o izbie
Żaden człowiek nie jest samotną wyspą Kilka słów o arbitrażu i mediacji Nasze życie codzienne, w tym również obrót gospodarczy, przyspieszają nieustannie swój bieg. Doświadcza tego każdy, choćby używając środków komunikowania się na odległość. Z ich pomocą przedsiębiorca może z niespotykaną dotąd łatwością wchodzić w relacje biznesowe, również z kontrahentami z odległych części świata. Kiedy konflikt wychodzi poza granice Intensyfikacja stosunków międzyludzkich – obok oczywistych korzyści – niesie ze sobą niestety również niebezpieczeństwo coraz częstszego powstawania sporów, w tym transgranicznych sporów gospodarczych. Te okoliczności stanowią wyzwanie dla wymiaru sprawiedliwości, który musi nadążać za otaczającą go rzeczywistością. Powinien być nowoczesny, ale jednocześnie przyjazny, szybki i efektywny. Jak mawiał Lord Devlin, jeden z wybitnych przedstawicieli brytyjskiego wymiaru sprawiedliwości, największą niesprawiedliwością nie jest wyrok lecz jego brak. Współczesny wymiar sprawiedliwości, także polski, boryka się z tymi samymi problemami, jakie występowały na każdym etapie rozwoju sądownictwa państwowego – przede wszystkim z przewlekłością, kosztownością i niekiedy nadmiernym formalizmem postępowania. Jednak zasadnicza różnica we współczesnych realiach polega na tym, że powstała interesująca alternatywa dla niezaspokajającego w pełni potrzeby ochrony prawnej sądownictwa państwowego. Tym rozwiązaniem są niewątpliwie alternatywne metody rozwiązywania sporów, a w szczególności ich najpopularniejsze formy – arbitraż 36
i mediacja. Z pewnością nie konkurują one z sądownictwem państwowym, ale mogą stanowić efektywne uzupełnienie możliwości rozwiązywania sporów między przed-
siębiorcami. To dla nich szybkość i pewność obrotu prawnego stanowią wartość o charakterze podstawowym. Każda z tych metod ma pewne cechy wyróżniające, niemniej warto zwrócić uwagę na te spośród nich, które są wspólne i w znaczącym stop-
Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 01/2014
niu decydują o wartości obu z nich dla rozwiązywania sporów gospodarczych. Zalety poszukiwania porozumienia SZYBKOŚĆ. Państwowy wymiar sprawiedliwości nie wyróżnia się sprawnością i szybkością postępowania, przede wszystkim z powodu niekiedy nadmiernego formalizmu, a także przeciążenia liczbą spraw, często będących przejawem zwykłego pieniactwa. W przypadku arbitrażu i mediacji mamy do czynienia z szybkimi działaniami, których tempo w dużym stopniu wyznaczają same strony. Co więcej, zwłaszcza arbitraż potrafi obronić tę cechę postępowania nawet w sytuacji, gdy jedna ze stron jest zainteresowana opóźnieniem rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym przedsiębiorcy nie mają problemu z przedłużającym się stanem niepewności co do treści orzeczenia, a w przypadku mediacji są w stanie wypracować w rozsądnym czasie rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony i uspokoi „zaognione” relacje między przeciwnikami. FACHOWOŚĆ. W przypadku złożenia pozwu do sądu państwowego mamy pewność, że spór zostanie rozstrzygnięty przez sędziego dysponującego odpowiednim poziomem wiedzy prawniczej i doświadczenia życiowego. Jednak to tylko jeden