34 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
νός προσιτό στο παιδί και αφετέρου επιτυγχάνεται η ένταξή της ουσιαστικά στο βίωμά του. Ο τίτλος της συλλογής δίνει το στίγμα των ποιημάτων της. Οι παραπάνω ενότητες είναι για την ποιήτρια τα συμβολικά μονοπάτια της ζωής, η φύση δε και προπάντων ο ήλιος αποτελούν γι’ αυτά σημαντική πηγή νοήματος. Στην πρώτη κιόλας ομώνυμη ενότητα με το μόνο ποίημα «Ελλάδα», η φύση σε μια οργιαστική, οικολογικά γήινη και συνάμα συμπαντική θέαση (ήλιος, δέντρα, χωριά, θάλασσα, άστρα) συμμετέχει με υπερρεαλιστικές εικόνες στη σύλληψη της Ελλάδας ως συμβόλου με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στοιχεία. Το φως σε όλους τους στίχους σχεδόν υπογραμμίζει μια διθυραμβικής πνοής χρωματική αντίστιξη που περικλείεται στο καταληκτικό δίστιχο: «…Είν’ στο χάρτη απάνω η Ελλάδα / θάλασσα, ουρανός, λιακάδα» (σ. 16). Και στη δεύτερη ενότητα («Σχολείο») η φύση μέσω κυρίως δύο ποιημάτων για το Σεπτέμβρη αλλά και με την παρουσία ζώων, οικείων στο παιδί, συμμετέχει ανθρωπομορφικά συνδεόμενη με το άνοιγμα των σχολείων, βοηθώντας το παιδί να αρχίσει με χαρά τη σχολική του ζωή. «Ο Σεπτέμβρης κατεβαίνει / και για το σχολειό πηγαίνει… / κρύβεται μες στα βαρέλια / που τα καθαρίζουν. Γέλια, / τούμπες κάνει και φωνάζει. / Μούστος ο Σεπτέμβρης. Βράζει» (σ. 19), «Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι…» (σ. 22), «…Στο σχολειό μου τρέχω… φτάνω… / Από φίλους ξεχειλίζει / κι όλο γράμματα μυρίζει…» (σ. 24). Εδώ, τα φυσικά στοιχεία κινούνται αέναα συνενώνοντας τη φωνή τους με τη χαρά και την ευτυχία του περιβάλλοντος, αλλά και ουσιαστικά, πάσχοντας με τα χτυποκάρδια του παιδικού κόσμου. Ο παγανισμός στοιχείων της φύσης, όπως έχει επισημανθεί και από τον Δελώνη (Δελώνης, ό.π.), λειτουργεί ιδιότυπα, με την έννοια της φύσης της υπαίθρου που συμμετέχει άλλοτε οργιαστικά σε ένα πανηγύρι με γέλια και φράσεις που παραπέμπουν σε παιδικά παιχνίδια και άλλοτε η φύση γίνεται φίλος, συμμαθητής (σ. 23) και συμπαραστάτης του παιδιού. Μπορού-