat er geen investeringen zijn gedaan, is dat percentage nu teruggelopen tot 28%. Liefst 59% van de ondervraagden geeft aan dat er juist extra investeringen in de ICT-infrastructuur zijn gedaan, terwijl 43% aangeeft dat er extra investeringen zijn gedaan in tools voor audio- en videocollaboratie.

Het kantoor wordt steeds meer gezien en ingericht als ontmoetingsplaats. Ook als de verplichting tot zoveel mogelijk thuiswerken vanwege corona er niet meer zal zijn, zullen veel werknemers thuis of in de buurt blijven werken, zo is de algemene verwachting onder de respondenten. Toch is er verdeeldheid: 32% geeft aan dat 0% tot 25% van de werkweek thuis of in de buurt zal worden doorgebracht, terwijl 29% dat percentage schat tussen 50% en 75%.

Nog ruimte voor verbetering van de digitale werkplek

Met name de beveiliging van de werkplek biedt nog ruimte voor verbetering, vindt 35% van de respondenten. 25% ziet ruimte voor verbetering omtrent extra hardware, zoals een ergonomische werkplek.

Publieke sector loopt voorop in het faciliteren van een digitale werkplek

Ook uit gegevens in de Smart Profile MarketBase blijkt dat organisaties meer en meer zijn ingericht om thuiswerken te faciliteren. Zo staan er steeds minder servers op locatie, worden steeds meer SaaS-oplossingen gebruikt en zijn VoIP-oplossingen steeds meer gemeengoed. Met het veilig faciliteren van digitale werkplekken lopen organisaties in de publieke sector voorop. Zo wordt binnen die sector vaker een mobile device management (MDM) oplossing gebruikt en staan daar de minste servers op locatie.

Ook wat betreft mobiliteit loopt publieke sector voorop

Naast digitale (thuis)werkplekken hebben veel organisaties ook de nodige mobiliteitsoplossingen voor hun personeel, zoals een wagenpark. Ook hier is de publieke sector koploper, waar mobiliteitspassen en fietsplannen vaker voorkomen dan in andere sectoren.

Advies: COVID-19

Advies: COVID-19 heeft zaken versneld, maar nog steeds ruimte voor verbetering

De inrichting van digitale (thuis)werkplekken maakt het voor werknemers al enige tijd mogelijk om thuis goed te kunnen functioneren. COVID-19 heeft deze digitale transformatie versneld, vooral in organisaties waar thuiswerken nog beperkt voorkwam of onvoldoende mogelijk was. Opvallende conclusie van het onderzoek is ook dat de voordelen van thuiswerken inmiddels door een diversiteit aan organisaties worden onderkend.

Niettemin is er zeker ook ruimte voor verbetering. De ontwikkelingen in de publieke sector en de mogelijkheden die medewerkers daar worden geboden om op afstand te werken, kunnen worden gezien als een voorbeeld voor andere economische segmenten. Denk hierbij onder meer aan investeringen in security, zoals MDM, maar ook aan faciliteiten op het gebied van fysieke mobiliteit, zoals de inzet van alternatief vervoer.

Inhoud

De Digitale Werkplek - Onderzoek Digitale Mobiliteit in Nederland 2021 De Digitale Werkplek in Nederland: stand van zaken in 2021 1. Onderzoek Digitale Mobiliteit in Nederland 2021 2. Inzichten vanuit de marktintelligentie van Smart Profile Conclusie: de status van digitale mobiliteit Conclusie: de status van fysieke mobiliteit Conclusie fysieke mobiliteit: overheid loopt voorop Over ons Onderzoeksverantwoording Colofon