INTERVIEW LEIDING GEVEN IN TIJDEN VAN ONGEKENDE DISRUPTIE

Leiding geven in tijden van ongekende disruptie

MEER DAN OOIT RAAKT DE HUIDIGE DISRUPTIE NIET ALLEEN INDIVIDUELE ORGANISATIES, MAAR DE HELE MAATSCHAPPIJ. DAT LEIDT TOT HELE SPECIFIEKE VRAGEN AAN GARTNER, VARIËREND VAN TECHNOLOGIE TOT DE INRICHTING VAN VIRTUELE ORGANISATIES. MET ALEXANDER FATTORUSO, REGIONAL VICE PRESIDENT BIJ GARTNER NEDERLAND, KIJKEN WE TERUG OP DE AFGELOPEN TIJD, EN BLIKKEN WE VOORUIT OP DE DIGITALE EDITIE VAN GARTNER ITSYMPOSIUM.

Auteur: Marco van der Hoeven

“Aan het begin van dit jaar zag alles er natuurlijk heel anders uit dan nu”, zegt Alexander Fattoruso. “Waarschijnlijk is dat vergelijkbaar met de ervaring van andere organisaties, of het nu gaat om de publieke of de private sector. We begonnen het jaar met een heel sterk momentum vanuit het voorgaande jaar, waarbij we nauw samenwerkten met onze klanten om ze te helpen met vraagstukken als de digitale transformatie, talent en sourcing. Op dat moment streefden veel organisaties er al naar om agile te zijn in de omgeving die toen bestond.”

Bij het uitbreken van de coronacrisis was de eerste prioriteit ervoor te zorgen dat iedereen gezond en veilig was. “Vervolgens hebben we de transformatie doorgemaakt naar volledig digitaal werken. Dus waar we al die tijd met onze klanten over in gesprek zijn geweest hebben we razendsnel zelf in praktijk gebracht. Dat is heel succesvol geweest, en het laat zien hoe flexibel teams en individuele mensen kunnen zijn. Dit was heel goed om te ervaren.”

KLANTEN

“Wat altijd een belangrijk onderdeel is geweest van ons businessmodel is de interactie op afstand met analisten van over de hele wereld. We hadden dus altijd al een hybride model in onze interactie met klanten. We bieden ze dus de beste experts, waar ze zich ter wereld ook bevinden. Veel van onze klanten hebben dat toegepast in hun eigen businessmodel, met veel vragen over zaken als de infrastructuur, security en data governance. In het begin hebben we veel gesproken over logistiek en technologie.”

“Maar daarnaast hebben we ook intensieve gesprekken gehad over zaken als het veranderen van de mindset van een organisatie waar mensen gewend zijn om in persoonlijke interactie hun werk te doen. Dus onze analisten zijn veel bezig geweest met vragen over organisatie-inrichting, leiderschap en talent. Hoe werk je met teams, en laat je ze samenwerken als ze niet fysiek bij elkaar zitten.”

ITSYMPOSIUM

Ook ITSymposium zal dit jaar een digitale editie zijn. Toch zullen de deelnemers een zeer gevarieerd virtueel programma voorgeschoteld krijgen: “De reden om dit jaar deel te nemen aan ITSymposium is eigenlijk hetzelfde als in voorgaande jaren: leiders hebben altijd op de een of andere manier te maken met uitdagingen voor hun organisatie. Zij willen dus te weten komen waar de kansen en de risico’s liggen. Daarmee kunnen zij hun organisatie verder helpen.”

“Meer dan ooit zien we dat de disruptie niet alleen de organisatie raakt, maar de hele maatschappij. Dit betekent dat het leiderschap van de CIO zijn of haar rol nog belangrijker kan maken. CIO’s hebben in het recente verleden al gezorgd voor een

ALEXANDER FATTORUSO

“Ook ITSymposium zal dit jaar een digitale editie zijn”

belangrijke bijdrage aan grote maatschappelijke veranderingen, onder meer met het faciliteren van een breed scala aan businessinitiatieven. En dat zet door, uit onderzoek dat we hebben gedaan blijkt dat bij 7 van de 10 Board of Directors hun digitale initiatieven in een stroomversnelling zijn gekomen door COVID-19. Dat is een enorme kans voor CIO’s om hun organisatie meer agile, effectief en productief te maken.”

SESSIES

De invulling van de sessie bi ITSymposium weerspiegelt deze trend. Een aantal high-impact sessies in het kader van de Signature Series zijn dit jaar: The Top 10 Strategic Technology Trends for 2021; 2021 CIO Agenda - Rebuilding the Future; Gartner’s Top Strategic Predictions for 2021 and Beyond: Resetting Everything; CEO Concerns 2020: Implications and Actions for CIO’s.

“Er is een enorm potentieel; voor innovatie en creativiteit”, vervolgt Fattoruso. “Dat wordt gedreven door de noodzaak om je aan te passen in deze crisis. Dat heeft zijn weerslag in het thema dat we dit jaar hebben meegegeven aan ITSymposium: Compose the Future.”

RESULTATEN

Hij legt uit: “Leiders, zoals CIO’s, kunnen op basis van trens die zij in het verleden hebben gezien nieuwe trends herkennen en nieuwe resultaten boeken. Dat geldt zowel voor private als publieke organisaties. Wat hun organisatie goed doet kunnen zij combineren met nieuwe technologie en nieuwe ecosystemen.”

Het verhaal tijdens ITSymposium is daarop afgestemd. “We kijken hiernaar vanuit vier invalshoeken. De eerste is die van de crisis en de disruptie. De tweede is de vraag hoe je bestaande middelen inzet om daarop te reageren. De derde wordt gevormd door de lessen die geleerd kunnen worden van andere organisaties. En de vierde invalshoek tenslotte is hoe je daar als CIO, of andere senior executive, in de toekomst leiding aan kunt geven.”

CRISIS

Dit raakt een trend die de afgelopen jaren al is ingezet, namelijk de veranderende rol van de CIO, vooral in relatie tot de groeiende IT-verantwoordelijkheid die andere executives krijgen: “Het is een dynamische situatie. CIO’s hebben de afgelopen tijd vooral laten zien dat deze crisis een ‘moment of composability’ is geweest, een trigger om in actie te komen.”

Hij noemt als voorbeeld de noodzaak die veel organisaties hebben gehad om mensen niet meer te laten werken vanuit kantoren, maar ze op afstand te laten werken. “Dat stelde heel andere eisen aan security, aan de verbindingen waar de data over verliepen en aan onderlinge samenwerking. Maar het belangrijkste dat CIO’s hebben getoond in de afgelopen tijd is dat zij in staat zijn geweest om de mindset in deze organisaties te veranderen, terwijl in praktijk de disruptie in de werkzaamheden minimaal is geweest.”

HERO

“Dit is een hoogtepunt voor CIO’s. Zij hebben aan hun peers in de organisatie laten zien dat ze in een heel korte tijd die noodzakelijke veranderingen door kunnen voeren. Dat zal ook te zien zijn in het programma van ITSymposium, waar een van de presentaties in zal gaan op die veranderende rol van de CIO van hero tot executive leader. Ze kunnen echt impact hebben en permanent leiding geven aan verandering en innovatie.”

Tijdens ITSymposium zullen dan ook de resultaten gedeeld worden van de meest recente CEO Survey, waar de trends uit zullen komen die de strategie van CEO’s voor 2021 zullen bepalen. Voor de CIO is het vervolgens zaak in te springen op die strategische thema’s, en daar invulling aan te geven. “Zo bieden we op ITSymposium als het waren een post-COVID-agenda aan voor de CIO, om in te spelen op de verwachtingen van de CEO’s.”

PEER-TO-PEER

In de fysieke editie van ITSymposium was peer-to-peer-interactie altijd een belangrijk thema. En hoewel die fysieke interactie niet mogelijk is dit jaar, zal er wel degelijk ruimte zijn om onderling van gedachten te wisselen. “We weten van onze klanten dat die interactie met peers, analisten en thought leaders enorm belangrijk is. Daarom hebben we in het programma interactieve elementen als round tables en peer to peer connecties ingebouwd. Al is het virtueel, persoonlijke interactie zal iedere dag van symposium een belangrijke rol spelen.”

Gartner IT Symposium/Xpo 2020: Een virtueel event waarnaar het hele team mee kan

VAN 9 TOT 12 NOVEMBER 2020 VINDT WEDEROM HET GARTNER IT SYMPOSIUM/XPO PLAATS. DIT KEER NIET IN BARCELONA, MAAR DITMAAL HOREN DE BEZOEKERS IN VIRTUELE KEYNOTE ZALEN EN BREAKOUT ROOMS OVER DE LAATSTE TRENDS EN ONTWIKKELINGEN. EXTRA INTERESSANT, ZO VINDT VOORZITTER EN GARTNERANALIST JAN-MARTIN LOWENDAHL. ‘NU KAN JE SAMEN MET JE COLLEGA-EXECUTIVES DE SESSIES VOLGEN, ZODAT JE IN GELIJKE TAAL KAN SPARREN OVER DE KANSEN DIE TECHNOLOGIE JE BIEDT.’

Auteur: Marco van der Hoeven

Jan-Martin Lowendahl is naast marktanalist van hoger onderwijs, voorzitter van de Gartner IT Symposium/Xpo. Dat betekent dat hij samen met zijn team genoeg content verzameld om 150 sessies verdeeld over de tracks ‘information and technology’, ‘leadership’ en ‘business strategy’ te vullen. Dat is dit jaar niet anders dan voorgaande jaren, maar de conferentie geschikt maken voor het virtuele rijk, dat was een ander verhaal.

NIETS AAN HET TOEVAL OVERLATEN

‘Het is een speciale editie van het Gartner IT Symposium/Xpo: een enorm evenement als dit opnieuw uitvinden voor de virtuele wereld’, vertelt Lowendahl. Ze wilden daarbij niets aan het toeval overlaten, zeker omdat het zoveel sessies betreft. Daarom zijn er maar liefst drie trial runs geweest. ‘We wilden zeker weten welk format het beste werkt om de betrokkenheid te creëren die we anders ook hebben.’

Om de betrokkenheid over de gehele organisatie te realiseren, worden zowel CIO’s als business-executives bediend tijdens het evenement. Dat is niet nieuw, net als het feit dat vrijwel elke markt terecht kan op de conferentie. Wat wel nieuw is, is de verdeling van deze content over de dagen. ‘Vroeger hadden we alle marktspecifieke content op één dag, maar nu worden elke dag ten minste twee sessies uit elke markt behandeld.’

COMPOSE THE FUTURE

Het is niet alleen de vorm die anders is, maar ook de inhoud is vernieuwd, belooft Lowendahl. ‘Het thema is ‘compose the future’ en daarvoor hebben we voor vier kenmerkende series nieuw materiaal uitgebracht. Het gaat om de top tien voorspellingen en top tien technologische trends, de CEO Survey en de CEO Agenda 2021. Alle content geeft ons inzicht hoe we om moeten gaan met deze ontwrichting, hoe we flexibeler kunnen zijn en onszelf kunnen aanpassen aan het nieuwe normaal.’

Lowendahl wil best al een tipje van de sluier oplichten, maar zegt herhaaldelijk dat het hier gaat om nieuwe data en conclusies die dus nog verder onderzocht moeten worden. ‘De CEO Agenda is eigenlijk een serie hypothesen die dit jaar natuurlijk gaan over de impact van de COVID-19. Welke bedrijven blijven achter en welke zijn juist met sprongen vooruitgegaan? Welke impact heeft digital gehad op hun levensvatbaarheid?’

JAN-MARTIN LOWENDAHL, ONDERSCHEIDEN ANALIST BIJ GARTNER

‘Uit de eerste analyses van de data die we afgelopen maand hebben verzameld, lijkt bijvoorbeeld naar voren te komen dat COVID-19 weinig vat heeft gehad op digitale bedrijven. Of als we kijken naar de top tien facetten van bedrijven die de crisis goed zijn doorgekomen, dan is één van die aspecten de samenwerking tussen business en IT. Het zijn de eerste resultaten dus we zijn nog voorzichtig met deze conclusies.’

ADVIES AAN HET KABINET EN DE PREMIER

Omdat IT en business onafscheidelijk zijn, komen ook steeds meer business eindbeslissers, zoals CMO’s en CFO’s naar de Gartner IT Symposium/Xpo. ‘Daarom is een deel van de tracks ook gefocust op business strategie en gaat leiderschap ook over businessleiderschap. Door de merger met CB zie je ook dat wij de rol van HR-executives en CFO’s actief ondersteunen. Persoonlijk geef ik als analist ook advies over digital awareness en digital transformatie aan leiders in overheid, zoals premiers.’

De CIO heeft ook plaatsgenomen in het bestuur van bedrijven en dat vergde van CIO’s een meer business-gedreven mentaliteit. ‘De rol van de CIO verandert continu, het belang van technologie wordt groter, net als de positie van de CIO in het bestuur. Er is een verhoogde interesse in technologie en digitalisering, niet alleen door COVID-19. Het gaat ook om automatisering en het leveren van nieuwe services en producten.’

MOMENTUM HOUDEN NU HET GOED GAAT

‘Het is nu alleen zaak dat de CIO momentum weet te bewaren. Het is door COVID-19 duidelijk dat digitalisering belangrijk is, maar hoe behoud je de interesse voor de digitale transformatie en blijft

De CIO moet momentum weten te bewaren: COVID-19 maakte digitalisering urgent, maar hoe behoud je de interesse voor de digitale transformatie?

de CIO een belangrijke rol spelen binnen het bestuur? En die rol blijft belangrijk, zeker als je ziet dat we in de data van afgelopen jaar duidelijk zien dat een goede relatie tussen de CIO en de CEO één van de tien factoren van een succesvol bedrijf is.’

Natuurlijk kan Lowendahl niet alle thema’s en ontwikkelingen alvast benoemen: dat zal de bezoeker moeten ervaren tijdens het evenement. Maar feit blijft dat de onderwerpen die vorig jaar werden behandeld, zoals flexibiliteit, aanpasbaarheid, afstemming binnen de organisatie en anticiperen op ontwikkelingen, nóg relevanter en urgenter zijn geworden. Met een vernieuwde interesse zullen deze thema’s zeker aan bod komen.

KANSEN OM OP TE SCHALEN

‘Het onderwerp ‘compose the future’ gaat erover dat je voorbereid bent op veranderingen, of het nu gaat om nieuwe kansen creëren of om ontwrichting van de markt. Ik zie deze crisis ook als een kans om op te schalen. Bijvoorbeeld als je kijkt naar mijn vakgebied: het geeft onderwijs de kans om adaptief leren uit te proberen, het analoge bedrijfsmodel te transformeren in een digital businessmodel. Je kunt nu ook niet anders.’ ‘Mijn passie is natuurlijk ook onderwijs, maar ik denk echt dat onderwijsinstellingen nieuwe technologie moeten adopteren om de samenleving en hun studenten beter van dienst te kunnen zijn. Heel basaal gaat het over het beschikbaar maken van content in een digitaal format. Maar het gaat ook over een flipped classroom: hoe kan je af van pratende hoofden voor een camera naar een ruimte waar gediscussieerd wordt en mentoring plaatsvindt.’

ARTIFICAL INTELLIGENCE IN HET ONDERWIJS

Daarnaast kan ook het onderwijs aan de slag met één van de top tien technologieën waar succesvolle bedrijven mee werken, namelijk: Artificial Intelligence (AI). ‘Hoe kan je door emoties te detecteren meer persoonlijk onderwijs bieden. Ik denk echt dat hier de toekomst ligt. De algemene toepasbaarheid zal een lange revolutie zijn, zoals elektriciteit dat had, maar het hoort echt bij de top tien strategische technologieën.’

Een voorbeeld dat Lowendahl benoemt, is nudging: het stimuleren van gedrag door kleine beetjes informatie incrementeel aan de klant te geven. ‘Het blijkt bijvoorbeeld dat minderheidsstudenten met goede cijfers toch niet naar Cambridge of Oxford gaan. Hoe kan je informatie bieden op het juiste moment, zodat ze wel die stap zetten? Dat is nudging. Alleen is het niet schaalbaar om dat één op één te doen.’

‘Met Artificial Intelligence kan je bots aansturen om de juiste informatie op het juiste moment te sturen. Veel studenten weten bijvoorbeeld niet hoe je een lening kan aanvragen, maar als je informatie kan sturen nadat een student zijn high school score heeft ingevuld, dan kan je daarop sturen. In een huidig Amerikaans voorbeeld, om studenten met AI te nudgen, wist twaalf procent meer studenten zijn weg naar het aanvragen van een lening.’

SAMEN NAAR IT SYMPOSIUM/ XPO

Het voorbeeld hoe AI een markt kan ontwrichten, is een type case die wordt gepresenteerd op het IT Symposium/Xpo. Maar dat zou niet de enige reden zijn waarom CIO’s naar de conferentie moeten komen, aldus Lowendahl. ‘Er zijn natuurlijk voors en tegens te noemen voor elk virtueel evenement, maar het grootste voordeel is toch wel dat juist dit evenement een conferentie voor het hele team kan zijn.’

‘Vraag collega-executives mee of bijdragers uit je team. Voordat ik bij Gartner werkte, nam ik mijn collega’s altijd mee. Door kennis te vergroten met de onderwerpen die we tijdens de conferentie bespreken, begrijpen zij beter de grotere context. Ze snappen waar IT past in alle ontwikkelingen en misschien nog het belangrijkst: aan het eind spreek je in dezelfde taal over de ontwikkelingen en de toekomst.’